Book Title: Lokprakash Part_2
Author(s): Vinayvijay
Publisher: Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund
Catalog link: https://jainqq.org/explore/600117/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreSThi devacandalAlabhAI jainapustakoddhAre granthAGkaH 74. zrImahopAdhyAya kIrtivijayaziSya - mahopAdhyAya - zrIvinaya vijayagaNyupajJaH zrIlokaprakAzaH / ( dvitIyavibhAge - saptaviMzatisargAntaH kSetralokaprakAzaH ) mudraNakArikA-zreSThi- devacanda - lAlabhAI - jainapustakoddhArasaMsthA / prasiddhikArakaH - jIvanacanda - sAkaracandaH jahlerI, asyAH kAryavAhakaH / idaM pustakaM mohamayyAM jIvanacanda sAkaracanda jarI ityanena nirNayasAgarayantraNAlaye kolabhATavIthyAM 26-28 tame rAmacaMdra yesU zeDagedvArA mudrayitvA prakAzitam vIra samvat 2454. prati 1000 ] vikrama saMvat 1984. paNyam ru. 28-0 sane 1928. [Rs. 2-8-0 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education! [ asyAH punarmudraNAyAH sarve'dhikArA etadbhANDAgArakAryavAhakANAmAyattAH sthApitAH ] (All Rights reserved by the Trustees of the Fund.) PRINTED BY-Ramchandra Yesu Shedge, at the "Nirnaya Sagar" Press, 26-28, Kolbhat Lane, Bombay. PUBLISHED BY-Jivanchand Sakerchand Javeri, for Sheth Devchand Lalbhai Jain Pustakoddhara Fund. No. 114-116, Javeri Bazar, Bombay. rary.org Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreSThI devacanda lAlabhAI jahverI. janma 1909 vaikramAbde niryANam 1962 vaikramAbde kArtika zukkaikAdazyAM (devadIpAvalI somavAsare) pauSakRSNatRtIyAyAma(makarasaMkrAntamaMdavAsare) sUryapUre. mumbayyAm. The Late Sheth Devchand Lalbhai Javeri. Born 22nd Nov. 1852 A. D. Surat, Died 13th January 1906 A, D Bombay. 7-27 :-Copies 5000. Education International Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // atha zrIkSetraloko lokaprakAze prArabhyate // __ tatra dvAdazaH sargaH prArabhyate // jayatyabhinavaH ko'pi, zaMkhezvaradinezvaraH / triviSTapodyotaheturnarakSetrasthito'pi yH||1|| svarUpaM kSetralokasya, yathAzrutamathocyate / guruzrIkIrtivijayaprasAdAptadhiyA mayA // 2 // naraM vaizAkhasaMsthAnasthitapAdaM kaTI-19 taTe / nyastahastadvayaM sarvadikSu loko'nugacchati // 3 // ciramUvaMdamatayA, ciraMtanatayApi ca / asau lokanaraH vizrAnta, iva kaTyAM nyadhArakarI // 4 // athavAgdhomukhasthAyimahAzarAvapRSThagam / eSa loko'nukurute, zarAva saMpuTaM laghu ||5||dhRtH kRto na kenApi, khayaMsiddho niraashryH| nirAlambaH zAzvatazca, vihAyasi paraM sthitaH // 6 // utpttivilydhrauvygunnssdrvypuuritH| maulisthasiddhamudito, nRtyaayevaattkrmH||7|| asya sarvasya lokasya, kalpyA bhAgAzcaturdaza / ekaikazca vibhaago'ymekaikrjusNmitH||8|| sarvAdhastanalokAntAdArabhyoparigaM talam / yAvatsasamamedinyA, ekA rajjuriyaM bhavet // 9 // pratyekamevaM saptAnAM, bhuvAmuparivartiSu / taleSu rajjurekaikA, syurevaM sapta rajavaH // 10 // ratnaprabhoparitalAdArabhyAdimatAviSe / paryApteSu vimAneSu, syAdeSA rajjuraSTamI // 11 // tata Arabhya navamI, mahendrAnte prkiirtitaa| ataH paraM tu dazamI, lAntakAnte samApyate | // 12 // bhavedekAdazI pUrNA, sahasrArAntasImani / syAd dvAdazyacyutasyAnte, kramAdevaM trayodazI // 13 // 99999999 | 10 M Jain Educ tional For Private Personel Use Only Alainelibrary.org Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaprakAze traloke gaH 12 132 // Jain Educat bhaved graiveyakasyAnte, lokAnte ca caturdazI / dharmordhvabhAgAdUrdhvAdhaH, sapta sapteti rajavaH // 14 // ayaM cAvazyaka niyukticUrNi saMgrahaNyAdyabhiprAyaH, bhagavatyAdau ca dharmAyA adho'saMkhya yojanailakamadhyamuktaM, tadanusAreNa tatra sapta rajjavaH samApyante, paraM tadiha khalpatvAnna vivakSitamiti saMbhAvyate, yogazAstravRttau tu tatra dharaNItalAtsamabhAgAt saudharmezAnau yAvatsArddharajjuH, sanatkumAramAhendrau yAvatsArddhaM rajjudvayaM brahmaloke'rddhacaturthA rajjavaH, acyutaM yAvatpaJca rajjavaH, graiveyakaM yAvat SaT, lokAntaM yAvatsasa rajjava ityuktamiti jJeyaM, jIvAbhigamavRttAvapi 'bahusamaramaNijAo bhUmibhAgAo uDDuM caMdimasUriyagagaNaNakkhattatArArUvANaM bahuo joyaNakoDIo yAvat dUraM uddhaM uppaittA etthaNaM sohammIsANe 'tyAdisUtravyAkhyAne "atra bahvIryojanakoTIrUrdhva dUramutplutya gatvA, etaca sArddharajUpalakSaNamityukta" miti // lokanAlistave'pi - " sohammaMmi divaDA aDDAijjA ya rajju mAhiMde / cattAri sahassAre paNa'cue satta logaMte // 1 // " ityuktamiti // vAcaturthI bhAgo yastatkhaNDukamiti smRtam / viSkambhAyAmapiNDastatsamAnaM ghanahastavat // 15 // SaTUpaJcAzatkhaNDukocA, saccatuHkhaNDukAyatA / trasanADI bhavedatra, trasajIvAzrayAvadhiH // 16 // rekhAH paJcordhvagAH saptapaJcAzattiryagAyatAH / Alikhya kApi paTTAdau, bhAvanIyA tadAkRtiH // 17 // sA caturddazarajjUccA, tathaikarajju1 prathamatRtIyakalpayormadhyabhAgasyobhayathA vibhAge nAsaMgatiH, evamapre'pi / jIvAbhigamavRttipATho'pi saudharmAdisImAdarzakatayA nAsaMgataH / 12 asaMkhya koTikoTIyojanamAnA hi rajjuH, khaNDukamapi tathA, paraM rajjucaturthAMzarUpaM. emational rajjumAnam 15 20 // 132 // 25 jainelibrary.org Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .pra. 23 vistRtA / sarvalokasyAtha mAnaM, vakSye khaNDukasaGkhyayA // 18 // rajvAH sarvAdhaH sthitAyAH, khaNDukeSu caturSvapi / syuraSTAviMzatistiryak khaNDukAnIti tadvidaH // 19 // tatroyaM trasanADIsthaM, khaNDakAnAM catuSTayam / dvAdaza dvAdaza tataH, paritaH pArzvayordvayoH // 20 // evaM sarvatrApi / SaDviMzatirdvitIyasyA, rajavAH khaNDacatuSTaye / tRtIyasyAH khaNDakeSu caturSu jinasaGkhyayA // 21 // nakhasaGkhyAni turyAyA, rajavAsteSu caturSvapi / paJcamyAH SoDaza daza, SaSThyAH khaNDacatuSTaye // 22 // saptamyA api khaNDeSu caturSu tacatuSTayam / aSTamyAH prAk khaNDuke dve, catuHkhaNDukavistRte ||23|| apare dve khaNDuke ca SaTkhaNDukasamAtate / aSTakhaNDukavistAraM, navamyA AdyakhaNDakam // 24 // dazakhaNDukavistAraM dvitIyaM dve tataH pare / dvAdazakhaNDakavyAse, syuritthaM nava rajjavaH // 25 // dazamyAH prAcyamarddha ca, SoDazakhaNDakAtatam / paramarddha tathaitasyA, nakhakhaNDuka vistRtam // 26 // ekAdazyAH pUrvamarddhamapi tAvatsamAtatam / dvitIyamarddhamasyAzca SoDazakhaNDakAtatam // 27 // dvAdazyAH prAktanaM tvarddha, proktaM dvAdazakhaNDukam / dazakhaNDukavistAramatyamarddhamudIritam // 28 // AdyaM khaNDaM trayodazyA, nirdiSTaM tAvadAtatam / aSTakhaNDukavistIrNamagrimaM khaNDakatrayam // 29 // caturddazyAH prAktane'rddhe, khaNDukAni SaDAyatiH / catvAri khaNDakAnyasyA, vistRtiH pazcime'rddhake // 30 // pratyekameSAmaGkAnAM svakhavargavidhAnataH / bhavedvargitalokasya, mitiH khaNDakasaGkhyayA // 31 // bhavetsa tadguNo varga, iti vargasya lakSaNam / yathA'STAviMzataH | saptazatI caturazItiyuk // 32 // evaM sarvatra sthApanA vilokyaa| khaNDakAnAM zatAnyaSTAvadhikAni ca SoDaza / Jain Educ International 5 10 14 w.jainelibrary.org Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaprakAze kSetraloke uge: 12 // 133 // 20 dRSTaloke dRSTalokairuktAni sarvasaGkhyayA // 33 // proktaM vargitaloke ca, sarvAgraM khaNDukodbhavam / sahasrANi paJcadaza, de zate navatizca SaT // 34 // lokasya vargakaraNe, jJeyametatprayojanam / pramANaM sarvato'nena, lokasya bhavati dhruvam // 35 // dazahastapRthoryadvattAvadIrghasya vezmanaH / dazAnAM vargakaraNe, sarva kSetraphalaM bhavet // 36 // SaT khaMDAnAM mAnaM paJcAzatkhaNDukoccayathoktapRthulasya ca / lokasyAsya trayo bhedA, madhyAdhaUdhvaMbhedataH // 37 // UrdhvamadhyAdha:sthitatvAvyapadizyanta itymii| ydvotkRssttmdhyhiinprinnaamaattthoditaaH|| 39 // yaduktaM bhagavatIvRttau sthAnAjhavRttau ca-"Aha ca'hopariNAmo khettaNubhAveNa jeNa ussaNaM / asubho ahotti bhaNio, davANaM teNa'holoo // 39 // uhuM uvariM jaM ThiasubhakhittaM khittaoadavaguNA / uppajjati subhAvA jeNa tao uddddloutti||40|| majjhaNubhAvaM khittaM taM tiriyanti vynnpjjvo| bhannai tiriavisAlaM ao a taM tiriyalogotti // 41 // " ratnaprabhAyA upari, kssullkprtrdvye| mevantaH kando+bhAge, rucako'STapradezakaH // 42 // tatroparisthe pratare, khapradezacatuSTayam / vidyate gostanAkAraM, tathaivAdhastane'pi tat // 43 // khapradezASTakaM tthoprydhobhaavtH| sthitam / caturezcaturasrAtman 1,procyate rucakAkhyayA // 44 // sthaapnaa| tasmAnnava zatAnyUvamedho nava zatAni c|| etAvAnmadhyalokaH syAdAkRtyA jhllriinibhH||45|| yojanAnAM nava zatAnyatItya ruckaaditH| AlokAnta // 133 // mdholokstpraakRtirudaahRtH||46|| gatvA nava zatAnyeva, rucakAdyojanAnyatha / UdhvIkRtamRdaGgAbha, UrdhvalokaH prkiirtitH||47|| sthaapnaa|saatireksptrjjumaano'dholok issyte| UrdhvalokaH kiMcidUnasaptaraamitaH For Private Personal use only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ smRtH||48||sthaapnaa| ghAghanodadhighanatanuvAtAn vihaaysH| asaMkhyabhAgaM cAtItya, madhyaM lokasya kIrtitam // 49 // asmAdUrdhvamadhazcaiva, saMpUrNAH sapta rjvH| atha trayANAM lokAnAM, pratyekaM madhyamucyate // 50 // dharmAyAM sarvataH kSullamatrAsti prataradvayam / maNDakAkAramekaikakhapradezAtmakaM ca tat // 51 // rucake'tra pradezAnAM, yaccatuSkadvayaM sthitam / tatsamaNikaM tacca, vijJeyaM prataradvayam ||12||sthaapnaa |lokvRddhiruudhvmukhii,tyoruprisNsthitaat / adhaHsthitAtpunastasmAllokavRddhiradhomukhI // 53 // tasmiMzca lokapuruSakaTItaTapaTIyasi / madhyabhAge samabhUmijJApako rucako'sti yH||54|| sa eva madhyalokasya, madhyamuktaM mhaatmbhiH| digvidiganirgamazcAsmAnnAbheriva shirodgmH||55||yugmm / tathAhuH-"adupaesoruago tiriaNlogssmjhyaarNmi| esapabhavo disANaM eseva bhave aNudisANaM // 56 // " pUrvA pUrvadakSiNA ca, dakSiNA dakSiNA'parA / pazcimA pazcimodIcI, cottarottarapUrvikA // 57 // UdhrvA tathA'dhastanI ca, dazaivaM gaditA dishH| dizaH SaT tatra zuddhAkhyAzcatasro vidisho'praaH||58|| vijayadvAradika prAcI, prAdakSiNyAttataH praaH| etAsAM devatAyogAnAmAnyUcuH parANyapi // 59 // aindyAgneyI tathA yAmyA, naitI kiMca vAruNI / vAyavyataH parA saumyezAnI ca vimalA tamA // 60 // rucakAnantaraM dikSa, do dvau vyomnaH pradezako / vidikSu punarekaika, eSA''dyA paGkirAhitA // 63 // dvitIyasyAM punaH par3au, catvAro dikprdeshkaaH| evaM dvau do vivarddhate, pratipaGi pradezako // 62 // evaM caasaMkhyeyatamA parisaMkhyeyapradezikA / lokAntaM spRzati dvAbhyAmantAbhyAM bhRzamAyatA // 63 // tato 292020902040020202099707 Jain Educ a tional For Private 8 Personal Use Only againelibrary.org Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetraloke sargaH 12 // 134 // lokasya vRttatvAtpratipati pradezako / hIyete tena lokAnte, patizcatuSpadezikA // 64 // ekato vipradezatvaM, ctussprdeshtaa'nytH| tato hi murajAkAro, bhavellokadizAmiha // 65 // ekato yasya saMkIrNa, mukhaM pRthulama- II dimirUpanyataH / sa mRdaGgavizeSaH syAnmurajeti prasiddhibhAk // 66 // yathaikasmin khapratare, bhAvitA murajAtiH / Nam sarveSvapi pratareSu, tathA bhAvyA digaakRtau||37|| sthaapnaa|shkttoviisthitaaH kiMcAlokavyapekSayA dizatuNDaMta zakaTasyAsya, rucakopari bhAvyatAm // 68 // rucakasyoparitanaM, yatpradezacatuSTayam / vimalAyA dizastaca. proktamAditayA jinaiH // 69 // tatsamazreNikaistAvanmitairjAtA prdeshkaiH| UrdhvalokAlokagatA, vimalA digudIritA // 70 // rucakasyAdhastanaM yatpradezAnAM catuSTayam / tattamAyA dizaH proktaM, jinairAditayA zrute // 71 // tanmUlA vimalA tulyA, kiMtvadhogAminI tamA / tadime rucakAkAre, catuSpadezavistRte // 72 // dvayordvayordizorantazchinnamuktAvalIsamAH / ekapradezA vidizo, lokAlokAntasImayA // 73 // dizaH syurdvipradezAdyA, TyuttarA ruckodbhvaaH| vidizo'nuttarA ekapradezA ruckodbhvaaH||74 // dizo'pyetA asaM-| khyeyapradezA loksiimyaa| alokApekSayA sarvAH, syurnntprdeshikaaH||7|| pratyekamAsAM sarvAsAM, dizAM sarve prdeshkaaH| kRtayugmamitAH santi, siddhAntaparibhASayA // 76 // taduktamAcArAGganiyuktau-savA ya havaMti kaDajummeti / kRtayugmAdivarUpaM caivaM-catuSkeNa hriyamANazcatuHzeSo hi yo bhavet / abhAvAdbhAgazeSasya, saMkhyAtaH kRtyugmkH||1|| taduktaM bhagavatyaSTAdazazatakacaturthoddezakavRttI-"kRtaM siddhaM pUrNa, tataH parasya // 134 // Jain Educati o nal All For Private Personal Use Only nelibrary.org Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAzisaMjJAMtarasyAbhAvena, na tvoja prabhRtivadapUrNa, yad yugma-samarAzivizeSastatkRtayugma"miti / catuSkeNa| hriyamANastrizeSaruyoja ucyate / dvizeSo dvAparayugmaH, klyojshcaikshesskH||2|| tathA ca bhagavatIsUtre"goje NaM rAsI caukkageNaM avahAreNaM avahIramANe avahIramANe caupajavasie se NaM kaDajumme, evaM tipanjavasie teoe, dupajjavasie dAvarajumme, egapajjavasie kalioge" iti / yo mUlato'pi rAziH syAccatusvidyekarUpakaH / so'pi jJeyaH kRtayugmatryojAdinAmadheyabhAk // 3 // taduktaM bhagavatIvRttI-"tribhiH Adita eva kRtayugmAdvoparivartibhiH ojo-viSamarAzivizeSaruyoja iti, dvAbhyAmAdita eva kRtayugmAdvoparivartibhyAM yadaparaMyugmAdanyat nAmanipAtanavidheAparayugmaM, kalyena (linA) ekena Adita eva kRtayugmAdoparivartinA ojo-viSamarAzivizeSaH kalyoja" iti| karmaprakRtivRttau tveteSAM niruktirevaM dRzyate-"iha kazcidvivakSito rAziH sthApyate, tasya kalidvAparatretAkRtayugasaMjJaizcaturbhirbhAgo hiyate, bhAge ca hRte sati yadyeka zeSo bhavati tarhi sa rAziH kalyoja ucyate, yathA trayodaza, atha dvau zeSau tarhi dvAparayugmo, yathA caturdaza, atha trayaH zeSAstatasnetojo, yathA paMcadaza, yadA tu na kiMcidavatiSThate, kiMtu sarvAtmanA nirlepa eva bhavati tadA sa kRtayugo, yathA SoDazetyAdi." lokamAzritya sAdyantA, etAH sarvA api sphuTam / sAdyanantA vinirdiSTA, alokApekSayA punH|| 76 // sthApanA // dizAmanye'pi bhedAH syu madika (1) sthApanAkhyadika 2 // dravya 3kSetra 4 tApa 5 bhAva 6 prajJApakA (7) 2920299999999999000 Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only Ovaw.jainelibrary.org Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSatralAka pA. sage: 12 lokaprakAze bhidhA dizaH // 77 // yadravyasya sacittAderdigityevaM kRtAbhidhA / sA nAmadig vinirdiSTA, ziSTaidRSTajagadizo trayaiH // 78 // paTTAdau citritasyAtha, jambUdvIpAdikasya yat / digvidikasthApanaM soktA, sthApanAzA vishaardaiH|| 79 // syAd dravyadigAgamato, noAgamata ityapi / dikapadArthabudhastatrAnupayuktaH kilaa||135|| dimA // 80 // tridhA ca noAgamataH, prajJaptA dravyato dishH| tatrAdyA dikapadArthajJazarIraM jIvavarjitam // 81 // dvitIyA ca dikapadArtha, jJAsyan bAlAdirucyate / jJazarIrabhavyadehavyatiriktA'pyathocyate // 82 // yA pravRttA samAzritya, dravyaM trayodazANukam / tAvayomAMzAvagADhaM, dravyadika sA niveditA // 8 // itonyUnANujAte tu, digvidikparikalpanam / na syAd dravye tatazcaitanjaghanyaM digapekSayA // 84 // sthApanA caivaM-tribAhukaM navaprAdezika samabhilikhya c| kAryakaikagRhavRddhirdhavaM dikSu ctsRssu||8||sthaapnaa|kssetraashaastvdhunaivoktaastaapaashaaH punraahitaaH| sUryodayApekSayaiva, pUrvAdyAstA yathAkramam // 86 // yatra yasyodeti bhAnuH, sA puurvaa'nukrmaatpraaH| visaMvadanta etAzca, kSetradigbhiryathAyatham // 87 // tathAhi-rucakApekSayA yA syAikSiNA kSetralakSaNA / tApAzApekSayA sA syAdasmAkaM dhruvmuttraa||88||assttaadshvidhaa bhAvadizastu jagadIzvaraiH proktA manuSyAdibhedabhinnA itthaM bhavanti taaH||8||krmaakrmbhuumijaantiipsNmuurchjaanraaHtthaa dvitricatuSpaJcendriyAstiryazca aahitaaH||90|| kAyAzcaturdA // 135 // pRthivIjalatejo'nilA iti / syurvanaspatayo muulskndhaanprvsNbhvaaH||91 // SoDazaitA dizo devanArakAGgi1 uttaradhruvasyAdhobhAgAt bhUtalAt uttarabhAgApekSayA. digviAdaka dravyaM trayodazANukam lAderucyate / jJazarIrabhavyanAdyA dikapadArthajJazIra jAtrA |n syAdavAmAzAvagADhaM, vyatiriktA'pyorA Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only N w.jainelibrary.org Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samanvitAH / bhavantyaSTAdaza bhaavdishstiirthkroditaaH||92|| yatra kvacidapi sthitvA, prajJApako dizAM balAt / nimittaM vakti dharma vA, guruH prajJApakAkhyadika // 93 // yasyA dizaH saMmukhasthA, prajJApakaH prarUpayet / / dharma nimittAdikaM vA, sA puurvaa'nukrmaatpraaH||94 // etAzcASTAdazavidhAH, syustiryaka tatra SoDaza / tisra-18 stisraH pratividika, dikSvekaiketi kalpanAt // 95 // zakaTo/sthitAH prjnyaapkopaante'tisNkttaaH| vistIrNAza bahirUdhdhvAdhoyuktAzcASTAdaza smRtaaH||96 // atha prakRtaM pRthivyosturyapaJcamyormadhye yadriyadantaram / tadadde'dhastane nyUne'dholokamadhyamIritam // 97 // adhastAdbrahmalokasya, riSThAkhyaprastaTe sphuTam / madhyaM tatropralokasya, lokanAthairvilokitam // 98 // tathA-pUrNekarajU-19 pRthulAt , kssullkprtraaditH| Urdhva gate'GgulAsaMkhyabhAge tiryagvivarddhate // 99 // aGgulasyAsaMkhyabhAgaH, paramatreti bhAvyatAm / UrdhvagAdaGgulasyAMzAdaMzastiryaggato lghuH||100|| evamadho'pi / evaM cordhvalokamadhyaM, pRthulaM paJca rjvH| hIyate'tastathaivovaM, rajjurekA'vaziSyate // 1 // kiMca-rajumAnAd dvitIyasmAt , kssullkprtraacitiH| adhomukhI ca tiryak cAGgulAsaMkhyAMzamAtrikA // 2 // evaM cAdholokamUle, pRthutvaM sapta rjvH| athAtra sUcIrajvAdimAnaM kiMcinnigadyate // 3 // idaM ca saMgrahaNIvRttyanusAreNa, lokanADIstave tu pradezavRddhihAnI dRzyate lokatiryagavRddhau / sthaapnaa| 1 pratikoNaM tadaparabhAgadvayasya dizAM madhyAdapakarSAt prajJApakadizo'STAdaza. / Jain Educ a For Private Personal Use Only tional Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetraloke sargaH 12 // 136 // Jain Education caturbhiH khaNDukaiH sUcI, rajjuH zreNyA vyavasthitaiH / tAbhizcaturbhiH pratararajjuH SoDazakhaNDukA // 4 // catasRbhizca pratararajjubhirjAyate kila / ghanarajjuJcatuHSaSTiH, khaNDukAH sarvataH samAH // 5 // kramAt sthApanA / aSTAviMzaM zatamadha, Urdhva SaTsaptatirmatAH / sarvAzcaturbhiradhike, dve zate sUcirajjavaH // 6 // dantairmitA adholoke, UrdhvamekonaviMzatiH / ekapaJcAzadAkhyAtAH sarvAH pratararajjavaH // 7 // adho'STAvUrdhvaloke ca nirdiSTA ghanarajjavaH / pAdonAH paJca sarvAgre, syuH pAdonAstrayodaza // 8 // idaM dRSTalokamAnaM / vargitasya ca lokasyAdholoke ghanarajjavaH / sAyA paJcasaptatyA'dhikamekaM zataM matam // 9 // Urdhvaloke bhavetsArddhA, triSaSTiH sarvasaMkhyayA / dhruvamekonayA catvAriMzatADhyaM zatadvayam // 10 // AsAM caturguNatve ca sarvAH pratararajjavaH / zatAni nava SaTpaJcA zatA yuktAni tatra ca // 11 // zatAni saptadvyadhikAnyadholoke prakIrttitAH / Urdhvaloke dve zate ca catuH| paJcAzatAdhike // 12 // caturguNatve caitAsAM bhavanti sUcirajjava: / caturviMzatyupetAni, tvaSTAtriMzacchatAni vai // 13 // tatrApi - adholoke zatAnyaSTAviMzatiH sphuTamaSTa ca / Urdhvaloke punastAsAM sahasraM SoDazAdhikam / // 14 // iti vargita lokamAnaM // ghanIkRto bhavellokaH, saptarajjumito'bhitaH / viSkambhAyAmabAhalyaiH, sa buddhyaivaM vidhIyate / / 15 / / ekarajjUvistRtAyAstrasanAyAstu dakSiNam / adholokavarttikhaNDamUnarajjUtrayAtatam // 16 // sarvAdhastAddhIyamAnavistA| ratvAduparyatha / rajvasaMkhyeya bhAgorusaptarajjUcchrayaM ca tat // 17 // gRhItvottaradigbhAge, trasanADyAH prakalpyate / sUcI rajavAdi 15 25 // 136 // 27 jainelibrary.org Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viracayyAdhastanAMzamuparyuparigaM tvdhH||18|| tato'dhastanalokAI, kiMcidUnacatuSTayam / rajUnAmAtataM sAtireka saptakamucchritam // 19 // kvacitkiJcidUnasaptarajubAhalyamapyadhaH / aparatra tvaniyataM, bAhalyamidamAsthitam S // 20 // kiMca-Urdhvaloke vasanADyA, dakSiNabhAgavartinI / he khaNDe ye kaTInyastahastakUparasaMsthite // 21 // brahmalokamadhyadezAdadhastanaM tathordhvagam / te pratyakaM brahmaloke, madhye dvirajjuvistRte // 22 // kishcidRnaarddhaarddh-|| rajjunayocchrite ca te ubhe / sanADyA vAmapArzve, vaiparItyena kalpayet // 23 // tribhirvizeSakaM / tatazca rajvAtatayA, trasanADyA samanvitam / yAdRkSamUrdhvalokArddha, jAtaM tadabhidhIyate // 24 // aGgulasahasrAMzAbhyAM, dvAbhyAM rajutrayaM yutam / viSkambhataH kizcidUnA, rajavaH sapta cocchrayAt // 25 // bAhalyato brahmalokamadhye tatpazcara-IN jukam / anyasthale tvaniyatabAhalyamidamAsthitam // 26 // tadetaduparitanaM, gRhItvA'rddha nivezayet / adhastanaM / saMvartitalokArddhasyottarAntike // 27 // evaM saMyojane cAdholokakhaNDocchraye'sti yat / atiriktamuparitanAttatkhaNDitvA'bhigRhya ca // 28 // UrdhvalokArddhavAhalyapUtyai cordhvAyataM nyaset / evamasya sAtirekA, bAhalyaM paJca rjvH|| 29 // tathA'styagholokakhaNDaM, dezonasaptarajukam / bAhalyenoparitanaM, tvadhikapaJcarajjukam | // 30 // tatazcAdhastane khaNDe, nyUnaM rajudvayaM kila / atiriktamato'syA, dvitIyasminnivezayet // 31 // sarvasyAsya caturasrIkRtasya bhavati kacit / rajvasaMkhyeyabhAgADyA, bAhalyaM rajavo hi SaT // 32 // tathApi vyavahAreNa, bAhalyaM sapta rajavaH / manyate vyavahAro hi, vastunyUne'pi pUrNatAm // 33 // viSkambhAyAmato'pyevaM, dezonAH Receoceedeeeeeeeeeeeee 14 . Jain Education in elebel For Private & Personel Use Only Nijainelibrary.org Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAzesapta rajjavaH / vyavahAreNa vijJeyAH, saMpUrNAH sapta rajavaH // 34 // evameSa saptarajumAno loko ghniikRtH| yatra lokapanIkSetraloke kApyAgame'bhrAMzazreNiruktA'sya sA dhruvam // 35 // asmin ghanIkRte loke, prajJaptA dhanarajavaH tricatvAriM- bhAvaH sage: 12 zatAvyAni, zatAni trINi taattvikaiH|| 36 // taccaivaM-AyAmarajjava: sapta, sptbhisrjubhiH|htaa eko|| 137 // napaJcAzadbhavanti ghanarajjavaH // 37 // saptabhiguNitA etA, bAhalyasatkarajjubhiH / yathoktamAnAH pUrvoktA, bhavanti ghanarajjavaH // 38 // caturguNatve cAsAM syuH, sarvAH pratararajjava: / adhikAni dvisaptatyA, zatAnyeva trayodaza // 39 // AsAmapi catunakhe, bhavanti sUcirajjavaH / catuSpazcAzacchatAni, hyaSTAzItyadhikAni ca // 40 // caturbhirguNane tvAsAM, khnnddukaanyekviNshtiH| sahasrANi navazatI, dvipaJcAzatsamanvitA // 41 // iti ghanIkRtalokamAnaM / sthApanA / asaMkhyAbhiryojanAnAM, koTAkoTIbhirunmitaH / nAyaM loko gaNanayA, vaktuM kenApi zakyate // 42 // tato dRSTAntataH spaSTaM, nirdiSTo jnyaandRssttibhiH| sa cAyamuditaH paJcamAGgasyaikAdaze shte||43|| tathAhi-jambUdvIpAbhidhe dvIpe, parito merucUlikAm / SaD nirjarAH sthitAH kiMca, catasro dikumaarikaaH||44|| balipiNDAn samAdAya, bAhyAbhimukhyataH sthitaaH| jambUdvIpasya paryantadeze dikSu catasRSu / Si // 45 // kSipanti balipiNDA~stAH, svasvadikSu bahirmukhAn / teSAmathaikakaH kazcit, SaNNAM madhyAtsudhAbhu pAtyAmu // 137 // jAm // 46 // pRthvIpIThamasaMprAptAna , sarvAnapyAdIta tAn / jambUdvIpasya parito,bhrAmyan gatyA yayA drutam // 47 // tayA gatyA'tha te devA, lokAntasya didRkSayA / AzAsu SaTsa yugapat, prasthitAH pathikA iva // 48 // itazca 292989900 Jain Educati o n For Private & Personel Use Only ToMw.jainelibrary.org Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tasmin samaye, kasyacidvyavahAriNaH / putro varSasahasrAyurjAto'sau vaDhate kramAt // 49 // kramAdathAsya pitarau, vipannAvAyuSaH kSayAt / vAyuH samApayAmAsa, tata eSo'pyanukramAt // 50 // kAlena kiyatA cAsya, asthimajjAH kSayaM gtaaH| lokAntaM na ca te devAH, prApuH zrAntA ivAzrayam // 51 // asya vaMzaH saptamo'pi, krame-15 gaivaM kSayaM gtH| kAlena tasya nAmAdi, samastamastamIyivat // 52 // athAsmin samaye kazcit, sarvajJaM ydi|| pRcchati / kSetraM teSAM kimagatam, gataM vA bahulaM ? prbho!||53|| tadAdizejinasteSAM, gataM bahvagataM mitam / gatAdanyadaso'ze, saMkhyanamagatAca tat // 54 // saMvartitacaturasrIkRtasya lokasya mAnametaditi / saMbhavati yathAvasthitaloke tu tasya vaiSamyAt // 55 // AryA / iti bhagavatIzataka 11 uddeze 10 / vasanti tatrAdholoke, bhvnaadhipnaarkaaH| tiryak ca vyntrnraabdhidviipjyotissaadyH||56|| vaimAnikAH surAH siddhA, Urdhvaloke vasanti ca / iti sAmAnyato lokakharUpamiha varNitam // 57 // atha trayANAM lokAnAM, pratyekaM tannirUpyate / tatrAdau kathyate kizciddholoko vishesstH||58|| pRthivyastatra nirdiSTAH, sapta sptbhyaaphai| gotrato nAmatazcaivaM, gotrbhitprnntkrmaiH||59|| AdyA ratnaprabhA pRthvI, dvitIyA shrkraaprbhaa| tataH parA ca pRthivI, tRtIyA vAlukAprabhA // 60 // paGkaprabhA caturthI syAmaprabhA ca paJcamI / SaSThI tamaHprabhA saptamI syAtta mastamaHprabhA // 1 // anvarthajAni saptAnAM, gotrANyAhuramUni vai| ratnAdInAM prabhAyogAtmathitAni tathA tathA KALP2 // dharmA 1 vaMzA 2 tathA zailAM 3 'janA 4 riSThA 5 maghA 6 tathA / mAghavatI 7ti nAmAni, niranvarthAnyamUni 2009397 N14 Jain Education a l For Private Personal Use Only emainelibrary.org Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetraloke sage:12 // 138 // eeeee yt||6|| sthaapnaa| adho mahattamaM chatraM, tasyopari tato laghu / chatrANAmiti saptAnAM sthApitAnAM samA imAH lokamAnaM // 4 // syAtAmAyAmaviSkambhau, saptamyAH sapta rjvH| SaSThyAH SaT paJca pnycmyaastaashctsro'nyjnaabhuvH||65|| adholokazca - rajutrayaM tRtIyAyA, dvitIyAyAstu tadvayam / syAtAmAyAmaviSkambhau, rajurekAdimakSiteH // 66 // ratnaprabhAyA bAhalyaM, yojanAnAM prakIrtitam / eka lakSaM sahasrANAmazItyA sAdhikaM 'kila // 67 // tacaivaM-sahasrANi SoDazAdyaM, kharakANDaM dvitIyakam / sahasrAH paGkabahulaM, caturazItirIritam // 68 // tRtIyaM jalabahulaM, sthAdazItisahasrakam / tato'zItisahasrAvyaM, lakSaM piNDo'grimakSiteH // 69 // kharakANDe ca kANDAni, SoDazoktAni tAttvikaiH / pratyekameSAM bAhalyaM, yojanAnAM sahasrakam // 70 // tatrAdimaM ratnakANDaM 1, vajrakANDa | 2 dvitIyakam / vaiDUrya 3 lohitAkhyaM 4 ca, masAragalla 5 saMjJakam // 71 // haMsagarbha6 ca pulakaM 7, saugandhikAbhidhaM 8 param / jyotIrasa 9 maJjanaM 10 cAJjanapulaka 11 saMjJakam // 72 // rajataM 12 jAtarUpaM 13 ca, aGka 14 sphaTikasaMjJakam 15 / riSThakANDaM cetyamUni, yathArthAkhyAnyanukramAt // 73 // sthaapnaa| eteSu tattajjAtIyaratnabAhulyayogataH / ratnaprabheti gotreNa, pRthvIyaM parikIrtyate // 74 // tiryagaloke bhavantyasyA, yojanAnAM zatA nava / UrdhvagAH (zatAni ca / navorce) zeSapiNDastu, syaaddholoksNsthitH||7|| caturbhizca 'kilA-|| // 138 // dhArabhUmireSA pratiSThitA / ghnoddhidhnvaattnuvaatmrutpthaiH|| 76 // tribhizca valayareSA, paritaH pariveSTitA / ghanodadhidhanavAtatanuvAtAtmakaiH kramAt // 77 // tatra pratiSThitA bhUmirAdhAreNa ghnoddheH| mahAkaTAhavinyasta-I..28 REEG 25 Jain Education a l For Private & Personel Use Only Molainelibrary.org kA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ styAnAjyaghanapiNDavat // 78 // yojanAnAM sahasrANi, viMzatiH parikIrtitam / ghanodadhemadhyabhAge, vAhalyaM krmtsttH||79|| pradezahAnyA'sau hIyamAno'tyantatanUbhavan / pRthvI valayAkAraNa, svayamAvRttya tiSThati // 8 // yugmaM // valayasyAsya viSkambhaH, prajJapto yojanAni SaTa / uccatvaM tu vsumtiibaahlysyaanusaartH||8|| asau ghanodadhirapi, ghanavAte prtisstthitH| asaMkhyAni yojanAni, madhye tasyApi puSTatA // 82 // pradezahAnyA tanutAM, bhajamAno ghnoddheH| AvRttya valayaM tasthau, valayAkRtinA''tmanA // 83 // asyApi valayasyaivaM, mAnamAdyairudIritam / catuSTayI yojanAnAM, sArdoccatvaM tu pUrvavat // 84 // ghanavAto'pi satataM, tanuvAte prtisstthitH| asyApi madhye bAhalyamasaMkhyaghnaM ghanAnilAt // 85 // tatastanUbhavanneSa, ghanavAtasya srvtH| AvRttya valayaM tasthau, valayAkRtinA''tmanA // 86 // tanuvAtasya valaye, viSkambhaH prikiirtitH| eka yojanamadhyarddhamucatvaM punaruktavat / / 87 // tanuvAto'pyaso tasthAvAdhAreNa vihaaysH| taca pratiSThitaM khasminnasaMkhyayojanonmitam // 88 // saptakhapi mahISvevaM, ghanodadhyAyo mtaaH| valayAnAM tu viSkambho, yathAsthAnaM pravakSyate // 89 // bhAti bhUH khsmshrennisthaayibhirvlystribhiH| pUrNenduvatparidhibhiH, sudhaakunnddmivorgaiH||90|| sthApanA / bhavatyevamalokazca, ghrmaapryntbhaagtH| yojanairdazabhibhyiAmatiriktaiH smnttH||91 // __ arthatasyAM ratnakANDasyAdhastanaM tathordhvagam / vimucya zatamekaika, madhye'STazatayojane // 92 // asaMkhyeyAni bhaumeyanagarANyAsate sadA / bahirvibhAge vRttAni, caturasrANi cAntare // 93 // adhobhAge'nukurvanti, cArupu '700232002020120200 SEPERCoe Jain Education in a l ( ainelibrary.org Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetra sargaH 12 // 139 // Jain Educatio karakarNikAm / gambhIrakhAta parikhAprAkArAlaGkRtAni ca // 94 // zataghnyAdimahAyantrajaTilAni samantataH / duSpravezAnyayodhyAni, guptAni zrIbhRtAni ca // 95 // ullAsipUrNakalazatoraNadvAravanti ca / anArataM rakSitAni, daNDibhiH kiGkarAmaraiH // 96 // pariSkRtAni kusumaiH, paJcavarNaiH sugandhibhiH / kAkatuNDaturuSkAdidhUpasaurabhyavanti ca // 97 // jambUdvIpopamAnAni viSkambhAyAmamAnataH / utkRSTAni videhAnukArINi madhyamAnyapi // 98 // api yAnyalpamAnAni, nirUpitAni tAnyapi / bharatakSetrasadRzAnyeteSu ca vasantyamI // 99 // sthApanA / aSTadhA vyantarA devA, mahAsamRddhizAlinaH / pizAcA bhUtayakSAkhyA, rAkSasAH kinnarA |api // 200 // kiMpuruSA mahoragA, gandharvAzca tathA pare / sarve'pyete dAkSiNAtyodIcyabhedAtsmRtA dvidhA // 209 // sarve'pyete 'tisubhagAH, surUpAH saumyadarzanAH / hastagrIvAdiSu ratnamayabhUSaNabhUSitAH // 2 // gAndharvagItaratayaH, kautukAkSiptacetasaH / priyakrIDA hAsyalAsyA, anavasthitacetasaH // 3 // vikurvitasphAravanamAlAmukuTakuNDalAH / khairollApAH svairarUpadhAriNaH svairacAriNaH // 4 // nAnAvarNavastra nAnAdezanepathyadhAriNaH / mudgarAsikantazakticApAdivyagrapANayaH // 5 // tatra yakSAH pizAcAzca gandharvAzca mahoragAH / kiJcitkRSNAH kimpuruSA, rAkSasAzca sitatviSaH // 6 // kinnarAH zyAmabhAso'pi kiJcinnIlatviSo matAH / bhUtAH punaH kAlavarNAH, kajjalairghaTitA iva // 7 // kadambaH sulasazcaiva, vaTaH khaTvAGgameva ca / azokazcampako nAgastumbaruzca yathAkramam // 8 // bhavanti cihnAnyaSTAnAM, pizAcAdisudhA sujAm / dhvajeSu tatra khaTvAGga, vinA sarve'pi pAdapAH // 9 // ational vanodadhyAdyAH vyanta rAH 20 25 // 139 // 28 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malA khaTvAGgaM tUpakaraNaM, tApasAnAmudIritam / prAyaH krIDAvinodArtha, naraloke carantyamI // 10 // caityavRkSAstathai vaiSAmaSTAnAM kramato matAH / kadambAdyAstathA coktaM, tRtIyAGge gaNAdhipaH // 11 // "eesi NaM akRvihaannN|| vANamaMtaradevANaM aTTha cetitarukkhA paNNatA, taMjahA-kalaMbo u pisAyANaM, vaDo jakkhANa cetitaM / tulasI|| bhUyANa bhave, rakkhasANaM ca kaMDao // 12 // asoo kinnarANaM ca, kiMpurisANa ya cNpo| NAgarukkho bhuaMgANaM, gaMdhavANa ya teNduo||13||" caityavRkSA maNipIThikAnAmuparivartinaH sarvaratnamayA upari chatradhvajAdibhiralaGkRtAH sudharmAdisabhAnAmagrato ye bhayaMte ta eta iti saMbhAvyante, ye tu 'ciMdhAI kalaMbajhae' ityAdi, te cihnabhUtA etebhyo'nya eveti sthA08 suutrvRtyoH| prAyaH zailakandarAdau, yaccaranti banAntare / tataH pRSodarAditvAdete syurvaanmntraaH||14|| bhRtyavaccakravartyAcArAdhanAdikRtastataH / vyantarA vA'bhidhIyante, narebhyo | vigatAntarAH // 15 // ekaikasminnikAye'tha, dau dvAvindrAvudAhRtau / dakSiNottarabhedena, kAlAdyAste ca ssoddsh| // 16 // kAlazcaiva mahAkAlaH, pizAcacakravartinI / surUpaH pratirUpazca, bhUtendrau dakSiNottarau // 17 // pUrNabha-II 10 dramANibhadrau, yakSANAmadhipAvubhau / bhImazcaiva mahAbhImo, rAkSasAnAmadhIzvarau // 18 // kinnarazca 'kimpurussH|| | kinnarANAM mahIkSitau / indrau kimpuruSANAM ca, sanmahApuruSo smRtau // 19 // atikAyamahAkAyau, mahoragadha rAdhipau / gandharvAdhipatI gItaratirgItayazA iti // 20 // surendrAH SoDazApyate, mahAbalA mhaashriyH|mhaasaukhyaa mahotsAhAH, syurnuttrshktyH|| 21 // kamalA caiva kamalaprabhotpalA sudarzanA / prtyekmetnnaabhyH| ciretencetreese Jain Education a l For Private & Personel Use Only He jainelibrary.org IA Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyantaramahiNya: lokaprakAze syuH, priyAH pizAcarAjayoH // 22 // rUpavatI bahurUpA, surUpA subhagApi ca / bhUtAdhirAjayoragramahiSyaH kSetraloke kathitA jinH||23|| pUrNA bahaputrikA cottamA tathA ca tArakA / pUrNabhadramANibhadradevayordayitA imaaH||24|| sargaH12 vataMsikA ketumatI, ratisenA ratipriyA / gaditA dayitA etAH, kinnarANAmadhIzayoH // 25 // rohiNI ca // 14 // navamikA, hInAmnI puSpavatyapi / prANapriyA imAH proktA, jinaiH kimpurussendryoH|| 26 // bhujagA bhujagavatI, mahAkacchA sphuttaabhidhaa| catasro jIvitezvaryo, mhorgaadhiraajyoH|| 27 // sughoSA vimalA caiva, sukharA ca srkhtii| catasraHprANadayitA, gandharvANAmadhIzayoH // 28 // sAmpratInAstu-kAlAdInAM dAkSiNAtyendrANAM yAH kmlaadyH| tA nAgapuravAstavyA, dvAtriMzatpUrvajanmani // 29 // mahAkAlAdyauttarAtyendrANAMyAH kmlaadyH| sAketapuravAstavyAstA dvAtriMzadapi smRtAH // 30 // evaM catuSSaSTirapi, mhebhyvRddhknykaaH| khkhnaamprtiruupjnniijnkaabhidhaaH||31|| puSpacUlAryikAziSyAH, shriipaacaarpitsNymaaH| zabalIkRtacAritrA, mAsA - nshnspRshH||32|| aticArAnanAlocyApratikramya mRtAstataH / kAlAdivyantarendrANAM, babhUvuHprANavallabhAH // 33 // paJcabhiH kulakaM // pratyekamAsAM sAhasraH, parivAro bhavedaya / ekaikeyaM ca devInAM, sahasraM racituM kSamA // 34 // pratyekameSAmindrANAM, ctuHshsrsNmitaaH| avarodhe bhavantyevaM, devyo laavnnyvndhuraaH|| 35 // pratyekahel meSAM sarveSAM, tisro bhavanti parSadaH / ISA tathA ca truTitA, sabhA dRDharathAbhidhA // 36 // sahasrANyaSTa devAnAM, tatrAbhyantaraparSadi / madhyAyAM daza bAhyAyAM, dvAdazeti yathAkramam // 37 // devInAM zatamekaika, parSatsu syAtti sesesearesence // 14 // 9202 in Education a l For Private Personal use only ainelibrary.org Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SEle Rece sRSvapi / devadevInAmathAtra, sthitiH kramAnnirUpyate // 38 // pUrNa palyopamasyAI, taddezonaM tathAdhikam / palyopamasya turyo'zo, devAnAM kramataH sthitiH|| 39 // sAdhikaH palyaturyAzaH, pUrNaH sa eva ca sthitiH| sa eva dezena nyUno, devInAM kramataH smRtaa||40|| evaM ca-sAmAnikAnAmeteSAM, tathA'grayoSitAmapi / parSadastisra ISA truTitA dRDharathAbhidhA // 41 // caturbhirevaM sarve'mI, saamaanikshsrkaiH| preyasIbhizcatasRbhiH, svpricchdcaarubhiH|| 42 // pArSadestrividhairdevaiH, saptabhiH sainynaaykaiH| gandharvanaTahastyazvarathapAdAtyakAmaraiH // 43 // amIbhiH saptabhiH sainyaizcaturbhizcAtmarakSiNAm / sthitaiH pratyAzaM sahasrairanvahaM sevitaayH||44|| svasvabhaumeyanagaralakSANAM cakravarttitAm / asaMkhyeyAnAmajasraM, pratyekaM bibhratodbhutAm // 45 // vyantarANAM vyantarINAM, svasvanikAyajanmanAm / svasvadigvatinAM svairaM, sAmrAjyamupabhuJjate // 46 // paJcabhiH kulakaM / zadivyastrIsaMprayukteSu, nATyeSu vyaaptendriyaaH| na jAnate gatamapi, kAlaM plyopmaayussH||47|| tathoktaM-"tahiM devA vaMtariyA varataruNIgIyavAiyaraveNaM / nicaM suhiyapamuiyA gayaMpi kAlaM na yAti // 1 // " vyantarANAmamI aSTau, mUlabhedAH prkiirtitaaH| aSTA'vAntarabhedAH syukraNaparNImukhAH pre||48|| tathAhi-aNapanI paNapannI isivAI bhUyavAie ceva / kaMdI ya mahAkaMdI kohaMDe ceva payae y||49|| prAgvatpratinikAye'tra, dvau dvAvindrAvudIritau / kSetrayo rucakAdyAmyottarAhayoradhIzvarau // 50 // indro sannihitaH sAmAnikazcAdyanikAyayoH / dhAtA vidhAtetyadhipo, nikAye ca dvitIyake // 51 // tAyIkanikAyendrau, RSizca RssipaalitH| caturthasya For Private & Personel Use Only Onew.jainelibrary.org Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetra sargaH 12 // 149 // Jain Education nikAyasya tAvIzvaramahezvarau // 52 // suvatsazca vizAlazca, nikAye paJcame'dhipau / SaSThe nikAye netArau, hAsya hAsyaratI iti // 53 // zreyomahAzreyAMsau ca nikAye saptame'dhipau / padagaH padgapatirnikAyasyASTamasya tau // 54 // tathAhuH sthAnAMge - 'do aNapaniMdA pannattA' ityAdi / ete'pi ratnakAMDasya, zataM zatamuparyadhaH / parityajya vasantyaSTazatayojanamadhyataH // 55 // tathAhuH prajJApanAyAM - "kahi NaM bhaMte ! vANamaMtarANaM devANaM bhomejjA nagarA paNNattA?, kahi NaM bhaMte ! vANamaMtarA devA parivasaMti, goyamA ! se rayaNappabhAe puDhavIe rayaNAmayassa kaMDassa joaNasahassabAhalassa uvariM evaM joaNasayaM ugAhettA heTThAvi evaM joaNasayaM vajjettA majjhe aTThasu joaNasaesa ettha NaM vANamaMtarANaM tiriyamasaMkhejjA bhomejA nagarAvAsasayasahassA bhavatItimakkhAyA, te NaM" ityAdi / " tattha NaM bahave vANamaMtarA devA parivasaMti, taMjahA -pisAyA bhUyA jakkhA yAvat aNapanniya paNapanniya ityAdi." saMgrahaNyAM tu "iya paDhamajoaNasae rayaNAe aTTha vaMtarA avare / tesiM iha solasiMdA | ruagaaho dAhiNuttarao // 1 // " yogazAstracaturthaprakAzavRttau tvevaM- "ratnaprabhAyAmeva prathamasya zatasyAdha upari ca daza daza yojanAni muktvA madhye'zItiyojaneSu aNapanniyapaNapanniyaprabhRtaya" iti / eSAM vaktavyatA sarvA, vijJeyA praaktnendrvt| jAtA dvAtriMzadityevaM, vyantarAmara naaykaaH||56|| bhaumeyanagareSveSu, vyantarAH prAyazaH khalu / 1 ratnaprabhAyA uparitanaM zataM yojanAnAM vihAya nAnyat sthAnaM, bhedadvaye'pi pRthagindrabhaNanAt sthAnapArthakyaM, prajJApanAdau tu sAmAnyena nirdezaH, caturnikAyatayA nirdhAraMNAt, anyathA paJcamanikAyabhAvAt / itional vAnama ntarAH 20 25 26 // 141 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utpadyante prAcyabhavA'nuSThitAjJAnakaSTataH // 57 // mRtAH pAzaviSAhArajalAgnikSuttRDAdibhiH / bhRgupAtAdibhizca syurvyantarAH zubhabhAvataH // 58 // sthitirutkarSato'mISAM, palyamarddha ca yoSitAm / sahasrANi dazAdAnAmubhayeSAM jaghanyataH // 59 // svAbhAvikaM saptahastamAnamutkarSato vapuH / aGgulAsaMkhyAMzamAnaM, jaghanyaM prathamakSaNe // 60 // lakSayojanamAnaM cotkRSTamuttaravaikriyam / prakrame'GgulasaMkhyeyabhAgamAnaM jaghanyataH // 61 // eSAM lezyAzcatasraH syuH, padmAM zuklAM vinA parAH / ucchasanti saptabhiste, stokairjaghanyajIvinaH // 62 // vubhukSavazcaikadinAntare'thotkRSTajIvinaH / samucchrasantyAharanti muhUrttAhaH pRthaktvakaiH // 63 // AhAre cittasaMkalpopasthitAH sArapudgalAH / sarvAGgeSu pariNamantyeSAM kAvalikastu na // 64 // ye tu hiMsrAH surA vIracaNDi - kAkAlikAdayaH / madyamAMsAyAhutibhistuSyanti tarpitA iva // 65 // te'pi pUrvabhavAbhyAsAtpApA mithyAtvamohitAH / madyamAMsAdi vIkSyaiva, tuSyanti na tu bhuJjate // 66 // yugmam / saMmUrchimA garbhajAzca tiryaJco garbhajA narAH / utpadyante SaDripa, yutAH saMhananairiha // 67 // cyutvotpadyanta ete nRtirazcorgarbhajanmanoH / paryAptabA| darakSmAmbhaH pratyeka bhUruheSu ca // 68 // ekena samayenaikAdayo'saMkhyAvasAnakAH / utpadyante cyavante'mI, utkRThameSu cAntaram // 69 // jJeyaM muhUrttAni caturviMzatistajjaghanyataH / ekasAmayikaM nUnaM, cyavanotpattigocaram // 70 // pazyantyavadhinA paJcaviMzatiyojanAnyamI / jaghanyajIvino'nye ca saMkhyeyayojanAvadhi // 71 // tiryaglokavAsino'pi, vyantarA yadihoditAH / tadvai ratnaprabhApRthvIvaktavyatAprasaGgataH // 72 // iti vyantarANAM Jain Educatenational 10 14 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavanezAdhikAra: lokaprakAze 13 sarge // 142 // surANAM purANAM, purANopadiSTA vyavasthA nyarUpi / tRtIyAcaturthAdupAMgAca zeSaM, vizeSaM vidantu pravuddhAH samedhAH // 73 // (bhujaGgaprayAtaM) vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAntiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH shriitejpaalaatmjH| kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, so nirgalitArthasArthasubhagaH pUrNaH sukhaM dvaadshH|| 74 // // iti zrIlokaprakAze dvAdazaH sargaH smaaptH|| 200080920200898203929 // atha trayodazaH sargaHprArabhyate // yojanAnAM sahasraM ca, muktvaikaikmuprydhH| madhye'STasaptatisahasrAkhye lakSe kSitAviha // 1 // vasanti bhavanAdhIzanikAyA asuraadyH| dazaite'pi dvidhA praagvddkssinnottrbhedtH||2|| teSu pratyekamindro dvau, bhavato dakSiNottarau / bhavanendrA viMzatiH syurityevaM cmraadyH||3|| tathoktaM-"asurA nAga suvaNNA vijU aggI ya dIva udahI ya / disi pavaNa thaNiya dasaviha bhavaNavaI tesu duduiMdA // 4 // " anye vAhu:-"navatiyojanasahasrANAmadhastAdbhavanAni, anyatra coparitanamadhastanaM ca yojanasahasraM muktvA sarvatrApi yathAsaMbhavamAvAsA" iti / "AvAsA nAma kAyamAnasannibhA mahAmaNDapA" iti laghusaMgrahaNIvRttau tattvArthabhASye'pi, "tatra bhava // 142 // 25 26 Jain Education For Private & Personel Use Only Nirjainelibrary.org Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IS nAni ratnaprabhAyAM bAhalyArddhamavagAhya madhye bhavaMtItyukta"miti jJeyaM / catustriMzatkramAtriMzallakSAH syurdakSiNo ttraaH| bhavanA asurANAM te, caturaH SaSTizca mIlitAH // 5 // lakSAzcatuzcatvAriMzaJcatvAriMzad dvyordishoH| nAgAlayAnAM caturazItirlakSAzca miilitaaH||6|| aSTAtriMzacatustriMzallakSAH kramAd dvyordishoH| sarvAgreNa suparNAnAM, gRhalakSA dvispttiH||7|| catvAriMzaca SaTtriMzaddakSiNottarayoH kramAt / vaidhutA vAsalakSAH syuH, SaTsaptatizca miilitaaH||8|| evamagnikumArANAM, dvIpavAdidizAM tthaa| vidyutkumAravatsaMkhyA, bhavanAnAM prakIrtitA // 9 // paJcAzadatha SaTcatvAriMzadizoIyoH kramAt / lakSA vAyusurAvAsAH, sarve SaNNavatizca taaH|| // 10 // catvAriMzattathA SaTtriMzaduktA digdvaye kramAt / stanitAnAM gRhAH sarve, lakSAH SaTsaptatiH kila // 11 // sthApanA // catasraH koTayo lakSAH, SaD gRhA dkssinnaashritaaH| uttarAhAstu SaTSaSTilakSAstisrazca kottyH||12|| dvayordizozca sarvAgraM, bhavanAnAmudAhRtam / koTayaH sapta lakSANAM, dvAsaptatyA smnvitaaH||13|| AkAreNa suSamayA, praakaarprikhaadibhiH| vyantarANAM nagaravat, prAyo jJeyAnyamUnyapi // 14 // gurUNi tAnyasaMkhyeyarmitAni khalu yojnaiH| madhyAni saMkhyeyairjambudvIpAbhAni laghUnyapi // 15 // tatrAsuranikAyasya, dakSiNasyAM dizi prbhuH| camarendraH shrcndrcndrikaavilsdyshaaH||16|| tathAhi-vidyate dakSiNadizi, tiryagmeroH sudrsh| 1 AvasAnAmupariSTAd sthAnazruteH bhavanAnAM nArakAvAsAsannatayA sthAnazruterevaMvibhAgaH, bAhulyenaivaM bhAve atra agre pratinikAyaM sthAnabhede'pi na virodhH| Jain Educatiodihational View.jainelibrary.org Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pavataH lokaprakAze nAt / asaMkhyadvIpAbdhiparo, dvIpo'ruNavarAbhidhaH // 17 // tasya baahyvedikaantaanmdhye'runnvraambudheH| yoja- utpAta13 sarge nAnAM dvicatvAriMzatsahasrANyatItya vai // 18 // camarasyAsurendrasya, mhaanutpaatprvtH| tiginchikUTanAmAsti, // 143 // prazastazrIbharodbhuraH // 19 // yojanAnAM saptadaza, shtaanythaikviNshtiH| sa ucchritastattuyAMzo (430), nimagno 6 15 vasudhAntare // 20 // mUle sahasraM dvAviMzaM, yojanAnAM sa vistRtH| madhye zatAni catvAri, caturvizAni vistRtaH // 2 // zatAni sapta vistIrNastrayoviMzAni copari / UdhrvAdho vistRto madhye, kSAmo mahAmukundavat // 22 // 4 mukundo vAdyavizeSa iti // sarvaratnamayasyAsya, vedikAvanazAlinaH / zirastale madhyadeze, syaatpraasaadaavtNskH||23|| sAr3he de yojanazate, tuGgaH spshcviNshtiH| tataH zataM yojanAni, ramyollokamahItalaH // 24 // aSTayojanamAnAtha, tatrAsti maNipIThikA / camarendrasyAtra siMhAsanaM sahaparicchadam // 25 // tiryaglokaM jigamiSurjinajanmotsavAdiSu / prathamaM camarendro'sminnupaiti svAzrayAgirau // 26 // tato yathepsitaM sthAnamutpatatyavilambataH / tenAyaM camarendrasya, khyAta utpaatprvtH|| 27 // SaT zatAnyatha koTInAM, paJcapaJcAzadeva c| kovyo lakSANyatha paJcatriMzallakSArddhameva ca // 28 // yojanAni tiryagasmAttiginchikUTaparvatAt / atikramya dakSiNasyAM, // 143 // mdhye'runnvroddheH|| 29 // yo dezastadadhobhAge, madhye rtnprbhaakssite| catvAriMzadyojanAnAM, sahasrANyavagAhya c||30||raajdhaanysti camaracaJcA cnycnmnniimyii| vyAsAyAmaparikSepairjambUddhIpasadharmiNI // 31 // vana Jain Educati o nal For Private Personel Use Only MAMw.jainelibrary.org Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zvAsyA yojanAnAmapyarddha zatamunnataH / paJcAzadvistRto mUle, maulau dvAdaza sArddhakAH // 32 // Ayatairyo janasyArddha, nyUnArddhayojanocchritaiH / krozaM vistIrNaizca ramyA, ratnajaiH kapizIrSakaiH // 33 // ekaikasyAM savAhAyAM, paJcadvArazatAzcitaH / sArddhaM dve yojanazate dvAraM caikaikamucchritam // 34 // sapAdazatavistIrNatoraNAdyupazobhitam / madhye'tha vaprasyaitasya, pIThabandho virAjate // 35 // yojanAnAM SoDazeSa, sahasrAnvistRtAyataH / padmavaravedikayA, parItaH kAnanena ca // 36 // tasya madhye ramyabhUmAvasti prAsAdazekharaH / sArddhaM dve yojanazate, tuGgastadarddhavistRtaH // 37 // caturbhireSa prAsAdaizcaturddizamalaGkRtaH / zataM sapAdamuttuGgaiH sArddhadviSaSTivistRtaiH // 38 // pratyekamete'pi caturddizaM caturbhirAzritAH / sArddhaM dviSaSTimuttuGgaistadarddhavistRtaistathA // 39 // sapAdaikatriMzaduccaistadarddha vistRtairvRtAH / prAsAdAste'pi pratyekaM punaste'pi caturdizam // 40 // sasArddhadvikrozapaJcadazayojanatuGgakaiH / tadarddhavistRtairevaM, caturdizamalaGkRtAH // 41 // evaM samUlaprAsAdAH, prAsAdAH sarvasaMkhyayA / camarasya bhavatyekacatvAriMzaM zatatrayam // 42 // prAsAdAste ratnamayA, maruJcaJcalaketavaH / mRdusparzAzcArugandhA, dRzyAH suvarNavAlukAH // 43 // atha prAsAdebhya ebhya, aizAnyAM syuryathAkramam / sabhA sudharmA siddhAyatanaM sabhopapAtakRt // 44 // ido'bhiSekAlaGkAravyavasAyasabhAH kramAt / sarve'pyamI sudharmAdyAH, SaTtriMzayojanocchritAH // 45 // dIrghAH paJcAzataM paJcaviMzatiM vistRtA iha / vaimAnikasabhAdibhyo mAnato'rddhamitA iti // 46 // ityarthato bhagavatIdvitIyazatASTamoddezake // atrAyaM vizeSa:- " camarassa NaM sabhAsu hammA ekAvannakhambhasaya Jain Educatinational 10 14 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze sanniviTThA paM0, evaM balIyassavi", iti turyaangge| athaitasyAmupapAtasabhAyAM sukRtI janaH / devaduSyacchannazayyo- camarendrA13 sargetsa Gga utpadyate kSaNAt // 47 // camarendratayA'thAsAvutthAya shyniiytH| gatvA ide kRtaslAnastato'bhiSekaparSadi |dhikAra HI // 48 // kRtAbhiSeka sotsAhairasuraiH samahotsavam / alaGkArasabhAyAM ca, gtvaa'lngktbhuudhnH||49|| vyvsaa||144|| yasabhAM gatvA, pustakAvasitasthitiH / lAtvA nandApuSkariNyAM, bhaktyA kRtajinArcanaH // 50 // samAgatya sudharmAyAM, sabhAyAM spricchdH| divyAn siMhAsanAsIno, bhogAn bhuGkte yathAruci // 51 // paJcabhiH kulakaM // 20 kAmakelilAlasastu, jinasyAzAtanAbhayAt / gatvA bahiH sudharmAyA, ramate rucitAspade // 52 // kadAciccaiSa camaracaJcAvAse manorame / sakAntaH krIDituM yAti, krIDodyAne nRpAdivat // 53 // sa caivaM-asyAzcamaracaJcAyA, naiRtyAM kakubhi dhruvam / SaTkoTInAM shtaanpnycpnycaashtkottisNyutaan||54||pNctriNshc lakSANi,paJcAzaca shsrkaan| yojanAnAmatikramya, tasminnevAruNodadhau // 55 // AvAso bhAti camaracaJcazvazcacchriyAM nidhiH / kamraH krIDA-2 ratisthAnaM, cmrsyaasureshituH||56|| sahasrANyaSa caturazItimAyatavistRtaH samantataH parikSiptaH, prAkAreNa mahIyasA // 57 // sarva camaracaJcAvatprAsAdAdi bhavediha / na vidyante paraM paJca, sudharmAdyAH sabhAH shubhaaH| N 58 // sa eSa sAmpratInastu, jambUdvIpe'tra bhaarte| bebhelAkhya sanniveze, vindhyAcalasamIpage // 59 // // 144 // AsIdgRhapatizreSThaH, pUraNAkhyo maharddhikaH / jAgratkuTumbajAgaryA, nizi saMvegamApa sH|| 60 // prAtarni-1 mantrya vajanAn , bhojyavastrAdibhibhRzam / santoSya jyeSTaputrAya, kuTumbabhAramArpayat // 31 // patadgrahaM dArumayaM, | 29 Jain Educati o nal For Private Personal Use Only ( 9 w .jainelibrary.org Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kArayitvA catuSpuTam / dIkSAM lAtvA''dAnamayIM, cakre sAtApanaM tpH|| 62 // SaSThasyaiva pAraNAyAmuttIryA''tApanAsthalAt / bhikSArthamATIdvebhele, kare dhRtvA patadgraham // 63 // bhikSAM dadAnaH pAnthebhyaH, patitAM prathame puTe / kAkazAlAkAdInAM, dvitIyapuTasaMgatAm // 64 // tAM matsyakacchapAdInAM, tRtIyapuTagAM dadat / patitAM ca puTe turye, bhikSAmAdatsvayaM mitAm // 65 // evaM dvAdaza varSANi, tapaH kRtvA'tiduSkaram / sa pAdapopagamanamaGgIkRtyaikamAsikam // 66 // mRtvA'muSyAM rAjadhAnyAM, camarendratayA'bhavat / sarvaparyAptiparyAptastatkAlotpanna eva sH||67 // UrdhvamAlokayAmAsa, svabhAvAda jJAnacakSuSA / AsaudharmadevalokaM, tatra dRSTvA surezvaram // 68||shkrsiNhaasnaasiinN, pInatejaHsukhazriyam / aciMtayanmumurghaH kaH, krIDatyeSa mamopari ? // 69 // yugmaM // tataH sAmAnikAn devAn , sa AhUyeti pRSTavAn / bho bhoka eSa yo'smAkamapi mUrddhani tiSThati ? // 70 // te'pi vyajijJapan natvA, svAminneSa sudharmarAT / nityA sthAnavyavastheyaM, saudharmendrAsurendrayoH // 71 // hanta te'nye ye'surendrA, enamitthaM ziraHsthitam / sehire na sahe'haM tu, pAtayiSyAmyadhaH kSaNAt // 72 // nizcityeti punazcitte, vyamRzatso'pi vajrabhRt / yadyanenAbhihanye'haM, zaraNaM mama kastadA ? // 73 // vicintyetyvghijnyaanopyogaacmraadhipH| susumArapurodyAne'pazyavIrajinezvaram // 74 // dhyau cAyaM jino vIraH, pratimA 1 bhaktaparijJeGginIpAdapogamaneSu yallakSaNametat tannAtra, kiMtu aGgopAGgacalanAbhAvAt rUDhirahitaM yaugikameva / 2 sAmAnikAnAmindratulo. pra. 25 // lyAvadhikatvAt , indrasya tvasya tadvatsvAta, asurANAmUrdhvamavadherbAhulyam / Neeeeeeeeeeeee FORAN Oforforceeeeeeeeeee 12 Jain Educati o nal For Private & Personel Use Only Halww.jainelibrary.org Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze // 145 // | mekarAtrikIm / pratipadyASTamatapA, ekapudgaladattadRk // 75 // nirnimeSo niSprakampaH, kAyotsarge'styavasthitaH / 13 sargeH 1) ekAdazAbdaparyAyaM zaraNyo'stu sa eva me // 76 // yugmam // iti dhyAtvA'vazyakAryaM tyaktvA'rhadarcanAdikam / utthAyotpAdazayyAyAstaddevadRSya saMvRtaH // 77 // upAdAya praharaNaratnaM parighamuddhataH / timiJchakUTamutpAta girimAgatya satvaram // 78 // navyaM vapurvidhAyaitya, susumArapurAdvahiH / azokakAnane'zokatarormUle zilopari // 79 // namaskRtya jinaM yuSmannizrayA yAmyahaM yudhe / yUyaM me trANamityuktvA, bhUyo'pyuttara vaikriyam // 80 // vapurbhISmaM mASarAzi kuhUrAtrisahodaram / kRtvA yojana lakSocamutpapAta nabhastalam // 81 // kurvan kvacitsiMhanAdaM kacicca gajagarjitam / hayaheSAravaM kApi, kacitkalakaladhvanim // 82 // kSobhayanniva pAtAlaM, kampayanniva medinIm / tiryaglokaM vyAkulayana, sphoTayiSyannivAmbaram // 83 // vidyudvRSTigarjitAni, rajastamAMsi cotkiran / trAsayan vyantarAn devAn kurvan jyotiSikAn dvidhA // 84 // vimAnasyAtha saudharmAvataMsakasya vedikAm / AkramyaikenApareNa, sudharmAsaMsad padA // 85 // jaghAna parigheNendrakIlakaM tristato'vadat / ka re zakraH kare sAmAnikAH kare surAH pare ? // 86 // pAtayAmi ghAtayAmi, zAtayAmyadhunA'khilAn / karomyapsarasaH sarvAH svAyattAH saha vaibhavaiH // 87 // phalaM madAzAtanAyAH, zakro'nubhavatAditi / giraH zrutvA'zrutapUrvA, bhrukuTIbhISaNo hariH // 88 // sakrodhahAsamityAha, kiM re camara ! durdaza ! | navotpanno'si re mUDha ! mumUrSasvadhunaiva kim ? // 89 // yadvA taveyAnutsAho'narthAyaiva na saMzayaH / pakSau pipIlikAnAM hi, jAyete mRtyuhetave Jain Educatio ational camaro tpAtaH 15 20 // 145 / / 25 26 4 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education I // 90 // imAM gRhANAtitheyIM, madavajJAphalaM manAk / mumoca vajramityuktvA, jvalajvAlAkarAlitam // 91 // tad dRSTvA cakito'tyantaM, nazyan saMkocya bhUghanam / praviSTo rakSa rakSeti vadan vIrakramAntare // 92 // tataH zakro'pi vijJAya, vIraM taccharaNIkRtam / caturaMgulamaprAptamAdAya pavimityavak // 93 // kampase kimidAnIM bhoH, pazuH siMhekSaNAdiva / vIraprasAdAnmukto'si na te matto'dhunA bhayam // 94 // ityuktvA vAmapAdena, triH prahRtya vasundharAm / kSamayitvA jinendraM ca surendraH svAspadaM yayau // 95 // tato vajrabhayAnmuktazcamarendro nijAzrayam / gatvA sAmAnikAdInAmuvAcodantamAditaH // 96 // bhadraM stAtraizaleyAya, tasmai trailokyabandhave / yena trAto'smi maraNAddhanta vajrAgnidussahAt // 97 // upakAramiti prAjJastaM smaran saparicchaduH / gatvA punarmahAvIramabhyarcya tANDavAdibhiH // 98 // Agatya svAspadaM prIto, vismRteMdraparAbhavaH / dharmakarmasthitiM sarvAmArAdhya sukhabhAgabhUt // 99 // ayaM ca camarogyAsIdyatsaudharmAvataMsakam / AzcaryametadvijJeyamanantakAlasaMbhavi // 100 // catuHSaSTisahasrANi, sAmAnikasudhAbhujaH / asya trAyastriMzakAzca, trayastriMzatsudhAzinaH // 1 // ete ca jambUdvIpe'tra, kSetre bhAratanAmani / kAkanyAM puryavarttanta, trayastriMzanmaharddhikAH // 2 // zraddhAlavo jJAtatattvAH, sahAyAzca parasparam / pUrva te bhAvitAtmAno'bhUvannugrakiyAzrayAH // 3 // pazcAca karmavazato, jAtA dharme thAzayAH / pArzvasthA avasannAzca, kuzIlAH svairacAriNaH // 4 // evaM ca bhUrivarSANi zramaNopAsakakriyAm / ArAdhyArddhamAsikIM te, kRtvA saMlekhanAmapi // 5 // anAlocyA pratikramyAticArAMstAn purAkRtAn / mRtvA 10 14 jainelibrary.org Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 13 sargeH // 146 // trAyastriMzakatvaM , lebhire camarezituH // 6 // trAyastriMzakarUDhistu, naitebhya eva kiMtu te / utpadyante cyavante ca, camarendrapasvavasthityA praapraaH||7|| tisro'sya padastatrAbhyantarA samitAbhidhA / madhyA caNDAbhidhA jJeyA. bAhyA jAtAhayA pnH||8|| syuzcaturvizatirdevasahasrANyAdyaparSadi / sArddhapalyopamadvandvasthitInyathAtra parSadi // 9 // zatAnya tRtIyAni, sAIpalyopamAyuSAm / devInAM madhyamAyAM cASTAviMzatiH shsrkaaH||10|| dvipalyAyunirANAM devInAM viha parSadi / zatAni trINyekapalyAyuSAmathAntyapadi // 11 // syAtriMzatsahasrANi, mAIpalyAyaSaH sraaH| zatAnyaddhaMcaturthIni, devyo'rddhplyjiivitaaH||12|| yathaivaM parSadastisro, varNitAzca|marezituH / evaM sAmAnikatrAyastriMzakAnAM tadAhvayAH // 13 // mahiSIlokapAlAnAM, punastisro bhavanti taaH| tapA'tha truTitA parvA, ityetairnaambhiyutaaH||14|| idamarthataH sthAnAGgasUtre / kAlI rAjI ca ratnI ca, vidyunmeghAbhidhA parA / paJcAsyAgramahiSyaH syU, rUpalAvaNyavandhurAH // 15 // kAlIyaM prArabhave jambUdvIpe dkssinnbhaarte| puryAmAmalakalpAyAM, kAlAkhyasya gRheshituH||16|| kAlazrItanusaMbhUtA, kaaliinaamaabhvtsutaa| bRhatkumArI zrIpArzvapuSpacalArpitavratA // 17 // yathAchandIbhUya doSAnapratikramya pAkSikIm / kRtvA saMlekhanAM mRtvA, cama 25 rendrapriyA'bhavat // 18 // tribhirvizeSakaM / kAlAvataMsaM bhavanaM, kAlaM siMhAsanaM bhavet / kAlyA devyAH parA pArA 20vA // 146 // sAmapyevaM svaakhyaanuruupytH|| 19 // svakhanAmasahaganAmajananIjanakA iti / jJeyAH zeSAzcatasro'pi, tathaiva mlinvrtaaH||20|| khAkhyAvataMse bhavane, vAkhye siMhAsane'bhavan / camarendrapriyA etAH, sArddhapalyadvayAyuSaH x02929009929892dadorea Jain Education H o a For Private & Personel Use Only HMr.jainelibrary.org Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 // 21 // balIndradayitAnAmapyatihyamanayA dizA / zrAvastyAsAM purI sArddhamAyuH palyatrayaM punaH // 22 // ekai kaagrmhissyssttshsrprivaaryuk| sahasrANyaSTa devInAM, navyAnAM racituM kSamA // 23 // catvAriMzatsahasrANi, / syurdevyaH sarvasaMkhyayA / bhuGkte'surendrazcaitAbhiH, kRtaitAvattanuH sukham // 24 // somo yamazca varuNastathA vaizramaNAA bhidhH| catvAro'sya lokpaalaashcturdigdhikaarinnH||25|| caturNAmapyathaiteSAM, catasraH praannvllbhaaH| kanakA kanakalatA, citraguptA vasundharA // 26 // ekaikeyaM ca sAhasraparivAravirAjitA / devI sahasramekaikaM, navyaM vikavituM kSamA // 27 // svakhanAmarAjadhAnyAM, khakhasiMhAsane sthitAH / catvAro'mI lokapAlA, bhuJjate divyasaMpadam // 28 // tathAsya camarendrasya, sapta sainyAni tatra ca pAdAtyAzcaibhamahiSarathasaMjJAni paJca vai // 29 // ete surA api khAmizAsanAtkAryahetave / tApyaM pratipadyante, nAyakoktenaTA iva // 30 // etAni paJca sainyAni, yuddhasajjAnyaharnizam / gaMdharvanaTasainye ye, te bhogAyeti saptakam // 31 // sapta senAnyo'pyamISAM,sarvadA vshvrtinH| sevante'suranetAraM, camaraM vinayAnatAH // 32 // drumaH 1 saudAsazca 2 kunthu 3 lohitAkSazca 4 kinnaraH 5 / riSTho 6 gItaratizceti 7, senAnyAmabhidhAH kramAt // 33 // drumasya tatra pAdAtyAdhipasya camarezituH / syuH sapta kacchAH kacchA ca, svavazo nAkinAM gaNaH // 34 // AdyakacchAyAM surANAM, catuSpaSTiH shsrkaaH| tato yathottaraM kacchAH , SaDapi dviguNAH kramAt // 35 // indrANAmaparaSAmapyevaM patticamUpateH / vAcyAH sapta sapta kacchAH, sthAnadviguNitA mithaH // 36 // catuHSaSTiH sahasrANi, pratyAzamAtmarakSakAH / lakSa Cotesecaceeeeeeeeeeeeee Jain Education For Private Personal Use Only jainelibrary.org Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ camarendraH balIndra lokaprakAze dvayaM SaTpaJcAzatsahasrANIti te'khilaaH||37|| evmuktpriivaarsurairaaraadhitkrmH| ghanazyAmasnigdhavaNeH, kiJci13 sargaH daarktlocnH|| 38 // vidrumoSThaH zvetadantaH, srlottunggnaasikH| dIparaktAmbaro megha, iva sandhyAbhrasaMbhRtaH 2 // 39 // mukuTenAGkito maulau, sacUDAmaNilakSmaNA / pUrvAdririva tigmAMzubimbenoditvarazriyA // 40 // // 147 // ctustriNshllkssmaanbhvnaanaamdhiishvrH| sarveSAM dAkSiNAtyAnAmasurANAM sayoSitAm // 41 // sAmrAjyaM zAsti divyastrInATakAdiSu dattaka / ekArNavAyuzcyuveto, bhave bhAvini setsyati // 42 // cyute cAsminnasya pade. punrutptsyte'prH| evamavyucchittinayAnnitya evaiSa ucyate // 43 // pUrNa jambUdvIpamekameSa pUrayituM kssmH| asurairasurIbhizca, nijazaktyA vikurvitaiH||44|| tiryak punarasaMkhyeyAna, dvIpapAthonidhIMstathA / evaM sAmAnikAstrAyastriMzAzcAsya prabhUSNavaH // 45 // asyaivaM lokapAlAmamahiSyo'pyatha kiMtu te / zaktAH pUrayituM tiryaka, saMkhyeyadvIpavAridhIn // 46 // ityarthato bhagavatyAM // devendrastave tu-"jAva ya jambuddIvo, jAva ya camarassa cmrcNcaao| asurehiM asurakannAhiM, asthi visa bhareuM je // 47 // ___ athAnyo'suradevendro, balI nAmA nirUpyate / uttarasyAM dizi vibhuryo'sau saubhAgyasevadhiH // 48 // tathAhi dizi kobeyA, jmbuudviipsthmerutH| asaMkhyadvIpAbdhiparo, dviipo'runnvraabhidhH||49|| tasya bAhyavedikAntAttasminneva payonidhau / dvicatvAriMzatsahasrayojanAnAM vyatikrame // 50 // rucakendrAbhidho'styatra, 1 sAntaraiH ubhayaizca mizreriti jJeyaM, tena lakSayojanasya nairantaryeNa ekatamarUpeNa coktAyAM pUttau na virodhaH // 147 // Jain Educa t ional For Private & Personal use only O ww.jainelibrary.org Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ blerutpaatprvtH| tiryagloke jigamiSolerutpatanAspadam ||51||tiginychikuutttulyo'sau, prmaannaadikhruuptH| bale prAsAdo'sti tatra, prAgvat siNhaasnaanycitH||52|| koTaya: paJcapaJcAzat, SaT koTInA zatAni ca / paJcaviMzaca lakSANi, paJcAzaca shsrkaaH||53|| yojanAni vyatikramyAmbhodhAvutpAtaparvatAt / garbha ratnaprabhApRthvyA, gatvA'dho yojanAni ca // 54 // catvAriMzatsahasrANi, vartate tatra maJjalA / pazicamA rAjadhAnI, styAnIbhUtA iva viSaH // 55 // asyAzcaramacaJcAvat, kharUpamakhilaM bhavet / vapraprAsAdAdi teSAM, pramANAnukramAdi ca // 56 // alopapAdasadasi, devadRSyapariSkRte / indratvenotpadyate'GgI, zayyotsaGge mhaatpaaH||57|| asya SaSTiH sahasrANi, sAmAnikasudhAbhujAm / bAyastriMzakadevAzca, trystriNshdudiiritaaH||58|| sAmpratInAstvamI bebhelkgraamnivaasinH| zraddhAlavastrayastriMzatsuhRdazca parasparam // 59 // prAgete dRDhadharmANaH, pazcAdvizlathacetasaH / utpannA atra camaravAyastriMzakadevavat // 60 // prAvittisraH parSado'sya, tisRSvapi surAH krmaat| sahasrANAM viMzatiH syuzcaturaSTAdhikA ca sA // 61 // sAr3he dve ca zate dve ca, sArddha zatamanukramAt / devyaH16 parSatsu tisRSa, devAnAM kramataH sthitiH||12|| palyAnAM tritayaM sArddha trayaM sAI dvayaM kramAt / devInAM tu sthitiH sADhe, dve te dve sArddhameva ca // 63 // tisrastisraH parSado'sya, bhavanti prAgvadeva ca / sAmAnikavAya. striMzalokapAlAgrayoSitAm // 64 // zubhA nizumbhA rambhA ca, nirambhA madaneti ca / syuH paJcAgramahiSyo'sya, prAgvadAsAM pricchdH||65|| evaM shsreshctvaariNshtaa'ntHpurikaajnaiH| sudharmAyA bahirbhur3e, kRtatAdha Jain Ed ational m OM For Private 3 Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 13 sarge // 148 // dvapaH sukhama // 66 // catvAro'sya lokpaalaashcturdigdhikaarinnH| somo yamazca varuNastoM vaishrmnnaabhidhH| balIndraH // 67 // eSAM catasraH pratyekaM, dayitA nAmatastu taaH| mInakA ca subhadrA ca, vidyadAkhyA tthaa'shniH||18|| khasvanAmarAjadhAnyAM, siMhAsane khanAmani / upaviSTAH sukhaM divyaM, mudA te'pyupabhuJjate // 69 // mahAdumo 10 mahAsaudAsAhvayaH 2 prikiirtitH| mAlaGkAro'pi 3 ca mahAlohitAkSAbhidhaH 4 suraH // 7 // kiMpuruSo 5 mahAriSTa 6 stathA gItayazA iti / balinAnno'surapateH, kramAtsapteti sainyapAH // 71 // pattIzasyAdyakacchAyAM, ssssttidevshsrkaaH| kacchAH SaDanyAzca tataH, syurasya dviguNAHkramAt // 72 // evaM saamaanikaistraaystriNshkailokpaalkaiH| sevyo'yamahiSIbhizca, saptabhiH sainyasainyapaiH // 73 // SaSTayA sahasraiH pratyAzaM, sevyamAno'GgarakSakaiH / catvAriMzatsahasrAThyalakSadvayamitaiH samaH // 74 // zyAmavarNoM raktavAsAcUDAmaNyaGkamaulibhRt / surUpaH saatirekaiksaagropmjiivitH|| 79 // bhavanAvAsalakSANAM, triNshto'nubhvtysau| asurINAM cAsurANAmudIcyAnAmadhIzatAm // 76 // caturbhiH klaapkN|| parivArayutasyAsya, zaktirvikurvaNAzritA / camarendrasyeva kiMta, sarvatra sAtirekatA // 77 // ityevamasminnasuranikAye prabhavo dsh| camarendro balIndrazca, lokapA-II laastthaa'ssttc||78||lkssessvevN catuHSaSTau, bhavaneSvapare'pi hi / utpadyante'suravarAH, khkhpunnyaanusaartH||79|| // 148 // utpattikAle zayyAyAM, bhUSaNAmbaravarjitAH / tatazcAlaGkRtAstena, vapuSA nUtanena vA // 80 // sarve'pyamI zyAmavarNA, bimboSThAH kRssnnmuuddhjaaH| zubhradantA vaamkrnnaavsktdiiprkunnddlaaH|| 81 // dantAH kezAzcAmISAM vai- 28 89 25 For Private Personal use only djainelibrary.org in Education Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education kriyA draSTavyAH, na khAbhAvikAH, vaikriyazarIratvAt iti jIvAbhigamavRttau / ArdracandanaliptAGgA, aruNAmbaradhAriNaH / cihnena cUDAmaNinA, sadA'laGkatamaulayaH // 82 // kumAratvamatikrAntA, asaMprAptAzca yauvanam / tato'timugdhamadhuramRduyauvanazAlinaH // 83 // keyUrAGgadahArAdyairbhUSitA vilasanti te / dIprA dazakhaGgulISu, maNiratnAGgulIyakaiH // 84 // devyo'pyevaMvidhAH kAmakrIDAvidhivicakSaNAH / ghanastanA yuvajanonmAdilAva| NyayauvanAH // 85 // sapta hastA dehamAnameSAmutkarSato bhavet / aGgulAsaMkhyAMzamAnamutpattau tajjaghanyataH // 86 // | lakSayojanamAnaM cotkarSAduttaravaikriyam / prArambhe'GgulasaMkhyeyabhAgamAnaM jaghanyataH // 87 // eSAM ca dAkSiNAtyAnAM sthitirutkarSato bhavet / sAgaropamamekaM tadudIcyAnAM ca sAdhikam // 88 // devInAM dAkSiNAtyAnAM, sArddha palyatrayaM sthitiH / jyeSThottarAhadevInAM sArddhaM palyacatuSTayam // 89 // jaghanyA tu vatsarANAM, sahasrANi daza sthitiH / sarveSAM madhyamA jyeSThAka niSThAntaranekadhA // 90 // jyeSThAyuSo dAkSiNAtyA, mAsArdenocchvasaantyatha / AhArakAGkSiNo varSasahasreNa bhavanti ca // 91 // udIcyAH sAtirekeNa, mAsArdenocchvasanti vai / sA dhikAndasahasreNa, bhavantyAhArakA GkSiNaH // 92 // madhyamasthitayastvete, khakhasthityanusArataH / muhUrttAhaH pRthaktatvaiH syurucchvAsAhArakAGkSiNaH // 93 // jaghanyajIvinaH stokaiH, saptabhiH procchvasantyamI / ekAhAntaramAhAraM, samIhante ca cetasA // 94 // tataH saMkalpamAtreNopasthitaiH sArapudgalaiH / te tRpyeyuH kAvalikAhArAnapekSiNaH sadA // 95 // viSayaH syAdgatereSAmadhastamastamAvadhi / tRtIyAM punaravanIM gatA yAsyanti ca svayam // 96 // 10 14 w.jainelibrary.org Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 13 sarge // 149 // Jain Educatio prajojanaM tatra pUrva ripoH pIDApravarddhanam / prAgjanmasuhRdastAvatkAlaM pIDAnivarttanam // 97 // tiryakU caiSAmasaMkhyAdhidvIpAH syurviSayo gateH / nandIzvaraM punadvIpaM gatA yAsyanti ca khayam // 98 // tatra prayojanaM tvaIkalyANakeSu paJcasu / saMvatsaracaturmAsAdiSu cASTAhikotsavaH // 99 // tathaiSAM gativiSaya, UrdhvamapyacyutAvidhi / svargaM saudharma ca yAvadgatA yAsyati ca khayam // 200 // prayojanaM tatra bhavapratyayaM vairamUrjitam / mAtaMgapaM cAnanavadeSAM vaimAnikaiH saha // 1 // tato vairAdamI mattA, gatvA vaimAnikAzrayAn / kurvanti vyAkulaM svarga, trAsayantyAtmarakSakAn // 2 // zakramapyAkrozayanti, prAguktacamarendravat / vairaprasiddhiloke'pi, devadAnavayoriti // 3 // ratnAnyapsarasasteSAM prasahyApaharanti ca / gatvaikAnte khAnuraktAstAH khairaM ramayantyapi // 4 // I atha nAganikAyasya, dAkSiNAtyaH surezvaraH / dharaNendro varivati, sAmpratInastvasau purA // 5 // AsIdahirbahiH kAzIpurataH kAnanAntare / zuSkakASThakoTarAntaH so'rkatApArdito'vizat // 6 // kamaThena paripluSTaH, paJcAnikaSTakAriNA / tApArttaH karSitaH kASThAt, zrIpArzvena kRpAlunA // 7 // sa cAheddarzanAnnaSTapApmA zrutanamaskRtiH / upArjitorjitazreyAn, dharaNendratayA'bhavat ||8|| tato meghasurIbhUta kamaThenA kAlikAmbudaiH (?) / eSa pArzvamupadrUyamAnamAcchAdayatphaNaiH // 9 // zrIpArzvastotramantrAkhyAsmaraNAtuSTamAnasaH / adyApi zamayan kaSTami - STAni vitaratyasau // 10 // SaSTizca saptatizcaivAzItiH kramAtsahasrakAH / parSatraye syurdevAnAM sthitizcaiSAM yathAkramam // 11 // palyasyArddhaM sAtirekamarddha dezonitaM ca tat / sapaJcasaptatizataM paJcAzaM paJcaviMzakam // 12 // national balIndraH dharaNendraH 20 25 // 149 // 28 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DAdevyaH parSatsu dezonaM, palyasyAImiha sthitiH / sAdhikaH palyaturyAzasturyAMza eva ca kramAt // 13 // samitAcaNDAjAtAkhyAH, syuH sabhA dharaNezituH / api saamaaniktraaystriNshaanaametdaahvyaaH||14|| lokapAlAnAM tathAgramahiSINAM bhavanti taaH| ISA tathAnyA truTitA, tato dRDharathAbhidhA // 15 // zeSANAM bhavanelAndrANAM, parSadAmabhidhAH kila / tRtIyamaGgamAlokya, vijJeyA dharaNendravat // 16 // syuH SaDagramahiSyo'sya, alA 1 makA 2 zaterikA saudAminI 4 ndrA 5 ca ghanavidyute 6ti ca naamtH|| 17 // SaDiH sahastrairdevInAM, pratyekaM privaaritaaH| SaT sahasrANi devInAM, vikurvitumapi kSamAH // 18 // zeSANAmapyathendrANAmaTAnAM yAmyadigbhuvAm / SaD SaDagramahiSyaH syuretaireva ca nAmabhiH // 19 // kaashiingrvaastvyaashctusspnycaashdpymuuH| bRhatkanyAH svAbhidhAnurUpAkhyapitaro'bhavan // 20 // pArzvapArthAdAttadIkSAH, zikSitAH pusspcuulyaa| cirAddhasaMyamAH pakSaM, saMlikhya ca mRtAstataH // 11 // khAkhyAvataMsabhavane, khAkhyasiMhAsanaspRzi / devIvena samutpannAH, sAIpalyamitAyuSaH // 22 // caturbhiH kalApakaM // bhUtAnandAdyottarAhendrANAmapi mn:priyaaH| santi SaDU paDU vakSyamANa, rUpAyaiH pddiraayH||23|| ctusspshcaashto'pyuunplyopmyugaayussaam|praagaasaaN nagarI | campA, vAcyA zeSamihoktavat // 24 // atha prakRtaM-kAlapAla: kolapAlaH, zailapAlo'sya ca kramAt / zaGkhapAlazca catvAro, lokapAlAH sureshituH|| 25 // azokA vimalA caiva, suprabhA ca sudarzanA / eSAM catasro, dayitAH, prtyekmetdaahvyaaH||26|| bhadraseno 1 sya ca yazodharaH 2 sudarzanaH 3 kramAt / nIlakaNTha 4 stathA - - Jain Educati e mational For Private & Personel Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 13 sarge dharaNendra bhUtAnandaH // 150 // ''nando, 5 nandana 6 stetalIti 7 ca // 27 // pattivAjIbhamahiSarathAkhyAnAM yathAkramam / naTagandharvayozcApi, sainyAnAmadhipAH smRtaaH|| 28 // asyAdyakacchAyAM pttineturdevshstrkaaH| syuraSTAviMzatiH kacchAH, SaDanyA dviguNAH kramAt // 29 // etadeva ca sasAnAM, kacchAnAM mAnamUhyatAm / uktAnyabhavanezendrApattisainyAdhikAriNAm // 30 // SaDiH saharindro'yaM, saamaanikrupaasitH| parSatrAyastriMzalokapAlasainyatadIzvaraiH // 31 // pratyAzaM sevitaH SaddhiH, sahasrazcAtmarakSiNAm / sarvAgreNa caturvizatyA sahamahAbalaiH // 32 // bhavanAnAM catuzcatvAriMzallakSANi pAlayan / samRddhaH zAsti sAmrAjyaM, sAIpalyopamasthitiH // 33 // tribhirvizeSakaM // dadhipANDuravarNAGgo, nIlAmbaramanoramaH // sarpasphaTAcihazAlibhUSaNo gatadUSaNaH // 34 // bhUSaNamatra mukuTo draSTavya iti jIvAbhigamavRttI, evamagre'pi / ekayA sphaTayA jambUdvIpaM chAdayituM kSamaH / dharaNendraH sA|dhikaM taM, vakSyamANo bhujaGgarAT // 35 // indro nAganikAyasyodIcyo'tha parikIrtyate / bhUtAnando'sya parSatsu, tisRSvapi surAH kramAt // 36 // paJcAzadadya SaSTizca, saptatizca shsrkaaH| palyaM dezonamarddha ca, palyasya sAdhikaM tathA // 37 // arddha palyopamaM caiSAM, sthitiH kramAt zatadvayam / paJcaviMzaM dve zate ca, zataM devyaH kramAdiha // 38 // AsAM palyopamasyAI, dezonamarddhameva ca / sAtirekazca turyAzaH, sthitijJeyA yathAkramam // 39 // rUpA rUpAMzA surUpA, preyasyo rUpakAvatI / rUpakAntA tathA rUpaprabhA'sya nAgacakriNaH // 40 // AsAM paricchadaH prAgvallokapAlAstathA'sya ca / kAlakaulazaGkhazailAH, syuH pAlopapadA amii||41|| sunandA ca subhadrA | 25 // 15 // SoS994 Jain Education For Private Personel Use Only NIMrjainelibrary.org Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ca, sujAtA sumanA iti / eSAM caturNI pratyekaM, catasro dayitAH smRtAH // 42 // sapta senAnyo'sya dakSaH 1. sugrIvazca 2 suvikramaH 3 / zvetakaNThaH 4 kramAnandottaro 5 ratizca 6 mAnasaH 7 // 43 // sainyakramasta prAga eva / pahiHsaharindro'yaM, saamaanikairupaasitH| trAyastriMzaH lokapAlaiH, pArSadaiH sainysainypaiH||44|| sahasA DirekaikadizyAtmarakSakaiH shritH| caturvizatyA sahasrarityevaM sarvasaMkhyayA // 45 // catvAriMzacca bhavanalakSANi paripAlayan / sAmrAjyaM zAsti nAgAnAM, nyuundviplyjiivitH||46|| tribhirvizeSakaM // dehavastravarNacihnotkRSTasthityAdikaM bhavet / sarveSAM bhavanezAnAM, khajAtIyasurendravat // 47 // 1 indrANAM vakSyamANeSu, nikAyeSvaSTasu sthitiH| timRNAM parSadAM devadevIsaMkhyA'tha ttsthitiH||48|| lokapAlapriyAbhikhyAH, sAmAnikAtmarakSiNAm / saMkhyA'yamahiSINAM ca, sNkhyaanaampricchdaaH||49|| aSTAnAM dAkSiNAtyAnAM, vijJeyA dharaNendravat / aSTAnAmauttarAhANAM, bhUtAnandasurendravat // 50 // kevalaM lokapAlAnAM sarendrANAM ca nAmasu / vizeSo'sti sa evAtha, lAghavAya pratanyate // 51 // dakSiNottarayolokapAlAnAM kiMta nAmam / sarvatrApi vyatIhAraH, syaattRtiiyturiiyyoH||52|| dakSiNasyAM tRtIyo yasturIyaH sa bhvtydk| dAkSiNAtyasturIyastu, syAdudIcyAM tRtiiykH||53|| veNudevo veNudArI (veNudAliH), varNAbhau shvetvaassau| do suparNakumArendro, garuDAkintabhUSaNau // 54 // citro vicitrazca citrapakSo vicitrapakSakaH / etayorindrayo-I lokapAlAH syuriti naamtH||55|| jambUdvIpaM veNudevaH, pakSaNAvarituM kSamaH / enameva sAtirekaM, gheNudArI aSTAnAmauna nAmasumasu / vizeSa Jan Education e pinelibrary.org Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 13 sargeH // 151 // Jain Education suparNarAT // 56 // indrau vidyutkumAreSu, harikAntaharissahau / taptakharNAruNau nIlAmbarau vajrAGkabhUSaNau // 57 // prabhastathA suprabhazva, prabhAkAntastathAparaH / suprabhAkAnta ityete, lokapAlAH syuretayoH // 58 // ekayA vidyutA jambUdvIpaM hariH prakAzayet / vidyutkumArAdhipatiH sAdhikaM taM harissahaH // 59 // syAtAmagnikumArendrAvagnizikhAgnimANavau / taptakharNatan nIlavastrau kumbhAGkabhUSaNau // 60 // tejastejaH zikhastejaH kAntastejaH prabho'pi ca / etayoH syulokapAlA, viziSTotkRSTabuddhayaH // 61 // ekAgnijvAlyA jambUdvIpaM loSayituM kSamaH / surendro'gnizikhastaM sAtirekamagnimANavaH // 62 // indrau dvIpakumArANAM pUrNo vasiSTa ityubhau / taptasvarNaprabhau nIlakSaumau siMhAGkabhUSaNau // 63 // rUpo rUpAMzazca rUpakAnto rUpaprabho'pi ca / lokapAlA amI dvIpakumAra cakravarttinoH // 64 // jambUdvIpaM hastatalenaikaM sthagayituM kSamaH / pUrNo dvIpakumArendro, vasiSTastaM ca sAdhikam // 65 // athodadhikumArendrau jalakAntajalaprabhau / zuklatI nIlavastrAvazvarUpAGkabhUSaNau // 66 // jalazca jalarUpazca jalakAnto jalaprabhaH / lokapAlAH syurudadhikumArasurarAjayoH // 67 // ekenAmbutaraGgeNa, jambUdvIpaM prapUrayet / jalakAntaH surAdhIzaH, sAdhikaM taM jalaprabhaH // 68 // dikkumArezAvamitagatizcAmitavAhanaH / svarNagaurI zubhravastrau, gajarUpAGkabhUSaNau // 69 // etayostvaritaH kSipraH, siMhazca siMhavikramaH / catvAro gatyupapadA, lokapAlAH prakIrttitAH // 70 // ekapANiprahAreNa, jambUdvIpaM prakampayet / indro'mitagatiH sAtirekaM tvamitavA - hanaH // 71 // indrau vAyukumAreSu, velambAkhyaprabhaJjanau / zyAmau saMdhyArAgavastrau, makarAGkitabhUSaNau // 72 // zepadakSi gocarendrA divarNanaM 20 25 // 151 // 28 jainelibrary.org Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlavAtha mahAkAlo'Jjanazca riSTha eva ca / syulokapAlA velambaprabhaJjana surendrayoH // 73 // maruntaraGgeNaikena, jambUdvIpaM prapUrayet / velambendraH sAtirekaM taM pUrayetprabhaJjanaH // 74 // indrau ghoSamahAghoSau, stanitAkhyakumArayoH / kharNavarNI zuklavastrau, varddhamAnAGkabhUSaNau // 75 // Avartto vyAvarttanAmA, nandyAvarttastathAparaH / mahAnandyAvartta ete, lokapAlAH syuretayoH // 76 // stanitadhvaninaikena, badhirIkarttumIzvaraH / ghoSo jambUdvIpamenaM, mahAghoSastu sAdhikam // 77 // evaM sarvanikAyeSu, devA daza dazAdhipAH / dAkSiNAtyottarAhendrau, lokapAlAstathA'STa ca // 78 // evaM ca dharaNendrAdyA, indrA aSTAdazApyamI / skhaiH khaiH sAmAnikaistrAyastriMzakailokapAlakaiH // 79 // pArSadaistrividhairagramahiSIbhirupAsitAH / senAnIbhistathA sainyaiH samantAdAtmarakSakaiH // 80 // dAkSiNAtyodIcyanija nikAyajaiH parairapi / sevitAH khakhabhavanalakSANAM dadhatIzatAm // 81 // tribhirvizeSakam // rUpalAvaNya saubhAgyAdibhistu camarendravat / mahardikA mahAsaukhyA, mahAbalA mahodayAH // 82 // ekaM jambUdvIpamete, rUpaiH pUrayituM kSamAH / khajAtIyairnavaistiryaka saMkhyeyadvIpavAridhIn // 83 // evaM sAmAnikAsvAyastriMzakA lokapAlakAH / eSAmagra mahiSyo'pi karttuM vikurvaNAM kSamAH // 84 // alpAlpakAn kiMtu tiyeka, dvIpAndhIn pUrayantyamI / prAcyapuNyaprakarSAptasvaskhalabdhyanusArataH // 85 // tathAhu: - 'gharaNe NaM bhaMte ! nAgakumAriMde nAgakumArarAyA' ityAdi bhagavatIsUtre / jambUdvIpaM merumUrdhni, dhRtvA chatrAkRtiM kSaNAt / karttumeSAmanyatamaH, kSamaH khabalalIlayA // 86 // iyaM pratyekaM prAguktA caiSA zaktirdevendrastave // zakterviSaya evAyaM, nAka Jain Educatinational 10 14 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riyalina caivaM kurute kazcidvikurvaNAdi zaktivat // 87 // utpadyante pare'pyevaM, nikAyeSu navakhiha / / lokaprakAze lokapA13 sargeH sukhAni bhuJjate devAH, praacypunnyaanusaartH|| 88 // dazAnAmasurAdInAM, bhavanAdhipanAkinAm / azvatthA-II lAdi dyAzcaityavakSA, daza proktA yathAkramam // 89 // tathoktaM sthAnAGge dazamasthAnake-"assattha 1 sattavanne 2, saam||152|| libara 4sarIsa 5 dahivanne 6 / vaMjula 7 palAsa 8 vappo, tatte 9 kaNiyArarukkhe ya 10||10||"anen krameNAzvatthAdayazcaityavRkSA ye siddhAyatanAdidvAreSu zrUyante" itisthAnAGgavRttau // eteSAM dAkSiNAtyAnAM. sAI palyopamaM sthitiH / udIcyAnAM tu dezonaM, sthitiH palyopamadvayam // 91 // devInAM dAkSiNAtyAnAmarddhapalyolApamaM sthitiH / udIcyAnAM tu dezonamekaM palyopamaM sthitiH // 92 // dazAbdAnAM sahasrANi, sarveSAM sA jghnytH| AhArocchAsakAlAGgamAnaM vyantaradevavat // 93 // vasanti yadyapyasurA, AvAsAparanAmasu / prAyo mahAmaNDapeSa, rAmaNIyakazAliSu // 94 // kadAcideva bhavaneSvanye nAgAdayaH punaH / vasaMti bhavaneSveva, kadAcimaNDape tu // 15 // tathApi bhavaneSveSAM, nivAsarUTyapekSayA / sAmAnyato'mI bhavanavAsinaH syurdazApi ||| hi // 96 // saMmUrchimA garbhajAzca, tiyazco garbhajA narAH / SaTsaMhananasaMpannA, virAddhAhatadarzanAH // 97 // mithyAvinazcograbAlatapasaH protkaTakrudhaH / garvitAstapasA vairakrUrA dvaipAyanAdivat // 98 // utpadyanta eSu mRtvA, // 152 // cyatvA'mI yAnti caamraaH| garbhajeSu RtiyakSu, saMkhyeyasthitizAliSu // 99 // paryAptabAdarakSamAmbupratyekapAdapeSu ca / ArabhyaikamasaMkhyeyAvadhyekasamayena te // 300 // utpadyante cyavante'tra, jaghanyaM guru cAntaram / sama 8.96899.9092e 25 Jain Education i n For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ector yazca mahAzci, cturvishtisNmitaaH||1|| eSAM lezyAH kRssnnniiltejaakaapotsNjnyitaaH| syuzcatasro nAntime de, tathA bhvkhbhaavtH||2|| kizcinyUnA pAthodhijIvino'vadhicakSuSA / saMkhyeyAni yojanAni, pshynti| bhvnaadhipaaH||3|| pare punarasaMkhyAni, tAnyevaM tatra bhAvanA / yathA yathA''yuSo vRddhiH, kSetravRddhistathA tathA // 4 // evaM ca-avadheviSayo nAgAdiSu saMkhyeyayojanaH / asureSu tvasaMkhyeyadvIpavAddhimito guruH||5|| sarveSvapina laghuH paJcaviMzatyA yojnairmitH| viSayaH syAt sa ca dazasahasravarSejIviSu // 6 // bhavanezA vyantarAzca, pazya-18 ntyavadhinA baha / Urddha yathAsau camaro'drAkSItsaudharmavAsavam // 7 // adhastiryaka caalpmevmaaktirjaayte'vdheH|| saprasvAyatavyasrastapaH sa vidito jane // 8 // bhavanapatibhirevaM bhUSitaH khaprabhAbhistimiranikarabhISmaM ko'pya dholoka eSAtatibhiriva nizItho dIpradIpAGkarANAmiva ghanavanakhaNDaH punnddriikaiHprphullaiH||9|| (mAlinI) vizvA-IM 1zcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAntiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH shriitejpaalaatmjH| kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, sargo'yaM subhagastrayodazatamaH sArthaH samAptaH sukham // 310 // grnthaagrN325-6|| // iti zrIlokaprakAze trayodazaH sargaH samAptaH // zrIrastu // // atha caturdazatamaH sargaH prArabhyate // muphtvaikaikaM sahasraM coparyadhaH prthmkssiteH| sahasrairaSTasaptatyA'dhike yojanalakSake // 1 // trayodaza prastaTAH syuH JainEducatiohical For Private Personel Use Only (VMwtainelibrary.org Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraH lokaprakAze nrkaavaasviithyH| samazreNisthAyibhistairekaikaH prastaTo hi yat // 2 // tathoktaM zrIjIvAbhigame-'imIse NaM raya-18 narakAvAnArakAdhi- NappabhAe puDhavIe asIuttarajoaNasayasahassabAhallAe uvari egaM joaNasahassaM ogAhettA hehA cegaM sapaMktayaH joaNasahassaM vajjittA majjhe aTTahuttare joaNasayasahasse, ittha NaM rayaNappabhAe puDhavIe tIsaM narayAvAsasaya-18 sargaH 14 sahassA bhavaMtItimakkhAyA" sarve'pyamI yojanAnAM, shsrtrymucchritaaH| sarvAkhapi kSitiSveSAM, mAnaM jnyey||153|| midaM budhaiH // 3 // ekAdaza sahasrANi, zatAni paJca copari / vyazItiryojanAnyaMzastRtIyo yojanasya ca // 4 // etAvadantaraM jJeyaM, prastaTAnAM parasparam / pratiprataramekaiko, bhavecca nrkendrkH||5|| tathAhi-sImantakaH syAprathama, dvitIye rorakAbhidhaH / bhrAntastRtIye udbhAntazcaturthe prastaTe bhavet // 6 // saMbhrAntaH paJcame jJeyaH, SaSThe 20 'sNbhraantsNjnykH| vibhrAntaH saptame taptasaMjJitaH punaraSTame // 7 // navame zItanAmA syAdvakrAnto dazame bhavet / ekAdaze tvavakrAnto, vikrAntodvAdaze bhavet // 8 // trayodaze sevakaH syAdevamete trayodaza / pratiprataramebhyazca, nirgatA nrkaalyH||9|| sthApanA / prathamapratare tatra,sImantanarakendrakAt / nirgatA narakAvAsAvalyo dikSa vidikSu ca // 10 // ekonapazcAzadvAsA, dizAM narakapaDiSu / aSTacatvAriMzadete, vidignarakapaniSu // 11 // sthApanA / trizatyekonanavatiH ( 389), prathame srvpngigaaH| pratiprataramekaikanyUnA aSTApi ptyH||12|| saikAzItitrizatI ca, trizatI ca trispttiH| trizatI paJcaSaSTizca, syAd dvitIyAdiSu triSu // 13 // | // 153 // trizatI saptapaMcAzatpaJcame pratare bhavet / trizatyekonapaJcAzat , SaSThe pratara iSyate // 14 // ekacatvAriMzadAdyA, 27 Jain Educat i onal NIMr.jainelibrary.org Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education I trizatI saptame matA / trizatI ca trayastriMzat, trizatI pazcaviMzatiH // 15 // trizatI saptadaza ca trizatI syAnnavottarA / ekAdhikA ca trizatI, pratareSvaSTamAdiSu // 16 // trayodaze'tha pratare, AvalInarakAlayAH / trinavatyadhike prokte, dve zate tasvavedibhiH // 17 // zeSAH puSpAvakIrNAH syuH, patInAmantareSu te / sarveSvapi pratareSu, vikIrNakusumaghavat // 18 // catvAri syuH sahasrANi tAvantyeva zatAni ca / trayastriMzaca gharmAyAmAvalInarakAyAH // 19 // ekonatriMzallakSANi zatAni paJca copari / sahasrAH paJcanavatiH, saptaSaSTiH prakIpUrNakAH // 20 // triMzallakSAca nikhilA, dharmAyAM narakAlayAH / sarve'pi caite'ntarvRttA, bahizca caturasrakAH // 21 // yaduktaM prajJApanAyAM- 'te NaM NaragA aMto vahA bAhiM cauraMsA' iti, sthApanA / pIThAdi sarvaM cApekSya, vRttAH syuH ke'pi ke'pi ca / vyasrAzca caturasrAzca, pAGkeyA narakAlayAH // 22 // vRttA eva bhavantyatra, sarve'pi narakendrakAH / tataJcAnantaraM vyasrA, nUnamaSTAsu paGgiSu // 23 // caturasrAstato vRttAkhyasrAzceti yathAkramam / jJeyAH puSpAvakIrNAstu, nAnAsaMsthAna saMsthitAH // 24 // yojanAnAM sahasrANi trINi sarve'pi cocchritAH / adhomu vanyastakuNDAkArAH kArAgRhopamAH // 25 // yojanAnAM sahasraM ca, pIThe bAhalyamIritam / sahasramekaM zuSiraM, stUpikaika sahasrikA // 26 // yaduktaM - "heTThA ghaNA sahassaM, upiM saMkoyao sahassaM tu / majjhe sahassajhusirA, tinnisahassUsiyA nirayA // 27 // " sthApanA / saMkhyAtayojanAH ke'pi, pare'saMkhyAtayojanAH / vistArAddairghyata - vApi, prajJaptA narakAlayAH // 28 // sarvAkhapi pRthivISu tAdRzAH kiMtu mAnataH / sImantakaH paJcacatvAriMzadyojana 14 Jainelibrary.org Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmApAM nArakAdhikAra: sargaH 14 // 154 // lksskH|| 29 // apratiSThAnazca lakSayojanaH saptamakSitau / paritastaM ca ctvaaro'sNkhyaatkottiyojnaaH||30|| dharmAdyapratare sImantakAdyanarakendrakAt / AvalInarakAH proktAH, siimntkmbhaadyH||31|| tadaktaM sthAnA-151 narakendrakA vRttau-"sImantagappabho khalu narao sImantagassa putveNa / sImantagamajjhimao uttarapAse muNeyavo // 32 // sImantAvatto puNa narao sImantagassa avareNa / sImantagAvasiTTho dAhiNapAse muNeyavo // 33 // " Ava-I lyAzcAntimau dvau sto, lolalolupasaMjJako / viMzatitamaikaviMzI, sImantanarakendrakAta // 34 // uhagdhanidagdhasaMjJau, jvaraprajvarako punaH / paJcatriMzaSaTtriMzI, prAcyAvalyAM smRtA amI // 35 // udIcyAdyAvalikAsu, madhyAvaviziSTakaiH / padairviziSTAH prajJaptAH, prAguktA narakAHkramAt // 36 // yathodIcyAM lolamadhyalolupama-18 dhyasaMjJako / pazcimAyAM lolAvatalolupAvarttasaMjJako // 37 // lolAvaziSTalolupAvaziSTasaMjJakAvapAm / bhAvyA nAmavyavasthaivaM, prAgukteSvakhileSvapi // 38 // taduktaM sthAnAGgavRttI-"majjhA uttarapAse AvattA avarao muNeyatvA / siddhA dAhiNapAse pubillAovi bhaiyavatti // 39 // " sarve'pi te raudrarUpAH, kssurpropmbhuumyH| dehinAM darzanAdevodrejakAH kmpkaarinnH||40|| pudgalAnAM pariNatirdazadhA bandhanAdikA / sApi kSetrasya khabhAvAttatra duHkhapradA bhavet // 41 // tathAhi-bandhanaM cAnusamayamAhAryaH pudgalaiH saha / saMbandho nArakANAM // 154 // sa, jvljjvlndaarunnH||42|| gatiruSTrakharAdInAM, sadRzI dussahazramA / taptalohapadanyAsAdapi duHkhapradA bhRzam // 43 // saMsthAnamatyantahuNDaM, lUnapakSANDajopamam / kuDyAdibhyaH pudgalAnAM, bhedaH so'pyastravatkaTuH 25 Jain Educat i onal For Private Personal use only M w.jainelibrary.org Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 44 // varNaH sarvanikRSTo'tibhISaNo malinastathA / nityAndhatamasA hyete dvArajAlAdivarjitAH // 45 // kiJcAmI zleSmaviNmUtra kaphAdyAliptabhUtalAH / mAMsakezanakhadantacarmAstIrNAH zmazAnavat // 46 // kuthitaJcAhimArjAra mRtakebhyo'pi dAruNaH / gandhastatra raso nimbaghoSAtakyAditaH kaTuH // 47 // sparzo vahnivRzcikAdisparzAdapyatidAruNaH / pariNAmo'gurulaghurapyatIva vyathAkaraH // 48 // zabdo'pi satataM pIDAkrAntAnAmatidA|ruNaH / vilAparUpaH zravaNAdapi duHkhaikakAraNam // 49 // kujyeSu vAjrikeSvatra, santi vAtAyanopamAH / acittA yonayastAsutpadyante nArakAH kila // 50 // ityarthatastattvArthavRttau / tathA zItoSNakSutpipAsAkhyAH, kaNDUzca paratantratA / jvaro dAho bhayaM zokastatraitA daza vedanAH // 51 // mAdharAtrau zItavAyA~, himAdrau khe'bhravarjite / niragnervAta vikRterduH sthapuMso nirAvRteH // 52 // tuSArakaNa siktasya, yA bhavecchIta vedanA / tebhyo'pyanantaguNitA, teSu syAcchItavedanA // 53 // tebhyaH zItavedanebhyo narakebhyazca nArakAH / yathoktapuruSasthAne, sthApyante yadi te tadA // 54 // prApnuvanti sukhaM nidrAM nirvAtasthAnagA iva / athoSNakAle madhyAhne, nirabhre viyadaGgaNe // 55 // puMsaH pittaprataptasya, parito jvalanaspRzaH / yoSNapIDA tato'nantaguNA te pUSNavedanA // 56 // tatheoSNavedanebhyaste, narakebhyazca nArakAH / utpATya kiMzukAkArakhadirAGgArarAziSu // 57 // dhmAyante yadi nikSipya, tadA te candanadravaiH / liptA ivAtyantasukhAnnidrAM yAnti kSaNAdapi // 58 // sadA kSudvahinA dahyamAnAste jagato'pi hi / ghRtAnnAdipudgalaucairna tRpyanti kadAcana // 59 // teSAM pipAsA tu tAlukaNTha jihvAdizoSaNI / sakalAmbhodhi Jain Education national Deser 10 14 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze nArakA dhikAraH sargaH 14 // 155 // Jain Education pAne'pi nopazAmyati karhicit // 60 // kSurikAdyairapyajayyA, kaNDUdehe'tiduHkhadA / anantaguNito'tratyAdyAvajjIvaM jvarastathA // 61 // anantaghnaM pAravazyaM, dAhazokabhayAdyapi / kaSTaM vibhaGgamapyeSAM vairizastrAdidarzanAt // 62 // tatratyakSmAmbho'gnimaruddumasparzo'tiduHkhadaH / agnistvatropacaritaH, kSmAdikAyAstu vAstavAH // 63 // tathoktaM - " rayaNappabhApuDhaviNerahaA NaM bhaMte ! kerisayaM puDhavikAsaM pacaNugbhavamANA viharaMti ?, go0 ! ahiM jAva amaNAmaM, evaM jAva ahe sattamApuDhaviNeraiA, evaM AuphAsaM, jAva vaNassaiphAsaM," iti bhagavatyAM za0 13 u0 4 sUtre / ityevaM vividhA teSu varttate kSetravedanA / mithyAdRzAM nArakANAM parasparakRtApi sA // 64 // | tathAhi - dUrAdanyo'nyamAlokya, zvAnaH zvAnamivAparam / te yuddhyante sasaMrambhaM, jvalantaH krodhavahninA // 65 // vidhAya vaikriyaM rUpaM, zastraiH kSetrAnubhAvajaiH / pRthvIrUpairvaikriyairvA, kuntAsitomarAdibhiH // 66 // karAMhidantAghAtaizca te nighnanti parasparam / bhUmau luThanti kRttAGgAH, zUnAntarmahiSAdivat // 67 // parodIritaduHkhAni, sahante nApareSu te / udIrayanti samyaktvavantastattvavicAraNAt // 68 // ata eva khalpapIDAH, khalpakarmANa eva ca / mithyAdRgbhyo nArakebhyo, nArakAH zuddhadRSTayaH // 69 // mithyAdRzastu krodhenodIrayantaH parasparam / pIDAH karmANyarjayanti bhUyAMsi bhUrivedanAH // 70 // tathAhuH - "neraiyA duvihA pa0, taM0-mAimicchadiTThIu| vavaNNagAya amAisammadiTThIuvavaNNagA ya, tattha NaM je se mAimicchadiTThI se NaM mahAkammatarAe ceva jAva mahAveyaNatarAe ceva, tattha NaM je se amAisammadiTThI se NaM appakammatarAe ceva appaveaNatarAe ceva." tional nArakavedanA 20 25 // 155 // 28 ww.jainelibrary.org Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI zata018 paJcamoddezake / manoduHkhApekSayA tu, sadRzo bhuurivednaaH| yadete pUrvakarmANi, zocanti na tathA pare // 71 // tathAhu:-"tattha NaM je te sannibhUyA te NaM mahAveaNA, tattha NaM je te asannibhUyA te NaM appaveaNatarAgA" atra 'sannibhUya'tti saMjJA-samyagdarzanaM tadvanto bhUtAH, yadvA pUrvabhave saMjJipaJcendriyAH santo nArakatvaM prAptAH, athavA saMjJIbhUtAH-paryAptakIbhUtAH, tadviparItAH sarvatrAsaMjJIbhUtAH, iti bhagavatIzata01 dvitIyoddezake / taptAyaHputrikAzleSaH, saMtasatrapupAyanam / ayodhanAdighAtAcAropaNaM kUTazAlmalI // 72 // kSate kSAroSNatailAdikSepaNaM bhrASTrabharjanam / kuntAdipotanaM yatre, pIDanaM ca tilAdivat // 73 // krakaceH pATanaM taptavAlukAkhavatAraNam / vaikriyolUkaharyakSakaGkAdibhiH kadarthanam // 74 // plAvanaM vaitaraNyAM ca, yodhanaM kurkuTAdivat / pravezanaM cAsipatravane kumbhISu pAcanam // 79 // paramAdhArmikaiH klRptA, ityAdyA vividhA vythaaH| vedayante nArakAste, duSkarmavazavartinaH // 76 // yadAhu:-"zravaNalavanaM netroddhAraM karakramapATanaM, hRdayadahanaM nAsAchedaM pratikSaNadAruNam / kaTavidahanaM tIkSNAghAtatrizUlavibhedana, dahanavadanaiH kaGka|raiH sahanti ca bhakSaNam // 77 // (hariNI) chidyante kRpaNAH kRtAntaparazostIkSNena dhArAsinA, krandanto viSavicyubhiH parivRtAH sNbhkssnnvyaapRtaiH| pATyante krakacena dAruvadasipracchinnabAhudayA,kumbhISu trapupAnadagdhatanavomUSAsu cAntargatAH ||78||(shaarduul.)bhRjynte jvaladambarISahutabhugajvAlAbhirArAvaNaH, dIptAGgAranibheSu vanabhavaneSvaGgArake puutthitaaH| dahyante vikRtoddhubAhuvadanAH krandanta ArttakharAH, pazyantaH kRpaNA dizo vizaraNAstrANAya ko no bhavet / in Educh an indb a l inelibrary.org Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze nArakAdhikAraH sargaH 14 // 156 // Jain Education In // 79 // ( zArdUla0) / tIkSNairasibhirdItaiH kuntairviSamaiH parazvadhaizvakaiH / parazutrizUlamudgaratomaravAsImusuNDIbhiH // 80 // saMbhinnatAluzirasa chinnabhujArichanna karNanAsauSThAH / bhinnahRdayodarAtrA bhinnAkSipuTAH suduHkhArttAH // 81 // nipatanta utpatanto viceSTamAnA mahItale dInAH / nekSante trAtAraM nairayikAH karmapaTalAndhAH // 82 // " ( AryAH ) ityAdi / sthApanA / tathA kumbhISu pacyamAnAste, procchalatyUrddhamardditAH / utkarSato yojanAnAM, zatAni paJca nArakAH // 83 // troTyante nipatantaste, vajracaJcUvihaGgamaiH / vyAghrAdibhirvilupyante, patitA bhuvi vaikriyaiH // 84 // paramAdhArmikAste ca, pApino'tyanta nirdayAH / paJcAzyAditapaH kaSTaprAptAsuravibhUtayaH // 85 // mRgayAsaktavanmeSamahiSAdyAjidarzivat / ete hRSyanti tAcchIlyAd dRSTvA''tan hanta nArakAn // 86 // hRSTAH kurvantyahahAsaM, tripadyAsphAlanAdikam / itthaM yathaiSAM syAtprItirna tathA nATakAdibhiH // 87 // sthApanA / mRtvA'NDagolikAbhikhyAste'pi syurjalamAnuSAH / bhakSyaiH pralobhyAnItAste, taTe'NDagola kArthibhiH // 88 // yatreSu pIDyamAnAzca, soDhakaSTakadarthanAH / patirmAsairmRtA yAnti, narakeSvasakRttathA // 89 // dharmAyAM ca tridhApyetAH, pUrvoktAH santi vedanAH / paraM zItoSNayormadhye, uSNaiva kSetravedanA // 90 // tathAhi - utpattisthAnakAnyeSAM santyAvRtagavAkSavat / tatrotpatyAdhaH patanti, kaSTAtpuSTavapurbhRtaH // 91 // anyatra cotpattidezAt, | prAleyAcalazItalAt / sarvatra narakeSu kSmA, khadirAGgArasannibhA // 92 // tataH zItayonikAnAM teSAM nAraka| dehinAm / janayatyadhikaM kaSTaM, kSetramuSNaM hutAzavat // 93 // prathamapratare cAsyAM, nArakANAM bhavedvapuH / hasta nAraka vedanA 20 25 // 156 // 28 ainelibrary.org Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cho. pra. 27 trayaM dvitIye'smin, hastAH paJcAdhikAni ca // 94 // aSTAGgulAni sArddhAni tRtIye prastaTe punaH / sapta hastA saptadazAGgulAnyupari nirdizet // 95 // caturthe prastaTe hRstA, daza sArddhaM tathAGgulam / dazAGgulAdhikA jJeyA, hastA dvAdaza paJca me // 96 // SaSThe caturdaza karA, sasArddhASTAdazAGgulAH / saptame ca saptadaza, karAH syuruyaGgalAdhikAH // 97 // ekonaviMzatirhastAH, sasAddhaikAdazAGgulAH / aSTamaprastaTe deho, navamaprastaTe punaH // 98 // yuktAGgulAnAM viMzatyA karANAmekaviMzatiH / dazame jinasaMkhyAste, sasArddhacaturaGgalAH // 99 // ekAdaze karA SaDviMzatistrayodazAGgalAH / dvAdaze'STAviMzatiste'GgulAH sArddhakaviMzatiH // 100 // SaDaGgulAdhikA ekatriMzaddhastAstrayodaze / pratareSu vapurmAnaM, kramAdratnaprabhAkSiteH // 1 // khAbhAvikata nordehamAnametadudIritam / khakhadehAd dviguNitaM, sarvatrottaravakriyam // 2 // jaghanyatastu sahajottaravaikriyayoH kramAt / aGgulAsaMkhpasaMkhyAMzau, mAna prAraMbha eva tat // 3 // sarvAkhapi kSitiSvevaM sarveSAM nArakAGginAm / svAbhAvikAGgAd dviguNaM jJeyamuttaravaikriyam // 4 // atrAyamAmnAya :-paipayara buDi aMgula sahA chappanna huMti rayaNAe / tikaratiaMgula karasatta aMgula saguNavI || 5 || paNadhaNuaMgulavIsaM bArasadhaNu dunni hattha saDDA ya / bAsaTThidhaNuhasaDA bIyAisu payaravuTTi kamA // 6 // " sthApanA / sahasrANi dazAbdAnAM prathamapratare sthitiH / jaghanyA punarutkRSTA, sahasrA navatiH | smRtAH // 7 // daza lakSAzca varSANAM lakSANAM navatistathA / kramAjjaghanyotkRSTA ca dvitIyapratare sthitiH // 8 // evaM ca-navatyandasahasrebhyaH / samayAdyadhikasthitiH / dazAbdalakSonAyuzca na saMbhavati nArakaH // 9 // varSANAM Jain Educatiomational 10 14 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra lokaprakAze nArakA ratnaprabhAkharUpam dhikAraH sarga:14 // 15 // navatirlakSAH, pUrvakoTistathaiva ca / tRtIyapratare jJeyA, jaghanyotkarSataH sthitiH|| 10 // jaghanyA pUrvakoTyekA, caturthapratare sthitiH| dazabhAgIkRtasyaiko, bhAgo'bdheH paramA punH||11|| eko bhAgaH pazcame ca, jaghanyotkarSataH punaH / syAtAM dvau dazamau bhAgau, to SaSThe ca jghnytH||12|| utkarSatazca SaSThe syustrayo bhAgAsta eva ca / jaghanyataH saptame syurutkarSAttaccatuSTayam // 13 // jaghanyato'STame bhAgAzcatvAra eva taadRshaaH| utkarSatazcASTame syurbhAgAH paJca payonidheH // 14 // paJcaiva bhAgAstAdRkSA, navame tu jaghanyataH / utkarSAnnavame SaT te, dazame SaD jaghanyataH // 15 // utkarSAddazame sapsaikAdaze te jaghanyataH / ekAdaze'STa cotkarSAda, dvAdaze'STa | jghnytH||16|| dvAdaze punarutkarSAnnava bhaagaastryodshe| nava bhAgA jaghanyenotkarSataH sAgaropamam // 17 // sthApanA / asyAM lezyA ca kApotI, jghnyo'vdhigocrH| gavyUtAnAM trayaM sAI, parasteSAM catuSTayam // 18 // utpadyante cyavante ca, sarvadA nArakA iha / kadAcidviraho'pi syAjaghanyaH samayaM sa ca // 19 // utkarSato muhartAnAM, caturviMzatirAhitA / sarvAsAM samudAye ca, muhartA dvAdazAntarama // 20 // ekena samayenaikAdayo'. sNkhyaavsaankaaH| utpadyante cyavante'syAmevaM sarvakSitiSvapi // 21 // iti ratnaprabhApRthivI // ___ atha vaMzAmidhA pRthvI, dvitIyA parikIrtyate / yA zarkarANAM bAhalyAdgotreNa zarkarAprabhA // 22 // ghano dhyAdikaM sarva, jJeyamatrApi pUrvavat / ghanodadhyAdivalayaviSkambhastu viziSyate // 23 // sa caivaM-yojanaikatRtIyAMzayutAni yojanAni SaT / vaMzAyAmAdyavalaye, viSkambhaH parikIrtitaH // 24 // pAdonAni 25 | // 157 // 28 Jain Educa t ional For Private Personel Use Only YMw.jainelibrary.org Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yojanAni, paJca mAnaM dvitiiyke| yojanaM yojanasya dvAdazAMzAH sapta cAntime // 25 // trayodazabhirityevaM, tRtiiybhaagvjitaiH| alokaH zarkarApRthvIparyantAtkila yojanaH // 26 // sthApanA / ekaM lakSaM yojanAnAM, 18sadvAtriMzat sahasrakam / asyA bAhalyamAdiSTaM, vishissttjnyaanshaalibhiH|| 27 // muttavaikaikaM sahasraM ca, prAgvada syAmuparyadhaH / ekalakSe yojanAnAM, sahasrastriMzatAnvite // 28 // ekAdaza prastaTAH syusteSAM pratyekamantaram / yojanAnAM sahasrANi, nava sapta zatAni ca // 29 // pratiprataramekaiko, bhavecca narakendrakaH / madhyabhAge'tha nAmAni, teSAM jJeyAnyanukramAt // 30 // dhaniko 1 dhanakazcaiva 2, manako 3 vanakastathA 4 / ghaTTa 5 saMgha6 jihvAkhyA 7 vpjihvstthaaprH8||31|| lolazca 9 lolAvatazca 10, ghanalola 11 stathaiva ca / pratipratara-| mebhyo'STAvaSTau syunerkaalyH|| 32 // tatrAdyaprataramadhyanarakAdAvalI prati / SaTtriMzadikSu narakAH, paJcatriMzadvidikSu ca // 33 // prathame paGkigAH paJcAzItiyuktaM zatadvayam / dvitIyAdiSu caikaikahInAH syuH srvpngyH||34|| dvitIyapratare tasmAd , dvizatI sptspttiH| tRtIye paGkinarakA, dvizatyekonasaptatiH // 35 // caturthe paGkinarakA, ve zate saikaSaSTike / paJcame dvizatI teSAM, tripaJcAzatsamanvitA // 36 // paJcacatvAriMzadAye, dve zate / / SaSTha IritAH / saptamaprastaTe saptatriMzatA''LyA zatadvayI // 37 // ekonatriMzadadhike, dve zate prastaTeSTame / |ekaviMzatyadhike ca, he zate navame mtaa||38|| zatadvayaM ca dazame, trayodazAdhikaM bhavet / ekAdaze prastaTe ca, paJcottara zatadvayam // 39 // SaDarvizatiH zatAni syanavatiH paJcabhiyutA / vaMzAyAM narakAvAsAH, sa 2029292e20299999992920 in Educatio nal For Private Personel Use Only w.jainelibrary.org Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze nArakA dhikAraH sargaH 14 // 158 / / Jain Education In gatAH kila // 40 // sahasrAH saptanavatizcatuvaiizatilakSakAH / trizatI paJcabhiryuktA, praagvtpusspaavkiirnnkaaH||41|| sarve ca narakAvAsA, lakSAH syuH paJcaviMzatiH / vaMzAyAM jJAnibhirdRSTA, jJAnena sarvagAminA // 42 // sthApanA / eSAM saMsthAnamuJcatvaM, svarUpaM vedanAdikam / ratnaprabhAvadvijJeyaM, tryastrAdyanukramo'pi ca // 43 // SaDaGgulAdhikA ekatriMzatkarA vapurbhavet / prathamaprastaTe vaMzApRthivyAM nArakAGginAm // 44 // dvitIye ca catustriMzatkarA navA - kulAdhikAH / dvAdazAGgulayuk saptatriMzatkarAstRtIyake // 45 // catvAriMzatkarAsturye'dhika paJcadazAGgulAH / paJcame te vicatvAriMzat sahASTAdazAGgulAH // 46 // karANAM saptacatvAriMzadvihInAGgulaistribhiH / SaSThe'tha saptame pUrNAH, karAH paJcAzadAhitAH // 47 // aSTame vipaMcAzatkarAkhyaGgulazAlinaH / navame'kulabakAvyAH, SaTpaJcAzakarA matAH // 48 // ekonaSaSTirhastAnAM dazame sanavAGgalAH / ekAdaze ca dvASaSTiH, karAH sadvAdazAGgulAH // 49 // sthApanA | sthitirjaghanyA'syAmAdye'mbudhimAnA'parA tu sA / kRtaikAdaza bhAgasyAmbudherbhAgadvayAnvitA // 50 // dvitIyamasta laghvI, dvibhAgasahito'mbudhiH / utkRSTA caikAdazAMzaizcaturbhiradhiko'mbudhiH // 51 // tRtIye prastaTe vArddhizvaturbhAgayuto laghuH / SaDtirbhAgairyutazcAndhiH, utkRSTA sthitirAhitA // 52 // jaghanyA prastaTe turye, SaDbhAgayutavAridhiH / utkRSTA cASTabhirbhAgairyukta ekaH payonidhiH // 53 // paJcame'lpIyasI bhAgairaSTabhiH saha vAridhiH / garIyasI cAtra bhAgairdazabhiH saha toyadhiH // 54 // dazabhAgAnvitazcAndhiH, SaSThe tu syAjjaghanyataH / utkarSatazcaikabhAgasaMyuktaM sAgaradvayam // 55 // sAgaradvayamekAMza saMyuktaM saptame laghuH / tribhirekAdazAM / zarkarAprabhAsvarUpam 20 25 // 158 // 28 ainelibrary.org Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaizca, yuktamandhidvayaM guruH // 56 // aSTame tu tribhirbhAgaH, sahAbdhidvitayaM lghuH| azcitaM paJcabhirbhAgairvAridhidvitayaM guruH // 57 // navame'lpIyasI pazcabhAgAdhyamambudhidvayam / payodhidvitayaM saptabhAgopetaM garIyasI // 58 // jaghanyA dazame saptabhAgADhyaM sAgaradvayam / utkRSTA sAgarabanda, bhAganarvabhiranvitam // 59 // navabhAgAnvitaM vArddhidvayamekAdaze laghuH / utkRSTA ca vAridhInAM, saMpUrNa tritayaM bhavet // 60 // sthApanA / prAgvalezyA ca kApotI, hyavadhergocaro guruH| gavyUtAnAM trayaM sAI, gavyUtatritayaM laghuH // 61 // nArakacyavanotpattiviraho'tra jghnytH| samayaM yAvadutkarSAdinAni sapta kIrtitaH // 62 // iti shrkraaprbhaapRthivii|| __ atha zailAbhidhA pRthvI, tRtIyA parikItyate / yA vAlukAnAM bAhulyAgotreNa vaalukaaprbhaa|| 63 // asyaaN| prathamavalaye, viSkambho yojanAni SaT / dvau tribhAgau yojanasya, dvitIye valaye punH||14|| pazcaiva yojanAni stharvalaye'tha tRtIyake / yojanasya dvAdazAMzairaSTabhiH saha yojanam // 65 // trayodazabhirityevaM, stRtiiyaaNshyojnH| aloko vAlukApRthvIparyantataH prruupitH||66|| zeSaM ghanodadhyAdikharUpaM dharmAvat // aSTAviMzatyA sahojanAnAM samanvitam / lakSaM bAhalyamAdiSTamasyA dRssttjgtryaiH|| 67 // muktvA caikaikaM sahasra, praagvdsyaamprydhH| madhya SaiviMzatisahasrATyakalakSayojanam // 68 // nava syuH prastaTAsteSAM pratyekamidamantaram / / sahasrANi dvAdazaiva, trizatI pnycspttiH|| 69 // pratiprataramekaiko, madhye syAnnarakendrakAte ca tapta 1 stApitazca 2, tapana 3 stApana stathA // 70 // nidAghazca 5 prajvalitaH 6, para ujvlitaabhidhH| tathA saMjvalitA -202002020120728292072620200202020120203 Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only ww.jainelibrary.org Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraH // 159 // bhikhyaH 8, saMprajvalitasaMjJakaH 9 // 71 // sthApanA / ebhyazca paGkayo dikSu, vidizAsu ca nirgatAH / paJcaviMza|tirAvAsAstatra digvarttipatiSu // 72 // vidizApaGktiSu caturviMzatirnarakAlayAH / prathamapratare saptanavatyADhyaM zataM same // 73 // dvitIyAdiprastaTe syuH, zreNya ekaikavarjitAH / tato dvitIya ekonanavatyADhyaM zataM same sargaH 14 4 // 74 // saikAzIti tRtIye tacaturthe satisaptati / paJcame pratare proktaM, paJcaSaSTiyutaM zatam // 75 // SaSThe ca prastade saptapaJcAzaM saMmataM zataM / zatamekonapaJcAzadyuktamuktaM ca saptame // 76 // aSTame tvekacatvAriMzatopetaM zataM matam / trayastriMzaM zataM caikaM, navame prasaTe bhavet // 77 // evaM caturdazazatI, paJcAzItisamanvitA / vAlukAyAM paGkigatAH, sarve'pi narakAlayAH // 78 // sahasrANyaSTanavatistathA lakSAzcaturdaza / zatAH paJca paJcadazA|dhikAH puSpAvakIrNakAH // 79 // evaM ca vAlukApRthvyAM, narakAH sarvasaMkhyayA / lakSAH paJcadaza proktAstattvajJA| namahArNavaH // 80 // sthApanA / zeSaM sarva svarUpaM dharmAvat // dvASaSTiH pANayaH sArddhAH, prathamaprastade tanuH sArddhasaptAGgalAkhyAzca dvitIye saptatiH karAH // 81 // tRtIye'STasaptatiste, saMyuktA aGgulaistribhiH / turye sArddhAGgula nyUnAH, SaDazItiH karAH kila // 82 // paJcame ca trinavatiH, karAH sASTAdazAGgalAH / ekottarazataM SaSThe'dhyarddhatrayodazAGgulAH // 83 // navottaraM zataM hastAH, saptame sanavAGgalA / sArddhAGgula catuSkAyaM zataM saptadazottaram // 84 // karANAmaSTame jJeyaM, navamaprastade tathA / zataM sapAdaM saMpUrNa, dvinaM tUttaravaikriyam // 85 // | sthApanA / prathame'ndhitayaM ladhvI, sthitirutkarSato'mbudheH / navabhAgIkRtasyAMza catuSkATyAstrayo'rNavAH // 86 // lokaprakAze nArakAdhi Jain Education! national ghAlukAprabhAvarUpam 20 25 // 159 // 28 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education! eSaiva ca dvitIye syAjjaghanyA paramA punaH / vAdvitayaM proktarUpairbhAgairaSTabhirazcitam // 87 // tRtIye tu jaghanyAsbdhivayaM bhAgaiH sahASTabhiH / utkarSatastribhirbhAgairyuktamabdhicatuSTayam // 88 // bhAgatrayAnvitaM turye, jaghanyAndhicatuSTayam / utkarSataH saptabhAgayuktamandhicatuSTayam // 89 // eSaiva pratare ladhvI, paJcame parikIrttitA / utkarSato dvibhAgADhyA, prajJaptA paJcasAgarI // 90 // SaSThe jaghanyataH pazcapArAvArI dvibhAgayuk / utkarSataH paJcapArAvArI baDAgasaMyutA // 91 // iyameva jaghanyA ca saptamapratare bhavet / yuktAnyekena bhAgena, paramA sAgarANi SaT // 92 // sAgarANi SaDekAMzasaMyuktAnyaSTame laghuH / utkRSTA paT sAgarANi paJcabhAgayutAni ca // 93 // navame paJcabhAgAThyA, jaghanyA SaT payodhayaH / utkarSataH sthitizcAta, saMpUrNAH sapta sAgarAH // 94 // prathamapratare cAla, keSAMcinnArakAGginAm / kApotalezyA sarveSu, nIlalezyA'pareSu ca // 95 // sthitiH kApotale - zyAyA bhavedutkarSato'pi yat / palyopamAsaMkhya bhAgAbhyadhikaM sAgaratrayam // 96 // dvitIyAdiprastaTe tu, jaghanyApi na sA sthitiH / tadAya eva pratare, kApotyasyAmiti sthitam // 97 // tatrApi palyAsaMkhyAMzAdhikAmbhodhitrayAvadhi / bibhratAmAyureSA syAnnIlaivAto'dhikAyuSAm // 98 // sajAtIyApi lezyA syAdadho'dho'nukramAdiha / kliSTA kliSTatarA kliSTatamA sarvAsu bhUmiSu // 99 // utkarSato'vadhikSetaM, gavyUtatrayamatra ca / jaghanyatazca gavyUtadayaM sArddhaM tadAhitam // 100 // atrotpatticyavanayorantaraM paramaM bhavet / dinAni paJcadaza tajjaghanyaM samayAtmakam // 1 // iti vAlukAprabhA // 10 14 w.jainelibrary.org Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze athAJjanAbhidhA pRthvI, caturthIyaM nirUpyate / yA proktA paGkayAhulyAtpaGkaprabheti gotrataH // 2 // saptayojana-11 | paMkaprabhAnArakA- 1 vistIrNamasyAM valayamAdimam / sapAdapaJcapAdonadvayamAne kramAtpare // 3 // caturdazabhirityevaM, saMpUrNenanu yojnaiH| kharUpam dhUkArakApaDaprabhAyAH paryantAdalokaH parikIrtitaH // 4 // sthApanA / lakSaM sahasravizatyAdhikaM bAhalyamatra ca / muktvA sargaH 14 so praavddhntraapyprydhH||5|| madhye cASTAdazasahasrAkhyayojanalakSake / bhavanti prastaTAH sapta. teSAM // 160 // prtyekmntrm||6||yojnaanaaNshsraanni, SoDazaikaM tathA zatam / sabaTpaSTidvau tribhAgau, yojanasyeti kIrtitama | An7||prtiprtremkko, bhaveca nrkendrkH| te cAmI gaditA Ara 1 nArau 2 mAra 3stthaaprH||8||vrcstmH khADakhaDa 6 stathA khaDakhaDAbhidhaH 7 / pratiprataramebhyazca, praagvdssttaassttpngkyH||9|| sthApanA / syuH SoDaza paJcadazAvAsA dikSu vidikSu ca / zataM sapAdaM prathamapratare sarvasaMkhyayA // 10 // dvitIyAdiSu caikaikahInA aSTApi pyH| tato dvitIyapratare, sarve saptadazaM zatam // 11 // navottaraM tRtIye tata, taye ekottaraM zatama / / paJcame ca trinavatiH, paJcAzItizca SaSThake // 12 // sarve ca paGinarakAH, saptame saptasatatiH / saptAdhikA saptazatI. sarve'syAM paGisaMzrayAH // 13 // sahasrA navanavatinaiva lakSAstathA pare / dvizatI strinvtirsyaaN| | // 16 // pusspaavkiirnnkaaH||14|| sthApanA / evaM ca sarve narakAvAsAH pngkprbhaakssitii| nirdiSTA daza lakSANi, sAkSAskRtacarAcaraiH // 15 // ita Arabhya no pIDAH, paramAdhArmikodbhavAH / tato'syAM dvividhA eva, kSetrajAzca 0202000900202 CSCA Jain Educationi o nal For Private Personal use only Oldjainelibrary.org Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . mitha kRtaaH||16|| parametAH praaktnaabhyo'nntaanntgunnaadhikaaHtiivaastiivrtraastiivtmaashcaanukrmaaddhH||17|| tatrApyatroparitanapratareSu bahuSvapi / uSNA stokeSvadhaHstheSu, zItA ca kSetravedanA // 18 // uSNeSu ca narakeSu, nArakAH shiityonyH| narakeSu ca zIteSu, nArakA ussnnyonyH||19|| sarveSvapi narakeSu, jJeya evaM vipryyH| nArakotpattidezAnyakSetrayoH so'tiduHkhdH||20|| haimatriSaSTicarite saptamaparvaNi tvatrApi paramAdhArmikakRtA vedanoktA, tathAhi-"siMhAdirUpairvikRtastatra shmbuukraavnnau| lakSmagena samaM kruddhau, yudhyamAnaudadarza sH||1|| navaM vo yuddhyamAnAnAM, duHkhaM bhAvIti vaadinH| paramAdhArmikAH kruddhA, agnikuNDeSu tAnyadhuH // 2 // " zataM sapAdaM hastAnAM, prathame'Gga dvitIyake / syAt SaTcatvAriMzazatamUnaM caturbhiraMgulaiH // 21 // karAstRtIye SaTSaSTizataM saSoDazAGgulam / saptAzItizataM turye'GgulaiAdazabhiryutam // 22 // aSTAdhike dve zate ca, paJcame'STAMgulAdhike / SaSThe ca prastaTe dehamAnaM hastazatadvayam // 23 // ekonatriMzatA hastaizcaturbhizcAGgulaiyutam / saptamaprastaTe deho, hastA: sAI zatadvayam // 24 // sthApanA / prathamaprastaTe'thAyurjaghanyaM saptasAgarI / utkRSTA sA tibhirvArddhibhAgairyuktA ca sAptikaiH // 25 // dvitIyaprastaTe tveSA, jaghanyA kIrttitA sthitiH| utkRSTA SaTsAptikAMza sametAH sapta vaarddhyH||26|| tRtIye tu jaghanyaiSA, gaditA paramA punaH / dvAbhyAM sAptikabhAgAbhyAM, saMyuktA aSTa sAgarAH // 27 // aSTAbdhayo dvibhAgADyAsturye jaghanyataH sthitiH| paJcabhiH sAptikairbhAgaH, sahASTAmbho- 1 kAdAcitkatvametAdRzasya etasya, yadvA nAtra paramAdhArmikA asurAH kiMtu tatsajAtIyA eva. cieeeeee 29292908242020 13 Jain Educatec a tions For Private Personal use only Nw.jainelibrary.org Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze nArakAvikAraH sargaH 14 // 169 // dhayaH parAH // 28 // paJcame paJcabhirbhAgaiH, sahASTasindhavo laghuH / ekena sAptikAMzena, sahotkRSTA navArNavAH // 29 // SaSThe jaghanyAH tvekAMzasaMyuktAH sAgarA nava / caturbhiH sAptikairbhAgaiH sahotkRSTA navAndhayaH // 30 // iyameva jaghanyena, saptame sthitirAsthitA / utkarSataH sthitizcAtra, jinairuktA dazAndhayaH // 31 // sthApanA / nIlA bhavedatra lezyA, paramo'vadhigocaraH / gavyUtadvayamadhyarddha, gavyUtadvitayaM laghuH // 32 // utpattezcayavanasyApi nArakANAmihAntaram / mAsamekaM bhavejjyeSThaM, jaghanyaM samayAvadhi // 33 // iti paGkaprabhA / 1 atha riSTAbhidhA pRthvI, paJcamI parikIrttyate / yA dhUmarUpabAhulyAmaprabheti gotrataH // 34 // valayasyeha viSkambhaH, prathamasya prarUpitaH / yojanasya tRtIyAMzasaMyutA saptayojanI // 35 // dvitIyavalaye sArddhapazcayojana - vistRtiH / tRtIye ca dvAdazAMzairdazabhiH saha yojanam // 36 // sthApanA / ityevaM paJcadazabhiryojanaizca samantataH / syAdalokastRtIyAMzanyUnai dhUmaprabhAntataH // 37 // aSTAdazasahasrADhyalakSayojanasaMmitam / bAhalya|masyAmuditamuditAmitavAGmayaiH // 38 // muktvA sahasramekaikaM prAgvadatrApyuparyadhaH / madhye'va SoDazasahasrAvyayojanalakSake // 39 // bhavanti prastaTAH paJca teSAM pratyekamantaram / yojanadvizatI sArddhAH, sahasrAH paJcaviMzatiH // 40 // teSu pratyekamekaikaH kathito narakendrakaH / khAta 1 stamo 2 bhrama 3 zvAndha 4 stathAndhatamaso'pi ca 5 // 41 // sthApanA | pratiprataramebhyazca, nirgatA aSTa paGkayaH / catasro diggatAstadvaJcatasraH syurvidiggatAH // 42 // dipaGkiSu nava nava, bhavanti narakAzrayAH / parAskhaSTASTa sarvAgramAtha ekonasaptatiH // 43 // pratiprataramekaika Jain Education national dhUmaprabhAsvarUpam 15 20 25 // 161 // 27 ww.jainelibrary.org Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 hInA aSTApi payaH / tato dvitIye pAGkeyA, ekaSaSTiH prarUpitAH // 44 // tRtIye ca tripaJcAzatturIye prasta de punaH / paJcacatvAriMzadeva, saptatriMzacca paJcame // 45 // evaM paGkigatAH sarve, dvizatI paJcaSaSTiyuk / zeSAH puSpAvakIrNAstu, lakSayordvitayaM tathA // 46 // sahasA navanavatiH, zatAni sapta copari / paJcaviMzaditi trINi, lakSANi sarva saMkhyAyA // 47 // paGkaprabhAvadvijJeyA, dvidhA pIDAstra kintviha / stokeSu narakeSUSNA, zeSeSu zItavedanA // 48 // karANAM dizatI sArddhA, prathame prastaTe tanuH / dvitIye trizatI dvAdazottarAH dvAdazAGgulAH // 49 // hastastRtIye trizatI, paJcasaptatisaMyutA / sArddhasaptaviMzadAvyA, turye catuHzatI karAH // 50 // zatAni paJca hastAnAM paJcame prastaTe jinaiH / paJcamajJAnapaTubhistanumAnaM nirUpitam // 51 // sthApanA / dazAvdhayo jaghanyena, prathamaprastaTe sthitiH / utkRSTA ca paJcabhAgIkRtasya jaladheH kila // 52 // yuktA dvAbhyAM | vibhAgAbhyAmekAdaza payodhayaH / eSaiva ca jaghanyena, dvitIya prastaTe bhavet // 53 // yugmam / jyeSThA cAtra yutA bhAgaizcaturbhirdvAdazAndhayaH / iyameva jaghanyena, tRtIyapratare sthitiH // 54 // utkarSatastRtIye ca syuzcaturdaza vArddhayaH / paJcabhAgIkRtasyAndherbhAgenaikena saMyutAH // 55 // eSA laghucaturthe syAdutkRSTAtra sthitiH punaH / tribhiH pUrvoditairbhAgairyutAH paJcadazAndhayaH // 56 // paJcame'zatrayopetA, laghuH paJcadazAndhayaH / utkRSTA ca saptadaza, saMpUrNA jalarAzayaH // 57 // sthApanA / keSAMcidAdyapratare, nArakANAM bhavediha / nIlalezyA yadutkarSAdapyasyAH sthitirAhitA // 58 // palyopamAsaMkhya bhAgAdhikA daza payodhayaH / tato'dhikasthitInAM tu, teSAM kRSNaiva 1 Jain Education national 10 14 W Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhikAra: lokaprakAze kevalam // 59 // gavyUtadvayamutkRSTo, bhavedavadhigocaraH / jaghanyatastu gavyUta, sArddhamukto'tra pAragaiH // 60 ||aammaa nArakA- cyavanotpattiviraho, nArakANAM bhavediha / maasyoddhymutkrssaajghnyaatsmyaavdhiH||11|| kharUpam iti dhUmaprabhA pRthivI, SaSThI spaSTaM niruupyte| tamasAmatibAhulyAdyA gotreNa tmaaprbhaa|| 2 // tRtIyAMzonitAsarga:14 nyaSTau, yojanAni ghanodheH / valaye vistRtiH SaTca, pAdonAni dvitIyake // 33 // yojanaM yojanasya dvaadshbhaagii||162|| kRtasya ca / bhAgA ekAdazetyuktA, tRtIye valaye mitiH||64|| yojanaiH pnycdshbhistRtiiybhaagsNyutaiH| bhavatyevamalokazca, maghAparyantabhAgataH // 65 // sthApanA / lakSamekaM yojanAnAM, saSoDazasahasrakam / bAhalya masyAM nirdiSTaM, praagvdtraapyuprydhH||66|| muktvA sahasramekaikaM, madhye syuH prastaTAstrayaH / sahasrANi dvipaJcAsazatsAnyeiteSu cAntaram // 67 // hima 1 vAIla 2 lallAkA 3 strayo'mI narakendrakAH / kramAtriSu prastaTeSu, prAgvadebhyo'STa pyH|| 68 // sthApanA / dizyapatiSu catvArazcatvAro nrkaalyaaH| trayastrayo vidizveva mekonatriMzadAdime // 69 // dvitIyAdiSu caikaikahInA aSTApi ptyH| evaM dvitIyapratare, pAleyA ekaviMzatiH RH7 // trayodaza tRtIye syustriSaSTiH sarvasaMkhyayA / maghAyAM paDinarakAH, zevAH pusspaavkiirnnkaaH||71|| // 162 // sahasrA navanavatiH, zatAni nava copari / dvAtriMzaditi sarvAgraM, lakSaM pnyconmaahitaaH||72|| dvedhA'tra vedanA kiMta, zItava kSetravedanA / mithAkRtA vedanAzca, vinA praharaNairiha // 73 // maghAmAghavatIjAtAH, zastrANi na hi naarkaaH| vikurvituM zaknuvanti, tathA bhvsvbhaavtH|| 74 // tataHpraharaNAbhAvAnmitho'GgeSu pravezitaiH / SCLES // 25 Jain Education a l For Private Personel Use Only (Ombinelibrary.org Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je. pra. 28 Jain Education vajratuNDa kunthurUpaiH pIDayanti vikurvitaiH // 75 // tathoktaM jIvAbhigame - "chaTTasattamAsu NaM. puDhavIsu neraiyA mahaMtAI lohiya kuMthuruvAraM vayaramayatuMDAI gomaya kIDasamANAI viudvittA annamannassa kArya samaturaMgemANA 2 khAemANA 2 sayaporAkimiyA iva dAlemANA 2 aMto 2 aNupavisemANA veyaNaM uIreMti" atra 'samaturaMgemANA 2 iti' samaturaMgAyamANAH, azvA ivAnyo'nyamArohanta ityarthaH 'sayaporAkimiya'tti zataparvakRmayaHikSukRmayaH // prathamaprastaTe hastAH, zatAni paJca bhUghanam / zatAni sapta sArddhAni, dvitIyaprastaTe tanuH // 73 // sahasraM pANayaH pUrNAstRtIyaprastaTe vapuH / sthApanA / sthitirjaghanyA prathame, syAtsaptadaza vArddhayaH // 77 // tribhAgIkRta pAthodherbhAgadvayasamanvitAH / utkarSataH sthitizvAdyaprastaTe'STAdazAndhayaH // 78 // dvitIye laghureSaiva, jyeSThA viMzatirandhayaH / vArddhestridhA khaNDitasya, bhAgenaikena saMyutAH // 79 // iyameva jaghanyena, tRtIya prastaTe sthitiH / utkarSatazca saMpUrNA, dvAviMzatipayodhayaH // 80 // sthApanA / avadherviSayo jyeSThaH sArddhagavyUtisaMmitaH / laghIyAMzcaikagacyUtamAnaH prokto'tra tAttvikaiH // 81 // antaraM maraNotpatyorjaghanyaM samayAvadhi / catuSTayaM ca mAsAnAmutkRSTaM tannirUpitam // 82 // iti tamaHprabhA pRthvI // kramAtsaptakhapi narakeSu vedanA sthApanA / atha mAghavatI nAmnA, saptamI kathyate mahI / yA ghoradhvAntarUpatvAdgotrAttamastamaH prabhA // 83 // prathame yojanAnyaSTau, dvitIye yojanAni SaT / tRtIye dve yojane ca valayAtatayaH kramAt // 84 // evaM SoDazabhiH pUrNairyojanairjina bhAnubhiH / tamastamAyAH paryantAdalokaH parikIrttitaH // 85 // 10 14 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanI dhikAra lokaprakAze sthaapnaa| lakSamekaM yojanAnAM, sahasrairaSTabhiH saha / bAhalyamasyAmAdiSTamatra coparyadhaH pRthaka // 86 // paSThasaptamyA nArakA- dvipaJcAzatsahasrANi, sArkInyunmucya mdhytH| eka eva prastaTaH syAt, shsrtrityonntH|| 87 // lakSayo janavistArastanmadhye narakendrakaH / apratiSThAnako nAmnA, tasmAtprAgvaccaturdizam // 88 // ekaiko narakAvAsasargaH 14 spasro bhuuribhyngkrH| asaMkhyayojanAyAmaviSkambhaparidhiH smRtH|| 89 // tathAhi-prAcyA kAlaH pratIcyAMza ca, mahAkAla iti smRtH| mahAroruruttarasyAM, rorudakSiNato bhavet // 90 // vidikSu cAtra naiko'pi, ttp||163|| bhAjInAM parikSayAt / prataro'yaM yadekonapaJcAzattama aahitH||21|| tamaHprabhAvadvijJeyA, dvividhA'trApi vedanA / sarvotkRSTA tIvratamA'nantanA sarvato'pi hi // 92 // dehamAnaM bhavedatra, sahasradvitayaM kraaH| svAbhAvikaM kRtrimaM tu, sarvatra dviguNaM bhavet // 93 // dvAviMzatirjaladhayaH, sthitiratra jghnytH| utkarSatastu saMpUrNAstrayastriMzatpayodhayaH // 94 // nArakodvartanotpattiviraho'tra jghnytH| samayaM yAvadutkarSAt, SaNmAsAvadhirA-18 sadRtaH // 9 // gavyUtaM ca tadaI cotkarSAjaghanyataH kramAt / avadheviSayaH prokto, jinadRSTajagatrayaH ||96||sthaapnaa| athAtu yeSAM jIvAnAM, yaizca saMhananairgatiH / labdhizcAbhyo nirgatAnAM, yA syAttatsarvamucyate // 97 // saMmRrchimA hi tiryaJca, utkarSAtprathamAM kSitim / yAvadutpadyanta ete, na dvitIyAdiSu dhruvam // 98 // 1 // 163 // tatrApyeSAM dazAbdAnAM, sahasrANi sthitilaghuH / jyeSThA palyAsaMkhyabhAgo, bhavennAtaH parA punH|| 99 // utpadyamAnAzcaite'tra, praagjnmbodhimaandytH| aparyAptatve labhante, zavyaktamapi nAvadhim // 30 // tathAha N28 ar.jainelibrary.org Jain Education a For Private Personal Use Only l Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvAbhigame-'neraiyA atthegaiyA duannANI, atthegaiyA tiannANI' dvitIyAmeva yAvacca, garbhajAtAH sarImRpAH / tRtIyAvadhi gacchanti, gRdhrAdyAH paappkssinnH|| 1 // mAM caturthImeva yaavtsihaadyshctusspdaaH| tathoraHparisAstAM, paJcamI yAvadeva ca // 2 // triyaH SaSThImeva yAvadyAnti yAvattamastamAm / narA mahArambha, mannA, matsyAdyAzca jlaangginH||3|| sasevArtasaMhananA, AdyapRthvIdvayAvadhi / yAnti yAvattRtIyAM cakIlikAzcitabhUghanAH // 4 // sArddhanArAcAzcaturthI, sanArAcAzca pazcamIm / SaSThI yAvatsaRSabhanArAcA atha saptamIm // 5 // savajrarSabhanArAcA, eva gacchanti nApare / narake gcchtaamessaamessotkrssaadbhvedvtiH|| // 6 // AdyakSamAdyapratare, sarveSAM sA jghnytH| jaghanyotkarSayormadhye, madhyA gatiranekadhA // 7 // AdyAyA eva codRttA, bhavanti cakravartinaH / pRthivIbhyo na zeSAbhyastathA bhavasvabhAvataH // 8 // evamAdyayAdeva, baladevAIcakriNau / AyatrayAdeva tIrthakarA nAntyacatuSTayAt // 9 // uddhRtAH syuH kevalina, AdyapRthvIcatuSTayAt / antyatrayAgatAnAM tu, kaivalyaM naiva saMbhavet // 10 // cAritriNo bhavantyAdyapaMcakAdAdyaSaTkataH / uddhRtA dezaviratAH, syuH saptabhyo'pi sdRshH||11|| etAzca labdhIH prAkaklaptapuNyaughA narakeSu tu / prAgvaddhAyurvazotpannA, labhante nAnyanArakAH // 12 // ye syustIrthaGkarAste'pi, praagbddhnrkaayussH| pazcAttaddhetubhirbaddhatIrthakRnnAmakarmakAH // 13 // tato baddhAyuSkatayA'nubhUya nArakasthitim / uddhRtya nArakebhyaH syurrhntH| zreNikAdivat // 14 // yugmam / garbhajeSu nRtirthakSutpadyante saMkhyajIvipu / SaDjayastAdRzatiryakSu, saptamyA nirgatAH | 14 / / , madhyA gatiranekapA vAttanaH / pRthivIbhyo padayAdeva, baladevA Jain Educatio n al For Private Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze nArakAdhikAraH sargaH 14 // 164 // Jain Education param // 15 // kiMca-sarvAkhapi kSitiSvAsu, nArakAH kecanAnaghAH / navInamapi samyaktvaM, labhante karmalAghavAt // 16 // paJcendriyavadhairmAMsAhArairmahAparigrahaiH / mahArambhaizva vananti, narakAyuH zarIriNaH // 17 // tathoktaM- " baMdhai narayAu mahAraMbhapariggaharao ruddo " sthAnAGge'pi - "cauhiM ThANehiM jIvA neraiyAuyattAe kammaM pakareMti, taM0- mahAraMbhayAe mahApariggahAe kuNimAhAreNaM - paMciMdiyava heNaM" aharnizaM nArakANAM duHkhamAyuHkSayAvadhi / pIDAbhiH pacyamAnAnAM prAgbhUrIkRtapApmanAm // 18 // tathoktaM jIvAbhigame - " acchinimIlaNamittaM natthi suhaM dukkhameva aNubaddhaM / narae nerayANaM ahonisaM pacamANANaM // 19 // " kadAcideva yatsaukhyamalpakAlaM tadaspakam / upapAtAdibhirvakSyamANairbhavati hetubhiH // 20 // tathoktaM- 'uvavAraNa va sAyaM neraio devakammuNA vaavi| ajjhavasANanimittaM, ahavA kammANubhAveNaM // 21 // " tathAhi - vinA'GgadAhacchedAdi, mRto yaH pUrvajanmani / nArako nAtipIDArtta, utpadyetAsya tatkSaNe // 22 // na prAgbhavAnusaMbaMdhaM, nApi kSetrAdisaMbhavam / asAtaM sAtamityasyopapAtasamaye bhavet // 23 // yugmam / pUrvamitraM suraH kazcidyathA kRSNasya sAtvataH / karoti pIDopazamaM tadA'mI devakarmaNA // 24 // kiyatkAlaM sukhaM kiJcillabhante'tha tataH param / kSetrAdyanyatarA pIDA, teSAM prAdurbhaved dhruvam // 25 // samyaktvalAbhe prathamaM cakSurlAbhe ivAndhalAH / tataH paraM cAIdAdiguNAnAmanumodanAt // 26 // evamadhyavasAyena, sukhamAsAdayantyamI / apekSya jinajanmAdi, sAtakarmodayena vA // 27 // katiciditi ciduccA nArakAstArakANAmucitamanusaratastIrtha kRnnAmakarma / sukulajanimavApya prApta - jonal saMmUrNimAdigatiH gatirhetuH sAtasya ca 20 25 // 164 // 28 w.jainelibrary.org Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritracaryA, jinapatipadabhAjaH prApnuyurmokSalakSmIm // 28 // (mAlinI)vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAntiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH zrItejapAlAtmajaH / kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, sargazcArutamazcaturdazatamo'pUrvaH samAptaH sukham // 329 // granthAgraM 359 // // iti zrIlokaprakAze caturdazaH sargaH smaaptH|| // atha paJcadazaH sargaHprArabhyate // ___ ujijIva jarAsandhajarAjarjaritaM javAt / yato yaduvalaM so'stu, pIyUSapratimaH zriye // 1 // tiryaglokasya / kharUpamatha kiJcidvitanyate / mayA zrIkIrtivijayArNavaprAptazrutazriyA // 2 // tatra ca-tiryaglokavartino'pi, yojanAnAM zatA mava / gharmApiNDasthitA AdyAstadvarNanaprasaMgataH // 3 // uktA adholoka eva, tatrasthA vyantarA api / ratnaprabhoparitalaM, varNayAmyatha tatra ca // 4 // santi tiryagasaMkhyeyamAnA dvIpapayodhayaH / sAoMddhArAmbhodhiyugmasamayaiH pramitAzca te // 5 // tatra jambUdvIpanAmA, prathamo madhyataH sthitaH / lavaNAbdhistamAveSTyAvasthito vlyaakRtiH||6|| tamAveSTya punIpo, dhAtakIkhaNDasaMjJakaH / tamapyAveSTya paritaH, sthitaH kaalodvaaridhiH||7|| kakSIkRtya ca kAlodaM, puSkaradvIpa aasthitH| puSkaradvIpamAveSTya, sthitaHpuSkaravAridhiH // 8 // evamagre'pi sakalAH, sthitA dvIpapayodhayaH / paraH pUrva samAveSTyAbdhayo dviipsmaabhidhaaH||9|| te Onea928292020282929202 Jain Educatio nal For Private Personal Use Only AMIw.jainelibrary.org Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetra loke sargaH 15 // 165 // Jain Education caivaM - vAruNIvaranAmA ca dvIpo'dhirvAruNIvaraH / varuNavaretyeSApi zrUyate'sya zrute'bhighA // 10 // tataH kSIravaro dvIpaH, kSIrodazcAsya vAridhiH / tato ghRtavaro dvIpo, ghRtodaH punarambudhiH // 11 // tata ikSuvaro dvIpa, ikSUdzca tadambudhiH / nandIzvarAbhidho dvIpo, nandIzvarodavAridhiH // 12 // sthApanA / syustripratyavatArANi, nAmadheyAnyataH param / aruNaprabhRtidvIpAndhInAM tasmAttathA bruve // 13 // aruNa 9 zrAruNavaro 2'ruNavarAvabhAsakaH 3 / kuNDalaH 4 kuNDalavara 5stathA tadavabhAsakaH 6 // 14 // zaGkhaH 7 zaGkhacaraH 8 zaGkhavarAvabhAsa 9 ityapi / rucako 10 rucakavara 11stadavamAsako'pi 12 ca // 15 // bhujago 13 bhujagavara 14 stadavabhAsako'pi 15 ca / kuzaH 16 kuzavarazcaiva 17, kuzavarAvabhAsakaH 18 // 16 // kroJcaH 19 kroJcavaraH 20 kroJcabarAvabhAsako'pi ca 21 / ekaviMzatirityete, samanAmAndhiveSTitAH // 17 // sthApanA / evaM cAmI asaMkhyatvAnniyatairnAmabhiH katham / zakyante vaktumityatrAmnAyo nAmnAM nirUpyate // 18 // vibhUSaNAni vastrANi, gandhAH padmotpalAni ca / tilakAni nidhAnAni ratnAni sarito'drayaH // 19 // padmAdayo hadAH kacchApramukhA vijayA api / vakSaskArAdayo varSadharAzca kurumandarAH // 20 // saudharmapramukhAH svargAH zakrAdayaH surezvarAH / candrasUryagrahaRkSatArAH kUTAni bhUbhRtAm // 21 // ityAdizastavastUnAM yAni nAmAni viSTape / dvIpAndhayaH syustaiH sarvaistrizaH pratyavatAritaiH // 22 // ekaikenAbhidhAnenAbhidheyAste'pyasaMkhyazaH / yathA jambUdIpanAmnA | dIpAH pare'pyasaMkhyazaH // 23 // yAvadevaM kramAd dvIpaM sUryavarAvabhAsakam / pariveSTya sthitaH sUryavarAvabhA tional dvIpasamudranAmAni 20 25 // 165 // 27 w.jainelibrary.org Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svaaridhiH|| 24 // tatazcaikaikena nAmnA, na niHpratyavatAraNam / devadIpo devavArddhina gadIpastadambudhiH // 25 // yakSadvIpo ykssvaarddhirbhuutdviipstdmbudhiH| svayambhUramaNadvIpaH, svayambhUramaNAmbudhiH // 26 // sthApanA / jambUddhIpAdayazcaite, sthAna dvigunnvistRtaaH| sarve svayambhUramaNArNavAntA dviipvaarddhyH|| 27 // jambUdvIpAdyathA sindhulavaNo dviguNastataH / dhAtakIkhaNDa ityevamantyAd dvIpAttadambudhiH // 28 // tatrAyaM sarvataH kSullA, sarvAbhyantarataH sthitH| viSvak prataravRttazca, puurnnendumnnddlaakRtiH||29|| aspa dvIpasyAdhipaterekapalpopamAyuSaH / mhrddhikaanaahtaakhydevsthaashrybhuutyaa||30||jmbvaanaanaartnmyyaa, vkssymaannsvruupyaa| sadopalakSitodvIpo, jambUdvIpa iti smRtH||31|| yugnam / nityaM kusumitaistatra, tatra deze viraajte| vanairanekaijambUnAM, jabUdvIpastato'pi ca // 32 // viSkambhAyAmatazcaiSa, lakSayojanasaMmitaH paritaHparidhistvasya, zrUyatAM yaH zrute shrutH||33|| lakSatrayaM yojanAnAM, sahasrANi ca SoDaza / kozAstrayastadadhikamaSTAviMzaM dhanu zatam // 34 // trayodazAGgalAH sAddhoM, yavAH pnycaikyuukikaa| jambUdvIpastha gaNitapadaM vakSye'tha tttvdH||35|| zatAni sapta koTInAM, navatiH koTayaH praaH| lakSANi saptapaJcAzat, SaTsahasronitAni ca // 36 // sArddha zataM yojanAnAM, pAdonakrozayAmalam / dhanUMSi paJcadaza ca, sArddha karadvayaM tthaa||37|| aGkato'pi7905694150 ko01 dhanuH 1515 kara 2 aM 12 // jambUdvIpa sthApanA / / ayaM bhAva:-iyanti jambUdvIpasya, yojanapramitAni vai / caturasrANi khaNDAni, syuH krozAdyatiricyate // 38 // asau sahasrANi navanavatiH syaatsmucchitH| sAdhikAni yojanAnAmUrvAdhazca sahasrakam // 39 // udvedhocchra INTww.jainelibrary.org Jain Educat For Private Personal Use Only onal Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Caesea jambUgaNitaM udvevAdi ca lokaprakAze / yayoge tu, syAdUrvAdhaH pramANataH / jambUdvIpo yojanAnAM, lakSamekaM kilAdhikam // 40 // Aha-jalAza- kSetraloke yAdau zailAdI, vyavahAro hi saMmataH / udvedhoccatvayorjambUdvIpe sa tu kathaM bhavet ? // 41 // atra brUmaH-hIya- sargaH 15 mAnA pratIcyAM bhUrghAyAM samabhRtalAt / sahasrayojanoNDA'nte, syAtkramAdvijayadvaye // 42 // tatrAgholaukika- // 166 // grAmAH, santi sarveSu teSu ca / dvIpasyAsya vyavahArAttAvAnudvedha ucyate // 43 // jambUdvIpAhatAmetatsumeroH pANDuke vane / abhiSekazilotsaGge'bhiSekaH kriyate ytH||44|| jambUdvIpavyavahAraM, merau saMbhAvya suSTu tt| prajJaptaM tAvaducatvaM, jambUdvIpasya taattvikaiH||45|| tathAha jambUdvIpaprajJaptyAM-'egaM joaNasahassaM ubeheNaM, NavaNau| tijoaNasahassAiM sAiregAI uhUM uccatteNaM, sAiregaM joaNasayasahassaM sabaggeNaM paNNatte" pRthvyabajIvapudalAtmA, jambUdvIpo'sti vstutH| pRthavyabajIvapudgalAnAM, pariNAmo ydiidRshH||46||shaashvto'shaashvtshcaayN, dravyatastatra zAzvataH / varNagandharasasparzaparyAyaH syAdazAzvataH // 47 // athAsya jambUdvIpasya, bhAti vajramaNImayaH / prAkAra Agame khyAto, jagatItyaparAkhyayA ||48||dhenupucchaakRtiH so'STau, yojanAni smucchritH| yojanAni dvAdazAsya, mUle vistAra aahitH||49|| mUlAdutpatyate yAvaddhanuHkrozAdikaM kila / mUlavyAsastAvatonastatra tatrAsya jAyate // 50 // yathA-mUlAdUvaM krozayuge, vyatIte tatra vistRtiH| sArddharudrayojanAni, sarvatraivaM vibhAvyatAm // 51 // evaM ca mRlAdutkrAnte, yojanAnAM catuSTaye / mUlavyAse caturUne, sthaadvistaaro'ssttyojnH||52|| tathA'sya mardhni pUrNeSu, yojaneSu kilASTasu / mUlavyAse'STaminyUne, vyAso' Crotococrcocococo // 166 // JainEducation For Private Personel Use Only djainelibrary.org Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education vdhimitayojanaH // 53 // uktaM jambUdvIpamAnamadhye'syA mUlavistRtiH / bhAvyaivamakhiladvIpapAthodhijagatISvapi // 54 // ityarthato vIraJjayakSetravicAravRttau // athAsyoparibhAgasya caturyojana vistRteH / madhyadeze sarvaratnamayI rAjati vedikA // 55 // sopariSTAdviSTaratnamayI vajramayI tvadhaH / vajrastambhakharNarUpya phalakairupazobhitA // 56 // nara kinnara gandharvavRSora gAzvahastinAm / ramyA nAnAvidhai rUpairbhAti sA'timanoramaiH // 57 // tathA tasyAM ratnamayyo, rAjante bahuvallayaH / vAsantIcampakAzokakundAtimuktakAdayaH // 58 // latAzca tAH stabakitAH, puSpitAH pallavAnvitAH / praNatAH krIDadamaramithunaprazrayAdiva // 59 // parikSepeNa jagatIsamAnA vistRtA ca sA / zatAni paJca dhanuSAmuttuGgA tvarddhayojanam // 60 // sthAne sthAne sarvaratnamayapadmopazobhitA / padmaprAdhA nyato nAmnA, sA padmavaravedikA // 61 // vibhAti vanakhaNDAbhyAM sA padmavaravedikA / ubhayoH pArzvayoH sthUlakUlAbhyAmiva nimnagA // 62 // parikSepeNa jagatItulyau tau vanakhaNDako / sArddhacApazatadvandvanyUnadviyojanAtatau // 63 // evaM ca - vedikAvyAsasaMyukto, vistAro banayordvayoH / syAtpUrNo jagatIvyAso, yojanAnAM catuSTa yam // 64 // puSpitaiH phlite| zAkhAprazAkhAzatazAlitaiH / anekottamajAtIyavRkSai ramye ca te vane // 65 // virAjate ca bhUbhAga, etayorvanakhaNDayoH / marutkIrNapazcavarNapuSpaprakarapUjitaH // 66 // kastUrikailAkarpUracandanAdhikasaurabhaiH / anilAndolanodbhUtavINA dijitvarAravaiH ||37|| atyantakomalairnAnAvarNairvarNyastRNAGkuraiH / romomairiva bhuvaH, surakrIDAsukhaspRzaH // 68 // marutkRtAsphAlane nodbhiradbhirmadhuradhvanIn / paJcavarNairmaNibhirapyasau tional 10 14 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jambUdvIpe vedikAdi lokaprakAze kIrNaH sugndhibhiH|| 69 // navaraM vipine'ntaHsthe, na syaattnnmnnidhvniH| vedikonnattiruddhasya, tAdRgvAyorasaM-| kSetraloke gteH||7|| vanayoretayozcitrakarayoH syaH pade pade / puSkariNyo dIrghikAzca, mahAsarovarANi ca // 71 // 4 sage:15 sukhottArAstapanIyatalAH sadajrabhittayaH / nAnAratnabaddhatIrthAH, suvrnnruupyvaalukaaH||71|| kAzcijAtyAsa-18 // 167 // varasAH, kAzcica vaarunniirsaaH| sughopamajalAH kaashcitkaashcidikssursodkaaH|| 72 // evaM nAnAsvAdajalA:, shtptraadipngkjaiH| manojJAstAH puSkariNyaH, krIDAbhirbhAti nAkinAm // 73 // tribhirvizeSakaM // spaSTASTamaGgalaizchatracAmaradhvajarAjibhiH / trisopAnAnyAsu caturdizaM rAjanti toraNaiH // 74 // bhAnti krIDAsarAMsyevaM, yathArha dIrghikA api / caturdizaM trisopAnAdibhI ratnamaNImayaiH // 75 // ramyAH krIDAparvatAzca, bhAnti tatra pade pade / teSAM pratyekamekaikaH, prAsAdo bhAti mUrddhani // 76 // pratiprAsAdamekaikaM, madhye sajitamAsanam / asti krauJcAsanaM kvApi, haMsAsanamapi kacit // 77 // padmAsanaM ca garuDAsanaM siMhAsanaM kacit / bhadrA sanaM ca makarAsanaM cAtimanoharam // 78 // tathA-nAnAkrIDAgRhAH santi, tayozca vnkhnnddyoH| kacitprezakSaNakagRhaM, kacicca ketakIgRham // 79 // latAgRhaM garbhagRhaM, kacicca kadalIgRham / kutracinmajanagRhaM, prasAdha nagRhaM kacit // 8 // pratyekaM ca gRheSveSu, vibhAtyekaikamAsanam / krIDatAM tatra devAnAM, yogyaM ratnamaNImayam // 81 // tthaa-mudri(mRddhii)kaamllikaajaatiimaaltyaadiltaatteH| ratnAtmanastatra tatra, bhUyAMso bhAnti mnnddpaaH|| 82 // maNDapeSu tathaiteSu, jaatykaashcnnirmitaaH| zilAnAM pahakAH santi, krozcAdyAsanasaMsthitAH // 8 // Rell // 167 // 28 Jain Educatio n al For Private Personel Use Only Ww.jainelibrary.org Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio eteSu parvateSveSu, gRheSu maNDapeSu ca / dIrghikAdiSu ca khairaM krIDanti vyantarAmarAH // 84 // tathA - parito jagatI bhAti, gavAkSavalayena sA / gavAkSavalayaM tacca, gavyUtadvitayocchritam // 85 // zatAni paJca dhanuSAM vistIrNa cArucitritam / kRtanetramanomodaM surANAM ramaNocitam // 86 // lavaNodasamAsannajagatIbhittimadhyagam / dRzyamAnAvdhikutukaM jJAtavyaM sarvataH sthitam // 87 // atredaM gavAkSakaTakaM jambUdvIpaprajJa sivRttau jagatIbhittimadhyagatamuktaM, jambUdvIpasaMgrahaNIvRttau jagatyA uparyuktaM, tathA ca tadUgranthaH- "tasyAH pArzvadvaye'pi dvau vanakhaNDI vedikAmAnadeya vidyete, navaraM vistAreNAbhyantaraH sArddhadhanuH zatadvayonayojana yugmapramANaH, bAhyastuvanakhaNDo'rddhASTamadhanuH zatahIna yojana yugmamAno, yatastatra abhyantarAdvanakhaNDAdhikAni paJcadhanuH zatAni jAla kaTake nAva ruddhAni " paraM zrImalayagiripAdairna tadvivakSitaM dvayorapi vanakhaNDayorekameva mAnamuktaM, tattvaM tu bahuzrutA vidantIti // sarve dIpAH samudrAzva, jagatyaivaM virAjitAH / sarvAsAM jagatInAM ca svarUpamanayA dizA // 88 // sthApanA / athaitasyAM jagatyAM ca, dvArANi syuzcaturdizam / vijayaM vaijayantaM ca, jayantaM cAparAjitam // 89 // sahasrAn paJcacatvAriMzatamullaGghaya merutaH / yojanAnAM dizi prAcyAM, zItAkUlaGkaSopari // 90 // vijayaM dvAra 1 gavyUtadvayocchritagavAkSasya bhittAveva sthAnaM, tasyoparitano bhAgo na vanakhaNDatayA vivakSyate tatra, anyatra tu tathA vivakSyata iti. 2 tathoktaM kSetrasamAse - "baI rAmaIhiM nianiyadIvodahi majjhagaNiamUlAhiM / aGkuJcAhiM bArasa caumUle uvari ruMdAhiM // 1 // " ityAdi. yattu jIvAmigame sUtre lavaNasamudrAdiSu kevalaM vedikaivoktA, tatra sa lavaNanAmA samudra ekayA padmavaravedikayA aSTayojanocchritajagatyupari - ational 10 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetraloka sargaH15 // 168 // Pramadaraso900000023 mAkhyAtamevaM vittha parANyapi / dakSiNasyAM pazcimAyAmudIcyAM ca yathAkramam // 91 // pratyekameSAM dvArANAM, vijayadvAucchayo yojanASTakam / vaprabhittisamAnA hi, yuktA dvAreSu tuGgatA // 92 // pratyekaM teSu vistAro, yojanAnAMza ctussttyii| krozaM pRthuvArazAkhA, pratyeka paarshvyordvyoH||93 // evaM sAmastyato dvAravistAro yadi bhAvyate / tadA sArdAni catvAri, yojanAni bhvedsau||94|| tatredaM vijayaM bhUmipraveze vajranirmitam / bhUmerUvaM riSTharatnamayamuktaM jineshvraiH||95|| stambhAH sarvatra vaidduuryvryrtnvinirmitaaH| paJcavarNairmaNIratnanirmitaM tatra kuTimam // 16 // haMsagarbharatnamayI, dehalyathendrakIlakaH / gomeyaratnaghaTito, dvArazAkhe tathA'tra ca // 97 // lohitAkhyaratnamayyA, parigho bjrnirmitH| kapATe api vaiDUryamaye prokte jineshvraiH||98|| nAnAmaNimaye tatra kapATacUlikAgRhe / jyotIrasaratnamayamuttaraGgaM nirUpitam // 99 // vijayasyoparitano, bhAgo bhAti vibhuushaassitH| ratnabhedaiH SoDazabhiste cAmI kathitAH zrute // 100 // ratnaM 1 vanaM 2 vaiDUrya 3 lohitAkSe 4masAragallaM 5 ca / api haMsagarbha 6 pulake 7saugandhika 8 maJjanaM 9 rajatam 10 // 1 // jyotIrasa 11 maGkA12canapulakaM 13 riSThaM ca 14 jAtarUpaM ca 15 / sphaTika 16 caitAH SoDaza ratnabhidastatra rAjante // 2 // 5 // 168 / / zrIvatsa 1 matsya 2 darpaNa 3bhadrAsana 4 varddhamAna 5 varakalazAH 6 / khastika 7 nandAvarttA dvAropari maGgalA-S bhAvinyeti gamyate, iti tadvRttI vyAkhyAtaM, evaM dhAtakIkhaNDAdiSvapi, (dvIpAntyajagatIgatA vedikA'nyA samudrasatkA nAnyeti samucitaM / sarva, anyathA smudrjgtyaa''vrnnaat)| Jain Education a l For Private Personel Use Only M ainelibrary.org Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 OLACAQ"ooooooooeoeoesere nyaSTau ||3||dvaarsyaasy vajramayo, mADhabhAgaH prkiirtitH| mADhasya zikharaM raupymullokstpniiyjH||4|| maNivaMzalohitAkSaprativaMzai rajatabaddhabhUbhAgIdvAraM gavAkSakaTakairvirAjate tatsamudradizi // 5 // (AryA) bhittAvubhayato bhittigulikAH piitthsnnibhaaH| aSTaSaSTyAdhikazataM, zayyAstAvatya eva ca // 6 // rAtnAni vyAlarUpANi, maNimayyazca putrikaaH| alaGkavanti tada dvAraM, maNidAmAdibhUSitam // 7 // tathA niSadanasthAnamekaikaM pArzvayordvayoH / tatra dvau dvau ca pratyekaM, mAGgalyakalazo matau // 8 // tathA dvau dvau nAgadantI, muktA- dAmAdyalaGkRtau / tayorUvaM punadvauM dvau, dhUpaghaTyanvitau ca tau // 9 // sAkSAdiva svargikanye, dve dve ca shaalbhnnike| dvau do ca jAlakaTako, dve ve ghaNTe zubhakhare // 10 // nAnAkisalAkINe, dve de ca vnmaalike| bhramaddhamarajhAragItAravamanorame // 11 // AtmadartAkRtI dvau dvau. pITho prakaNThakAbhidhau / tI ca dviyojanasthUlo, caturyojanavistRtau // 12 // catvAri yojanAnyaco, yojnbyvistRtH| teSu pratyekamekaikA, prAsAdo'sti mnormH||13|| prAsAdAste tuGgazRGgA, dhvjcchtrmnohraaH| siMhAsanaH svijydRssyairviraajitaantraaH||14 // AsthAnasthAnayoH kiMca, dve ve stastoraNe tyoH| toraNAnAM puraH zAlabhaJjikAnAM dvayaM dvayam // 15 // tathAca-dvau nAgadantAvazvebhanarakimpuruSAGginAm / kinnaroragagandhavRSabhANAM yugAni ca // 16 // vIthayaH patayazcaiSAM, nityaM kusumitA ltaaH| padmanAgAzokalatAzcampakAmrAdayo'pi ca // 17 // mAGgalyaka-|| lazA bhRGgArakAstathA''tmadarzakAH / sthAlAni sAkSatAnIva, pAyaH phalabhRtA iva // 18 // sarvauSadhiprasAdhana GeeeeeekrasbirasaTi lo. pra. 29 Jain Education na For Private Personel Use Only How.jainelibrary.org Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetraloke sargaH 15 // 169 // Jain Education | bhANDabhRtAH supratiSThakAzcaiva / pIThAtmamanogulikAyutAH phalakanAgadantAyaiH // 19 // ( AryA ) rAnAH karaNDakA rAnA, hayakaNThAdayo'STa ca / caGgeryasteSvaSTavidhAH, paTalAnyapi cASTadhA // 20 // tathAhi puSpairmAlyaizvarNagandhairvastrasiddhArthabhUSaNaiH / lomahastaizca saMpUrNAzcaGgeryaH paTalAni ca // 21 // siMhAsanAtapatre camarANi samudgakAzca dazabhedAH / pratitoraNameteSAM dvayaM dvayaM bhavati sarveSAm // 22 // ( AryA ) samudgakasaMgrahagAthA ceyaM -tele 1 koDa2 samugge patte 3 coe a 4 tagara 5 elAya 6 / hariAle 7 hiMgulae 8 maNosilA 9 aMjaNasamugge 10 // 23 // tathAtra vijayadvAre, zatamaSTAdhikaM dhvajAH / pratyekaM cakrAdicihnA, dazadhA te tvamI matAH // 24 // cakramRgagaruDasiMhAH picchavRkacchatravaryaharyakSAH / vRSabhacaturdantagajAH sarve'zItyanvitasahasram // 25 // ( AryA ) viziSTasthAnarUpANi, bhaumAni navasaMkhyayA / vijayadvArasya puraH, syurbhAgyAni tadIzituH // 26 // tathAhurjIvAbhigame - "vijayassa NaM dArassa purao nava bhomA paNNattA" ityAdi, samavAyAGge tu "vijayassa NaM dArassa egamegAe bAhAe nava nava bhomA paNNattA' iti dRzyate, tadatra tattvaM sarvavidveyaM / madhye ca teSAM bhaumAnAM paJcame saparicchadam / siMhAsanamadhIzasyAnyeSu bhadrAsanAni ca // 27 // sthApanA / ityevaM vijayadvAraM, lezato varNitaM mayA / tRtIyopAGgamAlokyaM, vizeSavistarArthibhiH // 28 // yo yo'syAdhipatirdevastaM taM 1 dvArANAmaprato bhaumAnAM sattvaM na zobhAvahaM tathaivaikasyAmapi bAhAyAM, jIvAbhigame tu jAtyapekSayA nirdezaH syAt, yadvA varNanapranthatvAt anyAtideza vivakSayA sa granthaH / vijayadvAravarNanaM 20 25 26 // 169 // jainelibrary.org Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saamaanikaadyH| Ahvayanti vijayeti, pustakeSu tthoktitH|| 29 // tadidaM vijayakhAmiyogAdvijayanAmakam / athavA'muSya nAmedaM, kAlikaM ca zAzvatam // 30 // evaM kSetradvIpavADhinAmAni syuryathAyatham / nityAni khAmiyogastu, yathAsthAnaM pravakSyate // 31 // yathedaM vijayadvAraM, tathA trINyaparANyapi / samarUpANi kivIzA, dvAratulyAbhidhAH suraaH||32|| vaijayanto jayantazcAparAjita iti kramAt / catvAryeSAM sahasrANi, sAmAnikasudhAbhujAm // 33 // sahasrANi ca devAnAmaSTAbhyantaraparSadi / devAnAmayutaM madhyaparSadi sphAtizAlinAm // 34 // syuAdaza sahasrANi, devAnAM bAhyaparSadi / catasro'gramahiSyazca, syuH sAhasraparicchadAH // 35 // senAH senAnyazca sapta, pUrvoktavyantarendravat / AtmarakSakadevAnAM, sahasrANi ca SoDaza // 36 // pratyekamevaM vijayapramukhANAM pricchdH| sarve'pi vijayAdyAste, tulyA: palyAyuSaH smRtaaH|| 37 // pUrvoktAnAM nijanijanagarIvAsinAM ca te / vyantarANAM vyantarINAmaizvaryamupabhuJjate // 38 // evaM dvArANi catvAri, sarvAsu jagatISvapi / tatra jmbuudviipstkvijydvaarnaakinH||39|| vijayadvArataHprAcyAM, dizi tiryagasaMkhyakAn / dvIpAbdhIn samatikramya, jambUdvIpe'styathApare // 40 // yojanAnAM sahasrANi, dvaadshaaytvistRtaa| rAjadhAnI prikssepstsyaashcaivmudiiritH||41|| saptatriMzatsahasrANi, yojanAnAM zatAni ca / navaiva saptacatvAriMzat kizcidadhikAnyapi // 42 // vo ratnamayastasyA, rAjadhAnyA virAjate / saptatriMzadyojanAni, sAddhoni ssmucchritH||43|| tathoktaM jIvAbhigame-"se pAgAre sattattIsaMjoaNAI aDajoaNaM ca uDe ucca SO999999999002020 Jain Educa ww.jainelibrary.org t For Private ional Personal Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNana lokaprakAze kSetraloke sargaH 15 // 17 // 200202 teNaM." zrIsamavAyAMge tu-"savAsu NaM vijayavejayaMtajayaMtaaparAjiAsu rAyahANIsu pAgArA sattattIsaM joa-vijayadvAraNAI uI uccatteNaM paNattA," ityuktamiti jJeyaM / mUle ca vistRtaH so'yaM, sArdo dvAdazayojanIm / madhye ca vistRtaH krozAdhikAni yojanAni SaT // 44 // arddhakrozAdhikaM maulI, vistRto yojanatrayam / asau nAnA-1 ratnamayaiH, kapizaH kpishiirsskaiH||45|| arddhakozamitAyAma, krozatuzivistRtam / dezonAIkrozatuGgamekai kapizIrSakam // 46 // sthApanA / vaprasya tasyaikaikasyAM, bAhAyAM jinapuGgavaiH / paJcaviMzaM paJcaviMza, dvArANAM zatamIkSitam // 47 // zatAni paJca dvArANAmevaM syuH sarvasaMkhyayA / vijayadvAravatsarvameSAM varNanamIritam // 48 // kiMtviyAn vizeSa:-dvASaSTiyojanAnyucaM, sArdAni dvAramekakam / yojanAni sapAdAnyakatriMzataM ca vistRtam // 49 // ye ca prakaNThakAkhye pIThe tatrodite tayoriha tu / paJcadaza yojanAni ca sADauM krozauca tatvam // 50 // (AryA) ekatriMzadyojanAni, kroshshcaaytivistRtii| pratyekameSAmupari, syaH praasaadaavtNskaaH||51|| ekatriMzadyojanAni, sakrozAni smucchritaaH| ucchrayArddhana te sarve, prAsAdA vistRtAyatA: // 52 // dvArasyaikaikasya nAtidUrAsanne bhuvastale / saptadaza saptadaza, bhaumAH praasaadshekhraaH||53|| teSAM madhye 25 navame navame siMhAsanaM vijayamarutaH / sAmAnikAdisuragaNabhadrAsanaparivRtaM bhAti // 54 // (AryA) aSTa1 kapizIrSakamAnasya na cedvivakSA kA hAniH ?, prAk tu teSAmapi sA, sapIThikamUlAni kapizIrSakANyatra, yadvA samavAyAGge saptatriMzattamasaM manA // 17 // khyAprastAvAt tathoktiH. 0 5 129202 Jain Education a l For Private Personal Use Only IO Gahinelibrary.org Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svaSTasu bhaumeSu, sthitessbhytsttH| asti pratyekamekaikaM, ratnabhadrAsanaM mht||55|| sthApanA tathA tasyA rAjadhAnyA, bahirdikSu catasRSu / yojanAnAM paJcazatyAH, purato vanamekakam // 56 // prAcyAmazokavipinamapAcyAM sAptaparNikam / pratIcyAM campakavanamudakU cUtavanaM kramAt // 57 // sahasrANi yojanAnAM, bAdazAyAmato'tha te / syuH paJcazataviSkambhA, vanakhaNDAH pRthak pRthak // 58 // pratyekaM vapravalayaparikSiptAH smnttH| madhye teSAM tathaikaikaH, syaatmaasaadaavtNskH|| 59 // dvASaSTiM yojanAnyardAdhikAni te smunntaaH| yojanAnyekatrizat, sakrozAni ca vistRtaaH||60|| pratyekaM rtnghttitsiNhaasnvibhuussitaaH| palyopamAyurekaikanirjarAdhi|SThitA api // 61 // sthApanA / madhye'thAsyA rAjadhAnyA, bhUmibhAge manohare / zuddhajAmbUnadamayaH, pIThabandho virAjate // 62 // yojanAnAM zatAnyeSa, dvaadshaaytvistRtH| krozArddhameduraH pdmvedikaavnvessttitH||13|| trisopAnakamekaika, dvAraM cAru virAjate / maNImayaM toraNena, tatra dikSu catasRSu // 64 // madhye'sya pIThabandhasya, bhUmibhAge'sti bandhure / mahAnekastapanIyamayaH praasaadshekhrH||65||dvaassssttiN yojanAnyAdhikAni sa smunntH| uccattvasyArddhamAnena, bhvtyaaytvistRtH||66|| tasya prAsAdasya madhye, mahatI mnnipiitthikaa| sA dvigavyUtabAhalyA, yojanaM vistRtAyatA // 67 // tasyA maNipIThikAyA, madhye siMhAsanaM mahat / vRttaM vijayadevAI, sAmAnikAdikAsanaiH // 68 // taccaivaM-mUlasiMhAsanAdvAyUttarezAna dizAM naye / sAmAnikAnAM catvAri, sahasrANyAsanAni vai // 69 // prAcyAmagramahiSINAmAsanAni catasRNAm / catvAryevAticaturaparivA-| sya, bhUmi uccatvasyAmajanaM vist||18|| mibhAge'sti bandhubhavatyAyatavistRtaH Has69920299229202 maNipIThikAyA, traye / sAmAnikA Jain Educate For Private Personal Use Only w.jainelibrary.org Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetra loke sargaH 15 // 171 // rasurIjuvAm // 70 // mUlasiMhAsanAdagnikoNe'bhyantaraparSadaH / bhadrAsanasahasrANi, bhavantyaSTau sudhAbhujAm // 71 // dakSiNasyAM dizi tathA bhAnti madhyamaparSadaH / dazAsana sahasrANi tAvatAmamRtAzinAm // 72 // bhadrAsanAni nairRtyAM bAhyaparSatsudhAbhujAm / syurdvAdaza sahasrANi, pazcimAyAmatho dizi // 73 // senApUtInAM saptAnAM sapta bhadrAsanAni ca / tataH paraM parikSepe, dvitIyasmiMzcaturdizam // 74 // catvAri catvAri sahasrANi bhAnti caturdizam / AtmarakSakadevAnAM sahasrANIti SoDaza // 75 // sthApanA / sa caiSa mUlaprAsAdzcatuSprAsAdaveSTitaH / uccatvAyAmaviSkambhaiste'rddhamAnAzca maulataH // 76 // prAsAdAste'pi catvArazcaturbhiraparairapi / svapramANAdarddhamAnaiH, pratyekaM parito vRtAH // 77 // parivAraparIvArabhUtA ete ca maulataH / caturthabhAgamAnena, prottuGgAyatavistRtAH // 78 // ete'pi ca khArddhamAnaizcaturbhiraparairvRtAH / caturdizaM syurityevaM, pratyekamekaviMzatiH // 79 // parivAraparIvAra parIvArAstu maulataH / viSkambhAyAmatuGgatvairaSTamAMzamitA matAH // 80 // paJcAzItiramI sarve, jIvAbhigamapustake / vRttau tu turyA prAsAdaparipATI nirIkSyate // 81 // tathAhi - parivAraparIvAraparIvArA api sphuTam / caturbhiraparaimaulAt, SoDazAMzamitairvRtAH // 82 // tadaikaikasyAM dizAyAM, paJcAzItirbhavantyataH / zatAni vINyekacatvAriMzAni sarvasaMkhyayA // 83 // vinA ca mUlaprAsAdaM sarve'pyete vibhUSitAH / ekaikenaiva vijayayogyasiMhAsanena ca // 84 // sthApanA / athAstyuttarapUrvasyAM, mUlaprAsAdataH 1 jIvAbhigamasya vRttiranyathAvidhAdarzamUlA, spaSTaM caitattadIyadevakurvAdivyAkhyA vilokanena. Jain Educationonal vijayadvAravarNanaM 20 25 // 171 // 27 w.jainelibrary.org Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat sabhA / sudharmAnAma satata divyanAvyApsarobhRtA // 85 // yojanAni dvAdazaiSA, sArddhAnyAyAmato matA / sakrozAni yojanAni, SaD viSkambhata IritA // 86 // yojanAni navottuGgA, dvAraistribhiralaGkRtA / prAcyAmudIcyAM cApAcyAmekaikamatha tAnyapi // 87 // dve yojane ucchritAni, yojanaM vistRtAni ca / teSAM purastAdekaikaH, pratyekaM mukhamaNDapaH // 88 // te'pyukttaptatapanIyacandrodayavirAjitAH / sAtireke yojane dve, samuttuGgA manoramAH // 89 // te sudharmAsabhAtulyA, viSkambhAyAmataH punaH / teSAM purastAdekaikaH syAtprekSAgRha maNDapaH // 90 // mukhamaNDapatulyAste, pramANaiH sarvato matAH / pratyakSaM teSvakSapAdazcaturasrAkRtiH smRtaH // 91 // madhye cAkSapATakAnAM, ekaikA maNipIThikA / arddhayojanabAhalyA, yojanaM vistRtAyatA // 92 // sthApanA / tAsAM pratyekamupari, siMhAsanamuru sphurat / teSAM prekSAmaNDapAnAM, purato'tha | prakIrttitA // 93 // ekayojanabAhalyA, dve ca te vistRtAyatA / racitA vividhai ratnairekaikA maNipIThikA // 94 // kSetrasamAsavRhadvRttau tu iyaM dviyojanAyAmaviSkambha bAhalyokteti jJeyaM / sAdhike yojane tuGga, stUpastadupari smRtaH / dezone ca yojane dve, pratyekaM vistRtAyataH ||95 || kSetrasamAsabRhadvRttau tu ayaM dezona dviyojanA yAmaviSkambhaH paripUrNadviyojanocca ukta iti jJeyaM / teSAM ca caityastUpAnAmuparyAtanvate zriyam / rAtnAni maGgalAnyaSTau, caityastUpapuraH punaH // 96 // yojanAyAmaviSkambhA, bhaveddikSu catasRSu / arddhayojanabAhalyA, pratyekaM maNipIThikA 1 maNipIThikAnAM samacaturasratAmapekSya tat, stUpasthApanApekSayA caitat syAt 2 maNipIThikAnAM vivakSA avivakSA anyadvA kAraNaM syAt. national 10 13 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayadvAravarNanaM lokaprakAze // 97 // tAsu pratyekamekaikA, jinamUrtirvirAjate / paJcacApazatottuGgA, zAzvatI stUpasaMmukhI // 98 // tathoktaM kSetralokeza jIvAbhigamavRttau-"jinotsedha utkarSataH paJca dhanuHzatAni, jaghanyataH sapta hastAH, iha tu paJca dhanuHzatAni sargaH 15 saMbhAvyante" RSabho varddhamAnazca, candrAnanajinezvaraH / vAriSeNazceti nityanAmAno naakibhirnutaaH||99|| pur||172|| stAsAM pIThikAnAmekaikA maNipIThikA / sthUlaikayojanaM dveca, yojane vistRtAyatA // 200 // tAsAM pratyekamupari, sthaadssttyojnocchryH| caityavRkSaste ca sarve, naanaatrubhiraavRtaaH||1|| vajramUlA riSThakandA, vaittttyskndhbndhuraaH| sadrUpyaviDimAH svarNazAkhA rtnprshaakhkaaH||2|| suvrnnvRntvaidduurymyptrmnohraaH| jambUnadapallavAzca, rAtnaiH pusspphlaibhRtaaH||3|| atra skandhaviDimAdimAnaM tu vakSyamANajambUvRkSavad jJeyaM / teSAM ca caityavRkSANAM, purato maNipIThikA / yojanAyAmaviSkambhA, yojanArddhaM ca medurA // 4 // mahendradhvaja ekaikastAkhaIkrozavistRtaH / sArddhasaptayojanocaH, ptaakaachnnmnndditH||5|| idaM jIvAbhigamasUtravRttI, kSetrasamAsabRhavRttau tu "teca maheMdra| dhvajAH pratyekamaSTayojanocchrayA" ityuktamiti jJeyaM / teSAM mahendradhvajAnAM, puraH pratyekamekikA nandApuSkariNIpajhavedikA vnvessttitaa||6|| yojanAni dazoNDAstAH, sAo dvAdazayojanIm / AyatAHSar3ayojanAni, krozAdhikAni vistRtaaH||7|| sthApanA / evaM sudharmasabhAyA, bahirbhAgo niruupitH| athaitasyA madhyabhAgo, yathA|''nnAyaM niruupyte||8|| tasyAM sudharmAsabhAyAM, SaT sahasrANi piitthikaaH| dve sahasra dizi prAcyAM, pazcimAyAM / 1 pUrvavat maNipIThikotsedhayutatve vivakSite na bAdhA. // 172 // Jain Education For Private Personal use only o M ainelibrary.org Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | tathaiva ca // 9 // dakSiNasyAmuttarasyAM tAsAM sahasramekakam / tAH sarvA api rairUpyaphalakaiH khacitA dhruvam // 10 // nAgadantA vajramayAH, phalakeSvatha teSvapi / sugandhipuSpadAmAni, lambamAnAnyanekazaH // 11 // sudharmAyAM sabhAyAM ca, syurdhUpavAsapIThikAH / SaT sahasrANi tAH prAgvadbhAvanIyA yathAkramam // 12 // etA api svarNarUpyaphalakairupazobhitAH / phalakeSu lasadvajranAgadantA amISu ca // 13 // vAcikAni sikyakAni, sikyakeSu va vajrajAH / udgirantyo dhUpaghaTyo, dhUpadhUmamaharnizam // 14 // sthApanA / tathaitasyAH sudharmAyA, madhye'sti maNipIThikA / yojanadvayaviSkambhAyAmA yojanamedurA // 15 // caityastambha uparyasyA, mahAnmANavakAbhidhaH / sArddhasaptayojanocaH, krozArddhasthUlavistRtaH // 16 // uparyadhastvasau stambhaH, SaT SaT krozAn vihAya ca / madhyAMze'STAdazakroze, rerUpyaphalakAJcitaH // 17 // prAgvatteSu nAgadantA, niruddhA vajrasikyakaiH / teSu vajrasikyakeSu vRttA vajrasamudgakAH // 18 // teSu vajrasamudveSu, jinasathIni santi ca / vijayakhargiNA'nyaizcArcitAni vyantarAmaraiH // 19 // pUjyatvameSAM sakthanAM tu tAdRgmahimayogataH / yadetatkSAlanajalaM, surANAmapi doSahRt // 20 // tathoktaM zrAddhavidhivRttau"navyotpannatayA tarhi, saudharmezAnazakrayoH / vivAdo'bhUdvimAnArtha, hamyarthamiva hathiNoH // 21 // tayorivorvIzvarayorvimAnavipralubdhayoH / niyuddhaadimhaayuddhaanypybhuuvnnnekshH|| 22 // nivAryate hi kalahastirazcAM tarasA naraiH / narANAM ca narAdhIzairnarAdhIzAM suraiH kacit // 23 // surANAM ca surAdhIzaiH surAdhIzAM punaH katham / kena vA sa |nivAryeta ?, vajrAgniriva duHzamaH // 24 // mANavakAkhyastambhasthArha daMSTrA zAntivAriNA / sAdhivyAdhimahAdoSamahA Jain Educationtional 10 14 w.jainelibrary.org Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze vairanivAriNA // 25 // kiyatkAlavyatikrAntI, siktau mahattaraiH suraiH| babhUvatuH prazAntau to, kiM vA siddhyena vijayadvAra kSetraloke tajalAt 1 // 26 // " ityaadi|stmbhsy tasya pUrvasyAmastyekA mnnipiitthikaa| arddhayojanabAhalyA, yojanAyatavistRtA varNanaM sargaH15 // 27 // uparyasyA mahadekaM, siMhAsanamanuttaram / stambhasyAsya pazcimAyAM, tathA'nyA maNipIThikA // 28 // // 173 // sApi yojana viSkambhAyAmA dvikrozamedurA / upari varNamANikyazayanIyamanoharA // 29 // talpAdudIcyAM | kSullendradhvajaH pUrvoktaketuvat / mAnato'smAtpazcimAyAM, kozaH prhrnnairbhuutH||30|| tasminparigharatnAdi, nAnApraharaNAni ca / kizcidevaM sudharmAyAH, kharUpamupavarNitam // 31 // asyAzcottarapUrvasyAM, siddhAyatanamuttamam / AyAmAdipramANena, tatsudharmAsabhAsamam // 32 // tasya madhyadezabhAge, ekayojanamedurA / bhAti dviyojanAyAmaviSkambhA mnnipiitthikaa||33|| uparyasyA rtnmyo'dhikdviyojnonntH| dviyojanAyatatato, devacchaMdaka AhitaH // 34 // idaM zrIjIvAbhigamavRttI, kSetrasamAsabRhadavRttau tu asau dviyojanapramANaviSkaMbhocava ukta iti jJeyaM / tasmin devacchaMdake ca, surAsuranamaskRtam |jytyhtprtimaanaaN, zatamaSTottaraM kila // 35 // tasya siddhAyatinasya, vibhAtyuttarapUrvataH / upapAtasabhA sApi, sudharmeva prmaanntH||36|| arddhayojanabAhalyA, yojanAyata18| vistRtA / tasyAM maNipIThikA'cchA, divyazayyA'sti tatra ca // 37 // tasyAM vijayadevasyopapAto bobhavItyatha / // 13 // asyA uttarapUrvasyAM, dizi ceko mahAhadaH // 38 // nandApuSkariNItulyo, viSkambhodvedhadeyataH / veSTito 1 maNipIThikAyA ya unnato bhAgo madhyavartI tasya sahavivakSA'tra syAt , tatra kSetra na. Jain Educat onal For Private Personal Use Only RONw.jainelibrary.org Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanakhaNDena, padmavedikayApi ca // 39 // hRdasyottarapUrvasyAmabhiSekasabhA'tra ca / siMhAsanapIThikAyAM, vijayotrAbhiSicyate // 40 // ito'pyuttarapUrvasyAM, sasiMhAsanapIThikA / alaGkArasabhA tatra, bhUSyate vijayAmaraH // 41 // asyA uttarapUrvasyAM, vyavasAyasabhA'tra ca / siMhAsanaM pIThikAyAM, vijayasya ca pustakaH // 42 // varNarUpyamaNimayaH, smststhitisuuckH| sapIThike sabhe caite, uppaatsbhaasme||43|| vyavasAyasabhAyAzca, vrvyuttrpuurvtH| dviyojanamitAyAmavyAsayojanameduram // 44 // balipIThaM ratnamayaM, tsyaapyuttrpuurvtH| nandApuSkariNI proktahadamAnA virAjate // 45 // yathA caivaM vijayasya, nagarI vijyaabhidhaa| tathA syAdvaijayantasya, vaijayantAbhidhA purI // 46 // vaijayantAbhidhadvArAd, dakSiNasyAmasaMkhyakAn / dvIpAbdhIn samatikramya, jambUdvIpa ihaiva hi // 47 // jayantasyApi sA'va, dvIpe tavArato dizi / pazcimAyAmasaMkhyeyadIpAbdhInAmatikrame // 48 // apraajitdevsyottrsyaampraajitaat| dvArAdasaMkhyadIpAbdhIna, muktvA dvIpa Dadeva saa||49|| etAH sarvA rAjadhAnyo'vagAhya dIpametakam / sahasrANi yojanAnAM, bAdazAbhyantare sthitAH // 50 // evaM sarvadvIpavArddhijagatIdAranAkinAm / puryaH svaskhadvIpavArddhitulyAkhyadvIpavArddhiSu // 51 // athAsya jambUdvIpasya, dvArANAmantaraM mithaH / dvAravistArarahitaparidheH pAdasaMmitam // 52 // arddhapazcamavistAraM, dvaarmekaikmgrtH| aSTAdaza yojanAni, tairUnaM paridhiM kuru // 53 // 316209kroza dha.125 aN13|| tasya turyAza ekonAzItiH khalu shsrkaaH| yojanAni dvipnycaashtkroshshcaikstthaadhikH||54|| sAI sahasraM ricieKaroeseseseseseseo 10 rakha Jain Education LOww.jainelibrary.org For Private ITAItional Personal Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze kSetraloke sargaH15 vijayAdidvArAntaram // 174 // dhanuSAM, dvAtriMzacApasaMyutam / trINyaGgulAni triyavI, yUke dve sAdhike iti // 55 // 79052 kroza 1 dhanuH 1532 aMgula 3 yava 3 yuukaa2|| ityasya jambUdvIpasya, bahirbhAgo niruupitH| athaitasya madhyabhAgo, yathAmnAyaM nirUpyate // 56 // kSetrANi sapta santyasya, jambUdvIpasya madhyataH / ekaikena parvatenAntaritAni parasparam // 57 // prathamaM bharatakSetraM, paraM haimavatAbhidham / tRtIyaM harivarSAkhyaM, turya mahAvidehakam // 58 // paMcama ramyakaM SaSThaM, hairaNyavatamIritam / airAvataM saptamaM cAntarA'mUni nagA ime // 59 // AdyadvitIyayormadhye, himvaannaamprvtH| mahAhimavadadrizca, dvaitIyIkatRtIyayoH // 60 // tRtIyatuyeMyorantarniSadho nAma sAnumAn / turyapaJcamayolavAnnagaH siimkaarkH||61|| rUpyI zailaH kSetrayoH syAnmadhye pnycmsssstthyoH| SaSThasaptamayozcaiva, zikharI bhUdharo'ntare // 12 // varSavarSadharanAmamAtrato, dvIpa eSa kathito ydoghtH| tadvizeSavidhivarNanecchayodeza evaM vihito'vasIyatAm // 63 // (rathoddhatA) vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAMtiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH shriitejpaalaatmjH| kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattatvapradIpopame, sargaH paJcadazaH smaaptimgmtsiddhaantsaarojvlH|| 264 // 92029290909200000 // 174 // OM // iti zrIlokaprakAze paMcadazaH sargaH smaaptH|| Jain Education a l For Private Personal Use Only Mainelibrary.org Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lo. pra. 30 Jain Education // atha SoDazaH sargaH prArabhyate // dvIpasyAsthAtha paryante, sthitaM dakSiNagAmini / nAnAvasthaM kAlacatrairbharataM kSetramIritam // 1 // adhijyadhanurAkAraM spRSTaM taca payodhinA / pUrvapazcimayoH koTyoH, pRSThabhAge ca sarvataH // 2 // yo yo'votpadyate kSetre'dhiSThAtA palyajIvitaH / tamAhvayanti bharataM, tasya sAmAnikAdayaH // 3 // kalpasthitipustakeSu tathA likhitadarzanAt / tatsvAmikatvAdbharataM, kiMcedaM nAma zAzvatam // 4 // atra kSetrAdipramANaM, SoDhA viSkambhata 1 stathA / iSu 2 jIvA 3 dhanuHpRSTha 4 bAhA 5 kSetraphalai 6 bruve // 5 // tatra viSkambhaH pratItaH, zeSANAM tvimAni lakSaNAni - vivakSitasya kSetrasya, jIvAyA madhyabhAgataH / viSkambho yo'rNavaM yAvatsa iSuH paribhASitaH // 6 // vivakSitasya kSetrasya, pUrvAparAntagocaraH / AyAmaH paramo yo'tra, sA jIvetyabhidhIyate // 7 // vivakSitakSejIvApUrvAparAnta sImayA / yo'bdhisparzI parikSepo, dhanuHpRSThaM tadUcire // 8 // pUrvakSetradhanuH pRSThAddhanuH pRSThe'grime'dhikam / khaNDaM vakrabAhuvadyatsA vAhetyabhidhIyate // 9 // vivakSitasya kSetrasya, yAni yojanamAtrayA / khaNDAni sarvakSetrasya, tatkSetraphalamucyate // 10 // uccatvasyApi yanmAnaM, sarvato yojanAdibhiH / etad ghanakSetraphalaM, parvateSveva saMbhavet // 11 // sthApanA / chinnasyaikonaviMzatyA, vibhAgo yojanasya yaH / sA kalA tAbhirekonaviMzatyA pUrNayojanam // 12 // ekonaviMzatitamaH kalAyA api yo lavaH / vikalA tAbhirekonaviMzatyaikA kalA bhavet // 13 // iti paribhASA // 10 14 jainelibrary.org Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge bharate // 175 // | vyAso bharatahimavadAdikSetramahIbhRtAm / sthAnadviguNito jJeya, AvidehamataH punH||14|| yathArohA- viSkambhAvarohaNa, viSkambho'rdA haanitH| bhavedevamairavate, viSkambho bharatopamaH // 15 // tacaivaM-cenjambUdvIpavi- di, khaNDAkimbhe, bhAgA navatiyuk zatam / kalpyante tatra bharatamekabhAgamitaM bhavet // 16 // itaH sthAnadviguNatvAda, dvau bhAgau himavagiriH / haimavataM ca catvAro'STau mahAhimavagiriH // 17 // SoDazAMzA harivarSa, dvaatriNshnnissdhaaclH| videhAzca ctuHssssttiaatriNshnniilvaanngH||18|| SoDazAMzA ramyakAkhyaM, bhAgA rukmI nago'STa ca / catvAro hairaNyavantaM, dvau bhAgau zikharI giriH||19|| eka airAvatakSetraM, navatyA ca zatena ca / bhAgairevaM yojanAnAM, lakSamekaM samApyate // 20 // yadvedaM bharatakSetrapramANaM yojanAdikam / navatyADhyazataguNaM, yojanAnAM hi lakSakam // 21 // jambUdvIpasya viSkambho, yathaivaM lkssyojnH| evamAyAmo'pi lakSaM, yojanAnAM bhavedyathA // 22 // sahasrAH paJca vanayoAsaH puurvaaprsthyo| yojanAnAM catuzcatvAriMzAnyaSTau zatAni ca // 23 // paJcatriMzatsahasrANi, SaDuttarA ctuHshtii| vijayAnAM SoDazAnAM, viSkambho'yaM smucitH||24|| SaNNAmantanadInAM ca, paJcAzA saptazatyasau / catuHsahasrI viSkambho, vakSaskArASTakasya ca // 25 // merurdazasahasrorurbhadrasAlasya caaytiH| sahasrANi ctushctvaariNshtpuurvaaprsthiteH|| 26 // eSAM saMkalane lakSaM, yojanAnAM bhve-5||17|| diti / vakSyamANavidehAnAmAyAmo'pyevamUhyatAm // 27 // dkssinnottrvrttinyorjgtyormuulvistRtiH| bharatairavatakSetravyAse'ntarbhAvyatAM kramAt // 28 // jagatyormUlaviSkambhaH, pUrvapazcimayostu yH| khakhadikasthavanamu. 28 Jan Educa t ional For Private Personal Use Only X w.jainelibrary.org Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio khyavyAse'ntarbhAvyatAmasau // 29 // viSkambho bharatasyAtha, zarazca kathito jinaiH / SaDaviMzAni yojanAni, zatAni paJca SaT kalAH // 30 // caturdaza sahasrANi catuHzatyekasaptatiH / yojanAnyasya jIvA syAtkiMcidUnAzca SaT kalAH // 31 // dhanuHpRSTaM sahasrANi caturdaza tathopari / aSTAviMzA paJcazatI, kalA ekAdazAdhikAH // 32 // yojanAnAM tripaJcAzallakSA azItireva ca / sahasrANi SaT zatAni tathaikAzItirityatha // 33 // kalAH saptadaza tathA tAvatyo vikalA api / etAvadbharatakSetre, proktaM kSetraphalaM jinaiH // 34 // bAhA tvatra na saMbhavati // taccedaM bharataM dedhA, vaitAkhyagiriNA kRtam / dAkSiNAtyaM bharatArddhamuttarArddha tathA'param // 35 // SoDhA himavadutthAbhyAM bhittvA vaitADhyabhUdharam / gaGgAsindhubhyAM kRtaM tadgatvA pUrvAparAdhI // 36 // arddhasya dAkSiNAtyasya syAdviSkambhaH zaro'pi ca / aSTAtriMze yojanAnAM dve zate ca kalAtrayam // 37 // yojanAnAM sahasrANi, nava sapta zatAni ca / jIvA'STacatvAriMzAni, dvAdazAtra kalAstathA // 38 // dhanuHpRSThaM | yojanAnAM sahasrANi navopari / zatAni sapta SaTSaSTiH, kalaikA dakSiNArddhake // 39 // lakSANyaSTAdaza paJcatriMzadeva sahasrakAH / catuHzatI yojanAnAM paJcAzItistathopari // 40 // kalA dvAdaza vikalAH, SaDityevaM jinezvaraiH / dAkSiNAtye bharatArDe, sarva kSetraphalaM matam // 41 // bAhA tvava na saMbhavati / sthApanA / vaitAvyAdakSiNasyAM cottarasyAM lavaNArNavAt / caturdazAdhikazataM, yojanAni kalAstathA // 42 // ekAdazAtItya madhyakhaNDe'yodhyApurI bhavet / navayojanavistIrNA, dvAdazayojanAyatA // 43 // khaNDe'traivAryadezAnAM syAtsArddhA pazca ational 5 10 14 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge bharate // 176 // Jain Education viMzatiH / khaNDo'nAryastAn vinA'sau khaNDAH paJcApare tathA // 44 // madhyakhaNDagateSvAryadezeSveva bhavejaniH / arhatAM cakriNAmarddhacakriNAM zIriNAM tathA // 45 // aSTAtriMze yojanAnAM dve zate trikalAdhike / atikramya himavato, dakSiNasyAM tathA'mbudheH // 46 // etAvadevAtikramyottarasyAmatra rAjataH / vaitADhyo madhyastha iva, vyabhajagarataM sa ca // 47 // paJcAzataM yojanAni, vistIrNaH paMcaviMzatim / yojanAnyunnataH krozAdhikAni SaD bhuvo'ntare // 48 // yugmaM // vihAya mandaraM sarvaparvatAnAM bhaveyataH / khakhocchrayasya turyAzo, vyavagADho bhuvo'ntare // 49 // dve yojanazate sASTAzItike trikalAdhike / iSurvaitAvyazailasya, pratyazcA'sya prapazcayate // 50 // yojanAnAM sahasrANi daza sapta zatAni ca / viMzatizca kalAH kiJcidUnA dvAdaza kIrttitAH // 51 // dhanuHpRSThaM sahasrANi daza sapta zatAni ca / tricatvAriMzatA''TyAni, kalAH paJcadazAdhikAH // 52 // sASTAzItiyajanAnAM catuHzatI tathA kalAH / sArddhAH SoDaza bAhA'sya, pratyekaM pArzvayordvayoH // 53 // sthApanA / Urdhva ca parvatasyAsya, dakSiNottarapArzvayoH / atikrame yojanAnAM dazAnAM samabhUmitaH // 54 // atrAsti mekhalaikaikA, dazayojanavistRtA / AyAmena ca vaitAThyasamAne te ubhe api // 55 // pRthustriMzadyojanAni, vaitADhyaH syAdataH param / pratimekhalamekaikA, mAnato mekhalA samA // 56 // zobhitA vanakhaNDena, padmavedikayApi ca / varttate khecarazreNIratnava mahItalA // 57 // yugmam / syustatra dakSiNazreNI, vRtAni viSayairnijaiH / mahApurANi paJcAzatparasyAM SaSTireva ca // 58 // dakSiNasyAM puraM mukhyaM bhavedgaganavala dakSiNArdhasya vaitADhya - sya sva0 20 25 // 176 // 28 jainelibrary.org Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education bham / udIcyAM rathanUpuracakravAlAhvayaM bhavet // 59 // ayaM jambudvIpaprajJaptyabhiprAyaH, RSabhacaritrAdau tu dakSiNazreNyAM rathanUpuracakravAlamuttarazreNyAM gaganavallabhamuktamiti jJeyaM' / mukhyatvaM tvanayojJeyaM, svakhazreNyadhirAjayoH / rAjadhAnIrUpatayA, mahAsamRddhizAlinoH // 60 // vasantasteSu cottuGgaratnaprAsAdazAliSu / tRNAyApi na manyante, kharge vidyAdharezvarAH // 61 // dazayojanatuGgasya, paJcAzavistRterapi / khaNDasyAyasya sakalaM, prataraM syAd bhuvastale // 62 // paJca lakSAH sahasrANi dvAdazAtha zatatrayam / saptADhyaM dvAdaza kalAH, khaNDe'tha prathame ghanam // 63 // lakSANAmekapaJcAzatrayoviMzatireva ca / sahasrA yojanAnAM SaTsaptatiH SaT kalAstathA // 64 // zreNIbhyAmatha caitAbhyAM yojanAnAmatikrame / dazAnAM mekhalaikaikA, varttate pArzvayordvayoH // 65 // tatra yAmyottarAbhikhye, zreNyau girisamAyate / vasantyatra zakrasatkalokapAlAbhiyoginaH // 66 // tathA''huH kSamAzramaNapAdA:-" vijAharaseDhIo uhaM gaMtUNa joaNe dasa u / dasajoaNahilAo seDhIo sakkarAyassa | // 67 // somajamakAiyANaM devANaM varuNakAiyANaM ca / vesamaNakAiyANaM devANaM AbhiyogANaM // 68 // " bahUni bhavanAnyatra, teSAM pasyopamAyuSAm / vahirvRttAni rAtnAni caturasrANi cAntare // 69 // vedikAvanarA jinyoH, zreNyorvyAso'nayorbhavet / yojanAni dazaitAvAn, vaitADhyasyApi tatra saH // 70 // dazayojanatuGgasya, triMzadyojanavistRteH / khaNDasyAsya dvitIyasya, gaNitaM pratarAtmakam // 71 // tisro lakSAH sahasrANi sapta 1 caritAnuvAdatvAd gauNaM, prajJaptivAkyaM tu vidhitayA mukhyaM, sthApanA / 10 13 w.jainelibrary.org Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokamakAze 16 sarge bharate // 177 // Jain Educatio I trINi zatAni ca / tathA caturazItizca, kalA ekAdazAdhikAH // 72 // atra ca sarvatra yathopayogaM yojanapadamanuktamapi adhyAhAryaM // tathA khaNDe dvitIyasmin, nizcitaM sarvato ghanam / triMzallakSA yojanAnAM, sahasrANi trisaptatiH // 73 // zatAnyaSTau pazJcacatvAriMzadAvyAni cAdhikAH / kalAH paJcadazetyuktaM, vyaktaM yuktivizAradaiH // 74 // abhiyogizreNitazca yojanAnAmatikrame / paJcAnAmUrdhvamatrAsyoparibhAgo virAjate // 75 // nAnAratnAlaGkRtasya, dazayojanavistRteH / madhye padmavedikA'sya, tasyAzcobhayato vane // 76 // tayoH krIDAparvateSu, kadalyAdigRheSu ca / dIrghikAdiSu ca khairaM krIDanti vyantarAmarAH // 77 // paJcayojanatuGgasya, dazayojanavistRteH / khaNDasyAsya tRtIyasya, prataraM parikIrttitam // 78 // ekaM lakSaM dve sahasre, catuHzatyekaSaSTiyuk / kalA dazAtha gaNitaM bravImyasmin dhanAtmakam // 79 // paJca lakSA yojanAnAM sahasrA dvAdazApare / saptAtirekA trizatI, kalAzca dvAdazAdhikAH // 80 // trayANAmapi khaNDAnAM ghaneSvekIkRteSu ca / vaitADhyasyAkhilasyApi jAyate gaNitaM dhanam // 81 // tacedaM saptAzItizca lakSANi, dvinavatiH zatAnyapi / ekonatriMzadAvyAni, kalAzcatudazAdhikAH // 82 // siddhAyatanaM kUTaM 1 dakSiNabharatArddhanAmadheyaM ca / khaNDaprapAtakUTaM 3 turya tanmANibhadrAkhyam 4 // 83 // vaitADhyAkhyaM 5 paJcamamatha SaSThaM pUrNabhadrasaMjJaM 6 ca / bhavati tamisraguhaM 7 cottarabharatArddha 8 ca vaizramaNam 9 // 84 // vaitADhye nava kUTAnyevaM jJeyAni tatra pUrvAndheH / savidhe siddhAyatanaM tataH kramAtpratyagakhilAni // 85 // ( AryAH ) kUTAnyetAni sakrozAnyuccatve yojanAni SaT / tAvantyeva mUlabhUmau viSkambhAyAmato national zreNInAM kra TAnAM ca sva0 15 20 25 // 177 // 27 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat 'pi ca // 86 // madhye dezonAni pazca, yojanAni zirasyatha / sAdhikAni trINyudastagopucchasaMsthitAnyataH // 87 // parikSepA mUlamadhyazirassUnAni viMzatiH / tathonAni paJcadaza, sAgrANi nava ca kramAt // 88 // adhastAcchikharAdyAvadAgataM tatkilArddhitam / kUTotsedhArddhayukkUTe, vyAso yathepsitAspade // 89 // tathAhisakrozA yojanAnAM traye'tIte ziro'grataH / yadA jijJAsyate'mISu vyAsastadA tadarddhayet // 90 // syuH SaT krozAH sapAdAste, kUTotsedhArddha saMyutAH / sapAdakrozahInaivaM, saMjAtA pazcayojanI // 91 // madhyapradeze viSkambha, etAvAneSu jAyate / evaM himavadAdInAM sarvakUTeSu bhAvanA // 92 // siddhAyatanakUTasyopari ramyaM virAjate / sat siddhAyatanaM maulo, kirITamiva bhUpateH // 93 // sthApanA | sadratnaka nakamaNimayamekakrozAyataM tadatatam / cApazatAni caturdaza catvAriMzAni cottuGgam // 94 // ( AryA) pUrvottarAdakSiNAsu, dvAramekaikamatra tat / dhanuHpaJcazatottuGgaM tadarddha kila vistRtam // 95 // paJcadhanuHzata viSkaMbhAyAmA syAttadarddhabAhalyA / maNipIThikA tadantardevacchandaka upari cAsyAH // 96 // ( AryA) paJcacApazatAnyeSu, viSkaMbhAyAmato mataH / tAnyeva sAtirekANi, tuGgatvena prarUpitaH // 97 // aSTottaraM zataM nityapratimAstatra cArhatAm / utsedhAGgalaniSpannadhanuH paJcazatocchritAH // 98 // ekaikasyAM dizi saptaviMzatiH saptaviMzatiH / evaM caturdizaM tAH syurnAmnA ca RSabhAdayaH / / 99 / / tAsAM ca jinamUrtInAmaGkaratnamayA nakhAH / antarlohitAkSaratnaprati seka manoharAH // 100 // pANipAdatalanAbhijihvAzrIvatsaccukam / tAlUni ca tapanIyamayAni riSTharatnajAH // 101 // zmazruromarAjayazca, ational 10 14 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharate // 178 // lokaprakAze 4 oSThA vidrumanirmitAH / nAsA antarlohitAkSaniSekAstapanIyajAH // 2 // lohitAkSapratisekAnyakSINyaGkama16 sarge yAni ca / tArakA akSipakSmANi, bhruvazca riSTharattajAH // 3 // lalATapaTTazravaNakapolaM kanakodbhavam / kezabhUbhista| panIyamayI kezAzca riSThajAH // 4 // vajrajAH zIrSaghaTikAstathA kanakanirmitAH / grIvAbAhupAdajaGghAgulpho rutanuSTayaH // 5 // nanvetAni bhAvajinapratirUpANi teSu ca / ucitaM zmazrukUrcAdi, zrAmaNyAnucitaM katham ? // 6 // taduktaM tapAgacchanAyaka zrI deveMdra sUriziSyazrIdharmaghoSa sUribhirbhASyavRttI - "bhagavato'pagatakezazIrSamukhanirIkSaNena zrAmaNyAvasthA sujJAnaive"ti, atra ucyate - bhAvArhatAmapi zmazrukuryAdInAmasaMbhavaH / na sarvathA kiM tu tAdRgadivyAtizayasaMbhavAt // 7 // syAdavasthitatA teSAM zrAmaNyagrahaNAdanu / puruSatvapratipattiH, saundarya cetthameva hi // 8 // yugmam // yaduktaM zrIsamavAyA- 'avaTTiyakesamaMsuromaNahe ' iti, aupapAtike'pyuktaM - ' avaTThiyasuvibhattavattamaMsU ' evaM ca- tAsAM bhAvajinAdhIzapratirUpatayA tataH / zAzvatArhatpratimAnAM zmazrukUrcAdi yuktimat // 9 // bhASye tvakezazIrSA'syA, yA zrAmaNyadazoditA / sA'varddhiSNutayA'lpatvAttadabhAvavivakSayAM // 10 // ekaikasyAH pratimAyAH, pRSThatazchatradhAriNi (ke) / dve dve cAmaradhAriNyau, pArzvataH purataH punaH // 11 // yakSabhUtakuNDadhArapratimAnAM dvayaM dvayam / vinayAvanataM 1 zrAmaNyapratipattikAle hi muSTipaJcakena locakaraNAt akezAvasthA, pazcAd yathAyogyavRddhisadbhAvAdavasthitakezatA, tathA cobhayamapi nirUpacaritameva / Jain Educatio tional siddhAyata na sva0 20 25 26 // 178 // w.jainelibrary.org Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAdapatitaM ghaTitAJjali // 12 // yathA devacchandake'smin, ghnnttaadhuupkdducchkaaH| tathA candanakumbhAdyAH, pratyeka zatamaSTayuka // 13 // tathAhi-caMdaNakalasA 1 bhiMgAragA 2 ya AyaMsagA ya 3 thAlA ya 4 / pAIu 5suppaiTThA |6 maNaguliyA 7 vAyakaragA ya 8 // 14 // cittA rayaNakaraMDaga 9 haya 10 gaya 11 narakaMThagA ya 12 caMgerI |13 / paDalaga 14 sIhAsaNa 15 chatta 16 cAmarA 17 samugaya 18 jhayA ya 19 // 15 // tathA-khaNDaprapAtakUTe syAnnRttamAlaH suro vibhuH / saptame kRtamAlazca, syAttamisraguhAbhidhe // 16 // SaSNAM ca zeSakUTAnAM, kUTa-18||5 nAmasamAbhidhAH / surAH kurvantyAdhipatyaM, sarve plyopmaayussH||17|| eteSAM ca parIvAro, deviisaamaanikaadikH| tattadAsanarItizca, sarva vijayadevavat // 18 // pUrNabhadraM mANibhadraM, kUTaM vaitAkhyanAmakam / trINyetAni kharNajAni, rAnikAnyaparANi SaT // 19 // uparyeSAmathaikaikaH, syAtprAsAdAvataMsakaH / rAnikaH krozatuGgo'rddhakozaM ca vistRtAyataH // 20 // idaM jambUdvIpaprajJaptivRttibRhatkSetrasamAsAbhiprAyeNa, zrIumAkhAtikRte jambUdvIpasamAse tvamI prAsAdAvataMsakAH krozadairghya vistArAH kiJcinyUnataducchyA uktAH santi / tasya prAsAdasya madhye, mahatI maNipIThikA / dhanuHpaJcazatAyAmavyAsA tada medurA // 21 // uparyasthA ratnamayaM, siMhAsanamanuttaram / tattatkUTakhAmiyogyaM, parivArAsanevRtam // 22 // yadA khakharAjadhAnyAH, kUTAnAM svAminaH surAH / atrAyAnti tadaitasmina, prAsAde sukhamAsate // 23 // merodakSiNato'saMkhyadIpAndhI-||13 1 atra ubhayato vanakhaNDamAnaM vivakSitaM, ucchraye ca stUpikA na vivakSitA, evaM ubhayoravaiSamyam / siMhAsamadhye, mahatI mANivataMsakAH kozaSyattitrahatkSetrasamAsA JainEducation For Private 3 Personal Use Only M mjainelibrary.org Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge bharate // 179 // Jain Education nAmatikrame / jambudvIpe'paratraiSAM rAjadhAnyo yathAyatham // 24 // vaitAvyasya parvatasya, de guhe bhavataH kramAt / khaNDaprapAtA prAcye'ze, tamisrA parataH punaH // 25 // unnate yojanAnyaSTau tAni dvAdaza vistRte / nityAndhakAragahane, paJcAzadyojanAyate / / 26 / / dakSiNasyAmudIcyAM ca, dvAramekaikametayoH / ucchritaM yojanAnyaSTau, tAni catvAri vistRtam // 27 // nRttamAlakRttamAlAvekapalyAyuSau surau / maharddhikau vijayavadetayoH khAminau kramAt // 28 // pratidvAraM dvau kapATI, vAjriko ghaTitau sadA / aSTAvaSTau yojanAni, tuGgau dve dve ca vistRta // 29 // yadeha cakrI bharato'ntarabhAgaM jigISati / senAnyA ratnadaNDenA hatau tadA'vasarpataH // 30 // udghATitasyaikaikasya, pazcAdbhAge'sti todakaH / caturyojana viSkambhAyAmo'vaSTambha etayoH // 31 // hastiratnaM samAruhya, kumbhasthalasphuranmaNiH / cakrI tadudyotitAdhvA, tamisrAM pravizeguhAm // 32 // tatra pravizya pAzcAtya sainyaprakA zahetave / ratnena kAkiNInAnnA, khaTIpiNDAvalekhinA // 33 // UrdhvAdho yojanAnyaSTau tiryagdvAdazayojanIm / prakAzayeojanaM caikaikaM dakSiNavAmayoH ||34|| AdimaM yojanaM muktvA, prathamaM maNDalaM likhet / paJcacApazatAyA| maviSkambhaM bhAnusannibham // 35 // yugmaM // tato'pi yojanaM muktvA, dvitIyaM maNDalaM likhet / ityevamuttaradvAre, | zeSe'ntye yojane'ntimam // 36 // evaM ca syAdekaM dAkSiNAtyaprAkkapATopari maNDalam / dve todake vicatvAriMzatprAgabhittAvanukramAt ||37|| tato dve uttarAha prAktodake'ntyaM ca maNDalam / udIcyaprAkkapATe'yaM, pazcimAyAmapi kramaH // 38 // evamekonapaJcAzatpUrvabhittau bhavanti vai / tAvantyaparabhittau tattulyAni saMmukhAni ca // 39 // tional vaitAvyagu hA kha0 15 20 25 // 179 // 27 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayaM ca malayagirikRtakSetravicAravRhakRtyAyabhiprAyaH, AvazyakabRhadvRttiTIppanakapravacanasAroddhAravRhadvRttiAvazyakabRhattyAdyabhiprAyastvayaM-guhAyAM pravizan bharataH pAzcAtyapAnthajanaprakAzakaraNAya dakSiNadvAre pUrvadikkapATe prathamaM yojanaM muktvA prathamaM maNDalamAlikhati, tato gomUtrikAnyAyenottarata: pazcimadikkapATatodake tRtIyayojanAdau dvitIyaM maNDalamAlikhati, tatastenaiva nyAyena pUrvadikapATatodake caturthayojanAdau tRtIyaM, tataH pazcimadigbhittau paJcamayojanAdau caturtha, tataH pUrvadigbhittau SaSThayojanAdau paJcamaM yAvadaSTacatvAriMzattamamuttaradvArasatkapazcimadikapATe prathamayojanAdau ekonapazcAzattamaM cottaradigadvArasatkapUrvadikkapATe dvitIyayojanAdAvAlikhati, evamekasyAM bhittau paJcaviMzatiraparasyAM caturvizatirityekonapaJcAzat maNDalAni bhavantIti // dAkSiNAttodakAtsaptadazabhiryojanaiH parA / astyunmagnajalAnAmanadI niyojanAtatA // 40 // dvAdazayojanAyAmA, pUrvabhittivinirgatA / vibhidya pazcimA bhittiM, praviSTA sindhunimnagAm // 41 // asyAM patati 8 yatkiJcidu, dRSatkASThanarAdikam / tatsarvamadbhirAhatya, bahiH prakSipyate sthale // 42 // tataH paraM yojanayoyoratikrame parA / syAnninagajalAnAmanadI niyojanAtatA // 43 // dvAdazayojanAyAmA, pUrvabhittivinirgatA / pratyagbhittiM pravibhidya, sindhuM vizatyasAvapi // 44 // asyAM patati yatkiJcittRNakASThanarAdikam / agho majati / 1 maNDalasyobhayapArzvayoryojanaprakAzakatvena tirazci yAvadgahAyAmaprakAzakatvena ca yukto'yaM, kSetravicArAdyabhiprAyastu dvayorguhayoH | samuditayomaNDalAnyAzritya syAt tadA na ko'pi virodhaH / 20009999999 Jain Education a l For Private & Personel Use Only HIONainelibrary.org Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2ece lokaprakAze 16 sarge bharate // 18 // tatsarvamIhaka khabhAva enyoH||45|| tatazcottarataH saptadazabhiryojanaiH prH| caturyojanaviSkambhAyAma utta- vaitAtye mrtodkH||46|| tatazca-ubhAbhyAM dvArabhAgAbhyAmityevaM sarvasaMkhyayA / yojanairekaviMzatyA, nadyau syAtAM NDalanadI yathodite // 47 // sthApanA / atha vAI kiratnena, sadyaH sajitapadyayA / nadyAvubhe samuttIrya, yAvadgacchati cakrabhRt / // 48 // tAvadvinA prayAsena, kapATAvuttarAzrito / udghaTete svayameva, kRtakrauJcAravau rayAt // 49 // yugmam / nirgatya tena dvaarenn,vijityottrbhaartm|daaH khaNDaprapAtAyAzcakrI samIpamApatet // 50 // uttaradvAramudghATya, senaaniikRtytntH| maNDalAnyAlikhan prAgvacakrI vizati tAMguhAm // 51 // pUrva nimagnasalilAM, samuttarettataH parAm / tUrNa vArddha kiratnena, kRtayA hRdyapadyayA // 52 // ime mAnAdibhiH prAgvatpratyagbhittivinirgate / prAcyabhittiM kiMtu bhittvA, prAse gaGgAmahAnadIm // 53 // dvAreNa dAkSiNAtyena, khayamudghaTitena ca / nirgatya kRtakRtyaH saMzcakrI nijapuraM vizet // 54 // syAdyAvaccakriNo rAjyaM, tAvattiSThanti saMtatam / maNDalAni ca padyeca,guhAmArge gatAgate // 56 // ayaM ca pravacanasAroddhAravRttyabhiprAyaH, triSaSTIyAjitacaritre tu-udghATitaM guhAdvAraM, guhAntamaNDalAni ca / tAvattAnyapi tiSThanti, yAvajjIvati cakrabhRt // 56 // ityuktamiti jJeyaM / dArAtkhaNDaprapA- // 18 // tAyA, yAmyAcAmyAdizi dhruvam / gaGgAyAH pazcime kUle, vasanti nidhayo nv||57||iti dakSiNArdhabharatam / / / 1na cakriNaH parAbhavaH tadbhave iti cakriNo rAjyajIvanamaryAdayona bhedaH, tattvatastu yAvadrAjyamityeva susthaM, yato nahi cakriNaH | putrazcakrI, tataH spaSTo maNDalAdyanupayogaH / Jain Education INMainelibrary.org a ION For Private Personal Use Only l Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tayara totbiTi.briTaharabrinTa / udIcyAmatha vaitAThyAd, himavadgirisImayA / syAduttarabharatArddha, paryakAsanasaMsthitam // 58 // aSTAtriMze yojanAnAM, dvezate trikalAdhike / viSkambhato'tha bAhA'sya, pratyeka paarshvyordvyoH||59|| yojanAnAM zatAnyaSTAdaza dvinavatistathA / sArdAH sapta kalA kSetraphalamasyAtha kiirtyte||60|| lakSAstriMzatsahasrANi, dvAtriMzadatha copari / zatAnyaSTau yojanAnAmaSTAzItirathAdhikA // 1 // kalA dvAdaza vikalA, ekAdaza prkiirtitaaH| uktasAmAnyabharatavaccheSaM tu zarAdikam // 62 // nitambasya himavato, dAkSiNAtyasya sannidhau / kSetre'sminnantare gnggaasindhuprpaatkunnddyoH||63|| girivRSabhakUTAkhya, uccatvenASTayojanaH / dve yojane bhuumimgnshcaarugopucchsNsthitH|| 64 // mUle'sau yojanAnyaSTau, madhye SaDU yojanAni ca / catuSTayaM yojanAnAmuparyAyatavistRtaH // 65 // paJcaviMzatirevASTAdazaiva dvAdazApi ca / sAdhikAni parikSepo, mUle madhye ca mUrdhni ca // 66 // dvAdazASTa ca catvAri, mUle madhye zirasyapi / yojanAni kramAdasya, vyAsAyAmau matAntare // 17 // saptatriMzatkramAtpaJcaviMzatirvAdazApi ca / sAdhikAni parikSepo, mUle madhye tathopari // 68 // idaM ca matadayamapi jambUdvIpaprajJaptisUtre / matAntare nanu kathaM, zrute sarvajJamUlake / tulyakaivalyabhAjAM yadekamevAhatAM matam // 69 // atrocyate-durbhikSe skandilAcAryadevarddhigaNivArake / gaNanA'bhAvataH sAdhusAdhvInAM vismRtaM zrutam / // 7 // tataH subhikSe saMjAte, saGghasya melako'bhavat / valabhyAM mathurAyAMca, sUtrArthaghaTanAkRte // 1 // 1 vRSabhakUTasya zAzvatagirigaNe gaNanA'bhAvAt prAyaHzAzvatatA, tata AdyAntyacakrikAle mAnadvayaM syAt / 2000000292020900000 Ru ho. pra.31 Jain Educati o nal For Private Personal use only O w .jainelibrary.org Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge himavati // 181 // Jain Educatio valabhyAM saMga saGgha, devarddhigaNiratraNIH / mathurAyAM saMgate ca, skandilAya'graNIrabhUt // 72 // tatazca vAcanAbhe| dastatra jAtaH kacit kacit / vismRtasmaraNe bhedo, jAtu syAdubhayorapi // 73 // tantaistato'rvAcInaizca, gItAthaiH pApabhIrubhiH / matadvayaM tulyatayA, kakSIkRtamanirNayAt // 74 // satyapyevaM sAmpratInA, visaMvAdaM zrutasthitam / nirNetumutsahante ye, te jJeyA mAtRzAsitAH // 75 // evamevoktaM zrImalayagiribhijyotiSkaraNDavRttau // dezonakrozatuGgo'rddhakrozavistRta eva ca / krozAyAma uparyasya, prAsAdo'timanoramaH // 76 // devo'tra vRSabhAbhikhya, ekapalyopamasthitiH / maharddhiko vijayavattathA'sya rAjadhAnyapi // 77 // zailo'yaM citrita iva, cakribhirjitabhArataiH / kAkaNIratnalikhitaiH samantAnnijanAmabhiH // 78 // sthApanA / nadyo'STAviMzatiriha, sahasrA hyuttarA matAH / amuSya bharatakSetrasyorvIzasyAGganA iva // 79 // arakAzca SaDapyala, suSamAsuSamAdayaH / sadA viparivartante, niyogina ivezituH // 80 // iti bharatakSetram // athottarArddha bharataparyanta uttarAzrite / jAtyasvarNamayo bhAti, himavAnnAmaparvataH // 81 // spRzan dvAbhyAM nijAntAbhyAM pUrvAparapayonidhI / yojanAnAM zataM tuGgo, bhUmagnaH paMcaviMzatim // 82 // yojanAnAM dazazatI, 1 atra cintyaM tAvadetad yaduta skandilAcAryadevArddhakSamAzramaNI ekakAlInau na vA ?, nandyAdigatAvalinirIkSakANAM spaSTa evaM dvayorbhinnakAlatA, durbhikSaM ca na devardhigaNivArake zrUyate, azakyasamAdhAnasthale matAntaratAyAH samucitatvaM, nAnyatra, saMdehavyAghrapAzapAtAduddhAra evaM, na tu kApi hAniH, nahi yathAmati samAdadhAnAnAM mAtRzAsitatvaM kathaMcanApi, paraH zataM ca matAntarANi dvayoH, na ca tAni sUtrAdarzabaddhAni / ational vaitADhye ma NDalanadI sva0 20 24 // 181|| ww.jainelibrary.org Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvipaJcAzatsamanvitA / kalA dvAdaza viSkambhaH, parvatasyAsya kiirtitH||83|| yojanAnAM paJcadaza, shtaanythaassttspttiH| aSTAdaza kalAzcAtra, zaraH prokto jitsmraiH||84|| yojanAnAM sahasrANi, caturvizatireva ca / sadvAtriMzannavazatI, pratyaJcA'sya klaarddhyuk||85|| dhanuHpRSThaM yojanAnAM, sahasrAH pnycviNshtiH|dve zate triMzadadhike, catasrazcAdhikAH kalAH 86 // yojanAnAM sahasrANi, paJca trINi zatAni ca / sArddhAni bAhaikaikA'syA, vyAH pnycdshaaNshkaaH|| 87 // (kalA ityarthaH) koTIdvayaM ca lakSANi, yojanAnAM caturda SaTpaJcAzatsahasrANi, zatAni nava copari // 88 // ekasaptatirevASTau, kalAzca vikalA daza / bhUmau prataraga|NitaM, nirdiSTaM himvgireH||89|| koTInAM dve zate koTyazcaturdazAtha lakSakAH / SaSTrapaJcAzattathA saptanavatizca sahasrakAH // 90 // ekaM zataM catuzcatvAriMzaM kalAzca SoDaza / vikalA dvAdazetyukta, zaile'smin sarvatopanam // 91 // vedikAvanakhaNDAbhyAM ramyo'yaM paarshvyoiiyoH| vedikAvanakhaNDAnAM, sarva mAnAdi pUrvavat // 92 // atraikAdaza kUTAni, bibhrati prakaTaprabhAm / siddhAyatanamukhyAni, prAcyA Arabhya pUrvavat // 13 // syAtsiddhAyatanaM 1 kSullahimavannAmakaM 2 param / tRtIyaM bharatAbhikhya 3 milAkUTaM 4 tataH param // 94 // gaGgAvartanakUTaM 5 ca, zrIdevIkUTa 6 mityapi / rohitAMzAsurIkUTa 7, siMdhvAvartanasaMjJakam 8 // 95 // surAdevIkUTamiti 9, paraM haimavatAbhidham 10 / ekAdazaM vaizramaNaM 11, kUTAni himavagireH // 96 // sarvoNyamUni rAnAni, mUle ca vyaasdeytH| yojanAnAM paJcazatI, tAvadevocchitAni ca // 9 // madhye ca trizatI pazca ORGAO2998302RSS Jain Educat i onal For Private Personel Use Only VHw.jainelibrary.org Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze saptatyADhyAM zirasyatha / tatAni dve zate sAr3he, gopucchsNsthitaanytH||98 // zatAH paJcadazaikAzItyadhikAHviSkambhAdi 16 sa kinnaadhikaaH| ekAdaza kizcidanaSaDazItiyutAH shtaaH||99|| zatAH saptaikanavatisaMyatAH kizcidanakA himavati parikSepAH kramAdeSu, mUle madhye ca mUddhani // 200 // siddhAyatanakUTasyopari siddhAlayo mahAn / pnycaashdyoj||182|| nAnyAyAmataH sa prikiirtitH||1|| viSkambhato yojanAni, prajJaptaH pnycviNshtiH| SaTtriMzadyojanAnyucastridvAro bhaakhrprbhH||2|| vinA pratIcI tridizaM, dvAramekaikamucchritam / yojanAnyaSTa catvAri, syaadvistaarprveshyoH||3|| siddhAyatanamadhye'tha, vibhAti maNipIThikA / yojanAnyaSTa vistIrNAyatA catvAri medurA // 4 // uparyetasyA athaiko, devacchandaka AhitaH / uccaistvena sAdhikAni, yojanAnyaSTa sa zrutaH / / // 5 // sthApanA / viSkambhAyAmato'pyeSa, yojanAnyaSTa tatra ca / aSTottarazataM siddhapratimAstAstu pUrvavat / // 6 // dazAnAM zeSakUTAnAmuparyekaika AlayaH / dvASaSTiM yojnaany'dhikaanyaaytvistRtH||7|| ekatriMzayojanAni, sakrozAni samunnataH / tattatkUTasamAhvAnakhAminA samadhiSThitaH // 8 // kUTe dvitIye tRtIye, dazame rudrasamite / caturtheSu surA IzA, devyaH zeSeSu SaTsu ca // 9 // tatrApi-ilAdevI 1 surAdevI 2, ve ime | 25 dikkumArike / tisrazca nadyadhiSThAcyaH, zrIzceti prathitA imaaH||10|| devA devyazca sarve'mI, ekapalyopamA- 1 // 182 // yussH| maharddhikA vijayavattathaiSAM rAjadhAnyapi // 11 // etA devyazca bhavanapatijAtigatA mtaaH| vyantarINA 9929 Jain Educatio nal For Private Personal Use Only I mr.jainelibrary.org Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ marddhapalyamAyurutkarSato'pi yat // 12 // evaM vakSyamANA api devyo jJeyAH / vakSyamANaparvateSu, yAni caityAni ye'pi ca / prAsAdA devatAnAM te, sarve'vatyaiH samAH smRtAH // 13 // girerasyoparitale, idaH padmadAbhidhaH / yojanAni dazodviddhaH, shsryojnaaytH|| 14 // zatAni paJca vistIrNo, vedikaavnmnndditH| caturdizaM tornnaavytrisopaanmnormH||15|| ayaM ca vakSyamANAzca, mhaapdmdaadyH| sarve pUrvAparAyAmA, dkssinnottrvistRtaaH||16|| tathAhu:-"himavaMtaselasihare, varAraviMdaddaho slilpunnnno| dasajoaNAvagADho vicchinno daahinnuttro||17||" tasya madhye padmamekaM, yojanAyatavistRtam / / arddhayojanabAhalyaM, tAvadevocchritaM jlaat||18||jle magnaM yojanAni, dshaitjjgtiivRtm| jambUdvIpajagatyAbhA, sA gavAkSAlirAjitA // 19 // kiMtvasau yojanAnyaSTAdazocA sarvasaMkhyayA / jale'vagADhA daza yadyojanAnyaSTa copari // 20 // yattu jambUdvIpaprajJaptimUlasUtre 'jaMbuddIvajagaippamANA' ityuktaM tajjalAvagAhapramANamavivakSitveti tavRttau / kiMca-vajramUlaM riSThakandaM, vaiDUryanAlabandhuram / vaiDUryabAhyapatraM tajjAmbUnadAntaracchadam // 21 // atrAyaM vizeSo'sti bRhatkSetravicAravRttyAdau-bAhyAni catvAri patrANi vaiDUryamayAni, zeSANi tu raktasuvarNamayAnyuktAni, kiMca-jaMbUdvIpaprajJaptisUtre jAmbUnadamISadraktasvarNa, tanmayAnyabhyantarapatrANi, sirinilayakSetravicAravRttau tu pItavarNamayAnyuktAnIti jJeyaM // tapanIyakesaravRttA sauvarNI karNikA bhavettasya / dvikrozAyatavitatA kozocA zrIbhavanamasyAm // 22 // (AryA) ekakrozAyatametattathAIkrozavistRtam / UnakrozonnataM tatra, Jain Educat For Private Personal use only Yuw.jainelibrary.org Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge himavati // 183 // dakSiNottarapUrvataH // 23 // paJcacApazatotluGga, tadarddhavyAsamekakam / dvAraM tatrAdha bhavanamadhye'sti maNipIThikA // 24 // sApi paJcazatadhanurvyAsAyAmArddhamedurA / uparyasyAH zayanIyaM zrIdevI yogyamuttamam // 25 // SaDjAtIyaiH parikSepairveSTitaM muulpngkjm| kramAdarddhArddhamAnAjAH, parikSepAH sme'pymii||26|| aSTottaraM zataM padmAH, prathame paridhau sthitAH / mUlapadmAdarddhamAnAH, zrIdevIbhUSaNairbhRtAH // 27 // vAyUttarezAnadikSu, sAmAnikasudhAbhujAm / catuHsahasrI padmAnAM tAvatAM parikIrtitAH // 28 // mahattarANAM devInAM, prAk catvAryambujAni ca / sahasrANyaSTa cAgneyyAmabhyantarasabhAjuSAm // 29 // sahasrANi dazAjAnAmapAcyAM madhyaparSadAm / dvAdazAmasahasrANi, nairRtyAM bAhyaparSadAm // 30 // senApatInAM saptAnAM, pratyak saptAmbujAni ca / dvitIyo'yaM parikSepo, mUlapadmasya vrnnitH|| 31 // AtmarakSisahasrANAM SoDazAnAM caturdizam / catuHsahasrI pratyekaM, pariveSe tRtIyake // 32 // trayaH pare parikSeSA, abhiyogipyoruhaam| dvAtriMzatprathame lakSA, abhyantarAbhiyoginAm // 33 // catvAriMzatpadmalakSA, madhye madhyAbhiyoginAm / lakSANAmaSTacatvAriMzadvAhye bAhyasevinAm // 34 // koTyekA viMzatirlakSAH, padmAnAM sarvasaMkhyayA / sahasrANi ca paJcAzacchataM viMzatisaMyutam // 35 // atra SaT parikSepA iti SaDjAtIyAH parikSepA iti vAcyaM tathAhi - AdhA mUlapadmArddhamAnA jAtiH, dvitIyA taccaturthabhAgamAnA jAtiH, yAvatSaSTI catuHSaSTitamabhAgamAnA jAtiriti / anyathA tu yojanAtmanA sahastratrayAtmake dhanurAtmanA catvAriMzallakSAdhikadvikoTipramite hRdaparamaparidhau SaSThaparikSepapadmAnAM SaSTikoTidhanuH kSetramAtavyAnAmekayA paGkayA'vakAzo na Jain Education national padmahada sva0 20 25 // 183 // 28 w.jainelibrary.org Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat saMbhavati / tatazca tattatparidhikSetra parikSepapadmasaMkhyAvistArAn paribhAvya yatra yAvatyaH patayaH saMbhavanti tatra tAvatIbhiH paGgibhireka eva parikSepo jJeyaH padmAnAmekajAtIyatvAt, evaM ca paJcalakSayojanAtmake hadakSetraphale tAni sarvANyapi padmAni sukhena mAntyeva, padmaruddhakSetrasya sarvasaMkalanayA viMzatiH sahasrANi paJcAdhi kAni yojanAnAM SoDazabhAgIkRtasyaikayojanasya trayodaza bhAgA ityetAvata eva saMbhavAt ityadhikaM tu u0 zrIzAnticandragaNikRta jambUdvIpaprajJaptivRttito'vaseyaM, tataH padmahadAdgaGgA, prAcyatoraNanirgatA / yojanAnAM paJcazatIM, girau pUrveNa gacchati // 36 // gaGgAvarttanakUTasyAdhastAdAvRttya sA tataH / dakSiNAbhimukhIbhUtvA, pravRttA parvatopari // 37 // trayoviMzAM paJcazatIM, yojanAnAM kalAtrayam / sArddhaM gatvA dakSiNasyAM patejikiyA nagAt // 38 // sA ca praNAlikArUpA, bhAtyarddhakrozamedurA / dvikrozadIrghA sakrozaSaDyojanapravistRtA // 39 // vAjrikI vyAttamakaravaktrAkArA tayA'tha sA / sAtirekaM yojanAnAM zatamekaM patatyadhaH // 40 // yojanAni dazodiddhe, SaSTiM ca vistRtAyate / kuNDe gaGgAprapAtAkhye, cArumuktAvalIsamA // 41 // yugmaM // tathAhuH kSamAzramaNapAdAH- " AyAmo vikhaMbho saTThi kuMDassa joaNA huMti / nauasayaM kiMcUNaM parihI dasajoagogAho // 42 // " iti vRhatkSetrasamAse, umAkhAtikRtajambUdvIpasamAse karaNavibhAvanAyAM ca - 'mUle pannAsaM joaNavitthAro uvari saTThi' iti vizeSo'sti itthaM ca kuNDasya yathArthanAmopapattirapi bhavati, evamanyedhvapi yathAyogaM jJeyamiti / tacca kuNDaM vedikayA, vanakhaNDena veSTitam / pUrvAparAdakSiNAmu, sopAnazreNi mational 14 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge himavati // 184 // Jain Education svarUpam zobhitam // 43 // sopAnazreNayaH sarvA, vajrastambhAH satoraNAH / ratnAlambanabAhANyA, rairUpya- gaGgAtatkuMDa | phalakAzcitAH // 44 // gaGgAdvIpazca bhAtyasmin, dvau krozAvucchrito jalAt / aSTau ca yojanAnyeSa, viSkambhAyAmamAnataH // 45 // gaGgAdIpopari gaGgAbhavanaM pIThikAdiyuk / kharUpato mAnatazca, zrIdevI bhavanopamam // 46 // dAkSiNAtyatoraNena, gaGgAprapAtakuNDataH / nirgatya vaitADhyopAnte, nadIsaptasahasrayuk // 47 // khaNDaprapAtAprAgbhAge, bhittvA vaitADhyabhUdharam / dAkSiNAtya saptanadIsahasraparivAritA // 48 // evaM caturdazanadIsahasrA pUritA'bhitaH / pUrvato jagatIM bhittvA gaGgA vizati vAridhim // 49 // tribhirvizeSakam // sakrozAni yojanAni, SaDasyA hRdanirgame / vyAsaH krozArddhamudvedhaH, kuNDapAtAvadhiH sa ca // 50 // tathoktaM jambUdvIpaprajJaptisUtre - " gaMgAmahAnaI pavAhe chakkosAiM joaNAI vikakhaMbheNaM paNNattA, addhako uddeheNaM " samavAyAGge tu - " gaMgAsiMdhUo nadIo NaM pavahe sAtiregAI caDavIsaM kosAI vitthareNaM paNNattA" ityuMktamiti jJeyaM / kuNDodgamAdanu vyAso, yojanaM yojanaM prati / pArzvadvaye samudito, dhanUMSi daza varddhate // 51 // evaM ca-vAridheH saMgame sArddhA, dvASaSTiyoMjanAnyasau / maulAddazanno yayAso, nadInAmabdhisaMgame // 52 // vyAsAtpaJcAzattamo'MzaH, sarvatodveSa IritaH / krozasyArddhaM tato mUle, prAnte sakrozayojanam // 53 // vedikAvanakhaNDau ca, pratyekaM pArzvayordvayoH / mahAnadInAM sarvAsAM dRSTau dRSTajagatrayaiH // 54 // tathoktaM jambUdvIpaprajJaptisUtre gaGgAvarNane -" ubhao pAsiM dohiM paramavara1 ubhayataH sikatAbhAgasyaikatra vivakSaNAt, yadvA kuNDanirgamAvasare kadAcidadhiko vyAsaH / 2 25 // 184 // 27 ainelibrary.org Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veiyAhiM dohiM vaNasaMDehiM saM parikkhittA, veDyAvaNasaMDavaNNao bhANiyavo" atha gaGgAmahAnadyA, yatrAmbhonidhi| saMgamaH / tatra tIrthaM mAgadhAkhyaM, tasyezo mAgadhaH suraH // 55 // evaM sindhunadIvArDiyoge prabhAsanAmakam / etayorantarAle ca varadAmaM payonidhau // 56 // tathoktaM jambUdvIpaprajJaptivRttau - " gaGgA mAgadhatIrthasthAne samudraM pravizati tathA prabhAsaM nAma tIrtha yatra siMdhunadI samudraM pravizati" tIrtha nAmAvataraNamArgo'mbhodhau taTAkavat / tIrthasyArtho bhAvya evaM zItAzItodayorapi // 57 // taduktaM sthAnAGgavRttau - " tIrthAni cakravarttinaH samudrazItAdimahAnadyavatAralakSaNAni tannAmaka devanivAsabhUtAni, tatra bharate| ravatayostAni pUrvadakSiNAparasamudreSu, vijayeSu tu zItAzItodAmahAnadyoH pUrvAdikrameNaive" ti tRtIye | sthAnake / eSAM tIrthasahanAmnAM devAnAM svasvatIrthataH / yojaneSu dvAdazasu rAjadhAnyaH payonidhau // 58 // kRtASTamatapAzcakrI, rathanAbhispRgambhasi / sthitvA vAddha khanAmAGkaM zaraM muktvA jayatyamUn // 59 // pratIcyatoraNenAtha, idAttasmAdvinirgatA / gatvA pratIcyAmAvRttA, sindhvAvarttanakUTataH // 60 // dakSiNAbhimukhI zailAtkuNDe nipatya nirgatA / pratyagbhAge tamisrAyA, bhittvA vaitADhyabhUdharam // 61 // tataH pazcimadiprabhAge, vibhidya jagatImadhaH / vizatyambhonidhiM sindhugaGgAkha seva yugmajA // 62 // tribhirvizeSakaM / gaGgAvatsarvamasyAH syAdArabhya hada nirgamAt / kharUpamabdhisaGgAntaM, sindhunAmavizeSitam // 63 // vaitADhyato dakSiNasyAM saritoH sindhugaGgayoH / vilAni syurnava nava, pUrvapazcima kUlayoH // 64 // udIcyAmapi SaTUtriMzattathaiva Jain Educationational 10 14 w.jainelibrary.org Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nA lokaprakAze taTayostayoH / kalpAnte'trAdivIjAnAM, sthAnAnIti dvispttiH|| 65 // paJcakhevaM bharateSu, paJcasvairavateSu ca / rohitAMzA 16 sarge bilAni bhAvanIyAni, dvispttiddhispttiH||66|| | svarUpam himavati 19 uttarAhatoraNena, tasmAtpadmadAdatha / nirgatA rohitAMzAkhyottarAzAbhimukhI nadI // 67 // dve yojanazate / // 185 // yukte, SaTsaptatyA kalAzca SaT / parvatoparyatikramya, vajihikayA nagAt // 68 // rohitAMzAprapAtAkhye, kuNDe | nipatya hAravat / udIcyatoraNenAsmAnnirgatottarasaMmukhI // 69 // mArge caturdazanadIsahasraparivAritA / tatratyavRttavaitAtyaM, muktvA krozadvayAntare // 70 // sthAnAttataH parAvRttya, prasthitA pshcimaamukhii| punazcaturda-1-20 |shndiishsrsevitaa'bhitH|| 71 // aSTAviMzatyA sahanadIbhirevamanvitA / vedhA vidadhatI haimavatasyAI ca | pazcimam // 72 // adho vibhidya jagatIM, yAti pazcimavAridhim / gaGgAsindhvoH sapatnIva, dviguNArddhaH patipriyA // 73 // saptabhiH kulakaM // kuNDAdvinirgamaM yAvadArabhya idanirgamAt / sArddhAni yojanAnyasyA, viSkambho / dvaadshoditH||74 // gavyUtamekamudvedhastataH kuNDodgamAdanu / pratiyojanamekaikapAce vyAso vivarddhate // 7 // kodaNDAni daza dazobhayatastAni viNshtiH| lavaH pazcAzattamazca, vyAsasyodvedha AhitaH // 76 // yojanAnAM zataM caivaM, sapAdamandhisaMgame / vyAso'syAH krozadazakamudvedhazca prajAyate // 77 // vyAsAyAmo jihi // 185 // kAyAH, sArdA dvAdazayojanI / bAhalyamasyA nirdiSTamekakrozamitaM jinaiH|| 78 // saviMzaM yojanazataM, kuNDa 25 Jain Educational ainelibrary.org Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0000000000000000000000 syaaytivistRtii| dIpasyAyAmaviSkambhau, yojanAnIha SoDaza // 79 // asyAH prapAtakuNDasyodvedho dvIpasya | cocchryH| bhavanasya svarUpaM ca, jJeyaM gaGgAsamaM budhaiH||8|| girehimavato'thAsya, praaciinpshcimaantyoH| lavaNodajalasparzAdArabhya kila nirgatA // 81 // dATaikaikA vidizAsu, gjdntsmaakRtiH| aizAnyAmatha cAgneyyAM, naiRtyAM vAyukoNake // 82 // yugmaM // aizAnyAM tatra jagatIparyantAllavaNodadhau / dADhAyAM yojanazatatrayasya samatikrame // 83 // dvIpa ekorukAkhyo'sti, yojanAnAM zatatrayam / viSkambhAyAmataH pnvedikaavnmnndditH|| 84||kinyciduunaikonpnycaashtaa samadhikA kil| yojanAnAM navazatI, parikSepo'sya kiirtitH|| 85 // asya jambUdvIpadizi, jalopari smucchryH| sAI dvayaM yojanAnAM, bhAgAzcopari viNshtiH||86|| pazcanavatibhaktasya, yojanasya tthocchryH| lavaNAmbhodhidizyante, koshdvymudiiritH|| 87 // tatraiva dADhAyAM tasmAd, dviipaacctuHshtottrH| hayakarNAbhidho dviipshctuHshtaaytsttH||88|| zatAni dvAdaza nyUnapaJcaSaSTiyutAni ca / parikSepo'syAdhidizi, dvau krozAvucchrayo jalAt // 89 // yojanAnAM dvayaM sArddhamazItyAMzaiH samanvitam / asya jambUdvIpadizi, khyAtaH khalu samucchrayaH // 10 // atrAyamAmnAyaH-pUrvadvIpaparikSepe,yojanAnAM tribhiH shtaiH| SoDazADhyaiHsaMkalite,parikSapo'grimo bhvet||9|| tathA-jambUdvIpadizi jalAtprAgdvIpe yaH smucchryH| sa pAzcanavateyAMzasaptatyA saMyuto'grime // 92 // jambUdvIpajagatyAzca, dvIpasyAsya mitho'ntaram / karNabhUmirUpamuktaM, yojanAnAM catuHzatI // 93 // tatraiva dADhAyAM lain Educati o nal For Private sPersonal use Only forww.jainelibrary.org Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ta pam lokaprakAze tasmAda, dviipaatpnycshtaantrH| AdarzamukhasaMjJo'sti, dvIpaH pnycshtaaytH||94|| tAvadeva ca vistINoM, daMSTrAvarU16 sarge jgtyaastaavdntrH|saikaashiitiH paJcadazazatI parirayo'sya ca // 95 // jambuddhIpadizi bhavejalAdasya samuhimavati cchryH| sArddhA triyojanI bhAgAH, paJcaSaSTiH puroditaaH||96||dvau kozau lavaNadizi, jalAdasya smucchyH| // 186 // dADhAyAM punaravAtItya yojanaSaTzatIm // 97 // Sar3ayojanazatAyAmaviSkambho'zvamukhAbhighaH / dvIpo bhAti zataiH SaDirjagatyA dUrataH sthitaH // 98 // yojanatritayonAni, zatAnyakonaviMzatiH / dvIpasyAsya parikSepaH, proktaH zAstraparIkSakaiH // 99 // sArdA caturyojanI sacatvAriMzallavAdhikAm / dvIpadizyunnato'yo'bdhidizi tu krozayAmalam // 30 // saptabhiojanazatairasti dIpastataH param / azvakarNAbhidhaH sapta, zatAnyA ytvistRtH||1|| jagatyAstAvatA dUre, jambUdvIpadizi sphuTaH / yojanAnyaSaSThAni, bhAgAn pnycdshoscchritH||2|| dvau krozau parito vyaktaH, parikSepastathA'sya ca / dve sahasra dve zate ca, yojanAni trayodaza // 3 // atItya yojanazatAnyaSTau dvIpAttataH param / dvIpa ulkAmukho'styaSTau, shtaanyaaytvistRtH||4|| jagatyA dUrato'STAbhiryojanAnAM zataiH sthitH| ambhonidherdizi jalAducchritaH krozayoyam // 5 // arddhaSaSThayojanAni, paJcAzIti tathAdhikAn / bhAgAn pAzcanavateyAn, jambUdvIpadizi sphuTaH // 6 // ekonatri- // 186 // zadADhyAni, zatAni pnycviNshtiH| yojanAni parikSepo, dvIpasyAsya niruupitH||7|| yojanAnAM nava zatA-10 nyatikramya tataH param / zatAni nava vistIrNAyato'sti ghanadantakaH // 8 // navayojanazatyA'sau, jagatyAH TiTaTaTaTaTasee kAn / bhAgAnanirdizi jalastyaSTI, zatA 28 inelibrary.org Jain Education a l For Private Personal use only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paridhistviha / zatAni paJcacatvAriMzAnyaSTAviMzatiH kalAH // 9 // sArdA SaDyojanI tAkSaSTibhAgasamanvitAm / jambUdvIpadizi vyakto, dizyabdhastvaIyojanam // 10 // evaM ca-ekoruko 1 hayakarNa 2 stathA''dazamukho'pi ca 3 / azvamukhA 4 zvakarNo 5 lkAmukhA 6 zca ghanadantakaH 7 // 11 // dvIpAH sapta yathaizAnyAM, dADhAyAM kathitA ime| taavdaayaamvisskmbhaastaavtprspraantraaH||12|| jagatyAstAvatA dUre, tAvadevocchitA jalAt / tathaiva sapta sapta syurAgneyyAdi vidiktraye // 13 // yugmam / eSAM krame varUpe ca, na vizeSo manAgapi / vizeSaH kevalaM nAnAM, tAnyetAni yathAkramam // 14 // AbhAsiko gajakarNo, meNdrahastimukhI tthaa|hrikrnno meghamukho, laSTadanto'gnikoNake // 15 // vaiSANikazca gokarNastathA'yaHsiMhato mukhau / akoM vidyunmukhazca, naiRtyAM gUDhadantakaH // 16 // vAyavyAM nAGgolikAkhyA, zaSkulIkaNe ityapi / gomukho vyAghramukhazca, krnnpraavrnnaabhidhH||17|| vidyhntkssdrdntaavssttaaviNshtiritymii| virAjante'ntaradvIpA, himavadbhirinizrayA // 18 // tAvanta eva zikharigirerdADhAcatuSTaye / tathaiva saMsthitA evaM, SaTpaJcAzadbhavantyamI // 19 // pratyekamete sarve'pi, vedikAvanamaNDitAH / samAnaM ca tayormAnaM, jgtiivedikaavnaiH||20||dviipessu sarveSveteSa, narAstiSThanti yugminaH / aSTacApazatottuGgAH, palyAsaGkhyAMzajIvinaH // 21 // dinAnyazItimekonAM, vihitApatyapAlanAH / catuSaSTyA lasatpRSThakaraNDakaiH sushobhitaaH|| 22 // caturthebhaktAhArAzca, kalpadruphalabhojinaH / sundarAkRtayo raagdvessshokrujojjhitaaH|| 23 // yugmaM sutasutArUpa, SaNmAsazeSajIvitAH / prasUya yAnti tridi 2002020129202012982030se the. pra. 32 Hol For Private Personal use only aginelibrary.org Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge himavati 1126011 Jain Education & vamete mRtvA samAdhinA // 24 // evaM vakSyamANahaimavatAdiyugmino'pi hi / SaNmAsazeSe suvate'patyAnyAyuSi nAnyathA // 25 // tathoktaM prathamArakakharUpAdhikAre jambUdvIpaprajJaptau, antaradIpAdhikAre jIvAbhigame ca - "chammAsAvasesAuyA jugalaM pasavaMtI" ti // iti himavAn parvataH // sthApanA / kSetraM vibhAti himavanmahAhimavadantare / avibhaktaM dravyamiva, dvAbhyAM tAbhyAM surakSitam // 26 // dvAbhyAM pUrvAparAntAbhyAM saMspRSTalavaNArNavam / hAri haimavatAbhikhyaM varyaM paryaGkasaMsthitam // 27 // dadAti hema yugmi bhya, AsanAditayA tataH / yadvA devo haimavataH khAmI haimavataM tataH // 28 // dve sahasre yojanAnAM zataM pazcottaraM tathA / kalAH pazcaiva viSkambhaH, kSetrasyAsya nirUpitaH // 29 // tathA zatAni SaTtriMzacaturazItireva ca / yojanAni catasrazca, kalAH zara iha smRtaH // 30 // saptatriMzatsahasrANi yojanAnAM zatAni SaT / catuHsaptatirasya jyA, nyUnAH kalAzca SoDaza // 31 // aSTAtriMzatsahasrANi, tathA sapta zatAni ca / catvAriMzAni kodaNDapRSThamasya kalA daza // 32 // sahasrAH SaT saptazatI, paJcapaJcAzadanvitA / tisraH kalAzca bAhA'tra, pratyekaM pArzvayordvayoH // 33 // atra kSetraphalaM koTyaH, SaT lakSANi dvisaptatiH / tripaJcAzatsahasrANi, yojanAnAM zataM tathA // 34 // paJcacatvAriMzadAvyaM, kalAH paJca tathopari / aSTau ca vikalAH proktaM, khaNDairyojanasaMmitaiH // 35 // sarvaratnamayo vRttavaitADhyo dharaNIdharaH / madhyabhAge vibhAtyatra, palyavatsarvataH samaH // 36 // jambU national himavadhaira NyavatA dhi 20 25 // 187 // 27 My jainelibrary.org Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvIpasaMgrahaNIvRttau tu paJcavarNaratnamayaH // nAmnA ca zabdApAtIti, sahasrayojanonnataH / zatAnyarddha tRtIyAni, sa nimagno bhuvo'ntare // 37 // sahasrayojanAyAmaviSkambhaH pariveSataH / trayaH sahasrA dvASaSTyA yojanAnAM zataM yutam // 38 // abhito'yaM giriH padmavedikAvanamaNDitaH / prAsAdo bhAtyuparyasya, svarUpaM tasya pUrvavat // 39 // khAtinAmA surastasya, khAmyekapalyajIvitaH / rAjadhAnyAdikaM tvasya, sarva vijayadevavat // 40 // ayaM kSetrasamAsAbhiprAyaH, yattu jambUdvIpaprajJasyAmatra zabdApAtinAmA deva uktastannAmAntaraM vA matAntaraM veti sarvavidvedyaM // dvidhA vibhaktaM giriNA'nena haimavataM kila / pUrvahaimavataM caivA para haimavataM tathA // 41 // punarekaikamarddha tat, saridryAM vihitaM dvidhA / rohitAMzArohitAbhyAM snuSAbhyAmiva mandiram // 42 // dakSiNArddha cottarArddhamiti jAtaM caturvidham / SaTpaJcAzatsahasrANi hyuttarANyatra nimnagAH // 43 // kSetrAnubhAvatastatra, bhUH zarkarAdijitvarI / cakribhojya jidAkhAdaphalapuSpAH suradrumAH // 44 // ye'pi yUkA matkuNAcA, lokasaMtApa - kAriNaH / yakSabhUtAmayAdyutthA, doSAstatra na santi te // 45 // bhavantyahiMsakA vyAghrasiMhAyAH svargagAminaH / udgatAnyapi dhAnyAni, narANAM nopabhuktaye // 46 // manujAstatra gavyUtotuGgAH palyopamAyuSaH / utkarSato jaghanyAca, dezonapatyajIvinaH // 47 // catuHSaSTipRSThakaraNDakAH sundarabhUghanAH / dinAnyazIti me konAM, 1 na hi varNAn paJca virahayyAnyo varNaH, anyeSAM tatsaMyogajatvAt, sarvajAtIyaratnamayaH paJcavarNaratnamayazcetyanayorna kApi bhidA / 2 sAIiti nAma prAkRte, tasyArthasvAd zAbdItisaMskAre neyamatyantaviruddhatA / Jain Education Intional 10 12 Painelibrary.org Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TA lokprkaaraavihitaaptypaalnaaH||48|| satyapi svarNaratnAdau, mamatvAvezavarjitAH / satAmapi gajAdInAmagrahAtpAdacA-haimavatamahA. 16 sarge rinnH||49|| vicakSaNAzcAruveSAH, preSyapreSakatojjhitAH / caturthAnte caamlkphlprmitbhojinH||50|| himavadahimavati AdyasaMhananAH pRthvIkhardupuSpaphalAzinaH / prakRtyA pratanuDheSarAgAH khokyaayinH||51|| baddhasneha ivaita dhi0 smin , kAlaH suSamaduSSamA / sAvaMdInastatvarUpaM, diSTaloke pravakSyate // 52 // iti haimavatakSetraM // sthApanA IN // 188 // | asyottarAnte ca mahAhimavAnnAma parvataH / sarvaratnamayo bhAti, dviyojanazatonnataH // 53 // ayaM jambUdvIpaprajJasyabhiprAyaH, bRhatkSetravicArAdau tu asya pItavarNamayatvamuktamiti matAntaramavaseyaM, anenaiva ca matAMtarAbhiprAyeNa jambUdvIpapadyAdau asya pItavarNatvaM dRzyate iti / paJcAzataM yojanAni, sa nimagno dharAntare / pUrvAparAmbhonidhispRka, pramimAsurivAntaram // 54 // yojanAnAM sahasrANi, catvAryasya zatadvayam / / dazottaraM daza kalA, viSkambho'tha zaraM truve // 55 // yojanAnAM sahasrANi, saptaivASTau zatAni ca / caturnavatyupetAni, caturdaza tathA kalAH // 56 // tripazcAzatsahasrANi, zatAni nava copari / ekatriMzadyojanAni, jyA |'sya sArddhAzca SaT kalAH // 57 // sahasrAH saptapaJcAzatrinavatyadhiko (ke) zatI (te)| mahAhimavati proktaM, dhanuH pRSThaM kalA daza // 58 // sahasrANi nava zatadvayaM SaTsaptatistathA / sAoM nava kalAH proktA, bAhA'syaikaikapArzvataH // 188 // R // 59 // ekonaviMzatiH kovyo, yojanAnAM samanvitAH / aSTapazcAzatA lakSaraSTaSaSTyA shsrkaiH||60|| 25 zataM ca SaDazItAbyaM, kalA daza tthaadhikaaH| vikalAH paJca zaile'smin , gaNitaM pratarAtmakam // 11 // zatA-8| 26 1202920292029282929 Jain Education a l Ranelibrary.org Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio nyekonacatvAriMzatkoTInAM tathA parAH / koTyaH saptadaza lakSAH, SaTtriMzadatha copari // 62 // saptatriMzatsahasrANi, trizatI sahitA'STabhiH / cikalA dvAdazetyuktaM, mahAhimavato ghanam // 63 // kUTAnyaSTau parvate'smin, siddhAyatanamAdimam 1 | mahAhimavadAhvAnaM 2, tathA hemavatAbhidham 3 // 64 // rohitAkhyaM 4 ca hIkUTaM 5, harikAntAbhidhaM 6 tathA / harivarSa 7 ca vaiDUrya 8, kUTAni himavadbhire: ( kUTAnyasya mahAgireH) // 65 // pUrvApa rAyatazreNyA, sthitirmAnaM ca pUrvavat / prAgvatsiddhAyatane ca, prAsAdaH zAzvato'rhatAm // 66 // zeSeSu devadevInAM prAsAdAste'pi pUrvavat / svarUpaM rAjadhAnyazca prAgvattatsvAminAmapi // 67 // mahApadmahadazcAsyopari madhye virAjate / dve sahasre yojanAnAmAyAmenoditaH sa ca // 68 // ekaM sahasraM vistIrNa, udviddho dazayoja - nIm / tasya madhye padmamekaM, SaTparikSepazobhitam // 69 // padmahadAbjatulyAni, padmAnyetAni saGkhyayA / viSkambhAyAmabAhalyairdviguNAni tataH punaH // 70 // tatsamAnodviddhatayA, hRdasyAsya kajAnyapi / tAvadevocchritAni syurevamagre'pi bhAvyatAm // 71 // mUlapadme ca bhavanaM, zrIdevI bhavanopamam / hIdevI ca vasatyasminnekapalyopamasthitiH // 72 // dAkSiNAtyatoraNena, mahApadmadAntataH / nirgatA rohitA nAmnI, dakSiNAbhimukhI nadI // 73 // sahasraM yojanAnAM SaTzatIM paJcasamanvitAm / kalAH paJca dakSiNasyAM sA gatvA parvatopari // 74 // vajrajihnikayA zailAtpravAheNa patatyadhaH / sadrohitAprapAtAkhye, kuNDe rajjurivAvaTe // 75 // atrAyamAmnAya :vyAsaM hRdasya saMzodhya, girivyAse'rddhite ca yat / tAvannadInAM kramaNaM, girau syAdakSiNottaram // 76 // national 14 jainelibrary.org Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAza dAkSiNAtyatoraNena, tasmAnnirgatya kuNDataH / prAcyaM hemavatasyArddha, dvedhA vidadhatI kila // 77 // krozadvayenA-mahAhimava16 sarge saMprAptA, zabdApAtimahIdharam / AlIva rohitAMzAyA, ruSTA'gAtpUrvasaMmukhI // 78 // aSTAviMzatyA sahasrai dadhikAra: himavati nadIbhiH parivAritA / adho vibhidya jagatIM, pUrvAbdhiM yAti rohitA // 79 // pravAhajiTikAkuNDadvIpAdiSu / // 18 // bhavediha / viSkambhadaiyodvedhAdi, rohitAMzAsamaM samam // 80 // uttarAhatoraNena, mahApadmadAttataH / hari-18 kAnteti taTinI, nirgatottarasammukhI // 81 // pUrvoktamAnamullaGya, giriM sottarasammukham / harikAntAprapAtAkhye, kuNDe patati jihvayA // 8 // uttarAhatoraNena, tasmAnirgatya kunnddtH|assttaaviNshtyaa sahasrairnadIbhiH pathi| 20 saMgatA // 83 // sthApanA / gandhApAtinamaprAptA'ntaritaM yojanena sA / smRtaprayojanevetaH, prasthitA pazcimAmukhI // 84 // aSTAviMzatyA sahanadIbhiH punarAzritA / evaM nadInAM SaTpaJcAzatA sahasrakairvRtA // 85 // harivarSa-181 pazcimAI, dvedhA viddhatI kila / adho vibhidya jagatIM, patitA pazcimAmbudhau // 86 // yojanAni dhruvaM paJca-18 viMzatihadanirgame / viSkambho'syA yojanAI, codvedhaH kuNDasImayA // 87 // tatazca va te vyAso, dhanUMSi prati yojanam / ekato viMzatizcatvAriMzacobhayataH punH||8|| evaM ca dezate sArddha, yojanAnyabdhisaMgame / viSkambho'syAstatra punarudvedhaH paJcayojanI // 89 // yojanAyAmabAhalyA, jihnikA'syAH prakIrtitA / viSka // 189 // mbhataH punaH paJcaviMzatiryojanAnyasau // 90 // dve zate yojanAnAM ca, catvAriMzatsamanvite / kuNDasyAyAma-18 | 27 Milinelibrary.org Jain Education a For Private Personal Use Only l Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmA pUrvavat // 92 // tato gireH / prauDhapayatakA, kalA'trA viSkambhAvudvedho dazayojanI // 91 // dvIpasyAyAmaviSkambhau, dvAtriMzadyojanAni c| jalAtsamucchrayaH kro dvayaM zeSaM tu pUrvavat // 92 // iti mahAhimavAn prvtH|| uttarasyAM harivarSa, mahAhimavato gireH| prauDhaparyaGkasaMsthAnamantAbhyAM vAridhiM spRzat // 93 // vyAso'syASTau sahasrANi, yojanAnAM catuHzatI / tathaikaviMzatizcaikA, kalAnAtha zaraM truve // 94 // sahasrAH SoDaza trINi, yojanAnAM zatAni ca / yuktAni paJcadazabhiH, kalAH paJcadazopari // 95 // trisaptatiH sahasrANi, jIvA nava zatAni ca / ekottarANyatha kalAH, sArddhAH saptadazopari // 96 // dhanuHpRSTaM sahasrANi, caturazI-18 tireva ca / SoDazATyAnyatha kalAzcatasraH prikiirtitaaH|| 97 // trayodaza sahasrANi, trizatI caikssssttiyuk| yojanAnAM SaT kalAzca, sArddhA pAhai kpaarshvtH||98|| catuSpazcAzaca koTyo, yojanAnAM tathA parAH / saptacatvAriMzadeva, lakSAH kila tathopari // 99 // trisaptatiH sahasrANi, saptatyAkhyA'STazatyatha / kalA: saptAtra sakalaM, gaNitaM pratarAtmakam // 40 // madhye'sya gandhApAtIti, vRttvaitaaddhyprvtH| kharUpamasya pUrvoktazabdApAtisamaM samam // 1 // padmanAmA surastvasya, svaamyekplyjiivitH| svarUpaM sarvametasya, jJeyaM vijayadevavat // 2 // lakSamekaM sahasrAzca, dvAdaza vyadhikA iha / harivarSAbhidhakSetre, nadyaH proktA jineshvraiH||3|| kSetre punarvasantyatra, narA yugaladharmiNaH / krozadvayasamuttuGgAH, sallakSaNA vickssnnaaH||4|| AyurutkarSatastveSAM, pUrNa palyopamadvayam / palyopamAsaGkhyabhAgahInaM tacca jghnytH||5||te sakRtSaSThabhaktAnte, badarapramitAzinaH / aSTAviMzaM 02999999990707 Jain Educa w.jainelibrary.org t For Private 8 Personal Use Only ional ( P N Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge himavati // 190 // Jain Educatio zataM teSAM dehe pRSThakaraNDakAH // 6 // catuHSaSTiM ca divasAn, vidhAyApatyapAlanAm / kharlokameva te yAnti, kAlazca suSamA'nvaham // 7 // kSetrAnubhAvaH sarvaM ca, balasaMhananAdikam / anantaguNaparyAyaM jJeyaM haimavatAdiha // 8 // iti harivarSakSetraM // sthApanA / harivarSasyottarAnte, niSadho nAma parvataH / sa caturyojanazatoluGgo raktasuvarNajaH // 9 // yojanAnAM zataM bhUmau magno'ntaspRSTavAridhiH / dAkSiNAtyA bhittiriva, mahAvidehavezmanaH // 10 // yojanAnAM sahasrANi, SoDazASTau zatAni ca / dvicatvAriMzadAkhyAni, viSkambho'sya kalAdvayam // 11 // trayastriMzatsahasrANi, saptapaJcAzatA yutam / zatamekaM saptadaza, kalAzca niSadhe zaraH // 12 // yojanAnAM sahasrANi caturnavatireva ca / paTTpaJcAzaM zatamekaM pratyaJcA'sya kalAdvayam // 13 // lakSaM caturviMzatizca sahasrANi zatatrayam / SaTcatvAriMzatopetaM dhanuHpRSThaM kalA nava // 14 // viMzatizca sahasrANi paJcaSaSTiyutaM zatam / sArddhaM kalAdayaM jJeyaM, bAhA'syaikaikapArzvataH // 15 // koTInAM zatamekaM dvicatvAriMzaca koTayaH / catuSpaJcAzaca lakSAH, SaTSaSTizca sahasrakAH // 16 // saikonasaptatiH paJcazatI tathA'dhikAH kalAH / aSTAdazAsya prataragaNitaM bhuvi kIrttitam // 17 // saptapaJcAzatsahasrAH, koTInAM koTayaH parAH / aSTAdaza tathA lakSAH, SaTSaSTiratha copari // 18 // sahasrANi yojanAnAM, saptaviMzatireva ca / zatAni nava saikonAzItInyatra bhaved ghanam // 19 // siddhAyatanakUTaM 1 ca dvitIyaM | niSadhAbhidham 2 | harivarSAbhidhaM kUTaM 3, pUrvavidehasaMjJakam 4 // 20 // harikUTaM 5 dhRtikUTaM 6, zItodAkUTa 7 ational harivarSanipadhAdhi0 20 25 // 190 // 26 ainelibrary.org Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education mityapi / apara videhakUTaM 8, kUTaM ca rucakAhrayam 9 // 29 // niSadhe nava kUTAni zreNyA sthitAni pUrvavat / Adhe caityaM devadevyo'nyeSu kUTasamAbhidhAH // 22 // tigiJchistu pauSparajastatpradhAna iha hRdaH / tiginchinAmA catvAri, sahasrANyayamAyataH // 23 // vistIrNazca dve sahasre, udviddho dazayojanIm / padmahadasamasaGkhyaiH, padmaH saMzobhito'bhitaH // 24 // viSkambhAdi tu padmabhyastebhya eSAM caturguNam / yathA'tra syAnmUlapadmaM, catu| janasaMmitam // 25 // bhavanaM mUlapadme'tra, zrIdevIbhavanopamam / dhIdevI svAminI tasya, saikapalyopama| sthitiH // 26 // dAkSiNAtyatoraNena, tigicchihadato'mutaH / taTinI harisalilA, nirgatA dakSiNAmukhI // 27 // yojanAnAM sahasrANi saptopari zatAni ca / catvAri caikaviMzAni, kalAM ca parvatopari // 28 // gatvA'sau harisa lilAkuNDe patati parvatAt / dakSiNena toraNena, tasmAnnirgatya kuNDataH // 29 // harivarSapUrvabhAgaM, vibhajantI dvidhA kila / ekena yojanenArvAkU, gandhApAtidharAdharAt // 30 // calitA prAGmukhIbhUya, vizati prAcyavAridhau / SaTpaJcAzacchaivalinIsahasraiH parivAritA // 31 // tribhirvizeSakam / pramANaM jihnikAkuNDadvIpapravAhadvigam / harikAntAsamaM sarva, jJeyamatrAvizeSitam // 32 // uttarAhatoraNena, tigiJchihadatastataH / zItodeti nirjhariNI, nirgatottarasammukhI // 33 // prAguktamAnamullaGghya, kSetraM kSitidharopari / zItodAkuNDe patati, vajrajihnikayA nagAt // 34 // kuNDAdasmAdauttarAhatoraNenottarAmukhI / yAntI kuruhadAn pazca, khaleva kurvatI dvidhA // 35 // nadIsahasraizcaturazItyA pathyAzritA kramAt / yAntI devakuruprAnte, bhadrazAlavanAntare // 36 // ational 5 10 14 jainelibrary.org Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 16 sarge himavati // 191 // Jain Education yAvad dvAbhyAM yojanAbhyAM sumerurdUrataH sthitaH / tAvattatsaMmukhaM yAtA, kAmukIva rasAkulA // 37 // vakSaskAragirervidyutprabhasyAdho vibhAgataH / parAvRttA pazcimAto, lajjitevAbhisArikA // 38 // dvedhA'paravidehAMzca, kurvatI saritAM zritA / aSTAviMzatyA sahasrairekaikavijayodgataiH // 39 // zritA'mbhodhipraveze ca, mUlataH sarvasaGkhyayA / nadInAM paJcabhirlakSaiH, sadvAtriMzatsahasrakaiH // 40 // adho jayantadvArasya, vibhidya jagatItaTam / praviSTA pazcimAmbhodhau, zItodAkhyA mahAnadI // 41 // navabhiH kulakam // paJcAzayojanAnyasyA, viSkambho | hadanirgame / ekaM yojanamudvedhaH, sa kuNDanirgamAvadhi // 42 // vyAse'zItizca varddhante, dhanUMSi prati yojanam / tatpazcayojanazatavyA seyaM vArddhisaMgame // 43 // tatrodveSo yojanAni, dazaitasyAzca jihnikA / paJcAzadvistRtA dve ca, yojane medurAyatA // 44 // catvAri yojanazatAnyazItizca tathopari / kuNDasyAyAmaviSkambhau, dazodedhazca kIrttitaH // 45 // catuHSaSTiyojanAni, dvIpo'syA vistRtAyataH / yojanArddhamucchrito'dbhyo, gaGgAvadbhavanAdikam // 46 // zItApyevaM nIlavato, nirgatA kesarihadAt / zItAkuNDe nipatyAtaH, prasthitA dakSiNAmukhI // 47 // prAgvadvidadhatI dvedhA, paJcottarakuruhadAn / nadIsaha saizcaturazItyodakurugaiH zritAH // 48 // prAptottarakuruprAnte, bhadrazAlavanaM kramAt / asaMprAptA yojanAbhyAM dvAbhyAM mandarabhUdharam // 49 // girermAlyavato - 'dhastAtprasthitA pUrvasaMmukhI / dvedhA vidadhatI pUrvavidehAn pathi cAzritA // 50 // aSTAviMzatyA sahasraire kaikavijayodgataiH / nadInAM paJcabhirlakSaiH sadvAtriMzatsahasrakaiH // 51 // sarvAgreNeti saMyuktA, vibhidya jagatIta niSadhAdhi kAraH 20 25 // 191 // 28 inelibrary.org Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tama dvArasya vijayasthAdho, vizati prAcyavAridhim // 52 // SabhiH kulakaM / asyA vArddhipravezAntamArabhya hRdanirgamAt / zItodayA samaM sarva, jJAtavyamavizeSitam // 53 // iti niSadhaparvataH, prasaMgAt zItAkharUpa c|| sthApanA / himavatA mahatA ca kanIyasA, jaladhinA niSadhena ca ye tridhA / tadiha dakSiNapArzvamihoditaM. bahuvidha niytaaniytaarkaiH||54|| (drutavilaM) vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAntiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH zrItejapAlAtmajaH / kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattatvapradIpopame, so nirgalitArthasArthasubhagaH pUrNaH sukhaM ssoddshH||455|| // iti zrIlokaprakAze SoDazaH sargaH smaaptH|| // atha saptadazaH sargaHprArabhyate // | madhye dvayoH prvtyorniilvnissdhaakhyyoH| bhAtyAyatacaturasra, kSetraM mhaavidehkaaH||1|| sarvakSetragurutvAnmahApramANAGgajanayutatvAdvA / idamuta mahAvidehAbhidhasurayogAnmahAvidehAkhyam // 2 // (gItiH) trayastriMzadyojanAnAM, sahasrANi ca ssttshtii| yuktA caturazItyA'sya, vyAsaH kalAcatuSTayam // 3 // varSavarSadharAdrINAmanyeSAM tu jineshvrH| antyapradezapabjiA , sA jIveti niruupitaa||4|| asmin kSetre punrmdhyprdeshpddiraaytaa| sA pratyaJcA bhavetpUrNalakSayojanasaMmitA ||5||ttshcaapekssy tAM jIvAM, dhanuHpRSThadvayaM bhavet / tatraika dakSiNAdhispRguttarAdhizritaM param // 6 // evaM zaro'pi dvividho, dakSiNottarabhedataH / pUrvAparaivaM bAhApi, M For Private Personal Use Only in Educanum inelibrary.org Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 sargebruve // 8 // aSTapazcA lokaprakAre pratyeka vividhA bhvet||7|| lakSArddha yojanAnyasya, vizikhau dakSiNottarI / dAkSiNAtyetaradhanaHpRSThamAnamatha jIvAdini bruve // 8 // aSTapaJcAzatsahasrAdhikaM yojanalakSakam / zataM trayodazayutaM, sArkIH kalAzca SoDaza // 9 // rUpaNam mahAvi0 sahasrAH SoDaza zatAnyaSTau jyazItirekikA / bAhA trayodaza kalAH, kalAturyAzasaMyutAH // 10 // 19 ||zatAni trINi koTInAM, koTayaH saptaviMzatiH / lakSAzcaturdeza tathA, sahasrANyaSTasaptatiH // 11 // paJcabhizcAbhyadhikAni, yojanAnAM zatAni SaT / kalAdvayaM ca vikalA, ekAdaza tathopari // 12 // etanmahAvidehasya, gaNitaM pratarAtmakam / bhavyalokopakArAya, tattvavidbhinirUpitam // 13 // mahAvidehakSetraM taccaturdA varNitaM jinaiH| pUrvAparavidehAzca, dvividhAH kuravastathA // 14 // tatra meroruttarasyAmuttarAH kuravaH smRtaaH| gndhmaadnsnmaalyvtorntgiriindryoH||15|| dakSiNasyAM punardevakuravaH surabhUbhRtaH / vidyutprbhsaumnsgjdntngaantre||16|| merozca pUrvataH pUrvavidehAH parikIrtitAH / tathA'paravidehAca, meroH pshcimtH| smRtaaH||17|| zItayA saritA pUrvavidehA vihitA dvidhA / kRtAH zItodayA'pyevaM, dvidhA'paravidehakAH // 18 // aSTau pUrvavideheSu, zItottarataTe kila / bhavanti vijayAzcakrijeyaSaTkhaNDalakSitAH // 19 // sthaapnaa| antrndiibhistimRbhirvkssskaaraaclaistthaa| caturbhiH kRtasImAno, bhavantItyevamaSTa te // 20 // zItAyA dakSiNataTe, tathaiva vijayASTakam / aSTASTau vijayA evaM, zItodAkulayorapi // 21 // pUrvArddha ca videhAnAM, mahI // 192 / / krtlopmaa| tato nadyadrivijayA:, samazreNyA sthitA iha // 22 // aparAddhe tu dharaNI, viyoginIva hiiyte|| 27 Jain Educationpatnal For Private Personel Use Only Enelibrary.org Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ the. pra. 33 Jain Educatio samabhUmeH samArabhya, pazcimAyAM kramAttataH // 23 // vijaye nalinAvatyAM vaprAkhye cAntavarttinaH / sahasraM yojanAnyuNDA, grAmA bhavanti kecana // 24 // tato'gholaukikagrAmA, iti te khyAtimaiyaruH / teSAmante sthitA bhUmibhittI roDumivArNavam // 25 // tatraiva jagatIbhittirjayantadvArarAjitA / Urddha sthitA'ghogrAmANAM, didRkSuriva kautukam // 26 // zItodA'pi strIkhabhAvAdivAdhogAminI kramAt / yojanAnAM sahasre'ndhi, yAti bhittvA jagatyadhaH // 27 // evaM ca pazcimArddhasya krama nimnA kSitirbhavet / kUpakozasamAkarSivRSagantavyabhUriva // 28 // tato nimnanimnatarA, bhavanti samabhUtalAt / tatratyA vijayAH zailAH, saritazca yathottaram // 29 // mAlyavadgajadantasya pUrvato vijayo bhavet / kacchAkhyastasya pUrvAnte, sImakRccitraparvataH // 30 // tataH sukacchavijayastasyApi sImakAriNI / gAhAvatInAma nadI, mahAkacchastataH param // 31 // vijayasyAsya pUrvAnte, brahmakUTAbhidho giriH / kacchAvatIti vijayastataH paramudIritaH // 32 // hRdAvatI nadI tasya, maryAdAkAriNI tataH / Avarttavijayo'syAnte, nalinIkUTaparvataH // 33 // maGgalAvarttavijaya, etasmAtpUrvato bhavet / tasya vegavatI nAma, nadI sImAvidhAyinI // 34 // vijayaH puSkalastasyAH, pUrvatastasya sImakRt / ekazailagiristasmAdvijayaH puSkalAvatI // 35 // vijaye'smin vijayate, sImandharajino'dhunA / jagaddinakaraH puNyaprakarSaprA - pyadarzanaH // 36 // tataH paraM vanamukhamityevaM vijayASTakam / zItAyA uttarataTe, paryante vanarAjitam // 37 // tatsaMmukhaM vanamukhaM, zItAyA dakSiNe taTe / tasmAtpazcimato vatsanAmA vijaya AhitaH // 38 // bAhunAmA tional 10 14 w.jainelibrary.org Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 17 sarge mahAvi0 // 193 // jinaH zrImAn, vijaye'smin virAjate / surezvarakarAmazarasakRnmasRNakramaH // 39 // trikUTaH parvato'syAnte, suvatsa vijayastataH / taptAnAmAntaranadI, tasya sImAvidhAyinI // 40 // tato mahAvatsanAmA, vijayo'sya ca sImani / zailo vaizramaNakUTastasya pazcimataH punaH // 41 // vatsAvatIti vijayastasya sImAvidhAyinI / nadI mattA tataH pratyag, ramyAkhyo vijayastataH // 42 // aJjanAdviramuSyAnte, ramyako vijayastataH / unmatAkhyA nadI tasyA, vijayo ramaNIyakaH // 43 // mAtaJjana giristasya sInyatho maGgalAvatI / vijayo'sya ca sImAyAM, giriH saumanasAbhidhaH // 44 // asya pazcimato devakuravastadanantaram / girirvidyutprabhanAmA, gajadantAkRtiH sthitaH // 45 // tasya pazcimataH pakSmavijayaH parikIrttitaH / tato'GkApAtI kSitibhRtsupakSmo vijayastataH // 46 // tataH kSIrodAkhyanadI, mahApakSmAbhidhastataH / vijayo'nte'sya ca pakSmapAtIti kSitibhR|dbhavet // 47 // pakSmAvatIti vijayaH kathitastadanantaram / zItasrotA nAma nadI, tasya sImAvidhAyinI // 48 // tasyAH pazcimataH zaGkhavijayo'nte'sya rAjate / AzIviSagiristasmAdvijayo nalino'grataH // 49 // nadyantarvAhinI tasya maryAdAkAriNI bhavet / tasyAH pazcimataH khyAto, vijayaH kumudAbhidhaH // 50 // sukhAvaho giristasya maryAdAkArako bhavet / tataH paraM ca nalinAvatIti vijayo mataH // 51 // namasyate sukRtibhiH, subAhurjagadIzvaraH / vijaye viharannasmin zataRtutastutaH // 52 // zItodAdakSiNatadAzritaM 1 sUryendUnAma saMkhyeyAnAM bhAvAt zatazabdo'tra zataza ityarthakaH, na tu zatamevendrAH, dvAtriMzataH catuSSaSTeH asaMkhyAtAnAmeva vA bhAvAt / Jain Educatinational vijayAdyu dezaH 20 25 // 193 // 27 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanamukhaM ttH| tatsaMmukhaM vanamukhaM, zItodottarakUlajam // 53 // vanasyaitasya pUrvasyAM, vijayo vprnaamkH| stasya candrAkhyo, vakSaskAragiribhavet // 54 // vijaye viharatyasmin , yugndhrjineshvrH| adhunA dezanAsAraiH, punAno bhavyamaNDalam // 55 // tataH suvapravijayastato ngrmimaalinii| tato mahAvapranAmA, vijayaH IS kathito jinaiH||56|| tataH sUro nAma giristato vaprAvatI bhavet / vijayo'nte'sya gambhIramAlinI kathitA nadI // 57 // tatazca valguvijayastato nAgAbhidho giriH| tataH suvalguvijayastatazca phenamAlinI // 58 // syAdantaranadI tasyA, gandhilo vijayaH prH| tato giridevanAmA, tatazca vijayaH kila // 59 // syAdgandhilAvatI nAnA, tatazca gndhmaadnH| gajadantagiristasmAduttarAH kuravaH parAH // 6 // evaM ca-kacchaH sukacchazca mahAkacchaH kacchAvatIti ca / aavto maGgalAvataH puSkala: puSkalAvatI // 61 // vacchaH suvacchazca mahAvaccho vacchAvatIti ca / ramyo ramyakaramaNIyau maGgalAvatIti ca // 62 // pakSmaH supakSmazca mahApakSmaH pakSmAvatIti ca / zaGkhazca nalinazcaiva kumudo nlinaavtii||63|| vapraH suvaprazca mahAvo vaprAvatI tathA / valguH suvalgurvijayo, gandhilo gandhilAvatI // 64 // dvAtriMzadete vijayAH, kacchAdyAH sRSTitaH kramAt / mAlyavadgajadantADerArabhyAgandhamAdanam // 65 // dvAviMzatiH zatAnISanyUnAni ca trayodaza / yojanAnIha viSkambhaH, sarveSu vijayeSvatha // 66 // sahasrANi SoDazaiSAmAyAmaH paJcabhiH shtaiH| yojanAnAM dvAnavatyA, cA-18 vyAni dvikalAvyayA // 67 // antarnadInAM sarvAsAM, vakSaskAramahIbhRtAm / sarveSAmapyasAvevAyAmo jJeyo 107 Ricesevere ainelibrary.org Jain Education a l For Private & Personal use only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze vickssnnaiH|| 68 // atrAyamAnAyaH-zItAzItodayo'rddhipraveza eva yadyapi / viSkambhaH syAdyojanAnAM vijayavaitA. 17 sarge 18pUrNapazcazatAtmakaH // 69 // hIno hInataro'nyatra, tathApyubhayakUlayoH / kacchAdInAM vijayAnAM, samIpe ramaNo mahAvi0citau // 7 // dvau dvau tayoH sto ramaNapradezau tdpekssyaa| sarvatrApyanayoAso, bhAvyaH pnycshtaatmkH||7|| tato videha viSkambhe, zItAvyAsena varjite / ardhite'ntrnediivkssskaaraadrivijyaattiH||72|| ete ca vijayA // 194 // sarve, batAyairvihitA dvidhA / pUrvAparAyatatayA, sthitai rjtkaantibhiH|| 73 // sthApanA / svarUpato'mI bharatavaitAvyasya shodraaH| AyAmatazca vijayaviSkambhasadRzA ime // 74 // samakSetrasthitezcaiSAM, dhanurvAhAdyasaMbhavaH / mUlArddha yojanAnAM, dazAnAM samatikrame // 75 // eSu dve khecarazreNyau, tayovidyAbhRtAmiha / purANi paJcapaJcAzatpratyeka pArzvayoIyoH // 76 // tataH punaryojanAnAM, dazAnAM samatikrame / zakrezAnAbhiyogyAnAM.IXI zreNyA pArzvayoyoH // 77 // tatrApi-zItAyA dakSiNataTe, vaitATyavijayeSu ye / tatrAbhiyogyazreNyo yAstAH saudharmasya vjrinnH||78|| zItAyAzcottarataTe, caitAvyavijayeSu ye / tatrAbhiyogyazreNyo yAstA iishaansureshituH||79|| sarve'pyamI navanavakUTAlaGkRtamaulayaH / mAnaM kharUpaM kuuttaanaamuktvaitaatthykuuttvt||8|| 25 pUrvasyAM prathamaM kUTa, siddhAyatanasaMjJitam / tataH khakha vijayAddhakUTaM dakSiNazabdayuka // 81 // khaNDaprapAtakaTa syAnmANibhadraM tataH param / vaitADhyaM pUrNabhadraM ca, tamisraguhamityapi // 82 // tataH khakhavijayA kUTamuttarazabdayuk / vaitAkhyeSvantimaM kUTa, jJeyaM vaizramaNAbhidham // 83 // vaitAtyeSu hi sarveSu, kUTaM dvitIyamaSTamam / syAikSi Jain Education Oldral . For Private Personal Use Only lainelibrary.org Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ANottarakhasavijayAbhidhaM kramAt // 84 // yathA dakSiNakacchArddhakUTaM dvitIyamaSTamam / bhaveduttarakacchAI, kaccha vaitAThyaparvate // 85 // arddha dve dve vijayAnAM, vaitAkhyagiriNA kRte / yathA dakSiNakacchAddha, tathA kacchArddhamu-hA taram // 86 // arddhasya tasyaikaikasya, sahasrANyaSTa dIrghatA / yojanAnAM dvizatyekasaptatyAkhyA tathA kalA // 87 // niilvnnissdhkssmaabhRddkssinnodgnitmbyoH| zailo vRSabhakUTaH syAdvijayaM vijayaM prati // 88 // tasya cAdverubhayataH, kuNDamekaikamasti tat / sindhukuNDaM pazcimato, gaGgAkuNDaM ca puurvtH|| 89 // te ca SaSTiM yojanAni, viSkambhAyAmato mate / kiMcidUnanavatyADhyaM, zataM ca privesstH||90|| yojanAni dazodviddhe, vimlodkpuurite| dvIpenaikaikena ramye, khadevIbhavanaspRzA // 91 // etAbhyAmatha kuNDAbhyAM, sindhurgaGgA ca nimnge| dakSiNena toraNena, nirgate dakSiNAmukhe // 92 // apAntarAle'nekAbhinaMdIbhiH pathi saMzrite / vaitADhayasavidhe saptanadIsahasrasevite // 93 // tamisrAyAH pazcimataH, sindhurvaitADhyabhUdharam / gaGgA khaNDaprapAtAyAH, prAgvibhidya ca nirgate // 94 // yAmyA'pi nadIsaptasahasrasaMzrite iti / saritsahasraH pratyekaM, caturdazabhiranvite // 95 // zItAnadI pravizato, dakSiNAbhimukhAdhvanA / tato bhavanti SaTkhaNDAH, sarve'pi vijayA ime // 96 // paMcabhiH kulakam // sthApanA / zItAyA yAmyakUle'pi, vijayeSvevamaSTasu / niSadhasyodagnitambe, ekaiko vRSabhAcalaH // 97 // tasyApyubhayataH prAgvat, kuNDe dve de tathAvidhe / pratyag raktavatIkuNDa, raktAkuNDaM ca puurvtH||98|| |etAbhyAmapi kuNDAbhyAM, nirgate uttarAmukhe / raktAraktavatInadyau, bhittvA vaitADhayabhUdharam // 99 // zItAnadI Jain Educati o nal For Private Personal Use Only MINw.jainelibrary.org Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 17 sarge mahAvi0 // 195 // Jain Educatio pravizataH kharUpaM punaretayoH / pUrvoktAbhirnadIbhiH syAnniHzeSamavizeSitam // 100 // zItodAyAmyakUle'pi, vijayeSvevamaSTasu / niSadhasyodagnitambe, ekaiko vRSabhAcalaH // 1 // tasyApyubhayataH kuNDe, prAgvad dve dve manorame / sindhukuNDaM pazcimato, gaGgAkuNDaM ca pUrvataH // 2 // tAbhyAM gaGgAsindhunadyau, pravyUDhe uttarAdhvanA / prAgvadvibhinnavaitADhaye, zItodAM vizato nadIm // 3 // itthamevottarataTe, zItodAsaritaH kila / nitambe dakSiNe nIlavato'sti vRSabhAcalaH // 4 // prAgvadvRSabhakUTasya, girerasyAsti pUrvataH / raktAkuNDaM raktavatIkuNDaM pazcimatastataH // 5 // etAbhyAmapi kuDAbhyAM, nirgatya dakSiNAmukhe / raktAraktavatInadyau bhittvA vaitADhyabhUdharam // 6 // zItodAyAM pravizato, yAmyena RjunA'dhvanA / gaGgAsindhuzravantIbhyAmimAH sarvAtmanA samAH // 7 // tathAhuH kSamAzramaNamizrA :- "sIyAi unnesu sIoyAe ya jammavijaesu / gaMgAsindhunaIo iyaresu ya rattarattavaI // 8 // " kuNDAnyevaM catuHSaSTirdvAtriMzadvRSabhAdrayaH / kharUpameSAM bharatavarttikuNDarSabhAdrivat // 9 // catuHSaSTestathaivAsAM nadInAM hRda nirgamAt / Arabhya zItAzItodAvAhinIsaMgamAvadhi // 10 // sarva kharUpaM bharatagaGgAsindhusaritsamam / pratyekaM parivAro'pi, tAvAn jJeyo vizAradaiH // 11 // gaGgA raktAnyatarasyAH, praveze mAgadhAbhidham / zItAzItodayoranyatarasyAM tIrthamAhitam // 12 // evaM sindhuraktavatyoryoge prabhAsanAmakam / tayodvayorantarAle, varadAmaM bhavediha // 13 // evaM tIrthatrayaM jJeyaM, vijayaM vijayaM prati / kharUpameSAM bharatatIrthavatparibhAvyatAm // 14 // uttarAheSu zItAyAH, kacchAdivijayeSvimAH / rAjadhAnyo dakSiNArddhamadhyakhaNDeSu ational vijayeSu gaMgAdiva - rNanam 20 25 // 195 // 28 ww.jainelibrary.org Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KARE kIrtitAH // 15 // kSemA kSemapurI caivAriSThA riSTavatI purI / khaDgI maJjuSauSadhizca, purI ca puNDarIkiNI // 16 // zItAyA dAkSiNAtyeSu, vtsaadivijyessvimaaH| rAjadhAnya uttarArddha, madhyakhaNDeSu vrnnitaaH||17|| susImA kuNDalA caivAparAjitA prabhaGkarA / aGkAyatI pakSmavatI, zubhA'tha ratnasaMcayA // 18 // zItodAyA yAmyataTe, pakSmAdivijayeSvimAH / uttarArddhamadhyakhaNDe, rAjadhAnyo niruupitaaH||19|| azvapurI siMhapurI, mahAkhyA vijayAbhidhA / aparAjitA'parAkhyA, zokA ca vItazokikA // 20 // zItodAyA udIcyeSu, vpraadivijye| vimaaH| yAmyAthai madhyakhaNDeSu, rAjadhAnyo jinaH smRtaaH|| 21 // vijayA vaijayantI ca, jayantI cAparAjitA / cakrapurI khaDgapuryavandhyA'yodhyeti nAmataH // 22 // vijayadhveSu manujAH, pnyccaapshtonntaaH| jaghanyotkarSataH pUrvakoTikSullabhavAyuSaH // 23 // nAnAsaMhananA nAnAsaMsthAnA vividhAzayAH / mRtvA nAnAgatiM yAnti, khkhkrmaanusaartH||24|| kAlaH sadA'tra suSamAduSamArambhasannibhaH / sAMpratInabharatavadgarbhApatyAvanAdikam // 25 // AhArasyAntare mAne, cAnayatyaM tathaiva hi / tatazcatuHzataguNaM, mAnaM ca syAdgrahAdiSu // 26 // citrAdyAn devazailAntAn , vkssskaargiriinviduH| caturazcaturaH zItAzItodayostaTadvaye // 27 // citrazca brahmakUTazca, nalinIkUTa ityapi / ekazailazceti zItottarakUle dhraadhraaH|| 28 // trikUTazca vaizramaNo'JjanomAtaJjanopica / zItAyA dakSiNataTe, vakSaskArAcalA ime // 29 // aGkApAtI pakSmapAtI, AzIviSaH sukhaavhH| zItodAyA yAmyataTe, vakSaskArAdrayaH zrutAH // 30 // candraH sUryazca nAgazca, devazceti mahIdharAH / zItodAyA Jain Education na For Private & Personel Use Only C ainelibrary.org Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze udakale. sarva evaM ca SoDaza // 31 // ekato'mI nIlavatA, sajyante niSadhena vA / dvitIyAntena zItodA, rAjadhAnI17 sargezItAM vA saMspRzanti ca // 32 // yojanAnAM paJca zatAnyete viSkambhato matAH / sarvatra sarve sadRzAH, sarvara- vakSaskArAH mahAvi0 namayA api // 33 // nIlavanniSadhakSmAbhRtsamIpe'mI samunnatAH / catuHzatI yojanAnAM, zatamekaM bhuvo'ntare // 34 // tatazca mAtrayA varddhamAnAH sarve yathAkramam / zItAzItodayoH pArzve, jAtAH pnycshtonntaaH|| 35 // // 196 // paJcaviMzaM yojanAnAM, zataM tatra bhuvo'ntare / turaGgaskandhasaMsthAnasaMsthitA iti vrnnitaaH|| 36 // svskhaahvaansmaahaanaikaikvRndaarkaashritaaH| yathA citragirau citraH, khAmyevamapareSvapi // 37 // atha catvAri catvAri, kUTA-18 nyeSu kilAdriSu / bhavantyevaM catuHSaSTiretAni sarvasaMkhyayA // 38 // AdyaM vivkssitgiripraagvrtivijyaakhyyaa| nIlavanniSadhagrAvNoH , samIpe'nyatarasya tat // 39 // yaH pazcimAyAM vijayo, dvaitIyIkaM tdaakhyyaa| tRtIyaM nijanAmnaiva, siddhAyatanamantimam // 40 // viyaccumbicalatketusiddhAyatanabandhuram / zItAzItodayoranyatarasyAH savidhe ca tat // 41 // kacchAsukacchayormadhyasthite citragirau yathA / AdhaM sukacchakUTaM syAt, kacchakUTaM dvitIyakam // 42 // tRtIyaM citrakUTaM syAtsiddhAyatanamantimam / zItAzItodayorevamudagrodhasi bhAvyatAm // 43 // trikUTe ca girau vatsakUTaM niSadhasannidhau / dvitIyaM tu suvatsAkhyaM, tatastrikUTasaMjJitam // 44 // ca siDAyatanaM, sarveSvapyevamadriSu / zItAzItodayoyomyataTastheSu vibhAvyatAm // 45 // evaM caturNA caturNA, siddhAyatanazAlinAm / kUTAnAM zreNayaH zItAzItodobhayakUlayoH // 46 // pidhAnamAlinAM divyakalazAnA // 196 // ekse 28 Jain Education O mal For Private Personal Use Only N ainelibrary.org Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mivaalyH| bhAntyarhadabhiSekAya, nyastAnAmambupUrtaye // 47 // yugmam // siddhAyatanavarjAni, svakhatulyAkhyanAkinA / tAnyAzritAni vijayadevavat te mhrddhikaaH||48|| zItAzItodayoryAmyottarayorye sudhaabhujH| kramAtteSAM rAjadhAnyo, meruto dkssinnottraaH||49|| gAhAvatI idAvatI, tRtIyA vegavatyapi / zItAyA uttrttte,syustisro'ntrnimngaaH||50|| zItAyAmyataTe taptA, mattonmatteti nishcitaaH| kSIrodA zItasrotAzvAntarvAhinIti nAmataH // 51 // zItodAyA yAmyataTe, tasyA uttarataH punaH / UrmigambhIraphenebhyo, maalinyo'ntrnimngaaH||52|| dvAdazAnAmapyamUSAmekaikaM kuNDamIritam / khatulyAkhyaM nIlavataH, samIpe niSa-13 dhasya vA // 53 // kuNDaM punastadekaikaM, viSkambhAyAmato matam / sapAdaM yojanazatamudiddhaM dazayojanIm // 54 // parikSepeNa sAzItiyojanAnAM zatatrayam / madhye ca dvIpa ekaiko, ndiikunnddsmaabhidhH||55|| yathA gAhAvatInadyAH, kuNDaM gAhAvatIti ca / tatra gAhAvatIdvIpo, bhavatyevaM pare'pyamI // 56 // yojanAni SoDazAmI, viSkambhAyAmamAnataH / sAtirekANi pazcAzat, prajJaptAH privesstH||57|| kizca sarve'pyamI dvIpA, dvau kozAvucchritA jalAt / padmavedikayA sarve, vanena ca viraajitaaH||58|| madhye ca teSAM dIpAnAmekaikaM bhavanaM bhavet / nadInAmasadRnAmyA, devyA yogyamanuttaram // 59 // arddhakrozavyAsamekakrozAyataM manoharam / dezonakrozatujhaMvadevIzayyAvibhUSitam // 60 // yugmam // etAzca gAhAvatyAdyA, nimagnA nikhilA api / paJcaviMzaM yojanAnAM, zataM viSkambhato matAH // 61 // sAr3he dve yojane nimnA, Arabhya idanirgamAt / zItAzItodApa Jan Educah For Private 3 Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze |vezaparyaMta sarvataH samAH // 62 // yattu zrImalayagirayaH kSetrasamAsavRttau jambUdvIpAdhikAre etAzca gAhAvatI- antaranadI17 sarge |pramukhA nadyaH sarvA api sarvatra kuNDAdinirgame zItAzItodayoH praveze ca tulyapramANaviSkambhodvedhA iti / vanamukhaM ca mahAvi0khayamuktvA tasminneva granthe dhAtakIkhaNDapuSkarAAdhikArayostatratyanadInAM dviguNavistArAtidezaM vyAkhyAna yantaHprocuH, yathA jambUdvIpe rohitAMzArohitAsuvarNakUlArUpyakUlAnAM grAhAtyAvadInAM ca dvAdazAnAmantarana-18 // 197 // dInAM sarvAgreNa SoDazAnAM nadInAM pravAhe viSkambhodvAdaza yojanAni sAoni udvedhaH krozameka, samudrapra veze grAhAvatyAdInAM ca mahAnadIpraveze viSkambho yojanAni (125) udvedho yojane (2) ko 2, tadabhiziprAyaM na vidmaH, kiMca-AsAM sarvatra samaviSkambhakatve AgamavadyuktirapyanukUlA, tathAhi-AsAM viSkambha vaiSamye ubhayapArzvavartinorvijayayorapi viSkambhavaiSamyaM syAt , iSyate ca samaviSkambhakatvamiti / jagatIsa|nnidhau zItAzItodayostaTadvaye / syAdekaikaM vanamukhamevaM catvAri tAnyapi // 63 // AdyaM vanamukhaM zItAnIla-12 vadbhadharAntare / dvitIyaM ca vanamukhaM, zItAM niSadhamantarA // 64 // tRtIyaM ca vanamukhaM, shiitodaanissdhaantre| zItodAnIlavanmadhye, caturtha parikIrtitam // 65 // yAmyottarAyatAnAM prAkpratyagaviSkambhazAlinAm / eSAM25 vijayavayaM, sarveSAmapi bhAvyatAm // 66 // ekA kalaiSAM viSkambho, nIlavanniSadhAntike / tato jagatyA lA 1 etAzcetyAdi tulyapramANaviSkambhodvedhA iti prAnto granthaH parasparaM nadInAM sAmyArtha iti na virodhaH, na vissm-visskmbhe'pi|||197|| 1 vijayAnAM viSamatA, satyAmapi ca tasyAM na kiJcit mAnaM vijayAnAM samacaturasratve, pramANaM tu karNagatyaiva sarvatra, saha ramaNena vaa| lain Educati o n For Private Personal use only a w .jainelibrary.org Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakratvAbarddhate jagatIdizi // 67 // trisahasrI yojanAnAmaSTasasativarjitA / zItAzItodayoH pArthe, varddhamAnaH kramAdabhUt // 18 // atrAyamAnAyaH-SoDazAnAM vijayAnAM, vakSaskArASTakasya ca / SaNNAmantarnimanAnAM, kurUNAM gajadantayoH // 69 // nIlavanniSadhajyAbhyAM, viSkambhe zodhite sthitam / kalAdvayaM tatsakaikA, viSkambho vnyordvyoH||7|| dairye'tIte yojanAdau, yAvati vyAsa issyte| nihanyate tad dvAviMzarakonatriMzatA zataiH // 71 // punarekonaviMzatyAhatya lakSaistribhirbhajet / sahasrapaJcadazakasArddhadvizatasaMyutaH In72 // labdhaM vyAso yojanAdiH, syAdantrAbhIpsitAspade / bhAjyabhAjakayoratropapattirlikhyate sphuTA // 73 // paramavyAsarUpo'tra, sarvatra guNako dhruvH| tena hatvaikonaviMzatyA hatistu kalAkRte // 74 // AyAma eva paramo, bhAjako'tra dhruvo bhavet / uparisthakalAyugmaprakSepAya kliikRtH||7|| athottarakurUNAM yau, parvatau sImakAriNI / gandhamAdanasanmAlyavantau tau varNayAmyaham // 76 // tatrottarakurUNAM yaH, pazcimAyAM vyvsthitH| vAyavyAM merutaH so'yaM, prajJapto gndhmaadnH|| 77 // gandhaH koSTapuTAS dibhyo, ramyo yadiha parvate / tathA kSetrakhabhAvena, tato'yaM gandhamAdanaH // 78 // gandhamAdananAmA ca, devaH plyopmsthitiH| svAmyasyeti tathA khyAto'paraM ca shaashvtaabhidhH||79|| pItaratnamayazcaiSa, matAntare hirnnmyH| zobhitaH saptabhiH kUTai naartnopshobhitH||80|| jambUdvIpaprajJaptisUtre tu ayaM 'sabarayaNAmae' iti la sarvAtmanA ratnamaya uktH| jambUdvIpasamAse tu kanakamaya uktaH, bRhatkSetrasamAsetu'giri gaMdhamAyaNo pIyao 29999999999900 Jain Education a l For Private Personal Use Only ainelibrary.org Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gandhamAdana: mAlya vAMzca GP lokaprakAzea' pItakaH-pItamaNimaya ityetadvRttau / tatrAdyaM mandarAsannaM, vAyavyAM mandarAcalAt / kUTaM siddhAyatanAkhyaM, 17 sarge tatrottuGgo jinaalyH||81 / kUTAttato'pi vAyavyAM, kUTaM syAGgandhamAdanam / syAdgandhilAvatIkUTa, vAyavyAmahAvi0 mamuto dizi // 82 // turya tRttarakuvAkhyaM, syAdvAyavyAM tRtIyataH / paJcamAttadakSiNasyAM, vakratvenAsya bhUbhRtaH // 198 // // 83 / / turIyAduttarasyAM ca, paJcamaM sphaTikAbhidham / asmAduttarataH SaSThaM, lohitAkSAbhidhaM bhavet // 84 // lohitAkSAduttarasyAM, saptamaM kUTamAhitam / AnandAkhyamiti sapta, kUTAni gandhamAdane // 85 // bhogaGkarAbhogavatyau, dvayoH pnycmsssstthyoH| dikkumAryAvapareSu, kuutttulyaabhidhaaHsuraaH||86|| etatkUTAbhidhadevadevInAMmandarAcalAt / rAjadhAnyo'nyatra jambUdvIpe vAyavyakoNake // 87 // athodakurutaH prAcyAM, yAmyAM nIlavato gireH| aizAnyAM mandarAtkacchAtpratIcyAM mAlyavAn giriH|| 88 // nAnAkusumagulmAni, vidhUtAni smiirnnaiH| kurvantyenaM kIrNapuSpaM, tato'yaM mAlyavAniti // 89 // maharddhiko vasatyatra, mAlyavAn nAma nirjrH| palyopamAyuriti vA, yadvA'sau zAzvatAbhidhaH // 90 // savaiDUryamayazcAyaM, navakUTopazobhitaH / mervAsannaM kUTamAdyaM, siddhAyatanasaMjJitam // 91 // dvitIyaM mAlyavat kUTa, tRtIyaM tu tataH param / bhaveduttarakukhyaM, turya kacchAbhidhaM matam // 92 // paJcamaM sAgarAbhikhyaM, SaSThaM tu rajatAbhidham / zItAkUTaM pUrNabhadrakUTaM harissahAbhidham // 93 // aizAnyAM mandarAtpatayA, sthitaM kUTacatuSTayam / turyAtpazcamamaizAnyAM, SaSThAddakSiNatazca tat // 94 // paJcamAduttarasyAM ca, SaSThaM rAjatamityatha / dakSiNottarayA patayA, zeSaM kUTanayaM tataH // 15 // Chee // 198 // 28 Jain Education a l For Private Personal use only LAainelibrary.org Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khe. pra. 34 Jain Educatio pUrNabhadrAduttarasyAM yAmyAM nIlavato gireH / kUTaM nAmnA sahasrAGkaM khyAtaM harissahaM ca tat // 96 // etanIlavato varSadharasyAsannamIritam / jAtyasvarNamayaM dIpraprabhApaTalapiJjaram ||17|| yojanAnAM sahasraM tattu vRttAkRti dhruvam / ayarddhayojanazatadvayamudedhato bhavet // 98 // tathoktaM jambUdvIpaprajJaptivRttau-avaziSTaM yamakagiripramANena netavyaM taccedaM - 'aDDhAilAI joaNasayAI uccheNaM' sahasraM yojanAnAM ca syAnmUle vistRtAyatam / madhye sArddhA saptazatIM, zatAni paJca copari // 99 // yojanAnAM trisahasrI, sadvASaSTizatAnvitA / dve sahasre cadvisaptatyadhikatrizatA'Jcite // 200 // sahasraM sAdhikaikAzItyADhya paJcazatAnvitam / kramAdasya parikSepA, mUle madhye tathopari // 1 // zatAni paJca vistIrNe, gajadantagirAvidam / sahasrayojanapRthu, kUTaM mAti kathaM nanu ? // 2 // atrocyate-- gajadantagiriM vyApya, nijArddhana sthitaM tataH / girerubhayato vyomni, zeSArdena pratiSThitam // 3 // tathoktaM kSetrasamAsavRhadvRttau - "evaM harikUTaharissahkUTayorapi nijanijAzraya giryoryathArUpamubhayapArzve AkAzamavaruddhya sthitatvaM paribhAvanIya" miti / AdyakUTe jinagRhaM, tathA paJcamaSaSThayoH / subhogAbhogamAlinyau, dikkumArye nirUpite // 4 // zeSeSu SaTsu kUTeSu, palyopamAyuSaH surAH / kUTAnurUpanAmAno, maharSyA vijayopamAH // 5 // eteSAM devadevInAmaizAnyAM mandarAgireH / jambUdvIpe'nyatra rAjadhAnyo harissaha | vinA // 6 // harissahasya tu khyAtA, rAjadhAnI sumerutaH / uttarasyAmanyajambUdvIpe harissahAbhidhA // 7 // sahasrAJcaturazItiyajanAnAM bhavediha / vyAsAyAmAvaparaM tu tulyaM camaracazcayA // 8 // imAvaddrI yojanAnAM, tional 5 10 14 w.jainelibrary.org Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze // 199 // dakSiNottaramAyatau / triMzatsahasrAn dvizatIM, navottarAM saSaTkalAm // 9 // pUrvAparaM ca vistIrNau, samIpe nIla17 sarge vagireH / zatAni paJca paryante'GgulAsaGkhyAMzavistRtau // 10 // catuHzatIM yojanAnAM girenIlavato'ntike / mahAvi0 8 abhyunnatau zatamekamavagADhau bhuvo'ntare // 11 // samIpe mandarasyAtha, syAtAM paJcazatonnatau / nimagnau paJca gavyUtazatAni vasudhAntare // 12 // nIlavatparvatopAntAdvarddhamAnAvimau kramAt / samutsedhAvagAhAbhyAM vistRtyA hIyamAnakau // 13 // pUrvoktamAnavistIrNodviddhoccAvupamandaram / nIlavacchelakariNo, dazanAviva rAjataH // 14 // pratyekaM ca padmavara vedikAvanamaNDitau / kurutastau mitho yogAdadhijyadhanurAkRtim // 15 // gandhamAdanasanmAlyavatoH parvatayoratha / abhyantare sthitAH kAntabhujayoriva kAminI // 16 // mandarAdreruttarasyAM dakSiNasyAM ca nIlataH / uttarAH kuravaH khyAtA, anuttaracidAzrayaiH // 17 // yugmam // udagdakSiNavistIrNAstAH pUrva pazcimAyatAH / arddhendumaNDalAkArA, bhuvo bhAlamivAhitAH // 18 // sthApanA / atrottarakururnAma devaH palyopamasthitiH / vasatyatastathA khyAtA, yadvedaM nAma zAzvatam // 19 // ekAdaza sahasrANi, zatAnyaSTa tathopari / yojanAnAM dvicatvAriMzatkalAdvitayaM tathA // 20 // dakSiNottaravistAra, etAsAM varNito jinaiH / jJAtavyAtropapattizca pUrvAcAryapradarzitA // 21 // mahAvidehaviSkambhe, meruviSkambhavarjite / ardhIkRte kuruvyAsamAnaM bhavati nizcitam // 22 // tripaJcAzadyojanAnAM sahasrANi bhavediha / pratyazvA nIlavatpArzve, sA caivaM paribhAvyatAm // 23 // bhadrazAlavanAyAmo, dviguNo maMdarAnvitaH / gajadantavyAsa Jain Education tional gajadantakUTAni utta rAH kuravaH 20 25 // 199 // 28 v.jainelibrary.org Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Inte hInaH, kurujIvAmitirbhavet // 24 // yojanAnAM sahasrANi SaSTiH kizca catuHzatI / aSTAdazAdhikA zeSA, kalA dvAdaza taddhanuH // 25 // tacaivaM - AyAmamAnayoryoge ubhayorgajadantayoH / bhavetkurudhanuH pRSThamAnaM merusamIpataH // 26 // atyantaM ramaNIyA'tra, kSitirItivivarjitA / kalpadrumA dazavidhAH pUrayanti janepsitam // 27 // sadA yugaladharmANo, janA lalitamUrttayaH / gavyUtatrayamuttuGgAH, kalAkauzalazAlinaH // 28 // dadhAnAzrAyurutkarSAtpUrNa palyopamatrayam / palyAsayeya bhAgonaM, palyatrayaM jaghanyataH // 29 // SaTpaJcAzatsaMyute dve, zate pRSThakaraNDakAn / dhArayantaH krodhamAnamAyAlo bhAlpatAjuSaH // 30 // te SoDhA syuH padmagandhA 1, mRgagandhA 2 tathA samAH 3 / sahAca 4 tejastalinaH 5, zanaizcAriNa 6 ityapi // 31 // caturbhiH kalApakaM // sakR | daSTamabhaktAnte, tuvarIkaNamAtrayA / pRthvIkalpadrumaphalabhojino manujAzca te // 32 // ekonapaJcAzadyastravihitApatyapAlanA: / kAsajRmbhAdibhistyaktaprANA yAnti triviSTapam // 33 // yugmam / anaMtaguNamAdhuryo, harivarSAdyapekSayA / pRthvIpuSpaphalAdInAmAkhAdastatra varNitaH // 34 // tAdRzA evaM tiryaJzvastatra hiMsAdivarjitAH / pAlayitvA yugmadharma, gacchanti niyamAddivam // 35 // AhArayatyamI SaSThAntaramitthaM yathAgamam / anyayugmatirazcAmapyAhAre'ntaramUhyatAm || 36 || paJcendriyatirazcAM yadvalbhane paramAntaram / bhASitaM SaSTharUpaM tadeSAmeva vyapekSayA // 37 // tathoktaM- 'pazciditirinarANaM sAhAviya chaTTaaTTamao' ityAdi / kAlaH sadA'tra suSamasuSamAkhyaH pravarttate / vRddhaH sAdhuriva kSetraparAvRttiparAGmukhaH ||38|| kSetre'smiMzca nIlavato, girerdakSiNataH kila / 14 ainelibrary.org Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 17 sarge mahAvi0 // 200 // Jain Education yojanAnAM zatAnyaSTau catustriMzatameva ca // 39 // caturaH sAptikAn bhAgAnatikramya sthitAviha / yamakAkhyau girI zItApUrvapazcimakUlayoH // 40 // mithastulyakharUpau tau yamalabhrAtarAviva / tadetau yamakAbhikhyau, kathito jinanAyakaiH // 41 // athavA yamakAnAmazakunyAkRtizAlinau / tatastathoditau svarNamayau gopucchasaMsthitau // 42 // vyAsAyAmaparikSepatuGgatvodvidvatAdibhiH / harissahopamau padmavedikAvanamaNDitau // 43 // tayoH parvatayomolo, bhUmibhAgo'tibandhuraH / pratyekaM tatra caikaikaH syAtprAsAdAvataMsakaH // 44 // dvASaSTiM yojanAnyarddhAdhikAni sa samucchritaH / yojanAnyekatriMzataM, krozaM ca vistRtAyataH // 45 // tanmadhye saparIvAramasti siMhAsanaM mahat / yamakAkhyAmarArha taccheSaM vijayadevavat // 46 // meroruttarato jambUdvIpe'nyatra nirUpite / rAjadhAnyau yamakayorniHzeSaM vijayopame // 47 // yaduktamantaraM nIlavatoryamaka bhUbhRtoH / yamakAkhyAdyahadayostAvadevAntaraM bhavet // 48 // parasparaM hRdAnAM ca tAvadevoktamantaram / antyahadAttAvataiva, kSetraparyantabhUrapi // 49 // evaM ca-- yamakahadadIrghatvaiH, saptabhizca tathAntaraiH / yathoktamuttarakuruNyAsamAnaM prajAyate // 50 // taduktaM -- "jAvaiyaMmi pamANami hoMti jamagAo nIlavaMto u / tAvaiyamaMtaraM khalu jamagadahANaM dahANaM ca // 51 // athAbhyAM yamakAdribhyAM dakSiNasyAM samAntarAH / zItAyAH sarito madhye, hadAH paJca yathAkramam // 52 // prathamo nIlavannAmA, nIlavagirisannibhaiH / zobhitaH zatapatrAdyaistattathA prathitAbhidhaH // 53 // yadvA nAgakumArendro, nIlavAnnAma nirjaraH / pAlayatyasya sAmrAjyamityevaM prathitAbhidhaH // 54 // dvitIyastUttarakuru Besta yugminAM yamakayoH svarUpaM 20 25 // 200 // 28 ainelibrary.org Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education saMsthAnAjAdimattayA / tulyAkhyavyantarAvAsAdyadvottarakuruhRdaH // 55 // candrAbhazatapatrAdimattvAccandrAbhidho hRdaH / vyantarendracandradevakhAmitvAdvA tRtIyakaH / / 56 / / airAvatAkArahAripadmAdimattayA'thavA / vyantarairAvatAvyatvAtturyazcairAvato hRdaH // 57 // mAlyavatparvata [kArAmbujAdimattayA'thavA / mAlyavadvyantarAvAsAt, | paJcamo mAlyavAn hRdaH // 58 // padmahadasamAkArAH sarve sahodarA iva / tathaiva padmavalayaiH, SaDjAtIyairalaGkRtAH // 59 // vizeSastu padmahRdaH, parikSiptaH samantataH / ekena vanakhaNDena, padmavedikayaikayA // 60 // vibhaktAbhyAM pravizyAntarviniryAntyA ca zItayA / amI padmavedikAbhyAM vanAbhyAM ca pariSkRtAH // 61 // yAmyottarAyatAzcAmI, pUrvapazcimavistRtAH / sahasrayojanAyAmAH, zatAni paJca vistRtAH // 62 // tathAhuH - "sIyAsI oyANaM bahumajjhe huMti paMca harayA u / uttarahadAhiNadIhA puvAvaravitthaDA iNamo // 63 // " padmahadAdayo ye tu, pare varSadharahadAH / te syuH pUrvAparAyAmA, dakSiNottaravistRtAH // 64 // hRdAdhidevatAnAM ca paJcAnAmamRtAzi nAm / rAjadhAnyo'nyatra jambUdvIpe merorudagadizi // 65 // ekaikasya hRdasyAsya, pUrvapazcimayordizoH / yojanAni daza daza, muktvA taTabhuvi sthitAH // 66 // zailAH kAJcananAmAno, mUle lagnAH prsprm| ekaikato daza daza, kSetre'sminnikhilAH zatam // 67 // sarve'pi yojanazatotuGgA ramyA hiraNmayAH / viSkambhAyAmato mUle, yojanAnAM zataM matAH // 68 // madhye paJcasaptatiM ca, yojanAni prakIrttitAH / paJcAzataM yojanAni, mastake | vistRtAyatAH // 69 // zatatrayaM poTazAkhyaM kiJcidvizeSato'dhikam / yojanAni parikSepasteSAM mUle prakIrttitaH 10 14 jainelibrary.org Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 sarge | mahAvi0 // 201 // // 7 // madhye vizeSAbhyadhikA, saptatriMzA zatadvayI / sAtirekASTapaJcAzadyuktaM zatamathopari // 71 // vasu vasuH idA: ndharAvadhUkrIDAkharNasArisamAH sthitAH / dakSiNottarapatayaite, vedikaavnmnndditaaH||72|| kAzcanaprabhapAthojA jambUzca dala kRtjlaashryaaH| kAJcanAkhyAstato yadvA, kAJcanAkhyaiH suraiH shritaaH||73|| sarve'pyekaikaprAsAdAvataMsA-181 zritamaulayaH / prAsAdAste ca yamakaprAsAdasadRzA matAH // 74 // saparicchadamekaikaM, tatra siMhAsanaM sphurat / aizvarya bhuJjate teSu, nirjarAH kAJcanAbhidhAH // 75 // RddhizcaiSAM vijayavadAyuH palyopamaM smRtam / merorudaga rAjadhAnyo, jambUdvIpe'paratra ca // 76 // __athottarakurukSetrasthitA jambUrnirUpyate / sudarzanAkhyA yannAmnA, jambUdvIpo'yamucyate // 77 // uttraaH| kuravo dvedhA, vibhaktAH zItayA kila / pUrvAparArddhabhAvena, sImantenAlakA iva // 78 // tatra ca-dakSiNasyAM nIlagirerudIcyAM mandarAcalAt / pazcimAyAM mAlyavataH, zItAyAH prAktane taTe // 79 // udakurupAktanArddhamadhyabhAge nirUpitam / jAmbUnadamayaM jambapIThaM nmrsuraasuraiH|| 80 // yugmam // zatAni pazca viSkambhAyAmau | paridhirasya ca / ekAzItyadhikaM sArddhasahasraM kizcanAdhikam // 81 // pIThasyAsya madhyabhAge, bAhalyaM parikI- 25 titam / yojanAni dvAdazAntyabhAgeSu krozayodayam // 82 // tadekayA padmavaravedikayA vanena ca / samAvRtaM // 20 // tanmAnAdi, jagatIvedikAdivat // 83 // dikSu pUrvAdyAsu tasya, jambUpIThasya tiirthpaiH| ekaikaM dvAramuktaM triso-4 |pAnapratirUpakam // 84 // tadekakrozavistIrNa, krozadvayasamucchritam / vajraratnamayabhUmimUlabhAgairmanoharam // 8 // nal Jain Educatio HO. For Private Personal use only w.jainelibrary.org Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUmeruddha pratiSThAnabhUtaizca riSTharatnajaH / pradezaiH zobhitaM vayaMvaiDUryastambhavandhuram // 86 // suvrnnruupyphlkaibaiNdduurysndhibndhuraiH| ratnAlambanabAhAbhI, ratnAlambanakaiyutam // 87 // AditazcaturbhiHkalApakam ||dvaaressu teSu sarveSu, pratyekaM toraNaM bhavet / ratnastambhasanniviSTaM, vRSabhAzvAdicitrayuk // 88 // toraNAnAmuparyeSAmuttaraGgeSu santi / vai / aSTAvaSTau maGgalAni, tathA tattoraNopari // 89 // daNDA vajramayAH paJcavarNAzca caamrdhvjaaH| patAkAti patAkAzca, chatrAticchatrakANi ca // 90 // bhUyAMsi ghaNTAyugmAni, bhUyAMsa utploccyaaH| bhUyAMsaH padmakumuda-18 / nikarAH santi rtnjaaH||91 // madhyabhAge'sya pIThasya, syaaccturyojnonntaa| yojanAnyaSTa vistIrNAyatakA maNipIThikA // 92 // uparyasyAH pIThikAyA, jambUvRkSo'sti veSTitaH / vedikAbhirdvAdazabhiH, prAkArAkAracArubhiH // 93 // athAsya jambUvRkSasya, mUlaM vajramayaM matam / mUlAdupari yaH kando, bhUmadhyasthaH sa riSTajaH // 94 // skandhaH kandAdutthito yaH, sa tu vaiDUryaratnajaH / suvarNamayyastacchAkhAH, prazAkhA jAtarUpajAH // 95 // zAkhAnAM diprasUtAnAM, madhye skandhAtsamucchritA / yorddhazAkhA viDimAkhyA, soktA rajatanirmitA // 93 // patrANi tasya vaiDUryamayAni jgdurjinaaH| tapanIyavRntavanti, gucchA jAmbUnadodbhavAH // 97 // rajatotthAstatpravAlAkurAH puSpaphalAvalI / nAnAratnamayI jambUtarurIdRg zrutaH zrute // 98 // zAkhAprabhavaparyantaH, skandhaH / / kandAdya UrddhagaH / dve yojane sa uttuGgo, vistIrNaH krozayordvayam // 99 // yA dikprasRtazAkhAntarjAtA zAkho ecekceseneeroeseseseleseseser orae00202888292020 Jain Education III For Private Personal Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -lokaprakAze 17 sarge mahAvi0 // 202 // Jain Education In divarNanaM rddhagAminI / biDimAparaparyAyA, soluGgA yojanAni SaT // 300 // evaM ca kandAdArabhya, sarvAgreNASTayoja - jambUpIThAnIm / jambUtaruH samuttuGgo, bhUmagnaH krozayordvayam // 1 // yA tasya prasRtA skandhAcchAkhA dikSu catasRSu / pUrvA2) diSu kilaikaikAH ziSyazAkhA guroriva // 2 // krozenonAni catvAri, yojanAnyAyatAzca tAH / pratyekaM citrakRtpatraphalapuSpAdyalaGkRtAH // 3 // evaM cobhayataH zAkhAdairye skandhorutAnvite / viSkambhAyAmataH so'yaM, bhavetpUrNASTayojanaH // 4 // sthApanA | zAkhAyAH prasRtAyAH prAkra, madhyabhAge virAjate / anAdRtasya devasya, bhavanaM ratnanirmitam ||5 // anekaratnastambhAThyaM, krozamAyAmato matam / viSkambhatastu krozArddha, dezonaM krozamunnatam // 6 // dhanuHpaJcazatottuGga, tadarddha pRthulaM kramAt / prAcyudIcIdakSiNAsu, dvAramekaikamatra ca // 7 // dhanuHpaJcaza|tAyAmaviSkambhA maNipIThikA / tadarddhamAnabAhalyA, tatra zayyA virAjitA // 8 // zeSazAkhAsu tisRSu, syuH prAsAdAvataMsakAH / prAkzAkhAbhAvibhavanAnukArAH sarvamAnataH // 9 // sarvaratnamayA dIpaprabhApaTalabhAsurAH / anAdRtasvargiyogyasiMhAsanavibhUSitAH // 10 // yadyapi viSamAyAmaviSkambhaM bhavanaM zrIdevyAdibhavanavat samAyAmaviSkambhaH prAsAdo vijayAdiprAsAdavaditi bhavanaprAsAdayorvizeSamAmananti tathApi zrI - jambUdvIpaprajJaptisUtra zrI jina bhadragaNikSamAzramaNakRta kSetrasamAsazrIumAkhAtivAcakakRtaM jabUdvIpasamA sazrIsomatilaka sUrikRtana vyavRhatkSetrasamAsAdiSveteSAM vakSyamANavanagatAnAM ca prAsAdatayA vyapadiSTatvAtkrozAyAma // 202 // 25 26 lainelibrary.org Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krozArddhaviSkambhatvasya coktatvAjjambUprakaraNe prAsAdA api viSamAyAmaviSkambhA iti dhyeyamityarthata u0 zrIzAMticandropajJajambUdvIpaprajJaptivRttau // jIvAbhigamasUtre tveSAmapi samAyAmaviSkambhatvameva dRzyate, tathA ca tadgranthaH - " tattha je dAhiNille sAle ettha NaM ege mahaM pAsAvaDiMsae paNNatte, kosaM ca uDuM uccatteNaM addhakosaM AyAmacikakhaMbheNaM"hUti, zeSaprAsAdasUtrANyapi asyaiva sUtrasyAtidezenoktAnIti jJeyaM / caturdiggatazAkhAntaH, zAkhA yA viDimAbhidhA / tasyA maulau madhyabhAge, siddhAyatanamuttamam // 11 // viSkambhAyAmatazcaitatprAkzAkhAbhavanopamam | dezonakozamuttuGgapRthudvAratrayAnvitam // 12 // tasya madhye mahatyekA, zobhate maNipIThikA | dhanuHpaJcazatAyAmavyAsA tadardhamedurA // 13 // uparyasyA mahAneko, devacchandaka AhitaH / paJcacApazatAyAmaviSkambhaH sarvaratnajaH // 14 // sAtirekadhanuHpaJcazatotuGgo'tha tatra ca / aSTAdhikaM jinAnAM zataM vaitADhyacaityavat // 15 // evamuktasvarUpo'yaM, jambUvRkSaH samantataH / bhAtyaSTAgreNa jambUnAM zatena pariveSTitaH // 16 // amI AdyaparikSepagatA jambUmahIruhaH / mUlajambUtarorarddhamAnA bhavanti sarvathA // 17 // yathA dvAdazabhiH padmavedikAbhiH sa veSTitaH / tathA'mI nikhilAH SaDDivaidikAbhiralaGkRtAH // 18 // zrIdevI padmavacaite, sarve'nAdRtanAkinaH / svIyAbharaNasarvasvanikSepavaNigApaNAH // 19 // eteSu ca (108) jambUvRkSeSu zrIjambUdvIpaprajJaptizrIjIvAbhigamakSetravicArAdau sUtra1 bhUmisthatvAt bhavanAnIti tattvArthavRttyabhiprAyAnusaraNe'tra susthatA / Jain Education tional 10 13 w.jainelibrary.org Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 17 sarge mahAvi0 // 203 // kaDirvattikadrizca jinabhavanaprAsAdacintA na kApi cakre, bahavo bahazrutA shraaddhprtikrmnnsuutrcuurnnikaaraadyH| tikramaNasUtracUANakArAdayaHbhavanacaityAzAzvatajinastotrakartRzrIjayAnandasUriprabhRtayazca mUlajambUvRkSavatprathamavalayajambUvRkSaprathamavanakhaNDagatakUTASTa-ni parivAkajinabhavanaiH saha jambUvRkSe saptadazottaraM jinabhavanAnAM zataM manyamAnA ihApyekaikaM siddhAyatanaM pUrvoktamAnaM rajamba: menire, tato'tra tattvaM kevalino viduriti jambUdvIpaprajJaptivRttau / mUlajambUtarostasmAdyathAkramaM dizAM trye| vAyavyAmuttarasyAM caizAnyAM ca tulyanAkinAm // 20 // jambUsahasrAzcatvArastAvatAM kIrtitA jinaiH / / jambUzcatasraH pUrvasyAM, mahiSINAM catasRNAm // 21 // sahasrANyaSTa cAgneyyAM, jambvo'bhyantaraparSadAm / jambUsahasrANi daza, yAmyAM madhyamaparSadAm // 22 // tA dvAdaza sahasrANi, naiRtyAM bAhyaparSadAm / pratyaka ca sapta senAnyAM, parikSepe dvitIyake // 23 // jambUsahasrAzcatvAraH, pratyekaM dikcatuSTaye / sahasrAH SoDazetyAtmarakSa-181 kANAM tRtIyake // 24 // yadyapyuktaM valayayormAnaM naivAnayoH sphuTam / pUrvAcAryarucatAdeH, prAjJairjeyAstathApi hi // 25 // zrIdevIpadmadRSTAntAtprathamAdalayAdiha / arddhArddhamAnakA jambvo'nayovalayayordvayoH // 26 // tathAhurjinabhadragaNipAdAH kSetrasamAse-"paumaddahe sirIe jo parivAro kameNa nihiho / so ceva ya nAyabo jaMbUe'NADhiyasurassa // 27 // " tathaiva jambUdIpaprajJaptivRttau / atrApyekaikayA paGkayA, parikSepe vivakSite / najambU- 03 // nAmavakAzaH, zrIdevIpadmavadbhavet // 28 // tadihApi parikSepajAtayastisra ityaho / jJeyaM jambUpatayastu, yathA-15 yogamanekazaH // 29 // sa caivaM saparIvAro, jambavRkSaH smnttH| kAnanaryojanazatamAnastribhiH smaavRtH||30|| Jain Educa t ional AMw.jainelibrary.org Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Receneckedeochoteesraeatioerceroese AntareNa madhyamena, bAhyena ca yathAkramam / tatrAdime bane pUrvAdiSu dikSu catasRSu // 31 // paJcAzataM yojanAni, vagAhyAtrAntare mahat / ekaikaM bhavanaM jambUzAkhAbhavanasannibham // 32 // bhavaneSveSu sarveSu, pratyeka maNipIThikA / tatrAnAdRtadevasya, zayanIyaM zramApaham // 33 // tasminnevAdimavanakhaNDe'khaNDazriyojvale / paJcAzato yojanAnAmaizAnyAM samatikrame // 34 // atrAntare puSkariNyazcatasraH syuzcaturdizam / prAcyAM padmA dakSiNasyAM, padmaprabheti naamtH|| 35 // kumudAkhyA pazcimAyAmudIcyAM kumudprbhaa| sarvAH krozA viSkambhA, ekakrozAyatAzca taaH||36|| dhanuHpaJcazatodvedhA, sacaturkIratoraNAH / vRtAH padmavedikayA, vanakhaNDena cAbhitaH // 37 // tAsAM catasRNAM madhye, prAsAdaH prikiirtitH| sa ca jambUvRkSazAkhAprAsAdasahazo'bhitaH // 38 // evamasminneva vane, vAyavyAM dizi yojanaiH / paJcAzatA puSkariNyazcatasraH syuzcaturdizam // 39 // prAcyAmutpalagulmAkhyA, yAmyAM ca nalinAbhidhA / syAdutpalA pazcimAyAmudIcyAmutpalojvalA // 40 // ayaM jambUdvIpaprajJaptisUtrajIvAbhigamasUtrAbhiprAyaH, bRhatkSetrasamAse tu-uppalabhomA naliNujaluppalA uppalA ya bIyaMmi' iti vacanAt tRtIyaturyayornAgni vyatyayaH prathamAyAM nAni vizeSazca dRzyate iti jJeyaM / uktapuSkariNItulyA, etA api prmaanntH| madhye tathaiva prAsAdo, jmbuupaasaadsnnibhH||41|| vane'sminnevA naiRtyAM, pshcaashdyojnottraaH| yathAkramaM puSkariNyaH, prAcyAdidikcatuSTaye // 42 // bhRGgA bhRGganibhA kizcAanA'tha kajjalaprabhA / madhye prAsAda etAsAM, sarva mAnaM tu pUrvavat // 43 // AgneyyAM ca yojanAnAM, paJcAzato 18 Jain Education For Private Personal Use Only Herainelibrary.org Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze vyatikrame / vane'traiva puSkariNyo, dikcatuSke yathAkramam // 44 // zrIkAntA zrImahitA ca, zrIcandrA ca, puSkariNyaH 17 sarge tataH param / zrInilayAkhyeti zeSaM, prAsAdAdi tu pUrvavat // 45 // prAsAdeSveSu caikaikamasti siMhAsanaM mahat / kUTAni ca mahAvi0 anAdRtasya devasya, krIDAha saparicchadam // 46 // atra jambUdvIpaprajJaptisUtre 'sIhAsaNA saparivArA' iti. // 204 // jIvAbhigame ca 'sIhAsaNaM aparivAraM' iti, asminneva vane pUrvadigbhAvibhavanAtkila / udIcyAM dakSiNasyA caizAnIprAsAdazekharAt // 47 // ekaH kUTo dvitIyastu, praagbhaavibhvnaaditH| dakSiNasyAmudIcyAM cAgneyIprAsAdapuGgavAt // 48 // pazcimAyAmathAgneyIprAsAdAtpUrvato'pi ca / dAkSiNAtyAdbhavanataH, kUTo'trAsti tRtiiykH||49|| dAkSiNAtyabhavanato'parasyAM pUrvato'pi ca / prAsAdAnnaiRtIniSThAturyaH kUTo bhavediha // 50 // prAsAdAnnaiRtIsaMsthAdudIcyAmatha yAmyataH / pratIcInabhavanataH, kUTo bhavati paJcamaH // 51 // pratIcInabhavanata,8 udIcyAmatha yAmyataH / vAyavyakoNaprAsAdAt, SaSThaH kUTo niruupitH||52|| vAyavyakoNaprAsAdAtmAcyAM pazcimato'pi ca / udagbhavanatastatra, kUTo bhavati sptmH||53|| udagbhavanataH prAcyAmatha pazcimato'pi ca / aizAnakoNaprAsAdAdatra kUTo'STamo mtH||54|| evamaSTApyamI kUTA, jAtyasvarNamayAH smRtaaH| ve yojane bhUnimannA, yojanAnyaSTa cocchritAH // 55 // viSkambhAyAmato mUle, yojanAnyaSTa kIrtitAH / madhye SaDUI // 204 // catvAri, gopucchaakRtysttH||56|| eSAM mUle parikSepo'dhikAni pnycviNshtiH| madhye'STAdaza maulau ca, yojnaanysngkhyyaa||5||tthoktN-pnnviishaars bAraseva mUle amajjhi uvariM ca |svisesaaii pariraoM 28 M Jain Education ainelibrary.org a l JOI Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20902e202929820320020292020 kUDassa imassa boDavo // 58 // ' ayaM jambUdvIpaprajJaptisUtrAbhiprAyaH, jinabhadragaNikSamAzramaNaistu 'aTThasahakUDasarisA save jaMbUNayA bhaNiyA' ityasyAM gAthAyAM RSabhakUTasamatvena bhaNitatvAt mUle dvAdaza yojanAni aSTau madhye catvAri coparyAyAmaviSkambhenetyAdi Uce, tathaiva malayagiripAdaiAkhyAtamapi, jIvAbhigamasUtrepIsthamevaiSAM mAnaM dRzyate iti tattvaM bahuzrutagamyamiti dhyeyaM / pratyekameSAmupari, caikaikaM siddhamandiram / etaca | jambUviDimAsiddhAyatanasannibham // 59 // aSTApyete padmavaravedikAvanamaNDitAH / digaganAnAmaSTAnAM, krIDAyai nirmitA iva // 60 // sthApanA / evamuktakharUpAyA, asyA jamcA mahAtaroH / nAmAni dvAdazaitAni, prajJaptAni jineshvraiH|| 61 // sudarzanA tathA'moghA, supravuddhA yazodharA / bhadrA vizAlA sumanAH, sujAtA nityamaNDitA // 62 // videha jambUrniyatA, saumanasyeti kIrtitA / ratnamayyA apyamuSyA, drumeSu mukhyatAM viduH|| 63 // tathoktaM bahuzrutAdhyayane-"jahA sA umANa pacarA, jaMbanAma sudaMsaNA / aNADhiyassa devassa, evaM havai bahussue // 64 // " jambUdvIpapatirdevo, vasatyasyAmanAdRtaH / jambUsvAmipitRvyo yaH, prAgbhave so'dhunA'styasI // 65 // catuHsAmAnikasurasahasrasevitakramaH / mahiSIbhizcatasRbhiH, snehi nIbhiH kaTAkSitaH // 66 // padbhistisRbhirjuSTaH, saptabhiH sainyasainyapaiH / udAyadhaiH SoDazabhiH, sahasraizcAtmarakSiNAm // 67 // vyantarANAM vyantarINAmanyeSAmapi bhUyasAm / anaahtraajdhaaniivaastvyaanaamdhiishvrH||68|| merorudIcyA-10 manyatra, jambUdvIpe maharddhikaH / puryAmanAtAkhyAyAM, sAmrAjyaM pAlayatyasI // 69 // 29999909200202920289900 ke.pra.35 Jain Educa t ional For Private Personal Use Only w .jainelibrary.org Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jambUsauma 2028000928 lokaprakAze yau sImAkAriNau devakurUNAM dharaNIdharau / saumanasavidyatprabhAbhidhau tau varNayAmyatha // 7 // niSadhAdresa17 sargettarasyAmAgneyyAM mandarAcalAt / pratIcyAM maGgalAvatyA, yo'sau saumnsaabhidhH|| 71 // devA devyo vasantyatra, nasavidyamahAvi0 yataH prshaantcetsH| tataH saumanaso yadvA, saumanasAkhyabhartRkaH // 72 // turaGgaskandhasaMsthAno, gajadantasa- tprabhau mo'pi sH| manoharo rUpyamayaH, sptkuuttopshobhitH||73|| siddhAyatanamAdyaM syAt, paraM saumanasAbhidham / // 205 // sanmaGgalAvatIkUTa, devakurvabhidhaM param // 74 // vimalaM kAJcanaM caiva, vAsiSTaM kUTamantimam / pramANaM jJeyameteSAM, himavagirikUTavat // 79 // AgneyyAmAdimaM kUTa, mandarAsannamAhitam / tasyAgneyyAM dvitIyaM tu, tasyApyAgneyakoNake // 76 // kUTaM tRtIyamityetatkUTatrayaM vidikasthitam / atho tRtIyAdAgneyyAmuttarasyAM ca paJcamAt // 77 / / kUTaM caturtha prajJaptametasmAtkUTataH param / dakSiNottarayA pakyA , zeSaM kUTatrayaM bhavet // 78 // vatsamitrAsumitrAkhye, sssstthpnycmkuuttyoH| dikkumAyA~ kUTasamAbhidhA devAzcatuSu ca // 79 // atra jambUdvIpaprajJaptisUtre bRhatkSetrasamAse 'sirinilaya' iti kSetrasamAsAdiSu ca saumanasapazcamaSaSThakUTavAsinyau suvatsAvatsa-18 mitrAkhye eva dikumAryoM ukte, yattu jambUdvIpaprajJaptisUtra eva jinajanmAdhikAre adholokavAsinInAM bhogaGka- 25 rAdInAmaSTAnAM dikkumArINAM madhye paJcamI toyadhArA SaSThI vicitrA cetyuktaM tadayaM likhitadoSo nAmAntaraM // 205 // veti sarvavidveda / etatkUTAdhipadevadevInAM mandarAcalAt / dakSiNasyAM rAjadhAnyo, jambUdvIpe'paratra vai // 8 // uttarasyAM niSadhAdrenairRtyAM kanakAcalAt / pUrvasyAM pakSmavijayAgirividyutprabhAbhidhaH // 81 // tapanIyamaya- 28 W Jain Educa t ional For Private & Personal use only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tvena, vidyubaddIptimattayA / vidyutprabhezayogAdvA, khyAto vidyutprabhAkhyayA // 82 // AdyaM siddhAyatanAkhyaM, vidyutprabhaM dvitIyakam / tRtIyaM devakukhyaM, brahma kUTaM turIyakam // 83 // paJcamaM kanakAbhikhyaM, SaSThaM sauvastikAbhidham / saptamaM zItodAkUTaM, syAcchatajvalamaSTam / / 84 // harikuNDaM tu navamaM, kUTairebhiralaGkRtaH / vibhAti sAnumAneSa, vedikaavnshobhitH|| 85 // naiRtyAM mandarAd jJeyamAdyaM kUTacatuSTayam / SaSThAduttaratasturyAnnairRtyAM paJcamaM matam // 86 // dakSiNottarayA paDyA, zeSaM kUTacatuSTayam / mAnato'STApi kUTAni, himavagirikUTavat // 87 // navamaM niSadhAsannaM, dakSiNasyAM kilASTamAt / sarvathA mAlyavadbhAviharissahasamaM sa tat // 88 // jJeyA camaracaJcAvadetatkUTapatehareH / merorapAcyAM nagarI, jambUdvIpe paratra sA // 89 // tathoktaM jambUdvIpaprajJaptisUtre-"jahA mAlavaMtassa harissahakUDe taha ceva harikRDe, rAyahANI jahA ceva dAhiNaNaM camaracaMcArAyahANI| taha NeyavA" kSetrasamAsavRttAvapi sA camaracaJcArAjadhAnIvatpratyeyeti / zeSakUTapatInAM tu, nagaryo vijyopmaaH| jambUdvIpe'nyatra merodakSiNasyAM yathAyatham // 90 // dikkumAryo nivasatastatra paJcamaSaSThayoH / puSpamAlA'ninditAkhye, zeSeSu pUrvavatsurAH // 91 // bhogaGkarAdimA gndhmaadnaadydrisaanussu| vasantyo dikkumAryo'STI, yA evamiha bhASitAH // 92 // zaileSvamISu krIDA), tAsAM vAso bhaved dhruvam / vasanti ca svasvagajadantAdho bhvnevimaaH||93|| ekaikagajadantAdho, dve dve sto bhavane tayoH / tiryaglokaM vyatikramyAsurAdibhavanAspade // 94 // adholokanivAsinyo'ta evAmUH zrute mtaaH| bhUzuddhisUtivezmAdiniyuktA jinjnmni||95|| Byiw.jainelibrary.org For Private Personal Use Only Jain Educatio n al Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzanAbhAvAt asmAbhitathApi prastutasUtrasaMbandhi yAvadAharikUTavarjakUTAdhiparAjadhAnya lokaprakAza "yadyapyuttarakuruvakSaskArayoryathAyogaM siddhaharissahakUTavarjakUTAdhiparAjadhAnyo yathAkramaM vAyavyAmaizAnyAM ca devakoTi 17 sarge yathA prAgabhihitAstathA devakuruvakSaskArayoryathAyogaM siddhaharikUTavarjakUTAdhiparAjadhAnyo yathAkramamAgneyyAM mahAvi0 naiRtyAM ca vaktumucitAstathApi prastutasUtrasaMbandhi yAvadAdarzaSu pUjyazrImalayagirikRtakSetravicAravRttau ca tathA darzanAbhAvAt asmAbhirapi rAjadhAnyo dakSiNene tyalekhi iti zrIjambUdvIpaprajJaptivRttau / anyongyody||206|| vyAsocatvAdikaM samam / gandhamAdanasanmAlyavatoriva vibhAvyatAm // 96 // santyathAbhyAM parvatAbhyAmaGkapAlIkRtA iva / merodakSiNato devakuravo niSadhAdudak // 97 // atra devakururnAma, devaH plyopmsthitiH| vasatyatastathA khyAtA, yadvedaM nAma zAzvatam // 98 // dhanuHpRSThavyAsajIvAdikaM mAnaM tu dhIdhanaiH / atrApyuttarakuruvadvijJeyamavizeSitam // 99 // kintvatra niSadhAsannA, jIvA kalpyA vickssnnaiH| vidyutprabhasaumanasAyAmAnusArato dhnuH||40|| zatAnyaSTa yojanAnAM, catustriMzadyutAni c|cturHsaaptikaan bhAgAn , vyatItya niSadhAcalAt ||1||shiitodaayaaH pUrvataTe, vicitrkuuttprvtH|citrkuuttH prttte,saamstyaadymkopmau||2|| kintvetatsvAminonUnaM, vicitrcitrdevyoH| jambUddhIpe'nyatra puryo, merodakSiNato mtaaH||3|| athaitAbhyAM parvatAbhyAmuttarasyAmamI smRtaaH| hRdAH paJcottarakurudatulyAH svarUpataH // 4 // nissdhaaclsNkaashshtptraadishobhitH| niSadhAkhyasu-SAR rAvAsaH,prathamo nissdhhdH||5|| sa devkurusNsthaanshtptraadylngktH| devakurvamarAvAso, hRdo devakuruH paraH // 6 // sUranAmA tRtIyastu, hRdaH sursuraashritH| sulasakhAmikasturyo, idaH syaatsulsaabhidhH||7||bhuussitH 25 28 in Education a l For Private Personal use only K ainelibrary.org Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education | zatapatrAdyairvidyududyota pATalaiH / vidyutprabhaH paJcamaH syAdvidyutprabhAdhidaivataH // 8 // padmapadmaparikSepatatsaGkhyAbha vanAdikam / atrApi padmadavadvijJeyamavizeSataH // 9 // pUrvapazcima vistIrNAste dakSiNottarAyatAH / prAk pratyaka ca dazadazakAJcanAcalacAravaH // 10 // kAzcanAdrihadezAnAmeSAM vijaya devavat / samRddhAnAM rAjadhAnyo, dakSi NasyAM sumerutaH // 11 // vicitracitroM niSadhAcAvaddUre vyavasthitau / vicitracitrazailAbhyAM tAvatA niSadho hRdaH // 12 // dvitIyAdihadAnAmapyevamanyo'nyamantaram / tulyaM tathAntimahadakSetra paryantayorapi // 13 // etAH zItAsparddhayaiva, zItodAyA dvidhAkRtAH / pUrvAparArddha bhAvena, saddevakuravo'pi hi // 14 // zItodAyAstu yatprAcyAM, tatpUrvArddhamihocyate / zItodAyAH pratIcyAM yadaparArddha tadIritam // 15 // tatraitAsAmaparArddhamadhyabhAge | nirUpitaH / samAnaH zAlmalIvRkSo, jambUvRkSeNa sarvathA // 16 // kizcaitacchAlmalIpIThaM, khyAtaM rajatanirmitam / prAsAdabhavanAntaHsthAH kUTA apyatra rAjatAH // 17 // zikharA kRtimattvena khyAto'yaM kUTazAlmalI / veNudevAkhyaH suparNajAtIyo'sya ca nAyakaH // 18 // tathoktaM sthAnAGgasUtra dvitIyasthAnake - "tattha NaM do mahatImahAlayA mahaddumA paNNattA yAvat kUDasAmalI caiva jambU ceva sudaMsaNA, tattha NaM do devA mahiDDiyA jAva mahAsokkhA paliomaThitIyA parivasaMti, taM0-garule caiva veNudeve aNADhie ceva jambUdIvAhivatI, etadvRttAvapi garuDaH suparNakumArajAtIyo veNudevo nAmnA ityAdi" evaM ca nAyaM suparNakumArANAM dAkSiNAtya indraH saMbhAvyate, kintvanya eva tasya hi indratvena sArddhapalyopamarUpAyA utkRSTasthitenyayyatvAt, ayaM tu palyo 10 14 w.jainelibrary.org Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eaeesec varNazailakharUpaM lokaprakAzepamasthitika iti / matAntare tu-krIDAsthAnamayaM vRkSaH, syAtsuparNakumArayoH / veNudevaveNudAlisurayorubhayorapi 18 sarge // 19 // tathA cAha sUtrakRtAGgacUrNikRt zAlmalIvRkSavaktavyatAvasare-tattha veNudeve veNudAlI ya vasai, tyohi| // 207 // tatkrIDAsthAna miti / kharUpamuttarakurutirazcAM yadIritam / AyuHzarIramAnAdi, tadatrApyanuvartate // 20 // kuravo dvividhAH samA imAH, suSamAbhiH sutamAM parasparam / militAH kalahAya meruNA, pravibhaktA iva madhyavartinA // 21 // (vaitAlIya) vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAntiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH zrItejapAlAtmajaH / kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, sargaH saptadazaH samAptimagamadvidvatpramodapradaH // 20 // // iti zrIlokaprakAze saptadazaH sargaH samAptaH / granthAgraM 418 // zrIrastu / / // atha aSTAdazaH sargaH prArabhyate // | pArvaM zaGgrezvarottaMsaM, natvA tattvAvabodhadam / svarUpaM svarNazailasya, yathAzrutamathocyate // 1 // uttarasyAM // 207 // sthito devakurubhyaH kanakAcalaH / uttarAbhyaH kurubhyazca, dakSiNasyAM prtisstthitH||2|| pratyaka pUrvavidehebhyaH, 25 prAka pshcimvidehtH| ratnaprabhAcakranAbhiriva mdhye'styvsthitH||3|| nimittaheto vanaparyAyabhANDasaMbhave ||4| 26 ww.jainelibrary.org JainEducation a tional Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhramataH kAlacakrasya, bhramidaNDa ivocchritH|| 4 // mAnadaNDa ivodasto, jambUdvIpamImiSayA / tathaiva sthApito 7 dhAtrA, meyaM matvA'bhitolyakam // 5 // ligdhayoddhIkRto dhAtrImAtrA khAGketikautukAt / nIlacUlo bAla iva, prbhaavlycolkH|| 6 // candrArkagrahanakSatratArAvRSabhasaMtateH / bhramanyA manujakSetre, meDhIdaNDa ivAhitaH // 7 // niilvnnissdhonmttdntinoyuddhytomithH| madhye sImAstambha iva, gjdntaadridntyoH||8|| tiryaglokamahAjasya, spssttaassttaashaadlshriyH| bIjakoza ivAntaHsthaH, praagbhrpinyjrH||9|| jambUdvIporupo muktasya lavaNArNave / kUpastambha ivotkSiptaH, prabhAsitapaTAJcitaH // 10 // nyastapAdo bhadrazAlakAnanAstaraNo-18 pari / pazyannivordhvandamo'yaM, nagendraH sevino nagAn // 11 // narakSetrakaTAhe'sminnAnApadArthapAyasam / pacato hai vidhisUdasya, dIdaNDa ivonntH|| 12 // prAduzthUlaH saumanasottarIyo'zujalaplutaH / devArcaka ivonnandinanda-18 nArAmadhautikaH // 13 // ekAdazabhirAdikalakaM / sa caikayA padmavaravedikayA pariSkRtaH / banena / cAbhito nAnAratnajyotiHprabhAsuraH // 14 // sahasrAnnavanavati, yojanAnAM sa unnataH / yojanAnAM sahastraM cAvagADho vasudhAntare // 15 // lakSayojanamAno'sau, sarvAgreNa bhavediti / catvAriMzadadhikAni, cUlAyA yojanAni tu||16|| yojanAnAM sahasrANi, dazAnyA nvtistthaa| yojanasyaikAdazAMzA, daza mUla-10 'sya vistRtiH||17|| ayaM jambUdvIpaprajJaptisUtrabRhatkSetrasamAsAbhiprAyaH, zrIsamavAyAne tu 'maMdare NaM pavae Jain Education Sr.jainelibrary.org a For Private Personal Use Only l Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 18 sarge // 208 // Jain Education 11 mUle dasa joaNasahassAI vikkhaMbheNaM paNNatte' itijJeyaM, ekatriMzatsahasrANi, zatA nava dazAdhikAH / yojanAnAM trayazcaikAdazAMzAH paridhistviha // 18 // yojanAnAM sahasrANi dazAsya samabhUtale / sahasramekaM zikhare, vyAsazcalopalakSite // 19 // ekatriMzatsahasrANi yojanAnAM zatAni SaT / trayoviMzatyadhikAni, paridhiH samabhUtale // 20 // Urddha ca paridhistasya, yojanAnAM bhavegireH / sahasrANi trINi caikaM, dvASaSTyA'bhya dhikaM zatam // 21 // atha sarvatra viSkambhajJAnAya karaNaM sahasrayojanavyAsAnmeroruparibhAgataH / yatrottIrya yojanAdau, viSkambho jJAtumiSyate // 22 // tadyojanaprabhRtyekAdazabhiH pravibhajyate / labdhe sahasrasaMyukte, vyAso'sya vAJchitAspade // 23 // yathA'dho navanavatiM, sahasrANyUrddhabhAgataH / atItyAtra pradeze cedviSkambhaM jJAtumicchasi // 24 // tadetairnavanavatisahasrai rudrabhAjitaiH / sahasrAnnava saMprAptAn, sahasrasahitAn kuru // 25 // evaM daza sahasrANi jAtAni dharaNItale / viSkambho meruzailasya, sarvatraivaM vibhAvyatAm || 26 / / athavA prakArAntareNedameva karaNaM - mUlAyatra yojanAdAvutpatya jJAtumiSyate / vyAsastasmin yojanAdau, vibhakte rudrasaMkhyayA // 27 // yallabdhaM tanmU1 dRzyamAnamerumUle, samabhUtalabhUbhAge ityarthaH, adho'vagADhasya sahasrasya tyaktatvAt saikAdazadazAMzanava tiyojanapAtaH sukhAvaseyaH, ekAdazAMzatrudezvalAmUle sahasramAnasya ca tatrApi saMgatatvAta, vastutastu mUle iti pATha eva tatra nAsti, rucakanAbhisUtre paridhisUtre 'trApi ca tatra dharaNitalasyaiva spaSTo grahaH / vyAsAdi 15 20 24 // 208 // jainelibrary.org Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lasatkA dvistArAcchodhayedbudhaH / yaccheSaM tanmitastasya, vyAso'bhISTasthale yathA // 28 // kandAtsahasramutpatya, vyAsaM jijJAsase yadi / sahasramekAdazabhirbhaja labdhamidaM punaH // 29 // navatiyajanAnyaMzA, daza caikAdazAtmakAH / kandavyAsAcchodhayedaM tataH zeSANi yAni tu // 30 // yojanAnAM sahasrANi dazaitAvAnmahItale / viSkambhaH svarNazailasya, sarvatraivaM vibhAvyatAm // 31 // vyAsAnusAreNa sarvatrocatvajJAnAya karaNaM yAvAn yatrA - sya vistAro nizcito bhUtalAdiSu / tasminmUlasya vistArAcchodhite yattu ziSyate // 32 // guNyaM tadekAdazabhiryadbhavettatpramANataH / uccatvamasya viSkambhasyAnusAreNa tadyathA // 33 // yojanAnAM sahasrANi daza vyAsossya bhUtale / mUlaviSkambhatasteSu, vizodhiteSvadaH sthitam // 34 // navatiyajanAnyaMzA, daza caikAdazAtmakAH / asminnekAdazaguNe, sahasramiyamuccatA // 35 // mUlabhUtalayormadhye, sarvatraivaM vibhAvyatAm / vistArasyAnusAreNa, tuGgatvamIpsitAspade // 36 // atha sarvatra viSkambhavRddhihAnijJAnAya karaNaM - uparitane vistAre'dhastana vistArataH kRte dUram / tanmadhyavarttizailocchrayeNa zeSe hRte viduSA // 37 // yallabdhaM tadubhayato vRddhi girimaulito vyadhaHpatane / tAvatyeva ca hAnimalAvArohaNe'dhastaH // 38 // AryAyugmam // tathAhi - sAhasre ( 1000 ) mauliviSkambhe, kandavyAsAdvizodhite / ( 100901 ) zeSaM navatyadhikAni, zatAni navatiH sthitam // 39 // ( 9090 11 ) aMzA dazaikAdazotthAzcaiSAM karttuM savarNanam / yojanAnAM rAzi| mekAdazabhirgaNayedudhaH // 40 // bhAgAn dazoparitanAn, kSipejAtA ime tataH / lakSaM ( 100000 ) bhAjya Jain EducationE ational 10 14 ww.jainelibrary.org Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 18 sarge // 209 // Jain Education rAzimenaM, kacitsaMsthApayedudhaH // 41 // nagocchrayo lakSarUpo, bhAjako rudrasaMguNaH / lakSANyekAdaza jAtastaM bhAgArthamadho nyaset // 42 // ( zU0 ) alpatvena vibhAjyasya, bhUyastvAdbhAjakasya ca / bhAgAprAyA'pavayete, lakSeNa bhAjyabhAjakau // 43 // uparyekaH sthito'dhastAdekAdaza sthitAstataH / labdha ekAdazabhAgo 11, yojanaM yojanaM prati // 44 // yadvA bhAjya bhAjakayorubhayorlakSarUpayoH / rAzi jyo'zarUpo'sti, bhAjako yojanAtmakaH // 45 // pratiyojanameko'zastatsukhenaiva labhyate / iyaM merorubhayato, vRddhihAnI nirUpite // 46 // jJAtumiSTe vRddhihAnI, tatra yadyekapArzvataH / dvAviMzativibhaktasya, yojanasya lavastadA // 47 // tato'yaM bhAvaH - yAvadutpatyate kandAdaGgulayojanAdikam / ekAdazastasya bhAgo, kandavyAsAtkSayaM vrajet // 48 // tathAhi - ekAzakhaGguleSu, samutkAnteSu mUlataH / kSIyate mUlaviSkambhAt, saMpUrNamekamaGgulam // 49 // yojaneSvapi tAvatsu, samudyAteSu mUlataH / kSIyate mUlaviSkambhAtsaMpUrNamekayojanam // 50 // evaM yojanazatasahasreSvapi bhAvyaM / ata evaM yojanAnAM sahasre mUlato gate / navatiryojanAnyaMzA, ekAdazodbhavA daza // 51 // etAvAnekAdazo'MzaH, sahasrasya kSayaM gataH / tataH sahasrANi daza, viSkambho dharaNItale / / 52 / ekAdazakhekAdazastratikrAnteSu bhUmitaH / sahasreSu kilaikaikaM, sahasraM vyAsato haset // 53 // evaM ca navanavateH, sahasrANAmatikrame / zirobhAge'sya viSkambhaH sahasramavaziSyate // 54 // sthApanA / yadvA I ational vRddhihAnI 20 25 // 209 // 27 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kandAdyojanAnAM, lakSe'tIte zirastale / lakSasyaikAdazo bhAga, etAvAn parihIyate // 55 // navatiryojanazatAnyadhikA navatistathA / aMzA dazaikAdazotthAH, sahasraM ziSyate ttH||56|| pratyeka paritaH paJcazatavistRtayonanu / nandanasaumanasayoH, sadbhAvAnmekhalAdvaye // 57 // yojanAnAM sahasasya, dvirbhavedyugapat truTiH / kathamekAdazabhAgahAnistadupapadyate ? // 58 // yugmam / atrocyate karNagatyA, samAgheyamidaM budhaiH / kA karNagatirityevaM, yadi pRcchasi tacchRNu // 59 // kandAdArabhya zikharaM, yaavttdubhyspRshi| dattAyAM varikAyAM, sthirahastena dhImatA // 60 // apAntarAle yat kApi, kiyadAkAzamAsthitam / tatsamagraM karNagatyA, meroraabhaavymitytH|| 61 // tatprakalpya merutayA, prAhurgaNitakovidAH / sarvatraikAdazabhAgaparihANiM yathoditAm // 62 // ayaM cArthaH zrIjinabhadragaNikSamAzramaNapUjyairapi vizeSaNavatyAM lavaNodadhidhanaga|NitanirUpaNAvasare dRSTAntadvAreNa jJApita eveti / ato'yaM mekhalAyugmAvivakSayA krmaattnuH| mUle ca vistRtaH suSThadastagopucchasaMsthitaH // 63 // | athAtra trINi kANDAni, varttante kanakAcale / kANDaM vibhAgo niyataviziSTapariNAmavAn // 64 // catuvidhaM kANDamAyaM, mRttikAbahulaM kacit / pApANabahulaM vajrabahulaM zarkarAmayam // 65 // kANDaM dvitIyamapyevaM, cato'sya nirUpitam / aGkajaM sphATikaM kApi, sauvarNa rAjataM tathA // 66 // jAtyajAnbunadamayaM, tRtIyaM kANDamIritam / trayANAmapikANDAnAM, parimANamathocyate // 67 // sahasrayojanonmAnamAdyamArabhya kndtH| Jain Education a nal For Private & Personel Use Only Yadjainelibrary.org Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 18 sarge // 210 // Jain Education triSaSTizca sahasrANi dvitIyaM samabhUtalAt // 68 // tatastRtIyaM SaTtriMzatsahasrAvadhi kIrttitam / evaM kANDaistribhistasya, lakSamekaM samApyate // 69 // ayaM jambUdvIpaprajJaptisUtrAbhiprAyaH, samavAyAGge tu aSTatriMzattame | samavAye dvitIyavibhAgo'STAtriMzadyojana sahasrANyuccatvena bhavatItyuktamiti 'jJeyaM / caturvidhatve nanvevamAdyadvitIyakANDayoH / mRttikAdivibhAgAnAM na pRthakkANDatA katham ? // 70 // atrocyate-pRthvyAdivastujatve'pi, naiyatyenoktakANDayoH / pRthvyAdirUpabhAgAnAmavivekAnna kANDatA // 71 // caturbhizcAyamabhito, vanakhaNDairalaGkRtaH / dAnazIlatapobhAvaijainadharma ivonnataH // 72 // tatra bhUmau bhadrazAlaM, kramAnmekhalayordvayoH / nandanaM saumanasaM ca, zikhare paNDakaM vanam // 73 // tatrAdyaM bhadrazAlAkhyaM, meroH pazcimapUrvataH / dvAviMzatirdvAviMzatiH, sahasrANyAyataM matam // 74 // sArddhaM dve yojanazate dakSiNottara vistRtam / sthitaM meruM parikSipya, valayAkRtinA''tmanA // 75 // atreyamupapattiH - pUrvasyAM pazcimAyAM vA ya AyAmo'sya varNitaH / so'STAzItyA vibhaktaH san, vistAro'traikapArzvataH // 76 // kiJca - udIcyo dAkSiNAtyo vA, vistAro'sya vanasya yaH / so'STAzItyA tADitaH sannAyAmo'syaikapArzvataH // 77 // bhadrazAlavanaM caitadaSTadhA vihitaM kila / zItodayA zItayA ca gajadantAdrimerubhiH // 78 // tathAhi eko bhAgo mandarasya, prAcyAM 1 vahirdRzya mervapekSayA dvitIyaH, tathA ca mUlApekSayA tRtIyaH, karNadavarikApekSayA ca grahaNaM uccatvasya, davarikAntau ca saumanasabAhyaparidhau cUlAmadhye ca, vyavahAreNa sAdhikasaptatriMzatyapi tathoktirna viruddhA | kANDavanA ni 20 25 26 // 210 // Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazcimataH prH| vidyutmabhasaumanasamadhye'pAcyAM tRtiiykH||79|| turyazcottarato mAlyavadandhamAdanAntare / / bhAgAH sarve'pyamI zItAzItodAbhyAM dvidhA kRtaaH||8|| tacaivaM-udIcyAMzo dvidhA cakre, zItayA praakprvRttyaa| prAcI prati prasthitayA, prAkakhaNDo'pi dvidhA kRtH||81|| zItodayA yAmyakhaNDo, dvidhodaggatayA kRtH| dvidhA pazcimakhaNDo'pi, kRtaH pratyakUpravRttayA // 82 // ityevamaSTabhAge'smin , merordikSa catasRSu / siddhAyatanamekaikaM, paJcAzadyojanottaram // 83 // uktAnyetAni himavaccaityatulyAni sarvathA / kharUpato mAnatazca, sevitAni suraasuraiH|| 84 // vidikSu punarekaikaH, prAsAdastAvadantare / yojanAnAM paJca zatAnyuccorddha vistRtaaytH||85|| caturdizaM catasRbhiste vaapiibhirlngkRtaaH| yojanAni dazodviddhAstAH SoDazApi vaapikaaH||86|| paJcAzadyojanAyAmA, AyAmAI ca vistRtaaH| kharUpato nAmatazca, jambUvApIsamAH samAH // 87 // AgneyyAmatha naiRtyAM, yo prAsAdau pratiSThitau / tau saudharmasurendrasya, tadarhAsanazAlinI // 88 // vAyavyAmatha caizAnyAM, yo prAsAdau prarUpitau / tAvIzAnasurendrasya, tadyogyAsanazobhanau // 89 // aSTau diggajakUTAni, vane'smin jagadurjinAH / gajAkRtIni kavayo, yAnyAhurdiggajA iti // 90 // padmottaro nIlavAMzca, suhastyathAJjanAgiriH / kumudazca palAzazca, vataMso rocnaagiriH|| 91 // anye tu rocanAgiristhAne rohaNAgiriM paThanti / meroruttarapUrvasyAM, zItAyAH saritaH punaH / gacchantyAH praagbhimukhmuttrsyaamihaadimH||92|| prAdakSiNyakrameNAtha, merodkssinnpuurvtH| zItAyAH prAkpravRttAyA, dakSiNasyAM ca nIlavAn 909202920292932012029829002020 ce. pra. 36 Jain Education jainelibrary.org Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 211 // lokaprakAze 4 // 93 // merodakSiNapUrvasyAM, zItodAyAzca pUrvataH / meroIkSiNadivasthAyAH, suhastI nAma diggajaH // 94 // 18 sarge aJjano nAma dignAgo, nairRtyAM merubhUdharAt / zItodAyAH pazcimataH prayAntyA uttarAM prati // 95 // dignAgaH kumudo'pyevaM, nairRtyAmeva merutaH / zItodAyA dakSiNataH prayAntyA vAruNIM prati // 96 // uttarAparato meroH, palAzo nAma diggajaH / pazcimAbhimukhaM yAntyAH, zItodAyA udak ca saH // 97 // athAvataMsako'pyevaM, vAyukoNe sumerutaH / sa zItAyAH pazcimataH prayAntyA dakSiNAM prati // 98 // meroruttarapUrvasyAmaSTamo rocanAcalaH / dakSiNAbhimukhaM yAntyAH zItAyAH pUrvatazca saH // 99 // ekaikasyAM vidizyevaM, dvau dvau kUTau nirUpitau / prAsAdasiddhAyatanAntarAleSu kilASTasu // 100 // tathAhi vRddhasaMpradAyaH - bhadrazAlavane merozcatasro'pi dizaH kila / nadIpravAhai ruddhAstaddizvevAgRhANi na // 1 // kiMtu nadyantikasthAni, bhavanAni kilArhatAm / gajadantasamIpasthAH, prAsAdAzca biDaujasAm // 2 // tadantarAleSvaSTAsu, karikUTA yathoditAH / darzitaH sthAnaniyamastatrApyeSa vizeSataH // 3 // bahiruttarakurubhyo, meroruttarapUrvataH / zItAyA uttaradizi, prAsAdaH parikIrttitaH // 4 // meroH prAcyAM dakSiNataH, zItAyAH siddhamandiram / etasyobhayataH kUTau dvau prajJaptau jinezvaraiH // 5 // bahirdeva kurUNAM ca, merodakSiNapUrvataH / zItAyA dakSiNadizi, prAsAdaH kIrtito jinaiH // 6 // madhye devakurUNAM vai zItodAyAzca pUrvataH / merordakSiNataH siddhAyatanaM smRtamAgame // 7 // asyApyubhayataH kUTau, samazreNyA vyavasthitau / dhuryo yugandharasyeva, mahIndrasyeva cAmarau // 8 // zItodAyA dakSiNato, nairRtyAM Jain Education ational diggajA dayaH 20 25 // 211 // 28 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNabhUbhRtaH / bahirdevakurUNAM ca, prAsAdaH praagvdaahitH||9|| zItodAyA uttarataH, pazcimAyAM sumerutH| siddhAnAM sadanaM kUTau, tasyApyubhayataH sthitau // 10 // zItodAyA uttarato, vAyukoNe sumerutH| bahiruttarakurubhyaH, prAsAdaH surbhuubhRtH||11|| pUrvasyAmatha zItAyA, udIcyAM mandarAcalAt / uttarAsAM kurUNAM ca, madhye'sti siddhamandiram // 12 // kUTo dvau tadubhayato, meroH sarve'pyamI sthitaaH| vihArakUTaprAsAdAH, paJcAzadyojanAntare // 13 // yojanAnAM paJca zatAnyuccaistvena bhavantyamI / gavyUtAnAM paJcazatI, nimagnAzca dharodare // 14 // mUle paJcayojanAnAM, zatAnyAyatavistRtAH / madhye trINi paJcasaptatyadhikAni zatAni ca // 15 // uparya tRtIyAni, zatAni vistRtaaytaaH| kUTA ime varSadharagirikUTasamA iti // 16 // sarve'mI vanakhaNDena,| padmavedikayA'nvitAH / siMhAsanAvyakhakhezaprAsAdabhrAjimaulayaH // 17 // dvApaSTiM yojanAnyete, prAsAdA vistRtaaytaaH| ekatriMzadyojanocA, ramyA vividhrtnjaaH||18|| ekapalyAyuSasteSu, svkhkuuttsmaabhidhaaH| krIDanti nAkinaH khairaM, dikkumbhikuuttnaaykaaH||19|| vaskhakUTavidizveSAM, rAjadhAnyaH prakIrtitAH / jambUdvIpe'nyatra yathAyogaM vijayadevavat // 20 // eteSu karikUTeSu, pUrvAcAyazcirantanaH / pacyante jinacaityAni, stotreSu zAzvatAhatAm // 21 // jambUdvIpaprajJatyAdisUtre tUpalabhAmahe / na sAMprataM tatra tattvaM, jAnanti zrutapAragAH // 22 // ata evoktaM ratnazekharasUribhiH khopajJakSetravicAre-"karikUDakuMDanaidahakurukaMcaNajamalasamaviaddhesu / jiNabhavaNavisaMvAo jo taM jANati gIatthA // 23 // " 14 For Private Personal Use Only Jain Educati www.ainelibrary.org Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ X lokaprakAze 18 sarge // 212 // |ghadhikAraH bhadrazAlavanasyAsya, samabhUmeruparyatha / syAtpaJcayojanazatAtikrame nandanaM vanam ||24||yojnaanaaN paJca zatAnyetadviSkambhato matam / sthitaM meruM parikSipya, valayAkRtinA''tmanA // 25 // bAhyAbhyantararUpaM hi. viSkambhadvitayaM bhaveta / girINAM mekhalAbhAge, tato'tra yamucyate // 26 // eka ekAdazabhAgo, yojanasthApacIyate / pratiyojanamevaM ca, paJcazatyA vyatikrame // 27 // labdhAni pazcacatvAriMzadyojanAni paJcabhiH / ekAdazAMzaiyuktAni, tyajyante muulvistRteH|| 28 // dazasahasrarUpAyAstadetadvaziSyate / zatAni navanavatizcatuSpaJcAzadeva ca // 29 // ekAdazAMzAH SaDU bAhyo, vyAso'yaM tatra bhUbhRtaH / dakSiNottarayoH pUrvAparayo banAntayoH // 30 // ekatriMzadyojanAnAM, sahasrANi catuHzatI / ekonAzItiradhikA, parikSepo'tra bAhyataH // 31 // bAhye ca giriviSkambhe, sahasrayojanonite / syAdantagiriviSkammA, sa cAyaM paribhAvyate // 32 // sahasrANi yojanAnAmaSTau nava zatAni ca / catuHpaJcAzattAMzAH, SaDekAdazanirmitAH // 33 // sahasrA yojanAnyaSTAviMzatistrizatI tthaa| SoDazATyA tathA bhAgA, assttaavekaadshotthitaaH|| 34 // antaH parirayo'ya ca, bhavedasmin vane gireH / vanametadayo padmavedikAvanaveSTitam // 35 // evaM catvAryapi vanAni jJeyAni siddhAyatanamekaikaM, pUrvAdidikacatuSTaye / suvarNazailataH paJcAzadyojanavyatikrame // 36 // vidikSa tAvataivA- smAt, prAsAdA bhadrazAlavat / teSAM caturdizaM vApyaH, pratyekamiti SoDaza // 37 // nandottarA tathA nandA, sunandA varddhanApi ca / aizAnyAM vidizi prAhurvApInAmAni sttmaaH||38|| nandiSeNA tathA'moghA, gostapA 20282920292020 25 // 212 // IN Jain Education a IN nal For Private Personal use only ainelibrary.org Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education ca sudarzanA / AgneyyAM vidizi prAhurvApInAmAni sattamAH // 39 // bhadrA vizAlA kumudA, tathA ca puNDa| riikinnii| naiRtyAM vidizi prAhurvApInAmAni sattamAH // 40 // vijayA vaijayantI cAparAjitA jayantyapi / vAyavyAM vidizi prAhurvApInAmAni sattamAH // 41 // syuzcatasrazcatasrastAH pUrvAdidiganukramAt / sthitAH parItya paritaH, prAsAdAMstAn vidiggatAn // 42 // AgneyyAmatha nairRtyAM prAsAdau zakrabhartRkau / vAyavyAmatha caizAnyAM tAvIzAnasurezituH // 43 // kUTA nava bhavantyatra, nandanAkhyaM ca mandaram / niSadhAkhyaM ca himavatkUTaM rajatanAmakam // 44 // rucakaM sAgaracitraM, kUTaM vajrabalAbhidham / paJcAzatA yojanaiH syurmeroretAni nandane // 45 // paurastya siddhAyatanai zAnIprAsAdayoH kila / antare nandanaM kUTaM tatra meghaGkarA surI // 46 // jambUdvIpe'paratrAsyA, rAjadhAnI sumerutaH / aizAnyAM vidizi proktA, yathArha vijayAdivat // 47 // paurastya - siddhAyatanAgneyI prAsAdayoH kila / antare mandaraM kUTaM tatra meghavatI surI // 48 // rAjadhAnI punarasyAH, pUrvasyAM meruto matA / jambUdvIpe'nyatra yathAsthAnaM vijayadevavat // 49 // apAcyasiddhAyatanAneyIprAsAdayoH kila / apAntarAle niSadhaM, sumedhA tatra devatA // 50 // merordakSiNatastasyA, rAjadhAnIM jagurbudhAH / sahasrAn dvAdazAtItya, jambUdvIpe'paratra vai // 51 // apAcya siddhAyatanAtpratIcyAM pUrvataH punaH / prAsAdAnnairRtIniSThAskUTaM haimavataM sthitam // 52 // zobhate khAminI tatra devatA meghamAlinI / jambUdvIpe'nyatra tasyA, meruto rAjadhAnyapAkU // 53 // meghamAlinIsthAne hemamAlinIti jambUdvIpaprajJaptisUtre / dakSiNasyAM pratIcInAtsiddhA tional 10 122 14 jainelibrary.org Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 18 sarge // 293 // Jain Education yatanatastathA / prAsAdAnnairRtIniSThAdudIcyAM rajatAbhidham // 54 // suvatsA devatA tatra, pratIcyAM kanakAcalAt / jambUdvIpe'nyatra tasyA, rAjadhAnI nirUpitA // 55 // uttarasyAM pratIcInAt, siddhAyatanatastathA / vAyavyakoNaprAsAdAdapAcyAM rucakAbhidham // 56 // vatsamitrA tatra devI, pazcimAyAM sumerutaH / jambUdvIpe 'nyatra tasyA, rAjadhAnI jinaiH smRtA // 57 // evaM ca jambUdvIpaprajJaptisUtravRtti vRhatkSetra samAsasUtravRtti' si rinilaya' kSetra samAsasUtravRttyAdyabhiprAyeNa saumanasagajadanta saMbandhipaJcamakUTapaSTakUTavAsinyau nandanavanapaJcamaSaSThakUTavAsinyau ca dikkumAryau tulyAkhye eva, sthAnAGgasUtrakalpAntarvAcyaTIkAdiSu tu UrddhalokavAsinISu suvatsAvatsamitrAsthAne toyadhArAvicitre dRzyete / udIcyasiddhAyatanAtpratIcyAmatha pUrvataH / prAsAdAdvAyukoNasthAtkUTaM sAgara citrakam // 58 // balAhakA tatra devI, meroruttarataH punaH / jambUdvIpe'nyatra tasyA, rAjadhAnIM jinA jaguH // 59 // udIcyasiddhAyatanAtprAcyAM vAyavyakoNajAt / prAsAdAtpazcimAyAM ca vajrakUmihAntare // 60 // vajrasenA tatra devI, rAjadhAnI sumerutaH / uttarasyAmanyajambUdvIpe jJeyA yathAgamam // 61 // ayaM tAvatkSetra samAsavRhadvRttyabhiprAyaH, jambUdvIpaprajJaptisUtre ca sAgara citrakUTe vajrasenAdevI vajrakUTe balAhakA devI paThyate iti jJeyaM / tathA kSetrasamAsasUtre 'vAriseNe'ti pAThaH, kiraNAvalyAdAvapi vAriSeNeti, jambUdvIpaprajJaptisUtre 'vairaseNe' ti bRhatkSetra samAsavRttau ca vajraseneti nAmeti jJeyaM / etA aSTApyUrdhvalokavAsinyo dikkumArikAH / sugandhyambupuSpavRSTiM kurvanti jinajanmani // 62 // bhadrazAlavanakUTatulyatvena bhava tional vApyo dikumAryava 20 25 // 213 // 28 jainelibrary.org Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ntyamI / mUle paJca yojanAnAM, shtaanyaaytvistRtaaH||63 // vane'pi pazcazatike, pazcAzadyojanottaram / sthitereSAM sthitiH kizcidAkAze balakUTavat // 64 // atraiva nandanavane, sudhAzanadharAdharAt / aizAnyAM vidizi proktaM, balakUTa jineshvraiH||65|| tathoktaM jambUdvIpaprajJaptisUtre-maMdarassa NaM pacayassa uttarapuracchimeNaM etthaNaM NaMdaNavaNe balakUDe NAmaM kUDe paNNatte'ityAdi / vidizo'pi vizAlAH syurmahato vastunaH kila / tad ghaTetAvakAzo'tra, praasaadblkuuttyoH||66|| arddhana nandanavane, kUTametadavasthitam / aparArddhana cAkAze, taduktaM puurvsuuribhiH|| 67 // Aha-nandanavane balakUTa, nandanavanaM ca paJcayojanazatavistIrNAyAM meroH prathama-11 mekhalAyAM tataH kathaM tatra mAti ?, balakUTena paJca yojanazatAni nandanavanasatkAni ruddhAni, paJca yojanaza-15 tAni punamairobahirAkAze, tato na kshciddossH| uktaMca-"nandanavaNa raMbhittA paJcasae joannaaiiniisrio| AyAse paJcasae rubhittA ThAi blkuuddo||1||" iti kSetrasamAsavRttI, jambUdvIpaprajJaptisUtravRttI tu-merutaH paJcAzadyojanAtikrame IzAnakoNe aizAnaprAsAdaH, tato'pIzAnakoNe balakUTamityuktaM, tadabhiprAyaM na vidmH| mAlyavanirisaMbandhiharissahAkhyakUTavat / sarvAtmanedaM vijJeyaM, vyaasaayaamoctaadibhiH|| 68 // balanAmA surastatra, svAmI tadrAjadhAnyapi / meroruttarapUrvasyAM, jambUdvIpe'pare matA // 69 // balAkhyAyA rAjadhAnyAH, kharUpamakhilaM khlu| harissahAyAH sadRzaM, vijJeyamavizeSitam // 70 // gacchadbhizcaityanatyartha, pANDake'do vanaM 1 IzAnezAnasyaizAnatvAvirodhAt na bhinnatA, sahasradIrghatvAcAsya na tathAtvAbhAvaH. in Educa t ional For Private & Personel Use Only W ww.jainelibrary.org Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze pathi / vizrAntyai zrIyate vidyAcAraNairmunivAraNaiH // 71 // sthApanA / pratyAgacchadbhirAnamya, pANDake zAzvatAn balakUTasau18 sargejinAn / vizrAmyadbhirbhUyate'do, jaGghAcAraNasAdhubhiH // 72 // athAsya nandanAbhikhyavanasya smbhuutlaat| manasava yojanAnAM sahasrANi, dvApaSTiM paJcabhiH shtaiH||73|| samanvitAnyatItyAsti, vanaM saumanasAbhidham / yoja- nAdi // 214 // nAnAM paJcazatI, vistIrNa sarvato'pi tat // 74 // asminnapi parikSipya, sthite meruM samantataH / vakSye bAhyAntararUpI, viSkambhau pUrvavadreiH // 79 // yojanAnAM sahasrANi, catvAri dve zate api / dvisaptatyadhike bhAgA, aSTAvekAdazodbhavAH // 76 // bahirvanAdireAsa, eSa pUrvAparAntayoH / dakSiNottarayorvApi, tatropapattirucyate // 77 // merUcchrayasyAtItAni, bhuvaH saumanasAvadhi / triSaSTiryojanasahasrANi rudrejadudhaH // 78 // zatAni saptapaJcAzatsaptaviMzAni tatra ca / labdhAni yojanAnyaMzAstrayazcaikAdazodbhavAH // 79 // asmin rAzI bhUmigatAnmeruvyAsAdvizodhite / mAnaM yathoktaM jAyeta, bAdhAyA girivistRteH|| 8 // vyAso vanasyobhayataH, paJcapaJcazatAtmakaH / bAhyavyAsAttatsahasre, zodhite shessmaantrH|| 81 // sa cAya-yojanAnAM sahasrANi, trINi kiJca zatadvayam / dvisaptatyadhika bhAgA, aSTa caikaadshodbhvaaH||82|| tathA-girAyaH parikSepastrayodaza shsrkaaH| ekAdazazatAH paJca, SaT caikAdazajA lavAH // 83 // antagiriparikSepaH, saha-II srANi daza tryH| zatAzcaikonapaJcAzAstrayo bhAgAzca rudrjaaH|| 84 // evamuktAbhilApena, jJeyA vaktavyatA- // 214 // khilA / atrApi nandanAbhikhyavanavatkUTavarjitA // 85 // tathaivaikaikamAzAsu, vijJeyaM siddhamandiram / vidikSu 27 Jain Education ind a l For Private Personel Use Only nelibrary.org Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12620200 punarekaikaH prAsAdo vApikAvRtaH // 86 // sumanAH saumanasA ca, saumanAMsA manoramA / aizAnyAM vidizi proktA, vApyaH prAcyAdidikamAt // 87 // saduttarakururdevakururvahnividizyatha / vApyazcatasraH kramato, vAriSeNA sarakhatI // 88 // vizAlA mAghabhadrA cAbhayasenA ca rohinnii| vApyazcatasro naiRtyAM jJeyAH pUrvAdyanukramAt // 89 // bhadrottarA tathA bhadrA, subhadrA ca tthaa'praa| bhadrAvatIti vAyavyakoNe vApyo yathAkramam // 10 // AgneyyAmatha nairRtyAM, prAsAdau zakabhartRko / aizAnyAM vAyavyAyAM ca, taaviishaansureshituH||91|| evaM vanaM saumanasaM, lezato varNitaM mayA / varNayAmi vanamatha, pANDukaM zikharasthitam // 92 // atItyo saumanasavanasya samabhUtalAt / yojanAnAM sahasrANi, sstttriNshtmuprydhH||93 // prajJaptaM paNDakavanamanekasurasevitam / cAraNazramaNazreNIzritakalpadrumAzrayam // 94 // caturnavatyA saMyuktA, yojanAnAM catuHzatI / vanasyAsya cakravAlaviSkambho varNito jinaiH||95|| upapattizcAtra merumauleH sahasravistRtAt / zodhayecUlikAmUlavyAsaM zodAdazayojanIm // 96 // avaziSTe'rkIkRte ca, yathoktamupapadyate / mAnamasya mrktmnniyeykaakRteH||97|| yathA meruM parikSipya, sthitA puurvvntryii| parikSipya sthitamiha, tathedaM merucUlikAm // 98 // trisahasrI zayojanAnAM, dvASaSTyA saMyutaM zatam / vizeSAbhyadhika kiJcitparikSepo'sya vrnnitH|| 99 // asmin merucUlikAyAH, paJcAzadyojanottaram / siddhAyatanamekaika, prAvidizAM catuSTaye // 200 // vidikSu punarekaikaH, prAsAdo vaapikaavRtH| nAmAnyAsAM vApikAnAmaizAnyAdividikamAt // 1 // puNDrA puNDraprabhA caiva, suraktAkhyA Jnin Educatio n al For Private & Personel Use Only INrjainelibrary.org HOM Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 18 sarge // 215 // tathAparA / raktAvatIti caizAnaprAsAde vApikA matAH // 2 // kSIrarasA cekSurasA, tathA'mRtarasAbhidhA / vAruNIti kilAgneyaprAsAde vApikAH smRtAH // 3 // zaGkhottarA tathA zaGkhA, zaGkhAvarttA balAhakA / prAsAde nairRtIsaMsthe, vApikAH parikIrttitAH // 4 // puSpottarA puSpavatI, supuSpA puSpamAlinI / vAyavyakoNe vApyaH syuH sarvAH pUrvAditaH kramAt // 5 // AgneyanairRtyagatI, prAsAdau staH zatakratoH / vAyavyaizAnasatkau tAvIzAnendrasya varNitau // 6 // caityaprAsAdavApInAM mAnaM triSu vaneSvapi / sadbhadrazAlavanavadvijJeyamavizeSitam // 7 // athAsmin paNDakavane'bhiSekAH svayambhuvAm / zilAzcatasraH prajJaptAH snAnodakapavitritAH // 8 // AdyA |pANDuzilAnAmnI, dvitIyA pANDukambalA / tRtIyA ca raktazilA, caturthI raktakambalA // 9 // amUnyAsAM nAmAni jambUdvIpaprajJaptisUtre, kSetrasamAse tu pANDukambalA 1 atipANDukambalA 2 raktakambalA 3 atiraktakambalA 4 evamAsAM nAmAni paThyante / prAcyAM merucUlikAyAH, prAk paryante vanasya ca / bhAtyarjunasvarNamayI, zilA pANDuzilAbhidhA // 10 // sA pUrvApara vistIrNA, tathodagdakSiNAyatA / AyAmato yoja nAnAM zatAni paJca kIrttitA // 11 // zatAnyarddhatRtIyAni, madhye viSkambhato matA / arddhacandrAkRtestasyA, | madhye paramavistRtiH // 12 // pUrvAparaH zaratvena, vyAso'syAH paramo budhaiH / jIvAtvena ca paramAyAmastu | dakSiNottaraH // 13 // parikSepo dhanuH pRSThatayA bhAvyo yathocitaH / tattatkaraNarItyA vA, samAneyaM zarAdikam | // 14 // caturyojana piNDAyAmasyAM bhAti caturdizam / toraNAlaGkRtaM katraM, sopAnAnAM tryaM trayam // 15 // Jain Education national pANDukamba lAdayaH 20 25 // 215 // 28 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhijyacApAkArA yA, vakratA cUlikAdizi / RjutA khakhadikkSetrAbhimukhA'syA vibhAvyatAm // 16 // atyantakamanIyAyAmasyAM vRndArakabajAH / AsInAzca zayAnAca, vidanti paramAM mudam // 17 // vedikAvanakhaNDAbhyAM, samantAdiyamAvRtA / kAJcIdAmanIlaparidhAnAbhyAmiva kAminI // 18 // dakSiNasyAmudIcyA ca, tasyAM siMhAsane sthite / dhanuHpaJcazatavyAsAyAme tadarddhamedure // 19 // jJeyo grnthaantraatsiNhaasnyorih| varNakaH / anAvRtasthalasthAnAdeSAM candrodayaM vinA // 20 // tulyatvAdanayoAsAyAmAbhyAM caturasratA / caturasrapIThabandharUpe jJeye ime ttH||21|| uttarAhe tatra siMhAsane devaashcturvidhaaH| abhiSiJcanti kacchAdivijayASTakatIrthapAn // 22 // siMhAsane dAkSiNAtye, vijayeSu 'kilASTam / vatsAdikeSu saMjAtAn, snapayanti jinezvarAn // 23 // ayaM bhAvaH-zilAyAH saMmukhaM hyasyAH, pUrvasyAM dizi vartate / kSetraM pUrva videhAkhyaM, vijayAstatra SoDaza // 24 // utkarSato'pi tatra dvau, jAyate yugapajinau / tatra zItottarAbhAvivijayASTakajo jinaH // 25 // siMhAsane surAdhIzairauttarAhe'bhiSicyate / dAkSiNAtye dAkSiNAtyavijayASTakajo jinaH // 26 // evaM bhAvyaM pazcimAyAmapi siMhAsanadvayam / pratyagavidehAhadyogya, dkssinnottryordishoH||27|| tadekai dAkSiNAtyodIcyayoH zilayoH kila / yadbhAratairavatayorekaikasyAhato jniH||28|| vanasyAtho dAkSiNAtyaparyante pANDukambalA / dakSiNasyAM dizi merucUlikAyAH pratiSThitA // 29 // dakSiNottaravistIrNA, prAkpazcimAyatA ca sA / RjutA'syAdakSiNasyAM, vakratA cUlikAdizi // 30 // uparyasyA madhyabhAge, siMhA Jain Education in de KOHainelibrary.org Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhiSekasiMhAsa nAni lokaprakAzesanamanuttaram / surendraistatra bharatajAto jino'bhiSicyate // 31 // amuSyA dakSiNA mukhyA, sanmukhaM bharataM 18 sarge ytH| tatastatratyasArvasya, yuktamatrAbhiSecanam // 32 // zeSaM tu mAnasaMsthAnasopAnavedikAdikam / sarvA sAmapi vijJeyamavizeSeNa pANDavat // 33 // varNatazcoktarUpe dve, kumudodarasodare / vakSyamANe punaH koknd||216|| vidrumabandhure // 34 // ayaM tAvajambUdvIpaprajJaptisUtravRttyabhiprAyaH, bRhatkSetrasamAsasUtravRttau tu sarvAH zvetasuvarNamayya uktA iti jJeyaM / vanapazcimaparyante, zilA raktazilAbhidhA / pratIcyAM merucUlAyAstapanIyamayI matA // 35 // pUrvapazcimavistIrNA, sA dkssinnottraaytaa| RjutA'syAH pazcimAyAM, vakratA cUlikAdizi // 36 // syAtpratIcIsaMmukhAyAmasyAM siMhAsanadvayam / jinajanmAbhiSekAI, dakSiNottarayordizoH // 37 // zItodottaradigbhAvipakSmAdivijayASTake / saMjAto'hanauttarAhasiMhAsane'bhiSicyate // 38 // zItodAdakSiNAbhAvivaprAdivijayASTake / jAto jino dAkSiNAtyasiMhAsane'bhiSicyate // 39 // udIcyAM merucUlAyA, udIcyAnte vanasya ca / raktavarNamayI raktakambalA vartate zilA // 40 // dakSiNottaravistIrNA, sA pUrvapazcimAyatA / udagu RjvI cUlikAto, vakrA tathottarAmukhI // 41 // asyAM siMhAsanaM madhye, maNiratnamanoharam / airAvatakSetrajAto, jinastatrAbhiSicyate // 42 // evaM merugirAvasminnabhiSekAsanAni SaT / abhi kastu yugapaccaturNAmathavA dvyoH||43|| pUrvAparavideheSu, nizIthe'rhajaniyaMdA / bharatairavatakSetre, madhyAhA syAttadA yataH // 44 // zeSeSvapi vyavastheyaM, tulyA caturpu meruSu / siMhAsanAnyatastriMzadbhavanti sarvasaMkhyayA ||216 // 28 Jain Educatio n al For Private Personel Use Only D ow.jainelibrary.org Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ISI // 45 // sthApanA / triMzatastIrtharAjAM tu, yugapanna janirbhavet / bharatairAvatavideheSu kAla viparyayAt // 46 // yuktaivoktA tataHprAcyairahatAM yugpjniH| utkarSAviMzatereva, dazAnAM ca jaghanyataH // 47 // bhArateSvarAvateSu, kAlasya sAmyato mithaH / hInAdhikAnAM pUrvoktasaMkhyAto na janirbhavet // 48 // pANDukAkhyavanasyAsya, madhyabhAge sunishcite| cakAsti cUlikA merovryvaidduuryrtnjaa||49|| visphurtpnnddkvnshraavaantHprtisstthitH| yavArakastamba iva, bhadrakRjjinajanmani // 50 // catvAriMzadyojanAni, tuGgatvena bhavedasau / dvAdazaiva yojanAni, mUle viSkambhato matA // 51 // madhye ca yojanAnyaSTau, catvAryupari vistRtA / udastAtucchagopucchasusthasaMsthAnazAlinI // 52 // saptatriMzadyojanAni, sAtirekANi kiJcana / mUle'syAH paridhirmadhye, sAdhikA paJcaviMzatiH // 53 // sAdhikAni dvAdazeSatparikSepa uparyatha / vyAsAnusArato bhAvyo'nyatrApi paridhiqdhaiH // 54 // athaitasyAM cUlikAyAmutkrAnte yojnaadike| mUlAttatpazcamalavaH, kSIyate muulvistRteH||55|| meroyathaikAdazabhiryojanojanaM haset / kSIyate yojanaM tadvatpaJcabhiryojanairiha // 56 // utkrAntAyAM mUlabhAgAdyathA yojnviNshtii| viMzataH paJcamo bhAgaH, sthAcaturyojanAtmakaH // 57 // tasmiMzca mUlaviSkambhAdapanIte bhavediha / viSkambho yojanAnyaSTAvitthaM sarvatra bhAvanA // 58 // yadvA mauleratikrAntamadho yadyojanAdikam / vibhakte paJcabhistasmin , labdhe caturbhiranvite // 59 // jAyate'bhIpsite sthAne, viSkambho'tra yathova'taH / apakrAntI yojanAnAM, viMzataH sa vibhAvyate // 60 // viMzateH paJcabhirbhAge, yojanAnAM catuSTayI / labdhA catu o202020020201202020.2002020-20200 co.pra.37 Jain Education A n al For Private Personal Use Only Dr.jainelibrary.org Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 18 sarge // 217 // bhiryuktA'STau yojanAnIti bhAvanA // 61 // asau padmavedikayA, parItA kAnanena ca / sahakAralatevoccairAlavAlena rAjate // 62 // etasyAzca zirobhAge, kamanIyamahItale / prApnuvanti parAM prItiM, nirjarAH sukhanirbharAH // 63 // madhye'tra siddhAyatanaM, tadekaM krozamAyatam / tathA krozArddhavistAraM dezonaM krozamunnatam // 64 // aSTottarazataM tatra, pratimAH zAzvatArhatAm / vaitADhya caityavatsarvaM vaktavyamiha varNanam // 65 // aneke suragandharvAstatra gAyanti lIlayA / zRNvanti zrotrasubhagaM, jinagItaM surezvarAH // 66 // jinAgre tatra nRtyantyaH, kurvanti tridazAGganAH / merumaulisthamarutAM, vaMzArUDhanaTI bhramam // 67 // kiMcAyaM mandaro 1 meruH 2, sudarzanaH 3 svayaMprabhaH 4 / manoramo 5 girirAjo 6, ratnoccaya 7 ziloccayo 8 // 68 // lokamadhyaM 9 lokanAbhiH 10, sUryAvarttI 11 'stasaMjJitaH 12 / digAdi 13 sUryAvaraNA 14 vataMsaka 15 nagottamAH 16 // 69 // ebhiH SoDazabhiH khyAto, nAmabhirbhUdharo bhuvi / spRzannabhramadabhrAMzuH, kalAbhiriva candramAH // 70 // tatrApi mandara iti, mukhyanAmaiSu nAmasu / mandarAkhyaH muro hyatra, svAmI patyopamasthitiH // 71 // maharddhiko nivasati, khyAtaM tadyogato hyadaH / yadvedaM zAzvataM nAma, bharatairavatAdivat // 72 // evaM mahAvidehAnAM kharUpaM lezato mayA / kIrttitaM kIrttivijayagurukramakajAlinA // 73 // satatamahatamokSaM nyakSalakSmInidhAnaM, jayati jagati varSa zrIvidehAbhidhAnam / avirahitamanekairdevadevairnRdevairatibalabaladevairvAsudevaiH sadaiva // 74 // (mAlinI ) tatra tIrthakaracakravarttinAM, vAsudevabaladevayorapi / syAjjaghanyapadatazcatuSTayaM brUmahe'tha paramaprakarSataH // 75 // ( rathoddhatA ) Jain Educationational merucUlA 20 25 // 217 // 28 jainelibrary.org Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education t dvAtriMzantIrthanAthAH prativijaya mihaikaikabhAvena bodhyA, aSTAvyA viMzatiH syAtprabalahalabhRtAM zArGgiNAM cakriNAM ca / ekatrotpattyayogAddharihaladhara yozcakribhiH sAkamevaM vyatyAso'nyo'nyameSAmakathi gaNadharendraH prakarSAprakarSe // 76 // ( sragdharA ) vizvAzcaryadakIrttikIrti vijayazrIvAca kendrAnti SadrAjazrI tanayo'taniSTa vinayaH zrItejapAlAtmajaH / kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, sarge nirgalitArthasArthasubhagaH pUrNo'yamaSTAdazaH // 277 // // iti zrIlokaprakAze'STAdazaH sargaH samAptaH // granthAgraM 307 // athaikonaviMzaH sargaH prArabhyate // atho mahAvidehAnAmudakasImAvidhAyakaH / bhUdharo nIlavAnnAma, syAdvaiDUryamaNImayaH // 1 // khAmino nIlavAnnAmno, yogAtpalyopamasthiteH / nIlavAnityasau khyAto, yadvedaM nAma zAzvatam // 2 // jambUdvIpe'nyatra cAsya, meroruttarataH purI / vakSyamANasurANAmapyevaM puryAyurAdikam // 3 // dakSiNottara vistIrNaH, sa pUrvapazci mAyataH / sarvamasya niSadhavad, jJeyaM dhanuH zarAdikam // 4 // kiMtu jIvA dakSiNasyAmuttarasyAM zarAsanam / dakSiNAbhimukho bANa, evamagre'pi bhAvyatAm // 5 // dIpraprabhairayaM kUTairnavabhiH zobhito'bhitaH / brahmavratazrutaskandha, iva guptinirUpaNaiH // 6 // tatra siddhAyatanAkhyaM, samudrAsannamAdimam / dvitIyaM nIlavatkUTaM, nIla 10 13 jainelibrary.org Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20/0202020 nIlavAna pata lokprkaavtprvteshitH||7|| tataH pUrvavidehe zasuparvaizvaryazAlitam / kUTaM pUrvavidehAkhyaM, tRtIyaM parikIrtitam // 8 // 19 sarge| zItAkUTaM turIyaM ca, zItAnadIsurIzritam / nArIkAntaM paJcamaM tannArIkAntAsurIzritam // 9 // kesarihRdavA- sinyAH, kIrtidevyA niketanam / SaSThaM spaSTaM jinapraSTaiH, kIrtikUTaM prakIrtitam // 10 // tathA'paravidehAkhyaM, // 21 // kUTaM saptamamIritam / sadA'paravidehezanirjarasthAnamuttamam // 11 // ramyakakSetranAthena, rmykaakhysudhaabhujaa| adhiSThitaM yacchiSTeSTaistanniSTaGkitamaSTamam // 12 // tathA cAnavamajJAnaiH, kUTaM navamamIritam / upadarzanasaMjJaM tadupadarzanadaivatam // 13 // eSAmAye jinagRhaM, zeSeSu punaraSTasu / tattatkUTasamAkhyAnAM, prAsAdAH kUTanAkinAm // 14 // uktavakSyamANakUTaprAsAdacaityagocaram |khruupN himavatkUTaprAsAda jinsdmvt||15|| asyopari mahAnekazcakAsti kesarihadaH / niSadhoparibhAgasthatigiccheriva sodrH||16|| atyantasundarAkArakesarAlIpariSkRtaH / zobhate zatapatrAdyaiH, khyAto'yaM kesarI ttH||17||he nimnage hRdAdasmAnnirgate kanyake iva / zItA ca nArIkAntA ca, dakSiNottarage kramAt // 18 // dAkSiNAtyatoraNena, nirgatya dkssinnaamukhii| zItA pUrvavidehAntargatvaiti prAkpayonidhim // 19 // vizeSato'syAH svarUpaM ca prAguktameva / uttarAhatoraNena, vinirgtyottraamukhii| nArIkAntA khaprapAtakuNDe nipatya nirgatA // 20 // dakSiNAI ramyakasya, vidadhAnA dvidhA khalu / asaMprAptA yojanena, mAlyavantaM nagaM tataH // 21 // ramyakasyAparabhAgaM, dvidhA kRtvA'parAmbudhau / SaTpaJcAzacchaivalinI- sahayoti saMzritA // 22 // asyA vArddhipravezAntaM, kharUpamAdodgamAt / vijJeyaM harisalilAnadyA ivA briTikaTaraser // 218 // 27 Jain Education in For Private & Personal use only inelibrary.org IAN Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |vizeSitam // 23 // hrade'sminmUlakamalaM, caturyojanasaMmitam / tadA pramANAni, panAnAM valayAni SaT // 24 // palyopamasthitistatra, kIrtitA kiirtidevtaa| bhavanAdisthitistvasyAH, zrIdevyA iva bhAvyatAm // 25 // iti nIlavAn prvtH|| sthaapnaa|| uttarasyAM nIlavato, dakSiNasyAM ca rukminnH| rAjate ramyakakSetraM, ramyakAmarabhartRkam // 26 // kharNamANikyakhacitai pradezamanoramaiH / nAnAkalpadramai ramyatayedaM ramyakAbhidham // 27 // paramAyAmarUpA'sya, pratyaJcA harivarSavat / kiMvatra sA dakSiNasyAmuttarasyAM zarAsanam // 28 // iSubAhAkSetraphalAdyapIha harivarSavat / kSetrAnubhAvakAlAdikharUpaM tadeva ca // 29 // kSetrasyAsya madhyabhAge, vibhaajko'yodvyoH| mAlyavAniti vikhyAto, vRttavaitAThyaparvataH // 30 // mAlyavatsadRzAkAraistadevAruNaprabhaiH / sadA rAjannutpalAyai|molyavAniti kIrtyate // 31 // jambUdvIpaprajJaptisUtre tu mAlyavatparyAya iti nAma dRzyate / prabhAsAkhyasurastatra, khAmI plyopmsthitiH| meroruttaratastasya, purI nIlavadAdivat // 32 // harivarSasthAyigandhApAtivaitADhya zai- 10 lavat / jJeyamasyApi sakalaM, kharUpamavizeSitam // 33 // II udga ramyakavarSasyApAga hairaNyavatasya ca / rukmI nAmnA varSadharaH, prajJaptaH paramarSibhiH // 34 // sa pUrva-18 pazcimAyAmo, dkssinnottrvistRtH|mhaahimvto bandhurivAtyantasamAkRtiH // 35 // rukmaM rUpyaM tadasyAstI-1 tynvrthklitaabhidhH| sarvAtmanA rUpyamayo, rukminAmasurAzritaH // 36 // idaM jambUdvIpaprajJaptivRttI, kSetra-II 14 20090028069200000 Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only INw.jainelibrary.org Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAza 19 sarge // 219 // samAsavRttau tu rukma-zvetaM hema, tanmayo'yamukta iti jJeyaM / viziSTairaSTabhiH kUTaiH, so'titunggairlngkRtH| diga-1 ramyakaM runAnAmaSTAnAM krIDAparvatakairiva // 37 // AdyaM pUrvArNavAsannaM, siddhAyatanasaMjJitam / rukmidevAdhiSThitaM ca mI ca rukmisaMjJaM dvitIyakam ||38||rmykaadhiishvrsthaanN,tRtiiyN ramyakAbhidham / turya narakAntAdevyA, narakAntAbhidhaM ca tat // 39 // tathA mahApuNDarIkahadezAyAH zubhAspadam |buddhikuuttN buddhidevyAH , paJcamaM parikIrtitam // 40 // rUpyakUlAnadIdevyAH , SaSThaM kUTaM tdaakhyyaa| saptamaM hairaNyavataM, hairaNyavatadaivatam // 41 // maNikAMcanadevADyaM, maNikAcanamaSTamam / Aye jinAlayo'nyeSu, prAsAdAH khaaminaakinaam||42||maanN svarUpaM kUTAnAM, caityanirjarasadmanAm / himavagirivatsarva, tathaivAsya girerapi // 43 // hRdo mahApuNDarIko, mhaapdmdopmH| vibhAti salilaiH svacchanirjayanmAnasaM srH||44|| asmiMzca mUlakamalaM, yojanadvayasaMmitam / tadardhAdhapramANAni, zeSAjavalayAni SaT // 45 // sthaapnaa||anaadhisstthaayikaa buddhabAdhitAbuddhidevatA bhavanAdisamRddhyA sA, shriidevtaanukaarinnii||46|| hRdAdasmAdApage de, dakSiNodagmukhe kramAt / vinirgate zmazrulekhe, ivottrausstthmdhytH||47|| dAkSiNAtyatoraNena, niHsRtya dkssinnaamukhii| narakAntA khake kuNDe, gatvA slAveva nirgatA // 48 // ramyakodIcyabhAgasya, dvaidhIkArabhayAdiva / arvAka sthitA yojanena, mAlyavaddharaNIdharAt // 49 // tato valitvA bhindAnA, pUrvAddha ramyakasya sA / pUrvAmbhodhI yAti nadISaTpaJcAzatsahasrayuka // 50 // uttarAhatoraNena, vinirgatyottarAmukhI rUpyakulA khaprapAtakuNDe nipatya nirgatA // 51 // dakSiNArddha ca hairaNyavatasya kurvatI vidhaa| krozadvayenAsaM-II | 28 TaTiseeeee 9 / / Join Educatio n al ION For Private Personal Use Only U w .jainelibrary.org Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAptA, vikaTApAtinaM girim // 52 // tato nivRttya hairaNyavatAparArddhabhedinI / aSTAviMzatyA sahasraH, sarinirAzritA pathi // 53 // tAhakSetravibhedotthapAtakAnuzayAdiva / papAta pazcimAmbhodhau, tahaSkRtajighAMsayA // 54 // iti rukmiprvtH|| sthaapnaa|| / kSetraM ca hairaNyavatamudIcyAM rukmiNo gireH| dakSiNasyAM zikhariNoIyolInamivAntare // 55 // rUpyaM hiraNyazabdena, suvarNamapi cocyate / tato hiraNyavantau dvau, tanmayatvAddharAdharau // 56 // rukmI ca zikharI cApi, taddhiraNyavatoridam / hairaNyavatamityAhuH, kSetrametanmahAdhiyaH // 57 // prayacchati hiraNyaM vA, yugminAmAsanAdiSu / yatsanti tatra bahavaH, zilApaTTA hiraNyajAH // 58 // prabhUtaM tannityayogi, vA'syAstIti hiraNyavat / tadeva hairaNyavatamityAhumunisattamAH // 59 // hairaNyavatanAmA bA, devaH plyopmsthitiH| aizvarya kalayatyatra, tadyogAtprathitaM tathA // 60 // kSetrAnubhAvo mAnaM ca, tRtirazcAmapi sthitiH| nikhilaM haimavatavadvijJeyamiha dhIdhanaiH // 61 // kSetrasyAsya madhyabhAge, cturNshvibhaajkH| vaitAtyo vikaTApAtI, rAnikaH plysNsthitH||62|| padmotpalazatapatrAdIni santyatra saMtatam / vikaTApAtivarNAni, vikaTApAtyayaM ttH||63|| Aste devo'ruNAkhyo'tra, svAmI plyopmsthitiH| jambUdvIpe'nyatra nagaryudIcyAmasya merutH|| 64 // zeSamasya svarUpaM tu, gandhApAtinagendravat / evaM catvAro'pi vRttavaitAkhyA rAnikAH smaaH||65|| evaM ca kSetravicArasUtravRttyabhiprAyeNa haimavate zabdApAtI hairaNyavate vikaTApAtI 12920289easee 14 Jain Education For Private Personal Use Only Dalainelibrary.org Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAzeza harivarSe gandhApAtI ramyake mAlyavAniti vRttavaitAkhyAnAM vyavasthA, jambUdvIpaprajJaptyabhiprAyeNa tu haimavate hairaNyavataM 19 sarge zabdApAtI harivarSe vikaTApAtI ramyake gaMdhApAtI hairaNyavate mAlyavAniti vyavasthetyatra tattvaM sarvavidve-zikharIca dyam / iti hairaNyavatakSetraM // sthApanA // // 220 // | udIcyAM hairaNyavatAdapAgairavatAdapi / SaSTo varSadharaH khyAtaH, zikharI nAma parvataH // 66 // jJeyaH zikharizandena, vRkSastadAkRtIni ca / bhUyAMsi ratnakUTAni, santyatreti zikharyasau // 67 // santyekAdaza kUTAni, vakSyamANAni yAni tu / tebhyo'mUnyatiriktAni, kUTAnIti vibhAvyatAm // 68 // anyathA sarvazailAnA, ythoktkuuttyogtH| zikharitvavyapadezaH, saMbhavana kena vAryate ? // 19 // sa caikAdazabhiH kUTaiH, parito'.. laGkRto giriH| pratimAbhiriva zrAddhadharmaH zarmadadarzanaH // 70 // AyaM siddhAyatanAkhyaM, pUrvavAridhisannidhau / dvitIyaM zikharikhargikUTaM zikharisaMjJakam // 71 // tRtIyaM hairaNyavatakUTaM tatkhAmidaivatam / turya suvarNakUlAkhyaM, tannadIdevatAspadam // 72 // dikkumAryAH surAdevyAH, paJcamaM ca tdaakhyyaa| SaSThaM raktAvartanAkhyaM, lakSmIkUTaM ca saptamam // 73 // raktavatyAvarttanAkhya, prajJaptaM kUTamaSTamam / ilAdevyA dikamAryA, nAmnA ca navamaM matam // 7 // dazamaM cairAvatAkhyamairAvatasurAzritam / sthAttiginchihadezAyAstiginchikUTamantimam // 7 // idaM jambUdIpaprajJa- // 22 // ptisUtrAbhiprAyeNa, kSetrasamAseSu tvatra paJcamaM zrIdevIkUTa, navamaM gandhApAtIkUTamiti dRzyate / Aye caityaM zeSakUTadazake ca sudhAbhujAm / ttttkuuttsmaakhyaanaaN,syuHpraasaadaavtNskaaH||76|| puNDarIkahadazcAtra, padmahadasaho- 28 25 Jain Education linelibrary.org For Private 8 Personal Use Only l a OM Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ drH| asmiMzca mUlakamalamekayojanasaMmitam // 77 // tadA pramANAni, zeSAbjavalayAni SaT / lakSmIdevI vasatyatra, sthityA zrIdevateva sA / / 78 // himavadbhirivatsarva, mAnamatrApi cintyatAm / jyAbAhAdhanurAdInAM, IS kevalaM digvipryyH|| 79 // nadyastisro idAdamAnnirgatAstribhiradhvabhiH / nadI suvarNakUlAkhyA, raktA raktava tIti ca // 80 // dakSiNenAdhvanA tatra, nirgatya dakSiNAmukhI / suvarNakUlA patati, kuNDe khasamanAmani // 81 // tato nirgatya hairnnyvtottraarddhbhedinii| yojanArddhana dUrasthA, vikaTApAtibhUdharAt // 82 // prAk parAvartya | hairnnyvtpuurvaarddhmaaditH| sUtradhArasyeva rajjurdidhA vidadhatI kramAt // 83 // aSTAviMzatyA sahasranadIbhiH paripUritA / gRhiNIva svAmigehe, vizati prAcyavAridhau // 84 // asmAdeva hRdAtmAcyatoraNena vinirgtaa| raktAnadI pUrvadizi, pravRttA parvatopari // 85 // yojanAnAM paJcazatImatikramya tataH param / raktAvartanakUTasyAdhastAduttarato bhavet // 86 // trayoviMzAM paJcazatI, yojanAnAM kalAtrayam / sAI gatvA'dhikamudazikharizmAdharopari // 87 // vanajikiyottIrya, kuNDe raktAprapAtake / zatayojanaprapAtA, bhujaGgIvAvizahile // 88 // udIcyatoraNenAsmAdvinirgatyottarAmukhI / nadIsaptasahasrAThyA, vaitAdayagirisImayA // 89 // dAH khaNDaprapAtAyAH, prAcyAM vaitAkhyabhUdharam / bhittvodIcyaiH saptanadIsahasrarAzritA'dhvani // 90 // sahasraH saritAmevaM, caturdazabhirAzritA / vibhidya jagatIM pUrvArNave'sau vizati drutam // 91 // pazcimena toraNena, idAdasmAdvinirgatA / raktAvatI pazcimAyAM, pravRttA parvatopari // 92 // atikramya paJcazatI, nijaavrtnkuutttH| parvato Jain Educat onal For Private Personel Use Only V w.jainelibrary.org Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 19 sarge // 221 // 20 paryuttarasyAM, vyUDhA tatra vyatItya ca // 93 // trayoviMzAM paJcazatI, sAgraM sArddhakalAtrayam / vajramayyA jiti- airAvatam kayA, yojanaikazatonnatAt // 94 // nipatya parvatAdraktAvatIprapAtakuNDake / roSAvezAnmAninIva, dattajhampA | mahAvaTe // 95 // udIcyenAdhvanA tasmAdudagmukhI vinirgtaa| AvaitAkhyAntikaM saptanadIsahasrasevitA // 96 // kandarAyAstamisrAyAH, pazcimAyAM dharAdharam / drutaM vibhidya vaitAdhyamuttarArddha samAgatA // 97 // udIcyaiH saptabhiH sindhusahasraH saha gacchati / pazcimAbdhAviti nadIcaturdazasahasrayuka // 98 // iti zikhari-| prvtH|| sthApanA // uttarasyAM zikhariNa, udIcyalavaNArNavAt / dakSiNasyAmairavatakSetraM bhAti manoharam // 99 // airAvataH suro yasya, svAmI plyopmsthitiH| vasatyatra tataH khyAtamidamairAvatAkhyayA // 10 // bharatasya pratibimba-1 mivedaM saMmukhe'mbudhau / tatpramANaM tena tulyaM, sadA tadanuvartate ||1||bhaanunaa bhAsite tasmiMstenedamapi bhAsi-1 tam / indunA zobhite tatrAdo'pi syAttena zobhitam // 2 // tadyadA SaDirarakairbhinnAM bhinnAM dazAM zrayet / tathedamapi sanmitramiva mitrAnuvRttikRt // 3 // jine tatra jino'trApi, cayatra tatra cakriNi / vAsudevA-18 diSu satsu, tatrAtrApi bhavanti te||4|| idaM dazAzcaryayutaM, syAttatrAzcaryazAlini / hasatIva nijaM mitraM, // 221 // bharataM tulyaceSTayA // 5 // madhyasthitena dvedhedaM, vaitAvya giriNA kRtam / dAkSiNAtyairAvatArddhamudIcyairAvatArddhakam // 6 // yadudIcyArNavAsannamuttarArddha tducyte| zikharikSmAdharAsanna, dakSiNArddhamudIritam // 7 // kSetrA zA zrayet / , cayatra tatra ca zAzcayeyutaM, syA // madhye sthitena Jain Educatio n al For Private Personal Use Only ( O w.jainelibrary.org Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zApekSayA yeSA, dakSiNodagvyavasthitiH / sUryAzApekSayA tvasya, yAmyAI vArddhisannidhau // 8 // udIcyA nagAsannaM, vyavahArastvayaM punaH / kSetrAzApekSayA sarvo, na tApadigapekSayA // 9 // udIcyA masya yAmyabharatArddhana sannibham / tadvajIveSucApAni, bAhA'trApi na saMbhavet // 10 // itaH prabhRti yAmyA diSu sarva vivaIte / AvidehArddhamiSvAsajIvAbAhAzarAdikam // 11 // vaitAvyasyApyatra tata, uttarasyAM kilAlpakaH / / AyAmo dakSiNasyAM ca, varddhamAnaH kramAnmahAn // 12 // yAmyavidyAdharazreNyAM, vidyaadhrpuraannytH| SaSTirbha-13 vansyudIcyAyAM, zreNyAM pazcAzadeva ca // 13 // zeSaM sarvamAbhiyogyazreNivedIvanAdikam / jJeyaM bhrtvaitaaddhyo|pmmuktaanusaartH||14|| kUTAnyekAdazAtrApi, tannAmAni tathA kramAt / kiMtu nAni vizeSo'sti, dvitI. yasyASTamasya ca // 15 // dakSiNairavatAo~khya, daitIyIkaM bhavediha / uttarairAvatA khyaM, bhavecca kUTamaSTamam // 16 // raktAraktavatIzrotakhinIbhyAM tasthuSA'ntare / vaitAvyena ca SaTkhaNDamidamairAvataM kRtam // 17 // tatra ca-uttarArddhamadhyakhaNDe, udiicylvnnoddheH| dakSiNasyAmudIcyAM ca, vaitAThyAbhidhabhUdharAt // 18 // catu zAdhikazataM, yojanAnAM kalAstathA / ekAdazAtikramyAdhivaitAkhyAbhyAmihAntare // 19 // nagarI syAdayo dhyAkhyA, navayojanavistRtA / dvAdazayojanAyAmA'laGkRtottamapUruSaiH // 20 // zeSAH pazcApi khaNDAH syuraISI nAryA dharmavarjitAH / atrApi cAryadezAnAmadhyardA paJcaviMzatiH // 21 // eteSveva hi dezeSu, jinacayarddha cakriNAm / syAduttamanRNAM janma, prAyo dhrmvyvsthitiH||22|| MeeeeeeeTayara JainEducation inA M For Private Personal Use Only 313nelibrary.org Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 19 sarge // 222 // Jain Education evaM ca jambUdvIpe'smin, saptakSetrI virAjate / madhye mahAvidehAkhyamapAgudaka tryaM trayam // 23 // bharatairAvate tatra, tulyarUpe nirUpite / samakharUpe hairaNyavata haimavate api // 24 // ramyakAkhyaharivarSe, ubhe tulAdhRte iva / pUrvApara videhAnAmapyevaM tulyatA matA // 25 // devottarakurUNAmadhyeva tu / vinA bharatairavata videhAnaparAH punaH // 26 // akarmabhUmayaH SaT syuH, kRSyAdikarmavarjitAH / tisro bharateravatavidehAH karmabhUmayaH // 27 // tathA cAtra varSadharaparvatAH Sad prakIrttitAH / videhebhyo dakSiNasyAmudIcyAM ca trayaM trayam // 28 // himavacchikharI caikAdazakUTau mithaH samau / rukmimahAhimavatAvaSTakUSTau tathaiva ca // 29 // nIlavanniSadhau tulyau, navakUTau parasparam / merurnirUpamaH so'pi, navakUTopazobhitaH // 30 // bharatairAvatakSetradvAtriMzadvijayodbhavAH / vaitAkhyAH syuzcatustriMzatpratyekamekabhAvataH // 31 // sarve'pyete rUyavarNA, navakUTopazobhitAH / dazottarazatadraGgAbhiyogyAlidvayAnvitAH // 32 // catvAro vRttavaitADhyAH, samarUpAH parasparam / harivarSa haimavata hairaNyavataramyake // 33 // devottarakurutheSu, hadeSu dazasu dhruvam / prAk pratyak ca daza daza, kAJcanAcalabhAvataH // 34 // dve zate kAJcananagAH, parasparAnukAriNaH / sthitA bhoktuM catasRbhiH, paGktibhirvAdhavA iva // 35 // gajadantau saumanasagandhamAdanasaMjJitau / rUpyapItaratnamayau, saptakUTopazobhitau // 36 // vidyutprabha mAlyavantau vaiDUryatapanIyajau / navakUTAJcitau tulyA, ityAkRtyA nagA amI // 37 // catuHkUTAH SoDazApi, vakSaskArAdrayaH samAH / vicitracitrayamakAH, samarUpAH parasparam // 38 // dvizatyekonasaptatyAdhi jambUdvIpe kSetrAdi 20 25 // 222 // 28 lainelibrary.org Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitytH| sarvavaitAtyakUTAni, SaDuttaraM zatatrayam // 39 // prativaitAkhyameteSu, kUTatrayaM tu madhyamam / sauvarNa zeSakUTAzca, rAtnikA iti tdvidH||40|| sakrozaSaDyojanocAzcaityaprAsAdazobhitAH / sarve'pi bhrtsthaayivaitaatykuuttsodraaH||41|| kUTAH sapta saumnsgndhmaadnshailyo| rukmimahAhimavatoraSTAvaSTau pRthak pRthaka // 42 // vidyutprbhmaalyvtoniilvnissdhaagyo| merozca nandanavane, kUTA nava nvoditaaH||43|| himavacchikharikUTA, ekAdaza pRthak pRthak / SoDazAnAM catuHSaSTivakSaskAramahIbhRtAm // 44 // harissahaharikUTabalakUTojjhitA ime| zataM sarve'STapaMcAzaM, himvtkRttsnnibhaaH||45|| yojanAnAM paJca zatAnyuccA rAnA mithaH smaaH| sAhasrAH svarNajAstulyA, hrisshaadystryH||46|| evaM ca girikUTAnAM, trividhAnAM prmaanntH| sarvasaMkhyA saptaSaSTyA, samanvitA catuHzatI // 47 // dvAtriMzati vijayeSu, bharatairavatAkhyayoH / catustriMzaddhi vRSabhakUTAstulyAH parasparam // 48 // bhadrazAlAbhidhavane, jambUzAlmalivRkSayoH / aSTASTetyaSTapaJcAzadbhUmikUTA mithaH smaaH||49|| eteSAM vaktumucite, parvatatve'pi vastutaH / kUTatvavyavahAro'yaM, puurvaacaaryaanurodhtH||50|| mahAidAzca SaT padmapuNDarIkI samAviha / mahApadmamahApuMDarIkAvapi mithaH samau // 51 // tigiJchikesariNI ca, tulyau dvighno yathottaram / daza devottarakuruhRdAH pdmhRdopmaaH||52|| evaM hRdAH SoDazaite, ssnnmhaaddevttaaH| zrIhIdhRtikIrtibuddhilakSmyaH parasparaM smaaH||53|| caturdaza mahAnadyo, gaGgAyAH spricchdaaH| jambUdvIpazumakSetre, kulyAtulyA vibhAnti yaaH||54|| gaGgAsindhU rohitAMzA, rohitA ca tathAparA / harikAntA 92029929202002020200000 ko.2.30 Jain Educati o nal For Private Personal Use Only KMjainelibrary.org Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jambadIpanadyaH lokaprakAzeharinadI, zItodA ceti naamtH||55|| merodakSiNataH sapta, khyAtA etA mhaapgaaH| meroruttarato'pyevaM, 19 sarge zobhante sapta sindhavaH // 56 // zItA ca nArIkAntA ca, narakAntA tathA praa|ruupykuulaa svarNakUlA, raktA rakta- // 223 // vatIti ca // 57 // himavatparvatasthAyipadmAdAdvinirgatAH / gaGgAsindhurohitAMzAnAmnyastisro mahApagAH / / 58 // mhaahimvddristhmhaapdmdaatpunH|rohitaa harikAnteti, nirgate dve mahApage // 59 // nissdhaaclmaulisthtiginychidmdhytH| samudbhUte harinadI, zItodeti mahApage // 60 // nIlavatparvatagatakesarihadataH kila / zItA ca nArIkAntA ca, nirgate dve mahApage // 61 // tathA mahApuNDarIkahUdAdrukminagAzritAt / narakAntA rUpyakaletyudate nimnage ubhe // 62 // zikharikSmAdharasthAyipuNDarIkahadotthitAH / raktAraktavatIkharNakUlAbhidhA mhaapgaaH||63 // evaM ca-timro nadyo himavatastisraH zikhariNo gireH| zeSavarSadharebhyazca, mahAnadyoIyaM dayam // 64 // varSANyAzritya saritaH, prativarSaM vayaM dvayam / he videheSvapAcyAM SaT, SaDDadIcyAM tato | yathA // 65 // gaGgAsindhU ca bharate, rohitArohitAMzike / haimavate harivarSe, harikAntAharI ubhe||66|| zItAzItode videhakSetra tathA ca ramyake / nArIkAntAnarakAnte, hairaNyavatage ubhe // 7 // rUpyakulAkhaNekUle, cairavatasthite / nadyau raktAraktavatyAvevametAzcaturdaza // 68 // gaGgAsindhuraktavatIraktAnAM saritAmiha / caturdaza sahasrANi, parivAraH prkiirtitH|| 69 // rUpyakulAvarNakalArohitArohitAMzikAH / aSTAviMzatyA sahasraiH, shrotkhiniibhiraashritaaH||7|| nArIkAntA narakAntA, harikAntA haristathA / SaTpaJcAzacchevalinIsahasraiH // 223 // | 28 Jain Educatio nal For Private Personel Use Only Virainelibrary.org Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ privaaritaaH||71|| zItAzItodayonadyoH pratyekaM ca paricchadaH / paJca lakSAH sahasrANi, dvaatriNshtprikiirtitH||72|| zlokakrameNa saritAmiha zlokacatuSTaye / dviguNaM jiTikAmAnavistArodviddhatAdikam // 73 // ekazlokoditAnAM tu, sarva tulyaM parasparam / gaGgAsindhuraktavatIraktAnAM tulyatA yathA // 74 // daza lakSAzcatuHSaSTiH, sahasrANi videhagA nadyo'pAcyAM lakSamekaM, SaNNavatisahasrayaka // 7 // udIcyAmapi tAvantya, evaM ca sarvasaMkhyayA / SaTpaJcAzatsahasrAkhyA, nadIlakSAzcaturdaza // 76 // jambUdvIpo'bhito ruddhaH, khaviruddhena vaarddhinaa|| khamokSAyeva datte'smai, kanI: shaivliniirimaaH||7|| sthApanA / catuHSaSTivijayagA, mahAnadyazcaturdaza / antanadyo dvAdazAtiricyante navatistviyam // 78 // tathAhuH zrIratnazekharasUrayaH svakSetrasamAse-"aDasayari mahANaio bArasa aMtaraNaIoM sesaao| pariaraNaIoM caudasa lakkhA chappaNNasahasA ya // 1 // " zrImalayagirayastu praveze ca sarvasaMkhyayA AtmanA saha caturdazabhinaMdIsahasraH samanvitA bhavantIti kSetrasamAsavRttau kacchavijayagatasindhunadI varNayanto mahAnadInAM na pRthaggaNaneti sUcayAMcakraH, tathApi dvAdazAntaranadyo'tiricyanta evetyatra tattvaM bahuzrutagamyamiti jJeyaM / tathApi pUrvAcAryAnurodhAt saMkhyA tathoditA / nAtra paryanuyogAhI, vayaM praacypthaanugaaH||79|| kecittu 'gAhAvaimahAnaI pavUDhA samANI sukacchamahAkacchavijae duhA vibhayamANI aTThAvIsAe salilAsahassehiM samaggA dAhiNaNaM sIyaM mahAnaI samappeI' ityAdijambUdvIpaprajJaptivacanAt, tathA"nadyo vijayacchedinyorohitAvatkuNDAH khanAmasamadevIvAsA aSTAviMzatinadIsahasrA Jain Educ a tional For Private & Personel Use Only W ww.jainelibrary.org Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nadyaH lokaprakAzanugAH pratyekaM sarvasarvasamAH paJcaviMzazatavistRtA arddhatRtIyayojanAvagAhA gAhAvatI paGkavatI" ityAdyumAkhA-jambUdvIpa19 sarge tivAcakavacanAca dvAdazAnAmantadInAmapi pratyekamaSTAviMzatisahasrarUpaM parivAraM manyamAnAH SaTatriMzatsaha-| sAdhikanadIlakSatrayeNAntarnadIparivAreNa saha dinavatisahasrAdhikAni saptadaza nadIlakSANi manyante, uktaM // 224 // ca-"sutte caudasa lakkhA chappannasahassa jNbudiivNmi|huNti u satarasa lakkhA bANavai sahassa melviyaa||1||", anye tu yadyantanadISvanekAni parivAranadIsahasrANi pravizeyustadA kathaM tAsAM krameNa parataH parato gacchantInAM vistAravizeSo gaMgAnadInAmiva na saMpadyeta ?, yastu parivAraH siddhAnte'bhidhe sa tu yathASTAzItirgrahAzcandrasyaiva parivAratayA prasiddhA api sUryasyApi sa eva parivAraH, na punaH pRthak pratIyate, uktaM ca samavAyAGgavRttau-"aSTAzItimahAgrahA, ete yadyapi candrasyaiva parivAro'nyatra zrUyate, tathApi sUryasyApIndratvAdeta eva parivAratayA'vaseyA" iti, tathA gaGgAdisaMbandhInyevASTAviMzatinadIsahasrANi antarnadInAmapi parivAra iti| evaM cAntanadInAM pRthaparivAramanabhyupagacchanto yathAvasthitAmeva nadIsaMkhyAM manyante ityAdikaM jambUdvIpasaMgrahaNIvRttI, tathA cAhuH zrIharibhadrasUrayaH-"sIyA sIoyAviya battIsasahassapaMcalakkhehiM / sabe caudasa 25 lakkhA chappanna sahassa melaviyA // 1 // " dipaTo'pyevamAha-"jaMbUhIvi nirAhivasaMkhA sabanai caudaha yRI||22|| lakkhA / chappannaM ca sahassA navaI naIo kahaMti jiNA // 2 // " kuNDovedhastathA dvIpocchrAyastadbhavanasya c| parimANaM samagrAsu, nadISu sadRzaM bhavet // 8 // zItA ca harisalilA, gaGgAsindhU ca rohitA / kharNakUlA nara 207020268ae Jain Education n epal K linelibrary.org Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAntA, nayo'mUrdakSiNAmukhAH // 81 // udgyAtA raktavatI, raktA ca rUpyakUlikA / nArIkAntA rohitAMzA, zItodA harikAntikA // 82 // sindhuM vinA yAH sarito, dakSiNAM dizamAgatAH / tAH pUrvAbdhiM gAminyaH, sindhustu pazcimAndhigA // 83 // udgyAtAzca yA nadyo, vinA raktAmahAnadIm / tAH pazcimAndhigAminyo, raktA pUrvAbdhigAminI // 84 // khakIya hadavistAre'zItibhakte yadApyate / dakSiNAbhimukhInAM sA, nadInAM mukhavistRtiH // 85 // uttarAbhimukhInAM tu khakIyahUdavistRtau / catvAriMzadvibhaktAyAM, yallabdhaM tanmitA matAH // 86 // vyavastheyaM dakSiNasyAM saritAM mandarAcalAt / udagyAmyottaradizAbhimukhInAM viparyayAt // 87 // sarvAsAM mukhavistAre, dazaghne prAntavistRtiH / vyAsapaJcAzattamAMzaH, sarvatrodvedha AhitaH // 88 // mukhaparyantavistAravizleSe gatayojanaiH / guNite paJcacatvAriMzatsahasravibhAjite // 89 // labdhaM yattadubhayato, vyAsavRddhirabhIpsite / yojanAdau gate sarvAkhapi tasyArddhamekataH // 90 // catuHSaSTirvijayeSu, saptavarSyA caturdaza / dvAdazAntarnadInAM ca kuNDAnAM navatistviyam // 91 // dvidviprapramANAni, kuNDAni jihnikAdivat / tulyAnyantarnimnagAnAM mitho vijayagAni ca // 92 // prAguktAH parvatAH kUTAH kuNDAni ca mahApagAH / sarve vRtA vedikayA, vanADhyo bhayapArzvayA // 93 // vedikAvanakhaNDAnAM, sarvatrApyavizeSitam / svarUpaM jagatIsthAyivedikAvanakhaNDavat // 94 // 1 bharatAdiSu gaGgAdivat mahAvideheSu zItAzItodAbhAvAt saptavarSyA iti catuSSaSTiH vijayeSu tu gaGgAyAH / Jain Educationational 13 Jainelibrary.org Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAzA airAvate ca bharate, vijayeSvakhileSu ca / pratyeka tritrisadbhAvAttIrthAnAM jhattaraM zatam // 15 // zreNyazcatasraH jambU0 19 sarge pratyekaM, vaitAkhyeSu guhAdvayam / zreNyaH zataM syuH SaTtriMzamaSTaSaSTizca kndraaH||96|| dazottaraM purazataM, prati- tIrthAdi // 225 // vaitAvyaparvatam / saptatriMzacchatAnyevaM, catvAriMzAni tAnyapi // 97 // dvAtriMzacca videhasthA, bharatairavate saMgrahaH iti / vijayAH syuzcaturviMzazcakrijetavyabhUmayaH // 98 // catustriMzadvAjadhAnyo, dvau kurusthau mahAdrumau / asyAntike'ntaradIpAH, SaTpaJcAzaca vArddhigAH // 99 // evaM ca saMgrahadvArA, yaduktamapyanUditam / sukhAvaboghodyatAnAM, tadasmAkaM na doSakRt // 200 // jinaizcakribhiH sIribhiH zAhibhizca, caturbhizcaturbhirjaghanyena yuktH| sanAthastathotkarSatastIrthanAthaizcatustriMzatA'yaM bhaved dvIparAjaH // 1 // (bhujaGgaprayAtaM) cakravartibaladevakezavaistriMzatA paricitaH prkrsstH| bhAratairavatayoIyaM tathA, te pare khalu mhaavidehgaaH||2|| (rathoddhatA) jambUdvIpe syunidhInAM zatAni, SaDyuktAni trINi sattAmapekSya / SaTtriMzatte cakribhogyA jaghanyAdutkarSaNa dvezate saptatizca // 3 // (zAlinI) cakrI gaGgAdyApagAnAM mukhasthAnetAnAttAzeSaSakhaNDarAjyaH / vyAvRttaH sannaSTamasya prbhaavaatsaadhisstthaatRnaatmsaannirmimiite||4||(shaalinii) paJcAkSaratnadvizatI dazAdhikotkarSeNa bhogyA'tra ca cakravartinAm / jaghanyato'STAbhyadhikaiva viMzatirekAkSaratneSvapi bhAvyatAmidam // 5 // (indravaMzA) dvau cndrau| dvau dinendrAviha parilasato dIpako sadmanIva, SaTsaptatyA sametaM grahazatamabhitaH kAntimAviSkaroti / SaT- // 225 // paJcAzaca RkSANyanilapathapRthunnindracandrodayAntarmuktAzreNyAH zrayanti niyamativitatazrIbharairvizrutAni // 6 // 25 27 Jain Educati o nal For Private Personel Use Only O pinelibrary.org INI Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaM lakSaM sahasrAH satatamiha catustriMzadudyotahRdyA, nyUnAH paJcAzatocairdadhati ruciratAM tArakAkoTikoTyaH (133950) / prodyatprakhedavindrAvalaya iva nizi vyomalakSmImRgAkSyAH, ratyadhyAsaM vidhAtuM priyatamavidhunA gADhamAliGgitAyAH // 7 // ( sragdhare ) koTAkoTipadena kecana budhAH koTiM vadantyatra yat, kSetrastokatayA'vakAzaghaTanA naiSAM bhavedanyathA / anye koTaya eva tArakatate rautsedhikairaGgulaiH, koTAkoTidazAM bhajanti ghaTitA ityU cire sUrayaH // 8 // ( zArdUla0 ) tathA ca saMgrahaNIvRttau - iha dve mate, tatraike koTInAmeva koTIkoTIti saMjJAntaraM - nAmAntaraM manyante, kSetrasya stokatvena, tathA pUrvAcAryaprasiddheH anye tvAhuH - 'nagapuDhavImANAI, miNasu pamANaMguleNaM tu' iti vacanAttArAvimAnAnAM svarUpeNa koTaya eva satyo yadautsedhAGgulena sarvato mIyante tadA koTIko yo jAyante, tathoktaM vizeSaNavatyAM - koDAkoDI sannaMtaraM tu mannaMti kei thovatayA / anne ussehaMgulamANaM kANa tArANaM // 1||" jayati jagati jambudvIpabhUmIdhavo'yaM, satatamitaravAdviIpasAmantasevyaH / suragirirayamuccairaMzuko nIlacUlaH, zrayati kanakadaNDo yasya rAjadhvajatvam // 9 // (mAlinI) vizvAzcaryadakIrttikIrttivijayazrIvAcukendrAntiSad, rAjazrItanayo'taniSTa vinayaH zrI tejapAlAtmajaH / kAvyaM yat kila tatra nizcitajagattattva pradIpopame sargaH pUrttimito yuto'dbhuta guNaire konaviMzaH sukham // 290 // // iti lokaprakAze ekonaviMzaH sargaH samAptaH // Jain Educationational esea 10 13 ww.jainelibrary.org Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 226 // Jain Education // atha viMzaH sargaH prArabhyate // praNamya paramajJAnaprabhA prastAvakaM prabhum / dvIpe'sminnatha sUryenducArarItirvibhAvyate // 1 // sarveSAM kAla|mAnAnAmAdirAditya eva hi / tato'sya vaktumucitA, pUrva cAranirUpaNA // 2 // tathAhuH paMcamAMge - "se keNaNaM bhaMte! evaM buccai - sUre Aice sUre0 ? go0 surAiyANaM samayAi vA AvaliyAi vA jAva osappiNIti vA avasappaNIti vA " tato'tra bahuvAcyApi, prathamaM saiva tanyate / paJcAnuyogadvArANi, tasyAmAhurjinezvarAH // 3 // maNDalAnAmiha kSetraprarUpaNA tataH param / saMkhyAprarUpaNA teSAM tadAvAdhAprarUpaNA // 4 // tataH paraM maNDalAnAmantarasya prarUpaNA / cAraprarUpaNA caiSAM bhAvyante'nukramAdimAH // 5 // iha prakaraNe yatra, kApyaMzA avizeSataH / kathyante tatraikaSaSTicchinnAMstAn paricintayet // 6 // abhyantarAdibhirbAhyaparyantaiH sUryamaNDalaiH / AkAzaM spRzyate yattanmaNDalakSetramucyate // 7 // yojanAnAM paJcazatI, dazottarA tathA lavAH / aSTacatvAriMzadasya, viSkambhazcakravAlataH // 8 // tathAhi - aSTacatvAriMzadazA, | viSkambhaH pratimaNDalam / maNDalAnAM ca caturazItyADhyaM zatamIritam ||9|| aSTacatvAriMzatA sA, guNyate maNDalAvalI / dvAtriMzAni zatAnyaSTAzItirbhAgA bhavanti te // 10 // vibhajyante caikaSaSTyA, yojanAnayanAya te / pUrvoditAnAmaMzAnAmekaSaSTyAtmakatvataH // 11 // catuzcatvAriMzamevaM, yojanAnAM zataM bhavet / aSTacatvAriMza sUryamaNDala - kSetra // 226 // 25 I 26 jainelibrary.org Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daMzAH, zeSamatrAvaziSyate // 12 // maNDalAnAmantarANi, syuruyazItyadhikaM zatam / syuH sarvatrApyantarANi, rUponAnyaGgulISviva // 13 // yojanadUyamAnaM syAdekaikaM maNDalAntaram / zataM tryazItyAbhyadhikaM, dvikena guNyate ttH||14|| zatAni trINi SaTpaSTayAbhyadhikAni bhavantyataH / prAcyamatra catuzcatvAriMzaM prakSipyate zatam // 15 // yojanAnAM paJcazatI, dazottarA tathA lavAH / aSTacatvAriMzadeSA, maNDalakSetravistRtiH // 16 // iti sUryamaNDalakSetram // samAkramya yojanAnAmazItisaMyataM zatam / paJcaSaSTimaNDalAni, jambUdvIpe vivsvtH||17|| vizeSazcAyamatra-pazcaSaSTayA maNDalaiH syAdekonAzItiyuka zatam / yojanAnAmekaSaSTibhAgainaivabhirazcitam // 18 // tataH SaTSaSTitamasya, maNDalasya lavaiH saha / syAd dvipaJcAzatA'zItiyukyojanazataM hyadaH // 19 // tathA-sASTAca-18 tvAriMzadbhAgAM yojanazatatrayIM triMzAm / vyApyAbdhI maNDalazatamarkasyaikonaviMzaM syAt // 20 // (Ayo) evaM ca maNDalazataM, ravezcaturazItimat / pUrvoktaM maNDalakSetraM, samAkramya vyavasthitam // 21 // atra jambUdvIpa-10 vartinAM paJcaSaSTemaNDalAnAM viSayavyavasthAyAM saMgrahaNIvRttyAyukto'yaM vRddhasaMpradAyaH-yathaikato merugirestriSaSTiniSadhopari / harivarSajIvAkoTyAM, vijJeyaM maNDaladvayam // 22 // meroraparato'pyUddha, triSaSTi lavadreiH / ramyaka-| jIvAkoTyAM ca, maNDale dve vivsvtH|| 23 // iyaM bharatairavatApekSayA maNDalasthitiH / agnivAyusthayormeroz2aiyA niSadhanIlayoH // 24 // prAgvidehApekSayA tu, merorezAnakoNage / syustriSaSTinIlavati, maNDalAnIti Jain Educa t ional For Private Personel Use Only new.jainelibrary.org Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 227 // Jain Education tadvidaH // 25 // evaM pratyagvidehAnAmapekSayA sumerutaH / nairRtasthAyiniSadhe, vijJeyA maNDalAvalI // 26 // kiMca- vidiggatAbhyAM zreNIbhyAM, maNDalAlyau sthite ime / audayikakSetraparAvarttAdayanayordvayoH // 27 // kAntihAnyA'yane yAmye'vagarvAgAgatI ravI / dRzyete kAntivRddhyA ca dUrato'pyuttarAyaNe // 28 // evaM harivarSaramyakajIvAkoTyorapi bhAvanA || tathAhurjambUdvIpaprajJaptisUtre "jaMbUddIve NaM bhaMte / dIve sUriyA udINapAINamuggaccha - pAINadAhiNamAgacchati 1 ( pUrvavidehApekSayedaM ) pAiNadAhiNamuggaccha dAhiNapaDINamAgacchati 2 ( bharatApekSayedaM) dAhiNapaDINamuggaccha paDINaudINa mAgacchaMti 3 ( pazcimavidehApekSayedaM ) paDINaudINamuggaccha udINapAINamAgacchati 4 ( airavatApekSayedaM ) yA maNDalAnAM viSayavyavastheyamudIritA / bhAratAdimadhyabhAgApekSayA sA vibhAvyatAm // 29 // anyatra tu khakhabhAnUdayakSetre yathoditA / maNDalAnAM vyavasthA sA, vyaktyA vaktuM na zakyate // 30 // evaM ca yeSAmadRzyo dRzyatvaM, dRzyo vA yAtyadRzyatAm / yatra tatraivodayAstau, teSAM bhAnumato nRNAm // 31 // nanvevaM sati sUryasyodayAstamayane khalu / syAtAmaniyate vADhaM, stAM yaduktaM purAtanaiH // 32 // "jaha jaha samae samae purao saMcarai bhakkharo gayaNe / taha taha iovi niyamA jAyaha rayaNIi bhAvattho // 1 // evaM ca saha narANaM udayatthamaNAI hota'niyayAI / sai desakAlabhee kassai kiMci vadissae niyamA // 33 // sai ceva a niddiTTho ruddamuhutto kameNa sacesiM / kesiMcIdANipiya visayapamANo ravI jesiM // 34 // " bhagavatI sUtrazata 5 prathamoddezakavRttau // iti sUryamaNDalasaMkhyA, prasaGgAttadviSayavyavasthA ca // ional maNDalAntaraM 20 25 // 227 // 28 jainelibrary.org Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 339,929 vAcyA'tha maNDalAbAdhA, trividhA sA nirUpitA / oghato maNDalakSetrAbAdhA'dhikRtya mandaram // 35 // merumevAdhikRtyAnyA cAbAdhA pratimaNDalam / maNDale maNDale'bAdhA, tRtIyA tvarkayormithaH // 36 // sahasrANi catuzcatvAriMzadaSTau zatAni ca / viMzAni meruto dUre, maNDalakSetra moghataH // 37 // tathA hi jambUdvIpAntaH, sarvAbhyantaramaNDalam / sAzItiyojanazataM sthitaM vagAhya sarvataH // 38 // tatazca dvIpaviSkambhAllakSarUpAdviyojyate / sAzItiyojanazataM, pratyekaM pArzvayordvayoH // 39 // sahasrA navanavatizcatvAriMzA ca SaTzatI / IdRgrUpaH sthito rAzirasmAdapyapanIyate // 40 // sahasrANi daza vyAso, merostato'vaziSyate / navAzItiH sahasrANi catvAriMzA ca SaTzatI // 41 // etAvanmaNDalakSetre, mevyAso na yadyapi / tathApi bhUtalagato, vyavahArAdihocyate // 42 // tathAhuH zrImalayagiripAdA bRhat kSetrasamAsavRttau - " yadyapi ca nAma maNDalakSetre merorviSkambho dazayojanasahatrAtmako na labhyate, kiMtu nyUnaH tathApi dharaNitale dazayojana sahasrapramANaH prApyate iti tatrApi sa tAvAn vyavahArato vivakSyate" asminAzAvarddhite ca saMpadyate yathoditam / oghato maNDalakSetrAntaraM meruvyapekSayA // 43 // iti meruM pratItya maNDalakSetrAbAdhA // etadevAntaraM meroH, sarvAntarmaNDalasya ca / ataH paraM yadaparaM, nAsti maNDalamAntaram // 44 // sarvAntarAnantare tu dvitIyamaNDale tataH / sASTAcatvAriMzadaMzaM varddhate yojanadvayam // 45 // itthaM prAgmaNDalAdagryamaNDale yojanadvayam / sASTAcatvAriMzadaMzamabAdhAyAM vivarddhate // 46 // evaM yAvat sarvabAhyamaNDalaM merutaH sthitam / sahasraiH paJcacatvAriMzatA triMzaistribhiH zataiH Jain Educatinational 14 w Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 228 // Jain Education Inte // 47 // iti meruM pratItya pratimaNDalamabAdhA // yadA'kauM carataH prApya, sarvAbhyantaramaNDalam / tadA sUryasya sUryasya syAtparasparamantaram // 48 // sahasrA navanavatizcatvAriMzA ca SaTzatI / dvIpavyAsAdubhayato maNDalakSetra ( 180 ) karSaNAt // 49 // sarvAntarAnantaraM tau, dvitIyaM maNDalaM yadA / upasaMkramya caratastadA mitho'ntaraM tayoH // 50 // sahasrA navanavatiryojanAnAM ca SaTzatI / paJcacatvAriMzadADhyA, | paJcatriMzattathA lavAH // 51 // tathAhyeko'pyarka iha, dvitIyamaNDale vrajan / sASTAcatvAriMzadaMze, dve yojane vyatikramet // 52 // evaM dvitIyo'pi tato varddhante pratimaNDalam / yojanAni pazca paJcatriMzadbhAgA mitho'ntare // 53 // evaM yAvat sarvaSAhyamaNDale caratastadA / tayormitho'ntaraM lakSaM, saSaSTIni zatAni SaT // 54 // antarvizantau tau sarvabAhyamaNDalataH punaH / arvAcIne sarvabAhyAdvarttete maNDale yadA // 55 // tadA'rkayorantaraM syAllakSamekaM zatAni SaT / catuSpaJcAzAni lavAH, SaDviMzatiH puroditAH // 56 // evamantaH pravizataH pratimaNDalamantaram / paJcabhiryojanaiH paJcatrizatA'zaizca hIyate // 57 // evaM pUrvoditameva, sarvAbhyantaramaNDale / mitho'ntaraM dvayorbhAnvoH punastadavaziSyate ( 99640 ) // 58 // iti maNDale 2 sUryayoH parasparamabAdhA // dve dve ca yojane sUryamaNDalAnAM mitho'ntaram / kathametaditi zrotuM zraddhA cecchUyatAM tadA // 59 // sUryamaNDalaviSkambhe, sphuraccaturazItinA / zatena guNite tyakte, maNDalakSetravistRteH // 60 // zeSA sthitA yojanAnAM, saSaTSaSTiH zatatrayI / saJyazItizatenAsyAM, bhaktAyAmetadntaram // 61 // iti maNDalAntaraprarUpaNA // maNDalAntaraM 20 25 // 228 // 28 Inelibrary.org Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kho. pra. 39 Jain Educatio karttavyA maNDalacAraprarUpaNA ca saMprati / saptAnuyogadvArANi tatrAhustattvavedinaH // 62 // pratyandaM maNDalAcArasaMkhyAprarUpaNA raveH 9 / varSAntaH pratyahaM rAtridinamAnaprarUpaNA 2 // 63 // maNDale maNDale kSetravibhAgenApyaharnizoH / prarUpaNA 3 maNDalAnAM, parikSepaprarUpaNam 4 // 64 // pratimaNDala muhUrttagatimAnaprarUpaNA 5 / maNDale | maNDale dRSTipathaprAptiprarUpaNA 6 // 65 // prarUpaNA saptamI ca khyAtA'rddhamaNDalasthiteH 7 / anuyogadvAramatha, prathamaM paritanyate // 66 // 1 arasa yadA sarvAntarAnantaramaNDale / sUryasaMvatsarasyAhorAtro'yaM prathamastadA // 67 // tryazItiyukzatatame, dvaitIyIkAntu maNDalAt / paripAThyA sarvabAhyamaNDale tau yadAgatau // 68 // saMpUrNAH sUryavarSasya, SaNmAsAH prathame tadA / etadeva ca varSe'smina, dakSiNAyanamucyate // 69 // yugmam / sarvabAhyArvAktane'tha, maNDale'ka padA punaH / tadottarAyaNasyAhorAtro'yaM prathamo bhavet // 70 // tryazItiyukazatatame, bAhyArvAcInamaNDalAt ! yadA kramAdravI prAptau sarvAbhyantaramaNDale // 71 // pUrNA dvitIyAH SaNmAsAH pUrNa tathottarAyaNam / pUrNa varSa saSaTSaSTyahorAtratrizatAtmakam // 72 // yugmam / evaM ca sarvAntara sarvabAhyamaNDalayoH kilaikazaH / pratyabdaM sUryacAraH syAtsarveSvanyeSu ca dvizaH // 73 // tathA cAgamaH - "jaA NaM sUrie saGghabhaMtarAo maNDalAo saGghabAhiraM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM caraha saGghabAhirAo ya maMDalAo sakkabhaMtaramaMDalaM uvasaMkamittA cAraM carai esa NaM addhA kevahaNaM rAIdiyaggeNaM Ahiyatti vaejjA ?, tinni chAvaDe rAIdiyasae rAIdiyaggeNaM Ahiyatti vaejA, tional 10 14 w.jainelibrary.org Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 229 // tA eyAe NaM addhAe sUrie kai maNDalAI carai ?, tA culasIyaM maMDalasayaM carai, bAsIyaM maMDalasayaM dukakhutto carai, taMjahA - nikkhamamANe ceva pavisamANe ceva, duve ya khalu maMDalAI saI carai, taMjahA - saGghabhaMtaraM ceva saGghabAhiraM caiva maMDalaM" // iti maNDalacArasaMkhyAprarUpaNA 1 // Akramete yadA bhAnU, sarvAbhyantaramaNDale / aSTAdaza muhUrtAtmA, sarvotkRSTo dinastadA // 74 // rAtriH sarvajaghanyA tu, syAt dvAdazamuhUrtikA / atha kramAdvAtrivRddhirbhAvanIyA dinakSatiH // 75 // yadA tasmAdviniryAtau, sarvAbhyantaramaNDalAt / ArabhamANau navyAbdamahorAtre'sya cAdime // 76 // saMkramya carataH sarvAbhyantarAnantarasthitam / dvitIyaM maNDalaM sUryo, dvIpamandiradIpakau // 77 // dvAbhyAM muharttakaSaSTibhAgAbhyAM divasastadA / hIyate vAsateyI ca tAbhyAmeva vivarddhate // 78 // ahorAtre dvitIye'sya, tRtIyamaNDale yadA / saMkrAntau taraNI sarvAnta| rAnantaramaNDalAt // 79 // muharttakaSaSTibhAgaizcaturbhirdivasastadA / hIyate varddhate rAtrirbhAgaistAvadbhireva ca // 80 // evaM muharttakaSaSTibhAgau dvau pratimaNDalam / hApayantau dinakSetre, varddhayantau nizAdizi // 81 // arko yadA sarvaSAhyamaNDale samupasthitau / ahorAtre'sya varSasya, tryazItiyukazatonmite // 82 // tadA tAbhyAM mukaSaSTyaMzAnAM zatatrayam / saSaTSaSTi dinAtkRSTaM, rajanyAM cAbhivardhitam // 83 // tAvadbhizca muhUrttakaSaSTibhAgairyathoditaiH / vibhAjitairekaSaSTyA, muhUrttAni bhavanti SaT // 84 // ahorAtre'tra tadvAtriraSTAdazamuharttikA / utkRSTA'hazcApakRSTaM, syAd dvAdazamuhUrttakam // 85 // yAmyAyanasya pUrNasyAhorAtro'yaM kilAntimaH / vyazItiyugaho Jain Educationtional maNDalacA raH / tridinamAnaM 1-2 20 25 // 229 // 28 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrazatenedaM hi pUryate // 86 // loke tu" rasadvinAdhyo'rkapalA mRge syuH, / sacApakumbhe'STakRtaiH palaistAH / alo ||4|| ca mIne'STayamAH sazakrA, meSe tulAyAmapi triMzadeva // 87 // kanyAvRSe bhUzikhino'gavedAH, sArkAtrirAmA mithune ca siMhe / karke trirAmA vasuvedayuktA, eSA mitiH saMkramavAsarANAm // 88 // || ma dha kuvR mI me tu ka vRSa mi siMka tatazca-ekA'rkapakSadvizarAstridaMtAstridaMtapakSadvizarAH kusryaaH| ||26 26 26 28 29 30 30 31 33 33 33 33 mRgAdiSaTre'hani vRddhirevaM, karkAdiSadve'pacitiH palAThyA // 89 // " ___ 46 46 12 12 44 pravizantI sarvabAhyamaNDalAttaraNI yadA / saMkramya carataH sarva-18 bAdyA cInamaNDale // 10 // tadA dvAbhyAM muhUtrtakaSaSTayaMzAbhyAM vivrddhte| divasaH kSIyate rAtristAbhyAmeva ythottrm||91||krmaadevN yadA prAptau, srvaabhyntrmnnddle|vyshiitiyukshttme, vaahyaarvaaciinmnnddlaat||9|| tado-II tkRSTaM dinamAnamaSTAdazamuhUrttakam / rAtriHsarvajaghanyA tu, syAd dvAdazamurtikA // 93 // etadevodagayanasyAntyaM ||4|| 3 dinamudIritam / pUrNe cAsminnahorAtre, saMpUrNaH sUryavatsaraH // 94 // atyutkRSTaM cApakRSTaM, pratyabdamekameva hi / dinaM || 10 rAtristathaivaikA, sarvotkarSApakarSabhAka // 95 ||raatriryaamyaaynaante'tiguii laghutama dinam / dinaH saumyAyanAnte'tigururnizA lghiiysii||96|| tathA ca rAddhAntaH-"iha khalu tassevaM AicasaMvaccharassa saI aTThArasamuhutte divase bhavai, saI aTThArasamuhattA rAI bhavai, saI duvAlasamuhatto divaso bhavai, sayaM duvAlasamuhuttA rAI bhavai" jambuddhIpe yadA merodkssinnottryordinm| cakiteva tadA rAtriH, syAtpUrvAparayordizoH // 17 // sarvo-| 4 Jain Education For Private & Personel Use Only ainelibrary.org Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAskRSTaM dinamAnaM, dkssinnottryorydaa|raatriH sarvajaghanyA syAtpUrvapazcimayostadA // 18 // sarvotkRSTaM dinamAna, pUrva rAtridi20 sarge pazcimayoryadA / rAtriH sarvajaghanyA syAdakSiNottarayostadA // 19 // kiMca kSetreSu sarveSu, samaM maanmhrnishoH| kiM namAna tayoravasthAne.yathoktaH syaadvipryyH||100|| kSetre kAle ca savesminnahorAtro bhavedbhavam / triMzanmuhattaMpramANo, // 230 // tanyanAdhikaH kcit||101|| loketu-"bhavetpatraM tvahorAtraM,mAsenAbdena daivtm| daive yagasahasre he. brAhma kalpaututau nRNAm // 1 // evamahorAtre vizeSa vadanti,ata eva dakSiNAyanaM devAnAMrAtriruttarAyaNaM teSAMdinamiti zubhakArya tatra vihitamiti manyante" nanu cASTAdazamuhAtmA'harbharate yadi / syAttadA ca videheSu, rAtriH sarvalaghIyasI // 2 // tarhi rAtredazAnAM, muhUrtAnAM vyatikrame / syAt kSetre tatra kaH kAla, iti ceducyate zRNu // 3 // yurAtrimAnavizleSe, zeSAdadhaM bhaved dvayoH sAmAnya kssetryoraatridinpuurvaapraashyoH||4|| tadyathAkSaNebhyo'STAdazabhyo dvAdazApakarSaNe sthitaaH| SaT tadaddha trayaM sAdhAraNaM jyesstthdinossyoH||5|| evaM ca aSTA , yadotkRSTo dinastadA / pazcAtrikSaNazeSe'hi, bhvedbhaanuudyo'grtH||6|| tathAhi-muharttatrayazeSe'hni, bhrtairvtaakhyyoH| bhavedabhyudayo bhAnoH, pUrvAparavidehayoH // 7 // dine trikSaNazeSe ca, pUrvApara-I|25 videhayoH / syAdbhAratairavatayostaraNerudayaH khalu // 8 // evaM ca-syAddhAratairavatayoraho'ntyaM yat kSaNatrayam / jyeSTheDa-IST hani tadevAcaM, puurvaaprvidehyoH||9|| dine gurau yadevAdyaM, puurvaaprvidehyo| tadbhAratairavatayoraho'ntyaM syAt kSaNatrayam // 10 // tathA-aSTAdazamuhUrtA syAdyadotkRSTA nizA tdaa| tanmuhUrttatraye'tIte, bhavedodayaH puraH "20020209029292 se 28 Jain Education For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education // 11 // tathAhi - pUrvApara videheSu, bhAnorastAtribhiH kSaNaiH / syAd bhAratairavatayostaraNerudayaH khalu // 12 // bhAratairavatayozca bhAnorastAdanantaram / tribhiH kSaNaiH syAtpratyUSaM pUrvAparavidehayoH // 13 // kSaNazabdazcAtra prakaraNe muhUrttavAcIti dhyeyaM // tathA ca bhavedvidehayorAcaM, yanmuhUrttatrayaM nizaH / syAdbhAratairavatayostadevAntyaM kSaNatrayam // 14 // syAdbhAratairavatayoryannizo'ntyaM kSaNatrayam / bhavedvidehayo rAtrestadevAntyaM kSaNatrayam // 15 // iha ca prAvidehAdikSetrAhnAnopalakSitAH / pUrvAdikSetra digmadhyabhAgA jJeyA vivekibhiH // 16 // teSvidaM kAlanaiyatyaM, | jJeyamanyatra tu sphuTam / bhAvyamasyAnusAreNArkodayAstavibhAvanAt // 17 // evaMca-apAcyudIcyoH pratyUSAnmuharttatritaye gate / laghornizAyAH prArambhaH syAtpUrvAparayordizoH // 18 // aparAhnAtrimuharttyA, zeSAyAM cAna| yordizoH / pratyaka prAk ca nizAntaH syodaMva sarvatra bhAvyatAm // 19 // idaM gurudine gurvyA, rAtrau tvasyAH kSaNatrayam / gate zeSe ca kalpAhaH prAntAyuktadizoH kramAt // 20 // nizAM cAhnAM madhyamAnAmapyevaM sto yathocitam / vizleSazeSArddhazeSe, yAte cAdiparikSayau // 21 // iti kRtA varSamadhye dinarAtripramANaprarUpaNA 2 // maNDalasyAbhyantarasya, dazAtra paridhelavAH / kalpyAstatrodyotayettAMstrIneko'ka dine gurau // 22 // zrIMzca tatsaMmukhAnanyaH, SaTvaMzeSu dinaM tataH / madhye tayorlavau dvau dvau, rajanIti lavA daza // 23 // jaghanye'hani ca dvau dvau bhAgau dIpayato ravI / dinaM caturSu bhAgeSu, nizA SaTsu laveSvataH // 24 // prakAzakSetratazcaivaM dazAMzau dakSiNAyane / hIyete kamatastau ca vardhate uttarAyaNe // 25 // atropapattiH - dvAbhyAM kilAhorAtrAbhyAmeke 10 14 Jainelibrary.org Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 231 // Jain Education nArkeNa maNDalam / pUryate'horAtrayozca, muhUrttAH SaSTirAhitAH // 26 // SaSTezva dazamo bhAgaH, SaT te ca trigu NIkRtAH / dazAMzayarUpAH syuH, SaSTeraSTAdaza kSaNAH // 27 // tadebhiraSTAdazabhirmuhUrteH parigherapi / utkRSTadivase yuktaM, dazAMzatrayadIpanam // 28 // dazAMzadvayarUpAzca SaSTervAdaza nizcitAH / tattairdvAdazabhiryuktaM, dazAMzadvayadIpanam // 29 // tathAhu:-" iha chazciya dasabhAe jaMbuddIvassa dunni divasayarA / tAviMti dittalesA abhintaramaNDale saMtA // 30 // cattAri ya dasabhAe jaMbuddIvassa dunni divasayarA / tAviMti maMdalesA bAhirae maMDale saMtA // 31 // sthApanA || evaM prakAzakSetrasya, dazAMzakalpanA budhaiH / ApuSkarArddha karttavyA, ravInAmadha tatra ca // 32 // dvizatye kona pazcAzAzcatustriMzatsahasrakAH / dvicatvAriMzaca lakSAH, koTyekA paridhirbhavet // 33 // dazAMzatritayaM lakSA, dvicatvAriMzadasya ca / saptatriMzAzcatustriMzatsahasrAH parame dine // 34 // tApakSetraM tiryagetat, puSkarArddha vivasvatAm / tatastadarddhe pazyanti, tatratyAH sUryamudgatam // 35 // tathoktaM- "lakkhehi egavIsAi sAiregehiM pukkhararddhami / udae picchaMti narA sUraM ukkosa divase // 36 // " sarvAntarmaNDalagata sUryayorAtapAkRtiH / UrddhAsyanAlikApuSpasaMsthAna saMsthitA matA // 37 // merudizyarddhavalayAkArA vArinidherdizi / zaka ToddhImUlabhAgAnukAreyaM prakIrtitA // 38 // merordizi saMkucitA, vistRtA cAmbudhernizi / pratyekamasyA AyAmo, dakSiNottarayordizoH // 39 // sthApanA | merorantAyojanAnAM sahasrANyaSTasaptatiH / zatatrayaM trayastriMzaM, tRtIyayojanAMzayuk // 40 // sahasrAH paJcacatvAriMzadyojanAni tatra ca / jaMbUdvIpe zeSa - ( 3333363) tional | maNDalamAnenadinarA tribhAgAH 3 15 20 25 // 231 // 7 28 brjainelibrary.org Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000000000000000000 mandhau, dvayoryoge yathoditam // 41 // meruNA yanmate sUryaprakAzaH pratihanyate / teSAM mate mAnamidaM, tApakSetrAyatedbhavam // 42 // yeSAM mate meruNA'rkaprakAzo nAbhihanyate / kiMtu meruguhAdInAmapyantaH prathate mahaH // 4 // teSAM mata mandarAkhdArabhya lavaNodadheH / SaDbhAgaM yAvadAyAmastApakSetrasya nizcitaH // 44 // tadA ca-yojanAnAM sahasrANi, paJca rAzI purAtane / kSipyante mandarArddhasya, tato mAnamidaM bhavet // 45 // yojanAnAM sahasrANi, tryazItistrizatI tathA / trayastriMzatsamadhikA, tRtIyo'zazca yojanaH // 46 // suparvaparvatAdevaM, pUrvapazcimayorapi / tApakSetrasya pratyekamAyAmo jJAyatAmiyAn // 47 // sarveSu maNDaleSveSa, carato numAlinoH / avasthitaH sadA tApakSetrAyAmaH prkiirtitH||48|| viSkambhastu merupAce, tasyA valayAkRteH / syAnmaruparidhe ge, dazame triguNIkRte // 49 // tathA ca-sahasrA nava SaDazItyadhikA ca ctuHshtii| yojanAnAM dazacchinnAH, yojanasya lavAnava // 50 // viSkambho'mbhodhipArzve tu, tApakSetrasya nishcitH| antarmaNDalaparidhidazAMze triguNIkRte // 51 // sa cAya-yojanAnAM sahasrANi, caturnavatireva ca / SaDizAH paMcazatyaMzAH, SaSTijA dyabdhi (42)sNmitaaH||52|| nanvevamabdheH SaDDAgaM, yaavdyaaptimupeyussH| tApakSetrasya viSkambhaH, saMbhavennAdhikaH katham // 53 // tathAhi-pUrvoktatApakSetrasya, prAnte'ndhau paridhistu yH| taddazAMzatrayamito, viSkambha:saMbhavenna kim ? // 54 // atrocyate-saMbhavatyeva kiMvatra, karaNeSa saMvadan / caturnavatisahasrAdika eva mato budhaiH||55|| vyaktistu karaNasyAsya, muhUttaigaticintayA / kAyoM dRggocarasyeva, sAmyAt dRkpthtaapyoH||56|| -2020020201298DOGao202020 Jain Educationalonal For Private & Personel Use Only INSainelibrary.org Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udyotA ndhakArapramANaM 3 lokaprakAze tathA:-atrodayAstAntaraM prakAzakSetraM taapkssetrmityekaarthaaH| viSkambhastveSa tApasya, dvividho'pynvsthitH| 20 sarge yAmye'yane hIyamAnaH, saumye vRddhimavApnuyAt // 57 // muhUtekaSaSTibhAgadyagamyaM tu yadbhavet / kSetra tAvanmitA vRddhiAnizca pratimaNDalam // 58 // tathA ca maNDalaiH sAtriMzataikaikabhAnumAn / kSetraM gamyaM muhattena, vrddh||232|| pedA kSayaM nayet // 59 // maNDalAnAM satyazItizatenaivamanukramAt / varddhitaM kSapitaM tAbhyAM, saumyyaamyaaynaantyoH||60|| muhattaiH SaDirAkramya, kSetraM syAdeSa eva ca / bAhyAbhyantaramaNDalAbhyAM, dazAMzo vRddhihaanibhaak||6|| yugmam // prakAzapRSThaM lagnasyAndhasyeva tamaso'pyatha / AkRtizcintyate bhAnvoH, sarvAntamaNDalasthayoH // 62 // asyApyAkRtirUvA'syanAlikApuSpasaMsthitA / tApakSetravadAyAmamAnaM cAsyApyavasthitam // 63 // astaM 18 gate dinapato, merorapi guhAdiSu / dhvAntopalabdherAyAmastamaso'pi prakAzavat // 64 // viSkambho merusaMlagne, syAdevaM dhvAntacolake / mandarAdriparikSepadazAMzadviguNIkRte // 65 // SaD yojanasahasrANi, caturvizaM zatatrayam / dazabhAgIkRtasyaikayojanasya lavAzca SaT // 66 // lavaNAmbhodhidizi tu, viSkambhastamaso bhavet / antarmaNDalaparidherdazAMze dviguNIkRte // 67 // sa cAya-yojanAnAM sahasrAstriSaSTiH saptadazAdhikAH / aSTAcatvAriMzadaMzAH, SaSTijAstatra maNDale // 68 // iti karkasaMkrAntau AtapakSetratamAkSetrayoH svarUpaM // sarvavAdyamaSNDalaM tu, praaptyorussnnrocissoH| tApAndhakArayoH prAgvatsaMsthAnAdinirUpaNam // 39 // kiMvadhidizi viSkambhe, vizeSo'sti bhavetsa ca / bAhyamaNDalaparidherdazAMze dviguNIkRte // 70 // syustriSaSTiH sahasrANi, satriSaSTizca 28 Jain Education in For Private Personal use only O1 Linelibrary.org Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio SaTzatI / taddazAMze triguNite, dhvAntavyAso'pyasau tadA // 71 // sahasrAH paJcanavatizcatvAryeva zatAni ca / caturnavatiyuktAni, triMzadezAzca SaSTijAH // 72 // bAhyAntarmaNDalasthArkatApakSetrAnusArataH / vRddhihAnivyatIhAraH, prakAzatamasorbhavet // 73 // sAmIpyAddIpratejastvAtsarvAntarmaNDale'rkayoH / dinAtapakSetra vRddhirdharma|stItrastamo'lpatA // 74 // mandatejastayA dUratayA ca bAhyamaNDale / nizAtamaH kSetravRddhistApakSetrAlpatA dine // 75 // yattu - jambUdvIpaprajJaptisUtre sarvAntarmaNDalasthe ravau samudradizi tApakSetrAviSkambhaH caturnavatiya janasa hasrANi aSTau zatAni aSTaSaSTyadhikAni caturazca dazabhAgAn yojanasyoktaH, tathA dhvAntaviSkambhazca triSaSTiyajanasahasrANi de ca paJcacatvAriMzadadhike yojanazate SaT ca dazabhAgA yojanasya, ayameva ca sarvabAhyamaNDalasthe ravau tApakSetradhvAntakSetra yorviparyayeNa viSkambha uktaH, sa tu jambUdvIpaparidhereva dazAMzadvayatrayakalpanayeti vyAmoho na vidheyaH, yattu tatra sarvAntarmaNDale ubhayataH samuditaM dvIpasaMbandhi SaSTyadhikaM yojanazatatrayaM nyUnatayA na vivakSitaM yaca sarvabAhyamaNDale ubhayataH samuditAni samudrasaMbandhIni SaSTyadhikAni SaD yojanazatAnyadhikatayA na vivakSitAni tatrAvivakSaiva bIjamityAdikamarthata upAdhyAyazrIzAnticandropajJajambUdvIpaprajJasivRtteravaseyaM / tApakSetrasya ca vyAso, yAvAn syAdyatra maNDale / karaprasArastasyArddhe, pUrvato'parato'pi ca // 76 // merordizi tu mervarddha, yAvantejaH prasarpati / pAthodhidizi pAthodheH, SaGgAgaM yAvadarkayoH // 77 // karapra sAra Urddhatu, yojanAnAM zataM mataH / yattApayata etAvadurddha nijavimAnataH // 78 // zateSvaSTAsu sUryAbhyAmagha tional 10 14 w.jainelibrary.org Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 233 // Jain Education stAtsamabhUtalam / sahasraM ca yojanAnAmadhogrAmAstato'pyadhaH // 79 // tAMzca yAvattApayataH prasaranti karA - stataH / vivasvatoryojanAnAmaSTAdaza zatAnyadhaH // 80 // saptacatvAriMzadadha, sahasrANi zatadvayam / triSaSTizca yojanAnAM SaSTyaMzA ekaviMzatiH // 81 // karaprasAra etAvAn, sarvAntarmaNDale'rkayoH / pUrvato'paratazcAtha, dakSiNottarayorbhuve // 82 // sahasrANi paJcacatvAriMzatsvargigirerdizi / sAzItiyojanazatonAnyathAndherdizi bruve // 83 // trayastriMzatsahasrANi trayastriMzaM zatatrayam / yojanatryaMzayug vADha, dvIpe'zItiyutaM zatam // 84 // sarvabAhyamaNDale tu, caratoruSNarociSoH / karaprasAra etAvAn, syAtpUrvAparayordizoH // 85 // ekatriMzatsahatrANi, zatAnyaSTau tathopari / ekatriMzadyojanAni, triMzadezAzca SaSTijAH // 86 // merordizi yojanAnAM, vA triMzaM zatatrayam / dvIpe ca pazcacatvAriMzatsahasrAstataH param // 87 // trayastriMzatsahasrANi, satryaMzaM yojanatrayam / karaprasAro bhAnvoH syAllavaNAndhau zikhAdizi // 88 // Urddha tu yojanazataM, tulyaM sarvatra pUrva - vat / aSTAdaza yojanAnAM zatAnyadhastathaiva ca // 89 // iti kSetravibhAgena dinarAtrimAnaprarUpaNA, tatprasaGgAdAtapatamaH saMsthAnAdiprarUpaNA ca 3 // kRtA kSetravibhAgena, dinarAtriprarUpaNA / parikSepamiti brUmaH, sAmprataM pratimaNDalam // 90 // vagAhyobhayato dvIpe sarvAntarmaNDalaM sthitam / sAzItiyojanazataM dvighnaM kAryamidaM tataH // 91 // saSaSTiyojanazatatrayaM jAtamidaM punaH / dvIpavyAsAllakSarUpAdvizodhyate tataH sthitam // 92 // viSkambhAyAmato nUnaM, sarvAbhyantaramaNDa tional ' maNDalakSetrANAM pa ridhiH 4 20 25 // 233 // 28 jainelibrary.org Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education " lam / sahasrA navanavatizcatvAriMzA ca SaTzatI // 93 // paridhistu yathA''mnAyamasya lakSatrayaM yutam / sahasraiH paJcadazabhirnavAzItizca sAdhikA // 94 // saSaSTiyojanazatatrayaM yatprAgapAkRtam / tasya vA paridhiH kAryaH, pRthagIdRgvidhastu saH // 95 // ekAdaza zatAnyaSTatriMzAnyenaM vizodhayet / jaMbUdvIpasya paridheH syAdapyevaM yathoditaH // 96 // athaikataH sthitaM sarvAntarAnantaramaNDalam / aSTacatvAriMzadaMzAn sarvAntamaNDalAtmakAn // 97 // dve yojane ca tyaktvArvAkU, parato'pyevameva tat / evaM paJcatriMzadezaM, bhavedyojanapaJcakam // 98 // tato'rkayugmAntaravardhante pratimaNDalam / yojanAni paJcapaJcatriMzadaMzAzca vistRtau // 99 // tatasteSAM parikSepA, jJeyA vyAsAnusArataH / sapaJcatriMzadaMzasya, yojanapaJcakasya vA // 200 // parikSepaH pRthakkArya, IdRgrUpaH sa jAyate / sAdhikASTAtriMzadaMzayuk saptadazayojanI // 1 // aSTAdaza yojanAni, paraM tu vyavahArataH / saMpUrNAni vivakSyante, tato'STAdazayojanIm // 2 // prAcyaprAcyamaNDalasya, parikSepe niyojayet / tato'yyAgryamaNDalasya, parikSepamitirbhavet // 3 // evaM vRddhiH parikSepe, yAvaccaramamaNDalam / tato yathA vRddhihAnirAsarvAntaramaNDalam // 4 // evaM ca paridhiH sarvAntarAnantaramaNDale / lakSatrayaM paJcadaza, sahasrAH saptayuk zatam // 5 // tAtayIke maNDale ca, sarvAbhyantaramaNDalAt / lakSAstisraH paJcadaza, sahasrAH saptayukra zatam // 6 // lakSAstisro'STAdazaiva, sahasrAstrizatI tathA / yuktonaiH paJcadazabhiH sarvAntyaparidhirbhavet // 7 // tathAhuH zrImalayagiripAdAH kSetravicAravRhadvRttau "evaM maNDale maNDale AyAmaviSkambhayoH paJca paJca yojanAni paJcatriMzadekaSaSTibhAgAdhi ional 5 10. 14 jainelibrary.org Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 234 // Jain Education Inte kAni pariraye'STAdaza 2 yojanAni parivarddhayatA tAvadvaktavyaM yAvatsarvabAhyamaNDalaM ekaM yojanazatasahasraM SaTU | zatAni SaSTyadhikAni AyAmaviSkambhAbhyAM trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi kiJcidUnAni pariraya" iti / atra ca yadyapi pratiparikSepaM aSTAdaza 2 vRddhau tryazItyadhikazatasyA|STAdazabhirguNane caturnavatyadhikAni dvAtriMzacchatAni bhavanti, eteSAM ca saikonanavatipaJcadazasahasrAdhikalakSatrayarUpaprathamamaNDalaparikSepeNa saha yoge sarva bAhyamaNDalaparirayastisro lakSA aSTAdaza sahasrAstrizatI vyazItyuttarA bhavanti paraM tu prAguktAni saptadaza yojanAni sAdhikayojanasatkASTAtriMzadekaSaSTibhAgAdhikAni pratiparirayaM vRddhiriti vibhAvyaiva nyUnapaJcadazAdhikazatatra yayuktASTAdazasahasrAdhikalakSatrayarUpaH sarvabAhyamaNDalaparidhirukta iti saMbhAvyate, yadyapyatrApi uparitanaM zatatrayaM caturddazottarameva bhavati tathApi uparitanAnAM aSTAtriMzato bhAgAnAM sAdhikatvAt nyUnAni paJcadazaiva vivakSitAnIti samyagvibhAvanIyaM gaNitajJaiH 4 // evaM kRtA maNDalAnAM, parikSepaprarUpaNA / gatiM pratimuhUrtta ca, brUmahe pratimaNDalam // 8 // ekaikaM maNDalaM hyeka| mArttaNDena samApyate / dvAbhyAM kilAhorAtrAbhyAM muharttAH SaSTiretayoH // 9 // tataH SaSTyA vibhajyante, pari| kSepAH khakakhakAH / evaM sarvamaNDalAnAM, muhUrttagatirApyate // 210 // evaM ca- saMkramya carataH sUryo, sarvAntarmaNDale yadA / tadA pratyekamekaikamuhUrtte'sau gatistayoH // 11 // nUnaM paJca sahasrANi yojanAnAM zatadvayam / ekapaJcA | zame konatrizadaMzAzca SaSTijAH // 12 // dvitIyAdimaNDaleSvapyevaM parirayaiH svakaiH / muhUrttagatirAneyA, SaSTyA maNDala - trANAM pa ridhiH 4 20 25 // 234 // 28 Finelibrary.org Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ro. pra. 40 Jain Education In bhaktairvivakhatoH // 13 // yadvA pratiparikSepaM, yoktA'STAdazayojanI / vRddhiH SaSTyA vibhaktuM tAmUrdhvAdhastadvayaM nyaset (18 ||60 ) ||14|| rAziH paSTena datte'MzaM tatrASTAdazalakSaNaH / tato'STAdaza SaSTiprAH syuH sahasramazIti( 1080 ) yuk // 15 // teSAM SaSTyA hRte bhAge, labdhA aSTAdaza sphuTam / etAvantaH SaSTibhAgAH, kiJcidUnAstu nizcayAt // 16 // prAcyamaNDalamuhUrttagatau kSipyanta ityataH / yathoktaM tatparImANaM bhavedevaM yathottaram // 17 // etadyAmyAyane saumyAyane tu pratimaNDalam / aSTAdazAMzAH kSIyaMte, muhUrttIyagatau raveH // 18 // evaM ca sarvabAhye yojanAnAM, paMcottaraM zatatrayam / sahasrANi paMca paMcadazabhAgAzca SaSTijAH // 19 // sarvAntimArvAcIne tu, trizatI caturuttarA / sahasrANi paJca saptapaJcAzat SaSTijA lavAH // 20 // muhUrttagatirityevaM, vivakhatornirUpitA / atha prapazyate dRSTipathaprAptiprarUpaNA // 21 // muhUrttagatirarkasya, yA vivakSitamaNDale / yaca tasmindinamAnaM dvayametatpRthag nyaset // 22 // muhUrttagatireSA'tha, dinamAnena guNyate / ekArkasya tadaikAhaH prakAzyaM kSetramApyate // 23 // yAvaccaikAhaH prakAzyaM, kSetramekatra maNDale / tadarddhana manuSyANAM bhaved dRggocaro raviH // 24 // ayaM bhAvaH yAvat kSetraM dinArddhena, bhAnurbhAvayituM kSamaH / dRzyate tAvataH kSetrAnmaNDaleSvakhilevvapi // 25 // yathA paJca sahasrANi, yojanAnAM zatadvayam / ekapaMcAzamekonatriMzadezAzca SaSTijAH // 26 // muhUrttagatireSA yA, proktA'bhyantaramaNDale / guNyate sA dinArddhana, muhUrttanavakAtmanA // 27 // saptacatvAriMzadevaM, sahasrANi zatadvayam / triSaSTizva yojanAnAM SaSTyaMzA ekaviMzatiH // 28 // udgacchanniyataH kSetrAdbhAnurasta onal 10 14 ainelibrary.org Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 235 // Jain Education I mayannapi / ihatyairdRzyate lokaiH, sarvAbhyantaramaNDale // 29 // tatazcaitadviguNitamudayAstAntaraM bhavet / prakAzakSetramapyetAvadevobhayato'nvitam // 30 // tathAhu:- "raviNo udayatthaMtara cauNavaha sahassa paNasaya chavIsA / bAyAla saTTibhAgA kakkaDa saMkaMtidiyahaMmi // 31 // evaMca sahasraiH saptacatvAriMzatA dvitIyamaNDale / saikonAzItinA dRiyo, yojanAnAM zatena ca // 32 // saptapaMcAzatA SaSTibhAgairekasya tasya ca / aMzairekonaviMzatyA, vibhaktasyaikaSaSTidhA ( 47179-6 // 33 // evaM ca vyazItiyajanAnyaMzAstrayoviMzatireva ca / SaSTibhaktayo janasyaikasya SaSTilavasya ca (83-6423) // 34 // ekaSaSTivibhaktasya, dvicatvAriMzadaMzakAH / hAniratreyamAdyAtsyA t, puro hAnau dhruvo'pyayam // 35 // kiMca-sarvAntarmaNDalAttAttIyIkaM yatkila maNDalam / tadevAdyaM prakalpyAgre, yeSu yeSu vibhAvyate // 36 // dRgmArgastaraNestatra tatraikaTyA disaMkhyayA / hatvA SaTtriMzataM bhAgaM, bhAgAMstAn yojayeddhruve // 37 // yugmaM // tatazca pUrvamaNDaladRgmArgaprAptistena vivarjitA / kharAMzorhakpathaprAptimAnaM svAdiSTa - maNDale ||38|| yathA'ntarmaNDalAttAttayIke taraNimaNDale / SaDriMzadekena guNyA, sthito rAzistathaiva saH // 39 // tataH SatriMzadevaite, jyazItyuparivarttiSu / yojitA bhAgabhAgeSu, jAtAste cASTasaptatiH // 40 // ekaSaSTyA lavaizcaikaH, SaSTibhAgo bhavet sa ca / yojyate SaSTibhAgeSu, zeSAH saptadaza sthitAH // 41 // evaM ca pazItiyoMjanAnyaMzAH, SaSTijAtA jinairmitAH / saptadazaikaSaSTyaMzAH, zodhyarAzirbhavatyasau // 42 // anena rAzinA hIne, dvitIyamaNDalAzrite / dRggocare tRtIye syAnmaNDale dRkpatho raveH // 43 // evaM ca sahasraiH saptacatvAriM sUryasya dRSTipathaprAptiH 20 25 // 235 // 28 anelibrary.org Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatA SaNNavatiM zritaiH / yojanAnAM SaSTibhAgaistrayastriMzanmitaistathA // 44 // ekasya SaSTibhAgasya, vibhaktasyaikaSaSTidhA / bhAgadvayena coSNAMzuddezyastRtIyamaNDale // 45 // (47096-32) evamuktaprakAreNa, bahiniSkramato rvH| dRkpathaprAptiviSayAt ,hIyate prtimnnddlm||46|| tryazItiH sAdhikA kApi, caturazItireva c|saadhikaa |sA kApi paJcAzItiH sApyadhikA kvacit // 47 // yojanAnAMhAnirevaM, bhAvyA gnnitpnndditH| pUrvoktagaNitAnAyAt, yAvatsarvAntyamaNDalam // 48 // tatra caikatriMzataiva, sahasraraSTabhiH shtaiH| ekatriMzaistriMzatA ca, SaSTyaMzaidRzyate rviH||49|| (31831-3) yadyapi antastRtIyamaNDalApekSayA yazItyadhikazatatame'smin maNDale pUrvoktakaraNaprakriyayA zodhyarAziH paMcAzItiryojanAni ekAdaza SaSTibhAgA ekasya SaSTibhAgasya satkAH SaDe-15 kaSaSTibhAgAH (85 ) evaMrUpo jAyate, tathApi pUrvoktAH SadizadbhAgabhAgAH kalAnyUnA api vyavahArataH pUrNA vivakSitAH, tasmiMzca kalAnyUnatve antyamaNDale ekatra piNDite sati aSTaSaSTirekaSaSTibhAgAH truvyaMti, tadapasAraNe paMcAzItiryojanAni nava SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH SaSTirekaSaSTibhAgA jAyante (85 ) ayaM ca zodhyarAziH sarvabAhyA,cInamaNDalagatahakpathaprAptiparimANAdyadi zodhyate tadA yathoktaM sarvAntyamaNDale dRkpathaprAtiparimANaM bhavatIti dhyeyaM, pUrvoktadhruvakAdyupapattistvatropAdhyAyazrIzAnticandropajJajambUdvIpaprajJaptisUtravRtteravaseyA, granthagauravabhayAnAtrocyata iti zeSaH // yadvA-paJcayojana-10 sahasrAH, paJcottaraM zatatrayam / SaSTibhAgAH paJcadaza, muhartagatiratra hi // 50 // SaNmuhUrtAtmanA caiSA, diva-18 onal in Educati Ireli For Private Personel Use Only 4 .jainelibrary.org Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 236 // Jain Education sArddhana guNyate / tato'pyetadRkpathAtimAnaM sarvAntyamaNDale // 51 // sarvaSAhyArvAktane tu, caturazItivarjitaiH / & sUryasya dRSTidvAtriMzatA yojanAnAM sahasrairdRzyate raviH // 52 // aMzaizcaikonacatvAriMzatA SaSTisamudbhavaiH / ekasya SaSTi- pathaprAptiH bhAgasya, SaSTyA zaizcaikaSaSTijai: ( 3191666 ) // 53 // paJcAzItiryojanAni, nava bhAgAzca SaSTijAH / SaSTyaMzasyaikasya bhAgAH, SaSTistathaikaSaSTijAH ( 856 // 54 // sarvAntyamaNDalAdarvAcInadvitIyamaNDale / eSA vRddhistato vRddhau, purato dhruvako'pyasau // 55 // sarvabAhyAt tRtIyAdimaNDaleSvatha dRkpatham / jJAtuM guNitayA pazcAzItyaikayAdisaMkhyayA // 56 // dhruvA nyUnite'sau syAt, kSepyarAziranena ca / prAcya| maNDalaharamArgo, yuktaH syAdiSTamaNDale // 57 // tathAhi - tRtIye maNDale bAhyAt, SaDriMzadekatADitA / dhruvakAttadavasyaiva, vizodhyate tataH sthitam // 58 // paMcAzItiryojanAni, SaSTijAzca lavA nava / SaSTyaMzasyaikasya lavAzcatuvaiizatireva ca // 59 // dvitIyamaNDalasyAkSigocAragena saMyute / tRtIyamaNDale dRSTipathamAnaM bhavedidam // 60 // yojanAnAM sahasrAH syurdvAtriMzat saikayojanAH / bhAgA ekona - paJcAzad, yojanasya ca SaSTijAH // 61 // ekaSaSTivibhaktasyaikasya SaSTilavasya ca / trayoviMzatirevAMzA, evaM sarvatra bhAvanA // 62 // evamantaH pravizataH sUryasya bAhyamaNDalAt / pUrvoktarItyA dRgamArgapramANe varddhate | raveH // 63 // paJcAzItiH sAtirekA, saMpUrNA saiva kutracit / sAdhikA caturazItiH, kApi sA kevalA kacit // 64 // tryazItiH sAdhikA kApi, yojanAnAM yathAyatham / sarvAntarmaNDalaM yAvadbhAvyaM taca pradarzitam // 65 // national 20 25 // 236 // 28 jainelibrary.org Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education yadyapi bAhyatRtIyamaNDalAdvyazItyadhikazatatame sarvAbhyantaramaNDale yathoktakaraNena tryazItiyoMjanAni dvAviMzatiH SaSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya satkAH paJcatriMzadekaSaSTibhAgAH // 66 // ( 83-14 / 3) evaMrUpaH kSepyarAzirbhavati tathApi yena dhruvakAt SatriMzadyathoktarUpAH zodhitAste kalayA nyUnA api pUrNA eva vivakSitAstataH kiJcidadhikaM nirgataM, taccAdhikyaM sarvAbhyantare maNDale ekatra piNDitaM sat aSTaSaSTirekaSaSTibhAgA bhavanti, tataste bhUyaH kSepyarAzau kSipyante, tato jAtaH kSepyarAziH yo0 83 SaSTibhA0 23 ekasya SaSTibhAgasya ekaSaSTibhA0 42, asmiMzca rAzau sarvAbhyantarAnantaradvitIya maNDalagatadRkpathaparimANe yojite sati yathoktaM sarvAbhyantaramaNDale dRkpathaparimANaM bhavatIti jJeyaM / kathaM caivaM yojanAnAM, sahasrairdUragAvapi / AsannAviva dRzyete taraNI udayAstayoH // 67 // madhyAhne tu yojanAnAmaSTazatyAM sthitAvapi / dUrasthAviva dRzyete kathamuSNatviSau nanu ? || 68 // atrocyate - dUratvena pratIghAtAtvabimbamahasAM ravI / Asannau sukhadRzyatvAt jJAyete udayAstayoH |||69 // madhyAhne cAsannatayA, prasarpattIvarazmibhiH / jJAyete durnirIkSyatvAdAsannAvapi dUragau // 70 // tathA cAgamaH"lessApaDighAeNaM uggamaNa muhuttaMsi dUre a mUle adIsaMti iti, lesAhitAveNaM majjhatiamuhuttaMsi mUle adUre adIsaMti, lesA paDighAeNaM atthamaNamuttaMsi dUre amUle adIsaMti" atra dUre ceti draSTRsthAnApekSayA viprakRSTe, mUle ceti draSTRmatItyapekSayA Asanne iti bhaga0 za08 u0 8 | dUratvAdeva bhUlanAviva tAvudayAstayoH / naikaTyAdeva dRzyete, madhyAhe khAgragAviva // 71 // ucatvaM tu sarvadApi samAnameva sUryayoH / yojanAnAM hyaSTazatyA, nArvAg tional 5 10 14 v.jainelibrary.org Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 237 // na paratazca tau // 72 // evaM dRSTipathaprAptiprarUpaNA prapaMcitA / atha prarUpaNAM bhAnvoH, kurmo'rddhamaNDalasthiteH // 73 // 6 // ekaM maNDalamekenAhorAtreNa samApyate / dvAbhyAmabhimukhasthAbhyAM ravibhyAM prativAdivat // 74 // merordakSiNapUrvasyAM yadA prathamameva hi / ekaH sUryaH pravizati, sarvAbhyantaramaNDalam // 75 // pazcimo - uttaradigbhAge, tadaivAnyo'pi bhAskaraH / samakAlaM sparddhayeva, sarvAntarmaNDale vizet // 76 // itthaM tAbhyAM pravizadbhyAM vyAsaM yatprathamakSaNe / kSetraM vyapekSayA tasya, kalpyamAntaramaNDalam // 77 // prathamAntu kSaNAdUrddha vivakhantau zanaiH zanaiH / kramAdapasarantau ca sarvAbhyantaramaNDalAt // 78 // anantaravahirbhA vimaNDalAbhimukhaM kila / sarpantau caratazcAraM, tatazca prathamakSaNe // 79 // spRSTaM kSetraM yadetAbhyAM tadapekSya prakalpitam / jJeyaM maNDalatulyatvAnmaNDalaM na tu tAttvikam // 80 // tathAhuH- "ravidugabhamaNavasAo niSphajjai maMDalaM ihaM egaM / taM puNa maMDalasarisaMti maMDalaM bucai tahAhi // 81 // girinisaDhanIlavaMtesu uggayANaM ravINa kakkami / paDhabhAu caiva samayA osaraNeNaM jao bhramaNaM // 82 // to no nicchayarUvaM niSphajjai maMDalaM diNayarANaM / caMdrANavi evaM ciya nicchayao maMDalAbhAvo // 83 // " merodakSiNapUrvasyAmeko'bhyantaramaNDale / saMkramya yAmyadigbhAgaM, yadA meroH prakAzayet // 84 // tadA'parottaradizi prApto'bhyantaramaNDalam / anyo merorudagbhAgaM, prakAzayati bhAnumAn // 85 // yugmam | dakSiNottarayo meroH, sarvotkRSTaM dinaM tdaa| rAtriH sarvajaghanyaiSo'horAtro vatsare'ntimaH // 86 // ahorAtre navAbdasya, carataH prathame yadi / dvitIyasminmaNDale'rko, niSkramyAntarama Jain Education sonal sUryasyArdhama NDalasthi tiH 20 25 // 237 // 28 ainelibrary.org Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NDalAt // 87 // dAkSiNAtyastadA sUryaH sarvAntarmaNDalAzritAt / vinirgatya dakSiNArddhAdvAyavyAM surabhUbhRtaH // 88 // dvitIyasya maNDalasyottarArddhamAzritazcaran / meroruttaradigbhAgaM, prakAzayati dIpavat // 89 // uttarAhaHpataMgastu, sarvAntarmaNDalAzritAt / uttarArddhAdvinirgatya merordakSiNapUrvataH // 90 // dvitIyasya maNDalasya, dakSiNArddhamupAzritaH / merordakSiNadigbhAgaM, prakAzayati lIlayA // 91 // kSetramAbhyAM ca yatspRSTaM, tasyAhnaH prathamakSaNe / dvitIyaM maNDalaM buddhyA, kalpyate tadapekSayA // 92 // evaM ca- ekaikasminnahorAtre, ekaikamarddhamaNDalam / saMkramya saMcarantau tAvanyo'nyavyatihArataH // 93 // pratyekaM dvau muhataikaSaSTibhAgau dine dine / kSapayantau sarvabAhyamaNDalAvadhigacchataH // 94 // tasmin punaH sarvabAhyArvAcInamaNDalasthitAt / dakSiNArddhAdvinirgatya, sarvAntyamaNDalAzritam // 95 // uttarArddha sa vizati yaH prkaashitvaanpuraa| ravirmeroryAmyabhAgaM, sarvAbhyantaramaNDale // 96 // yastu tatrottarabhAgamadidIpadraviH purA / sa sarvabAhyArvAcInamaNDalasyottarArddhataH // 97 // nirgatya dIpayedyAmyamarddha sarvAntyamaNDale / AdyaM saMvatsarasyArddhamevamAbhyAM samApyate // 98 // tatastau dAvapi ravI, saumyAyanAmikSaNe / anantaraM sarvabAhyAdvitIyaM maNDalaM zritau // 99 // uttarArddha yo'didIpatsarvAntyamaNDalAzritam / dIpayetso'tra yAmyArddhamuttarArddha tataH param // 300 // evaM punarmaNDalArddhamekaikaM vyatihArataH / ekai kasminnahorAtre, AkrAmantau divAkarau // 1 // pratyekaM dvau muhatkaSaSTibhAgau dine dine / varddhayantau kramAtprAptau, | sarvAbhyantaramaNDale // 2 // maNDale'sminnahorAtre, gatAndasyAtime ravI / yathA'didIpatAmarddhe, punardIpayatastathA Jain Educamational 14 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 238 // Jain Education Int // 3 // ityarddhamaNDalasthitiH 7 / sUryavaktavyatA caivaM yathAmnAyaM prapaMcitA / evaM prapaJcayAmo'tha, candracAraprarUpaNAm // 4 // Adau kSetraM maNDalAnAM 1, tadabAdhA 2 tadantaram 3 / taccArazca 4 vRddhihAnipratibhAsaprarUpaNA 5 // 5 // atrAnuyogadvArANi paJcAhustattvavedinaH / tatrAdau maNDala kSetraparimANaM pratanyate // 6 // maNDalAni paJcadaza, candrasya sarva saMkhyayA / paTpaMcAzayojanaikaSaSTibhAgapRthUnyataH // 7 // guNitAH paJcadazabhiH, SaTpaJcAzadbhavanti te / aSTau zatAni catvAriMzAnyekaSaSTijA lavAH // 8 // ekaSaSTyA vibhajyante, yojanAnayanAya te / trayodaza yojanAni, labdhAnyetattu ziSyate // 9 // saptacatvAriMzadaMzA, yojanasyaikaSaSTijAH / maNDalAnAM punareSA - mantarANi caturddaza // 10 // paJcatriMzayojanAni, triMzattathaikaSaSTijAH / lavA ekasyaikaSaSTyaMzasya kSuNNasya saptadhA // 11 // bhAgAzcatvAra ekaikametAvadantaraM bhavet / zItadyutermaNDaleSu tatropapattirucyate // 12 // candramaNDalaviSkambhe, prAgvatpaJcadazAhate / zodhite maNDalakSetrA yojanAnAM catuHzatI // 13 // zeSA saptanavatyADhyA, | hyeko'MzazcaikaSaSTijaH / vibhajyante te ca caturddazabhirmaNDalAntaraiH // 14 // paJcatriMzadyojanAni, labdhAnyuddharite hate / ekaSaSTyaika SaSTyaMzenaikena ca samanvite // 15 // aSTAviMzA catuHzatyetasyAzca bhajane sati / caturdazabhirApyante, triMzadaMzAH puroditAH // 16 // zeSA aSTau sthitA bhAjyA, bhAjakAzca caturdaza / bhAgAprAyA'pavartyate, tato dvAbhyAmubhAvapi // 17 // bhAgabhAgAstato labdhAzcatvAraH sAptikA iti / etaccaturdazaguNaM, karttavyaM prathamaM tviha // 18 // paJcatriMzadyojanAni, caturdazaguNAni vai / zatAnyabhUvaMzcatvAri, navatyAkhyAni ye'pi ca candrasya maNDala kSetraM & 25 // 238 // 28 elibrary.org Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 19 // triNshdekssssttibhaagaashcturdshgunniikRtaaH| jAtAH zatAni catvAri, viMzatyAkhyAni te'pyatha // 20 // ekaSaSTyA vibhajyante, yojanaprAptaye ttH| labdhA SaDyojanI zeSAzcatuSpazcAzadaMzakAH // 21 // saptabhaktasyai-13 kaSaSTibhAgasya yA caturlavI / caturdazaguNA sA'pi, SaTpaJcAzadbhavantyamI // 22 // aSTAvekaSaSTibhAgA, jAyante sptbhaajitaaH| dvASaSTirete syuHpraacyctuHpnycaashtaayutaaH||23|| ekaSaSTyaiSAM ca bhAge, prAsaM saikAzayojanam / yojyate'zazcAMzarAzI, yojanaM yojaneSu ca // 24 // evaM ca-yojanAnAM paJcazatI, dshottraikssssttijaaH| assttctvaariNshdNshaa,mnnddlkssetrsNmitiH||26|| kRtaivaM mnnddlkssetrprimaannprruupnnaa|sNkhyaaprruupnnaa tveSAmAhuH pazcadazAtmikAm // 26 // tatra paJca maNDalAni, jambUdvIpe jinA jguH| zeSANi tu dazAmbhodhI, maNDalAnyamRtAte // 27 // abAdhA tu tridhA prAgvat, tatrAdyA mervpekssyaa| oghato maNDalakSetrAvAdhA'nyA pratimaNDalaM // 28 // sA tRtIyA tu mitho'bAdhA,zazinoH pratimaNDalam / ttraughto'vnmeromnnddlkssetrmiiritm||29||ctushctvaariNshtaiv, sahasrairaSTabhiH shtaiH| viMzatyAyojanAnAmiyataivAdyamaNDalam // 30 // SaTtriMzadyojanAnyekaSaSTyaMzAH paJcavi-18 10 shtiH| ekasyaikaSaSTijasya, catvAraH saptajA lavAH // 31 // varddhante'ntarametAvatpratimaNDalamAdimAt / sarvAntya-18 maNDalaM yAvattato dvitIyamaNDalam // 32 // satsahasrazcatuzcatvAriMzatA'thASTabhiH zataiH / SaTpazcAzairekaSaSTibhAga-1 stattvamitaistathA // 33 // ekasyaikaSaSTijasya, caturbhiHsaptajailevaiH syAnmandarAdantaritamekato parato'pi ca // 34 // sarvavAdyamaNDalaMta, sthitaM dare sumerutaH / sahaHpaMcacatvAriMzatA triMzaitribhiH shtaiH||35|| yojanAnAM yoja Jain Education a l For Private & Personel Use Only N ainelibrary.org Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAzenakaSaSTibhAgASTakojjhitaiH / atho mitho'ntaraM vakSye, zazinoH pratimaNDalam // 36 // iMdvormiyo'vatsarvAnta-candrasya ma20 sarge raGgamaNDale'ntaram / sahasrA navanavatizcatvAriMzA ca SaTzatI // 37 // itazca-dvAsaptatiryojanAnAmekapazcAzadaM KNDalasaMkhyA shkaaH| ekaSaSTibhavAH sasabhaktasyAsya lavo'pi ca // 38 // etAvadantare glAvI, varddhate pratimaNDalam / bahi- mnnddlaabaa||239|| niSkramatorantarvizatoH parihIyate // 39 // etacca yatpurA proktaM, prtimnnddlmektH| antaraM tadviguNitaM, bhave. dhAca pArzvadayodbhavam // 40 // evaM ca-sahasrA navanavatiryojanAnAM zatAni ca / dvAdazopetAni sptvibhaagaashcaikssssttijaaH||41|| ekapaJcAzadeko'za, ekaSaSTilavasya ca / saptabhAgIkRtasyaitaDvitIyamaNDale'ntaram // 42 // sarvAntime'ntaraM lakSaM, saSaSTIni zatAni SaT / yojanAnAmekaSaSTibhAgaiH SoDazabhirvinA // 43 // aSTAMzoruvyAsamiha, maNDalaM bhAnumaNDalAt / aSTASTAvakSetrabhAgA, AbhyAM ruddhAstato'dhikAH // 44 // tataH SoDazabhirbhAgaiyU~naM paramamantaram / sarvAntyamaNDale glAvorakayoH paramAntarAt // 45 // evaM kRtA caMdramasormiyo'vAdhAprarUpaNA / sAmprataM maNDalAcAraprarUpaNA prapaJcyate // 46 // parikSepA maNDalAnAM 1, muhartagatiratra ca 2|mnndd-17 lArddhamaNDalayoH, kAlasaMkhyAprarUpaNA 3 // 47 // sAdhAraNAsAdhAraNamaNDalAnAM prarUpaNA 4 / evaM catvAryanu-15 yogadvArANyatra jinA jguH||48|| viSkambhAyAmatastatra, sarvAbhyantaramaNDalam / sahasrA nvnvtishctvaa-IS||239 // riMzA ca SaTzatI // 49 // timro lakSAH paJcadaza, sahasrA yojanAnyatha / navAzItiH parikSepo'dhiko'bhyanta ramaNDale // 50 // bhAvanA tubhayorapi sUryAbhyaMtaramaNDalavat / dvitIyamaNDalavyAsaM vibhAvyoktAnusArataH / 28 Jain EducaA For Private Personal use only A jainelibrary.org Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanIyaH parikSepaH, sa cAyamupapadyate // 51 // tisro lakSAH paJcadaza, sahasrANi zatatrayam / yojanAnyeko-18 naviMza, sAdhika kizcanAthavA // 52 // pUrvamaNDalaviSkambhAtparamaNDalavistRtau / dvAsaptatiryojanAni, vRddhiH prAkpratyapAdi yaa||53|| tasyAH pRthakparikSepaH, karttavyaH kovidendunA / dve zate triMzadadhike, yojanAnAM bhavedasau // 54 // pUrvapUrvaparikSepe, yadyayaM kSipyate tadA / parAparaparikSepA, bhAvanIyA yathottaram // 55 // iyamindumaNDalAnAM, parikSepaprarUpaNA / muhUrttagatimAkhyAmi, saMprati pratimaNDalam // 56 // upasaMkrAntayorindoH, 8|sarvAbhyantaramaNDale / paJca pazca sahasrANi, yojanAnAM trisaptatiH // 7 // sahasrestrayodazabhiH, satattvaiH saptabhiH zataiH / chinnasya yojanasyAMzazatAzca saptasaptatiH // 58 // catuzcatvAriMzadAkhyA 5073 744, muhartagatireSikA / jijJAsyate'syAzcebIjaM, zrUyatAM tarhi bhAvanA // 59 // ihaikaiko'pyamRtAMzurekaikamarddhamaNDalam / ekanAhorAtreNaikamuhAdhikyazAlinA // 60 // zatAbhyAmekaviMzAbhyAM, dvAbhyAM chinnasya nizcitam / muhUrtasyaikAdazabhiH, sArdurbhAgaiH prapUrayet // 61 // yugmaM / evaM zazI dvitIyo'pi, dvitIyamarddhamaNDalam / / kAlenaitAvataiva drAga, bhramaNena prapUrayet // 62 // saMpUrNasya maNDalasya, pUrtikAlo yadeSyate / ahorAtradvayaM dvAbhyAM muhartAbhyAM yutaM tadA // 63 // ekaviMzatyadhikAbhyAM, zatAbhyAM cUrNitasya ca / trayoviMzatiraMzAnAM, muhUrtasya vinirdizet // 64 // di02-2-23 / maNDale pUrtikAle ca, pratyayaH kena cediti / trairAzikena tadapi, zrUyatAM yadi kautukam // 65 // bhAnurlaghuvimAnatvAcchIghragAmitayA'pi ca / SaSTyA muhUttairekaikaM, maNDalaM paripUrayet 14 Jain Educa t ional For Private Personel Use Only (ONw.jainelibrary.org Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze // 66 // tadvaiparItyAda dvASaSTyA, sAgrayA tairvidhustu tat / sASTaSaSTiH saptadazazatI tAni yuge ttH||67|| eka candrasya ma. 20 sargezacandrApekSayA'rddhamaNDalAni bhavanti hi / tAvantyeva ca pUrNAni, dvayorindvorapekSayA // 68 // tatazca-sASTaSaSTisa INDalaparikSe sadazazatamAnArddhamaNDalaiH / yugAnta vibhI rAtrindivAnAM yadi labhyate // 69 // aSTAdazazatI triMzA, tadA po mhtt||24|| nanu kimApyate / dAbhyAmarddhamaNDalAbhyAmiti rAzitrayaM likhet // 70 // 1768 / 1830.2 // antyena rAzinA gatizca rAzI, madhyame guNite sati / jAtaH zatAni SaTiMzatsaSaSTInyeSa bhajyate // 72 // sASTaSaSTisaptadazazatAtmakAdharAzinA / ahorAtradvayaM labdhaM, caturvizaM zataM sthitam // 72 // ahorAtrasya ca triMzanmuhartA iti tADitam / triMzatA'bhUviMzatiyuka, saptatriMzacchatAtmakam // 73 // asminsASTaSaSTisaptadazazatyA hRte dvayam / labdhaM muhUrtayoH zeSa, zataM caturazItiyuk // 74 // 184 // bhAgAprAptyA'pavaya'te, aSTabhirbhAjyabhAjako / trayoviMza-11 tireko'nyazcaikaviMzaM zatadvayam // 1768 / 75 // eSA muhUrtadvASaSTiH, savarNanAya zuNyate / ekaviMzAbhyAM zatAbhyAM, ye coparitanA lavAH // 76 // trayoviMzatiruktAH prAka, te kSipyante bhvetttH| trayodaza sahasrANi (13725), satattvA saptazatyapi // 77 // sarvAntarmaNDalasthasya, paridhiryaH puroditH| ekaviMzatyadhikAbhyAM, zatAbhyAM so'pi guNyate // 78 // jAtAH SaT koTayaH SaNNavatirlakSAH khruuptH|ctutriNshtshsraanni, ssttshtyekonspttiH||79|| sahasrestrayodazabhiH, satattvaiH saptabhiH shtaiH| eSAM bhAge hRte labdhA, muhartagatiraindavI sh|| 8 // yojanAnAM sahasrANi, paJcopari trispttiH| catuzcatvAriMzAnyaMzazatAni saptasaptatiH // 81 // muhUrta 28 Jain Education a l For Private Personel Use Only O hinelibrary.org Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gatirityevaM. bhAvyendo pratimaNDalam / vibhAjyoktabhAjakena, prAgvatparirayaM nijam // 82 // muhartIyagato yadvA, varddhante pratimaNDalam / triyojanI paJcapaJcAMzAzca SaNNavatiH zatAH // 83 // bhAgA ekayojanasya, vibhaktasya sahasrakaiH / trayodazamitaiH saptazatyA ca paMcaviMzayA // 84 // atropapatti:-yojana dvizatI triMzA, yA vRddhiH pratimaNDalam / uktA pariraye guNyA, sA dvizatyekaviMzayA // 85 // bhaktatrayodazasahasrAdinA rAzinA ca sA / datta triyojanI zeSAnaMzAnapi yathoditAn // 86 // sarvAntarmaNDale candrau, janAnAM dRSTigocarIra sahasraH saptacatvAriMzatA triSaSTiyuktayA // 87 // dvizatyA ca yojanAnAM, ekasya yojanasya ca / SaSTyaM zairekaviMzatyA, tatropapattirucyate // 88 // antarmaNDalaparidherdazAMze triguNIkRte / indo prakAzakSetraM syAt, tApakSetramivArkayoH // 89 // arddha prakAzakSetrasya, pUrvato'parato'pi ca / indvorapi dRSTipathaprAptirvivakhatoriva // 90 // tathA ca jambUdvIpaprajJaptisUtraM-"tayA NaM ihagayassa maNUsassa sIyAlIsAe joaNasahassehiM dohi | ya tevohiM joaNasaehiM egavIsAe sahibhAehiM joaNassa caMde cakkhuphAsaM havamAgacchaI" etadvRttIca-"yattu | viSTibhAgIkRtayojanasatkaikaviMzatibhAgAdhikaravaM tattu saMpradAyagamyaM, anyathA candrAdhikAre sAdhikadApaSTimuhartapramANamaNDalapUrtikAlasya chedarAzivena bhaNanAt sUryAdhikArasatkaSaSTimuharsapramANamaNDalapUrtikAlaya chedarAzitvenAnupapadyamAnatvAt iti dRzyate, tatra tattvaM bhushrutgmyN"| paJca yojanasahasrAH, paMcaviMzatiyuk zatam / yojanasya tathaikasya, paJcaviMzatisaMyutaiH // 91 // trayodazabhiH sahabhaktasya saptabhiH shtaiH| bhAgA 0 17 lo.pra.41 For Private Personel Use Only tor jainelibrary.org Jain Educatolaihonal JOI Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NDalakAla: 20 lokaprakAze navatyadhikAni, zatAnyekonasaptatiH // 92 // muhartagatireSendoH, sarvaparyantamaNDale / athAtraiva dRSTipathaprApti-candrasya dR 20 sarge vivicyate'nayoH // 93 // ekatriMzatA yojanasaharaSTabhiH zataiH / ekatriMzaH sarvabAhye, dRzyete maNDale vidhU pathaprAptiH T // 94 // "atra sUryAdhikAroktaM tIsAe sahibhAehiM ityadhikaM mantavyaM" iti jambUdvIpaprajJaptivRttau / atra mnnddlaardhm||24|| sarvAbhyantarasarvavAdyacandramaNDalayoISTipathaprAptitA darzitA, zepamaMDaleSu sA caMdraprajJaptibRhatUkSetrasamAsaja-II mbUdvIpaprajJaptisUtravRttyAdiSu grantheSu pUrvaiH kApi darzitA nopalabhyate tato'trApi na darziteti jJeyaM, pratimaNDalamityevaM, muhUrtagatirIritA / maNDalAImaNDalayoH, kAlamAnamatha bruve // 95 // navazatyA vibhaktasya, caJcatpaJcadazAThyayA / vibhAgairmaNDalArddhasya, kilaikatriMzatonitam // 16 // arddhamaNDalamekenAhorAtreNa samApyate / ekaikena zazAGkena, yatra kutrApi maNDale // 9 // dvicatvAriMzadadhikaH, zataizcatubhireva ca / ahorAtrasya bhaktasya, lavaikatriMzatAdhikau // 98 // ahorAtrau pUrtikAla, ekasmin maNDale vidhoH| ravistu pUrayetpUrNAhorAtradvitayena tat // 99 // maNDalArddhamaNDalayorukkaivaM kAlasaMmitiH / sAdhAraNAsAdhAraNamaMDalAni bravImyatha // 40 // prathamaM ca tRtIyaM ca, SaSThaM saptamamaSTamam / dazamaikAdaze pazcadazamityaSTamaNDalI // 1 // nakSatrairavirahitA, sadA'pi tu himaateH| maMDaleSveSu nakSatrANyApi cAraM caranti yat // 2 // dvitIyaM ca caturthaM ca, pazcamaM navama // 24 // tathA / trINi ca dvAdazAdIni, kilaiSA saptamaNDalI // 3 // RH sadA virahitA, maNDaleSveSu no bhavet / kadApi cAraRkSANAmUSareSu gavAmiva // 4 // prathamaM tRtIyamekAdazaM paJcadazaM tathA / ravicandroDusAmAnyA, - 25 28 ainelibrary.org For Private Personal Use Only Jain Educa ional Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maNDalAnAM catuSTayI // 5 // eteSu maNDaleSvindunakSatrANi tathA raviH / cAraM caranti sarve'pi, rAjamArga janA iva // 6 // SaSThAdIni pazca sUryacArahInAni sarvathA / zeSANi maNDalAnIndoH, kiJcidbhAnuH spRzedapi R // 7 // sthApanA // sAdhAraNAsAdhAraNamaNDalAnyevamUcire / sampratIndovRddhihAnipratibhAsaH prarUpyate // 8 // avasthitakhabhAvaM hi, kharUpeNendumaNDalam / sadApi hAnivRddhivA, yekSyate sAna tAttvikI // 9 // kevalaM yA zuklapakSe, vRddhionistathA pare / rAhuvimAnAvaraNayogAt sA prtibhaaste||10|| tathAhi-dhruvarAhuH parvarAhurevaM rAhurdidhA bhavet / dhruvarAhostatra kRSNatamaM vimAnamIritam // 11 // taca candravimAnasya, pratiSThitamadhastale / caturaGgulamaprApta, cAraM carati sarvadA // 12 // tenApAvRttya cAvRtya, caratyadhaH zanaiH shnaiH| vRddhihAnipratibhAsaH, posphurItIndumaNDale // 13 // tathoktaM-"caMdassa neva hANI navi vuDDI vA avaDio cNdo| sukilabhAvassa puNo dIsai vuDDI yahANI y||14|| kiNhaM rAhuvimANaM nicaM caMdeNa hoi avirahiyaM / cauraMgulamappattaM hihA caMdassa taM cri||16|| teNaM vaDDai caMdo parihANI vAvi hoi caMdassa" tatra prakalpya dvApaSTiM, bhAgAn zazAGkamaNDale / hiyate paJcadazabhirlabhyatezacatuSTayam // 16 // etAvadAbriyate tat, pratyahaM bharaNIbhuvA / ahobhiH paJcadazabhirevamAvi-1 yate'khilam // 17 // dvau bhAgau tiSThataH zeSau, sadaivAnAvRtau ca tau / eSA kalA poDazIti, prasiddhimagama bhuvi // 18 // kalpyate'zAH paMcadaza, vimAne rAhave'tha sH| jayatyekaikAMzavRyA, nItijJo'rimivoDapam // 19 // taccaivaM-khIyapaJcadazAMzena, kRSNapratipadi dhruvam / muktvAMzaudAvanAvAyauM, zeSapaSTeH sittvissH||20|| vuhI yA avali paJcadazazivahara caMdo parimAvimANaM nicaM Jain Educat Mainelibrary.org For Private 8 Personal Use Only i onal Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratipadi, catubhAnAmAt / dvApaTyazAla tAvatkAlamitA vivAdikAH // 22 7 // " ekonANA'cchA lokaprakAzecatubhAgA catarbhAgAtmakaM paJcadazaM bhAgaM vidhutudH| AvRNoti dvitIyAyAM, nijabhAgadvayena ca // 21 // aSTabhAgAtmaka 20 sarge paJcadazAMzI dvau ruNaddhi sH| SaSTiM bhAgAnityamAyAM, khaiH pnycdshbhilevaiH||22|| tribhirvizeSatataH zaka-1 pratipadi, caturbhAgAtmakaM lavam / ekaM paJcadazaM vyaktIkarotyapasaran zanaiH // 23 // dvitIyAyAM dvau vibhAgo // 242 // vRddhionizca pUrNimAthAmiti kramAt / dvASaSTyaMzAtmakaH sarvaH, sphuTIbhavati cndrmaaH|| 24 // indozcaturlavAtmAMzo, yAva. kAlena raahnnaa| vidhIyate mucyate ca, tAvatkAlamitA tithiH // 25 // indoH pidhIyamAnAH syuH, kRSNAH prtipdaadikaaH| tithayo mucyamAnAH syuH, zuklAH pratipadAdikAH // 26 // tathA:-"kAleNa jeNa hAyahI 20 solasabhAgo u sA tihI hoi / taha ceva ya vuDDIe evaM tihiNo samuppattI // 27 // " ekonatriMzatA pUNamahattazca dviSaSTijaiH / dvAtriMzatA muhatAzerekaiko rjniipteH|| 28 // catujhe SaSTyaMzarUpo, rAhuNA''cchA dyate lvH| mucyate ca tadetAvanmAnAH syustithayo'khilAH // 29 // evaMca-dvASaSTibhaktAhorAtrasyaikaSTyA hAlavairmitA / tithirevaM vakSyate yad, tadyuktamupapadyate // 30 // tithimAne'smiMzca hate, triMzatA syaadythoditH| mAsazcAndra evamapi, triMzattithimitaH khalu // 31 // nanu rAhuvimAnena, yojanArddha mitena vai| SaTpaJcAzadyojanaikaSaSTibhAgamitaM khalu // 32 // kathamAcchAdituM zakyaM, garIyaH zazimaNDalam / laghIyasA garIyo hi, durA // 242 // vAramiti sphuTam // 33 // evamuttarayantyatra, kecitpraaktnpnndditaaH| laghIyaso'pyasya kAntijAlairatyaMtamecakaiH // 34 // AcchAdyate mahadapi, zazivimbaM prsRtvraiH| dAvAnalocchalachmastomairiva nabho'GgaNam // 35 // anye tva Jain Educati o n For Private Personel Use Only Mainelibrary.org Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhidadhuvArA, yojanA yate / mAnaM grahavimAnasya, tadetatprAyikaM tataH // 36 // yojanAyAmaviSkambhaM, tadvAtriMzAMzameduram / kharbhAnumaNDalaM tena, vidhurAviyate sukham // 37 // tathA cAhu:-"AyAmo vikkhaMbho joaNamegaM tu tiguNio prihii| aDDAija dhaNusayA rAhussa vimANabAhallam // 38 // " saMgrahaNyAdarza prakSe-15 pagAtheyaM dRzyate, bhagavatIvRttAvapyetasyAzcAlanAyA evaM pratyavasthAnaM-"yadidaM graha vimAnamarddhayojanapramANamiti tatprAyikaM, tatazca rAhograhasyoktAdhikapramANamapi vimAnaM saMbhAvyate, anye punarAhu:-laghIyaso'pi rAhuvimAnasya mahatA tamisrarazmijAlena tadAtriyate" iti bhagavatIsUtravRttI 12 zate paJcamoddezake, tattvaM tu keva-16 lino vidanti / kadAcida grahaNa iva, vimaanmuplbhyte| vRttAkRti dhruvarAhoH, kadAcinna tathA ca kim ? // 39 // 1% | dineSu yeSu tamasA'bhibhUtaH syAdazaM shshii| teSapalabhyate vRttaM, vimAnamasya yeSu ca // 40 // zazI vizuddhakAtitvAttamasA nAbhibhUyate / vRttaM vimAnaM naitasya, dineSu teSu dRzyate // 41 // tathoktaM-"vaTTaccheo kaivaha divase dhuvarAhuNo vimANassa / dIsai paraM na dIsai jaha gahaNe pacarAhussa // 42 // " "AcArya Aha-accatthaM | nahi tamasA'bhibhUyate jaM sasI visujjhNto| teNa na vadRccheo gahaNe u tamo tamobahulo // 43 // " bhagavatI vRttau // yadA tu lezyAmAvRNvan , parvarAjatyadhaH / puSpadantamaNDalayoryathoktakAlamAnataH // 44 // tadA bhava-12 |tyuparAgo, yathArha candrasUryayoH / janai grahaNamityasya, prasiddhiH paribhAvyate // 45 // jaghanyatastatra SaNNAM, mAsAmante zazigrahaH / utkarSato dvicatvAriMzato mAsAmatikrame // 46 // mAsaijaghanyataH pahirjAyate taraNi / 14 Jain Educatio n al M For Private Personal Use Only ( P ainelibrary.org Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // rAhuNA ravirinduvAvadastadA / rAhuNA vAmapazca kacchapaH // 55 // 12 SaSTho lokaprakAze | grahaH / saMvatsarairaSTacatvAriMzatotkarSataH punH||47|| yadA kharbhAnurAgacchan , gacchanvA puSpadantayoH / lezyA-rAhukharUpaM 20 sarge mAvRNuyAta manujA bhuvi // 48 // candro ravirvA tamasA, gRhIta iti yadyatha / lezyAmAvRttyA zyAmAvRttyAcandrasya apArzvana, gacchatyarkazazAGkayoH // 49 // tadA vadanti manujA, raviNA zazinA'thavA / rAhoH kukSibhinna iti, yanAni ca // 243 // yadA punarvidhuntudaH // 50 // arkendulezyAmAvRttyApasarpati tadA bhuvi / vadanti manujA vAntau, rAhuNA zazibhAskarau // 51 // yadA tu gacchan vA''gacchan , rAhuzcandrasya vA raveH / lezyAmAvRttya madhyena, gaccha-18 tyAharjanAstadA // 52 // rAhuNA ravirindurvA, vibhinna iti cetpunaH / sarvAtmanA candrasUryalezyAmAvRttyatiSThati // 53 // vAvadantIha manujAH, prmaarthaavidstdaa| rAhuNA kSudhiteneva, grastazcandro'thavA rviH||54|| zRGgATakazca jaTilA, kSetrakA kharakastathA / durddharaH sagaro matsyaH, kRSNasarpazca kacchapaH // 55 // ityasya nava|8 nAmAni, vimAnAstvasya paJcadhA / kRssnnniilrktpiitshuklvrnnmnormaaH||56|| bhagavatIsUtrazata 12 SaSThodde shke| saMpUrNasavayavo vishissttaalngkaarmaalyaambrrmyruupH| maharddhiko rAjati rAhureSa, lokaprasiddho na tu maulimAtram // 57 // ( upajAtiH) kizca-vidhorekaikamayanamahorAtrAMstrayodaza / catuzcatvAriMzadahorAtrAMzAH sptssssttijaaH||58|| dvAbhyAM candrAyaNAbhyAM syAimAsaH sptviNshtiH| ahorAtrAH saptaSaSTibhAgAstatraikavi-| // 24 // zatiH // 59 // anopapattistvevaM-soDUnAM candrabhogo, vakSyamANaH samuccitaH / muhUrtAnAM zatAnyaSTakonaviM zAnyatho lavAH // 60 // syuH saptaviMzatiH saptaSaSTijAstriMzatA hRtH| muhartA tato labdhA'horAtrasaptarvi- 28 Mainelibrary.org Jain Educatio For Private 2 Personal Use Only t ional Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatiH // 61 // muhartA nava ziSyante, bhAgAzca saptaviMzatiH / muhartAH saptaSaSTinAH, kAryAH kattuM savarNa-11 nam // 62 // SaTzatI vyuttarA syAtsA, saptaviMzatibhAgayuk / babhUva SaTzatI triMzA, bhAge'syAstriMzataH punH|| 63 // saptapaSTibhavA bhAgA, labhyante ekaviMzatiH / yathokto'yaM bhamAso'syA I yAmyottarAyaNe // 64 // candrottarAyaNArambho, yugAdisamaye bhavet / prAguttarAyaNaH pazcAdyAmyAyanamiti krmH||65|| pravRttiH syAdyato jyotishckrcaaraikmuulyoH| sUryayAmyAyanazItAMzattarAyaNayoH kila // 66 // yugAdAveva yugapattatrArkadakSiNAyanam / puSyasaptapaSTijAMzatrayoviMzatyatikrame // 37 // yugAdAvabhijidyogaprathamakSaNa eva tu / candrottarAyaNArambhastato yuktaM puroditam // 68 // tathoktaM jambUdvIpaprajJaptivRttI-"sakalajyotizcAramUlasya sUryadakSiANAyanasya candrottarAyaNasya ca yugapatpravRttiyugAdAveva, so'pi candrAyaNasyAbhijidyogaprathamasamaya eva, sUrAya Nasya tu puSyasya trayoviMzatI saptaSaSTibhAgeSu vyatIteSu, tena siddhaM yugasyAditva"miti / puSyasya saptaSaSTyutthaviMzatyaMzAdhike ttH| muharttadazake bhukte, muhatakonaviMzatau // 69 // bhogyAyAM saptacatvAriMzadaMzAyAM samApyate / vidhunodIcyamayanaM, yAmyamArabhyate'pi ca // 7 // evaM ca sarvanakSatrabhogArdAnubhavAtmake / sAmarthyAdavasIyete, yAmyottarAyaNe vidhoH||71|| nanvAdyAntyamaNDalAbhimukhaprasarpaNAtmake / yAmyottarAyaNe syAtAM, bhAnoriva vidhorapi // 72 // kizca-lokaprasiddharmakare, karkarAzisthitastataH / udIcyaM yAmyamayanaM, vidhurArabhate kramAt // 73 // yuge yuge caturviMzaM, zataM candrAyaNAni vai / triMzAnyaSTAdaza zatAnyebhizca yugvaasraaH||74|| tittau-"sakalajyotizcA Nasya tu puSyasya yopiyana yugapatpravRttiyugAdAveva, sa Jain Educat onal For Private Personel Use Only Tattainelibrary.org Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 244 // lokaprakAze 4 yugAtIta parva saMkhyA, kAryA paJcadazAhatA / kSipyate tatra tithayaH, parvoparigatAstataH // 75 // rAzerasmAdvivarjya 20 sarge nte'vamarAtrAstataH param / RkSamAsArddhena bhAge, yat labdhaM tadvicAryate // 76 // labdhe same'Gke vijJeyamatItaM dakSiNAyanam / viSame'Gke punarlabdhe, vyatItamuttarAyaNam // 77 // zeSAMstUddharitAnaMzAn, saptaSaSTyA haredudhaH / labdhAGkapramitA varttamAnAyana dinA gatAH // 78 // tatrApyuddharitA ye'GkAste vijJeyA vizAradaiH / dinasya saptaSaSTyaMzA, darzyate'tra nidarzanam // 79 // yathA yugAderArabhya, navamAsavyatikrame / paJcamyAM kenacitpRSTaM kiM candrAyaNamasti bhoH ! // 80 // kuryAtpaJcadazanAni, parvANyaSTAdazAtra ca / kSipedgatAnpazca tithIn tyaktvA - 'vamacatuSTayam // 81 // ekasaptatyA sametaM, saMjAtaM zatayordvayam / bhAjako'sya bhamAsArddha, pUrNarUpAtmakaM na tat // 82 // kiMtu saptaSaSTibhAgaiH, kiyadbhiradhikaM tataH / eSa rAziH saptaSaSTyA, bhAgasAmyAya guNyate // 83 // aSTAdaza sahasrANi, saptapaJcAzatA'dhikam / zataM ( 18157 ) jAtamitacaDumAsArddhadivasA api // 84 // saptaSaSTyA hatAH zeSairvedaveda layairyutAH / jAtAH paJcadazAkhyAni zatAni nava taiH punaH // 85 // hRte bhAjyAGke'yanAni, labdhAnyekonaviMzatiH / zeSA bhAgasaptazatI, dvisaptatyadhikA sthitA // 86 // asyA bhAge saptaSaSTyA, labdhA rudramitA dinAH / zeSAH paMcatriMzadaMzAstiSThati saptaSaSTijAH ||87|| candrAyaNAnyatItAnItyevamekonaviMzatiH / anantaramatItaM yattacandrasyottarAyaNam // 88 // varttamAnasya ca yAmyAyanasya vAsarA gatAH / ekAdaza lavAH paMcatriMzaca saptaSaSTijAH // 89 // atra pUrNA bhaviSyanti, samApte paJcame tithau / evamanya Jain Educatio tional candrasyAyanAni 20 25 1138811 28 ainelibrary.org Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education trApi bhAvyaM karaNaM gaNakottamaiH // 90 // industatparivArazca, ruupkaantyaadibhirbhRshm| sazrIka iti vikhyAtaH, | zazI prAkRtabhASayA // 91 // mRgazrihaM vimAne'sya, pIThikAyAM pratiSThitam / mRgAGkitavimAnatvAnmRgAGka iti vocyate // 92 // tathA ca paMcamAGge - " se keNaTTeNaM aMte ! evaM bucai - caMde sasI caMde sasI 1, go0 ! caMdassa NaM jotisiMdarasa jotisaraNNo miyaMke vimANe kaMtA devA kaMtAo devIo" ityAdi // 12 za0 5 u0 / iti candravarUpanirUpaNaM // evaM saMkSepatazcandranirUpaNaM yathA kRtam / tathaiva varNayAmo'tha, nakSatrANAM nirUpaNam // 93 // Adau saMkhyA maNDalAnAM 1 teSAM kSetraprarUpaNA 2 / ekaRkSavimAnAnAM tathA'ntaraM parasparam 3 // 94 // sumerormaNDalAbAdhA 4, viSkambhAdi ca maNDale 5 | muhUrttagati 6 rAvezaH, zazAGkamaNDalaiH saha 7 // 95 // digyogo 8 devatA 9 stArAsaMkhyo 10 DUnAM tathA''kRtiH 11 / sUryenduyogAddhAmAnaM 12 kulAdyAkhyAnirUpaNam 13 // 96 // amAvAsyApUNimAnAM, nakSatrayoga kIrttanam 14 / pratimAsamahorAtrasamApakAni tAni ca 15 // 97 // ebhizca paJcadazabhirdvAraiH pUrgapurairiva / gamyoDaparipATIti, tAmeva prathamaM truve // 98 // abhijicchravaNaM caiva, dhaniSThA zatatArikA / pUrvAbhadrapadA saivottarAdikA'tha revatI // 99 // azvinI bharaNI caiva, kRttikA rohiNI tathA / mRgazIrSa tathA cA''rdrA, punarvasU tataH param // 500 // puSyo'zleSA madhAH pUrvA, phalgunyuttaraphAlgunI / hastazcitrA tathA khAtirvizAkhA cAnurAdhikA // 1 // jyeSThA mUlaM tathA pUrvASADhA saivottarApi c| jinapravacanopajJaM, nakSa tional 5 10 14 ainelibrary.org Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ecene lokaprakAze trANAmayaM krmH||2|| azvinyAH kRttikAyA vA, prasiddhaM laukikakramam / ullaGkhyAtra pravacane, yadetatkramada- nakSatrANAM 20 sarge rzanam // 3 // tatra hetuH prathamataH, saMyogaH zazinA samam / yugasyAdAvabhijitaH, zeSANAM tu tataH kramAt maNDalAni // 4 // kRttikAdikramastu loke saptazalAkacakrAdiSveva sthAneSu upayogI zrUyate // Arabhya nanvabhi-teSAM kSetraM ca // 245 // |jito, nakSatrAnukramo yadi / zeSoDUnAmiva kathaM, vyavahAryatvamasya na ? // 5 // atrocyate'sya zazinA, yogo yadalpakAlikaH / RkSAMtarAnupraviSTatayA'sya tadvivakSaNam // 6 // yaduktaM samavAyAMge saptaviMze samavAye-'jaMbuddIve 2 abhIivajehiM sattAvIsAhiM NakkhattehiM saMvavahAre vaI' etanuttiryathA-"jambUdvIpe,na dhAtakISaNDAdau, abhijidvajaiH saptaviMzatyA nakSatrairvyavahAraH pravartate, abhijinnakSatrasyottarASADhAcaturthapAdAnupravezanAditi, loke tu-uttarASADhamantyAzicatasrazca zruterghaTIH / vadantyabhijito bhogaM, vedhalattAdyavekSaNe // 7 // aSTAveva maNDalAni, syuraSTAviMzaterapi / uDUnAM tatra cArastu, niyate svastramaNDale // 8 // iti maMDalasaMkhyA ||saashii tiyojanazate, dvIpasyAntaravartini / uktaM muktivadhUkAntainakSatramaNDaladvayam // 9 // triMze ca yojanazatatraye baalvnnvaaridheH| SaD nakSatramaNDalAni, dRSTAni viSTapekSibhiH // 10 // nakSatramaNDalaM cakravAlaviSkambhato bhavet / gavyUtamekaM pratyekaM, gavyUtAI ca meduram // 11 // evaM nakSatrajAtIyamaMDalakSetrasaMmitiH / dazottarA // 245 // paMcazatI, yojanAnAM nirUpitA // 12 // natvekaikasya RkSasya, maNDalakSetrasaMbhavaH / raverivAyanAbhAvAtsadAcArAtkhamaNDale // 13 // iti maNDalakSetraM / 28 in Educa Containelibrary.org t ional Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatra yatra yAni yAni, vakSyante bhAni maNDale / syAttadIyavimAnAnAM, dve yojane mitho'ntaram // 14 // mitho'ntaramuDUnAM cedidameva bhavettadA / maNDalakSetramanyatsyAdbhazUnyaM tacca neSyate // 15 // yattu-"do joaNAI NakhattamaMDalassa NakhattamaMDalassa ya AbAhAe aMtare paNNatte" ityetat jambUdvIpaprajJaptisUtraM tat aSTAkhapi maNDaleSu yatra 2 maNDale yAvanti nakSatrANAM vimAnAni teSAmantarabodhakaM, yacca abhijinnakSatravimAnasya zravaNanakSatravimAnasya ca parasparamantaraM dve yojane itiu0 zrIzAnticandragaNibhiH svakRtavRttI vyAkhyAyi tadabhiprAyaM samyag na vidmaH, yadapi u0 zrIdharmasAgaragaNibhiH khakRtavRttau etatsUtravyAkhyAne dve yojane nakSatrasya 2 cAbAdhayA antaraM prajJaptamityeva likhitamasti tadapyabhiprAyazunyamevaca // catuzcatvAriMzatava, saha raSTabhiH shtaiH| vizaizca yojanauroH, sarvAntaraM bhamaNDalam // 16 // sahasraH paJcacatvAriMzatA vizaistribhiH zataiH / yojanaurutaH sarvavAdyaM nakSatramaNDalam // 17 // iti sumerorbaadhaa| viSkambhAyAmaparidhipramukhaM maanmetyoH| raveH sarvAntarasarvabAhyamaNDalayoriva // 18 // iti maNDalaviSkabhAdi // sahasrANi paJca zatadvayaM ca paJcaSaSTiyuk / yojanAni yojanasya, bhaktasyaikasya nizcitam // 19 // ekaviMzatyA sahasraH, SaSTyAvyairnavabhiH shtaiH| vibhAgAzca samadhikAH, pUrvoktayojanopari // 20 // aSTAdaza sahatrANi, zatadvayaM triSaSTiyuk / sarvAntarmaNDaloDUnAM, muhuurttgtiressikaa||21|| upapattizcAtra-nakSatraM sarvamapyatra, pUrayet khakhamaNDalam / muhUttarekonaSaSTayA, muhUrttasya tathA lvaiH||22|| sasaptaSaSTitriMzadUvibhaktasya tribhiH shtaiH||14 Jain Educatio n For Private Personal use only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze saptottaraiH pratyayazca, trairAzikAttaducyate // 23 // nakSatrArddhamaNDalAnAM, saMpUrNayugavarttinAm / paJcatriMzatsamadhi- antaramavA20 sargezakaryayaSTAdazabhiH shtaiH|| 24 // aSTAdazazatI triMzAhorAtrANAmavApyate / dvAbhyAmarddhamaNDalAbhyAM, kimA-pA viSka pyate tadA vada // 25 // 1835 / 1830 / 2 / atrAntyarAzinA rAzI, madhyame guNite sati / trisahasrI SaTzatImbhAdi muhU. // 246 // ca, jAtA SaSTyadhikA kila // 26 // paJcatriMzatsamadhikenASTAdazazatAtmanA / Adyena rAzinA bhAge, rAtri- rtagatizca |ndivamavApyate // 27 // aSTAdazazatI zeSA, paJcaviMzatiyuka sthitA / muhAnayanAyaiSA, triMzatA guNitA|'bhavat // 28 // catuHpaJcAzatsahasrAH, sArdA saptazatIti ca / eSAM bhAge'STAdazabhiH, paJcatriMzadyataiH zataiH1 // 29 // labdhA muhartA ekonatriMzattato'pavartanam / chedyacchedakayo rAzyoH, paJcabhistau tataH sthitau // 30 // saptAyA trizatI bhAjyo, bhAjakaH saptaSaSTiyuka / trizatI ye'tra lbdhaashcaikontriNshnmuhrtkaaH||31|| triMzanmuhartarUpe'horAtre puurvaagtenvitaaH| te muhartAH syurekonaSaSTI rAzirasau punH|| 32 // guNyate bhAgasAmyAya, saptaSaSTisamanvitaiH / tribhiH zataiH kSipyate'smin , saptAkhyAMzazatatrayI // 33 // sapaSTinavazatyevaM, shsraashcaikviNshtiH| ayaM ca rAziH paridherbhAjakaH pratimaNDalam // 34 // tisro lakSAH paJcadaza, sahasrANi tithopari / navAzItiH parikSepaH, sarvAbhyantaramaNDale // 35 // rAziyojanarUpo'yaM, bhAgAtmakena rAzinA / // 246 // kathaM vibhAjyo'sadRzakharUpatvAdasau ttH||36|| tenaivAhati guNanaM, guNito yena bhAjakaH / tatastribhiH zataiH saptaSaSTyAyareSa guNyate // 37 // jAtA ekAdaza kovyaH, SaTpaJcAzaca lakSakAH / saptatriMzatsahasrANi, SaT- 28 Jain Education insatellal For Private Personal Use Only (allibrary.org Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ o. pra. 42 Jain Educati zatI ca triSaSTiyuk // 38 // sahasrairekaviMzatyA, SaSTyADhyairnavabhiH zataiH / bhAge'sya rAzeH prAguktA, muhUrttagatirApyate // 39 // tathA-yojanAnAM tripaJcAzacchatI saikonaviMzatiH / sahasrairekaviMzatyA, paSTyADhyairnavabhiH zataiH // 40 // bhaktasya yojanasyAMzAH, sahasrAH SoDazopari / sapaJcaSaSTistrizatI, gatiH sarvAntyamaNDale // 41 // tathAhi - lakSatrayaM yojanAnAmaSTAdazasahasrayuk / zatatrayaM paJcadaza, parikSepo'ntyamaNDale // 42 // ayaM tribhiH saptaSaSTisahitaistADitaH zataiH / koTya ekAdaza lakSA, aSTaSaSTiH kilAdhikAH // 43 // sahasrairekaviMzatyA, | zataiH SaDbhiH sapaJcabhiH / rAzerasyaikaviMzatyA, sahasrairnavabhiH zataiH // 44 // hRte SaSTyadhikairbhAge, muhUrttagatirApyate / nakSatrANAM kila sarvabAhyamaNDalacAriNAm // 45 // iti muhUrttagatiH // SaTsu zeSamaNDaleSu, muhUrttagatisaMvide / sukhena tattatparidhijJAnAya kriyate'dhunA // 46 // bhamaNDalAnAM sarveSAM maNDaleSvamRtadyuteH / samavatArastatrAdyamAdye zazAGkamaNDale // 47 // bhamaNDalaM dvitIyaM ca tRtIye candramaNDale / SaSThe tRtIyaM vijJeyaM, lavaNodadhibhAvini // 48 // caturtha saptame jJeyaM, tathA paJcamamaSTame / vijJeyaM dazame SaSThamekAdaze ca saptamam // 49 // aSTamaM ca paJcadaze, zeSANi tu sadoDDubhiH / sapta candramaNDalAni, | rahitAni vinirdizet // 50 // eSAM candramaNDalAnAM, parikSepAnusArataH / pUrvoktavidhinA bhAnAM, muhUrttagatirApyate // 51 // iti candramaNDalAvezaH // abhijicchravaNazcaiva, dhaniSThA zatatArikA / pUrvottarAbhadrapadA, revatI punarazvinI // 52 // bharaNI phAlgunI national 10 14 w.jainelibrary.org Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 247 // Jain Educati pUrvA, phAlgunyeva tathottarA / svAtizca dvAdazaitAni sarvAbhyantaramaNDale // 53 // caranti tanmaNDalArddha, yathoktakAlamAnataH / pUrayanti tadanyArddha, tathA tAnyaparANyapi // 54 // punarvasU maghAzveti dvayaM dvitIyamaNDale / tRtIye kRttikAsturye, citrA tathA ca rohiNI // 55 // vizAkhA pazcame SaSThe'nurAdhA saptame punaH / jyeSThA'STame tvaSTa bhAni, sadA caranti tadyathA // 56 // ArdrA mRgaziraH puSyo'zleSA mUlaM karo'pi ca / pUrvASADhottarASADhe, ityaSTAntimamaNDale // 57 // pUrvottarASADhayostu, catustArakayoriha / dve dve stastArake madhye bahizcASTamamaNDalAt // 58 // aSTAnAM dvAdazAnAM ca bAhyAbhyantaracAriNAm / sarvebhyo'pi bahirmUlaM, sarvebhyo'pyantare'bhijit // 59 // tathAhu:- "aha bharaNi sAi uvari yahi mUlo'bhintare abhiI" yAni dvAdaza RkSANi sarvAbhyantaramaNDale / tAni candrasyottarasyAM saMyujyante'munA samam // 60 // ebhiryadoDDubhiH sArddhaM, yogastadA svabhAvataH / zeSeSveva maNDaleSu bhavecAro himadyuteH // 61 // sarvAntarmaNDalasthAnAmeSAmuttaravarttitA / candrAdyuktA tadebhyazca, vidhordakSiNavarttitA // 62 // madhyamIya maNDaleSu, yAnyuktAnyaSTa teSu ca / vinA jyeSThAM tridhA yogaH, saptAnAM zazinA samam // 63 // uttarAho dAkSiNAtyo, yogaH pramaddanAmakaH / Adyo bahizvare candre, dvitIyo'ntazcare svataH // 64 // pramardo bhavimAnAni, bhivendorgacchato bhavet / yogaH pramaI eva syAjyeSThAyAH zazinA samam // 65 // uDUnyAdhAni SaD bheSu, bAhyamaNDalavarttiSu / indordakSiNadikasthAni, saMyujyante'munA samam // 66 // pUrvottarASADhayostu, bAhyatArAvyapekSayA / yAmyAyAM zazino yogaH, prajJaptaH paramarSibhiH // 67 // dvayordvayo 10ational candra-maNDa lAvezaH digyogaH 20 25 // 247 // 28 v.jainelibrary.org Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stArayostu, candre madhyena gacchati / bhavetpramardayogo'pi, tato yogo'nayobidhA // 68 // udIcyAM dizi yogastu, saMbhavennAnayorbhayo / yadAbhyAM paratazcAraH, kadApIndona vartate // 69 // vibhinnamaNDalasthAnAM, pRthaGmaNDalavartinAm / nakSatrANAM candramasA, yathA yogastathocyate // 7 // khakhakAlapramANenASTAviMzatyA kilodubhiH| nijagatyA vyApyamAnaM, kSetraM yAvadvibhAvyate // 71 // tAvanmAnamekamarddhamaNDalaM kalpyate dhiyaa| dvitIyoDukadambena, dvitIyamarddhamaNDalam // 72 // aSTAnavatizatADhyaM lakSaM saMpUrNamaNDaleSu syuH| sarveSvaMzA eSa ca vijJeyo maNDalacchedaH // 73 // (AryA) nanuca-maNDaleSu yeSu yAni, carantyuDUni teSvidam / candrA-8 diyogayogyAnAM, bhAMzAnAM kalpanocitA // 74 // sarveSvapi maNDaleSu, soDubhAgakalpanA / iyarti kathamaucityamiti cecchrayatAmiha // 72 // bhAnAM candrAdibhiryogo, naivAsti niyate dine / na vA niyatavelAyAM, dine'pi niyate na sH||76 // tena tattanmaNDaleSu, yathoditalavAtmasu / tatsanakSatrasaMbandhI, sImAviSkambha AhitaH // 77 // prAptau satyAM mRgAGkAyogaH syAduDubhiH saha / evamarkasyApi yogo, bhinnamaNDalavartinaH // 78 // sthApanA // evaM bhasImAviSkambhAdiSu praaptpryojnH| prAgukto maNDalaccheda, idAnImupapAdyate // 79 // trividhAnIha RkSANi, samakSetrANi kAnicit / kiyanti cArddhakSetrANi, sArddhakSetrANi kAnicit ||8||kssetrmussnntvissaa yAvadahorAtreNa gamyate / tAvatkSetraM yAni bhAni, caranti zazinA samam // 81 // samakSetrANi tAni syura kSetrANi tAni ca / arddha yathoktakSetrasya, yAnti yAnIndunA saha // 82 // yathoktaM kSetramaddhyarddha, prayAnti Jain Educ HOWw.jainelibrary.org a For Private Personal use only tional Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 248 // Jain Educatio yAni cendunA / syustAni sArddhakSetrANi, vakSyante'gre'bhidhAnataH // 83 // tatra paJcadazAdyAni, SaGkaM SaGkaM parayam / ahorAtraH saptaSaSTibhAgIkRto'tra kalpyate // 84 // tataH samakSetrabhAni, pratyekaM saptaSaSTidhA / kalpyAnIti paJcadaza, saptaSaSTiguNIkRtAH // 85 // jAtaM sahasraM paJcAyamarddhakSetreSu bheSu ca / sArddhAtrayastriMzadazAH pratyekaM kalpanocitAH // 86 // tatazca SaDAH sArddhAtrayastriMzajAtaM saikaM zatadvayam / sArddhakSetreSu pratyekaM, bhAgAzrAddhazayuk zatam // 87 // sArddhakSetrANi paDiti, ta ete SaDguNIkRtAH / satrINi SaT zatAnyekaviMzaticAbhijillavAH // 88 // aSTAdaza zatAnyevaM, triMzAni sarva saMkhyayA / etAvadaMza pramitaM, syAdekamArddhamaNDalam // 89 // tAvadevAparamiti, dvAbhyAmidaM nihanyate / SaSTyAdhikAni patriMzacchatAnItyabhavanniha // 90 // triMzamuhUrttA ekasminnahorAtra iti sphuTam / saSaSTiSaTtriMzadazazateSu kalpanocitA // 91 // triMzadvibhAgAH pratyekaM, guNyante triMzateti te / jAtaM lakSamekamaSTAnavatyA sahitaM zataiH // 92 // etasmAnmaNDalacchedamAnAdeva pratIyate / zazAGkabhAskaroDUnAM, gatyAdhikyaM yathottaram // 93 // tathAhi ekaikena muhUrttena, zazI gacchati lIlayA / prakrAntamaNDalaparikSepAMzAnAM yadA tadA // 94 // aSTaSaSTyA samadhikairadhikaM saptabhiH zataiH / sahasramekamarkastu, muhUrttenopasarpati // 95 // triMzAnyaSTAdaza zatAnyuDUni saMcaranti ca / paJcatriMzatsamadhikAnyaSTAdaza zatAni vai // 96 // uktendu bhAskaroDUnAM gatiH prAgU yojanAtmikA / iyaM vaMzAtmikA cintyaM, paunaruktyaM tato'tra na // 97 // vizeSastvanayorgatyoH kazcinnAsti svarUpataH / pratyayaH asional " samakSetra tvAdi 20 25 // 248 // 28 jainelibrary.org Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat ko'tra yadyevaM, tatropAyo nizamyatAm // 98 // khakhamaNDala paridhirmaNDalacchedarAzinA / vibhajyate yallabdhaM tat, sudhiyA tAbyate kila // 99 // uktendra kaDubhAgAtmamuhUrttagatirAzibhiH / muhUrttagatireSAM syAtpUrvoktA yoja nAtmikA // 600 // trairAzikena yadivA, pratyayo'syA vidhIyatAm / kiM tatrairAzikamiti, yadIcchA tannizasyatAm // 1 // syAnmaNDalA pUrttikAlo, vidhoH prAgvatsavarSiNataH / paMcaviMzAH zatAH sapta, sahasrAzca trayodaza // 2 // asyopapattiryojanAtmaka muhUrttagatyavasare darzitA'sti tatazca paJcaviMzasaptazatatrayodazasahasrakaiH / muharttAzairlakSamaSTAnavatizca zatA yadi // 3 // maNDalAMzA avApyante, brUtA''pyante tadA kati / ekenA, ntarmuhUrtena, rAzitrayamidaM likhet (13725 / 109800 / 1) // 4 // Ayo rAzirmuhUrtAzarUpo'ntyastu muhUrttakaH / sAvaNyarthamekaviMzadvizatyA'ntyo nihanyate // 5 // ekaviMzA dvizatI syAnmadhyarAzirathaitayA / hataH koTidvayaM lakSAdvicatvAriMzadeva ca // 6 // paJcaSaSTiH sahasrANi, zatAnyaSTa bhavantyatha / paJcaviMzasaptazatatrayodazasahasrakaiH // 7 // eSAM bhAge hRte labdhA, muhUrttagatiraindavI / bhAgAtmikA yathoktA ca sA raverapi bhAvyate // 8 // pUrvokto maNDalacchedarAziH SaSTyA muhUrttakaiH / yadyApyate muhUrttena, tadaikena kimApyate // 9 // ( 109800/6011 ) guNito'ntyenaikakena, madhyarAzistathA sthitaH / aSTAdazazatIM triMzAM, yacchatyAdyena bhAjitaH // 10 // bhamaNDalapUrttikAlamAnaM bhavet savarNitam / SaSTiyuktA navazatI, sahasrAzcaikaviMzatiH // 11 // upapattirasya yoja nAtmakagatyavasare darzitA'sti // tatazca - etAvadbhirmuhUrttAzairmaNDalacchedasaMcayaH / prAguktazcellabhyate tanmuhUrttena ational 10 14 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 kokaprakAze kimApyate // (219 / 10 / 1098001) // 12 // sAvAyAdhAntimayorguNyate'ntima ekkH| sasaptaSaSTyA nakSatrANAM 20 sarge ||trizatyA, tAdRgrUpaH sa jAyate // 13 // hato'nena madhyarAzizcatasraH koTayo bhavet / he lakSe SaNNavatizca,IS devatA sahasrAH SaT zatAni ca // 14 // tasyAdyarAzinA bhAge, labdhA bhAnAM lavAtmikA / aSTAdazazatI paJcatriMzA // 249 // muhUrtajA gtiH|| 15 // iti digyogastatprasaGgAtsImAviSkambhAdinirUpaNaM ca // | brahmA 1 viSNu 2 rvasu 3 zcaiva, varuNA 4 jA 5 bhivRddhyH|6 pUSA 7 'zvazca 8 yamo 9 'gnizca 10, prajA-1 pati 11 stataH param // 16 // somo 12 rudro 13 'ditizcaiva, 14 bRhaspati 15 stthaaprH| so 16 'paraH pitRnAmA 17, bhagoDa 18 yamAbhidho'pi ca 19 // 17 // sUra 20 stvaSTA 21 tathA vAyu 22 rindrAgnI eka-18 nAyakau 23 / mitre 24 dra 25 naiRtA 26 Apo 27, vizve devAstrayodaza 28 // 18 // abhivRddharahivubhyaH, ityAkhyA'nyatra gIyate / somazcandro raviH sUra, IdRzAkhyAH pare surAH // 19 // bRhaspatirapi prasiddho graha eva / amI abhijidAdInAmuDUnAmadhipAH smRtAH / yeSu tuSTeSu nakSatratuSTI ruSTeSu taduSaH // 20 // devAnAmapyuDUnAM syuryadadhIzAH surAH pare / ttpuurvopaarjittpstaartmyaanubhaavtH|| 21 // svAmisevakabhAvaH syAdyatsureSvapi / dRSviva / yathAsukRtamaizvaryatejAzaktisukhAdi ca // 22 // vikhyAtau candrasUryo yau, sarvajyotiSkanAyakau / // 249 // tayorapyaparaH svAmI, pareSAM tarhi kA kathA ? // 23 // tathA ca paJcamAjhaM-"sakassa deviMdassa devaraNNo somassa mahArapaNo ime devA ANAuvavAyavayaNaniddese ciTThati, taMjahA-somakAiyAti vA somadevakAiyA vA viju 25 JainEducatioX Hinna For Private Personel Use Only gainelibrary.org Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 6 kumArA vijukumArIo aggikumArA aggikumArIo vAukumArA pAukumArIo caMdA sUrA gahA NakkhattA tArArUvA" ityAdi // iti devtaa|| | tisrastisraH paJca zataM, he dedvAtriMzadeva ca / timrastisraH SaT ca paJca, tisra ekA ca pazca ca // 24 // tisraH paJca sapta ca de, dve pazcaikaikikA dvyoH| paJca catasrastinazca, tata ekAdaza smRtaaH||25|| catasrazca catasrazca, tArAsaMkhyA'bhijiskramAt / jJeyAnyuDavimAnAni, tArAzabdAdudhairiha // 26 ||n punaH paJcamajyotirbhedagAra kila taarkaaH| vijAtIyaH samudAyI, vijAtIyocayAnna hi // 27 // prathIyAMsi vimAnAni, nakSatrANAMlaghUni ca / tArakANAM tato'pyaikyaM, yuktiM sAsahi naanyoH||28|| kiMca koTAkoTirUpA, tArAsaMkhyAtiricyate // aSTAviMzatirUpA ca, RkSasaMkhyA vilIyate // 29 // taddvinyAdi vimAnezaH, syAddevo'bhijidAdikaH / gRhadayAdyadhipatiyathA kshcinmhrddhikH||30|| evaM ca na kaapynuppttiH| tArAsaMkhyAprayojanaM ca-vAruNyAM dazamI tyAjyA, dvitIyA pauSNabhe tthaa| zeSoDaSvazubhA khakhatArAsaMkhyAsamA tithiH // 31 // iti tArAsaMkhyA // 5 gozIrSapudgalAnAM yA, dIrghA zreNistadAkRti / gozIrSAvalisaMsthAnamabhijit kathitaM ttH|| 32 // kAsArAbhaM zravaNabhaM, pakSipaMjarasaMsthitA / dhaniSThA zatatArA ca, puSpopacArasaMsthitA // 33 // pUrvottarAbhadrapade, arddhArDavApikopame / etadadvayayoge, pUrNA vApyAkRtirbhavet // 34 // poSNaM ca nausamAkAramazvaskandhAbhamazvinam / bharaNI bhagasaMsthAnA, kSuradhAreva kRttikAH // 36 // zakaToddhisamA brAhmI, mArga mRgazirAsamam / Adro rudhirabi Jain Educatiohirohitional For Private & Personel Use Only V hjainelibrary.org Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAzedvAbhA, punarvasU tulopamau // 36 // varddhamAnakasaMsthAnaH, puSyo'zleSAkRtiH punaH / patAkAyA iva maghAH, prAkA-tArAsaMkhyA 20 sarge rAkAracAravaH // 37 // pUrvottare ca phaalgunyaavrddhplyngksNsthite| atrApyetadyayoge, pUrNA plyngksNsthitiH||38|| AkRtayazca hasto hastAkRtizcitrA, saMsthAnato bhavedyathA / mukhamaNDanaraipuSpaM, khAtiH kIlakasaMsthitA // 39 // // 25 // vizAkhA pazudAmAbhA, rAdhaikAvalisaMsthitA / gajadantAkRtiyeSThA, mUlaM vRzcikapucchavat // 40 // gajavikramasaMsthAnAH, pUrvASADhAH prkiirtitaaH| ASADhAzcottarAH siMhopavezanasamA mtaaH||41|| loke tu ratnamAlAyAMturagamukhasadRkSaM yonirUpaM kSurAmaM, zakaTasamamathaiNasyottamAGgena tulyam / maNigRhazaracakraM nAbhizAlopamaM bhaM, zayanasadRzamanyaccAtra paryaGkarUpam // 42 // (mAlinI) hastAkAranibhaM ca mauktikanibhaM cAnyatpravAlopamaM, dhiSNyaM toraNavat sthitaM maNinibhaM satkuNDalAbhaM param / kruddhyatkesarivikrameNa sadRzaM zayyAsamAnaM paraM, cAnyadantivilAsavat sthitamataH zRGgATakavyakti ca // 43 // (zArdUla.) trivikramAbhaM ca mRdaGgarUpaM, vRttaM tato 'nyadyamaladvayAbham / paryaGkarUpaM murajAnukAramityevamabhvAdibhacakrarUpam // 44 // (upajAtiH) ityaakRtiH|| saptaSaSTilavaiH saptaviMzatyAbhyadhikAnyatha / yogo nava muhUrtAni, zazinA'bhijito mtH||45|| jyeSThAzleSAbharaNyAA , khAtizca zatatArikA / muhUrtAni paJcadaza, yoga eSAM sudhAMzunA // 46 // uttarAtritayaM brAmI, // 250 // vizAkhA ca punarvasU / paJcacatvAriMzadeSAM, muhUrtAna yoga indunA // 47 // paJcadazAnAM zeSANAmuDUnAM zazinA | saha / yogastriMzanmuhUrtAnItyevamAhurjinezvarAH // 48 // prayojanaM tveSAM-mRte sAdhau paJcadazamuhUrte naiva putraka: 28 Jain Education anal For Private Personel Use Only KOHainelibrary.org Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio ekatriMzanmuhUrtestu, kSepyaH zeSaistu bhairubhau // 49 // etAnyarddha sArddhasamakSetrANyAhuryathAkramam / athaiSAM raviNA yogo, yAvatkAlaM taducyate // 50 // muhUtairekaviMzatyAkhyAni rAtrindivAni SaT / arddhakSetrANAmuDUnAM yogo vivakhatA saha // 51 // sArddhakSetrANAM tu bhAnAM, yogo vivakhatA saha / tribhirmuhUtairyuktAni, rAtrindivAni viMzatiH // 52 // samakSetrANAmuDUnAmahorAtrAMstrayodaza / muhUrttezca dvAdazabhiradhikAn ravisaMgatiH // 53 // rAtrindivAni catvAri SaNmuhUrttAdhikAni ca / nakSatramabhijicAraM, caratyuSNarucA saha // 54 // atrAyamAnAyaH- saptaSaSTyudbhavAnaMzAnahorAtrasya yAvataH / yannakSatraM caratyatra, rajanIpatinA saha // 55 // tannakSatraM tAvato'horAtrasya paJcamAn lavAn / bhAnunA caratItyatra, dRSTAMto'pyucyate yathA // 56 // saptaSaSTilavAnekaviMzatiM | zazinA saha / caratyabhijidarkeNa, tAvataH paJcamAn lavAn // 57 // ahorAtrasyeti zeSaH / athaikaviMzatiH paJcabhaktA dinacatuSTayIm / dadyAdeko'zakaH zeSastriMzatA sa nihanyate // 58 // jAtA triMzadathaitasyAH, paJcabhirbhajane sati / SaNmuhUrttAH karaM prAptA, evaM sarvatra bhAvanA // 59 // tathAhu:- "jaM rikakhaM jAvaie vaccai caMdreNa bhAga sattaTThI / taM paNabhAge rAiMdriyassa sUreNa tAvaie // 60 // saptaSaSTistadarddha ca, ( 33 // ) catustriMzaM tathA zatam (134) / samA 1 rddha 2 sArddha 3 kSetreSu, saptaSaSTilavAH kramAt // 61 // iti sUryenduyogAddhAmAnaM / RkSeSu yeSu mAsAnAM, prAyaH parisamAptayaH / tAni mAsasamAkhyAni syuRkSANi kulAkhyayA // 62 // prAyograhaNatazcAtra, kadApyupakuloDubhiH / samAptirjAyate mAsAM, bhaiH kulopakulairapi // 63 // kuloDabhyo'dhastanAni, bhava national 10 14 jainelibrary.org Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 251 // ntyupakulAnyatha / syuH kulopakulAkhyAni, tebhyo'pyadhastanAni ca // 64 // tAni caivamAhuH-kulabhAnya- yogakAla: zvinI puSyo, maghA mUlottarAtrayam / dvidaivataM mRgazcitrA, kRttikA vAsavAni ca // 65 // upakulyAni bharaNI, kulopakulAbrAhma pUrvAtrayaM krH| aindramAdityamazleSA, vAyavyaM pauSNavaiSNave // 66 // kulopakulabhAnyAA'bhijinmaitrANi ni ca vAruNamiti // kulAdiprayojanaM vidaM-pUrveSu jAtA dAtAraH, saMgrAme sthAyinAM jayaH / anyeSu vanyasevArtA, yAyinAM ca sadA jyH|| 67 // iti kulAdyAkhyAnirUpaNaM // dhaniSThA'thottarAbhadrapadAzvinI ca kRttikaaH| mArgaH puSyazcaiva maghA, utsarAphAlgunIti ca // 68 // citrA vizAkhA mUlaM cottarASADhA yathAkramam / zrAvaNAdimAsarAkAH, prAyaH samApayanti yat // 69 // tata eva pUrNimAnAM, dvAdazAnAmapi kramAt / eSAmuDUnAM nAmnA syurnAmadheyAni tadyathA // 7 // zrAviSThI ca prauSThapadI, tathaivAzvayujItyapi / kArtikI mArgazIrSI ca, pauSI mAghIca phAlgunI // 71 // caitrI ca vaizAkhIjyaiSThI,maulItyAkhyA tthaapraa| ASADhItyanvitA etAH, sadA rUDhAzca kahicit // 72 // zraviSThA syAddhaniSTheti, tayenduyuktayAnvitA / zrAviSThI paurNamAsI syAdevamanyA api sphuTam // 73 // yadA copakulAkhyAni, samApayanti pUrNimAH / pAzcAtyAni tadetebhyaH, zravaNAdInyanukramAt // 74 ||raakaastvimaaH samApyante, kulopakulabhairyadA / tadopakulapAzcAtyairabhijitpramukhairiha // 75 // yadyapyabhijitA kApi, rAkApUrtina dRzyate / zrutiyogAttathApyetadrAkApUrakamucyate // 76 // yasmin RkSe pUrNimA syAttataH paJcadaze'thavA / caturdaze'mAvAsthA syAda, gaNane praatilomytH||77|| tadyathA-mAghe rAkA magho 51 // 28 Jain Educat onal For Private Personal Use Only @l ainelibrary.org Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ petA'mAvasyA ca savAsavA / savAsavAyAM rAkAyAM, zrAvaNe'mA maghAnvitA // 78 // evamanyatrApi bhAvyaM, | ityamAvAsyApUrNimAyogakIrttanaM // yadA yadA yairnakSatrairastaM yAtaiH samApyate / ahorAtrastAni vakSye, nAmagrAhaM yathAkramam // 79 // tadA samApyate RkSai, rAtrirapyebhireva yat / ucyate rAtrinakSatrANyapyamUnyeva tadbudhaiH // 80 // samApayati tatrAdyAnahorAtrAMzcaturdaza / nabhomAsyuttarASADhA, saptaitAnyabhijittadA // 81 // tataH zravaNamapyaSTAvekonA triMzadityamUH / dhaniSThA zrAvaNasyAntyamahorAtraM tato nayet // 82 // nayeddhaniSThA'horAtrAn, bhAdrasyAdyAMzcaturddaza / tataH zatabhiSak sapta, pUrvAbhadrapadASTa ca // 83 // sauttarAntyamahorAtraM, saiveSasya caturddaza / tataH pauSNaM paJcadaza, caramamekamazvinI // 84 // azvinyeva kArttikasya, nayatyAdyAMzcaturddaza / aho - rAtrAn paJcadaza, bharaNyekaM ca kRttikAH // 85 // samApayanti tA eva, sahasyAdyAMzcaturddaza / brAhmI paJcadazAntyaM ca mRgazIrSa samApayet // 86 // pauSasyApi tadevAyAnahorAtrAn samApayet / caturddaza tathA''rdrA'STau tataH sapta punarvasU // 87 // puSyo'syAntyamahorAtraM, mAghe'pyAdyAMzcaturddaza / samApayet pazcadazAzleSA tathAntimaM maghAH // 88 // pUrayanti phAlgunasya, maghA AdyAMzcaturddaza / tataH paJcadaza pUrvAphAlgunI sottarA'ntimam // 89 // uttarAphAlgunI caitre, nayatyAdyAMzcaturdaza / tato hastaH paJcadaza, citrAhorAtramantimam // 90 // aho rAtrAMstatazcitrA, nayeccaturddazAdimAn / vaizAkhasya paJcadaza, svAtirantyaM vizAkhikA // 99 // samApayatyatha jyeSThe, vizAkhAdyAMzcaturddaza / saptAnurAdhA jyeSThASTau mUlaH paryantavarttinam // 92 // mUlaH samApayatyAdyAnASA Jain Educatemational 10 14 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze Dhasya caturdaza / pUrvASADhA paJcadazottarASADhAntyavartinam // 93 // saMgrahazcAtra-"sattaTTa abhiisavaNe taha saya-4 dinarAtri20 sargebhisae ya puvabhaddavae / addA puNavasUe rAhA jeTThA ya aNukamaso // 94 // pannarasa diNe sesA rattivirAmaM kuNaMti samApakatA nnkhttaa| uttarasADhA AsADha crimdivsaagnnijjNti||9||"pryojnN tveSAM-yathA nabhazcaturbhAgamArUDhe'rke prtii||252|| yate / prathamA pauruSI madhyamahazca vyomamadhyage // 96 // caturbhAgAvazeSaM ca, nabha praapte'ntypaurussii| jJAyante rajanIyAmA, apyebhiruddbhistthaa||97|| tathAhuruttarAdhyayane-"jaMNei jayA rattiM NakhattaM taMmi nnhcubhaage| saMpatte viramejjA sajjhAya paosakAlaMmi // 98 // tammeva ya nakkhatte gayaNacaubbhAgasAvasesaMmi / verattiyaMpi kAlaM paDilehittA muNI kuNai // 99 // granthAntare ca-dahaterahasolahame vIsaime sUriyAo nakhattA / matthayagayaMmi NeyaM rayaNIjAmANa parimANaM // 700 // " zItakAle ca dinAdhikamAnAyAM rAtrI sUryabhAt ekAdazacatudezasaptadazaikaviMzatitamainakSatraina bhomadhyaprAptairyathAkramaM prathamAdipraharAntaH syAditi sNprdaayH| loke ca-"ravirikkhAo gaNiyaM sirarikkhaM jAva sattaparihINaM / sesaM duguNaM kiccAtIyA rAI phuDA havaI // 1 // " ityAdi bahudhA // ityahorAtrasamApakanakSatrakIrtanaM / samAptaM cedaM nakSatraprakaraNaM // vikAlako'GgArakazca, lohitAGkaH shnaishcrH| AdhunikaH prAdhunikaH, kaNaH kaNaka eva ca // 2 // navamaH kaNa- // 252 // kaNakastathA kaNavitAnakaH / kaNasaMtAnakazcaiva, somaH sahita eva ca // 3 // azvasenastathA kAryopagaH kavurako'pi ca / tathA'jakarako dundubhakaH zaGkhAbhidhaH prH||4|| zakunAbhastathA zaGkavarNAbhaH kaMsa eva c| kaMsanA-15 28 in Education For Private Personal Use Only K Prelibrary.org Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ko. pra. 43 Jain Education bhastathA kaMsavarNAbho nIla eva ca // 5 // nIlAvabhAso rUpI ca, rUpAvabhAsabhasmako / bhasmarAzi - tilatilapuSpavarNadakAbhidhAH // 6 // dakavarNastathA kAyo'vandhya indrAgnireva ca / dhUmaketurhariH piGgalako budhastathaiva ca // 7 // zukro bRhaspatI rAhagastirmANavakAbhidhaH / kAmasparzazca dhurakaH, pramukho vikaTospi ca // 8 // visandhikalpaH prakalpaH syurjaTAlAruNAgnayaH / SaTpaJcAzattamaH kAlo, mahAkAlastataH paraH // 9 // svastikaH sauvastikazca varddhamAnaH pralambakaH / nityAloko nityodyotaH svayaMprabhAvabhAsakau // 10 // zreyaskarastathA kSemaGkara AbhaGkaro'pi ca / prabhaGkaro'rajAcaiva virajA nAma kIrttitaH // 11 // azoko vItazokazca, vimalAkhyo vitatakaH / vivastrazca vizAlazca, zAlaH suvrata eva ca // 12 // anivRtticaikajaTI, dvijaTI karikaH karaH / rAjA'rgalaH puSpaketurbhAva keturiti grahAH // 13 // grahAstu sarve vakrAticArAdigatibhAvataH / gatA - vaniyatAstena, naiteSAM prAktanaiH kRtA // 14 // gatiprarUpaNA nApi, maNDalAnAM prarUpaNA / lokAntu keSAMcitkiJcidgatyAdi zrUyate'pi hi // 15 // meroH pradakSiNAvartta, bhramantyete'pi maNDalaiH / sadA'navasthitaireva, divAkara zazAGkavat ||16|| avasthA yimaNDalAcandAdyayogacintanAt / nApi cakre tArakANAM maNDalAdinirUpaNaM // 17 // tathoktaM jIvAbhigamasUtre "NakakhattatAragANaM, avaTTiyA maNDalA muNeyaccA / te'viya payAhiNAvattameva meruM aNupariMti" // 18 // evaM ravIndu graha RkSatArAcArakharUpaM kimapi nyagAdi / zeSaM vizeSaM tu yathopayogaM, jyotiSkacakrAvasare'bhidhAsye // 19 // (indravajrA) vizvAzcaryadakIrttikIrttivijaya zrIvAca kedrAntiSadvAja - 10 14 jainelibrary.org Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 20 sarge // 253 // grahanAmAni nakSatrayaMtraM ca phAgaNa zrItanayo'taniSTa vinayaH shriitejpaalaatmjH| kAvyaM yat kilatatra nizcitajagattattvapradIpopame so nirgalitArthasArthasubhago viMzaH samAptaH sukham // 20 // iti viMzatitamaH srgH|| ||abhijidaadiinaaN tArAsaMkhyA AkAraH rAtrisaMkhyA mAsakramazca // . abhijit saMkhyA3 gozIrSAvalI .:. zrAvaNa / 15 puSya 3 barddhamAnaka 15 : mAhA 2 zravaNa 3 kAsAra 16 azleSA 5 patAkA 15 3 dhaniSThA 5 pakSipaMjara 15 17 maghA 7 prAkAra 15::.phA 4 zatamiSak 100 puSpopacAra 18 pUrvAphA. 2 arbapalyaMka 15 .. 5 pUrvAbhAdrapadA 2 arddhavApI ..2 19 u.phA0 2 arbapalyaka 15 .. 6 uttarAbhAdrapadA 2 arddhavApI 15. Aso 7 revatI 32 naukAsaMsthAna 15: 15 21 citrA 1 mukhamaMdana svarNa. 15 .. vai. 8 bhazvinI 3 azvaskaMdha 15 kArtika 22 khAti 1 kIlaka 15 . 9 bharaNI 3 bhagasaMsthAna 15 : 23 vizAkhA 5 pazudAma 15 ::jyeSTha 10 kRttikA 6 dhuradhArA 15.mAgasIra anurAdhA 4 ekAvalI 11 rohiNI 5 zakaToDI 15 :: 15 25 jyeSThA 3 gajadaMta 12 mRgazIrSa 3 mRgazIra 15 :: posI 24 mUla. " vRzcikapuccha 5 / . ASADha : 13 ArdrA rudhiravindu 8 . 8 pUrvASADhA 4 gajavikrama 15 14 punarvasu 5 tulA 28 uttarASADhA sihanIpadina 15 :. 24 // 2532 // Inin Educati onal For Private sPersonal use Only ainelibrary.org Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // athaikaviMzatitamaH sargaH prArabhyate // ISI athAsya jambUdvIpasya, parikSepakamambudhim / kIrtayAmi kIrttiguruprasAdaprathitodyamaH // 1 // tasthuSo bhogi-1 na ivAveSTyainaM dIpazevadhim / kSArodakatvAdasyAbdhelavaNoda iti prathA // 2 // cakravAlatayA caiSa, vistIrNo lakSayordvayam / yojanAnAM parikSepaparimANamathocyate // 3 // ekAzItisahasrAkhyA, lakSAH paJcadazAtha ca / zatamekonacatvAriMzatA''yaM kiJcidUnayA // 4 // eSo'sya bAhyaparidhirdhAtakIkhaNDasannidhau / jambUdvIpasya paridhiryaH sa evAntaraH punH||5|| pUrvapUrvadvIpavArddhiparikSepA hi ye'ntimAH / ta evAgyAyyapAthodhidvIpeSvabhyantarA mtaaH||6|| abhyantarabAdyaparikSepayoge'rddhite sati / parikSepA madhyamAH syurvinA''dyaM dvIpavArddhiSu // 7 // lakSA navASTacatvAriMzatsahasrANi SaTzatI / vyazItizca madhyamo'yaM, paridhilavaNodadhau // 8 // pravezamArgarUpo yastaTAkAdijalAzraye / bhUpradezaH kramAnnIcaH,so'tra gotIrthamucyate // 9 // gotIrtha taca lavaNAmbudhAvubhayato'pi hi / pratyekaM paJcanavati, sahasrAna yAvadAhitam // 10 // jambUdvIpavedikAnte'GgulAsaMkhyAM-- zasaMmitam / gotIrtha dhAtakIkhaNDavedikAnte'pi tAdRzam // 11 // tatazca-abdhAvubhayato yAvadgamyate'zA lAdikam / bhakta tasmin paJcanavatyA''ptaM yattanmitoNDatA // 12 // yathA paJcanavatyAzairatikrAntaH pyonidhau| bhuvo'zo hIyate pshcnvtyaa'ngglmngglaiH||13|| yojanaizca paJcanavatyaikaM yojanamapyatha / zataiH paJcanavatyA ca, Jain Ede ww.jainelibrary.org emational Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 sarge // 254 // lavaNA vRtAhaH yojanAnAM zataM haset // 14 // evaM ca paJcanava tisahasrAnte samakSiteH / nimnatobhayato'pyatra, jAtA sahasrayojanA // 15 // tathAhu:-"jasthicchasi ucvehaM ogAhittANa lavaNasalilassa / paMcANauivibhatte jaM laddhaM so uucveho||16||" tatazca-dvayogotIrthayormadhye, shsryojnonmitH| syAdudvedhaH sahasrANi, daza yaavtsmo'bhitH||17|| jambUdvIpavedikAnte'GgulAsaGkhyAMzasaMmitam / salilaM dhAtakIkhaNDavedikAnte'pi tAdRzam // 18 // tataH paJcanavatyAMzaivarddhante ssoddshaaNshkaaH| aGgalaiH pazcanavatyA, va te ssoddshaanggulii||19|| atrAyamAnAya:-dhAtakIkhaNDato jambUdvIpato vA payonidhI / jijJAsyate jalocchAyo, yAvatkhaMzAGgalAdiSu // 20 // paJconazatabhakteSu, satsu teSu yadApyate / tat SoDazaguNaM yAvattAvAMstatra jlocchryH|| 21 // yathA'nna paJcanavaryojanAnAmatikrame / vibhajyante yojanAni, paJconena zatena vai|| 22 // eka yojanamAptaM yattatSoDazabhirAhatam / yojanAni SoDazaivaM, jJAtastatra jlocchryH||23|| tathAhaH kSamAzramaNamizrA:-"jatthicchasi ussehaM ogAhittANa lavaNasalilassa / paMcANauivibhatte solasagaNie gaNiyamAhU // 24 // " etacca dhaatkiikhnnddjmbuudviipaantybhuumitH| dattvA davarikAM madhye, zikhoparitalasya vai // 25 // apAntarAle ca kimapyAkAzaM yat jalojjhitam / tat sarva karNagatyaitatsaMbandhIti jalai tam // 26 // vivakSitvA mAnamuktaM, jalocchra-yasya nizcitam / merorekAdazabhAgaparihANirivAgame // 27 // tathAhuH zrImalayagiripAdAH-"iha SoDazasahasrapramANAyAH zikhAyAH zirasi ubhayozca vedikAntayormUle davarikAyAM dattAyAM yadapAntarAle kimapi jalarahita 25 // 254 // 27 Jain Educatio n al For Private Personel Use Only M ainelibrary.org Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAkAzaM tadapi karNagatyA tadAbhAvyamiti sajalaM vivakSitvA vivakSitamucyamAnamuccatvaparimANamavaseyaM, yathA mandaraparvatasyaikAdazabhAgaparihANi"riti / vastutaH punarubhayopayorvedikAntataH / pradezavRddhyobhayato, te'mbu kramAttathA // 28 // yathA'smin pazcanavatisahasrAnte bhavejalam / yojanAnAM sapta zatAnyucchritaM sa bhUtalAt // 29 // yojanAnAM sahasraM codvedho'tra samabhUtalAt / evaM saptadaza zatAnyudvedho'tra payonidheH // 30 // tataH pare madhyabhAge, sahasradazakAtate / jalocchayo yojanAnAM, syAtsahasrANi SoDaza // 31 // sahasramatrA-11 pyudvedha, ucchryodvedhtsttH| yojanAnAM saptadaza, sahasrANyudakocayaH // 32 // evaM jaghanyocchrayo'syAGgulA-II saGkhyAMzasaMmitaH / utkarSato yojanAnAM, sahasrANi ca SoDaza // 33 // madhyamastUcchrayo vAcyo, yathoktAnAyato'mbudheH / tatra tatra vinizcitya, jalocchrayamanekadhA // 34 // ___ athAsya lavaNAmbhodhegaNitaM pratarAtmakam / ghanAtmakaM ca nirNetuM, yathA''gamamupakrame // 35 // lavaNAmbu-18 dhivistArAtsahasrANi daza sphuTam / zodhayitvA zeSamIkRtaM dazasahasrayuk // 36 // jAtaM paJcasahasrADhyaM, lakSamekamidaM punaH / asmin prakaraNe korirityevaM paribhASitam // 37 // athaivaMrUpayA kovyA, gnnyellvnnaambudhe| madhyamaM paridharmAnaM, syAdevaM pratarAtmakam // 38 // taccedaM-sahasrA nava koTInAM, tathA nava zatAnyapi / ekaSaSTiH koTayazca, lakSAH saptadazopari // 39 // sahasrANi pazcadaza, yojanAnAmidaM jinH| prataraM lavaNe proktaM, sarvakSetre phalAtmakam // 40 // madhyabhAge saptadaza, sahasrANi yadIritam / jalamAnaM tadanena, 14 For Private Personal Use Only N w.jainelibrary.org Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze pratareNAhataM dhanam // 41 // kovyaH SoDaza koTInAM, lakSAstrinavatistathA / ekonacatvAriMzacca, sahasrANi patvArizaca, sahasrANilavaNe prataraM 21 sarge tataH param // 42 // sapaJcadazakoTIni, nava koTIzatAnyatha / paripUrNA yojanAnAM, lakSAH pazcAzadeva ca // 43 // dvArANi etAvada ghanagaNitaM, kathitaM lvnnaarnnve| vilasatkevalAlokavilokitajagatrayaH // 44 // nanvetAvada ghanamiha, // 255 // kathamutpadyate ? ytH| na sarvatra saptadaza, sahasrANi jalocchrayaH // 45 // kiMtu madhyabhAga eva, sahasradazakAzavadhi / atrocyate satyametattattvamAkarNyatAM param // 46 // yugmam // abdheH zikhAyA upari, dvayozca vedikaantyoH| dattAyAM varikAyAmRjvyAmekAntataH kila // 47 // antarAle yadAkAzaM, sthitamambudhivarjitam / tatsarvametadAbhAvyamityambudhitayA'khilam // 48 // vivakSitvA mAnametannirUpitaM ghanAtmakam / etadvivakSAhetustu, gamyaH kevalazAlinAm // 49 // tathAhaSSamAdhvAntanirmanAgamadIpakAH / vizeSaNavatIgranthe, jinbhdrgnniishvraaH||50||"eyN ubhayaveiyaMtAo solasasahassussehassa kannagaIe jaM lavaNasamuddAbhavaM jalasunapi khittaM tassa gaNiyaM, jahA maMdarassa pacayassa ekkArasabhAgahANI kaNNagaie AgAsassavi tadAbhavaMti-IS kAUNa bhaNiyA tahA lavaNasamudassavi" 25 . mukhaizcaturmukha iva, dvAraizcaturbhireSa ca / jagatyA''liGgito bhAti, sthitairdikSu catasRSu // 51 // pUrvasyAM | // 255 // vijayadvAraM, zItodAyAH kilopari / dhAtakIkhaNDapUrvArdhAdvizaMtyA lavaNAmbudhau // 52 // dvArANi vaijayantAdInyapyevaM dakSiNAdiSu / santyasya dikSu timUSu, jambUdvIpa iva kramAt // 53 // vijayAdyAzca catvAro, dvArA a tional For Private Personal Use Only X in Educ w .jainelibrary.org Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhiSThAyakAH surAH / jJeyAH prAguktavijayasadRkSAH sakalAtmanA // 54 // eteSAM rAjadhAnyo'pi, smRtAH sarvAsmanA smaaH| rAjadhAnyA vijayayA, prAkprapaJcitarUpayA // 55 // etAH kiMtu khakhadizi, kssaarodkbhyaadiv| asaGkhyadvIpapAthodhInatItya parataH sthitaaH||56|| nAnnaiva lavaNAmbhodhI, rucirekSurasodake / yojanAnAM saha-18 srANi, vagAhya dvAdaza sthitaaH|| 57 // sahasrAH pazcanavatistisro lakSAH zatadvayam / azItiyuk yojanAnAM, krozo dvArAmihAntaram // 58 // dvArANAM parimANaM ca, niHzeSaracanAzcitam / jambUdvIpadvAragatamanusaMdhIyatAmiha // 59 // athAsminnambudhau velA, varddhate hIyate ca yat / tatrAdikAraNIbhUtAn , pAtAlakalazAn bruve // 60 // sahasAn pazcanavati, vagAhya lavaNAmbudhau / yojanAnAM sa ekaiko, merordikSu catasRSu // 61 // evaM ca-pAtAlakumbhAzcatvAro, mahAliJjarasaMsthitAH / vairaM smRtvA'bdhinA grastA, agastyasyeva puurvjaaH|| 2 // vaDavAmukhanAmA praagpaakeyuupsNjnyitH| pratIcyAM yuupnaamaaymudiicyaamiishvraabhidhH||63|| dAkSiNAtyakalazasya bRhatkSetrasamAsavRttau keyUpa iti nAma, pravacanasAroddhAravRttI keyUra iti, samavAyAMgavRttau sthAnAMgavRttau ca ketuka iti|| kAlo mahAkAlanAmA, velambazca prbhnyjnH| kramAdadhIzvarA eSAM, palyAyuSo mhrddhikaaH|| 64 // samantato vajramayAtmanAmeSAM nirUpitAH / bAhalyataSThikarikAH, shsryojnonmitaaH||65|| yojanAnAM sahasrANi, 1 keUe iti dezyazabdena trayANAmadhyavagamanasya naasNbhvH| Jain Educ x emtional For Private & Personel Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 21 sarge // 256 // Jain Education daza mUle mukhe'pi ca / vistIrNA madhyabhAge ca, lakSayojana saMmitAH // 66 // ekaprAdezikyA zreNyA mUlAdvivarddhamAnAH syuH / madhyAvadhi vakrAvadhi tatastathA hIyamAnAzca // 67 // ( AryA ) iti pravacanasAroddhAravRttau, parametattadopapadyate yadyeSAM madhyadeze daza yojanasahasrANi yAvat lakSayojana viSkambhatA syAd, yataH pradeza vRddhyA Urddha paMcacatvAriMzadyojana sahasrAtikrama eva ubhayato mUlaviSkambhAdhikAyAM paJcacatvAriMzatsahasrarUpAya viSkambhavRddhau satyAM yathoktalakSayojanarUpo viSkambhaH saMpadyate, evaM hAnirapi sA tveSAM madhye daza yojana sahasrANi yAvalakSayojanaviSkambhatA kApyuktA na dRzyate, tadatra tattvaM bahuzrutA vidanti / yojanAnAM lakSamekamavagADhA bhuvo'ntare / ratnaprabhA mUlabhAgaM draSTumutkaNThitA iva // 68 // lakSavayaM yojanAnAM sahasrAH saptaviMzatiH / saptatyADhyaM zatamekaM trayaH kozAstathopari / / 69 / / etatpAtAlakalazamukhAnAmantaraM mithaH / etanmUla vibhAgAnAmapyetAvadihAntaram // 70 // upapattizcAtra - eSAM caturNAM vadanavistAraparivarjite / payodhimadhyaparidhau, caturbhakte mukhAntaram // 71 // tathA'ndhimadhyaparighereteSAM madhyavistRtau / zodhitAyAM caturbhakte, zeSe syAjjaTharAntaram // 72 // yojanAnAM lakSamekaM, saptatriMzatsahasrayuk / saptatyADhyaM zataM krozAtrayastadidamIritam // 73 // kalpyante'zAstrayo'mISAM sa caikaikaH pramANataH / trayastriMzatsahasrANi trayastriMzaM zatatrayam // 74 // yojanAnAM yojanasya, tRtIyAMzena saMyutam / adhastane tRtIyAMze, tatra vAyurvija 1 pradezo'tra vivakSito bhAgaH, ekasmin pradeze jalAvagAhAbhAvAt, tadvRddhau ca samapramANAvirodhAt, pratyaMzameva vRddhiratretyarthakametat / lavaNe velA 15 20 // 256 // 25 26 ainelibrary.org Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mbhate // 7 // madhyame ca tRtIyAMze, vAyurica tisstthtH| tRtIyeca tRtIyAMze, vartate kevalaM jalam // 7 // anye'pi laghupAtAlakalazA lavaNAmbudhau / santi teSAmantareSu, kssudraalinyjrsNsthitaaH||77|| tathoktaM jIvAbhigamavRttI-"teSAM pAtAlakalazAnAmantareSu tatra tatra deze yA(tAvat)vat kSudrAlaJjarasaMsthAnAH kSullA: pAtAlaka- lazAH prajJaptA" iti, atrAyaM saMpradAya:-jambUdvIpavedikAntAdatItya lavaNAmbudhI / sahasrAn pazcanavarti, tatrAyaM paridhiH kila // 78 // sallakSadvayanavatisahasravistRterbhavet / nava lakSAH saptadaza, sahasrANi ca SaTzatI // 79 // ayaM bhAvaH-pazcanavatiH sahasrAH samudrasaMbandhina ekapAce, tAvanta eva dvitIyapAce, madhye caikaM lakSaM jambUdvIpasaMbandhi, evaM dvilakSanavatisahasraviSkambhakSetrasya paridhirnava lakSAH saptadaza sahasrAH SaTzatItyevaMrUpo bhavatIti // catvAriMzatsahasrAtmA, zodhyate bhukhavistRtiH / mahApAtAlakumbhAnAmasmAdrAzestataH sthitam // 80 // aSTau lakSAH SaSTyadhikA:, sahasrAH saptasaptatiH / bhAge caturbhireteSAM, labdhaM tatrAntaraM bhavet // 81 // lakSadvayaM sahasrANAmekonaviMzatistathA / sapaJcaSaSTidvizatI, kumbhAnAM mahatAM pRthak // 82 // caturvapyantareSveSu, paGayo nava nava sthitAH / laghupAtAlakumbhAnAmAdyapaGkI ca te smRtAH // 83 // pratyeka dve zate paJcadazottare kilAntaram / pUrvoktaM gurukumbhAnAmevamebhizca pUryate // 84 // ekaikasyodaravyAsaH, sahasrayojanAtmakaH / tataH zatadvayaM paJcadazasahasratADitam // 85 // sahasraH paJcadazabhiryuktaM lakSadvayaM bhvet|| laghukumbhariyaduddhamekaikasyAntarasya vai // 86 // zeSaM sahasrAzcatvAro, dvizatI paJcaSaSTiyuka / rudraM kathaMcitta-15 Jain Educa t ional For Private Personel Use Only Yaldw.jainelibrary.org Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAtAla kalazA: lokaprakAze 21 sarge // 257 // prauDhakumbhAntaramitho'ntaraiH // 87 // paridhervarddhamAnatvAtpako patau yathottaram / ekaikakalazasyApi, vRddhi rvAcyA vckhibhiH||88|| tataH paGkI dvitIyasyAM, dve zate ssoddshottre| paDau navamyAmevaM syustrayoviMzaM zatadvayam // 89 // ekasaptatyupetAni, shtaanyekonviNshtiH| ekaikasminnantare syulaghavaH sarvasaGkhyayA // 9 // catuNoMmantarANAM ca, militAH srvsngkhyyaa| sphuracaturazItIni, syuH shtaanyssttspttiH||91|| ayaM ca saMpradAyo 'cIraM jayasehare' tyAdikSetrasamAsavRtyabhiprAyeNa, bRhatkSetrasamAsavRttI jIvAbhigamavRtyAdI tvayaM na dRshyte| laghupAtAlakalazA, amI srve'pydhisstthitaaH| sadA maharddhikairdevaiH, palyopamA jiivibhiH||92|| ayaM kSetrasamAsavRttyAdyabhiprAyaH, jIvAbhigamasUtravRttau ca arddhapalyopamasthitikAbhirdevatAbhiH parigRhItA ityuktaM / zatayojana vistIrNA, ete mUle mukhe'pi ca / madhye sahasraM vistIrNAH, sahasraM modare sthitAH // 93 // dshyojnbaahlyvjrkuddymnormaaH| vAyuvAyUdakAmbhobhiH, pUrNavyaMzatrayAH kramAt // 94 // sayojanatRtIyAMza, trayastriMzaM zatatrayam / tRtIyo bhAga ekaika, eSAM niSTaGkito budhaiH // 95 // laghavo'pi mahAnto'pi, yAvanmanA bhuvontre| uttuGgAstAvadeva syurbhuumiitlsmaannaaH||16|| eSAM pAtAlakumbhAnAM, laghIyasA mahIyasAm / madhyame'dhastane caivaM, vyaMze jgtkhbhaavtH||97 // samakAlaM mahAvAtAH, saMmUcchanti shsrshH| kSubhitestaizcoparisthaM, bahinissAryate jalam // 98 // tena nissAryamANena, jalena kSubhito'mbudhiH / velayA| 1 devatAzabdasya svArthapratyayAntatvena devadevyubhayasAdhAraNatvAt / // 257 // | 27 Jain Education a l For Private & Personel Use Only Olainelibrary.org Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyAkulAtmA syAdudvamanniva vAtakI // 99 // jagatsvAbhAvyata eva, zAnteSu teSu vAyuSu / punaH pAtAlakumbhAnAM, jalaM khasthAnamAzrayet // 100 // jaleSu teSu svasthAnaM, prApteSu susthitodakaH / svAsthyamApadyate'mbhodhirvAtakIva kRtauSadhaH // 1 // mUrcchanti dvirahorAtre, vAtAH svasthIbhavanti ca / tato dviH pratyahorAtraM, varddhate hIyate'mbudhiH // 2 // tathAha jIvAbhigamaH - "lavaNe NaM bhaMte / samudde tIsAe muhuttANaM kahakhutto airegaM vaha vA hAyai vA ?, go0 ! dukkhutto airegaM vaha vA hAyai vA" rAkAdarzAditithiSu, cAtirekeNa te'nilAH / kSobhaM prayAnti mUrcchanti, tathA jagatsvabhAvataH // 3 // tatazca pUrNimA'mAditithiSvatitamAmayam / velyA varddhate vArddhirdazamyAdiSu no tathA // 4 // lokapradhAnusAreNa tvevamavocaM - "yathA yathendornijanandanasya, kAlakramaprAtakalAkalasya / AzliSyate'dhimRdubhiH karAyaistathA tathodvelamupaiti vRddhim // 5 // darze tvapazyannatidarzanIyaM, nijAGgajaM zItakaraM payodhiH / vivRddhavelAvalayacchalena, duHkhAgnitato bhuvi loluThIti // 6 // " yojanAnAmubhayato, vimucya lavaNAmbudhau / sahasrAn paJcanavatiM, madhyadeze zikhaidhate // 7 // yojanAnAM sahasrANi, duzeyaM pRthulA'bhitaH / cakAsti valayAkArA, jalabhittiriva sthirA // 8 // sahasrANi SoDazocA, samabhUmisamodakAt / yojanAnAM sahasraM ca tatrodvedhena vAridhiH // 9 // zikhAmiSAddadhadyogapa yogIva vAridhiH / dhyAyatIva parabrahmA, janmajADyopazAntaye // 10 // subhagaMkaraNIM yadvA hArihAralatAmimAm / zyAmo'pi subhagatvecchurdadhau vArddhiH zikhopadheH // 11 // jambudvIpopAzrayasthAna, munInuta ninaMsiSuH / kRtottarAsaGgasaGgaH, Jain Educacemational 10 14 ww.jainelibrary.org Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze zikhAvalayakaitavAt // 12 // pUrNakukSi bhRzaM ratnairunmadiSNutayA'thavA / paTTabaddhodara iva, vidyAdRptakuvAdivat jalavRddhiH ____ 21 sarge // 13 // bhAti bhUyo'bdhibhUpAlavRto daivatasevitaH / zikhAmiSAptamukuTo, dadhadvA vArddhicakritAm // 14 // // 258 // tribhirvizeSakaM // pAtAlakumbhasaMmUrcAdvAyuvikSobhayogataH / uparyasyAH zikhAyAzca, dezonamarddhayojanam // 15 // hI vArau pratyahorAtramudakaM varddhatetarAm / tatpazAntI zAmyati ca, bhavedveleyamUrddhagA ||16||taaN ca velAmu-1 icchalantI, dIvyagrakarAH suraaH| zamayanti sadA nAgakumArA jagataH sthiteH||17|| tatra jambUdvIpadizi, zikhAvelAM prasRtvarIm / dvicatvAriMzatsahasrA, dharanti naagnaakinH||18|| dhAtakIkhaNDa dizi ca, prasapantImimAM kila / nivArayanti nAgAnAM sahasrANi dvispttiH||19|| dezonaM yojanAI yabarddhate'mbu zikho pari / SaSTiAMgasahasrANi, satataM vArayanti tat // 20 // lakSamekaM sahasrANi, catuHsasatireva ca / velandharA nAgadevA, bhavanti sarvasaMkhyayA // 21 // eSAmupakrameNaiva, niruDA nAvatiSThate / veleyaM capalA'tIva, maheleva rasAkulA // 22 // kiMtu dvIpasthasaMghArhadevacatrayAdiyugminAm / puNyAjagatsvabhAvAca, maryAdA na jahAti sA XI // 23 // idaM jIvAbhigamasUtravRttyabhiprAyeNa, paJcamAGge tadvRttau ca-'jayA NaM dIvicayA IsiM No NaM tayA sAmu-1|| 25 yA IsiM, jayA NaM sAmuddayA IsiM No NaM tayA dIviccayA IsiM ?, go0! tesiM gaMvAyANaM annamannavivaccAseNaM | // 258 // gasamudde velaM nAtikamaha" "anyo'nyavyatyAsena" yadaike ISat purovAtAdivizeSaNAvAnti tadetare na tathA JainEducational For Private 3 Personal Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidhA vaantiityrthH| 'velaM nAikkamai'tti tathAvidhavAyudravyasAmarthyAdvelAyAstathAkhabhAvatvAce"tyuktaM, atra IsiM purovAtAdIni vizeSaNAni tvevaM-'IsiM purovAya'tti manAka satrehavAtAH 'pacchA vAya'tti pathyA vanaspatyAdihitA vAyavaH 'maMdA vAya'tti mandAH-zanaiH zanaiH saMcAriNaH, amahAvAtA ityarthaH 'mahAvAya'tti uhaNDA vAtAH, analpA ityrthH| velandharANAmeteSAM, bhvntyaavaasprvtaaH| asminnevAmbudhau pUrvAdiSu dikSa catasaSa // 24 // tathAhi-jambUdvIpavedikAntAtpUrvasyAM dizi vAridhI / gostUpaH parvato bhAti, velandharasarAzrayaH // 25 // nAnAjalAzayodbhaH, zatapatrAdibhiryataH / gostUpAkRtibhI ramyo, gostUpo'yaM giristtH| // 26 // jalaM yadbhAsayatyaSTayojanI parito'zubhiH / tato nAnodakabhAso'pAcyAM velandharAcalaH // 27 // pazcimAyAM zakunAmA, nagaH so'pynvitaabhidhH| zaGkAbhaiH zatapatrAdyairjalAzrayodbhavailesan // 28 // uttarasyAM dizi velndhraavaasdhraadhrH| dakasImAbhidhaH zItAzItododakasImakRt // 29 // zItAzItodayonadyo', zrotAMsIha dharAdhare / pratighAtaM prApnuvanti, dksiimaabhidhsttH|| 30 // evaM ca zItAzItode, pUrvapazcimayodizoH pravizya vAridhau yAte, udIcyAmiti nizcayaH // 31 // gostUpe. gostUpasuro, dakabhAsagirI shivH| 1 vAtAnA tathA vAte jagatsvabhAvavat dvIpasthasAhAdikAraNatAyAM kA hAniH, tatkRtazca velopagamAbhAvaH, pratikUlavAtena vegena velAyA AgamaH syAt, zanairAgamastu dvIpasthasaGghAdibhAvakRta eva, tattvataH sakaleSTaprAptyaniSTasamAgamAbhAvasyAdRSTakRtatA / 2 pUrvato mahApravAhAgame prAsthitajalasyodagAdiSu syAdeva pravRttiH, tathA ca kasImAbhidhAnasya saarthktaa,| ye.pra.44 Jan Educat NO i onal For Private Personal Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 21 sarge // 259 // zaGkha zaGkho dakasImaparvate ca manaHzilaH // 32 // sAmAnikasahasrANAM, caturNA ca catasRNAm / pahAbhiSikta- velandharAdevInAM, tisRNAmapi parSadAm // 33 // sainyAnAM sainyanAthAnAM, saptAnAmapyadhIzvarAH / AtmarakSisahasraizca, bAsA: sevyAH SoDazabhiH sadA // 34 // svaskhAvAsaparvatAnAmAdhipatyamamI sadA / pAlayanti puurvjnmaarjitpunnyaanusaartH|| 35 // tribhirvizeSakaM / AjJApratIcchakA eSAM, santyetadanuyAyinaH / anuvelandharAsteSAM, vidivaavaasprvtaaH||36|| karkoTakAdiraizAnyAM, vidyutpabho'gnikoNake / kailAzo vAyavIyAyAM, naiRtyaamrunnprbhH|| 37 // karkoTakaH kardamakA, kailAzazcAruNaprabhaH / eSAM caturNAmadrINAmIzA gostuupsshriyH|| 38 // yathAkhameSAmaSTAnAM, ramyA dikSu vidikSu ca / rAjadhAnyaH khakhanAnA, parasmin lavaNANave // 39 // asaGkhyeyAna dvIpavAnatItya parataH sthite / yojanAnAM sahasrANi, vagAhya dvAdaza sthitaaH||40|| jambUdvIpavedi-za kAntAdaSTApi khakhadikSvamI / dvictvaariNshtshsryojnaatikrme'dryH||41|| suvarNAGkaratnarUpyasphaTikaighe- 20 TitAH kramAt / dizyAzcatvAro'pi zailAH, sarve vidikSa rtnjaaH||42|| aSTApyamI yojanAnAM, sahasraM sapta-18 bhiH zataiH / ekaviMzaH samadhikamuttuGgatvena vrnnitaaH||43|| catuHzatI yojanAnAM, triMzAM kroshaadhikaammii| vasudhAntargatAH pdmvedikaavnmnndditaaH|| 44 // mUle sahasraM dvAviMza, sarve'pi vistRtA amI / trayoviMzAni // 259 // madhye ca, zatAni sapta vistRtAH // 45 // yojanAnAM caturviMzAM, catuHzatImuparyamI / vistRtAH sarvato vyAsajJAnopAyo'tha tanyate // 46 // yojanAdiSu yAvatsuttIrNeSu shikhraagrtH| velandharaparvatAnAM, viSkambho jJAtu Jain Educatio n al For Private Personal Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tata vaSAM, sarvatra sati / zatAni dvApo nihAdvisaptatiH | miSyate ||47||atikraantyojnaadiruupN taM rAzimaJjasA / aSTAnavatyA'bhyadhikairguNayeH paJcabhiH shtaiH||48|| jAtaM caiteSAM girINAmucchyeNa vibhAjaya / yallabdhaM taccaturvizacatuHzatayutaM kuru // 49 // kRte caivaM tatra tatra, visskmbho'bhiipsitaaspde| velandharAdriSu jJeyo, dRSTAntaH zrayatAmiha // 50 // saSaSTIni zatAnyaSTa, yA nAzA shiro'grtH| atItya vyAsajijJAsA, cedidaM guNayettadA // 51 // aSTAnavatyAtyapaJcazatyaivaM paJca lksskaaH| sahasrAH dviH sapta paJcazatI sekonspttiH||52|| jAtAste ca hatAH saptadazazatyaikaviMzayA / zatadvayA navanavatyadhika dhruvamAyat // 53 // tatazca sA catuvizaiH, zataizcaturbhiranvitA / trayoviMzA saptazatI, jAteyaM tatra vistRtiH||54|| madhyavyAso'yamevaiSAM, sarvatraivaM vibhAvyatAm / syAdupAyAntarametanmadhyaviSkambhanizcaye // 55 // mUle madhye ca viSkambhau, yo tayoge'rddhite sati / sarvatra madhyaviSkambho, labhyo'tra bhAvyatA svayam // 56 // eSAM velandharAdrINAM, mUlAMze paridhiM jinaaH| jaguH zatAni dvAtriMzat, saha dvAtriMzatonayA | // 57 // madhye sapaDazItIni, dvAviMzatiH zatAni ca / kiJcitsamatirekANi, parikSepo niruupitH||58||MS upari syAtparikSepaH, zatAnyeSAM tryodsh| kizcidunaikacatvAriMzatA yuktAni bhUbhRtAm // 59 // dvispttiH| sahasrANi, zatamekaM caturdazam / yojanAnAmaSTabhaktayojanasya lvaastryH||60|| aSTAnAmetadeteSAM, mUla-11 |bhAge mitho'ntaram / velandharasurAdrINAM, pratyayazcAtra daryate // 11 // madhyabhAge yadeteSAmantaraM jnyaatumissyte|| ekAdazA paJcazatyetadardhagA tadanvitA // 12 // dvicatvAriMzatsahArddhigairekato yathA / kriyate parato'pye-18| 14 jainelibrary.org Jain Educa t For Private Personal Use Only ional Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 21 sarge // 260 // Jain Education vamityetad dviguNIkuru // 63 // paJcAzItiH sahasrANi, dvAviMzAnyabhavanniha / madhyasthajambUdvIpasya, lakSamekaM tu | mIlyate // 64 // eteSAM paridhiH paJca, lakSA yojanasaGkhyayA / paJcAzItiH sahasrANi tathaikanavatiH parA // 65 // aSTAnAmapyathAdrINAM, vyAso'smAdapanIyate / SaTsaptatyADhya zatayuksahasrASTaka ( 8176 ) saMmitaH // 66 // apanIte'smiMzca pUrvarAzirIdRgvidhaH sthitaH / paJca lakSAH sahasrANi SaTsaptatistathopari // 67 // nava paJcada-zAkhyAni zatAnyeSAmathASTabhiH / bhAge hRte labhyate yattadadrINAM mitho'ntaram // 68 // eSAM samIpe'mbuvRdvirjambUdvIpa dizi sphuTam / samabhUtalatulyAmbho'pekSayoddhuM payonidhau // 69 // navottaraM yojanAnAM zatatrayaM tathopari / paJcacatvAriMzadaMzAH, paJconazatabhAjitAH // 70 // nizcayaH punaretasya, trairAzikAtpratIyate / vyutpitsUnAM pramodAya, tadadhyAtatya dazyate // 71 // yadi paJcasahasronalakSeNa varddhate jalam / yojanAnAM saptazatI, tadA tadvarddhate kiyat // 72 // dvicatvAriMzatsahastrairiti rAzitrayaM likhet / (95000-700-42000) Adyantayostatra rAiyoH, kArya zUnyApavarttanam // 73 // etayorhi dvayo rAzyoH, sAjAtyAdapavarttanam / ghaTate lAghavArthaM ca, kriyate gaNakairidam // 74 // madhyarAziH saptazatI, dvicatvAriMzadAtmanA / antyena rAzinA guNyastathA caivaMvidho bhavet // 75 // nUnaM sahasrANye konatriMzatpUrNA catuHzatI / tataH paJcanavatyA'yaM, bhAjya: | prathamarAzinA // 76 // bhAge hRte ca yallabdhaM, pAnIyaM tAvaducchritam / jambUdvIpadizyamISAM samIpe tatpuroditam // 77 // jambUdvIpasya diiyeSAM girINAmantike punaH / gotIrthena dharodhaH syAtsamovavyapekSapA ational velandharA drayaH 20 25 // 260 // 28 Mainelibrary.org Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 78 // dvicatvAriMzadadhikA, yojanAnAM ctuHshtii| daza paJcanavatyaMzAstrairAzikA nishcyH||79|| nanu paJcasahasronalakSAnte yadi labhyate / bhuvo'vagAhaH sahasrastadA'sau labhyate kiyAn // 8 // dvicatvAriMzatsahasraparyanta iti likhyate / rAzitrayaM kAryamAdyAntyayoH zUnyApavartanam // 81 // (95-1000-42) madhyarAziH sahasrAtmA, dvicatvAriMzadAtmanA / hato'ntyena dvicatvAriMzatsahasrANi jajJire // 82 // Adyena pazcanavatilakSaNenAtha rAzinA / bhAge hRte labhyate'yamavagAho ythoditH||83|| yo'yaM bhUmeravagAho, yazca prokto jalocchrayaH / etad dvayaM parvatAnAmucchyAdapanIyate // 84 // apanIte'vaziSTaM yattAvanmAtro jalopari / jambU. dvIpadizyamISAM, girINAmayamucchyaH // 85 // yojanAnAM navazatI, saikonasaptatistathA / catvAriMzadyojanasya, paJconazatajA lvaaH||86|| atra cAsargasaMpatti, yatra kaapyvishesstH| vakSyaMte'zA amI sarve, pnyconshtbhaajitaaH|| 87 // zikharAbAdathaitAvaduttIrya yadi cintyate / atra pradeze viSkambho, jJeyo'mISAmayaM tadA // 88 // SaSTyAkhyAni yojanAnAM, zatAni sapta copari / azItiyojanasyAMzAH, pshconshtsNbhvaaH||89|| geyatA ca, jalavRddhiravApyate / kiJcidanASTapaJcAzadaMzAcyA pshcyojnii||90|| jambUdvIpadizi proktAt, parvatAnAM smucchryaat| syAdasyAmapanItAyAM, zikhAdizi ngocchryH||91 // sa cAya-yojanAnAM navazatI, triSaSTyA'bhyadhikA kila / sasasasatiraMzAca, tathA'tra syaajlocchryH||92|| yojanAnAM paJcada Join Educat on For Private Personal Use Only Jainelibrary.org Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 21 sarge // 261 // zAH, zatAstrayo'STa cAMzakAH / catuHzatI ca paJcAzA, dazAMzAzca gharoNDatA // 93 // evaM velandharAvAsaparva - tAnAM yathAmati / kharUpaM darzitaM kiJcijjIvAbhigamavarNitam // 94 // yadi sumerutaH pazcimAyAM, jambUdvIpAntyabhUmitaH / sahasrAn dvAdazAtItya, lavaNAmbhonidhAviha // 95 // yojanAnAM sahasrANi dvAdazAyatavistRtaH / zobhate gautamadvIpaH sthAnaM susthitanAkinaH // 96 // saptatriMzatsaha strANi, yojanAnAM zatAni ca / navASTacatvAriMzAni dvIpe'smin paridhirbhavet // 97 // dve gavyUte jalAdUrddhamucchrito'dhizikhAdizi / ante'syAsminnambuvRddhistrairAzikAtpratIyate // 98 // tathAhi - sahasreSu dvAdazasu, dvIpo'yaM tAvadAtataH / caturviMzatirityevaM sahasrA vAridhergatAH // 99 // tatazca sahasrapaJcanavatiparyante labhyate / jalavRddhiryojanAnAM zatAni sapta nizcitA // 200 // caturviMzatyA sahasraiH kiyatIyaM tadApyate / ( 95000-700 - 24000 ) rAzitraye'ntyAdyayozca kAryaM zUnyApavarttanam (95 - 700 - 24 ) // 1 // madhyarAziH saptazatI, guNito'ntyena rAzinA / caturviMzatirUpeNa, sahasrAH SoDazAbhavan // 2 // tatazca paJcanavatirUpeNAntyena rAzinA / vibhajyate tato labdhaM, SaTsaptatyadhikaM zatam ||3|| azItiH paJcanavatibhAgAzcaitAvatI kila / gautamadvIpa paryante, jalavRddhiH zikhAdizi // 4 // jambUdvIpadizyamuSya, rAzerarddha jalocchrayaH / yuktazcaiSa sahasrANAM dvAdazAnAmatikrame // 5 // tataH pUrvoktasya rAzerarddha yadidamAsthitam / aSTAzItiyajanAni catvAriMzattathA lavAH // 6 // iyAn jambUdvIpadizi dvIpasyAsyocchrayo jalAt / zikhAdiguditadvIpocchrayaH Jain Educationa tional gautamadvIpaH 15 20 222 25 // 262 // 27 Jainelibrary.org Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krozadvayAdhikaH // 7 // triMzatpaJcanavatyaMzAH, SaDviMzA zatayojanI / bhUnimnatA'smin paryante, dviguNA ca zikhAdizi // 8 // evaM ca-mUlAducco dvIpadizi, caturdazaM zatadvayam / krozadvayAdhikaM paJcanavatyaMzAzca spttiH||9|| catuHzatI yojanAnAmekonatriMzatAdhikA / pazcacatvAriMzadaMzA, dvau kozau ca zikhAdizi // 10 // vanADhyayA padmavedyA, dvIpo'yaM shobhte'bhitH| nIlaratnAliyugmuktAmaNDaleneva kuNDalam // 11 // / dvIpasya madhyabhAge'sya, ratnastambhazatAJcitam / bhaumeyamasti bhavana, krIDAvAsAbhidhaM zubham // 12 // 18 dvASaSTiM yojanAnyetad, dvau kozau ca samucchritam / yojanAnyekatriMzataM, krozAdhikAni vistRtam // 13 // etasyAvasathasyAntarbhUmibhAge manorame / madhyadeze mahatyekA, zobhate maNipIThikA // 14 // yojanAyAmavikambhA, yojanAI ca medurA / uparyasyAH zayanIyaM, bhogyaM susthitnaakinH||15|| susthitaH susthitA-1 bhikhyo, lavaNodadhinAyakaH / ctuHsaamaaniksurshsraaraadhitkrmH||16|| parivArayujAM cArurucAM catamRNAM sadA / pahAbhiSiktadevInAM, tisRNAmapi parSadAm // 17 // saptAnAM sainyasenAnyAmAtmarakSakanAkinAm / SoDazAnAM sahasrANAmanyeSAmapi bhUyasAm // 18 // susthitAkhyarAjadhAnIvAstavyAnAM sudhAbhujAm / bhute khAmyaM tatra bhuurisuraaraadhitshaasnH|| 19 // caturbhiH kalApakaM // ratnadIpAdipatayo, lvnnaambhodhivaasinH| devyo devAzca te sarve'pyasyaiva vazavartinaH // 20 // rAjadhAnI susthitasya, lavaNAdhipateH kila / pratIcyAM gautamadvIpAdasaGkhyadvIpavAridhIn // 21 // atItya tiryaganyasmiMllavaNAmbhonidhI bhavet / yojanAnAM sahasrA LO90 Jain Education a l For Private & Personal use only R elibrary.org TO. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 21 sarge // 262 // dazabhirvijayopamA // 22 // jambUdvIpavedikAntAt, pratIcyAmeva merutaH / yojanAnAM sahasrANi, dvAdazAtItya vAridhau // 23 // syuzcatvAro ra vidvIpA, dvau jambUdvIpacAriNoH / bhAnvordvA cArvAk zikhAyA, lavaNAmbudhicAriNoH ||24|| meroH prAcyAM dizi jambUdvIpasya vedikAntataH / syuryojana sahasrANAM dvAdazAnAmanantaram // 25 // catvAro'tra zazidvIpA, dvau jambUdvIpacAriNoH / indrodvau cArvAk zikhAyA, lavaNodadhicAriNoH // 26 // tathaiva dhAtakIkhaNDa vedikAntAdatikrame / syuryojana sahasrANAM dvAdazAnAmihAmbudhau // 27 // jambUdvIpasthAyimeroH, pratIcyAM dizi nizcitam / aSTau dinakaradvIpA, dIpA iva mahArucaH // 28 // yugmam // bahiH zikhAyAzvaratordo dvIpAvarkayordvayoH / SaT SaNNAM dhAtakIkhaNDArvAcInArddhaprakAzinAm // 29 // tathaiva dhAtakIkhaNDavedikAntAdanantaram / yojanAnAM sahasreSu gateSu dvAdazakhiha // 30 // prAcyAM jambUdvIpameroH, santyaSTau lavaNodadhau / zazidvIpAstatra ca dvau, zikhAyAzcaratorbahiH // 31 // SaDanye dhAtakIkhaNDArvAktanArddhapracAriNAm / SaNNAM himarucAmevamete sarve'pi saMkhyayA // 32 // syucaturviMzatizcandrasUryadvIpAH same'pyamI / gautamadvIpasadRzA, mAnatazca svarUpataH // 33 // jalocchrayAvagAhAdi, sarvaM tato'vizeSitam / gautamadvIpavadvAcyaM sarveSAmapi sarvathA // 34 // kiMtu tantrAsti bhaumeyameSu prAsAdazekharaH / vAcyaH pratyekamekaiko, bhaumeyasamamAnakaH // 35 // pratiprAsAdamekaikaM, siMhAsanamanuttaram / teSu candrAzca sUryAzca prabhutvamupabhuJjate // 36 // susthitAmaravatsevyAH sAmAnikAdibhiH suraiH / varSalakSasahasrAvyapalyopamAyuSaH kramAt // 37 // eteSAM rAjadhA Jain Education national bhaumeyaM ravi zazidvI pAzca 20 25 // 262 // 28 Jainelibrary.org Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 nyo'pi, khakhadikSu manoramAH / syuH susthitapurItulyAH, paramiMllavaNArNave // 38 // ye tu santyantaradvIpAH, SaTpazcAzadihAmbudhau / nirUpitAste himavadviriprakaraNe mayA // 39 // __evamekAzItirasmin, dvIpA lavaNavAridhI / velandharAcalAzcASTau, dRSTA dRssttaagmaabdhibhiH||40|| mahApAtAlakalazAzcatvAro laghavazca te / sahasrAH saptacaturazItizcASTau zatAni ca // 41 // ratnadvIpAdayo ye'nye, zrUyante'mbhonidhAviha |dviipaaste pratipattavyAH, prAptarUpairyathAgamam // 42 // sudhAMzavo'siMzcasvArazcatvAro'zci toyadhau / saMcaranti samazreNyA, jmbuudviipendubhaanubhiH||43|| yadA jambUdvIpagatazcAraM carati bhAnumAn / eko merodakSiNasyAM, tadA'sminnambudhAvapi // 44 // tena jambUdvIpagena, samazreNyA vyavasthitau / dakSiNasyAmeva merodvauM cAraM carato ravI // 45 // ekastatrArvAka zikhAyAH, samazreNyA sahAmunA / zikhAyAH parato'nyo'bdhAvukSeva yugytritH||46|| evamuttarato meroryo jambUdvIpago raviH / dvau punastatsamazreNyA, carato'rkA-cihAmbudhau // 47 // tadA ca caratorjambUdvIpe piiyuussrocisso| meroH prAcyA pratIcyAM ca, samazreNyA'mvudhAvapi // 48 // dvau dvau zazAGkI carataH, pUrvapazcimayordizoH / aryAka zikhAyA ekaika, ekaikaH parato'pi ca // 49 // evaM ravIndavo ye'gre, santi maryottarAvadhi / jambUdvIpapuSpadantasamazreNyA caranti te // 50 // yathottaraM yadadhikAdhikakSetrAkrame'pi te / paryApnuvanti saha tadatyAdhikyaM yathottaram // 51 // dRzyate bhramatAM zreNyA, meDhImanu gavAmiha / arvAcInApekSayA'nyagatyAdhikyaM yathottaram // 52 // evaM sarve'nuvartante, jmbuudviipendubhaaskraaH| in Educati onal For Private Personel Use Only M ainelibrary.org Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 21 sarge // 263 // mnnddlaantrsNcaaraaynaahddhihaanibhiH||53|| tato jambUdvIpa iva, mottarAcalAvadhi / yadA'harmaruto'pA- | ravizazicyAM, tadaivottarato'pyahaH // 54 // sahavaivaM nizA meroH, pUrvapazcimayordizoH / evaM jambUdvIparItiH, sarvatrApya- nAM samacAnuvartate // 55 // uktaM ca sUryaprajJaptau-'jayA NaM lavaNasamudde dAhiNaDDhe divase bhavati tayA NaM uttaraDevi divase T I bhavati, tayA NaMlavaNasamudde purimapaJcatthime rAI bhavai, evaM jahAjaMbuddIve dIve taheva" evaM dhAtakIkhaNDakAlodapukarArddhasUtrANyapi jJeyAni / nanvatra SoDazasahasrocayA zikhayA'mbudhau / jyotiSkANAM saMcaratAM, vyAghAto na gateH kthm?||56|| mo'tra ye jyotiSikavimAnA lvnnaambudhau| te bhindantaH saMcaranti, jalasphaTikajA jalam // 57 // tadeteSAM jalakRto, vyAghAto na gatebhavet / jalasphaTikaratnaM hi, svabhAvAjalabhedakRt // 18 // UrddhalezyAkAstathaite, vimAnA lavaNodadhau / tataH zikhAyAmapyeSAM, prakAzaH prathate'bhitaH // 59 // sAmAnyasphaTikosthAni, zeSeSa dvIpavArddhiSu / jyotiSkANAM vimAnAni, nIcaiHsanmahAMsi ca // 60 // tathAha vizeSaNavatI"solasasAhassiyAe sihAe kahaM joisiyavighAto na bhavati ?, tattha bhannai, jeNaM sUrapaNNattIe bhaNiyaM"joisiyavimANAI sabAI havaMti phAliyamayAiMdagaphAliyAmayA puNa lavaNe je joisavimANA // 1 // " jaM 25 sabadIvasamuddesu phAliyAmayAiM lavaNasamudde ceva kevalaM dagaphAliyAmayAI tatthedameva kAraNaM-mA udaeNa // 263 // vidhAo bhavautti, jaM sUrapaMNNattIe ceva bhaNiyaM-lavaNaMto (Ne je ) joisiyA udghallesA bhavati nnaayvaa| 1-2 yadyapyatra sAmAnyena sUryaprajJaptinAmnA gAthAdvayametat saMmatitayA darzitaM parametat sUryaprajJaptiniyuktigataM jJeyaM, yataH 'addhakaviTetigAthAvRttI zrIdevabhadrA yat suuryprjnyptiniyuktiH-'joisiyvimaannaaii'tyaadhuditvntH| |27 Jain Educati onal For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org Tol Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teNa paraM joisiyA ahalesAgA (mu ) NeyavA // 1 // taMpi udgamAlAvabhAsaNatthameva, logaThiI esatti" evaM catvAro'tra sUryAzcatvArazca sudhAMzavaH / nakSatrANAM zatamekaM, prajJaptaM dvAdazottaram // 61 // dvipaJcAzatsamadhikaM, grahANAM ca zatatrayam / pramANamatha tArANAM yathA''nnAyaM nirUpyate // 62 // dve lakSe saptaSaSTizca, sahasrANi zatAni ca / navaiva koTAkoTInAM proktAni tattvavedibhiH // 63 // atrAyamAmnAya :- yatra dvIpe samudre vA, pramANaM jJAtumiSyate / grahanakSatratArANAM tatratyacandrasaGkhyayA // 64 // ekasya zazino guNyo, vakSyamANaH paricchadaH / evaM grahotArANAM mAnaM sarvatra labhyate // 65 // ekazaziparivArazcAyam - aSTAzItigrahA RkSANyaSTAviMzatireva ca / zarAzvAGkarasarasA ( 66975) stArANAM koTikoTayaH // 66 // lavaNAndhau ca kAlode, svayambhUramaNe'pi ca / bhUyasyo matsyamakarakUrmAdyA matsyajAtayaH // 67 // tatrAsmiMlavaNAmbhodhAvutsedhAGgulamAnataH / yojanAnAM paJca zatAnyutkRSTamatsyabhUghanam // 68 // zatAni sapta kAlode, sahasramaMtime'mbudhau / gurvaGgamAnaM matsyAnAmalpamatsyAH pare'bdhayaH // 69 // syuryoniprabhavA jAtipradhAnAH kulakodayaH / lavaNe sapta matsyAnAM, nava kAlodavAridhau // 70 // arddhatrayodaza tathA matsyAnAM kulakoTayaH / svayambhUramaNAmbhodhau, prajJaptAH parameSThibhiH // 71 // tathA ca jIvAbhigame-'lavaNe NaM bhaMte ! samudde kai macchajAtikula koDijoNIpamuhasayasahassA paNNattA 1, go0 ! lavaNe satta, kAloe nava, sayaMbhUramaNe addhaterasatti' jambUdvIpe pravizanti, matsyA lavaNatoyadheH / navayojanapramANA, jagatIvivarAdhvanA // 72 // evaM ca Jain Educationational 10 14 w.jainelibrary.org Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 21 sarge // 264 // kacidayamudadhiH sudhAMzucandrAtapaghanasArasamujjvalazcakAsti / gatazikhazirasaH zikhAbhirAmo, rahasi hasa-1 matsyAnAM niva vAridhInazeSAn // 73 // kvacidudayadamandabhAnutejo, ghumRNarasaprasarAruNAntarAlaH / prakaTamiva vahanna-10mAnajAtayaH dISu rAgaM, hRdi rasataH patitAsu vallabhAsu // 74 // yugmam // kacidanaNuguNairvibhAti muktAmaNibhiruDapati- smudrvrnnbimbitrivaantH| aviratagatikhinnabhAnumuktaH, kacana karaprakarairiva pravAlaiH // 75 // kacana jalagajairniyuddha- nopasaMhArazca sajjairasakRdudastakaroddharaiH karAlaH / jagadupakRtikArinIrapAnopanataghaneSu dhRtprtiibhshngkH||76 // sthalacarasamasarvajAtisattvAkRtimadanekajhaSaughapUrNamadhyaH / pralayataralitaM jagaddadhAno, haririva kukSiniketane kRpAH // 77 // (pramuditavadanA prabhAzca ) kacidiha kamalAyAH kautukAdAramaMtyA, jalacaranarakanyAlISu hallIsakena / ayamupanayatIvApatyarAgaikagRhyaH, pavanajavanavelAgarjivAdyaM vinodAt // 78 // taralatarataraGgottuGgaraGgatturaGgaH, prasaradatulavelAmattamAtaGgasainyaH / ativipulamanojJadIpadurgarugraH, kalayati nRpalakSmI vAhinInAM vivoDhA | // 79 // (mAlinyau) khacchonmUcchedatucchamatsyapaTalIpucchocchalacchIkaracchedotsekitabuddhadAbudamiSodinnazramAmbhAkaNaH / helotplAvitatuGgaparvatazatotsarpattaraGgoddhato, vIraMmanya ivaiSa cikramiSayA digbhUbhRtAM dhAvati // 8 // kruddhAkhaNDalavajramaNDalagalajvAlAkarAlAnalanastAnakagirIndrakoTizaraNaM kalpadrumANAM vanam / tattadvastuvadAnyatAtaralitairapyarthito nirjaroM ratnAkara ityanekakavibhirnAnAvikalpaiH stutH|| 81 // (zArdUlavi- // 26 // krIDite) nirvIDakrIDadambhazcaranarataruNIlapsadIpopacAranUna ratnairayatnojavalaghanaghRNibhiH kApi dIprAMtarAlaH / 28 Jain Education na For Private & Personel Use Only Hinelibrary.org Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kApi prAptaprakarSaH pRthumakarakarAkRSTapAThInapIThanasyannakrapramodollalanacalajalotsitaDiMDIrapiMDaiH // 82 // ( sragdharA ) dazabhirAdikulakaM // vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAntiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH zrItejapAlAtmajaH / kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, saMpUrti sukhamekaviMzatitamaH so manojJo'gamat // 83 // granthA 337 // // iti zrIlokaprakAze ekaviMzatitamaH sargaH smaasH|| // atha dvAviMzatitamaH sargaH prArabhyate // | athAmAllavaNAmbhodheranantaramupasthitaH / varNyate dhAtakIkhaNDadvIpo guruprasAdataH // 1 // vRkSeNa dhAtakI-ISI nAmnA, yadasau zobhitaH sadA / vakSyamANavarUpeNa, tato'yaM prathitastathA // 2 // caturyojanalakSAtmA, cakravAlatayA'sya ca / vistAro varNitaH pUrNajJAnAlokitaviSTapaiH // 3 // parikSepaH punarasya, kukssisthdviipvaaridheH| trayodazalakSarUpaH, kssetrlbdho'ymiiritH||4|| lakSAH kilaikacatvAriMzatsahasrANyatho daza / yojanAnAM navazatI, kinyciduunkssssttiyuk||5||ayN kAlodapArzve'sya, paridhizcaramo bhavet / Adyastu lavaNAmbhodherante yA kathitaH purA // 6 // madhyamaH paridhilakSANyaSTAviMzatireva ca / SaTcatvAriMzatsahasrAH, paJcAzadyojanA-16 cikAH // 7 // jambUdvIpavadeSo'pi, dvAraizcaturbhirazcitaH / teSAM nAmapramANAdi, sarvaM tabadbhavediha // 8 // kiMtve-11 lo.pra.45 Jain Educatio n al Cine.jainelibrary.org Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 22 sarge // 265 // taddvArapAlAnAM vijayAdisudhAbhujAm / parasmin dhAtakIkhaNDe, rAjadhAnyo nirUpitAH // 9 // daza lakSA yojanAnAM sahasrAH saptaviMzatiH / paJcatriMzA saptazatI, mitho dvArAmihAntaram // 10 // dakSiNasyAmudIcyAM ca, dvIpasyaitasya madhyagau / iSukArau nagavarI, jagadAte jagaddhitaiH // 11 // yojanAnAM paJca zatAnyuccau sahasravistRtau / catvAri yojanAnAM ca lakSANyAyAmataH punaH // 12 // ata eva spRSTavantau, kAlodalavaNodadhI / AbhyAM saMgantumanyo'nyaM, bhujAviva prasAritau // 13 // kUdaizcaturbhiH pratyekaM, zobhitau ratnabhAsuraiH / caityamekaikaM ca tantra, kuTe kAlodapArzvage // 14 // caturbhiH kulakaM // AbhyAM dvAbhyAmiSukAraparvatAbhyAmayaM dvidhA / dvIpo nirdizyate pUrvapazcimArddhavibhedataH // 15 // yaca jambUdvIpameroH, prAcyAM pUrvArddhamasya tat / tasya pratIcyAma yattatpazcimArddhamucyate // 16 // dvayorapyarddhayormadhya, ekaiko mandarAcalaH / tayorapekSayA kSetra vyavasthA'trApi pUrvavat // 17 // tathAhi - apAcyAmiSukAro ya, ihatya mervapekSayA / pUrvatastasya bharatakSetraM prathamato bhavet // 18 // tato haimavatakSetraM, harivarSaM tataH param / tato mahAvidehAkhyaM, ramyakAkhyaM tataH param // 19 // tatazca hairaNyavata mairAvataM tatastataH / auttarAha iSukAra, eSA pUrvArddhasaMsthitiH // 20 // pazcimAyAmapi tasmAdAkSiNAtyeSukArataH / prathamaM bharatakSetraM, tato haimavatAbhidham // 21 // evaM yAvadauttarAha, iSukAradharAdharaH / pUrvArddhavatkSetrarItirevaM pazcimato'pi hi // 22 // dvayorapyarddhayoreSAM, kSetrANAM sImakAriNoH / SaT SaT varSadharAH prAgvat, sarve'pi dvAdazoditAH // 23 // Jain Educationonal dhAtakIkhaNDe kSetravya vasthA 15 20 25 // 265 // 27 ainelibrary.org Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educato jambUdvIpavarSadharAdibhyo dviguNavistRtAH / tuGgatvena tu taistulyAH sarve varSadharAdrayaH // 24 // AyAmatazcaturlakSayojanapramitA amI / paryantaspRSTakAlodalavaNodadhivArayaH // 25 tathAhyatra himavatorgiyoMH zikhariNorapi / viSkambho'yaM jinairuktaH, pUrvAparArddhabhAvinoH // 26 // yojanAnAM zatAnyekaviMzatiH paJca copari / kalAH pazcaivAtha mahAhimavatozca rukmiNoH // 27 // aSTAveva sahasrANi yojanAnAM catuHzatI / ekaviMzatyabhyadhikA, tathaivaikakalAdhikA // 28 // trayastriMzatsahasrANi yojanAnAM zatAni SaT / sphuraccaturazItI ni, kalAzcatasra eva ca // 29 // viSkambho'yaM niSadhayogiyanalavatorapi / dvAdazAnAmapyamISAM vyAsasaMkalanA viyam // 30 // lakSamekaM yojanAnAM SaTsaptatisahasrayuk / zatAnyaSTau dvicatvAriMzatA samadhikAni ca // 31 // dve yojanasahasre ca, viSkambha iSukArayoH / tasmiMzca yojite'trAdviruddhaM kSetramidaM bhavet // 32 // ekaM lakSaM yojanAnAM sahasrANyaSTasaptatiH / dvicatvAriMzadadhikAnyaSTau zatAni copari // 33 // athaitallavaNAmbhodhiparidherapanIyate / dvAdazAbhyAM zatAbhyAM ca tena nyUnaH sa bhajyate // 34 // labdhAni yojana sahasrANi SaT SaT zatAni ca / caturdazAkhyAni bhAgAzcaikonatriMzakaM zatam // 35 // dvAdazAkhyazatadvandrakSuNNaikayojanodbhavAH / tatreyatpRthavaste'MzA, dvizatI dvAdazAbhavan // 36 // atha caitAdRzaira zairyathAkhamupakahipateH / caturdazAnAM kSetrANAM, labhyate mukhavistRtiH // 37 // bhAgakalpanA caivaM - ekaiko'Mzo bharatayo 2stathairavatayorapi 2 / catvAro haimavatayo 8 hairaNyavatayorapi 8 // 38 // harivarSAkhyayorevaM 16, tathA ramyakayorapi national For Private & Personal - Use Only 10 14 ww.jainelibrary.org Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAtakI. kSetramAnaM lokaprakAze 16 // pUrvAparAI gatayoraMzAH ssoddshssoddsh|| 39||ctussssssttishctusspssttirvidehkssetryoyoH| dvizatI dvAdaza caivaM, 22 sarge| bhAgAH syuH sarvasaMkhyayA // 40 // bharatairavatebhyo vA, caturtA mukhvistRtiH| vijJeyA haimavatayoH, hairnnyvt||266|| yorapi // 41 // SoDazanA hrivrssrmykdvyvistRtiH| tathA catuSpaSTiguNA, videhkssetryordvyoH||42|| evaM ca dhAtakIkhaNDe, madhyamAtparidherapi / pUrvoditAduktazailaruddhakSetravinAkRtAt // 43 // dvaadshaaddhyshtdvndvvibhktaadupklpitH| mukhavistRtivadbhAgairlabhyaiSAM mdhyvistRtiH||44|| tathA'tra kAlodAsannAtparyantaparidherapi / nagaruddhakSetrahInAdU, dvAdazadvizatAhRtAt // 45 // mukhavistRtivadbhAgairyathAkhamupakalpitaH / caturdazAnAM kSevANAM, labhyA pryntvistRtiH||46|| evaM ca vakSyamANAyAM, kSetravividhavistRtau / mA bhUtsaMmoha ityeSa, AmnAyaHprAk prpnycitH||47|| kiMca-kRtvA'driruddhaM kSetraM tatsahasradvitayojjhitam / karttavyAzcaturazItistasyApyaMzA dizA'nayA // 48 // ekaiko'zo himavatostathA zikhariNorapi / aMzAzcatvArazca mahAhimavatozca rukminnoH||49|| SoDazAMzA niSadhayornIlavanagayorapi / evaM cturshiityaashaivrssbhuudhrvistRtiH||50|| ata eva ca vakSyante, bhAgAzcaturazItijAH / varSAdrimAne'smin puSkarAddhe'pi yojanopari // 51 // kSetrANyetAni dadhati, cakrArakAntarAkRtim / kSArAbdhidizi saMkIrNAnyanyato vistRtAni yat // 52 // jambUddhIpakSAravAddhimadhyanAbhimanohare / varSAcaleSukArAdricaturdazArakAzcite // 53 // asmin mahAdvIpacakre, kAlodAyApradhisthire / arakAntaravadbhAti, kSetrANIti caturdaza ||54||kssetraannaamih paryanta, eSAM kaalodsnnidhau| 25 // 266 // 28 Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only IBNjainelibrary.org IO HIN Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukhaM ca lavaNAmbhodhisamIpe paribhASitam // 55 // jJeyAH kSetraprakaraNe, sAmAnyenoditA lavAH / dvAdazadiza-181 takSuNNayojanotthA budhairiha // 56 // tatreha yaamyessukaarhimvtprvtaantre| pUrvAddha prathama bhAti, kSetraM bharatanAmakam // 57 // caturdazAni SaTSaSTizatAni vistRtaM mukhe / ekasya yojanasyAMzAzcaikonatriMzakaM zatam // 58 // yojanAnAM sahasrANi, madhye dvAdaza vistRtam / saikAzItiM paJcazatI, tathA SaTtriMzataM lavAn // 5 // aSTAdaza sahasrANi, yojanAnAM zatAni ca / paJcaiva saptacatvAriMzadyojanAdhikAnyatha // 60 // paJcapaJcAzadadhi-IN kamaMzAnAM niyataM zatam / etAvadbharatakSetraM, paryante vistRtaM matam // 61 // trairAzikAdinA bhAvyo, vistAro'nyatra tu khayam / tAhakakSetrAkRtyabhAvAnnAtra jyAdhanurAdikam // 62 // madhyabhAge'sya vaitADhya, ucctvpRthutaadibhiH| jambUdvIpasthabharatavaitAtya iva sarvathA // 63 // AyAmataH kintu caturlakSayojanasaMmitaH / yuktazcobhayataH paJcapaJcAzatA mahApuraiH // 64 // uttarArddhamadhyakhaNDe, himavadbhirisannidhau / jambUdvIparSabhakUTatulyo'tra vRssbhaaclH||65|| zeSA sarvApi vyavasthA, SaTkhaNDabhavanAdikA / jambUdvIpabharatavad, jJeyA'ntrApyavizeSitA // 66 // tathA'tra bharatAdInAM, tairjambUdvIpagaiH saha / dravyakSetrakAlabhAvaparyAyAH syuH samAH kramAt // 67 // paro'smAd himavAnadriH, paJcAvyAnekaviMzatim / zatAMstato lavAna dvAviMzatiM caturazItijAn // 68 // nanu jambUdvIpahaimavato mAne dviguNite sati yathoktA yojanopari ekonaviMzatijAH paJca bhAgA bhavanti, atra ca caturazItijA dvAviMzatiruktAstataH kathamasya tato dvaiguNyaM na vyAhanyate ?, atrocyate-eSAM bhAgAnAM daivi Jain Educatio n For Private Personal Use Only ITadainelibrary.org Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 sarge // 267 // lokaprakAze dhye'pi vizeSaH ko'pi nAsti, yato yAvadekonaviMzatijaiH paJcabhirbhAgairbhavati tAvadeva caturazItijairdvAviM zatyApi bhavati, ubhayatrApi kiJcidadhikayojanacaturthabhAgasyaiva jAyamAnatvAditi, evamagre'pi bhAvyaM / padmahUdAbhidhAno'sya, mastake'sti mahAhRdaH / yojanAnAM dve sahasre, dIrghaH sahasravistRtaH // 69 // dazayojanarUpo'syodveSo'javalayAdi ca / jambUdvIpapadmahada, ivehApi vibhAvyatAm // 70 // evaM ye'nye varSadharAcaleSu kuruSu hadAH / tathA nadInAM kuNDAni, dvIpAH kuNDagatAzca ye // 71 // avizeSeNa te sarve'pyudvedhocchrayamAnataH / jambUdvIpasthAyitattadvIpakuNDahadaiH samAH // 72 // tatastadudviddhatAdi, tathA'javalayAdi ca / anucyamA namapyatra, svayaM jJeyaM yathA''spadam // 73 // viSkambhAyAmatastvete, sarve'pi dviguNAstataH / vyAsodvedhAbhyAM ca nadyo vyAsairbanamukhAnyapi // 74 // tathAhuH - " vAsaharakurusu dahA naINa kuNDAI tesu je dIvA / uccehassehatullA vikkhabhAyAmao duguNA // 75 // sacAovi naIo vikkhaMbho behaduguNamANAo / sIyAsIoyANaM vANi duguNANi vikkhabhe // 76 // " evaM ca gaGgAsindhuraktavatIrakte tyAkhyAspRzAmiha / SaTtriMzazatasaGkhyAnAM, nadInAM hRdanirgame // 77 // addharddhAni yojanAni, viSkambho dvAdaza smRtaH / paryante ca paJcaviMzaM, yojanAnAM zataM bhavet // 78 // AsAM tAvanti kuNDAni, vistRtAnyAyatAni ca / viMzaM hi yojanazataM, dvIpA: SoDazayojanAH // 79 // svarNakUlA rUpyakUlA, rohitA rohitAMzikA / ityaSTAdau vistRtAH syuH, paJcaviMzatiyojanIm // 80 // ante ca sArddhAM dvizatIM, sarvatraitAvadeva ca / caturviMzatirapyantarnadyaH syuriha vistRtAH // 81 // catvA Jain Educatio tional dhAtakI 0 varSadharamA nAdi 20 25 // 267 // 28 jainelibrary.org Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riMzA dvizatyAsAM, kunnddessvaaytivistRtii| dvAtriMzadyojanAnyAsAM, dviipaaaaytvistRtaaH|| 82 // nArIkAntA narakAntA, harikAntAbhidhA ndii| harisaliletyaSTAnAM, saritAM muulvistRtiH|| 83 // pazcAzadyojanAnyAsAM, paryantavistRtiH punH| yojanAnAM paJca zatAnyuktAni ttvvedibhiH||84|| AsAM kuNDAyativyAsAvazItiyuk catuHzatI / catuSSaSTiojanAni, dviipaashcaaytvistRtaaH|| 85 // zItAzItodAbhidhAnAM, nimnagAnAM catasRNAm / AdyAntayoH kramAdyAsA, zataM sahasrameva ca // 86 // saSaSTinavazatyAsAM, kunnddevaaytivistRtii| aSTAviMzaM zataM cAsAM, dvIpA aaytvistRtaaH|| 87 // SaTtriMzaM zatamaSTau ca, punaraSTau catuSTayam / caturvidhAnAmityAsAmAdyantodviddhatA kramAt // 88 // gavyUtaM yojane sADhe, dvau krozau paJcayojanI / yojana daza caitAni, yojane dve ca viNshtiH|| 89 // antarnadInAM sarvAsAmapi prArabhya muultH| paryantaM yAvadudvedhastulyaH syAtpazcayojanI // 9 // svakIyamUlavistRtyA, jihikAvistRtiH samA / mUlodvedhasamazvAsAM, sarvAsA jihikocchrayaH // 91 // uktazeSaM tu svarUpaM, sakalaM vedikAdikam / etAkhapyanusaMdheyaM, jambUdvIpanadIgatam 4 // 92 // pUrvAbhimukhyAH pUrvArddha, kAlode yAnti nimnagAH / kSArodamaparonmukhyo'parArddha tu vipryyH|| 93 // AsAmityukto vizeSaH, prasaGgAllAghavAya ca / tatra tatra nAmamAtraM, sthAnAzInyAya vakSyate // 94 // atha prakRtaM-athaitasmAtpadmahadAnnadyastisro vinirgatAH / gaGgAsindhurohitAMzAH, puurvaaprottraadhvbhiH|| 95 // tatra gaGgA ca sindhuzca, pUrvapazcimayordizoH / nirgatya khadizorgatvA, yathArha parvatopari // 96 // khakhAvartanakUTAbhyAM, 14. Jan Education For Private Personal Use Only abelibrary.org A Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 22 sarge // 268 // Jain Education nivartya dakSiNAmukhe / kuNDe nipatya vizataH, kAlakSArodadhI kramAt // 97 // rohitAMzA tuttarasyAM yojanAni nagopari / dvipaJcAzAM paJcazatIM, tripaJcAzallavAdhikAm // 98 // atikramya nije kuNDe, nipatya yojanAntarA / zabdApAtigireH pratyak, pravRttA lavaNe'vizat // 99 // athAsmAddhimavacchailAduttarasyAM vyavasthitam / kSetraM haimavatAbhikhyamAkRtyA bharatopamam // 100 // SaDviMzatiM sahasrANi, yojanAnAM catuHzatIm / aSTapaJcAzAM lavAn dvAnavatiM vistRtaM mukhe // 1 // paJcAzataM sahasrANi catuvaiizaM zatatrayam / catuzcatvAriMzamaMzazataM madhye ca vistRtam // 2 // yojanAnAM sahasrANi catuHsaptatimantataH / navatyADhyaM zataM SaNNavatyADhyaM ca zataM lavAn // 3 // madhye'sya zabdApAtIti, vRttavaitADhyaparvataH / sahasrayojanottuGgaH, sahasraM vistRtAyataH // 4 // ayaM jambUdvIpazabdApAtinA sarvathA samaH / tadvatsaptAnye'pi vRttavaitADhyA iha tatsamAH // 5 // adrirasyAnte ca mahAhimavAn yojanAni saH / ekaviMzAni caturazItizatAnyathAMzakAn // 6 // pUrvoktamAnAMzcaturo, vistIrNastasya copari / padmaH pariSkRto bhAti, mahApadmAbhidho hRdaH // 7 // yojanAnAM sahasrANi, catvAryevAyamAyataH / viSkambhato yojanAnAM sahasradvitayaM bhavet // 8 // dakSiNasyAmudIcyAM ca nadyau dve nirgate tataH / rohitA harikAntA ca, parvatoparyubhe api // 9 // yojanAnAM zatAn dvAtriMzataM gatvA dazottarAn / catuzcatvAriMzataM ca bhAgAn jihnikayA gireH // 10 // patataH khakhakuNDe'tha, kAlodaM yAti rohitA / dvidhA kRtvA haimavataM, vaitADhyAyojanAntarA // 11 // harikAntA ca vaitADhyAyojana dvitayAntarA / ational dhAtakI 0 nadIkuNDamAnAdi 20 25 // 268 // 28 jainelibrary.org Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ harivarSa vibhajatI, prayAti lavaNodadhau // 12 // athodIcyA kSetramasmAddharivarSa virAjate / sazrIkamadhyaM yadazadhApAtivaitAkhyabhUbhRtA // 13 // trayastriMzASTapaJcAzacchatAThyAM lakSayojanIm / SaTpaJcAzamaMzazataM, vistIrNamidamAnane // 14 // dve lakSedvAdazazatI, madhye'STAnavatiM tathA / yojanAnAmaMzazataM, dvipaJcAzaM ca vistRtam // 15 // yojanAnAM SapaNavatyA, sahasrakaiH samanvitam / lakSadvayaM saptazatI, triSaSTyA'bhyadhikAM tathA // 16 // aSTacatvAriMzamaMzazataM paryantavistRtam / zeSA'sya jambUdvIpasthaharivarSesamA sthitiH||17||kssetrsyaasy ca paryante, niSadho nAma bhuudhrH| trayastriMzatsahasrANi, yojanAnAM zatAni SaT // 18 // syAdvistINe: sa caturazItInyaMzAzca SoDaza / tiginchinAmA varvati, mahAdo'sya copari // 19 // sahasrANi yojanAnAmaSTAvAyAmataH sa ca / viSkambhatastu catvAri, sahasrANi bhavedasau // 20 // dakSiNasyAmudIcyAM ca, hRdAdamAnnirIyatuH / vAhinyau harisalilAzItode te nagopari // 21 // yojanAnAM sahasrANi, caturdaza zatAni ca / aSTau dvicatvAriMzAni, parikramyASTa cAMzakAn // 22 // khakhajihikayA khakhakuNDe nipatatastataH / hariH khavRttavaitAtyAyojana dvitayAntarA // 23 // harivarSAbhidhaM varSa, dvidhA vidadhatI stii| kAlodAbdhau nipatati, ramevAcyutavakSasi // 24 // caturbhiH kalApakam / zItodA ca devakurubhadrasAlavibhedinI / caturbhiryojanairmero rasthA pazcimonmukhI // 25 // pratyagvidehavijayasImAkaraNakovidA / gotravRddhava madhyasthA, yAtyante lavaNodadhim // 26 // zItApyevaM nIlavato, nirgatA kesariDdAt / kuNDotthitottarakurubhadrasAlaprabhedinI // 27 // / Jan Education anal For Private 3 Personal Use Only Mainelibrary.org Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 22 sarge // 269 // Jain Educatio 1 caturbhiryojanai merordUrasthA pUrvatomukhI / prAgvidehAn vibhajaMtI, yAti kAlodavAridhI // 28 // vAcyodIcyAM ramyakAntA tathaivairavatAdikA / kSetratrayI zikharyAyA, nIlAntA ca nagatrayI // 29 // yatheyaM harivarSAntA, trivarSI bharatAdikA / uktA himavadAdyA ca niSadhAntA nagatrayI // 30 // tadvatridhA kSetramAnamAdimadhyAntagocaram / tAvadAyAmavistArA, hRdA varSadharopari // 31 // tAvadevAtikramaNaM, nadInAM parvatopari / saivAkRti - nAmamAtre, vizeSaH so'bhidhIyate // 32 // airAvatamudIcyeSukArAtkhakhagirerdizi / zikharI parvato'nte'sya, | puNDarIkahadAJcitaH // 33 // asmAdraktA raktavatI, kharNakUlA viniryayuH / raktaravatamadhyena, yAti kAlodavAridhim // 34 // lavaNAndhau pravizati, tathaiva raktavatyatha / svarNakUlA tu kAlodaM, hairaNyavatamadhyagA // 35 // paraM zikhariNaH kSetraM, hairaNyavatanAmakam / vikaTApAtinA vRttavaitAkhyena suzobhitam // 36 // tato rukmI nAma mahApuNDarIkadAcitaH / giristato rUpyakUlAnarakAnte vinirgate // 37 // hairaNyavatamadhyena, kSArodaM rUpyakUlikA / kAlodaM narakAntA ca, yAti ramyakamadhyataH // 38 // tataH paraM rukmigireH, kSetraM rAjati | ramyakam / madhye mAlyavatA vRttavaitAkhyena vibhUSitam // 39 // tato'pi parato bhAti, nIlavAnnAma parvataH / mahAhUdaH kesarIti, tasyopari virAjate // 40 // zItA ca nArIkAntA ca tato nadyau nirIyatuH / nArIkAntA ramyakAntarvyUDheti lavaNodadhim // 41 // zItA nadI tu pUrvoktarItyA kAlodavAridhau / vrajati prAgvidehastha vijayatrajasImakRt // 42 // yojanaM dve ca vikaTApAtimAlyavatorbhavet / catvAri meroH khakSetranadIbhyAmantaraM kramAt national dhAtakI 0 nadIvyava sthA 20 25 // 269 // 28 w.jainelibrary.org Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat // 43 // athAsti madhye nagayonalavanniSadhAkhyayoH / kSetraM mahAvidehAkhyaM mandarAlaGkRtAntaram // 44 // trayoviMzatyA sahasraiyajanAnAM tribhiH zataiH / catustriMzaiH samadhikA, lakSAzcatasra eva ca // 45 // dvAdazadvizatakSuNNayojanasya lavAH punaH / dve zate vistIrNametallavaNAmbhodhisannidhau // 46 // tataM lakSANi madhye'STAvekapaJcAzataM zatAn / caturnavatyAkhyAnaMzazataM caturazItiyuk // 47 // ante caikAdaza lakSAH, saptAzItiM sahasrakAn / catuSpaJcAzAn lavAnAM, sASTaSaSTizataM tatam // 48 // jAtaM caturthaitadapi, jambUdvIpavidehavat / devakurUttarakurupUrvAparavidehakaiH // 49 // syurdevakuravo'pAcyAmudIcyAM kuravaH parAH / meroH prAcyAM prAgvidehAH, pratIcyAmapare punaH // 50 // zItAzItodAnadIbhyAM, videhAste dvidhAkRtAH / prAgvadeva catuSvaizeSvaSTASTa | vijayA iha // 51 // tathaivodakkuruprAcya sImakRnmAlyavagireH / AgandhamAdanaM sRSTyA, kramastaireva nAmabhiH // 52 // caturdhvazeSvantareSu vakSaskArAstathaiva ca / catvArazcatvAra eva, tisrastisro'ntarApagAH // 53 // vijayeSveSu vaitADhyA, nadIkuNDarSa bhAdrayaH / SaT khaNDA rAjadhAnyazca tannAmAnastathA sthitAH // 54 // tathaiva catvAro'pyaMzAH, paryante vanarAjitAH / kevalaM parimANAnAM vizeSaH so'bhidhIyate // 55 // vakSaskAravanamukhAntarna - dImerukAnanaiH / viSkambhataH saMkalitaiH, syAdrAzirvijayAn vinA // 56 // lakSadvayaM SaTcatvAriMzatsahasrAH zatatrayam / SaTcatvAriMzatopetaM, yojanAnAmanena ca // 57 // caturlakSAtmake dvIpaviSkambha rAzinojjhite / hRte SoDazabhirmAnaM labhyaM vijayavistRteH // 58 // yojanAnAM sahasrANi, nava vyAkhyA ca SaTzatI / SaT SoDa ational 10 14 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 22 sarge // 270 // Jain Education zAMzAH pratyekaM jJeyA vijayavistRtiH // 59 // evamiSTAnya viSkambha varjita dvIpa vistRteH / khakhasaGkhyAvibha ktAyA, labhyate'bhISTavistRtiH // 60 // tatra ca vinA'drIn vijayAdInAM vyAsasaGkalanA tviyam / tisro lakSA dvinavatiH, sahasrA yojanAtmakAH // 61 // anena varjite dvIpa viSkambhe vihRte'STabhiH / vakSaskArAdriviSkambho, labhyaH sahasrayojanaH // 62 // antarnadIvinA zeSavyAsasaGkalanA bhavet / lakSAstisro'STanavatiH, | sahasrAH paJcazatyapi // 63 // anena varjite dvIpaviSkambhe SaGgirAhRte / sArddhaM dve yojanazate, vyAso'ntaHsaritAmayam // 64 // videhAnAM yatra yAvAn, syAdvyAso'ntamukhAdiSu / tasmin sahasroruzItAzItodAnyatarojjhite // 65 // zeSe'rddhite tatra tatra, tAvAn bhAvyo vivekibhiH / vijayAntarnadIvakSaskArAyAmaH svayaM dhiyA // 66 // dvayorapyarddhayorasmin, dvIpe vanamukhAni ca / vakSaskArakSitibhRto, vijayAzcAntarApagAH // 67 // lavaNodadizi hakhAH, kSetrasAMkIrNyataH smRtAH / dIrghAH kAlodakakubhi, kSetrabAhulyataH kramAt // 68 // aSTA nAM vanamukhAnAM, kale dve vistRtirlaghuH / guruzcatuzcatvAriMzASTapaMcAzacchatI bhavet // 69 // tatra dvayordvayoH pUrvAparArddhe varttinostayoH / kSArAndhyAsannayoH zItAzItodAsIni sA laghuH // 70 // gurustu nIlaniSadhAntayoretacca yuktimat / amISAM valayAkAraM, kSArAdhi spRzatAM bahiH // 71 // apareSAM tu kAlodavalayAbhyantaraspRzAm / laghvI niSadhanIlAnte, gurvI sA saridantike // 72 // tathoktaM vIraMjayakSetrasamAsavRttau - "tathA vanamukhAnAM vistAro dviguNa uktaH, paraM lavaNodadhidizi vanamukhapRthutvaM viparItaM saMbhAvyate, yathA nadyante kalAdvayaM, ional dhAtakI 0 vakSaskArA dimAnaM 20 1120011 28 Jainelibrary.org Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lo. pra. 46 giryante catuzcatvAriMzadadhikAnyaSTapaJcAzacchatAni pRthutva" miti saMpradAya iti / vRhatkSetrasamAsavRttau tu eSAM jaghanyaM mAnaM nIlavanniSadhAnte, zItAzItodopAnte cotkRSTamuktaM, na ca kazcidvizeSo'bhihitaH / atha | devottarakurukSetra sImAvidhAyinaH / gajadantAkRtIn zailAn, caturazcaturo bruve // 73 // tatra devakurUNAM yaH, | pratyaga vidyutprabho giriH / tathottarakurUNAM ca, pratyag yo gandhamAdanaH // 74 // dvAvapyAyAmata imau SaTpaJcA zatsahasrakAH / lakSAstisro yojanAnAM saptaviMzaM zatadvayam // 75 // yugmam / atha devakurUNAM prAgiriH saumanaso'sti yaH / tathottarakurUNAM prAkU, parvato mAlyavAMzca yaH // 76 // etAvAyAmataH paJca lakSA ekonasaptatiH / sahasrANi yojanAnAM dvizatyekonaSaSTiyuk // 77 // yugmam / idaM pramANaM pUrvArddha, bhAvanIyaM vicakSaNaiH / parArddhe kSetravistAravyatyAsena viparyayaH // 78 // pUrvArddha hi bhavetkSetraM, prAcyAM vistIrNamanyataH / saMkIrNamaparAddhe tu, pratyak pRthvanyato'nyathA // 79 // tataH pUrvArddha yaduktaM, mAnaM prAcInazailayoH / saumanasamA|lyavatostatpratIcInayoriha // 80 // jJeyaM vidyutprabhagandhamAdanAdrayoH parArddhake / yatpratIcInayostatra, mAnaM tatprAcyayoriha || 81 // ete catvAro'pi zailAH khakhavarSadharAntike / sahasrayojanavyAsAstanavo merusannidhau // 82 // zeSavarNavibhAgAdi, kUTavaktavyatAdi ca / jambUdvIpagajadantagirivacintyatAmiha // 83 // atha khakhapratIcInaprAcInagajadantayoH / AyAmamAnayoryoge, dhanurmAnaM kurudvaye // 84 // nava lakSA yojanAnAM sahasrAH 1 kAlodadhyAsannabhAgApekSayA etadabhidhAne na kSatiH, lavaNadizi na vivakSA'syeti / Jain Education national 10 16 jainelibrary.org Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze dhAtakIkhaNDe 22 sarge // 27 // pnycviNshtiH| tathA zatAni catvAri, SaDazItyadhikAni ca // 85 // bhadrasAlAyatirdvighnA, meruviSkambhasaM-18 gjdntaayutaa| gajadantadvayavyAsahInA jyA kuruSu sphuTA / / 86 // trayoviMzatyA sahasraradhikaM lakSayodayam / yojanA-18 dikharUpaM nAmaSTapazcAzatAdhikaM tathA zatam // 87 // videhamadhyaviSkambhe, meruviSkambhavarjite / arkIkRte ca pratyekaM, labhyate kuruvistRtiH // 88 // sA ceyaM-trilakSIsaptanavatiH, sahasrANyaSTazatyapi / sasaptanavatiryojanAnAM dvinvtilvaaH|| 89 // athApAcyAmudIcyAM ca, niilvnnissdhaadritH| pratyeka yamakAdrI sto, jambUdvIpakuruviva // 90 // jambUdvIpayamakavatkharUpametayorapi / sahasrayojanocava vistaaraayaamshaalinoH||91 // kramAtato idAH paJca, tannAmAnastathA sthitAH / tadadvaye daza daza, kaanycnaaclcaarvH||92|| idAH pazcApyamI 20 tAhaganAmabhiH sevitAH suraiH / tadvatpadmAJcitAstebhyo, dvigunnaaytvistRtaaH||93 // taTadvaye daza daza, ye cAtra kaanycnaadryH| sazrIkAste'pi mAnena, tairjambUdvIpagaiH smaaH||94 // kiMtu saMbaddhamUlAste'mI tu vyavahitA mithH|yojnaanaaN zatenaikAdazena nvmaaNshinaa||95|| taccaivaM-eSAM dazAnAM pRthutve,sahasraM milite bhvet| tatsahasradvayAdekahradAyAmAdviyojyate // 96 // zeSaM sthitaM sahasraM yannavabhistadvibhajyate / antaraiH kAJcanAdrIrANAmevaM yathoktamantaram // 97 // jambUdvIpe tu dAnAM, sahasrAyAmabhAvataH / na kizcitkAJcanAdrINAM, vyava-| 25 dhAnaM parasparam // 98 // yamakAdridAyAmavarjitAtsaptabhihRtAt / labhyante kuruviSkambhAtsaptAntarANi tAni // 27 // ca // 99 // yamakAyonIlavatastAbhyAmAdyahUdasya ca / kramAcaturNA idAnAM, kSetrAntasyAntimahadAt // 20 // 27 Jain Education a l For Private Personel Use Only NEnelibrary.org Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahasrAH paJcapaJcAzadyojanAnAM zatadvayam / ekasaptatyA'dhikaM tadbhavedekaikamantaram // 1 // AsattarAsa karuSa, nIlavadbhirisannidhau / rAjate dhAtakIvRkSo, jambUvRkSa ivaaprH||2|| mAne kharUpe vanayorvizeSo'sti na kazcana / kiMtu tasyAnAtavadasya devaH sudarzanaH // 3 // udIcInAsu kuruSu, pazcAddhe'pyevamIdRzaH / syAnmahAghAtakI vRkSA, priydrshndevtH||4|| uttarAsAM kurUNAM yatvarUpamiha varNitam / tadeva devakuruSu, vijJeyamarddhayoIyoH / // 5 // kiMvAsu nIlavatsthAne, vaktavyo niSadhAcalaH / girI citra vicitrAkhyau, vAcyau ca yamakAspade // 6 // pUrvAparAddhayordevakaruSu sto yathA''spadam / prAgvacchAlmalinI veNudevAbhidhasurAzrayau // 7 // tathoktaM sthAnAdvitIyasthAnakavRttau-do devakurumahAdumatti dvau kUTazAlmalivRkSAvityarthaH, dvau tadvAsidevau vennudevaavityrthH| zeSaM tu hRdanAmAdi, yadana nopadarzitam / tajambUdvIpavad jJeyaM, vizeSo patra dazyate ||8||mdhye'tr meruzcaturazItiM tuGgaH sahasrakAn / yojanAnAM sahasraM cAvagADho vasudhAMtare // 9 // zatAni paJcanavarti, mUle bhUmigate pRthuH / caturnavatimeva kSmAtale zatAni vistRtH|| 210 // yatrottIrya yojanAdau, vyAso'sya jJAtumiSyate / tasmin dazahate labdhe, sahasrAtye ca tatra sH||11|| tathAhi-ziro'nAcaturazIteH, sahasrANAmatikrame / vyAse jijJAsita etAn , sahasrAn dazabhirbhajet // 12 // labdhAnyevaM ca caturazItiH zatAni tAnyatha / sahasADhyAni pUrvokto, viSkambho'sya bhuvastale // 13 // mUlAgradorddhagamane, viSkambho jJAtumiSyate / tadA yAvadyAtamUrkha, tatsaMkhyAM dazabhirbhajet // 14 // labdhe ca mUlaviSkambhAcchodhite yattu tiSThati / tatra tAvatpra-1 Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only W Mjainelibrary.org Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze dhAtakIkha NDe 22 sarge // 272 // Jain Education mANo'sya, viSkambho labhyate gireH // 15 // yathoddhuM caturazItau, sahasreSu bhuvastalAt / gateSu caturazItiM, sahasrAn dazabhirbhajet // 16 // labdhAni caturazItiH, zatAni tAni zodhayet / bhUtalavyAsataH zeSA, sAhasrI mUrdhni vistRtiH // 17 // AmnAyo'yaM karNagatyA, meruninnonnatatvayoH / jJeyo'vivakSaNAtprAgvanmekhalAyugmajAtayoH // 18 // zriyaM zrayatyayamapi caturbhizcArukAnanaiH / dantairairAvata iva, daityAririva bAhubhiH // 19 // tatra bhUmau bhadrasAlavanaM tarulatAghanam / taraNitrAsitaM dhvAntamivaitatpAdamAzritam // 20 // prAcyAM pratIcyAM pratyekaM taddIrghaM lakSayojanIm / sahasrAn saptasaikonAzItInyaSTa zatAni ca // 21 // prAcye'thavA pratIcIne, dairye'STAzItibhAjite / yallabdhaM so'sya viSkambho, dakSiNottarayoH sa ca // 22 // yojanAnAM paJcaviMzAH, zatA dvAdaza kIrttitAH / ekonasaptatizcAMzA, aSTAzItisamudbhavAH // 23 // aSTAzItyA guNi| tAyAmetasyAM punarApyate / prAcyAM pratIcyAM cAyAmo, yaH prAgasya nirUpitaH // 24 // evaM pramANavistArAyAmametad vanaM punaH / gajadantamandarAdrinadIbhiraSTadhA kRtam // 25 // tacca jambUdvIpabhadrasAlavadbhAvyatAM budhaiH / tathaivaitadvakSyamANavanakUTAdikasthitiH // 26 // athotkramya yojanAnAM zatAni pazca bhUtalAt / kaTyAM nandanavanmero, rAjate nandanaM vanam // 27 // taca cakravAlatayA, zatAni paJca vistRtam / analpakalpaphaladalatAmaNDamaNDitam // 28 // vahirviSkambho'tra meroruktAnnAyena labhyate / yojanAnAM sahasrANi, nava dvyarddha zatatrayam // 29 // tathAhi - utkrAntAyAH paJcazatyA, dazabhirbhajane sati / labdhapaJcAzato'dhaHsthavyAsAcyAge tional uttarakurvA - dikharUpaM 20 25 // 272 // 28 lainelibrary.org Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavedayam // 30 // bahiAsAtpaJcazatyAstyAge cobhayataH pRthak / antarvyAso'STau sahasrAstrizatyA saarddhyaadhikaaH|| 31 // sahasrANi pazcapaJcAzataM paJcazatIM tathA / atikramya yojanAnAmUrddha nandanakAnanAt // 32 // atrAntare saumanasaM, syAtpaJcazatavistRtam / cakravAlatayA meroveyakamivAmalam // 33 // bahirviSkambho'tra giregurubhirgadito mama / yojanAnAM sahasrANi, trINyevASTau zatAni ca // 34 // tathAhi-SaTpaJcAzatsahasrANi, yAnyatItAni bhUtalAt / eSAM dazamabhAgaH syaatssttpnycaashcchtaatmkH|| 35 // asau bhUtalaviSkambhAtpUrvoktAdapanIyate / tasthuryathoditAnyevamaSTAtriMzacchatAni vai // 36 // sahasrApagame caasmaatsyaadntgirivistRtiH| dve sahasre yojanAnAM, zatairaSTabhiranvite // 37 // athaitasmAdvanAdUrddhamutkrAntairmerumUrddhani / aSTAviMzatyA sahasrojanaH paNDaka vanam // 38 // cakravAlatayA tacca, vistIrNa varNitaM jinaH / caturnavatyA'bhyadhikAM, yojanAnAM catu:zatIm // 39 // taccaivaM-merumastakaviSkambhAtsahasrayojanonmitAt / madhyasthacUlikAvyAso, dvaadshyojnaatmkH||40||shodhyte taccheSamarkIkRtaM paNDakavistRtiH / zeSA zilAdisthitiyoM, sA jambUdvIpameruvat // 41 // tathaivAsya marakatamayI zirasi cUlikA / nAnAratnanirmitena, zobhitA jinsdmnaa||42|| evaM yadanyadapyatra, kUTacaityAdi noditam / jambUdvIpameruvattadvaktavyaM sudhiyA dhiyA // 43 // evaM yathA'sya dvIpasya, pUrvAImiha varNitam / pazcimArddhamapi tathA, vijJeyamavizeSitam // 44 // gajadantapramANAdau, vizeSo yastu kazcana / sa tu tattatprakaraNe, nAmagrAhaM niruupitH||45|| kiMca-vijaye puSkalAvatyAM, vaprAkhye vijaye 14 Jain Educat i onal G 1di ainelibrary.org Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze dhAtakIkhaNDe 22 sarge // 273 // tathA / vatse ca nalinAvatyAM viharantyadhunA jinAH // 46 // prAcIne'rddhe sujAto'rhan, svayaMprabharSabhAnanau zrImAnanantavIryazca, pazcimArddha tu teSvamI // 47 // suraprabho jinaH zrImAn, vizAlo jagadIzvaraH / jagapUjyo vajradharazcandrAnanaH prabhuH kramAt // 48 // evaM cAtra - zriyaM dadhAte dvau merU, dvIpasyAsya karAviva / udstau pRthutAdarpAnnabhaso nijighRkSayA // 49 // yadvoddaNDakarau baddhakacchau ca nandanacchalAt / sparddhayA saMmukhinau dvau, mahAmallAvivotthitau // 50 // sthApayatyekadhA''tmAnaM, mervekAGgulisaMjJayA / jambUdvIpe'yametAbhyAM dvidhA taM sthApayanniva // 51 // analaMbhUSNunotthAtuM, dvIpenAnena vArddhakAt / dhRtau daNDAvivoddaNDau, meru dvAviha rAjataH // 52 // varSAdrayo dvAdazASTaSaSTivaitADhya bhUdharAH / dIrghA aSTau ca vRttAste, kAJcanAdricatuHzatI // 53 // vakSaskArAdrayo dvAtriMzadaSTau gajadantakAH / dvau citrau dvau vicitrau ca catvAro yamakAcalAH // 54 // iSukAradvayaM caivaM, sarvAgreNAtra bhUbhRtAm / catvAriMzA paJcazatI, catvArazca mahAdrumAH // 55 // caturdazAtra varSANi catasraH kuravo'pi ca / SaT karmabhUmayo'karmabhUmayo dvAdaza smRtAH // 56 // dIrghavaitAkhyeSu kUTAH, prAgvannava navoditAH / sakrozaSaDyojanocA, dvAdazA SaTzatIti te // 57 // rukmimahAhimavantaH, kUTairaSTabhiraSTabhiH / saptabhizca saumanasau, tathA ca gandhamAdanau // 58 // meva nandanavane, niSadhau nIlagirI / vidyutprabhau mAlyavantau, navakUTAH same'pyamI // 59 // himavantau zikhariNau, tairekAdazabhiryutau / vakSaskAragirINAM ca, pratyekaM taccatuSTayam // 60 // trayaH zatAH syurdvAviMzAH kUTAnyetAni tatra ca / SoDazA trizatI proktahimavagirikUTavat 1 Jain Education national merutadvanaviharaJjinA dikharUpam 20 25 // 273 // 28 ainelibrary.org Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 // 61 // harikUTau dvayorvidyutprabhayo? harissahau / mAlyavatobalakUTau, merunandanayozca yau // 62 // ete SaDapi sAhasrAdhAnAmiti maantH| catustriMzAdrikUTAnAmevaM navazatI bhavet // 63 // saheSukArakUTaiAcatvAriMzA zatA nava / tatreSukArakUTAnAM, mAnaM tu nopalabhyate // 64 // catuHSaSTau vijayeSu, bharatairavateSu ca / syuraSTaSaSTivRSabhakUTA ekaikbhaavtH||65|| dhAtakyAdiSu catuSke, dvayozca bhadrasAlayoH / aSTASTeti ca sarvAgre, bhUkUTAH SoDazaM zatam // 66 // eteSAM vaktumucite, parvatatve'pi vastutaH / kUTatvavyavahArastu, puurvaacaaryaanurodhtH||17|| mahAidA dvAdazaiva, viMzatizca kuruhuudaaH| zrIhIdhRtikIrttibuddhilakSmInAM ca dvayaM dvayam // 68 // sahasrA dvAdazaiko trizallakSAzca kiirtitaaH| taraGgiNInAmetasmin , dvIpe matAntare punaH // 69 // pazcatriMzallakSANi catu-| razItiH sahasrakAzcaiva / iha saMbhavanti saritAM tattvaM tu vidanti tttvjnyaaH||7|| (AryA) videhayugme | pratyekaM, syuH kunnddaanyssttspttiH| dve dve ca zeSavarSeSu, shtmevmshiitiyuk|| 71 // ete'drayo idAH kUTAH, kuNDAnyetAnyathApagAH / syurvedikAvanopetAstatkharUpaM tu pUrvavat // 72 // eSAM yAmyodIcyavarSasaricchailAdivatinAm / vijayakhargivatprauDhasamRddhInAM sudhAbhujAm // 73 // dakSiNasyAmudIcyAM ca, jmbuudviipsthmerutH| anyasmin dhAtakIkhaNDe, rAjadhAnyo jinaiH smRtaaH|| 74 // zreNyazcatasraH pratyekaM, vaitAvyeSviti miilitaaH| zreNyo bhavanti dvIpe'smin , dizatI sdvispttiH||75|| dazottaraM purazataM, prativaitAvyamityataH / teSAM sahasrAH sapta syuH, sAzItizca ctu:shtii|| 76 // jaghanyato'STeha jinA bhaveyurutkarSataste punrssttssssttiH| jagha Jain Educ a tion For Private & Personel Use Only vw.jainelibrary.org Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khyA lokaprakAzenyataH kezavacakrirAmA, aSTAvathotkRSTapade tu ssssttiH|| 77 // (upjaatiH)| sadvAdazA syanidhayo'tra SaTra kUTazreNinadhAtakIkha- zatI, praka (protka)rSatastAnyupabhogabhAJji tu / dvivizatiH paJca zatAni ca dhruvaM, dvAsaptatistAni jaghanyata-ganidhita. De 22 mastithA // 78 // (indravaMzA)viMzAni catvAri zatAni pazcaikAkSANi ratnAni pRtham bhaveyuH / utkarSatastAnibamaryAdi jaghanyatazca, pazcAzadAkhyA nanu Sabhireva // 79 // (indravajrA) dvAdazoSNamahasaH sudhAMzavo, dvAdaza grhsh||274|| samanvitam / SaDyutArddhazatakena (1056) bhAni SaTtriMzatA samadhikaM zatatrayam ||8||(rthoddhtaa) tribhiH sahasraradhikAni lakSANyaSTau tathA sapta zatAni cAtra / syuH koTikoTyaH kila tArakANAM, tamo'GkuronmUlanakArakANAm // 81 // (upajAtiH) dvIpo'yamevaM gaditasvarUpaH, kAlodanAnodadhinA priitH| vibhAti dIpapradhicakramivebhasenAvalayena bhuupH||82|| (upa0) kAlo mahAkAla itIha devI, prAcyapratIcyA dhRtaadhikaarau| tadevataH zyAmatamodakazca, tadeSa kAloda iti prsiddhH|| 83 // (upa0) lakSANyaSTau vistRto yojanAnAmudviddho'yaM yojanAnAM sahasram / AdAvante madhyadeze samAnodvedhaH sarvatrApi pUrNahadAbhaH // 84 // (zAlinI) na cUlA na velA na ca kSobhitAsmin , na pAtAlakumbhAdikA vA vyvsthaa| sambhodamuktodaka- 25 khAdunIraH, prasannazca saadhomnovdgbhiirH||85|| (bhujaMgaprayAtaM) lakSANyathaikanavatiH paridhiH sahasrAH, syAt / saptatiHSaDiha paJcayutAHzatAzca / dvAraizcaturbhirayamapyabhito vibhAti, pUrvAdidikSu vijyaadibhiruktruupaiH||86|| ( vasantatilakA) lakSA dvAviMzatizca dvinavatirupari syuH sahasrANi nUnaM, SaTcatvAriMzadAvyA jinapatiga- 9.28 Jain Educat onal For Private 8 Personal Use Only Twiainelibrary.org 10 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ditA SaTzatI yojanAnAm / pAdonaM yojanaM cAntaramiha nikhiladvArSu tulyapramANaM, (3292646 ko 3) kAlode dvArapAnAM vijayavaditA rAjadhAnyo'parasmin // 87 // (sragdharA ) prApratIcyordizo daza dvAdaza, dAdazebhyaH sahasrebhya evAntare / santi kAlodadhau dhAtakIkhaNDato'trAntarIpA amuSyAmRtoSNatviSAm // 88 // (mauktikadAma) puSkaradvIpato'pyevamatrAmbudhau, tAvatA prAkpratIcyoH sudhoSNatviSAm / netravedairmitA (42) netravedairmitA (42), etadandhispRzAmantarIpAH sthitaaH||89|| (maukti0) antarIpA amI gautamadvIpavadbhAva-| nIyAH khruupprmaannaadibhiH| vedikAkAnanAlaGkatAH sarvataH, krozayugmocchritA vaaridhervaaritH||10|| (maukti athAmbhodhAvasminnamRtarucayastigmakiraNA, dvicatvAriMzatsyagrahagRhasahasranayamatha / zataiH SaDiyuktaM SaDadhikanavatyA samadhika, sahasraM SaTsaptatyadhikazatayuk cAtra bhgnnH||91|| (zikhariNI) paMcAzadUnA niyataM sahasAstrayodazebhAkSi (28) mitAzca lkssaaH| syustArakANAmiha koTikoTyaH (2812950 zU14), kAlodadhau | tiirthkropdissttaaH||92|| (upajAtiH) vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAntiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH shriitejpaalaatmjH| kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, dvAviMzo madhuraH samAptimagamatsargo nisrgaajvlH||93|| sarastareasamatatasteaseranaaraseaseasranastaseantan // iti zrIlokaprakAze dhAtakIvarNako dvAviMzatitamaH sargaH samAptaH // granthAgraM 314 // leseserGERSERSEASEPSERSORREPRESERSURGERSEASERSereSUAGRUPSEPSd Jain Educati o nal For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 23 sarge| puSkaravare mAnuSottaravarNanam // 275 // // atha trayoviMzatitamaH sargaH prArabhyate // vakSye'tha puSkaravaradvIpaM kaikayadezavat / vizeSitArddhamAveSTya, sthitaM kAlodavAridhim // 1 // vakSyamANasvarU- pairycchobhitshcaarupusskraiH| tato'yaM puSkaravara, iti prasiddhimIyivAn // 2 // cakravAlatayaitasya, vistAro varNitaH zrute / yojanAnAM SoDazaiva, lakSA nykssaarthvedibhiH||3|| dvIpasyAsya madhyadeze, zailo'sti maanussottrH| anvitAkhyo nrkssetrsiimaakaarityottrH||4|| ubhayoH pArzvayozcAruvedikAvanamaNDitaH / yojanAnAmeka|viMzAn , zatAn sptdshocchritH||5|| catuHzatI yojanAnAM, triMzAM krozAdhikAM bhuvi / mano mUle sahasraM ca, dvAviMzaM kila vistRtH||6||tryoviNshaani madhye'yaM, zatAni sapta vistRtaH / caturvizAni catvAri, |shtaanyuprivistRtH||7|| yatheSTasthAnaviSkambhajJAnopAyastu sAmyataH / bhAvyo velandharAvAsagostUpAdigiriSviva // 8 // agretanaM pAdayugmaM, yathottambhya niSIdati / putAbhyAM kesarI pAdadvayaM saMkocya pazcimam // 9 // tataH zirapradeze sa, vibhAti bhRzamunnataH / tathA pAzcAtyabhAge ca, nimno nimnataraH kramAt // 10 // tadvadeSa giriH siMhopavezanAkRtistataH / yadvA yavArddhasaMsthAnasaMsthito'yaM tathaiva hi // 11 // samabhittiH sarvatuGgo, jambUdvIpasya dizyayam / pradezahAnyA pazcAttu, nimno ninnataraH kramAt // 12 // atrAyaM saMpradAya:-dve sa catuzcatvAriMze mUle suvistRtam / zatAnyaSTASTacatvAriMzAni mUrdhni ca vistRtam // 13 // ekaviMzAn zatAn // 275 // Jain Educa t ional For Private & Personal use only Sh.jainelibrary.org Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazocaM valayAkRtim / prakalpyAdi tato'syAbhyantarA'pahRte sati // 14 // vistAramadhikRtyAtha, zeSastikASThati yAdRzaH / tAdRzo'yaM saMpradAyAt, prajJapto maanussottrH||15|| vasantyasyor3e suparNakumArA nirjarA bhiH|| madhye manuSyAzcetyeSa, tridhA girirlngkRtH|| 16 // tathoktaM jIvAbhigamasUtre-"mANusuttarassa NaM paccayassA aMto maNuA uppi suvaNNA bAhiM devA" iti| jAmbUnadamayazcitramaNiratnavinirmitaiH / latAgRhairdIrghikAbhimaNDapaizcaiSa mnndditH||17|| kUTaiH SoDazabhizcaiSa, samantAdbhAtyalaGkataH / nAnAratnamayai ramyaiH, prAkAro'hAlakairiva // 18 // trayaM trayaM syAtkUTAnAM, payA dizAM catuSTaye / dvAdazApyekaikadevAdhiSThitAni bhavantyatha // 19 // uktaM ca sthAnAvRttI-"puceNa tinni kUDA dAhiNao tinni tini javareNa / uttarao tinni bhave cauddisiM| mANusanagarasa // 20 // " tti / vidikSu catvAri tatrAgneyyAM ratnAbhidhaM bhavet / nivAsabhUtaM tadveNudevasya garuDe-12|| zitaH // 21 // ratnocayAkhyaM nairRtyAM, velmbsyaanileshituH| nAnA vilambasukhadamityapyetannirUpitam // 22 // pUrvottarasyAM ca kUTaM, sarvaratnAbhidhaM bhavet / tatsuparNakumArendraveNudAle: kilAspadam // 23 // tathA'parottarasyAM syAttadnasaMcayAbhidham / prabhaJjanaparAkhyaM ca, prbhnyjnsureshituH||24|| atra yadyapi ratnAdIni catvAri kUTAni sthAnAisane caturdizamuktAni, tathAhi-"mANusuttarassa NaM pacayassa cauddisiM cattAri kUDA paM0 taM0-rayaNe rayaNucaye sabarayaNe rayaNasaMcae"iti, tathApyetatsUtraM zrIabhayadevasUribhirevaM vyAkhyAtaM tathAhi-"iha ca diggrahaNe'pi vidikSviti draSTavyaM, tathA evaM caitadvyAkhyAyate dviipsaagrprjnyptisNgrhnnynusaarenne"tyaadi| catu Jain Education a l For Private & Personel Use Only mallinelibrary.org Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ etaccAsmina vimA pugeNaM lokaprakAzerdizamihaikaikaH, kUTe bhAti jinAlayaH / dizAM catasRNAM ratnakirITa iva bhAsuraH // 25 // tathoktaM ciraM jayakSe-mAnupottare 23 sargesamAsasUtre-"causuvi usuyAresuM ikikaM naranagaMmi cattAri / kUDovari jiNabhavaNA kulagirijiNabhavaNapa- kUTAcaityApuSkaravare |rimANA // 26 // " iti / sAkSAnna yadyapi proktaH, siddhAnte'tra jinAlayaH / tathApyAgamavAgliGgAdanumAnA- ni ca // 276 // pratIyate // 27 // yato vidyAcAraNarSitiryaggatinidarzane / vizrAmo'tra girI proktazcaityavandanapUrvakaH // 28 // tathAha paJcamAGge-"vijAcAraNassa NaM bhaMte ! tiriyaM kevatie gativisae pannatte ?, go! se NaM io egeNaM | upAeNaM mANusuttare pavae samosaraNaM karei, mANu02ttA tahiM ceiyAI vaMdati" / etaccAsmin vinA caityaM, kathamaucityamaJcati / tato'nna jinacaityAni, yuktamRcumaharSayaH // 29 // evaM zAzvatacaityAnAM, mAnyatvaM yo na manyate / so'pyanenaiva vAkyenotthAtuM neSTe praahtH||30|| yazcAtra caityazabdArtha, viparyasyati vaatkii| tasyApyetaccAraNarSinamasyAvAkyamauSadham // 31 // nhiishaastpHshktilbdhtaadRshlbdhyH| vinA jinAdIn vandante, smyktvbhrNshbhiilukaaH|| 32 // atha prakRtaM-anena puSkaravaradvIpo dvedhA vyadhIyata / bhittyeva gRhamasyAIdvayaM nirdizyate tataH // 33 // abhyantaraM puSkarAI, bAhyaM tadarddhameva ca / arvAcInamAntarArddha, bAhyamaddhaM tataH| 25 |param // 34 // mAnuSottarazailastu, bAhyA kSetrarodhakaH / ityAntarArddha pUrNASTalakSayojanasaMmitam // 35 // tathA- // 276 // huAnacandanamalayagirayo malayagirayaH-"ayaM ca mAnuSottaraparvato vAdyapuSkaravarArddhabhUmau pratipattavya" iti bRhatkSetrasamAsavRttau / koTirekA dvicatvAriMzallakSANi shsrkaaH| catutriMzacchatAnyaSTau, trayoviMzAni // 29 // evaM zAma parAhataH // 30 Jain Education Eral For Private & Personel Use Only HOnelibrary.org Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ copari // 36 // etAvadyeojanamito, mAnuSottara bhUbhRtaH / syAnmadhye paridhimaulau tvasyAyaM paridhirbhavet // 37 // koTirekA'tha lakSANi, dvicatvAriMzadeva ca / dvAtriMzaca sahasrANi dvAtriMzaca zatA nava // 38 // pRthaguktau parikSepau, yo madhye'sya tathopari / bahirbhAgApekSayA tau, pArzve'syAbhyantare punaH // 39 // samAnabhittikatayA, mUle madhye tathopari / tulya eva parikSepaH, sarvatrApyavasIyatAm // 40 // ekA koTirdvicatvAriMzallakSANi sahasrakAH / SaTtriMzaJca zatAH sapta, trayodazasamanvitAH // 41 // iti vRhatkSetra samAsavRttyabhiprAyeNa, jIvAbhi gamasUtre 'santa codasuttare joaNasae' ityuktaM / etAvanti yojanAni dRSTAni jinanAyakaiH / mAnuSottara zai lasya, bAhyasya paridhermitau // 42 // dvicatvAriMzatA lakSairekakoTisamanvitA / triMzatsahasrAzcaikonapaJcAzA dvizatI tathA // 43 // mAnuSottara zailasyaitAvAn paridhirAntaraH / eSa evAbhyantarasya, puSkarArddhasya cAntimaH // 44 // nRkSetrasyApi paridhireSa evAvasAnikaH / athAsya puSkarArddhasya, madhyamaH paridhistvayam // 45 // ekA koTI yojanAnAM, lakSAH saptadazopari / saptaviMzatyanvitAni catvAryeva zatAni ca // 46 // kAlodasyAntyaparidhiryaH pUrvamiha darzitaH / sa eva puSkarArddhasya, bhavetparidhirAntaraH // 47 // dvidhedamiSukArAbhyAM, dhAtakIkhaNDavatkRtam / abhyantare puSkarArddhe, tasthivadbhyAmapAgudak // 48 // dhAtakIkhaNDeSukArasadharmANAvimAvapi / catuSkUTAvantyakUTasthitottuGgajinAlayau // 49 // ekenAntena kAlodaM, pareNa mAnuSottaram / spRSTavantau yoja1 kiMcidadhikasya yojanabhAgasya vyavahAreNa yojanatayA vivakSaNAd caturdazottarasaptazatI atrAkhyAtA syAt // lo. pra. 47 Jain Education (ational 13 jainelibrary.org Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze | nAnAM, lakSANyaSTAyatAviti // 50 // evamabhyaMtaraM puSkarAddhaM nirdizyate dvidhA / pUrvArddha pazcimAI ca, pratyekaM mAnuSottaraH 23 sarge meruNA'zcitam // 51 // pUrvAparArddhayoratra, kaalodvedikaanttH| purataH punarAk ca, maanussottrprvtaat||52|| iSukArau puSkaravare sahasrAnnavanavati, pratyekaM lakSakatrayam / yojanAnAmatItyAsti, kuNDamekaikamaddhatam // 53 // adhaste vistRte stoka- kuNDe bharate muparyuparyanukramAt / vistIrNe vistIrNatare, jAyamAne zarAvavat // 54 // bhuvastale dve sahasre, vistIrNe yojnaanyth| // 277 // 18 udviddhe daza zuddhAmbhovIcInicayacAruNI // 55 // dvayorapyarddhayoratraikaikamandaranizrayA / SaT SaT varSadharAH sapta, sapta kSetrANi pUrvavat // 56 // dhAtakIkhaNDasthavarSadharadviguNavistRtAH / bhavantyatra varSadharA, uccatvena tu taiH smaaH||57 // evamatreSukArAbhyAM, saha varSamahIbhRtAm / viSkambhasaMkalanayA, nagaruddhaM bhavediyat // 58 // timro lakSA yojanAnAM, paJcapaJcAzadeva ca / sahasrANi caturazItyadhikAni zatAni SaT // 59 // AdyamadhyAntyaparidhI, prAgvadetena varjite / dvAdaza dvizatakSuNNe, kalpyante praagvdNshkaaH||60|| varSavarSadharabhAgakalpanA tvatra dhAtakIkhaNDavad jnyeyaa| bAdazadvizatotthAste, ye'trAMzA yojanopari / kSetrANAmadhidizyAdirantazca dRgirerdizi // 61 // tatra yaamyessukaarsyobhyto'pyrddhyoddhyoH| ekaikamasti bharataM, khvkhrnngiredishi||2|| sahasrANyekacatvAriMzacchatAn paJca vistatam / saikonAzItIn mukheDazazataM ca strispttiH|| 63 // tripazcAzatsahasrANi, dvAdazA paJcazatyapi / zataM navanavatyAkhyamaMzAzca mdhyvistRtiH||64|| pazcaSaSTiM sahasrANi, // 277 // yojanAnAM catuHzatIm / SaTcatvAriMzAM lavAMzca, trayodazAntavistRtaH // 65 // madhyabhAge'sya vaitAbyo, 27 25 Jain Educatio nal For Private sPersonal use Only Mainelibrary.org Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat lakSANyaSTau sa cAyataH / ghAtakIkhaNDacaitA vyavaccheSaM tviha bhAvyatAm // 66 // anye'pi dIrghavetADhyAH, syuH saptaSaSTidRzAH / bharateravRta kSetravidehavijayodbhavAH // 67 // uttarArddhamadhyakhaNDe, gAGgasaindhavakuNDayoH / madhye vRSabhakUTo'sti, jambUdvIparSabhAdrivat // 68 // paryante'sya tataH zailo, himavAnnAma varttate / AyAmato'STau lakSANi, viSkambhato bhavediyAn // 69 // yojanAnAM dvicatvAriMzacchatA dazasaMyutAH / catuzcatvAriMzadaMzAcaturazItinirmitAH // 70 // tasyopari padmahRdaH, prAgvatpadmAlimaNDitaH / sahasrAMzcaturo dIrghaH sahasradvayavistRtaH // 71 // gaGgAsindhurohitAMzAstato nadyo viniryayuH / prAcyAM pratIcyAmudIcyAM kramAttatrAdime ubhe // 72 // hradodgame yojanAni, vistIrNe paJcaviMzatim / udviddhe ca yojanArddha, samudrasaMgame punaH // 73 // vistIrNe dve zate sArddhe, udviddhe paJcayojanIm / tatra sindhuH prAcyapuSkarArddhAtkAlodamaGgati // 74 // gaGgA tu prApya pUrvasyAM mAnuSottarabhUdharam / sumatirduSTasaMsargAdiva tatra vilIyate // 75 // pazcimArddhAtpunargaGgA, yAti kAlodavAridhau / sindhurnarottaranagapAdamUle vilIyate // 76 // evaM narottaranagAbhimukhAH sarito'khilAH / vilIyanta iha tataH paraM tAsAmabhAvataH // 77 // gaGgA sindhuprapAtAkhye, kuNDe viSkambhato mate / catvAriMzatsamadhikaM, yojanAnAM zatadvayam // 78 // tadantarvarttinau dvIpoM, prajJaptau vistRtAyatau / dvAtriMzadyojanI mUlapravAha iva jihvike // 79 // gaGgAsindhuraktavatIraktAkhetannirUpaNam / SaTtriMzazatasaGkhyAsu, sarvamapyavizeSitam // 80 // rohitAMzA yojanAni, paJcAzanna nirgame / vistIrNaikayojanaM codviddhodIcyAM nagopari // 81 // ekA mational 5 38 14 w.jainelibrary.org Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze daza yojanAnAM, zatAn paJcasamanvitAn / aMzAna dvAviMzatiM gatvA, kuNDaM prApyAtha pUrvavat // 82 // kSetra vaitAtyAdi 23 sarge haimavataM dvadhA, khapravAheNa kuvetii| kAlodaM yAti pUrvArddha, parArddha mAnuSottaram // 83 // tribhirvizeSakam / mahApadmAMta puSkaravare asyAH kuNDaM yojanAnAmazItyAcyA catu:zatI / viSkambhAyAmato mUlapravAhavaca jihikA // 84 // asyAH kuNDAntargatazca, dvIpo bhavati yaH sa tu / catuHSaSTiyojanAni, viSkambhAyAmato mtH||85|| rUpyakale! // 278 // svarNakUle, rohite rohitAMzike / aSTApyetAstulyarUpAH, kharUpaparivArataH // 86 // athottaraM himavatA, kSetra haimavataM sthitam / vRttavaitATyena zabdApAtinA'laGkatAntaram // 87 // mukhe lakSaM yojanAnAM, SaTpaSTiM ca sahasrakAn / ekonaviMzAM trizatI, SaTpaJcAzallavAMstatam // 88 // lakSadvayaM yojanAnAM, sahasrANi caturdaza / ekapacAzAni tataM, madhye'zAn SaSTiyuk zatam // 89 // ante zatAn sacaturazItIna sapta sahasrakAn / ekaSaSTiM dvilakSI ca, dvApazcAzallavAMstatam // 9 // jambUdvIpasthAyivRttavaitADhyaiH sadRzA yathA / dhAtakIkhaNDasthavRttavai-18 tAkhyAH sarvathA tathA // 91 // atrApi vRttA vaitAbyAH, pUrvoktaiH sadRzAH same / zabdApAtiprabhRtayaH, pratyetavyA mnkhibhiH|| 92 // dvAbhyAM caturbhiraSTAbhiryojanairantaraM kramAt / khApagAbhyAM zabdagandhApAtimerumahIbhRtAm // 93 // vikaTApAtinomAlyavatostathAntaraM kramAt / khakhakSetrApagAbhyAM dve, yojane tacatuSTayam // 14 // 18 // 278 // asyottarasyAM ca mahAhimavAn vartate giriH| lakSANyaSTAyato maulI, mhaapdmdaangkitH||95|| yojanAnAM sahasrANi, SoDazASTau zatAni ca / dvicatvAriMzadAbyAni, kalAzcASTaiSa vistRtH||96|| mahApadmaidastvaSTau, 28 Jain Educati nal o LIOR For Private Personal Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio sahasrANyAyato bhavet / yojanAnAM sahasrANi catvAri caiSa vistRtaH // 97 // dakSiNasyAmudIcyAM ca nadyau dve nirgate itaH / rohitA harikAntA ca te ubhe parvatopari // 98 // catuHSaSTiM zatAnyekaviMzAnyaMzacatuSTayam / atItya vakhakuNDAntarnipatya nirgate tataH // 99 // pUrvArddhAd haimavatagA, narAdriM yAti rohitA / aparArddhAtu sA yAti, kAlodanAmavAridhim // 100 // harikAntA punaryAti, kAlodaM harivarSagA / pUrvArddhAdaparArddhAtu, yAti sA mAnuSottaram // 1 // nadyorharisalilayorharikAntAkhyayorapi / tayornArIkAntayozca tathaiva narakAntayoH // 2 // ityaSTAnAmApagAnAM viSkambho hadanirgame / bhavecchataM yojanAnAmuNDatvaM yojanadvayam // 3 // paryante ca yojanAnAM sahasramiha vistRtiH / uNDattvaM ca yojanAnAM viMzatiH parikIrttitam // 4 // viSkambhAyAmataH kuNDAnyetAsAM jagadurjinAH / SaSTyAkhyAni yojanAnAM zatAnIha nava zrute // 5 // aSTAviMzaM zataM dvIpAcaitAsAM vistRtAyatAH / jihnikA vistRtodviddhAzvAsAM mUlapravAhavat // 6 // zailAttataH paraM kSetraM, harivarSa virAjate / tadgandhApAtivaitAkhyenAJcitaM vistRtaM mukhe // 7 // lakSANi SaD yojanAnAM paJcaSaSTiM sahasrakAn / dve zate saptasaptatyA'dhike dvAdaza cAMzakAn // 8 // yugmam // aSTau lakSAH sahasrANi SaTpaJcAzacchatadvayam / saptottaraM yojanAnAM madhye'zAMzcaturastatam // 9 // sahasraiH saptacatvAriMzatADhyA dazalakSikAH / SaTUtriMzaM ca yojanAnAM zatamaMzazatadvayam // 10 // aSTADhyaM vistIrNamante, svarUpamaparaM punaH / jambUdvIpazvirSavadihApi vibhAvyatAm // 11 // itaH parazca niSadhaH, parvataH sarvataH sphuran / idenAlaGkRto mUrdhni, sadajena tigi ational 5 14 jainelibrary.org Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 23 sarge puSkaravare // 279 // Jain Education JchinA // 12 // saptaSaSTiM sahasrANi, sASTaSaSTi zatatrayam / yojanAnAM lavAn dvAtriMzataM syAdeSa vistRtaH // 13 // tigiJchistu yojanAnAM sahasrANyaSTa vistRtaH / sahasrANi SoDazeSa, bhavedAyAmataH punaH // 14 // etasmAddharisalilA, zItodeti nirIyatuH / dakSiNasyAmudIcyAM ca parvatoparyam ubhe // 15 // ekonatriMzataM gatvA, sahasrAn SaT zatAni ca / yojanAnAM sacaturazItIn SoDaza cAMzakAn // 16 // patataH khakhakuNDAntarharivarSAntarAdhvanA / pUrvArddhAddharisalilA, prApnoti mAnuSottaram // 17 // pazcimArddhagatA sA tu, kAlodamupasarpati / sarvAsAM digvinimaya, evaM pUrvAparArddhayoH // 18 // pUrvArddhazItodA pratyagvidehArddhavibhedinI / kAlodamanyArddhasthA tu, prApnoti mAnuSottaram // 19 // etAzcatasro vistIrNA, dve zate hRdanirgame / catvAryuNDA yojanAni, prAnte dazaguNAstataH // 20 // vistIrNAnyAyatAnyAsAM, kuNDAni ca catasRNAm / saviMzAni yojanAnAM, zatAnyekonaviMzatim // 21 // etatkuNDAntargatAzca, dIpAH proktA maharSibhiH / SaTpaJcAze yojanAnAM, de zate vistRtAyatAH // 22 // sarve kuNDagatA dvIpAH, kozadvayocchritA iti / tairjambUdvIpagaistulyA, ucchrayeNa nagA iva // 23 // yathedamarddha vyAkhyAtaM, yAmyaM pUrvAparArddhayoH / tathA jJeyamudIcyArddhamapi mAnakharUpataH // 24 // kintUdIcyeSukArAdreH parataH pArzvayordvayoH / syAdekaikamairavatakSetraM bharatasannibham // 25 // puNDarIkadopetastatazca zikharI giriH / tasmAdraktA raktavatI, svarNakUlA viniryayuH // 26 // tantrAdime de saritau, kSetramairavataM gate / jagAma hairaNyavataM, kharNakUlA tu vAhinI // 27 // tatazca hairaNyavataM, vikaTApAtinA'Gkitam / tato mahA tional rohitAdi narakAntA taM 20 25 // 279 // 28 ainelibrary.org Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio puMDarIkadavAn rukmi parvataH // 28 // etadbhavA rUpyakUlA, hairaNyavatagAminI / ramyakAntarnarakAntA, prayAtyetatsamudbhavA // 29 // tato'rvAg ramyakakSetraM, mAlyavadvRttabhUdharam / kesarihavannIlavannAmA parvatastataH // 30 // pravarttate videhAntaH, zItaitannagasaMmbhavA / nArIkAntA ramyAntaH, prasarpatyetadudgatA // 31 // eSu kSetreSu pUrvAdvannayo yA pUrvasaMmukhAH / tA mAnuSottaraM yAnti, kAlodaM pazcimAmukhAH // 32 // pazcimArddhAttu kAlodaM, prayAnti pUrvasaMmukhAH / pazcimAbhimukhAstAstu, prayAnti mAnuSottaram // 33 // madhye kSetraM videhAkhyaM, nIlavanniSadhAgayoH / ekaikaM meruNopetaM, bhAti pUrvAparArddhayoH // 34 // aSTAcatvAriMzadaMzAn, lakSAH SaDviMzatiM mukhe / yojanAnyekaSaSTiM sahasrAn sASTazataM tatam / / 35 / / 2661108 9 48 / tathA lakSAzcatustriMzadyojanAnAM samanvitAH / caturviMzatyA sahasrairaSTAviMzaM zatASTakam // 36 // SoDazAMzAca vistIrNa, madhye tasya ca vistRtiH / lakSANyathaikacatvAriMzadaSTAzItireva ca // 37 // sahasrANi saptacatvAriMzA paJcazatI tathA / yojanAnAmaMzazataM, paNNavatyA samanvitam // 38 // sahasrANi yojanAnAmekonaviMzatistathA / sacaturnavatiH saptazatI kozastathopari // 39 // viSkambhaH prativijayaM, pratyekamarddhayordvayoH / yojanAnAM dve sahasre, vakSaskArAdrivistRtiH // 40 // pratyekamantarnadyazca zatAni paJca vistRtAH / kharUpaM sarvamatrAnyaddhAtakIkhaNDavadbhavet // 41 // aSTAnAM vanamukhAnAM, vistRtiH syAllaghIyasI / ekonaviMzatibhavAzcatvAro yojanAMzakAH // 42 // ekAdaza sahasrANi yojanAnAM zatAni SaT / sASTAzItIni caiteSAM vistRtiH syAdgarIyasI // 43 // upavarSadharaM gurvI, ational 5 10 14 jainelibrary.org Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nta lokaprakAzeladhvI ca saridantike / teSAM caturNA kAlodavahirbhAgaspRzAM bhavet // 44 // caturNI tu naranagAsannAnAM vistR-ramyakAdi 23 sarge tirgmH| zItAzItodAntike'nyA, nIlavaniSadhAntike // 45 // pUrvAparaM bhadrasAlavanAyAmaH samanvitaH puSkaravare mehaviSkambheNa saha, garbhabhAgAtmako bhavet // 46 // catvAriMzatsahasrANi, lakSAzcatasra eva ca / yojanAnAM navazatI, nirdiSTA SoDazottarA // 47 // SoDazAnAM vijayAnAM, vyAsasaMkalanA tviyam / timro lakSA yoj||28|| nAnAM, sahasrANi ca SoDaza // 48 // saptazatyaSTottarA'tha, vakSaskAramahIbhRtAm / aSTAnAM tatsaMkalanA, syuH| sahasrANi SoDaza // 49 // SaNNAmantanadInAM tu, vyAsasaGkalanA bhavet / sahasrANi trINi vanamukhayorubhayo- 20 stviyam // 50 // SaTsaptatispRk trizatI, sahasrAtyakSi (23) saMmitAH / dvIpavyAso'STa lakSANi, sarvasaMkaline bhavet // 51 // anApISTAnyaviSkambhavarjitadvIpavistRteH / khakhasaGkhyAvibhaktAyA, labhyate'bhISTavistRtiH // 52 // bhAvanA dhAtakIkhaNDavat / mahAvidehaviSkambhe, yatheSTasthAnagocare / zItAzItodAnyataravyAsahIne'rddhite sati // 53 // vijyaaNtrndiivkssskaaraantimvnaaytiH| jJAyate sA tatra tatra, sthAne bhAvyA khayaM budhaiH||54|| atha devakurUNAM yaH, prAcyAM saumanaso giriH / tathottarakurUNAM yaH, pUrvasyAM mAlyavAnimau? // 55 // tricatvAriMzatsahasrAn , lakSA viNshtimaayto| ekonaviMzAM dvizatI, yojanAnAmubhAvapi // 56 // // 28 // devottarakurubhyazca, pratIcyAM yo vyavasthitau / vidyutmabhagirirgandhamAdanazcAyatAvubhau // 57 // yojanAnAM SoDa-15 zaiva, lakSAH SaDviMzatiM tathA / sahasrANi zatamekaM, saMpUrNa SoDazottaram // 58 // idaM mAnaM puSkarArddhaprAcInArdha-18|28 Jain Education a TITal l For Private Personal Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education vyapekSayA / pazcimA viparyAso, dhAtakIkhaDavat sa tu // 59 // aSTApyete gajadantA, nIlavanniSadhAntike / sahasradvayavistIrNAH, sUkSmAzca mandarAntike ||20|| videhamadhya viSkambhAnmekhyA se vizodhite / zeSe'rddhite ca viSkambhaH, pratyetavyaH kurudvaye // 61 // lakSAH saptadaza sapta, sahasrANi zatAni ca / caturdazAni saptaiva, yojanAnAM | lavASTakam // 62 // meruyuktabhadrasAlAyAmAtprAgupadarzitAt / gajadantadvayahInAccheSaM jIvA kurudvaye // 63 // lakSAzcatasraH SaTtriMzat, sahasrANi zatAni ca / navaiva SoDazADhyA ni, yojanAnIti tanmitiH // 64 // AyAmamAnayoH prAcyapratIcya gajadantayoH / yoge bhaveddhanuHpRSThaM, kurudaya idaM tu tat // 65 // lakSAH SaTtriMzadekonasaptatizca sahasrakAH / zatatrayaM yojanAnAM paJcatriMzatsamanvitam // 66 // dhAtakIkhaNDavadihApyagrato nIlavagireH / yamakAvudakkuruSu, sahasraM vistRtAyatau // 67 // tataH paraM hRdAH paJca, syurdakSiNottarAyatAH / sahasrAMzcaturo dIrghA, sahasre ca vistRtAH // 68 // nIlavato yamakayostAbhyAmAdyahRdasya ca / mitho hRdAnAM kSetrAntasInazca paJcamahU-dAt // 69 // saptApyetAnyantarANi, tulyAnyaikaikaM punaH / lakSadvayaM yojanAnAM catvAriMzatsahasrakAH // 70 // zatAni nava caikonaSaSTIni yojanasya ca / saptakSuNNasyaikabhAgastatropapattirucyate // 71 // dairdhya hRdAnAM paJcAnAM, yatsahasrANi viNshtiH| sahasrayamakanyAsayuktaM ttkuruvistRteH||72|| vizodhyate'tha yaccheSaM, tatsaptabhirvibhajyate / saptAnAM vyavadhAnAnAmevaM mAnaM yathoditam // 73 // udakkuruSu pUrvArddha, padmanAmA mahAtaruH / pazcimArddhe mahApadmastau jambUvRkSasodarau // 74 // padmanAmno bhUmiruhaH, padmanAmA suraH patiH / mahApadmasya tu khAmI, puNDarIkaH tional 10 14 ainelibrary.org Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 23 sarge puSkaravare // 281 // Jain Education surottamaH // 75 // syurdevakuravo'pyevaM, kiMtvana niSadhAtparau / vicitracitrAvacalau, tataH paJca hRdAH kramAt // 76 // pUrvArddhe cAparArddhe ca syAtAM zAlmalinAviha / jambUvRkSasadharmANAvetAvapi svarUpataH // 77 // puSkarAddhe'tha yau merU, syAtAM pUrvAparArddhayoH / dhAtakIkhaNDasthamerusamAnau tau tu sarvathA // 78 // kiMtvetayorbhadra| sAlavanayorAyatirbhavet / lakSadvayaM paMcadaza, sahasrANi zatAni tu // 79 // aSTapaJcAzAni sapta, pUrvapazcimayodizoH / pratyekaM dakSiNodIcyaH, syAdvyAsastvayametayoH // 80 // dvisahasraikapaJcAzA, yojanAnAM catuHzatI / aSTAzItyA yojanasya, bhaktasyAMzAzca saptatiH // 81 // upapattistvatra prAgvat / zeSA tvatra nandanAdivanavaktavyatA'khilA / dhAtakIkhaNDamerubhyAM punarukteti nocyate // 82 // jAmbUdvIpo mahAmeruzcaturbhirmerubhiH zriyam / dhatte tIrthaMkara iva, caturbhiH parameSThibhiH // 83 // prAguktAkhyeSu pUrvArddhe, vijayeSvadhunA jinA: candrabAhurbhujaGgaJcezvaro nemiprabho'pi ca // 84 // pazcimAddhe tu teSveva, vIraseno jinezvaraH / mahAbhadradevayazo'jitavIryA iti kramAt // 85 // dvIpArthe'sminnagAdInAM saMgrahaH sarvasaMkhyayA / dhAtakIkhaNDavad jJeyo'vizeSAnnoditaH pRthak // 86 // dvisaptatiH zazabhRtastAvanta eva bhAskarAH / SaT sahasrANi SaTtriMzA, triza tyatra mahAgrahAH // 87 // nakSatrANAM sahasre de, prajJapte SoDazottare / pramANamatha tArANAM, puSkarArddha nirUpyate // 88 // aSTacatvAriMza diha, lakSA dvAviMzatistathA / sahasrANi dve zate ca syustArAH koTikoTayaH // 89 // | evaM ca-lakSANyaSTau puSkarArddha, tAvAnkAlodavAridhiH / catvAri dhAtakIkhaNDo, he lakSe lavaNodadhiH // 90 // tional kurvAdi sU ryAdimAnaM ca 20 25 // 281 // 28 ainelibrary.org Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evaM dvAviMzatilakSANyekataH parato'pi ca / madhye jambUdvIpa ekaM, lakSamAyatavistRtaH // 91 // paJcacatvAriMzadevaM, lakSANyAyatavistRtam / narakSetraM parikSepo, jJeyo'sya puSkarArddhavat // 92 // etAvato narakSetrAt, parato na bhavennRNAm / garbhAdhAnaM janmamRtyU, saMmUrchimanarodbhavaH // 93 // AsannaprasavAM kazcistriyaM nayati cetsurH| narakSetrAtparaM nAso, prasute tatra kahicit // 94 // yadi kaNThagataprANo, manuSyakSetrataH param / manuSyo nIyate nAsau, mriyate tatra karhicit // 95 // athAvazyaMbhAvijanmakSINAyuSkau ca to yadi / tadA surasya tanneturbhavedvA'nyasya kasyacit // 96 // manastathaiva yenainAmAsannaprasavAM striyam / taM vA kaNThagataprANaM, narakSetre punarnayet // 97 // yugmam / evaM nAtaH prmhrnishaadismysthitiH| na bAdarAgnina nadI, na vidyu-18 vrjiniirdaaH||98|| nAdAdyA na nidhayo, nAyane naiva caakraaH| nenduvRddhikSayau noparAgo'ndvona vA gatiH // 99 // tathAhu:-"arihaMtasamayabAyaraaggI vijU balAhagA thnniaa| AgaranainihiuvarAga niggame buDhiayaNaM ca // 200 // " etatsarvamarthato jIvAbhigamasUtre caturthapratipattau / kSetreSu paJcacatvAriMzatIha bhrtaadissu| antIpeSu SaTpaJcAzatyeva saMbhavennRNAm // 1 // bAhulyAjanma mRtyuzca, vArddhivarSadharAdiSu / zeSeSu tu nRNAM janma, prAyeNa nopapadyate ||2||yugmm / mRtyustu saMharaNato, vidyAlabdhibalena vA / gatAnAM tatra tatrAyuHkSayAtsaMbhavati || kvacit // 3 // athaitasminnarakSetre, vrsskssetraadisNgrhH| kriyate sukhabodhAya, tadartho'yaM jhupkrmH||4|| adhyauM dvAviha bIpI, dAveva ca pyonidhii| bharatAnyairavatAni, videhAH paJca paJca ca // 5 // evaM paJcadaza karmabhUmayo'tra Jain Education a l For Private Personel Use Only FRanelibrary.org Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 lokaprakAzeprakIrtitAH / devottarAkhyAH kuravo, hairaNyavataramyake // 6 // haimavataM harivarSa, pazca pazca pRthak pRthak / sarvA-TRI nRkSetrIyAH 23 sargeNyapi triMzadevaM, bhavatyakarmabhUmayaH // 7 // antIpAzca SaTpaJcAzadevaM yugmibhUmayaH / SaDazItirnarasthAnAnye- padArthAH puSkaravare vamekottaraM shtm||8|| tathA'tra meravaH paJca, viNshtigNjdntkaaH| vakSaskArAdrayo'zItiH, sahasraM kAzcanA claaH||9|| vicitrAH paJca citrAzca, paJcAtha ymkaaclaaH| daza triMzadvadharA, iSukAracatuSTayam // 10 // // 282 // viMzativRttavaitAkhyAH, zataM dIrghAH sspttiH| ekonapaJcAzAnyadrizatAnyevaM trayodaza // 11 // aSTau daaddhaaH| pArvatAH syuH, kUTAstviha cturvidhaaH| vaitaavyshessaadrishsraaNkbhuukuuttbhedtH||12|| tatra ca-sArddha sahasraM vaitAvyakUTAnAM triMzatA'dhikam / zeSAdrikUTAnAmaSTazatI SaDadhikA bhavet // 13 // sahasrAGkAH paJcadazetyevaM kUTAni bhUbhRtAm / sarvAgreNakapaJcAze, he sahasra zatatrayam // 14 // bhadrasAlavane meroryAni dikSu vidikSu ca / / tAni diggajakUTAni, catvAriMzadbhavediha // 15 // drUNAM dazAnAmaSTASTa, yAni dikSu vidikSu ca / kUTA tAnyazItiH syurcakSetre sarvasaMkhyayA // 16 // zataM vRSabhakUTAnAM, saptatyAdhikamAhitam / bhavantyevaM bhUmikUTA, navatyADhyaM zatadayam // 17 // mahAvRkSA daza tatra, paJca zAlmalisaMjJakAH / zeSA jambUrdhAtakI ca, padmazcAnyau mahAparau // 18 // mahAdAstriMzadiha, paJcAzacca kuruhadAH / bhavatyazItirityevaM, hRdAnAM sarvasaMkhyayA // 19 // bharatAdikSetramahAnadIkuNDAni spttiH| videhavijayasthAni, tAni viMzaM zatatrayam // 20 // SaSTirantanadInAM syurityevaM srvsNkhyyaa| catuHzatIha kuNDAnAM, pazcAzadadhikA bhavet // 21 // bharatAdi // 282 // Jain Educationalolonal For Private 3 Personal Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetragatA, mahAnadyo'tra spttiH| videhavijayasthAnAM, tAsAM viMzaM zatatrayam // 22 // antarnayaH SaSTiriti, paricchadajuSAmiha / paJcAzA mukhyasaritAM, sarvAgreNa catuHzatI // 23 // sA caivaM-gaMgAsindhuraktavatIraktAH pratyekamIritAH / paJcAzItistathA zItAzItodArUpyakUlikAH // 24 // svarNakUlA narakAntA, nArIkAntA ca rohitaa| rohitAMzA harikAntA, haryAdisalilApi ca // 25 // dvAdazAntaranadyazca, paJca paJcAkhilA imaaH| paricchadApagAstvAsAM, jJeyAH pUrvoktayA dizA // 26 // evaM dvisaptatilekSA, azItizca sahasrakAH / bhavaMti manujakSetre, nayo'nyasmin mate punH|| 27 // ekonanavatirlakSA, sahasrAH SaSTireva ca / etaccAntarApagAnAM, pRthakatantravivakSayA // 28 // idaM ca nadIsarvAgraM jambUdvIpagatamahAnadItulyaparivArANAM dhAtakIkhaNDapuSkarArddhagatamahAnadInAM saMbhAvanayoktaM, dhAtakIkhaNDapuSkarA yomahAnadInAM parivAre jambUdvIpavartimahAnadIparivArApekSayA dvaiguNyAdivizeSastu bRhatkSetravicArAdiSu kApi na dRSTa iti nokta iti jJeyaM / utkarSato jinA atra, syuH sapsatyadhikaM zatam / te dvitIyAhetaH kAle, viharanto'bhavanniha // 29 // kevalajJAninAmevamutkarSAnnava kottyH| nava koTisahasrANi, tathotkarSeNa saadhvH||30|| jaghanyato viMzatiH syurbhagavanto'dhu nApi te / videheSveva catvArazcatvAro viharanti hi // 31 // te cAmI-sImaMdharaM 1 staumi yugaMdharaM 42ca, bAhuM 3 subAhuM 4 ca mujAtadevam 5 / svayaMprabhaM 6 zrIvRSabhAnanAkhya 7 manantavIrya 8 ca / vizAlanAtham 9 // 32 // (up.)| sUramabhaM 10 vajradharaM 11 ca caMdrAnanaM 12 namAmi prabhubhadrabAhum 13 / lo.pra.40 Jain Educar For Private Personal use only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze | bhujaGga 14 nemiprabha 15 tIrthanAthAvathezvaraM 16 zrIjinavIrasenam 17 // 33 // (upa.) stavImi ca mahAbhadraM narakSetre na: 23 sarge 18, zrIdevayazasaM 19 tathA / arhantamajitavIrya 20, vande viMzatimahatAm // 34 // paJcakhapi videheSu, pUrvA-ISIdyAdimAnaM puSkaravare | parArddhayoH kila / ekaikasya viharataH, sNbhvaajgdiishituH||35|| dazaiva viharantaH syurjaghanyena jineshvraaH| ityUcuH sUrayaH kecit , tattvaM vetti trikAlavit // 36 // tathoktaM pravacanasAroddhArasUtre-sattarisayamukkosaM // 283 // jahanna vIsA ya dasa ya viharaMti' iti, uktAjaghanyAdUnAstu, viharanto bhavanti na / tato'nye'pi yathA sthAnaM, syugAhasthyAdyavasthayAM // 37 // koTadvayaM kevalino, dve ca kottishsrke| sAdhavaH syurjaghanyena, nyUnA ito bhavanti na // 38 // yadyekaH kevalI tebhyaH, siddhayetsAdhurdivaM vrajet / tadA'vazyaM bhavedanyaH, kevalI pravrajetparaH // 39 // cakrizAdbhizIriNAM ca, zataM pazcAzatAdhikam / utkarSato jaghanyena, te bhavantIha viMzatiH18 // 40 // tathoktaM pravacanasAroddhAre-"ukkoseNaM cakkI sayaM divaDhe ca kmmbhuumisuN| vIsaM jahannabhAve kesavasaMkhAvi emeva // 41 // " jambUdvIpaprajJaptyA apyayamevAbhiprAyaH, zrIsamavAyAMge tu-"dhAyaIsaMDe NaM dIve aDasaddhiM cakkivijayA ya aDasahiM rAyahANIo, tattha NaM ukkosapae aDasaDiM arahaMtA samuppajiMsu vA 3, evaM |cakravaddI samuppajiMsu vA 3, evaM baladevA vAsudevA samu0, pukharadIvaDeNaM aDasahi vijayA, evaM arihaMtA 1 anArSamidaM, yata evaM sati prabhUtAnAM jinAnAmekasmin kSetre saMbhavApattiH, kapilaharivRttekSakANAM viruddhazcAIdAdi dvayasyApyekakSetre sadbhAvaH // 283 // 18na caivaM tIrthasattApi teSAM syAt nirvANAt parataH, hIraprazne etadvaktAyAH kaTukamatinizritatayA bhaNanAca, viharacchabdena sadbhAva eva / 26 For Private N in E Personal Use Only ainelibrary.org UNION Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samu0 jAva vAsudevA, " ityuktamiti jJeyaM / syAnnidhInAM paJcadazazatI triMzA'tra sattayA / jaghanyataJcakribhogyaM, teSAM zatamazItiyuk // 42 // utkarSatazcakribhogyanidhInAM punarekadA / paJcazatAdhikAnIha, syuH zatAni trayodaza // 43 // utkarSato'tra ratnAnAM, syuH zatAnyekaviMzatiH / jaghanyataH punasteSAM dvizatyazItisaMyutA // 44 // paJcAkSaikAkSaratnAnAM, catvAriMzaM zataM bhavet / jaghanyenotkarSatazca sapaJcAzaM sahasrakam // 45 // zataM saptatyA sametaM, cakrijetavyabhUmayaH / bharatAdyA dezakSetrI, vijayAH SaSTiyuka zatam // 43 // AbhiyogikavidyAbhRcchreNInAM sarva saMkhyayA / sAzItIni SaT zatAni, vidyAbhRtAM purANi ca // 47 // aSTAdaza sahasrANi, zatAni sapta copari / ayodhyAdirAjadhAnyaH, zataM saptatisaMyutam // 48 // dve paGkI iha candrANAM dve ca paGkI vivakhatAm / ekaikAntaritA evaM catasra iha paGkayaH // 49 // pratipati ca SaTSaSTisaMkhyAkAH zazibhAskarAH / sUcIzreNyA sthitA jambUdvIpenduravibhiH samam // 50 // evaM paJcatasro'pi paryaTanti divAnizam / mRgayantya ivAzeSavaJcakaM kaoNlataskaram // 51 // dvAtriMzaM zatamityevaM, narakSetre himAMzavaH / dvAtriMzaM zatamarkAzva, zobhante'danatejasaH // 52 // nakSatrANAM patayazca SaTpaJcAzadbhavediha / pratipati ca SaTSaSTiH, SaTSaSTiH syuruDUnyapi // 53 // jambUdvIpasthatattadvaiH paGkayA carantyamUnyapi / jambUdvIpagrahai: paGkhyA, carantyevaM grahA api // 54 // grahANAM patayazcAtra, SaTsaptatyadhikaM zatam / pratipaGkti ca SaTSaSTiH, SaT1 bhinnakAlApekSayaitat prAktanaM tvekakAlApekSamiti na viruddhatA, mUlAgama evaM videheSu cakrikAlAsaMbhavivAsudeva catuSkokteH / Jain Educationtional 10 13. ainelibrary.org Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 23 sarge puSkaravare // 284 // SaSTiH syugrahA api // 55 // evaM ca-bhAnAM zatAni SaTUtriMzat, SaNNavatyadhikAnyatha / ekAdaza grahasahasrAH zatAH SoDazAzca SaT // 56 // syustArAH koTikoTyo'trASTAzItyA lakSakairmitAH / sahastrairapi catvAriMzatA zataizca saptabhiH // 57 // athAtra yAni caityAni, zAzvatAnyatha teSu yAH / arhatAM pratimA vande, tAH saMkhyAya zrutoditAH // 58 // zatAstrayodazaikonapaJcAzA ye puroditaaH| girINAM teSu ye paJca, meravaH prAgnirUpitAH // 59 // mero mero kAnaneSu caturSu dicatuSTaye / caityamekaikamekaM ca, mUrbhi saptadazeti ca // 60 // pratimAH praticaityaM ca viMzaM zatamiho|ditAH / tridvAreSu hi caityeSu bhavantIyatya eva tAH // 61 // pratidvAraM zAzvateSu yacaityeSvakhileSvapi / syuH SaT SaT sthAnAni tathA hyekaH syAnmukhamaNDapaH // 62 // tato raGgamaNDapaH syAtpIThaM maNimayaM tataH / stUpastadupari catuHpratimAlaGkRto'bhitaH // 63 // tato'zokataroH pIThaM, pIThaM ketostataH param / tato'pyagre bhavedvApI, svarvApIvAmalodakA // 64 // evaM trayANAM dvArANAM pratimA dvAdazAbhavan / aSTottaraM zataM garbhagRhe viMzaM zataM tataH // 65 // caturdArANAM ca teSAmarcA dvAreSu SoDaza / garbhAlaye sASTazataM caturviMzaM zataM tataH // 66 // nandIzvare | dvipaJcAzatkuNDale rucake'pi ca / catvAri catvAri SaSTirityevaM sarvasaMkhyayA // 67 // caturdvArANi caityAni, zeSANi tu jagatraye / tridvArANyeva caityAni, vijJeyAnyakhilAnyapi // 68 // yugmam / jyotiSkabhavanAdhIzavyantarAvasatheSu ca / sabhArcAbhistadeSu syAtsAzIti pratimAzatam // 69 // tacaivaM upapAtAbhiSekAkhye, Jain Educationational narakSetre nidhyAdimAnaM zAzvatacai tyapratimA mAnaM 20 25 // 284 // 27 jainelibrary.org Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alaGkArasabhApi ca / vyavasAyasudharmAkhye, bhAnti paJcApyamUH sbhaaH||70|| dAraitribhitribhiAre, dvaare'rcaabhishctsRbhiH|bhaati stUpaHpratisabhaM, dvAdaza dvAdazeti taaH||71 // SaSTiH pazcAnAM sabhAnAmiti pratisurAlayam / prAgvardvizaM zataM caitye, ityazItiyutaM zatam // 72 // evamAdvAdazavarga, sAzItipratimAzatam / graiveyakAdiSu zataM, viMzaM cAnuttarAvadhi // 73 // atha prakRtaM-pazcAnAmiti merUNAM, pnycaashiitirjinaalyaa| jinArcAnAM sahasrANi, dazopari zatadvayam // 74 // zeSeSu sarvagiriSu, syAdekaiko jinaalyH| sahasraM te catuzcatvAriMzastribhiH zataiyutam // 75 // sahasrairekaSaSTyADhyaM, lakSamekaM zatadvayam / azItyAbhyadhikaM cAtra, jinArcAH praNidhmahe // 76 // yAni diggajakUTAni, ctvaariNshdihocire| teSvekaikaM caityamaSTaMcatvAriMzacchatAni ca // 7 // arcAstatra namaskurmo, bhavecaityamathaikakam / dazakhapi kuruSvarcAzatAni dvAdazAtra c||78|| jambUprabhRtayo ye'tra, mahAvRkSA dshoditaaH| zataM saptadazaM teSu, pratyekaM syurjinaalyaaH||79|| ekastatra mukhyavRkSe, zatamaSTAdhikaM punH| aSTAdhike vRkSazate, tatparikSepavartini // 8 // taddigvidigvatikUTeSvekaika iti mIlitAH / ekAdazazatI saptatyAkhyA vRkSa. jinaalyaaH||81|| lakSamekaM sahasrANi, catvAriMzadathopari / catuHzatI jinArcAnAM, vRkSeSu dazasu stuve | // 82 // catuHzatIha kuNDAnAM, yA paJcAzA nirUpitA / tatra prAsAda ekaikaH, pratimAstatra cAhatAm // 83 // catuSpazcAzatsahasramitA namaskaromyaham / prAktanastvatra kuNDAnAM, sAzItistrizatIritA // 84 // pRthagmahAnadIcaityasaptatizca mayA punH| mahAnadISvapi kuNDeSvevaM prAsAdasaMbhavaH // 85 // itthaM saMbhAvya paJcAzA, punaH ra Jain Education Ne al For Private Personel Use Only hinelibrary.org Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 sarge lokaprakAzecatuHzatI yadIritA / kuNDacaityAnAM tadatra, nadIcaityavivakSayA // 86 // yadi cAnyatra kuNDebhyo, nadISu caitya-narakSetre na |saMbhavaH / tadA vRddhoktirevAstu, pramANaM nAgraho mama // 87 // azItihRdacaityAni, prtyekmekyogtH| arcAndIzvarAdipuSkaravare |nava sahasrANi, teSu vande zatAni SaT // 88 // evaM manuSyakSetre'smiMzcaityAnAM sarvasaMkhyayA / zatAni saiko ca caitya nAzItInyekatriMzadbhavanti hi // 89 // lakSAstisro jinArcAnAM, tathaikAzItimeSu ca / sahasrANi namasyAmi, mUrtimAna // 285 // sAzItiM ca catu:zatIm // 10 // narakSetrAttu paratazcatvAri maanussottre| nandIzvare'STaSaSTizca, rucake kuNDale'pi ca | ||9||ctvaari catvAri caityAnyazItirevamatra c|shsraanni navArcAnAM, catvAriMzASTazatyapi // 92 // evaM ca tirya- 20 | gloke'smiMzcaityAnAM sarvasaMkhyayA / sahasrANi trINi zatadvayI caikonaSaSTiyuka // 93 // sahasrANyekanavarti, lakSAstisraH zatatrayam / viMzamatra jinArcAnAM, tiryagloke namAmyaham // 94 // jyotiSkANAM vyantarANAmasaMkhyeyeSvasaMkhyazaH / vimAneSu nagareSu, caityAnyAzca saMstuve // 95 // adholoke'pi bhavanAdhIzAnAM sapta kottyH| lakSA dvisaptatizcoktA, bhavanAnAM purA'tra yaaH||96|| pratyekaM caityamekaikaM, tatreti sapta koTayaH / lakSA dvisaptatizcAdholoke caityAni saMkhyayA // 97 // trayodaza koTizatAnyekonanavati tthaa| koTIH SaSTiM ca lakSANi, tatrArcAnAM smarAmyaham // 98 // Urddhaloke'pi saudharmAtpramRtyanuttarAvadhi / vimAnasaMkhyA catura- // 285 // zItilakSANi vakSyate // 99 // sahasrAH saptanavatistrayoviMzatireva ca / tAvantyevAtra caityAni, pratyekameka-13 yogataH // 300eka koTizataM pUrNa, dvipaJcAzaca koTayaH / lakSazcaturnavatyAkhyaH sahasrairapi saMyutAH // 1 // Jain Educati o nal For Private Personel Use Only X ainelibrary.org Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catuzcatvAriMzatava, SaTyAkhyaiH saptabhiH zataiH / arcayAmo jinArcAnAmUrddhaloke surArcitAH // 2 // lakSANi || saptapaJcAzadityevamaSTa koTayaH / trailokye nityacaityAnAM, sadbhyazIti zatadvayam // 3 // koTIzatAnIha paJcadazopari ca koTayaH / dvicatvAriMzadevASTapaJcAzallakSasaMyutAH // 4 // sahasrANi ca SaTtriMzatsAzItIni jagatraye / naumi nityajinArcAnAM, karavai saphalaM januH // 5 // utsedhAGgulaniSpannasaptahastamitAH khalu / zAzvatyaH pratimA jainya, uuodholokyomtaaH||6|| tiryagloke tu nikhilAstAH paJcabhirdhanuHzataiH / mitA niruupitaastttvpricchedpyodhibhiH||7|| tathAhuH-"ussehamaMguleNaM ahauDDamasesasattarayaNIo / tiriloe paNadhaNusaya sAsayapaDimA paNivayAmi // 8 // " rAjapraznIyopAGgavRttau sUryAbhavimAne tu-'jiNussehapamANamettAo saMpaliyaMkanisannAo' asya vyAkhyAne jinotsedhapramANamAtrAH, jinotsedha utkarSataH paJca dhanu:zatAni, jaghanyataH sapta hastAH, iha tu pazca dhanuHzatAni saMbhAvyate ityuktamiti jJeyaM / vaimAnikavimAneSu, dvIpe nandIzvare'pi ca / kuNDale rucakadvIpe, prAsAdA ye syurahatAm // 9 // yojanAnAM zataM dIrghAH, paJcAzataM ca vistRtaaH| uttuGgAH kathitAH prAjJairyojanAnAM dvisaptatim // 10 // devakurUttarakurusumerukAnaneSu ca / vakSaskArabhUdhareSu, gajadantAcaleSvapi // 11 // iSukArAdriSu varSadhareSu mAnuSottare / asurANAM nivAseSu, ye 1 ziSyate-viziSyate iti zeSA-utkRSTA na tathA azeSA iti vyAkhyAne na virodhaH, tiryagloke tu eka eva pakSaH paJcadhanuHzatAtmakaH / Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only (Omjainelibrary.org MIL Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trailokye lokaprakAze 23 sarge puSkaravare // 286 // prAguktA jinaalyaaH||12|| pazcAzataM yojanAni, diirghaastdrddhvistRtaaH| SaTtriMzataM yojanAni, te cottuGgAH prkiirtitaaH||13|| nAgAdInAM nikAyAnAM, navAnAM bhavaneSu ye| jinAlayA yojanAnAM, dIrghAste paJcaviM caityeSu vizatim // 14 // tAni dvAdaza sArddhAni, pRthavo'STAdazocchritAH / tridhApyetadarddhamAnA, vyantarANAM jinA kaMbhAdi layAH // 15 // jyotiSkagatacaityAnAM, na mAnamupalabhyate / prAyaH kApyAgame tasmAdasmAbhirapi noditam zamatipramANa // 16 // ye'tha merucUlikAsu, tathaiva yamakAdriSu / kAJcanAdridIrghavRttavaitAbyeSu hRdeSu ca // 17 // tathA diggajakUTeSu, jambvAdiSu dumeSu ca / prAgukteSu ca kuNDeSu, nirUpitA jinaalyaaH||18|| krozArddhapRthulAH krozadIrghAzcApazatAni ca / catvAriMzAni te sarve, caturdaza smucchritaaH||19|| caityAni yAni racitAni jinezvarANAmanyAnyapIha bharatapramukhairjagatyAm / teSvAhatIH pratikRtIH praNamAmi bhattyA, traikAlikIstrikaraNAmalatAM vidhAya // 20 // ( vasantatilakA ) vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAtiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH shriitejpaalaatmjH| kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, sonyakSimitaH smaaptimgmtpiiyuusssaaropmH||21|| RAASA ARARANASANTARANASANARARAS ||iti zrIlokaprakAze mAnuSottaranaganarakSetranirUpaNo nAma trayoviMzatitamaH sargaH samAptaH // granthAgraM 348 // // 286 // BEBERASRAASLASERSRSRSRSRSRSRSRSRSRSRS Jain Educati o nal N ainelibrary.org Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // atha caturviMzatitamaH sargaH prArabhyate // HI parasmin puSkarAde''tha, mAnuSottarazailataH / parataH sthiracandrArkavyavasthA pratipAdyate // 1 // dvIpArNaveSu sarveSu, mAnuSottarataH param / jyotiSkAH paJcadhApi syuH, sthirAzcandrAryamAdayaH // 2 // sthiratvAdeva nakSatra-18 yogo'pyessaamvsthitH| candrAH sadA'bhijidyuktAH, sUryAH pussysmnvitaaH||3|| tathoktaM jIvAbhigamasUtreASI"pahiyAu mANusanagassa caMdAsUrANa'vaTThiyA jogaa| caMdA abhIijuttA sUrA puNa hoMti pussehiM // 4 // " girikUTAvasthitAnAmeteSAmantaraM dvidhA / tadravIndrorekamanyadindvostathA'rkayormithaH // 5 // yojanAnAM saha srANi, paJcAzattatra cAdimam / dvitIyaM tu yojanAnAM, lakSaM sAdhikamantaram // 6 // idamarthato jIvAbhigama-15 / sUtracandraprajJaptisUtrAdiSu / sAdhikatvaM tu pUrvoktaM, candrArkAntaramIlane / tnmdhyvrtisuuryedubimbvisskmbhyogtH||7|| tathoktaM-sasisasi raviravi sAhiya joaNalakkheNa aMtaraM hoi' iti / zazinA'ntarito bhAnurbhAnunA'ntaritaH shshii| rAkAnizAntavaccitrAntarAste cndrikaatpaiH||8|| tata eva citralezyAH, zaitya SNyAdantarAntarA / vArigmano vAkyasaMdarbhA, ivAnunayakATiNaH // 9 // candrAstatra sukhalezyA, nAtyantaM zItalatviSaH / manuSyaloke zItartubhAvipIyUSabhAnuvat // 10 // bhAnavo'pi mandalezyA, na tvatIvoSNa- 12 Jan Education a For Private Personel Use Only Linelibrary.org HOM Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 sarge hirbhAge lokaprakAze kAntayaH / narakSetre nidAghartRbhAvitigmAMzuvimbavat // 11 // eSAM prakAzyakSetrANi, viSkambhAllakSamekakam / jyotiSkayojanAnAmanekAni, lakSANyAyAmataH punH||12|| pakkeSTakAkRtInyevaM, caturasrANi yadbhavet / pakkeSTakA catu saMkhyAsaMnaralokaba- koNA, bhvaayaamaa'lpvistRtiH|| 13 // tathAharjambUdvIpaprajJaptisUtre-bahiyA NaM bhaMte ! mANusuttarassa pava- sthAnAdi yassa je caMdima jAva tArArUvA taM ceva yavaM NANattaM No vimANovavaNNagA No cArahiiyA No gairaiyA, pakkiTThagasaMThANasaMThiehiM joaNasayasAhassiehiM tAvakhittehiM jAva obhAsaMti." itthmetjiivaabhigm||287|| sUtravRttyorapi, jambUdvIpaprajJaptivRttI vetadevaM bhAvitaM, tathAhi-"iyamatra bhAvanA-mAnuSottaraparvatAdyojana lakSA.tikrame karaNavibhAvanoktakaraNAnusAreNa prathamA candrasUryapaGgiH, tato yojanalakSAtikrame dvitIyA patiH, tena prathamapaGkigatacandrasUryANAmetAvAMstApakSetrasyAyAmaH vistArazca ekasUryAdaparasUryo lakSayojanAtikrame tena lakSayojanapramANaH, iyaM ca bhAvanA prathamapazyapekSayA boddhavyA, evamagre'pi bhAvyamityAdi." evaM cAtra ISI pUrvoktaM dvividhamantaraM kathaM saMgacchate? tathA''tapakSetraM bhinnamatena antaraM ca bhinnamatena, tadapi kathaM yukta mityAdi bahuzrutebhyo bhAvanIyaM / asminnarddha saMkhyayA'zcindrAzca syurdvispttiH| dvIpe saMpUrNe'tra catuzcatvAriMzaM zataM hi te // 14 // tathAhi-kAlodavAIrArabhya, saMkhyAM zItoSNarociSAm // nizcetumetatkaraNaM, pUrvAcAyaH // 287 // prarUpitam // 15 // vivakSitadIpavADauM, ye syuH zItoSNarociSaH / trinAste prAktanairjambUdvIpAdidvIpavArddhigaiH 1 zazizazino raviravyozcAntaraM lakSaM parasparaM cArdhalakSaM yaduktaM tannAsaMgataM, paGkayozca lakSAntaritatvAnnAtapAntarayobhinnamatatvaM / Jain Education na For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IS // 16 // sUryendubhirmIlitAH syuryAvantaH shshibhaaskraaH| anantarAnantare syudvIpe tAvanta eva te // 17 // catuzcatvAriMzamevaM, zataM syuH puSkare'khile / dvayostadarddhayostasmAda, dvispttisistiH||18|| evaM zeSeSvapi dvIpavArddhivinduvivasvatAm / anenaiva karaNena, kAryaH saMkhyAvinizcayaH // 19 // yato mUlasaMgrahaNyAM, tathA kssetrsmaaske| sarvadIpodadhigatArkendusaMkhyAbhidhAyakam // 20 // karaNaM hyetadevoktaM, jinbhdrgnniishvraiH| na coktamaparaM kiNcitkrunnaavrunnaalyH|| 21 // tathA ca mUlasaMgrahaNITIkAyAM haribhadrasUri:-"evaM'NaMtarANaMtare khitte pukkharadIve coyAlaM caMdasayaM havai, evaM zeSeSvayamunopAyena candrAdisaMkhyA vijJeyeti." yuktA ceyaM vyAkhyA, candraprajJaptau sUryaprajJaptI jIvAbhigame ca sakalapuSkaravaradvIpamAzrityetthameva candrAdisaMkhyAbhidhAnAt,18 tathAhi tadgraMtha:-"pukharavaradIve NaM bhaMte ! dIve kevaiyA caMdA pabhAsiMsu vA pabhAsaMti vA pabhAsissaMti vA?, go! coyAlaM caMdasayaM pabhAsiMsu vA pabhAsaMti vA pabhAsissaMti vA, coyAlaM sUriyANa sayaM taviMsuvA tavaMti vA tavissaMti vA." ityAdi. tathA tasminnevArthe sUryaprajJaptI saMgrahaNIgAthA:-"coyAlaM caMdasayaM coyAlaM ceva sUriyANa sayaM / pukkharavaraMmi dIve carati ee pgaasNtaa||22|| cattAri sahassAI battIsaM ceva hoti nakUkhattA / chacca sayA bAvattara mahAgahA bArasa sahassA // 23 // channaui sayasahassA coyAlIsaM bhave shssaaii| cattAriM ca sayAI tArAgaNakoDikoDINaM // 24 // " jyotiSkaraNDake'pyAhu:-"dhAyaisaMDappabhiI uddihA tiguKANiyA bhave caMdA / AillacaMdasahiyA te haMti aNaMtaraM parao // 25 // AiccANaMpi bhave emeva vihI aNeNa ROMjainelibrary.org Jain Educat i onal Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hirbhAge tara hoi / pannAsa sahassA jAyaNANaM sayasahassaM // eSAM saMbhAvyate candraprati lokaprakAze kaayvaa| dIvesu samuddesu aemeva paraMparA jANa // 26 // " anantaraM narakSetrAtsUryacaMdrAH kathaM sthitAH ? / tadAgameSu candramRryA24 sarge ISgaditaM, sAMprataM nopalabhyate // 27 // kevalaM candrasUryANAM, yatprAkkathitamantaram / tadeva sAMprataM candraprajJaptyA- 1NAM saMkhyA naralokaba- diSu dRzyate // 28 // tathoktaM candraprajJaptisUtre jIvAbhigamasUtre ca-"caMdAo sUrassa ya sUrA caMdassasaMsthAnaM ca aMtaraM hoi / pannAsa sahassAiM joaNANaM aNUNAI // 29 // sUrassa ya sUrassa ya sasiNo sasiNo ya aMtaraM // 288 // diTuM / bahiyAu mANusanagassa joyaNANaM sayasahassaM // 30 // sUraMtariyA caMdA caMdaMtariyA ya diNayarA dittaa| cittaMtaralesAgA suhalesA maMdalesA ya // 31 // " tatazca-eSAM saMbhAvyate cndrprjnyptyaadynusaartH| sUcI-1 zreNyA sthitinaiva, zreNyA parirayAkhyayA // 32 // tathoktaM jIvAbhigamavRttI sUryasUryAntarasUtravyAkhyAne| "etaccaivamantaraparimANaM sUcIzreNyA pratipattavyaM, na valayAkArazreNye"ti, saMgrahaNIlaghuvRtterapyayamevAbhiprAyaH, yathAgamaM bhAvanIyamanyathA vA bahuzrutaiH / zreyase'bhinivezo'rthe, na hyaagmaavinishcite|| 25 // (sthApanA) candrAkepaGkiviSaye, narakSetrAhahiH kila / matAntarANi dRzyante, bhUyAMsi tatra kAnicit // 26 // anugrahArtha: ziSyANAM, daryante prathamaM tvidam / digaMbarANAM tatkarmaprakRtyAdiSu darzanAt // 27 // yugmaM // lakSAo~tikrame 25 mottarazailAdanantaram / vRttakSetrasya viSkambhaH, saMpadyate iyAniha // 28 // SaTcatvAriMzatA lakSairmito'sya // 28 // paridhiH punaH / koTyekA paJcacatvAriMzatA lakSaiH samanvitA // 29 // SaTcatvAriMzatsahasrAH, shtaishcturbhirnvitaaH| saptasaptatyabhyadhikA, yojanAnAmudIritAH // 30 // pratiyojanalakSaM caikaiksuuryendubhaavtH| pratyekamA-15 Jain Education a l II For Private Personal Use Only reliorary.org Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadyalpAM paJcacatvAriMzaM zataM tayoH // 31 // pUrvoktaparidhau koTelakSebhyazcAdhikasya tu / vibhaktasya navatyAvyadvi zatyA shshibhaaskraiH|| 32 // labdhe kSipte candrasUryAntareSu syAttadantaram / lakSAI kizcidadhikaSaSTiyuktazatAdhikam // 33 // lakSAntare dvitIyaivaM, paGkirlokAntasImayA / yojanalakSAntarAlA, syuH sarvA api paGayaH // 34 // tathA--yAvallakSapramANo yo, dvIpo vA'pyathavA'mbudhiH syustAvatyaH parirayazreNyastatrendubhAkhatAm // 35 // vRddhiH paGko dvitIyasthAmAdyapakreranantaram / SaNNAM pratyekamANAmindUnAM ca nirUpitA // 36 // tRtIyasyAM tu saptAnAM, vRddhiH SaNNAM tato dvyoH| punaH paGau tRtIyasyAM, sasAnAM vRddhireva hi // 37 // tathAhi-payoIyoyojanAnAM, lkssmntrmektH| parato'pyantaraM tAvattato lkssdvyaadhike||38|| viSkambhe pUrvaviSkambhAt, pratipaMkti vivarddhate / lakSadvayaM yojanAnAM, tasyAyaM paridhirbhavet // 39 // lakSANi SaD yojanAnAM, dvAtriMzaca shsrkaaH| paJcapaJcAzadADhyAni, catvAryeva zatAni ca // 40 // pUrvapUrvapakigataparidhiSvasya yojanAt / aNyAgyapatiparidhiH, sarvatra kSepa eSa vai // 41 // athaitasyAdimapaGiparidhau kSepataH kila / dvitIyapadisaMbaMdhI, paridhiH sa bhavediyAn // 42 // ekapazcAzatA lakSarekA koTI samanvitA / aSTasaptatyA sahasrAtriMzaivabhiH zataiH // 43 // SaDeva lakSAH puurvsmaatpridherdhikaasttH| SaNNAM vRddhiH prtilkssmekaikaakNduvRddhitH||44|| evaM paGko dvitIyasyAM, saMmitA lksssNkhyyaa| pratyekamekapaJcAzaM, zatamindudivAkarAH // 45 // dvitIyapaGktipa|ridhI, tataH kssepaangkyogtH| tRtIyapatiparidhiretAvAniha jAyate // 46 // ekA koTyaSTapazcAzallakSANyekAda o lo.pra.49 Jain Educator For Private Personel Use Only NMainelibrary.org Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 24 sarge naralokabahirbhAge // 289 // tiH Sceneceneeeeeeeeeee zApi ca / sahasrANi trizatI ca, saptAzItisamanvitAH // 47 // pUrvasmAtparidheH sapta, lakSA jAtA ihA-18 nRlokAddhikAH / vRddhistatastRtIyasyAM, saptAnAmindubhAkhatAm // 48 // turyApaJcamyostu patayoH, SaNNAM SaNNAM tataH bahiH sUrya|param / vRddhiH SaSThyAM tu saptAnAM, SaNNAM SaNNAM tato dvayoH // 49 // lokAntaM yAvadAdhikyamevaminduvivasva candrasthitAm / vAcyamevaM puSkarottarArddha'STAkhapi patiSu // 50 // saptatriMzadadhikAni, zatAnyeva trayodaza / pratyeka|mindusUryANAM, bhavanti srvsNkhyyaa||51|| etadarthasaMgrAhikAzca pUrvAcAryakRtA eva imA gAthA:-"mANusanagAoM parao lakkhaddhe hoi khettavikakhaMbho / chAyAlIsaM lakkhA parihI tassegakoDI u // 52 // paNayAlIsaM lakkhA chAyAlIsaM ca joaNasahassA / cauro sayAI taha sattahattarI joaNANaM tu // 53 // sAhiajoaNalakkhaDegaMtaraThiya sasINa sUrANaM / paMtIe paDhamAe paNayAlasayaM tu patteyaM // 54 // tapparao paMtIo joaNalakkhaMtarAo svaao| jo jailakkha divodahi tattha tAvaiya paMtIo // 55 // vuDDI duiyagapaMtIauM chaNha taiyAe hoi sattaNhaM / tapparao dudu paMtI chagavuDDI taiya sagavuDDI // 56 // matAntaraM karaNavibhAvanAyAmidaM smRtam / lakSA - tikrame patirAdyamottarAcalAt // 57 // dvisaptatiH zazabhRtAM, dvisaptatizca bhAvatAm / catuzcatvAriMzamAdyapatAvevaM zataM bhavet // 58 // yAvadyojanalakSANi, dvIpaH pAthonidhizca yaH / patayastatra tAvatyo, mate'trApi // 289 // samaM hydH||59|| bhAnvindoH samuditayostataH zeSAsu patriSu / catuSkasya catuSkasya, vRddhiokAntasImayA // 60 // evaM ca paGkAvaSTamyAM, dvIpArdu'nendubhAkhatAm / saMjAtaM samuditAnAM, dvisapsatyadhikaM zatam Jain Education anal For Private & Personel Use Only AlMainelibrary.org Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 61 // evaM ca puSkarA'smin , samuditendubhAvatAm / zatAni dvAdaza catuHSaSTizca sarvasaMkhyayA // 2 // tattatpasthiparidhI, khakhabhAnvindubhAjite / lbdhmntrmrkendonnimindvostthaa'rkyoH||63|| yathA''dyapaGkisaMbandhipUrvoktaparidhI kila / catuzcatvAriMzazatA'dabhakte bhavedidam // 64 // lakSamekaM sahasraM ca, sphuTaM saptadazottaram / catuzcatvAriMzazatabhaktasya yojanasya ca // 65 // ekonatriMzadaMzAcA-(101017 144 ) kandoretanmitho'ntaram / asmiMzca dviguNe'nyo'nyaM, bhAnvorindozca tadbhavet (202034 3) // 66 // dvaiguNyAyAtra bhAgAnAM, dvAbhyAM khalvapavartyate / chedakAt chedake taSTe, hyaMzarAzirbhavenmahAn // 67 // mate'smiMzca % pratidvIpa, vAndutigmarociSAm / saMkhyAbhidhAyi karaNaM, na proktaM vistRterbhiyA // 68 // tadarthabhistu karaNavibhAvanA vibhAvyatAm / pUrvasaMgrahaNITIkA, kRtA vA mlyrssibhiH|| 69 // etanmatasaMgrAhike ca gAthe ime"coyAlasayaM paDhamiluyAe~ paMtIi caMdasUrANaM / teNa paraM paMtIo cauuttariyAeN vuDDIe // 70 // bAvattari caMdANaM yAvattari sUriyANa pNtiio| paDhamAe aMtaraM puNa caMdA caMdassa lakkhadugaM // 71 // " atra 'lakkhadurgati lakSadvikaM | viMzatyA zataizcatustriMzairyojanasya dvisaptatitamairekonatriMzadbhAgairadhikaM boddhavyaM / zreNiH parirayAkhyaiva, mtyoretyoddhyoH| na tu sUcIzreNiratra, vetti tattvaM tu kevalI // 72 // yogazAstracaturthaprakAzavRttAvapyuktaM-"mAnuSottarAtparataH paJcAzatA yojanasaharIH parasparamantaritAzcandrAntaritAH sUryAH sUryAntaritAzcandrA manuSyakSetrIyacandrasUryapramANAd yathottaraM kSetraparidhavRddhyA saMkhyeyA varddhamAnAH zubhalezyA grahanakSatratArAparivArA ghaMTAkArA Jhin Educ a tional For Private Personel Use Only W w.jainelibrary.org Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 24 sarge naralokaba - hirbhAge // 290 // Jain Education asaGkhyA AvayaMbhUramaNAlakSayojanAntaritAbhiH paMktibhistiSThantI"ti, tathA pariziSTaparvaNyapi zrIhemacandrasUribhiH parirayazreNirevopamitA, tathAhi rAjagRhavapravarNane - "tatra rAjatasauvarNaiH, prAkAraH kapizI|rSakaiH / bhAti candrAMzumadvimbaimanyottara ivAcalaH // 1 // " iti zrIparirayazreNiH // sthApanA parataH puSkaradI pAtpuSkarodaH payonidhiH / samantato dvIpamenamavagRhya pratiSThitaH // 66 // atipathyamatisvacchaM, jAtyaM laghu manoramam / sphuTasphaTikaratnAbhamasya vAri sudhopamam // 67 // sadA saparivArAbhyAM bhAsurAbhyAM mahaujasA / zrIdhara zrIprabhAbhikhyadevatAbhyAmaharnizam // 68 // indvarkAbhyAM puSkaravadvibhAtyasyodakaM yataH / puSkarodastata eSa bhuvi khyAtaH payonidhiH // 69 // asya yojanalakSANi, dvAtriMzacakravAlataH / vistAraH paridhistvasya, bhAvyo vyAsAnusArataH // 70 // parataH puSkarAmbhodhedvIpo'sti vAruNIvaraH / sadvAruNIva vApyAdau, jalamasyetyasau tathA // 71 // devau dvAvatra varuNavaruNaprabhasaMjJitau / tatsvAmikatvAdvaruNavaro'| pyeSa nigadyate // 72 // catuHSaSTiyajanAnAM lakSANi caiSa vistRtaH / cakravAlatayA jJeyaH, paridhistvasya pUrvavat // 73 // vAruNIvarodanAmA, dIpAdasmAtparo'mbudhiH / madakArivarAkhAdodakaprAgbhArabhAsuraH // 74 // sujAtaparamadravyasammizramadirArasAt / atikhAdUdUkayogAt khyAto'yaM tAdRzAbhidhaH // 75 // vAruNivA - ruNakAntasvAmikayogato'thavA / syAdvAruNavarodAkhyo, varuNodo'pyayaM bhavet // 76 // ekA yojanakoTyaSTA| viMzatyA lakSakaiH saha / cakravAlatayaitasya, vistAro nizcito budhaiH // 77 // atha kSIravaro dvIpaH, parato'smA tional parirayaNiH puSka rodAdayaH 20 25 // 290 // 28 Jainelibrary.org Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tpayonidheH / kSIropamaM jalaM vApyAdiSu yasyetyasau tathA 78 // puNDarIkapuSpadantau, yadvA kSIrojvalau surau / atreti tatkhAmikatvAt, khyAtaH kssiirvraabhidhH||79|| viSkambho'sya yojanAnAM, dve koTyau ckrvaaltH| SaTpaJcAzallakSayukte, paridhizcintyatAM svayam // 80 // tataH kSIravaradvIpAtparaM kSIrodavAridhiH / karpUrapUraDi-2 nnddiirpinnddddmbrpaannddurH||81|| tribhAgAvartitacaturbhAgasaccharkarAnvitam |svaadniiyN dIpanIyaM, madanIyaM vapuSmatAm // 82 // bRMhaNIyaM ca sarvAGgendriyAlAdakaraM param / varNagandharasasparzasaMpannamatipezalam // 83 // IdRg yaccakrigokSIraM, tasmAdapi manoharam / asya svAdUdakamiti, kSIrodaH prthito'mbudhiH||84|| tathA ca jIvAbhigamasUtre-"khaMDamacchaMDiovavee rnnocaaurNtckkvhisse"tyaadi|kssiirojvlaanggvimlvimlprbhdevyoH saMbandhi salilaM hyasyetyapi kssiirodvaaridhiH||85|| jinajanmAdiSu kRtArthodakatvAdivollasan / samIralaharIsaMgaraGgatkallolakaitavAt // 86 // guruzrIkIrtivijayayazobhistulito budhaiH / ityudbhUtAdbhutAnandAda, dviguNazcaityavAniva // 8 // jinalAnArthakalazairalaGkRtataTadvayaH / guruH zuzrUSubhiH ziSyairiva svacchAmRtArthibhiH // 88 // divyakumbhevAharatsu, praNamya zirasodakam / lolakallolaninadairanujJAM vitaranniva // 89 // smnttstttodbhinncldvdvddnturH| tATaGkaH iva medinyAH, sphuranmauktikapatikaH // 90 // lolakallolasaMghaddocchalacchIkarakaitavAt / siddhAnnabhogatAn muktAkaNairava kiranniva // 91 // dhRto nirNijya vidhinAtapAya sthirabhAsvatAm / zobhate'sau madhyalokanicolaka ivojjvalaH // 92 // saptabhiH kulakaM // asya dvAdazalakSAkhyA, viSkambhaH paJca kottyH| "praNamya zirasodakam / ramauktikapalikA yA vidhinAtapAya sthira Jain Educ tion For Private Personal Use Only N w .jainelibrary.org Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAza yojanAnAM paridhistu, svayaM bhAvyo manISibhiH // 93 // parato'smAtpayorAzepo ghRtavarAbhidhaH / ghRta- kSIrodA24 sarge tulyaM jalaM vApyAdiSu yasyetyaso tathA // 94 // ghRtavarNI ca kanakakanakaprabhanAmako / svAminAviha tadyogA naralokaba- khyAto ghRtavarAbhidhaH // 95 // caturvizatilakSADhyA, daza yojanakoTayaH / vyAso'sya paridhijJeyaH, ru hirbhAge vyAsAnusArataH // 96 // evamagre'pi / dvIpAdasmAtparo vADhitodAkhyo virAjate / haiyaGgavInasurabhikhA dunIramanoramaH // 97 // ayaM kAntasukAntAbhyAM, svAmibhyAM paripAlitaH / vANijAbhyAM ghRtkutuuri||29|| va sAdhAraNI dvayoH // 98 // viSkambho'sya yojanAnAM, viMzatiH kila kottyH| aSTacatvAriMzatA''khyA, lakSadaHnirUpitAH // 99 // dvIpaH kSodavarAbhikhyaH, paro'smAttoyarAzitaH / nirjarI svAminAvasya, staH suprabhamahAprabhau // 100 // kSodo nAma kSodarasaH, sa ikSurasa ucyate / tadrUpamudakaM vApyAdiSu yasyetyasau tathA // 1 // catvAriMzatkoTayo'sya, viSkambhaH kathito jinaH / SaNNavatyAnvitA lakSaH, suralakSaniSevitaiH // 2 // tataH paraM tu kSododAbhidhAnaH khalu vaaridhiH| vartate'tyaMtamadhuradhurandharapayodharaH // 3 // tvagelAkesarapistulyaM, trisugandhi trijAtakam / maricaizca samAyuktaM, caturjAtakamucyate // 4 // tatazca-caturjAtakasammizrA-15 tribhAgAvArttitAdapi / ativAduvAririkSurasAdapyeSa toyadhiH // 5 // evaM ca lavaNAmbhodhiH, kaalodH| | // 29 // 4 puSkarodadhiH / vayaMbhUrvAruNIvArddhi ghRtkssiirpyonidhii|| 6 // etAn vihAya saptAdhIna, sarve'pyanye pyodhyH| taadRgikssrsotkRssttkhaaddukmnormaaH||7|| ekAzItiH koTayo'tha, lakSA dvinavatistathA / payodherasya valaya cata kSododAbhidhAnA samAyuktaM, catujAvayA // 5 // evaM cana, sarve'pyanye payA V Jain Education inelibrary.org For Private Personal Use Only a l Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSkambhaH parikIrttitaH // 8 // atha nandIzvaro dvIpaH kSododAmbhonidheH paraH / prarUpito viSTapeSTairaSTamaH kaSTamarddibhiH // 9 // madhurekSurasakhAdUdakeSu dIrghikAdiSu / jalAzrayeSu phullAja makarandasugandhiSu // 10 // sphuratpuSpaphaloddAmAbhirAmadrumazAliSu / atrotpAtaparvateSu, sarvaratnamayeSu ca // 11 // Asate zerate khairaM, krIDanti vyantarAmarAH / vyantarIbhiH saha prAcyapuNyAnAM bhuJjate phalam // 12 // ihatyamAdhipatyaM dvau, kailAsahariyA - hanau / dhattaH samRddhau devau dyoH, sUryAcandramasAviva // 13 // evaM nanyA samRddhyA'sAvIzvaraH sphAtimAniti / nandIzvara iti khyAto dvIpo'yaM sArthakAbhidhaH // 14 // triSaSTyA koTibhiryuktamekaM koTizataM kila / lakSaicaturazItyADhyametadvalayavistRtiH // 15 // dvIpasyAsya bahumadhye, zobhante dikacatuSTaye / jAtyAJjanaratnamayAzcatvAro'JjanaparvatAH // 16 // pUrvasyAM devaramaNo, nityodyota svayaMprabhau / kramAdapAkapratIcyAM codIcyAM ca ramaNIyakaH // 17 // varNazobhAM varNayAmaH, kimeteSAM sphuraducAm ? | nAmnaiva ye khamaujvalyaM, prathayanti yathAsthitam // 18 // sphuradgavalasabrahmacAritejobhirAstRtaiH / te'muM dvIpaM sRjantIva, kastUrIdravamaNDitam // 19 // khacchagopucchasaMsthAnasthitA rajomalojjhitAH / abhraGkapottuGgazRGgA, sRSTA: zlakSNAH prabhAkharAH // 20 // sahasrAMzcaturazIti, bhUtalAtte samucchritAH / sahasraM ca yojanAnAmavagADhA bhuvo'ntare // 21 // yojanAnAM sahasrANi, pRthavo bhUtale daza / yojanAnAM sahasraM ca, vistIrNAste zirastale // 22 // matAntare zatAnyete, caturNavatimAnatAH / syurbhUtale yojanAnAM sahasraM mUrdhni vistRtAH // 23 // caturbhiH kalApakaM // tathoktaM sthAnAGgavRttau - ihAJjanakA Jain Educatmational 10 14 ww.jainelibrary.org Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nandIzvaraH aJjanagi lokaprakAze 24 sarge naralokabahirbhAge // 292 // rayaH mUle daza yojanasahasrANi viSkambheNetyuktaM, dvIpasAgaraprajJaptisaMgrahaNyAM tUktaM-"nava ceva sahassAI cattAri ya hoMti joaNasayAI / aMjaNagapavayANaM dharaNiyale hoi vikhaMbho // 6 // " iti, tadidaM matAntaramityavaseyaM, evamanyatrApi, matAntarabIjAni tu kevaligamyAnIti / yasminmate sahasrANi, bhUtale daza vistRtaaH| vRddhikSayau mate tasmin , yojanaM yojanaM prati // 23 // aSTAviMzAMzatritayamuparyArohaNe kSayaH / tAvatyevoparitalAiddhiH syAdavarohaNe // 24 // bhAvanA tvevaM-mahItalagatavyAsAt, sahasradazakAtmakAt / sahasrANyapacIyante, navoparitalAvadhi // 25 // tato nava sahasrANi, bhAjyAni nApyate param / sahasraizcaturazItyA, bhAgo bhAjyasya lAghavAt // 26 // tatazca-bhAjyabhAjakayo rAzyoH 90004 84000 kRte zUnyApavartane / bhAjyo navAtmA caturazItyAtmA syAca bhAjakaH 9484 // 27 // ubhAvapyapavayete, tato'zacchedako tribhiH| yojanAMzatrayaM labdhamaSTAviMzatijaM tataH // 28 // yadvA-aSTAviMzatiguNito bhAjyo rAzilavAtmako bhavati / dve lakSa dvApaJcAzatA sahasrairyute te'zAH // 29 // teSAM sahasraizcaturazItyA bhAge hute sati / labdhaM vibhAgatritayamaSTAviMzatisaMbhavam // 30 // catuHzatAdhikanavasahasrayojanAtmakAt / matAntare sthuDavyAsAtsahasroruziro'vadhi // 31 // madhye zatAni caturazItiHkSIyanta itytH| bhajyante tAni caturazItyA kila sahasrakaiH // 32 // bhAgAprAptyA ca caturazItyA shtaistyordvyoH| kRte'pavarttane labhyo, yojanAMzo dazodbhavaH // 33 // yadvA prAgvadbhAjyarAzirdazanaH syAllavAtmakaH / sahasrAzcaturazItisteSAM bhAge ca // 292 // JainEducated For Private Personal use only ainelibrary.org Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio labhyate // 34 // dazamo yojanasyAMzo, bhAjyabhAjakasAmyataH / kSayavRddhau mAnametat syAdArohavarohayoH // 35 // ekatriMzatsahasrANi yojanAnAM zatAni SaT / trayoviMzAni paridhirbhavatyeSAM mahItale // 36 // yojanAnAM sahasrANi trINi dvASaSTiyuka zatam / sAdhikaM mUrdhni paridhiH prajJaptaH paramarSibhiH // 37 // athaiSAmaJjanAdrINAM, pratyekaM ca caturdizi / gate lakSe yojanAnAM, lakSamAyatavistRtAH // 38 // puSkariNyazcatasraH syurudviddhA dazayojanIm / nirmatsyasvacchasalilollasatkallolavellitAH // 40 // jIvAbhigamasUtravRttau pravacanasAroddhAravRttau ca etA darzayojanodviddhA uktAH, nandIzvarastotre nandIzvarakalpe ca sahasrayojanodviddhA uktAH, sthAnAGgasUtre'pi - 'tAo NaM NaMdAo pukakharaNIo egaM joaNasaya sahastraM AyAmeNaM pannAsaM joaNasahassAiM vikrakhaMbheNaM dasa joaNasayAI ubeheNaM' ityuktamiti jJeyaM / caturddizaM trisopAnapratirUpakabandhurAH / caturddizaM ca pratyekaM, ramyAste ratnatoraNaiH // 41 // dulacchatadalazreNigalanmarandalepataH / anyo'nyamitarabhrAnti| bhramadbhuGgatadaGganAH // 42 // anarAlairmarAlAttairmRNAlairlalitAntarAH / AmuktavyaktazRGgArahArairiva manoharAH // 43 // | sopAnAvataratvaH strInUpuradhvanibodhitaiH / marAlairmadhuradhvAnairmudopavINitA iva // 44 // krIDaddivyAGganottuGgavakSojAsphAlanorjitaiH / AttaraGgaiH sattaraGgairivAGgIkRtatANDavAH // 45 // arhadarcArcanodyuktalAtakhaH strIstanacyutaiH / kastUrIcandraghusRNaiH, zobhante citritA iva // 46 // SaGgiH kulakaM // nandiSeNA tathA'moghA, gostUpA 1 AyAmaviSkambhAvapekSya puSkariNInAM dazazatodvedhayogyateti adhyAhAryo dazazabdAt zatazabdaH, tato na virodhaH keSAmapi / ational 10 13 Jainelibrary.org Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 24 sarge naralokaba - hirbhAge // 293 // Jain Education ca sudarzanA / syurvApyo devaramaNAtpUrvAdidicatuSTaye // 47 // nandottarA tathA nandA, sunandA nandivarddhanA / puSkariNyazcatasraH syurnityodyotAzcaturdizam ||48|| bhadrA vizAlA kumudA, caturthI puNDarIkiNI / svayaMprabhagireH pUrvAdiSu diviti vApikAH // 49 // vijayA vaijayantI ca, jayantI cAparAjitA / vApyaH prAcyAdiSu dikSu, ramaNIyAJjanAgireH // 50 // ayaM nandIzvarastavanandIzvarakalpAbhiprAyeNa SoDazAnAmapi puSkariNInAM nAmakramaH, sthAnAGgajIvAbhigamAbhiprAyeNa tvevaM-nandottarA tathA naMdA, cAnandA nandivarddhanA / caturdizaM puSkariNyaH, | paurastyasyAJjanAgireH // 51 // bhadrA vizAlA kumudA, caturthI puNDarIkiNI / caturdizaM puSkariNyo, dAkSi| NAtyAJjanA gireH // 52 // nandiSeNA tathA'moghA, gostUpA ca sudarzanA / caturdizaM puSkariNyaH, pratIcInAjAgireH // 53 // udIcye tUbhayorapi matayostulyameva // ekaikasyAH puSkariNyA, vyatItya dikUcatuSTaye / | yojanAnAM paJca zatAnyekaikamasti kAnanam // 54 // astyazokavanaM prAcyAM, saptaparNavanaM tataH / yAmyAM pratyak campakAnAmathAzrANAmudga vanam // 55 // yojanAnAM lakSamekamAyatAnyakhilAnyapi / zatAni paJca pRthulAnyadbhutAnyadbhutazriyA // 56 // sacchAyaiH sumanoramyairmahA skandhaiH samunnataiH / vibhAnti tarubhistAni, kulAnIva narottamaiH // 57 // saurabhyAkRSTamadhupA, lIlAna rttitapallavAH / udbuddhakusumAsteSu, latAH paNyAGganA iva // 58 // teSAM kuJjeSu nizchidraparicchadAdribhittiSu / na vizantIzageheSu, caurA iva karA raveH // 59 // SoDazAnAmapyamUSAM vApi kAnAM kilodare / syAdekaiko dadhimukhaH, sphArasphaTikaratnajaH // 60 // mukhaM zikharameteSAM yato dadhivadujava puSkariNyaH dadhimukhA zra 20 25 // 293 // 27 inelibrary.org Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio lam / tato hyete dadhimukhA, raupyazRGgamanoramAH // 61 // dhAnyapalyasamAkArAH, sarvataH sadRzA ime / uparyadho yojanAnAM sahasrANi dazAMtatAH // 62 // catuHSaSTiM sahasrANi, kIrttitAste samucchritAH / sahasraM ca yojanAnAmudviddhA vasudhAntare // 63 // tathoktaM jIvAbhigame - "dasa joaNasahassAiM vikakhaMbheNaM" zrIsamavAyAGge tu -- "sadevi NaM dadhimuhapavayA pallagasaMThANasaMThiyA savattha samA vikkhaMbhusseheNaM causaTThi joaNasahassAI paNNatta" ityuktamiti jJeyaM // puSkariNyaH samastAstAstenaikaikena bhUbhRtA / vibhAnti prauDhamahilA, iva kroDIkRtArbhakAH // 64 // caturNAmaJjanAdrINAM ghanAghanaghanatviSAm / SoDazAnAM dadhimukhagirINAmupari sphurat // 65 // jinAyatanamekaikamevaM syuH sarvasaGkhyayA / tRtIyAGgAdisiddhAntepUktAnyetAni viMzatiH // 66 // jIvAbhigamavRttyAdigrantheSu ca nirUpitA / vApIcatuSkAntareSu, dvau dvau ratikarAcalau // 67 // SoDazAnAM vApikAnAM SoDazakhantareSvamI / dvAtriMzad dvidvibhAvena, padmarAganibhAH same // 68 // iti pravacanasAroddhArasUtravRttyabhiprAyeNa ete padmarAgamayAH, sthAnAGgavRttyabhiprAyeNa tu sauvarNA Iti / uparyekaikameteSAM sarveSAmapi bhUbhRtAm / caityaM nityArhatAM cAru, calAcaladhvajAzJcalam // 69 // catvAro dadhimukhasthA, ekaikAJjanabhUbhRtaH / aSTAnAM ca ratikarAdrINAmaSTau jinAlayAH // 70 // ityevamekaikadizi, trayodaza trayodaza / evaM saMkalitAzcaite, dvipaJcA 1 sarvatra samAviSkambhena utsedhena catuSSaSTiH sahasrANi ityevaM vyAkhyAne na virodhaH, avibhaktikanirdezo viSkambhazabdasyAtra, na cAtra 'vikukhaMbhussehe hiM' ti bahuvacanamasti yenAgatikatA syAt / 2 suSThuvarNamayA ityarthakatvena virodhaH, yadvA padmarAgo raktaH suvarNaM ca raktamapi syAt / rational 10 12 Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 24 sarge naralokabahirbhAge // 294 // shjinaalyaaH||71|| sthAnAGgavRttAvapyuktaM-"solasa dahimuhaselA kuMdAmalasaMkhacaMdasaMkAsA / kaNayanibhA ratikarAra battIsaM rahakara giribAhirA tesiM // 72 // aMjaNagAigirINaM nANAmaNipajalaMtasiharesu / bAvannaM jinnnni-jinaalyaa| layA maNirayaNasahassakUDavarA // 73 // " prAsAdAste yojanAnAM, bhavanti zatamAyatAH / paJcAzataM tatAstuGgA, dvArAdi ca yojanAni dvisaptatim // 74 // hAvabhAvAdyabhinayavilAsollAsiputrikAH / didRkSAnizcalairdivyAGganAvRndairi-19 vaanycitaaH||75|| citrotkiirnnhygjmrdaanvmaanvaiH| adbhutAlokanarasasthitatribhuvanA iva // 76 // aSTabhirmaGgalaiH spaSTaM, viziSTA api dehinAm / sevAjuSAM vitanvAnAH, koTizo maGgalAvalIH // 77 // prItyonnatapadaprAptennRtyadbhiriva ketubhiH / tvaritaM prollasadbhaktInAhvayanta ivAGginaH // 78 // sthitAH siMhaniSadanAkArAH sphaaraamltvissH| bhavyAghaghoramAtaGgaghaTAmiva jighaaNsvH|| 79 // SaddhiH kulakaM // tathAhu:-"aMjanagapavayANaM siharatalesu havaMti patteyaM / arihaMtAyayaNAhiM sIhaNisAyAI tuNgaaii||8||" dvAraizcaturbhiH pratyekaM, te vibhAnti sukAntibhiH / caturgatitrastalokatrANadurgA ivoTAH // 81 // prAcyAM devAbhidhaM dvAra, tadbhaveddevadaivatam / asurAkhyaM dakSiNasyAM, dvAraM cAsuradaivatam // 82 // pazcimAyAM ca nAgAkhyaM, tannAgAmararakSitam / uttarasyAM suvarNAkhyaM, suvarNasurarakSitam // 83 // yojanAni SoDazaitadekaikaM dvAramucchritam / yojanAnyaSTavistIrNa, R94 // praveze tAvadeva ca // 84 // pratidvAramathaikaikaH, purato mukhmnnddpH| caityasya yo mukhe bAre, padRzAlAsamo mataH | // 85 // tasyApi purataH prekSAmaNDapaH shriibhirdbhutH| prekSA prekSaNakaM tasmai, gRharUpaH sa maNDapaH // 86 // yoja-18 26 Jain Educationala For Private Personal Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAnAM zataM dIghoM, paJcAzattAni vistRtau / yojanAni SoDazoccau, tribhiraimanoramau // 87 // tathoktaM jIvA-11 bhigamavRttI-"mukhamaNDapAnAM pratyekaM pratyekaM tridiza-tisRSu dikSu, ekaikasyAM dizi ekaikabhAvena trINi dvArANi," jIvAbhigamasUtrAdarza tu 'tesi NaM muhamaMDavANaM cauddisiM cattAri dArA paNNattA' iti dRzyate / prekSAmaNDapamadhye ca, vjrrtnvinirmitH| ekaiko'kSATakastasya, madhye'sti maNipIThikA // 88 // yojanAnyaSTa vistIrNAyatA catvAri cocchritA / uparyasyAzcendrayogya, siMhAsanamanuttaram // 89 // siMhAsanasya tasyorcA, duSyaM vijayanAmakam / vitAnarUpaM tadratnavastramatyanta nirmalam // 90 // muktAdAmAlambanAya, madhye'sya vaajiko'ngkushH| tasminmuktAdAmakumbhapramANamauktikAzcitam // 91 // tacca svArdoccatvamAnairmuktAdAmabhirazcitam / cturdishmrddhkumbhprmaannmauktikaanvitaiH||92|| tathA cAha sthAnAGge-"tesu NaM vairAmaesu aMkusesu cattAri kuMbhikkA muttAdAmA pa0, te NaM kuMbhikkA muttAdAmA patteyaM patteyaM tadaddhaccattappamANamittehiM carahiM addhakuMbhikehiM muttAdAmehiM savato samaMtA saMparikikhattA," etaTTIkApi-"kuMbho muktAphalAnAM parimANatayA vidyate yeSu tAni kuMbhikAni muktAdAmAni-muktAmAlAH, kuMbhapramANaM ca-do asatI pasaI, do pasaiu setiyA, cattAri setiyAo kulao, cattAri kulavA pattho, cattAri patthA ADhayaM, cattAri ADhayA doNo, saTThI ADhayAIjahanno kuMbho, asII majjhimo, sayamukkoso'tti 'tadaddha'tti teSAmeva muktAdAnAmarddhamuccatvasya pramANaM yeSAM tAni tada 1 jIvAbhigame sUtrasya vRttezca bhinnabhinnA AdarzAH iti spaSTaM vyAkhyAvilokakAnAM. be.pra. 50 Jain Education na For Private Personal Use Only D ainelibrary.org Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hirbhAge lokaprakAze voccatvapramANAni tAnyeva tanmAtrANi taiH, 'addhakuMbhikehi ti muktAphalArddhakumbhavadbhiriti / tataH prekSAmaNDapAgre, maNipIThi 24 sarge pratyeka maNipIThikA / ucchitA yojanAnyaSTau, SoDazAyatavistRtA // 93 // caityastUpastadupari, sa yojanAnikA puSkarinaralokaba- SoDaza / Ayato vistRtastuGgaH, sAtirekANi SoDaza // 94 // maNipIThikAzcatasraH, stUpasyAsya caturdizam yaH banAyojanAnyaSTa vistIrNAyatAzcatvAri cocchritAH // 95 // iti jIvAbhigamavRttau / tAsAmupari ca stUpAbhi ni mukhyAH zrImadarhatAm / jayanti pratimAzcaJcanmarIcinicayAzcitAH // 96 // caityastUpAtparA tasmAdvibhAti // 29 // maNipIThikA / viSkambhAyAmataH stupapIThikAsannibhaiva sA // 97 // uparyasyAH pIThikAyAzcaityavRkSo viraajte| vijyaaraajdhaanyuktcaityvRkssshodrH||98|| vIkSya caityazriyaM ramyA, vizvalakSmIvijitvarIm / | maruccalazirovyAjAdAzcarya vyaJjayanniva // 99 // yojanAnyaSTa vistIrNAyatA catvAri medurA / tadane pIThikA tasyAM, mahendradhvaja ujvlH|| 200 // tuGgaH SaSTiM yojanAni, vistIrNazcaikayojanam / etAvadeva codviddhaH, zuddharatnavinirmitaH // 1 // tato nandApuSkariNI, yojanAnyAyatA zatam / paJcAzaM vistRtA sA ca, dazodviddhA prakIrtitA // 2 // dvisaptati yojanAnAmudviddhA lubdhsspdaiH| ajairatyantasurabhimarandaivositodakAH // 3 // yugmam // azokasaptaparNAkhyacampakAmravanaiH kramAt / pUrvAdiSu manojJeyaM, kakupsu 25 catasRSvapi // 4 // tathoktaM sthAnAGge-"puveNa asogavaNaM dAhiNao hoi sattavaNNavaNaM / avareNa caMpagavaNaM ||295 // cUavaNaM uttare pAse // 5 // " dvau maNDapo stUpa ekazcaityavRkSo mhaadhvjH| vApI banADhyA vastUni, pratidvAra 27 in Educational Sonal For Private Personel Use Only z.org HAL Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mamRni SaT // 6 // pratiprAsAdamevaM ca, catvAro mukhmnnddpaaH| abhraSottuGgazRGgAzcatvAro rnggmnnddpaaH||7|| stUpAzcatvArastathaiva, caityavRkSendraketavaH / catasraH puSkariNyazca, tadvanAni ca SoDaza // 8 // prAsAdAnAmayo madhye'styekaikA maNipIThikA / viSkambhAyAmataH sA ca, yojanAnIha SoDaza // 9 // aSTocchritA tadupari, syAd devacchandakaH sa ca / tatAyataH pIThikAvattuGgo'dhikAni SoDaza // 10 // caturdizaM tatra bhAnti, rtnsiNhaasnsthitaaH| ahaMtAM pratimA nityAH, pratyeka saptaviMzatiH // 11 // pratiprAsAdamityevaM, tAsAmaSTottaraM zatam / dvArasthAH SoDazetyevaM, caturvizaM zataM stuve // 12 // RSabho varddhamAnazca, candrAnanajinezvaraH / vAriSeNazceti nAmnA, pryngkaasnsNsthitaaH|| 13 // dve dve ca nAgapratime, jinA purataH sthite / dve dve ca yakSabhUtAce, AjJAbhRtpratime api // 14 // vinayena saMmukhInaghaTitAJjalisaMpuTe / bhaktyA paryupAsamAne, sthite kizcinnate iva // 15 // yugmam // ekaikA cAmaradharapratimA paarshvyoiiyo| pRSThatazca chatradharapatimaikA'ntra nizcitA // 16 // tathoktamAvazyakacUNa-"jiNapaDimANaM purao do do nAgapaDimAo, do do jakkhapaDimAo, do do bhUapaDimAo, do do kuMDadharapaDimAo" ityAdi, dAmAni dhUpaghaTyo'STau, maGgalAni dhvjaastthaa| bhAnti SoDaza kumbhAdI nyeSvalaGkaraNAni ca // 17 // ghaNTA bandanamAlAca, bhRnggaaraashcaatmdrshkaaH| supratiSThakacaGgeyazchantraiH paTalakayutAH II // 18 // yugmam // vrnnvrnncaarurjovaalukaabhimnormaaH| bhUmayasteSu rAjante, mUtaiH zobhAlavairiva // 19 // atha kaizcitkRtasnAnaH, sddhyaanaidhRtdhautikaiH| antarbahizcAvadAtaiH, zaratkAlahUdairiva // 20 // kaizcitkRtotta R For Private Personal Use Only Jain Educat ainelibrary.org i onal TION Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 24 sarge naralokaba - hirbhA // 296 // Jain Educatio rAsaGgairmukhakozAvRtAnanaiH / tatkAla naSTAntaH pApaparAvRttibhayAdiva // 21 // mayadbhizcandanena, kaizcitkarpUrakuGkume / mohapratApayazI, cUrNayadbhirivorjite // 22 // kaizcid ghuNaniryAsollAsikacolakacchalAt / hRyamAntaM bhaktirAgaM, dadhadbhiH prakaTaM vahiH // 23 // kaizcinnAnAvarNapuSpodAmadAmaughadambhataH / zrayadbhiradbhutazreyaH| zreNImiva kare kRtAm // 24 // vandamAnaiH paryupAsamAnaiH pUjAparAyaNaiH / prAsAdAste'bhito bhAnti, surAsuranabhazvaraiH / / 25 / / SaGgiH kulakaM // arhatkalyANakamahacikIrSayA''gatAH surAH / iha vizramya saMkSiptayAnA yAnti yathepsitam // 26 // tataH pratyAvarttamAnAH kRtakRtyA ihAgatAH / racayantyaSTa divasAn yAvadutsavamuccakaiH // 27 // prativarSa paryuSaNAcaturmAsakaparvasu / ihASTau divasAn yAvadutsavaM kurvate surAH // 28 // tathoktaM jIvAbhigamasUtre - 'tattha NaM bahave vaNavaivANamaMta rajoisavemANiyA devA caumAsiyApADivaesa saMvacchariesa vA aNNesu bahusu jiNajammaNaNikkhamaNaNANuSpattipariNidhANamA diesa devakajjesu ya yAvat aThThAhitAo mahAmahimAo kAremANA pAlemANA suhaMsuheNaM viharaMti" tatrApi niyatavasvasthAneSu suranAyakAH / utsavAnsaparIvArAH kurvanti bhaktibhAsurAH // 28 // tathAha nandIzvarakalpaH - " prAcye'Jjana girau zakraH, kurute'STAhikotsavam / pratimAnAM zAzvatInAM, caturdvAre jinAlaye // 29 // tasya cAdrezcaturdikstha mahAvApIvivarttiSu / sphATikeSu dadhimukhaparvateSu caturSvapi // 30 // caityeSvarhatpratimAnAM, zAzvatInAM yathAvidhi / catvAraH zakradipAlAH kurvate'STAhikotsavam // 31 // IzAne tional siddhAyatanAni maho tsavAzva 20 25 // 296 // 28 jainelibrary.org Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ndrastvauttarAhe'JjanAdrau vidadhAti tam / tallokapAlAstadvApIdadhyAdyadviSu kurvate // 32 // camarendro dAkSiNAtyAJjanAdrAvutsavaM sRjet / tadvApyantardadhimukheSvasya dikpatayaH punaH // 33 // pazcime'Jjanazaile tu, balIndraH kurute maham / taddikapAlAstu tadvApyantarbhAgdadhimukhAdriSu // 34 // etatsarvamarthato jambUdvIpaprajJasisUtre'pi / tatra gAyanti gandharvA, madhurairnAdavibhramaiH / samAnatAlavividhAtodyanirghoSabandhuraiH // 35 // mRdaGgaveNuvINAditUryANi saMgataiH kharaiH / kauzalaM darzayantIva, tasyAM vibudhaparSadi // 36 // nRtyaddevanarttakInAM, raNanto maNinUpurAH / vadantIva nirdayAMhipAtairmRdvaMhipIDanam // 37 // tAsAM tiryaga bhramantInAmucchalantaH stanopari / muktAhArA rasAvezAn, nRtyantIvApyacetanAH // 38 // dhiddhidhidvidhimidhimitheItheItinikhanAH / tAsAM mukhodgatAzcetaH, sukhayanti sudhAbhujAm // 39 // pUrva hAsAprahAsAbhyAM svarNakRt khapatIkRtaH / kRtrimairvibhramairvipralobhya yaH strISu lampaTaH // 40 // so'tra kaNThAnnirAkurvannipatantaM balAgale / mRdaGgaM bhaGguragrIvo, vilakSo'hAsayatsurAn // 41 // acyutatridazIbhUtaprAgjanmasuhRdA kRtaH / nAgilenAsasamyaktvaH, prAptenAmaraparSadi // 42 // tribhirvizeSakaM // jaGghAvidyAcAraNAnAM samudAyo mahAtmanAm / iha caityanamasyArthaM zraddhotkarSAdupeyuSAm // 43 // dadAtyupadizan dharma, yugapadbhAvazAlinAm / sajjaGgamasthAvarayostIrthayoH sevanAphalam // 44 // dvIpasya madhyabhAge'sya, catuSke vidizAM sthitAH / catvAro'nye ratikarA, girayaH sarvaratnajAH / / 45 / / yojanAnAM sahasrANi, te dazAyatavistRtAH / sahasramekamuttuGgA, AkRtyA jhallarInibhAH // 43 // sArddhe de yojanazate, bhUmagnAH pariveSataH / ekatriMzatsa Jain Educationational 14 jainelibrary.org Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze hasrANi, trayoviMzA ca SaTzatI // 47 // tebhyo lakSaM yojanAnAmatikramya caturdizam / jambUdvIpasamA rAja-1 mahotsavaH 24 sarge dhAnyaH prtyekmiiritaaH||48|| tatra dakSiNapUrvasyAM, sthitAdatikarAcalAt / prAcyAM padmAnAmadevyAH, prajJaptA ratikarAH naralokaba- sumanAH purI // 49 // zivAdevyA dakSiNasyAM, purI saumanasAbhidhA / arciAlI pratIcyAM sthAcchacIdevyA rAjadhAnya: hirbhAge mahApurI // 50 // uttarasyAM maJjunAmnyA, rAjadhAnI mnormaa| dakSiNapazcimAyAMca, sthitAdratikarAdatha ||51||aalaa pUrvasyAmamalAdevyA, bhUtA nAma mahApurI / bhUtAvataMsakA yAmyAmapsaro'bhidhabhartRkA // 52 // pratIcyAM nava-16 // 297 // mikAyA, gostUpAkhyA mahApurI / syAduttarasyAM rohiNyA, rAjadhAnI sudarzanA // 53 // aSTApyevaM rAjadhAnyonayordizAM catuSTaye / aSTAnAM mukhyadevInAM, vajrapANeH sureshituH||54|| atha cottarapUrvasyAM, yo'sau ratika-2 rAcalaH / kRSNAdevyAstataH prAcyAM, purI nandottarAbhidhA // 55 // dakSiNasyAM kRSNarAjyA, devyA nandAbhi dhA purI / pazcimAyAM tu rAmAyAH, puryuttarakurAbhidhA // 56 // udagrAmarakSitAyAH, purI devakurAbhidhA / yo'pyusattarapazcimAyAM, zailo rtikrsttH||57|| vasudevyA rAjadhAnI, prAcyAM ratnAbhidhA bhavet / yAmyAM tu vasu guptAyA, ratnoccayAbhidhA purI // 58 // pratIcyAM vasumitrAyAH sarvaratnAbhidhA purI / vasundharAyAzcodIcyAM, nagarI ratnasaMcayA // 59 // etA IzAnendradevIrAjadhAnyo'STa pUrvavat / ekaikArhacaityalabdhasuSamAH ssoddshaapymuuH|| // 297 // // 60 // ityarthataH sthAnAGgAdiSu / matAntare tattarAzAsaMbaddhau yAvubhau girI / tayoH pratyekamaSTAsu, dikSvIzAna-1 sureshituH||6||mhissiinnaaN rAjadhAnyo'STAnAmaSTASTa nishcitaaH| evaM ca yaamydisNbddhyortikraagyoH||32|| Jain Education a l For Private & Personel Use Only ainelibrary.org 101 Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyekamaSTAsu dikSu, vajrapANebiDaujasaH / indrANInAM rAjadhAnyo'STAnAmaSTASTa nishcitaaH||63|| tathoktaM jinaprabhasUrikRte nandIzvarakalpe-"tatra dvayo ratikarAcalayodakSiNasthayoH / zakraspezAnasya punaruttarasthi tayoH pRthak // 64 // aSTAnAM mahAdevInAM, rAjadhAnyo'STa dikSu taaH| lakSAbAdhA lakSamAnA, jinaaytnbhuuraassitaaH||65|| sujAtA ca saumanasA, cArciAlI prabhAkarA / padmA zivA zacyaMjane, bhUtA bhUtAvataMsikA // 66 // gostupAsudarzane apyamalApsarasau tathA / rohiNI navamI cAtha, ratnA ratnocayApi ca // 67 // sarvaratnA ranasaMcayA vasurvasumitrikA / vasubhAgApi ca vasundharAnandottare api // 68 // nandottarakururdevakuruH kRSNA tato'pi ca / kRSNarAjIrAmArAmarakSitAH praakkrmaadmuuH|| 69 // ityAdi / sthaapnaa| SoDazaivaM rAjadhAnIcaityAni prAktane mate / matAntare punadvAtriMzadetAnIti nirNayaH // 7 // tathAha nandIzvarastotrakAra:ia vIsaM bAvannaM ca jiNahare girisiharesu saMthuNimo / iMdANirAyahANisu battIsaM solasa va vaMde // 71 // " etatsarvamapyarthato nandIzvarastotraM sarva sUtrato'pi yogazAstravRttAvapyasti / dIpotsavAmAvAsyAyA, Arabhya pratyamAdinam / apoSaNaM vitanvAnA, varSa yAvanirantaram // 72 // bhattyA zrIjinacaityAnAM, kurvanto vandanA-18 |canam / nandIzvarastutistotrapAThapAvitamAnasAH // 73 // bhavyA nandIzvaradvIpamevamArAdhayanti ye / te'rjaya-1 ntyArjavopetAH, zreyasI zrAyasIM zriyam // 74 // 1 dvayovaimAnikendrayoH poDazendrANyaHjyotiSkavyantarendrANyo'pi tAvatya ityekaikapakSobhayapakSayozca vivakSAyAM na virodhaH / Jain Educa lamational For Private & Personel Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 24 sarge naralokabahirbhAge rAjadhAnyA nandIzvaro dAdayaH // 298 // itthaM vyAvarNitarUpaM, dvIpaM nandIzvarAbhidham / tiSThatyAveSTya parito, nandIzvarodavAridhiH // 7 // sumanaHsumanobhadrau, surau samRddhimattayA / nandIzvarau tatsaMbandhi, jalamasyetyasau tathA // 76 // lagnaM nandIzvare dvIpe, jalaM vA'syetyaso tthaa| asau nandIzvaradvIpAdvArddhirdviguNa vistRtaH // 77 // enamAveSTya paritaH, sthito dviipo'runnaabhidhH| nandIzvarAbdherdiguNaviSkambho'sau niruupitH||78|| asau nijaadhiishvryorshokviitshokyoH| surayoHprabhayA rktkaantivaadrunnaabhidhH||79|| yadaitatparvatAdInAM, sadajraratnajanmanAm / prasaradbhiH| prbhaajaalairrunntvaattthaabhidhH|| 8 // aruNodAbhidho vArddhirenamAvRttya tiSThati / vistArato'ruNadvIpadviguNaH parato'pyasau // 81 // subhdrsumnobhdraabhidhyoretdiishyoH| bhUSaNAbhAbhiraruNaM, jalaM yasyetyaso tathA // 82 // yadvA'ruNadIpaparikSepyamuSyodakaM sphurat / tato'ruNodAbhidhAnaH, prasiddho'yaM payonidhiH // 83 // evamanyevapi jJeyA, niHzeSadvIpavArddhiSu / vyAsadvaiguNyanAmArthoM, svAminazca svayaM zrutAt // 84 // tato'ruNavaro dIpastamapyAzritya tiSThati / pArAvAro'ruNavaro, mahAbhogIva sevadhim // 85 // enaM dIpo'ruNavarAvabhAsaH pariSevate / AliGgatyaruNavarAvabhAsastaM ca vAridhiH // 86 // tatazca kuNDaladvIpo, medinyA iva kuNDalam / ayaM tripratyavatArApekSayA dvAdazo bhavet // 87 // sthAnAGgatRtIyasthAnavRttau ca aruNAdInAM tripratyavatAramanAzrityAyamekAdazo'bhihitaH, tathAhi-"jaMbUdIvo 1 dhAyai 2 pukkharadIvo 3 a vAruNivaro 4 ya / khIravarovi ya dIvo 5 ghayavaradIvo ya 6 khodavaro 7 // 88 // naMdIsaro a8 aruNo 9 aruNovAo ya 10 kuMDala // 298 // 27 Jain Education elelonal K inelibrary.org Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varo ya 11 / taha saMkha 12 ruaga 13 bhuavara 14 kusa 15 kuMcavaroya to 16 dIvo // 89 // " iti kramApekSayaikAdaze kuNDaladvIpe" ityuktaM, evaM bhagavatIzatakacaturthoddezakavRttAvapyayamekAdazo'bhihita iti, tattvaM bahuzrutA vidnti||asmiNshc kunnddlgirirmaanussottrvtsthitH| yojanAnAM dvicatvAriMzataM tuGgaH sahasrakAn // 9 // sahasramekaM bhUmagno, mUle madhye tathopari / vistIrNo'yaM bhavecchailo, mAnuSottarazailavat // 91 // caturdizaM catudvArAzcatvAro'tra jinaalyaaH| caturgatibhavAraNyabhrAntAGgivizramA iva // 92 // sarvameSAM kharUpaM tu, nandIzvarAdricaityavat / paarve'thaabhyntre'syaadrerdkssinnottryordishoH||93 // catvArazcatvAra eva, pratyekaM santi bhUdharA somymvaishrmnnvrunnprbhsNjnykaaH||94 // aSTApyete ratikaraparvatAkRtayo matAH / udvedhocava visskmbhairuddaamraamnniiykaaH||95|| ekaikasyAtha tasyAdre, rAjadhAnyazcaturdizam / jambUdvIpa iva dvAtriMzadetA vistRtAyatAH // 96 // somA somaprabhA zivaprAkArA nalinApi ca / rAjadhAnyo gireH somaprabhAtyAcyAdiSu sthitAH // 97 // vizAlAtivizAlA ca, zayyAnabhA tthaa'mRtaa| yamaprabhagireretA, rAjadhAnyazcaturdizam // 98 // bhavatyacalanaddhAkhyA, samakasA kuberikA / dhanaprabhA vaizramaNaprabhazailAcaturdizam // 99 // varuNaprabhazailAca, varuNA varu-|| NaprabhA / puyeMpAcyAdiSu dikSu, kumudA puNDarI kiNI // 300 // dakSiNasyAM ca yA etA, nagaryaH ssoddshoditaaH| caturNA lokapAlAnAM, tAH saudharmendrasevinAm // 1 // uttarasyAM punarimA, yAH SoDaza nirUpitAH / caturNA lokapAlAnAM, tA IzAnendrasevinAm // 2 // tathoktaM dvIpasAgaraprajJaptisaMgrahaNyAM-"kuMDalanagarasa anbhaMtara Jan Educatio nal For Private Personel Use Only jainelibrary.org IO Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 24 sarge naralokabahirbhAge // 299 // |20 pAse haMti raayhaanniio|sols dakikhaNapAse solasa puNa uttare pAse // 1 // " ityAdi bhagavatItRtIyazatA kuNDalagiSTamoddezakavRttau / evaM ca parito bhAti, kuNDalodaH pyonidhiH| taM kuNDalavaro dvIpaH, parikSipyAbhitaH riH ttsNsthitH||3|| syAtkuNDalavarodAbdhistato dvIpaH sthito'bhitH| kuNDalavarAvabhAsastannAmAgre pyonidhiH||4|| khyAvicAagre zaGkAbhidho dvIpaH, shngkvaaddhiprisskRtH| tataH zaGkavaro dvIpastataH zahavaro'mbudhiH // 5 // dviipsttH| zavarAvabhAsa iti vishrutH| sa viSvagaJcitaH zavarAvabhAsavArdhinA // 6 // tato'gre rucakadvIpa, eSa cASTAdazo bhavet / tripratyavatAramate'nyathA dvIpastrayodazaH // 7 // aruNAdInAM dvIpasamudrANAM tripratyavatArazca jIvAbhigamasUtravRttyAdau savistaraM spaSTa eva, jIvAbhigamacUrNAvapi-"aruNAdIyA dIvasamuddA tipaDoyArA yAvatsUryavarAvabhAsa' ityuktamiti jJeyaM, saMgrahaNIlaghuvRttyabhiprAyeNa tvayaM rucakadvIpo'nizcitasaMkhyAko'pi, jaMbUdhAyai pukkharetyAdi saMgrahaNIgAthAyAM 'ruNavAyatti' padenAruNAdInAM tripratyavatArasya sUcitatvAt , kuMDala-17 varAvabhAsAtparaM saMkhyAkrameNAnabhidhAnAca, tathA ca tadgrantha:-"etAni ca jambUdvIpAdArabhya krameNa dvIpAnAM nAmAni, ata UdhvaM tu zaGkAdinAmAni yathA kathaMcita, paraM tAnyapi tripratyavatArANI"tyAdi, jambUdIpaprajJapsivRttI tu ekenAdezena ekAdaze dvitIyAdezena trayodaze tRtIyAdezena ekaviMze rucakadvIpe ityuktamiti jJeyaM, jIvasamAsavRttau tu IkSurasasamudrAdanantaraM nandIzvaro dvIpaH 8 aruNavaraH 9 aruNAvAsaH 10 kuNDalavaraH 11 zaMkhavaraH 12 rucakavaraH 13 iti, anuyogadvAracUrNyabhiprAyeNa trayodazo rucakavaraH, anuyogadvArasUtre 19 // 28 Scene JainEducationalitional ainelibrary.org Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tvaruNAvAsazaGkhavaradvIpo likhitau na dRzyete, atastabhiprAyeNaikAdazo rucakavaraH, paramArtha tu yogino vida-15 ntIti / tathA jIvasamAsavRttyabhiprAyeNa jambUdvIpAdayo rucakavaraparyantA dvIpasamudrA nairantaryeNAvasthitA nAmataH pratipAditAH, ata UdhvaM tu bhujaMgavarakuzavarakrauMcavarA asaGkhyeyatamA asaMkhyeyatamA iti dhyeyaM / dvIpasyAsya bahumate, varttate vlyaakRtiH| parvato rucakAbhikhyaH, sphArohAra ivollasan // 8 // yojanAnAM sahasrANi, cturshii|timucchitH| mUle daza sahasrANi, dvAviMzAni sa vistRtH||9|| madhye sapta sahasrANi, trayoviMzAni vistRtH| caturvizAMzca caturaH, sahasrAn mUrdhni vistRtH||10|| evaM mahAparvatAH syuH, kunnddlaakRtystryH| mottaraH kuNDalazca, tathA'yaM rucakAcalaH // 11 // tathoktaM sthAnAGge-"tato maMDaliyapacatA paM0, taM0-mANusuttare kuMDalavare ruagavare" turye sahasra mUya'sya, madhye catamRNAM dizAm / asti pratyekamekaikaM, sundaraM siddhamandiram // 13 // tAni catvAri caityAni, nandIzvarAdricaityavat / svarUpatazcatasRNAM, tilakAnIva dikazriyAm // 14 // caityasya tasyaikaikasya, pratyekaM paarshvyoiiyoH| santi catvAri catvAri, kUTAnyabhraSAni vai|| 15 // vidikSu tasyaiva 9 mUrdhni, syAccaturthe sahasrake / ekaikaM kUTamuttuGgamabhaGgurazriyA'zcitam // 16 // SaTtriMzatyeSu kUTeSu, tAvatyo dikkumArikAH / vasaMti tAzcatasrastu, dvIpasyAbhyantarAIke // 17 // tathoktaM SaSThAGge mallayadhyayanavRttI-"majjhimarua. 1 zrImadbhirabhayadevasUrimiH tripratyavatAratAyA avivakSA yathA sUcitA kuNDalasthAne tathA'tra grahaNe na virodhaH ko'pi, anuyoga16 sUtre tu gAthAbandhAnulomyena 'paramANu' iti gAthAyAM ucchkSNa zlakSNikAdInAmivAgrahaNaM, dvAdazatA tu na kathaMcanApi. Jain Educa t ion TOMw.jainelibrary.org Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 24 sarge naralokabahirbhAge 15 // 30 // gavatthavvA' ityatra rucakadvIpasyAbhyantarAIvAsinya" iti, evamAvazyakavRttyAdiSvapi, jambUdvIpaprajJaptivRttau tu kuNDalavaracaturvizatyadhikacatuHsahasrapramANe rucakagirivistAre dvitIyasahasra caturdigvatiSu kUTeSu pUrvAdidikkrameNa parvataH devAcatasro vasantI"tyuktamiti jJeyaM, ayaM ca rucakadvIpo, ruckaabdhiprisskRtH| dvIpo'ne ruckvrstaahaapaatho-didviipaadghisNyutH||18|| tato'gre rucakavarAvabhAsadvIpa issyte| pariSkRto'sau rucakavarAvabhAsavAcinA // 19 // eva-ISI yazca mabdhiH sUryavarAvabhAso'nte tataH param / devadvIpaH sthito devavArddhizcAveSTya taM sthitaH // 20 // nAgadvIpastama-18 bhito, nAgAndhizca tataH param / yakSadvIpastadagre ca, yakSodavAridhistataH // 21 // bhUtAbhidhastato dvIpastato bhUtodavAridhiH / svayaMbhUramaNadvIpaH, svayaMbhUramaNAmbudhiH // 22 // ante sthitaH sarvaguruH, kroDIkRtyAkhilAnapi / pitAmaha ivotsnggkriiddtputrprmprH||23|| Asevito'sau jaladhirjagatyA, vRddhaH patiH satkulabhAryayeva / balIpinaddhaH palitAvadAtastaraGgalekhAdhikaphacchalena // 24 // lokaM parItyAyamalokamAptamivotsuko loltromickaiH| tasthau ca ruddhaH priyayA jagatyA, lokasthiticchedakalaGkabhIteH // 25 // (indravajrA)tasyAH purastvavilayA valayA dhanAbdhimukhyA mithaH samuditA uditA ditaadhaiH| ye rakSayanti parito'lamalokasaGgAda, ratnaprabhAM kulavadhUM sthavirA ivocaiH // 26 // (vasanta) vizvAzcaryadakIrtikIrtiH sargaH pUrti miyAya saMprati // 30 // caturvizo nisrgaajvlH||27|| iti zrIlokaprakAze caturvizatitamaH srgH| graMthAgraM 427 / 1 bahirvartinInAM caturthe sahasra abhyantaravAsinInAM tu dvitIye sahasre'vasthAnaM syAt tadA na virodhaH / 25 Jan Educati onal For Private 3 Personal Use Only sA Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lo. pra.51 atha lokaprakAze paJcaviMzaH sargaH / // athaitasminneva tiryagaloke sadA pratiSThitam / vakSye carAcaraM jyotizcakraM gurUpadezataH // 1 // merumadhyASTapradezasvarUpAt samabhUtalAt / saptotpatya yojanAnAM zatAni navatiM tathA // 2 // jyotizcakropakramaH syAdatItyorddha tataH param / dazAkhyaM yojanazatameti sampUrNatAmidam // 3 // ekAdazaikaviMzAni, yojanAnAM zatAnyatha jyotizcakre bhramatyarvAkU, cakravAlena merutaH // 4 // tiSThatyalokatazcArvAga, jyotizca sthirAtmakam / ekAdazaiyojanAnAM, nanvekAdazabhiH zataiH // 5 // evaM tat sarvato merornyanArddharajjuvistRtam / dazADhyaM yojanazataM syAt sarvatrApi meduram // 6 // anyAnyakASThAzrayaNAdAvRttAbhirnirantaram / ghaTIkAbhiharantIbhirjanajIvAtujIvanam // 7 // labdhAtmalAbhAM divasanizAmAlAM subibhratam / kurvantaM phalaniSpatti, viSvaka kSetrAnusAriNIm // 8 // nAnArakasthitiyutaM, narakSetrorukUpake / kAlAraghahaM bhramayantyarkacandrAdidhUrvahAH // 9 // tribhirvizeSakam // jyotizcakrasyAsya tArApaTalaM syAdadhastanam / yojanAnAM saptazatyA, sanavatyA samakSiteH // 10 // yojanairdazabhistasmAdUrddha syAtsUramaNDalam / aSTabhiryojanazatairetaca samabhUtalAt // // 11 // azItyA yojanaiH sUramaNDalAcandramaNDalam / aSTazatyA yojanAnAM sAzItyedaM samakSiteH // 12 // navatyA ca yojanaistattArAvRndAdadhastanAt / viMzatyA yojanaizcandrAttArAvRndaM tathorddhagam // 13 // navabhiryojanazataiH, samakSiteradhastanAt / tArA Jain Education/lational 10 13 jainelibrary.org Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 25 sarge | jyotiSkAH // 301 // vRndAddazopetazatena ca bhavedidam // 14 // atra saGgrahaNIvRttyAdAvayaM vizeSa:- catvAri yojanAnIndorgasvA nakSatramaNDalam / caturbhiyajanaistasmAdudhAnAM paTalaM sthitam // 15 // tribhizca yojanaiH zukramaNDalaM budhamaNDalAt / yojanaistribhiretasmAt syAdvAcaspatimaNDalam // 16 // gurUNAM paTalAgaumamaNDalaM yojanaistribhiH / tribhizca yojanai bhaumAt, syAcchanaizcaramaNDalam // 17 // viMzatyA yojanairetat sthitaM zazAGkamaNDalAt / navabhiryojanazataiH sthitaM ca samabhUtalAt // 18 // tathA''ha saGgrahaNI - " tAraravicaMdarikkhA buhasukkA jIvamaMgalasaNIyA / sagasayanaua dasa asIha cara cara kamaso tiA causu // 19 // " jambUdIpaprajJativRttAvapi - zatAni sapta gatvorddha, yojanAnAM bhuvastalAt / navatiM ca sthitAstArAH, sarvAdhastAnnabhastale // 20 // tArakApaTalAgatvA, yojanAni dazopari / surANAM paTalaM tasmAdazItiM zItarociSAm // 21 // catvAri tu tato gatvA, nakSatra paTalaM sthitam / gatvA tato'pi catvAri, budhAnAM paTalaM bhavet // 22 // zukrANAM ca gurUNAM ca bhaumAnAM mandasaMjJinAm / trINi trINi ca gatvorddha, krameNa paTalaM sthitam // 23 // iti // gandhahastI tvAha - "sUryANAmadhastAnmaGgalAzcarantI"ti, haribhadrasUriH punaradhastane bharaNyAdikaM nakSatramuparitane ca khAtyAdikamastItyAha tathA ca taDIkA - "sattahiM nau ehiM uppiM heDillo hoi talotti, bharaNimAi joisapayaro bhavatItyarthaH, tathoparitalaH svAtyuttaro jyotiSAM pratara iti, tattvaM punaH kevalino vidantIti saGgrahaNIvRttau, yogazAstra caturthaprakAzavRttA 1 pUrvaM paTalazabdena sthiteruktatvAd atra sUryacArApekSeNoktena pAThena tArakAdInAM cAro'niyata iti na virodhaH / Jain Education national jyotiSkasamabhUtala yorantaraM sing // 301 // 25 26 jainelibrary.org Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vapi, atra sarvopari kila khAtinakSatraM sarveSAmadho bharaNinakSatraM sarvadakSiNo mUlaH sarvottarazcAbhIcirityuktamiti jJeyam // nakSatrapaTale sarvAntaraGgamabhijidbhavet / yadyapyabhijidAdIni, dvAdazAntaramaNDale // 24 // caranti cAramukSANi, merordizi tthaapydH| zeSaikAdazanakSatrApekSayA'ntaH pravartate // 25 // tadvanmUlaM sarvabAyaM, yadyapyaSTamamaNDale / bahizcarANyuDUni syurmagazIrSAdikAni SaT // 26 // tathApyaparabAhyApekSayA'mbhonidhedizi / kiJcidvahistAcarati, tatastAdRzamIritam // 27 // jyotizcakradazopetazatayojanamedure / nakSatrapaTalAMzo yshcturyojnmedurH||28|| tasyoparitale khAtirbharaNI syAdadhastale / evaM nakSatrapaTalaM, ciTThazcaturbhiraGkitam // 29 // idamarthato jambUdvIpaprajJaptivRttau / carajyotizcakragatA, api proktA dhruvA sthirAH tapArzvavartinastArAstAnevAnubhramanti ca // 30 // jyotizcakre carantyasmin , jyotiSkAH paJcadhA suraaH| vimAnaiH svaishcndrsuurygrhnksstrtaarkaaH|| 31 // pazcAnAmapyathaiteSAM, vimAnAnyanukurvate / saMsthAnena kapitthasya, phalamuttAnamarddhitam // 32 // nanu jyotirvimAnAni, kapitthA.kRtIni cet / sUryacandravimAnAnAM, sthUlAnAmapi tAdRzAm // 33 // bADhamastu dUratayA, mastakoparivartinAm / vartulatvapratibhAso'yovartiSu janeSvayam // 34 // yatkapitthaphalA-1 IsyApyUrddha dUraM kRtsthiteH| parabhAgAdarzanato, vartulatvamavekSyate // 35 // kintUdayAstasamaye, tiryaka cakamaNe katham / na tathA tAni dRzyante, tiryakakSetrasthitAnyapi ? // 36 // anocyate-sAmastyena kapitthAIphalAkArANyamUni na / kintvamISAM vimAnAnAM, pIThAni tAdRzAnyatha // 37 // prAsAdAzcaitadupari, tathA kathaMcana Deo Jain Educati o nal For Private Personel Use Only ainelibrary.org Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 25 sarge jyotiSkAH // 302 // sthitAH / yathA pIThaH sahAkAro, bhUmnA vartulatAM shryet||38|| ekAntataH samavRttatayA tu duurbhaavtH| candrAdi-1 nakSatrAdimaNDalAkAro, janAnAM pratibhAsate // 39 // tathAhuH vizeSaNavatIkArA:-"addhakaviTThAgArA udayatthamaNammisthAnaM vikaha na dIsaMti / sasisUrANa vimANAI tiriyakhettaTThiyAiM ca // 1 // uttANaddhakaviTThAgAraM pIDhaM tadavari paasaao| vahAlekheNa tao samavaha duurbhaavaao||2|| vizeSazcAtra prajJApanAsUtre-"je ya gahA joisammi cAraM caraMtikArAH vikeU agatiratiyA aTThAvIsativihANakkhattadevagaNA(te) NANAsaMThANasaMThiyA ya," jIvAbhigamavRttAvapi-tathA | kambhAdi ye grahA jyotizcakre cAraM caranti ketavo ye ca bAhyadvIpasamudreSvagatiratikA ye cASTAviMzatidevanakSatragaNAste sarve'pi nAnAvidhasaMsthAnasaMsthitAH, cazabdAttaptatapanIyavarNAzca // ekasya yojanasyAMzAnekaSaSTisamudbhavAn / SaTpaJcAzatamindoH syAdvimAnaM vistRtAyatam // 40 // aMzAnetAdRzAnaSTAviMzati tat samucchritam / sarve jyotirvimAnA hi, nijavyAsArddhamucchritAH // 41 // aSTacatvAriMzataM prAguktAMzAn vistRtAyatam / vivakhanmaNDalaM bhAgA~zcaturviMzatimucchritam // 42 // vizeSatastu-caturdaza zatAnyaSTaSaSTiH krozAstathopari / dhanuHzatA saptadaza, caturyuktAH karatrayam // 43 // aGgulAH paJcadaza ca, catvAraH sAdhikA yavAH / tatAyataM cndrbimbmutsedhaanggulmaantH||44|| zatAni dvAdazaikonaSaSTiH krozAstathopari / cApA dvAtriMzatrihastI, trayo'GgulAzca // 302 // saadhikaaH||45|| tatAyataM suurybimbmutsedhaanggulmaantH| parikSepastu vijJeyaH, khayamevAnayordvayoH // 46 // prmaannaangguljkroshdvymaaytvistRtaaH| syumehANAM vimAnAste, krozamekaM samucchritAH // 47 // nakSatrANAM Jain Education For Private Personel Use Only hinelibrary.org Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAnAzca, krozamAyatavistRtAH / krozArddhamucchritAH proktAH pramANAGgulamAnataH // 48 // pramANAGgulajeSvAsa sahasrAyatavistRtAH / tArAvimAnAH syuH paJcazatacApasamucchritAH // 49 // etacca tArAdevAnAmutkRSTasthitizAlinAm / parImANaM vimAnAnAM, jaghanyAyurjuSAM punaH // 50 // vimAnA dhanuSAM paJca, zatAnyAyatavistRtAH / teSAmarddhatRtIyAni, zatAni punarucchritAH // 51 // tathA ca tattvArtha bhASyam - "sarvotkRSTAyAstArAyA arddhakrozo jaghanyAyAH paJca dhanuHzatAni, viSkambhArddhavAhalyAzca bhavanti sarve," narakSetrAttu parato, mAnameSAM yathAkramam / etadarddhapramANena, vijJeyaM sthAyinAM sadA // 52 // tathoktam - " narakhettAu bahiM puNa apamANA TiyA nicca" yogazAstre caturthaprakAzavRttau tu "mAnuSottarAtparatazcandrasUryA manuSyakSetrIyacandrasUryapramANA" ityuktamiti jJeyam, nirAlambAnyanAdhArANyavizrAmANi yadyapi / candrAdInAM vimAnAni caranti svayameva hi // 53 // tathApIdRkSA bhiyogyanAmakarmAnubhAvataH / sphAritaskandhazirasaH, siMhAdyAkAradhAriNaH // 54 // apareSu sajAtIyahI najAtIyanA kiSu / nijasphAtiprakaTanAdatyantaM prItacetasaH // 55 // sthitvA sthitvA'dho vahante, nirjarA AbhiyogikAH / tadekakarmAdhikRtAH, sarvadA'khinnamAnasAH // 56 // tribhirvizeSakam // pratyakSaM vIkSyamANatvAnna caitannopapadyate / asminmanuSyaloke'pi, kecidyathA''bhiyogikAH // 57 // tAdRkkarmAnubhAvenAnubhavanto'pi dAsatAm / sajAtIyetareSUccairdarzayantaH svavaibhavam // 58 // khyAtasya neturasya 1 kSetramAnamapekSya candrasUryamAnArthametat na tvatra vimAnAyAmAdyatideza iti / Jain Education national 10 13 jainelibrary.org Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // nIco gomAgyanAmakarmodayAca ni kAmAnAni lokasthityA kAdaM kurvanti harSitAH // lokaprakAza smA, saMmatA iti sammadAt / rathAdilagnA dhAvantaH, sevante khamadhIzvaram // 59 // tribhirvizeSakam // nIco-bahiyoti tta mAni kRtyAni, proktAni svAminA manAka / dhAvantaH paJcaSA ekapade kurvanti harSitAH // 6 // tathAha tattvA-IS kamAna siMjyotiSkAH rthabhASyam-"amUni ca jyotiSkavimAnAni lokasthityA prasaktAvasthitagatInyapi RddhivizeSadarzanArtha- hagajavAha mAbhiyogyanAmakarmodayAca nityaM gatiratayo devA vahantI"ti / tatrApInduvimAnasya, pUrvasyAM subhgaanimaaH|nvrnnnN ca // 303 // gokSIraphenazItAMzudadhizaGkatalojvalA: // 61 // tIkSNavRttasthirasthaladaMSTrAGkaravarAnanAH / raktotpaladalAkA ralolA lalitatAlavaH // 62 // kSaudrapiNDapiMgalAkSAH, puurnnoruskndhbndhuraaH| sallakSaNakhacchasaTAra, pucchAtuccha-18|| zriyodbhaTAH // 63 // tpniiymyprauddhcitryokrkyntritaaH| salIlagatayaH sphArabalavIryaparAkramAH // 64 // 18| 20 siMhanAdaiH kRtAhAdaiH, pUrayanto dizo daza / catuHsahasrapramitA, vahanti siMha nirjraaH|| 35 // paJcabhiH kulakam // dakSiNasyAM sthUlavajramayaM kumbhasthalodbhurAH / khairaM kuNDalitoddaNDazuNDAmaNDalamaNDitAH // 66 // tpniiymyshrotraashclcaavlycnycvH| suvarNakhacitaprAntasahantamuzaladvayAH // 6 // bhUrisindUrazirasazcalacAmaracAravaH / suvarNakiGkiNIkIrNamaNiveyakograbhAH // 18 // rUpyarajulasaghaNTAyugaladhvanimaJjulAH / vaiDUryadaNDoddaNDAMzutIvravajramayAGkuzAH // 69 // punaH punaH parAvRttapucchapuSTA mahonnatAH / kUrmAkArakramA valgugatayaH sphaarvikrmaaH||7|| vimAnAni zazAGkAnAM, vahanti gjnirjraaH| ghanavanmaca garjantazcatuHsahasrasammitAH // 303 // & // 71 // SaddhiH kulakam // pratIcyAM subhagA: zvetA, dRpyatkakudasundarAH / ayodhanaghanasthUlatanavaH pUrNalakSaNA: 27 25 Jain Education a For Private & Personel Use Only Alainelibrary.org Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 72 // atyantakamanIyauSThAH, kmressnnnitaannaa| suligghalomAtayaH, pInavRttakaTItaTAH // 73 // supArdhA mAMsalaskandhAH, prlmbpucchpeshlaaH| tulyAtitIkSNazRGgAgrA, nAnAgativizAradAH // 74 // sapanIyodbhataji. hAtAlabo vajajilkhurAH / sphATikasphAradazanA, gmbhiirorjitgrjitaaH||75|| sauvarNabhUSaNA ratnakikiNImAlabhAriNaH / catuHsahasrasaGkhyAstAnyugRhanti vRssaamraaH|| 76 // paJcabhiH kulakam / / udIcyAM suprabhAH zvetA:, yuvAna: piibroshtaaH| mallikApuSpazubhrAkSA, sAkSAttAkSyAMgrajA iva // 77 // abhyastanAnAgamanA, javanA: |pavanA iva / dhaavnollaankriiddaakuuhnaadijitshrmaaH||78|| lakSaNopetasarvAGgA, zastavistIrNakesarA vyaJja-18| yantazcalaspucchacAmareNAzvarAjatAm // 79 // tapanIyakhurAjihvAtAlabaH sthaaskaadibhiH| ramyA rsmyairvkllaadaadissibhuussnnaiH|| 80 // harimelakagucchena, mUrdhni nirmitazekharAH / harSaheSitahelAbhiH, pUrayanto'bhito'mbaram // 81 // catvAryeva sahasrANi, hayarUpabhRtaH surAH / sudhAMzUnAM vimAnAni, vahanti muditAH sadA ||82||ssbhiH kulakam // sUryodayAGkitA prAcI, yathA'nyadehinAM tathA / jyotiSakANAM nizcitai, na sambhavati yadyapi // 83 // candrAdInAM tathA'pyeSAM, yA diggantumabhIpsitA / sA prAcI syAnimittaH, kSutAdI kalpyate yathA // 84 // tatastadanusAreNa, dizo'myA dkssinnaadikaaH| vimAnavAhinAmeva, suuktHpraardigvinishcyH||85|| SoDazaivaM sahasrANi, kRtsiNhaadimuurtyH| vimAnAnyamRtAMzUnAM, vahanti bidazAH sadA // 86 // anenaiva vikrameNa, vimAnAn bhAkhatAmapi / vahamtyetAvanta eva, siMhAdyAkRtayaH suraaH|| 87 // vahanti ca vimAnAni, grahANAM In 1 // catvAdiyAGkitA prAgantumabhIsivimAnavAhita ESTY For Private Personal use only rainelibrary.org Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 25 sarge jyotiSkAH // 304 // tAdRzAH surAH / dve dve sahasre pratyAzaM, sahasrANyaSTa te'khilAH // 88 // udahanti ca nakSatravimAnA~ stAdRzAH surAH / sthitAH pratyAzamekaikaM, sahasrapramitAH sadA // 89 // samudvahanti pratyAzaM, paJcapaJcazatAH sthitAH / tArakANAM vimAnAni, siMhAyAkRtayo'marAH // 90 // sarvebhyo mandagatayaH, zazAGkAH zIghragAstataH / tigmatviSo grahAstebhyaH khyAtAH satvaragAminaH // 99 // vizeSastveSa tatrApi, sarvAlpagatayo budhAH / tebhyaH zukrAH zIghratarAstebhyo'pi kSitisUnavaH // 92 // prakRSTagatayastebhyaH, surAcAryAstato'pi hi / khyAtAH zanaizvarAH kSipragatayastattvavedibhiH // 93 // tebhyastvaritayAyIni, nakSatrANi tato'pi ca / tArakAH kSipragatayo, nirdiSTAH spaSTa - dRSTibhiH // 94 // sarvebhyo'pyevamalpiSThagatayo'mRtabhAnavaH / sarvebhyaH kSipragatayastArakAH parikIrttitAH // 95 // jambUdvIpe'tha tArANAmeSAM dvedhA mitho'ntaram / nirvyAghAtikamityekaM paraM vyAghAtasambhavam // 96 // tatra madhyasthazailAdivyavadhAyakanirmitam / vyAghAtikamantaraM syAdvitIyaM tu khabhAvajam // 97 // syAd dvidhaikaikamadhyetajjaghanyotkRSTabhedataH / evaM caturvidhaM tArAvimAnAnAM mitho'ntaram // 98 // tatra ca zatAni paJca dhanuSAM svAbhAvikaM jaghanyataH / utkarSato dve gavyUte, jagatsvAbhAvyatastathA // 99 // jaghanyato yojanAnAM, saSaTSaSTi zatadvayam / vyAghAtikamantaraM syAdbhAvanA tatra darzyate // 100 // catvAri yojanazatAnyuttuGgo niSadhAcalaH / kUTAnyasyopari pazJcazatatuGgAni tAni ca // 101 // viSkambhAyAmataH paJca, yojanAnAM zatAnyadhaH / madhyadeze punaH paJcasaptatyAkhyaM zatatrayam // 102 // uparyarddhatRtIyAni, zatAnyatha svabhAvataH / vimucya yojanAnyaSTASTaiteSAM Jain Educationtional vRSabhagajAH jyotiSka gatiH tArAntaraM ca 25 // 304 // 28 jainelibrary.org Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArzvayordvayoH // 103 // paribhramanti tArANAM, vimAnAni bhvetttH| teSAM prAguditaM vyAghAtikaM jaghanyamazAntaram // 104 // yojanAnAM sahasrANi, dvAdaza dve zate tthaa| dvicatvAriMzadadhike, jyeSThaM vyAghAtikAntaram // 105017 etattArAvimAnAnAM, syAnmerau vyvdhaayke| yadyojanasahasrANi, dazAsau vistRtAyataH // 106 // ekAdaza zatAnyekaviMzAnyasmAca duurtH| bhramantyubhayatastArAstataH syAduktamantaram // 107 // yadyapyUddha sanavateH, saptazatyA vyatikrame / merau yathoktau na vyAsAyAmau sambhavato ytH||108|| navaikAdazajA aMzA, yojnaanyekspttiH|| iyadbhaniSThaviSkambhAyAmAdatrAsya hIyate // 109 // paramuktamidaM khalponatAyA avivakSayA / anyathA pratyavasthAnaM, jJeyaM vA'sya bahuzrutAt // 110 // evaM jambUdvIpa eva, vijJeyaM tArakAntaram / lavaNAdhiprabhRtiSu, tvetaduktaM na dRzyate // 111 // tathoktaM saGkahaNIsUtre-"tArassa ya tArassa ya jaMbUdIvammi aMtaraM guruyN|" jambUdvIpaprajJatisUtre'pi-"jaMbuddIve NaM dIve tArAe 2 kevaie abAhAe aMtare paNNatte?" ityAdi / amI vimAnAH sarve'pi, samantataH prasRtvaraiH / atyujvalAH prabhApUrairdarIkRtatamo'GkarAH // 112 // AzcaryakRnnUnaratnakhaNavicchittizAlinaH / vaatodbhuutvaijyntiiptaakaakaantmaulyH|| 113 // chatrAticchatrakopetAH, svarNaratnavinirmitaiH / stUpi-IST kAzikharaiH zastAH, sukhasparzAH samantataH // 114 // vikakharaiH zatapatraiH, puNDarIkaizca puNDUkaiH / ratnA candra ramyAzca, vividhairmaNidAmabhiH // 115 // antrbhistpniiyvaalukaaprstttodbhttaaH| ratnastambhazatodazcanmarIci 1 sAmAnyena jyotiSAM merorabAdhA ekaviMzatyadhikaikAdazazatamitA, tArANAM kiMcidUrato'vasthAnAdvedamantaraM syAt / / Jain Educati o nal For Private Personel Use Only ainelibrary.org Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokprkaasheckrcaarvH||116||ttr svaskhavimAneSu, khasyotpAdAspadeSu c| utpadyante jyotiSikAH, svkhpunnyaanusaartH||117|||| tArAntaraM 25 sarge| jyotizcakrAdhipau tatra, mahAntau zazibhAskarau / sAmAnikasahasrANAM caturNAmAtmarakSiNAm // 118 // SoDa- jyotiSkajyotiSkAH zAnAM sahasrANAM, parSadAM tisRNAmapi / senApatInAM saptAnAM, sainyAnAmapi taavtaam||119||tthaa saparivArANAM, devadevIpa mahiSINAM catasRNAm / jyotirvimAnakoTInAmIzAte puNyazAlinau // 120 // tribhirvizeSakam // sabhAyAmabhyantarAyAmetayoH santi nAkinAm / aSTau sahasrANi palyopamA sthitizAlinAm // 121 // nirjarANAM saha-1 srANi, daza madhyamaparSadi / nyUnapalyopamA yuHzAlinAM guNamAlinAm // 122 // dvAdazAtha sahasrANi, devAnAM bAhyaparSadi / sAtirekapalyacaturvibhAgasthitidhAriNAm // 123 // devInAM zatamekaika, parSatkhasti tisRSvapi / tAsAM sthitiH kramAtpalyopamaturyalavo'dhikaH // 124 // eSa eva paripUrNo, dezanyUno'yameva ca / iyaM ca jIvAbhigamAtidiSTA''sAM sthitiH kila // 125 // jambUdvIpaprajJaptisUtrasaGghahaNyAdyabhiprAyeNa tu candrasUryavimAneSu jaghanyato'pi palyopamacaturthabhAga eva sthitiH kila ukteti jJeyam ||tumbaa tuTitA parvAbhidhA etA bhavantyatha / sUryendro sAmAnikAnAM, strINAmapi sabhA imAH // 126 // nanu parSatrayaM sarvasurendrANAM nirUpyate / vizeSastatra ka ivAntarmadhyabAhyaparSadAm ! // 12 // atra brUmaH-zIghramabhyantarA parSadAhRtopaiti naanythaa| prabhorA- 25 kAraNarUpaM, gauravaM sA yato'rhati // 128 // madhyamA parSadAtA'nAhUtA'pyupasarpati / sA madhyamapratipattiviSayo | // 305 // yadadhIzituH // 129 // anAhUtaiva bAhyA tu, parSadAyAti satvaram / kadApi nAyakAhAnagauravaM sA hi nArhati 27 Jain Educati o nal For Private Personel Use Only Olainelibrary.org Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 130 // yadvotpanne kAryajAte, prAgAlocayati prabhuH / yayA sphItadhiyA saMsat, sA'bhyantarA sagauravA // 131 // nirNItametadasmAbhiH kRte cAsminnayaM guNaH / etacca naiva karttavyaM, doSo'smin vihite hyayam // 132 // itthamAlocitaM pUrva, yayA saha prapazcayet / guNadoSodbhAvanAtsA, madhyamA nAtigauravA // 133 // AlocanA gauravAtu, bAhyA bAhyA bhavetsabhA / karttavyametadyuSmAbhirityAjJAmeva sA'rhati // 134 // cyute candre'thavA bhAnau, yAvannotpadyate'paraH / tAvadindravirahite, kAle tatsthAnaka sthitim // 135 // sAmAnikAH samuditAzcatvAraH paJca cottamAH / pAlayanti rAjyamiva, zUnyaM pradhAnapuruSAH // 136 // indrazUnyazca kAlaH syAjjaghanyaH samayAvadhiH / utkarSatazca SaNmAsAnityuktaM sarvadarzibhiH // 137 // tathoktaM jIvAbhigamasUtre jambUdvIpaprajJaptisUtre'pi - " tesi NaM bhaMte ! devANaM iMde cue se kahamiyANiM pakareMti ?" ityAdi / jyotiSkAH paJcadhA'pyete, devAzcandrAryamAdayaH / viziSTavastrAbharaNakiraNojjvalabhUghanAH // 138 // nAnAnUtnaratnazA limaulimaNDitamaulayaH / saundaryalakSmIkalitA, dyotante lalitadyutaH // 139 // tatra candramasaH sarve, prabhAmaNDalasannibham / mukuTAgre dadhatyaGka, sacandramaNDalAkRtim // 140 // sUryAstu cihnaM dadhati, mukuTAgrapratiSThitam / vivakhanmaNDalAkAraM, prabhAyA iva maNDalam // 149 // evaM khakhamaNDalAnukAricihnADhya maulayaH / zItogra bhAnuvajjJeyA, grahanakSatratArakAH // 142 // tathA ca tattvArtha bhASyam - "mukuTeSu ziromukkuTopagRhibhiH prabhAmaNDalakalpairujvalaiH sUryacandragrahanakSatratArAmaNDalairyathAsvaM | cirbirAjamAnA dyutimanto jyotiSkA bhavantI"ti, atra ziromukuTopa gRhibhiriti mukuTAgrabhAgavarttibhiriti / Jain Education national 5 10 14 jainelibrary.org Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze || granthAntare punaruktamate candrAryamAdayaH / svanAmAGkaprakaTitaM, mukuTaM mUrdhni vibhrati // 143 // tathoktaM jIvAbhi-parSadaH a. 25 sarge gamavRttI-"sarve'pi pratyekaM nAmAGkana prakaTitaM cihna mukuTe yeSAM te tathA, kimuktaM bhavati?-candrasya mukuTe candrama- taraMcihnAjyotiSkAH NDalaM lAJchanaM svanAmAGkaprakaTitaM, sUryasya sUryamaNDalaM, grahasya grahamaNDala" mityAdi, prajJApanAyAmapi, 'patteyanA- ni devyazca maMkapAyaDiyaciMdhamauDA' iti / uttaptasvarNavarNAGgA, sarve jyotiSikAmarAH / paJcavarNAH punaramI, tArakAH parikI-|| // 306 // |rtitaaH||144|| sarvebhyo'lparddhayastArAstebhyo nksstrnirjraaH| maharddhikA grahAstebhyo, bhavanti prcurcyH||14|| grahebhyo'pi vivakhanto, maharddhikAstato'pi ca / jyotizcakrasya rAjAno, rAjAno'dhikaRddhayaH // 146 // catasro'gramahiSyaH syuH, zItAMzostAzca naamtH| candraprabhA ca jyotsnAbhA'pyarciAlA prabhaGkarA // 147 // sAmprataM tu-etAH pUrvabhave'rakSupuryAM vRddhkumaarikaaH| candraprabhAdikhAkhyAnurUpAkhyapitRkAH smRtAH // 148 // candrazrIprabhRtikhAkhyAtulyAkhyamAtRkAH kramAt / puSpacUlAryakAziSyA:, zrIpAzcAt prAptasaMyamAH // 149 // kiJcidvirAdhya cAritramapratikramya pAkSikIm / kRtvA saMlekhanAM mRtvA, vimAne candranAmani // 150 // candrAgramahiSItvenotpannAH siMhAsaneSu ca / bhAnti khAkhyAsamAkhyeSu, bhartRsthityarddhajIvitAH // 151 // sUryAgramahiSINAmapyevaM caritamUhyatAm / kintu tA mathurApUryAmabhUvan pUrvajanmani // 152 // ekaikasyAH paTTadevyAH, pari- // 36 // vAraH pRthak pRthaka / catvAryeva sahasrANi, devInAmutkaratviSAm // 153 // evamuktapakAreNa, sapUrvAparamIlane / syuH patnInAM sahasrANi, ssoddshaanussnnrocissH|| 154 // tathaikaikA'gramahiSI, prAguktA zItarociSaH / bharddhastathA-19 28 Jan Educati o n For Private sPersonal use Only Kainelibrary.org Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidhAmicchAmupalabhya ratakSaNe // 155 // vilAsahAsalalitAn , salIlAdabhravibhramAn / devIsahasrAMzcaturaH, svAtmatulyAn vikurvayet // 156 // tathoktaM jIvAbhigamasUtre-"pabhU NaM tAo egamegA devI annAI cattAri devIsaha ssAI parivAraM viuvittae" iti| yattu jambUdvIpaprajJasisUtre "pabhU NaMtAo egamegA devI annaM devisahassaM viuviptte|" iti uktaM tadidaM matAntaraM jJeyam // tadetaccandradevasyAntaHpuraM parikIrtitam / siddhAntabhASayA caitattuTikA paribhASitam // 157 // uktaJca jIvAbhigamacUrNo-"truTikamantaHpuramapadizyate" iti| jyotiSkendrasya suurysyaapyevmntHpursthitiH| tAvAn devIparivAro, vikurvaNA'pi tAvatI // 158 // nAmnA'rkAgramahiSyastu, proktAstIrthakarairimAH / sUryaprabhA cAtapAbhA'thArciAliH prabhaGkarA // 159 // anenaantHpurpricchdnendudivaakrau| nityaM / parivRtI vastravimAnAntaryathAsukham // 160 // sudharmAyAM saMsadIndusUryasiMhAsane sthitI / hRdyAtodyanAda mitraigItaHsphItaizca naattkaiH||161|| bhunAnau divyaviSayopabhogAn bhaagybhaasurau| na jAnIto vyatItAni, saMvatsarazatAnyapi // 162 // na zaknutaH sudharmAyAM, paraM kartuM ratikriyAm / tatrAsannajinasakthyAzAtanAbhayabhIruko // 163 // santi yatra mANavakacaityastambhe khayambhuvAm / vAjrikeSu samudreSu, sakthIni zivamIyuSAm // 164 // tAni cendozca bhAnozca, pareSAmapi nAkinAm / vandanIyAni pUjyAni, stutyAni jinacaityavat // 165 // evaM grahANAM nakSatratArakANAmapi sphuTam / catasro'gramahiSyaH syuH, tAsAM nAmAnyamUni ca // 166 // vijayA vaijaST 1 svatantratayA cedvikurvaNaM khakArye tadA sahasraM, prabhoricchAM cAnusRtya pUrvoktamAnamiti. o.pra. 52 Jain Education nal IY For Private Personal Use Only Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze yantI ca, jayantI cAparAjitA / bhavantyamISAM sarveSAmapyataireva nAmabhiH // 167 // atha candravimAne'smin, | antaHpuraM 25 sargeza jaghanyA nAkinAM sthitiH| palyopamasya turyAMza, utkRSTA'tha nirUpyate // 168 // ekaM palyopamaM varSalakSeNaikena IS jinasakthI sAdhikam / jaghanyAkavimAne'pi, sthitizcandravimAnavat // 169 // utkRSTAndasahasreNAdhikaM palyopamaM bhvet|ni sthitizca yadyapi sthitirandvoH, kanIyasI na sambhavet // 170 // tathApyeSu vimAneSu, trividhAHsanti naakinHvimaan||307|| nAyakAzcandrAdayastatsadRzAH pare // 171 // parivArasurAzcAnye, syuraatmrksskaadyH| tatrAdhIzvaratattulyApekSayA paramA sthitiH||172|| jghnyaatmrksskaadipricchdvypekssyaa| evaM grahavimAnAdiSvapi bhAvyaM sthitidvayam // 173 // cAndre vimAne devInAM, sthitiruktA garIyasI / palyopamAI paJcAzatsaMvatsarasahasrayuka // 174 // sthitiH sUryavimAneSu, devInAM paramA bhavet / arddha palyopamasyAbdazataiH paJcabhiranvitam // 175 // sUryacandravimAneSu, sthitirAsAM jghnytH| palyopamacaturthAMzaH, prajJapto jJAnipuGgavaiH // 176 // grahANAM ca vimAneSu, devAnAmalpikA sthitiH| palya pamasya turyAzo, guI palyopamaM matam // 177 // sthitirdevInAM tu palyopamaturyalavo lghuH| teSUtkRSTA tu nirdiSTA, palyArddha jgdiishvraiH||178|| nakSatrANAM vimAneSu, jaghanyA nAkinAM sthitiH / palyopamaca-1 turthAMzaH, palyopamA muttarA // 179 // teSu palyasya turyAMzo, devInAM sthitiralpikA / utkRSTA tu bhavettAsAM, sa eva khalu sAdhikaH // 180 // sthitistArAvimAneSu, devAnAM syaallghiiysii| palyopamasyASTamo'zasturyo'zastu // 307 // garIyasI // 181 // sthitidevInAM tu teSu, ladhvI dRSTA jinezvaraiH / palyasyaivASTamo bhAgo, guvI sa eva sAdhikaH 27 Jain Educati o nal Jainelibrary.org Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 182 // eSu sUryAzcendavaca, sarvastokA mithaH smaaH| tebhyo bhAni grahAstebhyastArAH saGkhyaguNAHkramAt // 183 // ete candrAdayaH prAyaH, prANinAM prasavakSaNe / tattatkAryopakrame vA, varSamAsAdyupakrame // 184 // anukUlAH sukhaM kuryustttdraashimupaagtaaH|prtikuulaaH punaH pIDAM, prathayanti prathIyasIm // 18 // nanu duHkhasukhAni syuH, kAyAtAni dehinAm / tataH kimebhizcandrAdyairanukUlairutetaraiH? // 186 // AnukUlyaM prAtikUlyamAgatA apyamI kimu |shubhaashubhaani karmANi, vyatItya kartumIzate? // 187 // tato mudhA''stAmapare, nirgranthA niHspRhA api / jyotiHzA|strAnusAreNa, muhrtekssnnttpraaH||188|| pravrAjanAdikRtyeSu, pravarttante shubhaashyaaH|khaamii meghakumArAdidIkSaNe tat kimaikSata? // 189 // caturbhiH kalApakam // atrocyate'paricitazrutopaniSadAmayam / anAghAtaguruparamparANAM vAkyaviplavaH // 190 // zrUyatAmantra siddhAntarahasyAmRtazItalam / anuttarasurArAdhyapArampayopsamuttaram // 191 // vipAkahetavaH pazca, syuH zubhAzubhakarmaNAm / dravyaM kSetraM ca kAlazca, bhAvo bhavazca paJcamaH // 192 // tathoktam-"udyakkhayakhaovasamovasamA jaMca kammuNo bhnniyaa|dvN khettaM kAlaM bhAvaM ca bhavaM ca saMpappa // 19 // "T yathA vipacyate sAtaM, dravyaM srakcandanAdikam / gRhArAmAdikaM kSetramanukUlagRhAdikam // 194 // varSAvasantAdikaM vA, kAlaM bhAvaM sukhAvaham / varNagandhAdikaM prApya, bhavaM devanarAdikam // 195 // yugmam // vipacyate'sAtamapi, dravyaM khaDgaviSAdikam / kSetraM kArAdikaM kAlaM, pratikUlagRhAdikam // 196 // bhAvamaprazastavarNagandhasparzarasAdikam / bhavaM ca tirya inarakAdikaM prApyeti dRzyate // 197 // zubhAnAM karmaNAM tatra, dravyakSetrAdayaH shubhaaH| vipA Jain Educ a tional For Private Personel Use Only M ainelibrary.org Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSkacAreNa zu bhAzubhAdi // 308 // lokaprakAzekahetavaH prAyo'zubhAnAM ca tato'nyathA // 198 // tato yeSAM yadA janmanakSatrAdivirodhabhAk / cArazcandrArya 25 sargemAdInAM, jyoti zAstrodito bhavet // 199 // prAyasteSAM tadA karmANyazubhAni tathAvidhAm / labdhvA vipAkajyotikA sAmagrI, vipacyante tathA tathA // 20 // vipAkAni ca tAnyevaM, duHkhaM dadhurmahIspRzAm / AdhivyAdhidravyahA niklhotpaadnaadibhiH||201|| yadA tu yeSAM janmAunukUlo bhavedyam / grahacArastadA teSAM, zubhaM karma vipacyate // 202 // tathA vipakkaM taddatte'GginAM ghanAGganAdijam / ArogyatuSTipuSTISTasamAgamAdijaM sukham // 203 // evaM kAryAdilagne'pi, tattadbhAvagatA grahAH / sukhaduHkhaparIpAke, prANinAM yAnti hetutAm // 204||tthaa''h bhagavAn jIvAbhigama:-"rayaNiyaradiNayarANaM nakkhattANaM mahaggahANaM ca / cAraviseseNa bhave suhadukkhavihI maNussANaM // 1" ata eva mahIyAMso, vivekojvlcetsH| prayojanaM svalpamapi, racayanti zubhakSaNe // 205 // jyotiHzAstrAnusAreNa, kArya pravAjanAdikam / zubhe muharta kurvanti, tata evarSayo'pi hi // 206 // itthamevAvarttatA''jJA, svAminAmahaMtAmapi / adhikRtya zubhaM kRtyaM, pAThapravrAjanAdikam // 207 // sukSetre zubhatithyAdau, pUrvottarAdisammukham / pravrAjanavratAropAdikaM kArya vickssnnaiH||208|| tathoktaM paJcavastuke-"esa jiNANaM ANA khettAIyAu kammuNo bhnniaa| udayAikAraNaM jaM tamhA savattha jaiyatvaM // 1 // " ahaMdAdyAH sAtizayajJAnA ye tu mhaashyaaH|tetu jJAnabale naiva,jJAtvA kAryagatAyatim // 209 // avighnAM vA savighnAM vA, pravarttante yathA zubham / nApekSante'nyajanavanmuhartAdinirIkSaNam // 210 // tadvicintyApareSAMtu, tathA naucityamaJcati / mattebhasparddhayA'vInA // 308 // Join Educat onal Mainelibrary.org Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mivAghAto mahAduSu // 21 // idamarthato jIvAbhigamavRttau // caraM jyotizcakramevaM, narakSetrAvadhi smRtam / tataH paraM caalokaantN,jyotishckrmvsthitm||212|| sthaapnaa| yatra santi niyatAHsudhAMzavastatra bhuurclcaarucndrikaa| yatra tIvrarucayaH sanAtanAstatra caatpvitaancitritaaH|| 213 // (rathoddhatA) vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakendrAntiSadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH zrItejapAlAtmajaH / kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, sampUrNaH khalu paJcaviMzatitamaH sargo nisargojalaH // 214 // iti zrIlokaprakAze jyotizcakravarNano nAma paJcaviMzatitamaH srgH|| graM0 256 // atha UrdhvalokanirUpaNAmayaH SaDriMzaH sargaH / jIyAt zankhezvaraH khAmI, gokhAmIva nabhobhuvi / gAvo yasyordhvaloke'pi, ceruH kssunnnntmo'ngkuraaH||1||18 vaimAnikasurAvAsazobhAsaMsArabhAsuram / kharUpamUva'lokasya, yathAzrutamatha bruve // 2 // yojanAnAM navazatyA, rucakordhvamatikrame / tiryaglokAntaH sa eva, cordhvalokAdiriSyate // 3 // tato nyUnasaptarajapramANaH kathitaH / sa ca / ISatprArabhAro+bhAge, siddhakSetrAvadhirmataH // 4 // tathordhvaM ca rucakAgharajorante pratiSThitau / saudharmezA-1 nanAmAnau, devaloko sphuradrucI // 5 // samazreNyA sthitAvarddhacandrasaMsthAnasaMsthitau / cintyete cetsamuditI, tadA pUrNendusaMsthitau // 6 // merodakSiNatastatra, saudharmAkhyaH suraalyH| IzAnadevalokazca, meroruttarato bhavet // 7 // M Jain Educa t ional I A niainelibrary.org Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhva lokasarge // 309 // Jain Education prAkpratyagAyatAvetAvudagdakSiNavistRtau / yojanAnAM koTikoTyo'saMkhyeyA vistRtAyatau // 8 // nikAyyabhUmikAkArAH, prastaTAH syustrayodaza / prAyaH parasparaM tulyavimAnAdyantayostayoH // 9 // pratyekamanayoryadyapyete santi trayodaza / tathApi hyekavalayasthityA yadanayoH sthitiH // 10 // tattayoH samuditayostrayodaza vivakSitAH / anyeSvapyekavalayasthiteSvevaM vibhAvyatAm // 11 // trayodazAnAmapyeSAM, madhya ekaikamindrakam / vimAnaM mauktikamiva, pratarakhastikopari // 12 // uDDa 1 candraM 2 ca rajataM 3, vajraM 4 vIryamathAparam 5 / varuNaM 6 ca tathA''nandaM 7, brahma 8 kAJcanasaMjJakam 9 // 13 // ruciraM 10 candrasaMjJaM 11 cAruNaM 12 dizAbhidhAnakam 13 / trayodazendrakA ete, saudharmezAnanAkayoH // 14 // sanatkumAramAhendrasvargayoH samasaMsthayoH / dvAdaza prastaTAH SaT te, brahmaloke ca kevale // 15 // lAntake prastaTAH paJca, zukre catvAra eva te / sahasrAre'pi catvAraH, samazreNisthayostataH // 16 // kilAnataprANatayorAraNAcyutayorapi / catvArazcatvAra eva, prastaTAH parikIrttitAH // 17 // nava graiveyakANAM te, paJcasvanuttareSu ca / eko dvASaSTirityevamUrdhvaloke bhavantyamI // 18 // saudharmezAnayostatra, prathamaprastaTa sthitAt / uDunAmno vimAnendrAccaturdizaM vinirgatAH // 19 // patirekaikA vimAnairdvASaSTyA zobhitA tataH / dvitIyAdiprastaTeSu, tAzcatasro'pi payaH // 20 // ekaikena vimAnena, hInA yAvadanuttaram / evaM vimAnamekaikaM, dikSu tatrAvatiSThate // 21 // pAGkteyAnAM vimAnAnAmAdyaprataravarttinAm / tiryaglokAnuvAdena, sthAnamevaM smRtaM zrute // 22 // devadvIpe tadekaikaM, nAgadvIpe dvayaM dvayam / tatazcatvAri catvAri, yakSadvIpe jinA jaguH // 23 // aSTASTau bhUtapAthodhau, indrakAH prastaTAca 15 20 25 // 309 // 27 nelibrary.org Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAni SoDaza SoDaza / khayaMbhUramaNadIpe, khayaMbhUvAridhau ttH||24|| ekatriMzadekatriMzadagrimapratareSu ca / syurvimAnAni pAr3eyAnyadhAsthaiH paGkigaiH saha // 25 // sthitAnyUz2asamazreNyA, crmaikaikhaanitH| dvitIyaprastaTasyeti, | svayaMbhUramaNAmbudhau // 26 // triMzatriMzadvimAnAni, pratare'nuttare svtH| bhavedvimAnamekaika, devadvIpe caturdizam // 27 // evaM paGkivimAnAnAmantaraM niyamAnmithaH / asaMkhyeyAnIritAni, yojanAni jinezvaraiH // 28 // puSpAvakIrNAnAM tveSAM, saMkhyeyayojanAtmakam / keSAMcitkeSAMcidasaMkhyeyayojanasaMmitam // 29 // vimAnamindrakaM yattu, pratareSvakhileSvapi / merorUrdhvasamazreNyA, taduparyuparisthitam // 30 // pratareSu ca sarveSu, syurvimAnAH kilendrkaaH| | vRttAstebhyo'nantaraM ca, saMsthitA ye caturdizam // 31 // te trikoNAH pratipati, trikoNAnantaraM punaH / caturasrA vimAnAH syustebhyaH punaranantaram // 32 // vRttA vimAnAstebhyo'pi, punastryAstataH punaH / caturasrAH punarvRttAH18 paGkirevaM samApyate // 33 // vRttavyasracaturasrA, agrimapratareSvapi / jJeyAH krmennaanenaivaanuttrprtraavdhi|| 34 // yaduktaM-"saccesu patthaDesu majjhe vaha aNaMtaraM taMsaM tayaNaMtara cauraMsaM puNovi vadaM tao taMsaM // 3 // " adhastanaprastaTeSu, ye ye vRttAdayaH sthitaaH| teSAmUrdhvasamazreNyA, sarveSu pratareSvapi // 36 // vRttAsyasrAzcaturasrA, vimAnAH saMsthitAH sme| tata evAnuttarAkhye, prastaTe syuzcaturdizam // 37 // vimAnAni trikoNAni, vRttaanmdhysthitendrkaat| trikoNAnyeva sarvAsu, yadbhavantIha patiSu // 38 // yadAha-"vaDhaM vahassuvaritaMsaM taMsassa uppari hoi| cauraMse cauraMsaM uDaM ca vimaannseddhiio||39||" dvASaSTi 1 rekaSaSTizca 2, SaSTi 3 rekonaSaSTakiH4A tathA'STa 5 sapta 6 Jain Educat onal For Private Personal Use Only inerer og kA Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastaTeSu vR. cavyasracaturasra vimA lokaprakAze SaT 7 paJca 8 catu 9 stri 10 dvaye 11 kakAdhikAH 12 // 40 // paJcAzadatha paJcAza13tsaudharmezAnayoH kramAt / 26 Urdhva-pratareSu vimAnAnAM, patI patI mitirmatA // 41 // khakhapativimAnAni, vibhaktAni tribhistribhiH| vyasrANi lokasarge caturasrANi, vRttAni syuryathAkramam // 42 // tribhirvibhAge zeSaM cedekamuddharitaM bhavet / kSepyaM tryo'tha zeSe he, te vysrctursryoH||43|| pratipayatra vakSyante, vRtttrictursrkaaH| caturguNAste pratare, pratare sarvasaMkhyayA // 31 // // 44 // vyasrANi caturasrANi, prtiptyekviNshtiH| prathamaprastaTe vRttavimAnAni ca viMzatiH // 45 // prathamapratare paGgivimAnAH sarvasaMkhyayA / aSTAcatvAriMzataivamadhikaM zatayordvayam // 46 // dvitIyapratare paGko, paGko vyasrA vimaankaaH| ekaviMzatiranye ca, viMzativizatiH pRthak // 47 // catuzcatvAriMzamevaM, vimAnAnAM zatadvayam / dvitIyapratare patigatAnAM sarvasaMkhyayA // 48 // tArtIyIke prastaTe tu, catasRSvapi patiSu / vRttavyasracaturasrA, vimAnA viMzatiH pRthak // 49 // catvAriMzatsamadhike, ve zate sarvasaMkhyayA / pratare ca turIye'pi, nikhilAkhapi paGkiSu // 50 // ekonaviMzativRttAsyasrAzca ctursrkaaH|viNshtirvishtiHsrve, te SaTtriMzaM zatadvayam // 51 // paJcame ca pratipaGi, trikoNAH kila viMzatiH / caturasrAzca vRttAzca, pRthgekonviNshtiH||52|| zatadvayaM ca dvAtriMzamastei sarvasaMkhyayA / SaSThe ca pratipayete, trye'pyekonviNshtiH||53|| aSTAviMze dve zate cAsminnamI sarvasaMkhyayA / paDhau paGko sasame tu, vRttA aSTAdaza smRtaaH||54|| ekonaviMzatisthyalAzcaturasrAzca tatra ca / sarvAgreNa vimAnAnAM, caturvizaM zatadvayam // 55 // pratipayaSTame vyasrAH, proktA ekonaviMzatiH / |25 // 310 // | 28 JainEducation For Private Personal Use Only V inelibrary.org Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRttAzca caturasrAzcASTAdazASTAdaza sphuTam // 56 // viMzaM zatadvayaM sarvasaMkhyayA'tra bhavanti te / navame pratipa yete, vidhaapyssttaadshoditaaH||57|| asmin sarvasaMkhyayA tu, dve zate SoDazAdhike / dazame pratipakyaSTAdaza trictursrkaaH||58||vRttaaH saptadazetyevaM, vimAnAH pngkivrtinH| dvizatIdvAdazopetA, sarvAgreNa bhvntymii||59|| ekAdaze'tha pratare, zyanA assttaadshoditaaH| caturasrAH saptadaza, vRttAstAvanta eva ca // 60 // dvizatyaSTAdhikA sarvasaMkhyayA dvAdaze'tha ca / pau paGkI saptadazapramitAstrividhA api // 61 // dvizatI caturadhikA, syustatra sarvasaMkhyayA / trayodaze prastaTe'tha, vRttA bhavanti SoDaza // 62 // tricatuSkoNakAH saptadaza sarve zatadvayam / saudharmezAnayorevaM, svargayoH sarvasaMkhyayA // 63 // dvipaJcAzadadhikAni, zatAni nava vRttkaaH| trikoNAnAM nava zatAnyaSTAzItyadhikAni ca // 64 // catuSkoNA dvisaptatyA'dhikA navazatIti ca / saha saMkalitA ete, trayoda-1 shbhirindrkaiH||65|| sarvasaMkhyA paGkigatavimAnAnAM bhavediha / dvau sahasrau navazatAdhiko spnycviNshtii||66|| catasRNAM ca pUrvoktapatInAmantareSviha / sarveSvapi prastaTeSu, prAcImekAM dizaM vinA // 67 // puSpAvakIrNakAH santi, vimAnA vilsdvcH| saudharmezAnayugale, bhavanti sarvasaMkhyayA // 18 // ekonaSaSTirlakSANi, te saptanavatistathA / sahasrANi tadupari, kevalA pnycspttiH|| 69 // nirvyavasthAH sthitA ete, vikIrNapuSpapuJjavat / itastatastataH puSpAvakIrNA iti vizrutAH // 70 // pratipratarameteSAM, patiprAptavimAnavat / saMkhyA puSpAvakIrNAnAM, na pRthaka kApi labhyate // 71 // paGipuSpAvakIrNAzca, sarve saMkalitAH punaH / saudharmezAnayoH SaSTile JainEducation a lonal For Private Personal Use Only Tinelibrary.org Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhva lokasarge // 311 // Jain Education kSANi syurvimAnakAH // 72 // dvAtriMzattatra lakSANi, saudharmasya bhavantyamI / lakSANyaSTAviMzatizca, syurIzAnatriviSTape // 73 // athaitayorvAsavayoH, saMbandhIni pRthaka pRthaka / pAGkteyAni vimAnAni, proktAnyevaM purAtanaiH // 74 // tathAhustapAgacchapatayaH zrIratnazekharasUrayaH zrAddhavidhivRttau - "dakSiNasyAM vimAnA ye, saudharmezasya te'khilAH / uttarasyAM tu te sarve'pIzAnendrasya sattayA // 75 // pUrvasyAmaparasyAM ca vRttAH sarve vimAnakAH / trayodazApIndrakAzca, syuH saudharmasurezituH // 76 // pUrvAparadizokhyasrAcaturasrAzca te punaH / saudhamadhipaterarddhA, arddhA IzAnacakriNaH // 77 // " saMgrahaNIvRttAvapi - "je dAhiNeNa iMdA dAhiNao AvalI bhave tesiM / je puNa uttara iMdA uttarao AvalI tesiM // 78 // putreNa pacchimeNa ya sAmannA AvalI bhave tesiM / je puNa vahavimANA majjhillA dAhiNillANaM // 79 // putreNa pacchimeNa ya je vahA te'vi dAhiNillANaM / taMsacauraMgA puNa sAmannA huMti duhaMpi // 80 // " pratyekaM tvatha saudharmezAnayordevalokayoH / vRttAdInAM patigAnAM saMkhyaivaM gaditA zrute // 81 // saptaviMzA saptazatI, vRttAnAM prathame bhavet / trikoNAnAmatha caturnava | tyADhyA catuHzatI // 82 // catuSkoNAnAM ca catuHzatyeva SaDazItiyuk / zatAnyevaM saptadaza, saptottarANi paGkigAH // 83 // lakSANyekatriMzadaSTAnavatizca sahasrakAH / dve zate trinavatyAkhye, iha puSpAvakIrNakAH // 84 // eSAM yoge tu pUrvoktA, lakSA dvAtriMzadeva te / IzAne'pyatha vRttAnAmaSTatriMzaM zatadvayam // 85 // tricatuSkoNasaMkhyA tu, saudharmavadbhavediha / aSTAdazottarANyevaM zatAni dvAdazAkhilAH // 86 // puSpAvakIrNa vRttAdisaMkhyA 20 25 // 311 // 28 ainelibrary.org Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnAM tu, lakSANAM sptviNshtiH| sahasrANyaSTanavatiyazItiH saptazatyapi // 87 // lakSANyaSTAviMzatiryA, sarvasaMkhyA puroditaa| eSAM yogena sA prAjJairbhAvanIyA bahuzrutaiH // 88 // tatrApi-saudharmendravimAnebhya, IzAnasya sureshituH| vimAnA ucchritAH kiMcitpramANato guNairapi // 89 // yattu paJcazatocatvaM, prAsAdAnAM dvayorapi / / sthUlanyAyAttaduditaM, tatastanna virudhyate // 90 // vastutaH saudharmagataprAsAdebhyaH smunntaaH| IzAnadevalokasya, prAsAdAHmuMdarA api // 91 // yathA karatale kazcinninnaH kazcittathonnataH / dezastathA vimAnAnAmetayonimnatonatI // 92 // tathA''hu:-"sakassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaraNNo vimANehito IsANassa deviMdassa devaraNNo | vimANA IsiM uccayarA IsiM unnayayarA" ityAdi bhagavatIzataka 31 u0 vR0 / idameva manasi viciMtya tattvArthabhASyakArairuktaM-"saudharmasya kalpasyopari aizAnaH kalpaH, aizAnasyopari sanatkumAraH, sanatkumArasyopari | mAhendra ityevamAsarvArthasiddhA"diti / vRttAH syuvalayAkArArUyasrAH shRnggaattkopmaaH| bhavantyakSATakAkArAzcaturasrA vimaankaaH||93|| ye tu puSpAvakIrNAkhyA, vimAnakA bhavanti te / nandyAvarttAnukRtayaH, kecidnye'sisNsthitaaH||94 // apare khastikAkArAH, zrIvatsAkRtayaH pare / padmAkArAH kecidevaM, nAnAkArAH sthitA iti // 9 // prAkAreNa parikSitA, vRttAH paDivimAnakAdvAreNakena mahatA, maNDitAH piNDitazriyA // 9 // jyasrAnAM tu vimAnAnAM, yasyAM vRttavimAnakAH / tasyAM dizi vedikA syAtmAkAraH zeSadikSu ca // 97 // muNDa JainEducationNIano For Private Personal Use Only Ne.jainelibrary.org Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhva- lokasarge // 312 // eesereeroececeReceeeeeeeeee kA 20 prAkArarUpaiva, vedikA tu bhavediha / dvArANi ca trikoNeSu, trINyeveti jinairmatam // 98 // caturdizaM vedikAbhi- puSpAvakIzcaturastrAstu cAravaH / sphAraiAraizcaturbhizca, caturdizamalaGkRtAH // 19 // H saudhakharUpaM kiMcana brUmaH, saudhrmeshaannaakyoH| vimAnAnAmatho jIvAbhigamAdizrutoditam // 10 // vimAnA- |mezAnavinAmatra pRthvI, ghnoddhiprtisstthitaa| styAnIbhUtodakarUpaH, khyAta eva ghnoddhiH||101|| jagatsvabhAvAdevAsI, |mAnasvarUpaM spandate na hi karhi cit / vimAnA api tatrasthA, na jIryanti kadAcana // 102 // ghanodadhiH sa cAkAza, evaadhaarvivrjitH| nirAlambaH sthitazcitraM, khbhaavaajyotissaadivt||103|| mahAnagarakalpAni, vimAnAni bhava|ntyatha / prAkArAzca tadupari, vnkhnnddprisskRtaaH||104|| prAkArAste yojanAnAM samuttuGgAH zatatrayam / zataM tadaI tatpAdaM, muulmdhyo+vistRtaaH||105|| caturdArasahasrAbyA, dvAramekaikamucchritam / yojanAnAM paJcazatI, sAr3he dve ca zate tatam // 106 // cakra 1 mRga 2 garuDa 36 4 cchatra 5 lasapiccha 6 zakuni 7 siMha 8 vRSAH / api ca caturddantagajAH 10 AlekhyairebhiratiramyAH // 107 // pratyekaM zatamaSTAdhikamete ketavo virAjante / sAzItisahasraM te, sarve'pyatra pratidvAram ||108||(aarye) zeSaM dvAravarNanaM ca, zrIsUryAbhavimAnavat / rAjapraznIyato jJeyaM, nAtroktaM vistRterbhayAt // 109 // vistRtAni yojanArddhamAyatAnyekayojanam / prAkArakapizIrSANi, nAnAmaNimayAni ca // 110 // prAsAdAsteSu devAnAM, santi rtnvinirmitaaH| tatraitayostAviSayorvimAnAnAM // 312 // vasundharA // 111 // yojanAnAM zatAH saptaviMzatiH piNDato bhavet / prAsAdAzca tadupari, proktAH paJcazatonnatA - Jain Education a l For Private Personel Use Only rolainelibrary.org Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 12 // idamuJcatvamAnaM tu, mUlaprAsAdagocaram / prAsAdaparipATyastu, tadarbhArddhamitA matAH // 13 // evaM ca | pRthvIpiNDena, saha dvAtriMzadeva hi| zatAni tuGgatvamiha, prAsAdazikharAvadhi // 14 // evaM sarvatra bhUpIThaprAsAdaunatyayojanAt / dvAtriMzadyojanazatA, vimAnoccatvamUhyatAm // 15 // bhUpIThasya ca bAhalyaM, prAsAdAnAM ca tuGgatA / pRthak pRthak yathAsthAnaM, sarvakhargeSu vakSyate // 16 // viSkambhAyAmatastvatra, vimAnAH kathitA dvidhA / saMkhyeyairyojanaiH kecidasaMkhyeyairmitAH pare // 17 // vyAsAyAmaparikSepAH, sNkhyeyairyojnairmitaaH| aadyaanaampressaaNte'sNkhyeyairyojnairmitaaH||18|| khargayorenayostana,prathamapratare'sti yt| uDunAmaindrakaM vyAsAyAmatastatprakItitam // 19 // yojanAnAM paJcacatvAriMzallakSANi sarvataH paridhistvasya manujakSetrasyeva vibhaavytaaN||20|| evaM casiddhakSetramuDunAmaindrakaM nukSetrameva c| sImanto narakAvAsazcatvAraHsahazA ime||21|| vyAsAyAmaparikSepairupayupari sNsthitaaH| dRSTAH kevlibhijnyaandRssttidRsstttrivissttpaiH||22|| anyeSAM tu vimAnAnAM, keSAMcinnAkayoriha / vyAsAyAmaparikSepamAnamevaM nirUpitam // 23 // jambUdvIpaM proktarUpaM, yayA gatyaikaviMzatim / vArAn pradakSiNIkuryAtsurazcappuTikAtrayAt ||24||ssnnmaasaan yAvadutkarSAt , tayA gatyA presrpti|kaanicits vimAnAni, vyativrajati vA na vA // 25 // athAparaprakAreNa, vimAnamAnamucyate / saudharmAdiSu nAkeSu, yathoktaM pUrvasUribhiH // 26 // karka|saMkrAntighasre yadudayAstAntaraM rveH| yojanAnAM sahasrANi, caturnavatirIritam // 27 // SaviMzA ca paJcazatI IRI(94526 ka. 42 / 60), ekasya yojanasya ca / SaSTibhAgA dvicatvAriMzadamiMstriguNIkRte // 28 // lakSadvayaM yoja Jain Education L o nal dainelibrary.org Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 lokasarge // 313 // nAnAM, tryazItizca shsrkaaH| sAzItayaH zatAH paJca, SaSTyaMzAH SaT surakramaH (283580 ka 660) // 29 // vimAnAnAsUryodayAstAntare'tha, prAgukta pazcabhihate / pUrvoditAtkramAtprauDhaH, kramo divyo bhvetprH||30|| sa cAyaM-catu-mAyAmAdilakSI yojanAnAM, dvisasatiH shsrkaaH| SaTzatI ca trayastriMzA, SaSTyaMzAstriMzadeva ca // 31 // (472633 // | mAnaM ka. 3060) udayAstAntare bhAno, saptabhirguNite bhavet / divyaH kramastRtIyo'yaM, prauDhaH pUrvoditadvayAt // 32 // SaT lakSANyekaSaSTizca, sahasrANi zatAni SaT / SaDazItiryojanAnAM, ctuHpnycaashdNshkaaH||33||(661686 ka.54460) arkodayAstAntare'tha, navabhiguNite sati / eSa divyaH kramasturyaH, syAnmahAn prAktanatrayAt // 34 // aArdvAnyaSTa lakSANi, yojanAnAMzatAni ca / saptaiva catvAriMzAni, kalAzcASTAdazopari (850740ka. 18460) // 35 // caNDA capalA javanA, vegA ceti yathottaram / catasro divyagatayaH, zIghrazIghratarAH smRtAH // 36 // kecidvegAbhidhAnAM tu, turIyAM manyate gatim / nAmnA javanatarikAmabhinnAM ca svarUpataH // 37 // kasyApyatha vimAnasya, pAraM praapnumupsthitaaH| zAstrasyeva prAptarUpAzcatvAro yugapatsurAH // 38 // ekastasya vimAnasya, minoti tatra vistRtim / AdyakrameNAdyagatyA, SaNmAsAn yAvadazramam // 39 // dvitIyaH punarAyAma, tasya | 25 |maatumupsthitH| kramairdvitIyajAtIyairgatyApi capalAkhyayA // 40 // tRtIyo madhyaparidhi, mimIte matimAn | // 313 // surH| kramaistRtIyajAtIyairgacchan gatyA tRtIyayA // 41 // turyastu bAhyaparidhi, mimIpurantimaiH krmaiH| vimAnamabhito bhrAmyAmIti gatyA turIyayA // 42 // minvanta evaM SaNmAsAn , yeSAM pAraM na te gatAH / saudharmAdiSu 28 M Jain Education inelibrary.org For Private Personal Use Only a l Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ santyevaMvidhAH kecidvimaankaaH||43|| atha prakArAntareNa, parimANaM nirUpyate / saudharmAdivimAnAnAmanuttarAzrayAvadhi // 44 // kramaiH prathamajAtIyairAdyavargacatuSTaye / viSkaMbhaM caNDayA gatyA''yAmaM capalayA punH||4|| javanayA'ntaH paridhi, bAhyaM gatyA ca vegyaa| minuyAnnirjaraH kazcidvimAnamatikautukI // 46 // acyutAnteSu cASTAsu, vyAsAdInminuyAtkramAt / kramairdvitIyajAtIyairAdyAdigatibhiryataiH // 47 // aveyakeSu navasu. viSkambhAdInminoti sH| kramaistRtIyajAtIyaizcaturgatiyutaiH kramAt // 48 // vijayAdi vimAneSu, catuSvapi minotyasau / visskmbhaadikrmaistuyshcturgtismnvitaiH||49|| vimAnamekamapyeSa, mAsaiH SaDirapi sphuTam / | pUrNa na gAhate santi, vimAnAnIdRzAnyapi // 50 // jIvAbhigamasUtre tu, bhedAMzcaNDAdikAn gteH| vyAsAdi cAvivakSitvA, vimAnamAnamIritam // 51 // tathAhi-svastikaM 1 svastikAvartta 2, svastikaprabhamityapi 3 / turya svastikakAntAkhyaM 4, paraM khastikavarNakam 5 // 52 // SaSThaM svastikalezyAkhyaM 6, saptamaM svastikadhvajam / aSTamaM svastikasitaM 8, khastikakUTamityatha 9 // 53 // tataH khastikaziSTAkhyaM 10, vimAnaM dazamaM bhavet / | ekAdazaM svastikottarAvataMsakamIritaM 11 // 54 // SadbhirmAsaiH kramairAdyaurminvAno nAvagAhate / eSAM madhye vimA181 nAnAM, kiMcitkiMcittu gAhate // 56 // arci 1 stathA'rcirAvartta 2 marciHprabha 3 mathAparam / arciHkAnta 4 marci varNa 5 macilezyaM 6 tathAparam // 56 // arciva'ja 7 marciHsita 8 marciAkUTa 9 tataH param / arciHziSTa 10-16 maciruttarAvataMsakamantimam 11 // 57 // kiMcidvimAneSveteSu, minvnnvaavgaahte| kramairdvitIyaiH SaNmAsyA, / 14 Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhva | lokasarge // 314 // Jain Educatio kiMcitpunarvigAhate // 58 // kAmaM kAmAvarttameva, kAmaprabhamathAparam / kAmakAntaM kAmavarNa, kAmalezyaM tataH param // 59 // kAmadhvajaM kAmasItaM, kAmakUTaM bhavetparam / kAmaziSTaM tathA kAmottarAvataMsakAbhidham // 60 // kiMcideSAM vimAnAnAM madhye minvan vigaahte| kramaistRtIyaiH SaNmAsyA, kiMcittu nAvagAhate // 61 // vijayaM vaijayantaM ca, jayantamaparAjitam / vimAnaM kiMcidapyeSu, minvannaivAvagAhate // 62 // SaGgirmAsaiH kramaistuyaiH, sacAturyaH sa nirjaraH / mAnamevaM vimAnAnAmuktaM vaimAnikArcitaiH // 63 // yugmaM // tathA ca tadgraMthaH- "asthi bhaMte / vimANAI sotthiyAI jAva sotthottaravarDisayAI ?, haMtA atthi, te NaM bhaMte ! vimANA kemahAlayA pa0 1, go0 ! jAvaiyaM ca NaM sUrie udei jAvaiaM ca NaM sUrie atthamei evaiyAI tinni uvAsaMtarAI atthegaiyassa devassa ege vikkame siyA, se NaM deve tAe ukkihAe turiyAe jAva dikhAe devagatIe viIvayamANe 2 jAba egAhaM vA duyAhaM vA ukkoseNaM chammAse vIIvaejjA, atthegaiyaM vimANaM vizvaijjA, atthegaiyaM vimAnaM no viIvaijjA," ityAdi / kasminnamI devaloke, vimAnAH khastikAdayaH / vijayAdIn vinA samyagetanna jJAyate'dhunA // 64 // nanu caNDAdigatibhiH, SaNmAsyA tAdRzaiH kramaiH / na keSAMcidvimAnAnAM pAraM yAnti surA yadi // 65 // tad drutaM jinajanmAdikalyANakotsavArthinaH / tasminneva kSaNe tattatsthAnamAyAntyamI katham ? // 66 // ( yugmam ) atrocyate -gatikramAvimAvuktau, palyopamA dipalyavat / vimAnamAnajJAnAya, kalpitau na 1 keSAMcit samavAyAGgokasthityanusAreNa syAt nirNayaH, paraM na yathAvadityevamullekhaH / tional svastikAdivimAna mAnaM 20 25 // 314 // 27 jainelibrary.org Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta vaastvii|| 67 // vAstavI tu gatirdivyA, divyaH kramazca vAstavaH / atyantasatvaratarI, tathA bhavakhabhAvataH // 68 // tatazca jinajanmAdipramodapracayotsukAH / surA acintyasAmadityantaM zIghragAminaH // 69 // acyutAdikakalpebhyo'bhyupetya prauddhbhktyH| khaM khaM kRtaarthyNtyhtklyaannkotsvaadibhiH||7|| idRzAni vimAnAni, mhaanyaaydvitiiyyoH| svargayoH paJcavarNAni, virAjante prabhAbharaiH // 71 // jAtyAJjanamayAnIva, syurmecakAni kAnicit / indranIlaratnamayAnIva nIlAni kAnicit // 72 // padmarAgamayAnIva, raktavarNAni / kAnyapi / varNapItaratnamayAnIva pItAni kAnicit // 73 // kAnicicchuklavarNAni, klapsAni sphaTikairiva / sarvANi nityodyotAni, bhAsurANi prabhAbharaiH // 74 // yathA nirabhranabhasi, madhyAhe'nAvRtasthale / iha prakAzaH syAtteSu, tataH sphuTataraH sadA // 75 // tamAkaNena na kadApyeSu sthAtuM prabhUyate / saMzayeneva cetasse, kevalajJA-| nazAlinAm // 76 // ahorAtravyavasthApi, na bhavetteSu karhi cit / duravastheva geheSu, jAgratpuNyaughazAlinAm // // 77 // vyavahArastvahorAtrAdiko'tratyavyapekSayA / tata eva ca tatratyA, gataM kAlaM vidanti nai // 78 // candanAgurucandreNamadakazmIrajanmanAm / yUthikAcampakAdInAM, puSpANAM ca samantataH // 79 // yathA vikI 1 gatyanumAnena vimAnamAnajJApanAyaitat, vAstavyadevagatestu mAnasya vimAnamAnavat jJeyateva, na tu nizcitatA. 2 ceto jJAnamatra, tena kevalinA nosaMjJinoasaMjJitve'pi na virodhaH / 3 nArakANAmapi sUryAderudayAdyabhAvaH, nRlokabahiHsthAnAM tirazcAmapi, paraM teSAM na gatasya kAlasyAjJAnaM, tataH sukhaprAcuryameva gatakAlasyAjJAnatAyAH kAraNamucitaM, vyantarANAmapi tahiM devA vaMtariyetyAdinA tathokteH / XM Jain Educat i onal ainelibrary.org Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhvalokasarge // 315 // ryamANAnAM, saurabhyamiva jRmbhate / ghrANAghANakaraM pIyamAnamutphullanAsikaiH // 80 // tato'pISTatarasteSAM vimAnAnAM svabhAvataH / svAbhAvikaH parimala, puSNAti paramAM mudam // 81 // tribhirvizeSakaM // rutabUranavanItazirISakusumAditaH / teSAmatimRduH sparzaH, svAbhAvikaH sanAtanaH // 82 // caturdizaM vimAnebhyastebhyaH paJcazatottarAH / catvAro vanakhaNDAH syurnAnAvRkSAlimaNDitAH // 83 // prAcyAmazoka vipinaM, yAmyAM saptacchdAbhidham / pratIcyAM campakavanamudgAmravaNaM tathA // 84 // pratyekaM vanakhaNDAste, prAkAreNa vibhUSitAH / paJcavarNamaNitRNavareNyasamabhUmayaH // 85 // sarasyo vApikAJcaiSu, puSkariNyazca dIrghikAH / rUpyakUlAstapanIyatalAH sauvarNavAlukAH // 86 // jAtyAsavaghRtakSIrakSodakhAdUdakAJcitAH / krIDadapsarasAM vaktaiH, punaruktIkRtAmbujAH ||87|| caturdizaM trisopAnapratirUpakarAjitAH / vibhAnti toraNaizchannAticchatraizca dhvajairapi // 88 // tribhirvizeSakaM // tAsu tAsu puSkariNyAdiSu bhAnti pade pade / krIDAha maNDapAH zailA, vividhAndolakA api // 89 // vaimAnikA yatra devA, devyazca sukhamAsate / prAyaH sadA bhavadhAraNIyAGgenAramanti ca // 90 // tatra krIDAmaNDapAdau, haMsAsanAdikAnyatha / AsanAni bhAnti teSAM bhedA dvAdaza te tvamI // 91 // haMse 1 koMce 2 garuDe 3 oNaya 4 paNae ya 5 dIha 6 bhadde ya 7 / pakakhI 8 mayare 9 paume 10 sIha 11 disAsotthi 12 bArasame // 92 // vanakhaNDeSu teSvevaM rAjante jAtimaNDapAH / yUthikAmalli 1 vanakhaNDAdiSu bhavadhAraNIyena devAnAM sthitirityevaMvidhaspaSTollekhAbhAvAt viruddhalekhasyApi cAbhAvAt prAya ityuktiH / Jain Educationonal jinajanmAdiSvAgamanaM vimAnAnAM varNAdi vanakhaNDAdi 15 20 // 315 // 24 Inelibrary.org Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnAgavallIdrAkSAdimaNDapAH // 93 // AsthAnaprekSaNalAnAlaGkArAdigRhANyapi / zobhante mohanagRhAH, suratArtha sudhAbhujAm // 94 // zilApaTTA vibhAntyeSu, maNDapeSu gRheSu ca / haMsakrauJcAdisaMsthAnA, nAnAratnavinirmitAH // 95 // teSu vaimAnikA devA, devyazca sukhamAsate / tiSThanti zerate vairaM, vilasanti hasanti ca // 96 // 1 sukRtAnAM prAkkRtAnAM, bhUyasAM bhuJjate phalam / zamayanta iva prAcyatapaHsaMyama zramam // 97 // madhyevanamathaikaika, prAsAdastatra tiSThati / vanAdhikArI pratyekaM, suro vnsmaabhidhH||98|| evameSAM vimA-16 nAnAM, bahirbhAgo niruupitH| antarbhAgo vimAnAnAM, yathA''nAyamathocyate // 99 // madhyadeze vimAnAnAmupa-12 kAryA virAjate / eSA ca rAjaprAsAdAvataMsakasya pIThikA // 20 // uktaM ca-"gRhasthAnAM smRtA rAjJAmupakAryopakArike"ti, paritastAM padmavaravedikA syaadnaanycitaa| gavAkSajAlAkRtinA, ratnajAlena rAjitA // // 1 // tathAsau kingkinniijaalaimnnimuktaadijaalkaiH| ghaNTAjAlaiH svarNajAlaiH, parikSiptA'jajAlakaiH // 2 // caturdizaM trisopaanprtiruupkmclaa| dhvajatoraNasacchanAticchatrAkhyAni tAnyapi // 3 // madhye'syA upakAryAyA, vimAnakhAmino mahAn / yojanAnAM zatAn pazcottuGgaH prAsAdazekharaH // 4 // mUlaprAsAdAtsama-18 ntAt, syuHpraasaadaavtNskaaH| catvAro dve zate sArddha, yojanAnAM smucchritaaH||5|| teSAM caturNA pratyekaM, catvAro ye caturdizam / prAsAdAste yojanAnAM, zataM spaadmucchritaaH||6|| pratyekameSAM catvAraH, prAsAdA ye caturdizam / dvApaSTiM te yojanAnAmavyA syuH smucchritaaH||7|| eSAmapi parIvAraprAsAdAste cturdishm| Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only ( O jainelibrary.org Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhvalokasa // 316 // Jain Education yojanAnAM ' syuH sapAdAmekatriMzatamucchritAH // 8 // teSAmapi parIvAraprAsAdAH syuH samucchritAH / yojanAni paJcadaza, sArddhaM krozadvayaM tathA // 9 // sarve'pyamI syuH prAsAdA, nijoccatvArddhavistRtAH / evaM ca paJca prAsAdaparipAThyaH prakIrttitAH // 10 // ekaikasyAM ca dizyekacatvAriMzaM zatatrayam / trayodaza zatAH paJcaSaSTyADhyAH sarvasaMkhyA // 11 // rAjapraznIyaTIkAyA, abhiprAyo'yamIritaH / tatsUtre tu tisra eva, paripAThyaH prarUpitAH // // 12 // paJcAzItiramI sUtramate tu sarvasaMkhyayA / sUtravRttyorvisaMvAde, nidAnaM ved tattvavit // 13 // paJcamAGge dvitIyasya, zatasyoddezake'STame / vRttau catasraH prAsAdaparipATyaH prarUpitAH // 14 // evaM cAtra matatrayaM / vicAra satatau ca mahendrasUribhirevamuktaM - "oArialayaNaMmI, pahuNo paNasIi huMti pAsAyA / tisaya igacitta katthai katthai paNasaTTI terasayaM // 15 // paNasII igavIsA paNasI puNa egacatta tisaIe / terasasaya paNasaTThI tisaI igacatta paikakuhaM // 16 // " "vimAneSu prathamaM prAkArastasya sarvamadhye uparikAlayanaM pIThiketyarthaH, tasyAM sarvamadhye prabhoH paJcAzItiH prAsAdAH, kutrApi vimAnasyoparikAlayane ekacatvAriMzadadhikA ni trINi zatAni prAsAdAH, kutrApi paJcaSaSTyadhikAni trayodaza zatAni prAsAdAH, evaM bhedatrayameveti" vicArasaptatikAvacUrau / evaM ca - anyasvargeSvapi mUlaprAsAdonnatyapekSayA / arddhArddhamAnaH prAsAdaparivAro vibhAvya 1 AdarzAnAM vaicitryAt bhede nAsaMbhavaH, evaM bhavane prAsAdapaGkiviSayo'pi bhedastata eva susaMbhavaH, anuyoganavamAMgAdyopAMgAdivRttyavalokakAnAM nAtra citraM / yadvA vicArasaptatau katthai katthaItyullekhAt vividheSu vimAneSu vividhA prAsAdaparipATI / asonal upakAryA - prAsAdaparipAvyaH 20 25 26 // 316 // Rainelibrary.org Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAm // 17 // amI samagrAH prAsAdA, vaidduurystmbhshobhitaaH| uttuGgAtoraNA ratnapIThikAbandhabandhurAH // 18 // vimAnakhAmisaMbhogyaratnasiMhAsanAJcitAH / yathArha tatparIvArasurabhadrAsanairapi // 19 // evaM sAmAnikAdInAmapi saMpattizAlinAm / ramyA bhavanti prAsAdA, varNaratnavinirmitAH // 20 // paurasthAnIyadevAnAmanyeSAma-| pyanekazaH / svasvapuNyAnusAreNa, prAsAdAH santi shobhnaaH|| 21 // tata eva vimAnAste, shRnggaattkairltaaH| trikaizcatuSkairapi ca, catvaraizca ctusspthaiH||22|| caturmukharapi mahApathaiH samantato'JcitAH / praakaaraahaalkvrcrikaadvaartornnaiH|| 23 // pUrvoktamUlaprAsAdAdathaizAnyAM bhavediha / sabhA sudharmA tisRSu, dikSu dvAraitribhiyutA // 24 // prAcyAM yAmyAmudIcyAM ca, bhAnti dvArANi tAnyapi / aSTabhirmaGgalaiichatrairvirAjante dhvajA|dibhiH // 25 // pratidvAramathaikaiko, vibhAti mukhmnnddpH| tribhiArairyutaH so'pi, sabhAvagamyabhUtalaH // 26 // pratidvAramatha mukhamaNDapAnAM puraH sphuran / prekSAgRhamaNDapaH syAtridvAraH so'pi pUrvavat // 27 // prekSAgRhamaNDapAnAM, madhye vajrAkSapATakaH / siMhAsanAnvitA tatra, pratyeka maNipIThikA // 28 // pratidvAraM tathA prekSAgRhamaNDapataH purH| madhye caityastRpayuktAzcatasro maNipIThikAH // 29 // pratidvAramathaitebhyaH, stUpebhyaH syuzcaturdizam / ekaikA pIThikA stUpAbhimukhapratimAJcitA // 30 // teSAM ca caityastUpAnAM, purato maNipIThikA / pratidvAraM caityavRkSastatra naanaadrumaanvitH|| 31 // caityavRkSebhyazca tebhyaH, purato maNipIThikA pratidvAraM bhavettatra, maheIndradhvaja ucchritaH // 32 // paJcavarNahakhaketusahasrAlaGkataH sa ca / chantrAticchantrakalitastuGgo gaganamullikhan lain Educa OM.jainelibrary.org For Private Personal Use Only ional Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhva lokasarge // 317 // Jain Educatio // 33 // tasyAM saudharmya sabhAyAM, syurmanogulikAbhidhAH / sahasrANyaSTacatvAriMzadralamayapIThikAH // 34 // prAkpratIcyoH sahasrANi tatra SoDaza SoDaza / aSTASTa ca sahasrANi, dakSiNottarayordizoH // 35 // svarNarUpyamayAstAsu, phalakA nAgadantakaiH / mAlyadAmAzcitairyuktAH syurgomAnasikA api // 36 // tathaiva tAvatya eva zayyArUpAstvimA iha / phalakA nAgadantADhyA, ghaTyo dhUpasya teSu ca // 37 // tasyAH saudharmyAH sabhAyA, madhye ca maNipIThikA / uparyasyA mANavakaJzcaityastambho bhavenmahAn // 38 // tuGgaH paSTiM yojanAni, vistRtakayojanam / ekaM yojanamudviddhaH, zuddharatnaprabhodbhaTaH // 39 // uparyadho yojanAni, dvAdaza dvAdaza dhruvam / varja yitvA madhyadeze, rairUpyaphalakAJcitaH // 40 // phalakAste vajramayanAgadantairalaGkRtAH / teSu sikyakavinyastA, vajrajAtAH samudgakAH // 41 // eteSu cArhatsakdhIni nikSipantyasakRtsurAH / prAcyAni ca vilIyante kAlasya paripAkataH // 42 // vimAnasvAminAmetAnyanyeSAmapi nAkinAm / daivataM maGgalaM caityamiva pUjyAni bhaktitaH // 43 // etatprakSAlanajalAbhiSekeNa kSaNAdapi / klezAvezAdikA doSA, vilIyante sudhAbhujAm // // 44 // eSAmAzAtanAbhItAH, sabhAyAmiha nirjarAH / na sevante nidhuvanakrIDAM vrIDAM gatA iva // 45 // caityastambhAditaH prAcyAM syAdratnapIThikAstra ca / vimAnasvAmina: siMhAsanaM paricchadAnvitam // 46 // tasyaiva caityastambhasya, pratIcyAM maNipIThikA / vimAnasvAmino yogyaM, zayanIyaM bhavediha // 47 // caityastambhapIThi - kAtra, SoDazA''yatavistRtA / aSToccA yojanAnyarddhamAnAstisro'parAstataH // 48 // zayanIyAdadhaizAnyAM mahatI ational vimAnAnAM dvArAdi ma nogulikA di 20 25 // 317 // 28 Jainelibrary.org Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maNipIThikA / kSullo mahendradhvajo'syAM, caityastambhoktamAnabhRt // 49 // dhvajAdetasmAtpratIcyAM, vimAnasvAmino bhavet / copAlAkhyaH praharaNakozaH shstrshtaashcitH||50|| mAnamasyA vakSyamANasabhA'rhadvezmanAmapi / tavAramaNDapastUpavRkSAdInAM ca tiirthpaiH||51|| nandIzvaradvIpagatacaityavat sakalaM smRtam / pIThikAdau vizeSastu, prokto'trAgre'pi vakSyate // 52 // evaM sabhA sudharmAkhyA, lezato varNitA mayA / vaimAnikavimAneSu, siddhAnto ktaanusaartH||53|| tasyAH saudhAH sabhAyA, arthazAnyAM bhavediha / ahadAyatanaM nitymtyntvittdyuti| 18 // 54 // bhavetsarva sudharmAvadiha dvAratrayAdikam / vijJeyaM tatsvarUpaM ca, pUrvoktamanuvartate // 55 // yAvadbhya-18 ntare bhAge, syurmanogulikAH shubhaaH| tathaiva gomAnasikAstatazcaitadviziSyate // 56 // tasya siddhAyatanasya, madhyato maNipIThikA / uparyasyA bhavatyeko, devacchandaka udbhttH||57|| aSTottarazataM tatra, pratimAH zAzva-12 tArhatAm / vaimAnikA devadevyo, bhaktitaH pUjayanti yaaH||58|| ghaNTAkalazabhRGgAradarpaNA: suprtisstthkaaH| sthAlyo manogulikAzca, citrrtnkrnnddkaaH|| 59 // pAtryo vAtakarakAzca, gjaashvnrknntthkaaH| mahoragakiMpuruSavRSakinnarakaNThakAH // 60 // puSpamAlyacUrNagaMdhavastrAbharaNapUritAH / caneyaH siddhArthalomahastakairapi tA bhRtaaH||1|| puSpAdInAM paTalAni, cchatracAmaraketavaH / tailkosstthshtptrtgrailaasmudgkaaH||62|| hNspaadhritaalmnHshilaanyjnbhRtaaH| samudrakAzca ghaNTAdyAstatrASTADhyaM zataM same // 63 // aSTottarazataM dhUpakaDucchakAzca rtnjaaH| bhavanti siddhAyatane, shriijinprtimaagrtH|| 64 // athaitasmAjinagRhAdezAnyAM mahatI bhavet / in Educationa l For Private sPersonal use Only C inelibrary.org Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhvalokasarge // 318 // Jain Education upapAtasabhA sA'pi sudharmeva svarUpataH // 65 // catvAri yojanAnyatrocchritA'STau ca tatAyatA / pIThikA'syAM vimAnezopapAtazayanIyakam // 66 // athaizAnyAmupapAtasabhAyAH syAnmahAhadaH / zataM dIrghastadarddhArurdazoNDo yojanAni saH // 67 // hRdAdasmAdadhaizAnyAmabhiSekasabhA bhavet / tridvArA syAt sApi sarvAtmanA tulyA sudharmayA // 68 // vibhAti madhyadeze'syA, mahatI maNipIThikA / vimAnezAbhiSekArha, tatra siMhAsanaM sphurat // // 69 // santi tatparivArAI bhUribhadrAsanAnyapi / vimAnezAbhiSekArthastatra sarvo'pyupaskaraH // 70 // amuSyA apyathaizAnyAM sudharmAsadRzI bhavet / alaGkArasabhA madhyadeze'syA maNipIThikA // 71 // tasyAM ca saparIvAraM, ratnasiMhAsanaM bhavet / vimAnasvAminaH sarvo'laGkAropaskaro'pi ca // 72 // alaGkArasabhAyA apyaizAnyAM zobhanA bhavet / vyavasAyasabhA sarvAtmanA tulyA sudharmayA // 73 // tasyAM ratnapIThikAyAM, ratnasiMhAsanaM bhavet / satpustakaM cAGkaratnamayapatrairalaGkRtam // 74 // riSTaratnamaye tasya, pRSThake ziSTakAntinI / rUpyotpannadavarakaprotA ca patrasaMtatiH // 75 // granthirdavarakasyAdo, nAnAmaNimayo bhavet / na nirgacchanti patrANi, dRDhaM ruddhAni yena vai // 76 // maSI bhAjanametasya varyavaiDUryaratnajam / tathA maSI bhAjanasya, zRGkhalA tapanIyajA // // 77 // maSIpAtrAcchAdanaM ca, variSThariSTharatnajam / lekhanI syAdvajramayI, maSI riSThamayI bhavet // 78 // riSTharatnamayA varNAH, suvAcAH pInavarculAH / dhArmiko vyavasAyazca likhitastatra tiSThati // 79 // vyavasAyasabhAyAzcaizAnyAmatyantazobhanA / nandA puSkariNI phullAmbhojakiJjalkapiJjarA // 80 // upapAtasabhAvat syAt, tional praharaNako zAdi 20 25 // 318 // 28 jainelibrary.org Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lo. pra. 54 Jain Education sabhAsUktAsu pIThikA: / pUrvoktahadavannandApuSkariNyapi mAnataH // 81 // asyA nandApuSkariNyA, aizAnyAmati nirmalam / balipIThaM ratnamayaM dIpyate dIpratejasA // 82 // vaimAnika vimAnAni, kiMcidevaM svarUpataH / varNitAni vizeSaM tu, zeSaM jAnanti tIrthapAH // 83 // eteSu varvimAneSu yopapAtasabhoditA / tatropapAtazayyA yA, devadUSyasamAvRtA // 84 // surizrIhIravijayazrI kIrttivijayAdivat / zuddhaM dharmaM samArAdhya, sAdhitArthAH samAdhinA // 85 // sAdhavaH zrAvakAstasyAM vimA nendratayA kSaNAt / utpadyante'GgulA saMkhya bhAga mAtAvagAhanAH // 86 // yugmaM // tatazcAntarmuhUrtena, paJcaparyAptizAlinaH / dvAtriMzadvarSataruNA, iva bhogaprabhUSNavaH // 87 // samantato jaya jaya nanda nandetivAdibhiH / devAGganAnAM nikaraiH, sasnehamavalokitAH // 88 // svAmyutpattipramuditaiH suraiH sAmAnikAdibhiH / aSTAGgaspRSTabhUpITairnamyante bhaktipUrvakam // 89 // tribhirvizeSakaM / paJca paryAptayasteSAmuktAstIrthaM karairiti / yadbhASA cittaparyAptyoH, samAptau stokamantaram // 90 // taduktaM rAjapraznIyavRttI - " idaM bhASAmanaH paryApyoH samAptikAlAntarasya prAyaH zeSaparyAptisamAptikAlAntarApekSayA stokatvAdekatvena vivakSaNamiti 'paMcavihAe pajattIe pajattibhAvaM gacchaI' tyuktaM / eSAmutpannamAtrANAM, dehA vstrvivrjitaaH| khAbhAvikasphArarUpA, alaGkArojjhitA api // 91 // tato'nenaiva dehenAbhiSekakaraNAdanu / vakSyamANaprakAreNAlaGkArAn dadhati dhruvam // 92 // viracyante punarye tu, surairuttaravai1 vaikriye indriyAdiparyAptInAM samAdhyantarasya samayatvAccintyametat, ata evAbhayadevaiH hetu vizeSo na niradezi / anabhisandhitabhASA'bhAvenaikyaM / ional 10 13 lainelibrary.org Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhvalokasarge // 319 // kriyAgate syHsmsmutpnnvstraalngkaarbhaasuraaH||9|| tathoktaM jIvAbhigamasUtre-"sohammIsANadevA kerisayA devAnAM pavibhUsAe pa01, goduvihA paNNatA, taM0-veuviyasarIrA ya aveubviyasarIrA ya, tattha NaM je te veuviya- yoptitA sarIrA te hAravirAiyavacchA jAva dasa disAo ujjoemANA" ityAdi. 'tattha NaM je te aveubviyasarIrAte NaM kArya ca AbharaNavasaNarahiyA pagatitthA vibhUsAe paNNattA" tata zayyAniviSTAnAM, teSAM cetasvayaM bhavet / abhiprAya: sphuTaH suptotthitAnAmiva dhImatAm // 94 // karttavyaM prAkimasmAbhiH, kiM kartavyaM tataH param / kiMvA hitaM sukhaM zreyaH, pAramparyazabhAptikRt ? // 95 // tataH svasvAminAmevamabhiprAyaM manogatam / jJAtvA sAmAnikA devA, vadanti vinayAnatAH // 96 // jinAnAM pratimAH svAminiha santi jinAlaye / aSTottarazataM caityastambhe'sthIni tathA'hatAm // 97 // pUjyAni tAstAni cAtra, yuSmAkaM cAnyanAkinAm / prAk ca pazcAca kArya ca, etanniHzreya sAvaham // 98 // iha loke paraloke, hitAvAptirbhaviSyati / yuSmAkamahatpratimApUjanastavanAdibhiH // 99 // vAkyAni teSAmAkaryetyutthAya shyniiytH|niryaanti puurvdvaarennoppaatmndiraattttH||30|| hRdaM pUrvoktamAgatya, tatra kRtvA pradakSiNAm / pravizanti ca paurastyatatrisopAnakAdhvanA // 1 // tatrAcAntAH zucIbhUtAH, sadyonirmitamajjanAH / idAnnirgatyAbhiSekasabhAmAgatya liilyaa||2|| pradakSiNIkRtya pUrvadvArA vizanti tAmapi / tatra | 25 siMhAsane pUrvAbhimukhAste kilAsate // 3 // tataH sAmAnikAsteSAmAbhiyogikanirjarAn / AkAryAjJApayantyevaM, // 319 // sAvadhAnA bhavantu bhoH||4|| asya naH khAminoyogyAM, gatvA'nayAM mahIyasIm / indrAbhiSekasAmagrImihAnayata For Private Personal Use Only Jain Education Sinelibrary.org Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satvaram // 5 // tataste'pi pramuditAH, pratipadya tathA vcH| aizAnyAmetya kurvanti, samudghAtaM ca vaikriyam // 6 // 11 dvistaM kRtvA ca sauvarNAn , raupyAn ranavinirmitAn / suvarNarUpyajAn kharNaratnajAna rUpyaratnajAn // 7 // kharNarUpyaratnamayAMstathA mRtlAmayAnapi / sahasramaSTAbhyadhika,pratyeka klshaanmuun||8||bhRnggaaraadrshksthaalpaatrikaasu-| pratiSThakAn / karaNDakAn ratnamayAn , cnggeriilomhstkaan // 9 // chantrANi cAmarANyevaM, tailAdInAM samudgakAn / sahasramaSTabhiryuktaM, tathA dhUpakaDucchakAn // 10 // etatsarve vikuyAtha, sahajAn vikRtAMzca tAn / gRhItvA kalazAdIMste, nirgatya khvimaantH||11|| gatvA ca puSkarakSIrAMbudhyoH padmadAdiSu / gaGgAdikAkhApagAsu, tIrtheSu mAgadhAdiSu // 12 // tatratyAni payomRtlApuSpamAlyAmbujAnyatha / sahasrazatapatrANi, siddhArthAn sakalauSadhIH // 13 // bhadrazAlasaumanasAdibhyo'pi nikhilaDhuMjAn / phalaprasUna siddhArthAn, gozIrSacandanAni ca // 14 // samAdAyAtha saMbhUya, te srve'pyaabhiyogikaaH| vimAnakhAminAmagre, Dhaukante natipUrvakam ||15||saamaanikaadyH sarve, tato vimaanvaasinH| devA devyazca kalazaiH, svaabhaavikairvikurvitaiH||16|| abhiSiJcanti tAnindrAbhiSekeNa garIyasA / puSpaiH sarvAkaiH sauMSadhIbhirarcayanti ca // 17 // yugmm||tessaamindraabhisseke'th, vartamAne mudA tadA / surAH sugandhAmbuvRSTyA, kecitprazAntareNukam // 18 // kecitsaMmRSTopalisazucyadhvApaNavIthikam / / mazcAtimazcabhRtkecit, ke'pi nAnocchUitadhvajam // 19 // AvaddhatoraNaM lambipuSpadAmocayaM pre|dvaay'stcndnghttN, dattakuGkumahastakam // 20 // kecitpaJcavarNapuSpopacAracArubhUtalam / dagdhakRSNAgurudhUpadhUmairanyaiH sugandhitam // 21 // Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhva lokasarge // 320 // tattadvimAnaM kurvanti, pare nRtyanti nirjarAH / hasanti kecidrAyanti, tUryANi vAdayanti ca // 22 // kecidvarSanti rajatasvarNaratnAvarAmbaraiH / vacaiH puSpairmAlyagandhairvAsaizcAbharaNaiH pare // 23 // kecidgarjanti hepante, bhUmimAsphoTayanti c| siMhanAdaM vidadhate, vidyuddRSTyAdi kurvate ||24|| hakArairartha brUtkArairvalganocchalanAdibhiH / khAmyutpattipramuditAzreSTante bahudhA surAH // 25 // aSTabhiH kulakaM / abhiSicyotsavairevaM, surAH stuvanti tAniti / ciraM jIva jiraM naMda, ciraM pAlaya naH prabho // 26 // vipakSapakSamajitaM, jaya divyena tejasA / jitAnAM suhRdAM madhye, tiSTha kaSTavivarjitaH // 27 // surendra iva devAnAM tArANAmiva candramAH / narANAM cakravartIva, garutmAniva pakSiNAm // 28 // vimAnasyAsya devAnAM devInAmapi bhUrizaH / palyopamasAgaropamAni pAlaya vaibhavam // 29 // ityevamabhiSiktAste'bhiSeka bhavanAntataH / nirgatya pUrvadvAreNa, yAntyalaGkAramandiram // 30 // pradakSiNIkRtya pUrvadvAreNa pravizanti tat / siMhAsane niSIdanti, tatra te pUrvadigmukhAH // 31 // tataH sAmAnikA devA, vastrabhUSAsamudgakAn / zAzvatAn | DhaukayantyudyadratnarazmikRtAdbhutAn // 32 // tataste prathamaM cAruvastrarUkSitavigrahAH / suvarNakhacitaM devadRSyaM paridadhatyatha | // 33 // hAramekAvaliM ratnAvalIM muktAvalImapi / keyUrakaTa kasphArAGgadakuNDalamudrikAH // 34 // tato'laGkRtasarvAGgA, | maulibhrAjiSNumaulayaH / cArucandanaksAGgarAgAstilakazAlinaH // 35 // srakkezavastrAbharaNairalaGkAraizcaturvidhaiH / saMpUrNapratikarmANa, uttiSThatyAsanAttataH // 36 // alaGkAragRhAtpUrvadvArA nirgatya pUrvavat / vyavasAyasabhAM prAcyadvAreNa pravizantyamI // 37 // tatra siMhAsane sthitvA, sAmAniko paDhau kitam / pustakaM vAcayitvA'smAt, sthitiM Jain Education tional abhiSekaH 20 // 320 // 28 jainelibrary.org Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnanti dhArmikIm // 38 // siMhAsanAdathotthAya, vyavasAyaniketanAt / nirgatya prAgadizA nandApuSkariNyAM vizanti ca // 39 // tatrAcAntAH zucIbhUtA, dhautahastakramAH kramAt / raupyaM bhRGgAramambhobhiH, prapUrya dadhataH kare // 40 // nAnApadmAnyupAdAya, puSkariNyA nirIya ca / siddhAyatanamAyAnti, siddhaaytnvodyaaH||41|| tatastAnanugacchanti, devAH saamaanikaadyH| devpuujaarhpusspaadivstusNpuurnnpaannyH||42|| athApsarogItami-11 shraatodynaadbhRtaambraaH| mahAsamRddhyA siddhAnAM, sadane pravizanti te // 43 // devacchandakamAgatya, zrIjinArcAvalokane / praNamayya ziraH suSTu, namantyaJjalipUrvakam // 44 // tato lomahastakena, pramAjya zrImadarhatAm / arcAH sugandhibhinIraiH, slapayanti yathAvidhi ||45||ttr yadyapi kunthvAdijantavona tthaapysau|prmaarjnaadi-10 yatanApUrvikaivAhatakriyA // 46 // yadvA pUrvabhave'bhyastaM, sapramArjanamarcanam / jinArcAnAM tato'bhyAsAdatrApyevaM sRjantyamI // 47 // gozIrSacandananAtha, pratyakSaM pUjayanti taaH|prtyekmaasaaN paridhApayanti vastrayoyugam // 48 // puSpamAlyagandhacUrNavastrairAbharaNairapi / pUjayitvA lambayanti, pusspdaamaanynekshH||49|| tataH karatalakSiptaH, paJcavarNamaNIvakaH / citropacAraruciraM, racayanti bhuvastalam // 50 // purato'tha jinArcAnAmacchai rjttnnddulaiH| likhitvA maGgalAnyaSTau, pUjayanti jagadgurUn // 51 // tatazcAndraprabhaM vajravaiDDayaMdaNDamaNDitam / kare kRtvA maNikha 1 bahuzastatra pramArjanaM, vilambya cAntarAntarA, tato nAyaM samyagdhetuH sarveSAM prAgbhave jinamUrtipUjAsaMbhavAbhAvAcca, kalpaH sa pUjAyA ityeva yathArtha, 2 tatra kacchAdivasnacihnAbhAvAt yuktamidaM, adhunA tu pratimAnAmeva tathAvidhAnAt na vastraparidhApanam / Jain Educat i onal For Private Personal Use Only A jainelibrary.org Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze citraM dhUpakaDucchakam // 52 // dahyamAnakunduruSkakRSNAguruturuSkakaiH / dhUpaM dattvA jinendrANAM, prakramante stuti-pustakavAca26 Urdhva-kriyAm // 53 // dhUpaM dattvA jinendrANAmityuktaM yadihAgame / sAkSAjinapratimayostabhedavivakSayA // 54 // jinArcA lokasarge satyapyevaM na manyante, ye'rcAmA jagatpateH / sAn dhAvato mudritAkSAnAnayAmaH kathaM patham ? // 55 // namaste ca samastaprazastarddhidhAmne, kramAzleSinanendrakoTIradAnne / bhavApArapAyodhipArapradAya, pradAyAGginAM saMpadA nirmadAya // 321 // // 56 // bhujaGgapa0 / ityAdyaSTottarazataM, zlokAnastokadhIdhanAH / kurvantyadoSAn prauDhArthakalitAn lalitAn padaiH | // 27 // namaskAraiHsudhAsArasAraiH stutvA jinaaniti|shkstvaadikaaN caityavandanA racayantyamI // 58 vanditvA'tha namaskRtya, tataH punarapi prabhUn / caityasyAsya madhyadezaM, pramRjyAbhyukSya caambubhiH|| 59 // dhRtAkalpaM klpyntshvaarucndnhstkaiH| puSpapuskhopacAreNa, dhuupaishcaabhyrcyntymii||60|| caityasyAthadAkSiNAtyaM,dvArametyAtra sNsthitaaH| dvArazAkhAputrikAca, vyAlarUpANi pUrvavat // 61||prmaarjnaabhyukssnnaabhyaaN, pusspmaalyvibhuussnnaiH| stragdAmabhizvArcayanti, dhUpadhUmAn kiranti ca // 62 // tatazca dakSiNadvArasyopatye mukhamaNDapam / prAgvattasya madhyadeze, kurvanti hastakAdikam // 63 // tatazcAsya maNDapasya, pUrvadvAre'pi pUrvavat / dvArazAkhAdyarcayanti, stambhAMzca dakSi-18 NottarAn // 64 // zeSadvAradvaye'pyevaM, tataH prekSaNamaNDape / madhyaM dvAratrayaM siMhAsanaM samaNipIThikam // 65 // 18 // 321 // | nirgatya dakSiNadvArA, tataH prekSaNamaNDapAt / dAkSiNAtyaM mahAcaityastupamabhyarcayanti te // 66 // tasmAccaturdiza 25 yAstu, pratimAH zrImadarhatAm / tAsAmAloke praNAma, kurvanti pazcimAditaH // 67 // tAH pUrvavatmapUjyASTI, | 26 in Education onal For Private Personel Use Only nelibrary.org Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maGgalAni prakalpya c| sASTottarazatazlokAM, kurvati caityavandanAm ||28||daakssinnaatycaityvRkssmhendrdhvjpuujnm / kRtvA nandApuSkariNI, dAkSiNAtyAM vrajanti te // 69 // tttornncisopaanprtiruupkputrikaaH| byAlarUpANya yanti, puSpadhUpAdikairatha // 7 // caityaM pradakSiNIkRtyottarAhadvArasaMsthitAm nandApuSkariNImetya, kurcantimAgva-18 darcanam // 71 // udIcyAn ketucaityadustUpAMstatpratimAH kramAt / udaprekSAmaNDapaM cArcayanti mukhamaNDapam // 72 // satodvAramauttarAI, prAcyaM dvAraM tataH kramAt / prAcyAnmukhamaNDapAdIn , prapUjayanti yaamyvt||73|| tataH sabhAM sudhamA te, pravizya pUrvayA dishaa| yatra mANavakazcaityastambhastatrAbhyupetya ca // 74 // Aloke tIrthakatsakthanA, praNatA lomahastakaiH / pramArjitAdAdadate, tAni vajrasamudgakAt // 75 // tato lomahastakena, prmRjyodkdhaaryaa| prakSAlyAbhyarcya puSpAdyairnikSipanti samudgake // 76 // samugakaM yathAsthAnamavalambyAyanti ca / puSpamAlyagandhavastraizcaityastambhaM tato'tra ca / / 77 // kRtvA siMhAsanasyAcI, maNipIThikayA saha / kSullakendradhvajasthAcI, kurvate te sumaadibhiH|| 78 // kozaM praharaNasyAdha, sametya saMpramRjya ca / svagAdIni praharaNAnyabhyacayanti pUrvavat // 79 // sudharmAmadhyadeze'dha, prakalpya hastakAdikam / devazayyAM pUjayanti, maNipIThikayA saha // 8 // tatazcaite sudharmAto, niryAnto yAmyayA dishaa| siddhAyattanavad dvAratrayamarcanti pUrvavat // 81 // evaM hRdaM sabhAzcAnyAH, khkhopskrsNyutaaH| vyavasAyasabhAM cAnte, pUjayitvA sapustakAm // 82 // vyavasAyasabhAvartiprAcyapuSkariNItaTAt / kurvate balipIThe te, gatvA balivisarjanam // 83 // khIyakhIyavimAnAnAM, Jain Education Loona For Private & Personel Use Only @ ainelibrary.org Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze zRGgATakatrikAdiSu / udyAnAdau cArca nikAM, kArayantyAbhiyogikaiH // 84 // athaivaM kRtakRtyAste, aizAnakoNasaM-sakthAmA 26 Urdhva sthitAm / nandApuSkariNImetya, tasyAH kRtvA pradakSiNAm // 85 // prakSAlya hastapAdAdi, vilasanti yathArUci balivisaI lokasarge sabhAM sudharmAmetya prAramukhAH siMhAsane sthitaaH||86|| evamatrAmutra loke, hitAvahaM jinArcanam / iti tatrAnaMca lokamAtrAtpraNamanti punaH punH|| 87 // na namanti na vA tAni stuvanti ca manAgapi / lokasthityA dhrm||322|| vuddhyA, kRtayo_ntaraM mahat // 88 // stuvanti navyaiH kAvyaizca, tathA shkrstvaadibhiH| zeSANi tu sthitikRte, pUjayanti sumaadibhiH|| 89 // satyapyevaM sthitimeva, ye vadanti jinArcanam / kathaM te lupsanayanA, bodhyA zaratAmrayorbhidAm // 90 // rAjapraznIyasUtre yatsUryAbhasya suparvaNaH / vimAnavarNanaM tasyotpattirItizca darzitA // 91 // mayA tadanusAreNa, vaimAnikasuparvaNAm / vimAnavarNanotpattI, sAmAnyato nirUpite // 92 // vizeSamuktazeSaM tu, jaanntyshessvedinH| gItArthA nihatAnA, yadvA tdvaakypaargaaH||93 // devyo devAH pare'pyevaM, tattadvimAnavAsinaH / jAyante khakhazayyAyAM, vstrpunnyaanusaartH||94|| | yeyamuktA vimAnAnAM, sthitistatvAminAmapi / acyutasvargaparyantaM, sA sarvA'pyanuvartate // 95 // paratastva-1| hamindrANAM, na khaamisevkaadikaa| sthitiH kAcitsumanasAM, kalpAtItA hi te ytH||96|| te prAgjanmo- // 322 // pAttazastanAmakarmAnubhAvataH / nyksssllkssnnopetsrvaanggopaanggshobhitaaH||97 // jAtyavarNavarNadehA, AdyasaMsthAnasaMsthitAH / atyantasundarAkArAH, saarpudglyonyH||||98|| amRgmaaNsvsaamdHpuriissmuutrcrmbhiH| Jain Educati o nal For Private & Personel Use Only ainelibrary.org Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ annAsthizmazrunakhararomodgamaizca varjitAH // 99 // kundenduzvetadazanA, prvaaljitvraadhraaH|ghnaannshyaamkeshpaashpeshlmaulyH||10||tthoktmauppaatike-"pNddurssisklvimlnimmlsNkhgokhiirphenndgrymunnaaliyaadhvldNtseddhii, tathA-aMjaNaghaNakasiNaNiddharamaNIyaNiddhakesA" ityAdi,saMgrahaNyAM tu kesaTTimaMsunaharomarahiyA' ityuktamiti jJeyaM / atyantasvacchavapuSaH, sugndhimukhmaarutaaH| aprkhedaarjolepojjhitaaHjaatysuvrnnvt||40|| srvotkRssttvrnngndhrssprshaadishobhnaaH| saubhAgyAdiguNagrAmAbhirAmoddAmavigrahAH // 1 // mRgakAsararUpAdicihazrIbharabhUSitam / nUtanaratnamukuTa,dadhate mUrdhni bandhuram // 2 // tathA ca prajJApanAsUtre-"te NaM miga 1 mahisa2 varAha 3 sIha 4 chagala 5 dahura 6 haya 7 gayavai 8 bhuyaga 9khagga 10 usabhaMka 11 viDima 12 pAyaDiyaciMdhamauDA" iti, atra te iti saudharmAdayo'cyutAntAH krameNa devAH, khaDgo-gaNDakanAmA ATavyazcatuSpadasAvizeSaH, yadAha zAzvata:-'khaDDo gaNDakazaMgAsibuddhabhedeSu gaNDake" iti, viDimastu mRgavizeSo lakSyate, tathA ca dezIzAstraM-'viDimo sisumayagaMDesu' aupapAtike vevaM cihnavibhAgo dRzyate-sohamma 1 IsANa 2 saNaMkumAra 3 mAhiMda 4 baMbha 5 laMtaga 6 mahAsukka 7 sahassAra 8 ANayapANaya 9 AraNaaccuya 10 vaI pAlaya 1pupphaya 2 somaNasa 3 sirivaccha 4 nadiyAvatta 5 kAmagama 6 pIigama 7maNorama 8 vimala 9sabaobhadda 10-15 nAmadhijehiM vimANehiM oinnA vaMdagA jiNaMdaM miga1mahisa 2 varAha 3 chagala 4 dadura5ya 6 gayavaI 7 bhuyaga 1 aupapAtike AgatasurANAmuttaravaikriyavarNanaM saMgrahaNyAM tu svAbhAvikasthiteriti na bhinnatA / Jain Educat i onal For Private Personal Use Only Vajainelibrary.org Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhvalokasarge // 323 // 8 khagga 9 usa 10 kaviDimapAthaDiyaciMghama uDA" iti, atra mRgAdayo'GkA - lAcchanAni viTapeSu - vistAreSu yeSAM mukuTAnAM tAni tathA, tAni prakaTitacihnAni ratnAdidIsyA prakAzitamRgAdilAnchanAni mukuTAni yeSAM te tathA iti, tattvaM tu sarvavido vidanti // vivakSavastvamI arddhamAgadhyA ramyavarNathA / bhASante caturakhAntacamatkArakirA girA // 4 // tathAhuH - 'go0 ! devANaM addhamAgahAe bhAsAe bhAsaMti' bhagavatIpaJcamazatakacaturthoddezake / loke tu 'saMskRtaM svargiNAM bhASetyAdi / pratyekamaGgopAGgeSu, ratnAbharaNabhAsurAH / aspRSTakA sazvAsAdivividhavyAdhivedanAH // 5 // puNya naipuNyalAvaNyAH, sadAvasthAyiyauvanAH / abhaGgakAmarAmArdrA, divyAGganAkadAkSitAH // 6 // divyAGgarAgasurabhIkRtasarvAGgazobhanAH / kAmakelikalAbhyAsavilAsahAsavedinaH // 7 // khabhAvato nirnimeSa| vizeSalalitekSaNAH / amlAnapuSpadAmAnaH, khairaM gaganagAminaH // 8 // manazcintitamAtreNa, sarvAbhISTArthasAdhakAH / vacanAtigasAmarthyAnnigrahAnugrahakSamAH // 9 // prayojanavizeSeNa, prAptA api bhuvastalam / tiSThanti 1 Aye pakSe cihnAni dvAdaza antye dazeti bhedaH, paraM Adye 'usaka' ityatraivAMkazabdadarzanAt viDimasyAkArthatA'yogyA, na ca | dvAdaza vaimAnikAnAmindrA iti 'siMha' zabdo'papAThaH 2 ardhamAgadhI bhASA aSTAdazadezyabhASAmiti AbAlAgopAGganaM boddhuM zakyA sarvaviSayavAsinAM ca pUrvasaMgatikAnAM subodhA, pratnadezabhASApi zilAdipuhikhitA dRzyate, bhASyakRdbhirapi nAnAdezIyA bhASAstathAvidhA eva darzitAH, 3 kasyacid bhASAyAM saMskArakaraNAt saMskRtatvaM tena neyaM mUlabhASA bhavitumarhati, prAkRtA tusvAbhAvikI, prakRtiH saMskRtaM, tatra bhavaM prAkRtamiti tu saMskRtabhavatayA'bhipretAyAH lakSaNAkhyAnaM, vyAkaraNasUtrApekSayA vaitat, yata AkhyAyate tatra 'zeSaM saMskRtavaditi / Jain Educationational cihnAni bhASA ca 15 20 22 // 323 // jainelibrary.org Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te vyavahitAzcaturbhiraGgulairbhuvaH // 10 // vAyUttarezAna dikSu, sevyAH sAmAnikaiH suraiH| agniyAmyAnairRtISu, parSadbhistimRbhiryutAH // 11 // puro'gramahiSIbhizca, pRSThato'nIkanAyakaiH / sevyAH samantAdvividhAyudhAyaizcA-1 tmarakSakaiH // 12 // sukharairdivyagandharvairgItAsu padapatiSu / dattopayogAH sattAlamUrchanAgrAmacAruSu // 13 // apsarobhiH prayukteSu, nATyeSu dttckssussH| ajJAtAnehasaH saukhyaH, samayaM gamayantyamI // 14 // ekAdazabhiH kulakaM / kAmalIlAbhilASetu, visRjya devaparSadam / sudharmAyAH sabhAyAzca, nirgatyAntaHpuraiH saha // 15 // gatvoktarUpaprAsAdodyAnAdiSvAspadeSu te / mano'nukUlAH sarvAGgasubhagA divyakAminIH // 16 // ramyAlaGkAranepathyA, ruupyauvnshaalinii| kaTAkSavizikhainamoktibhirdviguNitaspRhAH // 17 // bhartacittAnusAreNAnekarU-18 pANi kurvtiiH| pratirUpaiH khayamapi, premato bahubhiH kRtH|| 18 // haThAtpratyaGgamAlijaya, vaktramunnamya cumbanaiH / / sasItkAraM sudhaadhaarmdhuraadhrkhnnddnH|| 19 // niHzaGkamaGkamAropya, nideyaM stnmrdnH| majanto maithunarase, manuSyamithunAdivat // 20 // itthaM sarvAGgINakAyaklezotthA sparzanitim / AsAdayantastRpyanti, klissttpuNvedvednaaH||21|| saptabhiH kulakaM // ratAmRtAsvAdalolA:, kdaacinmdnonmdaaH| mugdhAvatkampanItirutaidU raapspennaiH|| 22 // kdaaciccaarumdhyaavlljjaallitcessttitaiH| kadAcitprauDhamahilA, iva vaiyaatyvlgitaiH||23|| kadAcidroSatoSAH, paruSaiH purussaayitH| pratyAzleSaprativApraticumbanacalganaiH // 24 // pArApatAdizabdaizca, dviguNAmunmudiSNutAm / janayantyazciraM bharturdevyo'pi suratotsavaiH // 25 // zukrasya vaikriyasyAGge, saMcArAda Jan Education For Private Personel Use Only Parinelibrary.org Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhvalokasarge // 324 // khile sukham / AsAdayantyastRpyanti, kliSTastrIvedavedanAH // 26 // pazcabhiH kulakaM // te zukrapudgalA bhujya-maithunarItiH mAnadivyamRgIdRzAm / cakSuHzrotraghrANajihvAtvagindriyatayA'sakRt // 27 // drutaM pariNamantyete, rUpalAvaNya unmAdazva vaibhavam / parabhAgaM prApayanti, saubhAgyaM yauvanaM tathA // 28 // tathA ca prajJApanA-"asthi NaM bhaMte ! tesiM | devANaM sukkapuggalA ?, hatA, te NaM bhaMte ! tAsiM accharANaM kIsattAe bhujo bhujjo pariNamaMti ? go! soIdiyattAe jAva phAsiMdiyattAe ittAe kaMtattAe maNunnattAe maNAmattAe subhattAe sohaggarUvajovaNaguNalAvaNattAe eyAsiM bhujjo bhujo pariNamaMti" evaM kecitsuraastiivrmdnonmttcetsH| vanAyikopabhogenAtRpsAH kRptaapraashyaaH|| 29 // varyacAturyasaundaryapuNyAH paNyAGganA iva / nijAnuraktA aparigRhItA bhuJjate surI: // 30 // tathA bunmattatA dvedhA, devAnAmapi varNitA / ekA yakSAvezabhavA, mohanIyodayAt parA // 31 // alparddhikaM tatra devaM, ruSTo devo mhrddhikH| duSTapudgala nikSepAt, kuryAt paravazaM kssnnaat||32|| tatazca grahilAtmA'sau, yathA tathA viceSTate / dvitIyA dvividhA tatra, mithyAtvAtprathamA bhavet // 33 // atattvaM manyate tattvaM, tattvaM caatttvmetyaa| cAritramohanIyotthA, parA tayA'pi ceSTate // 34 // bhUtAviSTa ivotkRssttmnmthaadivythaaditH| 25 yakSAvezotthA sumocA, durmocA mohanIyajA // 35 // tathAhu:-"asurakumArANaM bhaMte ! kaivihe ummAe // 324 // pa01, go. duvihe pa0, evaM jaheva ratiyANaM, NavaraM deve vA se mahiDDiyatarAe asubhe puggale pakkhivejA, se NaM tesiM asubhANaM puggalANaM pakkhivaNattAe jakkhAesaM ummAyaM pAuNijA, mohaNijassa vA, sesaM taM ceva, 28 Jain Educatio n al For Private Personel Use Only HAPainelibrary.org Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAkinaH / hantAnena viDaya bhavanavyantarajyotiSkAcakalpavaNopasthitAH sArapudgalAH vANamaMtarajotisavemANiyANaM jahA asurakumArANaM," bhagavatIsUtre / pazyataivaM zaktiyuktA, vivekino'pi nAkinaH / hantAnena viDambyante, satyaM sarvakaSaH smaraH // 36 // yo'kharvayatsarvagarvasarvakhamaurvadurvahaH / kimapUrvamakho'yaM, nirvapuryatsuparvajit // 37 // bhavanavyantarajyotiSkAghakalpadvayAvadhi / viDambanai kAmasya, jJeyA nAtaH paraM tathA // 38 // atho yathoktakAlena, yadyAhArArthinaH suraaH| tadA saMkalpamAtreNopasthitAH sArapudgalAH // 39 // sarvagAnendriyAhnAdapradAH pariNamanti hi / sarvAGgamAhAratayA, shubhkrmaanubhaavtH||40|| prApnuvantaH parAM tRptimAhAraNAmunA suraaH| vindate paramAnandaM, khAdIyobhojanAdiva // 41 // ata evAbhidhIyante, te manobhakSiNaH surAH / prajJApanAdisUtreSu, puurvrssisNprdaaytH|| 42 // tathAhu:-"maNobhakkhiNo te devagaNA paNNattA smnnaauso!"| AhAryapudgalAMstAMzca, vizuddhAvadhilocanAH / anuttarasurA eva, pazyanti na puna: pare / // 43 // sahasrANi dazAbdAnAM, yessaamaayurjghnytH| bhavanezavyantarAste'horAtrasamatikrame // 44 // icchanti punarAhAraM, tathA stokaizca saptabhiH / ucchvasanti zeSakAle, nocchavAso na manozanam // 45 // dazabhyo'bdasahasrebhyo, varddhamAnaH kssnnaadibhiH| kiMcidUnasAgarAntaM, yAvayeSAM sthitirbhavet // 46 // teSAM dinapRthaktvaiH sthAdvRddhibhAga bhojanAntaram / muhUrtAnAM pRthaktvaizca, zvAsocchAsAntaraM kramAt // 47 // pRthaktvaM tu dviprabhRtinavaparyantamucyate / pUrNAmbhodhisthitInAM tu, tataH sAgarasaMkhyayA // 48 // AhAro'ndasahasraH syAtpakSaruccAsa eva ca / evaM ca svargayorAyadvitIyayoH sudhaabhujH||49|| jaghanyajIvino ghamrapRthaktvenaiva bhuJjate / muhUrtAnAM so. pra. 55 Jain Educa tional For Private Personal Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 lokaprakAza pRthaktvena, zvAsocchvAsaM ca kurvate // 50 // dvAbhyAM varSasahasrAbhyAmanantyutkRSTajIvinaH / mAsena cocchsa- devAnAM u26 Urdhva- ntyevaM, bhAvyA mdhymjiivinH||51|| evamete kRtAhArA, punrpypsrojnaiH| upakrAnte nATakAdau, pravarta- cchavAsAlokasarge yanti mAnasam // 52 // kadAcicca jalakrIDAM, kadAcinmajanakriyAm / kadAcicca suhRdgoSThIsukhAnyanubhavantyamI hArau anA // 53 // kadAcidyAnti suhRdAM, vezmasu premnirbhraaH| te'pi tAnupasarpanti, kRtvA'bhyutthAnamAdarAt // 54 // gamanaM ca // 325 // AsanaM dadate haste, dhRtvopavezayanti ca / yojitAJjalayaH satkArayantyambarabhUSaNaiH // 55 // evamAgacchatAM pratyudgamanaM paryupAsanam / sthitAnAM gacchatAM cAnugamanaM racayantyamI // 56 // tathoktaM-"asthi NaM bhaMte ! asurakumArANaM sakkAreti vA jAva paDisaMsAhaNayA?, jAva vemANiyANaM" tato vinItaistairmitradevaiH saha kadAcana / teSAmeva vimAneSu, krIDantaH sukhamAsate // 57 // ekaikasminnATyakAmakrIDAgoSThyAdizarmaNi / yAtyavijJAta evAzu, kAlo bhUyAnnimeSavat // 58 // tathAha chuTitagAthA-"do bAsasahassAI u8 amarANa hoi / visayasuhaM / paNasayapaNasayahINaM joisavaNabhavaNavAsINaM // 59 // " evaM tattannidhuvanasaMgItaprekSaNAdibhiH / / sadApyasaMpUrNakAryA, na te'trAgantumIzate // 60 // kiMca-tattadvimAnAbharaNadevAGganAdivastuSu / saMkrAntanavyapremANo, naite'trAgantumIzate // 61 // kadAcidutsahante cetpUrvajanmopakAriNaH / mAtApitRligdhabandhuguruzi- // 325 // | SyapriyA'GgAjAn // 12 // draSTuM darzayituM svIyadivyasaMpattivaibhavam / tadAgatyArgalAyante'nargalAH khageyoSitaH RI // 63 // kimetadAdyakavale, makSikApatanopamam / ArabdhaM kSaNamapyekaM, tvAM vinA prANimaH katham ? // 64 // eesesereeeeeeeeeee 25 28 Jain Educat i onal For Private sPersonal use only . ainelibrary.org Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adyApi tAdRzaH lehastAsu pUrvapriyAsu cet / tadA'smAn kRtrimapremNA, kadarthayasi nAtha kim ? // 65 // atha yAsyatha tatrAdyamidamAdimamaGgalaM / dRSTvA yathecchaM gacchantu, kiM rudhyAH kariNaH karaiH? // 66 // ityAdipremasaMdarbhaga-1 bhitaistadvacoguNaiH / niyantritAstaddAkSiNyAt, tatraite dadate mnH|| 67 // tattANDavasamAtyA tu, pUrvasaMbandhinAM nRNAm / bhavA bhavanti bhUyAMsaH, prAyaH svalpAyuSAmiha // 68 // kiMca prAgbhavabandhUnAM, taahpunnyaadybhaavtH| nAgantumIzate te'trASADhAcAryAdyaziSyavat // 69 // tathoktaM sthAnAGge-"tihiM ThANehiM ahuNovavanne deve devalogesu icchejA mANusaM logaM havamAgacchittae, No ceva NaM saMcAeti havamAgacchittae, ahuNovavanne deve devaloe divasa kAmabhoesu mucchie giddhe gaDhie ajjhovavaNe, seNaMmANussae kAmabhoe no ADhAti no pari0 no advaM baMdhaha no niyANaM paka0 no ThitipagappaM ka0 1 ahuNovavanne deve devaloesu divesu kAmabhoesu muchie giddhe gaDhie ajjhovavanne0 tassaNaMmANussae pemme vocchinne bhavai, dive pemme saMkaMte bhavai 2 ahuNovavanne deve devaloesu divesu kAmabhogesumucchie jAva ajjho0 tassa NaM evaM bhavai iyahi gacchaM,muhattA gacchaM, teNaM kAleNaM appAuyA maNuyA kAladhammuNA saMjuttA bhavaMti3" ityaadi| tathA'sya naralokasya, durgandho'pi prasarpati / nAnAmRtakavimUtrAdyazuciprabhavo mahAn // 70 // tatrApyajitadevAdikAle'tipracurA nraaH| tathA bhavanti tiryaJcaH, kSetreSu nikhileSvapi // 71 // tadA mUtrapurISAdibAhulyAtpUtipudgalAH / UrdhvaM yAnto vAsayanti, pudgalAnaparAparAn8 // 72 // yojanAnAM zatAnyevaM, pazca yAvatparaiH paraiH / dUSyante pudgalA jIvA, ivotsuutrprruupkaiH||73|| yadA tu nara Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kagandhazva 20 lokaprakAze tiryaco, narakSetre syuralpakAH / tadA pUtipudgalAnAmalpatvAdUrdhvagAminAm // 74 // catuHzatI yojanAnAMvAnA 26 Urdhva- yAvattaraparAparaiH / vrajadbhirUdhvaM bhAvyante, proktayuktyaiva pudglaaH||72|| evaM paraM yojanebhyo, navabhyo gandha-15 lokasarge pudglaaH| kathaM syurghANaviSayA, naiSA zaGkA'pi saMbhavet // 76 // uktaM ca-"cattAri paMca joaNasayAI gaMdho ya maNualoassa / uhuM vaccai jeNaM nahu devA teNa AvaMti // 1 // " upadezamAlAkarNikAyAM tu-"UrdhvagatyA, // 326 // zatAnyaSTau, sahasramapi karhi cit / mAnAM yAti durgandhastenehAyAnti naamraaH||1||" ityuktamiti jJeyaMtathA ca-malamUtrazleSmapUrNe, makSikAkoTisaMkaTe / samantato'ticapalakRmikITazatAvaTe // 77 // purISasadane sthitvA, mitrakalpena kenacit / ehi mitra! kSaNaM tiSTha, kinycidvcmiitynekshH||78|| Ahayeta janaH kazcit, sadyaHlAtaH kRtaashnH| kRtcndnkrpuurkstuuryaadivilepnH||79|| jAnannapi sa taveSTaM, yathA gantuM na zakayAt / thurgndhpraabhuutisNkocitvikRnnikH||8|| tathA bhUyaH smaranto'pi, nRkSetre pUrvabAndhavAn / durgandha bhibhavAdana, na te'bhyAgantumIzate // 81 // paJcabhiH kulakaM // satyapyevamatiprauDhapuNyaprAgbhArazAlinAm / zrImatAmahatAM teSu, kalyANakeSu pnycsu|| 82 // maarutaashvtthpnnebhkrnnkmprnijaasnaaH| svazraddhAtizayAtke 25 ciddevendrazAsanAtpare // 83 // mitrAnuvartanAtkecitpatnIpreraNayA pare / sthitihetoH pare devadevIsaMpAtakautukAt // 326 // // 84 ||kssnnaadevaatidurgndhmpi lokaM nRNAmimam / arhatpuNyaguNAkRSTA, ivAyAntyutsukAH svayam // 85 // 1 adholaukikamadhyaprAmApekSayA tathAvidhopadravapracurakAlApekSayA vA'pavAdato vaitat syAt / 27 in Educatio n TOPainelibrary.org Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tribhirvizeSakaM // mahAtmanAM maharSINAM, yadvotkRSTatapasvinAm / mAhAtmyamudbhAvayitumihAyAnti sudhAbhujaH // 86 // azraddadhAnA yadivA, sAdhuzrAddhAdisadguNAn / samyagdRgvarNitAMste'trAyAnti tAMstAn parIkSitum | // 87 // yadvA tAhapuNyazAlizAlibhadrAdivamRzam / putrAdInAM premadhAmnAM, lehodrekarvazIkRtAH // 88 // gobhadrAdivadAgatya, nityaM navanavairiha / divyabhogasaMvibhAgaiH, lehaM saphalayanti te // 89 // yadvA praaguktvcnsmrnnaadvismRtaadaaH| khAn bodhayitumAyAntyASADhAcAryAnyaziSyavat // 9 // evaM pUrvabhavalehakArmaNena vazIkRtAH / narakeSvapi gacchanti, kecidvaimaanikaamraaH||9|| tathAhi dvArakAdraGgabhaGge jarAGgajeSuNA / mRtvAntimo vAsudevastRtIyaM narakaM gtH|| 92 // rAmo'tha mohAt SaNmAsAna, vyuuddhbhraatRklevrH| zilAtalAmbho. javApAdibhirdevena bodhitaH // 93 // bhrAturdehasya saMskAra, kRtvA saMvegamAgataH / pravrajya nemiprahitacAraNazramaNAntike // 94 // pAraNAya vrajan kApi, kharUpavyagrayA striyA / dRSTrA ghaTabhramAtkUpe, kSipyamANaM nijAgAjam // 95 // vana eva mayA stheymitybhigrhvaanmuniH| tuGgikAdrau tapaH kurvan , vanyasattvAnnibodhayan // 96 // dattAhAro rathakRtA, hrinnenaanumoditH| taruzAkhAhatastAbhyAM, saha brahmasuro'bhavat // 97 // paJcabhiH kulk| baladevasuraH so'tha, prayuktAvadhilocanaH / bhrAtaraM narake dRSyotsukastatra drutaM gataH // 98 // tamuddidhIrSanarakAdavocat kezavaH suram / bhrAtarevaM bhRzaM pIye, sUtapAtaM patattanuH // 99 // mayA kRtAni karmANi, bhoktavyAni mayaiva hi / vacaH kimanyathA tatsyAdyannemikhAminoditam // 50 // // tamuddidhIeNnarakAdavo nyathA tatsyAyanemiskhAmAta patattanuH // 99 // mayA anal Jain Education IO Mainelibrary.org Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze gaccha bandho! tatastubhyaM, bhadraM staatkrhicitsmreH| prathayemahimAnaM no, duryazo yannivartate ||1||ttH sa bAndha-devAnAM nara26 Urdhva-18 vapremNA, vimAne zrIdharaM harim / pItAmbaraM cakrapANi, vikRtya halabhRdyutam // 2 // dArikeyamanenaiva, kRtA'nenaiva || ke gatiH lokasarge | saMhRtA / kartuM hattuM harireva, kSamo'sau jagadIzvaraH // 3 // tasmAdbhuktiM ca muktiM ca, prepsubhiH sevyatAmayam / / // 327 // Agatya bharatakSetre, sarvatretyudaghoSayat // 4 // evaM sarvatra vistArya, mahimAnaM mahItale / yathAsthAnaM suro'yAsIbhAtRduHkhena duHkhitH||5|| itthameva ca sItAyA, jiivo'cyutsureshvrH| gatvA''zu devarapremNA, caturthI narakA-181 vanIm // 6 // yuddhyamAnI mitha: pUrvavairAllakSmaNarAvaNau / yuddhAbhyavartayaddharmavacanaiHpratibodhayan ||7||pnycmaangge'pi saptamyA, adhastAddevakartRkam / Uce'ndavarSaNAdIni, tatrApyeSAM gatiH smRtA // 8 // tathAhu:-"asthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappahAe ahe urAlA balAhayA saMseyaMti saMmucchaMti vAsaM vAsaMti, ? haMtA asthi, tinnivi pakareMti devo'vi asuro'vi nAgo'vi, evaM docAe puDhavIe bhANiyacaM, evaM tacAe puDhavIe bhA0, navaraM devo'vi pa0, asu. rovipa0, no nAgo, evaM cautthIevi, navaraM devo ekko pa0, no asu0 no nAo, evaM heDillAsu sabAsu devo eko pa0, no nAotti, nAgakumArasya tRtIyapRthivyA adhogamanaM nAstItyata evAnumIyate 'no asuro no nAo'tti ihApyata eva vacanAcatuyAdInAmadho'surakumAranAgakumArayorgamanaM nAstItyanumIyate" bhagavatIsUtravRttI SaSThaza- // 327 // takasaptamoddezake, tattvArthavRttI tu "yeSAM de sAgaropame jaghanyA sthitiste kila devAH saptamadharAM prayAnti, te ca | sanatkumArakalpAtprabhRti labhyante, zaktimAtraM caitadvayete, na punaH kadAcidapyagaman , tiryagasaMkhyeyAni yojana 00000000292906 28 Jan Education For Private Personel Use Only pellorary.org Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koTInAM koTisahasrANi, 'tataH paramityAdi, sAgaropamadvayAro jaghanyA sthitiryeSAM nyUnA nyUnatamA ceti, te caikaikahInAM bhuvamanuprApnuvanti yAvattRtIyA pRthivI, tAM ca tRtIyAM pUrvasaMgatikAdyarthaM gatA gamiSyanti, paratastu satyAmapi zaktI na gatapUrvA nApi gamiSyanti audAsInyAt-mAdhyasthyAda, uparyupari na gatiratayo devA jinAbhivandanAdIna muktve"ti, paJcasaMgrahe tu-"sahasAraMtiadevA nArayaneheNa jaMti taiyabhuvaM / nijaMti accuaMjA acuadeveNa iyarasurA // 1 // etaTTIkAyAmapi zrImalayagiriviracitAyAM-AnatAdayo devAH punaralpaslehAdibhAvAt lehAdiprayojanenApi narakaM na gacchaMtIti sahasrArAMtagrahaNa"miti / evaM mitrA| disAhAyyAdinovaM yAvadacyutam / yAntyAyAnti ca kalpasthAH, paratastu na jAtucit // 9 // kecittvalpa|rddhikA devA, yAvaccatvAri paJca vA / devAvAsAnatikramya, khazatyA paratastataH // 10 // gantuM na zaknuvantyanyasAhAyyAt zaknuvantyapi / maharddhikAnAM madhye'pi, naivAmI gantumIzate // 11 // alparddhikAnAM madhye tu, sukhaM yAnti mhrddhikaaH| samarddhikAnAM madhye cedyiyAsanti smrddhikaaH||12|| tadA vimohya mahikAvandhakAravikurvaNAt / apazyata imAn devAnatikrAmanti nAnyathA // 13 // tathoktaM-"AtiDDIeNaM bhaMte! deve jAva |cattAri paMca devAvAsaMtarAiM viikaMte, teNa paraM pariDDIeNaM," ityAdi, bhagavatIdazamazatakatRtIyoddezake / 8 saudharmezAnayordevalokayoratha nAkinaH / utkRSTasthitayaH shkrshksaamaanikaadyH||14|| ratnaprabhAyAH sarvAdho bhAgaM yAvadadho dizi / khayogyaM mUrtimadravyaM, pazyantyavadhicakSuSA // 15 // tiryagdizi vasaMkhyeyAn , pazyanti 8114 . Join Education For Private Personal use only alibrary.org Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAre dvIpavAridhIna / Urva svaskhavimAnAnAM, cUlikAgradhvajAvadhi // 16 // anuttarAntAH sarve'pyasaMkhyeyAn dvIpavA-21 parasparaga26 Urdhva-18 ridhIn / tiryaka prapazyantyadhikAdhikAn kiMtu yathottaram // 17 // vaimAnikAnAM yadadho'vadhirbhUnA vijambhate / manarItiH lokasarge bhavanezavyantarANAmUrdhva bhUnA prasarpati // 18 // jyotiSAM nArakANAM tu, tiryag bhRzaM prasarpati / nRtirazcAma-151 devAnAmavaniyatadiko nAnAvidho'vadhiH // 19 // khayaMbhUramaNAmbhodhau, yathA matsyA jgdgtH| bhavanti sarvairAkAraitirya- dhimAnaM // 328 // gavadhistathA // 20 // matsyAstu valayAkArA, na bhaveyurayaM punaH / saMbhavedvalayAkAro'pyasau nAnAkRtistataH // 21 // tathoktaM saMgrahaNIvRttI-"nANAgAro tirie maNue macchA sayaMbhUramaNeva / tattha valayaM nisiddhaM tassa puNa tayaMpi hojAhi // 22 // " vaimAnikAnAM sarveSAM, jaghanyo'vadhigocaraH / aGgulAsaMkhyeyabhAgamAno jJeyo mnsvibhiH|| 23 // nanu sarvajaghanyo'sau, RtiryakSveva saMbhavet / sarvotkRSTo nareSveva, rAddhAnto'yaM vyavasthitaH // 24 // tathoktaM-"ukkoso maNueK maNussatericchiesu a jahanno"tti, kathaM vaimAnikAnAM tat, proktaH sarva jaghanyakaH / aGgulAsaMkhyeyabhAgamAtro'thAtra nirUpyate // 25 // keSAMcidiha devAnAM, utpattI tAdRzo'vadhiH bhavetpAgbhavasaMbandhI, sa jaghanyo'tra drshitH||26|| Agame tu naiSa paarbhviktvaadvivkssitH| tathA ca bhgvaanaah,kssmaashrmnnpuNgvH||27||"vemaanniyaannmNgulbhaagmsNkhN jahannao hoi| uvavAe parabhavio,tambhavajohoi // 328 // to pcchaa||28||" mRdaGgAkRtirityevaM, vaimAnikAvadhirbhavet / UrdhvAyato mRdaGgo hi, vistIrNo'dhaH kRzo mukhe // 29 // sthitimAnamatha baidhaM, jghnyotkRssttbhedtH| saudhrmeshaandevaanaaN,prtiprtrmucyte||30|| ekasya sAgarasyAMzAH, | 28 Jain Educati o n For Private Personal use only inelibrary.org Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakalpyante trayodaza / prathamapratare bhAgau, tAdRzau dvau parA sthitiH|| 31 // dvitIyapratare bhAgAzcatvArastAdRzAH sthitiH| tRtIye SaT caturthe'STI, paJcame calavA daza // 32 // SaSThe dvAdaza bhAgAste, sasame sAgaropamam / eka trayodazenakabhAgenAbhyadhikA sthitiH|| 33 // tribhitrayodazai gairadhikaM sAgaropamam / aSTame pratare jJeyaM, navame paJcabhizca taiH|| 34 // dazame sasabhirbhAgairadhikaM sAgaropamam / ekAdaze ca navabhiAdaze pratare punaH // 35 // ekAdazabhiraMzastaiH, sAdhikaM sAgaropamam / trayodaze ca pratare, pUNe dve sAgaropame // 33 // trayodazakhapi tathA, pratareSu jghnytH| sthitiH palyopamamekaM, nAsmAddhInA bhavediha // 37 // kalpeSu zeSeSvapyevaM, yA yA yatra jghnytH| ekarUpaiva sA sarvapratareSu bhvsthitiH||38|| natvAdyapratarotkRSTA, pratare jhuttarottare / jaghaMonyataH sthitizcintyA, narakaprastaTAdivat // 39 // evamIzAne'pi bhAvyA, sthitiH saudhrmvddhaiH|vaacyaa kinva dhikA kiJcijaghanyA paramApi ca // 40 // adhikatvaM tu sAmAnyAnnirUpitamapi zrute / plyopmsyaasNkhyeybhaagenaahurmhrssyH||41|| saMgrahaNIvRttyabhiprAyo'sau // saptahastamitaM dehamiha khAbhAvikaM bhavet / aGgulAsaMkhyeyabhAgamAnametajaghanyataH // 42 // kRtrimaM vaikriya tattu, lakSayojanasaMmitam / idamaGgalasaMkhyeyabhAgamA jghnytH||43|| jaghanyaM dvaidhamapyetatprArambhasamaye bhavet / kRtrimaM vaikriyaM tvetatulyamevAcyutAvadhi // 44 // aveyakAnuttareSu, vimAneSu tu nAkinAm / tAhakaprayojanAbhAvAnnAstyevottaravaikriyam // 45 // Jain Educaton For Private & Personel Use Only R ainelibrary.org Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhvalokasarge // 329 // Jain Education lezyA'tra tejolezyaiva, bhavedbhavasvabhAvataH / dravyato bhAvatastveSAM vivarttante SaDapyamUH // 46 // garbhajA naratiryaJca, evotpadyanta etayoH / svargayornApare'vatyA, devA gacchanti paJcasu // 47 // garbhajeSu nRtiryakSu 2, saMkhyAtAyuSkazAliSu / paryAptabAdarakSoNI 3pAtho4vanaspatiSvapi5 // 48 // dvedhA bhavanti devyo'tra, kAzcitkulAGganA iva / sabhartRkAstadanyAstu, svatantrA gaNikA iva // 49 // Aye parigRhItAnAM, sthitirutkarSato bhavet / palyopamAni saptaiva, palyopamaM jaghanyataH // 50 // tAsAmIzAnanAke tu, navapalyopamAtmikA / garIyasI laghu |palyopamaM samadhikaM sthitiH // 51 // sAdhAraNInAM saudharme, vimAnAH surayoSitAm / SaD lakSANi dvitIye tu, | lakSAzcatasra eva te // 52 // sAdhAraNasurastrINAM, saudharme syAdguruH sthitiH / palyopamAni paJcAzat, palyopamaM | jaghanyataH // 53 // AsAmIzAne tu paJcapaJcAzatparamA sthitiH / palyopamAni hInA tu, palyaM kiMcana sAdhikam | // 54 // yAsAM saudharme'tha sAdhAraNa divyamRgIdRzAm / sthitiH patyopamamekaM tAH stokadyutivaibhavAH // 55 // saudharmanAkinAmeva, tAdRpaNyAGganAdivat / bhogyA natUparitanakhargiNAM prAyazaH khalu // 56 // yAsAM tvekAdi| samayAdhikapalyopamA dikA / sthitiH kramAdvarddhamAnA, dazapalyopamAvadhi // 57 // sanatkumAradevAnAM bhogyAstA nordhvavarttinAm / dazabhyazca paraM patyopamebhyaH samayAdibhiH // 58 // sthitiH samadhikA yAvatpalyopamAni | viMzatiH / yAsAM tA brahmadevAnAM bhogyA noparivarttinAm // 59 // samayAdyadhikA palyopamebhyo viMzateH param / yAsAM sthitiH syAddevInAM, triMzatpalyopamAvadhiH // 60 // zukradevopabhogyAstAstriMzatpalyopamopari / samayA tional avadheH tanormAnaM le zyA aparigRhItAtha 20 25 // 329 // 28 Mainelibrary.org Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dyadhikA ctvaariNshtplyopmaavdhiH||61|| yAsAM sthitistA bhogyAH syurAnatakhargavAsinAm / palyopamebhyazcatvAriMzatazca smyaadibhiH|| 62 // varddhamAnA kramAtpaJcAzatpalyAvadhikA sthitiH| yAsAM tAH paribhogyAH syurAraNavargavartinAm // 63 // iishaane'pyevmdhikplyopmsthitispRshH| devyastadvAsinAmeva, devAnAM yAnti bhogyatAm // 64 // tataH samadhikArapalyopamAca samayAdibhiH / vaImAnA sthitiH paJcadazapalyopamAvadhiH // 65 // yAsAM mAhendradevAnAM, bhogyAstAH suryossitH| palyopamebhyo'tha paJcadazabhyaH samanantaram // 66 // samayAdhikA palyopamAni paJcaviMzatim / yAvadyAsAM sthiti gyAstA lAntakasudhAbhujAm // 17 // palyopamebhyo'tha paJcaviMzatiH samanantaram / samayAdyadhikA paJcatriMzatpalyopamAvadhiH // 68 // yAsAra sthitiH sahasrAradevabhogyA bhavanti taaH| tataH paraM pazcacatvAriMzatpalyopamAvadhiH // 69 // sthitiAsAMtAstu bhogyAH, prANatasvargasadmanAm / tato'gre paJcapaJcAzatpalyopamAvadhiH sthitiH // 7 // yAsAM tA acyutasvargadevAnAM yAnti bhogyatAm / nAdhastanAnAM niHsvAnAM, samRddhA gaNikA iva // 71 // vimAnasaMkhyAniyamo, vizeSazca sthiterapi / pratiprataramAsAM no, jaaniimo'sNprdaaytH||72|| kiMtu saMbhAvyata evmdhikaadhikjiivitaaH| Uvordhvapratare yAvaccarame paramAyuSaH // 73 // AhArocchrAsasamayadehamAnAdikaM kila / azeSamuktaM zeSaM ca, bhAvyamAsAM suparvavat // 74 // tathA-bhavanavyantarajyotiSkAdidevavyapekSayA / vaimA. nikAnAM saukhyAni, bahUnyugrazubhodayAt // 75 // taccaivaM-caturvidhAnAM devAnAM, syuH puNyakarmapudgalAH / utkR A an Educa For Private linelibrary.org Personal Use Only KOT Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAzeTotkRSTatarakotkRSTatamAnubhAgakAH // 76 // AyakarmasahacarA. anantAnantakA atha / tanmadhyAyAvatA karma-10 AyuHkarma 26 Urdhva-I |vibhAgAn vyaMtarAmarAH // 77 // anantAnapi tucchAnubhAgAnandazatena vai / jarayanti mitalehabhojyavat / / snigdhatA lokasarge kSudhitA janAH // 78 // karmAzAMstAvata eva, jarayantyasurAn vinaa| nava nAgAdayo varSazatAbhyAM ligdhabho IS jyavat // 79 // asurAstAvataH karmANUn vtsrshtaitribhiH| vatsarANAM catuHzatyA, grahanakSatratArakAH // 8 // // 330 // paJcabhizca vrssshtairnishaakrdivaakraaH| ekenAbdasahasreNa, saudhrmeshaannaakinH||81|| dvAbhyAM varSesahasrAbhyAM, tRtiiyturynaakgaaH| tribhiH sahasrairvarSANAM, brhmlaantkvaasinH|| 82 // catuHsaharUyA'ndai shukrshsraarbhvaaH| surAH / varSapazcasaharUyA cAnatAdikhazcatuSkagAH // 83 // adhoveyakA varSalakSeNa madhyamAstu te / dvAbhyAM vatsaralakSAbhyAM lakSastribhistadardhvagAH // 84 // caturbhizca vrsslkssairvijyaadivimaangaaH| pazcabhivaSelakSazca, srvaarthsiddhnaakinH|| 85 // tulyapradezA apyevaM, krmotkRssttaanubhaagtH| karmAzAH syuzcirakSepyA:, ligdhacatryAdibhojyavat // 86 // tathA ca sUtraM-"atthi NaM bhaMte ! devANaM aNaMte kammase je jahaNNeNaM ekkeNa vA dohiM tihiM vA ukkoseNaM paMcahi vAsasaehiM khavayaMti, ? haMtA asthi' ityAdi bhagavatIaSTAdazazatakasaptamo-12 4 dezake // tato'mISAM zubhotkRSTAnubhAgakarmayogataH / cirasthAyIni saukhyAni, puSTAnyacchidurANi ca // 87 // // 33 // evaM khakhasthityavadhi, devA devyo yathAkRtam / prAyaH sukhaM kadAcita. duHkhamapyupabhuJjate // 88 // uktaM ca"bhavaNavaivANamaMtarajoisiyavemANiyA egaMtasAyaM vedaNaM vediti, Ahaca assAyaM" bhagavatIsUtre SaSTazataka Alinelibrary.org Jain Education National For Private Personal Use Only Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lo. pra. 56 Jain Education | dazamoddezake // tattvArthacaturthAdhyAyaTIkAyAmapyuktaM - "yadA nAma kenacinnimittenAzubhavedanA devAnAM prAdurasti tadA'ntarmuhUrttameva syAt, tataH paraM nAnubadhnAti sadvedanApi saMtataM SANmAsikI bhavati, tataH paraM vicchidyate'ntarmuhUrtta, tataH punaranuvarttate" iti / tathA hi tulyasthitiSu, nirjareSu parasparam / prAgutpannAH surAH pazcAdutpannebhyo'lpatejasaH // 89 // paJcAdutpannAzca pUrvotpannebhyo'dhikatejasaH / itthaM kathaMcitsyAtteSAM jarA kAntyAdi - hAnitaH // 90 // tatastejakhino vIkSya, navotpannAn parAn surAn / vRddhA yUna ivodvIkSya, te vidyante'pi kecana // 91 // yuddhAdiSu mithasteSAM pratipakSyAdinirmitA / zastrAdighAtajA jAtu, dehapIDA'pi saMbhavet // 92 // tathA priyAdISTavastuvinAzaviprayogajaH / zoko manaH khedarUpo, marutAmapi saMbhavet // 93 // yadAhu:- "je NaM jIvA sArIraM vedaNaM vedeti tesi NaM jIvANaM jarA, jeNaM jIvA mANasaM vedaNaM vedeti tesi NaM jIvANaM soge, se teNadveNaM jAva soge'vi, evaM jAva vaimANiyANaM," bhagavatISoDazazataka dvitIyodezake / tathA prAk prauDhapuNyApsAM, ke'pi dRSTvA parazriyam / matsareNAbhibhUyante, niSpuNyAH sukhalipsavaH // 94 // uktaM ca - " IsAvisAya0 " / kiMca mAlyaglAnikalpavRkSaprakampanAdibhiH / cihnerjAnanti te'mIbhiH, SaNmAsAntargatAM mRtim // 95 // tathAhi" mAlyaglAniH kalpavRkSaprakampaH, zrIhInAzo vAsasAM coparAgaH / dainyaM tandrA kAmarAgAGgabhaGgo, dRSTebhraMzo vepathuzcAtizca // 96 // " sthAnAGgasUtre'pyuktaM - " tihiM ThANehiM deve catissAmitti jANai, vimANAI NippabhAI pAsittA 1 kapparukkhagaM milAyamANaM pAsittA 2 appaNo teya lessaM parihAyamANiM jANittA 3" ityAdi // 10 14 inelibrary.org Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAza 26 Urdhvalokasarge devAnAM sAtajarAcyutiduHkhanidrAraMbhAH // 33 // tAM samRddhiM vimAnAdyAmAsannaM cyavanaMtataH garbhotpattyAdidaHkhaMca, tatrAhArAdivaizasam // 97 // citte cintayatAM teSAM, yahaHkhamupajAyate / tajjAnanti jinA eva, tanmano vA pare tuna // 98 // uktaM ca-"taM suravimANavibhavaM, ciMtiya cavaNaM ca devloyaao| aibaliyaM ciya janavi phui sayasakkaraM hiyayaM // 19 // " tathA-vipAkodayarUpA ca, ckssurnimiilnaadibhiH| vyaktaizcihebhavedyaktA, teSAM nidrA na yadyapi // 600 // pradezodayatastveSAM, syAttathApyanyathA katham / darzanAvaraNIyasya, sato'pyanudayo bhavet ? ||1||kssyshcopshmshcaasy, devAnAM vApi noditH| zrute'pyeSAM karmabandhahetutveneyamIritA // 2 // tathAhu:-"jIve NaM bhaMte ! niddAyamANe vA payalAyamANe vA kati | kammapagaDIobaMdhai?, go0 sattavihabaMdhae vA, aTThavihabandhae vA, evaM jAva vemANie, evaM jIveNaM bhaMte! hasamANe vA ussuyAyamANe vA kati ka0 baM01, go0!sattavihabaM0 vA, avihabaM0 vA, evaM jAva vemANie" bhagavatIsUtre paJcamazatakacaturthoddezake, iha ca pRthivyAdInAM hAsaHprAgbhavikatatpariNAmAdavaseya" ityetdbhutto| evaM khabhAvato nidrAsadbhAve'pi sudhAbhujAm / yeyaM tandrA mRtezcihaM, sA tu bhinnaiva bhAvyate // 3 // kiMca-SaDjIvakAyArambheSu, ratA mithyaatvmohitaaH| yAgAdibhirjIvahiMsopahArairmuditAzayAH // 4 // zarIrAsanazayyAdibhANDopakaraNeSvapi / vimAnadevadevISu, harmyakrIDAvanAdiSu // 5 // pUrvapremNA svIkRteSu, nRtiryakSvapi mUcchitAH sacittAcittamizreSu, magnAH parigraheSviti // 6 // tathAhuH-"asurakumArA puDhavikAyaM samArabhaMti jAva tasakAyaM samArabhaMti, sarIrA pariggahiyA bhavaMti, kammA 50 bha0, bhavaNA pa0 bha0, devA devIo maNUsIo // 33 // 28 Jain Education Lainelibrary.org Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tirikkhajoNiA tirikkhajoNiNIo pa0 bha0, AsaNasayaNabhaMDamattovagaraNA pari0 bha0, sacittAcittamIsayAI davAiMpa0 bha0, vANamaMtarA jotisevamANiyA jahA bhavaNavAsI tahA nneyvaa"| evaM mithyAdRzoyAnti, sArambhAH saparigrahAH / cyutvopArjitapApmAna, ekendriyAdidurgatim // 7 // samyagdRzaH punastattvatritaye kRtnishcyaaH| jinAdisevayA yadvA, pUrvAdhItazrutasmRteH // 8 // vicArayantastattvAni, siddhAntoktAni cetsaa| zuddhopadezaiH samyaktvaM, prApayantaH parAnapi // 9 // utsaveSu mahotsAhA, arhatkalyANakAdiSu / jinopadezAn zRNvantaH, sevamAnA jinezvarAn // 10 // maharSINAM nRNAM samyagdRzAmatha tapakhinAm / hitakAmAH kRcchramagnasaMghasAhAyyakAriNaH // 11 // dRSTvarSi bhAvitAtmAnaM, kurvanto vandanAdikam / tanmadhyena na gacchanti, stabdhami-15 dhyAtvidevavat // 12 // tathA:-"tattha je amAyisammAdi hiuvavaNNae deve se NaM aNagAraM bhAviyappANaM pAsati, pAsittA NaM vaMdati NamaMsati jAva pajjuvAsati,se NaM aNagArassa bhAviyappaNo majjhaMmajjheNaM No vitIvaejA" bhagavatIsUtre za.14 u. 3 / evamarjitapuNyAste, mahardibharazAliSu / pratyAyAnti kulessuuccessvaasnnbhvsiddhikaaH||13||ssddiH kulkN|| tatrApi subhagAH sarvotkRSTarUpA jnpriyaaH| bhogAn bhuGktvA''ttacAritrAH, kramAdyAnti parAM gatim // 14 // nanvevamuditAH sUtre, adharme saMsthitAH suraaH| kathaM tadeSa bhAvArtho, na tena vigha-11 TiSyate ||15||tthaahi-"jiivaannN bhaMte ! kiMdhamme ThiyA adhamme ThiyA dhammAdhamme ThiyA?,go!jIvA dhamme-18 viThiyA, adhamme0, dhammAdhamme0,NeraiyANaM pucchA, go0,! NeraiyA no dhamme0, no dhammAdhamme0, adhamme ThiyA, 14 Jain Educatio n al For Private Personel Use Only V ainelibrary.org Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhva lokasarge // 332 // Jain Educat maNu0 jahA jIvA, vANamaMtara0 jor3a0 vemA0 jahA NeraDyA," bhagavatIsutre saptadazazatakadvitIyodezake 17-2 atrocyate- eSAmuktamidaM deza sarvaviratyabhAvataH / tathaivAtroddezakAdI, sUtre'pi prakaTIkRtam // 16 // " se pUrNa saMjayaviraya paDihayapaJcakakhAyapAvakamme dhamme Thie assaMjaya0 adhamme Thie saMjayAsaMjae dhamAdhamme Thie." sarvathA saMvarAbhAvApekSaM natvetadIritam / saMvaradvArarUpasya, samyaktvasyaiSu saMbhavAt // 17 // samyaktva mapi mithyAtvanirodhAtsaMvaraH sphuTaH / saMvareSvata evedaM zrute paJcasu paThyate // 18 // tathAhuH sthAnAne samavA- | yAne bhagavatyAM ca-paMca saMvaradvArA pa0, taM0-sammattaM viratI apamAdo akasAittaM ajogittaM" eko dvitrAdisaMkhyeyA, asaMkhyA api karhicit / utpadyante cyavante'mI, ekasmin samaye saha // 19 // utpattecyavanasyApi viraho yadi bhAvyate / saudharmezAnayordevalokayoramRtAzinAm // 20 // sa caturviMzatiM yAvanmuhUrttAn paramo bhavet / jaghanyatastu samayaM yAvadukto jinezvaraiH // 21 // indraratha saudharmezAnakhargAdhikAriNoH / svarUpamucyate kiMcinmatvA gurUpadezataH // 22 // tatrAdime | devaloke, pratare ca trayodaze / merordakSiNataH paJca, syurvimAnAvataMsakAH // 23 // prathamaM dizi pUrvasyAM tatrAzokAvataMsakaM / dakSiNasyAM saptaparNAvataMsakamiti smRtam // 24 // pazcimAyAM campakAvataMsakAkhyaM nirUpitam / uttarasyAM tathA cUtAvataMsakamudIritam // 25 // teSAM caturNAM madhye'dha, syAtsaudharmAvataMsakam / mahAbimAnaM yatrA''ste, svayaM zakraH surezvaraH // 26 // etadyojanalakSANi, sArddhAni dvAdazAvatam / vistIrNa ca parikSepo, national samyagdR yAderdharmA dharmoM 20 25 // 332 // 28 v jainelibrary.org Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18yojanAnAM bhavediha // 27 // lakSANyekonacatvAriMzad dvipaJcAzadeva ca / sahasrANyaSTazatyaSTAcatvAriMzatsama|nvitA // 28 // samantato'sya prAkAro, vanakhaNDAzcaturdizam / prAsAdazekharo madhye, prAsAdapaGkiveSTitaH // 29 // prAsAdAttata aizAnyAmupapAtAdikAH sabhAH / evaM prAguktamAstheyaM, sarva vimAnavarNanam // 30 // atropapAtasadane, zayyAyAM sukRtaanycitaaH| utpadyante zakratayA, kramo'tra prAk prpnycitH|| 31 // yathA hi sAmpratIno'sau, saudhrmnaaknaaykH| prAgAsItkArtikaH zreSThI, pRthivIbhUSaNe pure // 32 // tena zrAddhapratimAnAM, zataM tatrAnuzIlitam / tataH zatakraturiti, loke prasiddhimIyivAn // 33 // sa cekadA merikana, mAsopavAsabhojinA / dRDhAItatvaruSTena, nunnasya kSamApategirA // 34 // gairikaM bhojayAmAsa, pAraNAyAM nRpA-1 lye| tataH sa dRSTo dhRSTo'sItyaMgulyA nAsikA spRzan // 35 // jahAsa zreSThinaM so'pi, gRhe matvA virktdhiiH| jagrAhASTasahasreNa, vaNikaputraiH samaM vratam // 36 // adhItadvAdazAGgIko, dAdazAndAni saMyamam / pAlayitvA'nazanena, mRtvA devezvaro'bhavat // 37 // caturbhiH kalApakaM / gairikastApasaHso'pi, kRtvA bAlatapo mRtH|| | amRderAvaNasara:, saudharmendrasya vAhanam // 38 // ayaM tAvatkalpavRtyAyabhiprAya:, bhagavatIsUtrAbhiprAyassvaya hastinAgapure zreSThI, kArtiko'bhUnmaharDikaH / sahasrAmravaNe tatrAgato'hanmunisuvrataH // 39 // kArtikAdyAstatra paurA, jinaM vnditumaiyH| prabuddhaH kArtikaH zrutvA, jinopadezamaJjasA // 40 // gRhe gatvA jJAtimitrakhajanAn bhojanAdibhiH / saMtoSya jyeSThatanaye, kuTumbabhAramakSipat // 41 // vastrajyeSThasute nyasta-13 Join Educati o nal ainelibrary.org Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 Urdhva varNana lokaprakAza gRhabhAraiH samantataH / aSTAdhikasahasreNAnugato naigamottamaiH // 42 // sahasrapuruSodAhyAmAruhya zivikA mahaiH / vimAnasya munisuvratapAdAnte, sa pravrajyAmupAde // 43 // adhItya dvAdazAGgAni, dvAdazAbdAni saMyamam / dhRtvA mAsamupo sAmpratInelokasarge SyAnte, saudhrmnaayko'bhvt||44|| tathA ca sUtraM-'iheva jaMbuddIve bhArahe vAse hathiNAure nAma nayare hotthA RI ityAdi" bhagavatIsUtre za018 u02| evamutpannaH sa zakraH, prAgvatkRtvA jinArcanam / sukhamAste sudhamAyAM, // 333 // pUrvAmukho mahAsane // 4 // tisro'sya parSadastatrAbhyantarA samitAbhidhA / tasyAM devasahasrANi, dvAdazeti jinA jguH|| 46 // devIzatAni saptAsyAM, madhyA caMDAbhidhA sabhA / caturdaza sahasrANi, devAnAmiha parSadi // 47 // 6.20 SaT zatAni ca devInAM, bAhyA jAtAbhidhA sbhaa| syuH SoDaza sahasrANi, parSadIha sudhAbhujAm // 48 // zatAni paJca devInAM, yathAkramamathocyate / AyuHpramANametAsAM, timRNAmapi parSadAm // 49 // antaHparSedi devAnAM, paJcapalyopamAtmikA / sthitistathAtra devInAM, palyopamatrayaM bhavet // 50 // palyopamAni cavAri, madhyaparSadi nAkinAm / sthitirdevInAM tu palyopamadvayaM bhavediha // 51 // bAhyaparSadi devAnAM, palyopamatrayaM sthitiH| eka palyopamaM cAtra, devInAM kathitA sthitiH // 52 // asyaivaM sAmAnikAnAM, trAyastriMzakanAkinAm / lokapAlAnAM tathAgramahiSINAmapi dhruvam // 53 // bhavanti parSadastisraH, samitAyA yathAkramam / 1333 // acyutAntendrasAmAnikAdInAmevameva tAH // 54 // iti sthAnAGgasUtre // sahasrANyasya caturazItiH sAmAnikAH suraaH| te cendratvaM vinA zeSaiH, kaantyaayurvaibhvaadibhiH||55|| samAnAH suranAthena, sAmAnikAstataH Jain Education Hainelibrary.org a For Private Personal Use Only l Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ shrutaaH| amAtyapitRgurvAdivatsanmAnyA biddaujsH||56||svaamitven pratipannA, ete'pi suranAyakam / bhavanti vatsalAH sarvakAryeSu bAndhavA iva ||57||traaystriNshaastrystriNshdevaaH syumari shrsnnibhaaH|sdaa rAjyabhAracintAkartAraH shkrsNmtaaH||58|| purohitA iva hitAH, zAntikapauSTikAdikam / kurvanto'vasare zakraM, prINayanti mhaadhiyH||59 // dogundakAparAbAnA, mahAsaukhyAJcitA amii| nidarzanatayocyante, zrute'tisukhazAlinAm% // 60 // tathoktaM mRgAputrIyAdhyayane-"naMdaNe so u pAsAe, kIlae saha ithie / devo doguMdago ceva, nicaM muiymaannso|| 61||-traaystriNshaa devA bhogaparAyaNA doguMdakA iti bhaNyante" ityuttarAdhyayanAvacUA~ / sAmpratInAstvamI jambUdvIpe'sminneva bhArate / pAlakasannivezasthAstrayastriMzanmaharddhikAH // 62 // abhUvan gRhapatayaH, sahAyAste parasparam / ugrAcArakriyAsArAH, saMsArabhayabhIravaH // 63 // prapAlyAbdAni bhUyAMsi, zrAvakAcAramuttamam / AlocitapratikrAntAticArAzcaturAzayAH // 64 // mAsamekamanazanaM, kRtvA mRtvA samAdhinA / trAyastriMzAH samabhavanmAnyA vRndaarkeshituH||65|| na caivametebhya eva, trAyastriMzA iti prthaa| nAmadheyaM nityametadavyucchittinayAzrayAt // 66 // zatAni mantriNaH paJca, saMtyanye'pIndrasaMmatAH / yeSAmakSisahasreNa, sahasrAkSaH sa gIyate // 67 // tathoktaM kalpasUtravRttI-"sahassakkhe'tti mantripaJcazatyA locanAni indrasaMbandhInyeveti shsraakssH| tathA sahasrANi cturshiitiraatmrksskaaH| amI cAtmAnamindrasya, rakSantItyAtmarakSakAH // 68 // ete tvapAyAbhAve'pi, prItyutpattyai surezituH / tathAsthitezca nicitakavacAH paritaH||14 Jain Education a l Alinelibrary.org Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 26 Urdhva lokasarge // 334 // Jain Education sthitAH // 69 // dhanurAdipraharaNagrahaNavyagrapANayaH / tUNIrakhaDgaphalakakuntAdibhiralaGkRtAH // 70 // ekAgra cetasaH svAmivadananyastadRSTayaH / zreNIbhUtAH zakrasevAM, kurvate kiGkarA iva // 71 // tathA saptAsya sainyAni, tatra tAdRkprayojanAt / nRtyajjA tyo tuGgacaGgaturaGgAkAradhAriNAm // 72 // zUrANAM yuddhasannaddhazastrAvaraNazAlinAm / nirjarANAM nikuramthaM, hayasainyamiti smRtam // 73 // evaM gajAnAM kaTakaM, rathAnAmapi bhAsvatAm / vividhAyudhapUrNAnAmazvarUpamaruyujAm // 74 // tathA vRSabhadevAnAM sainyamucchRGgiNAM yudhe / udbhaTAnAM padAtInAM, sainyamugrabhujoSmaNAm // 75 // etAni paJca sainyAni gatadainyAni vajriNam / sevante yuddhasajjAni, niyogecchUni sannidhau // 76 // zuddhAGganRtya vaidagdhyazAlinAM guNamAlinAm / naTAnAM devadevInAM SaSThaM sainyaM bhajatyamum // 77 // svaramAdhuryavaryANAM, sainyamAtodyabhAriNAm / gandharvadevadevInAM saptamaM sevate harim // 78 // etatsainyadvayaM cAticaturaM gItatANDave / avizramaM prayuJjAnamupabhogAya vajriNaH // 79 // saptAnAmapyathaiteSAM sainyAnAM sapta nAyakAH / sadA sannihitAH zakraM, vinayAt paryupAsate // 80 // te caivaM nAmato vAyu 1 rairAvaNazca 2 mATharaH 3 / syAddamarddhi 4 harinaigameSI 5 zvetazca 6 tumbaruH 7 // 81 // saptApi senApatayaH syuretaireva nAmabhiH / tRtIyasya paJcamasya, saptamasya surezituH // 82 // aGgIkRtya dvAdazendrAnAnatAraNayorapi / etannAmAna evAmI, | sthAnAGge kathitA jinaiH // 83 // pAdAtyezastatra harinaigameSIti vizrutaH / zakradUto'ticaturo, niyuktaH sarvakarmasu // 84 // yo'sau kAryavizeSeNa, devarAjAnuzAsanAt / kRtvA maGkSu tvacacheDaM, romarandhairnakhAMkuraiH , tional sAmAnikAdivarNanaM 20 25 // 334 // 28 ainelibrary.org Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 85 // saMhartumISTe strIgarbha, na ca tAsAM manAgapi / pIDA bhavenna garbhasyApyasukhaM kiMcidudbhavet // 86 // tatra garbhAzayAdgarbhAzaye yonau ca yonitaH / yonergarbhAzaye garbhAzayAyonAviti kramAt // 87 // AkarSaNAmo-15 canAbhyAM, caturbhaGgayatra saMbhavet / tRtIyenaiva bhaGgena, garbha harati naapraiH||88 // idaM cArthataH paJcamAGge // pattisainyapaterasya, kacchAH sapta prkiirtitaaH| kacchAzabdena ca khaajnyaavshvttisurvrjH|| 89 // IzAnAdyacyutAntAnAmevaM sarvabiDaujasAm / pattisainyapateH kacchAH , sapta sapta bhavanti hi // 90 // devAstatrAdyakacchAyAM, khendrasAmAnikaH smaaH| dvitIyAdyAH SaDanyAzca, dvinA dinnA yathottaram // 91 // yathA saudhrmendrhrinaigmepicbhuupteH| syAdAdyakacchA caturazItidevasahasrikA // 92 // tathA yAnavimAnAdhikArI pAlakanirjaraH / sadA zakraniyogecchurAste vircitaanyjliH||93|| yadendro jinajanmAdyutsaveSu gantumicchati / tadA vAdayate ghaNTAM, sughoSAM naigameSiNA // 94 // vAditAyAmamuSyAMca, ghaNTAH srvvimaangaaH| zabdAyante samaM yantraprayogapreritA iva // 95 // tataH pAlakadevena, racite pAlakAbhidhe / samAsIno mahAyAnavimAne spricchdH| // 96 // auttarAheNa niryANamArgeNAvataratyadhaH / etya nandIzvaradvIpa, AgneyakoNasaMsthite / / 97 // zaile ratikarAbhikhye, vimAnaM saMkSipettataH / kRtakAryaH khargameti, vihitASTAhikotsavaH // 98 // tathoktaM-"tatra dakSiNo niryANamArga uktaH, iha tu uttaro vAcyaH, tathA tatra nandIzvaradvIpe uttarapUrvo ratikaraparvata IzAnendrasyAvatArAyoktaH, iha tu dakSiNapUrvo'sau vAcya" iti bhagavatIsUtravRttI zataka 16 dvitIyoddezake, tati sadA zaniyogaSaNA // 24 // vAditAyAmamuSyAkAbhidhe / samAsIno mahAyAnA97 // zaile rati O Jain Educati o nal For Private & Personel Use Only N ainelibrary.org 10 Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze IzAnendrAdhikAre, iheti saudhrmendraadhikaare||svrgessu viSameSveSA, sthitiH syAdazame'pi ca / ghaNTApattIzanA- nagara26 Urdhva- mAdiH, sameSvIzAnanAkavat // 99 // tathA devA mahAmeghAH, santyasya vazavartinaH / yeSAM khAmitayA zakro, yAdilokasameM maghavAniti gIyate // 700 // tathocuH-'maghavaM'ti maghA-mahAmeghA vaze santyasya maghavAn," kalpasUtravRttI, zaktiH tathA hi meghA dvividhA, eke varSAbhAvinaH / svAbhAvikAstadapare, syurdevtaanubhaavjaaH||1|| tatra zakro yadA // 335 // 18 vRSTiM, krtumicchennijecchyaa| AjJApayati gIrvANAMstadA'bhyantarapArSadAn // 2 // te madhyapArSadoste'pi, bAhyAMste bAhyabAhyakAn / te'pyAbhiyogikAMste'pi, truvate vRSTikAyikAn // 3 // tataste kurvate vRSTiM, hRSTAH shkraanushissttitH| evamanye'pi kurvanti, surAzcaturvidhA api // 4 // janmadIkSAjJAnamuktimaheSu zrImadahatAm / bhattyadrekAdatizayoddhAvanAya prmodtH||5|| tathoktam-'jAheNaM bhaMte ! sake deviMde devarAe vuTTikAyaM kAukAme bhavai se kahamidANiM pakarei ?' ityAdi bhagavatIsUtre 14-2 // chittvA bhittvA kudRyitvA, cUrNayitvA'thavA khayam / kamaNDalvAM ziraH puMsaH, kasyApyeSa yadi kSipet // 6 // tathApi kizcidapyasya, bAdhA na syaattthaavidhaa| bhagavatyAM zakrazaktiruktA caturdaze zate // 7 // sadA sannihitastasyairAvaNo vAhanaM suraH / vyakto nAnAzaktiyukto, bhaktyudyuktaH surezituH // 8 // dazArNanRpayodhAya, yiyAsoriva vajriNaH / AjJAM prApyA-8 // 335 / / nekarUpasamRddhiM krtumiishvrH||9|| yadA yadA sa cendrasya, kacijigamiSA bhavet / tadA tadA hastirUpaM, kRtvezamupatiSThate // 10 // dadhAtyasau kare vajramamoghazaktizAli yat / nirIkSyaiva vipakSANAM, kSaNAkSubhyati 28 Jain Education A nal For Private Personel Use Only Varainelibrary.org Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ISImAnasam // 11 // prayuktaM dviSato hantumindreNa kupitena yat / jvAlAsphuliGgAnabhito, vikiragISaNAkRti // 12 // kurvada dRSTipratIghAtamutphullakiMzukopamam / nihantyevAnugamyainaM, gataM dUre'pi sAdhvasAt // 13 // yathA'nenaiva zakreNa, tanmuktaM camaropari / tato naMSvA gatasyAsya, zrImadIrapadAntare // 14 // pRSThe patadgRhItaM ca, jinaavjnyaabhiyaa'munaa| caturbhiraGgalaivIrapAdAvyavahitaM rayAt // 15 // nanvadhvanyeva vajeNa, kathameSa na tADitaH? / vajravaccamarendro'pi, nAgrAhi yajriNA katham // 16 // narAdibhistvadhaH kSipta, vastvAdAtuM na zakyate / suraiH kiM zakyate yena, vajramagrAhi vajriNA? // 17 // anocyate-adhonipatane zIghragatayo'suranAkinaH / Urdhvamutpatane mandagatayazca svbhaavtH||18|| vaimAnikAH punaradhaHpatane mandagAminaH / Urdhvamutpatane zIghragatayazca khbhaavtH||19|| vajramapyUrdhvagamane, zIghraM mandamadhogame / asurendrAdvajriNastu, mandagAmi dvidhaapydH||20|| yAvatkSetraM zakra ekasamayenordhvamutpatet / vajraM dvAbhyAM tAvadeva, camaraH samayastribhiH // 21 // adhaH punryaavdeksmyenaasureshvrH| tAvada dvAbhyAM harivaMjU, tribhirnipatati kSaNaiH // 22 // nigrahItuM tato mArge, nAza-15 kytaasurprbhuH| bajeNAdho nipatatA, svatastriguNazIghragaH // 23 // nAgrAhi zakreNApyeSa, khato dviguNave. gavAn / vajraM khato mandagati, dhRtaM pRSThAnudhAvinA // 24 // surAH sukhena gRhNIrannadhaH kSiptaM hi pudgalam / yadasau satvaraH pUrva, pazcAnmandagatibhavet // 25 // pUrva pazcAdapi suro, maharddhikastu satvaraH / narAdayastu tadanu, nAdhaH patitumIzate // 26 // evaM ca-anyeSAmapi devAnAM, yadA vimAnavAsinAm / yuddhaM syAdasuraiH ca khabhAvataH // 20 // mandamadhogame / asuranTa samayanibhiH // 21 // mArga, nAza Jain Education HOMonal For Private & Personel Use Only inolainelibrary.org Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaikriyaza lokaprakAzesAI, bhvprtyyvairtH|| 27 // tadA vaimAnikA devAH, kASThaparNatRNAdikam / zarkarAkaNamadhyekamAmRzanti | devAnAma26 Urdhva- kareNa yat // 28 // acintyapuNyAttatteSAM prApya praharaNAtmatAm / subhUmacakriNaH sthAlamiva praharati dviSaH vagamAdi lokasarge IS29 // tadeteSAM praharaNeSvasatkhapi na hi kSatiH / asurANAM tu naitAhaka, zaktiH puNyApakarSataH // 30 // nityAnyate tato'strANi, vaikriyANi ca vibhrati / sasmayAH subhamanyAstathAvidhanarAdivat // 31 // tathAhu:- ktiH // 336 // devAsurANaM bhaMte ! saMgAme kiMNaM tasiM devANaM paharaNattAe pariNamati?, go! jaMNaM devA taNaM vA kaTTa ve"tyAdi bhagavatIsUtre 18-7 / 20 vikurvaNAzaktirapi, vartate'sya garIyasI / jambUdvIpadvayaM pUrNa, yadasau svavikurvitaiH // 32 // vaimAnikairdevadevIvRndaiH saaNkiiyeto'bhitH| ISTe pUrayituM tiryagasaMkhyAna dvIpavAridhIn // 33 // tathAhu:-"sakeNaM deviMde devarAyA jAva kevatiyaM ca NaM pabhU viuvittae ?, evaM jaheva camarassa, navaraM do kevalakappe jaMbuddIve dIce, avasesaM taM ceva" bhagavatIsUtre, ayaM bhAva:-jambUdvIpAvadhikSetraM, yAvacchaRvimAnataH / tAvad dviguNitaM bhartumISTe ruupairvikurvitaiH||34|| tathA ca devendrastave camarendramAzritya-"jAva ya jaMbuddIvo jAva ya camarassa camara caMcA o| asurehiM asurakannAhiM asthi visao bhareuM je // 1 // " na paJcamAGgavRttau tu, sUtrametatsphuTIkRtam / tiryakakSetrasyAtra pRthaguktatvAdbhAvyate viti // 35 // tadatra tattvaM bahuzrutA vidanti / sAmAnikAnAmetasya, trAyatriMzakanAkinAm / kartuM vaikriyarUpANi, zaktirevaM prarUpitA // 36 // lokapAlAmapatnInAmapi vaikriygocraa| 28 25 Jain Education A nal For Private Personel Use Only hinelibrary.org Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tulyaiva zaktistiryak tu, saMkhyeyA dviipvaarddhyH||37|| zakteviSaya evAyaM, na tvevaM ko'pi karhicit / cakre vikuKNAMno vA, karoti na kariSyati // 38 // zakrasyAgramahiSyastu, bhavantyaSTau guNottamAH / rUpalAvaNyazA linyaH, proktAstA naamtstvimaaH|| 39 // padmA 1 zivA 2 zacya 3 thA 4 ramalAkhyA 5 tathA'psarAH 6 / tato navamikA 7 rohiNyabhidhA 8 syAdihASTamI // 40 // sAmpratInAnAmAsAM pUrvabhavastvevaM-Tre zrAvastInivAsinyau, hstinaagpuraalye| dve dve kAmpilyapurage, dve sAketapurAlaye // 41 // etAH padmAkhyapitRkA, vijayAbhidhamAtRkAH / bRhatkumAryo'STApyAttapravrajyAH pArzvasannidhau // 42 // puSpacUlAryikAziSyAH, pakSaM saMlikhya suvrtaaH| mRtvotpannA vimAneSu, padmAvataMsakAdiSu // 43 // jAtAH zakramahiSyo'STau, sptplyopmaayussH| siMhAsaneSu krIDanti, padmAsyAdiSu sotsavam // 44 // ekaikasyAstathaitasyAH, parivAre surAGganAH / khatulyarUpAlaGkArAH, sahasrANyeva SoDaza // 45 // SoDazaitAH sahasrANi, vikurvanti navA api / evaM ca saparIvArAH, patnyo bhavanti vjrinnH||46|| aSTAviMzatyA sahasrairadhikaM lakSameva tAH / bhuGkte tAvanti rUpANi, kRtvendro'pyekahelayA // 47 // tathAhu:-'sakassa NaM bhaMte ! deviMdassa pucchA, ajo ! aha aggamahisIo pa0' ityAdi bhagavatIsUtre 10-5 / yadA zakraH sahaitAbhiH, kAmakrIDAM cikIrSati / cAru cakrAkAramekaM, tadA sthAnaM vikurvayet // 48 // paJcavarNatRNamaNiramaNIyamahItalam / vyAsAyAmaparikSepairjambUdvIpopamaM ca tatra 18 // 49 // madhyadeze'sya racayatyekaM prAsAdazekharam / yojanAnAM paJca zatAnyucaM tada vistRtam // 50 // tasya kho.pra. 57 * mAsAdazekharam / yojanAdAtalam / vyAsAyAmaparikSepaNa cAra cakrAkAramekaM, Jain Educ a tional For Private Personal Use Only Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAza 26 Urdhva lokasarge // 337 // Jain Education | prAsAdasya nAnAmaNiratnamayI mahI / UrdhvabhAgo'pyasya padmalatAdibhaktizobhitaH // 51 // tasya prAsAdasya madhye, racayenmaNipIThikAm / yojanAnyaSTa vistIrNAyatAM catvAri medurAm // 52 // tasyA maNIpIThikAyA, uparyukAM manoharAm / vikurvayeddivyazayyAM komalAstaraNAstRtAm // 53 // ratnazreNinirmitorupratipAdakRtonnatim / gAthAmivodyatsuvarNacatuSpAdAM sukhAvahAm ||24|| yugmaM // tataH saparivArAbhiH prANapriyAbhiraSTabhiH / gandharva nATyAnI kAbhyAM cAnuyAtaH surezvaraH // 55 // tatropetyAnekarUpo, gADhamAliGgya tAH priyAH / divyAn paJcavidhAna kAmabhogAn bhuGkte yathAsukham // 56 // tathAca sUtraM - 'jAhe NaM bhaMte! sakke deviMde devarAyA divAI bhoga bhogAI bhuMjikAme bhavai se kahamidANiM pakarei ?, go0 ! tAhe ceva NaM se sake de0 evaM mahaM nemipaDirUvagaM viuccatItyAdi' bhagavatI sUtre 14-6 // catvAro'sya lokapAlAzcaturdigadhikAriNaH / teSAmapi vimAnAdisvarUpaM kiJciducyate // 57 // vimAnaM tatra zakrasya, yatsaudharmAvataMsakam / tasmAt prAcyAmasaMkhyeyayojanAnAmatikrame // 58 // tatra somamahArAjavimAnamati nirmalam / saMdhyAprabhAkhyaM devendravimAnAbhaM samantataH // 59 // tatropapAta zayyAyAmupapAtasabhAntare / utpadyate somarAjaH, zeSaM sarvaM tu pUrvavat // 60 // adhobhAge vimAnasya, somarAjasya rAjate / jambUdvIpasamA tiryagloke somAbhidhA purI // 61 // prAsAdaparipATyo'tra, catasraH zeSamuktavat / vaimAnika vimAnArddhamAnamatroccatAdikam / / 62 / / zeSANAM lokapAlAnAmapyevaM khakhasaMjJayA / tiryagloke rAjadhAnyaH khavimAnatale matAH // 63 // sudharmAdyAH sabhAstvatra, na santIti jinA jaguH / naiSAM tional zakrAgrama. hiSyaH 20 25 // 337 // 28 ainelibrary.org Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education In vimAnotpannAnAmihaitAbhiH prayojanam // 64 // rohiNI madanA citrA, somA cetyabhidhAnataH / catasro'gramahiSyo'sya, syuH sahasraparicchadAH || 65 || devIsahasraM pratyekaM vikurvitumapi kSamAH / patnIsahasrAzcatvAra| stadevaM somabhUbhRtaH // 66 // tyaktvA sudharmAmanyatrArhatsakthyAzAtanA bhayAt / sahaitAbhiH paJcavidhAna, kAmabhogAn bhunaktayasau // 67 // zeSANAM lokapAlAnAmapyetaireva nAmabhiH / catasro'gramahiSyaH syuriyatapari|cchadAnvitAH // 68 // sAmAnikAdayo ye'sya, ye caiSAmapi sevakAH / tathA vidyutkumArAgnikumArAkhyAH sayoSitaH // 69 // marutkumArAH sUryendugrahanakSatratArakAH / somAjJAvarttinaH sarve ye cAnye'pi tathAvidhAH // 70 // grahANAM daNDamusalazRGgATakAdisaMsthitiH / garjitaM grahasaMcAro, gandharvanagarANi khe // 71 // ulkApAtAbhravRkSA digdAhA rajAMsi dhUmrikAH / suredradhanura kaindUparAgapariveSakAH // 72 // prAcInAdimahAvAtA, grAmAdidahanAdikAH / jambUbIpadakSiNA, ye cotpAtAstathAvidhAH // 73 // janaprANadhanAdInAM kSayAste somabhUbhRtAm / tatsevinAM vA devAnAM nAvijJAtA na cAzrutAH // 74 // vikAlako'GgArakazca, lohitAkSaH zanaizvaraH / candrasUrya zukrabudhavRhaspatividhuntudAH // 75 // bhavantyapatyasthAnIyAH, somasyaite dazApi hi / vikA lakAdayaH sarve, grahA eva puroditAH // 76 // patyopayatRtIyAMzayukta palyopamasthitiH / somarAjaH sukhaM bhuGkte, divyanATyAdilAlitaH // 77 // dakSiNasyAM ca saudharmAvataMsakavimAnataH / vimAnaM varaziSTAkhyamasti pUrvoktamAnayuk // 78 // yamastatra mahArAjo, rAjate rAjatejasA / dharmarAja iti khyAto, nigrahAnugrahakSamaH // 79 // 10 14 elibrary.org Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze sAmAnikAdayo ye'sya, teSAmapi ca sevakAH / ye pretavyantarA ye ca, teSAmapyanujIvinaH // 8 // tathA'sura- zakraloka26 Urdhva- kumArAzca, sarve narakapAlakAH / kAndarpikAdyAste sarve, yamAjJAvazavartinaH // 81 // jambUdvIpadakSiNA. pAlA: lokasarge DamarAH kalahAzca ye / atyantodAmasaMgrAmA, mahApuruSamRtyavaH // 82 // dezadraGgAgrAmakularogAH shiirssaadivednaaH| yakSabhUtopadravAzca, jvarA ekAhikAdayaH // 83 // kAsazvAsAjINepANDazUlArzaHpramukhA rujH| dezagrAmavaMza-II // 338 // mArigotraprANidhanakSayAH // 84 // ityAdayo mahotpAtA, ye'nAryAH kaSTakAriNaH / yamasya tatsevinAM vA. nAvijJAtA bhavanti te // 85 // ambAdayo ye pUrvoktAH, paramAdhArmikAH suraaH| bhavantyapatyasthAnIyA, yamarAjasya te priyAH // 86 // ata eva mRtaH prANI, yamadUtairyamAntikam / nIyate kRptamityAdi, lokaistazatvAnapekSibhiH // 87 // tathA:-"mahiSo vAhanaM tasya, dakSiNA diga raviH pitA / daNDaH praharaNaM tasya, dhUmorNA tasya vallabhA // 88 // purI punaH saMyaminI, pratIhArastu vaidhytH| dAsau caNDamahAcaNDau, citraguptastu lekhkH|| 89 // ityAdi / tRtiiybhaagaabhydhikplyopmsthitirymH| mahArAjaH sukhaM bhur3e, divyastrIvargasaMgataH // 9 // pratIcyAmatha saudhrmaavtNskvimaantH| vayaMjvalAbhidhaM sphUrjadvimAnamuktamAnavat // 91 // varuNastatra taruNapratApArko virAjate / sAmAnikAdayo ye'sya, ye'pyessaamnujiivinH||92|| stanitodadhinAgAkhyAH, // 338 // kumArAstatstriyo'pi ca / anye'pi tAdRzAH sarve, vrunnaajnyaanusaarinnH||93 // jambUdvIpadakSiNATTe, snmndaashilpaativRssttyH| taTAkAdijalabharA, jalodbhedA jalobahAH // 94 // dezagrAmAdivAhAca, jalodbhatA jlkssyaaH| Jain Educati o nal For Private Personal Use Only R ainelibrary.org Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAjJAtA varuNasyaite, sarve tatsevinAmapi // 95 // ayaM pAtha:patiriti, vikhyAtaH sthUladarzinAm / pazcimAzA-18 patiH paashpaannirjldhimndirH||96|| karkoTakaH kaddamako'Jjanazca shngkhpaalkH| puNDraH palAzamodazca, jayo dadhimukhastathA // 97 // ayaMpulaH kAkarikaH, sarve'pyete sudhaabhujH| varuNasyAdhIzvarasya, bhvntyptyvtpriyaaH||98|| anuvelandharaM nAgAvAsaH karkoTakAcala aizAnyAMlavaNAdhau tatvAmI karkoTakA surH||99|| vidyutprabhAdrirAgneyyAM, tasya kaImakaH patiH / aJjanastu lokapAlo, velaMbasya sureshituH||800|| dharaNendralokapAlasturyo'tra zaGkhapAlakaH puMDrAdyAstu surAH zeSA, na pratItA vishesstH||1|| dezonapalyadvitayasthitireSa manoramAn / varuNAkhyo mahArAjo, bhule bhogAnanekadhA // 2 // udIcyAmatha saudharmAvataMsakAdatikrame / asaMkhyeyayojanAnAM, vimAnaM valgunAmakam // 3 // devastatra vaizramaNo, vibhAti spricchdH| yaH saudharmasurendrasya, kozAdhyakSa iti shrutH||4|| asya sAmAnikAdyA ye, teSAM bhRtyAzca ye surAH / suparNadvIpadignAgakumArA vyantarA api // 5 // sarve'pyete. sadevIkA, ye cAnye'pi tthaavidhaaH| bhavanti te vaizramaNAnuzAsanavazIkRtAH // 6 // sIsakAyastraputAmrarai- 10 rtnrjtaakraaH| vajrAkarA vasudhArAH, svrnnrtnaadivRssttyH||7|| ptrpusspviijphlmaalycuurnnaadivRssttyH| vastrAbharaNasadgandhabhAjanakSIravRSTayaH // 8 // tathA sukAladuSkAlau, vstvlpaarghmhaarghtaa| mubhikssdurbhikssguddghRtdhaanyaadisNgrhaaH||9||kryaashc vikrayAzcaiva, cirtnrtnsNcyaaH| prahINakhAmikAdIni, nidhAnAni ca bhUtale // // 10 // netyAcaviditaM jambUdvIpayAmyA gocaram / dhanadasya vibhoryadvA, nAkinAM taniSeviNAm // 11 // pUrNa-| Jain Educ a tional For Private Personal Use Only jainelibrary.org Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze mANizAlibhadrAH, sumanobhadra ityapi / cakrarakSaH puNyarakSaH, zarvANazca tataH param // 12 // sarvayazAH sarva-18 zakraloka26 Urdhva- kAmaH, samRddho'mogha ityapi / asaGgazcApatyasamA, ete vaishrmnneshituH||13 // asau kRtvottuGgagehAM, varNa- pAlA: lokasarge prAkArazobhitAm / pradadAvAdidevAya, vinItAM khApatagirA // 14 // kRSNAya dvArikAmevaM, kRtvA zakrAjJayA dadau / jinajanmAdiSu svarNa, ratnaughezcAbhivarSati // 15 // samRddhazca vadAnyazca, loke'nenopmiiyte| siddhAnte'pi // 339 // dAnazUratayA gaNadharaiH smRtaH // 16 // tathAhu:-"khamAsUrA arihaMtA, tavasUrA aNagArA / dANasUrA besamaNA, juddhasUrA vAsudevA // " eSa vaizramaNaH pUrNapalyopamadvayasthitiH / sukhaanynubhvtyugrpunnypraarbhaarbhaasurH||17|| tathoktaM-"somajamANaM satibhAga paliya varuNassa dunni desUNA / vesamaNe do paliA esa ThiI logapAlANaM // 18 // " caturNAmapyamISAM ye'patyaprAyAH sudhAbhujaH / te palyajIvinaH sarve, vinA zazi| divAkarau // 19 // evaM saamaanikaitraaystriNshpaarssdmtribhiH| patnIbhirlokapAlaizca, sainyaiH senAdhipaiH suraiH|| // 20 // anyairapi ghanairdevIdevaiH saudhrmvaasibhiH| sevito dakSiNArddhasya, lokasya prmeshvrH|| 21 // yathAsthAnaM prihitmaulimaalaaclngktiH| zaratkAla iva svcchaambro'ndvcchkunnddlH|| 22 // pUrNasAgarayugmAyu-18 25 rAste khairaM sukhAmbudhau / mano bhagnazramaH khaatriinaattynaadprmoditH|| 23 // AzcaryamIhagaizvaryavyAsakto'pyantarAntarA / jambUdvIpamavadhinA, nirIkSate mahAmanAH // 24 // saMghe caturvidhe tAharaguNavantaM prazaMsati / surANAM parSadi camatkAracaJcalakuNDalaH // 25 // darza darza jinAMzcAyamutsRSTAsanapAdukaH / paJcAGgaspRSTabhUpIThaH, stauti 81 28 // 339 // Jain Education For Private Personal Use Only nelibrary.org Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Int zakrastavAdibhiH // 26 // chAnasthye varddhamAnaM yaH, prauDhabhaktirvyajijJapat / dvAdazAbdIM tava khAmin !, vaiyAvRttyaM karomyaham // 27 // pratyuktazca bhagavatA, nedamindra ! bhavet kacit / yadarhannindra sAhAyyAt, ko'pi kaivalyamAnuyAt // 28 // yo dazArNezayodhAya, RddhiM vikRtya tAdRzIm / natvA'rhantaM nRpamapi, kSamayAmAsa saMyatam // // 29 // brAhmaNIbhUya yaH kalkinRpaM hatvA tadaGgajam / dattaM rAjye'bhiSicyArhacchAsanaM bhAsayiSyati // 30 // jinopasarge yaH saGgamakAmarakRte svayam / niSiddhya nATakAdyugraM SaNmAsAn zokamanvabhUt // 31 // bhraSTapratijJaM taM nirvAsayAmAsa triviSTapAt / kSaNaM mumoca yo'rhantaM, na cittAtparamArhataH // 32 // yaH pAlaka vimAnAdhi rUDho rAjagRhe pure / zrIvIraM samavasRtaM vanditveti vyajijJapat // 33 // avagrahAH kati vibho !, bhagavAnAha pazca te / khAminA svIkriyate yasso'vagraha iti smRtaH // 34 // devendrAvagrahastatra, prathamaH syAtsa cendrayoH / | saudharmezAnayorloka dakSiNAddhauttarArddhayoH // 35 // dvitIyazcakriNaH kSetre'khile'pi bharatAdike / tRtIyo maNDalezasya, sa ca tanmaNDalAvadhiH || 36 || turIyastu gRhapateH, sa ca tadgRhalakSaNaH / paJcamaH sAdharmikasya, pazJcakrozAvadhiH sa ca // 37 // tathoktaM bhagavatIvRttau 16 zataka 2 uddezake - "sAhammiuggahe 'ti samAnena dharmeNa carantIti sAdharmikAH - sAdhyapekSayA sAdhavaH eteSAmavagrahaH - tadAbhAvyaM paJcakrozaparimANaM kSetraM, Rtubaddhe mAsamekaM varSAsu caturo mAsAn yAvaditi sAdharmikAvagrahaH / AspadakhAminAmeSAM paJcAnAmapyavagraham / yAcante sAdhavasteSAmapi puNyamanujJayA // 38 // zrutveti muditakhAntaH, zacIkAntaH prabhuM naman / Uce ye'smi 14 delibrary.org Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avagrahApa IzAnedAtAmali: lokaprakAze mama kSetre, viharanti munIzvarAH // 39 // teSAmavagrahamahamanujAnAmi bhAvataH / ityuktvA'smin gate svarga, 26 Urdhva-18 prabhuM papraccha gautmH||40|| satyavAdI satyamAha, zakro'yamathavA'nyathA / jinenApi tadA satyavAdItyeSa prazaM- lokasarge sitH||41|| evaM yo'nekadhA dharmamArAdhyetaH sthitikSaye / videheSUtpadya caikAvatAro muktimApsyati // 42 // asmiMzyute ca sthAne'sya, punrutptsyte'prH| evamanye'pi zakrAdyA, yathAsthAnaM suraasuraaH||43|| // 34 // IzAnadevalokasya, pratare'tha trayodaze / meroruttarataH pazca, syurvimaanaavtNskaaH|| 44 // aGkAvataMsaka prAcyAM, vimAnamasti zastabham / dakSiNasyAM sphaTikAvataMsakAkhyaM nirUpitam // 45 // aparasyAM tathA ratmAvataMsakamiti smRtam / uttarasyAM jAtarUpAvataMsakAbhidhaM bhavet // 46 // madhye caiSAmathezAnAvataMsakAbhidhaM mahat / vimAnaM mAnataH saudharmAvataMsakasannibham // 47 // ttroppaatshyyaayaamuppaatsbhaaspRshi| IzAnendratayA prauDhapuNya utpadyate'sumAn // 48 // sAmpratInastvasau jambUdvIpe kSetre ca bhArate / tAmraliptyAM puri mauryaputro'bhUttAmalirdhanI // 49 // sa caikadA rAtrizeSe, jAgracitte vyacintayat / nanviyaM yanmayA labdhA, samRddhiH sarvatomukhI // 50 // tatprAcyaprAjyapuNyAnAM, phalamatra na saMzayaH / prAgeva saMcitaM bhune, hanta nUnamanarjayan // 51 // kSINe'smin kiM kariSye tadbhavAntarasukhAvaham / kiMcitpuNyamarjayAmi, gArhasthye tu bhavenna tat // 52 // vicintyeti vicArajJaH, prAtaH prItyA kuTumbakam / AkArya jnyaatimitraadiinupcaashnaadibhiH|| // 53 // kuTumbabhAramAropya, jyeSThaputre viraktahat / tAnApRccya dArumayaM, gRhItvaikaM patagraham // 54 // // 34 // Jain Educatio n For Private Personal Use Only K ajainelibrary.org Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education prANAmayA pravatrAja, prabrajyayA'tha tatra saH / yatra yaM prANinaM pazyedAkAkamAsurezvaram // 55 // tatra taM praNaman SaSThatapA AtApanAmapi / kurvANo bhAnvabhimukhaH, SaSThasya pAraNAdine / / 56 / / AtApanAbhuvaH pratyuttIrya puryA | kulAnyaTan / uccanIcamadhyamAni, bhikSArthamaparAhna ke // 57 // nAdatte sUpazAkAdi, kiMtu kevalamodanaiH / pUrNe patadgrahe bhikSAcaryAyAH sa nivarttate // 58 // ekaviMzatikRtvastaM prakSAlyaudanamambubhiH / tAdRnIra samAhArya, SaSThaM karotyanantaram // 59 // evaM varSasahasrANi SaSTiM tapo'tiduSkaram / kurvan RzIyAnnirmAso vyaktalA| yuziro'bhavat // 60 // tatazcintayati smaiSa, yAvadasti tanau mama / zaktistAvadanazanaM kRtvA khArtha samarthaye // // 61 // dhyAyannevaM tAmraliyAM, gArhasthyavratasaMgatAn / ApRcchya lokAnekAnte, tyaktvA patagrahAdikam // 62 // aizAnyAM maNDalaM puryA, AlikhyAnazanaM dadhau / pAdapopagamaM mRtyumanAkAMkSaMzca tiSThati // 63 // tadA ca balicacAsssIdrAjadhAnIndra varjitA / tatratyAzcAsurA devadevyo nirIkSya tAmalim // 64 // indrArthinaH samuditAstatraityeti vyajijJapan / klizyAmahe vayaM svAminnirnAthA vidhavA iva // 65 // indrAdhInA sthitiH sarvA, sIdatya|smAkamityataH / kRtvA nidAnamadhipA, yUyameva bhavantu naH // 66 // ityAdi nigadantaste, sthitvA tAmalisaMmukham / nAnAnAcyA didivyAddhi, darzayanti muhurmuhuH // 67 // devAGganA api prANapriyapremadRzaikazaH / tyaktvA kaThinatAM kAnta !, nibhAlaya nibhAlaya // 68 // manAga mano'smAsu kuryAstapakhinnadhunA yadi / bhavema tava kiMkaryastapaHkrItyo bhavAvadhi // 69 // tAmalistu tadvacobhirmarudbhiriva bhUdharaH / nizcalastasthivAMstUSNIM, tataste national 10 14 Mainelibrary.org Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze guryathAspadam // 70 // IzAne'pi tadA devAzyutanAthAstadardhinaH / indropapAtazayyAyAmasakRddadate dRzam // IzAnakRtaH 26 Urva- 18 // 71 // SaSTiM varSasahasrANi, kRtvA bAlatapo'dbhutam / mAsayugmamanazanaM, dhRtvA mRtvA samAdhinA // 72 // tatro- asurolokasarge papAtazayyAyAM, tasmin kAle sa tAmaliH / IzAnendratayotpanno, yAvatparyAptibhAgabhUt // 73 // balicazcAsu- padrava // 341 // rAstAvadu, jJAtvaitatkupitA bhRzam / tAmaleyaMtra mRtakaM, ttraagtyaatirosstH||74|| zumbena baddhA vAmAMhiM, niSThIvanto mukhe'sakRt / tAmraliptyAM bhramayanto, mRtakaM ttrikaadissu||7|| evmudghossyaamaasustaamlistaapsaadhmH| dhUrtoM muuto dambha iva, pazyataivaM viDambyate // 76 // IzAnendratayotpanno'pyasau naH kiM kariSyati ? / puratossmAkamIzAnaH, kimasau tApasabruvaH ? // 77 // asuraiH kriyamANAM khakhAmidehakadarthanAm / dRSTrezAnasurA ruSTAH, khAmine tadajijJapan // 78 // IzAnendro'pyupapAtazayyAvasthita eva tAm / balicaJcArAjadhAnI, dRzA'pazya-12 tsaroSayA // 79 // tasya divyaprabhAveNa, balicaJcAbhito'bhavat / kIrNAGgAreva taptAyaHzilAmayIva dussahA // // 8 // asurAste'tha davathuvyathArtAH sthaatumkssmaaH| mInA iva sthale dInAH, kRcchrAtkaNThagatAsavaH // 81 // itastataH pradhAvantaH, kAndizIkA: surezvaram / saMbhUya kSamayAmAsuraSTAGgaspRSTabhUtalAH // 82 // svAminnajJAna-18 25 to'smAbhiraparAddho'si durdazaiH / naivaM punaH kariSyAmaH, kSamasva mstvaanugaaH|| 83 // punaH punarvilapato, dRSTvai- // 341 // tAn karuNavaram / tAM zaktiM saMjahArendro, dayAste'pyadhuH sukham // 84 // evaM tAmalinA bAlatapasendratvamarjitam / samyaktvaikAvatAratve, prApya tIrthoM bhavArNavaH // 85 // jainakriyApekSayedaM, yadyapyalpataraM phalam / / 28 Jain Educatio n al For Private 8 Personal Use Only Mainelibrary.org Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Int / samyagdRSTirhi tapasA, labheta muktimIdRzA // 86 // tathAhu:- "saddhiM vAsasahassA tisattakhutto daeNa ghoeNa / aNucinnaM tAmaliNA aNNANatavatti appaphalo // 87 // " janapravAdo'pi - " tAmalitaNai taveNa, jiNamai sijjhai santa jaNa | annANaha doseNa, tAmali IsAI gayo // 88 // " tathApyasya niSphalatvaM vaktuM zakyaM na sarvathA / sajJAnAjJAnatapasoH, phale kuto'nyathA'ntaram // 89 // uktaM - "jaM annANI kammaM khavei bahuyAhiM vAsakoDIhiM / taM nANI tihi gupto khavei UsAsamitteNaM // 90 // " sati mithyAdRzAmevaM, sarvathA niSphalAM kriyAm / asatphalAM vA manvAnAstanvate bAlaceSTitam // 99 // tatazvezAnanAtho'yaM, prAgvajjinArcanAdikam kRtvA sudharmAsadasi, siMhAsanamazizriyat // 92 // trayastriMzAstvasya campAvAstavyAH suhRdaH priyAH / traya- 4 striMzanmitho yAvajjIvamugrArhatakriyAH // 93 // ArAdhyAnekavarSANi, dharmamante prapadya ca / dvau mAsau prAyamIzAne, trAyastriMzakatAM dadhuH // 94 // sahasrANi bhavantyasyAzItiH sAmAnikAH surAH / dizAM catuSke pratyekaM, | tAvanta AtmarakSakAH // 95 // daza devasahasrANi syurabhyantaraparSadi / zatAni nava devInAmihoktAni jine - | zvaraiH // 96 // madhyamAyAM sahasrANi, syurdvAdaza sudhAbhujAm / uditAni zatAnyaSTau devInAmiha parSadi // 97 // caturdaza sahasrANi, surANAM bAhyasaMsadi / zatAni sapta devInAmathAyurucyate kramAt // 98 // saptapalyopamA nyAyurantaHparSadi nAkinAm / palyopamAni paJcAzadevInAM kathitA sthitiH // 99 // madhyAyAM devadevInAM SaT catvAri kramAt sthitiH / paJca trINi ca vAhyAyAM, palyopamAnyanukramAt // 900 // kRSNA ca kRSNarAjI ca, 10 14 helibrary.org Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze zarAmA ca rAmarakSitA / vasuzca vasuguptA ca, vasumitrA vasundharA // 1 // sAMpratInAnAmAsAM prAgbhavastvevaM- mithyAha26 Urdhva- pUrva kAsInivAsinyau, dve de rAjagRhAlaye / dve zrAvastinivAsinyau, dve kauzAmbyAM kRtasthitI // 2 // gdharmaphalaM lokasarge rAmAkhyapitRkA vRddhakanyA dharmAkhyamAtRkAH / zrIpAcapuSpacUlAntavAsinyo'STApi suvrtaaH||3|| ante IzAnadevyaH ca pakSaM saMlikhya, kRSNAvataMsakAdiSu / samutpannA vimAneSu, nvplyopmaayussH||4|| tribhirvizeSakaM // // 342 // SaTpaJcAzata ityevamindrANAM sarvasaMkhyayA / indrANyo dve zate sapsatyadhike santi tAH samAH // 5 // puSpacUlAryikAziSyAH, shriipaashcaarpitsNymaaH| kRtArddhamAsAnazanA, divyAM zriyamazizriyan // 6 // ityarthato jJAta dvitIyazrutaH / aSTApyagramahiSyo'sya, saudharmendrAGganA iva / vasunetrasahasrADhyaM, lakSaM syuH spricchdaaH|| // 7 // saudharmendravadeSo'pi, sthAnaM cakrAkRti sphurat / vikuLa bhogAnetAbhiH, saha bhule yathAsukham // 8 // sainyAni pUrvavatsapta, saptAsya sainynaaykaaH| mahAvAyuH1 puSpadanto 2, mahAmAThara 3 eva ca // 9 // mahAdAma|rddhinAmA 4 ca, tathA laghuparAkramaH 5 / mahAzveto 6 nAradazca 7, nAmataste yathAkramam // 10 // turyasyendrasya | SaSThasyASTamasya dazamasya ca / dvAdazasyApi senAnyaH, syuretaireva naambhiH||11|| pAdAtyAdhipatiryo'sya, nAnA lghupraakrmH| sa puurvokthringmaissijaitrpraakrmH||12|| anena nandighoSAyA, ghaNTAyAstADane kRte / yuga- // 342 // panmukharAyante, ghaNTAH srvvimaangaaH|| 13 // asya yAnavimAnaM ca, prajJaptaM puSpakAbhidham / puSpakAkhyaH surazvAsya, niyuktastadvikurvaNe // 14 // tathoktaM sthAnAGge'STame sthAnake-"etesu NaM aTThasu kappesu aTTha iMdA pa0, Basnesseeneaos Jan Education a l For Private Personel Use Only All Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taM0 sake jAva sahassAre, etesi NaM aDhaNhamiMdANaM aha pariyANiyA vimANA pa0, taM0-pAlae 1 puSphae 2 somaNase 3 sirivacche 4 NaMdiyAvatte 5 kAmakame 6 pItImaNe 7 vimale 8" iti / dAkSiNAtyena niryANamArgerANAvataratyadhaH / ayaM nandIzvaradIpaizAnyAM ratikarAcale // 15 // prAguktavajrAbhyadhikazaktivaibhavazobhanam / / zUlamasya kare sAkSAcchUlaM pratIpacetasAm // 16 // airAvaNAdhikasphAtipo'sya vAhanaM surH| sa ca prabhau jiga|miSau, vRSIbhUyopatiSThate // 17 // tamaskAyAbhidhA devAH, santyasya vshvrtinH| dvividhaM hi tamaH svAbhA-| |vikaM divyAnubhAvajam // 18 // tatrezAnakhargapatizcikIrSustamasA bharam / pArSadAdikramAtmAgvad, jJApayatyAbhiyogikAn // 19 // tamaskAyikadevAMste'pyAdizantyAbhiyogikAH / tamaskAyaM tatazcAviSkurvantyete'dhipAjJayA // 20 // caturvidhAH pare'pyevaM, vikurvanti suraastmH| kriiddaartidvissnmohgopyguptyaadihetubhiH|| 21 // vikurvaNAzaktirapi, syAdasya vajrapANivat / sarvatra sAtirekatvaM, kiMtu bhAvyaM vivekibhiH||22|| catvAro'sya lokapAlAstatrezAnAvataMsakAt / asaMkhyeyasahasrANAM, yojanAnAmatikrame // 23 // prAcyAM vimAnaM sumano'bhidhAnaM somdikpteH| vimAnaM sarvatobhadraM. yAmyAM ymhritpteH|| 24 // aparasyAM ca varuNavimAnaM valgunAmakam / vimAnaM vaizramaNasyottarasyAM syAtsuvalgukam // 25 // saudharmezAnavacaivaM, svargeSu nikhileSvapi / khendrA-18 vataMsakAllokapAlAvAsAzcaturdizam // 26 // uktaMca-"kappassa aMtapayare niyakappavaDiMsayA vimaannaao| iMdanivAsA tesiM cauddisiM logapAlANaM // 27 // " agretanAnAmapyojayujAmevaM viDojasAm / tRtIyaturya lo. pra. 58 Join Educ a tional For Private Personal Use Only HOMw.jainelibrary.org Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAza 26 Urdhvalokasa // 343 // Jain Educatio yorvAcyo, vyatyayo lokapAlayoH // 28 // yathA tRtIyendrasyaite kramAtsaudharmarAjavat / caturthendrasya cezAne, | surendrasyeva te kramAt // 29 vimAnAnAM caturNAmapyeSAmadho vivarttini / tiryagloke rAjadhAnyaJcatasraH prAgya| dAhitAH // 30 // saudharmezAnendra lokapAlAnAM yAstu varNitAH / nagaryaH kuNDaladvIpe dvAtriMzattAstvitaH parAH // 31 // sthitizca somayamayoH, palyopamadvayaM bhavet / palyopamasya caikena, tRtIyAMzena varjitam // 32 // pUrNa vaizramaNasyAtha, sthitiH palyopamadvayam / tRtIyAMzAdhikaM palyadvayaM ca varuNasya sA // 33 // pRthvI rAjI ca rayaNI, vidyuzcetyabhidhAnataH / caturNAmapyamISAM syuzcatasraH prANavallabhAH // 34 // eSAmapatyasthAnI| yadevavaktavyatAdikam / sarvamapyanusaMdheyaM, sudhiyA pUrvavarNitam // 35 // kiMcamISAmauttarAhA, vazyAH syurasurAdayaH / udIcyAmeva nikhilo'dhikAraH pUrvavarNitaH // 36 // tathAhu:- "causu vimANesu cattAri uddesA aparisesA, navaraM ThitIe NANataM - Adidugi tibhAgUNA paliyA dhaNayassa hoMti do ceva / do satibhAgA varuNe paliyamahAvaccadevANaM // 37 // bhaga0" tathA-sthiteralpatve'pyamISAmAjJaizvaryaM bhavenmahat / lokes| lpavibhavatve'pi, nRpAdhikAriNAmiva // 38 // uktA dazAdhipatayaH, saudharmezAnayoryataH / sUtre tatra surendrau drau, lokapAlAstathA'STa ca // 39 // tathAhu: - " sohammIsANesu NaM bhaMte! kappe kai devA AhevacaM jAva viharaMti ?, go0 ! dasa devA jAva viharaMti" ityAdi bhagavatI sUtre / evamIzAnadevendraH, sAmAnikAdibhirvRtaH / vimAnAvAsalakSANAmihASTAviMzateH prabhuH // 40 // uttarArddhalokanetA, kAntyA vidyotayan dizaH / asaM tional IzAnendratalokapAlA: 20 25 // 343 // 28 jainelibrary.org Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khyadevIdevAnAmIzAnakhargavAsinAm // 41 // AdhipatyamanubhavatyudAttapuNyavaibhavaH / pratApanistulaH shuulpaannivRssbhvaahnH||42|| tribhirvizeSakaM / aho mAhAtmyamasyoccairyatsaudharmezvaro'pi hi / AitaH pArzvamabhyetu kSamate na tvnaadRtH||43|| evamAlApasaMlApau, kattuM saMmukhamIkSitum / anena saha saudharmAdhIzo'nIzo hynaadRtH||44|| IzAnendrastu saudharmAdhipaterantikaM sukham / yAtIkSate jalpati ca, nAsyAnujJAmapekSate // 45 // evamutpanneSu nAnAkAryeSu ca parasparam / saMbhUya goSThImapyeto, kurvate prazrayAzrayau // 46 // gacchetkadAcidIzAnanAtho'pi prathamAntikam / saudharmendro'pyanujJApya, yAyAdetasya sannidhau // 47 // bho dakSiNA lokendra, saudharmendra ! hitAvaham / kAryametaditi girA, vadedIzAnanAyakaH // 48 // uttarArddhalokanetarbhA IzAnasurezvara! satyamityAdikRtyaughAnubhau vimRzato mithH||49|| tathAhu:-'pabhU NaM bhaMte! sake deviMde devarAyA IsANassa deviMdassa devarapaNo aMtiaM pAunbhavittae ?, haMtA pabhU!' ityAdi bhagavatIsUtre 3, 1 / saadhaarnnvimaanaadihetorjaatvenyordvyoH| utpadyate vivAdo'pi, mitho nirjararAjayoH // 50 // AdhmAtatAmravatkodhAttAmrAnanavilocanau / kalpAntavahitapanAvivAzakyanirIkSaNau // 51 // caNDarUpau tadA caitau, ko'nyo vaktumapIzvaraH / | yo'tra yuktamayuktaM vA, nirNIya zamayatkalim // 52 // tataH kSaNAntarAdISacchAntau vicintya cetsaa| sanatkumAra devendra, smaratastAvubhAvapi // 53 // so'pi tAbhyAM smaryamANo, vijJAyAvadhinA drutam / tatrAgatya nyAyyakAryamAjJApya zamayetkalim // 54 // tataH sanatkumArendrabodhitau tyaktavigrahI / tadAjJAM vibhrato! 14 Jain Education a l For Private & Personel Use Only V inelibrary.org Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saudharmazA - kAdayo devAzatim // zAnadevendro karotyagAyaTAhikAvarSasama lokaprakAze maulau, tau mithaH prItamAnasau // 55 // tathAH-'asthi NaM bhaMte ! sakIsANANaM deviMdANaM devarAINaM vivAdA 26 Urdhva- samuppajaMti,? haMtA atthItyAdi' bhagavatIsUtre 3,1 / kadAcica tathA kruddhau, yuddhasajjau parasparam / sAmA-|| navivAde kokasarge nikAdayo devA, ubhayorapi saMmatAH // 56 // ahaMdaMSTrAkSAlanAmbusekAttau gatamatsarau / nirmAya nirmAyatayA, sntkumaar||344|| bodhayanti nayasthitim // 57 // pazyatAtitamAM rAgadveSayordurvilaGghatAm / yadetAbhyAM viDambyete, tAdRzAva- prabhutA pyadhIzvarau // 58 // evamIzAnadevendro'nubhavannapi vaibhavam / arhantamahaddharma ca, cittAnna tyajati kSaNam // 19 // uttarArddhajinendrANAM, kalyANakeSu paJcasu / karotyagresarIbhUya, sahotsAhaM mahotsavAn / / 60 // jinendrapAdAn bhajate, bharatairavatAdiSu / nandIzvare ca pratyabdaM, karotyaSTAhikotsavAn // 61 // asakRcAhatAM bhAvapUjAmapi karoti sH| aSTottaraM naTanaTIzataM vikRtya nartayan // 2 // devaparSatsamakSaM ca, cmtkaaraatirektH| prazaMsati IS| narasyApi, dharmadAAdikaM guNam // 63 // ArAdhyAnekadhA dharma, samyaktvAyevamuttamam / samApyAyuH sAtireka sAgaropamayoyam // 64 // itazcyutvezAnarAjo, mahAvidehabhUmiSu / utpadya prAptacAritro, bhAvI muktivadhUdhava: | // 65 // itthaM mayA pRthusukhau prathamadvitIyau, svargAvanagalazubhAcaraNAdhigamyo / sAdhIzvarau zrutavatAM vcnaanusaaraadyaavrnnitauvibhvshaalisuraalipuureN| (indrvjraa)||66|| vizvAzcaryadakIrtikIrtivijayazrIvAcakeMdrAMtiSa- // 344 // drAjazrItanayo'taniSTa vinayaH shriitejpaalaatmjH| kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, SaDviMzo madhuraH samAptimagamatsargo nisrgaajvlH||967|| // iti zrIlokaprakAzeSaiviMzaH srgHsmaaptH|| graM.1084|| kAsavAn // 11 // asakRccAhatA bhAnandrapAdAna narasyApi, dharmAtara naTanaTIzataM vikRtya nartayana 28 Jain Educatio n Homjainelibrary.org Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education // atha saptaviMzatitamaH sargaH prArabhyate // saudharmezAnanAmAnAvuktau khargoM sabhartRkau / svarUpamucyate kiMcitRtIyaturyayoratha // 1 // saudharmezAnanAkAbhyAM, dUramUrdhva vyavasthitau / yojanAnAmasaMkhyeyakoTAkoTivyatikrame // 2 // sanatkumAra mAhendrau khargau nisargasundarau / saudharmezAnava dimAvapyekavalayasthitau // 3 // saMsthAnamarddhacandrAbhaM, pratyekamanayorbhavet / ubhau punaH samuditau, pUrNacandrAkRtI matau // 4 // tatrApi saudharmasyordhva, samapakSaM samAnadi / sanatkumAra IzAnasyordhva mAhendra eva ca // 5 // pratarA dvAdaza prAgvad, dvayoH saMgatayoriha / pratiprataramekaikaM bhavedvimAnamindrakam // 6 // vaiDUryaM 1 rucakaM 2 caiva, rucikaM 3 ca tataH param / aGkaM 4 ca sphaTikaM 5 caiva, tapanIyAkhya 6 meva ca // 7 // megha 7 madhyaM ca 8 hAridra 9, nalinaM 10 lohitAkSakam 11 / vajraM 12 ceti pratareSu, dvAdazakhindrakAH kramAt // 8 // catasraH paGkayo dikSu, pratiprataramindrakAt / antareSu vinA prAcIM, prAgvatpuSpAvakIrNakAH // 9 // ekonapaJcAzadRSTasaptaSaTpaJcakAdhikA / catustridvyekAdhikA ca catvAriMzattataH paraM // 10 // catvAriMzadathaikonacatvAriMzadvimAnakAH / aSTAtriMzatpratipati, pratareSu kramAdiha // 11 // prathamapratare saptadaza vyasrA | vimAnakAH / pratipaGkti catuSkoNA, vRttAH SoDaza SoDaza ||12|| sarve paGktivimAnAzca SaNNavatyadhikaM zatam / tional 10 12 Jainelibrary.org Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kokaprakAze tRtIyAdyA devalokAH // 345 // dvitIyapratare traidhA, api SoDaza SoDaza // 13 // sarve ca te saMkalitA, dvinavatyadhikaM zatam / tAtIyIke prati tRtIyaturyapati, vRttAH pnycdshoditaaH||14|| SoDaza tricatuSkoNAH, sarve'STAzItiyuka zatam / turye vyasrA SoDazAnye, yokhyatrAdvaidhAH pnycdshaakhilaaH||15|| zataM caturazItyADhyaM,paJcame pratare punH| traidhA api pazcadaza, sarve'zItyadhikaM zatam | | divimaan||16|| paJcadaza paJcadaza, SaSThe trictursrkaaH| vRttAzcaturdazaivaM ca, SaTsaptatiyutaM zatam // 17 // saptame pratare| saMkhyA tryasrAH, proktAH pnycdshottmaiH| vRttAzca caturasrAzca, caturdaza cturdsh||18|| dvisaptatyA samadhikaM, zataM sarve'STame punH| caturdazaiva tredhApi, sarve'STaSaSTiyuka zatam // 19 // navame tricatuSkoNAzcaturdaza caturdaza / vRttAstrayodazaivaM ca, catuHSaSTiyutaM zatam // 20 // vyasrAzcaturdazAnye ca, dvaidhA api trayodaza / SaSTyAdhikaM zataM sarve, dazame pratare punH|| 21 // ekAdaze vidhApyete, trayodaza trayodaza / sarve punaH saMkalitAH, SaTpaJcAzadyutaM zatam // 22 // dvAdaze tricatuSkoNAstrayodaza trayodaza / vRttAzca dvAdazaivaM ca, dvipaJcAzaM zataM same // 23 // evaM ca pativRttAnAM, sAzItiriha ssttshtii| pativyasrANAM ca sapta, zatAni dvAdazopari // 24 // syAtpaticaturasrANAM, saSaNNavatiSazatI / dvAdazAnAmindrakANAM, kSepe'tra sarvasaMkhyayA // 25 // pAleyAni vimAnAni, syuH shtaanyekviNshtiH| bhavantyanyAni puSpAvakIrNAni tAni saMkhyayA // 26 // sahasrAH saptanavatilakSANya // 345 // konviNshtiH| zatAni nava srvaagraadvimaanlkssviNshtiH||27|| tatra dvAdaza lakSANi, sntkumaarckrinnH| lakSANyaSTa vimAnAnAM, mAhendrAdhIzvarasya ca // 28 // sanatkumAramAhendrasurendrayoH pRthaka pRthak / saudharme-181 26 . 25 in Education on For Private Personel Use Only Ombinelibrary.org Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAnavadvattAdiSu khAmitvamudyatAm ||29||sNkhyaa sanatkumAre ca, vRttAnAM paGivartinAm dvAviMzatyadhikA paJcazatI praacyniruupitaa||30|| trikoNAnAM sarghasaMkhyA, SaTpaJcAzaM zatatrayam / catuSkoNAnAM tathASTacatvAriMzaM zatatrayam / | // 31 // SaDviMzA dvAdazazatI, pAleyAnAM bhavediha / lakSANyekAdazaivASTanavatizca shsrkaaH||32|| sacatuHsaptatiH saptazatI pusspaavkiirnnkaaH| evaM dvAdaza lakSANi, tRtIyasya sureshituH||33|| turye vRttavimAnAnAM, saptatyA'bhyadhika zatam / SaTpazcAzatsamadhikaM, trikoNAnAM zatatrayam // 34 // catuSkoNAnAM tathASTacatvAriMzaM zatatrayam / zatAnyaSTa catuHsaptatyADhyAni sarvasaMkhyayA // 35 // sapta lakSANyatha navanavatizca sahasrakAH / SaDviMzaM ca / zataM puSpAvakIrNA iha nishcitaaH||36|| eSAM yoge'STalakSANi, mAhendrasya surezituH / vimAnAnIzitavyAni, bhAvyAni bhvydhiidhnaiH||37|| amI vimAnAH sarve'pi, ghanavAtapratiSThitAH / zyAmaM vinA catuvarNA, mnnirtnvinirmitaaH||38|| ghanavAto'tinicito, nizcalo vaatsNcyH| jagatvAbhAvyatastatra, vimAnAH shshvdaasthitaaH|| 39 // SaDUviMzatiH zatAnyeSu, pRthvIpiNDo niruupitH| zatAni SaD yojanAnAM, prAsAdA: syurihocchritaaH||40|| saudharmezAnaniSThAnAM, vimAnAnAmapekSayA / atyutkRSTavarNagandharasasparzA amI matAH 8 // 41 // saudharmezAnavaccheSaM, svarUpaM bhAvyatAmiha / viSkambhAyAmaparidhimAnaM tu prAka pradarzitam // 42 // 8 arthateSu vimAneSu, pUrvapuNyAnusAra tH| utpadyante surAstatra, rItistu prAk prapazcitA // 43 // padmakesara-81 vadgIrAste'tha saagbhuussnnaa:| varAhacihnamukuTAH, sntkumaarnaakinH||44|| siMhacihadhAricArakirITaramya JainEducadKanational For Private Personal use only X w .jainelibrary.org Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokprkaashaamaulyH| devA viziSTadyutayo, maahendrvrgvaasinH||45|| jaghanyato'pi pAthodhidvitayasthitayaH surAH / tIyataryatRtIyAdyA sanatkumAre'thotkarSAt, saptasAgarajIvinaH // 46 // mAhendre tu jaghanyena, sAdhikAbdhidvayAyuSaH / utkarSataH vayoH devAnAM devalokAH punaH saatireksptaarnnvaayussH||47|| ekasya sAgarasyAMzAH, kalpyante dvAdazedRzAH / khargayoretayorbhAgA, sthitiHdejJeyAH sthitinirUpaNe // 48 // prathamapratare tatrotkRSTA jalanidhidvayam / sthitiH paJcalavopetaM, dvitIyapratare punH| // 346 // hocyAsAdi // 49 // dazabhAgAdhikaM vArddhidvayaM sthitigarIyasI / tribhirbhAgaH samadhikAstRtIye saagraastryH||50|| caturthe pratare sASTabhAgaM vArAMnidhitrayam / paJcame saikabhAgaM ca, vArAMnidhicatuSTayam // 51 // SaDAgAbhyadhikaM SaSThe, tadeva saptame punaH / nyUnamekena bhAgena, sAgaropamapazcakam // 52 // etadeva caturbhAgAbhyadhikaM pratare'STame / navame navabhAgAnyametatpayodhipaJcakam ||53||saadhikaa dazame dvAbhyAM, bhAgAbhyAM SaT pyodhyH| ekAdaze'pyeta eva, sAdhikAH sptbhirlvaiH||54|| pratare dvAdaze cAtra, devAnAM paramA sthitiH| arNavAH sapta sarvatra jaghanyA tvambudhidvayam I // 55 // sanatkumAre nirdiSTA, yeyaM jyeSThetarA sthitiH| mAhendre'pi saiva kiMtu, jJeyA sarvatra sAdhikA // 56 // atrApi sAtirekatvaM, sAmAnyoktamapi zrute / palyopamasyAsaMkhyeyabhAgeneti vibhAvyatAm // 57 // dehoccatvaM| surANAM syAdiha sthitynusaartH| dvisAgarAyuSastatra, saptahastocabhUdhanAH // 58 // tripAthodhijIvinAM tu, | // 346 // karAH SaT tnutugtaa| ekAdazavibhaktasya, catvAro'zAH karasya ca // 59 // trayo bhAgAH karAH SaT ca, catujaladhijIvinAm / dvau bhAgau SaT karAstuGgo, dehaH paJcArNavAyuSAm // 60 // eko bhAgaH SaT karAzca, SaTsA Jain Education For Private Personal Use Only ( O jainelibrary.org Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArSada garopamAyuSAm / saptAbdhisthitayaH ssttkrottunggvigrhaaH||61|| te cocchrasanti maasenaarnnvdyaayusssttH| syAtpakSavRddhirucchvAsAntare saptArNavAvadhi // 12 // dvAbhyAM tribhizcatuHpaJcaSaTsaptabhiH sahasrakaiH / sthiterape-12 kSayA'ndAnAmAhArayanti pUrvavat // 63 // yathoktasAgarebhyazca, hInAdhikAyuSAM punH| AhArocchrAsadehAdimAnaM hInAdhikaM bhavet // 64 // kAmabhogAbhilASe tu, saudharmakhargavAsinIH / plyopmaadhikdshplyopmaantjiiviniiH||65|| prAcyapuNyAnusAreNa, lbdhaadhikaadhiksthitiiH| smaranti cetasA devIH, svArhAH kAmAnalaidhasA // 66 // tatastA api jAnanti, sdyo'nggsphurnnaadibhiH|svkaamukrirNsaaN draagtyntcturaashyaaH||37|| ttshcaadbhutshRnggaarnepthysussmaanycitaaH| upAyAnti tadabhyaNa, bhrtRhmivaanggnaaH|| 68 // tatastA vinivezyaite, kroDasiMhAsanAdiSu / bhujopapIDamAliGgaya, pIDayantaH stanau muhuH // 69 // cumbanto'dharabimbAdo, spRzanto jaghanAdiSu / evaM saMsparzamAtreNa, tRpyanti suratairiva // 70 // devyo'pi tAH sparzabhogaistathA divyprbhaavtH| zarIrAntaHpariNataistRpyanti zukrapudgalaiH // 71 // evaM paJcAkSaviSayAsvAdAhAdainirantaram / jAnantyete gatamapi, kAlaM naikanimeSavat // 72 // jJAnenAvadhinA tvete, dvitIyAM zarkarAprabhAm / pazyantyadhastalaM yAvatpadmalezyAH 12 svbhaavtH|| 73 // garbhajI naratiryacau, saMkhyeyasthitizAlinau / utpadyate ihaite'pi, cyutvA yAntyetayoddhayoH an74 // ekasAmayikI prAgvatsaMkhyotpattivinAzayoH / ekasAmayikaM jJeyaM, jaghanyaM cAntaraM tayoH // 7 // yuktA muhatairvizatyA, dazabhizca dinAH kramAt / nava dvAdaza ca jyeSThAntaraM syAdanayordivoH // 76 // sana Jain Educa ional For Private Personal Use Only Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA lokaprakAze tRtIyAdyA devalokAH // 347 // vAraH kumAramAhendravargayoramRtAzinAm / uktaM kharUpamanayo, khAminostadathocyate // 77 // pratare dvAdaze kaambhogsntkumaartaavisse| saudharmavadazokAdyAH, praacyaadissvvtNskaaH||78 // madhye sanatkumArAvataMsakA pUrvava- rItiH parIdbhavet / tamropapAtazayyAyAmupapAtasabhAspUzi // 79 // utpadyate khalu sanatkumArendratayA kRtI / kRtapuNyaH karotyuktarItyA'haMdarcanAdikam // 80 // tataH siMhAsanAsInazcAruzRGgArabhAsuraH / sAmAnikairdvisaptatyA, sahasraiH parito vRtaH // 81 // pnycplyopmaavyaacpnycmaambhodhijiivibhiH| antHprssdtairdevshsrrssttbhirvRtH||82|| | catuHpalyAdhikasA catuHsAgarajIvibhiH / madhyaparSadtairdevasahasrardazabhirvRtaH // 83 // tripalyAbhyadhikAdhyarddha-18|| 20 cturrnnvjiivibhiH| sahasrazca dvAdazabhirjuSTo bAhyasabhAsadAm // 84 // trAyastriMzaimantribhizca, lokapAlaizca pUrvavat / AzritaH saptabhiH sainyaiH, sainyAdhipaizca saptabhiH // 85 // dvisaptatyA sahasraizca, pRthak pRthak caturdi-1 zam / sevitaH sajakavacaiH, zastrodmarAtmarakSakaiH // 86 // vimAnAvAsalakSANAM, dvAdazAnAmadhIzvaraH / tadvAsinAM ca devAnAmasaMkhyAnAM mahaujasAm // 87 // sadaizvaryamanubhavatyudAttapuNyavaibhavaH / divyazaktisaMprayukta paTunATakadattadRk // 88 // aSTabhiH kulakaM / asya yAnavimAnaM ca, bhavetsaumanasAbhidham / devaH saumanasAkhyazca, niyuktastadvikurSaNe // 89 // nijavaikriyalabdhyA tu, devarUpairvikurvitaiH / jambUdvIpAMzcaturo'yaM, pUrNAn // 347 // pUrayituM kssmH||9|| tiryak punarasaMkhyeyAn , bhA dvIpAmbudhIna kSamaH / saudharmezAnAdhirAjApekSayA kila bhuuysH|| 99 // bhogecchustu sudharmAyAM, jinAsthyAzAtanAbhiyA / jambUdvIpasamaM sthAnaM, cakrAkRti Jain Education anal For Private & Personel Use Only lainelibrary.org Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikarvayet // 92 // madhye ratnapIThikAkhyaM, prAsAda racayatyayam / SaDyojanazatItuGgam, rtncndrodyaashcitm| // 93 // tatra siMhAsanaM ratnapIThikAyAM sRjatyasau / na zakrezAnavacchayyAM, saMbhogAbhAvatastathA // 94 // sAmAnikAdikAzeSaparivArasamanvitaH / lajjanIyaratAbhAvAttatropaityatha vaasvH||95|| saudharmakhargavAsinyastayogyAstridazAGganAHtatrAyAnti sahaitAbhirbhule vaiSayikaM sukham // 96 // mAhendrendrAyo'pyevaM, devendrA acyutAvidhi / cakrAkRtisthAnakAdi, vikRtya bhuJjate sukham // 97 // tatra cakrAkRtisthAne, prAsAdAstu sujntymii| svasvavimAnaprAsAdottuGgAn siMhAsanAJcitAn // 98 // evamaizvaryayukto'pi, virakta iva dhArmikaH / mahopakA-18 |riNaM prAjJa, iva dharmamavismaran // 99 // bahanAM sAdhusAdhvInAM, jinadharmadRDhAtmanAm / zrAvakANAM zrAvikANAM. samyaktvAdivrataspRzAm // 10 // hitakAmaH sukhakAmo, niHzreyasAbhilASukaH / guNagrAhI guNavatAM, guNavAn gunnipuujkH||1|| sanatkumArAdhipatirbhavyaH sulbhbodhikH|mhaavidehessutpdy, bhave bhAvini setsyati I // 2 // mAhendradevaloke'pi, pratare dvAdaze sthitAH / paJcAvataMsakA aGkAdaya IzAnanAkavat // 3 // madhyasthite'tha mAhendrAvataMsakavimAnake / utpadyotpAtazayyAyAM, prAgvatkRtajinArcanaH // 4 // siMhAsanasamAsIna:, piinshriirbhaagybhaasurH| sAmAnikAnAM saptatyA, sahasraiH parito ghRtH||5|| sasaSaTpaJcapalyADhyAM, sArddhArNavacatuSTayIm / yathAkrama vikramAcairdadhadbhiH sthitimaayussH||6|| SanirAntarapArSadairaSTAbhirmadhyapArSadaiH / dazabhiH bAhyapArSadyaiH, sevyaH surasahasrakaiH // 7 // caturbhizca lokapAlaiH, saptabhiH sainyanAyakaiH / sainyaizca saptabhiH 14 JainEducation For Private Personal use only diainelibrary.org Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze | sevAcaturairanuzIlitaH // 8 // prAcyAdidikSu pratyekamuddaNDAyudhapANibhiH / juSTaH sahasraiH saptatyA, nirjarairAtma- mAhendrasyAtRtIyAdyA rakSakaiH // 9 // jambUdvIpAna sAtirekAn , caturazca vikurvitaiH / rUpairbhattuM kSamastiryagasaMkhyadvIpavAridhIn // 10 // dhikyaM brahmadevalokAH vimaanaavaaslkssaannaamihaassttaanaamdhiishvrH| devAnAM bhUyasAmevaM, mAhendrasvargavAsinAm // 11 // IzAno'sau devaloka vijayate, divyanATakadattahRt / mAhendrendraH sAtirekasaptasAgarajIvitaH // 12 // navabhiH kulakaM // asya // 348 // yAnavimAnaM ca, zrIvatsAkhyaM prakIrtitam / zrIvatsanAmA devazca, niyuktastadvikurvaNe // 13 // __ sanatkumAramAhendrasvargAbhyAmUrdhvamullasan / asaMkhyakoTAkoTInAM, yojanAnAmatikrame // 14 // sanatkumAramAhendroparisthitaH samAnadik / brahmalokAbhidhaH svargo, bhAti pUrNendusaMsthitaH // 15 // SaDatra pratarAH prAgvatpratiprataramindrakam / aJjanaM 1 varamAlaM ca 2, riSThaM 3 ca devasaMjJakam 4 // 16 // somaM ca 5 maGgalaM 6 caiva, kramAdebhyazcaturdizam / vimAnapatayaH prAgvattatra puSpAvakIrNakAH // 17 // saptaSaTpaJcayutriMzat , catustrivya|dhikA ca sA / pratipani vimAnAH syuH, pratareSu kramAdiha // 18 // prathamapratare tatra, pratipati vimAnakAH / |trayodaza trikoNAH syuAdaza dvAdazApare // 19 // aSTacatvAriMzamevaM, pAleyAnAM zataM matam / vaidhA api |dvitIye'smin , dvAdaza dvaadshoditaaH|| 20 // sarve zataM catuzcatvAriMzaM cAtha tRtIyake / vRttA ekAdaza dvaidhA, // 348 // dvAdaza dvAdazApare // 21 // catvAriMzaM zataM sarve, pratare'tha turIyake / vRttA dvAdaza kiMcaikAdaza tricaturasrakAH // 22 // sarve zataM ca SaTtriMzaM, paJcame pratare punaH / ekAdazamitAstraidhA, dvAtriMzaM ca zataM same // 23 // // dhikA ca sApazama vimAnapatayaH prAgvattaSTha ca devasaMjJakam // 16 25 Jain Education Cional For Private Personel Use Only ( Mainelibrary.org Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThe'tha pratare vRttAH, pratipati dazApare / dvidhApyekAdaza pRthagaSTAviMzaM zataM same // 24 // catuHsaptatiyukte dve, zate ca pnivRttkaaH| bhavantyevamindrakANAM, SaNNAM saMyojanAdiha // 25 // paGktibyasrAzca caturazItiyuktaM zatadvayam / dve zate paGkicaturasrakAH SaTsaptatispRzI // 26 // catustriMzASTazatyevaM, pAGgeyAH srvsNkhyyaa| nirdissttaaH| paJcamavarge, paJcamajJAnacArubhiH // 27 // lakSAstisraH sahasrANAM, navatizca nvaadhikaa| zatamekaM saSaTSaSTiratra puSpAvakIrNakAH // 28 // vimAnAnAM ca lakSANi, catvAri sarvasaMkhyayA / nirdiSTA brahmaloke'mI, ghanavAte prtisstthitaaH||29|| prAsAdAnAmuccataiSu, zatAni sapta nizcitam / pRthvIpiNDo yojanAnAM, zatAni pnycviNshtiH|| 30 // bhavanti varNatazcAmI, shklpiitaarunnprbhaaH| jJeyaM zeSamazeSaM tu, kharUpamuktayA dishaa|| // 31 // utpadyante'mISu devatayA sukRtshaalinH| katAIdarcanAH prAgvahivyasaukhyAni bhuJjate // 32 // madhukapuSpavarNAGgAH, prabhAmAgbhArabhAsurAH / chAgacihAtyamukuTAH, pdmleshyaashcitaashyaaH||33|| tathAha jIvAbhigamaH-'baMbhalogalaMtagA devA allamahUyapupphavannAbhA' yattu saMgrahaNyAM-ete padmakesaragaurA uktAH"tatpakamadhuka- puSpapadmakesarayovaNe na vizeSa" iti tadvattAviti dhyeyaM / jaghanyato'pyamIsaptasAgarasthitayaH surAH / utkarSataH punaH puurnndshaambhonidhijiivinH|| 34 // prathamapratare tvatra, nAkinAM paramA sthitiH| sAAH saptArNavAste ca, dvitIye'STau prkiirtitaaH|| 35 // tRtIye'STAndhayaH sArdAzcaturthe ca navaiva te / paJcame nava sAdozca, SaSThe pUrNA dshaandhyH|| 36 // sarvatrApi jaghanyA tu, saptava jlraashyH| tathA sasANavAyuSkA, ye'tra te SaTkarocchritAH 10 so.pra.59 Jain Education nomator SANThinelibrary.org Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze tRtIyAdyA devalokAH // 349 // // 37 // aSTAkUpArAyuSAM tu dehamAnaM bhavediha / karAH paJcaikAdazAMzaiH, SaGgirabhyadhikA atha // 38 // navAndhijIvinAM paJca, karAH paJcalavAdhikAH / dazArNavAyuSAM paJca, karAzcaturlavAdhikAH // 39 // syAdeteSAM | nijanijasthitisAgarasaMmitaiH / bhuktirvarSANAM sahasraiH, pakSairucchvAsa IritaH // 40 // eSAM kAmAbhilASe tu, devyo'bhyAyAnti cintitAH / saudharmasvargavAstavyAstadyogyAH kAntibhAsurAH // 41 // tadrAjadhAnI sthAnIyaM, manobhavamahIpateH / divyamunmAdajanakaM, svarUpaM svargayoSitAm // 42 // vilokayantaste'kSAmakAmAbhirAmayA dRzA / pratIcchantaH kaTAkSAMzca tAsAmAkUtakomalAn // 43 // evaM pazyanta evAmI, tRpyanti suratairiva / prAgutApekSayA khalpakAmodrekAH sudhAbhujaH // 44 // devyo'pi tAH pariNataistAdRgdivyAnubhAvataH / dUrAdapi nijAGgeSu, tRpyanti zukrapudgalaiH // 45 // sevArtena vinA ye syuH, paJcasaMhananAJcitAH / garbhajAste nRtiryazca, utpadyate'tra tAviSe // 46 // dRtirazcoreva garbhajayozyutvodbhavantyamI / cyavamAnotpadyamAna saMkhyA tvatrApi pUrvavat // 47 // atrotpatticyavanayorantaraM paramaM yadi / dvAviMzatirdinAnyarddhAdhikAnyeva bhavettadA // 48 // vasumatyAstRtIyAyAH, pazyantyadhastalAvadhi / ihatyA nirjarAH svacchatamenAvadhicakSuSA // 49 // atrApi pratare SaSThe, brahmalokAvataMsakaH / azokAdyavataMsAnAM madhye saudharmavadbhavet // 50 // tatra ca brahmalokendro, devarAjo virAjate / sAmAnikasuraiH SaSTyA, sahasraiH sevito'bhitaH // 51 // paJcapalyopamopeta sArddhASTasAgarAyuSAm / Jain Education rational vRttAdisaMkhyA varNakAmotpatyAdi 20 25 // 349 // 27 jainelibrary.org Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catuHsahasyA devAnAmantaHparSadi sevitaH // 52 // SaDbhirdevasahasrazca, madhyaparSadi sevitaH / catuHpalyopamopeta. saassttaambhodhijiivibhiH||53|| bAhyaparSadi devAnAM, shsrairssttbhirvRtH| plyopmtryopetsaassttivaarddhijiivibhiH||54|| traaystriNshailokpaalmitrmtripurohitH / praagvdyaanvimaanaadydhikaarivaahnaadibhiH||55|| ekaikasyAM dizi SaSTyA, sahasrarAtmarakSakaiH / anIkaiH saptabhiH sasabhiH sevyo'nIkanAyakaiH // 56 // anyeSAmapyanekeSAM, devAnAM brahmavAsinAm / vimAnAvAsalakSANAM, cturnnaampydhiishvrH|| 57 // jambUdvIpAnaSTa pUrNAn , rUpainavyairvikurvitaiH / kSamaH pUrayituM tiryagasaMkhyadvIpavAridhIna // 58 // kRtArhadarcanaH prAgvaddharmasthiti-1 vizAradaH / sAmrAjyaM zAsti sNpuurnndshsaagrjiivitH|| 59 // navabhiH kulakaM // asya yAnavimAnaM ca, nandyAvarttamiti smRtam / nandyAvAbhidho devo, niyuktastadvikurvaNe // 60 // ___ athAsya brahmalokasya, variSThe riSTanAmani / tRtIyapratare santi, lokAntikAH surottmaaH|| 61 // tathAhyatikramya tiryaga, jambUdvIpAditaH param / dvIpAmbudhInasaMkhyeyAn , dvIpo'ruNavaraH sthitH||62|| sthAnadviguNa-1 vistIrNatayA so'sNkhyvistRtH| dviguNenAyamaruNavareNa veSTito'bdhinA // 13 // atha dvIpasyAsya bAhyavedikAntapradezataH / avagAhyAruNavaranAmadheyaM payonidhim // 64 // yojanAnAM sahasrAn dvAcatvAriMzatamanna ca / jaloparitalArdhvamapkAyavikRtimahAn // 65 // tamaskAyo mahAghorAndhakArarUpa udgataH / parito'| dhAmama rundhan , valayAkRtinA''tmanA // 66 // sthirArkenTukarakliSTaH, saMbhRya timirairiva / racitaH1% Jain Education a l For Private Personel Use Only Mainelibrary.org Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze tRtIyAdyA devalokAH // 350 // Jain Education I svanivAsAya bhImadurgo mahAmbhasi // 67 // yojanAnAM saptadaza, zatAnyathaikaviMzatim / yAvadUrdhvaM samabhityAkAra evAyamudgataH // 68 // tatazca vistaraMstiryak kramAda saMkhyavistRtiH / nikSipya kukSau caturaH, | saudharmAdIstriviSTapAn // 69 // tato'pyUrdhva brahmaloke, tRtIyaprastaTAvadhi / udgatya niSThitaH zrAnta ivAvizramamutpatan // 70 // adhazcAyaM samabhittyAkAratvAdvalayAkRtiH / zarAvavunaM tulayatyUrdhva kurkuTapaJjaram // 71 // AderArabhyordhvamayaM saMkhyeyayojanAvadhim | saMkhyeyAni yojanAni, vistArataH prakIrttitaH // 72 // tataH paramasaMkhyeyayojanAnyeSa vistRtaH / parikSepeNa sarvatrApyeSo'saMkhyeyayojanaH // 73 // yadyapyadhastamaskAyaH, saMkhyeyavistRtiH khayam / tathApyasya kukSigatAsaMkhyadvIpapayonidheH // 74 // parikSepastva saMkhyeyayojanAtmaiva saMbhavet / kSetrasyAsaMkhyamAnasya, parikSepo hyasaMkhyakaH // 75 // antarbAhyaparikSepavizeSastviha noditaH / ubhayorapi tulyarUpatayA saMkhyeyamAtataH // 76 // itthamasya mahIyastAmAhuH siddhAntapAragAH / maharddhikaH ko'pi devo, yo jambUdvIpamaJjasA // 77 // tisRNAM cappuTikAnAM, madhya evaikaviMzatim / vArAn pradakSiNIkRtyAgacchegatyA yayA'tha saH // 78 // tayaiva gatyA kAcitkaM tamaskAyaM vyativrajet / mAsaiH SaDirapi kAcitkaM tu naiva vyativrajet // 79 // tatra saMkhyeyavistAraM, vyativrajenna cAparam / evaM mahIyasi tamaskAye'thAndAH savidyutaH // 80 // prAdurbhavanti varSAnti, garjanti vidyuto'pi ca / dyotante vilasaddevAsuranAgavinirmitAH // 81 // tathAhu:'asthi NaM bhaMte ! tamukkAe urAlA balAhayA saMseyaMti saMmucchaMti vAsaM vAsaMti, ? haMtA asthi' ityAdi tamaskAyaH 20 25 // 350 // 28 unelibrary.org Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 bhagavatIsUtre 6.5 / yadyapyatra narakSetrAvahirnAGgIkRtaM zrute / ghanagarjitavRSTyAdi, tathApi syAtsurodbhavam // 82 // yathA narAH svabhAvena, lavituM mAnuSottaram / nezA vidyAlabdhidevAnubhAvAllaGghayantyapi // 83 // atroktA vidyuto yAzca, bhAkharAste'pi pudglaaH| divyAnubhAvajA jJeyA, baadraagnerbhaavtH||84|| tathAhu:-"iha na bAdarAstejaskAyikA mantavyAH, ihaiva teSAM niSetsyamAnatvAt, kiMtu devaprabhAvajanitA bhAkharAH pudgalA" iti bhaga|vatIvRttau / tathA nAtra tamaskAye, dezagrAmapurAdikam / nApyatra cndrcnnddaaNshugrhnksstrtaarkaaH||85|| ye'pya- trAsannacandrArkakiraNAste'pi taamsaiH| malImasA asatpAyA, durjane sadguNA iva // 86 // ata evAtikRSNo'yamagAdhazca bhyngkrH|raudraatirekaatpulkodredmaalokitH sRjet // 87 // AstAmanyaH suro'pyenaM, pazyannAdau prakampate / tataH svasthIbhUya zIghragatirenamativrajet // 88 // tama 1 zcaiva tamaskAyo' 2dhakAraH 3 sa mahAdikaH 4 / lokAndhakAraH5 syAlokataminaM 6 devapUrvakAH // 89 // andhakAra 7stamitraM 8cAraNyaM 9ca vyUha 10 eva ca / parighazca 11 pratikSobho 12'ruNodo vAridhistathA 13 // 90 // trayodazAsya nAmAni, kathitAni jinaiH zrute / tatra loke'dvitIyatvAllokAndhakAra ucyate // 91 // na hi prakAzo devAnAmapyatra prathate 8 manAka / devAndhakAro'yaM devatamisraM ca taducyate // 92 // balavaddevabhayato, nazyatAM nAkinAmapi / araNyavaccharaNyo'yaM, devAraNyaM taducyate // 93 // durbhedatvAdvayUha iva, pratikSobho bhayAvahaH / gati rundhana parighavat, devavyUhAdirucyate // 94 // arunnodaambhodhijlvikaartvaattthaabhidhH| evamanvarthatA nAnAmanyeSAmapi bhAvya Jain Education intonal For Private & Personel Use Only H ainelibrary.org Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze tRtIyAdyA devalokAH // 351 // tAm // 95 // yatra riSThaprastaTe'yaM, tamaskAyazca nisstthitH| tasyendrakavimAnasya, riSThAkhyasya caturdizam // 96 // 9 tamaskAya: jIvapudgalasatpRthvIpariNAmakharUpike / dve dve ca kRSNarAjyau sto, jAtyAJjanaghanAtI // 97 // tathAhi dizi kRSNarAjya: pUrvasyA, dve dakSiNottarAyate / pUrvapazcimavistIrNe, kRSNarAjyau prakIrtite // 98 // syAtAmapAcyAmapyevaM, te dve lokAntipUrvAparAyate / dakSiNottaravistIrNe, kRSNarAjyau yathodite // 99 // pratIcyAmapi pUrvAvatte dakSiNottarAyate / kavimAnAH udIcyAM ca dakSiNAvatte he pUrvAparAyate // 200 // prAcyA pratIcyAM yA bAhyA, SaTkoNA sA bhavetkila / dakSi-18 NasyAmudIcyAM ca, bAhyA yA sA trikoNikA // 1 // abhyantarAzcatu:koNAH, sarvA apyevamAsu ca / dve SaTkoNe de trikoNe, ctsrshctursrikaaH||2|| paurastyAbhyantarA tatra, kRSNarAjI spRshtysau| nijAntena kRSNarAjI, dAkSiNAtyAM bahiHsthitAm // 3 // dakSiNAbhyantarA caivaM, bAhyAM pazcima diggatAm / evaM bAhyAmauttarAhAM, pazcimAbhyantarA spRzet // 4 // udIcyAbhyantarA bAhyA, prAcIniSThAM spRshtytH| aSTApi kRSNarAjyaH syurksspaattksNsthitaaH||5|| syAdAsanavizeSoyaH, prekSAsthAne niSeduSAm / sa cAkSapATakastabadAsAM sNsthaanmiiritm||6|| etA viSkambhato'STApi, sNkhyyyojnaatmikaaH| prikssepaayaamtshcaasNkhyeyyojnaatmikaaH||7|| tamaskAyamAnayogyasuro yaH prAga nirUpitaH sa eva ca tayA gatyA, mAsArddhana vyativrajet // 8 // kAMcitra kRSNarAjI, // 35 // kAzcinnaiva vyativrajet / mahattvamAsAmityevaM, varNayanti bhushrutaaH||9|| tamaskAyavadatrApi, gRhgraamaadysNbhvH| nApyatra candrasUryAdyA, na teSAM kiraNA api // 10 // atrAmbhodavRSTividyudgarjitAdi ca pUrvavat / paraM taddeva Jain Education monal For Private Personel Use Only hinelibrary.org Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janitaM, na nAgAsurakartRkam // 11 // asuranAgakumArANAM tatrAgamanAsaMbhavAditi bhagavatIvRttau // kRSNarAjI|| megharAjI, maghA mAghavatIti ca / syAdAtaparigho vAtapratikSobhastathaiva ca // 12 // syAddevaparigho devapratikSobho'pi naamtH| AsAM nAmAnyaSTa teSAmanvartho'tha vibhAvyate // 13 // kRSNapudgalarAjIti, kRSNarAjIyamucyate / kRSNAbdarekhAtulyatvAnmegharAjIti ca smRtA // 14 // maghAyA mAghavatyAzca, savarNetyAkhyayA tthaa| vAto'tra vAtyA tadvadyA, tamisrA bhISaNApi ca / / 15 // tato'sau vAtaparighastatpratikSobha ityapi / syAddevaparigho devapratikSobhazca pUrvavat // 16 // athAsAM kRSNarAjInAmantareSu kilASTasu / lokAntikavimAnAni, nirdiSTAnyaSTa paargaiH|| 17 // tatrAbhyantarayoH prAcodIcyayorantare tayoH / vimAnamarciH prathama, cakAsti pracuraprabham // 18 // antare prAcyayoreva, bAhyAbhyantarayoratha / dvitIyamarciAlIti, vimAnaM parikIrtitam // 19 // tRtIyamabhyantarayorantare praacyyaamyyoH| vairocanAbhidhaM proktaM, vimAnaM mAnavottamaiH // 20 // bAhyAbhyantarayorevAntare'tha daakssinnaatyyoH| prabhaMkarAbhidhaM turya, vimAnamuditaM jinaiH|| 21 // abhyantaradAkSiNAtyapratI-| cyayorathAntare / vimAnamuktaM candrAbhaM, paJcamaM parameSTibhiH // 22 // syAtpratIcInayorevaM, vaadyaabhyntryostyoH|| vimAnamantare SaSThaM, sUryAbhamiti nAmataH // 23 // pazcimodIcyayorabhyantarayorantare'tha ca / vimAnamuktaM zukrAbhaM. saptamaM jinsttmaiH|| 24 // bAhyAbhyantarayorauttarAyorantare'tha ca / vimAnaM supratiSThAbhamaSTamaM parikIrtitam|| // 25 // sarvAsAM kRSNarAjInAM, madhyabhAge tu tIrthapaiH / vimAnaM navamaM riSThAbhidhAnamiha varNitam // 26 // 14 Jan Educati onal For Private Personal use only A ainelibrary.org Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze tRtIyAdyA devalokAH // 352 // Jain Education In brahmalokAntabhAvitvAllokAMtikAnyamUnyatha / lokAntikAnAM devAnAM saMbandhIni tatastathA // 27 // navApyete vimAnAH syurghanavAyupratiSThitAH / varNAdibhizca pUrvoktabrahmalokavimAnavat // 28 // saMsthAnaM naikadhA'mISAmapAGkteyatayA khalu / ebhyo lokAntaH sahasraiyajanAnAmasaMkhyakaiH // 29 // eteSvatha vimAneSu, nivasanti yathAkramam / sArakhatAstathA''dityA vahnayo varuNA api // 30 // gardatoyAzca tuSitA, avyAvAghAstathA'pare / AgneyA atha riSThAzca, lokAntika sudhAbhujaH // 31 // atrAgneyAH saMjJAntarato maruto'pyabhidhIyante // svata evAvabuddhAnAmanuttaracidAtmanAm / vijJAya dIkSAvasaraM ditsUnAM dAnamAdikam // 32 // pravrajyAsamayAdarvAka, saMvatsareNa tatkSaNam / zrImatAmarhatAM pAdAntikametya tathAsthiteH // 33 // vimAnayAnAduttIrya, sotsAhAH saparicchadAH / sArakhataprabhRtayaH, sarve lokAntikAH surAH // 34 // vijJA vijJapayantyevaM, jaya nanda ! jagadguro ! | trailokyabaMdho ! bhagavan!, dharmatIrthaM pravarttaya // 35 // caturbhiH kalApakaM // yadetatsarvalokAnAM sarvaloke bhaviSyati / muktirAjapathIbhUtaM, niHzreyasakaraM param // 36 // iha sArakhatAdityadvaye samudite'pi hi / sapta devAH sapta devazatAni syAtparicchadaH // 37 // evaM vahnivaruNayoH, parivArazcaturdaza / devAstathA'nyAni devasahasrANi caturdaza // 38 // garddatoyatuSitayordvayoH saMgatayorapi / sapta devAH sapta devasahasrANi paricchadaH // 39 // anyAbAdhAgneyariSThadevAnAM ca surA nava / zatAni nava devAnAM parivAraH prakIrttitaH // 40 // avyAbAdhAzcaiSu devAH, puruSasyAkSipakSmaNi / divyaM dvAtriMzatprakAraM, prAduSkurvanti tANDavam // 41 // tathApi puruSasyAsya, bAdhA kA'pi na jAyate / evaMrUpA lokAnti kAH 20 25 // 352 // 28 Inelibrary.org Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education zaktireSAM paJcamAGge prakIrttitA // 42 // bha0 14,8 / lokAntikavimAneSu, devAnAmaSTa vaarddhyH| sthitiruktA jinairete, | puNyAtmAnaH zubhAzayAH // 43 // ekAvatArAH siddhyanti bhave bhAvini nizcitam / aSTAvatArA apyete, nirU| pitA matAntare // 44 // tanmatadvayaM caivaM lokAnte - lokAgralakSaNe siddhisthAne bhavA lokAntikAH, bhAvini bhUtavadupacAranyAyena evaM vyapadezaH, anyathA te kRSNarAjImadhyavarttinaH, lokAnte bhAvitvaM teSAmanantarabhave eva siddhigamanA" diti sthAnAGgavRttau 9 sthAnake "zrIbrahmaloke pratare tRtIye, lokAntikAstatra | vasanti devAH / ekAvatArAH paramAyuraSTau bhavanti teSAmapi sAgarANi // 1 // " iti zreNika caritre / "aTTheva sAgarAI paramAuM hoi saGghadevANaM / egAvayAriNo khalu devA logaMtiyA neyA // 1 // " iti pravacanasArodvAre, tattvArthaTIkAyAmapi - lokAnte bhavA lokAntikAH atra prastutatvAdbrahmaloka evaM parigRhyate, tadantanivAsino lokAntikAH, sarvabrahmalokadevAnAM lokAntikaprasaGga iti cenna, lokAntopazleSAt, jarAmaraNAdijvAlAkIrNo vA lokastadantavarttitvAllokAntikAH karmakSayAbhyAsIbhAvAcceti, labdhistotre tu - saGghaDhacuA caukayaAhAraguvasamagajiNagaNaharAI / niameNa tanbhavasivA sattaTTabhavehiM logaMtI // 1 // " athordhva brahmalokasya, samapakSaM samAnadika / yojanAnAmasaMkhyeyakoTAkoTivyatikrame // 45 // vibhAti lAntakaH svargaH, paJcapratarazobhitaH / pratiprataramekaikenendra keNa virAjitaH // 46 // prathamapratare tatra, balabhadrAkhyamindrakam / cakraM gadA khastikaM ca nandyAvarttamiti kramAt // 47 // pratipratarametebhyaH paGkayo'pi caturdizam / national 10 14 jainelibrary.org Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze prAgvadatra vinA prAcI, proktAH puSpAvakIrNakAH // 48 // ekatriMzadatha triMzadekonatriMzadeva ca / tathA'STA- lAntake vR. tRtIyAdyA viMzatiH saptaviMzatizca yathAkramam // 49 // paJcasveSu pratareSu, pratipati vimaankaaH| ekaikasyAmatho patau,ttavimAnAdevalokAH prathamapratare smRtaaH||50|| tryamrA ekAdazAnye ca, dvaidhA daza dazeti ca / caturvizaM zataM sarve, patisthAyivi IST dimAnaM maankaaH||51|| vRttAkhyamrAzcaturasrA, dvitIyapratare daza / pratipayatra sarve ca, vizaM zatamudIritAH // 52 // 1I // 353 // tRtIye tricatu:koNA, daza vRttA naveti ca / sarve vimAnAH pAteyA, bhavanti SoDazaM zatam // 53 // vRttAzca caturasrAzca, turye nava nava smRtaaH| daza trikoNAH sarve ca, pAleyA dvAdazaM zatam // 54 // pazcame ca nava nava, tricatu:koNavRttakAH / aSTottaraM zataM sarve, cAtra pngkivimaankaaH||55|| evaM paJcendrakakSepe, sarve'tra ptivRttkaaH| vimAnAstrinavatyADhyaM, zataM laantktaavisse||56|| paGiyasrANAM zate dve, dvinavatyadhikaM zatam / syAtpaticaturasrANAmevaM ca sarvasaMkhyayA // 57 // paJcAzItyAbhyadhikAni, zatAni pnycptigaaH| sahasrANyekonapazcAzacatvAri zatAni ca // 58 // yuktAni paJcadazabhiriha puSpAvakIrNakAH / vimAnAnAM sahasrANi, paJcAzatsarvasaMkhyayA // 19 // vihAyasi nirAlambe, pratiSThito ghnoddhiH| ghanavAto'sminnihAmI, syurvimAnAH 25 9. prtisstthitaaH||60|| varNoccatvAdimAnaM ca, syAdeSAM brahmalokavat / devAstvatra zuklavarNAH, zuklalezyA mhrddhikaaH|| yAmaharTikAH // 353 // [1 // 61 // itaHprabhRti devAH syuH, sarve'pyanuttarAvadhi / zuklalezyA zuklavarNAH, kiMtUtkRSTA yathottaram // 62 // 1 prathamapratare tatra, sthitijyeSThA sudhAbhujAm / paJcabhAgIkRtasyAbdhezcatvAro'zA dshaandhyH||63 // dvitIyapratare in Educati o nal For Private Personal Use Only alinelibraryong Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | bhAgAstraya ekAdazAndhayaH / dvAbhyAM bhAgAbhyAM sametAstRtIye dvAdazAndhayaH // 64 // caturthe tvekabhAgADhyAstrayodaza payodhayaH / paJcame pratare pUrNAzcaturdazaiva vArddhayaH // 65 // jaghanyena tu sarvatra, dazaiva makarAkarAH / khavasthityanusAreNa, dehamAnamatha bruve // 66 // ekAdazodbhavairbhAgaizvaturbhiradhikAH karAH / paJcadehamAnamatra, dazaratnAkarAyuSAm // 67 // tribhAgADhyAH karAH pazcaikAdazArNavajIvinAm / hastAH paJca lavau dvau ca, dvAdazAmbhodhijIvinAm // 68 // saikabhAgAH karAH paJca, trayodazArNavAyuSAm / caturdazAbdhisthitInAM, pUrNAH paJca karAstanuH // 69 // IzAnasvarvAsinIbhirdevIbhirviSayecchavaH / cintAmAtropasthitAbhI, ramante brahma| devavat // 70 // cyavamAnotpadyamAna saMkhyA gatyAgatI api / avadhijJAnaviSayaH, syAdatra brahmalokavat // 71 // atrotpatticyavanayorantaraM paramaM bhavet / dinAni paJcacatvAriMzat kSaNazca jaghanyataH // 72 // paJcame pratare cAtra, | syAllAntakAvataMsakaH / aGkAvataMsakAdInAM madhye IzAnanAkavat // 73 // lAntakastatra devendraH, puNyasAro virAjate / | sAmAni kAmaraiH paJcAzatA sevyaH sahasrakaiH // 74 // dvAbhyAM devasahasrAbhyAM, sevyo'bhyantaraparSadi / madhyamAyAM caturbhistaiH SaGgizca bAhyaparSadi // 75 // yugmam // saptaSaTpaJcabhiH patyopamaiH samadhikA sthitiH / dvAdazaivAmbunidhayastisRNAM parSadAM kramAt // 76 // AtmarakSakadevAnAM paJcAzatA sahasrakaiH / ekaikasyAM dizi sevyo, daNDAdyAyudhapANibhiH // 77 // prAgvadanyairapi mantritrayastriMzakavAhanaiH / sainyaiH sainyAdhipailokapAlaiH pAlitazAsanaH // 78 // jinArcanAdikaM dharma, kurvANaH paramArhataH / divyanATyadattacetAzcaturdazA Jain Educationational 10 14 jainelibrary.org Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze tRtIyAdyA devalokAH // 354 // Jain Educat vdhijIvitaH // 79 // sAtirekAnaSTa jambUdvIpAn pUrayituM kSamaH / rUpairvikurvitaistiryagasaMkhyadvIpatoyadhIn // 80 // sa vimAna sahasrANAM paJcAzato'pyadhIzvaraH / sAmrAjyaM zAsti devAnAM, lAntakasvargavA sinAm // 81 // paJcabhiH kulakaM // asya yAnavimAnaM ca bhavetkAmagamAbhidham / devaH kAmagamAbhikhyo, niyuktastadvikurvaNe // 82 // vaimAnikAH kilviSikAstridhA bhavanti tadyathA / trayodazAdhitryambhodhitripalyopamajIvinaH // 83 // tatra ca - vasanti lAntakasyAdhastrayodazAbdhijIvinaH / adhaH sanatkumArasya, tryambhodhijIvinaH punaH // 84 // tripalyasthitayaste ca, saudharmezAnayoradhaH / sthAnamevaM kilvidhikasurANAM trividhaM smRtam // 85 // nanvatrAdhaHzabdena kimabhidhIyate ? adhastanaM prastadaM, tasmAdapyadhodezo vA ? anyaca dvAtriMzallakSavimAnamadhye sAdhAraNa| devInAmivaiteSAM katicidvimAnAni santi, vimAnaikadeze vA vimAnAdvahirvA tiSThanti te iti, atrocyate| atrAdhaH zabdastatsthAnavAcako jJeyo, yato'trAdhaH zabdaH prathamaprastaTArtho na ghaTate tRtIyaSaSThakalpasatkakilviSikAmarANAM tatprathamaprastadayostrisAgaropamatrayodaza sAgaropamasthityorasaMbhavAt, tathA tadvimAnAnAM saMkhyA zAstre nopalabhyate, tathA devalokagatadvAtriMzallakSavimAnasaMkhyAmadhye tadvimAnagaNanaM na saMbhAvyate iti, tattvaM sarvavidvedyamiti vRddhAH // amI ca caNDAlaprAyA, ninyakarmAdhikAriNaH / aspRzyatvAdanya devairdhikRtAstarjanA| dibhiH // 86 // devaloke vimAneSu svadhAbhukUparSadAdiSu / kautukAdisaMgateSu devAnAM nikareSu ca // 87 // ational lAMtake dehamAnAdi kilbi SikAH 20 25 // 354 // 28 w.jainelibrary.org Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ so. pra. 60 Jain Education aSTAhikAdyutsaveSu, jinajanmotsavAdiSu / aprApnuvantaH sthAnaM te, khaM zocanti viSAdinaH // 88 // AcAryopAdhyAyagaccha saMghapratIpavarttinaH / ye'varNavAdinasteSAmayazaHkAriNo'pi ca // 89 // asadbhAvodbhAvanAbhirmithyAtvAbhinivezakaiH / vyudgrAhayantaH svAtmAnaM paraM tadubhayaM tathA // 90 // pratipAlyApi cAritraparyAyaM vatsarAn bhuun| te'nAlocyApratikramya, tatkarmAzarmakAraNam // 91 // trayANAM kilviSikAnAM madhye bhavanti kutracit / tAdRzavrataparyAyApekSayA sthitizAlinaH // 92 // ebhyayutvA devanaratiryagnArakajanmasu / caturaH paJca vA vArAn bhrAntvA siddhyanti kecana // 93 // kecitpunararhadAdiniviDAzAtanAkRtaH / kRtAnantabhavA bhImaM bhrAmyanti bhavasAgaram // 94 // tathAhuH - " devakivisiyA NaM bhaMte! tAo devalogAo" ityAdi / jAmeyo'pi ca jAmAtA, yathA vIrajagadguroH / jamAliH kilviSikeSUtpanno lAntakavAsiSu // 95 // sa hi kSatriyakuNDasthaH, kSatriyastANDavAdiSu / magnaH zrutvA mahAvIramAgataM vandituM gataH // 96 // zrutvopadezaM saMvi no'nujJApya pitarau vratam / jagrAha pazcabhiH puMsAM, zataiH saha mahAmahaiH // 97 // adhItaikAdazAGgIkastayaivArha - danujJayA / sevyaH sAdhupaJcazatyA cakArAnekadhA tapaH // 98 // papraccha caikadA'rhantaM, vijihIrSuH pRthaga jinAt / tUSNIM tasthau prabhurapi, jAnastadbhAvavaizasam // 99 // ananujJAta evaiSa, upekSya jagadIzvaram / viharan sahitaH ziSyaiH, zrAvastIM nagarIM yayau // 300 // tatra tasyAnyadA prAntAdyazanena jvaro'bhavat / ziSyAn zizayiSuH saMstArakaklRptyai samAdizat // 1 // tamAstaranti te yAvattAvadeSo'tipIDitaH / Uce saMstArako 10 14 ainelibrary.org Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAza tRtIyAdyA devalokAH // 355 // hanta, kRto'tha kiyate'thavA ? // 2 // drAgeSa kriyate khAmin !, zrutveti ziSyabhASitam / mithyAviparyastama- kilviSitiriti cetasyacintayat // 3 // pratyakSaM kriyamANo'yamakRto yanna yujyate / kriyamANaM kRtamiti, tatkimAhA-keSu jamAle|ntimo jinH1||4|| dhyAveti sarvAnAhUya, ziSyAneSo'bravIditi / kRtameva kRtaM vastu, kriyamANaM n| radhikAraH tattathA // 5 // kriyamANaM kRtaM kiMcinna cedAdyakSaNAdiSu / sarvamantyakSaNe tarhi, tatkattuM zakyate katham // 6 // dezataH kRtameveti, kriyamANaM kSaNe kSaNe / jIryamANaM jIrNamevaM, calacalitameva ca // 7 // yugmam / ityAdiyu|ktibhiH ziSyoMdhito'pi kadAgrahI / kaizciddharmArthibhistyaktaH, kaizcitsa eva caahtH||8|| yaistyaktaste mahAvIraM, campAyAM puri saMsthitam / abhyupetya gurukRtyodyuktAH khArthamasAdhayan ||9||krmaadvimukto rogeNadravyato na tu bhaavtH| jamAlirapi campAyAmupavIramupAgataH // 10 // kadAgrahagrahagrastaH, prshstdhissnnaablH| ityAlalApa bhagavan !, bhavacchiSyA: pare yathA // 11 // chadmasthA na tathaivAhaM, kiMtu jAto'smi kevlii| iti bruvANaM bhagavAnindrabhUtistamabravIt // 12 // jJAnaM kevalinaH zakyaM, nAvarItuM pttaadibhiH| yadi tvaM kevalI tarhi, praznayo, kurUttaram // 13 // jamAle ! nanvasau lokaH, zAzvato'zAzvato'thavA ? / jIvo'pyazAzvataH kiM vA, zAzvatastadvada drutam // 14 // jagadgurupratyanIkatayA praznamapIdRzam / so'kSamaH pratyavasthAtuM, babhUva mli-18|||355|| naannH||15|| tataH sa vIranAthena, proktaH kiM muhyasIha bhoH ? zAzvatAzAzvatI hyeto, dravyaparyAyabhedataH // 16 // chadmasthAH santi me ziSyA, IdRpraznottare kssmaaH| aneke na tu te tvddhdstsaarvyshNsinH||17|| Jain Educati o nal For Private Personel Use Only Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azraddadhattajinoktaM, khairaM punarapi bhraman / vyudgrAhayaMzca khaparaM, kurvastapAMsyanekadhA // .18 // ante'rddhamAsika kRtvA'nazanaM tacca pAtakam / anAlocyApratikramya, mRtvA kilviSiko'bhavat // 19 // tatazyutvA ca vivudha, tiryagmanujajanmasu / utpadya paJcazaH paJcadaze janmani setsyati // 20 // tathAhuH-"go! cattAri paJca tiri khajoNiyamaNussadevabhavaggahaNAI saMsAraM aNupariyahittA tato pacchA sijjhihiti jAva aMtaM kAhiti" bhagavatIsUtre sh09u033|| granthAntare ca yadyasyAnantA api bhavAH shrutaaH| tadA tadanusAreNa, tathA jJeyA vivekibhiH|| 21 // jinaM vinA'nyaH kastatvaM, nizcetuM kssmte'prH| tataH pramANamubhayaM, zrIvIrAjJA'nusA|riNAm // 22 // satyapyevaM pazcamAGgavaco vilupya ye jddaaH| ekAntena bhvaansyaanntaanishcinvte'dhunaa||23|| kadAgrahatamazchannanayanAste mudhA svayam / bhavairanantaryujyante, parAnantabhavAgrahAt // 24 // evaM ca-"anantA|saMkhyasaMkhyeyAnutsUtrabhASiNo'pi hi / pariNAmavizeSeNa, bhavAn bhrAmyanti sNsRtii||25||"tthokt mahAnizIthadvitIyAdhyayane-"jeNaM titthagarAdINaM mahatIM AsAyaNaM kujA se NaM ajjhavasAyaM paDuca jAvaNaM aNaMtasaMsAriyattaNaM labhejA," yAvacchabdamaryAdayA cAtra saMkhyAtA asaMkhyAtA api bhavA labhyanta iti dhyeyaM / utsUtrabhASiNAM ye cAnantAneva kdaagrhaat|bhvaanuucurupekssyN tatteSAM vAtUlaceSTitam ||26||atH paraM kilyiSikajAtIyAnAmasaMbhavaH / yathA''bhiyogikAdInAmacyutakhargataH param // 27 // ___ athovaM lAntakakhargAtsamapakSaM samAnadika / yojanAnAmasaMkhyeyakoTAkoTivyatikrame // 28 // asti Jain Educati o nal For Private & Personel Use Only Mjainelibrary.org Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 27 sarge mahAzukra // 356 // vargo mahAzukraH, saMpUrNacandrasaMsthitaH / catvAraH pratarAstatra, pratiprataramindrakam // 29 // AbhaGkaraM gRddhisaMjJa, vimAnaketuzca garulAbhidham / catasraH patayastvebhyaH, prAgvatpuSpAvakIrNakAH // // 30 // SaDviMzatiH pazcacaturuya thvIpiMDa|dhikA viMzatiH kramAt / pratareSu caturveSu, pratipati vimAnakAH // 31 // tatrAdyapratare par3o, paGkAvaSTava sthityadhivRttakAH / nava ca tricatu:koNAH, sarve caturyutaM zatam // 32 // dvitIyapratare vyasrA, navASTASTApare dvidhA / kAra: sarva zataM tRtIye ca, pratare'STASTa te tridhA // 33 // sarve ca te SaNNavatizcaturthapratare punaH / aSTau zyanAcaturasrA, vRttAH sapta vimaankaaH|| 34 ||srve cAtra dinavatiH, pAleyAH parikIrtitAH / caturindrakayoge'tra, sarve syuH paGkivRttakAH // 35 // aSTAviMzaM zataM paGiyanAHSaTtriMzakaM zatam / dvAtriMzaM ca zataM paticaturasrAH prkiirtitaaH|| 36 // evaM paGivimAnAnAM, mahAzukre zatatrayam / SaNNavatyA samadhikaM, zeSAH puSpAvakIrNakAH | // 37 // sahasrANyekonacatvAriMzadeva ca SaTzatI / caturyutaiva sarve ca, catvAriMzatsahasrakAH // 38 // AdhArato lAntakavad , dvidhA'mI varNataH punH| zuklAH pItAzca pUrvebhyo, vrnnaadyutkrssshaalinH||39|| pRthvIpiNDaH zatAnIha, cturvishtiriiritH| yojanAnAM zatAnyaSTau, prAsAdAH syuH smucchitaaH||40|| prathamapratare cAtra, devAnAM paramA sthitiH| pAdonAni paJcadaza, syuH sAgaropamANyatha // 41 // dvitIyapratare pazcadaza sArdAni tAnyatha / tRtIye // 356 // ca sapAdAni, SoDazaitAni nizcitam // 42 // caturthe ca saptadaza, vArddhayaH paramA sthitiH| sarveSvapi jaghanyA tu, caturdaza payodhayaH // 43 // karAH paJca dehamatra, caturdazAbdhijIvinAm / karAzcatvArastrayo'zAH, paJcadazANa-18 Jain Education anal For Private Personel Use Only M ainelibrary.org HOT Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio vAyuSAm // 44 // SoDazAndhyAyuSAM hastAzcatvAro'zadvayAnvitAH / ekAMzAkhyAste tu saptadazasAgarajIvinAm // 45 // ekAdazavibhaktaikakarasyAMzA amI iha / AhArocchvAsa kAlastu, prAgvatsAgarasaMkhyayA // 46 // kAmabhogAbhilASe tu, teSAM saMketitA iva / saudharmakhargadevyo'nnAyAnti svAhA' vicintitAH // 47 // athAsAM divyasudRzAM zRGgArarasakomalam / gItaM sphItaM ca sAkUtaM, smitaM lalitakUrjitam // 48 // vividhAnyoktivakroktivyaGgaya valguvacobharam / hRdyagadyapadyanavyabhavyakAvyAdipaddhatim // 49 // kaGkaNAnAM raNatkAraM, hArakAJcIkaladhvanim / maNimaJjIrajhaMkAraM, kiGkiNIniSkaNolvaNam // 50 // kAmagrahArttizamanamantrAkSaramivAdbhu tam / zabdaM zRNvanta evAmI, tRpyanti suratAdiva // 51 // devyo'pi tA dUratospi, vaikriyaiH zukrapudgalaiH / tRSyantyaGge pariNataistAdRgdivyaprabhAvataH // 52 // arddhanArAcAvasAnacatuH saMhananAJcitAH / garbhajA naratiryaJco, | labhante'trAmRtAzitAm // 53 // asmAccyutvA nRtirazcoreva yAnti sudhAbhujaH / cyavamAnotpadyamAna saMkhyA tvatrApi pUrvavat // 54 // atrotpatticyavanayorvirahaH paramo bhavet / azItiM divasAnekaM samayaM ca jaghanyataH // 55 // pazyanti devA atratyA avadhijJAnacakSuSA / paGkaprabhAyAsturyAyAH, pRthvyA adhastalAvadhi // 56 // atratyAnAM ca devAnAM divyAM dehadyutiM nanu / soDhuM zakroti saudharmAdhipo'pi na surezvaraH // 57 // zrUyate hi | purA gaGgadattamatratya nirjaram / AgacchantaM parijJAya, nantuM vIrajinezvaram // 58 // pUrvAgato vajrapANistantejaH kSantumakSamaH / praznAnApRcchaya saMkSepAt saMbhrAntaH praNaman yayau // 59 // etaccArthato bhagavatIsUtre poDaza ational 10 14 jainelibrary.org Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kokaprakAze zatakapaJcamoddezake // caturthe pratare'trApi, mahAzukrAvataMsakaH / saudharmavadazokAdyavataMsakacatuSkayuk // 60 // vimAnAH sameM utpadyate cAtra mahAzukranAmA surezvaraH / prAgvatkRtvA'haMdAdyarcAmalaMkuryAnmahAsanam // 61 // ekadevasahasreNa,8 sahasrAre sevyo'bhyantaraparSadAm / paJcapalyAdhikApArddhaSoDazAmbhodhijIvinAm // 62 // sahasradvitayenaiSa, sevito madhyaparSadAm / catuHpalyAdhikasAIpaJcadazArNavAyuSAm // 63 // catuHsahasyA devAnAM, sevito bAhyaparSadAm / // 357 // tripalyopamayuksAIpaJcadazArNavAyuSAm // 64 // sAmAnikAnAM catvAriMzatA sevyaH sahasrakaiH / caturdizaM Is|ca pratyekaM, taavdbhirnggrksskaiH||65||traaystriNshailokpaalairniikaaniiknaaykaiH| anyairapi mahAzukravAsibhiH sevitaH suraiH||66|| jambUdIpAna pUrayituM, kSamaH SoDaza srvtH| rUpairvikurvitaistiyaMgasaMkhyaddhIpatoyadhIna // 67 // sadvimAnasahasrANAM, catvAriMzata iishvrH| mahAzukraM zAsti sptdshpaathonidhisthitiH||18|| saptabhiH kulakam / asya yAnavimAnaM ca, bhavetprItimano'bhidham / devaH prItimanAH khyAto, niyuktastadvikurvaNe // 69 // __ mahAzukrAdayAstyUrva, sahasrAraH suraalyH| yojanAnAmasaMkhyeyakoTAkoTIvyatikrame // 70 // catvAraH 25 pratarAstatra, pratyekamindrakAzcitAH / brahma brahmahitaM brahmottaraM ca lAntakaM kramAt // 71 // catasraH // 357 // par3hayazcaibhyaH, prAgvatpuSpAvakIrNakAH / dvAviMzatistathA caikaviMzativiMzatiH kramAt // 72 // ekonavizatizceti, pratareSu caturvapi / ekaikapatau saMkhyaivaM, vimAnAnAM bhavediha // 73 // tatrAdyapratare 81 28 Join Education NMainelibrary.org a l Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education tryatrA, aSTAnye sapta sapta ca / pratipaGkayatha sarve'trASTAzItiH paGkivarttinaH // 74 // dvitIyapratare sapta saptaite trividhA api / sarve caturazItizca, tRtIyapratare punaH // 75 // vRttAH SaT sapta saptAnye'zItizca sarvasaMkhyayA / turye vyatrAH sapta Sad SaT pare SaTsaptatiH same // 76 // caturNAmindrakANAM ca yoge'tra paGkivRtakAH / aSTottarazataM patitryasrAzca SoDazaM zatam // 77 // aSTottaraM zataM paticaturasrAstato'tra ca / dvAtriMzadadhikaM pativimAnAnAM zatatrayam // 78 // SaTzatAbhyadhikAH paJca sahasrAH sASTaSaSTayaH / puSpAvikIrNakA atra, sarve te SaTsahasrakAH // 79 // AdhAravarNoccatvAdi, syAdeSAM zukranAkavat / utpadyanta eSu devatayA prAgvanmahAzayAH // 80 // sapAdA vArddhayaH saptadazA''dye pratare sthitiH / dvitIye tvabdhayaH saptadaza sADaH parA sthitiH // 81 // aSTAdaza ca pAdonAstRtIye paramA sthitiH / turye'STAdaza saMpUrNAH, sAgarAH | syAtparA sthitiH // 82 // sarvatrApi jaghanyA tu bhavetsaptadazAndhayaH / atha sthityanusAreNa, dehamAnaM nirUpyate | // 83 // catvAro'tra karA deha, utkRSTasthitizAlinAm / ta evaikAdazaikAMzayujo jaghanyajIvinAm // 84 // aSTAdazabhirabdAnAM sahasraiH paramAyuSaH / jaghanyasthitayaH saptadazabhirbhojanArthinaH // 85 // uccasantIha navabhirmAsaiH paramajIvinaH / hInAyuSo'STabhiH sArddhaMH, pare tadanusArataH // 86 // bhogo gatyAgatI saMkhyotpAdacyavanagocarA / avadhijJAnaviSayaH, sarvamatrApi zukravat // 87 // atrotpAdacyavanayorgarIyAn viraho bhavet / zataM dinAnAmalpIyAn sa punaH samayo mataH // 88 // caturthapratare'trApi, sahasrArAvataMsakaH / aGkAvataMsakA tonal 10 14 lainelibrary.org Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze dInAM, caturNA madhyataH sthitH||89|| sahasrArastatra devarAjo rAjeva raajte| prAgvatkRtajinAdyoM, mahAsiMhAsane prataravimA27 sarge sthitaH // 10 // paJcabhirnirjarazataiH, sevyo'bhyantaraparSadi / saptapalyAdhikApArdhaSTAdazAmbhodhijIvibhiH // 8| nAyadhiAnataprA. 18 // 91 // ekadevasahasreNa, sevito madhyaparSadi / saSaTpalyasArddhasaptadazatoyadhijIvinA // 92 // dvisaharuyA ca kAraH NatayoH devAnAM, sevito vAhyaparSadAm / paJcapalyayutApArdrASTAdazArNavajIvinAm // 93 // sAmAnikAmaraiH sevyaH, sahaustriMzatA sdaa|shsrstriNshtaikaikdishyaatmrksskaiH suraiH||94||praagvtraaystriNshlokpaalsainytdiishvraiH| // 358 // devairanyairapyupAsyaH, sahasrAranivAsibhiH // 95 // sAtirekAn SoDazeSa, jambUdvIpAn vikurvitaiH / rUpairbhA kSamastiyaMgasaMkhyAna dvIpavAridhIn // 16 // sa vimAnasahasrANAM, SaNNAmaizvaryamanvaham / bhur3e bhAgyaujasA bhuumirssttaadshaabdhijiivitH||97 // saptabhiH kulakaM // asya yAnavimAnaM ca, viditaM vimalAbhidham / devazca vimalAbhikhyo, niyuktastadvikurvaNe // 98 // Urdhva cAtha sahasrArAdasaMkhyayojanottarI / AnataprANatI khau. dakSiNottarayoH sthitI // 99 // anayorekavalayasthayorarddhacandravat / catvAraH pratarAstatra, pratiprataramindrakam // 40 // mahAzukrasahasrAramAnataM prANataM kramAt / ebhyazca patayaH prAgvatpuSpAvakIrNakAstathA // 1 // aSTAdaza saptadaza, SaTpaJcAbhyadhikA daza / vimAnAnyekaikapato, pratareSu caturviha // 2 // prathamapratare tatra, pratipati vimaankaaH| vRttavyasracaturasrAH,8 SaT SaT dvAsaptatiH same // 3 // dvitIyapratare vRttAH, paJca SaT SaT pare dvidhA / sarve'STaSaSTiH pAteyAstRtIya Jain Educatio n al For Private Personal Use Only N ainelibrary.org Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio pratare punaH // 4 // tryatrAH SaT paJca paJcAnye, catuHSaSTiH same'pyamI / turye traidhAH paJca paJca SaSTizca sarvasaMrupayA // 5 // caturbhirindrakairyuktAH sarve'tra paGkivRttakAH / aSTAzItirdvinavatiH, paGktimasrA ihoditAH // 3 // aSTAzItiH paGgicaturasrAH sarve ca patigAH / dve zate aSTaSaSTizca zeSAH puSpAvakIrNakAH // 7 // zataM dvAtriMzadadhikaM vimAnAH sarvasaMkhyayA / khargadvaye samudite, syuzcatvAri zatAni te // 8 // AbhAvyatvavibhAgastu, vimAnAnAmihAsti na / yato'nayoreka eva, dvayorapi surezvaraH // 9 // vihAyasi nirAlambA, nirAdhArAH sthitA amI / jagatsvabhAvataH zuklavarNAzca ruciraprabhAH // 10 // yojanAnAM nava zatAnyeSu prAsAdatuGgatA / pRthvIpiNDaH zatAnyatra, trayoviMzatirIritaH // 11 // eSAM pUrvoditAnAM ca vimAnAnAM ziro'grataH / dhvajastattadvarNa eva, svAnmarucaJcalAJcalaH // 12 // atha sarve zuklavarNA, evaite'nuttarAvadhi / kintUttarottarotkRSTavarNA nabhaHpratiSThitAH // 13 // utpannAH prAgvadeteSu devAH sevAkRto'rhatAm / sukhAni bhuJjate prAjyapuNyaprAbhArabhAriNaH // 14 // tatra dakSiNadigvarttinyAnatasvargasaMgate / prathamapratare'mISAM, sthitirutkarSato bhavet // 15 // aSTAdaza sapAdA vai, dvitIyapratare'bdhayaH / sArddhA aSTAdaza pAdanyUnA ekonaviMzatiH // 16 // tRtIyapratare te syustuyeM caikonaviMzatiH / sarvatrApi jaghanyA tu, syuraSTAdaza vArddhayaH // 17 // prANatasvarga saMbandhinyathottaradizi sthite / prathamapratare jyeSThA, sthitirbhavati nAkinAm // 18 // ekonaviMzatistoyadhayasturyalavAdhikAH / ekonaviMzatiH sArddhA, dvitIyapratare'ndhayaH // 19 // tRtIyapratare'dhInAM pAdonA viMzatiH sthitiH / turye ca pratare ational 10 14 vjainelibrary.org Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 27 sarge AnataprANatayo SSCSECON ( // 359 // jyeSTA, sthitivizatirabdhayaH // 20 // sarvatrApi jaghanyA tu, sthitirekonviNshtiH| payodhayo dehamAnamathAsthitimana:sthityanusArataH // 21 // karAzcatvAra evAgamaSTAdazAbdhijIvinAm / te trayo'zAstrayazcaikonaviMzatyabdhijI suratAdhivinAm // 22 // viMzatyabdhisthitInAM tu, dehamAnaM karAstrayaH / dvibhAgADyA madhyamIyAyuSAM tadanusArataH kAra: // 23 // assttaadshbhirekonviNshtyaa'bdshsrkaiH| viMzatyA ca yathAyogamamI AhArakAviNaH // 24 // navabhiH sArddhanavabhirmAsairaSTabhireva ca / ucchrasanti yathAyogaM, khakhasthityanusArataH // 25 // riraMsavastvamI devAH, saudhrmkhrgvaasiniiH| vicintayanti cittenAnatavarganivAsinaH // 26 // prANatakhargadevAstu, vicintayanti cetasA / rimsayA khabhogArhA, IzAnasvargavAsinIH // 27 // devyo'pi tAH kRtasphArazRGgArA mdnoddhraaH| videzasthAH striya iva, kaantmbhyetumkssmaaH||28|| khasthAnasthA eva cetAMsyuccAvacAni bibhrati / devA api tathAvasthAstAH saMkalpya svacetasA // 29 // uccAvacAni cetAMsi, kurvanto dUrato'pi hi / suratAdiva tRpyanti, mndpuNvedvednaaH|| 30 // devyo'pi tAstathA dUrAdapi divyAnubhAvataH / sarvAGgeSu pariNataistuSyanti zukrapudgalaiH // 31 // yata UrdhvaM sahasrArAnna devInAM gatAgate / tatrasthA eva tenaite, bhajante bhogavaibhavam // 32 // yazca tAsAM sAntarANAmasaMkhyairapi yojanaiH / zukrasaMcAro'nubhAvAt , sa hyacintyaH sudhAbhujAm // 33 // tathA| // 359 // |ca mUlasaMgrahaNITIkAyAM haribhadrasUriH-"devyaH khalvaparigRhItAH sahasrAraM yAvadgacchanti", tathA ca bhagavAnAryazyAmo'pi prajJApanAyAmAha-"tattha NaM je te maNapariyAragA devA tesiM icchAmaNe samuppajai, 25 JainEducation Aliona For Private Personal use only ( Nainelibrary.org Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamaNaM tu devadevINa'mityAdivasa syuH saMkhyeyaguNAstabhyazcata tribhiH saMhananai icchAmo NaM accharAhiM saddhiM maNapariyAraNaM karettae, tao NaM tehiM devehiM evaM maNasIkae samANe khippAmeva tAo accharAo tattha gayAo ceva samANIo aNuttarAI uccAvayAI maNAI pahAremANIo ciTThati, tao NaM te devA tAhiM accharAhiM saddhiM maNapariyAraNaM kareMti, 'AreNa accuyAo gamaNAgamaNaM tu devadevINa'mityAdipUrvasaMgrahaNIgataprakSepagAthAyAstu saMvAdo na dRzyate," iti laghusaMgrahaNIvRttau // prajJaptAH sarvataH stokA, devA apravicArakAH / syuH saMkhyeyaguNAstebhyazcetaHsuratasevinaH // 34 // tebhyaH kramAcchabdarUpasparzasaMbhogasevinaH / yathottaramasaMkhyeyaguNA uktA jinezvaraiH // 35 // AdyastribhiH saMhananairupetA garbhajA nraaH| utpadyanta eSvamIbhyazyuttvA'pyanantare bhave // 36 // garbhajeSu nareSvevotpadyante nAparevatha / anuttarAntadevAnAmevaM jJeye gtaagtii|| 37 // ekena samayenAmI, cyavanta udbhavanti ca / saMkhyeyA eva nAsaMkhyAH, saMkhyeyatvAnnRNAmiha // 38 // anotpatticyavanayorvirahaH paramo bhavet / varSAdAgeva mAsAH, saMkhyeyAH prANate'pi te // 39 // abdAdAgeva kiMvAnatavyapekSayAdhikAH / agre'pyevaM bhAvanIyaM, budhairvarSazatAdiSu // 40 // saMpUrNamabhaviSyaccedvarSavarSazatAdikam / tattadevAkathayiSyan , siddhAnte gaNadhAriNaH // 41 // saMkhyeyAneva mAsAdIn , varSAderavivakSayA / kecinmanyante'vizeSAdvarSAderadhikAnapi // 42 // tathAhuH saMgrahaNIvRttau-"vizeSavyAkhyA caiSA hAribhadramUlaTIkAnusArataH, kecittu sAmAnyena vyAcakSate" pazcamI pRthivIM yaavtpshyntyvdhickssussaa| AnatAH prANatAzcainAmevAnalpAcchaparyavAm // 43 // AraNAcyutadevA apyenAmevA Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only oljainelibrary.org Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 27 sarge AraNAcyutayoH // 360 // Jain Education tinirmalAm / bahuparyAyAM ca tatrApyAraNebhyaH pare'dhikAm // 44 // athAtra pratare turye, syAtprANatAvataMsakaH / saudharmavadazokAdyavataMsakacatuSkayuk // 45 // prANataH svaH patistatrotpanno'tyantaparAkramaH / kRtvA'rhatpratimAdyarcA, siMhAsane niSIdati // 46 // zatairarddhatRtIyaiH sa, sevyo'bhyantaraparSadAm / paJcapalyAdhikaikonaviMzayambhodhijIvinAm // 47 // paJcabhizca devazatairjuSTo madhyamaparSadAm / catuH palyAdhikaikonaviMzatyarNavajIvibhiH // 48 // ekadevasahasreNa, sevito bAhyaparSadi / sa tripalyopamaikonaviMzatyarNavajIvinA // 49 // sAmAnikAnAM viMzatyA, sahasraiH parito vRtaH / ekaikasyAM dizi vRtastAvadbhiraGgarakSakaiH // 50 // trayastriMzalokapAlaiH, sainyaiH sainyAdhikAribhiH / AnataprANata khargavAsibhizcAparairapi // 51 // anekairdevanikaraiH, samArAvitazAsanaH / dvayostAviSayorISTe, sa viMzatyabdhijIvitaH // 52 // SaGgiH kulakaM // asya yAnavimAnaM ca, varanAmnA prakIrttitam / varAbhidhAno devazca, niyuktastadvikurvaNe // 53 // dvAtriMzadeSa saMpUrNAn, jambUdvIpAn vikurvitaiH / rUpairbhatuM kSamastiryagasaMkhyAn dvIpavAridhIn // 64 // adhAnataprANatayorUrdhvaM dUramatikrame / asaMkhyeyayojanAnAmubhau khargo pratiSThitau // 55 // AraNAcyutanAmAnau, sAmAnau maNImayaiH / vimAnairyogavid dhyAnairivAnandamahomayaiH // 56 // yugmam / catvAraH pratarAH prAgvad, dvayoH sAdhAraNA iha / pratiprataramekaikaM, madhyabhAge tathendrakam // 57 // puSpasaMjJamalaGkAraM, cAraNaM cAcyutaM kramAt / ebhyazcaturdizaM prAgvatpatayazca prakIrNakAH // 58 // catustridvyeka saMyuktA, dazaiteSu kramAdiha / pratipaGkti vimA tional vimAnAdi 20 25 // 360 // 28 Wainelibrary.org Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ko. pra. 61 Jain Education nAni, pratareSu caturSvapi // 59 // athAdyapratare paGkI, paGko vRttA vimAnakAH / catvAro'nye paJca paJca SaTpaJcA zatsame'pyamI // 60 // dvitIyapratare vyasrAH paJcAnye dvividhA api / catvArazvatvAra eva dvipaJcAzattame'pyamI // 61 // catvArazvatvAra eva tRtIye trividhA api / aSTacatvAriMzadevaM, pAGkteyAH sarvasaMkhyayA // 62 // caturthapratare vRttAstrayo'nye dvividhA api / catvAraH syucatuzcatvAriMzaca sarva saMkhyayA // 63 // sarve'tra paGkivRttAzca caturbhirindrakaiH saha / catuHSaSTistathA paGkitrikoNAca dvisaptatiH // 64 // aSTaSaSTiH paticatuH koNAH sarve zatadvayam / caturyutaM SaNNavatizceha puSpAvakIrNakAH // 65 // evaM zatAni trINyatra, vimAnAH sarvasaMkhyayA / eSvAnataprANatavadvarNAdhArocatAdikam // 66 // atra dakSiNadigbhAge, AraNasvargavarttiSu / nAkinAM sthitirutkarSAt pratareSu caturSvapi // 67 // sapAdaviMzatiH sArddhaviMzatizca yathAkramam / pAdonaikaviMzatizca, vArDInAM caikaviMzatiH // 68 // athAcyutasvarga saMbandhiSUdagbhAgavarttiSu / pratareSu catuSveMSUtkRSTA sudhAbhujAM sthitiH // 69 // sapAdaikaviMzatizca sArddhaMkaviMzatiH kramAt / pAdonadvAviMzatizca, dvAviMzatizca vArddhayaH // 70 // sarvatrApyAraNe vArAMnidhayo viMzatirlaghuH / acyute sAgarA ekaviMzatiH sA nirUpitA // 71 // dvAbhyAmekadazAMzAbhyAM yuktA iha karAstrayaH / dehapramANaM devAnAM viMzatyambhodhijIvinAm // 72 // ta eva saikAMzA ekaviMzatyuddhijIvinAm / trayaH karAzca saMpUrNA, dvAviMzatyarNavAyuSAm // 73 // viMzatyA caikaviMzatyA, dvAviMzatyA sahasrakaiH / khakhasthityanusAreNa, varSairAhArakAGkSiNaH // 74 // dazabhiH sArddha 10 14. ainelibrary.org Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 27 sarge vaimAnike // 361 // Jain Education | dazabhirekAdazabhireva ca / mAsairamI uccasanti, sthitisAgarasaMkhyayA // 75 // cyutAvutpattau ca saMkhyA, bhogo gatyAgatI iha / avadhijJAnasImA ca, sarvaM prANatanAkavat // 76 // kiMvAdyAbhyAmeva saMhananAbhyAM sattva| zAlinaH / ArAdhitArhatAcArA utpadyante'tra sadguNAH // 77 // cyutyutpattiviyogo'tra, saMkhyeyA vatsarA guruH / AraNe'bdazatAdarvAka, ta eva cAcyute'dhikAH // 78 // atrApi pratare turye'cyute'cyutAvataMsakaH / IzAnavadbhavedakAdyavataMsakamadhyagaH // 79 // tatrAcyutakhargapatirvarIvartti mahAmatiH / yo'sau dAzaratherAsItpreyasI pUrvajanmani // 80 // zuddhAzuddheti ko veda, sthitA rAvaNamandire / kimAdRtA'parIkSyeti, lokApavAdabhIruNA // 81 // | rAmeNa sA suzIlApi, sagarbhA tatyaje vane / satAM lokApavAdo hi, maraNAdapi dussahaH // 82 // yugmam / cintayantI satI sAtha, vipAkaM pUrvakarmaNAm / bhayoddhAntA parizrAntA, banAmatastato bane // 83 // puNDarIkapurAdhIzaH, | puNDarIkollasayazAH / gajavAhanarAjasya, vadhUdevyAzca nandanaH // 84 // mahArhato mahAsatvaH, paranArIsaho| daraH / dhArmiko nRpatirvajrajaGghastatra samAgataH // 85 // svIkRtya bhaginItvena, tAM ninAya vamandiram / tatra bhrAturgRha iva, vasati sma nirAkulA // 86 // kramAttannAradAt zrutvA, bhAmaNDalamahIpatiH / puNDarIkapure sItAM, samupeyAya satvaraH // 87 // tatazca jAnakI tantra, suSuve doSminau sutau / nAmato'naGgalavaNaM, madanAGkuzamapyatha // 88 // pituH svarUpamaprASTAM, mAtaraM tau mahAzayau / jAtapUrvaM vyatikaramavocat sA'pi sAzradRk // 89 // tato nirAgaso mAtustyAgAtpitari sakrudhau / yuddhAya dhIrau pitaramabhyaSeNayatAM dutam // 10 // utpannaH ko'pi vairIti, ational acyutA sItAdhi kAraH 20 25 // 361 // 28 Jainelibrary.org Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Caerseeroerceceaeeserveserveeserce viSaNNau raamlkssmnnau| caturaGgacamUcakraH,sannahyete la saayudhau||11|| tatastau balinau tIkSNairnirjitya rnnkrmbhiH|| nAradAveditI tAtaM, pitRvyaM ca prnnemtuH||92|| putrI tAvapyupAlakSya, tuSTI puSTaujasAvubhau / bhujopapIDamAliGgaya, bhejAte paramAM mudam // 93 // bhavatorjananI keti, pRSTI tAbhyAM ca darzitA / gRhAyAhRyamAnA ca, satI divyamayAcata // 94 // tataH sa khAtikAM rAmo'GgArapUrNAmarIracat / puruSadvayavadhI cAyatAM hastazatatrayIm // 95 // pazyatsu sarvalokeSu, surAsuranarAdiSu / camatkArAtpulakiteSvityUce sA kRtaanyjliH||96|| ho bhrAtahaTTAno!, jAgarUko bhavAn bhuvi| pANigrahaNakAle'pi, tvameva prtibhuurbhuuH||97|| jAgratyA vA khapatyA vA, mnovaakaaygocrH| kadApi patibhAvo me, rAghavAdapare yadi // 98 // tadA dehamidaM duSTaM, daha nirvaha kauzalam / na pApmane te strIhatyA, duSTanigrahakAriNaH // 99 // tridhA ca yadi zuddhA'haM, tarhi darzaya kautukam / lokAnetAn jalIbhUya, bhUyastaraGgaraGgitaH // 500 // atrAntare ca vaitAdayasyottarazreNivartinaH / harivikramabhUbhanandano jayabhUSaNaH // 1 // UDhASTazatabhAryaH svakAntAM kiraNamaNDalAm / supsAM hemazikhAkhyena, samA 10 mAtulasUnUnA // 2 // dRSTvA nirvAsayAmAsa, dIkSAM ca khymaadde| vipadya samabhUt sApi, vidyuiMSTreti rAkSasI // 3 // jayabhUSaNasAdhozca, tadA'yodhyApurAdvahiH / tayA kRtopasargasthotpede kevalamujvalam // 4 // Ajagmustatra shkraadyaastdutsvvidhitsyaa| AyAnto dadRzustaM ca, sItAvyatikaraM pathi // 5 // tatastasyA mahAsatyAH, saahaayyaayaadishhriH| padAtyanIkezaM sAdhoH, samIpe ca khayaM yayau // 6 // tatastasyAM khAtikAyAM, sA sItA 14 SORORSRO90000000000000 Jain Education in W ( elibrary.org I Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze nirbhayA'vizat / abhUca surasAhAyyAtkSaNAdapyudakai tA // 7 // taducchalajjalaM tasyA, uddelasyeva toydheH| acyate sI. 27 sarge utplAvayAmAsa maJcAMstuGgAn draSTrajanAzritAn // 8 // utpatantyambare vidyAdharA bhItAstato jalAt / cuRza - tendrAdhivaimAnikacarAzcaivaM, pAhi sIte! mahAsati // 9 // svasthaM cakre tadudakaM, tataH saMspazya paanninaa| acintyAcchIlamAhA kAra: tmyAlloke kiM kiM na jAyate // 10 // tadA'syAH zIlalIlAbhiranalaM salilIkRtam / nirIkSya devA nnRturv||362|| vRSuH kusumAdi ca // 11 // jahaSuH khajanAH sarve, paurA jyjyaarvaiH| tuSTuvustAM satI divyo, navyo'jani mhotsvH||12|| ityunmRSTakalaGkAM tAM, kAntAM nItvA''tmanA saha / jagAma saparIvAro, rAmaH kevalinoDantike // 13 // papraccha dezanAnte ca, rAmaH pUrvabhavAnnijAn / tAMzcAcakhyau yathAbhUtAn , kevalI jayabhUSaNaH // 14 // sItA'pi prAptavairAgyA, saMsArAsAratekSiNI / dIkSAM pArthe munerasya, jagrAhotsAhato rayAt // 15 // SaSTiM varSANi cAritramArAdhya vimalAzayAt / trayastriMzadahorAtrI, vihitAnazanA ttH||16|| mRtvA samAdhinA svarge'cyute lebhe'cyutendratAm / so'tha prAgvajinAdyoM, kRtvA sadasi tiSThati // 17 // zatena paJcaviMzena. sevyo'bhyantaraparSadi / ekaviMzatyadhisaptapalyasthitikanAkinAm // 18 // sArddhadvizatyA devAnAM. 25 madhyaparSadi sevitH| SaTpalyopamayuktaikaviMzatyudadhijIvinAm // 19 // sevyaH parSadi bAhyAyAM, paJcabhirnA- // 362 // kinAM shtH| ekaviMzatyabdhipazcapalyopamamitAyuSAm // 20 // sAmAnikAnAM dazabhiH, sahasraH sevitkrmH| ekaikadizi taavdbhistaavdbhishcaatmrksskaiH|| 21 // sainyaiH sainyaadhipaistraaystriNshkairlokpaalkaiH| sevyaH parairapi Jain Educati o ION nal For Private Personal use only Y alnelibrary org Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ surairAraNAcyutavAsibhiH // 22 // dvAtriMzatsAdhikAn zakto, jambUdvIpAna vikurvitaiH / rUpaiH pUrayituM tiryaka, cAsaMkhyadvIpavAridhIn // 23 // bhute sAmrAjyamubhayorAraNAcyutanAkayoH / vimAnatrizatInetA, dvAviMzatyu-18 ddhisthitiH|| 24 // saptabhiH kulakaM // asya yAnavimAnaM syAtsarvatobhadrasaMjJakam / sarvatobhadradevazca, niyuktastadvikurvaNe // 25 // sthAnAGgapaJcamasthAne tu AnataprANatayorAraNAcyutayozca pratyekamindrA vivakSitA dRzyante, tathA ca tatsUtraM-'jahA sakassa tahA savesiM dAhiNillANaM jAva AraNasta, jahA IsANassa tahA satvesiM uttarillANaM jAva anuyassa" etadvRttAvapi devendrastavAbhidhAnaprakIrNaka iva dvAdazAnAmiMdrANAM vivakSaNAdAraNasyetyAyuktamiti saMbhAvyate, anyathA catuSu dvAvevendrAvata AraNasyetyAdyanupapannaM syAditi, prajJApanAjIvAbhigamasUtrAdau tu dazaiva vaimAnikendrA uktA iti pratItameva // acyutavargaparyantameSu vaimAnikeSviti / yathAsaMbhavamindrAdyA, bhavanti dazadhA suraaH||26|| tathAhi-indrAH saamaanikaastraaystriNshaastrividhpaarssdaaH| AtmarakSA lokapAlA, AnIkAzca prkiirnnkaaH||27|| AbhiyogyAH kilbiSikA, evaM vyavasthayAnvitAH / ata eva ca kalyopapannA vaimAnikA amii|| 28 // evaM ca bhavanAdhIzeSvapyate dazadhA suraaH| bhavantyaSTavidhA eva, jyotiSkavyantareSu tu // 29 // jagatvAbhAvyatastatra, dvau bhedI bhavato na yat / trAyastriMzA lokapAlA, acyutAtparataH punH|| 30 // graiveyakAnuttareSu, syuH sarve'pyahamindrakAH / devA ekavidhA eva, kalpAtItA amI tataH // 31 // AraNAcyutanAkAbhyAM, dUramUvaM vyatikrame / navagraiveyakAbhikhyA:, pratarA daddhati zriyam // 32 // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only X w .jainelibrary.org Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graiveyakA lokaprakAza adhastanaM madhyamaM ca, tathoparitanaM trikam / tridhA'mI ratnarugaramyAH, saMpUrNacandrasaMsthitAH // 33 // anuttara-18 devabhedAH mukhasyAsya, lokasya puruSAkRteH / dadhate kaNThapIThe'mI, maNigveyakazriyam // 34 // pratareSu navakheSu, kramAdekai vaimAnike kamindrakaM / sudarzanaM supravuddhaM, manoramaM tataH param // 35 // vimAnaM sarvatobhadraM, vizAlaM sumano'bhidham / dhikAra: tataH saumanasaM prItikaramAdityasaMjJakam // 36 // ebhyazca paGayo dikSu, vimAnAnAM vinirgatAH / pakau paTau // 363 // daza nava, vimAnAnyaSTa sapta SaT // 37 // paJca catvAri ca trINi, dve caiteSu yathAkramam / Adyapraiveyake tatra, pratipati vimAnakAH // 38 // yasrAzcatvAro dvidhA'nye, yastrayaH same tvamI / catvAriMzatpatigatA, dvitI-18 20 yapratare punH|| 39 // trayastrayastridhA'pyete, SaTtriMzatpaDigAH sme| tRtIyapratare vRttI, do dvidhA'nye aya-% praastryH||40|| dvAtriMzatpatigAH sarve, caturthapratare punaH / vyasrAstrayaH parau dvau hau, srve'ssttaaviNshtirmtaaH||4|| graiveyake pazcame ca, tredhApyete dvayaM dvayam / sarve caturvizatizca, SaSThe graiveyake tataH // 42 // dvau dvau stastricatu:koANAveko vRttaH same punH| viMzatiH paGigA aveyake tatazca saptame // 43 // eko vRttazcatukoNa, eko'tha vyasrayoyam / SoDazaivamaSTame ca, nidhApyekaika iSyate // 44 // sarve dvAdaza navamaveyake ca paGgiApu / kevalaM tricatu:koNAvekaikAvaSTa te'khilaaH||45|| adhastanatrike caivaM, saMyuktAstribhirindrakaiH / paJcatriMzatpativRtta // 363 // vimAnA varNitA jinaiH // 46 // catvAriMzaca sstttriNshtptitrictursrkaaH| evaM pAteyAzca sarve, zatamekA-18 dazottaram // 47 // tatrApi-ekacatvAriMzadATye, saptatriMzad dvitIyake / aveyake tRtIye ca, trayastriMzat same 4 Jain Education a l ainelibrary.org Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Int smRtAH // 48 // puSpAvakIrNakAbhAvAdAdya graiveyakatrike / sarvasaMkhyApi pAGkteya saMkhyAmA nAtiricyate // 49 // syustrayoviMzatirvRttAH sendrakA madhyamatrike / vyasrA aSTAviMzatizca caturasrA jinairmitAH // 50 // dvAtriMzatpuSpAvakIrNAH, saptottaraM zataM same / tRtIye ca trike vRttA, ekAdaza sahendrakAH // 51 // trayasrAzca caturastrAva, poDaza dvAdaza kramAt / puSpAvakIrNakA ekaSaSTiH zataM ca mIlitAH ||12|| graiveyakeSu navasu, vimAnAH sarvasaMkhyayA / aSTAdazADhyA trizatI, vRttAzcaikonasaptatiH // 53 // vyasrAzcaturazItizca caturasrA dvisaptatiH / sarvAgreNa trinavatizcaiSu puSpAvakIrNakAH // 54 // dvAviMzatiryojanAnAM zatAni pIThapuSTatA / prAsAdAzca daza zatAnyantroccAH kamraketavaH // 55 // eSu devatayotpannA, jIvAH sukRtazAlinaH / sukhAni bhuJjate maJjutejasaH / satatotsavAH // 56 // sarve'hamindrA apreSyA, anIzA apurohitAH / tulyAnubhAvAstulyAbhAvalarUpayazaH sukhAH // 57 // khAbhAvikAGgA evAmI, akRtottaravaikriyAH / vakhAlaGkArarahitAH, prakRtisthA vibhUSayA // 58 // | tathAhu:-- " gevejjagadevANaM bhaMte ! sarIrA kerisA vibhUsAe paNNattA ?, go0 ! gevijagadevANaM ege bhavadhAraNije sarIre, te NaM AbharaNavasaNarahiyA pagatitthA vibhUsAe paNNattA" iti jIvAbhigame / yathAjAtA api sadA, darzanIyA manoramAH / prasRkharairdyutibharaidyatayanto dizo daza // 59 // yAstu santi tatra caitye, pratimAH zrImadarhatAm / bhAvatastAH pUjayanti sAdhuvad dravyatastu na // 60 // gItavAdinAvyAdivinodo nAtra karhi cit / gamanAgamanaM kalyANakAdiSvapi na kvacit // 61 // tathoktaM tattvArthavRttau - "graiveyakAdayastu yathAvasthitA 10 14 relibrary.org Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAzAeva kAyavAGmanobhirabhyutthAnAJjalipraNipAtatathAguNavacanaikAgryabhAvanAbhirbhagavato'rhato namasyantI"ti / veyAH spa27 sarge sarate tu kadApyeSAM, mano'pi na bhavenmanAk / nirmohAnAmivarSINAM, sadApyavikRtAtmanAm // 62 // na caiva disukhe vigItasaMgItasuratAsvAdavarjitam / kimeteSAM sukhaM nAma, spRhaNIyaM yadaGginAm ? // 63 // atrocyate'tyantamanda-kramAdhikyaM vedodayino hymii| tatprAktanebhyaH sarvebhyo'nantanasukhazAlinaH // 64 // tathAhi kaaysevibhyo'nntn||364|| sukhazAlinaH syuH sparzasevinastebhyastathaiva ruupsevinH||65|| shbdopbhoginstebhystebhyshcittopbhoginH| tebhyo'nantaguNasukhA, ratecchAvarjitAH suraaH||66|| yaccaiSAM tanumohAnAM, sukhaM saMtuSTacetasAm / vItarAgANAmivoccaistadanyeSAM kuto bhavet // 67 // mohAnudaya saukhyaM, svAbhAvikamatisthiram / sopAdhikaM vaiSayikaM, vastuto duHkhameva tat // 18 // bhojyAGganAdayo ye'tra, gIyante sukhhetvH| rocante na ta eva kSutkAmAdyatti vinA'GginAm // 69 // tato duHkhapratIkArarUpA ete matibhramAt / sukhatvena matA lokairhanta mohviddmbitH||7|| uktaM ca-"tRSA zuSyatyAsye pibati salilaM khAdu surabhi, kSudhAtaH san zAlIna kavalayati mAMspAkavalitAn / pradIse kAmAnau dahati tanumAzliSyati vadhUM, pratIkAro vyAdheH sukhamiti viparyasthati jnH||71||" nanvevaM yadi nirvANamadanajvalanAH khtH| kathaM brahmavrataM naite, svIkurvanti mahA // 36 // dhiyH||72|| atrocyate devabhavasvabhAvena kadApi hi / eSAM viratyabhiprAyo, nAlpIyAnapi saMbhavet // 73 // bhavakhabhAvavaicitryaM, cAcintyaM pazavo'pi yat / bhavanti dezaviratAstrijJAnA apyamI tu na // 74 // Adyapraive Jain Education a l For Private Personel Use Only Housinelibrary.org Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yakeDamISAM, sthitirutkrssto'bdhyH| syustrayoviMzatirladhvI, dvAviMzatiH pyodhyH||75|| kaniSThAyAH samazadhikamArabhya samayAdikam / yAvajyeSThAM samayonAM, sarvatra madhyamA sthitiH||76|| dvau kraavssttbhirbhaagairyktaavekaadshovaiH| deho jyeSThAyuSAM hInasthitInAM tu karAstrayaH // 77 // graiveyake dvitIye tu caturvizatirabdhayaH / jyeSThA sthitiH kaniSThA tu, tryoviNshtirbdhyH||78|| dvau karau sptbhirbhaagyuktaavekaadshocchitH| vapujyeSThAyuSAM havAyuSAmaSTalavAdhikau // 79 // graiveyake tRtIye ca, vArddhayaH paJcaviMzatiH / gurvI sthitijaghanyA tu, caturvizatireva te // 8 // jyeSThasthitInAmatrAjhaM dvau karo SaDlavAdhiko / tatkaniSThasthitInAM tu. saptAMzAThyaM karadvayam // 81 // graiveyake turIye ca, SaviMzatiH pyodhyH| AyujyeSThaM kaniSThaM tu, paJcaviMzati rbdhyH|| 82 // jyeSThasthitInAM dvau hastI, dehaH pnyclvaadhikau| SaDbhAgAbhyadhiko to ca, tanurjaghanyajI16 vinAm // 83 // aveyake paJcame'tha, vArddhayaH saptaviMzatiH / sthitijyeSTA kaniSThA tu, SaDviMzatipayodhayaH // 84 // catulevAdhiko hastI, dvAvatrAGgaM parAyuSAm / to jaghanyAyuSAM paJcabhAgayuktI prakIrtitau // 85 // aSTAviMzatirutkRSTA, SaSThe graiveyke'bdhyH| sthitiratra jaghanyA tu, saptaviMzatirabdhayaH // 86 // jyeSThasthitInAmatrAGga, dvau karo trilavAdhiko / tI kaniSThasthitInAM tu, bhAgaizcaturbhiranvitau // 87 // aveyake saptame syurekontriNshdrnnvaaH| sthitigariSThA laghvI tu, saassttaaviNshtirbdhyH||88|| dvau dvibhAgAdhikA hastI, vapujyeSThAyuSAmiha / ladhvAyuSAM tu tAveva, tribhAgAbhyadhiko tanuH // 89 // triMzadambhodhayo jyeSThA, aveyake'STame 10 in Educat i onal Mrjainelibrary.org Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze sthitiH / ekonatriMzadete ca, sthitiratra laghIyasI // 90 // dvau karAvekabhAgADhyau, deho jyeSThAyuSAmiha / yakaraH 27 sarge tAveva dvau sadvibhAgI, syAjaghanyAyuSAM tnuH||91|| graiveyake'tha navama, ekatriMzatpayodhayaH / sthiti vI vaimAnike laghiSThA tu, triMzadambhodhisaMmitA // 92 // hastau dvAveva saMpUrNI, vapurutkRSTajIvinAm / dvau karAvekabhA gADhyau, tanurjaghanyajIvinAm // 93 // khakhasthityambhonidhInAM, saMkhyayA'bdasahasrakaiH / AhArakAziNaH pkss||365|| stAvadbhiruccasanti ca // 9 // AdyasaMhananAH sAdhukriyAnuSThAnazAlinaH / AyAntyeSu narA eca, yAnti cyutvA'pi nRSvamI // 95 // mithyAtvino ye'pyabhavyA, utpadyante'tra dehinH| jainasAdhukriyAM te'pi, samArAdhyaiva nAnyathA // 96 // samaye cyavanotpattisaMkhyA cAtra yathA'cyute / cyavanotpattivirahaH, paramastu bhavediha // 97 // saMkhyeyA vatsarazatA, Adyapraiveyakatrike / arvAgvarSasahasrAtte, madhyamIyatrike punH||98|| lakSAdarvAgvatsarANAM, syuHsaMkhyeyAH shsrkaaH| koTerAgvarSalakSAH, saMkhyeyAzcaramatrike // 99 // AdyaSaDgreveyakasthAH, pshyntyvdhickssussaa| SaSTyAstamo'bhidhAnAyAH, pRthvyA adhastalAvadhi // 600 // adhastanApekSayA ca, pazyantyUyordhvagAH surAH / viziSTabahaparyAyopetAmetAM yathottaram // 1 // tRtIyanikagAH pazyantyadho mAgha-10 vatIkSiteH / avadhijJAnameteSAM, puSpacaGgerikAkRti // 2 // atholanavamauveyakAhuramatikrame / syaadyojnairsN-18|| 365 // khyeyaH, prtro'nuttraabhidhH||3|| nAstyasmAduttaraH ko'pi, pradhAnamathavA'dhikaH / tato'yamadvitIyatvAdvikhyAto'nuttarAkhyayA // 4 // siddhisiMhAsanasyaiSa, bibharti pAdapIThatAm / caturvimAnamadhyastharuciraikavimAnaka: 28 Jain Education Panel For Private Personel Use Only rary.org Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mmmaanaIANTARAKIRI m IS // 5 // sarvotkRSTAstatra paJca, vimAnAH syurnuttraaH| teSvekamindrakaM madhye, catvArazca caturdizam // 6||praacyaa tatrAsti vijayaM, vimAnavaramuttamam / dakSiNasyAM vaijayantaM, pratIcyAM ca jayantakam // 7 // uttarasyAM dizi bhavedimAnamaparAjitam / sarvArthasiddhikRnmadhye, sarvArthasiddhinAmakam / / 8 // prathamapratare proktAH, paGayo yAzcaturdizam / dvASaSTikAstA ekaikhaanyaa'trkaavshessikaaH||9|| madhye vRttaM trikoNAni, dikSvana pratare tataH / patitrikoNAzcatvAraH, paJca te sarvasaMkhyayA // 10 // sarve'pyevamUrdhvaloke, pativRttavimAnakAH / vyazItyAsbhyadhikAni syuH, zatAni pnycviNshtiH|| 11 // zatAni sASTAzItIni, pviNshtistrikonnkaaH| SaDaviMzatiH zatAH paGicaturasrAzcaturyutAH // 12 // catuHsaptatyabhyadhikaH, zatairaSTabhiranvitAH / sahasrAH saptordhvaloke, sarve ptivimaankaaH||13|| lakSAzcaturazItiH syurekonnvtistthaa| sahasrANyekonapaJcAzaM zate ca prakIrNakAH ||14||srve vimAnAzcaturazItirIkSA ihopari / sahasrAH sptnvtistryoviNshtisNyutaaH||15|| vyAsAyAmaparikSepairjambUdIpena saMmitam / vimAnaM sarvArthasiddhamasaMkhyeyAtmakAH pare // 16 // graiveyakavadanApi, devAH sarve'hamindrakAH / sarve mithaH samaizvaryarUpakAntisukhazriyaH // 17 // yeSvAkAzapradezeSu, zayyAyAM prathamakSaNe / yathotpannAstathottAnazayA eva bhavAvadhi // 18 // sarvasaMsArijIvebhyaH, sarvotkRSTasukhAzayAH / lIlayaivAmitaM kAlaM, gamayanti nimeSavat // 19 // tathAhurvizeSAvazyake-"vijayAisUvavAe jatthogADho bhavakkhao jAva / khette'vaciTThai tahiM davesu ya dehasayaNesuM // 20 // " ekatriMzadvAridhayazcatuSu vijayAdiSu / sthiti asanmaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa Cocceseseseeeeeeeeeeeeeeeeeeer mmmmm Jain Educationala 1 ) For Private Personal use only S ainelibrary.org Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ detAH paritastAzcamottaramathAveSTya, sthitA // 27 // sarvAtizAyamAna lInacetasAma lokaprakAzejaghanyotkRSTA tu, trystriNshtpyodhyH|| 21 // iti prajJApanAbhiprAyaH, samavAyAGge tu-"vijayavejayaMtajayaMta anuttarA 27 sarge aparAjiyANaM bhaMte ! devANaM kevaiyaM kAlaM ThiI pa0?, go! jaha. battIsaM sAgara0 ukko0 tettIsaM saag"| 253 mauvaimAnika sthitiH sarvArthasiddhe tu, syAdutkRSTaiva nAkinAm / trayastriMzadambudhayo, jaghanyA tvatra nAsti sA // 22 // ktikAni tatra madhye catuHSaSTimaNapramANamauktikam / dvAtriMzanmaNamAnAni, catvAri pritstvdH||23|| aSTau ttp||366|| rito muktAH, syuH ssoddshmnnairmitaaH| syuH SoDazaitAH parito, muktA aSTamaNonmitAH // 24 // dvAtriMzadetAH paritastAzcaturmaNasaMmitAH / tataH paraM catuHSaSTirmaNadvayamitAstataH // 25 // aSTAviMzaM zataM muktA, ekaikmnnsNmitaaH| yathottaramathAveSTya, sthitAH palayA manojJayA // 26 // mauktikAnAmathaiteSAM, mruttrnggrnitH| paraspareNAsphalatAM, jAyate mdhurdhvniH|| 27 // sarvAtizAyimAdhurya, taM ca zrotramanoramam / cakridevendragandharvAdapyanantaguNAdhikam // 28 // dhvanitaM zRNvatAM teSAM, devAnAM lInacetasAm / apyabdhayastrayatriMzadatiyAnti nimeSavat // 29 // tribhirvizeSakaM / vijayAdivimAneSu, caturyu nAkinAM vapuH / ekatriMzadambunidhisthitikAnAM karadvayam // 30 // vapu triMzadambhodhisthitInAM tu bhavediha / ekenaikAdazAMzena, kara ekaH smnvitH|| 31 // ekaH karastrayastriMzadambhodhijIvinAM tanuH / devAH sarvArthasiddhe tu, sarve'pyekakaro- // 366 // shcchitaaH|| 32 // vijayAdivimAnasthAH, svasthityambudhisaMkhyayA / pakSaH sahasrazcAndAnAmucchrasannyAharanti / c||33|| sarvArthe tu trayastriMzanmitairvarSasahasrakaiH / psAnti sArddhaSoDazabhirmAsairevoccasanti ca // 34 // 15| 28 JainEducation For Private Personal use only Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazukriyAbhilASastu, naiteSAM tattvadarzinAm / prAgbhavAbhyastanavamarasAdrIkRtacetasAm // 35 // atipratanu- SkarmANo, mahAbhAgAH surA amii| ihotpannAH SaSThabhaktakSepyakarmAvazeSataH // 36 // yadAhuH pazcamAGge-"anuttarovavAiyA NaM devA NaM bhaMte ! kevaieNaM kammAvaseseNaM aNuttarovavAiyatteNaM uvavaNNA?, go! jAvatiyannaM chahabhattie samaNe niggaMthe kammaM nijarei evatieNaM kammAvaseseNaM aNuttarovavAiyattAe uvavaNNA" iti / zAlyAdikavalikAnAM saptAnAM chedane bhavati yAvAn / kAlastAvati manujAyuSke'paryAptavati mRtvA Tel // 37 // mokSAhAdhyavasAyA api ye karmAvazeSato jAtAH / lavasattamadevAste jayanti sarvArthasiddhasthAH // 38 // (Arye) bhagavatIzataka 14 u07| AdyasaMhananAzcaiSu, khaaraadhojvlsNymaaH| bhavyAH khalpabhavA evAyAnti yAnti ca nRSvamI // 39 // karmabhUmisamutpannA, mAnuSyo'pi shubhaashyaaH| samyagdRzaH zuklalezyA, jAyante'nuttareviha // 40 // tathAhu:-'kerisiyA NaM bhaMte ! maNussI ukkosakAlaThiiyaM AuyakammaM baMdhati?, go0 kammabhUmIyA vA' ityAdi prajJA0 trayoviMzatitame pade / mAnuSI saptamanarakayogyamAyurna badhnAti, anuttarasurAyustu banAtItyetadvattau / jIvAH sarvArthasiddhe tUdbhavantyekabhavodbhavAH / cyutvA te bhAvini bhave, siddhyanti niymaaditH||41|| uktaM ca-"sabahAo niyamA egami bhavaMmi sijjhae jiivo| vijayAi vimANehi ya saMkhijabhavA u boddhavA // 42 // " caturvizati bhavAnnAtikrAmantIti tu vRddhavAdaH, tathA-caturo.pra.62 veSu vimAneSu, dvirutpannA hi jntvH| anantarabhave'vazyaM, prayAnti paramaM padam // 43 // tathoktaM jIvAbhiga Jain Education Too l For Private Personal use only Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 27 sarge vamAnike // 367 // mavRttau-"vijayAdicatuSu vAradvayaM sarvArthasiddhamahAvimAna ekavAraM gamanasaMbhavaH, tata Urddha manuSyabhavAsAda-18 lavasattame nena muktipraapte"riti| yogazAstravRttau tu vijayAdiSu caturvanuttaravimAneSu dvicaramA' ityuktamiti jJeyaM, tattvArthabhASye'pi vijayAdiSvanuttareSu vimAneSu devA dvicaramA bhavanti, dvicaramA iti tatazyutAH paraM dvirjanitvA nArIgamanaM siddhyantIti, etahIkApi-dvicaramatvaM spaSTayati-tato vijayAdibhyazyutAH paramutkarSeNa dvirjanitvA manuSyeSu bhavA: siddhimadhigacchanti, vijayAdivimAnAccyuto manuSyaH punarapi vijayAdiSu devastatazyuto manuSyaH sa saMkhyA ca siddhayatIti / paJcamakarmagranthe-'tirinarayatijoANaM narabhavajuassa cupllteshuuN|' etadgAthAsUtravRttyanusAreNa tu vijayAdivimAneSu dvirgato'pi saMsAre katicidbhavAn bhramati, narakatiryaggatiyogyamapi karma banAtIti dRzyate, tadatra tattvaM kevaliMgamyaM / sarvArthadevAHsaMkhyayA, asaMkhyeyAzcaturyu te| etessvekkssnnotptticyutisNkhyaa'cyutaadivt||44||plyopmsyaasNkhyeyo, bhAgaH paramamantaram / surotpatticyavanayorvijayAdicatuSTaye // 45 // palyopamasyAsaMkhyeyo, bhAgaH paramamantaram / sarvArthasiddhe sarvatra, jaghanyaM samayo'ntaram // 46 // javanAlakAparAkhyaM, kanyAcolakamucchritam / AkAreNAnukurute, eteSAmavadhiryataH // 47 // kiMcidUnAM lokanADI, pazyantyavadhicakSuSA / UnatvaM tu svavimAnadhvajAdUrddhamadarzanAt // 48 // uktaM ca tattvArthavRttau-"anuttaravi-1 |- 1 vAradvayamiti dvicarama iti vaikArthAveva, AnantaryeNa cehirjanina syAt tadA caturvizati bhavAn yAvat saMsAra: na parata iti // 367 // tadapyaviruddhaM, karmagranthoktaM tu udyotAdInAM bandhAntarAlasyotkarpasya saMbhavamapekSya, na tu tAvatA virodhaH / in EducatHINhga For Private & Personel Use Only W Rjainelibrary.org Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nipaJcakavAsinastu samastAM lokanADI pazyanti lokamadhyavartinI, na punarloka"miti ata evAvadhijJAnAdhAraparyAyavattayA / kSetrasyAvasthAnamuktaM, trayastriMzatamamvudhIna // 49 // yadeSAmutpattidezAvagADhAnAM bhavAvadhi / avadherapyavagADhakSetrAvasthitinizcayaH // 50 // tathoktaM vizeSAvazyake-"khettassa u'vaTThANaM tettIsaM sAgarA u kAleNaM / dave bhinnamuhutto pajjavalaMbhe ya sattaTTa // 51 // " sarvArthasiddhazRGgAgrAdgatvA dvAdazayojanIm / jAtyArjunakharNamayI, bhAti siddhizilA'malA // 51 // paJcacatvAriMzatA sA, mitA yojnlksskaiH| viSkambhAdAyAmatazca, paritaH paridhiH punaH // 52 // ekA koTI yojanAnAM, sahasrastriMzatA'nvitA / dvicatvAriMzatA lakSayojanAnAM dvizatyapi // 53 // tathA paJcAzadekonA, yojanAnAM ca sAdhikA / bAhalyaM madhyabhAge'syA, yojanAnyaSTa kIrtitam // 54 // sa madhyabhAgo visskmbhaayaamaabhyaamssttyojnH| tato''GgulapRthaktvaM ca, yojane yojane gate // 55 // bAhalyaM hIyate tena, paryanteSvakhileSvapi / anggulaasNkhybhaagaanggii,mkssikaaptrtstnuH||56|| tuSArahAragokSIradhArAdhavalarociSaH / nAmAnyasyAH prazasyAyA, dvaadshaahurjineshvraaH|| 57 // ISa 1ttatheSatprArabhArA 2, tanvI ca 3 tanutanvikA 4 / siddhiH5] siddhAlayo 6 mukti muktAlayo 8'pi kathyate // 58 // lokAgraM9tatstUpikA ca 10, lokAgraprativAhinI 11 / tathA sarvaprANabhUtajIvasattvasukhAvahA 12 // 59 // uttAnacchatrasaMkAzA, ghRtapUrNAM karoTikAm / tAdRzAM tulayatyasyA, lokAnto yojane gate // 60 // UcurdAdazayojanyAH, kecitsrvaarthsiddhitH| lokAnta 12 Jain Education a l For Private & Personel Use Only ainelibrary.org AIT Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokaprakAze 27 sarge vaimAnike // 368 // Jain Education statra tattvaM tu jJeyaM kevalazAlibhiH // 61 // yojanaM caitadutsedhAGgulamAnena nizcitam / siddhAvagAhanA yasmAdutsedhAGgulasaMmitA // 62 // tathoktaM - "yazceSatprAgbhArAyAH pRthivyA lokAntasya cAntaraM tadutsedhAGgulaniSpannamityanumIyate yatastasyoparitanakrozasya SaDbhAge siddhAvagAhanA dhanustribhAgayuktatrayastriMzadadhikazatatrayamAnA'bhihitA, sA cocchrayAzrayaNata eva yujyata iti bhagavatIvRttau / tadyojanoparitanakrozaSaSThAMzagocaram / dhanuSAM satRtIyAMzaM trayastriMzaM zatatrayam // 63 // abhivyApya sthitAH siddhA, avedA vedanojjhitAH / cidAnandamayAH karmadharmAbhAvena nirvRtAH // 64 // zeSaM siddhakharUpaM tu, dravyaloke nirUpitam / tata eva tato jJeyaM, jJaptistrIsaMgamotsukaiH // 65 // dezAdamuSmAtparato'styalokaH, svakukSikoNAkalitatrilokaH / muktaikamukAkaNakumbhagabhaSamaH samantAdapi rikta eva // 66 // ( upajAtiH) dharmAdharmodbhannajIvAnyagatyAgatyA dhaistaistaiH svabhAvairvimukte / syAbedasmin jJAnacAturyameva taddhatte'sau zuddhasiddhAtmasAmyam // 67 // ( zAlinI ) | vizvAzcaryadakIrttikIrttivijaya zrIvA ca kendrAnti SadrAjazrItanayo'taniSTa vinayaH zrItejapAlAtmajaH / kAvyaM yatkila tatra nizcitajagattattvapradIpopame, saMpUrNaH khalu saptaviMzatitamaH sargI nisargojjvalaH // 668 // RARAS ANANANARARARARAANAARAS // iti mahopAdhyAyazrIvinayavijayagaNiviracite zrIlokaprakAze saptaviMzatitamaH sargaH samAptaH // graM. 723 / tatsamAptau ca samApto'yaM kSetralokaH // graM. 7215 // lease astasenseagerenvergensensenSERGERSERVERSEASE iti zreSTha devacanda lAlabhAI jaina pustakoddhAre granthAGkaH 74 SK siddhAnAmavagAhanA 20 25 // 368 // ainelibrary.org Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Private & Personel Use Only Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aom ANIMANSAR SIENVENZSYN SVIS IANORM pa, iti zrImahopAdhyAyakIrtivijayaziSya-mahopAdhyAyazrImavinayavijayagaNiviracite RA lokaprakAze-kSetralokaH smaaptH| UNB74 iti zreSThi-devacanda lAlabhAI-jainapustakoddhAre-granthAGkaH 74. For Private & Personel Use Only