Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
शादीनि
,
सूर्यप्राप्तिसूत्रे प्रज्ञप्ता-अस्मिन् विषये पञ्च मतान्तराणि प्रतिपादितानि सन्तीत्यर्थः । तद्यथा
(१) प्रथमस्य मते कृत्तिकादीनि सप्तनक्षत्राणि पूर्वद्वाराणि (२) द्वितीयस्य मते मघादि (३) तृतीयस्य मते धनिष्ठादि (४) चतुर्थस्य मते अश्विन्यादि (५) पञ्चमस्य मते भरण्यादि प्रथमस्य मते कृत्तिकादि सप्तनक्षत्राणि पूर्वद्वाराणि । मघादीनि
दक्षिणद्वाराणि अनुराधादीनि , पश्चिमद्वाराणि धनिष्ठादीनि ,
उत्तरद्वाराणि एवमेव द्वितीयादि मतेऽपि प्रारब्धनक्षत्रात् सप्त २ क्रमेण पूर्वदक्षिणपश्चिमोत्तरक्रमेण ज्ञातव्यानि । यथामाण प्रकार की परतीर्थिकों की पांच प्रतिपत्तियां कही गई है, अर्थात् इस विषय में पांच मतान्तर प्रतिपादित हुए हैं, जो इस प्रकार है(१) प्रथम वादीके मत से कृत्तिकादि सात नक्षत्र पूर्व द्वारवाले हैं (२) दूसरे के मत से
मघादि (३) तीसरे के मत से धनिष्ठादि , (४) चौथे के मत से
अश्विन्यादि (५) पांचवें के मत से भरणी आदि ,
कहने का भाव यह है कि प्रथम वादि के मत से कृत्तिकादि सात नक्षत्र पूर्वद्वार वाले है, मघादि सात नक्षत्र दक्षिणद्वार वाले है अनुराधा आदि सात नक्षत्र पश्चिम द्वार वाले हैं एवं धनिष्ठादि सात नक्षत्र उत्तर द्वार वाले हैं। इसी प्रकार दूसरे आदि के मत विषय में भी प्रारंभ नक्षत्र से सात सात के પ્રકારની પરતીથિ કોની પાંચ પ્રતિપત્તિ કહેલ છે. અર્થાત્ આ વિષયમાં પાંચ મતાન્તરો પ્રતિપાદિત થયેલ છે, જે આ પ્રમાણે છે.(૧) પહેલાના મતથી કૃત્તિકાદિ
સાત નક્ષત્રો પૂર્વ દ્વારવાળા છે. (૨) બીજાના મતથી મઘાદિ (3) श्रीचना भतथा धनिष्ठा (૪) ચેથાના મતથી આવિન્યાદિ
पूर्व द्वारा छे. (૫) પાંચમા નામતથી ભરણી આદિ કહેવાને ભાવ એ છે કે પહેલાના મતથી કૃતિકાદિ સાત નક્ષત્ર પૂર્વ દ્વારવાળા છે. મઘાદિ સાત નક્ષત્રે દક્ષિણ દ્વારવાળા છે. અનુરાધાદિ સાત નક્ષેત્રે પશ્ચિમ દ્વારવાળા છે. ઘનિષ્ઠાદિ સાત નક્ષત્રે ઉત્તરદ્વારવાળા છે.
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2
