Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 799
________________

प्रतिसूत्रे
७८८
मण्डलं नक्षत्रं कतिभिरहोरात्रै चरतीति गौतमस्य प्रश्न स्ततो भगवानाह - 'ता दोहिं अहोरत्तेहिं चरs दोहिं ऊणेहिं तिहिं सत्तसद्धेहिं सएहिं राईदिएहिं छेत्ता' तावत् द्वाभ्यां अहोरात्राभ्यां चरति द्वाभ्यामूनाभ्यां त्रिभिः सप्तषष्टैः शतै रात्रिन्दिवैश्छित्वा । तावदिति पूर्ववत् द्वाभ्यां भागाभ्यां न्यूनाभ्यां द्वाभ्यामहोरात्राभ्यां चरति, त्रिभिः सप्तषष्टेसप्तषष्ट्यधिकैस्त्रिभिः शतैः रात्रिन्दिवं छित्वा विभज्य चेति । यथात्राप्यनुपात:- यदि नक्षत्रस्य मण्डलानामष्टादशभिः शतैः पञ्चत्रिंशदधिकैः षट् त्रिंशच्छतानि षष्ट्यधिकानि रात्रिदिवानां लभ्यन्ते तदैकेन मण्डलेन किं स्यादिति राशित्रयस्थापना -: -१८३५= १ + = १ + अत्रान्त्येन राशिना एकक लक्षणेन मध्यमो राशि गुणितोऽपि तथैव तिष्ठति, आद्येन राशिना भक्तश्चेति लब्धमेकं रात्रिन्दिवं, शेषास्तिष्ठन्ति पञ्चविंशत्यधिकान्यष्टादशशतानि,
8580x9 BEEO
१८२५
१८२५
3६५
१८gu
350
में भी गौतमस्वामी प्रश्न पूछते हैं - ( ता एगमेगं मंडलं णक्खत्ते कहिं अहो - रतेहिं चरइ) एक एक मंडल में नक्षत्र कितने अहोरात्र में गमन करते हैं ? इस प्रकार श्रीगौतमस्वामी के प्रश्न को सुनकर उत्तर में श्रीभगवान् कहते हैं - ( ता दोहिं अहोरसेहिं चरह दोहिं ऊणेहिं तिहिं सत्तसहिं सएहिं राईदिएहिं छेत्ता ) दो भागन्यून दो अहोरात्र में नक्षत्र एक मंडल में गमन करता है । तीनसो सठ से अहोरात्र का विभाग करके। यहां पर भी इस प्रकार अनुपात करे की यदि अठारहसो पैंतीस मंडलों में नक्षत्र छत्तीससो साठ अहोरात्र में गमन करे तो एक मंडल में गमन करने में कितने अहोरात्र होते हैं ? इसको जानने के लिये तीन राशि की स्थापना करें -1 = १८०५ = १ + १८३५ = १ +3 यहां पर एक रूप अभ्यराशि से मध्य की राशि का गुणा करे तो उसी प्रकार रहता है, तत्पश्चात् प्रथम राशि से भाग करे तो एक अहोरात्र लब्ध होता है, तथा अठारह सो पैतीस भागात्मक अठारह सो पैंतीस शेष रहता है । तत्प
BEEO +9 3650
१८२५
354
१८३५
डुवे नक्षत्रना संभौंधभां श्रीगौतमस्वामी प्रश्न पूछे छे. ( ता एगमेगं मंडल णक्खते कहि अहोरतेहिं चरइ) is मे भणमां नक्षत्र डेंटला अहोरात्रमां गमन १रे छे ? आमा श्रीगौतमस्वामीना प्रश्नने सांलजीने उत्तरभां श्रीभगवान् हे छे. - ( ता दोहि अहोरतेहि चरs दोहि ऊणेहिं तिहि सत्तसहि सएहि राईदिएहिं छेत्ता) में लाग न्यून में महे।રાત્રમાં નક્ષત્ર એક મંડળમાં ગમન કરે છે. ત્રણસેસડસઠ અહેારાત્રને વિભાગ કરીને અહીંયાં પણ આ રીતે અનુપાત કરવા કે જો અઢારસે પાંત્રીસ મંડળામાં નક્ષત્ર છત્રીસસે। સાઈઠ હેરાત્રીથી ગમન કરે તે એક મડળમાં ગમન કરવા માટે કેટલા અહેારાત્ર થાય છે? આ સમજવા માટે ત્રણ રાશિની સ્થાપના કરવી +=}F1+૧૩=Î પુ અહી એકરૂપ અંતિમ રાશિથી મધ્યરાશિના ગુણાકાર કરે તે! પણ એજ રીતે રહે છે, તે પછી પ્રથમ રાશિથી તેને ભાગ કરે તેા એક અહેારાત્ર લખ્યું થાય છે. તથા અઢારસેાપાંત્રીસ ભાગા ત્મક અઢારસે।પાંત્રીસ શેષ રહે છે. તે પછી હરાંશને પાંચથી અપવિત કરે તે ઉપરની
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨

Loading...

Page Navigation
1 ... 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111