Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
८३४
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्र चतुर्विशत् एकपष्टिभागाः योजनस्य बाहल्येन प्रज्ञप्तं । तावत् नक्षत्रविमानं कियत् पृच्छा, तावत् क्रोशं आयामविष्कम्भः खलु तत् त्रिगुणं सविशेष परिरयं अर्द्धक्रोशं बाहल्येन प्रज्ञप्तं, तावत् ताराविमानं खलु कियत् पृच्छा, तावत् अर्द्धक्रोश आयामविष्कम्भं तत् त्रिगुणं सविशेष परिरयं पञ्चधनुषशतानि बाहल्येन प्रज्ञप्तानि ॥ तावत् चन्द्रविमानं खलु कतिदेवसहस्राणि परिवहन्ति ?, षोडशदेवसहस्राणि परिवहन्ति, पौरस्त्येन सिंहरूपधारिणा चत्वारि देवसहस्राणि परिवहन्ति दक्षिणेन गजरूधारिणा चत्वारि देवसहस्राणि परिवहन्ति, पश्चात्येन वृषभरूपधारिणा चत्वारि देवसहस्राणि परिवहन्ति उत्तरेण तुरंगरूपधारिणा चत्वारिदेवसहस्राणि परिवहन्ति । एवं सूर्यविमानमपि । तावत् ग्रहविमानं खलु कतिदेवसहस्राणि परिवहन्ति ?, तावत अष्टौ देवसहस्राणि परिवहन्ति, तद्यथा-पौरस्त्येन सिंहरूपधारिणा देवानां द्वे देवसहस्र परिवहतः, एवं यावत् उत्तरेण तुरगरूपधारिणा । तावत् नक्षत्रविमानं खलु कति देवसहस्राणि परिवहन्ति ?, तावत् चत्वारि देवसहस्राणि परिवहन्ति, तद्यथा-पौरस्त्येन सिंहरूपधारिणा देवानामेकं साहस्रं परिवहंति, एवं यावत् उत्तरेण तुरगरूपधारिणा देवानां, तावत् ताराविमानं खलु कति देवसहस्राणि परिवहन्ति ?, तावत् द्वे देव सहस्रे परिवहतः, तद्यथा-पौरस्त्येन सिंह रूपधारिणा देवानां पञ्चशतानि परिवहन्ति एवं यावत् उत्तरेण तुरगरूपधारिणा ॥ सू० ९४ ॥
टीका-त्रिनवतितमे सूत्रे जम्बूद्वीपस्यान्त_ह्यादि क्षेत्रेषु परिभ्रमणशीलानां नक्षत्राणां नामानि निर्दिश्य सम्प्रत्यस्मिन् चतुर्नवतितमे सूत्रे चन्द्र-सूर्य-ग्रह-नक्षत्रताराणां विमानसंस्थितिं, तेषामायामविस्तारविष्कम्भानि विमानाधिष्ठातृणां देवानां संख्याश्च विवृण्वन् प्रश्नोत्तरसूत्राण्याह-'ता चंदविमाणेण' मित्यादिना-'ता चंदविमाणेणं किं संठिते पण्णत्ते'
अब चंद्र विमान उसका संस्थान आयामविस्तार विष्कम्भ तथा देवता संबंधी प्रश्नोत्तरसूत्र कहते हैं
टीकार्थ-तिराणवें सत्र में जम्बूद्वीप के बाह्याभ्यन्तरक्षेत्र में परिभ्रमणशील नक्षत्रों के नाम का निर्देशकर के अब इस चोराणवें सूत्र में चंद्र सूर्य ग्रह, नक्षत्र एवं ताराओं के विमान की संस्थिति तथा उस का आयामविष्कम्भ विस्तार विमान के अधिष्ठाता देव की संख्या को प्रतिपादित करने के लिये प्रश्नोत्तर सूत्र कहते हैं-(ता चंदविमाणेणं किं संठिते पण्णत्ते) चंद्रविमान किस
હવે ચંદ્રવિમાન તેનું સંસ્થાન તેને આયામ વિસ્તાર અને વિઝંભ તથા દેવ સંબંધી પ્રશ્નોત્તર સૂત્ર કહેવામાં આવે છે
ટીકાઈ–ત્રાણમાં સૂત્રમાં જબૂદ્વીપના બાહ્યાભ્યતર ક્ષેત્રમાં પરિભ્રમણ શીલ નક્ષત્રોના નામને નિર્દેશ કરીને હવે આ ચેરામાં સૂત્રમાં ચંદ્ર સૂર્ય, ગ્રહ, નક્ષત્ર, અને તારાઓના વિમાન ની સંસ્થિતિ તથા તેમને આયામ વિકૅભ વિસ્તાર વિમાનના અધિષ્ઠાતા દેવની सध्यानु प्रतिणन ४२१॥ भाट प्रश्नोत्तर सूत्र वामां आवे छे.-(ता चदविमाणेण
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર:
