Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
९९४
सूर्यप्रशप्तिसत्रे सहुद्रे च अभिलापा अभिलापितास्तथैव वरुणवरादि द्वीपे वरुणोदादि समुद्रे च अभिलपनीयाः यथात्र दिग्दर्शनमात्रमुपन्यस्यते-यथा वरुणवरो द्वीपः वरुणवरोदः समुद्रश्च वृत्तः वलयाकारसंस्थानसंस्थितः सर्वतः समन्तात् संपरिक्षिप्य तिष्ठति, तस्य व्यासश्च संख्येय योजनसहस्रपरिमाणः, त्रिगुणितव्यासपरिमाणासनासंख्येययोजनसहस्रात्मिका परिधिश्च, संख्येयाश्चन्द्राः प्रभासयन्ति, संख्येयाः सूर्यास्तापयन्ति, संख्येया ग्रहाश्चारयन्ति, संख्येयानि नक्षत्राणि युञ्जन्ति, संख्येयास्तारागण कोटिकोटयः शोमां शोभयन्ति, एतेषां क्रिया पदानां रूपाणि सर्वत्र पूर्ववदेव परिवर्तनीयानीत्येवं वदेदिति । इत्येवं प्रकारेण क्षीरवरादिषु द्वीपेषु क्षीरवरोदादि चतुर्दश पर्यन्तेषु समुद्रेषु च अभिलापाः अभिलपनीया इत्यर्थः । को योजित कर कहलेवें । अर्थात् पुष्कर द्वीप में एवं पुष्करोद समुद्र में जिस प्रकार के अभिलाप कहे गये हैं, उसी प्रकार वरुणवरादि द्वीप में एवं वरुणोदादि समुद्र में अभिलाप कहना चाहिये । जैसे की दिग्दर्शन मात्र से कहा जाता है-वरुणवर द्वीप एवं वरुणोद् समुद्र, वृत्त एवं वलयाकार संस्थान से संस्थित, सर्वतः चारों ओर से व्याप्त होकर रहता है। उसका व्यास परिमाण असंख्येय हजार योजन प्रमाण वाला तथा तिगुना व्यास मानासन्न संख्येय योजन सहस्र प्रमाण की परिधि होती है, संख्येय चंद्र उसको प्रभासित करते थे ३, संख्येय सूर्य तापित करते थे, संख्येय ग्रह चार चरते हैं, संख्येय नक्षत्र योग करते हैं, संख्येय तारागण कोटिकोटि शोभा करते थे, इन क्रियापदों के अनुसार सर्वत्र पूर्व के समान परिवर्तित कर कहलेवें । इसी प्रकार क्षीरवरादि द्वीप में तथा क्षीरवरोदादि चौदह समुद्रों में अभिलाप कहलेवें । जैसे की (घत. वरे दीवे घतवरे समुद्दे) घृतवर नाम का द्वीप एवं धृतवर समुद्र (६) खोतवरे दीवे खोतोदे समुद्दे) स्रोतवर द्वीप एवं स्रोतवर समुद्र (७) (णंदीस्सरवर અર્થાત્ પુષ્કર દ્વીપમાં અને પુષ્કર સમુદ્રમાં આ પ્રમાણેના બે અભિલાપ કહેવાઈ ગયા છે. એ જ પ્રમાણે વરૂણવરાદિ દ્વીપમાં અને વરૂણોદાદિ સમુદ્રમાં અભિલાપો કહી લેવા, જેમકે-દિગ્દર્શન માત્રથી જ કહેવાય છે વરૂણવરદ્વીપ અને વરૂણોદ સમુદ્ર વૃત્ત અને વલયાકાર સંસ્થાનથી સંસ્થિત સર્વતઃ ચારે બાજુથી વ્યાપ્ત થઈને રહે છે. તેના વ્યાસનું પરિમાણ અસંખેય હજાર જન પરિમાણવાળું તથા ત્રણગણું વ્યાસમાનાસન સંધ્યેય
જન સહસ્ત્ર પ્રમાણની પરિધિ હોય છે. સંખ્યય ચંદ્ર તેને પ્રભાસિત કરતા હતા પ્રભાસિત કરે છે, અને પ્રભાસિત કરશે. સંખેય સૂર્ય તાપિત કરતા હતા, સંખેય ગ્રહો ચાર ચરતા હતાસંખેય નક્ષત્ર યોગ કરતા હતા. સંખેય તારાગણ ટિકટિ શોભા કરતા હતા. આ ક્રિયાપદે પ્રમાણે બધેજ પહેલાંની જેમ પરિવર્તિત કરીને કહી લેવું. આજ પ્રમાણે ક્ષીરવરાદિ દ્વીપમાં તથા ક્ષીરવોદાદિ ચૌદ સમુદ્રોના સંબંધમાં અભિલાપ ही से भ-(घतवरे दीवे घतवरे समुद्दे) धृत१२ नामनी दी५ अने धृत१२ समुद्र
श्री सुर्यप्रति सूत्र : २
