Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
२०१४
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे
भूतोद्वीपः भूतोदः समुद्रः, स्वयंभूरमणोद्वीपः स्वयंभूरमणः समुद्रः सर्वे देवद्वीपसदृशा:एवं पूर्वोदितेनैव प्रकारेण देवद्वीपप्रतिपादितेनैव क्रमेण देवोदे समुद्रेऽपि असंख्येयाचन्द्राः प्राभासयन् वा प्रभासयन्ति वा प्रभासयिष्यन्ति वा, असंख्येयाः सूर्याः अतापयन् वा ३, असंख्येयाः ग्रहाचारमचारयन् वा ३, असंख्येयानि नक्षत्राणि योगमयुञ्जन् वा ३, असंख्येयास्तारगण कोटिकोटयः शोभामशोभयन् वा ३, अनेनैव क्रमेण नागो नामद्वीपो वृत्तो वलयकारसंस्थानसंस्थितः सर्वतः समन्तात् संपरिक्षिप्य संस्थितः असंख्येययोजन सहस्रव्यासात्मकः असंख्येययोजनसहस्रपरिक्षेपात्मकः असंख्येय चन्द्र-सूर्य-ग्रह-नक्षत्र - तारादिभिर्विलसितो नागादि देवैरधिष्ठितो वर्त्तते । एवमेव देवोदसमुद्रवत् नागोदसमुद्रेऽपि प्रतिपादनीयाः । नागद्वीपवदेव यक्षो द्वीपः, नागोदसमुद्रवत् यक्षोदसमुद्रः । यक्षद्वीपवत् भूतो द्वीपः, यक्षोदसमुद्रवत् भूतोदः समुद्रः । भूतद्वीपवत् स्वयंभूरमणो द्वीपः भूतोदसमुद्रवत् देवद्वीप के प्रतिपादन प्रकार से ही देवोद समुद्र में भी असंख्येय चंद्र प्रभासित होते थे प्रभासित होते हैं एवं प्रभासित होंगे, तथा असंख्येय सूर्य तापित होते थे, तापित होते हैं एवं तापित होंगे, असंख्येय ग्रह चार करते थे ३ असंख्येय नक्षत्र योग करते थे ३ असंख्येय तारागण कोटि कोटि शोभा करते थे ३ इसी प्रकार के क्रम से नाग नाम का द्वीप वृत्त वलयाकार संस्थान से संस्थित सर्वतः चारों ओर व्याप्त होकर रहता है । वह असंख्येय हजारों योजन व्यास प्रमाणवाला है । तथा उसका परिक्षेप भी असंख्येय हजारों योजन का है। असं ख्येय चंद्र-सूर्य-ग्रह-नक्षत्र एवं तारादि से युक्त होकर नाग देव से अधिष्ठित रहता है । इसी प्रकार माने देवोद समुद्र के समान नागोद समुद्र के विषय में भी प्रतिपादन कर लेवें । नागद्वीप के समान यक्ष द्वीप, तथा नागोद समुद्र के समान यक्षोद समुद्र भी कह लेवें । यक्षद्वीप के समान भूत द्वीप तथा यक्षोद
सयंभूरमणे दीवे सयंभूरमणे समुद्दे सब्बे देवदीवस रिसा) पडेसां उडेल प्रहारथी अर्थात् देवद्वीपना પ્રતિપાદનના પ્રકારથી જ દેવેદ સમુદ્રમાં પણ અસંખ્યેય ચંદ્રો પ્રભાસિત થતા હતા, પ્રભાસિત થાય છે. અને પ્રભાસિત થશે, તથા અસંખ્યેય સૂર્યં તાપિત થતા હતા, પાતિપ થાય છે અને તાપિત થશે. અસ ધ્યેય ગ્રહેા ચાર કરતા હતા ૩ અસખ્યેય નક્ષત્ર ચેગ કરતા હતા ૩ અસંખ્યેય તારાગણ કોટિકેટ શાભા કરતા હતા ૩ આ પ્રમાણેના ક્રમથી નાગ નામના દ્વીપ વૃત્તવલયાકાર સંસ્થાનથી સંસ્થિત સતઃ ચારે તરફથી વ્યાપ્ત થઇને રહે છે. તે અસંખ્યેય હજારો યેાજન વ્યાસપ્રમાણુવળે છે, તથા તેના પરિક્ષેપણુ અસંખ્યેય હજારો ચાજનનેા છે, અસ ંખ્યેય ચંદ્ર-સૂર્ય –ગ્રહ--નક્ષત્ર અને તારાદિથી યુક્ત ઈને નાગદેવથી અધિષ્ઠિત રહે છે. એજ પ્રમાણે એટલે કે દેવાદ સમુદ્રના કથન પ્રમાણે નાગાદ સમુદ્રના સખ ́ધમાં પણ પ્રતિપાદન કરી લેવું, નાગદ્વીપની સરખા યક્ષ દ્વીપ તથા નાગેાદ સમુદ્ર પ્રમાણે યક્ષેાદ સમુદ્રનું કથન કહી લેવુ, યક્ષ દ્વીપની સમાન ભૂતાદ સમુદ્ર
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨
