Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 609
________________

y७'
५९४
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे रिंशच्चूर्णिकाभागाः शेषास्तिष्ठन्ति तस्मिन् समये इत्यर्थः ॥-कथमेतदवसीयते इति चेदुच्यते-यतो हि तृतीया श्रावणमासभाविनी वार्षिकी दक्षिणनगतिरूपा आवृत्तिः पूर्वप्रदर्शितक्रमापेक्षया पञ्चमी आवृत्ति भवति । अत स्तत्स्थाने पञ्चकरूपो गुणको ध्रियते । स च गाथाप्रदर्शितनियमेन रूपोनो विधेयः ५-१४ जाता श्चतुष्क स्तेन गुणकेन स एव प्राकृतनो ध्रधराशिः (५७३ ) त्रिसप्तत्यधिकानि पञ्चशतानि मुहर्नानामेकस्य च मुहर्तस्य पत्रिंशद् द्वापष्टिभागाः, एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य षट् सप्तपष्टिभागा, गुणनीया इतिगुण्यन्ते-(५७३tres)x४(२२९२।१०।१४) गुणिते जातानि विनवत्यधिकानि द्वाविंशतिः शतानि मुहूर्तानाम्, चतुश्चत्वारिंशं शतं मुहर्तगतानां द्वापष्टिभागानामेकस्य च द्वाषष्टिभागस्य चतुर्विंशतिः सप्तपष्टिभागाः । तत एतेभ्यः षोडशभि मुहर्तशतॆरष्टात्रिंशदधिकैः (१६३८) अष्टाचत्वारिंशता च द्वापष्टिभागै मुहूर्तस्य । द्वापष्टिभागगतानां च सप्तठिया एक भाग का सडसठिया चालीस भाग अर्थात् बासठिया एक भाग को सडसठ भाग करके उसका चालीस चूर्णिका भाग शेष रहे उस समय चंद्र तीसरी आवृत्ति प्रवत्तित करता है। __ यह किस प्रकार होता है ? सो कहते हैं-तीसरी श्रावण मास भाविनी वार्षिकी दक्षिणायन गति रूप आवृत्ति पूर्वप्रदर्शितक्रमानुसार पांचवीं आवृत्ति होती है, अतः उसके स्थान में पांच रूप गुणक रक्खे, उसको गाथा में प्रदर्शित नियमानुसार रूपोन करे ५-१=४ तो चार होते हैं, उस गुणक से प्रथम कही गई ध्रवराशि (५७३ ।। पांच सो तिहत्तर मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया छत्तीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया छ भाग को चार से गुणा करे (५७३ । । । )+४=(२२९२ । Es) गुणा करने से बावीस सो नव मुहूर्त तथा बासठिया भाग का एक सो चुमालीस मुहर्त तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया चोवीस भाग होते हैं। इनमें से सोलह सौ अडतीस मुहूर्त १६३८ तथा एक मुहूर्त का बासठिया अडताભાગના સડસાિ ચાલીસ ભાગ રૂ, અર્થાત બાસડિયા એક ભાગના સડસઠ ભાગ કરીને તેના ચાલીસ ચૂર્ણિકા, ભાગ શેષ વધે ત્યારે ચંદ્ર ત્રીજી આવૃત્તિ પ્રવતિત કરે છે.
આ કેવી રીતે થાય છે ? તે બતાવે છે–ત્રીજી શ્રાવણમાસ ભાવિની વાર્ષિક આવૃત્તિ પહેલાં બતાવેલ ક્રમ પ્રમાણે પાંચમી આવૃત્તિ થાય છે, તેથી તેના સ્થાનમાં પાંચ રૂપ ગુણક રાખે. તેને માથામાં કહેલ નિયમ પ્રમાણે રૂપન કરે ૫-૧-૪ રૂપાન કરવાથી ચાર થાય છે. એ ચાર રૂપ ગુણકથી પહેલાં કહેલ ધ્રુવરાશિ (પ૭૩૪) પાંચસો તોતેર મુહુર્ત તથા એક મુહૂર્તના બાસડિયા છત્રીસ ભાગ તથા બાસઠિયા એક ભાગના સડસડિયા ७ भागने। गु!२ ४२वी. (५७3 ई +४=(२२८२।१४४ ३३,१७) गु४।२ ४२पाथी બાવીસસે બાણુ મુહૂર્ત તથા બાસડિયા ભાગના એક ચુમ્માલીસ મુહૂર્ત તથા બાસઠિયા એક ભાગના સડસઠિયા વીસ ભાગ થાય છે. આમાંથી સેળ આડત્રીસ ૧૬૩૮ મુહૂર્ત
२
+
8
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર:

Loading...

Page Navigation
1 ... 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111