Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
६७२
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे मुहूर्तस्य आख्याता इति वदेत्' प्राग्वदेव व्याख्या गणितभावना च भावनीया, न कश्चित् विशेषः। 'ता अमावासातो णं अमावासा अट्ट पंचासीते मुहुनसए तीसं च बावहिभागे मुहुत्तस्स आहिएत्ति वएज्जा' तावत् अमावास्यातः खलु अमावास्या अष्टौपश्चाशीतानि मुहूत्तेशतानि त्रिंशच्च द्वापष्टिभागाः मुहूर्तस्य आख्याताः इति वदेत् । अमावास्यातोऽऽमावास्या किलैकः शुक्लादि चान्द्रमासो भवति तत्रैकोनत्रिंशत् रात्रिन्दिवानि एकस्य च रात्रिन्दिवस्य द्वात्रिंशत् द्वापष्टिभागाः (२९) भवन्तीत्युक्तम्-अस्यैव पूर्वोक्तरीत्या मुहूर्तकरणेनाष्टौशतानि पश्चाशीत्यधिकानि मुहूर्ताना मेकस्य च मुहूर्तस्य त्रिंशत् द्वापष्टिभागाः भवन्तीत्याख्याताः इति वदेत् ॥ एवमेव-ता पुण्णिमासिणीतो णं पुणिमासि अट्ठ पंचासीते मुहत्तसए तीसं च बावहिभागे मुहुत्तस्स आहिएत्ति वएज्जा' तावत् पौर्णमासीतः खलु पौर्णमासी अष्टौ पश्चाशीतानि मुहूर्तशतानि त्रिंशच्च द्वापष्टिभागाः मुहूर्तस्य आख्याता इति वदेत् । पौर्णमासीतः पौर्णमासी पर्यन्तः समयोऽपि कृष्णादि चान्द्रमासो भवति, तेनात्रापि मुहर्तपरिमाणं तथैवस्यादिति । 'एस णं एवइए चंदे मासे एस णं एवइए सगले जुगे' एषः खलु एतावान् चान्द्रमासः, एतत् खलु एतावत् शकलं युगं ॥ एषः-पूर्वकथनानुसार ही है इस में कुछ भी विशेषता नहीं है, (ता अमावासातो णं अमावासा अट्ट पंचासीते मुहुत्तसए तीसं च यावद्विभागे मुहुत्तस्स आहिएत्ति वएज्जा) अमावास्या से अमावास्या एक शुक्लादि चांद्रमास होता है । उस का प्रमाण उन्तीस रात्रि दिवस तथा एक अहोरात्र का बासठिया बत्तीस भाग (२९ । ६) होते हैं । इसका पूर्वकथित रीति से मुहूर्त संख्या करे तो इसी प्रकार आठ सो पचासी मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया तीस भाग होते हैं। इसी प्रकार (पुण्णिमासिणीतो णं पुणिमासि अट्ठ पंचासीते मुहत्तसए तीसं च बावहिभागे मुहुत्तस्स आहिएत्ति वएज्जा) पूर्णिमा से पूर्णिमा पर्यन्त का समय भी कृष्णादि चांद्रमास होता है । अतः यहां पर भी मुहूर्त परिमाण उसी प्रकार होता है। (एस णं एवइए चंदे मासे एस णं एवइए सगले जुगे) पूर्व વ્યાખ્યા અને ગણિતભાવના પહેલા કહ્યા પ્રમાણે જ છે. તેમાં કંઈક વિશેષતા નથી.(ता अमावासा तो णं अमावासा अट्टपंचासीते मुहुत्तसए तीसं च बावविभागे मुहुत्तस्स आहिएत्ति वएज्जा) अमावास्याथी अमावास्या २४ शुमा यांद्रमास थाय छे. तेनु પ્રમાણ ઓગણત્રીસ રાતદિવસ તથા એક રાતદિવસના બામઠિયા બત્રીસભાગ (૨૨) થાય છે. આની પહેલાં કહેલ રીતથી મુહૂર્તસંખ્યા કરે તો આજ પ્રમાણે આઠપંચાશી મુહુર્ત તથા એક મુહૂર્તના બાસઠિયા ત્રીસભાગ થાય છે એ જ પ્રમાણે -(पुणिमासिणीतो णं पुण्णिमासि अट्ठपंचासीते मुहुत्तसए तीसं च बावद्विभागे मुहुत्तस्स आहिएत्ति बएन्जा) पुनमयी पुनम पर्यन्तना समय ५५५ ४६ यांद्रमास डाय , तेथी मही या ५४ भुत परिभा २४ प्रमाणे थाय छ, (एस णं एवइए
श्री सुर्यप्रति सूत्र : २
