Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
६०८
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे एतेषां पश्चानां संवत्सराणां पञ्चमी वार्षिकीमावृत्तिं चन्द्रः केन नक्षत्रेण युनक्ति ? |-तावदिति प्राग्वत् एतेषां-प्रथमोदितानां पश्चानां संवत्सराणां मध्ये पञ्चमी वर्षाकालोद्भवां श्रावणमासभाविनी मावृत्ति केन नक्षत्रेण सह युक्तः सन् चन्द्रः प्रवर्त्ततीति गौतमस्य प्रश्ननिर्वचनं श्रुत्वा भगवानाह-'ता पुव्वाहिं फग्गुणी हिं' तावत् पूर्वाभ्यां फाल्गुनीभ्याम् । पूर्वाफाल्गुनी नक्षत्रस्य द्वितारकत्वाद् द्विवचनं, तस्मिन् समये-पश्चमावृत्तिप्रवर्तनकाले चन्द्रः पूर्वाफाल्गुनी नक्षत्रेण सह युक्तो भवति ।। सम्प्रति अस्यैव समयविभागं दर्शयति'पुव्वाफग्गुणी णं बारसमुहुत्ता सत्तालीसं च बावट्ठिभागा मुहुत्तस्स बावट्ठिभागं च सत्तहिहा छेत्ता तेरसचुण्णियाभागा सेसा' पूर्वाफल्गुन्या द्वादशमुहूर्ताः सप्तचत्वारिंशच्च द्वापष्टिभागा मुहूर्तस्य, द्वापष्टिभागं च सप्तपष्टिधा छित्वा प्रयोदशचूर्णिकाभागाः शेषाः ।____ अब पांचवीं श्रावणमासभाविनी आवृत्ति के विषय में श्री गौतमस्वामी प्रश्न करते हैं-(ता एएसि णं पंचण्हं संवच्छराणं पंचमं वासिकि आउहि चंदे केणं णक्खत्ते ण जोएइ) ये पूर्व कथित पांच संवत्सरों में श्रावणमासभाविनी वर्षाकाल की पांचवीं आवृत्ति को चंद्र कौन नक्षत्र के साथ योग करके प्रवतित करता है ? इस प्रकार श्री गौतमस्वामी के प्रश्न को सुन कर उत्तर में श्री भगवान् कहते हैं-(ता पुचाहिं फग्गुणीहिं) यहां पर पूर्वाफाल्गुनी नक्षत्र दो तारा वाला होने से द्विवचन कहा है । उस समय अर्थात् पांचवीं आवृत्ति के प्रवर्तन काल में चंद्र पूर्वाफाल्गुनी नक्षत्र के साथ योग युक्त रहता है । अब इसका समयविभाग प्रदर्शित करता है-(पुत्वाफग्गुणीणं बारस मुहत्ता सत्तालीसं च यावद्विभागा मुहुत्तस्स बावहिभागं च सत्तट्टिहा छेत्ता तेरस चुणिया भागा सेसा) पूर्वा फाल्गुनी नक्षत्र का बारह मुहूर्त, तथा एक मुहूर्त का बासठिया सुडतालीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया
હવે શ્રાવણમાસ ભાવિની પાંચમી આવૃત્તિના સંબંધમાં શ્રીગૌતમસ્વામી પ્રશ્ન પૂછે छे-(ता एएसिणं पंचण्हं संवच्छराणं पंचम वासिक्किं आउदि चंदे केणं णखत्तेणं जोएइ) આ પહેલાં કહેલ પાંચ સંવત્સરોમાં શ્રાવણમાસ ભાવિની વર્ષાકાળની પાંચમી આવૃત્તિને ચંદ્ર કયા નક્ષત્રની સાથે ભેગા કરીને પ્રવતિત કરે છે? આ પ્રમાણે શ્રીગૌતમસ્વામીના प्रश्न समजान उत्तरमा श्रीमान् ४ छ-(ता पुव्वाहिं फग्गुणीहिं) मही पूर्वानुनी નક્ષત્ર બે તારાવાળું હોવાથી દ્વિવચન કહેલ છે. તે સમયે અર્થાત્ પાંચમી આવૃત્તિના પ્રવર્તન કાળમાં ચંદ્ર પૂર્વાફલ્યુની નક્ષત્રની સાથે ગયુક્ત રહે છે. હવે તેને સમય विना प्रशित ४२ छ.-(पुव्वाफग्गुणीगं बारस मुहुत्ता सत्तालीसं बावट्ठिभागा मुहुत्तस्स बावद्विभागच सत्तढिहा छेत्तो तेरस चुणिया भागा सेसा) पूर्वागुनी नक्षत्रना मार મુહુર્ત તથા એક મુહૂર્તના બાસઠિયા સુડતાલીસ ભાગ તથા બાસઠિયા એક ભાગના સડ
श्रीसुर्यप्रति सूत्र : २
