Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
२७०
सूर्यप्राप्तिसूत्रे तद्यथा-ध्रुवराशिः-(६६।।) पट्पष्टिर्मुहर्ताः, एकस्य च मुहूर्तस्य पञ्चद्वाषष्टिभागाः एकस्य च द्वापष्टिभागस्यैकं सप्तपष्टिभागमिति । ततो द्वादशी किल पौर्णमासी चिन्त्यते, अतोऽत्र द्वादशगुणकाः तेन स च ध्रुवराशिद्वादशभिर्गुणनीय इति द्वादशभिर्गुण्यते (६६ । ३)x१२-७९२।३। जातानि द्विनवत्युत्तराणि सप्तशतानि मुहूर्तानाम् , एकस्य च मुहूर्तस्य पष्टिषष्टिभागाः, एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य द्वादशसप्तपष्टिभागा इति । तत एतस्मात् पुष्यनक्षत्रस्य शोधनकं-(१९।।) एकोनविंशतिर्मुहर्ताः एकस्य च मुहर्तस्य त्रिचत्वारिंशत् द्वापष्टिभागाः एकस्य च द्वापष्टिभागस्य त्रयस्त्रिंशत् सप्तषष्टिभागा इति । तथा विशोध्यते (७९२ ।।।)-(१९ ।।७)(७७३ ।।) स्थितानि पञ्चान्मुहूर्तानां त्रिसप्त्यधिकानि सप्तशतानि एकस्य च मुहूर्तस्य षोडशद्वापष्टिभागाः, एकस्य च द्वापष्टिभागस्य षट्चत्वारिंशत् सप्तपष्टिभागा इति, अत्रापि सच्छेकाङ्कानां शोधनप्रकारः पुष्यनक्षत्रस्य शोधनाङ्कात् पादनप्रकारच पूर्वप्रतिपादितक्रमेणैव ज्ञेयः । तत एतस्मात् आश्लेषाहै-ध्रुवराशि (६६ ।। 5) छियासठ मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया पांच भाग तथा बासठिया एक भाग का सड सठिया एक भाग इतनी ध्रुवराशी है । यहां पर बारहवीं पूर्णिमा का विचार करना है अतः यहां पर बारह गुणक से वह ध्रुवराशी को गुणा करे (६६।३।।+१२७९२।३। तो इसप्रकार सातसो बिराणु मुहर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया साठ भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया बारह भाग होते हैं । इनमें से पुष्य नक्षत्र शोधनक (१९ । । ४) उन्नीस मुहूर्त तथा एक मुहर्त का बासठिया तयालीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया तेतीस भाग इतना है । इनको शोधित करे (७९२ । १३ । 2)-(१९५३ । )=(७७३ । १६ । 5) इसप्रकार सातसो तिहत्तर मुहूर्त का बासठिया सोलह भाग तथा बासठिया एक भाग का छियालीस सडसठिया भाग होते है । यहां पर भी सच्छेदक अंको के शोधन प्रकार નસાર ગુણન શોધન વિગેરે ક્રિયા કરી લેવી, જે આ પ્રમાણે છે. ધ્રુવરાશિ (૬૬,
૪૪) છાસઠ મુકત તથા એક મુહૂર્તન બાસઠિયા પાંચ ભાગ તથા બાસઠિયા એક ભાગના સડસઠિયા એક ભાગ આટલી ધ્રુવરાશી છે. અહીં બારમી પૂર્ણિમાનો વિચાર કરાય છે. तघी मी ५.२ गुयी त ध्रुवशिनी गु४१२ ४२व। (६१,४३,३७, + १२=७८२,६३,१३ આ રીતે સાતસે બાણ મુહૂર્ત તથા એડ મુહૂર્તન બાસઠિયા સાઠ ભાગ તથા બાસડિયા એક ભાગના સડસઠિયા બાર ભાગ થાય છે. આમાંથી પુષ્ય નક્ષત્રનું શોધનક (૧૯,રેં,૨૩) ઓગણીસ મુહર્ત તથા એક મુહૂર્તના બાસઠિયા તે તાલીસ ભાગ તથા બાસઠિયા એક भाना ससठिया तेत्रीस व थाय छे. याने शोधित ४२१। (७६२,६३,१४)-१८१३,३ =(૭૩, , આ રીતે સાતસે તેર મુહૂર્ત તથા એક મુહૂર્તન બાસઠિયા સોળ ભાગ તથા બાસઠિયા એક ભાગના સડસઠિયા છેતાલીસ ભાગ થાય છે. અહીં પણ છેદવાળા અંકેથી
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2