Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 501

सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे जं सेसं तं तु होइ णक्खत्त' एतानि शोधयित्वा यच्छेषं तत्तु भवति नक्षत्रम् । एतानिपूर्वोदितानि शोधनकानि-अर्द्धक्षेत्र-समक्षेत्र-द्वयर्द्धक्षेत्रविषयकाणि पृथक पृथक् प्रतिपादितानि शोधनकानि नक्षत्रस्य चतुस्त्रिंशदधिकंशतप्रमाणं शोधनकं शुध्यतीति ततः शोध्यते शोधनक्रियया-७३९-१३४=६०५ पश्चात् स्थितानि पश्चोत्तगणि षट्शतानि, एभ्यः पुनरपि शतभिषा नक्षत्रस्य सप्तपष्टिपरिमितं शोधनकं शुद्धथेदिति सप्तषष्टया शतभिषक् शोध्यते-६०५-६७=५३८ पश्चात् स्थितानि अष्टात्रिंशदधिकानि पञ्चशतानि । एभ्यः पुनरपि पूर्वाभाद्रपदा नक्षत्रस्य चतुर्विंशदधिकशतप्रमाणं शोधनकं परिशुद्धयेदिति तथाक्रियते-५३८-१३४-४०४ स्थितानि पश्चात् चतुरधिकानि चत्वारि शतानि-४०४ । पुनरप्येभ्य उत्तराभाद्रपदा नक्षत्रस्यैकोत्तरं शतद्वयपरिमितं शोधनकं परिशुद्धयेदिति तेभ्योऽपि द्वाभ्यां शताभ्यामेकोत्तरा भाद्रपदा शोध्यते-४०४-२०१-२०३ पश्चात स्थिते शेषे व्युत्तरे द्वे शते-२०३ एभ्योऽपि चतुस्त्रिंशदधिकं शतं रेवतीनक्षत्रस्य शोधनकं परिशुद्धयेदिति चतुर्विंशेन शतेन शोध्यते २०३-१३४६९ पश्चात् स्थिता एकोनसप्ततिः । अस्माच्छेपका निष्पन्न अर्थ को तीसरी गाथा से प्रतिपादन करते हैं-(एयाणि सोहइत्ता जं सेसं तं तु होइ णक्खत्त) पूर्वकथित शोधनक अर्धक्षेत्रवाले समक्षेत्रवाले द्वन्ध क्षेत्रवाले पृथक् पृथक् प्रतिपादित शोधनक नक्षत्र का एकसो चोतीस नक्षत्र शुद्ध होते हैं। शोधनक्रिया से इस प्रकार शोधित किया जाता है७३९-१३४-६०५ इस प्रकार शोधन करने से छहसो पांच बचते है । इनमें से फिर से सडसठ से शतभिषक् को शोधित करे ६०५-६७= ५३८ :तो पांचसो अडतीस रहते हैं। इनमें से पुनः पूर्वाभाद्रपदा नक्षत्र का एकसो चोतीस शोधनक को शोधित करें-५३८-१३४४०४ चारसो चार बचते हैंइनमें से उत्तराभाद्रपदा नक्षत्र को दो सो एक से शोधित करे-४०४-२०१= २०३ तो दोंसो तीन पश्चात् रहते २०३। इन में से एकसो चोतीस से रेवती नक्षत्र के शोधनक को शोधित करे-२०३-१३४= ६९ तो पश्चात् ६९ उन त्री थाथी प्रतिपाहन ४२ -(एयाणि सोहइत्ता जं सेसं तं तु होइ नक्खत्तं) पूर्व प्रथित
ધનક અર્ધક્ષેત્રવાળા, સમક્ષેત્રવાળા દ્વરાર્ધક્ષેત્રવાળા અલગ અલગ શેધનક નક્ષત્રાના એક ચિત્રીસ નક્ષત્ર શુદ્ધ થાય છે. ધન ક્રિયાથી આ પ્રમાણે રોધિત કરવામાં આવે છે. ૭૩૯–૧૪૪૬૦૫ આ પ્રમાણે શેધન કરવાથી છસે પાંચ ૬૦૫ બચે છે, તેમાંથી ફરીથી સડસઠથી શતભિષક નક્ષત્રને શધિત કરવા ૬૦૫-૬૭=૩૮ આ રીતે પાંચ આડત્રીસ રહે છે તેમાંથી ફરીથી ભાદ્રપદા નક્ષત્રના એકસો ચોત્રીસ શેધનકને શોધિત કરવા. ૫૩૮–૧૩૪=૪૦૪ ચાર ચાર બચે છે. આમાંથી ઉત્તરાભાદ્રપદા નક્ષત્રને બસ એકથી રોધિત કરવાથી ૪૦૪-૨૦૧=૨૦૩ આ રીતે બસે ત્રણ બચે છે. ૨૦૩ આમાંથી એક ચિત્રાસથી રેવતી નક્ષત્રના શેધનકને ધનક કરવા. ૨૦૩-૧૩૪=૯૯ શધિત કરવાથી
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2