Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 153

१४२
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्र नक्षत्राणि उत्तरद्वारकानि-उत्तरस्यां दिशि कार्यसाधकानि भवन्तीति प्रतिपादितानि सन्ति । एवं तृतीयस्य मतान्तरवादिनो मतविश्लेषणं प्रतिपाद्य सम्प्रति चतुर्थस्य विश्लेषणं विवृणोति-'तत्थ जे ते एवमाहंसु ता अस्सिणी आदीया सत्त णक्खत्ता पुन्बदारिया पण्णत्ता, ते एवमाहंसु, तं जहा-अस्सिणी भरणी कत्तिया रोहिणी मग्गसिरा अहा पुणव्वम् तत्र येते एवमाहुस्तावत् अश्विन्यादीनि सप्तनक्षत्राणि पूर्वद्वाराणि प्रज्ञप्तानि, ते एवमाहुस्तद्यथाअश्विनी भरणी कृत्तिका रोहिणी मृगशिरा आर्द्रा पुनर्वसू चेति । अर्थात् ये चतुर्थस्थानीया मतवादिनोऽन्येषां मतानि गौणानि कुर्वन्तः स्वमतं चेत्थं प्रतिपादयन्ति यत् अश्विन्यादीनि सप्तनक्षत्राणि पूर्वद्वारकानि सन्तीत्येतेषामयमभिप्रायो वर्तते यत् अश्विन्यादीनि पुनर्वसु पर्यन्तानि सप्तनक्षत्राणि पूर्वस्यां दिशि कार्यसाधकानि सन्ति । तथा च-'पुस्सादीया सत्तः णक्खत्ता दाहिणदारिया पण्णत्ता, तं जहा-पुस्सो अस्सेसा महापुव्वाफग्गुणी उत्तराफग्गुणी अनुराधा से लेकर श्रवण नक्षत्र पर्यन्त के सात नक्षत्र उत्तर दिशा के कार्य साधक होते हैं वैसा प्रतिपादित किया है, इस प्रकार तीसरे मतान्तरवादी के मत का कथन करके अब चतुर्थ मतवादी के मत को प्रदर्शित करते हैं (तत्थ जे ते एवमाहंसु ता अस्सिणी आदीया सत्त णक्खत्ता पुत्वदारिया पण्णत्ता, ते एवमासु, तं जहा-अस्सिणी, भरणी, कत्तिया रोहिणी मग्गसिरा अदा पुणव्वसू ) उनमें जो ऐसा कहते हैं कि अश्विनी आदि सात नक्षत्र पूर्व द्वारवाले हैं उसका कहना यह है कि अश्विनी, भरणी, कृत्तिका रोहिणी, मृगशिरा आर्द्रा, पुनर्वसू , ये सात नक्षत्र पूर्व द्वारवाले होते हैं। अर्थात् चौथा मतावलम्बी अन्य मतवाले के मत को अमान्य करके अपने मत के बारे में कहता है कि अश्विनी आदि पूर्वोक्त सात नक्षत्र पूर्व द्वारवाले हैं उनका कहना का भाव यह है कि अश्विनी से लेकर पुनर्वसु पर्यन्त के सात नक्षत्र पूर्व दिशा में कार्य साधक होते हैं, तथा (पुस्सादीया सत्त णक्खत्ता दाहिणदारिया લઈને શ્રવણ નક્ષત્ર સુધીના સાત નક્ષત્રે ઉત્તર દિશામાં કાર્ય સાધક હોય છે તેમ પ્રતિપાદિત કરેલ છે. આ પ્રમાણે ત્રીજા મતાન્તરવાદિના મતનું કથન કરીને ચોથા મતવાદિના मतनु ४थन ४२ छे-(तत्थ जे ते एवमासु ता अस्सिणीआदीया सत्त णक्खत्ता पुव्वदारिया षण्णता, ते एवमाहंसु तं जहा अस्सिणी भरणी कत्तिया रोहिणी मग्गसिरा अदा पुणव्वसू) તેમાં જેઓ એમ કહે છે કે-અશ્વિની વિગેરે સાત નક્ષત્ર પૂર્વ દ્વારવાળા છે, તેમનું
पुगवु 3-श्विनी, मणी, कृत्ति, लिली, भृगशिरा, माद्री मने युनसु આ સાત નક્ષત્ર પૂર્વ દ્વારવાળા હોય છે, અર્થાત્ ચિશે મતાવલંબી અન્ય મતવાદિયેના મતને અસ્વીકાર કરીને પિતાના મતના સંબંધમાં તે કહે છે કે–અશ્વિની વિગેરે પૂર્વોક્ત સાત નક્ષેત્રે પૂર્વ ધારવાળા છે, તેમના કહેવાને ભાવ એ છે કે-અશ્વિનીથી લઈને પુનર્વસુ सुधीन। सात नक्षत्री पूशिम या हाय छ, तथा (पुस्सादीया सत्त णक्खत्ता
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૨