Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 257

२४६
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे
तत्र गुणक एकरूप इत्येकेन गुण्यते, एकगुणिता एवं सर्वे अङ्काः भवन्तीति नियमात् एकेन गुणतोऽपि स एव राशिस्तिष्ठेत, अतस्तावानेव जातः (६६) १ = ६६ के तस्मात् अभिन्निक्षत्रस्य नव मुहूर्त्ताः एकस्य च मुहूर्त्तस्य चतुर्विंशतिद्वषष्टिभागाः एकस्य च भागस्य षट्षष्टिः सप्तषष्टिभागा - ९॥ इत्येवं प्रमाणं शोधनकमत्र शोध्यते - (६६ ६)-(९१३)–५६३ अत्र सच्छेकगणितक्रमेण क्रिया कृतावर्तते यथात्र पट्षष्टे : पूर्णाङ्कात् नवमुहर्त्ताः शुद्धः पश्चात् स्थिताः सप्तपञ्चाशन्मुहर्त्तास्तितवाग्रेतनानामङ्कानां शोधनार्थ तेभ्य एको मुहूर्ती गृहीतः, गृहीत्वा च द्वापष्टिभागीकृतस्ते च द्वाषष्टिरपिभागा द्वाषष्टिarrai पञ्चरूपे प्रक्षिप्यन्ते तदा जाता: सप्तषष्टिषष्टिभागाः तेभ्यश्चतुर्विंशतिः शुद्धाः पश्चात् स्थिताः त्रिचत्वारिंशत् -- अत्राप्यग्रेतन क्रिया प्रवर्त्तनार्थम् एभ्योप्येकं रूपमादाय सप्तषष्टिभागी क्रियते, ते च सप्तषष्टिरपि भागाः सप्तषष्टिर्मागमध्ये प्रक्षिप्यन्ते के लिये एक से गुणाकार करे तो एक से गुणित सभी अंक उसी प्रकार रहता है, एक से गुणा करने पर भी वह राशिसमूह उसी प्रकार रहता है अतः वह उसी प्रकार ( ६६ । । ) + १ =६६ । है । है अतः अभिजित नक्षत्र का नवमुहूर्त तथा एक मुहूर्तका बासटिया चोवीसभाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया छियासठ भाग-९६ । हैं इतना प्रमाण को यहां शोधित करे(६६६ । छ)-९ । ँ । =५६६ । के यहां सच्छेद गणितपद्धति से क्रिया की गई है । जैसे यहां पर छियासठ पूर्णाङ्क से नवमुहूर्त शुद्ध होते हैं तत्पश्चात् रहे सत्तावन मुहूर्त उससे आगे के अंकोको शोधित करने के लिये उनमें से एक मुहूर्त ग्रहण करके उसका बासठ भाग करे उन बासठ को बासठिया भाग राशिमें पांच के रूप से प्रक्षिप्त करे अतः बासठिया सडसठ होते हैं, उनमें से २४ चोवीस शुद्ध होते हैं एवं तयालीस बचते हैं, यहां पर भी आगे के समान प्रक्रिया करने के लिये इनमें से एक रूपको लेकर के उसका કરવા તે એકથી ગુણિત બધાજ અક એજ પ્રમાણે રહે છે. તેથી તે એજ પ્રમાણે ૬૬ R>{s+૧={૬}} થાય છે તેથી અભિજીત્ નક્ષત્રના નવમુહૂત તથા એક મુહૂર્તના ખાડિયા ચાવી ભાગ તથા ખાસયિા એક ભાગના સડડિયા છાસઠ ભાગ ૨, આટલા પ્રમાણને અહીં શાષિત કરવા (૬૬પ,}s) ૨,૬!=૫૬૪૨,૨૭ અહીં સમ્મેદ ગણિત પદ્ધતિથી ક્રિયા કરવામાં આવેલ છે. જેમ અહીં છાસઠ પૂર્ણાંકથી નવ મુહૂર્ત શુદ્ધ થાય છે. તે પછી રહેલા સતાવન મુષ્કૃત તેની આગળના અંકોને શૅાધિત કરવા માટે તેમાંથી એક મુહૂર્ત ગ્રહણ કરીને તેના બાસઠ ભાગ કરવા એ બાસને બાસિયા ભાગ રાશિમાં પાંચ રૂપે પ્રક્ષિપ્ત કરવા તે ખાસક્રિયા સડસઠ ૢ ભાગા થાય છે. તેમાંથી ચાવીસ શુદ્ધ હૈાય છે અને તેંતાલીસ વધે છે. ૬-૨-૩ અહી પણ પહેલાની જેમ પ્રક્રિયા કરવા માટે આમાંથી એક સખ્યાને લઈ ને તેના સડસડ ભાગ કરવા એ સડસઠ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨