Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१४२
प्रज्ञापनासूत्रे
धैकविधबन्धका बन्धकः प्रतिपादितस्तथाप्रतिपत्तव्यः, वानव्यन्तरज्येोतिष्क वैमानि - कस्तु मिथ्यादर्शनशल्यविरतो यथा नैरयिकः सप्तविधबन्धकोऽष्टविधबन्धकवोक्तस्तथा वक्तव्यो, अथ बहुत्वमधिकृत्य गौतमः पृच्छति - मिच्छादंसण सल्लविरयाणं भंते ! जीवा कइ कम्मपगडीओ बधंति ?" हे भदन्त ! मिथ्यादर्शनशल्यविरताः खलु जीवाः कति कर्मप्रकृतीः बध्नन्ति ? भगवानाह - 'मौयमा !' हे गौतम! 'ते चैव सत्तावीमं भंगा भणियन्त्रा' ते चैव पूर्वोक्ताः प्राणातिपातविरतसमुच्चय जीवानां कर्म बन्धकत्व विषयाः सप्तविंशतिर्भङ्गा भणितव्याः वक्तव्याः गौतमः पृच्छति 'मिच्छादंसणसल्लविरयाणं भंते ! नेरइया कइ कम्मपगडीओ बंधंति ?" हे भदन्त ! मिथ्यादर्शनशल्य विरताः खलु नैरयिकाः कति कर्मप्रकृती; बध्नन्ति ? भगवानह - 'गोयमा !" हे गौतम ! 'सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा।' सर्वेऽपितावद् मिथ्यादर्शनशल्य विरता नैरfear भवेयुः सप्तविधक संबन्धका, 'अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य' अथवा बहवस्तथाविधा नैरथिकाः सप्तविधकर्मबन्धाश्च भवन्ति कश्चिदेकस्तु अष्टविधकर्मबन्धकश्च प्रकृतियों को बांधता हैं अथवा अवन्धक भी होता है । मगर वानव्यन्तर, ज्योतिष्क और वैमानिक मिथ्यादर्शनशल्य से विरत हो तो सात प्रकृतियां का अथवा आठ प्रकृतिका बन्धक होते हैं ।
अव श्री गौतमस्वामी बहुवचन का आश्रय लेकर प्रश्न करते हैं - हे भगवन् ! मिथ्यादर्शनशल्य से विरत अनेक जीव कितनी कर्मप्रकृतियां बांधते हैं ?
श्री भगवान् - हे गौतम! वे ही पूर्वोक्त सत्ताईस भंग कह लेने चाहिए, जो प्राणातिपात से विरत अनेक समुच्चय जीवों की प्ररूपणा में कहे हैं ।
श्री गौतमस्वामी - हे भगवन् मिथ्यादर्शनशल्य से विरत अनेक जीव कितनी कर्म प्रकृतियों को बांधते है ?
श्री भगवान - हे गौतम! सभी मिथ्यादर्शनशल्य से विरत नारक सात प्रकृतियों के बन्धक होते हैं, अथवा बहुत से सातके और कोइ एक आठ का बंधक होता है, પ્રકૃતિને ખાંધે છે અથવા અાધક પણ હાય છે. પણ વાનમન્તર, ચેાતિષ્ક અને વૈમાનિક મિથ્યાદર્શન શલ્યથી વિરત હૈાય તેા સાત પ્રકૃતિયેના અથવા આઠ પ્રકૃતિયેના અન્ધક થાય છે,
હવે ગૌતમસ્વામી બહુવચનના આશ્રય લને પ્રશ્ન કરે છે—હે ભગવાન! મિથ્યાદર્શીનશલ્યથી વિરત અનેક જીવ કેટલી કમ પ્રકૃતિયાને બાંધે છે?
શ્રી ભગવાન્—હે ગૌતમ! તેજ પૂર્વોક્ત સત્યાવીસ ભંગ કહેવા જોઇએ, જે પ્રાણાતિપાતથી વિરત અનેક જીવાની પ્રરૂપણામાં કહ્યા છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્! મિથ્યાદર્શન શલ્યથી વિ૨ત અનેક નૈરિયેક કેટલી ક પ્રકૃતિયા ખાંધે છે?
શ્રી ભગવાન્—હે ગૌતમ ! બધા મિથ્યાદર્શનશલ્યથી વિશ્ત નારક સાત પ્રકૃતિયાના અન્યક અને છે, અથવા ઘણુ સાતના અને કાઇ એક આઠના બન્યા થાય છે.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
