Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३६ सू० १७ सयोगावस्थायां सिद्धयाद्यभावनिरूपणम् ११५१ कर्तुमिच्छुः संज्ञिनः पञ्चेन्द्रियपर्याप्तकस्य “ जहण्णजोगिस्स हेट्ठा असंखेज्ज गुणपरिहीणं पढमं मणजोगं निरंभइ' जघन्ययोगिनः सत्कस्य मनोयोगस्य अधस्ताद असंख्येय गुण परि. हीने मनोयोगं समये समये निरुन्धन असंख्येयैः समयैः- सामस्त्येन प्रथम मनोयोगं निरु. णद्धि, 'ततो अणंतरं बेइंदियपज्जत्तगस्स जहणजोगिस्स हेट्ठा असंखिज्जगुणपरिहीणं दोच्चं वइजोगं निरंभई' ततो मनोयोगनिरोधाद् अनन्तरं द्वीन्द्रियपर्याप्तकस्य जघन्ययोगिनः सत्कस्य वचोयोगस्य अधस्ताद् असंख्येयगुणपरिहीनं वचोयोगं सपये समये निरुन्धन असंख्येयैः सपयैः साकल्येन द्वितीयं वचोयोगं निरुणद्धि, ' तओ अणंतरं च णं सुहु रस्म पणजोबस्स अपज तयस्त जहणजोगिस्स हेट्ठा असंखेजगुणपरिहोणं तच् कायजोगं निरंभइ' तत:-वचोयोगनिरोधाद् अनन्तरम् च खलु सूक्ष्मस्य पनकजीवस्य अपर्याप्तकस्य-प्रथमसमयोत्पन्नस्य, जघन्ययोगिनः-सर्वापेक्षयाऽल्पवीर्यस्य सत्कस्य काययोगस्य अधस्ताद् असंख्येयाणपरिहीनं काययोगं समये समये निरुन्धानोऽसंख्येयैः समयैः साकल्येनापि तृतीयं काययोगं निरुणद्धि तं च काययोगं निरुन्धन् समुच्छिन्त्रसूक्ष्मक्रियमविनश्वरमप्रतिपाति ध्यानमधिरोहति प्रत्प्रभावाच्च वदनोदरादिविवरणपूरणेन संकुचितदेहसंज्ञी पंचेन्द्रिय पर्याप्त जघन्य योग वाले से भी कम असंख्यात गुण हीन मनोयोग का पहले निरोध करते हैं। समय-समय में मनोयोग का निरोध करते हुए वे असंख्यात समयों में सम्पूर्ण मनोयोग को रोक देते हैं । मनोयोग का निरोध हो जाने के पश्चात् द्वीन्द्रिय पर्याप्त जघन्य योगी के वचनयोग से कम असंख्यात गुण हीन यचनयोग का समय-समय में निरोध करते हुए असंख्यात समयों में पूर्व रूप से दूसरे वचनयोग का निरोध करते हैं । जब वचनयोग का भी निरोध हो जाता है तब अपर्याप्तक सूक्ष्म पनक जीव, जो प्रथम समय का उत्पन्न और जघन्य योगवाला हो, सब को अपेक्षा अल्प वीर्यवाला हो, उसके काय योग से कम असंख्यातगुण हीन काययोग का समय-समय में निरोध करते हुए असंख्यात समयों में पूर्ण रूप से तीसरे काययोग का भी निरोध कर देते हैं। પંચેન્દ્રિય પર્યાપ્ત જઘન્ય રોગવાળા પણ ઓછા સંખ્યાત ભાગહીન મગને પહેલાં નિરોધ કરતા છતાં તેઓ અસંખ્યાત સમયમાં સંપૂર્ણ મનેયેગને રોકી દે છે,
મગને નિરોધ થઈ ગયા પછી દ્વાદ્રિય પર્યાપ્ત જઘન્ય ગીના વચન એગથી ઓછા સંખ્યાત ગુણહીન વચનગને સમય-સમયમાં નિરોધ કરતા છતાં અસંખ્યાત સમયમાં પૂર્ણ રૂપથી બીજ વચનગને નિરોધ કરે છે, જ્યારે વચનગને પણ નિરોધ થઈ જાય છે, ત્યારે અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ છે જીવે જે પ્રથમ સમયનો ઉત્પન્ન અને જઘન્ય યોગવાળે હય, તે બધાની અપેક્ષાએ અલપ વીર્યવાળો હોય, તેના કાયવેગથી ઓછા અસંખ્યાત ગુણહીન કાગને સમય-સમયમાં નિરાધ કરતા છતાં અસંખ્યાત સમયમાં પૂર્ણ રૂપથી ત્રીજા કાગને પણ વિરોધ કરી દે છે.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
