Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 442

प्रमेयबोधिनी टोका पद २३ सू० १२ द्वीन्द्रियादिकर्मबन्धस्थितिनिरूपणम् ____ ४२९ सप्तभागः परिपूर्गों बध्नन्ति, गौतमः पृच्छति-'वेउब्वियसरीरनामाए पुच्छा' वैक्रिय. शरीरनामकर्म असंज्ञिपश्चन्द्रियाः कियन्तं कालं बध्नन्ति, ? इति पृच्छा,भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'जहण्णेणं सागरोत्रमसहस्सस्स दो सत्तभागे पलिओवमस्सासंखेज इभागेण ऊणे, उक्कोसेणं दो पडिपुण्णे बंधति' जघन्येन सागरोपमसहस्रस्य द्वौ सप्तभागी पल्योपमस्थासंख्येयभागोनों, उत्कृष्टेन द्वौ सागरोपपसहस्रस्य सप्तभागौ परिपूणौं अज्ञिपञ्चन्द्रियाः वैक्रियशहीरनामकर्म बध्नन्ति सम्मत्तप्सम्मामिच्छत्त आहारगसरीरनामाए तित्थगरनामाए ण किंचि बंधति' सम्यक्त्व सम्यगमिथ्यात्वाहारकशरीरनामकर्माणि तीर्थकरनामकर्म च असंज्ञिपञ्चेन्द्रिया न किश्चिद् बध्नन्ति, 'अवसिढं जहा बेइंदियाणं' अवशिष्टं यथा द्वीन्द्रियाणामुक्तं तथा असंज्ञिपश्चन्द्रियाणामपि वक्तव्यम्, किन्तु-'णवरं जस्स जत्तिया भागा तस्स सा सागरोवमसहस्सेण सह भाणियव्या' नवरम्-द्वीन्द्रियापेक्षया विशेषस्तु यस्य यावन्तोभागा भवन्ति तस्य तावन्तो भागाः सागरोषमसहस्रेण सह प्रणितव्याः, “सव्ये सि आणु. पुवीए जाव अंतराइयस्स' सर्वेषाम् आनुपूर्व्या-अनुक्रमेण यावत-कषायप्रभृत्यन्तरायस्य ___ गौतमस्वामी-हे भगवन् ! असंज्ञो पंचेन्द्रिय जीव वैक्रियशरीर नामकर्म का जघन्य बन्ध कितने काल का करते हैं ?
भगवान् - हे गौतम ! असंज्ञी पंचेन्द्रिय वैफियशरीर नामकर्म का जघन्य वन्ध पल्योपम का असंख्यातवां भाग कम सहरसागरोपम के भाग का और उत्कृष्ट पूर्ण : भाग का करते हैं। असंज्ञी पंचेन्द्रिय जीव सम्यगमिथ्यात्व प्रकृति का, आहारकशरीर नामकर्म का और तीर्थकर नामकर्म का बन्ध करते ही नहीं हैं। शेष प्रकृतियों का बन्ध द्वीन्द्रियों के समान समझना चाहिए, किन्तु द्वीन्द्रियों से असंज्ञी पंचेन्द्रियों के बन्ध में अन्तर यह है कि जिसके जितने भाग हैं, वे सहस्रसागरोपम के साथ कहने चाहिये । इस प्रकार अनुकम से अन्तराय कर्म तक सभी प्रकृतियों का यथायोग्य बन्ध कह लेना चाहिये। 3 ભાગનો કરે છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્! અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય જીવ વૈકિય શરીર નામકર્મને અન્ય કેટલા કાળનો કરે છે?
શ્રી ભગવાન -હે ગૌતમ! અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય ક્રિય શરીર નામકર્મને જઘન્ય બન્ધ પામને અસંખ્યાત ભાગ ન્યૂન સહસ્ત્ર સાગરોપમનો હું ભાગને અને ઉત્કૃષ્ટ પૂર્ણ ભાગને કરે છે.
અસંસી પચન્દ્રિય જીવ સમ્યગૂ મિથ્યાત્વ પ્રકૃતિને, આહારક શરીર નામકર્મને અને તીર્થકર નામકર્મને બન્ધ કરતા જ નથી.
શેષ પ્રકૃતિના અન્ય દ્વાદ્ધિની સમાન સમજવા જોઈએ. પણ કન્દ્રિથી અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયેના બન્ધમાં અત્તર એ છે કે જેમના જેટલા ભાગ છે, તેઓ સહસ્ત્ર સાગરોપમની સાથે કહેવા જોઈએ. એ પ્રકારે અનુક્રમથી અન્તરાય કમ સુધી બધી પ્રકૃતિ
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫