Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi

Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 914
________________

प्रमेयबोधिनी टीका पद ३५ सू० २ प्रकारान्तरेण वेदनानिरूपणम्
९०१
गभिकी उच्यते, यथा-: - श्रमणैः केशोल्लुश्च नातापनादिभिः शरीरपीडारूपवेदना स्वयमभ्युपगम्यते, अभ्युपगमेन - स्वयमङ्गीकारेण निर्वृत्ता- निष्पन्ना आभ्युपग मिकीतिव्युत्पत्ते, एवम्उपक्रमणमुपक्रमः - स्वयमेव उप-समीपे भवनम् उदीरणाकरणेन वा समीपप्रापणम्, तेन निर्वृता वेदना औषक्रमिकी उच्यते, स्वयमुदीर्णस्य उदीरणाकरणेन वा उदयमुपगमितस्य वेदनीयकर्मणो विपाकानुभवनेन निष्पन्नेति भावः, तामेव वेदनां नैरयिकादि चतुर्विंशति दण्ड कक्रमेण प्ररूपयितुमाह- 'नेरइया णं भंते ! अन्भोवगमियं वेयणं वेदेति ?' हे भदन्त ! नैरयिकाः खलु किम् अभ्युपगमिकों वेदनां वेदयन्ते ? किं वा - 'उवक्कमियं वे णं वेदेति ?” Sarafaai dari वेदयन्ते ? भगवानाह - 'गोयमा !' हे गौतम नो अब्भोवगमियं वेयणं
विकमियं वेणं वेदेति' नैरयिकाः नो आभ्युपगमिकी वेदनां वेदयन्ते अपि तु औपक्रमिक वेदनां वेदयन्ते, 'एवं जाव चउरिंदिया' एवम् - नैरयिकोक्तरीत्या यावत् - असुरकुमारादि भवनपति पृथिवीकायिकाद्ये केन्द्रियद्वीन्द्रियनीन्द्रियचतुरिन्द्रियाथ नो आभ्युप गमिक वेदनां वेदयन्ते अपि तु औपक्रमिक वेदनां वेदयन्ते 'पंचिदियतिरिक्खजोणिया रिक पीडा स्वेच्छा से स्वीकार करते हैं । जा वेदना स्वयं उदय को प्राप्त अथवा उदीरित वेदनीय कर्म से उत्पन्न होती है, वह औपक्रमिकी कहलाती है । इसे नारक आदि चौबीस दण्डकों के क्रम से प्रतिपादित करते हैं
गौतमस्वामी - हे भगवन् ! नारक आभ्युपगमिकी वेदना वेदते हैं अथवा औपकमिकी वेदना वेदते हैं ?
भगवान् हे गौतम! नारक अभ्युपगमिकी वेदना नहीं वेदते हैं, मिकी वेदना वेदते हैं ।
औपक्र
इसी प्रकार असुरकुमार आदि भवनपति, पृथिवीकायिक आदि एकेन्द्रिय, बीन्द्रिय, चोन्द्रिय, चतुरिन्द्रिय भी आभ्युपगमिकी वेदना नहीं वेदते हैं, किन्तु
કેશલુ ચન આતાપના આઢિ શારીરિક પીડા સ્વેચ્છાથી સ્વીકારે છે.
જે વેદના સ્વય' ઉદયને પ્રાપ્ત અથવા ઉદ્દીપરત વેઢનીય કર્મ થી ઉત્પન્ન થાય છે, તે ઓપમિકી વેદના કહેવાય છે આને નારકા વગેરે ચેાવીસ દડકેાનાં ક્રમમાં પ્રતિપા छन रे छे
શ્રી ગૌતમસ્વામી—હૈ ભગવન્ ! નારક આલ્યુપગમિકી વેદના વેઢે છે ? અથવા ઓપમિકી વેદના વેઢે છે ?
શ્રી ભગવાન્ ૐ ગૌતમ ! નારક આલ્યુપગમિકી વેદના નથી વેદતા, ઔપમિકી વેદના વેઢે છે
આ જરીતે અસુરકુમાર વગેરે ભવનપતિઓ, પૃથ્વીકાયિકા વગેરે એકેન્દ્રિયા, દ્વીન્દ્રિય, ત્રીન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય પણુ આલ્યુપગામિકી વેદના નથી વેદના પણ ઔપમિકી વેદના
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫


Page Navigation
1 ... 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173