Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रशापनासूत्र घातेन तदतिरिक्तसमुद्घातेन चासमयहता अघरकुमाराः संख्येयगुणाः सन्ति प्रागुक्तयुक्तेः 'एवं सध्यदेवा जाय वेमाणिया' एवम्-असुरकुमाग इस सर्वेदेवाः, यावत्-नागकुमाराः सुवर्णकुमारा: अग्निकुमारा विद्युत्कुमारा उदधिकुमारा द्वीपकुमारा दिक्कुमाराः पवनकुमारा: स्तनितकुमारा यानव्यन्तरा ज्योतिका वैमानिकाश्चापि क्रोधादिकषायसमुद्घातैः समयहता स्तत्समुद्घातैरसमवह नाश्च परस्परमल्पबहुत्यरूपेण वक्तव्या इतिभावः, गौतमः पृच्छति-'पुढ विकाइयाणं पुच्छा' पृथिवीकानां पृच्छा, तथा च कोषसमुदघातेन मानसमुद्घातेन मायासमुद्घातेन लोभसमुद्घातेन समवहतानाम् असमवहतानाश्च पृथिवीकायिकानां मध्ये कतरे कतरेभ्योऽल्पा या बहुका वा तुल्या या विशेषाधिका या भवन्ति ? भगवानाह'गोयमा' हे गौतम ! 'सम्वत्थोता पुढयिकाइया माणसमुग्घाएणं समोहया' सर्वस्तोका: पृथियोकायिका मानसमुद्घातेन समयहताः सन्ति, तेषां समुच्चयजीयोक्तरीत्या भावनीयसमुद्घात से समवहतों से भी संख्यातगुणा हैं । युक्ति पूर्ववत् है । असुरकुमारों के समान सभी देव अर्थात् नागकुमार, सुवर्णकुमार, अग्निकुमार, विद्युत्कुमार, उदधिकुमार, बीपकुमार, दिक्कुमार, पवनकुमार, स्तनितकुमार, यानपानर, ज्योतिष्क और वैमानिक भी समझ लेना चाहिए ।
गौतमस्वामी हे भगवन् ! क्रोधसमुद्घात, मानसमुद्घात, मायासमुद्घात, लोभसमुद्घात से समवहन और सभीसमुदघातों से रहित असमवहत-पृथिवीकायिकों में कौन किससे अल्प, बहुत, तुल्य अथवा विशेषाधिक हैं ?
भगवान्-हे गौतम ! सब से कम पृथ्वीकायिक मानसमुद्घात से समयहत हैं। उन का विचार समुच्चय जीयों के समान कर लेना चाहिए। उनकी अपेक्षा क्रोधसमुदघात से समवहत पृथिवीकायिक विशेषाधिक हैं। युक्ति पूर्वचतु समझना चाहिए। उनकी अपेक्षा मायासमुदघात से समवहत पृथिवी. कायिक विशेषाधिक हैं । उनको अपेक्षा लोभसमुद्घात से समवहत पृथिवी. - અસુરકુમારની જેમ બધાં જ દેવ અર્થાત્ નાગકુમાર, સુવર્ણકુમાર, અગ્નિકુમાર, વિસ્કુમાર, ઉદધિકુમાર, દ્વીપકુમાર, દિકુમાર, પવનકુમાર, સ્તનતકુમાર, વાનયંતર, તિષ્ક, અને વૈમાનિક પણ સમજી લેવા જોઈએ.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવાન્ ! કોલસમુદ્દઘાત, માનસમુદ્દઘાત, માયામુદ્દઘાત, લેભસમુઘાતથી સમવહત અને બધા સમુદુઘાતથી રહિત-અસમવહત-પૃથ્વીકાયિકમાં કેણ કોનાથી અલ્પ, અધિક, તુલ્ય અથવા વિશેષાધિક છે ?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! બધાથી ઓછા પૃથ્વીકાયિક માનસમુદ્રઘાતથી સમવહત છે તેમને વિચાર સમુચ્ચય જીવે ના સમાન કરી લે જોઈએ. તેમની અપેક્ષાએ સમુદ્દઘા તથી સમવહત પૃથ્વીકાયિક વિશેષાધિક છે યુક્તિપૂર્વવત સમજી લેવી. તેમની અપેક્ષાએ માયાસમુદ્રઘાતથી સમહત પૃથ્વીકાયિક વિશેષાધિક છે. તેમની અપેક્ષાએ લેબસ મુદ્દઘાતથી
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
