Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१९३४
प्रज्ञापनासूत्र कायजोग पि जुजई औदारिकमिश्रशरीरकाययोगमपि युनक्ति, किन्तु-'नो वेउव्यियसरीरकायजोगं जुजई' नो वैक्रियशरीरकाययोग युनक्ति 'नो वेउब्धियमीसासरीरकायजोगं जुजई' नो वा क्रिपमिश्रशरीरकाययोगं युनक्ति, 'नो आहारगसरीरकायजोगं जुजइ' नापि आहारकशरीरकाययोगं युनक्ति, 'नो आहारगमीसासरीरकायजोगं जुजइ' 'नो वा आहारकमिश्रशरीरकाययोगं युनक्ति, 'कम्मगसरीरकायजोगंपि मुंजई' किन्तु कार्मणशरीरकाययोगमपि युक्ति तत्र 'पढमहमेसु समएसु ओरालियसरीरकायजोगं जंजइ' प्रथमेऽष्टमे च समये औदारिकशरीरकाययोग युनक्ति 'बितियछटुसत्तमेसु समएसु ओरालियमीसासरीरकायजोगं मुंज' द्वितीय पष्ठाष्टमेषु समयेषु औदारिकमिश्रशरीरकाययोग युनक्ति, 'तइयचउत्थ पंचमेसु समएसु कम्मगसरीरकायजोगं जुंजई' तृतीयचतुर्थ श्चमेषु समयेषु कार्मणशरीरकाययोगं युनक्ति, तथा च केवलो समुद्घाते क्रियमाणे सति प्रथमाष्टमयोः समपयोः केवलमौदारिकमेव शरीरं व्यापारयति इत्यौदारिककाययोगः, द्वितीयषष्ठसप्तमेषु समयेषु च कार्मणशरीरमपि व्यापारयति इत्यौदारिकमिश्रकाययोगः, तृतीये चतुर्थे पञ्चमे च समये केवलं कार्मणशरीरमेय व्यापारयति इति कार्मणकाययोग इति भावः, उक्तञ्च भाष्ये-'न किर समुग्धायगतो मणवइयोगप्पयोयणं कुगइ। ओरालियजोगं पुण मुंजइ पढमढमे समए।। १।। उभयव्वाचारापो तम्मीतं बीयछटुसत्तमए। तिचउत्थपंचमे कम्मगं तु तम्मत्त चेढाओ" ॥२॥, न किल समुद्घातगतो मनो वचोयोगप्रयोजनं कल्प्यते । औदारिकयोगं पुनर्युनक्ति प्रथमेयोग का भी व्यापार करते हैं, किन्तु वैक्रियशरीर काययोग का व्यापार नहीं करते, वैक्रियमिश्रशरीर काययोग का भी व्यापार नहीं करते, आहार कशरीरकाययोग का व्यापार नहीं करते, आहारकमिश्रशरीर काययोग का भी व्यापार नहीं करते, किन्तु कोर्मणशरीर काययोग का व्यापार करते हैं । आठ समयों में से प्रथम और अष्टम समय में औदारिकशरीर काययोग का उपयोग करते हैं, दूसरे, छठे और सातवें समय में औदारिकमिश्रशरीर काययोग का प्रयोग करते हैं और तृतीय, चतुर्थ तथा पंचम समय में कार्मणशरीर काययोग का व्यापार करते हैं। भाष्य में भी कहा है-"समुद्घातगत केवली मनोयोग और
વ્યાપાર કરે છે, પણ વૈકિય શરીર કાગને વ્યાપાર નથી કરતા, વૈક્રિય મિશ્ર શરીર કાયયોગના પણ વ્યાપાર નથી કરતા, આહારક શરીર કાયવેગને વ્યાપાર નથી કરતા, આહારક મિશ્ર શરીર કાગના પણ વ્યાપાર નથી કરતા પણ કામણ શરીર કાયોને વ્યાપાર કરે છે. આઠ સમયમાંથી પ્રથમ અને અષ્ટમ સમયમાં દારિક શરીરકાયથેગનો ઉપયોગ કરે છે, બીજા અને છઠ્ઠા અને સાતમાં સમયમાં દારિક મિશ્ર શરીર કાગનો પ્રવેગ કરે છે, અને ત્રીજા, ચેથા અને પાંચમા સમયમાં કામણ શરીર કાગને વ્યાપાર કરે છે.
ભાષ્યમાં પણ કહ્યું-“સમુદ્દઘાતગત કેવલી મનોવેગ અને વચનગનો પ્રયોગ નથી
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
