Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३६ सू० ८ जीयवेदनादिसमुद्घाताल्पबहुत्यनिरूपणम् १०१३ चहताः संख्येयगुणाः, असमवहता असंख्येयगुणाः, वानव्यन्तरज्योतिष्कपैमानिकानां यथा असुरकुमाराणाम् ॥ सू०८॥
टीका-अथ वेदनादि तत्तत् समुद्घातैः समयहतानामसमवहतानाश्च जीवादीनां परस्परमल्पयत्ववक्तव्यतां प्ररूपयितुमाह-' एएसि णं भंते ! जीवाणं वेयणासमुग्घाएणं कसायममुग्घाएणं मारणंतियसमुग्घाएणं वेउव्यियसमुग्घाएणं तेयासमुग्घाएणं आहारगसमुग्याएणं केवलिसमुग्घाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कयरे कयरेहितो अप्पा या बहुया तुल्ला वा पिसेसाहिया या!' हे भदन्त ! एतेषां समरहतासमवहतत्वेन प्ररूपितानां खलु जीयानां वेदनासमुद्घातेन कषायसमुदघातेन मारणान्तिकसमुद्घातेन वैक्रियसमुदघातेन तेजससमुदातेन आहारकसमुद्घातेन केवलिसमुद्घातेन समयहतानाम् असमयहतानाश्च समुद्धात से समबहत असंख्यातगुणा हैं (वेयणासमुग्घाएणं समोहया असंखे. ज्जगुणा) वेदनासमुद्घात से समवहत असंख्यातगुणा हैं (कसायसमुग्घाएणं समोहया संखेज्जगुणा) कषायसमुद्घात से समयहत संख्यातगुणा हैं (असमो हया असंखेज्जागुणा) असमवहत असंख्यातगुणा हैं ___ (वाणमंतर जोइसिय वेमाणियाणं जहा असुरकुमाराण) यानव्यन्तर, ज्यो. तिष्क और वैमानिकों का कथन असुरकुमारों के समान ॥ सू० ८ ॥
टीकार्थ-वेदना आदि जो समुद्घात इससे पूर्व कहे गए हैं, उससे समवहत जीवों का परस्पर अल्प-बहुत्व क्या है ? अर्थात् किस समुदघात वाले न्यून और किस समुदधात वाले अधिक हैं ? इसका प्ररूपण यहां किया जाता है___ गौतमस्वामी हे भगवन् ! वेदनासमुदघात से समवहत, कषायसमुद्रात से समबहत, मारणान्तिकसमुदघात से समवहत, वैक्रियसमुद्घात से सम. पहत, तैजससमुदघात से समवहत, आहारकशरीर समुद्घात से समवहत, भारतिसभुधातयी सभपत मसभ्यातमा छ (येयणासमुग्धारण समोहया असंखे. जगुणा) वहनासमुधातथा समस्त मसात छ (कसायसमुग्याएणं समोहया संखेउजगुणा) ४ायसमुधातथी सभपत सध्यात। छे (असमोहया असंखेज्जगुणा) मसમહત અસ ખ્યાતગણુ છે.
(वाणमंतरजोइसियवेमाणियाण जहा असुरकुमाराण) वानव्य-त२, ज्योति मन વૈમાનિકનું કથન અસુરકુમારના સરખું સમજવું જોઈએ. સૂ૦૮
ટીકાર્થ –વેદના આદિ જે સમુદ્રઘાત આના પૂર્વે કહેવાયેલા છે તેમનાથી સમવહત જીના પરસપર અ૮૫ બહત્વ શું છે અર્થાત્ કયા સમુદ્રઘાતવાળા ન્યૂન અને કયા સમુદ્ર ઘાતવાળા અધિક છે? તેનું પ્રરૂપણ અહીં કરાય છે
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! વેદનાસમુદ્રઘાતથી સમવહત, કષાય સમુઘાતથી સમવહત, મારણાંતિક સમુદ્રઘાતથી સમવહત, વકિયસમુદ્દઘાતથી સમવહત, તૈજસૂસમુદ્દઘા
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫