Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रज्ञापनासूत्रे वेदयमानः कति कर्मप्रकृतीर्वेदयते ? गौतम ! नियमतः अष्टौ कर्मप्रकृती र्वेदयते, एवं नैरयिको यावद वैमानिकः, एवं पृथकत्वेनापि ॥ सूत्र १॥
प्रज्ञापनायां भगवत्या सप्तविंशतितमं पदं समाप्तम् ।। टीका-अथ सप्तविंशतितमं कर्मप्रकृतिवेदवेदपदं व्याख्यातुकाम आह-'करणं भंते ! कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ ?' हे भदन्त ! कति खलु कर्मकृतयः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह'गोयमा !' हे गौतम ! 'अट्ट, तं जहा-णाणावरणिज्जं जाय अंतराइयं' अष्टौ कर्मप्रकृतयः वेदगस्स वेयणिज्जंतहा भाणियव्याणि) हे गौतम ! जैसे बंधक-वेदक के विषय में वेदनीय कर्म कहा, उसी प्रकार कहना चाहिए
(जीवे णं भंते ! मोहणिज्जं वेदेमाणे) हे भगवन् ! जीव मोहनीयकर्म को चेदता हुभा (कति कम्मपगडीओ येदेइ ?) कितनी कर्मप्रकृतियाँ वेदता है ? (गोयमा ! नियमा अट्ट कम्मपगडीओ वेदेइ) हे गौतम ! नियम से आठ कर्मप्रकृतियां वेदता है (एवं नेरइए जाच येमाणिए) इसी प्रकार नारक यावत् वैमानिक (एवं पुहुत्तेण वि) इसी प्रकार पृथक्त्व की अर्थातू बहुतत्व की अपेक्षा से भी ।।सू०१॥
सत्ताईसवां पद समाप्त । टीकार्थ-अब सत्ताईसवें कर्मप्रकृति वेदवेद पद की व्याख्या आरंभ की जाती है, अर्थात् यह निरूपण किया जाता है कि जोय किस-किस कर्मप्रकृति का वेदन करता हुआ अन्य किन-किन प्रकृतियों का येदन करता है ?
गौतमस्थामी-हे भगवन् ! कर्मप्रकृतियां कितनी कही हैं ?
भगवान्-हे गौतम । आठ कर्मप्रकृतियाँ कही हैं, ये इस प्रकार है-ज्ञाना१२ छे ? (गोयमा ! जहा बधगवेयगरस वेयणिज्जं तहा भाणियवाणि)-3 गौतम ! रे બંધક, વેદકના વિષયમાં વેદનીયમ કહ્યાં છે એજ પ્રકારે કહેવા જોઈએ.)
(जीवे णं भंते ! मोहणिज्ज वेदेमाणे)- भगवन् ! भाडनीयनु वेह १२त छतi (कति कम्मपगडीओ वेदेइ ?) सी प्रतियोन वेहेछ ? (गोयमा ! नियमा अटु कम्म पगडीओ वेदेड)-हे गौतम ! नियमयी मा प्रतियोन वे छे. (एवं नेरइए जाय वेमाणिए) मे ५४।२ ना२४ यावत् वैमानि (एवं पुहुत्तेण यि) से मारे ५४.१थी अर्थात् मई. ત્વની અપેક્ષાથી પણ જાણવું પસૂત્રના
સત્યાવીસ મું પદ સમાપ્ત ટીકાર્યુંહવે સત્યાવીસમાં કર્મપ્રકૃતિવેદવેદ પદની વ્યાખ્યા આરંભ કરાય છે, અર્થાત્ એ નિરૂપણ કરાય છે કે જીવ કઈ કઈ કર્મપ્રકૃતિનું વદન કરતાં હતાં અન્ય કઈ કઈ પ્રકૃતિનું વેદન કરે છે?
શ્રી ગૌતમસ્વામી- હે ભગવન ! કર્મપ્રકૃતિ કેટલી છે? શ્રી ભગવાન છે ગૌતમ! આઠ કર્મપ્રકૃતિ કહેલી છે, તે આ પ્રકારે છે જ્ઞાના
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫