Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रज्ञापनासूत्रे तावत्कालमध्ये कर्मदलिकनिषेकाभावात्, अतएव अबायोगा-अबाधाकालपरिहीना चतुर्दश शतवर्षरहिता चतुर्दशसागरोपमकोटीकोटयः अनुभवयोग्या कस्थितिः कर्मदलिकनिषेकरूपा प्रज्ञप्ता, 'अद्ध नारायसंघयणानामस्स जहण्णेणं सागरोवमस्स अट्ठपणतीसइभागा पलिभोव. मम्स असंखेज्जइभागेणं ऊणया' अर्द्धनाराचसंहनननाम्नः कर्मणो जघन्येन सागरोमपस अष्टौ पश्चत्रिंशद्भागाः ६ पल्योपमस्यासंख्येयभागोनाः स्थितिः प्रज्ञप्ता, तस्य उत्कृष्टस्थिते: षोडशसागरोपमकोटीकोटिप्रमाणत्वात्, प्रागुक्तरीत्या तावत्प्रमाणत्व संभवात्, 'उक्कोसेणं सोल ससागरोवमकोडाकोडीओ, सोलसवाससयाई अवाहा, अबाइणिया कम्मट्टिई कम्मनिसेगो' उत्कृष्टेन षोडशसागरोपमकोटीकोटयः अर्द्धनाराचसंहनननामकर्मणः कर्मरूपतावस्थानलक्षणा स्थितिः प्रज्ञप्ता, किन्तु पोडशवर्षशतानि अबाधाकालः बन्धसमयादारभ्य स्वोदयेन जीवस्य न किञ्चिदपि बापामुत्पादयति, तावत्कालमध्ये दलिककर्मनिषेकस्याभावात्, तदनन्तरमेव दलिककर्मनिषेको भवति अन एय--अबाधोना-अबाधाकालपरिहीना पोडशशतवर्षसागरोपम की है। चौदह सौ वर्ष का अबाधा काल है । अर्थात् बन्धसमय से लेकर चौदह सौ वर्ष पर्यन्त जीव को कोई बाधा नहीं पहुंचाता, क्योंकि इम काल में कर्मदलिकों का निषेक नहीं होता है अतएच अबाधा काल निकाल देने पर जो चौदह सौ वर्ष कम चौदह कोडाकोडीसागरोपम का काल रहता है, वह इसका निपेक काल है या अनुभवयोग्य स्थिति का काल है। __ अर्द्धनाराचसंहनन नामकर्म को जघन्य स्थिति सागरोपम का भाग की मगर उसमें से पल्योपम का असंख्यावां भाग कम है। क्योंकि इसकी उत्कृष्ट स्थिति सोलह कोडाकोडीसागरोपम की है अतः पूर्वोक्त प्रकार से इसका उक्त प्रमाण समझलेना चाहिए। अर्द्धनाराचसंहनननामकर्म की कर्मरूपतायस्थानरूप स्थिति सोलह कोडाकोडीसागरोपम की है, किन्तु सोलह सौ वर्ष का अबाधा काल है, अर्थात् बन्ध समय से लेकर यह कर्म सोलह सौ वर्ष पर्यन्त जीव को कोई बाधा नहीं पहुंचाता, क्योंकि इतने काल तक कर्म दलिकों का निषेक नहीं होता है। इस काल के पश्चात् ही दलिकों का निषेक होता है । अतएच आबाधा પહોંચાડી શકતું નથી. કારણ કે આ સમયમાં કર્મનાં દળિયાને નિષેક થતું નથી. આથી અબાધાકાળ બાદ કરવાથી ચૌદ સાગરેપમમાં ચૌદસે વર્ષ ઓછો એટલો સમય રહે છે. આ તેને નિષેક કાળ છે યા અનુભવોગ્ય સ્થિતિને કાળ છે.
અર્ધનારાચસંહનન નામકર્મની જઘન્ય સ્થિતિ એક સાગરોપમના ફેવ ભાગમાંથી પપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ ઓછી એટલી છે. કારણકે તેની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ સોળ કડાકડી સાગરેપની છે, આથી યુક્ત રીતે ગણતાં તેનું ઉક્ત પ્રમાણ આવે છે તેમ સમજી લેવું જોઈએ
અર્ધનારાચસંહનન નામકર્મની કમરૂપતા–અવસ્થાનરૂપ સ્થિતિ સેલ કડાકોડી સાગરેપમની છે. પરંતુ સોલસો વર્ષને તેને અબાધાકાળ છે, અર્થાત્ બંધ સમયથી માંડીને આ કર્મ સોલસો વર્ષ સુધી જીવને કેઈ બાધા પહોંચાડતું નથી, કારણ કે આટલા સમય
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
