Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद २३ सू० ११ एकेन्द्रियकर्मप्रकृतिस्थितिपरिमाणनिरूपणम् ४०१ पमस्य नव पश्चत्रिंशद्भागाः पल्योपमस्यासंख्येयभागोनाः, 'उकोसेण तेचेव पडिपुण्णे बंधंति' उत्कृष्टेन तेचैव परिपूर्णा नवपञ्चत्रिंशद्भागाः३. एकेन्द्रियाः द्वित्रिजातिनामकर्म बध्नन्ति 'चरिदियजासिनामाए वि जहण्णणं सागरोवमस्स णवपणतीसइभागे पलि पोयम स्स असंखेजइभागेणं ऊणए उक्कोसेग तेचेव पडिपुण्णे बंधति' चतुरीन्द्रियजातिनामकर्मापि जघन्येन सागरोपरस्य नव पञ्चत्रिंशद्भागाः पल्योपमस्यासंख्येयभागोनाः उत्कृष्टेन ते चैव परिपूर्णाः सागरोपमस्य नव पञ्चत्रिंशद्भागाः एकेन्द्रिया बध्नन्ति, प्रकृतमुपसंहरबाह-‘एवं जत्थरिथ जहण्णगं दोसत्तमागा तिनि वा चत्तारि वा सत्तभागा अट्टावीसइभागा भवंति तत्थणं जहण्णेणं ते चेव पलिओवमस्स असंखेजइभा गेणं ऊणगा भाणियब्वा, उक्कोसेणं ते चेय पडिपुग्णे बंधति' एवम् -पूर्वोक्तरीत्या यत्र तावजघन्येन द्वौ सप्तभागौ । यो वा चत्वारो या सप्तभागाः । एवं रीत्या पञ्च वा षड् वा सप्त वा अष्टाविंशतिभागाः भवन्ति , तत्र खलु जघन्येन ते चैत्र यथायोग्यं भागाः पल्योपमस्यासंख्येयभागोना: भणितव्याः, उत्कृष्टेन ते चैव परिपूर्णा भागास्तावद् एकेन्द्रिया बध्नन्ति किन्तु-'जत्थणं जहण्णेणं एगो वा दिवड्डो वा सत्त भागो तत्थ जहण्णेणं तं चेव भाणियव्वं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं बंधति' ___ भगवान-हे गौतम ! जघन्य पल्योपम का असंख्यातयां भाग कम सागरोपम का भाग और उत्कृष्ट सागरोपम का पूर्ण भाग का बन्ध करते हैं। चतुरिन्द्रियनामकर्म का भी जघन्य पल्योपम का असंख्यातवां भाग कम सागरोपम का भाग और उत्कृष्ट सागरोपम का परिपूर्ण भाग का धंध करते हैं।
उपसंहार करते हुए कहते हैं-जहां जघन्य से भाग या भाग या भाग या पांच, छह अथवा सात भाग अथवा ४ भाग कहे हैं यहाँ ये ही भाग जघन्य रूप से पल्योपम का असंख्यातवां भाग कम कहने चाहिए और उत्कृष्ट रूप में वही भाग परिपूर्ण समझने चाहिए, अर्थात् उनमें से पल्योपम का असंख्यातवां भाग कम नहीं करना चाहिए । जहां जघन्य रूप से या
શ્રી ભગવાન હે ગૌતમ, જઘન્યથી પોપમન અસંખ્યાતમ ભાગ ઓછા એવા સાગરોપમના ૬ ભાગ અને ઉત્કૃષ્ટથી સાગરોપમને પૂરેપૂરા ફુ ભાગને બંધ કરે છે.
ચતુરિન્દ્રિય નામકર્મ બંધ પણ જઘન્યથી પલ્યોપમને અસંખ્યાતમો ભાગ એ છે એવા સાગરોપમનો કુભાગ અને ઉત્કૃષ્ટથી ગામના પરિપૂર્ણ કુx ભાગને (14) ४२ .
ઉપસંહાર કરતાં કહેવાનું કે જ્યાં જ્યાં જઘન્યથી ૩ ભાગ કે હું ભાગ કે ૬ ભાગ, કે પાંચ, છ અથવા સાત ભાગ અથવા ફુટ, ફેટ, કે - ભાગ કહ્યા છે ત્યાં ત્યાં તે ભાગ જઘન્ય રૂપે પલ્યોપમને અસંખ્યાતમ ભાગ એ છે (બાદ) કરવો જોઈએ અને ઉત્કૃષ્ટ રૂપે તે ભાગ પૂરો સમજો. જોઈએ, અર્થાત્ તેમાંથી પાપમને અસંખ્યાત ભાગ બાદ કરવા જોઈએ નહીં,
प्र० ५१
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫