Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रज्ञापनासूत्रे क्रियाः प्ररूपयितुमाह -- 'मिच्छादसणसल्लविरयस्स ण भने ! जीवस्स किं आरंभिया किरिया कज्जइ, जाव मिच्छादसणवत्तिया किरिया कज्जइ?' हे भदन्त! मिथ्यादर्श नशल्यविरतस्य स्खलु जीवस्य किम् आरम्भिकी क्रिया क्रियते-भवति ? यावत् किं पारिग्रहिको क्रिया भवति? किं वा मायाप्रत्यया क्रिया भवति ? किं वा अप्रत्याख्यान क्रिया भवति? किंवा मिथ्यादर्शनप्रत्यया क्रिया भवति? भगवानाह-गोयमा ! हे गौतम!'मिच्छादंसणसल्लविरयस्स जीवस्स आरंभिया किरिया सिय कज्जइ सिय नो कज्जइ' मिथ्यादर्श नशल्यविरतस्य जीवस्य आरम्भिको क्रिया स्यात्-कदाचित् क्रियते-भवति, स्यात्-कदाचिन्न क्रियते- नो भवति, तत्र प्रमत्तसंयतान्तस्य जीवस्य मिथ्यादर्शनशल्यविरतस्य आरम्भिको क्रिया भवति तदन्यस्य न भवतीतिभावा, ‘एवं जाव अपचक्वाणकिरिया' एवम्-आरम्भिकी क्रियावत् यावत्-पारिग्रहिकी क्रिया मायाप्रत्यया क्रिया अप्रत्याख्यान क्रिया च यथायोगस्यात्-कदाचिद् भवति, स्यात्-कदाचिन्न भवति, तत्र मिथ्यादर्शनशल्यविरतस्य पारिग्रहिकी क्रिया देशविरतिपर्यन्तं भवति ततः
अब अठारह वें पापस्थान से विरत के लिए आरंभिकी क्रिया की प्ररूपणा की जाती है
श्री गौतमस्वामी-हे भगवन् ! क्या मिथ्यादर्शनशल्य से विरत जीवात्मा को आरंभिकी क्रिया होती है ? यावत् क्या परिग्रहिकी क्रिया होती है ? क्या मायाप्रत्यया क्रिया होती है, क्या अप्रत्याख्यान क्रिया होती है ? क्या मिथ्यादर्शनप्रत्यया क्रिया होती है ?
श्री भगवान्- हे गौतम ! मिथ्यादर्य नशल्य से विरत जीवात्मा को आरंभिकी क्रिया कदाचित होती है कदाचित नहीं होती। तात्पर्य यह है कि प्रमत्त संयत पर्यन्त मिथ्यादर्शनशल्य से विरत जीव को आरंभिकी क्रिया होती है अन्य को नहीं होती है। इसी प्रकार पारिग्रहिकी क्रिया मायाप्रत्यया क्रिया और अप्रत्याख्यान क्रिया भी कदाचित होती है , कदाचित् नहीं होती हैं।
अभिप्राय यह है कि मिथ्यादर्शनशल्य से विरत को पग्ग्रिहिकी क्रिया देशહવે અઢારમા પાપસ્થાનથી વિરતને માટે આરંભિકી ક્રિયાની પ્રરૂપણા કરાય છે
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! શું મિશ્ચાદર્શન શલ્યથી વિરતજીવને આરંભિકી ષિા થાય છે? યાવત શું પરિગ્રહિક ક્રિયા થાય છે, શું માયાપ્રત્યયા કિયા થાય છે, શું અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા થાય છે? શું મિથ્યાદર્શન પ્રત્યયા ક્રિયા થાય છે? 1 શ્રી ભગવાન–હે ગૌતમ! મિથ્યાદર્શન શલ્યથી વિરતજીવને આરંભિકી_કિયા કદાચિત થાય છે, કદાચિત નથી થતી, તાત્પર્ય એ છે કે, પ્રમત્ત સંયત પર્યન્ત મિથ્યાદર્શન શલ્યુથી વિરતજીને આરંભિકી ક્રિયા થાય છે, અન્યને નહીં. એજ પ્રકારે પારિગ્રહિક ક્રિયા, માયાપ્રત્યયા કિયા અને અપ્રત્યાખ્યાન કિયા પણ કદાચિત d थायछे. કદાચિત નથી થતી, અભિપ્રાય એ છે કે-મિથ્યાદર્શન શલ્યથી વિરતને પરિચાહિકી
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
