Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 348

प्रबोधिनी टीका पद २३ सू० १० एकेन्द्रियजातिनामस्थितिनिरूपणम्
३३५
भागा पालि ओवमस्य असंखेज्जइभागेशं ऊणया' जघन्येन सागरोपमस्स द्वौ सप्तभागौ - पल्योपमस्या संख्येयभागोनौ यावत् एकेन्द्रियजातिनामकर्मणः स्थितिः प्रज्ञप्ता, उत्कृष्टेन तस्य विंशति सागरोपमकोटी कोटिप्रमाणायाः स्थितेः सखात्, पूर्वोक्तरीत्या तस्याः सप्ततिसागरोपमकोटीकोटिप्रमाणा मिथ्यात्वस्थित्या भागहरणासंभवेन 'शून्यं शून्येन पातयित्वा भाज्यभाजकराइयोरर्खेनापवर्तनात् (व्यवकलनात् ) विंश तेरर्द्धस्य दशत्वात्, सप्ततेरर्द्धस्य च पश्च त्रिंशत्वात् पृथिव्यादिपञ्चकस्य एकेन्द्रिय जातिनाम्नः प्रत्येकं द्वौ सप्तभागौ लब्धौ, 'उक्कोसेणं वीसं सागमोडाकोडी थो' उत्कृष्टेन विंशतिः सागरोपमकोटीकोटयः एकेन्द्रियजातिनाम्नः कर्मरूपावस्थानलक्षणा स्थितिः प्रज्ञप्ता, अनुभवयोग्या स्थितिस्तु वर्षसहस्रद्वयन्यूना त्रिंशति सागरोपमकोटोकोट्यः प्रज्ञप्ता इत्याशयेनाह - ' वासइवाससयाई अबाहा, अबाहूणा
म के दो घंटे सात भाग (3) की है, मगर उसमें पल्योपम का असंख्यातवां भाग कम समझना चाहिए । उत्कृष्ट स्थिति वीस कोडाकोडी सागरोपम की है। पूर्वोक्त रीति से सत्तर कोडाकोडी सागरोपम की मिथ्यात्व की स्थिति से भागाकार होना संभव न होने से 'शून्यं शून्येन पातयेत्' इस नियम के अनुसार भाज्य और भाजक राशि का आधे से व्यवकलन करने पर वीस का आधा दश होता है और ७० सत्तर का आधा पैंतीस । इस प्रकार एकेन्द्रिय जाति नामकर्म की भाग की स्थिति लब्ध होती है। एकेन्द्रिय जाति नामकर्म की उत्कृष्ट स्थिति वीस कोड़ाकोडी सागरोपम की है अनुभवयोग्य स्थिति दो हजार वर्ष कम
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્! અકેન્દ્રિય જાતિ નામક્રમ'ની સ્થિતિ કેટલા કાળની કહેવામાં આવી છે ?
શ્રી ભગવાન્ –હે ગૌતમ! એકેન્દ્રિય જાતિ નામકર્મીની જઘન્ય સ્થિતિ સાગરોપના એ સપ્તમાંશ ૐ ભાગની છે. પણ તેમાં પળ્યે પમના અસ ંખ્યાતમા ભાગ જેટલી આછી સમજવી જોઈએ. અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ વીસ કાડાકેડી સાગરોપમની છે.
પૂર્વોક્ત રીતથી સિત્તેર (૭૦) કાડાકેાડી સાગરાપમના મિથ્યાત્વની સ્થિતિ વડે आगाधर थशे तेथे। सलय होवाथी “शून्य शून्येन पातयेत्" मे नियम प्रभाग लान्न्य અને ભાજક રકમમાં શૂન્ય ચડાવી તેના અધથી વ્યવહાર કરવાને લીધે વીસનુ અધુ દસ થાય છે અને સિત્તેરનુ` મ`. પાંત્રીસ થાય છે.
(અર્થાત 3o થાય તેનું સાદું રૂપ કાઢતાં પાંચે છેદ ઉડતાં રુ આવે અને તે જઘન્ય પ્રમાણ દર્શાવે છે.)
એ પ્રમાણે એકેન્દ્રિય જાતિ નામકર્મીની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ વીસ કડાકાર્ડી સાગરોપમની છે. અનુભવયેાગ્ય સ્થિતિ બે હજાર વર્ષ આછાં એવા વીસ કેડાèાડી સાગરોપમની
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫