Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३०१
प्रज्ञापनासूत्रे भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'जहण्णेणं अद्धं मासं, उक्कोसेणं जहा कोहस्स' जघन्येन मायासंज्वलनस्य कर्मणः अर्द्धमासं यावत्, उत्कृष्टेन यथा क्रोधस्य चत्वारिंशत् सागरोपमकोटोकोट यः स्थितिः प्रतिपादिता तथा मायासंज्वलनस्यापि कर्मरूपताऽस्थानलक्षणा स्थितिश्चत्वारिंशत् सागरोपमकोटीकोटयः प्रज्ञप्ता, अनुभवयोग्या कर्मस्थितिस्तु वर्षसहस्रचतु टयरहिता प्रज्ञप्ता यतश्चत्वारि वर्षसहस्राणि अबाधाकालः, तथा च मायासंज्वलनं कम उत्कृष्ट स्थितिक बद्धं सत् बन्ध समयादारभ्य चतुर्वर्षसहस्रायन्तं स्वोदयेन जीवस्य न किश्चिदपि बाधामुत्पादयति, तावत्कालमध्ये दलिककर्मनिषेकस्याभावात्, तदनन्तरमेव दलिककर्मनिषेकः, अत एव अबाधाकालपरिहीना-वर्षसहस्रचतुष्टयरहिता अनुभवयोग्या कर्मस्थितिः कर्मदलिकनिषेकरूपा प्रज्ञप्ता, गौतमः पृच्छति- लोहसंलणाए पुच्छा' लोभसंज्वलनस्य कियन्तं कालं स्थितिः प्रज्ञप्ताः ? इति पृच्छा, भगवानाह-'गोयमा !' हे गोतम ! जहणेणं अंतोमुहत्तं, उकोसेणं जहा कोहस्स' जघन्येनान्तमुहते यावद् लोभसंज्वलनस्य स्थितिः प्रज्ञप्ता, उत्कृष्टेन यथा क्रोधस्थ स्थितिः प्रतिपादिता तथा लोभसंज्वलनस्य कर्मग उत्कृप्टेन चत्या
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! मायासंज्वलन की कितनी स्थिति है।
भगवान्-हे गौतम ! जघन्य अर्द्धमास अर्थात् पन्द्रह दिन की, उत्कृष्ट संज्व. लनक्रोध के समान चालीस कोडाकोडी सागरोपम की । इसका अबाधा काल भी चार हजार वर्ष का है। चार हजार वर्ष तक इस से जीव को कोई बाधा नहीं पहुंचतो, क्योंकि उस समय में उसके दलिकों का निषेक नहीं होता। अतः इसका निषेक काल अथवा अनुभवयोग्यस्थितिकाल चार हजार वर्ष कम चालीस कोडाकोडी सागरोपम का है। गौतमस्वामी-हे भगवन् ! लोभसंज्वलन की स्थिति कितने काल की कही है?
भावान्-हे गौतम ! जघन्य अन्तर्मुहर्त की और उत्कृष्ट क्रोध के समान चालीस कोडाकोडी सागरोपम की । यह उत्कृष्ट स्थिति कर्मरूपतावस्थानरूप स्थिति है। अनुभवयोग्य कर्मस्थिति चार हजार वर्ष कम है, क्योंकि इसका
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન! માયા સંજવલનની કેટલી સ્થિતિ કહી છે?
શ્રી ભગવાહે ગૌતમ! જઘન્ય અર્ધમાસ અર્થાત્ પંદર દિવસની ઉત્કૃષ્ટ સંજ્વલન ક્રોધના સમાન ચાલીસ કડાકડી સાગરોપમની. તેને અબાધાકાલ પણ ચારહજાર વર્ષને છે. ચાર હજાર વર્ષ સુધી તેનાથી જીપને કઈ બાધા નથી પહોંચતી કેમકે તે સમયમાં તેના દલિકે નિષેક નથી થતો તેથી તેને નિષેક કાલ અથવા અનુભવયેગ્રાસ્થિતિ કાલ ચાર હજાર વર્ષ ન્યૂન ચાલીસ કડાકોડી સાગરોપમને છે.
શ્રીગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! લેભ સંજવલન કષાયની રિથતિ કેટલા કાળની કહી છે?
શ્રી ભગવાન હે ગૌતમ! જઘન્ય અન્તર્મુહૂર્તની અને ઉત્કૃષ્ટ ક્રોધના સમાન ચાલીસ કેડાકોડી સાગરોપમની. આ ઉત્કટ રિયતિ કર્મરૂપતાવસ્થાનરૂપ સ્થિતિ છે. અનુભવયેગ્ય
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
