Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३०६
प्रज्ञापनासूत्रे प्रज्ञप्ता, अनुभवयोग्या कर्मस्थितिस्तु सहस्रद्वयरहिता विंशतिः सागरोपमकोटीकोटयोऽयसेया, इत्यभिप्रायेणाह-वीसयवाससयाई अबाहा, अबाहूणा कम्मट्टिई कम्मनिसेगो' विंशतित्र वर्षशतानि यावत् अबाधाकाल:-तथाच नपुंसकवेदकम उत्कृष्टस्थितिकं बद्धं सत् बन्ध समयादारभ्य वर्षसहस्रद्वयपर्यन्तं जीवस्य स्त्रोदयेन न किश्चिदपि बाधामुत्पादयति, तावत्का. लमध्ये द लेककर्मनिषेकस्याभावात्, तदनन्तर मेव दलिककर्मनिषेको भवतीत्याह-अबाधोना - अबाधाकालपरिहीना सहस्रद्वयवर्षरहिता अनुभवयोग्या कर्मस्थितिः दलिककर्मनिषेकरूपा प्रज्ञता, गौतमः पृच्छति-'हासरतीणं पुच्छा' हे भदन्त ! हास्यरत्योः कर्मणोः कियन्तं कालं स्थितिः प्रज्ञप्ता ? इति पृच्छा, भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'जहण्णेणं सागरोवमस्स एकं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेज्जइ भागेणं ऊणं' जघन्येन सागरोपमस्य एकः सप्तभागः पल्योपमस्यासंख्येयभागोनो हास्यरत्योः कर्मणोः प्रत्येकं स्थितिः प्रज्ञप्ता, प्रागुक्तयुक्तः, 'उकोसेण दससागरोवमकोडाकोडोभो' उत्कृष्टेन दशसागरोपमकोटीकोटयो हास्यरत्योः प्रत्येककर्मणः कर्मरूपताऽवस्थानलक्षणा कर्मस्थितिः प्रज्ञप्ता, अनुभवयोग्या कर्मस्थितिस्तु एक वर्षसहस्रहीना दशप्तागरोपमक टीकोटय: प्रज्ञप्ता इत्यभिप्रायेणाह-'दसवाससयाई अबाहा, अवाहूणा कम्मट्टिई कम्मनिसेगो' दशवर्षशतानि यावत् अबाधाकाल:- हास्याति कम प्रत्येकमुत्कृष्टस्थितिकं बद्धं सद्बन्धसमयादारभ्य एकसहस्त्रवर्षपर्यन्तं स्वोदयेन जीवस्य न किश्चिरोपम की है । दो हजार वर्ष का इसका अबाधा काल है। अर्थात् जब नपुंसकवेदकर्म उत्कृष्ट स्थिति वाला बंधता है तो अपने बन्ध समय से लेकर दो हजार वर्ष तक जीव को कोई बाधा नहीं पहुंचाता। अतएव इसका निषेक काल दो हजार वर्ष कम वीस कोडाकोडी सागरोपम का है। यही इसकी अनुमचयोग्य स्थिति है।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! हास्य और रतिकर्म की स्थिति कितने काल
__भगवान् -हे गौतम ! जघन्य पल्योपम का असंख्यातवां भाग कम सागरोपमा का एक बंटा सात () भाग की हास्य और रतिकर्म की स्थिति है। इस विषय में युक्ति पूर्ववत् समझना चाहिए। उत्कृष्ट स्थिति दश कोडाकोडी सागरोपम
એને અબાધાકાલ છે. અર્થાત જયારે નપુંસદ કર્મ ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિવાળું થાય છે, તે પિતાના બન્ધ સમયથી લઈને બે હજાર વર્ષ સુધી જીવને કોઈ બાધા નથી પહોંચાડતા. તેથી જ એને નિષેક કાલ બે હજાર વર્ષ ઓછા વીસ કેડાછેડી સાગરોપમને છે. એજ એની અનુભવાગ્ય સ્થિતિ છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! હાસ્ય અને રતિકમની સ્થિતિ કેટલા કાળની કહી છે?
શ્રી ભગવાન ગૌતમ! જઘન્ય પાપમનો અસંખ્યાતમ ભાગ ન્યૂન સાગરેપમને એક ભાગ્યા સાત ૩ ભાગની હાસ્ય અને રતિકર્મની સ્થિતિ છે. એ વિષયમાં યુતિ પૂર્વવત સમજી લેવી જોઈએ. ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ દશકોડાકોડ સાગરોપમની છે. એક હજાર
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫