________________
PRESEN
LAINEKHAfsanita-marima
तत्वार्थसंत्र समाऽपि-नोयोगेन संरकमेण द्वादश, बायोगेन संरम्भेण द्वादश, काशयोगेन संरलोण द्वादश, कृतकारिताऽनुमतभेदेन, क्रोधमानमायालोभरूप कपायचतुष्टयभेदेन चलल्यन्ते, इति द्वादशत्रिकं पत्रिंशद्विधं भवति । एवं समारम्भेणापि मनोयोगेन छादश, बायोगेन द्वादश, काययोगेन द्वादश, कृतकारितानुमतभेदेन, क्रोधमान मायालोमरू पायचतुष्ट र भेदेन च लस्यन्ते, इत्यत्रापि द्वादशत्रिकं पशिद्विधं भवति। एदम्-अरम्भेणापि मलोयोगेन द्वादश, वाग्योगेन द्वादश काययोगेन च द्वादश ककागितानुमतभेदेन क्रोधमानमायालोमरूप कषायचतुष्टयभेदेन च लम्पते। इत्येतद् द्वादशत्रिकमपि षट्त्रिंशद्धिं भवतीति सर्वमष्टोत्तरशतं
और छत्तील मन्नार का आरंभाविकरण है। इन में भी मनोयोग से खरंभ के कारह भेद है, वचनयोग से संरंभ के बारह भेद हैं, काययोग ले रंग के पारह भेद हैं । ये बारह भेद कृत, झारित और अनुमत के भेद तथा क्रोध, मान, माया और लोभ रूप कषाय के भेद से धनते हैं । बारह तिथा मिलकर छत्तीस होते हैं । इसी प्रकार समारंभ के मनोयोग ले बारह, वचनयोग से बारह, काययोग से बारह भेद हैं जो कृत कारित और अनुमा के भेद ले तथा क्रोध, मान, माया
और लोभ रूप चार कषायों के भेद ले बनते हैं। यहां भी वारह त्रिक (लिया) मिलकर छन्तील हो जाते हैं । इसी प्रकार आरंभ के भी मनोयोग से यारह, वचनयोग ले बारह कायद्योग ले बारह भेद हैं जो कृत, कारित और अनुमोदना के भेद से तथा क्रोध, मान, माया और लोभ रूप चार कषायों से भेद से होते हैं। ये बारह त्रिक मिलकर भी छत्तील हो जाते हैं। सब मिलकर जीवरूप साम्पशयिक कर्मास्रवा છે, વચનગના સંરંભના પણ ૧૨ બાર ભેદ છે. તથા કાયોગના સંરંભના બાર ભેદ છે. આ બાર ભેદ કૃતકારિત અને અનુમતના ભેદથી તથા બાર ભેદ ક્રોધ માન માયા અને લેભ રૂપ કષાયના ભેદથી થાય છે. બાર ગુણ્યા ત્રણ બરાબર છત્રીશ થાય છે. એવી જ રીતે સમારંભના મ ગથી બાર, વચન
ગથી બાર, કાયાગથી બાર ભેદ છે જે કુતકારિત અને અનુમતના ભેદથી તથા ક્રોધ, માન, માયા અને લેભ રૂપ ચાર કપના ભેદથી થાય છેઅહીં પણ બાર ત્રિક (૧૨૪૩) મળીને છત્રીશ થઈ જાય છે. એવી જ રીતે આરંભના પણ મનેયોગથી બાર વચનયોગથી બાર, કાયયોગથી બાર ભેદ છે જે કૃત કારિત અને અનુમતના ભેદથી તથા ક્રોધ, માન, માયા અને લેભ રૂપ ચાર કષાયના ભેદથી થાય છે. આ બાર ત્રિક મળીને પણ છત્રીશ થઈ જાય છે. બધાં મળીને જીવ રૂપ સામ્પરાયિક કમસૂત્રાધિકરણના એકસે આઠ ભેદ સમજવા જોઈએ.
