________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.७ सू.७१ आत्त ध्यान र' भवतीतिनिरूपणम् ५६९
सर्व मस्याख्यानं येनावृगवन्ति तदभिलपतोऽपि।
तेन प्रत्याख्याना वरणास्ते निर्विशेषोक्ताः ॥५॥ इति, इदानी प्रमत्तसंयतो व्याख्यायते तस्य देशविरतस्य तस्मादपि देशविरति स्थानात्-असंख्येयानि विशोधिस्थानानि आरोहतो मायारूपवतीयऋषायेषु धकर्पण क्षयोपशमं प्राप्तेषु सर्व सावध योग प्रत्याख्यान विरति भवति तथाचोक्तम्
'देशवितोऽपि ततः स्थानाव सविशोधियुत्तम भाप्य ।
स्थानान्तराणि पूर्वविधिनैव संयात्यनेकानि । १॥ तष उस जी के धारह प्रकार का श्राशनशम उत्पन्न होता है, जिसमें अणुबन पांच, गुणवत तीन और शिक्षा व्रत चार होते हैं और वह श्रावणधर्म शुद्ध होता है । ४॥ .. .. .
प्रत्याख्यान ही अभिलाषा करने पर भी जिला के उदय से प्रत्या. ख्यान न हो सके वह सामान्यत प्रत्यख्यानावरण कषाय काहे गए हैं ।५।
अध प्रमत्तसंशत की व्याख्या करते है-जब देशचिरल श्रावक देशविरत स्थान से अलंख्यात विशुद्धिस्थानों पर आरूढ होता है और तीसरी माया कपाश का अधिकता के लाय क्षयोपशम करता है, तब सर्वसामा यो का प्रत्याख्यान रूप चिरतिउत्पन्न होनी है। कहा भी है
देशविरत भी देशविरतिस्थान से विशिष्ट शुद्धि को प्राप्त हो कर पूर्वो वत विधि के अनुसार अनेक स्थानान्तर को प्राप्त होता है। वह प्रत्याख्यानावरण कषायों का उपशम अथवा क्षय करता
ત્યારે તે જીવને બાર પ્રકારનો શ્રાવકધર્મ ઉત્પન્ન થાય છે જેમાં આગ વ્રત પાંચ ગુણવ્રત ત્રણ અને શિક્ષ વ્રત ચાર હોય છે અને તે ભાવકધર્મ શુદ્ધ હોય છે કે ૪ ૫
પ્રત્યાખ્યાનની અભિલાષા કરવા છતાં પણ જેના ઉદયથી શક્ય પ્રત્યાખ્યાન ન થઈ શકે તેને સામાન્યતઃ પ્રત્યાખ્યાનાવરણ કષાય કહેવામાં આવ્યા છે. . પ .
હવે પ્રમત્ત વતની વ્યાખ્યા કરીએ છીએ જ્યારે દેશવિરત શ્રાવક દેશવિરતિ સ્થાનથી અસંખ્યાત વિશુદ્ધિ સ્થાન પર આરૂઢ થાય છે અને ત્રીજા માયા કષાયની અધિકતાની સાથે ક્ષચોપશમ કરે છે, ત્યારે સર્વસાવદ્ય ગના પ્રત્યાખ્યાન રૂ૫ વિરતિ ઉત્પન્ન થાય છે. કહયું પણ છે--
- દેશવિરત પણ દેશવિરતિ સ્થાનથી વિશિષ્ટ શુદ્ધિને પ્રાપ્ત થઈને પૂત વિધિ અનુસાર અનેક સ્થાનાંતરોને પ્રાપ્ત થાય છે ત્યારે તેનામાં સર્વવિરંતિ