Book Title: Tattvartha Sutra Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 864
________________ तत्त्वाने तत्वार्थनियुक्ति:-पूर्व खलु-द्रव्यावमोदरिकाया द्वैविध्यं प्रोक्तम्, साम्प्रतं -तत्र प्रथमोपात्तोपकरणद्रव्याचमोदरिकाया विध्यं प्रतिपादयितु माह-'उव गरणदव्योलोयरिया लिविहा, एगवत्य एगपाए-चियत्तोवगरण साइज्जणया मेयओ' इति । उपकरणद्रव्यावमोदरिका-वस्त्रस्य पात्रादेरूपकरणद्रव्यख्य विषयेऽवमोदरिका तपः उपकरणद्रव्यावमोदरिकारूपमुच्यते, सा खलूपकरणद्रव्यामोदरिका त्रिविधा भवति । तद्यथा-एकं वस्त्रं सदोररुमुखस्त्रिका सहितम् एकं चोलपट्टरूपं वस्त्रम्, न द्वितीयं भवति । एवम्-एकं पात्रम्, त्यक्तोपकरणस्वादनता च, त्यक्ता-उपकरणस्य भाण्डामत्रोपकरणादेः स्वादनता मूच्छोऽऽ. सक्तिर्यस्यामवनोदरिकायां क्रियायां सा-त्यक्तीपकरणस्वादनता, भाण्डोपकरणादिषु सूर्छापरित्यागिता, इत्येवं त्रिविधा खल्लु-उपकरण द्रव्यावमोदरिका तपो विशेषक्रियाऽवगन्तव्या । उक्तश्चौपपातिके ३० सूत्रे-से किं तं उवकरण स्तत्वार्थनियुक्ति--पहले द्रव्य -अवमोदरिका के दो भेदों का कथन किया गया अब उपकरणद्रव्य-अवमोदरिका के तीन भेदों का कथन करते हैं___ उपकरण द्रव्य-अवमोदरिका तीन प्रकार का है-वस्त्र-पात्र आदि उपकरण द्रव्यों के विषय में ऊनोदरी होना उपकरणद्रव्य-अवमोदरिका कहलाती है। उसके तीन भेद इस प्रकार हैं (१) एक वस्त्र-डोरा सहित मुखवस्त्रिका के साथ एक चोलपट्ट ही रखना, दूसरो कोई वस्त्र न रखना (२) एकपात्र-एक से अधिक पात्र न रखना और (३) त्यक्तोपकरण स्वादनता भाण्ड, पात्र आदि उपकरणों पर मूर्छा-ममता न होना यह तीन प्रकार की उपकरण द्रव्य-अवमोदरिका समझनी चाहिए। औपपातिकसूत्र के तीसवें सूत्र में कहा है• તવાર્થનિકિત–પહેલાં દ્રવ્ય અવમદરિકાના બે ભેદનું કથન કરવા માં આવ્યું હવે ઉપકરણદ્રવ્ય અમેરિકાના ત્રણ ભેદનું કથન કરીએ છીએ ઉપકરણદ્રવ્ય અવમોદરિકા ત્રણ પ્રકારની છે વસ્ત્ર, પાત્ર આદિ ઉપકદ્રવ્યના વિષયમાં ઉદરી હેવી ઉપકરણ દ્રવ્ય અવમદરિકા કહેવાય છે. તેના ત્રણ ભેદ આ પ્રમાણે છે (૧) એક વસ્ત્ર દેશ સહિત મુખવસ્ત્રિકાની સાથે એક ચેળપટ જ રાખવો બીજું કઈ પણ વસ્ત્ર ન રાખવું (૨) પાત્ર એકથી અધિક પાત્ર ન રાખવા અને (૩) ત્યકતપકરણસ્વાદનતા વાસણ પાત્ર આદિ ઉપક પર મૂછ મમતા ન હેવી. આ ત્રણ પ્રકારની ઉપકરણદ્રવ્ય અમેદરિકા સમજવી જોઈએ પપાતિકસૂત્રના ત્રીસમાં સૂત્રમાં કહ્યું છે

Loading...

Page Navigation
1 ... 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895