________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.८७.१५ भिक्षाचर्यातपसः प्ररूपणम् ६२३ निक्षिप्तं पाकादि भाजनात् उद्धृत्याऽन्वभाजने स्थापितमशनादिभिगृह्य चरति इति निक्षिप्तचर उच्यते, निक्षिाविषयकोऽभिग्रहो निक्षिसाऽभिग्रहः ६ उत्क्षिप्तनिक्षिप्तचरस-पाकभाजनादुरिक्षप्तं तदेवाऽन्यत्र स्थाने यत् निक्षिप्तं तद्-उत्क्षिप्तनिक्षिप्तचर उच्यते ७ निक्षिप्तोत्क्षिप्तचर:-निक्षिप्तं पानभाजनाद् उद्धृत्यायन स्थापितं, तदेव उक्षिप्तं पुनहस्ते गृहीतं तदभिग्रहेण वरतीति निक्षिप्लोरिक्षप्तचर उच्यते ८ दस्यमानचरः वय॑मानं परिविष्यमाणमभिगृह्य चरतीति वत्यमानचर
(६) निक्षिप्तचर-पनाने के पानी से निकालकर जो भोजन अन्य पात्र में रख दिया गया हो वह निक्षिप्त कहलाता है। ऐसे आहार को ही ग्रहण करने का नियम लेने वाला निक्षिप्तचर है। निक्षिप्त विषयक अभिग्रह निक्षिसाभिग्रह समझना चाहिए।
(७) उत्क्षिप्त निक्षिप्तचर-पाक-पात्र में निकाल दिया गया हो और अन्य स्थान पर रखा हो वह आहार उरिक्षप्तनिक्षित क्षहलाता है। उसका अभिग्रह करके भिक्षाटन करने वाला उरिक्षप्तनिक्षिप्तचर है।
(८) निक्षिप्नोत्क्षिप्तचर-पापान में से बाहर निकाला हो, अन्य स्थान पर रख दिया हो, उसीको फिर हाथ में लिया हो ऐसा आहार प्राप्त होगा तो ही ग्रहण करूंगा, ऐसा नियम अंगीकार करने वाला लिक्षि. प्तउत्क्षिप्तचर कहलाता है।
(९) वय॑मानचर-यदि परोसा जाता हुआ आहार मिलेगा तो ही लूगा ऐला अभिग्रह करने वाला वयं धानचा कहलाता है।
(૬) નિક્ષિપ્તચર-રાંધવાના પાત્રમાંથી કાઢીને જે ભેજના અન્ય પાત્રમાં રાખી દેવામાં આવ્યું હોય તે નિશ્ચિત કહેવાય છે. આવા આહારને જ ગ્રહણ કરવાનો નિયમ લેનાર નિક્ષિપ્તચર છે. નિક્ષિણવિષયક અભિગ્રહ નિક્ષિણાભિગ્રહ સમજે જોઈએ.
(૭) ઉક્ષિસચર–પાક પાત્રમાંથી કાઢી નાખવામાં આવ્યું હોય અને અન્ય સ્થાન ઉપર રાખેલ હોય તે આહાર ઉક્લિનિશ્ચિત કહેવાય છે. તેને અભિગ્રહ રાખીને ભિક્ષાટન કરનાર ઉક્ષિતનિક્ષિસચર છે.
(८) निक्षिप्तरिक्षयर--१४पात्रमाथी महा२ दिय हाय, मन्य સ્થાન પર રાખી દેવામાં આવ્યું છે તેને જ ફરી હાથમાં લેવામાં આવે હોય એ આહાર મળશે તે જ ગ્રહણ કરીશ એવો નિયમ અંગીકાર કરનાર નિશ્ચિત ઉક્ષિપ્તચર કહેવાય છે
(૯) વર્લેમાનચર– પીરસવામાં આવી રહેલે આહાર મળશે તે જ લઈશ એ અભિગ્રહ કરનાર વર્ધમાનચર કહેવાય છે,