________________
दीपिका-नियुक्ति टीका ८३.११ द्रव्यावमोदरिकायाः द्वैविध्यम् ६० ___ तत्वार्थदीपिका-पूर्व तावद् अवमोदरिका रूपं तपो द्रव्यभावभेदरूपपरखें. विध्येन प्ररूपितम्, सम्पति-द्रव्यावमोदरिका तपसो द्वैविध्यं प्ररूपयितुमाह'दव्योमोयरिया तवे' इत्यादि । द्रव्यामोदरिका तपो द्विविधम् भवति । तद्यथा उपकरणद्रव्यावमोदरिका भक्तपानद्रव्यावनोदरिका च, तत्राऽल्पस्वपात्र सदोरंक मुखवत्रिकाधुपकारणरूप द्रव्य विषयकाऽबमोदरिकारूप तपो विशेषक्रिया 'उपकरण द्रव्यावमोदिका' उच्यते । अल्पभक्तपानादि द्रव्यविषयकावमोदरिकारूपतपश्चरणविशेषक्रिया 'भक्तपानद्रव्यावनोदरिका' व्यपदिश्यते ॥११॥
तवार्थनियुक्तिः-पूर्व खल्लु-बावं सपोऽवनोदरिकारूप द्रव्य-भाव भेदमाश्रित्य द्विविधतया प्रतिपादितम्, सम्मति-तत्र प्रथमोपात्तं द्रव्यावमोदरिका तपः
सूत्रार्थ-द्रव्य-अवमोरिका तप दो प्रकार का है-उपकरणद्रव्यअवमोरिको और भक्तपान-द्रव्य-अयमोद्रिका ॥११॥ ___ तत्त्वार्थदीपिका-पहले अवनोदरिका तप के द्रव्य और भाव की अपेक्षा से दो भेद कहे गए, अब द्रव्य-अवमोदरिका तप के दो भेद की प्ररूपणा करते है-द्रव्य अवमोदरिका तप दो प्रकार का है-उपकरण द्रब्य-अवमोदरिकाऔर भक्तपान द्रव्यावमोदरिका । वस्त्र, पात्र, डोरा सहित मुखवस्त्रिका आदि उपकरणों का अल्पता को उपकरण द्रव्य-अवमोदरिका कहते हैं और भोजन-पान की अल्पता को भक्तपान-द्रव्यअवमोदरिका कहते हैं ॥११॥
तत्वार्थनियुक्ति--पहले अवमोदरिका बाह्य तप के द्रव्य और भाव की अपेक्षा से दो भेद बतलाए गए, अब द्रव्ध-अवमोद्रिका तप की प्ररूपणा करते हैं
સૂત્રાર્થ-દ્રવ્ય અમેરિકા તપ બે પ્રકારનું છે –ઉપકરણદ્રવ્ય અવમોદરિકા અને ભક્ત પાન દ્રવ્ય અવમદરિકા છે ૧૧ છે
તત્વાર્થદીપિકા-પહેલા અમેરિકા તપના દ્રવ્ય અને ભાવની અપેક્ષાથી બે ભેદ કહેવામાં આવ્યા. હવે દ્રવ્ય અવમદરિકા તપના બે ભેદની પ્રરૂપણા કરીએ છીએ–
દ્રવ્ય અમેરિકા ત૫ બે પ્રકારના છે–ઉપકરણદ્રવ્ય અમેરિકા અને ભતપાનદ્રામેરિકા વસ, પાત્ર દેરા સહિત મુહપત્તિ આદિ ઉપકરણની અ૯પતાને ઉપકરણ દ્રવ્ય અવમોદરિકા કહે છે અને ભેજન પાનની અ૫તાને ભક્તપાન દ્રવ્ય અમેરિકા કહે છે કે ૧૧ |
તરવાથનિર્યુક્તિ–પહેલાં અમેરિકા બાહ્ય તપના દ્રવ્ય અને ભાવની અપેક્ષાથી બે ભેદ બતાવાયા, હવે દ્રવ્ય અમેરિકા તપની પ્રરૂપણ કરીએ છીએ