________________
तत्वार्थसूत्रे पूर्वमहारम्भ महापरिग्रहादयो नारक तिर्थङ्मयुष्यायुपा भावना प्रतिपादित: तन्त्र-स्वभावभादवेन मनुष्याचप आस्त्रको भवतीति तदासनिवारणार्थ व्रतादि परिपालनीयम् यद्वा एते द्वाविंशतिः परीपहा व्रतेश्चेव भवन्तील्यतोऽन व्रताधिकारमाह व्रतश्च सम्यक्त्व मन्तरेण न सम्भवतीति पूर्व सम्यक्त्वस्वल्पमाह
मूलम्-जिण वयणलदहणं ॥१७॥ छाया-जिनवचनश्रद्धानं रास्यक्त्वम् । १७
मूलम्-हिंलाईहितो विसईचायं ॥१८॥ तक एक आत्मा में एक साथ नजानीया है। एक ही आत्मा एक ही काल में पीला, इझीस अथवा बाईल वरीषह संभव नहीं है। इस विषच थुक्ति पहले फही जा चुकी है ॥१६॥
पहले महारंभ महापरिग्रह आदि नरकायु. तिथंचायु और मनुव्यायु के कारणों का प्रतिपादन किया गया था, वहां यह निरूपण किया गया था कि स्वभाव की मृदुता से मनुष्धायु का आस्रव होता है। इन आयुओं के आस्रव को रोकने के लिये व्रतों का पालन करना चाहिये । अथवा व्रतों के बदलाव में ही यह परीषह होते हैं। अतएव व्रतों का अधिकार करते हैं। किन्तु सम्यक्त्व के व्रत नहीं हो सकते इस कारण सर्वप्रथल लास्वादन का स्वरूप बतलाते हैं
'जिणवधण सहहणं लम्मत' ॥१७॥
सूत्रार्थ--जिन वचनों का श्रद्धान् (श्रद्धाकरला) सम्यक्त्व है ॥१७॥ એક આત્મામાં એકી સાથે હોઈ શકે છે એક જ આત્મામાં, એક જ કાળમાં વીસ, એકવીસ અથવા બાવીસ પરીષહ હોઈ શકતાં નથી આ વિષયમમાં યુક્તિ અગાઉ કહેવામાં આવી ગઈ છે. ૧૬
આ પહેલાં મહારંભ, મહાપરિગ્રહ આદિ નરકાયુ, તિર્યંચાયુ અને મનુષ્પાયુના કારણેનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું હતું, ત્યાં એ પણ નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું હતું કે સ્વભાવની મૃદુતાથી મનુષ્યાયુને આસવ થાય છે. આ આયુઓના આસ્રવને રોકવા માટે વ્રતનું અનુષ્ઠાન કરવું જોઈએ અથવા ત્રના સભાવમાં જ આ પરીષહ હોય છે આથી વતને અધિકાર રહીએ છીએ પરંતુ સમ્યક્ત્વ વગર વ્રત થઈ શકે નહીં આથી સર્વપ્રથમ સમ્યક્ત્વનું સ્વરૂપ બતાવીએ છીએ–
भूलम्-जिणवयणसहणं सम्मत्त' ॥१७॥ - સૂત્રાર્થ-જિનવચમાં શ્રદ્ધા રાખવી સમ્યક્રવ છે. ૧ળા
