________________
दीपिका - नियुक्ति टीका अ. ९ लू.७ सिद्धस्वरूपनिरूपणम्
ඒ දිම
सम्यक्त्व परिभ्रष्टा उत्कृष्टतः किषति कालेऽविक्रान्ते सिद्धयन्ति ? सम्यपरिभ्रष्टा उत्कर्षतो देशोनापार्क पुनलपरावर्त्त-संसारातिक्रमे सति सिद्धयन्ति अनुत्कर्षतस्तु केचित् संख्यकालातिक्रमे, केचिच्चानन्येन कालेन सिद्धयन्ति ति । इत्येकादशमुत्कृष्टद्वारम् ||११||
अन्तरतः सिद्धानां कियत्कालिमन्तरं भवति ? अन्तरमिति सिध्यमानानां जीवानामन्तरकालः । तथाहि एको वर्तमानसमये सिद्धः, वसोऽन्यः कियताकालेन सेटस्यतीति सिद्धेर्गमनशुन्यो यः कालः स अन्तरं कथ्यते । वर्तमानकाले एकः सिद्धः द्वितीयो जघन्येन तत एक समयव्यवधानेन सिध्यति उत्कृष्टतः
(११) उत्कर्ष हार - सम्यक्त्व से च्युन हुए जीव अधिक ले अधिक कितना काल व्यतीत होने पर सिद्ध होते हैं ? सम्यक्त्व से व्युत जीव उत्कृष्ट देशोन अपार्ध पुद्गल परावर्तन पाल में सिद्ध होते हैं । अनुकर्ष की अपेक्षा कोई संख्येय काल बीतने पर और कोई अनन्त काल व्यतीत होने पर सिद्ध होते हैं ।
(१२ अन्तरद्वार - सिद्ध जीवों का कितने काल का अन्तर होता है ? सिद्ध होने वाले जीवों में समय का जो व्यवधान होता है वह अन्तर कहलाता है । जैसे-एक जीन वर्तमान समय में सिद्ध हुआ, उसके पश्चात् दूसरा जीव जिसने समय के बाद सिद्ध होगा उतना बीच का काल अन्तर कहलाता है अर्थात् सिद्धिगमन से शून्यकाल | वर्त्तमान समय में एक जीव सिद्ध हुआ, दूसरा एक समय के व्यवधान से सिद्ध होता है, इस प्रकार जघन्य अन्तर एक समय का होता है । उत्कृष्ट
(૧૧) ઉત્કર્ષ દ્વાર-સમ્યકત્વથી ભ્રષ્ટ થયેલા જીવ અધિકમાં અધિક, કૈટલેા કાળ વ્યતીત થયા પછી સિદ્ધ થાય છે? સમ્યકત્વથી ભ્રષ્ટ છત્ર ઉત્કૃષ્ટ દેશેશન અપા પુદ્ગલ પરાવન કાળમાં સિદ્ધ થાય છે અનુત્કૃષ્ટની અપેક્ષા કાઈ સÅય કાળ વીત્યા માદ અને કાઇ અનન્ત કાળ વ્યતીત થવા મા સિદ્ધ થાય છે.
(૧૨) અત્તરદ્વાર—સિદ્ધ જીવાનું કેટલા કાળનુ અન્તર હાય છે ? સિદ્ધ થનારા જીવામાં સમયનું જે વ્યવધાન થાય છે તે અન્તર કહેવાય છે જેમકે-એક જીવ વમાન સમયમાં સિદ્ધ થયે। ત્યાર બાદ ખીજો જીવ જેટલા સમય માદ સિદ્ધ થશે તેટલેા વચ્ચેના કાળ અન્તર કહેવાય છે અર્થાત્ સિદ્ધિગમનથી શૂન્યકાળ વર્ત્તમાન સમયમાં એક છત્ર સિદ્ધ થયે, ખીજો એક સમયના વ્યવધાનથી સિદ્ધ થાય છે, આ રીતે જઘન્ય અત્તર એક સમયના