________________
दीपिका-नियुक्ति टीका ८ स.३७ मोक्षमार्गस्वरूपनिरूपण ७३५ सम्मदंसणे चेव, अभिगमलम्मदसणे चेक, अभिगनसम्म इंलणे दुविहे पंणते, तं जहा-पंडिवाइचेव, अपडिवाहचे' इति । सम्यग्दर्शनं द्विविधं प्रजातम् तद्यथा-निसर्ग सम्यग्दर्शनम् चैव अभिगमसम्यग्दर्शनम्, चैत्र । निसर्गसम्यदर्शन द्विविधं प्रज्ञप्तम् तद्यथा-प्रतिपातिचैव, अप्रतिपातिचैत्र, अभिगमसम्यग्दर्शनं द्विविधं प्रज्ञप्तम् प्रतिपातिचैव-अप्रतिपातिचैत्र इति ॥३७॥
मूलम्-तत्तत्थ सद्धरणं लम्मदंसणं ॥३८॥ छाया--'तत्वार्थश्रद्धानं सम्यद्गर्शनम् ॥३८॥
तत्वार्थदीपिका-पूर्व तावत्-मोक्षसाधनत्वेन सम्यग्दर्शन-सम्यग्ज्ञानसम्यक्चारित्रतपांसि प्ररूपिठानि, तत्र-पथमोपात्तं सम्यग्दर्शनं विस्तररूपेण प्ररू. पयितुमाइ-'तत्तत्थ सद्धाणं लम्लईलणं' इति । तत्वार्थश्रद्धानम्-तत्व शब्दो भावसामान्यवाची दर्तते, तदिति सर्वनाम्नः समान्ये वर्तमानत्वात्, सर्वेषां यन्नाम है-निसर्ग सम्यग्दर्शन और अभिम सम्यग्दर्शन। इन दोनों के भी प्रतिपाती और अप्रतिपाती के भेद से दो-दो भेद हैं॥३७॥ 'तत्तस्थ सद्धाणं सम्मइंदण' सूत्रार्थ-तत्वार्थ का श्रद्धान करना सम्यग्दर्शन है ॥३८॥
तत्वार्थदीपिका-जम्यग्दर्शन, सम्यग्ज्ञान, सम्यक् चारित्र और सम्यक् तप मोक्ष के कारण दें, यह पहले कहा गया है, इनमें से अब सम्यग्दर्शन की विस्तारपूर्वक प्ररूपणा करते हैं
तत्वार्थ का श्रद्धान सम्यग्दर्शन कहलाला है। यहाँ नत्व शब्द सामान्य भाव का वाचक है, क्योंकि 'तत्' यह सर्वनाम शब्द सामान्य के अर्थ में है। जो लय का नाम हो यह सर्वनाल, ऐनी उसकी अन्धर्थ દર્શન બે પ્રકારનું છે નિસર્ગસમ્યક્દર્શન અને અભિગમ સમ્યક્દર્શન આ બંનેના પણું પ્રતિપાતી અને અપ્રતિપાતીના ભેદથી બબ્બે ભેદ છે એ ૩૭ છે
'तत्तत्थ सद्धाण सम्म सणं' સવાથ--તત્વાર્થની શ્રદ્ધા કરવી સમ્યગ્દર્શન છે ૩૮ છે
તત્વાર્થદીપિકા-સમ્યક્દર્શન, સામ્યજ્ઞાન, સમ્યકૂચારિત્ર અને સમ્યક્ત તપ મોક્ષના કારણ છે એ અગાઉ કહેવામાં આવ્યું છે, એમાંથી હવે સમ્યક દર્શનનું વિસ્તારપૂર્વક પ્રરૂપણ કરીએ છીએ
તત્વાર્થની શ્રદ્ધા સમ્યગ્દર્શન કહેવાય છે. અત્રે “તત્વ” શબ્દ સામાન્ય ભાવને વાચક છે કારણકે “ત’ આ સર્વનામ શબ્દ સામાન્યના અર્થમાં છે. જે બધાનું નામ છે તે સર્વનામ એવી તેની અવથ સંજ્ઞા છે, આ રીતે