________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.७ सू.३८ मारणांतिकसलेखनास्वरूपनिरूपणा २९५ आतरौद्रध्यानरहितो मारणान्तिसंलेखनासेविता परमपुरुषार्थस्त्रयस्य मोक्षस्याऽऽराधको भवति । अथैवं तहि-भारणान्तिकसंलेखना का स्वानि सन्धि पूर्व काऽऽयुगदि विनाशनतयाऽऽत्मघात दोषयुक्तः स्यात् इति चेन्न अस्य संलेखकस्या ऽममत्तत्वेनाऽऽ:मघावदोषाभावात्, प्रमत्तयोगात्राणव्यपरोपमस्थ हिंसात्वात् अस्य प्रमादयोगाऽमावो वर्तते, रागद्वेषमोहाभिनिवेशरहितत्वात, ब्रतादि गुणानां संरक्षणार्थमेव तथा कर्तुप्रवृत्तस्वात् । उक्तेश्चौपपातिके-५७ सूत्रे 'अपच्छिमा मरणतिया संहना जू पणा राहणा' इति अपश्चिमा मारणान्तिको संलेखना जोषणाऽऽराधना इति । ३८॥ महाव्रन आदि की स्मृति समाधि की बहुलमा बाला होशर, वार्तध्यान
और रौद्रध्यान से युक्त-अहित होकर जो मारणान्तिश संलेखनासा सेवन करता है, वह परम पुरुषार्थ मोक्ष का आराधक होता है।
शंका-अगर ऐसा है तो मारणान्तिक संलेख ना करने वाला अपनी इच्छा से ही अपनी आयु आदि का विनाश करता है, इस कारण आत्मघात के पाप के भागी होना चाहिए।
समाधान-संलेखन कर्ता प्रमादहीन होने के कारण मात्मघात के पाप का भागी नहीं होता । राग द्वेष और मोह के अभिनिवेश से रहित होने के कारण उल में प्रसाद के योग का अभाव है। वह तो बनादि गुणों की रक्षा करने के लिए ही वैक्षा करता है। औपपातिक सूत्र के ५७ वें सूत्र में कहा है-'अपश्चिम भारणान्तिक संलेखनाजोखण आराणा ॥३८॥
સ્મૃતિ રૂપ સમાધિની બહલતાવાળો થઈને આત્તધ્યાન અને રૌદ્રધ્યાનથી મુક્ત થઈને જેઓ મારણાનિક સંલેહણાનું સેવન કરે છે, તે પરમ પુરૂષાર્થ મેક્ષને આરાધક હોય છે.
શંકા-જે આ પ્રમાણે જ હોય તે મારાન્તિક સંલેહણ કરનાર પિતાની રાજીખુશીથી જ પિતાના આયુષ્ય વગેરેને વિનાશ કરે છે અ થી આત્મહત્યાના પાપનો ભાગીદાર ગણું જોઈએ.
સમાધાન-સંલેહણા કરનાર પ્રમાદહીન હોવાના કારણે આત્મઘ તના પાપને ભાગી થતો નથી રાષ તથા મેહના અભિનિવેશથી મુક્ત હોવાના કારણે તેનામાં પ્રમાદના વેગને અભાવ છે તે તે વ્રતાદિ ગુણોના રક્ષણ કાજે જ આ પ્રમાણેનું અનુષ્ઠાન કરે છે પપાતિકસૂત્રના પછમાં સત્રમાં * ४धु'-'अपच्छिममारणान्तिक संलेखनाजोसणा-आराहणा' ॥३८॥ - -
