________________
दीपिका-निर्युक्ति टीका अ. ७. ८ परीपद्दभेद निरूपणम्
२०७
-
क्ति तत्र कोsस्य दोषः इत्येवं रीत्याऽऽक्रोशपरीषदजयः सम्भवति - १२ एवं वध" स्तावद - वाडनम् हस्त-पाद-लगुड - कशादिमिराघातरूपम् तदपि शरीरस्य विशरारुतां मत्वा सम्वया सोढव्यम् पुद्गलसंघावरूपं खल शरीरमिदम्) आत्मनो मित्रमेव वर्तते । आत्मा पुन र्नित्योऽस्ति न कदाचिदू विध्वस्वो भवति तस्मात् - स्वकृतकर्मणः फलमिद सुपनतं ममास्ति, इत्येवं रीत्या वाडनादिकं सहमानस्य श्रमणस्य वधपरीपहजयो भवति - १३ एवं - याचनं तावद् खपाचाअन्न-पान - प्रतिश्रयादेः प्रार्थनम्, श्रमणस्य परतो लब्धव्यमेव सर्वं सर्वात, किन्तु श्रमणानां सङ्कोचतया याचनां प्रतिनादरो भवति श्रमणैः ख प्रागल्भ्यवद्ध रवश्यमेव याचनं कर्तव्यम्, इत्येवं याचनापरीपहायो विधातव्यः- १४ अलाभस्तुयह असत्य भाषण करता है तो मुझे क्रोध करने की क्या आवश्यकता है ! ऐसा विचार करने से आक्रोशपरीषद जय होता है ।
(१३) ताड़न करना अर्थात् हाथ, पैर, लाठी या चावुक आदि से आघात करना | शरीर को नाशशील समझ कर उसे समभाव से सहन करना चाहिए। यह शरीर पुद्गलों का पिण्ड है और आत्मा से भिन्न ही है । आत्मा नित्य है, उसका कभी विध्वंस नहीं होता। अतएव यह मेरे किये कर्म का ही फल प्राप्त हुआ है । ऐसा सोच कर ताडन आदि सहन करने वाला साधु बधपरोषह का विजेता होता है ।
1
(१४) वस्त्र, पात्र, अन्न, पान, उपाश्रय आदि की प्रार्थना को याचना कहते हैं | श्रमण को सभी कुछ दूसरों से ही प्राप्त करना पडता है । संकोचशील होने के कारण श्रमण याचना में आदरशील
પશુ જોઇએ. વિચારતુ ોઇએ કે જે આ અસત્ય ભાષણ કરે છે તે મારે ક્રોધ કરવાની શી જરૂર છે ? આવા વિચાર કરવાથી આક્રોશપરીષહજય થાય છે. (13) भार भारव। अर्थात् हाथ, यण, साडी अथवा या वगेरेथा:આઘાત કરવે. શરીરને નાશવત સમજીને તેને સમભાવથી સહન કરવુ જ જોઈ એ આ શરીર પુદ્ગલેાનુ પિડ છે. અને આત્માથી ભિન્ન જ છે. આત્મા નિત્ય છે, તેનેા કદી નાશ થતા નથી. આથી આ મારા કરેલા કર્માનું જ ફળ પ્રાપ્ત થયુ છે. એવું વિચારીને તાડન વગેરે સહન કરનાર સાધુ વધપરીષહુના વિજેતા બને છે.
->
च
(१४) वस्त्र यात्र, भान्न, पान, उपाश्रय याहिनी आर्थनाने याथना કહે છે. શ્રમણે બધુ જ બીજાએ પાસેથી જ મેળવવુ પડે છે. સ કાચશીલ હાવાના કારણે શ્રમણ, યાચનામાં આદરવાન હાતા નથી પ્રગલ્ભ (નિસ કાચ) શ્રમણાએ અવશ્ય જ યાચના કરવી જોઇએ. આ રીતે કરવાથી- યાચના
परीषन्य थाय छे
