________________
तत्वार्थसत्रे सरला ऽऽनस् ३ जातिकुलादिमदाऽहङ्कारादभिमानाऽभावो मार्दवम् ४ अत्यन्तलोमान्निवृत्ति लाघवम् ५ सन्तः पाणिनः, पदार्थावा-मुनयोवा, तेभ्यो हित सत्यम्, उत्तमनने पु सत्सु समीचीनं यद्वचनं तत्सत्यम् उच्यते, प्रजितेषु श्रमणेषु संकेषु च धर्मो बृहणार्थ साधु सत्यं ज्ञानचारित्रादिकं वह्वपि कर्तव्य मित्येव मनुज्ञावचनं सत्य युच्यने ६ ईसिमित्यादिषु वर्तमानस्य प्राणातिपात पञ्चन्द्रिय नो इन्द्रिय विषयपरित्यागः संयमः । सावधयोगात् सम्यगुपरमण वा संयमः। -यह मेरा है' इस प्रकार ममताभाव को स्याग देना मुक्ति है। ' । (३) आर्जन-स्वभाव की सरलता अर्थात् काययोग आदि की कुटिलता का अभाव आर्जव धर्म है।
(४) मार्दव-जानिमद, कुलमद, बलमद, अहंकार एवं अभिमान का त्याग करना मार्दव है।
: (५) लाधव-लोभ का सर्वथा त्याग । . (६) सत्य-सत् अर्थात् प्राणियों, पदाथों या मुनियों के लिए जो हितकर हो वह सत्य । उत्तम जनों में समीचीन वचन सत्य कहलाता है, श्रमणों में और उनके भक्तों में धर्म की वृद्धि के लिए 'ज्ञान चारित्र आदि खूब करना चाहिए' इस प्रकार का अनुज्ञावचन सत्य है। . ... (७) संघम-ईसमिति आदि में प्रवतमान साधु का पांचों इन्द्रियों के और मन के विषय का स्थाग कर देना संयम है। अथवा सावद्ययोग से सम्यक् प्रकार से विरत होना संयम है । अथवा जिसके છે એ પ્રકારે મમત ભાવનો ત્યાગ કરે મુક્તિ છે * (૩) આર્જવ–સ્વભાવની સરળતા અર્થાત્ કાયયોગ આદિની કુટિલતાને
म. म. ध छ. , (४) माई-तिमह, मह, मह, मा२ तथा भलिभानना ત્યાગ કરે માર્દવ છે. ... (५) साधन-सामने। सर्वथा त्यास.
(6) सत्य-सत अर्थात् प्रवियो, पहा भयवा मुनिराले माटे २ હિતકર હોય તે સત્ય, ઉત્તમ જનેમાં સમીચીન વચન સત્ય કહેવાય છે, શ્રમમાં અને તેમના ભક્તોમાં ધર્મની વૃદ્ધિ માટે “તીવ્ર ચારિત્ર આદિ ખૂબ કરવા જોઈએ આ પ્રકારનું અનુજ્ઞા વચન સત્ય છે.
(૭) સંયમ-ઈર્યાસમિતિ આદિમાં પ્રવર્તમાન અધુનું પાંચે ઈદ્રિયોના તથા મનના વિષયને ત્યાગ કરી દેવો સંયમ છે. અથવા સાવદ્ય રોગથી સમ્યક પ્રકારથી વિરત થવું સંયમ છે. અથવા જેના દ્વારા અમા પાપ
