Book Title: Shodshak Ek Parishilan
Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005740/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAkinImahattarAsUnuzrImad-AcAryaharibhadrasUriviracita : parizIlana H A.vi. candraguptasUri prakAzaka: zrI anekAnta prakAzana jena rilIjiyasa TrasTa ' kaArthikasAvalA zA, praNAlAlAchaghAvAlAbhArthI dvAlA TrasTa GzAzrI ratvIdIyArAthalaNa zA mAlAlA chAvalAlI thivA lAvavA zAMtAdevI rIDakavAvatArI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAkinImahattarAsUnuzrImad-AcAryaharibhadrasUriviracita zrISoDazag - p parizatana IT : parizIlana : pU. paramazAsanaprabhAvaka pUjyapAda sva.A.bha.zrI.vi. rAmacandrasU. ma.sA. nA padyAlaMkAra pU. sva. A. bha. zrI. vi. mukticandra sUma.sA. nA ziSyaratna pU. sva. A. bha. zrI. vi. amaragupta sUma.sA. nA ziSyaratna pU. A. bha. zrI. vi. candragupta su.ma. : -: prakAzana :zrI anekAnta prakAzana jaina rilIjIyasa TrasTa : Arthika sahakAra : zA. ramaNalAla chaganalAla cerITebala TrasTa tathA zrI ratnatrayI ArAdhaka saMgha zA. ramaNalAla chaganalAla ArAdhanA bhavana zAMtAdevI roDa, navasArI-396 445 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI SoDazaka - eka parizIlana AvRtti H prathama nakala : 1000 vi.saM. 2058 mA.va. 2 mUlya : 100 rUA. -: prAptisthAna :zA. sUryakAnta caturalAla vijayakara kAMtilAla jhaverI mu.po. murabADa premavardhaka phleTsa, ji. ThANe, navAvikAsagRha mArga, pIna : 421401. pAlaDI, amadAvAda-7. mukuMdabhAI Ara. zAha rajanIkAMta epha. vorA 5, "navaratna" phleTsa, 55, sAcApIra sTrITa, navAvikAsagRha mArga, - puNe kaeNmpa, pAlaDI, amadAvAda-7. puNe-411001.. zA. ramaNalAla chaganalAla ArAdhanA bhavana zAMtAdevI roDa, ke.jI. hospiTalanI sAme, mu.po. navasArI - 396 445. : mudraNa vyavasthA : DIke prinTalAInA sI-3, sunItA pArka, grAunDa phlora, soDAvAlA lena, borIvalI (vesTa), muMbaI-92. phona : 808 1319 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrISoDaza - parizIlana : * [ pU.A.zrI.vi. candragupta sU.ma.] anantopakArI zrI arihantaparamAtmAnA paramatAraka zAsananA paramArthane pAmelA sUripurandara zrImad haribhadra sUrIzvarajI mahArAjAe racelA 1444 granthamAMnA zrI SoDazaMka prakaraNane anulakSI ahIM thoDI vicAraNA karavI che. pUjyapAda AcAryabhagavanta zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAnA puNyanAmasmaraNathI teozrI dvArA racAyelA 1444 grantho khUba ja sahajapaNe AMkha sAme Ave che. e paramapavitra granthothI vastutaH zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAno pAvana paricaya thAya che. teozrInA vizeSa parIcaya mATe bIjo koI prayatna karyA vinA, upalabdha te te granthonuM parizIlana karavA mATe prayatnazIla banavuM joIe. mumukSu janone e mATe anukULatA thAya e ekamAtra AzayathI zrISoDazaka prakaraNane anulakSI vicAraNA karavI che. soLa gAthAo dvArA banAvelA eka eka prakaraNamAM vividha viSayanuM nirUpaNa che. kula soLa prakaraNo A granthamAM hovAthI 'zrISoDazaka prakaraNa'rUpe A grantha prasiddha che. pU. A. bha. zrI. yazobhadra sU. mahArAjA ane mahA-mahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAjAe A prakaraNa upara TIkAnI racanA karIne prakaraNArthane khUba ja spaSTapaNe varNavyo che. e baMnne TIkAnA padArthone anusarI prakaraNArthanuM anuzIlana karavAnuM che. A saMsArasamudrathI pAra UtaravA mATe AtmahitanI 1 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAmAM nipuNa evA vidvAnoe saddharmanI parIkSA karavI joIe. evI parIkSAne karanArA jIvo sAmAnyathI bAla, madhyama ane paMDita svarUpe traNa prakAranA hoya che. prathama SoDazakamAM tenuM nirUpaNa karatAM pUrve prakaraNakArazrIe pahelI gAthAthI maMgalAdine jaNAvyuM che-e gAthA nIce pramANe che. praNipatya jinaM vIraM saddharmaparIkSakAdibhAvAnAm / liGgAdibhedataH khalu vakSye kiJcit samAsena // 1-1 // rAga, dveSa ane mohane jItanArA zrI vIra paramAtmAne namaskAra karIne saddharmanA parIkSaka evA bAla, madhyama ane paMDita vagere bhAvonA (padArthonA) alpa svarUpane tenAM liphTa (lakSaNa), vRtta (AcAra) vagerene AzrayI parimita zabdothI kahIza." - A pramANe pahelA SoDazakanI pahelI gAthAno zabdArtha che. zrI SoDazaka prakaraNanI racanAnA AraMbhe; potAnA e abhISTa kAryanI nirvidanapaNe siddhi mATe ISTadevatA svarUpa zrI mahAvIra paramAtmAne namaskAra karavArUpe prakaraNakArazrIe magUla karyuM hatuM. "vidanaasapUrvaka granthanI samApti mATe magala karavuM joIe" AvA prakAranuM jJAna ziSyone thAyae AzayathI upara jaNAvelI pahelI gAthAmAM prakaraNakArazrIe pote karelA mangalano ullekha karyo che. nina vIranuM A pramANenA ullekhathI teozrIe potAnA ISTa devane khUba ja spaSTa svarUpe jaNAvyA che. "rAgAdi jemanA sarvathA kSaya pAmyA che evA koI paNa brahmA vagerene namaskAra thAo'... Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA vidhAnane joIne athavA to mane vIra paramAtmA pratye pakSapAta nathI ane kapilAdi RSio pratye dveSa nathI, jemanuM vacana yuktimad che temano svIkAra karavo. AvA prakAranAM teozrInAM vidhAnone joIne haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAne samadarzI jaNAvanArAoe e yAda rAkhavuM joIe ke zrI vItarAga paramAtmA zrI mahAvIra paramAtmAdi zrI tIrthakara devone ja teozrI ISTadeva mAnIne namaskAra karatA hatA. tAttvika samadarzitA tAttvika pakSapAtathI ja prApta thatI hoya che. tAttvika pakSapAta vinA je samadarzitA hoya che te ajJAnamUlaka hovAthI mAtra AbhAsikI hoya che. vastu jevI che tevI mAnavI, emAM rAga ke dveSanI koI paNa jAtanI chAyA paDavA devI nahi, e samadarzitA che. badhAne sarakhA mAnavA e samadarzitA nathI. koI paNa jAtanA rAga ke dveSanA pariNAma vinA vastunI yathArthatAno svIkAra karavAthI tAttvika samadarzitA prApta thatI hoya che, je tAttvika pakSapAta vinA zakya nathI. A pramANe ISTadevatAne namaskAra karavA svarUpa maMgalane karIne pote racelA granthanA zravaNAdimAM buddhimAno prava-e AzayathI prakaraNanA viSayane jaNAvavA saMgharSaparIkSahimAvAnA A pada che. sadharmano nirNaya karavA mATe bAla, madhyama ane paMDita jIvo prayatna karatA hoya che tethI te traNa saddharmanA parIkSaka che. temanAM lakSaNo ane AcArAdinI apekSAe temanuM nirUpaNa A prakaraNamAM granthakArazrI karavAnA che. A pUrve paNa aneka granthakAroe evuM nirUpaNa karyuM hovAthI joke prakaraNakArazrIe A prayatna Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyo na hota to cAlata, paraMtu pUrvAcAryabhagavantAdie kareluM e nirUpaNa vistRta hovAthI prakaraNakArazrIe ahIM saMkSepathI nirUpaNa karavA mATe prayatna karyo che. A rIte saMkSepathI nirUpaNa karavA svarUpa prayojana gAthAmAM samAna A padathI spaSTa karyuM che. saMkSiptarucivALA jIvo mATe A prakaraNa khUba ja upakAraka che. 1-1 pahelI gAthAmAM varNavelAM sadharmaparIkSakanA traNa prakAranI pravRttine jaNAvavA dvArA temanuM nirUpaNa karatAM jaNAvyuM che ke - bAlaH pazyati liGgaM madhyamabuddhirvicArayati vRttam / AgamatattvaM tu budhaH parIkSate sarvayatnena // 1-2 // gAthAno zabdArtha spaSTa che. Azaya e che ke saddadharmanI parIkSA karanArA jIvo traNa prakAranA che. bAla, madhyama ane paMDita-A traNa prakAranA saddharmaparIkSakomAM je bAla jIvo che teo saddharmanI parIkSA karatI vakhate mukhyapaNe bAhyaveSane-AkArane jue che. gharmanA arthI hovA chatAM saddharmanI parIkSA karatI vakhate teo bAhya veSane ja mukhya gaNe che. kAraNa ke temanAmAM bAhya AcArAdi ane Abhyantara pariNati-e baMnemAM je aMtara che, e samajavA mATe Avazyaka evo viveka hoto nathI. bAla jIvone, dharmanA arthI hovA chatAM vivekanikala ahIM gaNAvyA che. saMsArasukhanA arthI tarIke bAla jIvone ahIM varNavyA nathI. saMsArasamudrathI pAra UtaravA ke utAravAdi mATe prayatnazIla banI sadharmanI Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkSAne karanArA bAlAdi jIvonA AzayamAM koi pharaka nathI. jJAnAdi AcAranI cUnAdhikatAne laIne parIkSA karavAnI rItabhAtamAM pharaka paDe-e barAbara che. paraMtu saMsArasamudrathI pAra pAmavAdi svarUpa AzayamAM koI ja pharaka nathI. mukhya AzayamAM taratamatA hoya-eno koI ja virodha nathI. paraMtu bAlAdi jIvone saMsArasukhanA arthI tarIke varNavavAnuM zAstrAnusArI nathI. saddharmanI parIkSA karanArA madhyama jIvo madhyamabuddhivALA hovAthI kAMIka vivekane prApta karanArA hoya che. e vivekanA kAraNe teo bAhya veSane joyA pachI paNa tene prAdhAnya ApyA vinA bIjA bAhya AcArane joIne sadharmano nirNaya kare che. bAla jIvonI apekSAe madhyamabuddhivALA jIvo vivekI hovAthI saddharmanI parIkSA karatI vakhate thoDI vicAraNA vadhAre kare che. mAtra bAhya AkArane joIne te te mahAtmAone vaMdanIya mAnI letA nathI. paraMtu tevA AkAranI sAthe AcAranI apekSA rAkhe che. ane pachI ja te te mahAtmAone vaMdanIya; madhyamabuddhivALA mAne che. ahIM madhyama jIvone madhyamabuddhivALA tarIke jaNAvyA che. AthI bAla jIvone bAlabuddhivALA ApaNe samajI zakIe chIe. vayanI apekSAe ahIM bAlAdi jIvone varNavyA nathI. ajJAnAdinI apekSAe bAlAdi jIvono ahIM vibhAga che. madhyama ane bAla jIvomAM viveka ane tenA abhAvanA kAraNe vizeSatA che. anya vizeSatAone prakaraNakArazrI, AgaLa jaNAvavAnA che. A gAthAthI ApaNe samajI zakIe chIe ke mahAtmAone vanya mAnavAnuM kAraNa 5 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bannenuM juduM juduM che ane e mAnyatAmAM paNa mukhya kAraNa temanI vivekahIna ane vivekayukta avasthA che. madhyama jIvo AcAramAM ruci dharAvatA hovAthI teo jyAM jyAM AcAranAM darzana kare che tyAM tyAM tenI tenI vaMdanIyatAne jANI le che. jyAre budha-paMDita jIvo to sarva rIte prayatna karI AgamanuM rahasya sArI rIte jue che. viziSTa koTinA vivekane dharanArA te paMDita puruSo samaje che ke dharma ane adharmanI vyavasthA AgamamUlaka che. zAstroktanI AcaraNAthI dharma thAya che ane zAstroktanA anAcaraNathI ke zAstroktathI bhinnanA AcaraNathI adharma thAya che. mumukSu jIvone eno khyAla avazya hovo ja joIe ke-zrI vItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJAnI ArAdhanAthI ja dharma thAya che ane e AjJAnA anArAdhanathI ja adharma thAya che. dharmanA arthI janoe sauthI prathama zAstra pratye agAdha prema keLavI levo joIe. atIndriya tattvonA yathArthajJAna mATe zAstra sivAya bIjuM koi sAdhana nathI. AjJA pratye Adara ke bahumAna na hoya to dharmanI prApti ke adharmanI nivRttinI koI ja zakyatA nathI. potAne prApta thayelA viziSTa vivekanA prabhAve paMDita puruSo saddharmanI parIkSA karatI vakhate veSa ke AcArane joyA pachI paNa mAtra Agamatattvane mukhyarUpe jue che. zrI vItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA svarUpa AgamatattvanAM darzana na thAya to mAtra veSa ke AgaLa jaNAvAtA AcAranAM darzanathI mahAtmAonI vaMdanIyatAdine teo mAnI letA nathI. veSa ke AcArAdinI sAthe AjJAmUlakatA jovA na maLe to Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM koI paNa jAtanI dharmanI saMbhAvanA hotI nathI-enI pratIti spaSTapaNe thavAthI paMDitajano sadharmanI parIkSA karatI vakhate ekamAtra AgamatattvanI parIkSA kare che. bAla ke madhyama jIvo A AgamatattvanI parIkSA karavAnI kSamatA dharAvatA nathI. kAraNa ke e bannemAM tevA prakArano viziSTa viveka hoto nathI. sadharmanA arthI bAlAdi hovA chatAM A rIte bAhyaveSa vagere jovAnI temanI pravRttimAM potapotAnI vilakSaNa ruci ja kAraNa che. 71-rA upara jaNAvyA mujaba saddharmanI parIkSA karanArA bAla, madhyama ane paMDita janonI parIkSA karavAnI rIta jaNAvIne have trIjI gAthAthI bAlAdi jIvonuM svarUpa jaNAvAya che- . bAlo yasadArambho madhyamabuddhistu mdhymaacaarH| jJeya iha tattvamArge budhastu mArgAnusArI yaH // 1-3 // "asad AraMbhane karanArA bAla jIvo che, madhyama AcArane dharanArA madhyama jIvo che ane A tattvamokSamArgamAM je mArga(ratnatraya)nuM anusaraNa karanArA che te paMDita jano che" -A pramANe gAthAno zabdArtha che. Azaya e che ke je asaduSTa che-evI pravRttine karanArAne athavA je vastu AgamamAM jaNAvI nathI evI vastu koI koI vAra karanArAne athavA koI koI vAra haMmezAM nahi) AraMbhane karanArAne bAla kahevAya che. kAraga A padamAM huM borama ane ra sA mArazna A rIte padono samAveza karIne Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara jaNAvelA traNa artha thAya che. vivekanA abhAve bAla jIvo asat pravRttine karanArA hoya che. AgamamAM jeno niSedha karAyo che evI paNa pravRtti koI koI vAra kare che. athavA to potAnI zakti, dravya ke kALa vagerenI anukULatA hovA chatAM sarvadA pravRttine karatA nathI. madhyamabuddhivALA madhyama AcAravALA hoya che. AgamanA rahasyane pAmelA na hovAthI madhyamabuddhivALA jIvo pravacanAnusAra kAryamAM pravartatA nathI. jyAre paMDita puruSo to A pravacanaprabhAvaka tattvamArgamAM jJAna-darzana-cAritrasvarUpa mokSamArganuM anusaraNa karanArA hoya che. AgamanA niraMtara parizIlanathI AgamanA tAtparyane sArI rIte teo samaje che. tethI ja teo saMsArathI pAra pAmavA mATe samyajJAna-darzana-cAritrasvarUpa mokSamArga svarUpa tattvamArganA anusaraNa vinA bIjo koI ja mArga nathI-e nizcitapaNe jANatA hoya che. saMpUrNapaNe e paramatAraka mokSamArganI prApti vahelAmAM vahelI take thAya to ja A saMsArano uccheda thAya-eno khyAla karI paMDitajano potAne ane potAnA paricayamAM AvanAra AtmAone jJAna-darzana- . cAritranI vRddhi thAya e mATe prayatnazIla hoya che. AthI samajI zakAze ke sAmAnyathI bAla jIvo niSidhakAryane karanArA hoya che. madhyama jIvo viziSTa vivekavALA na hovAthI "A guru che ane A laghu che AvA jJAnathI thaI zakanArAM je kArya che te kAryane nahi AcaranArA ane sUtranA sAmAnyajJAnamAtrathI kArya karanArA hovAthI madhyama kakSAnA AcAravALA hoya che. jemAM mahenata vadhAre hoya che ane Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAbha alpa hoya che tevAM kAryone guru kahevAya che. ane jemAM mahatta alpa hoya che paNa lAbha vadhAre hoya che, tevAM kAryone laghu kahevAya che. lokottara mArgAnusArI AtmAone e gurulAghavanuM jJAna hovuM joIe. evA jJAnanI prApti mATe viziSTa viveka joIe. e viveka madhyamabuddhivALA AtmAone hoto nathI. tethI tevA prakAranA jJAnathI thaI zakanArAM ane vipula phaLane ApanArAM kArya madhyamabuddhivALA karI zakatA nathI. paMDita janone ja e saMbhave che. mokSamArganI sAdhanAmAM potAnI nipuNatAno upayoga karI samyajJAna, darzana ane cAritranuM anusaraNa karanArA paMDita jano saddharmanI parIkSA karavA samartha che. bAla ke madhyama jIvomAM evuM sAmarthya hotuM nathI. paraMtu teo dharmanA arthI hovAthI potAnI rIte saddharmanI parIkSA karatA hoya che. kAlAntare pUjya gurubhagavaMto pAsethI potAne yogya evI sadharmadezanA-zravaNAdi dvArA teo paMDita banI sAcI rIte saddharmanI parIkSA karanArA bane che. gharmanI arthitAno A adbhuta prabhAva che. saMsArasukhanI arthitAne laIne AvatI gharmanI arthitA kharekhara ja dhAraNA mujabanA phaLane ApanArI banatI nathI. AthI ja saddharmanI parIkSA karanArAne ahIM dharmanA arthArUpe varNavyA che. bAlAdi jIvone saMsArasukhanA arthI tarIke jeo varNave che, te temanuM varNana sAcuM nathI-e yAda rAkhavuM./1- dharmanA artha evA bAla jIvo bAhyaveSane pradhAna Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnanArA hovA chatAM teone bAla kema kahevAya che te jaNAvavA mATe cothI gAthAmAM pharamAvyuM che ke - bAhyaM liGgamasAraM tatpratibaddhA na dhrmnisspttiH| dhArayati kAryavazato yasmAcca viDambako'pyetat // 1-4 // bAhmalikjha-veSanA paridhAnamAtrathI dharmanI siddhi thatI nathI. ane bIjuM potAnA svArthanI siddhi mATe viDaMbako paNa tevA prakAranA veSanuM paridhAna kare che-tethI bAhyalingaAkAra asAra che. AvA aMsAra veSane saddharmanI parIkSAmAM mukhya mAnanArA jIvo kharekhara ja bAla che. kahevAno Azaya spaSTa che ke-sAmAnyathI badhA jIvone khyAla AvI zake evuM bahirvartI ligna, veSanA paridhAna vagere svarUpa che. evA lingane dhAraNa karyA pachI paNa jo mithyAtva ane kaSAyAdinI maMdatA paNa thAya nahi to mAtra tevA prakAranA lignane dharavAthI AtmAnI vizuddha pariNati svarUpa dharmanI siddhiprApti thatI ja nathI. bAhyadRSTie sAmAnya jIvone lAgyA kare ke-A dharmI che, parantu anantajJAnIonI dRSTie mithyAtvAdinI maMdatA thayelI nahi hovAthI game teTalAM bAhya lijJone dhAraNa karavA chatAM te te jIvone aMzataH paNa dharmanI siddhi thatI nathI. kAraNa ke "jyAM jyAM bAhyaveSa vagere ligocihno che; tyAM tyAM dharmanI siddhi che' -AvA niyama svarUpa koI vyApti nathI. bIjI vAta e paNa che ke potAne ISTa evA A lokanA mAnasanmAnAdi phaLanI prApti mATe keTalAka viDaMbako paNa tevA prakAranA sAdhuveSAdine dhAraNa kare che. tethI te veSane dhAraNa karanArAne ke te veSane dhAraNa karanArAne Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lika ligana praNAma karanArAne koI phaLa prApta thatuM nathI. A rIte bAhya veSathI dharmanI siddhi thatI nathI; tema ja dharmanI siddhithI taddana judA ja phaLane pAmavA mATe bAhya-sAdhuveSAdi ligone viDaMbako paNa dhAraNa kare che-mATe baMne rIte paNa ligna-bAhya sAdhuveSAdi asAra che-e spaSTa che. AvA asArabhUta lignane paNa saddharmanI parIkSAmAM bAla jIvo je prAdhAnya Ape che te temanI bAlatA-mUrkhatA che. AvA paNa bAla jIvo gharmanA arthI hovAthI sadgurubhagavaMtonI vivekapUrNa dezanAnA puNyazravaNathI kAlAntare madhyama ane paMDita bane che. gharmanI aMrthitAne laIne kAlAntare tevA prakAranI dezanA vagere sAmagrInA saMyogathI bAla jIvo bAlatAne dUra karavA samartha bane che. te te vastunI sAcI arthitA te te vastunI siddhinuM khUba ja prabaLa sAdhana che. 1-4 nI bAla bhagavatIpati bane - sAdhuveSanuM paridhAna vagere bAhya lijJo parigrahanA tyAga svarUpa hovAthI bAhyaligane apradhAna-asAra mAnavAnuM kaI rIte ucita che - AvI zakkA karIne javAba ApavA mATe pAMcamI gAthA che - ' * . bAhyagranthatyAgAnna cAru nanvatra taditarasyApi / kaMcukamAtratyAgAnna hi bhujago nirviSo bhavati // 1-5 // - "A lokamAM dhanadhAnyAdi bAhya parigrahanA tyAgamAtrathI sAruM manAtuM nathI. kAraNa ke Avo guNazUnya tyAga to tiryaco paNa kare che. kAMcaLInA tyAgathI sarpa viSarahita thato Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI tema bAhyaparigrahanA tyAgamAtrathI koI tyAgI kahevAtA nathI." -A pramANe pAMcamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa ja che ke AtmAnI tyAganI pariNatithI zUnya evA bAhya dhanadhAnyAdinA tyAgamAtrathI koI lAbha nathI. AvA saMyogomAM tyAgane jaNAvanArA veSAdinuM ghAraNa karavAthI koI paNa jAtanA Atmika lAbhanI prApti thatI nathI. tema ja mamatva vagere koI paNa jAtanA doSanI hAni paNa thatI nathI. sAmAnya rIte koI paNa vastu tyAre ja sArI manAya che ke jyAre tenAthI guNanI prApti thatI hoya athavA to doSanI hAni thatI hoya. manuSya ke tiryaMca vagerenI pAse dhanadhAnyAdi svarUpa bAhya parigraha nahi hovA chatAM teo A lokamAM tyAgI manAtA nathI. kAraNa ke teone dhanadhAnyAdinuM mamatva to che ja. Antarika mamatvanA tyAgathI ja vastutaH tyAgIpaNAnI prApti thAya che. A rIte bAhya koTinA tyAgamAtrathI jema tyAgIpaNAsvarUpa guNanI prApti thatI nathI; tema doSanI hAni paNa thatI nathI. kAraNa ke sarpa kAMcaLIno tyAga karato hovA chatAM te nirviSa thato nathI-e prasiddha che. AthI samajI zakAze ke bAhyatyAgamAtrathI koI ja sAra nathI. AvA nisAra bAhyatyAga-mAtrane jaNAvanArA bAhyaveSanA paridhAna-mAtrane saddharmanI parIkSAnuM pradhAna aMga mAnavAnI pravRtti; bAla jIvonI bAlatA svarUpa che. [1-pA Attara pariNAmathI rahita bAhya veSa-AcArAdi sArA nathI-asAra che-A vAta anyadarzanakAro paNa mAne che e Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAvavA mATe chaThI gAthA che mithyAcAraphalamidaM hyaparairapi gItamazubhabhAvasya / - sUtreDavimeto morAri -ddA bIjA darzanakAroe paNa abhyantara zubhabhAvathI rahita evA lokonuM A bAhyaveSa-paridhAnAdi svarUpa liga mithyA AcAranuM ja kArya che ema kahyuM che. AgamamAM paNa AvuM bAliga amedhya-vi]nA DhagalA jevA lokone hoya cheema kahyuM che-A pramANe chaThThI gAthAno artha che. Azaya e che ke je lokone Abhyantara tyAgAdinA pariNAma nathI evA zubhabhAvathI rahita loko je koI bAhya-veSa-paridhAnAdi lignane dhare che-te temanA mithyA AcAranuM ja kArya-phaLa che. bAhya rIte IndriyonA saMyamanane karI jeo rAta ane divasa pAMceya IndriyonA spardhAdi viSayone manathI smaratA yAda karatA hoya che-te badhA vimUDha AtmAone mithyAcAra kahevAya che. kharekhara ja Atmika pariNati vinA tevA prakAranuM bAhyaligane dhAraNa karavAnuM-kArya kliSTa jIvana jIvavA jevuM che. kAraNa ke AvA vakhate bAhyadRSTie tyAgadharmano svIkAra karavAthI viSayano bhoga ke upabhoga karavAnuM banatuM nathI ane Antarika dRSTie tyAgano koI ja pariNAma nahi hovAthI Atmika koI lAbha thato nathI. tethI buddhimAna janonI dRSTie baMne rIte koI ja lAbha na hovAthI evuM jIvana nindAyogya bane che, je bhUtakALamAM | upArjelA [baddha] azubha karmano vipAka ja che. cAritramohanIya ane antarAyakarma vagereno vipAka na hoya to AvI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viDambanA-janaka paristhiti na hoya-e samajI zakAya che. bAhyadRSTie viSayopabhogAdino tyAga karavAthI ane Antarika dharmanI pariNati na hovAthI A loka ane paralokamAM koI lAbha na rahyo. duniyAnI najare ke lokottara AtmAonI najare mAtra bAhyalingane dhAraNa karanArA dayApAtra bane cheA pramANe anya dArzaniko paNa mAne che. ApaNA AgamamAM paNa, anansIvAra dravyaliMgane dhAraNa karavAnuM sAmAnya rIte dareka jIvane AzrayI varNavyuM che. lokottara gharmane jaNAvanArAM sapUrNa bAhyaligone anantIvAra dhAraNa karavA chatAM nistAra na thayo. AthI samajI zakAze ke amedhyanikara jevAM asArabhUta evAM bAhyaligono Aja sudhI sAmAnyathI badhA ja jIvoe Dhagalo karyo che. AvA jIvo paNa bAhyaliga dhAraNa kare che. parantu enuM koI phaLa nathI. zAstromAM vyaliDyo anansIvAra dhAraNa karyA che e pramANe spaSTapaNe je jaNAvyuM che, te apradhAnadravyanI apekSAe che. pradhAna dravyakriyAo to bhAvanuM kAraNa banatI hovAthI te asAra nathI. bhAvapUrNa kriyAonI kalyANakAritAmAM koI ja saMdeha nathI. paraMtu bhAvanuM kAraNa bananArI evI, tevA prakAranA viziSTa bhAva vinAnI kriyAo paNa kalyANakAriNI banatI hoya che. bhAva na hoya-e bane, paNa bhAva lAvavAno bhAva paNa na hoya to kema cAle? kriyAmAtrane kalyANanuM kAraNa mAnI levAnuM ucita nathI. A AzayathI ja "anaMtato vaiddhiArDa-ItyAdi ullekha che. zrIvItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA mujabanI kriyAnI prApti thAya-e mATe nI bhAvapUba bhAvanuM kAranI apekSamANe paNa Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAtI kriyAonI apekSAe e vAta nathI. parantu zrI tIrthaMkara paramAtmAnA paramatAraka pravacanamAM jaNAvelA sarva guNothI zUnya je jIvo che temanI te te kriyAonI apekSAe e vacana che. zrI vItarAga paramAtmAe upadezelI te te kriyAo vastutaH tuccha-asAra nathI; parantu mokSanA hetu tarIke upadezelI sArabhUta che. parantu tevA prakAranA jIvonI avizuddha-tuccha pariNatinA kAraNe temanI te te kriyAone tuccha jaNAvavI paDe che. sArAmAM sArI paNa vastu bIjA koI paNa kAraNe kharAbamAM kharAba thaI zake che. tethI zrI tIrthaMkara paramAtmAe upadezelI paNa paramapavitra kriyAo; karanArAnI rAgAdi pariNatinA kAraNe tuccha koTinI banatI hoya che-emAM doSa to te te kriyAne karanArAono che. kriyAo to niravadya ja hatI, ene sAvadha banAvavAnuM kArya rAgAdinI pariNati kare che.. chaThThI gAthAno A paramArtha che. 51-65 *** sAtamI gAthAthI, madhyamabuddhivALA jIvo je vRtta vicAre che tenuM varNana karAya che vRttaM cAritraM : khalvasadArambhavinivRttimattacca / sadanuSThAnaM proktaM kArye hetUpacAreNa // 1-7 // "kAryamAM kAraNano upacAra [kAryane kAraNasvarUpe jaNAvavuM] karavAthI; pApavyApAra svarUpa asad AraMbhanI nivRtti che jemAM evuM je sadanuSThAna [bAhya koTinA sadAcAra] svarUpa cAritra kahevAya che te ja ahIM vRtta che.'' 15 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azaya e che ke A pramANe sAtamI gAthAno artha che. madhyamabuddhivALA jIvo pUrve jaNAvyA mujaba saddharmanI parIkSAmAM vRttane pradhAna gaNe che. mAtra vaiSaparidhAnAdi bAligothI saddharmanI siddhi thatI nathI. enI sAthe AcAra paNa joIe. vRtta eTale vartana. te vidhi ane pratiSedha svarUpa cAritrAtmaka che. zrIvItarAgaparamAtmAe jenuM kartavyarUpe varNana karyuM che te vidhi che ane jenuM varNana akartavyarUpe karyuM che te pratiSedha che. vidhi- pratiSedhasvarUpa e cAritra ahIM sadanuSThAnasvarUpa jaNAvAya che. A sadanuSThAna; prANAtipAta mRSAvAda adattAdAna maithuna ane parigraha-A pAMca AzravosvarUpa je asad AraMbho che tenI nivRttivALuM ahIM vivakSita hovAthI e; hiMsA asatya ane caurya vagerenI nivRttisvarUpa ahiMsA satya acaurya brahmacarya ane parigrahanA abhAva svarUpa che. joke A rIte sadanuSThAnane cAritrasvarUpa mAnavAnuM ucita jaNAtuM nathI. kAraNa ke cAritra-mohanIyakarmanA kSayopazamavizeSathI prApta thayela AtmapariNAmavizeSa svarUpa cAritra che. ane sadanuSThAna to bAhyasat[vihita]kriyAsvarUpa che. AthI samajI zakAze ke Antarika pariNAmasvarUpa cAritra ane sadanuSThAna-A bemAM ghaNo ja pharaka che. mATe sadanuSThAnane cAritra mAnavAnuM ucita nathI; parantu kAryamAM hetuno Aropa karavAthI koI ja anucitatA nathI. sadanuSThAna, upara jaNAvyA mujaba Antarika pariNatinuM kArya che. temAM tenA kAraNabhUta Antarika pariNAmasvarUpa cAritrano Aropa [upacAra] karyo che. kAraNa ke sadanuSThAnasvarUpa bAhya kriyAo 16 . Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Antarika pariNAmasvarUpa cAritrapUrvakanI ja hoya che. je bAhya kriyAo tevA Antarika pariNAmathI vikala hoya che, tene sadanuSThAna ja kahevAtuM nathI. bAhyadRSTie AvAM anuSThAno sadanuSThAna jevAM dekhAtAM hoya che. parantu vastutaH AntarapariNAmathI rahita evAM anuSThAno sadanuSThAna nathIe yAda rAkhavuM joIe. ||1-jJA *** upara jaNAvyA mujabanuM A sadanuSThAna [bAhyadRSTie jaNAtuM sadanuSThAna] zuddha ane azuddha-e bhedathI be prakAranuM che-te jaNAvatAM AThamI gAthAthI pharamAvyuM che ke parizuddhamidaM niyamAdAntarapariNAmataH suparizuddhAt / anyadato'nyasmAdapi budhavijJeyaM tvacArutayA // 1-8 // "suparizuddha Antarika pariNAmathI kareluM A sadanuSThAna cokkasa ja parizuddha che. e Attara pariNAmathI bhinna, A lokAdisambandhI pUjA-khyAtinA pariNAmathI karAtuM sadanuSThAna aparizuddha che, jene asuMdara [kharAba] rUpe paMDitajano sArI rIte jANI zake che.-' A pramANe AThamI gAthAno artha che. tene spaSTa karatAM TIkAkAra paramarSi pharamAve che ke-A sadanuSThAna sarvathA parizuddha tyAre bane che ke jyAre te; cAritramohanIyakarmanA tevA prakAranA kSayopazamathI utpanna thayelA Antarika Atmika] pariNAmathI thayeluM hoya. ane e Antarika pariNAma paNa suparizuddha hoya. samyagdarzana ane samyagujJAnanA kAraNe utpanna Antarika pariNAmane 17 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suparizuddha Antarika pariNAma kahevAya che, je cAritramohanIyakarmanA kSayopazamasvarUpa che. AvA suparizuddha AntarikapariNAmathI thanAruM je anuSThAna che te zuddha sadanuSThAna che. A suparizuddha Attara pariNAmathI anya je A lokAdisaMbaMdhI vaiSayikasukhano lAbha; pUjA, khyAti ke svargAdi sukhanI prApti vage2e hetu che; tene laIne thanAruM sadanuSThAna che te sadanuSThAna azuddha che. azuddha pariNAmanA kAraNe thanAruM anuSThAna bAhyadRSTie sadanuSThAna jaNAya topaNa te aparizuddha anuSThAna che-e samajI zakAya che. azuddha pariNAmanA kAraNe thanAruM je anuSThAna che tene sadanuSThAna tarIke varNavavAnuM kAraNa e che ke bAhyadRSTie te aparizuddha anuSThAna parizuddha sadanuSThAna jevuM dekhAya che-A ja vAtane spaSTa karatAM TIkAkAra paraMmarSie pharamAvyuM che keparizuddha ane aparizuddha anuSThAna yadyapi [bAhyadRSTie] ekasarakhA ja dekhAya che, paraMtu paMDita puruSo ja e baMnne anuSThAnamAM cokkasapaNe viveka karI asuMdararUpe aparizuddha sadanuSThAnane jANe che. suparizuddha sadanuSThAna ane aparizuddha sadanuSThAna-A bemAM je pharaka che te bIjA jIvo samajI zakatA nathI. kSIra ane nIra [dUdha ane pANI] no 'viveka karavAnuM sAmarthya paMDitajanomAM ja hoya che. bIjA jIvomAM te na ja hoya-e spaSTa che. sAtamI gAthAmAM TIkAkAra paramarSie to spaSTapaNe jaNAvyuM che ke AntarapariNAmathI rahita je anuSThAna che te sadanuSThAna ja nathI. ahIM tene aparizuddha anuSThAna tarIke varNavyuM che-te mAtra tenA bAhya 18 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarUpanI apekSAe che. baMne sthAne kahevAnuM tAtparya to eka ja che. kAraNa ke Antarika pariNAmathI vikala anuSThAna ke aparizuddha sadanuSThAna vivakSita phalane ApanAruM banatuM nathI. mAtra saMsArasvarUpa phaLanuM e kAraNa banatuM hovAthI mumukSujano tene upAdeya mAnatA nathI-e yAda rAkhavuM 1-8 upara jaNAvyA mujaba parizuddha ane aparizuddha sadanuSThAnamAM je vizeSanA kAraNe paMDitajano "A parizuddha anuSThAna che" ane "A aparizuddha anuSThAna che'-A pramANe cokkasa jANe che te vizeSane jaNAvAya che. gurudoSAraMbhitayA teSvakaraNayatnato nipuNadhIbhiH / sannindAdezca tathA jJAyate etanniyogena // 1-9 // pravacanano upaghAta thAya evA moTA doSonI pravRttinA kAraNe ane sAmAnya nAnA doSo sarvathA na thAya-e mATe prayatna karavAnA kAraNe tema ja sAdhupuruSonI nindA-gaha tathA dveSa vagere karavAnA kAraNe kuzala buddhivALA jIvo "A asadanuSThAna che'-A pramANe cokkasa rIte jANe che." Azaya e che ke je loko zrIvItarAga paramAtmAnA paramatAraka pravacana-zAsanano upaghAta thAya evA utsutrabhASaNa vagere moTA doSone karavAnA svabhAvavALA che ane potAnA hAthe apramArjanAdi sUkama-nAnA doSo thaI jAya nahi-e mATe khUba ja prayatnazIla che; tema ja pU. sAdhubhagavantonI ke zrAvakonI - nindA ke gaha kare che, teozrInI pratye pradveSane dhAraNa kare Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che-AvA loko je koI sadanuSThAna kare che, te aparizuddha anuSThAna che. kAraNa ke je loko pravacanano upaghAta vagere svarUpa moTA doSono AraMbha vagere kare che teonuM antaHkaraNa [AntarapariNAma parizuddha na hovAthI temanA dvArA karAtuM sadanuSThAna asadanuSThAna che-ema kuzalabuddhivALA AtmAo cokkasapaNe jANe che. A gAthAthI asadanuSThAnane jANavAno upAya khUba ja sarala jaNAvyo che. pravacanano upaghAta kharekhara ja ghaNo moTo doSa che. ApaNAthI pravacananI tevA prakAranI ArAdhanA na paNa thAyae banavAjoga che. parantu pravacanano upaghAta thAya-evI eka paNa pravRtti thAya nahi enuM satata dhyAna rAkhavuM joIe. ApaNI e duSTa pravRttine laIne ApaNe to durlabhabodhi thaIe ja chIe, paraMtu kaMI keTalAya jIvone paNa ApaNe durlabhabodhi banAvIe chIe. samyagudarzanAdi guNonI ghAtaka e pravRttithI koI paNa rIte dUra rahevuM joIe. AtmArthI jIvonI yatanApUrvakanI thatI te te pravRtti paNa ghaNIvAra pravacananA upaghAta karanArI banatI dekhAya che. tyAre granthakAra paramarSie varSo pUrve karelI vAta khUba ja spaSTapaNe pratIta thAya che. nAnAmAM nAnA doSo nahi sevavA mATe rakhAtI kALajI kharAba nathI; parantu AvA vakhate pravacanano upaghAta thato hoya to, mAnIe ke na mAnIe paNa asadanuSThAna thAya che-e nirvivAda che. ApaNI koI paNa pravRtti; pravacananA upaghAtamAM nimitta bane nahi-eno satata khyAla rAkhavo-e tAttvika yatanA che. enA pAlanamAM bIjI Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhI ja yatanAo samAya che. pravacananA upaghAtane karanArI koI paNa pravRtti moTA doSanA AraMbhatulya che. enI vidyamAnatAmAM nAnA doSonI nivRtti mATeno prayatna asadanuSThAnane ja utpanna karanAro bane che. AvI ja rIte koI vAra gurudoSanA AraMbha svarUpa koI pravRtti na paNa hoya tyAre potAnI vizuddha pravRttinA ahaMkArAdine laIne pU. sAdhu bhagavaMtonI ke zrAvakonI nindA vagerenI pravRtti thatI hoya che. ApaNe guNasaMpanna hoIe topaNa koInI paNa nindA vagere karavAnuM sAmAnya mANasane mATe paNa ucita nathI. doSanI asahanazIlatAnA kAraNe nindA vagerenI pravRtti thatI nathI. parantu te te vyakti pratye IrSyA vagere utpanna thavAthI nindAdinI pravRtti thAya che, je AtmAnA saMkliSTa adhyavasAyane sUcave che. AvA adhyavasAyanA kAraNe karAtuM sadanuSThAna asadanuSThAna bane che. bAhyadRSTie anuSThAna sadanuSThAnasvarUpa hoya topaNa saMklezanA kAraNe te sadanuSThAnasvarUpe rahetuM nathI. A rIte sadanuSThAnanI aparizuddhatA kuzalabuddhivALA AtmAo ja jANI zake che. kAraNa ke Antarika pariNAmane jANavAnI kuzalatA teone ja maLelI hoya che. AvA - saddharmanI parIkSA mATe paMDita puruSo Agamatattvano vicAra kare che-e A pUrve jaNAvyuM che. te AgamatattvanuM svarUpa dazamI gAthAthI varNavAya che Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamatattvaM jJeyaM tad dRSTeSTAviruddhavAkyatayA / utsargAdisamanvitamalamaidaMparyazuddhaM ca // 10 // pratyakSa tema ja anumAna pramANa svarUpa dRSTa pramANa ane svAbhimata Agama pramANa svarUpa ISTa pramANathI aviruddha vAkya svarUpa vaDe; utsarga ane apavAdathI sArI rIte yukta tema ja atyanta tAtparyathI zuddha te-prasiddha Agamatattva jANavuM" A pramANe dazamI gAthAno zabdArtha che. Azaya e che ke saddharmanI parIkSA karatI vakhate paMDita puruSo AgamatattvanI ja mukhyapaNe vicAraNA kare che. e AgamanAM je vAkyo che te vAkyo[vacanothI jaNAvelo artha, pratyakSasiddha ke anumAna dvArA siddha thayela arthathI viruddha na hoya tema ja e AgamanAM ja bIjAM je vAkyo che tenAthI jaNAvelA arthathI paNa viruddha na hoya to te Agamane dRSTaSTAviruddha vAkyovALuM Agama kahevAya che. pratyakSa ke anumAna pramANathI je arthanuM jJAna thAya che, e arthanA viSayamAM Agame paNa e mujabanuM ja varNana karavuM joIe. anyathA Agama e arthathI viruddha-bIjA ja arthanuM nirUpaNa kare to e bIjA arthano virodha; pratyakSa ke anumAna pramANa ja karI nAkhaze. kAraNa ke AgamapratipAdita artha jo pratyakSa ke anumAna pramANa prasiddha arthathI viruddha hoya to te artha pramANabhUta nahi ja hoya. AvI ja rIte AgamamAM pUrve je jaNAvyuM hoya teno AgaLa jaIne athavA to enI paNa pUrve virodha nahi thavo joIe. arthAt paraspara virodhI vacanovALuM je na hoya te ja vastutaH Agamatattva che. taduparAnta A AgamamAM Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa prANIne mAravA nahi joIe'-AvAM utsargasAmAnya drivya kSetra kAla ke bhAvAdinI apekSA rAkhyA vinA vAkyo ane glAnAdinA prayojane AdhAkarmAdi grahaNa karavAnuM jaNAvanArAM apavAda-vizeSa vAkyo hovAM joIe. sAmAnyathI ekAne koI vidhAna nahi hovuM joIe. anyathA ekAntavAdathI duSTa e vAkyovALuM e Agama Agamatattva svarUpa nahi bane. AvAM utsarga apavAdabhUta vAkyothI bharelA Agamatattvane sAMbhaLyA pachI "ahIM A pramANe kahevAno mukhya Azaya che"-AvA prakAranA vAkyasAmarthyanuM jJAna thavAnA kAraNe je Agama zuddha bane che te Agamatattva ja paMDita puruSo sadharmanI parIkSA vakhate vicAre che. mAtra AgamatattvanA zravaNathI jemAM "A kema ghaTe, A besatuM nathI, A samajAtuM nathI." AvI jAtanI dvidhAo [AkAMkSAo] vidyamAna rahe evA AgamanI vicAraNAthI sadharmano nirNaya thAya nahi. A granthakArazrIno kahevAno Azaya e che ke saddharmano nirNaya karatI vakhate bAla jIvo ane madhyamabuddhivALA jIvo anukrame bAhyaliga ane AcArano ja mukhyapaNe vicAra kare che. paraMtu emAM banAvaTa thatI hovAthI kharI rIte enAthI koI paNa rIte saddharmano vAstavika nirNaya thato nathI. AthI ja paMDitajano saddharmano nirNaya karavA mATe AgamatattvanI parIkSA-vicAraNA kare che. jenAgamone choDIne anya je Agamo che te Agamo pratyakSa ke anumAna pramANathI siddha thayelA AtmasvarUpAdino apalApa kare che, te AgamomAM Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvAparavAkyono virodha paNa dekhAya che ane tethI aneka jAtanI dvidhApUrNa dazAnA kAraNe koI cokkasa vAstavika artha pratIta thato nathI. jyAre, zrI vItarAga paramAtmAnA paramatAraka Agamo pratyakSa ke anumAna pramANathI suprasiddha arthano apalApa karatA nathI. temAM paraspara viruddha vAkyo nathI. koI paNa jAtano kadAgraha na hoya to sAmAnyabuddhivALA jIvo paNa pU. gurubhagavaMta pAsethI cokkasa viziSTa bodha pAmI zake che. A paramatAraka AgamanAM utsargavAkyo sahiSNuone jema ArAdhaka banAve che; tema tenAM apavAdabhUta vAkyo paNa asahiSNuone pU. gurudevazrInI puNyanizrAthI ArAdhaka banAve che. anya Agamo ekAntavAdathI duSTa hovAthI tenA AcaraNAdithI ISTa vastunI prApti koI paNa rIte zakya nathI. zrI vItarAgaparamAtmAe upadezelAM paramatAraka AgamonAM utsarga ane apavAdabhUta vAkyonA aidaMparyatAtparya sudhI pahoMcyA vinA paramatAraka zrI jinAgamonuM jJAna vivakSita siddhinuM kAraNa thatuM nathI. A AzayathI ja gAthAmAM saMparya-zudaM ra Avo nirdeza che. zrutajJAna cintAjJAna ane bhAvanAjJAna..vagerenuM svarUpa AgaLa jaIne varNavAze; te vakhate upara jaNAvelI vAta vistArathI jaNAvIza. A rIte pratibiMbita "Agamatattva'no vicAra karI paMDitajano saddharmanI parIkSA kare che.. 1-10 paMDitajano dvArA je AgamatattvanI vicAraNA karAya che Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te Agamatatva granthakArazrI agiyAramI gAthAthI jaNAve che AtmAsti sa pariNAmI baddhaH satkarmaNA vicitreNa / * muzca viyogAsAhilAdi taghetuH 1-11 gAthArtha khUba ja spaSTa che ke "AtmA che, te pariNAmI che; vidyamAna [vAstavika evAM vicitra karma vaDe baMdhAyelo che; karmanA sarvathA viyogathI AtmA mukta bane che; hiMsA asatya vagere karmanA baMdhamAM kAraNa che; ane ahiMsA satya vagere karmanA viyogamAM kAraNa che." A pramANe te te darzananI mAnyatAnuM nirAkaraNa karI jyAM pratipAdana karAya chete Agamatattva che. Azaya e che ke lokAyata-cArvAka [nAstiko]loko zarIrathI atirikta AtmAne mAnatA nathI. temanA matanuM khaMDana karI jyAM zarIrathI atirikta AtmAnuM astitva pratipAdita che-te Agamatattva che. - zarIrathI atirikta AtmAne mAnyA pachI paNa jo tene pariNAma na mAnIe ane kUTastha nitya mAnIe to AtmAnI baddha ane mokSa avasthA vAstavika nahi bane. kAraNa ke koI paNa jAtanuM aMzataH paNa parivartana na mAnIe to koI paNa vastumAM avasthAntara sadgata nahi thAya. AthI kUTastha nitya AtmAne mAnavAnuM ucita nathI. sAMkhyadarzanaprasiddha e vAtanuM nirAkaraNa karI AtmAne pariNAmI mAnavAnuM jemAM jaNAvyuM che-te Agamatattva che. je pariNAmasahita che tene pariNAmI kahevAya che. deva manuSya tiryaMca ane naraka-A cAra gatimAM ane pAMcamI mokSagatimAM caitanyasvarUpI AtmAno saMbaMdha che. e AtmAno te te kAle te te gatimAM je saMbaMdha Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che te AtmAno pariNAma che; tethI te pariNAma-viziSTa AtmA pariNAmI che. | pariNAma eTale arthAntarane pAmavuM, sarvathA eka svarUpe na rahevuM ane sarvathA naSTa na thavuM. mATIno pariNAma ghaTa che. mATIsvarUpathI bhinna ghaTasvarUpe mATI thAya che. mATI mATIrUpe sarvathA rahetI nathI ane mATI piMDarUpe naSTa thavA chatAM mATIrUpe nAza pAmatI nathI. AvI ja rIte AtmAnA devagati vagere svarUpa pariNAma che. e pariNAmaviziSTa AtmAne mAnIe nahi ane zarIrane ja AtmA mAnI laIe to paralokamAM AtmAnuM gamana sadgata nahi thAya. maraNa pachI zarIrano vinAza thavAthI zarIrasvarUpa Atmadravyano paNa nAza mAnavo paDaze. ane tethI paralokamAM janAra AtmAnuM astitva mAnI zakAze nahi. tema ja upara jaNAvyA mujaba zarIrathI atirikta evA AtmAne pariNAmI mAnIe nahi topaNa paralokagamanAdi avasthAo sagata thaze nahi. pariNAmI evo AtmA anAdikALathI vidyamAna evA karmathI baddha che. vAsanA-saMskArAdi rUpa kAlpanika aitAtvika] karmathI baddha nathI. AtmA ane kArmaNavargaNAne dUdha ane pANInI jema, tema ja loDhuM ane agninI jema ekamAM bIjAnA anugamanasvarUpa pariNAma pAmavArUpe saMbaMdha che. A vAta baMdhAdhikAramAM jaNAvelI che. tyAM jaNAvyuM che ke "te te karmo pugalasvarUpa che, AtmAmAM rahelAM che ane acetana che." te te karmanA baMdhanI apekSAe karma sAdi che. kAraNa ke koI paNa karma anAdikALathI AtmasaMbaddha na hatuM ane Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa karma anaMtakALa sudhI AtmasaMbaddha rahevAnuM nathI. paraMtu karmanI paramparAnI apekSAe karma anAdinuM che. koI paNa kALa evo na hato ke A AtmA koI paNa karmathI baddha na hato. anAdikALathI dUdha ane pANInI jema karmathI sambaddha evo paNa AtmA karmanA Atyantika [pharIthI baMdhAya nahi] parikSayasvarUpa karmaviyogathI mukta bane che. AtmAnI e baddha ane mukta avasthAnA eTale ke karmabaMdha ane mokSanA; anukrame hiMsA, mRSAvAda, caurya, abrahma ane parigraha tathA ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha-A prANAtipAtapazcaka ane mahAvratapazcaka kAraNa che. hiMsAdi pAMca AzravasthAno ane tenAthI sarvathA virAma pAmavA svarUpa ahiMsAdi pAMca mahAvrato anukrame baMdha ane mokSanAM kAraNa che. anAdikALathI karma-pravAhathI baddha evA AtmAne karmathI sarvathA mukta banavA mATe pAMca mahAvratonA pAlana sivAya bIjo koI upAya nathI. Avo vizuddha tAttvika upAya zrI vItarAga paramAtmAnA paramatAraka Agamane choDIne bIjA koI ja AgamamAM batAvAyo nathI. zarIrathI atirikta Atmatattvane nahi mAnanArA cArvAkonA matanuM; AtmAne pariNAmI nahi mAnanArA sAMkhyamatanuM ane kAlpanika [vAstavika nahi] karmathI baMdhAyelA AtmAno kAlpanika mokSa mAnanArA vedAMtIonA matanuM ; tema ja AvA ja prakAranA dRSTa ane ISTa pramANathI viruddha evA `matonuM nirAkaraNa karIne zrI tIrthaMkara paramAtmAnA AgamamAM 27 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je tattvanuM nirUpaNa karyuM che-e "Agamatattva ja paMDita puruSo vicAre che ane enA AdhAre saddharmanI parIkSA kare che.. ApaNA paramapuNyodaye paMDita janothI vicArAyeluM parizuddha Agamatattva ApaNane khUba ja saraLatAthI anAyAse prApta thayuM che. je saddharmanI prApti mATe eka adbhuta upAya che. prApta thayelA e paramatAraka upAyanuM acijya sAmarthya samajI-vicArI enI upekSA karavAthI dUra rahevuM joIe. 1-11 dazamI gAthAmAM AgamatattvanuM svarUpa varNavatI vakhate audaMparyathI zuddha evuM Agamatattva hoya che-A pramANe jaNAvyuM hatuM. tyAM audaMparyanI zuddhinuM ja svarUpa apekSita che tenuM nirUpaNa bAramI gAthAthI karAya che. * paralokavidhau mAnaM vacanaM tadatIndriyArthadRgavyaktam / sarvamidamanAdi syAdaidaMparyasya zuddhiriti // 1-12 // Azaya e che ke "AtmA pariNAmI che karmathI baddha che ane karmanA sarvathA parikSayathI te mukta bane che - A badhuM dRSTa prityakSa-anumAna ane ISTa [Agama] pramANathI abAdhita che. AvuM Agamatattva dRSTa ane ISTa pramANamAM avirodhI evAM vAkyothI darzAveluM che."-A pramANe pUrve jaNAvyuM che. AgamatattvanAM sUtromAM pUratA pramANamAM utsarga ane apavAdabhUta sUtro upalabdha hovAthI AgamatattvanI utsargopavAdayuktatA paNa spaSTa che. have bArame gAthAthI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aidamparyanI zuddhi jaNAvAya che. paralokasambandhI phaLane prApta karavA mATenA upAyonA upadeza mATe svatantra [mukhya] pramANa AgamasvarUpa vacana che. e paramatAraka vacana; atIndriya padArthane jonArA evA sarvajJa bhagavante jaNAvelA arthane jaNAvanAruM che. kAraNa ke asarvajJamAM evI zakti nathI ke; nahi joyelA paNa arthane jaNAve. IndriyothI jenuM pratyakSa thatuM nathI evA atIndriya padArthone jaNAvavAnuM sAmarthya mAtra sarvajJa bhagavantomAM che; asarvajJomAM evI zakti hotI nathI. mahAvidehAdi sarva kSetranI apekSAe sarvajJa bhagavantanuM vacana anAdikALathI che. atIndriya padArthonA nirNaya mATe e paramatAraka vacanane choDIne bIjuM koI ja pramANa nathI. AthI samajI zakAze ke skUla dRSTie koI vAra viruddha artha jaNAto hoya topaNa, atte sarvajJabhagavantanI AjJA [paramatAraka vacana] ja pramANa che. ApaNane samajAya ke na paNa samajAya parantu sarvajJabhagavaMtanI AjJAnuM prAmANya sarvathA mAnavuM ja joIe-A pramANe dazamI gAthAmAM jaNAvAyelI aidampaMryanI zuddhinuM svarUpa che. paMDitajano; upara jaNAvyA mujaba AjJAnuM prAdhAnya samajatA hovAthI eno vicAra karIne saddharmanI parIkSA kare che. AjJAthI zUnya evAM anuSThAnAdi saddharmanA nirNaya mATe koI paNa rIte upayogI banatAM nathI. AjJAzUnya-nirapekSa anuSThAnAdine AzrayI saddharmano nirNaya karavAmAM Ave to koI paNa rIte saddharmano nirNaya thaI zakaze nahi. bAramI gAthAno e bhAvArtha samajAze to gAthAno zabdArtha khUba ja 29 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ spaSTapaNe samajAze. ll1-1ra * * * A rIte bAla madhyama ane paMDita-A traNa saddharmanI parIkSA karanArAonA svarUpane vistArathI jaNAvIne bAlAdine ApavAnI dezanAvidhine jaNAvAya che. bAlAdibhAvamevaM samyag vijJAya dehinAM guruNA / saddharmadezanA'pi hi karttavyA tadanusAreNa // 1-13 // A pramANe pUirve jaNAvyA mujaba] bAla, madhyama ane paMDita jIvonA pariNAma ke svarUpane sArI rIte jANIne bAlAdi jIvonA pariNAmane anurUpa saddharmanI dezanA paNa gurubhagavatte karavI joIe-A pramANe teramI gAthAno zabdArtha che. Azaya spaSTa che ke te te jIvonA bAlAdibhAvone cokkasapaNe jANIne gurubhagavatte te te jIvone je rIte upakAra thAya te rIte saddharmanI dezanA ApavI joIe. pU.guru bhagavaMtanuM svarUpa varNavatAM jaNAvyuM che ke dharmanA jJAtA, dharmane ArAdhanArA, sadAne mATe dharmanA viSayamAM pravRtti karAvanArA tema ja yogya jIvone sadharmanI dezanAne ApanArA pU. sAdhubhagavaMtone "guru' kahevAya che. AthI samajAze ke kevA sAdhubhagavaMto sadharmanA dezaka banI zake. svayaM dharmanA jJAtA ke AcaranArA na hoya tema ja sAraNA yAda karAvavuM vagere dvArA dharmamAM pravRtti karAvavAnuM jemanAmAM sAmarthya na hoya-evA lokoe gharmanI dezanA ApavAthI dUra rahevuM joIe. kAraNa ke sArI pravRtti paNa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArA aidhikArI] loko kare e barAbara che. bAlAdi jIvonI rucino jemane khyAla che evA pU.gurubhagavaMtoe te te jIvonI ruci mujaba paNa sagharmanI ja dezanA te te jIne ApavAnI che. ethI ja temane upakAra thaI zake che. anyathA dezanAthI koI lAbha thaze nahi. zrI vItarAga paramAtmAe prarUpelA paramatAraka saddharmanI dezanA jo yogya rIte yogya AtmAone ApavAmAM Ave to khUba ja lAbhanuM kAraNa banI jAya. "dharma to ekAtte kalyANakara che" ema mAnIne game te rIte game tene teno upadeza ApavAthI koI lAbha nathI-e yAda rAkhavuM joIe. ll1-13 - teramI gAthAmAM jaNAvelI vAtane spaSTapaNe jaNAvavA, teno hetu jaNAvavApUrvaka ayogya dezanAnI anarthakAritA jaNAvAya che yad bhASitaM munIndraH pApaM khalu dezanA parasthAne / unmArganayanametad bhavagahane dAruNavipAkam // 1-14 // Azaya e che ke bAlAdi janone dezanA ApatI vakhate bAlAdi bhAvone jANyA vinA te te jIvone temane prAyogya dezanA ApavAmAM nahi AvavAthI eTale ke anyaprAyogya dezanA ApavAthI te te dezanA parasthAna-dezanA thAya che. AvI parasthAna-dezanAne AgamanA jJAtA evA paramajJAnI bhagavaMtoe pAparUpe varNavI che. AvI viparIta dezanA karavAthI zrotAone unmArge laI javAya che, je pariNAme A Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArasvarUpa vanamAM bhayaMkara vipAkano anubhava karAve che. kAraNa ke zrI vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka-AjJAthI rahita evI kuzIla pravRtti mahA-anarthanuM kAraNa che. bAlAdiyogya dezanA madhyamAdi jIvone ApavAthI nimnakakSAnI dezanAnA kAraNe te te jIvone koI lAbha thato nathI. ane bAlAdine - madhyamAdiprAyogya dezanAthI bAlAdi atipariNata vidhAre DAhyA bane che. jethI viparIta dezanA zrotAone unmArge laI javA svarUpa mahAanarthanuM kAraNa bane che. AvI dezanAnA zravaNAdistha zrotAo potAne anucita evI pravRtti karavA dvArA mahA anarthanuM bhAjana bane che. AthI samajI zakAze ke parasthAna-dezanAno tyAga karI bAlAdi jIvone temanI ruci vagerene jANIne temane anurUpa ja saddharmadezanA ApavI joIe. A aMge koI paNa jAtanI upekSA sevyA vinA khUba ja kALajIpUrvaka prayatnazIla banavuM joIe. anaMtajJAnIonAM vidhAnonI upekSA karavAjevI nathI. evI upekSA aMte to ApaNA ahitanuM ja kAraNa banyA vinA nahIM rahe. Adara-bahumAnAdipUrvaka anaMtajJAnIonAM vidhAnonA Asevana vinA kalyANa thAya e zakya nathI. 1-14 AgamamAM jenuM varNana che e svarUpathI suMdara che to pachI mAtra parasthAne ApavAthI apAya-aniSTa kaI rIte thAya? AvI zaMkAnuM samAdhAna karatAM temAM dRSTAnna [udAharaNa jaNAvavA mATe paMdaramI gAthA che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hitamapi vAyorauSadhamahitaM tat zleSmaNo yathAtyantam / saddharyadezanauSadhamevaM bAlAdyapekSamiti // 1-15 // jema vAtarogane dUra karavAnuM auSadha hitakara hovA chatAM e auSadha kapharogane dUra karavA mATe levAya to khUba ja ahitakara bane che. tema bAlAdi jIvonI apekSAe apAtI sadharmadezanA svarUpa auSadha madhyamAdi jIvone mATe ahitakAraka che. Azaya spaSTa che ke zarIramAM rahelA vAyurogane dUra karavA mATe snehapAna [ghInI rAba vagere auSadha levAthI zarIramAM vAyutattva sAmyavasthAne pAmatuM hovAthI hitakara bane che. paraMtu e ja hitakara auSadha sardI vagere zleSma rogane dUra karavA mATe levAmAM Ave to te zleSmanI vRddhi karatuM hovAthI sarvathA ahitakara bane che. AvI ja rIte bAlAdi jIvonI apekSAe je dezanA vihita che, te te dezanA Agamavihita hovAthI kharekhara ja suMdara che. paraMtu e saddharmadezanA svarUpa auSadha paNa madhyamAdi jIvone ApavAmAM Ave to te samajavAmAM nahi AvavAthI ane tethI tenI avajJA thatI hovAthI ahitakara bane che. AthI apAyano jemane Dara che evA gurubhagavaMte bAlAdi jIvonA bhAvane jANIne temane anukULa evI sadharmadezanA ApavI joIe. kahevAno Azaya khUba ja spaSTa che ke bAlAdi jIvonuM yathArtha svarUpa samajIne pachI ja temanI yogyatA mujaba temane dezanA ApavI joIe. koI paNa vastunI yogyatAno vicAra karyA vinA mAtra vastunI uttamatAne joIne game te rIte game tene game te vastu ApavI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e hitakara nathI. sAmA mANasanA hitanI apekSA hoya to sau prathama tenI yogyatAno vicAra karavo joIe, tyAra pachI ja zAstrAnusArI saddharmadezanAnuM samyagrIte pradAna karavuM joIe. / / 1-15 *** upara paMdaramI gAthAmAM jaNAvelI vAtane spaSTa karatAM soLamI gAthAmAM pharamAvyuM che ke etad vijJAyaivaM yathArhaM (thocitaM ) zuddhadbhAvasaMpannaH / vidhivadiha yaH prayuMkte karotyasau niyamato bodhim // 16 // gAthArtha khUba ja spaSTa che ke-A rIte bAlAdi jIvone prAyogya dezanA saMbaMdhI ucita jANIne zuddhabhAvathI paripUrNa je pU. gurubhagavaMta; vidhipUrvaka bAlAdi jIvone saddharmadezanAsvarUpa auSadha prayoje che te pU. gurubhagavaMta cokkasapaNe samyagdarzana prApta karAve che. 1-16 // // iti prathamaM SoDazakam // .. // atha dvitIyaM SoDazam || anantopakArI zrI arihanta paramAtmAnA paramatAraka zAsananA paramArthane pAmelA granthakAra paramarSi zrImad hirabhadra sUrIzvarajI mahArAjAe SoDazaka prakaraNamAM prathama SoDazaka dvArA saddharmaparIkSaka bAla, madhyama ane paMDita janono parIcaya karAvyo. e vakhate temanI saddharmaparIkSA 34 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAnI rItano paNa spaSTapaNe khyAla Apyo che. te jIvone temane ucita dezanA ApavAthI lokottara dharmanI prApti karAvavAnuM khUba ja saraLa bane che temane anucita dezanA ApavAthI bAlAdi jIvonuM koI paNa rIte hita thatuM nathI parantu khUba ja ahita thAya che. A vAta paNa khUba ja spaSTapaNe jaNAvI che. prathama SoDazakamAM jaNAvelI e vAtano khyAla rAkhIne ja pU. gurubhagavatte yogya jIvone yogya rIte sadharmanI dezanA ApavI joIe-e samajI zakAya che. tyAM bAlAdi jIvone ApavAyogya je saddharmadezanA che te saMbaMdhI vidhi kahe che bAlAdInAmeSAM yathocitaM tadvido vidhirgItaH / saddharmadezanAyAmayamiha siddhAntatattvajJaiH // 2-1 // gAthAno artha spaSTa che. bIjA SoDazakanI zarUAtamAM granthakAra paramarSi bAlAdi jIvone temane ucita evI saddharmadezanA saMbaMdhI vidhine jaNAvavA mATe prAraMbha kare che. pUrve jemanuM svarUpa NAvyuM che evA bAlAdi jIvone temane ucita evI saddharmanI dezanAnA viSayamAM AgamanA paramArthane jANavA mATe atyaMta nipuNa evA siddhAMtatattvonA jANakAroe bAlAdi jIvonA svarUpanA jANakArone have pachInI gAthAomAM kahevAze te vidhi jaNAvyo che. Azaya e che ke pUrve jaNAvyA mujaba bAla, madhyama ane paMDita -A traNa prakAranA jIvo dharmanA arthI che. sadharmanI parIkSA-vicAraNA karIne dharmano svIkAra karatI vakhate temanI vicAraNA-parIkSA-paddhati judI judI che. AvA jIvone temanI ruci mujaba paNa saddharmanI Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja dezanA ApavAnI che. bAlAdi jIvonA svarUpanA jANakAro ja evI dezanA ApavA mATe zaktisampanna banI zake che. e aMgeno vidhi AgamanA paramArthane jANavAmAM atyaMta nipuNa evA siddhAMtanA rahasyavettAoe darzAvyo che, je ahIM AgaLanI gAthAothI jaNAvyo che. ra-1 te upara jaNAvyA mujaba dezanAvidhi jaNAvavAnA avasare bAlajIvone pariNAma-pariNatine AzrayIne hitakAriNI evI dezanAnuM svarUpa samajAvatAM pharamAvyuM che ke bAhyacaraNapradhAnA karttavyA dezaneha * bAlasya / svayamapi ca tadAcArastadagrato niyamataH sevyaH // 2-2 // bAla, madhyama ane paMDita-A traNa prakAranA dharmArthI AtmAomAM je bAlajIvo dharmArthI che temane bAhyacAritrapradhAna dezanA ApavI joIe ane tyAre dharmadezaka pU.A.bhagavattAdie paNa te bAhyacAritrasvarUpa AcAra cokkasapaNe te bAla jIvonI AgaLa sevavA joIe"-bIjA SoDazakanI bIjI gAthAthI jaNAvelI A vigata spaSTa che. pUrve jaNAvyA mujaba bAla jIvo dharmanI parIkSA karatI vakhate bAhyaliMgane mukhyapaNe vicAratA hoya che. tethI bAhya AcAro jyAM sArA jaNAya, tyAM teo dharmanI kalpanA karI le che. te te darzanomAM vihita te te bAhyAnuSThAnamAM je anuSThAna suMdara ane sAmAnyathI niravadya jaNAya tene dharma tarIke svIkAranArA bAla jIvone lokottara mArganA bAhya AcAro Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukhyapaNe upadezavA joIe. AvAM lokottara bAhya [sarvasAmAnya jano samajI zake] evAM anuSThAnonI dezanA ApatI vakhate dharmadezake eno khyAla rAkhavo joIe ke te AcAronuM khUba ja upayogapUrvaka pAlana pote karavAnuM che. bAla jIvonA khyAlamAM Ave te rIte e bAhyAcAro dharmadezaka na seve to bAla jIvone evA prasaMge AcAro vitatha che-ema ja jaNAze. pU.gurubhagavaMta kahe che kAMI ane Acare che kAMIAvuM bAla jIvonA manamAM thAya to lokottara dharma pratye mithyAtvanI vRddhi thavAno prasaMga Ave ane emAM nimitta dharmadezaka pote bane. bAla jIvo * ajJAnI che; samajatA nathI; dharmadezake zuM karavuM, zuM na karavuM-e vicAravAnI temane jarUra nathI; pU. gurubhagavanta je kahe te teoe karavuM joIe..." vagere vicAryA vinA dharmadezake bAla jIvonI sAme temane upadeza karAtA bAhya AcAronuM pAlana khUba ja vyavasthita rIte karavuM joIe. dharmanA arthI evA bAla jIvo lokottara dharmAnuSThAnone koI paNa rIte mithyA mAnI nA lee aMge pUratI kALajI rAkhavI joIe. ApaNA potAnA nimitte koI paNa AtmA laukottara dharmane mithyA mAne-e ApaNA mATe hitAvaha nathI. AcArasampannatAnAM darzanathI bAla jIvone dharmadezaka pratye zraddhA ane bahumAna pragaTe che. enA yoge bAla jIvone dharmadezaka dvArA nirUpaNa karAtA bAhya lokottara anuSThAna pratye paramatAraka dharmanI buddhi utpanna thAya che, je lokottara dharmanI prAptinuM khUba ja prabaLa kAraNa bane che. bIjI gAthAnAM chellAM be padothI jaNAvelI 37 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A vAta tarapha dharmadezakoe dhyAna ApavuM joIe. enI upekSA zrotA ke vaktA-baMnemAMthI koInA paNa hita mATe nathI. ApaNA AcArano prabhAva ApaNA vacanane sAmarthyanuM pradAna kare che. pariNAme ApaNAM prabhAvavattAM vacano; zrI tIrthaMkara paramAtmAnA paramatAraka vacanane zrotAjanonA hRdaya sudhI pahoMcADe che, je dharmadezakonI saddharmanI dezanAno ekamAtra uddezya che. e uddezyanI siddhi mATe upara jaNAvelI vAtano niraMtara khyAla rAkhavo joIe. ra-rA bAla jIvone ApavAyogya bAhya-AcArapradhAna dezanAnuM svarUpa sAmAnyathI jaNAvAya che samyaglocavidhAnaM hyanupAnatkatvamatha dharA zayyA / praharadvayaM rajanyAH svApaH zItoSNasahanaM ca // 2-3 // SaSThASTamAdirUpaM citraM bAhyaM tapo mahAkaSTaM / alpopakaraNasandhAraNaM ca tacchuddhatA caiva // 2-4 // gurvI piMDavizuddhizcitrA dravyAyabhigrahAzcaiva / vikRtInAM saMtyAgastathaikasikthAdipAraNakam // 2-5 // aniyatavihArakalpaH kAyotsargAdikaraNamanizaM ca / ityAdi bAhyamuccaiH kathanIyaM bhavati bAlasya // 2-6 // zrIvItarAgaparamAtmAnI AjJA mujaba loca karavo; pagamAM joDA vagere dhAraNa nahi karavA; palaMgAdi vinA pRthvI upara ja zayana karavuM, rAtrinA bIjA ane trIjA praharamAM ja nidrA levI ane zIta [anukULa] tema ja uSNa pritikULa] Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parisahonuM sahana karavuM. mahAkaSTane karanArA chaThTha aThThama vagere aneka prakAranA bAhya tapa karavA; saMyamanI sAdhanA mATe vihita upakaraNone dhAraNa karavAM ane te paNa nirdoSa [AdhAkarmAdi doSathI zUnya) levAM. - AdhAkarmAdi betALIza doSono tyAga karI nirdoSabhikSA grahaNa karavA svarUpa piMDavizuddhi khUba ja kaparI che; dravya kSetra vagerene AzrayIne aneka prakAranA abhigraho dhAraNa karavA; dUdha dahIM vagere vigaIono sarvathA tyAga karavo ane chaThThaakramAdi tapanA pAraNe bhAta vagere eka ja dravyathI tema ja eka be koLiyA vAparavAthI pAraNuM karavuM. koI paNa kSetranI cokkasa dhAraNA vinA aniyatapaNe vihAra karavo paratuM eka ja sthAnamAM na rahevA svarUpaaniyata vihArasvarUpa AcAra; dararoja kAyAnI mamatAne dUra karavA mATe kAussagna karavA, padmAsanAdimAM rahevuM ane AtApanAdi levI. tema ja upAzrayanI prArthanA, vastrAdinI pratilekhanA tathA kAlagrahaNa levAM.. vagere bAhya AcAra sArI rIte bAla jIvone jaNAvavA. A pramANe trIjI cothI pAMcamI ane chaThThI gAthAno sAmAnya artha che. | sAmAnya rIte upara jaNAvyA mujaba bAhya AcArone mukhya banAvI bAla jIvone lokottara dharmanI dezanA ApavAnuM pharamAvyuM che. gharmanA arthI evA paNa bAla jIvo bAhya AcArane ja prAdhAnya ApatA hovAthI zrI vItarAga paramAtmAe upadezelA e sAdhvAcAro khUba ja spaSTapaNe te Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvone samajAvavA joIe. lokamAM prasiddha AcAro karatAM e lokottara AcAromAM je vizeSatA che-e spaSTapaNe bAlajIvone samajAvavI joIe. anyathA lokottara mArgamAM bAla jIvone laI AvavAnuM zakya nahi thAya. laukika AcAronI apekSAe lokottara AcAronI uttamatA ane paramatArakatA samajAya nahi to koI paNa rIte bAla jIvo laukika mArgano tyAga karaze nahi. laukika AcAronI pAparUpatA samajAvIne; lonnettara AcAro sarvathA pAparahita che-e samajAvavAmAM Ave to bAla jIvone lokottara AcAro pratye Adara pragaTyA vinA nahi rahe. dharmadezakonI dezanApaddhati kharekhara ja mumukSu AtmAone khUba ja spaSTapaNe mArganuM jJAna karAvanArI bane che. bAlAdi jIvonuM hita haiye vasyuM hoya to dharmadezake upara jaNAvyA mujaba temane ucita ja dezanA ApavI joIe ane te te bAhyAcArone khUba ja apramattapaNe pALavA joIe. anyathA nATakIya rIte apAyelI dezanA mumukSujanone lAbhanuM kAraNa nahi bane. upara jaNAvelA bAhya munijIvananA AcAro laukika dharmAcAro karatAM khUba ja kaThora che. varSadaramyAna traNavAra bevAra ane ekavAra potAnI yogyatA mujaba zrI tIrthaMkaradevanI AjJA mujaba mastakAdinA kezano loca karavAno AcAra anya koI darzanamAM nathI. mAtra jainadarzanamAM pU. sAdhubhagavaMto mATe e AcAranuM vidhAna che. e AcAranuM svarUpa khUba ja spaSTa che. zrI tIrthaMkara paramAtmAdi mahAtmAo paMcamauSTika loca karatA hatA. tenI apekSAe AjanI locanI pravRtti Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khUba ja sarala che. pUrvaparamarSioe sahana karelAM kaSTonI apekSAe Aje evuM koI ja kaSTa nathI. chatAM jo kaSTa jaNAya to sahanazIlatA ghaNI ja ochI che-e mAnyA vinA cAle ema nathI. zakya prayatna e mATe manane keLavyA vinA chUTako nathI. zrI vItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba mamatvAdinA parivAra mATe vihArAdi karatI vakhate pagamAM koI paNa jAtanA joDA vagere pU. sAdhubhagavaMto dhAraNa karatA nathI. khullA page ja vihArAdi karavAnI teozrInI maryAdA che. zAstra mujaba navakalpI vihArAdinI maryAdAnuM pAlana karAya to kharekhara ja pagamAM kazuM ja paheravAnI jarUra ja na paDe. vartamAnanI vihAra-paddhati vagere aMge navesarathI vicAraNA karavAnI AvazyakatA che. keTalIkavAra to vihArano Azaya ja haNAto hoya evuM dekhAya che. mamatvane dUra karavAnA AzayathI vihita AcAra; mamatvane puSTa banAvanArA bane nahi enuM lakSya rAkhavuM joIe. vartamAnanI vihArAdinI paddhatimAM thoDo pheMraphAra karIe to sAmAnya rIte pagamAM kazuM ja paheravuM nA paDe. zrIvItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA; AtmapariNati ane saMyamapariNati-e bannenA samanvaya mATenuM adbhuta sAdhana che. e paramatAraka sAdhanano upayoga karavAmAM na Ave to bAhya AcAromAM paNa bhalIvAra nahi Ave. pU. sAdhubhagavantone sAmAnyarIte pRthvI upara ja sUvAnuM che. e mATe palaMgAdino upayoga karavAno niSedha che. - A rIte jamIna para paNa, sUvAnuM Avazyaka jaNAya to Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrimAM be prahara nidrA levAnI che. divase ane rAtre be praharathI adhika nidrA levAno AcAra nathI. sAmAnyarIte divase prathama, dvitIya ane caturtha praharamAM tema ja rAtrinA prathama ane caturtha praharamAM pU. munibhagavantone svAdhyAya karavAnuM pharamAvyuM che. A rIte paMdara kalAkano svAdhyAya karanArA pU. sAdhumahAtmAo AvazyakatA mujaba be prahara ja nidrA le che. be praharathI adhika nidrA letA nathI. rAtrinA bIjA ane trIjA praharamAM ja jarUra paDye nidrA lenArA mahAtmAo, upara jaNAvyA mujaba paMdara kalAkano svAdhyAya karavA dvArA nidrA ane vikathA svarUpa pramAdano khUba ja sArI rIte tyAga kare che. moTAbhAge sAdhupaNAnA patananI zarUAta e be pramAda karAve che. e banne pramAdathI dUra rahevA mATe upara jaNAvyA mujaba pU. sAdhubhagavanto svAdhyAyAdimAM tatpara bane che. AgamamAM jaNAvyA mujaba zIta ke grISma RtumAM zIta ke uSNa parIsahane sArI rIte sahana karavAno munibhagavantono AcAra che. potAnA zarIranI zakti anusAra Arta ke raudradhyAna na thAya e rIte zIta ke uSNa parIsahane veThavAnuM khUba ja Avazyaka che. sAmAnya rIte ahIM zIta padathI anukUla parIsaho ane 3waa padathI pratikUla parIsaho samajavAnA che. dareka vakhate badhA ja parIsaho prApta thAya evuM bane nahi. paraMtu dareka vakhate badhA ja parIsaho sahana karavAnI IcchA hovI ja joIe. evI IcchAne titikSA' kahevAya che. parIsahono pratIkAra karavAnuM sAmarthya hoya to paNa teno Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratIkAra karyA vinA ke tene AvatA aTakAvyA vinA sahana karavAnI IcchAdine ahIM "zItoSpasaMdana' tarIke varNavyuM che. koI paNa jAtanI dInatA lAvyA vinA parIsaho sahana karavAe sAdhvAcAra che. zrI vItarAga paramAtmAe munibhagavaMtone chaThTha aTTama vagere tapa karavA pharamAvyuM che. duHkhe karI AcarI zakAya evA A bAhyatapa mahAkaSTa svarUpa che. alpasattvanodheyIvALA ane durbaLa zarIrasaMghayaNavALA jIvo A taponuSThAna karavA zaktisaMpanna banatA nathI-tethI A tapone mahAkaSTaduranucarasvarUpa varNavyA che. sattvazALI AtmAo ja chaThThA aTTama vagere tapa karI zake che. saMyamanI sAdhanA mATe Avazyaka evAM vastra pAtra vagere upakaraNo zrI vItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba alpa pramANamAM ja rAkhavAnAM che. e upakaraNo paNa potAnA mATe banAvelAM ke kharIdelAM..vagere doSathI rahita-vizuddha hoya evAM ja levAnAM che. avizuddha-potAnA mATe banAvelAM ke kharIdelAM vagere doSayukta upakaraNo dhAraNa karavAnI AjJA nathI. ' vastra pAtra vagere upakaraNonI jema ja saMyamanA nirvAha mATe AhAra-pANI paNa AdhAkarmAdi betALIza doSothI rahita levAnAM che. tethI munibhagavantone piMDavizuddhi gurthI[bhAre, zreSTha mahAna hoya che. sAmAnya rIte betALIza doSothI rahita ja AhAra-pANI prApta karI saMyamajIvanano nirvAha karavAnuM khUba ja kaparuM che. saMyamajIvanamAM A Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piMDavizuddhinuM khUba ja mahattva che. zarIranI mamatAno tyAga karyA vinA piMDavizuddhinuM pAlana karavAnuM zakya nathI. prANAnte paNa azuddha AhAra-pANIne grahaNa nahi karanArA mahAtmAonA saMyamajIvananuM AlaMbana na hoya to piMDavizuddhi; saMyamajIvanamAMthI nAza pAmaze. saMyamajIvananA nirvAha mATe nirdoSa piMDanI prApti vakhate paNa dravya, kSetra, kALa ane bhAvane AzrayIne niyama karavAnuM zrIvItarAga paramAtmAe pharamAvyuM che. "amuka dravya ja, amuka ja sthAne, amuka kALe ja, amuka ja Apaze to grahaNa karIza."-AvA prakAranA anukrame dravya, kSetra, kALa ane bhAvane AzrayIne abhigraha dhAraNa karavAno AcAra pU.sAdhumahAtmAo pALe che. Agamaprasiddha te te abhigrahonA pAlana sAthe pU. sAdhubhagavantone dUdha dahIM vagere cha vigaIono tyAga karavAno upadeza apAyo che. tema ja upavAsa vagere tapanA divasa pachInA divase vAparavA svarUpa pAraNAmAM, eka dravye ja vAparavuM ane eka, be ke traNa vagere koLiyA vAparavAno niyama paNa pharamAvyo che. > upara jaNAvelA viziSTa-abhigrahapUrvakanA tapa vagerene karanArA pU. munibhagavantono aniyata vihAra hoya che. potAnA zarIra pratye paNa nispRha evA te mahAtmAo koI paNa sthAne mamatva karyA vinA koI paNa eka sthAne rahetA nathI. sAmAnya rIte mAsakalpa [eka mahino rahevAno AcAra] prAyogya kSetra maLe to ekavarSamAM nava vihAra thAya che-tene zAstrIya paribhASAmAM navakalpI vihAra kahevAya che. 44 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mamatvathI rahita thavA mATe navakalpI vihAra khUba ja Avazyaka che. . zrI gaNadharAdi mahAtmAoe sevelI e paramatAraka maryAdAnuM pAlana karavAmAM koI paNa jAtano pramAda sevAyuM nahi-enuM dhyAna rAkhavuM joIe. zaktisaMpanna AtmAoe e maryAdAnuM pAlana karavAmAM upekSA karavI nA joIe. A rIte kaThora AcAronA pAlana sAthe pU. sAdhubhagavantone kAussagga karavAnuM padmAsanAdimAM rahevAnuM ane AtApanAdi grahaNa karavAnuM pharamAvyuM che. game tevA maraNAnta kaSTa vakhate AtmA sattvahIna bane ane zarIraduHkha sahana karI zake nahi-evI viSama sthiti sarjAya nahi-e mATe zarIra ane AtmAne keLavyA vinA cAle evuM nathI. zarIra ane AtmAne keLavavA mATe upara jaNAvyA mujaba kAyotsarga [kAussagga] karavAnuM ane padmAsanAdimAM rahevAnuM ke AtApanAdi levAnuM pharamAvyuM che. zrI vItarAga paramAtmAe upadezelA paramatAraka A bAhya AcAronA pAlanapUrvaka upAzrayanI pratilekhanA ane zrI uttarAdhyayanAdi sUtronA adhyayana mATe kAla-grahaNAdi levAnuM paNa pU. sAdhubhagavantone anivArya che. A badhA ja bAhya. AcAro bAla jIvone khUba ja spaSTapaNe apavAda vinA jaNAvavA ane temanI sAme te te AcAronuM khUba ja bArIkAIthI dharmadezake pAlana karavuM joIe.. 52-3-4-5-6 // *** have madhyamabuddhivALA AtmAone je dezanA ApavAnI che tenuM svarUpa varNavAya che 45 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhyamabuddhastvIryAsamitiprabhRti trikoTiparizuddham / AdyantamadhyayogairhitadaM khalu sAdhusadvRttam // 2-7 // rAga, dveSa ane moha [ajJAna]. ItyAdi traNa koTithI zuddha [rahita], tema ja zarUAtanI, vaccenI ane chellI avasthAmAM hitane ApanAra IryAsamiti vagere sAdhubhagavaMtonuM savRtta-sadAcaraNa madhyamabuddhivALA jIvone sarvadA sArI rIte jaNAvavuM-A pramANe sAtamI gAthAno zabdArtha che. agiyAramI gAthAmAM "sA samAdhyeya" A pada che. tenI sAthe "sAdhutavRtta' - A padano saMbaMdha che. tethI sAtamI gAthAno artha upara jaNAvyA mujaba thAya che. pUrve jaNAvyA mujaba madhyamabuddhivALA jIvo sadharmanI parIkSA karatI vakhate bAdyaliMgane pradhAnasvarUpe na jotAM AtyaMtara [sAmAnya lokone jaNAya nahi tevA AcArane mukhyapaNe vicAre che, tethI temane tevA prakAranA sAdhvAcArano upadeza Apavo joIe. pAMca samiti ane traNa gupti svarUpa pravacanamAtAnuM pAlana karavA svarUpa pU.sAdhubhagavaMtono AcAra che. te IryAsamityAdi pravacanamAtAnuM pAlana karatI vakhate pU. munibhagavaMto trikoTiparizuddha AcAranuM pAlana kare che. sAmAnyapaNe koI paNa jAtanA pApathI rahitapaNe ja sarva AcAronuM pAlana karavAnuM zAstrakArazrIe pharamAvyuM che. rAga, vaiSa ke mohane laIne pApa thAya che; haNavAnA [kApavA, chedavA athavA toDavA kAraNe, rAMdhavAnA kAraNe ke kharIdavAnA kAraNe pApa thAya che athavA to jAte pApanI koI paNa pravRtti karavAthI, karAvavAthI ke anumodavAthI pApanuM upArjana thatuM Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. pApanA upArjananA traNa prakArane "giri' kahevAya che. koI paNa sAdhvAcAra e trikoTithI zuddha rihita]ja vihita che. * bIjI rItie vicArIe to-zrI vItarAga paramAtmAe upadezeluM samagra pravacana pU. sAdhu-bhagavantonA AcArano viSaya che. tethI samasta-ATha pravacananI mAtAonA pAlana svarUpa sAdhvAcAra paramatAraka pravacanasvarUpa che. zrI vitarAga paramAtmAnA paramatAraka vacanasvarUpa e pravacana; kaSa, cheda ane tApathI parizuddha hoya che. zrI dharmabiMdu vagere granthamAM kaSa, cheda ane tApanuM svarUpa khUba ja spaSTapaNe jaNAvyuM che. je granthamAM pUratA pramANamAM vidhAno ane niSedho upalabdha hoya che-e grantha [darzana, pravacana, Agamane kaSazuddha kahevAya che. e vidhi ane niSedhanA pAlanAdi mATe ucita rIte upAyo jemAM batAvyA hoya chete granthane chedazuddha kahevAya che ane te te upAyonA sevanAdithI je mokSa vagere phaLa prApta thAya che-e phaLa vAstavika rIte saMgata thAya e mATe AtmA vagerenuM vAstavika svarUpa je granthamAM varNavyuM hoya te grantha tApazuddha kahevAya che. - Azaya e che ke dareka darzanakAra potapotAnA granthane paramasatya ane nirdoSa jaNAvatA hoya che. Agamane pramANa mAnanArA potAnA Agamane pramANa mAne, bIjAnA Agamane pramANa na mAne - e samajI zakAya che. AvA vakhate mumukSu - AtmAonuM kartavya che ke AgamanI parIkSA karI tenA Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prAmANyane svIkAravuM. AgamanI parIkSA mATe, suvarNanI parIkSA mATenA sAdhananI jema ja kaSa, cheda ane tApa traNa sAdhana jaNAvyAM che. kasoTInA paththara upara ghasavAthI; TukaDA karavAthI ane agnimAM tapAvavAthI jema zuddha suvarNanI khabara paDe che, tema zAstrasvarUpa suvarNanI parIkSA karavA mATe kaSa, cheda ane tApano upayoga karavo joIe. anyathA pittaLa jevA zAstrane pramANa mAnavAno prasaMga Avaze. sAmAnya rIte dareka zAstrakAro hiMsA na karavI; asatya na bolavuM; corI na karavI...' ItyAdi vAkyo dvArA hiMsAdi pApono niSedha karatA hoya che. ane "hiMsAnuM pAlana karavuM... tapa karavo tema ja vinaya-bahumAna karavuM....' vagere vAkyo dvArA ahiMsAdinuM vidhAna karatA hoya che. tethI AvAM niSedha ane vidhi paraka vAkyonI puSkaLatAnA kAraNe dareka zAstro kaSazuddha jaNAtAM hoya che. taduparAMta keTalAka zAstrakAro sAmAnya rIte niSiddhanI nivRtti ane vihitanI pravRtti mATe te te upAyo darzAvatA hovAthI temanA grantho chedathI paNa zuddha jaNAya che. parantu te te darzanakAroe AtmAdine sarvathA pariNAmI ke sarvathA apariNAmI [sarvathA nAzavaMta ke sarvathA eka ja svabhAvamAM sthita]..... vagere avasthApana mAnavAthI temanA mate AtmAmAM koI paNa jAtanA pheraphAranI zakyatA rahetI nathI. ane tethI niSiddhanA AcaraNathI prApta thanAra duSTa phaLano ane vidhAna karAyelA AcAranA AcaraNathI prApta thanAra zubha phaLano saMbhava temanA matamAM na hovAthI tevA phaLanuM nirUpaNa karanArAM temanAM zAstro arthahIna bane che 48 - Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRtti ke nivRtti na hoya to te pravRtti [svAdhyAyAdinI] ke nivRtti [hiMsAdinI] dharmasvarUpa nathI banatI. AthI samajI zakAze ke dharmanI dharmatA zrI jinAgamasvarUpa vacanane laIne che. koI paNa dharma e vacanane anusarIne na hoya to te dharma vastutaH dharma ja nathI. dharmanI vAstavikatA mATe vacananuM anusaraNa che. tethI kharI rIte vacananA AdhAre dharma rahelo che. sakala dharmAnuSThAnonI dharmamayatA zrI jinAgamane AdhAre hovAthI te te anuSThAnonI dhArmikatAne paramatAraka vacano jaNAve che. vacananirapekSAnuSThAno dhArmika nathI. dhumADo jema agnine jaNAve che tema vacana, sakala anuSThAnonI dhArmikatAne jaNAve che. dhumADAmAM jema agni samAyo che tema vacanamAM sakala anuSThAnonI dhArmikatA samAyelI che. nyAyanI paribhASAmAM jaNAvIe to zApakatAsaMbandhathI sakala anuSThAno paramatAraka vacanamAM rahelAM che.. ema jaNAvI zakAya. AthI samajI zakAya che ke svAdhyAyAdinI pravRtti ane hiMsAdinI nivRtti svarUpa phaLane utpanna karanAra AtmapariNAmasvarUpa dharma upara jaNAvyA mujaba paramatAraka vacanamAM rahelo che. AgamanA vacanane anusarI te te vihita anuSThAno karavAno ane niSiddha hiMsAdinI nivRttino je pariNAma thAya che; te AtmapariNAmasvarUpa vyApAra dharma che. e dharmathI, vihita ane niSiddhanI anukrame pravRtti ane nivRtti phaLasvarUpe prApta thAya che. A dharma, paramatAraka zrI jinAgamanA vacanamAM rahelo che. AvA prakAranI pravRtti ke nivRttino pariNAma vacanamUlaka hoya to ja te dharma che. dharmAnuSThAno zrI vItarAga 49 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koTithI zuddha zrI vItarAga paramAtmAnuM pravacana che. tenA AdhAre pravartelA samagra sAdhvAcArasvarUpa aSTapravacanamAtAmAM te paramatAraka pravacana aMtargata hovAthI samagra sAdhusatta trikoTi [kaSa, cheda ane tApa]thI pirazuddha che. rAga, dveSa ane moha; kRta, kArita ane anumodita tema ja hanana, pacana ane krayaNa-A traNa traNa koTio pratiSedhasvarUpa che arthAd eno tyAga karavAno che. tethI te trikoTithI zuddha-rahita sAdhusatta che. kaSa, cheda ane tApa-A trikoTi vidhisvarUpa hovAthI te trikoTithI parizuddha sAdhusavRtta trikoTisahita che. A sAdhusatta Adi, madhya ane aMta-yoga vaDe hitakara che. saMyamajIvananI zarUAtanI avasthA, madhya avasthA ane carama avasthA-A traNa avasthAmAM thanAra te te yoganA kAraNe pU. sAdhubhagavaMtonuM savRtta hitane ApanAruM bane che. sAmAnya rIte saMyamajIvanamAM prathama avasthAmAM adhyayanAdino yoga che. madhya avasthAmAM te te sUtranA arthanuM zravaNa vagere vihita che. ane carama avasthAmAM dharmadhyAnAdi vihita che. te te avasthAmAM tenuM tenuM pAlana karavAthI sAdhusatta ekAMte hitakArI che. athavA AvIrupa nippI! ItyAdi Agama [zrI AcArAMgAdi]nA anusAre te te avasthAmAM anukrame alpa, madhyama ane utkRSTa tapanA AcaraNathI A ae sAdhusavRtta hitakara che. kAraNa ke saMyamajIvananI zarUAtamAM zarIranuM thoDuM damana karavuM, jethI adhyayanAdimAM koI vighna Ave nahi. tyArabAda madhyamAM adhyayanAdinI pravRtti vikSepa vinA thatI hovAthI thoDuM vadhAre damana karavuM ane tyArabAda adhyayanAdinI 50 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRtti samApta thavAthI aMtamAM utkRSTa tapa vagere karavA dvArA zarIranuM vadhAre damana karavuM. A rIte AgamamAM jaNAvyA mujaba pU. sAdhubhagavaMtonuM savRtta hitakara bane che. 2-7aa *** pU. sAdhubhagavaMtonuM savRtta ja have jaNAvAya che. aSTau sAdhubhiranizaM mAtara iva mAtaraH pravacanasya / niyamena na moktavyAH paramaM kalyANamicchadbhiH // 2-8 // putranI mAtA jevI pravacananI ATha mAtAo paramakalyANane IcchatA evA pU. sAdhubhagavaMtoe kyAre paNa cokkasapaNe choDavI nahi.' IryAsamiti bhASAsamiti eSaNAsamiti AdAnabhaMDa-matta . nikSepaNAsamiti ane pAriSThApanikAsamiti-A pAMca samiti tema ja manogupti, vacanagupti ane kAyagupti-A traNa gupti, e maLIne ATha pravacana mAtAo che. sAmAnya rIte jJAna, darzana cAritranA prayojane cAlatI vakhate sADA traNa hAtha pramANa bhUmine joIne koI paNa jIva-jantu upara paga Ave nahi te rIte cAlavuM-tene IryAsamiti kahevAya che. sAvadya vacanano tyAga karI niravadha vacana bolavuM - tene bhASAsamiti kahevAya che. betALIza doSono tyAga karI zuddha AhArane grahaNa karavA svarUpa eSaNAsamiti che. koI paNa vastu letAM ke mUkatAM pUMjIne pramArjIne mUkavA svarUpa AdAnabhaMDamattanikSepaNAsamiti che ane maLAdine niravagha bhUmimAM paraThavavA svarUpa pAriSThApanikAsamiti che. mana, vacana ane kAyAnI azubha 51 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRttine rokavA pUrvaka zubha pravRtti karavI tene anukrame manogumi, vacanagupti ane kAyamurti kahevAya che. zrI vItarAga paramAtmAnuM paramatAraka pravacana A pAMca samiti ane traNa gupti svarUpa ATha mAtAothI utpanna thayuM che. tethI pAMca samiti ane traNa gupti svarUpa cAritrAcArane pravacanamAtArUpe varNavyo che. A loka ke paraloka saMbaMdhI kalyANane IcchatA pU. sAdhubhagavaMtoe koI paNa saMyogomAM eka kSaNa mATe paNa pAMcasamiti ke traNa. guptiono tyAga nahi karavo joIe. potAnI mAtAno tyAga nahi karavAthI ane tene anusaravAthI jevI rIte putranuM hita thAya che, tevI rIte pU. sAdhubhagavaMtone paNa pAMca samiti ane traNa guptiono tyAga nahi karavAnA kAraNe ane rAta-divasa tene anusaravAnA kAraNe hitanI prApti thAya che. ra-8. madhyamabuddhivALA jIvone bIjuM paNa je jaNAvavAnuM che te jaNAve che -- etatsacivasya sadA sAdho niyamAnna bhavabhayaM bhavati / bhavati ca hitamatyantaM phaladaM vidhinA''gamagrahaNam // 2-9 // ATha pravacanamAtAothI sahita evA pU. sAdhumahAtmAne kAyama mATe niyame karI bhavabhramaNano bhaya hoto nathI. tema ja vidhipUrvaka vAcanA - pracchanAdirUpe AgamagrahaNa [adhyayana karavA svarUpa hita, atyanta phaLane ApavAvALuM thAya che." A pramANe navamI cAthAno zabdArtha Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. Azaya e che ke je sAdhu bhagavanto pUrve jaNAvyA mujaba aSTa pravacanamAtAonI sAthe rahe che, teozrIne sadAne mATe pApano baMdha na hovAthI saMsAramAM bhaTakavAno bhaya raheto nathI. kAraNa ke mokSanI prabaLa IcchA teozrIne prApta thayelI che. mokSanI utkaTa IcchA, saMsAranA paribhramaNane dUra karavA mATe khUba ja adbhuta sAdhana che. Ama paNa IcchAnI zakti acittva che. eka vakhata koI paNa vastunI utkaTa IcchA thaI jAya eTale e jIvo tene pUrNa karavA mATe kazuM ja bAkI rAkhatA nathI. AvI ja rIte mokSanI IcchA prApta thavAthI mumukSu AtmAo mokSane prApta karavA badhuM ja karI le che, jethI saMsAramAM bhaTakavuM paDatuM nathI. taduparAnta aSTa pravacanamAtAthI sahita pU. sAdhubhagavantone hitanI prApti thAya che. pAMca samiti ane traNa guptinuM pAlana karanArA pU. munibhagavantone bhaviSyamAM koI ja apAya thato na hovAthI khUba ja sArI rIte phaLane ApanAruM AgamagrahaNa prApta thAya che. vinayabahumAnapUrvaka svAdhyAyamAMDalImAM besavAdi-vidhipUrvakanuM AgamagrahaNa [adhyayana ekAnta hitakara che. kAraNa ke vAcanAdinI pravRtti dvArA AgamanA adhyayanano adhikAra aSTapravacanamAtAnuM pAlana karanArAne ja che. ane adhikArIe kareluM kArya temanA mATe sarvathA hitane karanAruM bane che. aSTapravacanamAtAthI rahita AtmAne vidhipUrvaka AgamanA grahaNano adhikAra na hovAthI anadhikRtapaNe kareluM AgamanuM grahaNa temanA mATe atyanta phalane ApanAruM nahi bane. A pramANenuM pU. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhubhagavattAnuM sadgA madhyamabuddhivALA jIvone sArI rIte samajAvavuM. ra-AA AgamagrahaNa karavA svarUpa sAdhuvRtta pU. gurubhagavattane AdhIna hovAthI te aMge paNa madhyamabuddhivALA jIvone je jaNAvavAnuM che te jaNAvAya che -- gurupAratantryameva ca tadbahumAnAtsadAzayAnugatam / / paramaguruprApteriha bIjaM tasmAcca mokSa iti // 10 // "pU. gurubhagavanta pratyenI AntarikaprItivizeSanA kAraNe utpana, suMdara AzayathI anugata evuM gurupAratanya ja A jagatamAM paramaguru zrI sarvajJaparamAtmAnI prApti dirzanAdinuM bIja che, ane tethI mokSanI prApti thAya che." - A pramANe dazamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke ekAnta kalyANane karanAra paramatAraka AgamanuM adhyayana pU. gurubhagavattane AdhIna che. teozrInI AjJAne vaza banyA vinA koI paNa rIte AgamanuM adhyayana thAya evuM nathI. mAtra guru pAse rahevAthI gurupAratanya gaNAtuM nathI. paraMtu teonI pratye Antarika zubha pariNAmasvarUpa bahumAna thavAthI je gurupAratatya janme che te ja kharI rIte gurvAjJAnI AdhInatA che. AvuM gurupAratanya "A mArA guru saMsArakSayanA kAraNa che' AvA suMdara pariNAmathI otaprota che. tevA prakAranA kuzalapariNAmathI ja yukta gurupAratanya A jagatamAM paramaguru zrI tIrthaMkara paramAtmAnAM darzananuM kAraNa Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bane che. kAraNa ke vAstavika gurupAratanyanA AsevanathI tevA prakAranA puNyano bandha thAya che ke jenA udaye zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM puNyadarzana prApta thAya che. ahIM yAda rAkhavuM joIe ke mAtra potAnI jAti ke jJAti vagerenI samAnatAne laIne guru pratye pAratanya Ave to tethI paramagurunI prApti nahi thAya. upara jaNAvyA mujabanA kuzalapariNAmathI ja zrI sarvajJabhagavAnAM paramatAraka darzanano saMbhava che. Avo kuzala pariNAma paNa zrI sarvajJaparamAtmAnAM darzananI jema ja mahAmusIbate prApta thato hoya che. bhavanI asAratA samajAya, teno kSaya karavAnI bhAvanA janma-e mATe prayatna karAya ane enA phaLasvarUpe paramatAraka gurubhagavantanuM pAratanya svIkArAya tyAre mAMDa mAMDa evo kuzala pariNAma prApta thAya che. ATaluM karyA pachI paNa kSudra janono paricaya, parIsahAdinuM kaSTa ane anAdikALathI abhyasta svacchandatA vagere; kuzala pariNAmano nAza karavA tatpara ja hoya che. AvA saMyogomAM gurupAratanya TakAvavAnuM ghaNuM ja agharuM che. mumukSu janonA sAdhanAmArge jo koI prabaLa avarodha hoya to te gurupAratatyano abhAva che A vAta samajAya to Aje paNa mokSanI sAdhanA azakya nathI. je gurupAratanya paramaguru zrI tIrthaMkaraparamAtmAnI prApti dvArA mokSanuM kAraNa bane che, te gurupAratanya pU. sAdhubhagavantoe avazya keLavavuM joIe. "dIkSA lIdhI che mATe gurunuM mAnavuM paDe." AvA prakAranI koI veTha utAryA vinA upara jaNAvyA mujaba AntarikapariNAmavizeSathI gurupAratanya keLavI levAmAM jeTalo Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vilaMba thaze eTalo ane to mokSaprAptimAM ja vilaMba thaze, je mumukSu AtmAo mATe sakSya nathI ja. A badhuM vistArathI madhyamabuddhivALA jIvone jaNAvavuM. era-10 sAtamI AThamI vagere gAthAomAM jaNAvelI vAto madhyamabuddhivALA jIvone jaNAvavI - e pramANe jaNAvavA pUrvaka paMDita janone je jaNAvavAnuM che, te jaNAvAya che -- ityAdi sAdhuvRttaM madhyamabuddheH sadA samAkhyeyam / AgamatattvaM tu paraM budhasya bhAvapradhAnaM tu // 2-11 // gAthAno artha khUba ja spaSTa che. madhyama- buddhivALA jIvone nirantara pUrve jaNAveluM IryAsamiti vagere svarUpa pU. sAdhubhagavantonuM savRtta nirantara spaSTa rIte jaNAvavuM. mAtra, bhAvapradhAna [paramArthanA sAravALuM Agamatattva to paMDita janone jaNAvavuM. ra-1nA budha - paMDita janone ApavAyogya upadezanuM svarUpa jaNAvAya che -- vacanArAdhanayA khalu dharmastadbAdhayA tvadharma iti / idamatra dharmaguhyaM sarvasvaM caitadevAsya // 2-12 // "paramatAraka zrI jinAgamane anusarIne karelI ArAdhanAthI ja dharma thAya che. zrI jinAgamano bAdha - virodha thAya - e rIte vartavAthI adharma ja thAya che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramatAraka dharmanuM rahasya ane sarvasva - sAra A paramatAraka vacana che. A pramANe bAramI gAthAno zabdArtha che. bAla ane madhyama jIvone yogya evI dezanAnuM svarUpa jaNAvIne paMDita janone yogya evI dezanAne varNavavAnA avasarane pAmI bAramI gAthAthI paMDita janone ucita evI dezanAnuM nirUpaNa karAya che. zratadharma ane cAritradharma A baMne zrI vitarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA svarUpa vacana - AgamanI ArAdhanAthI ja prApta thAya che. zrutasvarUpa dharma ane cAritrasvarUpe dharma, samyajJAnasvarUpa ane samyagujJAnapUrvakanI virati svarUpa che. e gharmanI prApti AgamanI ArAdhanAthI - AgamAnusArI pravRttithI ja thAya che. e paramatAraka AgamanuM anusaraNa karavAmAM na Ave to game tevA paNa dharmAnuSThAnathI dharmanI prApti thatI nathI. paraMtu Agamano bAdha virodha thavAthI kharI rIte adharmanI ja prApti thAya che. AthI samajI zakAze ke- dharmAnuSThAna; dharmamUlaka, dharmasvarUpa ke dharmanuM kAraNa banatuM hoya to tenuM eka ja kAraNa che ke te AgamanA anusaraNathI thayeluM che. A Agama ja paramatAraka dharmanuM parama rahasya che. dharmamAtrano e eka ja sAra che. vidhAnAtmaka ane niSedhAtmaka vacana svarUpa Agamane ArAdhavAthI ja vastutaH dharmanI prApti thAya che. bAhyadRSTie sArAmAM sAro jaNAto paNa dharma AgamamUlaka na hoya ane AgamathI bAdhita hoya to te adharma che - e bhUlavAjevI vAta nathI. mumukSu AtmAone AjJAnuM mahattva samajAya nahi to gharmanI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhanA karavAnuM temanA mATe zakya nahi bane. AjJAnI upekSA karI mAtra te te dharmAnuSThAna karavAthI kalyANanA arthI jano paNa potAnI bhAvanA saphaLa banAvavA samartha thatA nathI. If2-1ra ka A rIte sakala dharmAnuSThAnone gauNa banAvI mAtra vacananuM prAdhAnya paMDita janone zA mATe samajAvAya che - AvI zaMkAnA samAdhAna mATe jaNAvAya che -- yasmAt pravartakaM bhuvi nivartakaM cAntarAtmano vacanam / dharmazcaitatsaMstho maunIndraM caitadiha paramam // 2-13 // . je kAraNathI, A bhavyalokamAM [bhavya jIvonA samudAya svarUpa lokamAM svAdhyAya, dhyAna ke tapa vagere kartavyomAM ane hiMsA, asatya ke corI vagere pApa - niSiddhaviSayamAM manane anukrame pravRtti ane nivRtti karAvanAruM AgamasvarUpa vacana che. dharma, paramatAraka vacanamAM samAyelo che, tethI ahIM dharmanI sidhimAM zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM AgamasvarUpa vacana sarva dharmAnuSThAno karatAM zreSTha che." A pramANe teramI gAthAno artha che. Azaya e che ke zrI vitarAga paramAtmAe kartavyarUpe upadezelA svAdhyAya vagerenI pravRtti ane niSiddharUpe varNavelAM hiMsAdi pAponI nivRtti teozrInA paramatAraka vacanane anusaratI hoya to ja te dharmasvarUpa che. anyathA zrI vItarAga paramAtmAnA paramatAraka vacanane anusaratI e Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte kSaNavAra mAnI laIe ke anya jinetara darzanakAronAM zAstro, kaSa ke chedathI upara jaNAvyA mujaba zuddha hoya topaNa tApathI zuddha nathI. zrI vItarAga paramAtmAe pharamAvyA mujaba vastumAtra dravyarUpe apariNAmI ane guNa ke paryAya svarUpe pariNAmI hovAthI jainadarzanamAM che te anuSThAnAdinAM vivakSita zubhAzubha phaLo cokkasa ja prApta thatAM hoya che. tethI tApathI parizuddha A eka ja darzana che. pApa karIne AtmA durgatimAM jAya che; puNya karIne AtmA satimAM jAya che ane sakala zubhAzubha karmano kSaya thavAthI AtmA mokSamAM jAya che. traNeya avasthAmAM AtmA AtmasvarUpe sthita che. Ama chatAM te te gati vagerenI apekSAe AtmA judI judI avasthAne prApta kare che-AvuM mAnIe nahi ane AtmAne sarvathA apariNAmI athavA sarvathA pariNAmI mAnI levAmAM Ave to AtmAnI nigodAvasthAthI mAMDIne siddhAvasthA sudhInI avasthAo vAstavika manAze nahi-A badhuM cokkasa rIte tenA jANakAro pAsethI jijJAsuoe jANI levuM joIe. vistArathI lakhIne samajAvavAnuM zakya nathI. anyadarzanakAronAM zAstra tApathI parizuddha nahi hovAthI kharI rIte temane tyAM jaNAtI kaSazuddhi ane chedazuddhi paNa vAstavika nathI. potAnI IcchA mujaba sarjAyelAM e zAstromAM kaSa, cheda ane tApanI zuddhi koI paNa rIte zakaya nathI. evI zuddhi mAtra jainadarzanamAM ja che, kAraNa ke te kevalajJAnamUlaka che. : ' upara jaNAvyA mujaba kaSa, cheda ane tApa-A traNa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAtmAe kartavyasvarUpe varNavyAM che mATe te kartavya che ane hiMsAdi niSiddha - akartavyasvarUpe varNavyAM che mATe tenI nivRtti karavAnI che. e vinA bIjA koI paNa AzayathI thatI pravRtti ke nivRtti kharI rIte dharmasvarUpa nathI - A vastu mumukSuoe niraMtara yAda rAkhavI joIe. * je vacanamAM upara jaNAvyA mujaba dharma rahelo che e vacana muniomAM IndrasamAna evA paramamuni zrI tIrthakara paramAtmAe pharamAvyuM che. tethI te vacananI prAmANikatA koI paNa rIte bAdhita thatI nathI. enuM prAmANya koI paNa kAlamAM bAdhita thAya evuM nathI. kAraNa ke zrI tIrthaMkara paramAtmAne e vacanone jaNAvatI vakhate saMpUrNa jJAna hatuM ane vacanano bAdha thAya e aMgenA kAraNabhUta rAga-dveSAdino sarvathA abhAva hato. asatya bolavAnuM kAraNa na hoya ane satya bolavA mATe samagra sAmagrI hoya tyAre te te vacanomAM prAmANya nirAbAdha hoya che. AthI ja ahIM mokSanI siddhinA viSayamAM zrI vItarAga paramAtmAnuM paramatAraka vacana zreSTha che. kAraNa ke anuSThAnanI prAmANikatAne laIne vacananI prAmANikatA nathI. paraMtu svatantrapaNe svayaMsiddha prAmANya e vacanomAM che. jyAre anuSThAnanI prAmANikatA to vacananI prAmANikatAne laIne che. tethI anuSThAna pradhAna nathI paratu gauNa che. bIjAnA Azraye jenuM astitva che te mukhya na hoya - te samajI zakAya che - A vAtane spaSTa karatAM anyatra kahyuM che ke- zrI sarvajJa paramAtmAe aMrthathI jaNAvelA zAstrathI paramArthane jANIne e zAstranI ucita Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maryAdAne AzrayIne je dharma karAya che te ja dharma che ane e gharma ja siddhi-mokSa mATe thAya che. granthakAra paramarSie jaNAvelI vacananI - AjJAnI pradhAnatAne samajI levAnuM khUba ja Avazyaka che. Aja sudhI ApaNane siddhi prApta thaI nathI tenuM kAraNa "gharma karyo nathI te nathI paratu "zrI vItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJAnuM pAlana karyuM nathI" - A eka ja kAraNa che. zAstranuM parizIlana karI dharmane te mujaba ArAdhyo hota to siddhimAM vilaMba thavAnuM koI ja kAraNa na hatuM. pravRtti karavAnuM nakkI karIne tene anukULa zAstrapATho zodhavAnI pravRtti khUba ja kharAba che. zAstronuM avagAhana karI emAM jaNAvyA mujaba vihitanI pravRtti ane niSiddhanI nivRtti karavA prayatnazIla banavuM joIe. moTA bhAge ApaNe pravRtti ke nivRtti karavAnuM nakkI karI lIdhA pachI tenA samarthana mATe zAstrapATho zodhavA nIkaLIe che. IcchA mujabanI AjJAnA badale AjJA mujabanI IcchA keLavI laIe to gharmanI ja nahi mokSanI paNa siddhi thayA vinA nahi rahe. ra-13 : A pramANe vacananuM mAhAbhya-mahimA zA mATe jaNAvAya che?- A zaMkAnuM samAdhAna karatAM vacanano mahimA jaNAvAya che -- asmin hRdayasthe sati hRdayasthastattvato munIndra iti / . . hRdayasthite ca tasmin niyamAt sarvArthasaMsiddhiH // 2-14 // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "A paramatAraka vacana hRdayastha hoya to kharI rIte zrI tIrthaMkara paramAtmA hRdayastha hoya che ane zrI sarvajJa paramAtmA hRdayastha hote chate cokkasapaNe sarva arthanI siddhi thAya che"- A pramANe caudamI gAthAno sAmAnyArtha che. kahevAno Azaya spaSTa che ke paramatAraka zrI jinAgamanA vacanano sakala dharmAnuSThAnamAM Adara vagere karavAthI te vacana hRdayamAM kotarAya che. A rIte hRdayastha te vacana thavAthI tenA svatantra vaktA tarIke paramAtmAnuM niraMtara smaraNa thavAthI paramArthathI to zrI tIrthaMkaradeva - sarvajJa hRdayastha bane che. Ama to e vacano zrI gaNadhara bhagavantAdie racelAM che. parantu te vacano kharekhara to svatantrapaNe zrI tIrthaMkara paramAtmAe kahelAM [arthathI kahelAM] hovAthI te vacano sAthe zrI tIrthaMkara paramAtmAno saMbandha che. gaNadharabhagavannAdie tenI racanA paramAtmAne AdhIna thaIne karelI che. svatantrapaNe vaktAnA saMbandhanA kAraNe vacanasvarUpa sambandhInA smaraNathI bIjA sambandhIrUpe ` paramAtmAnuM paNa smaraNa thAya che. vacananI smRtithI vaktAnuM smaraNa thAya e sahaja che. A rIte paramAtmA hRdayastha thaye chate sarva ISTa arthanI nizcayathI siddhi thAya che. paramAtmA hRdayastha hote chate paramapadanI prApti thavAthI evuM koI ISTa rahetuM nathI ke jene prApta karavAnuM bAkI rahe. tethI paramapadanI prApti sarvathA saMsiddhisvarUpa che. je siddhi pachI koI paNa siddhi bAkI na hoya evI siddhine sarvathA saMsiddhi kahevAya che; je, paramapadanI prAptithI ja zakya che ane e paramapadanI prApti paramAtmA ra Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hRdayastha banyA pachI thAya che. vacanane hRdayastha banAvyA vinA paramAtmA hRdayastha nahIM thAya. AthI samajI zakAze ke sarvArtha - saMsiddhi ke sarvathA saMsiddhinuM mULabhUta kAraNa paramatAraka zrI jinAgamanuM vacana che. ri-14 upara jaNAvyA mujaba sarva prayojana-arthanI siddhinA kAraNa svarUpe paramAtmAnI stavanA kema karAya che ?-AvI zaMkAnuM samAdhAna karavA mATe jaNAvAya che. Azaya e che ke A pUrve paramAtmA hRdayastha thaye chate sarvArthasiddhi thatI hovAnuM varNana karI zrI vItarAga paramAtmAno mahimA jaNAvyo che. e aMge zaMkA eTalI ja che ke paramAtmAnA hRdayastha thavAthI evuM to zuM thAya che ke jethI sarvArthanI siddhi thAya che ? A zaMkAnuM samAdhAna karatAM granthakArazrI pharamAve che ke cintAmaNiH paro'sau tenaivaM bhavati samarasApattiH / saiveha yogimAtA nirvANaphalapradA proktA // 2-15 // "A sarvajJa bhagavAna zreSTha koTinA cintAmaNi che; te paramAtmAnI sAthe Agama pratyenA bahumAna dvArA samAnatA prApta thAya che. e samatAsvarUpa samarasApatti yogIjanonI mAtA che, je nirvANa svarUpa phaLane ApanArI tarIke jaNAvAI che." A pramANe paMdaramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke zrI tIrthaMkara paramAtmA ekAnta parama kalyANane karanArA hovAthI cittAmaNi karatAM Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa atyadhika acittva sAmarthyavanta hovAthI zreSTha cintAmaNi che. teozrIe prarUpelA AgamanA vacana pratye bahumAnaAdara karavAthI te dvArA pUrve jaNAvyA mujaba zrI tIrthaMkara paramAtmA hRdayamAM birAjamAna thAya che ane tethI zrI tIrthaMkara paramAtmAnI sAthe samarasApatti thAya che. paramatAraka zrI jinAgamamAM jaNAvelA zrI sarvajJabhagavantanA anaMtajJAnAdinA svarUpamAM je upayoga che te upayogavALo AtmA ane e upagye baMne abhinna-eka hovAthI paramArthathI vacana pratye AdarAdine rAkhanAra sarvajJa-svarUpa bane che. A rIte zrI tIrthaMkara paramAtmAdi svarUpa bAhya AkArathI uparakta [tanmaya-ekAkAra] evA mananI je prApti che-tene samarasApatti kahevAya che. aprazasta srI vagere viSayanA anusmaraNathI te te viSayamAM tadAkAra jema mana bane che, tema ahIM paramatAraka AgamanA bahumAna vagere dvArA paramAtmAnA anusmaraNathI mananI paramAtmAnA AkAramAM je tanmayatA prApta thAya che-te samarasApatti che. athavA tevA prakAranI mananI avasthAthI paramAtmAnuM je viziSTa dhyAna prApta thAya che, te dhyAnavizeSane ahIM samarasApatti kahevAya che. mananI avasthAvizeSane samarasApattirUpe je varNavI che; te kAraNa svarUpa samarasApatti che ane dhyAnavizeSa svarUpa je samarasApatti che; te samarasApattinuM svarUpa che. baMnne rIte samarasApattinuM varNana dhyAnamAM rAkhavuM joIe. vacana pratyenuM bahumAna, tenA dvArA zrI sarvajJa bhagavAnuM anusmaraNa ane sarvajJa-bhagavantanA svarUpanI sAthe mananI ekAkArAvasthA 64 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA tenA phaLasvarUpe paramAtmAnuM dhyAnavizeSa-A avasthAono spaSTapaNe khyAla Avaze to samarasApattine samajavAmAM takalIpha nahi paDe. * AthI samajI zakAze ke vacananA bahumAnAdi dvArA zrI sarvajJabhagavaMtanI hRdayasthatA ja kharI rIte samarasApatti che. dareka anuSThAna privRtti-nivRtti svarUpa vakhate paramAtmAnA paramatAraka AgamanA vacananI agresaratAnA kAraNe jAgRta thayelA saMskArathI bhagavAna zrI sarvajJa paramAtmAnuM puNyasmaraNa thAya che; ane tethI bhagavAna ApaNA hRdayamAM birAjamAna thAya che. paramAtmAnI A hRdayasthatA ja samarasApattinuM kAraNa bane che athavA e samarasApatti che. ahIM rasa zabdano artha "bhAva" hovAthI samarasApattino artha samatA-patti thAya che. paramAtmAnI sAthe sAmyavasthAnuM dhyAna-mananI tanmayatA samarasApatti che. pAtaMjalayogadarzanamAM A aMge jaNAvyuM che -"kSINavRtte- rabhijAtyasyeva maNe grAhyagrahItRgrahaNeSu tasthatadAnatA samApattiH" A sUtrano sAmAnyartha nIce mujaba che. vizeSArtha jANavAnI IcchA hoya to te mATe pAtaMjalayogadarzana sU.naM. 1-41mAM jovuM.] sAmAnya rIte sAMkhyadarzanaprasiddha cittanI traNa vRttio che. sAttvika, rAjasa ane tAmasa-A traNa vRttiomAMthI jyAre rAjasa ane tAmasa vRttio kSaya pAme che tyAre mAtra sAtvika vRttiovALuM nirmaLa citta "kSINavRtti' kahevAya che. uttama jAtivALo nirmaLa maNi, viSayanA sanidhAnathI [pAse rahelA che te japApuSpAdinA saMbaMdhathI jema te te viSayAkAra Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariNAma rikta, kRSNa, pItAdi svarUpa pAme che, tema kSaNavRttivALA cittanI grAhya viSaya grahatA [AtmA ane grahaNa[IndriyanA viSayamAM sthira thavAthI je grAhyAdinI sAthe samAnatA prApta thAya che-tene samApatti kahevAya che, je saMprajJAta samAdhi svarUpa che. A samAdhino ullekha karatI vakhate "mArAmAM e rUpa che; huM paramAtmA ja chuM ane huM jJAnasvarUpa chuM. vagere svarUpa varNavyuM che. jJAtA, zeya ane jJAna A traNanuM jyAre abhedapaNe bhAna thAya che, tyAre pUrvokta samarasApatti prApta thAya che. mayi takUpanuM sa vAha.. ItyAdi upara jaNAvelA dhyAnanA ullekhavALA viziSTa jJAnanA saMbaMdhasvarUpa A samApatti samyaktAdi guNasaMpana yogIjanonI mAtA che. yogI janono prAdurbhAva samarasApattithI thAya che, jenuM phaLa nirvANapada che. A pramANe nirvANapadane ApanArI samarasApattinA mULamAM paramatAraka vacana che-e spaSTapaNe samajI zakAya che. saMra-1pA : : : A pUrve jaNAvelI vAtanuM samarthana karatAM pharamAvyuM che iti yaH kathayati dharma vijJAyaucityayogamanaghamatiH / janayati sa enamatulaM zrotRSu nirvANaphaladamalam // 2-16 // pUrve jaNAvyA mujaba bAla, madhyama ane paMDitajanone temanA aucityanA saMbaMdhane jANIne eTale ke temanI yogya pariNatine jANIne je guru bhagavA dharma kahe che; te Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirdoSabuddhivALA pU. gurubhagavaMta A asAdhAraNa dharmane zuzruSAnA kAraNe zravaNAdimAM pravRtta thayelA zrotAomAM pragaTa kare che, je nirvANa svarUpa phaLane ApanAro bane che. kAraNa ke evA zrotAomAM upara jaNAvelA gharmasvarUpa avadhya [cokkasa phaLane ApanAruM] nirvANabIjane vAvavAnuM sAmarthya pU. gurubhagavaMtamAM che. e sAmarthyane laIne te te jIvomAM tevAM bIjane vAvelAM hovAthI cokkasa ja te te jIvone nirvANa phaLanI prApti thAya che. Azaya spaSTa che ke yogya rIte kareluM kAma pUrNapaNe phalane prApta karAvanAruM bane che. bAla, madhyama ke paMDitajananI yogyatAne joIne pU. gurubhagavaMta temane ucita evI dezanA ApI gharmabIjane vAve che. yogya kakSAmAM vAveluM e bIja aMte cokkasa phalane ApanAruM nIvaDe che. bIja game teTaluM sAruM hoya paraMtu yogya rIte, yogya bhUmimAM ane yogya kAle vAvavAmAM Ave nahi to te phalaprada nathI banatuM. AvuM dharmabIjane vAvavAmAM paNa banatuM hoya che. mATe nirdoSabuddhivALA pU. gurubhagavaMta yogya jIvone yogya kAle ane yogya rIte dharmadezanA Ape che. ane tethI prApta thayeluM te dharmabIja cokkasa ja nirvANapadane prApta karAve che. AthI samajI zakAze ke aucityapUrvakanI koI paNa pravRtti cokkasa phaLane prApta karAve che. Ara-1 | | ti dvitIyaM SoDazam | Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // gatha tRtIyaM SoDazavam | bAlAdi jIvone saddharmadezanA ApavA aMgeno .je vidhi che te, A pUrve kahyo. have dharmanuM potAnuM ja lakSaNa kahevAya che - asya svalakSaNamidaM dharmasya budhaiH sadaiva vijJeyam / . sarvAgamaparizuddhaM yadAdimadhyAntakalyANam // 3- 1 // "sakala-AgamAnusArI hovAthI parizuddha ane zarUAtanI, vaccenI tathA chellI avasthAmAM kalyANanuM kAraNabhUta A dharmanuM sva-svarUpAtmaka AMgaLa have pachI je jaNAvAya che te lakSaNa paMDitoe kAyamane ja mATe jANavuM."A pramANe pahelI gAthAno zabdArtha che. teno Azaya e che ke-have pachInI gAthAthI dharmanuM lakSaNa kahevAze. potAnAthI judI vastuthI bhinna je potAnuM svarUpa che tene lakSaNa kahevAya che. sAmAnya rIte koI paNa vastuno sAco khyAla tyAre ja Ave che ke jyAre te vastuthI anya je vastuo che te badhAthI te vastu judI che. ghaDAnA sAcA jJAna mATe ghaDAthI judI je vastra, pAtra vagere tamAma vastuo che te badhAthI ghaDo vilakSaNa che. A rIte te te vastuonuM tadanyathI vilakSaNatAnuM jenAthI jJAna thAya che te vastusvarUpa ja vastunuM lakSaNa che. nyAyanI paribhASAmAM e jaNAvavuM hoya to, "avyApti, ativyApti ke asaMbhava doSathI je zUnya che-te lakSaNa che-' ema kahI zakAya. pudgalamAtranuM 'zabda' lakSaNa avyAptidoSathI zUnya nathI, kAraNa ke te dareka pudgalamAM dareka vakhate hotuM nathI. Fe Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudgalamAtranuM sattva [sattA-vidyamAnatA-hovuM] lakSaNa avyAptidoSathI -zUnya hovA chatAM ativyAptidoSathI zUnya nathI. kAraNa ke e lakSaNa avAstavika lakSaNa pudgalamAtramAM hovA chatAM tenAthI anya gharmAstikAyAdi dravyamAM paNa che. ane pudgalamAtranuM rUpAdizUnyatva' lakSaNa asaMbhavadoSathI zUnya nathI, kAraNa ke dareka pudgala rUpAdithI zUnya nathI. pudgalamAtranuM vAstavika svarUpa-lakSaNa, rUpa-rasa-gaMdhasparza-sahitatva che. AvI jAtanuM dharmanuM lakSaNa bIjI gAthAthI jaNAvAze, je dharmanuM potAnuM ja svarUpa haze. e lakSaNa paMDita puruSoe kAyama mATe ja jANavuM joIe. kAraNa ke lakSaNanuM astitva lakSyamAM dareka kALe hoya che, jyAre paNa teno abhAva vastumAM hoto nathI. dareka kALamAM vastunI sAthe teno saMbaMdha hoya che. bIjI gAthAmAM dharmanuM je lakSaNa jaNAvAze te lakSaNa sakala AgamathI parizuddha che. kAraNa ke sakala AgamamAM te jaNAveluM hovAthI koI paNa AgamanI sAthe teno virodha nathI. AthI ja nirdoSa evuM te lakSaNa Adi, madhya ane anya-dareka avasthAmAM kalyANanuM kAraNa bane che. koI paNa avasthAmAM ahitakara na hovAthI te sadAne mATe suMdara che. li3-1 dharmanuM svalakSaNa svarUpa kayuM che ? A zaMkAnuM samAdhAna karatAM jaNAvAya che Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmazcittaprabhavo yataH kriyAdhikaraNAzrayaM kAryam / malavigamenaitatkhalu puSTyAdimadeSa vijJeyaH // 3-2 // dharma, cittathI udbhavelo che. jethI pravRtti ke nivRtti svarUpa kriyAnA AzramamAM bhavanirvedAdi svarUpa kArya thAya che. rAgadveSAdi svarUpa malanA nAzathI puSTi vagerethI yukta baneluM je citta che te cittasvarUpa dharma jANavo" A mujaba bIjI gAthAno sAmAnyartha che. Azaya e che ke dharma, cittaprabhava che. mananA pariNAmavizeSathI janya evA gharmane cittaprabhava kahevAya che. paraMtu samUrzima nI jema koI paNa jAtanA mananA pariNAmathI zUnya kriyAmAtra-e dharma nathI. zAstravihitanuM AcaraNa ane zAstraniSiddhano tyAga-e be prakAranI kriyA che. e baMne kriyAnuM adhikaraNa paramArthathI AtmAno mokSapariNAma che. e pariNAmanA AdhAre pravRtti ane nivRtti svarUpa vAstavika kriyA thAya che. jenuM kAraNa kharekhara ja upara jaNAvyA mujabano manano vizuddha pariNAma che. kriyAnA adhikaraNa [adhikAra svarUpa e AtmAnA mokSapariNAmane laIne bhavanirveda ane saMvegAdi viziSTa kArya utpanna thAya che. e kAryavizeSanuM mULabhUta kAraNa mArgAnusArI dharma che. e dharma ja ahIM lakSya nirUpaNIya che. paraMtu abhavya ke acaramAvartavartI vagere jIvo dvArA ArAdhAto dharma ahIM lakSya nathI. AthI samajI zakAze ke rAga, dveSa ane moha svarUpa malano nAza thavAthI je citta puSTimatuM ane zuddhimatuM thayuM che, te citta ja dharmasvarUpa che arthAt e citta ja dharmanuM Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSaNa eTale ke svarUpa che. upara jaNAvelI gAthAnuM vivaraNa karatAM pUjyapAda A.bha.zrI.vi. yazobhadra sU. mahArAjAe pharamAvyuM che ke jemAMthI utpanna thAya che tene prabhava-utpattisthAna kahevAya che. cAritra, cittanA pariNAmasvarUpa hovAthI ane cittanA pariNAmathI utpanna thatuM hovAthI cittasvarUpa che. te citta svarUpa je utpattisthAna prabhava che-tene gharma kahevAya che. A rIte cittaprabhavaH' A padanA karmadhAraya samAsanI vivaphA karavAthI mAthAmAM "taH' ahIM je yata padano prayoga che te thata padathI cittanuM ja grahaNa thAya che. te cittasvarUpa dharmathI zAstravihita ane zAstraniSiddhanI anukrame pravRtti ane nivRtti svarUpa kriyA pravarte che. te kriyA upara jaNAvyA mujaba cittasvarUpa dharmathI thatI hovAthI kArya che. te diyAsvarUpa kArya thAya che. Azaya e che ke sAmAnya rIte koI paNa vastunA AdhArane eTale ke rahevAnA sthAnAdine adhikaraNa kahevAya che. paraMtu ahIM cAlatA viSayanA kAraNe cittanuM adhikaraNa je zarIra che te "tharA padathI vivakSita che. cittano AdhAra zarIra che e spaSTa che. AthI samajI zakAze ke zarIramAM upara jaNAvyA mujaba pravRtti-nivRttisvarUpa kriyAtmaka kArya je cittathI utpanna thAya che te citta dharma che. zrI vItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba koI paNa pravRttivizeSa ke nivRttivizeSa karavAnA pariNAmavALuM citta ahIM dharma che. e cittanA kAraNe zarIramAM pravRtti-vizeSa ke nivRtti-vizeSa svarUpa kriyA utpanna Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che. kriyAsvarUpa kAryanuM kAraNa tevA prakAranA pariNAmavALuM cittavizeSa che. e cittanA abhAvamAM kriyAsvarUpa kArya thAya nahi. koI vAra evuM kriyAtmaka kArya te vakhate dekhAya to te pAramArthika hotuM nathI. zuddhadharma zukriyAnuM kAraNa hovAthI, ahIM kriyAnA kAraNasvarUpe dharmanuM varNana che-e yAda rAkhavuM. A rIte gAthArtha karavAthI cittanI mukhyatA pratIta thAya che. tethI gAthAmAM tat purvAtibhav A padanI sAthe ane yataH ahIM yat padanI sAthe cittano anvaya thAya che. 'pittapramava:' A padano artha 'cittathI utpanna thanAra' Avo karIe to cittapadArtha mukhya raheto na hovAthI 'tat puchyAtimat'nI sAthe teno saMbaMdha nahi thAya tema ja yat padathI paNa pUrve jaNAvyA mujaba mAtra cittanuM je grahaNa thAya che, te nahi thAya. cittathI utpanna thanAra dharma ja mukhya vizeSya thaze. citta mukhya vizeSya nahi thAya ane tethI vizeSaNavAcaka vizeSaNane jaNAvanAra] d.. vagere padonI sAthe cittano saMbaMdha thaze nahi-e doSano prasaMga Avaze. tethI cittAprabhavati-Avo artha [cittathI utpanna thanAra-Avo artha karyo nathI. je cittanA adhikaraNa-zarIramAM upara jaNAvyA mujaba pravRttinivRttisvarUpa kriyA [kriyAsvarUpakArya] utpanna thAya che; te citta, rAgAdisvarUpa malanA dUra thavAthI puSTi ane zuddhi-e bethI yukta bane che. A citta dharma che. pUjyapAda A.bha.zrI.vi. yazobhadrasUri mahArAje jaNAvelI e vastu samajavAnuM thoDuM agharuM che. vyAkaraNa ke nyAya vagerenuM sAmAnya paNa jJAna meLavyuM na hoya to e 72 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vastu samajavAnuM ja nahi, evA jijJAsuone samajAvavAnuM paNa kAma kaparuM che. ApaNI ajJAnadazAne laIne graMthamAMnI koI vastu samajAya nahi athavA to e samajavAmAM thoDo kleza thAya tyAre e vastunuM zuM kAma che evuM manathI vicAravuM joIe nahi. paraMtu vahelAmAM vahelI take ApaNI ajJAnadazAne dUra karavA suvyavasthita prayatna karI levo joIe. jJAnanI prAptinA avarodho dUra karyA vinA ajJAnanI nivRtti koI paNa rIte zakya nahi bane. apratima puNyanA udayathI maLelAM jJAnanAM sAdhanono upayoga karavAnI yogyatA meLavI levAnuM khUba ja Avazyaka che. koI vAta samajAya nahi athavA to samajatAM kaSTa paDe to e vAtanI upekSA karavAthI kharI rIte to ApaNe jJAnanI ja upekSA karIe chIe. je mumukSu AtmAo mATe sarvathA anucita che. jJAnanuM mahattva samajAya ane ajJAnanI pIDAno anubhava thAya to ja ajJAnadazAno | nAza karavAnI IcchA thaze. anyathA ajJAnano vigama zakya nathI. te upara jaNAvelI gAthAnI baMne TIkAmAM jaNAvelI vAtano Azaya eka ja che. citta- svarUpa dharma che. e cittathI AgamamAM kartavya tarIke varNavelI ane akartavya niSiddha] . tarIke varNavelI kriyAnI anukrame pravRtti ane nivRtti thAya che. A pravRtti ane nivRttinuM kAraNa cittano pariNAma che ane e pariNAmavALuM citta zuddhi ane puSTithI yukta che. AvuM citta ja dharma che. AthI samajI zakAze ke AgamanA anusAra je pravRtti ane nivRtti svarUpa kriyA thAya che, tenA kAraNabhUta Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jA. A trIjI javaluM dharmanuM levAnI cittane ja dharma kahevAya che. je citta tevA prakAranI pravRtti ke nivRttinuM kAraNa banatuM nathI, te citta ane citta vinAnI te te kriyA paNa dharmasvarUpa nathI. A trIjA SoDazakanI bIjI gAthAthI varNaveluM dharmanuM svarUpa khUba ja spaSTa rIte samajI levAnI AvazyakatA che. je cittanA pariNAmonuM kArya AgamAnusArI kriyA che, te citta rAgAdimalathI rahita hovAthI zuddha ane puSTa hoya che. te citta dharmanuM lakSaNa che. cittanI pariNatisvarUpa dharma che. AgamAnusArI te te pravRtti ane nivRtti svarUpe kriyAo dharmanuM kArya che, jenAthI bhavanirvedAdi thAya che. bhavanirvedAdinuM kAraNa na bane to tevA cittane dharmarUpe varNavAtuM nathI. azuddhacitta dharma nathI. rAgAdithI vAsita cittathI karelI dharmakriyAo dharmanuM kArya nathI. kAraNa ke evI kriyAothI bhavanirveda ke saMvegAdi prApta thatA nathI. gharma bhavanirvedAdine prApta karAvanAro hovo joIee samajI zakAya che. I-rA. A pUrve malavigamanA kAraNe citta puSTi vagerethI yukta hoya che-e jaNAvyuM che. tenA viSayamAM mala kayA che; kevI rIte tenA vigama[viyoga-nAzathI cittanI puSTi ke zuddhi thAya che-A pramANenI jijJAsAne pUrNa karavA trIjI gAthA pharamAvI rAgAdayo malAH khalvAgamasadyogato vigama eSAm / tadayaM kriyAta eva hi puSTiH zuddhizca cittasya // 3-3 // Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAgAdi [rAga, dveSa ane moha traNa ja mala che. Agamane anusarI thatA sadyoganA kAraNe rAgAdi malano vigama apagama-nAza pAmavuM thAya che. tethI Agamane anusarI thanAra sadyogasvarUpa kriyAthI cittanI zuddhi ane puSTi thAya che.A pramANe trIjI gAthAno zabdArtha che. Azaya e che ke rAga, dveSa ane moha A traNa mala che. cittane azuddha banAvanArA hovAthI te traNane mala tarIke varNavyA che. e traNane choDIne bIjI koI paNa vastu cittane azuddha banAvatI nathI. tethI rAgAdi traNa ja mala che. joke rAga, dveSa ane moha jAtinI apekSAe eka eka che; paraMtu te te viSayanA athavA to manda, madhyama ke utkRSTa vagere bhedanI vivekSAthI te vyakti paratve anekAneka che. ahIM rAgAdimalanI tritayatA jAtinI apekSAe varNavI che. A rAgAdi malano vigama-vinAza AgamAnusAra thanArA sadyogathI thAya che. AgamanA yathArtha-pAramArthika jJAnane ahIM Agama svarUpe varNavyuM che. e AgamanA kAraNe je suMdara koTinI pravRtti thAya che tene Agamasayoga kahevAya che. te sadyoga sAmAnyathI suMdara kriyAsvarUpa che. kharI rIte AgamanA kAraNe thanArI vihitanI pravRtti ke niSiddhanI nivRtti AgamanA upayogathI yukta hoya to ja te rAgAdi malanA vigamane karanArI bane che. parantu AgamanA upayogathI zUnya evI e kriyAo rAgAdi malanA vigamane karatI nathI. tethI Agamasahita salphiyAsvarUpa ja ahIM Agamasadyoga che.-AthI samajI zakAze ke mAnanAmAnaH sagaparicchestana sAH ahIM Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyA vibhakti sArthamAM vihita che.] AthI spaSTapaNe samajI zakAze ke rAgAdino vigama AgamasadyogathI thato hovAthI upara jaNAvyA mujaba sarva pravRtti-nivRttisvarUpa kriyA-e Agamasadyoga che. kriyA svarUpa A AgamanA sadyogathI athavA to kAraNane ja kArya tarIke upacArathI varNavIe to kriyA svarUpa malavigamathI cittanI zuddhi ane puSTi thAya che, jenuM svarUpa AgaLanI gAthAthI varNavAze. 3-3 pUrvagAthAmAM jaNAvelI puSTi ane zuddhinuM lakSaNa, svarUpa tema ja phala jaNAvAya che. puSTiH puNyopacayaH zuddhiH pApakSayeNa nirmalatA / anubandhini dvaye'smin krameNa muktiH parA jJeyA // 3-4 // "puNyanA upacayane puSTi kahevAya che; pApanA kSayathI thanArI pApanI nirmalatAne zuddhi kahevAya che; A puSTi ane zuddhi-baMnenA avicchinna [satata] pravAhamAM krame karI muktinI prApti thAya che. A pramANe gAthAno zabdArtha che. Azaya e che ke zrI vItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba dharma karavAthI puNyabaMdha thAya che; vadhatA evA te puNyane puSTi kahevAya che. vadhatA puNyano yoga-saMbaMdha puSTisvarUpa che- e samajI zakAya che. jyAM saMbaMdha hoya tyAM saMbaMdhI hoya ja e spaSTa che. AthI saMbaMdha ane saMbaMdhI eka apekSAe judA na hovAthI pravardhamAna puNya athavA to teno AtmAnI sAthe je saMbaMdha te puSTisvarUpa che-e samajavAnuM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agharuM nathI. anaMtajJAnAdisvarUpa AtmaguNonA AvaraNasvarUpa je jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya ane attarAya svarUpa je ghAtikarma che tene ahIM pApa tarIke varNavyuM che. e jo samajAya to cokkasa ja AtmAne te te AvaraNono kSaya karavA dvArA zuddha banAvI zakAya. jJAnAvaraNIya karmAdino kSaya thavAthI aMzataH athavA to sarvathA je nirmalatA prApta thAya che; tene ahIM zuddhi tarIke varNavI che. ghAtikarmane pApa mAnavAnuM ghaNuM ja kaparuM che. anAdikALanA kusaMskArone laIne azAtAvedanIya, lAbhAntarAya ane apayazanAma-karma vagere karmane pApa mAnavAnuM khUba ja prasiddha che. paraMtu enA udaya ke kSayathI jJAnAdi guNono ghAta ke AvirbhAva thato nathI. takalIpha che ghAtikarmanI, paraMtu e jaNAtI nathI. vedanIyAdinI takalIpha kharI rIte nathI, paraMtu tenI takalIpha sadAne mATe lAgyA kare che. tethI AtmazuddhinA upAyonI prApti pachI paNa zuddhi maLatI nathI. duHkhanI prApti ke sukhanA abhAvanI prApti cokkasa ja vedanIyAdi karmanA udayathI thaI che. paraMtu ene piDAkara banAvyA vinA enI prAptinA kAraNabhUta ghAtikarmanI pIDA anubhavAya to karmajanya duHkhAdino aMta Ave. dharmImAtranuM dhyeya jJAnAvaraNIyAdi ghAtikarmano kSaya karI Atmazuddhine pAmavAnuM hovuM joIe. enA badale dharmathI azAtAvedanIyAdi karmano ja nAza karavAnuM dhyeya hoya to koI paNa rIte Atmazuddhi prApta nahi thAya. duHkha ke sukhano abhAva vagere to pApanAM kArya che, tene pApasvarUpa mAnavAnA badale tenA kAraNabhUta mohanIyAdi ghAtikarmane pApa Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavuM joIe. buddhimAna AtmAo vastune vartamAna avasthAne laIne sa ke asa mAnatA nathI, vastunI bhaviSyanI avasthAno vicAra karI tenI sad-asa rUpatAno vicAra kare che. je pariNAme aniSTaprada che; te aniSTa che. je pariNAme ISTaprada che tene aniSTa mAnI tene dUra karavAnI bhUla dharmArthIe to nahIM ja karavI joIe. jJAnAvaraNIyAdi pApakarmanA kSayathI, karmajanya aupAdhikatA dUra thAya che. anAdinA karmayogathI AtmAnuM svarUpa aupAdhika che. pApa-karmanA kSayathI teTalA pramANamAM upAdhi dUra thAya che. A AtmAnI nirupAdhikatA 'zuddhi' che. A puSTi ane zuddhino anubaMdha arthAt paraMparA-pravAha [aviccheda] cAlyA kare to anukrame puNyano saMgraha ane pApano kSaya vadhato jAya che; ane tethI krame karI A janmamAM athavA bhavAntaramAM vIryAntarAyakarmanA kSayopazamanA prakarSathI AtmA sarvakarmanA kSayasvarUpa muktine prApta kare che. anya darzanakAro AtmA ane karma vagerenuM vAstavika svarUpa mAnatA na hovAthI temane tyAM karmanA kSaya vagere paNa vAstavika nathI. paramatAraka zrIvItarAga paramAtmAnA zAsanamAM AtmAdi padArtho vAstavika hovAthI zrItIrthaMkara paramAtmAnI paramatAraka AjJAnusAra ArAdhanA karanArA puNyAtmAone mukti paNa tAttvika prApta thAya che, kAlpanika-avAstavika nahi-A vastune 'pA' A vizeSaNathI gAthAmAM jaNAvI che. paramatAraka zrI jinazAsanane choDIne anya koI paNa dharmathI mukti nathI. anya koI paNa dharmamAM varNavelI mukti parA-tAttvikI nathI 78 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e koI paNa rIte vismaraNIya nathI. anyadharmamAM paNa mokSa che-e bolI zakAya nahi. anya liMgamAM siddha thavuM e judI vAta che. anya liMga viSa ane anya gharma-A bemAM ghaNo pharaka che. prathama guNasthAnake cAra dRSTimAM rahelA AtmAne koI paNa dharma hoya-e samajI zakAya, paraMtu cothA guNasthAnakathI bIjAM badhAM ja guNasthAnako mAtra zrI jinezvaradevoe prarUpelA gharmamAM ja hoya che, anya gharmamAM nahi. anyadharmanA praNetAnI mokSanI paNa vAtothI bhrAnta banavuM nA joIe. kAraNa ke e lokono mokSa pAramArthika nathI. If3-4 pUrve jaNAvelI puSTi ane zuddhi anubaMdharahita je kAraNe thAya che tene jaNAvatAM pAMcamI gAthAmAM pharamAvyuM che na praNidhAnAyAzayasaMvidvyatirekato'nubandhi tat / bhinnagranthernirmalaMbodhavataH syAdiyaM ca parA // 3-5 // : "praNidhAna, pravRtti vagere AgaLanI gAthAmAM jenuM varNana karAze te adhyavasAyanA sthAnavizeSonuM je saMvedana [anubhava che; tenA abhAvanA kAraNe puSTi ane zuddhi anubaMdhavALAM thatAM nathI. rAgadveSanA tIvrapariNAmasvarUpa pranthinA bhedathI nAzathI] ane tethI ja nirmaLa bodha jene prApta thayo che, te puNyAtmAone praNidhAnAdi pAMca AzayanuM saMvedana zreSTha. thAya che." A pramANe pAMcamI gAthAno Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnya artha che. Azaya e che ke-AgaLanI gAthAmAM praNidhAna vagere pAMca AzayanuM varNana karAze. dareka kriyA vakhate e pAMce Azaya [AtmapariNAma] avazya hovA joIe. anyathA e Azaya vinAnI koI paNa kriyA zuddha thatI nathI. cittamAM puSTi ane ddhi ane zidhdhAdi ca AzayonA anubhavathI rahita hoya to te puSTi ane zuddhi anubaMdhavALAM nathI. anubaMdhavALAM puSTi ane zuddhi banAvavA mATe mumukSu janoe praNidhAnAdi pAMca Azayone prApta karavA mATe prayatna karavo joIe. jyAM sudhI praNidhAnAdi AzayanuM saMvedana nahi thAya tyAM sudhI sAnubaMdha, puSTi ane zuddhi-e baMnne prApta nahi thAya. sAmAnya puNya ane sAmAnya koTino pApakSaya baMnne niranubaMdha hovAthI viziSTa phalanuM pradAna karI zakatAM nathI. viziSTa phalanI prApti mATe anubaMdhanI apekSA che. anubaMdhanA kAraNe te te anubaMdhavALA kAraNanuM astitva avirata banatuM rahe che ane ethI ja siddhinI prApti thAya che. kAraNanuM sAtatya na hoya to kAryasiddhi nahi thAya-e samajI zakAya che. AthI ja praNidhAnAdi pAMca AzayanuM saMvedana [anubhava] karavAnuM anivArya che.'-e samajI zakanArA mumukSu AtmAone tevA prakAranA saMvedanano upAya graMthakArazrIe gAthAnA uttarArdhvathI jaNAvyo che. saMsAranA sukha uparano tIvra rAga ane duHkha uparano tIvra dveSa svarUpa AtmAnA pariNAmane graMthi kahevAya che. e graMthisvarUpa AtmaparaeNiNAmane jeoe bhedI nAkhyo che, te bhinnagraMthika jIvo che. e 80 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhinnagraMthika jIvone graMthine bhedavAthI ja nirmala bodha prApta thAya che. tethI nirmalabodhanA kAraNe nirmalabodhavALA AtmAone upara jaNAvyA mujaba praNidhAnAdi pAMca AzayanuM uttama saMvedana thAya che. kahevAno Azaya spaSTa che ke tIvarAga-dveSanI pariNatine dUra karyA vinA praNidhAnAdi pAMca Azayano anubhava zakya nathI. ane e vinA puSTi ke zuddhi sAnubaMdha bane e zakya nathI. sAnubaMdha ja puSTi-zuddhi mokSanuM kAraNa bane che. AthI ja praNidhAnAdi-Azaya-vihIna kriyAone tucchakoTinI kahI che. mokalakSI kriyAo mokSanuM kAraNa na bane to te tucchaasAra che-e spaSTa rIte samajI zakAya che. ll3-pA praNidhAnAdi Azaya keTalA che ane kayA che-te varNavatAM graMthakArazrI pharamAve che ke - praNidhipravRttivighnajayasiddhiviniyogabhedataH prAyaH / - gharmalarAdhyAtiH zubhAzayaH pacAStra vidhI rU-dA "praNidhAna, pravRtti, vinaya, siddhi ane viniyoga A bhedo[prakArone AzrayIne zAstromAM moTA bhAge kartavyanA upadezanA prasaMge puSTi-zuddhinA anubaMdhanA viSayamAM dharmanA jANakAroe pAMca prakArano zubhAzaya varNavyo che." chaThThI gAthAmAM jaNAvelI e vAtano paramArtha e che ke-jyAre jyAre zAstromAM koI paNa anuSThAnano kartavya tarIke ullekha karAya che; tyAre te te kartavya, sAmAnyapaNe eka ja vAra karavA Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtrathI siddhinuM kAraNa bane che-ema jaNAvavAnuM tAtparya hotuM nathI. paraMtu puSTi [puNyano upacaya-saMcaya] ane zuddhi [pApano vigama-hrAsa]-e bannenA uttarottara anubaMdhathI te te anuSThAno mokSanuM kAraNa banatAM hoya che. e anubaMdhanI prApti mATe praNidhi, pravRtti, vighnajaya vagere pAMca zubhAzayone prApta karI levA joIe. anyathA e zubhAzaya vinAnAM e anuSThAno mokSanuM kAraNa nahi bane. jene uddezIne je pravRttino AraMbha karyo hoya te pravRtti te uddezanI siddhinuM kAraNa na bane to koI paNa buddhimAnane ciMtA thAya e svAbhAvika che. artha-kAma vagerenIM siddhinA prasaMge-e barAbara samajAya che. paraMtu mokSanI siddhinA viSayamAM e samajI levAnuM ane samajAvavAnuM khUba ja agharuM paDe che. anAdikALanA kusaMskAro e vAtane samajavA ja detA nathI. kusaMskAranA kAraNe thatI pravRtti, thoDo prayatna vadhAre karavAmAM Ave to hajI aTakI jAya; paraMtu kusaMskArone bhUMsavAnuM khUba ja kaparuM che. pravRtti [kupravRtti] aTakAvavAno prayatna thAyae ucita ja che. paNa enI sAthenA kusaMskArone dUra karavAno vicAra paNa Ave nahi to game tyAre te te duSTapravRttinuM cakra pharyA ja karaze. mATe koI paNa anuSThAna vakhate praNidhAnAdi pAMca Azayane prApta karI bhUtakALanA e kusaMskArone dUra karavA prayatna karavAnuM khUba ja Avazyaka che. kriyAne tuccha banAvanArA e kusaMskAro vahelAmAM vahelI take mumukSuoe dUra karavA joIe. // 3-6 // *** ' 82 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have praNidhAnAdi pAMca AzayamAMnA prathama praNidhAna" nAmanA AzayanuM lakSaNa jaNAvAya che - praNidhAnaM tatsamaye sthitimattadadhaH kRpAnugaM caiva / niravadyavastuviSayaM parArthaniSpattisAraM ca // 3-7 // praNidhAna tene kahevAya che ke je dharmanuM koI paNa nAnuM ke moTuM anuSThAna karavAnuM nakkI karyuM hoya te vakhatanI pratijJA samaye je avasthA hatI te avasthAmAM sthira rahevuM; potAnI apekSAe jeo hIna guNavALA che temanI upara dveSa karyA vinA kRpA rAkhavI; je anuSThAna karIe chIe temAM sAvadya-pApano aMza nahi hovo joIe arthAt te niravadyaviSayavALuM hovuM joIe; ane paropakAra-pradhAna hovuM joIee anuSThAnane praNidhAnIthI zuddha anuSThAna kahevAya che. sAtamI gAthAno e sAmAnyArtha che. kahevAnuM tAtparya e che ke ApaNe je koI anuSThAna karavAnuM cokkasa karIe tyAre te anuSThAnano samaya, tenI vidhi ane teno uddeza vagerenI je maryAdA che; te maryAdAnA pAlanathI ApaNe ApaNA AtmAne vicalita thavA devo nahi joIe. jyAM sudhI e anuSThAna siddha thatuM nathI tyAM sudhI te anuSThAnanI siddhinAM je nimitta-kAraNa che; te kAraNomAM ApaNuM citta lIna banI rahevuM joIe. jethI te te anuSThAnanA samaya, vidhi ane uddezAdi viSayamAM saMskAro sadaiva rahetA hoya che. A rIte saMskArarUpe anuSThAnamAM ApaNo AtmA sthira rahe che, vicalita banato nathI. je anuSThAnamAM ApaNo AtmA vicalita banato nathI te Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuSThAna "sthitima che. AvuM sthitimattva ja anuSThAnane sapraNidhAna banAvatuM hoya che. pUjA vagere koI paNa anuSThAna, zrI tIrthaMkara paramAtmAe kyAre karavAnuM pharamAvyuM che; enI vidhi kaI jaNAvI che ane paramatAraka e anuSThAna kayA AzayathI pharamAva che-vagere niraMtara yAda rAkhavuM joIe, jethI te te anuSThAna karatI vakhate upayoganuM sAtatya rahevAthI upayogavALuM te anuSThAna parizuddha bane che, jemAM upara jaNAvyA mujabano praNidhAnano aMza mukhyapaNe kAraNa bane che. aprazasta artha ane kAmanI lagabhaga dareka pravRtti upara jaNAvyA mujaba praNidhAnayukta banatI hoya che. te te pravRttinA samaya, vidhi ke uddezAdinuM bhAna satata rahetuM hoya che. paraMtu dharmanAM anuSThAno vakhate evuM bhAna lagabhaga rahetuM nathI. ApaNI dararojanI athavA to viziSTa prasaMga vakhatanI badhI ja kriyAomAM bhAgye ja praNidhAna-zUnyatA jovA maLe che. paraMtu khUba ja alpa pramANamAM thanArI dhArmika kriyAomAM bhAgye ja praNidhAna jovA maLe. zrI vItarAga paramAtmAe upadezelAM pUjAdi anuSThAno madhyAhnAdi samaye te te zuddha dravyano upayogathI zrI siddhapadane prApta karavA mATe karavAmAM che. pUjAdi anuSThAno karanArA mumukSu AtmAoe eno satata upayoga rAkhavo joIe. ayogya kALe karAtAM athavA to yogya kALe paNa jema-tema karAtAM khetI vagerenAM kAryo jema hAnikAraka che tema praNidhAna-zUnyapaNe karAtAM dharmAnuSThAno paNa hAnikAraka-tuccha che. zivAnaM tatsamaye sthitima-A Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padathI sAtamI gAthAmAM praNidhAnanuM svarUpa samajAvavAnI zarUAta karI che. temaNe sthitimatu A padano sAmAnyArtha upara jaNAvyA mujaba kAlAdinI maryAdAmAM sthira rahevuM, vicalita na banavuM-Avo che. eno vicAra karavAthI samajAze ke ApaNe praNidhAnapUrvaka anuSThAnane kema karI zakatA nathI. kharI rIte darekedareka anuSThAna praNidhAnapUrvakanuM ja hovuM joIe. anyathA enuM vAstavika phaLa prApta thatuM nathI. AjJA mujaba dharma karavAnA badale IcchA mujaba gharma karavAnuM gamatuM hovAthI praNidhAnathI rahita gharma thAya che. - "samaye sthitimA' A praNidhAnano aMza che. praNidhAnanA bIjA aMzanuM nirUpaNa "navaghaH pAnu cava' A padathI karAya che. pradhAna ahIM vizeSya che. tenAM vizeSaNa "samaye sthitinata' vagere che. pote je gharma ArAdhavAnI pratijJA karI che te dharmanI apekSAe je dharma nIco che te dharmanA ArAdhakonI pratye eTale ke pote je dharma ArAdhe che te dharmanI ArAdhanA jeo karatA nathI, te AtmAo pratyenI kRpAthI anusaratuM je anuSThAna che te anuSThAnane praNidhAnayukta anuSThAna kahevAya che. paraMtu potAnI apekSAe te AtmAo guNahIna hovAthI temanI upara dveSa Ave to evA Sayukta anuSThAnane praNidhAnavALuM anuSThAna gaNatA nathI. Ama paNa dharmajanoe koInI upara dveSa karavAno nathI. AvA saMyogomAM koIne ApaNA karatAM guNahIna dekhIne temanI upara to koI paNa rIte dveSa Avavo nA joIe, paraMtu temanI upara to ekamAtra kRpAM rAkhavI joIe. AvI sthiti jaLavAya to moTA bhAge Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmIjanane dharmAtmAo pratye dveSa nahi Ave. pariNAme dharma pratyenA dveSathI dUra rahevAze. dharma pratyeno dveSa khUba ja kharAba hovAthI tenAthI dUra rahevuM joIe. ApaNI apekSAe jemane ghara, dukAna ke saMsAranI koI paNa vastu kharAba-guNahIna maLI hoya tyAre te joIne temanI pratye dveSa Avato nathI. paraMtu ApaNI zakti hoya to temanI pratye kRpAno pariNAma pragaTe che. AvuM ja dharmAnuSThAnanA viSayamAM paNa thavuM joIe ne? ApaNI apekSAe dharmathI nyUna evA AtmAo pratye dveSa karavAnuM kharI rIte koI ja kAraNa nathI. svakarmanI vicitratAne laIne jeo ApaNI apekSAe guNahIna avasthAne pAmyA che, teo kharekhara ja karuNApAtra che. teo koI paNa rIte guNasaMpanna bane e rIte prayatna karavo joIe. enA badale evA AtmAo pratye dveSa karIe to ApaNuM anuSThAna praNidhAnazUnya bane, jethI vivakSita-ISTa mokSasvarUpa phaLanI siddhi nahi thAya. sAtamI gAthAnA uttarArdhvamAM praNidhAnanuM svarUpa samajAvatAM jaNAvyuM che ke je anuSThAnano viSaya sAvadyapApano tyAga karavAthI niravadya che-te anuSThAna praNidhAnazuddha che. sAmAnya rIte je koI anuSThAna karavAnuM ApaNe dhAryuM hoya te dharmAnuSThAnasaMbaMdhI vastu [upAya niravadya hovI joIe, jethI niravadya te te upAyonA kAraNe kAlAntare cokkasapaNe dharmAnuSThAna siddha thAya che. sAvadya upAyonA AsevanathI dharmAnuSThAna siddha nahIM thAya. sAvadya-pApayukta upAyonA kAraNe je anuSThAna thaze te niravadya nahIM hoya Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane tethI te anuSThAna mokSasAdhaka nahIM bane e samajI zakAya che. nirAghavastuviSayam-A padathI sUcavelA arthane jaNAvatAM mahAmahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje pharamAvyuM che ke je anuSThAna karavAnuM dhAryuM che te adhikRta dharmAnuSThAnanI siddhi mATe dararoja je karavuM joIe te niravadya [pAparahita] vastunuM je dhyAna [satata upayoga] che-tene praNidhAna kahevAya che. khUba ja sUkSma rIte jaNAvelI e vAtano upayogapUrvaka vicAra karavAthI eno paramArtha samajI zakAze. mumukSu AtmA sAmAnya rIte jyAre paNa gharma karavAno nirNaya kare che tyAre te dharmAnuSThAna mokSane ApanAruM bane evI bhAvanA hoya-e samajI zakAya che. jyAM sudhI mokSanI prApti thatI nathI tyAM sudhI AraMbheluM gharmAnuSThAna satata cAlu rAkhavAnuM lakSya hovuM joIe. anyathA mokSanI prApti thatI nathI. koI paNa dharmAnuSThAna phalamokSanuM kAraNa na bane to mAnavuM paDe ke dharmAnuSThAna pUrNa-siddha thayuM nathI. enI siddhi thAya e mATe dararoja siddhine anukULa je karavAnI jarUra che; teno khyAla mumukSue rakhavo joIe-A praNidhAna che. tema ja A pramANe pUrve jaNAvyA mujaba pratijJAthI AtmAne vicalita banAvyA vinA samaya, vidhi vagerenA upayogapUrvaka karAtuM ane niravadya-viSayAdi-svarUpavALuM anuSThAna paNa paropakAranuM kAraNa banavuM joIe. puruSonI dareka pravRtti potAnA svArtha-prayojanane gauNa banAvI paropakArane mukhya banAvanArI hoya che. Ama paNa zrI tIrthakara paramAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba koI paNa anuSThAna Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIe to te anuSThAna koInA paNa ahitanuM kAraNa banatuM nathI. paraMtu bIjAnI yogyatA mujaba e anuSThAna para upakAranuM kAraNa banatuM hoya che. zrI vItarAga paramAtmAnI AjJA mujaba anuSThAna na thAya to te para-upakAranuM kAraNa nahi bane. AthI samajI zakAze ke paropakAranA Azayane mukhya banAvanAruM anuSThAna vAstavika rIte praNidhAnayukta che. sAtamI gAthAthI varNaveluM praNidhAnanuM svarUpa barAbara samajI levuM joIe. 3-bA praNidhAna nAmanA AzayanuM nirUpaNa karIne have pravRtti nAmanA AzayanuM svarUpa jaNAvAya che tatraiva tu pravRttiH zubhasAroMpAyasaMgatAtyantam / adhikRtayatnAtizayAdautsukyavivarjitA' caiva // 3-8 // ApaNe je anuSThAna karavAnuM cokkasa karyuM che te anuSThAnanA ja viSayamAM te dharmAnuSThAnasaMbandhI atizaya prayatnanA kAraNe uThAthI rahita, suMdara sArabhUta upAyathI atyanta sadgata pravRtti thAya che--" A pramANe trIjA SoDazakanI AThamI gAthAno zabdArtha che. Azaya e che ke je anuSThAna karavAnuM ApaNe nakkI karyuM che te vivakSita pUjAdi dharmAnuSThAnanA viSayamAM je pravRtti che tenuM svarUpa ahIM varNavavAmAM AvyuM che. ahIM je pravRttinuM svarUpa varNavAya che te pravRtti kriyA svarUpa nathI. parantu Azaya-AtmAnA pariNAmavizeSa-svarUpa che. e Azaya sAmAnyajano dvArA Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAto na hovA chatAM e AzayavizeSanA kAraNe thanArI bAhya kriyAthI tenuM anumAna karI zakAya che. tethI ja ahIM pravRttino khyAla ApatI vakhate je 'zumatAropAvasaktA'.... vagere chaMdothI vizeSaNo ApyAM che te badhAM; bAhya te te kriyA dvArA samajI levAnAM che. je anuSThAna ApaNe karavAnuM che te anuSThAnano je upAya che; te upAya suMdara hovo joIe ane nipuNatAthI yukta hovo joIe. kahevAno bhAva e che ke je pUjA vagere dharmAnuSThAna karavAnuM che; tenA upAyasvarUpa phUla meLavavA vagerenI je pravRtti che te pravRtti zrIvItarAgaparamAtmAnI AjJA mujaba jayaNAvALI hoya to te suMdara che; ane te pravRtti karatI vakhate evI rIte karavI joIe ke jonArAne ema ja lAge ke karanAro khUba ja hoziyAra che--AvuM jaNAya to te upAyanI pravRtti naipuNyathI yukta manAya che. A rIte zubha ane sArabhUta upAyathI atyanta sadgata pravRtti-vivakSita dharmAnuSThAna-pravRtti nAmanA AzayathI yukta hoya che. vivakSita pUjAdi dharmAnuSThAnamAM atizaya prayatna karavAI pravRtti zubha ane sArabhUta upAyathI atyanta saMgata bane che. dararojanI laukika pravRttinA viSayamAM 'pravRtti' Azayano vicAra karIe to khUba ja spaSTa rIte pravRtti' nAmanA Azayano khyAla Avaze. dararojanI snAnAdithI mAMDIne rAtre zayana vagerenI je pravRtti che te badhI ja pravRttio moTA bhAge khUba ja kuzalatApUrvaka ane suMdara upAyapUrvaka thatI hoya che. parantu koIvAra ja karAtI paNa dharmapravRtti prAyaH karIne 89 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suMdara upAya vaDe kuzaLatApUrvaka thatI nathI. evI dharmanI pravRttine anantajJAnIo pravRtti' nAmanA AzayavALI mAnatA nathI. mAtra A lokamAM ja phaLane ApanArI ane zArIrika draSTie ja lAbha karanArI kriyAo karatI vakhate je kuzalatA darzAvAya che ane suMdara koTinA upAyonuM sevana karAya che, evI kuzaLatA vagerenAM darzana, pUjA vagere dharmAnuSThAnamAM bhAgye ja thAya che. AvaData vagaranA ane sAmAnyasthitinA mANaso gharmAnuSThAna karatA hoya evuM ja moTA bhAge jovA maLatuM hoya che. evI kriyAo pravRtti" nAmanA AzayathI zUnya hoya che. zrIvItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJAnuM pAlana ane udAratApUrvaka koI paNa dharmAnuSThAna karavAno Agraha rakhAya to dharmAnuSThAna, pravRtti nAmanA AzayathI cokkasa ja yukata banaze. evA Azayane prApta karyA vinA koI paNa dharmAnuSThAna vivakSita phaLane ApavA samartha nahi bane. A rIte te te anuSThAna karatI vakhate potAnI samagra zaktino upayoga karavAthI te te anuSThAno prayatnAtizayathI thavAnA kAraNe upara jaNAvyA mujaba pravRtti' nAmanA AzayathI sahita bane che. AvuM paNa anuSThAna utsukatAthI rahita hovuM joIe. phaLanI utkaTa IcchA; jyAre anavasare - akAle phaLanI IcchA svarUpa bane che tyAre tene utkaMThA - utsukatA kahevAya che. je phaLane prApta karavA mATe je anuSThAnanI pravRtti zarU karI che, e jo suvyavasthita haze to nizcitapaNe tenuM phaLa maLavAnuM che ja. khetI vagerenA kAraNe Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je phaLa prApta thatuM hoya che te paNa amuka kALe ja prApta thatuM hoya che. khUba ja vyavasthita rIte koI paNa jAtanA pramAdAdine sevyA vinA karAyelI che te pravRttinuM phaLa amuka ja kALe maLe che. paraMtu tenA anavasare nathI ja maLatuM. anavasare phaLanI IcchA rAkhIe to pravRttinuM koI phaLa to maLavAnuM nathI ja. parantu phaLanI utsukatAnA kAraNe vastutaH ArtadhyAna thAya che. sUrya rAkhavAnuM kharI rIte anucita che. sAdhanano upayoga yogya rIte karavAthI sAmagrI vidyamAna hoya to cokkasapaNe phaLanI prApti thatI ja hoya che. mumukSu AtmAoe je koI prayatna karavAno che te sAdhananI prApti ane tenA suyogya upayoga mATephaLanI adhIratA koI paNa rIte phaLanI prAptinuM kAraNa banatI nathI. A gAthAmAM pravRttinuM varNana karatI vakhate "gausuvarcAvivarNitA' Avo ullekha karyo che. teno bhAvArtha spaSTa che ke kArya karatI vakhate utAvaLa eTale ke IcchAno atireka nahi hovo joIe. "vorvizikSA'nI TIkAmAM "gausuvavirnatAno artha jaNAvatI vakhate pU. upAdhyAyajI mahArAjAe pharamAvyuM che ke-zarU karelI kriyA jhaTa pUrI thAya evA prakAranA sukayathI rahita evI pravRtti hovI joIe. enuM tAtparya paNa spaSTa ja che. sAmAnya rIte phaLanI agharatA kriyAmAM utAvaLa karAvatI hoya che. tevA prakAranI phaLanI utkaMThA na hoya to kriyA jhaTa pUrNa thAya evI IcchAnuM kharI rIte koI kAraNa nathI. AthI samajI zakAze ke- vivakSita pUjA vagere anuSThAnanA viSayamAM puSkaLa prayatna karavAthI zubha ane Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArabhUta upAyathI atyanta saMgata ane utsukatAthI rahita evI pravRtti thAya che, je "pravRtti' nAmanA AzayathI sahita hoya che. ahIM yAda rAkhavuM joIe ke veTha utAravA svarUpe karAtI kriyAo jema praNidhAnAdizUnya hoya che tema phaLanI utkaTa IcchAthI tvarA-utAvaLathI karAtI kriyA paNa pravRtti - AzayathI rahita bane che. praNidhAnapUrvakanuM paNa te te anuSThAna pravRtti' nAmanA AzayathI sahita kaI rIte thAya - e jaNAvavAnuM tAtparya hovAthI veTha utAravA svarUpe thayela anuSThAnano ahIM vicAra karyo nathI. - "tavaiva tu pravRttiH...." A AThamI gAthAno paramArtha spaSTa rIte jaNAvavA pU. upAdhyAyajI mahArAjAe nyAyanI paribhASAmAM pharamAvyuM che ke adhikRta pUjA vagere anuSThAnane uddezya banAvIne je pravRtti che te; sundara ane sArabhUta (naipuNyathI yuti) vicAra - vimarzAdisvarUpa upAyathI atyanta sadgata hovI joIe. AvI pravRttinA kAraNe anuSThAna siddha thAya che. anuSThAna (pUjAdi anuSThAna) sAdhya che. tene siddha karavA mATe je upAya sevavAmAM Ave che; te upAya sAdhana che. e sAdhananuM sAdhya anuSThAna che. tethI upAyasaMbandhinI pravRttithI sambadha sAdhya che. Ane ja sAdhyatvasvarUpa viSayarUpe sabaMdha - upAyasadgata pravRtti kahevAya che. uddezya ane sAdhyano bheda jeo samajI zake che teo spaSTa rIte sAdhyatvAkhyaviSayatAne samajI zake che. sAmAnya rIte phalaviSaNiI pravRtti ane tenA upAyaviSaNiI pravRttino je bheda che te bheda baMne viSayatAmAM che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akALa- usamajI anuSThAnane jijJAsuoe koI suyogya vidvAna pAsethI e samajI levuM joIe. .. adhikRta dharmAnuSThAnamAM zubhasArabhUta upAyasaMgata pravRtti; prayatnAtizayathI zakaya bane che. nidrA, anAdara, vikathAdi pramAdanA abhAvanI bhAvanAthI je prayatna thAya che; te prayatnane prayatnAtizaya kahevAya che. AvA prayatnAtizayathI thanArI pravRtti paNa pUrve jaNAvyA mujaba akALe phaLanI IcchA svarUpa utsukatAthI rahita hovI joIe. kAraNa ke akALa-utsukatA kharI rIte ArtadhyAnasvarUpa che. AthI samajI zakAze ke- je dharmAnuSThAna karavAnuM nizcita karyuM che; te pUjAdi anuSThAnane zubhasArabhUta upAyathI saMgata pravRttisvarUpa banAvavAthI te hetuzuddha anuSThAna bane che. ane prayatnAtizayathI thayelI e pravRtti sUkyathI rahita hovAthI svarUpazuddha ane anubandhazuddha bane che. AvA prakAranI pravRtti Ama joIe to kriyA svarUpa che. parantu kharI rIte tevA prakAranI pravRtti karavAno je AzayavizeSa che tene pravRtti nAmano Azaya kahevAya che. - yogaviMzikA'nI TIkAmAM pUjyapAda mahA-mahopAdhyAyajI mahArAjAe "pravRtti' nAmanA AzayanuM varNana karatAM pharamAvyuM che ke - pUjA vagere je anuSThAna karavAnuM ApaNe nizcita karyuM che e gharmasthAnane uddezIne, te te dharmasthAnanA je upAyo che, te te upAyasaMbandhI utkaTa prayatnane pravRtti Azaya kahevAya che. A prayatnAtizaya [utkaTa prayatna "A anuSThAna A pramANe karavAnuM che?--AvA prakAranA adhyavasAya [pariNAma anubhavI pI che tenI TIkAzayanuM Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarUpa tirUMcatA thI parizuddha hoya che. ane "mAruM A dharmAnuSThAna jaladIthI pUrNa thAya" AvA prakAranI IcchAthI [utsukatAthI rahita hoya che. ahIM upAyazuddhinA kAraNe anuSThAna hetuzuddha bane che. ItikartavyatAnI zuddhinA kAraNe anuSThAna svarUpazuddha bane che. ane ausUkyanA virahanA kAraNe anuSThAna anubandhazuddha bane che-e khUba ja spaSTapaNe samajI zakAya che. khUba ja AdarapUrvaka ane pramAdAdinA tyAgapUrvaka anuSThAna karAya to ja upara jaNAvyA mujaba pravRtti Azaya prApta thaze. anyathA prApta nahi thAya. ne 3-8 have vinajaya nAmanA AzayanuM varNana karAya chevighnjystrividhH khalu vijJeyo hiinmdhymotkRssttH| mA phuda davaSyamohanayasama pravRttipaH | -6 . mArge janArAne kaMTakavidana, jvaravidana ane mohavidanano jema jaya karavo paDe che, tema ahIM mokSamArge janArAne hInavihna, madhyamavina ane utkRSTa vidanano jaya karavAno hoya che. A rIte traNa prakArano vinajaya che, jenuM phaLa pravRtti che-A pramANe navamI gAthAno artha che. gharmanI ArAdhanAmAM antarAya karanArAne vidana kahevAya che. teno parAbhava karavA svarUpa vidanajaya che. te traNa prakArano che. hInavidanajaya; madhyamavadanajaya ane utkRSTavinajaya. madhyama-vidanajaya, hInavinayathI sahita hoya che. ane utkRSTavinajaya, hIna ane madhyama-baMne Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vighnajayathI sahita hoya che. A traNa prakAranA vighnajayane dRSTAntathI varNavatAM .gAthAnAM chellAM be padothI jaNAvyuM che ke--mArgamAM pravartelA puruSane jema kaMTakavighnajaya, jvaravighnajaya ane mohavighnajaya hoya che tema ahIM mokSamArgamAM pravartelA dharmAtmAne kaMTaka-vidana-jayasamAna hInavighnajaya; jvaravighnajayasamAna madhyamavighnajaya ane mohavighnajayasamAna utkRSTavighnajaya hoya che. kahevAno Azaya e che ke - koI eka puruSa koI kAryaprasaMge ISTasthAne javA mATe mArge pravRtta thayo hoya tyAre kAMTALA te mArgamAM tene saraLatAthI javAmAM kAMTAnuM vighna utpanna thAya che. jo te vighna na hoya to ISTa sthAne AkulatA vinA jaI zake che. AvI ja rIte mokSamArgamAM pravRtta mumukSujanane kAMTAnA vighnanA jayasamAna pahelo hInavighnanajaya prApta thAya che. ahIM mokSamArge pravRtta thayelA mumukSune dharmasthAna sthiti]mAM vighnanAM kAraNa zIta, uSNa vagere badhA ja pratikUla parISaho kAMTAjevAM vighna che. e vighnothI pIDAyelAne; te dharmano arthI hovA chatAM dharmanI pravRtti AkulatA vinA karavAnuM zakya banatuM nathI. tethI e vighnane AdhIna banyA vinA game te rIte dharmanI pravRtti AkulatA vinA cAlu rahe - e jovuM joIe. Ane ja prathama hInavighnajaya kahevAya che. vighnano jaya karavAnA pariNAmavizeSane ja ahIM vighnajaya kahevAya che. bAhyakaMTakavighnajayanA dRSTAntathI te ahIM jaNAvAyo che. upara jaNAvyA mujaba mArgamAM pravRtta thayelAne jyAre 95 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAva Ave che tyAre tAvanI vedanAnA kAraNe paga mAMDavA mATe paNa vivala evA tene Akula banyA vinA javAnI IcchA hovA chatAM te rIte te jaI zakato nathI. AvA vakhate kAMTAnA vidana karatAM paNa adhika evuM jvaravina Ave che. te vidanano jaya karavAthI zarIranI AkulatA rahetI nathI. tethI . e jvaravinaya khUba ja sArI rIte, javAnI pravRttinuM kAraNa bane che. jvaravidanajayasamAna madhyama-vidanajaya che. mokSamArgamAM prayANa karanArAne jvarajevA, zarIranI aMdara utpanna thanArA rogAdi parisaha svarUpa vidano AvatAM hoya che. evA rogAdi parIsahothI abhibhUta thayelA mumukSu viziSTa rIte dharmArAdhana karavA koI paNa rIte samartha banatA nathI. tAvanI jema zarIraduHkhono jaya karavAthI mumukSu AtmAo sArI rIte dharmanI ArAdhanA karavA samartha bane che. mArge pravartelA puruSane jema dimoha dizAbhrama) thAya tema mumukSujanane mohavidanano saMbhava che. e vidananA kAraNe parAbhava pAmelAne; bIjA loko musApharo] vAraMvAra mArga batAvI AgaLa javAnI preraNA karatA hoya to paNa koI paNa rIte AgaLa javAno utsAha pragaTato nathI. ahIM mokSamArganA prayANanA viSayamAM dimoha-svarUpa gamananA vidanajevuM vidana mithyAtva avirati vagerenA kAraNe utpana thayela mananA vibhramasvarUpa che. mithyAtva ke avirati vagere doSanA nirAkaraNathI dimoha jevA utkRSTa vinano jaya thAya che. tethI manano vibhrama dUra thavAnA kAraNe mokSamArgasvarUpa dharmamArgamAM niranAra prayANanI pravRtti thavAthI mokSagamana Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha thAya che. A rIte kaMTakavidanajaya; jyaravidanajaya ane mohavidanajaya jevA hIna, madhyama ane utkRSTa vidanajaya che. e traNa prakAranA vinayathI gharmAnuSThAna-svarUpa pravRtti siddha thAya che. AthI samajI zakAze ke gharmamAM antarAya karanArAM vinano jaya eka hovA chatAM, tenA pratiyogI evAM hIna, madhyama ane utkRSTa vinanA kAraNe vidana-jaya traNa prakArano che. kaMTakanuM vina paga vIMdhAyAthI aalita gatine roke che. varanuM vina avidgalagatine roke che ane dilmohavidana niyata karelI dizAnI pravRttine roke che. teno jaya viziSTa | pravRttinuM kAraNa bane che. AvI ja rIte dharmasthAnamAM paNa kAMTA jevA zItoSNAdi parISaha; tAva jevA zarIrasaMbaMdhI rogAdi ane digbohajevA mithyAtva vagere hIna, madhyama ane utkRSTa - viknono jaya karavAthI vivakSita-pravRtti-svarUpa phaLa prApta thAya che. traNa prakAranA vinajayo thavAthI e phaLanI prApti thAya che. alpa paNa vidana vidyamAna haze to kAryanI siddhi koI 'paNa rIte zakya nathI. zItoSNAdiM hInavidananA jaya mATe parISahonI titikSA e ekamAtra upAya che. dInatA vinA duHkha veThI levuM ane titikSA kahevAya che. madhyamavijJasvarUpa zArIrika roganA jaya mATe zAstramAM jaNAvyA mujaba ArogyanA hetusvarUpa parimita ane hitakara evA AhAra vagerenI pravRtti upAya che. ane samyagdarzanAdinI bhAvanAthI manano vibhrama dUra thavAthI dimohasvarUpa utkRSTaviTanano jaya Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che. sAmAnya rIte duniyAnA koI paNa kAryanI pravRtti vakhate ochA-vadhatA pramANamAM prAyaH vidano AvatAM ja hoya che. AvI sthitimAM e vinothI gabharAIne jo kArya paDatuM mUkI devAmAM Ave to duniyAmAM koI mANasa koI kArya karI zakaze nahIM. parantu e vidanone jItIne badhAM ja kArya pUrNa karavAnuM sattva meLavI levAya to badhAM ja kAryo ApaNe pUrNa karI zakIe. mokSamArganI sAdhanA daramyAna paNa prAyaH upara jaNAvyA mujaba aneka vidano AvatAM hoya che. AvA vakhate mumukSujano zarIranI ciMtA choDI mAtra ISTasiddhinuM ja lakSya rAkhe ane gurupAratanya keLavI le to hIna, madhyama ke utkRSTa vidanajaya karavAnuM adbhuta sAmarthya teo prApta karI zakaze. duniyAnuM koI evuM kSetra nathI ke jyAM vidhvajaya karavAnuM anivArya na hoya. vartamAnamAM prAyaH dharma e eka evuM kSetra che ke jyAM tenI ArAdhanA karanArAne vidanajaya karavAnuM anivArya na jaNAya ! lokottara dharmanI pravRtti mATe upara jaNAvyA mujaba vidanajaya karyA vinA koI paNa rIte cAle evuM nathI-e gAthAno paramArtha koI paNa rIte vismaraNIya nathI. 3-lA trIjA vizanajayasvarUpa AzayavizeSanuM nirUpaNa karIne siddhisvarUpa cothA AzayanuM nirUpaNa karAya che. * siddhistattaddharmasthAnAvAptiriha tAttvikI jJeyA / adhike vinayAdiyutA hIne ca dayAdiguNasArA // 3-10 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivakSita te te pUijAdi] dharmAnuSThAnanI tAtvika prAptine siddhi' nAmano cotho Azaya kahevAya che. e siddhi, potAnA karatAM adhikaguNasaMpanna AtmAone vize vinayabahumAnavALI hoya che ane hanaguNavALA jIvone vize dayA dAna vagere guNavALI hoya che." A pramANe dazamI gAthAno artha che. tene spaSTa rIte samajAvatAM TIkAkAraparamarSie pharamAvyuM che ke, "siddhi'-e AzayavizeSa che. tAttvika rIte te te dharmasthAnasvarUpa ahiMsA satya vagerenI je prApti che te ja vastutaH siddhi che. ahiMsAdisvarUpa te te dharmasthAnanI avAstavika prApti "siddhi' nathI. A siddhi potAnA karatAM adhikaguNavALA evA puruSavizeSamAM vinaya, vaiyAvacca ane bahumAna vagerethI yukta hovI joIe. sUtra-artha-ubhayanA 8 ane bhAva-mArga jemaNe asta che evA tIrthasvarUpa gurubhagavaMta ApaNA karatAM adhika che. temanI pratye vinaya-bahumAnAdi na hoya to game tevI utkRSTa siddhi maLe topaNa te siddhi tAtvika nahi thAya. AvI ja rIte ApaNe game teTalA guNasaMpana hoIe topaNa ApaNane je dharma prApta thayo che tenI apekSAe jeo hInaguNavALA che athavA to nirguNa che evA sAmAnya jIvo pratye dayA, dAna, duHkhamAM paDelAnA duHkhano uddhAra karavAnI bhAvanA vagere bhAvanA hovI joIe ane ApaNI apekSAe jeo adhika ke hIna nathI evA madhyama jIvo pratye upakAra karavAnI bhAvanA hovI joIe. anyathA siddhi atAttvika thaze. AvI siddhinA puNyaprabhAve ahiMsAdi-dharma tAttvikarUpe siddha thayo Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che evA mahAtmAone prasaMgathI temanI pAse nityavairavALA jIvo paNa vairAdino tyAga karanArA bane che, je pAramArthika siddhine jaNAve che. praNidhAna, pravRtti ane vighnajaya-A traNa AzayanI prApti thayA pachI siddhine prApta karavAnuM agharuM nathI. te te dharmAnuSThAnanA vidhi, svarUpa vagereno ane tenA bAdhaka doSano jene khyAla che-evA sAdhako upayogapUrvaka sAdhanA kare to temanA mATe niraticAra sAdhanAnI prApti dvArA siddhi meLavavAnuM khUba ja saraLa che. vartamAnamAM thatAM anuSThAno moTA bhAge vidhi vagereno khyAla rAkhIne karAtAM hoya evuM lAgatuM nathI. sAmAyikAdi anuSThAnone karanArAone tenA te te doSonuM jJAna na hoya to ane jJAna hoya topaNa tenuM varjana karavA mATe upayoga rAkhavAmAM na Ave to te te anuSThAno niraticAra kaI rIte bane ? cAlu vyavahAramAM artha ane kAmanI siddhine prApta karavAnI bhAvanAvALAne te te siddhinA sAdhaka-bAdhakano jevo khyAla che, tevo khyAla dharmArthI janone te te anuSThAno karatI vakhate hovo joIe ne ? sAdhakabAdhakanI ciMtA vinAnI dharmapravRtti siddhinuM kAraNa nathI. 'siddhi' nAmanA cothA Azayane prApta karavA dharmanuM khUba ja sUkSma rIte vAstavika jJAna meLavavuM joIe. ane tyAra pachI te te dharmanI ArAdhanA karatI vakhate e aMgenI sAdhaka pravRtti ane bAdhaka pravRttino khUba ja upayogapUrvaka khyAla rAkhavo joIe.. II3-10 // ** 100 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara jaNAvyA mujaba siddhi'nuM varNana karIne tenA phaLasvarUpa viniyoga nAmanA AzayanuM varNana karAya che siddhezcottarakAe~ viniyogo'vandhyametadetasmin / satyanvayasampattyA sundaramiti tatparaM yAvat // 3-11 // siddhinuM uttara kArya, viniyoga' nAmano AzayavizeSa jANavo. A viniyoga nAmano Azaya prApta thaye chate pUrve siddha thayelA ahiMsAdidharmano anvaya-aviccheda thato hovAthI te te dharma avadhya eTale cokkasa ja vivakSita evA phaLanuM mokSanuM kAraNa bane che, je krame karI suMdara paramoccakoTinuM bane che." A pramANe agiyAramI gAthAno sAmAnyArtha che. | Azaya e che ke-siddhi prApta thayA pachI thanAruM kArya viniyoga nAmanA Azaya tarIke jANavuM. A viniyogane laIne nirantara ahiMsAdi dharmanI prApti thavAthI kAlAntare te anuSThAna suMdara ane sarvotkRSTa prApta thAya che, jethI te anuSThAna avadhya-saphaLa-cokkasa ja mokSasvarUpa phaLane ApanAruM-bane che, paNa niSphaLa jatuM nathI. AthI samajI zakAze ke viniyoganA kAraNe ahiMsAdisvarUpa dharmAnuSThAnano aneka janmomAM saMkrama thavAthI zreSTha koTinA dharmAnuSThAnanI prApti thAya che. A rIte prakRSTa dharmAnuSThAnanI prApti pratye viniyoga kAraNa bane che. - bhAvArtha e che ke ahiMsAdisvarUpa dharmasthAnanI prApti sTa bAda sva ane paranA upakArano viccheda na thAya-e rIte te te dharmano viniyoga-vyApAra prayatna karavo joIe. ahiMsAdisvarUpa dharma vagere potAne je rIte prApta thayuM che tevuM Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke bIjAmAM ane viniyoga karatA upakAra viniyoga ja bIjAne paNa prApta thAya-evuM karavA svarUpa viniyoga che. A rIte potAne siddha thayelI vastuno sArI rIte viniyoga karavAnuM tyAre ja thAya che ke jyAre bIjAne paNa evuM phaLa prApta thAya. "vizeSe karI niyoga-niyojana eTale ke bIjAmAM AropaNa karavuM" -A pramANe viniyoga zabdano artha hovAthI viniyoga, paranA upakAranuM kAraNa che-e spaSTa thAya che. ane viniyoga' upara jaNAvyA mujaba AzayavizeSa zuibhabhAva svarUpa hovAthI sva-upakAranuM paNa kAraNa che-e spaSTa thAya che. AvI rIte sUtrakArazrIe nirUpaNa karIne viniyoga' sva-para-upakAranuM kAraNa che-e jaNAvyuM che. mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAe paNa khUba ja ochA zabdomAM viniyoganuM varNana karatAM pharamAvyuM che ke siddhinA uttarakALamAM thanAruM kArya viniyoga nAmano AzayavizeSa che. te viniyoganAmanuM kArya avadhya che, kyAre paNa niSphaLa nathI banatuM. uttarottara janmamAM te te dharmasthAnano tethI viccheda thato nathI. koI vAra bhaMga thAya topaNa: sonAno ghaDo koI vAra nAza pAme topaNa sonuM jema kAma lAge che tema sonAnA ghaDAnI jema sarvathA phaLano nAza thato nathI. tethI tevA vakhate te te anuSThAnanA saMskAro jhaDapathI pragaTa thatA hovAthI aneka janmonI paraMparAnA krame che te anuSThAnono viccheda na thavAnA kAraNe siddhinI uttarakSaNamAM thanAruM kArya zreSTha-zailezI avasthAsvarUpa sarvotkRSTa dharmasthAnamAM pariName che, je suMdara paropakAra karavAnA adbhuta sAmarthyavALuM ane tIrthakara paramAtmAnI vibhUti sudhInA vipAkasvarUpa kAryamAM paNa Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariNamanAruM hoya che. Azaya e che ke ahiMsAdidharmanI siddhi thayA pachI teno viniyoga karavAthI uttarottara janmamAM zreSTha evA ahiMsAdi dharmanI prApti thAya che. vacce vacce koIvAra ahiMsAdi gharmanI pravRttino viccheda-bhaMga thAya topaNa upara jaNAvyA mujaba sonAnA ghaDAno bhaMga thayA pachI paNa vidyamAna evA sonAnI jema te te anuSThAnanA saMskAro, khUba ja jhaDapathI tenA uddhodhakanI prApti thavAthI ubuddhapragaTa] thAya che, jenA prabhAve; naSTa thayelI anuSThAnanI pravRtti pUrvanI apekSAe khUba ja suMdara rIte thavA mAMDe che, ' jenuM phaLa vadhAremAM vadhAre zrI tIrthaMkara paramAtmAnI vibhUtino vipAkanubhava che. ane krame karI A rIte aneka janmonI paraMparAmAM vicchedane nahi pAmeluM A anuSThAna sarvasaMvarabhAvaravarUpa zailezI avasthAmAM pariName che. A badhuM varNana viniyoganA phaLasvarUpe karyuM che. viniyoganuM lakSaNa to upara jaNAvyA mujaba "potAne prApta thayelA phaLane bIjAne prApta karAvavuM" te che. khUba ja upayogapUrvaka vicAravAthI bane TIkAmAM varNavelA viniyoganA svarUpanuM tAtparya eka ja chee samajI zakAze. 3-111 A rIte A praNidhAna vagere pAMca AzayanuM varNana karIne, sAmAnyathI e Azayo kriyA svarUpe jaNAtA hovA chatAM te Azayo bhAvavizeSa [AtmapariNAma svarUpa che, te jaNAvAya che - Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AzayabhedA ete sarve'pi hi tattvato'vagantavyAH / bhAvo'yamanena vinA ceSTA dravyakriyA tucchA // 3-12 // "praNidhAna, pravRtti, vinaya, siddhi ane viniyogaA badhA paramArthathI Azaya[bhAva-AtmapariNAma)vizeSa svarUpa che, jene bhAva eTale zubha adhyavasAya kahevAya che. e vinAnI ceSTA dravyakriyA svarUpa che; tuccha-asAra che. A pramANe bAramI gAthAno zabdArtha che. bhAvArtha spaSTa che kepUrve jaNAvelA badhA ja praNidhAna vagere kriyA-vizeSa-svarUpa jaNAtA hovA chatAM e AzayavizeSa; te te kriyAnA kAraNe jaNAtA bhAvavizeSa svarUpa jANavA joIe, je AtmAnA pariNAmavizeSa che. A SoDazakanI chaThThI gAthAmAM dharmanA upadezanA viSayamAM pAMca prakAranA zubha Azayane jaNAvyo che te zubhAzaya bhAvathI atirikta che ke bhAvasvarUpa che?-AvI zaMkAnuM nirAkaraNa karatAM pharamAvyuM che ke e pAMce ya prakArano zubhAzaya bhAva kahevAya che; bhAvathI e judo nathI. AvI jAtanA bhAva vinA, kAyA, vacana ane manathI sadgata evI gharmapravRttisvarUpa ceSTA; dravyakriyA che. te, bhAvathI vikala hovAthI potAnA mokSa vagere svarUpa phaLane siddha karatI na hovAnA kAraNe tuccha asAra che. bhAvanA[bhAva svarUpa upayoga hovAthI bhAva vagaranI eTale ke upayoga vagaranI dravyakriyA phaLane utpanna karatI na hovAthI te asAra che-e spaSTa che. upayogasahita je dharmakriyAo phaLanI prAptine karAvanArI che-e mumukSujanoe niraMtara yAda rAkhavuM joIe. praNidhAnAdi-zuddha dharmAnuSThAna yogasvarUpa banatuM hovAthI te Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSanuM kAraNa bane che. praNidhAnAdizUnya dharmAnuSThAna yogasvarUpa nathI, jethI tevA anuSThAnathI mokSa prApta thato nathI. 3-1ro A rIte dravyakriyAo tuccha che-e jaNAvIne je kAraNathI bhAvanI pradhAnatA varNavAya che te jaNAvAya che asmAcca sAnubandhAcchuddhyanto'vApyante drutaM kramazaH / etadiha dharmatattvaM paramo yogo vimuktirasaH // 3-13 // krame karI anubaMdha [uttarottara vRddhi sAthenA A bhAva piriNAma)thI zuddhikarmakSayano prakarSa jaladI prApta thAya che. A bhAva ja ahIM paramArthathI dharmanuM rahasya che; paramoccakoTino yoga che. ane vimuktirasa (mokSarasa che-A pramANe teramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke-pUrve jaNAvelA praNidhAna, pravRtti vagere pAMca AzayasvarUpa je bhAva che te anubaMdhasahita hoya to te bhAva sAnubaMdha kahevAya che. vartamAnamAM je bhAva che te krame karI uttarottara janmamAM avicchinnapaNe cAlyA kare tyAre tenI paraMparAsvarUpa uttarottara je vRddhi thAya che tene bhAvano anubaMdha kahevAya che. evA anubaMdhanI sAthe haMmezAM rahenArA bhAvanA kAraNe vinA vilaMbe kame karI zuddhino prakarSa prApta thAya che. A janmamAM ke bIjA janmamAM krame karI jJAnAvaraNIyAdi karmakSaya prApta thAya che tenA prakarSasvarUpa ja ahIM zuddhino prakarSa che. bhAvanA prakarSathI azuddhino cikAra hUAsa thavAthI zuddhino prakarSa prApta thAya-e samajI zakAya che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhinA prakarSanI prAptimAM kAraNabhUta evo A bhAva; dharmano paramArtha che ke bIjuM dharmanuM svarUpa che ? A zaMkAnuM samAdhAna karatAM gAthAnA uttarArdhathI pharamAvyuM che ke A bhAva ahIM dharmanuM tattva che. joke ahIM bhAvanuM nirUpaNa cAlu hovAthI patar nA sthAne puSaH Avo pulliMgano nirdeza hovo joIto hato. paraMtu dharmatattvam A padanI apekSAe [mukhyatAe] tavuM Avo napuMsakaliGgano nirdeza karyo che. eno artha spaSTa che ke ahIM A bhAvasvarUpa dharmatattva paramayoga che. paramayoga vimuktirasasvarUpa che. viziSTamuktisvarUpa vimukti [sakala karmakSaya svarUpa mukti] che. tenA viSayamAM je rasaprIti; je yogamAM che te yogane vimuktirasa kahevAya che. vimuktimAM rasa che jeno Avo vyadhikaraNa bahuvrIhi samAsa vagere kArya karIne paNa vimuktirasa A yoganuM vizeSaNa bane che. athavA Avo kyAreka thanAro 'samAsa karyA vinA 'vimuktirasa'ne vizeSaNa banAvyA vinA tene svatantra pada mAnavuM, jethI A bhAva ja vimuktimAM rasasvarUpa che-Avo artha thAya che. AthI spaSTa che ke bhAva e ja dharmatattva che; bhAva e ja paramayoga che ane bhAva e ja vimuktimAM rasa [vimuktirasa] che-A artha vyAkaraNanA jANakAro saraLatAthI samajI zake che. teramI gAthAno artha spaSTa karatI vakhate pU. mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAe pharamAvyuM che ke jenI paraMparA avicchinnapaNe cAle che evA sAnubaMdha praNidhAnAdi pAMca AzayathI krame karI te janmamAM ke bIjA janmamAM avilambe 106 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmakSayasvarUpa zuddhino prakarSa prApta thAya che. gAthAmAM "dharmatattva A vidheyapadanA liphTanI vivakSAnA kAraNe pataruM A pramANe napuMsakaliphTano nirdeza che. tethI bhAvanuM nirUpaNa cAlu hovA chatAM paNa?' A pramANe puliMga-nirdeza karyo nathI. A bhAva ja dharmanuM tattva che, bIjAM anuSThAna vagere nahi. A bhAva; upara jaNAvyA mujaba AtmAno pariNAma hovAthI adhyAtmagarbhita hovAthI paramayogasvarUpa che, je yoga; muktinA viziSTa abhilASasvarUpa che athavA pUrve jaNAvyA mujaba viziSTa muktinA rasa-AsvAda svarUpa che. li3-13 upara jaNAvyA mujaba bhAvathI zuddhino prakarSa prApta thAya che-e vAta barAbara che. tema ja enI paNa pUrve zuddhi vApanA kSayathI thAya che e paNa jaNAvyuM che. paraMtu anAdinA atIta [bhUta kALamAM vAraMvAra pApanuM sArI rIte sevana karyuM che, tene choDIne AtmA bhAvane ja abhilaze ane "bhavobhavathI abhyasta banelA evA zuddhinA virodhI pApa upara bahumAna kare nahi-e kaI rIte bane ? kharI rIte to pApa upara ja bahumAnano saMbhava che-AvI zaMkAnuM samAdhAna karatAM caudamI gAthAmAM pharamAvyuM che ke - amRtarasAsvAdajJaH kubhaktarasalAlito'pi bahukAlam / tyaktvA tatkSaNamenaM vAJchatyuccairamRtameva // 3-14 // gAthAno artha spaSTa che ke-amRtarasano jANakAra; ghaNA kALathI kharAba ananA rasa[kurasathI lAlana-pAlana karAyelo Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovA chatAM kubhakta[kharAba annanA rasane turata ja choDI daIne sArI rIte amRtane ja Icche che. Azaya e che ke varSothI niraMtara je mANasa kharAba annathI lAlana-pAlaja karAyelo che tene niraMtara kharAba ja saMskAra paDelA che. gAthAmAM "vahuvAru"-A pramANe dvitIyA vibhaktino nirdeza karIne kharAba saMskAronI niraMtaratA jaNAvI che. Avo paNa mANasa jyAre paNa amRtarasano jANakAra, banI amRtarasanI prAptinA upAyane sAMbhaLe che tyAre te kSaNe ja kharAba ananA rasano tyAga karI devatAonA bhojanarUpe prasiddha evA amRtane ja sArI rIte Icche che, je sarvasisaMpana hovAthI atyaMta spRhaNIya hoya che. tenA AsvAda mATe bIjA koI ja dravyanI apekSA na hovAthI te amRtamAM nirupAdhi-spRhaNIyatA hoya che.. li3-14 upara jaNAvyA mujaba dRSTAMtane jaNAvIne prakRti viSayamAM saMgata karatAM pharamAvyuM che ke - evaM tvapUrvakaraNAt samyaktvAmRtarasajJa iha jIvaH / cirakAlAsevitamapi na jAtu bahumanyate pApam // 3-15 // AvI rIte [upara jaNAvelA dRSTAMtanI rIte] apUrvakaraNa svarUpa AtmapariNAmanA kAraNe samyakta-svarUpa amRtarasano jJAtA evo jIva ahIM lAMbA kALathI sevelA paNa pApanuM kyAre paNa bahumAna karato nathI." A pramANe sAmAnya gAthArtha che. Azaya e che ke apUrvakaraNa svarUpa Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmapariNAmanA acinanya sAmarthyathI rAga-dveSanI tIvrapariNatisvarUpa granthi bhedAya che. enA yoge je jIve samyagdarzana svarUpa amRtarasano anubhava karyo che te samyaktaamRtarasanA jANakAra puNyAtmAne; lAMbA kALathI sArI rIte sevelA paNa mithyAtvamohanIya vagere pApa pratye utkaTa IcchA svarUpa bahumAna thatuM nathI. tema ja pApanA kAraNe thanArA pravacananA upaghAtAdi kArya pratye paNa tevuM bahumAna thatuM nathI. ahIM, dRSTAMtamAM jaNAvelA kubhaktarasajevuM mithyAtvamohanIya vagere pApa che. ane amRtarasAsvAda-jevo tevA prakArano samyagudarzanAdi svarUpa AtmAno bhAvapariNAma jANavo. | mumukSu AtmAoe e yAda rAkhavAnI jarUra che ke pApa tarIke ahIM mithyAtvamohanIya vagerene jaNAvyuM che. rAga - dveSanI tIvrapariNatisvarUpa granthinA kAraNe mithyAtvamohanIyasvarUpa pApano nAza thato nathI. anAdikALathI cAragatimaya A saMsAramAM paribhramaNanuM jo koI kAraNa hoya to te rAga-dveSanI tIvra pariNati che. zuddha yathApravRttikaraNa svarUpa AtmapariNAmathI e granthine jANIne apUrvakaraNa svarUpa AtmapariNAmanA acijya sAmarthyathI anAdikALanI rAgaleSanI tIvra pariNati bhedAya che. granthibheda vinA athavA to te bhedavAnA lakSya vinA koI paNa dharmAnuSThAna mokSasAdhaka banatuM nathI. dharmAnuSThAno pAchaLano e Azaya Aje lagabhaga vIsarAyo che. mokSasAdhaka yogo asaMkhya che. parantu e bolatAM pahelAM e yAda rAkhavAnI jarUra che ke asaMkhya Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogInI pAchaLa Azaya to eka mAtra mokSano ja che. asaMkhya yogomAMthI koI yoga saMyogavaza rahI jAya to bIjA yoganI ArAdhanA dvArA mokSanI prApti thaI zake; parantu asaMkhya yogonI pAchaLano e ekamAtra mokSano Azaya vIsarI javAya to kyo yoga mokSanI siddhinuM kAraNa banaze? mokSanA AzayanI prAptimAM avarodha karanArI tIvarAgadveSanI pariNatine koI paNa rIte toDyA vinA cAle evuM nathI. mumukSujanoe dareka dharmAnuSThAno karatI vakhate e tarapha dhyAna ApavuM joIe. anyathA lakSya vinAnAM anuSThAno siddhinAM kAraNa nahIM bane. gAthAmAMnA pApa padano artha samajAvatI vakhate tata vArtha vA pravacano dhAtAri A pramANe jaNAvyuM che. jeno Azaya spaSTa che ke-mithyAtvathI vAsita banelA, pravacanano upaghAta hiAni pahoMcADavI.] vagere kArya karatA rahe che. sAmAnya rIte te jIvone rAgadveSanI pariNati tIvra hovAthI pote sArA nahi hovA chatAM sArA dekhAvA mATe prayatna karatA rahe che. e mATe jarUra paDe to pravacananI hAni thAya to paNa tenI teo ciMtA rAkhatA nathI. potAnI jAta karatAM pravacana adhika che evI mAnyatA temanI na hovAthI pravacanano upaghAta karIne paNa teo potAnA doSone chupAvIne potAnA gauravane vadhAratA rahe che. potAnA doSone vyAjabI banAvavA mATe pravacanamAM kAMI ekAnta nathI; jenI jevI zakti, te pramANe teo dharma kare; yoga asaMkhya che; badhA ja badhA ArAdhe evuM nathI.". vagere jaNAvI pravacanano upaghAta karavo-e Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mithyAtvanuM kArya che. AvA pApa pratye samakita-svarUpa amRtanA rasanA anubhavane karanAra puNyAtmAne bahumAna hotuM nathI..e paMdaramI gAthAno paramArtha che. 3-1pa upara jaNAvelI gAthAmAM "samyaktAmRtarasanA jJAtAne pApa pratye bahumAna hotuM nathI-e jaNAvyuM; parantu samyakatvavatta jIvo paNa viratimAna nahi hovAthI pApa karatA dekhAya to che. eTale ke samakitadRSTi AtmAo viratinA abhAvamAM pApanI pravRtti karatA dekhAya che to temane pApa pratye bahumAna nathI-e kaI rIte mAnavuM? A pramANenI zaMkAnuM samAdhAna karatAM jaNAvAya che ke - yadyapi karmaniyogAt karoti tattadapi bhAvazUnyamalam / ata eva dharmayogAt kSipraM tatsiddhimApnoti // 3-16 // "joke aviratasamyagdaSTi jIva karmaniyoge pApa kare che topaNa te atyanta kliSTa adhyavasAyathI zUnya hoya che; AthI ja pApa pratye bahumAna na hovAthI; dharma pratye tIvra utsAha hoya che, tethI jaladI dharmanI siddhi prApta kare che." soLamI gAthAno e artha che. Azaya e che ke samyagdaSTi jIvane viratinA abhAve je pApakriyAo karavI paDe che, te cAritramohanIya karma nikAcita hovAthI karavI paDe che. te pApa paNa atyanta kliSTa adhyavasAya vinA kare che. tethI te pApanI pravRtti tapelA loDhA upara paga mUkavA jevI, potAnI IcchA vinA ja thAya che. jemAM bahumAnano avakAza ja Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raheto nathI. AthI huM je karuM chuM te ja sAruM che. AvA prakAranA bahumAnanA abhAve gharmanA viSayamAM tIvra utsAha prApta thAya che, jenA yoge te dharmanI siddhine te samyagdaSTi AtmA prApta kare che. ll3-1dazA | | kRti tRtIya SoDazavam | saraka atha caturthaM SoDazakam / trIjA SoDazakamAM dharmanuM potAnuM svarUpa varNavyuM. have dharmanAM liphTo vistArathI varNavAya che - siddhasya cAsya samyagliGgAnyetAni dharmatattvasya / vihitAni tattvavidbhiH sukhAvabodhAya bhavyAnAm // 4-1 // "bhavyajIvonA sukhapUrvaka bodha mATe tattvanA jANakAroe, siddha thayelA A dharmatattvanA AgaLa kahevAze te liMgo zAstramAM sArI rIte kahyAM che." A pramANe pahelI gAthAno artha che. Azaya e che ke-trIjA SoDazakamAM " zcattama.' ItyAdi vacanothI gharmanuM svarUpa granthakAre varNavyuM che. e sAMbhaLyA pachI svabhAvathI ja mumukSune ciMtA hoya che ke mane dharmanI siddhi thaI che ke nahi ?" e ciMtAne dUra karavA A cothA SoDazakamAM granthakArazrIe dharmasiddhinAM liMgo varNavyAM che. e lilgonA jJAnathI khUba ja saraLatAthI dharmasiddhino bodha thAya che. dharma, karmanA kSayanuM kAraNa che. karma Atmabaddha che. e karmanA nAza mATe karAto dharma paNa AtmapariNata Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovo joIe. anyathA mAtra zarIramAM vartato gharma karmano nAza karI zakaze nahi. nAzya karma ane nAzaka dharmabhinna adhikaraNamAM hoya to nAzakathI nAzyano nAza thaze nahi-e spaSTa che. kapaDAnA melano nAza pANIthI thAya che, paraMtu e pANI melA kapaDAmAM na pahoMce to pANI kapaDAnA melano nAza kaI rIte kare ? bAhya-anuSThAnasvarUpa te te dharma AtmapariNata na bane to koI paNa rIte te gharma, karmano nAza nahi kare. AthI ja AtmapariNata dharmasiddhinAM liMgo ahIM varNavyAM che. Ama paNa bAhya dharma to pratyakSasiddha hovAthI tenAM liMgo jaNAvavAnuM koI prayojana nathI. AtmapariNata dharma atIndriya hovAthI tene jANavA mATe ligonuM varNana ahIM karyuM che. ' gAthAno artha spaSTa che ke siddha eTale niSpana-prApta thayelA ane anubhavelA gharmatattvanAM, aviparItapaNe kahevAze te lio che. athavA AgaLa kahevAze e prazasta liMgo che, je; tattvanA jANakAra mahAtmAoe bhavya eTale yogya jIvone sukhapUrvaka samajAya - e mATe zAstramAM jaNAvyAM che. I4-1 dharmasiddhinAM ligone svarUpathI nAmamAtrathIjaNAvAya che. nyAyanI paribhASAmAM kahIe to ligono vibhAga karAya che. arthAt te jeTalA prakAranA che teTalA badhA ja prakAro nAmamAtrathI-svarUpathI jaNAvAya che - Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ audAryaM dAkSiNyaM pApajugupsAtha nirmalo bodhaH / .. siMgAni gharmasiH prAyena nanayitve ja A4-rA udArajananA bhAvane audArya kahevAya che ane anukULatAne dAkSiNya kahevAya che. baMnenuM svarUpa AgaLanI gAthAmAM jaNAvAze. pApanA parihArane pApaguptA kahevAya che. nirmaLabodhanuM svarUpa paNa AgaLanI gAthAmAM varNavAze. audArya, dAkSiNya, pApaguptA, nirmaLabodha ane moTAbhAge janapriyatva- A gharmasiddhinAM lakSaNa-cihna che - A pramANe bIjI gAthAno sAmAnyArtha che. audArya vagere AtmAnA pariNAma che. janapriyatva, viziSTakarmanA udaye prApta thanAro audayika pariNAma che. gAthAmAM pAMca ligo che. cAra liMgone jaNAvIne pachI pAMcamuM liMga juduM jaNAvyuM che. AthI liMgonA upara jaNAvyA mujaba kSAyopazamika ane viziSTa audayikabhAva svarUpa be bheda samajAya che, je dareka liMganA AgaLanI gAthAomAM karelA varNanathI spaSTapaNe samajI zakAze. I4-rA ' have "audAryanuM svarUpa jaNAvAya che - ' audAryaM kArpaNyatyAgAd vijJeyamAzayamahattvam / gurudInAdiSvaucityavRtti kArye tadatyantam // 4-3 // kRpaNatAno tyAga karavA pUrvaka, guru vagerenA tema ja dIna vagerenA dAnAdisaMbaMdhI koI paNa kAryamAM atyanta ucita vartana karavA svarUpa je cittanuM mahattva che-tene audArya Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya che-A pramANe trIjI gAthAno artha che. Azaya e che ke-'audArya-udAratA' dharmasiddhinuM paheluM liMga che. Ama juo to 'audArya'nuM svarUpa khUba ja prasiddha che. udAratA kone kahevAya che-e samajAvavAnI lagabhaga AvazyakatA nathI. prasiddha evA e audAryanuM svarUpa zAstrIya paribhASAmAM varNavatAM graMthakAraparamarSi pharamAve che ke-kRpaNatAno tyAga karavAthI atucchavRttinA kAraNe AzayavizeSa eTale ke adhyavasAyavizeSanuM athavA to cittanuM je mahattva che, te mahattvane audArya kahevAya che. A audAryasvarUpa Azayamahattva, guru vagere ane dIna vageremAM ucitavartanasvarUpa hovuM joIe. yogabindumAM jaNAvyA mujaba mAtA, pitA, kalAcArya [adhyApaka], temanA jJAtijano, vRddhapuruSo ane dharmanA upadezako A badhA guruvarga[guru vagere]mAM gaNAya che. tema ja dIna, kRpaNa, andha ane paDyuM vagere dInavarga [AdhAra vinAnA]mAM gaNAya che. e guru vagerenuM ane dIna vagerenuM je dAna vagere kArya upasthita thAya tyAre atyanta aucityapUrvaka vartana karavAthI ja audArya dharmasiddhinuM liMga bane che. tucchatAne dhAraNa karyA vinA udAratApUrvaka je koI paNa dAnAdi kArya karIe tyAre upara jaNAvyA mujaba mAtApitAdi guru vageremAM ane dIna, kRpaNa, aMdha vagere nirAdhAra janone vize atyanta aucityapUrvaka vartavuM joIe. evA vartanathI sahita ja AzayavizeSanA mahattvane audArya kahevAya che. dAnAdinuM kArya jyAre paNa upasthita thAya tyAre koI paNa jAtanA saMkucita pariNAmano tyAga karI mAtApitAdi 115 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvargasaMbaMdhI ane dIna-aMdha vagere anAdhAra-janasaMbaMdhI te te dAnAdi kArya aucityapUrvaka karavuM tene audArya kahevAya che. ahIM dharmasiddhinA prathama liMga tarIke varNavelA audAryamAM ane prasiddha evA audAryamAM ghaNo pharaka che. koI paNa kAma mATe muktahaste dhana vagereno vyaya karavAthI sAmAnya rIte te vyaktimAM audArya manAya che. e prasiddha audAryanI apekSAe dharmasiddhinA liMga tarIke varNavelA audAryamAM thoDo pharaka che. ahIM dAnAdi cAreya dharmanI siddhinuM liMga audArya varNavyuM che, mAtra dAnadharmanI siddhinuM liMga ja audArya nathI. tucchavRttinA abhAva svarUpa audAryane ja ahIM audArya mAnyuM che, je; dAnAdi cAreya dharmanI siddhine jaNAvanAruM che. tucchavRtti parAsahiSNutAnuM kAraNa che. potAne ke potAnAne choDIne samagra padArtho para che. enA kAraNe game teTalI pratikULatA prApta thAya topaNa tene dInatA vinA sahana karI levAnI je vRtti che-tene sahiSNutA kahevAya che, je; tucchavRttinA abhAvane sUcave che. vyavahAramAM paNa sahanazIla mANasane udAra kahevAya che. saheja paNa sahana nahi karanArA mANasane duniyAmAM tucchavRttivALo kahevAya che. saMsAramAM paNa sArA mANaso sahanazIla-udAravRttivALA kahevAya che. koInuM paNa veThI levAno svabhAva, udAra-svabhAva che. dharmAtmAmAM e hovo khUba ja jarUrI che. ApaNI pAsenI koI paNa vastu ApI devI-e udAratAnI eka bAju che. ethI paNa vadhAre sArI udAratAnI bIjI bAju e che ke ApaNane koI kazuM ja na Ape athavA to pratikULatA Ape topaNa veThI levAnI 116 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRtti. AnA mATe haiyAnI udAratA keLavavI paDe. sahanazIlatAne prANa banAvyA vinA tucchavRtti nAza nahIM pAme. ApavuM ane jatuM karavuM e bemAM pharaka samajI zakAya to pAramArthika udAratAno parIcaya thayA vinA nahIM rahe. ApavA mATenI udAratA ane jatuM karavA mATenI udAratAH e bemAM ghaNo ja pharaka che. dharmAtmAoe e pharaka samajI levo joIe. dAna ApavuM e judI vastu che ane ApaNA hakanI paNa vastu jatI karavI e judI vastu che. agharuM che A badhuM ! gharma karanArAnI manodazA kevI hovI joIe-te AthI samajI zakAya che. sahana karavAnI vRtti koI paNa rIte nAza na pAme eno, dharma karanArAe satata khyAla rAkhI A audArya AtmasAt karI levuM joIe. zakti keTalI che-eno vicAra karyA vinA zakti meLavI levAno vicAra karIe to "audArya prApta thayeluM ja che. dAnAdi gharmanI ArAdhanAmAM saMkucita pariNAmano ethI tyAga karI zakAze. zakti mujaba karazuM enA badale zakti meLavIne karazuM-Avo pariNAma sarvadA TakI rahe to dharmanI siddhi nirvivAdapaNe che.. I4-3 - have dAkSiNya' nAmanA bIjA dharmasiddhinA liMganuM varNana karAya che - dAkSiNyaM parakRtyeSvapi yogaparaH zubhAzayo jJeyaH / gAmbhIryadhairyasacivo mAtsaryavighAtakRtparamaH // 4-4 // 'gaMbhIratA. ane dhIraja pUrvaka bIjAnA kAryamAM paNa Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnA kAryanI jema utsAhane anukULa ane mAtsaryanA vighAtane karanAro evo parama-zreSTha je zubhAzaya-te dAkSiNya jANavuM-A pramANe cothI gAthAno zabdArtha che. ozaya e che ke sAmAnya rIte pUrve jaNAvyA mujaba bIjAne anukULa thavAnA pariNAmane dAkSiNya' kahevAya che, je; bIjAnA kAryamAM paNa potAnA kAryanI jema utsAha svarUpa zubha adhyavasAya che. e zubha adhyavasAyanA, gAMbhIrya ane zairyasahAyabhUta pariNAma che. e baMnenI sahAya na hoya to dAkSiNya' kharI rIte dAkSiNya nathI rahetuM. jenA madhyabhAgane haiiyAne bIjA jANI zakatA nathI tene gaMbhIra kahevAya che. tenA gharmane gAMbhIrya kahevAya che. gAMbhIrya, Ama juo to spaSTa ja che. koI paNa kAma karyA pachI ke karatAM pUrve koIne paNa tenI jANa nahIM thavA devAnA pariNAmane gAMbhIrya kahevAya che. dAkSiNyanI sAthe jo evuM gAMbhIrya na hoya to sAmI vyakti ApaNane enuM kAma karavA deze nahi. athavA to tene ema thaze ke "AnA karatAM to AnI pAse kAma karAvyuM na hota to sAruM !" dAkSiNyane AdhIna banI je koI paNa kAma karIe topaNa tenI jANa koIne paNa karavAnI na hoya. e mATe gAMbhIrya hovuM joIe.. kAma karyA pachI ene cAra jaNanI vacce gAyA karavAnI pravRtti sArI nathI. sAruM kAma karyA pachI ene chupAvavAnuM paNa zIkhI levuM joIe. nahi to sArA kAmanuM joIe tevuM phaLa nahIM maLe. pApanI pravRtti karyA pachI je gaMbhIratA rakhAya che, evI ja gaMbhIratA; sAruM kArya karyA pachI paNa rAkhavI joIe. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI ja rIte bIjAnuM kAma karatI vakhate vairya-[dhIratA] rAkhavuM joIe. dhIraja-sthiratA vinA jematema karAtuM kArya potAnA arthanI siddhinuM kAraNa banatuM nathI. kAryanI asthiratA kAryanI asiddhinuM kAraNa che. sthiratApUrvakanuM kArya virakSita phaLane ApanAruM che. dhIraja na hoya to "dAkSiNya'no koI artha nathI. dAkSiNya pAchaLa je Azaya rahyo che, e AzayanI siddhi dhairya vinA zakya nathI. vairya-sthiratA kharekhara ja sarvasiddhinuM mULa che. A rIte ghIratA ane sthiratA pUrvaka karAyeluM kArya siddhinuM kAraNa bane che. AvI siddhi maLI gayA pachI jo bIjAne maLelI siddhi joIne mAtsarya Ave to dAkSiNya' Takaze nahi. kAraNa ke ekavAra bIjAnA guNonI prazaMsA sahana na thavA svarUpa je mAtsarya che; tenA kAraNe rAtadivasa bIjAne utArI pADavAno pariNAma rahevAthI, bIjAne anukULa banI rahevAno pariNAma nAza pAmyA vinA nahi rahe. AthI ja dAkSiNya' nAmanA zubhAzayane mAtsaryano nAza karanAra tarIke varNavyo che. je zubhAzaya mAtsaryano vighAta-nAza karI zakato nathI te dAkSiNyasvarUpa zubhAzaya manAto nathI. mAtsaryano nAza karanAra zubhapariNAma guNanA anurAganuM kAraNa bane che. ane guNano anurAga krame karI AtmAne guNasampanna banAvI guNathI paripUrNa [siddha banAve che. guNasaMpanna AtmAe guNathI paripUrNa banavA mATe guNanA anurAgI banI rahevuM joIe, je mAtsaryanA tyAgathI ja zakya bane che. 4-4 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have dharmasiddhinA trIjA liMga pApajAguptAnuM svarUpa jaNAvAya che - pApajugupsA tu tathA samyakparizuddhacetasA satatam / pApobego'karaNaM tadacintA cetyanukramataH // 4-5 // gharmasiddhinAM be liMgonuM varNana karIne cothA SoDazakanI pAMcamI gAthAthI "pApajugupsA' nAmanA liMganuM svarUpa jaNAvAya che. audArya ane dAkSiNya-A be liMgone prApta karyA pachI tene TakAvavA mATe pApajAguptAne prApta karI levAnuM khUba ja Avazyaka che. pApa nahi karavA chatAM keTalIkavAra pApanI jugupsA hotI nathI. pApa karavAnI anukULatA ke sAmarthya vagere na maLe to pApanI pravRtti na paNa thAya; paraMtu AvA prasaMge e jIvone pApanI jugupsA che ja'-AvuM manAya nahi. atyaMta arucine jugupsA kahevAya che. jovAnI paNa IcchA na thavI-e jAguptAnuM lakSaNa che. azucipadArthonI jugupsAno anubhava ApaNe karatA ja hoIe chIe. evo anubhava jo pApanA viSayamAM thAya to dharmasiddhinuM trIjuM liMga prApta thayA vinA nahIM rahe. azucipadArtho karatAM pApanI bhayaMkaratA samajAya to ja e zakya bane. pApanI jAguptA vinA audArya ke dAkSiNya vAstavikapaNe rahetAM nathI. mAtra dekhAvapUratA-avAstavika e liMgo dharmasiddhinuM kAraNa banatAM nathI. samyaka-aviparIta evA parizuddha manathI satata bhUtakALanA pApano uga niMdA karavo; vartamAnamAM pApa Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavuM nahi ane bhaviSyamAM pApa karavAnI vicAraNA na karavA svarUpa pApanI brugupsA anukrame vartamAnAdi-traNakALa-saMbaMdhinI che"-A pramANe gAthAno sAmAnyArtha che. bhAvArtha e che kepApanA parihAra svarUpa pApajIgupsA che. bhUtakALa, bhaviSyakALa ane vartamAna-e traNakALa-saMbaMdhI pApano parihAra [tyAga] paNa traNa prakArano che. bhUtakALamAM thayelAM pApa to thaI gayAM hovAthI joke teno parihAra karavAnuM zakya nathI; parantu je bhAvathI e pApa karyAM hatAM te bhAvanI nivRtti karIne tenI niMdA-svarUpa teno parihAra zakya che. samyag eTale aviparIta evA parizuddha mana vaDe niraMtara pApano udvega karavA svarUpa ahIM pApajIgupsA che. pApano niSedha karanArA mukha ke hAtha vagerenI ceSTAvizeSanA kAraNe jaNAtA aviparIta parizuddha mana vaDe satata atItabhUtakALanA pApanI niMdA karavAnI che. ekavAra paNa karelA pApanI niMdA satata karavAnI. artha-kAmanI dararojanI pravRttiomAM ekAdavAra paNa bhUla thayA pachI eno kheda dararoja rahyA kare che. Avo kheda atItakALamAM thayelAM pApaaMge anubhavAya to tenI niMdA upara jaNAvyA mujaba parizuddha mana vaDe thaI zakaze. bAhyapravRtti ane mananA vicAro-e beno meLa bese to samajavAnuM ke mana aviparIta che. anyathA bAhyapravRtti sAthe mananA vicArone virodha hoya to tyAM mana viparIta hoya che. pravRttinI sAthe saMvAdI mana vaDe pApanI niMdA karavI joIe. mukha upara du:khanI gherI chAyA hoya; aMjalibaddha hAtha hoya ane zarIramAM namratA 121 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya paraMtu manamAM evo koI bhAva nA hoya to te rIte karAyelI pApanI niMdA pApajAguptAnuM pratIka nahi bane. te eka jAtano daMbha che. vartamAnamAM mana-vacana-kAyAthI trividha [karavuM, karAvavuM ane anumodavuM pApano tyAga karavA svarUpa pApAkaraNa che. ane bhaviSyakALamAM thanArI pApapravRttinA viSayamAM koI paNa jAtanI vicAraNA na karavI te pApAciMtA che. kAlAnukrame pApodga, pApAkaraNa ane pApAciMtA-e pApajugupsA che. athavA traNa kALanA kramanA badale kAyA, vacana ane mana-A traNa yoganA krame pApajugupsA [pApaparihAra karavI joIe. kAyAthI pApano udvega, vacanathI pApAkaraNa ane manathI pApanI aciMtA e pApajugupsA che. mana-vacana-kAyAne AzrayI krama rAkhavAthI dareka vakhate pApajugupsA ekasvarUpe varNavAya che. ane kALane AzrayI krama rAkhavAthI pApajugupsA tevA prakAranI ekasvarUpe varNavAtI nathI. eTalo pharaka che. I4-pA have nirmaLabodhasvarUpa cothA dharmasiddhinA liMganuM varNana karAya che - nirmalabodho'pyevaM zuzrUSAbhAvasambhavo jJeyaH / zamagarbhazAstrayogAcchtacintAbhAvanAsAraH // 4-6 // "rAga-dveSanA abhAva svarUpa zama garbhita zAstranA yoge zuzruSA[sAMbhaLavAnI IcchAnA kAraNe utpanna thayela Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane zrutajJAna, ciMtAjJAna tathA bhAvanAjJAna sArabhUta che jemAM evo nirmaLabodha' dharmasiddhinuM liMga jANavuM."- A pramANe chaThThI gAthAno zabdArtha che. Azaya spaSTa che ke nirmaLa bodha dharmasiddhinuM cothuM liMga che. mAtra bodha gharmasiddhinuM liMga nathI. bodhanI nirmaLatAnA kAraNe e bodha gharmasiddhinuM liMga bane che. gharmasiddhinI kAraNabhUta nirmaLatA zuzruSAbhAvathI utpana che. bhavanistAraka pUjya gurubhagavaMta pAsethI vinayabahumAnAdipUrvaka sAMbhaLIne bodha prApta karavAnI je IcchA che tene zuzruSA kahevAya che. te zuzruSAno je pariNAma che, tethI utpanna thayelo bodha athavA to zuzruSA svarUpa je pariNAmabhAva, tenAthI utpanna thayelo bodha nirmaLa bodha che-e dharmasiddhinuM liMga che. "zubhUSAmAvasiSyava' A padathI graMthakArazrIe eka mArmika vAta karI che. koI paNa zAstrano bodha prApta karavA mATe pU. gurudevazrI pAse zravaNa karavuM joIe. jyAM sudhI pU. gurubhagavaMta zAstranuM zravaNa karAve che, tyAM sudhI te te zAstrano bodha te te zAstranA zravaNathI ja prApta karavo joIe. zAstranA bodhanI sAthe pU. gurudevazrIne prApta thayela anubhavajJAna paNa prApta thatuM hoya che. granthanA mAtra vAMcanathI evo vizeSa bodha prApta thato nathI. je jJAna gurugamathI zakyA che; e jJAna mAtra zAstravAMcanathI zakya nathI. vartamAnamAM A zuzruSAguNa lagabhaga nAza pAmato jAya che. pustako vagerenA kAraNe khUba ja saraLatAthI jJAna-bodha maLavAthI "gurugamathI prApta thanAro nirmaLabodha prApta na thayo. mAtra zabdAnusArI Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bodha dharmasiddhinuM liMga banato nathI. buddhinA ATha guNomAM zuzruSAno samAveza che. mArgAnusArI bodha mATe mArgAnusArI mArganA jJAtAo pAse niraMtara zravaNa karavuM joIe. zuSA-e buddhinA ATha guNomAMno guNa che. sAmAnya rIte zuzruSAno artha, sAMbhaLavAnI IcchA che. artha-kAmasaMbaMdhI graMthone sAMbhaLavAnI IcchA svarUpa zuzruSA ahIM samajavAnI nathI-e "zanArmazAstrayAta'- A padathI sUcavyuM che. krodha, mAna vagere kaSayanA abhAva svarUpa zamanuM varNana jemAM mukhyapaNe karAyuM che, te zAstrane zamagarbhazAstra kahevAya che. AvA paramatAraka zAstranA zravaNathI je bodha prApta karavAno che tenuM zruta, ciMtA ane bhAvanAnA sAravALo hovo joIe. zrutajJAna, ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAnanuM svarUpa A graMthamAM AgaLa varNavAze. I4-ddA - have dharmasiddhinuM pAMcamuM janapriyatva' liMga ane tenuM phaLa varNavAya che - yuktaM janapriyatvaM zuddhaM taddharmasiddhiphaladamalam / dharmaprazaMsanAde /jAdhAnAdibhAvena // 4-7 // zuddha ucita evuM janapriyatva; tenAthI gharmanI prazaMsAdinA kAraNe bIjAdhAnAdi [puNyAnubaMdhI puNyanI prApti vagere) thatuM hovAthI sArI rIte dharmasiddhisvarUpa phalane ApanAruM thAya che." A pramANe sAtamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke yukta janapriyatva e dharmasiddhinuM Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtra liMga che. artha ane kAmanI siddhinuM kAraNa banavAnA kAraNe ApaNe janapriya banIe to evI janapriyatA dharmasiddhinuM liMga nathI. tethI te janapriyatva ayukta manAya che. dharmanI siddhinA kAraNe janapriyatva hoya to te yukta janapriyatva hovAthI dharmasiddhinuM liMga bane che. AthI ja A janapriyatva zuddha hoya che. emAM rAga-dveSa ke ajJAna vagere doSano AvirbhAva hoto nathI. arthakAmAdinA kAraNe je janapriyatva prApta thAya che temAM rAga-dveSAdi doSonuM astitva hoya che. azuddha janapriyatva dharmasiddhinuM liMga nahIM bane-e samajI zakAya che. evuM yukta ane zubha janapriyatva, sva ane parane sArI rIte dharmasiddhisvarUpa phalane ApanAruM bane che. ApaNo dharma joIne, jonArA dharmaprazaMsA ane dharmanI pravRtti karavAnI IcchA vagere kare che. tethI teone puNyAnubaMdhI puNyano baMdha thavA svarUpa bIjanuM AdhAna thAya che. Azaya e che ke dharmasvarUpa vRkSanuM bIja puNyAnubaMdhI puNya che. ApaNo dharma jovAthI jeo dharmanI prazaMsA, dharma karavAnI IcchA, teno anubaMdha [sAtatya], dharma karavA mATenA upAyone zodhavA, dharmanI pravRtti, pU. gurudevazrIno saMyoga ane samyagdarzananI prApti kare che teone dharmavRkSanA bIja svarUpa puNyAnubaMdhI puNyanuM AdhAna [prApti] thAya che. nIkhAdhAnavi' ahIM 'vi' padathI dharmavRkSanA aMkura, patra, puSpa ane phala svarUpa dezavirati, sarva-virati, kevalajJAna ane mokSanuM grahaNa karavAnuM che. upara jaNAvyA mujaba dharmaprazaMsA, dharma karavAnI IcchA.. vagerenA kAraNe dharmavRkSanA 125 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjAdhAnAdinI jema akurAdinI paNa prApti thAya che, jethI atyaMta dharmasiddhine ApanAruM yukta evuM zuddha janapriyatna bane che. kAraNa ke je lokone priya che, teno gharma prazaMsApAtra bane che. tethI te prazaMsAdinA kAraNe lokone bIjAdhAnAdi prApta thavAthI gharmasiddhi thAya che. A rIte gharmasiddhinA kAraNabhUta gharmaprazaMsAdinuM nimitta janapriyatna che-e spaSTa che. 4-LI upara jaNAvyA mujabaMdharmatattvasiddhinAM audArya, dAkSiNa vagere liMgonuM vidhimukhe varNana karyuM. je dharmanI vidyamAnatAmAM je hoya che, tene te dharmanI sAthe "anvaya" svarUpa saMbaMdha hoya che. ene AzrayIne varNana karavAthI e varNana vidhimukhavarNana kahevAya che. ane je dharmanI vidyamAnatAmAM je hotA nathI; te dharmanI sAthe tene "vyatireka svarUpa saMbaMdha hoya che. tene AzrayIne karAtA varNanane vyatireka niSedha] mukhathI karAtuM varNana kahevAya che. A pUrve dharmatattvanAM audAryAdi ligonuM vidhimukhe varNana karyuM. have dharmatattvane pAmelA puNyAtmAone viSayatRSNAdi liMgonuM vyatirekamukhathI varNana karavAnI IcchAthI dRSTAMtapUrvaka vikArAbhAvanuM varNana karAya che - . Arogye sati yadvad vyAdhivikArA bhavanti no puMsAm / tadvad dharmArogye pApavikArA api jJeyAH // 4-8 // kahevAno Azaya e che ke audArya vagere liMga jyAM jaNAya che tyAM te puNyAtmAone dharmanI siddhi maLI che e Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajAya che. ane jyAM viSayatRSNA vagere liMgo jaNAya che tyAM te te AtmAone dharmanI siddhi thaI nathI-e samajAya che. A rIte AtmAno svabhAva e vidhimukhe dharmanI siddhinuM liMga che. ane vikAro viSayatRSNAdi] e vyatirekamukhe liMga che. aMte to vikAranA abhAve te te puNyAtmAone gharmanI siddhi thaI che-e samajAvavAnuM ja tAtparya hoya che. AthI samajI zakAze ke zarUAtanAM audAryAdi guNa svarUpa lilgonuM varNana karIne viSayatRSNAdi svarUpa doSonA abhAva svarUpa liMgonuM AThamI gAthAthI varNana karAya che. "bAhya zarIranA rogono abhAva hote chate jema rogonA vikAro [pIDA vagere nIrogI mANasone prApta thatA nathI; tema dharmasvarUpa bhAva-Arogya prApta thaye chate AgaLa jaNAvAtA pApavikAro paNa thatA nathI."- A pramANe AThamI gAthAno artha che. Ano Azaya samajI zakAya che ke zarIramAM roga nA hoya to nIrogI mANasane roganA vikAra azakti, pIDA ke mUccha vagere prApta thatA nathI. roganA abhAvamAM rogapratikAraka zakti hovAthI moTA bhAge navA rogonuM AkramaNa paNa thatuM nathI. AvI ja rIte dharma-svarUpa - bhAvArogya prApta thaye chate bhAvArogyane hAni pahoMcADanArA pApavikAro paNa prApta thatA nathI. AgaLa kahevAtA pApanA vikAro naDatA hoya to gharmasvarUpa bhAvArogya prApta thayuM nathIe mAnyA vinA cAle evuM nathI. dharmasiddhimAM audAryAdi guNonuM je mahattva che, eTaluM ja nahi ethI paNa vadhAre mahattva pApavikAranA abhAvanuM che. zarIranI suMdaratA karatAM Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenI nIrogitAnuM mahattva vizeSa che-e samajI zakAya che. I4-8. dharmasvarUpa bhAvArogya prApta thaye chate pApavikAro prApta . thatA nathI-ema sAmAnyathI varNavIne have je pApa-vikAro prApta thatA nathI, tene vizeSathI jaNAvAya che - tannAsya viSayatRSNA *prabhavatyuccai na dRSTisammohaH / arucirna dharmapathye na ca pApA krodhakaNDUtiH // 4-9 // upara jaNAvyA mujaba dharmatattvane prApta karelA puNyAtmAone pApavikAro hotA nathI tethI gharmatattvathI yukta evA AtmAne; jenuM svarUpa AgaLa varNavAze evI viSayatRSNA, utkaTa dRSTisaMmoha, gharma mATe hitakara evA viSayamAM IcchAnA abhAva svarUpa aruci ane pApasvarUpa athavA pApanA kAraNa svarUpa krodhakaMDUti ciLa]- A pApavikAro utpanna thatA nathI. A pramANe navamI gAthAno artha che. viSayatRSNAdi pApavikAronuM svarUpa AgaLanI gAthAomAM jaNAvAze. vahUti zabda dhAtune kriyApadane ri(ti) pratyayAdi kArya thavAthI bane che. vyAkaraNanA jANakAro te samajI zake che. ahIM krodhane ja kahUtikhijavALa]rUpe varNavyo che. zarUAtamAM zarIranA koI paNa bhAgamAM khajavALa UpaDe che. pachI khaNavAthI AnaMda thAya che-sAruM lAge che, paNa pachIthI zarIra valorAya che ane tethI te te sthAne cacare che. AvuM ja AMtarika pariNati aMge banatuM hoya che. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zamasvarUpa zAMta pariNatimAM koI paNa nimittane laIne sAmAnya khajavALa UpaDe che. ene dUra karavA kaTu vacanAdino prayoga karavA vagere dvArA zamanuM gharSaNa thAya che. pachI AnaMda thAya che-sAruM lAge che, Ane ja krodhakahUti kahevAya che. pariNAme pariNati zimapariNati vikRta bane che, je dharmatattvane pAmelA mATe apAyasvarUpa che. dharmatattvanI siddhine . jaNAvanAruM e lakSaNa nathI. 4-lA have upara jaNAvelA viSayatRSNA vagere vizeSa pApavikAromAMnA viSayatRSNAnuM lakSaNa-svarUpa jaNAvAya che gamyAgamyavibhAgaM tyaktvA sarvatra vartate jantuH / viSayeSvavitRptAtmA yato bhRzaM viSayatRSNeyam // 4-10 // jeNInA kAraNe gamya ane agamya evA koI paNa jAtanA vibhAgano vicAra karyA vinA e vibhAgano tyAga karI viSayomAM tRpti nahi pAmelo evo AtmA atyaMta pravRtti kare che, te A viSayatRSNA kahevAya che."- A pramANe dazamI gAthAno artha che. kahevAnuM tAtparya e che ke upara jaNAvelA pApavikAromAM viSayatRSNAsvarUpa pApano vikAra khUba ja kharAba che. e viSayatRSNAnA kAraNe gamya . vivAyogya ane agamya [sevavA ayogya] tema ja bhakSya ane abhakSya peya ane apeya tathA IcchanIya ane anicchanIya Avo koI paNa prakArano vibhAga karyA vinA eTale ke gamya, bhakSya vagerenuM Asevana ane agamya, Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhakSya vagereno parihAra karyA vinA prANI sarvatra gamya ke agamya; bhakSya ke abhakSya ane peya ke apeya vageremAM cikAra pravRtti kare che. jANe ke atyAra sudhI koI paNa jAtanA viSayanI prApti thaI ja nathI. dareka jAtanA anukULa evA zabdAdi viSayomAM sadAne mATe tRpti vinAno thaI cikAra pramANamAM abhilASAne dhAraNa karI te AtmA viSayonA paribhoga mATe prayatnazIla bane che. AvI jAtanI pravRttinuM, je viSayatRSNA kAraNa bane che te 'viSayatRSNA' prathama pApano vikAra che. AvA vikAranI paravazatAthI jIvanI viSayAbhilASA kyAre paNa zAMta thatI nathI. . mokSamArganI sAdhanAmAM pravRtta banelA mumukSu janone 'viSayatRSNA'svarUpa pApano vikAra naDato nathI. viSayonI bhayaMkaratAno jene khyAla che, evA AtmAo viSayanI tRSNAthI dUra rahetA hoya che. vivekazUnya banAvanArI e viSayatRSNAnI paravazatA AtmAnA dharmArogyane hAni pahoMcADe che. mumukSu AtmAone e pAlave nahi, tethI zakya prayatne viSayatRSNAne dUra karavI joIe..4-10|| *** che - have dRSTisaMmohasvarUpa pApavikAranuM svarUpa jaNAvAya guNatastulye tattve saMjJAbhedAgamAnyathAdRSTiH / bhavati yato'sAvadhamo doSaH khalu dRSTisaMmohaH // 4- 11 // "upakArasvarUpa phalane AzrayI tattva ekasarakhuM] 130 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovA chatAM je kAraNe nAmanI bhinnatAe AgamamAM viparIta dRSTi thAya chaeN, te doSane adhama evo dRSTisaMmoha kahevAya che."- A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. Azaya e che ke je be vastuothI sAmAnya rIte eka ja upakAra thato hovA chatAM, je doSane laIne; nAma juduM hovAthI AgamanA saMdarbhamAM AtmA viparIta-dRSTivALo thAya che, te adhama dRSTisaMmoha nAmano doSa che. dekhItI rIte hiMsAdi be AraMbhanuM bhogopabhoga-svarUpa phaLa samAna hovAthI baMnne AraMbhanuM tattva eka ja-tulya-hovA chatAM temAMnA eka AraMbhamAM pravRtta banelo puruSa; te-potAnA phalamAM upayogI evA- AraMbhane sAvadya [pApayukta] mAne che. jyAre bIjo puruSa te AraMbha jevA ja AraMbhamAM pravRtta thayelo; te AraMbhane nirdoSa mAne che; te AraMbhanuM phaLa pote ja bhogave che.- AvuM je doSane laIne thAya che; te 'dRSTisaMmoha' nAmano doSa che. kahevAno Azaya e che ke sAmAnya rIte hiMsAdi-AraMbhanuM phaLa duHkha dUra karavuM ke mAMsAhAra karavo vagere che. evA vakhate yajJabAhya hiMsAnA AraMbhane sAvadha mAnavo ane tenA jevA ja yajJIya hiMsA vagerenA AraMbhane nirdoSa mAnavo; e dRSTisaMmoha doSanA kAraNe thAya che. kAraNa ke baMne sthAne potAnI phalopayogitAnuM sAmya che. chatAM ekane sAvadha ane bIjAne niravadha mAnavoe dRSTisaMmoha che. athavA guNa eTale bhAva-adhyavasAyavizeSa che; tene AzrayI tattva tulya hovA chatAM nAmanA bhedathI AgamamAM 131 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viparIta dRSTivALo puruSa je doSanA kAraNe pravarte che te doSane dRSTisaMmoha doSa kahevAya che. potAnI IcchA mujaba kalpelI yajJIya hiMsAne vizeSa hiMsA mAnavAnuM kArya vaidikoe dRSTisaMmoha' nAmanA doSanA kAraNe karyuM che. mAMsa khAvA vagere svarUpa potAnA upabhogamAtra phaLane prApta karavAnI IcchA saMkleza che. e saMkliSTabhAva yajJIya ane yajJabAhya baMne hiMsAmAM samAna hovA chatAM yajJayahiMsAne vizeSa svarUpe varNavavAnuM vaidikoe vidane mAnanArAe dRSTisaMmoha nAmanA doSanA kAraNe karyuM che. te jyAM be AraMbhamAM guNa-bhAvanA kAraNe samAnatA nathI; arthAt judA judA bhAvathI thayelI AraMbhanI pravRtti che; tyAM dRSTisaMmoha nAmano doSa nathI. paramatAraka zrI jinAlayasaMbaMdhI tinA nibhAva saMbaMdhI khetara ke suvarNAdinI prApti ke sArasaMbhALa levAmAM zAstrAjJA mujaba zubhaadhyavasAyavizeSathI pravartato hovAthI ane pote te khetara ke suvarNAdino upayoga karato na hovAthI mAtra Agamane anusarI paramatAraka zrI jinAlaya saMbaMdhI te te viSayamAM upekSAno parityAga kare che. tethI zrI jinAlayasaMbaMdhI gAma, khetara ke suvarNAdinA viSayamAM AraMbhano parihAra na karavA chatAM te AtmAne "dRSTisaMmoha" nAmano doSa hoto nathI. kAraNa ke Avo AraMbha tAtvika dRSTie AraMbha nathI. paraMtu paramArthathI AraMbhanuM varjana ja che. "dRSTisaMmoha' zabdano artha samajAya to e vAta sArI rIte samajI zakAze. dRSTi eTale darzana ane darzana eTale Agama che. zrI jinezvarabhagavaMtoe kAra thI AraMbhata sArI che Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prarUpelA matane Agama kahevAya che. AvA paramatAraka zrI jinAgamamAM je saMmoha-saMmUDhatA che tene dRSTisaMmoha kahevAya che. je abhiprAyathI je vastu pharamAvI hoya te vastune tenAthI judI ja rIte jANavI tene dUSTisaMmoha nAmano doSa kahevAya che. AgamanA vacanane anusaranArAne Avo doSa saMbhavato nathI. AgamamAM e vAtanuM samarthana karatAM pharamAvyuM che kevoDuM rephayA. A gAthAno artha, zaMkA ane teno parivAra bane karavA pUrvaka samajavAno che. Azaya e che ke paramatAraka zrI jinAlayasaMbaMdhI khetara, suvarNa vagere ane gAma, gAya vagere dravyamAM lAgelA yati-sAdhujanone manavacana-kAyAnI zuddhi kevI rIte rahe? A pramANenI zaMkA che. teno parihAra upara jaNAvyA mujaba ja che. jyAre gRhastho evA zrI jinAlayasaMbaMdhI dravyanI sArasaMbhALa letA nathI ane upekSA karavA pUrvaka vinAza karavA prayatna kare che, tyAre yatijano paramatAraka zrI jinAgamane anusarI zrI jinAlayasaMbaMdhI khetara vagerenI sArasaMbhALa le che. ane tema karavAthI prApta thatI Avakano upayoga pote karatA nathI. AthI temanA mana-vacana-kAyAnI zuddhimAM koI bAdha Avato nathI.. athavA ahiMsA ane prazama [kaSAyano anudaya] vagerenuM tattva anya jainazAstromAM samAna hovA chatAM mAtra pAribhASika zabdanA bhedanA kAraNe AgamamAM viparIta | dRSTivALo puruSa thAya che; tenuM kAraNa te te puruSano dRSTisaMmoha nAmano doSa che. Azaya e che ke hiMsAdinuM Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarUpa tulya hote chate tenAthI virAma pAmavA svarUpa mahAvratonuM pratipAdana jainAgamomAM karyuM che ane akaraNaniyama vagere paribhASAvizeSathI pAtaMjalAdi zAstromAM pratipAdana karAyuM che. e joIne "mahAvratAdinAM pratipAdaka mArAM Agama sAcAM ane akaraNaniyamAdi-pratipAdaka Agama barAbara nahi"-A kadAgraha che. anyadarzanomAM paNa rahelAM sarvacano potAnA AgamathI bhinna nathI. AthI ja upadezapadamAM kahyuM che ke-"zrIjinezvaradeve prarUpelI dvAdazArgI sarva pravAdodarzanonuM utpattisthAna che. tethI ratnAkaratulya evI dvAdazAMgImAM badhuM ja suMdara che."-ItyAdi vistArathI bIjA graMthomAM jaNAvyuM che. ll4-11 A rIte dRSTisaMmohanuM varNana karIne have dharmapathyanI arucinuM liMgo dvArA svarUpa varNavAya che - dharmazravaNe'vajJAH tattvarasAsvAdavimukhatA caiva / dhArmikasattvAsaktizca dharmapathye'ruce liGgam // 4-12 // pUrve jaNAvyA mujaba dharmasiddhinA kAraNe viSayatRSNA vagere pApanA vikAro utpana thatA nathI. viSayatRSNA ane dRSTisaMmoha nAmanA pApavikAronA svarUpanuM varNana karyuM. have dharmapathyanI arucinuM svarUpa varNavavA tenAM lijJo-cihno varNavAya che. "dharmazravaNamAM avajJA; tattvasaMbaMdhI rasanA AsvAda pratye vimukhatA ane dhArmika janono samparka | karavo.A dharmasvarUpa pathyanI arucinAM liphTa che A Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe bAramI gAthAno artha che. Azaya e che ke, dharmapathyanI jene ruci na hoya teo dharma sAMbhaLavAmAM avajJA karatA hoya che; dharmanA paramArthano rasa levAmAM udAsIna hoya che. AvA AtmAone koI vAra dharmanA zravaNano prasaMga Ave tyAre nirupAye teo dharmazravaNa kare, paraMtu te vakhate dharmanA paramArthamAM temane rasa nathI hoto. AthI dhArmika lokono teo saMparka rAkhatA nathI. dharmazravaNa pratye avajJA hovAnA kAraNe dharma sAMbhaLavAno bhUlecUke paNa prasaMga na Ave e mATe zakya prayatne teo dhArmika janothI dUra rahetA hoya che-A badhAM dharmapathyanI arucinAM spaSTa liMgo che. pApasvarUpa rogane dUra karavAthI dharmane pathya kahevAya che. rogIone jema pathya rucatuM nathI, tema bhavanA rogIone dharmapathya rucatuM nathI, je upara jaNAvelAM tenI arucinAM liMgothI spaSTapaNe jaNAya che. dharmapathyamAM aruci svarUpa pApavikAra, dharma--Arogya prApta thayA pachI naDatA nathI. 54-12 // *** A pUrve navamI gAthAmAM dharmArogyanI prAptinA kAraNe je pApavikAronI pIDA thatI nathI tene jaNAvatI vakhate na ca pApA oSavRti:-A pramANe jaNAvyuM hatuM. te krodhakaMDUtinuM lakSaNa-cihna kahevAya che satyetaradoSazrutibhAvAdantarbahizca yatsphuraNam / aviyArya kAryatattvaM taccinaM krodhakaNDUteH // 4- 13 // 135 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "sAcA ke khoTA doSo sAMbhaLavAnA kAraNe aMdaramanamAM ane bahAra-zarIramAM je phuraNa [krodhanA vikAra]. svarUpa avicArI kAryano pariNAma che te krodhakaMDUtinuM cihnalakSaNa che." A pramANe teramI gAthAno artha che. Azaya e che ke doSathI paripUrNa A jIvana che - emAM koI ja zaMkA nathI. doSono pAra nahi hovA chatAM ApaNA doSane sAMbhaLavAnuM moTAbhAge ApaNane gamatuM nathI. emAM paNa sAcA ke khoTA doSane sAMbhaLavAno avasara Ave che tyAre . krodha Ave che. enA vipAka-phaLasvarUpe aMdara manamAM ne manamAM baLavAnuM thAya che. zuM karuM ne zuM na karuM - evo pariNAma Ave che. e Antarika pariNAmavizeSane aMtaHskuraNa kahevAya che; ane bahAra zarIramAM aprasannatA, hAtha vagerenI ceSTAvizeSa ane mukhAdinI vikRtivizeSa dekhAya che tene bahiskuraNa kahevAya che. athavA aMdara, krodhanuM vadhavuM ane bahArathI, cAlavA mAMDavuM tene anukrame aMtaHskuraNa ane bAhyaskuraNa kahevAya che, je, dharmanA arthIo mATe avicArI kArya svarUpa che. ApaNA hita mATe koI kahe to krodha Avavo nA joIe. Ave to paNa tene kAryasvarUpe pariNamavA devo nahi joIe. kAraNa ke e vakhate hitano vicAra karyA vinA kareluM e kArya hoya che. koI paNa hitanI arthI evuM kArya na kare. lokottarahitanA arthIe to game te rIte evA avicArI kAryathI sarvathA dUra rahevuM joIe. potAnA atyaMta ahitanuM kAraNa ane durgati svarUpa phaLane ApanAruM e avicArI kRtya krodhakaMDUtinuM lakSaNa che, je dharma-ArogyanuM Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAdhaka che. 4-13 A rIte viSayatRSNA vagere abhAvasvarUpe dharmasiddhinAM liMgo che te jaNAvyuM. dharmasiddhi vakhate viSayatRSNAdinA abhAvanA sadbhAvane jaNAvatA maityAdi guNo hoya che - te jaNAvAya che - ete pApavikArA na prabhavantyasya dhImataH satatam / dharmAmRtaprabhAvAd bhavanti maitryAdayazca guNAH // 4-14 // buddhimAna A dharmArthI janane pUrve jaNAvelA viSayatRSNA vagere pApanA vikAro utpanna thatA nathI. satata dharmasvarUpa amRtanA sAmarthyathI maitrI, pramoda vagere guNo prApta thAya cheA pramANe caudamI gAthAno artha che. - Azaya e che ke gharmanAM artha janI samajaNapUrvaka dharma karatA hovAthI gharmanA uddeza vagereno temane khUba ja sArI rIte khyAla hoya che. ethI teo sArI rIte samajI zake che ke dharmanA bAdhaka evA pApavikArono uccheda karyA vinA dharmanI siddhi thatI nathI. viSayatRSNA, dRSTisaMmoha, gharmapathyamAM aruci ane krodhakaMDUti-A badhA pApavikArono khyAla AvyA pachI ene dUra karavA mATe koI paNa rIte prayatna karyA vinA cAle evuM nathI. gharmArthI AtmAonI buddhimattA emAM samAyelI che. gAthAmAM ga0 ghImataH-A pramANenA nirdezathI e vAta khUba ja spaSTapaNe jaNAvI che. buddhimAna AtmAo dharma karatI vakhate pApavikArone dUra karavA satata prayatnazIla Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAthI temane e pApavikArono udbhava thato nathI. paraMtu satata dharmasvarUpa amRtanA prabhAve maitrI, pramoda vagere zarUAtanI kakSAnA guNono AvirbhAva thAya che. pApano vinAza karIne dharma; maraNane dUra kare che tethI tene amRta kahevAya che. A rIte pApavikAronA abhAva svarUpa; dharmasiddhinAM liMgo ane abhyAsadazA[dharmanI prAraMbhadazA]nA maitrI vagere guNo dharmasvarUpa amRtanA prabhAve prApta thAya che-e spaSTa 99... 118-9811 *** maitrI vagere guNonuM svarUpa jaNAvAya che parahitacintA maitrI paraduHkhavinAzinI tathA karuNA / parasukhatuSTi muditA paradoSopekSaNamupekSA // 4- 15 // bIjA jIvonA hitanI ciMtAne maitrI kahevAya che. bIjAnA duHkhano vinAza karanArI karuNA che. bIjAnA sukhamAM saMtoSa e muditA che ane paradoSanI upekSAne upekSA kahevAya che." A pramANe paMdaramI gAthAno zabdArtha che. Azaya e che ke dharmanI siddhinA arthIoe pUrve jaNAvyA mujaba maitrI vagere bhAvanAothI vAsita banavAnI AvazyakatA che. bIjAnA hitanI vicAraNAne sAmAnya rIte maitrI' kahevAya che. koI paNa jIva pApa na kare tethI ja koI paNa jIva du:khI na bane ane A samagra jagata saMsArathI mukta bane' AvA prakAranI AtmapariNatine maitrI' hevAya che. AvI 138 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanAthI ApaNI mananI pariNati khUba ja sArI rahe che. duniyAnA badhA jIvo pApa na kare-e bhAvanA pAchaLa ApaNo e Azaya che ke tethI ApaNane koI paNa; pApanI pravRttimAM sahAya na kare. Ama thavAthI saMyogone AdhIna banavAnA kAraNe thanArAM moTAbhAganAM pApathI ApaNe dUra rahI zakIe. bIjAnA duHkhano vinAza karavAnA AtmapariNAmane 'karuNA' kahevAya che. dIna, pIDA pAmelA, bhayabhIta thayelA ane jIvananI yAcanA karanArA evA jIvonAM duHkhono pratIkAra karavAnI buddhine karuNAsvarUpe varNavI che. bIjAnA sukhathI athavA to bIjAnA sukhamAM saMtoSa thavo--aprIti na karavI--tene 'muditA' kahevAya che. jemanA samagra doSo kSaya pAmyA che ane jeo vastunA pAramArthika svarUpane jonArA che; temanA guNonI pratye je pakSapAta che tene pramoda kahevAya che. pramoda ane muditA-e baMnne paramArthathI eka ja che. sukha paNa guNavizeSasvarUpa che. duHkhanuM kAraNa guNanI nyUnatA che. jeTalA pramANamAM guNono AvirbhAva hoya che eTalA pramANamAM cokkasa ja sukhano anubhava thato hoya che. AvA bIjAnA sukhane joIne aprIti karavAnuM vastutaH koI kAraNa nathI. paraMtu jIvanA anAdinA kusaMskAro AtmAne A muditAthI dUra rAkhatA hoya che. guNa pratye arthIpaNuM jAge to muditAguNane pAmavAnuM saraLa bane. bIjAnA avinaya vagere doSo koI paNa rIte dUra karI zakAya evA na hoya to tenI upekSA eTale avadhIraNA [tenI pratye audAsInya rAkhavuM] karavI-tene upekSA nAmano guNa 139 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya che. deva-guru vageremAM niHzaMkapaNe krUra AcaraNane karanArA ane potAnI prazaMsAne karanArA jIvo pratye koI paNa jAtano dveSa karyA vinA mAdhyastha rAkhavuM-tene mAdhyasthyabhAvanA kahevAya che. upekSA ane mAdhyasthya sAmAnyathI eka ja che. je doSono pratIkAra zakya che evA doSonI upekSA sthavirakalpI mahAtmAoe nA karavI. paraMtu zakya prayatne teno pratIkAra avazya karavo joIe. sAmI vyaktimAM hitanI yogyatA hoya to tenA hitanI upekSA karavAnuM sthavirakalpiko mATe ucita nathI. jinakalpika mahAtmAone upadeza ApavAno hoto nathI. tethI teo te pramANe karatA nathI. ane gRhasthone to sAmAnyathI upadeza ApavAno adhikAra ja nathI. tethI teoe paNa paradoSanA pratIkAra mATe prayatna karavAnI jarUra nathI. anadhikAra ceSTA svaparanA ahitanuM kAraNa banatI hoya che. bIjA jIvonI pratyenA dveSathI dUra rahevA mATe A 'upekSA' khUba ja sarasa upAya che. jIvanamAM paramazAMtino anubhava karavA mATe jema rAgathI dUra rahevAnuM Avazyaka che, tema dveSathI paNa dUra rahevAnuM anivArya che. anaMtajJAnIothI paNa je kArya thayuM na hoya te kArya karavAnI bhAvanA rAkhavAthI kazuM ja vaLavAnuM nathI. AvA saMyogomAM samayano durvyaya karyA vinA mAdhyasthya dvArA AtmakalyANa sAdhI levAnuM lakSya keLavI levuM joIe. // 4-15 // *** upara jaNAvyA mujaba maitrI, pramoda, karuNA ane mAdhyasthya bhAvanA svarUpa zarUAtanI avasthAnA dharmasiddhinA guNonuM 140 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNana karIne dharmatattvanA svarUpanuM nirUpaNa pUrNa karAya che - etajjinapraNItaM. liGgaM khalu dharmasiddhimajjantoH / puNyAdisiddhisiddheH siddhaM saddhetubhAvena // 4-16 // pUrve jaNAvelAM, vihita audArya, dAkSiNya vagere ane niSiddha viSayatRSNA, pApajugupsA vagere zrI jinezvaradevoe prarUpelAM liMgo; jIvanI gharmanI siddhine jaNAvanArAM tema ja puNyAdinA upAyanI siddhinAM avadhya kAraNa svarUpe siddhaprasiddha che. A pramANe soLamI gAthAno artha che. Azaya e che ke dharmasiddhinAM pUrve jaNAvelAM je liMgo che emAM audArya vagere vihita [upAdeya] che ane viSayatRSNA vagere niSiddhahiya che. zrI jinezvaradevoe varNavelAM e liMgo jIvanI gharmasiddhine jaNAvanArAM bhiMjaka hovAthI vyaMjakatAsaMbaMdhathI gharmasiddhimatuM che. liMga ane dharmanI siddhi-baMne, jIvamAM che. puNya vagerenA upAyabhUta gharmanI siddhinA avadhyakAraNa svarUpe audAryAdi liMgo prasiddha che. prANIone vize dayA, vairAgya, ucita evuM vidhipUrvakanuM dAna ane vizuddha sadAcAranuM vartana-A cAra puNyanA upAya che. e audArya vagere mAtra puNyanA upAya che-evuM nathI. paraMtu nirjarAnA ananya upAya svarUpa jJAnayoganA paNa upAya che. puSTi ane zuddhi-e bemAM je pharaka che te pharakano vicAra karavAthI puNya ane jJAnayogamAM je vizeSatA che te spaSTapaNe samajI zakAze. ll4-1dA | | kRti caturtha voza Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha paJcamaM SoDazakam pUrve jaNAvyA mujaba dharmanuM pAramArthika svarUpa sAmAnyathI varNavavA pUrvaka vistArathI tenAM liMgone jaNAvIne have lokottaratattvanI saMprAptine jaNAvAya che. evaM siddha dharma sAmAnyeneha liGgasaMyukte / niyamena bhavati puMsAM lokottaratattvasamprAptiH // 5-1 // "A pUrve jaNAvyA mujaba sAmAnyathI audArya vagere liMgothI yukta evA dharmanI siddhi thaye chate jIvone lokottaratattvanI samprApti cokkasa thAya che."- A pramANe pahelI gAthAno sAmAnya artha che. Azaya e che ke A pUrvenAM SoDazakomAM laukika ke lokottarAdi dharmanI vivakSA karyA vinA gharmanuM sAmAnyathI ja nirUpaNa karI tenAM audArya, dAkSiNya vagere liMgonuM savistara nirUpaNa karyuM che. te dharmanI siddhi thaye chate niyame karI [cokkasa] lokottaratattvanI samrApti AtmAne thatI hoya che. te te sAMkhya ke bauddha darzana vageremAM mumukSu moze pahoMcavAnI IcchAvALA jano mATe yogya evA AcAronuM varNana karanArA evA judI judI avasthAmAM rahelA apunabaMdhaka jIvati te darzananA praNetAnI apekSAe svazrIvItarAgaparamAtmAnA]darzanamAM rahelA zuddha apunabaMdhaka jIvone ane samyagudRSTi AtmAone lokottaratattvanI prApti thAya che. lokottaratattvane nahi pAmelA mithyAdRSTiloko jene ItikartavyatA svarUpe samajI zakatA nathI, tene lokottaratattva kahevAya che. A; A pramANe , s Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavuM joIe'-AvA adhyavasAyavicArane ItikartavyatA kahevAya che. . AthI samajI zakAze ke paradarzananA praNetAonI apekSAe svadarzanamAM pravezelA AtmAonI yogyatA viziSTa koTinI che. e yogyatAnA kAraNe lokottaratattvanI samprApti te AtmAone thatI hoya che. je AtmAo bhaviSyamAM kyAre paNa mithyAtva'nI utkRSTa sthitine bAMdhavAnA nathI; evA AtmAone apunarbandhaka kahevAya che. lokottaratattvanI sammApti mATe mAtra apunarbandhaka avasthA upayogI nathI. enI sAthe svadarzanaparamatAraka zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM darzanamAM pravezanI paNa apekSA che. mumukSu AtmAoe eno khyAla rAkhavAnI AvazyakatA che. anyadarzananI apunarbandhaka avasthA lokottaratattvanI prAptinuM kAraNa nathI paraMtu svadarzananI apunarbandhaka avasthA lokottaratattvanI samprAptinuM kAraNa che-e spaSTa che. Ama chatAM SoDazaka prakaraNa bhA. 1 prikAzaka zrI aMdherI gujarAtI jaina saMghamAM anyadarzanamAM rahelA apunabaMdhaka jIvone vilaMbathI lokottaratattvanI samprApti thAya che.ItyAdi jaNAvyuM che teno Azaya samajAto nathI. AvA jIvo jyAre svadarzanamAM praveza pAmaze tyAre ja temane lokottaratattvanI saMprApti thAya che.ItyAdi yAda rAkhavuM. pa-1 A lokottaratattvanI samprAptinuM ja svarUpa che ane teno je kALamAM saMbhava che-te jaNAvavA mATe kahe che - Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyaM bhAvArogyaM bIjaM caiSA parasya tasyaiva / adhikAriNo niyogAccarama iyaM pudgalAvarte // 5-2 // . "A lokottaratattvanI samprApti prAthamika bhAvArogya svarUpa che ane para-zreSTha bhAvArogya svarUpa mokSanuM bIja che. niyame karI chellA pudgalaparAvartakALamAM adhikArI[yogya jIvane enI prApti thAya che."- A pramANe bIjI gAthAno zabdArtha che. pahelIvAra prApta thanAra Arogyane Adya Arogya kahevAya che. zarIranA Arogyane dravyArogya kahevAya che. AtmAnI rAgAdithI rahita avasthAne bhAvArogya kahevAya che. ahIM bhAvArogyasvarUpa lokAratattvanI saMprApti samyakatvasvarUpa che. ' Azaya e che ke A lokottaratattvanI prApti AdyabhAvArogyasvarUpa che, je samyakatvasvarUpa che. A lokottaratattvanI samprAptimAM "samyakatvano sparza hovAthI te para-zreSTha evA bhAvArogyanuM bIja bane che. A paramabhAvArogya mokSasvarUpa che. kAraNa ke AmAM rAga, dveSa ane moha svarUpa bhAvarogono abhAva hovAthI sarvathA pAparahita che. rAga, veSa ane mohanI jema tenA kAraNe thanArAM jAti-janma; jarA ane maraNa vagere paNa bhAvaroga che. teno paNa abhAva mokSamAM hovAthI "mokSa' bhAva-ArogyasvarUpa che. AvI lokottaratattvanI samprApti adhikArIne thAya che. jemano saMsAra lagabhaga kSINa thayo che-evA AtmAo ahIM adhikArI che. AvA adhikArIone chellA pudgalaparAvartamAM ja lokottaratattvanI sammAmi cokkasa thAya Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. audArika, vaikriya, kArpaNa, taijasa, zvAsozvAsa, bhASA ane mana vargaNAnAM pudgalo dvArA pariNAma pAmelAM badhAM ja pudgalone grahaNa karavA mATe jIvane je samaya lAge te samayane AgamanI paribhASAmAM pudgalaparAvarta' kahevAya che. jemAM anaMtI utsarpiNIo ane anaMtI avasarpiNIo samAya che. eka avasarpiNI ane eka utsarpiNI-e baMnne maLIne eka 'kALacakra' thAya che. AvAM anaMtAM kALacakrono eka pudgalaparAvarttakALa thAya che. anaMtAnaMta pudgalaparAvarto Aja sudhImAM A saMsAramAM ApaNe vitAvyAM che. mokSaprApti mATe je jIvono have eka pudgalaparAvarttathI vadhAre kALa bAkI nathI evA jIvone caramAvarttavarNI kahevAya che. e adhikArI evA caramAvarttavartI AtmAne ja AvA prakAranI lokottaratattvanI samprApti thAya che. anya[acarama] pudgalaparAvarttakALamAM lokottaraMtattvanI samprApti thatI nathI. * upara jaNAvelI vAtathI anukta [nahi jaNAvelI] vAtane paNa samajI levAnI che e jaNAvatAM pU. mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAe pharamAvyuM che ke amyuccayapakSo'yam.. Azaya e che ke je kAraNathI anyadarzanasaMbaMdhI ke svadarzanasaMbaMdhI apunarbandhakAvasthAnI kriyAo paNa acaramAvarttakALamAM prApta thatI nathI. kAraNa ke 'muvallAsago vi nannatya ho' (viMzati viziA 4/2 gAthA) A vacanathI tyAM[acaramAvartamAM] mokSano Azaya paNa prApta thato nathI-A pramANe mokSanA Azayano spaSTa niSedha che. A rIte anukta vAtanuM anusaMdhAna karI uktavAtanuM samarthana karavA 145 - Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarUpa 'amyuccaya' ahIM spaSTa hovA chatAM SoDazaka prakaraNa bhA. 1mAM je rIte tenuM varNana karAyuM che-te tenA varNana karanArA pAsethI ja samajI levuM paDaze.. // 5-2 // *** A caramapudgalaparAvarttakALa kayA kAraNe thAya che AvI zaMkAnuM samAdhAna karavA mATe kahe che sa bhavati kAlAdeva prAdhAnyena sukRtAdibhAve'pi / jvarazamanauSadhasamayavaditiM samayavido vidu rnipuNam ||5-3 // e caramAvarttakALa; sukRtAdi kAraNo hovA chatAM mukhyapaNe kALanA kAraNe ja thAya che. tAvane dUra karanAruM auSadha tAva dUra thavAnA samayamAM jema potAnuM kArya kare che tema A caramaparAvarttakALa paNa kALanI mukhyatAe ja thato hoya che-A pramANe AgamanA jANakAro sArI rIte jANe che. trIjI gAthAno paramArtha e che ke - mukhyapaNe kALanA kAraNe ja caramAvarttakALanI prApti thatI hoya che. caramAvarttakALanA kAraNanI vicAraNA karIe to mukhya-pradhAna kAraNa kALa ja che-ema mAnavuM rahyuM. e vakhate karma, puruSArtha vagere kAraNa hovA chatAM te gauNa che. tethI te karmAdikAraNonI apekSAno vilaMba raheto nathI. AvA vilaMbano je abhAva che te vilaMbAbhAva ja kALanuM prAdhAnya che. Azaya e che ke jyAre caramAvarttakALano avasara prApta thAya che tyAre karma, puruSArtha ke niyati vagere che ke nahie jovAtuM nathI. Ane ja kALanI pradhAnatA kahevAya che. ane 146 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anya karmAdi. kAraNane gauNa kahevAya che. sutarimAve pi ahIM "surata" padathI sukRta-duSkata-svarUpa sAmAnyathI karmamAtranuM grahaNa karavAnuM che. ahIM caramAvartakALanI prAptinA kAraNanI vicAraNI hovAthI sukRtanuM grahaNa karyuM che. sarvasAmAnya kAryamAtranI pratye kAraNabhUta sAmagrImAM sukRtAdino samAveza to che ja. paraMtu caramapudgalaparAvartakALanI prApti mATe sukatAdi mukhya kAraNa nathI. mukhya kAraNa to kALa ja che. ahIM "sute' padathI upara jaNAvyA mujaba karmanasAmAnyanuM grahaNa karyuM che. ane "mari' padathI niyati, puruSArtha, svabhAva vagere gRhIta che. niyati bhavitavyatAne samajAve che. niyati vagerenuM svarUpa anyagranthothI athavA tenA jANakAro pAsethI spaSTapaNe samajI levuM joIe. upara jaNAvelI vAtane dRSTAMtathI samajAvavA gAthAnA uttarArdhamAM jaNAvyuM che ke jema tAvane zamAvanAruM paNa auSadha; tAva caDhato hoya tyAre apAya to koI paNa guNaphAyado thato nathI, uparathI doSane karanAruM bane che; paraMtu tAva Utarato hoya to te ja auSadha guNane karanAruM bane che. A rIte kALanI paripakvatAmAM ja auSadha guNakArI bane che. tema saddharmasvarUpa auSadha paNa caramAvartakALamAM apAya to ja guNakAraka bane che. acaramAvartakALamAM apAya to guNakAraka banatuM nathI, paNa uparathI doSonuM kAraNa ja bane che. A rIte kALanI paripakvatAnA kAraNe caramAvamAM ja sadharmasvarUpa auSadha guNakArI bane che-ema AgamanA jANakAro nipuNatApUrvaka jANe che. pa-3 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayA kAraNathI lokottaratattvanI samprApti mATe caramAvarttakALanI pradhAnatA manAya che-AvI zaMkAnuM samAdhAna karatAM kahe che nAgamavacanaM tadadhaH samyakpariNamati niyama eSo'tra / zamanIyamivAbhinave jvarodaye'kAla iti kRtvA // 5-4 // "carama [chellA] pudgalaparAvarttathI nIcenA acaramapudgalaparAvarttakALamAM AgamanuM vacana sArI rIte pariNAma pAmatuM nathI-A pramANe, lokottaratattvanI samprAptinA viSayamAM niyama che. tAvanI prAraMbhika avasthAmAM tAvane dUra karavAnuM auSadha pariNAma pAmatuM nathI.. kAraNa ke te vakhate tAvane dUra karavAno avasara nathI hoto.'- A pramANe cothI gAthAno artha che. Azaya e che ke pUrve jaNAvelI vAtane spaSTa rIte samajAvavA A gAthAthI jaNAvyuM che ke - je vakhate tAvanI zarUAta thAya che te vakhatano kALa tene dUra karavA mATe akALa eTale ke anavasara hovAthI tAvane dUra karanAruM auSadha pariNAma pAmatuM nathI. tema chellA pudgalaparAvarttakALathI adhika kALa sudhI jemane saMsAramAM bhaTakavAnuM che evA jIvo mATe e acaramapudgalaparAvarttakALa avasara nahi hovAthI te jIvone Agamatattva; heya ane upAdeya.. vagerenA vivekapUrvaka pariNAma pAmatuM nathI - A pramANe ahIM lokottaratattvanI samprAptinI vicAraNAmAM niyama che.. 5-4 // *** cothI gAthAmAM je Agamatattva pariNAma pAmatuM nathI 148 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema jaNAvyuM che tene jaNAvatAM pharamAvyuM che ke - AgamadIpe'thyAropamaNDalaM tattvato'sadeva tathA / pazyantyapavAdAtmakamaviSaya iha mandadhInayanAH // 5-5 // "manda che buddhisvarUpa nayano jenAM evA maMdabuddhivALA AtmAo A lokamAM AgamasvarUpa pradIpamAM apavAdano viSaya na hovA chatAM apavAdasvarUpe bhrAntimaMDalane vastutaH asata ja jue che."- A pramANe pAMcamI gAthAno zabdArtha che. Azaya e che ke acaramAvartakALamAM pUrve jaNAvyA mujaba Agamatattva pariNAma pAmatuM nathI. te jaNAvatAM A pAMcamI gAthAmAM pharamAvyuM che ke e jIvone AgamasvarUpa dIpakamAM bhrama thavAnA kAraNe maMDala-goLa AkAra athavA bhramasamUha dekhAya che, je paramArthathI vidyamAna hotuM nathI. sAmAnyathI moranAM pIchAMnA gucchakAkAra ane rakta-nIlavarNavALuM pradIpanI cAre bAju manda AMkhovALA maMDala jema jue che tema A mandabuddhivALA paNa AgamapradIpamAM upara jaNAvyA mujaba bhramane laIne maMDalAkA-jevuM asad vastune jotA hoya che. AMkhanA naimirika nAmanA doSavizeSanA kAraNe pradIpanI AsapAsa jema lAlalIluM vartuLadekhe che tema dRSTidoSamithyAtvAdi]vizeSanA kAraNe jIvane AgamapradIpamAM bhramAtmaka darzana thatuM hoya che. tethI apavAdano jyAM viSaya nathI tyAM avidyamAna evA apavAdane mandabuddhisvarUpa AMkhovALA mANaso jotA hoya che. A rIte teo paramArthathI asata ja vastune jotA hoya che. AthI samajI zakAze ke acaramAvartavartI jIvone Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamatattva pariNAma pAmatuM nathI. eTaluM ja nahi paraMtu viparIta rIte pariNAma pAme che. dRSTidoSanA vigama vinA Agamatattva koI paNa rIte pariName nahi. caramAvartakALamAM ja e pariName-evI yogyatA prApta thatI hoya che. eno artha e nathI ke caramAvartamAM Agamatattva dareka jIvane pariName che. evI jAtanI yogyatAnI sAthe sadgurudevazrInA zrImukhe AgamatattvanA zravaNa vagerenI paNa apekSA che. sAmagrInI pUrNatAthI ja kArya niSpana thatuM hoya che. acaramAvartakALamAM te te AtmAone evI sAmagrI maLavA chatAM Agamatattva pariNamatuM nathI. tethI Agamatattva pariName to zaramAvakALamAM ja pariName, acaramAvartakALamAM nahi A pramANe niyama che.ItyAdi barAbara samajI levuM. pa-po AgamapradIpamAM ja kAraNathI ja adhyAropa maMDalanA kAraNe tattvathI asanuM darzana thAya che, te jANavA mATe tenA kAryasvarUpa liMga- cinane jaNAvAya che. Azaya e che ke pUrve jaNAvyA mujaba acaramAvartavartI jIvone AgamamAM bhrama thavAthI sarvadA tattvane AzrayI asanuM darzana thAya che te samajavA mATe tenA kAryasvarUpa liMga-lakSaNane jaNAvAya che. [chaThThI gAthAnI avataraNikAmAM "yata pravA...patti' Avo pATha che te apUrNa lAge che.] tata evAvidhisevA dAnAdau tatprasiddhaphala eva / tattattvadRzAmeSA pApA kathamanyathA bhavati ? // 5-6 // "AgamapradIpamAM brAnti thavAthI ja AgamamAM jenuM phaLa prasiddha che evA ja dAnAdi dharmanA viSayamAM Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avidhisevA[AcaraNAdi] thAya che. anyathA AgamapradIpamAM jemane bhrama thayo nathI-evA tattvadarzIone pApasvarUpa evI avidhisevA kaI rIte thAya ?" A pramANe chaThThI gAthAno artha che. Azaya e che ke je dAna, ziyaLa, tapa ane bhAva svarUpa dharmanuM AgamamAM mokSAdi-phaLa batAvyuM che, te ja dAnAdidharmanuM Asevana jyAre avidhipUrvaka thAya che tyAre te AtmAone AgamapradIpamAM adhyAropa-bhrama thayo che-ema mAnyA vagara cAle evuM nathI. AgamamAM jaNAvelAM te te mokSAdiphaLanA AzayathI vihita karAyelA che te dharmanuM AcaraNa vidhipUrvaka karyuM na hoya to te te AtmAne te te phaLanI prApti thatI nathI. Ano khyAla hovA chatAM te te AtmAo jo avidhinuM Asevana karatA hoya to te AtmAone AgamapradIpamAM cokkasa ja bhrama thayo che. jo AvuM na hoya to AgamanA tattva-paramArthane jonArA ane tene prAmAyano svIkAra karanArA AtmAone evI pApasvarUpa avidhisevA kema thatI nathI? phalanA arthIe phalanA upAyamAM ja pravRtti karavI joIe-e samajI zakAya che. upAyanI sevA avidhithI karAya to koI paNa saMyogomAM phalanI siddhi thatI nathI. mokSanA arthIe zrI vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba vidhipUrvaka ja samyajJAnAdisvarUpa upAyamAM pravRtti karavI joIe. avidhipUrvaka sevelA te upAyo mokSanAM kAraNa banatA nathI.. Ama chatAM jyAre paNa phaLanA arthajano avidhinuM Asevane phaLanA upAya tarIke kare tyAre mAnavuM ja rahyuM ke Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temane phaLanA upAyamAM cokkasa ja bhrama thayo che, AgamapradIpamAM adhyAropasvarUpa che. AgamapradIpAdimAM bhrama vinA phaLanA anupAyamAM koI paNa rIte phalArthInI pravRtti zakya nathI. sAmAnyabuddhithI paNa vicAra karavAthI e samajI zakAya che ke sAdhyanI [kAryanI] siddhi sAdhananA [kAraNanA AsevanathI ja thAya. sAdhyano arthI sAdhanane na seve ane sAdhanathI bhinnanI [je sAdhana nathI tenI] sevA kare to sAdhyanI siddhi kaI rIte thAya ? mokSanA arthIone e vastuno khyAla hoya che ke zrI vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba vidhipUrvaka ja dharmArAdhanathI mokSa prApta thAya che. AvA saMyogomAM jo teo avidhinuM Asevana kare to te mokSanA arthIne AgamamAM bhrama thayo che-ema mAnyA vinA cAle evuM nathI..vagere sArI rIte samajI levuM joIe. avidhinI AsevA [AcaraNa], AgamasvarUpa pradIpamAM adhyAropanuM pragaTa liMga che. vidhipUrvakanI dharmArAdhanAthI ja mokSaphaLanI prApti thAya che-AvI zraddhAne keLavyA pachI mokSanA arthIne avidhinI AsevA karavAnuM kharI rIte koI ja kAraNa nathI. ahIM e yAda rAkhavuM joIe ke koI vAra zaktinA abhAvAdine laIne avidhi thatI jaNAtI hoya topaNa te kharI rIte avidhi nathI. apavAdanA sthAne sevAtA apavAda paNa eka mArga che. tenI ArAdhanA karanAra AtmAne avidhino Asevaka na kahevAya. avidhi ane vidhi - e bemAM je pharaka che-tene khUba ja svasthatApUrvaka samajI levAnI AvazyakatA che. anyathA apavAdanA sthAne apavAdanI 152 g2 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhanA karanArAne paNa avidhinA ArAdhaka mAnavAno aniSTa prasaMga Avaze.. Hpa-zA avidhisevA'nA viSayamAM ja bIjI vAta karAya che. jema AgamapradIpanA adhyAropa-bhramanuM liMga avidhisevA che tema te bIjA konuM liMga che-te jaNAvAya che - yeSAmeSA teSAmAgamavacanaM na pariNataM samyak / amRtarasAsvAdazaH ko nAma viSe pravarteta ? // 5-7 // jemane upara jaNAvyA mujaba pApasvarUpa avidhisevA che temane AgamanuM vacana sArI rIte pariNAma pAmeluM nathI. kAraNa ke je amRtarasanA svAdano jJAtA che, te viSabhakSaNamAM kaI rIte pravRtti kare ?-A pramANe sAtamI gAthAno artha che. teno Azaya spaSTa che ke je jIvo avidhipUrvaka dharmanI ArAdhanA kare che, temane AgamanuM vacana eTale ke zrI sarvajJabhagavaMtanuM vacana sArI rIte pariNAma pAmeluM nathI. arthAt AgamathI je padArtha jANI zakAya che; te padArthono heya ane upAdeya svarUpe viSayavibhAga te jIvone jaNAyo nathI. tethI te jIvone thayeluM AgamanuM jJAna heyanI nivRtti ane upAdeyanI pravRtti svarUpa phaLane [jJAnanA phaLane prApta karAvI zake te pramANe pariNameluM hotuM nathI. A pramANe mAnavAnuM kAraNa e che ke, je amRtarasano jANakAra che te, mArI nAkhanAra viSamAM kaI rIte pravarte ? AvA jIvo koI paNa saMyogomAM viSa khAvAnI pravRtti karatA Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. ahIM viSa khAvAnI pravRtti jevI avidhisevA che; ane amRtarasAsvAda jevI vidhisevA che. te amRtarasAsvAda jemaNe anubhavyo che te AtmAo avidhisevA koI paNa rIte na kare e spaSTa che. AthI samajI zakAya che ke jeo avidhi-sevA kare che evA jIvone Agamavacana; upara jaNAvyA mujaba pariNAma pAmyuM nathI. phalanA arthIne phalanA upAyanA jJAnanI jema ja phalanA anupAyaje upAya nathI teno paNa khyAla hovo ja joIe. "avidhisevA' mokSAdikalano upAya nathI. mokSanA arthIjanoe tenA anupAyasvarUpa avidhisevAthI dUra rahevuM joIe. kAraNa ke evI duSTa pravRtti ISTanI siddhinuM kAraNa nathI. avidhisevAne viSabhakSaNanI pravRtti jevI varNavIne graMthakArazrIe avidhisevAnI bhayaMkaratA khUba ja spaSTapaNe jaNAvI che, jene mumukSu AtmAoe niraMtara yAda rAkhavI joIe. Apa "avidhisevA karanArane Agamavacana pariNamatuM nathIA pramANe niSedharUpe jaNAvIne have te Agamavacana kone pariName che-e vidhisvarUpe varNavAya che - tasmAccarame niyamAdAgamavacanamiha pudgalAvarte / pariNamati tattvataH khalu sa cAdhikArI bhavatyasyAH // 6-8 // "avidhinI sevA karanArAne upara jaNAvyA mujaba AgamanuM vacana pariNamatuM nathI. tethI A chellA pudgalaparAvartamAM AgamanuM vacana niyame karI tAttvika rIte Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariName che. AgamanuM vacana jeone pariNamyuM che, teo ja kharekhara lokottaratattvasamprAptinA adhikArI che. bIjA jIvo adhikArI nathI."- A pramANe AThamI gAthAno zabdArtha che. Azaya spaSTa che ke A saMsAramAM je jIvone eka pudgalaparAvartakALathI vadhAre kALa bhramaNa karavAnuM nathI evA jIvone e chellA pugalaparAvartakALamAM niyame karI AgamanuM vacana pariName che. zarUAtamAM je pramANe te pariName che, tenI apekSAe uttarottara vizeSapariNAmane prApta kare che, jethI kame karI phalavizeSanI prApti thAya che. A pramANe AgamanA vacanathI pariNata thayelA te laghukarmI AtmAo ja lokottaratattvanI samprAptinA adhikArI bane che. jemane AgamanuM vacana pariNAma pAmatuM nathI, te jIvo lokottaratatvanI samprAptinA adhikArI banatA nathI. A pUrve avidhisevA karanArane AgamavacananA pariNAmano abhAva hoya che-A pramANe jaNAvyuM hatuM. have tenA niSedhane, eTale AgamavacananA pariNAmanA abhAvano abhAva kone hoya che tene jaNAvAya che-e samajI laIe to "thoDI raLa" bhA. 1 prikAzaka : zrI aMdherI gujarAtI jaina saMghamAM pR.naM. 121mAM jaNAvyA mujaba pATha sudhAravAnI jarUra nahIM paDe. ItyAdi yAda rAkhavuM. pa-8 eka e. "A rIte AgamavacananI pariNatinuM prAdhAnya kema jaNAvAya che' - AvI zaMkAnuM samAdhAna karAya che - Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamavacanapariNatirbhavarogasadauSadhaM yadanapAyam / tadiha paraH sadbodhaH sadanuSThAnasya heturiti // 5-9 // . "je kAraNathI saMsArasvarUpa rogane dUra karanAra hovAthI AgamavacananI pariNati nirdoSa suMdara auSadha che, tethI te samyajJAna sadanuSThAnanuM kAraNa bane che. AthI ja zreSTha sabodhasvarUpa AgamavacananI pariNati nAmanuM bhavaroganuM auSadha hovAthI pradhAnapaNe varNavAya che." - A pramANe navamI gAthAno artha che. kahevAno bhAvArtha e che ke mokSamArganI sAdhanAmAM AgamavacananA pariNAmanI mukhyatA jaNAvatAM graMthakAraparamarSie A navamI gAthAmAM pharamAvyuM che ke-AgamavacananI pariNati bhavaroganuM sadauSadha che. AgamavacananI pariNati vastutattvanA vAstavika prakAza-jJAnasvarUpa che. A jJAna jJAnAvaraNIyakarmanA hAsa[kSayathI utpanna thAya che; ane upAdeya, heya tathA zeya svarUpe grAhya thanArA viSayasvarUpe AtmapariNAmavALuM hoya che. eTale ja A jJAna; mAtra viSayapratibhAsI hotuM nathI, mAtra viSayapratibhAsI jJAnathI juduM che. bAla ane sAmAnya mUrkha mANasone je jJAna thAya che tenA jevA jJAnane mAtra viSayapratibhAsI jJAna kahevAya che. agni, zastra ke phUla vagere padArthane bAlAdi jIvo jotA hoya che tyAre temane te te vastuno cokkasa khyAla to Avato hoya che, tethI tene levAnI teo pravRtti karatA hoya che. paraMtu te vakhate temane evo khyAla Avato nathI ke A upAdeya che ke heya che. AvuM ja mAtra viSaya-pratibhAsI jJAnamAM banatuM hoya che. viSayano Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratibhAsa thavA chatAM te vakhate heya-upAdeyano vibhAga jaNAto nathI. tethI heya ane upAdeyatAne viSaya banAvyA vinAnuM e jJAna mAtra viSayapratibhAsI che, je ajJAnAvaraNIya mithyAtva-sahacarita jJAnAvaraNIya] karmanA kSayopazamathI thAya che. jyAre AtmapariNAmavALuM jJAna jJAnAvaraNIyakarmanA kSayopazamathI prApta thAya che. AvA viSayapratibhAsAkhya jJAnathI bhinna Atma-pariNatimad jJAna che. A jJAna bhava [saMsAra] svarUpa rogano uccheda karatuM hovAthI suMdara auSadha svarUpa che. AvI AtmapariNativALA jJAnanI upasthiti vakhate cAritramohanIyAdi karmanA udayane laIne mokSanA sAdhana cAritramAM pratibaMdha-vighna thAya topaNa temAM [cAritramAM] zraddhA, bahumAna vagere hovAthI bIjo koI apAya thato na hovAthI te auSadha [Agamavacanano pariNAma nirdoSa che. sAruM paNa auSadha jo apAyanuM kAraNa bane to te nirdoSa kahevAya nahi-e samajI zakAya che. A rIte upara jaNAveluM Agamavacana pariNAma pAmyuM chate zreSTha koTino sadbodha viratisvarUpa sadanuSThAnano hetu bane che. 'tattvasaMvedana' nAmanAM prakAza-jJAnasvarUpa A sadbodha sAnanA AvaraNabhUta karmanA hrAsathI pragaTe che. e, zuddha upAdeyatA ane heyatAdi viSayanuM avagAhana karato hovAthI sarvathA pApathI virAma pAmavA svarUpa viraticAritranuM kAraNa bane che. AthI samajI zakAze ke mokSasvarUpa phaLanA kAraNasvarUpa viratinuM-sadanuSThAnanuM kAraNa hovAthI upara jaNAvyA mujaba AgamavacananA pariNAmanI mukhyatA 157 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNavAya che. navamI gAthAmAM varNavAyelI vAta niraMtara yAda rAkhavAnI jarUra che. AgamanAM vacano pariNAma pAme nahi to mokSasAdhaka cAritranI prApti thatI nathI. mokSanA artha AtmAone cAritranuM mahattva samajAvavAnI kharekhara ja AvazyakatA nathI. teo sArI rIte samaje che ke sarvaviratidharmanI prApti vinA mokSanI prApti koI paNa rIte zakya nathI. cAritranI prApti mATe AgamanA vacananI pariNati anivArya che. mokSArthI janone enI upekSA karavAnuM koI paNa rIte ucita nathI. e jAtanI upekSA karanArAne mokSArthI mAnI levAnI bhUla karavAnuM koI ja kAraNa nathI. vartamAna paristhiti khUba ja vicitra che. AgamanA vacananI pariNatinI upekSA ja nahIM, paraMtu ghora avajJA thaI rahI che. e mATe vyavasthita taMtra goThavAyuM che. jemanA zire AgamanAM vacanonI pariNatinuM mahattva samajAvavAnI javAbadArI che, e jyAre bejavAbadAra banavA lAge tyAre khUba ja vicitra sthiti sarjAya che. ene dUra karavAnuM sAmarthya na hoya topaNa enA bhoga banI nA jaIe-eTalI takedArI ApaNe rAkhavI joIe. anyathA mokSanI sAdhanA karavAnuM ApaNAthI zakya nahIM bane. ApanA koI na levAnI jara vacitra che. AthaI rahI saddhodhanA kAraNe anuSThAna paripUrNa kaI rIte thAya che, sarbodhapUrvakanA anuSThAnamAM evI kaI vizeSatA che ke Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jethI te anuSThAna sadanuSThAna kahevAya che - te jaNAvAya che- dazasaMjJAviSkaMbhaNayoge satyavikalaM hyado bhavati / parahitaniratasya sadA gaMbhIrodArabhAvasya // 5-10 // "paropakAra karavAmAM tatpara ane hamezAM gaMbhIra tathA udAra AzayavALA AtmAnuM sadanuSThAna daza prakAranI saMjJAonA nirodhanA kAraNe avikala-paripUrNa bane che."- A pramANe dazamI gAthAno artha che. Azaya e che ke parahita karavAmAM jeo tatpara che ane jemano Azaya udAra ane gaMbhIra che, temanuM anuSThAna [sadanuSThAna avikala-paripUrNa bane che. kAraNa ke e AtmAo zakti anusAra daza saMjJAone roke che athavA tenA nirodhamAM utsAhavALA hoya che. AhArasaMjJA, bhayasaMjJA, maithunasaMjJA, parigrahasaMjJA, krodhasaMjJA, mAnasaMjJA, mAyAsaMjJA, lobhasaMjJA, oghasaMjJA ane lokasaMjJA - A daza saMjJAo che. AhArAdinA IcchAdinA pariNAmavizeSane saMjJA kahevAya che. velaDI vagere jene laIne vRkSa upara caDhI javA vagerenI pravRtti kare che-tene oghasaMjJA kahevAya che. ane lokonuM raMjana karavA mATe karAtI pravRttinA pariNAmane lokasaMjJA kahevAya che. anuSThAnane vikala banAvanArI A daza saMjJAo che. tenI zakti anusAra nirodha karavAthI sadanuSThAna paripUrNa bane che. A rIte saddhodhanA kAraNe sadanuSThAna paripUrNa bane che; ane sabodhanA kAraNe sadanuSThAna viziSTa koTinuM bane che emAM mukhya hetu saMjJAono nirodha che. saMjJAono nirodha saMbodhathI ja zakya bane che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamanuM vacana pariNamavAthI AhArAdi daza saMjJAonI bhayaMkaratAno spaSTa khyAla Ave che. saMsAramAM ApaNA paribhramaNanuM e eka moTuM kAraNa che. saMsAranA uccheda mATe prayatnazIla banelA mumukSuoe sadanuSThAnamAM prayatna karatAM pUrve daza saMjJAone rokavAnuM paNa dhyAna rAkhavuM joIe. anyathA aniruddha rokavAmAM nahi AvelI saMjJAo sadanuSThAnane sadanuSThAnarUpe pariNamavA deze nahi. AhArAdinA takUpa AtmapariNAmane saMjJA tarIke oLakhAya che. eno nirodha karavA mATe sabodhanI prApti karyA vinA cAle evuM nathI. saMjJAone rokavA mATe AgamanA vacananuM parizIlana niraMtara karavuM joIe. ApaNane sArabhUta jaNAtI vastuonI asAratAno khyAla ApavAnuM kArya zAstrakAra paramarSioe niraMtara karyuM che. e paramatAraka vacanonI paribhAvanAthI AtmAne bhAvita banAvIe to saMjJAonuM vikhaMbhaNa khUba ja saraLatAthI thaI zakaze. game te kAraNa hoya paraMtu saMjJAonA nirodha mATenA adbhuta sAdhananI ApaNe upekSA karIe chIe-e mAnavuM ja paDaze, je mumukSu AtmAo mATe yogya nathI.. //pa-1all AhArAdi daza saMjJAonuM vikhaMbhaNa [nirodha durlabha che, te kaI rIte prApta thAya arthAt te kaI rIte karI zakAya - A zaMkAnuM samAdhAna karAya che - Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvajJavacanamAgamavacanaM yatpariNate tatastasmin / nAsulabhamidaM sarva. yubhayamalaparikSayAt puMsAm // 5-11 // jethI sarvajJabhagavaMtonuM vacana Agamavacana che tethI te AgamanuM vacana pariNata thaye chate A saMjJAono nirodha puruSone asulabha nathI. kAraNa ke AgamanuM vacana pariNata thavAthI kriyA ane bhAva-A baMnnenA mAlano sArI rIte kSaya thAya che."- A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke zrI sarvajJabhagavaMtonAM paramatAraka vacanone pAmIne racAyelAM AgamanAM vacano sarvajJabhagavaMtonAM vacano svarUpa che. trikAlAbAdhita e vacano AtmAmAM pariNAma pAme to saMjJAono virodha karavAnuM jIvo mATe khUba ja saraLa bane che. kAraNa ke sarvajJabhagavAnanA vacana svarUpa AgamanA vacananI pariNatithI kriyAonA malanI ane bhAvamalanI hAni thAya che, jethI nirmaLakriyAo ane nirmaLabhAvanA yoge saMjJAono nirodha saraLatAthI thAya che. vidhimAM arati ane avidhimAM rati-A kriyAono mala che, je vidhimAM rati keLavavAthI dUra thAya che. AtmAne choDIne zarIrAdinA udezanI siddhinA pariNAmane bhAvamala kahevAya che, je adhyAtmabhAvathI dUra thAya che. AtmAne uddezI karAtI kriyAnA pariNAmane adhyAtma kahevAya che. A rIte pU. upAdhyAyajI ma.nI TIkAnA paramArthathI samajI laIe to paDazana praraNa-mA. prikAzaka zrI aMdherI gujarAtI jaina saMgha vageremAM jaNAvyA mujaba pATha sudhAravAnI AvazyakatA nahIM rahe. . Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSamArganI sAdhanAnA kALamAM A baMnne malo tarapha thoDuM dhyAna ApavAnI jarUra che. avidhisevA ane paudgalikasukhano Azaya ApaNI kriyAone ane ApaNA bhAvane khUba ja malina banAve che. avidhinI rati ane adhyAtmabhAvano abhAva-anadhyAtmabhAva; A baMnne maloe bAhya ane AMtarika dharmane malina banAvavAnuM niraMtara zarU karyuM che. Ama chatAM vartamAnamAM A viSayamAM lagabhaga ciMtA nAza pAmI che-ema jaNAyA kare che. mumukSuoe upara jaNAvelA baMnne malone dUra karavA prayatnazIla banI rahe joIe.. II5-11 // *** chaThThI gAthAmAM 'AgamanA adhyAropa-bhramathI avidhisevA thAya che'- A pramANe jaNAvyuM che, e ja vastune viparyayavyatirekathI arthAt enA niSedhasvarUpe jaNAvAya che vidhisevA dAnAdau sUtrAnugatA tu sA niyogena / gurupAratantryayogAdaucityAccaiva sarvatra // 5- 12 // - chaThThI gAthAmAM A pUrve jaNAvyuM che ke dAnAdidharmanA viSayamAM; AgamamAM bhrAnti thavAthI avidhisevA thAya che. ema jaNAvyuM hatuM. have A bAramI gAthAthI AgamanA adhyAronA abhAvathI je thAya che-te jaNAvAya che. "gurupAratantyanA yogathI ane sarvatra aucityanA AsevanathI dAnAdinA viSayamAM; Agamane anusarI niyame karI vidhisevA thAya che."- A pramANe bAramI gAthAno artha che. 162 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azaya e che ke dAnAdinA viSayamAM Agamane anusarI, Agamane abhimata evI nyAyasaMgata vidhipUrvaka sevA guruSAratanyAdithI thAya che. dAnAdinA viSayamAM sarvArge parizuddha pravRtti svarUpa vidhisevA pramAyathArtha-bhrama vinAtmaka AgamajJAnane anusaranArI ja hoya che. gurudevazrInI paramatAraka AjJAnI AdhInatA svarUpa gurupAratanyanA yoge ane dIna, abdha ke kRpaNa vageremAM badhe aucityanA AsevanathI ja upara jaNAvyA mujaba vidhipUrvaka sevA thAya che. potAnI IcchA pramANenA jJAnathI ke aucityano parihAra-tyAga karavAthI vidhipUrvakasevA thatI nathI. [ AthI samajI zakAze ke vidhinA pAlana mATe AgamanuM anusaraNa karavuM joIe. potAnI IcchAnuM anusaraNa karavAthI vidhipUrvaka AcaraNa nahi thAya. AgamanA anusaraNa mATe tenA yathArthajJAnanI AvazyakatA che, je gurupAratanyathI ja zakya che. AgamanuM yathArthajJAna gurudevazrI pAsethI ja prApta thatuM hoya che. teozrInuM pAratanya svIkAryA vinA teozrI pAsethI AgamanuM yathArthajJAna nahi thAya. guruSAratatyanI jema ja sarvatra aucityanuM sevana paNa AgamanA yathArthajJAnanI prApti mATe Avazyaka che. aucityanA AsevanathI vinayAdiguNanI prApti thAya che, je jJAnanuM pradhAna kAraNa che. Ama joIe to aucitya badhA ja guNonuM mULa che. eka tarapha badhA guNono samudAya rAkhIe ane bIjI tarapha aucitya rAkhIe to baMnenI samAnatAno khyAla Avaze. aucityanA atikramaNathI guNonuM mahattva rahetuM nathI. AvA Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakhate guNo doSarUpe pariName che. AthI spaSTa rIte samajI zakAze ke aucityanI pravRttithI dAnAdinA viSayamAM sUtrAnusArI vidhisevA zakya bane che. pa-1ra bAramI gAthAmAM vidhisevAnA viSaya tarIke dAnAdi jaNAvyAM che. temAM dAna ane mahAdAnamAM je vizeSatA che. te jaNAvAya che - nyAyAttaM svalpamapi hi bhRtyAnuparodhato mahAdAnam / / dInatapaskhyAdau gurvanujJayA dAnamanyattu // 5-13 // gurujanonI AjJAthI dIna, tapasvI vagerene nyAyanItithI prApta karela thoDuM paNa; mRtya[bharaNa-poSaNa karavA yogya parivArajanone antarAya na thAya-e rIte ApavuM tene mahAdAna' kahevAya che. e sivAya je apAya che tene "dAna kahevAya che-A pramANe teramI gAthAno sAmAnyArtha che. Azaya e che ke nyAyathI prApta karelA arthanuM dAna ja "mahAdAna' kahevAya che. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zUdroe potapotAnI jAtinI apekSAe vihita evA vyavasAyathI nyAya-nItipUrvaka meLavelA artha-dhanAdine "nyAyAtta' [nyAyopAtta] kahevAya che. sAmAnya rIte brAhmaNono vyavasAya adhyApana che. kSatriyono vyavasAya rakSA karavAno che. vaizyono vyavasAya vyApAra che ane zUdrono vyavasAya carma-udyogAdi che. AvA vyavasAyAdithI, svAmIdrohAdi anyAya karyA vinA je ghana vagere prApta thAya che te "nyAyAra' che. A nyAyArUnuM thoDuM Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa dAna mahAdAnasvarUpa che. nyAyathI prApta arthanuM dAna nRtyavarganA uparodhanuM kAraNa nahIM banavuM joIe. nRtyamadhyavargamAM mAtA, pitA, patnI, putra, bhAI-bahena..vagereno samAveza thAya che. nyAyopAtta arthanuM dAna e rIte karavAnuM nathI ke jethI mAtApitA vagere parijanonI jarUriyAtane hAni pahoMce. svaparijanone potAne je ISTa che tenI prAptimAM bAdhA na Ave teno khyAla rAkhIne nyAyopAtta arthanuM dAna karAya to te dAna bhRtyAnuparodhi dAna kahevAya che. nyAyopAttanuM mRtyAnuparodhi paNa dAna mAtA pitA gere gurujanonI anujJA-anumatithI ApavuM joIe. Ama paNa ApaNI koI paNa pravRtti te te gurujanonI saMmatipUrvakanI DovI joIe. eTale zAstravihita A dAnAdinI pravRtti paNa para jaNAvyA mujaba gurujanonI saMmatipUrvakanI hovI joIe-e samajI zakAya che. lokottaramArgamAM ja nahi, raukikamArgamAM paNa gurupAratantyanuM mahattva samajAvavAnI bhAvazyakatA nathI. sau koIne teno khyAla che ja. vadhupaDatA tsAhI banI gurujanone pUchyA vinA ke temanI anumati LavyA vinA ja Aje je rIte ddAnAdinI pravRtti cAle che te mahAdAnAdi-svarUpe pariNamatI nathI. A rIte nyAyopAtta arthanuM dAna dInAdine ke tapasvI vagerene ApavAmAM Ave to te dAna mahAdAna'svarUpe pariName che. anyathA dIna ke tapasvI vagerene apAyeluM dAna nyAyopAtta arthathI apAyeluM na hoya tema ja bhRtyoparodhi hoya ane gurujanonI anujJA vinAnuM hoya to te dAna mahAdAna nathI. e dAna mAtra dAna 15 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja che. mahAdAnanuM je phaLa che evuM phaLa evA prakAranA dAnanuM nathI - e samajAvavA mATe ahIM dAna ane mahAdAnano pharaka samajAvyo che, je dharmArthI janoe koI paNa rIte yAda rAkhavo joIe... pa-13 A rIte mahAdAna ane dAnanI vizeSatA jaNAvIne devapUjAnA viSayamAM tenI vizeSatAne jaNAvAya che - devaguNaparijJAnAttadbhAvAnugatamuttamaM vidhinA / syAdAdarAdiyuktaM yattaddevArcanaM ceSTam // 5-14 // vidhipUrvaka sevA karavAthI dAnAdinA viSayamAM upara jaNAvyA mujaba dAnAdi mahAdAnAdi bane che, anyathA dAnAdi dAnAdi ja rahe che. AvI ja rIte vidhipUrvaka devapUjA karavAthI devapUjA vAstavika rIte devapUjA bane che; anyathA devapUjA devapUjA ja che - AvI vAtane jaNAvavA mATe A caudamI gAthA che. gAthAno artha spaSTa che ke "devanA guNone sArI rIte jANIne tenI pratyenA bahumAnathI yukta ane Adara prIti vagerethI yukta evuM vidhipUrvakanuM uttama devapUjana ISTa che." Azaya e che ke vItarAgatA, sarvajJatA ane mArgadazakatA. vagere devaguNone vAstavika rIte jANIne te guNonI pratye je bahumAna thAya che te bahumAnane laIne ja devanI pUjA karavI joIe. e paNa zrI vItarAgaparamAtmAe prarUpelAM paramatAraka zAstramAM jaNAvelI vidhipUrvaka karavI joIe. zAstrAnusArI e Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devapUjAmAM Adara; karatI vakhate prIti ane koI paNa jAtanAM vighnono abhAva..vagere lakSaNo hovAM joIe. Adara; karaNa [pravRtti]mAM prIti; vighnano abhAva; sampattinI prApti; jijJAsA ane tajjJanI sevA : A sadanuSThAnanAM lakSaNo che. koI paNa anuSThAna pratye Adara hovo joIe. te karavAmAM prIti hovI joIe. te vakhate koI paNa vighna Ave to vighna, vighna lAgavuM na joIe. kudaratI rIte ja sAdhanasampatti maLe; ApaNA karatAM bIjA koI e pravRtti sArI rIte karatA hoya tyAre te joIne A kaI rIte bane'-AvI jijJAsA thavI ane te te anuSThAnanA jJAtAonI sevA karavI-A cha, sadanuSThAnanAM lakSaNo che. gAthAmAM 'AvAvidyutta'- A pramANe je lakhyuM che tyAM 'Avi' padathI karaNamAM prIti.. ItyAdino saMgraha karyo che. A pramANe AdarAdithI yukta vidhipUrvaka karAtuM uttama je devapUjana che te ja devArcana ISTa che arthAt ISTaphalane ApanAruM che. anya devArcana, nAmathI ja devArcana che. enAthI koI phaLa prApta thatuM nathI. guNo pratyenuM bahumAna, vidhipUrvakanuM Asevana ane AdarAdi cha lakSaNonuM astitva; devArcanAdi anuSThAnone vivakSita-ISTa phalane ApanArAM banAve che. te te anuSThAno karatI vakhate guNo pratye bahumAna vagere na hoya to te te anuSThAno ISTa vastuone ApanArAM banaze nahi-e samajI zakAya che. / / 5-14 // *** pUrve jaNAvyA mujaba dAna ane devapUjAnA pAramArthika svarUpanA varNananA saMbaMdhamAM dareka anuSThAnonI pAramArthikatA 17 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAvAya che - evaM gurusevAdi ca kAle sayogavighnavarjanyA / ityAdikRtyakaraNaM lokottaratattvasamprAptiH // 5-15 // . A rIte vidhipUrvaka avasare svAdhyAyAdisvarUpa sadyoga-dharmapravRttino vyAghAta [bAdha na thAya - e rIte karAtI gurusevA ke gurupUjA vagere karavI joIe. AvA prakAranAM AgamamAM jaNAvelAM anuSThAno karavAM - e lokottaratattvanI samprApti svarUpa che."- A pramANe paMdaramI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke bhavanistAraka AcAryabhagavaMtAdi gurubhagavaMtanI sevA, pUjA ane satkArAdi paNa vidhipUrvaka ja karavAnA che. e paNa yogya avasare karavAnA che. e karatI vakhate svAdhyAya vagere sadyogano vyAghAta na thAya enuM dhyAna rAkhavuM joIe. A rIte ja karAtI gurusevA vagere ISTa phalane ApanArI che. zrI vItarAgaparamAtmAe upadezelAM te te anuSThAno te te samaye avazya karavAnAM che. ekabIjAM anuSThAno, ekabIjAM anuSThAnonA bhoge nathI karavAnAM. gurusevA vagere anuSThAno zreSTha che paraMtu eno artha e nathI ke teozrInA svAdhyAyAdi sadyogamAM vidana-bAdhA karanArAM bane. svAdhyAyAdinI upekSA karI gurusevAdi karavAmAM Ave to te ucita nathI. zrI vItarAgaparamAtmAe jaNAvelA suMdara dharmavyApArasvarUpa svAdhyAya ke dhyAna vagere te te kALe karyA vinA cAle evuM nathI. bIjA koI paNa anuSThAnanA kAraNe teno vyAghAta thAya e yogya nathI. AthI samajI zakAze ke Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ucita kALe vidhipUrvaka ane svAdhyAyAdi sadyogano vighAta hAni na thAya e rIte gurusevA vagere karavuM joIe. anyathA gurusevAdi vivakSita phaLane ApanArAM nahIM bane. upara jaNAvyA mujaba gurusevAdi ja nahi; paramatAraka mAgamamAM jaNAvelAM saghaLAMya anuSThAno, ucita avasare vidhipUrvaka ane bIjAM vihita anuSThAnono vighAta na thAyae rIte karavA joIe. e pramANe anuSThAnonA vidhAnane lokottaratattvanI samrApti kahevAya che. upara jaNAvelAM dAnAdi, devapUjAdi ke gurusevAdi sarva anuSThAno vidhiyukta hoya to ja tene mahAna, ISTa ke sad [zobhana kahevAya che. mahatuM, rUpa ane saMta vagere padothI vizeSe karI jaNAvelAM te te anuSThAno ja lokottaratattvanI samprApti svarUpa che, je lokottara anuSThAna tarIke prasiddha che. mahaMta, rUda ane saMta tema ja zuddha anuSThAna ja lokottara anuSThAna che, tene choDIne bIjAM anuSThAno lokottara nathI. pa-11| A lokottaratattvanI samprApti kevI rIte prApta thAya chete jaNAvAya che- itaretarasApekSA tveSA punarAptavacanapariNatyA / bhavati yathoditanItyA puMsAM puNyAnubhAvena // 5-16 // "paraspara virodha vinAnI A lokottaratattvanI saMprApti; jIvone pUrve jaNAvyA mujaba puNyanA anubhAvathI AptapuruSanA vacana[AgamanI pariNatinA kAraNe thAya che."- A pramANe Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soLamI gAthAno paramArtha che. A soLamI gAthAmAM spaSTapaNe jaNAvyuM che ke A lokottaratattvanI samprApti ItaretarasApekSa hoya che. eno Azaya e che ke jyAre paNa koI eka kriyA karIe tyAre tene choDIne anya badhI ja kriyAonI hAni thAya nahi . evI sakalakriyAonI apekSA vidyamAna che ja; tethI lokottaratattvanI prApti parasparavirodhinI nathI. paraMtu paraspara-sApekSa apekSA sahita che. te, AptavacanaAgama)nI pariNatithI prApta thAya che. eka vivakSitakriyA anya saghaLI ya kriyAonI apekSAvALI che. AvA prakAranA je saMskAra che, tene AptavacananI pariNati kahevAya che. lokottaratattvanI prApti mATe e pariNati khUba ja jarUrI che. lokottara badhI ja kriyAo zrI vItarAgaparamAtmAe mokSasvarUpa eka ja artha mATe vihita karI che. emAM eka kriyA bIjI badhI kriyAonI virodhinI virodhavALI bane to te kriyA koI paNa rIte mokSasAdhaka bane nahi. ane tethI te kriyAnI lokottaratA nAza pAme - e samajI zakAya che. lokottaratattvanI prApti vinA mokSanI prApti zakya nathI - e niraMtara smaraNIya che. AgamanI pariNatithI prApta thanArI lokottaratattvanI sammAtimAM puNyAnubhAva [puNyano udaya eka prabaLa sAdhana che. pUrve jaNAvelAM mahAdAna, viziSTadevapUjA ane sadgurusevAdinA yoge viziSTapuNyanA udayanI prApti thAya che. e puNyodaya sambuddhinuM kAraNa che. AvI jAtanA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyanA anubhAvathI jIvone paraspara virodha vinAnI ja lokottaratattvanI samprApti thAya che. paraspara-virodhi evuM satkAryadAnAdi] paNa laukika che, lokottara nathI; jethI paraspara-virodhi evAM anuSThAna mokSasAdhaka banatAM nathI. pa-1dA | | kRti pama choDazam | atha SaSThaM SoDazakam / A pUrvenA SoDazakamAM lokottaratattva'nI saMprAptinuM varNana karyuM. have lokottaratattvanI saMprApti thaye chate jenI prApti thAya che te jaNAvAya che - asyAM satyAM niyamAd vidhivagjinabhavanakAraNavidhAnam / sidhyati paramaphalamalaM hyadhikAryArambhakatvena // 6-1 // A lokottaratattvanI saMprApti thaye chate, adhikArIyogya AtmAe kareluM hovAthI vidhipUrvaka zrI jinezvaradevanuM maMdira banAvavAnuM kArya sArI rIte cokkasapaNe paramaphalane ApanAruM bane che." A pramANe chaThThA SoDazakanI pahelI gAthAno artha che. Azaya e che ke sAmAnya rIte zaktisaMpanna AtmAo mATe paramatAraka zrI tIrthaMkaraparamAtmAnuM maMdira karAvavAnuM anaMtajJAnIoe pharamAvyuM che. lokottaratattvanI saMprApti thayA pachI dharmArthI AtmAne e paramakalyANakArI kArya vidhipUrvaka thatuM hovAthI parama-prakRSTa phalane ApanAruM bane che - enuM kAraNa e che ke lokottaratattvanI prApti thavAthI Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramatAraka zrI jinabhavananA nirmANakArya mATe AtmA adhikArI bane che. adhikArI-yogya AtmAo je paNa anuSThAna kare che te vidhipUrvaka hovAthI paramaphaLa[mokSAdi]ne siddha karanAruM bane-e samajI zakAya che. zrI vItarAgaparamAtmAnAM paramatAraka zrI jinAlayanuM nirmANakArya lokottaratattvanI prApti pUrve karavAmAM Ave to te eka jAtanI anadhikAra ceSTA che. AvA vakhate te te kAryamAM vidhino Agraha hoto nathI. vidhi vinAnAM te kAryo paramaphaLanAM kAraNa na ja bane-e spaSTa che. zraddhAsaMpanna AtmAoe zilpIo vagere dvArA A maMdiranA nirmANanuM kArya karAvatI vakhate vidhinuM pAlana khUba ja cIvaTathI karavAnuM khyAlamAM rAkhavuM joIe. zrI jinAlayane banAvanArA zilpIone zrI jinAlayanA prayojyakartA kahevAya che. ane jeo tene banAvarAve che te badhA tenAM prayojaka kartA che. moTA bhAge zilpIo vagere pramAdI banI jema tema kArya karatA hoya che, tethI te aMge khUba ja dhyAna rAkhI zraddhAsaMpanna AtmAoe vidhinA anupAlana mATe apramatta banavuM joIe. vidhinA anupAlana vinA karAtAM koI paNa anuSThAno tenA vivakSita phaLane paNa ApatAM nathI, to paramaphaLane kaI rIte Ape ? lokottaratattvanI samrApti thavAthI vidhipUrvaka te te anuSThAno sahajapaNe thAya che, jethI kAlAntare te te anuSThAno paramaphaLanA prayojaka bane che. lokottaratattvanI saMprApti A rIte paramaphaLanI pratye kArraNa banatI hoya che. AthI pUrve jaNAvyA mujaba vidhipUrvaka 172 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnAdi sevA; gurudevAdinI pUjA ane gurupAratantya vagere svarUpa lokottaratattvanI samprApti mATe prayatnazIla banavuM joIe. / / 6-1|| *** paramatAraka zrI jinAlayanA nirmANakArya mATe kayA guNothI yukta adhikArI hovo joIe te jaNAvAya che nyAyArjitavittezo matimAn sphItAzayaH sadAcAraH / gurvAdimatI jinabhavanakAraNasyAdhikArIti // 6-2 // nyAyathI meLavelA dhanano svAmI; pratibhAsaMpanna; vadhatA evA dharmanA adhyavasAyavALo; suMdara AcAravALo ane mAtApitAdi dvArA bahumAna karAyelo zrI jinezvaradevonA paramatAraka jinAlayanA nirmANano adhikArI che.'- A pramANe bIjI gAthAno zabdArtha che. - kahevAno Azaya e che ke-paramatAraka zrI jinAlayanuM nirmANakArya karavAnI bhAvanAvALA puNyAtmAo kevI jAtanI yogyatAvALA hovA joIe-te A gAthAmAM jaNAvyuM che. sAmAnya rIte gRhasthoe svadravyathI zrI jinAlaya bAMdhavuM joIe. e dravya nyAyathI yukta vyApAra vagere dvArA prApta kareluM hovuM joIe. asatya bolIne, chetarIne, vizvAsaghAta karIne, khoTAM tolamApa karIne, bheLaseLa karIne ke aprAmANikapaNe nokarI . vagere karIne prApta kareluM dhana nyAyArjita nathI hotuM. anaMtajJAnIoe jenuM vidhAna karyuM che te badhAM ja anuSThAno teozrInI paramatAraka AjJA mujaba 173 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja karavAM joIe. anyathA enuM vivaNita phala prApta thatuM nathI. paramatAraka zrI jinAlaya nyAyathI meLavelA ghanathI baMdhAvavuM joIe. jenI pAse AvuM nyAyathI meLaveluM dhana nathI, te vastutaH zrI jinAlayanA nirmANa mATe adhikArI nathI. moTA bhAge zrI jinAlayanA nirmANakAryamAM zarUAtathI ja A rIte avidhino prAraMbha thAya che. pachI to avidhinI paraMparA sarjAya che, jene aTakAvavAnuM lagabhaga zakya banatuM nathI. Aje bhAgye ja nyAyathI prApta karelA vittathI zrIjinAlayanA nirmANakAryAdi thatAM hoya che. anyAyathI upArjana karAyelA arthanA vyayathI thanAruM zrI jinAlaya vagere saMbaMdhI kArya pAramArthika rIte phalane ApanAruM nathI. prAraMbhamAMthI ja anadhikRta rIte karAyelAM te te kAryo paramaphaLane na ja Ape te na samajAya evI vAta nathI. paraMtu AjanI paristhiti jotAM e samajAvavAnuM ghaNuM ja kaparuM che. zuddha dravya ane vidhino Agraha sevanArA paNa nyAyathI upArjelA arthathI ja te te kArya karavAno Agraha rAkhatA nathI. e ghaNuM ja anucita che. upara jaNAvyA mujaba zrI jinAlayanuM nirmANakArya karavAnI bhAvanAvALo AtmA nyAyArjita vidhinano svAmI hovo joIe. tema ja te matimAna hovo joIe. te te avasare je karavAnuM hoya tene vicAravAnI pratibhA jenI pAse hoya ane bhaviSyanI apekSAe hitano je jANakAra hoya tene matimAna kahevAya che. AvA buddhimAna AtmAo zrI, jinAlayanA nirmANa mATe adhikArI che. buddhithI rahita, viveka vinAnA mANasone evo adhikAra nathI. viveka vinAnuM Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuSThAna game teTaluM sAruM jaNAtuM hoya topaNa te pariNAme sAruM nathI. . A rIte nyAyaprApta arthanA sadvyayathI vivekapUrvaka paNa anuSThAna karanArA puNyAtmAonA pariNAma koIvAra naSTa thatA jovAya che; tethI zrI jinAlayane baMdhAvanArA AtmAo vadhatA pariNAmavALA hovA joIe-e pramANe "ItAzaya padathI jaNAvyuM che. AtmAnI vicitra karmapariNati vagere kAraNe jIvanI zubhapariNAmadhArA dareka vakhate sthira rahetI nathI. paramatAraka zrI jinAlayanA nirmANanA viSayamAM zarUAtamAM je pariNAma hoya che te pariNAma pratidina vadhatA hovA joIe. AvA pariNAmathI baMdhAveluM zrI jinamaMdira svaparanA paramakalyANanuM kAraNa bane che. prAraMbhamAM pariNAma; sArAmAM sAruM karavAno hoya che, paraMtu pAchaLathI game te kAraNe e kArya patAvavAnA pariNAma jAge che, jethI lagabhaga veTha utAravA jevuM bane che. AvuM na bane-e mATe zrI jinAlayanuM nirmANa karavAnI bhAvanAvALA AtmAo vadhatA pariNAmavALA hovA joIe-ema jaNAvyuM che. game te kAraNa hoya paraMtu kAryAraMbha vakhatano ullAsa kAryasamApti vakhate lagabhaga jaNAto nathI. dhananI mUccha Utare ane audArya keLavI levAya to pariNAmanI dhArA vadhatI rahe. "dhana che mATe vAparavAnuM nathI, dhana choDavuM che mATe vAparavAnuM che - A samajAya to kAryAraMbha vakhatano ullAsa paDI nahi jAya. zrI jinAlayanuM nirmANakArya karanArA suMdara-aniMdanIya AcAravALA hovA joIe. jo teo sadAcArI na hoya to Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teoe AraMbheluM e kArya niMdAne pAtra banAvanAruM bane che, je lokottara anuSThAnanI kiMmata ghaTADe che. lokottara gharmanA ArAdhakoe lokamAM niMdanIya evA durAcArothI sarvathA dUra rahevuM joIe. jAgAra, madha, mAMsa vagere niMdanIya AcAra che. ziSTa puruSo mATe e ucita nathI. duSTa AcAravALA jIvo lokottara anuSThAnanI ArAdhanA karatAM pUrve potAnA durAcArono tyAga kare to te ArAdhanA niMdAne pAtra nahIM bane. paramatAraka zrI jinAlayanuM nirmANa paNa mAtA-pitAdi gurujanonI saMmatipUrvaka karavuM joIe. temanI anumati vinA karAtuM AvuM lokottara kArya ucita nathI manAtuM. AvA - lokottara kAryamAM anumati ApavA dvArA, zrI jinAlayanuM nirmANa karanArA; teozrIthI bahumAna prApta kare che. mAtApitA ke pitAmaha vagere ane rAjA-maMtrI ke purohita vagerethI A rIte bahumata [anumati pAmelA puNyAtmAo zrI jinAlayane baMdhAve to te kArya, paramatAraka zAsananI prabhAvanAnuM kAraNa banI rahe che. anyathA teozrInI anumati vinA karAyeluM e kArya koI paNa rIte zobhAspada banatuM nathI. gAthAnA aMte je ti zabda che te, zrI jinAlayanuM nirmANakArya karanArA adhikArInAM vizeSaNonI samAptine jaNAvanAruM che. arthAt nyAyArjita arthano svAmI; matimAna; vadhatA zubha pariNAmavALo; sadAcArI ane gurnAdi dvArA bahumata-A pAMca vizeSaNothI viziSTa; zrI jinAlayanA nirmANano adhikArI che. madrA Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinAlaya baMdhAvavAnuM A pUrve kahyuM che, te viSayamAM vidhi jaNAvAya che - kAraNavidhAnametacchuddhA bhUmirdalaM ca dAdi / bhRtakAnatisaMdhAnaM svAzayavRddhiH samAsena // 6-3 // "zrI jinezvaradevanuM paramatAraka maMdira baMdhAvatI vakhate; zuddha bhUmi, kASTha pASANa vagere tenAM sAdhano, nokarone ThagavA nahi ane zubha pariNAmanI vRddhi - A pramANe saMkSepathI vidhi che."- A pramANe trIjI gAthAno sAmAnya artha che. Azaya e che ke anaMtajJAnIonI paramatAraka AjJA mujaba zrI jinAlaya baMdhAvavAnuM jyAre paNa cokkasa karAya tyAre AvuM paramakalyANane karanAruM kArya jematema na thAya paraMtu vidhipUrvaka thAya e mATe mumukSuone je vidhi sAcavavAno che - enuM varNana A gALAmAM karyuM che. zrIjinamaMdiranuM nirmANa, badhA jIvo pote ja kare - e zakya nathI. AvA vakhate e kArya bIjA zilpI vagere dvArA karAvavAnuM hoya che. A rIte bIjAnI pAse kArya karAvavAnuM prayojakavyApAra-nirvartana kahevAya che. A nirvartanasvarUpa ahIM kAraNa che. "kAraNa' padano artha - hetu tarIke prasiddha che. paraMtu ahIM e artha abhipreta nathI; ' upara jaNAvyA mujaba "karAvavuM" artha abhipreta che. . - A gAthAmAM zrI jinAlaya karAvatI vakhatanA vidhino, bhUmi, dala [avayava-aMga-sAmagrI]; karmakara [majUra vagere) ane svapariNAmaH A cArane AzrayI vicAra karyo che. zrI jinamaMdira je bhUmi upara baMdhAvavAnuM che te bhUmi zuddha hovI joIe. game te azuddhabhUmi upara zrIjinAlayanuM nirmANakArya Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya nahi. zuddha bhUminuM svarUpa AgaLanI gAthAmAM varNavAze. zrI jinAlayanA nirmANa mATe kASTha, ITo vagere dalanI apekSA che. enuM paNa svarUpa have pachI AgaLanI gAthAmAM jaNAvAze. zrI jinamaMdiranA nirmANakArya mATe je mANaso rAkhyA hoya, tene ucita pagAra vagere Apavo joIe, ane maryAdita ja kAma temanI pAsethI levuM joIe. alpavetana ane amaryAdita kAma levA vagere dvArA temane ThagavAnuM ucita nathI. AvI ja rIte je pariNAmathI zrI jinAlayanA nirmANanI zarUAta karI hoya te pariNAma uttarottara vadhavA joIe. A pramANe zrI jinAlayanA nirmANa aMge saMkSepathI vidhi kahyo che. A saMkSipta vidhinI paNa upekSA Aje moTA bhAge thatI jovA maLe che. pUrve jaNAvyA mujaba dareka anuSThAnamAM vidhino Agraha hovo joIe. vidhinI upekSA, vastutaH zrI vItarAgaparamAtmAnI AjJAnI ja upekSA che. AjJAnI avagaNanA karavA pUrvakanI koI paNa pravRtti tenA phaLane prApta karAvanArI nahIM bane. paramatAraka zrI jinAlaya ja jyAre zrI jinezvaradevanI AjJA mujaba na bane tyAre kevI vicitratA vartAya che - e samajI zakAya che. zrI vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJAnI ArAdhanA mATenuM parama AlaMbana ja jo AjJAnI avagaNanApUrvaka baMdhAya to e paramatAraka AlaMbana bhavathI tAranAruM kaI rIte bane - e vicAravuM joIe. zAstravihita vidhinI upekSA koI paNa rIte hitAvaha nathI. saMkSepathI varNavelA vidhipUrvaka zrI jinAlayanuM nirmANa thAya to cokkasa ja yogya AtmAone Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taravA mATenuM eka suMdara AlaMbana prApta thaze. cheda-3 * zrI jinAlayanA nirmANanuM kArya - saMbaMdhI vidhimAM zuddhabhUminuM svarUpa jaNAvAya che - zuddhA tu vAstuvidyAvihitA sannyAyatazca yopAttA / na paropatApahetuzca sA jinendraiH samAkhyAtAH // 6-4 // "je bhUmi vAstuzAstrathI niSiddha nathI; samyagnItithI prApta karelI hoya ane prApta karatI vakhate ke karyA pachI bIjA lokone pIDAnuM kAraNa banI na hoya e bhUmine zrI jinAlayanA nirmANa mATe zrI jinezvaradevoe zuddha jaNAvI che."- A pramANe cothI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke paramatAraka zrI jinAlayanA nirmANa mATe je bhUmi levAnI che; te bhUmi vAstuzAstramAM jaNAvyA mujaba sugaMdhI mATIvALI ane asthi hADakAMvagere zalyathI rahita hovI joIe. sugaMdhI mATIvALI pRthvIne choDIne anya; kharAba gaMdhavALI mATI vagere jemAM che tema ja asthi vagere zalya jemAM che evI bhUmi vAstuzAstra mujaba zrI jinamaMdira mATe azuddha manAya che. evI bhUmimAM zrI jinamaMdiranuM nirmANa karAya nahi. maMdira mATe jyAre khananavidhi karAya tyAre je bhUmimAM pANI nIkaLe nahi te bhUmi paNa zuddha manAtI nathI. AvA vakhate bhUminI zuddhi vAstuzAstranA jJAtAo je pramANe kahe tema karI levI joIe. pU. sAdhubhagavaMto mATe evI maryAdA na hovAthI khUba ja cIvaTathI potAnI maryAdAnuM teoe Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlana karavuM joIe. zrI jinAlaya mATe jyAre bhUmi kharIdavAnI hoya athavA to bIjI koI rIte bheTa vagere dvArA meLavavAnI hoya tyAre nyAya-nItipUrvaka meLavavI joIe. mAyA, asatya ke corI vagereno prayoga karIne meLavelI bhUmi zuddha nathI. bhUminA mAlika-zrImaMtane game te kahIne, chetarIne ke teno vizvAsaghAta karIne prApta karelI bhUmi zrI jinAlaya mATe ucita nathI. zuddha bhUmi paNa kAyadAkIya dRSTie paNa parizuddha hovI joIe. A rIte meLavelI bhUmi upara zrI jinAlaya baMdhAvatI vakhate te bhUminI AsapAsa rahenArA pADozI vagerene sattApa thato hoya to, te jagyA upara zrI jinAlayanuM nirmANakArya karavuM nA joIe. AvI bhUmi e mATe zuddha manAtI nathI. zakya prayatna e jagyAnI AsapAsa rahenArA lokonA santApano parihAra karIne ja zrI jinAlayanuM nirmANakArya karavAnuM munIndra zrI tIrthaMkara paramAtmAe pharamAvyuM che. zrI jinAlayanA nirmANa mATe je rIte bhUmi meLavavAnuM ahIM varNavyuM che - e jotAM vartamAnamAM cAlatI rItabhAtanI vicitratAno spaSTa khyAla AvI jAya che. mumukSu AtmAoe upara jaNAvelI zuddha bhUmine prApta karIne zrI jinAlayanuM nirmANa kArya karavuM joIe. game te jagyAmAM, game te rIte prApta karelI jagyAmAM ke parane pIDA upajAvanArI jagyAmAM derAsara baMdhAvavAnuM ucita nathI. II -4 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ derAsaranA nirmANa mATe upara jaNAvyA mujaba zuddhabhUmine prApta karavAnuM zA mATe jaNAvAya che, ekAMte kalyANakArI zrI jinAlaya anukULatA mujaba koI paNa bhUmi upara baMdhAvAya to temAM kayo doSa che ..A zaMkAnuM samAdhAna karAya che - zAstrabahumAnataH khalu sacceSTAtazca dharmaniSpattiH / parapIDAtyAgena ca viparyayAt pApasiddhiriva // 6-5 // cothI gAthAmAM jaNAvyA mujaba derAsara baMdhAvavA mATe zuddhabhUmi prApta karavAthI "zAstra pratyenA bahumAnanA kAraNe, satuceSTAnA kAraNe ane parapIDAno tyAga karavAnA kAraNe; zAstra pratye bahumAnAdinA abhAvathI jema pApanI siddhi thAya che tema dharmanI siddhi thAya che." A pramANe pAMcamI gAthAno zabdArtha che. Azaya khUba ja spaSTa che ke, zrI jinAlayanA nirmANa mATe upara jaNAvyA mujaba zuddha bhUmine grahaNa karavAthI zrI jinAlayanA nirmANa - kArya - saMbaMdhI vidhine jaNAvanArA vAstuzAstra pratye bahumAna thavAthI ja dharmanI siddhi thAya che. zAstra pratyenuM bahumAna dharmasiddhinuM mukhya kAraNa che. vAstuzAstramAM varNavyA mujabanI zuddhabhUmine prApta karavAno pariNAma, vAstuzAstra pratyenA bahumAna vinA zakya nathI. Aje moTA bhAge dharma karatI vakhate zAstra pratye bahumAna hotuM nathI. zAstrane samajyA pachI zarU thatI dharmapravRtti vakhate zAstra pratyenuM bahumAna lagabhaga naSTa thatuM jovAya che. kAraNa game te hoya paraMtu A eka sAcI hakIkata che. zAstra pratyenA bahumAnano abhAva; avidhipUrNa nathI hotuM nathI pratyenuM rana A vidhipUrNa Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanuM kAraNa che. dharmanI siddhi, vidhinA pAlanathI thAya che ane vidhinuM pAlana vidhine jaNAvanArA zAstra pratyenA bahumAnathI ja zakya che. upara jaNAvyA mujaba vAstuzAstraprasiddha zuddhabhUmi jenI pAsethI meLavavAnI che e vyaktino parAbhava [nIcavRtti] na thAya e mATe pUrato prayatna karavo joIe. evA prayatnane ahIM saceSTA tarIke varNavyo che. zrI jinAlaya mATe je bhUmi meLavavI che; enA svAmIne saheja paNa zaramamAM pADyA vinA ke nIcuM jovAnuM thAya-ema karyA vinA emanI pAsethI jagyA meLavavI joIe. pUrNa udAratApUrvaka bhUmi meLavavI joIe. "maMdira mATe jagyA joIe che; vyAjabI hoya teTaluM lezo; tamane paNa lAbha maLaze.." vagere jaNAvIne bhUminA svAmIne abhibhUta [kazuM ja bolI nA zake banAvavAnuM ucita nathI. svAmInI prasannatA ane ullAsa vadhe tevI rIte jagyA meLavavI joIe. AvI rIte ja zrI jinAlayanI bhUminI AsapAsa rahenArA lokone pIDA na thAya-evuM karavA prayatna karavo joIe. je bhUmimAM derAsara bAMdhavAnuM che, e jagyAnI AjubAju rahenArA lokone bhaviSyamAM maMdiranA kAraNe pIDA thavI nA joIe. tethI evA lokonI te te prakAranI pIDAno parihAra karavA tatpara rahevuM joIe. vartamAnamAM temane je pIDA hoya tene dUra karavI joIe ane bhaviSyamAM bIjI koI takalIpha na thAya e mATe yogya vyavasthA goThavavI joIe-A pramANe karavAthI dharmanI siddhi thAya che. zAstra 182 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye bahumAna na rAkhIe; asatuceSTA mAlikano parAbhava vagere) karIe ane maMdiranI jagyAnI AsapAsa rahenArA lokone pIDA upajAvIe to jema adharmanI siddhi thAya che, tema tenA viparyayathI [zAstra pratyenA abahumAnAdinA viruddha zAstrabahumAna, saceSTA ane parapIDAparihArathI gharmanI siddhi thAya che-e samajI zakAya che. jeno viparyaya virodhI pApanuM kAraNa bane, tenAthI gharmanI siddhi thAya - e nyAyasaMgata che. zAstrabahumAnAdino viparyaya (zAstra - abahumAnAdi] adharma-pApanuM kAraNa hovAthI zAstra-bahumAnAdi dharmanAM kAraNa che - e spaSTa che. koI paNa rIte mumukSu AtmAoe gharmanI siddhi mATe zAstrabahumAnAdimAM prayatnazIla banavuM joIe-e pAMcamI gAthAno paramArtha che. ll -pA upara jaNAvyA mujaba zAstrabahumAnAdithI ja dharmasiddhi thAya che, evuM nathI, bIjA paNa dharmasiddhinAM aMga che - te jaNAve che.ttraasnno'pi jano'sambandhyapi dAnamAnasatkAraiH / kuzalAzayavAn kAryo niyamAd bodhyaGgamayamasya // 6-6 // "paramatAraka zrI jinAlayanA nirmANanI zarUAta karatI vakhate, te jagyAe upasthita janane, te saMbaMdhI na hoya topaNa dAna, mAna ane satkAra dvArA kuzala AzayavALo karavo joIe. e kuzalAzaya, niyame karI cokkasa te janane bodhi-samyagdarzananuM aMga bane che."- A pramANe chaThThI Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAno sAmAnyartha che. Azaya e che ke zrI jinAlayanA nirmANakAryano je. vakhate prAraMbha karAya tyAre tyAM najIkamAM rahelA janone ana, pAna ane vastra vagerenuM dAna ApavuM joIe. teone teo potAnI pAse Ave tyAre UbhA thavuM, sAme javuM vagere dvArA mAna ApavuM ane temano besavA mATe Asana vagere ApavA dvArA satkAra karavo. AvI dAnAdinI pravRttinA kAraNe teone "A jainadharma dhanya che ke jyAM AvA prakAranuM amArA jevAnuM aucitya karAya che"- AvI jAtino prazaMsA karavA svarUpa zubha pariNAma utpanna thAya che ane e pariNAmathI jaNAto - evo kuzala pariNAma-Azaya teone prApta thAya che. A kuzala Azaya te janone niyame karI zrIsamyagdarzananuM aMga [kAraNa bane che. A rIte paropakAra karavAnA guNane laIne zrI jinAlayanuM nirmANakArya karAvanArane mahAna lAbha thAya che. aMte paropakAra paNa svArthasiddhimAM ja pariName che. ItyAdi sArI rIte paribhAvavuM joIe.. I - pUrve trIjI gAthAmAM ra ra rAri...'- A pramANe zrI jinAlaya baMdhAvavA aMge vidhidvArA jaNAvyuM hatuM, te vidhi jaNAvAya che - dalamiSTakAdi tadapi ca zuddhaM tatkArivargataH krItam / ucitakrayeNa yatsyAdAnItaM caiva vidhinA tu // 6-7 // . "zrI vItarAgaparamAtmAnA paramatAraka maMdiranA nirmANa Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe Avazyaka je ITo ane pASANa vagere dravya che tene ahIM "dala" kahevAya che. te dravyane je batAvanArA che teonA samudAya pAsethI ucita mUlya-kiMmata ApIne kharIda kareluM ane potAne tyAM vidhipUrvaka lAveluM je dala [ITo vagere) che te ahIM zuddha dala che."- A pramANe sAtamI gAthAno artha che. Azaya e che ke zrI jinabhavananA nirmANa mATe je ITo vagere dravya Avazyaka che, tene zrI jinabhavananuM upAdAna kahevAya che. A upAdAnasvarUpa "dala" zuddha ja hovuM joIe. azuddha dalathI derAsarajInuM nirmANa karAya nahi. - dalanI zuddhinuM nirUpaNa karatAM graMthakAra paramarSi pharamAve che ke zrIjinabhavananA nirmANa mATe je ITo, pASANa, cUno ke kASTha vagere sAmagrI joIe te tenA utpAdakonA samudAya pAsethI meLavI levI. paraMtu jAte banAvavI ke banAvarAvavI nahi ane koI eka ja vyakti pAsethI kharIdavI nahi, jethI vadhAre AraMbha-samAraMbha karavA ke karAvavAno prasaMga Ave nahIM. sAmagrInI kharIdI vakhate paNa ucita mUlya ApIne sAmagrI kharIdavI. mUlya aMge koI kacakaca karavI nahi. derAsara mATe joIe che; vyAjabI lejo." vagere jaNAvI ochI rakamathI sAmagrI meLavavAno koI paNa prayatna karavo nahi. zakya prayatna udAratApUrvaka khUba ja ullAsathI sAmagrI meLavavI joIe. sAmagrInA utpAdakonuM saheja paNa mana kacavAya nahi-eno khyAla rAkhavo. - upara jaNAvyA mujaba kharIda karelI sAmagrI paNa zrI jinabhavanI bhUmi. sudhI laI jatI vakhate ucita-vidhipUrvaka Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laI javI joIe. bhAra vahana karanArA majabUra ke baLada vagerene pIDA thAya nahi-ema sahaja rIte sAmagrIne laI javI. atizaya bhAranuM AropaNa karI ochA pherAmAM mAlasAmAna laI javAnuM hitAvaha nathI. A gAthAmAM jaNAvelI vigatano kadAgraha vinA thoDo vicAra karavAthI samajAze ke - prAcIna saMskRti; paryAvaraNa; anivArya hiMsA ane alpapApamaya jIvana vagerenA nAma nIce vartamAnamAM je upadeza apAya che-te keTalo yogya che. paramatAraka zrI jinAlayanA nirmANa mATe paNa sAmagrI banAvavAno jyAM niSedha che ane jema bane tema AraMbhAdinI nivRttine prAdhAnya ApavAmAM AvyuM che, tyAM potAnI jIvanajarUriyAta mATe khetI vagere karavAno upadeza pU. munibhagavaMto ke zrAvako kaI rIte ApI zake ?, A viSayamAM khUba ja vivekapUrvaka vartavAnI jarUra che. taiyAra vastunA upayogathI anumodanAnuM pApa jaNAvI potAnI dRSTie zuddha vastunA utpAdanamAM koI doSa nathI, paNa dharma che-ema teo jaNAve che-e khUba ja vicitra che. paryAvaraNanA rakSaka A upadezakonI AvI to kaMIkeTalIya vicitra vAto che, je meM anyatra jaNAvI che. ahIM e jaNAvavAno avasara nahi hovAthI; jaNAvyuM nathI. chatAM prasaMge e badhuM jaNAvavAno vicAra che ja. vartamAnamAM to paryAvaraNanI rakSAmAM otaprota banelAone khUba ja majabUta pIThabaLa hovAthI pratIkAra arthahIna banI rahyo che. vyakti karatAM zAsananuM mUlya jyAre hIna aMkAya che tyAre AvI ja paristhiti sarjAya che: mumukSu AtmAo 186 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI koI vicitra vAtomAM AvI jAya nahi e mATe prasaMge pratIkAra karavAnuM anivArya bane che. zrI vItarAgaparamAtmAe upadezelA paramatAraka mokSamArgane hAni pahoMcADavAnuM yojanAbaddha kArya karavA Aje amuka varga jyAre prayatnazIla banyo hoya tyAre zakti mujaba tene aTakAvavAnuM khUba ja agatyanuM che. samarthonI udAsInatA paramatAraka zAsanane khUba ja hAni pahoMcADaze - emAM koI zaMkA nathI. eka rIte vicArIe to samajAze ke samartha upadezakonI udAsInatAe mArgane je nukasAna pahoMcADyuM che; teTaluM nukasAna ayogyonI pravRttie koIvAra pahoMcADyuM nathI. - have dalasaMbaMdhI vidhimAM dalavizeSane AzrayI vidhi jaNAvAya che - dApi ca zuddhamiha yatnAnItaM devatAgrupavanAdeH / praguNaM sAravadabhinavamuccai granthyAdirahitaM ca // 6-8 // devatAdinA upavanAdithI prayatnapUrvaka lAveluM, sIdhuM, majabUta, navuM ane gAMTha vagerenA doSathI atyaMta zUnya je kASTha che te zrI jinAlayanA nirmANa mATe zuddha jANavuM."- A pramANe AThamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya khUba ja spaSTa che ke-paramatAraka zrI jinAlayanA nirmANa mATe je kASTha upayogamAM levAnuM che te kASTha devI ane devanI najIkamAM rahelA vanamAMthI prayatnapUrvaka lAveluM hovuM joIe. e kASTha prApta karatI vakhate vananA svAmI deva-devIne ArAdhanAthI Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasanna karI temanI anumati prApta karI te kASTha levuM joIe. AvI ja rIte je vanamAM tiryaMco [pazuo rahetA hoya athavA je manuSyonA mAlikInuM vana hoya te tiryaMcone takalIpha na paDe-e rIte ane te manuSyonI saMmatipUrvaka kASTha lAvavuM joIe. game tema lAvavAthI aneka jAtanA upadravonI saMbhAvanA rahe che. . upara jaNAvyA mujaba kASTha lAvatI vakhate eno paNa khyAla rAkhavo joIe ke kASTha praguNa-sIdhuM hovuM joIe. vAMkuM kASTha zrI jinAlaya mATe na cAle. praguNa-saraLa kASTha paNa kheranA lAkaDAnI jema sthira ane majabUta hovuM joIe. majabUta-sthira kASTha paNa navuM-tAjuM hovuM joIe, jIrNa thayeluM nahi hovuM joIe. ane A kASTha gAMTha vagere doSothI taddana rahita hovuM joIe. baLeluM ke gAMThavALuM kASTha zrI jinamaMdiranA nirmANa mATe vaparAya nahi-eno cokkasa khyAla rAkhavo joIe. -8 sAtamI gAthAmAM "dala" [sAmagrI vidhipUrvaka lAveluM hovuM joIe ema jaNAvyuM che, te vidhine jaNAvAya che - sarvatra zakunapUrva grahaNAdAvatra vartitavyamiti / pUrNakalazAdirUpazcittotsAhAnugaH zakunaH // 6-9 // zrI jinAlaya mATe ITo vagere letI vakhate tema ja lAvavA vagere vakhate badhe zakuna joIne pravRtti karavI joIe. pANIthI bharela kaLazAdi zubha vastuo bAhyazakuna che ane Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cittanA utsAha-ullAsanuM anusaraNa e AMtarazakuna che."A pramANe navamI gAthAno sAmAnyArtha che. Azaya e che ke sAmAnya rIte koI paNa zubha kArya karatI vakhate zakuna joIne te te kArya karavAmAM Ave che. evI rIte zrI jinAlayanA nirmANa mATe ITo vagere sAmagrIne letI vakhate, lAvatI vakhate ane teno upayoga karatI vakhate paNa zakuna joIne te te pravRtti karavI joIe. zakuna joyA vinA pravRtti karavAnuM hitAvaha nathI. gAthAnAM trIjA-cothA padathI ahIM zakunanuM varNana karyuM che. pANIthI bharelo ghaDo, dahIM, cokhA, dUrvAdAsa ane mAthe UMcakelI mATI vagerene bAhyazakuna kahevAya che. cittanA utsAhane anusaranAruM AMtarazakuna che, jenuM varNana manaHpratyayAnusArIrUpe anya graMthamAM karyuM che. cittotsAhanA anusaraNathI ahIM pU. gurubhagavaMtanA vacananA anusaraNane paNa samajI levuM. kahevAno Azaya e che ke yogabiMdu vagere graMthamAM Atmapratyaya, gurupratyaya ane zakunapratyaya-A traNa pratya[pratIti]thI sAmAnya rIte karavA dhArelA kAryanI siddhinuM jJAna thAya che ema jaNAvyuM che. ApaNe je kArya karavAno nirNaya karyo hoya e kArya karavAnuM pU. gurubhagavaMta paNa pharamAve ane kAryanA prAraMbhe upara jaNAvyA mujaba zubha zakuno prApta thAya, tyAre ApaNe je kArya karavAno nirNaya karyo hoya te kArya prAyaH cokkasa ja siddha thaze-enuM jJAna thAya che. e jJAna anukrame Atmapratyaya, gurupratyaya ane zakunapratyayathI thayeluM jaNAya che. AthI viparIta rIte, koI vAra ApaNe je kArya karavAno nirNaya Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIe tyAre te kArya karavAno pU. gurudevazrI niSedha kare; koIvAra pU. gurudevazrI je kArya karavA aMge ApaNane upadeza Ape tyAre te kArya karavAno ApaNane utsAha na hoya. ane koIvAra e baMnne hoya paraMtu tyAre zakuno sArAM na thAyaAvuM banatuM hoya che. AvA vakhate kAryasiddhi thaze ja evuM jaNAtuM nathI. AthI samajI zakAze ke traNa prakAranA upara jaNAvyA mujabanA pratyayothI ja kAryasiddhinI IcchAvALA mumukSu AtmAoe te te kAryonI pravRtti karavI joIe, anyathA kAryanI siddhi saMdehayukta banaze.. lls-el *** zrI jinAlayanA nirmANakAryamAM bhRtako[nokaro]ne ThagavA nahi-A pramANe trIjI gAthAthI jaNAvyuM che; e viSayamAM bhRtako kevA hoya che... ItyAdi jaNAvAya che - bhRtakA api karttavyA ya iha viziSTAH svabhAvataH kecit / yUyamapi goSThikA iha vacanena sukhaM tu te sthApyAH // 6-10 // paramatAraka zrI jinAlayanA nirmANa mATe kaDiyA-mAra vagere nokaro tarIke tene rAkhavA ke jeo svabhAvathI ja lokamAM viziSTaguNavALA hoya; AvA bhRtako[nokarokarmacArIo]ne nokara mAnyA vinA 'tame paNa amArI jema zrI jinAlayanA bAMdhakAmamAM sahAyaka cho' ema kahIne teone suprasanna rAkhavA- A pramANe dasamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya khUba ja spaSTa che ke-zrI jinAlayanA nirmANakArya jevA lokottarakArya mATe kAma karanArA[karmakara]onI 190 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarUra paDe ja. AvA lokottarakArya mATe, sAmAnya rIte lokavyavahAra[sadAcAra, vinaya, vyasanarahitatAvagerene AzrayIne jeo viziSTa che-evA lokone niyukta karavA joIe. game tevA mANasone niyukta karavAthI zrI jinAlayanuM kArya hitakara nahIM bane. A rIte lokavyavahArathI viziSTa evA karmakArone paNa "teo pagAradAra nokaro che'- evuM mAnyA vinA teo potAnI jema ja zrI jinAlayanA nirmANamAM sahAyaka che-ema mAnavA pUrvaka te lokone te vacano dvArA sukhapUrvaka zrI jinAlayanA kArya mATe niyukta karavA joIe. Ama karavAthI te lokone ApaNe je kArya karavA mATe joDyA che, te kArya teo sArI rIte jhaDapathI pUrNa karavA zaktimAna bane che. vartamAnamAM je rIte karmacArIo pAse kAma levAya che-enuM varNana thAya evuM nathI. AvI paristhitimAM A gAthAmAM jaNAvelI vigata khUba ja upayogI che. koI paNa saMyogomAM e tarapha durlakSya karavAnuM ucita nathI. karoDonA kharce taiyAra thayelA zrI jinAlayanA nirmANa vakhate paNa A vAta dhyAnamAM levAnuM anivArya manAtuM hoya ema jovA maLatuM nathI. audAryAdiguNone keLavyA vinA upara jaNAvelI vAtanuM pAlana zakya nathI. mANasa koNa che eno vicAra karavAnA badale, kAma karyuM chete vicAravuM joIe. kAryanA kAraNe mANasanuM mahattva che, mANasanA kAraNe kAryanuM mahattva nathI. "zrI jinAlayanA nirmANa mATenA A kArIgaro che'- AvuM vicAravAnA badale A loko zrI jinAlayanuM nirmANakArya karI rahyA che' - A Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe vicAravuM joIe.. -10 have mRtakonA anatisaMdhAnana ThagavuM tenuM svarUpa jaNAvAya che - atisaMdhAnaM caiSAM karttavyaM na khalu dharmamitrANAm / na vyAjAdiha dharmo bhavati tu zuddhAzayAdeva // 6-11 // . dharmamitra svarUpa A mRtakonuM [kArIgarAdinuM atisaMdhAna nahi karavuM joIe. kAraNa ke ahIM-zubhakAryaprasaMge chaLa-kapaTa nahi karavAthI ja dharma thAya che. chaLakapaTa karavAthI dharma thato nathI." A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke zrI jinAlayanA nirmANa svarUpa zubhakAryanA prasaMge je karmakArone rAkhyA hoya te karmakArone ThagavA nahi. ocho pagAra ApIne vadhAre kAma levuM, zakti uparAMta kAma levuM, pratikULatAmAM paNa rajA ApavI nahi ane koIvAra teo kAma para AvyA na hoya to temano pagAra kApI levo. vagerene "mRtakonuM atisaMdhAna" kahevAya che. paramatA2ka zrI jinAlayanA nirmANa-kArya jevA lokottarazubhakAryaprasaMge evuM bhUtakonuM atisaMdhAna viMcanaThagavuM tevuM karavuM nahi. gharmanA sahAyaka hovAthI je kArIgaro vagere dharmamitro che, temanA atisaMdhAnathI dharmanI prApti na thAya. karmakaronA avaMcana svarUpa zuddhAzayathI ja dharmanI prApti thAya che. evA zuddhAzayanI prApti mATe paramatAraka zrI jinAlayanI tArakatA pratye agAdha zraddhA ane hRdayanI Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udAratA khUba ja jarUrI che. vartamAnamAM moTA bhAge devadravyathI derAsaro baMdhAtAM hovAthI zraddhA ane udAratAnI vAta karavAnI rahetI nathI. nUtana zrI jinAlayanA nirmANa mATe devadravyano upayoga karatI vakhate khUba ja vivekapUrvaka vartavuM joIe. Aje je rIte devadravyathI zrI jinAlayanAM nirmANakAryo thaI rahyAM che-te aMge khUba ja gaMbhIratAthI vicAravAnI AvazyakatA che. jIrNoddhAranA kArya vakhate paNa je rIte upekSA sevAya che-e sarvathA anucita che. udAratAno artha e nathI ke niSkALajIpaNe bephAma kharca karavo. potAnA paisAnI jema ja cIvaTathI devadravyanA paisAthI jIrNoddhAranuM paNa kArya karavuM joIe... II-11 A pUrve trIjI gAthAthI zrI jinAlayanA nirmANa vakhate "svAzayavRddhi karavAnuM jaNAvyuM hatuM, temAM svAzaya nuM svarUpa jaNAvAya che - devoddezenaitad gRhiNAM - karttavyamityalaM zuddhaH / anidAnaH khalu bhAvaH svAzaya iti gIyate. tajjJaiH // 6-12 // zrI tIrthaMkaradevanI bhaktine uddezIne ja A zrI jinAlayanuM nirmANakArya gRhasthoe karavuM joIe. paraMtu A loka saMbaMdhI mAna-pAnAdi phaLa ane paralokasaMbaMdhI IdrAdipadanI prApti vagere phaLane uddezIne zrI jinAlayanuM nirmANakArya karavuM nA joIe. niyANAthI rahita e atyaMta zuddha bhAvane svAzayanA jANakAroe "svAzaya-zubhAzaya' tarIke varNavyo che Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe bAramI gAthAno artha che. enuM tAtparya e che ke zrI jinAlayanuM nirmANakArya gRhasthoe karavAnuM che. AvazyakatA mujaba zAstrIya mArgadarzana pU. AcAryabhagavaMtAdi pAsethI meLavavuM joIe. zrI jinAlayanA nirmANano adhikAra gRhasthone che, pU. AcAryabhagavaMtAdi mahAtmAone eno adhikAra nathI. gRhasthoe AvuM lokottarakArya paNa mAnapAnAdi ke IndrAdipadanI bhavAntare prApti vagere phaLanA uddezathI karavuM na joIe. mAtra zrI jinezvaradevanI bhaktinA AzayathI ja zrI jinAlayanA nirmANanuM kArya karavuM joIe. A loka ke paralokasaMbaMdhI koI paNa jAtanA phaLa saMbaMdhI AzayavizeSasvarUpa niyANAthI rahita je atyaMta zuddha pariNAma che; tene ahIM zubhAzayasvarUpa cAza' varNavyo che. AthI spaSTapaNe samajI zakAze ke- "zrI podazA pravara'... vagere graMthano AdhAra laIne "saMsAranA sukha mATe dharma ja karavo joIe"- A pramANe jaNAvavAnuM keTaluM ucita che. zrI jinAlaya; niyANArahita zubhAzayathI baMdhAvavuM joIe-ema zrI SoDazaprakaraNAdimAM jaNAvyuM che. ane AvA paramatAraka zrI jinAlayamAM pUjA vagere anuSThAno saMsArasukhanA Azaya svarUpa niyANAthI paNa karI zakAya cheema Aje keTalAka upadezako jaNAvI rahyA che ! bhAre vicitratA che atyAranA e upadezakonI. 6-1rA, have svAzayasaMbaMdhI vRddhi jaNAvAya che - Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratidivasama'sya vRddhiH kRtAkRtapratyupekSaNavidhAnAt / evamidaM kriyamANaM zastamiha nidarzitaM samaye // 6- 13 // "zrI jinAlayanA nirmANakAryano AraMbha karyA pachI dareka divase, 'keTaluM kArya thayuM ane keTaluM kArya karavAnuM bAkI che'-A pramANe pratyupekSA-vicAraNA karavA dvArA kuzala AzayanI vRddhi karavI joIe. AvI rIte karAtuM zrI jinAlaya, siddhAMtamAM prazasta jaNAvAyuM che.'-A pramANe teramI gAthAno sAmAnya artha che. Azaya e che ke, zrI jinAlayanA nirmANano jyAre paNa prAraMbha karIe tyAre dararoja e kuzala AzayanI vRddhi [caDhiyAtA Azaya svarUpa] karavAnI che. e mATe zrI jinAlayanuM kAma Aje keTaluM thayuM ane keTaluM karavAnuM bAkI rahyuM; tema ja AvatI kAle ke bhaviSyakALamAM paNa keTaluM karavAnuM bAkI che- A pramANe thayelA ane nahi thayelA baMnne kAryanI pratyupekSaNA karavI joIe. A vAtane tenA phaLanuM varNana karavA dvArA anyatra kahyuM che ke-"zrI jinAlayanuM nirmANakArya karanArAonuM puNya vadhe che. prazamabhA[kaSAyarahita avasthA]ne pAmelA teo sadgatine prApta kare che. saMyata [IdriyonI dAnta avasthAdine pAmelA] teo svargagAmI hoya che.'-AvI vicAraNAthI dararoja zrI jinAlayanA kAryanI pratyupekSaNAthI karAtuM A zrI jinAlaya prazasta che-A pramANe siddhAMta-zAstramAM jaNAvAyuM che. pUjyapAda mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAe paNa upara jaNAvelI vAtane jaNAvatAM pharamAvyuM che ke-kuzalAzayanI vRddhi 195 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA mATe paramatAraka zrI jinAlaya pratyenA pratibaMdha-rAganA kAraNe kRtAkRta kAryanuM nirIkSaNa karavuM joIe. "zrI arihaMtaparamAtmAnA maMdirane joIne Aja sudhI aneka AtmAo sadgatine pAmyA che. bhaviSyamAM zrI arihaMtaparamAtmAnA dhyAnathI jemanAM pApo dhovAyAM che teo sadgatine prApta karaze. A jinAlayamAM darzana, vaMdana, pUjana..vagere svarUpa yAtrA ane snAtra vagere kAryo thayAM che. ane bhaviSyamAM thaze e badhAM kalyANanAM bIja mane arihaMtaparamAtmAnA caityanA nirmANamAM che. A kAma sAruM thayuM che; have pachI mAre A karavAnuM che.'-A pramANe zrI arihaMtaparamAtmAnA maMdira saMbaMdhI dhyAna; zrAvakane zubhanI vRddhi mATe thAya che. huM pahelAM, huM pahelAM-A pramANe je yAtriko bhakti kare che teo paNa zraddhAsaMpanna AtmAonA bhAvane vadhAre che ja."-A pramANe bhAva-AzayanI vRddhithI karAtuM zrI jinAlaya AgamamAM prazasta varNavyuM che.. 6-13 // *** upara jaNAvyA mujaba je kAraNathI zrI jinAlaya prazasta jaNAvAya che te jaNAvAya che - etadiha bhAvayajJaH sadgRhiNo janmaphalamidaM paramam / abhyudayAvyucchittyA niyamAdapavargabIjamiti // 6- 14 // "A lokamAM A zrI jinAlaya bhAvayajJa che. sadgRhasthanA janmanuM A paramaphaLa che. svargAdi satinA avicchedanA kAraNe cokkasapaNe mokSanuM A bIja che.'- A 196 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe caudamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke-teramI gAthAmAM jaNAvyA mujaba AzayanI vRddhithI jyAre paramatAraka zrI jinAlayanA nirmANakAryanI zarUAta thAya che tyAre nirmANa pAmatuM A zrI jinAlaya, A lokamAM bhAvayajJa eTale ke bhAvapUjAsvarUpa che. 'bhAvavajJa' A zabdamAM yat dhAtu[kriyApada]no artha devapUjA hovAthI 'bhAvayajJa'no artha bhAvapUjA thAya che. paramatAraka zrI jinAlayanuM nirmANakArya bAhya-anuSThAnasvarUpa hovAthI dravyastava [dravyAnuSThAna] svarUpa che, tethI ahIM tene bhAvapUjA svarUpa kema jaNAvyuM che' ?-Avo prazna thAya-e banavAjoga che. paraMtu ahIM nirmANa pAmatuM jinAlaya pUrve jaNAvyA mujaba vidhi ane zuddhi [dravyAdinI zuddhi] dvArA AjJAnI ArAdhanA svarUpa che. tethI tevA prakAranA bhAvathI garbhita yukta] hovAthI zrI jinAlayane ahIM bhAvapUjAsvarUpa varNavyuM che. A rIte AzayanI vRddhi sAthe karAtuM zrI jinAlaya gRhasthajIvananuM parama-pradhAna phaLa che. janmathI AraMbhIne upArjelA dhananuM e eka ja sArabhUta phaLa che. e phaLathI upArjelA viziSTa puNyodaye bhavAMtaramAM svargAdi sadgati prApta thAya che. jyAM sudhI AtmAne paramapadanI prApti thatI nathI tyAM sudhI eno viccheda thato nahi hovAthI zrI jinAlayanuM nirmANakArya mokSasvarUpa vRkSanuM bIja banI jAya che. AthI samajI zakAze ke dravya [bAhya anuSThAno paNa zrI vItarAgaparamAtmAnI . AjJA mujaba karavAmAM Ave to te 197 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuSThAno bhAvagarbhita hovAthI bhAvAnuSThAnasvarUpe pariNamatAM hoya che. paramatAraka AjJAnI upekSAthI koI paNa anuSThAna bhAvasvarUpa nahIM bane, jethI te mokSanA bIja svarUpa nahi bane- eno khyAla dareka mumukSuoe rAkhavo joIe. gRhasthajano mATe vihita A zrI jinAlayanA nirmANanuM kArya, spaSTapaNe dravyastavasvarUpa hovA chatAM upara jaNAvyA mujaba vidhi ane Azaya-zuddhi vagere pUrvakanuM hovAthI te bhAvagarbhita che....e yAda rAkhavuM. 56-14 // * * * A rIte upara jaNAvyA mujaba zrI jinAlayanA nirmANa aMgenA vidhine jaNAvIne have zrI jinAlayasaMbaMdhI vizeSa jaNAvAya che - deyaM tu na sAdhubhyastiSThanti yathAM ca te tathA kAryam / akSayanIvyA hyevaM jJeyamidaM vaMzatarakANDam // 6-15 // "paramatAraka zrI jinAlayanuM nirmANakArya thayA bAda te pU. sAdhubhagavaMtone ApavuM nahi, paraMtu akSayanIvi derAsaranA nirvAhAdi mATe bhaviSyamAM upayogI bananAra mUladhana vaDe evuM karavuM ke jethI tyAM pU. sAdhubhagavaMto rahI zake. A rIte karavAthI bhaviSyamAM thanArA potAnA vaMzIya AtmAo mATe A zrI jinAlaya paramatAraka banI zake che.'-A pramANe paMdaramI gAthAno artha che. ene spaSTapaNe varNavatAM TIkAmAM pharamAvyuM che ke e zrIjinezvaradevanuM maMdira baMdhAvIne pU. sAdhubhagavaMtane 198 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAubhagavata rIte ha. araNo . adhikAra mATe arpaNa karavuM joIe nahi. "A paramatAraka zrI jinAlaya tamAruM che; ane enA jIrNoddhAra vagere tamAre karavA'..vagere jaNAvIne zrI jinAlaya pU. sAdhubhagavaMtone bhaLAvavAnuM nathI, paraMtu gRhasthoe pote ja tenI sArasaMbhALa levA prayatnazIla banavuM joIe. zrI jinAlayAdi dharmasthAnonI sArasaMbhALa levAnuM kArya dravyastavasvarUpa hovAthI pU. sAdhubhagavaMto mATe e vihita nathI. mukhyapaNe bhAvastavanA adhikArI evA sAdhubhagavaMtone; apavAdanAM kAraNo sivAya dravyastavamAM joDavAnuM koI paNa rIte ucita nathI. AthI samajI zakAze ke pU. sAdhubhagavaMto pote ja jo evA dravyastavane kare to te keTaluM ucita che? viziSTa kAraNa vinA evA prakArano dravyastava pU. sAdhubhagavaMto na kare-eno khyAla gRhasthoe rAkhavo joIe. je kArya gRhasthonuM che e kArya pU. sAdhubhagavaMtoe karavuM nA joIe.' AvI rIte zrI jinAlayanuM kArya karatI vakhate e dhyAnamAM rAkhavuM ke pU.sAdhubhagavaMto potAnA bAla, vRddha vagere pU. sAdhubhagavaMtonA parivAra sAthe tyAM vyAkhyAnAdi mATe sthiratA karI zake evI vyavasthA upalabdha bane. A mATe cokkasa rIte pUjAtA cetyAyatamaMdira saMbaMdhI mUladhana svarUpa akSayanavine zrAvakoe sArI rIte vadhAravI joIe. ane pUratA prayatna tenuM saMrakSaNa karavuM joIe. Ama karavAthI zrI jinAlayanA nirmANa bAda tenA jIrNoddhArAdinuM kArya khUba ja suvyavasthita thatuM hoya che, jethI ArAdhakono samudAya paNa sAro evo Avato hoya che. sthAnanI anukULatA hoya to ArAdhakavargane zrI jinavANI-zravaNAdino avasara prApta thaI Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zake evA AzayathI nirmANa pAmelA A sthAnamAM bAla, vRddha ane glAna sAdhuone tema ja zrAvaka-zrAvikAone anukULatA hovAthI pU. sAdhubhagavaMto dharmano upadeza ApavA mATe rahI zake che. AdhAkarmAdi doSathI rahita AvA sthAnamAM zrI jinAlayanI bahAra maMDapAdimAM pU. sAdhubhagavaMto dharmopadeza mATe rahe emAM koI doSa nathI. AvA prakAranA caityasvarUpa zreSTha guNathI zobhatA kSetra[gAma-nagarAdimAM ja sAdhubhagavaMtoe sthiratA karavI joIe, jethI sva ane parane lAbha thaI zake. AvA prakAranuM guNayukta [zrIjinAlayAdithI zobhatuM sthAna jo na maLe to pU. sAdhubhagavaMtone bIjA sthAne javuM paDe ane tethI tevA prasaMge gRhasthone vyAkhyAna-zravaNAdino lAbha nA maLe tethI lokottaratattvanI saMprApti mATe tatpara evA gRhastho potAne tyAM pU. sAdhubhagavaMto sthiratA karI zake evA AzayathI ja pUrve jaNAvyA mujaba zrI jinAlayanA jIrNoddhArAdi badhAM kAryo kare che. pU. sAdhubhagavaMto mATe AvA sthAnAdinuM nirmANa ahIM thatuM nathI, paraMtu AvA sthAnAdi hoya to pU sAdhubhagavaMto tyAM sthiratA karI zake ane tethI potAne zrI jinavANInA zravaNAdano lAbha maLI zake e ekamAtra AzayathI ahIM te te sthAnAdi karAya che.ItyAdi barAbara samajI levuM joIe. upara jaNAvyA mujaba akSayanIvinA saMvardhanAdinA kAraNe jIrNoddhArAdi dvArA nirmANa pAmeluM zrI jinAlaya anekAneka puNyAtmAonA upakArane cokkasapaNe karatuM hovAthI sakala vaMzanuM paramatAraka bane che. A pramANe karavAthI bhaviSyamAM thanArA puruSonI samagra paraMparAne bhavathI Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nistAranAruM bane che. "ApaNA pUrvajoe A zrI jinAlaya baMdhAvyuM che.'- A pramANe pUrvapuruSo pratye pakSapAta thavAthI tenI pratye vizeSa bhaktibhAva jAge che; ane tethI teone saddharmanI prApti thavAthI bhavanA nistAranuM zrI jinAlaya kAraNa bane che. A jinAlaya potAnA pUrvapuruSoe baMdhAvelA pratye vizeSabhakti hovA chatAM bIjAM zrI jinAlayo pratye paNa yathAzakti bhaktino tyAga karyA vinA teo bhakti karatA hoya che. tethI mithyAtva vagereno doSa lAgato nathI. anyathA mAtra potAnA pUrvajoe baMdhAvelA zrI jinAlayanI bhakti kare ane bIjAM zrI jinAlayonI zakti hovA chatAM bhakti na kare to mithyAtva, virAdhanA Adi doSo lAge. jijJAsuoe e vastu pU. gItArtha gurubhagavaMta pAsethI samajI levI joIe. n6-1po. - zrI jinAlayanuM nirmANa pRthvIkAya vagere jIvonI hiMsA vinA zakya nathI, tethI zrI jinAlayanuM nirmANa karavAmAM dharmanI vRddhi kaI rIte thAya-AvI zaMkAnuM samAdhAna karavA mATe jaNAvAya che - yatanAto. na ca hiMsA yasmAdeSaiva tannivRttiphalA / tadadhikanivRttibhAvAd vihitamato'duSTametaditi // 6-16 // zrI jinAlayanuM nirmANakArya karatI vakhate zAstrAnusAre prayatna hovAthI hiMsA, hiMsA manAtI nathI. AvA prasaMge je paNa hiMsA dekhAya che, tenA karatAM adhika hiMsAnI nivRtti thatI hovAthI vartamAna hiMsA; hiMsAnI nivRtti svarUpa phaLane Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApanArI che. zrI jinAlaya baMdhAvavAnuM zAstramAM vihita hovAthI temAM hiMsAno koI doSa nathI." A pramANe soLamI gAthAno sAmAnya artha che-kahevAno Azaya e che ke zrI jinAlaya baMdhAvatI vakhate pRthvIkAya, akAya vagere jIvonI hiMsA thatI hovAthI AvA prakAranA anuSThAnano upadeza kema apAya che. AvI zaMkAnuM samAdhAna karatAM upara jaNAvelI gAthAmAM pharamAvyuM che ke-yatanApUrvakanuM A anuSThAna, hiMsAnI nivRtti svarUpa phaLavALuM hovAthI temAM koI doSa nathI. jenuM phaLa suMdara che, tenI nirdoSatAmAM koI vivAda nathI. vartamAnamAM je hiMsA thAya che; enI apekSAe adhika nivRtti yatanAnA kAraNe spaSTa che. tema ja zrI jinAlayanuM nirmANa karavAnuM zrI vItarAgaparamAtmAe pharamAvyuM che tethI temAM doSa nathI. vihita anuSThAnamAM paNa doSa hiMsAdi lAge to bIjuM koI paNa anuSThAna karI zakAze nahi. gAthAnA arthane spaSTa karatAM pharamAvyuM che ke, zAstramAM jaNAvyA mujabanA prayatnane yatanA kahevAya che. tenA kAraNe karAtA koI paNa anuSThAnamAM hiMsAno doSa hoto nathI. rAga ane dveSathI rahita ane zAstra-AjJAthI zuddha evA prayatna svarUpa A yAtanA, anuSThAnane hiMsAnA doSathI rahita banAve che. AthI ja anyatra paNa kahyuM che ke yatanAthI azaTha-saraLa AtmAne rAga-dveSathI rahita evo yoga hoya che. A pramANe yatanAnuM svarUpa jaNAvyuM hovAthI yatanA jyAM hoya che tyAM rAgadveSano abhAva hoya che-e samajI zakAya che. ane tethI evA sthaLe bhAvarAga-dveSano pariNAma)thI rahita mAtra dravyahiMsA hoya che. bhAvahiMsAne zAstra pariharavAyogya Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAve che. bhAvathI rahita evI dravyahiMsAne AzrayIne paNa ahIM vicArIe to tenuM phaLa "hiMsAnI nivRtti' che - e samajI zakAze. yAtanAnA kAraNe ahIM dravyahiMsA ahiMsAphaLavALI bane che. AvI dravyahiMsA to pU. sAdhubhagavaMtone sirvathA hiMsAthI virAma pAmelAne paNa] vihArAdi-prasaMge duHkhe karI pariharavAyogya hoya che. AthI evI dravyahiMsAjiyaNA-yukta]no niSedha karyo nathI. anyathA koI paNa anuSThAna karI zakAze nahi. yatanAnA kAraNe dravyahiMsA-sthaLe hiMsAnI nivRtti svarUpa je phaLa prApta thAya che tenuM kAraNa e che ke-yatanA, adhika AraMbhanI nivRtti karAve che. zrI jinezvaradevanuM bhavana banAvatI vakhate saMpUrNa AdarapUrvaka pravRtti karanAra bhavyAtmA niSphaLa AraMbhano tyAga kare che; ane saphaLa ja pravRtti kare che. tethI cokkasa ja binajarUrI AraMbhanI nivRtti thAya che, je mAtra yatanAthI ja zakya bane che. A rIte yatanA ane tenA abhAva sthaLe AraMbhanI nivRttimAM pharaka paDe che. ekamAM bina-jarUrI AraMbhanI nivRtti che ane bIje yatanAnA abhAva sthaLe binajarUrI AraMbhanI nivRtti nathI. joke yatanA-sthaLe adhika AraMbha na hovA chatAM AraMbha to che ja, tethI hiMsAno doSa che ja; paraMtu zrI jinAlayanA nirmANanuM vidhAna hovAthI temAM koI doSa nathI. kahevAno Azaya e che ke jema vItarAgaparamAtmAe sAmAyikAdi karavAnuM vidhAna karyuM che tema zrI jinAlayanA nirmANanuM paNa vidhAna karyuM che. sAmAyikAdinI jema ja vihita hovAthI. zrI jinAlayanA nirmANamAM koI doSa nathI. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AthI samajI zakAze ke hiMsAdino doSa, je vihita na hoya temAM hoya che. je vihita che temAM evo koI doSa nathI. doSanA janaka hiMsAdi nathI, paraMtu zAstraniSiddhanuM AcaraNa che. guNanuM kAraNa ahiMsAdi nathI, paraMtu zAstravihitanuM AcaraNa che. "AraMbha vinAnAM sAmAyikAdi ane AraMbhavALAM zrI jinAlayAdi-e bemAM spaSTapaNe bheda [pharaka hovAthI zrI jinAlayanA nirmANAdimAM doSa che ja. kAraNa ke zrI jinAlayanA nirmANAdithI je nirjarA [karmakSaya vagere thAya che te, AraMbha vinAnAM sAmAyikAdine karavAthI paNa thaI zake che to zrI jinAlayAdinA nirmANanuM vidhAna karavAnI jarUra nathI." A pramANe nahi kahevuM joIe. kAraNa ke eka anuSThAna, bIjA vihita anuSThAnane laIne anyathAsiddha [nahi karavA yogya manAya nahi. e anuSThAna bIjA anuSThAnanuM apavAda nathI ke jethI te anuSThAnathI bIjA anuSThAnano niSedha thAya. A pramANe mAnavAmAM na Ave ane eka anuSThAnathI bIjA anuSThAnano niSedha karAya to dAnasupAtradAna, tapa vagere anuSThAnono paNa upadeza karavAnuM anucita mAnavuM paDaze. kAraNa ke sAmAyikAdi anuSThAnathI nirjarA karI zakAya che, enA mATe AraMbhavALAM dAnAdi anuSThAna karavAnI jarUra nahi rahe....ItyAdi barAbara samajI levuM joIe. ahIM to e aMge mAtra dizAsUcana ja karyuM che. cheda-1dA e rUtti paNaM ghoDaza ! Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha saptamaM SoDazakam | pUrvaSoDazakathI zrI jinAlayanA nirmANa saMbaMdhI vidhi jaNAvIne have zrI jinabiMbanA nirmANakAryane jaNAvAya che. jinabhavane tadvimbaM kArayitavyaM drutaM tu buddhimatA / sAdhiSThAnaM hyevaM tadbhavanaM vRddhimad bhavati // 7 - 1 // "paramatAraka zrI jinAlayamAM buddhimAne zrI jinabiMba zIghra karAvavuM joIe, jethI zrI jinabiMbathI adhiSThita thayeluM e paramatAraka zrI jinAlaya vRddhimar thAya che.'-A pramANe pahelI gAthAno sAmAnyArtha che. Azaya spaSTa che ke zrI jinAlayanA nirmANakAryanI pUrNatA pachI jema bane tema zIghrapaNe zrI jinAlayamAM zrI jinabiMbane bharAvI levuM joIe. anyathA adhiSThAna-pratimA vinAnuM zrI jinamaMdira thaze. ane tethI zilpa-zAstranA jJAtAonA jaNAvyA mujaba koI vAra adhiSThAnazUnya jinAlayamAM duSTa devo potAnuM sthAna jamAvatA hoya che. mATe jema bane tema turata ja zrI jinAlayamAM zrI jinabiMbane karAvI levuM joIe. paramatAraka zrI jinabiMba paNa buddhimAne ja karAvavuM joIe. jeo buddhimAna nathI evA lokomAM sAmAnya rIte koI paNa kArya karavAnI yogyatA hotI nathI. paramapavitra zrI jinabiMbanA nirmANakArya jevA lokottara kArya mATe to viziSTa buddhimattA hovI joIe-e samajI zakAya che. kAryanA avAMtara kramane jANavA mATe buddhi jemanAmAM che temane ahIM buddhimAna tarIke gaNyA che. pratimAjI mATe pASANanI parIkSA 205 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAthI mAMDIne pratimAjI taiyAra thAya tyAM sudhInAM badhAM ja kArya pratimAjIsaMbaMdhI gaNAya che. e.badhAM kramabaddha kAryonuM jene jJAna che evA buddhimAne zrI jinabiMbane karAvavuM joIe. ajJAnI ke aNaghaDa mANase pratimAjI banAvavAnuM yogya nathI. ayogya janone koI paNa kAryano adhikAra ApavAmAM Avyo nathI. khAsa karIne pratimAjI banAvavAdi lokottarakArya aMge cokkasapaNe yogyatAno khyAla rAkhavo Avazyaka che. AvI rIte zrI jinabiMbane banAvavAthI zrI jinAlaya adhiSThAnasahita thavAthI vRddhima thAya che. kAraNa keparamatAraka pratimAjI banAvavAnA kAraNe utpanna thayelA puNyathI zrI jinAlayanI vRddhi thAya che. aneka bhavyAtmAone taravAnuM AlaMbana banavuM-e ja paramatAraka zrI jinAlayanI vRddhi che. 57-15 *** have zrI jinabiMba karAvavA saMbaMdhI vidhine jaNAvAya jinabimbakAraNavidhiH kAle pUjApurassaraM kartuH / vibhavocitamUlyA'rpaNamanaghasya zubhena bhAMvena // 72 // zrI jinabiMba karAvavAno vidhi kahevAya che. pratimAjI bharAvavAnA avasare pratimAjI banAvanArA-zilpI ke je vyasanarahita che-tene zubha pariNAma vaDe tenI pUjA karavA pUrvaka potAnI saMpattine anurUpa mUlya-kiMmata arpaNa karavuM." 206 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe bIjI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke jyAre pratimAjI bharAvavAnAM hoya tyAre zubha muhUrta pratimAjI banAvanAra zilpIno bhojana, nAgaravelanA pAna, puSpa ane phaLa vagere dravyothI satkAra karIne pratimAjIsaMbaMdhI mUlya ApavuM joIe. e mUlya paNa potAnI saMpatti vibhavane anurUpa hovuM joIe. sthitisaMpanna AtmAo nahi-jevA mUlyavALI pratimA karAve te ucita nathI. tema ja pratimAjInA mUlya aMge kasa kADhe e ucita nathI. pratimAjI ghaDanAra je mUlya kahe teTaluM ja nahi, paraMtu potAnI sampattine anurUpa mUlya ApavuM joIe. pratimAjI banAvanAra zilpI viziSTajJAnI hovo joIe ane vyasanarahita hovo joIe. AvA zilpI dvArA bhavathI nistaravA svarUpa zubha adhyavasAyathI khUba ja udAratApUrvaka zrI jinabiMba bharAvavuM joIe. jJAna vagaranA ane vyasanI mANasa dvArA pratimAjI banAvavAnuM ucita nathI. vartamAnamAM je rIte pratimAjI bharAvAya che ane devadravyanI rakamamAMthI pratimAjI bharAvAya che-e aMge khUba ja gaMbhIratAthI vicAravAnI jarUra che. zAstravihita anuSThAno paNa zAstrIya rIte ja karavAnAM che, ApaNI IcchA mujaba karavAnAM nathI..//7-ro . vibhavocita mUlyanuM arpaNa anagha-nirvyasana [vyasanarahita]ne ApavuM joIe e pramANe pUrvagAthAmAM jaNAvyuM che. have tenA vyatireka-abhAvasvarUpe te pramANe Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAvAya che - nArpaNamitarasya tathA yuktyA vaktavyameva mUlyamiti / kAle ca dAnamucitaM zubhabhAvenaiva vidhipUrvam // 7-3 // vyasanarahita AtmAthI Itara je; parastrI, jugAra ane madirA vagerenA vyasanI che temane pratimAjI saMbaMdhI mUlyanuM arpaNa karavuM nahi. lokavyavahAra mujaba pratimAjInuM mUlya cokkasapaNe kahevuM. piraMtu ochuMvadhatuM kahevuM nahi.] ane yogya avasare vidhipUrvaka zubhabhAvathI ja mUlyanuM pradAna karavAnuM ucita che. Azaya e che ke je, parastrI, jAgAra ane madirA vagerenA vyasanI che; tenA dvArA pratimAjI bharAvavAnAM nathI. tethI tene te aMgenA mUlyanuM pradAna karavAnuM rahetuM nathI. lokamAM suprasiddha vyavahArane anusarI pratimAjInuM mUlya cokkasa karI levuM joIe, jethI pAchaLathI te aMge koI vivAda Ubho thAya nahi. mUlya cokkasa karatI vakhate paNa ochuMvadhatuM kahevuM nahi. anyathA lokaLyAya-nItino bhaMga thaze. AvI rIte mUlya cokkasa thayA pachI je samaye rakama ApavAnI hoya te samaye te rakama ApI devI joIe. te aMge "AvatI kAle ApIza, pachI ApIza.. vagere jAtanA vAyadA karavA nahIM. A pramANe mUlya ApatI vakhate bhAva zubha hovo joIe, azubha nahi hovo joIe. ahIM, dhananI mUcha utAravAno pariNAma ane zilpI pratye sadbhAva vagere zubhabhAva samajavo. zubhabhAvapUrvaka apAtuM mUlya paNa vidhipUrvaka ApavuM. Adara, satkAra ane sanmAna pUrvaka AvatI kAla pramANe mUlya joIe. ahI Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavuM niSkAmabhAve ApavuM ane ApyA pachI bolabola na karavuM....vagere dAna pradAna aMgeno sAmAnya vidhi che. enAthI viparIta AcaraNane avidhi kahevAya che. mUlyanuM pradAna avidhipUrvaka karavAnuM nathI. lokottara anuSThAnamAM vidhipUrvakatA hovI ja joIe-e samajI zakAya che. ll7-3 parastrI, jAgAra ane madirA vagerenA vyasanIne pratimAjI banAvavA mATe mUlya arpaNa karavAno niSedha kema karAya che-te jaNAvAya che - cittavinAzo naivaM prAyaH saJjAyate dvayorapi hi / asmin vyatikara eSa pratiSiddho dharmatattvajJaiH // 7-4 // pUrve jaNAvyA mujaba vyasanasahita AtmAne sivyasana zilpIne mUlya arpaNa karavAno niSedha karyo hovAthI pratimAjI karAvanAra ane karanAra-baMnenA cittamAM kaluSatA prAyaH thatI nathI. A lokottara zubha anuSThAna karatI vakhate; dharmatattvanA jANakAroe cittanA vinAza svarUpa kaluSatAno niSedha karyo che-A pramANe cothI gAthAno zabdazaH artha che. enuM tAtparya e che ke vyasanI mANasane pratimAjI bharAvavAnuM kArya soMpIe to te aMgenI rakama tene ApavI paDe. AthI e rakama hAthamAM Ave eTale te vyasanamAM tatpara bane ane kAma khoraMbhe caDhe. AvA vakhate ApaNane ema thAya ke AvA mANasane kayAM kAma soMpyuM? tema ja kArIgarane Thapako Apavo paDe. jethI pratimAjI karanAra ane karAvanAra baMnnenA citta Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrame upAlaMbha ane anuzaya [pazcAttApanA kAraNe moTAbhAge kaluSita thAya che. kaluSita cittane ja ahIM vinaSTa citta tarIke varNavyuM che. cittanI kaluSita avasthAne ja ahIM cittano vinAza kahyo che. pratimAjI karAvavAnA A zubhakAryano AraMbha karatI vakhate, e cittanA vinAzano niSedha karAyo che. dharmasvarUpanA jANakAroe zubha kAryanA AraMbhe cittanA vinAzane aniSTa-viparIta phaLane ApanArA tarIke upadezyo : che. mATe vyasanI mANasa dvArA pratimAjI karAvavAnuM yogya nathI-e spaSTa che. ayogya pAse AvA lokottara kArya karAvavAthI ubhayanA cittano nAza thAya-evo pUrato saMbhava che. dharmArthI AtmAe cittano nAza na thAya-e mATe prayatnazIla banavuM joIe. li7-4 pUrva gAthAmAM zubha kArya prasaMge cittano nAza na thAya, jethI ubhayano saMbaMdha banI rahe e jaNAvyuM. have cittanA avinaSTa [banI rahelA saMbaMdhanuM mahattva jaNAvAya che - eSa dvayorapi mahAn viziSTakAryaprasAdhakatvena / sambandhamiha kSuNNaM na mithaH santaH prazaMsanti // 7-5 // "paraspara nAza nahi pAmelo cittasaMbaMdha, pratimAjI karAvanAra ane karanAra e baMne mATe viziSTa kAryanI siddhino sAdhaka hovAthI mahAna che. parasparanA A saMbaMdhamAM je vaikalya che, tenI sArA mANaso prazaMsA karatA nathI." pAMcamI gAthAnA sAmAnya arthanuM tAtparya e che ke pUrve Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAvyA mujaba pratimAjI karAvanAra ane karanAra baMnnene anukrame anuzaya ane upAlaMbhanA kAraNe jo cittano nAza thAya to kAryasiddhi nahi thAya. paraMtu pratimAjInA nirmANanuM kArya yogyane ApavAthI cittano nAza nahi thAya. cittanI A avinaSTa avasthA viziSTa kAryane siddha karanArI hovAthI baMnne mATe cittano avinaSTa saMbaMdha mahAna che. A saMbaMdhamAM saheja paNa UNapa vartAya to satpuruSonI dRSTie te prazaMsanIya nathI. kAraNa ke thoDo paNa cittavinAza vivakSita phaLanI hAnine karanAro che. AthI samajI zakAze ke pUrve jaNAvelA cittanA avinaSTa saMbaMdhanuM mahattva keTaluM che. sAmAnya rIte lokottara phaLanI prAptimAM avinaSTa cittanuM ja prAdhAnya che. saheja paNa cittamAM saMklezano AvirbhAva thAya, eTale sAdhanA khaMDita baMne che ane tethI sAdhyasiddhine hAni pahoMce che je siddhinA arthIne koI paNa saMyogomAM pAlave evuM nathI. AthI ja sAdhakonI dRSTi niraMtara cittanI surakSA upara sthira rahetI hoya che. AvI sthira dRSTine pAmyA vinA sAdhaka banavAnuM zakya nathI. ahIM gAthAmAM sambandham nA sthAne sabhye Avo pATha hovo joIe.. 57-pA *** zrI jinabiMbane karAvavAmAM bhAvanuM prAdhAnya jaNAvAya yAvantaH paritoSAH kArayitustatsamudbhavAH kecit / tabimbakAraNAnIha tasya tAvanti tattvena // 7-6 // 211 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinabiMba bharAvatI vakhate zrI jinabiMbane laIne zrI jinabiMbane karAvanArane jeTalA koI paNa jAtanA paritoSa saMtoSanA kAraNe utpanna thatA AnaMdavizeSa utpanna thAya che, te badhA ja paritoSo vAstavika rIte zrI jinabiMbanA nirmANanAM kAraNo banatAM hoya che."-A pramANe - chaThThI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che ke sAmAnya rIte zrI jinapratimAjInA nirmANakAryanA prAraMbhathI mAMDIne te kArya karAvanAra puNyAtmAne divase divase prItivizeSa utpanna thAya che. thayelA kAmanA kAraNe je saMtoSa thAya che e saMtoSa je bhaviSyamAM thanArA kArya mATe ullAsasvarUpe kAraNa bane che. eka pUirvI saMtoSa, bIjA saMtoSanuM [uttara saMtoSanuM kAraNa bane che. ane aMte A badhA paritoSo paramatAraka zrI jinabiMbanA nirmANamAM nimitta bane che. zrI jinabiMbanA kAraNe utpanna thayelA saMtoSanA pariNAmo zrI jinabiMbanI niSpattimAM nimitta bane che. kAryanA uddezathI utpanna thayelo harSa ja kharekhara kAryaniSpattinuM kAraNa bane che. kAryanA prAraMbhamAM ja jo ullAsa na hoya to kAryanI niSpattimAM koI bhalIvAra nahi hoya. AvA vakhate moTAbhAge kArya, adhavacce ja aTakI jatuM hoya che. kadAca lAjezarame e kArya aTakI na jAya ane cAlu rahe topaNa lagabhaga to veTha utAryA jevuM e bane che. AthI samajI zakAze ke kAryanA udezanA ane sAdhanAnA kALamAM je bhAvollAsa che e ja vastutaH kAryasiddhinuM pradhAna kAraNa che. AvI jAtanA paritoSa vinA Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAryanI siddhimAM koI ja vizeSatA hotI nathI. sAmAnya rIte lokottara kAryanI siddhi, bAhya sAdhano karatAM AtyaMtara bhAvanA kAraNe ja prApta thatI hoya che. e bhUlavA jevuM nathI. ll7-kA cothI gAthAmAM 'cittano vinAza pratiSiddha che.A pramANe kahyuM che, enuM prabaLa kAraNa have jaNAvAya che - aprItirapi ca tasmin bhagavati paramArthanItito jJeyA / sarvApAyanimittaM hyeSA pApA na karttavyA // 7-7 // "zilpIne vize karAyelI aprIti paNa paramArthathI bhagavAna zrIjinezvaradevane vize jANavI. A aprIti sarva apAyanuM nimitta che. tethI pApasvarUpa A aprIti karavI nahi."-A pramANe sAtamI gAthAno zabdArtha che. kahevAno Azaya Ama juo to spaSTa che. khUba ja mArmika rIte je vAta A gAthAmAM karI che, te koI paNa rIte vismaraNIya nathI. pratimAjI karAvatI vakhate je zilpIne kAma ApyuM hoya tenI pratye jo koI paNa kAraNe aprIti thAya to cittano vinAza thAya che. pariNAme have kAma ApyuM che to pUruM karAvo'-Avo bhAva AvavAthI pratimAjInA nirmANa kArya upara tenI asara kharAba rIte paDe che. pratimAjInA nirmANakArya pratye ruci hoya to te AtmA; te kArya bagaDe nahi-e mATe pUrato prayatna kare. je kArya karavAthI vivakSita kArya kharAba thatuM hoya te kArya; kAryarucivALo na kare-e Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajI zakAya che. zilpI pratye aprIti karavAthI pratimAjInuM kArya bagaDe che-e jANyA pachI paNa jo aprIti karAya to eno artha e che ke pratimAjInuM kArya bagaDe-enI koI ciMtA nathI. A pramANe kArya pratye aruci jaNAya che. kAraNa ke kAraNanI aruci aprIti kAryanI arucimUlaka hoya che. pratimAjInA kAraNabhUta zilpI pratyenI aruci-aprIti; vastutaH paramAtmA pratyenI aprItinA kAraNe che. je A aprIti pAmasvarUpa che ane sarva apAyamokSamArgamAM vidananuM nimitta che, tethI koI paNa rIte AvI aprIti karavI nahi joIe. 7- zrI jinabiMbanuM nirmANa karatI vakhate zilpIne aprIti na thAya tema vartavAnuM A pUrve jaNAvyuM. have tene prIti thAya tema karIne zrI jinabiMba bharAvavuM joIe-te jaNAvAya che adhikaguNasthai niyamAt kArayitavyaM svadauhRdai ryuktam / nyAyArjitavittena tu jinabimbaM bhAvazuddhena // 7-8 // adhikaguNavALA evA paramAtmA saMbaMdhI zilpIne potAne thayelA je manoratho che tenAthI yukta eTale tene pUrA karavA dvArA cokkasapaNe nyAyathI prApta thayelA dhanathI nirmaLa aMtaHkaraNathI zrI jinabiMba karAvavuM joIe." A pramANe AThamI gAthAno akSarArtha che. Azaya e che ke, jemanuM biMba karAya che te biMbanA pratiyogI kahevAya che. biMbanA pratiyogI paramAtmA Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhikaguNavALA che. AgaLanI gAthAmAM jenuM varNana karAze te paramAtmAsaMbaMdhI zilpInA manorathone pUrNa karIne nyAyathI prApta thayelA dhana vaDe zuddha bhAvathI zrI jinabiMba karAvavuM joIe. A rIte zilpInA manoratho pUrNa thavAthI tene prIti thAya che. game tema paNa zilpIne prIti thAya tema karavuM joIe. ApaNI IcchA na hoya topaNa zilpIne prIti thAya tema karavuM joIe. zilpIne koI IcchA na hoya to tene IcchA thAya ema karavuM joIe. A badhI vigata AgaLanI gAthAmAM jaNAvAze. pratimAjI bharAvavA mATe je dravya [dhana] vAparavAnuM che te dravya nyAya[savyavahAra]thI prApta thayeluM hovuM joIe. anyAya[corI vagere]thI prApta karelA dhanathI paramAtmAnuM paramatAraka biMba bharAvAya nahi. sAmAnya rIte koI dharmAnuSThAna anyAyathI prApta karelA dhana vaDe thAya nahi. nyAyathI upArjelA dravya vaDe zuddhabhAvathI [nirmaLa aMtaHkaraNathI zrI jinabiMba karAvavuM joIe. rAga, dveSa ane moha-A traNa mananA mela che. rAgAdine AdhIna banyA vinA nirmaLa manathI ja pratimAjI bharAvavAM joIe: A lokAdinA phaLanA AzayathI athavA to gatAnugatikarUpe ajJAnathI pratimAjI bharAvavAdi svarUpa koI paNa dharmAnuSThAna karAya nahi. saMsAranA sukhanA rAgathI; duHkha uparanA dveSathI ane dekhAdekhI rItathI dharmAnuSThAna jema thAya che tema pratimAjI paNa bharAvavAnuM zakya che. eno niSedha karavA mATe ahIM bhAvazughena A pada che. nyAyathI prApta vitta hoya ane zuddha 215 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citta hoya to kArya uttama rIte thAya ane dhAryA mujaba phalaprada bane-emAM koI zaMkA nathI. A gAthAmAM vizeSabhAva gRhIta che te paNa dasamI gAthAmAM spaSTapaNe jaNAvAze. 7-8 pUrve gAthAmAM vI.A pramANe jaNAvyuM che, tyAM vokta padArthanuM vivaraNa karAya che - atrAvasthAtrayagAmino, budhaiauThdAH samAkhyAtAH / : bAlAghAzcaittA yat tat krIDanakAdi deyamiti // 7-9 // "ahIM zrI jinabiMba karAvavAnA prasaMge bAlAdi avasthA-traNane anusaranArA manoratho vidvAnoe kahyA che. zilpInA cittamAM udbhavelA e bAlAdi avasthAnurUpa manoratho hoya tethI te IcchAonI pUrti mATe ramakaDAM vagere ApavAM.' A pramANe navamI gAthAno sAmAnya artha che. kahevAnuM tAtparya e che ke zrI jinabiMbanuM nirmANakArya jyAre zilpIo kare che, tyAre bAla, kumAra ane yuvAna avasthAne ucita evA ramavA vagerenA manoratha [utkaTa abhilASa utpanna thAya che. AvA prasaMge tenI e IcchAone jANIne samayasara yogya rIte pUrNa karavI joIe. jo koI saMyogomAM IcchAo apUrNa rahe to zilpInuM mana aprasanna raheze ane tethI pariNAme pratimAjI bharAvavAnuM kAma vilaMbamAM paDaze, bagaDaze paNa kharuM. AthI zilpInI IcchAone samayasara pUrNa karavAnuM jarUrI che. koI vAra zilpI bAla hoya to tene ramakaDAM vagerethI ramavAnI IcchA Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya, kumAra hoya to bahAra mitronI sAthe ramavA, pharavA vagerenI IcchA thAya ane yuvAna hoya to vizeSa AhArAdinI IcchA thAya. tene upayogapUrvaka jANIne zilpIne upabhoganAM sAdhana evAM ane bhoganAM sAdhana evAM ramakaDAM vagere ane AhArAdi vagere ApavAM, je jotAMnI sAthe Azcarya upajAve evAM hovAM joIe. tethI tene pAmIne khuza thayelA te sarasa kAma karavA samartha banaze. AvA avasare te te manoratho zilpIne thayA che ema mAnavAnA badale pratimAjInI ja e avasthAo che-ema samajIne te te vastuo zilpIne ApIne pratimAjInI te te avasthAne jovAthI thayelA te te manorathone pUrNa karavA prayatna karavo. vivekapUrvaka karelo e prayatna cokkasa ja kAryasiddhinuM kAraNa banyA vinA nahIM rahe. cAlu vyavahAramAM paNa jemanI pAsethI kAma levAnuM che, te kAryakaronI te te jarUriyAta aMge khUba ja upayogapUrvaka dhyAna ApIe; ane teone te aMge kahevAnI jarUra ja na paDe to te kAryakaro ApaNuM kAma sajvara ane sarasa rIte karI Ape che - e ApaNe najare joIe chIe. tethI pratimAjI bharAvatI vakhate e rIte dhyAna rAkhIne zilpIne khuza rAkhavo joIe-e paramArtha che. II7-9 AThamI gAthAmAM "bhAvazubena'-A pramANe jaNAvyuM che; teno Azaya jaNAvAya che - * yadyasya satkamanucitamiha vitte tasya tajjamiha puNyam / bhavatu zubhAzayakaraNAdityetad bhAvazuddhaM syAt / / 7-10 // Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "ahIM pratimAjInA nirmANamAM je svarUpe jeTalA pramANamAM jenuM vitta mArA vittamAM jANe-ajANe AvI gayuM che te puruSane teTalA pramANamAM pratimAjInA nirmANathI utpanna thayeluM puNya prApta thAo ! A pramANe zubhAzaya karavAthI pratimAjInA nirmANa mATenuM nyAyaprApta vitta "bhAvazuddha bane che."-A pramANe dazamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke pratimAjInuM nirmANakArya karAvanAra nyAyathI prApta ja potAnA dravyathI pratimAjI bharAve che. AvA avasare koI vyakti bhAvapUrNa AgrahathI thoDI rakama Ape tyAre te rIte athavA ajANapaNe koI ApI gayuM hoya tyAre sthAvara jamInarUpe athavA ITa, paththara vagere sAdhanarUpe ke rakamarUpe je ghana potAnA dhanamAM bheguM thayuM hoya, e potAnuM na hovAthI svadravya tarIke anucita che. AvI jAtinA anucita svadravyathI zrI jinabiMba karAvanArano e zubhAzaya che ke; jeTalA aMzamAM paradravya bheguM thayuM che ane tethI te dravyathI je puNya thAya che te puNya te te dravyanA svAmIne thAya. A rIte svadravyamAM bhegA thayelA pAradravyathI puNya nahi karavAnA zubhabhAvane laIne potAnuM nyAyapArjita vitta "bhAvazuddha bane che. AThamI gAthAmAM mAvazughena A padathI mukhyapaNe A bhAvane jaNAvyo che. A bhAvanA kAraNe ja upara jaNAvyA mujaba paradravya; svadravyapraviSTa hovA chatAM svadravya sarvathA zuddha manAya che.. ll7-1oll zrI jinabiMba karAvatI vakhate je vidhivizeSa karavAno Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che-te jaNAvAya che mantranyAsaca tathA praNavanamaH pUrvakaM ca tannAma / mantraH paramo jJeyo mananatrANe to niyamAt // 7-11 // zrI jinabiMbamAM maMtranyAsa karavo. OM namaHpUrvaka zrI vItarAgaparamAtmAnuM je nAma che te paramamaMtra jANavo. kAraNa ke ethI niyame karI manana [jJAna] ane trANa [rakSA] thAya che.' A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke paramAtmAnuM je paramatAraka biMba karAvavAnuM dhAryuM che te zrI vItarAgaparamAtmAnA puNyanAmanI pUrvamAM OM ane namaH joDIne e puNyanAmasvarUpa ja maMtrano nyAsa karavo. paramAtmAnA A paramapavitra nAmathI jJAnanI prApti thAya che ane apAyathI rakSA thAya che, tethI te parama maMtra che...... 119-9911 *** zrI jinabiMba ratna, suvarNa ke pASANAdinuM banAvIe to tema ja moTuM ke nAnuM vagere banAvIe to viziSTa phaLa prApta thAya che ke sAmAnyathI * pariNAmanI vizeSatAthI phaLavizeSanI prApti thAya che-A zaMkAnA samAdhAna mATe jaNAvAya che bimbaM mahat surUpaM kanakAdimayaM ca yaH khalu vizeSaH / nAsmAt phalaM viziSTaM bhavati tu tadihAzayavizeSAt // 7-12 // "zrI jinabiMba moTuM suMdara AkRtivALuM ke suvarNAdinuM hoya; emAM je bAhyavizeSa che tethI ja viziSTa phaLanI prApti 217 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thatI nathI. viziSTa phaLanI prApti to AzayavizeSanA kAraNe thAya che." A pramANe bAramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya khUba ja spaSTa che ke pratimAjI moTAM ke nAnAM banAvIe; viziSTa algopAlganI racanAthI suMdara hoya ke na paNa hoya athavA suvarNAdithI uttamottama dravyamaya hoya ke pASANAdimaya hoya; AvI koI paNa jAtanI bAhyavizeSatAne laIne koI viziSTa phaLa prApta thatuM nathI. viziSTa adhika phaLanI prApti to pratimAjI banAvatI vakhatanA bhAvavizeSane AzrayI thAya che. bhAva adhika hoya to phaLa adhika maLe che ane bhAva alpa hoya to phaLa alpa maLe che. A rIte bhAva ane phaLane vyApti [avinAbhAva che. paraMtu pratimAjI moTAM, suMdara athavA suvarNAdinAM hoya to viziSTa [adhika phaLa ane pratimAjI nAnAM, asuMdara athavA pASANAdinAM hoya to alpaphaLa : AvI vyakti niyama nathI. moTAM, suMdara ane suvarNAdi uttamadravyathI banAvelAM pratimAjI hoya ane bhAva paNa sAro hoya to adhikaphaLa maLe. paraMtu moTAM, suMdara ke suvarNAdinAM je pratimAjI hoya to adhika phaLa maLe-evo niyama nathI. . AthI samajI zakAze ke bhAvazUnya mAtra bAhyavizeSa; phaLanI vizeSatAnuM AdhAna karato nathI. bhAvayukta evA bAhyavizeSathI phaLanI vizeSatA prApta thatI hoya che. biMba moTuM hoya, suMdara hoya ane suvarNAdimaya hoya to koI vAra bhAvavizeSanuM kAraNa banI jAya to eTalApUrato bAavizeSa AdaraNIya bane che. evo bAhyavizeSa bhAvavizeSanuM AdhAna Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA dvArA phaLavizeSanuM kAraNa bane che. A AzayathI ja vyavahArabhASyamAM jaNAvyuM che ke-"samagra alaMkArathI alaMkRta ane vAstu-zilpazAstrokta lakSaNothI yukta evI pratimAne joIne jema mana AnaMdane pAme tema nirjarA thAya-ema jANavuM.'' bAhyavizeSatA sarvathA anupayoginI hoya to bAhyabhAvane AzrayIne vyavahArabhASyamAM jaNAvelI e vAta saMgata nahi bane.. 7-12 *** upara jaNAvyA mujaba AzayavizeSanA kAraNe viziSTa phaLa maLe che. emAM je AzayavizeSa prazasta hovAthI viziSTa phaLanuM kAraNa bane che, te AzayavizeSa jaNAvAya che AgamatantraH satataM taMdvadbhaktyAdiliGgasaMsiddhaH / ceSTAyAM tatsmRtimAn zastaH khalvAzayavizeSaH // 7-13 // "niraMtara Agamane anusaranAro, Agamane anusaranArAo pratyenI bhakti vagere liMgothI jaNAto ane te te kArya karatI vakhate AgamanA smaraNathI yukta je Azaya hoya che tene prazasta Azaya kahevAya che.'-A pramANe teramI gAthAno artha che. Azaya e che ke zrI vItarAgaparamAtmAe upadezeluM koI paNa anuSThAna AzayavizeSathI zuddha hoya to ja tenuM phaLa maLe che-e samajI zakAya che. anuSThAna Azayazuddha tyAre manAya che ke jyAre e anuSThAna AgamAnusArI hoya che. anuSThAna karatI vakhate; je je AtmAo Agamane 221 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaranArA hoya che temanI pratye bhakti, vinaya ane pUjAsatkArAdi karAtA hoya che tema ja anuSThAnanI pravRtti daramyAna AgamanuM smaraNa hoya che. AvA anuSThAnane AzayavizeSathI zuddha anuSThAna kahevAya che. AgamanuM anusaraNa; AgamanA anusaraNAdine karanArAo pratye bhakti, vinaya, pUjana vagere ane AgamanI smRtithI yukta Azayane [AtmAnA zubhapariNAmane] prazasta AzayavizeSa tarIke ahIM varNavyo che, je phaLavizeSanuM kAraNa bane che. II7-13 *** upara jaNAvelA AzayavizeSathI ane enA abhAvathI karAvAtA zrI jinabiMbanA nAmamAM ane phaLamAM je bheda [vizeSa-pharaka] che-te jaNAvAya che - evaMvidhena yad bimbakAraNaM tad vadanti samayavidaH / lokottaramanyadato laukikamabhyudayasAraM ca // 7-14 // AvI rIte zuddha AzayathI je jinabiMba karAvAya che tene zAstranA jANakAro lokottara arthAt AgamAnusArI tarIke jaNAve che. AzayavizeSathI karAvAtA zrI jinabiMbane choDIne anya rIte je zrI jinabiMba karAvAya che; te laukika che ane enAthI abhyudayanI prApti thAya che, mokSanI prApti thatI nathI. AzayavizeSathI karAtuM anuSThAna lokottara hoya che ane AzayavizeSa vinA karAtA anuSThAnane laukika kahevAya che. laukika anuSThAnanuM phaLa abhyudaya che ane AgaLanI gAthAmAM jaNAvAze e mujaba lokottara anuSThAnanuM phaLa mokSa che. A 222 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte Azayasahita ane Azayarahita anuSThAnanA nAmamAM ane phaLamAM bheda che-e spaSTapaNe samajI zakAya che. I714o pUrvagAthAthI laukika anuSThAnanuM phaLa jaNAvyuM, have lokottara anuSThAnanuM phaLa kahevAya che - lokottaraM tu nirvANasAdhakaM paramaphalamihAzritya / abhyudayo'pi hi paramo bhavati tvatrAnuSaGgeNa // 7-15 // "paramaprakRSTa [chellI phaLane AzrayIne lokottara anuSThAna nirvANa-mokSasAdhaka che. arthAt lokottara anuSThAnanuM phaLa mokSa che. AnuSajJika rIte lokottara anuSThAnanuM paramazreSTha abhyadaya paNa phaLa che." - A pramANe paMdaramI gAthAno zabdArtha sugama che. eno Azaya paNa khUba ja spaSTa che ke lokottara anuSThAnanuM mukhya phaLa mokSa che; ane AnuSagikagauNa phaLa paramaabhyadaya che. pU. mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAe manuSa padanA arthanuM vivaraNa khUba ja mArmika rIte karyuM che. mukhyaphaLa-svarUpa uddezyanI siddhi prasaMge jenI | utpatti TALI zakAtI nathI, tene AnuSagika kahevAya che; ane tenI utpattinA avarjanane anuSaDjha kahevAya che. lokottara te te anuSThAnono mukhya uddezya mokSa che. paraMtu te te anuSThAno te uddezathI karatI vakhate kAlAdinA paripAka svarUpa kAraNasAmagrInA abhAve jyAre mokSanI siddhi na thAya tyAre je puNyabaMdha thAya che ane tenA vipAka svarUpe je Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhyadaya prApta thAya che, tenA avarjanIyabhAva[avarjanane ahIM anuSajJa kahevAya che. lokottara anuSThAna sthaLe mokSano uddeza hovA chatAM anuSagnathI zreSTha abhyadayanI prApti thAya che. laukika anuSThAna sthaLe to mokSano tevo uddeza nahi hovAthI amyudaya mukhya rIte prApta thAya che; ane mokSano uddeza ja na hovAthI tene prApta karavAno koI prazna ja nathI. I7-1po. * kAka mukhya ane AnuSajhika bhAvanA jJAna mATe dRSTAMta jaNAvAya che - kRSikaraNa iva palAlaM niyamAdatrAnuSaGgiko'bhyudayaH / phalamiha dhAnyAvAptiH paramaM nirvANamiva bimbAt // 7-16 // khetI karatI vakhate ghAsanI jema ahIM Azayazuddha zrI jinabiMba karavAmAM AnuSaDika abhyadaya-svargAdiphaLa che. ahIM dRSTAMtamAM phaLa dhAnyanI anAjanI prApti che ane zrI jinabiMbathI nirvANapadanI prApti e phaLa che. gAthAno artha karatI vakhate khetI karavAthI jema mukhya phaLa dhAnyanI prApti che tema zrI jinabiMbanA nirmANathI mukhya phaLa nirvANapadanI prApti thAya che. A pramANe saMbaMdha joDavA mATe "ghAvAva RSira' A pramANe gAthAnAM padonI vibhaktimAM pheraphAra karI te te padono saMbaMdha karI levo. anyathA gAthAno artha saMgata nahi jaNAya. zrI jinabiMba AzayathI zuddha rIte karAvAya to te Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokottara anuSThAnanuM phaLa, anuSakathI svargAdi abhyadaya jaNAvyuM che. AnuSaSika e phaLamAM ane laukika anuSThAnanA mukhya e phaLamAM vizeSatA e che ke AnuSanika e phaLa zItaLa chAyAyukta mArge paraMparAe moze pahoMcADavAnA svabhAvavALuM hoya che. laukika anuSThAnathI mukhya svarUpe prApta abhyadayano evo svabhAva nathI- e yAda rAkhavuM. vidhipUrvaka khetI ane zrI jinabiMbanA karavAmAM; AnuSakika ghAsa ane abhyadaya phaLamAM tema ja dhAnyanI prApti ane nirvANapadanI prAptimAM ahIM sAmya che-te spaSTapaNe samajI zakAya che. I716 che rUti saptamaM podazam 8 atha aSTamaM SoDazakaM prArabhyate / * sAtamA SoDazakamAM zrI jinabiMba karAvavAnA vidhinuM varNana karIne have pratiSThAvidhinuM varNana karAya che - niSpannasyaivaM khalu jinabimbasyoditA. pratiSThAzu / - raMvisAmyantarataH sA ra trividha samAjona 8-1 - sAtamA SoDazakamAM jaNAvelA vidhi mujaba karAvelA paramatAraka zrI jinabiMbanI jaladIthI daza divasamAM pratiSThA karavAnuM jaNAvyuM che. ahIM "ravivasAccattarataH'mAM je ta{ pratyaya che te saptamInA arthamAM vihita che. A pratiSThA saMkSepathI traNa prakAranI che. nA vartamAnamAM pratimAjI bharAvyA pachI pratiSThA karavAmAM Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSo vItI jatAM hoya che. AvI ja rIte zrI jinAlayanuM kAma bAkI rAkhIne paNa pratiSThA karI levAya che. sAmAnyathI te barAbara nathI. pariNAme te aneka jAtanI AzAtanAnuM kAraNa banatI hoya che. tethI upara jaNAvyA mujaba pratimAjI bharAvavAdinuM kArya pUrNa thayA pachI daza divasamAM ja pratiSThA karAvI levI joIe. ll8-1 pratiSThAnA traNa prakAra jaNAvAya che - vyaktyAkhyA khalvekA kSetrAkhyA cAparA mahAkhyA ca / . yastIrthakRd yadA kila tasya tadAyeti samayavidaH // 8-2 // .. vyaktipratiSThA, kSetrapratiSThA ane mahApratiSThA-A traNa bhedathI pratiSThA traNa prakAranI che. je kALe je zrI tIrthaMkaraparamAtmAnuM zAsana cAlatuM hoya te kALe te zrI tIrthaMkara paramAtmAnI ja je pratiSThA karAya che-tene AgamanA jANakAro prathama-vyaktipratiSThA kahe che. ITa-rA bIjI kSetrapratiSThAnuM svarUpa jaNAvAyuM che - RSabhAyAnAM tu tathA sarveSAmeva madhyamA jJeyA / saptatyadhikazatasya tu carameha mahApratiSTheti // 8-3 // zrI RSabhadeva Adi covIza tIrthaMkara paramAtmAnI pratiSThAne madhyama-kSetrapratiSThA kahevAya che. bhArata-airAvatamAM covIza zrI tIrthaMkara paramAtmAo thAya che. tethI te badhAnI Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetrane AzrayIne je pratiSThA karAya che tene kSetrapratiSThA kahevAya che. aneka mahAvideha, bharata ane airAvata kSetranI apekSAe utkRSTathI ekaso sittera zrI tIrthaMkaraparamAtmAo thAya che; te badhAnI je pratiSThA karAya che tene "mahApratiSThA kahevAya che. mahApratiSThA A nAma tenA arthane anusaranAruM che. kAraNa ke badhA ja zrI tIrthaMkaraparamAtmAnI ahIM pratiSThA hovAthI te moTI che. 8-3 ahIM prazna e che ke A pratiSThA zuM che ? je mokSasvarUpane pAmyA che evA mukhyadevavizeSane uddezIne pratiSThA karAya che ke pachI saMsAramAM rahelA evA devavizeSane uddezIne pratiSThA karAya che ?-A be vikalpamAM prathama vikalpa, mAnI zakAya evo nathI. kAraNa ke je mokSasvarUpane pAmyA che teozrIne maMtra svarUpa saMskAravizeSathI ahIM lAvI zakAya ema nathI. maMtrAdi prayogathI jo teozrIne laI AvI zakAya to samajavuM ke teo mukta thayA nathI. kAraNa ke tyAM mokSamAM gayelA koI paNa rIte pAchAM AvatA nathI. jo pAchA Ave to temanAmAM muktatvano virodha Ave. tethI prathama vikalpa mAnI zakAya ema nathI. ' AvI ja rIte saMsAravartI devavizeSane AzrayIne pratiSThA karAya to te devavizeSanuM maMtravizeSathI kAyama mATe sannidhAna nahIM rahe. koI vAra sannidhAna rahe to pratiSThA karavAno koI artha nathI. kAraNa ke sarvadA sannidhAna na hovAthI pratimAjI kAyama mATe pUjya nahIM bane. AthI upara Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azaya a ne potAnA sAnI potAnI jaNAvelA banne vikalpo pratiSThA mATe upayogI nathI. tethI pratiSThA zuM che ?' e praznanA samAdhAnamAM AtmAnA zuddhabhAvavizeSanI ja pratiSThA che, e jaNAvAya che - bhavati ca khalu pratiSThA nijabhAvasyaiva devatoddezAt / svAtmanyeva paraM yatsthApanamiha vacananItyoccaiH // 8-4 // "mukhyadevatAne uddezIne potAnA bhAvanuM ja AgamanA anusAre sArI rIte potAnA AtmAmAM ja je sthApana che. te ahIM pratiSThA che." A pramANe cothI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke upara jaNAvyA mujaba mukhyadevatA[mokSe gayelA]ne uddezIne potAnA bhAvanI eTale ke potAnA bhAvanA viSaya svarUpa mukhyadevatAnI potAnA AtmAmAM ja AgamamAM jaNAvelI rIte je sthApanA che tene pratiSThA kahevAya che. e sivAya bIjI koI ja pratiSThA nathI. bAhya zrI jinezvaradevonAM pratimAjInI je pratiSThA che tenuM bahAra potAnA [zrI jinAlayAdine karAvanArAnA bhAvanA upacArathI vidvAno mATe pUjyatAnuM kAraNa bane che. bhaktibhAvavaMta evA te vidvAno pratiSThA karAvanAranA bhAvanA viSayabhUta paramatAraka paramAtmA A ja che AvA prakAranA abheda upacArane karatA hoya che. ene laIne bAhya pratimAjInI pratiSThA pUjyatAnuM sthAna bane che. - pUjyapAda mahAmahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAjAe paNa upara jaNAvyA mujaba gAthAnI avataraNikA[gAthA racavA pAchaLano hetumAM pharamAvyuM che ke Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pratiSThA zuM che ? muktimAM gayelA mukhyadevatAvizeSanuM sannidhAna pratiSThA che ke pachI temanA anuvartI saMsArIdevatAvizeSanuM sannidhAna pratiSThA che ? pUrve jaNAvyA mujaba mukhyadevatAvizeSane maMtrAdi saMskArothI ahIM laI AvavAnuM zakya na hovAthI prathama vikalpa svarUpa pratiSThA mAnI zakAze nahi. bIjA vikalpa svarUpe paNa pratiSThA mAnI zakAze nahi. kAraNa ke sAmAnyadevajAtIya e devanuM sannidhAna; maMtrAdi saMskArothI niyatarUpe zakya nathI. koI vakhata hoya ane koI vakhata na paNa hoya. aniyata sannidhAna, pratiSThA ke apratiSThAthI prayojya nahIM bane. tethI A pratiSThA zuM che' - AvI zaMkAnA samAdhAna mATe AtmAno bhAvavizeSa ja pratiSThA che te jaNAvavA mATe cothI gAthA che. eno paramArtha samajAvatAM pUjyapAda mahAmahopAdhyAyajI mahArAjA pharamAve che ke; sArI rIte AgamAnusAre mukhyadevatAvizeSane AzrayIne potAnA bhAvane ja AtmAmAM ja sthApana karavo te zAstra varNavelI pratiSThA che. potAnA bhAvanA viSayabhUta devatAvizeSane choDIne anyanI sthApanAne pratiSThAsvarUpe varNavI nathI. sAmAnyathI AgamanA upayogapUrvaka AgamathI vihita evI koI paNa kriyA [mAtra pratiSThA ja nahi] karavAthI e vacanAnuSThAna bane che. tenA prabhAve dareka vacanAnuSThAnathI bhagavAnanA guNonuM je smaraNa thAya che tenAthI potAnA AtmAmAM paramAtmAnuM sthApana thatuM ja hoya che. tethI upara jaNAvyA mujaba nijabhAvanI AtmAmAM sthApanAne pratiSThA 229 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnIe to yapi dareka vihita kriyAne pratiSThA mAnavAno prasaMga Avaze; paraMtu devapUjAdi vihita anuSThAna vakhate sAmAnyathI te te guNanI siddhino uddeza hovAthI te te guNanI siddhi dvArA prAyaH viziSTa buddhi dharAvanArAne paramAtmAnI sAthe samApatti [ekarUpatA] prApta thAya che. pratiSThA vakhate to zrI vItarAga paramAtmAnA paramatAraka biMbanI sthApanAno uddeza hovAthI te svarUpe vacanAnuSThAnamAM pravRtti thAya che. A pravRtti bhAvathI paramAtmAnA badhAM ja guNono Aropa karatI hovAthI badhA ja guNone AzrayIne 'huM paramAtmA ja chuM.' A pramANe abhedasvarUpe potAnA AtmAmAM paramAtmAnI sthApanA thAya che. tethI devapUjAdi anuSThAnonI apekSAe A pratiSThAsvarUpa anuSThAnamAM moTI vizeSatA che, je gAthAmAM ujjaiH A padathI jaNAvI che. A sarva guNone AzrayIne abhedopacAra svarUpa] bhAva tAttvika pratiSThA che. zrI jinabiMbanI sthApanA vakhate te ja paramAtmA A che'-A pramANenA nija [potAnA] bhAvanI mukhyadevatAne AzrayI je bAhyapratiSThA thAya che te aupacArika che. A paramAtmA pratiSThita che' AvA prakAranA jJAnathI pragaTa thayelI bhaktivizeSanA kAraNe lokone te pratiSThA pUjAnA phaLane ApanArI che. pratiSThA karAvanAranuM adRSTa [dharma-puNya] pUjAnA phaLane ApanAruM che-ema mAnI zakAze nahi. kAraNa ke pratiSThA karAvanAranuM e adRSTa pUjA karanArA AtmAmAM nathI. tethI jyAM kAraNa nathI tyAM kArya na thAya-e samajI zakAya che. 230 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratiSThA pAna phI saMbaMdhathI pratiSThA karAvanAranuM adRSTa tattvajJAnAdinA kAraNe jyAre nAza pAmaze tyAre pratimA pUjya nahIM rahe. joke pratiSThA karAvanArAnuM adRSTa svajanyatvAdi saMbaMdhathI pratimAjInI pratiSThAdimAM hovAthI pUjAnA phaLamAM koI anupapatti nathI. tema ja pratiSThA karAvanArAnA adRSTano dhvaMsa thavA chatAM svajanyadhvasavattvasaMbaMdhathI adRSTa vidyamAna hovAthI pratimAmAM pUjyatva paNa rahI zake che. paraMtu pratiSThA karAvanAranA adRSTane jo pUjAnA phaLane ApanAruM mAnIe to jyAre pratiSThA thayA pachI pratimAjIne cAMDALano sparza thAya che tyAre adRSTa ane sparzanA anukrame pratiSThA karAvanAra ane pratimAjI baMne adhikaraNo judAM hovAthI sparzathI te adRSTano nAza nahIM thAya. ane tethI cAMDALanA sparza pachI paNa pratimAjImAM pUjyatvamAnavuM paDaze. Avo prasaMga Ave nahi mATe pratiSThA karAvanAranA adRSTane pUjAnA phaLane ApanAruM mAnavAnuM yogya na hovAthI "pratiSThAthI utpanna thayelI ane cAMDALAdinA sparzathI jeno nAza thAya che evI zakti pUjAnA phaLa pratye prayojaka che.'-A pramANe mImAMsakonI je vicAraNA che te barAbara nathI. kAraNa ke upara jaNAvyA mujaba pratiSThitatvanA jJAnathI utpanna thayelI bhaktivizeSane pratimAjInI pUjAnA phaLanI prayojikA mAnavAthI koI doSa Avato nathI. pratimAjIne cAMDALano sparza thayo che-enA anusaMdhAnathI bhaktivizeSa rahetI nathI, jethI tevA sthaLe pUjAnA phaLane mAnavAno prasaMga Avato nathI. yadyapi upara jaNAvyA mujaba bhaktivizeSane pUjAnA Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaLanI prayojaka mAnavAthI jema koI doSa nathI, tema mImAMsakonI mAnyatA mujaba zaktivizeSane pUjAnA phaLanI pratye prayojaka mAnavAmAM doSa nathI. paraMtu jyAM pratiSThA thayelI che ane tenAthI zakti paNa utpanna thayelI che, AvA sthaLe pratiSThA thaI nathI" AvA prakAranuM bhramAtmaka jJAna thAya topaNa viziSTa pUjAphaLanI prApti mAnavAno prasaMga Avaze. tethI upara jaNAvyA mujaba bhaktivizeSane pUjAnA phaLanI prayojikA mAnavAthI mImAMsakonI mAnyatAnuM nirAkaraNa thayuM che. AthI ja aspRzya cAMDAlAdinA sparzAbhAvaviziSTa pratiSThAdhvasane pUjAphaLanI pratye prayojaka mAnanArA ciMtAmaNikAranA matanuM paNa nirAkaraNa thAya che. kAraNa ke emanA mate paNa tevA prakArano pratiSThAdhvaMsa vidyamAna hoya tyAre pratiSThA thaI nathI' AvA prakAranuM apratiSThitatvanuM bhramAtmaka jJAna thAya tyAre paNa viziSTa pUjAphaLanI Apattino prasaMga Ubho che ja... vagere barAbara samajI levuM joIe. dArzanika paribhASAnuM adhyayana karyA vinA upara jaNAvelI vigata spaSTa rIte samajavAnuM zakya nathI. A rIte pratiSThitatvanA jJAnathI utpanna thayelI bhaktivizeSanI prAptinA kAraNe ja pratiSThA phalavatI che e samajI zakAya che. tethI ja pote A pratimAnI pratiSThA karAvI che athavA potAnA svajanoe A pratimAnI pratiSThA karAvI che... vagere jJAnanA kAraNe koI puruSa-jIvane bhaktivizeSanI prApti thatI hoya che, tethI svapratiSThitatva vagere dharmono Adara karAya che. arthAt evA jJAnathI koI doSa Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. AthI ja graMthakAra paramarSie "pUjAviMzikA'mAM pharamAvyuM che ke-pote karAvelI hovAthI A sthApanA-pratiSThA ghaNA phaLane ApanArI che-A pramANe keTalAka mAne che. gurnAdike-mAtA pitA, dAdA vageree karAvelI che mATe A sthApanA bahuphaLane ApanArI che-ema keTalAka mAne che. viziSTavidhithI karAyelI A sthApanA che tethI te ghaNA phaLane ApanArI cheema keTalAka mAne che. zuddha sthAnamAtramAM paNa manathI ja sthApanA karAya, koI viziSTa sAmagrI vinA mAtra navakAra bolIne karAya topaNa e prazasta che. je jagyAe sthApanA karavAnI che te jagyAe upara nIce pavitra chANa vagerethI lIMpIne sthApanA karAya to eTalAM paNa vidhimAtrathI sthApanA phaLane ApanArI che. A badhI ja mAnyatAomAM pote je mAnatA hoya temAM upayoga rAkhavApUrvaka karAyelA anuSThAnavALA jIvone sAmAnyathI viziSTa abhimata phaLa prApta thAya che, tethI te upakAranuM aMga bane che. sAmAnyathI anuSThAna, badhAne tenA potAnA upayogAnusAra prazasta manAya che. paraMtu koInA mATe koI eka anuSThAna niyata svarUpe prazasta manAtuM nathI, tethI je jenA mATe upakAraka che te tenA mATe ISTa hoya che. upara jaNAvelI; pote karAvelI sthApanA hovAthI ghaNA phaLane ApanArI che.. vagere badhI ja mAnyatAo ekAMte barAbara nathI. evI te te mAnyatAne laIne bhaktivizeSanI utpatti thatI hoya to yogya che. paraMtu mamatva ke kalaha vagerenuM kAraNa bane to ayogya che-e yAda rAkhavuM. A rIte Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstavikatA hovA chatAM gurvAdi pratiSThA karAve to tethI kAMI phaLa maLatuM nathI-A pramANe keTalAka kahe che. vidhipUrvaka ja pratiSThA karAya to ja phaLa maLe che-A pramANe keTalAka mAne che tenI pAchaLa kayo Azaya che te teo ja jANe..8-4 *** potAnA AtmAmAM ja paramAtmAnI sthApanAne tAttvika pratiSThA kahevAya che. potAnA AtmAne choDIne bIje karAtI sthApanAne tAttvika pratiSThA kahevAtI nathI-tenuM kAraNa jaNAvAya che bIjamidaM paramaM yatparamAyA eva samarasApatteH / sthApyena tadapi mukhyA hantaiSaiveti vijJeyA // 8-5 // jethI potAnA AtmAmAM paramAtmAnuM sthApana karavuM e parama samarasApattinuM kAraNa che. bAhyabiMbanI sAthe paNa e rIte upacArathI paramAtmAnuM sthApana karavuM e paramasamarasApattinuM kAraNa che tethI A rIte potAnA AtmAmAM ja karAtI nijamukhya-tAttvika jANavI artha che. eno Azaya e che ke-pUrve jaNAvyA mujaba potAnA AtmAguNanA nidhAna evA zrI vItarAga paramAtmAnI sthApanA karAya che. te ja kharekhara tAttvika pratiSThA che. enuM kAraNa e che ke A rIte pratiSThA karavAthI zrI vItarAga paramAtmAnA vItarAgatAdi anaMta guNonI sthApanA AtmAmAM thAya che. AthI potAnA AtmAnuM svarUpa paramAtmAnA svarUpa jevuM bane che. jene zAstrIya paribhASAmAM samarasApatti 234 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya che. e samarasApatti paramAtmapadanI prAptinuM avadhya kAraNa che. A rIte AtmAmAM karelI sthApanAne upacArathI bahAra pratimAjInI sAthe sthApanA karAya che te paNa samarasApattinuM parama bIja che. tethI A nijabhAvanI ja pratiSThA mukhya eTale ke upacAra vinAnI tAttvika che. bIjI nahi. 8-pA mukti ke devalokAdinA sthAnamAM rahelAnI ja pratiSThA che ema zA mATe manAtuM nathI ? AvI zaMkAnuM samAdhAna karatA jaNAve che ke - muktyAdau tattvena pratiSThitAyA na devatAyAstu / sthApye na ca mukhyeyaM tadadhiSThAnAyabhAvena // 8-6 // "pAramArthika rIte mukti vagere sthAnamAM pratiSThita thayela devatAnI pratimAjIne vize te devatAnuM adhiSThAna vagere saMbhavita na hovAthI A mukhya pratiSThA zakya nathI." A pramANe chaThThI gAthAno artha che. Azaya e che ke je paramAtmA mukti vagere sthAnamAM pratiSThita thayA che; te dUra hovAthI sthApya-biMbapratimAjI]ne vize mukhya pratiSThA zakya nathI. kAraNa ke maMtranA saMskArathI te devatAnuM tyAM adhiSThAna rihevAnuM; tema ahaSkAra[A huM chuM evI buddhi ane mamatva vagere svarUpa sanidhAna zakya nathI. devatA jo vitarAgI na hoya to haju e pratiSThA zakya bane paraMtu vItarAga paramAtmA mATe to te koI paNa rIte zakya nathI. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AthI samajI zakAze ke paramArthathI mokSamAM pratiSThita thayelA devanI pratiSThA potAnA AtmAmAM zakya nathI. paraMtu teozrInI pratyenA abhedabhAvanI ja pratiSThA zakya che. ane pratimAjIne vize mukhya devatA-viSayaka A pratiSThA nathI. pUrve jaNAvyA mujaba aupacArika che. 8-dA zrI vItarAgadevatA muktimAM pratiSThita hovAthI temanI pratiSThA pratimAjImAM karAtI nathI-e vAtanA samarthana mATe ja yukti jaNAvAya che - ' ijyAde na ca tasyA upakAraH kazcidatra mukhya iti / .. tadatattvakalpaneSA bAlakrIDAsamA bhavati // 8-7 // pUjA vagere dvArA pratiSThita karAtI devatAne koI mukhya upakAra ahIM nathI. tethI A atattvanI kalpanA bAlakrIDA jevI thAya che." A pramANe sAtamI gAthAno zabdArtha che. kahevAno Azaya e che ke A pUrve chaThThI gAthAmAM jaNAvyA mujaba muktimAM pratiSThita thayela zrI vItarAga paramAtmAnI A pratiSThA nathI. pratimAjInI pUjA satkAra AMgI ane abhiSeka vagerenI pravRtti dvArA zrI vItarAga paramAtmAne sukhano anubhava karAvavA svarUpa koI upakAra mukhyapaNe [upacAra vinA] thavAno nathI. mukhya evo upakAra zakya na hovAthI muktimAM rahelA devatAvizeSanI pratiSThA karavAno artha paNa nathI. tethI muktimAM rahelA devatAvizeSanI A pratiSThAnI kalpanA pAramArthika nathI. e kalpanA Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAlakrIDAdevI bane che. bALaka jema aneka jAtanA upAyone sevI ramatanA AnaMdane anubhave che. paraMtu te jema ajJAnamUlaka che tevI ja rIte pUjA ke satkAra vagere dvArA muktimAM rahelA devatAvizeSane paritoSa thAya che-e mAnavAnuM ajJAnamUlaka che. AthI samajAze ke e rIte upakAranI mAnyatAmAM upara jaNAvyA mujaba bAlakrIDAnI samAnatA svarUpa doSa Ave che. je loko devatAvizeSane paritoSa thAya-e mATe nahi paraMtu potAnA AtmakalyANa mATe pUjA ke satkAra vagere kare che, te lokone e doSa (bAlakrIDAnuM tulyatva nathI. 8-al paramAtmAnI pratye nija bhAvanI potAnA abhedabhAvanI ja pratiSThA che-e pramANe je jaNAvyuM che-temAM upapatti [phala prayojaka yukti] jaNAvAya che - bhAvarasendrAttu tato. mahodayAjjIvatA svarUpasya / kAlena bhavati paramA'pratibaddhA siddhakAJcanatA // 8-8 // te bhAvasvarUpa rasendrathI puNyAnubaMdhI puNyasaMpattimihodayano lAbha thavAthI kAlAMtare jIva svarU5; prakRSTa ane apratihata evA siddhabhAva svarUpa suvarNatAne prApta kare che."A pramANe AThamI gAthAno sAmAnya artha che. Azaya spaSTa che ke mukhyadevatA svarUpa paramAtmAnA AlaMbana svarUpa je bhAva che te rasendrasvarUpa bhAvathI mahodaya-puNyAnubaMdhI puNyasaMpatti maLavAthI jIvatAsvarUpa eTale AtmabhAvanI Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhakAMcanatA thAya che. kAlAMtare prApta thanArI e siddhakAMcanatA parama koTinI ane apratibaddha che. kAraNa ke sakala karmanA kSayathI siddhakAMcanatA prApta thatI hovAthI parama prakRSTa che. ane koI paNa sthAne vyAghAta vinAnI hovAthI apratibaddha che. tAMbAmAM rasasuvarNa rasano anuvedha thavAthI - jema tAMbu suvarNabhAvane prApta kare che tema upara jaNAvyA mujabanA bhAvaramendrathI jIvasvarUpatAMbu siddhakAMcanatA[mokSa)ne prApta kare che. 8-8 , jIvasvarUpa siddhakAMcanatAne kaI rIte prApta kare che te jaNAvAya che. Azaya e che ke, pUrve jaNAvyA mujaba bhAvarasendranA kAraNe kAlAntare jIvane siddhakAMcanatA prApta thAya che. e jaNAvyuM che ja. paraMtu bhAvathI ja prApta thatI siddhakAMcanatAmAM zAstra kaI rIte upayogI bane che-te jaNAvAya che - vacanAnalakriyAtaH karmendhanadAhato yatazcaiSA / itikartavyatayA'taH saphalaiSApyatra bhAvavidhau // 8-9 // "vacana eTale Agama [zAstra); e vacanasvarUpa agninA prayogathI karmasvarUpa Injanano dAha thavAthI je kAraNe A siddhakAMcanatA thAya che. tethI ahIM bhAvavidhimAM zAstra mujaba karAyelI pratiSThA paNa saphaLa che."-A pramANe navamI gAthAno zabdArtha che. kahevAnuM tAtparya e che ke koI paNa anuSThAna, zrI vItarAgaparamAtmAe prarUpelA paramatAraka vacanAnusAra hoya Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to ja te vivakSita phaLane ApanAruM bane che. anuSThAnamAtranuM phaLa mokSa che. te sakalakarmanA kSayathI prApta thAya che ane te vacanAnusAra anuSThAnathI ja zakya che. ahIM vacanaAgamane agninI upamA ApI che. vacanAnalanI kriyA eTale vacanano upayoga rAkhI te mujaba vartavuM te. e vacanAnalanI kriyAthI karmasvarUpa Indhanano nAza thAya che. ane tethI siddhakAMcanatAnI prApti thAya che. mAtra bhAvasvarUpa rasendrathI ja; vacanAnalanI kriyAnA kAraNe utpanna thanAra karmendhanadAha vinA siddhasvarUpanI prApti thatI nathI. tethI karmasvarUpa IndhananA dAhamAM nimitta evI vacanAnalanI kriyAno paNa Adara karavo joIe. pratiSThA vacanAnalakriyA svarUpa hovAthI; "A, A pramANe karavAnuM che? AvA prakAranI; zubhavyApAra svarUpa ane vacanAnalakriyAmAM aMtargata evI ItikartavyatAthI yukta che. agnimAM Indhana nAkhavA svarUpa e ItikartavyatAnA kAraNe A biMbanI pratiSThA phalavAlI bane che. A rIte mukhya devatAne uddezIne potAnA bhAvanI je pratiSThA che; e bhAvanA kAraNe biMbanI pratiSThA phalavatI bane che. emAM upara jaNAvyA mujaba vacanAnalakriyA [AgamAnusAritA paNa kAraNa che-e spaSTa che. pU. upAdhyAyajI mahArAjAe e vAtane jaNAvatA pharamAvyuM che ke biMbagata pratiSThA paNa prakRtamAM e bhAvanI sahakAritAnA kAraNe vacanakriyA svarUpa hovAthI Iti-kartavyatAthI phalavatI che. ahIM ItikartavyatAne IndanaprakSepa jevA zubhavyApAra tarIke varNavI che. e zubhavyApAra karmanI udIraNA rUpa samajavo. vacanAnalakriyAthI Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma-IndananA dAha mATe karmane udayAvalikAmAM praviSTa karAvavAno e prayatna ahIM zubhavyApAra che. ItyAdi vicAravuM joIe..I8-lA pUrvagAthAmAM pratiSThA saphaLa che-e jaNAvyuM te kartAe kevI rIte jANavuM arthAt kartAe pratiSThAne saphaLa banAvavA zuM karavuM te jaNAvAya che - eSA ca lokasiddhA ziSTajanApekSayA'khilaiveti / prAyo nAnAtvaM punariha maMtragataM budhAH prAhuH // 8-10 // "ziSTa jananI apekSAe badhI ja pratiSThA suprasiddha che. "moTA bhAge lokottara pratiSThAmAM maMtrane AzrayI vizeSa che.' A pramANe paMDita puruSo jaNAve che."-dazamI gAthAno A artha che. Azaya atyaMta spaSTa che ke A laukika ke lokottara badhI ja pratiSThA viziSTa bhavyajananI apekSAe lokasiddha che. kAraNa ke pUrvapuruSonI paraMparAthI pratIta ja che. bahulatayA paMDita puruSonA jaNAvyA mujaba ahIM lokottara pratiSThAmAM maMtranA viSayamAM vizeSatA che. 8-10 lokottara pratiSThAnI vizeSatA jaNAvAya che - AvAhanAdi sarca vAyukumArAdi gocaraM cAtra / sammArjanAdisiddhyai karttavyaM mantrapUrvantu // 8-11 // "A pratiSThAmAM samArjina [bhUmizuddhi vagerenI Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhi mATe vAyukumArAdi devone uddezI AvAhanAdi badhuM ja maMtrapUrvaka karavuM. A pramANe agiyAramI gAthAno zabdArtha che. Azaya spaSTa che ke AvAhana, pUjana, potAnA kAmamAM joDavuM ane rakSA vagere-A badhuM ja vAyukumAra ane meghakumAra vagere devone uddezIne karavuM. kSetrazuddhi ane kSetramAM abhivarSaNa jilanuM siccana vagere mATe karAtA AvAhanAdi kuLanI paraMparAthI prApta thayelA maMtrapUrvaka ja karavA. 8-11|| e pratiSThA kevI rIte karavI te jaNAvAya che - nyAsasamaye tu samyak siddhAnusmaraNapUrvakamasaMgam / siddhau tatsthApanamiva karttavyaM sthApanaM manasA // 8-12 // gAthArtha spaSTa che. Azaya e che ke, maMtrano nyAsa karatI vakhate viparItatA karyA vinA paramapade birAjamAna evA zrI siddhaparamAtmAnuM anusmaraNa karI zarIra ke mananI ciMtA karyA vinA atyaMta upayogapUrvaka paramatAraka pratimAjInI sthApanA karavI. paramapadamAM zrI siddhaparamAtmAnI ja jANe sthApanA karatA hoIe tema kevaladarzana ane kevalajJAnAdi svarUpa caitanya zaktithI samanvita [sahita] evA zrI siddhaparamAtmAnI sthApanAnI jema ja pratimAjInI sthApanA pratiSThAvidhithI zuddha evA aMtaHkaraNathI karavI joIe. kAraNa ke e bhAvanI unnata avasthA prApta karavAnuM prabaLa kAraNa che.. e yAda rAkhavuM joIe. 8-1rI/ Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukhya devatAne uddezIne A rIte potAnA bhAvanI karAyelI pratiSThAne zuM kahevAya che; je kahevAya che te jaNAvAya che - bIjanyAsaH so'yaM muktau bhAvavinivezataH paramaH / . sakalAvaJcakayogaprAptiphalo'bhyudayasacivazca // 8-13 // ' "muktimAM bhAvano viniveza thavAthI; A je pratiSThA che te A parama koTino "bIjanyAsa' kahevAya che. A bIjanyAsathI abhyadaya viziSTa puNyodaya] sahAyaka bane che ane sakala avaMcaka yoganI prApti thAya che."-A pramANe teramI gAthAno artha che. Azaya e che ke pUrve jaNAvyA mujaba nijabhAvanI pratiSThA karatI vakhate muktimAM bhAvano eTale sadantaHkaraNano praveza thavAthI puNyAnubaMdhI puNyano athavA samyagdarzanano parama koTino nikSepa thAya che. tethI pratiSThAne bIjanyAsa kahevAya che. e bIjanA cAsathI bhaviSyamAM sakala avazcaka yoganI prApti thAya che ane abhyadayanI sahAyaka tarIke prApti thAya che.. sadyogAvaMcaka kriyAvaccaka ane phalAvaccaka-A traNa avazyakayoga che. tenuM svarUpa varNavatAM yogadRSTisamuccayamAM pharamAvyuM che ke-viziSTa puNyazALI ke jemanA darzanathI ja ApaNe pavitra banIe evA pavitra puruSono; teozrI guNasaMpana che ema mAnIne teozrInA darzanane AzrayIne je saMbaMdha thAya che tene prathama sadyogAvaccaka yoga kahevAya che. te parama pavitra puruSo guNasaMpanna hovAthI temane Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praNAma, vaMdana vagere karavAno je sArI rIte cokkasa niyama che tene kriyAvaccaka nAmano bIjo avaccaka yoga kahevAya che je mahApApanA kSayanuM parama kAraNa che. kAraNa ke A kriyAvaccaka yogathI nIcagotrakarmano kSaya thAya che. nIcagotrakarmanA udayathI jIvane evA kuLamAM janamavuM paDe che ke jyAM dharmanuM nAma paNa sAMbhaLavA na maLe. AthI nIcagotrakarma moTuM pApa che, teno kSaya kriyAvaccakayogathI thAya che. te paramapavitra puruSo pAsethI gharmopadezanAM zravaNa, manana vagere dvArA cokkasa rIte dharmanA viSayamAM uttarottara siddhi svarUpa phaLanI je prApti thAya che-tene trIjo phalAvaccaka yoga kahevAya che. A traNa prakAranA avaccakayoganI prApti bIjanyAsathI thAya che. 18-13 - pUrvagAthAmAM jaNAvelA bIjanyAsane upAyathI vadhAravo joIe te jaNAvAya che - . lavamAtramayaM niyamAducitocitabhAvavRddhikaraNena / . kSAntyAdiyutairbhatryAdisaGmatai bRMhaNIya iti // 8-14 // lezamAtra paNa evo pratiSThA saMbaMdhI je bhAva che; te niyame karI ucita ucita evA bhAvanI vRddhi vaDe; kSamA vagere dharmathI yukta ane maitrI vagere bhAvothI sadgata evA AtmAoe vadhAravo joIe." A pramANe caudamI gAthAno zabdazaH artha che. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azaya e che ke pratiSThA vakhate thoDo paNa bIjanyAsa svarUpa je bhAva che tene cokkasapaNe dezakAlAdine anurUpa ucita ucita bhAvanI vRddhi karavA vaDe vadhAre joIe. kSamA, mRdutA, saraLatA ane saMtoSane jeNe prApta karyo che tema ja maitrI, pramoda, karuNA ane upekSA bhAvanAthI jeo bhAvita che te lokoe dezakAlAdine anurUpa bhAvanI vRddhi karavA vaDe pratiSThAsaMbaMdhI bhAvane upara jaNAvyA mujaba vadhAravo joIe. al8-14 je bIjanyAsane saMvardhita karavAno che; te bIjanyAsanI viziSTa stavanA karAya che arthAt te bIjanyAsano prabhAva jaNAvAya che - nirapAyaH siddhArthaH svAtmastho maMtrarADasaGgazca / AnaMdo brahmarasazcintyastattvajJamuSTiriyam // 8-15 // "nirapAya, siddhArtha, svAtmastha, mannarAja, asa" AnaMda, brahmarasa, cittva ane tattvajJapuruSonuM rahasya pratiSThAgata bhAva che."- A pramANe paMdaramI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke je apAyothI dUra che-tene nirAya kahevAya che. je prApta thaye chate ISTa vastuonI siddhi thaI jAya che tene siddhArtha kahevAya che. potAnA svarUpamAM ja je sthira che, paranA svarUpamAM nahi-tene sthAtmistha kahevAya che. svAbhAvikaguNasvarUpa hovAthI A pratiSThA saMbaMdhI bhAva alpa paNa baLavAna hovAthI pAdhika para evA prabaLa karmano Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAza kare che. mananathI rakSaNa karanArane maMtra kahevAya che. pratiSThAgatabhAva paramamaMtra-samAna hovAthI marInuM kahevAya che. sadgaparapadArthamAM ratithI vikala hoya tene basa kahevAya che. brahma eTale satya, tapa ane jJAna; temAM rasa eTale ruci-AsvAda; tene prahAra kahevAya che. cittanIya anuprekSAdi yogyane vinca kahevAya che. alpathI ghaNA hitanI prApti- tene puSTi kahevAya che, je hitopadeza ane avisaMvAdanuM sthAna che. tattvajJapuruSonI muSTine tattvajJamuri kahevAya che. pratiSThA saMbaMdhI bhAvamAM nirapAyatA, siddhArthatA vagere spaSTa che. kAraNa paramAtmAnI sAthe samarasApatti svarUpa e bhAvamAM apAya vagereno saMbhava nathI. I8-1pa A rIte pratiSThAvidhinuM nirUpaNa pUrNa karIne temAM je bAkI che te jaNAvAya che - aSTau divasAn yAvat pUjA'vicchedato'sya karttavyA / dAnaM ca yathAvibhavaM * dAtavyaM sarvasattvebhyaH // 8-16 // gAthArtha spaSTa che. Azaya e che ke pratiSThA prasaMge pratimAjInI pUjA; puSpa ane balibAkaLA vagerenA vidhAnathI ATha divasa sudhI niraMtara karavI ane potAnI saMpatti mujaba zAsananI unnati nimitte sarva jIvone dAna ApavuM. saMkSepathI ahIM pratiSThAvidhinuM varNana pUrNa thAya che. A SoDazakamAM pratiSThAvidhinuM dizAsUcana mAtra che. zAstrazuddha rIte AvAM paramatAraka anuSThAno thAya to kharekhara ja zAtre darzAvelA Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaLanI prApti thayA vinA nahIM rahe. zAstra khUba ja saMkSepathI dizAsUcana karatuM hoya che. parama zraddhA ane AdarapUrvaka enA paramArthane bhavanistAraka pU. gurubhagavaMtanI pAse samajI laIne zAstrIya maryAdAnuM pAlana karavAnA AgrahI banavuM joIe. vartamAnamAM thatAM anuSThAno moTA bhAge ajJAnabahula hoya che-ema lAgyA vinA nahIM rahe. koI paNa jAtanA kadAgrahane rAkhyA vinA anuSThAnone zAstrAnusArI banAvavA prayatnazIla banavuM joIe. zAsananI unnati mATe paNa zAstrIya maryAdAnuM pAlana karyA vinA cAle evuM nathI. zAsananI unnatinA nAme zAsramaryAdAnuM je atikramaNa thAya che-te koInA paNa hitanuM kAraNa nahIM thAya. ApaNI IcchA ane zAstranI AjJA-e be vacce je visaMvAda che e ApaNA saMsAraparibhramaNanuM ekamAtra kAraNa che. e be vacce jo visaMvAda na rahe ane saMvAditA sarjAya to ApaNA kalyANane koI ja avarodha nathI. // ityaSTamaM SoDazakam // . // atha navamaM SoDazam || AThamA SoDazakanA aMte viccheda vinA pUjA karavAnuM jaNAvyuM. have pUjAnuM svarUpa A SoDazakamAM jaNAvAya che-- snAnavilepanasusugandhipuSpadhUpAdibhiH zubhaiH kAntam / vibhavAnusArato yatkAle niyataM vidhAnena // 9 1 // 246 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anupakRtaparahitanirataH zivadastridazezapUjito bhagavAn / pUjyo hitakAmAnAmiti bhaktyA pUjanaM pUjA // 9-2 // snAna, vilepana, uttama jAtinAM sugaMdhI puSpo ane dhUpa vagere dravyothI tema ja suMdara bIjAM paNa sugaMdhI dravyothI; potAnI saMpattine anusAra te te kALamAM niyata; jeoe potAnI upara upakAra karyo nathI evA paNa parajanonA hitamAM rakta; mokSane ApanArA ane devendrothI pUjAyelA bhagavAna hitanA arthIone pUjya che.'-A pramANenI bhaktithI manane harI janAruM zAstrokta vidhithI yukta evuM je zrI jinezvaradevonuM pUjana che; tene pUjA kahevAya che. A pramANe pahelI-bIjI gAthAno artha che. Azaya e che ke nIce jaNAvyA mujaba pratimAjInI pUjA karatI vakhate sauthI prathama pratimAjIne sugaMdhI evA jalathI snAtra karavuM. caMdana, kaMku vagere dravyothI vilepana karavuM. sugaMdhI ane uttama jAtinAM puSpo caDhAvavAM. sugaMdhI dhUpa ane bIjAM paNa sugaMdhI dravyothI pUjA karatI vakhate vAtAvaraNa suvAsita karavuM. svaparanA mananuM haraNa kare evI rIte potAnI saMpattine anusAre udAratApUrvaka trikALa pUjana karavuM. zAstramAM jaNAvelA te te kALe athavA potAnI AjIvikAne bAdhA na pahoMce te kALe pUjana karavuM. tema ja "jeoe potAnI upara upakAra karyo nathI evA paNa parajanonA hitamAM tatpara; mokSane ApanArA tathA devendrothI pUjAyelA bhagavAna hitanA arthIo mATe pUjya che."- AvI bhaktibhAvanAthI zrI - jinezvaradevanuM pUjana karavuM joIe. AvA pUjanane pUjA Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya che. vartamAnamAM A badhuM bhAgye ja jovA maLe. zAstrokta vidhinuM pAlana; zuddha dravyono udAratApUrvaka upayoga; kAlAdinuM raiyatya ane upara jaNAvelo sadbhAva... vagerethI karAtI pUjA ja pUjA che-e yAda rAkhavuM joIe. anuSThAnone tAraka banAvavAM hoya to tenI tArakatA zAmAM che-e samajI levuM joIe. koI paNa anuSThAna; zAstramAM jaNAvelA vidhinA pAlanAdi vinA tAraka banatuM nathI. pUjA karavA chatAM tenuM phaLa maLe nahi to pravRtti sudhAravAnI jarUra che-eno khyAla Avavo ja joIe. ahIM graMthakAra paramarSie saMkSepathI paNa pUjAnuM svarUpa spaSTapaNe darzAvyuM che. zAstrakAra paramarSinI vAtanI upekSA karavAthI vastutaH ApaNe paramapadAdi phaLanI upekSA karIe chIe. puNyathI prApta thayelI sAmagrIne sarvathA niSphaLa banAvanArI e upekSAnI ja upekSA karavI joIe. 9-2 *** te pUjAnA ja have prakAra jaNAvAya che - paJcopacArayuktA kAcicASTopacArayuktA syAt / RddhivizeSAdanyA proktA sarvopacAreti // 9 - 3 // gAthArtha spaSTa che. Azaya e che ke paccopacArA, aSTopacArA ane sarvopacArA - A rIte traNa prakAranI pUjA che. pazcA[pAMca ago]praNipAta svarUpa paccopacArA pUjA che. aSTAGgapraNipAta svarUpa aSTopacArA pUjA che. ane dazArNabhadra vagere puNyAtmAonI RddhivizeSe thatI 248 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIjI sarvopacArA pUjA che. emAM badhI rIte aMtaHpura hAthI, ghoDA, ratha vagere sAmagrIthI vinaya-upacAra karAya che; tethI te sarvopacAra pUjA kahevAya che. A traNa prakAramAMnI pahelI je pUjA che te be jAnu [DhIMcaNa], be hAtha ane eka mastakaema maLIne pAMca aothI vinaya-upacAra karavAthI paccopacArA' kahevAya che. tema ja AgamamAM jaNAvyA mujaba pAMca vinayanAM sthAnothI sahita hovAthI "paccopacArA' kahevAya che. e - sacitta puSpamAlAdino tyAga karavo; acitta hAra vagereno tyAga na karavo, khesa dhAraNa karavo; pratimAjInAM darzana thatAMnI sAthe aMjali karavI ane mananI ekAgratA karavI-A pAMca prakAre je vinaya-upacAra karAya che, tene paccopacArA pUjA kahevAya che. bIjI "aSTopacArA" pUjAmAM ATha algathI vinaya-upacAra karAya che. mastaka, chAtI, peTa, pITha, be hAtha ane be sAthaLa-A ATha aMgothI daMDavat je praNAma karAya che, tene "aSTopacArA" pUjA kahevAya che ane trIjI pUjAmAM IdrAdidevanI jema sarva bala [caturangasenA sarvavAhanAdi; sarva parivAra, sarvasaMpatti; sarva alaMkAra ane sarva Adara vaDe je paramAtmAnI pUjA-bhakti karAya che, te sarvopacArA pUjA kahevAya che. arthAt savyavasevi..ItyAdi AgamamAM jaNAvyA mujaba IdrAdinI jema zrIdazArNabhadrAdie je pUjA karI tevA prakAranI pUjAne sarvopacArA pUjA kahevAya che. I9-3 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara jaNAvyA mujabanI paNa pUjA kevA paisAthI ane kevA AtmAe karavI joIe-te jaNAvAya che - nyAyArjitena parizodhitena vittena niravazeSeyam / / karttavyA buddhimatA prayuktasatsiddhiyogena // 9-4 // bhAvavizeSathI parizuddha karelA ane nyAyathI upArjelA dhanathI sArI rIte sAdhanono prayoga-upayoga jeNe karyo che evA buddhimAna AtmAe sakala pUjA karavI joIe. A pramANe cothI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke koI paNa jAtanI pUjA karatI vakhate pUjA mATe je dravya vAparavAnuM che; te nyAyathI meLaveluM hovuM joIe, corI vagere anyAyathI meLaveluM nahIM hovuM joIe. sAmagrI game teTalI zreSTha hoya paraMtu te sAmagrI anyAyathI meLavelA dravyathI meLavelI nahIM hovI joIe. A viSayamAM atyAranI paristhiti khUba ja dayanIya che. "nyAyathI meLaveluM dhana paNa choDavAjevuM che, rAkhavAjevuM nathI. Aje nahi to kAle game tyAre je avazya vinaSTa thavAnuM che to teno upayoga game te rIte karI ja levo e hitAvaha che. saddhavyane sanmArgamAM ApaNe nahi vAparIe to e dhanano koNa jANe kyAM upayoga thaze'ItyAdi bhAvanAthI e vitta parizuddha banAveluM hovuM joIe. A rIte nyAyopArjita parizodhita ghananA vyayathI buddhimAne pUjA karavAnI che. viziSTa prajJA hovAthI buddhimAnane vidhi, avidhi vagereno pUrNa khyAla hoya che. tethI teo pUjA karatI vakhate AzAtanAdine khUba ja saraLatAthI Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUra karI zake che. AthI ja pUjA karatI vakhate je je sAdhanano upayoga karavAno hoya che te te sAdhanano sArI rIte upayoga teo karI le che. koI paNa phaLanI siddhi-prApti mATe tenAM sAdhanono saprayoga karavAnuM anivArya hoya che. AthI samajI zakAze ke phaLanA sAdhanano sArI rIte prayoga-upayoga karyo che jeNe evA buddhimAne pUjA karavAnI che. kAraNa ke pUjAnA phaLane prApta karavAnI yogyatA e AtmAomAM ja hoya che. ItyAdi ahIM vicAravuM joIe. l9-4tA buddhimAna AtmAoe paNa kayA prayatna vaDe pUjA karavI joIe te jaNAvAya che - zucinAtmasaMyamaparaM 'sitazubhavastreNa vacanasAreNa / AzaMsArahitena ca tathA tathA bhAvavRddhyoccaiH // 9-5 // vyasnAna ane bhAva snAnathI pavitra thavA vaDe; pavitra ujvaLa evA vastrane dhAraNa karI tema ja A loka ke paraloka saMbaMdhI koI vastunI AzaMsA rAkhyA vinA uttarottara bhAvanI vRddhithI AgamanAM vacana mujaba zarIranAM aMgopAMgAdino saMvara thAya e rIte pUjA karavI joIe." A pramANe pAMcamI gAthAno zabdArtha che. Azaya spaSTa che ke paramapavitra evA zrI tIrthaMkaraparamAtmAnI pUjA pavitra banIne karavI joIe. pavitra banavA mATe dravyasnAna ane bhAvasnAna che. dezathI ane sarvathA e rIte dravya-bAhya snAna be prakAranuM che. hAtha, paga ane mukhanA prakSAlanane dezathI Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyasnAna kahevAya che; tema ja jyAre mastaka upara paNa snAna karAya che tyAre pagathI mAthA sudhInA e snAnane sarvathA dravyasnAna kahevAya che. Agamaprasiddha evA karmamalanA prakSAlananA adhyavasAyavizeSane bhAvasnAna kahevAya che. A rIte dravya ane bhAva-ubhaya snAnathI pavitra banI pUjA karavI joIe. pUjA karatI vakhate zarIranAM aMga ane upAMga tema ja IMdriyono saMvara [te te dvArA thatAM karmabaMdhano abhAva thAya te rIte pUjA karavI joIe. arthAt vihita pravRttine choDIne bIjI koI paNa pravRtti karIne zarIra ke Idriyo dvArA karmabaMdha na thAya e rIte pUjA karavI joIe. anyathA zarIranAM aMgopAMga ke Idriyono saMvara zakya nahIM bane. graMthakArazrIe A saMvarane AtmasaMyamarUpe ahIM varNavyo che ane AtmAno artha 'zarIra' karyo che. zarIrane saMyamita rAkhyA vinA pUjA karavAthI pUjAnA vAstavika phaLane pAmI zakAze nahi. kAyAno saMyama mananI ekAgratA mATe khUba ja Avazyaka che. aprazA viSaya khAna-pAnAdimAM e anubhavasiddha che. pUjA mATe vastra zveta ane suMdara hovAM joIe; lAla pILA vagere varNavALAM paNa suMdara vastro cAle. sAmAnya rIte sArA prasaMge vaparAtAM ujjvaLa ane suMdara evAM vastra pUjA mATe vAparavAM joIe. vastrazuddhi paNa bhAvane prApta karavA mATenuM eka mahattvapUrNa sAdhana che. vastrazuddhi vinA karAtI pUjAmAM Adara na hovAthI pUjA karatI vakhate vivakSita bhAva Avato nathI. e bhAvane lAvavA mATe vasranI paNa parizuddhi upara Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALavI levI joIe. pUjA, zAstravihita hovAthI AgamanAM vacano mujaba ja karavAnI che ane te paNa A loka ke paraloka saMbaMdhI phaLanI apekSA rAkhyA vinA anAzaMsabhAve karavAnI che. puSpa, vasra vagere dvArA aMgaracanA karavAthI te te prakAre pratidina aMgaracanAdinA kAraNe vadhelA bhAva vaDe sArI rIte pUjA karavI joIe. 9-5]l *** pratiSThA pachI pUjA karavAnI hoya che, tethI pratiSThAnirUpaNa pachI pUjAnuM nirUpaNa zarU karyuM che. e pUjA; puSpa, naivedya vagere dravyo ane stotra vagere bhAvanA bhedathI aneka prakAranI che. temAMnI puSpAdi pUjAnuM svarUpa varNavIne have stotrapUjAnuM svarUpa be gAthAothI jaNAvAya che / piNDakriyAguNagatai bhIrai vividhavarNa saMyuktaiH AzayavizuddhajanakaiH saMvegaparAyaNaiH puNyaiH // 9-6 // pApanivedanagarbhaiH praNidhAna purassarairvicitrArtheH askhalitAdiguNayutaiH stotraizca mahAmatigrathitaiH // 9-7 // "zrI tIrthaMkaraparamAtmAnuM adbhuta zarIra, cAritranI kriyA ane zraddhAjJAnAdi guNone jaNAvanArAM; sUkSmabuddhithI samajI zakAya evA gaMbhIra arthavALAM; chanda ane alaMkArAdinA kAraNe vividha varNonI racanAvALAM; Azayazuddhine karanArAM; saMveganI prAptine karAvanArAM; parama pavitra; pApane [pote karelA pApane jaNAvanArAM, upayoga-pradhAna; vividha arthane 9 253 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAvanArAM, asmalitAdi guNovALAM ane mahAbuddhizALI mahAtmAoe racelA stotro [stavanAdi] vaDe pUjA karavI joIe."- A pramANe chaThThI-sAtamI gAthAno sAmAnya artha Azaya e che ke pUrve jaNAvyA mujaba uttama puSpAdi pUjAdravyo vaDe pUjA karavI joIe. tyAra bAda stotrAdi dvArA stotrapUjA [bhAvapUjA karavI joIe. eka hajAra ne ATha lakSaNo ane atizayo vagerenA varNanathI paramAtmAnA sarvotkRSTa zarIranuM varNana jemAM karAya che te stotra, piMDazarIrane jaNAvanAruM che. duHkhe karIne nivArI zakAya evA parISaha ane upasargamAM paNa bhayabhIta banyA vinA tenI upara vijaya prApta karavAdi svarUpa, paramAtmAnuM je sarvotkRSTa AcaraNa che tene ahIM kriyA kahevAya che. e kriyAnuM varNana jemAM che te stotra, kriyAne jaNAvanAruM che. zraddhA, jJAna ane viratino pariNAma vagere, AtmAnI sAthe kAyama mATe rahenArA guNo che. e sAmAnyathI alpAMze paNa dareka jIvamAM hovAthI sAmAnya guNo che. vizeSathI to kevalajJAna ane kevaladarzana vagere guNo che. e guNonuM varNana jemAM che e stotra, guNone jaNAvanAruM che. A rIte paramAtmAnA piMDa, kriyA ane guNonA viSayavALAM jaNAvanArA stotrothI pUjA karavI joIe. upara jaNAvelI be gAthAthI stotra-pUjAnuM varNana karatI vakhate graMthakAraparamarSie stotranuM agiyAra vizeSaNothI varNana karyuM che. emAM prathama vizeSaNa piyA !pati'nuM varNana karIne bIjA vizeSaNanuM varNana Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatAM jaNAvyuM che ke stotra gaMbhIra hovAM joIe. sUkamabuddhi-prajJAthI grAhya evA bhAvone jaNAvanArAM je stotro che ane aMtaranA zubha bhAvothI je pravartelAM [udbhavelAM che evAM stotrone "gaMbhIra kahevAya che. je stotrothI pUjA karavAnI che te stotro, vividha varSothI eTale ke chaMdo ane alakAro[sAhityaprasiddha varNAdi ane arthAdinI racanAvizeSane laIne vividha akSarothI sArI rIte racelAM hovAM joIe. stotrapUjA karatI vakhate evAM stotrathI pUjA karavAnI che ke je stotro bolatAM vizuddha AzayanI prApti thatI hoya. evAM stotrone AzayavizuddhinAM janaka kahevAya che. saMvegaparAyaNa stotrothI stotrapUjA karavI joIe. saMvega eTale saMsArano bhaya athavA mokSanI abhilASA ane parAyaNa tene kahevAya che ke je hote chate ISTanI prApti thAya che. je stotrathI upara jaNAvyA mujaba saMvegamAM javAya che [saMvega prApta thAya che te stotro saMvegaparAyaNa che. tema ja e stotro puNyabaMdhanAM kAraNa hovAthI tene puNyasvarUpa kahevAya che. AvAM puNyasvarUpapavitra-stotrothI stotrapUjA karavAnI che. dA. - sAtamI gAthAthI stotranuM varNana karatI vakhate pharamAvyuM che ke stotra pApanivedanagarbhita hovAM joIe. rAga, dveSa ane mohane laIne pote karelAM je pApa priANAtipAtAdi aDhAra che, tenuM te rIte [pote karelA rUpe varNana nivedana jemAM karAyuM che; arthAt te te pApone te te rIte jaNAvavAno AMtarikabhAva [gabha] jemAM che te stotrone pApanivedanagarbha Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stotro kahevAya che. A rIte potAnA pApane pragaTa karIne paNa paramAtmAnI pUjA thAya che. kAraNa ke e vakhate sahaja rIte "huM kevo pApAtmA chuM ane paramAtmA keTalA mahAna-niSpApa che'...Avo bhAva sthAyI hoya che. stotrapUjA karatI vakhate praNidhAnapurassara" stotro hovAM joIe. mana-vacana-kAyAnI ekAgratApUrvaka tanmaya banIne je stotra bolAya che, te stotrane praNidhAnapurassara stotra kahevAya che. upayoganI ahIM mukhyatA che. upayoga vinAnI ane upayogavALI-bane kriyAnuM aMtara ApaNe samajI zakIe chIe. stotrapUjA bhAvapUjAsvarUpa che. e upayoganI mukhyatA vinA zakya nathI. tethI praNidhAnapurassara stotrane upayogapradhAna kahevAya che. A pramANe upayogapUrvaka bolAtAM stotro vicitrArthavALAM arthAt aneka arthavALAM hovAM joIe. AvI jAtanA stotranA; na nikSepAdine AzrayIne thatA aneka arthanuM anusaMdhAna karavAthI tanmayatA sAdhavAnuM khUba ja saraLa bane che. ' stotrapUjA mATe stotra bolatI vakhate asmalitAdi guNapUrvaka bolAya-eno khyAla rAkhavo joIe. je sUtra bolatI vakhate yAda karI karI, aTakI-aTakIne bolAtuM hoya te sUtrane alita kahevAya che. je sUtra bolatI vakhate pada vagere kyAM pUrAM thayAM-e jaNAya nahi te rIte padAdi jemAM bhegAM bolAya che te sUtrane milita kahevAya che ane je sUtra bolatI vakhate bIjAM sUtronAM pado bhegAM karavAthI, bolAtA sUtranA svarUpamAM vikRti rUpAMtarI Ave che te sUtrane Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyatyAgreDita kahevAya che. evA prakAranA alita, milita ke vyatyAgraMDita sUtro stotrapUjAmAM na hovAM joIe. paraMtu astulita, amilita, avyatyAgraMDita, pratipUrNa ane ahInAkSarAdi sUtrothI stotrapUjA karavI joIe. AvAM stotro paNa mahAbuddhizALI evA mahApuruSo dvArA racAyelAM hovAM joIe. AvAM stotrothI stuitivizeSathI] A stotrapUjA karavAnI che. dravyapUjA jema uttamottama dravyathI karavAnI che, tema bhAvapUjA paNa uttamottama stotrothI karavAnI che. stotranI uttamottamatA ahIM agiyAra vizeSaNo. dvArA varNavI che. eno vicAra karavAthI samajI zakAze ke stotrapUjA mATe stotra kevuM hovuM joIe. Aje racAtAM stotramAM lagabhaga evI vizeSatA jovA maLatI nathI. upara jaNAvyA mujabanA stotranI racanA badhA ja karI zake evuM to na ja bane e samajI zakAya. paraMtu pUrvAcArya bhagavaMtAdi samartha mahAbuddhizALIoe racelAM stotrathI stotra-pUjA badhA ja karI zake. mahApuruSo dvArA racAyelAM parama pavitra stotrothI pUjA karavAnuM ApaNane sAgya prApta thayuM hoya tyAre; ApaNe navAM stotro banAvIne pUjA karavAnI kharekhara ja koI AvazyakatA nathI. eka to bhAva Ave nahi ane kadAca Ave to zabdathI e varNavatAM phAve nahIM. AvI sthitimAM bhAvAvavAhI stotronI racanA karIne mahApuruSoe ApaNI upara khUba ja anugraha karyo che. e anugrahane jhIlIne upara jaNAvelAM uttamottama stotrathI ja stotrapUjA karavI joIe Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e chaThThI-sAtamI gAthAno paramArtha che. 9-6, gA *** sAmAnya rIte dravya vagere upakaraNothI pUjA karAya che. ahIM stotrathI pUjA thAya che-ema jaNAvyuM che, to te kaI rIte kahevAya che..te jaNAvAya che - zubhabhAvArthaM pUjA stotrebhyaH sa ca paraH zubho bhavati / sadbhUtaguNotkIrtanasaMvegAt samarasApattyA // 9-8 // "zubha bhAvanI prApti mATe pUjA che. pAramArthika guNonA utkIrtananA kAraNe mokSanI IcchAthI samarasanI prApti thAya che, tethI tevA prakAranI stotrapUjAthI adhika zubha bhAva thAya che.''- A pramANe sAmAnyathI AThamI gAthAno artha che. Azaya e che ke puSpa vagere dravyothI karAtI badhI ja pUjA zubha bhAvanI prApti mATe che. stotra-stuti dvArA paNa zubha bhAva utkRSTa thAya che arthAt zubha-kalyANanuM kAraNa bane evo utkRSTa zubha bhAva thAya che. AthI samajI zakAya che ke puSpavastrAdithI karAtI pUjAnI jema ja stotrathI karAtI pUjA paNa; pUrvazubhaadhyavasAya[pariNAma-bhAva]nI apekSAe zubhatara adhyavasAyanuM kAraNa bane che. tethI stotramAM viziSTapUjAnuM kAraNatva siddha thAya che. stotrapUjAthI je rIte zubhatarabhAvanI prApti thAya che, te jaNAvatAM gAthAnA uttarAddhathI jaNAvyuM che ke stotro dvArA thatI pUjAmAM; paramAtmAmAM rahelA pAramArthika jJAnAdiguNonuM utkIrtana thAya che. tenAthI saMvega prApta thAya che. mokSanI 258 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhilASAne saMvega kahevAya che. jJAnAdi guNonA utkIrtanathI te te guNone prApta karavAnI tIvra IcchA thavAthI; te jyAM pUrNapaNe phaLe che te mokSanI utkaTa abhilASA sahaja rIte thAya che. A saMveganA kAraNe AtmAne rAga-dveSanI AdhInatAnA abhAva svarUpa samabhAvanA abhilASanI prApti thAya che. ane tethI paramAtmAnA guNano upayoga hovAthI paramArthathI te te guNasvarUpa ja AtmA banI jAya che. A pramANe paramAtmAnI sAthe abheda thavA svarUpa samarasApatti thavAthI; puSpa vagerethI thatI pUjAnI apekSAe stotrapUjAthI zubhatara pariNAma thAya che. AthI samajI zakAze ke stotro viziSTa pUjAnAM kAraNa che. - A gAthAmAMnI zubhabhAvArtha pUnA-A vAta niraMtara yAda rAkhavI joIe. graMthakArazrIe to paramAtmAnI sAthenI abheda pariNatine ahIM zubhatara bhAvasvarUpe varNavI che. ene pAmavA mATe zrI jinapUjA vihita che. puSpAdithI ke stotrathI karAtI pUjA pAchaLano Azaya eka ja che ke pUjA karavAthI upara jaNAvyA mujabano zubha bhAva prApta thAya. vartamAnamAM pUjA karanArA e AzayathI pUjA kare che ke nahi-e pUjA karanArAne ja pUchIne jANavuM paDaze. khUba ja gaMbhIra prazna che. javAba ApI zakAya evo e prazna nathI. uttara hovA chatAM anuttara evo e nAjUka prazna che. AvI sthitimAM pUjAthI zubhabhAva pAmavAno bhAva prApta karavAnI bhAvanA janme to ya pUjA saphaLa bane. anyathA pUjAne saphaLa banAvavAnuM zakya nathI. 9-8o. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have prakAramaMtarathI [bIjI rIte pUjAnA ja traNa prakAra jaNAvAya che - kAyAdiyogasArA trividhA tacchuddhyupAttavittena / yA tadaticArarahitA sA paramAnye tu samayavidaH // 9-9 // kAyAdi yogo jemAM sArabhUta che evI kAyayogasAra, vacanayogasArA ane manoyogasArA - A pramANe pUjA traNa prakAranI che. kAyAdinI zuddhithI prApta karelA vidhina)thI je pUjA thAya che te zreSTha pUjA che-ema bIjA AgamanA jANakAro kahe che."- A pramANe navamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke pUjA karatI vakhate mana, vacana ane kAyAno parizuddha upayoga hovo joIe. pUjA mATe je rIte mananI ekAgratA keLavavAnI che, sUtra-stuti vagere je rIte bolavAnAM che ane kAyAne je rIte vaMdanAdi kriyAmAM pravartAvavAnI che, teno cokkasapaNe upayoga rAkhI te te rIte je pUjA karAya che tene anukrame manoyogasArA, vacanayogasArA ane kAyayogasArA pUjA kahevAya che. pUjAmAM mana, vacana ane kAyAnI zuddhinuM khUba ja mahattva che. yogazuddhi ane yogapraNidhAnAdisvarUpe enuM varNana aneka graMthomAM karAyeluM che. pUjA karanArAe eno khyAla rAkhI mana, vacana ane kAyAnA yogane sArabhUta banAvavA joIe. manamAM bhavathI taravAno bhAva hoya; jJAnanI pratye agAdha prema hoya ane vidhi pratye utkaTa rAga hoya to manoyoga, vacanayoga ane kAyayoga sArabhUta che jemAM evI pUjA khUba ja saraLatAthI thaI zakaze. mana, vacana ane kAyAnA doSono tyAga karI Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manavacanakAyAnI ekAgratApUrvakanI pravRttithI prApta karelA dravyathI je pUjA thAya che; te aticArathI rahita pUjA zreSTha che. mana, vacana ane kAyAnI ekAgratApUrvakanI pravRttithI yogazuddhimAM koI aticAra thatA nathI, tethI aticArathI rahita e pUjA zreSTha bane che. A pramANe keTalAka AgamanA jJAtAonuM kahevuM che.I9-9o. ka upara jaNAvyA mujabanI kAyAdi yoganA sAravALI pUjA je kAraNe traNa prakAranI manAya che te jaNAvAya che- vighnopazamanyAdyA gItAbhyudayaprasAdhanI cAnyA / nirvANasAdhanIti ca phaladA tu yathArthasaMjJAbhiH // 9-10 // pahelI "kAyayogasArApUjA vinone upazamAvatI hovAthI vinopazamanI' kahevAya che. bIjI "vAgyogasArA pUjA abhyadaya[A lokAdimAM sukhane prasAdhatI hovAthI "abhyadayaprasAdhanI kahevAya che, ane trIjI "manoyogasArA" pUjA vAstavika phaLane ApanArI hovAthI tene nirvANa[mokSa)sAdhanI kahevAya che. te te arthane anurUpa nAmavALI te te pUjA cheA pramANe dezamI gAthAno artha che. ' kahevAno Azaya e che ke sAmAnya rIte kAyAdi yoganI sAratAne laIne te te yoganI mukhyatAe pUjAnI trividhatA A pUrve jaNAvI hatI. A gAthAthI tenA nAmane anurUpa arthane laIne pUjAnI trividhatA varNavAya che. vidanopazamana, abhyadayaprasAdhana ane nirvANasAdhana svarUpa Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te te kAryanA bhedathI pUjA traNa prakAranI che. kAyayogasArAdi pUjAnA anukrame samaMtabhadrA, sarvamaGgalA ane sarvasiddhikalA A pramANe nAmo che. tenA arthane anurUpa te te pUjA anukrame vighnopazama, abhyudayaprasAdhana ane nirvANasAdhanane karanArI che. traNa prakAranI te te pUjA svataMtra rIte vighnopazamAdi te te phaLane ApanArI che. tema ja ahIM prathama kAyayogasArA-vinopazamanI [samaMtabhadrA] A pUjA; Adya avagdhaka yoga svarUpa yogAvatcakayoganI prApti thavAthI samakitadRSTine hoya che. bIjI vAgyogasArA-abhyudaya-prasAdhanI [sarvamaMgalA]-A pUjA; bIjA avagdhaka yoga svarUpa kriyAvaccaka-yoganI prApti thavAthI zrAvakapaNAmAM dezaviratidharmanA pAlana mATe je guNo Avazyaka che te uttaraguNane dharanArA zrAvakane hoya che ane trIjI manoyogasArA nirvANasAdhanI sarvasiddhiphalA]- A pUjA; trIjA avagdhaka yoga svarUpa phalAvaccaka-yoganI prApti thavAthI paramazrAvakane ja hoya che. yathApravRttikaraNavizeSathI je loko graMthideze AvelA che temane dharmanI prApti svarUpa phaLane ApanArI pUjA hoya che. tethI sadyogAdi bhAvanI prApti thAya che; paraMtu tethI evI jAtanA koI anubaMdhanI siddhi thatI nathI. sAmAnya rIte yogI puruSo, yoganA sAdhana ane yogane prApta karavAnA avasara vagerenI prApti thavAthI yogAvargIka yoganuM astitva jaNAya che. tyAra pachI yogI janone vaMdanAdi karavA vagerenI pravRttithI kriyAvaccakayoganuM astitva jaNAya che ane yoganI siddhi svarUpa phaLanI prAptithI 22 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " phalAvaccakyoganuM astitva jaNAya che. A traNa avaccakayoganuM svarUpa yogadRSTi eka parizIlana"mAM jaNAvyuM che. rAgadveSanA AtmAnA tIvra pariNAmane graMthi kahevAya che. AyuSyakarma sivAyanAM sAta karmonI sthiti eka koTAkoTi sAgaropamathI nyUnaochI thAya tyAre jIva graMthideze Ave che. te vakhatanI AtmAnI pariNatine yathA-pravRttikaraNa kahevAya che. avaccakakyoga-traNane AzrayIne pUjAnI trividhatAnuM varNana pUjA-vizikA'mAM che. cAlu prakaraNamAM e upayogI jaNAyAthI prasaMgathI enI vAta paNa ahIM jaNAvI dIdhI che. jijJAsuvarge tenuM vistArathI svarUpa jANavA mATe te te graMthonuM parizIlana karavuM joIe. ahIM to khUba ja saMkSepathI tenuM varNana che. 9-10 traNetraNa pUjAmAM je thAya che te jaNAvAya che- pravaraM puSpAdi sadA cAyAyAM sevate tu tadAtA / Anayati cAnyato'pi hi niyamAdeva dvitIyAyAm // 9-11 // trailokyasundaraM yanmanasApAdayati ,tattuM caramAyAm / . akhilaguNAdhikasadyogasArasadbrahmayAgaparaH // 9-12 // prathama vidanopazamanI pUjA vakhate, te pUjA karanAro pravara-sArAmAMnAM puSpo vagerene sadA seve che arthAt potAnA hAthe arpaNa kare che. bIjI abhyadayaprasAdhanI pUjAmAM, te pUjA karanAro cokkasa rIte bIje sthAnethI sArAmAMnAM puSpo vagere maMgAve paNa che. nirvANa sAdhanI chellI pUjAmAM, samagra Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNothI adhika ane saddharmonuM sArabhUta je paramAtmasvarUpa che tenI pUjA karavAmAM tatpara evo te pUjAne karanAro; traNa lokamAM je suMdara che, tevAM puSpAdine manathI prApta kare che." A pramANe agiyAramI ane bAramI gAthAno zabdArtha che. Azaya samajI zakAya che ke kAyayogasArA nAmanI . pahelI pUjAmAM te pUjA karanArA; puSpo, sugaMdhI dravyo ane puSponI gUMthelI mALA vagere pUjAnAM dravyo je sArAmAMnAM che te ja kAyama mATe vApare che. zrI vItarAgaparamAtmAnI pUjA mATe upalabdha dravya jemAM zreSTha hoya che te prathama vidanopazamanI pUjA che. game tevAM puSpAdi dravyothI vinopazamanI pUjA thatI nathI. prAraMbhika kakSAnI pUjAmAM je rIte dravyanI zuddhi jALavavI joIe e rIte Aje lagabhaga dravyazuddhi jaLavAtI nathI. AthI samajI zakAze ke kAyayogasArA" pUjA karavAnuM paNa keTaluM agharuM che. je dravya maLe che emAMthI paNa zreSTha dravyane grahaNa karIne pUjA karAyA to prathama pUjA thaI zake che.' pUjAmAM Avazyaka evAM uttama dravyo potAnA sthAnamAM maLatAM na hoya to bIje sthAnethI koIne kahIne te te dravyo maMgAvIne paNa te te dravyothI karAtI pUjA bIjI vAgyogasArAabhyadayaprasAdhanI pUjA che. haiyAnI udAratA ane paramAtmAnI pratye utkaTa bahumAna hoya to A bIjI pUjA thaI zake. "A dravya vinA nahi ja cAle'-AvA pariNAmanA kAraNe bIjI pUjAmAM A rIte bIje sthAnethI paNa uttama dravyo maMgAvIne pUjA karavAmAM Ave che. zaktisaMpannatA karatAM paNa Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvasaMpannatAnuM mahattva ghaNuM che, jenI atyAre ghora upekSA sevAya che. paramAtmAnI sarvotkRSTapakAritAno yathArtha rIte khyAla Ave to bhAva AvyA vinA nahIM rahe. sAmAnya koTino paNa upakAra karanArA pratye jo ahobhAva Avato hoya to sarvotkRSTa upakAra karanArA paramAtmAnI pratye bhAva na AvavAnuM koI ja kAraNa nathI. - chellI nirvANasAdhanI pUjAmAM te pUjAne karanArA puNyAtmAo traNa lokamAM je sArAmAM sArI vastu che, tene prApta karI tenAthI pUjA karavAnI bhAvanAvALA hoya che. A lokamAM je uttamottama dravya che tenAthI to teo dararoja pUjA karatA hoya che. paraMtu traNa lokamAM suMdara evA naMdanavana vagere sthAne prApta thatAM pArijAtanAM puSpo vagere dravyane teo manathI prApta kare che. aprazastamArgamAM viSayonuM saMpAdana manathI karavAnuM ApaNA mATe prasiddha che. je maLyuM che ene sArAmAM sAruM mAnIne upayogamAM laIne paramatRptino anubhava karavAnuM kArya lagabhaga dararojanuM che. IdrAdi devo vagere paramAtmAnI pUjA mATe jevAM dravyo vApare che evAM dravyonA abhAvamAM manathI ja e dravyonI kalpanA karIne upalabhya uttamottama dravyathI "manoyogasArA" pUjA karAya che. AvI pUjAne karanArA puNyAtmAo "pavitraguNAviyogasArasaMtrimathI para' hoya che. Azaya e che ke trIjI-chellI nirvANa sAdhanI pUjA karanArA barAbara samaje che ke samagra guNothI adhika zreiSThI paramAtmasvarUpa sabrahma che tema ja ajarAmaratvasvarUpa e paramAtmasvarUpa hovAthI sadyoga Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddharmavyApAronuM sArabhUta sabrahma che. e sabrahmanI pUjAmAM je tatpara che; eTale ke e pUjAmAM ja jemanuM mana lAgeluM che; teo ja upara jaNAvyA mujaba nirvANa sAdhanI pUjA karI zake che. samagra guNathI adhika evA paramAtmAnA svarUpanI samagraguNothI zreSTha evAM pUjAnAM upakaraNone manamAM dhAraNa karIne sarvotkRSTa Atmika saMtoSa mATe buddhimAne pUjA karavI joIe. chellI nirvANasAdhanI pUjAmAM e zakya che. ItyAdi spaSTa rIte samajI levuM joIe. 911,12 pratiSThA pachI pUjA mATe snAna vagere karavAnuM che. paraMtu emAM SaSkAya jIvono vadha thAya che, tethI te yukta nathI-A pramANenI zakA karatAM pUrvapakSa jaNAvAya che snAnAdau kAyavadho na copakAro jinasya kazcidapi / kRtakRtyazca sa bhagavAn vyA pUjeti mugdhamatiH // 9-13 // gAthAno artha spaSTa che. Azaya e che ke pratiSThA pachI pratimAjInI pUjA mATe snAna, vilepana, sugaMdhI puSpo ane dhUpa-dIpAdi pUrve jaNAvyA mujaba apekSita che. emAM jala, vanaspati ane agni vagerenA jIvonI virAdhanA spaSTa che, je sarvathA niSiddha che. AvI paNa virAdhanAthI thatI pUjA dvArA zrI jinezvaradevane sukhanA anubhava svarUpa thoDo paNa upakAra thato hoya to virAdhanAne gauNa karIe, paraMtu e paNa zakya nathI. kAraNa ke bhagavAnanAM badhAM ja kAryo pUrNa thayelAM Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAthI kRtakRtya evA bhagavAnane pUjAthI koI ja upakAra nathI. bIjAo dvArA teozrInuM koI ja kArya karaNIya nathI. AthI spaSTapaNe samajI zakAya che ke mokSe pahoMcelA zrI vItarAgaparamAtmAne pUjAthI koI ja upakAra na hovAthI pUjA vyartha che. A pramANe mUDhabuddhivALA zaMkA kare che. II9-13 *** upara jaNAvelI pUjAnI niSprayojanatAne nIcenI be gAthAothI dUra karAya che - kUpodAharaNAdiha kAyavadho'pi guNavAn mato gRhiNaH / mantrAderiva ca tatastadanupakAre'pi phalabhAvaH // 9-14 // kRtakRtyatvAdeva ca tatpUjA phalavatI guNotkarSAt / 'tasmAdavyartheSA''rambhavato'nyatra vimaladhiyaH // 9-15 // kUpa[kUvo]nA dRSTAMtathI ahIM pUjAnA viSayamAM thato kAya[pRthvIkAyAdi-vadha paNa gRhastho mATe guNavAna manAya che. maMtra vagerenI jema tenA smaraNa vagerethI tene lAbha na hovA chatAM paNa maMtra vagerethI tenA smaraNAdi karanArAne lAbha thAya che; tema pUjA karanArane paNa pUjAthI lAbha thAya che. A pramANe caudamI gAthAno sAmAnya artha che. bhagavAna kRtakRtya hovAthI ja te svarUpa guNotkarSanA kAraNe teozrInI pUjA phaLavALI che. AthI siddha thAya che ke potAnA zarIrAdi mATe AraMbha[hiMsAdi]ne karanArA nirmaLabuddhivALA gRhastho mATe pUjA vyartha prayojana-rahita] nathI. A pramANe paMdaramI gAthAno sAmAnya artha che. * 267 Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azaya e che ke pUrva gAthAmAM pUjA mATe snAnAdi karavAthI jala, vanaspati vagerenA vadhano prasanga AvavAthI doSa jaNAvyo hato. te doSanA nivAraNa mATe A gAthAmAM jaNAvyuM che ke kUvAnA udAharaNathI ahIM doSa nathI, paraMtu guNa che. pANI mATe jyAre kUvo khodavAnuM kArya karAya che; tyAre thAka lAge che, parasevo thAya che; tarasa lAge che ane zarIrAdi mATI vagerethI malina thAya che.ItyAdi aniSTanI prApti thavA chatAM e badhAM ja aniSTo pANI maLavAthI dUra thAya che; ane uparathI sva-parane aneka rIte lAbha thAya che. AvI ja rIte pUjA mATe karAtA snAnAdithI. jalAdikAyavadhasvarUpa aniSTa prApta thavA chatAM pUjA karavAthI samyagdarzanAdi prApta thavAthI sva-parane aneka rIte guNonI prApti thAya che. A rIte gRhasthane pUjA karavAthI guNanI prApti thatI hovAthI snAnAdinA kAraNe thatA kAyavadhano doSa raheto nathI. caudamI gAthAnA pUrvAddhathI e doSano parihAra thAya che. caudamI gAthAnA uttarAddhathI e vAta jaNAvAya che ke pUjA karavAthI zrI jinezvaradevone koI paNa jAtano upakAra nahi hovA chatAM pUjA karanArane phaLanI prApti thAya che. kahevAnuM tAtparya e che ke maMtranuM smaraNa karavAthI, agninuM sevana karavAthI ane vidyAno abhyAsa karavAthI maMtra, agni ke vidyAne koI paNa jAtano upakAra nahi hovA chatAM jema maMtranuM smaraNa karanArAne viSanI bAdhA dUra thAya che, agninuM sevana karanArAne zItano apahAra dUra thavuM. thAya che ane vidyAno abhyAsa karanArAne vidyA siddha thAya Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che-tema pUjA karavAthI zrI jinezvaradevone koI paNa jAtano upakAra na hovA chatAM pUjA karanArAne viziSTa puNyano lAbha thAya che. AthI samajI zakAze ke pUrva gAthAmAM jaNAvelA "zrI jinezvaradevane pUjAthI koI upakAra nathI'- A doSano parihAra thAya che. kAraNa ke paramAtmAnA upakAra mATe pUjA nathI, potAnA lAbha mATe pUjA vihita che. pUjAthI potAne lAbha thAya che ja. paMdaramI gAthAthI "pUjA vyartha che-e zaMkAnuM nirAkaraNa karAya che. eno Azaya e che ke zaMkA karanAre, "bhagavAna kRtakRtya hovAthI temanI pUjA karavAthI koI ja lAbha nathI'ema jaNAvyuM hatuM, paraMtu te barAbara nathI. kAraNa ke bhagavAna kRtakRtya hovAthI ja utkRSTa guNonA svAmI che. e guNanA utkarSanA kAraNe ja teozrInI pUjA saphaLa che. AthI samajI zakAze ke pUjA nahi karavA mATe zaMkA karanAre bhagavAnanI kRtakRtyatAne kAraNa tarIke varNavI hatI. tenuM ahIM nirAkaraNa thAya che. pUrvapakSamAM je hetu, pUjAnA niSedha mATe Apyo hato te hetuthI ja pUjA karavAnuM siddha thAya che. pUjA vyartha nathI, prayojanavALI che. kAraNa ke potAnAM zarIra, svajana ane ghara vagere mATe jeo AraMbha kare che; te nirmaLabuddhivALA jIvone pUjA, aneka jAtinA lAbhanuM parama kAraNa bane che. ahIM A kevo niyama che ke, potAnA zarIrAdi mATe AraMbha karanArA nirmaLabuddhivALA gRhasthone A rIte pUjAno adhikAra che. kAraNa ke kUvAnA dRSTAMtathI zrI jinapUjA; potAthI pUijAthI] utpana thanArA AraMbhanI vizuddhipUrvaka Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNAMtarane prApta karAvanArI hoya to tevI pUjA karavAno adhikAra pU. sAdhubhagavaMtone ApavAno prasaMga Avaze. A prasaMganA nivAraNa mATe ema kahevAmAM Ave ke pUjA sAvadha hovAthI sarvasAvadhayogathI virAma pAmelA pU. sAdhubhagavaMtone eno adhikAra nathI, to gRhasthone paNa [teo zIrAdi mATe AraMbha karatA hovA chatAM] sAvagha pUjAno adhikAra nahi Apavo joIe. kAraNa ke teo kuTuMbAdi mATe AraMbha kare che eno artha e nathI ke tethI dharma mATe paNa teo AraMbha kare. eka pApa karyuM, eTale bIjuM pApa paNa karavuM joIe-evo niyama nathI. tethI svakuTuMbAdi mATe AraMbha karanArA gRhasthone pUjAno adhikAra ApavAnuM yogya nathI.". A pramANe zaMkA nahi karavI joIe. kAraNa ke potAnA kuMTuMbAdi mATe AraMbha karanArA gRhasthone e asad AraMbhanA nAza mATe sadAraMbha svarUpa zrI jinapUjAdino adhikAra che. anubaMdha-ahiMsA [anubaMdha (pariNAma)thI hiMsAno abhAva]svarUpa zrI jinapUjAdithI gRhasthanA asaraMbhano nAza thAya che. pU. sAdhubhagavaMto to sadAne mATe asad AraMbhathI virAma pAmelA hovAthI teozrIne zrI jinapUjAdino adhikAra nathI. kAraNa ke kAdavamAM paga nAMkhavA ane pachI te sApha karavA enI apekSAe kAdavamAM paga nAMkhavA ja nahi-e sAruM che. AthI samajI zakAze ke asad AraMbhathI nivRtta thavAnI IcchAvALA gRhastho zrI jinapUjAdinA adhikArI che. sarvathA asadAraMbhathI nivRtta banelA pU. sAdhubhagavaMto zrI jinapUjAdinA 270 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhikArI nathI, tethI koI doSa nathI. kUvAnA dRSTAMtathI zrI jinapUjA karanArA gRhasthane jema doSa nathI tema pU. sAdhubhagavaMtane zrI jinapUjA karavAthI doSa nahi lAge, tethI teozrIne paNa zrI jinapUjAno adhikAra Apavo joIe-A pramANe nahIM kahevuM joIe. kAraNa ke sarvathA sAvadyayogathI nivRtta banelA pU. sAdhubhagavaMto kUvAnA udAharaNathI paNa zrI jinapUjAdimAM pravRtti kare to teozrIne cittamAM avadya [pApa ja lAge. kAraNa ke teozrI sarvavirati pramukha utkRSTa guNonA dhAraka che. paraMtu gRhastho tevA prakAranA utkRSTaguNonA ghAraka na hovAthI temane avadya nahi lAge. ka[gRhasthatinA pariNAmane AzrayIne ahIM zrI jinapUjAdinA adhikAra ane anadhikArano vicAra karyo che. AthI ja sAmAyikamAM rahelA gRhasthane paNa zrI jinapUjAdino adhikAra nathI. bIjA paNa gRhasthone ke jeo pRthvIkAyAdi jIvonI hiMsAthI bhaya pAmelA che, yatanAparAyaNa che, sAvaghakriyAno saMkSepa karavAnI rucivALA che ane pU. sAdhu mahAtmAonI kriyAnI pratye anurAga ghare che evA gRhastho mATe dharmanA arthe sAvaghakriyApUjAdinI pravRtti ucita nathIevuM paNa keTalAka kahe che. A viSayamAM vadhAre kahevAthI saryuM. jijJAsue te te viSayanA jANakAro pAsethI samajI levuM. joIe. / 9 -14,15. A rIte pUrve jaNAvyA mujaba prazna ane tenA javAba sAthe pUjAnuM nirUpaNa karIne have phaLanA nirUpaNa sAthe pUjAnuM Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kartavyatva jaNAvAya che - iti jinapUjAM dhanyaH zRNvan kurvaMstadocitAM niyamAt / bhavavirahakAraNaM khalu sadanuSThAnaM drutaM labhate // 9-16 // gAthAno artha khUba ja saraLa che. Azaya e che ke dharmasvarUpa dhana che jenI pAse evo puNyazALI A pramANe zrI jinapUjAnuM varNana sAMbhaLe che ane e mujaba tenA arthane samajIne zrI jinapUjA te te kALe ucitapaNe kare che, te dhanyAtmA bhavavirahanA kAraNabhUta sadanuSThAnane cokkasapaNe jaladIthI prApta kare che. bhavanA virahamAM kAraNabhUta sadanuSThAnanuM varNana have pachInA SoDazakamAM karAze. 9-1dA | | ti nava roDazavam | atha dazamaM SoDazakam / navamA SoDazakanA antamAM zIdhra sadanuSThAnanI prApti thAya che - te pramANe jaNAvyuM hatuM. te sadanuSThAnanuM svarUpa have varNavAya che - sadanuSThAnamataH khalu bIjanyAsAt prazAntavAhitayA / sAyate niyogAt puMsAM puNyodayasahAyam // 10-1 // prazAntavAhitAnA kAraNe A bIjanyAsathI puruSone abhyAse karI puNyodayanI sahAyavALuM sadanuSThAna prApta thAya che." A pramANe pahelI gAthAno artha che. Azaya e che ke pUjAne karanArA dhanyAtmAne je prazAntavAhitA prApta thAya Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tenAthI bIjano nyAsa thAya che. e bIjanyAsanA kAraNe zrI jinapUjAdinA abhyAsathI AtmAne puNyodayanI sahAya prApta thAya che, jethI krame karI sadanuSThAna prApta thAya che. viSayakaSAyanI pariNati jenI zAnta thaI che evA cittane prazAntacitta kahevAya che. paramatAraka zrI vItarAgaparamAtmAnI pUjA karavAthI rAgAdinI pariNati zAnta thAya - e samajI zakAya-evI vAta che. prazAntacittane vahana karavAnA svabhAvanA Azrayane prazAntavAhI kahevAya che. emAM prazAntavAhitA rahI che, je cittanA saMskAravizeSasvarUpa che. e saMskArathI citta prazAnta banI rahe che ane tethI prazAntavAhitAne laIne puNyAnubandhI puNya svarUpa bIjano nyAsa thAya che. A puNyAnubandhI puNyanI prApti paNa ucitakramanA kAraNe thAya che. ahIM pUjAnA anuSThAnanA ucitakramane jALavavAmAM na Ave to puNyAnubandhI puNyanuM upArjana thatuM nathI. dravya, deza, kALa, avasthA, zabda, sthApanA ityAdinAM viSayamAM aucitya aneka jAtanuM che. pUjA karanAre nyAyopAttavattathI meLavelAM, sArabhUta pramANopeta ane atuccha dravyothI pUjA karavI joIe. yogya dezamAM UbhA rahIne bIjAne darzanAdimAM antarAya na thAya e rIte te te jagyAe UbhA rahIne pUjA karavI joIe. madhyAhnAdi kALe pUjA karavI joIe. paramAtmAnI traNa avasthA (piMDasthAdi) bhAvavI joIe. stotrapUjA vakhate sUtra, caityavaMdana, stuti vagere madhurAdi zabdothI bolavAM joIe ane pratimAjI dhAtunAM ke ArasAdinAM che - e joIne te te rIte Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjA vagere karavuM joIe... AvI rIte pUjA vagere saMbandhI ucitakrama aneka jAtano che. evA ucita kramane AcaravAthI puNyAnubandhI puNya svarUpa bIjano vAsa thAya che. vivekapUrNa pravRttimAM ja ucita krama sacavAya che. vivekazUnya pravRttithI puNyAnubandhI puNyano nikSepa thato nathI. - prazAntavAhitAthI thayelA e bIjanyAsathI anuSThAnanI pravRtti niyamitapaNe thAya che. anuSThAnanA e abhyAsathI puruSone e anuSThAna sadanuSThAna svarUpe pariName che. 10-1 sadanuSThAnane tenA prakArane AzrayIne jaNAvAya chettpriitibhkticnaasnggoppdN caturvidhaM gItam / tattvAbhijJaiH paramapadasAdhanaM sarvamevaitat // 10-2 // "prIti, bhakti, vacana ane asaga-A pUrvapada che jenAM evuM sadanuSThAna tattvajJoe cAra prakAranuM jaNAvyuM che. e cAreya sadanuSThAna paramapadanAM sAdhana che." - A pramANe bIjI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke "prIti', "bhakti', "vacana", "asalga' - A cAra padone "anuSThAna' padanI pUrvamAM joDIne te te padathI jaNAtAM anuSThAna sadanuSThAna che. arthAt prItyanuSThAna, bhakatyanuSThAna, vacanAnuSThAna ane ajJAnuSThAna- A cAra prakAranA kAraNe sadanuSThAna cAra prakAranuM che. sadanuSThAnanA svarUpanA jANakAroe cAra prakAranA sadanuSThAnane paramapada-mokSanA sAdhana tarIke jaNAvyuM che. pratyanuSThAnAdi dareka sadanuSThAnane mokSanuM sAdhana Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarIke ahIM varNavavA chatAM saMsArasukhanI icchAthI paNa karAtA anuSThAnane prIti ke bhakti anuSThAna kahevAya che -e jaNAvanArA; zrI SoDazakaprakaraNane vikRtarUpe rajU karI rahyA che. sarvamevaitanuM parama sAdhanam' bIjI gAthAnAM A padono vicAra karavAthI samajI zakAze ke pratyanuSThAnAdine sadanuSThAna kahevAnuM kAraNa e eka ja che ke te paramapadanAM sAdhana che. "paramapadanuM sAkSAt ke paraMparAe sAdhana na bane topaNa te sadanuSThAna che.'-A pramANe jaNAvavAnuM tAtparya ahIM nathI. 10-ro cAra prakAranA sadanuSThAnamAMnA prathama sadanuSThAnanuM svarUpa jaNAvAya che - yatrAdaro'sti paramaH prItizca hitodayA bhavati krtuH| zeSatyAgena karoti yacca tatprItyanuSThAnam // 10-3 // je anuSThAnamAM parama Adara che; e karanArane hitanA 'udayavALI prIti thAya che ane bIjAM kAryono tyAga karIne je anuSThAna karAya che te anuSThAnane prIti-anuSThAna kahevAya che. - A pramANe trIjI gAthAno artha che. Azaya e che ke je anuSThAna karatI vakhate parama Adara hoya che, te anuSThAnane sAmAnyathI prIti-anuSThAna kahevAya che. anuSThAna mATe karAto prayatnAtizaya ahIM anuSThAna pratyeno parama Adara che. sAmAnyakoTinA prayatnathI thatA anuSThAnane prItianuSThAna kahevAnuM ucita nathI. anuSThAna pratyenI prItinA kAraNe pUratA prayatna e anuSThAna thatuM hoya che. "sAdhana Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI; zakti nathI, ullAsa nathI, gharanA loko nA pADe che; zarIra pratikULa che; vAtAvaraNa sAruM nathI......' vagere koI paNa jAtano vicAra karyA vinA je je vastunI UNapa vartAtI hoya, te te UNapane dUra karI anuSThAnane pUrNa banAvanArA prayatnane prayatnAtizaya kahevAya che. aprazasta mArgamAM thanArI pravRtti vakhate e prayatnAtizayano ApaNane anubhava che. pUjA vagere; gRhasthasaMbandhI ane svAdhyAyAdi; munibhagavanto saMbandhI anuSThAnamAM Avo prayatnAtizayasvarUpa Adara bahu ja ocho jovA maLe. dravya, kSetra, kALa ane bhAvane AzrayIne thanArAM te te anuSThAna vakhate te te dravya, kSetra, kALa ane bhAvane prApta karavA khUba ja prayatna karavo paDato hoya che. anuSThAna pratyenI prIti vagara e zakya nathI. duniyAnA dareka kSetramAM e spaSTapaNe jovA maLe che. AvuM ja lokottara anuSThAnamAM banI jAya toM prIti-anuSThAna sahaja rIte ja banI jAya. sAva ja zithila prayatnathI karAtAM anuSThAnoprIti-anuSThAnasvarUpa nahi bane. A rIte AdarapUrvaka karAtA e anuSThAnamAM tenA kartAne abhiruci jAge che, jenAthI bhaviSyamAM hitanI prApti thatI hoya che. rogIne apathyamAM abhiruci thAya che parantu enAthI tene ahitanI prApti thAya che. evuM prItyanuSThAnasthaLe banatuM nathI. prItyanuSThAnasaMbandhI je abhiruci (gADharuci) che, te hitanA udayavALI che. AvI abhirucine laine ja prItyanuSThAna bIjAM badhAM kAmone paDatAM mUkIne karavAmAM Ave che. jenI pratye parama prIti che te anuSThAna 276 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjAM badhAM kAmo paDatAM mUkIne karAya che - e ApaNA anubhavanI vAta che. atyAre zuM kAma che ? atyAre nathI karavuM; pachI karIza - AvA prakAranI koI paNa jAtanI vicAraNA karyA vinA tatkAla tanmayatApUrvaka je anuSThAna thAya che - e prItyanuSThAna che. AthI samajI zakAze ke je anuSThAna bIjAM badhAM kAmo paDatAM mUkI karAya che, jemAM parama hitodayavALI prIti thAya che ane je anuSThAna parama AdarathI thAya che te anuSThAnane prItyanuSThAna kahevAya che. mokSasAdhaka anuSThAnanI zarUAta ja A prItyanuSThAnathI thAya che. mokSanI prIti tenA sAdhanabhUta anuSThAnamAM pariName che, jethI prItyanuSThAnano udbhava thAya che. "mokSanI prIti na hoya topaNa prItyanuSThAna thAya che" ema mAnavAnuM ucita nathI. saMsAranA sukha pratyenI prItithI prItyanuSThAna na thAya, eTalI samajaNa mokSanA arthamAM hovI ja joIe. 10-3 bhaDhyanuSThAnasvarUpa bIjA sadanuSThAnanuM svarUpa varNavAya __ gauravavizeSayogAd buddhimato yadvazuddhatarayogam / kriyayetaratulyamapi jJeyaM tadbhaktyanuSThAnam // 10-4 // prIti-anuSThAnajevuM paNa je anuSThAna; gauravavizeSanA yogathI buddhimAna mANasanuM vizuddhataravyApAravAnuM che te anuSThAnane "bhakatyanuSThAna" kahevAya che. - A pramANe cothI Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAno sAmAnya artha che. kahevAno Azaya e che ke; bhakatyanuSThAna bAhyadRSTie pravRtti vagerene AzrayIne prItyanuSThAnajevuM ja hoya che. paraMtu bhakatyanuSThAnamAM eka pUjyatvano saMbaMdha adhika hoya che. prIti-anuSThAna vakhate je pariNAma che e pariNAmanI apekSAe bhakatyanuSThAna vakhate gaurava-pUjyatvano pariNAma vizeSa hoya che. e pUjyatvanA bhAvanA kAraNe bhakatyanuSThAnakartAnuM e anuSThAna, prItyanuSThAnanI apekSAe vizuddhatara kriyAvALuM hoya che. prIti ane pUjyatA - e benA yoge anuSThAna khUba ja vizuddha bane. e samajI zakAya che. prIti-anuSThAna ane bhaDhyanuSThAna e baMnemAM je vizeSatA che - tene grahaNa (samajavuM) karavA mATe samartha evA buddhimAna AtmAo; potAnA e sAmarthyathI vizuddhatara anuSThAna kare che. buddhimAna AtmAonuM gauravavizeSathI yukta prakRSTa vizuddhivALuM ane bAhyadRSTie prItyanuSThAnajevuM anuSThAna bhaDhyanuSThAna che... I10-4ll prIti ane bhakti-e bemAM je vizeSa che te jaNAvAya . atyantavallabhA khalu patnI tadvaddhitA ca jananIti / tulyamapi kRtyamanayo tiM syAt prItibhaktigatam // 10-5 // patnI atyanta priya ja che; tema mAtA paNa hita karanArI hovAthI atyanta priya ja che. te baMnene kRtyaprayojana (bhojana, vastra vagerenuM) paNa sarakhuM che; chatAM e Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMnnenA kRtyamAM je vizeSa che; e vizeSa ahIM prIti ane bhaktinA vizeSamAM dRSTAnta che." A pramANe pAMcamI gAthAno artha che. Azaya e che ke patnI ane mAtA atyanta priya che. baMnnene bhojana, vastra, alaMkAra ane auSadhAdinI AvazyakatA hoya che. temane te te vastu ApatI vakhate ApavAnI kriyA sarakhI hovA chatAM bhAvamAM pharaka che. patnInuM kArya premathI karAya che ane mAtAnuM kArya bhaktithI karAya che. AvI jAtino ja pharaka prIti-anuSThAna ane bhaktyanuSThAnamAM che. anuSThAna anuSThAnasvarUpe eka hovA chatAM prIti ane bhaktinA kAraNe e baMnne jAdAM che. anuSThAna prIti ane bhaktithI janya che. tethI tene anukrame prItianuSThAna ane bhakti-anuSThAna kahevAya che. anuSThAnamAM koI prIti nathI ane koI bhakti nathI. prIti ane bhakti AtmAno pariNAmavizeSa che: dArzanika paribhASAmAM kahIe to harSamAM rahela jAtivizeSasvarUpa prItitva ane bhaktitva che. arthAt harSavizeSasvarUpa prIti che ane harSa-vizeSa-svarUpa bhakti che. ahIM e samajI levuM joIe ke prIti-anuSThAna karatI vakhate sAmAnya rIte anuSThAna sarasa che' - evA bhAvathI te anuSThAna thatuM hoya che. emAM mukhyapaNe kriyAnI abhiruci karavAnI abhiruci) kAraNa bane che; ane bhakti-anuSThAna karatI vakhate anuSThAna pratyenI bhaktibahumAna (anuSThAna paramapavitra che, AtmAne guNasampanna banAvanAruM che...... ityAdi prakAranuM) hovAthI te thAya che. 2790 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emAM mukhyapaNe anuSThAna pratyenuM bahumAna kAraNa bane che. AvuM ja dRSTAntamAM paNa bane che. patnInuM kArya karatI vakhate patnI ane tenuM kArya - e pratyenI prItithI e kArya thAya che. ane mAtAnuM kArya karatI vakhate mAtA pratyenA bahumAnathI e kArya thAya che. baMne sthaLe kArya karatI vakhate harSa thAya che; je anukrame kriyA-anuSThAna karavAnA manorathathI ane bahumAnAdiguNanA manorathathI janmelo che. kriyAsaMbandhI manorathathI janmelA harSamAM prItitva che; ane guNasambandhI manorathathI janmelA harSamAM bhaktitva che. upara jaNAvelI vAtanA anusaMndhAnamAM mahAmahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAjAe "yogaviMzikA nI TIkAmAM pharamAvyuM che ke santoSya patnI vagerenuM kArya karavAno avasara Avyo che - ema jANavAthI je AnaMda thAya che e AnaMdamAM rahenAra jAtivizeSane prItitva kahevAya che ane pUjya mAtA vagerenuM kArya karavAno avasara Avyo che - ema jANavAthI je AnaMda thAya che emAM rahenAra jAtivizeSane bhaktitva kahevAya che. santoSya ane pUjya baMnnenAM kArya karavAnA avasare AnaMda thAya che, paraMtu te te AnaMdamAM pharaka che. eka AnaMda prItithI janya che ane bIjo bhaktithI janya che. kalyANakaMdalI TIkAmAM Ane anulakSI ne jaNAvyuM che te temanI pAsethI samajI levuM joIe. (jAo SoDazaka prakaraNa bhA. 2 prakAzaka zrI aMdherI gujarAtI jaina saMdha : aMdherI vesTa : muMbaI pa6) /10-pI Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra prakAranA sadanuSThAnamAMthI trIjA anuSThAnanuM svarUpa jaNAvAya che - - vacanAtmikA pravRttiH sarvatraucityayogato yA tu / vacanAnuSThAnamidaM cAritravato niyogena // 10-6 // "sarvatra aucityanA yogathI je AgamAnusAriNI [tethI ja AgamasvarUpa je pravRtti che; te A vacanAnuSThAna che. cAritrasaMpanna AtmAone ja te anuSThAna hoya che. bIjAne vacanAnuSThAna hotuM nathI."- A pramANe chaThThI gAthAno artha che. Azaya e che ke kSamA ke pratilekhanA piDilehaNa] vagere badhAM ja dharmAnuSThAnonI je pravRtti che, te jo AgamamAM jaNAvelA arthanA smaraNapUrvaka thatI hoya ane deza, kALa, puruSa ane vyavahAranA aucityapUrvaka thatI hoya to tene "vacanAnuSThAna' kahevAya che. pariNAmasvarUpa pravRtti ke kriyAsvarUpa [bAhya pravRtti karavAnuM AgamamAM je rIte pharamAvyuM che, tenuM smaraNa karIne te te pravRtti karIe ane tyAre deza, kALa, puruSa ke vyavahAranA aucityano bhaMga thato na hoya to te anuSThAna vacanAnuSThAna svarUpa che. * kSamA vagere anuSThAno AgamamAM vihita che tethI te anuSThAno te rIte ja karavAM joIe. anyathA anuSThAnanI prIti athavA pavitratAne ja joIne te te anuSThAno karIe to te anuSThAna vacanAnuSThAnasvarUpe nahi pariName. "zrI vItarAgaparamAtmAnI AjJA che mATe karavAnuM che, mane game che mATe nahi ane e pUjya-mahAna [pavitra che mATe nahi'Avo bhAva ja anuSThAnane vacanAnuSThAnasvarUpe pariNAve Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. Agama pratyenA agAdha bahumAnanA kAraNe vacanAnuSThAnanI prApti thAya che. AthI ja AgamamAM jaNAvyA mujaba deza, kALa, puruSa ane vyavahAra vagerene AzrayIne aucitya sacavAya che. paDilehaNAdi anuSThAno mATe je deza, kALa vagere AgamamAM jaNAvyA che te dezakAlAdimAM anuSThAna karavAthI sarvatra aucitya sacavAya che. dezakALAdine AzrayIne aucityapUrvakanI AgamAnusAriNI pravRtti vacanAnuSThAna che. apariNatAdi loko jyAM na hoya tyAM paDilehaNa karavuM; trIjA praharanA aMte ane cothA praharanA aMte paDilehaNa karavuM ratnAdhikonA krame paDilehaNa karavuM ane muhapattI, rajoharaNa, Asana vagerenA krame paDilehaNa karavuM. ItyAdi rIte, paDilehaNAdi anuSThAna [dharmavyApAra pratye je deza, kALa, puruSa, vyavahAra vagere drivya, bhAva vagere) AgamamAM vihita che te dezakAlAdine anusarIne ja te te anuSThAna karavAthI upara jaNAvyA mujaba vacanAnuSThAna prApta thAya che. AvA prakAranuM vacanAnuSThAna cAritravaMtane ja hoya che. kAraNa ke cAritravaMta sAdhubhagavaMtane ja bhavadurga[killone laMghI javAnuM zakya bane che. pU. sAdhubhagavaMtone lokasaMjJAno abhAva hovAthI chaThThA guNasthAnakanI prApti thavAnA kAraNe bhavadurgane laMghI javAnuM zakya bane che. ghaNA lokonuM AlaMbana laIne je karAya che, tene lokasaMjJA kahevAya che. chaThThA guNasthAnake rahelA pU. sAdhubhagavaMto evI lokasaMjJAthI mukta hoya che. ghaNA loko kare che mATe te pravRttine kartavyarUpe teo mAnatA nathI. paraMtu zrI tIrthaMkaraparamAtmAe. jenuM vidhAna karyuM Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tene ja teo kartavya tarIke mAne che. chaThTha guNasthAnaka A rIte lokasaMjJAthI rahita hovAthI te guNasthAnakanI prAptinA kAraNe pU. sAdhubhagavaMto bhavasvarUpa durgane laMghI jAya che. AvA cAritravaMta mahAtmAone ja vacanAnuSThAna hoya che, bIjAne te hotuM nathI. A gALAmAM jaNAvelI e vAta nizcayanayane AzrayIne che. vyavahAranayanI apekSAe to prathama guNasthAnake rahelA mArgAnusArI jIvone paNa potAnI bhUmikA mujaba zrI vItarAgaparamAtmAnA paramatAraka vacanamAM pravRtti karatI vakhate aMzataH vacanAnuSThAna hoya che. kAraNa ke prathama guNasthAnake sarvathA vacanAnuSThAna na hoya to tyAra pachInA cothA, pAMcamA..vagere guNasthAnake paNa teno saMbhava nahIM rahe. sarvathA asanI utpattino saMbhava nathI. tethI mArgAnusArI jIvone paNa aMzataH A vacanAnuSThAna hoya che ja. AthI samajI zakAze ke pUrNapaNe vacanAnuSThAna cAritrasaMpana mahAtmAone ja chaThThA guNasthAnake hoya che. emAM lokasaMjJAnuM rahitapaNuM mukhya kAraNa che. lokasaMjJAne AdhIna banelA pote to bhavadurganuM ullaMghana karI ja zakatA nathI ane bIjAne paNa te karAvI zakatA nathI. .10-dA prathama asadA guNasthAna hoya to sadanuSThAnamAMnA cothA asagna anuSThAnanuM svarUpa jaNAvAya che - yattvabhyAsAtizayAt sAtmIbhUtamiva ceSTyate sadbhiH / tadasaGgAnuSThAnaM bhavati tvetat tadAvedhAt // 10-7 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je vaLI abhyAsanA atizaye AtmasAt thayAnI jema puruSo dvArA karAya che; tene asaMkza-anuSThAna kahevAya che. pUrvavacananA saMskArathI A asaggAnuSThAna thAya che." A pramANe sAtamI gAthAno sAmAnyArtha che. kahevAno Azaya e che ke vacanAnuSThAnane vAraMvAra karavAthI je anuSThAna abhyAsanA prakarSane laIne AtmAnI sAthe ekarUpa thayeluM jANe na hoya te rIte karAya che, te anuSThAnane asalgAnuSThAna kahevAya che. caMdanano gaMdha jema svabhAvathI ja che; koI bIjA gaMdhathI e sugaMdhita thayeluM nathI tema caMdananA gaMdhanyAye zrI jinakalpika zrI tIrthaMkara paramAtmAnI jema cAritrane pALanArA vagere mahAtmAone A asaggAnuSThAna svabhAvathI ja hoya che. saMyamajIvananI varSonI vacanAnuSThAnanI ArAdhanAnA prabhAve prathamanA e vacanAnuSThAnanA saMskAranA kAraNe A asalgAnuSThAna thAya che. 10-7ii. vacanAnuSThAna ane asalgAnuSThAna-e bemAM je vizeSa che te jaNAvAya che - cakrabhramaNaM daNDAt tadabhAve caiva yatparaM bhavati / vacanAsaGgAnuSThAnayostu tajjJApakaM jJeyam // 10-8 // daNDanA kAraNe cakra phare che tema ja bIjAM cakrabhramaNa daNDanA abhAvamAM thAya che, A udAharaNa vacanAnuSThAna ane asalgAnuSThAnanI vizeSatAmAM jANavuM." A pramANe AThamI gAthAno artha che. Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A Azaya e che ke cakranuM bhramaNa daNDanA saMyogathI paNa thAya che ane daNDanA saMyoganA abhAvamAM paNa thAya che. cakranA bhramaNa mATe prathama daNDano prayoga karavo paDe che. e prayogathI cakra pharatuM thAya che; ane tyAra bAda daNDa laI lIdhA pachI paNa cakra pharatuM rahe che. A rIte cakrabhramaNa daNDasaMyogathI ane daNDasaMyoganA abhAvathI hoya che. rIte kuMbhAranA cakranuM bhramaNa; daNDasaMyogathI utpanna thayeluM prayatnapUrvakanuM che ane bIjuM daRssaMyoganA abhAvamAM je cakrabhramaNa che; te vegasvarUpa pUrvasaMskArano kSaya thayo na hovAthI che. A pramANe ja vacanAnuSThAnamAM ane asaGgAnuSThAnamAM vizeSatA samajavAnI che. AgamanA saMyoganA kAraNe vacanAnuSThAna thAya che ane AgamanA saMskArono parikSaya na thavAthI AgamanA saMskAramAtrathI asaGgAnuSThAna thAya che. kahevAno Azaya e che ke AgamanA vacananA arthanuM smaraNa karavA dvArA pU. sAdhubhagavaMto bhikSATanAdinI je pravRtti kare che, tene vacanAnuSThAna kahevAya che. mukhyapaNe vacanAnuSThAna chaThThA-sAtamA guNasthAnake hoya che. chaThThA-sAtamA guNasthAnake rahelA pU. sAdhubhagavaMto nirdoSavasatinuM Asevana, vihAra ane bhikSATanAdinI je koI pravRtti kare che, te AgamamAM vihita hovAthI kare che. ane sAvaghayoganI pravRtti AgamamAM niSiddha hovAthI sAvadhayoganI nivRtti kare che. potAne phAve che, game che ke AnaMda Ave che...vagereno vicAra karyA vinA mAtra Agamano ja vicAra karIne karAtI e pravRtti-nivRttisvarUpa anuSThAna 285 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamAnusArI ane AgamArthanA smaraNasvarUpa upayogavALuM hovAthI vacanAnuSThAna che. vacanAnuSThAnanA prakRSTa abhyAsathI apramatta sAdhubhagavaMtone asalgAnuSThAnanI prApti thatI hoya che. bhUtakALanA vacanAnuSThAnanA prabaLa saMskAranI parikSaya na thavAthI kevaLa saMskAranA aparikSayathI mAtra AgamasaMskAranA kAraNe e asalgAnuSThAna thAya che. vAstavika rIte svabhAvathI je anuSThAna; vacana[Agama)nI apekSA vinA ja thAya che te asalgAnuSThAna thAya che. anuSThAnanA prayogakALe AgamanA upayoga vinAnuM e anuSThAna hoya che. upayoga vinA paNa karAtuM e anuSThAna parizuddha hoya che. aticArathI rahita hoya che. vacanAnuSThAna ane asaggAnuSThAna dekhItI rIte ekasarakhAM hovA chatAM upara jaNAvyA mujaba baMnemAM moTo pharaka che. 10-8 prati, bhakti, vacana ane asadga-A cAra anuSThAnonA phaLanA vibhAga-prakArane jaNAvAya che - abhyudayaphale cAye niHzreyasasAdhane tathA carame / etadanuSThAnAnAM vijJeye iha gatApAye // 10-9 // pahelAM be anuSThAno svargasvarUpa phaLane ApanArAM che ane chellAM be anuSThAno mokSane ApanArAM che. A cAra anuSThAnomAM chellAM be anuSThAno mokSanAM sAdhana hovAthI apAya vinAnAM jANavAM." A pramANe navamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke prIti-anuSThAna ane bhaktianuSThAna Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e be anuSThAnanuM phaLa svargAdi-abhyudaya che ane vacanAnuSThAna tema ja asAnuSThAna-e be anuSThAnanuM phaLa mokSa che. ahIM yAda rAkhavuM joIe ke A pUrve prIti, bhakti vagere cAra anuSThAnone sadanuSThAna tarIke varNavyAM che ane sadanuSThAnanuM phaLa mokSa che-e jaNAvyuM che. ahIM prItyanuSThAna ke bhaktyanuSThAnanuM phaLa abhyudaya[svargAdi] varNavyuM che-e sAkSAt phaLanI apekSAe jaNAvyuM che. paraMparAe to e baMnne anuSThAnanuM paNa phaLa mokSa che. sAkSAt ke paraMparAe jenuM phaLa mokSa nathI, e anuSThAna sadanuSThAna nathI. A gAthAno AdhAra laIne svargAdi sukho mATe karAtA anuSThAnane sadanuSThAna [prItyanuSThAna] tarIke varNavavAnuM ucita nathI. sadanuSThAnano prAraMbha mokSa mATe hoya che, paraMtu tevA prakAranI sAmagrInA abhAve jIvane te te anuSThAnanI pravRtti sAkSAt mokSa-prAptinuM kAraNa na banatAM svargAdinI prApti dvArA paraMparAe mokSanuM kAraNa banatI hoya che. eno artha e nathI ke te anuSThAnanI pravRtti saMsAranA sukhanI prApti mATe karI hatI. mAtra saMsArasaMbaMdhI sukhanI prApti mATe karAtAM anuSThAna sadanuSThAna nathI. davA pIvA mATe,sAkara levI ane davA pIvAthI sAkara maLaze-e baMnnemAM je pharaka che, evo ja pharaka prItyanuSThAnAdi sadanuSThAnamAM ane viSAnuSThAnAdi asadanuSThAnamAM che. "saMsAranI duHkhagahanatAnuM oghathI paNa paribhAvana na hoya ane enA yoge saMsAranA ucchedanI saheja paNa bhAvanA na hoya topaNa anuSThAna sadanuSThAna bane che-" e pramANe mAnavAnuM yogya nathI. 287 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prItyanuSThAna, bhaktyanuSThAna, vacanAnuSThAna ane asaGgAnuSThAna-A cAra anuSThAnomAM chellAM be anuSThAno apAyarahita che. sAmAnya rIte aticAra, AsaGga-Asikta ane niyANuM vagere mokSanA apAya che. A apAyo vacanAnuSThAna ke asaphgAnuSThAna daramyAna hotA nathI. prItyanuSThAna ke bhaktyanuSThAnamAM e apAyo hoya che. AthI ja AgamamAM jaNAvyuM che ke pUrvasaMyama svarganuM kAraNa che ane apUrvasaMyama mokSanuM kAraNa che. sarAgasaMyamane pUrvasaMyama kahevAya che ane apUrva-saMyama; nIrAgasaMyamane kahevAya che. prItyanuSThAna ane bhaktyanuSThAna vakhate rAga hovAthI sarAgasaMyamano e bemAM samAveza thAya che ane apUrva-saMyamano samAveza vacanAnuSThAna ane asaGgAnuSThAnamAM thAya che. AthI samajI zakAze ke vacanAnuSThAna ane asAnuSThAnanI prApti vinA mokSanI prApti thatI nathI. saMyamajIvananI sAdhanA paNa jyAre vacanAnuSThAnAdimAM pariNamatI hoya che tyAre ja te mokSanuM kAraNa banatI hoya che. zAstrakAra paramarSioe; prAraMbhathI ja mumukSu AtmAone mokSano Azaya prApta thAyae mATe vyavasthita rIte prayatna karyo che. e prayatnathI racAyelAM paNa AvAM zAstrono AdhAra laIne 'saMsAranA sukha mATe paNa dharma ja thAya ane e dharma sadanuSThAna che...' vagere jaNAvanArA keTalAka upadezako jANI-joIne sadanuSThAnane vikRtasvarUpe varNavI rahyA che. anAdikALathI A saMsAramAM jIvanuM astitva che. A saMsAramAMthI jIvanuM astitva maTI jAya-e mATenA upAyo jIvanI yogyatAne anulakSIne 288 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrakAra paramarSioe jaNAvyA che. potapotAnI yogyatAnusAra te te upAyone ArAdhI kAlakrame mumukSu AtmAone mokSanI prApti thatI hoya che. koI AtmA vilaMba vinA te ja bhave paramapadane prApta kare che. ane koI AtmA bhavAMtare svargAdine prApta karI paramapadane prApta kare che. emAM sahakArI kAraNono bhAva ane abhAve kAma kare che. ATalAmAtrathI e lokoe saMsArasukha mATe dharma karyo hato ane tethI saMsArasukha mATe paNa dharma karI zakAya che."ItyAdi jaNAvavAnuM ucita nathI. eka ja AzayathI AraMbhelI paNa sAdhanA tathAvidha sAmagrInA abhAve siddhimAM vilaMba kare-e samajI zakAya che. anyathA paraMparAe mokSasAdhaka anuSThAno mAtra abhyadayasAdhaka che-ema mAnavAno prasaMga Avaze..ItyAdi barAbara samajI levuM joIe. zrI vItarAgaparamAtmAnA paramatAraka zAsanamAM AzayanuM zuM mahattva che, te ApaNe jANIe chIe. 10-9 A pUrve varNavelAM cAra anuSThAnomAM je je anuSThAnamAM je je kSamAdharmano samAveza thAya che-te; pAMca prakAranI kSamAne AzrayIne jaNAvAya che -' upakAryapakArivipAkavacanadharmottarA matA zAntiH / Ayadvaye tribhedA gharamadvitaye dvibhedeti // 10-10 // "upakArI, apakArI, vipAka, vacana ane dharma jemAM pradhAna che-evI pAMca prakAranI kSamA che. A pAMca prakAranI Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamAmAMthI pahelA traNa prakAranI kSamAno pahelAM be anuSThAnamAM ane chellA be prakAranI kSamAno chellAM be anuSThAnamAM samAveza thAya che.'- A pramANe dazamI gAthAno sAmAnyArtha che. Azaya e che ke jeNe ApaNI upara upakAra karyo che te ApaNA upakArI che. jeNe ApaNI upara apakAra karyo che te ApaNo apakArI che. upakAra karanAra upakAravAnane upakArI kahevAya che ane apakAra karavAmAM pravRttane apakArI kahevAya che. zubhAzubhakarmanA phaLanA anubhavane sAmAnyathI vipAka kahevAya che. ahIM anarthanI paraMparA svarUpa-evo vipAka grahaNa karavAno che. vacana AgamasvarUpa che ane prazama vagere AtmasvabhAva ahIM dharma che. upakArI vagere jemAM pradhAna-mukhya che, evI kSamAne anukrame upakArIkSamA; apakArIkSamA; vipAkakSamA; vacanakSamA ane dharmakSamA kahevAya che. A pAMca prakAranI kSamAmAMthI pahelA traNa prakAranI kSamA; prIti-anuSThAna ane bhaktyanuSThAnamAM samAya che ane chellI be kSamAo vacanAnuSThAna ane asaMgAnuSThAnamAM samAya che. upakArane karanArA upakArI che. upakArIe kahelA durvacanane sahana karatI vakhate upakArIkSamA hoya che. upakArInA vacanane huM sahana karIza nahi to upakArano saMbaMdha kSaya pAmaze.'-ema samajIne upakArInA durvacanane sahana karAya che tyAre A prathama prakAranI upakArIkSamA' kahevAya che. vacanakSamA ane dharmakSamAnuM je phaLa che, tevuM phaLa 20 Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upakArakSamAnuM nathI. paraMtu dharmanA prAraMbhanI avasthAmAM enuM ghaNuM ja mahattva che. "ApaNI upara jemaNe upakAra karyo che teo koI vAra ApaNI pratye durvacana kahe to; teoe karelA upakArone yAda karI te durvacanane sahana karI levuM joIe. anyathA upakArano kSaya thaze." AvA pariNAmanA kAraNe karAtI kSamA e upakArakSamA che. "durvacanane huM sahana nahi karuM to durvacanane kahenArA mArI upara apakAra karaze'-ema samajIne jyAre durvacanane sahana karI levAya che, tyAre bIjI apakArI kSamA hoya che. sAmAnya rIte upakAra bhUtakAlIna hoya che ane apakAra bhaviSyakALanI apekSAe hoya che. upakArI ane apakArI pratyenI kSamAne anukrame upakArI kSamA ane apakArI kSamA kahevAya che. kSamAzIlatAnI prApti mATe kAraNabhUta apakArI kSamA paNa AtmAne krodhAdithI dUra rAkhe che ane sahanazIla banAve che. kaSAyonI bhayaMkaratA samajAyA vinA kSamAnuM mahattva nahi samajAya. - vipAkano vicAra karIne je kSamA karAya che tene vipAkakSamA kahevAya che. narakAdi durgatimAM javA vagere svarUpa je karmanAM phaLa che; tene vipAka kahevAya che. krodhAdi kaSAya karIza to narakAdi durgatimAM aneka jAtanAM duHkho bhogavavA svarUpa kaDavA vipAko anubhavavA paDaze-eno vicAra karIne karAtI kSamA 'vipAkakSamAM" che. athavA duHkhanA Darane laIne A manuSyabhavamAM ja kaSAyanA kAraNe anarthonI paraMparA sarjAze-ema samajIne karAtI kSamAne vipAkakSamA kahevAya che. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraloka pratye thoDI paNa zraddhA hoya to A vipAkakSamAnA AsevanathI AtmAne kaSAyarahita banAvI zakAze. bhaviSyanI pratye zraddhA hoya to bhaviSyano vicAra nahi karavAnuM koI kAraNa nathI. upakArakSamA, apakArI kSamA ane vipAkakSamAA traNa jAtanI kSamAno samAveza prItyanuSThAna ane bhakatyanuSThAnamAM thAya che. upakArI kSamAdinA kAraNe vacanakSamAdinI prApti thavAthI paraMparAe mokSanI prApti thAya "mAturataM eMjJA lunyA nisAsa. zrI jinezvaradevonAM paramatAraka vacanone sAMbhaLIne "AsurIvRttikaSAyapariNati'ne nahi rAkhavI joIe." ItyAdi vacanone anusarI jyAre kSamA karAya che tyAre "vacanakSamA' hoya che. kSamA karatI vakhate upakAra, apakAra ke vipAka vagereno vicAra na karatAM mAtra "zrI jinezvaradevoe kSamA karavAnuM vidhAna karyuM che mATe kSamA karavI joIe"- ema samajIne je kSamA karAya che, tene vacanakSamAM kahevAya che. A kSamAmAM zrI jinezvaradevonA paramatAraka AgamavacananuM ja mAtra AlaMbana hoya che, upakArI vagere traNanI apekSA nathI hotI. upakArI vagere traNa-viSayamAM kSamA hovA chatAM jyAre zrI tIrthakaraparamAtmAnA vacanane laIne ja e kSamA hoya che, ane upakArI, apakArI ke vipAkane laIne e kSamA hotI nathI tyAre te kSamAne "vacanakSamA' kahevAya che. AthI samajI zakAze ke-upakArI vageremAM upakArI vagere svarUpe samajIne karAtI samAne upakArI kSamA vagere kahevAya che ane zrI Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthaMkara-paramAtmAnA paramatAraka vacananA ja kAraNe karAtI kSamAne vacanakSamA kahevAya che. dharmamAM tene kahevAya che ke je kSamA AtmAnA svabhAvabhUta che. Azaya e che ke caMdananA vRkSane kApavAmAM ke bALavA vageremAM Ave to caMdanavRkSano je dharma sugaMdha che te jema sthira rahe che ane vikriyAne pAmato nathI, tema zarIrane kApavAmAM ke bALavA vageremAM Ave to paropakAra karanArI evI kSamA sthira [AtmasvabhAva banI rahe che, koI paNa jAtanI vikriyAne pAmatI nathI. A kSamAne dharmakSamA kahevAya che. vacanakSamAnA abhyAsanA atizayathI gharmakSamAnI prApti thAya che. upakArI kSamA vagere cAreya kSamAno uddeza A kSamAnI prAptino che. vacanakSamA ane dharmakSamA : A be kSamAno samAveza anukrame vacanAnuSThAna ane asadgAnuSThAnamAM thAya che e samajI zakAya che. vacanakSamA ane dharmakSamAno pUrvAparIbhAva che. vacanakSamA pachI gharmakSamA hoya che, tethI anukrame te beno vacanAnuSThAna ane asalgAnuSThAnamAM samAveza thAya che../10-10 - have pAMca prakAranI kSamAmAM dharmakSamAne choDIne pahelI cAra kSamAomAM sUkSma ane sthUla aticArono saMbhava hoya che te jaNAvAya che - caramAyAyAM sUkSmA aticArAH prAyazo'tiviralAzca / .: 'mAre tanI yu: chUAza tathA nAzcava ll10-11 Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "vacanAmAmAM prAyaH koI koI vAra sUkSma aticAro hoya che; ane pahelI traNa kSamAmAM to sthUla tema ja niraMtara [vAraMvAra aticAro hoya che."- A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. Azaya e che ke, A pUrve pAMca prakAranI mAne jaNAvIne tenA prathama traNa bhedono ane chellA be bhedono samAveza anukrame prathama be ane chellAM be anuSThAnamAM thAya che te jaNAvyuM che. emAM chellI be kSamAmAM je pahelI kSamA vacanakSamA che, temAM aticAro prAyaH koI vAra ja thAya che. ekavAra aticAra thayo hoya tyAra pachI bIjo aticAra thAya te be aticAra vacce ghaNA kALanuM aMtara hoya che, tethI te khUba virala hoya che. pahelI traNa upakArI kSamA vagere kSamAmAM to aticAra niraMtara thatA ja hoya che. vacanakSamAmAM je ativirala aticArano saMbhava che te aticAra paNa sUkSma hoya che ane pahelI traNa kSamAmAM je aticAra niraMtara thatA hoya che te sthUla-bAdara hoya che. je aticAra thavA chatAM jANI zakAtA nathI te sUkSma aticAra che ane enAthI bIjA aticAro bAdara che. chellI gharmakSamA asaggAnuSThAna svarUpa hovAthI temAM koI aticArano saMbhava nathI. e kSamAmAM mahAtmAo niraticArapadanA yogI hoya che. ll10-11 A pUrve chaThThI gAthAmAM jaNAvyuM che ke vacanAnuSThAna cokkasapaNe cAritravaMtane ja hoya che temAM jJAnanA saMbaMdhane Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAvAya che - zrutamayamAtrApohAccintAmayabhAvanAmaye bhavataH / jJAne pare yathArha gurubhaktividhAnasalliGge // 10-12 // "mAtra RtamayajJAnane dUra karavAthI ciMtAmaya ane bhAvanAmaya jJAna, vacanAnuSThAnanA svAmI evA cAritrasaMpanna AtmAone hoya che. e banne jJAnane jaNAvanAruM liDjha aucityapUrvakanI gurubhakti che."- A pramANe bAramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke-A pUrve chaThThI gAthAmAM jaNAvyuM hatuM ke vacanAnuSThAna cAritravaMtane ja hoya che, emAM mukhya hetu je jJAna che te jaNAvAya che. zrutajJAna, ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAna : A traNa bhedathI jJAna traNa prakAranuM che. zratathI utpanna thayeluM mAtra zabdArthane grahaNa karanAruM je jJAna che tene zrutamaya jJAna kahevAya che. e jJAna ciMtAmaya ane bhAvanAmaya A be jJAnathI nirapekSa hoya che. tAtparya e che ke cAritrasaMpana AtmAone je ciMtAmaya ane bhAvanAmaya jJAna hoya che te jJAnamAM zrutamayajJAna to hoya che, paraMtu te citAmaya ane bhAvanAmaya jJAnathI sApekSa hoya che. ahIM kevala zrutamayajJAnanI vAta hovAthI tene anya be jJAnathI nirapekSa svarUpe varNavyuM che. cAritravaMtane ja je jJAna hoya che te ciMtAmaya ane bhAvanAmaya jJAnanuM svarUpa have pachInA SoDazakamAM varNavAze. kevala zrutamayajJAnane dUra karavAthI naya, pramANa ane sUkSmayuktinI vicAraNAthI je jJAna thAya che, tene "ciMtAjJAna Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya che. ciMtAjJAnanA viSayanA hetu, svarUpa ane phaLaA traNa prakArathI traNa kALane viSaya banAvanAruM je jJAna thAya che tene bhAvanAjJAna kahevAya che. cAritrasaMpana AtmAone mukhyapaNe A be jJAna hoya che. tenI pUrve teozrIne zrutajJAna paNa hoya che paraMtu te zrutajJAna, ciMtA ke bhAvanA jJAnathI nirapekSa hotuM nathI. ahIM je zrutamayajJAnanI vivekSA che te zrutajJAna anya be jJAnathI nirapekSa hoya che. AvuM zrutajJAna cAritravaMtane hotuM nathI. ciMtAmaya ane bhAvanAmaya jJAnane jaNAvanAruM ligna aucityapUrvakanI gurubhakti che. "pU. gurubhagavaMta mArA bhavanistAraka che'.A adhyavasAyathI pU. gurubhagavaMtanI sevA, zuzruSA vagere je pravRtti thAya che te gurubhakti che. aucityapUrvakanI A gurubhakti, ciMtAmaya ane bhAvanAmaya jJAnanuM kAryasvarUpa liMga che. guruparataMtrya vinA gurubhakti zakya nathI. jJAnIne guruparataMtrya na hoya e koI paNa rIte banI zake ema nathI. svataMtratA ajJAnanuM kArya che. jJAnIbhagavaMto svataMtra nathI hotA. sadAne mATe guruparataMtra hoya che. bhavanitAraka gurubhagavaMtamAM guNanI pUrNatAnuM darzana karanArA jJAnIbhagavaMto gurubhakti na kare te saMbhavita ja nathI. II10-1rA, zrutajJAnAdi traNa jJAnanA phaLane dUta dvArA jaNAvAya udakapayo'mRtakalpaM puMsAM sajjJAnamevAkhyAtam / vidhiyatnavattu gurubhi viSayatRDapahAri niyamena // 10-13 // Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pANI, dUdha ane amRta jevAM, vidvAnonAM anukrame je zrutajJAnAdi traNa-jJAna che tene AcAryabhagavaMto sajJAna kahe che. e sajJAna vidhimAM prayatnavALuM ane cokkasapaNe viSayatRSNAne haranAruM hoya che." A pramANe teramI gAthAno artha che. upara jaNAvyA mujaba A gAthAthI dRSTAMtapUrvaka zrutajJAnAdi traNa jJAnano rasavizeSa jaNAvAyo che. zrutamayajJAna svaccha, mIThA pANInA svAda jevA svAdavALuM che. ciMtAjJAnano rasa dUdhanA svAda jevo che ane bhAvanAmayajJAnano svAda amRtanA svAda jevo che. vidvAna puruSone e svAdano anubhava hoya che. vidvAnonA A jJAnane AcAryabhagavaMtoe sajJAna-samyajJAna tarIke varNavyuM che. sajJAna sadAne mATe vidhimAM prayatnavALuM hiya che. samyajJAna hoya ane zrI vitarAgaparamAtmAe darzAvelA vidhimAM prayatna na hoya evuM banatuM nathI. sajJAnanuM lakSaNa ja vidhimAM prayatna che. zrI tIrthaMkaraparamAtmAe upadezelAM te te anuSThAno te te sthAne jaNAvelA vidhi mujaMba ja thavAM joIe-te samyajJAnIne cokkasa ja samajAtuM hovAthI teo vidhimAM prayatnavaMta ja hoya che. vidhimAM prayatna na hoya to te sthaLe vAstavika rIte samyajJAna hotuM nathI. vidhinuM pAlana koI vAra saMyogavaza zakya na bane topaNa e zakya bane evo prayatna sajJAnanA kAraNe niraMtara cAlu hoya che. ApaNAM anuSThAnomAM vidhiyatna che ja, ema mAnI zakAya evI vAta nathI. zakya prayatna vidhimAM keTalo kApa mUkI zakAya che e jovAnuM ja Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagabhaga Aje cAle che. zakti mujabanA vidhipAlananA badale zakti mujaba vidhimAM kApa mUkavAnuM ja cAlatuM hoya che. vidhimAM prayatnavALuM A sadjJAna uttarottara adhika guNasaMpanna hovA chatAM traNe ya jJAnanuM sAmAnyathI phaLa 'viSayatRSNAne dUra karavI' te che. sparzanendriyAdi pAMca IMdriyonA viSayo ApaNA mATe navA nathI. anAdikALathI viSayono paribhoga karatA AvyA hovA chatAM viSayatRSNAno hajI aMta Avyo nathI. viSayono paribhoga tRSNAne miTAvanAro nathIeno paripUrNa khyAla samyajJAnIne che, tethI teo viSayathI dUra rahI satata viSayatRSNAne dUra kare che. viSayanI tRSNAne dUra karavAno svabhAva A zrutamayAdi traNa jJAna svarUpa sAna sivAya bIjA koIno nathI.. 10-13 *** pUrva gAthAmAM sajJAnane; viSayatRSNAne dUra karanArA svarUpe varNavyuM che, paraMtu koI koI vAra evA sajJAnIone viSayatRSNA ghaNI hoya che-ema jovA maLe che to tyAM sAna hovA chatAM viSayatRSNApahAra kema thato nathI - AvI zaMkAnuM nirAkaraNa karatAM jaNAvAya che ke-jene atizaya viSayanI abhilASA hoya che; tene viSayatRSNAnA abhAva svarUpa phaLanI prApti thayelI na hovAthI vastutaH te traNa [zrutAdi] jJAnavALo ja nathI. traNa jJAna mATe te ayogya che-- zruNvannapi siddhAntaM viSayapipAsAtirekataH pApaH : prApnoti na saMvegaM tadA'pi yaH so'cikitsya iti // 10-14 // 298 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "viSayatRSNAnA atirekathI je pApI, siddhAMtanuM zravaNa karavA chatAM saMvegane prApta karato nathI; te siddhAMtanA zravaNa vakhate paNa cikitsA mATe yogya nathI." A pramANe caudamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke-pAMca IdriyonA rUpa, rasa, gaMdha, sparza ane zabdanI abhilASAnA atirekanA kAraNe; siddhAMtane sAMbhaLanArane paNa saMveganI prApti thatI nathI. zrI tIrthaMkaraparamAtmAe arthane AzrayIne jenuM nirUpaNa karyuM che te arthane svapakSasvarUpe pratiSThita jemAM karAyo che; te gaNadharabhagavaMtAdie racelA Agamane siddhAMta kahevAya che. AvA siddhAMtanuM zravaNa karavA chatAM viSayatRSNAnA atireka svarUpa sakliSTa adhyavasAyanA kAraNe pApavAna AtmA mokSanI abhilASA svarUpa saMvegane pAmato nathI. viSayanI utkaTa abhilASA, mokSanI abhilASA na ja thavA de-e. samajI zakAya che. AvA jIvo. siddhAMtanA zravaNakALamAM paNa cikitsAne yogya nathI. " kahevAno bhAva e che ke viSayatRSNAnI mAtrA alpa hoya to pU. gurnAdika sAmAnyathI samajAvIne dUra karI zakatA hoya che, paraMtu e mAtrA jyAre pramANAtIta bane che tyAre tene dUra karavA jalada auSadhasamAna siddhAMtanuM zravaNa che. bhavanA nistAraka pU. gurudevazrI jyAre e zravaNa karAve che tyAre tenuM zravaNa karavA chatAM saklezanI tIvratAnA kAraNe tene saMveganI prApti thatI nathI. AvA AtmAone AvI chellAmAM chellI davA paNa asara karatI na hovAthI teo bhavaroganI cikitsA mATe yogya nathI. siddhAMtanA zravaNa Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakhate paNa jyAM AvI dazA hoya tyAM bIjA avasare to koI paNa jAtanI cikitsA zakya nathI: kAraNa ke tenA rAgAdi doSone koI paNa jAtano upakrama lAge evo nathI. je doSo prayatnavizeSathI dUra karI zakAya evA che te doSone sopakrama doSa kahevAya che; ane je doSone prayatne paNa dUra karI zakAya evA nathI tene nirupakrama doSo [upakrama vinAnA doSo] kahevAya che. viSayatRSNAnA atirekavALA jIvonA rAgAdi doSo nirupakrama hovAthI teo bhavaroganI cikitsA mATe yogya nathI; ayogya che. 10-14 *** upara jaNAvyA mujaba rAgAdinA atirekanA kAraNe karmadoSavALAne zuM karavuM joIe-te jaNAvAya che-- naivaMvidhasya zastaM maNDalyupavezanapradAnamapi / kurvannetad gururapi tadadhikadoSo'vagantavyaH // 10 - 15 // gAthArtha sugama che. kahevAno Azaya e che ke upara jaNAvyA mujaba AgamanuM zravaNa karavA chatAM saMveganI prApti jemane thatI nathI evA bhavavyAdhinI cikitsA mATe ayogya jIvone arthamAMDalImAM besavA devAnuM prazasta nathI. zrI tIrthaMkaraparamAtmAe te aMge anujJA ApI nathI. sUtramAMDalI ane arthamAMDalI-A be mAMDalI zAstramAM prasiddha che. vartamAnamAM sUtramAMDalI lagabhaga aprasiddha che. vAcanAdinA kAraNe arthamAMDalI hajI jovA maLe che. pU. upAdhyAya bhagavaMto maukhika rIte yathAyogya te te. AtmAne sUtra 300 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaNAvatA tyAre sUtramAMDalI sArI rIte jovA maLatI. game te kA2Ne Aje sUtra bhaNavAnuM ja ochuM thayuM che ane thatuM jAya che. tethI sUtramAMDalI lagabhaga adRzya banI che. arthamAMDalI koI koI sthAne cAlatI hoya che. joke emAM yogyAyogyano viveka karAto nathI. enuM kAraNa e che ke Aje nahi to kAle zrotAne saMvega prApta thaze evI AzA rahI che. - sUtra ane artha mAMDalImAM arthamAMDalInuM ghaNuM mahattva che. zAstrIya rIte; sUtranuM adhyayana jemaNe karyuM nathI temane arthanuM adhyayana karAvAtuM nathI. sUtranuM adhyayana jemaNe karyuM che temane jyAre arthamAMDalImAM arthanuM zravaNa karAvAya che tyAre temane upara jaNAvyA mujaba jo saMvega prApta thato na hoya to tevA ayogya jIvone arthazravaNa mATe mAMDalImAM besavA devAnuM zAstrasammata nathI, to pachI arthanA pradAna aMge zAsrasammati kyAMthI hoya ? Ama hovA chatAM AvA ayogyane arthamAMDalImAM besavA denAra ane tene sUtranA arthane ApanAra gurune e ayogya zrotAnI apekSAe doSa adhika che. kAraNa ke jANIjoIne gurue siddhAMtanI avajJA karAyI che. avajJA karanAra to ajJAnAdiparavaza hovAthI avajJA kare paraMtu guru to jJAnI hovA chatAM jANI-joIne siddhAMtanI avajJA karAve che tethI temane adhika doSa lAge che. jemanA zire siddhAMtanI rakSA vagere karavAnI javAbadArI che; teo A rIte siddhAMtanI avajJA karAvee mahAdoSanuM kAraNa che-e samajI zakAya che. 10-15 // *** 301 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhAMtanuM zravaNa karavA chatAM jene saMveganI prApti thatI nathI te cikitsA mATe ayogya che. AthI viparIta rIte, siddhAMtanuM zravaNa karavAthI jemane saMveganI prApti thAya che teo cikitsA mATe yogya che te jaNAvAya che - yaH zRNvan saMvegaM gacchati tasyAyamiha mataM jJAnam / gurubhaktyAdividhAnAtkAraNametad dvayasyeSTam // 10-16 // je koI yogya AtmA siddhAMtanuM zravaNa karatAM saMvegane prApta kare che, tenuM prathama zrutajJAna, gurunI bhakti vinaya vagere karavAthI ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAnanuM kAraNa svarUpa ISTa che." A pramANe soLamI gAthAno artha che. Azaya e che ke jene AgamanuM zravaNa karatAM mokSanI abhilASA thAya che, te bhavaroganI cikitsA mATe yogya che. AvA yogya AtmAne ja traNa jJAnamAMnuM paheluM zrutajJAna manAya che. e zrutajJAnanA prabhAve AtmA gurubhakti, vinaya, bahumAna vagere kare che; jethI anukrame ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAnanI te yogya jIvane prApti thAya che. A rIte ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAnanuM kAraNabhUta je zrutajJAna che te ISTa che. je zrutajJAnathI ciMtAjJAna ke bhAvanAjJAnanI prApti thatI nathI te zrutajJAna ISTa nathI. AgamanA puNyazravaNathI saMveganI jene prApti thAya che tenuM zrutajJAna ISTa che. tethI samyagdarzana, samyajJAna ane samyaphacAritra : A traNa ratnasamAna; zrutajJAna, ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAnamAM parama Adara karavo joIe. dazamA SoDazakanA aMte TIkAkAra paramarSie karelI Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhalAmaNa niraMtara yAda rAkhavI joIe. ratnatrayInI ArAdhanA karanArAne paNa zrutajJAnAdi traNa jJAna mATe Adara hoya evuM bahu ochuM jovA maLe che. moTA bhAganA ArAdhakone zrutajJAnAdino khyAla ja nathI, tethI tenI pratye Adara rAkhavAnI vAtano vicAra AvavAnuM koI kAraNa ja nathI. game teTalI ratnatrayInI utkaTa ArAdhanA karIe; paraMtu zrutajJAnAdi traNa jJAnane prApta karIe nahi; to te ArAdhanA nirvANapadanI prAptinuM kAraNa nahIM bane. kevalajJAnanI prAptinuM kAraNa bhAvanAjJAna che. tenI prApti zrutajJAna ane ciMtAjJAnathI thAya che, jenAM sAdhana; gurubhakti, guruvinaya ane gurubahumAna vagere che. graMthakArazrIe jaNAvelI e vAtano vicAra karavAthI samajAze ke zrutajJAnAdinuM arthIpaNuM na hovAthI gurubhakti vagere paNa upekSApAtra banyAM che. sAmAnyathI sAdhyanI anicchA sAdhananI upekSA karAve che10-1al A che ri raza zrIpodazam | che atha vAdazaM zrIjozavaM prApya che. dazamA SoDazakanA aMte zrutajJAnAdi traNamAM Adara karavAnuM pharamAvIne ciMtAjJAna tema ja bhAvanAjJAnane prApta karavA mATe tenA kAraNa svarUpe zrutajJAnane jaNAvyuM. e zrutajJAnanI pUrve thanAruM ligna karyuM che-AvI jijJAsAmAM tenuM pUrvalinga-kAraNa jaNAvAya che - Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuzrUSA cehAyaM liGgaM khalu varNayanti vidvAMsaH / tadabhAvo'pi zrAvaNamasirAvanikUpakhananasamam // 11-1 // . "ahIM zrutajJAnamAM prathama lilga tarIke tenA jANakAro zuzruSAne varNave che. zuzruSA sAMbhaLavAnI IcchA na hoya topaNa siddhAMtanuM zravaNa karAvavAmAM Ave to te; je bhUmimAM sirA [pANInI saravANI] nathI-evI bhUmimAM kUvo khodavA jevuM che." A pramANe pahelI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke zrutajJAnanuM kAraNa svarUpa ligna zuzruSA che. zukrUSAnA kAraNe tenA kArya-zrutajJAna-nuM anumAna thaI zake che. kAraNa ke zrutajJAnanI prAptinuM kAraNa zuzruSA che. jijJAsA pachI zuzruSA ane zuzruSA pachI zravaNa thAya che, tethI zrutajJAnanI prApti thAya che. zrutajJAnanI prAptinuM mukhya kAraNa zuzruSA che. ziSyane AvI zuzruSA che ke nahitene joIne pachI ja zuzruSA hoya to gurue ziSyane zravaNa karAvavuM joIe. anyathA ziSyane zuzruSA na hoya topaNa, AgamazravaNa karAvavAnuM potAnuM kartavya che' ema samajIne guru ziSyane zravaNa karAve to temanuM te kRtya asirAvanimAM kUvo khodavA jevuM thaze. je bhUmimAM pANInI saravANI ja nathI; te bhUmimAM kUvo khodavAthI koI paNa phAyado nathI, uparathI nukasAna ghaNuM che. AvI ja rIte zuzruSAnA abhAvamAM AgamanuM zravaNa karAvavAthI koI lAbha nathI, paraMtu nukasAna ghaNuM che. AvI pravRtti AgamanI avajJA karAvanArI ja bane che. sirA vinAnI pRthvImAM kUvo khodavAthI jema pANInI prApti thatI nathI, tema zuzraSAsvarUpa bodhanI-sera [saravANI) Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinA boMdhasimyajJAna]nI prApti thatI nathI. ArthI spaSTa che ke sirA vinAnI bhUmimAM kUvo khodavAnI je pravRtti che te bhramamUlaka che ane tenuM zramamAtra phaLa che, tema zuzrUSA vinA ziSyane AMgamazravaNa karAvavAnI je pravRtti che, te paNa bhramamUlaka ane zramamAtra-phaLavALI che. pANIne prApta karavuMe kUvo khodavAnuM phaLa che. ane AgamanuM jJAna prApta karavuMe AgamanuM zravaNa karAvavAnuM phaLa che. zuzrUSAnA abhAvamAM ziSyane game teTaluM AgamazravaNa karAvIe topaNa tene koI paNa rIte AgamanuM jJAna thaI zake ema nathI. tethI vyartha zrama levAno koI ja artha nathI. zrutajJAnanI prApti; zuzruSA vinA zakya nathI. 11-1 *** zrutajJAnanA pUrvaliGga-[kAraNa]bhUta zuzrUSAnA prakAra jaNAvAya che -- zuzrUSA'pi dvividhA parametarabhedato budhairuktA / paramA kSayopazamataH paramAcchravaNAdisiddhiphalA // 11-2 // pUrve jaNAvelI zuzruSA paNa parama ane aparamabhedathI be prakAranI; vidvAnoe jaNAvI che. paramakSayopazamanA kAraNe upanna thanArI zuzrUSA parama che, jenAthI zravaNa vagere phaLanI siddhi thAya che.'-A pramANe bIjI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che ke parama ane aparama evI be prakAranI zuzrUSAmAM je parama zuzrUSA che te, tene rokanArA karmanA kSayopazamathI prApta thAya che. sAmAnya rIte zuzrUSAne AvRtta 305 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanAra karma mithyAtvamohanIya vagere svarUpa che. te te karmanA vizuddha svarUpa athavA maMdarasano je vipAka-anubhava che; tene te te karmano kSayopazama kahevAya che. paramakSayopazamanA kAraNe parama evI zuzruSA utpanna thAya che ane te zuzrUSAthI anukrame zravaNa, grahaNa[jJAna], dhAraNA vagerenI siddhi thAya che, je; tattvapratipattimAM aMte pariName che. zuzrUSA Ama to ApaNA mATe navI nathI. anAdikALathI artha ane kAma saMbaMdhI upAyone sAMbhaLavAnI IcchAo to paDelI ja che. paraMtu jyAre saMsArano uccheda karanArA dharmane sAMbhaLavAnI IcchA thAya tyAre zuzrUSAguNano AvirbhAva thAya che. zuzrUSAne AcchAdita karanArAM karmono udaya anAdikALathI che. te karmonA kSayopazamathI vAstavika koTinI zuzrUSAno AvirbhAva thAya che. zrutajJAnanI prApti mATe zuzruSAjevuM eka paNa sAdhana nathI. vartamAnamAM eka apekSAe pustakonA mAdhyame 'zuzruSA'no nAza thato Avyo che. jyAM cauda pUrvanuM jJAna; vinA pustake paramatAraka gurudevazrInA varada mukhe zravaNa karavAthI prApta thatuM hatuM, tyAM pustakothI paNa evuM jJAna meLavAtuM nathI. prAyaH karIne; "pustakamAM che ne ! joI laIzuM"-AvI manovRttinA kAraNe zuzruSA nAza pAmI che. ethI sUtra bolavAnI mULabhUta rIta naSTa thaI ane arthanA jJAnamAM adhyApakano anubhava aprApya banyo. vAMcavA karatAM paNa zravaNathI je jJAna thAya che; te khUba ja dRDha hoya cheeno ApaNane sAro evo anubhava che. paraMtu vAMcavAthI jJAna maLatuM hoya to gurvAdika pAse sAMbhaLavuM nathI-e vicAra go Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khUba ja dRDha banato jAya che. munijIvanamAM jyAM AvI dazA hoya, tyAM gRhasthajIvanamAM kahevAjevuM kAMI ja rahetuM nathI. siddhAMtanI rakSA mATe bhayaMkara ApattinA kALamAM pUrvAcAryoe siddhAMtane pustakArUDha karyA. ApaNe sau zuzrUSA vagaranA banIe : e mATeno e prayatna na hato. siddhAMtarakSAnA sAdhanane kharekhara ja siddhAMtanA jJAnanuM sAdhana banAvavAnI jarUra na hatI. pustaka hoya eno koI vAMdho nathI. paraMtu zuzruSA vinA tenA vAMcanathI ja jJAna meLavI levAnuM barAbara nathI. pUrvAcAryonA prayatnanI pAchaLanA Azayane samajIne jyAM sudhI zravaNa dvArA jJAna maLatuM hoya tyAM sudhI te rIte ja jJAna meLavavAno Agraha rAkhavo joIe. paraMtu vartamAna jIvonI manodazA jotAM e Agraha rAkhavAnuM saheluM nathI. kAraNa ke zuzruSA keLavavAthI gurupArataMtrya sevavuM paDe che. sauthI agharuM ja e che. lokottaramArgamAM ja nahi, laukikamArgamAM paNa jJAnanI prApti gurudevazrIne AdhIna batAvI che. Ama chatAM Aje jJAnanA arthIone paNa gurudevazrI pAse zravaNa karavA dvArA jJAna meLavavAnuM phAve evuM nathI. gurukRpAnuM kevuM suMdara phaLa prApta thAya che-e ApaNI jANabahAra nathI. gurudevazrIe bhaNAvavAnI nA pADavA chatAM teozrInI puNyamUrtinI sthApanAnI sAkSIe dhanurvidyAno abhyAsa karanArA ekalavyane gurudevazrInuM jeTaluM mahattva samajAyuM hatuM eTaluM mahattva ApaNe samajI zakIzuM tyAre zuzruSA keLavI zakIzuM. potAnA gurudevazrI adhyayana karAvavA samartha hovA chatAM sAdhu-sAdhvI, gRhastha paMDito pAse zA mATe adhyayana kare che 307 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te samajAtuM nathI. te aMge vicAravAthI samajAze ke gurupArataMtra ane zuzruSAno abhAva hovAthI AvI karuNa paristhiti nirmANa pAmI che. A viSayamAM gaMbhIratApUrvaka ghaNuM vicAravAnuM che. ahIM atyAre e zakya nathI. avasare anyatra e aMge jaNAvIza. tyAM sudhI mumukSuo eTaluM yAda rAkhe ke koI paNa rIte samayasara zuzruSAne keLavI le to temanA jIvanamAM koI apUrva AnaMdanI anubhUti karI zakaze. ||11-rA paramazuzruSAnuM phaLa jaNAvAya che - yUno vaidagdhyavataH kAntAyuktasya kAmino'pi dRDham / kinnarageyazravaNAdadhiko dharmazrutau rAgaH // 11-3 // "sarvakalAomAM kuzala; manoharapatnIthI yukta ane gItanA rasika evA yuvAnane kinnaro dvArA gavAtA gItanA zravaNamAM je rAga che tethI paNa adhika gharmazravaNamAM paramazuzruSA hote chate rAga hoya che." A pramANe trIjI gAthAno sAmAnya artha che. eno Azaya e che ke paramazuzruSAnuM phaLa atyanta utkaTa koTino dharmazravaNasaMbaMdhI rAga che. enI utkaTatAne samajAvavA yuvAnanA gItazravaNanA rAganuM dRSTAMta ApyuM che. yuvAna puruSa hoya, sarva kalAomAM te kuzala hoya; pAse atyaMta priya evI patnI hoya ane saMgItano te rasiyo hoya. AvA mANasane kinnara jAtinA devo dvArA gavAtuM saMgIta sAMbhaLavAmAM je rAga thAya che, tethI paNa adhika rAga; Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmArthIne gharmazravaNamAM paramazuzruSAnI vidyamAnatAmAM thAya che. gAthAmAM jaNAvelI yuvAna puruSanI sukhapUrNa avasthA ane naisargika saMgItanuM zravaNa : e beno vicAra karavAthI te vakhatanA divyasaMgItazravaNa-saMbaMdhI rAga kevo haze te samajI zakAya che. AvA sahaja rAgathI paNa atyadhika rAga paramazuzruSAnI vidyamAnatAmAM gharmArthI janone dharmazravaNamAM hoya che. evA yuvAna puruSane divyasaMgItanuM zravaNa sarvazreSTha amRtatulya hoya che. ethI paNa vizeSa rAga; paramazuzruSAnA kAraNe dharmAtmAne dharmazravaNamAM hoya che. A rIte paramazuzruSA dharmazravaNanA phaLane ApanArI bane che. dharmazravaNamAM rAga [utkaTarAga]thAya to ja dharmanuM niraMtara zravaNa ullAsapUrvaka thaI zake. anyathA dharmanuM zravaNa veTha utAravA jevuM thAya che. zuzruSA zravaNanuM kAraNa che. zuzruSAthI zravaNamAM bhalIvAra na Ave to zuzruSAmAM ja koI tathya nathI : ema mAnyA vinA cAle evuM nathI. yoganI trIjI dRSTimAM yoganA sAdhakane AvI paramazuzruSA prApta thatI hoya che, je cothI dRSTimAM zravaNane prApta karAvanAra bane che. yadyapi ahIM zukrUSAnA kAraNe utpanna thanAro gharmazravaNano rAga; dharma sAMbhaLavAnI abhilASA svarUpa che ane paramazuzruSA paNa dharma sAMbhaLavAnI IcchA svarUpa che, tethI phaLa ane hetuzravaNarAga ane zuzruSA]mAM koI ja bheda nathI. paraMtu zuzruSA IcchA svarUpa ane rAga prazastavAsanAsvarUpa hovAthI phaLa ane hetumAM bheda che e samajI zakAya che. bhoganI IcchA ane bhoganI vAsanA : A bemAM je bheda Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che - tene samajI zakanArA khUba ja sArI rIte zuzrUSA ane zravaNano rAga : A bemAMnA bhedane [pharakane] samajI zakaze. IcchA vAsita banAve che ane vAsanA plAvita banAve che. Ama to vAsanA duSTa ja che, paraMtu viSayanI prazastatAne laIne vAsanAmAM prazastatvano Aropa karAya che. jijJAsuoe adhyApaka pAsethI barAbara samajI levuM joIe. anyathA zuzruSA ane zravaNano rAga H e beno bheda samajavAnuM zakya nahi bane. ||11-3 // *** A paramazuzrUSAnI vidyamAnatAmAM je avasthA prApta thAya che te jaNAvAya che arthAt paramazuzrUSAnAM ja ligo[lakSaNo] jaNAvAya che - gurubhaktiH paramAsyAM vidhau prayatnastathA''dRtiH karaNe / sadgranthAptiH zravaNaM tattvAbhinivezaparamaphalam // 11- 4 // "paramazuzruSA hote chate zreSTha gurubhakti, vidhimAM prayatna, karatI vakhate Adara, sadgraMthanI [sUtranI] prApti[jJAna] ane tattvajJAnasvarUpa zreSTha phaLavALuM arthanuM zravaNa prApta thAya che.'-A cothI gAthAno artha che. Azaya e che ke pUrve jaNAvyA mujaba pU. gurubhagavaMta pAse sUtrArthanuM zravaNa karIne jJAna prApta karI levuM joIe. jeozrInI pAse sUtrArthanuM zravaNa karavAnI IcchA che; te pUjya gurubhagavaMtane vize bhakti pUjyabhAva-bhavanistAranI IcchA vagere] avazyapaNe hovI joIe. evI bhakti na hoya to teozrI koI paNa 310 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte zravaNa karAvaze nahi. bhakti vinAnI zuzruSA kharI rIte banAvaTI che. "saMbhaLAvavuM hoya to saMbhaLAve nahi to kAMI nahi'-AvI jAtanI upekSAno bhAva emAM rahelo che. vAstavika zuzruSA hoya to tenA kArya svarUpe zravaNanI prApti mATe jJAnanA arthIne pUrato prayatna karavo paDe che. tethI sahaja rIte teo pU. gurudevazrI pratye bhaktivALA hoya che. e bhakti paramazuzruSAne ja jaNAvanArI che. mumukSu AtmAo paramazuzruSAnA kAraNe; enuM satata dhyAna rAkhe che ke koI paNa rIte zuzraSAnA kArya-zravaNa-nI siddhi thavI ja joIe. e mATe je je karavuM paDe te badhuM ja AtmasAt karavA mATe teo apramatta rahe che. - A pramANe paramazuzruSAnA kAraNe pU. gurudevazrI pratye bahumAnane dhAraNa karanArA mumukSuo jyAre dharmazravaNa mATe teozrInI pAse jAya che, tyAre gharmazravaNanA vidhimAM teo prayatna karatA hoya che. sAmAnya rIte je sthAnamAM gharmazravaNa karavAnuM hoya tenI cAre bAju so hAtha jeTalI jagyAmAM lohI, mAMsa, hADakAM vagerenI azuddhi na hoya te jovuM joIe. A rIte kSetrazuddhi karyA pachI; vAcanAnI jagyAe kAjo levo joIe. yogya sthAne pATa vagere mUkavI, sthApanAjI mATe ane pU. gurudevazrI mATe niSadyA [bAjoTha, rUmAla ane Asana vagere taiyAra karavI; pustaka vagere goThavavAM ane mAMDalImAM kramAnusAra besavuM...vagere dharmazravaNasaMbaMdhI vidhi che. te vidhimAM prayatna na kare to pU. gurubhagavaMta gharmazravaNa nahi karAve, tethI paramazuzraSAvALA Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevA vidhimAM prayatnazIla hoya che. vidhimAM prayatna karyA pachI paramazuzrUSAnA kAraNe pU. gurudevazrInA zrImukhe dharmanuM zravaNa karyA pachI AgamamAM vihita te te kriyAmAM Adara janme che. dharmazravaNa daramyAna AgamamAM je je kriyA karavAyogya jaNAya che temAM tene Adara thAya che. sAMbhaLyA pachI karavAnuM mana thAya nahi to evA lokone zAsrazravaNa karAvavAno koI artha nathI. zAstrazravaNa hitanI pravRtti mATe ane ahitanI nivRtti mATe karavAnuM che. zaktinA abhAvamAM koI vAra e pravRtti-nivRtti zakya na bane topaNa tenI pratye Adara to hovo ja joIe. paramazuzrUSAnA kAraNe AgamamAM jaNAvelI kriyAmAM parama Adara hoya che. e AdarathI paramazuzrUSAnuM astitva jaNAya che. A Adarane kAraNe mumukSune sUtra ane tenA arthanuM atyaMta spaSTa evuM jJAna thAya che. pU. gurudevazrInA zrImukhe zAstrazravaNa karyA pachI abhyAsAdinA kAraNe pUrve jANelA artho atyaMta spaSTapaNe pratIta thAya che. tethI dararoja navA navA arthane sAMbhaLavAmAM rasa paDe che. e mATe sUtronuM paNa adhyayana karavAnuM bane che. kAraNa ke sUtranA adhyayana vinA arthanuM jJAna mukhyatve apAtuM nathI. AthI paramaSAnA kAraNe atyaMta spaSTa evuM sUtra-arthanuM jJAna prApta thAya che. aMte tattvanuM vAstavika jJAna[A Ama ja che; ItyAdi AkAravALuM] prApta thAya che. e jJAnanI prApti jenuM phaLa che, evuM arthazravaNa parama zuzrUSAnA kAraNe prApta thatuM hoya che. 11-4 *** 312 Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramazuzruSAnuM varNana karIne have aparama [apara]zuzruSAnuM varNana kare che - viparItA tvitarA syAt prAyo'naya dehinAM sA tu / yA suptanRpakathAnakazuzrUSAvat sthitA loke // 11-5 // " parama zuzruSAnI apekSAe viparIta evI Itara aparama zuzruSA che. te to moTA bhAge jIvone anarthanuM kAraNa bane che; je, sUtelA rAjAnI kathAnaka sAMbhaLavAnI IcchA jevI lokamAM prasiddha che." A pramANe pAMcamI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che ke parama[paramA] zuzruSA karatAM taddana viparIta aparama zuzruSA che, je sUtA rAjAnI kathA sAMbhaLavAnI IcchA jevI che. sAmAnya rIte rAjAne UMghavAnI IcchA thAya tyAre hajAma pagacaMpI karatAM karatAM kathA saMbhaLAve. ema karatAM rAjA UMghI jAya eTale hajAma bAraNuM baMdha karIne jato rahe. rAjAne kathA sAMbhaLavAnI je IcchA che, tevI ja ahIM lokamAM aparama zuzruSA prasiddha che. jema rAjAjI thoDI kathA sAMbhaLe; thoDI na paNa sAMbhaLe. je sAMbhaLe te paNa mahAna AdarathI nahi. AvI ja sthiti aparama zuzruSA vakhate hoya che. thoDo dharma sAMbhaLyo. thoDo na sAMbhaLyo. je sAMbhaLyuM te paNa AdarathI nahi. palaMgamAM sUtelA rAjAjI anAyAse UMghI javA mATe AnuSagnika rIte[mukhya uddeza vinAkathAmAM kAna mAMDe che. paraMtu temAM temane Adara hoto nathI. AvI ja rIte aparama zuSAvALA paNa dharmazravaNa vakhate ramatAM ramatAM thoDuM sAMbhaLe che. paraMtu temAM temane Adara hoto nathI. eka jAtano temane Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e zokha hoya che. A jAtanI zuzruSAthI AtmAnuM prAyaH hita thatuM nathI. paraMtu anAdaranA kAraNe AtmAne ahitanI ja prApti thAya che. koI jIvavizeSane AzrayIne anAdarapUrvaka sAMbhaLavA chatAM bhaviSyamAM tathAbhavyatAdinA yoge pUrvanA saMskAro hitanuM kAraNa banatA hoya che tethI zlokamAM prAyoDanA dinAnuM ahIM prAyaH A pramANe lakhyuM che. prAyaH dareka anuSThAnamAM anAdarajevuM eka paNa pApa nathI. sarva anarthonuM mULa e che. saMyogavizeSamAM koI vAra koI vastu na paNa thAya paraMtu tenI pratye anAdara to na ja hovo joIe. aparamazuzruSA vakhate anAdara spaSTapaNe pratIta thato hoya che, je; anarthanuM ja kAraNa bane che. pUrve jaNAvyA mujaba vartamAnamAM moTA bhAge aparama zuzruSAnAM darzana thAya che. tethI dharmazravaNanA tAttvika phaLane prApta karavAnuM zakya banatuM nathI. sArA gaNAtA vaktAnI pAse vyAkhyAna sAMbhaLavA javuMe paNa jyAM eka jIvanazailIno bhAga gaNAto hoya tyAM aparamazuzruSA ja hoya ne ? prAyaH anarthane karanArI evI aparamazuzruSAne dUra karI mumukSu janoe paramazuzraSAne keLavI levI joIe. ll11-pI A SoDazakanI pahelI gAthAmAM zuzruSAnuM phaLa bodhapravAha che te jaNAvyuM che. te bodhano zruta, ciMtA ane bhAvanA svarUpe vibhAga jaNAvAya che - UhAdirahitamAyaM tayuktaM madhyamaM bhavejjJAnam / caramaM hitakaraNaphalaM viparyayo mohato'nya iti // 11-6 // Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UhAdirahita prathama zrutamaya jJAna hoya che. madhyama ciMtAmaya jJAna UhAdisahita hoya che ane caramabhAvanAmaya jJAna hitakara hoya che. zrutamayAdi traNa jJAnane choDIne anya je bodha che te mohanA kAraNe thato hovAthI viparyaya svarUpa hoya che." A pramANe chaThThI gAthAno akSarArtha che. 1. Azaya e che ke; zuzruSAnA kAraNe zravaNAdi dvArA bodhano pravAha vahe che. te bodha traNa prakArano che. emAM prathama je zratamaya bodha che te Uha ane apoha vagerethI rahita hoya che. koI paNa vAkya sAMbhaLavAmAtrathI je artha pratIta thAya che te aMge vAstavika nirNaya thAya e mATe karAtI vicAraNAne Uha kahevAya che. e vicAraNA vakhate jaNAtA viSayamAM je je dharma nathI te te dharmane dUra karavA mATe je vicAraNA karAya che tene apoha kahevAya che. UhApohAdithI rahita zramayajJAna hoya che. ciMtAmayajJAna UhApohAdithI sahita hoya che. bhAvanAmaya jJAna hita karavAnA phaLavALuM hoya che arthAt te ekAMte hitane karanAruM bane che. zrutajJAnAdinuM svarUpa have pachInI gAthAothI varNavAze. A traNa jJAnathI bhinna je jJAna che; te viparyayamithyAjJAna svarUpa che. kAraNa ke te jJAna mithyAtvamohanIyakarmanA udayathI thayeluM hoya che. tethI tevA jJAnane kharI rIte bogha svarUpa ja manAtuM nathI. 11-dA traNa prakAranA jJAnamAMnA kRtamaya jJAnanuM svarUpa varNavAya che - . Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAkyArthamAtraviSayaM koSThakagatabIjasannibhaM jJAnam / zrutamayamiha vijJeyaM mithyAbhinivezarahitamalam // 11-7 // . vAkyArthamAtra jeno viSaya che ane je mithyA abhinivezathI sArI rIte rahita che; evuM koThImAM rahelA bIjajevuM je jJAna che, te zrutajJAna che."-A pramANe sAtamI te gAthAno artha che. A gAthAno Azaya samajatAM pUrve e samajI levuM joIe ke zuzrUSAnA kAraNe thanArAM traNa jJAnamAMnA prathama 'zrutamaya jJAna'nuM ahIM nirUpaNa karAyuM che. mohanA kAraNe utpanna thanArA abodhasvarUpa jJAnanuM [viparyayanuM] ahIM nirUpaNa nathI. abodha-svarUpa jJAnathI zrutajJAnAdinI prApti thatI nathI. mithyAtvanI maMdatAdinA prabhAve zrutajJAnAditrayanI prApti thatI hoya che. anukrame e traNanuM ahIM nirUpaNa zarU karAyuM che. emAM je jJAna vAkyArthamAtranuM ja avagAhana kare che, te zrutajJAna che. svapara [sakala] zAstramAM rahelA koI paNa vacanano je virodhI na hoya evA arthano nirNaya karAvanAra vacanane ahIM vAkya kahevAya che. 7 hiMsyAt sarvabhUtAni [koI paNa prANInI hiMsA na karavI]; nAmRta vahetu [asatya bolavuM nahi]...ItyAdi vAkyo sakalazAsranA avirodhI arthane jaNAvanArAM che. e vAkyanA arthamAtranuM avagAhana zrutamayajJAnathI thAya che. pramANa ane nayanI apekSAe A jJAnamAM e vAkyArthanI vicAraNA nathI. mAtra yathAzruta vAkyArthanuM ja ahIM jJAna che. paraspara judA judA viSayane jaNAvanArA zAstranA avayava[aMga]bhUta padamAtrathI jaNAtA 316 . Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthane jaNAvanAruM A jJAna nathI. kAraNa ke te jJAna saMzayasvarUpa hovAthI ajJAna che ane A kRtamaya jJAna jJAnasvarUpe che. loDhuM ke mATI vagerethI banAvelI koThImAM paDelA bIjanI jema A zrutamaya jJAna che. koThImAM raheluM bIja anAja na hovA chatAM temAM anAja prApta karAvavAnI jema yogyatA che; tema A kRtamaya jJAnamAM bhAvanAmaya jJAnane prApta karAvavAnI yogyatA che. tethI tene koThImAM rahelA bIjanI upamA ApI che. A zrutamayajJAna mithyA abhiniveza[A Ama ja che-evA asadgahathI sArI rIte mukta che. kAraNa ke zrutamayajJAnathI je padArthamAtranuM jJAna thayuM che, tenAthI jaNAtI koI paNa anupapattinuM pUrvApara asaMgatinuM nirAkaraNa karavAnI mukhyatA rahelI che. je samajAyuM che te barAbara ja che evI jAtano koI abhiniveza A jJAnamAM nathI. yathAzruta vAkyanA zravaNamAtrathI je padArthajJAna thAya tyAM eTalAmAtrathI thoDI vicAraNAdi karavAthI thoDI-ghaNI asadgati to jaNAya. paraMtu te vakhate je samajAyuM che te ja barAbara... ItyAdi asaggaha na hovAthI zrutamaya jJAnanI uttarakSaNamAM ciMtAmaya ane bhAvanAmaya jJAnanA AvirbhAva mATe avakAza rahe che. anyathA evo avakAza na rahe to zrutamayajJAnane jJAna mAnavAnA badale ajJAna - abodha mAnavAno prasanga Avaze. ./11-aaaa, have ciMtAmayajJAnanuM svarUpa jaNAvAya che Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yattu mahAvAkyArthajamatisUkSmasuyukticintayopetam / udaka iva tailabindurvisarpi cintAmayaM tatsyAt // 11-8 // . "je, mahAvAkyArthathI utpanna thayeluM ane atyaMta sUkSma evI suyuktionI vicAraNAthI yukta che-te, pANImAM phelAtA telanA biMdu jevuM vistAravALuM ciMtAmaya jJAna che."-A pramANe AThamI gAthAno artha che. enuM varNana karatAM TIkAkArazrIe pharamAvyuM che ke vAkyarthanA zrutajJAnathI alipta ane bIjA[Itara) sarva dharmAtmaka vastutattvane jaNAvanAra anekAMtavAdanA viSayabhUta arthane ahIM mahAvAkyartha kahevAya che. eno Azaya e che ke sAmAnya rIte "hiMsA karavI nahi'ItyAdi arthane jaNAvanArA "hiMsyA sarvabhUtAni' ItyAdi vAkyarthanuM zrutajJAna thayA pachI bIjA zAstra vageremAM jaNAvelA te te arthanI sAthe virodha na Ave te rIte arthanI vicAraNA thAya che. te vakhate te te apekSAe vastumAtramAM sarvadharmamayatAnuM paNa jJAna thaI jAya che. A anekAMtavAdanA jJAnathI vastumAtramAM sarvadharmonuM jJAna thAya che. tethI te te apekSAe jaNAyela artha mahAvAkyartha che. te mahAvAkyArthathI utpanna thayelA jJAnane ciMtAmayajJAna kahevAya che. anekAMtavAdanI vyutpattijJAnavizeSathI A ciMtAmayajJAna thatuM hovAthI temAM atyaMta sUkSma evI buddhithI samajAya tevI ane naya tathA pramANathI garbhita evI avisaMvAdI je yuktio che, tenI vicAraNA hoya che. AkSipta [ulikhita] anAkSipta [anullikhita badhA dharmo vastumAtrAmAM che. kahevAno Azaya e che ke zrutamayajJAna pachI thanAruM Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmayajJAna samagra viSayane AvarI le che. je arthane samajavAno hoya tenI pramANathI saphLatatA; te te nayonI apekSAe samagra dharmAtmakatA ane avisaMvAditA[saMvAdiphalanI janakatA] vagere bhUmikAthI ahIM ciMtAjJAnamAM vicAraNA hoya che. te mATe pramANa ane naya sApekSa yuktithI vicAraNA karAya che. atyaMta sUkSma buddhithI ja te yuktio samajAya che ane jJAnanA phaLanI sAthe eno meLa jAme che. sattva-asattva ane nityatva-anityatva vagere viruddha dharmono paNa bhinna bhinna apekSAe eka vastumAM samAveza anekAMtavAdathI thAya che. vastunI vAstavikatAno bodha anekAMtavAdanI vyutpatti vinA zakya nathI. ciMtAmayajJAna vastunA saMmagra svarUpane AvarI le che. pANImAM paDeluM telanuM TIpuM jema pANInA pradeze pradeze phelAya che tema A jJAna paNa vastunA dareka dharmamAM vistare che. zrutamayajJAnathI jANelo artha kaI rIte saphLata bane : AvI jijJAsAmAMthI A ciMtAmayajJAna pragaTa thAya che. pratyakSa ane parokSa vagere pramANo; naigamAdi nayo ane saptabhaMgI vagerethI garbhita yuktionI vicAraNA svarUpa ciMtAthI utpanna thayeluM A jJAna hovAthI tene upara jaNAvyA mujaba ciMtAmayajJAna kahevAya che. ahIM varNaveluM ciMtAmayajJAnanuM svarUpa samajavAnuM thoDuM agharuM che. jijJAsuoe dezanA batrIzI-eka parizIlana'mAM bAramA zlokanA nirUpaNamAM jaNAvelI vigata khyAlamAM rAkhavI. jethI ahIM jaNAvelI vigata samajavAnuM saraLa paDaze. nirUpaNIya padArthamAM pharaka nathI. paraMtu nirUpaNanI zailImAM thoDo pharaka che. ahIM SoDazakanI pakRtionA 319 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAre nirUpaNa karavAnuM hovAthI nirUpaNa thoDuM agharuM thayuM che. mATe jijJAsuoe e samajavA mATe pUrato prayatna karI levo joIe. 11-8 // *** bhAvanAjJAnanuM svarUpa jaNAvAya che aidamparyagataM yad vidhyAdau yatnavat tathaivoccaiH / etat tu bhAvanAmayamazuddhasadratnadIptisamam // 11- 9 // "je jJAna tAtparyaviSayavALuM che ane sArI rIte vidhi vageremAM prayatnathI yukta che e jJAna, azuddha evA sadnanI svAbhAvika prabhA jevuM bhAvanA jJAna che."-A pramANe navI gAthAno artha che. Azaya e che ke badhA jJeya evA kriyAviSayamAM sarvajJa bhagavaMtonI AjJA ja mukhya kAraNa che. dareka pravRtti ke nivRttinuM koI paNa mukhya kAraNa hoya to te zrI sarvajJabhagavaMtonI paramatAraka AzA ja che. bhAvanAmayajJAnamAM badhA jJeyanA viSayamAM [badhA jJeya vize A tAtparya sArI rIte jaNAya che. ahIM ujjaiH A pa tAtparya-aidasparyanI apekSAe che ane tathaiva pada aidamparyanI sAthe jJAnamAM yatnano samuccaya karavA mATe che. bhAvanAmaya A jJAna jema aidasparyavALuM che tema vidhi vageremAM prayatnavALuM paNa che. koI paNa kArya [vihitakArya karatI vakhate tenA vidhinA pAlana mATe pUrNa prayatna karavo joIe. tema te mATe vihita dravya; tene ApanAra ane tenuM pAtra vagere viSayamAM paNa pUrNa prayatna karavo joIe. arthAt te te viSayamAM pUrNa AdaravALA banavuM joIe. bhAvanAmaya 3ra0 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e vagara ke je kAti ja asara jJAna AvA prakAranA prayatnavALuM hoya che. Avo Adara ja bhagavAnanI AjJAnI mukhyatAne jaNAve che. evA prakArano Adara na hoya to zrI vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJAnI mukhyatAne jaNAvanAruM bhAvanAjJAna thayuM nathI ? ema mAnavuM paDe. zrI sarvajJabhagavAnanA vacananI bhAvanA[vAraMvAra parizIlanathI utpanna thayeluM A bhAvanAmaya jJAna; azuddha evA uttamajAtinA ratnanI svabhAvathI ja; kSArayuktamATInA puTa vagere ke pAka vagere aignimAM tapAvavuM vagere) karelo nahi hovA chatAM je kAtti hoya che; tenI jema hoya che. azuddha jAtyaratna svabhAvathI ja asaMskRta hoya topaNa anyaratno karatAM atyadhika kAMtivALuM hoya che tema A bhAvanAjJAna paNa; azuddhajAtyaratnasamAna bhavya jIvanuM te karmamalathI malina hovA chatAM zrutajJAnAdi karatAM adhika prakAzane karanAruM hoya che. A bhAvanAjJAnathI jANavuM te ja 'jJAna che. AvA pAramArthika jJAnapUrvakanI je kriyA che te ja kriyA che. tethI ja vinA vilaMbe mokSa prApta thAya che. bhAvanAjJAnathI jANeluM ja jANeluM che. eka ja vAkyathI A rIte zrutajJAna, ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAna utpanna thAya che, temAM vAkyArthajJAna ane mahAvAkyarthajJAna; mahAvAkyarthanA zAbdabodhamAM ane bhAvanAjJAnamAM avAMtara vyApAra bane che. vAkyanuM zravaNa vAkyarthanA smaraNa dvArA vAkyArthajJAnanuM kAraNa bane che ane vAkyarthanA jJAna dvArA tema ja mahAvAkyarthanA jJAna dvArA te [vAkyanuM zravaNa] anukrame mahAvAkyArthajJAna ane bhAvanAjJAnanI Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye kAraNa bane che. "eka ja vAkyano, avAMtara vyApAra dvArA te te kAryane anukULa evo vyApAra AvA lAMbA samaya sudhI ghaTI zakato nathI. ane eka kArya karIne virAma pAmela [naSTa thayela] bIjA kAryanI pratye kAraNa nahi bane." AvI zaMkA nirarthaka che. kAraNa ke je arthano bodha karAvavAnA AzayathI zabda prayukta hoya tene jaNAvavAmAM te zabda tatpara hoya che. te artha ja zabdArtha che. lakSya vIMdhavAmAM lakSyanI dUravartitA ke samIpavanitAdine anulakSI eka ja bANano avAMtara vyApAra hoya che. e pramANe tarkazAstranA jJAtAo paNa bANanA dIrgha, dIrghatara vyApArane varNavatA hoya che. A badhuM upadezarahasyAdimAM vistArathI jaNAvyuM che. jijJAsuoe tenuM avalokana karI levuM joIe. / / 11-9 *** have zrutamayajJAna, ciMtAmayajJAna ane bhAvanAmayajJAna A traNanA viSayano vibhAga karavA mATe phaLa jaNAvavAnI IcchAthI be gAthA dvArA prayatna karAya che Adya iha manAkpuMsastadrAgAd darzanagraho bhavati / na bhavatyasau dvitIye cintAyogAt kadAcidapi // 11-10 // cAricaraka saJjIvanyacarakacAraNavidhAnatazcarame / sarvatra hitA vRttirgAmbhIryAt samarasApattyA // 11- 11 // A pravacanamAM zrutamayajJAna hote chate zrutamayajJAnanA anurAgathI AtmAne potAnA darzana pratye thoDo Agraha thAya che. ciMtAnA yoge bIjA ciMtAmaya jJAna vakhate kyAre paNa 322 Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agraha thato nathI. cArAne caranAra ane saMjIvanIne nahi caranAra evA baLadane cAro carAvavAnI rIte chellA bhAvanAmayajJAna vakhate gaMbhIra AzayathI sarva jIvo upara anugraha karavAnA pariNAma vaDe sarvatra hitane karanArI pravRtti thAya che. A pramANe upara jaNAvelI be gAthAono artha che. Azaya spaSTa che ke zrutamayajJAnanA anurAgathI mAtra zrutamayajJAnIne 'ahIM je kahyuM che te ja pramANa che. bIjuM kAMI pramANa nathI.' AvI jAtano potAnA darzana pratyeno thoDo Agraha hoya che. paraMtu ciMtAmayajJAnIne evo Agraha kyAre paNa hoto nathI. kAraNa ke atyaMta sUkSma evI buddhithI samajI zakAya evI sadyuktiothI ciMtana karavAmAM AvatuM hovAthI ahIM zakya prayatne zAstrAntaranI sAtheno paNa virodha dUra karAya che. naigamAdinayo ane pratyakSAdi pramANathI prApta thayela jJAnavALA, buddhimAna hovAthI sva ane para darzanamAM prasiddha evo nyAyasaDgata artha koI paNa jAtanA khacakATa vinA te ciMtAmayajJAnI svIkArI ja le che. tethI te AtmAne saheja paNa darzanano graha[Agraha] thato nathI. Ano artha evo nathI ke nyAyathI asagata. evo paNa artha teo svIkArI le che. jeNe naya ane pramANa svarUpa siddhAMtane joyA che; te svaparadarzanamAM jaNAvelA arthane te te sthAnanA virodha vinA svIkArI le che. paraMtu tyAM te ekAMtathI vipratipattivivAda] karato nathI. te pramANe sammatitarkamAM paNa jaNAvyuM che ke-dareka nayo potAnI mAnyatAmAM sAcA che. bIjAnI mAnyatAnI vicAraNA karavAmAM mUDha che. jene AgamanI maryAdAnI khabara nathI, evo ja A sAco ane 323 . Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A khoTo' A pramANe vibhAga kare che. 11-10nA ***** bhAvanAjJAnamAM sarva jIvone vize sadAne mATe hitakara pravRtti thAya che. bhAvanAjJAnathI bhAvita hovAthI te AtmAne sarva jIvo upara anugraha karavAnI pariNati hoya che ane sAthe gAMbhIrya[kAma karyA pachI koInI AgaLa na bolavA svarUpa] svarUpa AzayavizeSa hoya che. tene laIne; cArAne caranAra ane saMjIvanIne nahi caranAra evA baLadane cAro carAvavAnI pravRtti jema hitakara banI te rIte bhAvanAmayajJAnInI pravRtti sarvadA badhA jIvone hita karanArI bane che. cAricarakavRttAMtanuM varNana karatAM e pramANe jaNAvyuM che ke-koI eka strIe koI eka puruSane potAne vaza karavA mATe paritrAjikAne jaNAvyuM ke A puruSa mane vaza thAya tema tene baLada kara' te sAMbhaLIne parivrAjikAe koI sAmarthyavizeSathI tene baLada karyo. te strI te baLadane carAvatI ane pANI pivarAvatI rahe che. eka vAra vaDanA vRkSa nIce te baLada beTho hato. tyAre tyAM AkAzamArge be vidyAdharIo AvI. temAMnI eka vidyAdharIe kahyuM ke A baLada svabhAvathI nathI paraMtu puruSane baLada banAvyo che. tyAre bIjI vidyAdharIe kahyuM ke to pachI A baLada svAbhAvika puruSa kaI rIte thaze ? e sAMbhaLIne pahelI vidyAdharIe kahyuM ke; A vaDalAnI nIce saMjIvanI che. teno cAro caraze eTale te puruSa thaze. A pramANenuM vidyAdharInuM vacana te strIe sAMbhaLyuM. te strIe, saMjIvanI nAmanI auSadhivizeSane jANatI na hovAthI te 3246 Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradezamAM rahelI badhI ja jAtano cAro te baLadane carAvyo. A rIte cAro caratAM te baLada saMjIvanIno upayoga karyo ke turata ja te puruSa thayo. AvuM udAharaNa lokamAM prasiddha che. tyAM jema strInI te puruSa-baLadane AzrayIne hitakAriNI pravRtti thaI, evI rIte bhAvanAjJAnathI sahita AtmAnI dareka bhavyAtmAo upara anugraha karavAnI pravRtti hitakAriNI ja thAya che. A dRSTAMta varNavatI vakhate pU. upAdhyAyajI mahArAjAe je jaNAvyuM che temAM thoDo pharaka che. AvI ja rIte yogabiMdu vageremAM jaNAvyA mujaba thoDo pharaka che. paraMtu sarvatra bhAvArtha eka ja che. ahIM gAthAmAM varNavelI samarasApattinuM varNana karatAM pU. upAdhyAyajI mahArAjAe pharamAvyuM che ke sarva jIvo upara anugraha karavAnI pariNati samarasApatti che. e samarasApattinuM kAraNa svasamaya[darzananuM jJAna che. sarvadarzanonA samUha svarUpa svasamaya che. kAraNa ke sarva pravAdonuM mULa dRSTivAdasvasamaya che. e apekSAe ahIM sarvadarzanonA samUha svarUpe svasamayanuM varNana karyuM che. SoDazaka prakaraNa bhA. 2 prikAzaka : zrI aMdherI gujarAtI jaina saMgha aMdherI-vesTa muMbaI-5]A pustakamAM bhAvanAjJAnanuM varNana karatI vakhate A gAthAnA gujarAtI varNanamAM je jaNAvyuM che te vicAraNIya che. * ahIM samajI levuM joIe ke jainadarzanamAMthI svisamayamAMthI] udbhavelAM te te darzanomAM sarvAze svasamayanI vAta ja nathI. ahIMthI lIdhelI vAta yathAsthitarUpe te te darzanakAroe te te sthAne jaNAvelI nathI. jeTalA paNa aMze Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM vitathapaNe teoe nirUpaNa karyuM che tenuM nirAkaraNa ApaNe tyAM karAyuM ja che ane bhaviSyamAM paNa karAtuM ja rahevAnuM che. zrI mahAvIraparamAtmAe avasare ` avasare jamAlI, gozAlaka ane pAkhaMDIonA matanuM nirasana khUba ja spaSTa rIte karyuM che. svaparataMtramAM nyAyasaMgata je artha che; tene bhAvanAmayajJAnI svIkAre che. A pramANe jaNAveluM hovA chatAM upara jaNAvelA pustakamAM khUba ja vicitra rIte potAnI vAta jaNAvI che. e jaNAvatI vakhate mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAe karelA anya-darzanonA nirasana ane svasamayamAM thayelA dharmasAgarajI ma. Adi tema ja nihnavo vagerenI mAnyatAonAM nirasanonuM parizIlana karavAnI jarUra hatI. samagra jIvana samudAyanA khaMDanamAM vitAvanArA Aje tethI ATalA kema gabharAya che te samajAtuM nathI. zrI tIrthaMkara paramAtmAnA paramatAraka vacanane saMvaMze mAnavAnA hota to eka paNa darzana utpanna thAta nahi ane svasamayamAM judA cokA thAta nahi.. ATaluM paNa jeo samajI zakatA na hoya temaNe zrI SoDazakaprakaraNajevA graMthonA anuvAdathI dUra rahevuM joIe. zrI tIrthaMkaraparamAtmAnA paramatAraka vacanathI viparIta jeTalo paNa aMza jyAM paNa svasamayamAM ke parasamayamAM hoya tyAM tenuM nirAkaraNa karyA vinA cAle evuM nathI. zrI tIrthaMkara paramAtmAnA vacananuM ahIM nirAkaraNa nathI. paraMtu temAM bheLavelA viparIta aMzanuM nirAkaraNa che-e yAda rAkhavuM joIe. koI pUrvagrahAdine AdhIna thaIne satya haNI nAMkhe to enuM pApa ene lAgaze ja. AvA vakhate satyanI rakSA mATenAM dvAra niraMtara khullAM ja che. koI paNa jAtanI ciMtA ura Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyA vinA e pravRttinuM khaMDana karI satyanI rakSA ane prabhAvanA karavAno niSedha karIne khoTuM duHsAhasa karavuM nahi joIe. 11-11 A pUrve chaThThI gAthAmAM mohathI viparyaya thAya che-e pramANe jaNAvyuM che. zrutamayAdi traNa jJAnanA te viparyayane jaNAvAya che - gurvAdivinayarahitasya yastu mithyAtvadoSato vacanAt / dIpa iva maNDalagato bodhaH sa viparyAyaH pApaH // 11-12 // "gurnAdikanA vinayathI rahita evAne mithyAtvadoSanA kAraNe Agama-vacanathI je bodha thAya che; te AMkhanA doSanA kAraNe dIpakamAM golAkAra jaNAtA prakAzanI jema pApasvarUpa vipadhyeya che."- A pramANe bAramI gAthAno artha che. Azaya e che ke upara jaNAvyA mujaba AgamanA vAkyathI mRtamayajJAna, ciMtAmayajJAna ane bhAvanAmayajJAna prApta thAya che. tenAthI viparIta rIte mohanA kAraNe jIvane pApasvarUpa viparyayAtmaka bodha prApta thAya che, AgamavAkyathI ja mohanA kAraNe thanArA viparyayanAM bIjAM kAraNonuM varNana karatI vakhate graMthakArazrIe pharamAvyuM che ke AgamavacananuM zravaNa karanAra pU. upAdhyAyabhagavaMta ane pU. AcAryabhagavaMtAdi gurudevazrInA vinayathI rahita hoya to tene zra tamayAdijJAnanA badale viparyayAtmaka viparItasvarUpavALobodha thAya che. gurnAdikano vinaya nahi karanArAne tattvArthanI azraddhA svarUpa mithyAtvano udaya Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAthI; AgamArthanA bodhaka vAkyazravaNathI paNa zravaNa karanArane viparIta ja bodha thAya che. A vAtane samajAvavA mATe gAthAnA uttarArdhamAM dIpakasaMbaMdhI bodhanuM dRSTAMta jaNAvyuM che. AMkhanA doSavizeSa svarUpa taimirikathI te doSavALAne dIpakamAM goLAkAra dRzya dekhAya che. paraMtu te jema vAstavika nathI paNa viparyaya- svarUpa che; tevI ja rIte guruvinayAdinA abhAvamAM AgamavAkyathI je bodha thAya che, te paNa viparyayasvarUpa che. kAraNa ke e bodha gurunA vinayanA abhAvamAM mithyAtvadoSathI thayelo che. joke A bodha; thAya che to AgamanA ja vAkyathI paraMtu potAnI Agraha[kadAgraha]pUrNa mAnyatAthI thato e bodha mithyApratyaya-svarUpa padArthamAtrane ja jaNAve che. vAkyAdine jaNAvavAnuM emAM sAmarthya nathI. Avo bodha pariNAme pApanuM kAraNa bane che. je AzayathI zAstre vAta jaNAvI hoya te AzayathI viparIta rIte te vAtano bodha karavA svarUpa A bodha padArthamAtraviSayaka hoya che. viSayanA abhilASIe paNa dharmamAM ja prayatna karavo joIe' A vidhAna pAchaLa dharmanI atyaMta upAdeyatA jaNAvavAno Azaya hovA chatAM eno vicAra karyA vinA viSayanI prApti viSayanI IcchAne pUrNa karavA mATe dharma ja karavo joIe.' - AvA prakArano je bodha karAya che te padArthamAtrano bodha che. ||11-12 *** viparyayanA ja nirUpaNamAM dRSTAMta jaNAvavA pUrvaka teno viparyayamAM upanaya karAya che 328 Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daNDIkhaNDanivasanaM bhasmAdivibhUSitaM satAM zocyam / pazyatyAtmAnamUlaM grahI narendrAdapi yadhikam // 11-13 // mohavikArasametaH pazyatyAtmAnamevamakRtArtham / taMdvyatyayaliGgarataM kRtArthamiti tadgrahAdeva // 11-14 // "sAMdhelA jIrNavastra[dAMDiyuM]mAMthI banAvela kapaDAMne jeNe zarIra para dhAraNa karyAM che ane alaMkAra mATe potAnA zarIra para jeNe rAkha vagere lagADI che; evo vidvAnone dayApAtra mANasa jema kadAgrahayukta banI potAnI jAtane atyaMta nirmaLa ane cakravartI karatAM paNa adhika jANe che; tema mohanA vikAravALo AtmA, akRtArtha ane kRtArthathI viparIta evA akRtArthanAM ligo-lakSaNomAM rakta hovA chatAM te graha[viparyaya]thI ja potAnI jAtane kRtArtha tarIke jANe che."- A pramANe teramI ane caudamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke jenA zarIra para sAMdhA mArImArIne banAvelAM cItharAMjevAM vastra che tema ja jenA samagra zarIra upara rAkha vagere lagADIne zarIranI zobhA karAI che; evo jotAMnI sAthe sArA mANasonI dayAnuM pAtra banelo mANasa AgrahI hovAthI potAnA AtmAne atyaMta nirmaLa ane cakravartI karatAM paNa atyadhika jANe to e jema viparyaya che tema ahIM mananA vibhrama svarUpa doSathI sahita po akRtArtha hovA chatAM te viparyayAtmaka bodhavALo potAnI jAtane kRtArtha mAne che- e viparyaya che. mohanA vikAra[duzceSTA]thI sahita mANasa akRtArtha che, tenuM [tenI akRtArthatAnuM kAraNa jaNAvavA mATe caudamI gAthAnA uttarArdhamAM 329 - Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tavyacaritam-A pada che. kRtArtha AtmAnAM cihno[lakSaNo]thI viparIta cihnoliMgomAM rakta satata prayatnazIla-hovAthI mohavikArasahita AtmA vastutaH akRtArtha che. "mohavikArasahitanI akRtArthatA hovA chatAM teo viparIta rIte potAnI jAtane kRtArtha kema mAne che, tenuM kAraNa zuM che."- AvI jijJAsAmAM gAthAmAM jaNAvyuM che. ti tarava... kahevAno bhAva e che ke upara jaNAvyA mujaba pote akRtArtha hovA chatAM mohavikArasahita jIvo potAnI jAtane kRtArthasvarUpe jue che. tenuM kAraNa e che ke, ti eTale gurune AdhIna na thavuM, temano avinaya vagere karavo.vagere prakAra vaDe te mohanA vikArone AtmAmAM pravRtti ke pravRttinI zakti svarUpe grahaNa kare che. tethI ja potAnI jAtane kRtArtha A pramANe jue che. je AtmAo gurnAdikano vinaya vagere karatA nathI ane gurupArataMtrya sevatA nathI; teo mohanA vikAra svarUpa viSaya-kaSAyanI pariNatine pravRtti svarUpe athavA tenA sAmarthya-zaktisvarUpe AtmAmAM grahaNa kare che. mohavikArathI utpanna thayelI pravRttine tema ja tevI pravRttine anukULa zaktine te jIvo grahaNa kare che. tethI ja te jIvo viparyaya-svarUpe potAnA AtmAne kRtArtha tarIke mAne che. potAnA AtmAne kRtArtha A pramANe mAne che.". A pramANe tArthamiti parata AvI yojanA karIne artha karavAmAM Ave to kRtArtha A pramANe dvitIyA vibhaktino prayoga sadgata nahi bane. tyAM kRtArtha ti pati Avo prathama vibhaktino prasagna Avata. tethI tAmiti A pramANe dvitIyA Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhaktinA prayoganI anupapatti na thAya e mATe upara jaNAvyA mujaba ti zabdano artha samunA prakAre karyo che...ItyAdi bhaNAvanAra pAsethI barAbara samajI levuM joIe. "vyAkaraNAdinA jANakAra na hoya teoe gAthArthamAM jaNAvyA mujabanI vAta yAda rAkhavI. vyAkaraNAdinuM jJAna na hoya to graMthakArazrInA Azaya sudhI pahoMcavAmAM ghaNI ja takalIpha paDe che- e AthI samajI zakAya che. "samajAtuM nathI ema vicAravAnA badale "samajavA mATe zuM karavuM joIe'eno vicAra karavo joIe. Ama karavAthI cokkasa ja koIne koI mArga maLI Avaze. 11-13/14 mRtamayAdijJAna ane viparyaya (mithyAjJAna] kone hoya che-te jaNAvAya che - samyagdarzanayogAj jJAnaM tadgranthibhedataH paramam / so'pUrvakaraNataH syAjJeyaM lokottaraM tacca // 11-15 // lokottarasya tasmAnmahAnubhAvasya zAntacittasya / aucityavato jJAnaM zeSasya viparyAyo jJeyaH // 11-16 // "samyagdarzananA yoge jJAna prApta thAya che. graMthibhedathI paramasamyagdarzana prApta thAya che. graMthibheda apUrvakaraNathI prApta thAya che. lokamAM zreSTha evuM apUrvakaraNa jANavuM. tethI AvA lokottarajJAnavALA, acijyazaktivALA ane zAMtacittavALA evA aucityayukta AtmAone ja jJAna hoya che. bAkInA badhAne. teno viparyaya hoya che."- A pramANe chellI be gAthAono artha che. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azaya e che ke AtmAno guNa jJAna hovAthI jJAnarahita AtmA na ja hoya-e samajI zakAya che. paraMtu ahIM zrutamayAdijJAnanI vivakSA hovAthI tenA svAmIno vicAra karAyo che. jJAna ane viparyaya : A baMne ahIM jJAnasAmAnyanA ja prakAra che. kayuM jJAna jJAna che ane karyuM jJAna viparyaya che. e enA svAmIne jaNAvavA pUrvaka jaNAvyuM che. samyagdarzananA saMbaMdhanA kAraNe jJAna, jJAna che. anyathA samyagdarzananA abhAvamAM jJAna, viparyayasvarUpa hoya che. zrI vItarAgaparamAtmAe upadezelA tattvabhUta arthanI zraddhAnA pariNAmane samyagdarzana kahevAya che. saMsAranA sukhAdi pratyeno ane duHkhAdi pratyeno rAga ane dveSano je tIvra pariNAma che tene graMthi kahevAya che. e graMthinA bhedathI samyagdarzana prApta thAya che. rAga-dveSanI tIvrapariNati svarUpa graMthine bhedavA mATe apUrvakaraNa svarUpa adhyavasAyavizeSa" upayogI che. graMthine bhedanAra adhyavasAyavizeSane apUrvakaraNa kahevAya che. rAga-dveSanA tIvra pariNAma svarUpa graMthino bheda, AtmAnA ardhvapulaparAvartakALathI adhika saMsArano uccheda karanAro che. graMthi-svarUpa saMliSTa pariNAmane oLakhAvanAro adhyavasAyavizeSa "zuddhayathApravRttikaraNa che. graMthidezane prApta karAvanArI AtmapariNati "yathApravRttikaraNa' che. anaMtI vAra paNa yathApravRttikaraNane prApta karanAra AtmAne zuddhayathApravRttikaraNa prApta thAya ja evo niyama nathI. bhaviSyamAM jemane samyagdarzana prApta thavAnuM che; evA AtmAo ja zuddhayathApravRttikaraNa prApta karI zake che. e karaNanA sAmarthyathI graMthine oLakhIne tene bhedavA mATeno prayatna karAvanAra Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAnA pariNAmavizeSane 'apUrvakaraNa' kahevAya che. e apUrvakaraNa lokottara che. lo[lokamAMnI vastuo]thI zreSTha apUrvakaraNa che. kAraNa ke sUtra ane arthanuM grahaNa-Asevana karavAdi svarUpa te te dharmasthAna anekavAra prApta thavA chatAM A apUrvakaraNa prApta thayuM na hatuM. apUrva evA AtmapariNAmavizeSane apUrvakaraNa kahevAya che. sthUla rIte A jaNAvavuM hoya to; zatru graMthi che. AMkha sAme zatrunuM hovuM yathApravRttikaraNa che zatrune oLakhavuM te zuddhayathApravRttikaraNa che; ane zatrunA vinAza mATeno prayatna apUrvakaraNa che. tyAra pachInI zatrunA vinAzanI avasthA anivRttikaraNa che-A pramANe jaNAvI zakAya che. A rIte apUrvakaraNAdi dvArA prApta thayelA samyagdarzananA yoge jJAna prApta thavAthI e jJAnavALA lokottara AtmAnI karmakSayAdi mATe zakti acittva hoya che. jema jema e zaktinA prabhAve karmano-hrAsa thAya che, tyAre te AtmAnuM citta khUba ja zAMta bane che. rAgAdinI pariNati dUra karI AtmA nirmaLa cittane prApta kare che. enA yoge sarvatra aucityapUrvaka pravarte che. aucityanuM atikramaNa rAgAdinA kAraNe thatuM hoya che. je AtmAo rAgAdine paravaza nathI; teo khUba ja saraLatAthI aucityanuM Asevana karI zake che. AvA aucityathI yukta; zAMtacittavALA ane acittvazaktimAna evA lokottaraAtmAone ja jJAna hoya che. kAraNa ke evA AtmAo ja apUrvakaraNa dvArA graMthine bhedIne, samyagdarzana prApta karI zake che ane samyagdarzananA yoge ja jJAnanI prApti thAya che. 333 Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara jaNAvelA guNo jemAM nathI tene jJAnano viparyayA prApta thAya che. aucityathI jeo rahita che; jemanuM citta azAMta che ane jeo karmanirjarA mATe asamartha che, temane apUrvakaraNa prApta na thavAthI graMthibheda zakya banato nathI ane tethI samyagdarzananA abhAve temane jJAna prApta thatuM nathI, paraMtu viparyayasvarUpa jJAna hoya che, je padamAtrathI jaNAtA arthane ja jaNAve che. vAkyArtha, mahAvAkyA ke audaMparyArthine jaNAvavAnuM sAmarthya viparyayasvarUpa bodhamAM nathI. zrutamaya vagere jJAna vAkyartha vagerene jaNAve che. A SoDazakamAM varNaveluM - jJAnanuM svarUpa mumukSu AtmAoe spaSTapaNe samajI levuM joIe. bhAvanAjJAnanA svarUpanuM varNa karatI vakhate SoDazaprakaraNa"nI kalyANakaMdalITIkAkAre ane "batrI"nA anuvAda karanArAe je jaNAvyuM che, te vivekapUrvaka vicAravuM joIe. paMdaramI ane soLamI gAthAmAM jaNAvelA jJAnanI prAptinA upAyone niraMtara yAda rAkhI tenI prApti mATe prayatnazIla banI rahIe e ja ekanI eka zubhAbhilASA. 11-15/1 | tti vize thoDazavam atha dvAdazaM SoDazakaM prArabhyate // agiyAramA SoDazakamAM traNa jJAnanuM nirUpaNa karyuM. have e jJAnathI sahita ane rahita evA AtmAo; anukrame dIkSAnA adhikArI ane anadhikArI che, te jaNAvAya che Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asmin sati dIkSAyA adhikArI tattvato bhavati sattvaH / itarasya - punardIkSA vasantanRpasannibhA jJeyA // 12- 1 // "zrutamaya, ciMtAmaya ane bhAvanAmaya-A jJAnatraya hote chate AtmA dIkSA prApta karavA adhikArI bane che. bIjAne- jJAnatrayathI rahita AtmAne- prApta thatI dIkSA vasaMtaRtunA rAjA jevI jANavI.'- A pramANe pahelI gAthAno artha che. Azaya e che ke agiyAramA SoDazakamAM jenuM varNana karyuM che e zrutamayAdi traNa jJAnanI jemane prApti thaI che temane sarvasAvadyayogathI virAma pAmavA, svarUpa dIkSAno adhikAra che. kAraNa ke zAstramAM jaNAvelI nItimaryAdA mujaba paramArthathI teone dIkSAnuM ArAdhana zakya che. pAramArthika rIte mokSaphaLane ApanArI dIkSA; zrutamayAdi jJAnatraya vinA prApta thatI nathI. traNa jJAnathI jeo rahita che; teo pAramArthika dIkSAnA adhikArI nathI. AvA anadhikArInI dIkSA vasaMtaRtunA rAjA jevI che. caitra mAsamAM vasaMtotsava daramyAna ramatamAM banAvelA rAjAne jema rAjasukhonI prApti thatI nathI, paraMtu aneka jAtanI kaMdarthanA ja prApta thAya che; tema anadhikArIne paNa dIkSAthI koI lAbha thato nathI, uparathI viTaMbanA prApta thAya che. vasaMtaRtunA rAjAne chatranI jagyAe cAlaNI dhare, cAmaranI jagyAe jhADuM vIMjhe, hAranI jagyAe khAsaDAno hAra paherAve ane ghoDA upara besADavAnA badale gadheDA upara besADe...vagere ceSTAothI cikAra kadarzanA prApta thAya che. AvI ja kadarthanA-viTaMbanA anadhikArIne 335 Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dikSAthI thatI hoya che. kAraNa ke mukhya rAjAnI jema pAramArthika dIkSAnA kAryane, vasaMtanRpanI jema adhikArInI dIkSA karatI nathI. potAnA kAryane je na kare te vastu; vastu nathI-e samajI zakAya che. [12-1 jJAnIne ja dIkSA hoya che, ajJAnIne nahi? A niyama karavA "rIkSA' zabdanI vyutpatyartha jaNAvAya che - zreyodAnAdazivakSapaNAcca satAM mateha dIkSeti / sA jJAnino niyogAd yathoditasyaiva ,sAdhvIti // 12-2 // zreyaH-suMdara vastune ApatI hovAthI ane azivapratyapAyano kSaya karatI hovAthI puruSone dIkSA ISTa che. cokkasapaNe adhikArI evA jJAnI bhagavaMtane ja te nirdoSa hoya che."- A pramANe bIjI gAthAno artha che. Azaya e che ke rIkSA' zabdanI vyutpattino artha e che ke je zreyaHkalyANane ApanArI che ane aziva-pratyapAyane dUra karanArI che, tene dIkSA kahevAya che. mokSa sivAya bIjuM koI zreyaHkalyANa nathI ane A saMsArane choDIne bIjo koI apAya nathI. je saMsAranA uccheda mATe dIkSA grahaNa karAya che, e dIkSAthI ja saMsAranI vRddhi thAya to te pratyapAyane haranArI nahi bane. apAyane dUra karavAnA badale apAyanuM je kAraNa bane te pratyapAyakara bane che. dIkSAnuM svarUpa pratyapAyaazivano uccheda karanAruM che ane zreyaH-kalyANane prApta karAvanAruM che. AvuM svarUpa cokkasapaNe adhikArI evA Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnI bhagavaMtonI ja dIkSAmAM che. ajJAnInI dIkSAmAM evuM sAmarthya nathI ke te zreyaHnuM pradAna kare ane azivanuM haraNa kare. tethI ja ajJAnInI dIkSA satpuruSone mAnya nathI. satpuruSone mAnya evI dIkSA adhikArI evA jJAnI bhagavaMtone ja hoya che. te dIkSA ja sAdhvI-niravadya che. sarvathA doSathI rahita che.].... 12-2 *** A rIte zrutamayAdi traNa jJAnathI yukta ja AtmAnI dIkSA niravadya gaNAtI hoya to te traNa jJAnathI rahita evA mAtuSa vagere munibhagavaMtonI dIkSA kalyANakAriNI hatI : e zAstramAM varNaveluM kaI rIte ucita che : AvI zakAnuM samAdhAna karatAM jaNAvAya che - yo niranubandhadoSAcchrAddho'nAbhogavAn vRjinabhIruH / gurubhakto graharahitaH so'pi jJAnyeva tatphalataH // 12- 3 // * ' "je; anubaMdhathI rahita evA jJAnAvaraNIyAdi karma svarUpa doSane laIne zraddhAvAna, ajJAnI; pApabhIru, gurubhakta ane Agraharahita che, te paNa phaLane [jJAnanA phaLane] AzrayIne jJAnI ja che."- A pramANe trIjI gAthAno artha che. Azaya e che ke jJAnIne dIkSAnuM je phaLa prApta thAya che, e phaLa ajJAnIne paNa dIkSAthI prApta thAya to te ajJAnI paNa vastutaH jJAnI ja che. tethI mASatuSAdi munibhagavaMtonI paNa dIkSA; phaLane laIne jJAnInI ja hatI. AthI samajI zakAze ke mASatRSAdi munibhagavaMtonI dIkSAne kalyANakAriNI 337 Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNavavAmAM koI doSa nathI. jenI paraMparA nAza pAmelI che evA rAgAdi ke jJAnAvaraNIyAdi karma svarUpa doSanA kAraNe jeo zraddhAvAna che, tevA ja ajJAnInuM ahIM upAdAna che. rAgAdidoSo jemanA sAnubaMdha eTale ke uttarottara jenI paraMparA cAlu che. tevA che tevA zraddhAvAna ajJAnInuM ahIM grahaNa nathI. AvA jIvone nirupakramakliSTa karmanA yoge koI vAra bhAvano pratighAta thavAthI; eTalApUratI maMda zraddhA hovA chatAM te sthira hotI nathI. kAraNa ke najIkanA samayamAM ja kliSTa karmano udaya zarU hovAthI zraddhA nAza pAme che. AthI ahIM niranubaMdhadoSanuM grahaNa che, sAnubaMdhadoSanuM grahaNa nathI. AvI ja rIte anAbhogavAna paNa sAmAnya rIte sUkSmabuddhithI samajI zakAya evA graMthanA arthanA jJAnathI rahita vivakSita che. zrAddha ane anAbhogavALA pApabhIru levAnA che. temanI te pApabhIrutAmAM bhavaviraktatAne kAraNa tarIke varNavI che. jemane vAstavika rIte bhavanI pratye vairAgya thayo nathI; teo vAstavika rIte pApanA bhIru [DaravALA) paNa nathI. pApanuM mULa ja bhavano rAga che. puNyathI sukhamaya jaNAtA bhavanI pratye rAga thAya to te AtmA game te pApa karavA taiyAra thaI jAya che. pApanuM kAraNa rAga che ane tethI duHkha upara dveSa thato hovAthI teno te prayojaka bane che. pariNAme jIva; sukhane pAmavA ane duHkhane TALavA pApa kare che. AthI bhavathI virakta pApanA bhIru hoya che : e samajI zakAya che. pApabhIru AtmAo guru-pUjanIya puNyAtmAonA bhakta hoya che. teo sArI rIte samaje che ke pApathI rakSaNa Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanAra jo koI hoya to te paramatAraka gurubhagavaMta che. pApathI bhayabhIta hovAnA kAraNe sahaja rIte ja pApathI dUra rAkhanArA pU. gurubhagavaMta pratye bahumAna-bhaktibhAva janma che. bhayathI mukta thavA zaraNa vinA bIjo koI upAya nathI. pApanA bhayathI mukta thavA pApathI mukta karanArA pU. gurubhagavaMtanA zaraNe gayA vinA cAle evuM nathI-ema samajIne pApabhIru AtmAo pU. gurubhagavaMto pratye atyaMta bahumAna meLavI le che ane tethI mithyAbhinivezane teo dhAraNa karatA nathI. abhiniveza-Agraha, sAmAnya rIte bahumAnano nAza kare che. mithyA abhinivezanA kAraNe pU. gurubhagavaMta pratye bahumAna rahetuM nathI. tethI gurubhakta graharahita hovA joIe. zrutamayAdi traNa jJAnathI sahita mahAtmAone jJAnanA phaLa svarUpe bhavaviraktatA vagerenI jema prApti thAya che, tema zraddhA, pApabhIrutA, gurubahumAna ane abhinivezano abhAva vagere guNothI yukta evA mASatuSAdi munibhagavaMtone paNa jJAna na hovA chatAM bhavaviraktatAdi phaLanI prApti thAya che. tethI phaLane AzrayIne mASatuSAdi munibhagavaMto paNa jJAnI ja che. AthI spaSTa che ke mASatuSAdi mahAtmAonI dIkSA paNa jJAnapUrvakanI ja hovAthI te kalyANakAriNI che. 12-all mAtra gurubahumAnAdinA kAraNe traNa jJAnathI vikala evA mANatuSAdi mahAtmAone sanmArgagamanAdi kaI rIte zakya bane? kAraNa ke sanmArgagamanAdi; jJAnanuM kArya che, te Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnanA abhAvamAM kaI rIte thAya-AvI zakAnuM samAdhAna karAya che cakSuSmAnekaH syAdandho'nyastanmatAnuvRttiparaH gantArau gantavyaM prApnuta etau yugapadeva // 12- 4 // "eka cakSuvALo [dekhato] ane bIjo tene anusaranAro cakSuvihIna [aMdha] che. gantavya-ISTa sthAne baMnne ekI sAthe ja pahoMce che.'- A pramANe cothI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke pUrve, jJAnI ane ajJAnI mASatuSAdi pU. mahAtmAo : e baMnnenI dIkSA kalyANakAriNI che-e pramANe jaNAvyuM che, to A rIte jJAnI ane ajJAnIne ekasarakhuM phaLa kaI rIte maLe-AvI zaMkAnA samAdhAna mATe dRSTAMta jaNAvAya che : koI eka mArgagamanamAM prayatnazIla, nirmaLa ane anupahata [rogarahita] cakSuvALo mANasa hoya ane bIjo cakSuhIna [aMdha] paraMtu mArgAnusArI ane viziSTavivekasaMpanna hovAthI cakSuvALA mANasanA abhiprAya mujaba tenA jaNAvyA mujaba pravRtti karavAmAM tatpara hoya arthAr bIjA badhAnA abhiprAya mujaba na cAlatAM mAtra cakSuSmAnanA abhiprAya mujaba pravRtti karavAmAM tatpara hoya e baMnne jaNA gaMtavya [ISTa] sthAnamAM eka ja kALe pahoMce che. cakSuvALo mANasa mArgane spaSTapaNe dekhato hovAthI ane cakSuvihIna mANasa mArgAnusAritAne prApta karAvanArA adRSTa [zubhakarma]nA kAraNe pravartakane choDIne bIjAnuM anusaraNa karato na hovAthI e baMnne eka sAthe ISTa sthAnane prApta kare che. dekhatA ane temane anusaratA H baMnne eka sAthe ISTa : 340 Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnane prApta kare-e samajI zakAya che. cakSuSmAna AgaLa cAle ane tenI pAchaLa cakSuvihIna[aMdha mANasa cAle. A rIte mArge jatAM baMnene bahu-bahu to eka pagalA jeTaluM ja aMtara rahe che, tethI vadhAre nahi. athavA hAtha pakaDIne cAle to ISTa sthAne pahoMcatAM eTaluM paNa aMtara rahetuM nathI. eka ja kALamAM teo baMne ISTa sthAnane prApta kare che. AvI ja rIte jJAnI pUi. gurubhagavaMtAdi ane ajJAnI [mASatuSAdi munibhagavaMto mahAtmAo paNa gaMtavya-mokSasvarUpa sthAnane eka ja kALamAM prApta kare che. jJAnI ane temane ja anusaranArA ajJAnI : baMne sanmArgagamanamAM pravRtta hovAthI muktisvarUpa sthAnane prApta karavAmAM koI ja aMtara paDatuM nathI... II12-4 A rIte jJAnI ane ajJAnIne ekarUpa phaLanI prApti thAya che-te jaNAvIne have vizeSajJAnathI rahita hovA chatAM paNa tenI dIkSA mATenI yogyatA jaNAvAya che - yasyAsti sakriyAyAmitthaM sAmarthyayogyatA'vikalA / gurubhAvapratibandhAd dIkSocita eva so'pi kila // 12-5 // * "jenI sakriyAmAM jJAnIne prApta thanArA phaLane prApta karAvavAnA sAmarthyanA kAraNe paripUrNa yogyatA rahelI che, tene pU. gurubhagavaMta pratye bhAvathI pratibaMdha hovAthI te paNa dIkSA mATe kharekhara yogya ja che."- A pramANe pAMcamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke jemane viziSTa jJAna na hoya topaNa temanI sadAcArasvarUpa kriyAmAM pUrve jaNAvyA mujaba Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnInA phaLanI jema phaLane prApta karAvavAnuM sAmarthya hovAthI te sAmarthyane laIne paripUrNa yogyatA helI che. teo dharmAcArya-gurubhagavaMtane vize bhAvathI pratibaddha hovAthI dIkSA mATe sarvathA yogya ja che. A pramANe AptapuruSo pharamAve che. teozrIe pharamAvyuM che ke bIjA guNo na hoya to paNa mAtra saMsAravirakta hoya to te dIkSAno adhikArI che. dharmAcAryone vize bhAvathI pratibaddhatA saMsAranI viraktatA vinA zakya nathI. saMsAra pratye rAga hoya to dharmAcAryo pratye rAga na thAya. saMsAra pratyeno rAga dharmAcArya pratyenI pratibaddhatAne koI paNa rIte AvavA deto nathI. jJAnIne anusaranArA evA te ajJAnI AtmAo gurubhagavaMta pratye pratibaddha hovAthI cokkasapaNe teo saMsAra pratye virakta che ane tethI ja teo dIkSA mATe adhikArI che. ll12-pA. have, jJAnI ane jJAnInI nizrAmAM rahetA evA ajJAnI : e baMnene dIkSAnuM samAna phaLa prApta thatuM hovAthI e yogya AtmAone dIkSA ApavI joIe te jaNAvavA pUrvaka, jene dIkSAnuM viSamaviparIta]phaLa prApta thatuM hoya evA ayogyane dIkSA ApavI nA joIe-te jaNAvAya che - deyA'smai vidhipUrvaM samyak tantrAnusArato dIkSA / nirvANabIjameSetyaniSTaphaladAnyathA'tyantam // 12-6 // gAthArtha sugama che. kahevAno Azaya e che ke A yogya-ne aviparIta rIte vidhipUrvaka zAstranIti mujaba dIkSA Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavI joIe. A pramANe apAtI dIkSA mokSanuM bIjakAraNa bane che. anyathA ayogyane apAtI dIkSA atyaMta aniSTa phaLane arthod duHkhe karI jeno aMta Ave evA durantasaMsArasvarUpa phaLane ApanArI bane che. AthI samajI zakAze ke yogyatA keTalI mahattvanI che. je dIkSA saMsArano sarvathA uccheda karanArI che e dIkSA saMsAravRddhinuM jo kAraNa banatI hoya to temAM jIvanI ayogyatAne choDIne bIjuM koI kAraNa nathI. koI vAra ApaNA bhavanistAraka pU. gurudevazrIe ApaNI upara vizvAsa mUkI najIkamAM ja yogyatA prApta thaI jaze ema samajIne ApaNane dIkSA ApI paNa dIdhI hoya to; e vakhate game te rIte yogyatAnuM saMpAdana karI teozrInA vizvAsanuM dhAma banI rahevuM joIe. ekAMte niravadya evI dIkSA koI paNa rIte duranta saMsAranuM kAraNa na bane e mATe prayatnazIla banI rahevuM joIe. phaLasiddhi mATe mahattvanuM aMga yogyatA che. enI upekSA karIne game tene game te rIte dIkSA ApavAthI sva-paranuM koI paNa jAtanuM hita nahi thAya. |12-6 // *** dIkSAnuM svarUpa varNavAya che dezasamagrAkhyeyaM viratirnyAso'tra tadvati ca samyak / tannAmAdisthApanamavidrutaM svaguruyojanataH // 12-7 // deza ane samagra nAmanI je virati che-tene dIkSA kahevAya che. dezathI ane sarvathA jemaNe viratine grahaNa karI 3437 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che temane vize Agama-prasiddha nAmAdinI upadravathI rahitapaNe potAnA gurvAdinI paraMparA mujaba sthApanA karavA svarUpa dIkSAmAM nyAsa che.''-A pramANe sAtamI gAthAno artha che. Azaya e che ke dezAkhya ane samagrAkhya viratine eTale ke dezavirati ane sarvaviratine dIkSA kahevAya che. A dIkSAmAM vratanyAsa; nAmAdinI sthApanA svarUpa che. dezadIkSAsaMpanna ane samagra[sarva-sarvathA]dIkSAsaMpanna puruSa [AtmA]mAM; zrI vItarAgraparamAtmAnA paramatAraka pravacanamAM prasiddha evA nAma, sthApanA, dravya ane bhAvanI sthApanA upadravarahitapaNe karavAmAM Ave che. je kALamAM vratanI pratijJA grahaNa karAya che, te kALamAM vihita evo A nAmAdisthApanano AcAra potAnA pUjya evA gurvAdi dvArA karAvavAno hoya che. teo potAnA pUrvamahAtmAonI AcaraNA mujaba dIkSAmAM nAmAdinI sthApanA svarUpa nyAsa kare che. nAmAdinI sthApanA svarUpa nyAsa ja vastutaH dIkSA che. bAkIno badho vidhi upacAra che. e badho vidhi vastutaH nAmAdinA nyAsa mATe che. 12-7aa *** potAnA gurudevazrI dvArA karAyela prasAdasvarUpa nAmAdino nyAsa dIkSAnuM nimitta kaI rIte bane ? [arthAr na bane] evuM mAnanArAnI pratye zaMkAnuM nirAkaraNa karAya che -- nAmanimittaM tattvaM tathA tathA coddhRtaM purA yadiha - tatsthApanA tu dIkSA tattvenAnyastadupacAraH // 12- 8 // 344 Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "A zrI jinazAsanamAM pUrvamaharSioe nAma jemAM nimitta che evA dIkSAsvarUpano je kAraNathI nirvAha karyo che te kAraNe tattvathI nAmanI sthApanA ja dIkSA che. bIjo badho vidhi; mukhya evI dIkSAno upacAra che.'-A pramANe AThamI gAthAno artha che. Azaya e che ke dIkSAnuM svarUpa; nAmathI jaNAvAtA te guNa svarUpa hovAthI nAmanimitta[hetu]ka che. kAraNa ke 'prazAMta' vagere nAma karavAthI prazama vagere svarUpa prApta thatuM jovA maLe che. te te nAmathI te te guNanuM smaraNa thavAthI te te guNanI prApti thAya che. tAtparya e che ke koI mumukSu AtmAne dIkSA ApatI vakhate tenuM prazAMta, prazama, bhadra..vagere nAma rAkhavAthI te te nAmanA prazamAdi arthanuM smaraNa thAya che. tevA prakAranA nAmathI ja te te nAmanA pavitra AtmAonA guNo yAda Ave che ane tethI uttamakuLa ane jAtisaMpanna AtmAone; grahaNa karelI sarvaviratisaMbaMdhI pratijJAnuM pAlana khUba ja saraLa bane che. koI saMyogavaza sAdhu mahAtmAne pariSahAdinA kAraNe ati vagere thAya tyAre potAnA te te prazAMtAdi nAmanA te te arthanuM smaraNa karavAthI temane tyAre ema thAya ke mAruM nAma kyAM ane mAruM vartana kyAM? te te nAmavALA pUrvamahAtmAo pariSaho kaI rIte sahetA ? kyAM emanI sahanazIlatA ane kyAM mArI asahiSNutA ? AvI ati vagerenA kAraNe to te tAraka AtmAonuM nAma bagaDe. AthI e tAraka AtmAonA paramapavitra evA nAmane dhAraNa karanArA mane A arita nA zobhe...A rIte vicAravAthI e. sAdhumahAtmA ati vagerene dUra karI; grahaNa karelI sarvaviratidharmanI pratijJAnuM pAlana barAbara karI zake che. A 345 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badho lAbha kulIna AtmAone thaI zake che. akulInone tevA koI lajjAdi guNo na hovAthI e lAbha thato nathI. pUrvanA mahApuruSoe te te svarUpe upara jaNAvyA mujaba te te nAmane dhAraNa karyuM hatuM tethI te nAmanI ja sthApanA paramArthathI dIkSA tarIke varNavAya che. bAkI badhI kriyAo to te mukhya dIkSAnA upacAra svarUpe karAya che. emAMnI devavaMdanAdi kriyAo dIkSAmAM nAmasthApananI pUrve hoya che ane kAyotsargAdi kriyAo uttaramAM [pachI] hoya che. tethI te kriyAo mukhyadIkSAnA upacAra svarUpe varNavAya che. kAraNa ke te jJAnanA upacAra pUja] svarUpa che. ItyAdi barAbara samajI levuM joIe. 12-8 nAma, sthApanA vagerenA nyAsamAM ATalo badho Adara zAthI karAya che ?- AvI zaMkAnuM samAdhAna karAya che - kIrtyArogyadhruvapadasamprApteH sUcakAni niyamena / nAmAdInyAcAryA vadanti tatteSu yatitavyam // 12-9 // "kIrti, Arogya, sthiratA ane padanI saMprAptine cokkasapaNe sUcavanArAM nAmAdi che-ema AcAryabhagavaMto kahe che; tethI te nAmAdinA nyAsamAM prayatna karavo joIe."- A pramANe navamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke A pUrve AThamI gAthAthI dIkSAnuM nimittatva nAmasthApanamAM siddha karIne jaNAvyuM. sthApanA, dravya ane bhAvanI sthApanAnyAsamAM dIkSAnuM nimittatva che - e prasiddha hovAthI emAM koI vivAda ja nathI. tethI sthApanAdinA nyAsamAM Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIkSAnA nimittatvanI siddhi karyA vinA dIkSA-svarUpa nAmAdinI sthApanAnuM darekanuM svataMtra rIte phaLanuM varNana karavA pUrvaka nAmAdinI sthApanAmAM prayatna karavo joIe-e A navamI gAthA dvArA jaNAvyuM che. kIrtti prazaMsAvizeSa che. Arogya rogarahita avasthA svarUpa che. pUrve utpanna thayelA, janmathI ja thayelA athavA to koI paNa nimitte thanArA je roga che tenA abhAvane Arogya kahevAya che. 'dhruva' padano artha Ama to sthira che; paraMtu ahIM e bhAvapradhAna nirdeza hovAthI teno artha sthiratA che. bhAvAcAryapaNuM vagere ahIM 'pava' zabdathI vivakSita che. A pUrve [dIkSAgrahaNa pUrve] je kIrti, Arogya, dhruvatva ane pada prApta thayAM na hatAM tenI prApti ahIM saMprApti padathI jaNAvI che. tene anukrame niyame karI jaNAvanArA, nAmAdinA nyAsa [sthApanA] che. A pramANe pUjya AcAryabhagavaMto jaNAve che. tethI nAmAdinI sthApanA karavAmAM prayatna karavo joIe. nAmAdinA nyAsathI ziSyane anukrame kIrtti, Arogya, svairya ane bhAvAcAryAdi padanI prApti thAya-e mATe atyaMta Adara dhAraNa karavo joIe. graMthano Azaya e che ke, je nAma enA arthane anusaratuM hoya te nAmanA zravaNamAtrathI ja tenA arthanI pratIti thavAthI vidvAnonA tema ja sAmAnya buddhimAnonA mana prasanna thAya che ane tethI te nAmanA ziSyane kIrti-prazaMsA prApta thAya che. jema sudharmasvAmI, bhadrabAhusvAmI Adi mahAtmAone teozrInA nAma pramANe kIrti prApta thaI hatI. sthApanA; ahIM rajoharaNa ane mukhavastikA[muhapattI] vagere sAdhuveSane dhAraNa karavA svarUpa che. tethI tevA veSane dhAraNa 347 Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanArane niraMtara potAnI pratijJAnuM anusmaraNa rahevAthI bhAvapUrvaka sAdhupaNAnI pravRtti thavAnA kAraNe bhAvArogya[karmanirjarAdinI prApti thAya che. zrI AcArAMga vagere zruta ane sakala sAdhukiyA ahIM dravya rUpe vivakSita che. enA niraMtara abhyAsathI mahAvratonAM pAlanAdimAM sthiratA Ave che ane samyagdarzanAdisvarUpa bhAva [kSayopazamAdi bhAvAcAryapadAdinI prAptinuM kAraNa bane che. AvA samyagdarzanAdi bhAvo vizeSavizuddha-puNyAdi-sahacarita svarUpe prApta na thAya to koI paNa rIte zrI AcAryAdipadanI prApti thatI nathI. kAraNa ke bhAvAcAryapadAdinI prApti mATe kSayopazamAdi bhAvo apekSita che. A rIte nAmAdinI sthApanA karyAdinI prApti mATe atyaMta upayogI bane che.. athavA nAmAdinI sthApanA sAmAnyathI upara jaNAvyA mujaba kIrti-ArogyasvarUpa mokSanI sammAptine sUcavanArI che. vartamAnamAM keTalAka vivecako A gAthAno AdhAra laIne karyAdi mATe paNa gharma karI zakAya che...vagere jaNAve che. e viSayamAM zrI jinazAsananI mokSekalakSitA-A pustikAmAM pe.naM. 34mAM jaNAvelI vigata ahIM yAda rAkhavI..12-9 | *** dIkSAnA viSayamAM nAmAdinyAsa mATe kema prayatna karavo? ema yatna karavAthI zuM prApta thAya che ?- AvI zakkAnuM samAdhAna karAya che - tatsaMskArAde SA dIkSA sampadyate mahApuMsaH / pApaviSApagamAt khalu samyaggurudhAraNAyogAt // 12-10 // Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "nAmAdinA saMskAranA kAraNe sArI rIte gurupAratanyanA yoge pApasvarUpa viSano nAza thavAthI A dIkSA mahApuruSone prApta thAya che."-A pramANe dasamI gAthAno artha che. Azaya spaSTa che ke nAma, sthApanA, dravya ane bhAvanI sthApanA svarUpa saMskArathI mahApuruSone dezavirati ane sarvavirati svarUpa be prakAranI dIkSA prApta thAya che. jeo mahApuruSo nathI teo koI paNa vratane dharanArA hotA nathI. kAraNa ke mahApuruSonI jema dRDhapratijJAvALA teo hotA nathI. nAmAdinA saMskArathI ziSyane ema thAya che ke, "huM have sAdhu thayo. mArAthI have koI paNa jAtanuM pApa na thAya. pramAdAdine AdhIna banAya nahi'..ItyAdi pariNAmathI tene dIkSAnI prApti thAya che. kAraNa ke sArI rIte pU. bhavanistAraka gurudevazrInuM pAtaMtrya te keLavI le che. pApasvarUpa viSane dUra karavA mATe pU. gurubhagavaMta paramagAruDika che. teozrInA paramapAtaMtryanA kAraNe pApasvarUpa viSa dUra thavAthI ja mahApuruSone dIkSA pariName che. "viSapadAriNI rIkSA' viSane dUra karanArI dIkSA che - A pramANe keTalAka lokonA vacananA AdhAre ahIM pApasvarUpa viSane athavA pApa ane viSane riAgAdine dUra karavAnI vAta jaNAvI che. aviparItapaNe gurudevazrInA paramatAraka yoge tema ja vratapratijJAnI dhAraNAnA yoge pApaviSano apagama thAya che...ItyAdi samajI levuM joIe. 12-10 | mahApuruSone A rIte dIkSAnI samprApti thaye chate Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvathA pApathI virAma pAmelA evA teozrIne je prApta thAya che te jaNAvAya che - sampannAyAM cAsyAM liGgaM vyAvarNayanti samayavidaH / dharmaikaniSThataiva hi zeSatyAgena vidhipUrvam // 12-11 // "A dIkSA prApta thaye chate enuM ligna-lakSaNa, bIjAM badhuM choDIne vidhipUrvaka mAtra eka dharmamAM ja tatpara rahevuM e che : ema AgamanA jANakAro pharamAve che."- A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. Azaya e che ke pUrve jaNAvyA mujaba je mahApuruSone dIkSAnI suSmApti thAya che, te mahApuruSo sarvadA gharma karavA mATe pratibaddha hoya che. e gharma paNa zAstramAM varNavelI vidhipUrvaka ja teo karatA hoya che ane dharma sivAya bIjA badhA ja anupAdeyano [grahaNa karavA yogya na hoya teno tyAga karavA vaDe teo gharma karavAmAM tatpara hoya che. AvI gharmakriyA tAttvika dIkSAnuM liga che. gAthAmAM siA pada pachI taTu A pada pUrNa karavAnuM che ane jyiA A pada adhyAhArathI levAnuM che. tethI samajI zakAze ke upara jaNAvyA mujaba gharmekatatparatAsvarUpa A kiyA mahApuruSonI dIkSAnuM liMga che. arthA AvI kriyA mahApuruSonI dikSAsaprAptine jaNAvanArI che. dakSiAsaMpana AtmAo e mujaba dharma karavAmAM tatpara hoya che. ./1ra-11 A sarvaviratisvarUpa dIkSAmAM kSamA vagere dharmanI yojanA[saMbaMdhIne have be gAthAthI jaNAvAya che - Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacanakSAntirihAdau dharmakSAntyAdisAdhanaM bhavati / zuddhaM ca tapo niyamAd yamazca satyaM ca zaucaM ca // 12-12 // AkiJcanyaM mukhyaM brahmApi paraM sadAgamavizuddham / "sarva jIvami haju niyamAnU saMvatsara pUrvam ||12-13|| dIkSAmAM zarUAtanA kALamAM dharmakSamAdinA sAdhana svarUpa vacanakSamA, niyame karI zuddha tapa, saMyama, satya, pavitratA, vAstavika aparigrahatA ane brahmacarya paNa sadbhUta arthane jaNAvanAra AgamathI vizuddha hoya che-A badhuM eka varSano dIkSAno paryAya pUrNa thaye chate niyame karI zukla [niraticAra] baMne che-A pramANe bAramI ane teramI gAthAno sAmAnyArtha che. kahevAno Azaya e che ke kSamA, mRdutA, saraLatA ane mukti vagere daza prakAranA yatidharmamAM kSamAdharma prathama che. A pUrve dazamA SoDazakamAM jaNAvyA mujaba zrI tIrthaMkaraparamAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba thanArI kSamAne vacana-AgamakSamA kahevAya che. A vacanakSAnti [kSamA]; AtmasvabhAvabhUta dharmakSamA vagere dazanuM sAdhana che. arthAt pradhAna kAraNa che. mULamAM dharmakSamA padathI dharmamRdutA vagere yatidharmanuM grahaNa karavAnuM che. vacanakSamA sidgha thavAthI asaGgAnuSThAna svarUpa dharmakSamAdinI prApti thAya che. dIkSAnA prAraMbhakALamAM je tapa hoya che, te bAra prakAranuM ane saMklezathI rahita hoya che. A vakhate saMyama-svarUpa yama; avisaMvAdi vagere svarUpa satya vacanAdi; bAhya ane Abhyantara nirmaLatAdi svarUpa zauca, bAhya ane Abhyantara parigrahanA tyAga svarUpa Acinya 351 Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstavika hoya che. bhagavAna zrI jinezvaradevonA paramatAraka AgamAnusAra aDhAra prakAranuM brahmacarya vizuddha hoya che. A badhA kSamA; mRdutA ane Arjava [saraLatA] vagere dharmo, dIkSA grahaNa karyA pachI eka varSanA paryAyanA aMte niyame karI 'zukla' hoya che. kAraNa ke te vakhate rAga, dveSa ane mohaH A kriyAnA maLano tyAga thAya che; malarahita te te kSamAdi daza dharmo aticArarahita thatA hovAthI tene 'zukla' kahevAya che. kSamAdi daza prakAranA yatidharmanuM svarUpa sAmAnyathI prasiddha che. kSamA, mArdava, Arjava, mukti, tapa, saMyama, zauca, brahmacarya, satya ane Akiccatya-A daza prakArano yatidharma che. mAnano abhAva mArdava che. IcchAno abhAva mukti che. cittanI nirmaLatA zauca che. kSamA vagere suprasiddha che. 12-12/13 | *** A dIkSAsaMpanna AtmAonA pUrva ane uttarakALa saMbaMdhI guNonA saMbaMdhane jaNAvAya che dhyAnAdhyayanAbhiratiH prathamaM pazcAttu bhavati tanmayatA / sUkSmArthAlocanayA saMvegaH sparzayogazca // 12- 14 // dIkSAmAM zarUAtanA kALamAM dhyAna ane adhyayanamAM abhirati hoya che. tyAra bAda dhyAnanA viSayamAM tanmayatA hoya che. ane tethI sUkSmArthanI vicAraNAnA kAraNe mokSano abhilASa prApta thAya che. tyAra pachI sparza-tattvajJAnano yoga-saMbaMdha thAya che.'-A pramANe caudamI gAthAno sAmAnya artha che. upara Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azaya e che ke dIkSA lIdhA pachI zarUAtamAM te te puNyAtmAone dhyAna ane adhyayanamAM abhirati hoya che. Arta, raudra, dharma ane zukla bhedathI dhyAna cAra prakAranuM che. temAM chellAM be dhyAna zubha dhyAna che. sthira adhyavasAyane dhyAna kahevAya che. dhyAnanuM svarUpa varNavatAM anyatra pharamAvyuM che ke "eka ja viSayane grahaNa karanAra samAna AkAravALA jJAnanA, jJAnAntarathI rahita pravAhane dhyAna kahevAya che." paramAtmAnA dhyAnane AzrayIne dhyAnanuM svarUpa nIce jaNAvyA mujaba vicAravuM joIe. paramAtmAnA ja viSayamAM teozrInA ekAda guNa-vItarAgatAnuM ja je jJAna che, e anya jJAnAdithI vinirmukta hovuM joIe; emAM paramAtmAnA anya jJAnAdi guNo bhAsita na hovA joIe. AvA eka ja prakAranA jJAnanA pravAhane dhyAna kahevAya che. eka ja nadInA nirmaLa jaLapravAha jevuM dhyAna che. emAM eka ja nadInuM pANI ja che. retI ke maLano tema ja anya koI paNa vastuno aMza nathI. AvA prakAranA dhyAnamAM ane sUtra tathA arthanA paThana vageremAM pU. sAdhu-sAdhvIonI dIkSAnA zarUAtanA kALamAM abhirati arthAt anavarata sAtatyapUrNa pravRtti hoya che. e pravRtti ja abhirati[paripUrNa-sarvAze rati-AnaMda]ne jaNAve - ahIM e yAda rAkhavuM joIe ke dhyAna adhyayanapUrvakanuM hoya che. tethI adhyayana ane dhyAnanI abhiratine jaNAvavI joIe. paraMtu dhyAna ane adhyayana : A be padanA dvandra samAsamAM adhyayananI apekSAe dhyAna pUjyatara che ane dhyAna padamAM svara ochA che. tethI dhyAnadhyayana-A pramANe Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnano pahelA prayoga karyo che. bAkI to dIkSAnA pUrvakALamAM adhyayana pachI ja dhyAnanI pravRtti karavAnI che. adhyayanathI rahita dhyAnanI pravRtti vihita nathI-e yAda rAkhavuM. adhyayananA samayamAM dhyAna mATe samaya maLe to pU. gurudevazrInA mArgadarzana mujaba dhyAnano abhyAsa karavAmAM bAdha nathI. A rIte adhyayana ane dhyAnanI anavarata pravRtti pachI dhyAnanA viSayabhUta-dhyeyanA te te guNomAM tanmayatA prApta thAya che. tyAra bAda baMdha, mokSa vagere svarUpa sUkSma arthanI vicAraNAnA kAraNe saMvega- mokSano abhilASa- utpanna thAya che ane tethI chelle sparza arthAt tattvajJAnanI prApti thAya che. // 12-14 // *** pUrvagAthAmAM jaNAvela sparzanuM svarUpa ane tenuM zreSTha phaLa jaNAvAya che sparzastattattvAptiH saMvedanamAtramaviditaM tvanyat / vandhyamapi syAdetatsparzastvakSepatatphaladaH // 12-15 // "jIvAdivastunA tattvanI prAptine sparza kahevAya che. je sparzathI bhinna che te saMvedanamAtra che, avidita che. te viphaLa paNa hoya che. sparza to vinA vilaMbe potAnA phaLane prApta karAve che.'-A pramANe paMdaramI gAthAno artha che. bhAvArtha spaSTa che ke, jenA vaDe vastunA tattvano sparza thAya che te sparza che'-A sparza zabdanI vyutpattinA AdhAre koI paNa vivakSita vastunA AropazUnya svarUpanI prApti-upalaMbhane sparza kahevAya che. jIvAdi vastunA pAramArthika svarUpanA 354 Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnane sparza kahevAya che. A sparzathI bhinna saMvedanamAtra hoya che. te tattvaparAmarzathI zUnya hoya che. game te rIte vastunuM grahaNa karatuM hovA chatAM pramANa-[AgamAdithI zeyagrAhya evA saMpUrNa arthanuM grahaNa saMvedanathI thatuM nathI. tethI jANyuM, na jANyA barAbara hoya che. tethI ja te avidita che. ane tenuM phaLa na hovAthI te saMvedanamAtra viphaLa paNa che. sparza to koI paNa jAtanA vilaMba vinA potAnA phaLane prApta karAve che. sparza ane tenAthI bhinna asparza svarUpa evA jJAnamAM A [ viphaLatA ane vilaMba vinA phaLane ApavA svarUpa ] vizeSa che. 12-1pa pUrve jaNAvyA mujaba dIkSAmAM aMtima bhAgamAM saMvega ane sparza tattvajJAna prApta thayA pachI dIkSAsaMpanna je kare che te jaNAvAya che - vyAdhyabhibhUto yadvannirviNNastena tat-kriyAM yatnAt / samyakkaroti tadvad dIkSita iha sAdhusacceSTAm // 12-16 // rogathI pIDAyelo evo. roMgathI uga pAme tyAre jema prayatnapUrvaka roganI cikitsA sArI rIte kare che tema ahIM dIkSita thayela sAdhumahAtmA, sAdhubhagavaMtanI guruvinayAdisacceSTAne kare che." A pramANe soLamI gAthAno artha che. bhAvArtha samajI zakAya evo khUba ja spaSTa che. koDha vagerethI pIDAgrasta ane koDha vagerethI kaMTALelo mANasa; jema tenA pratIkara svarUpa cikitsAne sArI rIte kare che tema ahIM Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIkSita thayelA pU. sAdhumahAtmA paNa khUba ja AdarapUrvaka sAdhubhagavaMtonI guruvinayAdinI sacceSTA sArI rIte [kalAdinI apekSAe aviparIta paNa kare che. 12-1dA | | rUti vaza SoDazavam | | # # # | | gaNa trayodaza ghoDazavaM prArate A pUrve, pU. sAdhumahAtmA sAdhusacceSTA kare che te jaNAvyuM che. e sAdhusacceSTA ja have jaNAvAya che - guruvinayaH svAdhyAyo yogAbhyAsaH parArthakaraNaM ca / itikarttavyatayA saha vijJeyA sAdhusacceSTA // 13-1 // guruvinaya, svAdhyAya, yogAbhyAsa ane parArthakaraNa, ItikartavyatA sAthe sAdhuonI sacceSTA jANavI.'-A pramANe pahelI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che keguruvinaya, svAdhyAya, yogAbhyAsa, parArthakaraNa ane ItikartavyatA : A pAMca sAdhusacceSTA che. emAM guruvinayanuM svarUpa AgaLa kahevAze. sArI rIte zAstranI maryAdAe je adhyayana che tene svAdhyAya kahevAya che. athavA AtmalakSI adhyayanane svAdhyAya kahevAya che. enuM svarUpa have pachInI gAthAmAM varNavAze. dhyAnamAM abhyAsa-paricayane yogAbhyAsa kahevAya che. AnuM paNa svarUpa AgaLa jaNAvAze te che. bIjAnI upara upakAra karavA svarUpa parArthakaraNanuM svarUpa paNa have pachI varNavAze. AgaLa varNavavAmAM AvanArI ItikartavyatA sAthe guruvinayAdi suMdara koTinA bAhya AcAra svarUpa Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhusacceSTA che. 13-11 pAMca prakAranI sAdhusacceSTAomAM guruvinayanuM svarUpa jaNAvAya che - aucityAd guruvRttirbahumAnastatkRtajJatAcittam / AjJAyogastatsatyakaraNatA ceti guruvinayaH // 13-2 // "aucityathI pU. gurubhagavaMtanA kAryamAM pravRtti karavI; temanA vize bahumAna dhAraNa karavuM; teozrIe karelA upakAronI smRtithI yukta cittane dhAraNa karavuM; AjJAnuM pAlana karavuM; tema ja pU. gurubhagavaMte je pramANe kahyuM hoya te pramANe ja karavuM.vagere guruvinaya che." A pramANe bIjI gAthAno sAmAnya artha che. kahevAno Azaya e che ke pU. gurubhagavaMtanI apekSAe teozrIne Avazyaka evA vaiyAvRtyAdi kArya dvArA teozrIne vize vartavuM-tene guruvRtti svarUpa vinaya kahevAya che. guruvRtti' A bahumAnanuM vizeSaNa che ema mAnIe to guruvRtti-A padano artha guruviSayaka athavA gurumAM rahenAra AvI thAya che. ziSyanI apekSAe pU. gurudevazrInI UMcI bhUmikA hovAthI "A mArA karatAM mahAna che' AvA prakAranA, gurunA viSayavALA bahumAnane guruvinaya kahevAya che. athavA svajanyavaiyAvRtyapratiyogitvasaMbaMdhathI gurumAM rahela bahumAna guruvinaya che. sva-bahumAnathI utpanna thayela vaiyAvRjyanuM pratiyogitva [januM vaiyAvRtya karAya che temanAmAM vaiyAvRjyanuM Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratiyogitva rahe che.) pU. gurudevamAM che. e saMbaMdhathI ziSyanuM bahumAna pU. gurudevazrImAM rahe che. AMtarika prItivizeSa svarUpa je guNarAga che, tene bahumAna kahevAya che. mohanA udayathI je prIti utpanna thAya che tene bahumAna svarUpa manAtI nathI. moha sa[AsaktipUrvakanI pratipatti svarUpa che. mamatvapUrvakanA svIkArane sadgapratipatti kahevAya che. zAstramAM te mohano niSedha karAyo che. paramaguru zrI mahAvIra paramAtmAmAM gautamasvAmInA rAganI jema te mokSanI pratye upakAraka na hovAthI teno niSedha che. mokSane anukULa evA gurubhAvapratibaMdhariAgano niSedha nathI. kAraNa ke tethI sakala kalyANanI siddhi thAya che. je koI ziSya potAnI upara karelA gurusaMbaMdhI upakArane viziSTavivekasaMpana hovAthI jANe che, jema ke mArI upara anugraha karavAmAM tatpara evA gurudevazrIe potAnA zArIrika khedAdi klezano vicAra karyA vinA [klezane gaNakAryA vinA rAta ane divasa ghaNA kALa sudhI zAstranA adhyayana[adhyApana dvArA)thI prApta thayelA parijJAnasaMbaMdhI puSkaLa prayAsa karyo che." A pramANe jANe che, e ziSyane kRtajJa kahevAya che. athavA alpa paNa upakArane ghaNo mAne che, tene kRtajJa kahevAya che. athavA karela ke nahi karela ? e lokaprasiddha baMnemAM vibhAga vaDe potAnI buddhinI nipuNatAthI, karelI vastunA vizeSa svarUpane je barAbara jANe che paraMtu jaDatAthI, karelI vastune paNa sAkSAt athavA paraMparAe jANato nathI evuM banatuM nathI, te ziSyane kRtajJa kahevAya che. emAM rahelI e kRtajJatAsahita cittane Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ takRtajJatAcitta kahevAya che. AvuM gurusaMbaMdhI kRtajJatAcitta guruvinaya che: zAsanasvarUpa AjJAniyoga kahevAya che. AjJAyoga AjJAniyoga svarUpa che. jema rAjAnA zAsanane rAjAjJA kahevAya che tema guruzAsana gurunI AjJA svarUpa che. e paramatAraka AjJAmAM utsAhane athavA AjJA sAthenA saMbaMdhane ahIM AjJAyoga tarIke varNavyo che. pU. gurudevazrI jyAre AjJA Ape tyAre tene niSphaLa karavAnI IcchA na karavI e AjJAyogasvarUpa guruvinaya che. tema ja dareka kArya pU. gurudevazrInI paramatAraka AjJApUrvaka karavAnAM hovAthI pU. gurudevazrInI AjJAnI sAthe kAryavyApakatvasaMbaMdha che, tene AjJAyoga kahevAya che. dareka kAryamAM A rIte AjJAnuM prAdhAnya rAkhavA svarUpa A AjJAyoga che. - pU. gurudevazrInI AjJAne yathArtha rIte pAra pamADavA svarUpa tatsatyakaraNatA che. teozrI vidyamAna hoya ke svargastha thayA hoya topaNa teozrIe je pramANe jaNAvyuM hoya te pramANe teozrInA paramatAraka vacanane pUrNa karavA svarUpa tatsatyakaraNatA" paNa guruvinaya che. pU. gurubhagavaMte je AjJA karI hoya te AjJApAlananA phaLane prApta karavuM, tene tatsatyakaraNatA kahevAya che. A badho [guruvRttibahumAnAdi] ja guruvinaya che. kAraNa ke gurubhagavaMtanI prIti mATeno e badho bAhya vyApAra che. ItyAdi barAbara samajI levuM joIe. 13-rA Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have svAdhyAyasvarUpa sAdhusacceSTAnuM svarUpa jaNAvAya che - yattu khalu vAcanAderAsevanamatra bhavati vidhipUrvam / dharmakathAntaM kramazastatsvAdhyAyo vinirdiSTaH // 13-3 // krame karI vidhipUrvaka gharmakathA sudhI vAcanAdinuM che Asevana che; tene ahIM svAdhyAya kahevAya che."- A pramANe trIjI gAthAno artha che. eno Azaya e che ke vAcanA prazna pricchanA, parAvartanA, anuprekSA ane dharmakathA-A pAMca prakArano svAdhyAya che. gAthAmAM, "vAvanAra ahIMnA gAra padathI prazna, parAvartana ane anuprekSAno saMgraha karavAno che. vaMdanAdi vidhipUrvaka vAcanAdinA krame athavA sUtra vagerenA krame vAcanAthI prAraMbhIne gharmakathA sudhInuM Asevana karavuM tene svAdhyAya kahevAya che. saMpUrNapaNe je pravRtti karAya che tene athavA pravacanamAM jaNAvelI kalAdinI maryAdAnusAra je pravRtti karAya che, tene Asevana kahevAya che. vAcanAdinuM Asevana svAdhyAya che. pUrve jaNAvyA mujaba mana, vacana kAyAnI ekAgratApUrvakanA adhyayanane athavA AtmalakSI adhyayanane svAdhyAya kahevAya che. 13-3 " yogAbhyAsasvarUpa sAdhusacceSTAnuM svarUpa varNavAya chesthaanooNlimbntdnyyogpribhaavnN samyak / paratattvayojanamalaM yogAbhyAsa iti tattvavidaH // 13-4 // "sthAna, UrNa, artha, AlaMbana ane anAlaMbana Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoganA mokSanI sAthe sArI rIte joDI ApanAra samyag abhyAsane tattvanA jANakAro yogAbhyAsa kahe che.'-A pramANe cothI gAthAno artha che. yogamAM jenA vaDe rahevAya che tene sthAna kahevAya che, je; kAyotsarga, paryaMkabaMdha ane padmAsanAdi rUpa sakalazAstramAM prasiddha che. UrNa varNAtmaka zabdasvarUpa che. e zabdano artha te arthayoga che. bAhyaviSayasvarUpa pratimAdi AlaMbana che ane AlaMbananA svarUpathI zUnya [AlaMbanathI bhinna anAlaMbana che. AlaMbananA abhAva svarUpa anAlaMbana che. sthAnAdinuM svarUpa A pUrve 'yogaviMzikA eka parizIlana'mAM jaNAvyuM che. jijJAsuoe tyAMthI te samajI levuM. sthAna, UrNa, artha, AlaMbana ane anAlaMbana : A yogonuM vAstavika je paribhAvana [sarva rIte abhyAsa] tene yogAbhyAsasvarUpa sAdhusacceSTA kahevAya che. A paribhAvana sArI rIte paratattvasvarUpa mokSane prApta karAvanAruM che. tema ja yoga athavA yoganA aga svarUpa dhyAnanA abhyAsaparicaya svarUpa hovAthI te yogAbhyAsasvarUpa che- ema tattvanA jANakAro kahe che. A rIte sthAnAdine yogasvarUpa ane tenA abhyAsane yogAbhyAsa svarUpa kaI rIte manAya ? kAraNa ke sthAnAdi to yoganAM aggo che.'-AvI zaMkA karavI nA joIe. kAraNa ke kAraNamAM kAryano upacAra karIne yogapratipAdaka zAstromAM yoganAM agone paNa upacArathI yoga svarUpe varNavyAM che. sthAnAdi yoganAM ago che- e pramANe to pAtaMjalayogasUtramAM jaNAvyuM che. tethI upacArathI tene [sthAnAdi yogAgone] 361 Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga tarIke varNavavAmAM ane tenA abhyAsane yogAbhyAsa tarIke varNavavAmAM koI doSa nathI. ahIM yAda rAkhavuM joIe ke pAtaRla yogasUtramAM cittavRttino nirodha e yoganuM lakSaNa varNavyuM che. enA AdhAre sthAnAdi yogasvarUpa nathI. paraMtu yoganA agra[kAraNa che. tethI upacAra karIne tene yogasvarUpa manAya che. paNa mokSanI sAthe joDI ApanArane yoga kahevAya che-A pramANe svadarzanaprasiddha yoganA lakSaNanA AdhAre to sthAnAdi yogasvarUpa che ja. tethI sthAnAdimAM yogatvano upacAra karavAnI AvazyakatA nathI. ItyAdi "yogaviMzikA eka parizIlana' thI samajI levuM joIe. yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhi-A ATha yoganA aMga che. anyatra yogadRSTi eka parizIlana'mAM e badhAnuM svarUpa varNavyuM che. jijJAsuoe tyAMthI ja te jANI levuM joIe. ll13-4 * * * - have parArthakaraNasvarUpa sAdhusacceSTAnuM svarUpa jaNAvAyA che - vihitAnuSThAnaparasya tattvato yogazuddhisacivasya / bhikSATanAdi sarvaM parArthakaraNaM yate jJeyam // 13-5 // mana, vacana, kAyAnI zuddhithI sahita ane vihitA anuSThAnamAM tatpara evA sAdhubhagavaMtonuM bhikSATanadi badhuM vastutaH parArthakaraNa svarUpa jANavuM."- A pramANe pAMcamI Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke zAstramAM jenuM vidhAna karAyuM che; te anuSThAna karavAmAM tatpara ane mana, vacana tathA kAyAnI zubha pravRttinA kAraNe vizuddhayogI evA pU. gurubhagavaMtonI AhAra, vastra, pAtrAdinI gaveSaNA vagerenI badhI ja pravRtti parArthakaraNasvarUpa che. pU. gurubhagavaMto dvArA grahaNa karAtAM AhAra, vastra, pAtra vagerenA; dAtAone te te vastuone ApavAthI puNyabaMdha thAya che. temAM pU. gurubhagavaMtonI bhikSATanAdinI pravRtti kAraNa bane che. A rIte pU. sAdhubhagavaMtonAM saghaLAMya anuSThAno parArthaka2NasvarUpa bane che. kAraNa ke te paropakAranuM kAraNa bane che. zrI vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJAnusAra vizuddhayogapUrvakanI pravRtti paropakAranuM kAraNa banatI hoya che. ucita pravRttinA kAraNe bhaviSyamAM prApta thanAra sAmAyikanI zakti yogyatA]thI sAmAyikanA artha vaDe jyAre dAnAdinI pravRtti thAya che, tyAre bhikSATanAdinI pravRtti niyatapaNe thatI hoya che. tethI e pravRttithI dAtAone upakAra thAya che. ahIM anya vidvAnoe vizuddhayo pravRttezva nA sthAne vizuddhayogazaozva ane sarvArthanA nA sthAne sarvArthatA Avo pATha svIkAryo che. tenI pAchaLano teozrIno je Azaya che te SoDaza prajA bhA. 2 [prakAzaka : aMdherI gujarAtI jaina saMgha]thI jANI levo... ahIM e yAda rAkhavuM joIe ke zrI tIrthaMkaraparamAtmAnA paramatAraka vacana mujaba pU. sAdhubhagavaMto mana, vacana, kAyAnI vizuddhipUrvaka je koI paNa bhikSATanAdi anuSThAna kare che, te anuSThAnamAM sahabhAgI thanAra dAtA vagerene puNyano 363 Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdha thAya che. temAM pU. sAdhubhagavaMto nimitta bane che. potAnI IcchA mujaba malina AzayathI thatAM e anuSThAno parArthakaraNa svarUpa nathI. pU. sAdhubhagavaMto paropakAra karavA mATe koI anuSThAna karatA nathI. zrI vItarAgaparamAtmAnI AjJAnA pAlana mATe ja teozrI te pramANe karatA hoya che. e saMyamanI sAdhanAmAM saMyamanI prAptinI bhAvanAnA kAraNe je sahAyaka bane che tene parArthanI prApti thAya che, jemAM nimitta tarIke pU. sAdhubhagavaMtonuM bhikSATanAdinuM anuSThAna che. te saghaLAMya anuSThAnone ahIM parArthakaraNasvarUpe varNavyAM che. khUba ja saMkSepathI jANavuM hoya to jyAM sudhajIvI ane mudhAdAyIno bhAva che, tyAM parArthakaraNa zakya che. anyathA parArthakaraNa vAstavika nahi bane. ll13-pA have ItikartavyatAnuM svarUpa jaNAvAya che - sarvatrAnAkulatAyatibhAvAvyayaparA samAsena / kAlAdigrahaNavidhau kriyetikartavyatA bhavati // 13-6 // kAlAdigrahaNa svarUpa AcAranA viSayamAM sarvatra nirAkulatAthI sAdhupaNAnA avyayamAM aipagama-vinAzanA abhAvamAM tatpara evI je kriyA tene saMkSepathI ItikartavyatA kahevAya che." A pramANe chaThThI gAthAno artha che. bhAvArtha e che ke zrI uttarAdhyayanAdi sUtranA yogohanAdi saMbaMdhI kAlagrahaNa; sakjhAya paThAvavI ane pATalI vagere karavI...vagere svarUpa kAlAdigrahaNavidhi saMbaMdhI badhA ja AcAranA viSayamAM Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa jAtanI utAvaLa virA] nahi karavA svarUpa ahIM anAkulatA che. yationo bhAva, sarvavirati- sAmAyikanA pariNAma svarUpa che. kAlagrahaNAdi vakhate tvarA karavAthI apramattatAsvarUpa yatibhAvano vyaya nAza thAya che. kAraNa ke je anuSThAna lAMbA[ghaNA kALe thavAnuM hoya te anuSThAna karatI vakhate tvarA karavAthI pramAda thAya che. tethI tenA parihAra mATe sarvatrAnA tAttimAM vaparA-A pramANe kriyAnuM vizeSaNa che. te te kALamAM pratiniyata evA kAlagrahaNa, svAdhyAyaprasthApana sikjhAya paThAvavI vagere saMbaMdhI je kriyA che; tene saMkSepathI ItikartavyatA kahevAya che. sAmAnyathI zAstramAM jaNAvyA mujabanAM kartavyonA bhAva svarUpa ItikartavyatA che. rAta ane divasa vagere kAlanI maryAdAe kramabaddha karAtI kriyAnI paraMparA-e tirtavyatA padano artha che. AthI samajI zakAze ke pU. sAdhubhagavaMto; zrI vitarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba te te kALamAM niyata karelI kAlagrahaNa levA joganI kriyAvizeSa vagerenI je kriyA kare che, te kriyAo jo koI paNa jAtanI tvarA karyA vinA karAya to te pU. sAdhubhagavaMtonA munipaNAno vyaya karanArI banatI nathI. tethI te kriyAo ItikartavyatAsvarUpa che. ItyAdi barAbara samajI levuM. 13-dA A rIte sAdhubhagavaMtonI sacceSTAnuM nirUpaNa karyuM have e ceSTAvaMtone je maitrI vagere bhAvonI siddhi thAya che, te maitryadibhAvonuM nirUpaNa karAya che - Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iti ceSTAvata uccairvizuddhabhAvasya sadyateH kSipram / maitrIkaruNAmuditopekSAH kila siddhimupayAnti // 13-7 // gAthArtha spaSTa che. kahevAno Azaya e che ke cothA SoDazakanA aMte varNavelI maitrI, pramoda, karuNA ane mAdhyathya svarUpa je cAra bhAvanAo che, te cAra bhAvanAo guruvinayAdi svarUpa sAdhuceSTAvaMta vizuddha adhyavasAyavALA susAdhubhagavaMtone jaladIthI siddha thAya che. pUrve varNavelA maitrI, karuNA, muditA[pramoda ane upekSA[mAdhyazya bhAvo sAdhusacceSTAnI prApti pUrve maMdakoTinA hoya che. sAdhubhagavaMtone sacceSTAnI prApti pachI e bhAvo siddhajevA bane che - A pramANe Apta puruSo jaNAve che. sAmAnya rIte IcchA pravRtti, sthiratA ane siddhi svarUpa dharma che. emAMthI apramatta sAdhubhagavaMtone sacceSTAnA kAraNe siddhisvarUpa maitryAdibhAvo zIdhrapaNe prApta thatA hoya che-A pramANe A puruSonuM kathana che. II13-zA maitrI vagere bhAvasaMbaMdhI ja vizeSa jaNAvAya che - etAzcaturvidhAH khalu bhavanti sAmAnyatazcatamro'pi / etadbhAvapariNatAvante mukti na tatraitAH // 13-8 // sAmAnyathI maitrI, karuNA, muditA ane upekSA : A cAre paNa bhAvanAo cAra cAra prakAravALI che. e cAre bhAvanAo viziSTasvarUpe[parAkASThAe prApta thaye chate AtmAne muktinI prApti thAya che. muktimAM te bhAvanAo hotI nathI. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNa ke sAMsArikabhAvo [karmajanya bhAvo] sarvathA naSTa thaye chate mukti .prApta thAya che. maitryAdi bhAvo karmanA kSayopazamAdijanya hovAthI muktimAM te na hoya te samajI zakAya che. saMsArI AtmAonA ane siddhaparamAtmAonA maitryAdi-bhAvonuM svarUpa eka nathI-e samajI levuM joIe. sAmAnyathI maityAdibhAvonA darekanA cAra prakAra che. paraMtu vizeSa svarUpe to darekanA svasthAnamAM asaMkhya bhedo che. muktimAM hitAdinA adhyavasAya svarUpa maitryAdibhAvo svAtmaguNomAM magna evA siddhaparamAtmAone hotA nathI. te tAraka AtmAonA maitrI vagere bhAvo; svAtmaramaNatA svarUpa ja hoya che. ahIM sAMsArika bhAva svarUpa ja maitryAdibhAvonuM varNana hovAthI 'muktimAM te bhAvo nathI'-A pramANe varNavyuM .1193-211 *** maitrI vagere dareka bhAvanAnA cAra prakAra varNavavA mATe jaNAvAya che - upakArisvajanetarasAmAnyagatA caturvidhA maitrI / mohAsukhasaMvegAnyahitayutA caiva karuNeti // 13 - 9 // "upakArI, svajana, Itara ane sAmAnya jana : A cAranA viSayamAM hitanA pariNAma rUpa maitrI bhAvanA cAra prakAranI che. moha, asukha, saMvega ane anya hita H A cArathI yukta karuNA bhAvanA cAra prakAranI che.'-A pramANe navamI gAthAno artha che. eno Azaya e che ke sAmAnya rIte upakArI `jano, svajano, Itara jano ane sAmAnya 367 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janonA viSayamAM je maitrI che te viSaya[maitrInA pAtranA bhedathI cAra prakAranI che. upakAra karavAno jeno svabhAva che evA jIvone upakArI kahevAya che. evA janonA upakArane AzrayIne je maitrIno pariNAma che, te prathama prakAranI maitrI che. potAnA ke jenI sAthe lohInuM sagapaNa che evA janane svajana kahevAya che. teno uddhAra karavAno je pariNAma che. tene svajanamaitrIsvarUpa bIjA prakAranI maitrI kahevAya che. upakArI ke svajananA viSayamAM upakAra ke sagapaNano vicAra karyA vinA athavA paricita evA jananA viSayamAM je maitrI pravarte che; tene trIjA prakAranI ItaramaitrI kahevAya che. ane sAmAnyathI badhA janomAM aparicita hoya topaNa hitanI ciMtAno je pariNAma pravarte che, tene cothA prakAranI sAmAnyamaitrI kahevAya che. A rIte gAthAnA pUrvArdhathI cAra prakAranI maitrInuM varNana karIne uttarArdhvathI cAra prakAranI karuNAnuM varNana karAya che. moha, asukha, saMvega ane anyahitathI yukta karuNA mohAdinA bhedathI cAra prakAranI che. moha eTale ajJAna. ajJAnapUrvakanI karuNAne duHkha dUra karavAnI bhAvanAne] prathama prakAranI mohakaruNA kahevAya che. mAMdo mANasa apathya mAMge tyAre tene te ApavAnI IcchA jevI je karuNA che tene mohakaruNA kahevAya che. pariNAme e karuNA ahitakAriNI bane che. jemane sukha nathI evA asukha-janone [duHkhI janone] AhAra, vastra, zayana ane Asana vagere ApavAnI je bhAvanA che tene bIjI asukhakaruNA kahevAya che. saMvega 368 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale mokSano abhilASa. tene laIne sukhI evA janone vize paNa prItinA kAraNe chadmastho[kevalajJAnathI rahita]ne svabhAvathI ja saMsArasaMbaMdhI duHkhathI parirakSaNa karavAnI saMsArasvarUpa duHkhathI choDAvavAnI] je IcchA pravarte che, tene trIjI saMvegakaruNA kahevAya che. ane sAmAnyathI sAmI vyaktine prIti na hoya topaNa sarva janone vize zrI kevalajJAnI paramAtmAnI jema mahAmunione badhI rIte anugraha karavAmAM tatpara evI je hitabuddhithI karuNA hoya che tene cothI anyahitakaruNA kahevAya che. 13-9 // *** A rIte navamI gAthAthI maitrI bhAvanAnA ane karuNA bhAvanAnA cAra prakAro varNavyA. have muditA ane upekSA bhAvanAnA cAra prakAro dazamI gAthAthI varNavAya che sukhamAtre saddhetAvanubandhayute pare ca muditA tu / karuNAnubandhanirvedatattvasArA hyupekSeti // 13-10 // - "sarva sukhane rvize; suMdara hetune vize [suMdara hetuvALA sukhane vize]; sAnubaMdha sukhane vize ane sarvotkRSTa sukhane vize je AnaMda che; te anukrame pahelI, bIjI, trIjI ane cothI muditA bhAvanA che. ane karuNApradhAna, anubaMdhapradhAna, nirvedapradhAna ane tattvapradhAna : A cAra prakAranI upekSA bhAvanA che."- A pramANe dazamI gAthAno artha che. Azaya e che ke apathya AhArane vAparavAthI kSaNavAra tRptine karAvanAra ane pariNAme asuMdara evA sukhanA jevAM sAmAnyathI ja viSayajanya sukhomAM thanAra 369 Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdane prathama prakAranI muditAbhAvanA kahevAya che. potAnAM ke pArakAnAM evAM sukhomAM AnaMda pAmavAnuM kharI rIte koI ja kAraNa nathI. paraMtu anAdikALanA mohajanya saMskAranA kAraNe A pramANe bane che. hita ane mita AhAranA pariNAmanA kAraNe utpanna thayelAnI jema pariNAme suMdara ane parihRSTa evA A loka saMbaMdhI sukhano je; tevA prakAranA AhAranA paribhogathI utpanna thayelA madhurarasanA svAda jevo hetubhUta, potAnA ke. bIjAnA sukhavizeSamAM je AnaMda che te bIjA prakAranI muditAbhAvanA che. pariNAme suMdara-evA sukhane utpanna karavAnI che zakti jemAM evo hetu che jeno tevA prakAranA hita-mita AhAranA paribhogathI utpanna thayelA rasAsvAdanA sukha jevA sukhavizeSamAM je AnaMda che tene bIjI muditA bhAvanA kahevAya che. prathama muditAbhAvanA aniSTapariNAmajanaka sukhamAM che ane dvitIya muditAbhAvanA ISTapariNAmajanaka sukhamAM hoya che. deva ane manuSya janmamAM sukhanI paraMparAno viccheda na thavA svarUpa je anubaMdha che tenAthI yukta evA sukhanA viSayamAM je AnaMda che te tRtIya muditAbhAvanA che. potAnA ane paranA ubhayalokasaMbaMdhI sukhanA viSayamAM trIjI muditA bhAvanA che. mohakSaya vagerenA kAraNe utpanna thanArA avyAbAdha, anavadya ane zAzvata evA mokSasukhamAM je AnaMda che tene cothI muditAbhAvanA kahevAya che. karuNAsArA, anubaMdhasArA, nirvedasArA ane tattvasArA Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A cAra prakAranI upekSAbhAvanA che. ghRNA[dayA]ne karuNA kahevAya che. ahIM e karuNA rogI mANasanA apathyaAsevana-saMbaMdhI che. potAnI IcchAthI rogI mANasa apathyanuM Asevana kare che; evA prasaMge tenuM nivAraNa karavAnI upekSA kare. joke te jANe che ke A apathyanuM Asevana kare che, je tenA ahitanuM ja kAraNa che. chatAM tema karatAM tene vAre nahi. e karuNAsArA nAmanI prathama upekSAbhAvanA che. A karuNA mohayukta che. AvI karuNAthI te vyaktine ema lAge che ke rogIne apathya khAtAM rokavAthI anukaMpAno nAza thAya che. kAryasaMbaMdhI pravAhano pariNAma ke je phaLanI prApti sudhI cAlato hoya che tene anubaMdha kahevAya che. je phaLanA uddezathI je kArya AraMbhyuM hoya te uddezanI siddhi na thAya tyAM sudhI te kArya cAlatuM hoya che. te kAryasaMbaMdhI pravAhapariNAmane ahIM anubaMdha tarIke varNavyo che. e anubaMdhane AzrayIne thatI upekSAne dvitIya upekSAbhAvanA kahevAya che. jema ke koI puruSa arthanA upArjanamAM ALasu che. tene koI tenA hitano arthI mANasa koI vAra arthanA upArjana mATe preraNA kare; paraMtu koI vAra pariNAme suMdara evA kAryanI paraMparAne joIne preraNA karyA vinA mAdhyasthyane dhAraNa kare te anubaMdhasArA upekSAbhAvanA che. : nirveda eTale bhavavairAgya. ene laIne karAtI upekSA e nirvedasArA nAmanI trIjI upekSAbhAvanA che. narakAdi cAre gatimAM aneka jAtinAM du:kho bhogavanArane dekhItI rIte deva ke manuSyagatimAM Idriyone AhlAdakara sukha jaNAtuM hovA 371 Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM te sukhanI asAratA tema ja kAdAcitkatAsadAne mATe na rahevuM te]nA kAraNe te sukhamAM je upekSA che te nirvedasArA nAmanI trIjI upekSAbhAvanA che. tattva eTale vastusvabhAva-e che sArabhUta jemAM evI upekSAbhAvanAne cothI tattvasArA nAmanI upekSAbhAvanA kahevAya che. ramaNIya ke aramaNIya evI jIva ane ajIva svarUpa vastumAM paramArthathI rAga ke dveSane utpanna karavAnuM koI sAmarthya nathI. e vastune pAmI emAM rAga ke dveSa jAge che tenuM kAraNa movikAranA kAraNe utpanna thayelo ApaNo potAno doSa ja che. jIvAjIvAdi vastuo to potAnA svarUpamAM ja vyavasthita che. ApaNA rAgadveSanI pariNatimAM e vastuono koI doSa nathI. e vastumAM sukhaduHkhanI kAraNatA nathI. A pramANenA paribhAvanathI vastumAtramAM je mAdhyasthya-upekSA sevAya che tene tattvasArA upekSAbhAvanA kahevAya che. nirvedanA abhAvamAM paNa A bhAvanA hoya che. mAtra bAhya svibhinna para] arthanA paribhAvanathI ja A bhAvanAno AvirbhAva thAya che. 13-10 *** upara jaNAvelI maitrI vagere bhAvanAo kevA AtmAone pariName che-te jaNAvAya che - etAH khalvabhyAsAt krameNa vacanAnusAriNAM puMsAm / sadvRttAnAM satataM zrAddhAnAM pariNamantyuccaiH ||13-11||gAthArtha spaSTa che ke pUrve varNavelI maitrI, pramoda, karuNA 372 Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane mAdhyasthya e cAra bhAvanA; tenA vAraMvAranA abhyAsathI vacana-Agamane ` anusaranArA tema ja savRtta-cAritravALA evA niraMtara zraddhAsaMpanna puruSone sArI rIte pariName cheAtmasAt thAya che. 13-11 / *** upara jaNAvyA mujaba yoganI zarUAta karanArA mATe maitrI vagere bhAvanAo AtmasAt thAya che te jaNAvyuM. have niSpanna [siddha] yogIone citta kevuM hoya che arthAt maitrI vagere bhAvanAthI bhAvita hoya che ke nahi-te jaNAvAya che-- etadrahitaM tu tathA tattvAbhyAsAt parArthakAryeva / sadbodhamAtrameva hi cittaM niSpannayogAnAm // 13- 12 // "niSpanna yogIonuM citta sad-nirmaLabodhamAtra svarUpa ja hoya che. te prakAre tattvanA abhyAsathI paropakAra karavAnA svabhAvavALuM e citta maitryAdi bhAvothI rahita hoya che."A pramANe bAramI gAthAno artha che. Azaya e che ke A pUrvenI gAthAmAM; je lokoe yogano AraMbha karI lIdho che; ane je loko yogano AraMbha karI rahyA che-e AtmAone maitrI karuNA vagere bhAvanAo AtmasAt thAya che-e jaNAvyuM che. e jANyA pachI svabhAvathI ja e jANavAnuM mana thAya che ke je lokone yoganI siddhi thaI che, evA niSpannayogIone maitrI vagere bhAvo hoya che ke nathI hotA ? AvI jijJAsAne zAMta karatAM A gAthAmAM pharamAvyuM che ke niSpannayogIone maitrI vagere bhAvo hotA nathI. kAraNa ke 373 Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanA nirvikalpa saMskAronA kAraNe maitrI vagere bhAvo nAza pAme che. AtmAnA sahajabhUta saMskArane nirvikalpa saMskAra kahevAya che. vaibhAvika saMskAronA abhAvathI nirvikalpa saMskAro pratibuddha thAya che. maitrI vagere bhAvo sAMsArika [kaSAyajanya bhAvo che. bIjA AtmAo karI na zake e rIte tattva-paramArthano abhyAsa karavAthI maitryAdibhAvo prakRSTa bane che. e prakRSTa bhAvanAnA kAraNe utpanna thayelA ane maityAdibhAvothI rahita evA tattvajJAna svarUpa Itara[bIjA saMskAranA kAraNe niSpannayogIonuM citta paropakAranA je eka svabhAvavALuM hoya che. A AtmAonuM e citta nirmaLabodhavALuM ane . bIjA badhA ja doSathI rahita hoya che. niSpannayogIonuM lakSaNa varNavatAM yogadRSTi samuccaya'mAM jaNAvyuM che ke teo; bhavAbhinaMdInA kSudratA, lAbharati ItyAdi doSathI rahita hoya che. samucita manovRttine dhAraNa karanArA hoya che. sarvatra ucita pravRttine karanArA hoya che. zreSTha koTinI vairAgyapUrNa samatAne gharanArA hoya che. nityasvairavALA paNa temanA sAnidhyamAM vairano tyAga karanArA bane che ane sadAne mATe satyane dhAraNa karanArI mArganusAriNI temanI prajJA hoya che. A niSpannayogInAM cihno-lakSaNo che. A yogIo pUrvAvasthAmAM; lolupatAthI rahita hoya che. manojJa viSayonI pratye je IdriyonuM AkarSaNa che te AkarSaNane lolupatA liaulya kahevAya che. temanI kAyA prAyaH rogarahita hoya che. roga roga na lAge evI pariNatine laIne teo nIrogI hoya che. aniSkara pariNAmane teo Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svabhAvathI ja dharanArA hoya che. temanA zarIrAdino gaMdha zubha hoya che ane laghunIti vaDI nIti alpa hoya che. temanA zarIranI kAMti suMdara hoya che; mukhanI prasannatA alaukika hoya che ane svaramAM saumyatA hoya che. A badhAM yoganI pravRttinA prAraMbhakALanAM cihno che. sarva jIvAdinA viSayamAM niSpayogIonuM citta; maitrIbhAvAdithI yukta hoya che, yogamArgamAM AvatAM vidanone jItI levA mATe sAmarthyathI paripUrNa ane vairyayukta hoya che. tema ja e yogI puruSo zIta-uSNa, sukhaduHkha, harSa-viSAda ane mAna-apamAna vagere dvandromAM koI paNa rIte parAbhava pAmatA nathI. potAnA paramapadasvarUpa lakSyanI siddhi mATe temane abhISTanI siddhi thatI ja rahe che. AvA niSpannayogIjanone krame karI janapriyatna paNa puNyayoge prApta thatuM rahe che.. ItyAdinuM varNana, "yogadRSTi eka parizIlana'mAM chaThThI kAMtAdRSTinA varNana vakhate thoDuM vistArathI karyuM che. jijJAsuoe te tyAMthI ja samajI levuM joIe. 13-12 - * * : tAH rattvagAsatu. A agiyAramI gAthAthI vacanAnusAra anuSThAna karanArane; abhyAsathI maitrI vagere bhAvo AtmasAta thAya che [pariName che-A pramANe varNavyuM che. tyAM e abhyAsa kaI rIte zuddha thAya ane kone te prApta thAya-e jaNAvAya che - abhyAso'pi prAyaH prabhUtajanmAnugo bhavati zuddhaH / - kulayogyAdInAmiha tanmUlAdhAnayuktAnAm // 13-13 // Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "maitrI vagere bhAvonA mULanA AdhAnathI yukta evA kulayogI vagere janone bahulatayA aneka. janmathI cAlyo Avato abhyAsa zuddha bane che.''- A pramANe teramI gAthAno artha che. Azaya e che ke jeo gotrayogIthI bhinna evA kulayogI ane pravRttacakrayogI che; teone mArgAnusArI kriyA karavAnA kAraNe utpanna thayelA puNyAnubaMdhI puNyasvarUpa bIjanyAsanI prApti thAya che. bIjanyAsasvarUpa mUlAdhAna [maitryAdibhAvonA mUlAdhAna]thI teo yukta hovAthI temano maitryAdibhAvono abhyAsa [paricaya] paNa prAyaH karIne aneka janmano hoya to zuddha thAya che. so vAra kSArapuTa ApavAthI jema ratna zuddha thAya che; paraMtu eka vAra puTa ApavAthI te zuddha thatuM nathI tema maityAdibhAvonA paNa eka-be vAranA sevanathI teno abhyAsa parizuddha thato nathI. aneka janmano e hoya to te parizuddha thAya che. koI jIvavizeSane AzrayIne e abhyAsa ekAda janmamAM paNa parizuddha bane che te apekSAe ahIM prAyaH zabdano prayoga che. tethI marudevImAtAdi AtmAone ekAda janmamAM parizuddha evA abhyAsathI prApti thavA chatAM ahIM virodha Avato nathI. yogI puruSonA kuLamAM janmelA sAmAnyathI uttamabhavya jIvo gotrayogI che. paraMtu teo yogIjanonA AcArathI zUnya hoya che. jeo; sarvatra dveSa vinAnA, yogI janonA kuLamAM janmelA, gurudeva ane dvija jene priya che evA, yogI janonA dharmane anusaranArA, dayALu, vinayasaMpanna, bodhavaMta ane jitendriya che teo kulayogI kahevAya che. tema 376 Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja rAta ane divasa yogIjanocita anuSThAnomAM jeo racyApacyA rahe che teo pravRttacakrAyogI che. gotrayogIne choDIne kulayogI ane pravRttacakrogIne anekajanmathI cAlyo Avato abhyAsa parizuddha che. 13-13 kone kaI rIte e abhyAsathI zuddhi thAya che-te jaNAvAya che - avirAdhanayA yatate yastasyAyamiha siddhimupayAti / guruvinayaH zrutagarbho mUlaM cAsyA api jJeyaH // 13-14 // gAthArtha spaSTa che. kahevAno Azaya e che ke aparAdhavacana-AgamaviruddhanA Asevanane virAdhanA kahevAya che ane tenA parityAgane avirAdhanA kahevAya che. je puruSa avirAdhanA vaDe abhyAsamAM prayatna kare che teno A maitryAdi bhAvono abhyAsa siddhine prApta kare che. AjJAbhaMganA bhayano pariNAma; tevA prakAranA jIvavizeSanA vIryane vadhAranAra hovAthI e abhyAsa siddhine prApta kare-e samajI zakAya che. te pUrve jaNAvyA mujaba[bIjI gAthAmAM jaNAvyA mujabanI guruvinaya AgamAnusAra hoya to te avirAdhanAnuM mULabhUta kAraNa bane che. kAraNa ke e zrutagarbhita vinayathI AjJAnuM jJAna zakya bane che. AthI samajI zakAze ke maitrAdibhAvone AtmasAt karavA mATenuM mULabhUta kAraNa Agamasahita guruvinaya che. [13-14 * * * Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvinayanuM mULabhUta kAraNa kayuM che? A praznanuM samAdhAna karAya che - siddhAntakathA satsaGgamazca mRtyu paribhAvanaM caiva / duSkRtasukRtavipAkAlocanamatha mUlamasyA'pi // 13-15 // "siddhAMtakathA, sapuruSono saMparka, mRtyunI paribhAvanA tema ja duSkRta ane sukRtanA vipAkonI vicAraNA : A guruvinayanAM mULa-kAraNa che."- A pramANe paMdaramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke A pUrve avirAdhanAnuM mULa kAraNa "guruvinaya che-e jaNAvyuM hatuM. paraMtu guruvinayanuM ja mULa kAraNa kayuM che ? A prazna thavAthI tenA pratyuttaramAM A gAthAthI jaNAvAyuM che ke guruvinayanAM paNa mULa kAraNa - siddhAMtakathA, satsadgama vagere che. sva[jaina-AgamanuM zravaNa karavAthI saMsAranI asAratAdinuM yathArthajJAna thAya che. enA yoge jyAre paNa saMsArathI mukta banavAnI IcchA thAya tyAre pU. gurudevazrInI bhavanistArakatA pratIta thavA lAge che ane tethI teozrInA paramatAraka vinayamAM pravRtti thatI hoya che. samyagdarzananA prabhAve tattvazravaNanI IcchA thavAthI tattvazravaNa mATe pU. gurudevazrIno vinaya karavAno hoya che. taduparAMta svasamaya[AgamamAM vihita pravRtti paNa pU. gurudevazrInI paramatAraka AjJAthI ja karavAnI hovAthI, te te pravRttimUlaka guruvinaya che. suprasiddha satyuruSonA saMparkathI athavA to temanA saMparka mATe "guruvinaya' thAya che. sayuruSo paramavinayI hovAthI Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanA saMparka-paricayanA kAraNe AtmA, pU. gurudevanI pratye vinayavaMta bane ane teozrInA paricaya mATe vinaya kare-e spaSTa che. "sarvadA sarva jIvone potAnI tarapha kheMcavA vagerenA svabhAvavALuM mRtyu che tema ja rAjAo, caMdra, IMdra, sUrya, tiryagyo, nArakIo, manuSyo, devatAo, munIndro, vidyAdharo ane kinnaro badhAne vize svacchapUrvaka krIDA karavAnA svabhAvavALuM mRtyu che; ItyAdi svarUpe mRtyunI paribhAvanA karavAthI mRtyu ane tenA kAraNabhUta janma vagerenA nivAraNa mATe guruvinaya thAya che. kAraNa ke sarvasiddhinuM mULa guruvinaya che. AvI ja rIte pApa ane puNyanA vipAkonI vicAraNA karavAthI arthAt pApa ane puNyanA hetu tema ja phaLanI vicAraNA karavAthI tenAthI mukta thavA mATe guruvinaya thAya che. siddhAMtakathA vagere upara jaNAvela badho samudAya guruvinayathI siddha thAya che. e samudAyanI siddhi mATe guruvinaya che ane e samudAyathI guruvinayavizeSanI siddhi thAya che. A rIte ekabIjA ekabIjAnAM mULakAraNa che- e samajI zakAya che. 13-15, *** jenA mULabhUta kAraNanuM nirUpaNa karyuM te guruvinayanI upAdeyatA ane tenA mULabhUta te kAraNasamudAyanI upAdeyatAne have jaNAvAya che etasmin khalu yatno viduSA samyak sadaiva karttavyaH / AmUlamidaM paramaM sarvasya hi yogamArgasya // 13-16 // 379 Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidvAnajane sadAne mATe sArI rIte siddhAMtakathAdimAM ja prayatna karavo joIe. kAraNa ke A siddhAMtakathAdi saghaLAM, ya, yogamArganuM zarUAtathI aMta sudhInuM parama kAraNa che." A pramANe soLamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya khUba ja spaSTa che. siddhAMta-svasamayanI kathA, satyaruSono saMga, mRtyunuM paribhAvana ane puNya pApanA vipAkonI vicAraNA : A cAre ya mAtra guruvinayanA ja nahi paraMtu samagra yogamArganA mULabhUta kAraNa che- e samajI zakAya che. mokSanI sAthe AtmAne joDI ApanAra koI paNa dharmavyApAra yoga che. tenA mArga svarUpa samyagdarzanAdinI prApti mATe siddhAMtakathAdi adbhuta sAdhana che. Aje bhAgye ja enI sevA thatI jovA maLe. mumukSu AtmAo paNa moTA bhAge tenI upekSA sevatA hoya che. kathA nathI thatI evuM nathI, paNa e siddhAMtanI hotI nathI. saMga nathI evuM paNa nathI, paNa e sapuruSono hoto nathI. paribhAvana nathI evuM paNa nathI, paraMtu e mRtyusaMbaMdhI hotuM nathI tema ja Alocana paNa cikAra che, paraMtu e puNya-pApanA vipAkonuM hotuM nathI. A sthitimAM yogamArganI prApti zakya nahi bane. AthI spaSTa che ke mumukSu buddhimAna janoe upara jaNAvelA siddhAMtakathAdimAM Adara karavo joIe. AgamanuM niraMtara zravaNa, AgamanA jJAtAono satata samAgama, mRtyunuM avirata smaraNa ane puNya-pApanA vipAkonuM anavarata darzana yogamArganI prAptinuM ananya sAdhana che ane enuM mULa guruvinaya che. 13-1 che. ri trayodazaM thoDazavamu. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha prArabhyate caturdazaM SoDazakam // A pUrve siddhAMtakathAdi saghaLAya yogamArganuM zarUAtathI chevaTa sudhInuM parama kAraNa che te jaNAvyuM che. emAM yoganA prakAra keTalA che-evI jijJAsAmAM yoganA prakAra jaNAvAya che - sAlambano nirAlambanazca yogaH paro dvidhA jJeyaH / / jinarUpadhyAnaM khalvAdhastattattvagastvaparaH // 14-1 // "sAlaMbana ane nirAlaMbana - A be prakArano mukhya yoga jANavo. emAM zrI jinezvaradevanA rUpanuM je dhyAna che te sAlaMbana prathama yoga che ane teozrInA AtmatattvanuM je dhyAna che; te bIjo nirAlaMbanayoga che." A pramANe prathama gAthAno artha che. Azaya e che ke cakSu vagere Idriyone laIne thanArA jJAnanA viSaya evA zrI jinapratimAdi svarUpa AlaMbananI sAthe je dhyAna che, tene sAlaMbanadhyAna kahevAya che. e zrI jinapratimAdi svarUpa AlaMbanathI rahita je dhyAna che; tene nirAlaMbanadhyAna kahevAya che. je chAsthanA dhyAnano viSaya bane che paraMtu te svarUpe dekhAto nathI-evA viSayavALo yoga, nirAlaMbanayoga che. ' - yoga dhyAnavizeSa svarUpa che. zreSTha dhyAnavizeSa svarUpa yoganA be prakAra che. samavasaraNamAM birAjamAna zrI jinezvaradevanA svarUpanA ciMtanane sAlaMbanayoga svarUpa prathama yoga kahevAya che. te ja zrI jinezvaradevanA mAtra zuddhaAtmapradeza svarUpa kevalajJAnAdi svabhAvanA viSayavALuM je dhyAna che tene nirAlaMbanayoga svarUpa dvitIyayoga kahevAya che, Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je zuddha paramAtmAnA guNonA dhyAna svarUpa che. 14-1pa zrI jinezvaradevanuM dhyAna kaI rIte karavuM ? AvI | jijJAsAmAM jaNAvAya che - aSTapRthagjanacittatyAgAd yogikulacittayogena / jinarUpaM dhyAtavyaM yogavidhAvanyathA doSaH // 14-2 // gAthArtha sugama che. kahevAnuM tAtparya e che ke yogIothI je judA che te pRthajanonA sAmAnyathI ATha prakAranA citta che. te cittono parihAra karavApUrvaka ane yogI janonI paraMparA saMbaMdhI je citta che tenA svIkAra vaDe zrI jinezvaradevanuM svarUpa dhyAna karavA yogya che. arthAt te svarUpe paramAtmAnuM ciMtana karavuM. anyathA pRthajanonA cittano parihAra karyA vinA ane yogIonA kulanA cittano svIkAra karyA vinA jo dhyAna karavAmAM Ave to dhyAnanA AcAramAM vihita pravRttimAM doSano prasaMga Avaze. kAraNa ke nirapekSa pravRttimAM manasaMbaMdhI aticAra paNa pravRttinA bhaMgasvarUpa manAya che. jemAM bAhyasAdhanasAmagrInI apekSA che te pratilekhanAdinI pravRtti sApekSa pravRtti che ane jemAM evI apekSA nathI te nirapekSa pravRtti manAya che. sAmagrInI vikalatAmAM sApekSa pravRttinI alanA bhaMgasvarUpa manAtI nathI, kAraNa ke temAM potAno aparAdha nathI. paraMtu jemAM sAmagrInI vikalatA vagereno prasaMga nathI evI nirapekSa pravRttimAM je alanA thAya che, temAM potAno ja aparAdha Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAthI te nizcayanayanI apekSAe bhaMgasvarUpa che. vyavahAranayanI apekSAe sApekSa pravRtti svIkArAya che ane temAM aticArAdi manAya paNa che. paraMtu nizcayanayanI apekSAe to nirapekSa pravRtti ja AtmapariNatisvarUpa manAya che ane temAM je doSa lAge che, te bhaMgasvarUpa ja manAya che, aticArasvarUpa nahi.ItyAdi barAbara samajavuM. /14-rA dhyAnanA viSayamAM tyajavAyogya je ATha citta che te citto ja jaNAvAya che - khedodvegakSepotthAna - bhrAntyanyamudrugAsaGgaH / yuktAni hi cittAni prabandhato varjayenmatimAn // 14-3 // "kheda, udvega, lepa, utthAna, brAnti, anyamudra, rugu ane AsagathI yukta evAM cittone pravAhathI sitata na rahe te rIte buddhimAne varjavA joIe."-A pramANe trIjI gAthAno artha che. Azaya e che ke, mArgamAM musAphara jema thAkI jAya che ane AgaLa cAlavAnuM baMdha kare che, tema kriyAnI pravRttinA abhAvamAM kAraNabhUta je prAntatA [zrama) che; tene kheda kahevAya che. pUrvakriyAnI pravRttinA kAraNe utpanna thayela ane uttarakriyAnI pravRttinI pratye pratibaMdhaka duHkha svarUpa kheda che. kheda nahi hovA chatAM sthAne beThA ja udvega Ave che. kadAca koI kriyA kare to paNa temAM uga ja hoya che. sukha maLatuM nathI. majA AvatI nathI. je kriyA karavAnI che, te Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSTasAdhya che-AvA jJAnathI utpanna thayelA ALasane uga kahevAya che, jene laIne zarIrano zrama na hoya toya sthAne beThA hoya topaNa kriyA karavAno utsAha thato nathI, kadAca kare to paNa AnaMda Avato nathI. ' je kriyA karatA hoIe temAM vacce vacce bIje citta joDavuM tene kSepa kahevAya che. A eka prakAranI cittanI caMcaLatA che. je kAma ApaNe karatA hoIe; tenAthI bIjA kAmamAM joDelA citta jevuM citta, karAtA te kAmamAM hoya che tyAre te kSepadoSathI duSTa citta hoya che. cittanI aprazAntavAhitAne utthAna kahevAya che. manavacana-kAyAnI; kAmAdi doSonI ukti avasthAnA kAraNe je uddekAvasthA che tene utthAna kahevAya che. madathI avaSTabdha puruSanI avasthA jevuM A utthAnadoSavALuM citta hoya che. chIpamAM rajatanA grahanI jema; je vastu jevI nathI te vastumAM tevo je graha[jJAna che, tene bhrama kahevAya che. brAntibhrama bhramAtmaka mithyAjJAna svarUpa che. AraMbhelA kAryane choDIne bIjA kAryamAM je prIti hiSa che tene anyamud nAmano doSa kahevAya che. gudoSa rogasvarUpa che, je anuSThAnanI pIDA athavA tenA bhaMga svarUpa che. ane AraMbhelA anuSThAnamAM, vihita evAM bIjAM anuSThAna karatAM atizaya prItine Asadga kahevAya che. atyanta abhipnaga svarUpa A doSa che. A ATha doSathI yukta je citta che te badhAM cittano parihAra buddhimAne karavo joIe. khedAdi doSanuM sAmAnya svarUpa ja ahIM varNavyuM che. have vizeSa svarUpa AgaLanI gAthAothI Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNavAze. 14-3 *** khedAdi doSonuM; tenA phaLanA varNana dvArA varNana karAya khede dAyabhAvAnna praNidhAnamiha sundaraM bhavati / etacceha pravaraM kRSikarmaNi salilavajjJeyam // 14-4 // "A yoganA viSayamAM kheda nAmano doSa hoya to dRDhatAno abhAva thavAthI mana, vacana ane kAyAnI ekAgratA [praNidhAna] suMdara rIte thatI nathI. khetImAM pANInuM jeTaluM mahattva che; eTaluM yogamAM praNidhAnanuM mahattva jANavuM.'-A pramANe cothI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che ke yoganI sAdhanAmAM zarUAtathI ja kheda hoya to dRDhatA nahi ja Ave. je kAryanI zarUAta karI che, tyArathI AraMbhIne te pUrNa thAya tyAM sudhI je sthiratA apekSita che tene dRDhatA kahevAya che. khedanAM kAraNe AvI dRDhatA zakya nathI banatI. khedanA kAraNe 'kyAre chuTuM' evo ja bhAva Avato hoya che. sthira thavAno vicAra paNa Avato nathI. AraMbhelA kAryamAM mana-vacana-kAyAne sthira karavA mATe prayatna karavAnA badale e kAryamAMthI paDatuM mUkavA mATenA upAyomAM ja mana-vacanakAyAnI pravRtti cAlatI hoya che. tethI khedanA kAraNe dRDhatA to AvatI nathI ane tenA kAraNe praNidhAna paNa suMdara banatuM nathI. praNidhAna suMdara bane nahi topaNa yoganI kriyA to cAlatI ja hoya che-e pramANe kahevAnuM ucita nathI. kAraNa 385 Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke yoganI sAdhanAmAM A praNidhAna phaLanA asAdhAraNa kAraNa tarIke vivakSita che. anAjanI prApti karavA mATenA khetI karavA svarUpa kAryamAM jema pANI khUba ja mahattvanuM kAraNa manAya che tema yogamAM praNidhAna vivakSita che. kRSi khetI karmamAM pANInI anivAryatA ApaNe sau samajI zakIe chIe. e ja rIte yogamAM praNidhAnanI anivAryatA samajI zakIe to "kheda' doSanI bhayaMkaratA samajAvavAnI AvazyakatA nahi rahe. mokSasAdhaka yoganA prAraMbhe ja khedadoSa yoganI sAdhanAne chinna-bhinna karI nAMkhe che. mumukSuoe yoganA prAraMbhe khedanI bhayaMkaratA samajI levI joIe. ll14-jA udvega nAmanA bIjA doSanuM varNana karAya che - udvege vidveSAd viSTisamaM karaNamasya pApena / .. yogikulajanmabAdhakamalametad tadvidAmiSTam // 14-5 // "uga nAmano doSa hote chate vizleSanA kAraNe yoganI pravRtti veTha utAravA jevI thAya che. tethI e pApa vaDe yogIonA kuLamAM thanAra janmano bAdha thAya che. yoganA jANakAro e sArI rIte mAne[jANe che." A pramANe pAMcamI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che ke kheda na hovAnA kAraNe yoganI kriyA cAlu hoya to paNa tenI pratyenA vidveSanA kAraNe te kriyA veTha utAravA jevI thAya che. rAjAnuM kAma karavAnI IcchA na hovAthI; rAjAnI AjJAthI e kAma karatI vakhate jema veTha utArAya che tema udveganAmanA A doSanA kAraNe, yoganI kriyA paNa veTha utAravA jevI thatI Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. A pApanA kAraNe e yoganI pravRtti bhavAntare yogIonA kuLamAM janmano ja bAdha kare che. udveganA kAraNe karavI paDatI kriyAonA karanArAne yogInA kuLamAM janma prApta thato nathI, pariNAme yogamArganI prApti paNa thatI nathI. yoganI pravRtti ja yogamAM bAdhA pahoMcADe-e keTaluM vicitra che : e samajI zakAya che. AvI vicitra paristhiti udveganA kAraNe sarjAya che. udvigna thayelA-kriyAne karanArA-ne janmAntaramAM yogIonuM kuLa prApta thatuM nathI - e vAta yogIjano sArI rIte mAne che. 14-5 // *** have kSepa nAmanA doSanuM varNana karAya che kSepe'pi cAprabandhAdiSTaphalasamRddhaye na jAtvetat / nAsakRdutpATanataH zAlirapi phalAvahaH puMsaH || 14-6 // - "kSepa nAmano doSa hote chate paNa yogakriyAnuM sAtatya na hovAthI te kriyA kyAre paNa ISTaphaLanI siddhi mATe thatI nathI. vAraMvAra ukheDavAthI DAMgara paNa puruSone phaLadAyI banatI nathI."-A pramANe chaThThI gAthAno artha che. kahevAnuM tAtparya e che ke pUrve jaNAvyA mujaba je kriyA karatA hoIe temAM vacce vacce bIjA kAmamAM cittane joDavuM tene kSepa nAmano doSa kahevAya che. A doSanA kAraNe cittanI prabandhatA kriyAmAM na rahevAthI te kriyAmAM sAtatya rahetuM nathI. phaLanI prApti mATe je cittanI sthiratA joIe te rahetI nathI. tenA badale citta zithila-asthiramULavALuM bane che. tethI koI 387 Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa rIte vivakSita yogaprApti svarUpa phaLanI samRddhi mATe te citta athavA te kriyA thatI nathI. A vAta samajI zakAya evI che. je citta ke kriyAthI yogasvarUpa phaLane pAmavAnuM che te citta ke kriyA ja jo sthira nA hoya to kaI rIte phaLanI prApti thAya ? kAryanI siddhi mATe kAraNanuM sAtatya[anavarata sAnnidhya] anivArya che. gAthAnA uttarArdhvathI dRSTAMtapUrvaka e vAta jaNAvI che. sAmAnya rIte DAMgaranAM bIja vAvyA pachI enAM ropaTAM [nAnAM jhADavAM] Uge che. tene ukheDIne bIjI jagyAmAM ropavAthI DAMgara prApta thAya che. paraMtu anekavAra tene ukheDIukheDI vAvavAmAM Ave to tethI jema DAMgarasvarUpa phaLanI prApti thatI nathI, tema yoganI sAdhanAmAM vivakSita yoganI prApti paNa vAraMvAra citta ke kriyAne joDavI paDe to tenAthI thatI nathI. ekavAra citta ke kriyAne vivakSita yoganI sAdhanAmAM joDI dIdhA pachI tenuM sAtatya jALavI laIe to siddhi maLI rahe che. siddhinI prApti na thAya tyAM sudhI temAM ja citta pratibaddha hovuM joIe. anyathA citta kSepadoSathI duSTa banyA vinA nahi rahe. ||14-6 // * *** utthAnadoSanuM varNana karAya che utthAne nirvedAtkaraNamakaraNodayaM sadaivAsya / atyAgatyAgocitametattu svasamaye'pi matam // 14-7 // "utthAna nAmano doSa hote chate nirveda[kaMTALo]nA kAraNe yoganI kriyA karatA hovA chatAM na karavAnuM ja phaLa 388 Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogathI haMmezAM prApta thatuM hoya che. koI kAraNasara yoganI kriyAno ahIM tyAga na hovA chatAM te tyAgane ja ucita cheema ApaNA AgamamAM paNa manAya che."- A pramANe sAtamI gAthAno artha che. kahevAnuM tAtparya e che ke utthAnadoSa hote chate citta prazAnta hotuM nathI. cittanI aprazAntAvasthAne kAraNe yoganI pravRttimAM nirveda Ave che. AvA prasaMge yoganI sAdhanA cAlu hovA chatAM e sAdhanAthI yogane AzrayIne prApta thanAruM phaLa prApta thavAnA badale yoganA akaraNanuM ja phaLa maLatuM hoya che. kriyA karavA chatAM kriyA na karavAnuM phaLa ja prApta thAya : e vicitra che. A rIte nirvedathI karAtI yoganI pravRtti kathaMcit upAdeya hovAthI teno tyAga karAto nathI, tethI te yogakaraNa atyAga svarUpa tyiAga vinAnuM che. paraMtu kharekhara to tenuM phaLa maLavAnuM na hovAthI te tyAgane ja ucita che. Azaya e che ke kheda, udvega ane kSepa nAmanA doSanA abhAvamAM paNa cittanI aprazAta avasthAnA kAraNe yoganI pravRttimAM paNa mana svastha rahetuM nathI. Antarika rIte pratijJAno bhaMga to thayelo ja hoya che. bAhya rIte pratijJAbhaMga thAya to lokamAM niMdA thaze evA bhayathI niMdA sahana thatI na hovAthI e jIvo nirvedathI paNa bAhya rIte kriyA cAlu rAkhe che. AvI rIte kriyAno tyAga na hovA chatAM aprazAntavAhitAsvarUpa viSathI yukta hovAthI teno tyAga ja ucita che. game teTalI bhUkha lAgI hoya topaNa viSathI yukta anAja tyajavuM ja joIe. A pramANe ApaNA AgamamAM paNa mAnavAmAM Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvyuM che. AthI ja dIkSA grahaNa karyA pachI mULaguNa ane uttaraguNono nirvAha koI paNa rIte zakya na ja bane to vidhipUrvaka zrAvakano AcAra pALavAnuM tevA jIvo mATe pharamAvyuM che. - nirvedanA kAraNe thanAra yogakaraNane ahIM atyA svarUpe ane tyAti svarUpe varNavyuM che. te padonuM vivaraNa karatI vakhate anukrame matyAga mAM kathaMcit upAdeyatva ane tyAvita mAM doSavattvane hetu tarIke jaNAvyo che. eka ja kriyAmAM e baMne bhAvavizeSanA kAraNe saMgata bane che. A rIte mAnavAthI ja saMvignapAkSikanI vyavasthA zakya bane che. potAnI zithilatAne samajyA pachI paNa saMvignajanonA pakSapAtanA kAraNe teo sAdhuveSano tyAga karyA vinA saMvignapAkSikono mArga svIkAre che ane tethI temane guNanI prApti thAya che. paraMtu evA pariNAma na hoya ane sAdhuveSamAM rahIne sAdhvAcAranuM pAlana na kare to temane cAritramohanIyAdi karmanA baMdha svarUpa doSanI prApti thAya che. saMvignapAkSika AdinuM svarUpa bIjA graMthothI jijJAsuoe jANI levuM joIe. ahIM to mAtra utthAna doSanA viSayamAM anuSThAnayogakaraNane AzrayIne atyAga ane tyAgocitatA ja jaNAvavAnuM tAtparya che. sAdhuveSane AzrayIne atyAga ane tyAgocitatA bhAvavizeSanA kAraNe upara jaNAvyA mujaba saMgata banI zake che. ekamAM sAdhuveSano atyAga guNanuM kAraNa bane che ane bIje teno tyAga guNanuM kAraNa bane che, emAM te te AtmAno pariNAma kAraNa bane che. A badho vicAra karyAvihupatnItyAranuM A Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANenI vyAkhyAnA aMge karavo. AthI saMvignapAkSika thavAnI ane sAdhuveSano tyAga karavAnI vyavasthA siddha thAya che. ahIM yAda rAkhavuM joIe ke saMvignapAkSikone utthAna nAmano doSa hoto nathI. samyagdarzananI prApti pUrve cothI dRSTimAM utthAna nAmanA doSano abhAva hoya che.. ItyAdi tenA jANakAro pAsethI samajI levuM joIe. ahIM to mAtra dizAsUcana che. 14 have bhrAnti nAmanA doSanuM varNana karAya che - bhrAntau vibhramayogAnna hi saMskAraH kRtetarAdigataH / tadabhAve tatkaraNaM prakrAntavirodhyaniSTaphalam // 14-8 // "brAntibhrama]doSa hoya tyAre vizvamanA kAraNe "A karyuM ane A na karyuM -vagere saMbaMdhI saMskAra nathI hotA. tethI tenA abhAvamAM yoganI pravRtti tenA virodhI evA aniSTa phaLane prApta karAve che." A pramANe AThamI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che ke bhrAnti nAmano cittadoSa hoya tyAre vibhramanA kAraNe arthAt mananI vikalatAnA kAraNe katAdi ke akatAdinA saMskAra hotA nathI. A mArA vaDe karAyuM ane A mArA vaDe na karAyuM tema ja A mArA vaDe bolAyuM ane A na bolAyuM-AvI jAtanA saMskArane kotarAdigata saMskAra kahevAya che. viparIta saMskAranA kAraNe sAcA saMskArano nAza thAya che. mananI vikalatAnA kAraNe saMskAra viparIta bane che. Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRtetarAdigata saMskAranA abhAve AraMbhelI yoganI pravRtti; yoganA ISTa phaLane ApatI nathI paraMtu aniSTa phaLane Ape che. kAraNa ke kRtetarAdi saMskArathI yukta ja kriyA te te ISTa phaLane ApanArI che. ahIM yAda rAkhavuM joIe ke kotarAdigata saMskArano abhAva bhrAMti nAmanA doSanA kAraNe thayo che. paraMtu bhrAntinA kAraNe ja evuM bane che evuM nathI upekSAnA kAraNe paNa kRtetarAdigata saMskArano abhAva thAya che. tyAM paNa yoganI kriyAthI aniSTa phaLa prApta thatuM hoya che. tethI bhrAnti nAmanA doSathI upekSAno paNa saMgraha karavAno che. arthAt je je kAraNe kRtetarAdi saMskArono abhAva thAya che, te te badhAno samAveza A brAnti nAmanA doSamAM karavAno che. kAraNa ke kRtetarAdigata saMskAronA abhAva dvArA bhrAntidoSa yoganA phaLano avarodha kare che. e ja rIte upekSA paNa yoganA phaLano avarodha kare che. I14-8 anyamud nAmanA doSanuM varNana karAya che - anyamudi tatra rAgAttadanAdaratA'rthato mahApAyA / sarvAnarthanimittaM mudviSayAGgAravRSTyAbhA // 14-9 // jyAre je anuSThAnano AraMbha karyo hoya tyAre te anuSThAnathI anya evA anuSThAnamAM je AnaMda che, tene anyamud kahevAya che. e anyamuddoSa hoya tyAre anya anuSThAnanA rAganA kAraNe cAluprikRtI anuSThAna pratye Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAdarabhAva janme che. te paramArthathI mahAna apAyanuM kAraNa bane che. sarva anarthonuM te kAraNa che ane jenI pratye AnaMda che te anya anuSThAna upara aMgArAnI vRSTi karavA jevuM che". A pramANe navamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke ApaNe je anuSThAna karavAnI zarUAta karI hoya te anuSThAnane choDIne bIjA anuSThAna pratye je AnaMda Ave che tene "anyamudda' nAmano doSa kahevAya che. A cittadoSanA kAraNe bIjA anuSThAna pratye tIvrarAga[abhilASa hovAthI karavA lIdhelA anuSThAna pratye anAdarabhAva jAge che. kAraNa ke te te kriyA karavAnA samaye anyakriyA pratyeno rAga te te kriyA pratye arAgane [anAdarane pragaTa kare che. tethI A anyamud nAmano doSa, mahAna apAyavikmanuM kAraNa bane che. tema ja saghaLA ya anarthonuM e nimitta che. kAraNa ke vihita anuSThAna pratye jo thoDo paNa anAdara hoya to te duHkhe karIne jeno nAza thaI zake evA duranta saMsAranI pratye kAraNa bane che. yadyapi anya anuSThAna pratye tIvarAga hovAthI cAlu anuSThAna pratye thoDo anAdara hoya topaNa anyaanuSThAna pratyenA rAga svarUpa guNanA kAraNe lAbha ane nukasAna sarakhA ja che evuM lAge; parantu tevuM kharekhara nathI. kAraNa ke AraMbhelA anuSThAnane choDIne bIjA anuSThAna pratye thanAro e tIvarAga te anuSThAna upara aMgArAnI varSA jevo che arthAt e anuSThAna pratyeno tIvrarAga ja te anuSThAnane bhasmasAt karI nAMkhe che. kAraNa ke je anuSThAna mATe kAlaavasara na hoya evA akAla anuSThAna pratyeno rAga, te Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuSThAnanA phaLano upaghAta kare che arthAta pratibaMdha kare che. A anyamuddoSa zAstrokta caityavaMdanAdi ke svAdhyAyAdimAM paNa saMbhave che. zruta pratyenA anurAgane laIne caityavaMdana karavAnA samayamAM paNa caityavandanano anAdara karanArane anyamud, doSanuM ja kAraNa bane che. zrutamAM citta Asakta hovAthI caityavandanamAM upayoga na hovAthI anyamud doSa prApta thAya che. zAstravihita baMnne anuSThAnamAM; ekamAM Adara karavo ane bIjAmAM anAdara karavo-AvI koI vizeSatA nathI. 1497 *** have rugu(roga) nAmanA doSanuM nirUpaNa karAya che ruji nijajAtyucchedAt karaNamapi hi neSTasiddhaye niyamAt / asyetyananuSThAnaM tenaitadvandhyaphalameva ||14-10nI "rug(roga) nAmano cittadoSa hote chate anuSThAnasAmAnyano uccheda thavAthI je anuSThAna karAya che tenAthI niyame karI ISTanI siddhi thatI nathI. tethI te anuSThAna na karavA svarUpa che, mATe te vandhyaphaLavALuM ja che." - A pramANe dazamI gAthAno artha che. Azaya e che ke roga nAmano cittano doSa jyAre hoya tyAre karAtA anuSThAnanI jAtino uccheda thAya che arthAt anuSThAnanuM anuSThAnatva ja rahetuM nathI. tethI te anuSThAna karavAthI kharI rIte ISTa phaLanI siddhi thatI nathI. cokkasapaNe phaLanuM kAraNa nahi bananAra e anuSThAna ananuSThAna svarUpa eTale ke na karavA svarUpa ja che. tethI te vandhyaphaLavALuM-niSphaLa ja che. kAraNa ke AvA " 394 Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuSThAnathI ISTa evA phaLanI prApti thatI nathI. A roga nAmano doSa anuSThAnanA bhaMga athavA to pIDA(aticAra)svarUpa che. e doSanA kAraNe anuSThAnanI anuSThAnatAno uccheda thavAthI bAhya rIte jaNAtuM anuSThAna potAnA phaLane prApta karAvavA mATe samartha banatuM nathI. niraticAra anuSThAna ja phaLanI pratye avadhya kAraNa bane che. roga nAmanA doSane laIne te te anuSThAnano bhaMga athavA tene pIDA(aticAra) thAya che. tethI tenA svarUpanI (anuSThAnatAnI) hAni thAya che. AthI samajI zakAya che ke doSayukta A sega nAmanA doSano tyAga vivekI janoe karavo joIe. ' bhaMgasvarUpa ke pIDA svarUpa A roga nAmanA doSano parihAra karavAnI zakti hovA chatAM teno pratikAra na karanArAne svataMtra rIte doSAntara (zaktigopanA, upekSA) prApta thAya ane tethI anuSThAnanA phaLanI prApti na thAya parantu te vakhate karAtA anuSThAnane zA mATe duSTa(sabyukta) mAnavuM joIe ?" AvI zaMkA karavI nA joIe. kAraNa ke je anuSThAnasaMbandhI rogadoSanA parihAranA upAyamAM upayogano abhAva che, te anuSThAnamAM rAgadoSa saMgata ja che. A gAthAnI TIkAmAM cAkRta nAmanuSyanAnA nA sthAne keTalAka vidvAnoe macAvRtAnA manuSThAnAnAnuM Avo pATha mAnyo che. te aMgenuM temanuM mantavya temanI pAsethI samajI levuM. /14-10mAM Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'Asaga' doSanuM nirUpaNa karAya che - AsaGge'pyavidhAnAdasaGgasaktyucitamityaphalametat / . bhavatISTaphaladamuccaistadapyasaGgaM yataH paramam // 14- 11 // 'Asaga' doSa hote chate paNa anuSThAnanuM koI ja phaLa nathI. kAraNa ke evuM doSayukta anuSThAna karavAnuM zAstravihita nathI. zAstravihita anuSThAna saphLa vinA nirAra karavA yogya che. tethI A AsagadoSathI yukta anuSThAna niSphaLa che. zAstravihita paNa anuSThAna asaphLasvarUpa paramakoTinuM hoya to ISTa phaLane sArI rIte ApanAruM che." A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke je anuSThAna karAya che; te anuSThAna ja sAruM che-AvI jAtano je cittanI pariNAma che. tene AsaphLa nAmano cittano doSa kahevAya che. te doSa hoya tyAre je anuSThAna karAya che tenuM; te rIte karavAnuM zAstramAM vihita na hovAthI phaLa maLatuM nathI. anuSThAnanI satata pravRtti svarUpa saMkti abhiga(rAga)nAM abhAvavALI hovI joIe, tene ucita anuSThAna hoya che. tethI Asaga doSa hote chate anuSThAna aphaLa-niSphaLa bane che. zAstravidhi anAsagabhAvanI mukhyatAe pravarte che. tenA abhAve anuSThAnanuM phaLa na ja maLe e samajI zakAya che. zAstramAM jaNAveluM anuSThAna AsaGga(A ja suMdara che - evo abhiga)rahita hoya to ja te paramakoTinuM bane che. jethI e anuSThAna ISTa-mokSaphaLane sArI rIte Ape che. AsagadoSavALuM anuSThAna zrI gautamasvAmIjInI gurubhaktinA 390 Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRSTAntathI te guNasthAnake (6-7mA guNasthAnake) ja mumukSune sthira rAkhe che. tenAthI AgaLanA (8mA vagere) guNasthAnake pahoMcADatuM nathI. AthI spaSTa rIte samajI zakAya che ke mohano vinAza karI zrI kevaLajJAnane prApta karAvavA mATe AsaphLayukta anuSThAna samartha banatuM nathI. tethI zrIkevaLajJAnanA arthI AtmAoe AsaphLadoSane barAbara samajI levo joIe. anuSThAna pratyenA rAganA kAraNe mumukSu AtmAne e anuSThAnane choDIne bIjA anuSThAna pratye joIe tevuM bahumAna rahetuM na hovAthI ISTa phaLanI prApti thatI nathI. tethI anuSThAna pratye rAga rAkhyA vinA mAtra zrItIrthaMkaraparamAtmAnAM paramatAraka vacanano vicAra karI mumukSu AtmAoe te te kALe vihita te te anuSThAna pratye ruci keLavavI joIe. |14-11|| *** A pramANe ATha prakAranA cittadoSono tyAga karavAthI yogIjanonA cittanuM je svarUpa thAya che; te jaNAvAya che etaddoSavimuktaM zAntodAttAdibhAvasaMyuktam / satataM parArthaniyataM saGklezavivarjitaM caiva // 14- 12 // "A ATha doSathI vimukta yogIonuM citta; zAnta ane udAttAdibhAvothI yukta, satata parArthamAM tatpara tema ja saphlezathI rahita hoya che.' - A pramANe bAramI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che ke A pUrve varNavelA khedAdi A doSothI mukta yogIjanonuM citta hoya che. tethI te zAnta 397 Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane udAttAdi bhAvothI yukta hoya che. sAmAnya rIte kaSAyAdinA upazamavALA cittane zAntacitta kahevAya che. e pramANe anyatra jaNAvAyuM che ke jyAM duHkha nathI; (karmajanya paulika) sukha nathI; rAga nathI; Sa nathI; moha(ajJAna) nathI ane koI paNa jAtanI IcchA nathI - evo dareka vastuomAM je samAna bhAva che; te zAntarasa munione vihita che." krodhAdi kaSAyanA abhAva svarUpa zAntarasathI yukta citta yogIone hoya che.' - "A mAro ane A bIjAno' Avo bhAva jyAM hoya che te laghucitta kahevAya che. tevA prakAranI gaNanAnA abhAvavALA cittane, udAtta-udAra citta kahevAya che. jethI udAracittanuM varNana karatAM kahyuM che ke A mAro ane A bIjAno - AvI gaNanA cittanI laghutAvALAne hoya che. udAracittavALAne to samagra pRthvI ja kuTumba hoya che. zAntolAri ahIM gAri padathI gaMbhIra ane ghIra vagere bhAvonuM grahaNa karavuM. zAnta, udAra, gaMbhIra ane ghIra vagere bhAvothI yukta citta yogIjanone prApta thayeluM hoya che. e citta satata-niraMtara parArtha(paropakAra) karavAmAM tatpara hoya che ane rAgAdi saklezathI virahita hoya che. vizuddhinA pratipakSa(virodhI)bhUta azuddhine sakleza kahevAya che. 14-1rI ajavAnuM gANa susvapnadarzanaparaM samullasadguNagaNaughamatyantam / kalpatarubIjakalpaM zubhodayaM yoginAM cittam // 14-13 // Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha spaSTa che. Azaya e che ke bAramI gAthAmAM varNavyA mujabanuM yogIonuM citta saklezathI rahita hoya che. tema ja suMdara koTinA svapnanA darzanamAM pravartatuM hoya che. sAmAnya rIte sapheda sugandhI puSpa, vastra, chatra ane cAmarAdinuM svapnamAM(nidrAvasthAmAM darzana thAya to tene susvapna kahevAya che. yogI janonuM citta atyanta ullAsa pAmatA(pratidina vadhatA ane vizuddha thatA) guNonA samudAyanA pravAhavALuM hoya che tema ja zubhanA udayavALuM evuM e citta kalpavRkSanA bIja samAna hoya che. ISTa-paramapadasvarUpa phaLane ApanAra dharmasvarUpa kalpavRkSanuM kAraNabhUta citta yogIone ja prApta thatuM hoya che. 14-13 - zAnta-udAttAdibhAvo vagerethI yukta citta je yogIone hoya che te yogIonuM svarUpa jaNAvAya che arthAt je yogIvizeSane e citta hoya che te yogIonuM svarUpa varNavAya che- evaMvidhamiha cittaM bhavati prAyaH pravRttacakrasya / dhyAnamapi zastamasya tvadhikRtamityAhurAcAryAH // 14-14 // zAtta ane udAtta vagere bhAvothI yukta tema ja doSamukta ItyAdi pUrve varNavelA svarUpavALuM citta prAyaH pravRttacakra yogIone hoya che. tethI pUrve varNaveluM dhyAna paNa prazastasvarUpe adhikRta rIte temane ja hoya che ema AcAryabhagavanto kahe che." - A pramANe caudamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke A pUrve bAramI ane teramI gAthAthI yogIonA cittanuM varNana karyuM che. evuM citta Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka yogIone hotuM nathI; parantu bahulatayA pravRttacakrayogIone hoya che. rAta ane divasa pravartatA anuSThAnanA samudAyavALA AtmAne pravRttacakrayogI kahevAya che. khedAdi ATha doSonA parihArathI karavA yogya evuM prazasta dhyAna paNa AvA ja yogI janone hoya che. kAraNa ke teone Avo dhyAnano adhikAra prApta thayelo che. AthI temanA dvArA karAtuM dhyAna adhikRta ane prazasta manAya che - A pramANe yoganA jJAtA AcAryabhagavanto kahe che. gotrayogI, kulayogI, pravRttacayogI ane niSpanayogIH A cAra prakAranA yogIo che. yogIonA kuLamAM jeo janmyA che paraMtu temanA AcArane pALatA nathI temane gotrayogI kahevAya che. jeo , yogIonA kuLamAM janmyA che ane temanA AcArane pALe che temane kulayogI kahevAya che. jeo yogIonA kuLamAM janmyA nathI ane temanA AcArane pALe che temane pravRttacakrayogI kahevAya che. tema ja yoganI siddhi jemane thayelI che; temane niSpanayogI kahevAya che. ll14-14 A rIte ayogI janone ucita evA khedAdi ATha doSothI rahita banIne dhyAna dharavuM joIe, te jaNAvIne have dezAdine AzrayIne dhyAna kaI rIte karavuM te jaNAvAya che zuddhe viviktadeze samyaksaMyamitakAyayogasya / kAyotsargeNa dRDhaM yadvA paryaGkabandhena // 14-15 // . "pavitra ane lokonI jyAM avara-javara nathI evA ekAtta sthAnamAM sArI rIte zarIrane saMyamita karIne Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAussagnamudrAe athavA to paryazkabandhasvarUpa AsanavizeSathI dRDhatApUrvaka dhyAna karavuM."-A pramANe paMdaramI gAthAno artha che. bhAvArtha khUba ja spaSTa che ke dhyAna dharatI vakhate jagyA pavitra hovI joIe ane lokothI rahita hovI joIe. anyathA apavitra ane loka vagerethI AkIrNa (satata avarajavaravALI) jagyAmAM dhyAna akhaMDita rahetuM nathI. dhyAna karatI vakhate kAyAnI sarva ceSTAonuM niyamana karIne sArI rIte (koI paNa prakAranI vidhi vagerenI viparItatA vinA) kAussagnamudrAe UbhA UbhA athavA paryakabaMdha vagere Asane besIne khUba ja dRDhatAthI sthirapaNe dhyAna karavuM joIe. 14-1pa dhyAnathI prApta thanArA phaLanI siddhi mATe je rIte dhyAna karavAnuM che, te jaNAvAya che - sAdhvAgamAnusArAcceto vinyasya bhagavati vizuddham / sparzAvedhAt tatsiddhayogi-saMsmaraNayogena // 14-16 // je rIte sAruM thAya te rIte Agamane anusarI bhagavAnamAM cittane sthApI tattvajJAnanA dRDha saMskArathI siddhayogI janonA smaraNathI je vizuddha dhyAna thAya che te ISTa phaLane prApta karAvanAruM bane che." A pramANe chellI gAthAno artha che. kahevAno bhAva e che ke khedAdi pUrve jaNAvelA ATha doSono parihAra karI pavitra ekAnta jagyAmAM kAyotsargAdi mudrAe karAtuM dhyAna tyAre ja ISTaphaLane ApanAruM bane che ke jyAre te Agamane anusarIne sArI rIte karAtuM hoya che. Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e vakhate yogI (dhyAna karanAra)nuM citta paramAtmAne vize sArI rIte sthApana karAya che. tattva(paramAtmatattva) jJAnanA saMskArathI karAtuM e dhyAna; paramAtmatattvane pAmelA siddha yogIjanonA smaraNapUrvaka karAyeluM hovAthI te vizuddhivALuM dhyAna; ISTa(paramapada)phaLane prApta karAvanAruM hoya che. kAraNa ke je, je kAryane vize siddha che; tenuM anusmaraNa te kAryanI siddhi mATe thAya che. paramAtmasvarUpane pAmelA siddhayogInuM smaraNa paramAtmasvarUpanI prApti mATe kAraNa bane che. AgamanuM anusaraNa; paramAtmAmAM cittano vinyAsa; tattvajJAnanA saMskAra ane siddhayogInuM smaraNa - A cAranA kAraNe paramAtmAnuM dhyAna dhyAtAne paramapadasvarUpa ISTaphaLane ApanAruM bane che. ane AvA prakAranA vizuddha dhyAna dvArA AtmAnA paramAtmasvarUpanA AvirbhAva mATe ApaNe prayatnazIla banI rahIe e ja ekanI eka sadA mATenI zubhAbhilASA. II14-16 che ti caturdaza voDazam | atha paJcadazaM SoDazakaM prArabhyate / A pUrve dhyAnanuM varNana karyuM have dhyAnanA viSayabhUta dhyeyanA svarUpanuM varNana karAya che - sarvajagadvitamanupamamatizayasandohamRddhisaMyuktam / dhyeyaM jinendrarUpaM sadasi gadat tatparaM caiva // 15-1 // "sakala vizvanA hitane karanAruM, anupama, atizayonA Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sandohavALuM, RddhiothI yukta ane sabhAmAM dezanA ApatuM zrI jinezvaradevanuM svarUpa dhyAna karavA mATe yogya che ane tyAra pachInuM paramatattvasvarUpa paramAtmAnuM svarUpa dhyAna karavA mATe yogya dhyeya che." A pramANe pahelI gAthAno sAmAnya artha che. kahevAnuM tAtparya e che ke pUrvaSoDazakamAM yoganA prakAro, yogIonuM citta ane dhyAna vagerenuM varNana karyuM che. have dhyAnanA viSaya-dhyeyanuM ahIM varNana karAya che. - Ama to caudamA SoDazakanI pahelI gAthAthI devAdhideva zrItIrthaMkara paramAtmAnuM dhyAna karavAnuM jaNAvyuM che ja. paramAtmAnuM e svarUpa kevA prakAranuM che : AvI jijJAsAmAM dhyeyarUpe paramAtmAnuM svarUpa varNavAya che. pahelI cAra gAthAothI ekavIsa vizeSaNothI viziSTa evuM dhyeyabhUta-paramAtmAnuM svarUpa-varNavAyuM che. vizvanA sakala jIvone upadezAdi dvArA hitane karanAruM; zarIranuM saMsthAna(AkRti) ane saundarya vagere guNonA kAraNe jene koI upamA nathI tevuM anupama; atizayone pUrNa karanAruM athavA atizayonA samudAyavALuM; AmarSAdi aneka prakAranI labdhio svarUpa RdhiothI yukta ane badhA jIvone potapotAnI bhASAmAM pariNAma pAmavAvALI vANI vaDe bAra prakAranI parSadAmAM dezanAne ApanAruM tema ja A badhAnI pachI pragaTa thavAvALuM, muktimAM prApta thanAruM dharmakAyAvasthA pachI prApta thavAvALuM, tattvakAyAvasthAnA svabhAvavALuM je paratattva svarUpa zrI tIrthaMkaraparamAtmAnuM svarUpa che, te dhyeya che. zrI tIrthaMkaraparamAtmAnI dIkSA pachInI kevalajJAna sudhInI Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avasthA dharmakAyAvasthA che. kevalajJAna pachInI caudama guNasthAnaka sudhInI avasthA karmakAyAvasthA che. ane tyAra pachInI siddhAvasthA tattvakAyAvasthA che. dharma ane karma kAyAvasthA sAlaMbana dhyAnano viSaya che ane tattvakAyAvasthA nirAlaMbanadhyAnano viSaya che. 15-1aaaa. sAlaMbanadhyAnanA viSayamAM paramAtmAnuM svarUpa kevuM dhyAvavuM-A zakAnA samAdhAnamAM; jevuM dhyAvavAnuM che tevuM jaNAvAya che siMhAsanopaviSTaM chatratrayakalpapAdapasyAdhaH / sattvArthasampravRttaM dezanayA kAntamatyantam // 15-2 // "traNa chatra ane kalpavRkSanI nIce siMhAsana upara birAjamAna, dezanA vaDe sarva jIvInA upakAra mATe sArI rIte pravarteluM, atyanta ramaNIya paramAtmAnuM svarUpa dhyeya che." A pramANe bIjI gAthAno artha che. eno Azaya paNa spaSTa che ke paramakRpALu paramAtmA dezanA ApavA mATe je Asana upara birAje che te devatAothI nirmita hoya che, siMhanI AkRtithI yukta hoya che, tema ja mRgAdhipati-siMha je rIte zauryasUcaka anAmUlatAthI bese che, te rIte besavAnA kAraNe ane siMhAsana upara besavAnA kAraNe paramAtmAnuM svarUpa siMhAsanopaviSTa hoya che. e siMhAsana kalpavRkSa-azokavRkSa ane eka upara eka rahelAM traNa chatranI nIce hoya che. AvA sarvazreSTha siMhAsana upara virAjamAna ane sarvaprANIonA upakAra mATe sArI rIte koI paNa jAtanA Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parizrama vinA pravarteluM evuM, dharmakathAnA kAraNe atyanta ramaNIya paramAtmAnuM svarUpa dhyeya che. 15-rA dhyeyabhUta paramAtmAnuM svarUpa kevuM hoya che te ja jaNAvAya che - AdhInAM paramauSadhamavyAhatamakhilasampadAM bIjam / cakrAdilakSaNayutaM sarvottamapuNyanirmANam // 15-3 // "Adhi(pIDA)onuM parama auSadha; avyAhata, akhilasaMpattionuM bIja, cakra vagere lakSaNothI yukta ane sarvottama puNyathI nirmANa thayeluM zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM svarUpa hoya che" -A pramANe trIjI gAthAno artha che. enuM tAtparya khUba ja spaSTa che. zarIra ane mana sambandhI pIDA- vizeSane Adhi kahevAya che. tene dUra karatuM hovAthI paramAtmAnuM svarUpa AdhionA parama auSadha jevuM che. koI paNa sthAne te AghAta pAmatuM na hovAthI avyAhata che. sarva sampattione prApta karavA mATe mULabhUta kAraNa hovAthI tenA bIja svarUpa che. - cakra, svastika, kamaLa ane veja vagere lakSaNothI yukta paramAtmAnuM svarUpa che ane sarvotkRSTa zrItIrthakara nAmakarmAdi svarUpa je puNya che tenAthI te nirmita che. jenAthI nirmANa karAya che; tene nirmANa kahevAya che. tethI ahIM puNya nirmANa che. sarvazreSTha adRSTa[puNya)thI kheMcAyelA paramANuothI nirmita paramAtmAnuM svarUpa che. 15-3o. Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAtmAnA svarUpanI ja vizeSatA jaNAvAya che - nirvANasAdhanaM bhuvi bhavyAnAmayyamatulamAhAtmyam / . . surasiddhayogivanyaM vareNyazabdAbhidheyaM ca // 15-4 // "mokSanuM prApaka, pRthvImAM badhA bhavyayogya jIvomAM zreSTha, atulamahimAvALuM, devatAo vidyAmaMtrAdi-siddhapuruSo ane yogI janone vaMdanIya tema ja zreSTha[vareNya zabdothI vAcyakihevAyogya] paramAtmAnuM svarUpa dhyeya che." A pramANe cothI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke paramAtmAnuM svarUpa tenA dhyAnAdi dvArA paramapadane prApta karAvanAruM che athavA sukhanuM sAdhana che. A pRthvI upara badhA bhavya jIvomAM pradhAna-mukhya che. atulamahimAvaMtuM eTale ke asAdhAraNa prabhAvavALuM te svarUpa che. devatAo vidyAmaMtrAdi jene siddha che evA siddha puruSo ane yogI janothI vaMdAyeluM paramAtmAnuM svarUpa che ane ahaMtu, zammu, buddha, paramezvara, sarvajJa, jina ane parabahma..vagere vareNya zabdothI varNavAtuM svarUpa paramAtmAnuM che. evuM zrI jinendrarUpa dhyeya che. A pramANe pahelI gAthAnA "zeyaM nija A padanI sAthe A gAthAno saMbaMdha che. A rIte cAra gAthAo svarUpa mahAvAkyathI dhyeya svarUpa paramAtmAnA rUpanuM varNana karyuM. nIce jaNAvyA mujaba saLaMga rIte te yAda rAkhI zakAya. 1. sadupadeza dvArA sarvane hitakara. 2. saundaryAdithI anupama. 3. atizayothI saMpana. 4. RddhiothI yukta. 5. svasvabhASAmAM pariNamanArI vANIthI dezanAne ApanAruM. 6. tattvakAyasvabhAvavALuM7. Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siMhAsana upara birAjamAna. 8. traNa chatrathI yukta. 9. azokavRkSanI nIce birAjamAna. 10. dezanA dvArA sarvanA hitamAM pravRtta. 11. atyaMta ramaNIya. 12. parama auSadha. 13. avyAghAta. 14. sarvasaMpattinuM bIja. 15. cakrAdi lakSaNothI yukta. 16. sarvazreSTha puNyathI nirmita. 17. mokSaprApaka. 18. bhavyomAM pradhAna. 19. asAdhAraNa prabhAvavanuM, 20. surasiddhayogI janone vaMdanIya. 21. vareNya zabdothI varNanIya. AvuM alaukika paramAtmAnuM svarUpa dhyeya che. 15-4 // *** A rIte prathama sAlaMbanadhyAnanuM varNana karIne tenA phaLanuM varNana karavAnI IcchAthI jaNAvAya che pariNata etasmin sati saddhyAne kSINakilbiSo jIvaH / nirvANapadAsannaH zuklAbhogo vigatamohaH // 15- 5 // - "A sadhyAna pariNata thaye chate jIvanA pApa kSINa thAya che, mokSanI najIka jAya che, jJAnanA upayogavALo te bane che ane mohathI rahita thAya,che."- A pramANe pAMcamI gAthAno artha che. eno Azaya e che ke A rIte zubha dhyAna AtmasAt thaye chate dhyAnanA phaLasvarUpe AtmAne cAra vastunI prApti thAya che. AtmAnAM pApo kSaya pAmatAM hovAthI 'kSINapApa' AtmA bane che. dharmamAtranuM vAstavika ja e phaLa che. to viziSTa yoga hovAthI tenuM e phaLa hoya-e samajI zakAya dhyAna 407 Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. A rIte pApaghAtikarma kSINa thavAthI AtmA mokSanI nikaTasimIpa jAya che. zuklamArthAnusArI)jJAnanA upayogavALo AtmA bane che. je mokSanI najIka hoya te mAnusArI hoya te samajI zakAya che ane tethI krame karI AtmA mohathI rahita bane ? e paNa spaSTa che. A cAra, prakAranAM phaLa jyAM na hoya tyAM vAstavika dhyAna hoya nahi. dhyAnanA arthIoe kSaNapApatA, nirvANapadAsannatA, zuklAbhoga ane mohano abhAva : A cAranI arthitA potAmAM che ke nahi teno vicAra karavo joIe. kAraNa ke enI prApti mATe dhyAna vihita che. enuM arthIpaNuM na hoya to dhyAna karavAnuM koI prayojana nathI. 15-pA . dhyAnanuM phalavizeSa ja jaNAvAya che - caramAvaJcakayogAt prAtibhasaJjAtatattvasaMdRSTiH / idamaparaM tattvaM tad yadvazatastvastyato'pyanyat // 15-6 // sAlaMbanadhyAna upara jaNAvyA mujaba pariNata thaye chate carama avaMcaka[phalAvaMcakayogathI AtmA prAtibhatattvadRSTivALo thAya che. pratyakSabhUta A te aparatattva che ke jenA yoge anya paratattva paNa pratyakSa thAya che." - A pramANe chaThThI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke sAlaMbanadhyAna AtmasAtu thaye chate pUrve jaNAvelA chellA phalAvaccaka nAmanA yoganA sAmarthyathI jiAo SoDazaka naM. 8mAnI 13mI gAthA dhyAtA Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratibhatattvadRSTivALo bane che. matijJAnavizeSane pratibhA kahevAya che. tenAthI utpanna thayelAne athavA to pratibhAne ja pratibha kahevAya che. tenAthI pratibhAthI utpanna thayuM che tattvadarzana jene evA dhyAtAne pratibhasajjAtatattvadRSTi kahevAya che. adRSTa arthane jaNAvanArI matijJAnavizeSa svarUpa pratibhA che. AvI pratibhAthI adRSTa padArthonuM jJAna thatuM hoya che. A prAtibhajJAnathI tattvadarzana thavAnA kAraNe zrI jinendrarUpanuM pratyakSa karAya che. te zrI siddhaparamAtmAnA paratattvasvarUpanI pUrve thatuM hovAthI tene aparatattva kahevAya che. te paramArthasvarUpa dhyeya[sAlaMbanadhyAnano viSaya che. jenAaparatattvanA sAmarthyathI muktimAM raheluM paratattva Avirbhata thAya che. dhyAnamAM tatpara evA badhA ja yogIone aparatattvanA sAmarthyathI ja paratattvano AvirbhAva thAya che. ahIM gAthAmAM pratimasaMjJAtitattvariTa A pada pachI mati A kriyApada adhyAhArathI samajavAnuM che. dhyAtAnA dareka vizeSaNa pachI te pramANe samajavAnuM che, tethI pUrvagAthAmAM paNa e rIte samajI levuM. * pratibhajJAna zAstrAtikrAnta hovAthI zrutajJAnathI bhinna che. kSAyopazamika hovAthI kevalajJAna svarUpa paNa nathI. aruNodayajevuM che. aruNodaya pachI alpakALamAM ja jema sUryodaya thAya che tema pratibhAna pachI alpakALamAM ja kevalajJAna prApta thAya che...ItyAdi adhyApakAdi pAsethI samajI levuM joIe. /1pa-dA Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paratattvanI ATalI prazaMsAstavanA kema karAya che ? A zaMkAnA samAdhAna mATe jaNAvAya che - tasmin dRSTe dRSTaM tadbhUtaM tatparaM mataM brahma / tadyogAdasyApi hyeSA trailokyasundaratA // 15-7 // te paratattva joyuM to badhuM ja joyuM che. te ja siddhasvarUpa satya prakRSTa brahmatattva svarUpa manAyuM che. paratattvanA yoge A anAlaMbana yoganI traNa lokamAM suMdaratA manAya che.". A pramANe sAtamI gAthAno artha che. eno Azaya e che ke; e paratattva[sakalakarmathI sarvathA rahita Atmatattva]nuM darzana thaye chate badhI ja vastuonuM darzana thaI jAya che. kAraNa ke jIvAdi amUrta vastuono je bodha che te sarvavastuviSayaka ja hoya che. kahevAnuM tAtparya e che ke paratattva amUrta che. kevalajJAnathI ja te jaNAya che. jIvAdi amUrta vastuviSayaka bodha kevalajJAna svarUpa che ane te kevalajJAnathI sarva vastuono bodha thavAthI sarvavastuviSayaka che. tethI paratattvanuM darzana thaye chate parApara sarva vastuonuM darzana thaI ja jAya che : e samajI zakAya che. te paratattva tabhUta eTale ke siddhasvarUpa satya che. saMsArI jIvanuM svarUpa jJAnAvaraNIyAdi karmathI AvRta hovAthI te sabhUtatattva nathI. karmathI malina AtmAnuM siddhasvarUpa vAstavika tattva jaNAtuM nathI. kAraNa ke karmavikArathI te AcchAdita hovAthI tenA tattvadarzanamAM vikAro avarodha kare che. siddhAvasthAmAM to te tattva; upadravathI[karmopadravathI] rahita hovAthI siddhasvarUpa satyarUpa ja sarvadA upalabdha bane Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. bIjuM svarUpa upalabdha thatuM nathI. te paratattva ja paramAtmasvarUpa para bama manAya che. kAraNa ke enA sivAya bIjuM koI bRhattama nathI. para barmane choDIne bIjA saMsArIonuM svarUpa aparabrahma che. A paratattvaviSayaka jJAnavizeSa svarUpa anAlaMbana yoga ke je loka ane lokottara zAsanamAM suMdara tarIke sarva jagatamAM prasiddha che, te paNa tenA paratattvaviSayakatvanA saMbaMdhanA kAraNe che. AthI A paratattvanI prazaMsA thAya che. 15-7. A nirAlaMbanaanAlambana) yoga kyo che ane keTalo kALa e hoya che ? A jijJAsAmAM jaNAvAya che- sAmarthyayogato yA tatra didRkSetyasaGgazaktyADhyA / sAnAlambanayogaH proktastadarzanaM yAvat // 15-8 // sAmarthyayoganA kAraNe asagazaktithI paripUrNa evI; paratattvadarzana thAya tyAM sudhI je paratattva jovAnI IcchA che te anAlaMbanayoga che." A pramANe AThamI gAthAno artha che. tenuM tAtparya e che ke-"zAse jeno upAya batAvyo che ane zakti-sAmarthyanA uka[mAtrAtizayathI vizeSa rIte zAstranA viSayathI je atikrAnta che; te A sAmarthyanAmano uttama yoga che." A pramANe jenuM svarUpa varNavAyuM che te sAmarthyayoga zAstramAM jaNAvyA mujaba kSapakazreNImAM bIjA apUrvakaraNa prasaMge prApta thAya che. samyagdarzananI prApti vakhate je apUrvakaraNa hoya che te prathama apUrvakaraNa prathamaguNasthAnake Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che ane dvitIya apUrvakaraNa AThamA guNasthAnake hoya che. A sAmarthyayoganA kAraNe yogIne sAkSAt paratatva jovAnI je IcchA thAya che, tene didulA kahevAya che. koI paNa prakAranA abhidhvajJa vagaranI ane anavaratapaNe pravartelI e IcchA asagazaktithI Adya-paripUrNa hoya che. jyAM sudhI paratattvano sAkSAtkAra thato nathI tyAM sudhI arthAt kevalajJAnanI prApti sudhI te diEkSA hoya che. kevalajJAnathI . paratattvanuM darzana thaye chate paraMtattvanA darzananA Alambane. pravartelo anAlambanayoga hoto nathI. kAraNa ke jene jovA mATe je pravartato hoya te tenA darzana pachI na ja hoya-e spaSTa che. AvI didakSAne anAlambanayoga tenA jANakAroe kahyo che. 15-8 paratattva jovAnI IcchAthI pravartelA anAlambanayogamAM paratattvanuM AlaMbana hovA chatAM tene anAlaMbana kema kahevAya che : te jaNAvAya che arthAt A anAlambanayogamAM anAlambanatva kaI rIte sadgata thAya che : AvI zakkAnA samAdhAna mATe jaNAvAya che - ' tatrA'pratiSThito'yaM yataH pravRttazca tattvatastatra / sarvottamAnujaH khalu tenAnAlambano gItaH // 15-9 // paratattvamAM A[anAlambana) yoga pratiSThita thayo nathI. paraMtu vAstavika rIte paratattvanA viSayamAM te pravartelo che. sarvottamayoganI pUrve pravartelo A yoga che. te kAraNe tene Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAlambanayoga tarIke varNavyo che." A pramANe navamI gAthAno artha che. eno Azaya e che ke A anAlambanayoga paratattva jovAnI IcchA svarUpa diEkSAne laIne pravalo che. paraMtu vAstavika rIte temAM pratiSThAne pAmelo nathI. kAraNa ke paratattva dRSTa nathI. tattvathI to tenA dhyAna vaDe te pravaryo che. aMzataH paNa ahIM paratattvanI abhimukhatAno pracyava nathI. tema ja A yoga badhA yogamAM zreSTha evA yoganirodha nAmanA yoganI pUrve thato hovAthI tene sarvottamAnuja tarIke varNavyo che. te kAraNe tene anAlambanayoga tarIke varNavyo che. "A, paratattvanI diEkSAnA kAraNe pravartelA yogane tyAM paratattvanuM darzana thayeluM na hovAthI jema anAlaMbanayoga manAya che tema aparatattvanI didRkSAnA kAraNe pravartelA yogane paNa jyAM sudhI aparatattvanuM darzana na thAya tyAM sudhI anAlaMbanayoga mAnavAno prasaMga Avaze. tyAM jo aparatattvanuM darzana thaI gayuM che ema mAnI levAmAM Ave to; paratattvanA darzana pachI jema dhyAna manAtuM nathI tema aparatattvanA darzana pachI dhyAna nahi manAya." AvI zaMkA nahi karavI joIe. kAraNa ke aparatattvanA viSayamAM pratimAdinA AlambanathI sAmAnyathI joyelA arthamAM paNa tene vizeSa svarUpe jovA mATe dhyAna pravarte che. paramparAe tyAM pratimAdinuM AlaMbana hovAthI tyAM sAlambanadhyAnano vyavahAra sadgata che. paratattvanA viSayamAM to koI paNa prakAre sAmAnya ke vizeSa dvArA paratattvanA darzanano abhAva hovAthI anAlaMbanatvano vyavahAra che. 15 Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAlambanayogathI zuM thAya che A jijJAsAmAM jaNAvAya che - drAgasmAttaddarzanamiSupAtajJAtamAtrato jJeyam / etacca kevalaM tajjJAnaM yattat paraM jyotiH // 15-10 // "anAlaMbanayogathI tarata ja paratattvano sAkSAtkAra bANa paDavAnA dRSTAMtathI jANavo. A paratattvanuM darzana kevalajJAna svarUpa che, ke je prakRSTa jyoti svarUpa che."-A pramANe dazamI gAthAno artha che. teno sAra e che ke zIghrapaNe A anAlaMbanayogathI paratattvadarzana thAya che. bANa paDavAno che viSaya jeno evA dRSTAMta[udAharaNa]thI ja A paratattvadarzana jANavuM. A paratattva keva[saMpUrNa] evA prasiddha jJAna[kevalajJAna] svarUpa che, je parama[prakRSTa] jyoti[prakAza]svarUpa che. ISapAta udAharaNa nIce jaNAvyA mujaba samajavuM. jema koI eka dhanurdhArI lakSyane abhimukha bANane barAbara cokkasa nizAna laIne bANa choDe che ane e vakhate lakSya upara bANa paDatAMnI sAthe ja lakSya vIMdhAya che tema anAlaMbanayogathI paratattvanA sAkSAtkAra svarUpa kevalajJAna prApta thAya che. ahIM jyAM sudhI bANa chUTatuM nathI tyAM sudhI mAtra pUrvataiyArI hoya che ane cokkasa ja lakSya vIMdhAze, tethI avisaMvAda hoya che. e svarUpa anAlaMbanayoga hoya che. jyAre te bANa chUTe che ane lakSya upara barAbara paDavAmAtrathI lakSyavedhaka bane che, tyAre tenA jevo anAlaMbanayoganA uttarakALamAM tenA paDavA jevo kevalajJAnano sAlaMbana prakAza thAya che. 414 Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSapakazreNImAM caDhelA sAmarthyayogI ahIM dhanurdhArI che. kSapakazreNI dhanuSya che. paratattvanA darzana svarUpa lakSyane siddha karavAnA AzayathI yojela anAlaMbanayoga svarUpa vyApAra bANa che ane te chUTavA svarUpa dhyAnAntarikA [zukladhyAnanA bIjA pAyAnuM dhyAna] che. te vakhate cokkasa lakSyAbhimukha te bANanA[anAlaMbanayoganA paDavAthI ja ghAtikarmanA kSaya bAda kevalajJAnasvarUpa sAlaMbana[sarvaviSayaka prakAza thAya che te ahIM lakSyavedha che.. ItyAdi sthiratApUrvaka jANakAro pAsethI samajI levuM. 515-10 *** kevalajJAnanuM svarUpa kevuM che-A praznanA samAdhAna mATe jaNAvAya che -- AtmasthaM trailokyaprakAzakaM niSkriyaM parAnandam / tItAdiparicchedakamalaM dhruvaM ceti samayajJAH // 15-11 // kevalajJAna AtmAmAM rahe che; traNa lokane prakAzita kare che; kriyArahita che; parama AnaMdayukta che; atItAdi padArthone jANavAnA svabhAvavALuM che; samartha che ane zAzvata che-A pramANe AgamanA jJAtAo kahe che.'-A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che ke kevalajJAna e AtmAno mULabhUta guNa che, tethI Atmastha che. Atmastha evuM kevalajJAna traNa lokamAM vyavasthita evA jIva ane ajIva svarUpa sarva jJeya padArthonuM prakAzaka che. gamanAdi kriyAothI rahita che, sarvotkRSTa AnaMdathI yukta che. pAnanam nA sthAne pAnandham pATha mAnIe to te mujaba bIjAo dvArA 415 Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhinaMdAtuM-prArthanIya kevalajJAna che. atIta, vartamAna ane anAgata kALamAM vartamAna padArthone yathArthasvarUpe jaNAvavAnA svabhAvavALuM te che. "atIta' zabdanA arthamAM tIta zabda va Fche. siddhivinizcaya vagere graMthamAM evo prayoga upalabdha che athavA tItalirie nA sthAne rUpirionuM Avo pATha samajI levo. acinya, ananuM vIrya hovAthI kevalajJAna samartha che ane avinAzI hovAthI te zAzvata che - A pramANe AgamanA jANakAro kahe che. "kevalajJAnane atItAdi paricchedaka tarIke ahIM varNavyuM che. paraMtu temAM atIta ane anAgatakAlavRtti padArthaviSayakatva sadgata nathI. kAraNa ke atIta ane anAgatano vicAra . karIe to te vastu ja nathI-ema cokkasa jaNAya che. atIta vinaSTa hovAthI ane anAgata anutpana hovAthI sarvathA asat che. je sarvathA asat che, tenuM jJAna kaI rIte saMbhave? tethI kevalajJAna "kAlatrayavartipadArthaviSayaka che." e kathana ayukta che." AvI zakkAnA samAdhAnamAM ahIM jaNAvAya che. vartamAnakAla mAtranA ja paryAyathI pratibaddha svabhAvavALI vastu nathI. kAraNa ke evI vastu to kSaNamAtravRtti hoya che. jyAre vastunA astitvamAM evo kSaNamAtravRttitva svabhAvano anubhava thato nathI. kharI rIte vastu to saghaLAya atIta anAgata anAdi-anaMtaparyAyonA samudAyamAM sArI rIte anugata evA eka AkAra svarUpa che. vartamAnaparyAdhyanI jema svalakSaNa[svarUpa bananArA atIta ane anAgata paryAyonI pramANa dvArA upalabdhi thatI hovAthI vastu sat che. anyathA Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atItAdi paryAyone sarvathA asat mAnavAmAM Ave to tenuM smaraNa vagere nahi thAya ane smaraNanA viSaya tarIke teno anubhava thAya che. tethI atIta ane anAgatakALa saMbaMdhI paryAyo paNa vAstavika che. te paryAyo vinA vastunuM akhaMDapiripUrNa svarUpa saMbhavatuM na hovAthI atIta ane anAgata paNa vAstavika hovAthI tene jaNAvanAruM jJAna tenA paricchedaka tarIke saMbhave che. tethI tItari(tari) ricche-A pramANe je kevalajJAnane varNavyuM che temAM koI doSa nathI. ItyAdi bhaNAvanAra pAsethI samajI levuM joIe. sarvathA asatuM ke sarvathA satu, ekAMte kSaNika ke ekAMte nitya vagere svarUpa vastune mAnavAthI je doSo Ave che teno vicAra karavAthI samajAze ke kramabaddha te te paryAyone atItAdi svarUpe mAnyA vinA cAle evuM nathI. pUrvaparyAyano nAza ane bhaviSyatparyAyano anutpAda na mAne to vartamAnaparyAyanuM astitva sadgata nahIM thAya. atItAdi-saMbadha vartamAna che, atItAdi-asaMbaddha vartamAnano saMbhava nathI ItyAdi anyatra anusadheya che. I15-11 . * '. A pramANe kevalajJAnanuM svarUpa jaNAvIne temAM paratattvano saMbaMdha jaNAvAya che - . etadyogaphalaM tatparAparaM dRzyate paramanena / tat tattvaM yad dRSTvA nivarttate darzanAkAGkSA // 15-12 // . "A kevalajJAna parAparayoganuM phaLa che. AnAthI Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paratattva dekhAya che. te paratattva che ke jene joIne darzananI IcchA nivRtta thAya che." bAramI gAthAnA e arthano Azaya spaSTa che. A kevalajJAna yoganuM phaLa che, je parApara svarUpa che eTale ke parayoga ane aparayoganA phalasvarUpa che. enAthI bIjA koInA svataMtra vyApAranuM e phaLa nathI. A kevalajJAna vaDe te paramAtmasvarUpa tattva dekhAya che ke jene joIne darzananI IcchA nivRtta thAya che. kAraNa ke tethI badhAnuM . darzana thaI jAya che. 15-1rA have cAra gAthAothI paratattvanuM svarUpa jaNAvAya chetnukrnnaadivirhitN taccAcintyaguNasamudayaM sUkSmam / trailokyamastakasthaM nivRttajanmAdisaGklezam // 15-13 // "zarIra, Idriyo ane manathI rahita, aciMtyaguNonA samudAyavALuM, sUkSma; traNa lokanA agrabhAge raheluM [ane] janmAdisaklezathI rahita evuM paratattva che." A pramANe teramI gAthAno artha che. bhAvArtha spaSTa che ke zrI siddhaparamAtmAnuM svarUpa; paratattva che. zarIra, bAhyakaraNasvarUpa Idriyo ane aMtaHkaraNa svarUpa manathI rahita paratattva che. acijya evA jJAnAdi anantAnA guNonA samudAyathI yukta te che. kevalajJAna vinA joI nA zakAya evuM adRzya svabhAvavALuM hovAthI paratattva sUkSama che. traNa lokanI (badhAnI) upara je siddhakSetra che tyAM raheluM A paraMtattva che ane temAMthI janmAdisaklezo nivRtta thayelA[cAlyA gayelA Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. A rIte A gAthAthI paratattvanI pAMca prakAranI vizeSatAo varNavI che. 15-13 paratattvanuM ja svarUpa jaNAvAya che - jyotiH paraM parastAt tamaso yadgIyate mahAmunibhiH / AdityavarNamamalaM brahmAdyairakSaraM brahma // 15-14 // prakRSTa prakAzasvarUpa aMdhakArathI parabhAgamAM vartatuM sUrya jevA varNavALuM, malarahita ane akSara evuM brahmAdi mahAmunio dvArA brahma tarIke varNavAtuM paramatattva che."-A pramANe caudamI gAthAno artha che. bhAvArtha e che ke, paramatattva anaMtajJAnamaya hovAthI zreSTha prakAzasvarUpa che. dravya ane bhAva H e ya aMdhakArathI parabhAgamAM vartanAruM paratattva che arthAt tyAM dravyaaMdhakAra ane bhAva-aMdhakAra [ajJAna] nathI. sUryanA varNa jevuM te bhAsvara [nirmaLa] che. sUryanuM ahIM dRSTAMta mAtra samajavAnuM che. paraMtu enA jevuM paudgalika svarUpa samajavAnuM nathI. A paramatattva kSaya pAmatuM na hovAthI akSara che. potAnA svarUpathI kyAre paNa cyavatuM nathI. paramatattva sarvavyApaka ane guNanuM poSaka hovAthI brahmasvarUpa che-A pramANe brahmA vagere jJAnasaMpanna mahAtmAo varNave che. A rIte A gAthAthI paNa paratattvanI pAMca vizeSatAo varNavI che. 15-14 " paratattvanuM svarUpa varNavAya che - Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nityaM prakRtiviyuktaM lokAlokAvalokanAbhogam / stimitataraGgodadhisamamavarNamasparzamagurulaghu // 15-1.5 / / "nitya prakRti[kamathI viyukta, loka ane alokanA avalokananA upayogavALuM; nistarajJa samudrajavuM, pAMca prakAranA varNathI rahita; ATha prakAranA sparzathI rahita ane agurulaghu paratattva che.-A pramANe paMdaramI gAthAno artha, che. kahevAno Azaya e che ke A paramatattva nityadhruiva), avinAzI che. prakRtithI rahita che. svadarzananI paribhASA mujaba mULa ane uttara bhedavALI jJAnAvaraNIyAdi karma svarUpa prakRtithI viyukta paratattva che ane paradarzananI paribhASA mujaba satva, rajasa ane tamasanI sAmyavasthA svarUpa prakRtithI viyukta paratattva che athavA sAMsArika sarva jIvonI prakRtithI viyukta paratattva che. sAMsArika sarvajIvonA svarUpane prakRti kahevAya che. paratattva enAthI viyukta hoya Agamaprasiddha loka ane alokane jovAno upayoga jeno che evuM paratattva che. tarakzothI rahita evA samudranI jema UchaLatI vRttiothI rahita zAntakSINa]vRttivALuM paratattva che. pANIthI bharelA evA nahi chalakAtA kaLazanA jevA svabhAvavALuM e paratattva che. kALo, nIlo, lAla, pILo ane dhoLo H e pAMca varNathI rahita paratattva che. karkaza, mRdu, guru, laghu, uSNa, zIta, rukSa ane snigdha : e ATha prakAranA sparzathI rahita paratattva che. paratattva amUrtadravya hovAthI agurulaghupariNAmavALuM che. A rIte A gAthAthI sAta Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAranI paratattvanI vizeSatAo varNavI che. 15-15aa *** 19 20 praratattvanuM ja svarUpa varNavAya che sarvAbAdhArahitaM paramAnandasukhasaGgatamaGgam / niHzeSakalAtItaM sadAzivAdyAdipadavAcyam // 15-16 // 23 - 18 20 "sarvapIDAothI rahita; paramAnaMdasukhathI sagata; asaGga; badhI kalAothI rahita, sadAziva ane Adya vagere padothI varNavAtuM paratattva che.'-A pramANe soLamI gAthAno akSarArtha che. kahevAnuM tAtparya e che ke zarIra ke mana saMbaMdhI koI paNa jAtanI pIDAthI rahita paratattva che. parama AnaMda jyAM che evA sukhathI sadgata paratattva che. sarvasAMsArika sukhothI zreSTha sukha paraMtattvamAM hovAthI te sukha paramAnaMdathI yukta che. AthI mokSamAM 'sukhaduHkhano abhAva che-evI mAnyatAno vyavaccheda thAya che. 19 421 paratattvamAM saphLa na hovAthI te asaphLa che. bhaya ane harSanA prasaMge matino vikAra na thAya. sukhamAM paNa ane duHkhamAM paNa je nirvikAratA che ane stutimAM ke niMdAmAM je tulyasvabhAva che, tevI avasthAne tattvanA jANakAro asaphLatA kahe che. AvI asaphLatA paratattvamAM che. tathAbhavyatva, asiddhatva, yogasaharita kSAyikabhAvanuM cAritra...vagere AtmasvabhAvabhUta aMzAtmaka kalAothI rahita paratattva che. kAraNa ke nirvANa samaye te kalAonI nivRtti thatI hoya che. paratattva' kyAre paNa azivavALuM hotuM nathI, tethI te sadAziva Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. sauthI prathama A paratattva thayeluM hovAthI athavA pradhAnazreSTha sukhAdi bhAvonA pravAhanI apekSAe AdibhAve vyavasthita hovAthI tene mAgha zabdathI varNavAya che. gAthAmAM rahelA gari padathI nirakzana, nirIra vagere padono saMgraha karavo arthAt paratattva nirajhana ane nirAzA.. vagere zabdothI varNavAya che... ItyAdi samajI levuM. A rIte A gAthAmAM cha prakAranI paratattvanI vizeSatAo varNavI che. chellI cAre. ya gAthAomAM vizeSyasvarUpe paratattvano saMbaMdha che, je upara karIne darzAvyo che. 15-16 ti prakhyAM poza che. atha SoDazaM SoDazakaM prArabhyate / pUrvaSoDazakamAM paratattvanuM abhidhAna karIne have paratattvanA darzanathI je thAya che arthAt je phaLa prApta thAya che te jaNAvAya che - etad dRSTvA tattvaM paramamanenaiva samarasApattiH / saJjAyate'sya paramA paramAnanda iti yAmAhuH // 16-1 // gAthArtha sugama che. Azaya e che ke A paratattvane [paramatattvane joIne, A paratattvanI sAthe tene jonArA zrIkevalajJAnInI samarasApatti simatA-ekatA] thAya che. e paramakoTinI samatApattine paramAnanda zabdathI vedAntIo varNave che. paratattvane jonArA zrI kevalIbhagavaMto paratattvane pAme che. dRzya ane draSTA bannenuM svarUpa eka thAya che, Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAna thAya che. 16-1 * paratattvanuM ja zabdAntarathI vAcyatva jaNAvAya che. Azaya e che ke paratattvanA darzanathI thanArI samarasApatti paramAra zabdathI vedAnsIo dvArA varNavAya che. paratattva samarasApatti svarUpa hovAthI te paNa paramAnaMda svarUpa che. AvI ja rIte paratattva bIjA kayA zabdothI varNavAya che, te jaNAvAya che - saiSA'vidyArahitAvasthA paramAtmazabdavAcyeti / eSaiva ca vijJeyA rAgAdivivarjitA tathatA // 16-2 // "A paratattva H e ja avidyArahita avasthA che. paramAtma zabdathI vAMcya[varNanIya che. A avasthA ja rAgAdi-vivarjita che ane tathatAsvarUpa che." A pramANe bIjI gAthAno artha che. eno Azaya e che ke parataMtra piradarzanamAM prasiddha ajJAnasvarUpa avidyAthI rahita avasthA paratattva svarUpa che. ahIM avasthitine rahevuM tene] avasthA kahevAya che athavA vAstavika svarUpane avasthA kahevAya che. A paratattvasvarUpa avasthA paramami zabdathI vAcya [kathanIya svarUpa che. gAthAmAMno ti zabda svarUpane jaNAve che. A avasthA ja rAgAdithI vivarjita jANavI. A avasthA AtmAnI satyarUpatA svarUpa che. satyatA, taththatA ane tathatA traNeya samAnArthaka che. 16-rA Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A ja avasthAmAM bIjuM paNa je paradarzanaprasiddha saMvAdi che te jaNAvAya che --- vaizeSikaguNarahitaH puruSo'syAmeva bhavati tattvena / vidhyAtadIpakalpasya hanta jAtyantarAprApteH // 16-3 // "paramArthathI A ja avasthAmAM puruSa vizeSaguNothI rahita thAya che. bujhAyelA dIpaka jevo, jAtyantara prApta karI nA zake.'- A pramANe trIjI gAthAno artha che. eno Azaya varNavatAM gAthAnI TIkAmAM pharamAvyuM che ke-anyadarzanAbhimata muktAvasthAmAM puruSa[AtmA] vizeSaguNathI rahita hoya che. AtmAnI e avasthA paratattvamAM ja tattvathI[vAstavika rIte] saGgata thaI zake che. vizeSa avasthAmAM thayela guNone sAmAnyathI vizeSaguNo kahevAya che. te guNo buddhi, sukha, du:kha, IcchA, dveSa ane prayatna svarUpa che. e guNonA abhAvathI yukta puruSa; kharekhara to[tattvathI] paratattvAvasthAmAM ja hoya che. buddhi, sukha, du:kha vagere guNo karmanA kSayopazama ke udayAdinA kAraNe aMzataH prApta thAya che. sakalakarmathI rahita avasthA svarUpa paratattvamAM; karmanA abhAve, tenA kSayopazamAdithI janya guNono paNa abhAva hoya : e spaSTa che. AthI akhaMDa[kSAyika] zuddha[nirAvaraNa svabhAvabhUta] kevalajJAnAdi guNothI yukta AtmadravyasvarUpa, azuddha karmakSayopazamAdithI janya aupAdhika jJAnasukhAdinA abhAva svarUpa mukti chee siddha thAya che. paraMtu bauddhadarzanAbhimata sarvathA abhAvasvarUpa mukti che-e siddha thatuM nathI. bujhAI gayelA dIpakanI jema 424 . Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvathA tuccha [abhAvarUpa] AtmA; prathama doSavat evo te doSanA abhAvavALo thayo : AvI bIjI jAtine pAmI na zake. khara[gagheDo]zRMgAdinI jema sarvathA asat[tuccha] vastu avidyArahita avasthAne paramArthathI prApta kaI rIte kare ? AthI bauddhadarzanAbhimata muktisthaLe AtmA tuccha hovAthI tene jAtyantaranI prApti upara jaNAvyA mujaba thaI zakaze nahi. yadyapi vidhyA[bujhAI gayela]dIpakalpa muktine mAnanAranA mate jAtyantaranI prApti na thavI H e doSa nathI. paraMtu kharI rIte tevuM muktinuM svarUpa mAnavAnuM ja barAbara nathI. koI paNa AtmA potAnA abhAva mATe pravRtti karato nathI. sarvathA svAbhA[tuccha]svarUpa muktine mAnI levAya to mokSa mATe koI pravRtti ja nahIM kare. mokSa to puruSanI kAmanAdino viSaya hovAthI sarvathA abhAva svarUpa tene mAnavAnuM ucita nathI. upara jaNAvyA mujaba azuddhajJAnAdinA abhAva svarUpa zuddhajJAnAdiguNayukta Atmadravya svarUpa mokSa to paratattvAvasthAmAM ja saphLata bane che. AthI sarvathA saMtAnanA uccheda svarUpa vidhyAta dIpakalpa] mokSane mAnanArA keTalAka bauddhonA matanuM nirAkaraNa thAya che. kAraNa ke AvA mokSa mATe koI ja pravRtti nahIM kare : e doSa che. tema ja zuddhakSaNanI utpatti svarUpa mokSane mAnanArA keTalAka bauddhonA matanuM paNa nirAkaraNa thAya che. kAraNa ke e kSaNa sarvathA pUrvakSaNanI sAthe ananvita hovAthI ekanI muktine bIjAnI paNa mukti mAnavAno prasaMga Avato hovAthI te svarUpa sAkarya [muktisA] doSa Avaze. 425 Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane e kSaNa[zuddhakSaNa), pUrvakSaNa[azuddhakSaNanI sAthe avita che ema mAnI levAya to svasiddhAMta[niranvayanAzano vyAghAtavirodha thaze.. ItyAdi nizcita rIte samajI levuM. gAthAmAM vizeSapurataH A pramANe vacanano prayoga hovAthI sarvathA nirguNa avasthAne mukti kahevAya che ema mAnavAnA badale kathaMcit nirguNa avasthAne mokSa kahevAya cheema mAnavAthI te pakSano Adara thAya che ane sarvathA nirguNamuktine mAnanArA vedAMtIonuM nirAkaraNa thAya che. I1-3. A pramANe bauddhamatanA nirAkaraNane jaNAvIne anyadarzanakAroe jaNAvelI te te avasthA vAstavika paratattvamAM ja saMbhave che-te jaNAvAya che - , evaM pazutvavigamo duHkhAnto bhUtavigama ityAdi / anyadapi tantrasiddhaM sarvamavasthAntare'traiva // 16-4 // "A rIte pazutvano vigama; duHkhono aMta ane bhUtano vigama vagere bIjAM paNa te te darzanamAM jaNAveluM badhuM A ja paratakhtAvasthAmAM ja sagata thAya che." A pramANe cothI gAthAno akSarArtha che. eno Azaya spaSTa che ke ajJAnasvarUpa pazutvano; pharIthI pAchuM kyAreya utpanna thAya nahi e rIte je nAza che tene pazutvano vigama kahevAya che. sarva duHkhonA nAzane duHkhAtta kahevAya che. pRthvI, pANI vagere bhUtonA Atyantika viyogane bhUtavigama kahevAya che. AvI ja bIjI badhI te te AgamazAstramAM varNavelI muktAvasthA che. Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te avasthAo; A avasthAntara doSarahita zuddhaguNonI avasthA svarUpa paratattvamAM ja saphLata thAya che, bIje kyAMya e saphLata thatI nathI. / / 16-4 *** pUrvokta A badhuM te te darzanazAstramAM varNaveluM vastutattvanA jevA svarUpamAM saGgata thAya che te svarUpane jaNAvAya che - pariNAminyAtmani sati tattaddhvanivAcyametadakhilaM syAt / arthAntare ca tattve'vidyAdau vastusatyeva // 16-5 // pariNAmI AtmA hote chate tema ja avidyAdi svarUpa arthAntara tattva vAstavika ja hoya to te te zabdothI [vizeSaguNarahitAdi zabdothI varNaveluM badhuM ghaTe che.'-A pramANe pAMcamI gAthAno artha che. tenA paramArthane samajAvatAM TIkAmAM pharamAvyuM che ke-anyathA anyathA bhinna bhinna svarUpe] thanArA paNa arthanI vidyamAnatAne pariNAma kahevAya che. koI svarUpe vidhamAna evA koI svarUpe avidyamAnanI anvayaviziSTa vyatireka avasthAne pariNAma kahevAya che. dravyanI pUrvasvarUpe nivRtti ane uttarasvarUpe utpatti : e pariNAma che. mR[mATI]dravyanI piNDasvarUpe nivRtti ane ghaTasvarUpe utpatti : e mRdravyano pariNAma che. evA pariNAmavad dravyane pariNAmI kahevAya che. mokSane mAnanArA bauddho, sAkhyo, naiyAyiko Adi paradArzanikone ane svadArzanikone[ApaNane] AtmAnI sattAmAM 427 Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI ja vipratipattivivAda] nathI. e badhA ja AtmAne mAne che. caitanyasvarUpavALA puruSavizeSane saue mAnyo che. e AtmA kSaNika che ke nitya che; vibhu che ke avibhu che...ItyAdi viSayamAM ja vipratipatti che. tethI te vipratipattino nirAsa karavA dvArA pariNAminI; AtmadravyanI sattAne jaNAvI che. tethI AtmAnI ekAMte nityatvanI ane ekAMte anityatvanI mAnyatAnuM nirAkaraNa thaI jAya che. talanA photarAnA trIjA bhAga jeTaluM paNa parivartana nahi mAnanArA ekAMte nityatvavAdIonA mate pariNAma ghaTI zakato nathI tema ja eka kSaNamAM ja vinAza pAmanAra vastunuM sattva ja uttarakSaNamAM na hovAthI temanA mate paNa [ekAMte anityatvane mAnanArAnA mate paNa] pariNAma ghaTI zakato nathI. kathaMcid nitya ke anitya pakSamAM[nityAnityatvAdi pakSamAM ja pariNAmano saMbhava che ane AtmAnI pariNAmI avasthAmAM ja upara A pUrve jaNAvyA mujaba avidyArahita avasthA, vaizeSikaguNarahita puruSa ane pazutvano vigama..vagere zabdothI varNavelI avasthAno saMbhava che athavA samyajJAna, samyagdarzana ane sadanuSThAna vagere prakaraNomAM jaNAveluM badhuM ja saMbhave che. A rIte AtmAne pariNAmI mAnyA pachI paNa bIjA badhA avidyA, adRSTa, saMskAra ane karma vagere zabdothI varNavAtAM AtmAthI bhinna evAM tattvo vAstavika sat hoya to ja upara jaNAveluM badhuM ghaTI zake che. paraMtu sAMvRtasat svarUpe karma vagerene mAnI levAya to upara jaNAvyA mujaba paratattva ghaTI zakaze nahi. kAraNa ke tene sAMvRtasat svarUpe manAya to te kAlpanika hovAthI tattvathI pote che ja nahi to ===428 . Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te baMdhAdi kArya kaI rIte karaze ? ItyAdi spaSTapaNe samajI levuM. .16-pA upara jaNAvyA mujaba AtmAne pariNAmI ane avidyAdine pAramArthika sat mAnI levAthI A badhuM ghaTI zake che ke pachI muktAmukta avasthAono bhedaka bIjo paNa koI hetu che-A zakAnA samAdhAna mATe jaNAvAya che artha paratattva vagere je rIte sadgata thAya che te ja jaNAvAya che tadyogayogyatAyAM citrAyAM caiva nAnyathA niyamAt / paribhAvanIyametad vidvadbhistattvadRSTyoccaiH // 16-6 // "avivAdinI sAthe saMbaMdha thavAnI judI judI yogyatA AtmAmAM hoya to ja pUrve jaNAveluM badhuM ghaTI zake che, bAkI na ja ghaTI zake. cokkasa rIte tattvadRSTithI vidvAnoe sArI rIte tenuM paribhAvana karavuM joIe." A pramANe chaThThI gAthAno artha che. tenA paramArthane jaNAvatAM TIkAmAM pharamAvyuM che ke - : AtmAthI bhinna evA vAstavika avidyAdi padathI varNavelA karmanI sAthe saMbaMdha[AtmAne karmabaMdhanI judI judI je yogyatA che te vAstavika hoya to ja AtmAne paratattvanI prApti saMbhave che. jIvano karmapudgalone grahaNa karavAno svabhAva yogyatA che. e svabhAva anAdikAlIna pAriNAmika bhavyatva svarUpa sahajamalarUpa ane muktAvasthAmAM nivRtta thanAro che. AvA svabhAvane ahIM yogyatA tarIke varNavyo che. e yogyatA aneka prakAranI che. kAraNa ke sarva jIvonI Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apekSAe kALa, kSetra ane dravyAdinA bhedathI samyagdarzanAdinI siddhi thatI hoya che. badhA jIvonI yogyatA sarakhI ja hoya to kAlAdinA bhedathI phaLamAM vizeSatA upalabdha thAta nahi. eka ja prakAranI yogyatAmAM phaLabheda zakya nathI. tethI aneka prakAranI yogyatA mAnyA vinA cAle evuM nathI. dravya, kSetra, kALa ane bhAvane laIne phaLabheda[phaLanI bhinnatA pratyakSasiddha che. tethI ja keTalAka zrI tIrthakara, paramAtmA, tIrthaMkarabhinna siddha, pratyekabuddha, svayaMsaMbuddha...vagere svarUpe siddhapaNAne prApta karanArA banyA che. Avo bheda, te te AtmAnI karmagrahaNa karavAdi saMbaMdhI yogyatA judI judI jAtanI na hoya to sadgata nahi bane. tethI tevA prakAranA phaLabhedanA niyAmaka tarIke yogyatAbhedano Azraya karavo joIe. yogyatAnA vaicicathI ja upara jaNAvelI phaLabheda zakya che. cokkasa rIte jIva, karma ane bhavyatva [tathAbhavyatva : A traNanuM vidvAna AcAryabhagavaMtoe viparyayanA malathI rahita evI nirmaLa prajJA vaDe sArI rIte sarva prakAre ciMtanaparibhAvana karavuM joIe. yadyapi nIlaghaTavAdinI jema tIrthaMkarasiddhatvAdi paNa arthasamAjathI siddha che. Azaya e che ke ghaTanI sAmagrIthI ghaTanI utpatti thAya che ane nIlarUpanI sAmagrIthI tyAM nIlarUpanI utpatti thAya che. tethI ubhayasAmagrIthI nIlaghaTanI utpatti thAya che, e mATe nIlaghaTanI svataMtra sAmagrI jema manAtI nathI tema tIrthaMkarasiddhatvAdi sthaLe paNa siddha ane tIrthakara paramAtmA : e benI sAmagrItha tIrthaMkarasiddhatvanI Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhi thAya che. tethI dareka jIvanI, tIrthakarasiddhatvAdi phaLavizeSanA kAraNe yogyatA judI judI che ema mAnavAnI AvazyakatA nathI. arthasamAja[aneka kAryonI sAmagrIothI te siddha thaI zake che. paraMtu amuka kAryamAM siddhatvavattva ane amuka kAryamAM tIrthakaratAdiviziSTa siddhatvavattva-AvuM ja bane che te upara jaNAvyA mujaba yogyatAvizeSane laIne che. yogyatA sAmAnyathI to eka ja prakAranuM kArya thatuM hoya che. yadyapi te te kAryamAM, te te dharmavattvatiIrthaMkarasiddhatvAdimAM te te dharmonI sAmagrIono samudAya prayojaka che. tethI yogyatAvizeSa mAnavAnuM Avazyaka nathI. paraMtu te te gharmavattvanI siddhimAM prayojaka tarIke mAnelI sAmagrIonA samAjanA prayojaka tarIke bIjuM paNa prayojakAntara mAnavuM paDaze. pachI te prayojakAntaranA paNa prayojaka tarIke prayojakAntarAntara mAnavAno prasaMga Avaze ane tethI anavasthA Avaze. e jotAM to phaLabhedanI prayojaka tarIke upara jaNAvyA mujaba yogyatAne mAnavAnuM ja ucita che. bIja pachI aMkura, enI pUrve bIja, enI pUrve akraH A krame bIjAkuranI jema A anavasthAne prAmANika puruSo doSa mATe na mAnatA hoya to te te niyatadharmakakArya-zritIrthakarataviziSTasiddhatvAdi]no niyAmaka evo te sAmagrI- samAja ja kathaMcit ekarUpe pratibhAsita thato pariNAmi-bhavyatvasvarUpa[yogyatAvizeSasvarUpa svIkAre topaNa syAdvAdazailIthI koI doSa nathI. kAraNa ke tathAvidha kAryano niyAmaka arthasAmagrI) samAja anekatvarUpe bhAsita thAya to tene prayojaka mAne ane ekasvarUpe pratibhAsita thAya Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to yogyatAvizeSa svarUpe prayojaka mAne, arthataH koI doSa nathI. A viSayamAM TIkAkAra paramarSi mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAe "syAdvAdakalpalatA' (zAstravArtA samuccayanI TIkA)mAM adhika varNavyuM che. jijJAsuoe tenuM anusaMdhAna karavuM joIe. 16-dA AtmA, karma ane tathAbhavyataH A traNane svIkAravAmAM na Ave to vAstavika saMsAra ane mokSano abhAva thavAno prasaMga Avaze te jaNAvAya che - puruSAdvaitaM tu yadA bhavati viziSTamatha ca bodhamAtraM vA / bhavabhavavigamavibhedastadA kathaM yujyate mukhyaH ? // 16-7 / / "puruSAdvaita athavA to viziSTajJAnamAtra jyAre mAnavAmAM Ave tyAre saMsAra ane mokSano mukhya bheda kaI rIte ghaTe?'-A pramANe sAtamI gAthAno akSarArtha che. tene spaSTa karatA TIkAmAM pharamAvyuM che ke-benA bhAvane dvita-dvaita kahevAya che. benA astitvathI thayeluM athavA te astitva ja vaita svarUpa che. vaitabhinna ekatvane advaita kahevAya che. puruSa sivAya bIjuM kAMI ja nathI. ekamAtra puruSa ja che. A pramANe puruSa[AtmAnA ja ekatva[advaitano svIkAra karanArA vedAMtIo puruSAtavAdI che athavA kevala rAgAdinA saMskArathI rahita avabodhamAtra ja tattva che : A pramANe jJAnAdvaitavAdI bauddho kahe che. - puruSAdvaitavAdI vedAMtIo kahe che ke-A badhuM je thaI gayuM che ane je thavAnuM che te puruSa che. enA sivAya bIjAM Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAMI nathI. amRtatva[siddhatvano svAmI puruSa che. je kampana[gati kare che, je kampana karato nathI, je dUra che, je najIka che, je badhAnI aMdaranuM che, je badhAnI bahAranuM chete badhuM ja puruSa che. vidyA ane vinayathI saMpanna brAhmaNa, gAya, hAthI, kUtaro ke cANyAla hoya. e badhAmAM paMDito samAnadRSTivALA hoya che. A pramANe vedanI zruti ane tamUlaka smRti vagerethI suprasiddha puruSane choDIne bIjAM kAMI nathI. ' AvI ja rIte vijJAnavAdIo[jJAnAdvaitavAdI bauddho potAnI mAnyatAne jaNAvatAM jaNAve che ke-nIlAdi vastuonA vikalpathI zUnya vAstavika rAgAdivAsanAvizeSathI rahita kevalabodhamAtra svarUpa vastutattva che. rAgAdi klezathI vAsita citta ja saMsAra che ane rAgAdi klezathI muktarahita] citta ja bhavAntamokSa kahevAya che. A pramANe puruSAtavAda ke jJAnAtavAdanI mAnyatAmAM bhava ane bhavano vigamaH e bemAM vAstavika bheda kaI rIte ghaTe? arthAt na ja ghaTe. kAraNa ke arthAntarasvarUpa avidyAdi pAramArthika hoya to te bheka dharmanA kAraNe saMsAra ane mokSamAM vAstavika bheda. sadgata thAya che. anyathA puruSa ke jJAna sivAya bIjuM kAMI ja pAramArthika na hoya to saMsAra ane mokSane bhinna mAnavAnuM zakya nahi thAya. puruSAdvaita svarUpa paratattvane mAnanArA vedAMtIone ane viziSTa-rAgAdi vAsanAthI rahita bodhamAtra svarUpa paratattvane mAnanArA bauddhone bhava ane bhavavigama : e bemAM je mukhya[vAstavika, upacArarahita bheda che te mAnavAnuM zakya nathI. e tyAre Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja zakya bane ke jyAre pAramArthika rIte avidyAdi arthAntarane bhedaka tarIke teo svIkAre. paraMtu ema karavAthI temane siddhAMtahAnino prasaMga Avaze. 516-7nA **** puruSAdvaita athavA viziSTabodhamAtra paratattvasvarUpa kema thatuM nathI, te jaNAvAya che arthAt puruSAdvaita athavA viziSTabodhamAtra svarUpa paratattva mAnavAmAM pratyakSanA bAdhano prasaGga jaNAvAya che agnijalabhUmayo yatparitApakarA bhave'nubhavasiddhAH / rAgAdayazca raudrA asatpravRttyAspadaM loke // 16-8 // "agni, jala ane pRthvI paritApane karanArAM che, kAraNa ke saMsAramAM e pramANe te anubhavasiddha che. tema ja rAga, dveSa ane moha; lokamAM asatpravRttinA sthAna hovAthI raudra svarUpe anubhavasiddha che.'- A pramANe AThamI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke-agni, jala ane pRthvIH A padArtho saMsAramAM anubhavathI siddha che ke te paritApane karanArAM che. paramArthathI duHkhano anubhava karAvanArAM hovA chatAM koI vAra viSayajanya sukhanA anubhavane karAvatAM hoya che. paraMtu e sukha bhAvathI duHkharUpa hovAthI paramArthathI agni, jala ane pRthvIne ahIM paritApa karanArA tarIke jaNAvyAM che. gAthAmAM agni Adi traNane ja paritApakara gaNAvyAM che. vAyune kema gaNAvyo nathI ? zAstramAM eno paNa ullekha to che ane lokamAM te prasiddha che'-AvI zaMkA nahi karavI 434 Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe. kAraNa ke vAyu dravyasvarUpa che ke guNasvarUpa che emAM vipratipatti che. vAdIone eno nirNaya na hovAthI teno ullekha karyo nathI. agni vageremAM evo vivAda na hovAthI teno ullekha karyo che. athavA vAyuno dravyAdisvarUpe te te vAdIne nirNaya hovA chatAM badhI IMdriyothI[koI paNa IMdriyathI] teno upalaMbha thato na hovAthI gAthAmAM vAyunuM grahaNa karyuM nathI. athavA sparzAdi dvArA tenuM jJAna thatuM hovAthI agnipadathI tatsahacarita vAyunuM grahaNa karyuM che. kAraNa ke 'jyAM agni che tyAM vAyu che'-AvuM zAstravacana che. rAga, dveSa ane moha dAruNa che. tIvrasaklezarUpe asat[duSTa] pravRttinA sthAna che-A pramANe lokamAM sarvatra prasiddha che. AthI samajI zakAya che ke agni, jala ane pRthvI vagere bAhyatattvo ane rAga-dveSa vagere abhyantaratattva sarvajanaprasiddha che. jo puruSAata ja hoya to bAhya agni vagere padArtho saMbhavI zake nahi. caitanyasvarUpa puruSane choDIne agni vagere, caitanyane choDIne bIjA svarUpe upalabdha thAya che. agni vagere bAhyasvarUpe vartatA padArthomAM caitanya mAnavAmAM Ave to badhA padArthonuM caitanyAzraya tarIke puruSa A pramANe nAmAntara ja karyuM gaNAze. arthAr Azaya e che ke puruSane choDIne bIjA padArtho nathI : evo siddhAMta nahIM rahe paraMtu puruSa nAmane choDIne bIjA nAmavALA padArtha nathI.. ItyAdi mAnavuM paDaze. AvuM manAya to amane koI emAM vipratipatti nathI. kAraNa ke nAmanA kAraNe koI padArthabheda thato nathI. AthI samajI zakAze ke puruSAdvaitavAdIne pratyakSa[anubhava]siddha agni vagere bAhya padArthono apalApa 435 Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAno prasaMga Ave che. AvI ja rIte jo vijJAnAtavAdane mAnavAmAM Ave to dareka prANIne jeno anubhava thAya che; evA anubhavasiddha rAgAdino abhAva thaze. tethI rAgAdine sArI rIte jonArAanubhavatA evA parIkSaka saghaLAya lokono virodha Ubho thaze. rAgAdine badhA ja mAne che. anubhavAtI vastuno apalApa karavAnuM zakya nathI. ItyAdi adhyApaka pAsethI barAbara samajI levuM. /16-To A agni, jala ane pRthvI vagere bAhya ane abhyattara rAgAdi parikalpita svarUpa je che. AvI zakkAnA samAdhAna mATe jaNAvAya che - parikalpitA yadi tato na santi tattvena kathamamI syuriti / tanmAtra eva tattve bhavabhavavigamau kathaM yuktau ? // 16-9 // gAthArtha spaSTa che. kahevAno bhAva e che ke agni vagere bAhya ane rAgAdi abhyattara padArtho parikalpita avAstavika arthAt kalpanAmAtrathI nirmita svarUpavALA ja hoya to te parikalpita hovAthI ja tattvathI-paramArthathI e che ja nahi. to pachI je A anubhavAya che te ghaTe ja kaI rIte? arthAt koI rIte e ghaTI zake nahIM. kAraNa ke tamArA vaDe [bauddhAdi vaDe e pramANe svIkArAyuM nathI. ane A pramANe puruSamAtra athavA bodhamAtra svarUpa ja tattva hoya to bhavasaMsAra ane bhavano vigama [mokSa) kaI rIte sadgata Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya ? arthAt koI paNa rIte saGgata nihi thAya. II16-9 // *** A bAhyAdibhAvo parikalpita nathI-AvuM kema kahevAya che ? A praznanA pratyuttararUpe parikalpanAno ja abhAva hovAthI e pramANe kahevAya che'- A pramANe jaNAvAya che. arthAt parikalpanAno abhAva hovAthI parikalpitano asaMbhava che : ema jaNAvAya che . parikalpanApi caiSA hanta vikalpAtmikA na sambhavati / tanmAtra eva tattve yadi vA'bhAvo na jAtvasyAH // 16-10 // vikalpAtmaka A parikalpanA paNa saMbhavatI nathI. athavA jo tanmAtratattva hoya to kyAre paNa A parikalpanAno abhAva nahi thAya."- A pramANe dazamI gAthAno artha che. Azaya e che ke parikalpanA vikalpasvarUpa che ane vikalpa vastuzUnyabodha svarUpa che. A vaghyAno putra che.'....ItyAdi AkAravALo bodha vastuzUnyabodha che. je vastu nathI tenA bodhane vikalpa kahevAya che ane vikalpasvarUpa parikalpanA che. A parikalpanAno saMbhava nathI, kAraNa ke puruSamAtra athavA jJAnamAtra svarUpa ja tattva hoya to tenAthI atirikta koI paNa padArtha na hovAthI parikalpanAnuM koI bIja[kAraNa] nathI. nirbIja vastuno saMbhava zakya nathI. Ama to nirbIja vastuno saMbhava ja nathI. paraMtu tamArA jaNAvyA mujaba [abhyupagamavAdathI] e parikalpanAne svIkArI laIe topaNa bAhyAntara[agni vagere ane rAgAdi] 437 Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padArthanI parikalpanA jema saMsArAvasthAmAM che tema te muktAvasthAmAM paNa rahevAnI. kAraNa ke teno nAza thavAnuM koI kAraNa nathI. AthI saMsAra ane mokSa ubhaya avasthAmAM parikalpanA rahevAthI saMsAra ane mokSamAM bheda nahIM rahe. parikalpanAnA bIjano sadbhAva mAnI laIe to e bIjanA bhAvAbhAvane laIne saMsAramAM ane mokSamAM je bheda che te sadgata thaI zakaze paraMtu tethI puruSathI atirikta athavA jJAnathI atirikta vastuno svIkAra karavAthI baMnne advaita[puruSAdvaita ane bodhAdvaitavAdIone svasiddhAMtanI hAnino prasanna Ave che. 16-10 * A rIte parapakSanuM nirAkaraNa karI pote jaNAvelI traNa vastunuM samarthana karAya che - , tasmAd yathoktamaitattritayaM niyamena dhIdhanaiH pumbhiH / bhavabhavavigamanibandhanamAlocyaM zAntacetobhiH // 16-11 // "tethI pUrve jaNAvyA mujaba A traNa [jIva, karma ane tathAbhavyatva cokkasapaNe buddhimAna puruSoe zAMtacitta vaDe saMsAra tathA mokSanA kAraNa tarIke vicAravA joIe."- A pramANe agiyAramI gAthAno artha che. eno Azaya spaSTa che. puruSAdvaitavAdI vagerenA mate saMsAra ane mokSano bheda utpanna thato na hovAthI rAga-dveSathI jemanuM citta duSTa nathI evA buddhimAna puruSoe pUrve jaNAvyA mujaba jIva anAdi pariNAmika]; karmavastusa-pAramArthika ane tathAbhavyatva Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [anAdipAriNAmika bhAva : A traNa, bhava ane bhavavigamanA kAraNa tarIke niyame karI sArI rIte vicAravA joIe. 16-11 puruSAdvaita athavA jJAnAdvaitavAdIoe AgamanuM AlaMbana laIne ja siddhAMta svIkAryo che; tethI temAM temane kayo doSa che ? arthAt koI doSa nathI. kAraNa ke Agamane anusarIne pravartavAnuM to nyAyasannata hoya che-AvI zakAnA samAdhAna mATe jaNAvAya che - aidamparyaM zuddhyati yatrAsAvAgamaH suparizuddhaH / tadabhAve taddezaH kazcit syAdanyathAgrahaNAt // 16-12 // je AgamamAM tAtparya zuddha bane che te Agama suparizuddha che. tAtparyArthinI parizuddhino abhAva hoya to anyathA grahaNa karavAthI parizuddha AcamanA deza svarUpa bIjAM ja koIka te Agama banaze."-A pramANe bAramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke vivakSitanirUpaNa karavA mATe Icchelo] je koI artha che tene prakRtArtha kahevAya che. prakRtArthane sadgata karavAnuM tAtparya dareka AgamanuM hoya che. e tAtparyane aidatparya kahevAya che. je AgamamAM aidatparyanI zuddhi eTale ke aidapUryano nirvAha thAya che, e Agama pramANabhUta che. kAraNa ke pramANabhUta zabda[Agamano vyApAra tAtparya-artha sudhI hoya che arthAt tAtparya-arthanA jJAna sudhI pahoMcADanAra Agama che. aidampardhana nirvAha na thAya to parizuddha AgamanA Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekadeza svarUpa ja anya Agama bane che, paraMtu te mUlAgama svarUpa banatuM nathI. kAraNa ke audamparvanI zuddhinA abhAve mUlAgamanA koI eka vAkyanA anyathA-viparItapaNe grahaNathI mUlasvarUpe te artha gRhIta banato nathI. koI vacana, tenA samAnArthaka vAkyathI saMgata na hoya evA vAkyAntarathI mizrita hovAthI tenuM viparItasvarUpe grahaNa thAya che. tethI te pramANabhUta suparizuddha rahetuM nathI. mUlAgamamAM jema koI vAkya arthavAda[je banyuM hoya te jaNAvanAra]rUpe hoya to tene vidhisvarUpe grahaNa karAya tema ja je apavAdasvarUpe hoya tenuM utsargasvarUpe grahaNa karAya to tene anyathA grahaNa kahevAya che. tene koI ja pramANabhUta na gaNe-e samajI zakAya che. AthI ja jeo aidatparyArthanA arthI che evA samatAne dharanArA anyatIrthiko paNa aidaparyArthanAM viruddha vAkyone dhyAnamAM lIdhA vinA; jeTaluM sadgata che teTaluM ja Icche che. paraMtu mithyA ekAMta-kRdAgrahathI [A amArA zAstramAM che mATe barAbara che-AvA AgrahathI viruddha arthane IcchatA nathI. ItyAdi vivekapUrvaka vicAravuM. jJAnAdvaitAdimAM tAtparyabhUta bhava ane bhavano vigama sadgata thato nathI, tethI tene jaNAvanArAM te te Agama pramANabhUta nathI. AvA apramANabhUta AgamanuM avalaMbana e ja doSa che. 16-1rA A rIte mUlAgamathI atirikta tenA ekadezasvarUpa anyathA grahaNa karelA Agama pratye dveSa karaze ke nahi ? Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A zakkAnA samAdhAnamAM dveSa na karavAnuM jaNAvAya che-- tatrApi ca na dveSaH kAryo viSayastu yatnato mRgyaH / tasyApi na savacanaM sarvaM yatpravacanAdanyat // 16-13 // "mUlAgamanA ekadezabhUta AgamAntaramAM paNa dveSa karavo nahi. paraMtu tenA viSayane prayatnapUrvaka vicAravo. tenA paNa badhAM sacano pravacanathI bhinna nathI.'-A pramANe teramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya e che ke mUlAgamanA ekadezabhUta AgamAntaramAM paNa dveSa karyA vinA tenA viSayanuM anveSaNa prayatnapUrvaka karavuM joIe. tenA arthanI anupapattinA parihAra mATe pUrato prayatna karavo. kAraNa ke guNarasika mahAtmAo bIjAnA vacananI anupapattino parihAra karavAmAM tatparasvabhAvavALA hoya che. yapi A rIte ja jo prayatna karavAno hoya to temanA badhAM ja vacanone pramANa mAnI levAM joIe. paraMtu te AgamAntaranAM badhAM ja vacano sat-pramANabhUta nathI. je pravacanathI[mUlAgamathI] anya che, te pramANabhUta nathI. paraMtu je mUlAgamane anusaranArAM che te sad ja che arthAt pramANabhUta che. tethI temanAM badhAM vacanone pramANabhUta mAnI zakAze nahi. upara jaNAvyA mujaba AgamAntaramAM dveSa karyA vinA tenA viSayanI anupapattinA parihAra mATe pUrato prayatna karavo joIe paraMtu e zakya nathI. kAraNa ke upapatna arthanA vacananI anupapattinI zakAno parihAra vastutaH karavAno che. sarvathA anupapanna arthamAM to e karavAnuM nathI. 441 Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane AgamAntaramAM to anupapanna artha ja prApta thato hoya che. tethI anupapattinA parihArano upadeza yadyapi nirarthaka che. paraMtu AgamAntaranAM badhAM ja vacano pramANabhUta che ke je mUla AgamathI bhinna nathI, paraMtu tene anusaranArAM che. tethI e badhAM vacanone mULa AgamanI sAthe sarakhAvIne tenI upapatti-sati ja karavI joIe. A rIte karavAthI ja to samyagdaSTi AtmAe grahaNa kareluM mithyAzruta paNa sabhyazruta bane che. mithyAzruta pratyenI aruci vastutaH dRSTivAdanI arucimAM pariNamanArI che, A vAta upadezapadAdi graMthamAM suprasiddha che..ItyAdi tyAMthI samajI levuM joIe. 516-13 / / *** AgamAntaramAM dveSa kema na karavo te jaNAvAya che arthAt AgamAntaramAM dveSa na karIe to tethI je phaLa prApta thAya che, te phaLanI prAptinA AzayathI ja dveSa nahi karavAnuM jaNAvAya che www adveSo jijJAsA zuzrUSA zravaNabodhamImAMsAH / parizuddhA pratipattiH pravRttiraSTAMgikI tattve // 16-14 // adveSa, jijJAsA, zuzruSA, zravaNa, bodha, mImAMsA, parizuddhapratipatti ane pravRtti-A pramANe ATha aDgavALI tattvapravRtti che.'-A pramANe caudamI gAthAno akSarArtha che. eno Azaya e che ke yoganI pravRtti svarUpa tattvanI pravRtti che. tattvanI pravRtti adveSathI AraMbhAya che ane jijJAsAdinA krame pravRttimAM samApta thAya che. tattvanA viSayamAM aprIti na thavA svarUpa adveSa che. 442 Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnI mAnyatAnA AgrahanA kAraNe[pakSapAtanA kAraNe] tattvanA viSayamAM aprItisvarUpa dveSa thato hoya che. tenA parihArathI adveSa nAmanuM prathama tattvADga prApta thAya che, je tattvanI pravRttino prAraMbha karAve che. jANavAnI IcchAne jijJAsA kahevAya che. tattvajJAnanI IcchAne jijJAsA tarIke ahIM varNavI che, te adveSapUrvaka hoya che. tattvajJAnanI pratye dveSa hoya to tenI IcchA na thAya-e samajI zakAya che. bodhanA pravAhanI sera[saravANI]jevI zuzruSA che. zuzruSA eTale sAMbhaLavAnI IcchA. jijJAsApUrvakanI e zuzruSA yoganuM trIjuM aphLa che. tattvazuzruSA jenuM kAraNa che tevA zravaNane[sAMbhaLavuM tene] yoganuM cothuM aphLa kahevAya che. tattvazravaNanA kAraNe vivakSita arthano tattvaviSayaka je avagamapariccheda thAya che; tene bodha kahevAya che. e bodha pachI thanArI sadvicArasvarUpa tattvaviSayaka jamImAMsA svarUpa yoganuM chaThThuM aga che. mImAMsA pachI sarvathA bhAvathI vizuddha nizcayasvarUpa 'A, A pramANe ja che' AvA prakAranI je paricchitti[jJAna] thAya che; tene pratipatti kahevAya che. pratipatti pachI tattvaviSayaka je anuSThAna-pravRtti thAya che, tene yoganA AThamA aga-pravRttisvarUpe ahIM varNavI che. gAthAmAMnuM pravRttiH A pada bIjI vAra anvita thAya che. tethI gAthAno artha e thAya che ke tattvanA viSayamAM thanArI pravRtti aSTAgikI che. arthAt adveSa nijJAsA vagere ATha aDgothI tattva[yoga]nI pravRtti thAya che. tethI mUlAgamanA ekadeza svarUpa AgamAntaramAM dveSa karavo nA joIe. anyathA dveSa karavAnA kAraNe yogano[tattvano] 443 Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAraMbha zakya nahi thAya. ||16-14 // *** A rIte saddharmanA parIkSaka bAlAdi bhAvone jaNAvIne samasta prakaraNanA arthano upasaMhAra karatAM sadupadeza dvArA tenA phaLane varNavAya che garbhArthaM khalveSAM bhAvAnAM yatnataH samAlocya / puMsA pravarttitavyaM kuzale nyAyaH stAmeSaH || 16 - 15 // "A bhAvonA garbhitArthano prayatnapUrvaka sArI rIte vicAra karIne ja puruSoe kuzala anuSThAnamAM pravRtti karavI joIe. A sajjanono mArga che."-A pramANe paMdaramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya spaSTa che ke-A pUrve je padArthonuM varNana karavAnuM zarU karyuM hatuM te bhAvonA [padArthonA bhAvArthane prayatnathI sUkSma buddhi vaDe sArI rIte vicArIne ja puruSoe, kuzala-puNyanA kAraNa hovAthI kuzala evA sadanuSThAnamAM pravRtti karavI joIe. A satpuruSono nyAya-avicalita mArga che, enAthI bIjo koI mArga nathI. ||16-15thI *** saddharma parIkSakAdi pUrve jaNAvelA e bhAvo ApazrIe kyAMthI ane zA mATe varNavyA-AvI zakAnuM samAdhAna karAya che ete pravacanataH khalu samuddhRtA mandamatihitArthaM tu / AtmAnusmaraNAya ca bhAvA bhavavirahasiddhiphalAH // 16-16 // 444 Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMdabuddhivALA AtmAonA hita mATe ane potAnA smaraNa mATe, bhavavirahamokSanI siddhisvarUpa phaLavALA A bhAvo dvAdazAgrImAMthI samuddharyA che." A pramANe soLamI gAthAno artha che. kahevAnuM tAtparya e che ke-zeSa AgamanI apekSAe sUtra ane arthane AzrayIne jenuM vacana prakRSTa [zreSTha che tene pravacana kahevAya che. te dvAdazArgI svarUpa pravacanathI pUrve prarUpelA che te bhAvo koI paNa jAtanI vipratipatti vinA udghata karyA che. enuM prayojana potAnuM anusmaraNa che ane vistArathI e bhAvonuM avagAhana karavAnI jemanAmAM buddhinI kSamatA nathI evA maMdabuddhivALA jIvonuM hita che. potAnA anusmaraNa mATe ane maMdamatijIvonA hita mATe samudbhUta e bhAvo mokSanI siddhi-prApti svarUpa phaLavALA che. [1-1ii . - prakaraNanA aMte pUrvokta bhAvArthanA samyajJAna mATe upAya tarIke bahuzruta AtmAonI bhaktine graMthakAra paramarSi jaNAve che - - gharmazravaNe patnaH satata hAryo vakRtasavIre | hitakAGkSibhirnRsiMhai vacanaM nanu hAribhadramidam // 16-17 // hitanA arthI evA uttama puruSoe bahuzruta vyaktio pAse dharma sAMbhaLavAno prayatna satata karavo-A zrI haribhadrasUri mahArAjAnuM vacana che." A pramANe sattaramI gAthAno artha che. kahevAno Azaya spaSTa che. durgatimAM paDatA evA AtmAne dhArI rAkhe te dharma che je zrata ane cAritra svarUpa Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. e dharmanA zravaNane vize satata Adara rAkhavo joIe. hitanI abhilASAvALA uttama puruSoe paramatAraka gharmanuM puNyazravaNa bahuzruta mahAtmAonA sanidhAne karavuM joIe. A prArthanAsvarUpa vacana pU.A.bha. zrI. haribhadra sU. mahArAjAnuM che ke, bahuzruta mahAtmAonI pAse dharma sAMbhaLavo. athavA AgamasvarUpa e vacana manohara che ane kalyANakArI che. tethI vacanothI jaNAvelA gharmanA zravaNamAM je prayatna karavAno che te prayatna bahuzruta mahAtmAonI pAse ja karavAnuM kalyANakArI che. je bahuzruta nathI tevAnI pAse dharmazravaNa paNa karavAthI viparIta arthanA grahaNathI pApano saMbhava che. tethI dharmazravaNa paNa bahuzruta mahAtmAonI pAse ja karavuM. athavA A gAthA graMthakArazrIne choDIne bIjA koI anuyAyI mahAtmAe banAvI che. graMthakAra paramarSinI stuti karatAM teozrI jaNAve che ke prakaraNAntargata gharmasaMbaMdhI A vacana zrImad haribhadrasUri mahArAjAnuM che. tethI gharmazravaNamAM prayatna bahuzruta mahAtmAnI pAse ja karavo. kAraNa ke abahuzruto to zrImad haribhadrasUri mahArAjAnAM vacano samajAvI nahi zake- A rIte graMthakAra paramarSinA vacananuM mAhAtmA darzAvavA pUrvaka teozrInI stavanA karAI che. /16-17 vi SoDaza choDazam II II thISoDazamUuppavi samAdhyam II analpAnativistAramanalpAnatimedhasAm / vyAkhyAtamupakArAya candraguptena dhImatA || xxxx - Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arthika sahakAra zA. ramaNalAla chaganalAla cerITebala TrasTa te, zrI ratnatrayI ArAdhaka saMgha navasArInA zrI jJAnakhAtAnA dravyanA upayogathI A pustakanuM prakAzana thayuM che. zrAvakoe A pustakano upayoga karatAM pUrve tenI saMpUrNa kiMmatanI rakama athavA yogya nakaro jJAnakhAte jamA karavA bhalAmaNa che. ' - li. anekAnA prakAzavAjInI rilIjiyATrasTa