Book Title: Buddhisagarsuriji
Author(s): Jaybhikkhu, Padrakar
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008552/1
JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ` B * yogAdSTha AcArya mahA paMcAgaDha Izvi lekhako jaryAbhana pAdaTA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only 867 bha prakAzaka: zrI.adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLaH muMbaI. E
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir COY COLOR u 121JYN For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra :citrakAraH zrI. kanubhAI desAI zrI. zIrADakara zrI. hIrAlAla khatrI zrI. ca' zrI. jayantI jhaverI prathama AvRtti: I. sa. 1950 vIra savata 2476 hiMmata 11 rUpiyA www.kobatirth.org prakAzaka maNilAla mohanalAla pAdarAkara maMgaLadAsa lallubhAi jhaverI 'dulAla nagInadAsa bhAMkharIA trIo : mudraka H For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI. adhyAtmaka jJAnaprasAraka maMDaLa, 6. maMgaLadAsa la. ghaDiyALI kAlabAdevI roDa : svadezI mArakITa sAme, muMbaI, 867 1217193 maNulAla nAnAlAla zAha, AzA prinTarI rAvapurA, vAdA
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . zrI 108 graMtha praNetA yoganiSTa AcArya zrImad buddhisAgara sUrizvarajI. For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org arpaNa Q2 guru caraNe For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir shriisdguruprshstiH| samAdhisthitayogIndra, vidyunmIlitavAkSuSam / sadA bhAntaM pratApena, dhiyA nyakkRtagISpatim // 1 // nijAnandAbdhipUrNendu, pratiSThitapadasthitam / gambhIravAcaM mugdhAsya, gUDhamAtmanyavasthitam // 2 // nirvikalpasamAdhisthaM, sarvajantuzamapradam / dUrIkRtavikalpodyatsajjJAnabhAskaraM gurum // 3 // vizuddhacaritakhyAtaM, jagatIzasamaciMtam / siddhAntavacane dakSa, sarvapApatamoravim // 4 // devendravandhatIrthazadhyAnamagnamahanizam / saMjAtamohamathanaM, zAnatattvavilAsinam // 5 // anekAntavicAreNa, niSThaM taM jainavartmani / sacchiSyazreNirAjantaM, cidAnandhanojjvalam // 6 // nirastasarvapApaugha, zAntamudrAvirAjitam / ghareNyaM naumi vaktAraM, buddhabdhiM sUripuGgavam // 7 // RddhisAgarasUrIndra, sUrizca kIrtisAgaraH / praNamato guruM bhaktyA'STakaM stAdavinAM mude // 8 // rAjanagare AdhaSNASaSThI : budhavAsare vikramAnda 2006 For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 8 X 3 prAraMbhika vibhAga eka aMjali = dI. ba. kRSNalAla mohanalAla jhaverI prakAzakanuM nivedana lekhakanuM nivedana e bAla : zrI. ramaNalAla vasaMtalAla desAI Amukha : prA. kezavalAla hiMmatalAla kAmadAra jIvanavibhAga 1. pravezaka 2. dravya kSetra kALa bhAva 3. vatana 4. pAMcame paramezvara 5. putranAM lakSaNa pAraNAmAMthI 6. keLavaNI, dilanI ne dehanI 7. mA, zAradA tAre caraNe aniSTamAMthI ISTanI prApti 9. tamanAnAM taya 10. zIrA mATe zrAvaka 11. jigISa-vijigISa 12. cintaka bahecaradAsa 13. paMthanirmANa 14. maMthananAM navanIta 15. satyazodhaka AtmA mahesANA pAThazALAmAM 17. mAtI jhaverIonA hAthamAM 18. ravi asta thaye 19. eka AMgaLIne upadeza 100 109 115 122 For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir 130 135 * 140 148 153 163 168 175 185 12 198 204 je ja 20. caDhate pariNAme 21. kALajhapATA 22. saMsAranA cheda 23. jagadagurunA sAnidhyamAM vibhAga bIjo : 24. dharma ane dhamI 25. e mahAna zramaNasaMsthA 26. sAgaragaccha 27. sAgaragacchanA traNa staMbha 28. bahecaradAsamAMthI buddhisAgarajI 29 pANI to vahetAM bhalAM 30. graMthalekhananA zrIgaNeza 31. pAdarAthI pethApura 32. yoga tarapha 33. gujarAtanA pATanagaramAM 34. adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa 35. svapnadraSTAnuM surata 36. mehamayImAM 37. sAragrAhI jIvanadaSTi 38. mRtyunA nATAraMbha 39. sUripada bhAvanA bhavanAzinI 41. samAjasevaka 42. svadezabhakti ne sUrijI 43. nijAnaMdamAM masta gI 44. AtmAnA comAsAnA Irachuka 45. aMtima yAtrA 46. dhanya ho mRtyu, dhanya ho e jIvana sAhityasarjana 1. sAhityasarjana 2. sAhityasUci 227 236 251 270 280 289 288 307 319 336 346 366 18 1 thI 152 For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra afires BH www.kobetirth.org eka aMjali : lekhaka : sAkSarava zrI. kRSNalAla mAhanalAla jhaverI karyAM vijApura gAmanA eka nirakSara kaNabI kuTu'batu' saMtAna ne jyAM tenu` rUpAMtara thayelA sAkSara AcArya zrI buddhisAgarasUrIzvarajI daivIsaketa vinA jIvana Ave palaTA anubhave nahi ! .. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAlaNapura joDe mAre lagabhaga vIsa ekavIza varasanA saMbaMdha. pAlaNapurane huM jainAnA killA " e nAme sodhuM chuM. e pAlaNapuranI parizALA tapAsavA AvAM tyAMnA upAzrayanA eka zAMta khUNAmAM besI jaI zrImade peAtAnA dIkSA levA rUpa AtmavikAsa sAdhyeA. mArA sivAyanA khIjA lekhAe zrImane ajali ApI che. temanAthI vizeSa mAre kahevA jevuM kAMI nathI. eka vakhatanA nirakSara 'bALake vikAsa sAdhI jIvananuM uttamamAM uttama phaLa meLavyuM. AdhyAtmika vidyA, tattvajJAna-jaitAnuM tathA jainetAnuM, kama, jJAna, bhakti ane yAga e kSetromAM ghUmyA. gadya te padya saMskRta, mAgadhI, hindI, gujarAtI bhASAe apanAvI, sAhityanI cheLA varasAvI, lagabhaga 125 graMthe! lakhyA. jemAMnA 108 tA pragaTa thai cUkayA che. e eka Azraya' (miracle) nahi te zuM? jUnA vakhatamAM tA hatA, paNa hAlamAM paNa jaina sapradAyamAM aneka vidvAna ne vyApaka AcAryAM thaI gayA che. temAMnA keTalAye joDe emane gADha saMbaMdha hatA. dAkhalA tarIke zrI. vijayadhasUrIzvarajI, gujarAtanu' paramadhana ne pravRttizIla munirAjo vidyAvijayajI, mArA jUnA snehI,--jemaNe emane "vidvAna yAgI ane nirabhimAnI tyAgI mahAtmA'nuM birUda ApI emanA svagamanathI jaina samAjanI hAlanI paristhiti jotAM tene keTalI hAni thai che te viSe zeka darzAvyA che (smAraka graMtha pR. 32) munirAja zrI. vidyAvijayajIe jaina samAjanI je zakakAraka paristhitine ullekha karyAM che, temAM te samAjanA sAhityanI hIna paristhitine paNa samAveza thAya che. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org The decline of Literature medicates the decline of a nation. The two keep pace in their dawnward tendency. " sAhityanI avanati eTale rASTranI avanatiH avanati pAmavAmAM e banne sAthe pagalAM mADe che." A abhiprAya prakhyAta jarmana lekhaka Goethe te che. e hAnikAraka paristhitimAMthI je lekhaka rASTranA sa MpradAyane bacAve te tenA uddhArakartA kahevAya, zrImad muddhisAgarajInA 108 graMthAe jaina sAhityanA uddhAranuM, tene avanatimAMthI bacAvavAnu` kAya ka" che, te mATe temanA jeTale AbhAra manAya teTalA thoDA che. samAdhimadira te jJAnamaMdiranI sthApanA, muMbAImAM emanI preraNAthI sthapAyela zrI adhyAtmajJAna prasAraka ma'DaLa taraphathI emanA graMthA vagerenI prasiddhi paratvenA prayAsa, e samAja pratyenA emanA RNane adA karavAnA eka stutyamArga che, paNa e RNu kharekharuM' adA / kayAre thAya ke jyAre samAja emaNe ApelA mUlyavAna upadezAne anusare, jIvanamAM utAre. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI. jayabhikhkhu tathA zrI. maNibhAI pAdarAkaranI prAsAdika kalame lakhAyeluM emanu jIvanacaritra eTalI khUbIthI lakhAyeluM che ke te vAMcatAM ThekANe ThekANe ApaNe eka vArtA, eka kahANI vAMcatA hAie evuM lAge che. bhAizrI maNibhAi pAdarAkara tathA emanA pitAzrIe jANe emanA saMbaMdhInI dareka pravRttimAM otaprAta thaI jaI ene mUrtIsvarUpa Apyu che, evA bhAsa thAya che. mArI joDe lAMbA vakhatathI paricayamAM AvatA, saMsAramAM rahI sAdhu jevuM jIvana gALatA bhAI lallubhAI karamacaMda lAla e zukhInA bALakanA gAmaDAnI nizALamAM sahAdhyAyI hatA, e emanu sadbhAgya ! te samayanA saumyanI chAyA emanA para utarI emane sAdhu jIvana jivaDAve che ema zA mATe na mAnavuM? peASa vadI 1 gurUvAra 2006 tA. 5 jAnevArI 1950, mubhAI sUrIzvarajI jevA mahApuruSane A be zabda aMjali rUpe ApavAnA mane prasaMga maLyA te badala huM peAtAne dhanyavAda mApuM chuM. plea PUSH For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir prakAzakanuM nivedana adhyAtmayogI caritranAyakanA varada haste sthapAyela " zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa" A caritragraMtha pragaTa karatAM, potAnA upara varSothI rahelA gajaNane adA karavAne AtmasaMtoSa meLave che ! e vikrama saMvata 1965 nI jJAnapaMcamI hajIya yAda che, je divase jJAnI, dhdhAnI, cAgI ne saMskRtipremI sUrirAje eka bhAre udezathI A saMsthAnI sthApanA karI hatI. emanI tIvra AkAMkSA hatI ke jaina ane jainetaramAM potAnI jJAna ane yogathI bharelI vicAradhArAno pravAha pahoMce ! jIvana viSenA, sevA ne saMra ti viSenA, ItihAsa ne adhyAtma viSenA potAnA Adarzone ghera ghera pitAnA graMtha-ziSyonA vAcana dvArA pracAra thAya !! A jJAnagaMgA mANasA mukAme zarU thaI, ne AgaLa dhapI. enuM prAraMbhika saMcAlana zraddheya zeThazrI lallubhAI karamacaMda dalAle saMbhALyuM. ne te pachI tene pAdarA mukAme laI jatAM ananya gurubhakta zrI. mohanalAla hemacaMda vakIle e saMbhALyuM. kudaratane saMketa ja haze. eka vAra abadhUtasvabhAvI caritranAyake eka meTA ziSyasamUha dharAvanAra munirAja sAthe ziSya viSe vAta karatAM karatAM nizcaya karyo ke kSarajIvananA ziSyo te je thAya te bhale, paNa akSarajIvanavALA 108 graMthaziSya jarUra sajavA, jene janma, jarA ne maraNa na naDe ! je amara hAya! A maMDaLa e pratijJAvAhananuM sAdhana banyuM. ekaso AThathI paNa vadhu amara graMtha-ziSyo sarjavAne nimittabhUta banyuM. ane e vAtanuM ene Aje paNa gaurava che. A saMsthAnA preraka ane prANu caritranAyaka AcAryavarya zrI. buddhisAgarasUrIzvarajI vi. saM. 1981 jeTha vadI 7 nA roja kALadharma pAmyA. emanA bahoLA bhaktamaMDaLe eka tAraka gumAvyA. sAthe sAthe maMDaLe paNa AdhArasthaMbha. [ { ] For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya . mULa AdhAra jatAM, AdhAra vagaranI e ImAratane bIjA AdhArastha mUkIne UbhI rAkhavAne saMsAramAM hamezAM sahu koI prayatna kare cheH ema ame paNa karyo, paNa e pratApI AdhArasthaMbhanI kheTa amane sadA kALa sAlyA karI che, ne Aje paNa cAle che. AvA pratApI AdhArasthaMbhanA kettara caritrane lekahita mATe pragaTa karavuM e A saMsthAnI pharaja hatI, ane te pragaTa karavAnI AkAMkSA A maMDaLa prathamathI ja sevata AvyuM hatuM. te chatAM vAcakavargane Azcarya thaze ke jIvanacaritrane rajU karatAM pUrI eka paccIsI pasAra thaI gaI. amAre spaSTa karavuM joIe ke alabatta, eka mahA upakArI AtmAnuM caritra ATaluM moDuM bahAra paDe te mATe maMDaLa avazya TIkApAtra che: paNa sAthe sAthe amAre jaNAvavuM joIe, ke e viSene amAro prayatna Aja sudhI kadI thamo nahote. jIvananI vigato ekatra karavAnI, e badhAne kramavAra javAnI, ne chelle chelle ene nyAya ApI zake tevA lekhakanI zodhanI pravRtti satata cAlu hatI. | amAre spaSTa karavuM joIe ke traNa traNa lekhake pAse jIvanacaritro lakhAvavAmAM paNa AvyAM. paNa tapAsatAM keImAM atizayokti to keAImAM apekti dekhAI. vaLI madhyasthabhAve nyAya ApI zake tevA lekhakanI zodha AraMbhAI ! | samaya koIneya mATe kyAM thale che ? maMDaLe eka yogAbhyAsI vidvAna sajajana zrI. jayaMtilAla echavalAla mahetAne A kArya saMpyuM. A kAryane jarUra nyAya Ape evA e suMdara lekhake lakhavA mAMDayuM, tyAM to A bAbatathI ajJAta eka gurubhakta zrI. kezavalAla maMgaLadAsa nAmanA vakIlane bArobAra jIvana lakhavA sepyuM ane bhAI jayaMtilAle kAma paDatuM mUkyuM. banavA kALa te 2aa. kezavalAla te lakhI zakayA ja nahi. varasa vItatAM gayAM. Akhare bhAI pAdarAkarane A kArya saMpAyuM. temaNe TUMka samayamAM te lakhyuM. AcAryo, sAdhuo ane maMDaLanA sabhyoe vAMcyuM, gamyuM, ane presamAM mokalavA prabaMdha thayo. tyAM te rA. pAdarAkare jANItA lekhaka zrI, jayabhikhunuM ' kAmavijetA sthUlibhadra" pustaka vAMcyuM ne DolI UThayA. A lekhaka mArA lakhelA jIvanane pitAnI zailImAM lakhe to ? jarUra uttama kRti bane. A bhAvanAe zrI nAgakumAra makAtI vakIla mAraphate maMDaLane zrI. jayabhikhkha maLyA. temaNe A kArya svIkAravAnI udAratA darzAvI maMDaLane upakRta [2] For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir prakAzakacaM nivedana karyuM. guruzrInI nityanedha, lakhAyeluM jIvana, guruzrInA tamAma graMtho tathA anya sAhitya temane ApyuM ane teo kaTibaddha thayA. pachI te teozrI lAMbI mAMdagImAM paTakAyA. prakatinI preraNA ne bhAgyanAM vidhAna ajaba hoya che. zrI. jayabhikhkhae vItI gayelA lAMbA gALAne ke karavA amadAvAdathI muMbaI AvIne lakhI ApavAno nirdhAra karyo. vi. sa. 2002 nA cAturmAsamAM caritra lakhAyuM. pU. munirAje tathA vidvAna zrAvakenI vacce te vaMcAyuM paNa lakhAIne taiyAra thayuM tyAM to kAgaLaniyamana dhAre, mudraNaniyamana dhAre, bukIMga baMdha ! kAgaLa meLavavAnI-gresane pahoMcADavAnI muzkelI vagere ADA hAtha daI UbhAM ! ema muzkelIo vacce vakhata vItatA cAlyo. chatAM vaDodarAvALA bhAI ramaNalAla zAhe azoka prinTarImAM te chApI ApavA saMmati ApI ane A kAryamAM temaNe gADha AtmIyatA batAvI. khUba kALajIthI taiyAra thayela A zrI "ganiSTha AcArya " vAMcake sanmukha rajU karatAM maMDaLane AnaMda thAya che. zrI. jayabhikhunI salalita anupama lekhanazailI ane AcAryazrInAM lakhANa vAMcI meLavelI bhaktibharI zraddhA tathA sphaTika jevuM hRdaya A saune maMDaLa abhinaMdana de che, tathA zrI 2maNulAla tathA emanA azoka gesanA sTAphane paNa hArdika dhanyavAda Ape che. mahesANAvAsI zrI. bhAMkharIA-bhAIoe A graMthamAM rUA. pAMca hajAranI sahAya karI gurubhakti para kaLaza caDhAvyuM che. tadarthe temanA sva. pitAzrInuM jIvana tathA pheTe graMthamAM prakaTa karyA che, ane bhAMkharIA bhAIone AbhAra mAne che. A graMthamAM vAraMvAra salAha sUcane ApavA badala AcAryazrInA bAlamitra, AjIvana bhakta tathA maMDaLanA ekanA eka vayevRddha zeThazrI lallubhAI karamacaMda dulAlano AbhAra mAnavA zabdo nathI. maMDaLa Arthika mUMjhavaNa tathA kAryakaronA maMda utsAhane laI eka jhokuM khAI gayuM. paNa ganiSTha AcAryazrInA ghaNA guNa dharAvanAra temanA ziSya AcArya zrI kIrtisAgarasUrijI tathA zrI mahAdayasAgarajInA muMbaInA cAturmAsamAM sArI jevI Arthika madada maLatAM maMDaLa pAchuM tAjuM thaI gayuM ane graMthamudraSNunuM kArya vegathI cAlu thaI gayuM: te badala AcAryazrI tathA munirAjenI gurubhakti tathA kAryadakSatA badala amane gaurava upaje che. pU. AcArya deva zrI riddhisAgarasUrijIe mArgadarzana ApavAmAM tathA preraNA [ 3 ] For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya karavAmAM khUba zrama sevyo che. teoe paNa lagabhaga ATheka graMtho vega adhyAtma jevA gahana viSaya para lakhyA che, je presamAM jaze. teozrIne amArAM bhaktibharyo vaMdana he. be bAla lakhavA mATe gujarAtanA vikhyAta kalamasvAmI zrI ramaNulAla dezAIna tathA Amukha lakhI ApavA badala jANItA eNphesara zrI. kAmadArane AbhAra mAnatAM amane khUba AnaMda thAya che. maMDaLe A graMthane satya itihAsa meLavavAmAM, tene samRddha karavA mATe zrama levAmAM, ane dravyane vyaya karavAmAM pAchuM joyuM nathI. cAra, traNa, be ne eka raMgI aneka citro, tenI DIjhAIna karAvavI, bleka karAvavA, pheTA meLavavA vageremAM, kAgaLAnI sakhta moMghavArI vakhatanA kAgaLo mATe, pAkA bAIDIMga mATe, ema anekavidha kharcA karatAM A graMthamAM kharca dhAravA karatAM vadhu AvI gayuM. Aje lagabhaga eka graMtha rUpiyA paMdare paDI gaye, chatAM AvuM sAhitya thoDuM ja vyApAranI cIja che? maMDaLe tenI kiMmata mAtra rU. 10) zakhavAnuM nakkI karyuM che. - bhajanasaMgraha bhA-1 (chaThThI AvRtti) bhAga bIjo tathA adhyAtma bhajana saMgraha saMyukta taiyAra che. cogadIpaka" taiyAra che ane karmacAga taiyAra thai AvI rahyo che. (ane guruzrIne addabhuta aprakaTa graMtha " adhyAtma mahAvIra' taratamAM ja presamAM jaze) maMDaLe prakaTa karelA tamAma graMthA maMDaLanA sabhyone bheTa ApavAmAM Avaze. - A caritra je sajogomAM taiyAra thayuM che, emAM aneka vastuo rahI javA pAmI che. ane keTalIka vastu tarapha lakSa pazu na kheMcAyuM hoya e saMbhavita che: te je sujJa bhAI o pAse vizeSa mAhitI hoya te amane mokalI Apaze te ame AbhArI thaIzuM ne A graMthanI bIjI AvRtti vakhate upayogamAM laIzuM. Ama moDe moDe paNa "yoganiSTha AcArya " graMthanuM kArya saMpUrNa thAya che. mADuM pAkeluM phaLa atimiSTa hoya che, ema A jIvanacaritra miSTa ane madhura banyuM che. vAMcake ne te mAnava, deva ane khuda prabhu banAve. lisevakeTI maNilAla mohanalAla pAdarAkara maMgaLadAsa lallubhAI ghaDiyALI - phanI, caMdulAla nagInadAsa bhAkharIA maMtrIo adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa : muMbaI kane (" hAjIpa For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Private And Personal Use Only zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLanI menejiMga kamiTI : beThelA : roDa lallubhAi karamacaMda dalAla, roka mULabhAi vADIlAla, roDa bhAIcaMdabhA nagInacaMda jhaverI (pramukha), zeTha tehacaMda jhaverabhAi (upapramukha), zrI jhulAta mehanalAla pAdarAkara (mabI) UbhelA : zeTha cImanalAla chaganalAla, zeTha caMdulAla nagInadAsa bhAkharIA, (ma MtrI), zeTha vADIlAla maganalAla, zeTha maMgaLadAsa lallubhAi ghaDiyALI (matrI), zeTha rADadAsa choTAlAla, zeTha peApaTalAla nagInadAsa bhAkharIA, roH ratilAla meAhanalAla. ri Mahavir
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra For Private And Personal Use Only www.kobatirth.org sarasvatI devI [ pethaDazAvALA maMdiramAM ] zrI padmAvatI devI sarasvatI devI [ padmAvatI devInA maMdiramAM ] [ vIjApura ( vidyApura )nI prAcInatAnA keTalAeka purAvA ] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org | gu Tesaian Tongatom SeRK WEDS ST y khrh je#### lekhakanuM nivedana WE WAT IS Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Jwp 25 A eka adhyAtmayAgI sAdhuvarya nI jIvanajharamara che. jIvana jIvI jANe te jaina, ane samabhAva sAcI jANe te sAdhu. Ama baMne vyAkhyAmAM jainatvanuM jIvana jIvanAra ne aDhAre Alama tarapha sadbhAvanI sAdhutA dharAvanAra AcArya vaya zrImad buddhisAgarasUrIzvarajI A jIvanakathAnA caritranAyaka che. 15 ApaNe sau mAnavajAta mUrtipUjaka chIe. kAI madbhuta mAnavamUrti joI ne ApaNuM hRdaya eLadheALa thaI jAya che. kAI AtmarUpa abadhUta nIrakhyA ke aMgata bhAvanuM jharaNu vahevA lAge che. mana na heAvA chatAM, mahAtmAonI e mAnasI mUrti mastaka namAvavA prere che. dila na heAvA chatAM e bdhi dedAranA dana-zravaNunI jhaMkhanA jAge che! BE [+] 33 Jay A jIvanakathAnI khAkhatamAM paNa evuM ja thayuM. amuka prakAranAM sAMpradAcika jIvanA na lakhavAM, evA nirNaya chatAM eka dahADA mArA mitra ne vaDAdarAnA jANItA vakIla zrIyuta nAgakumAra makAtInA premabharyAM Agraha maLyA. adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLanA mukhya saMcAlaka zrI. ma. mA. pAdarAkara taraphathI sAhityanA gaja maLyA. emaNe silasilAvAra taiyAra karela jIvanacaritra maLyu. caritranAyaka sUrijInI rAjereAja lakhAyelI hastalikhita rAjanIzIe ( aDadhI paDadhI acelI ) jovA maLI. mArI pAse A badhA sAhityagajanI ArapAra jaI zakuM teTalA avakAza tA naheAtA, paNa temanA jIvananI uparachallI vigatAmAM UtaryAM ! UtaratA gayA ema khuMcatA gayA! dhIredhIra hArda sudhI pahoMcI gayA. pir For Private And Personal Use Only khr
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya ane mAre kahevuM joIe ke mane emAMthI eka tejomayI mUrtinAM darzona lAdhyAM. pASANumAM paNa puSpa pragaTAve evI puruSAthI pracaMDa sAdhutAnI zaktinA nirdeSa emAMthI sa'bhaLAyA. vajAMga brahmacaryanA pAlaka ane ethI pade pade camatkAra dAkhavatA eka ( akhaMDa brahmacarya e ja mahAna jAdu che, ajama zakti che, ema huM mAnuM chuM) mahAna tyAgI joga dharanAM emAM darzana thayAM. mAMdalI; sagavaDiyA, bhIru ne leAkalAje dharma sAdhatI sAdhutAne badale satyavIra samyagaDhaSTi AtmasAdhutAnAM tyAM akSara dana thayAM! mArI kalamamAM vega AnyA. keTalIka vAra sAdhyanI siddhi thavAnI hAya tA kArya-kAraNanA sa Mjoga evI rIte bAjhe che, ke ApaNe AzcaryAnvita banI jaIe. A caritra lakhavAnA ucharaMganuM khIjuM kAraNu e maLyuM ke caritranAyaka sUrijIe je bhUmine-je sAbaranadIne--je vAMdhAM kAtarane-je vIjApura, mANusA, mahuDI, varasADA jevAM aneka gAmane peAtAnA pAdasparzathI pavitra anAvela, tyAM ja mAruM bALapaNa vItyuM che. je saMta RSirAyajInA caritranAyakane samAgama hatA, e amAza ghara pachavADe rahetA ne emaNe sAbarakAMThe sthApelA RSyazRMga AzramamAM te ame varSo sudhI khelelA. varaseADAnA ThAkAra zrI. surajamalajI je citranAyakanA bhakta hatA--emanA utsa'gamAM ja ame meATA thayelA. ane yAdadAsta ema paNa kahe che ke A 'kaNabI-sUriAja'ne vAMdavA varasADAthI leAdA sudhI ame sagha sAthe gayelA. Ama emaNe pragaTAvelA sAdhutA, sevA ne satsa MganAM saMskArakiraNa meM paNa AchAMAchAM jhIlelAM. eTale visarAyelI e mUrti mana:cakSu sAme AvI ne tarata mamatva pedA karI gaI. pitAjIe tA 40 vaSaeN e varasoDA ne ledA vacce gALelAM, ne tyAMnA ja vatanI thaI ne vaselA. eTale ghaNI vAra sUrijInA camatkAranI, abadhUtAInI vAtA kahe. Ama na jANe je vaheNamAM vahevAnuM hAya, emAM-jIvanasAgaramAM na jANe kevA kevA raMgabharyA jIvanapravAho AvI maLe che ne hADIne dhyeya taraph javA vega lAdhe che. ghaNAe vaLI mane cetavyeA. " nirmAlya sAdhutAnA jhamelAne A rIte vega na Apaze. e te badhuM ema ja!" paNa e rAjanIzIe mane pAkAra karIne kahetI hatI, ke AmAM eka divya puruSAthI AtmAnAM darzana paDayAM che. khAjI le ! keTalIka vAra ghaNA leAka chi, chi kare ethI ApaNe paNa ene chi, chi samajI [ 6 ] For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org 95, 2 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lekhakanuM nivedana laie chIe. ApaNane lAge ke are, ATalAM DAhyAM lAka ne Ama kahe eTale sAcuM ja haze ! ane pelA brAhmaNanA bakarAnI jema zreya-preyane ApaNe chAMDI esIe chIe. pragatinI parAkASTAsamuM e jIvana ! mAtra e paccIsInuM ja jIvana ! e ja jIvanavasaMta ! ekamAM mAnava anyA, khIjAmAM mahAna ! paNa keTalI tarabatara karI mUke tevI suvAsa ! Aja tA mAnavatAya meghI banI che, tA mahattAnI vAta kevI ! dhyeyanA dhruvatArakane vaLagI rahevAnI ne ene khAtara kaSTa sAdhanAnA tapanI kevI taiyArI ! gAmaDA gAmanuM kazukhInuM khALa ! rAnI vagaDAu phUla mAtra! pUrepUrI alaNu garIba kAma. e mATImAM hajAro jIva pedA thayA, ne e mATImAM jevA pedA thayA tevA leza paNa viziSTatA vinA emAM maLI gayA. emAMnA eka kSudrAtikSudra mALanA jIvanautthAnanA daivA bhagIratha yatna ! keTakeTalA pratyavAyAnA sAmanA ! chatAM sAcI AtmazraddhAnAM kevAM madhura phaLa ! junavANI mahAjananA avazeSa samA vIjApuranA zeTha naththubhAI A kaNukhI- khALane bheTe che. sadAcaraNunI mUrti samA jaina munirAja ene sAMpaDe che ! sarva dharmanA samayasamA jainatva para ene meha thAya che. haiyu' teA kArI pATI jevuM che. jUnI paraparAnA AcArya hemacaMdra ne zreSThI udayananI joDalI samA' e zeTha ane e sAdhurAjanA hAthe bhAgyanirmANunA pahelA ela paDe che! ane pachI tA ghaDatara evuM bhavya rIte thAya che, ke ApaNe jANe pUrva jIvana vismarI jaIe chIe. sAmAnya bhUtakALanI maTeADImAMthI tejasvI vartamAnakALanuM ghaDatara thAya che, ane kaNu tathA caNu mATe jIvana khInAkhatAM sahu khALakAmAM pelu' kaNukhImALa bhAvinA unnata minArA khaDA kare che! TUMka samayamAM ja eka jigISu juvAnane gItA, khAyabala, kurAna, avestA vAMcatA joie chIe, madira, devaLa, masjidamAM jatA nihALIe chIe. te sAthe jainatvanA parama anurAgI paNa pekhIe chIe, tyAre jaina kuLAmAM janmelAne paNa dharmanA marmanu jANe navuM abhijAta darzana thAya che ! vikAsa | vikAsa ne vikAsa ! naranA nArAyaNanA jANe sAkSAtkAra! paNa e madhu teA A jIvanakathAnAM pRSTho kaheze. ame atre enI punarukita karavA mAgatA nathI! amane te pelA kavinI paMkita yAda Ave che. [9] For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 3 yoganiSTha AcArya www.kobatirth.org kIDA jarAsA aura paththara meM ghara kreN| insAna na kayoM dile dilabara meM ghara kareM / aneka madhularI pAMkhaDIovALuM e suvarNa kamaLa! e kamaLanA * jala kamaLavata jIvanamAM kadI yogInA ahAleka saMbhaLAya che, kadI premayeAgInI pukAra saMbhaLAya che, kAi vAra gApIca'danAM gIta ne koI vAra mahAkavi rAmacaMdranAM AjhAdIgAna sastaMbhaLAya che! koI vAra adhyAtmayAgI mahAvIranI ahiMsA ane krAntinI gUMja saMbhaLAya che. koI vAra kALaguphAmAM koI jogajogadaranAM darzana thAya che! teA koI vAra masta phakIrInA Ahaleka saMbhaLAya che. krAi vAra ekase ATha amara ziSya sarjavA e kamara kasIne kalama kasatA jovAya che, tA kAI vAra tyAM karmavAda ne rASTravAdanA nAda sabhaLAya che! e cAgitva, e sAdhutva, e kavitva, e vakatRtva, e Atmaprema, e mastI, e diladilAvarI aneAkhI hatI. kavi, tattvajJa, vaktA, lekhaka, vidvAna, yAgI, abadhUta, ekalavIra, ema aneka saritAnA saMgama e buddhi-azvimAM ( buddhi--sAgara)mAM thatA jovAya che. kharekhara, ApaNuM zraddhAtattva mahu mALu' hAvA chatAM ApoApa kahI devAya che ke, e ekamAM aneka hatA. anekamAM e eka hatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir chatAM ame emane hIravijayasUrijI kahetA nathI ke hemacaMdra kahetA nathI, upA yazeAvijayajI kahetA nathI ke AtmArAmajI kahetA nathI ! tulanAnA tAphAnamAM ApaNe nahI paDIe. zrI. AnaMdaghanajI, zrI. cidAnaMdajI, zrI. devacaMdrajI, zrI. yazeAvijayajI koInI chabI sAthe emanI chabI nahi sAvIe. paNa eTaluM teA jarUra kahIzuM ke A chabI paNa jUnI pratApI chabInI jhAMkhI avazya karAvatI hatI. vibhAjita mAnavatAne eka sAMkaLe bAMdhanArI jaina filasUphanI e chabI hatI. praca'Da, pratApI, nirmu kta nirvyAja, kuLa, jAti, jAtapAMta vihANI gaganavihArI jaina sAdhutAnA zeSasamI e chabI hatI. emAM jIvananA jhaNakAra hatA. brahmacarya nA camakAra hatA. AtmapremanA prakAza hatA. vairAgyane vikAsa hatA. vANInuM sAmarthya hatuM. sAhityanI sarjanA hatI. yAganA adhikAra hatA. satyazeAdhananI jha MkhanA hatI ! [ 8 ] 33 For Private And Personal Use Only 0000
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 000 ET lekhakanuM nivedana pUrNa te mAtra paramAtmA che, ne tattva to mAtra kevaligamya che. paNa eTaluM te anekee pratyakSa anubhavyuM che, ke e kaheto ne thatuM, e bolatA ne phaLatuM. enI sAhedI Aje aneka jIvaMta nara-nArIo pUre che. pazu Ama kahIne ame koInI aMdhazraddhAne paMpALavA mAgatA nathI. mAnavanuM jIvana khuda camatkAra nathI ? AtmA e ja zuM zakita nathI ? brahmacarya e ja zuM maMtra nathI ? | chatAMya e eka mAnava hatA. pAtALanAM dudha paDamAMthI jIvanajharaNuM zeSanAra mahAmAnava hatA. deva kahevA emanuM amAre mana apamAna che. mAnavI jIvanabhara mAnavatA nibhAve, e kAma deve karatAM ya duSkara che. vibhUtipUjAmAM vyakitapUjAnuM tava na pese te sAruM. daherAmAM deva te have samAtA nathI, ane ekane besavAnI pUrI jagyA na maLe tyAM bIjAne lAvIne UbhA rAkhavAmAM na emanI zobhA che, na ApaNI ! dharma ane dhamInAM rajisTarDa lebalanI bAbatamAM paNa amAre vivAda mAMDIne nathI besavuM. hamezAM mane lAgyA karyuM che, ke ApaNe sahu to dharmasAgaranA kinArA para ramatAM khelatAM nAnAM bALa jevA chIe. sahue ene kinAre pitAnAM retInAM ghara bAMdhyAM che. sAgaranAM chalakAyAM jaLa ane zaMkha tathA keDA laI ne amane maLyuM,' 'amane Akhare lAdhyuM' ema kahI ApaNe rAcIe chIe. motI. te madhya maherAmaNamAM paDyAM che, jenI gata te marajIvAo ja kare che. vairAgyanI baDI baDI bAtA paNa Aje to gajA bahAranI bAbata banI che. vairAgyanA ya saMsAra baMdhAyA jovAya che. mane te jainadharmane vizuddha vairAgya mINanA dAMte loDhAnA caNu cAvavA jevo lAge che, chatAM Adarza te utkaTa ja hAya vAmana mAnavI mATe himAlaya kaMI vAmaNe banato nathI. mAnavIe virATa jagAva ghaTe. e utkaTa Adaze ja A kALamAM jaina sAdhutAne anya sAdhutA karatAM, paDatAM paDatAMya ucca dhArI rAkhI che. ene jarA jAgratinuM jema maLe te pharIthI.....paNa choDo e vAta ! je ApaNA vazanI vAta nathI-e vAta karavAmAM sAra nathI A - A jIvanakathA maherAmaNumAMthI matI zodhanAra eka mRtyuMjayanI ne vAmanamAMthI vairAgyanI virATa dhUNI dhakhAvanAra jogaMdaranI che. paNa upamA-upameyanA jhamelAmAM paDavAnI dhAstI che. bhakti vibhakti jetI nathI. kone konAthI For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya sarakhAvavA ? paNa eTaluM kahIza ke A badhAmAMthI mane anabhAvatI eka mUrti maLI jene yathAmati ahIM rajU karavA prayAsa karyAM. jIvanacaritranA lekhakanI anekavidha yAgyatAomAMthI mArI pAse keTalI che, te huM jANatA nathI. pazu kalama vATe eka sukRtya karyAnA mane sASa avazya che ! 1000 je samaye AdhyAtmika dAridraya ApaNane vaLagyu` che, vicArAnu ekAMgIpaNuM ne AgrahItattva ApaNAM mana-buddhi ne hRdayane AvarI beThu che, vana tA pAthImAMnAM rIgaNAM ' jevuM banI beThu che; e veLA jUnI mUDInuM A eka javAhira ApaNI samakSa rajU thAya che. anyane tiraskAravAmAM tejIlI ApaNI dharmaniSThAne jarA saMvedanazIla banAvIe, pANImAMthI peArA kADhavAnI ApaNI kUnehane visAre pADIe, ane koInuM sAruM' joIne dveSa nahi paNa prema dhArIe tA ja ApaNe jainadharmanAM be mahAna tattvA--ahi'sA ( anya jIvA tarapha sadbhAva ) te anekAnta ( anya dharma tarapha sadbhAva ) ne amalamAM mUkanAra AvA abadhUtAnI kaIka jhAMkhI karI zakIzuM. ne jaDavAdamAM DUbatA jatA jIvanane dharmathI dhArI zakhI zakIzuM! A jIvanakathA lakhatAM meM ghaNuM ghaNuM cheADI dIdhu che. ghaNuM rahI paNa gayuM che ne ghaNuM chUTI paNa gayuM che. lakhavAmAM ghaNA vilaMba thayA che. te chapAvavAmAM ethI vadhu thayA che. kaMTrola ne bIjI agavaDAe bhAre Dezana karyo che. vigatA te hajI eTalI aNupyUTa che, ke bIjo eka AvaDA bhAga thaI zake te hajI lagabhaga aspa rahelI rAjanIzIe tA mArA manane satata khe cI rahI che! are, ATalI nibhIka ne nikhAlasa rIte lakhAyelo jaina sAdhunI rAjanIzI karyAM maLe? zA mATe enuM saLaMga prakAzana na karavuM...! hAla tarata teA e tamAma sAdhanasAmagrInA sahakArathI jevI banI tevIja galamAM keDI taiyAra thAya tema-A eka jIvanachabI taiyAra karI che. kevI thaI che tenA nirNaya vAMcakA ne vivecako kare, paNa manane ema lAge ja che ke hajI vadhu mananI zAnti, vadhu cittanA prasAda ne samayano vizeSa asakAca hAta tA AthI paNa vadhu suMdara thAta....paNa tera maNunA tA"ne bhUlI jaI e. AjanI ghaDI raLiyAmaNI. je ghaDIe je thaI gayu. te vAhavAha! A jIvanakathAnA lekhanakAryoMmAM ne mudraNakArya mAM pahelethI chelle sudhI [ ^ ] For Private And Personal Use Only 23
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kahatirth.org lekhakanuM nivedana mane sAtha ApanAra, zvAseAzvAsamAM se| vAra sadgata sUrijIne smaranAra zrI pAdarAkara ' nA mAre AbhAra mAnavA rahyo,ne mijAja-meLa jALavI A graMthane pragaTa karavAnuM zreya temane phALe javuM joIe. imArata bAMdhavAnuM kAma meM karyuM. che. bAkI ITacUnA ne Arasa tA temaNe ja lAvIne hAjara karyo che. tema ja sUrijInA je aMgane huM pUrA spazI zakayo naheAtA, te sAhityasarjana viSe temaNe umerA karI, A graMthane saMpUrNa banAvyo che. te mATe sahalekhaka tarIke temanuM nAma umeratAM mane kharekhara AnaMda thAya che! A uparAMta jANe A jIvana jovA ja jIvI rahelA caritranAyakanA mAlagAThiyA ne parama bhakata vAvRddha zeTha zrI lallubhAI karamacaMda dalAlanI saskAztiA, sevAbhAva ne samajazaktine mAre ardhya ApavA ghaTe. DAhI te dAnI jaina zeThAInA avazeSa samA e nara che. emaNe sUrijInA jIvana--kavanamAMthI ghaNuM ghaNuM meLavyuM che, paNa emanI pAsethI meLavI lenArano Aje tUTA paDayo che! A graMthanI ghaNI vigatA temanI pAsethI meLavelI che. mAdalapurA, amadAvAda, hiMda prajAsattAka dina 26, jAnyu, 1950 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A uparAMta bhaktibhAvabharyA zrI. bhAMkharIAbhAI enI prema ane zraddhA tA visarI visarAya tema nathI. tenI pAsethI caritranAyakanI AtmazaktinAM anubhavelAM dRSTAMtA sAMbhaLavAM e paNa jIvananI mAja che. chelle A caritralekhana daramyAna mane muMbaInA apriya vAsa priya banAvI ApanAra mArA laghu khaMdhu zrI. dhama caMdra dIpacaMda desAI B.sc. nA mAre AbhAra mAnavA joI e. je sasthAe premathI mane A kAma soMpyu' tene te kema visarAya ? --jayabhikhkhu ww For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org be bola : lekhaka : zrI. ramaNalAla vasaMtalAla desAI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAkSara 'yoganiSTa AcAryane nAme zrImad buddhisAgarasUrijInuM vistRta jIvanacaritra pragaTa thAya che, e bahu suyaeNAgya sAhityakAya che emAM zaka nathI. mAtra sAhityakAya ja nahi, e eka sAmAjika itihAsane ajavALatuM kAya' che, ema paNa kahI zakAya; kAraNu lagabhaga adhI sadI sudhInuM AyuSya bhAgavI gujarAtanAM sAhitya, dharma, ane samAjanA upara eka sarasa chApa pADanAra sAdhunuM A jIvanavRttAMta che, eTale tenu aitihAsika mahattva paNa ghaNuM che. keTalIka vyaktio mAtra sAhityakAra hAya che; keTalIka vyaktio mAtra sAdhutvamAM ja peAtAnuM jIvana vyatIta kare che, keTalIka vyaktie mAtra sAmAjika sevAnA kArya mAM ja gu'thAyela hAya che--paraMtu sAcA sAdhu hAvuM, uccaDhDhATInA sAhityakAra thavuM, ane chatAM mAnavatA bharyAM sahRdayI samAjasevaka banavuM-e traNe mahAbhAgya bahu ja thADI vyaktiomAM daSTigAcara thAya che, zrI bruddhisAgarasUrijI evuM saubhAgya laIne avataryA hatA. temane gujarAte eka sAcA sAdhu tarIke oLakhyA, sAcA sAhityakAra tarIke pichAnyA ane sAcA samAjasevaka tarIke sanmAnyA. evA satpuruSanuM jIvanacaritra eTale dharmAMtA paNa ItihAsa, sAhityane paNa itihAsa ane samAjasevAnA paNa itihAsa. AAma triveNIsamuM emanuM jIvanacaritra pragaTa thAya e dareka rIte Avasyaka ane upayogI che. temanA nirvANune eka pacIsI thavA AvI chatAM AvuM surekha jIvanacaritra hajIsudhI pragaTa thayuM nathI, emAM gujarAtanI udAsInatA ja kahevAya. zrI pAdarAkara ane zrI jayabhikhkhu jevA gujarAtanA sarasa [R] For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sadgat jainAcArya budhdhisAgara sUrizvarajI [vi.saM. 1878 mA For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ODOO mA be bola lekhakoe zrI buddhisAgarasUrijInuM hA jIvanacaritra bahAra pADI gujarAtanuM e maheNuM ToLyuM che; uparAMta itihAsane eka khUTatA sonerI akeDo sAMdhI dIdho che. hide sAcAM sAdhutvane ja pIchAnyuM che; mAgIya sAMpradAyika sAdhutvane nahi ja. alabatta paMtha, mArgo, saMpradAya ane dharmoe, potapotAnuM zubha kAryo bajAvI hiMdI janatAmAM eka prakAranI udAra saMskAritA-Catholicty upajAvI che. jene laIne dharmajhanUna, dhamadhelachA, ane dharma sannipAta hiMdI jIvanamAM dhaNu haLavA banI gayAM che. zrImad buddhisAgarasUrijInuM jIvanacaritra hiMdanI A yazasvI praNAlikA-mALAmAM eka suMdara maNuka umere che.. | huM to mAnatA ja Avyo chuM ke vaidika, bauddha ane jainamArge ekaja AryasaMskRtinAM kuLa che ane parasparanAM puraka che. yuga yugathI e traNe mAMga"pravAhA Aya'saMskRti thalatA AvyA che, ane ghaNI vAra eka banI, vaLI sahaja vibhinna banI, eka utkRSTa AyamAnasane Arya saMskArane kaho ke sarvagrAhI mAnava mAnasane jaDatA ane poSatA AvyA che. eka mAge bIjA mAgene ghaNuM ApyuM che ane ekabIjAmAMthI ghaNuM dhaNuM lIdhuM paNa che. saMskAranI e Apale kevI saraLatApUvaka thAya che, enuM dRSTAMta vidvAna lekhakee racelA zrI buddhisAgarasUrijInA A caritramAMthI ApaNane sahaja samajAI jAya che. jIvanacaritranA madhyabiMdurUpa vyakti te mahAna hatI ja; paraMtu e vyaktinI mAtra sapridAyika mahattA ja nahiM, paraMtu mAnava mahattA upasAvavAmAM A caritragraMtha saphaLa thAya che, emAM ja lekhaka yugmanI sAcI siddhi rahelI che. le meM paNa zrImad buddhisAgarasUrijInAM darzana karyA hatAM ane temanA be kadI kadI sAMbhaLyA hatA. sane 1922-23mAM mulkI amaladAra tarIke huM vijApura rahetA tyAre mArA jIvananA nedhivA jevA traNa prasaMge banyA ! eka zrImad buddhi sAgarasUrijInAM darzana; bIjuM temanA ja rogaguru ke yogasahAdhyAyI zrI bariyA svAmInA darzana ane trIjI varasoDhAvALA saMtakavi RSirAjanAM darzana. AcAravicAranI bahu chUTamAM mAnanArA huM dhArmika hovAne leza paNa dAva karatA nathI, chatAM sAdhusaratAnAM milana mArA jIvanane ThIkaThIka sparzI gayAM che. zrImad buddhisAgarasUrijInuM darzana Ama huM abhimAna laI zake e mAre mATe prasaMga gaNAya. jainasAdhuonA samAgama mArA jevA hiMdu brAhmaNa mATe sadAye utsAhane ja viSaya rahyo che. jainasAdhueAnI tapazcaryA, jaina sAdhuonI vidvattA ane jainasAdhuone virAga mane sadA AkarSaka lAgyo che. buddhisAgarasurijI jAte zaiva-vaiSNava mAtApitAnA putra, jJAtie prATIdAra; dIkSA lIdhI jainadhamanI, ane jainadharmIo uparAMta kaMka hiMdumusalamAna janatAne pUjyabhAva temaNe [ 23 ] For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 60% 7) yoganiSTha AcArya www.kohatirth,orc Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AkarSyA. Ajola gAmamAM AbhUmIra karIne eka muslima bhajanika hajI rahe che. mAriyA svAmInuM e mIranuM gurupada. e muslima mIra zrI muddhisAgarasUrijInAM kaiMka kAvyA bhajananI Dhake, bhajananI dhUnamAM Aja paNa gAya che, jema buddhisAgarasUrijInA jIvatAM gAtA hatA tema. e bhajanikanAM gAyelAM zrI muddhisAgaranAM bhajanA hajI Aja paNa mAru' suMdara smaraNa che. Ama zrI buddhisAgarasUrijInuM jIvana ApaNane itihAsarUpa paNa khatI rahe che, mA daza ka paNa bane che, ane A*saMskRtinI dhama'udAratA ane matAMtara sahAnubhUti upara pUrNa prakAza pADe che. zrI muddhisAgarasUrijInuM jIvanacaritra vAMcatA mane dhama ane sa'pradAyanI ekatAnA abhyAsa upara bhAra mUkavAnu' khUba mana thAya che. hiMdu, bauddho ane jainA ekabIjAthI judA DhAvA karatAM vadhAre nIkaTatA dharAve che, ema zrI buddhisAgarasarijIne joI ne ane temanuM caritra vAMcIne mane tIvra bhAna thAya che. zrI buddhisAgarasUrijInuM sAhitya eTale ? ene hiMdu paNa vAMcI zake, jaina paNa viMcI zake ane muslima paNa vAMcI zake. saune sarakhuM upayAgI thaI paDe evuM e kAvya sAhitya zrI buddhisAgarasUrijIne ApaNA bhakta ane jJAnI vienI hAramAM mUkI de evuM che. enuM eja tattvajJAna, enA eja rAgadveSathI para javAnA khAdha, enI eja pArthiva sukhA pratyenI sAdhuze|bhana beparavAhI, sattA ane dhananA durUpayoga sAmenI mastaupekSA emanA kAvyAnI mAphaka emanA jIvanamAM paNa tarI Ave che. sAthe sAthe eka mAnavInI anukaMpAnAM dAMtA temanA jIvanamAM aneka verAyalAM paDAM che. e sa eka AyanAnI mA jIvanacaritranA pustakamAMthI ApaNe joI zakIe chIe. jaitAe gujarAtI sAhityamAM bahu ja yazasvI phALA ApyA che. prAcIna gujarAtI sAhitya temaja prAcIna gujarAtanA itihAsa e banne jaino vagara vahuoLakhAyAM rahI jAta. Aja paNa gurjarabhASAnA abhyAsamAM--vidyApIThanA paNu abhyAsamAM jainasAhitya bAjue mUkI zakAya ema nathI. zrI hemacaMdrAcAya'thI mAMDI AjasudhI jainasAhityakArAnI ujaLI sevA gujarAtI bhASAne maLI cUkI che. zrI hemacaMdranI sAdhutA ane vidratAne biradAvanAra zaiva sAlakI rAjavI siddharAja jayasiha. Ama AsA varSanA itihAsa tA ApaNane kahe che ke gujara bhASAnA je saMskAra-yALa pirasAyA che, te thALanI vAnImAM jaina--hiMdu jevA bheda paNa rahyA nathI ane jainA ane 'iduAe bhegA mesI eja eka ja thALanI sAmagrI ArAgI che. sarijIe e vAnImAM sudara umerA karyo che. varasADAnA ThAkAra rajapUta, kSatriya, hiMdu, khAriyA svAmI eka mahArASTrI hiMdujemanA jIvananI guptatA temane leAkakalpanAmAM sane 1857nA baLavA sAthe paNa joDe che: [8] 33 For Private And Personal Use Only 000 13
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra S www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAlo ane yoja ane hiMdu pATIdAra mAbApanA dIkSA laI jaina banelA putra zrI muddhisAgarajI-me traNenI tripuTI maLI haDhayAganA prayogA kare, e vastu darzAvI Ape che ke ApaNI saMskRtimAM tAtvika bheda rahelA nathI. Ama zrI pAdarAkara tathA zrI jayabhikhkhue lakheluM aa jIvanacaritra zrImad buddhisAgarasUrinI jIvanakathanI kahI jAya che, tenI sAthe sAthe prAcInakALathI AjasudhI cAlI AvelI A saMskRtinI ApalenI graMthanI paNa kahI jAya che. uparAMta ekAvana varSoMmAM ja badhI lIlA sameTI lIdhelA eka jIvanamuktanI vividha dRzyabhUmikAmAM ApaNune pheravI mAnavajIvana sAmAnyatAmAMthI keTalI ucca dRizyatAe caDhe che eneA khyAla paNa ApaNane Ape che. joDe joDe, e ekAvane varSanA mahattvanA sAmAjika ItihAsa paNa ApaNane ApI jAya che, jemAM gujarAta, mAravADa, mevADa, saurASTra ane dakSiNa jevA pradezanI bhaugolika parikramAnA paNu ApaNane khyAla Ape che ane sAmAjika ane dhArmika pravAho --khristI, gmA samAjI, ane thIyAsArInA ubharAne paNa khyAla sArI rIte karAvI jAya che. dezabhaktinAM pUra uchALatA lAlA lajapatarAya, paDita madanameAhana mAlaviyA, mahAtmA gAMdhIjI ane zrImaMta mahArAjA sayAjIrAva sarakhAneA paNu paricaya zromad buddhisAgarasUrijI aMge ApaNane e ciratra karAvI jAya che. visamrATa nAnAlAla sarakhA sAhityakAzane paNa paricaya emanA jIvanamAM hAya e saMbhavita ja che. sAthe sAthe ekalI mahAna vyaktionA ja paricaya upara caritranAyakanI mahattA sthapAtI nathI. hiMdumuslima janatA ane keTalIye gUnegAra gaNAtI kAmeAnA temanA hRdaya- sparzI paricaya-TukaDA ApaNane A jIvanacaritramAM jovA maLe che; e kharekhara mAnavajIvanane mahAna banAvatA ratna-TukaDA che ema ApaNane lAgyA sivAya rahetu nathI. bAlapaNathI te avasAna sudhInA nAnA moTA prasa MgeA, bahu ja rasabharI vANImAM A graMthamAM ApaNane samajavA maLe che ane Ama ApaNA sAhityamAM eka sarasa jIvanacaritranA graMtha umerAya che. emAM keTalAMka camatkAra vanA paNa AvI jAya che. e camatkAra vanAnA adbhuta rasa mArA sarakhA nAstika ajaina sa MpUrNa'paNe bhale na mAne ane lekhakAnA bhaktibhAva bharyAM saMvedane tarIke gaNI temane bhale mAtra vAMcI jAya ! teApaNu zrImad buddhisAgarajInI jIvanakathAmAM ghaNuMya evuM adbhuta tattva raheluM che, ke je nAstikane paNa camakAvI jAya. zrImad buddhisAgarajIsUrinAM paTanA, temanAM kaSTabharyAM tapa, temanA ugra saMyama, dhanane Thokare caDhAvavAnI upekSAvRtti, atula abhyAsa, vaMdanIya dIkSA, ane A saMskRtine zabhe evuM AcArya pada e zrI buddhisAgarasUrijInAM jIvanazikharA ApaNane adbhuta rasanI parAkASThAe jarUra pahecADe evAM che. virAganI TAce caDhatu mAnavajIvana bhAremAM bhAre adbhuta dRzya che. [ + ] For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra // www.kohatirth.org B yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgarasUrijI jevA eka mahAna gujarAtIne aneka vigato saha rajU karavA mATe ApaNe kharekhara lekhakakhaenA AbhAra mAnavA rahyo. lakhANa zuddha ane rasamaya tA che ja; sAthe sAthe lekhanI zailI paNa rasabharI che ane jIvanacaritranA nAyakane yAgya bhUmikAe mUkavA arthe lekhakAe cAjelo sAmAjika ane rAjakIya citraTanA paNu jIvanacaritranA aitihAsika mUlyane sArA pramANamAM vadhAre che. zrImad buddhisAgarasUrijI jevA eka mahAna sadgurune apAyelI A jIvanacaritrarUpI aMjalInu paThana sahu gujarAtIe kare. Aya* saMskRtinA eka sabhya namUnA sarakhA zrI buddhisAgarasUrijIne gujarAta kI ALakhe ane temanA jIvanamAMthI ekAda aMza ke AzanA aMza meLavI kRtAya thAya eja abhilASA saha, sahu vAMcakAne jIvanacaritranA vAMcana tarapha jaladI prerAvA huM vina Mti karu chuM. vaDAdarA, 25 oNgasTa, 1949 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Type 11) [ zrI, sastu sAhitya vaSa~ka kAryAlayanA TrasTIonI borDanA pramukha tathA vikhyAta arthazAstro zrImAn mana subedAranA 'ceAganiSTha AcAya' graM'tha mATe abhiprAya. ] mahattvane vadhArA zrImad buddhisAgarasUrIzvarajInI jIvanakathA huM khUba rasathI vAMcI gayo. mhoTA satA lAkahitamAM jIvana gALe che, ane sAmAnya mANasAne satya ane ahiMsAnA mArge dvAravA upadeza Ape che. A satAnI bhAratamAM te paraparA cAlu rahelI che, For Private And Personal Use Only AvA mahAna satanI kathA jANItA siddhahasta lekha4 zrI. jayabhikhkhu tathA zrI. maNilAla pAdarAkara jevA temanA ziSya eTaluM ja nahi paNa gujarAtanA eka moTA lekhaka ane kavi lakhe tyAre zenI uNapa rahe. jIvanakathA-vibhAga gujarAtI sAhityamAM ghaNe adhUrA che. temAM A pustaka Ara mahatvane vadhArA kare che. pa lIkhaTI bIlDI Mga, marIna lAInsa, muMbAI, 18-9-49 anu subedAra. 330
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ganiSTha AcAryavaya zrImada buddhisAgarasUrIzvarajI [ yuvAvasthA ] For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir TEL A mu kha : lekhakaH eNphesara kezavalAla hiMmatarAma kAmadAra itihAsa, arthazAstra ne rAjazAstranA prophesara jayAre mArI ane pU. caritranAyakanI vaDodarA khAte mAmAnI poLanA upAzraya pahelI mulAkAta thaI, tyAre I. sa. 1921nA mAla mAsa cAlatA hatA, atyAre A mAmukha lakhuM chuM tyAre ema thAya che ke te mulAkAtanI noMdha meM rAkhI lIdhI hota to ? je ke atyAre paNa tenI mukhya hakIkato mane barAbara yAda Ave che. mahArAje mane mArAM nAmaThAma pUchajAM; huM kayA kayA viSayo, kayA kayA vargomAM zIkhavuM chuM. te pUchaya kAMI lakhuM chuM ke kema te pUchavuM; pachI temaNe mane 'jaina dhAtu pratimAlekha saMgraha 'no prathama vibhAga batAvyo, ane kahyuM ke, | " jAo, gujarAtanA itihAsanA eka yugamAM keTalAMka mADha, nAgara ane vAyaDA vaNikuTuMbI jaina dhamAM hatAM, jeo atyAre sarvAza jainatattvavihoNuM thaI gayAM che. AvI jAtane saMzodhana thavAnI ghaNI jarUra che. tame jaina che, prophesara che; taTastha dRSTi rAkhI saMzodhana karI zake." A prasaMge mahArAjazrIe mane saMzodhananI bIjI cAvIo batAvI; temaja mahAvIranuM jIvana ItihAsanI dRSTithI vizuddha karI lakhavAnI jarUra kahI batAvIH tyAra pachI meM rajA mAgI, ane vaMdanA karI, eTale dhumalAbha kahI AtmIya bhAvathI pharI koI vAra maLavAnuM kahyuM. I. sa. 1940nI sAlamAM huM vaDodarA gejheTiara-sarvasaMgrahanA kAma mATe vijApura gayA hatA, tyAre mahArAja zrIe sthApelI saMsthAonI nadhi levAne mane prasaMga sAMpaDayo. temanI sthApelI vAcanazALAmAM-jJAnamaMdiramAM huM jaI cAvo; ane tyAMthI meM mahArAje lakhelA potAnA vatana vijApura gAmane vRttAMta kahI jatA pustakane sAthe lIdhuM, je pustakano sarvasaMgraha mATe meM' sAro upayoga kare che. [ 17 ] For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir thomniI karAI AvI rIte zrImad buddhisAgarasUrijI mahArAjanA sthUla ane akSara baMne deha sAthe mAro saMparka to thayA hatA; temAM hamaNa bhAIzrI maNuilAla mohanalAla pAdarAkara tathA bhAIzrI nAgakumAra makAtI, emaNe mahArAjazrInA jIvanacaritrane varNavatA grantha mATe Amukha lakhavAnuM mane nimaMtraNa ApyuM, tyAre e akSaradehanA tamAma paricaya meLavavAnI mane amUlya taka maLI, je mATe huM te baMne bhAI enA ataHkaraNapUrvaka upakAra mAnuM chuM. - jainaparaMparA ja evI che, jena AcAra-vicAra ja evA che ke hindanA samagra ItihAsamAM eka paNa yuga e nathI gayo, jyAre jaina AcAra-vicAra pratibaMdha ApavA mATe jaina sAdhunu' samatha' vyaktitva samAjane nahIM' sAMpaDyuM hoya. A pratibaMdha A paNa itihAsamAM akhaMDita rahyo che. jaina sAdhusaMsthAe dezanI anekavidha sevA karI che; jaina sAdhuoe dezanI saMskRtinAM aneka sAdhanAne prakAsyAM che, a-khaMDita rAkhyAM che, ane prajAne e dvArA sanmAge vALI che, jaina AcAra-vicArathI hindanA koI paNa vibhAga avaLe mAge to kadI gayA ja nathI. sadAcAra, cAritraya, vidvattA, saMzodhana, samarthana, spaSTIkaraNa, vagere badhA viSayomAM jaina saMskRtinI paraMparA haMmezAM samAgane ja sAcavI rahI che. jaina sAdhuo e hajAro varSothI prajAne ane prajAnA AgevAnone zuddha dharmalAbha Apyo che. evA aneka sAdhuomAM zrImad buddhisAgara sUrijI mahArAjanuM sthAna cokkasa prathama raheze. - zrI. buddhisAgarasUrijInuM kAma khaMDananuM nahIM, paNa mananuM hatuM. temane prayAsa mukhyatve gUjarAta pUrato rahyo hato. kacchamAM temaNe kadI vihAra karyo nahoto kesariyAjI tarapha mAtra eka vAra ja teo gayelA. muMbaInuM temanuM comAsuM eka vAra ja thayeluM. bIjA jaina sAdhue AkhA hindramAM pharI vaLe che; paNa buddhisAgarasUrijI gujarAtathI, ane te paNa uttara ane madhya gujarAtathI bahAra, bahudhA, gayA nahotA; chatAM A maryAdita vihAra daramiyAna teo jaina ane jainetara, bane samAjonA AgevAnonA saMparkamAM AvyA hatA, teo e saM5rkathI draSTA, kavi, philasUpha, yogI ane vivecaka banyA hatA; laoNrDa liTananA kArabhArathI mAMDIne gAMdhIjInI satyAgrahanI pahelI laData sudhInA ApaNA ItihAsanA teo prakhara abhyAsI hatA; te laDatamAM temanuM pratyakSa ane parokSa dhyAna hatuM; samakAlIna vAtAvaranA teo pUrA paricita hatA. jaina sAdhusAdhvIo e pravAhathI ane tenA vicaribaLathI, bahudhA, ajANyAM, aLaga, rahe che, ane te mATe teo vItarAga bhagavAnanAM vacanAnA purAvA rajU kare che, buddhisAgarasUrijI temAM apavAdarUpa hatA.. | zrI. buddhisAgarasUrijIe gUjarAtamAM rahIne badhA pravAhone joI lIdhA hatA. bahu ja sAdhAraNa kaNabI kuTuMbamAM janma lenAra A mahAtmAe pUrvakamanA udaya baLathI urdu, hindI, gujarAtI, saMskRta, prAkRta bhASAone pAke abhyAsa karyo hato, temaNe kula ekase kAna - TIT [ri tarne dhati [ 18 ] 7 mI jAnAra tona nA konA para For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ODOO Amukha dasa grantha ApaNane ApyA; yoga, vyAkaraNa, kAvya, philasUphI, ItihAsa, rAsasAhitya, bhajana kAvya vagerenuM anokhuM sAhitya ApaNane ApyuM, jaina sAdhutvanA kaThaka, niyamita AcArA pALatAM pALatAM, paNa, temaNe aneka sAhityakAro, lekhake, AgevAno vagerene saMsaga sAcce, ane koI sAdhu na kare tevI rAjanIzIna' granthAnA grantha lakhAya teTaluM, vicArazIla sAhitya teo katA gayA. | mahArAjazrInI samRddhimAM narmada, dalapatarAma, kalApi, anavara, bALAzaMkara, lalita vagerenI vidhavidha chAyAo jovAmAM Ave che; teo medhANInA yugane pazu sAdhI le che; teo itihAsanA vivecaka bane che ane pitAne abhiprAya prakaTa kare che ke "muslima sAme laDatAM rajate hArI gayA tenAM kAraNomAM rajapUtAne kusaMpa to hatA ja, paNa bIju kAraNa e hatuM ke muslimonA jevI yuddhabhUha kaLA rajapUtAmAM nahotI; marAThAe rajapUtAne meLavI zakyA nahIM eTale uttara hindamAM temane parAjaya tha; hindavAsIo yuropiyanAthI badhI kaLAoe, UtaratA jatA hatA eTale teo parAdhIna banyA;" AvA pukhta abhyAsa ne avalokanathI pariNamatA vicAre mahArAjazrI mAtra naisagika vicArazaktithI ApaNane ApI gayA che te temanI athAga ka95nAzakti, temanuM (jaina pAribhASika vAparIe te.) matijJAna sUcave che. evA ja matijJAnanA aneka dRSTAMta mahArAjanAM lakhANomAM Apayune maLI Ave che, mahArAjane sAdhusaMsthA sthApavI hatI; temane sAdhuo mATe yogasaMsthA sthApavI hatI; temanI abhilASA saMzodhana mATe eka kendrastha granthabhaMDAra sthApavAnI hatI; A abhilASAo siddha thaI zakI nahIM, e judI vAta che; paNa pacAsa varSa agAu AvI siddhione pAra pADavAnI abhilASA sevanAra A jaina sAdhunuM matijJAna kharekhara alaukika ja kahevAya. | mahArAje aneka rAjA mahArAjAone pratibodhyA hatA. te uparAMta, temaNe jainetara anekavidha sAhitya vAMcI lIdhuM. temaNe svAmInArAyaNanI zikSApatrI joI lIdhI; muslimenuM kurAna joI lIdhuM; temaNe AryasamAjIeAnuM sAhitya joyuM; puSTi saMpradAyanA mahArAjAo sAthe temaNe dArzanika vivAde karyA; khristI pAdarIo sAthe dhama carcA karI; Ama chatAM paNa te samayanAM jaina samAjamAM rUDha thayelAM lezakara matamatAMtarothI teo hamezAM dUra rahyA, ane badhA tarapha emaNe sahiSNu bhAva keLaLyA.. mahAtmAonAM jIvanacarite vAMcavAno vyavasAya to prathamathI ja temane hate. paNI pAchI vaye, paNa temanuM jIvanarahasya DhIluM paDayuM nahotuM; tethI temaNe gAvanarAmanuM jIvanacaritra vAcI tenAthI bAdha meLavavA jaina janatAne Adeza karyo. bhegIndrarAva diveTiyA ane zreyasAdhakaadhikArI varganAM lakhANo eka vakhatanAM temanAM priya vAcano hatAM. kaherI guphAone joI temaNe nivRttisthAnane samaya tyAM dhyAnamAM mALe. [ 21] For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya tAraMgAnA bha0 ajitanAthanA tIrthamAM jaI tyAM paNa dhyAnAnaMda lUTayo. temaNe dakSiNa gUjarAtanA dalita vargane uddhAra karavA prayatno karyA, thANA jillAnA keDDI mAchImArone jIvadayAnI preraNa karI. ane amadAvAdanA milamajArAne karakasara, pavitra jIvana ane zarAbabaMdhI jevA kAryamAM preryA. teo sudhAraka hatA, uddhAraka hatA, saddavicAranA ane sadAcAranA preraka hatA.. aneka paradhamIone temane sahavAsa hato. aMbAdatta zAstrI, rAjarAma zAstrI, svAmI sadAziva sarasvatI, zyAmasuMdara AcAya, vagere temanA mitro hatA. svAmI vivekAnandanAM lakhANA temaNe ghoLI ghoLI pIdhAM hatAM. jijJAsA keTalI badhI hatI ? thiesozInuM sAhitya temane paricita hatuM. jaina saMdhanI ane Trena vyavasthAnI nyUnatAethI anekavAra teo akaLAI jatA. devadravyano durapayoga temanAthI sahI zakAtA nahotA. nAnI gAmami maMdira vasAvI temanA kArabhAra karavAnI azakita joI teo jainAne tevI kAmathI alaga rAkhatA. pAlItANAmAM aDDo jamAvI besatA jaina sAdhusAdhvIono vyavahAra temane haMmezAM khuMcato hato. jenAne hoLInI asIlatAthI temaNe vAryA hatA. jenAmAM te vakhate pravatatA muhapatto, pUjApATha vagerenAM matamatAMtarothI mahArAja alaga rahetA. TUMkAmAM, zrImad buddhisAgarajI mahArAja jainanA parama pavitra navakAra maMtramAM nirdiSTa karelA sAdhu, upAdhyAya, ane AcArya, e traNe ya parameSThipadanI cogyatAvALA hatA. teo vizuddha sAdhu, kuzaLa upAdhyAya, ane suvihita AcArya hatA. chejyAre jyAre huM mahArAja jevA vidvAna sAdhupurAnA satsaMgamAM AvuM chuM jyAre mane eka vicAra haravakhata sUjhato Avyo che; je e che ke A samAjane pazcimanI keTalIeka vidyAnA saMsarga" hoya teo vizeSa prazaMsanIya kAma karI zake, A varSanI sAdhutA ekamANI thaI gaI che. e varga ddarzana bhaNe, te sAthe teo pazcimanuM darzanazAstra kema na bhaNe? jaina sAdhuonAM vyAkhyAnamAM huM jyAre nigAdano vicAra zravaNu karuM chuM tyAre mane lAgyA karyuM che ke teo atyAranA jaMtuzAstra vagerethI paricita hoya to ? jyAre teo dharmAstikAyanI ane a-dharmAstikAyanI samajUtI Ape che. tyAre mane vicAra Ave che ke teo hAla pracalita phijhikasanI vidyAne kema na jANe ? jyAre teo sUrya prajJaptimAM varNavelA rakaMdhanI vyAkhyA kare che tyAre huM svagata kahuM chuM ke teo vatamAna esTronomI-tArakavidyA kema na samajI zake ? jyAre teo jainAnA tyAga vagerenI sthAo gAya che tyAre teo krAIsTa vagerene kema na samajI zake ? TUMkAmAM buddhisAgara mahArAjanI abhilASAnI-sAdhu mATenI moTI zALAmAM AvuM jJAna temane zA mATe ApavAmAM Ave nahIM' ? je A phaLasiddhi thAya te jema atyAre sara rAdhAkRSNanane [ 20] For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir UG Amukha sAMbhaLavA mAnavasAgara ulaTI paDe che tema jaina sAdhuone sAMbhaLavA ulaTI paDaze. zrI. RhisAgarajI mahArAjanI vicArazakti bhavya hatI, teTalI ja temanI kAvyazakti addabhUta hatI. gujarAtI sAhityamAM sAbaramatI upara ane AMbA upara suMdara moTAM kAvyo temaNe ja ApyAM che. evuM pAbaha sAhitya ApaNune tAraMgA, pAvAgaDha, narmadA, tApI, giranAra, DhAMga vagere gUjarati saurASTranI prakRtinI vibhUtio upara koI kavie ApyuM nathI. mahArAjanuM AMbA uparanuM padabaddha sAhitya to ajoDa che. jema jaina vicArakoe sUkSmatama dravya vicAra karI tene mAkSasAdhanA sAthe ghaTAgye tema mahArAje A baMne 5ghabaha sAhityane AtmavicAra upara vALI dIdhu che. zrI. hisAgarajI mahArAje gAMdhIjInI svarAjya mATenI satyAgrahanI laData upara je vicAre darzAvyA che ane te para temaNe jana samAjane je bodha Apyo che te narmadanA uttara avasthAnI Aja prazra pratyenI manaHsthitinI ApaNane yAda Ape che. parAdhInatAthI cAritranI bhraSTatA pariName che te mahArAja jANatA hatA. temane briTiza amalanI viziSTatAo tarapha pakSapAta hato; tenI sAthe temaNe svataMtratAnI laDatane ahiMsA, a-sahakAra, khAdI, svadezItrata vagere gAMdhIjInAM maMtavya sAthe dhaTAvI hatI; chevaTe e badhI vastusthitine potAnA nityanA sAthI jaina darzananI mAnyatAomAM dhaTAvI devAya te ThIka, evI mahArAjanI abhilASA hatI. | manthalekhanane mAre Amukhane thoDoeka bhAga Apavo joIe. A lekhananI bhASA ziSTa che. anyanA vastane vAcavAthI A paNane gujarAtanI ogaNIsamI sadInA utarAdhanI sAmAjika ane sAMpradAyika paristhitinuM sAruM jJAna maLI zake che. gujarAtanA uttara pradezanuM varNana A granthamAM je zilIna maLo zakaryuM che, te mATe lekhakeAne dhanyavAda dhaTe che. ziyALe, unALA ane comAsuM, te traNa RtuonI sAthe aMtargata thayelI bIjI traNa Rtuo, temanAM varNane, nadInALAM, khetaraketara, vagerenuM varNanaH vA, AMbA, aAMbalI, pIpaLa, boraDInuM varNana, gAmaDAMnI sImanuM varNana, gAmaDAMnA lokonI sArInarasI raheNI karaNI, vagerene A pAnAmAM je bhASAmAM varNavAmAM AvyAM che te kharekhara abhinaMdana pAtra che. gUjarAtanA keI lekhake Avu prakRtisAhitya ane lokajIvananuM sAhitya ApaNane haju sudhI ApyuM nathI. | bhAI zrI maNilAla mehanalAla pAdarAkarane ane temanA sahakArI zrI. jayabhikhune huM A kRti mATe abhinaMdana ApuM chuM ane temane baMneno AbhAra mAnuM chuM. temanA nimatraNathI to mane mahArAja viSe, jaina samAja vize ane vizeSataH gUjarAta viSe ghaNuM navuM jANavAnuM maLyuM, pratApagaja, vaDodarA. tA. 22. julAI, 1949. | [ 22 ] For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sva. zeTha nagInadAsa rAyacaMda bhAMkharIA - 4 ane bhAMkharIA-bhAio mAnavIne mAnavettara banavAnAM saMskAra-rasAyaNa nija Adarza dvArA pII de, tevAM jIvana dhanya eva' AdaraNIya che. pA. aTala gurubhakata zeTha nagInadAsanA pitRo mULa to UMjhA pAsenA bhAMkhara gAmanA rahevAsI, ane tethI ja teo bhAMkharIA tarIke paMkAyo. temanA janma mahesANAmAM saM. 1904 nA kArataka mAsamAM thayo hato. pitA custa dhamaniSTha, mahAna cAritracuDAmaNi guru ravisAgarajI mahArAjanA aTala bhakta, pramANika, nIDara ane gaMbhIra hovAthI temanA badhA saMskArI nagInadAsa zeThane vArasAmAM ja maLelA. zera mATInI khoTa hovA chatAM khATI bAdhA-AkhaDIone vicAra paNa na karatAM, mAtra zuha deva gurudhamanI ja ArAdhanA karanAra zeThane tyAM moTI ummare pAraNuM baMdhAyu' ane A prabhukRpAne pratyuttara rAyacaMda zeThe zrI. kezarIAino charI pALa saMdha kADhI tIrthabhakti karI vAlyA hatA. temaja aneka dhArmika zubha kAryomAM lakSmIne vyaya karyo hate. AvA pitAnA putra nagInadAsa paNa te vakhatanI gAmaThI nizALamAM gujarAtI traNa copaDI bhaNyA hatA. temane zrI. ravisAgarajI mahArAjane samAgama thatAM temanI prakhara kriyA, cAritrazIlatA, tIvra tapa, tyAga, vairAgya-bharyo saMyama ane camatkArika vacanasiddhi pratye khUba premabhakti jAgyAM. ochuM bhaNutara chatAM samRddha " gaNutara ? emane jIvananA saravALA bAdabAkInA AMkaDAnI ramatamAM jitADI gayuM, ane coryAsIbaMdaranA vAvaTAvALa muMbaI baMdara tarapha temanuM bhAgya ratuM jaNAyuM. muMbaI ja kheDI nAMkhIe e bhAvanA sahita teo rehavenA abhAve pagaraste ja muMbaI javA nIkaLyA. surata sudhI te kavacita " acakA ' paNa 'cakIne pravAsa kheDyo. | muMbaI navuM chatAM cahAnI pharIthI prAraMbha karyo. nIti, pramANikapaNuM, satya, dilanI amIrAta, khaMtIlI jAtamahenata, dharmaniSThA ane saMtoSa kreInAM kadI ye aphaLa [22 ] For Private And Personal use only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyan mandir sva. zeTha nagInadAsa rAyacaMda bhAkharIA-mahesANA For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir zeTha amRtalAla sakaracaMda hIrAcaMda jANajI ( AMbalI pALanA upAzrayanA kArya kartA ) zrIyuta hIrAcaMda jANajI ( dravyAnuganA zrotA ) (1withNKRAM : 'mana' GOOGGT For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sahAyakanuM jIvana gayAM che bhalA ? cahAnA vepAramAM khUba jAmyA. AcArakriyA, prabhupUjana avirata cAlu hatAM ane TUMka samayamAM ja eka sArA kuzaLa jAmelA vahepArInI haroLamAM goThavAI gayA. zrI. kezarIAjI paranI aDaga zraddhA ! lakSmI relAya che paNa zera mATInI khoTa to | vartAya che ja. niyama pramANe kezarIyAjInI yAtrAe zeTha jAya che. khUba zraddhAnI bhaktithI yAtrA kare che ane zrI kezarImAjImAMnI madhyarAtrInI kula5gara saMgIta darabAranI beThakamAM zeThajInA kheALAmAM bhagavAnanA mukuTanAM cha puSpa AvI paDe che ane cha putra-puSpa pAmyA pachI te puSpAne mama samajAya che. amathAlAla, maNilAla, caMdalAla, mohanalAla, cImanalAla, ane popaTalAla. kevAM dhama-parimala bharyo-cha gurubhakata pupuranA ! | hA jayeSTa putra amathAbhAInA janma kuTuMbamAM AnaMdALA uDADI. gurudeva pAse zeThe nyAyapAjita vijJagrahaNa, zIla, nitya prabhupUjA, prativarSa yAtrAgamana, sata mArgadravyavyaya, ane bIjA jIvana ajavALanAra niyamo to lIdhA hatA ja, guruvacana kadI uthApatA nahi, eka guruvacanathI ja eka AsAmInuM sAta hajAranuM dastAvejI raheNuM mAMDI vALI dastAveja phADI nAkhele. guru upadezathI pachI to mesANAthI zrI kezarIAine charI pALato (sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikAnA vizALa samudAyane ) saMdha kADhI tItha"bhakita karI. ATha varSanA amathAbhAinA bhArobhAra kezara zro kezarIAine caDhAvyuM. vaLI mahesANAmAM eka derImAM prabhupratiSThA karI utsava karyo. pAMjarApoLa Adi saMsthAone dravyathI navAjayAM ane AkhuM mahesANuM gAma jamADavuM. muMbaImAM A dharmaniSTha zeTha koTa jaina derAsaranA vahIvaTakartA menejara ane TrasTI banyo, ne banatI saMdha sevA bajAvI. zeThane yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgarasUrijI mahArAjanAM vyAkhyAne zravaNa karatAM mAMhyalA rUdiye ' jAge. AtmAnI sAcI pichAna thaI. "je bhaNatara AtmAne cI kakSAe laI jAya te sAcI keLavaNI " e parama satya guruzrI pAse samajI potAnA putrone tevI ja keLavaNI AgrahapUrvaka ApI. dharmakAryamAM agresara, udAradila, keLavaNI, saMskAra, pramANikapaNuM, pratiSThita vyApArI tarIkenuM sthAna, cha putro, mAthe samartha guru, ane dhamazravaNathI lAdhelI sAcI AtmazAMti A sauthI zeTha dhanya banyA. guruzrInAM saceTa bhajanAnuM zravaNu e temane mana jIvanane 9hAvo hato. ane 65 varSanI vaye aMta samaye paNa dharmanuM tathA A bhajanonuM zravaNa karatAM karatAM ja saM. 1969nA aSADha vadI 5nA rAja bahoLuM kuTuMba pAchaLa mUkI de cheSoH tyAre e bhajano ane tenA mamakSa zrAtA baMne vizvamAM dhanya gaNuyA. [ 23] For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTa AcArya pitA jevAM ja guNazIla bhaktivaMta putravatsalA mAtA nAthIbAI jemaNe putrone gaLathuthImAMthI dharma ane kartavyapAlana sAthe devagurudharmabhaktinAM amRta pAyelAM. teo paNa 1973nA AsAmAM tathA mAmA joItArAma chaganalAla saM. 1975mAM dehavilaya pAmyAM. ujamaNu, utsavapUjA, bhAvanA prabhAvanA, jamaNu naukArazIe karI A mAtRbhakta pazcA mAtA tathA mAmAne bhaktita5Na Ape che. guruupadezathI ujamaNAmAM cha cheTha khAdInA, traNa makhamala jarInA tathA jJAnamAM uttama graMtha mUkelA ne hahANIo paNa zrIgurudevakRta pustakonI karelI. { AvAM Adarza mAtApitAnA cha putro kevo hoya ? saM5, sadAcAra, sadughama, udAratA, gurubhakti tathA graMtho mATe dravyavyaya, saMskAra ane sahiSNutAne samanavaya A 7 mAM tame joze. saM. 1981nA jeTha mAsamAM saMta ziromaNi gurudeva zrImad buddhisAgarasUrijI mahArAjano patra * upayoga rAkhajo ne Aghe ke tuta ja mehanabhAI sahaparivAra mahuDI gurubhaktimAM hAjara thaI aMtasudhI rahyA. gurubhaktimAM arpAI javuM' e bhAMkharIA kuTuMbanuM biru 'temane bIjAo to "buddhisAgarIA' kahe che te temanA kAryothI sArthaka che. pitAnI pAchaLa amathAbhAI koTa jaina derAsaranA tathA mahesANA zrI sukhasAgara pustakAlayanA tathA koTa jaina mitramaMDaLanA TrasTI hatA-temanI narama tabiyatathI hAla caMdubhAI koTaderAsaranA tathA adhyAtma jJAna pra. maMDaLanA TrasTI che, popaTabhAI . jhA. ma.nI me. kamITInA sabhya ane TI. esosIezananA sekreTarI che. ' prathama jainadharma ane lAlA lajapatarAya,' bhAMkharIA bhAI enI (guruzrInI hayAtImAM) svataMtra sahAyathI a. maMDaLe chapAveluM. nI cira smaraNIya, amasAdhya-samRddha evA A "gani AcArya' graMthanA mudraNumAM paNu bhakhirIbhAI e taraphathI rU. pAMca hajAranI meTI sahAya maMDaLane maLI che. A audArya badala-zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLanA sabhya bhAMkharIAbhAIone hAdika dha nya vA 6 apedeg che. li sabhyo 1 . zrI. adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa [ ra4 ] For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra PRITEY. AEDABAD. www.kobatirth.org bhAkharI-bhAIA [sva. zrI nagInadAsa rAyacaMda bhAkharIAnA suputrA] beThelA : zrI maNilAla, zrI RmathAlAla, zrI caMdulAla UbhelA : zrI cImanalAla, zrI menakAba, zrI peopaTalAla For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir S tation yoganiSTha AcArya JOIT"bApAnA yoganiSTha, zrImad buddhisAgarasUrIzvarajInI jIvana kathA For Private And Personal use only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvananI pahelI paccIsI, eTale jiMdagInI vasaMta. For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir : ja ja - - ra aa aa aa zeTha mULacaMdabhAI vADIlAla dolatarAma | mANasA (muMbaI) A zrImaMta dAnazUra-dharmiSThamazahUra vyApArI gurubhakta sajajanano janma ledarA ( kijApura najIka ) mAM saM. 158 nA poSa vadI 11, tA. 4-2-1902 mAM jANItA garbhazrImaMta dAnezvarI parama gurubhakata sva. zeTha vADIlAla dolatarAmane tyAM thayA hatA. dhArmika kAryomAM khullA dile dhana vyaya karavAmAM tatpara A zeTha muMbainI keTalIye audyogIka sAmAjika ane dhArmika saMsthAomAM mukhya bhAga laI rahyA che. zrI. e. jJA. pra. maMDaLanA teo khajAnacI tathA eka TrasTI che. A zrI "ganiSTha AcAya " mahAgraMtha zrI. buddhisAgara sUrIzvara rIpya mahotsava-prasaMge maMDapamAM pramukha zrI. phelacaMdabhAi zyAmajInA hAthe vidhipUrvaka temane arpaNa karavAmAM AvyA hatA. zeTha mANekalAla cunIlAla, amadAvAda zrI jhaverI vADa, AmalI piALa upAzraya-derAsara tathA samAjanA agragaNya zeTha ane nagarazeTha kuTuMbanA khAnadAna nabIrA tathA prAcIna kalA-sthApatyanA aThaMga saMzodhaka ane saMgrAhaka For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir OPINION ON THE LIFE OF SHRI BUDDHISAGARA SURI by Mr. Manilal Padrakar and Mr. Jaybhikhu by Dr. B. Bhattacharyya, M. A , Ph. D., Rajyaratna, Jnanajoti, Director, Oriental Institute, Baroda I must thank the talented author Mr. Manilal Padrakar and Mr. Jaybhikhu for having given me an opportunity of perusing the Life of the Jain Saint Buddhisagara Suri. This book relates the romatic story of the gradual transformation of the Kanvi boy Bahechardas to a full-fledged saint, a yogi, a voluminous writer, a powerful orator, and possessed of great psychic powers. This eminent story is written in a style which is at once beautiful and light, expressive and lively, vigorous and penetrating. It is a fascinating reading. To my mind this biography is of the highest practical value to the common man, since the Saint was a true advocate of the balanced development of the material prosperity on the one hand, and the spiritual regeneration on the other-the Keynote of Indian Civilization and Culture. 22-11-49 B. Bhattacharyya [ vaDodarAnA airienTala inasTITayuTanA DAyarekaTara Do. bI. bhaTTAcArya ema. e., pIeca. DI., rAjyaratna, jJAnati -no abhiprAya. ] mugdha kare evuM jIvana - jaina saMta zrI buddhisAgarasUrinA jIvananuM darzana karavAnI taka ApavA badala mAre enA vidvAna lekhake zrI, maNilAla pAdarAkara ane zrA, jayabhikhune AbhAra mAnavo joIe. A graMtha, kaNabI jJAtinA bALaka bahecaradAsanuM eka pUrNavikasita saMta, yogI, mahAna graMtha lekhaka, prabhAvazALI vakatA ane mahAna Atma-zakitanA dhAraka tarIke kramaza: kevuM parAvartana thayuM tenI rasabharI kathA raju kare che. A mahAna kathA suMdara ane haLavI, manoraMjaka ane sacoTa, zIlI ane vedhaka zailImAM AlekhavAmAM AvI che. A eka mugdha kare evo graMtha che. mAre mana A jIvanacaritra sAmAnya mAnavIne mATe vadhumAM vadhu vyavahAru mUlya dharAve che, kAraNa ke e saMta eka bAju pArthiva unnati ane bIjI bAju bhAratIya sabhyatA ane saMskRtinA pradhAna sUrarUpa AdhyAtmika punarutthAnanA ekasarakhA vikAsanA sAcA himAyatI hatA. vaDodarA tA. 25-11-49 che. bI. bhaTTAcArya For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org be khAla Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI, meAtIcaMda gIradharalAla kApaDIA, solIsITaranA abhiprAya huM buddhisAgara sUri mahArAjanuM jIvana vRttAMta vAMcI gayA. sAhitya dRSTie e mane ghaNuM sura lAgyuM. huM tenA lekhakAne dhanyavAda Apu chuM. meM ghaNAM jIvanacaritro joyAM che, paNa jemAM banAveAnI paraparA vaicitryavALI na hoya te jIvanane rasadAra banAvavuM e kharekhara muzkela kAma che. me ghaNAM jIvana ciratro lakhyAM che paNa temAM musApharInAM vana ke tI yAtrAnA mahimA AvIne emAM ghaNI vAtane lAvI zakAya che ane prastuta banAvI zakAya che, paNa jIvana haLavuM hoya, temAM ghaNA pheraphArA na DeAya ane te AMkela cIle cAlanAra hoya tevA jIvanane rasa paDe tevI rIte rasadAra banAvavuM e ghaNI muzkela bAyata che. eka sAdA kheDUtanA jIvanane tathA rasaprada banAvI temAM aneka aitihAsika ane upayAgI bAbatane Ameja karI jIvana caritrane suMdara rasaprada AkAramAM rajI karavA mATe huM lekhakAne dhanyavAda ApuM chuM. caritranI AkhI ghaTanA bahu suMdara rIte lakhAyalI che. vAMcatAM ApaNane rasa paDe tevI patie emAM daSTAMto sAthe mAmi katA che, ane khAsa AkarSaka navIna paddhattie banela A pustaka vAMcatAM AnaMda thAya tevI rIte taiyAra karavA mATe huM prathama teA tenA lakhanArane dhanyavAda ApuM chuM. bAkI budhdhisAgara sUrinu prAthamika jIvana eka kheDUta tarIke zaru thAya che ane evAM pAtro suMdara kAma karI jAya ane janAnA meATA AcAya ane tyAre AnadAra nIkaLI jAya te svAbhAvika che, ane te prakAranA rasa AkhA pustakamAM prathamathI chelle sudhI jaLavAi rahe che te atyaMta gauravane viSaya che. eka sAmAnya kheDUtanA bALaka saMyogavaza paDIne keTaluM kAma karI jAya che ane sekaDA pustakA lakhI khAsa agatyanA vArase te vakhatanI tathA bhaviSyanI prajA mATe mUkI jAya ane peAte sAdhu ane AcArya thai Adarza jIvana jIvI sAre| dAkhaleo mUkI jAya e ati AkarSaka rIte kalamanA viSaya ane ane AkarSaka rIte lakhAya tyAre vAcanArane anerA AnaMda Ave che. prathama te| peAtAnu jIvana sudhAravuM ane tene yegya rIte ghaDavuM, ane peAtAnA AkhA saMcAge! ja badalI nAkhavA e ghaNI muzkela ghaTanA che. tame eka kheDUtanI jIMdagI vicAro ane temAMthI mANasa AkhA jIvana palaTA krama karI zake che tene A dAkhalA che. AvA sArA sacoge! kavicata ja maLe che, ane maLe tyAre tene sAcA ane sArA upayega thavA e ati muzkela ghaTanA che. ta A sava` muzkela vAta zakaya banAvI pote ati suMdara jIvana jIvavuM e bhAre muzkela che. Ane mATe cAritra baMdhAraNanA samaya khUba vicAravA yeAgya che ane Avhela zaheramAM zikSaka tarIke ane mahesANAmAM vidyAthI tarIkeno AcArya zrI buddhisAgarane samaya emane khUba lAbha kare che te atyaMta AkarSaka rIte AlekhAyuM che. e samaye emane thayela jJAnaprApti ane jJAnadAna AkhA jIvana para asarakAraka nIvaDe che te khUba vicAraNA mAge che. e lAbha emane AkhA jIvana sudhI preraNA Ape che ane bAjue Ubhu rahe che ema kAI paNa sujJa vAcakane lAgyA vagara raheze nahi. For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ane A kheDUtane bALaka ATalAM badhAM seMkaDo pustako lakhe te paNa eTaluM ja navAInuM kArya che. jananA sAdhu pAse to mANase vagara khabara Acce game tyAre ane game te vakhate Ave che. teo mananI ekAgratAne rahevA detA nathI ane evA samayamAM seMkaDo pustakanuM Ayojana karavuM te dughaTa ghaTanA che. chatAM e azakya vAta AcArya zrI budhisAgarajIe siddha karI batAvI te samajavA yogya che. jaina sAdhue AvI ekAgratA sAdhavI keTalI muzkela che te sAdhuno sAdyata vyavahAra jANanArane ja samajAya tevuM che. tyAM vakhatano nirNaya nathI. loko te sAdhunI pAse vagara epAInTamenTa Ave ja jAya che. evA vakhatamAM je te vAta na kare te abhimAnI athavA taiorI gaNAya che. AvA vakhatamAM seMkaDo pustakonI racanA karavI te ati kaparuM kAma che. te sAhityasevA paNa ekadezIya nathI. aneka kavitA ane graMtho lakhanAranuM mana kevuM tarata mUkela vANAnANAne pakaDI le che te te pustakanI saMkalananA ane temAM Avela ekAgratA batAvI zake che ane te ApaNe joI zakIe chIe. munirAjazrI budhdhasAgarajInI sAhityasevA vizALa ane bhaMvaSyanI tathA tAtkAlIna prajAne upayogI hoI khAsa AkarSaka che ane tenI mahattA jANavI ane AMkavI e bhAre muzkela kAma che AvI suMdara sAhitya sevA karanAra sAthe ja yoganiSTha hoya e ati durghaTa ghaTanA che, paNa e atizayokita vagaranI sAcI vAta che. niSNanI prathama bhUmikA mana, vacana kAyAnA coga para aMkuza, kAbu che. AcArya zrI. budhasAgarajIne evo asAdhAraNa kAbu hato e to jagaprasiddha vAta che, ane goThavaNa vagara AvelA lokonI nAnI moTI vAta sAMbhaLavA sAthe potAno lekhana vyavasAya jALavavo e asAdhAraNa yoganiSThA batAve che. AvA yogInuM caritra vAcavuM vicAravuM e eka jIvanano parama lahAvo che. A yuganiSThAne aMge ghaNA vicAro karavA jevA che, paNa teo to potAnuM kAma karI bhaviSyanI prajA mATe dAkhalo mUkI gayA. te ghaTanA kevI rIte banI tenI vicAraNA graMthamAM-A jIvana caritramAM khAsa dhyAna kheMce che ane dIrgha vicAraNA mAge che. ' ane yoga karatAM kavi tarIkenAM temanAM TAM chavAyAM aneka Alekhana Avela che te mane ghaNA naisargika lAgyAM che. emAM mArI macaDIne kavitava TekAyeluM nathI, paNa je tadana svAbhAvika UmaM_udgAra tarIke vAMcanAra upara sthAyI chApa pADe che ane je vizALa jIvana teo Akhare jIvyA tene athavA tevA prakAranA jIvanane sAcuM jIvana kahevAya evI chApa pADe che. vAcanArane temanI chUTIchavAyI kRtio vadhAre lAbhakAraka che ema mane A jIvana caritra vAcatAM lAgyuM che. teo AcArya tarIke phattehamaMda thayA teTalA ja kavi tarIke teo phAvelA che te vAta mane khUba asarakAraka lAgI che. ' ane manuSya tarIke to tene barAbara phAvyA che. eka kheDUtane jIva jananA AcArya ane tyAM jIvana kheDe ane jemanA cAritra upara jarA sarakho vaDema paNa na paDe te phattehamaMda jIvana kahevAya. teo jananA AcArya hatA tene aMge mAre temane mATe pAtapAta na thaI jAya, tenI saMbhALa rAkhIne huM kahI zakuM chuM ke A caritra jarUra mananapUrvaka vAMcavA le che ane tene vAMcavAmAM je samaya pasAra karavAmAM Avaze te sArI rIte gA gaNAze ATalA mATe A Adarza rIte lakhAyalA ane jIvAyelA jIva caritrane vAMcavA ane manana karavA huM pratyeka vyakitane bhalAmaNa karuM chuM. e caritrane barAbara anusaravAthI aneka muzkelIo dUra thaI javAne ane jIvana mArga mokaLA thaI javAne pUrato saMbhava che. AvA suMdara caritrane dareka rIte halAvavuM e pratyeka prANInuM kartavya che. 29tra azoka prinTarI-rAvapurA-vaDodarA For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pra ve che ke rabdhanAM vidhAna ane prakRtinI preraNA agamya hoya che. zrImanI dava jalato duniyAne DAravA, vAridratA megha, na jANe himAcalanA kayA girizaMga parathI, aravallInI kaI pirimALamAMthI. samaya Avye vIjajhabukatA ne amRtasIMcatA AvI pahoMce che. jevuM sthaLa-kALanuM paribaLa, evA e jhabake che, gaje che, varase che. enI eka eka saravANIe suSupta dharAnA paDamAM jIvana jAge che. bhUminAM abhedya paDa bheTIne jagavRkSa jANe navapallavita thavA pAMgare che. saMskArahIna ujajaDa dharatI, saMskAritAnuM hariyALuM hara oDhe che. chIcharAM sarovara abhare bharAya che. kerI kitAba jevuM AkAzanuM haiyuM IdradhananI zobhA pAme che. - udAra bhAve varSA digadigaMtane navarAve che, jANe ke zuSka na rahe, kaI saMskArahINuM na rahe, koI UNuM ne adhUruM na rahe. e arpaNadhamI che. ApavuM e ja ene svabhAva che. e Ape jAya che, kAyA nIcevI, varSe jAya che,-rAta ne dina. ( vizALI dharatI che. samaya sva95 che. puruSArtha ghaNo che. AThe pahora-aNautAra e varSe jAya che. jANe kAlanA ene bharosA nathI. samaya paripUrNa thAya che. kALa AvIne Ubhe rahe che. e anantatAmAM sarI jAya che, te pitAnI pAchaLa jagatanA udyAnane bahelAvavA raMgaberaMgabharI vastuone jagADatI jAya che. ' jevo varSAno bhAva evo ja vicakSaNane, vibhUtione svabhAva hoya che. zAstrokita che ke, metra ne mahAnubhAvo samasvabhAva hoya che. banne parArthe prANatsarga karanArA hoya che. emanAM carmacakSuomAM amRta ubharAtAM hoya che. emanA haiyAmAM saMjIvanInA kaMpA chalakAtA hoya che. prArabdhanAM vidhAna ne prakRtinI preraNAnA kai puNyasaMdezanI rAhamAM ja teo hoya che. - eka dahADe davajavaMtA vaDodarA rAjyane evA puNyasaMdeza lAdhyA. dava lAgyo hato devamaMdiriye ne rAjamaMdiriye. siMhAsananI zobhA jhaMkhavAtI jatI hatI. dharatInA mAla karamAyA hatA ne rasakasa ochA thayA hatA. Adhibhautika saMpattinI sAthe AdhyAtmika saMpatti paNa sva95 banI hatI. rAjA-prajAnuM sukha ne zAMti baMne haNAyAM hatAM. azAMti, avyavasthA, For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir praveza asaMteSanI hAyavarALathI vaDodarAnI bhUmi vyAkuLa banI hatI. - bhUminA piokAra ajaba hoya che. enAM puNya jAgyAM. aMdhAraghora duniyAmAMthImanamADa pAsenA kavaLANA" gAmamAMthI-uttama evI khetI karanAranA gharamAMthI-mahArAjA sayAjIrAva (trIjA)ne ANyA. rAjamaMdiriye pravezatA cauda varSanA chatAM jJAna ne saMskAranI daSTie cAra mAsanA paNa nahi, evA A mahAna kizore punarjIvananI prabhAnAM tyAre prathama darzana karyA, ane vidhino ja keI saMketa haze ke prAyaH e ja veLA e ja vaDodarA rAjyanA vIjApura gAmamAM, uttama evI khetI karanAranA gharamAM becaradAsa nAmanA mahAna bALake jIvanamAM prabhAnA prathama paroDhanAM darzana karyA. banne davajavaMtI bhUmi para megha banIne AvyA hatA. babbe paccIsIo sudhI A baMne kheDU-jIvoe dharatIne kheDI. amRtanA megha ApyA, uSAnAM ajavALAM ApyAM, vidyullatAnA camakAra ApyA, mA vasuMdharAne baMnee yathAyogya karmane dharmathI bhAvA-zaNagArI. baMne dhULamAMthI dhAnya sarajanAra hatA, mATImAMthI mAnava sarjanAra hatA. bannee saMsAranAM mumukuM pUtaLAMomAM jIjIviSA (jIvavAnI IcchA) janmAvI. dInahIna janamAM jIgISA (jItavAnI IcchA) piTAvI. zAMta ne pramAdI kavijanamAM ne sAdhujanemAM nava jijJAsA pragaTAvI. eke rAjyane aihika sukhanAM amRta pAyAM. bIjAe deza ane dharmane aihika ne pAralaukika sukhanA AsvAda ApyA. eke rAjapada zobhAvyuM, bIjAe gIpada zobhAvyuM. eke sattA zobhAvI. bIjAe vidyA ne vairAgyane ujajavala karyo. eka te mahArAjA sayAjIrAva gAyakavADa. bIjA te yuganiSTha zrImad buddhisAgarasUrijI. For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir is_) | | dravya, kSetra, kALa, bhAva ] ] ]] ] vikramanI vIsamI sadI pUrI eka pacIsI vaTAvI gaI hatI. ne IsUnI vIsamI sadIne pUrI eka pacIsInI veLA hatI. vIranirvANane cAvIsaso saMvatsara vItI gayAM hatAM. mahAna krAMtikAra siddhasena divAkara ne saMmatabhadrane babe hajAra varSanAM vahANAM vAI gayAM hatAM. mahAna vRdhavAdI, pratApI pAdaliptasUri jevA tirdha rene amara prakAza kALanI ananta cAdaromAM jhINA caLAto hatA. 'syAhUvADha ratnAkara'nA samartha kartA zrI vAdidevasUri jenI stuti karatAM jeno kRpAprasAda yAce che-ne jeoe bhAratIya itihAsamAM 1400 graMtha racI ciraMjIva nAmanA meLavI che, e mahAna sudhAraka, apratimavAdI, prakhara vidvAna zrI haribhadrasUrine thayAM bAra varSa vahI gayAM hatAM. 1 kALanA pravAha vegIlA che. zrI haribhadrasUrine pAMcaso varSa vyatIta thAya che. tyAM 'kalikAlasarvajJa'nuM mahAmahimAvaMta birada dhAraka, guja2 rASTranA yugadeva, gujarezvara jayasiMha siddharAja ne paramAta kumArapAla bhUpAlanA pratibaMdhaka, gujarI asmitAnA Adyajanaka zrI hemacaMdrAcArya nA jayajayakAra saMbhaLAya che. AvA mahAna sAdhupuM'gavane paNa gujaye AThaso varSathI ochI ochI veLa vItI hatI. kalikAlasarvajJa pachI pAMcaso varSanA vasamA kALanA aMtare siddharAja ne kumArapAlathI adhikA bhAratabhUpAla maMgalasamrATa akabarazAhe pratibodhaka zrI hIravijayasUrijIne paNa pragaTaye traNa varSanA kALa vyatIta thaI gayA hatA, ane zrI haribhadrasUri pachI eka hajAra varSe zrI siddhasena, saMmatabhadra, hemacaMdranI yAda tAjI karAvanAra, mAtra upAdhyAyapada dhAraka chatAM sarirAjonI kSamatA dharanAra, navyanyAya rUpI samudranuM Acamana karI janAra upAdhyAya zrI yazovijayajInI yazapatAkA laherAyAne mAtra be saikA vItI gayAM hatAM. mastaphakIra AnaMdaghananAM mastapadanI laharIo, saccidAnaMdamAM pAgala banelA cidAnaMdajInA padonA bhaNakAra ne paM. vIravijayajInI adbhuta sUrAvalio hajI bhUlI bhulAtI For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcA nahAtI. zrIyuTerAyajI, zrI mUlacadajI ne zrI vRddhicadra jevI sAdhu pu'gavAnI tripuTI jaina samAjanAM sakAnAM ghAraNeA sAme navI prabhA dAkhavI rahI hatI. ane seA seA varSoMthI alepa thayela AcArya padanA dhAraka pratApI zrI vijayAnaMdasUrijI jyAre prakAzanI pahelI lAlimAnAM prathama darzana karatA hatA, tyAre-- sa'sAramAM sadA banatu' AvyuM che tema, gAmaDA gAmanA eka mATInA jUnA gharamAM vIranA sAceA sevaka, sama sAdhuparaMparAnA eka zramaNa, zrI sidhdhasena ne zrI haribhadranA anuyAyI, hemacaMdra ne hIravijayajInA pUjArI, upAdhyAya yaAAvijayajInA adbhuta upAsaka, AnaMdaghana jevA cegItranA AkAMkSI, 5. vIravijayajI jevI sUrAvalionA sAdhakanA janma yeA. caritranAyakanA janma-kALa bhAratanA jAgaraNa kALa hatA. aDhArase sattAvanamAM chudAI gayelI prajAne have kaLa vaLatI hatI. mahattvAkAMkSI aMgrejI rAjya paNa eka paccIsInuM punarjIvana pAmI cUkayu hatu. ane rAjapadanA vaibhavI ADaMbarAmAM devIzraddhA dharAvanArI AryAvartanI prajA mATe dilhI darakhAra bharavAnI vicAraNA vAtAvaraNamAM ghALAI rahI hatI. zahenazAhI tAjane pharI ujjavala karavA jagatanA nAmAMkita jhaverIo ne hIrAjaDA emAM avanavA hIrA, mANeka, iMdranIla ne pannA maDhavAmAM mazagula hatA. chApakhAnAM AvyAM hatAM ne vartamAnapatro zarU thaI cUkayAM hatAM. saikAonAM ghena jANe pazcimI prakAzathI tUTatAM hatAM. briTiza rAjya vidhinA eka maMgala nirmANu tarIke Adara pAmI rahyu hatuM. pUrvanI uSAnA pUjanathI kaMTALelI prajA hAMzathI pazcimI prakAzane vadhAvI rahI hatI. saMskAra, saskRti, zikSaNa, ziSTAcAra, sahakAra, sahacAra, tamAma bhAvanAomAM parivartananA paDaghA gAjatA hatA. 'agananeA gheADA' hiMdanI bhUmine khudI rahyo hateA. gujarAtamAM khArAgheADAnA agarA ne viramagAmanI bhAgeALa e joi AvyeA hateA. vaDhavANuthI bhAvanagara ne amadAvAdathI AbunA mAge enI gheADadoDa mATe pATA paDI rahyA hatA. sUrata ne muMbainA badare samudranI mahArANI jevI sTIma hileALA laI rahI hatI. ne sAta sAta hajAra samudrapArathI AvelI prajAne A agnideva hajAra hAthavALI banAvI rahyo hatA. A jAgaraNanI asaro dhUDI nizALa sudhI paheAMcI hatI. vATakI bAjarInA vinimayamAM bhaNAvatA mahetA have sarakArI sikakAothI keLavaNIne mUlavatA hatA. eNe gherabaMdha cAbUka mUkI dIdhA hatA ne netaranI soTI dhAraNa karI hatI. lAkaDAnI pATI para have vataraNAM ghasAtAM hatAM. paNa A te gAmaDA gAmanI vAta. zaheramAM te rAjA rAmaAAhanarAya ne loDa' mekalee pracalita karelI keLavaNIne Avye be pacIsI vItI gai hatI ne bhAratavarSoMmAM traNa traNa yunivarsiTIe sthapAi cUkI hatI. A keLavaNImAMthI ja ekAeka navA tIkhArA jhamakI UThe che, Aja kALamAM sara For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir divya, kSetra, kALa, bhAva surendranAtha benarajI nAmanA eka mahAna dezabhakatane zAhI nekarImAMthI chUTA karavAmAM Ave che, ane deza, emanI vAcaspati jevI vyAkhyAna-dhArAthI saLavaLI UThe che. laoNrDa liTanane kaDaka rAjaamala cakamakanI garaja sAre che. AjanI mahAna rASTrIya mahAsabhAne hajI janma levAne dazakAnI veLa hatI. paNa prajAne AtmabhAna ne saMgaThana Avazyaka lAgyAM hatAM. dezane jagADanAra dAdAbhAI navarejI nava varSanA hatA, ne ajeya yodhdhA tilaka mahArAja aDhAra varSanI yuvAnImAM AvI UbhA hatA. jyAre kabA gAMdhInA mahAna putra pAMca varSanA piorabaMdaramAM ramatA hatA. ne paM. javAharalAlane janmavAne doDha dazakAnI rAha hatI. rAjakIya vAtAvaraNa Ama sateja thatuM jatuM hatuM, tyAre dhArmika vAtAvaraNamAM paNa krAMtinA paDaghA paDatA hatA. jUnA rivAje ne kriyAkAMDomAM khovAI gayelI prajA navajIvana mAgatI hatI. dhamane rASTrIya punarutthAnamAM apratima baLa lekhanArAoe jUnA cIlA cAtaravA zarU karyA hatA. dharmamAM paNa kAyadAne sthAna maLatuM jatuM hatuM. aMdha zraddhA ne aMdha rUDhionAM baMdhana kAyadAthI teDavAmAM zraddhA dharAvanAro varga prabala thato hato. rAjA rAmamohanarAyane brahmasamAja te dazaka jUno thayo hato. enA cIle sAdhAraNa brahmosamAja AvyuM hatA, tyAM mahArASTramAM zrI rAnaDee prArthanA samAjanA pAyA nAkhyA hatA. A veLA uttara ane dakSiNamAM bIjA be moTA pravAha astitvamAM AvyA, uttaramAM AryasamAja ne dakSiNamAM thIosophI. A baMne dharmo nAstikatAnA praveza sAme jabaradasta virodhamAM hatA. A pravAhanI gatithI bIjA dharmo paNa kaMIka vegavaMta banyA hatA. samAna bhAva, rASTrabhAvanA raMgo enA para caDhatA jatA hatA A veLA jaina samAja paNa gatinA AMcakA anubhavI rahyo hato. enA jagatazeThee, enA dAnavIroe, enA nagarazeThAe samAjanuM lakSa ThIkaThIka ArkapyuM hatuM. be cAra vidvAna ne gaNyAgAMThayA pratApI sAdhuoe jenenI bhUtakAlIna bhavyatAne jAgrata karavA kamara kasI hatI, paNa aMdhakAra eTale gherAyela hato ke jaina e svataMtra dharma ke zAkhA dharma? e prazna svAbhAvika banI jatA. purAvAo aneka hatA paNa apragaTa bhaMDAro para arthopajIvI yationA kAbU hatA. eMzIthI nevunI saMkhyAnA zramaNa sAdhuonA avAja tuMbaDImAMnA kAMkarA barAbara hatA. | dAnathI, sevAthI, vyApArI kuzaLatAthI jeno vadhu ne vadhu jAheramAM AvatA hatA, jenA vidvAne samAjanuM lakSa vizeSa kheMcatA gayA ema ema "jaina svataMtra dharma ke zAkhA dharma ?" prazna vadhu cakaDoLe caDaye, ane cakaDoLe caDelAM vidvAnenAM citta kaMI kaMI navA camakAra dAkhavavA lAgyA. koI ene khristI dharmanI zAkhA gaNavA lAgyA. keI ene yahudI jAdugara, mana deva janusanI saMtAna te jaina! ane pelesTAIna e pAlItANA-jaina yahudIonuM tIrthasthAna, ema nizcita karavA lAgyA. For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org 8 ceganiSTha AcAya kalpanAnA tara'ge! vadhyA, keAie jaina dharmane yahudI ke khristI dharmanI zAkhAne badale baudhdha dharmanI zAkhA tarIke svIkAryo. vaLI eka vidvAne baudhdhane jaina dharmAMnI zAkhA tarIke sthApyA. tyAre jagat samakSa jainadharma ne svataMtra dha tarIke sthApana karavA bhagIratha prayatna karanAra yuropIya vidvAna yAkeAkhI, bIjA vidvAna Ii. khulhara sAthe AryAvartanI parakammA karI rahyA hatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tyAre AryAvanA A mahAjana saMghasattAe adhikA hatA. nagarazeTha hemAbhAinAM sarakArane tyAM mAna hatAM. bApadAdAnA vArAthI cAlI AvatI saphaLa zeDhAithI gujarAtamAM temanA nAma para phUla mukAtAM. zeTha premacaMda rAyacaMdanI sakhAvatA ne dilAvarInI kathA gheraghera gavAtI. te Aje se seA zeDIAnI sakhAvata je nathI karI zakatI, te ekanI sakhAvate karI zakatI. gujarAtamAM vasatA jaineAmAM zvetAMbara ne sthAnakavAsInA bheda unALe sUkAi gayelA jharaNu jevA hatA. sthAnakavAsInI kanyA mUrtipUjakane tyAM jatI ne mUrtipUjakanI kanyA sthAnaka vAsIne varatI, nekArazI emAM eka ja netarAM apAtAM. jamaNamAM, varagheADAmAM ne lagnamAM sahu sAthe rahetA. yativaga svaya' upajAvelA zathilAcAranI gatamAM UMDe UtarI rahyo hato. saheje sanmAna pAmatI sAdhutAne tee varSothI svayaM siddha zAsananI kaTheAratAthI kacaDavA mAgatA hatA. zrIpUja janasamAjanA betAja bAdazAha, game tevA dhamI sAdhu enA sAmaiyAmAM hAjara rahe. na rahe te zrIpUjanA DaDebAja upAsakA TAlakuM paNa teDI nAkhe. hAjara rahIne kramamAM rUmAla dhare. zrAvake mAthe paNa avanavA kara verA. garavA gujarAta dharmane nAme A zAsana na sadya lAge teya sahI letA. e veLA acAnaka zrIpUrjAnI sattA sAme baLave thayA. keTalAka pAmI sAdhuo-mULa sthAnakavAsI paNa svecchAthI maMdiramAgI thayelA sAdhue gujarAtamAM UtarI AvyA. A sAdhuoe svakama -dhathI A zithilAcAra sAme meAracA mAMDayA, emaNe hAkala dIdhI. sAdhuthI bharapUra gujarAta jAgI gayA, A sAdhuemAM ucca sAdhutAnA, mahAn tyAganA AdesamA zrI nemisAgarajI mahArAja, zrI ravisAgarajI mahArAja, zrI buTerAyajI mahArAja ne temanA be puNyazloka ziSyA zrI mulacaMdajI mahArAja ne zrI vRdhdhicaMdrajI mahArAja pAtAnI navara'gI prabhAthI samAjane AMjI rahyA. navasAdhutAnAM sanmAna, tapa-tyAga ane zudhdhinA pAyA emaNe majabUta karyA. yationI nAgacuDa haLavI paDavA mAMDI. * vilsana, lAsana ne vebara mAnatA ke bauddhamAMthI jaitadhama nIkaLyA. kAlabuka mAnatA ke janamAMthI bauddha dharma' AvyA. i. sa. 1879 mAM !. yAkALIe jainadhama ne svataMtra dharma tarIke sidhdha karyAM. For Private And Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dravya, kSetra, kALa, bhAva ane jANe kAi prakRttinI preraNA ja hoya tema paMjAbathI eka nave| praca'Da pravAha paNa, navI sAdhutAne vega ApavA dhasye AvatA hatA. se-seA varSe sUriSadane punarjIvita karanAra zrI vijayAna'dasUri (AtmArAmajI) emAM mukhya hatA. prArabdhanAM vidhAna sahetuka heAya che. varSAne AvavuM hoya tyAre e ja AtarAdA vAyu lAve che, izAna kANumAM vIjaLI janmAve che, AkAzamAM vAdaLAM umaTAve che. jaina samAja e sthitimAM hatA; e kALe ApaNA catrinAyake saMsAranI uSAnAM prathama ajavALAM bhALyAM, For Private And Personal Use Only e
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir / ITI HIT LT A prAcIna vijApura jaina maMdironA makarANI daravAje paDelA karaNIvALA patthara va ta na [ 3] asoeka varSa pahelAMnI vAta che. UMDA jaLa ne ajANyAM phaLa tAgavAne ne cAkhavAne eka zekhIna mada, hRkranA deza mUkI raLiyAmaNI gujarAte Utaryo. gujarAta to e veLA duniyAnuM AkarSaNa hatuM. itihAsanA uSaHkALathI ja misara ne siMhala, jAvA ne cIna kheDIne gujarAtIoe gaurava hAMsala karyuM hatuM. madhyakAlamAM gujarAtane vAvaTe caryAzI baMdara para laherI khAto. gujarAtI pravAsa kheDatA, madhadariye vahANa haMkAratA, vaNajhArA thatA. vepArI ne musaddI pAkatA. dezadezanA dezavaTA laIne bhAgelA rAjAo rAjapuruSa ne rAjakumAro gujarAtamAM Azraya pAmatA. sattaramI sadImAM gujarAtanI parakakamAe AvelA eka telaMgaNa kavie saMkSepamAM paNa bahu suMdara varNana karyuM che. e kahe che. * A gurjara deza nihALa ne cakSune ThAra ! sarva saMpattithI paripUrNa jANe svargaloka ! vividha digya aMbara-vastronA dhAraka, kapura ne mIThI sopArIthI madhamadhatA tAMbulathI sugaMdhita mukhavALA, tyAMnA yuvAno dhanya che. caMdanalepathI suvAsita temanA deha che. ratnothI alaMkRta temanAM avazya che. ane rati samI priyatamAo sAthe mahAle che. ane ahIMnI aMganAonuM lAvaNya paNa anupama che. tapta kAMcanano emano varNa che. rakata ne mRdu temanA adhara che, nava pravALasamA temanA hasta che. amRtasamI mIThI bhASA che. mukha kamaLapuSpa jevuM ne netrA nIpalanI zobhA dharanArAM che. gurjara yuvatIonA saudaryathI yuvAno abhibhUta bane emAM zI navAI? vaLI A gujara jano dezadeza bhame che. tyAMnA kautuke jue che, ne amita dravya meLavI pAchA For Private And Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir vatana 11 Ave che. ane A rIte lAMbAkALathI virakaMThA satIone AvIne bheTe che. A pramANe dhanya banelA A loko sarva saMpattithI samRddha banone kayuM sukha nathI bhogavatA?'' AvA suMdara gujarAtanI bhaugolika sImA kALe kALe palaTAtI rahI che. gurjaratrA, sArasvatamaMDaLa ne Adhunika gujarAta : ema nAma ne sImA sadAkALa badalAtAM rahyAM, paNa gujarAtI to sadA eka ja rahyo, eka ja prANa, eka ja baLa, eka ja jJAna ! AvA gujarAtamAM UtarelA e paradezI asavAranI nasamAM chatrapati zivAjIno jusso hato. enI bhASA judI hatI, paNa bhAva eka hatA. eNe dharatIne bhALI dhaNIvihANI aphATa vasuMdharA varavAne sajaja paDI hatI. rUDI bhUmi hatI, rUpALAM naranAra hatAM. mola to khetare malakAtA paDayA hatA. eNe samazera sAbadI karI. saMgAthIone sajaja karyA. paradezamAM mAthAM mUkIne mArga zeLe. lIluDAM mAthAnAM toraNa bAMdhyAM. navalahiyAnA bhoga ApyA. - zuravIranI samazera pitAno bhAga tAravI lIdhA. aMdhAraghera AkAzamAM vIjaLI pitAno mArga cAtarI le ema pitAne mAga cAtarI lIdho. senagaDha vyArAmAM e kAMDAbaLiyA juvAne potAnI gAdI sthApI. A5 baLe rAjamugaTa paheryo. e juvAnanuM nAma pilAjIrAva gAyakavADa. gAyakavADonI javAMmada hindu5tapAtazAhInA sthApanAra chatrapati zivAjI mahArAjanI veLAnI. pilAjIrAva pezvAI darabAranA eka ratna hatA. ratna ratnanAM vAvetara karyo. bhASAthI bhinna, bhUSAthI bhinna bhUmine pitAnI banAvI. siMha ne sajajane je je dezamAM saMcare che, tene potAne vazavatI banAve che. A zakita mujaba A vIre bahu pratApArjita pradezane potAnuM upanAma ApyuM. eka ghaDInI veLAe senagaDha-vyArAmAM sthapAyelI rAjagAdI vaDodarA AvI. ane pachI to sattA-sattAnI ramajhaTa sAthe AvI. kuMdana jANe kasoTI para caDayuM. aSADhanA AkAzamAM vAdaLIo cegamathI caDhI Ave ema gujarAtamAM judI judI sattAo umaTI. ke gujarAtI, keNu mAravADI, koNu mevADI, koNa mugalAI. emAMya khAsa gujarAtamAM trimukhI sattAnA sapATA cAlyA. dilhIthI hAlI AvelI bAdazAhata lokone daMDavA lAgI. sUratanA baMdarethI sarakI AvelI kaMpanI sarakAra dhoLe dahADe dhADAM pADavA lAgI. vaLI pezvA sarakAranA punAnA ghoDA paNa daDabaDavA lAgyA. paNa gAyakavADa rAjavIe kRpA ne kaTArInI sAthe kuneha paNa vAparI jANatA. A saMgharSanA kALamAM ja gAyakavADI rAja vistaryuM. paMcamahAla, revAkAMThA, mahIkAMThA, kAThiyAvADa, bharUca, kheDA ne amadAvAdamAM enI ANa prasarI. - kALanA vArApherA pharatA rahyA. khAMDAnA khela ne musadIonA musaddAomAM gAyakavADI | rAjya ghasAro pAmyuM. Apa le cAlyA karI. pATaNa lIdhuM-amadAvAda ApyuM. ema adalA For Private And Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya badalI cAlyA karI. paNa rAjyane pAya zukanavaMto hate. ghasArAmAM paNa eNe teja camakAvyAM, AthamaNI saMdhyA AbhamAM sahAya tema. | pharI eka vAra uSAnAM ajavALAM camakyAM. gujarAte mahAna dezI rAjayanuM birada hAMsala karyuM. baDabhAgI banyuM e vaDedarA rAjya! gujarAta ane kAThiyAvADanI bhUmi para e pAlava pAtharIne beThuM. na gujarAtI, na kAThiyAvADI, na marAThI, na jarathostI, na musalamAna enI saMskRti sarva lokasaMgraha jevI-sarva dharmasamanvaya jevI enI puNyabhUmi banI. - prakRttine koI saMketa haze ke gujarAta-kAThiyAvADanI mukhya nadIe A prAMtane pariplAvita karatI vahe che, ane eja rIte ghaNAM jUnAM jagadudhAma jevAM tIrthadhAmo A dharatIne dharmanAM baMdhanomAMthI dhArI rahyAM che. vaiSNavatIrtha dvArakA, zavatIrtha siddhapura, zakitatIrtha bahucarAjI, jainatIrtha paMcAsarA pArzvanAtha ne bhecaNIjI, islAmI tIrtha mIrAM dAtAra A bhUmimAM che. ItihAsanAM alabelAM nagare paNa ahIM che. ApaNA gurjarenI Adi rAjadhAnI kanakasena cAvaDAe kanakaniSNu* vaDanagara Aja rAjyamAM che. ne jagatanI prAcIna nagarIomAM gaNAtuM dvArakA paNa ahIM ja che. cAvaDA ane solaMkI yuganI sAkSIsamuM, paramAhaMta bhUpAla kumArapAla, jayasiMha siddharAja ne kalikAlasarvajJanI kItipatAkA samuM purANuM pATaNa paNa ahIM ja che. pATaNathIya purANuM, rUdramALanA khaMDeronI bhavyatA bhAkhatuM sidhdhapura paNa ahIM ja che. rAjatIrtha pATaNapuramAM dezadezanA pratinidhio AvatA. vidyAtIrtha sidhdhapuramAM aneka chAtrAlaye cAlatAM. vaTezvara to rAjasaMnyAsIonuM vizrAmadhAma. Ama vaDodarA rAjya kudaratanuM bhavya dhAma che. ene tyAM senagaDhI vanarAji che. vyArAnA vanavagaDA che, dhArInA DuMgarA che, carotara peTalAdanI phalapa bhUmi che, pATaNa choDyAM retALa vana che. navasArInI rasakasabharI AmrakuMje che ne okhAnI sAgara ghaTAo che. A rAjyane pakhALatI aneka nadIo vahe che. puNyasalilA, vizvAmitrI, purNa, narmadA, sarasvatI, zetruMjI, gomatI jevI pavitra nadIonA nIra ahIM relAya che. sthaLe sthaLe sAgara, saritA ne saMgamanA sukALa che. ahIM Aja prAMtamAM zIlaguNasUri, hemacaMdrasUri, AnaMdaghanajI, dayArAma, je bhagata thayA che. haribhakti ne maherALa kaTidhvajanuM A raheThANa che. dharmabhUmi, rAjabhUmi ne sAhityabhUmi ema trividha gaMgAonA ahI saMgama che. - A rAjyanI rAjadhAnI vaDedarA zahera che, ne mahAkavi premAnaMde ene "vIrakSetra vaDodaru"nA nAme biradAvela che. A vaDodarA rAjyanA cAra prAMte che. judI judI bhUmi para vistarelA che. emAM sAta sAta varSa sudhI gujarAtanuM pATanagara pitAne tyAM rAkhanAra kaDI prAMta (hAla mahe For Private And Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vatana sANa) ItihAsathI sabhara che. e prAMtanI lIluDI bhUmimAM AveluM vijApura gAma paNa prAcIna ne arvAcIna ItihAsanI bhUmi che. gAyakavADanI nAnI evI relvelAIna suMdara pradeza vIMdhatI kalolanA jaMkazanethI nIkaLelI vIjApura jaIne thobhe che. vIjApura Aje prAMtanuM agragaNya gAma che. paNa enI sAmAnya dazAmAMthI ya enI bhavyatAnA bhaNakAra jAgatA lAge che. itihAsakAronI cakora AMkhe enA dehadarzanamAM adabhuta khamIra dharabAyeluM lAge che, enAM khaMDiyero purANa kALanI preraka kathA kahetAM bhAse che. te ahIM gaLAtI ne baMdUko ahI banatI. paMdarase mahAjananAM ghara, pAMcase kaMsArA ne pAMcase brAhmaNonAM ghara ahIM hatAM. sUryavaMzIya kSatriya rAjArAmathI eno saMbaMdha joDAya che, ane jagatanA prAcIna nagaree je hAsa ne udaya bhALyAM evAM bharatI-oTa ene nAMgaratAM lAge che. bAja jevAM jhaDapI, AryAvatane ekavAra trAhI pokarAvanAra haNa vijetAe A bhUmi para zAsana karatA ka9pAya che, ne pachI pelA khabhe dhanuSyakamAnavALA gujaro ne pAchaLa e dhanuSyakamAnathIya vadhu vedhaka ramatiyALa AMkhevALI gUjarIo tyAM garabe ramatI jovAya che. ne ItihAsa ka95nA vAdhe che, caulukya ne vAghelAnA zAsana AraMbhAtAM jovAya che. ane jotajotAmAM dizAone kaMpAvatAM yavanonAM dhADAM AvatAM dekhAya che. mUrtine maMdiranA nAthanA e rasiyA che, pralayAgni jevA e che. jyAM jAya che tyAM dharA dhamadhamI jAya che. A pralayAgni babbe vAra ApaNA prAcIna nagarane bharakhI jato kapAya che. enAM uttuMga zikhare, manahara vidyAdhAmo, suMdara hasya ne havelIo ekavAra cakalAnAM mALAnI jema pIMkhAI jAya che. A pachI ahamadazAha Avato jovAya che, ne addabhuta nagara amadAvAda vasAve che. tyAM vaLI dilhIno samrATa akabarazAha eka ajaba dilerI laIne saMcare che, ne hiMdu-muslima verajhera nItaratAM lAge che. baMne paDozI bhAvanA keLave che. aDoaDa vasavAnI ne paDakhepaDakha jIvavAnI hiMmata keLave che. e birAdarInA kola laMbAya che. tyAM dilhInA takhta para auraMgajebanAM zAsana AraMbhAya che. nItaratA jatA dharmajhanananA nirabhra AkAzamAM kALI bhammara vAdaLIo UmaTI Ave che. pharIthI mAnavInA haiyAmAM beThelAM varU ghurakI UThe che. tIrthamaMdiro tUTe che. hiMdu prajA trAsI jAya che. gAmanAM gAma ujajaDa thAya che. vidyApura bharyuMbhAdaryuM vidyApura verAna bane che. ene bhAgya ravi astAcaLe Utare che. chatAM A nagarane ujavUla karanAra svanAmadhanya pethaDakumAra ahIM pragaTe che. jenA munio A bhUmine potAnAthI pAvana banAve che. ahIMthI ja vidyAnaMda vyAkaraNanI racanA thAya che. caMpakamAlA caritra, gajasiMdhukumAra rAsa, dharma parIkSAno rAsa racAya che, jene For Private And Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 14 www.kobatirth.org vizeSa mAhitI mATe caritranAyaka kRta 'vijApura vRttAMta' jovuM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zAsananA dhaNIdhArI samA aneka sUripugavA A dharAtalane pAvana kare che. sa. 1480 mAM theDAeka musalamAna gRhasthA AjubAju vasatA jovAya che. verajhera AchAM thAya che. ne saikA doDha saikA pachI hiMdue qI tyAM vasavA AvatA jovAya che. saMvata 1710mAM peAtAnA saDhAnA saMgAthI maLavAna ne buddhimAna bhATAne lai jaino vasavA AvatA dekhAya che. cAlIza varSoMmAM te jainonI vastI sArA pramANamAM thAya che. vANiyAnAM hATa ne kaNabIonA kasaba, bhAMgatAM gAmAne uddhAre che. vANiyA ne khIee bhAMgatA vIjApurane dhAyuM.. For Private And Personal Use Only yAganiSTha AcAya
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * pAMcame paramezvara ? | [4 ] AjanA vIjApuranI A te bhUtakAlIna gAthA thaI. vartamAnakAlIna itihAsa vi. saM. 1821 thI AraMbhAya che. gAyakavADa rAjavIonuM saMrakSeluM vIjApura pharIthI pAMgare che. dAmAjIrAva gAyakavADanI hAka vAge che. mahAjana sajIvana bane che. kaNabIo nirbhaya bane che. kAyadAnuM rAjya ne kAyadAnI vyavasthA Ave che. sAMIne takiyA ne nIlakaMTha mahAdeva baMne para samadaSTi rAkhanAra ne madada ApanAra rAjyanA Azraye pharIthI khaMDera koTaDAM jIvana pAme che. dezIvADA, zrImALIvADA, bhATavADa, verAvAsaNa, sutAravADA, kAzIparuM, paTavA pALa, mINAMvADa, kaNabIvADa, vahorAvADa, mALIvADa, kAjIvADA, saiyadavADe, kasabAtIvADA, jajanavADo ema zahera vase jAya che. gAyakavADI sthira thAya che ne briTiza satanatano mahAna garuDarAja potAnI zILI pAMkho sarvatra prasAre che. A zAMtinuM eka mAja' sarvatra laherAtuM bhAse che. ne "jhera gayAM ne vera gayAMvALo yuga AraMbhAya che. vi. sa. 1886 mAM AjanAM jaina maMdiromAM Adya jaina maMdiranA pAye kubA dozI nAkhe che. e pAyo zukanavaMto che. eka patAkAmAMthI aneka patAkAo pharapharI UThe che. A satyAzI gAmano vIjApura tAluko vastIe vadhe che. vastI pramANa savA lAkha lagabhaga Ave che. khuda vIjApuranI vastInuM pramANa 7319 pahoMce che, jemAM kevaLa 836 jainonuM pramANa che. eka jaina derAsaramAMthI dhIredhIre nava derAsara, nava upAzraya, ne judA judA zrAvaka zrAvikAonA upAzrayo dharmazALAo, jaina pAThazALA, janamitramaMDaLa, jainajJAnamaMdira vagere 18 saMsthAo hayAtimAM Ave che. A sivAya hiMdu maMdire, dharmazALAo, cabutarA, pAMjarApiALa, bAga, taLAva, kuMDa, davAkhAnuM, skUla, borDiMga, lAyabrerI vagerethI vIjApura zobhI UThe che. dareka dharmanAM ahIM dharma sthAne che. tAlukAnI kacerI paNa ahIM che. eTale Aje te dhI'gI vastInuM e dhAma che. varSo pahelAM vIjApura AMbAvADiyAthI vistarAyeluM suMdara upavanasamuM hatuM, paNa dukALa AvyA, ne AMbAnAM vana veDAI gayAM. chatAMya Aje enI AjubAju manahara kudarata For Private And Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 16 yeAganiSTha AcAya nAcI rahI che. UMcA UMcA vaDalA, pIpaLA ne AMkhatrIe sUryanA prakAzane peAtAnI jhaNI cALaNIe cALe che. khetarAmAM meraDIe lUmelIjhubelI rahe che. rAyaNanA te vagaDA che. ahIMnAM bera sAkarathI mIThAM che. ahIMnI rAyaNa pannAne zaramAve tevI suMdara che, enI zILI kuMjomAM kekilAnA TahukAra saMbhaLAyA kare che. enI kudarata ramya che. tyAMnA pravAsIone vahelI savAre mahuDAnAM vRkSo nIce mera kaLA karatA najare paDe che. madhyAhne AMbAvADiyAmAMthI keokilA paMcama svare gAna gAtI saMbhaLAya che. saMdhyAnA AratI TANe tAjAM jAMbu ne tAjA vaDaTeTAM jamIne AvelAM vAMdarAM AkhAne AnaMda Ape evA gela kare che. Rtu RtunA pAka aDDI utare che. eka gAu dUra vahetI sAbaramatInA seAhAmaNA haMsa ahIM UDayA kare che. kUvAnAM UuMDA pANI sadA sajIvana rahe che. khetara kheDUtane ane vRkSa rakhevAlane bhUkhyA rAkhatAM nathI. vIjApuramAM relagADI AvI tyAre eka AvatI ne jatI. Aje te| vIjApura jaMkazana anyuM che. banne gADIonA saMgama tyAM thAya tyAre meLA jevu' jAmI jAya che, sTezana ane gAmane thADu eka cheTuM che. aneka AMbalIe ne lIbaDIothI gherAyela e mArga parathI gAmamAM praveza karatAM jamaNA hAthe kaNaSIone nAnA evA vAsa, namratAmAM jhUkI jatI keAi daridrAnA jevA UbhA che. e vistAra ' amadAvAdI bhAgeALa ' tarIke oLakhAya che. itihAsa ane bhUMgALa baMnenA eka paNa pRSTha para peAtAnuM nAma na lakhI janArA-pAyAnA paththara banI janArA A kaNIonA aneka pUrvajoe peAtAnA kuTuMbakabIlA lai jaine, aneka gAma ne parAM sthApyAM che. dharatInA A namrathI namra sevakenAM gADAM jyAM jaine UbhAM rahetAM tyAM kUvA havADA pedA thatA, nIranavANu gaLAtAM. vADIe DAlanI ne khetarA jhUmIjhUmI rahetAM. emanI vAMse vAMse jema bhAgyazALInI pAchaLa sa'pata jAya tema sutAra, luhAra AvatA. dhIradhArIA AvatA. ghAMcI, meAcI AvatA. dezIvANIe AvatA. jotajotAmAM nAnu evuM gAma vasI jatuM. tyAM eka bIjAnI kuTuMbavela phulI-phAlatI, ekAda hanUmAna, ekAda zivali'ga, ekAda pIra, ekAda bhabhUta AveA tyAM AvatA. ne grAmaranA sapUNa thatI. gujarAtanAM ghaNAM gAmaDAM A rIte vaselAM. amadAvAdI bhAgeALanA kaNIe paNa sa. 1880mAM ahIM AvelA. dezI nathubhAi ravacaMdanA pitA dalocaMdano udAra rAkharakhAvata ne mana TI dhIradhAre aneka gAmanA kaNabIAne AvelA. e veLA e dalapaTuM kahevAtuM. kALa veLA kAka nakhaLI AvI, jamIna-pAdara ochAM thayAM eTale dharatonA dhAvaNane pIchANanArA vaLI AgaLa vadhyA. Aja kaNabIvADanA vaMzajoe AgaLa jatAM gavADA gAmanA raste metoparU vasAvyuM. keTalAke vaLI kAlavADAnA raste maNipura * vasAvyu. ne keTalAke raNAsaNane raste AnaMdaparUM vasAvyuM. * Aje caritranAyakanA badhAM sa`sArI samAMe tyAM rahe che. For Private And Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTa AcAryanI avatArabhUmi-janmagRha sAthe prAcIna vijApuranA jaina maMdirane avazeSa ja na ja ja8) ramata ne yuvAnone nakAraka E " karajA jA ja karI vApImAM ja che. jo ke loka thatI ja jAya ne kayA me a re - english) Pra thI 4 nI nI nI - gurumUtinI palAMThI nIceno lekha - For Private And Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anyAnya saMdhADAnA munivaronuM milana For Private And Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org pAMcamA paramezvara 17 paNa ApaNI kathAnA kALe A mI kuTuMba amadAvAdanI bhAgoLe vasatuM hatuM. Toca jovA jatAM pAghaDI paDI jAya eTalI UMcI A manahara vRkSarAjinI nIce A kaNabIvAsa che. traNa tarapha gArAnI pachIteA, AgaLa ramajIthI ragelAM bArasAkha ne mAthe vAMsanI vaLI ne dezI naLiyAMthI chAyelA e ghara che. DhAranI gamANa paNa paDakhe ja che. cAra bhIMta vacce te gheADIka ja jagA che. emanuM ghara kharI rIte parasALamAM heAya che ne kharI rIte emanA vAsa tA svaccha ane gaumUtrathI chaTAyelAM AMgaNAmAM che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lAMkhI paheALI sazakata kAyA, hasatAM meAM, AsthAvAna bheLAM dila, jhaTa kApa karanAra ne jhaTa rijhanAra svabhAva, zabdomAM zikSaNanI jarA paNa chAMTa nahI: paNa sa'skAritAnI brU avazya. jADA veSa, jADadhAruM jIvana. mAjarAnA roTalA ne mAkhaNathI bharelI chAzanA bhAjanamAM tRptinA Anada mAnanAra e varSAM mahemAnImAM mAla pirasavA karatAM mananI mAyA vadhu pIrase che. gharamAM emane ghareNAM nathI. hAya teA vANiyA rahevA de ema nathI. gaLAmAM tulasInI mALA e emanuM meTuM ghareNuM. bAkI emanu ghareNuM e emanA dhIgA baLada ! dhIMgI khetI ne dhIMguM mana ! dheALA magalA jevA ne kSatriyanA makA hathiyAra jevA zigaDAvALA baLadathI emanI mahattA mulavAya. bheALA eTale AsthAvAna jarUra, abhaNa eTale sIdhIsaTa vAtamAM mAnanArA. nasIbanA mela sadA vADhavAnA eTale prArabdhavAdI paNa kharA. dharma tA je kahe te. zivamadira hAya te zivajIne pUje ! viSNumadira hAya te| kRSNakIna kare ! zakitanuM sevAdhAma hAya teA vaLI mAtAne mAne ! AjanA dhArmika rAgadveSa e veLA spardhA naheAtA. pANInI paraba, cakalAMne caNu, bAvAne capaTo, kUtarAne ATalA ne gAyanI pUjA ! dhArmi ka vidhividhAnA te ATalAM ! kriyAkADamAM paNa jaTilatA nahIM. tulasInA kayAre dIvA, pIpaLAnA thaDe pANI, hanumAnajIne si MdUra ! gokuLa AThame meLAmAM javuM, zivarAte zakariyAMne rAjagarAne zIro khAvA ! agiyAraze eka TANuM jamavu' ne amAse haLa na joDavAM. TUMko jADI potaDI-thepADu,gheradAra AMgaLI, a'garakhuM' ne mAthe meTI pAghaDI athavA dhetiyu. Aje te na ucakAya evA kudaDIenA citarAmaNavALA dazazerIA joDA. hALImAM paTAlAkaDI, dazerAmAM baLadaveltha, e emanA ullAsa dinA. haLadaranA lepa, ghAbAjarIyuM ne ajamAnI phAkI e emanAM mahAna auSadhe. anaMta AkAzanAM e bALaka eka mAravADI kavinA zabdo jevI bhAvanA bhAve che, naI muMjarI khATa ke naccu TAparI bhaiMsa DalyAM do cAra se dujhe bApaDI bAjara rodAM bATa ke dahIMmeM olaNAM, itanA de kiratAra ke phira nahIM bolaNAM / For Private And Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 18 yoganiSTha AcAya navI muMjanI khATalI ne ceAmAsAmAM na cue evI chAparI (kAraNa ke ceHmasA sivAya chAparonI emane jarUra paDatI nathI), bheMsa vagere becAra dujhaNAM ne bAjarAnI vAno dahIMmAM khAvA mATe, ATaluM he kiratAra, tuM ApI rahe eTale ' nI yosTanA ' amAre koi dAdariyAda nathI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kevI tRpti. ceAgI jevA keTaleA kSudra parigraha ! Ave! nirvyAja yogakSema vahatA A kaNabIenA vAsamAM ghara jovA jAe te ' alIbAbA ne cAlIsa cAre'nI vArtAmAM Ave che evAM. ekane joie ne bIjAne bhulIe. eka sarakhAM jhukelAM chAparAM, AgaLa DhoranI gamANa, tulasIne ekAda kayAreA ne bAjumAM UbhA karelA khATalA ! pUchanArane pUchavuM ja paDe ke pelA zivadAsa paTelanuM ghara kayuM? batAvanAra zu batAve ? AthamaNI bAju AMgaLI cIMdhe, paNa tyAMya evI ja hAranI hAra ! senasasa naMbara teA e veLA naMkhAyA naheAtA. ne nakhAyA hoya te e vAMco zake eve eke paMDita tyAM naheAte. * zivA paTela ! hA bhAI hA ? hai'DayA jAe. pele chelle lImaDA joyA? enA nIcenuM ekaDhALiyu e zivA paTelanuM ghara ! bAjunuM ekaDhALiyu emanA bhAI lavajI paTelana ne pelu' DAbI bAju che e rAmA paTelanuM !' pUchanArane ATalA badhA vRttAMtanI jarUra naheAtI. gharane bAraNe jaI e dhIrethI hAka mAratuM. " aMbAmai gharamAM che ke ? " " kema ena ! '" pADeAzamAM ramatI dazeka varSanI cheDI tyAM AvI. 66 Aja chAzavAre| nathI ? tArI mA kayAM che, beTI ! '' " mA khATalAmAM sUtI che. kAle rAte bhagavAne mane bhAi ApyuM. '' chekarIna 66 zabdomAM vIre| AvyAnA chUpA AnaMda hatA. vIrA ne vIrInAM hetanAM mUla kayAM thayAM che ? khammA bena, se| varSa jIve tArA vIrA ! " ne roja chAzavAre chAza levA AvatI strI pAchI pharI. " ugarI !" pAsenI parasALamAM cAra dahADA pahelAM ja janmelI pADIne 5 pALatA zivA paTele hAka mArIH, "vahu kema AvyAM'tAM !" vahu te navADhA, lAjanI kADhanArI mATenu' mAnabharyuM gAmaDiyuM saMmeAdhana ! * kANa zivabhaijI ! " meAM para ghumaTo kADhatI zrI melI: " kAle zivarAta hatI ne. Aja savAre tamArA bhAi zirAvA beThA, paNa chAza kaika khATI thai gayelI, me vicAyuM ke lAva akhAbhAbhu pAsethI lai Avu, " ne peAtAnI vAtanA upasaMhAra karatAM pelI strIe kahyuMH " ugarIne zivarAtanA dahADe bhAI AvyA. che te ane sAjA sArAM ne ! " hA vahu !" vahunA vivekathI saMtuSTa thatA zivA paTele kahyuM: " zivarAtanA barAbara bAra vAge, paNa UbhAM re ! chAza te Aje valeAvI nathI, paNa A khAvA mATe gerahuM anAvyuM che, te letAM jAe. ugarI'" 66 For Private And Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pAMcamA paramezvara khAvA mATe dahIM bhAMgIne manAvelu gerahuM ugarI lai AvI, ne chAzanI doNImAM www.kohatirth.org reDI dIdhuM. " huM mArA Apa ! tamArA jevu dala (dila) kayAM thavu che. aMbA te annapUrNA che, paNa bhAyaDA ya derAnA deva jevA che. ' strI sADalAnA pAlavamAM dahIthI bharelI de!NI saMtADatI ghara tarapha cAlI. rastAmAM chAza levA jatI strIene cetavI. " e Aja tyAM jaze! mA ! chAzavAreA nathI." ** jA jA " sAcu kahuM chuM, ane zivarAte dIkarA avataryAM che. " 6 akhAne keTalAM jaNyAM ! " srIsahaja jijJAsA thai, t Apyu. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * be dIkarA, jIvA ne ugare, e dIkarI, enI ne ugarI, kula cAra jaNyAM ne A pAMcame te paramezvara ! " # Zhu adhI khaDakhaDATa hasI paDI. keAI aTakacALIe pelI strIne aDapaluM karyuM, tyAM te sADalAtAM pAlava nIce saMtADelI deNImAM raheluM cAMdInI pATa jevuM gAraDuM dekhAi gayu. A zu laI hAlI ! " cAlI gai. ... zivA paTele- te pAchI pharatI hatI tyAM-elAvIne chAzanA badale gArahuM 77 " ame paNa tyAre chAzanA khadale gAraDuM lAvazuM"" sroe hAthanA lahekA karatI For Private And Personal Use Only zivA paTele e dahADe chAza levA AvanArI eke strIne pAchI na kADhI. heAMzabhera gorahu vahe yu . ghera laI jaIne pAtaLI chAzanA badale geArasa pIrasatI pIrasato skrIAe zivA paTelanA tyAMnA putrajanmano khabara ApI. na Dhola vAgyAM ke na nagArAM. goLadhANA vahecavAnA e kuLamAM rivAja nahAtA. vagara kahe e dahADe gerasanAM khAnArAMe Thera Thera vadhAmaNI paheAMcADI ne mIThuM mIThuM' gArasa jamanArAe vagara kahe AzIrvAda ApyAH " bhAi, A pAMcame te paramezvara ! "
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir putranAM lakSaNa pAraNAmAMthI thaka pRthaka vyakitatvanI mAhinIno A yuga che. anaMta, niravadhi kALasAgaranAM pANImAM aneka hAtha nAnI nAnI nAjuka chIpalIo sAthe lakhAya che. je hAthamAM chIpalI pANI bharelI Ave che, e phelAya che. pUrNa tvanuM abhimAna ene lAdhe che. e enI chIpanuM-chIpamAM rahelA pANInuM mUlyAMkana karavA magarUra thaI UThe che. e enA vakhANamAM zAstra race che, smRti race che, itihAsa upajAve che. | ananta kALasAgara sAme Ubho Ubhe hasatA hasate A kSudrAtizudra prayatnane nIrakhe che. e malapatA kahe cheH "tuM mArA asIma mahAsAgaranuM eka mAtra bindu. le A tAruM varcasva !" | ne eka pracaMDa mAju Ave che. pRthaka vyakitatvane itihAsa racatuM prANI na jANe kayAM annatamAM alopa thaI jAya che. kALasAgarane kinAre paDela eka svAtinA biMduthI yukata chIpa ! enI zobhA, enuM teja, ene thanaganATa, ene upayoga e enI mahattA ! ene vaLI pRthaka ItihAsa ke ? kALasAgaranAM aneka metImAMnuM e eka benamUna pANIdAra motI hatuM. zuM A ja vAta ItihAsa nathI ? ane itihAsa eTale zuM ? itihAsaprasidadha puruSonA ItihAsa bhAgye ja saMgharAyA che. emanA jIvanakrama ghaNA aMdhakAramAM hoya che. nibiDatama aMdhakAra bhedatA emane AvavAnuM hoya che. sAdhanAnAM kaThina varSo emane vItAvavAnAM hoya che. sididhanI pAchaLa mAnavI badhuM visAre nahIM tyAM sudhI sAdhanAno sumeLa jAmatA nathI ane e sAdhanA pachI, prakAzanI prApti pachI, prAkRtajane e mahAna AtmAnA jIvananA itihAsanI kaDIo sAMdhavA mathe che. kaDIo saMdhAya che avazya, { paNa adhUrI ! 0 rUDhIcusta mAnasa vicitra che. e te enA mApatelathI ja saMsAranA mahAnubhAvo For Private And Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caritranAyakanA janmasthaLanuM eka dRzya ghaNA puruSArthI vIrAnuM jIvana jema "kAdavamAMthI kamaLa " thayAnuM punarAvartana hoya che, ema caritranAyaka sUrijI paNa eka abhaNa, parizramI ne dhamajhahALa kaNabI kuTuMbamAM janmyA hatA. mATInAM bhIMtaDAM ne mATInA naLiyAvALA mAmalI dharamAM emaNe duniyAnA prathama ajavALAM joyAM hatAM ane kolasAnI khANamAMthI kohInUra maLI Ave-e jUnI ukti caritArtha karI hatI. vIjApuranA pAdaramAM, samAdhi maMdiranI samI5, abalIenI gherI ghaTAmAM, hajI e mADha, e khAraDuM ne e sthaLa hayAta che. e raMkabhUmine Aje nIrakhIe chIe tyAre tyAM jogaMdara bananAra e sUrirAjanI puruSArtha-siddhine sahaja rIte vaLA thaI jAya che, For Private And Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir ill /+4 | mahuDI tIrthanuM vihaMgAvalokana vIjApura lAInanA pIlavAI sTezanathI be gAunI dUrI para AveluM mahuDI gAma-zrImad buddhisAgarasarIzvarajInA suprayatno ane abhuta sAdhanAthI Aje (" madhupurI tItha " banyuM che. ane bALa lIlAMchama khetaro, AMbAvADiyAM ne vADIothI suMdara lAgatA A pradezanI bhUmi pravAsIne satI lAge che. A tIrthamAM prAprabhujInA derAsara sAthe zrI. dhayakarNa vIranuM sthAnaka che. A vIranA daza hajAra mAIlathI tamAma jAtanA leke zraddhAbhakita bharyo hadaye ahIM Ave che. te potAnI bAdhA-mAnatA pUrI kare che. mahuDI bahu prAcIna bhama sthApatyothI bharelI bhUmi che. suMdara saritA sAbara A gAmanA pUrva bhAgane ghasIne vahI jAya che, ne enAM UMcAM kAtarA para Aje 5Na jaina khaMDita mUrtionA avaro maLI Ave che, khaDhAyatA jJAtinuM paNa A tIrthadhAma che. jIvanamAM bane teTalI vAra A tIthanI yAtrA karI cittano prasAda ane mananI zAMti meLavavA vinaMti che. For Private And Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir putranAM lakSaNa pAraNAmAMthI mApe che. e kuLanI mahattA zeAdhavA nIkaLe che. mahAna kuLa vagara mahAna AtmAnA AvirbhAva e azakya lekhe che. pUrvaja koi pratApI ne pracaMDa na maLI Ave te ene zAMti thatI nathI. sUva'zI ke ca`dravaMzI kuLa sAthe jo saMbadha na joDAya te badhuM adhu ru adhU ru lAge che. janmabhUminI mahattA pAmavAnI paNa tIvra icchA jAge che. eka kheDUtane bALaka sara sayAjIrAva bane, praNAlikApUjakane e gamatuM nathI. eka geAvALanA bALa zrIkRSNa ane e AMkhanA kaNAnI jema ene khUMce che. eka vanasevaka marAThAneA putra chatrapati zivAjI bane e na banavA cegya bhAse che. 21 vamAna jIvananuM dainya eTalu prabala manyu' che, ke jo pratyakSa purAvA na heAta te nAnA evA kSudra khImAMthI eka gheghUra vaDaleA pedA thai zake, e vAta satya manAta ja nahI. paNa vadhu paDatI carcA karanArA sAme mahAbhAratanA mahAna ceSThA karNu nA guMjArava kAne paDe che devAyata kule janma mamAyataM tu pauruSam // mAru kuLa zu' jue che ? e teA daivAdhIna vastu che. Ama AvA ! mArA puruSAne nIrakheA ! ka ane udyama, prArabdhane puruSArthanI A dvandvabharI sRSTimAM panA ne kabUla na thAya tevAM jIvana jovAya che. keNu ketu nimitta-naimittika kazuya nizcita thai zakatu nathI. pitA mahAna heAvAthI putra mahAna thatA hAya teA e putra pazu kekanA pitA teA che ja. zA mATe enA kuLamAM uttarAuttara mahAna puruSA ja na pAke ! paNa saMsAramAM ethI viparIta nirakhAya che. ameya zivadAsa paTelanuM vazavRkSa jANavA ghaNA prayatna karyo, ne na meLavI zakayA tethI nirAza thayA nathI. kALanI zIzImAMthI retI jhaDapathI nIce upara thayAM kare che. sAgaranI sapATI para hajAra meAjA' thayAM kare che. A vahANane vega ApanAra ramatiyALa caMcaLa mAjA'ne kadAca na pakaDI zakIe te vRthA yatna ke zeka niraka che. zivadAsa paTelanuM vazavRkSa bhale na maLyu, paNa zivA paTela yAre janmyA, emaNe jIvanamAM kAi vAgha mAryAM hatA ke kei pracaMDa parAkrama karyuM hatuM, e paNa jANavA prayatna karyAM, ne kazuMya vaiziSkraya na maLyuM te ame nAsIpAsa nathI thayA. alabatta, emanA gharamAM jUnA vakhatanI talavAra avazya hatI, paNa bApadAdAoe vAparI hoya tA te jANe. mAkI atyAre kATa caDhavA sivAya bIjI vizeSa naheAtI kAma karatI, For Private And Personal Use Only mAtA mahAna zikSaka che. mA aMbAbAI koI mahAna nArInAM viziSTha lakSaNlRA dharAvatAM hatAM ke nahi, e paNa prApta karI zakAyu nathI. vAMcakAne atyaMta nirAzA gherI vaLaze. chatAM ame eTalu' kahI zakIzu ke A kheDU jIvA bhalAM hatAM, bheALAM hatAM, bhadrika hatAM, parasevAmAM mAnatAM ne chatAM paramezvaramAM parama AsthA dharAvatAM.-bhUkhyAne anna, tarasyAMne pANI ne jogItinI sevA cAkarI e emanA kuLadhama zivadAsa zivapUjaka hatA. aMbAbhAi vaiSNutra hatAM. paNa bhinna bhinna ISTadevAnA kAraNe sa MsAramAM Aje je dila duHkha thAya che te temane
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 22 ganiSTha AcArya kadI thayuM nahotuM. kuLa paraMparAthI maLelI emanI jabAna kaDavI hatI. nagna satyane nagna satya tarIke kahevAnuM zIkhyAM hatAM. jabAna kaDavI avazya hatI, paNa haiyuM hetanA kaTakA jevuM hatuM. emanA vaibhava-emanA vilAsa ? AvA prazna pUchI zakAya evI sthiti ja nahotI. kadAca emanI daSTie e adhama hatAM. bahu ja adhUrA javAba! badhethI asaMtuSTa thatuM citta pUche che, tyAre A pAMcamA bALakanA janma vakhate kaMI daivI camatkAra banyA hatA ke ! AMgaNAnA lIMbaDAnI kaDavI lIMboLI mIThI madha banI hatI ke ? lImaDAnA heranA badale gulAbanAM phUla nahotAM varSA? havA kevI vahetI hatI ? madharAte kaMI ajavALAno bhAsa thayo hato ? kazuM ya nahi. jagatanAM sAdhAraNa bALako janma thI juduM kaMI banyuM nahotuM. asaMteSI prInakArane saMtuSTa thavuM che. e pUche che, "putranAM lakSaNa pAraNAmAMthI zuM A bALake bALapaNamAM divyatAnI kaMI jhAMkhI karAvelI ke nahi? ame to kazu kahetA nathI. paNa je ceDA prasaMgo maLI zakyA che, e rajU karIe chIe. sAMkaLanI e tUTatI kaDIo avazya che, paNa emAMthI kamabaddhatA paNa janmI zake tema che. bALaka doDheka varSano thayo haze, e veLAnI vAta che, etarA citarAnA tApa paDatA hatA. zivadAsa paTelanuM AkhuM kuTuMba "taLAvaDI nAmanA khetaramAM kAma karatuM hatuM. nirabhra AkAza agni varasAvatuM hatuM paNa evA agnine pacAvI gayeluM A kaNabI kuTuMba nirAMte khetaramAM kAma karatuM hatuM. vagaDAnAM AMbAvADiyAM vIMdhIne Avato ThaMDo zItaLa vAyu pIluDIonAM jALAmAM susavATA karato hato. pIluDInI gheradAra ghaTA nIce kapaDAnA khayAmAM eka bALaka bharanIMdaramAM paDayuM hatuM. ThaMDI ThaMDI havA enA sukumAra caherA para ALapaMpALa karatI hatI. baporAnI veLA thatI jatI hatI. peTamAM bilADAM ramatA thayAM hatAM. sAme pIluDInI DALe mIThA mITho sAtha, kuNA mAkhaNa jevA roTalA, AthelAM maracAM ne chAza-dahInI rIDhI deNIo havAmAM jhelAM khAtI hatI. baporano vakhata thato jato hato, ema kAma utAvaLuM thatuM hatuM. bhAtanAM deNa rAha jotAM hatAM. A abhaNa kheDu jIvo dhIru dhIru gujatAM hatAM. " nAvyo, nAvyo pathaDA kere pAra ! aneka juga vItyAM re, eNe paMtha cAlatAM re jI ! " nAvyo, paMthaDA kero pAra ! dAMtanI vacce bhUkha, tarasa ne thAkathI cavAtA zabdo navI lahejata janmAvatA hatA. acAnaka aMbAbAinA moMmAMthI cIsa paDI gaI. are bApa re!" For Private And Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org 23 putranAM lakSaNa pAraNAmAMthI ane kAma karatAM badhAM te tarapha pharIne khaDAM thai gayAM. abAbAinI AMkhe ne AMgaLI pIluDInA jALAmAM jhUlatA khAyA para maMDAi gai hatI. kharekhara, rezamAMca upajAve tevuM drazya hatuM ! sahunI AMkho phATI rahI. eka kALe bhayaMkara sa` pIluDInA jALAmAMthI nIkaLI jhADa para caDayA hatA, ne kheAyAnA deraDA para ThaMDI havAnA jhAle gela karatA laTakI rahyo hateA. jenA nIlakaThamAM prANaghAtaka viSa rahelu che e gavI lu' me Amatema pheravI rahyo hatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gulAbanA phUla jevuM bALaka nirAMte dheratu hatu. are, eka ja paLanI vAra, ne bALakanA khela khalAsa hatA ! CC paNa vanavagaDAmAM jIvana gujAranAra A kuTuba gabharAine sAmAne gabharAvI mUkavAmAM rahelA geralAbha jANatuM hatuM.. sahu cupacApa UbhAM rahyAM, paNa aMtaranA zvAsa dhamaNanI jema UMcA UThatA hatA. vidhi jANe khAyAmAM sUtelA prANanA natrA lekha lakhatI hatI. mAtAnA aMtaramAM agni bhabhUkI rahyo hateA. e bheLI strI manamAM prAthI' rahI hatIH mArA bALuDA sAjo sArA raheze, teA pAMca dIvA he mA bahucarA, tane karIza !" kevA sahelA sAdo ! hajAro maNa ghInI melI melanAra AjanI duniyAne hAsya Ave ! eka prANanI sAme pAMca dIvA ? paNa keNa jANatuM hatuM ke e janetAnA aMtaramAM atyAre keTalA dIvAnA agni peTAi cukayA hatA. sahunuM mauna kA sAdhaka nIvaDayuM. ceDI vAre mAnavIne! saMcaLa (saMcAra) pAmI e sApa dhIrethI jALamAM sarI gaye. sahunA zvAsa heThA beThA. mAtA deADIne bALakane chAtIsarase cAMpI rahI. gulAbI nIMdaramAM peThelA bALake mAtAnA pAlavamAM dugdhAna mATe me laMbAvyuM. khetaramAM caratI gAyeAne paNa vAcharU vaLagyAM hatAM ne bhUkhyu thayeluM A kaNabI kuLa paNa dhIMgA roTalA-chAza para cakravartI nu jamaNa jamatu hoya tema bacakArA beolAvatu khAI rahyuM hatuM. AjanA bhAjanamAM rAja karatAM anerA AsvAda hatA. sAMjanI veLAe pAchA pharatAM A zramajIvInI jakhAna para eka ja carcA hatI. rAte zivapUjaka pitAe khAkhI cAkamAM rahetA mahAtmA IzvaradAsajI pAse ghaTanA kahI saMbhaLAvI. dhIkhatI dhuNImAM cheDiyuM nAkhatAM mahAtmA izvaradAsajI gheADI vAra gaMbhIra banI gayA. pachI dhIrethI elyAH 6: zivadAsa, terA laDakA bhAgyazALI huM ! Age baDA mAtmA hatA. vikarAla kAlanI karAla TrAmAMthI kheMcanAra kharekhara bhAgyazALI ja lekhAya. pitAe ghera jaine sahune A ArvAda kahI sAMbhaLAvyA. mAtA ane AkhuM kuTuba rAjInA reDa thai gayuM. bhALI mAtA kahevA lAgI. " kharekhara A cheAkareA bhAgyazALI thaze. enA janama pahelAM mane paNa sArAM sArAM For Private And Personal Use Only 27
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya sapanAM AvelAM. ApaNuM khetara keI e devatAI puruSa kheDatA hatA ne divya bAga banAvatA hatA ? sArI ghaTanAne sArA zukana ke sArA nimitta sAthe sAMkaLavAmAM zaruM pUruM hiMdu hRdaya kharAba ghaTanAne kharAba zukana sAthe joDavAmAM AnaMda mAne che. sadaasadanA raMTa cAlyA ja kare che. sukha cAho te sukha ane duHkha cAho te duHkha maLI ja rahe che. nAma pADatI veLAe paNa mAtAe Agraha rAkhe ke mA bahucarAjIe ene navI jiMdagI ApI mATe bahecara nAma rAkhe ! zivapUjaka pitAne A bAbatamAM vizeSa Agraha nahoto. A bALakanuM nAma bahecaradAsa rAkhavAmAM AvyuM. kALanI zIzImAMthI pAchI jhaDapI retI saravA lAgI. bALaka pAMca varSano thatAM thatAMmAM mAtAnA khoLAmAMthI chUTI pitAnI AMgaLIe vaLagyo. pitAnI sAthe khAvuM, pitAnI sAthe pIvuM, pitA rAte khetare sUvA jAya, tyAM temanI sAthe sUvA javuM. pitA jegI-jAtinI jamAtamAM jAya ke bhajanamaMDaLImAM jAyaH badhe bahecara sAthe ne sAthe hoya. mAtAe vArasAmAM kevaLa sevAbhAva ke bhakitabhAva Apyo hate. garIbane dANA ApatAM enuM nAnuM hRdaya thanaganI UThatuM. bAvAne capaTI leTa ApatAM enI nAnI hatheLI meTI thaI jatI. nAnAM vAcharuM, nAnAM pADaruM, cakalAM, kAgaDA ke khisakolIone pitAnAM svajana gaNI hetabhAva darzAvato. - gharanA nAnA gokhalAmAM mAtA ghIne do karI be hAtha joDI reja kaMika babaDatI. bahecara mAnuM anukaraNa karatA. nAnI nAnI dIveTe vaNI dI paTAvato. dI piTAvI pachI mAM baDabaDAvato hAtha joDIne sAme UbhA rahetA. AsthALu mAtA putrane A sthitimA joI hasI paDatI ne pUchatIH becara, dI karIne sAme Ubhe Ubhe tuM zuM gaNagaNe che ?" "kazuM ya nahIM. jevI tuM hoTha halAve che, tema huM paNa halAvuM chuM." nA beTA, hu to manamAM bhagavAnanI prArthanA karuM chuM." "mane paNa zikhavane ! " "bhale, roja hAtha joDIne kaheje he prabhu, mane sAre karaje, DA karaje ! budhi deje, baLa deje, vidyA deje !" | becaranA nityanA kAryakramamAM A prasaMga mahattvano banI gaye. AkAza ne pRthvInAM saMtAno sadA bhaktahRdaya hoya che. bahecaranA hRdayamAM A rIte bhakita ne sevAnA tANAvANuM guMthAvA lAgyA. For Private And Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir kAMka kSaNa DAhI Ijhag[ DGEaa davA 500) JP hi - Bovo - in 15) J5 Tha gAI jsou 135 SSS! keLavaNI-dilanI ne dehanI a #g gujar | - Jj (dj gajra 5 1 3 4 55 EI) [ 5 ] SJ hias AkAzadarzana bhaktahRdayane sadA preraka nIvaDe che. ghUghaTapaTathI ArachAdita priyatamAnuM, premIne jema ajaba AkarSaNa hoya che ema, gaganaghummaTa pAchaLa chupAyelA kapAtA kiratAranAM darzananI bhaktane ananya tAlAvelI hoya che. agamya ane alakhanA bheda levA pAchaLa bhaktahRdayane talasATa pracaMDa hoya che. " karI evA talasATane-evI tAlAvelIne prAraMbha bALaka bahecaranA bheLA dilamAM thaI cUkayA hatA. pAMca varSanI uMmarathI pitA sAthe khetaramAM rAtavAso rahevA jatA e bALakane dina sahAmaNa ne rAta DarAmaNI nahotAM lAgatAM. dina karatAM rAte enA AtmAnI pAMkhaDIo vizeSabhAve praphulatI. mAnavI mAtra sUtAM, paMkheruM paNa nirAMtanI niMda letAM, jagatane kailAhula zamI jatA. e veLA manane ekAMta lAdhatI. . !!)) BU DGE | vala divasanA zrama pachI, zahenazAhane svapnamAM paNa aprApya evI gADha nidrAmAM pitA paDI jatA. paththaranA ozIke sUnArA A jIvane taMdrA ke unnidrA te hatAM ja nahi. ADe paDakhe thatAMnI sAthe nasakorAM gAjavA lAgatAM. A veLA pitAnA paDakhAmAM paDelo bALaka AkAzanA niravadhi paTane nihALato. TamaTama thatA pelA tAraliyA, amRta verato zItaLa pelA caMdra, A svargagaMgA, A nakSatro, are, eTale UMce emane koNe cATAyAM haze ? e caTADanAra kevo baLiyo haze ! vAha mArA sarajanahAra, tArA darabAranAM to e raste verAyelAM ratna haze ! tArA dvAranA e daravAna haze ! JIJ J , TeTI he mArA nAtha, tuM ke mATe, suMdara ne jabaro haIza? tAro darabAra-tArI kacerI kevAM haze ! tAre tyAM pApapuNyanA saravALA-bAdabAkI kevI rIte thatA haze! pApiyA lekene jamaDA kevI rIte mAra mAratA haze ! SIRIUS - pApa-ne sAthe ja A bALakane dilamAM lAgI AvatuM ke loko jamaDAnA mArane For Private And Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya jANatA hovA chatAM-zA mATe corI karatA haze ? ke jIvane duHkha detA haze ! keIne gALa detA haze? saMsAramAM zuM nathI maLatuM ke pArakAnA mAlanI corI karavI. lokone pArakA jIvane duHkha devuM kema gamatuM haze! te koInuM cerIza nahIM. keIne gALa nahIM dauM. keI jIvane duHkha nahIM dauM. pachI te jamaDAno Dara zene ! vaLI bhagavAna mArA para rAjI raheze. keIkavAra vaLI mane sAre jANI darzana paNa deze. khATalAmAM paDayo paDayo, rajanI rANInA pAlava nIce paMpALA, kudaratane bALaka svayameva AvA vicAra karato, AcArane nizcaya karato ne prabhudarzana mATe kRtanizcaya thatuM. A vicAre sAdA hatA, paNa e sAdAImAM paNa aDhAra aDhAra purANonuM navanIta samAyeluM hatuM. paNa prabhu mane-bALakane darzana Apaze? enA dilamAM navI ciMtA UgatI. vaLI thoDI vAre kaMI yAda AvatuM ne vicArataH are pelo prava paNa bALaka ja hato ne ! ne pele prahalAda paNa mArA jevo chokaro ja hato ne ! prabhu ene maLyA hatA ne mane kema nahIM maLe ! huM dhruva jevo banIza. prahalAdanA jevI bhakti keLavIza. | mugdha mana vicAra karatuM karatuM theDI vAre japI jatuM. vanavagaDAne svarada vAyu vagaDAu phUlonI sugaMdhI DhaLato. AkAzanA tArA jANe saMgIta karatA. tamarAMo ene ekatAre bajAbe ja jatAM. rAtrinA copadAra samAM pharatAM ziyALa, lakaDI, zAhuDI ADAavaLAM lArI karatAM pharatAM hatAM, ane bALakanA cAlI rahelA A ajANyA ghaDataramAM prANa pUratAM hatAM. jIvanapreraka ghaDIonI khUbI e che, ke e Ave che tyAre tadana sAmAnya banIne Ave che. enA pariNAma pachI ja enI asAdhAraNatAne khyAla Ave che. | kRSijIvana ne kudaratanA utsaMgamAM khelatA A bALakanI buddhino chUpo vikAsa thaI rahyo hato. nAnA evA bIjamAMthI vRkSane pedA thatuM nihALI ene Azcarya thatuM, ane eja vRkSa parathI pharI evAM bIja UtaratAM jete, tyAre mUMjhavaNanI kaDI khaDI thatI. unALAnI dhAma dhIkhatI dharatI para varSonAM vAdaLa jyAre umaTI paDatAM, ne vasuMdharA hariyALuM hara oDhI zobhI rahetI, tyAre A bAlaka avarNanIya AnaMdano bhAsa karate. chatAM mUgo jema potAno AnaMda pragaTa karI zakto nathI, tema A anubhava paNa mUMge hato-lenArathI paNa aNaprIcho hate. eka tarapha zrama zArIrika vikAsa sAdhate hate, bIjI tarapha kudarata mAnasika vikAsa karI rahI hatI. bauddhika vikAsa mATe nizALe javAne yogya uMmara paNa AvI pahoMcI hatI. kaNabIvADanA samavayaska chokarAo gAmaThI nizALe javA lAgyA hatA. ATha varSanI uMmare bALaka bahecare zrImALI vADAno dhanezvara paMDayAnI gAmaThI zALAmAM nAma noMdhAvyuM. enAM tArIkha ne tithi vAyAM che. __ *aSTAdazapugaNeSu vyAsasya vacanadvayam / paropakAraH puNyAya, pApAya parapIDanam / / For Private And Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir keLavaNI-dilanI ne dehanI 27 gAmaThI zALAnI, Ajano bALaka kalpanA nahI karI zake. tyAM kaMI lIpelI ke pharsa jaDelI bhUmi ke mAthe suMdara chAyeluM chAparuM, nakazA, citarAmaNa, bAMkaDA, pATiyA nahotAM. are, zALA ja nahotI, zALAnuM makAna ja nahotuM, pachI A badhA parigrahanI vAta kyAMthI hoya ! A zALA khullA medAnamAM, suMdara ghaTAdAra vRkSa nIce besatI. vidyArthIo vahelI savAre Avo bhUmine svaccha karI pANI chAMTatA. vidyAthIo kuMDALAmAM bese ne vacce svayaM bhairavanAthanI mUtisamA mahetAcha hAthamAM zikSAdaMDa dhAraNa karIne birAje. A bALako bApathI na bIe, mAthI na Dare ! eka vAra vAghamAmA ke dIpaDAbhAI maLe toya kAna AmaLI le. bhUta ke palIta paNa emane eTalAM na bhaDakAve. khuda jamane paNa bhe emane na lAge. paNa mahetAjInuM nAma paDatAM bALaka dhrujI UThe. jema tAtyA TepInuM nAma sAMbhaLI aMgrejonAM raDatAM bALa chAnAM rahetAM ema mahetAjInuM nAma sAMbhaLI bhUkhyuM bALaka bhUkha bhUlI chAnuM rahI jAya. mAbApa gharanA vyavahAramAM eka ja dhamakI ApeH "tArA mAstarane kahI daIza !" mAstarane ! bApare ! soTI* vAge camacama ne vidyA Ave ghamaghama e siddhAMtamAM aTala zradhdhA dharAvanAra gAmanAM chokarAMnA e eka mAtra cakravatI rAjA ! e veLA AjanI prema-philasUphI - amAri bhAvanAno paDaha vAgyo nahato. ane bALaka paNa ATale vidyAkuMThita naheto AjanI sAta copaDI ne e kALanI traNa copaDIH baMne sarakhI UtaratI. alabatta, zramapradhAna jIvanamAM bhaNanArAnI saMkhyA avazya maryAdita hatI. Aja bhaNavuM phezana che, e veLA jarUriyAta lekhAtI. sahu jarUra jeTaluM bhaNatAM. kuMbhAra luhAra ATaluM ja bhaNe. kaNabI, paTela be AMkaDA pADatA zIkhI le eTale basa. vANiye nAmuMThAmuM ne vyAja gaNavAmAM kITa thAya eTale thayuM. brAhmaNo yajamAnane jALavavA pUratuM-kriyAkAMDa ne tapodhana vRtti jALavavA pUratuM bhaNatA. pUrI keLavaNI to kAM paMtujI thanAra le ke kAM keka amaladArane chokare che. kAraNa ke gharano dhaMdho emanI pAse hoya nahIM, ne nokarI nasIbamAM lakhAyelI hoya. sattaramA saikAthI laoNrDa mekolenA kALa sudhI nizALonI sthiti lagabhaga eka ja dhATI para ja hatI. kavi banArasIdAsa "hIravijayasUri rAsa'mAM e veLAnuM suMdara varNana Ape che. nizALe besADayAne ucharaMga lagnanA jevo hato. "mAtA dekhI harakhe ghaNuM, ehathI kuLa dIpe ApaNuM ullaTa adhike hIra pitAya, paMca varasane suta te thAya...1 mahurata lagna joI zubha sAra, nizALe mUka hIra kumAra khuM tilaka zira chatraha dhare, hIra taNe varaghoDo kare ApyAM pheraphaLa zrIphaLa pAna, janaraDI karatI bahu gAna, milyA purUSa vAgyAM nisANa, nizALe mUka suta jANa..3 jUnA vakhatamAM iMglenDa-yurepamAM paNa AvI ja bhAvanA hatI. For Private And Personal Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir giniSTha AcArya baDIA lekhaNa rUpA taNAM, nisALiA pahirAvyA ghaNAM; pATI lADu sukhaDI dIdha, nisALiA mAMhi huA prasiddha....4 baMbha paTeLuM pILe vAne, gaThaMDA pahirAve kAne, paMDayANIne ApyuM cIra, nizALe beTho guru hIra...5 mAI kAkalAM bhaNate ghera, bhale bhaNIne Avyo ghera; sakaLa sUtarAM zIkhe AMka, paMDaye navi kADhe tasa vAMka ekA IgyArA AvaDe, eka vIsA mukha AvI caDhe; eka trIsA, savAIA gaNe, DoDhA UMThAM aDhIo bhaNe.....7 sakaLa AMka ne bArAkhaDI, zIkhe cANAyaka AvaDI, phalAmaNI lekhuM ne gaNita, vaLI bhaNyo nara zAstra janIta..8 paMDaye harakhe mana adabhuta, e te dIse zAradavuta, kaMThazeSa karAve ghaNA, dA'DA na vaLe murakha taNAH akSara maheThe na caDhe kharA, gurU jANe kadi jAe parA; avaDAvyuM jAe vIsarI, pacave mAthuM pAcho phirI..10 evA ziSya lAdhe saMtApa, prakaTayuM gurUnuM purava pApa; hIra sarakhe chAtara ja mile, tAsa manoratha gurUnA phaLe....11 thaDe dine zIkhIo kumAra, aratha AmaLA samasyA sAra; bhaNI utaryo hIro jise, paMDayAne pahirAvyo tise. "..12 ane bhaNavAno kALa eTale bAre mahinA ne badhA divasa. amAvAsyA ne pratipadAnI pakhavADika rajA. ravivAranI rajAno kAyado te pachI Avyo. mahine be rajA paDe, paNa te ya adhadha lekhAya. na unALAnAM moTAM vekezana-na divALInI lAMbI lAMbI rajAo. nava mahinAnI rajAo ne traNa mahinAnuM bhaNatara-AvuM svapna paNa e kALe muzkela hatuM. lAkaDInI pATI para vataraNAMthI becare ekaDo kADho, e divasa dhanya hatuM. A gAmaThI zALAmAM e cAlIsA sudhI zIkhyo. have ekaDiyA zIkhavA tene dezIvADAmAM zeTha nathubhAInA DelAmAM AvelI nArAyaNa bhaTanI nizALe mUko. tyAne abhyAsakrama pUro thatAM mahetAjI lalubhAI tuLajArAma pAse, sarakArI nizALamAM, pahelI cepaDImAM mUka. zALAmAM sAmAnya rIte brAhmaNa-vANiyAnA chokarAonA zikSaNa upara jeTaluM lakSa apAtuM, teTaluM bIjI varNanAM bALako para na apAtuM. A komanAM ja bALake TheTha sudhI pitAno abhyAsa jArI rAkhatAM. bAkI bIjAM nApAsa thatAM, ghera kAmakAjamAM mANasanI jarUra *ravivAranI rajAne kAyade I. sa. 1846 nA okaTobaramAM, lorDa hArDije karyo. For Private And Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir keLavaNI-dilanI ne dehanI paDatAM zALA cheADI cAlyAM jatAM, dhamajJAna brAhmaNA ApatA, vyavahArika jJAna vaNikA sAratA. kuLanA dhaMdhA jhaDapI levA sahu utsuka rahetA. ane e ja kAraNe prAraMbhamAM ' A kaNabInA chaiyA ! " tarapha zikSakAnuM khAsa lakSa naheAtuM. zIkhe teya ThIka, na zIkhe tAya ThIka. bhaNIne keTale sudhI bhaNavAnA hatA 29 paNa NukhInA chaiyAMe pahelI cApaDI pahelA na'are pasAra karI ne bIjImAM paNa e ja saphaLatA. trIjA vamAM bahecarane inAma paNa maLyuM, zikSakanI najara A bALaka para TharI. vizeSa lakSa ApatAM bALaka budhdhizALI lAgyuM, vaLI zAMta, vinayavivekavALA ne Tharela lAgyA. e kAIne gALa na detA, kAinI cApaDI ke vataraNu cArI na leteA. kAmakAjamAM paNa kAmaDhA hatA. ghera navarAza veLAe mAne madada karatA. rAte bApanI sAthe rAtavAse jatA, bIjA vakhatamAM zikSakanuM kAma karavAmAM paNa AnAkAnI na karatA. na hIrA tejasvI hAya paNa kAlasAnI khANamAM ja paDaceA rahe, te enAM mUla zI rIte akAya ! jhaverIe enA para epa nI rIte Ape ! kArIgarA pANIdAra pahela kevI rIte pADe ! budhdhi sArI hAya, mahenatu hAya paNa nizALa ja cheDI de, teA zu thAya ? zikSake behecaranI parIkSA karI joI, vidyA mATenI enI tAlAvelI joi, enuM haiyuM harakhAyuM. zikSakanA hetabhAva vadhyA. vargamAM enu' mAna vadhyuM'. ne Ama bane teA vidyAthI AmAM ahecaranuM mAna vadhe e te eka ughADuM satya hatu. ghaNA tridyAthI o enI maitrI karavA tatpara thayA, namra bahecara badhI rIte taiyAra hatA. e zikSakanA priya ziSya, nizALanA tejasvI vidyArthI ne mALakonA hitastrI mitra banyA. A mitratAe bahecaranA jIvanAkAzamAM pAchaLathI ghaNA ujjavaLa rgA pUryAM. keTalIka mitratAo jIvanabhara TakI rahI. A badhAmAM vIjApuranA DAhyAbhAi nAmanA sucirata khAlivadyAthI temanA parama mitra ne sahAdhyAyI banyA. DAhyAbhAi desAi kuLanA nabIrA hatA, dhame jaina hatA. temanuM ghara eka gRhasthanA Adarza namUnA samuM hatuM. gharamAM nAnuM zuM pustakAlaya hatuM. emAM keTalAMka te| hastalikhita graMthA hatA, sAdhu-satAnI sevA mATe e kuTu Mba suvikhyAta hatuM . bahecara para have navA saMskAronI bharatI thatI hatI. eNe traNa varSe mAtAnA khALeA mUkayeA hatA. traNathI ATha varSI sudhI eNe pitA ane prakRtinA saMga senyeA hateA. have e vizALa duniyAmAM pravezatA hatA. saMskAranI jhaDapI bharatIoTa cAlu thayAM hatAM. For Private And Personal Use Only je mALaka sIdhA gherathI khetara ne khetarathI nizALa javAmAM ne AvavAmAM mAnatA, e have samavayaska mitro sAthe pharavAmAM mAnatA thayA hatA. Rtu RtunAM nakLA khAvAnA kAryakrama lagabhaga jiMdo cAjAtA. rajAenA divase sAtapIpaLI, kustI, sAtakAThA vagere ramatA ramAtI. vakhata maLatAM vIjApuranAM kukaDiyAM, sutAriyAM taLAvA ne bhUtatalAvaDInI mulAkAtA ceAjAtI.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya bahecara taravAnuM jANato nahote. keTalAka chokarA sArA taravaiyA hatA. te dUradUra nIkaLI jatA. ghATa para beThe beThe bahecara joI raheto. ene manamAM thayA karatuM ke huM paNa taratAM zIkhuM to kevuM sAruM. paNa kALA bhammara pANI joI enuM haiyuM hiMmata na karatuM. acAnaka eka vAra keIe ene UMDA pANImAM dhakko mAryo. e taravAnuM te jANatA nahete. ene mAthe ajaba musIbata AvI paDI. e pANImAM DUbakAM khAvA lAgyo. jIva jANe dehamAMthI nIkaLavA taraphaDATa karavA lAgyo. AMkhe aMdhArAM AvyAM, dizAo bhulAtI lAgI. paNa AvatA motane InkAravA IcchatA hoya tema acAnaka enA hAtha pahoLA thayA, ne jerathI hAlavA lAgyA. pagamAM vega Avyo. taLiye DUbato bahecara sapATI para Avyo. e taravAnI vidyA zIkhI cUkaye hato. eNe dhakko mAranArane kaMI na kahyuM. ene lAgyuM ke e mAro zatru nahetA, mitra hato. te kharekharI musIbata jhIlyA vagara kaMI vidyA maLe che? keTalAka divaso bAda bahecara taravaiyAnA svAMgamAM dekhAya che. AkheAkhI taLAvaDI tarI pAra karavI ene mana ramatavAta banI che. kAMTho paranAM UMcAM vRkSa para caDI bhUsakA mAravAmAM enI joDI nathI. DUbakI dAmAM jaLanA mAchalAne pakaDavAM ke becarane pakaDa sarakhe ! prakRtimAtAe pracaMDa ne baLavAna dehanI bheTa ApI che. saTA jevI paNa khaDatala kadAvara kAyA. thAkanuM nAma nahIM. bhaya te eNe janmathI jANa nahote. vargane AgevAna vidyArthI varga bahArane paNa AgevAna banyo. guMdAM khAvA mATe, rAyaNa mATe, kerI, jAMbu ne jAmaphaLa khAvA mATe nIkaLanArI ToLIno bahecara AgevAna banyA. vANiyA-brAhmaNa ne sanInA chokarAoe te bahecaranI AgevAnI svIkArI lIdhI. paNa bIjI zramajIvI komanA vidyAthIoe enA vagabahAranA netRtva sAme vAMdho uThAgyA. baLavAna chatAM namra bahecara emane nirbaLa bhAsyo. teonA bApadAdAo gAmamAM vANiyAbAmaNanuM netRtva svIkAratA, paNa gAma bahAra-sImamAM te potAnuM ekavatI sAmrAjya calAvatA. e bApadAdAnA sapUte varga bahAra becaranI A netAgIrI kema sAMkhe ! teoe mAthuM UMcakyuM. pahelI najare tene pajavo zarU karyo. bahecare vadhu namratA batAvavA mAMDI. bahecaranI namratAno UMdho artha dho. have te ene jatAM AvatAM dhakakA ne keka vAra ThoMsAno AsvAda maLavA lAgyo. bahecarane lAgyuM ke pitAnI bhalamanasAIne durupayoga thaye che. ene sApano kuMphADAvALI vAta yAda AvI. ekavAra lAga joI eNe badhAne sakaMjAmAM lIdhA ne sArI rIte methIpAka cakhADaze. virodhIone enA baLanuM tarata sAcuM bhAna thaI gayuM. e virodhIo ja enA mitra banyA. paNa A vidhe bahecarane vadhu khaDatala banAvyA. pitAnA gharamAM paDelI jUnI kATa khAtI talavArane ujALI sApha karI, ne paTAbAjI zIkhavA lAgyA. eNe niyama karyo ke keIne nirarthaka chaMcheDa nahI. koI che cheDe to che cheDAvuM nahI. ne jyAre I cheDAvAnuM banyuM ja to pachI haThavuM nahI. nirbaLa deDamAM AtmA na rahI zake te mAro rAma zI rIte rahI zake! For Private And Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir keLavaNI-dilanI ne dehanI Ama zALAnA abhyAsa sAthe kRSijIvanane anubhava cAlu ja hatA. zarIra, mana ne buddhi traNe ghaDataranI eraNa para TIpAtAM hatAM. paNa ghara, nizALa ke dhaMdho e ja mAnavajIvananI keLavaNInAM mukhya sthaLo nathI. prakRtinA vizALa prAMgaNamAM dattAtreyanA 32 gurunI jema mAnavInA aneka guru bane che. Aje te nItikathAonI, bodhavacanonI, upadezonI, pitAnI putra tarapha pharaja ne putranI pitA pratye pharaja, vidyAthIe zuM jANavuM ke juvAnoe zuM na jANavuM -enI carcA karatA aneka graMtha bahAra paDe jAya che. paNa te kALamAM tema nahotuM. vahema ne rivAje kadAca jIvanamAM jhera rUpa banyA haze, paNa e vahemoe--e rivAjoe prAcIna kALanI keTalIya prabhutA jALavI rAkhI che. chAza vecavI e veLA pApa manAtuM. A pApana vahema kadAca khoTo haze, paNa enI pAchaLa rahelI lokakalyANanI suMdara bhAvanA kaI rIte uvekhavA cogya na hatI. zikSaka 5ra krodha karanAra kALe sApa thAya che, ke benane mAranAra bhAI hAthalIo yuvera thAya che. AvAM vahema ke mAnyatAo prAthamika avasthAe je saMskAro nAkhe che, e mATapaNe mahAna zAstro, moTA vitaMDAvAda nAkhI zakatA nathI. Aje buddhinI mahattAno yuga che. e veLA lekajIvanamAM nItinA cIlAthI buddhine judI taravA na detA. becaradAsa paNa nAnapaNamAM AvuM zikSaNa pAmyA. eka vAra temaNe rastAmAM bekALajIthI kAMTA veryA. keI brAhmaNa pAsethI pasAra thatA hato. eNe kahyuM : "je rastAmAM kAMTA verIza to parabhavamAM bhagavAna tane paradezI yuvera banAvaze." becaradAse tarata tema na karavAnI pratijJA lIdhI. nAgarika zAstrano A pahelo pATha hato. Aje hajAra "sAIna-borDa ke philma, je kAma nathI karatAM e kAme AvI sAdI ka95nA karI jatI. eka vAra kUvAmAM kAMkarA nAkhatA haze. mAtAe kahyuM : "beTA, kuvAmAM kAMkarA na nAkhIe. kIDI thaIne kADhavA paDe." kIDI kAMkare zI rIte kADhe? ne na kADhe tyAM sudhI ene manakhA deha pharI na maLe. becaradAsa e badhAthI sAvadha thaI gayA. keTalAeka chokarAo javAnA mArga para zauca beThA haze. keI bAvAe kahyuM, "javAnA mArga para besaze te pUThe gUmaDAM thaze." chokarAo samajI gayAM, ne raste svaccha banyo. "zikSaka para kodha karanAra parabhavamAM sApa thAya ne pitAnI sAthenA vidyAthathI je vidyAcorI kare te magara thAya." kazIya dalIla nahi. bahecaradAse zikSakanI niMdA karavAnI ke madada mAgatA sahAdhyAyIne nA na kahevAnI pratijJA lIdhI. eka bhagata maLyA. emaNe kahyuM "core besI kALAMdhaLAM karanAra mukhI paTela, marIne pADo thAya che. ne dago karanAra vANi sasaluM thAya che." bahecaradAse A vAtane pUrI zraddhA sAthe svIkArI. * gAMdhIne rAmanAma para prema thayo, tenuM paNa prAthamika kAraNa AvuM ja hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya "beTA, kadI paNa koInI niMdA na karavI. keInI cADIcugalI na khAvI. nahita bhUMDano avatAra Ave. keInI AMkhamAM dhULa na nAkhavI. AMdhaLI cAkaLaNane avatAra Ave. rastAmAM kApelA nakha na nAkhavA, nahi to bhagavAna ApaNuM pAMpaNathI vaNAve." mAtAnI A vAto na mAnavAnuM keI kAraNa bahecara pAse nahotuM. kathA karatA purANI kahetA : "pApIne, jUThAne, dagalabAja adhamIne levA mATe jamaDA Ave che. e khATalAnA cAra pAye UbhA rahe che ne jIva kheMce che. ApaNe te jamaDAne bhALIe nahi, paNa kUtarAM ene bhALe che. ne teo te TANe khUba karuNa svare raDe che. pApIne jamaDA narakamAM laI jAya che, ne vyAjakhorane loDhAnI ghANIe ghAle che. corane UkaLatI kaDAImAM nAkhe che, vyabhicArIne tapAvele thAMbhale bAtha bhIDAve che. jUThA bolAne lagatA sIsAne rasa pAya che; ne dhamane-puNyazAlIne bhagavAna pote vimAna laIne Ave che, ne svagamAM laI jAya che." ( purANInAM A vivecane becaradAsa parama satya samajIne grahaNa karatA. emanI zraddhA ema na pUchatI ke purANIjI, jamaDA jevA kUtarAne bhagavAne divyacakSu ApI te pachI mAnavIne ja ApavI hatI ne, jethI e jIvatA jIve ja jamaDAthI DarIne pApathI pAchA bhAge. | vedapAThI brAhmaNa kathA karatA. teo kahetA ke maryA pachI vaitaraNI nadI taravI bhAre che. je A bhavamAM jIve gAyanuM dAna karyuM hoya to parabhavamAM vaitaraNa nadI taravA mATe gAyanuM pUchaDuM jhAlavA maLe che. ne e rIte vaitaraNI nadI tarI svargamAM javAya che. gAyanuM dAna na denAra aDadhe raste rahe che. e kALe A kathA para kaI budhdhinI cAMca na lagAvatuM, ne e rIte gaupAlanane siddhAMta sarvatra prasarate. Aje gAyonI je durdazA, pAMjarApoLanI atizaya jarUriyAta UbhI thaI che, e A rIte pUrI thaI rahetI. alabatta, A premadharma nahote, paNa bhayamizrita dharma hato. mAnavajIvanane kartavya mAge rAkhavA mATe bhaya ane premanuM keTaluM sthAna che, te Aje hajI vicAraNIya prazna ja rahelo che. paNa eTaluM to satya che, ke je nAgarika dharma keLavavA mATe Aje kozIza karavAmAM Ave che, chatAM keLavAto nathI; je paDozIdharma Aje samajavA chatAM paLAto nathI, e A rIte bALakanI gaLathuthImAM reDavAmAM Avato. phera eTalo ja hato ke Aje eka ghAtamAMthI bacanA jIvananI thayelI rakSAne eka akasamAta gaNe che, jyAre e kALanA loke ene Izvara IrachA lekhatA. pahelAMmAM beparavAI hatI, bIjAmAM namratA UgatI. yugayuganA mUlyAMkana bhinna hoya che. e kALanAM bALake nIti ne nAgarika zAstra A rIte bhaNatAM. e veLA AjanI nItikathAo kadAca nahi hoya, paNa nItikathAonAM A badhAM prAthamika rUpa avazya hatAM. For Private And Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir Nov 15 15 jharaj 11 ke Di ISBka 3 } 3 HTC JB ) FU S SS . HipH DE JESUS IS - pie vege Engche. mA zAradA, tAre caraNe. i .[Si, 219 21 JJU JE j[vJS = 2 rAjI [ 7 ]]v]] ]] ]] ]] ]guys JESSES DE 1i) EJE 1.5 karo []s[11] 15 5T. mAra dvArA jIvanane cAhavuM, eTale jIvananA 2 DIP. gatama rahasyanI gADha oLakhANa pAmavI. DJ MISS IT IS IS THE E-khalila jibAnI AryAvarta eka evo svAyatta ne svAdhIna deza che, ke jene paradezanI kadI jarUra paDI nathI. enA RtusaMhAra, enI jIvanacaryA, enI jarUrIAto ene AMgaNe ja pUrI paDe che. karNa 12 /25 12 Si | UST lNS. sAgarane deva, parvatane pitA ne nadIne mAtA ka95nAra Arya saMtAna jaMgalI nahotI. e devoe, pitAe, mAtAe A dezane senAnA ane svargIya banAvyo hato. ane enuM ja kAraNa che, ke AryAvatanA eke samrATa AryAvartanI bahAra yudhe gayA nathI. are, AryAvartanI bahArathI AvelA vijetAoe paNa ekavAra A bhUmimAM vasyA pachI AryAvarta bahAra nIkaLavAnuM svapna paNa sevyuM nathI. ? The SSES | | A bhUminA sAgaradeva ne parvatarAja AryAvartanA bhAgyane nirNaya kare che. unALAne sahasrarazmi sUrya samudramAMthI varALa janmAve che. ne rapa varALa vAdaLarUpa thaI AkAzamAM ghera ghAle che. Aja dharatInA vArimAMthI thayelAM vAdaLo parabhUmi para jaIne varasI zakatAM nathI. tephAnI vAyu ene cakarAve avazya caDAve che, paNa gagananA gokhane bhedato himAlaya-AryAvatane cokIdAra ene aTakAve che, pAchAM dhakele che. keTalAMka pAchAM pharI bhAratanAM medAne pulakita banAve che. keTalAMka nagAdhirAjanI godamAM ja TharI ThAma thaI zveta hima banI jAya che. varSo te varasIne cAlI jAya che. dhAmadhakhatA unALe pelAM hima banelAM vAdaLa pharI pANInAM pura relAve che, ne Akhare sAgaramAM jaI maLe che. pharIthI sUryadeva enAM vAdaLo banAvavAnuM kAma AraMbhe che. 122 1 2 4 5 6 / 5. A jala-khela ja zizira, vasaMta ne varSo jamAve che, khetIvADI, vepAra, vANijya vadhAre che. AryAvatanA hitaciMtakee eka AyanA jIvananI jaruriyAtonI maryAdA paNa For Private And Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 34 www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yAganiSTha AcAya teTalI ja bAMdhI che. meTAM meTAM nagarAthI AryAvratanI samRddhi ne zAMtinuM mUlyAMkana e kALe na thatu nAnAM, sa teASI, udyamI gAmaDAMmAM ja AyyavanI sAcI samRdhdhi hatI. gAmaDAM paNu svayaM saMpUrNa hatAM, bAjarInA roTalA, gAya-bheMsanAM ghI dUdha ne chAza, e cAlu khArAka hatA. kAdarA, bhAta ne tuvera e sAruM' bheAjana hatuM. geALanI miThAi vAratahevAre thatI. AMkhAnAM jhADa, keraDAMnAM jhuMDa, bAvaLanA paraDA ne guMdInAM gudAM bAra mAsanu strAddiSTa athANuM puruM pADatAM, khetaramAM pAkelA talanuM gAmanA ghAMcInI ghANImAM kADheluM tela AjanA ghI karatAM svAdiSTa lAgatuM. khetaranI keDI para UgelA eraDAnu eraDiyuM rAtre kADiyAmAM paDI ajavALuM ApatuM. AMbA mahuDA ne lImaDAMnAM vananAM vana sAvatrika hatAM. enAM phaLa kAma AvatAM, enAM pATiyAmAMthI ghara banatAM ne emAMthI baLataNa maLI rahetu.. khetaramAM kapAsa pAkte. gharanI strIe reMTiyA para sUtara kADhatI. vaNakare enAM jhINAM ne jADAM vasro vaNI lAvatA. gAmamAM dezI vANiyA bIjI jarUriyAtA vaheArI lAvatA. kApaDa lAvatA, ka Mku lAvatA, hi DALA lAvatA, kai kai navIna lAvatA. gAmalAke zrI ApI jatA, kapAsa vecI jatA, tamAku vecI jatA, ne tenuM nANuM karI joituM kApaDa, kariyANuM ke bIjI lai jatAM. zaTalA ne ATale sastAM hatAM. chekarAnI vahu pittaLane eDe pANI bharatI hAya, chekarAnAM cheAkarAM ghera ramatAM hAya, sAdhu-bAvA ne saMtanI sevA thatI hAya, ghera dujhaNuM hAya, keAThImAM jAra hAya, vANiyAnI hATe vyAja caDatuM na heAya, besavA baLadanuM DamaNiyuM, caDhavA eka gheADu' hAya tA e kALanA leAkeA jIvanane kRtakRtya mAnatAM. AdhyAtmika zeAdhakhALane ceAgya bhUmikA A gAmaDAomAM saheje maLI rahetI. paNa A badhAnA mukhya AdhAra khetI para rahetA. ane teTalA ja mATe khetIne uttama ane kheDUtane jagatanA tAta kahevAmAM AvatA. e veLA jagatanA tAta zramajIvanamAM sapUrNa mAnatA. bhUmine pavitra, vAvaNIne dha kAne lAvaNIne IzvarakRpA sAthe ceAjatA. vadhu napheA karatAM vadhu upaja tarapha tenuM lakSa vadhu rahetu. TaDha ene prajAvI na zakatI, khaLakhaLatA unALe ene herAna karI na zakatA. anarAdhAra varasAda ane bhaya na upajAvatA. suvALapane e pApa lekhatA. peAte mahenata keTalI kare che, ne kamAya che keTalu, enA saravALA ene AvaDatA nahAtA. For Private And Personal Use Only ecara AvI nekadila kAmanuM saMtAna hatuM. AryAvata nA RSimunioe ceAjela vyavasthAnA eka a'ganuM e avayava hatu.... prakRtimaya jIvana ne zramabharI jiMdagI ene lalATe lakhAyelI hatI. temAM A bhaNatarane nAda lAgyA. pitAne mana zALAnu jIvana gauNu ne
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mA zAradA. tAre caraNe 35 kRSinuM jIvana mukhya hatuM. A rIte bahecarane e taraphanI pharajo adA karavAnI AvI UbhI rahI. paNa emAM ya ene rasa hatA. peAtAnA pyArA baLadonI ghUgharamALa vAgatI sAMbhaLI enA jIva pulakita thatA. baLadane e khANa mUkavA hAMze hAMze jate, katharoTanuM khANu khAI lIdhA pachI baLada, bahecaranA lAMbA hAtha para jIbha pheravatA-e veLA ene avaNu nIya AnaMda thatA. varasAdamAM palaLatA baLadane kADhamAM bAMdhavA, ziyALAmAM enA para skUla oDhADavI, ne unALe chAMyA karavA, pANI pAvuM vagere kAma ane peAtAnAM zekhanAM lAgatAM. gaudhaNane avADe pAvA laI javuM-nAnAM vAcharaDAM sAthe gela karavA-baLadanI rAza pakaDI sAMtIe javuM-bahecarane kalpanAnA byAmamAM vihAra karAvatAM. kheDUnA jIvanamAM nivRtti kadI nihALavAnI naheAtI. dharatInA A putrane sa* Rtu samAna rahetI. vaizAkha-jeThanA vAyarA AkAzamAM caDe, AMdhi dizAone bharI de, tyAre A dharatInAM khALane khetarA karakhavA mATe, bIDa sApha karavA, khAtara-pUjo kADhavA ne eraNI mATe khetara taiyAra karavAnA kAmamAM lAgI javuM paDatuM. unALA pUrA thatA ne nairUtya khUNAmAM dariyA paranA pavaneA vAvA zarU thatA. AkAzamAM vAdaLIo gAra'bhAtI, mera TahukatA, vaDanI vaDavAio phUTavA lAgatI, ne eraNI mATe taiyAra khetarAmAM vAdaLI varasI paDatI. kheDU jIvA gherathI kasAra jamI, kapALe cAMllA karI, zubha zukane vAvaNI mATe nIkaLI paDatA. grAmajIvananu e dRzya adbhuta che. khetareAmAM kapAsa, DAMgara, bAjarI, cAmAsu juvAra vagere dhAnyanI vAvaNI thatI. zrAvaNe te dharatImAtA hariyALIthI zaiAbhI UThatI. dharatI para jyAM najara nAkheA tyAM anaMta kSitijanA asIma sImADA sudhI madhuM lIluM ku MjAra ! AkAza dhIru gaje, vAdaLIo dhImu' dhImu' varase, ane chIpamAM svAtinuM biMdu paDatAM jema mAtI bAjhavA lAge tema dhIre dhIre meAla vadhatA jAya. kheDUnuM haiyu vasu dharAne hirayALI joi phATaphATa thAya. bhAdaravAmAM tApa ane AsAmAM tA DAMgara-AAjarI taiyAra thAya. khAjarI laNavAnI ane DAMgara kApavAnI taiyArIo cAle. khaLAM para baLade geALa geALa kre. upaNavAnuM ane lAgabhAganuM kAma cAle, bAra mahinAnu anAja kheDUta kAThImAM nAkhI de. vANiyAne ApI de. sAdhusaMtAno, gAmanI parabaDIne, kUtarAMnA paNa bhAga nIkaLI jAya. paNa jagatanA A tAtane haiye dharapata na heAya. ziyALe AvatAM rakhI pAkanI taiyArI cAle. juvAra, caNA, lAMga, vaTANA ne ghauM vavAya. peASa AvatAM AvatAM te juvAranA pAMka ne ghauMnA peAMka zarU thAya. makarasaMkrAnta AvI jAya ne kheDUta vadhu civaTavALA thAya. e dahADAmAM naThArA nizALIAnI jema sUraja meADA Uge ne vahelA Athame. divase cAlyA jAya ne nirAMte pAka sAme joi chekarAMone vAta kahetA-laDA For Private And Personal Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 36 yoganiSTha AcArya vatA dAdAjI sajaja thAya. chokarAMne kahI de ! have te AMbe AvyA mahera ne vArtA kahezuM pahera! kapAsa phATavA mAMDayo hato ne juvAra khaLAmAM naMkhAvA mAMDe hato. kapAsa phATI rahetAM, roja gaudhaNavALA pUchavA Ave; have sIma kayAre bhelAze. bhUlAvuM eTale jAnavarone chUTAM caravA mUkavAM. dhIre dhIre sIma bhelAya. pachI kapAsanI veNe khodAya. sUkI karAMThI vINIne kheDU strIo baLataNa mATe laI jAya. - mahAna kArlAilanuM sUtra hatuM ke "Work is Worship" zrama e ja pUjA che. pUjAne A mahAna dharma adA karatA bahecaradAsanA jIvanane ajANyA aneka raMge vIMTI rahyA hatA. saudaryabharI sRSTi enA hRdayamAM kavitvane ajANyo vega lAvatI hatI. saMsAramAM UjaLuM eTaluM dUdha nahotuM. kRSijIvananAM dada paNa anerAM hatAM. chatAM bAlyajIvanane aMge lakSamAM AvatAM hatAM. boraDInAM jALAM bedatAM na thAkanAre bahecara keTalIka vAra baLadane dhasare kAMdhu paDeluM joIne tene hAMkatAM thAkI jato. aLasiyAthI bharelAM pRthvInA paDa phaMphaLatAM enuM kaNabIhadaya dhrujI UThatuM. kekavAra dhAvatA vAcharaDAne mAtAnA stanathI alaga karatAM enuM dila dubhAtuM. deraDuM hAthamAMthI sarI jatuM ne vAcharaDo vegathI mAtAnA Aune vaLagI jatuM. e veLA mAtA kahetI "khAya che to ghaNuM ne ATale vAcharaDeya jhAlI rakhAte nathI ?" bahecara niruttara rahetA. kheDUne pitAnuM Thera TAThuM hoya enI jabarI cIDa hoya che. A mATe lAMbI loDhAnI aNIvALI paNa rAkhe che. e paNa yAnI jema zarIramAM bheMkAya che, ne baLada parANe paNa dhUMsaruM kheMce che. bahecara pate AvI paNa joI enI Ara pitAnA pagamAM mArI jete ne anubhavato ke pelA abela jIvane keTalI vedanA thatI haze. keTalIka vAra e dhAra bUDI karI nAkhato ne saheje ThapakAne bhega banata. vaTane khAtara baLadane kadI na deDAvato. keTalIka vAra jAnamAM gADuM joDIne e jato. jAnaiyA hoMzamAM kahetAH "je pahele jAya ene bazera ghI ne gADIvALAne pAghaDI, " A lAlace keTalAya pitAnA DhAMDhAne gUDI nAkhatA. bahecaradAsa kadI AvI harIphAImAM bhAga na letA chatAM bahecaradAsanuM masta jIvana vItatuM hatuM. A samaya daramiyAna eka no nAda jAgyo hate, ne te sAdhu saMtonI sevA karavAno. bharatharI ne rAvaLiyAnAM bhajano sAMbhaLavAne. ekatArAne kaI gAyaka maLe ke kAbela rAvaNa haththAvALe maLe te bahecaradAsa e bhajaniyAmAM masta banI jatA. rAtonI rAte, kalAkanA kalAke vitAvI detA. mANabhaTa, purANa ke A khyAnakAronA to e parama zrotA. khare bapore kaI bharatharI khetaranI keDIethI nIkaLe to bahecaradAsa deDIne ene belAvI lAve. baporA gaLAve. pitAnA bhAtanuM TImaNa karAve ne ekAda be bhajana sAMbhaLe. vADInI ghaTA, kezanA rava, paMkhInA sUra ne sImanI ekalatA; gAyaka ne zretA layalIna banI jAya. sAgaramAM pUranA pANI purAya ema saMskAranI bharatI thaI rahI hatI. vidyAbhyAsanI For Private And Personal Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mA zAradA. tAre caraNe paNa eTalI tamannA jAgI hatI. ane e rIte prabhupUjA paNa svIkArI hatI. paNa vidyAbhyAsa zakaya lAgato hato. pitAnA kuLamAM keI ATaluM bharyuM nahotuM, "kaNabIne che" bhaNIgaNIne vidvAna thAya e ja azakaya hatuM. | zramapUjAmAM zraddhA dharAvanAra bahecaradAsa kekavAra hiMmata hArI jatA. khetInuM kAma jaTila thayuM hatuM tema have zALAnuM bhaNatara vadhu samaya mAgatuM hatuM. ghaNI vAra e dardabharI rIte vicAra karatA. "zuM huM vidvAna thaI zakIza?" zA mATe nahi? hoMza dharIne eka sarasvatInuM citra laI AvyA. gokhalAmAM dIve karIne padharAvyuM. keke kaheluM ke pAna, bIDI, aDadanI dALa ne giloDAnuM zAka khAvAthI buddhi kuMThita thAya. bahecaradAse sarasvatInI mUrti samakSa pratijJA laI lIdhI, ke vidyArthI avasthAmAM chuM tyAM sudhI e nahIM khAuM. | mA zAradAnI upAsanA jorazorathI cAlu thaI, paNa hajI vidhinI paraMparA cAlu ja hatI. eka divasa eNe pitAnA mitra DAhyAbhAI desAInI samakSa haiyuM khAlI karyuM. mitre sAMtvana ApatAM kahyuM: "muMjhAvAnI jarUra nathI. mahA kavi kALidAsa kaThiyAre hato. pite je DALa para beThA hoya e ja DALa kApato evo te jaDabharata hato. sarasvatI-maMtranI eNe upAsanA karI to kevo vidvAna banI gayo ?" evo sarasvatI maMtra maLe kharo?, " jarUra. mAre tyAM eka hastalikhita graMtha che, temAM lakheluM che. huM tane ApIza, keI pavitra sthaLe jaIne sAdhanA karaje. " pavitra sthaLa ? mAre tyAM eTaluM ekAMta azakya che." "bhAdANIvADanA derAsaramAM jaIne gaNaje! padmAvatI devInI mUrti tyAM che. " bahecaradAsane koI paNa sthaLe-pachI te mahAdeva hoya, zrIkRSNa hoya ke zaktimAtA hAyavAMdho nahato. mitro sAthe teo ghaNI vAra badhe jatA-AvatA, te potAnI kAryasiddhi mATe javAmAM zuM vAMdho hoya. bIje divase DAhyAbhAIe temane maMtra ApyuM. bahecaradAsane e ghaDIne AnaMda avazya hato. prabhumilana jeTalA harSa sAthe emaNe sAdhanA zarU karI. jaina derAsara ne jaina pratimAo sAthe temane saMbaMdha gADha thayo, paNa e veLA nivizeSa bhAvathI e jatA hatA, jema anya devane e jotA hatA. sarasvatI devI hAjarAhajura AvyA ke nahi, temaNe bahecaraddhAsanA mastake hAtha mUkIne kAnamAM kuMka mArI ke nahi, e ame nathI jANatA; paNa pachIthI bahecaradAsanA jJAnA For Private And Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya dhyayanamAM vIjaLIne vega jovAya che. Ba JTLE : I Da = ]]] ]] !!? vasaMtanA keI jhINA jharaNasamI kAvya-pratibhAnA AchA camakArA dekhAya che. pI akALe thatI meghagarjanA jema bhASaNakAranI chaTA gherI letI jaNAya che. nAnA nAnA nibaMdhalekhananI paNa pravRttino janma thAya che. avazya mA zAradA bahecaradAsane phaLyAM. parvatanuM zaMga pheDI jhINAM jhINAM jharaNuM pRthvIne palavita karatAM najare paDatAM hatAM. alabatta sAdI najare na dekhAya teTalAM AchAMpAtaLAM avazya hatAM. DES DE 10 US 10 beses s SFIN kag 113 JUL JUST F S S S S J Da j | S. 15 GUJ... Ry[ . J. J. J. J. J. Jay J S JOIN US v)ziy j prajpg 5 15 0 0 0 JTa | ( gieIpakA i S | JiDArA 15, 2016, e dila che Jy! !! hA .. Jaa DIDI..! ' Je Je LIC , 13 114 vi SU [ ] [ ; prANa i . to 222JAre 12 SJ | | Di kA . Do. raI 30914 / - / 9 / For Private And Personal Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Alfuses the most sous forbade boxe smule The Beats Nullari _ u [[S ggg 3 15 - aniSTamAMthI ISTanI prApti kaJ725 12 13 , (40 vaSanuM dareka biMdu svAtinuM hotuM nathI, jenAthI amulakha metI nIpaje, ema jIvananI dareka kSaNa lAkheNI hotI nathI. e to jIvanamAM keka vAra Ave che. divAsaLInI jema ghasAya che, prakAze che-ne hajAra dIvAone jalAvI paLavAramAM svayaM bUjhAI jAya che. evI keka kSaNa sAdhaka-bhakta bheLA bahecaradAsanA jIvanamAM AvI rahI hatI. !! ( aMdhArAM ubharAtAM hatAM. prabhudazananI pyAsa utkaTa thatI jatI hatI, budhivikAsanI prAthamika bhUmikAmAM e UMcerA AkAzamAM UDavA lAgyA hatA. moTA thavuM hatuM, DAhyA thavuM hatu', vidvAna thavuM hatuM, paNa viSama saMsAra hatA ! enI moTI moTI mahattvAkAMkSAo sAMbhaLI samAja protsAhana ApavAne badale pachADa khavarAvatA. pelA phALa bharatA mRgabALane jema keIe kahyuM hatuM: 'bhAI, DAhyo che, bahAdura che, kAma karavAmAM tatpara che; paNa je kuLamAM tuM ja che, te kuLamAM kadI keIe siMhane zikAra karyo nathI. " AITI | DuMgara kudavAnA manorathavALuM mRgazAvaka A vANI sAMbhaLI nirAza thaI jatuM. enA pagenI zakti ema ne ema haNAI jatI. bahecaradAsanI sthiti e mRgazAvaka jevI ja hatI. kRSijIvananI bahAra kadI DokiyuM na karanAra pitAne, putranI tamannAne pichANavAnI tAkAta nahAtI. bheLI kheDUmA chANa-vAsIdu', Dhora-DhAMkhara ne haiyAM-chokarAMmAMthI UMcI AvI zaktI nahotI. jIvanakalaha dahADe dahADe viSama banato jate hatA. dharatInA tAtane sarakAra, zAhukAra ne saMskAra traNe hiNe banAvI rahyA hatA. moTAbhAI pitAnA hAtha-paga banyA hatA. emanAthI nAnA bhAI ugarAbhAI bhakti ne vairAgyapradhAna jIva hatA-paNa emanI jJAna pratyenI abhiruci a95 hatI. I ggg S , JITU J Dara ! ' 9) bharyAbhAdaryA saMsAramAM bahecaradAsa ekalA hatA. ekalahaththA binaanubhavI laDavaiyAnI jema e pitAnI bAliza kapanAothI mananI mUMjhavaNa sAthe laDatA. satata udyoga For Private And Personal Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 40 yoganiSTa AcArya ne khaMta jArI hatAM. kekavAra hoMzIluM mana-mananI sAthe pelA kavinA zabdamAM paDakAra karI UThatuM. udyama, daDhatA, khaMta khaDA tyAM, dhAryA paDe nizAna; je je, eka divasa banIza huM, A nAvano kaptAna. paNa nAvanA kaptAna bananAranI naiyA Aje te saDha-sukAna vinAnI, dinadizA bhUlelI chIcharAM jaLa para ghasaDAtI hatI. karNadhAranI rAha hatI. saMvata 1945 no unALe vItato hate. gAmamAM chellA keTalAka divasathI kelerA phATI nIkaLyo hato. savAramAM sAjuM-sAruM pharatuM mAnavI bapore mAMduM paDatuM. jhADA ne ulaTIo hAlI paDatI, ne covIsa kalAkamAM te enA jIvananATakane khela khalAsa thaI jato. divase divase smazAna ne kabrastAna bharacaka rahevA lAgyAM. vidhavA mAtAne eka mAtra AdhAra, daLaNAM daLIne ucherele juvAna pacIsa varSane putra cAlyo jato, te hajI pAnetara ne pIThI pUrAM chUTayAM nathI. e keDabharI kulavadhuno svAmI smazAnanI cehamAM svAhA thato jovAte. gharamAM dUdhapItAM baccAMne mUkI mA sAthare sUtI. AkhA kuTuMbano pAlanahAra pitA bahArathI ghera Avate ne palaMge piDhato ne e piDhaNa sadAnAM thatAM. mRtyudevInuM bhayaMkara nRtya dizAone kaMpAvI rahyuM hatuM. jyAM jAo tyAM rudana, hAhAkAra, vilApa ne vinAza! kaI kahetuM mA kALakA kepI. keI kahetuM jegaNIo khappara bharavA AvI. keI kahe, melaDI mAtAne kUMDuM paDayuM. have to gAmane khAdhe chUTake karaze. bhUvA AvatA, DAkalAnI ThAramaThA2 jAmI rahetI. homahavana AraMbhAtA. bakarAM pADAno homa devAto. mRtyunI bhayaMkara chAMya gAma para patharAI gaI hatI. ne bhayabhIta mANasa kayuM pA5 nathI karate ? melI vidyAnA jANakAra manAtA DheDha, gareDA vagere kAma para jIvatA jIve jamadUte chUTayA hatA. koI kahetuM e loka ja adanuM pUtaLuM banAvI, mUTha mArI A raMga lAvyA che. emanAM ghara baLAtAM, emane nAgA karI phaTakAvavAmAM AvatA, bhUkhyA ne tarasyA bAMdhI rAkhavAmAM AvatA. emanAM nAnAM bALa taDake meM taDake vagara kelerAe marI jatAM. jIvana keTaluM priya che ne mAnavI keTale pAmara che, eno sAkSAta citAra ahIM rajU thato hato. A bhayabhIta manedazAmAM bahecaradAsa eka judA vicAramAM masta hatA. e regacALAnA nimittarU5 gaNIone-melaDIone maLavAnA tIvra abhilASamAM hatA. maLIne upAlaMbha ApavAnI IcchA hatI. "mAtAne A dharma kharo ? choruM-kachoruM thAya paNa mAvatara kamAvatara kadI thayAM che?" rAte smazAnamAM jaI AvyA. bapore dUra ekAMtanI AMbalIe jaI AvyA. pa For Private And Personal Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir gurubhakata : zeThazrI bheLAbhAI vimaLabhAI, amadAvAda For Private And Personal Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org gurudevazrI sukhasAgarajInI mUrti. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahuDInAM su'dara do 1 vIranA ghaTa sAthe gurumaMdira 2 khaMDita tIthaMkara pratimA jaMgalamAM For Private And Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aniSTamAMthI ISTanI prApti Dhiye bhUtatalAvaDInA kAMThe bhaTakI AvyA. becAra bhUtapIpaLe babe cAracAra divasa AMTA khAdhA, paNa keInI mulAkAta thaI na zakI. rAta ne divasa janasaMhAra cAlu ja hato. pitAnAM ja sagAM vahAlAM, pitAnAM ja paDozI anantanI yAtrAe cAlI nIkaLyAM hatAM; paNa kalaMbasanI jema khaDiyAmAM khAMpaNa laIne nIkaLelA bahecaradAsanA bheLA manamAM to jUnI gaDabhAMja cAlu hatI. - Aja savAre bahecaradAsa vahelA UThIne, mAtAne thoDuM pANI bharI ApI, DuMeka daLaNuM daLI ApI, tulasIkyArA pAse snAna karI, sarasvatI maMtra japI, mADhanI bahAra vicAramAM magna thaI pharatA hatA. vIjApuranA pAdarane kalAvaMta moralA sadA suMdara banAve che, ne kapirAnAM jutha sadA hasamukhuM rAkhe che. jIvananI tAjagI jevI maMdamaMda havA tyAM vahe che. | vicAra-bhArathI ladAyelA bahecaradAsa tyAM AMTA pherA mAratA hatA. paraMDhane prakAza pIgaLate hato ne luhAranI bhaThThImAMthI kADhelA leDhAnA goLA jevo sUrya pUrvAkAzamAM UMco AvatuM hatuM. roga, kolerA, mRtyu ne mRtyu mokalanArI jogaNIonA vicAramAM bahecaradAsa mazagula hatA. tyAM sUryaprakAzamAM nIkaLIne nAsatI keI jegaNI hoya evI kALI bhammara bheMsa cAra page kUdatI ne moTAM moTAM zigaDAM vIMjhatI dhasI AvatI dekhAI. nagaravAsIone bhaDakelI bheMsanI vikarALatA aNajANI hoya che. sarakasanA pAMjarAmAMthI chUTelA vAgha jevI enI vikarALatA hoya che. pralayanA bIjA svarUpa jevI e viphare tyAre rastA baMdha thaI jAya, mArga ujajaDa thaI jAya, bhalabhalA bhaDavIronA chakkA chUTI jAya. - bahecaradAse bheMsane vegabharI AvatI nihALI. nihALatAMnI sAthe enA mAgamAMthI khasI javAnI IcchA sAthe teo pAchA pharyA; paNa pAchA pharatAM teonI daSTi thaMbhI gaI. - mADhavALI bhAgoLa tarapha eka vRddha, azakta jaina sAdhu dhIme pagale zauca mATe jaI rahyA hatA. vRddhatve emanA dehane zithila banAvyuM hatuM. sAdhutAe kAyAne kRza banAvI hatI. pite vaccethI khasI jAya to sAdhu ane bheMsa vacce 'lAIna kilayara' thaI jAya, ne A vayevRddha sAdhu vicArane ane AcArane cheTuM paDe te pariNAma juduM ja Ave tevI sthiti hatI. saMtanA vatsala, saMtenA parama pUjArI A juvAnane jANe aMtaramAMthI kartavya hAkala karI rahyuM. vIjaLIne vege bahecaradAsa pharyA, paDakhe jatA rAhadArInI lAkaDI hAthamAM lIdhI ne kAyAne paDachaMda banAvI dIdhI. nirabhra AkAzamAM tephAna laIne dhasI AvatI kALI vAdaLI jevI bheMsa bahecaradAsanI najIka pahoMcI. kSaNavAramAM loTapoTa thaI javAnI ghaDI hatI. tyAM eka phaTake gAjyo. jhanUnamAM aMdha banelI bheMsanuM zIgaDuM gAryuM ne mAranA vegathI enI dizA pharI gaI. bheMsa ADI dizAe deDI ne thoDI vAramAM te mAranI vedanAe saMsAranA duHkhe jema AtmAne mULa sthiti batAve tema ene DAhI banAvI dIdhI. For Private And Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 42 ganiSTha AcArya pAchaLa deDatA AvatA lokonI kikiyArIo, vIjaLInA kaDAkA jevo phaTako, mArgamAM Ubhele eka cauda-paMdara varSane sazakta kare, vRddha muninI kalpanAe sthitino tAga meLavI lIdho. e svastha Dagale bahecaradAsa pAse gayA. bahecaradAsa te koI paNa sAdhu-bAvA, jegI-jAtinA pUjArI hatA. vRddha sAdhurAjane joI temaNe hAtha joDayA. sAdhurAje AzIrvAda ApatAM kahyuM: "bhAI, kaI prANIne bahu mAravuM nahIM. e abela prANI kaMI pitAnuM duHkha kahI zake che ! tenA AtmAne keTaluM duHkha thayuM haze. jIva to sahune sarakhe ne ! ApaNI jema tene paNa sukhaduHkha thAya che. " "mahArAja, bheMsa baDI rolI jAta che. mane to kaMI na thAta, paNa Apane kaDuM vagADI besata. pazunI jAta to baMhA vinA pAMsarI na thAya. meM to Apane bacAvI puNya hAMsala kayu. " bhAI, ame sAdhu chIe. amArA nimitte kaI jIvane duHkha thAya--e amAro dharma nahIM." "tamAro dharma kayo?" amAre jaina dharma." "mane samajAvaze? mane sAdhu, dharma, prabhu e badhI bAbate bahu priya che. tamArA sthAnake huM AvI zakuM?" avazya !" sAdhune A bheLA rAjA upara svAbhAvika umaLako AvyA. ApanuM nAma?" ravisAgara, jananA upAzraye ame UtaryAM chIe." paNa sAdhurAja, eka vAta pUchuM? bheMsane lAkaDI mAravAmAM Apa pApa kahe che, ne A gheTAM-bakarAM roja dharmane nAme haNAya che tene zuM kahe che ?" pApa. juvAna, amAro dharma ene pApa ja lekhe che. pApano nAza kadI pApathI thatuM nathI. mArA aMga para paDele DAgha tAruM aMga chevAthI jato nathI. ame to jenI pratiThA pApa para hoya e puNyane paNa sAruM gaNatA nathI. A rogacALo ApaNA zArIrika, mAnasika ke AdhyAtmika pApano paDaghe che. ne e mATe jaino niSpA5 kriyAovALuM zAtisnAtra, aDAI mahotsava ne mana zudhi karAvanAra pUjAo roja bhaNAve che. bapore temAM Avaje !" jainadharmanI pApabhIru kriyAone sAmAnya paricaya dharAvanAra bahecaradAsane A For Private And Personal Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org aniSTamAMthI iSTanI prApti 43 sAdA zabde e enA mane khullA karI dIdheA. dharmanA artha ja sahRdayatA che, ne mAnavI jo sahRdayatA-sahAnubhUti khUe teA pachI dharmanA atha kaI rahetA nathI. bahecaradAsane jaina dharma prati AkarSita thavAnAM bIja A rIte ropAtAM hatAM ane ajANa rIte praSullita thatAM hatAM. jainono sAmAnya paricaya hatA ja, jaina sAdhunA ne jaina sAdhu dvArA dharmAMnA sAmAnya paricaya Aje thayA, ane IzvarapremI, pApabhIru, mahattvAkAMkSI emanA hRdayane gamyA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMtaranI sukAtI vela jANe pharI pAMgaravA lAgI, ne emane AzA paDI. bharase AvyA ke nakkI enA para nautama navaraMgI phUlaDAM khIlaze. madhyAnha thayA na thayA tyAM bahecaradAsa upAzraye paheAMcI gayA. derAsaramAM zAnti snAtra ne pUjAnA bhArI ThATha jAmyA hatA. abhiSekanAM zudhdha jaLa rUperI kaLazeAmAM chalakAtAM hatAM. dhUpa-dIpano pAra naheAtA. vAtAvaraNa mahekI rahyu hatuM, kevI sAtvikatA, kevI zAMti, kevI namratA ! hAma-havananA raudra vAtAvaraNanA anubhavI jIvane zAtA vaLatI lAgI. lAhInA biMdune teA ThIka, pANInA 'dune paNa jIvavALuM mAnI A jaino enI jayaNA karatA hatA. emano pUjA-gotAmAM paNa eka ja vANI hatI. ke jANatAM, ajANatAM, abela ke tiraparAdhI jIvAne pIDayAMnAM amArAM A pApa che. jUThuM' melyAnuM A phaLa che. kAinuM lai lIdhAnuM, keine sa MtApyAnuM A pariNAma che. ame zuddha thavA icchoe chIe. he zAsanadeva, amane zuddha kareA ! tana, mana ne dhanane lAgelI azuddhi parihA !" aMtaranI bhInAzathI bhayuM' A gIta ne saMgIta mAnavInI pAmaratAne pragaTa karatuM hatuM, ne namratAnA pATha zIkhavatuM hatuM. aMtarane saRRtu vAtAvaraNa sAMpaDatuM hatuM. bahecaradAsa savAravALA munirAjanA darzane gayA. upAzrayamAM siMha jevI niIka mukhamudrA ne kezavALI samI dADhIthI zeAbhatI e munirAjanI chammI jIvAnanA dilamAM citarAi gai. nayanAmAM jANe amRta bharyu hatuM. vacanAmAM sAkara-zeraDInA AsvAda hatA. bahecaradAse sASTAMga daMDavata praNAma karyA. " Ave mahAnubhAva !" ne munirAje hetanI vAdaLI jANe varasAvI. nAta-jAtanI, svadhI ke paradhamIno jANe ahIM gaMdha ja nahAtI. munirAje pAse beThelA zrAvakAne savAramAM ghaTelI ghaTanA, A juvAnanI bahAdurInAM vakhANu sAthe kahI sabhaLAvo. enAM maneAbaLa ne zarIrabaLanAM vakhANa karyAM. AvA juvAnA dhAre te karI zake, ema kahyuM, khAvA bhabhUtI nAkhI rahyo hatA. bahecaradAsane lAgyuM ke mArI jAtanAM vakhANa karavAmAM mahArAja rAInA paryaMta banAve che, keTalIka kSaNeA vItI. bahecaradAsa Traka paricaye AtmIya banI rahyA. zrAvake| vikharAtAM, khUNe besI rahelA mahecaradAse gurunA paganI raja mAthe caDAvI kahyuM; For Private And Personal Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 44 ra www.kobatirth.org gurumahArAja, mane prabhu dekhavAnI ghaNI icchA che, prabhu dekhADaze ?" bhaktanu` rasaLatuM hRdaya pichANanAra guru melyA: " bhAi, e dhama guruonuM -ama jevA ADatiyAonu kAma ja che. paNa tu jANe che, ke pelA bhajanavALA kahe che tema ' ghaTa ghaTamAM rAma rahyo che. " tA tArAe ghaTaghaTamAM-tArA dehamAM chupAyelA rAmane te prathama pachAna !" CC Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir C/ enI pichAna kema thAya ?" pavitra mana ne pavitra AcaraNathI. " e kema thAya ?" " sAdhuonA satsaMgathI, zAsrAnA svAdhyAyathI, " ahecaradAsa A pachI dilamAM avanavI bhAvanA lai pAchA pharyAM. jainadharma, jainasAdhu, jainama Mdira tarapha dinapratidina ANuM vadhatu cAlyuM. jaina vidyAthIe temanA sahAdhyAyIo hatA. tee sAthe gurudana ne prabhudazane AvavA lAgyA.x "" cAnajI AcAya eka taraph sa'skArAnI bharatI cAlu hatI, bIjI tarapha svakIya jIvanadharma tarapha ATa AvI rahI hatI. kRSijIvanamAMthI rasa esaratA jatA hatA. parizrama te pUrvavata cAlu hatA. paNa pahelAM jemAM kadI thAka na lAgatA, emAM have sakhata thAka lAgavA mAMDayA hatA. gamatA ne aNagamatA kAmanA bheda have temane jaNAtA hatA. je paDeAzIo sadA premabhayuM vana dharAvatA hatA, e ja paDezIo have temanI navIna vRtti tarapha TIkA karatA hatA. juvAnajodha dIkarAnA kartavyapatha mApavAne sahunI pAse jIjavA gaja hatA. pitA judI rIte mApatA. mAtAno gaNatarI judI hatI. paDeAzInA prakAra vaLI navIna ja hatA. pArakA gharanI ciMtAmAM ja e sUkAtAM jatAM, maheAllAnuM vAtAvaraNa paNa viruddha thatu hatuM. je maheAllAmAM Aja sudhI gharane tALAM vAsavAnu kAi nahetu jANatu', e gharane have tALAM lAgatAM hatAM. ne e tALAM paNa rakSaNa karavA adhUrAM hoya tema, jIvatAM tALAM paNa rAkhavAM paDatAM. chatAMya rAja kAinI rAza khAvAtI tA keAInI keza adrazya thatI. kAinI rIDhI DhANI dekhAtI nahIM, te kAinu thepADu paga karI jatuM. AchA vizvAsanA vAtAvaraNamAM rAja jhagaDA jAmatA, zaMkAe thatI. tarka kutarka thatA ne gALeAnI varSA thatI. For Private And Personal Use Only A naitika adhaHpAta bahecaradAsane bahu sAkSI rahyo hateA. 'takalahanI sAthe ani vAya ceAjAyelA Arthika adhaHpAta paNa AvI rahyA hatA. vADI-khetara AchAM thayAM hatAM. nIra xprathama zrI kuMthunAtha"nA derAsare darzana mATe gayA hatA.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aniSTamAMthI ISTanI prApti 45 navANu sukAtAM hatAM. sarakArI dara vadhatA hatA. zAhakArI pAza vaTAtA hatA. khetaranI mAlikI jatI hatI. sAMtI ne pacho udhaDa majUrI nasIbamAM AvatI hatI. daridratA, vahema, ajJAna, kalezaH duniyAmAM aMdhArI jAmatI hatI. emAM rege Umere karyo. chatAMya bahecaradAsa zAti ane dharyathI svakama adA karI rahyA hatA. jIvananA karmamAM parAjaya pAmanAro ghaNuM karmamAM parAjaya pAmI jAya che. chatAM ya bahecaradAsanA vikasita mananI ghaNI kriyAo TIkApAtra thatI. Dhera para temane atyaMta pyAra hato. temAM paNa bheMsavALA prasaMga pachI munirAjanAM pelA vAkyo "e badhAmAM jIva sarakhe che" temane vadhu dayAdra banAvyA hatA. e ATalA vyavasAyamAM paNa roja keDha sApha karatA. ItaraDIbagAI vINatA. macchara uDAvavA dhumADe karatA. sUkI mATI lAvIne pAtharatA. taLAve laI jaI dhamAratA. mAtAnA dUdha mATe talasatA vAcharune teo ghaNI vAra chUTuM mUkI detA, ne prathama hakavALAne dugdhapAna karAvatA. gharanAM badhAM jyAre jANatAM tyAre ciDe bharAtAM, maheNAM-ToNAM mAratAM. bahecaradAsa hasIne javAba vALatAH "jene pahelo haka ene prathama maLavuM ghaTe. gharanAM chokarAM ghaMTI cATe, upAdhI Ane ATo, e nyAya kayAM ?" javAbamAM nagna satya hatuM. paNa e satya jagatane apriya hatuM. svAthI saMsAra gAyanAM e saMtAnane pAMca paMdara dahADA mAtAnA stananuM dUdha pIvA daI, pachI chAza ja Apa. pUjaka saMsAramAM svArtha pUratI ja pUjA cAlu hatI. dUjhatI gAya badhAM mAna sanmAna pAmatI. vasukI gayelI gAya peTapUratuM paNa na pAmatI. bahecaradAsane tyAM eka vAcharaDe hato. rUpALI nAnI ziMgaDIo ne dhoLo I che je hato. bahecaradAsa ene khUba vahAla karatA. e paNa bahecaradAsanI pAchaLa chUTe chUTo khetare cAlyo jato. IzArA mAtrathI deDo Avate. nAnI nAnI ziMgaDIo emanA deha sAthe ghasI lADa karate. - eka dahADo acAnaka ene bahAra derI javAmAM Avyo. laI jaIne khUba kasIne jhADe bAMdhI devAmAM AvyuM. bahecaradAsa nizALe hatA. nizALethI chUTIne ghera AvyA te pitAne pyAre vAcharaDo nahi. emaNe paDozIne pUchayuM, to khabara maLI ke ene godhalo banAvavA laI gayA che. godhalAne sadA jenAra, paNa godhalA kema nIpajatA haze, e na jANanAra bahecaradAsa gAma bahAra paDI gayA. gAya dUra dUrathI vAcharUnAM bhAMbharaDA oLakhe ema bahecaradAsanA kAne pitAnA priya vAcharaDAnI cIso AvI. koI akathya vedanAmAM paDelA jIva jevI karuNa cIse hatI. e deDayA. deDIne tyAM pahoMce che, te dazya kharekhara marmaghAtaka hatuM. vAgharI kAma pUruM karIne charI lUchato hato. bhUmi para lehIne chaMTakAva thayo hato. vAcharaDe vedanAmAM taraphaDato hato. For Private And Personal Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir coganiSTha AcArya bahecaradAsathI cIsa paDAI gaI. A zuM !" godhalo banAvyA. keDInI kiMmatane godhale lAkhanA mUlana banyo. sAMDha rahyo heta te ene kaNa ghera rAkhata! DAma daIne tagaDI mUkata. Thera Thera bhaTakta ne mAra khAta. mAra khAto bAto marI jAta, ane A gedhale have te AkhI jiMdagI kAmano raheze." paNa enI jiMdagI to nakAmI karI. A atyAcAra " bahecaradAsanI jilDa hRdayanA dardIne bahAra pADavA azakta nIvaDatI hatI. bIjA to kAma patAvI bahecaradAsanI mUrkhatA para hasatA hasatA jatA hatA. - "bahu bhaNataramAM hoMziyAra eTale bahu vediye, kaNabInA dIkarA te AvA thatA haze ! A uMmare te aDadho bhAra e che kare." AMtaravedanAthI vyAkuLa bahecaradAsa nirarthaka yatna karIne pAchA pharyA. emanI vAta keI sAMbhaLatuM nahotuM. sAMbhaLanAra hasyA vagara rahetuM nahi. vitatA vadhatI cAlI. kRSijIvanamAMthI rasa osaravA lAgyo. khetare khetare, TIMbe TIMbe, vADIe vADIe pelA vAcharaDAnI pukAra saMbhaLAvA lAgI, ane UMDA UtaratA cAlyA te gausaMtAne prati cAlI rahelI svAthI karatAe emane pAgala banAvI dIdhA. vasUkI gayelI gAya taraphano jalama, pADA pADInA pAlana vaccenuM aMtara, sAMDha tarapha gujarato julama ne kAMdha paDelA baLada para vItatI rAmakahANIo ane vRddha Dhorane to kaI belI nahIM. kAM mahAjanamAM jaya, kAM chAne chapane kasAIne ghera jAya ! bahecaradAsanuM romeroma A jIvanathI trAsI gayuM. emanI AMkhamAMthI ghaNI vAra nirAza haiyuM AMsu rUpe bahAra nIkaLI AvatuM. Akhare emaNe nizcaya karyo ke kRSijIvanane badale vidyAmaya jIvana gALavuM ne aMte prabhunAM darzana karI A pApanA nAza mATe yatna karo . A kALathI AtmamaMthanabharyuM damaya jIvana bahecaradAsa vitAvavA lAgyA. bhakto, saMta ne phakIrenA A pUjArIe kSaNa kSaNa AtmonnatinI raTaNA lagAvavI zarU karI. emanA aMtaramAM mIrAMnuM peluM virahagIta raTAtuM hatuM. he rI te darada divAnI, mere darada na jANe kema; ghAyalakI gati ghAyala jANe, jo koI ghAyala heya. harikI gati joharI jANe, ki jIna jAhara heya; For Private And Personal Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra aniSTamAMthI iSTanI prApti 'www.kobatirth.org zailI upara seja hamArI, 66 sAvaNu krisa bidha hAya.
= ni For Private And Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ceganiSTa AcArya 48 nanI jvAlAthI hradayamaMdirane jhagajhagAvI de. khAtAM pItAM enI suratA rahe tevI zakti meLava. pachI acA, bIje kyAMya zeAdhavA javuM nahI paDe. anubhavI kahe che, ke ghaTaghaTamAM rAma rame che. tArA dilamAM ja prabhu che. AtmA seA paramAtmA. " saMpradAyanA abhiniveza vagaranI vANImAM pyAsAne jalapAna karAvavAnI karAmata hoya che. " AtmA seA paramAtmA ? huM pote ja prabhu thaI zakuM' chu ? zu kahe kAramAMthI sahasA prakAzamAM AvanAranA jevI sthiti bahecaradAsanI thatI. jAvA !" che ?" aMdhamane sama 66 ema na samajAya. e teA bahu UMDI vAtA che. tuM zAstranu adhyayana kara ! ciMtana kara, manana kara, nirdidhyAsana karI ! ApameLe badhuM samajAze. " " evu' mane keANa adhyayana karAvaze. ?" " ahIMnI vidyAzALAmAM jA ! bIjA badhA abhyAsa kare che, tu paNa kara ! dhIredhIre adhuM samajAi jaze. 77 For Private And Personal Use Only " sAruM gurudeva !" nizcala icchAzakti AgaLa kaMi paNa azakaya nahetuM. saMvata 1945 nA AseA mAsanI kAi sArI tithie bahecaradAsa vidyAzALAmAM vidyAdhyayana mATe dAkhala thayA, je dharmAMnA e AcAya thavAnA hatA, e dhanA AdisUtranA prathama pATha paMdara varSanI uMmare e zIkhyA. kArI kitAba para pahelA akSara e divase aMkAye. "
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra to bahu ma ''+' ENSE MUS / ta 19 plu /j6 * www.kobatirth.org [15] Che 15/17\* hv[g[$j] NH_1517 nopath All / in his via e by ie G high nuM tamannAMnAM tapa $$$1$' T Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [e] I ahecaradAsanA aMdhakAramaya jIvanane preraNAnA prakAza teA lAdhI gayA hatA, have e prakAza ciraMjIva banI rahe, te mATe, teoe preraNAnA mULane samajavA jJAnApAsanA pAchaLa peAtAnuM lakSa kendrita karyuM' hatu. temanA nitya kAryakrama eka mahenatu ziSyane ze|bhA Ape evA hatA. ISF5}}} ISTIC INTUSH AkAzamAM tAraliyA hajI pUra damAmamAM hoya tyAM parADhamAM jAgrata thaI jatA. iSTadevanuM smaraNa karyA bAda, zaucAdi kArya patAvI snehALa mAtAne madada karavA kUvethI pANI bharI lAvatA. vakhata hAya teA zerabazera bAjarI DhaLI detA. pachI daphtara bagalamAM mArI nizALa tarapha nIkaLI paDatA. So feur !! v]O se has hire Abb e veLAnI nizALAmAM vahelA te pahelA gaNAtA. ATaluM kAmakAja karIne nizALe paheAMcatA bahecaradAsa bhAgye ja koine tyAM bhALatA. peAtAnuM agrasthAna nakkI karI te tyAM beThA beThA vAMcatA. bhaNataramAM te ekakA hatA. PISTE DIS IPLE ES SPE JEAR apeAra thatAM nizALa chUTatI. ghera jaine raseAi taiyAra hAya te jamI letA. raseAi eTale aneka jAtanI caTapaTI vAnIe ke dALa, bhAta, zAka ne phUlakAM nahI. dhIMgA bAjarAnA reTalA ne ekAda dALa. dALa na heAya teA zAka. baMne na hoya teA chAza ne maracuM. keTalIka vAra bahecaradAsa hAthe ja rasoi banAvI letA, ane e veLA rasavatImAM rasAvALuM vAlAnuM zAkane e | Fa } ${ upara tAMsaLI bharIne chAza pI amInA oDakAra khAtA {{{}} Ex M e veLA AjanAM vITAmInsa, proTIna vagerenI zeAdha nahAtI thaI. hindusthAnanA pASaNa mATe vilAyatamAM khArAkanA DakhkhAe naheAtA bharAtA. e kALanA leAkA sUkAM ke lIlAM phaLaphaLAdimAM, phaLarasamAM, dUdha-mAkhaNamAM, kaDalIvara ne lIvara ekaTrekaTamAM jANatA nahAtA. For Private And Personal Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 50 ganiSTha AcAya ne chatAM eMzI varSanA DosA 12aa gAu cAlatAM na thAkatA. mahenata-majUrIthI na ke TALatA. maNa bemaNanA vajana mATe majUra kare zamabhareluM lekhatA. are, e veLA majUra je na maLatA. te mukhyatve bAjarIne rAka ja pracalita hatuM. e kALanI eka jUnI kahevatamAM enA guNa rajU thAya che. ghoDe pAMkho AvIyuM, buDhA thayA juvAna; balihArI tuja bAjarI, jenAM lAMbA lAMbA pAna, " bAjarI ghoDAne pAMkhe ApatI ne bUDhAne juvAna banAvatI. juvAnane te joma dilamAM mAtAM nahotAM. piSaNanA abhAvanuM darda teoe kadI jANyuM nahotuM. e veLA jIvanamAM davAno sparza na karyo hoya tevA somAM navANuM jaNa maLatA.4 Aje jema soe eka jaNa paNa mahAmahenate zodhyo jaDe tema. davAthI temane atyaMta aruci hatI. ne davA ja na hoya pachI vaidyo bicArA kayAMthI hoya. daza daza gAma vacce ekAda vaidya vasate, bAkI to DosImAo vaidu jANatI, jatio vaidu jANutA, gera thoDAMghaNAM osaDiyAM rAkhatA. sarjarI-vADhakApanuM kAma vAgharI ne gAMyajA karatA. DAma e te mahAauSadha lekhAtuM. jaLo e rakatarodhaka manAtI. khetaromAM UgatI vanaspati auSadhi lekhAtI. A gujarelI prathAnA mAnavI bahecaradAsa bAjarAnA roTalA ne vALanA zAkanuM bAdazAhI jamaNa jamI, be vAgatAM vAgatAM te nizALamAM pAchA hAjara thaI jatA. sAMje chUTayA pachI samavayasko sAthe taLAve snAna karavA javuM ke ramata ramavI vagerene kAryakrama rahetuM. Aje ghera ghera pracalita savAranuM snAna ne savAranA cA-pANI e veLA ochAM pracalita hatAM, ne kadAcita ucca kuTuMbomAM ja dekhAtAM. A pachI bahecaradAsa ghera jatA. gharanuM thoDuM kAmakAja patAvI rAte bhAta laI khetara jatA. ghaNI vAra khetare ja sUtA. paNa savAramAM nizALe javAnuM hovAnA lIdhe moDI rAte ghera AvatA. mArgamAM kayAMya bhajanavANI cAlatI hoya to acUka lAbha levAtA. rAte gaganadarzana thoDI vAra cAle tyAM to AMkha mIMcAI jAya, ne AMkha UghaDe eTale UThavA veLA ja hoya. vagara ghaDiyALe samayadarzana thAya. A kAryakramamAM gurudeva zrI ravisAgarajI bheTayA ne kiMcita parivartana AvyuM. A kiMcikara parivartana eka mahAna parivartana notarI lAvavAnuM hatuM. paNa e veLA enI kalpanA AvavI paNa saMbhavita nahotI. dilamAM jAgelI prabhudarzananI pyAsa mATe gurudeve vidyAzALAmAM vidyAdhyayana mATe eka amArA yu. pI. nA zikSaka tAjetaramAM amane maLavA AvelA. ame emane cA dharI. temaNe kahyuM: " nAmuM vahata mA nadaf 1 ( kahe, jIvanamAM cAkhI paNa nathI.) kerI mATe Agraha karyo. " hotI ' (UlaTI thAya che.) saDA lemana mATe to temane ghaNuM ja hatI. dUdha mATe kahyuM: to kahe "fmAra sattA hUM tava nA daMza Akhare emaNe eka loTo bharIne zudhdha jaLa mAgyuM ne UMcethI gaTagaTAvI gayA. bAra varSathI temaNe Temparecara (tAva) jANyuM nathI.--lekhaka For Private And Personal Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tamannAMnAM tapa javA kahyuM. vyavasthA paNa thaI. saMdhyAkALe jaina vidyArthIo bhejanAdithI nivRtta thaI tyAM dhArmika adhyayana mATe AvatA. jAnI ravizaMkara lakSmIrAma nAmanA adhyApaka bhaNAvatA hatA. udAratAthI opatuM emanuM jJAna hatuM. brAhmaNa ne jainaH bilADI ne UMdaranA abhiniveza emane haiye chakhyA nahotA. mANasanI pavitratA-nirmaLatA ja muktidAtA che, paMtha game te hoya. bhAvinA eka jainAcAryo, vartamAna kaNabI juvAne, eka brAhmaNa guru pAse, jainadharmanA mamarUpa navakAra maMtranuM paheluM caraNa jhIlyuM. "name arihaMtANuM." ane adhyayana girinadInI jema vegamAM cAlyuM. ziSya utsAhI hatA. guru sahRdaya hatA, eka vAra zikSake bahecaradAsane kahyuM: "bahecaradAsa, vidyA eka pavitra vastu che. ene prApta karavA mATe suvicAra ne suAcAranI jarUra che. janadharmanA marma samI A vidyA zIkhavA mATe suvicAra tamArAmAM avazya che, suAcAra paNa sAthe hovA jarUrI che." suAcAra " sadAcAramAM mAnanAra ne vartanAra bahecaradAsane Azcarya thayuM. hA, suAcAra! tame roja rAtribhUjana kare che ne lasaNa-DuMgaLI khAo che. jenonAM dharmazAstranA adhyayana karanAre e tajavAM ghaTe." Ajane jainetara bALaka A vidhAna sAme moTI praznottarI khaDI kare. kevaLa buddhivilAsanA yugamAM zikSaka kadAca se TakAnuM samAdhAna paNa na karI zake; paNa e kALa te zraddhAno hatA, teo mAnatA ke dayA max, na vasuM sUvA ! Ajanma lasaNa-DuMgaLInA bhegI, rAtribhojana jemane dhaMdhAnI daSTie anivArya evA bahecaradAse muzkelIno vicAra karyA vagara e vidhAna svIkArI lIdhuM. vidhAna svIkAryuM eTale khAMDAnI dhAre pALavuM. paNa jo bALaka mATe je ati sukara hatuM, te paTela putra mATe ati duSkara hatuM. moTe bhAge raseImAM DuMgaLInuM zAka ne lasaNane vaghAra heya. are, keTalIka vAra roTalA sAthe khAvA mATe lasaNanI caTaNI jAya. vaLI e bhajana kaMI pAMca-sAta vAnIethI bharapUra nahotuM. be coja ke traNa cIja ! keTalIka vAra chAza ne roTalAthI ja patAvI levuM paDatuM. lasaNa-DuMgaLInA prazna karatAM rAtribhejanano prazna vadhAre ugra hato. rAtri sivAya bhajananI bIjI sagavaDatA nahatI. Akhare savArane roTalo rAkhI mUkavAno nirNaya karyo. sAMje nizALethI chUTatAMnI sAthe ghera AvI roTalo ne lAla ke lIluM maracuM-je maLe tethI bhejana patAvI levAnuM. kaMI na maLe te kAcA ghauM, kAcI bAjarI, becAra mUThI maTha kAcA ne kAcA cAvI pANI pI letA. kekavAra A bhajanamAM bAphelI pApaDI hAtha caDI jatI, kekavAra paMkha AvI maLato tyAre te basa basa thaI jatuM. ajIrNa, apa, maMdAgni e For Private And Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir para ganiSTha AcArya daI emaNe jANyAM nahotAM. patharA peTamAM paDe te ya pacI jAya ema kahevAtuM. AhAra ne nidrA to evAM bhAgye ja saMpUrNa ne sarasa Aje keIe joyAM haze ! tamannAnAM tapa ujavaLa hoya che. e tapa nirarthaka hotAM nathI. sArthakatA ene zodhatI Ave che. bahecaradAse janmajAta jaina bALako karatAM vizeSa pragati darzAvavA mAMDI, ane e kAraNe jaina bALaka paNa keTalIka vAra ISyamAM AvI paDatAM. keka kahetuM: "khetI te pApane dhadha! keTaluM lIluM vADhavuM, keTalAM jIvajaMtu mAravA!" bahecaradAsa-jarAka cAnaka para caDI jatAH "vyAjakhora vANiyA ATalI saphAI zI karatA haze? kheDUta game tevo halako paNa pasIna reDI peTa bhare che, -ne jagatanuM bharAve che. vANiyA vinA duniyA rasAtALa nahIM jAya. kheDU vinA loko jAnavaranI jema khaDa khAze." vANiyo zreSTha ke kaNabI zreSTha, e carcA vadhu jAmatI, paNa tyAM te bahecaradAsane sIne UMce thato. paDachaMda zarIra jarA TaTTAra thatuM. mukha para rekhAo sakhata banatI. ne gAMDI mAnA A DAhyA dIkarA he he haiM karatA khuzAmata karavA lAgI jatA. hoLIne samartha ghere emanI najara sAme tarI raheto. rajapUta ne musalamAna bALako sAmeno emano ajeya kilo yAda Avato, ne pAchAM sau bahecaradAsanAM mitra banI jatAM. kAraNa ke enI ja mitratA hoya te vADIomAMthI cibhaDAM corAya, AMbethI kerIo veDAya, boraDIthI bera paDAya. svabhAve ne zIle narama vaNikabALake dhIre dhIre emanuM mana rAkhatAM thayAM. bahecaradAsane lAgyuM ke A badhA vidyArthIonuM eka maMDaLa karyuM hoya te paraspara prema, mitratA vadhe. emaNe thoDA zarIre sazakta ne cheDA bhaNave sazakta vidyAthIone bhegA karyA ne temanI samakSa pitAne hetu mUko. badhAe ekI avAje ene anumodana ApyuM. nIlakaMTha mahAdevanI jagAmAM vidyArthImaMDaLano janma thayo. emAM nIce mujaba niyamo karavAmAM AvyA. (1) A maMDaLa eka bIjAne madada karavA, mitrAcArI vadhAravA mATe racyuM che. (2) je vidyAthIne lesana na AvaDatuM hoya teNe, jene lesana AvaDatuM hoya tevA vidyArthI pAse rAtre bhaNavA javuM. (4) je vidyArthI abhyAsa na kare ne geravartaNuka calAve tene yogya daMDa tathA zikSA karavI. (3) saM5, udyoga, abhyAsa, vidyA, dezaprema, svataMtratA, svadharma viSe nibaMdho lakhavA, *sva. paDhiyArajIe paNa bAyavayamAM AvuM maMDaLa raceluM. For Private And Personal Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra temanAMnAM tapa www.kobatirth.org AvI. ( 5 ) rajAe uparanA viSayeA para bhASaNA paNa karavAM. AvA AvA aneka maMDaLeA racatA, Apatti AvatAM teADatA; vaLI ullAsathI navA racatA. A vidyAthI maMDaLanu` nAva sAruM cAlyuM. zikSake para paNa enuM calaNa cAlavA lAgyuM. zikSako vidyAthI ne geravAjabI damadATI detAM ne pharaja bahAranAM bahu kAma seAMpatAM DaravA lAgyA. A maMDaLamAM tamAma kAmanA bALakeA hatA. aneka tA temanA mitra hAvAnA dAvA karanAra hatA. maMDaLamAM sArI Teva ne vidyAthInAM lakSaNlRA vagere mATe kavIzvara dalapatarAmanI kavitAo gavAtI. kavIzvara dalapatarAma prajAdayamAM pravezelA kavi hatA, ne AjanA keAI vi karatAM emanI kavitAe vadhu vacAtI, bahecaradAsanA vatsarAja jIjI nAmanA eka bAreTa mitra hatA. AreATane gaLathUthImAM ja kavitA devI vare che. e cAlu kavitAe banAvI letA. emanI kavitAe vidyAthI A hAMzathI mADhe karatA. parAdhIna vRttinA virodhI bahecaradAsanA dilamAM eka suprabhAte acAnaka rasphuraNA " 46 zA mATe huM kavitA na banAvI zakuM ? kavIzvara dalapatarAma ne jIjI khAreTanA jevAM kAvyeA mane kema racatAM na AvaDe ? " nizcayakhaLavALA bahecaradAsa sajja thayA. snAna karyuM. gharanA gokhalAmAM mA zAradAnI chabI hatI ja. dIveA pragaTAvI juvAne be hAtha joDI kavitvazakti ApavA prArthanA karI. bhajananA te bhAgI hatA ja, aneka khAvA, jogI, bharatharI, rAvaNahaththAvALAne sAMbhaLyA hatA. e saMskAro jAgrata thai UThayA. aMtaramAM jANe kavitvanI jyeAta jhagI UThI, sUtelI ke 'kAvyavINAnA tAra jhaNajhaNI UThayA. e divase, prabhumahimAnuM kAvya ApameLe sajAi gayuM. e izvara mAbApa tuM, sArA kara mujane prabhu, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 66 sArI vidyA Apa tuM, " kRpA karI mujane prabhu, jagamAM moTA tuM dhaNI, " satya. mAmAM dAraje, 1323 tuM che tAraNahAra, te mArI sa bhALa. durguNu deSA TALa gaNaje tArA bALa. tuM meATA rakhavALa, karaje muja para vahAla. 13 " mArA sahu aparAdhane, karaje preme mA, " bhU la cU ka sudhArIne, manane karaje sAra. 66 alpabudhdhi che mAharI, Ape| mujane jJAna, " namana karuM vaMduM sadA, akho mujane sAna, For Private And Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 54 yogani AcArya dalapatazAhI A kavitAmAM alabatta maulikatA nahatI. bhajana, DhALa, copAI vagere kavitenA paDaghA jarUra hatA. bALakane cAlavAnuM zIkhavavA mATe pahelAM cAlagADI joIe, tema e ThelaNagADIsamAM hatAM. paNa aMta, udyoga ne anubhavathI teo tenI pAchaLa lAgI gayA. puruSArtha pAse azakyatA che ja nahIM. thoDA divasamAM pragati dekhAvA mAMDI. eka dahADe te emaNe vidyArthI maMDaLamAM potAnA kavitvanI jAherAta karI. vatsarAja bAroTe emane eka prasAdI ApavA Agraha karyo ne tarata ja kavitA racAvA lAgI. "moTA thavAnA guNa ne kAryo " jano moTA thAtA, jana paMkAtA, sArAM karIne kAja, du:khane veThI vidyA bhaNe je, haiDe rAkhI hAma: khaMtIlA, utsAhI, Teka, udyamI rAkhe nAma re...jano satya, dayA dilamAMhI rAkhe, karato para upakAra, mAbApa, zikSakanI bhalI duvA, leto na pAme hAra re...jano sAcI zIkha pramANe varte, ALasa ne taje garva, utsAhI thaI kArya kare sahu, TALe vahemanA bharma re...jano0 kAyara thAya nahIM abhyAse, TALe sarva kuTeva, brahmacaryane premathI dhAre, kare gurunI seva re....jano jagamAM azakya nahIM ke kAja che, dhAre daDha vizvAsa, sadaguru, sadavartanathI moTAM, naranArI ane khAsa re....jano, mAtrAmeLa ne chaMdameLathI kavitA game tevI hatI, paNa racayitAnA hRdayanuM pratibiMba emAM hatuM. enA sadudeze ne saniNane emAM citAra hate. vidyArthImaMDaLe ekI avAje pitAnA A kaviratnane vadhAvI lIdhuM. bahecaradAse tarata ja vidyArthIone anulakSI eka navIna racanA rajU karI. vinaya kare zikSakano beza, UThe prAtaHkALa haMmeza, UDI namana kare mAbApa, sArA guNanI pADe chApa, mana joDIne vAMce pAka, jaTha nakAmo choDe kATha, rAkhe abhyAse mana khaMta, abhyAsIne thAya mahaMta. kare na jhaghaDA, de nahi gALa, sAre thAvA rAkhe khyAla, prabhuno mana rAkhe vizvAsa, thA vidyArthI te pAsa. vade na javuM, thAya na cora, ati khAIne thAya no, kare niyamasara saghaLAM kAma, rAkhe nA je juTha damAma. e bALaka vidyA bhaNe, sArI Teve moTo bane, vidyA bhaNIne sukhI thAya, sArA duniyAmAMhI gaNAya. For Private And Personal Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zIrA mATe zrAvaka ? [ 10 ] pakalathI zivapUjaka ne mAtRkulathI vaiSNavadhanI bahecaradAsa kuladhama mUkI janadharmane abhyAsa karI rahyA hatA. jena jati ane sAdhuonA samAgamamAM rahetA hatA. jainamaMdira, janaupAzraye javA lAgyA hatA. eTalAthI patyuM hota to e kALane emAM vizeSa vAM nahe. paNa bahecaradAsa A bAbatamAM ThIka ThIka AgaLa vadhI gayA hatA. jainonAM dharmasUtranuM e raTaNa calAvI rahyA hatA. jaina bALako je rasa ne je tIvratAthI e yAda karatA hatA, ethI vizeSa rasa ne tIvratA bahecaradAsa batAvatA hatA. rAtribhajananiSedha, devadarzana Adi khUba civaTathI pALatA. bhaktibharyuM jijJAsu hRdaya ne kuLadharmane svAbhAvika rIte pAmeluM hRdaya--enI jijJAsAmAM apUrva aMtara hoya che. vaMzavArasAthI UtarI AvatI dolata meLavanAra ne eka svabaLe dhanaprApti karanAra vacce titikSAne je jambara bheda hoya che, e bheda jaina bALakamAM ne bahecaradAsamAM hato. jainadharma mATe che, eTaluM pApaTiyuM jJAna jainabALakane hatuM. zA mATe mATe che, enAM kAraNo jANavAnI, enAM uttama rahasyAnAM UMDANamAM UtaravAnI, ke jIvana dvArA e jIvI jANavAnI koIne jijJAsA nahotI A mumukSu bahecaradAsa eka custa sAdhakanI adAthI e sAdhI rahyA hatA. eTale temane eka eka sUtra ke eka eka tava khUba mathana jagAvatuM. aMtaranI tAlAvelI vAraMvAra raNajhaNI UThatI. prabhudazana-prabhumilananI khAsa Ama tIvra banI rahI hatI, ne guruvacana para AsthA dharAvanAra dila dhAratuM hatuM ke A mAge ja mane prabhudarzana lAdhaze. vagara ko aMtaranA siMhAsane caDhI gurupada laI lenAra zrI ravisAgarajI cAturmAsa vIte vihAra karI gayA. paNa hRdayavINAnA jhaMkAra anubhavI gayelA tAra saMvAdI sUra bajAvatA For Private And Personal Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 56 yeAganiSTha AcAya ja rahyA. bahecaradAsa have te sAdhujanenA saMgI thavA lAgyA. upAzrayamAM dhIre dhIre emane vAsa thatA cAlyA. kRSijIvana gauNa banyu ne vidyAthI jIvana mukhya banyuM. te vidyAzALAmAM ja sUvA lAgyA. AMgaNe AvelA A vaNoAlAvyA atithine pichANanAra zrI ravisAgarajI pachI bIjA -vIjApuranA zradhdheya zeTha nathubhAi mahAca'da hatA. naththubhAI khAra vratadhArI. vIjApuranI aneka sasthAene vahIvaTa e ja sabhALe. paDachaMda dehadhArI paNa pAtaLA seATA jevA utsAhabhUti bahecaradAsanI a'dara vasatA prabaLa AtmAne emaNe eLakhI lIdheA. enA lalATanA teje emane AkaSI lIdhA. ' cheAkare| AzAspada lAgyA, ' ne enI vANI, namratA, enI nikhAlasatA emane rUcI gaI. emaNe bahecaradAsanA dhamapatAnuM pada saMbhALI lIdhu, emanA abhyAsa, emanI raheNI karaNI, emanI jarUriyAta upara pUratuM lakSa ApavA lAgyA. A puruSanA gharamAM nAra paNa sulakSaNI hatI. nathubhAine te eka kaNabInA bALakane jaina banAvavAnuM sAMpradAyika puNya vaheravu' haze, ke sAdhu karavAnI aMtaranI kAMi kalyANavAMchu UDI lAlasA haze, paNa A bAinA prema nirvyAja hatA. emanuM nAma jaDAva kAkI, peTanA jaNyAne prema bahecaradAsa para DhALAyA. emanA khabaraaMtara e rAkhavA lAgyAM. temanA sAMjanA bheAjananI muzkelI TALavA peAtAne ghera jamavAnuM rAkhyu bahecaradAsa peAtAnA viveka guNathI A dhaniSTa dAMtanAM dila jItatA gayA. peAtAnA sAya'kALanA bheAjananA badalAmAM te temanA gharanuM sAmAnya kAmakAja, AvanAra mahemAneAne jamADavAnuM, gheravavA-pheravavAnuM kAma karavA lAgyA. peAte kema vadhu upayegI thaI zake, e dAnatavALA bahecaradAsa e gharanA na heAvA chatAM TUMka samayamAM gharanA ja thaIne rahyA. vAta have vadhatI cAlI hatI. eka vAra badhAM bALakonI dhArmika parIkSA levAmAM AvI ne bahecaradAsa sArA naMbare pAsa thayA. emane eka rUmAla inAmamAM maLyA. A inAmanA emane apUrva Anada thayA. e AnaMdamAM keTalAya divasa magna rahyA. adhyayana cAlu ja hatuM. eka vAra paryuSaNa parva cAlatAM hatAM. jenene e mahApanA divase ne Anada ne ullAsa apUrva hAya che. jeneAnA jIvana sAthe Ataprota thatA jatA bahecaradAsa jaina kuLanA sa`skArothI ra'gAye jatA hatA. vidyAthI e mATenAM inAma, jamaNa, prabhAvanA paNa e divaseAmAM khUba thatAM. eka vAra bhAdaravA suda bIjanA dahADe ema jAhera karavAmAM AvyuM ke AkhA dahADAmAM mahAvIra svAmInu paMcakalyANakanuM' traNa DhALAvALu stavana mukhapATha karI kahenArane sAru' inAma ApavAmAM Avaze. badhA vidyAthI oe keDa bhIDI. bahecaradAsa A prasaMge agresara hAya ja. emaNe sAMja paDatAM paDatAM te Akhu mukhapATha karI lIdhuM ne kahevAnI jarUra nathI ke harIphAimAM jaina bALakAne hAra ApI pAte traNa rUpiyAnI suMdara TopInuM inAma jItI gayA. vijaya mAnavInA For Private And Personal Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caritranAyakanA parama hitasvI zeThazrI nathubhAI maMchArAma (vijApura ) For Private And Personal Use Only
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zIrA mATe zrAvaka ? manane bahelAve che. ahecaradAsanuM mana bahelatu' ja gayu. ene aMtarAtmA A vAtAvaraNamAM pulakita ja anate cAlye. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2 bhakitabharyuM jIvana jIvavuM. 3 jJAna ane bhikatathI jIvanane zudhdha karI prabhuThana karavuM. vidyAzALAmAM teeAne sUvA-besavAnuM, ne e ja vidyAzALAmAM aneka sAdhuonA renabaserA ! jJAnanI sAthe bhaktinA tattvamAM zraddhA dharAvanAra bahecaradAsa A badhAnI sevA suzruSA paNa kare. koi emane saskArI lekhI hetathI e vacana kahe. koi ziSya karavAnI lAlace emane kaMi kaMI kahe! keAi vaLI bheALe bhAve bhadrika jItra samajI preraNA Ape. paNa A badhAmAM bahecaradAsanA dhruvatAraka nakkI hatA. upavanamAM phUlaDAM te aneka hatAM, paNa A madhumakSikAne te| madhune yeAgya surasa ne parAga levAnA hatA. emanA niNaeNya hatA, 1 maLe teTalu jJAna upArjana karavu. 17 bhakitanuM khamIra emane vArasAmAM maLyuM hatu,ne prabhudarzanane yogya nikhAlasa haiyu e tA A dharatInA bALa kheDUne sahaja hatuM. jJAnanA cetra bAkI hatA, te A rIte sadhAte cAlye. dezI naththubhAi A hIrAne pahela pADanAra jhaverI banyA. temaNe bahecaradAsanA mAthe navI sva-parahitakArI pharaja nAkhI, sArA sArA graMthA temane vAMcI saMbhaLAvavAnI. A graMthAnA vAcane bahecaradAsane ghaNuM Apyu. temanI mAnasika bhUmikAmAM navA navA aMkura ropavA zarU karyAM, ane umAsvAti mahArAjanI ukita mujaba zrotAne lAbha thAya ke na thAya, paNa yaMtratujI vAtato mati ! e pramANe vAMcanAranA hRdayaarIsA para sArA paDachAyA paDavA lAgyA. bahuzrutatA, anekAMgI jIvanakeNu ne vizALa dRSTibiMdu temane lAdhyAM. itihAsanA e abhyAsI banyA. bhUgALanA e jJAtA banyA. paNa hiMduonA jJAnajIvananA prathama pAyArUpa saMskRta bhASA zIkhavAnI temane atyaMta AvazyakatA jaNAI. hiMduzAstronI A mahAbhASA vinA te jIvananAM sarva svapna adhUrAM rahI jAya. aneka dhama, aneka darzIna, jIva, AtmA ne jagata viSenI mImAMsA, jenI pAchaLa RSimunionA jIvananIceADa che, enAthI vaMcita rahevAya. emaNe peAtAnA pitA nathubhAi dezIne vAta kahI. te te e ja rAhamAM hatA. temaNe izvaralAla desAi nAmanA zikSakanI vyavasthA karI dIdhI, vyavasthA karIne A jijJAsu ziSyanA havAleA ApyA. For Private And Personal Use Only guru heAMzIlA hatA. ziSya AkAMkSu hatA. DaoN. bhAMDArakararacita saMskRta mArgopadezikA zarU karavAmAM AvI. kiThana lekhAtI girvANagirA A zikSaka ne vidyAthInI sahiyArI mahenate sarala karI nAkhI. TUMka samayamAM mArgIpardezikAnA prathama bhAga saMpUrNa thayA. dAzI naththubhAInu mana A pragatithI harSoM pAmyuM'. emaNe zikSakane 25 rUpiyAnuM nAma ApyuM. '
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 'www.kobatirth.org 18 ceganiSTha AcAya jJAnayiAmyAM mokSaH / jJAna sAthe kriyA pratye abhiruci hAvI, evA bahecaradAsanA guruzrI ravisAgarajI ma.nA upadeza hatA. vAtanAM vaDAMthI peTa na bharAya, e sAdI vAta bahecaradAsa paNa jANatA hatA. emaNe sAmAyika sUtra pU ru thatAM eka divasa badhA zrAvaka sAthe besI sAya pratikramaNa karyuM, sUmamAM sUkSma pApe pratyenI e AlecanA! keTalI pApabhIrutA, keTalI mAnasika nimaLatA, adhyAtma tarapha dhasatuM dila ne zradhdhAthI uchaLatA kevA AnaMda ! caritra nAyaka kahetA ke ' mugdha mananA e veLAnA AnaMdanI teAle-budhdhizALI ne janAcAya thayA pachI paNa AvA AnaMda mane AbyA nathI. ' gurunirdeza mujaba sarva prathama zrI kuMthunAthanA dana samaye hRdayamAM je AnadanA Adha umaTelo enuM mUlyAMkana pachInI jiMdagIne mATe azakaya thai gayuM. A e prasaMgoe hRdayamAM AvelI Ana MdAmie jIvananuM eka sukhada smaraNa manI gaI ! evI ghaDI jANe mIjI na ja lAdhI ! enAM puNyasmaraNAM ja rahyAM. e zraddhAbharyAM, nirvyAja, tahIna, zaMkAhIna AnaMda jANe gayA te gaye. chatAM enAM subhaga smaraNuAM emanA AtmAne vikasvara karatAM rahyAM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir evAmAM caitrI oLInA divase AvyA, aneka janA zradhdhAbharI rIte A prasagane ArAdhavAnA ne arihaMta, sidhdha, sAdhu, rUpa navapadanI upAsanA karavAnA. jaineAmAM navapadajItuM apUrva mAhAtmya che. bhAvikA rAga, zAkanA nivAraNanI ajaba zradhdhA dharAve che. nava- padajInI Aya'milanI ALInA divase AvyA ne bahecaradAsa peAtAnA e mitro sAthe jenI sAthe kustI karatA, kavitA karatA, kudaratanI mA lUTatA, tenI sAthe ALI karavAnA paNa ni ya karyAM. ALI mATenAM Ayakhila cAlu thayAM. ghI, dUdha, dahI. tela, maracuM vagaranuM sUkuM bheAjana jamavAnA e tapamAM temanA eka mitra pAchA paDayA. tabiyata lathaDI ne tapa mUkI dIdhuM. paNa bahecaradAsa makakama hatA. eka, be, cAra divase vItI gayA, paNa acAnaka eka divasa ulaTIo thavA lAgI, hADamAM tAva bharAyeA. zarIranA teA sAMdhesAMdhA jANe chUTA thavA mAgatA hAya, tema aMga kaLavA lAgyuM. peAtAnA mitre A kAraNe tapazcaryA mUkI dIdhI. have peAte paNa mUkI devI ? kUstInA medAnamAM mitranI sAthe peAtAnI hAra paNa umeravI ? aTala nizcayabaLavALA bahecaradAsanA AtmA jANe chaMcheDAi UThayA. hajI te kaparI jIvanakheDa bAkI hatI. badhAmAM AvI parAjita manedazA dharAvIza, to jayavArA kayAre bhALIza. bhale deha kAle paDatA hoya teA A paDatA. Aje paDatA hAya te abaghaDI paDe. AdaryuM adhUruM nahI' ja rahe. bahecaradAse peAtAne aTala nizcaya sahunI sAme jAhera karI dIdhA. nirgu ya jAhera karavAnuM kAraNa e hatuM ke kadAca gupta rAkhatAM kaSTathI manane chaTakavAnuM bahAnuM maLe ! tapazcaryA pUrI thaze ja. dehanuM game te thAya. A veLA mAtAsamAM jaDAvakAkI AgaLa dhasI AvyAM. emaNe A mahattvAkAMkSI bALakane mAtAnu' vahAla Abu'. mAtAnI sevA ApI, mAtRtvanI saMjIvanI ApI. bahecaradAse kapUva ka paNa tapazcaryAM paripUrNa karI, kUstInA dAvapecamAM na hAranArA A kama -kUstImAM hAravAnuM pasaMda karatA nahAtA. For Private And Personal Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zIrA mATaeN zrAvaka ? dezI naththubhAie hIra pArakhyuM. bIjI tamAma prakAranI sagavaDA sAthe nizciMtatAthI jJAna-dhyAna thai zake te mATe, ane vakhata peAtAne tyAM jamavAnI sagavaDa karI ApI. peAtAnA ghara sAthenA saMbaMdha A pachI Ache thatA cAlyA. chellA keTalAka prasa`ga pachI trAsabharyA kRSijIvana pratye temanA rasa esarI gayA hatA. pitAne paNa bahu vAMdhe naheAtA. teo jANatA hatA ke dIkarA je vidyA hAMsala kare che, e phaLIbhUta karaze, te khetInA karatAM vadhu kamAze. lADI, vADI ne gADI e ja vidyAmAM hatAM, emaNe dIkarAnA mArga niSkaMTaka rAkhyA. leAkeA kahetA ke bahecaradAsa eka dahADA meATA mANasa thaze. pitA paNa keTalAka mahAtmAonI bhaviSyavANI kahI saMbhaLAvatA. mAtA peAtAnA anubhavA kahetI ja. badhAnA niceADa e hatA ke te mahAna thaze. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bahecaradAsanA peAtAnA dilamAM paNa mahAna banavAnI mahecchA jAgI hatI. e jANatA hatA ke je mArga pAte lIdhe che, e ja mAga emane gADha aMdhakAramAMthI bahAra laI jai zakaze. jIvanavikAsanI peAtAnI tamannAone pUre tevA bIjo koI rAhu temane dekhAtA nahIM, eTale A navIna saMskAranA jaLataraMgA para emaNe peAtAnI nAva vahevA dIdhI. paTe paNa saMsAranI samasta nAvane taphAna naDayAM che, te A naukAne kema na naDe ? zAMtithI saratI A naukAne UMdhI vALI nAkhe evA vAyarA cAre dizAmAMthI vAvA zarU thayA. " bahecara, zIrA mATe zrAvaka thayA che? A melA sAdhu-A bhabhUti nAkhanAra tienA saMga cheADI de ! tAre| kuladhama yAda kara ! " UtaryuM . kuladha ? kuladharma eTale zuM ? bahecaradAsanA bhakatadayane zivaliMga mUkI zAligrAmane pUjatI mIrAM yAda AvI. za'karanI pUjA ne upAsanA badale vRMdAvanavihArIne chAnAMchAnAM aMtaranAM naivedya dharanArI pUjAraNa mIrAMne eka dahADA kuladharmanI A ja ApadA AvI paDelI. mevADanuM rAjakula zivapUjaka ne mIrAM-mevADanI eka kulavadhU viSNupUjaka ! zAsananA viSDa tAja DAlI UThayA. rAjakulanI eka nagaNya kulavadhU kuladhama ne nakAre ! vAdaLamAMthI vajA paDaze ke dharatIne aMdha karI nAkhanAra vaMToLiyeA UThaze ke zuM ? evI bhIti thai. sahunA mana-hRdaya para maNamaNunA khAjo khaDakAi gayeA. talavArA kheMcAi. viSanA pyAlA gheALAyA. apamAnanI avadhi thai ! kIDI para kaTaka For Private And Personal Use Only morAM-seALa varSoMnI mALa raDApeA veThatI mIrAM, arere na jANe enuM zuM thaze ? paNa jovA janAranA AcayanI avadhi rahetI nathI. mahelamAM pelI mastadIvAnI che(karI page ghuMgharu AMdhI ne hAthamAM karatAla lai nAcI rahI che. tAja ke talavAranI, niMdA ke apamAnanI maryAdAo jANe e vaTAvI cUkI che. enA mukha para avaNanIya AnaMda che. e gAI rahI che, mere te giridhara geApAla, dusarA na koI !
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 0 ceAnika AcAya zuM jIvana-ekaya ! zu tananI ne mananI tAlAvelI ! mRtyujayI mIrAM ! tuM bhaveAbhava jItI gaI. bahecaradAsane varSo pahelAMnI mIrAM jANe sAkSAta jIvatI banI. enu bhajana hRdayamAM guMjArava karI rahyuM, ama / bAta phaila paDI, jAnata hai saba kAI; mIrAM kahe prabhu giridhara nAgara, hAnI hai| se| hAI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir e mIrAne kuladhama ne A bahecaradAsanA kuladharma ! melA sAdhu ne bhabhUti nAkhanAra jita ! bahecaradAsanA jIvanavikAsa pratye kadI paNa rasa na dharAvanArAone paNa bahecarane jaina sAdhu bheALavI rahyA che, e samAcAre uzkarI mUkayA. keTalAya bahecaranA hitastrI banIna AvyA, keTalAya mukhmI banIne ! bahecare janama dharIne jemane joyelA na heAya, evAnI heta, prIta ane salAhA vagara mAgI vahevA lAgI. jaMgalanA ekAMta bhAgamAM Ugela eka AMkhe jene pANI pAvAnI, jALavavAnI kaDhI kaiAie darakAra karI naheAtI; je vananA AMkhA akALe karamAi jatA e vanamAM ekAda AMkhe majarI ne phaLathI bharacaka banatAM raste jatAM sahu koi mAlika banI besavA lalacAya, evuM banyuM. bahecaradAse A AkSepa sAme mauna dharyuM, ne mAnyuM ke TIkAe ApameLe javAba na maLatAM aTakI jaze; paNa e asavita hatuM. zAstramAM ja hatuM ke intinA sAthamAMnovi na Achelona mam / AvI bhayaMkara zAstrAjJA, pachI A tA jainamaMdiramAM javAne badale jaina thavAne tatpara thayela ajJAna bALaka ! hetathI aTake te hetathI, hAkAra ke mAkAra ke viSkAra: je rIte enA sanAza thatA aTake te rIte aTakAvavA joie. zALAnA gurudeve bahecaradAsane ghera elAvyA. janAnA AcAra-vicAra ne sAdhuAnA milana rItarivAja mATe ghaNuM ghaNuM kahyuM. ' e dhama IzvaranA virodhI che, yajJanA kaTTara duzmana che, nAstikatAnA bIjo namunA che; bhAI satvara chAMDI de ! zIrA mATe zrAvaka na thA !" mahinAo sudhI niruttara rahyA bAda, mahecaradAse zikSakane eka vAra savinaya javAma ApyuM. " sAhekha, huM ri.rA mATe zrAvaka thayA chuM e vAta sAcI che; paNa phera eTale che, ke ApanA ne mArA zIrA jude che. e ghI, gALa ne ghauMnA banelA nathI. paNa jJAna, bhakita ne bhAvanA banelA che. jana sAdhuenA malina AcAravicAra mATe mane aneka veLA kahyuM, paNa kahenArAe tA kadI ekAda kalAka paNa e sAdhuonI sAthe nahIM rahyA hAya. meM teA cAvIsa cAvIsa kalAka emanA niraMtara sahavAsa sevI paricaya karyAM che. ApaNA khAvA ne saMnyAsIo karatAM e vadhu prabhu-lakSI che. e hAthe vALa kheMce che. mAthAnA eka vALa tame teADI teA jIe ! temane AjIvana pAvihAranu' vrata che. lakSmInA sparzI sudhdhAM karatA nathI. strInA sahavAsathI vegaLA rahe che. bIDI, gAMjo, bhAMga, carasane sparzItA paNa nathI. dhyAna, tapa, bhakti emanA jIvanamAM vaNAyelAM che. emanA derAsaramAM prabhu che. emanA upAzrayamAM saMta che, e paNa pUjA For Private And Personal Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zIrA mATe zrAvaka ? za pATha kare che, zAntisnAtra ne bIjA vidhividhAna svIkAre che. puNyamAM mAne che. pApathI Dare che. ene nAstika kaI rIte kahe che ? prabhudarzana ne saMtasamAgamane keNu niSedha karaze ? tame zAstranI vAta kare che; paNa zAstramAM ja enAthI virAdhI paNa kahyuM che. nidenA tADayamAnAvi na dvaita kSetravin / mATe mArA sAheba, dUdha sAru hAya te jovAnI jarUra che, kaIM gAyanuM che, te tapAsavuM niraMka che. jo satya maLatu hAya te te game tenI pAsethI maLatuM hAya, levA ceAgya che. huM te jainamaMdira zu' masjidamAM paNa aa' ', ne je satya hoya te grahaNa karuM chuM. jUTha, cArI, vyasana, niMdA jyAM haiAya tyAM huM jatA nathI. satya, pramANikatA, prabhubhajana zikhavADe ene huM sira namAvuM chuM. ,, zikSaka A nikhAlasa satya sAme zI dalIla mUke ? temaNe aneka ADIavaLI vAtA samajAvI, paNa jenI pAse dareka vastune mApavA peAtAnA ja gaja hAya, e kema cUke ? TIkAkAronAM tIkhAM tIra varasatAM rahyAM, ema emaneA uchara`ga vadhatA cAlyA. dazana, pUjana, svAdhyAya, sAmAyika ne pratikramaNa emanAM nityajIvananAM aMga banI gayAM. eka custa Adaza janane zeAbhAve tevA temanAM kriyAkAMDa thai gayAM. prabhudazana mATenA aMtaraneA talasATa hajI tevuM ne tevA ja hatA, e asateASaneA sateSa eka ja hatA ke teo mAnatA hatA ke kramazaH AgaLa vadhI rahyA che. tee peAte eka vAra gAI UThayAH mahimA apara pAra, prabhu tu ja mahimA apara'pAra, caMdra, sUraja, graha, nakSatra, tArA, karatA mahimA apAra; sAgara, pRthvI, parvata, vAyu, tamathI meATe apAra...1 sarva jagatathI zreSDa prabhunu, vAMchita puraNahAra; durmati TALI, subudhdhidAyaka, mahArA karaje udhdhAra.... rAma kahe, kAi arihaMta, allA prabhu AdhAra; anaMta tar3ArAM nAme! tene, pAmu na kayAre pAra... 3 sarve leAkeA che tuja bALaka, tArA upara pyArI; sadaguNa Ape, du Na TALeA, eka che tuja AdhAra...4 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jANo mArA mananuM saghaLuM, namuM chuM vAraMvAra; kRpA karIne du:khA TALo, Ape sukha niradhAra...5 rAma, hari, arihaMta ne allA--prabhumAM ekatA nihALanAra A satyagaveSakane sapradAyanAM jALAM gu'gaLAvI na zakayAM. maMthananAM dRSimAM navanota chalakAvA lAgyAM. saMsAranA ghammaravalANAmAM paNa emanA dhruvatAraka aDela rahyo. For Private And Personal Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir www.kobatirth.org tArI ke da ii . [ 0 ]s] ; jka ugs JJ ) . (COO) , jigISa-vijigISa [ 11 ]ii . vA samIsadInA vidyAdhyayananuM, paThana-pAThananuM kahevAtuM mahAna dUSaNa " takalAdI deha ne tAkAtavAna keLavaNI' e che. rasa to bahu ja sarvottama nIpajAvavAmAM Ave che, paNa e rasane bharavAnI je zIzI che, te takalAdI che. arthAt bina keLavAyelA dehamAM keLavAyeluM mana mUkavAmAM Ave che. A kAraNe tamannA, jhaMkhanA, maheravAkAMkSAonA taNakhA AMkhane AMjI nAkhanArA hoya che. paNa nirbaLa zarIranA kAraNe taNakhA taNakhA ja rahe che, ne keAI susvAdu rasavatI utpanna karanArA, zaktivata varALayaMtrane doDAvanAra agni paTAvI zakAto nathI. jotAM te ghaDIbhara ema ja bhAse ke jANe AjanA juvAnanI jijJAsAne tAga ja nathI -paNa jijJAsAnAM mahAraNa oLaMgavA, kalpanAne sAkAra mUrti banAvavAnI mardAI enA dehamAM nathI. pIcageDanI mAphaka AjanI keLavaNIne prAraMbhika jhagAro ghaNA che, paNa bahu jaladI enA para zyAmatA AvI jAya che. jUnI keLavaNI javAMmadI jALavIne cAlatI, ane AjanI keLavaNInA pramANamAM ati a9pa lekhAtI keLavaNI paNa jIvanane vadhAre zobhAvatI. zALAnI keLavaNI, maidAnanI keLavaNIne maLatI rahetI ne A be keLavaNI dharmamazire sAthe sAdhya sAdhatI. eTale mAnavI tana, mana ne kama traNe vastuthI yukata rahetA. A veLAnuM eka AchuM citra ApaNI najare paDe che. eka paMdara-soLa varSane, mukha para jijJAsAnA bhAvavALA bALaka ziSyanI namratAthI eka gorajIne tyAM jato jovAya che. amRtarvijayajI yati maMtrataMtranA prakhara jJAtA lekhAya che. bhUta preta emanI vidyA pAse mitratA yAcatAM ne bhatyatA svIkArIne rahetAM kahevAya che. e ekAMtarIo tAva pheMka mAtrathI maTADe che. AdhAzIzI adhI miniTamAM UtAre che. gAMDA thaI gayelAne ghaDI e ghaDImAM DAhyA karI de che. For Private And Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jigiSa-vijigiSa jatijI pAse jaI emane cahero AnaMdamaya thAya tenI bALaka rAha jue che. e lAgaNIvaza hoya, uzkerAyelA hoya te pAcho phare che. Aje jatijI AnaMdamaya dekhAyA, eTale bALake praNAma karI prazna karyo mahArAja, bhUtapreta che, e vAta sAcI ?" jatijI AnaMdamAM hatA, nahi to bhalabhalA cakravatIne mahA sarasvatIthI navAjI tagaDI mUke. kaMika bALakanI mukhamudrA paNa pratyuttara ApavAnuM dila thAya tevI saumya ne bheLI hatI. jatijIe saumya bhAve kahyuM: hA, beTA ! bhUta, preta, pizAca, zAkinI, DAkinI kharAM che. e deva varganAM che, ne teone khuza karavAnA maMtro paNa che." bALakane mAtra ATale ja prazna jatijI pAse jANa hato. e praNAma karI pAchA pharyo. mArgamAM e vicAra karato cAlato hato ke devanuM astitva te badhA svIkAre che. je bhUta-preta deva hoya to? A rIte rakhaDe-rajhaLe ? smazAnamAM-agocara jagAmAM rahe? paNa pAchuM ene yAda AvyuM, ke pite je vidyAzALAmAM bhaNavA jato hatuM, tyAM paNa je stotra bhaNAvavAmAM AvatAM temAM bhUta-preta, pizAcanAM nAma AvatAM hatAM, eTale satya to hovAM ja ghaTe. paNa pAchuM mana hele caDhatuM. te pachI sarakArI zALAnI copaDIomAM bhUta-pretanA niSedhanI vAte kema lakhI haze? manamAM ja pUrvapakSa racAya che, uttarapakSa ghaDAya che, ne eka pakSa bIjA pakSane kApato rahe che. saravALe kaMI nirNaya thaI zakto nathI. Akhare e bALaka svAnubhavathI khAtarI karavAne niradhAra kare che. e niradhAra eTale jIvanuM jokhama ! paNa keTalIka jijJAsAo jIvana karatAM paNa ghaNI vadhu baLavAna hoya che. e veLA jIvana jANe enI pAse pheMkI devA jevI cIja lAge che, ne jijJAsA pUrI karavA jevI vastu lAge che. amAvAsyAnI ghora rAtri che. temAMya caudaza che. adhUrAmAM pUre AtavAra che, ne enI vaLI madharAta che. rastA ujajaDa che. smazAnamAM tAjI baLelI cehamAMthI kadI kadI bhaDakA nIkaLyA kare che. ThaMDo vAyu gAtrone bhIMjAvato susavATA kare che. paMdarathI sattara varSanA chokarAonI eka TeLI tyAM bhamatI javAya che. bhaDakA tarapha, pAsenA pIpaLA upara, AjubAjunAM aMdhArAmAM e badhAM netro ghUmyA kare che. cheDe dUra ghuvaDa bole che. zamaDI cisavATA nAkhe che. ziyALavAM lArI kare che. smazAnamAM hADakAM astavyasta paDayAM che, ne ekAda ardhajalI lAzanA keI aMgane koI aMdhArAmAM kheMcAkheMcI karI rahyuM che. vinA, gis, moga, js, rAkSasa, mUra, frphASA: tattvArthasUA For Private And Personal Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya vAre vAre smazAnamAM thatA bhaDakAthI ToLInA sabhyonI AMkhe camake che. "juo paNe bhaDakA thAya. " "bhaDakA thAya e badhA bhUtanA na samajavA. hADakAmAM rahelA phesapharasane havA lAgavAthI paNa bhaDakA thAya." "are, bhUte mAMsanI mijabAnI mATe pilI lAzane upADI jatAM lAge che." ne bhaDakAnA ajavALAmAM kUtarAM lAza kheMcI jatAM jovAya che. e rahyA bhUtaDAM !" ne TeLI khaDakhaDATa hasI paDI. nirjana rAtamAM e hAsyanA paDaghA paDayA. "hAya bApa, bhUta !" moDomoDe Avato kaI vaTemArga bhUlecUke kaI vAra ahIM AvI caDhate, A dazya joIne chaLIne nAsato, ane ene nAsata jeI ToLInuM hAsya pharIthI paDachaMdA pADatuM, ne nAsato pravAsI "khAdhA bApa re!" karI paDatuM mUkatA. mAMe phINa vaLI jatAM ne kaMIkaMI bakavAda karo, pachI bhuvA-vAgharIonI jamAta AvatI, naivedya thatA, bhuvA lIMbu kApI lohInI dhAra vahevarAvatA, ne DozIe rAI-mIThAna vATaka karI najaranI taratamata parIkSA karatI. mahAmahenate pelAnA uparathI bhUtanI asara UtaratI. A bhUtiyA-ToLI vaLI becAra divase kabrastAnamAM dekhA detI. keI ne kaI janma joI jatuM ne chaLI paDatu. gAmamAM vAta UDatIH hamaNAM bhUta ne jana bahu pharyA kare che. nakakI rogacALo vadhaze. dhoLe divase paNa keI ThekANe dAMta jhalAI javAnI ke dhuNavAnI vAta AvatI. DAkalAM vAgatAM ke tarata pelI bhUtiyA TeLInA juvAniyA hAjara ! bhUta lADavA-pUrI mAgatuM. kaMI kaMI naivedya mAgatuM. cAra rastAnA ceka para e utAra mUkAto. A maMDaLI e naivedyanA adhikArIne AmaMtraNa ApavA e ghaDo, dI badhuM toDI-phADI naivedya haDapa karI jatA, ne haDapa kareluM hajama paNa thaI jatuM. kaI bhUta, kaI preta, kaI DAkaNa-zAkaNa virodha neMdhAvavA na AvatI. AvI anekAneka jahemata chatAM jijJAsA pUrI thatI nahotI. bahecaradAse nirNaya karyo ke have ToLImAM na javuM. ToLI dekhI kadAca bhUta-preta mulAkAta na Ape. have ekalA ja javuM, ne nirNaya kareA mATe teoe eka sAruM cAkuM paNa vasAvI lIdhuM. bhAgya yoge kaI bhUta bheTI jAya to enI coTalI ja kApI levI. "bhUtanI coTalI nA to aneka camatkAro jANItA hatA. coTalI hAthamAM AvI eTale bhUta garIba gAya. kahe to kapaDAM dhue, kahe te vAsaNa mAMje! have temaNe chUpI polisanI hoziyArIthI bhUtanA vAsasthAnanI mAhitI meLavavA mAMDI. | pahelI mAhitI maLI. dozIvADAmAM harikUI pAse bhUta rahe che. basa, bahecaradAse tyAM javuM zarU karyuM. paNa game te kAraNa he, lAMbA prayatna pachI paNa TUMkI evI mulAkAta paNa For Private And Personal Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir jigISa-vijagISa na thaI zakI. ghaNI vAra khetare rAtavAse rahelA pitAne bhAta ApavA javuM paDatuM. vacamAM kabrastAna AvatuM. AmAM eka mahA utpAtavALe janna rahe che, ema kahevAtuM. bhUtiyA TaLI ghaNI vAra AvI gayelI, paNa nirAzA sAMpaDelI. Aja acAnaka kabrastAnanA mahuDA nIce dheluM dhoLuM kaMI UbheluM jaNAyuM. nakakI janma ! bahecaradAsane ghaNA divasanI mahenata phaLatI lAgI. te dhIrethI najIka saryA. sarIne jorathI bUma mArIH "eya khasI jA !" paNa pelo ochAyo makakama hatuM. e UbhuM UbhuM gheluM gheluM bAstA jevuM rUpa kADhI rahyuM hatuM. "khase che ke nahI ? " bahecaradAse pAse paDelo ITane kakaDo upADa ne ghA karyo. javAbamAM e khaDakhaDATa doDI gayuM, ne thoDe dUra jaI ucca svare avAja karIne bhukavA lAgyuM. are, A te gadheDuM!' sahejamAM emanuM moM malakI gayuM. bhale e to hasIe, meMe game tema kahIe; paNa bhUta-pretanI bAbatamAM moTA moTA vizvAsa rAkhatA. rAtanA moTo paDachAyo jotAM temanI chAtI besI jatI, bAkI sudhare. lAmAM khapavA mAgatA bhale meMthI game tema phaDAkA mAre. Ane aMtima nirNaya tho ja ghaTe! paNa e vakhate emane kayAMthI khabara ke keTalIka bAbatonA kadI nirNaya thayA nathI ne thaze nahI. rahasya jIvananI eka aNajANI bAju che. eka vaLI navA samAcAra maLyAH sattAvananA baLavAmAM pATaNano eka vANiyo nAme maganalAla sarakAra sAmenA kAvatarAmAM pakaDAyelo, ne ahIM vijApuramAM ja, kaNabInA mADha pAse topanA gaLe uDAvela. jIva te gayo paNa vAsanA sajIvana rahI gaI, eTale kaNabInA mADhanI pAse rahetI eka ThAkaraDInA dilamAM eNe praveza karyo. ThAkaraDIe te janama dharIne maganalAlane joyele nahIM, ne baLavo te paMkhI ke sasaluM e paNa ene khabara nahIM. ThAkaraDInA dilamAM praveza thayAnuM sAMbhaLatA ke bahecaradAsa tyAM doDI jatA. ThAkaraDI vicitra vicitra vAto karatI. baLavAne ItihAsa kahetI. bahecaradAsa A keyaDo UkelI na zakatA. vaLI eka jaNe navI vAta karI. mahuDI javAnA rastA para "devAnI AMbalI" nAmanI eka moTI AMbalI che. deva nAmano brahmarAkSasa tyAM hAjarAhajUra che. devo hato mULa devazaMkara nAmane brAhmaNa, verAvAsaNA rahevAsI. pitA keLIonA gera hatA. yajamAnavRtti karIne gujarAna calAve, paNa de to keLIno dharmArthavRttine guru thavAne badale corI karavAmAM koLIne guru thayo. tIrakAmaThImAM to bhalabhalAne pANI pivarAve. talavAranI paTAbAjI enA bApanI. moTe thatAM eNe potAnI ToLakI jamAvI. keka koLI, keka ThAkaraDo, keka mane, koka garAsiyo. paNa javAMmadImAM devAne kaI na pahoMce. e dukAna phADe, tijorIo teDe. For Private And Personal Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir ganiSTha AcAya gAmamAM dhULe dahADe lUMTa calAve. enuM nAma kaI na le ! gAyakavADanuM rAjya e veLA navuM navuM. "besate rAjA ne AvatI vahu 'vALA nyAye kaDapa besADavA emaNe vaDAdarethI gista mokalI, paNa dabAya to e deve nahi. e to jema sarakArI kaDapa vadhato cAle, ema ema deve jAna para khelIne javAMmadI dAkhavavA lAgyo. vadhu ne vadhu lUMTaphATa karavA lAgyA.' - kaDI prAMtanA sUbA para jabaruM sarakArI dabANa AvyuM. kacchanA keTalAka musalamAne sAthe de gADha mitrAcArImAM hato. sUbAe e musalamAnone sAma-dAma ne daMDa bhedathI pheDavA mAMDayA. Akhare eka jaNa para lAlaca kAma karI gaI, ne ghaNuM bahAravaTiyAo mATe bane che tema-maLavA Avela devAne dagAthI pakaDI levAmAM Avyo. kacerImAM enA para kAma cAlyuM ne phAMsI maLI. e veLA phAMsI jAheramAM hajAronI mAnavamedanI samakSa apAtI. A khaDadhaja AMbalI nIce phAMsI goThavavAmAM AvI. hajArene manane hAlI maLyo hate. deve kahe, huM to marada chuM; mane goLIe de, paNa A kUtarAnA mete na mAre. devo bhUMDe mete gaye. enA haiye maradanA motanI vAsanA rahI gaI. vaLI dagAthI pakaDAyo, eTale maratAM enA jIvane aMdarathI valopAta upaDaye, ane game tema teya brAhmaNanuM khoLiyuM; marIne ahIM brahmarAkSasa sarajAyo. ghaNI vAra rAte ghoDAnI hAvaLa saMbhaLAya che. hoMkArA thAya che. pAne pAne dIvaDA saLage che ne dhUpanI suMgadhI cAre tarapha prasarI rahe che. kekavAra UjaLo UjaLa dUdhanA vaNavALA eka brAhmaNa UghADA Dile kevaLa janoI bhera tyAM AMTA mArate jovAya che. koka vAra hibakA bharI bharIne kaI rotuM saMbhaLAya che. moTA moTA samazerakhAnA ne baDAbaDA camarabaMdhInA tyAM jatAM chakakA chUTI jAya che. bahecaradAsanI kalpanAne AnaMda Ape e A banAva hato. bhUta-preta karatAM ya pitAnI janmabhUminI pAchaLa A jAtano itihAsa vIMTAyelA che, e vAta emanA adhyayanazIla mana para asara karI rahI. - A pachI e AMbalIe bahecaradAsa ghaNI vAra vakhate-kavakhate jatA jovAya che, paNa pariNAma zuM AvyuM te kaMI jANavAmAM AvyuM nathI. kadAca vadhu jJAnAdhyayanathI eno khulAso sAMpaDI gayo hoya. chatAM vaLI keka vAra bhUta-pretanA nAmathI utsarga thayelo utAra-malIdo jhApaTI jatA paNa jovAya che. eka khAsa ghaTanA to emanA sahAdhyAyIone hajI sudhI yAda che. e veLA teo chaThThA dhoraNamAM hatA. vaganA jUnA zikSaka vRddha uMmare navI vahu lAvelA. zikSaka gaNitamAM bahu hoMziyAra hatA. bahecaradAsa vagere temanI pAse zikhavA mATe gharanAM bIjAM kAmakAja paNa karatA. lagna karIne AvatAMnI sAthe-yauvananA uMbaramAM paga mUkatI naveDhAne bhUta AvavA lAgyuM. yauvananuM Ayu vItAvI cUkelA zikSake A bhUta kADhavA mATe khUba khUba upAyo karavA mAMDayA. Akhare keI phakIrano bheTe thaI gaye. eNe bhUtane kADhI ApyuM ne vIjApura gavA For Private And Personal Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jigISa-vijigISa DAnA rastA para Avela mIrAMdAtAra para malIdo caDAvavA kahyuM. mIrAMdAtAra kabrastAnanI najIka che. e vakhate tyAM gIca jhADI ne paradezI yuvaranAM krUDa hatAM. khare bapore ke asuraveLAe keI tyAM javAnI hiMmata na karatuM. nizALa chUTI gaI hatI ne ananta AkAzane mATe nizALiyo sUrya paNa mera besavAnI taiyArImAM hato. zikSake vidyArthIone malIde caDhAvavA javA mATe kahyuM, paNa keinI hiMmata cAlI nahIM. tarata bahecaradAse-e nibhaka juvAniye bIDuM jhaDapyuM. meM malIdo eTale zera kuleraH ATo, ghI ne goLanuM banAveluM cUramuM, eka zrIphaLa ! nAnI vATakImAM dI karavA ghI, rU ne divAsaLI. namatI sAMje A badhuM laI bahecaradAsa UpaDayA. kabrastAnamAM jatAM temane vicAra Avyo ke deva-devIo, pIra-oliyA te vAsanAnA bhUkhyA hoya. kaMI mAnavInI jema bhojana na kare, pachI A malIde emane zA mATe? chatAM kabrastAnamAM pahoMcI, malidAnI thALI kabara pAse mUko, dIvo karI hAtha joDI kahyuM. "pIra sAheba, A Apane mATe ANele malIdo thALImAM DhAMkIne ApanI sAme mUkuM chuM. pAeka kalAka beThe chuM. Apa jamI leze. " - bahecaradAsa pAeka kalAka beThA. pachI rUmAla ughADI joyuM to lacapacate malIde jema ne tema paDa hatuM. temaNe pharIthI pIrasAhebanI hajUramAM nivedana karyuM, ke " hu rAtribhajana karato nathI. sAMjanA vALane vakhata thatuM Ave che. ghera pahoMcatAM cakakasa aMdhAruM thaI jAya. huM eka vidyAthI chuM. mArA khAvAthI Apa jarUra rAjI thavAnA." ne nirAMte pIra sAheba mATe ANeluM naivedya pite AroLI gayA. thALI-vATaka khAlI karI pAchA pharyA ne mAstara sAhebane e parata karyA. "malIde caDAvyo ? " hA, paNa temaNe na khAdhe, eTale vidyArthI chuM ema kahI huM caDAvI gayo." mAstara sAhebanA DoLA phATI rahyA. are, A te gajabano chokaro ! rakhe kaMI thaI na jAya ! bahecaradAsane to kaMI thavAne Dara ja nahoto. e to nirAMte cAlyA gayA. mALe agharI !bahecaradAsa abadhUta mahetA, paNa abadhUtAI avazya emanAmAM hatI. AvI jijJAsAo jema jema jJAnAdhyayana vadhatuM gayuM tema tema pAchaLathI ochI thatI gaI, paNa maMtra-taMtramAM emanI zraddhA jAmatI gaI. svayaM maMtrathI rega naSTa karanAra banyA. bhUta-preta rahe nahIM. maMchA hoya ke zaMkA, bApaDI Ubhe pUMchaDe bhAge ! A vAta pachI emanI pravRtti yogamAM gaI, ne jIvanamAM eka navo jhoka Avyo, paNa e vAto te jIvananI bIjI paccIsInA AraMbhanI ! For Private And Personal Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir | ciMtaka bahecaradAsa [ 12 ] . amathI parizrama kare, e parizrama tamane prabhu pAse paheMcADI deze. pariMzramane prabhu mAnanArA kadAca bhinna zabdomAM bhinna siddhAnta raju karaze; parantu tAtvika rIte temAM kaze bheDha nathI. bhale kaI zAbdika bheda hAya ! ) Cii premanI kayArImAM bahecaradAsa parizramanAM vAri sI'catA ja gayA. rApelAM bIja praylita thatAM gayAM, ne aMkuramAMthI choDa thA ne vAvelAM cheDe phUla beThAM. paNa A zuM? A te keI navAM ja rUpa-raMganAM puSpo khIlyAM ! dhAryA nahotAM evAM gulAba mahekI rahyAM. suga dhanA bhegI bhramarane AzcaryanA AghAta na lAgyA. eNe to sugadhanA a'bAra utAravA mAMDayA. | abhyAsa ne anuzIlana cImane prabhudarzananI tAlAvelImAMthI prabhutvanI mAmika mImAMsAmAM utArI gayAM. are, je prabhune pAmavA prema-jIvana e jIvI rahyA hatA, tyAM e prabhunA svarUpanI navI vyAkhyA temanI sAme AvI paDI rahI. | " sarva karmone kSaya karanAra, rAga-dveSamAMthI sarvathA mukta thanAra AtmA, jene janma ne mRtyu avazeSa rahyAM nathI. e ja Izvara, e paramAtmA, e ja prabhu ! e izvara Alekhana thaI zake che, enuM caritra mAnavajIvanane ADhane paMthe lai jaI zake che; bAkI e jagata racatA nathI, saMhArato nathI, sajatA nathI. avatAra letA nathI ne bhaktane bhIDa paDe vagamAMthI pRthvIpaTa para saMcaratA nathI. 7 SS bahecaradAsanuM sAdhaka hRdaya AghAta anubhavI rahyuM. Izvare jagata na karyuM te kANe karyuM ? ekane rAya ne bIjAne raMka kese banAvyo ? A sUrya, nakSatra ne tArA ! A puNyapApanAM sadA ghUmatAM cakre keNe gatimAna karyA ? For Private And Personal Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ciMtaka bahecaradAsa AzaMkAnI AMdhi manane AvarI rahI. jyAM prabhu pAmavAnI tIvra tAlAvelI, kayAM e mATe rAtadahADAne ajaMpo, ne kyAM A navuM jainonuM tattvajJAna ! bahecaradAsa khAvupIvuM, sUvuM-besavuM bhUlI adhyayananA UMDANamAM UtarI paDayA. sAgaranA uMDANamAM janAra jema ratna pAme ema e ratna hAtha karI lAvyA. vizvavyApI dIrdhadaSTivALA, pUrNa puruSa enuM nAma paramezvara ! e paramezvara pada kaI ekane IjA nathI. pratyeka AtmA-aMtararyAmI paramAtmA che. e to jJAna, dazana ne cAritrya dvArA siddha thaI pitAnA AtmAnandamAM magna che. ene kuMbhAranI jema mAnavarUpI ramakaDAM sarjavAnI, bhAMgavAnI ke bIjA koI parivartana ke pariNAmo lAvavAnI tamannA nathI. enI daSTimAMthI vaira-prema, dveSa-IrSA samUla dhovAI gayAM che. IcchA mAtrane nAza karyo che, ane IcchA vinAne AtmA zuM che ? A viSama bhAsatI saMsAra racanA mATe e leza paNa javAbadAra nathI. deva ne rAkSasa, pApa ne puNya, rAja ne raMka pedA karanAra koI kalahapremI e kiratAra nathI. ene je sarjavAnuM kharekhara ApyuM hota te-eNe jevuM niSkalaMka, puNyazIla jIvana jIvI batAvyuM, tevuM ja jagata racyuM hota. tyAre jagatanI A sama-viSama racanA kema cAle che? prazna gahana che, traSi-munio mUMjhAI gayA che. bhalabhalA tattvavettAo A asIma samasyAne sulajhAvI zakyA nathI, paNa Arya puruSee spaSTa kahI nAkhyuM cheH karma pradhAna vizva karI rAkhA, je jasa kara hI se tasa phala cAkhA ! jIva-AtmA jevAM prakAranAM karma kare che, tevAM phaLa bhogave che. ane enuM ja nAma kamavAda! rAya athavA raMka, puNyazALI athavA pApIH e badhuM karmanuM ja pariNAma che. AtmA svataMtra rIte karma kare che. tenuM phaLa paNa svataMtra rIte bhagave che. manuSyarUpI naukAne calAvanAra Izvara nahIM paNa karma che, ne Izvara, pUrNa-AtmA to pitAnA sucarita dvArA dIvAdAMDInI garaja sAre che. e batAve che ke karmanI jALamAMthI ame A rIte, AvA puruSArtha dvArA mukta banyA. tame paNa tema vartavAne zaktimAna che ! | karmavAda kahe che. tame tamArA kSaNekSaNanA vartana mATe javAbadAra che, game te gI paNa potAnA bhUtakALane phagAvI daI zakaze nahIM. enAM sArAM-narasAM pariNAme eNe veThavAM ja rahyAM. tamAruM mRtyu ke tamAre kALa paNa tamane e karmathI mukta nahIM karI zake. tamArAM sukuthI ene na haThA-tyAM sudhI e tamane nahIM mukta kare ! makti kevaLa AtamAthI maLaze. AmAnI mukti AmAthI ja sAdhI zakAze. For Private And Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Co ceganiSTha AcAya AtmAthI AtmAnA uddhAra. A karmAMthI vITaLAyelA AtmAnI sarvAMgasidhdha avasthA te ja paramAtmA-paramezvara ! AtmA anata zaktivALA anata vIya vAna ne asIma parAkramI che. pApanA gharamAMthI e peAte ja peAtAnA udhdhAra karavAne zaktimAna che. puruSa-siMhu thA ! kathI mukata thA ! AtmA e ja paramAtmA che !x IzvaradarzInanI parama tIvra abhilASAvALA mahecaradAsane divase pahelAMnA gurudeva zrI ravisAgarajInA zabdo yAda AvyA. e zabdanuM rahasya samAyu', ane sadA kaDachI vANI. mAM kavitA karanAra akhA paNa kahetA saMbhaLAyA. akhA zodhIne saLa besADa, indriya grAhya paramezvara nathI, dRSTa padAratha mAnya sidhe, bhajana-vANInA premI bahecaradAsanA jANe vaLI kahetA hatA. taraNA the DuMgara rahe, taraNuM te jIvane ahu kAra, akhA ahaMkAra vadhAryAM game, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sadaguru saMge jaiza pAra bhame kAna maro mathI. tArA sakalpa jANa te viSe. hRdayamAM navanavA ubharA AvavA lAgyA. akhe evA ukhANA sahu kA kahe. te pAchaLa rahyo akAra. te mATe jIva bhavamAM bhame AkAzanA zubhra paTamAM, cAMdanInA cAMdInA tArAmAM ne UhugaNeAnI pAchaLa peAtAnA priyajanane mahecaradAse taraNAnI ethe rahelA DuMgaranI jema, peAtAnA dehamAM birAjamAna dekhyA. cakaLavakaLa rahetI, dizAe pheMdatI ne zUnyane pI'khatI emanI dRSTi hRdayAbhimukha vaLI. e svAdhyAyanA UMDANamAM UtaratA gayA. jaina philasUphInA anupama sidhdhAMtA, ahiMsA, sAmyavAda, anekAntavAda, kamavAda, AtmA, janma, punarjanmanI UMDI avagAhanAmAM emanA bharyA divasA khAlI thai javA lAgyA, ne khAlI paDelo tijorImAM AdhyAtmikatAnI sapatti aAla thavA lAgI. duniyAdArI tarapha lakSa echu thavA lAgyuM. satata ciMtana, satata manana, satata nididhyAsana ! abhyAsI mahecaradAsa ciMtaka manatA jatA hatA. dareka vastu peAtAnA tAla-mApathI mApavA lAgyA. adhyAtmanA viSayAthI mAMDI itihAsanA parizIlana para e UtaravA mAMDayA. pAMcamA dhAraNanA abhyAsa vIjApuranI zALAmAM pUrA thaI gayA hatA, ne kevaLa khANu dvivasanI hAjarImAM chaThThA dheAraNanI parIkSA pahele naMbare pasAra karI. have AgaLa abhyAsa mATe vIjApuramAM sagavaDa naheAtI; paNa A jJAnipapAsu AtmAe khAnagImAM abhyAsa jArI rAkhyuM. ' kuntrarAptididha: pramALAmAvAtu ' kahenAra sAMkhya darA navAlA tathA bauddo izvaranI jagakartA kalpanAmAM mAnatA nathI. paNa For Private And Personal Use Only nAnI jema
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ciMtaka bahecaradAsa urdu zIkhavuM zarU karyuM. marAThI adhyayana paNa cAlu karyuM. IglIzamAM paNa khAnagImAM be rIDaro pUrI karI nAkhI. sAthe hinda ane pRthvInA ItihAsa, bhUgoLo ne gaNita vagere nuM sAruM jJAna prApta karI lIdhuM. saMsakRtanuM adhyayana cAlu ja hatuM. sAthe dhArmika abhyAsamAM paNa sAro vega dekhAte hato. paMca pratikramaNa, navasmaraNa, aneka stavana-sajhAya to kayAranAM mukhapATha thaI gayAM hatAM, ne siMdUra prakaraNa, zanistuti, vicAra, navavarU, ne daMDaka paNa pUrAM thaI rahyAM hatAM. jena tattvane jainazAstronI UMDI avagAhanA thaI rahI hatI. ciMtakane sAmAnya sahaja evI lekhanapravRtti pazu cAlu ja hatI. ogaNIsa varSanA e adamya utsAhI juvAnanI vividha vicArasaraNIo jANavA jevI che. sArvajanika jJAnanI ochapavALA e yugamAM, saMvata 194tmAM lakhAyele temane eka nibaMdha hAtha lAge che, tyAre e medhAvInI medhAnA ajaba camakArA ApaNane AMjI de che. AryAvartAnA pratApI barya sAmrAjyanA adhaHpatananI AlocanA karatAM teo lakhe cheH "hindustAnamAMthI hiMduonuM rAja gayuM. temAM rAjapUta rAjAone kusaMpa, paraspara cheSabhAva tathA hindustAnanA rAjAone ItihAsanuM kharekharuM jJAna na hatuM, tema ja teo rAjakIya nItizikSaNathI paNa ajJa hatA; te kAraNa mukhya che. paradezIonI savArI AvatI hatI, tyAre rAjAo paraspara ekabIjAne sahAya karavAne badale ekabIjAnuM datA hatA." A pachI pRthvIrAja ane jayacaMdanAM dRSTAMta ApatAM AgaLa teo e kALanI nIti zithilatA varNavatAM lakhe cheH "gujarAtanA bheLA bhImadeve paNa AbunA rAjAnI kuMvarI sAthe lagna karavAnI ayogya IcchA karIne laDAI AraMbhI. gujarAtanA baLa para kuhADe mAryo. karaNaghelAe vyabhicAranA pApathI gUjarAtanuM rAja khoyuM. anItithI rAjya vagere sarvane nAza thAya che. dakSiNanA rAjAo paNa atihAsika jJAnavALA nahotA. hinduomAM musalamAnonI peThe dharmano jusso rahyo nahoto. hindu rAjA sinyane yudhdhanI vyavasthita tAlIma ApatA nahotA." hindu rAjAonA pakSanI azakti darzAvI teo sAmA pakSanuM nirIkSaNa mArmikatAthI kare che. "musalamAna bAdazAhoe dharmanA jussAthI hindustAna lIdhuM. hindu devaLo toDayAM. dharmazAstra bALyAM, hindu ramaNIo para atyAcAra karyA ane hindu kumArikAone jorajulamathI pitAnI bIbIe banAvI janAnakhAnAmAM besADI." ane teo A badhI vaTALa pravRttinuM pariNAma dAkhavatAM eka vivecakanI chaTA dAkhave che. For Private And Personal Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org gr ceAganiSTha AcAya " ethI ja hinduemAM bALalagnanA pracAra vadhyA, ane hAla paNa hinduomAM bALalagnanI rUDhi cAlu che. hindamAM cAre vaNu mAM suyeAgya keLavaNI naheAtI, tethI lokA vidyA-keLavaNInA abhAve vahemI- ajJAnI rahetA hatA. tethI musalamAneAe peAtAnuM rAjya jamAvyu`. temanAmAM dharmAMdha jussA hatA, tethI tee yudhdha karatAM-maraNathI pAchA paDatA na hatA. "" muslima vijayAnA prAra MbhakALa para vivaraNa karatAM teo madhyakALa para Ave che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " rajapUtA ghaNA zUra hatA, paNa temanA meALapaNane lAbha kapaTakurALa musalamAne letA hatA. rajapUtA sivAyanA bAkInA hinduemAM maraNunA bhaya ane jIvavAnA svArtha vadhyA hatA. pratApa rANAe cANakayanIti vinAnA bheALapaNe akabara bAdazAhanAM sainya sAthe yudhdha karyAM ane musalamAne e cANakayanItithI laDAie karI, rAjapUtAmAM phATaphuTa paDAvI ane hindu rAjAonA parAjaya karyAM. akabara bAdazAhe hindu-musalamAnanI ekatA karI megala bAdazAhI sthira ciraMjIvI karavA udyama karyAM hatA. '' eka nIDara itihAsavidane zeAbhe tevI TIkAthI teo AgaLa vadhatAM jaNAve che, ke e mahAna meAgalA paNa kema hAryA ne navI cAlukayanItivALI prajA kema phAvI ? " jahAMgIra ne zAhajahAM pachIthI auraMgajhebe te muddAnA nAza karyAM. hindu rAjAe! para julama-kara vadhArIne laDAie zarU karI; tethI hindu-musalamAnanI parasparanI laDAIthI muslima bAdazAhatanI jaDa DhIlI anI, hAlavA mAMDI, ane hiMdusthAnamAM ka MpanI tarIke AvelI briTiza prajAe tene lAbha lai rAja prakara NamAM mAthuM mAryuM, ane i. sa. 1857nA baLavAmAM aMgreja sarakAranA hAthamAM hindusthAnanuM rAja gayuM. " 1857 nA baLavAmAM hindu ane muslIma navAeAe phATaphuTa karIne aMgrejone sahAya ApI, dezanA droha karyAM." rajapUta-muslima ne aMgreja muThabheDAnI carcA sAthe teo marAThAonA mahAna rAjyanI vivecanAne paNa nathI mUkatA. ati sa MkSepamAM paNa itihAsanA pratyeka agane sparzIvAnI kalamanI tAkAta ApaNane temanI bahuzrutatAne khyAla Ape che, ne vizALa iibaMdunA bhAsa karAve che. " A vakhate eka vIra marAThe pAkayA, ane te vIra zivAjI. te pUrepUrA rAjaprakaraNI rAjA hatA. teNe cANakayanItithI rAjya sthApyuM-jamAvyuM hatuM. paNa tenI pAchaLa tenA uddezane samajanAra marAThAo thayA nahi ane temaNe dilhI sudhI svArI karI paNa rajapUta rAjAone potAnA duzmana banAvI dIdhA ane marAThA tathA pezvAnA gharamAM ja phATaphuTa thaI, ethI temaNe hiMnduenuM aya karyuM nahiM. hindu rajapUta rAjA ene satAvavA mAMDayA ane temanI sAthe dAvapecathI vatavA lAgyA, ane zivAjInA mULa uddeza bhUlI gayA. pariNAme marAThI sattA paDI bhAgI ane hindustAnamAM agreja sarakAranI rAjasattA jAmI.'' marAThI riyAsatanI gheADIeka paktiomAM AlecanA karI have tee aMgrejI sattA para Ave che. 'aMgrejo rAja-vyApAramAM kuzaLa hatA. temaNe hiMdu-musalamAnAnI parasparanI phATaphUTano lAbha lIdhA. hindue ane musalamAnAmAM rAjya zA mATe ane kevI rIte karavu joie e saMbadhI sarva kAmeAnAM bALane kharekhara jJAna apAtuM naheAtuM, tethI rAjAe sAthe prajAne paNa svA saMbadha rahyo, ane khAsa rAja For Private And Personal Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org jigISu-vijigISu 73 vyavasthAnA hetuetu jJAna DhaLavA mAMDayuM, tethI rAjaya karavAmAM hindue ane musalamAneA karatAM vizeSa kuzaLa, AtmabhAgI, vyavasthita baLavALI, sakaLAkuzaLa evI briTiza sarakAranA hAthamAM rAjya gayuM. hinduomAM dezanA saLA peDhA, tathA rAjya karavAnA guNo DhaLavA mAMDayA. Ama banne narama paDayA. '' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vigatAnI nakkaratAmAM UtaryAM pachI eka A dRSTivALA yugapuruSanI jema ogaNIsa varSoMnA mahecaradAsa AvuM Alekhana kare e kevaLa pUrvajanmasidhdha saMskArA sivAya zuM hAI zake ? agrejoe kevI rIte rAja lIdhu', A vivecanAnA saLagatA praznane te peAtAnI rIte rajU karatAM kahe cheH ' kusa'pa, phATaphUTa, dezadroha, rAjyadroha, maraNabhaya, ati svArtha, ajJAna, meAha vagere doSA vinA kAInuM rAja TaLatuM nathI. briTizAe hindanuM rAja lIdhuM temAM baMnemAM pravezelA doSA, anIti ane du !nAM" kAraNA che; mATe briTiza prajA para dveSa-vera na karatAM briTizAnA jevA guNA prApta karavA joie. briTize!nI peDa rAjakAraNIya dhama nA sidhdhAMta ghusADavA joIe. sava dezeA ane khaMDAmAM musApharI karavI joie. kharAba rivAjone dUra karavA joIe, hindu-muslimAe saMpIne rahevu joie ane rAjyamAM dhanI takarArA lAvavI joI e niha. ATalu bane teA briTiza rAjyanI peThe teenuM bheguM rAjya sthapAze. hindue ane muslima| jyAM sudhI paraspara dha`bhe kaleza kusa'pa karaze, tyAM sudhI hindamAM aMgreja sarakAranuM rAjya kAyama raheze. rAjakAya mAM hindue ane musalamAne aMgreja jevA kuzaLa thaze, saMpIlA thaze, ane rAjaya calAvavAnuM zIkhaze tyAre hindu ane muslima peAtAne bhUlI jaI hindI banaze, tyAre tee banne alpa prayAse hindamAM svarAjya sthApaze. '. ahI' rAjA rAmameAhanarAya ke IzvaracaMdra vidyAsAgaranA vicAronA paDaghA ApaNe sAMbhaLIe chIe, ne prAnte teo TraeNka samaya pahelAMnA handu netAonI '- mavAla ' valaNa mujaba bhareAsAthI sUcave che, keH 64 briTiza sarakAra zANI che, tethI hindugmAne ane muslimAne rAjavahIvaTamAM peAtAnA jevA samAna hakaka gaNI teene rAja soMpaze. hindIee baLavA vagere na karatAM keTalAka varSo sudhI aMgrejonI pAsethI mutsadIthI rAjya karavAnuM zikSaNa prApta karavuM joI e, ane cAre vadhu ane nIcAmAM nIcI jAta paNa rAjanIti jJAnavALI thaze tyAre hindIe rAjaprApti karaze. " briTiza rAjanA udArapaNAmAM vizvAsa dharAvatA dharAvatA te punaH cImakI bhare che. 'briTiza rAjakAre bhArIe hindue ane musalamAnAmAM akaya thavAmAM kaLAe vAparaze ane tethI vAraMvAra saMpamAM bhaMgANa paDaze. teeAe briTizAnI rAjadvArI nIti zIkhavI joI e, ane briTiza gurunA pakakA ziSya banIne teoe gurunI gustAne meLavavI paDaze. tameguNI ane rajoguNI rAjyAnA aMte nAza thAya che. sAtvika rAjAe ne sAtvika prajAethI sAtvika rAjya prApta karI zakAya che, ane sAtvika rAjyA hajArA tathA lAkhkho varSo sudhI TakI zake che. briTiza sarakAranuM roguNI rAjya che ane tameguNu mizrita che, tethI tenI cirasthAyItA nathI. hindue ane muslimeA paraspara rAjyanA svArthe sa'pIlA thaze ane ekaya karI rAjya leze, paNa sAtvika guNa ane sAtvika karyAM vinA rajoguNI rAjyamAM vAraMvAra aneka parivA thavAnAM, briTiza rAjyAdhikArIee hindu madirA ane masjidA toDI nathI. temaNe kAinA dharma'mAM hajI sudhI hAtha nAMkhyo nathI, tema ja hindu-muslima strIe para jorajulama karI teoe peAtAnI strIe tarIke 10 For Private And Personal Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya banAvI nathI, tethI briTiza rAja hAla saMpUrNa nItine zikhare vIrAje che. hinduo ane muslimoe briTizanI rAja karavAnI prazasya nItine grahaNa karavI joie. pitAnuM badhuM sAruM che evo mithyA ahaMkAra to joIe. yuropIya rAjya karatAM pUrvanAM Arya rAjyo sArAM hatAM, paNa teonA guNe ane tevAM kartavyo hAla nahIM hovAthI, hinduoe tevA guNo prApta karavA joIe." bhAratavarSanI pragatinI ADe nAgacUDa jevo bharaDo laI beThela hindu-muslima akayane prakananuM temane paNa dhyAna che. teo kahe cheH "hindu-muslima ejya aneka guNothI thaze tyAre hindamAM hindIonuM rAjya sthapAze, ane briTiza prajA paNa hindI ane muslimonI mitrI sAdhaze. musalamAnomAM hadabahAra dharmAdhatAne jusso che, ane tethI musalamAno prasaMgopAta ekadama hinduonI sAthe kaleza karatAM, laDAI TAmAM paDatA acakAtA nathI. AvI dazAmAM hiMdustAnamAM aMgreja rAjanuM astitva ThIka che; paNa jyAre baMne kAma pate dharmabhede rAjyaprakaraNamAM saMpIne raheze ane baMne maLIne rAjya calAvavAne lAyaka thaze eTale devI sattAnA baLe ApoApa teo janmabhUmimAM rAjya karatA thaze. " ATalI kaDaka vivecanA pachI teo Adaza rAjyanI pitAnI kalpanA rajU kare che. prajAone jeo Atma samAna gaNe che, te kharA rAjAo che. jemAM prajAnA sukhamAM tana, mana, dhanathI homAI jAya che te rAjAo che. anya prajAone gulAma banAvI teonuM dhana, rasa, kasa cUsI khAI javuM te kAMI satya rAjyanuM lakSaNa nathI. hindustAnane gulAma banAvanAra loke aMte gulAma bane che. sarva manuSyanuM ekasarakhI rIte pAlana karanAra satya rAjya che. kharo rAjA alpa kharcathI udaranirvAha kare che ane prajA para karano bojo vadhAratA nathI. rAjAne mAbApa, izvara gaNanArI prajAnI je rAjAe hAya, zApa le che teonuM jaDamULathI nikaMdana jAya che. dharma, nyAyanA bahAne aneka yudhdha karIne hajAro lAkhkho manuSyanAM jAna levA e nyAyanuM yuddha nathI; tema ja potAne tathA potAnA svadezIone nAza karavA mATe anya dezanA senyo caDhI Ave te vakhate svAthI, tamoguNI, dayALa tathA maraNa bhItithI nAma thaIne anya dezIya sainyanA tAbe thaI gulAma banavuM e to niMdanIya che. pazuo, paMkhIo tathA sarva jAtIya manuSyonA rakSaNArthe rAjyanI jarUra che. jyAM rAjA ane prajAmAM bheda, vera che, tevuM rAjya vinAza pAme che. prajAne luMTI khAya te rAjya nathI; tema ja kALI, gorI ane pILI cAmaDImAM bheda rAkhanAra satya rAjya nathI." vivecanA vadhu UMDANa le che. pUrvakALamAM saMta munio ane brAhmaNanuM rAjya hatuM. pachIthI yudhdhakuzaLa rAjya sarvatra vizvamAM prasaryuM. tyAra bAda have vaNikavRttivALA vaizyanuM rAjya hAla cAle che. lakSmI mATe rAjya karavuM te vaizya rAjya che. evA vaizyanI vRttinI mukhyatAthI vaizya rAjya ghaDAya che. have pachIthI zUdra rAjya pragaTaze. temAM nokarInI sevAvRttinI mukhyatAnA vicAra-AcAravALAothI rAjya pravartAze. sevAdharmanI mukhyatAvALA rAjyamAM sarva prajAo pote rAjA thaze ane teo rAjAnI paNa jarUra svIkAraze nahi, ane rAjA rAkhaze to paNa eka pUtaLA je rAkhaze. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zudra e cAra dharme-guNakarmo sAme je rAjya cAle che te rAjyamAM koI paNa varganA manuSyane asaMtoSa raheto nathI. pakSapAta juTha, julama, anIti, anyAya, yuddha vagere pApakarmothI rogo cAle che, ativRSTi-anAvRSTi thAya che, javALAmukhI parvate phATe che, dharatIkaMpa thAya che, ane rAjA ane prajAnAM pApathI deza parataMtra ane duHkhI bane che. hindustAnamAM hinduo For Private And Personal Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir | jigISa-vijigISa 75 ane musalamAnoe eka bIjAnA baMdhu tarIke vartavuM joIe, ane paradharma satasahiSNutA rAkhavI joie. bhinna bhinna dhamamatAbhedano kheda karIne paraspara mArAmArI na karavI joIe. evI rIte jyAre hinduo musalamAno cAlaze ane thoDI manuSya saMkhyAvALI pArasI, jaina vagere kAmone vizeSa kacaDI nAMkhe nahi tevI cogyatA lAvaze, tyAre teonI pAse hindustAnanuM rAjya Avaze ane teo tevA guNothI TakAvI rAkhaze. | ( zrImadda nA hastalikhita TippaNumAMthI ) - ATalA vivecanamAM jANe itihAsa, tenA guNAvaguNe, tenA dharmo, caDatI paDatI, tejachAyA ne utthAnapunarutthAnanuM hRdayaMgama citra raju thAya che. sUtrastha rIte zAstra kahevAnI a9pAkSarI paddhatinI zaktio ciMtaka bahecaradAsamAM dekhA de che. ne A medhAnA camakArA, vivecanAnI tAkAta, vastunuM hArda pakaDavAnI karAmata temane bhAvijIvanamAM siddhahasta lekhaka anAve che. - roI 5 hiMga is E. . Y ujones) Essags , jan [ hatu. che 15 Is , , , , , , For Private And Personal Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir JvA 18 [] 'ys !!):05 Jkat25 Jay be subji Je 'big gre | Jagya | G fie}}%, irAdA | SIJJAT Jra 25 vIDa/se J228 5 kiI%25JE VSSS SS _15*5:51 352 35 karo )) 1 I J ) 231 4 J, vAI upADa vAI 4 yrs ago ji[F[5 ]] ] [igNAgALAva j) $30'S $212 FORD F USSUMPSED rI paMthanirmANa [13] prabhAtanI surakhI UDatI hatI. madhyAnDane Ataza jalato hato. vidyA dhyayanane kALa lagabhaga pUro thavA Avyo hato, ne vyavahAra-kALa gaMbhIratA sAthe sAme AvIne khaDA hate. abhyAsa, AzA ne ullAsanA suMdara prabhAtakALamAMthI pasAra thatA A vidyAthInI sAme jIvananI viSamatAo, Arthika viTaMbaNAo ne dhruvatArakanI tamannAne madhyAhuMkAla tapavA lAgyo hato. tattvamaMthana karanAruM mana have rAtadina jIvanamaMthana karavA lAgyuM hatuM ! | AzAo moTI bAMdhI hatI. AkAMkSAone koI pAra nahoto. moTA banavAnI manobhAvanA hRdayamAM ghara karI rahI hatI. saMsAranA anubhavathI binavAkepha bahecaradAsa jeTalA jezI maLatA eTalAne hAtha batAvatA, pUchatA; kahA jozIjI, huM moTo mANasa thaI zakIza ?" " jarUra. tArA grahayoga e ja vAta kahe che. " jyotiSIonI A vANI bahecaradAsanA bhAvakane vadhu uzkerI mUkatI. meTA banavuM, mahAna kAryo karavAM, vagere anerAM divAsvaso AvatAM. raLiyAmaNI kAlpanika imArato jotajotAmAM 'khaDI thatI hatI. paNa kalpanA ane svapnathI saMsArayAtrA thADI kheDAya che ? vAstava jIvana sAme khaDuM thatAM e mUMjhAI jatA. vidyA te meLavI, vicArabaLa paNa lAdhyuM; paNa je jIvanaraNa sAme AvIne sAme khaDuM hatuM, ene vIMdhavAmAM jo niSphaLatA maLI te badhuMya nirarthaka hatuM. keTalAye buddhizALI vidyAthIo A vyavahArajIvanano nirNaya karavAnI azakitane abhAve nagaNyavata jIvana gujArI rahyA hatA. ghaNA tejasvI taruNA Arthika jIvanakalahamAM hArIne nirAzAnA kaphanamAM vIMTAI jIvatA mUelA jevA paDayA hatA. ghaNAya hoMzabharyA, paraNIne, bApane dhaMdhe vaLagI, pachI gRhakalezamAM naSTabhraSTa thatA joyA hatA. buddhidhana bahecaradAsane lAgyuM ke vidyA prApta For Private And Personal Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMtha-nirmANa karavAmAM ja jIvana dhyeyayanI parisamApti nathI. eno sadupayoga karavAmAM ja enI sArthakatA che. e sArthakatA kema sAMpaDe? jIvana AdazabharyuM" kema jIvI zakAya? je paramezvara-prabhunI jhaMkhanA pAchaLa varSo vItAvyAM, ene anurUpa jIvana kema gUjArI zakAya, tenI ciMtAmAM temanAM divasarAta eka thaI rahyAM hatAM. paDachaMda deha, pracaMDa mobaLa ne pavitra jJAnabaLa emanI pAse hatAM. A zakita bhejavI kayAM ! | mAtA-pitA, bhAI-bahena gharanA dhaMdhAmAM AvavA Agraha karatAM hatAM. temanI sthiti emane vivaza karI rahI hatI ke bahecaradAsa dravya kamAya, emane dravya Ape, ne dhIre dhIre ghasArAne je pAsa temane lAgate jato hato temAMthI mukta thAya. khetInA rasakasa ochA thayA hatA. karajabhAra paDato hato. saMsAranAM sAmAnya keTinAM mAbApanA manobhAva jevA A bhAva hatA. bahecaradAsa A badhuM samajatA, paNa aMtara khetInA dhaMdhAthI dUra bhAgatuM hatuM. e maryAdA ati alpa jaNAtI hatI. jIvanasvapna ema sAcAM thAya tema nahotuM. eka akaLa aNagamo emane gherI vaLyA hatA. keTalIeka hiMsAoe emanA hRdayamAM enAM bIja vAvyAM. alabatta, je mALAnuM e paMkhI hatuM, e mALAmAMthI kaI dUra dUra saphara karatuM nahatuM. jIvanabhara cakalAMnI caNa jevA jIvanopArjanamAM sahu potAnI jiMdagI pUrI karI detA. A paMkhIne jIvanapArjananI ciMtA ochI hatI, jIvanadhyeyanI AkAMkSA hRdaya para kAbU jamAvI rahI hatI. enI nAnIzI pAMkho AbhanAM UMDANa pakhavA phaDaphaDI rahI hatI. A paMkhIne manovyApAra vistRta banyA hatA, ne lAgaNIveDAnA hajAro tophAnamAM sthitaprajJaze e pitAno jIvanadIpa bujhAvI devA mAgatA nahote. sAthe sAthe kuTuMbaNa adA karavAnI nasIbamAM lakhAyelI pharaja emane akaLAvatI. keIemanA kAnamAM hAka mArIne kahetuM dhanaM madha kAtha, dharamUDhamAtA dhana, dhana, ne dhana ! A zAdAsevaka joto hato ke nityaprati na jANe keTakeTalA mA sarasvatIno cheDo phADI capaLA lakSmIdevInI gulAmI svIkAratA hatA. teo te kahetA ke sarasvatI lakSmI kAje ja che. lakSmIhIna sarasvatI zA kAmanI? bahecaradAsanuM budhivyApAramAM baLavAna mane eka vAra pokAra pADI UThayuM: "arere ! tame zuM samajo ke sarasvatI vagaranI tamArI lakSmI kevI kutsita lAge che. lakSmI kadAca vyavahArazebhA haze paNa sarasvatI jIvanabhA che." paNa A vicAronI sAme jANe keI adrahAsya karatuM na hoya tema kahetuM bApa kahe mere puta saputA. bahena kahe merA bhaiyA / gharajoru bhI leta valayA, soi baDo jAke gAMTha rupaiyA / / puta saputA ! bahecaradAsanA aMtaranI vimAsaNa emane vihavaLa banAvI mUkatI. e uladaSTi ke pathapradarzaka zodhatI, kaI prerakanI rAhamAM ghUmatI ! zikSako kahetAH "bahecara ! saMskRta ke aMgrejI abhyAsamAM AgaLa vadha! tArI unnati thaze." For Private And Personal Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ganiSTha AyAya adhyayana te bahecaradAsane jIvanapAtheya hatuM. A peTa kSudhAtura na thatuM hota, mAnavI jaMgalanuM ekAda jIva heta te svAdhyAyamAM AvAM aneka jIvana vitAvI devAmAM ene jIvanAnaMda bhArata. mALAnuM e ekAda paMkhI hota te AkAzamAM svairavihAra karatuM mukta jIvanane AsvAda leta, paNa kudarate ja mAnavInA bhAgyamAM parizrama, prasveda ne kasoTIo che enI parIkSA karI che, ane kaseTIe caDhelA bahecaradAsa jANatA hatA, ke kaMI paNa Arthika prApti vagara adhyayana azakaya che. vIjApuramAM evI koI sagavaDa nahotI. kaDI prAMtamAM kaI chAtrAlaya nahotuM. mitra DAhyAbhAI mUMjhAyelA mitrane salAha ApatA. "ATalI buddhi che, te parIkSA ApI avalakArakuna banI jA ! sarakArI nokarI lIlAlahera karAvaze. e na gamatuM hoya to koI vakIlane tyAM raho. arajI, dAvA lakhe ne vakIlAtanuM bhaNo. vakIla thazo te keka dahADe kuTuMbane udhAra karaze. kuLane udhAra ne te vakIlAtathI, avalakArakunI meLavIne, sAcajUThAM, lAMcaruzvata, khuzAmata jyAM sadAnAM saMgI che, emAM DUbIne kuTuMbane udhAra ? hA, hA, duniyAne e ja rAha hatA. A to arthapradhAna samAja hato. kAdavamAM paga ragadoLI prakSAlana karI zudhdha thavAmAM satyanuM abhimAna mAnanAra hato. paisAthI ja saMskAra, saMskRti ne jIvanane meLa meLavAte hato. sukha maLe ke na maLe, sAhyabI jarUrI ! aMtarAtmA raDe ene leza raMja nahi, ALapaMpALa maTI joIe! pitAnA bhalA mitranI A vyavahArika zikhAmaNa pAse bahecaradAsa niruttara thayA. emanA AtmAe nizvAsa nAkhyo. chatAM mitrane mArga tAtkAlika ISTa lAgyo. emaNe pArekha kALIdAsa pAnAcaMda nAmanA zeThanI dukAne nAmuM-ThAmuM zIkhavA mAMDayuM. thoDA divaso bAda nAmA-ThAmAmAM kuzaLatA maLatAM vakIla rIkhavadAsa amulakhanI peDhImAM vakIlAtanuM kAma zIkhavA mAMDayuM. tIkSNa budhi, suMdara lekhanakaLA, maDadAra akSaro emane A kAryamAM vegathI saphaLatA apAvavA lAgyA. asIla, muddo, muddaI, dA, apIla, vAdi-prativAdi vagerenI vamaLabharI duniyAmAM e aTavAI gayA. vakIlAtanA pustakanuM vAMcana zarU karyuM. - AtmAnA manobhAvo para jabaradastI cAlI rahI hatI. eka vAra AtmAe asIlanA rUpamAM dA dAkhala karyo ne muddo Ubho karyo ke zuM sarasvatI-sAdhanAne jIvanamAM have A rIte sAcajUTha karavAmAM upayoga thaze ? tamAruM sAdhya zuM? vAdine e dAve prativAdInA e javAbathI kADhI nAkhavAmAM AvyuM ke kuTuMbanA uddhAra mATe e jarUrI che, mATe vadhu lAgaNIveDA na karavA. divasa vItatA cAlyA. bahecaradAsa potAnA kAmamAM dhImI chatAM makakama pragati karatA jatA hatA. paNa keTalIka vAra aMtarAtmAnI akaLAmaNa vadhI paDatI, jIva guMgaLAvA lAgatA, ne be kacerImAM eka sAthe kesa dAkhala thatA, eka hRdayakacerImAM ne bIjI zaherakverImAM ! bahena For Private And Personal Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMtha-nirmANa se caradAsa mahAmahenate khATA khoTA savAlajavAbathI hRdayakacerInA kesa uDAvI detA, paNa cukAdAthI koine saMtASa na thatA. ema lAgatuM ke kaMi chetarapIDI cAlI rahI che, ne e dhamAlamAM zaherakacerInA kesamAM pachI kai svAda na raheteA. paNa AtmavacanA Akhare ughADI paDI gai. Avu dI kALa sudhI na cAlyuM. prathama dAvAmAM hArelA AtmAe pharIthI apIla noMdhAvI, muddA ne muimAM satya ne dhaniSThA AvI UbhAM. muddAe evA prabaLa hatA ke sAme pratyuttara azakaya hatA. kaiMka AsAyeza pAmelA mahecaradAsanA dilamAM phrI pracaMDa jhaMjhAvAta khaDA thayA. mananI mahattvAkAMkSAe pharIthI uchALA mAravA lAgI. jUThabhayu' tarakaTI jIvana tane zuM game ? sAMsAranI bajAramAM chala-prapaMcanA vyApArA calAvatAM eka dahADA tArA AtmA sAthe paNa tuM DhageA nahi rame, tenI zI khAtarI ? bahecaradAsa vyAkuLa thai UThayA. AMkhamAMthI nI...i gai, zarIramAMthI zAMti gai, manamAMthI japa gayA. vyAkata jyanA niye emanA dehamAM bhAre uSNatA apI. rAgathI ajANu zarIra kadI kadI tapI javA lAgyuM. paNa mananA tApa pAse tananA tApanI gaNanA naheAtI. zIla ne samatAnA dhAraka sAdhue pAse te paheAMcyA vidyAzALAmAM ja rAtadivasa rahevAthI ghaNA sAdhue sAthe temane paricaya thayA hatA. 5. pratApavijayajI, bhAvavijayajI, nItivijayajI, gumAnavijayajI, devavijayajI, meAtIvijayajI, raMgavijayajI AdinA ThIka ThIka paricita banyA hatA. temAM paNa zrI gumAnavijayajI para temanI khAsa zradhdhA hatI. sIttera varSoMnI jaipha uMmaravALA UMcA pAtaLA, gauravarNI A sAdhu te bahecaradAsanA maneAmaMdiranI kAI pUjanIya pratimA hatA. vicAra ne AcAramAM dRDha kalAvata A sarala sAdhunuM sthAna ghaNuM ucca hatu. emanI sevA, bhakita, suzruSA bahecaradAsanA jIvaneAllAsa hatA. maLI zakAya teTalA sArAjone te maLyA ne salAha mAgI, mananI yaMtraNAmAMthI chUTavA mAga cAhyo, paNa tyAMthI te eka ja javAba maLyoH " bahecaraDhAsa, sAdhu thai jAe, tamArI badhI murAda pUrI thaze. " gharamAranI javAbadAroe hatI. saMsArathI DarIne sanyAsI banavAmAM emane kALa pauruShInatA bhAsavA lAgI. sAdhuonI salAha pRthvI temaNe baMdha karI. eka veLA dhapitA samA nathubhAi machAcaMdanI teoe salAha pUchI. nathubhAi gUjarelA yuganA pratibhAvaMta puruSa hatA.emanI dRSTimAM te vasI gayu` hatu` ke A bALaka jaina sAdhu thAya te sva-paranuM kalyANa sAdhI zake, ne adyApi paryaMtanI temanI sevAsuzruSA A dRSTimaMdune AbhArI hatI. teee spaSTa salAha ApI ke tamAre sArA guru zeAdhI sAdhu thaI javu, bahecaradAsanA atara AtmA sAdhu thavAnI nA pADatA hatA. ene te sAdhutApUrvaka For Private And Personal Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya saMsAra vahevo hato, emane A salAha na ruci, UlaTI mananI mUMjhavaNa vadhI. bakaruM kADhatAM UMTa piThA jevuM thayuM. temane vicAro AvavA lAgyA ke mArA dharmapitA nathubhAIe Aja sudhI mIrA khAna-pAnanI vyavasthA rAkhI che, mArI unnatinI cAhanA karI che, ane temanI ja salAhanI avagaNanA ! are, kadAca mane jaina sAdhu banAvavA mATe ja temaNe mArA para upakAra karyo hoya to-Aje apakArI ja banuM chuM ne ! emane uddeza huM bara na lAvI zakato houM te temanI madada levAno mane adhikAra che ? | zeTha nathubhAIne tyAM jamatA bahecaradAsane khAnapAnamAMthI rasa UDI gayo. svataMtra kamAvuM ne svataMtra rIte jIvavAnI tAlAvelI temane lAgI. parAzrita jiMdagI bhArabhUta lAgavA mAMDI. bhANA para beThelA bahecaradAsa keTalIka vAra badhuM pIrasAI javA chatAM ema ne ema besI rahetA. roja ne roja khorAka ghaTato jato hato. keTalIka vAra ekAda TaMka ja bhojana karatA. sadA hasamukha bahecaradAsanA caherA para ciMtAnI zyAma vAdaLIo gherAyelI rahetI. javara paNa avAranavAra jera karI jato. dhIre dhIre e javare A pahADa jevI kAyAmAM jagA karI lIdhI ne thIA tAvanA rUpe cAra cAra dahADe dekhA devA lAgyo. mAtAsama premala jaDAvakAkIe bahecaradAsanI sthiti tarata pArakhI lIdhI. emaNe premathI bahecaradAsane paMpALatAM kahyuM: "vyApArI nAmuMThAmuM zIkhIne vyApAra kare ne pachI rUpALo grahasthAzrama mAMDe !ne sAthe sAthe pitAnA patine bhalAmaNa karI ke have bahecara paraNAvavA egya thayo che, to paraNAvI de! paNa re ! karuNa sthiti to tyAM hatI ke bahecaradAsane paraNavuM paNa nahotuM, sAdhu paNa thavuM nahotuM, vakIla paNa thavuM nahotuM! vyApAramAM prapaMca hato, vakIlAtamAM kALAMdheLAM hatAM ne lagnamAM jIvanetkarSa dekhAtuM nahotuM, tyAre karavuM zuM? aMtaranA tapta tAvaDAmAM zekAtA juvAnane tAvane tApa paNa ogALavA lAgyo. mananA ne tananA tApa pAse e divase divase sukAvA lAgyA. haravA-pharavAmAMthI rasa UDI gaye. zarIramAMthI kasa gayo. evAmAM oLInA divaso AvyA. oLInuM ArAdhana to tana-mananA tApa zamAvanAruM. bahecaradAsane pitAne be eLI bAkI hatI. temaNe eLInuM ArAdhana zarU karyuM. eka divasa AyaMbila karI vicAravamaLamAM aTavAtA pharavA nIkaLI paDayA. pitAe vAvelA "khADiyA" nAme khetaramAM gayA. pAse ja kAjumiyAMnuM khetara AveluM hatuM, temAM eka gaMbhIra vizALa chAyAvALA AmravRkSanI nIce jaIne vizrAma levA beThA. maMda maMda havA cAlI rahI hatI. rAyaNanI UMcI DALe kokilAnA TahukAra saMbhaLAtA hatA. kSitija sudhInuM nIla AkAza svaccha arIsA jevuM camatuM hatuM. khetaramAMthI kAma karatA kRSibalanA bhajaniyAnAM lalakAra AchA AchA saMbhaLAtA hatA. kavihRdayanuM bhArekhama For Private And Personal Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org patha-nirmANa 81 haiyuM haLavuM phUla banatuM lAgyuM, divase mAda jANe zAtA lAdhatI lAgI. teAphAna zamatuM dekhAyuM ne vamaLAmAM aTavAyelI naukA sarasara saravA lAgI. emaNe niradhAra karyo. tr 'paraNavuM te nahI'. hAthe rAMdhatAM AvaDe che, vaLI brahmacarya eka evI zakita che, ke mANasa sa'sArane dhrujAvI zake che. "sAdhutA na svIkAravI, pavitra jIvana gujAravuM. sAdhuone keTalAMka madhanA naDe che, eTale brahmacArI gRhastha rahevu. 11 "parAzrayI na rahevuM. dhanApAna avazya karavuM', paNa keLavaNInA keAI aMganI sevA-cAkarI meLavIne. A mATe zikSakanA dhaMdhA levA, jemAM bhaNAvavA sAthe bhaNavAnA paNa moTA ceAtra rahe ne e rIte vidvAna thavuM, sadguNI jIvana jIvavuM." Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mana paranA mahAna khAja jANe nimeSamAtramAM dUra phe kAI gayA. manamAnyA mAga maLI gayA. e ja AMkhAnI ghaTA nIce, khullI kudaratanA vyAsagamAM kavitvanI sphuraNA pragaTI. pAtAnA aMtima niradhAra emaNe padyabaddha karavA mAMDayeA. ( troTaka rAga ) palapala kSaNakSaNa prabhu deva ma, nirmUla manatanu vaca nitya dharU; sukhamAM du:khamAM samabhAva dha, mana tana trathI zubha kArya karyuM. kardi duSTa vicAra na AI kare, dharI dharma sadA paramArtha ka; dharI dhIraja dAna dayAne karUM, sahu pApa thakI jhaTa pA| krU. bahu utsAhathI rAmarAma bhaDuM, manamAM prakaTayA sahu doSa ha; guru sa ta namu', guNu rAga dha, maraNArdika bhIti thakI na DarU. manaDuM prabhuprIti thakI ja bharU, bhavasAgarane jhaTa pAra karU; nija AtamanI jhaTa zudhdhi karUM, paramAtama-pada jhaTa zu varU, kiMda dha thakI nahIM pAchA paDuM, du:kha Ave chate nahIM leza rU'; manamAM sahu zubha vicAra bharU, tanuthI vya ja kAryo karU. zubha maMca bhaNa' ane ucca manu', zubha sarvAM vicArA hRdayamAM gaNuM; kardi krodha karU' nahi, zAMti dharUM, dila Ava mAva prema bharU dharU nIti gurudeva bhakita karUM, ka icArI karUM nahIM maitrI dharU'; brahmacarya' dharUM nava gupti thakI, zubha ucca thatAM bhava pAra kara dhIra vIra banu' laghutA ja thakI, paradeoSa vadu' nahiM vaira thakI; muja sahAya kare, nahIM te visar`,upakArI janeAnuM ja kAya karUM. badale| na caDuM, upakAra karUM, sahu avaguNu doSathI dUra rahuM, nahi durguNI vyasanIno saMga varlDa, kumati tajIne sumatine bhajI, apakArI upara paNa prema dharU; sahu satya jagasakalamAMhi grahuM. savaLI matithI zIkha sArI kahyuM; karU` leAkanI AgaLa satya rajI. For Private And Personal Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 81 www.kobatirth.org zubha kArya karU nija jevuM gajuM', nija Atama sarakhu gaNuM jaMgane, zubha dhaiya. bharU ja raMgAraMgane, nija AtamanI paramAtamatA, prabhu premamAM leAka karU ramatA, prabhu jIvana evu ka` ja karUM, Atama prabhu preraNA citta dharUM, muja jIvavuM nizcaya mukata thavA, mana doSanI prabhu japa che ja davA, tuja akalagati,nahi pahAMce mati, prabhu Ape| sadA mujane sumati, sahI sa'kaTa duHkhane dhama sajI'; kadi hiMsA viSe na bharU` Dagane, tanu mana-vacathI na karU' dhane; karavA taLuM mAhu ane mamatA. tacharAga ne rASa, dharUM samatA; prabhu prApti viSe ja marUM ja marUM. muja janma viSe A kAya kharu'; prabhu hAya kare| tuja paMthe javA. pragaTAvA prabhu tuja mA javA; prabhu zradhdhA premanI mAre gati. prabhuvaNa dila bIjuM na icchuM rati. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yAganiSTha AcAya niradhAranA AnaMdamAM DAlatA bahecaradAsa ghera AvyA. mAtA samAna jaDAvakAkIne peAtAnA nizcaya kahI jaNAvyeA. temaNe lAMbe nizvAsa nAMkhyA. paraMtujIpaNAmAM te kayAMthI kalyANu thAya ! emane te bahecarane paraNAvavAnA oratA vItatA hatA. pitA samAna naththubhAI zeThane paNa vAta karI, ne e rItanI nAkarI zeAdhI ApavA vinati karI. vyavahArakuzaLa zeThe vadhu TIkA na karatAM hA bhaNI. mAnavasvabhAvanA e parIkSaka hatA. mitromAM, snehIemAM, svajanAmAM A vAta paheAMcI. keTalAka A sanirNaya mATe ahecaradAsanI paza'sA karavA lAgyA. keTalAkane lAgyu ke bahecara vedIe che. seAnAnI maraghI jevI vakIlAta ke avalakArakunIne lAta mArIne A paMtujIpaNAmAM e zuM meLavaze ? sadA sastI mAstaragIrI meLavatAM bahu zrama paDe tema naheAtu', paNa zeTha naththubhAInI icchA judI ja hatI. teo cAhatA hatA, ke te dhArmika zikSaka ane jethI dhama`saMskAranAM reApAyelAM khIja vadhu ne vadhu praphullita banI rahe. emanI bhAvanAnI sidhdhi paNa TUMka samayamAM thai AvI. vijApurathI pAMca gAu para Avela Ajola gAmamAM eka kuzaLa gArajI rahe. temanu nAma gaNapatasAgarajI. temane bApulAlajI karIne ziSya. A ziSyane vidyAdhyayana karAvI zake tevA eka zikSakanI AvazyakatA hatI. Ajola gAmanA zeTha ratanaca Mda vIracaMda tenI tapAsamAM ja hatA. vAtavAtamAM zeTha naththubhAie bahecaradAsanI vAta rajU karI. ratanacaMda zeThe e vAta jhIlI lIdhI ne Ajola jaI niya jaNAvavA kahyuM. For Private And Personal Use Only ratanaca'da zeThe Ajola jai mahAjana pAse A vAta rajU karI. Ajola mahAjana A niNaeNya mATe tarata ekamata thayuM ne mahAjanakhAtAmAMthI pagAra ApavAnA nirNaya karyo. temane teDI lAvavAnI pharaja ratanaca'da zeThane mAthe nAkhavAmAM AvI.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra patha-nirmANa www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 83 bahecaradAsanA nizcayavRkSane jaladI phaLa AvatAM hatAM, paNa dharatInA A kheDUnu mAyALu hRdaya vijApura cheADatAM AMcakA anubhavavA lAgyuM. A ArAdhya banelI devakulikAo, prAthanAnA khelathI guMjAvI dIdhelA jinaprAsAdo, maheAbbatanA lAMbA hAc prasAratA masjiDhonA minArA, ramatanAM ne vizrAmanAM sthAnasamAM zivAlayeA cheDatAM kaI avarNanIya duHkha thavA lAgyuM. A prayANa sathe hatuM. DAhyo dIkarA dezAvara kheDe, e kALajUnI ukita hatI, ne Ajola ne vIjApura vaccenu' aMtara lAMbu naheAtu; chatAMya Ala ne vIjApura vaccenuM TUMkuM aMtara paNa virahavedanA pragaTAvatuM hatuM. A TIMbe TIMbe, jyAM bhamyA hatA, A janamaeAmanu DhekuM DhekuM jeNe ene prANa ApyA hateA; A vADI, A taruvRMda, A gharabAra ! A svajanasaMbadhI ! A mitra parivAra ! are, pitA samAna naththubhAI ne mAtA samAna jaDAvakAkI ! mamatAnA e mahAsAgarA saMsAramAM kheLyAM kyAM maLe tema hatA ? chatAMya e tajIne javAnuM hatuM. badhI taiyArIo thavA lAgI. svajane harakhAtAM hatAM. mAtApitAne putra kamAvA jAya che, eneA satASa hatA. nathubhAine bahecara peAtAnA nirdhArita pathe jatA hatA, enA AtmasASa hatA. A badhAmAM asaMtoSI hatI mAtra eka nArI! ene bahecarane Ama jatA joi AchuM AchuM AvI jatuM. enAM svapnAM te era hatAM. Ave zANA cheAkarA paraNe, ghara mAMDe, gRhasthAzrama calAve, vepAra kare ! samAjanAM bIjA chekarAM karatAM e kaI vAte UtaratA hatA ? A badhuM mUkI Aja e paragAma dhArmika mAstara anIne jatA hatA. hAthe rAMdhaze, hAthe dheAraNe, AMkhamAthuM du:khaze teA keNu enI khabara pUchaze ? e vAtsalyaghelI nArI icchatI hatI, ke InakAra bhaNI devAya. paNa re ! sa'sAranI AvI samarpaNuzIlA keTalIya strIonI AkAMkSA sadA adhUrI ja rahI che. mAtAthI paNa adhikI jaDAvakAkIe anicchAe bahecaradAsanA prayANanI taiyArIo karavA mAMDI. paMDita ravizaMkaranA bhAi jAnI maganalAla lakSmIzaMkare muhUta kADhI Apyu. prayANune e divasa bAkI rahyA eTale bahecaradAse peAtAnA sAmatIene, sahAdhyAyIone maLI levAnu kArya AraMbhyu. peAtAnAM pALelAM pazuo, pAtAnA gharanAM maLada ne bheMsa sAthe vahAla karI lIdhuM. peAte rApelAM vRkSonI chAyAmAM eka vAra jai besI AvyA. For Private And Personal Use Only chelle chelle mAtApitAnAM caraNAmAM namaskAra karyAM. putrane vidAya ApatAM e bheLAM janAnAM nainAM azruthI bharAI gayAM. parama upakArI deAzI nathubhAI ne jaDAvakAkIne caraNe paDayA. jaDAvakAkI, vIjIbahena ne nAnIbahene kapALamAM cAMllA karyAM, ne be hAtha joDI bahecaradAse janamabhAmane prAthaeNnA karo lIdhI. " mAtA, tArA upakAra kadI bhUlIza nahI. janmajanmAMtaranI tRSA na jANe mane kayAM khe`cI jAya che. ujaLe mAMe AziSa Apaje ! tArA jaya thA mAtA ! " janmabhUmine namaskAra karI, manamAM navakAra maMtra gaNI bahecaradAse paga upADayA. DamaNiyAmAM besIne vidAya lIdhI.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir S | US 342250 221) JEE ... 2 Dj Jka 13. j |DJ Song 137 138 20 kALI SH RISPARMIS DIE S maMthananAM navanIta [ 14 ] Sie vorA ne thaI jatA ho | uttara gUjarAtanA ghaNAMkharAM gAmaDAM saudaryabharyA che. enAM navANumAM nIra hAya che. enI vADIo lIlIchama hoya che. AMbA, rAyaNa, mahuDAM ne umarAMnAM suMdara vRkSothI e suzAbhita hoya che. pratyeka gAma ekAda zivAlaya, ekADha mArutimadi2, ekAda jinamaMdira, dhamazALA, cAro, cAtarAthI zobhItAM hoya che. enA cabUtarA para popaTa, menA ne mAra nAcatA hoya che. tyAM dUdha, dahIM" ne chAzanI relamachela dekhAya che. gaudhaNa jatAM-AvatAM jovAya che. vADIomAMthI kesanA sUra mIThA mIThA vahyA AvatA hoya che. A - Ajela evuM eka prakRtisuMdara gAma che. vIjApurathI pAMceka gAu ne ledarAthI doDheka gAunA aMtare AveluM che. enI sImamAM pravezatAM ja beriyA mahAdevanuM suMdara zivAlaya ne dharmazALA dRSTigocara thAya che. A bhavya sthaLa prAcIna lekhAya che. AjolanI kIti A sthaLathI dUra dUra sudhI che. muMbaInA-suratanA keTalAya rogI-zagI ahI' Ave che. davA ne havA le che, ne sArA thaI cAlyA jAya che. mAravADa sudhInA zrImate ahIM gADAM choDatA jevAyA che. A uparAMta Ajela enA bhajanika mIrethI sukhyAta che. vaMzaparaMparAthI sUrAvaLanA svAmI banelA A ajJAna mIrAnAM kaMThamAM svayaM svaradevI vasI rahelI hoya che. - zeTha ratanacaMdra sAthe nIkaLelA bahecaradAsa be kalAkamAM Ajela AvI pahoMcyA. AjelavAsIoe potAnA gAmamAM Avela A dhArmika zikSakanuM egya svAgata karyu. Ajela gAmanA ghaNA rahevAsIo bahAragAma raLavA gayelA, ne tyAMthI raLI lAvelI saMpatti AjelamAM ThAlavelI. teonA jIvanane dhanopAjana pachIno moTo bhAga A gAmamAM ja vItato, eTale derAsara, upAzraya, dharmazALA vagerethI paripUrNa hatuM. A gAmanA AgevAna gRhasthAmAM zrI amulakha zeThanuM nAma paheluM levAtuM. bhAya For Private And Personal use only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMthananAM navanIta NImAM zrI mallInAtha bhagavAna nIkaLyA tyAre sahu prathama saMghanA netA teozrI ja hatA. teo svabhAve bhadra, milanasAra ne udAra hatA. roTale ne eTale temane vakhaNAte. dharmanI bAbatamAM paNa nItimAna ne TekIlA hatA. A pachInA gRhasthomAM zeTha pAnAcaMdaDuMgarazI, zeTha ratanacaMda vIracaMda, ane hAthIbhAI bAdarabhAI mUDA mukhya hatA. "dakSiNI nA upanAmathI paMkAyelA premacaMda veNIcaMda nAmanA eka paragaju zrAvaka vaidya hatA. teo apariNIta hatA. jaina dharmamAM apUrva zraddhAvALA hatA. reja jinapUjA karyA pachI ja hAthe rAMdhIne jamatA. A udAradila vaidyarAja sAthe bahecaradAsane tarata paricaya thaI gayo ! bahecaradAsane utAre upAzrayamAM thaye. upAzrayamAM sAdhuone avAranavAra AvavAnuM thAya. temane paricaya thAya-satsaMgane lAbha maLe, e daSTie AvuM sthaLa satsaMganA abhilASI bahecaradAsane bahu gamatuM. vijApuramAM vidyAzALA hatI-ahIM upAzraya maLyA. sArA muhUrta mAstara banIne AvelA bahecaradAse pitAnA kAryane prAraMbha karyo. emanA Adarza svIkArela keLavaNIne A dhaMdhe paramArtha sAthe emane svahitasAdhaka lAge. temanA vidyArthIomAM mukhyatve gorajI gaNapatasAgarajInA ziSya bApulAla mukhya hatA, ne sAthe gAmanA zrAvakenA putro paNa AvavA lAgyA. AThathI daza varSa sudhInI bAlikAo paNa AvavA lAgI. e vakhatanA emanA vidyAthIomAMthI Aje to keTalAya zrImaMta haze, keTalAya vRddha banyA haze, paNa kamarAjAnuM ja A mahAna nATaka che, ke kuLathI kaNabI bALaka, janmathI jaina bALakane jainatvanA pATha ApavA lAgyo. A badhA vidyAthIo prAthamika bhUmikAnA hatA. teone paMca pratikamaNanA sUtrapATha zikhavavA mAMDayA. paNa ATalA mAtrathI temanI tRpti kema thAya? dozI nathubhAI sAthe temaNe zrIpAla rAjAne rAsa, caMda rAjAne rAsa, dharma parIkSA pAsa vagere rAsAo vAMcyA hatA. ane A dharmavArtAo zravaNa karavAnI prItie temanA jIvanamAM navo ulAsa ne dhyeya prati aDaga vRtti keLavI hatI, ema teo mAnatA. saM. 1949mAM zrIpALa rAjAne rAsa vAMcelo. A vAcananI emanA jIvanaghaDatara para adbhuta asara thayelI. teo kahetA hatA ke mahAvIra Adi tIrthakaronA jIvanavAcanathI AtmAnI utkrAnti viSe bhAvanA daDha thaI. samarAditya kevavaLInA caritre vairAgyanAM bIja vAvyAM, ne zrIpALe AcAra para asara karI. Aje je vArtAone "agaDama bagaDama" kahI uvekhI nAkhavAmAM Ave che, paNa ItihAsa jotAM jaNAya thAya che, ke evAM ja caritroe ItihAsaprasiddha puruSone jIvanavikAsane AdanI uracatA ghaDayAM che. dharmavArtAno kadAcita vAstavika ke vaijJAnika jIvana sAthe meLa na khAte hoya, paNa je rIte ene Atmika unnati sAthe meLa khAya che, te adbhuta che, ne Aja kAraNe saMsAranA sarva AtmavikAsonmukhI dharmomAM AvI vArtAone sAruM sthAna prApta thayela che. mAstara banelA bahecaradAse A daSTibiMduthI madhyAhunA samaye rAsAonuM vAMcana zarU For Private And Personal Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (6 ceAganiSTha AcAya karyuM. suMdara svara ne spaSTa artha sAthe caMda rAjAnA rAsa vAMcave zarU karyAM. vArtAdhana hu mezAM sAjanika dhana che. e dhana para keAI dhamanA ke sapradAyanA pratikhaMdha paDatA nathI. gAmanA vRddha zrAvake niyamita hAjarI purAvatA-e uparAMta kaNabI, mIra, brAhmaNa, paTela vagere paNa A rasabharI kathA sAMbhaLavA AvavA lAgyA, ane eka vAra AsvAda lIdhA pachI mAnavI niHsa'kAca bano enA rasa mANI zake che. kramazaH judA judA rAsAo vAMcavA lAgyA. upAzrayanA madhyAhnakAla e rIte bhakitarasathI bharyA sukharita thai UThatA, sAthe bhaktahRdayavALA mAstarane paNa gAmamAM priya ne premAdarane pAtra banAvatA hatA. A te thayuM zikSaNakArya paNa jJAnabhUkhyA A AtmAe peAtAnI vidyAvRddhi mATe ja A dizA svIkArI hatI. peTapeASaNa mATenI A vRtti naheAtI, eTale temaNe savAra ne khapeAranA kALa sivAya anya kALamAM peAtAnA abhyAsa, ciMtana ne svAdhyAya vikasAvavA mAMDayA. saMgrahaNI, kSetrasamAsa, vairAgya prakaraNeAnA abhyAsa zarU karyAM. samartha AcArya zrI vijayAna'dasUrIjI ( pU. AtmArirAmajI mahArAja )nA graMthA A vakhate temanA vAMcavAmAM AvyA, ne temAMnI philasUphI ne carcAe emanA cittanI vicAraNAne ThIka vega ApyA, sAdhu-munionA satsaMga paNa cAlu ja hatA. alabatta, badhA ja sAdhuonA paricaya emane zreyassAdhaka naheAtA lAgyA, paNa te te huMsa-kSIranyAye sahumAMthI sAratattva grahaNu karI letA. A kALa daramyAna AcArya zrI siddhisUrijInA ziSya zrI vinayavijayajInA paricayamAM AvyA. bhadrika, sarala ne AtmAthI A sAdhue bahecaradAsanA hRdayamAM sA bhAva jagADayA. muni zrI jitavijayajI nAmanA sAdhurAja vIjApura cAmAsu rahelA. A muni kriyAbhirucivALA ne tyAgI hatA. bahecaradAse emane peAtAnA guru zrI ravisAgarajI mahA rAjathI bIje na'khare kriyAmAM sthApyA. zrI jitavijayajI sAthe temanA e ziSyA, muni zrI vIravijayajI ne muni zrI hIravijayajI hatA. khIjA e sUratI sAdhuenA paricayamAM paNa teo AvyA. teonAM nAma zrI siddhimunijI ne zrI ragavijayajI, A sAdhue temane AtmAthI bhASyA. A bane gAyane stavanA racatA. eka baLadevigira nAmanA vairAgI sAthe paNa temane paricaya thayelA, paNa e kSaNajIvI nivaDayeA. vAcana, ciMtana ne manananA maLe tee jainadhamAMnAM tattvanI U'DI avagAhanAmAM UtaratA cAlyA. je prabhudarzananI pyAsathI temaNe pravAsa zarU karelA, e pyAsa kevA judA bhAvamAM parivartita thatI gai, te ApaNe AgaLa joyu. hajIya temanuM nirmAMLa mana izvara ane tenA svarUpa viSe cakAsaNI karI rahyuM hatuM. izvaranuM jagatakartApaNuM naSTa thavAthI alabatta, temanA maneAmaMdiramAM birAjI rahela chamI jhAMkhI naheAtI paDI, emanuM mana nAstikatA tarapha naheAtuM vaLyuM, alke jema jema svAdhyAya ne satata ciMtana vadhatAM gayAM tema tema temane lAgyuM" ke jagatakatRtvathI vibhinna thayelI chabI aura tejathI jhaLahaLI rahelI che. ene na avatAra levAnI ciMtA che, na kAinA nyAyAdhIza ke keAinA mAtApitA thavAnI khaTapaTa che! jevuM je kare tevuM te pAme, e sUtramAM jANe ene khATA udAra thavAnI ke pakSapAtI thavAnI AvazyakatA nathI. sata, For Private And Personal Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMthananAM navanIta cita ne AnaMdamaya banI e dIvAdAMDI sama birAje che. kaheto nathI chatAM enuM citra bole che, AnaMdamaya Izvaratva meLavavuM hoya to amAre mAga le ! amArAM vacane yAda kare ! karmanuM kALacaka bahu ja niyamita rahe che. prArthanA, upAsanA ne prAyazcita alabatta emAM bhAga bhajave che, paNa Izvarane jagatapitA samajI, enI khuzAmatane ja jIvanadhyeya samajI jIvanamAM apavitratA calAvI lenArAone jANe A rIte eka sAre bodhapATha maLato hato. eka ja kAma mATe Ikavara ane karma baMnene saMyojita karavAne badale, rAgadveSathI vimukta thanAra , IcchA mAtrano nAza karI paramapada pAmanAra Ivarane jagatanirmANanA kAryamAM pADa te leza paNa ucita nathI. ne kArya karanArane kAraNa hovuM ja ghaTe, kAraNa ke kAraNa vinA kAryanI utpatti saMbhavatI nathI, ane kAraNa zodhavA jatAM prabhune prabhutAthI jANe hAtha dhovA paDe che. uparaTapake vicAra karatAM agya lAgatI A philasUphInA UMDANamAM bahecaradAsa utaratA cAlyA, ane e UMDANe emane jeno A philasUphIne satya lekhI. A mahAna philasUphIne kAraNe "nAstikatA "nuM ApAtapratIta biruda vaherI lenAra jainatatva kharekhara AstikatAnI parama sImA para UbheluM lAgyuM. mAstara bahecaradAse A aMge eka kavitA racI, ne emAM potAnA manabhAva prakaTa karyA. jagatakatRtva bAbatano nirNaya thatAMnI sAthe temanuM Atmadenya sarI jatuM lAgyuM. jIvanamAM ghara karI gayela parAvalaMbana naSTa thatuM lAgyuM, ne A zarIrarUpa maMdiramAM rahelA AtmA e ja paramAtmA evI bhAvanA pragaTa thaI. mAre prabhu mArI pAse. huM pote ja sata, citane AnaMdamaya-huM pite ja jJAna, darzana ne cAritramaya ! ane mArA jIvananuM eka mAtra dhyeya te, kama AvaraNathI rAMka banela AtmArnI divya jyoti pragaTAvavI. paramAtmasvarUpa pedA karavuM e ja jIvananuM mukhya dhyeya, ne bAkInI badhI bAbato sAdhanarUpa. krodha, mAna, mAyA, lobha, kAma, moha, IcchA Adi vAsanAo para vijaya varavo. jIvanabhara vizvazALAnA eka vidyAthI banI rahevuM, ane vidyAnA athIne namratA dhAraNa karavI. namratA sAthe vidyAnA arthane jIvanazuddhi paNa jarUrI che, ne jIvanazuddhi mATe amuka niyamano paNa Avazyaka che. game te suMdara bAga lagAvyo hoya, paNa eka vADa ja na hoya te? game te paLe-mALI game teTale sAvadha hoya to paNa, ekAda baLavAna pazu aMdara praveza ene naSTabhraSTa karI zake. niyamanamAM mAnanArI e buddhie te ja ghaDIe AtmavikAsa mATe keTalAka niyame vicArI lIdhA. huM uttama jaina banIza." "uttama jainapaNuM jANavA jainazAstra nuM adhyayana karIza. For Private And Personal Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya jaina zAsonA adhyayana mATe game tevAM kaSTa sahIza. saMskRta, prAkRta, pAlI, ardhamAgadhI vagere bhASAonuM adhyayana karI tattvajJAna prApta karIza. janasAdhakane zobhItuM brahmacarya dharIza. juvAna strI, bALA sAthe khAnagI paricayamAM nahIM AvuM. rAgadaSTi pedA thAya te rIte jAheramAM paNa koI strI sAthe vAta karIza nahIM. satya bolIza. svArtha mATe paNa keInI jUThI khuzAmata karIza nahI. asatyane pakSe choDIza. jAheramAM keInA marmane prakAza karIza nahIM. keIne krodha thAya tevI vacanAdika pravRtti AcarIza nahIM. zatru ke verI, jemAM saguga haze te vakhANIza, durguNane mardAIthI sAmano karIza. kerTamAM jUThI sAkSI bharIza nahIM. prANAte corI karIza nahI. nyAyasaMpanavibhava dravyathI AjivikA calAvIza. jatanApUrvaka nirvAha jega dravya pedA karIza. devadravyane jJAnadravya vAparIza nahIM. Arthika sthiti jevI prApta thAya tethI saMteSa mAnIza. svArtha mATe yAcakanI peThe keInI prArthanA karIza nahIM. "niSa-niraparAdhI jIvone haNIza nahIM. aparAdhI chanI paNa-mRtyu prasaMge svAtmarakSaNa sivAya anya prasaMge hiMsA na karIza. "Aja sudhI nATaka joyuM nathI, ne have evuM paNa nahIM. je deze ajANatA thAya tenuM prabhu ke gurusAkSIe prAyazcita karIza. nAnuM bALaka paNa bhUla batAvaze te svIkArIza. "game te matapaMtha, dharmazAstranAM je satya, nIti, guNa hitavacana hoya tene satya tarIke jaNAvIza. jUThA hAnikAraka, duSTa paDatInA kAraNarUpa evA keI jAtanAta ke komanA rUDhiAcArane tyAga karIza. "satyane asatya sAdhuonI parIkSA karIza. satya sAdhune svIkArIza. duniyAnI niMdAthI DarIza nahIM. "nityapati aSTAdaza doSarahita jinezvaranI pratimAnAM darzana karIza, pUjana karIza. jainadharma para pUrNa zraddhA dhArIza. pratidina sAmAyika-pratikramaNa karIza. mArAmAM rahelI bhUlanI haMmezAM ekAMtamAM AlocanA karIza. mane je satya jaNAze, te duniyAne jaNAvIza. IdranI padavI karatAM AtmAnA dharmane mahAna gaNIza. Atmadharma pragaTAvavA parama puruSArtha karIza. "gI, glAna, dIna manuSyanI sevA karIza." A rIte AjelanA upAzrayanA ekAMtamAM zubha pariNatInA pagathiye caDatA mAstara bahecaradAsa AtmavikAsanI sanmukha dhasI rahyA hatA. sarpanI kAMcaLI jema purANA saMskAra sarI paDayA hatA, ne eka Adarza jainane zobhe tevI temanI pravRtti vega dharI rahI hatI. satata For Private And Personal Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMthananAM navanIta deSa ne kSatio tarapha dRSTi rAkhatA. mAstara bahecaradAsanA jIvanamAMthI evI suvAsa chUTatI hatI ke AsapAsanuM vAtAvaraNa paNa mahekI UThayuM hatuM. rAsA-vArtAvAcanamAM dhIre dhIre AjelanA sarva varNonA agragaNya puruSano zaMbhumeLo yojAI rahyo hato. parabanAM mIThAM jaLa chUTathI vaheMcAtAM hatAM. nAta-jAtane tyAM bheda nahote. keI paTela hatA, keI mALI hatA, keI brAhmaNa hatA, keI kaNabI hatA, keI mIra te kaI rajapUta, koI vRddha te kaI vaDIla ne kaI murabbI hatA. ane kharekhara, A gAmaDAMvAsIo para mAstara bahecaradAsa jAdu DAlI rahyA hatA. koIne vAsI na khAvAnI bAdhA, koIne pANI gALIne pIvAno niyama, koIne jUThuM na bolavAnI bAdhA, koIne sArI tithie hiMsAkama na karavAno niyama, Ama jANe ajANe teo sahunA jIvanane dhArmikatAnA opa ApatA gayA. keTalAyane rAtribhojana choDAvyAM. eka paTela jemanuM nAma umedarAma puruSottama hatuM, temane jainadharmAnuyAyI banAvyA. eka mALI bhAIe jemanuM kALIdAsa lIlAcaMda hatuM, temaNe jenane zobhatA niyamo dhAraNa karyA. A veLA emanuM maMDaLa zivajInA gaNa jevuM vidhavidha dharma ne paMthanA mAnanAranuM hatuM. | pravRtti-caka vegIluM ghUmatuM hatuM. divaso kyAM jatA enI kaMI bhALa nahotI rahetI, paNa bahecaradAsanuM svAthya keTalIka vAra bagaDI besatuM. aneka ciMtAnA vamaLamAM vIjApurathI saMvata 1949 thI mahemAna banelo cethi tAva hajIya cITakI beThe hatA. AjelanuM bhakatamaMDaLa pitAnA priya mAstara mATe kaMI kaMI davAo, paDIkIo, kaDhAo ne ukALA zodhI lAvatuM. AtmavikAsa mATe zArIrika vikAsanI agatyatAmAM mAnanArA bahecaradAsa, pAna ne anupAna karatA ja hatAH paNa jANe darade satyAgraha Adaryo hatA. temanA mitra zrAvaka vaidya premacaMda veNIcaMde ghaNI auSadhio ajamAvI, ne baroLa dUra karavA zaktimAna thayA, paNa javara to hajI ya cothe divase mahemAnI mANavA cAlyo AvatA. jemanA ziSyanA adhyayana nimitte teo AvyA hatA, te yati zrI gaNapatasAgarajI jUnI samartha yatisaMsthAnA vArasadAra hatA. temane prAcIna hastapratone vizALa bhaMDAra mANasAmAM hatuM. mAstara sAhebanA mATe A bhaMDAranA upayoganI chUTI hatI. eka vAra AlocatAM yatizrInI maMtrapothI maLI AvI. emAM cethiyA javArano nAza karavAno eka maMtra hatA. mAstara bahecaradAsa nAnapaNathI maMtranI agamyatA tarapha AkarSAyelA hatA. e kALa maMtrane hato, ane gAmaDAMonuM vAtAvaraNa ethI khUba piSAtuM. temaNe tarata maMtra utArIne tenI vidhi pramANe jApa kare zarU karyo. sahunA Azcarya vacce varSothI ghara karI beThela javare Akhare vidAya lIdhI. tapa-japanA mATe asvastha baneluM zarIra, svastha thatAM teo ati AnaMda pAmyA, ne potAnI pravRttio tarapha vegathI dhasyA. For Private And Personal Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir / bI C , - ne satyazodhaka AtmA ! [15] A suMdara divasanI ghaTanA che ! bolanAra ne sAMbhaLanAra ekarasa banI DAlI rahyA hatA. AtmaguNa rakSaNA teha dharma, svaguNa vidhvaMsaNA te adhama ! bhAva adhyAtma anugata pravRtti, tethI hAya saMsAra chitti ! jJAnanI tINatA caraNa teha, jJAna ekatvatA dhyAna geha, Atma tAdAmya pUrNa bhAve, tadA nirmalAnaMda saMpUrNa bhAve. zrI devacaMdrajI vaktA ane zrotA vacce addabhuta tAdAmya jANyuM hatuM. zrI devacaMdrajI mahArAjanI vIsI pachI zrI AnaMdaghanajInI vIsIo cAlI. 'Atama rasakA pyAlA, pIe matavAlA,' jevo ghATa thayo hato. rasanA pyAlAnA pyAlA khAlI thatA cAlyA. acAnaka Ajela gAmanA sImADe tataDuM vAgatuM saMbhaLAyuM. Aga, khUna ke lUMTaphATanA prasaMge ja tataDAnA AvA sUro nIkaLatA. AtmA ane adhyAtmanI carcAmAM lIna banelAoe dhaDAdhaDa kamADa baMdha thavAnA avAja sAMbhaLyA, bajAranI eke eka dukAna peTapa baMdha thatI joI. hakArA, paDakArA ne rIDiyAthI gAma gAjI UThayuM. rajapUte talavAra, bhAlAM, dhAriyAM ne lAkaDI laI doDatA hatA. vANiyA-brAhmaNa khaDakI baMdha karI aMdara bharAI peThA hatA. e veLA chAtInA baLiyA zA. malakacaMda chaganalAla tathA zA. mehanalAla vADIdAsa keDa bAMdhI hAthamAM lAkaDIo laI jatA dekhAyA. " are, Ama doDAdoDI kema ? zI vAta che ? *_ For Private And Personal Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir satyazodhaka AtmA ! "aneDiyAnA ThAkaraDA gAmanI bheso ne gAyo vALI jAya che." "zA mATe ?" * jUnI adAvatathI. pahelAMnI vAta che. AjelanA eka AMdhaLA cokIdAre, corI karavA padhelA sAta ThAkaraDAone bhAlAe vIdhelA. cAle, cAlavuM hoya te mAstara !" kSaNabhara pahelAM adhyAtmanI carcAmAM DUbelA; paraloka, parabrahma ne paramAtmAnA bhedAbhedamAM lIna mAstare tarata chalaMga dIdhI, kachoTo bhIDyo, ne lAMbI lAkaDI hAthamAM laI medAne paDyA. sAganA soTA jevo nakkara paDachaMda deha, moTI moTI aNiyALI AMkhe, hAthamAM majabUta pakaDelI lAkaDI ! ne keDe vAMkaDI kaTArI (cho)! zAMta rasamAMthI vIra rasanI niSpattine addabhuta namUne tyAM hAjara hate. paNa mukAbale thAya te pahelAM AgaLa jaI pahoMcelAoe medAna mArI lIdhuM hatuM. 'mAstara" upanAmathI jAherAtamAM AvelA bahecaradAsa, pAchAM vALelAM gAya ne bheMsonAM dhaNu sAthe pAchA pharyA. tophAna samI gayAnA samAcAra gAmamAM pahoMcatAM dhIre dhIre baMdha thayelAM bAraNAM ughaDavA lAgyAM, ne hajAra rUpiyAnI hArajItanA mahArathI mUchALA jaino bahAra nIkaLI paDakArAthI vAto karavA lAgyA. eTalAmAM dUra dUrathI khabhe lAkaDI nAkhIne AnaMdathI vAto karatA mAstara bahecaradAsa AvatA dekhAyA, UMcI paDachaMda kAyA sahuthI judI tarI AvatI hatI, ne atyAre porasathI paripUrNa be veMta vadhu moTI lAgatI hatI. are mAstara, tame?" acAnaka sahunI jIbha para e prazna AvI gaye. AvI vipattinI veLAe, khUnAkharAbInI paLe bAraNAM baMdha karIne gharamAM besI javAne badale, Ama hiMsaka zastra sAthe, bahAra medAne paDelA mAstara ! emane mana A aNachAjato dekhAva hato. mAstaranI pAse pratyuttara taiyAra hatA. kema? mAstara mANasa nathI? ne eka mANasa tarIke A paLe mAre zuM gharamAM besI rahevuM ?" AkharamAM to kaNabI ne! jainadharma kayAMthI pUrNarUpe pariNamyo hoya." eke dhIrethI TIkA karI. jainadharma te amAro-amArA jevA kuma kSatriyone che, virene e dharma chebAyalAone nathI." mAstare saNasaNato javAba vALyo ne kahyuM jene potAnI jAtanI rakSA mATe pArakA para AdhAra rAkhavo paDe e jena kema kahevAya? jIvadayAnA bahAnA heThaLa bhIrutA, kAyaratAne paMpALazo mA ! A ghara, A dukAne, A upAzraye ne derAsaranI zI rIte rakSA karazo ? ItihAsa vAMce, aDhAra aDhAra mahAna jana bhUpAlAe jarUra paDe samazera rahI che, ne vakhata Ave saMyama paNa lIdhuM che. namAlA banIne, parAzrayI banIne jIvavuM enA karatAM prANano utsarga zuM che ?" For Private And Personal Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ganiSTha AcArya TIkAkArone potAnI bhUla samajAI. mAstara bahecaradAsa to thoDI vAra pacha pAchA e ja adhyAtmanI carcAmAM rata dekhAyA. e AtmA zIrA mATe zrAvaka nahote thayo. e te satyanI zodhamAM nIkaLela eka mahAmAnava hato. haMsanI adAthI sArA-narasAnI parIkSA karI sAruM ne satya grahaNa karato hato. vADAnI divAlo ene gAMdhI zake ema nahatI. saMpradAyanI sImAbaMdhIo ene spazI zake tema nahotI. eka vizALa virATa dharmanA pradarzananI jhaMkhanAe nIkaLelo e prANu sadA, sadaiva pratyeka paLe jAgrata ja hatA. zreya ane preya vaccenI sImAdaramAM e sAvadha hato. vijApuranA vatanI zA. mULacaMda svarUpacaMda ne temanA moTA bhAI sUracaMda svarUpacaMda AjelamAM AvatA ja hatA. A bhAIe suprasiddha adhyAtmajJAnI zrI hakama munijInA zrAvako hatA, ne dravyAnuyeganA pAkA rasiyA hatA. zrImada devacaMdrajI ne zrI. AnaMdaghanajInI aneka vIsIo emane mukhe hatI. bhUkhyAne bhojana ne te paNa bhAvatuM bhojana maLyuM. emaNe temanA nikaTa saMparkamAM rahI e suMdara pade, AtmajJAnathI bharelI covIsIe mukhapATha karI lIdhI. satyanA zodhakanI AMtara daSTi khUba vizALa banatI jatI hatI. eka vAra vi. saMvata 1953 nA caitra vadi AThame vIjApura pAse Avela ledarA gAmamAM teo aThThAI utsavanA nimitte gayelA. e veLA zrAvaka-saMsthA jJAne dhyAne ati ujajavaLa hatI. darAnA zA. chaganalAla bhAIcaMda ne zrI. ratanacaMda nAmanA zrAvake bahuzrata tarIke paMkAtA hatA. ahIM pUjA bhaNAvavAnA prasaMge eka vivAda khaDo thaI gaye. eka pakSa zrImad devacaMdrajInI pUjA bhaNAvavI evA matane hatA, bIje ethI bhinna mata hato. mAstara bahecaradAsa tathA nathubhAI zeTha pahelA matanA hatA. mAstara bahecaradAse bharI sabhAmAM nIDaratApUrvaka potAne mata pragaTa karatAM kahyuM sAruM ane satya te jyAMthI maLe tyAMthI grahaNa karavuM joIe. gacchabhedathI kaI AtmajJAnI uttama muninAM pUjA-stavanamAM pakSapAta darzAve ucita nathI." e ja sAlamAM, bhUlAyelA aneka prasaMgamAMthI eka prasaMga dIvA je jhaLahaLyA kare che. "sanmitra nA nAme suprasidha, sarala sAdhutAnA dhAraka zrI. karavijayajI mahArAja tarapha temane atyaMta rAga hato. zreSavihoNI, nikhAlasa sAdhutA emanI pasaMdagIno viSaya hatI. ledarA, mANasA ne vIjApuramAM paribhramaNa karatA e nikhAlasa munirAjane mAstara bahecaradAsanuM teDuM maLatAM teo Ajola AvyA. vAtamAM vAta nIkaLatAM sanmitrajIe kahyuM "pethApuramAM zrI. mehanalAlajI mahArAja tathA temanA sAdhuone meLApa thayo hato." "sAthe ja UtaryA haze ?" For Private And Personal Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra satyazAdhaka AtmA uttarAya. " www.kobatirth.org dara nA, teo kharataragacchanA che, ane temaNe....mAthe guru karyo nathI, mATe bhegu' na Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ? bahecaradAsane A javAba na rucyA. eka vairAgyavata, tapasvI, tyAgI sAdhune AvA najIvA bhedAbheda kema naDe ? paNa temaNe AgaLa carcA na karI. sanmitrajInI sAdhutA emane AkaSI rahI. aneAkhI abadhUtadazA IcchAnA viSaya banI. A pachI peAte abadhUtadazAne pAmyA pachI paNa teo kahetA ke: 66 mane maLelA anya sAdhuomAM zrI kapUravijayajI uttama lAgyA. temanI upadeza ApavAnI zailI uttama hatI. sAthe bIjA sAdhue naheAtA, ekavihArI hatA, paNa temanI vairAgyadazA, cAritryabhAva uttama hatAM. tenAthI temanA para mane ghaNA rAga thayA. ' sanmitrajI sAthenA paricaya vadhatA cAlyA, ema gADha paNa banatA gayA, chatAM tethI temanI dRSTi eka ja vyaktinI anurAgI naheAtI banI. dhIre dhIre bIjA sAdhusamudAyanA sa'pamAM paNa e ja zeAdhakanI adAthI AvI rahyA hatA. A varSe ja punita prabhAvI hatuM. A vaSaeNmAM ja pUjya zrI AtmArAmajI mahArAjanA samudAyanA pAMca mahAna munivareAnA paricaya prApta thayA. pUjya pravatakajI zrI kAntivijayajI ma; zrI. rAjavijayajI ma., zrI. bhaktivijayajI ma., zrI. caturavijayajI ma., Adi pAMca pavitra mUrtionA saMparka maLyA. paMjAba pradezanI vihArI A dhamUrtie pAsethI 5'jAba taraphanI aneka vAtA sAMbhaLI AnaMda anubhavyA. A veLA bIjA aneka dharata ne kriyAkAMDI sAdhu-munirAjonA paricaya thayA. A paricayathI temAM cAlatA eka visaMvAda temanA jANavAmAM AvyeA. prakhara munirAjonA va e prakAranI mAnyatAmAM vibhakta thayA hatA. eka varga e vicArane hatA ke vyAkhyAna vAMcatI vakhate muhapattI hAthamAM rAkhIne mukha pAse rAkhavA karatAM tene sukha sAthe bAMdhI devI. bIjo pakSa ema mAnatA hatA ke e vAta te tADapatronA vAMcanaveLAnI che. sagavaDane khAtara tema karavAmAM Avyu` hatu`. have teA hAthamAM muhapatto rAkhI vAMcatI vakhate mukha AgaLa rAkhavAthI cAle. e mAnyatAe dhIre dhIre ugra rUpa lIdhuM, ne temAM paNa amadAvAdamAM te e visa'vAdane kAraNe upAzrayeA vaheMcAyA, pakSa paDayA, ne zrAvaka vaga paNa peAtAnI mAnyatAne anusaranArA sAdhuonA dana, vaMdana ne zravaNamAM ja zraddhA dharAvavA lAgyA. e aMge pustaka, carcAe paNa khUba cAlI nIkaLI.x mULa lakSane kArANe mUkIne upalakSa taraphanI A carcAoe zrI bahecaradAsane ThIka xjaina samAjanuM e durbhAgya hajI sudhI cAlu che. nAnA najIvA matabhede jagADI jakharAM AMdolana jagAvavAmAM Ave che, jemAM samAjanI zaMkatanA ghaNA hrAsa thAya che. For Private And Personal Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ganiSTha AcArya AkarSI. keI jinane mAne che, jinapUjA ne jinatAne svIkAre che. bheda che kevaLa thoDI eka bAbatamAM. digaMbara kahetA ke strI mokSa na pAmI zake, kevaLajJAna jene thayuM e bhajana na kare, nagna na hoya te sAdhu na gaNAya. AgamazA te viracheda pAmyAM che, neliMgasahitanI pratimAne pUjavI. - A badhI bAbatamAM mAstara bahecaradAsane digaMbaro prati ghaNuM kahevAnuM hatuM. paNa tethI teo digaMbaronA DhaSI na banyA. eka ja pitAnA be putro vacce matabheda zebhI zake, manabheda kadI na zobhe! baMne AtmAnI mukti mATe, saMsAranA cheda mATe mathatA hatA. rAgadveSa ne kaSAyanA kIcane baMne tiraskAratA hatA, mULa dhyeya samAna hatuM pachI jhaghaDA zA mATe? A vAta te thaI digaMbara saMpradAyanI, paNa zvetAMbara saMpradAyamAM Avela sthAnakamAga paMtha viSe paNa temaNe jijJAsAthI jANI lIdhuM. A paMthamAM digaMbaranI jema Agamane samUla viccheda nahoto manAte, paNa TabA (bhASAMtare) pracalita hatA. pethApuramAM temanA dharmasnehI gAMdhI chanAlAla jeThAbhAIne tyAM temaNe dharmabiMdune Taba vAMce. A TabAnA vAMcanathI temanI satyazodhaka buddhine lAbha ja thaze. madhumakSikAne te vana, upavana ne udyAnamAMthI madhu pIvuM hatuM.-ene viSanI khevanA ja nahotI, ne vivekI madhumakSikA madhu pAmatI rahI. dharmabiMdunA TabAnA vAcanathI zrAvakanA satya guNa pragaTAvavA mATe temanA hRdayamAM sArI asara thaI. pAchaLathI AjolanA bhaMDAramAMthI samavAyAMga sUtra tathA uvavAthI sUtrane To vAMcI sAra bhAga grahaNa karyo hato. - tattvAnveSI AtmA sAra tarapha haMmezAM ruci rAkhe che. eka vAra amadAvAdanA pravAse jatAM, tyAMnA bhejaka mahAsukhabhAI sAthe pote sarva upAzrayonI yAtrAe jaI AvyA. tyAM vasatA dareka sAdhu-munipuMgavone darzana-vaMdana karI AvyA. sarva upAzrayonI mulAkAta sAthe temaNe zrI. zAMtisAgarajInA upAzrayanI paNa mulAkAta laI lIdhI. zrI. zAMtisAgarajInI tAtvika bhinna mAnyatAone kAraNe e veLA keTaleka varga temanA tarapha bhAre tiraskAra keLavI rahyo hato. temanA upAzrayamAM janArane mAthe bhAre jokhama rahetuM. e upAzrayanA dvAra para caDanAranuM samakita te jANe te ja veLA naSTabhraSTa thaI jatuM. paNa kSIra-nIranA vivekI A haMsane enI ciMtA ja nahotI. e haMsane caMcupAta kSIramAM ja thavAno hate. zrI. zAMtisAgarajI mULa pU. ravisAgarajI mahArAjanA ziSya hatA. pachI muniveza cheDI dIdho. temanA upAzrayanA zrAvakoe bahecaradAsanA mumukSu AtmAne oLakhe. pUrvagrahethI e vimukta AtmAne potAnuM maMtavya samajAvyuM, vividha bola ratnAkara vagere potAnA graMtha batAvyA. zAMtithI arasaparasa vicAronI Apa-le karI. A mulAkAtanA aMte zuM meLavyuM, enI neMdha nIra-kSo-nyAyanipuNa haMse nIcenA zabdamAM karI. dareka kriyAnuM kharuM rava samajavuM ane dharmanI kriyAo karavI. kriyA karatAM karatAM jJAna karavuM ne For Private And Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir satyazodhaka AtmA 95 doSone TALavA. paNa dharmavRtti ne kriyAne bhAMgavAM nahIM. prAraMbhamAM koI paNa dharmAnuSThAna karatAM kadAca doSa paNu lAge, paNa deSa TALavAnI budhi ane utsAha rAkhI dharmAnuSThAne sevavAM joIe. paNa mata kADhIne besI rahevAthI koI phAyado thato nathI." sAgaranAM jaLa para laheriyAM letA A haMsa mukta vAtAvaraNamAM viharI rahyo hato. ene AtmA sadA prasanna hato. daiSa ke IrSAnI eke vAdaLI ene bhIMjavI zakatI nahIM. carcA, vAda, vivAda, AlocanA satata cAlu hatAM. AjolanA nivAsa daramyAna temane avAranavAra mANasA javAnuM thatuM. ahIM teo zeTha vIracaMdabhAI kRSNAjIne tyAM UtaratA. A saMbaMdha bhaviSyamAM khUba gADha banyo hato, ne AjIvana TakA hato. mANasAmAM chaganalAla jeThAbhAI karIne eka bhakta puruSa hatA. jJAnamAgI ne satsaMgavALA hatA. mAstara bahecaradAsane temanA satsaMgathI khUba ja preraNA maLI. kalAkonA kalAke teonI jJAnagoSThi cAlatI. e veLA jANe bhUkha bhulAI jatI ne tarasa chipAI jatI. mANasAmAM rAsAonA vAcana tarapha emanuM citta khUba vaLyuM. suMdara gIti sAthe gavAtA A rasika rAsAo manaraMjana sAthe suMdara upadeza ApatA hatA. pote AjelamAM caMda rAjAne rAsa vAMcyo hato. paNa ahIM pithApuravALA kALIdAsa mAstaranA mukhethI rAsa sAMbhaLatAM temane bahu ja ullAsa vyAkhyo, ne pachI jeTalA maLyA teTalA rAsA vIjApura, Ajola ke anya sthaLethI maMgAvIne vAMcyA. sadAcaraNa, saddadharmAcaraNa, ne sadzradhAna mATe A rAsAo teone ati uttama sAdhana jevA lAgyA. cA rAsAonA vAMcana pachI teone anya graMthonA vAcanathI vidyAnI bhinna bhinna zAkhAo tarapha abhiruci jAgI. AjolanA bhaMDAramAMthI jyotiSanAM beeka sArAM pustaka maLyAM, te vAMcI lIdhAM. maMtra-taMtra tarapha to prathamathI ja abhiruci hatI. te viSe paNa maLatuM vAMDa-maya vaMcAtuM gayuM. mANasAnA zeTha vIracaMdabhAI pAse chApeluM 'suyaDAMga sUtra" hatuM, te paNa vaMcAI gayuM. te pachI te jAgRta thayelI vAcanatRSAne zAMta karavA 'prakaraNa ratnAkara "nA be bhAge ne "jaina kathA ratna keza" paNa vAMcyAM. dRSTi garuDarAjanI hatI. eka dizAne AvaratI najara tyAM nahatI. vaitAlapaccIsI ne sUDAbaherIthI laIne svAmInArAyaNa dharmanI zikSApatrI ne tulasIkRta rAmAyaNa sudhI e dRSTi pharI vaLI. AryasamAjane mahAna graMtha " satyArtha prakAza" paNa vAMcI lIdhe. kabIra sAhebanAM bhajanano AsvAda lIdho. bhAgavatanA tamAma bhAgo paNa vAMcI gayA. saMsAramAM aneka rogo thAya che. ativAcana paNa eka evo roga che. e rogane rogI pothAMnAM pAthAM uthalAvI jAya che. paNa saravALe kazo sAra pAmato nathI. sAra maLe ke na maLe, tAtkAlika dila bahelAvavA mATe ene aneka graMthonA vAcananI jarUra paDe che. zrImaMtanI aneka moTI lAyabrerIo, bhale abhyAsIo mATe amI rUpa haya, paNa vasAvanArane mATe te e zabhA rUpa ja hoya che. For Private And Personal Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTa AcArya mAstara bahecaradAsanuM vAcana evuM regISTha nahotuM, satyazodhakavRttinuM hatuM. madhusaMcaya mATe vane vane ghUmatI, phUle jhUle besatI madhumakSikAsamuM hatuM. eka nAnI ne rUDha bAbata pratye paNa e sacita ne ciMtanazIla hatuM. 'IriyAvahiyA" sUtra jainane bALaka hajAra vAra bolI jato haze, ne e mATenuM "amuttA muni 'nuM daSTAMta aneka vAra sAMbhaLato haze, paNa ghaNA thoDAoe emAM UMDA UtaravAno prayatna karyo haze. pazcAttApanA vipula jharaNa samA e sUtra mATe teo khUba vicAra karatA. kahetA ke je pUrNa bhAvathI e kahevAmAM Ave to AtmA avazya parama padane pAme. teoe te viSe eka kavitA banAvatAM chelle chelle lakhyuM keH zuddha bhAve ne zudhdha lecchAe, IriyAvahiyA loha, amuttA muninI peThe, kevalajJAnI che. teo ghaNI vAra kahetA ke atimukta kumAranA vAcanathI mane pazcAttApano mahimA samajAyo hato. samarAdityane rAsa vAMcavAthI "bhavya"paNAno nizcaya karyo hato. SaTapuruSa caritra vAMcyAthI AtmAnI sAcI sthiti pragaTAvavA laganI lAgI hatI. ja busvAmInA rAsathI vairAgyanA sAcA raMganAM darzana thayAM hatAM. bhuvanabhAnu kevaLIno rAsa vAMcavAthI "thoDI evI paNa dharmanI upAsanA kadI niSphaLa nIvaDatI nathI." enA para zraddhA beThI hatI. dharma parIkSAnA rAsa vAMcatAM satya deva, sAcA gurune vAstavika dharma pratye valaNa jAgyuM hatuM. A vAcana emanA jJAnamAM anerI bharatI karI rahyuM hatuM. zAstramAM jJAnopAsanAnuM phaLa paNa bhAkhyuM che. vidyA kadI vAMjhaNa nathI. enA upAsakane anerI saMpattithI nyAla karI nAkhe che. " jJAnA ja virati ' e zAstrabhAgyuM sUtra che. sAce jJAnI saMsAranA tatvane samaje, saMsAra jene mATe Agane saLagate geLA banI rahe che, tene pichAne, ne zAnta bane, saMyamI bane, sahune mitra bane! bahecaradAsa dhIre dhIre khUba AtmabhAva tarapha vaLI rahyA hatA. teone zvAna paNa AtmabaMdhu lAgatuM. teo kahetA ke manuSyo paNa anaMtIvAra pazune avatAra pAmI cUkelA che, ne na jANe keTalI vAra teo avatAra pAmaze; pachI ethI TheSa ke? prema hamezAM pitAno paDaghe pADe che. bahecaradAsanA A premane paDaghA gharanAM pazuemAM tatkAla pratyakSa thatA, "bhalI " nAmanI emanI bheMsa te jyAre emane jotI ke AMkhamAMthI daDadaDa AMsu pADatI. pAse jaIne hAtha pheravatAM e thanaganI UThatI. zudhdha prema ne dayAbhAva temanA jIvanamAM vaNAI gayAM hatAM. reTI mATe karagaratA garIba bhikSukane ke apaMga-anAthane joI temanI AMkhamAMthI athanI dhArA vahI nIkaLatI. keIne mRtyunI pathArIe paDelo joI asvastha banI jatA. manamAM ne manamAM tenA kalyANa mATe ciMtavatA. teo sadA ciMtavatA ke rakhene keInuM buruM na thaI jAya, rakhene buruM karanAranuM paNa buruM na karI besAya. For Private And Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir satyazodhaka AtmA emanA A suprayatna ne AtmamaMthananA paripAka suspaSTa karavA mATe, temanI ja seMdhapothImAM seMdhAyela eka pRSTha atre rajU karavuM vAcaka mATe upakAraka thaze. teo potAnI suMdara kavitvamaya bAnImAM Alekhe che keH mArA dehamAM AtmA, mana, vANI, kAyA ane mohAdika karmano viveka karavA lAgyo. deha, mana ane indriyo tathA vANImAM AtmA ane mohAdika karma e beno vAsa hato. huM cAluM to jANe e baMne cAle che, ema jaNAyuM. mArI uMmara lagabhaga vIsa varSanI thatAM kAma paNa pitAnA vicArothI kaI kaI vakhata DokiyAM karI jato ane huM paNa tarata ja sAvaceta thaI jato. vidyArthIone zikSAnA prasaMge krodha paNa lAga joIne sAmAnya rUpamAM mana, vANI, kAyAmAM padhArato hato. * koI koI vakhate da:khavedanAnA prasaMge manamAM zokanA vicAranI savArI paNa AvI jatI ane kaI kaI vakhata "bhaviSyanI ciMtA" nAmanI tamoguNI AsurI mAyA paNa manamAM lAga joIne pesI jatI, ane AmAnA saMtoSa subhaTa sAme vakradRSTi pheMkI pAchI vaLI jatI, ' ja koI koI vakhata niMdA nAmanI zikotarI potAnAM Ayudha sahita bhayaMkara rUpa dharI padhAratI ane mana-vANIgaDha para potAnuM rAjya jamAvavA prayatna karatI, ema mane spaSTa bhAsavA lAgyuM. koI vakhata te niMdArUpa kAtyAyanI mahAmAyA AvIne mana-vANI-kAyA ane AtmAne evAM gherI letAM ke te vakhate AtmA paNa pote potAnuM svarUpa yAda karI zakato nahoto, paNa sUryodayathI aMdhakAra nAse tema jAgrata avasthA thatAM pAcho AtmA mana, vANI ane kAyA para potAnuM sAmrAjya calAvato hato. "mohe paNa jANe jANyuM hoya ke A manuSya prabhu pada levA Icche che, tethI te have mArA AtmAnA sAdhanabhUta mana, vANI, kAyA ane indriyoThArA AtmAnI sAme aneka rUpo karIne potAnA sanya vaDe humalA karavA lAgyo. tenI " ahaMtA' nAmanI tAmasI caMDikA strI paNa mArA sAme DoLA ghurakAvavA lAgI, ane pitAnI mAyAjALa vistArIne UbhI. te vakhate lobha nAmano rAkSasa ALasu thaIne paDyo rahe, teno humalo mArA para alpa thato dekhAya, to paNa te vAsanAnA bIja rUpe manamAM jIvato hato. mArA upara kapaTa ane abhimAnano humalo kaMI kaMI vAra Do thato hato, paNa krodha rU5 vaDavAnala to jyAre tyAre thoDo vakhata mana, vANI, kAyAne baje laI jato hato. mamatA rUpI mahArANI koI vakhata tenuM suMdara mukha batAvatAM hatAM, paNa mArI ni:saMgatA rUpa devI AgaLa e TakI zakatAM nahotAM. moharAjAno mRSAvAda nAmano kaI kaI vakhata mane jUThuM belAvavA mATe krodhAdikanA prasaMgoe AvI jato, paNa tenA sAme mAro satyavAdI yodhdho AvIne Ubhe raheto, ane tethI te palAyana karI jato. " viSayavAsanA, lakavAsanA, nAma-rUpa vAsanA, sAta prakAranI bhIti vagere zakitao manamAM jIvatI hatI. AtmA ane moha, mana, vANI, ane kAyAmAM joDe jIvatAM jaNAyAM. AtmAne bahirAtmAnI dazAmAM rAkhavA mithyAtva nAmanA mehanA senApatinI zakitao hajI sarve bIja rUpe hayAta beThI hatI. dehabhoga, jaDavAda, sukhabudhi nAmanI tAmasI cAmuMDA devI te mana, vANI ne kAyAno kabajo laIne AtmAne sva-sukha, sukhabudhi nAmanI brAhmaNI devIthI vimukha rAkhatI hatI. teNInAthI huM cetI gaye, paNa tene nAza kare e kaMI bALakano khela na hate. 13 For Private And Personal Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganiSTha AcArya | " kAmarUpa mohamaMtrI puruSaveda nAmano putra have juvAnI dazAmAM Avyo hato, tethI te brahmacArI yodhdhAnI sAthe kustI khelata ane pitAnAmAM sukha che evI lAlaca Apato. tethI AtmA Atmasukhabudhdhi nAmanI aMbikA devIne bolAva. A joI puruSaveda haLave rahIne bhAgI jato ane pAcho mana-gaDhamAM marI javA jevo thaI saMtAI jato. kaI kaI vakhata cakSu thakI " rU5 mehavRtti' rUpa gaNuM humalo karatI dekhAtI ane huM tene AtmAmAM pAchI kADhato. ATha karmamAM mehanIkarmanuM vizeSa jora hatuM ane te ja saMsArano cakravatI samrATa jaNAye saMkSepamAM rajU karelA A AtmamaMthananA vicAre uparanuM AvaraNa haTAvI eka zudhdha sAdhakanI sarvottama manabhUmikA darzAve che. Akho ItihAsa A saMsmaraNomAM nikhAlasabhAve rajU thayela che. AvI saraLatA sadA kAryakSama bane che. AjelanA nivAsa daramyAna A satyazodhaka AtmAe khUba khUba manomaMthane, anubho sAthe lekasaMparka keLavyo hato. AjelanA jaino sAthe to teonI prIti baMdhANI hatI, te jIvanabhara rahI hatI. teo kahetA ke Ajola ne gerItAnA jene vivekI che. e veLA vIjapuranI vizAzrImALInI sattAvIzImAM AjelanA jananuM sAruM varcasva hatuM. zeTha amulakha mANekacaMda, zeTha pAnAcaMda DuMgarazI, zA. umedacaMda rAyacaMda, zrI. rAyacaMda dalIcaMdra, zrI. ratanacaMda vIracaMda, zA. muDA hAthIbhAI bAdarazI, boghA nyAlacaMda vagere sAthe khUba bhAva rahyo. paNa bahecaradAsanuM saMbaMdhanatula kevaLa jenomAM samApta thatuM nahIM'. aDhAre varNa, hindu-muslima saha tarapha temane samabhAva hato. ane tenuM ja kAraNa hatuM ke anya kAmanA sArA mANase sAthe temano saMbaMdha sadAkALa TakI rahya. - AjelamAM mIronI sArI vastI che. teo dharme musalamAna hovA chatAM AjanI kemI jvALAothI aspRzya hatA. hindu ne muslima bhAI-bhAInI jema premabharyA paDozI thaIne vasatA. ekabIjAnuM mAna ne ekabIjAno saMbaMdha sAcavavAmAM sadA sAvadha rahetA. A mIro prabhubhakitanAM gIta ne bhajana banAvatA ne lalakAratA. rAjadarabAramAM jatA ne pitAnI sabhAraMjanI kavitAo ne duhAothI sahunAM mana prasanna karI AjIvikA meLavatA. A mIrAmAM Avyu mIra prakhyAta che. eNe dArU-mAMsano tyAga karyo hato, ne bhakata tarIke paMkAyelA Abhu mIre A ugatA tArakanAM teja nihALyAM, ne banne paricita banyA. A paricaya sadA rahe ne pAMgaryo. Aju mIra Aje hayAta che, ne sUrijInAM bhajana gAya che. banne vidyAvyAsaMgI hatA. banne jyAre bhajananI dhUna cheDatA tyAre eka ajaba mastI cAre tarapha chavAI jatI. bahecaradAsa paNa sArA gAyaka hatA, ne pahADI avAje gaLa cheDatA tyAre saha maMtramugdha banatA. paTelamAM kaNabI bhagavAnadAsa ane umeda paTela khAsa paricita hatA, AjolamAM teo je khAsa kAma mATe AvyA hatA, te have pUruM thavA AvyuM hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir satyazodhaka AtmA yatiziSya bApAlAle paMca pratikamaNa, jIvavicAra ane navatatvane abhyAsa pUrNa karyo hato. pAThazALAnA vidyArthIo paNa paMcapratikramaNa pUrAM karI cUkayA hatA. pote paNa have navA abhyAsa mATe ukaMThita banyA hatA. A veLA acAnaka badhe copAniyAM vaheMcAyAM. emAM jaNAvavAmAM AvyuM hatuM, ke vi. saM. 1954 nA mAha sudi bIje dharatIkaMpa thaze. dharatIkaMpathI bacavA mATenA thoDAeka upAye emAM varNavyA hatA. AkhuM gAma A bhayaMkara AgAhIthI trasta thaI gayuM. khAvA-pIvAnA, paheravAoDhavAnA, mAla-milakatanA sarva vicAre bhUlI jIva bacAvavAmAM paDayuM. aha, mRtyunI chAyA ATalI kAramI che, to mRtyu te kevuM duHkhada haze ! sahu e bhayaMkara bhAvinI paLe ardhamUA jevA thaIne gaNatA rahyA. paNa bhUkaMpa na Avyo te na AvyuM. vakhata vItI gaye, tyAre sahunA jIvamAM jIva AvyA. tyAgabhAvanAnA pathika bahecaradAse A mRtyunuM nATaka joyuM. aha, mAnavI-mahAna girirAja jevo pracaMDa lAgate mAnavI mRtyu pAse ke rAMkaDo banI jAya che! te mATe rAMka banavuM? | mATe mRtyuMjaya na banavuM ? teonA karNa pradeza para pelo mahAna maMtra gAjavA lAgyo mRtyobibheSI kiM mUDha, bhItaM muJcati no yamaH / ajAtaM naiva gRhaNAti, kuru yatnamajanmani // are rAMka mana, mRtyuthI kAM Dare ? zuM DaranArane mRtyu cheDI de che? bhalA mANasa, je janmato nathI ene e grahaNa karI zakto nathI, te ajAtajanma thA ne ! ajAtajanmanI sAdhanAne mATe-enA pUrA jANapaNA mATe bahecaradAse vadhu bahetara mArga zodhavA mAMDayo. Ajolane kAryakrama saMpUrNa thayA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org fle Fowldge pak & si]=}FILE TRIGINI -Jogesh 199 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DUR 5 ||ii [15] this is su E 81 }} PEMF-PIN Darsh > > Jvs_sp_is_ IFF - To the Pope #fe > G abhis file is bp brp mahesANA pAThazALAmAM Ed bajuleban sule leg siF[16] 173913700 {C]Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahesANA pAThazALAmAM 11 have somAM eka bhaLe tema bhaLI javuM? ke so DUbatAmAMthI eka tarI nIkaLe ema tarI nIkaLavuM ? saMsArane sAmAnya mAnavI jIve che, evuM vRttiothI vyAkula, vAsanAothI vipula, pAmara jIvana jIvI javuM ! vidyAmAMthI avidyAnI upAsanA tarapha javuM ? nA, nA, aMtaranI UMDI guphAomAMthI jANe keI sAda karI rahyuM che. e janama janamanA bhekhadhArI, utArelI kAMcaLI have pharI dharavAnI na hoya. dIdhelAM DagalAM have pAchAM bharavAnAM na hoya. AgaLa vadha. jJAna meLavI jJAnI thA ! bhakta banI bhakti karI jA ! muktinA dvAra tAre kAje khullA thaze. tarata ja jANe saMkalpa karyo -varSo pachI racelA AtmapradIpanI kalekamAM sArthaka karamano vidiSa, mUtrAghapu saMmata AtmatatvaM samArAdhya, traikAlikamanazvaram / / parityajya-anya kAryANi, cidAnaMda bhajasva bho| iTAvAptiryato muktirupAdeyaM saduttamam / / nizcaya jANe thaI gayo. AtmatatvanI prApti mATe jhajhUmavAne nirNaya karyo.saMsArathI vijita nahIM, paNa saMsAranA vijetA banavAno niradhAra karyo. ane ene mATe jJAnanI prApti ne guNInI bhakita karavAno nizcaya karyo. pitAnA mArgamAM sahAyaka thavA temaNe sanmitrajIne notaryo. jJAnanI sudhA saMtoSavAno mArga teo zodhI rahyA hatA. A veLA teone svastha dhaLazAjIno paricaya sAMpa. sva. dhoLazAjI te maza 2 nATayakAra kavi DAhyAbhAInA pitA thAya. dhULazAjI e kALanA eka viziSTha puruSa hatA. garIbone guptadAna ApavAnA teo rasiyA hatA. khUba ja dayALu ne bAravratadhArI zrAvaka hatA. adhyAtmajJAna ne dharmakriyAnA rasiyA hatA. upAdhyAyajIkata navapadajInI AkhI pUjA mUkhapATha hatI. bahecaDhDhAsane te dhALazAjIne maLIne khUba AnaMda thaze. kalAkonA kalAko dhaMcarcAmAM ne bhAva-bhajanamAM vItatA cAlyA. banne vacce ThIka ThIka sneha baMdhAye. paricayanA bAra divasa te eka sukhada svapna jema pUrA thaI gayA. jatAM jatAM kahetA gayA ke, "amadAvAda Ave, mAre tyAM raho ne tamArI jJAnatRSA chipAva! " zrI. nathubhAI zeThe paNa e vAtane anumodana ApyuM. paNa amadAvAda javAno yuga na lAdhyo. e veLA AjelamAM eka vRddha yatirAja AvyA. e kAzIvALA zrI. bAlacaMdrajI upAdhyAyanA kArabhArI hatA. guNIjanonI sevAnuM vrata laIne bahecaradAsa taiyAra hatA. emanI sevAe vRddha yatinA manane prasanna karI dIdhuM. yatijI maMtrazAstramAM niSNAta hatA. temaNe varSamAna vidyA, RSimaMDaLa tathA sUrimaMtra vagere aneka maMtrakalapanI gurugama AkhkhA batAvI. vidAya letAM yatijIe kahyuMH mArato, vaDho at For Private And Personal Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 102 giniSTha AcArya jJAna ane bhakitadvArA jIvanane sohAmaNuM banAvavA kRtanizcaya banelA bahecaradAsane rasTo kAra ' no saMdeza manabhAvate lAge, paNa vicAra karatAM jarA mana kSobha pAmyuM. dUra dUra raheluM kAzI, na keI svajana ke na koI sAthI--mAtra eka ajANyA yatijIno saMgAtha. kAzI jatAM mana kSobha pAmyuM ne amadAvAda javAno coga na lAdhyo. mananI vihu. latA vadhatI cAlI. ghaDI ke paLa nirarthaka vItI jAya, e bhArarUpa lAgatI hatI. eka vicAra e udbhavyo ke mahesANA jAu ne tyAM sthiratA karI rahela, pitAnA guruvarya zrI. ravisAgarajI mahArAja pAse rahI bhakita sAthe jJAna meLavuM. sadAnA zubhecchaka ne salAhakAra zeTha nathubhAInI emaNe salAha mAgI. nathubhAIe kahyuM: " javuM hoya te jAo, paNa tyAM paMDita-zAstrInI jogavAI nathI." bahecaradAsa nirAza banyA. saMskRta, prAkRta ne prAcIna bhASAonA jJAnanI emanI tAlAvelI hatI. jeTajeTalA prayatno karyA, sahamAM pIchehaTha jevuM ja thayuM. paNa pitAne priya munirAja sanmitrajIne sahavAsa Atura manane AzvAsana ApI rahyo hato, ne satsaMgamAM divaso vItatA cAlyA. AMgla bhASAnI kahevata che keH "Where there is will, there is a way" utkaTa manorathane haMmezAM mAga maLI ja rahe che. bahecaradAsane paNa evuM ja banyuM. ugra adhyavasAyanuM phaLa tAtkAlika hoya che. sanmitrajI upara mahesANAthI eka patra Avyo. jaina samAjamAM sevAbhAva ne dharmapremathI vizrata zeTha veNIcaMda saracaMdane e patra hatA. teoe jaNAvyuM hatuM ke, "guru mahArAja zrI. ravisAgarajI mahArAja ane paMjAbI zrI. dAnavijyajI mahArAjanA sadupadezathI mahesANA khAte jaina sAdhuone paThana-pAThana mATe "zrI. yazovijyajI jaina saMskRta pAThazALA nI sthApanA thaI che. vaDodarAnA gAyakavADa sarakAra zrImaMta sayAjIrAva mahArAjanA khAsa paMDita rAjArAma zAstrI ahI AvyA che. nyAyazAstra, tarkazAstra ne kAvya graMthanA utkRSTa jJAtA che. tame jarUra padhAraze. tamArA gurubhAI zrI. dharmavijayajI vagere sAdhuone mahesANA bhaNavA padhAravA vinati karI che. borasadathI muni zrI. siddhivijajayajI vagere paNa AvavAnA che. " - sanmitrajI AvA ega mATe Atura hatA. A suyogano lAbha levA temaNe nizcaya karyo, ne te nizcaya bahecaradAsane jaNAvya. bahecaradAsanA utsAhe tarata nirNaya karI lIdho ke huM paNa sAthe AvIza. utsAhanA vegamAM teone vimaraNa thayuM ke A saMsthA te sAdhuenA paThana-pAThana mATe nirmAyelI che. samitrajIe temanA utsAhI dilane AghAta na lAge tema samajAvatAM kahyuM: "juo, tame mArI sAthe Avazo te huM mArAthI banatI mahenata karIza, paNa e saMsthA sAdhuo mATe sthapAyelI che, eTale tamo rajA maMgAvI le !" For Private And Personal Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahesANA pAThazALAmAM 103 ahecaradAsa tarata vIjApura paheAMcyA, ne zeTha naththubhAi pAse peAtAnI vAta mUkI. zeTha naththubhAie A utsAhI AtmAne nANI lIdhe hatA, temaNe tarata eka patra mahesANAnA zrAvaka zeTha nagInadAsa tArAcaMda para lakhIne puchALyuM. mahesANAthI tarata javAba AvyA ke, 8 jo ke gRhastha jaine! mATe koI sagavaDa nathI, te paNa bahecaradAsa bhale Ave, mAre tyAM sukhethI rahe ane bhaNe. ' bahecaradAsa rAjInA reDa thai gayA, tyAM vaLI mahesANAthI pU. gurudeva ravisAgarajI mahArAjanA khAsa sadezeA Avye ke bahecaradAsane mahesANe bhaNavA meAlaze, badhI sagavaDa banI raheze. bahecaradAsane eka vAra nAcavAnuM mana thaI AvyuM. icchita vastunI acAnaka prAptithI kAnA mananA meAra kekA karI UThayA nathI ! temaNe have javAnI taiyArIo karavA mAMDI. mAtApitAnI AjJA mAgI. pitAe joyuM hatuM ke putra bhaNIne sukhI thayeA che.vadhu bhaNaze teA vadhu sukhI thaze, ne sahune sukhI karaze. e kahevAnI jarUra nathI ke e pitAne mana sukhanI vyAkhyA sAMsArika sukhamAM parisamApta thatI hatI. dhapitA naththubhAinI teA sa'mati hatI ja. emane praNAma karI AzIrvAda yAcyA. ne mAtAsamAM vAtsalyamUrti jaDAvakAkI pAse rajA levA AvyA. e veLAnuM mahesANA AjanA kAzI karatAM dUra hatuM. jaDAvakAkIe premapUrvaka vidAya ApatAM kahyuM; bhaNavA bhale jA, paNa sAdhu thaiza mA !" e zakhtamAM sAMsArika AratA bharyA hatA, sAdhu saMsthA pratyenA dveSa naheAte, vIjIbahene kapALamAM kumakumatilaka tANyuM. 64 vIjApuranI vidAya lai tee Ajola AvyA, AjelanI vidAya vizeSa dardabharI anI, mAstara mahesANA jAya che, e samAcAra maLatAM saDu doDI AvyAM. rAja rAja jude juduM ghera jamavA javAnu hAvAthI mAstara sahunA svajana jevA anI cUkayA hatA. ghaNAee rAkAi javA kahyuM. koie pagAra vadhArI ApavA kahyuM. koie AjelamAM zakya evI sa sagavaDo karI ApavA kahyuM. snehanI taMtujALamAM mAstarane sahue vITI lIdhA. A ta tujALa kAcA sUtaranA tArathIya adhika kAmaLa hatI, paNa teDavA dila mAnatuM naheAtuM. bIjI tarapha peAtAno pragatinA ghaMTanAda badhu bhUlI javA-kamaLapuSpanI A kedamAMthI nIkaLI javA Agraha karI rahyo hatA. Akhare e Agraha knyA ne AjelanA janapriya mAstare sanmitrajInI sAthe pagapALA mahesANA javA mATe kamara bAMdhI, kdama upADayA. ajolanA nAnAmoTA vidyAthI e, zeTha pAnAcaMde DuMgarazI, zeTha amulakha mANekacaMda, zeTha ratanacaMda vIracaMda, rAyacaMdabhAI bhagata, bhagavAnadAsa ceAvADIA, AmIra tathA zrAvikA ane bAlikAe temane vidAya ApavA ekatra thayAM. mAstaranA kapALamAM cAMlle karyAM ne eka vAra sahunI AMkheA vidAya mAgatAM jhaLajhaLiyAMthI bharAi gai. nirdeSa premanA A dRzyathI manane kaThaNa karIne vidAya letA mAstara bahecaradAsanI AMkhAnA khUNA paNa bhInA thayA. Akhare AjolathI mahesANA javA kadama uThAvyA. keTalAka gheADe sudhI sAthe AvyA. For Private And Personal Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 104 yoganiSTa AcArya sama meu kheravAnA raste AgaLa vadhyA. mahesANA thaDe dUra rahyuM tyAre mahesANA-pAThazAnAnA vyavasthApaka veNIcaMdabhAI temanA pitAzrI sAthe sanmitrajInA sanmAne AvyA. sanmitrajIe temanI sAthe mAstara bahecaradAsanI oLakhANa karAvI. - mAha vada dazame sanmitrajInI sAthe mahesANAmAM praveza karyo. moTA derAsaramAM prabhudarzana karI gurudarzana mATe teo upAzrayamAM AvyA. jUnA jamAnAnI sAdhutAnA upAsaka ravisAgarajI mahArAja tyAM birAjatA hatA. vijApura ne AjolamAM aneka pavitra, dheya, pratApI munipuMganA paricayamAM teo AvyA hatA, anekane vAMdhA, pUjyA ne sanmAnyA hatA. paNa hRdayanA siMhAsana para gurupade te ravisAgarajInI mUrti prabhAtanA ravinI jema camakatI hatI. samitrajI sAthe sneha hato, prema hato, pUjyabhAva hato, paNa teo kahetA ke, muni to lAkha hoya paNa guru to eka ja hoya. e zradheya gurudevanAM darzana, ane have temano nitya sahavAsa, nitya paricaya, nitya sevAbhakti ! lAMbI traNatAne varelA teo cha cha varSathI eka mahesANAne ja pAvana karI rahyA hatA. cha cha varSane sthiravAsa emane mATe sanmAnane nAzaka nahIM, paNa vardhaka banyo hato, ane have mahesANA tajIne teo anyatra nahIM jAya, e AzvAsana bahecaradAsane adhika hatuM. madhyAhane sanmitrajI sAthe teo vIracaMda karamacaMdanI dharmazALAmAM utarelA munirAja zrI. dAnavijayajI pAse darzanArthe jaI AvyA, ane pachI bahecaradAsa jaI beThA guru ravisAgarajInI pAse. dIrghakAlIna aNutA emanAM aMgopAMgane, zakitane, vAcAne dhIre dhIre hiNI rahI hatI. gurudeve zAMtithI temane pAse bolAvI dhIre dhIre zikhAmaNa ApavA mAMDI. zikhAmaNa ApatAM ApatAM nIcenA niyamo cokasAIthI pALavA jaNAvyuM. "bhaNatara AtmAne tAravA mATe che. cauda pUrvanA dhAraka munio paNa pramAdathI patita thayA che, mATe bhaNIgaNIne rAgadveSa na thAya e ja dhyAnamAM rAkhavAnuM che. " bhaNyA-gaNyAne ahaMkAra na karavo. " darekanI sAthe kAra paDaye jarUra pUratuM ja bolavuM. * ghaNA sAdhuonA samAgamamAM viveka ne vinayapUrvaka bhale AvavuM, paNa eka bIjAe karelI vAte manamAM rAkhavI, paNa eka bIjAne kahevI nahIM. sAdhuonI pAse khAnagImAM bahu besavuM nahIM. * koI paNa manuSya mATe ekadama sAro ke ekadama biTo abhiprAya bAMdhI de nahIM. "potAnA abhyAsamAM citta rAkhavuM. kAIne ghera jamavA javuM tyAM trIvarga sAme jovuM nahIM. jamyA bAda tarata upAzrayamAM cAlyA AvavuM. "dararoja nava vAge mane navasmaraNa saMbhaLAvavAM, kAraNa ke tane zuddha rIte bolatAM AvaDe che." sAdI ane saraLa bhASAmAM gurujIe vikAsane mArge spaSTa karI dIdho. A jIvana For Private And Personal Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 'www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahesANA pAThazALAmAM 105 pAtheya sAthe bahecaradAsa upAzrayanA trIje mALe peAtAne mATe niyata thayelI AraDImAM besI gayA. niyama pramANe pUjA, pratikramaNa, sAmAyika, guruRRna karavA mAMDayuM. paM. zrI rAjArAma zAstrI pAse abhyAsa paNa zarU thai gaye. niyata samaye bahecaradAsane zAstrIjInA ' ra'gamahela" nAmanA nivAsasthAne pATha levA javuM paDatuM. zAstrIjI vidvAna ne vicakSaNa puruSa hatA. saMskRtanA abhyAsa karAvavAnI te adbhuta AvaData hatI. bahecaradAse temanI pAse ' tasaMgraha 'nA AraMbha karyAM. jJAnanI sAthe bhikatamAM tee mAnanArA hatA. keTalIka vAra jJAna karatAM bhakita mANasane tArI de che, evI emanI zradhdhA hatI. A kAraNe teo zAstrIjInuM zAkapAMDu` lAvavA jevuM gharakAma paNa hAMze hAMze karatA. zAstrIjI tarka ane dalIleAthI izvara jevAnI siddhi ke asiddhi karI zakatA, pRthvIne Adi ke anaMta banAvI zakatA, paNa eka vAte bahu kAcA hatA. cAra rUpiyAnA paisA gaNatAM ke hisAba karatAM kaMTALI jatA. bahecaradAsa mahA vidvAnanI A prakRtti joI ramuja pAmatA ne e kAma pate heAMzathI karI ApatA. zAstrIjI vidyAthIne ATalA vinayavaMta ne bhaktiva'ta joi bahu prasanna rahetA ne premapUrvaka vidyA ApatA. kokavAra meAjamAM AvI jatA te bahecaradAsane snehapUrvaka pAse besADI kahetAH - baccA, sAdhu thaiza mA ! " bahecaradAsa zAntithI e zikhAmaNa sAMbhaLI letA. lezamAtra vAdAvAdamAM na UtaratA. temanA niyama hatA ke sAMbhaLavu' sahunu, karavuM je peAtAne ruce te. temaNe te e veLA nirNaya karI lIdheA hateA, ke brahmacArI thaIne gRhasthAzramamAM rahevuM, bhaviSyamAM bhAvanA thAya tyAre guru ravisAgarajI ma. pAse, ne te vidyamAna na heAya te te sUcave tenI pAse dIkSA levI. teo kahetA, ke * gurumahArAjazrI visAgarajI thakI mane ka, AtmA ane paramAtmAne nizcaya thayA che. jaina dharmanI temaNe zradhdhA karAvI che, tethI mArA upakArI guru tarIke meM temane anubhavyA che. mArA AtmAnA a Mtara avAjanI preraNAe zrI. ravisAgarajI mahArAjane kabUla karavA chatAM anya sAdhuonI sevA -bhakitamAM huM khAmI rAkhIza nahI, ane sAdhuone pAMcamA parameSThi tarIke mAnIne vaMdana karuM chuM. paNu guru eTale AtmAnuM sarvasva ane temane! hukama eTale prabhutA hukama ema huM mAnuM chuM....' deva ane guru para zraddhA rAkhIne, jJAna ane bhakti dvArA peAtAnA jIvanavikAsanA mA temaNe saraLa karavA mAMDaye, mahesANAnI 'zrI yazeAvijayajI jaina saMskRta pAThazALA'e samAja ghaDataranA kAryoMmAM sArA hissA pUrA pADacA che, paNa enuM zreya amuka aze mahesANA zrIsa'ghane phALe jAya che. vaDAdarA rAjyanA kaDI prAntamAM Avela mahesANA enA pratApI mahAjanathI sukhyAta hatu. A mahAjana kevaLa pAMjarApeALa ja calAvI jANatuM nahetuM, paNa janasevAmAM agrabhAga letuM. plega jevA dAruNa rAganA vakhatamAM jyAre bApa beTAneA na rahetA ne beTA bApane na 14 For Private And Personal Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoganika AcArya rahetA tyAre A mahAjana sahunuM mA-bApa banI sevA karatuM. parabaDIomAM e jAra nAkhatuM, garIbanA gharamAM enA nAmanA dANA purAtA. naSTa thatI tejasvI mahAjana saMsthAnA cheDA jhagArA mahesANA mahAjana e veLA batAvatuM. e veLA nagarazeTha tarIke zeTha vastArAma hatA. vastArAma dIrghadazI, gaMbhIra ne zraddhAvAna puruSa hatA. aDhAre vaNanI zradhA emanA para hatI. vIzA zrImALI jemAM puruSottama paMkAtA hatAporavADa janemAM zeTha DAhyAbhAI tathA bIjA paTavA zeTha hatA. dozI nAgarabhAI bAravratadhArI zrAvaka hatA, jemane bahecaradAsa sAthe gADha paricaya hatA. - zrI. yazovijaya jaina saMskRta pAThazALA sthApana karavAmAM khAsa AgevAna tarIke zeTha vIracaMda suracaMda hatA. suracaMdabhAI zraDhAvaMta, guNI, saraLa ane ArAdhaka hatA, paNa veNucaMdabhAI sarakhA jene Adhunika kALamAM ochA thavAnA che. alabatta, emanI kAryapraNAlikA viSe AjanA yuganA navavicArake bhale matabheda dharAve, paNa emanI sevAbhAvanA, niHsvArtha karmacAga mATe be mata che ja nahIM. teo be traNa copaDI bhaNI muMbaI vepArArthe gayA hatA, tevAmAM patnIne svargavAsa thatAM teone atyaMta duHkha thayuM. pharI vAra lagnanA kaheNa chatAM vidhura rahI teo dharma ane samAjasevAmAM paDayA. tIrthomAM paryaTana, sAdhusevA, sAmAyika pratikramaNa pauSadhAdimAM teo rasa levA lAgyA. jaina zvetAMbarI pratimAone cakSuTIkA eDavAnA kAmamAM teoe khUba bhega Apyo hato. mahesANAnA A badhA sevAbhAvI, udAra ne zrImaMta jaina AgevAnonA kAraNe amaladAro paNa prajA pratye sadbhAva rAkhatA. AmAM jogAnujoga munipuMgava zrI. ravisAgarajI mahArAjanI vi. saM. 1948 thI ahIM sthiratA thavAtha saMghane sAro vega maLe. ravisAgarajI mahArAjanI sAdhutAe samAjane tarata AkaSI lIdhe, temAM jeno uparAMta vaiSNava vagere hiMduo paNa hatA. koI paNa takarAramAM mahArAjazrIne cukAdo sarvamAnya thato. zrI. ravisAgarajI mahArAje mahesANAne agresara banAvavA ghaNuM karyuM. derAsaranI rakSA mATe eka sudhArA khAtuM kholyuM, ne temAM zeTha ghelAbhAI karamacaMda, zeTha cunIlAla poravADa, paTavA ravikaraNa, zrI. suracaMda metIcaMda, zrI. haragevana maganalAla jevAne kamiTimAM AgevAna banAvyA. A kamiTie ghaNuM sAruM kAma karI batAvyuM. mahArAjazrInA upadezathI ' vIracaMda karamacaMdanI jaina dharmazALA " baMdhAI. derAsaranI pUjA, utsava vageremAM navo prANa pUryo. jIvana jIvavAno rasa sukAI na jAya, bhavanI sthiti saharAnA raNa jevI sUkI na banI jAya; chatAM nItino marma na cukAya e mATe jAyelA pUjA-utsavane mahimA Aje bhulAya che. pragativAdane e saMgItamAM, e rAgarAgaNImAM ne e jhAMjhapakhAjamAM saMskRtinI zarama lAge che, paNa eka kALe ema nahotuM. Aje jema bhADUtI gavaiyA, pagAradAra pUjArIo ne lAlacathI ANelA zrotAo e mahArasanA jharaNane dUSita kare che, ema tyAre nahotuM. vidvAna sAdhuo, zrImaMta AgevAno ne AbAlavRddha sahu temAM rasa letAM. pacAsa varSane puruSa nRtya For Private And Personal Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahesANA pAThazALAmAM 107 karato, vidvAna munirAja rAgarAgaNInI chaTA dAkhavatA. AgevAna jaina zeTha naraghAM ke nagArA para kamAla karI batAvatA. kAMsI-maMjirAnA kalAvido eka vAra gagananA gabhArAne jhaMkArathI guMja karI detA. AjanAM nATakI gAyane karatAM emAM vadhu tatvArtha ne jIvana hatuM. AjanI nIrasatA karatAM tyAranuM rasajharaNa addabhuta hatuM. - A rasajharaNane sarva sthaLe vahevaDAvavA mATe dareka nagaranA kuzaLa kaLAvi pitAnI maMDaLIo khaDI karatA. e maMDaLIo "TeLI'nA nAme oLakhAtI. vi. saM. 1950 thI 1954 sudhImAM gujarAtanAM meTAM moTAM nagaromAM AvI TeLIo racAI hatI. mahesANAmAM paNa be TALIo racAI hatI, jemAM eka "bhAvaprakAzaka TeLIne nAme jANItI hatI, ne tenA AgevAna muLacaMdabhAI haragoviMda hatA. bIjI ToLInuM netRtva nagInadAsa bApAlAla nAmanA saMgIta kalAkuzaLa gRhasthanA hAthamAM hatuM. bahecaradAse A baMne TeLIno lAbha levA mAMDo, ne prasaMga paDaye pitAnA sahaja kavitvano lAbha temane ApavA mAMDa mahesANAnA zraddhA ane sevAbhAvabharyA jIvananI mohanI e veLA ghaNAne sparzI jatI. mahesANAnA mahAjananI sakriyatA ne sevAbhAva ghaNuya munivarone-mumukSuone AkarSa lAvate. pevA AkarSaNe AvelA paMjAbI tarIke prakhyAta munirAja zrI dAnavijayajIne eka vicAra Ugyo. gRhasthanA bALako mATe prAthamika adhyayana mATe zALA hoya, mAdhyamika mATe zALAo ne kaleje hoya, ne uraca vidyAbhyAsa mATe skolarazIpa ne yunivasITIo hoya te sAdhuone ucAbhyAsa mATe zA kAje eka saMsthA na hoya! zA mATe e saMskRta ne prAkRtamAM akhaMDa vAgadhArA vahAvatA vidvAna vAdI na hoya ? " A vicAranA dhAraka munirAja emanI vAdazakti, avicchinna vAgadhArA ne pratApI vyaktitva mATe prakhyAta hatA. emaNe mahesANu jevuM phalapa kSetra joyuM. ravisAgarajI jevA mahAtmA joyA, ne potAnA vicAro rajU karyA. ravisAgarajI mahArAja te zubhanA cAhaka hatA. emaNe e yejanA vadhAvI lIdhI, ne mahesANAnA zrIsaMgha samakSa mUkI. zrIsaMgha sAmarthyavAna hato. eNe pitAne AMgaNe A jJAnanI paraba maMDAya temAM pitAnI pratiSThA nIrakhI. AjanI jema emAM jhagaDA na jAgyA, matabheda na thayA. zeTha veNIcaMdabhAIe zrI. saMghanI AjJAthI enuM sukAna saMbhALI lIdhuM. bhAratavarSamAM viharatA sAdhuene teoe patra lakhI, A pAThazALAne lAbha levA AmaMtraNa ApyuM. keTalAeka patro lakhavAnuM sadbhAgya mAstara bahecaradAsane paNa maLyuM. ane utkRSTa sAdhutAnA dhAraka munione eka pravAha mahesANA tarapha vaLe. pratApI munivarya zrI vRddhicaMdrajI mahArAjanA ziSya zrI. dharmavijayajI potAnA be ziSya-zrI. hetavijayajI ne zrI kAMtivijayajI sAthe tyAM padhAryA. borasada bhaNIthI zrI. sidhivijayajI paNa zrI. kAMtivijyajI tathA zrI. pramodavijyajI sAthe padhAryA. munirAja zrI adhivijayajI paNa For Private And Personal Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 108 yoganiSTha AcArya AvyA. zrI. ANaMdasAgarajIe paNa Doeka saMparka sAdhe. sAdhuonA A vidyAbhilASI samUhamAM roja roja navI navI carcAo cAlatI. aneka viSaya para vAdavivAda thatA. mAstara bahecaradAsa rAtrie zrAvakanAM bALakone pratikramaNano abhyAsa karAvatA. pite zAstrIjI pAse abhyAsa karatA ne zeSabhAga A munirAjonA saMparkamAM gALatA. emAMthI emane ghaNuM jovAnuM, jANavAnuM maLyuM. jaina samAjamAM cAlatA matamatAMtaro ne gabhedo viSe paNa jJAna maLyuM. gurudeva ravisAgarajI ghaNI vAra saMkSepathI A gRhastha ziSyane avadhatA-ghaNI vAra maunathI vyAkhyAna ApatA. pUjya ravisAgarajI mahArAjane be ziSya hatA, zrI. bhAvasAgarajI ne zrI. sukhasAgarajI. zrI. bhAvasAgarajI e veLA udayapura tarapha hatA, paNa sukhasAgarajI guru sevAmAM layalIna hatA. gurusevA ne gurubhakitanA e Adarza udAharaNa rUpa hatA. bahecaradAsanA mastiSka para A rIte navA navA saMskAronuM siMcana thatuM hatuM. bIjamAMthI cheDa ne cheDa para suMdara kaLIo AvavAnI AgAhI thaI rahI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir motI-jhaverIonA hAthamAM [17] vana ne premathI banAvelA bAgamAM jyAre lIlA lIlA choDa para AchI AchI gula bI kaLIo phUTavAnI taiyArI thAya che, tyAre bAgabAnano AnaMda avarNanIya hoya che. enA yatnane tyAM saphaLatA sAMpaDe che, enA premane tyAM sArthakatA maLe che, e manorathanA mahAna AkAzamAM ghUme che. pU. zrI. ravisAgarajI mahArAjanI sthiti atyAre e bAgabAna jevI hatI, jeNe ujajaDa bhUmimAM lAvIne eka nAno choDa hoMzathI vAvyo hato. Aja e choDane nAnI nAnI kaLIo AvI rahI hatI, ne enuM bhAvi jANe AkhA bAgane potAnI sugaMdhathI maghamaghAvI mUke tevuM dIsatuM hatuM. sAcA prema sahumAM zraddhA dharAve che. zrI. ravisAgarajI mahArAja jANatA hatA ke have pite A bimArImAMthI nahI* UThe. pote jIvatA hoya te daramyAna bahecaradAsa dIkSita thaI jAya, te pitAnA saMghADAne eka samartha sAdhu sAMpaDe. potAnI avidyamAnatAmAM na jANe zuMnuM zuM bane ! | bahecaradAsa mahesANAmAM AvyA pachI potAnuM hIra vizeSa batAvI rahyA hatA. vidyAnI sAthe vinaya ane vivekane paNa teo vadhArI rahyA hatA. judA judA gacchanA, judA judA matanA, bhinna bhinna vicArasaraNI dharAvanArA sAdhusamudAyanA saMparka mAM AvI rahyA hatA. sanmitrajI sAtheno emano sneha " dina dugunA, rAta gunA " vadhI rahyA hatA. pracaMDa puruSArthabharI sAdhutAnA dhAraka paMjAbI dAnavijayajInI bhUrI sAdhutA emane AkarSI rahI hatI, paNa zAMta, dAMta, mahAMta ravisAgarajInI hRdayastha chabI kadI jhAMkhI paDatI nahotI. avakAza maLatAM ne gurumahArAjane AzAyesa bhALatAM teo temanI samIpa praznottarI zarU karI detA. For Private And Personal Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 110 yoganiSTha AcAya guru nikhAlasa rIte javAba vALatA, ziSya namrabhAve tene svIkAra karate. Ama banneno snehabhAva gADha thato. eka vAra gurujIe bahecararAsane maMtra saMbaMdhI traNa AjJA ApI. eka AnAca te bahecaradAsa meLavI cUkayA hatA. paNa guru rahasyabhUta vidyA pAtrane ja Ape, evo eka sarvamAnya zirasto hato, apAtra vidyA apAya te lenAra ne ApanAra baMne doSI Thare. doDhathI be dazakA pahelAMnA samartha sAdhuo maMtra-taMtramAM ajaba zraddhA dharAvatA. maMtrathI ( ene vijJAna kahevuM hoya te vijJAnathI ) teo ghaNuM camatkAra karI zakatA. paNa A zakita ghaNI sAvacetIthI rakSAtI. zAsanasevakane, sAdhutAnA dhArakane ja ghaNI ghaNI jAtanI parIkSAo lIdhA bAda te apAtI, jene paramArtha kAje upayoga thato. ghaNAya guruonI mahAna vidyAo egya ziSyanA abhAve temanI kAyA sAthe jalIne bharama thaI gaI. vidyA yegyane varI vikAsa sAdhe che-ayogyane varI vinAza. maMtra AmnAya ApavAno artha eka yA bIjI rIte bahecaradAsane sAdhutAnA Ijana samo hato. paNa e Ijanano jyAre sAmethI svIkAra na thayo tyAre, ane bIjI tarapha A saMsAramAMthI potAnA prayANanI ghaDIo najIka AvavA lAgI tyAre, gurujIe svamukhe eka vAra prazna pUcha. bahecara, tuM sAdhu thavA IcchA rAkhe che ?" nA, gurudeva, hAlamAM irachA nathI. mArAM mAtA-pitA jIvatAM che, tyAM sudhI te khAsa karIne nahI. " "mane lAge che, ke tuM dIkSA laiza. mArI pAchaLa tuM pAkIza." "bhaviSyamAM je bane te kharuM." bahecaradAse vAta tyAMthI TuMkAvI. zrI. ravisAgarajIne paNa ATaluM ja jANavuM hatuM. svecchAthI dIkSita thanArane ja teo dIkSA devA taiyAra hatA. emaNe ATalI praznottarI eTale ja pUrI karI. udaya vinA keI kArya AraMbha thato nathI, e siddhAMtanA teo jJAtA hatA. vi. saM. 1954 nA jeTha sudi caudaze sAdevI zrI devazrI kAladharma pAmyAM. zrI. ravisAgarajI mahArAjanA saMghADAnA sAdhvI samudAyamAM e zreSTha gaNAtAM. mahesANA mahAjane pAkhI pADI ne jyAre temanA mRtadehane laIne pAlakhI upAzraya pAsethI nIkaLI, tyAre mahArAjazrI tyAM UbhA hatA. emaNe acAnaka kahyuM: devazrI sAthvI ghaNa ucca koTInAM, kriyApAtra, vinayavaMta ne jJAnI sAthvI hatAM. e gayAM. AjathI sattAvIsame divase mAre paNa javAnuM thaze." zuM kahyuM, mahArAja ?" " e ja. ne tuM-bahecaradAsa mArA saMghADAmAM mArI pAchaLa mAro sAdhu thaiza." jANe bhAvi bolanA paDaghA paDatA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAtI-jhaverInA hAthamAM 11 CC paNa sAheba, hAla mAre sAdhu thavA icchA nathI. brahmacArI rahIne zrAvaka kSamA~ pALavAthI paNa mekSa maLe che, ' zrI. ravisAgarajI mahArAja kai na melyA. jANe e te peAtAnI najare bahecarane dIkSita banelA ne sabhAe dhrujAvatA, AtmadharmanA Ahaleka bajAvato nIrakhI rahyA hatA. enI : nA 'mAM e bhAvinI ' hA' nIrakhI rahyA hatA. rAga ugra thatA cAlyA. davAe thatI gai ema e dabAvAnA badale uchaLavA lAgyA, eka divasa gurujIe bahecaradAsane samIpa belAvI kahyuM: " mAro ziSya sukhasAgara kharekhare gurubhakata, bhadrika, saraLa, AtmAthI che. e vinayavaMta che. evuM avazya kalyANa thavAnuM. tuM enI bhakita karaje. tAruM paNa kalyANa thaze. enI sevAbhakitamAM bhArI sevAbhakita jANaje. zrI. sukhasAgarajIe mAruM pAsu cheDyuM nathI. zAstronA abhyAsa karanArA ghaNA rakhaDe che. zrI. sukhasAgarajI bhavi che. saMsArasAgara UtarI jaze. 5ca samiti ne traNa guptithI AtmAnA meAkSa thAya che. tArI mArA para zradhdhA huM jANuM chuM. vANiyA karatAM bIjI kAmeAnA leAkeAnI guru para avyabhicArI bhakata hAya che. paLe paLe jenI bhikataneA raMga vadhe che, tevA gurubhakatAne guru na heAya te paNa gurunI peThe aMtarathI medha prakAze che. " ta gurunI A vANI bahecaradAsa namrabhAve sAMbhaLI rahyA, enA mA~bhAgane temaNe tarata samajI lIdhA, ne gurujInA caraNa spazI ne melyAH .. " gurudeva, mAre te phakta gurukRpA ja joie. gurukRpAmAM mane te svarganI paNa icchA rahetI nathI, ane gurukRpAthI ja AtmAne mekSa thAya che. " ziSyanI A vANI sAMbhaLI gurudeva sa MtuSTa thayA. emaNe dIkSita thavAnI vAta cheDI dIdhI. RgNatA vadhatI cAlI. gurusevAnA vratI bahecaradAsa divasa-rAta bhUlI zuRSA karI rahyA hatA, eka vakhate madhyAnha kALe gurujIe pAtAnI navakAravALI bahecaradAsane ApatAM kahyuM: le, A mArI navakAravALI, tuM ane gaNyA karaje; tethI tArA AtmAmAM anubhavajJAna pragaTaze. sUrya upara vAdaLAM AvIne jema vikharAI jAya che, tema tArA para saMkaTanAM vAdaLA Avaze, paNa pAchAM vikharAI jaze.'' bahecaradAse parama zradhdhAthI gurunI janma-maraNa bhAMganArI e bheTa svIkArI lIdhI. svIkArIne peAtAnA nityapUjananA saMgrahamAM mUkI dIdhI. A saMgrahamAM pAlItANAnI yAtrAveLAe lAvelu rAyaNanu pAna paNa hatuM. pAnanI te rAja pUjA karatA. navakAravALo rAja caDhate pariNAme pheravavA lAgyA. saMsAra tA jhaverIonA daramAra che. dareka jhaverI petapeAtAnI kSamatA mujaba metInAM mUla mUlavatA rahe che. mahesANA pAThazALAmAM rahela eka pANIdAra meAtInAM mUla jyAre For Private And Personal Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 112 giniSTa AcArya ravisAgarajI jevA paramArtha kAMsu jhaverI A rIte mUlavI rahyA hatA, tyAre paM. rAjArAma jevA jhaverI enuM mUlyAMkana bIjI rIte karI rahyA hatA. emaNe hiMdu dharmanuM eka metI jana jhaverIonA hAthamAM na jAya evI IcchA udbhavI. pATha-gurune pATha-ziSya eka dahADo "raMgamahelamAM vArtAlApa karatA beThA hatA. zAstrIjI A medhAvI ziSya para prasanna hatA. temaNe acAnaka kahyuM: "bahecaradAsa, tuM hiMdu thaIne, hindu dharma mUkI jana dharma kema pALe che? sAdhuenA upadezathI tuM sAdhu thaIza nahIM bhalA." koInA kaMI sAdhu thaDA thavAtuM hatuM ! e mATe te pUrNa taiyArIo hevI ghaTe. bahecaradAse zAstrIjI jevA parama vidvAna sAthe carcAmAM UtaravuM pasaMdana karyuM. eNe saMkSepamAM kahI dIdhuM ke zAstrIjI, je mArga para mane prakAza maLe, e mArga cheDI vaLI no mArga kAM lauM. sahu mArga Akhare to eka mahAnagara bhaNI ja jAya che ne ! ane zAstrIjI, Aje tame mArAmAM je kAMI jue che, te A guruvaryane ja pratApa che. anyathA mArA jevA to keTalAya chokarA rajhaLI ravaDI mare che. upakArIne upakAra kema bhulAya ! paNa zAstrIjI ema saMtuSTa thAya tema nahotA. temaNe kahyuM: "vedadharma prAcIna che, e satya che. jainadharma te vedadharma tema ja bauddhadharmamAMthI nIkaLe che" A praznamALA para ziSya gurunI sAme vAdavivAda calAvyo. bahecaradAse anya ghaNAM pustaka vAMcyAM hatAM. te darekanA manana, ciMtana dvArA samanvaya karyo hato, e sahunI madadathI vAdavivAda calAvyo. zAstrIjI eka praznana karatA jAya ne tarata ja teone suMdara yukitapUrvaka javAba maLato jAya, ne Akhare bahecaradAse kiMDiMma nAde jAhera karyuM, ke AkhI duniyAnA loke hajAro jAtanA judA judA dharmo pALavA chatAM, chevaTe krodha, mAna, mAyA, lobha, kAma, mithyAtva Adi mohaprakRtione jItavArUpa jainadharma che, tenuM sAdhana karaze, tyAre te mokSapada pAmaze. mATe sarva dharmanA satyane, rAgadveSa jItavArUpa jainadharmamAM samAveza thato hovAthI huM jainadharma pALuM chuM," zAstrIjIne phieamddhiA rAnnApu jevuM thayuM. teo pitAnA vidyArthInI makakamatAthI khUba prasanna thayA, ne emaNe zAbAzI ApI. bahecaradAse tyAM ne tyAM brahmacarya, satya ne tapa para eka kavitA racI zAstrIjIne gAI saMbhaLAvI. mananI bhUmi para AvA AvA vAyarA vAtA tyAre bahecaradAsa dhama dhyAna dattacitta thaIne karatA. sAdhusevA ne gurusevAne te temaNe apanAvI lIdhI hatI. prabhusevAno temane bhAva ne vIllAsa apUrva hatuM. manaraMgA pArzvanAthanA derAsaramAM emanI bhAvapUjA ne dravyapUjA jenAra Azcaryamugdha thaI jatA. A uparAMta dhIre dhIre teo dhyAnanA rasiyA banatA jatA hatA. roja rAtre kalA For Private And Personal Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir matI jhaverInA hAthamAM 113 kathI be kalAka teo A pravRtti karatA. A dhyAnathI vicAro para kAbU, manonigraha tema ja dhIre dhIre kaI akaHpya AnaMdane anubhava thavA lAgyo. bhAlatripuTImAM teo aMtara trATaka karatA, ne huM anaMta jyotimaya chuM, huM paMcatattvanA prakAzarUpa chuM, huM khudAI nUra chuM, evuM zuddhopaga dvArA be kalAka sudhI dhyAna dharatA. A vakhate temane potAnA jevA AtmAthI be mitro sAMpaDyA. ekanuM nAma mohanalAla dolatarAma, teo pATaNanA vatanI zrAvaka hatA, ne mahesANAmAM zeTha bhIkhAbhAI ThAkarazIne tyAM rahI kanyAzALAnA zikSaka tarIke kAma karatA hatA. teo bahecaradAsanI samAna vayanA hatA, ne samavayaska ne samasvabhAva vacce je rIte mitratA thAya te rIte baMne mitra banyA. mohanalAla AtmAthI, saraLa, nItivAna jIva hatA. bahecaradAsanA samAgama pachI temaNe kanyAzALAnI nokarI tajI dIdhI, ne temanI sAthe upAzrayano oraDImAM jaI rahyA. A be mitrone trIjA eka brAhmaNa-mitra maLyA. teo lAMcanA mAstara hatA, ne vedAMtI hatA. teo mAstara gaNapatarAma amIrAma vedAMtIne nAme oLakhAtA. A tripuTI jJAnagoSThimAM kalAkonA kalAko vyatIta karatI. keTalIka vAra koI praznanA ukelamAM gUMcavaNa UbhI thatAM samitrajI pAse zaMkA-samAdhAna karavA pahoMcI jatI. gaNapatarAma sArA tArkika hatA, paNa bahecaradAsanA tarka emane khUba pasaMda paDatA. A udAramanA brAhmaNanI paNa dhIre dhIre jainadharmanAM to tarapha prIti vadhI. A tripuTIne sanmitrajI tathA pU. ravisAgarajI mahArAja pratye mAna tathA AkarSaNa hatuM. sAthe sAthe paMjAbI muni zrI. dAnavijayajI tarapha paNa teo khUba kheMcAyelA hatA. puruSArthanI pratimA zA, javalaMta vyaktitvavALA A sAdhurAjathI zrAvako ane sAdhuo khUba DaratA. zrI. dAnavijayajI pUjya ravisAgarajI pratye khUba AdarabhAva rAkha, ne nitya vaMdana karavA AvatA. keTalIka vAra te vaMdanamAM pA kalAka kADhI nAkhatA. zrI. dAnavijayajI spaSTabhASI hatA. bhalabhalA zrImaMta ke zAhukAranI zarama na rAkhatA. bahecaradAsanA ane temanA prathama paricayamAM eka-bIjA tarapha bhalI lAgaNIo pedA thaI hatI. zrI. dAnavijayajI temanA para khUba prasanna rahetA. eka vAra eka Arya samAja vidvAne mahesANAmAM AvI paDakAra Apyo ke mAre jaina, sAdhu sAthe IzvaranA jagatutva saMbaMdhe zAstrArtha khela che. e veLAnA vidvAnomAM zAstrArthathI sva sva dharmanA jaya-parAjayanI bhAre khevanA rahetI. mahesANAnA vahIvaTadAre A samacAra upAzrayamAM pahoMcADayA, ne ApaNA paMjAbI munie zAstrArthanuM bIDuM jhaDapI lIdhuM. eka nAnI evI baso-traNase mANasanI vAda-sabhA yojavAmAM AvI. rAjArAma zAstrI sabhApati tarIke beThA. AryasamAjI vidvAne prathama vAdanI kaTi karI, ne paMjAbI munie pracaMDa vakatRtvathI chaTApUrvaka e kaTi toDI nAkhI; navI keTi sAme rajU karI. AryasamAjI bhAI mUMjhAyA. paMjAbI anino jayajayakAra bolI gayo. vahIvaTadAre dhIrethI Arya15 For Private And Personal Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114 yoganiSTha AcArya samAja vidvAnane kahyuM: "svAmIjI, kAzImAM pharI bhaNIne Avo" bahecaradAsa upara A prasaMganI suMdara chApa paDI. AvuM pracaMDa vyaktitva, AvI tArkika kUneha ne saMskRtamAM akhaMDa vAdhArA vahAvavAno nirNaya karyo. evAmAM bIjo evo prasaMga AvI paDe. zrImadda zaMkarAcArya kharA bapore baLatI mazAle mahesANAmAM padhAryA. bahecaradAse A vAta paMjAbI munine karI. temaNe tarata paDakAra karyo "jAo, aura vAda ke liye hamArA saMdeza pahuMcAo." mitra-tripuTI zrI. zaMkarAcAryanA nivAsasthAne pahoMcI, ne zAstrArthane saMdeza ApI samaya, sthaLa ne madhyastha nakkI karavA vinaMtI karI. zrI. zaMkarAcArya A tripuTI sAme sahAya nirakhI rahyA. ghaNI vAra thavA chatAM kaMI javAba na maLavAthI tripuTI pAchI AvI ne kahyuM ke teo amArA kathanane kaMI paNa javAba ApatA ja nathI, acchA, hameM jagadguru zaMkarAcArya kA mukAma dIkhAo." ne bIje divase savAre paMjAbI muni zaMkarAcAryajInA mukAme AvyA. tripuTI sAthe ja hatI. munirAje paDakAra karyo, zaMkarAcAryajI, dinadupaharake mazAla jalAke nIkalate he, te hamAre sAtha zAstrArtha kare !" zaMkarAcAryajI dAtaNa karatA hatA. teo zAnta rahyA. paNa A munirAja to "brahma sat jagata mithyA para aDadhA kalAka avicchinna saMskRta bhASAmAM bolyA. zrI. zaMkarAcArya khuza thayA. kaMI paNa prativAda na karatAM kahyuM "jaina sAdhu, tuma digapaMDita hai, tuma kuzala taiyAyika aura mahAvAdI che." kSobhahIna, pAMDityathI bharelI sAdhutAne e yuga hate. Thera Thera nAnI nAnI bAbatemAM zAstrArthe yojAtA ne ekabIjAnA dharmanAM tattvonI chUTe hAthe carcA thatI. samAja paNa e bAbatamAM rasika hatA, ne satya karatAM tarkane tyAM vijaya thato. paMjAbI muninuM dila pAlItANA khAte thatI zrI. siddhAcaLajInI AzAtanAthI jalyA karatuM. e mATe rAtadivasa teo yatna karyA karatA, ne game tevAne game tema saMbhaLAvI detA. zrImaMtonI zehamAM jarA paNa na dabAtA. eka vAra svargastha zeTha manasukhabhAI bhagubhAIne paNa saMbhaLAvI dIdheluM ke "are, gADImAM te kUtarA paNa bese che. tuM sAce zrAvaka hoya te siddhAcaLa tIrthanI azAtanA TALa !" AvA tejomUrti munionI chAyA bahecaradAsanA vikAsane sarvatomukhI banAvavA lAgI. For Private And Personal Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DI DI - nA ravi asta thayA . [ 18 ] vINa kA LanI zIzImAMthI samayanI retI pasAra thaI rahI hatI. pU. guruvarya ravisAgarajI mahArAje bhAkhelA potAnA zeSa jIvananA sattAvIza divasomAMthI ghaNA divaso pasAra thaI gayA hatA. koI paradezI jema pitAno lAMbo pravAsa sameTatA hoya tema, teo dhIre dhIre badhu sameTI rahyA hatA. zrI. sukhasAgarajIne sUcanA sAthe sAMtvana ApIne kAyAnI mAyA nivAravA sUcavyuM hatuM. saMghane paNa yathAyogya salAha ApI dIdhI hatI. dhIre dhIre AtmadhyAnamAM lIna banatA cAlyA. bahecaradAsa upakArInI chellI paLo parakhI gayA hatA, ne teo have pAse ne pAse rahetA hatA. savAramAM ja navamaraNa ane rAtre vairAgya ane adhyAtma jJAnathI bharI sajhAyo saMbhaLAvatA. mAMdagI vadhatI cAlI, ema gurujIne AtmAnada vadhato cAlyA. emaNe bhakta bahecaradAsane jarA pAse bolAvI kahyuMH uy Gujjsis ) Easy | Jag 3gpI kaMI IcchA che ?, mAgI le !" as seeys EAI bahecaradAse hAtha joDIne kahyuM: " AtmAnI paramAtma dazA prApta karavI, e ja mArA jIvanano mukhya udeza che. te vinA mane kazI IcchA nathI. saMkaTomAM, vipattiomAM, duHkhathI mArA AtmAnI vairAgya samabhAva dazA Dage nahIM, paNa sthira rahe e ja huM icchuM chuM. bAkI jaDa padArthomAM sukhabuddhi, kAmavAsanA TaLI jAya ane AtmAne pUrNa zuddha karI zakuM e ja Apa guru-pratApe maLe e mArI bhAvanA che. Apa devalokamAM deva thAo to mane dhamakAryamAM sahAya karajo, bAkI kaMI paNa mAgatA nathI. gurunI niSkAmabhAve sevAbhakita karavAthI ja AtmakalyANa sAdhI zakAya che. enI pAse IndranI padavIne paNa huM tRNasamAna gaNuM chuM. " da DA, gurudevanI mudrA para harSa phelAyo. teo dhIrethI bolyAH " bahecara, samyatvI For Private And Personal use only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir giniSTha AcArya jainanI tArI dazA che, ane te chevaTe AtmadazA prApta karIza. tAruM kalyANa thAo !" A pachI mAMdagI bhabhIra banI. caritranAyake pitAnA gurunA smaraNamAM bahAra paDela gurugItA mAM ApeluM varNana ja vAMcIe. " saMvata 1954 nA jeTha vadi 10 nA roja mahArAja sAhebajIne rAtrie zvAsa upaDayo, tethI mahArAjajIe potAnA ziSya muni sukhasAgarajIne kahyuM ke, have dehotsargane kALa najIka che, mATe mane sArAM sArAM stavana sajajhAyA saMbhaLAvo. zrI. sukhasAgarajI AmAnI samAdhi rahe te rIte svAdhyAya karavA lAgyA. te vakhate zrI. AtmArAmajInA ziSya zrI cAritravijayajI tathA zrI dharmavijayajI tathA zrI. kapuravijayajI tathA zrI. amIvijayajI ( vijaya kSamAbhadrasUrinA guru) vagere pAse hatA. prabaMdha lakhanAra huM (bahecaradAsa) paNa te vakhate pAse hatuM. mArA upara A prakhyAta munirAjanI atyaMta premadaSTi hatI. mane yAda karavAthI huM mahArAja sAhebanI pAse AvyA, ane vairAgyakAraka stavane tathA sajhA saMbhaLAvI. A vakhate rAtrinA daza vAgyAno sumAra hatA. mahArAjane jarA zAMti thaI. A vakhate munirAja zrI. ravisAgarajI mahArAja dhyAnamAM lIna thayA hatA.................smaraNa karatAM karatAM nidrA AvavA lAgI. rAtrinA vakhate mahArAja sAhebanI sthiti nabaLI jANe keTalAka zrAvaka upAzrayamAM sUI rahyA hatA, ane vArApharatI jAgaraNa karatA hatA. rAtrinA cAra vAgyAnA sumArathI mahArAjanuM zarIra vadhAre narama thayuM. A vakhate zrAvaka veNIcaMda suracaMda, zeTha vastArAma nemidAsa, zeTha chaganalAla DosAbhAI, nagInalAla jhaveracaMda, khUbacaMdabhAI mahetA pATaNavALA tathA kIkAbhAI tathA prabaMdha lakhanAra huM pote (bahecaradAsa) te vakhate hAjara hatA." mahArAja sAhebane pitAne aMtakALa najIka bhAsavAthI te bAbatanI aMtevAsI zrAvakone cetavaNI ApI. jeTha vadi 11 nA roja savAranA praharamAM pratikramaNa vagere karI tathA pArzvanAthajInI pratimAnAM darzana vagere karI pATa upara saMthArAmAM ardha padmAsanavALI birAjamAna thayA. ane AtmasamAdhimAM AtmopayogI AruDha thayA." " mahArAja sAhebajIe kahyuM hatuM ke koI paNa mANasa vAtacIta agara garabaDa kare nahIM. "mahArAja sAhebanI aMtaavasthA mAlUma paDavAthI zrAvaka, zrAvikAo, nAnAM moTAM sarve AvI mahArAjajInAM darzana karavA lAgyAM ne kahevA lAgyAM ke have amane gurujI samAna dharmane upadeza koNa Apaze ? brAhmaNo tathA mesarI vANiyA paNa mahArAja sAhebanAM darzana karavA AvavA lAgyA. upAzraya mANasothI bharAI gaye. mahArAja sAhebajI padmAsana vALI AtmasvarUpane vicAra karavA lAgyA.temane dekhI sakaLa saMgha udAsa cittathI temanI sAme Tagara Tagara jevA lAgyo. mahArAjajIe AMkha ughADI saMgha sAme dRSTi karI, ane eka AMgaLI UMcI karI jaNAvyuM ke, For Private And Personal Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ravi asta thayo 117 janma, jarA, ne maraNa keIne mUkanAra nathI. eka dharmamAM dhyAna rAkhaje, parabhavamAM sAhATyakAraka che. " tyAra bAda mahArAja sAhebajI keTalIka vakhata AMkha ughADe ne mIcI de. lekhaka (bahecaradAsa, ) veNacaMdabhAI tathA chaganalAla DosAbhAI mahArAjajInI jamaNI tathA DAbI bAjue hAjara hatA. munivarya zrI. sukhasAgarajI paNa pAse beThA hatA. temanA sAme mahArAjajI jevA lAgyA, ane temane pitAnI AMgaLI UMcI karI kahyuM ke A bhayaMkara saMsArasamudra taTe ghaNo kaThina che, mATe eka dhama dhyAnamAM tatpara raheze. ema jaNAvatAM munizrI sukhasAgaranI AMkhamAMthI azrunI dhArA chUTI, ane gurumahArAjanA nehathI chAtI bharAI gaI. guruno caramapadeza temaNe mastake caDhAvyo ane zekasamudramAM bUDatAM pharI vAra mahArAja sAhebajInI AMgaLIrUpa pravahaNe jaNAvyuM ke A vAstava mAro aMta samaya che, mATe chAtI daDha karI dharma sa bhaLAvA te tamAruM kAma che. munizrI sukhasAgarajI paNa navakAra devA lAgyA........mahArAjajIe pAchA saMgha tarapha AMgaLI karI jaNAvyuM ke sakaLa saMgha saMpa dhAraNa karI cAlajo. saMghamAM laDAI-TeTA ghAlazo nahI. jyAM sudhI tamArA gAmamAM saMpa che, tyAM sudhI sAruM raheze. A vakhate nagarazeTha vastArAma nemIdAsa bahu udAsa thaI gayA. sAdhvI zivazrIjI tathA harakhazrIjI A vakhate hAjara hatAM. prabaMdha lakhanAra mane ( bahAsane ) mahArAjajIe jaNAvyuM hatuM ke jyAM sudhI mArA jamaNA hAthano aMguTho hAlate raheze tyAM sudhI huM zuddhimAM chuM; ema tame jANo. mahArAjajInA sAme sakaLa saMgha udAsa cittathI beThe hato. gAMdhI mULacaMdabhAI tathA haragovanadAsa maganalAla tathA zeTha cunIlAla gotama vagere save A vakhate hAjara hatA. have gurumahArAjanA zarIrane zvAsozvAsa narama paDavA lAgyA. nADI haLave haLave dhabakArA karavA lAgI. mahArAjazrI dhyAnAruDha thayA. aho, A vakhate mahArAjazrInuM AvuM uttama samAdhi maraNa uttama gati sUcavatuM hatuM. prabaMdhalekhaka hu (bahecaradAsa) tathA veNIcaMda tathA chaganalAla DosAbhAI meTA svarathI temanA kAna najIka navakAramaMtra bhaNavA lAgyA. arihaMta siddha sAdhu ema kahevA lAgyA. mahArAjazrI ugathI sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM dhyAnAruDha thaI gayA. saMvata 154 nA jeTha vadi 11 nA roja savAranA pahoramAM sADA cha vAgyAnA sumAre amRtasiddhi egamAM caDhatA pahore A kSaNika ane tyAga karI zrI. guru ravisAgarajI svargagatine bhaja nArA thayA." suDatALIsa varSane dhanyasuMdara dIkSA paryAya pALI, jUnA javalaMta munipeDhInA purogAmI mahAtmA paMcotera varSanI uMmare zAntithI. samAdhithI svargastha thayA. mRtyu e zekane viSaya heto nathI. A mAnavI kAyAne lIdhe rokAtI emanI urdhva gatinAM AvaraNo, mRtyuthI e divase bhedAI gayAM. evAnuM mRtyu-janmanI jema ja mahatsavarUpa che. jeNe jIvanamAM Atma kalyANa ane leka kalyANa tarapha ja lakSa ApyuM che, kusaMpa hoya tyAM saMpa ne bheda hoya tyAM bhAva karAvavAnI pravRtti karI hoya, e ajAtazatru munivarane kaNa na sanmAne ? A ujajavaLa For Private And Personal Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 118 ganiSTa AcArya samAdhimRtyunA samAcAra jema jema prasaravA lAgyA, ema aDhAre varNa virahaduHkha anubhavatI tyAM dazanAthe hAjara thaI. gAmegAma tArathI khabara ApavAmAM AvI. ane khabara maLatA gayA tema janasamudAya AvavA lAgyo. amadAvAdathI paNa zeTha vIracaMda dIpacaMda, jhaverI mohanalAla maganalAla AvyA. utsavanA jevI taiyArIo thavA lAgI. jariyAna pAlakhI racavAmAM AvI. vAjiMtro vAgavA lAgyAM. kIrtana karanArI TeLIo bhajana dhUna macAvavA lAgI. jIvanabhara jeNe pitAnA dehano bhAra keIne nahoto sepyo, e atyAre bhaktonA khabhA para rahelI jariyAnI pAlakhomAM besI cAlI nIkaLyo. zAMtibharyuM e mAM, mRtyue jaNe tyAM kazIya khalanI karI nathI ! evA oSTha ane netro -gurudevanAM chellAM darzana karI lIdhAM. mArga paranA oTalA, makAnanAM chajA, ne meDIe mAnavasamUhathI bharacaka hatI. mahesANA gAmanA nairUtya khUNe sukhaDa-caMdananI eka citA racavAmAM AvI hatI, ne kesara, kasturI, agara ne barAsathI ene sugaMdhita karavAmAM AvI hatI. aMtima saMskAra pachI e deha citA para mUkavAmAM AvyuM. thoDI vAramAM pitAnI sonerI vAlAo sAthe agnideva A mahAmanA mahAtmAnuM svAgata karavA pragaTa thayA. mahAtmAo mATe racelI citA e bhabhUkato agni nathI, divyalokamAM prayANa karavA arthenI e divya savArI che,-devatAonuM svAgata che. e mATe vedavAkaya che, agni vai devAnAM mukhaH | | e divase gAmamAM pAkhI paLANI. jaina, vaiSNava, zeva ke muslima saha vargo zeka pALyo. upAzrayamAM devavaMdana thayuM, ne munirAja zrI. dharmavijayajIe maTI zAMti saMbhaLAvI. zrI saMgha taraphathI e divase sadAne mATe pANI pALavAno nirNaya karavAmAM Avyo, ne smazAna bhUmi para eka daherI sthApana karavAnuM nakakI karyuM. paNa A vakhate gurubhakta sukhasAgarajInuM guruvirahanuM dukha avarNanIya hatuM. e gurubhakta AtmAe potAnA manamaMdiramAM devanI ane gurunI pratimA sthApI samAnabhAve pUjI hatI. saMsAranI sarva mAyA ochI karI gurunA dehamAM sthApI hatI. mAyAnAM rudana vicitra hoya che. bhalabhalA gautama jevA tyAgIne DolAyamAna karI nAkhe che, to sukhasAgarajI kaNa mAtra ! bahecaradAse A gurubhakta tyAgI muninI dazA parakhI, emanA aMtaranAM AkaMda pichANyAM ne tarata nirNaya karyo ke upakArI gurudevanI aMtima AjJA mujaba AjathI muni sukhasAgarajInI bhaktimAM joDAI jaIza. ane e rIte upakArI gurudevanI aMtima IcchAne taVNa ApIza. AtmAthI muni zrI. ravisAgarajIno kSaNabhaMgura deha Aje hayAta nahote, paNa emanA bhakatanA hRdayamadiramAM e jIvaMta banIne besI gayA hatA. e sthAna emanuM aTaLa hatuM, ne koI bIjI chabI tyAM praveza pAmI zake tema nahotI. jAgrata ane svapnamAM e ja For Private And Personal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ravi asta thayo guranI raTamALa hatI. bahecaradAse bIjA divasathI emanA nAmathI emanI ApelI mALA pheravavA mAMDI. e ja rAte eka ja rIte be jaNane svapna AvyuM zeTha chaganalAla DosAbhAIne guru mahArAje darzana ApIne jaNAvyuM ke huM bIjA devalekamAM deva tarIke utpanna thayo chuM. ane e ja rIte svastha nidrAmAM paDelA bahecaradAsane paNa e upakArI gurunAM darzana lAdhyAM-ne bIjA IzAna devalokamAM deva tarIke utpanna thayAnuM jaNAvyuM. aMtaranI laganI adbhuta che. enA rahasyano tAga hajI kaI pAmI zakyuM nathI. keTalAka divaso bAda "zrI ravisAgarajI jaina pAThazALA " nAmanI zALA sthApavAmAM AvI, ne bahecaradAsa emAM rAtre vidyArthIone abhyAsa karAvavA lAgyA. bahecaradAsa have gurukano bhAra haLavo karIne dhIre dhIre svastha banI potAnA paThana-pAThana tarapha lakSaApavA lAgyA hatA. tarkasaMgraha, tenI dIpikA, anekArthakaSa, amarakeSa, abhijJAna ciMtAmaNi vagere saMpUrNa thayAM hatAM. teo paMDitanI koTimAM pravezyA hatA. Itara vAcana paNa ghaNuM vadhyuM hatuM. mahesANA zrI. saMgha sAthe temane dhaniSTha saMbaMdha hato. temanI pramANikatA tema ja satyapriyatA mATe sahune pUro bharose hatuM. A kAraNe teonI pAse jJAnabhaMDAranI cAvIo rahetI. tRSAturane paraba maLe ne bhalA tRSAtura pANI pIdhA vinA pAcho phare? temaNe tene levAya teTalo lAbha levA mAMDe. uparAMta mahesANAmAM sArvajanika pustakAlaya hatuM. aneka aitihAsika tema ja sAmAjika pustakono temAM saMgraha hatA. bahecaradAsa tyAMthI pustake lAvatA ne khAnagI samayamAM vAMcatA. temanI vAcana-zakita adbhuta hatI. eka dahADAmAM pAMcaso pAnAM to saheje vAMcI nAkhatA, ne laganI paNa evI ja hatI. jamatI vakhate paNa temanI pAse pustaka rahetuM. A rIte teo vidyAnI aneka dizAone spazI cUkyA. ahIM ja purANa, bhAgavata, gItA ne vedAMtanA aneka graMtha vAMcI nAkhyA. svAmInArAyaNano "zikSApatrI " nAmano AdhArabhUta graMtha, brahmAnaMda kAvyamALA, sarvadarzana sAra tathA zaMkaradigavijaya ane zrI. zaMkarAcAryanA bIjA aneka graMtha ne Arya samAjanA prANabhUta pustaka vAMcI lIdhAM. jIvanta samAgama paNa emano satata cAlu ja hatuM. A pAThazALAmAM ne mahesANAmAM aneka jaina sAdhuo AvatA, sthiratA karatA ne vihAra karI jatA. bahecaradAsa sahunI vaiyAvacca karavA taiyAra hatA. teo badhAnI pAse jatA ne saMparka sAdhatA. regI hoya te zuzraSA karatA. khapI hoya to khapa karI detA. tapI hoya te tapane egya banI jatA. keTalAka pratApI sAdhuone cAha temaNe A rIte saMpAdana karela. aneka sAdhupuMgAe chedalA navakAra A sevAbhAvI ne AtmAthInA mukhathI sAMbhaLelA. vi. saM. 1959 mAM paM. pratApavijayajInA guruvarya zrI. gumAnavijayajIe amadAvAda lavAranI poLamAM svargagamana karyuM, tyAre chellI paLanI sevAmAM bahecaradAsa hAjara hatA, ne temanA mukhe ja cAra zaraNa ane navakAra sAM. bhaLyA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 120 yoganiSTa AcAya jaina sAdhuonA saMpa, sevA ne suzruSA uparAMta bahecaradAsanuM prakRtigata lakSaNa guNAnurAgatA hatA. guNu joyA ke vagara kahye sevA karavA lAgI jatA. mahesANA sTezana mATuM jakazana hAvAthI aneka paDitA, saMnyAsIo, dharmapracAraka tyAM AvatA. A samAjI vidyAnA jAhera bhASaNe ApatA. bhASaNa pUruM thayA pachI bahecaradAsa teonI pAse jai carcA karatA. svAminArAyaNa saMpradAya ke jemAM aneka kriyAe nAnA jevI che, enA sAdhuo pAse paNa jatA, ne kevala hAz2yA ke prasAda levAne badale carcArUpI prasAda meLavatA. sTezana pAse khristI mizana hatuM. e mizanavALA baDo aDI bAtAM hAMkatA. garIbe, hirajanA vagerene strI, dhana ke nokarInI lAlaca ApI vaTalAvatA. mahecaradAsa temane kadI sastAmAM na hADatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir muslima AliyAe tarapha emane ghaNeA sadbhAva hatA. musalamAna phakIrAnA sapamAM tee AvatA. eka vakhata eka dInadAra, khudAparasta phakIranA temane bheTo thai gayelA. te udAra dila, ne nikhAlasa AdamI hatA. bahecaradAse enI sAthe khUba jJAnagoSThi karelI. eka vAra eka ' aghArI ' AvyAnA khabara temane maLyA. aghArInI vicitra prakriyA viSe temaNe ghaNuM sAMbhaLeluM. temaNe pelA adheArInu nivAsasthAna zeAdhI kADhayuM, ne tene maLyA. adyA rIe A mumukSu para prasanna thaI vAtavAtamAM peAtAnAM AMtaraDAM bahAra kADhI batAvyAM. mahecaradAsane game tema, paNa emAM kai sAra na lAgyuM. A badhI sAdhutAne tee samanvaya karatA hatA. ekanI uNapa ne khUbI, bIjAnI khUbI ne uNapa sAthe sarakhAvI jotA hatA. jema jema UMDA UtaratA cAlyA, tema tema temanA niNaeNya thatA cAlyA ke jaina sAdhutA badhI khUbIothI bharelI ne AchAmAM ochI UNapavALI che. rAgadveSathI-narasuM ne sAruM khanethI pAchA haThavAnI enI vRtti, vizvabaMdhutvanA enA bhAva, dareka dhama ne udAratAthI sahI zake ne vicArI zake tevA tenA syAdvAda, sa'sAranAM pApanAM mULa paisA ne meha e ethI pAchA pharavAnI vRtti, spenI bhikSA, enI dIkSA, enA pravAsa, eneA nivAsa, ene jIvanavikAsa ne enuM jIvanadhyeya, badhAM aneAkhI khUbIthI bharapUrlR che. AtmakalyANa ane leAkakalyANa aneneA emAM samAveza che. e dharmImAM kAI jAtinA ijAre, keAi varNanA haka dAvA ke kaiAi mAnavIya pakSapAta nathI. UNape| hatI te vartamAnakAlIna hatI, para`parAnA zuddha Azaye na samajavAthI thayelI hatI, tema ja nika meTAinI vRttithI jAgelI hatI. e sahelAithI dUra karI zakAya ema hatI. jainadharmAMne eka muThIbhara vaNu ke jJAtinA banAvavAnI je vADAbaMdhI hatI, ane saphaLa rIte sAmano karI zakAya tema hatA. pALavA teA jaina dhama, e emanA niradhAra hatA. thayuM te jaina muni, e emanA niradhAra pAkA thayeA. vadhate bhAve te vatavA lAgyA. peAtAnA gurudeva zrI. ravisAgarajI ma. nI daherI baMdhAI javA AvI hatI. zeTha vIracaMda dIpacaMda C, I, O, e mukhyatve sahAya ApI hatI. ene cAre tarapha vaDA bAMdhavAnuM kharca nagarazeTha vastArAmabhAie Apyu, bahecaradAse gurudevanA nimitte pragaTa thanAra graMtha mATe teozrI jyAM For Private And Personal Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ravi asta thayA viharyo hatA. jyAM jyAM cAturmAMsa karyAM hatA, tyAM tyAMthI vigate maMgAvavI zaru karI. cAturmAsa pUrNa thayuM hatuM. munirAjo have vihAra karavAnA saMkalpamAM hatA. pethApuravAsI gAMdhI ravacaMdabhAi zatru MjayanA saMgha kADhatA hatA. temaNe pU. sukhasAgarajIne emAM padhAravA vinaMti karI. zrI. sukhasAgarajInA gurubaMdhu jeo udayapuramAM cAturmAsa hatA, temaNe'gujarAta tarapha kadama upADayA. sanmitrajI paNa pravAsanI ceAjanAmAM hatA. A veLA DAbhalA gAmamAM eka pratimAjI nIkaLyAnA samAcAra maLyA. A mitra-tripuTI sanmitrajIne lai dezanAthe gaI. A vakhate DAbhalA ne samau vacce pratimAjI kyAM padharAvavAM e mATe kaleza jAgyA hatA. sanmitrajIe samo lai javAnI tarapheNa karI, paNa ahecaradAsanI yuktipUrvakanI dalIlAe ene DAbhalAmAM rAkhI. navakArazImAM ane gAma sAthe jamyAM, A vakhatathI bahecaradAsa jAhera bhASaNA ApavA lAgyA. Aja DAbhalA gAmanA garbhadvAramAM pravezatAM mAstara mahecaradAsa vaLI kai vicAramAM paDI gayA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dana, vaMdana, stavana pUrA thatAM sudhI e kai khAvAyelA jevA rahyA. mUjhavaNunI AchI vAdaLIe mukhamudrA para AvI AvI ne sarI gai, ane thoDI vAre te| AnaMdanI eka rekhA-sAgara tarIne kinAre AvanAra mAnavI jevI-AzAyezanI eka sukhada laharI mukhamudrA para pharI vaLI. sanmitrajIne UbhA rAkhIne kahyuM: " he pUjyavaya, devanI sAme AjIvana brahmacayanI badhA ApeA. " 121 sanmitrajI samajatA hatA ke unmatta hAthIne bAMdhavA sahelA che, paNa brahmacaryanI bAdhA duSkara che. emaNe eka vAra mahecaradAsanA meAM sAme joyuM, nizcayanI acala rekhAo tyAM taNAyelI hatI. " mahArAjazrI, cheMtALIsanI sAlathI jANIne kaI paNa strInA hAthane sparzI na karave tevA niyama che. Aja ATha varSe e niyama paripUrNa karuM chuM. " bahecaradAsanA mitra meAhanalAla gaNapatarAme paNa mitranA pagale anusaravAnI peAtAnI IcchA jAhera karI. 16 sanmitrajIe ane mitrone brahmacarcavrata ApyuM. A vrata hetu, vratanI mazkarI naheAtI. 50 ne 60 varSe caturtha vratanA mahimA svIkAranAra galita aMgavALA e vRddha naheAtA. tasatasatI juvAnI emanA deha para rUpa jobananI bharatI karatI. cAlA, sa'sAranI eka vAtathI te nivRtti thai. jagatanA eka mahAna mATeA prapa`ca tA jANe chUTayA. jaDAvakAkI jevAnu apratima vAtsalya have nirdeza thayuM. vicAra te vAMdarasvabhAvI che. Aje A DALe teA vaLI kAle kaI DALe ! ene te baMdhanamAM bAMdhyu. sAruM' ! punaH tee mahesANA AvyA. A veLA gaganAMgaNanA mukta pakheru jevA munirAjo cAmAsu pUruM thatAM peAtAnA kAmacalAu mALeA vIkhIne UDI rahyAM hatAM. For Private And Personal Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dhal eka AMgaLInA upadeza [19] sAdhutA haMmezAM samanvayanI khapI hoya che, sadAcAra, saddavicAra ne saddazraddhAmAM mAnanArI hoya che. pAMDityathI bharelI munipratibhA kadI vAdAvAdanA kAdavamAM phasI jAya che, tapastejathI jhaLahaLatI sAdhutA teASamAM jhaTa sarI jAya che, paNa narI saralatAnI pUjaka sAdhutA sahuthI para rahI sva ne paranuM kalyANa sAdhe che. e zAstrArtha nathI karatI, chatAM jIte che. e bolatI nathI chatAM potAnI pratibhA sarvatra sthApe che. e sadA ne sarvadA aikayamAM mAnanArI hoya che. kaleza, viSAda ke vikhavAda ene kadI pasaMda hotAM nathI. sarva dharmonI pAyAnI ektAmAM e apUrva zraddhA dharAve che. e ektAno Adarza, Adarza sAdhu zrI ravisAgarajInA jIvanamAMthI maLI rahetA hatA. emaNe mRtyupayata mana, vacana ne kAyAthI kadI kusaMpa tarapha pravRtti karI nahotI, ne jIvananI sarva kSAe ne aMtima kSaNee paNa eka AMgaLIne ja upadeza ApyA hatA. e upadezane amala je saMgha karaze, je zrAvaka karaze, je zrAvikA karaze, je sAdhu-sAdhvI karaze, e kadI duHkhI nahIM thAya, evo emano AzIrvAda hato. mahesANAnA saMghe A upadeza barAbara jhIlyA hatA, ane tenuM ja kAraNa che, ke mahesANAnI pAThazALAmAM aneka gara7, saMghADA ne samudAyanA sAdhuo AvyA, paNa leza mAtra vikSepa na paDe. kalezarUpI kuhADAnA hAthA banavA saMghane eka paNa sabhya taiyAra nahetA. muhupattI bAMdhanAra ke na bAMdhanAra, amuka samAcArI svIkAranAra ke na svIkAranAra game te Ave, carcA kare, vicAronI Apale kare, paNa vikhavAdanI pravRtti haragIja AcarI na zake, evuM durbhedya tyAMnuM vAtAvaraNa hatuM. Aja jema kamI hulaDa mATe koI khAsa tAtvika kAraNanI jarUra rahetI nathI, ema sAMpradAyika vikhavAde mATe paNa khAsa mahattvanA kAraNanI For Private And Personal use only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org eka AMgaLInA upadeza 113 jarUra heAtI nathI. keNu kAne vaMdana kare, kANu kyA upAzrayamAM Utare, kANu vyAkhyAna kare, kAnu` kevuM sAmaiyuM thAya-vagere khAlIza khAkhatAmAMthI jhaghaDA khaDA thAya che ! pachI ene sa mAnya banAvavA zAsrIya vidhinA epa caDhe che, ne pachI pakSApakSI, vAdAvAdI ne kezAkezI ! mahesANAnA saMghe A jALavyuM tyAM sudhI enI bhUmi para sapa, dha vRddhi ne zAsanavijayanA raga rahyo. nAnAmeATA kaleze|-athaDAathaDIne eNe ugra rUpa na ApyuM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ave! aneMkayanA prasaMga prathama rAjArAma zAstrI ne paThanazIla sAdhuo vacce AvyA. emAM sAMpradAyika abhiniveza ja kAraNabhUta hatAM. eka vAra keTalAka jaina sAdhu zAstrIjI pAse jaina nyAyazAstranA abhyAsa karatA hatA. viSaya jagatakartAvAdanA khaDananA hatA. zAstrIjIe adbhuta chaTAthI jaina nyAyapaddhattithI enuM khaMDana karI khatAvyuM. maryAdA bhUlelA eka jaina sAdhue A vakhate kahyuM, " jagatakartAvAdanu janAcA e nyAyapUrvaka khaMDana karyuM che, kema zAstrIjI ! tame te satya mAnA che ke nahIM ?" vacananA A dhA zAstrIjInA ma`bhAga para hatA. emaNe kahyuM: " A teA takavAda che. tamArI icchA hAya tA jainAcAryAe karelA khaMDananuM maMDana paNa karI batAvu. " mazkarI karavAnA rasiyA sAdhuene mazkarI jIravavAnI AvaData naheAtI. teoe mahecaradAsa ane zAstrIjI vacce thayelA eka vAranA vArtAlApane AgaLa karyAM ne jaNAvyu ke 'zAstrIjI khulla khullA evA AkSepa kare che, ke jaina sAdhue haMmezAM ' vAcayAmAsa ' kare che, tethI teo pa MDita thai zakatA nathI; tema ja amArA brAhmaNa vidyArthI AnI jema bhaNI zakatA nathI. mukhapADha geAkhI kharA karatA nathI, ane phkata vAMcavAnu ja rAkhe che. ane A kAraNe teone TheTha sudhI brAhmaNa paMDitAnI jarUra paDe che. teo amArI salAha pramANe bhaNutA nathI. vidyAgurupratyenA vinaya vinA teone paMDita kharA hRdayanA bhAvathI vidyA ApatA nathI. " are, A teA jaina sAdhuenuM mahAna apamAna ! jeo veza dhAraNa karatAMnI sAtheja vidyAvAridhI, vAdavidyAnipuNa ne sazAstrapAraMgata banI jAya che, ne kevala zaiAkhane khAtara -Azraya ApavA khAtara-brAhmaNa paMDiteA rAkhe che, temanuM A apamAna ! A kaTu satya keAIne miSTa na lAgyuM. jo ke mahecaradAsa A AkSepanA hAImAM satya bhALI rahyA hatA, paNa temanA abhiprAya tyAM bya hatA. A vAte bhAre vikSepa jagAvyeA. H vAta zeThazrI veNIcaMdabhAI pAse AvI. temane paNa ThIka na lAgyuM. vAta pajAbI suni zrI. dAnavijayajI pAse paheAMcI. tee zAstrIjIne peAtAnA vidyAguru mAnatA ne mahu sAva rAkhatA. A bAbatamAM temaNe tapAsa karI. mahecaradAsane pUchyuM. bahecaradAsa satyanA pUjArI hatA. temaNe jevuM hatu' tevuM kahI dIdhuM. zrI. dAnavijayajIe munione upadeza ApatAM kahyuM: sAdhuonuM kAya te zAstrIjI pAse bhaNavAnu` che. temaNe evI khAkhata zAstrIjIne For Private And Personal Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 124 yoganiSTha AcArya pUchavI na joIe." paNa A vikhavAda vadhato cAlyo. Akhare rAjArAma zAstroe vidAya lIdhI. pAThazALAe eka kuzaLa adhyApaka ne pracaMDa vidvAna che, ne e beTa sadA apUrNa ja rahI. rAjArAma zAstrInI jagyAe kAzIthI 5. aMbAdattajI zAstrI AvyA. bahecaradAsane pravatAraka aTala hatuM. emaNe pitAne vidyAbhyAsa jArI rAkhyo. teo saMskRta mArgo pardezikAnA be bhAga tathA samAcaka saMpUrNa karI cUkyA hatA, eTale kAvyamAM temanI gati sArI thaI. raghuvaMza vagere kAvyo vAMcavAM zaru karyo, ne hemalaghuprakriyA AraMbhI. siMdUra prakaraNa vaMcAI gayuM hatuM ne jinazataka, zobhanastuti, dvAzraya mahAkAvya, dvisaMghAna mahAkAvya, caMdraprabhacaritra vagere vaMcAvA lAgyAM. cAga tarapha temanI prathamathI abhirucI hatI. cidAnaMda svadaya, zrI nemIcaMdra dhyAnamALA, tathA bIjA rAjayoganA graMtha vAMcavA mAMDayA. Ama aneka aMgI paThanakAryanI sAthe pAThana paNa cAlu hatuM. baporanA vakhate upAzrayamAM eka kalAka sAmAyika karavA Avela zrAvake pAse "samarAditya" tathA "vijayacaMdra ke lIno rAsa" vAMcI gaMbhIra rIte tenuM avagAhana karAvatA. keTalAka vicAraka gRhastho paNa temanI pAse AvatA. AmAM mahesANAnA zeTha kasturabhAI vIracaMda sArA jJAnarucivALA ne dAtAra tarIke jANItA hatA. teo avAranavAra AvatA ne adhyAtma sAra, adhyAtma kapama vagerene sAra samajAvatA. bIjA eka mahesANAnA nivAsI paNa kalakattAmAM vepAra karatA zA. DAhyAbhAI maganalAla nAmanA gRhasthane paricaya thayo. DAhyAbhAI pAkA kutarkavAdI hatA, paNa bahecaradAsanA samAgamathI temanA kutarka zAnta thaI gayA. teoe bahecaradAsa pAse AgamasAra tathA nayacakra vAMcavA mAMDayAM. DAhyAbhAIne dhIre dhIre A anuzIlanamAM rasa paDayo, ne keTalIka vAra teo upAzrayamAM ja paDI rahetA. DAhyAbhAI gADariyA pravAha pramANe kriyA karavAno virodha karatA ne te kAraNe pratikramaNa, piSaha vagere para e che prema darzAvatA. dharmapremI zeTha veNIcaMdabhAIne AvA mANasa sAthe saMbaMdha khaTakato, tema ja DAhyAbhAInuM A vAcana baMnene kadAca nizcayavAdI banAvI na de, e Dare teo vAraMvAra e graMtha vAMcavAno niSedha karatA. baMnene veNacaMdabhAI para apUrva rAga hato, paNa te rAgathI prerAI teo temanA vahemane piSaNa na ApatA. chatAM tethI teo dveSabhAva paNa na rAkhatA, - thoDAeka vakhata pachI vi. saM. 1955 nI sAlamAM A pAThazALAne kevaLa sAdhuo mATe ja na rAkhatAM, bahAragAmathI paNa jaina vidyAthIo rAkhI, temane bhaNAvI-gaNAvI taiyAra karavAno vicAra kuryo. A veLA mahesANAmAM zrI. kamalaviyajI paMjAbI, zrI. vIravijayajI, zrI. dAnavijyajI, zrI. kAMtivijayajI, zrI. caturavijayajI, zrI. kamalavijayajI vagere sAdhuo hatA. zeTha veNIcaMdabhAIe A nirNayane sAkAra rUpa ApavA mATe gorajIvALuM makAna rAkhI For Private And Personal Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka AMgaLInA upadeza 1rapa lIdhu, ne raseADuM paNa cAlu karyuM. vidyAthI o tarIke zrI, hIrAlAla, vanamALIdAsa, caMdra, haricaMda vagere AvyA ne kAM zaru thayuM. zeTha vIracaMda dIpacaMda tathA zeTha gokuLabhAi mULacaMda taraphathI dravyanI sArI sahAya maLo. zrI. veNIcaMdabhAi pAThazALA mATe sahAya meLavavA jANItA zrImaMtA pAse jatA. temanI sAthe bahecaradAsane paNa javAnuM catu. A rIte te samAjanA paricayamAM paNa AvyA. bahecaradAsa pAThazALAnA kamAM rasa dharAvatA hatA. eka vAra teenI icchA thaI ke atyAre rAjasabhA aMgrejI che. ahI bhaNatA pratyeka vidyArthI ne evu paNa thADuM jJAna ApavuM joIe, jethI sa'sAranA kSetramAM bahu vAMdheA na Ave. A vicAra teoe zeTha veNIcaMdabhAine jaNAvyA, khIjAe sAthe paNa carcA karI. A yAjanA tyAMnA zrAvakAne ghaNI pasaMda paDI gai, paNa zeTha veNIcaMdabhAi kevaLa dhArmika jJAnanA ja himAyatI hAvAthI temAM kaMI na thaI zakayuM. balake veNuIcaMdabhAi bahecaradAsa para kaMika nAkhuza paNa thayA. chatAM bahecaradAsa satyanA himAyatI hatA. game tetrAnI khuzI-nAkhuzIne kAraNe peAtAnA vicArA chupAvatA nahIM. satya vAta kahevAmAM keAinI zarama ke zeha ADe na lAvatA, emanI satyapriyatA para khIjAe keTalI zraddhA rAkhatA hatA, tenA eka dAkhave te ja vakhate anelA noMdhavA ceAgya che. kherALumAMthI eka cheAkare| acAnaka gUma thai gayA. tenAM mAbApane eve vahema Avye ke mahesANAnA amuka sAdhue tene dIkSA ApavA mATe saMtADI rAkhyA che. tenAM sagAMvahAlAM mahesANAmAM AvyAM, ne upAzraya AgaLa dhAMdhala macAvI mUkyuM. pU. zrI. ravisAgarajInI vidyamAnatAmAM AvAM dhAMdhala bahu ja echAM banatAM, kAraNa ke te AvI dIkSAethI virudhamAM hatA. jenA para AreApa hatA te munie ceAkhkhuM kahyuM ke me saMtADayeA nathI, chatAM sahune bharAMsA na paDayA. zrI. saMghanI samajAvaTathI chekarAnAM mAbApa ghera gayAM, paNa teoe pAkI bhALa meLavavAnA nizcaya karyAM. bhALa meLavatAM meLavatAM temane khabara paDI ke bahecaradAsa Akhe vakhata upAzrayamAM rahe che, jo cheAkareA upAzrayamAM AvyA hoya te temane khabara hAya ja. teo jANatA hatA ke bahecaradAsa AtmAthI jIva che, ne kadI asatya vakratA nathI. paNa bahecaradAsa ApaNane kaI javAkha ja na Ape te ? Akhare teee vIjApuravALA zeTha naththubhAinI oLakhANa zeAdhI kADhI, ne temanA dvArA mahesANAthI bahecaradAsane teDAvyA. jeThanA mahinA hatA. khahecaradAsane teDuM AvatAM UMTa para besI vIjApura gayA. petAnAM mAtapitAne, jaDAvakAkIne, dhapitA naththubhAine praNAma karyAM. naththubhAie kherALunA chekarA khAkhata prazna karyAM. ' " huM pete kai e bAbatamAM jANatA nathI. zrI .....uparanA vahema khADhe che. " For Private And Personal Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir 126 yoganiSTha AcArya ATale khulAse maLatAM mAbApa e vahemathI mukata banyAM mAtarI hatI ke game te lAlace paNa bahecaradAsa satya na chAMDe ! beeka divasa vijApura rahI, gavADAnA raste potAnA mitra zA. meMtIlAla hIrAcaMdane maLI teo UMTa para vIsanagara cAlyA. visanagaramAM amadAvAda luvAranI poLavALA zrI. puNyavijayajI hatA. paNa vIsanagara pahoMcatAM temane jhADA ne ulaTI cAlu thaI gayAM. munirAjane vAMdI teo tarata TrenamAM besI mahesANA AvyA. jhADA ne ulaTI cAlu ja hatAM. temane mAluma paDI gayuM ke kolerAe dehamAM praveza karyo che, paNa te na muMjhAyA. gharagaththu vaidakano prayoga karyo. lImaDAnAM pAna maMgAvI eno traNa zera rasa kADhIne temAM marI nAkhIne pI gayA. roga bicArA pAMca kalAkamAM nAsI gayo ! na davA, na dAkatara ! bahecaradAsane eka veLA kalela javAnuM thayuM. kalolamAM pethApuranA channAlAla jeThAlAla rahetA hatA. ahIM teone jIvanamAM prathamavAra sthAnakamAgI sAdhuonAM darzana thayAM. satsaMganA zokhIna bahecaradAsa temanI pAse jaI pahoMcyA. sthAnakamAgI munione paNa mi pUchatAM khabara paDI ke mahesANAnA paMDita AvyA che. eTale te vakhatanA zekha mujaba carcA cheDAI paDI. khUba svastha rIte carcA cAlI. eke mUrti-niSedhanA, bIjAe mUrtinI himAyatanA dAkhalAdalIlo rajU karyA. tarkakuzaLa bahecaradAse DIvAramAM svAmIjIne khuza karI dIdhA. teoe temanA pAMDityanI khuba prazaMsA karI. guNAnurAgI bahecaradAse munizrInI zAMta prakRtinI prazaMsA karatAM kahyuM "mUti mAnanArA, ne mUrtine nahIM mAnanArA ema be pakSomAM jeno vaheMcAI gayA che, ane temAM paraspara khaMDanamaMDana karI kaleza karavAthI janonI paDatI thaI che. mATe have to e khaMDanamaMDana baMdha karI sau nijAtma dazAne jue ane zAnta thAya nahIM te haju jainenI vadhu paDatI thaze." zAstra ane tarkathI para rahI bahecaradAse ATalA potAnA vicAre jaNAvatAM, chelle chelle teonI sAthe vArtAlApamAM kaMI avinaya thayo hoya te kSamA yAcI lIdhI. kevI nirabhimAnatA! bhavabhIrutA te AnuM nAma ! Ama ajANyA kSetramAM UgeluM eka kamaLa kamaLa, khArA jalapravAha ne mIThA jalapravAha anubhavatuM AgaLa ne AgaLa dhapI rahyuM hatuM. e veLA samAcAra AvyA ke zrI. ravisAgarajI ma. nA ziSya zrI. bhAvasAgarajI udepurathI mahesANA Ave che. A samAcArathI bahecaradAsanA manakamaLanI pAMkhaDIo praphulI gaI. bhAvasAgarajI mATe temaNe ghaNuM ghaNuM sAMbhaLyuM hatuM. adhyAtmajJAnI ane siddhAMtanA jJAtA tarIke temanI nAmanA hatI. banArasIdAsa kRta "samayasAra" nAmanuM AkhuM nATaka temane mukhapATha hatu. rejanA piNe ke mukhapATha karI pratikramaNamAM saMbhaLAvI jatA. paNa mahesANAmAM prathama grAse makSikA jevuM thayuM. tyAM rahelA sAdhuonA cittamAM ISyano uddabhava thayo. "A kSetra te ravisAgarajInuM kahevAya. bhAvasAgarajI vyAkhyAtA vidvAna For Private And Personal Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka AMgaLIno upadeza 127 che. kadAca e ahIM jora jamAvI na jAya." teoe sAmaiyAnA aMta pachI pahele ja bhASaNe kalAyukita karI kaleza jamAvyo. saraLa pariNAmI bhAvasAgarajI badhuM jANI gayA. je kSetramAM saMpa mATe potAnA gurudeve upadeza Ape, tyAM potAnA kAraNe kusaMpa karAve? teo khinna citte mahesANAmAMthI vihAra karI gayA. zrI. sukhasAgarajI pethApuravALA zeTha ravacaMdanA zatruMjayanA saMghamAM hatA. temAMthI pAchA pharatAM joTANuM gAmamAM baMne gurubaMdhuone meLApa thayo. bahecaradAsa sAthe hatA. temaNe banenAM heta-prIta joyAM. bhAvasAgarajIe potAnA gurubaMdhue karelI gurubhaktinAM apAra vakhANa karyA, ne pitAnI niMdA karI. zrI. bhAvasAgarajI vihAra karIne amadAvAda gayA. ahIM sUratanA eka zrAvaka-nAthAlAlane dIkSA ApI tenuM nAma nyAyasAgarajI rAkhyuM. bahecaradAsane bhAvasAgarajImAM koI anerI pratibhAnAM darzana thayAM hatAM. teo amadAvAda AvyA, ne temanAM vyAkhyAna sAMbhaLavA mAMDayA. verAgya, adhyAtmajJAna ne bhakitarasathI bharapUra emanA vyAkhyAnanI zretAo para adUbhuta asara thatI. vidyA sAthe teo tapamAM paNa mAnatA. payuM saNa parvamAM ATha divasanA upavAsa karI AThe dahADA vyAkhyAna vAMcatA. AyaMbilanI oLInA divasomAM upavAsa karIne vyAkhyAna saMbhaLAvatA, e vakhate teo pote paNa tanmaya banI jatA. A tanmayatAne sAro paricaya eka vAra pUjA prasaMge thayo. amadAvAdanA gAMdhIrastA (rIcI reDa) para Avela mahAvIra svAmInA derAsaramAM vAsa sthAnakanI pUjA bhaNAvavAnI hatI. zrI. bhAvasAgarajI e bhaNAvavAnA hatA. teo ustAda gavaiyA hatA, paNa temanA karatAM ya zrI. AtmArAmajI ma0 nA samudAyanA munirAja zrI. vIravijyajI vadhu sArA gavaiyA hatA, ne temane sAMbhaLavAnuM saubhAgya aneka vAra bahecaradAsane maLyuM hatuM. paNa bhAvasAgarajI to bhAvane sAgara laherAvatA. pUjAnI pratyeka paMkita sAthe dehanI eTalI tanmayatA dAkhavatA ke kharekhara adhyAtmanuM vAtAvaraNa prasarI rahetuM. keTalIka vAra te gAtAM gAtAM emanI AMkhamAMthI AMsunI dhArA avirata vahetI. vakatA, zrotA ne vAtAvaraNane viSayane anurUpa sarjavAnI emanA bhAmAM tAkAta hatI. - bahecaradAse joyuM ke A bhAve nATakIya nathI, paNa aMtaranA vAdya para jAgatAM AMdalanAM pratIka che. emane bhAvasAgarajI bhaktibhAvanI sajIva mUrti samAM lAgyA. temanA pratye vizuddha prema pragaTa. nagarazeTha mayAbhAI premAbhAI vagere paNa temanA bhakta banyA. paNa e suvAsita puSpane prapulavAnI maryAdA TUMkI maLI hatI. vi. saM. 1956nA jeTha mAsamAM kelerA thavAthI temanuM dehAvasAna thayuM. paNa temaNe je bhAvanAno sAgara hile hato, e te hajI bahecaradAsanA jIvanamAM hileLA lete hate. bahecaradAsano jIvanapravAha aneka dhArAomAM vahI rahyo hate. jJAnopAsanA te For Private And Personal Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 128 yAganiSTha AcAya temanA jIvananA nityakrama hateA. keTalAya graMtheAnu' tenA adhikArI jJAtAo pAsethI adhyayana karI cUkayA hatA. keTalAya graMthAnu' tee adhyayana paNa karAvI cUkayA hatA. chatAM temanI jJAnatRSA haMmezAM tevI ne tevI sateja rahetI. keAi guNI, kai jJAnI ke keAi viziSTa zaktivaMta sAdhu ke sadagRhastha AvyeA ke tarata satsaMga karavA paheAMcI jatA. aneka vAdI, aneka vidvAne, aneka paMDita, aneka munie sAthe meLApa ne vArtAlApa thavAthI temanAmAM sAmAnA manane samajavAnI sArI zakita AvI hatI. uparAMta pArakAnA maMtavyane sahiSNutAthI sAMbhaLavAnI dhIraja ne ayeAgya ma'tavyane cegya tarkavAda dvArA haThAvavAnI hatheATI hAtha caDhI hatI. emaNe dharma jANI lIdhA hateA, tattvane nANI lIdhuM hatuM, ne peAtAne mALa nakakI karI cUkayA hatA. dIvAdAMDI hAtha caDhI gaI hatI. enA dIpakeAnA svaccha prakAza emane rAhu ajavALI rahyo hatA. have emanA nAvane kharAbe caDhavAnA avakAza hatA ja nahIM, kAraNa ke kharAmAnuM jANupaNuM temane thai cUkayuM hatuM. A divaseAmAM bhAvanagaravALA adhyAtmajJAnI zrAvaka bahecarabhAi temanA putra maganalAla sAthe mahesANA AvyA. bahecarabhAi nizcayavAdI hatA. bahecaradAsane temanI sAthe pAlItANAnI yAtrAveLAnA paricaya hatA. teo temane maLavA mATe gayA. A vAta zeTha veNIcaMdabhAine na rUcI. teee kahyu' ke AvAenA saMsaga thI dhakriyA pratye rUcI rahetI nathI, paNa zeTha veNIcaMdabhAinA e bhaya nirmUla hatA. A vRkSa evuM hatuM ke ene kAi jhaMjhAvAta DAlAvI zake tema nahetuM. bahecaradAsa mitro sAthe tyAM gayA, ne khUba sahAnubhUtipUrvaka carcA karI. paMcasamavAyanI carcAe te e nizcayavAdI philasUphane prasanna karI dIdhA. e veLA zrAvaka vidvAneA sArA pramANamAM hatA. bharUcamAM anupacaMda malukacaMda karIne eka jANItA vidvAna hatA. teee mULa hukamamunijI pAse abhyAsa karyo hatA, paNa pAchaLathI yuTerAyajI mahArAjanI pAse rahenAra tapasIjInI saMgatathI temAM parivartana AvyuM hatuM. bahecaradAsa temanI pAse paNa paheAMcI gayA, ne peAtAnI vidyAne vAdanI sarANa para caDhAvI. anupacadabhAi A juvAnanI tarkazakita, jJAnAvamedha joi khUba khuza thayA, ne kahyuM: "tuM kharekhara vAdI che, ane bhaviSyamAM mahAna vAdI thaiza. sAdhuemAM paNa anekanA paricayamAM teo AvyA. munizrI kesaravijayajI paNa e vakhate tyAM AvyA hatA. teo AtmajJAnI hatA. mahecaradAse temanA paNa saMparka sAdhye. AtmArAmajI ma0 nA sa`ghADAnA amRtavijayajI nAmanA sAdhu tyAM AvyA hatA. te vairAgI, tyAgI ne AtmAthI jaNAyA. bahecaradAsanA temanI sAthe paricaya vadhye. pATaNamAM e vakhate zrI. meAhanalAlajI mahArAja cAturmAsa hatA, tyAMnA bhaMDAramAMthI keTalAka graMthA levA mATe bahecaradAsane pATaNa javAnu' thayuM'. A veLA zrI. meAhanalAlajI mahArAjanA sAMsaga thayA. teoe bhaDAramAMthI graMthA kADhI ApyA. sAthe sAthe For Private And Personal Use Only
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka AMgaLIne upadeza 129 tattvanI vAta karI. bahecaradAsa kadI jJAnInA vinayamAM na cUktA. emanA vinaye khUba sArI chApa pADI. mehanalAlajI mahArAje temanA jijJAsu svabhAva ne vinayaprakRttinAM vakhANa karatAM kahyuM "zrI. ravisAgarajI mahArAje gujarAtanA zrAvakane mArA mATe bhalAmaNa karI hatI. temanAM zAM vakhANa karIe !" bahecaradAsane paNa mahArAjazrInI mIThI vANI premabharelI lAgI ne teo zAMta, guNAnurAgI ne madhyastha jaNAyA. vi. saMvata 155 nA paryuSaNa parvamAM bahecaradAse chello aThama karyo. saMvatsarInI rAte varSA thaI, paNa gujarAtamAM pANInuM TIpuM paNa paDyuM nahotuM. chappanIe dukALa DokiyAM karI rahyo hate. For Private And Personal Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir caDhate pariNAme [ 20 ] tasAranI ghaNI mitratAo AtmaghAtaka hoya che, jyAre keTalIka mitratA AtmasAdhaka hoya che. bahecaradAsa, mohanalAla ne gaNapatarAmanI tripuTI AtmasAdhuka mitratAnI dhAraka hatI. A mitra-tripuTI hamezAM pragatimAga nI jhaMkhanA karyA karatI. jJAna, dhyAna ne cagasamAdhi tarapha temanuM lakSya hatuM. traNe jaNA maLe teTaluM te aMgenuM sAhitya vAMcI nAkhatA, vicAratA, ne ciMtana karatA. - teoe maNilAla nabhubhAIkRta pustake, thIyesephikala sosAyaTInAM pustake, svAmI vivekAnaMdanAM pustaka vAMcI nAkhyAM hatAM. prANAyAma tathA trATaka mAM bahecaradAsa ThIka ThIka AgaLa vadhyA hatA, ne vAraMvAra yaugika AnaMdanI jhAMkhI thavA lAgI hatI. eka vAra traNe. mitroe haradvAramAM jaI, himAlayanI pavitra chAMya nIce, gagAnA zItaLa kinAre daMcyAnasamAdhimAM lIna banavAno vicAra karyo. | haradvAra kadAca dUra lAgyuM haze. haradvAranA badale traNe mitrone giranAranI guphAo jANe AmaMtraNa devA lAgI. sarva saMga parityAga karI, garavA giranAranA khALe jaIne Ahalekha lagAvI levA. karanA phakIrI, kyA dilagIrI ! paNa bahecaradAsane mata jarA bhinna paDA. javuM kharuM paNa hajI vadhu jJAna, vadhu abhyAsa, vadhu yogazakitathI saMpanna thaine javuM'. adhU ro ghaDo chalakAI jAya, mATe pUrNa banIne javuM. - mitrone A salAha yogya bhAsI, paNa giranAra ne haradvAranA saMjoga nahIM lakhyA hAya, himAlaya ke giranAranAM darzana dvara haze, ke eka dahADA mitravarya mahanabhAInA zarIramAM tAva, udharasa vagerenAM cihno dekhAyAM. sAmAnya DhavAothI e maTavAne badale vadhatAM gayAM. Akhare kuzaLa dAkatara pAse nidAna karAvatAM jaNAyuM ke kSayanAM jaMtuo dehamAM ghara karI rahyAM che. pauSTika khorAka Apa, pUratI davA Apo, ne sUkI havAmAM rAkhe. dAkataranI e salAhane te amala karyo, paNa have sUkI havA mATe kayAM javuM ? keTalAkane mata hato ke vaDhavANa javuM ne tyAM rahevuM. mohanalAla ne bahecaradAsane lAgyuM ke vaDha For Private And Personal Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caDhate pariNAme 131 vANu karatAM pAlItANA teone vadhAre anukULa paDaze, deha sAthe AtmAne paNa tyAM jarUrI pathya maLaze. pAlItANAmAM davAnI paNa sagavaDa che. sAthe vadhArAmAM sanmitra zrI. kapUravijayajI paNa tyAM che, ne paMjAbI muni dAnavijayajI paNa tyAM cAturmAsa rahelA che. kha'nenA AkharI nirNaya e thayeA ke pAlItANA ja javuM, ane te pramANe snehIma`DaLanI vidAya lai tee ravAnA thayA. e veLA relagADI seAnagaDha sudhI tI, ne tyAMthI gheADAnA TappAnI musApharI zarU thatI. TappAnI musApharI mANI ane mitra pAlItANA paheAMcI gayA. A vakhate sanmitrajI amaracaMda jasarAjanI dhamazALAmAM UtaryAM hatA. banne jaNA e ja dhama zALAmAM UtaryA. sanmitrajInAM dana karI ane khUba AnaMda pAmyA. bIje divase davA zarU thai. sAthe sAthe yathAzakaya tI yAtrA, zAstrazravaNa paNa zarU thayuM. annene deha karatAM Atmika osaDa vizeSa joitu hatuM. munirAja zrI. kapUravijayajI ha MmezAM vyAkhyAna vAMcatA. A prasaMge jainA ane mAMsAhAra ' nAmanI carcA khUba cAlatI hatI. e carcAnu' mULa evu' hatuM, ke jamanInA eka abhyAsI vidvAna pre. humana jekeAkhIe ema pragaTa karyuM hatuM ke AcArAMga sUtranA AdhAre jainAne mAMsa vAparavAnI chUTa che. eNe keTalAMka pramANeA paNa ApyAM hatAM. A carcAthI jeneAmAM bhaya'kara kAlAhala vyApI gayA hatA, ne eka ravajI prephesare tenA uttara paNa ApyA hateA. 5. gaMbhIravijayajI, zrI. nemivijayajI ane zrI. AnaMdasAgarajIe paNa enA radiyA ApyA hatA. bahecaradAsane pa'. gabhIravijayajItu' lakhANa sane samajAya tevuM spaSTa ane zAstrasamata lAgyuM hatuM. pAlItANAnA DhAkAra ane jenA vacce e vakhate takarArA cAlatI hatI. banne vaccenA saMbaMdha sArA naheAtA. keTalAya muni A bAbatamAM bahu jhaMkhanA dharAvatA hatA, tItha mATe kai karI chUTavAnI tamannAvALA hatA. pa`jAkhI muni dAnavijayajI temAMnA eka hatA. sUtAM-besatAM A prazna, rAjA ane tenA anucaravaLa dvArA thatI AzAtanAthI temanu mana baLyA karatuM. tee pAlItANAmAM hatA. bahecaradAsa tene maLyA, ne keTalIka vAra temanI sAthe yAtrAe javA lAgyA. temane eka vAra temanI nIDaratAne acchA namUne joyA maLyuM. bahecaradAsa ane pa MjAbI muni tItha yAtrA karIne gAma tarapha AvatA hatA. evAmAM sAmethI AgaLa-pAchaLa asavAra sAthe cAra gheADAnI bagI vegathI AvatI dekhAi. pAlItANAnA DhAkAra emAM beThA hatA. bahecaradAse mahArAjazrInu lakSa doratAM kahyuM': "L ThAkAranI gADI Ave che, teA bAjumAM khasI jaIe. '' A sAMbhaLI munirAjanI AMkhe paheALI thai ne tejanAM kaNa veravA lAgI. e 5'jAkhI pracaMDa kAyA TaTAra thai tyAM ja UbhI rahI gaI, ne jamIna para krUDane DAkatAM kahyuM: "vA ThAkAra hai, teA hama mahArAja hai'. huma nahI' ke'ge, " ThAkAra jANatA hatA ke pajAkhI dAnavijayajI haThIlA che. kecamene gADI jarA phera For Private And Personal Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13ra yoganiSTha AcArya vane lIdhI. munirAja to tyAM svastha pratimAzA UbhA rahyA. gADI adrazya thatAM e nIDara pratApI munie kahyuM: "zrAvaka lega bahota Darate hai." Ama satsaMganI sAthe temane adhyayanazIla svabhAva potAnA kramamAM AgaLa vadhI rahyo hato. "hemalagvRtti" nAmaka vyAkaraNanuM adhyayana saMpUrNa karyuM. anya keTalAka dharma graMtho vAMcyA, vIrabAI pAThazALAnA paMjAbI paMDita amIcaMdajI pAse, AtmArAmajI ma.nA saMghADAnA vIravijayajI vagere abhyAsa karatA. A paMDitajI sAthe paricaya keLavIne bahecaradAsa rAtrinA kalAko sudhI jJAnagoSThi karatA. paMDitajI jJAnAdhyayananA ne sAdhusaMparkanA pitAnA aneka anubhavo kahetA. dhyAna paNa temane priya viSaya hato. baMne mitro taLeTI pAsenA derAsaranI uparanI TekarI para besI dhyAna dharatA. taLeTI pAse sarasvatInI guphA AvelI che, emAM sarasvatI devInI mati che. bahecaradAsanI IrachA thaI ke sarasvatI maMtranI sAdhanA karavI. sAdhanAne cagya kALIcaudaza ne divALInA divase AvatA ja hatA. dhanaterazanA divase aDamanAM paccakhANa karI teo sarasvatI guphAmAM dhyAna dharIne besI gayA. e rIte traNa divasa ne traNa rAta e gakAmAM ja pasAra karI. besatA varSanA prabhAte acAnaka sUryane prakAza phelAI gaye, ne emAMthI sarasvatInI mayUravAhanA mUti bahAra AvI. emanA mukha para prasannatAnI AbhA hatI. bahecaradAse namaskAra karyA. emane prasannatAsUcaka svaro saMbhaLAyA. e svarothI harSAnvita thaI teo bahAra nIkaLyA ne zaheranA moTA derAsare snAna tathA pUjA karI aThamanuM pAraNuM karyuM. mitra mohanalAlanI tabiyata dina-pratidina sudharI rahI hatI. e varSe varasAda bilakula nahato. parvata para lIlerI UgI nahotI. vijayAdazamIthI bahecaradAse yAtrA mATe parvata para caDhavA mAMDyuM. caDhatAM caDhatAM paNa teo adhyAtmadaSTie siddhAcalajInuM svarUpa bhAvatA jatA hatA. "zrI sidhdhAcaLa parvatanI taLeTI te mArganusArI guNanI bhUmikA rUpa che. vacce vacce AvanArA jaLanA kuMDa te jJAnIonA--saMtonA udezAmRtanA kuMDa che. parvatanI khINa-kotaro te moha-mAyAnI khINo-keto jANavAM, ane temAM lapasI.na javAya teno upayoga rAkhavo. DuMgara paranAM vRkSo te A AtmA rUpa sidhdhAcaLanA guNe rUpa vRkSa jANavAM. vacce vacce AvatA visAmA te guNasthAnakanI uttarottara bhUmikAo jANavI. hiMgarAjano haDe Ave che. hiMgarAja mAtA te caturtha guNasthAnakastha samyagadaSTi jANavI. "Avyo hiMgarAjano haDa ne phUTayo pApano ghaDo.' e kahevata pramANe hiMgarAjanA haDArUpa samakita pragaTa thayuM ke mithyAtvarUpa mahApApano ghaDo phUTI jAya che. pachI AtmA apunabaMdhaka thAya che, ane AgaLanI guNasthAnakanI bhUmikA para vihAra karatAM thAka lAgatuM nathI. tyAMthI AgaLano visAmo che, te zrAvakanA dvAdaza vrata rUpa viratI dikSA jANavI, ane tyAMthI AgaLano visAmo che, te tyAgadazA rUpa pramatta guNasthAnakano visAmo jANo. tyAMthI AgaLano visAmo te tyAga-saMyama-samAdhinI apramatta dazA che, ane tyAM thI AdIzvara prabhunI TuMkamAM praveza thAya che, te AtmAnI zukala dhyAna dazA jANavI. For Private And Personal Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caDhate pariNAme 133 prathama zrI zAMtinAthanAM darzana che, te zukala dhyAnanI zakti jANavI. AtmAnI zuddha pariNatI te cakrezvarI devI jANavAM. zrI AdIzvara bhagavAna te AtmAnI prathama kevaLajJAnadazAnuM prAkaTaya che, je prAkaTaya prathama AdirU5 AtmAnuM thayuM te jANavuM." - bahecaradAsa visAmA, jaLakuMDa ane girizikharone potAnI AdhyAtmika dRSTithI jotA jotA yAtrA karatA, ane je ucharaMga pitAnA AtmAmAM Avato, tevA ucharaMgathI stavane racI prabhustuti karatA. keTalIka vAra to evI masta dazA jAmI jatI ke mitrane temane DhaMDheLIne jagADavA paDatA, ane e veLA nIce UtaravuM paNa emane aLakhAmaNuM banI jatuM. AvI AdhyAtmika sRSTimAM viharatA bahecaradAsanI dRSTi dunyavI bAbatothI jarA paNa bekhabara nahotI. teo jotA ke dharmazALAnA munimo kevI rIte yAtrALuone luTe che. bahAranA jano karatAM sthAnika jano kevA a95 bhAvabhakitavALA che ! ToLIonA nAme jhagaDA cAle che. muhapattI bAMdhanAra--na bAMdhanAranA bheda paNa ahIM che. vaLI lADavA khAvAnI budhithI paNa yAtrA karanArA ghaNA dekhAtA. tema ja sAdhu-sAdhvIonA meTA meTA samudAya ahIM paDayA pAtharyA rahI, kevI rIte TIkAne pAtra bane che, te paNa te jatA. chatAM tenAthI teo azraddhA na pAmatA. vizuddha rahevA IcchanArane azuddhi kAMI karI zakatI nathI. mANasa pitAnI dRSTi svaccha rAkhe to tenI manaHsRSTi asvaccha thavAne leza paNa saMbhava nathI. teo A prasaMge navIna ja vicArazreNI dharAvatA. - A bIjAnA doSa jevAthI, niMdA ke TIkA karavA-sAMbhaLavAthI AtmAnI zuddhine badale azudhi thAya che. potAnA karatAM tyAgI sAdhuo karoDo darajaje zreSTha che. temanI TIkA karavI sahelI che, paNa temanA jeTalo tyAga karavo keTalo badho muzkela che. KhajAro doSo chatAM koInAmAM eka guNa hoya, to phakata e eka guNane prema dhAraNa karavo. AtmAnI sAthe mahAdi karmo to lAgelAM ja che-te to dUra thayelAM nathI, ane bIjAonI TIkA-niMdA karavAM e to kharekhara karmanA jJAna vinAnuM ajJAna dazAnuM vartana che. " pAlatANA tathA amadAvAdamAM prAya: sAdhu-sAdhvInAM comAM sAM thatAM hovAthI keTalAka jano kahetA ke sAdhu-sAvIonuM pAlItANa piyara ne amadAvAda sAsaruM' che. paNa e samajavuM joIe ke jyAM sAdhuo para vizeSa bhakita hoya, ane jyAM leke vizeSa lAbha letA hoya, vaLI jyAM abhyAsa, rahe. vAno tathA davA vagerenI vizeSa sagavaDa hoya, tyAM svAbhAvika ja sAdhuo vizeSa rahe......" pAlItANAmAM keTalIka vAra dharmakriyAo kIrti, pratiSThA, ke jAherAta mATe thatI jovAtI. keTalAka dehasukha ne sAMsArika sukha mATe paNa karatA. A rIte dharmakriyA kaI kare te temane gamatI nahIM, chatAM teo temanI TIkA paNa na karatA, balake manamAM vicAratA, ke - : 6 te bicArAo jema jema AgaLa vadhaze tema tema kIti Adi deje thI mukata thaze. koI paNa For Private And Personal Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 134 yAganiSTa AcAya jIvane dharmakriyA ke yAtrA ke tapa vageremAM pravRtti karatAM, dekhe| dekhADIne vAravA nahI, tema tene doSa-bhaya dekhADIne niSkriya jevA vA tethI bhaSTa banAvavA nahI. bhaya, svA, lAlaca vagerethI paNa dharma karavAmAM pravRtti karanArA paikI ghaNA jIve! mAre nAdi mAga mAM AgaLa vadhe che, tyAre teo bAtha sukha-ravA vagerene lAta mAre che. mithyAtvane paNa guNusthAnaka kahyu che, te paNa upayu kata AzayAnI apekSAe sama jAya che. " lADavA khAvAnI buddhithI yAtrA karanAra leAkeA para teA temanA zuddha prema pragaTatA. tee manamAM vicAratA ke koi jIva hAla kevA che, te bhaviSyamAM kevA thai jAya, tenI kAMI khabara paDe nahIM, mATe khAvA vagerenI lAlacathI paNa dharmIkriyA karanArAonI niMdA-TIkA karavI e barAbara nathI. siddhAcaLanI yAtrA karavAmAM yAtrikA tathA dhama zALA saMbaMdhI keTalIka sUcanAe paNa teoe peAtAnI neAMdhapAthImAM nAMdhelI che-je nIce apAya che. ( 1 ) siddhAcaLanI yAtrA karavAmAM jene bhAva pragaTayA heAya teNe sidhdhAcaLa tI para AvIne brahmacaya pALavu', satya khelavuM, cArI na karavI, jayaNAthI cAlavuM, kAinI sAthe kaleza na karavA, tathA rAtrieAjana na karavuM. ( 2 ) sidhdhAcaLanI yAtrA karatAM sarva prakAranAM vyasaneAthI ne cAra prakAranI vikathAthI dUra rahevuM. ( 3 ) sAdhuonI ane sAdhvIenI alaga alaga dha zALA rAkhavI. sAdhuonI dhazALAmAM sAdhvIoe tathA zrAvaka-zrAvikAoe na UtaravuM; tathA sAdhvIonI dhamazALAmAM sAdhue tathA zrAvakAe na UtaravuM. (4) sidhdhAcaLanI yAtrA karanArAoe sAdhu-sAdhvInI sevA karavI. ( 5 ) dharmazALAmAM yAtrALuone UtAravAmAM pakSapAta thAya che, te na thAya tevA upAyeA yeAjavA. ( 6 ) zeTha ANaMdajI kalyANujInI peDhIne vahIvaTa-hisAba cha cha mAse tapAsAya, eveA baMdobasta karavA. ( 7 ) yAtrAchuone sa` prakAranI sagavaDa karI ApavA mATe eka sevaka ma`DaLanI sthApanA karavI. ( 8 ) tapasvIo vagerenA AreAgyanA rakSaNArthe uttama dezI vaidyanI davA-salAhanI vyavasthA karavI. ( 9 ) zrAvaka-zrAvikAonI sevA-bhakti karavA mATe paraspara zrAvaka-zrAvikAoe khAsa bhAva rAkhavA. ( 10 ) yAtrALuoe nidAnI tathA meAjazeAkhanI Teva vAravI, jema bane tema sAtvika vRtti dhAraNa karavAneA abhyAsa rAkhavA tathA tapazcaryA karavAne jema bane tema vizeSa abhyAsa karavA. ( 11 ) dharmazALAnA uparIoe peAtAnI dharmazALAnI jAte tapAsa rAkhavA prayatna karavA. ( 12 ) tIno AzAtanA vavI. ekAMta nivRtti, prabhubhakti ane sAdhusamAgamathI rAgadveSa TALIne AtmAnI zudhdhi tathA AtmAnA anubhava karavA, ane muktinI prApti mATe tItha yAtrA karavAnI che, evA khAsa uddeza yAtrALue hRdayamAM dhAraNa karaveA. ( 13 ) sidhdhAcaLanI yAtrA karanArAee mana, vANI ne kAyAno zudhdhi jALavI, tIrthasthAnamAM rAga-dveSa na sevAya evA upayega rAkhavA, ( kArtikI pUname mAnava mahAsAgaranAM-jaina saMghanAM darzana karI, gheADA divaso bAda te puna: mahesANA AvyA. anubhava ane ArAgya bane teoe meLavyAM hatAM. For Private And Personal Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra vyAka NIC bul "I www.kobatirth.org kALa jhapATA [ 21 ] VT niyAnI yAdagAra sAla AvIne UbhI. dhAma dhakhatA unALe tA kALA kera tAnyeA. bhUmi te tAMbAnA patarA jevI tapatI hatI. annane dANeA pAkayA naheAteA. pRthvI para brAsanuM taraNuM naheAtuM. teAtaMga vRkSa sUkAtAM cAlyAM hatAM. makeADA maLe ema mAnavI maratAM hatAM. gharanAM ghara ujjaDa thayAM hatAM. bApa beTAne vecatA hatA, mA dIkarAne ! Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dukALiyAe kaccha, kAThiyAvADa, mAravADa, mevADa ne TheTha dakSiNathI cAlyAM AvatAM hatAM. mAMsa ne leAhI teA kayAranAM sukAI gayAM hatAM, evA hADakAnAM mALA jyAM tyAM bhamatA hatA. je maLe te khAtA hatA ne ghaNe divase khAvA maLavAthI paNa marI jatA hatA. regacALA phATI nIkaLyA hatA. khAvAthI paNa mANasa maratAM, na khAvAthI paNa maratAM. mANasanI A sthiti hAya tyAM pazuonu kANu pUche ? e bicArAM taraphaDI taraphaDI maratAM ke kasAIkhAnA tarapha ghasaDAI jatAM. mahesANA relvenuM ja kazana hatu, ane gAmegAmanAM leAkeA tyAM ekaThAM thaI gayAM hatAM. jIvadayAmAM agresara gaNAtA mahesANA mahArAjane paNa kamara kasIne kAma karavA mAMDayuM. nagarazeTha vastArAmabhAi, zeTha veNIcaMdabhAi, zeTha DAhyAbhAi zeTha paraSAttama gautamadAsa, zrI. mULacaMda harageAvanadAsa tathA bahecaradAsa vageree maLIne upAzrayanA sAmenA ceAgAnamAM mahAjana ekatra karyu. bahecaradAse garIkha duSkALapIDita mAnavA tathA pazuonI rakSA mATe eka kAvya tatkALa tyAM racyuM ane gAI saMbhaLAvyu. e sabhAmAM sahue bhASaNA karyA. dukALIA mATe tathA DhArA mATe hajAro rUpiyA ekaThA karyAM. mANasA mATe annavastra tathA davA ne DhArA mATe ghAsacArAnI sagavaDa karI. kele rAnI davA laIne mahecaradAsa jAte nIkaLatA. rastA para, saDakA para, gADInA pleTaphArma para For Private And Personal Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 136 yoganiSTha AcAya jyAM juo tyAM tIDanAM TeLAMnI jema dukALI paDyAM hatAM. zuM mAnavajIvananI karuNatA ! mRtyunuM kevuM nagna tAMDava ! AvI durbhAgI rIte jyAM jivAtuM hoya ne ethIya durbhAgI rIte marAtuM hoya, e jIvana zA arthanuM. mANasane peTanI paDI hatI. Thera Thera gheMsa khAvA TeLAM dhasI jatAM. hAthamAM AvyuM te khAI jatAM. sAme bAra varSane dIkarA bhUkhe taraphaDato hoya ne mA akarAMtiyAnI jema gheMsa khAI jatI. mAnavatAnA sarva saMbaMdhe, jagatanA sarva vyavahAro jANe ahIM samApta thaI gayA hatA. khAnAra thoDI vAramAM ekavA lAgate, ne yamadeva tarata levA padhAratA. pahelA maDadAne mRtyusaMskAra karanAra ke dena denAra paNa na maLatuM. gAyonI ke jenI mAvalImAM tetrIsa koTi devatAono vAsa manAyo hate, enI durdazAno pAra nahote. bahecaradAsa keTalIkavAra e dazya joI rahI paDatA, emane pitAnA gharanAM pazuo yAda AvatAM. duSkALanI vALA emane paNa gherI vaLI hatI. lAkheNA baLade ne gAyo metanA paMjAmAM dhIre dhIre cAlyAM jatAM hatAM. pitA zakaya prayatno karatA, paNa Abha phATayuM tyAM thIgaDuM mArI zakAya tema nahotuM. bahecaradAsanI zaktine ghaNu maryAdAo hatI. bhAvanAzIla juvAnanI AMkhe pRthvI jANe narakAgAranA rUpamAM palaTAI rahI hatI. je jIvananI kIMmata thaI zakatI nahotI, e jIvana Aja keDInI kIMmatanuM paNa nahotuM. peTanI Age mAnavInI mAnavatA, strInuM zIla, mAtAnuM mAtRtva ne pitAnuM pitRva chInavI lIdhuM hatuM. peTabharA mAnavInI tasbIra AlekhI dIdhI hatI. rastA para mAbApavihoNAM bALako rakhaDatAM hatAM. vRddha ne apaMga mAbApa ekalAM mRtyunA kadamanI rAha jotAM UMdhamuMdha paDayAM hatAM. gAyane to teo vizvanI mAtA samAna mAnatA. tene dekhIne bahecaradAsa praNAma karatA ne kahetAH "are o gomAtA ! tamArAM duHkhe dekhIne mAruM mana cirAI jAya che. tamArA bhAMbharaDA mane UMghamAM-svapnamAM paNa saMbhaLAya che, ne jhabakAvI mUke che. paNa huM sAmAnya manuSya chuM. bhASaNo karavAM-tamArA mATe upadeza de, ghAsa vagere nAkhavAmAM dekharekha rAkhavI, e ja mArI sevA che. hinda bicAro garIba deza ! eka paNa moTo duSkALa e jhIlI zakato nathI. are, mArA duHkhI manuSya baMdhuo ! tame bhUkhyAM TaLavaLe che, ne huM jAuM chuM. tethI mArAmAM manumRtva kema ghaTe ? tamAruM bhaluM thAo !" jIvananuM jeTaluM spaSTa darzana zAstranAM zAstra vAMce na thAya teTaluM Aja pratyakSa maLI rahyuM hatuM. jIvananI pAmaratA Aja temaNe AMkhe dekhI hatI, svArthanuM nagna tAMDava najare joyuM hatuM. manuSyadehano kSaNano bharoso nahIM, e temaNe pratyakSa karyuM. For Private And Personal Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kALajhApaTA 137 sAdhu thaI AtmakalyANa karavAnA manoratho vega dharavA lAgyA. mRtyu te jANe sahunA mAthA para besI kALakhaMjarI bajAvI rahyuM hatuM. acAnaka lADakIbAI nAmanI eka bAI kelerAmAM jhaDapAI. A bAI mAMDalanI hatI, ne dIkSAnI abhilASI hatI. e bAI bicArI mRtyu karatAM to dIkSA na levAI tene aphasosa karavA lAgI, ane have sAjI thAu to tarata dIkSA laI lauM, ema pratijJA karavA lAgI. davA vagere upAyothI bAI bacI gaI ne thoDA vakhata bAda mAMDalamAM teno dIkSA mahotsava zarU thaye. pAThazALA taraphathI bahecaradAsa tyAM gayA. e veLA mAMDala pUra jAhojalAlImAM hatuM. jene ghaNA sukhI hatA, ne navalakhAnuM kuTuMba te khUba jANItuM hatuM. A veLA dIkSA mahotsava prasaMge paM. kamalavijayajI, zrI. kezaravijayajI, zrI. AnaMdasAgarajI, zrI. dharmavijayajI, zrI. bhAyacaMdajI vagere munirAje tyAM vidyamAna hatA. bahecaradAse potAnA svabhAva mujaba sahunAM darzana-vaMdana karyA, ne yathAyogya zAstravArtA paNa karI. ahIM tapAgaccha, aMcalagaracha ne pAyacaMda gacchanAM ghaNAM ghara hatAM. aMcala tathA pAyacaMda garachanA jano sAthe vArtAlApa thatAM bahecaradAse pitAnA maMtavyo sAra TuMkANamAM rajU karatAM kahyuM: samabhAvathI sarva garachavALA jainonI mukti thAya che. garachamatabhede kriyA vagerenI takarAra karI, rAgadveSa karIne mUla sAdhya bhUlI na javuM." - mAMDalamAM dIkSA mahotsava samApta thatAM teo bhoyaNIjInI yAtrA karI, mahesANA AvyA. bahecaradAsane have saMsArI jIvanamAM rasa rahyo nahato. veSe teo gRhastha hatA, paNa sAdhutAnA keTalAya AcAro svIkArI lIdhA hatA. dina pratidina sAdhutva tarapha aMtara vegathI ghasaDAI rahyuM hatuM. paThana-pAThana te emanA jIvananA nityakrama samuM banI gayuM hatuM. nityakriyAthI paravAratAM teo temAM ja lAgI jatA. chelle chelle temanA mitra DAhyAbhAIne nayacakra, dravyaguNaparyAyane rAsa, navatatva praznottara (zrI. kuMvara vi. kRta) vaMcAvatA hatA. bapore rAsAo vAMcatA. zrI. nItivijyajInA ziSya zrI. vIravijayajI sAthe zrI. haribhadrasUrikRta aSTakaccha, te paranI TIkA, jitaka5, bAlAvabedha, battIsAbattIsI, tathA jJAnasAranI TIkA vAMcI. "AgamasAra" te temano Atmapriya graMtha hato. eka so ne ATha vAra e vAMco hato. ka9pasUtranI sukhabodhinI TIkA paNa vaMcAI gaI hatI. tatkAlIna vidvAnonA graMthathI paNa teo pUrA paricita hatA. zrI. AtmArAmajI mana, zrI. rAjendrasUri, zrI. dhanavijayajI vagerenAM badhAM pustake teo jeI gayA. jenetara graMtha ne janetara sAhityanA paNa e najIkanA saMparkamAM rahetA. ajaba svAdhyAya karanAra A puruSane svAdhyAya jema vadhato cAlyo, tema tenI kSudhA balavattara banatI cAlI. karmajJAnanA sUkama graMthonA abhyAsanI tIvra tAlAvelI jAgI. e veLA teo vaDanagara khAte rahelA zrI. nItivijyajI (sUrijI) pAse gayA. munirAja A svAdhyAyapriya mahAnubhAvanI mahatkaMThA pichANI, ne temane mATe amadAvAdanuM kSetra gya For Private And Personal Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 138 yAganiSTha AcAya jaNAyuM. mahecaradAsa evI taka mATe taiyAra ja hatA. munirAjazrInI preraNAthI zeTha cImanalAla nagInadAsa tathA zeTha harageAvidadAsa etamacaMda taraphathI temane nima MtraNa maLyuM. zeTha maganabhAI karamacaMda jaina pAThazALAmAM jaina bALakone dhAmika abhyAsa karAvavA, ne rUpiyA trIsa pagAra maLe ema vyavasthA thai. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bahecaradAsa dharmAdAnA dravyanA pAkA virAdhI hatA. devadravya, jJAnadravya ne gurudravyanA aMza mAtra paNa doSa na lAgI jAya, tenA mATe satata sAvadha rahetA. anna le mana: nA sUtramAM tee pUrNa mAnanArA hatA. vi. sa', 1856 nA jeTha mAsamAM teo amadAvAda AvyA. muni zrI. nItivijayajI paNa ahIM' AvI gayA hatA. zeTha haragoviMdadAsa etamaca'de bahecaradAsane peAtAne tyAM ja jamavAnuM nimaMtraNa ApyuM. zeTha haragoviMdadAsa e kALanA vidvAna zrAvakAmAMnA eka hatA. mULa tA te DahelAnA upAzrayanA zrAvaka hatA, ne panyAsa ratnavijayajInAM ghaNAM vyAkhyAne sAMbhaLelAM. temanu' prakaraNeAnuM jJAna suMdara hatuM. bahecaradAse temanI pAsethI cha ka granthenu tathA ' leAkaprakAza 'tuM adhyayana karyu. zeTha harageAviMdadAsa pAse keTalAMya sAdhu-sAdhvIe jJAna meLavatAM. amadAvAda tA vizALa kSetra hatuM. aneka pravRttiothI dhamadhamatuM nagara hatuM. aneka jAtanAM naranAra AvatAM ne jatAM, aneka sAdhu sAdhvIo paNa tyAM dekhAtAM. tyAM utsavA cAlatA, vyAkhyAnA cAlatAM, varagheADA cAlatA, jamaNa cAlatAM ne jhaghaDA paNa cAlatA. bahecaradAsa te sava sthaLe janAra ne sanu sAMbhaLanAra hatA, kevaLa eka ja vAta emaNe manamAM makkama karI rAkhI hatI ke sAMbhaLavuM sahunu' paNa karavuM te ApaNane ruce te. ' temaNe lagabhaga sarva gaccha-saMghADAnA vidvAna sAdhunI krame krame mulAkAta laI lIdhI. dha jJAna, tattvajJAna, adhyAtma ne ceAgazAstra viSe carcA paNa karI. amadAvAda pAMjarApeALamAM eka ' tattva vivecaka sabhA ' sthApana thai hatI. dara ravivAre tattvAne lagatAM bhASaNeAnI e ceAjanA karatI. A sabhAnA mahecaradAsa paNa sabhya banyA, ne temaNe peAtAnu paheluM bhASaNa 'ahirAtmA, a'tarAtmA ne paramAtmA' e viSaya para ApyuM. A pachI te temaNe aneka vAra bhASaNa ApelAM. A sabhA taraphathI ' tatttavivecaka' mAsika kADhavAnI vicAraNA vakhate mahecaradAse e vAtane anumedana ApyuM. teo " jaina dharmAM prakAza " keTalAya vakhatathI nimita vAMcatA hatA. keTalIka vAra keTalAka praznA paNa temAM lakhI meAkalatA. amadAvAdanA e kALanA vAtAvaraNa parathI, tema ja judA judA sAdhue sAthe paricaya paDatAM gaccha kriyA matabhede ghaNI vakhata ruci-aruci pragaTatI, paNa A huMsasvabhAvI jIvAne niya karyo ke game te gaccha agara game te kriyA game te mANasa kare chatAM koine kai kahevA karatAM tene AtmIcaullAsa vadhe tevuM anumAdana Apavu. A uparAMta peAtAnA mATe niNaeNya madhye, ke keAinI TIkA na karatAM peAtAnA Atma For Private And Personal Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kALajhapATA 139 vikAsa vadhe, pitAnA deze TaLe, ane AtmAnI mukti sanmukha pravRtti thAya e ja dhayeya rAkhI, sarva sthaLethI je kaMI sAruM, satya, AtmApayegI jANavA maLe te sApekSa dRSTie, madhyastha bhAvanAthI, ruce te pramANe grahaNa karavuM, paNa kaI paNa jAtanA matabhedamAM paDI TIkA ke niMdA na karavAM, sarva sAdhuo pUjya che. sarva temane ruce te AcArakiyAe pALe. pitAnA gurudeva zrI. ravisAgarajI ma0 ne zrI. sukhasAgarajI che. temanA siddhAMta ne AcAra te mArA che. teo mArA guru che, ne jIvanaparyata raheze. jIvananA vikAsakramamAM ne pragatimArgamAM amadAvAde sAruM dizAsUcana karyuM. samAja, dharma ane dezanI pragatinI pArAzIzI ahIM jevA ne jANavA maLI. svapnadaSTAne have seNalAM lAdhatAM hatAM. dizAomAMthI adazya nAda saMbhaLAto hato. "mane khUnI hai gAvAjha, hari mAvaja phI para mAtra 1 e avAja manabhAva hato. | dukALa vakhate raceluM kAvya pazu, mAnava loke, pADe poke, dayA karo naranAra, anna vinA duSkALathI loke, hajhAro marI jAya: chappanIyAe kera vartAvyo, joyuM na najare jAya che. pazu-1 anna vinA maratAM bahu bAlaka, mAtAe kare pokAra; bhUkhathI du:khI loko raDatAM, karo teonI hAra re. pazu-2 dezanI mAtAo che gAye, maratI najare jaNAya; tene dekhI jene dayA na Ave, mAnava te na gaNAya re, pazu-3 dayA vinA dhama nahi koI dayA che dharmanuM mULa; dayA nahIM tyAM dharma nahIM che, dayA dharma nahIM bhUla re pazu-4 lAkho karoDo rUpiyA kharaco, tanamana kharaco sAra; mAnava Dhoro maratAM ugAre, tethI mukita thanAra re. pazu-pu pazu paMkhI mAnava lokomAM sattAe prabhuno vAsa; mAnava pazu sevA e prabhunI, sevA para ghara vizvAsa re. pazu-6 maratA mAnava Dhora dayA kare, prabhunI kRpA thAnAra; mAnava Dhora Atamasama mAnI, dayA karaze apAra re. pazu-7 bhUkhyAne bhojana tarasyAne pANI, rAgIne auSadha dAna; karatAM pApano leza rahe nahIM, maLe Atama bhagavAna re. pazu-8 dAna dayA karatAM jana devo, bane ne pAme svarga dayA dAnathI loko ugAro, TaLavaLe garIba varga re 5zu-9 dukALIAnI vahAre caDhaze, avasara cuke na koi; bahecara ziva sukha pAmavA-sevA jIvonI karazo je re. pazu-10 For Private And Personal Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sasAranA cheda [ 22 ] kahevAya che, ke narasiMha mahetAne jyAre samAcAra maLyA ke sa'sAranA zeSasamAM temanAM putra ne patnI mRtyu pAmyAM, tyAre e mahAlakta kavie zAntipUrvaka lezamAtra viSAda vinA gAyuM, ke bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa, sukhe bhajazuM jIMgApALa ApaNe e kahI zakatA nathI, ke jyAre vIjApurathI zeTha naththubhAIe lakhele eka mele bahecaradAsane amadAvAdamAM maLyA, ne temAMthI samAcAra vAMcyA, ke pUjanIya pitAmAtA AsA mAsamAM cAra-pAMca dahADAne atare svastha thayAM tyAre temaNe zuM karyu haze ! alabatta, ATalA cira paricaya pachI ApaNe eTalu te jarUra kahI zakIzu ke e prAkRta janeAnI jema raDayA nahI... hAya. sAmAnya zaeNAkathI vizeSa AgaLa vadhyA paNa nahI. hAya. jIvana ane mRtyunA bhedane e paheAMcI vaLyA hatA. ane je bheda pAmI gayA te jhaTa bhUleA paDI zake nahIM'. kIDI-makAThInI jema maratAM mANasAne joI jene saMsAranI ghaTamALanuM bhAna thayu. hAya, e khATA lepAta kadI na kare. emanI e kALanI AdhyAtmika dazAnuM mApa kADhavA mATe taratamAM ja amadAvAdathI vIjApura jatAM-prAMtIja khAtenI eka mulAkAta pUratI thai raheze. prAMtIjamAM zeTha naththubhAinAM putrI vIjIbahena paraNAvelAM hatAM. vIjIbahena mahecaradAsa para bhAi jeTale bhAva dharAvatAM. temaNe ane temanA pati zrI. lallubhAIe pUchelA praznettA emanI tatkAlIna dazAne citAra ApavA pUratA che. ** " bhAi, tamArAM mAtApitA te marI gayAM. have zuM karaze! ? " vahAlasAthI vIrInA haiyAmAM saMsAranuM saOsva mAkhApa ja hatAM. For Private And Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMsArane cheda 141 "bahena, have kadI na mare tevAM mAbApa karazuM." "e kevAM ?" dhamISTha pitAnI putrIne paNa e praznanA uttaramAM ghelachA jevuM lAgyuM. "zudhdha pariNatIrUpa mAtA ane zuddha upayoga rUpa pitA." bahecaradAsa dIvAnAnI duniyAmAM to nahetA vasatA ne! paNa eka dhyeyanI pAchaLa dIvAnA banyA vinA divyatAnI prApti kayAMthI thAya ? zuM tamArI cAritrya levAnI IcchA che??? "hA, have mAtApitAnuM mRtyu thatAM gRhasthAvAsamAM rahevAnI pratijJA pUrI thaI. have cAritrya levAnuM bAkI rahe che." bahecaradAse pitAno nirNaya svAbhAvika rIte pragaTa karyo. bApAjI tamane dIkSA levA deze nahIM. tame paraNo, ane saMsAramAM rahI, dharmaArAdhana kare te zuM khoTuM !" vAjIbahenano vahAlasoyI salAhamAM manane vivala karanAra vastu hatI, paNa e vihavaLatA bahecaradAse pahelethI DAbhalAnA jaina derAsaramAM pratijJA laIne nivArI nAkhI hatI. "bahena, mArA dharmanA pitA zeTha nathubhAI mane dIkSA levA mATe nA pADe ja nahIM. paraNavAnI mArI irachA nathI. sAMsArika jaDabhogomAM mane sukhanI zraddhA rahI nathI, tethI have mAre saMsAramAM rahevAnI jarUra nathI." "saMsAramAM brahmacArI banIne rahe, ane zrAvakanAM bAra vrata dhAraNa kare che ?" mAyAnA raMga ajaba che. e ajaba rIte phelAve che ! saMsAramAM brahmacArI rahI, zrAvakanAM bAra vrata dhAraNa karIne rahevuM, enA karatAM tyAgI thaIne, AtmAnI zuddhi karIne janma-maraNanA cakarAvAmAMthI AtmAne mukta zA mATe na karuM ! bahena, mane enI laganI lAgI che." tame kayAre sAdhu thaze ? amane pahelAMthI jaNAvaze ke na hI jeTaluM tvarita kArya thAya teTaluM sAruM. upayoga Avaze te huM tamane jaNAvIza." "sAdhu thavAmAM bhAre duHkha che." vIjIbahenanA pati lalubhAIe kahyuM. bahecaradAse e praznano javAba prAMtIjathI vIjApura taraphano rasto kApatAM Ape. " darekamAM duHkha pachI sukha che. paisA kamAvAmAM, ghara bAMdhavAmAM, mahelAte khaDI karavAmAM pahelAM te duHkha ne pachI keTaluM sukha che ! duHkha sahana ja karavuM paDe che. to pachI vadhumAM vadhu sArA mATe kema na sahana karavuM ? mekSa meLavavA mATe, muktinagaramAM mahelAto bAMdhavA mA ka bhAga vadhu che! duHkhathI kadI na DaravuM." bahecaradAsa manomana saMsAranAM saMbaMdhanAM baMdhane kApI rahyA hatA. vegathI dhasI For Private And Personal Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 142 ceAganiSTha AcAya jatI AgagADI jema bharyAM nagarA ne vizALa vanApatranA cheDatI AgaLa cAlI jAya che, ema emanuM aMtararUpI ejina vegamAM hatu. vAtA karatA teo sAbaramatInI nadI pAse AvI paheAMcyA, te tene UtaravA mATe tenA jaLamAM praveza karyAM. nisanA zekhIna A navajuvAnane AkAzanA tArA, vanarAjinAM vRkSa ne a MtarAle UDatAM vihaga mitra hatAM, ema A subhaga salila sAthe paNa varSAnA sneha hatA. bahecaradAse zubhrasalilA sAbaramatIne mAnasika praNAma karatAM manathI kahyuM: * huM sAbaramatI, khAlyakALamAM tArA jaLamAM me` aneka vAra snAna karyuM che. have e snAnane badale 'taramAM samatA nadInA sadA zItaLa jaLamAM snAna karavAnI maneAbhAvanA jAgI che. tuM jema niraMtara caDhate pariNAme vahyA kare che, ema mArA AtmA paNa mukti tarapha vahyA karA ! jema tuM tArA sAgara patine maLavA jAya che, ema huM paNa mArA paramAtmA prabhune maLavA jaiza. huM zUra sAbaramatI, tArI mAphaka mArAmAM paNa akhaMDa jJAnapravAha vahevaDAvavA huM paNa puruSA karIza. tAru zUruM pANI pIdhuM che, tethI mArA AtmAnI zaktio pragaTAvavAmAM zUravIra banIza. ' AvI AtmabhAvanAe bhAvatA bhAvatA tee vIjApura paheAMcyA. naththubhAie AzvAsana ApyuM, jaDAvakAkIe vAtsalyabhAvathI zeka na karavA sUcavyuM. je je AvyA te te kharakharA karatA AvyA, zAka cheADI devA kahetA gayA. H re manA ! zeka cheDavAnA keAne hatA ? ahIM teA ' kisake cele, kisake puta, AtamarAma akele abadhUta ' vALA ghATa hatA. ahIM teA janakapurI khaLatI sAMbhaLIne paNa janakanuM kaMi maLatuM nathI !' evI janakanI bhAvanA pragaTatI hatI, ne tyAM parANe parANe AgalIpAchalI saMbhArI sahu, zeka na karavAne ahAne zeAka karAvavA AvatAM hatAM. paNa ethI ja DAhyAe duniyAne nATakanI ragabhUmi kahe che ne ! sAMje ahecaradAsa peAtAne ghera paheAMcyA, ne parazALamAM beThA. kavisvabhAvI jIvAnane pitA-mAtAnI yAda pharI jAgI UThI. alabatta, chellA vakhatamAM pe!te pitAthI dUra rahyA hatA. keTalIka vAra AtmAnnatinA kAraNe pitAnI marajIthI viruddha paNa vartyA hatA. keTalIka vAra nirakSara pitA ne sAkSara putra vacce vivAda paNa thaye haze. ekanI najara AbhanAM UMDANa vI zrI viharavAnI ne khIntanI gharaAMgaNuA pUratI pahAMcanArI-ema e buddhie vacce vikhavAda paNa thaye| haze; bhaNelA putra pAsethI dunyavI samRddhinI mAbApane vizeSa tAlAvelI paNa haze, jyAre bhaLelA putrane dunyavI samRdhdhi cheDavAnI tAlAvelI haze, ane e veLA kaleza paNa thayA haze; chatAM bahecaradAse pitAnA manasateASa khAtara sadA prayatna karyo hatA. emane ja khAtara paisA kamAvA neAkarInA baMdhanamAM baMdhAyA hatA, ne peAtAnI kamANInI pAie pAi pitAne meAlI hatI. sa'sAranA sadguNI putranI rIte pAte varyAM hatA, bAkI tA jene AkhA sa`sAra strArthInI zetaraMja ramatA najare paDatA heAya tyAM, emAM majA na paDe e svAbhAvika hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 143 saMsArano cheda dhIre dhIre parasALamAM kuTuMbIjane ekatra thavA lAgyAM. keTalAka nAtIlAe bahecaradAsane mAthe lUgaDuM nAkhI rovAne AcAra karavA kahyuM. bahecaradAse na lUgaDuM mAthe DhAMkayuM-na royA. e zAnta besI rahyA. e to kabIrajInI pilI kaDI jema kahetA rahyA ke "kauna cadariyAM eThuM sAMI, kauna cariyAM eThuM." saha samajAve, zAnta rAkhe ne kuzaLa vartamAna pUche, e rivAja; ene badale bahecaradAsa sahune kuzaLa vartamAna pUchavA lAgyA, ne vairAgyano upadeza devA lAgyA ! "bhAI, saMsAramAM koNa mareluM nathI, ne koNa maratuM nathI ? jyAre A saMsAra maraNadhamI hoya tyAM koNe konA mATe raDavuM? raDavAthI maranAranA AtmAne kaI maLatuM nathI. dharma karavAthI ApaNuM ne maranAra baMnenuM kalyANa thAya." paNa A upadeza vyavahAra viruddha lAge. ghaNAnAM dila dubhAyAM. ghaNAnAM mana juvAnanI vidvatA joI prasanna thayAM. kAkA kacarA paTele bahecaradAsane kahyuM: mAbApa maraNa pAme ne zoka na thAya, tema ja raDavuM na Ave e zuM ?" surakhI !" bahecaradAse javAba Apyo, " sarvanA karatAM mane mAtApitAnI vizeSa lAgaNI che, tama sarvanA karatAM huM vizeSa zeka ne rudana karuM chuM !" are, keNa rudana kare che?na netromAM nIra che, na nAkamAM pANI che, na mAM hAyavaya che, ne bahecaradAsa kahe che ke huM tama sarva karatAM vizeSa zeka ne na karuM chuM. are, ame te amArA bhAIe prANa chAMDayA tyAre evI dhaDadhaDAvIne poka mUkelI ke piNuM vIjApura jANuM gayuM ke kaMI thayuM che. kene kene doSa devo ? aMtaranAM rudana A saMbaMdhIo jANatAM nahotAM, ne temanAM rudana A bahecaradAsane AvaDatAM nahotAM. bahecaradAsa sAdhutvanI bhUmikAne sparza cUkayA hatA, ane tyAM to pRdazAnAma camrapAm tat sAdhunA Tukama ne ghATa racAye hato. mA-bApa mATe raDatAM lAja Ave che ?" kAkA, mAbApanI pAchaLa temanA upakArathI temanuM smaraNa karatAM haiyuM bharAI jAya ane AMkhamAMthI saheje azrunI dhArA vahI jAya, e ja kharuM raDavuM; bAkI lokone jaNAvavA mATe yA bAhya vahevAra jALavavA khAtara raDavuM te kharuM dRna nathI. mAtApitAno paripUrNa upakAra vALavA huM zaktimAna na thayo te huM mAruM bhAgya samajuM chuM. saMsAramAM sadAkALa koNa rahyuM che? jamelAne maraNa che ja." bahecaradAsanI vAtoe dhIre dhIre A samAja para asara karI, paNa baMdhana pAmeluM mRgaluM pharI pharIne khIle ja AvIne aTake che. paTela jIvAbhAI ne ugarAbhAIe mAtApitAnI pAchaLa nyAta karavA kahyuM. bahecaradAse ene paNa virodha karatAM kahyuM " vyAje rUpiyA lAvIne, nyAtanA varA For Private And Personal Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 144 yoganiSTha AcArya karavAthI vIjApuranA ghaNA kaNabIo devAdAra thaI gayA che. AvA varAthI marelAM mAtApitAne kaMI lAbha thato nathI, ne geralAbha jIvatA rahelAone thAya che. teone vyAja vagerethI jIvate mUA jevuM thAya che. vaLI zekamAM zIro pUrI khAvAM-khavarAvavAM e kharAba rivAja che. ApaNuM gherathI A kharAba rivAja baMdha thaze, to bIjAnuM paNa bhaluM thaze." nAtIlAo dhIre dhIre vikharAI gayA. bahecaradAsa rAte vidyAzALAmAM jaIne sUI rahyA. madharAte AMkha ughaDI jatAM mAtA-pitAnA vicAro gherI vaLyA. niHzabda aMdhakAramAM jANe mAtApitAnI mUrtio tarI AvI. putre sUtAM sUtAM praNAma karyA ne kahyuM "he janaka, he jananI ! tamArI samIpe rahI huM lezamAtra sevA na karI zake. tamane saMtoSa ApavA meM nokarI svIkArI; tame mane AgaLa vadhavA devA mATe sAMsArika svArtha dUra karyo. vizvamAM mAtApitAnI sevA e ja gRhasthAzramane sAra che." | mAtA-pitAnAM smaraNa adhikAdhika ubharAtAM temaNe kavitA lakhI nivApAMjali ApI, tema ja akhaMDa rAtrijAgaraNa karI, savAre pratikramaNa karI zmazAnabhUmimAM gayA. bharabhAMkhaLuM hatuM. zmazAnanI bhayaMkara zAntine ziyALavAM potAnI lArIthI bhedatAM hatAM. ekAda bujhAI javA AvelI citA, ne lADavA mATe bhaTakatA zvAna sivAya tyAM kaMI nahotuM. pitAne je ThekANe dAha devAmAM Avyo hato, tyAM rAkhamAM jaI beThA. bhacane to javanamAM nahoto. thoDI rAkha marataka para caDhAvI, kapALe tilaka tANI e bhAvanAnA bhegIe kahyuM: he pUjanIya pitA ne he vaMdanIya mAtA ! huM tamArA upakArano satya badalo vALI na zako, tamArI pAse rahI tamArI sevA na karI zake, mArA jJAnano lAbha tamane na ApI zakya, te mATe huM kSamA yAcuM chuM." aMtaranA tAra eka vAra jhaNajhaNI UThayA, ne aMtaranAM AMsu netravATe e punita rAkha para paDI vizeSa punita banatAM cAlyAM. aTapakatI AMkhe temaNe AgaLa calAvyuM. tamArA zarIranI rAkha paNa pUjya che, e maratake caDhAvIne pratijJA karuM chuM ke AjathI huM tamArI pAchaLa mAtApitAnI sevA karavAnuM sarva lekane zikSaNa ApIza. sahune AtmazAMtino mArga batAvIza ne e mArge cAlavA huM puruSArtha karIza. tame jyAM che tyAM tamane zAzvata zAnti maLe. he mAtApitA, tamArA zarIranI bhasma mArA mastake caDhAvIne pratijJA karuM chuM, ke have vAraMvAra mAtApitA na karavAM paDe evI paramAtmAnI sevA-bhakita karIza." A mazAnavairAgya nahoto-jJAnagativairAgya hato. zaMkarAcAryano jANe zaMkhanAda saMbhaLAte hatA, ke punarapi jananaM, punarapi maraNa, punarapi jananI jaThare zayanama, Iha. saMsAre, khalu dustAre, kRpayA pAre, pAhI murAre ! For Private And Personal Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sasArane che. : 145 pitAnI avazeSa bhasmane chellA praNAma karIne aMtima vidAya letA kavisvabhAvI jIvAne masANanI sAthe paNa chellI maheSmatabharI vAta karI lIdhI. " he masANa, tuM pAte pavitra che. tArA guNanI peThe huM paNu sa kama duMNu deSAne maLavA mATe jIvatA heAvA chatAM, masANa jevA manIza. huM smazAna, tuM jema zarIrane khALI nAkhe che, dudhIne bhasma kare che, tema huM paNa zarIrarUpa masANamAM meAha-mAyAne khALIza ke jethI zarIrAne vAraMvAra smazAnamAM javAnI jarUra raheze nahI. "" prabhAtanA ravi seAnalavI kiraNA prasAratA hatA, tyAre mAha-mAyAnI aMdhArI rAta para vairAgyane sUrya udaya pAmyA. navA prakAzamAM nAhatA te ghera AvyA, ne eka kavitA banAvI, sAMja dharmacarcAmAM vItAvI, tathA peAtAnA seAkhatIone zeTha lallubhAi karamacaMda tathA zeTha mAlAbhAI ghelAbhAi vagerene vidhavidha jAtanI pratijJAo ApI. trIje divase nAtanA narazI gera temanI pAse AvyA, ne mRta mAtapitA mATe kAcaTu sarAvavAnI, gAyanuM pUcha pUjavAnI tathA zayyAdAna vagere vidhi karavAnI vAta cheDI. bahecaradAse gAra mahArAjane spaSTa sabhaLAvyuM ke, " marelAnAM hADakAmAM kAMI jIva rahetA nathI. jIvatAM evAM mA-bApanAM hADakAnI sevA e ja kharI sevA che, ne emAM ja AtmakalyANa che. maraNa pAmelA jIvanI pAchaLa gAya ane zayyAdAna ApavAmAM Ave che, te maraNa pAmelAne maLatuM nathI. je jIva jevAM zubhAzubha kama kare che, tevA bhAgavavAM paDe che. mRtyu pachI Apelu maranArane pahAMcatuM nathI, tema ja maraNa bAda gharanAM bAraNAmAM marelA jIva besI rahetA nathI. " tame garuDapurANanA AdhAre vaitaraNI nadImAM UtaravA mATe gAyanu' pUchaDuM' pujAvA che, mArAM mAtApitA mATe bhAione tevI zraddhA che, tethI teo e kriyA karaze ne huM kha ApIza. paNa mArI gepUcha pUjavAnI kriyA judA prakAranI che. sarlR tItha kara kevaLIonI dharmopadezaka vANI te ja adhyAtma dRSTie gAya che, ane tenuM pAMca parameSThirUpa puccha che, ane temAM sava devAne samAveza tathA vAsa che......... bahecaradAsa melatA gayA, ne narasI geAra A cheAkarAnI zAstrIya vAtA meAM phADIne sAMbhaLI rahyA. " mALeA jabarA pati thayeA....." evA kaIka abhiprAya sAthe teo kavitvasvabhAvI, svapnadazI, Atmastha jIvAna pAsethI vidAya thayA. antima kriyAsa...skAra pUrA thayA. kArataka suda AThame mahecaradAse vidyAzALAmAM ' seA maNu tele aMdhAruM ' viSaya para bhASaNa ApyuM. zradhdhA kriyA tathA bhaktine tela khatAvyu, ne temAM jJAnanI jyAta jalAvavA hAkala karI. ane temaNe paNa peAtAnA jIvana para paDelA AvaraNane paDado haTAvavA pagaraNa zarU karyo. badhI taiyArIo thai cUkI hatI. vidvatA, vicakSaNatA, vairAgya badhuM saMpUrNa hatu . have 19 For Private And Personal Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 zA mATe adhakAra rAkhave ? prakAzane 5the javAne peAtAnA niNa ya temaNe zeTha naththubhAine jaNAvyeA. temaNe te mATe bahecaradAsanI pUratI ceAgyatA joI maMjUrI ApI. jaDAvakAkI teA vAta sAMbhaLI gaLagaLAM thai gayAM. paNa bIjIbahene temane bahecaradAsanA aphara ni yanI badhI vAta karI dIdhI hatI, eTale mU`ge mee AziSa ApI. yAniSTha AcAya pachI teo kaNabInA mADhamAM gayA, ne sahu bhAio-baheno ne sagAMsa'badhIone ekaThAM karI prabhubhakti karavAnA edha ApyuMA. sAthe have sAMsArika saMbaMdhe chellI vidAya letAM jaNAvyuM, ke " have mAre ne tamAre sAMsArika kAi paNa jAtanA saMbaMdha nathI. mAtApitAnA devA-leNAmAM me' banatI madada karI che. ghara-khetI vageremAM have mAre| bhAga nathI, tema ja tamArA devA-leNAmAM have mArA sa`ba`dha nathI. seAnAmAM ne strImAM mAruM mana nathI. paramAtmapada prApta karavuM e ja mArI sAcI khetI che. paramezvaranI bhaktimAM have huM mAruM jIvana vitAvIza. "" inkAra karavAnA kAI mArga nahotA. sahue snehA hRdaye rajA ApI. apeAranAM tene peAtAnI krIDAbhUmi ne peAtAnAM priya vRkSa sAMbharyAM. teoe paNa peAtAnA jIvanamAM AtmapriyanuM sthAna meLavyuM hatu. jananInA kheALAthI khIjo janmabhUminA meghA khALeA cheDatAM A bhAvanAzIla saMcamamUrtine du:kha thayuM. te dareka sthaLe pharyAM. jANItAM pazuone be hAthe bheTayA, vRkSonA thaDane batha bharIne AliMgyA, ne Akhare janma bhUmine praNAma karatAM kahyuM: " huM janmabhUmi ! tArA khoLAmAM huM UcharyA, tAruM sattva lai tArAmAMthI mAruM zarIra banAvyu. he janmabhUmi, huM tArA jananInI pere upakAra bhUlIza nahIM. huM tAruM nAma lajavIza nahIM. tArAthI pragaTelA zarIrathI dharmAMnAM ja kAma karIza. tArA jevI kSamA huM dhAraNa karIza. huM rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA vagerenA sarvathA nAza karavA icchuM chuM. meAha rAjAnI sAthe yuddhamAM UtarIne tenA parAjaya karIne jarUra prabhupada meLavIza. huM mAte ! bhAvibhAva haze te punaH tArAM dana vairAgya ane AtmabhAve karIza. " taLAva, vRkSa, pa'khIe, pazuo, rastAo sahu jANe peAtAnA A mahAna putrane vidAya ApatAM hoya tema lAgyAM. kArataka suda dazame teoe vaDIleAne vaMdana karIne, mitronI zubhAziSa laine vidAya lIdhI. vIjIbahene sadAnI jema vijayatilaka karyuM. gAmaleAkeAe, snehIjane e sahue bhAre haice saMjamanA samarAMgaNa prati jatA ceAddhAne bhAvabharI vidAya ApI. For Private And Personal Use Only vIjApurathI teo Ajola AvyA. Ajola paNa emanI priya bhUmi hatI. zeTha premacaMda veNIcaMdane tyAM jamyA. derAsare pUjA bhaNAvI sakaLa saMghanI premabharI vidAya lIdhI. AjelathI teo mANasA gayA. mANasA sAthe paNa ghaNA snehasa'dha hatA. zeTha
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMsArane cheda 147 hAthIbhAI mULacaMdane tyAM UtaryA. baporanA pAThazALAnI mulAkAta lIdhI, parIkSA laI bALakone InAma vaheMcyAM. ahIM zrI. AtmArAmajI ma.nA saMghADAnA zrI. udyotavijayajI tathA temanA ziSya zrI. kapUravijayajI hatA. muni kapUravijayajI vIjApuranA jAnI maganalAla lakSmIzaMkara pAse gAbhyAsa karatA ne AjelanI pAse "bAriyA mahAdeva" nAmanuM sthaLa che, tyAMnA bAvAjI pAse veganI prakriyA jANatA hatA. bahecaradAse vaMdana karyA pachI baMne vacce maMtravidyA bAbatanI ghaNI vAto thaI. mANasAmAM be divasa gALI teo tyAMthI mahesANA gayA. snehIoe khUba bhAvabhIne satkAra karyo. - have bahecaradAsa mATe eka kArya bAkI hatuM. potAnAM mAtapitAnA nimitte zrI. siddhAcaLa tIrthanI yAtrAne temane saMkalpa bAkI hato. e saMkalpa pUrNa karavA teo pAlItANA tarapha ravAnA thayA. kArataka suda caudazanA roja pAlItANA pahoMcyA. sanmitrajIne vaMdana karI teo sidhagiri para cAlyA gayA. darzana, pUjAsevA karI cAra vAge nIce UtaryA. rasoI karI munivarene bhikSA mATe nimaMtrI lAvyA. caDhate pariNAme harSa pUrvaka teo badhAM kArya karavA lAgyA. zeTha veNIcaMdabhAIe ApelI paMjAbanI suMdara kAmaLa temanI pAse hatI. zrI. vinedavijayajI nAmanA sAdhu khapI jaNAtAM temane kaMbala paNa vahorAvI dIdhI. sAta-ATha yAtrAo karI bahecaradAsa punaH mahesANA AvyA. zeTha veNIcaMdabhAI sAthe mAtaramAM sAcA devanI yAtrA karI amadAvAda AvyA. bhramara kamaLapuSanI kedamAMthI UDI javAnI taiyArImAM hatA, tyAM eka navI darakhAsta sAme AvI UbhI. amadAvAdamAM zeTha hIrAcaMda kaThalabhAInI jaina kanyAzALA cAle che, tevI kanyAzALA mahesANAmAM kADhavI, ne tenA vyavasthApaka bahecaradAsane nImavA." | navvANuM pagathiyAM caDhela keTalIka vAra sAme pagathiye ThebuM khAya che; paNa je jAgrata che, ene Dara zo ! jeNe gurusaMdeza jhIlyo hato, ene vaLI mUMjhavaNa kevI ! bahecaradAse spaSTa rIte kahyuM, "gurudeva ravisAgarajI mahArAjanI vidyamAnatAmAM meM nirNaya karyo che, ke brahmacaryAvasthAmAM strIo ane kanyAone bhaNAvavAnuM kArya karavuM nahIM. tema ja sAdhudazAmAM sAdhvIo ane strIonA paricayamAM AvavuM nahIM." | darakhAsta pAchI pharI. jAhera nahIM paNa gauNarUpamAM have bIjI darakhAsto AvI, anya sAdhu pAse dIkSA levAnI. AvA vidvAnane svaziSya banAvavA keNa Atura na hoya! eno javAba pracaMDa haMkAramAM maLyo. "guru to eka ja-zrI. ravisAgarajI mahArAja ne have temanI AjJA mujaba zrI. sukhasAgarajI mahArAja ! bIjA guru game tevA jJAnI, dhyAnI ke mAnI haya, mane na khape !" ane eka dahADo pAlanapura jatI TrenamAM sahunI rajA laI dIkSA svIkAravA upaDI gayA. TrenanA veganI sAthe emanA Urmi-vega harIphAI karI rahyA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra beThI tena //youths {{subs Blogin Ab (c) 2002 www.kobatirth.org FFFF #pend Im jagadagurunA sA sAnidhyamAM J]+ii#| [ 23 ] FEE Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 09512 vicArakALe zaMkA sthAne che, AcArakALe za'kA asthAne che. pAlanapura paheAM cIne gurudeva visAgarajI ma.nA suziSya sukhasAgarajI mahArAjanAM caraNamAM sara jhukAvavA chatAM, ADI avaLI aneka sukhavArtA ne zAstravArtA karyA chatAM, peAtAnA IrAde emaNe jAhera na karyAM. maneAmana aneka jAtanAM mAMthane calAvI rahyA hatA. pU. ravisAgarajI mahArAja jevA samartha sAdhunA pagale teo jai rahyA hatA, paNa e sAdhutAnA divase jANe AthamyA hatA. saraLatA, bhadrikatA, nikhAlasatA, AtmAthI paNuM ne eliyApaNu jANe alpa thatu' jatu hatu. pAMDityanA paDakAra, vAdInA huMkAra, musaddIvaTanAM maMDANu teo vadhatA jotA hatA bhedAbheda, dveSAdveSa, mArA-tArAmAM jANe vega AvyA hatA. alabatta, pavitratAnA TakA vizeSa hatA, paNa pAkhaMDa paNa pUjAmAM pesatu hatuM. paNa pAkhaMDa kayAre pravezyu nathI ? AtmA e ethI zA mATe mUMjhavuM? avidyA ne vidyA paDakhopaDakha vase che, ethI zu vidyAbhilASIe vidyAne tajI devI ? ane jItelI zetara ja zu' hAramAM javA devI ? G The 2 sazakta sudara deha, bhayuM bharyuM pAMDitya, rasaniraNasamu vitva, cAgane spatI manaHsRSTi, adhyAtmane varelI hRdayazakita, lakhANa ne khelavAnI suMdara chaTA, pagale pagale pramAdathI DaratI ne upayAga AcaratI indriyA-zu A badhI zakitae peTa bharavA kAje kheMcI nAkhavI ? aneA vepAra karavA ? e vepAra mATe zu ATalAM kaSTa sahyAM? zuM hajAramAM eka manu ke hajArAmAM jaI bhaLI ja* ? nA, nA, mAre hajAramAM eka banavu che, A ahathI paramArtha sAdhavA che. gAya For Private And Personal Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI zAMtinAtha bha. nuM meATuM derAsara (pAdarA) [ jayAM caritranAyake bhoMyarAmAM zrI. ghaMTAkaraNa vIranA sAkSAtkAra karyo. ] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only jIvanasAkSAtkAranuM sthaLa pAlaNapuranA upAzraya tathA sarasvatI devInI mUrti jyAM sAdhutvanA svIkAranA ni ya thayA. 5 LA
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImannA sadupadezathI vakIla mA. he. nAM kuTubIjanAe baMdhAvela jaina dharmazALA ( jJAnamaMdira tathA vyAyAmazALA sAthe ) For Private And Personal Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org jagadgurunA sAnidhyamAM 149 peAtAnuM dUdha pItI nathI, naThThI peAtAnuM jaLa pItI nathI, vRkSa peAtAnuM phaLa khAtuM nathI, te zuM mAtra manuSya ja eve che, ke sarpiNInI jema peAtAnuM pete ja khAya! sAru' e te sa'sArane devAnuM hoya. gurumahArAja pAsethI UThIne ahecaradAsa mananI zAnti mATe babbe derAsare pUjA karI AvyAM. prabhuspazathI jIvane zAnti maLI. bapAre jJAnabhaDAra avaleAkayeA. jJAnApAsanA te peAtAnA jIvananA mahAna rasa hateA. enA vinA te eka divasa paNa jIvavuM muzkela hatuM'. jJAnabhaMDAranuM sUcipatra avale kayu. nagarazeTha magaLajI mahetAne tyAM jamyA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAMje sahu pratikramaNa karavA beThA, tyAre pAte zrI. pUyajInA upAzraye gayA. temAM praveza karIne nIcenA bhAgamAM gayA, ane kSaNabhara temanuM mastaka nata thai gayuM. emanI manaHcakSuo akabarapratiAdhaka, jagadguru zrI. hIravijayajI sUrIzvarajIne abhivaMdI rahI. sAme ja emanI vyAkhyAna mATenI gAdI hatI. A ja gAdI para besIne emaNe mahAna AtmAddhAra karyo haze ! ahIM thI ja mAra mAra karatA mArAone paDakAra karyAM haze ! ne ahI'thI ja mahAna akabarane namAvyeA haze! teo AgaLa vadhyA. gAdIne pUjayabhAve sparza karyAM, ne sAdhakabhAve tyAM esI pA kalAka dhyAna dharyuM. dhyAna samApta thatAMnI sAthe jANe hRdayamAM ullAsagAna gavAtuM sAMbhaLyuM. koi mahAna pheAja kUca karI jatI heAya, ema enuM paDaghama vAgatuM hatuM. dizAone bharI detA ghaMTanAda dhAra gajArava karatA lAgyuM. jANe kAi kahetuM hatu.: jobaniyAMnI meAjA pheAjA jAya nagArAM detI re, ghaDI ghaDI ghaDiyALAM vAge, teya na hatuM te jAge re! bahecaradAsa jANe jAgrata thai gayA. teo zAnta citta sva-sthAne pAchA pharyAM. bIje divase vidyAthI AnI parIkSA lIdhI, ne inAma vaheMcyAM. zrI. maNilAla khuzAlacaMda parIkha vageree eka vidyottejaka ma`DaLanI sthApanA karI hatI, temAM temaNe bhASaNa Apyu. ** pharI teo upAzrayamAM jai zrI. hIravijayasUrijInI gAdI para beThA. vicAramAM UtarI paDayA. gheADI vAramAM jANe kAi mahAsAgara hilleALate lAgyA. bharatInAM enAM mAjA jIvanataTane pariplAvita karatAM, jalazikara varasAvatAM lAgyAM. keAika kahetu* lAgyuM; " are, ghaDI eka paLanA vilaMba na karIza, sAgara bharatIe heAya tyAre ja nAva choDI mUkavAmAM majA che. UThA de laMgara, cheDa ke naiyA ! " mahArAjazrI, mane dIkSA Ape !" " kema ? ekadama ?"' For Private And Personal Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1pa0 yoganiSTha AcArya "ekadama nathI. have veLA AvI gaI. nirNaya thaI gayuM. pahelA muhUrta ne pahelI paLe bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karavI che." "keInI rajA, koInI maMjUrI!" "rajA ane maMjUrI sahunI laIne Avyo chuM. tAkIda kare, gurudeva !" munirAja A juvAnanA nirNayane jANatA hatA, enI sAdhanAne pichANatA hatA. tarata temaNe nagarazeTha maMgaLadAsa mahetAne teDuM mokalyuM. A te ghaDiyAM lagna levAyAM hatAM. nagarazeTha potAnI sAthe dezI maganalAla kalabhAI, nahAla dezI vagerene letA AvyA. bahecaradAsanI jIvanasuvAsa temane paNa pahoMcI hatI. teoe paNa A prasaMgathI pAlanapura pAvana thatuM hoya te pAvana karavA ItejArI batAvI. dIkSAnA muhUrta mATe mahAsukhabhAIne teDAvyA. emaNe paNa muhUta pAse ja kADhI ApyuM. zrI. saMgha yajayakAra bolAvate, meDI rAte vikharAye. moDI rAte pathArImAM paDelA bahecaradAse aneka mohaparAjayanAM nATaka khelyAM. have be divasa pachI A bahecaradAsa te A nahIM rahe! e mahAmUlI paLane kalAko ja ADA hatA. zrIsaMghane Aja pAlanapuranAM bhAgya jAgyAM lAgatAM hatAM. kaMku chAMTI kaMkotarI lakhAtI hatI. vAjiMtronA sUra ghUMTAtA hatA. navakArazIonAM miSTAnna taiyAra thatAM hatAM. badhe AnaMda AnaMda vartAI rahyA hatA. ne bahecaradAsane jagadgurunA upAzrayamAM saMbhaLAyele ghaMTArava vegathI saMbhaLAI rahyo hato. koI kartavyadharmanI jorajorathI hAkala karI rahyuM hatuM. e hAlamAM gheragherathI maLatAM mevA ne miSTAnna, mAna ne pAna, kaMku ne zrIphaLa visarAI rahyAM hatAM. enAM zAM mUla hatAM, A jIvana mahotsavamAM ! divasothI pitAnA mAnasa-bhavanamAM jenI sadA pUjA karyA karI hatI- AratI utArI hatI, e mahAna ghaDI Aja sAme AvIne paDI hatI, [prathama bhAga samApta ] For Private And Personal Use Only
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir cAganiSTha AcArya | uttarArdha gA vALe te gAvALa : jite te jana For Private And Personal Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir TI I pAI mAM na Taka * emanI bhavyati emanA AtmasvarUpa jevI bhay hatI. virALa mukhAraviMda, ucca a ne puSya deha sta' bha, cAgIndranA jevI dAdI, jaburadarata daMDa ! ApaNe so mAnavajAta mUrti pUjaka chIe. a ne e bhavya mUrtAi adazya thaI che, chatAM paNa jeNe tIrakhI che; enA ' aMtaramAMthI jahadI bhu sAro nahiM ja. AnadadhanajI 'pachI khAvA adbhuta jana saMdhamAM thoDA ja thayA ho, ( '"jali' mAMthI ) mahAkavi nAnAlAla 5 ] [J SI[E jg (d #ti. bI phAyaravAra ra zAne ghara bhI mahAvIra jona ArAzanA kelA, kona For Private And Personal Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma ane dhI { | ] vazreSTha bahecaradAsa Aje je dharmanI dIkSA dhArI rahyA hatA, e dharmane itihAsa ati prAcIna che. bhautika, Adhibhautika, ane AdhyAtmika kSetromAM eNe sAdhelA vijayA apUrva hatA, ane eNe ApeluM mAdana adbhuta hatu. e dhama nI vamAnakAlIna gauravagAthA Adi yuganA mAnavanI sAthe ja, pRthvIpaTa para vijayavaMta va nAra Adi devathI zarU thAya che. Aya jAti e veLA jAti naheAtI, AryA. va e veLA vastu naheAtu. tAmra, pASANu, ane asthisugathI paNa pahelAMnI A vAta che, e veLA mAnavI ati prAkRtika dazAmAM hatA. Adi deva bhagavAna RSabhadeve ati prAkRta AdivAsIomAM sa'skAranuM prAthamika siMcana karyuM . manuSyane sarvAM prANIomAM zreSTha kahyo. ene samUhamAM rahetAM zIkhavyuM. samUhamAM rahelu' mAnavaprANI ekadama vikAsa sAdhavA lAgyu. theADA vakhatamAM e buddhidvArA ane hAthadvArA-mastiSkakhaLa ne bhujAbaLa dvArA jaMgaleAnAM jaMgaaA para vaca'sva jamAvavA lAgyuM. saMskRtinA Adi bIje manuSyane vicAravaMta banAvyeA. e krAntimAM utkrAMti karata cAlye. Aja sudhI ' sautho jhIlpa loyanam 'nuM jIvana hatu. Adi dhruve emAM bhAre rivatana ANyuM. tene tarata ja sUjhI AvyuM, ke eka prANIne premathI pALIne peASavAmAM ane mArI nAkhavA karatAM ghaNA lAbha che. krAnti evI vegIlI heAya che, ke ane prakAza dUra dUra dekhAya che. vanya jIvana jIvatA zikArI puruSa pazupAlaka banyA. pazupAlanathI prANI tarapha jovAnI enI dRSTi baddalAi gai. ane bhakSya tarIke na jotAM e ' jIva ' tarIke jovA zIkhyA. A veLA Adi deva bhagavAna RSabhadeve saMsAranI zreSThamAM zreSTha zeAdha-kRSinI zeAdha karI. adbhu 20 For Private And Personal Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 154 yoganiSTa AcArya bhuta e zodha hatI. eka dANe pRthvI para veratAM aneka dANa sAme maLatA hatA. A kRSimAM pazuo khUba upayogI nIvaDayAM. potAnI kRSi, pitAnAM pazu, pitAnAM vraja, aparigrahI mAnavI parigrahI bane. have enAthI Thera Thera bhaTakavuM azakaya banyuM. pariNAme suMdara evI saritA tIre gokuLa racIne rahevA lAgyo. dharatInI sAthe nAto bAMdhyo, saritAo sAthe sneha sAthya, havA-pANI sAthe prema bAMdhyo. A vasavATamAMthI samAja pedA thayo. baMdhutvanI bhAvanAne udaya thayo. mANasa eka --bIjAne paDozI bane. vinimaya zikhe, samAjamAM haLImaLIne kema rahevAya, enA nIti niyamo jANyA. paNa sAthe sAthe je Adi mAnavo rajhaLapATa karatA hovAthI nirlobhI hatA, te sthira thavAthI pazu, bhUmi, kRSi vagere viSayamAM lobhI thayA, ne e aMge avAranavAra jhaghaDA thavA lAgyA. mAnavasaMskRtinA Adi deva A vakhate temanA niyAmaka banyA. saMsAranA prathama rAjA" teo thayA. prajAnuM raMjana e rAjadharma banyo. baMne pakSane ayogya rIte AgaLa vadhatA aTakAvI niyamanamAM mUkyA. A niyamanathI Adi mAnano khUba vikAsa thayo. teo vicAraka thayA, ciMtaka thayA, kAya-kAraNanA jJAtA thayA. teonI AbAdI khUba vadhI. AbAdI vadhI ema nirbhayatA vadhI. emanI nirbhayatAe aneka ziSya janmAvyA. Adi deve e navasaMskRtinA lADakavAyA bALane "Arya nuM upanAma ApyuM. Arya eTale ajeya yodhdho ! "namo arihaMtA ' (zatrunA haNanArane namaskAra ho) e eno mahAmaMtra. paththara ne pASANano yuga vaTAvI e samRdhibharyA tAmrayugamAM pravezyo. vana sajAvyAM, upavana racAvyAM, udyAna ne gRhanI racanA karI, nadIne kAMThe suMdara AzramagRhamAM nivAsa karyo. saMsAranI sarva samRdidha jANe emane AMgaNe AvI khaDakANI ! | sAmAjika ane rAjakIya vikAsonmukhI jIvana jIvatA sukhI, zAnta ne nirbhaya mAnavInA manamAM eka ciMtA ekAeka jhagI. enA samAjanA mANu se hasatA, AnaMda karatA, killola mANatA eka dahADe ekAeka evI rIte sUI jatA ke uThADayA kadI UThatA nahi! ekAkI jIvana jIvatA AdimAnavane A vize vicAravA kaMI taka maLatI nahIM; paNa samAjamAM to hata-prItanA saMbaMdha bAMdhyA pachI, AvA banAvo sahunAM mana bhAre karI mUkatA, are, AnuM nAma to mRtyu. e sahune anivArya ! enA paMjAmAMthI koI mukA nahi! A ananta nidrA sahane vArApharatI gherI vaLavAnI ! arere, ATaluM sukha, ATalI sAhyabI, ATalI samRdhdhi maLI, ane AvI kSaNabhaMgura ! teoe ekAMtamAM besI eno vicAra karavA mAMDaye, mAnavI ciMtaka banya, agamya tarapha AkarSAya, UMDo Utarato gayo ema eno aphasosa vadhato gayo. *saMsAramAM nadInA kAMThe ja sabhyatAno udaya thayo che. cInanI cAMcekayAMga ne hoAMgaho, hiMdanI gaMgA-jamanA ne siMdhu- satalaja, IrAnanI dajalA ne karAta ne mizranI nIla nadInA kAThe loko prathama vasyA. For Private And Personal Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma ane dhamI 155 "are, ahIM sukha kharuM paNa bahu a! alpa sukha paNa duHkhathI abhibhUta, hAsya kharuM paNa rudanathI mizrita, prakAza kharo paNa chAyAthI AvRtta, divasa pachI rAta jANe anivAya. jIvana kharuM paNa mRtyu enuM cirasaMgAthI ! badhuya cAra dinanI cAMdanI jevuM ! are, miSTa madhuthI bharela kuMbha bhale maLe, paNa emAM sadA jheranuM biMdu jharyA kare enuM zuM? e madhunI zI lahejata ! enI zI miSTatA ! eno zo upayoga ! are, vaheluM moDuM je nAza pAmavAnuM che, evA kSaNabhaMgurano meha ro ! je jANatA hoya ke ghaDI pachI dehAMta daMDanI sajA thavAnI che, ene jIvatarano svAda ze ! navajIvana bhale lAdhyuM paNa ene mRtyunA ochAyAthI dUra karavuM joIe. A sukha tyAre ja sAruM gaNAya jyAre duHkhanI saMbhAvanA na rahe. bhaga joIe, paNa jeno aMta rogamAM che, evA na joIe. vicAra karato mAnavI philasUpha banato cAlyo. mRtyue ja saMsAranI mahAna AdhyAtmikatAne janma Apyo. Adi deve saMsAranI A pukAra sAMbhaLI. emaNe to mAnavaudhAranuM kArya AraMvyuM hatuM. sAmAjika rIte ne rAjakIya rIte mANasane sukhI ne unnata banAvavAnuM kArya te vikAsanAM paMthanAM pahelAM pagalAM hatAM. mAnavIne to ethI ghaNe Aghe laI javAno hato. jIvana sAkSAtkAra dvArA satya samajAvavA temaNe nirNaya karyo. eka dahADo rAja taryuM. rAjanAM sukha tajyAM, vanavAsa lIdhA ne dehakaSTa sahana karavA mAMDayAM. eka dahADo mRtyu, rega ne vipattithI akaLAelAM mAnavIone ekatra karI kahyuM are, tame kAM bhUlo tame jene "huM pita" mAnI ALapaMpALamAM paDyA che, e to anya kaI che, tamAro "huM pite " to aMdara beThe che. e marato nathI, janmate nathI. mare che ne janme che A tamAro mATIne deDu! taravAnA tuMbaDA jevo A tamAro AtmA te sadA utagAmI che; paNa gherAM mATInAM paDa caDhAvI ene bicArAne DubADayo che. enI bhALa lo ! e ajara, amara, mahAbalI AtmAne nANe! kharekhara mANasa dehamAM vasatA nathI, AtmAmAM vase che. je mAtano bheda jANaze, e jIvanane sAce marma nANaze. vAta to adbhuta hatI. ekadama samajAya tevI nahatIpaNa jema jema gaLe UtaratI gaI ema ema daSTibiMdumAM navo palaTo Avyo. Aja sudhI je duHkhanA DuMgarA lAgatA, e sukhadAyaka lAgyA. je vipattine joI mana kAyara thaI jatuM, e vipattine joI mana haMkAra karavA lAgyuM. vipatti, saMpatti, jIvana ne mRtyunA khyAlo sadaMtara pheravAI gayA. are, mRtyu kone che ? are, puruSArthathI koNa hAre che? eka deha jaze to aneka deha maLaze! eka dahADo e dehanI mAthAkuTamAMthI paNa mukti meLavIza! huM koNa? Atmane pichANanAre Arya ! A tattvaciMtanane-A Atmadarzanane sahue "dharma" evuM nAma ApyuM. nIce paDatA jIvanane peNe dhAraNa karyuM. dhAraNa karI udharaNa karyuM ! vilApa, vedanA, vyAkuLatA, vihavaLatA saMsAramAMthI ochAM thayAM. For Private And Personal Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 156 yoganiSTha AcArya A "dhama rUpI dIpakane prakAza AgAmI yugone ajavALAM Apato rahe, e mATe AjanAo racAI. vyaktigata vijaya je e na banI jAya, e mATe jJAnI puruSoe samaSTine lakSamAM rAkhI enA caDhatA-UtaratA vibhAga ryA. cogya kakSAe racI. egya ciMtana ApyuM. yogya anuzAsana, Ucita anuzIlana ne sArvatrika AzvAsana preryA. Ama dharma, dhamI ane dharmAtmAonI bhUmikA racAI. A bhUmikAe mAnavajIvanane vadhu saMpIluM, udAra ne dayALu banAvyuM. tapa tyAga ne bhakti tarapha preraNA karI. e jIvana abdubhuta hatuM. sAkSAta svarga khaDuM hatuM. paNa kALe kALe paristhitinA palaTA AvavA lAgyA. zAMta jhUMpaDIo para navAM vAvAjhoDAM vAvA lAgyAM. e vAvAjhoDAMe A samartha, mRtyuMjaya Ane azvArohI banAvyA. dharmacakanI chAyAmAM rAjacaka calAvatA saryA. dhameM ApelI khumArI adabhuta hatI. e khumArIe ghaNuM sarajAvyuM. samAja sarajAvyA-rAja sthapAvyAM, rAjataMtra racAvyAM. A bhautika vijoe A AdhyAtmika vijetAone ghelA banAvyA. AryonAM mastaka saMskRtinA abhimAnathI unnata banI rahyAM. saMskRti pracAra mATe e navanavI vanasthaLIomAM ghUmavA lAgyA. Adideva nirmANa pAmyA, ne AryAvarta sarajAyuM. Aryoe navA vijaya sAdhavA, navI saMskRti pracAravA vijayayAtrAo AdarI. dareka yAtrAe teoe kaMI ne kaMI meLavyuM. azvArohI Ayae cAre tarapha pitAnA ghoDA doDAvyA. koI yUrepa tarapha gayA, koI IrAna tarapha, ke aphaghAnistAna ne hiMdamAM AvyA. hiMdamAM AvI, drAviDane harAvI AryAvartanI sthApanA karI. saMskRtinA rasiyA Aryoe aneka devadevIonA upAsaka drAviDono tiraskAra na karyo. emane dharma sahane ekatAnI sAMkaLe bAMdhavAnuM kahetA hatA. temane potAnA banAvI lIdhA. temanAM pUjya devadevIone pite mAnArha banAvyAM. eka ne akhaMDa AryAvartanI racanA karI. enA aMgarUpa cAra varNa banAvyA. Aryo pitAnI sAthe pitAnI vidyA, jJAna ne kavitva lAvyA hatA. e vidyA ne jJAne temane ajeya banAvyA hatA. e mahAna vArasAnI rakSA mATe temaNe eka buddhizALI vaga taiyAra karyo. tene na laDavAnuM, na pharavAnuM, ne peTanI ciMtA karavAnI. tenI pharaja sarva jJAna ne vidyAnI paraMparA jALavavAnI. enuM nAma " brAhmaNa" rAkhyuM. bIje vagara laDAyaka codhAone banAvyo. e codhAeAne na jJAna bhaNavAnuM ke na peTanI ciMtA karavAnI. teonI pharaja lokonuM rakSaNa karavAnI, yuddhakaLA khilavavAnI ne vijaya varavAnI ne vasAhatanA pradezane vizALa banAvavAnI. A vagara " kSatriya" kahevAya.4. eka varga ke je na laDAyaka hato ke na khAsa vidyAnI abhirucivALo hato, paNa mahenatu, kharI rIte prathama kSatriya, vaizya ne zUdra ema traNa varNa racAyA, ne pachI brAhmaNa varNa racAya. For Private And Personal Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma ane dhamI 157 dIrghadraSTi ne vyavasthAvALe hato-tene "vaizya" upanAma ApI khetI karavAnuM, gopAlananuM ne khorAka AdinA vinimayanuM kAma soMpyuM. brAhmaNa vidyAbhirata raheto hovAthI ne kSatriya laDAIomAM gUMthAyeluM rahetuM hovAthI khetI Adi kAma mATe, nagaragrAmanI svacchatA mATe tema ja kaLAkauzalya vadhAravA mATe eka sevAbhAvI varga yojavAmAM AvyA, e "zUdra" kahevAyA. brAhmaNa samAjarUpI dehanuM mastaka, kSatriya hasta, vaizya peTa ne zuddha paga gaNAyA. cAre aMga ekabIjAnA pUraka ne samAna hatAM. kaI hIna ke koI vizeSa nahotA. paNa kALa vadhato gayo tema A samAjadehamAM vikRtio pravezavA lAgI. kSatriya pitAnA vijethI aMdha banyA. teo pitAne sarvoparI mAnavA lAgyA, ne traNe varNane pitAnAthI hIna mAnyA. brAhmaNo pitAnA jJAnathI unmatta banI gayA. maMtrazakita, zastrazakitathI sahune dhrujAvavA lAgyA. eNe jaTila kriyAkAMDo ne yajJayAge UbhA karyA. yajJamAM puruSamedha, azvamedha ne ajAmenI sthApanA karI. sahune pitAnI laDAInI jhaMkhanA jAgI. A saMgharSano pahelo paDagho vIsamA tIrthakara munisuvrata svAmInA vakhatamAM paDayo. rAvaNa nAmano vidvAna brAhmaNa maMtrazakitanA jore pRthvIne nAtha thaI paDe. saMsAranI suMdara strIo ne saMsAranuM sonuM eNe pATanagara laMkAmAM ekaThuM karyuM. jyAMthI Adideva kaSabhadeve mAnavasaMskRtino pracAra karyA hatA, e ja ayodhyAnA eka kSatriya rAjakumAra rAma ane laphamaNe mAnavasaMskRtinI surakSA mATe pahela karI. teoe jIvanane ucca guNothI baLavAna banAvyuM, ne e ajeya rAvaNane roLI nAkhyo, laMkAne naSTabhraSTa karI, rAmarAjyane eka Adarza pRthvI paTa para sthA. paNa sattA bahu burI cIja che. vIsamA tIrthaMkara zrI munisuvrata ne ekavIsamA naminAzane kALa vyatIta thatAM thatAM te pharI kSatriyo unmatta banI gayA. saMsAranA deva tarIke pUjAvAnI jhaMkhanA temanAmAM jAgI. brAhmaNa, vaizya ne zUdroe emanI murabIvaTa svIkAratAM ekacakI sAmrAjyanA teo lAlacu banI gayA, ne e veLA mahAbhArata khelAyuM. A mahAvinAzanA dRSTA zrIkRSNa hatA. emanA ja pitarAI bhAI neminAthe saMsArane A hatyAkAMDathI bacAvavA bhekha dharyo, ne ahiMsAnI hAkala karI. are, veranI zAMti verathI nahi-premathI thavI ghaTe. lenAra karatAM ApanAra maTe che. pArakA mATe jIvanAra ja saMsAramAM sAce che. vaidika sAhityamAM " ghara AMgirasa" tarIke e oLakhAyA. mahAbhAratanA hatyAkAMDathI trAselI janatAe A hAkalane jhIlI lIdhI. bAvIsamA janadharmanI eka khUbI che, ke tenA tamAma tIrthakaro kSatriya che, te tamAma gaNadhara brAhmaNa che, chatAM e vaizyano dharma gaNAya che. For Private And Personal Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 158 yAniSTha AcAya tIrthaMkara pachI tevIsamA tIrthaMkara zrI pArzvanAthe A tattvane vega ApyA. te purANaprasiddha kAzInagaranA rAjaputra hatA, ne eka kSatriyasaMtAna ahiM sAnI vAta kare, bAhya zatrune badale aMtaranA zatrunA ullekha kare, ne tene jItavA mATe zastrane badale ahiM sArUpI tantra-zastrane svIkAre, e vAta e jamAnAne jUnI AMkhe navA tamAzA jevI hatI. zrI pArzvanAthe ahiM'sAnA vistAra karyAM ne mAnavajIvanane jarUrI caturthAMma-ahiMsA, satya, asteya ne arigrahanI racanA karI. tapelA pRthvInA gALA mATe A catuma savaravAda amRta meghanI vRSTi samAna hatA. A kALa DA, yAkobI vi, sa. pUrve 820 thI 720 sudhInA noMdhe che. zrI pArzvanAtha pachI lagabhaga be saikAnA kALa votI gaye, ne e kALamAM pharI jUnI vAtA tAjI banavA lAgI. brAhmaNeA kSatriyAnA Azrita banyA, ne dha sattA rAjasattAne panAre paDI, rAjapada mahAna banyuM. yuddhonA sahAra dharmAM manAye. yudhdhamAM maranAra kasAine paNa svargaprApti zakaya karI dIdhI. pharIthI yajJa zarU thayA. paNa prajAe hiMsaka yajJa sAme virodha noMdhAvyA. ajAmezvamAM ' aja eTale DAMgara ke aja eTale kareA ' enA vAdavivAda cAlyA. dhama sattA te rAjasiMhAsananI Azrita banI hatI. cukAdo ApavAnuM AvyuM. rAjasattAnA hAthamAM. rAjasattA para brAhmaNasattA lAgavaga lagAvI gai. * ajane arthe bakarA ' evA rAjAe cukAdo ApyA, paNa prajA vipharI beThI. rAjAne siMhAsanathI nIce pachADayA. Ama leAkamatanA vijaya thatA jovAye paNa e kAmamAM kSatriya ane brAhmaNe ekasa'pa hAvAthI phIthI hiMsaka, yajJo cAlu thayA. varNano mahattAnI pharI rAjaduhAi zarU thai. brAhmaNa te brAhmaNa ne kSatriya te kSatriya. vaizya te vaizya ne zUdra te zUdra ! strInuM bicArInuM sthAna ja nahIM. e teA bhAge palega-parigrahanI vastu ! e veLA bhulAyelA adhyAtmavAdanA punarodhdhAra mATe krAnti thai. kriyAkAMDanA-yajJayAganA jALAmAM rakata samAjane e jALAmAMthI bahAra kADhI jJAnamaya jIvananI preraNA karI. e kALa ' upaniSada kALa 'ne nAme oLakhAyA, ne dhanI anirUdhdha bhAvanAnA ugama kALa najIkamAM dekhAye. paNa purANamatavAdIonA sAmarthya punaH vhera karyuM. A navA kALa tAttvika vAdAvAda, zAstracarcA, zuSka pAMDityamAM lubdha banI gayA. paNa kSatriya AtmavIrAnI paraparA jANe avi rata cAlI rahI hatI. i. sa. pUrve 623nI vasaMta pUrNimAe gautamabudhdhanA janma himAlayanI taLeTImAM AvelA kapilavastunA rAjavI zughdhAdanane tyAM thayA. emaNe ahiMsAnA e ja tattva para bhAra mUkayeA. mAnavajIvananuM dhyeya tapa ne tyAga dvArA ja prApta thavAnuM kahyuM. brAhmaNanA varcasvane paDakAra dIdhA, kSatriyAnA yudhdhasaMhArane phiTakAra dIdheA, ne prema ne tyAganAM bI vAvyA. For Private And Personal Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma ane dhamI 159 prakRtinI kAi preraNA ja haze, ke pUrI eka paccIsI paNa na vIto ke licchavI kuLanA eka bIjA rAjakuvare vaizAlInagarInA, ikSvAku kuLanA, rAjA sidhdhAne tyAM janma lIdheA. i. sa. pUrve 59 mAM eka bALakanA janma thayA. itihAsa e mahAna AtmadharmanA pracArakane zramaNa bhagavAna mahAvIranA nAme sahu ALakhe che ne vaDhe che. A kSatriya rAjakumAre brAhmaNane vikAsa ruMdhAyele nihALye, kSatriye ne samazera priya ne zrIlubdha dekhyA. saMsAranI be mahAna jAtionA patane temanA dilamAM vyathA janmAvI. AdhyAtmikatA he|mahavanamAM ne surApAnamAM, jaDa kriyAkAMDa ne jaTila varNabhimAnamAM paryApta thatI dRSTigocara thai. zAstra para brAhmaNeAe kASTra karyAM hatA. zasro para kSatriyAe, zatru ne zAstrathI hIna banelI prajA nivIya banI rahI hatI. ane A samAja peAtAnA mULa ghruvatAraka AtmA pratinA bhUlI gayA hatA enu zuM ? AdhyAtmika zeAdhanuM zu' ? ana'ta sukha taraphanI pravRttinuM zuM ? jAtinA prema, sattAnuM gumAna, Arthika khumArI satyAnAzanAM mULa banyAM hatAM. temAM ya A A saMghanI sthApanAnA mULa uddeza je Atmika vikAsa, tenA para hatheADA calAvyeA hateA. mahAvIre jJAna, mauna, prema ne tapa dvArA jIvanavizudhdhi karI, ne peAtAnA jIvananA ekeeka bhAga svaccha karI nAkhyA, mana, vANI ne kama niLa banAvyAM. pAradarzaka meAtInI jema peAtAnu jIvana pAradarzaka banAvI eka divasa Avane navasaMdeza ApyA. " mane rAhu paranA prakAza lAgyeA che. e rAhu para javA mATe tame tamArA AtmAne pichANeA. tamAre AtmA ja paramAtmA che, ane e paramAtma pada mATe strI-puruSa, brAhmaNa, kSatriya, vaizya ne zUdra kAi paNa yatna karavAnA adhikArI che. AtmAnA adhikAranI dRSTie zUdra hIna nathI, ne brAhmaNa zreSTha nathI. strI halakI nathI, ne puruSa meTA nathI. jIva mAtra samAna che, guNathI mahAna che. sarva zAstranAM adhikArI, kriyAnAM hakkadAra ! "dareka prANI tarapha dayAbhAva keLave. ekanA jIvanane haNI ApaNuM jIvana samRdhdha na manAvA. ahiM'sAne vicAre, sAcA ahiMsaka divya premI che. karmonA niyamane samajo. tamArAM karelAM pApeAmAMthI izvara, mRtyu ke koi paNa devadevI tamane nahI cheADAve. syAdvAda dharmAMne pichANA, sahu mAnavane samAna jIvanadhamI lekhI cAlA, ne AdhyAtmika mArge, manaHzudhdhi AcArI, gabhIra maunapUva ka; akhaMDita tapathI AgaLa vadheA, 5thI ke pApIne dhakko na mArA, tame sahana kareA-bIjAne mATe, emAM tamAruM' zreya che, " anAdi ananta saMsAramAM bhakatA jIvane ananta sukhanI prApti mATe nIcenI cAra vastunI prApti ne sadupayeAga karavA joie. ( 1 ) manuSyatva, devajIvana ke anya jIvana karatAM mAnavajIvana zreSTha che; kAraNa ke AtmahitanI pravRtti kevala A ja jIvanamAM thai zake che. ( 2 ) dha zravaNa, zAstrAnA atha samajavA, enuM ciMtana karavuM, manana karavuM te jIvanamAM UtAravA. ( 3 ) trIjI vastu satya zradhdhA, zradhdhA vinAnI kAi paNa kriyA phaLatI nathI. zradhdhA For Private And Personal Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 160 ceAganiSTha AcAya vinAne AdamI saDha vinAnA nAvanI jema jyAM tyAM phare che, akaLAya che, eTale eka vAra vicAra karIne je vAtaneA nizcaya karyAM, temAM pUrNa zraddhA dharAvavI. ( 4 ) ceAthI vastu, saMyamavI. zraddhAthI prApta dhanuM vIratApUrNAMka AcaraNa karavuM. samajI lejo ke bahu ja ochA mANasA mAnavabhava prApta kare che. emAM bahu ochA dha zravaNa kare che, emAMthI paNa hu AchA zradhdhAvAna ane che, ane e zradhdhAvAna thavA mAtrathI kriyAvAna thavAtuM nathI. svIkRta mA` para cAlavuM asidhArA para cAlavA karatAM paNa durlabha che. sa'grAmanAM sa`grAma jItanArA mahAbalI ceAdhA kaSAyanA nAnA evA yudhdhamAM hArI jAya che. '' A saMyama-vInA mArganA anuyAyIe pAMca prakAranAM mahAvrata pAlavAnAM hoya che. ( 1 ) sUma athavA sthUla-badhA prakAranA jIvAnI mana, vacana ne kAyAthI hi'sA na karavI, na karAvavI ke na preraNA ApavI. A vratane prANAtipAta viramaraNa vrata kahe che. (2) evI ja rIte mana, vacana, karmAMthI asatya bhASaNane mATe paNu pratibaMdha che, ne enu nAma mRSAvAdaviramaraNu vrata kahe che. AvI ja rIte cArI na karavA viSayaka trIjI adyattAdAna viramaNa vrata che. ane AvI ja rIte viSaya-bhAga tyAga karavA mATenuM cAthuM maithuna viramaNa vrata ne pAMcamu parigraha viramaNa vrata, dhana-dhAnyAdarUpa bAhya parigraha ne rAgadveSAdi AbhyaMtara parigrahanA sarvathA tyAga karavA rUpa che. A prakAranA saMyamI-savirati zramaNa kahevAya, ne te kama mukata thaI ananta sukhanuM mULa je meAkSa tene prApta kare che. A ucca prakAra che, ne mahApuruSAthI jIvA tenuM avala'bana le che. paNa evA ca jIvA che, jeo AvA mahApuruSAthI nathI, ne uparanI vastunA sathA tyAga karI zakatA nathI. zramaNa bhagavAna mahAvIre tene dezivaratInA mAga khatAnyeA, jemAM ukata pAMca vrate utkRSTa nahI' paNa sAmAnya rIte pALavAnAM hatAM. te gRhastha rahe, zramaNApAsaka rahe, ne nIcenAM bAra vrata pALe. 1 sthUla prANAtipAta viramaNa-cAlatAM pharatAM ( trasa ) jIvAnI niSkAraNa hiMsA na kare. 2 skUlamRSAvAda viramaNa, sthUla jUTha na le. sthUla adattAdAna viramaNa,--je levAthI manuSya cAra thAya tevI cIja tenA svAmInI rajA vagara na levI. sva-srI sateASa, para-srI tyAga, sa'pattinu` niyamana, gamanAgamananuM niyamana, khAnapAna, meAja-zeAkha ne audyogika pravRttionu niyamana, nirarthaka pravRttionA tyAga, ( anaMdaMDa viramaNa ), sAmAyika, dezAvakAzika, pauSadhApavAsa ne atithi vibhAga, A bAra tratAnuM pAlana karavuM. A anuzAsana addabhuta hatuM. sAdA zabdomAM vIjaLInA AMcakA hatA. emAM satyanI sAdAi, AtmAnI mahAnatA ne nItiniyamenI nikhAlasa carcA hatI. kriyAkAMDAnI jaTilatA For Private And Personal Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir caritranAyaka - 18 (yuvAvasthA) For Private And Personal Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma ane dhamI 161 ne zAstrAnI chetarAmaNI 2mata nahotI. mANasane enI keDa para Ubhe karyo. enA puruSArthane hAkala karI. e hAkale AryAvartane eka navIna uSmA ApI. ItihAsa-pravezanA vidvAna racayitA zrI. jayacaMdra vidyAlaMkAra sArAMzamAM mahAtmA buddha ne bhagavAna mahAvIranI samAcanA karatAM lakhe che, ke buddha ne mahAvIranI zikSAmAM mukhya bheda eTale have, ke buddha jyAre madhyama mArgano upadeza detA tyAre mahAvIra tapa ane kRSNa tapane jIvanadvAra mahAna mArga batAvatA. mahAvIrane ahiMsAvAda aMtima sImAe pahoMcela hatuM, je bAbatamAM paNa budha madhyamamAgI hatA. baMne veda ane Izvarane mAnatA nahotA. magadha Adi dezomAM mahAvIrane upadeza jaladI prasarI gayo. kaliMga te emanA jIvanakALamAM ja emanuM anuyAyI banI gayuM. rajapUtAnAmAM mahAvIra-nirvANanI eka zatAbdi bAda jainadharmanI jaDa jAmI gaI. jainonuM sAhitya pUratA pramANamAM vizALa che, ne e avadha yA kezalanI purAnI prAkRta-ardhamAgadhImAM che." yugapravartakanAM cakSu potAnA jamAnAthI ghaNuM AgaLa jatAM hoya che. koI paNa pahADanA girizikharamAMthI nIkaLelI hajAra saravANIo sadA bhinna bhinna vahyA kare, ekatra na thAya, to game tevI susvAdu hovA chatAM, ekAda grISmane tApa enuM nAmonizAna miTAvI de. ene saritA ke sAgarane vega, mahattA ke ciraMjIvatA na lAdhe. pitAnA anuyAyIo-pitAnA sidhdhAMtanA pAlako ekatra rahe, saMgaThita rahe, suvyavasthita rahe, e mATe eka samUha sthApanAnI-saMsthAnI-saMghanI jarUra hatI. A AjanA zramaNa bhagavAne vicArI. - e AyojanA te Ajano jana saMgha. e saMghamAM zramaNa-zramaNIthI laI zrAvakazrAvikAone paNa samAveza thAya. A caturvidha saMghanuM mahattva eka tIrthaMkaranI samAna rahe. enA niyamo, upaniyame, peTAniyama racAya, ne AvI rIte pote karelI AtmasAkSAtkAranI zeSane pracAra tenA dvArA yuga sudhI avicchinna cAlyA kare. - A caturvidha saMghanI sthApanAno dina te AjathI 2474 varSa pUrvenI vaizAkha sudI dazamI. e divase zramaNa bhagavAne potAnI philasUphI rajU karI. enuM dhyeya, dhyeyaprAptinA mArgo samajAvyA. e pariSadAmAM rahela brAhmaNa, kSatriya, vaizya ne zuddha sahue eno svIkAra karyo. keTalAkae to saMsAra tajI prabhu sAthe tyAgI banIne rahevuM pasaMda karyuM. keTalAka gharabArI rahyA. - jeo saMsAra choDI bhagavAnanI pAse sAdhya meLavavA cAlI AvyA hatA tevAM-ne jeo saMsAranAM karmadharmamAM rahI sAdhyanI upAsanA mATe yathAzakita yatna karavAnAM hatAM, tevAM strI-puruSonA kama nakkI thayA. nivRttimAga ne pravRttimArganI maryAdAo nizcita thaI. zramaNa ne zamaNI tathA zrAvaka ne zrAvikAnA bheda ryo, ne baMnenA bhinna bhinna kAryo batAvyAM. saMsAramAM be vAtanA moTA jhaghaDA cAlatA hatA. eka kaMcananA, bIjA kAminInA. je sAdhu thAya tene mATe baMne vastu niSiddha, sparza sudhdhAM nahIM. je gRhastha rahe, ene paNa 21 For Private And Personal Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 162 yoganiSTha AcArya atyaMta maryAdA. suvarNane saMgraha paNa amuka hada sudhI, ne strI-viSayaka paNa moTI moTI maryAdAo. AmAM paNa zramaNa saMsthAnI adbhutatAe e kALanA samAjane Azcaryamugdha karI nAkhe. enI mumukSuvRtti, titikSA, tapasveja adbhuta hatuM. Idriya ne vAsanAvijaya ajoDa hatA. mekSamArganA e abhuta pUjArIonuM drazya anupama hatuM. na hajAma, na darajI, na dhobI, na snAna, na vilepana, na gADI, vADI ke pAlakhI ! dharatInA A bALane sadA khulA page dharatIne pAvana karavAnI. na mastake zivepTana ke chatra! dehane jaMgalamAM DhAMkavAnI paravA nahIM, kadI jarUra paDI to ekAda kApaDane kaTake ja sahI. khAna-pAna mATe maLyuM to kASTapAtra, nahIM te hastapAtra. na ArAma mATe vihAra ke vasavA mATe na vasatI. smazAna ke khaMDiyera enI garaja sAre. jJAnanI khejamAM sadadita ciMtana cAlu che. AtmAnI khojamAM tapa zarU che. eka paNa jIvane azAnta karavAnI IcchA nathI. evA jJAnIne, tapasvIne AkAzathI vadhu rUpALuM kaI chatra nathI. pRthvInI khulI dhULathI suMdara gRha nathI. vRkSethI vadhu suMdara chAyA nathI. nadIonI nadIo UbharAtI hoya paNa e tRSAtura che. e jaLano e svAmI nathI. sumiSTa vADIo phaLathI lacakAtI hoya, paNa ekeya enuM nathI. e te gocarI-mAdhukarIne dhAraka che. nirdoSa bhejanapANIno ene khapa che. samAja para lezamAtra bhAra rUpa na thavAnuM enuM lakSya che. enA haka ochA che. enI pharaje vizeSa che. mAdhukarI vratanI dhAraka A zramaNa saMsthAnI mAdhurIthI e kALanA digagaja vidvAno, prabala paMDita, mahAna rAjAo ne zrImaMta AkarSAyA. AkarSaNa pAmIne ene saharSa apanAvI. e vidvAnothI zramaNa saMsthA zobhAyamAna banI gaI. ene pravAha balavattara banyo. Aja to zramaNa saMsthA parathI kALanAM pacIsa varSa pasAra thaI gayAM. kALanAM raNa ne paristhitinAM vasamAM pUra vaccethI paNa Aje e kaMika purAnI jhAMkhI avazya ApI rahI che. e titikSA, e mumukSupaNuM, e jigISA Aje ardhapragaTa paNa jarUra dekhAya che. veza bhale kadAca badalAyA, vAghA bhale badalAyA, paMtha ke saMpradAyanAM jhINAM jharaNa bhale phaMTAyAM, AsamAnI sulatAnIo AvIne gaI ke duSkALa ne durbhikSa dekhA daI gayA, astitvanI ApattiomAM e TakI rahI. A saMsthA keI ne kaI aMze dhyeyanI dUra ke najIka cAlatI ja rahI. utthAna-patananA bharatI-oTa cAlu ja rahyA, chatAM e jIvI. prANabharI rIte jIvI. dhyeyabharyA jIvatara sAthe jIvI. - eno ItihAsa ati ujajavala che. e ujajavala ItihAsadhAraka zramaNaparaMparAnA bahecaradAsa Aje anuyAyI banI rahyA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir e mahAna zramaNasaMsthA | gatakalyANane mATe sthApana karela zramaNa saMsthAnA Adi zramaNa tarIke zrI. sudhamosvAmInuM nAma bhAre AdarathI levAya che. bhagavAna mahAvIre pasaMda karela agiyAra gaNadharo e kALanA mahAna digagaja brAhmaNa vidvAno hatA. paNa nava gaNadharo te bhagavAnanA jIvanakALa mAM ja nirvANa pAmyA. prabhupriya IdrabhUti gautamane bhagavAnanA nirvANunI sAthe kaivalya prApta thayuM, eTale bhagavAnanA nirvANa pachI eMzI varSanA vayovRddha ne jJAnavRddha sudharmAsvAmInA hAthamAM zramaNa saMsthAnuM sukAna AvyuM. " tIvra tapa tapanAra, yuga ( dhuMsarI) pramANa dRSTi karI vasudhAtala para viharanAra, priya tathA parimita vANInA uccAranAra, kukSimAtra zabalavALA, bhikSA ke gamana trIje pahore karanAra, nirIha, nirmaLa, samatAvaMta, dharmopadeza ApavAmAM kuzaLa, karuNAsAgara zrI. sudharmAsvAmIe bhagavAne ApelA hitopadezano saMgraha karyo. sarvajJanI bhinna bhinna tane anulakSIne kahelI vANIne samuccaya race, ne e zravaNa karelA jJAnanuM-zrutajJAnanuM bAra aMgamAM sarjana karyuM. / A bAra aMgamAM pahelA AcArAMgamAM zramaNa -nigrathanA AcAra, gocarI, upadhi, bhakta ne pAna vagerenA niyamo tathA tapa vagereno saMgraha karavAmAM AvyA. bIjA sUtrakRtAMgamAM sva-siddhAMtanI sthApanA, te kALanA 363 anya dRSTinA matonI carcA, jIvAjIvAzrayasaMvara vagerenI carcA karavAmAM AvI. e rIte sthAnAMgamAM ane samavAyAMgamAM jIva-ajIva, kAlAka, svasamaya-para samayanuM sthApanaH vyAkhyAprajJaptimAM judA judA deva, rAjA, rAjarSi ane aneka saMdigdha puruSoe pUchelA prazno ne zrI mahAvIra bhagavAne ApelA uttaroH jJAtAdhama kathAmAM udAharaNubhUta puruSonI kathAeAH upAsakadazAmAM upAsaka zrAvakenAM jIvanaH aMtakRdadazAmAM tad bhave mekSagAmI thanAra tIrthaMkarAdinAM jIvanaH anuttarapapAtikamAM nagaro vagerenAM vaNa neH For Private And Personal Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114 yoganiSTha AcArya praznavyAkaraNamAM ekaso prazna ne vidyAnA atizaya ne saMvAdaH vipAkazratamAM sukRtakarma ne duSkRta kamano phaLavipAka-kathAo sAthe, ne daSTivAdamAM sarva padArthonI prarupaNA viSayaka sAhitya saMgrahavAmAM AvyuM. vastusthiti jotAM daSTivAda nAmanA bAramA aMgamAM tamAma hakIkatA AvI jAya che. chatAM bAla, vRdha, strI, maMdane ajJAna jIvo mATe agiyAra aMgenI lokabhASAmAM racanA karI. A bAra aMgomAM agiyAra aMga ArSa prAkRta-ardhamAgadhI bhASAmAM hatAM, ne bAramuM aMga dRSTivAda saMskRta bhASAmAM hatuM. A sivAya zramaNa bhagavAna mahAvIranA hastadIkSita ziSya zrI vIrabhadragiNie racelAM Aura paccakhANa ( Atura pratyAkhyAna) ne cauzaraNa paNa smaravAmAM AvyAM. ne sarva sAdhu-sAdhvIsamudAya A kRtajJAnanA svAdhyAya dvArA enuM saMrakSaNa karavA lAgyA. A judA judA pratApI muni bone pATha ApyA, AjJA ApI, ne paraMparA jALavI. je kAma A hiMdamAM AvyA tyAre brAhmaNo karatA, te A niHsvAthI nie lIdhuM. zrI. sudharmAsvAmIe bAra varSa sudhI paTadhara pada zobhAvyuM, ne bANumA varSe kevalajJAna thatAM sarva zramaNa saMghanuM uttaradAyItva vaizyazreSThiputra zrI jaMbusvAmIne suprata karyuM. zrI jaMbusvAmInA kALa sudhI sarva siddhAMta tathA saMpUrNa tyAga abAdhita rahyA. paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra ane temanA gaNadharoe kevalajJAnanI je jyoti peTAvI hatI, te zramaNa bhagavAnanA nirvANa pachI so varSamAM ja ne kevala traNa kevalIo-gautama svAmI, sudharmAsvAmI ne jaMbusvAmI-pachI AthamI gaI. mahAna upadeSTAnI pachI vastu enI e hovA chatAM enA prAptavyamAM keTale phera paDI jAya che, enuM A dRSTAMta che. " aMtima kevalajAtinA dhAraka zrI. jaMbusvAmIe cuMmAlIsa varSa sudhI zramaNasaMghanuM netRtva sAcavyuM ne pitAnI pATe zrI prabhavasvAmIne sthApI mekSe gayA. zrI prabhavasvAmInI pATe mahAna vedadhamI brAhmaNa zayyabhava AvyA. zayyabhava mahAna jJAnI hatA, ne jyAre pitAnA putranuM AtmakalyANa karavA tene dIkSA ApavA taiyAra thayA tyAre temane jaNAyuM ke pitAnA putra-ziSya manakamuninuM AyuSya a9pa che. bIjI tarapha zrutajJAnane te sAgara bharyo hatuM. A bALa-muni ene kayAre ne kema pAra pAme ? jJAnI munie patrakalyANanI IcchAthI cauda pUrvamAMthI uddhAra karIne daza adhyayanavALuM eka sUtra banAvyuM. e vikAlathI nivRtta hatuM. [kALa veLAe banAveluM vikAlena nivRttama ] mATe enuM nAma dazavaikAlika rAkhyuM. zrI zayyabhavasUrijInI pATe yazobhadrasUrijI AvyA, ne temanI pATe zrI bhadrabAhusvAmI ne samatabhadrajI AvyA. zrI bahecaradAsane A baMne sUtro para abhuta saci hatI, ne gRhastha tathA sAdhu avasthAmAM nityapATha karatA. +caritranAka pratikramaNa karyA pachI haMmezAM dazavaikAlikane pATha karatA. For Private And Personal Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra e mahAna zramasa sthA www.kobatirth.org 165 A bhadrabAhu svAmI sakalazrutajJAtA, cauda pUrvAdhara, ne mahAna jJAnI hatA. mahAna jetA sikaMdara e veLA bhArata para caDhI AvyeA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sikaMdara ' alekajhAMDara dhI greTa 'nA nAmathI prakhyAta che. A ceAdhyAne jagata jItavAnAM svapna hatAM. eNe hiMdu para caDhAI karI. hiMdukuzanA rAjA zazigupte eneA sAmaneA karyAM paNa e hAryAM. sikaMdaranI pracaMDa zaktithI DarIne takSazilAnA AMbhI rAjAe paNa tenI AdhInatA svIkArI. paNa rAjA puru (pArasa) enI sAthe laDhayA. bhAratavaSa~nI vIratAnA eNe ricaya karAvye, paNa Akhare hAryo. takSazilA A veLA mahAna vidyAnuM kendra hatuM, ne mahAna pANinI, cANakaya ne vararuci tyAMnA mahAna vidyAthI hatA. sAtamAM padhara zrI sthUlibhadrajInA pitA zakaTAla nada sAmrAjyanA mahAmAtya hatA. A naMda sAmrAjyane mau vazI cAMdragupte chinnabhinna karI nAkhyuM, Ama keTaleAka kALa bhAratavaSa mAM laDAInA kALa tarIke gayeA. leAkeA zastra-astramAM paDayA. khetI ochI thai ne varasAda e vakhate na AvyeA. meTAM yudhdha pachI anivAya rIte AvatA mahAna duSkALa AvIne khaDA thayA. gRhasthAne peTapUra khAvA na maLe tyAM sAdhu ane bhikSukAne kaNa Ape ? jaina saMghe sAdhuone dakSiNa tarapha dariyAkinAre meAkalyA; paNa zramaNasamudAya bahu ja ApattimAM AvI paDaye . dUradUranA bhayaMkara pravAsa, kSudhA ne tRSAnA pariSaheA-raNavagaDAnI DarAmaNI vATa--jema tema sAdhue tyAM paheAMcyA. jIvanarakSAnI A bhayaMkara jehAdAmAM jJAnadhyAna vIsarI gayA. duSkALamAMthI nivRtti thatAM jainasaMghe pharI sava aMgeAnA sagraha mATe pATalIputramAM vAcanA gAThavI, ne jIvita rahelA vidvAna sAdhue pAsethI sa aMgeA sAMbhaLI graMthastha karyAM. AmAM agiyAra agA maLyA, paNa bAramA aMganA eka mAtra jANakAra bhadrabAhu svAmI nepALamAM mahAprANa nAmanu dhyAna dharI rahyA hatA. . * pATalIputranA pratApI saMghe peAtAnA saMdezavAhaka dvArA svAmIjIne padhAravA ne chelluM aMga graMthastha karAvavA kahyuM. paNa svAmojInuM dhyAna bAkI hatuM. temaNe AvavA nA kahI. zrIsaMghe pharIthI e sAdhu meAlI puchAvyu` ke "je sAdhu saMghanI AjJA na mAne tene zI zikSA karavI ?'' vidvAna svAmIjI samajI gayA. temaNe tarata vinatI karI ke ' sa`gha mArA para prasAda karI jijJAsuone ahIM mAkale. huM chelluM aMga ahIM pUru karI daiza.' zrI.saMghe kAmavijetA zrI sthUlabhadrajIne pAMcase sAdhue sAthe tyAM meAkalyA. paNa jIvananI kaThaNAio eTalI hatI ke thADA vakhatamAM pAMcasAmAM ekalA sthUlibhadrajI ja bhaNanAra rahyA. - zrI. sthUlibhadrajI pachI yakSA sAdhvIe ucherelA Aya mahAgiri ne Arya suhastimAMthI suhastisUri chellA paTTadhara banyA. pUrvanA jJAnanA dhAraka A suhastisUri chellA hatA. *bAra dukALInI kalpanA atyAre rezananA jamAnAmAM jIvanArI barAbara samajI zake che. For Private And Personal Use Only
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 16 yoganiSTha AcAya rAjakSetramAM jakharadasta uthalapAthalA cAlatI hatI. samrATa caMdragupta pachI tenA putra biMdusAra ne tenA pachI tenA putra azeAka gAdIe AvyA. prAra MbhamAM azeka yuddhanA zekhIna hatA, paNa eka bauddha sAdhunA pratibeAdhathI e bauddha dharmanA anuyAyI banyuM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir azeAka pachI zIladhanA pUjArI kunAla Avye. kunAlane be putro hatA. rAjya dazaratha ne rAjA sa'prati, anukrame ane rAjA banyA, AThamA paTadhara Aya zrI. suhastisUrie parAkramI rAjA sa'pratine pratibeAdha ApyuMA. samrATa saMprati azeAka jevA baLavAna, dIrghadraSTA ne dhavijayI rAjA hatA. samrATa azeAke baudhdha dharma mATe, tenA pracAra mATe je kAryo karyA hatAM, tetrAM ja kAryo jainadhama mATe samrATa sa Mpratie karyAM.... Aya" suhastisUrijI sudhInA badhA zramaNe| nigrathanA nAme oLakhAtA. temanI pachI navamA paTTadhara tarIke susthita ane supratibadhdhasUri AvyA. A rirAja daza padhara hatA, ne temanI pachInA-IMdradvignasUri, dintasUri, siddhagirisUri, vasvAmIjI, vajrasenasUri, caMdrasUri, sAmaMtabhadrasUrijI, vrudhdhadevasUrijI, pradyotanasUrijI daza pUdhara thayA, ne te kALathI eTale bhagavAnanA nirvANa pachI lagabhaga eka hajAra varSe pUrvanuM jJAna naSTa thayu. - jainadhama ne prabhAva samrATa sapati pachI mauya kuLamAM Ache thayA, paNa tarata kali'ganA cedirAjA khAravele enA jayaghASathI pRthvI gajAvI dIdhI. magadha, pAMDaya ne vidarbha dezanA A mahAna vijetAnA kIrti lekha bhuvanezvaranI hAthIguphAmAM Aje paNa mojuda che. mauya rAjAe nikha`La banatAM, temane eka senApati puSyamitra zuga rAjAne sahArI gAdIe AvyA, ne teNe jaina ane baudhdha dharmanA prabhAva nIce nisteja banelA veda dharmonA punarudhdhAra karyAM. baudhdhA ne jenAnI ahiMsAnI sAme tenA putra agnimitranA putre azvamedha yajJa karyo. ane e pachI gaNarAjye nA kALa Ave che. jeneAnI kadAca e veLA maDhI haze eTale eka rAjA sarasvatI nAmanI sAdhvIne keda kare che. A samAcAra zAnta, dAnta, mahAtapasvI, mahAyegI zrI kAlikAcA ne maLatAM e rAjAnA kALasamA banIne e rAjyane naSTabhraSTa karI nAkhe che, ne eka AcAyanI DeAlAvelI rAjasattA DeDa vikramAdityanA darabAramAM sthira thAya che. vikramAdityanA darabAra bhAratavaSa~nAM nararatnAthI bharapUra che. tyAM eka dahADA eka jaina sAdhu dvAra para AvI paDakAra kare che. didRkSurbhikSureko'smi vAritodvAri tiSThati / hastanyastacatuH zlokaH kiMvA''gacchatu gacchatu // jaina sAdhuonI vidvattA, sAdhutA ne pratibhAthI jJAta rAjA vikamAditya ane khUkha namratAthI javAba vALe che. TrIyantAM tAtkajJAna, zAsanAti camuddeza / hastanyasta catuHzloko, yadvA''gacchatu gacchatu // For Private And Personal Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir e mahAna zramaNa saMsthA zrI siddhasena divAkaranI pachI mahAna vRddhavAdI ne pAliptasUri jaina samAjane ajavALatA jovAya che. paNa zramaNa bhagavAna mahAvIranI paTaparaMparA para niSkAma karmayogIo ja -AtmAthI sAdhuo AvatA jaNAya che. - aDhAramA paTadhara zrI pradyotanasUrijI pachI temanI pATe mAnadevasUrijI, mAnatuMgasUrijI, vIrasUrijI, jayadevasUrijI, devAnaMdasUrijI, vikamasUrijI, narasiMhasUrijI, samudrasUrijI, mAnadevasUrijI, vibudhaprabhasUrijI, jayAnaMdasUrijI, yazadevasUrijI, pradyumnasUrijI, mAnadevasUrijI, vimalacaMdadrasUrijI, ne udyotanasUrijI pAMtrIsamI pATe Ave che. A paTadharanA samayamAM (saM. 995) vaDagacha Adi corAzI go nIkaLe che. ' A pahelAM caudase graMthonA racayitA, mahAna tArkika zrI haribhadrasUrijI pitAnA jJAnabaLa ne maMtrabaLathI dharA dhrujAvatA dekhAya che. brAhmaNakulotpanna eka mAtra haribhadrasUrijI potAnA pauDha pAMDitya ne pratibhAthI bhAratavarSane gajAvatA lAge che. ane paTaparaMparA AgaLa vadhe che. zrI sarvadevasUrijI, devasUrijI, yazobhadrasUrijI, municaMdrasUrijI, ajitadevasUrijI, vijayasiMharijI, somaprabharijI ne cummAlIsamA tapAgacchanA sthApaka zrI jagaracaMdrasurijI AtmAnI zItala prabhA prasarAvatA hoya che, chatAM rAjakSetramAM dharmavijaya pravartAvanAre parAkramI sAdhu vaga potAnA kArya cAlu rAkhe ja che. vi. saM. 821 mAM zIlaguNasUri nAmanA eka sAdhu vanavana bhaTaktA eka rAjakumArane Azraya Ape che. e rAjakumAra eka dahADo sAdhurAjanA AzIrvAde gujarAtano ghaDavaiyo bane che. eka ne avibhAjya gujarAtanA ghaDanAra vIra vana | gujarAtanA ghaDanAra vIra vanarAjanI pAchaLa, eka mahAna tapasvI sAdhunA AzIrvAda hatA, e keTalA Aje jANe che ? - ane gujarAta upara jANe jana sAdhuonI mahera Utare che. barbarakajiSNu, avantivijetA siddharAja jayasiMha jyAre aneka vijaya karyA chatAM gUjarAtane saMskAra ne sAhityanI daSTie parAjita dekhe che, tyAre eka "kalikAlasarvajJa 'nuM biruda dhAraka hemacaMdrAcArya gujarAtane e sAMskRtika nAmozImAMthI tAre che. ne e ja AcArya rAjapathI dara-ba dara bhaTakatA rAjavaMzI kumArapALane rAjA thavAnA AzIrvAda Ape che, ne parama mAhezvara hovA chatAM gujarAtanI gAdI para paramahaMta bhupAla kumArapAla dekhAya che. ' - jane asa, masi ne kRSi kSetramAM bhAre nAmanA meLavI rahyA che. sAhitya saMrakSaNa te kare che. teonA tyAga, vIratA ne parAkramathI dezadeza gAjI UThe che. - cummAlIsamA paTadhara zrI jagacaMdrasurijInI pATa zrI devendrasUri, dharmaghoSasUri, semaprabhasUri, somatilakasUri, devasuMdarasUri, semasuMdara ari, munisuMdarasUri, ratnazekharasUri, lakSamIsAgarasUri, sumatisAdhusUri, hemavimalasUri, ne temanI pATe chappanamA mahAna kiyodhAraka zrI AnaMdavimalasUrijI AvyA. sAdhuomAMthI lupta thayelI AtmAthI saravANIne teoe zuddha karI. teonI pATe zrI vijayAnaMdasUrijI AvyA, ne temanI pATe mahAna akabarapratibaMdhaka jagadguru zrI hIravijayasUrijI AvyA. zrI hIravijayasUrijIno ItihAsa suprasiddha che. For Private And Personal Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyan mandir sAgara gaccha [3] mA bahecaradAsa je ravisAgarajI mahArAjanA saMpradAyamAM dIkSA levAnA hatA, e sAgara gacchanI utpattino A kALa che. zrI hIravijayasUrijInA zAsanakAlamAM zrI sahejasAgara karIne prasidhdha upAdhyAya hatA. mahAna vidvAna, kriyAvAna ne pratiSThAvaMta A upAdhyAyanuM " akabarI darabAra 'mAM bhAre mAna hatuM. ne zrI hIravijayasUrijI mane maLelA dAnapatramAM temano khAsa ulekha karavAmAM Avela che. A vakhata sudhI jainatva jIvaMta hatuM. enAM dvAra khullAM hatAM. vikramanI saMvata 1600 sudhI navA jano thatA. pachI navI bharatI AthamI. A vakhate akabarI darabAramAM zAMtidAsa karIne eka juvAnImAM jovAte hato. sahejasAgarajI upAdhyAyanI e camakadAra motI para sArI prIti hatI. zAMtidAsa paNa rAjadarabAramAM jhaverI tarIke nAmanA meLavavA mAgatA hatA. " ciMtAmaNi" nAmanA maMtranI e juvAne sAdhanA karI hatI ema kahevAtuM'. eka vAra jahAMgIrI darabAramAM A motInI parIkSA thaI gaI. vicakSaNa bAdazAhe hukama karyo ke mArI kImata karavAmAM Ave. bAdazAhanI kIMmata kevI rIte karavI ? sahu vicAramAM paDI gayA. nagaramAM nAnA vege vAta prasarI gaI. e veLA mAnava-jhaverI zrI zAMtidAse bAdazAhanI kIMmata bhara bajAramAM karI ApavAnuM bIDuM jhaDapyuM. kAma bhayaMkara hatuM. hasatAMmAM khasatuM thaI jatAM vAra lAge tema nahotI. zAMtidAsa yathAsamaya kAMTA sAthe darabAramAM hAjara thayA, bAdazAhe A juvAnane joI rahyo. eNe te pitAno kAMTe hAthamAM laI U ce karyo ne baMne palAM sarakhAM thayAM eTale eka pahelAmAM eka rati nAkhI, ne paluM nIce namatAM zAMtidAse kahyuM: For Private And Personal Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir sAgara garacha nAmadAra. ApanI ATalI kImata che !" bAdazAha kaMI na samajo, paNa eNe kahyuM: "mArI kIMmata keTalI?" "ratibhara, khudAviMda. khudAe mANasa mAtrane-rAjAne ane raiyatane eka sarakhAM banAvyAM che; paNa rAjAnA palAmAM rati arthAta bhAgya vadhAre mUkyuM che." bAdazAha A juvAnanI hAjarajavAbIthI khuza thaI gayo, ne tene rAjanA jhaverInI padavI ApI. zrI. zAMtidAse pitAnI unnatinuM mULa upA. zrI. sahajasAgarajIne mAnyA. banee maLI ghaNAM dharmanAM kAryo karyA. tema ja je yaMtranA pratApe teo sukhI thayA hatA, te ciMtAmaNi pArzvanAthanuM amadAvAdamAM suMdara maMdira bAMdhyuM. AmAM suMdara bAMdhakAmane ghUmaTamAM pUtaLIonI racanA hatI. amadAvAdamAM sUbA tarIke auraMgajeba Avyo tyAre teNe A maMdira toDI nAkheluM paNa zAMtidAsa zeThe bAdazAha zAhajahAM pAsethI pharI e sarakArI kharce samarAvavAnuM pharamAna meLavyuM. A pattinA vakhate A maMdiranI traNa mUtio jhaverIvADanA AdIzvaranA daherAnA bhoMyarAmAM, eka nIzApoLanA jagavallabha pArzvanAthanA bheAMyarAmAM, ne mULanAyakanI mUti surajamalanA daherAmAM besADI hatI. hAla A maMdira khaMDera rUpamAM che, ne sarasapuranI vAyavya bAjue Avela che. * ItihAsakArone e jANIne Azcarya thaze ke jyAre jhaverAtanA zokhIna zAhajahAMe mogalavaMze saMgrahelAM jarajhaverAtamAMthI mayUrAsananuM nirmANa karyuM', tyAre zeTha zAMtidAsa jhaverI tarIke darabAramAM ja hatA. ' - jhaverAtanA rasiyA tarIke zAhajahAM khUba prasiddha che. sADA cha karoDanA mayUrAsana uparAMta teTaluM jhaverAta zAhI khajAnAmAM hatuM. rAjadarabAra vakhate bAdazAha potAne deha para Azare be karoDanA dAgInA paherave. enI maMtra japavAnI be mALAo paNa 20 lAkha rUpicAnI hatI. zrI. zAMtidAsa jevA kAryakuzaLa jhaverIonuM AmAM keTaluM protsAhana haze, te vicAravA yogya che. paNa A bAdazAhonA darabAramAMthI ja zAMtidAsa amadAvAdanA nagarazeThanuM pada laIne AvatA najare paDe che, ane emanA ja dvArA auraMgajebane zAhIsaMdeza vepArI varga para amadAvAda Ave che. zrI sahajasAgara upAdhyAya - zrI zAMtidAsa zeThe baMnee maLI ghaNu dharma kAryo karyA. zrI. hIravijayasUrIzvarajI pachI e kALamAM A upAdhyAye ghaNAM kAma karyA, paNa pachI to zrI. zAMtidAsa zeTha paNa gujarI gayA, ne upAdhyAya paNa jIvananI phorama vahAvatA kALadharma pAmyA. paNa baMnenI paraMparA cAlI. ekanI amadAvAdamAM-gurupratApe maLelI nagarazeThAI vaMzavArasAmAM UtaratI cAlI, ne kIti vadhatI gaI. jyAre bIjAnI sAdhuparaMparA mAravADa, mevADa ne citaDanI AsapAsa dharmakArya sAdhatI rahI. jhananI bAdazAhIne lIdhe lAMbA vihAra azakaya banyA, 22 For Private And Personal Use Only
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 'www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 170 yAniSTha AcAya ne e veLA hindupata pAdazAhI sthApavAnA manasUbAvALA A pradezeA sAdhuone ceAgya lAgyA. alabatta, enA kAraNe kaDaka niyamanA na rahevAthI zithilAcAra vadhyeA. ne maMtrataMtranA prabhAvathI zAsananI rakSA karanAra zrIpUjyA ne yatinA hAthamAM zAsananAM sarva sutro AvyAM. zAsanane emaNe akSuNu rAkhyuM. madirezane pavitra rAkhyAM. graMthabha'DArone salAmata jALavyA. koi rAjAne davAthI, keAine devatathI ne keAine camatkArathI vaza rAkhyA. enA rAjyamAM jaina sAdhu sAdhvIne nirbhaya banAvyAM, aneka dAnapatro meLavyAM. AsamAnI sulatAnInA-kaTokaTInA kALamAM jaina dharmanI emaNe bhAre sevA karI. samAje paNa emanI kadara karI. dravya, derAsara ne upAzrayA emane soMpyAM. e kALa vItI gayA. kaIka zAMtine kALa AvatAM janA peAtAnI jUnI zuddha paraparAne kheAjavA beThA tyAre, teone jaNAyuM ke rakSake ja sattAdhIza banI gayA che. graMthabhaMDAro emane kabaje paDayA che. derAsaromAM emaNe DerA nAkhyA che. samAja emane acchika rIte dravyanI je sahAya ApatA hatA, e pharajiyAta karalAgAnA rUpamAM palaTAI rahI che, ne ma'dira, upAzraya ne bhaMDArAnA banI beThelA mAlikA cAkIdArAnI senA khaDI karI jAtajAtanA julameA karI e karalAgA vasla karo rahyA che. saMvegI sAdhuonuM nAmanizAna paNa nathI, ne je che, te zrIpUyanA zAsana nIce che. chatAM ajavALI rAtanA gaNyAgAMThayA AkazatArakA samA gheADA ghaNA sAdhue peAtAnI nirbheLa pratibhA prasArI rahyA che. emAM sahajasAgara upAdhyAyanI pATe AvanAra upAdhyAya jayasAgarajI, gaNi zrI. matisAgarajI ne muni zrI, jitasAgarajI udayapura ne e taranA pradezamAM jJAna, vairAgya ne tapanA nikhAlasa vArase jALavatA jovAya che. visaratA jatA zratajJAnanA e upAsaka che. pAMca mahAvrata pALavAmAM cIvaTavALA che, vihAramAM udyamavata che, ne sva-sAdhuone sArAdika karavAmAM kuzaLa che. e veLA eTaluM paNa ati hatuM. e pachI 63 mI pATe, Agama ane sAthe anya dazaneAnA jJAtA zrI. mayagalasAgarajI ne te pachI zrI. paramasAgarajI AvyA. teonA pachI temanI pATe zrI. sujJAnasAgarajI AvyA. teo vidvAna hatA, ne udayapuramAM sa'. 1817mAM temaNe ajitanAthajInI aMjanazalAkA karI. be varSa bAda padmanAtha prabhunI tyAM pratiSThA karI. udayapuranA graMthabhaMDAranA khUba vikAsa karyAM, ne A rIte zAMtithI yatinA hAthamAMthI samAjane cheDAvatA cAlyA. sujJAnasAgarajIe ucapuranI eka zrAvikAne dIkSA ApI sarva prathama sAdhvI banAvyAM. emanuM nAma mayazrI rAkhyuM. sujJAnasAgarajInA eka ziSya zrI. bhAvasAgarajIe udayapuranA mahArANA bhImasi'hujIne pratibeASa ApyA. jaina maMdira, jaina sAdhu ne jaina tattvazravaNanA temane rasika banAvyA. mahArANAe gajazALA pAsenI jamIna jainamaMdira bAMdhavA bheTa karI. temaNe bikAnera Adi sthaLethI pustakA ANI udayapuranA jJAnabhaMDArane sama, karyAM. zrI. sujJAnasAgarajInI pATe temanA gurukha zrI svarUpasAgarajI AvyA, ne temanI For Private And Personal Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAgare ga7 171 63 mI pATe zrI. nANasAgarajI AvyA. zrI nANasAgarajI pratibhAvaMta puruSa hatA, tema ja apratibadha vihArI hatA. temaNe jedhapuranA eka yatione zudhdha dharmanI prarUpaNA karI svaziSya banAvyA, ne emanuM nAma mayAsAgarajI rAkhyuM. vi. saM. 1883 nI sAlamAM guruziSya saparivAra vihAra karatA amadAvAda AvyA. - amadAvAda te sAgaragarachanA upAsaka zAMtidAsa jhaverInuM dhAma hatuM. zrI sahajasAgara upAdhyAyanA AzIrvAde A kuTuMbane surya soLe kaLAe tapato hato. alabatta, zrI. zAMtidAsa jhaverIne gujarI gaye varSo thayAM hatAM. temanA pAMca putro-dhana, ratanajI, lakSamIcaMda, mANekacaMda ne hemacaMda, AmAMthI mANekacaMdano vaMza suratamAM rahyo ne zeThanI gAdIe khuzAlacaMda AvyA. temanI gAdIe AvelA khuzAlacaMda zeThe tathA vakhatacaMda zeThe AsamAnI sulatAnInA kALamAM paNa e ja pratApI paraMparA jALavI rAkhI. | ItihAsa kahe che, ke eka veLA marAThA lazkara amadAvAda lUMTavAnI taiyArImAM hatuM, ne yamanI pratimUrti samA e lazkaranA vaDA pAse pahoMcavuM, e khaDiyAmAM khAMpaNa laIne karavA jevuM sAhasa hatuM. chatAM potAnI nagarazeThAInA tItrabhAna ne pharajanA jJAnavALA khuzAlacaMda zeTha tyAM gayA, ne meM mAgI rakama ApI amadAvAdanI samRddhi ne jAnamAlane bacAvI lIdhAM. A kAryanA saMbhAraNAmAM amadAvAdanI hiMdu-muslima prajAe ekaThA thaI TharAva karI, jeTalo mAla zaheranA kAMTA para tolAya te mAla para seMkaDe pA Take zeThane maLe te dastAveja karyo.* * ' uparAMta punAnI pezvA sarakAra ne vaDodarAnI gAyakavADa sarakAra pitAnA taraphathI pAlakhI, chatra ne varSAsana ApatI. khuzAlacaMda zeTha pachI vakhatacaMda zeTha paNa evA pratApI thayA. sattAnI sAThamArInA asthira kALamAM paNa temaNe zaheranI bhAre sevAo karI potAnuM pada ujjavala rAkhyuM. aMgreja senApati janarala goDADe eka vakhata kodhe bharAI zahera lUTavAne hukama bahAra pADayo tyAre zrI. vakhatacaMda zeThe ja vacce paDI hukama pAcho kheMcAvyA. zrI. vakhatacaMda zeTha samadhizALI puruSa hatA, ne bahu lAgavagavALA hatA, temane sAta saMtAna hatAM. temAM hImAbhAI ne motIcaMda khUba nAmAMkita thayA. zrI. vakhatacaMda zeThane tyAM pAlItANA gIra hatuM, ne I. sa. 1820 mAM karnala vekare je seTalameMTa karyuM, te pahelAM teo ja zeTha ANaMdajI kalyANajInA nAmathI pAlItANAne vahIvaTa karatA. temaNe amadAvAdamAM ajitanAthajInuM maMdira rU. 40,000 khacIne baMdhAvyuM che. zrI. mayAsAgarajI mahArAja amadAvAdamAM AvyA tyAre temanA vaMzaja hImAbhAI zeTha nagarazeThanA pade hatA. hImAbhAI bahu dIrghadraSTi ne pratApI puruSa hatA. teoe pitAnI putrI | dastAvejanI aMdaranI hIjarI saMvata 1137, tA. 10 mAhe zAbAna, sahI AdI mesara e rasullAha koi mustArIdakhAM, ne sahI karanAra kizoradAsa raNachoDadAsa, apamaladAsa valabhadAsa, mahamada abadulavAhI, abubakara zAhAbhAI vagere daza jaNA che. For Private And Personal Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 172 yoganiSTha AcArya rUkamaNI amadAvAdanA suprasidhdha zeTha kesarIsiMganA putra haThIsiMga vere paraNAvI hatI. hakIsiMga zeTha vicAravaMta, udAra ne DAhyA puruSa hatA. teo jANItA zAsedAgara motIzA zeThanA (amIcaMda sAMkaLacaMda zeThanI peDhI, muMbaI) ADatIA hatA.4 teo dillI daravAjA bahAra potAnA nAmathI eka paru vasAvI rahyA hatA, ne eka suMdara zi95 ne sthApatyathI chalakAtuM jaina maMdira nirmANa karavAnA vicAramAM hatA. * saMvegI sAdhuonI saMkhyA alpa hatI. ( satyavIra buTerAyajIno janma saMvata 1863 mAM ja thayA hatA,) ne zrIpUjya ne yationA a jAmyA hatA. emanA taMtramaMtra ne zakitao svArtha kAje vaparAtI hatI, ne emanAM kAmaNakumaNathI jaina tema ja jainetara varga temanA tarapha dugachA dharAvate thaye hato. jaina sAdhutvanI nirmaLa prabhA dUSita thaI rahI hatI. amadAvAda jevuM suMdara kSetra, nagarazeTha jevuM kuTuMba ne bhAvika jeno. zrI. mayAsAgaraane A kSetra gamI gayuM. A veLAnA pitAnA alpanivAsamAM paNa nirNaya karyo ke pharI ahIM vicaravuM ne sAdhutvanI nirmaLa pratibhA dAkhavI jainatva vizadha karavuM, yatisaMsthAnuM varcasva ochuM karavuM. tatkALa te teozrI vihAra karI mAravADa-mevADa tarapha gayA, paNa punaH AgamananI AkAMkSA dharAvatA gayA. vidhinAM vidhAna haze, ke e AkAMkSA meDI meDI pUrNa thaI. zrI. mayAsAgarajI pharIthI gujarAta jevA kSetrane potAnA karma-dharmathI suvAsita karavA AvI pahoMcyA tyAre vRddhAvasthA AvI gaI hatI. teoe gujarAtamAM AvIne potAnA cAritrathI sahune AkarSavA mAMDyA. eka aMgrejI kahevata che, ke vAcA e cAMdI che, paNa mauna e sonuM che. e maunarUpI vAcAthI zrI. mayAsAgarajIe pitAnuM vakatavya zarU karyuM, ne teoe siddha karI ApyuM ke hajAre khAMDI maNa jJAna mUThIbhara cAritrane tole na AvI zake. - A kuTuMbamAM mahAna dhArAzAstrI sva. dezabhakata bhulAbhAI desAInA putra paraNyA che, ne Aja kuTuMbamAM rASTrapati zrI. javAharalAlajInAM bahena ApyAM che. ' nagarazeThanI vaMzAvali zAMtidAsa lakhamIcaMda khuzAlacaMda nathuzA vakhatacaMda hImAbhAI premAbhAI maNibhAI cImanabhAI metIcaMda phatehabhAI bhagubhAI dalapatabhAI lAlabhAI kasturabhAI For Private And Personal Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAgare gaI. 173 nagarazeTha hemAbhAI tathA zrI. haThIsiMga zeThano e madhyAhana kALa hatA. phArbasa sthApita gujarAta varnAkayulara sosAyaTI ane amadAvAda kaoNlejanI sthApanA sudhI emanI sakhAvate pahoMcatI hatI. amadAvAda myunisIpAliTInI racanAmAM paNa e rasa laI rahyA hatA, ane AvA aneka pavitra sAdhuonA samAgamamAM AvatAM temanI dharmavRtti khUba vikAsa pAmI. pAMjarApoLa, dhaLa zALAo, jJAnazALA, ( hImAbhAI insTITayUTa) vageremAM khUba kArya kya. uparAMta zrI zatruMjaya parvata para sADA traNa lAkha rUpiyA khacI eka TUMka baMdhAvI. nagarazeTha hemAbhAInA jamAI zeTha haThIsiMga paNa e kALanA mahAna zAhasodAgara hatA, sako ane aphINanI dalAlImAMthI karoDonI milakata ekaThI karI hatI. teoe traNa patnI karI hatI. hImAbhAInAM prathama putrI rUkSamaNI sAthe teonuM lagna thayeluM; paNa te aMdha thatAM temanAM bIjA putrI prasanakuMvara sAthe paraNelA. prasannakuvara alpAyuSI nIvaDatAM ne kaMI paNa saMtAna na hovAthI Akhare gheghAthI harakuMvarane lAvelA. harakuMvara zeThANI padminI strI kahevAtAM. temanA AvyA pachI zeThanI khUba unnati thayelI. zeThanAM mAtuzrI surajabAI paNa sUratathI dariyArate muMbaI janAra pahelAM gujarAtI-strI hatAM. zrI. haThIbhAI zeThanAM prathama patnI rUkSmaNIbahena zrI. mayAsAgarajI mahArAjanAM atyaMta bhakata hatAM, ne dilhInA darabAramAM saMdhAyela pUrvajonA saMbaMdhane jALavI rahyAM hatAM. A uparAMta amadAvAdanuM trIjuM prasiddha kuTuMba rA. bA. maganabhAI karamacaMdanuM hatuM. (jeenA nAmathI sthapAyela jaina pAThazALAmAM ApaNA bahecaradAsa zikSaka tarIke zeTha cImanalAla nagInadAsa vagerenI preraNAthI gayA hatA.) zeTha maganabhAI para nAnI umaramAM gharagRhasthIne je AvyA hatA, paNa te temaNe suMdara rIte uThAvyo hato. gujarAtamAM kanyAzALAnA Adya sthApaka tarIke ne kelIko mIlanA bhraSTA tarIke teo amara che. zeTha maganabhAIe nagarazeTha hImAbhAI tathA zeTha haThIsiMganI sAthe maLIne vi. saM. 1899 mAM paMcatIthIno saMgha kADhayA hatA. AtmAthI muni mayAsAgarajIe A zeThiyAo para potAnI suMdara chApa pADI. te uparAMta pATaNa, mahesANA, vijApura, mANasA, pethApura, sANaMda, pAlanapura, rAmapurA vagere gAmone khAsa prabhAvAnvita karI saMvegI sAdhuonA himAyatI banAvyAM. sAthe sAthe keIne saTTAnI bAdhA, keIne kuvyasanano tyAga, keIne vAsI-khAdya na khAvAnI, koIne hakA na pIvAnI bAdhAo ApI. zudha AyaMbilanI oLI pravartAvI. zeTha haThIsiMhanA daherAnuM kAma cAlatuM hatuM. tyAM acAnaka zeThanAM mAtuzrI suraja bAI mAMdAM paDyAM. paNa teo hajI mAMdagImAM hatAM tyAM zeTha haThIsiMhane upalA hoTha para pheDakI thaI ne cAra divasanI mAMdagImAM teo gujarI gayA. vi. saM. 1901 nA zrAvaNa, zukravAra, 5) AkhA gAmanA leka emanI smazAnayAtrAmAM hatA, ne traNa divasa sudhI sahunI AMkhomAM emanA samaraNanI sAthe athu ubharAtAM. eka mAsa pachI surajabAI paNa putranI pAchaLa gayAM. For Private And Personal Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 174 zrI. rUkhamaNI zeThANI ne zrI. harakuMvara zeThANIe derAsaranuM kAma cAlu rAkhyuM. pratiSThAnA divaseA have nakkI thayA hatA, najIka paNa AvI rahyA hatA. eka divasa zrI. mayAsAgarajI mahArAja vyAkhyAna ApI rahyA hatA. vyAkhyAnamAM teozrI khAravratadhArI zrAvakanuM varNana karI rahyA hatA. vyAkhyAna pUrNa thayA khAda zrI. rUkhamaNI zeThANIe gurumahArAjane prazna karyAM, ke vata mAnakALamAM AvA khAravratadhArI zrAvaka haze kharA ? zrI. mayAsAgarajI jvalaMta sAdhutAnA upAsaka hatA. dIrghadRSTi hatA. temaNe kahyuM: hA, pAlImAM nagarAjajI karIne eka tevA zrAvaka che. " 44 sagabhAI surendra www.kohatirth.org ema paNa kahevAya che, ke pagathiyAnA upAzraye UtarelA jinacaMdrasUri-jemaNe zatrujaya paranA kAgaDAno upadrava TALyeA hateA temane eka vakhata zeThANIe pUchyuM: " zrAvakayeAgya aMjanazalAkAnI kriyAe keAnA hAthe karAvavI ? " teoe kahyuM: " khAravratadhArI nagarAjajI zrAvaka te mATe ceAgya che. ceAgyatAnA ceAga bhAre heAya che. F T maNibhAI popaTabhAI caMdrasiha cImanabhAi ( putrI madhurI bhulAbhAinA putra vere ) sArAbhAI narendra haThIsi'ga / khALe lIdhA maganabhAi puruSAttama P. M. haThIsi'ga Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir surAttama ceAganiSTha AcAya pratApasiha guNAttama ( 5` javAharalAlanA banevI ) For Private And Personal Use Only mulaca'dabhAi mAheAlAla dalapata X vijayacaMdna
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir TITUTILA sAgara gacchanA traNa rastha [4] pAlInA mAravADI zrAvaka nagarAjajI amadAvAdamAM AvyA che. pAnAbhAInI vADImAM UtaryA che, ne potAnI dharmakaraNIthI sahune pratibodha pamADI rahyA che. bAravratanA samartha pratipAlaka che, khaDatala deha che, suMdara svastha mukhamudrA che, koInAthI kSobha na pAme tevI pratibhA che. jainatvanA Adaza namUnArUpa nagarAjajI che. nyAyavibhavasaMpanna dravya ja khAvuM, enA pAkA himAyatI che. nIti, pramANiktA, vacanaTeka ne vidhimArganA parama upAsaka che. kheTI rIte, khoTe bhAge AvelI pAI paNa temane khapatI nathI. mAravADathI eka bahuvA " (pAkITa ) lAvyA che, temanI pratijJA che, ke emAMnuM dravya pahoMce tyAM sudhI ja gRhasthaveSa rAkho ne pachI sAdhu thavuM. eka vAra pAnAbhAInI vADImAM pratikramaNa karatAM Adarza zrAvaka nagarAjajIthI pramAda sevAI gaye. vicAranI zuddhimAM khalanA paDI gaI. e mahAna zrAvake tarata ja AlocanA karavA mAMDI. "are, pramAda karavAnuM kaMI kAraNa? nakkI, jevuM anna tevo oDakAra. "anna vai manaH" Aja khAvAmAM anyAyanuM dravya ApyuM lAge che." temaNe tapAsa karavA mAMDI. tapAsa karatAM mAluma paDayuM ke temanA rasoIyAne lAkaDAno khapa hatuM. rUkhamaNI zeThANInA haThIsaMga nAmanA gumAtAe potAnA zeThanA gaMjamAMthI joIe teTalAM laI levA kaheluM. rAIyAe e lAkaDAM maphata laIne rAI karelI. barAbara, bhUla pakaDAI gaI. zrI. nagarAjajIe zeTha haThIsiMganA daherAsaranI pratiSThAmAM yogya bhAga lIdho. rUA. bAra lAkhanA kharce taiyAra thayela A derAsaranI pratiSThAmAM pAMcathI sAta lAkha kharcA. ajaba mAnavamedanI jAmI hatI. dilhI daravAjAthI zAhIbAga sudhI lokone paDAva hato. vi. saM. For Private And Personal Use Only
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 176 1903 nA mAha vada 5 ne divase aMjanazalAkA thaI ne vada agiyAraze pratiSThA thai. pratiSThA pUrI thavAnA divaseAmAM-ATalA saMgha-samudAya, sAdhu-sAdhvI-samudAya ne zrAvaka samudAya samakSa nagarAjajInI icchA dIkSA levAnI thai. temanI najaramAM navakalpI vihAranA karanArA, verAgI, khAkhI ne tyAgI tarIke paMkAyelA zrI. mayAsAgarajI ramatA hatA. zrI. mayAsAgarajI paNa peAtAnI pAchaLa kriyAdvAranA jhaMDAne aNanama rAkhanAra ziSyanI khevanAmAM hatA. zrI. nagarAjajI tene pUrepUrA ceAgya hatA. ceAganiSTha AcAya zubha muhUte zrI. nagarAjajIe mayAsAgarajI pAse dIkSA lIdho, ne nemisAgarajI anyA. A pacho temane guruzrInI sevAnA lAbha cAra vaSa~ maLyA. gUjarAtanA gAmegAmamAM ucca cAritra ne zudhdha kriyAnA jha MDo pharakAvI teo sIttera varSanI vaye vi sa. 1907 mAM amadA vAdamAM kALadhama pAmyA. antima veLAe temaNe peAtAnA pratApI ziSyane saMdeza ApyA ke huM utkRSTa ciratra dvArA sa MvegI sAdhutAne udhdhAra karaje ! vRdhdhAvasthAnA kAraNe huM vadhu karI zakaya nathI, chatAM leAkeAmAM cAha pedA thayA che, teA tenI hu MmezAM vRdhdhi karaze !" zrI. nemisAgarajI pUrA abadhUta hatA. pratikramaNa karatAM pUrA traNa kalAka thatA, ne sAbaramatI ALagatAM eka kalAka thatA. teo kadI paNa sAdhue mATe nirmANa thayela upAzrayamAM na utaratA. amadAvAdanuM nagarazeTha kuTuMba temanA tarapha atyaMta rAgI hatuM, temAM paNa rUkhamaNI zeThANI, zeTha sUrajamala ne zeTha dalapatabhAI bhagubhAi khAsa zradhdhA dharAvatA. zrI. rUmaNI zeThANIe mahArAjazrI vasatImAM UtarI zake mATe pAMjarApeALane upAzraya badhAveleA, tema ja pethApura-vIjApuramAM paNa e mATe dha zALAe badhAvelI, paNa zrI. nemisAgarajI kadI teneA lAbha na letA. amadAvAda AvatA tyAre zeThe surajamalanA DahelAmAM ( hAla AMbalI pALanA upAzraya) UtaratA. zrI. nemisAgarajIe zrIpRyA tathA yationI AjJA levI, temane vaMdana karavu, e prathAe savathA kADhI nakhAvI. A kAraNathI zrIpUjyA khUba ciDAyA, ne e gAdIpatie jyAM jyAM teo gayA tyAM tyAM saMgha para pharamAna mekalyAM, ke keAie nemisAgarajI vagere sAdhuone kazI sahAya na karavI. paNa kSetra kheDAi cUkayuM hatuM. zrAvake khulle chege e AjJAAnA anAdara karavA lAgyA, amadAvAdanA zrIpUjye e have khulla khullA temanA sAmanA karavA mAMDayeA, ne zrAvaka varga e bhAgamAM vaheMcAi gayA. A kAraNe vAdAvAda, dhamAdhamI sArvatrika thaI paDayAM. mAra sAravAnA sa MdezA paNa AvavA lAgyA. nagarazeTha hImAbhAIne A sthiti joi khUba duHkha thatuM. teo eka vAra zeThANI rUkha For Private And Personal Use Only - A prasaMge kriyAdhAranA kAryamAM mahAna vega ApanAra bIjI paNa aneka prAtaHsmaraNIya vyakitao hatI, jemAM zrI rUpavijayajI, zrI. vIravijayajI, zrI. udyotavijayajI, zrI. rNivijayajI, zrI. amaravijayajI te zrI. udyotavimalajI AdinAM nAmA gaNAvI zakAya.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 'www.kobatirth.org sva. zeThANI ga'gAmA [ zeTha lAlabhAi dalapatabhAinAM mAtuzrI ] ~~~ For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuni Cyanmandir sva. saradAra zeThazrI lAlabhAI dalapatabhAI [ amadAvAda ] For Private And Personal Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gurubhakta zeTha zrI. maNibhAI dalapatabhAI tathA zeTha zrI. jagAbhAI dalapatabhAI amadAvAda For Private And Personal Use Only
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Private And Personal Use Only AcArya vaya zrI kIrtisAgarasUrijI saparivAra beThelA : zrI subhadrasAgarajI, zrI caMdanasAgarajI, pa'. zrI maheAdayasAgarajI, AcAya zrI kI tasAgarajI, 5. zrI kailAsasAgarajI, zrI sUrya sAgarajI, zrI subAdhasAgarajI. UbhelA : zrI gu lA be sAga 2 jI, zrI bhadrasAgarajI, zrI indrasAgarajI, zrI bhaktisAgarajI, zrI zrI ti sA ga 2 jI.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAgara gacchanA traNa stha 17 maNIbahena samakSa bolI gayA, ke nemisAgarajIe amadAvAdamAM vadharA ( jhaghaDA) ghAlyA." A sAMbhaLI zeThANIne khUba duHkha thayuM. temaNe kahyuM: huM to guru nemisAgarajI para pUrNa zraddhA-bhakita dhAraNa karuM chuM. tamArA karatAM huM gurune vizeSa gaNuM chuM. guru te bhabhavanA upakArI che. " Ama gharogharamAM A jhaghaDA pravezyA hatA, paNa nemisAgarajIno aphara nirNaya hato. yatio have te temanuM chaDecoka apamAna karavA lAgyA, " naguro karI bhAMDavA lAgyA, paNa A pratApI puruSe pitAnI jehAda aNanama rAkhI. Akhare vAda-carcA para vAta AvI. be pakSa barAbara javAmAM AvyA. eka pakSamAM zithilAcArI yativarga, zrI pUjya ne keTalAka zithila saMvegI sAdhuo saMyukta thayA. bIjI tarapha zrI. nemisAgarajIe pitAne pakSa jyo. ne be pakSo vacce hArajItanuM yuddha zarU thayuM. paNa saMvegI sAdhutAnA puNya zrI nemisAgarajI jItyA, ne tyArathI saMvegI sAdhuo A johukamIthI mukta banyA. vizeSamAM e ja vakhate "cidAnaMdasvarodaya'nA samartha vidvAna kartA zrI. kapuracaMdrajI hakIbhAInI vADImAM AvIne UtaryA. baMne pakSanA jene temanI pAse gayA, ne bemAMthI koNa sAcuM tene javAba mAgyo. , zrI. kapuracaMdrajIe mArmika ne TUMkA zabdomAM kahyuM ke, "suvihita kriyA mATe zrI. nemisAgarajI kahe che, te satya che." | sAmAnya rIte "parapratyayaneya " buddhivALA zrAvake e vakhatathI suvinIta sAdhuo tarapha bhAvathI jovA lAgyA. zrI. nemisAgarajIe sAdhutvanI pracaMDa parisImA batAvI. teo pitAne sAmAna pite ja UMcakatA, ne pitAno gocarI pite ja dUra dUra sthaLe jaIne vahorI lAvatA. gocarI doSa mATe temanI apUrva takedArI hatI. teo hamezAM eka ja vakhata AhAra karatA. zarIranI zuzraSA to keInI pAse jIvanabhara karAvelI nahIM. saMthArAmAM ezIkAnI jarUra paDatAM ITa rAkhIne sUtA, ne cAturmAsamAM pATano khapa paDatAM gRhasthanA tyAMthI jAte UMcakI laI AvatA. mukhe muhapattI rAkhIne bolavAmAM bhAre upaga rAkhatA. AyaMbila tapane te mahAtapa gaNutA, ne nirdoSa ne custa rIte karavAnI himAyata karatA. | nareDAnAM padmAvatI mAtA tarapha temane atyaMta zraddhA hatI. eka vakhata zeTha dalapatabhAI, temanAM mAtuzrI vagere naroDA darzanArthe gayelAM. acAnaka A niHsvAthI nirlobhI sAdhurAjanA mukhathI zabdo sarI paDyAH ""mAI, terA laDakA dalapatabhAI vIsa lAkhakA AsAmI hogA, aura sidhdhAcalakA saMgha nikAleze." abadhUtonA AzIrvAda saDhA phaLyA che. eka tarapha temanI abadhUtAI saMsArane bhedI For Private And Personal Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 178 yogani... AcAya agama-nigamamAM ramatI, bIjI tarapha teo vyavahArika zudhio tarapha khuba lakSa ApatA. cUlA para caMdaro bAMdhavo, goLAmAMthI pANI DAyA vaDe levuM, pUMjaNI o rAkhavI vagere bAbate mATe khAsa upadeza ApatA. zeTha dalapatabhAI bhagubhAI tathA zeTha premAbhAI hemAbhAIne mIla na karavAnI bAdhA ApelI. mAnavInI cAra hAthanI kAyAne DhAMkavA mATe ATalA meTA AraMbha -samAraMbhathI e sAdhunuM dila pUchyuM haze ! e pragati hatI ke pIchehuTha hatI, e te jyAre jIvananI sAcI kamANInA saravALA-bAdabAkI mukAya, tyAre samajAya! pragati bhale vivAdAspada hoya, e zAMti ne saMtoSa adbhuta hatAM. * | gujarAtanAM gAmaDAMomAM aneka temanAM rAgI banyAM hatAM. pethApuranA dhArI zrAvaka vadhu pArekhe temanI pAse bAravrata dhAraNa karyA hatAM. zrI. nemisAgarajIe pratiSThAdi vidhividhAna temane zIkhavyAM hatAM. pethApuramAM zeTha hakamacaMda tathA nAnA mANekanAM kuTuMbIjane paNa temanAM bhakata hatAM.A sivAya ANaMda, godhAvI, viramagAma, rAmapurA, mAMDala, mahesANA, cANasmA, pAlanapura, pATaNa, vIjApura, mANasA, prAMtija, IDara vagere zahero para temane sAre prabhAva hato. IDaramAM paNa yationuM varcasva vadhu hovAthI tyAM paNa pitAnI sukriyA, saracAritra ne utkRSTa jJAna vaDe sAmano karI zudhdha sAdhutAnAM sanmAna karAvyAM hatAM. eka veLAnI ghaTanA che. pitAnI janmabhUmine eka juvAniye roja upAzraye Ave. bAvIseka varSanI taruNAvasthA hatI, chatAM citta dharmazravaNamAM bhAre rasa dharAve. caMcaLatAnuM nAmanizAna nahIM. enuM nAma ravacaMda. pAlI gAmathI eka mAravADI zeTha nAme raghAjI gUjarAtanA pATanagaramAM pitAnI suzIla patnI zrI. mAnakuMvara ne juvAna putra ravacaMdane laIne AvelA. jhaverIvADamAM Avela nizALamAM teoe vAso karela. A daMpatI janadharma ne guru para AsthAvALuM hatuM, eTale pAse rahelA surajamalanA DahelAmAM gurumahArAjanAM darzane roja javA lAgyuM. | mAtApitAnA mananI vAta te dUra rahI, paNa putrane zrI. nemisAgarano raMga lAgI gayo. sAmAyika, pauSadha, pratikramaNa tyAM ja cAlu thayAM. zrI. nemisAgarajIe paNa pitAnI paraMparA jALavI zake tevuM teja A juvAnamAM bhALyuM. temaNe paNa vairAgyane upadeza ApavA mAMDayo. A upadezanI vIjaLIka asara ravacaMdajI para thaI. mAtApitAne dIkSA levAno pitAne IrAdo jAhera karyo, paNa AvA juvAnajodha, kamAtA putrane sAdhu thavA detAM jIva kema mAne ! paNa ravacaMdajI paNa eka addabhuta mAnavI hatA. guru dIkSA na Ape to "Apa apanA guru !" vi. saM. 1907nA mAgasara sudi 11nA divase nizALamAM pitAnA hAthe sAdhune veSa dhAraNa karI lIdho. A samAcAra prasaratAM hajAro strI-puruSo tyAM jovA maLyAM. ravacaMdajInA A savinaya zAMta satyAgrahathI sahu temanI prazaMsA karavA lAgyA. zrI. rUkhamaNuM zeThANI, sUrajamala zeTha tathA jhaverIvADanA anya AgevAna jene paNa AvyA. mAtApitAe ravacaMdajIne khUba For Private And Personal Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAgara garajInA traNa sthA 17. samajAvyA, paNa te te ekanA be na thayA. Akhare rUkhamaNI bahenanA samajAvyAM samajelAM mAtApitAe, ravacaMdajIne vidhipuraHsara dIkSA levA maMjUrI ApI. juvAna ravacaMdajIno zAMta satyAgraha phaLe, ne teo zrI. nemisAgarajInA haste vidhipUrvaka dIkSA aMgikAra karI ravisAgarajI banyA. zrI. nemisAgarajI mahArAjanA ziSyamaMDaLamAM ravisAgarajI uparAMta dharmasAgarajI, kapUrasAgarajI, gautamasAgarajI, vivekasAgarajI hatA, ne sAdhavI jayazrIjI vagere hatAM. pitAnAM ziSyAdi para temanA para kAbU hato. - sAdhvI jayazrIjI custa vItarAga dharmanAM upAsaka hatAM. eka vAra sapaDatAM temaNe navakAra maMtranuM ArAdhana karI tenuM jhera utArI nAkheluM. zrI. dharmasAgarajI mULa amadAvAdanA vatanI hatA. teoe vi. saM. 1908mAM dIkSA lIdhI hatI. zrI. ravisAgarajI mahArAjane gaccha-saMghADA pravartAvavAmAM sArI madada ApI hatI. bane gurubhAI 1954 mAM svargastha thayA. zrI. kapurasAgarajI aTala gurubhakta hatA. teo kharA bapore sUryanI AtApanA lenAra, eka ja vakhata AhAra karanAra, vairAgya, tapa ne tyAganI jIvaMta mUti hatA. zrI. vivekasAgarajInI janmabhUmi amadAvAda hatI. teo vivAhita hatA. vRddhAvarathAmAM pAMjarApoLanA upAzraye paMdarathI vIsa cAturmAsa karyAM hatAM. zrI, AtmArAmajI mahArAja jyAre amadAvAda AvyA tyAre temanI ane rAjendrasUrijInI carcAmAM A munivare sAro bhAga lIdho hate. - zrI. gautamasAgarajIne jhaverasAgarajI nAmanA ziSya hatA, ne temanA ziSya AnaMda sAgarajI hatA. A AnaMdasAgarajI te hAlanA jANItA AcArya zrI. sAgarAnaMdasUrIzvarajI. eka ja dazakAnI utkRSTa sAdhutAne kALa haju vaTAvI cUkayA nahatA, tyAM zrI. nemisAgarajIne kALanA bhaNakArA vAgavA lAgyA. pethApuramAM eka vyAkhyAna prasaMge temanAthI anupayoge kaMI bolAI gayuM. parimita, vicArone, teLImApIne belanArAthI khalanA thaI gaI. temaNe tarata ja tyAM kahI dIdhuM, ke - aba yaha zarIra thoDe dinakA mahemAna hai." ane banyuM paNa tema ja. zrI. zaMkhezvara tIrthanI yAtrA karIne pAchA pharatAM muMjapara gAmamAM temane deha chUTI gayo. temanI pATa para teo zrI. ravisAgarajIne sthApana karatA gayA. zrI. ravisAgarajI mahArAje potAnA gurubaMdhuo sAthe rahI gurudevanuM adhUruM kArya zarU karyuM. kriyAkAMDamAM pravINa, zAnta, anubhavI ne vairAgI ravisAgarajIe thoDA vakhatamAM pitAnA cAritrathI zudha sAdhutAne vizeSa ujajavala karI. tyAga ane tapanA mArgamAM teo potAnA For Private And Personal Use Only
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 180 ceAganiSTha AcA guruzrInA pagalAMne anusaranArA hatA. koi paNa kArya mAM dIrghadRSTithI jonArA hatA. tee zrInI cAritranI suvAsathI ghaNA puNyavAna jIvA temanI pAse kheMcAI AvyA hatA. keAi sAdhu banI ziSya thayA hatA, teA keAi gRhastha rahI bhakata banyA hatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir teeAzrInI pAse vi. sa'. 1917 mAM pATaNanA vidvAna zrAvaka rAmacaMdra zAhe dIkSA lIdhI hatI. A rAmacaMdra zAha te zAstrapAragAmI munizrI ratnasAgarajI. A munirAja bahu vidvAna hatA, ne surata, navasArI, gaNadevI vagere kSetromAM temaNe sudara dharmapacAra ne zudhdha nItidharmanA pracAra karyo hateA. AcAya zrI. sidhisUrijI ne zrI. RdhisUrijI jevAe tathA zrI. mehanalAlajI mahArAjanA aneka ziSyAe teozrI pAsethI jJAnaprasAdI meLavI hatI. aneka gRhasthAne paNa te udAra hRdaye dhamanI prApti karAvatA. suratanA bAravratadhArI zrAvaka kalyANubhAi tathA phUlacaMdabhAie temanI pAse Agamanu zravaNa karyuM hatuM, ne zA. cunIlAla chaganalAle prakaraNAdinA abhyAsa karyA hatA. jIvananAM uttameAttama trIsa varSoM temaNe surata jillAne keLavavAmAM kADhayAM hatAM. tee gaNadevImAM ja kALadharma pAmyA hatA. vi. sa', 1920 nI sAlamAM eka evA bIjA mahAnubhAve temanI pAse dIkSA lIdhI. temanu' nAma svarUpacaMda. mULa gAma iMDara. iDara e veLA yationA dhAma tarIke prakhyAta hatu. paNa zrI. nemisAgarajI mahArAja tathA zrI. ravisAgarajInI saumya kanakazubhra sAdhutAe tyAM navA prakAza pAtharyAM ne svarUpacaMda kAThiyAvADamAM Avela ghAghAba dare dIkSita thayA. zrI. svarUpacakranAM prathama patnI gujarI gayAM hatAM, ne bIjI vAranAM temanAM sagapaNa paNa thayAM hatAM. paNa A tIvra vairAgI jIve e kamaLapuSpanI kene kApIne dIkSAnA svIkAra karyo. temanA dIkSAmahe|tsava bhAvanagaravALA zeTha amaracaMda jasarAjanAM mAtuzrInA hAthe thayA hatA. zrI. zAMtisAgarajI vidhipUrvaka kriyA karavAnA ugra matavALA hatA. teozrI pratApI sAdhupu'gava zrI. khuTerarAyajI ma0nA paricayamAM AvyA hatA. zrImad hariMbhadrasUrijI tathA upAdhyAya yazeAvijayajInA aneka graMtheAnuM temaNe vAcana-manana karyuM hatuM. dhIre dhIre teonA mata evA thayA, ke * jaina zAstrAnusAre hAlanA sAdhue dharmakriyA barAbara karatA nathI. ' ne pachI emanI dRSTi parivartana pAmI, vi. sa. 1930 mAM te zrImad ravisAgarajI mahArAjathI judA paDayA. dazakA bAda emaNe sAdhunA veza tajI dai, eka upAzrayamAM zeSa jIvana gALyuM. (je upAzrayanI mulAkAta tattvAnveSaka ahecaradAsa sAdhaka dazAmAM lai AvyA hatA ) zrI. zAMtisAgarajInA vicAre sAme zrI. ravisAgarajI ane pU. zrI. baTerAyajI mahArAje ugra virodha dAkhavavAthI temanA pakSa alpa rahyo. / A be mahAna ziSyA uparAMta teene cAra anya vairAgyavata ziSyA hatA. vivekasAgarajI, kalyANasAgarajI, maNisAgarajI ne hIrasAgarajI. A badhA Agamenu parizIlana karanAra hatA. zrI. hIrasAgarajIe teA jANe peAtAnuM mRtyu najare joyuM hatuM. mRtyunA divase vahelI savArathI teo kaika taiyArI karI rahyA hatA. peAtAnI pAse vastra dhAvA mATe lAvelI kathareTa hatI, te jAte jaine zrAvakane ApI AvyA. e veLA kAi For Private And Personal Use Only
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 46 sAgara gacchanA traNa sthaMbha : 66 zrAvake kahyuM, ke ' ApanA gurubaMdhune teDuM mekalyuM che, hamaNAM AvyA samajo !' teDu mekavyu' te te bhale, paNa have meLe thavA lakhyA nathI. " ne mahArAjazrIe peAtAnI pAsenI cIjo paDAzamAM rahetA seAnIne kheAlAvI bhaLAvI dIdhI. seAnIe munirAjanI A vicitra vartaNUkathI Azcaya pAmyA. teoe prazna karyo: " Apa zuM bIje gAma javAnA che ?" hA bhAI!" " kaye gAma ' " meTA gAma. ' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAMje zrAvaka upAzrayamAM AvyA tyAre teoe adbhuta dRzya dekhyuM. cAre AhArane tyAga karI sa thAre karyAM che, ne peAte dhyAnastha dazAmAM AruDha thayA che. sAme pustaka para maraNasaMskAranI vidhinuM pAnu` mUkayu che. ucca zudhdha pariNAmamAM dhyAnastha che. dhIrA dhIrA zvAsAzvAsa cAle che, rAta vadhatI cAlI. kharAkhara bAra vAge deha mUkI dIdhA. zrI. saMghe teDAvelA maNisAgarajI savAre AvI paheAMcyA, paNa e veLA hIrasAgarajI nahetA. temanu zaLa agnisaMskAra mATe rAha jotuM paDayuM hatuM. dazakA ne be dazakA pahelAM aneka mANaseAne-sAdhu nahIM gRhasthAne paNa-Aje jene ApaNe ' anakalacarDa ane anaejyukeTeDa ' kahIe tevA mANasAne peAtAnuM mRtyu bhAkhatA joIe ke sAMbhaLIe tyAre Azcaya thAya che mane lAge che, ke jema musaddIe Aje pAMca va pachI AvanArI laDAionuM bhAvi bhAkhI zake che, tevu ja e haze. abhyAsa pAse zuM asAdhya che. Aje saMsAranA pratyeka viSayanA vicAra karavAnI-jhINavaTathI UMDA UtaravAnI zakata ApaNe keLavI zakayA chIe, ne eTale ja ApaNA purogAmIo karatAM duniyAne ATalI vividha raMgI joi zakIe chIe, paNa eka bAbatamAM ApaNI azakti spaSTa che. mRtyu viSe vicAra karatAM ApaNe bhayabhIta banI jaIe chIe. emAM leza paNa U'DA UtarI zakatA nathI. eTale maneAmaMthana karatAM ema bhAse che ke ApaNA pure gAmIomAM je tattva zakti rUpe hatuM, te ApaNAmAM ati rUpe AvyuM che, ne azakita ti rUpe avatarI che. astu, A uparAMta bhAvi mATe UMcI AzA AvatA zrI. guNasAgarajI nAme eka ziSya paNa hatA. teo vaseAnA vatanI hatA. puSpa khIle, praphulle ne pAMgare te pahelAM kALarUpI hasti ane khAi gaye.. A uparAMta zrI. bhAvasAgarajI teA bhAvanA ullAsa samA hatA, jemane paricaya pUrvAdha mAM AvI gayA che. teee 50 gabhIravijayajI pAse mahAnizItha sudhInA yAga vahyA hatA-kavi paNa hatA. For Private And Personal Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 182 ganiSTha AcArya zrI. bhAvasAgarajI sAthe dIkSA lenAra zrI. sukhasAgarajI mahArAja ke jemane gurumahArAje potAnI pATano bhAra se hato, vaLI bahecaradAsane temane guru karavAnI sUcanA karI hatI, teo mULa pATaNanA hatA. te vIzA poravADa zrAvaka AlamacaMdrane tyAM tapatnI jaDAvabAinA peTe saM. 1907 nA zrAvaNa sudi caudaze jamyA hatA. emanuM saMsArI nAma sAMkalacaMda hatuM. sAMkaLacaMda bALapaNathI zrI. ravisAgarajI mahArAjanA saMsargamAM AvyA, ne dharmakaraNanA saMskAra vAlepa banyA. moTI uMmare A paraNI juvAna AjIvikA athe bharUca gayA. yogyatAne vega sadA lAdhe che. bharUcamAM su-zrAvaka anupacaMda malakacaMdanA saMbaMdhamAM teo AvyA. teoe temanA virAgyane ThIka ThIka vega Apyo. bharUcathI surata javAnuM thatAM tyAM zrI. ravisAgarajI ma.nA vidvAna ziSya ratnasAgarajIno meLApa thayo. nirmaLa sAdhutvanI surekha chabI sAMkaLacaMdanA dilamAM aMkAI gaI. Akhare teozrIe pitAne niradhAra mAtapitAne pragaTa karyo. mAtApitAe aneka lobhAmaNI lAla dvArA emAM parivartana karavA ghaNA prayatna karyA. e nirNaya aTala hatA. saMvata 1943 nA vaizAkha sudI chaThanA roja dIkSA ApavAnuM nakakI karyuM. e ja veLA suratamAMthI zrI. ratnasAgarajInAM pAsAM sevI vairAgyavaMta bananAra phUlacaMdabhAIne dIkSA mATeno patra Avyo. baMnene zubha tithie dIkSA ApavAmAM AvI. sAMkaLacaMda zrI. sukhasAgarajI banyA. phUlacaMdabhAI zrI. bhAvasAgarajI banyA. e yuga ja kaMI saraLatAno hato. vairAgya tarapha mAnavInuM dila saheje vaLI jatuM. Aje jema koInuM dila philma naTa banavA tarapha jhaTa ne niHsaMkecabhAve vaLI jAya che tema. zrI. ravisAgarajI mahArAjano bhaktasamudAya paNa ghaNe hato. temanA niSkapaTa ne milanasAra svabhAvane lIdhe aneka zrImate, vidvAne ne sadgRhastha temanA bhakta banyA hatA. zeTha dalapatabhAI bhagubhAI tathA temanAM patnI gaMgAbahena ( vIjApuranAM) te mahArAjazrInAM pUrAM rAgI hatAM. zrI. nimisAgarajI mahArAjanI bhaviSyavANI mujaba zeTha dalapatabhAIe siddhAcaLajInA be saMgha kADhayA hatA. temanA traNa putro lAlabhAI, jagAbhAI, maNibhAI paNa mAtAnI jema dhArmika manovRttivALA hatA. zrI. gaMgAbahene ravisAgarajI mahArAjanuM dharmavacana kadI uthApyuM nahotuM, ne upadhAna paNa temanI pAse vahana karyA hatAM. nagarazeTha kuTuMbamAM nagarazeTha premAbhAI mahAna thayA hatA. nagarazeTha hemAbhAI vi. saM. 1914 mAM mRtyu pAmyA hatA. zrI. premAbhAI zeThe pitAnA mahAna pitAne pagale cAlI pAlItANAmAM pAMca lAkhanA kharce eka maMdira zrI zatruMjaya upara ane gAmamAM eka dhamazALA aMdhAvI hatI. temaNe potAnA nAmathI eka jAhera hola baMdhAvI Ape hatuM, je Aje paNa premAbhAI holathI suvikhyAta che. A sivAya teoe aneka sakhAvatI kAryo karyA hatAM, jenI yAdagIrImAM amadAvAdanA eka daravAjA sAthe emanuM nAma joDI yAdagIrI jALavavAmAM AvI che premadaravAjAnA nAme Aje paNa e mahAna zeThanI yAdagIrI jALavatA khaDA che. I. sa. For Private And Personal Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAgara gacchanA traNa stha 183 1857nA baLavA vakhate pitAnI peDhIo dvArA IderathI amadAvAda sudhI TapAla maMgAvI te kALanA kalekaTarane pUrI pADelI, ethI temane sarakAre paNa rAvabahAdurano IlkAba Apyo hato. vi. saM. 1932 mAM pAlItANuM ke je jenone tyAM gIra hatuM, tenA gIre hakaka chUTA thatAM zeTha premAbhAInA vakhatamAM ANaMdajI kalyANajInI peDhInI sthApanA thaI. A peDhInuM saMcAlana zeTha premAbhAI(mRtyu vi. saM. 1943) pachI zeTha dalapatabhAInA putra lAlabhAIe sArI rIte karyuM, ne Aje temanA suputra zeTha kastUrabhAI suyogya rIte karI rahyA che. | zeTha hemAbhAInAM putrI ne zeTha haThIsIMhanAM prathama patnI rUkhamaNI zeThANIe zrI. ravisAgarajInA upadezathI pAMjarApoLamAM vAsupUjyajInI pratiSThA karAvI hatI. te pachI TUMka samayamAM te svargastha thayAM hatAM. - zrI. ravisAgarajI mahArAje vi. saM. 1907mAM dIkSA lIdhI hatI. A veLA saMvegI sAdhuonI saMkhyA ati a65 hatI. paNa pachI jANe eka baLavAna pravAha vaho Avate jaNAya. prAtaHsmaraNIya baTerAyajI mahArAja paMjAbathI potAnA be pratApI ziSya sAthe gujarAtamAM AvyA, ne prakhara tapasvI, Adarza sAdhu zrI. maNivijayajI dAdA pAse saMvegI dIkSA svIkArI. sAthe be paMjAbI osavALa che. ekanuM nAma mulacaMdrajI, bIjAnuM nAma vRddhicaMdrajI, ane temAM trIjA zUravIra jATa kemanA sapUta AtmArAmajI AvI maLe che. * - paMjAba to AryAvatanA vijetAonuM pravezadvAra che. e pravezadvAranA parama rakSaka jANe gUjarAta-kAThiyAvADanI bhUmi para UtarI paDayA, ne eka rAjAnI AjJAMkita sUbAo jema judA judA prAMta saMbhALI le ema sahue judA judA prAMte saMbhALI lIdhA. zrI. vRddhicaMdrajI mahArAje mukhyatve kAThiyAvADane sparyo. zrI. muLacaMdrajI mahArAje gujarAtane potAnI vI prabhAthI ujajavala karyo. zrI. AtmArAmajIe paMjAbane kheDayuM ne jainatvanAM mULa ropyAM, zrI. nItivijayajIe sUratane sAddhAra karyo. I ! e pachI to saMvegI sAdhuono samudAya vadhate cAlyo. mathurA pAse cAMdapuranA brAhmaNa-putra ne pachIthI yatiziSya, sutra ane zAstronA abhyAsI zrI mohanalAlajI svayaM sAdhu banyA, (saM. 1931) ne sUrata tathA muMbaInA kSetrano uddhAra karyo." / bIjA eka paMjAbI-gauDa brAhmaNa-cati, sthAnakamAgI sAdhunI bhUmikA vaTAvatA saM. 1932mAM zrI. kamalavijayajI banyA. Ama saMvegI sAdhutAnA vegavAna pravAha AkhA AryAvartamAM jainadhamanI sAdhutAnI nirmaLa prabhAnAM darzana ApavA lAgyA. zrI. ravisAgarajI mahArAja A badhAmAM zrI buTerAyajI mahArAja, zrI. vRddhicaMdrajI mahArAja, zrI. gumAnavijayajI, zrI. ratnavijayajI, 5. zrI. siddhivijyajI, paM. zrI. pratApavijayajI, paM. dayAvimaLajI, zrI. bhAtRcaMdrajI mahArAja, zrI. mohanalAlajI mahArAja, zrI. nItivijayajI mahArAja, zrI. amRtavimalajI mahArAja vagere anekavidha munirAjonA paricayamAM AvyA, ne potAnI zILI sAdhutAthI sahunI sAthe saukhya pedA karyuM. zrI. rAjendrasUrijIe temanA cAritranI svamukhe prazaMsA karI hatI. zrI. vijayAnaMdasUrijI khAsa maLavA For Private And Personal Use Only
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 184 yoganiSTa AcArya mATe mahesANA AvI temanA utkRSTa caritranI anumodanA karI hatI. zrI mohanalAlajI mahArAja bhecaNIthI darzana-vaMdana mATe mahesANuM AvyA hatA. chellI trANuAvasthAmAM paM. siddhivijayajI khAsa mahesANA AvyA hatA. paMjAbI muni dAnavijayajI ne sanmitra kapuravijayajIno temanA para apUrva bhAva hate. cAritrakriyA to zrImad ravisAgarajInI" ema eka avAje bolAtuM. AvA pratApI munirAja khUba nikhAlasa, nirabhimAnI ne dIrghadraSTA hatA. pitAnAM mAnApamAna khAtara samAne nukazAnamAM UtaravA na detA. eka veLAnI vAta che. vIjApuramAM keI ajANI bhUmimAM zauca javA gayelA. acAnaka keTalAka musilama juvAnIAoe AvIne temanA para patharA-DhekhALAthI hallo karyo. zarUAtamAM te teozrI AnuM kAraNa na samajyA, paNa vicAra karatAM jaNAyuM, ke AjubAju beghara che, eTale muslimonuM kabrastAna hovuM joIe--ane potAnAthI tenI azAtanA thaI. A mahAmanA munine taka maLI hota to potAnI nirdoSatA puravAra karI Apata, paNa sAmo khUba uzkerAyeluM hatuM. munirAjazrIne ThIka ThIka mAra paDaze. gAmamAM zrAvakane jANa thatAM teo tyAM doDI AvyA, ne jhoLImAM ghAlI munirAjazrIne upAzraye lAvyA. baMne pakSa bhAre taMgadilImAM AvI gayo. zrAvakoe musalamAno sAtheno saMbaMdha sarvathA teDI nAkhavAne vicAra karyo, keTalAka zANA muslima gRhasthAe mahArAjane vastusthitithI vAkepha karyA. | mahArAjazrIe zrIsaMgha tathA muslimene ekatra karyA ne baMne vacce saMpa karAvI dIdho. je kaI mitratAne hAtha laMbAve, te hajAro varSanAM vera bhUlI mitra thavAmAM mAnanArI e bhadrika sAdhutA hatI. e pratikamaNane yathArtha rIte jANatA hatA ne karatA hatA. pratyAkhyAnanI gaMbhIratA paNa tevI ja pichANI zakatA. ' sANaMda, rAmapurA, viramagAma, godhAvI, pAlanapura vagere zaheromAM potAnI pratibhA relAvI chellI avasthAmAM trANutA vyApatAM teoe mahesANAmAM sthiravAsa karyo. 1948-49 -50-51-para-53-54 ema cha-cha mAsAM eka ja gAmamAM karI, aneka sukRtya karI svadhAma sIdhAvyA. temanI pATe sukhasAgarajI mahArAja AvyA. zrI. sukhasAgarajI mahArAje dIkSA lIdhA pachI gurusevAne potAne jIvanamaMtra banAvyo hato. teo jANatA hatA, ke gurukRpAthI vIsa varSamAM prApta na thatI siddhi kSaNabharamAM prApta thAya che, ne kAyAnuM kalyANa ghaDI bharamAM thaI jAya che. zAstramAM vaicAvacca guNa apratipAtI kahyo che, ene bhAvArtha paNa e ja che. - e gurusevAe emane tArI lIdhA. jIvantazAstrasamAM tapamUti gurue emane aMtaranA AzIrvAda ApyA, ne agiyAra varSanI ekaniSThAbharI sevAo emanA jIvananAvane tArI dIdhuM. Aja e ja samartha jainadharmanI, ajoDa zramaNa saMsthAnI, ujajavaLa sAgara gacchanI, nemisAgara, ravisAgarajI ne sukhasAgarajInI paraMparAnA bahecaradAsa namra anuyAyI banI rahyA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zeTha ka tu 2 bhAI lAlabhAI dalapata bhAI bhAratavarSanA agragaNya udyogapati ane rASTrasevaka a ma dA vA da For Private And Personal Use Only
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bahecaradAsamAMthI buddhisAgara [ pa ] pAlanapura mAM utsava-2"ga vadhato jato hato. kukumanAM chAMTaNAMvALI ke ketrIo gAmegAma pharatI hatI, ne bhAvike prahalAdanapura bhaNI cAlyAM AvatAM hatAM. suvarNa rasI aMbADIe e pate gajarAja varaghADA zobhAvavA dvAra para jhUlI rahyo hatA. pAlakhI, senA ne gheADAgADIo zaNagArAine sAMbelA sAthe sajaja hatI. Da'ke-nizAna, paDaghama vAjA" ( ), dezI vAjAM', zaraNAI, tura ne bherInA nAda pAlanapuramAM utsAhanAM navAM pura vahAvI rahyAM hatAM. Indradhvaja seMkaDe dhajAo sAthe garvanI patAkAo pharakAvatA AgaLa khaDA hatA. pAchaLa sAjana-mahAjananI dhAmadhU ma hatI. bhAvike A dIkSAnA bhAvika mATe zaNagAranI sAmagrI laI laIne AvatA hatA. A navasero hAra, A motInI khArasarI mALA, A hIrAnI mudrikA, A vidhavidha varNanAM nIlamapannA jaDa zirapeca, hIra-rIranA A zAladuzAlA, rezamI kAranAM A dhAtiyAM, vagere paherAvavA lAvatA hatA. mAyAnagarInA leke kahetAH * * bahecaradAsa, paherI le A suMdara vAghA, amUla kha javAhara ne caDhI jAe hAthI para, vAjAM vAgaze, gIta gavAze, sAjana-mahAjana hAlaze, sarakhI sAhelIe kaMThaxkora karaze, zAsananI prabhAvanA tharo, cothA ArA vartAze. " | gaI kAla sudhI ghera ghera jamavA netarI vividha jAtanAM miSTAnna pIrasanAra A bhAvaka vagane bahecaradAse potAnA jihavAsaMyamathI chakaka karyA hatA. aneka cIjomAMthI ekAda cIja ArogI sadA bhejana pUrNa karyu hatuM. e sahuM kahetAM: '" kAle te dIkSA leze, pachI kaMI dekhavAM-bhALavAM ke jamavAnAM che ??? For Private And Personal use only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 186 yAniSTha AcAya " evI icchA hAta tA dIkSA zA mATe grahaNa karata! ane jIvanabhara je bhAga upabhAganA saMyama jALavyeA e dIkSA levAnA bahAne paNa zA mATe cheDu ?" cAra daravAjethI Ave che evuM nathI. keAka vAra gheADI vAra mATe ughADelA nAnA jALiyA vATe pravezIne paNa jIvanabharanI sacita samRddhi harI jAya che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zIla e ja jenA zaNagAra che, vidyA e ja jenuM dhana che, brahmacaya e ja jenuM teja che, guNa e ja nuM AgAra che, ene anya yatnA viTa'banA rUpa che. masta sAdhutAnA, eparavA yAgItanA pUjArI bahecaradAsa pIDI ceALavA AvatI suMdarIone-baheneAne, mAtAone dUrathI namaskAra karI pAchI vALe che. " mAtAo, baheneA, kaNabInI kAyAne evA raMga-sura'ganI jarUra nathI. AtmA para te ema ja Aje pIDIneA pILeA raMga caDhI rahyo che. daza varSa thI strI-5nI mAre bAdhA che. have thADA vakhata mATe bhaMga karave mane ceAgya nathI !" pIThI cALavA AvelI zrAvikAo nata mastake cAlI gai, vAjA vAgyAM, varagheADA caDayA ne bahecaradAsa hAthInI aMbADImAM beThA. jayajayakAra dhvani sAthe yAtrA cAlu thai. paNa bahecaradAsane teA manamAM ne manamAM peAtAne gata rAtre Avela AtmA ne kama nA savAdanI vAtA yAda AvavA lAgI. teo tenA sAranu aleAkana karatA vicAra karavA lAgyAH "saMsAra teA mahA meADhuM nATaka che. kama rAjAe koine rAjA, koine raMka banAvyA che. nATakanA rAjA manamAM kaI sattAne gava karatA nathI. e samaje che, ke A te ghaDI mAtrane khela che. karmAMnI balihArI che. kama ATha prakAranuM che, ne tenI eka se| ekAvana prakRtti che. tenu svarUpa me jANI lIdhuM che, ne mithyAla meAhanIyanA vicArAmAM have huM sAiza nahI.. satya deva, sAcA guru ne satya dharmAMnuM mane samyagajJAna thayuM che. game tevA saMcAgeAmAM samyagadRSTinA upayega rAkhIza, ane aneka prakAranA mithyAtvI manuSyA para krodha, kaleza ke aruci nahIM dharuM. sAta nayeAnI apekSAe aneka darzana-dharma zAstromAMthI sApekSika satya grahaNa karoza ane asatyane asatyarUpe jANIza. " zvetAMbara-digaMbara vagere matabhedathI anya upara reASa, kaleza, ke khedavRtti dhAraNa karIza nahI. anya gacchA vagerenI kriyAdi bhinna mAnyatAonA bhede teo para rAgadveSa nahI dharuM. anya dhamI onA je asatya AcAra-vicAra jaNAya tene te rUpe mAnuM, paNa anya dazana -dhamI leAkeA para krodha, dveSa, kheda nahIM karuM teonuM prANAMte paNa bUruM nahI. icchuM. " pAlanapuranI zerI vAjiMtradhvanithI gUMjI rahI hatI. mahAjananI sAthe rAjyanA adhikArIo cAlI rahyA hatA. ahIM hAthIne hAr3e beThelA bahecaradAsanI AtmavicAraNA sAthe sAthe cAlI rahI hatI. ' nAmarUpanI vAsanAne AtmAnA upayAgathI nAmarUpamAM thatI vAsanAne haThAvIza, For Private And Personal Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org bahecaradAsamAMthI buddhisAgara 187 budhdhisAgara evuM nAma, ane mA sAdhuzarIranI AkRti te rUpa, te emAM huM AtmAnA abhyAsa dhArIza nahIM. dehamAM ane nAmamAM AtmA nathI, tethI vyavahAramAM nAmarUpane vyavahAre va te chatA nisaMgI rahIza. budhdhisAgara nAma ane je dehamAM A AtmA rahyo che, tene sAkSIrUpe dekhIza, ane budhdhisAgara nAma tathA dehanI kAi stuti-niMdA karaze te tenAthI harSoM-zAka dhArIza nahIM. kadAca bhUla te paNa tarata AtmAnA upayeAgathI pratikramaNa karI nAmarUpamAM nihapaNe vIza. 66 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir puNyanA yeAge kIrti, yaza, stuti bhAgavAya che, ane pApanA ceAge niMdA, apakIti thAya che. tethI banne kanA vipAka samajI temAM samabhAve vatI za. " zaheranA mArga paranA jharUkhA strI-puruSAthI bharapUra hatA. cAre taraphathI puSpavRSTi thatI hatI. bahecaradAsa peAtAnI mana:sRSTimAM mazagUla hatA. svaguru para zudhdha prema-zradhdhA dhAraNa karIza, paNa anyanA gurunI niMdA karIza nahIM. samabhAve su-guru ne ku-gurunuM satya svarUpa samajIza. gacchasaMghADAnA bhedathI meha, vera, irSyArUpa ka prakRtine tAbe thaiza nahIM. huM tapAgacchanI kriyAdi dharyuM-mAnyatAne svIkAruM chuM, paNa anya gaccha-saMghADAnI bhinna mAnyatAthI teo para dveSa, IrSyA na karIza, ne teone svadhamI -AtmadhamI jANIza. anya gaccha-sa'ghADAone halakA pADavA, teonA sAdhuonI niMdA karIza nahIM paNa teo jainadhamI sAmika AtmAo che, ema mAnIza, " huM kAmane jItavA mATe pAMca indriyAnA tevIsa viSayAmAM rAgadveSa dharIza nahI, AMkhathI sa` padArtho dekhavA chatAM temAM lepAiza nahI'. nAkathI zubhAzubha gaMdhane jANavA chatAM temAM rAga-dveSa dhArIza nahIM. karNathI sacita-acita-zubhAzubha-stuti-nidrA vagere zabdone zravaNa karavA chatAM temAM mUMjhAiza nahI. jivAthI sarasa-virasa svAdone AsvAdavA chatAM temAM Asikata dhArIza nahI. cAmaDIthI, tvacAthI ATha prakAranA spardhAne rAgadveSa vinA nANIza. ane spathI sukha thAya che, evI budhdhitho cAmaDI--bheAgamAM paDI cAmaDIo banIza nahI dunyavI sukhA mATe kaMcana-kAminInA khapa paDe che. kaMcana-kAminIne meLavavA anaMta duHkhA veThavAM paDe che, ane sukha teA madhumi'dunA dRSTAMta jevuM che. jJAna vairAgyatho eneA sarvAMnAza karIza. " mArI niMdA vagere thAya, tethI huM mArI niMdA thAya che ema mAnIza nahI. nidA ne niMdakA para taTastha bhAve dekhavAnA abhyAsa karIza, mArA para koi ALa-kalaka mUkaze, mane halakA pADavAne yatna karaze te paNa huM verabhAva-kaleza karanAra nathI. "" nagarajaneA bahecaradAsanI juvAnI joI, e kALe AvI bhAgavatI dIkSA levAnI bhAvanA jAgavAnI prazaMsA karatA be hAtha joDI namaskAra karatA hatA. bahecaradAsa sAme be hAtha joDatA-sAthe aMtaramAM te pelI vicAraNA cAlu ja hatI. For Private And Personal Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 188 yoganiSTha AcArya - "kIrti, pratiSThAnI vAsanA vinA huM dharmakArya karIza. nirAsakta bhAve sarva pravRtti karIza. vakatA tarIkenI, ane cAritrya pAlana tarIkenI pravRttimAM manamAM mAnapUjA, kIti- pratiSThAnI vAsanA rAkhIza nahIM, ane AtmAnI zuddhi arthe kaTibaddha rahIza. keI A dekhAtA zarIra, nAma vagerenI kIrtipratiSThA karaze te samajIza ke e badhI karmanI lIlA che. akIti ke apratiSThA karaze to paNa ema ja samajIza. lakIranA phakIranI peThe dharmazAstra saMbaMdhI rAgadveSa, haTha-kadAgraha karIza nahIM. AtmAnI paramAtma dazA thavAmAM dharmazAstra upayogI nimitta sAdhano che, evuM jANIne emAMthI sAta nonI sApekSa dRSTie satyasAra grahaNa karIza. tema ja sarva dazananAM da zAstronA vAcana-mananathI sApekSa daSTie satya grahaNa karIne te satya ja kahIza ane lakhIza. jJAna, dhyAna, samAdhithI AtmAnI zuddhi karIza ane mokSAthe dharmazAstrone upayoga karI AtmAnuM anaMta sukha anubhavIza. A dehanuM Atmadharma pragaTAvavA mATe annapAna-AdithI rakSaNa karIza, paNa "huM deha chuM ne dehanAzathI mAro nAza che" ema mAnIza nahIM. dehane vastranI jema upayogI mAnI, aMtaramAM bhaya vinA bhADAnA gharanI peThe tenuM pAlana-rakSaNa karIza. kamaraNa karIza. samyaga jJAnI e AtmA je tyAgI thAya che, te te sarva saMgamAM nisaMga rahI AtmadharmanuM ArAdhana kare che. jene karmane pAzathI mukata thavuM che, ene tyAga avasthAnA cAritra samAna anya koI prabaLa sAdhana nathI. tyAgAvasthAmAM AtmAnA guNo vizuddha karavAno vakhata ghaNo maLe che, ane anya sAdhano paNa khUba AvI maLe che. gRhasthadazAmAM karmarAjAnA sainikonuM khUba jora cAle che, paNa tyAgAvasthA tyAM mahAna kilA samAna bane che, jemAM rahIne AtmA karma para vijaya meLave che. tyAgAvasthAthI AtmAne zudhdho paga dhAraNa karavAmAM ghaNI sahAya maLaze, ne nirupAdhika dazA prApta thaze. have huM mArA AtmAnA svarUpamAM ramIza ane sarva vizva jIvonI dayA pALIza, ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya, parigrahatyAga, A pAMca mahAvrata yukata thaI anya lekene jagADavA mATe sevAdharma AcarIza. dezadeza, nagarenagara, gAmegAma pharIza ane karma prakRtine kAraNe duHkhI thatA sarva lokone satya dharmanuM svarUpa samajAvIza. - "mAre jaina zAstronA AdhAre sAdhu, sAdhavI, zrAvaka ke zrAvikA karavAM paDe to te dharmArtha karIza. emAM kaMI vezaka svArtha nathI. ahaM mamatA vagara sAdhu banAvavAnI Atmopago pharaja bajAvIza. kadAca temAM meha pravezyo te jJAnopagathI jANI laIza, ane jJAnathI kADhI nAkhIza. celA-celI karavA e mArI dhArmika pharaja samajIza, paNa tethI temAM huM karma ke meha dhArIza nahI. gacha vagerene vastra-dehanI jema dhArmika sAdhana tarIke upayogI mAnuM chuM. sAdhu vagerenuM maMDaLa vadhe tethI teonuM ane anya lokonuM kalyANa thAya. ApaNI jJAnInA AtmAmAM AzrAne paNa saMvararUpe aMtaramAM pariNamAvavAnuM sAmarthya pragaTe che. te te gaccha, For Private And Personal Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bahecaradAsamAMthI budhdhisAgara sAdhu, ziSya, bhakatAmAM nihapaNe rahI zake che, ne Atmazudhdhi karI zake che. varagheADe| dIkSA mATe nakakI karela udyAnanI samIpa AvI paheAMcyA hatA. udyAnanAM vRkSone raMgaberaMgI patAkAothI zaNagAryAM hatAM. prakRttisaudaryAMmAM mAnavakRta sauMdaryAMthI vizeSa khUbI AvI hatI. bahecaradAsa te 'taranA saudanI khAjamAM bhamatA hatA. 189 (6 ' devagurukRpAe have ceAgasidhdhi, camatkAra, sidhdhaImAM meAha nahIM karuM. mArI sahAyamAM deve Ave teA paNa huM khuza na thAuM. koi mane kharAba kahe tethI huM mAruM svarUpa na bhUluM, kAraNa ke sarva duniyAnA leAkeAnI pelI pAra mAruM zudhdha AtmasvarUpa che, te pachI duniyAnI mahattA tathA kSaNika jaDa sukha kItine kema kAcchuM ! hayeAga, ma`trayeAga vagerene saMpUrNa jANIza, anubhavIza. paNa AtmAnA zudhdha svarUpanA upayAge rahIza ne bhUlacukane pazcAttApa karIne pAche meAkSamAga mAM AgaLa vicarIza. cega vagere sAdhanAthI labdhiosidhdhio pragaTe temAM ahaMtA-mamatA na karuM, ane mAna-pUjAthe ene upayAga na karuM. svapnamAM paNa zudhdhAtmasvarUpathI na khasa. " AtmA sUnA jevA che. kama` vAdaLa ane aMdhakAra jevu che. jJAnarUpI prakAzathI tArA para mArA AtmA avasya vijaya meLavavAne che. jeo paDavAnA DarathI tyAganA raNamedAnamAM AvatA nathI, teo maDadAla, DarapeAka jevA che. jyAre tyAre paNa ka yudhdhamAM UtaryA vinA kAi paNa jIvanA meAkSa thavAnA nathI. kama yudhdha mATe jeo raNamedAnamAM Utare che-ne kadAca koi rIte hAre che, teA paNa teo jeo prekSakA che, ne raNamedAnamAM UtaryAM nathI, tenAthI anaMtaghaNA zreSTha che. raNamAM UtarelAonu` AtmavIya ghaNuM jAgrata hAya che ne teo meAha sAthe laDe che, paDe che, AthaDe che; chatAM aMte tArA parAjaya karavAnA. (( he meha, te' tArA mithyAtva meAhanIyanA jorathI tyAgIomAM praveza karIne, tathA aneka paradhamI omAM praveza karIne paraspara ekabIjA matAcAravALA, tyAgIo ane dhIone paraspara zatru jevA banAvIne laDAvyA che. paNa huM kai paNa bhinna dhamI tyAgI vA gRhasthInA upara vera-kheDha rAkhavAnA ja nathI. dhama, mata, ne kriyAnA bheda chatAM huM hinduonA devaLeAmAM jaIza tathA saMnyAsI, khAvA tathA zakarAcAya Adi satAne maLIza. teonA hRdayamAM dhama bheda khedanA nAme mithyAtva saiAha zayatAna peThe haze, te paNa huM tenA AtmAone mArA AtmA samAna mAnIza. tema ja musalamAna, khristI, baudhdha, pArasI, zIkha hinduonA AtmAone AtmA tarIke ja dekhu chu ne dekhIza. For Private And Personal Use Only sarva vyAvahArika dhArmika kavya kAryo karIza chatAM aMtarathI nyAreA rahIza. tyAgAvasthAmAM sarva leAkeAne upadeza tathA lekhathI edha ApavArUpa sevAdharmAMne AdarIza. naTanI peThe aneka katavya pravRttio karIza, paNa aMtaramAM te sathI zudhdhAtmAne nyArA mAnIne AtmAnA jJAna, darzana ne cAritranA svabhAvamAM dhama mAnIza. " sAdhutAnA svaka dharmAMnI gItAne geAkhate A mahArathI, jayajayakArathI alipta,
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 190 yoganiSTha AcArya manebhAnI meMghI duniyAmAM saphara karI rahyo hato. AvatI kAle karavAnAM kartavyanI aMdara jIvanajhAMkhI karI rahyo hate. zrI sukhasAgarajIe dIkSA ApavA mATe saMghanI saMmati mAgI. saMgha te rAjI hato. saMgha pachI emaNe rAjasaMmati irachI. bahecaradAsa uMmaranA hatA, ne rAjyane A avasara mATe AnaMda hate. rAjya pachI emaNe dIkSAbhilASInAM sagAMonI saMmati IcchI. sagAM saMmata hatAM. anne bahecaradAsanI pitAnI saMmati IrachAI ne e pragaTa thaye kriyAne prAraMbha thaze. aneka kriyAo cAlI rahI hatI, paNa aMtaramAM te ramaNa judI ja hatI. sugaMdhI vAsakSepanI ghaTA jAmI hatI ne akSatane varasAda varasI rahyo hato, paNa A kamaLa te nirlepa hatuM. e to vicAratuM hatuM ke A mAruM mAna thatuM nathI, bhagavAna mahAvIre dhArelA veSanuM bahumAna thAya che. A mArA jayajayakAra thatA nathI, paNa e kaThina mArganA jayajayakAra che. A mane vaMdana thatAM nathI, paNa bhagavAna mahAvIranA Adezane vaMdana thAya che. mAre mAthe kaparI pharaja AvI paDI che, enI A badhI nazAnI che. mArA jayajayakAra mATe, vaMdanIya banavA mATe, bahumAna mATe have sajaja thavAnuM che. adhikArI banyA pachInAM vadana ja mane arthe ! vidhi samApta thaI. bahecaradAsamAMthI banelA budhisAgara jyAre guru zrI sukhasAgarajI pAchaLa AvIne UbhA rahyA tyAranuM dazya addabhuta hatuM. aDavANe page, ne navamUDita mastake, nAnuM evuM adhevastra (cerapako) ne eka uttarIya, bagalamAM jIvarakSA mATe rajoharaNa, hAthamAM vacanarakSA mATe muhapatti, bhikSA mATe eka hAthamAM pAtra ne bIjA hastamAM daMDa ! khabhe eka kAmaLI ! bharyo saMsAramAM ATalI samRddhi emanI ! je samRdidha pAchaLa zAlibhadrane pitAnA khajAnA nisteja lAgyA, je bAdazAhI pAse prasannacandrane potAnAM rAja hIna bhAsyAM, e samRddhi ane bAdazAhI Aja bahecaradAse svIkArI hatI. saMsArano Akhe goLo svArthamAM ramI rahyo hato. ekabIjA ekabIjA sAthe svArthathI saMkaLAyA hatA, ne eTale ja saMsAramAM satyanuM meM suvarNathI DhaMkAyuM hatuM. keIne lADInA, keIne vADInA, keIne gADInA moha hatA. ane mehathI saMsAranuM susaMcAlana kadI thayuM che ke thaze? jainasAdhutA Aja ethI mukta hatI. saMsAranI nirarthaka vastuothI jIvavAnI enI pratijJA hatI. bhikSA te kaI dvArethI, vadhyAghaTayAmAMthI, eka TaMka pUratI maLI ja rahevAnI. saMsArane koI garIba vaNakara AvA atItane ekAda TukaDo pANukerAne ApI rahevAne. paDI rahevA mATe koI chAparuM, kaI gAmanuM pAdara, koI vRkSanI chAyA, koI smazAna lAgavage maLI ja rahevAnAM. ana maLyuM, vastra maLyuM, Azraya maLe. mAnavI enAthI mAge te vadhAre ! For Private And Personal Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hecaradAsamAMthI budhdhisAgara 11 AvA nispRhI sAdhu saMsAranA cakravatI ne paNa sAcesAcu' mAM para kahI deze. camarabaMdhImadAMdhanI paNa AMkhAne kholI deze. ane ema na heAta te magadharAja jevA samatha rAjarAjezvarane me sAme ja kANu kahI zakata ke rAjana, narakesarI nahIM paNa tame narakezvaro che ! bahecaradAse pavahAra mATe pahelA paga upADayA, tyAre temanuM mana thanaganI UThayuM. keTalA halakA, keTaleA vairAgyavaMta, keTaleA upayeAgavALe ! emaNe dhIrethI mastaka para hAtha pheravyeA. keTaluM khevanAnuM. phikaranAM sarve dvAra baMdha karI bephikarAinI samasta bAdazAhI jANe sAme AvIne khaDI hatI ! ne emaNe daDa upADayA. rAjadaMDa karatAM A munidaMDanA mahimA keTalA ? rAIDane zvetAM bhaya upaje, muninnaDa jotAM bhaya TaLe. A daMDanA maLe have vasudhAtala para viharavAnuM. pahelA kadama nagarazeTha maMgaLajI mahetAnA udyAna tarapha vaLyA. tyAMnA udyAnagRhamAM rAtrinivAsa karyo. haveteA jela ne mahela A jogIne sarakhAM banyAM hatAM. chaThanA caMdra AkA zamAMthI udyAnanA suMdara vRkSo para amI varasAvI rahyo hateA. ziziranI ThaMDI Rtu jAmatI hatI. e ThaM'DImAM paNa navaprApta cAritrayeAganA utsAha bahecaradAsane anerI uSmA ApatA rahyA. mAgazara zukalA saptamIne savAre A udyAnamAMthI punaH nagarapraveza hatA. cAra divasa pahelAM ja bahecaradAse A ja nagaramAM praveza karyo hatA. e veLA kAie kAMi jANyu naheAtuM. ane Aje nagarapravezanA svAgatanI bhAre taiyArIo hatI. zaheranI ze|bhArUpa ne zaNagArarUpa nara-nArIo AvIne khaDAM hatAM. laLI laLIne namaskAra karatAM hatAM. are, cAra rAtamAM te zuM ajaba parivartana thaI gayuM ? pelA bahecaradAsane te kAi ALakhatuM nahetu ne A budhdhisAgarane te sahu vaMdanA karatuM hatuM. ajaba bhAi, tuM ! paNa e vaMdanA mahAvIranA veSane hatI. abhimAnI mA thatA, sAlA ! vaMdanAnA adhikArI thavAne tAre vAra che, suni budhdhisAgare svaguru sAthe nagarapraveza karyAM, te cagya samaye hAthamAM pAtra laine bhikSA lai AvyA. caDate utsAhe AvatI caturdazIe pratikramaNamAM belavA mATe traNaseA gAthAnuM pakhkhIsUtra eka divasamAM kaMThastha karI pahale pagale pratibhAnAM puSpakaraNa veryA. ' utsavara`ga vadhAmaNAM ' te AnuM nAma ! For Private And Personal Use Only
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir pANI to bahatA bhalA AThe ATha mahinAno asthiravAsa jenA dharma kartavya tarIke le khAya che, evA vahetA pANI jevA A sAdhu samudAya paMdareka divasanI sthiratA bAda gujarAtanI jUno rAjadhAnI ne samartha sUrirAja zrI hemacaMdrAcAryanA dhAma pATaNa tarapha cAlyA. . mAghano mahino AvyA hatA, ne kudarata para vasaMta AvI rahyo hato. kavisvabhAvI, yogapremI budidhusAgarajIe jIvananI pacIsInI vasatAvasthAe vasaMtatraRtumAM prathama vihAra zaru karyo. emanA jIvanabAgamAM varSonAM saMcita vRkSo para Aje pahelI bahAra AvatI hatI. e purANuM pATaNapura Aje nahotuM. vinAza eve varasyA hatA ke A nagara prAcIna tAno aMza paNa jALavI zakayu nahotu. sahastraliMga taLAva tA trasamu hatu'. ItihAsanA abhyAsI munirAja eka vAra purANA yugamAM sarI paDayA, paNa eka navA samAcAre emane vAstavika duniyAmAM ApyA, pATaNapura padavIdAnanA utsavathI dhamadhamI rahyuM hatuM. zrI AtmArAmajI mahArAjanA samudAyanA zrI kamaLavijayajI mane AcArya paDhavI apAtI hatI. jenasamAjamAM vartamAnakAlIna e bIjA ja AcAryA hatA. lagabhaga base varSathI-Azare zrI. hIravijayasUrIzvarajI pachI rAjakIya uthalapAthalanI asara munivaga para paNa paDI, ne mahAna jAtidhara upAdhyAya zrI. cavijayajI pachI zratAbhyAsa baMdha paDI gaye. sUripadano cegyatA mATe AgamatuM vAcana-manana anivArya hatuM, ne e vAcana baMdha thavAthI varSothI sUripadra khAlI hatuM. che A sUripada para-jema anya bAbate para catio ane zrI pUjAe kabajo karyo hato, tema A pada para paNa teoe kabaje karI lIdhA hatA. ekAda saikAnI temanI avicchinna kabajAgIrI pachI zrI nemisAgarajI, zrI ravisAgarajI zrI buTerAyajI, jevAoe te sAme virodha For Private And Personal use only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pANI to bahatA bhalA 193 dhAvyo ne e kabajAgIrImAMthI-eka prakAranI mAnasika gulAmImAMthI saMvegI munionI mukita karAvI. paNa hajI pratiSThA aMge, joga aMge, dIkSA aMge yationI nAgacUDa jArI hatI. e tUTe eka ja rIte ane te pratiSThA karAvI zake, jega vahAvI zake, dIkSA ApI zake tevA AcArya saMvegI sAdhuomAM hoya te ja ! A aMge prabala puruSAthI zrI. AtmArAmajI mahArAje pahela karI. vi. saM. 1942 mAM pAlItANAmAM teoe zrI saMgha samakSa AcArya padavI lIdhI, ne hiMmatapUrvaka jAhera karyuM ke, AgamanA jega vahana karyA sivAya vidvAna ane cAritrazIla sAdhuo AcArya padavI laI zake che." A krAMti e kALanI daSTie mahAna hatI. zrI pUjyo ane yationI sAme thanArA kriodhdhAra karanAra mahAna sAdhuomAM paNa te aMge mATe matabheda pravartatuM hatuM. teo jUnA kAnunane ulaMghIne samartha sAdhune paNa AcAryapada ApatAM DaratA. Aje e virodha karanAra sAdhupuMgavonA ziSyo sUripaMga ne ziSyanA ziSya sUrivare che. e samarthaka virodhake ane ArAdhake atyAre nahotA. zrI. buTerAyajI, zrI. vRddhicaMdrajI, zrI. mUlacaMdrajI, zrI. AtmArAmajI masvargastha thayA hatA -paNa AcAryazrI vijayAnaMdasUrijInA saMghADAnA anya sAdhuo zrI. kamaLavijayajIne AcArya padavI, zrI. vIravijayajIne upAdhyAya padavI ne zrI. kAntivijayajIne pravartakanI padavI ApI. (vi. saM 1957 mAgha suda 15) zrI. buddhisAgarajI potAnA gurujI sAthe sAgaranA upAzrayamAM zrI. vijayakamaLasUrijInI sAthe UtaryA hatA. kSetravazInA upAzrayamAM paMnyAsa zrI, bhAvavijayajI ne zrI. nItivijyajI UtaryA hatA. jANItA munirAjenA aMtevAsI thavAne prasaMga maLatAM, teone keTaluMka navuM vAtAvaraNa paNa jANavA maLyuM. saMvegI sAdhuo ke jeo hajI pitAno mero pUro majabUta karI cUkyA nahatA, tyAM ja kevA matabhedo pedA thaI rahyA hatA ! teoe joyuM ke aneka upAzrayamAM matabheda pravartate hate, ne khAnagI ekabIjA pratye aruci jevuM kaMIka hatuM, ne khAnagImAM vicArabhede khaMDana-maMDana cAlatuM hatuM. - amadAvAdamAM paNa pAMjarApoLanA upAzraye rahelI sAdhu.tripuTI taraphathI bhara vyAkhyAnamAM AvI AcAryapadavIonA viradho khullA pragaTa thatA hatA, chatAM dareka sAdhu dharmakriyA nA AcAravALA, bhadrika ne tyAga-vairAgamAM utkRSTa hevAthI teonuM mAna ghaNuM hatuM. zrI. buddhisAgara munie potAnI haMsalakSaNA vicAra paddhatithI A mATe noMdhyuM ke "adhyAtmajJAnanA ane tatvajJAnanA abhyAsI jaina sAdhuo bane to teo bAhA kriyAnA matabhedathI paraspara virodhI banI zake nahIM. saghaLA sAdhuo gacchAkiyA bhede judAjudA hoya te 25 For Private And Personal Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 194 yAniSTha AcAya paNa, ane judAjudA AcAravicAravALA hoya teA paNa, teo sApekSa draSTithI paraspara jainazAsananI sevAbhakti mATe paraspara maLI zake ne bhegA maLIne jainadhama nAM sArAM kAryAM karI zake. " pATaNamAM A pachI bIjo utsava zrI. ravisAgarajI ma0nI pAdukAnI pratiSThAneA hatA. A pAdukA zrI. supArzvanAthanA maMdiramAM zrI. nagInalAla jhaveracaMde padharAvI. A kAya paripUrNa thayA pachI pATaNanA keTalAka bhaMDAro joyA, ane gheADA divaseA bAda pATaNathI AgaLa vadhyA. tee cANasmA, meDherA, vaDAvalI, Ahajola, rAMteja, kaTAsaNu thai bheAyaNI AvyA. bhAyaNImAM zrI. mallInAtha bhagavAnanI daeNzana-yAtrA karI kaDI, Adaraja ne sAMtaja thai amadAvAda AvyA. amadAvAdamAM zeTha haThIsIMganI vADIe sthiratA karI. A vakhate amadAvAda eka navI caLavaLathI dhamadhamI rahyuM hatu. vAda-prativAda ane zAstrAnI celejo vagerenI bhAre dhamAla hatI. vAta ema hatI ke zrImad rAjacaMdrajI nAmanA eka kavi amadAvAdamAM AvyA hatA. teo mArI pAse vavANIyA gAmanA rahIza hatA. teo gujarAtI sArA vidvAna hatA, ne avadhAna paNa karI zakatA hatA. temaNe peAtAnA vicArA 'meAkSamALA' nAmanA pustakamAM pragaTa karyA hatA, jemAM teoe ghaNAM vidhAna taddana apU ja karyAM hatAM, jethI samAja dhaNA khaLabhaLI UMDhaceA hateA.. pAMjarApeALanA upAzraye rahetA zrI . nemavijayajI, ( vRddhicadrajI manA ziSya ), zrI. AnaMdasAgarajI tathA zrI. maNivijayajIe zAstrArtha mATe celeMja karI hatI. zrImad rAjacaMdranA vicArone keTalAka sthA. sAdhu, jainA, jainetAe apanAvI lIdhA hatA. zraddhA ane aMdhazraddhA vacce eka nAjIka divAla che, ne ghaNI vAra jANatAM ke ajANatAM e khaMDita thai jAya che. patha jevI pravRtti thai gai hatI. kahevAya che, ke keTalAka bhakatA pUjA vagere karavA sudhI gayA hatA. ApaNA navA munirAjanI manaHsRSTi para A vastu leA AvyAM; paNa temane AgaLa vihAra karavAnA hatA. teo beeka divasanI sthiratA bAda dANA lIMbaDI, jetalapura, kheDA, mAtara, devA, peTalAda, kAvIThA, kherasada, gabhIrA, mujapara, sAdhI, miyAgAma, bharUca, aMkalezvara, kAsaMbA, sAyaNa, tAragAma thaine sUrata AvyA. ApaNA juvAna munirAja dareka gAme gAme tyAMnA abhyAsa karI rahyA hatA. teAne lAgyuM` ke zrAvakA bhAvabhaktivALA ghaNA che; paNa vIjApura, Ajola vagerenI jema vidvAna nathI. hajAre ekAda e tattvajJAnanA jANakAra dekhAyA. sUrata e veLA seAnAnI mUrata jevuM hatuM.zrAvakA sAdhu upara asIma zraddhA rAkhanArA, te mahAna sAdhunA eka vacana mAtrathI uddhAra thai jAya, tevI bhAvanA rAkhavAvALA hatA. eka mAtra sUratamAM ja e veLA 60 thI 70 sAdhu hatA. nemubhAinI vADImAM zrI. sidhdhivijayajI, panyAsa caturavijayajI, DelAnA upAzrayanA zrI. bhAlejayajI, zrI. nItivijayajI vagere thaIne vIsa For Private And Personal Use Only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pANI teA mahetA bhalA 195 pacIsa sAdhu hatA. geApIpurAmAM zrI. meAhanalAlajI mahArAja peAtAnA 5dara sAdhue sAthe hatA. zrI.sukhasAgarajI peAtAnA zaSyA sAthe premacaMdabhAI meLApacaMdanI vADImAM UtaryA hatA. zrI. hukamamunijInuM dhAma paNa sUrata hAvAthI tema ja gUjarI gaye dazeka varSa thayAM hAvAthI temanA upAzrayanA zrAvako tyAM vidyamAna hatA. jaina rUpI suMdara mALAmAMthI chUTA paDelA tejasvI maNakAomAMnA eka zrI. hukama muni hatA. te svayaM dIkSita hatA, adhyAtma ceAgamAM UMDA UtaryA hatA. dravyAnuyeAganA viziSTha jJAtA hatA ne eka eka mAsanA upavAsa karI vyAkhyAna vAMcatA. dhyAnanA tee zeAkhIna hatA, ne jhaghaDIA pAsenA nAMdodanA patAnI hAramAM cha mAsa sudhI mAsa-mAsanA upavAsa karI dhyAna dharyuM hatuM. jIvAnI avasthAmAM godharA, vejalapura taraphanA DuMgarAmAM dhyAna mATe khUba pharyA hatA. zrI. hukamamunijI sAme zrI. AtmArAmajI mahArAje zAstrAnI celejo phekI hatI. sthAnakvAsI sAdhue paNa tyAM hatA. A jJAnI puruSAnI mijalaRRmAM meAja mANuvAnI te ApaNA juvAna munirAjanI jUnI Teva hatI. te te madhumakSikAnI jema yatrataMtra rasAsvAda mATe UDavA lAgyA. eka vAra zaucathI pAchA vaLatAM ApaNA munirAjane sthAnakavAsI munie AmatryA. baMnee besIne mUrti viSe, AgamA viSe khUba carcAe karI. ApaNA juvAna munie temane mIThA zabdeomAM mama kahyo ke, ' sa'skRta, prAkRtane abhyAsa vadhArA. e dvArA tamane anekagaNA prakAza lAdhaze. ' ApaNA juvAna munie A pachI zrI. meAhanalAlajI mahArAja pAse javA-AvavA mAMDayuM. temane thADA paricaya hatA, paNa mana para chApa sArI paDI hatI. paNa A saMsa sAme jANItA munirAjo taraphathI ekadama lAla battI dharavAmAM AvI. " e te pahelAM tti hatA. emaNe mAthe guru karyA nathI. guru karyA vinA kriyAppAra karyA che. e kapaTathI tapagacchanI kriyA kare che, paNu aMtaramAM kharatara gacchanI zraddhA rAkhe che." navajuvAna munine A vAta na rucI. keAi pahelAM yati hatA, eTale pachI zuM tene sAdhu thavAnA adhikAra nathI ? ane sAMkaDI draSTi na heAvI e kaMi azraddhA che ! tenA vairAgI, tyAgI, AtmAthI, zAnta ne milanasAra sAdhu tarIke peAtAne paricaya hatA. vaLI sukhai ane sUratamAM teee ghaNAM suMdara kAryAM karyAM hatAM. evA sAthe maLavAmAM, parasparanA vicArAnI Apa-le karavAmAM Adha ze ? navajuvAna muni kadI meAhanalAlajI pAse, teA kadI anya upAzrayanA sAdhue pAse javA lAgyA. udAra dilavALAnI duniyA vizALa hoya che. ghaNA sAdhue temanI vidvattA, tarkazakita ne tapatI sAdhutA joI khuza thatA. keTalAka nAkhuza paNa thatA. paNa saMsAranI khuzI ke For Private And Personal Use Only
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 196 ceAganiSTha AcAya nAkhuzI para keAi peAtAnI nAva AgaLa dhapAvI zakatu nathI. sAcA mArga jANIne nAva cheDI devI, e ja sAcA puruSAthInuM kAma hoya che, zrI. hukamamunijInA graMthA paNa teoe meLavyA, ne te Adyanta vAMcI gayA. ahI maMtra tathA aSTAMga ceAganAM keTalAMka pustake maLyAM. tene paNa rasatho avaleAkayAM ne avadhAryo. matrazakita para te temane bAlyAvasthAthI bhAre AkarSaNa hatuM. aneka munirAjone, yatione, maMtravAdIone teo maLyA hatA. ghaMTAkaNu mahAvIra ma`trakalpa, RSivadha mAna vidyAkalpa, sUrima'trakalpa, pa'cAgulImaMtra, devIkalpa, padmAvatI dhruvIkalpa, ciMtAmaNi maMtrakalpa, RSima'DaLa ma'trakalpa vagere aneka matra-kalpAnI sAdhanA karI hatI. A sAdhaneAmAM temanI niSkalaka brahmacadazAe aura vadhArA karyAM, ne vArasAgata maLelI nirbhayatA ne vezagata maLelI niHsvArthatAe emAM ajaba vega ANye. gRhasthadazAmAM temaNe aneka camatkAreA nANI joyA hatA. varSothI vaLagelA peAtAnA ceAthIe tAva e ja maMtrakalpathI bhagADayA hatA, ne pachI te anekanA tAva dUra karyAM hatA. sarpa, vIMchI, dukhatI dADha ke AdhAzIzI te najara mAtramAM mITAvI zakatA. paNa veza lIdhA pachI, ane keTalAka sAdhuemAM pravatatI maMtra taraphanI aruci kAraNe teoe te tarapha lakSa alpa karI nAkhyuM hatuM. paNa saMyAga evA AvIne khaDA thayA ke nirupAye rAmanI pAchaLa lakSmaNane javAnuM thayuM. zrI. meAhanavijayajI karIne eka sUratI sAdhu hatA. teo 5.zrI. siMdhivijayajInA praziSya ne zrI. kamalavijayajInA ziSya hatA. tenA zarIramAM ekAeka jananA praveza thatA, ne pachI khUba tAphAna macAvatA. DrITa-mRgo ke pherAnA rega haze, ema dhArIne sUrata-muMbainA aneka nAmAMkita vaidya-dAkatarAne ajamAvI joyelA, paNa e prayatnA niraka gayA. da' vadhatu' cAlyuM'. Akhare nakakI thayu` ke keAi meleA ne majabUta vaLagADa che. tyAre je sAdhue khullAmAM maMtra-taMtranI niMDhA karatA, tee ja te ajamAvavA lAgyA. paNa vaLagADa jananA hatA. ane jANakAre jANe che, ke janane dUra karavA sAmAnya jananuM kA che ja nahi ! ApaNA navajavAna munirAjanI najare e karuNAjanaka dRzya AvyuM, temanI karuNA uchaLI AvI, paNa guruvayanA virodha yAda AvyA, temaNe mananI icchA manamAM samAvI dIdhI, paNa nikhAlasa haiyuM A vedanA na joi zakayu'. are, pAse ja sarezavara heAya ne mAnavIne tRSAtura maravA devA, e pApa nathI ? temaNe A svare gurudevane prAthanA karI. " eka paMca mahAvratadhArInI A durdazA mArAthI jovAtI nathI. tyAgI vairAgIne paNa A rIte bhUtavyaMtarAM satAvI jAya, e asahya che. AjJA Ape| tA hamaNAM e jananI For Private And Personal Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pANI te mahatA bhalA khakhara lai lauM', ' prasa`ga evA hatA ke dayAvAna gurue paNa ziSyanI samavedanAnI kadara karo. ane paDachaMda kAya munirAje ekAMte zrI. meAhanaviMcajInA dehamAM ghara karI rahela janane hAkala dIdhI, zuM tera ! zuM maLa ! zu' dhamapachADA ! khAdhA ke khAze evuM vAtAvaraNa prasarI gayuM. bhalabhalAnA chakakA chUTI jAya. A nahIM bhUta, preta, ke vyaMtara ! A te| bhUtAne rAjA jata. 197 AjanA zANA yugane AmAM hasavuM Avaze. jyAM sudhI joyuM nathI tyAM sudhI-ma chA bhUta ne zaMkA DAkaNanuM pATiyuM vAkaya rayA karaze. paNa jeNe jeNe joyu che. e te stabdha banI gayA che. alabatta, Aje enA nAme je humbaMga cAlI rahyAM che, enA hAmI thavA mATe A lakhAtuM nathI, paNa pratyakSa paricaya pachInI vAtA che. alabatta, sAe navvANu kadAca DhAMga karatA haze, paNa bhAgyayeAge ekAda sAcA maLI jAya teA sahunAM pANI mApI le che ! Aja e pANI mapAtu' hatuM. paNa maMtrasAdhaka naiSThika brahmacArI hatA. naiSThika brahmacaya e ja jagatanu' meATu' maLa che, te emAM vaLI matrakhaLa bhaLyuM hatuM ! For Private And Personal Use Only munirAje paDakAra karyo; "bIjo koi hAta tA huMtane chaMcheData nahIM, paNa te te eka tyAgI muni para kabajo karyo che. 5'camahAvratanA pAlakanI mazkarI karAvavA mAMDI che. AjathI A munirAja tA chuM, paNa kAi paNa tyAgI muni para paMjo mAryA te sAruM nahIM thAya, " janane A pramala zakti pAse peAtAnA prayatna bya bhAsyeA. mahAzakti pAse a5zakti hamezAM name che. sAdhurAja svastha thayA. ApaNA munirAjane eka paMca mahAvratadhArInI sevA karyAne AnaMda thayA.
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAlai | hari # #H+ + + * * . .* . [7] graMthalekhananA zrIgaNeza ASADhI vAdaLo AkAzamAM gherAtAM hatAM. kAlidAsanA meghadUtanA raMgIna megha TeLe maLatA hatA. A cAturmAsa suratamAM ja gALavAnuM nakakI thayeluM hovAthI ApaNA utsAhI munirAja pitAnA abhyAsa, vAcana ne lekhananI tAlikA ghaDI rahyA hatA. zAstrIjI sAthe ja hatA, eTale saMskRta graMthonuM vAcana leza mAtra khalanA pAmyuM nahatuM. guru mahArAje pitAnA nava ziSyone vaDI dIkSA ApavAno nirNaya karyo, ne tenA joganuM kArya zarU thayuM. . haMmezAM jogamAM ja-jogAnujoga jAme che. eka dahADo temanA hAthamAM "jainadharma ane khristI dharmane mukAbale " nAmanuM sUratanA krizciyane taraphathI chapAyeluM pustaka AvyuM. AkhuM pustaka jainadharmane aneka rIte utArI pADatuM ne tenA siddhAMtonI mazkarI karatuM ne khristI dharmanI zreSThatA darzAvatuM bharyuM hatuM. sUratanA jainasaMghamAM e keIe vaheMcyuM hatuM, ne Akho saMgha khaLabhaLI UTha hato. ApaNA munirAjanuM cittataMtra paNa jarA khaLabhaLI UThayuM. alabatta, emAM je kevaLa khristI dharmanI ja mahattA darzAvavAmAM AvI hota to munirAjazrI leza mAtra vAMdho na leta. sarvane potapotAnA dharmanI khUbIo pragaTa karavAne samAna hakaka che. balake sarvadharmasamabhAvI temanuM dila enAM sArAM to grahaNa karavA tarapha paNa AkarSAta ! eTaluM ja nahIM paNa jo dalIlapUrvaka jaina dharma ane khristI dharmanI samAlocanA hota, to paNa vizeSa vyagra na thAta. saMskRta sAhityanA nyAya ne darzanazAstromAM to ekabIjA darzanenuM pade pade khaMDanamaMDana hoya che. e paNa eka baudidhaka samarAMgaNa che, ne e samarAMgaNanA zekhIna A juvAna paNa hatA, e to mAnatA hatA ke "vAde vAde jAyate tatvabodha." paNa AkhuM pustaka judI ja draSTithI racAyeluM hatuM. nirmAlya dalIle, nirlajaja TIkAo ane jUThA AkSepothI bharapUra For Private And Personal Use Only
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir graMthalekhananA zrI gaNeza 19. hatuM. A uparAMta e pustakanI aniSTatA te emAM hatI ke enA lakhanAra kaI kizciyana nahIM, hindu nahIM, jena nahIM, paNa vaTale jaina sAdhu hatA. enuM nAma chatamuni hatuM, ne te pratApI munivara zrI. jhaverasAgarajInA ziSya hatA, ne pachI zrI. mehanalAlajI mahArAjanA eka veLAnA ziSya hatA. kizciyana mIzanarIonA paMjAmAM paDI rAjakoTamAM jaina dIkSA tajI dIdhI hatI te have jayamala pamIMga nAma dhAraNa karI khristI dharmane vijayavAvaTo pharakAvavA nIkaLyA hatA. AvA mANasa ne AvAM pustaka cepI roga jevAM che-ne ene aTakAve ja chUTako, zrI. buddhisAgarajI kAgaLa ne pinsila laI besI gayA. pitAnI suMdara ne prauDha zelIthI enI eka eka dalIlanA javAba ApavA mAMDayA. rAta ane divasa navajuvAna muni emAM ja mazagUla dekhAvA lAgyA. dazeka dahADe e kArya paripUrNa thayuM ne teo pitAnuM lakhANa laIne zrI. mohanalAlajI mahArAja pAse pahoMcyA. enuM nAma rAkhyuM hatuM, "janadharma ane khristI dharmane mukAbala-temAM jaina khristI saMvAda." zrI. mohanalAlajI mahArAja AkhuM pustaka vAMcI gayA, ne bhara vyAkhyAnamAM zrI. saMgha samakSa tenI prazaMsA karI. zro.saMghe ullAsapUrvaka te pustaka chapAvavA mATe mAgI lIdhuM. ApaNA munirAja kevala kalamabahAdura paNa nahatA. traNa khristI mizanarIo taraphathI temane vAda mATe AmaMtraNa maLyuM. teo to pitAnA jJAnane, pitAnI vidyAne, potAnA tarkane AvI sarANe caDhAvavAne taiyAra ja hatA. AmaMtraNa kahe ke paDakAra kahe, ene svIkAra thaI gayA. khristI upadezakene cheDI vAramAM ja khAtarI thaI gaI ke Thera Thera vAda mATe paDakAra karI DarAvatA hatA e muniomAM ne AmAM ghaNe phera che. ApaNI dALa A pANImAM gaLe tema nathI. khristI upadezakone niruttara karI munirAja pAchA pharyA. eka dharmanA bhege bIjA dharmane ujaLo batAvavAne mArga temane kadI pasaMda nahe. pitAnA dIkSAnA jaga sAthe eka bIjI pravRttimAM teo rasa levA lAgyA. zrI. siddhivijayajI mahArAjanI paMnyAsa padavIna bhAre taiyArIo cAlI rahI hatI. A prasaMgane mATe bahAragAmathI sArA sArA zrImaMto ne vidvAno AvyA hatA, temAM kalakattAvALA rAya bahAdura bAbu badridAsajI AvyA hatA. ApaNuM juvAna munirAja temanI pAse pahoMcI gayA, ne dharma tathA saMghanI sevA karavAne upadeza Apyo. zeTha phakIracaMda premacaMdane paNa jenonI unanati karavAno bodha Apyo. tema ja paMnyAsa padavI-pradAna mahotsavamAM potAnuM lakhela zrI. ratnasAgarajI mahArAjanuM jIvana vAMcI saMbhaLAvyuM. chelle chelle teoe suratanA ne AsapAsanA jainone e svargavAsI munine upakAra visarI na javA sUcanA karI. - sArA ne upakArI mANasane nimitte sArAM ne upakArI kAryo karavAM e ja emanuM sAcuM smAraka che. ApaNuM munirAjanA sUcanane moTA munirAje ke jeoe pote athavA pitAnA ziSyoe svargastha vidvAna munirAja pAse abhyAsa karyo hato teoe paNa preraNa For Private And Personal Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ceAganiSTha AcAya 200 karI. A preraNAne zeTha nemacaMda meLApacaMda, zeTha khemacaMda meLApacada, zeTha nagInadAsa jhaveracaMda tathA jhaverI nagInadAsa kapuracaMda vageree jhIlI lIdhI. TUMka samayamAM TIpa cAlu thai-ne eka sArA divase zrI ratnasAgarajI jainameDi`gazALAnI sthApanA karI. Aje paNa A jJAnajharaNa peAtAnA vegathI khaLakhaLa vahe jAya che. A badhI pravRttiomAM paDayA chatAM, teo peAtAnuM dhyeya cukatA nahAtA. dhyAna tA sadA cAlu ja hatAM, ane peAtAnA jIvanane jainatva ane akhatAinA raMge raMganAra zrI. visAgarajInI upakArI mUrtinAM A jigISune dhyAnamAM paNa dana thatAM. pAlanapura ne bharUcamAM dhyAna dharatAM jANe teo ja sAkSAta AvIne khaDA thayA hatA. potAnI pravRttimAM divase divase AvatA jatA vegane lIdhe emanuM gurupremI hRdaya kaMI kai kalpanAo karatuM. teone peAtAne gurudeva stramAM ro ro adrazya sahAya karI rahyA che, ema lAgyA karatu. sAdhunA AcAra paNa e ja kaDaka rIte pALatA. strIo sAthe teA kadI vAtacIta ke AMkha UMcI karIne jotA nahIM, game tevI TADhamAM eka kapaDA ane eka kAmaLI oDhIne pharatA. TADha paNa jANe AvA paMjAbI dehamAM praveza karatAM DaratI hatI. eka ja veLA gocarI vahArI lAvatA ane eka ja veLA-eka ja pAtramAM sa cIjo ekatra karIne ArogI jatA. pratikramaNa khaDA kheDA ja karatA. pramAdanu teA nAma nahIM. savAre cAra vAge niyamita jAgrata thanAra A muni rAja rAtanA agiyAra vAge UMghatA. abhyAsa veLAe kAinI sAthe vAta paNa na karatA. niMdA ke vikathAnI vAta nahI', jyAre jAo tyAre kaMIka lakhatA, kaMIka vAMcatA ke kaMIka dhamakriyA karatA ja hAya. AvI sAdhutA haMmezAM ApameLe samAnanI bhAgI thAya sArA sArA munirAje emanA premAdara karavA lAgyA, evA pratApI munionA samavayaska munio ApasamAM dhamitra banatA cAlyA. suratanA cAturmAsamAM zrI. mohanalAlajI ma0nA ziSya pratApamunijI, zrI vRdhdhicaMdrajI ma0 nA ziSya durlabhavijayajI, zrI sidhdhivijayajInA ziSya zrI vinayavijayajI tathA paM. zrI. nItivijayajI mahArAja sAthe teo dhamitratAne pAmyA hatA. zrI. meADanalAlajI mahArAje pazu temane khelAvo sUrimaMtrane AmnAya samajyA hatA. sAdhuone lagatI kriyAomAM te sadA tatpara rahetA. peAtAne leAcanA pahelA prasaMga suratamAM AbhyA, ne e leAca teoe takagaDha mANekacaMdanI vADInA akhADAmAM karAyeA, leAca karanAra tarike munirAja zro. kru vijayajI hatA ApaNA munirAja hAthamAM eka pustaka laine vAMcavA besI gayA, ne bIjI tarapha leAca thai gayA. na AMcakAro ke na hAyakArA ! aAca karanAra munirAja kahetA ke AvI dazA keAinI dekhI nathI ! paNa e juvAnInA jemanA dahADA hatA. kAcA paththara peTamAM jAya te paNa pacI jAya, evI taMdurastI hatI. cAlavAmAM tA jANe gAunA gAu kapAi jAya teya thAka na lAge ! sUratamAM cAmANu karavA Avela A nAnAzA muninI meATI mATI vAtA dhIre dhIre For Private And Personal Use Only
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir saMvata 1976 nA bhAdaravA vada 17 ne ravIvAra tA. 10 mI okaTombara sane 1928 353 meM tA. 27 mI meharama 1339 hIjharI pA. re 1 lA aradIbehasta 1290 yujhadejhara dI che. suradaya 6-8 surayAsta pa-para AtA tama vIrabanI 3yare nAMne mane sAruM janane asara na jene zakitanevara mATe najara karavAmAM trIrabano kArekarNadakI karavA vorakhanA-jAmakanI ajAyu. kAma varakhanIyI rahI anI- rAmA zaikIrane adhIra ane 2hevo pAsAgarevAza- reDatamRtyuTayArabarna-navIra zenAthI thA yuva2 veja- nukumakarara14 jano -jA harika kAme vIra za. sIrilA mIra, * kemakebiku mAmakti HkonI ba na bharetika dehi jA ke na vARdhorIvanopaTa ne ane haja mA phadaphayAsonerIphIkabhAjIgnajaLa ke gaukara ke kAma 21 karo japama pIrajano-hajhakRtinejara palaka ne che ? kamamavIra zastra muramaTAyaralakSI majajana sAtha jene marAThuM te ja karAvavA jeTalI ? 26 narahakikavIrahyA 4 kautmikuTIra 991ii- ba 1 kArakimiyoratAnedarA ji. jIratA karazo, zarmdizvararASThiIra bana- mhavIrenA upara e jaLarAje, bIrabanInakazo tAtI jano amahinehaThIrika? re dA', ke vIrazo. basa kema ja za kamiTIra ane niSTha$14 (vanA. sakotarabana * agA rA mahAyorama nathI mahotIkAdiyAjanA taiwAvIadazatmahAvIrakhaje - ravI? - A dalIla o. matinA nI janatAnIvIro * temaja pittAnIvo A majAnI pIra lagnanI za ha jota jagyavahAramI banI vanitinaH +$ maNakoraddhanI pravatala ane madhya mAM mahAvIra ja na * apanAvyuM rAdhAsTIvIya banAsthakera, mI vare 2 vAra tamArA nehamayI mA ja aitarAmarja karavIyA nA-21dAna calaIjhara NavI jAo akA mIThThA narane ra9 nIjhAIsimaje sa epaterasahavAmahIra zA e. anizA... maNiya che. zrI nItinA zahedhIro dvipakaeNmahAvIrI bI. mAthAudepo sajA ane adhikAra jhavartavA mAM gaThThApIrano ! ja amane dejerazayyArIbane to gayA mahIne badhI ho hajautene latAotamezahitamI vIrabatInsayala vAtAvaramALA, mA no ro rImeM badhI manoja thI 1 21 dhAma DAyarInuM eka pAnuM-hastAkSaramAM For Private And Personal Use Only
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org graMthalekhananA zrIgaNeza madhe prasaravA lAgI. kAi sAdhu upAzraye nima tre, koi vagheADAmAM Ama tre, koi abhyAsamAM khelAve, koi vAdavivAdamAM netare. kayAMya A muninI nA nahi. zrAvakeAnA praznAnA uttarA ApavAmAM ati kuzaLa ! vAta praznakartAnA hRdaya seAMsaravI UtarI jAya, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A praza'sAe e kALanA bahuzruta ne vidvAna zrAvakAnuM lakSa kheMcyuM. zrI. hukamamunijInA zrAvaka zA. ratanacaMdra khemaca'da, bharUcavALA zeTha anupacaMda malukaca'iM, jhaverI mANekalAla ghelAbhAI, sUratanA mahAna zrotA zeTha phUlacadabhAI lagabhaga niyamita AvatA thayA. mA jJAnIonA jJAnI sAthenA praznottarI addabhuta hatA. zeTha anupacaMdra teA juvAna munirAjanI tIkSNa budhdhi, saceATa ta-zakti, ne pUrvagraha vinAnA zAstrajJAnathI khuza thai gayA, ne gADha prIti dharAvavA lAgyA. aneka vAra baMne vacce zakA samAdhAne cAlyAM karatAM. juvAna munirAja e veLA nyAyazAstrAneA abhyAsa karI rahyA hatA, ne zAstrIjI pAse dinakarInuM paThana cAlu hatuM. peAtAnA paThananI sAthe pAThananA paNa kAryakrama avazya rahetA. anya munirAjo dharmAMsa grahaNI vAMcatA hatA, temAM te peAtAnI zailIthI samajAvIne madada karatA, uparAMta zrI. vinayavijayajIne kalpasUtra sukhabeAdhikA, dharmAM ratna prakaraNa vRtti, zrAdhdhadinapratyaya vagere graMthA vaMcAvatA, 6 201 A ja divase mAM zrI. meAhanalAlajI mahArAjanA ziSya harakhamunijInA gaNapadmapradAnane| maheAtsava thayA. juvAna munirAjane emAM bhAga levA mATe teDu maLyuM. ane tee tA tevA prasa MgeAnI rAha joine ja rahetA. peAtAnA mananA vicArA, Adarzo, uddeze| samAja pAse rajU karavAnI evI taka jatI karavA teo kadI taiyAra nahAtA. emanAM bhASaNe| janatAne jaladI spazI jatAM. vaLI e veLA jaina munirAje paTa para besI, sAme sthApanAjI rAkhI, hAthamAM peAthI rAkhIne beThA beThA vyAkhyAna vAMcatA. UbhA UbhA bhASaNa ApavuM, te sAdhu dharmane mATe ayeAgya lekhAtu. ApaNA munirAjane lAgatuM hatu-ne keTalAka sAdhue paNa ema mAnatA ke have upAzrayanI cAra divAle vacce enu e ghaTakuTayAm prabhAtam ' karavAthI dharma rakSaNa vA dhama pracAra nahIM karI zakAya. khastI upaTTezake, athavA A samAjI pracArakeAnI jema game tyAM, game te sthaLe UbhA rahIne vyAkhyAna ApatAM zIkhavuM ghaTe ! pATa na heAya te paravA nahI', pUThiyA-ca MdaravA na heAya tA ciMtA nahIM, sAme sthApanAjI na heAya teA phikara nahI', zreAtAe maLI jAya eTale patyuM. AjanA saMghanA yugamAM vidvAna sAdhuoe ATalA sudhArA karavA ja rahyo. dharakSA mATe e anivAya che. For Private And Personal Use Only ApaNA munirAje e rIte bhASaNa karavAnI pahela sUratamAMthI ja karI. kAi paNa pravRttinA prAraMbhamAM TIkAo thAya che ja. TIkAothI DaranArAe kadI kAI kArya karI zakatA nathI. navajuvAna munirAje AjanA utsavamAM paNa potAnA vicAre eka navI ja dizA tarapha ApyA. temaNe jaNAvyuM keH jainasamAjamAM Aje dhanapationA vadhArA thai rahyo che, ne dharmavaMta zrImA
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 201 ceAniSTha AcAya navAM navAM derAsare ne upAzrayeA nirmANa karAvI rahyA che, e vastumAM mArI anumeAdanA che. paNa sAthe sAthe sUcanA che, ke jUnAM jo jaLavAtAM na hAya te navAM bAMdhavAne kaI artha nathI. Aje aneka derAsarA kha MDera jevI hAlatamAM che, emanI sAme keAi jotuM nathI. A ' AgaLa pATha ne pIche sapATa ' jevA ghATa cAlI rahyA che. mATe prAcIna pUrvajonI kIrtisamAM e prAcIna madire, prAcIna tIrthAMnI rakSA mATe eka jirNodhdhAra khAtu kholavuM ghaTe. ' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sUcanA suMdara hatI. zrI. meAhanalAlajI mahArAje enu samarthana karyuM. sUratanA zrAvakAnI e vakhate bhAre jAheAjalAlI hatI. jhaverI dharamacaDha udayaca'da tathA jhaverI nagInadAsa kapuracaDhe e vAtane jhIlI lIdhI; ne TUMka samayamAM e khAtAmAM nevu hajAra jevI khAdazAhI rakama bharAI gaI. Ama sUratanuM cAturmAsa khUba Ana MdapUrvaka vyatIta thayuM. hiMmata ne prabhAvanAM be-cAra dRSTAMte jaDe che. jIvana ja jodhdhAnu vAtA ka'I camatkAra nathI, ahIM paNa temanI jAhera hoya, enA jIvanamAM e eka veLA teo ane muni zrI. vinayavijayajI zauca ( hye ) javA nadIne pele pAra jatA hatA. zrI. vinayavijayajI AgaLa hatA. te pula pasAra karIne jetrA nIkaLyA ke tarata sipAie nAkAverA mAgyeA. muni zu' Ape ? temaNe peAtAnI sthiti samajAvI, paNa pelA sattAnA abhimAnI mAne ! eNe munirAjane tyAM besADayA. gheADI vAramAM te jIvAna budhdhisAgarajI tyAM AvI pahoMcyA. emaNe vinayavijayajIne tyAM beThelA joyA, ne AMkhA phATI rahI. 66 kayA cAhate hai| Tekasa ? sAdhusanyAsIyeAMse Tekasa leNuMkA tuke kisane kahA ?'" sipAi A pracaMDa pa`jAkhI dehane joi rahyA, AMkhAnAM nUrane nIrakhI rahyo. kaMika tumAkhIbharyAM javAkha ApavAnI hamezAMnI Adata jANe bhUlAi gai. " hamAre pAsase Tekasa lenA haiA tA, yahu le le. phira kahAM ke nahI raheAge. gharabAra cheDa ke hamAre sAtha calanA heAgA, jarA sAdhusanyAsI ke te samajo bhAi ! sipAhI hai ta hA, magara insAna teA nahIM miTa gaye. " munirAje kahyu`. sipAhI bhakitabhAvathI namI paDayA. munizrIe paNa zAnta mudrAthI upadeza ApyA, ne hyuM: ' bhAi, sAdhusaMnyAsInuM sanmAna karatAM zIkhIe. sanmAna na thAya te bhale paNa apamAna na karIe, sipAhIdhama karatAM manuSyadhama mahAna che, e na bhUlo. izvara tamAruM bhalu' karaze. " For Private And Personal Use Only sipAhI gaLagaLeA thai gaye. Ane paracA kahevA hAya tA bhale, nahIM te e pratibhA ja che. jIvanta AtmazradhdhAnuM baLa asIma hAya che, AveA ja eka bIjo prasa'ga paNa noMdhAyele che. suratamAM tApI nadIne kAMThethI munirAja
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir graMthalekhananA zrIgaNeza 203 zaucathI nivRtta thaIne AvatA hatA. tApInA UMDA jaLamAM eka mAchI jALa nAkhIne AzAbharyo Ubho hato. munirAja tenI samIpa gayA, ne tene kahyuM: "bhAI, jALa bahAra kADhI le. mArA dekhatAM pharI jALa nAkhIza mA !" munirAja kaMI sarakAramAbApa nahotA, ke emane heDa keyaDo vAgato nahote ! pachI emane A hukama mAnavAnI jarUra? mAchIe te potAnI jALa vadhu vistIrNa karI. "vAru tyAre, bhale nAkha. eka paNa mAchaluM emAM nahIM Ave." ne temaNe eka kAMkarI pANI tarapha pheMkI, tema ja pite eka kalAka sudhI tyAM najara malAvIne khaDA rahI gayA. mAchImAra mAthAkUTa karIne thAkyo. eka nAnI mAchalI paNa ene jovA na maLI. ene lAgyuM ke nakakI keI abadhUta khAkhI che. e temane page paDayo, ne bAvAjInA hukama mAge. "Ajane dahADe pApanI kamANI baMdha kara! jALa uThAvI le ne ghera jA !" mAchI tarata jALa uThAvIne cAlyo gayo. A ghaTanA satya che, e niHzaMka vAta che. kaI ene hIpnoTIjhama kahe, ke I memerIjhama kahe, kaI kaMI kahe huM ene jIvanapratibhAAtmabaLa kahuM chuM. sUratanuM cAturmAsa pUrNa thaye, kArataka vadamAM teozrIe pitAnA gurujI sAthe pAdarA tarapha vihAra karyo. For Private And Personal Use Only
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mArA bhallfino; kAraytimg. pAdarAthI pethApura [8] pAdarA gAma te che nAnuM; paNa eNe puNya moTAM karyAM haze. enI bhUmi para vi. saM. 1858mAM je pagalAM paDI rahyAM hatAM, e aneka jIvenuM kalyANa karanArAM hatAM. e guruziSyone saMbaMdha na thavAne hato,-ne emAMthI aneka AmAone kamaLa samAna vikAsa sadhAvAno hato. sUratamAM cAturmAsa pachI guru zrI. sukhasAgarajI sAthe Avato munisaMgha pAdavihAra karate, majala dara majala kApate, eka eka gAmaDA sAthe jIvanta saMbaMdha sAMdhata, dhIre dhIre pAdarA AvI pahoMcyo. pahelA ja paricaye eka-bIjA tarapha AkarSaNa thayuM, ne pAdarAnA agragaNya vakIla zrImAna mehanalAla hemacaMdabhAIe kahyuM, ke ekAda cAturmAsa karo te jainadharma para prIti karIe. kuLa jainonuM che, paNa dharma vize kaMI jANapaNuM nathI. guruzrI sukhasAgarajIne lAgyuM ke kSetra phaLadrupa che, ne eka comAsAnuM vAvetara kadAca A kSetrane sadAne mATe lIluMchama rAkhe. emaNe saMghano Agraha "vartamAna joga" kahI jhIlI lIdho. mAsAne hajI vAra hatI, eTale thoDo samaya teozrI AjubAjunA gAmaDAMomAM paryaTana karavA nIkaLI gayA. rAjadhAnI vaDodarA ne chANI vagere gAmomAM pharI comAsu AvatAM pAdarA AvI pahoMcyA. AkAzanI gAjavIjane DhAMkI de evI dhUmadhAmathI cAturmAsano prAraMbha dha, kadI vyAkhyAna ne bhASAnA DeDATa, kadI tapasyAnI tAtI vIjaLIe, kadI pujA-prabhAvanAnA varasAda ! guru zrI. sukhasAgarajIe potAnA juvAna ziSyane yogya ne vidvAna nANI vyAkhyAnanI pATa ekAda comAsAmAM ja bhaLAvI dIdhI hatI. "ziSyAhU patrAdu Icchata parAjayabha'nI mahAna bhAvanAvALA e mahAnubhAva hatA. ahIM vyAkhyAnamAM upadeza ratnAkara ne dazavaikAlikanAM vAMcana zarU thayAM, For Private And Personal Use Only
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir zrI. mohanalAla himacaMda vakIla [ pAdarA ] For Private And Personal Use Only
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuni Cyanmandir pAdarAthI pethApura 205 A vAMcana rUDhi pramANenuM ke makSikA sthAne makSikAvALuM nahotuM. je jamAnAnAM sahu hatAM, je vAtAvaraNamAM sahu jIvatAM hatAM, ene yogya dalIle ne dRSTAMta sAthenuM hatuM. A vyAkhyAnee aMgrejI bhaNelo varga-je hamezAM udAsInatA dharAvate tene paNa AkarSita karyo. teo ApaNA navajuvAna munirAjanA gADha saMparkamAM AvyA. e gADha saMpake, e gADha satsaMge sahune samajAyuM ke jainadharma eka vaijJAnika dharma che, ne temAM evAM udAra to che, ke je vizvadharmanI lAyakAta dharAve che. game te jIvane ene Azraya levAnI chUTa, kamazaH jIvanavikAsa tarapha AgaLa vadhavAnI yojanA, dareke dareka padanI javAbadArIo vagere addabhuta vAto emAM bharelI che. vyAkhyAne suNI suNIne te ghaNuM gharaDA thayA hatA, paNa ATalI udAra chaNAvaTa emaNe Aje ja joI. jeone je dharmarUpI mahelanI ekeeka bArI ne bAraNuM majabUtAIthI baMdha kareluM dekhAtuM hatuM, teoe dharmaprAsAdanA bAre daravAjA ughADA dIThA. dhIre dhIre sahu samIpa AvyA. AmAM vakIla mohanalAla hemacaMdabhAI sAthe emane gADha saMbaMdha thayo, ne e saMbaMdha jIvanabhara uttarettara gADha banato gayo. . vakIla mohanalAlabhAIe zrI. budhisAgarajI pAse dravyAnuyegane abhyAsa AraMbhe. munizrIe e AtmAne dharmatane khapI jANIne vizeSa jJAna mATe "paDadravya vicAra" nAmano graMtha racI Apyo. vakIla sAhebane dhamane rasa lAgI gaye. dhIre dhIre teo rAte paNa upAzrayamAM suI rahevA lAgyA. paryuSaNanA suMdara divase sukha svapnanI jema vyatIta thaI gayA. e bhAdaravA suda pAMcamanI rAta hatI. caritranAyakanI samIpa ja vakIla mehanalAlabhAI sUtA hatA. aDadhI rAte acAnaka temanI AMkha ughaDI gaI. temaNe joyuM te caritranAyaka dhyAnastha dazAmAM padmAsana vALIne beThA hatA. paNa temanI zAnta mudrA para kaMI gaMbhIra rekhAo taNAyelI hatI. thoDI vAre dhyAna pUruM karatAM teo belyAH vakIlajI, tamArA gAma para Aphata AvavAnI lAge che. " vakIlajI beThA thaI pAse gayA, ne vadhu khulAso mAge; paNa pachI teo cUpa thaI gayA. kaMI vizeSa khulAse na ApI zakyA. svAbhAvika kaMIka belAI gayuM haze, ema samajI vakIla mahAzaye mana vALyuM. cothe divase eka mATe UMdara-madirApAna karelA mAnavInI jema bahAra AvyuM, ne mahellAmAM thoDI vAra pharI marI gayo. bIje paNa UMdara maryAnA samAcAra maLyA. mahArAja zrIe vakIlane cetavyA. "upadravanI zarUAta che. gAma choDI devuM joIe." * UMdarano upadrava eTale plega, pleganuM nAma paNa Aja sudhI pAdarAmAM keIe For Private And Personal Use Only
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 206 yAniSTha AcAya jANyuM naheAtuM. TapATapa mANase maravA lAgyAM. zrI. sukhasAgarajI ma. peAtAnA samudAya sAthe darA5rA AvyA. pAdarA gAma dhIre dhIre khAlI thaI gayuM. jAmelI dha carcAnI mahephila adhUrI rahI gai. mAnasarezavara para maLelA huseAne jANe aDadhI tRSAe sAvarane tyAga karavA paDaze. A vakhane vaDAdarAnA saMgha apavAda mAnA Azraya laine paNa vaDAdarA padhAravA vinatI karavA Avye. jIvanane upayAga hatA, ne niratha ka mAtathI kaMi lAbha na hatA. badhe vicAra karIne Aso vadamAM sarva munirAjo vihAra karI vaDodarA AvyA, ne tyAM cAturmAsa pUrNa karyuM. cAturmAsa pUrNa thatAM sANaMda, chANI, vAsada, berasada, kAvIThA, melAya thaI vaseAmAM AvyA. chANImAM dIkSA maIotsava ujavAtA hatA. chANInA zrAvakane pratibeAdha pamADI zrI sukhasAgarajI maDArAje phAgaNa mAsamAM dIkSA ApI. A muninuM nAma zrI. gulAbasAgara rAkhavAmAM AvyuM. A pachI AgaLa vAra dhapAvatA teo pharI sANaMdamAM AvyA. ahI zrI. muLacaMdrajI mahArAjanA ziSya zrI. kamaLavijayajI hatA, sANaMdathI godhAvI, sAMtaja, kaDI thai te sarve bheAMyaNI gayA ne mallInAtha dAdAne bheTI cetra vajramAM mahesANA AvyA. mahesANA sAthe te| AgacchatA, A munienA ne khuH caritranAyakanA gADha saMbaMdha hatA. bhAre ADaMbarapUrvaka zrIsa ghe praveza maheAtsava karyo. e ADaMbare e vakhatanA jInanuM anivArya aMga hatA. samAjanI mahattA, dhamanI prabhAvanA te vaibhavanuM pradarzana emAM hatuM. mAstara bahecaradAsa Aje munizrI buddhisAgarajInA vezamAM hatA. mahesANAnA zrAvakAne e svajana jevA lAgyA, ne temanA tarapha khAsa bhAvathI vavA lAgyA; paNa teTalAmAM te mANasAnuM mahAjana paNa cAtumAMsa mATe vina Mti karavA AvyuM. kaMIka gajagrAhu jevuM paNa thayuM. mahesANA ne mANasA vacce niNaeNya kheMcAvA lAgyA; paNa Akhare guruzrI sukhasA garajIe buddhipUrvakanA te kADhaye navadIkSita buddhisAgarajI ne gulAmasAgarajI mANasA jAya-pete mahesANA saMbhALe. nAnA ke meTA, sahunA bhAva jALavanArA e jUnA jogIe hatA. zaherI ane gAmaDAM vacce e veLA sAdhuone AjanA bhedabhAva naheAte. zreSThAInI eTalI tamannA naheAtI, jeTalI sAdhutAinI hatI. zrI. buddhisAgarajI gulAbasAgarajI sAthe mANasA AvyA. A sthaLe te emanA jIvana sAthe jaDAyelAM hatAM. jeNe jIvanamAM prakAza reDavAno avakAza karI ApyA, evAM vIjApura, Ajela jevuM ja A sthaLa hatuM. zeTha vIracaMdra kRSNAjIne tyAM aneka vAra UtarelA. aneka zrAvakeAne ghera jamavA gayelA. Aja e ja mAstara bahecaradAsa hAthamAM pAtra ne ALI lai -munivara sAthe ghera ghera bhikSA arthe nIkaLyA. keTalAyanI AMkhamAM A mahAtvAkAMkSI juvAna munine joi haSa nAM AMsu AvyAM. gRhastha avasthAmAM je tyAganI mUti hatI, e Aja svaya' vairAgyanI smRti banIne AvyA. sahu jIvananI dhanyatA anubhavI rahyA. For Private And Personal Use Only
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAdarAthI pethApura 207 vyAkhyAnamAM uttarAdhyayana sUtra ne dharmaratna prakaraNanuM vAMcana jANe bhAvanAne sAgara uchALI rahyuM. cAturmAse megha ne muni sarakhA bhAvabharapUra varasyA, paNa jANe hajI saha atRpta ja hatA. cAturmAsa utare vIjApuravAsIo potAnA ratnane notaravA AvI pahoMcyA. vIjApura te potAnI janmabhoma ! jenA kaNa kaNamAMthI A kAyA ghaDAyelI, jenI rajarajamAMthI A saMskAra maLelA, jenA prakRtidaye pitAne kavitvanI bheTa karI hatI, jenI nizALe-jenI pustakazALAe pitAne lekhaka, vicAraka ne vakatA banAvyA, e bhUmi para mamatva kema na thAya! pilA kavinI bhAvanA sadedita emanA haiyAmAM guMjyA karatI. yahI kali bana phUla huA huM, yahIM mujhe murajAne de! are dayA kara, Isa janmabhUmika, miTTo mila jAne de ! saMsAramAM mAnavI badhuM tajI zake che ne badhuM meLavI zake che; paNa jananI ane janmabhUmine kadI tajI zakato nathI, ne tajelI pharI meLavI zakato nathI. emAM paNa kudarate jene kavisvabhAvI banAvyA, kalpanAnuM ne premanuM sAmrAjya bahyuM, enAthI to e asaMbhavita ja che. munirAjazrIe vIjApura javAno nirNaya karyo ne guruzrIne jaNAvyo. guruzrIne patra Avyo ke huM paNa te tarapha ja AvuM chuM, tame pahoMce. janmabhUmimAM pravezatA e jagIne jevA vIjApurano aDhAre varNa ubharAI hAlI. ajaba dedAra che! paga aDavANA che, ne mAthuM khulyuM che. be vastra zarIra para vITAyAM che, ne khabhe kAmaLI che. eka hAthamAM bhikSApAtra che, ne bIjA hAthamAM daMDa che. meM para pAMDityanI rekhAo che, ne sAdhutAnuM zILApaNuM che. "are ! zIvA paTelane bahecara ! nA, nA. munirAja budhisAgarajI !" bolanAra jANe bhUlyA hoya tema potAnA bola sudhArI leto. zeTha nathubhAIne pitAnA prayatnanuM sAphalya dekhAyuM. jaDAvakAkIne to chokarAne AvA veze joI eka AMkhamAMthI azru ne bIjI AMkhamAMthI hAsya varasyuM haze. mitro-sebatIe te "amAre sta" kahI vITaLAI vaLyA haze; paNa Aja te A munirAja to "nA kahuse dastI, nA kAhuse vera " ne dharma laIne AvyA hatA. be mAsa sudhI vIjApuramAM rahyA, ne guruzrI sAthe pethApura-mANasA pharI vaLI mahesANA AvyA, mahesANAnA saMghane Agraha hate, ne saM. 1900nuM cAturmAsa mahesANamAM thayuM. sAdhune to sadA vihAra karavAne, savAra-sAMja nityakrama karavAno, bhikSA mAgavAnI, evA evA kAryakramo cAlyA kare, eTale abhyAsanI ATha mahinA echI sagavaDa rahe. sAdhu vicAre ke ATha mAsa te bhale Amatema vite paNa comAsAnA cAra mAsa bhaNazuM. paNa AjanI For Private And Personal Use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yAganiSTha AcAya 208 koleja ne yunivasITIne paNa jhAMkhI pADanArA ( jyAM sAta mAsa bhaNatara pAMca mAsa rajA) e abhyAsakrama jemAM ATha mAsa anadhyAyanA ne cAra mAsa adhyAyanA-ApaNA munirAjane majUra nahAtA. sadAkALa emanuM vAMcana cAlu rahetu`. vidvAra hAya ke sthiratA hAya. rAta hAya ke dahADA hAya. lekhanakAryAM paNa thayA karatuM, sAthe kavitvanuM jharaNuM paNa vega karatu vadyA karatu. mahesANAnA cAturmAsamAM zAstrIjI pAse abhyAsa karavA uparAMta, temaNe mubaithI hiMdudazananA ne pazcimanI prANavidyAne lagatA graMthe! magAvI vAMcI joyA. yAnanI kriyA paNa sUkSma rIte cAlu hatI ja, mahesANAnuM cAturmAsa pUrNa thayuM. e pachI tene tarata mANasA javAnuM thayuM. tyAM zrI gulAbasAgarajInI bImArI dina pratidina gaMbhIra banI rahI hatI. guru zrI. sukhasAgarajIe sANaMda tarapha vihAra karyAM, ne ApaNA caritranAyaka munirAjanI sevAmAM mANasA pahoMcI gayA. paNa vidhinAM vidhAna judAM hatAM. saM. 1961 nA phAgaNu mAsamAM gulAbasAgarajI alpakALanA dIkSAyeAga pALI svastha thayA. caritranAyaka ahIMthI sAdarA tarapha gayA. sAbaramatIne kinAre Avelu' A gAma mahIkAMThA ejansIne kempa hatA, ne tyAM gavanamenTanA geArA poliTIkala ejanTa raheteA. ejansInA kempa hovAthI aneka jaina-jainetara vakIleA tyAM rahetA hatA. pethApuranA eka jaina vakIla cheoTAlAla lallubhAi e veLA sAdarAmAM hatA. tee e munirAjazrInAM bhASaNe ne udAra vicAra jANyA, ne peAtAne gAma pethApura padhAravA vina MtI karI. pethApuranA keTalAka vicArakA prAntika konpharansa bharavAnA vicAramAM hatA; paNa keTalAka e kArya mATe udAsIna hatA. A konpharansa dvArA jAti ane samAja mATe ghI navI vicAraNA karI zakAya tema hatuM. caritranAyakanA kAna para e vAta dharavAmAM AvI. te te AvA matanA hatA ja, vihAra karIne pethApura padhAryA ne peAtAnA pahelA mAMgalika vyAkhyAna pachI teoe kenpharansanA kArya mATe khUba khUba puSTi karI, ne AgevAnAne taiyAra karyAM. mahArAjazrInI madadathI kAnpharansanA kAryane khUba vega maLyA, ne Thera Thera nimaMtraNe ravAnA thayAM. A konpharansamAM lagabhaga pAMca hajAra jainA ekatra thayA. 5. ANu dasAgarajI, pa. vIravijayajI, zrI. bhAtRcadajI mahArAja vagere sAdhuo padhAryA. kAnpharansanu kArya khUba tehamada rIte ne zAntithI pUrNa thayuM. caritranAyake sabhAmAM keLavaNI tarapha khUba jora ApyuM, ne jJAnathI ja samAjane uddhAra thaze te samajAvyuM, For Private And Personal Use Only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI 108 graMthapraNetA yoganiSTa AcArya zrImad buddhisAgara sUrizvarajI (dhyAnastha ) For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kallassagarsuri Gyanmandir
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir j[lly tArAi, [9]. ga tarapha yAdazI bhAvanA tAdrazI sidhi: e jUnuM paNa anubhavanuM vAkya che. sAdhutAnAM traNa traNa cAturmAsa vitAvI cukelA munirAja paThana-pAThana calAvI rahyA hatA, paNa temanuM aMtara yoganA abhyAsa tarapha kheMcAyeluM hatuM. 'cittavRtti-niSedha hi yogaH " e sUtra mujaba caMcaLa manane bAMdhavA ghaNA vakhatathI kaMI ne kaMI prakriyAo karI rahyA hatA, paNa te bAbatamAM vizeSa dizAsUcananI emane sadA jarUra lAgyA karatI. hajI dhyAnathI je svasthatA AvavI joIe, je AtmAnaMdanI jyoti jhagamagI UThavI joIe, e thatuM nahatuM. thatuM te, kSaNajIvI rahetuM. AtmAnaMda mATe, AtmabaLanI vRddhi mATe dhyAna ane yuganI emane khUba AvazyakatA lAgatI. e AvazyakatA acAnaka pUrI thaI gaI. pethApurathI khullI kudarata vacce vihAra karIne AvatA munirAjane keIe bhALa ApI, ke Ajela ane lodarAnI pAse, haryo bharyA khetaro ne AMbAvADiyAM vacce eka berIA mahAdevanuM sthaLa AvyuM che. muMbaImAravADathI aneka zrImaMto davA-dArU mATe tyAM Ave che, ne suMdara havA ne davAthI sAjAM thaI pAchAM jAya che. A paNa ApaNA munirAjane davA ne havAnI vAtanI jarUra nahatI. alabatta, keTalAka vakhatathI chAtImAM duHkhAvo rahyA karato hato; paNa A yogIne kAyAnI ALapaMpALa karavAnuM mana nahotuM thatuM. vAta karanAre AgaLa kahyuM: "mahArAjazrI, e svAmI haThayoga ne samAdhinA paNa jANakAra che. " 27 For Private And Personal Use Only
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 210 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ceniSTha AcAya * vAhe, ethI rUDuM zuM ? e te bhAvatuM bhejana maLyuM, emanuM nAma ? " " svAmI sadAziva sarasvatI. jAtanA dakSiNI che. keTalAMka varSo pahelAM pharatA pharatA ahIM AvI caDhelA, ne pachI ahI mukAma karI dIdheA. ceAganA eTalA acchA sAdhaka che, ke kaiAi emanI deha parathI vaya kaLI zakatu nathI. emanA AvyA pachI te ahIMnI ramaNIyatAne pAra rahyA nathI. A su Mdara meATezvara mahAdevanuM devAlaya, A nIrava enu bhRgRha, zAMta latAkuMjo ne ramaNIya vRkSaghaTAe ! khIlInAM vRkSonI ne kareNa puSpanI teA vADA racI che. ' sajjanAnA saMganA himAyatI munirAja tarata svAmIjI pAse paheAMcI gayA, ne svAgata-sanmAnavidhi mAda peAtAne ceganA viSayamAM mA sUcana karavA kahyu`. svAmIjI juvAna munirAjane nIrakhI rahyA. emanI vadhaka dRSTi AkhA dehane sparzItI pharI vaLI, ' mArI vidyA ene jharaze ? maMtrivedyA, tatravidyA, yeAgavidyA, samAdhi e te badhuM siMhaNanA dUdha samAna che. game tyAMthI dehI te| zakAze; paNa se TacanA senAnuM pAtra joize. pAtra vagara ApelI vidyA lenAra-DhanAra bannenuM ahita ne AtmanAza kare che. ' svAmIjIe jIvAnanA DheDu para daSTi sthira karI, peAtAnI anubhavI AMkhe ene nihALavA mAMDayeA. e gujarAtI juvAna hatA, paNa vetiyA naheAte. naiSThika brahmacaryanuM teja rAmarAmamAMthI jharI rahyuM hatuM. enI UMcAi pUrA paMjAbIne TapI jAya tevI hatI chAtI bhalabhalA pahe lavAnane zaramAve tevI hatI, ne masala te koi akhADemAjanAM hatAM. emaNe lalATa sAme joyuM te khIjanA caMdranA jevI zAnti tyAM jharatI hatI, ne temaNe netromAM joyu te eka masta, khAkhI, amadhUtanI dhUNInA jhAMkhA prakAza bhabhUkatA dekhAye. svAmIjIe vidyA-bhikSune nANI lIdheA ne premathI satkAra karyAM. pahele ja divase prA NAyAmanA pATha AdhyeA. e pa!Dha laine tee berIA mahAdevanA bheAMyarAmAM besI gayA. eka, be ne traNa divasa, prANAyAma siddha thaI gayA hatA, ne sAthe chAtInA duHkhAvA jANe naSTa thai gayA hatA. zIkhanAra ne zIkhavanAranA utsAhanI jANe sImA na rahI. kA AgaLa dhapyuM. munirAja uttarAttara vegathI dhapatA gayA. temaNe dhyAnanI nAnI-meATI prakri For Private And Personal Use Only zrI. sadAnaMda sarasvatI viSe peAtAne paricaya vadhyu vatAM, munirAja zrI hemendrasAgarajI jaNAve che, ke " merIAnA svAmIne huM dhaNI vAra maLyA hatA. teo hamaNAM sAta-ADa varSa thayAM devagata thayA. gurudeva pratye svAmIjIne pUrA sadabhAva hatA. jyAre jyAre maLatA tyAre mahArAjajIne lIdhe amArA tarapha sadabhAva rAkhatA hatA. ame pUchyuM, ke Ape mahArAjane yeganuM zikSaNa Apela tyAre teo kahetA ke mahArAja cesidhdha puruSa hatA. ghaNI bAbate temane sahaja gamya hatI, the!DA samayamAM ja temaNe nipuNatA meLavI lIdhI hatI. huM te mAtra sahacArI hatA, bhAI !" mahu A uparAMta iDaranA brAhmaNu muLazaMkara tathA bIjA e mANasA je te vakhate paricayamAM AvelA teo mahArAjazrInI udAratA,.tyAgavRtti, sahanazIlatA, vidvatAnAM khUba vakhANa karatA. tA. 23-7-42 prAMtIja.
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuni Cyanmandir yuga tarapha 211 thAe jANI lIdhI, ne TheTha haThaga sudhI pahoMcI gayA. svAmIjI paNa A muninI jJAnadazA joI khUba prasanna thayA, ne e saMbaMdha uttarettara AtmIya bhAva sudhI pahoMce. bArIA mahAdevanAM khetaro, enI AmrakuMje, enuM bhUgRha badhAmAM munirAje svecchAe pitAnI samAdhinuM kArya AgaLa dhapAvyuM. yogAbhyAsa paNa vadhAryo ne hIpnoTIjhama tathA memerIjhamanuM paNa jJAna meLavyuM. vi. saM. 1991 nuM cAturmAsa najIka hatuM. AmravRkSo phaLethI lacelAM hatAM, ne mogarAnI lahera bahAra choDI rahI hatI. jeTha mahine besI gayo hato ne AkAzamAM vAdaLIone ToLe vaLatI jaI moralAe TahukAra karI rahyA hatA. varSAnA divase najIka hatA. munirAje vIjApuranA saMghanI vinaMtI svIkArI vIjApura cAturmAsa mATe gayA vIjApuranA cAturmAsa daramiyAna savAranA upAzrayamAM vyAkhyAna vAMcavA sivAya teo graMtha lakhatA, bhajana banAvatA, ne rAtrinA vakhate haThayogano samAdhimAM DUbI jatA. have teone samAdhimAM khUba AtmAnaMda maLavA lAgyo. cittataMtra para paNa ajaba kAbU AvI gayo ne kalAkonA kalAka sudhI samAdhistha rahevA lAgyA. jema samAdhino abhyAsa vadhavA lAgyo, ema svAbhAvika rIte anya haLavo bAbate pratye teo beparavA banavA lAgyA. nAnI nAnI sAMpradAyika vAto tarapha ochuM lakSa ApavA mAMDayuM. have to kaI vAra traNa traNa divasanI samAdhi lAgI jatI, ne te veLA teo kaI divya AnaMdamAM jagata Akhu visarI jatA. custa manodazAvALA leke potAnI kevI TIkA kare che, te paNa A rasamAM sAMbhaLI na sAMbhaLI karatA. pitAnA ja zirachatro ne saDakArIe A vartaNuMkathI kaMIka kheMcAyelA rahetA; paNa je rasano pyAlo emaNe moMe mAMDe hato, e e addabhuta hatA ke chAMDI zakAya ema nahote. jagane game te kahe. e dazA evI vadhI gaI ke beeka varSa bAda eka vAra AjelathI bhedarA javAnuM kahIne caritranAyaka nIkaLyA. eka,be, traNane cAra divasa vItI gayA. na kaMI sara ke samAcAra! lodarAnA zrAvake Ajola gayA ne jyAre temane puchAyuM ke mahArAjazrI lodarA AvyA che, tyAre teoe nA pADI. carcA vadhI jatAM tapAsa zarU thaI. teozrI ghaNI vAra berIA mahAdeva tarapha jatA, eTale ke tyAM tapAsa karavA gayA. svAmI sadAnaMda sarasvatIne pUchayuM, te teo kahe "mane kaMI khabara nathI. joyarAmAM tapAsa karo." badhA bhoMyarA tarapha cAlyA, to sAmethI hasamukhe cahere munirAja cAlyA AvatA hatA. "bApajI, cAra cAra dahADAthI kyAM hatA. zuM khAvuM-pIdhuM ?" "tamane zuM kahuM? enI gama tamane nahIM paDe. Atamarasaka piyAlA, pIe ke matavAlA !" mahArAjazrI belyA ne pachI AgaLa kaMI javAba na Apyo. A ja bArIA mahAdeva para eka vAra mANasAnA ThAkara rALajI sAthe prasaMga For Private And Personal Use Only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 212 ganiSTha AcArya paDI gayo. sidI vaMzanA A rAjavIe A sAdhu mUrtine dhArI dhArIne nihALI. thoDI tatvanI carcA cheDI dIdhI. e carcAe eka navIna jijJAsA peTAvI. e prasaMge baMne vacce paricayane lAMbe gALe nirmANa karyo. rAolazrI A tejathI jhaLahaLatA masta khAkhI para prasanna thaI gayA. enI paDadarzananI carcA para mugdha thaI gayA, ne jainadharma ne jainatonI carcAe to temane vaza karI lIdhA. munizrIe rAjavI vargane samajAvatA kahyuM ke "zAstramAM lakhyuM che, ke prajAnA dharmane chaThTho bhAga tenuM rakSaNa karanAra rAjAne prApta thAya che, ne rakSaNa na kare to adharmane chaThTho bhAga paNa tene lAge che. amArA AgamamAM paNa kahyuM che, ke puNyano yA pApane vIsame bhAga cakravatI ne, dazamo bhAga vAsudevane ne chaThTho bhAga mAMDalika rAjAne maLe che. yathA rAjA tathA prajAne artha tamAre samajavAne che. tame kevala prajAnI dhanasaMpattinA rakSaka nathI, emanA pApa-puNyanA paNa bhAgIdAra che." munija, mArAM dvAra tamArA kAje sadA khullAM che." rAoLacha muni para phidA thaI gayA hatA. paNa e dvAra lAkaDAnAM ke aMtaranAM ?" "vakhate khabara paDaze." vi. saM. 1962 mAM vIjApuranA pAMDecI A vADIlAla haricaMda nAmanA sadagRDasthanI bahena pAlIbahene kesariyAjIno saMgha kADhavAno nirNaya karyo. guruzrI sukhasAgarajI ane ApaNA yegI munine sAthe padhAravA vinaMtI thaI. kesariyAjI tIrtha sudhIne pravAsa eTale nAnAM gAmaDAM, suMdara vana ane upavano, nAnAM kotare, AchI nadIe ne nAnA nAnA DuMgarAo vacceno pradeza ! raLiyAmaNo, hariyALe, suMdara sohAmaNe ! nAnAM nAnAM gADAMnI hAra dhIre dhIre kUcakadama karatI hoya, koI ThekANe vAta, koI sthaLe saMvAda, koI sthaLe vinoda cAlato hoya. ne saha paDAva kare tyAM nAnuM paruM vasI jAya. rAte cAMdanI jharatI hoya ke cekIdAronAM nAnAM nAnAM tApaNuM teja veratAM hoya tyAre garabAnI, bhajananI, sajajhAnI, saMgIta rasanI saritA relI rahe ! vANiyAnA saMtAne khullI kudaratamAM, ughADA AkAza nIce, ziyALa ne seMkaDInA svare sAMbhaLatA jIvanamAM e veLA ja sUe ! AgagADIe jIvananI zAMti hare, ema yAtrAnuM mahAbhya paNa evuM karyuM. yAtrAthI sagavaDone zekhIna banI sagavaDIA dharmane pAlaka banI gaye. A yAtrA saMghamAM AmaMtraNa eTale comAse moralAne kaLA karavAnuM kaheNa! caritra nAthaka guruzrI sAthe cAlI nIkaLyA. mAgasara mahinAnA zubha divase saMghe prayANa karyuM. dhanapurA, sAhebApara, amanagara, hiMmatanagara, rUpAla, TIMToi, zAmaLAjI, zAmerA, nAgaphaNu pArzvanAtha, vIchuvADA, DuMgarapura, devala, kheravADAnI chAvaNI, lAMpane ku ema kUca For Private And Personal Use Only
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org jenI samIpamAM yogapravRttinAM prathama pagaraNa maMDAyAM ! eriyA svAmIne nAme vikhyAta zrI sadAnaMda sarasvatI eriyA AzramanAM be dA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rALazrI takhtasiMhajI cAvaDA mANasA ThAkora sAheba For Private And Personal Use Only
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoga tarapha 213 karate ne kempa karato saMgha kesariyAjI pahoMce. gAme gAme pUjAo, prabhAvanAo ne ApaNA caritranAyakanAM bhASaNa. bhASaNamAM zAstranI agamya vAto nahIM. jIvanasudhAraNAnI, jIvanavikAsanI, samAjautkarSanI sAdI vAte carcAya. bhASaNane aMte ekAda sudhArAne nirNaya thAya. nAnI nAnI ThakarAtAnA ThAkora sudhI A nAda pahoMcyo, ne ThAkoro paNa khAsa upadeza levA AvavA lAgyA TITeInA ThAkora vyAkhyAnamAM AvyA. munirAje temane AtmayA mATe kevala saptavyasana tyAga"ne upadeza Ape. amanagaramAM tyAMnA karnala pratApasiMha rANAne suMdara pravacana dvArA rAjadharma samajAvyo. rUpAlamAM rUpAla-ThAkorane sadupadeza Apyo. DuMgarapuramAM tyAMnA dIvAna vagere karmacArI-maMDaLane kartavyabodha Ape. A bedhanI sAthe dhyAnapravRtti cAlu ja hatI. TITeI ne rUpAlamAM gAma bahAra khullI kudaratamAM dhyAna dharatAM temaNe prasannatA anubhavI hatI. sAmaLAjImAM saMghe be divasanI sthitA karI. e divasomAM zAmaLAjInI bhUmine pote dhyAna dharI pavitra karI. ane chellI majale kesariyA devanAM darzana karI temane khUba AnaMda thayo. A "kALA devane jaina-jainetare sahu kharA bhAvathI bhaje che, ne zrImaMta ke garIba, jaina ke ajaina je ene zraddhAthI ArAdhe che, enuM kalyANa kare che. saMsAra te svArthI che. sva-richatanI prApti pachI bAdhA karavA AvatA yAtrALu vaga zera ane maNunA hisAbe tyAM kesara vahAve che. 'kesara kerA kIca "nuM vAkya tyAM yathArtha jevAya che. A addabhuta tIrtha caritranAyaka para mohanI karI. enuM dhyAna dharatA e bheLA mananA muni sUtA, te svapnamAM zAsanadeva pratyakSa thayA ne darzana ApyAM. e vakhadazane ragaragamAM navacetana ApyuM. koI divya preraNA jANe emane preratI lAgI. temane pitAnuM kavitva nijharatuM lAgyuM, ne tyAM ne tyAM eka stavana racAI gayuM. " kesariyA tItha baDA bhArI." A gAyana teozrInA bhajanasaMgrahanA agiyAra bhAgamAM sahuthI pahelA bhAgamAM ane temAM paNa paheluM mUkayuM che. A pavitra tIrthakSetramAM paMdara divasa sudhI saMgha rahyo. caritranAyaka ahIMnI suMdara kudaratane paNa lAbha laI rahyA hatA. roja savAranA pahoramAM teo dakSiNa taraphanI TekarIomAM cAlyA jatA ne tyAM dhyAna lagAvatA. khullI kudarata, mAtAnA dhAvaNa jevI havA, lIlIchama TekarIo ne jAtajAtanAM raMgaberaMgI paMkhIo ! ahIMnA keta mAM vAgha paNa vase che, ne vanane A rAja jyAM vase tyAM vanarAji apAra saudarya dhare ! gADha jaMgalo, suMdara jharA, UDI bakhele, makhamalI ghAsanAM medAna ne moTAM moTAM maga For Private And Personal Use Only
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 sAbaranAM jhUMDa e sa sAmagrI sivAya A vananeA rAjA kadI nA vase. e vananA rAjAnA pradezamAM jatA A mananA rAjA munine ghaNA kahetAH "mahArAja, jAnavaronA Dara che, keine sAthe lai jAo ne ?" yAniSTha AcAya "keTale ThekANe kAine sAthe lai jaiza ? A te have nityakrama jevuM banyu che." teo meTA-AjanA juvAnathI yA mAila para UMcakIne cAlI na zakAya teveA-bhAre daMDa hAthamAM lai cAlyA jatA ne TekarIenI gaDhamAM besI jatA. sUrajadeva tapatA tapatA lAlaceALa anatAnI taiyArI karatA tyAre sADA daza-agiyAre pAchA pharatA. yAtrAnI, dhyAnanI, samAdhinI khuba majA lUTI. padara divase pharI A saMgha ghara tarapha phreMca karavA lAgyA. saMghe rastA jarA navA lIdheA hateA. dhANI, pAla, TAkATukA, bhIluDA thai peAzInAtI AvyA. peAzInAthI saMdha iDara AvyeA. iDara prakRtisu Mdara zahera che. gujarAtanA izAna sImADA para AveluM A rAjya-mahIkAMThA ejansIne aDadhA pradeza rAke che. pAMca TekarI para e vaselu che. iDara teA itihAsaprasiddha che. tyAMnA vidvAna brAhmaNA jagaprasiddha hatA. ne iriyA gaDha jItavA e aneka rAjA rANA ne sulatAne ne mana mATu parAkrama hatuM. ahIMnA ja pradezamAM vallabhIpuranA vinAza vakhate chellA rAjavaMza jaLavAyA hatA, ne ahIMthI ja khabhe tIra kamAna bheravI bApA rAvaLe citADamAM jai sIseADhIA vaMza sthApyA hatA. iDaranAM bhIla ne bhIlaDIe hajI jUnA jamA nAmAM jIve che. ApaNA munirAjane teA iDara pahelethI bhAvI gayuM hatuM. vi. sa. 1951 mAM zeTha ghelAbhAInA ujamaNAmAM vIjApuranI TaLI sAthe bhajana-kIrtana karI gayA hatA. e veLAnA saudaye emane khUba AkarSelA. daza varSa pachI vIjApurathI amanagaranA meATA derAsaranI pratiSThAmAM AvelA tyAre e AkaSa Nu jAgrata thayu. paNa daza varSoMnA gALAmAM te mehu' parivana thaI gayuM hatuM. te veLA gRhastha hatA, koi paNa vAhanane upayAga karI zakatA hatA. Aje sAdhu hatA. e paganI ' guDiyA vela ' sivAya keAi sAdhana emane mATe nakAmuM hatuM, bhale anya sAdhane nakAmAM thayAM hAya; paNa e paganI * guDiyA vela 'pUrepUrI sazakata hatI. kalAkonA kalAke cAlatAM ene thAka nahAtA lAgatA. e vaSa pahelAMnI vAta che. amadAvAdathI vase eka ja ditrasamAM AvI paheAMcelA. Aja paNa iDaranA prakRtisaudarya" emane khecyA ne amanagarathI eka ja divasamAM iMDara AvI paheAMcyA. For Private And Personal Use Only e veLA iDaramAM padmara divasa rahelA. tyAMnA graMthabhaMDAro tapAsyA hatA. digaMbara saMpradAyanA keTalAka prathAnu' temaNe vAcana karyuM' hatuM, ne peAtAnA priya dhyAna mATe teA iDaranA DugarAnI guphAe guDhDhA joi lIdhI hatI. DuMgara para sAsu-vahunA sAMbelAnI jagyA che. tyAM savAre dhyAnamAM beThA te sAMja pata. paramAta kumArapALanA derAsaranI pAchaLa bhRriyA khAvAnI jagyA che. AjImAjImAM be traNa guphAo che. A masta jogI tyAM tyAM kAranA
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ga tarapha 215 jApamAM besI gayA. zaheramAM AvelI caMdana talAvaDInI pAse eka guphA che. bIjI eka kaMkAlezvaranI guphA che.bhUkhyAne bhejana sAme maLyA pachI jema saMyama dharI zakate nathI, ema suMdara pavitra sthaLa maLatAM teo dhyAna mATe utkaMThita thaI jatA. pachI bIjuM badhuM visAre paDatuM. A veLAnA IDaranA traNa divasanA sthiravAsamAM paNa emaNe bhAvatuM Atmika bhajana karI lIdhuM. have dhyAna-samAdhinI apramatta ne AnaMdadAyI sthiti teone prApta thaI hatI. kesariyAjanA saMgha sAthe vIjApura AvI, tyAM thoDA divasa rahI lodarA, varasoDA, mANekapura, lIbedarA, bAvaLA, unAvA thaI pethApura AvyA. pithApuramAM ratnazrIjI sAthI bImAra hatAM, te devaloka pAmyAM. vaizAkha mahine hato. amadAvAdathI jhaverIvADanA jaina gRhastho cAturmAsa mATe vinaMti karavA AvI rahyA hatA. uparAMta zeTha lAlabhAI dalapatabhAI ( Ajano zeTha kastUrabhAInA pitA ) zeTha jesIgabhAI haDIsIga ( jesIgabhAInI vADIvALA) zeTha manasukhabhAI bhagubhAI, zeTha lallubhAI rAyajI, zeTha varacaMda dIpacaMda tathA zeThANI gaMgAbAI (gaMgAbAI jaina kanyAzALA)nI paNa vinaMtIo hatI. amadAvAdanI kSetrasparzanA baLavAna hatI. vaizAkha mAsamAM pethApurathI vihAra karI IdroDA, vaLAda, nareDA thaI vaizAkha vadamAM amadAvAda AvyA. amadAvAdanI garamI sAdhunA pagane zekI nAkhatI hatI ne ughADA mastakane tapAvI nAkhatI hatI. AtApanA levAnuM visa relA manione enI meLe AtApanA maLI rahI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 10 ] gujarAtanA pATanagaramAM 'jarAtanuM pATanagara baDabhAgI che. subhaga salilA sAbaramatIne tIre e vaseluM che. prAcIna kALamAM dadhIcI RSinAM popakArI hADa tyAM paDelAM che, ne arvAcIna kALanA mahAna saMtanAM Azrama paNa tyAM che. ahIM ja rASTrasaMmelana bharAyAM che, te munisaMmelana paNa ahIM thayAM che. ahIM ja karNa rAjAnI karNAvatInAM khaMDera che, ahIMnI ja pavitra raja para "kalikAlasarvajJanAM kalyANa pagalAM paDelAM che. cAra mahAna muslima saMtoe A vartamAna nagarIne pAyo nAkhyo che, ne cAra cAra mahAna saMtanatanAM siMhAsane tyAM maMDAI gayAM che. mahAna lekhaka abulaphajala amadAvAdane duniyAnuM bajAra kaheto. A bajAranA svAmI jaina mahAjana hatA. e jenone ItihAsa adbhuta che. baMgALanA jagatazeThonI jema ahIMnA nagarazeThe paNa itihAsaprasiddha che. emanI AMTa dilhInA darabArathI laIne nAnA rAjarajavADAM sudhI cAlatI. emanuM mana duHkhAvatAM moTA meTA mahArAjAe DaratA. e dhanakubera hatA eTaluM ja nahi-nagarakubera paNa hatA. emanI samRddhine strota ekalA emanA prAsAdane nahIM, zaherane ane prAMtane rakSa. dukALa, duHkha vakhate e pahele raheto. ahI dhana sAthe dharmane paNa saMga hatuM, eTale dharma dhorI puruSo ahIM AvI vasatA ne potAnI dharma prabhAvanA karatA. muMbaI baMdara to hamaNuM phAvyuM. pahelAM te e raste sUrata chelluM AvatuM. muMbaI javAne jamIna rasto paNa thoDA vakhatathI ja thaye hata-eTalA thoDA vakhatathI munirAjo e tarapha javA mAMDayA hatA, paNa amadAvAdanI dharA para te sAdhupuMganA samudAye paDayA-pAtharyA rahetA. mahAna prabhAvaka zrI. nemisAgarajI, zrI. buTerAyajI, zrI. mulacaMdrajInA jamAnAmAM A pATanagarI kharekhara dharmanagarI banI gaI hatI. zrI pratyenI For Private And Personal Use Only
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gujarAtanA pATanagaramAM 17 tAbedArImAMthI mukta thayelI e zILI sAdhutAthI rAjanagara maghamaghI UThayuM hatuM. saMvegI sAdhuonA pUjArI jainAe e sAdhuenI sagavaDa mATe, utArA mATe, AhAra mATe paNa kamara kasIne prayatna karyAM hate!. ne zrIpUyaeNAnA hajAra hAtha sa Mvego sAdhuone jera karavAmAMthI heThA pADayA hatA. dareka latAe, dareka pALe, dareka zerIe, dareka mahAlle saMvegI sAdhue mATe Azraya ne AhAranI ceAjanAe ceAjAi hatI. zrIpUjyA ne sAdhuone saMgharSoM pUreza thaye ne savegI sAdhue svataMtra thayA. A UjaLI Aztune eka aMdhArI bAju paNa che. zaherAe zAsana prabhAvanAnAM kAryomAM jeTalA ujajavaLa hissA ApyA che eTale zAsananA vibhAgIkaraNamAM paNa--satyanA meAha karatAM vyakitanA meAhu tarapha jaIne-meATo bhAga bhajavyeA che. je sAdhune, je vakatAne, je vidvAnane peAtAnA alaga cIle cAtaravAnuM dila thayuM, eNe zaheranuM ane zrImatenuM zaraNuM zeAdhyuM. DAeka zrotA paNa maLI rahe, eTale gADuM cAlyuM. eka, akhaMDa, avibhAjya samAjamAMthI-eka jaina dhamamAMthI aneka upAzraya-dhamamAM A mahAna dharmanuM parivartana thayuM: AmAM zaherAnA ja meTA hissA che. sAdhu samAjanA upAsaka varga dhIre dhIre bhUlI gayA ke mahAvIranI zramaNa saMsthAnA koi paNa muni-pachI vimaLa hAya, vijaya hAya, sAgara hoya ke muni hAya-samAna zraddhA ane Adarane pAtra che; ane kaI paNa bahAne, kAi paNa kSatithI samAjanA--dharma nA TukaDA karavA mAgatA hoya teA anAdarane pAtra che ! eka ja gAmanA aneka judA upAzrayAmAM vasatA munie jANe judA judA khanI gayA. sahunA judA upAzraya, sahunA judA zrotA. dareka zrotAnA petAnA ja vakatA ! AhAra paNa judA ne tevI rIte oDakAra paNa judA. ApaNA jIvAna munirAja jyAre cAturmAsa karavA amadAvAdanI dharatI para AvI rahyA hatA, tyAre amadAvAda AvA aneka upAzrayeAmAM vaheMcAyeluM hatuM. alabatta e veLA jIvanamAM bhavabhIrutA vizeSa hatI : eTale dhama udyota sArA hatA. caritranAyaka jANutA hatA ke peAtAnA dAdA guru nemisAgarajI peAtAnA mATe baMdhAvela upAzrayamAM kadI UtaratA nahI'. bhakatA temane mATe Thera Thera dhama zALA ne upAzrayeA UbhA karatA, paNa te te koinI khAlI dukAna ke DaheluM mAgI vAsa karatA, pAMjarApALanA upAzraya e ja kAraNe emanA mATe baMdhAvelA, paNa pAte te| jaIne zeTha sUrajamalanA DahelAmAM UtaratA. ApaNA caritranAyaka jyAre AvatA hatA tyAre e Dahelu paNa AMbalI pALanA upAzrayamAM pheravAi gayuM hatuM. ane evA aneka upAzrayeA Thera Thera sthapAI gayA hatA. pAMjarApoLa ne AMkhalI peALanA upAzraya zrI. ravisAgarajI ma. nA upAzraya tarIke prasiddha hatA, jhaverIvADamAM Avela ujamaphaInI dharmazALA (je upAzraya ja che) mAM zrI. AtmArAmajI ma., zrI. muLacaMdajI mahArAja ne zrI. nItivijayajI mahArAja (zrI vRdhdhicaMdrajI mahArAjanA samudAya) UtaratA. Aje te amadAvAdamAM upAzrayA vadhyA che. 28 For Private And Personal Use Only
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org 118 yAganiSTha AcAya vidyAzALAnA upAzrayamAM zrI, maNivijayajI dAdAnA ziSya zrI. sidhdhivijayajI UtaratA hatA, lavAranI pALanA upAzraye pa. zrI pratApavijayajI mukhya hatA. DahelAnA upAzrayamAM paM. ratnavijayajInA ziSya zrI bhAvijayajI, zrI meAhavijayajI, zrI kAntivijayajI, zrI jIvaNavijayajI hatA, ne temAM paNa be pakSa paDayA hatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vimaLagacchanA upAzraye e hatA. emAM pagathiyAnA upAzraye 5', amRtavijayajI ane devazAnA pADAnA upAzraye 5. dayAvimaLajI mukhyatve rahetA, nAgArI sarAi, (sarAi eTale dhama zALA) khIjaDAnA upAzraya ane pATiyAne upAzraya e tapAgacchanA zrIpUjya tathA yati-gArajIe mATenA hatA. kharatagacchane upAzraya jhaverIvADamAM hatA. Ama sarva gacchAnA tathA sa sa vegI sAdhuonA upAzrayA amadAvAdamAM heAvAthI, upAzrayeA gaNatAM sa* sAdhue tathA munienI gaNatarI munizrI budhdhisAgarajIe-bahecaradAsa hatA tyAre karI lIdhelI. ahIM traNa theAyavALA zrI. rAjendrasUrijInA paNa upAzraya hatA. zrI rAjendrasUrijI pahelAM tapAgacchIya zrIpUjya zrI. dharaNendrasUrijInA vajIra hatA. teoe temane bhaNAvyA hatA. pAchaLathI temaNe svata Mtra rIte traNa thAyanA 5tha kADhayA, A uparAMta zAntisAgarajInA paNa ahIM upAzraya hatA. A upAzrayAmAM sa`vegI sAdhue meTA e pakSamAM vaheMcAyelA hatAH eka muhapattI AMdhIne vyAkhyAna vAMcanAra ne sAMbhaLanAra ane bIjo muhapattI mAMdhyA vinA vyAkhyAna vAMcanAra ne sAMbhaLanAra, sAMbhaLavA mujaba pracaMDa pratApI zrI. buTerAyajI mahArAje hAthamAM muhapattI rAkhIne vAMcavAnA rivAja karyAM hatA, ne mukhyatve be pakSa ujamaphaInI dharmazALAne gaNAtA vidyAzALAnA zrotAmAM saMghavI cheTAlAla lallubhAie pahela karI hatI. lAMbA vakhata sudhI muhapattI bAMdhIne vAMcanAra vaga mAM DahelAnA upAzraya, lavAranI pALanA upAzraya, vIrane upAzraya rahelA; ne A viSaye lAMbA kALa sudhI ThIkaThIka ugratA ne vikSepa janmAvelAM. upAzrayAmAM tat tat sAdhuethI jema viziSTatA gaNAtI ema vidvAna bahuzruta zrotAenI paNa khAsa viziSTatA gaNAtI. DahelAnA upAzrayamAM AgevAna uttama zreAtA tarIke zeTha haragoviMdadAsa, vidyAzALAmAM zeTha maganalAla tathA zeDa cheTAlAla lallubhAi, ujamaphkanI dha zALAmAM kavizrI DAhyAbhAinA pitA dheALazAjI, pAMjarAyeLa tathA AMbalI pALanA upAzraye zA. cheTAlAla lakhamIcaMda (cAMpalI) tathA zeTha hIrAcaMda sajANujI vakhaNAtA. lavAranI peALamAM zA. jeThAlAlabhAi suracaMda tathA zeTha maheAkamacaMda hatA. ApaNA caritranAyaka jyAre amadAvAdamAM pravezatA hatA, tyAre saMvegI sAdhunI ardha zatAbdinI eka ujjavaLa jgyAtirmALa pragaTI ne akSarastha thai hatI; ne eka navI caiAtimAMLa, kame -dhame dhIMgI chatAM dhIrI-jaina samAjanA paTala para pagalAM pADI rahI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gujarAtanA pATanagaramAM 219 vilIna thayelI jyotirmALamAM paM. viravijayajI, paM. rUpavijayajI, paM. amaravijayajI, paM. maNivijayajI, paM. udyotavimaLajI, zrI nemisAgarajI, zrI. ravisAgarajI, zrI. sukhasAgarajI, zrI. cidAnaMdajI (kapuracaMdajI), zrI. hukamamunijI, zrI. buTerAyajI, kharataragacchIya cidAnaMdajI, zrI. ratnavijayajI, DahelAvALA kuMvaravijayajI, zrI. gautama sAgarajI, zrI. jhaverasAgarajI, zrI. dharmasAgarajI, zrI. vivekasAgarajI, zrI. ratnasAgarajI, zrI. gumAnavijyajI, zrI. vRddhicaMdrajI, zrI. mUlacaMdrajI, zrI. AtmArAmajI; zrI. nItivijayajI, zrI. rAjendrasUrijI, zrI. dhanavijayajI, zrI. bhAyacaMdajI tathA dharaNendrasUrijInAM nAma laI zakAya. navI tiLamAM zrI. nemavijayajI, zrI. dharmavijayajI, zrI. nItivijyajI, zrI. kesaravijayajI, zrI. ANaMdasAgarajI, pravartaka caturavijayajI, pra. kAntivijayajI, zrI. siddhivijayajInAM nAma AdarapUrvaka laI zakAya. jemAM nagarazeTha kuTuMbamAM zeTha lAlabhAI atyAre agragaNya bhAga laI rahyA hatA. temanA bhAI maNibhAI tathA jagAbhAI ne zeThANI gaMgAbena paNa pUrvajonI pratApI paraMparAne yathAzakaya anusarI rahyAM hatAM. zeTha haThIsiMga kesarIsiMganA vArasamAM jesiMgabhAI zeTha pitAnI udAratAthI, zokhathI, saMpatathI, saMgItapriyatAthI jANItA hatA. e kALamAM emanA jevA kALa bIna bajAvanAra ochA hatA, ne be ghoDAnI keTine arabI ghoDAne hAMkatA emane jevA loko ToLe vaLatA. zeTha manasukhabhAI bhagubhAI jUnI mahAjanonI chavaMta pratimAsamA hatA. e kALanA sadhara mIlamAleka hatA ne jayAre koI amadAvAdI zeThiyA nagarabahAra baMgalA bAMdhI havA khAvAmAM nahotA samajatA, tyAre emaNe zAhIbAganA raste baMgalA baMdhAvelA. zeTha lallubhAI rAyajI mIlamAleka hatA, keLavaNInA, rASTrapravRttinA himAyatI hatA. zeTha vIracaMda dIpacaMda lekamAnya ne sarakAramAnya vyakita hatI. emanI udAratA adbhuta hatI. gaMgAbena zeThANI jUnA strItvanI jAjaramAna pratimA zAM hatAM. zrI. nemIsAgarajI mahArAja ane zrI. ravisAgarajI mahArAjanA pAdareNuthI pavitra banelI bhUmi para sparza karatA guruzrI sukhasAgarajI ne ziSyonAM mana meralAnI jema thanaganI UThayAM. amadAvAdanuM cAturmAsa zAntibharyuM ne utsAhabharyuM* vyatIta thayuM. caritranAyaka savAramAM doDha kalAka vyAkhyAna vAMcatA, ane e veLA navA navA keTalAka rAjakIya, sAmAjika ne dhArmika prazno cacI zrotAone navI dizAe laI jatA. bIjI tarapha teone pitAno abhyAsa paNa khUba jhaDapathI AgaLa vadhI rahyo hato. suprasiddha zAstrI, vidyA, vANI ne vaputhI suzobhita zrI. zyAmasuMdarAcArya nAmanA mahAna tArkika kAzI-banArasathI abhyAsa karAvavA mATe AvyA hatA, ne nyAyanA Akara gaNAtA graMthanuM parizIlana cAlI rahyuM hatuM. syAdvAda ratnAkarAvatArikA, svAdavAmaMjarI, syAdavAda ratnAkara, anekAMta jayapatAkA, aSTasahastrI, zAstravArtAsamuracaya, prameyakamalA For Private And Personal Use Only
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 20 cArgAnajI AcA mAta Da, rAjavArtika, leAkavAtika vagerenuM dhIre dhIre parizIlana karI te vidvatAnI keTI tarapha paheAMcI rahyA hatA. www.kobatirth.org vyAkhyAna vAMcavuM, peAtAnA abhyAsa karave, e uparAMta lekhana, svAdhyAya ne dhyAna te cAlu ja hatAM. cevIsa kalAkamAMthI kRpaNanI jema anivAya paLeA kADhIne bAkInI tamAma paLAnA teo svAdhyAyamAM upayAga karatA hatA. svAdhyAya ane dhyAnamAM masta A avadhUtanAM anerAM teja dhIre dhIre prasarI rahyAM hatAM, ne eka meTA vaga temanA tarapha AkarSAtA jateA hateA; cAturmAsa Utare vAtAvaraNamAM zrI. jaina zvetAMbara kAnpharansa bharAvAnA samAgAre kaMika garamI pedA thai hatI. keTalAkanA matathI A sabhA dhavidhIonI hatI, ne keTalAka ene kalyANakara samajatA hatA. ane e rIte sAdhue ane zrAvakAmAM paNa e varSAM hatA. jemAM eka va` amadAvAdamAM enuM adhivezana bharAya enA spaSTa virodhI ne eka khullA pakSakAra hatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A carcAthI ApaNA caritranAyaka suvidita hatA. teoe joyu ke AvI kenpharanse te samAjane jIvita rAkhavA mATe jarUrI che, jAgRtti ne jozanI janaka che, agara e khATe raste hAya te tame emAM bhAga lai ene sAce raste lAvI zake che. je jamAneA AvI rahyo che, emAM svamAnapUrvaka jIvavA mATe A badhu... jarUrI che. mANase ane dhama AcaravA joie; sanAtana dhama ne samayadhama ! eka paraparA jALave che, bIjo pratApa jALave che. dhIre dhIre A pracArathI konpharansa bharavAnuM vAtAvaraNa keLavAyuM, ne vi. sa, 1963 nA mAgazara mAsamAM amadAvAdamAM e bharAyu. caritranAyake kenpharansanA udghATana vagere prasagAe gAvA mATe mAMgalika gIta paNa banAvI ApyAM. keAnpharansanA samaye pravata kajI zrI. kAMtivijayajI, panyAsa AnaMdasAgarajI, zrI. maNivijayajI, DahelAnA upAzrayavALA zrI. dharmAMvijayajI, panyAsa nItivijayajI, pAyacaMda gacchanA bhAyacaMdajI mahArAja vagere prakhyAta munivare ekatra thayA hatA. caritranAyake e sahunI mulAkAta lIdhIH ne vidhavidha viSayA para carcA karI. sahu temanI sAthe premathI maLatA ne nikhAlasatAthI carcA karatA. karo. mAgasara mAsa Utare gurujI sAthe tee prAMtIja tarapha gayA. prAMtIjamAM teoe traNa-cAra jAhera bhASaNeA ApI jaina temaja jainetarone bedha ApyA. eka bhASaNamAM vilAyatI khAMDa na vAparavAnI aneka kemeA pAse pratijJA karAvI. prAMtIjamAM keTalAka sthAnakavAsI bhAio paNa hatA. tee A udAramanA sAdhupuruSa pAse AvatA. caritranAyaka kahetAH bhAi, eka ja peDhInA e ADatiyA che. peDhInI AbarU ne AMTa vadhe tema 77 66 For Private And Personal Use Only
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gujarAtanA pATanagaramAM 221 prAMtIjamAM zrI. sukhasAgarajI mahArAje eka bAIne dIkSA ApI ane sumatizrI nAma rAkhyuM. guru tarIke zrI. harakhazrI sthApyAM. prAMtIjathI sAbaramatInI dhAre vihAra karI lAkaroDA AvyA. lAkaroDAthI varasoDA AvyA. varasoDA prakRtisuMdara gAma che. maharSi RSirAjanuM e dhAma che. sAbaramatInA tIre, ucI ucI TekarInI Toce bAMdheluM RSyazRMga mahAdeva ne dharmazALA eka vAra kaSTa tapovananA pavitra pradezamAM kheMcI jAya che. pazcimAkAzane sImADe sUrajanArAyaNa DhaLatA hoya, gaudhaNa gAma tarapha jatAM hoya, pILAM phUlathI vagaDo DhaMkAyA heya ne gAtAM paMkhI dhIre dhIre mALA zeAdhatAM hoya, rabArInA pAvA TahuktA hoya, meDI moDI kaI jAjaravaMtI garAsaNInI vela jaLataTa lAMghatI hoya ne ekAda mAIla lAMbI jhAMjharI sAbaramatIne maLatI hoya tyAre tyAM draSTA banIne UbhA rahevuM e jIvanano bhAre lahAva che. e upavana (kullAM), e jhAMjharInuM jharaNa, e mane Dara kiyADI, e mAthe hela bharIne jatI masta panihArIo, UMcAM UMcAM pacAsa mAthaDAM bhara TekarAo, ne eTalAM ja UMDAM ketaro, badhe bichAyelI lIlI hariyALI ne upara TahukatA mora: varasoDA na joyuM hoya eNe jovA jevuM che. relagADIthI dUra AvelA A gAmamAM pahoMcavuM jeTaluM durlabha che-eTaluM jIvavuM sulabha che. - kudaratanA rasiyA caritranAyakane A suMdara gAma bhAvI gayuM. ane e kevaLa prakRtilekanA ja rasiyA nahotA-leka puruSanA premI hatA. upAzraya e ja emanI vyAkhyAna pATa nahotI. e to jAhera segAnamAM aDhAre Alama sAme upadeza ApanAra hatA. lekakalyANa sAme emanuM sAdhutva kadI jhaMkhAza nahotuM pAmatuM. emanA eka ja bhASaNe ThAkora zrI. sUrajamalane Akartho. pratApI peDhInA kaMIka camakArA dAkhavatA A rAjavInuM rUpa-teja anekhuM hatuM. cAvaDA vaMzanuM gaurava, vIra vanarAjanI garimA enA vadana para sadA dIsI AvatI. pitAnA ja gAmanA kavi pAse racAyeluM cApotkaTa kAvya" sAMbhaLatAM emanuM haiyuM veMta veMta phUlatuM. paNa e cApa gayAM, cApamAM utkaTa cAvaDA gayA, ne Aja te vilAyatI baMdUkanAM rAja hatAM. - varasoDA ThAkara zrI. sUrajamalajIne A bA bhAvI gayo. enI jabAnamAM vIMdhI nAkhe tevuM zahura hatuM. rAjavI saMsthAne vIMTI vaLelA vilAsa vacce A sAdhunAM vacana kaMI jAgatA rahe " nI Alabela jevAM hatAM. "Apa atre ja vaso. ama jevAno uddhAra karo ! " uddhAra te AtmathI thaze, bAvAo zuM karavAnA che? amArA uddhAranI ja amane paDI che, rAjAjI! paNa eka vAta kahuM. bAvAne UtaravAnuM kAma to Apa !" For Private And Personal Use Only
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 222 yoganiSTha AcArya ApuM. A mArI nizALa Apa jevAne arthe arpaNa." nizALanI jagA ThAkara sAhebe jainasaMghane upAzraya banAvavA maphata kADhI ApI. Aje tyAM suMdara upAzraya Ubho che ne e upAzrayanI paDakhe rAjA sUrajamalajInA mitra bIjA bAvAjInI baMgalI paDI che. emanuM nAma sukhalAlapurIjI. bhaga sApha ne sapheda vastra paherI ghoDI para caDhe tyAre rAjAnA rUpane jhAMkhapa lagADe. gunAmAM gAma emane tAbe. e tyAMnA mahaMta. A rAjavI ane A mahaMtaH baMne A jaina jagInAM sanmAna karatA. varasoDAthI vihAra karIne mANekapura, mANasA, samau thaI DAbhalA AvyA. DAbhalAnA jainamaMdira para, caritranAyakane bhAre AsthA. ahIM ja gRhastha avasthAmAM brahmacarya vratanI bAdhA laI sAdhutvanA pAyA ropelA. DAbhalAthI mahesANA gayA ne tyAMthI vihAra karatA sANaMda-godhAvI gayA. vi. saM. 1963 nuM cAturmAsa sANaMdamAM thayuM. zaheranA cAturmAsanI pravRtti pachI ahI nivRtti maLI.. jAhera bhASaNa, vyAkhyAna vANI ne Itara dharmanAM pustakanuM vAcana cAlu ja hatuM. dhyAna dharavA mATe kadI savAre to kadI sAMje hajArImAtAnA oTale jatA. zAstrIjI pAse temaNe saMmati tarkano tema ja bIjAM dazanene abhyAsa karyo guruzrI sukhasAgarajI ma. nI preraNAthI e veLA khUba dharma prabhAvanA thaI. tapasyA te noMdhane pAtra banIH eka mahinAnA upavAsI cha jaNA, paMdara divasanA upavAsI daza jaNA, se ATha upavAsI, ne traNaso traNa divasanA upavAsI ! sANaMdanA A cAturmAsamAM aDhAre Alama bhAga letI. caritranAyakanA bhASaNamAM hindu ane muslima baMne AvatA, ne bhakata banatA. ahI vi. saM. 1963nA jeTha mAsamAM IDara pAsenA eka vidyAthIne dIkSA ApIkAntisAgarajI nAma ApyuM. caturmAsa utaye punaH teo amadAvAda tarapha gurujI sAthe AvyA. A veLA sUratamAM rASTrIya mahAsabhAnuM (kesanuM) adhivezana bharAI rahyuM hatuM. emAM moTA be pakSa paDayA hatA. eka uddAmavAdI hatA, sarakAranI sAthe laDIne svarAjya levAnA matano hato. bIjo pakSa vinIta hatuM, e baMdhAraNapUrvaka, TharAvathI, AjIjIthI kAma kaDhAvI levAnA vicAranA hato. pahelA pakSane jahAla ane bIjAne mavAla pakSa tarIke chApAvALAe oLakhAvatA. jahAla pakSanA netA lokamAnya TiLaka hatA. "svarAjyane janmasiddha adhikArI tarIke raju karanAra A mahAna vidvAna,lekhaka ne vakatA puruSasiMha sAthe caritranAyaka avAranavAra patravyavahAra calAvatA. e patramAM rASTra yA veda viSe prazna athavA carcAmAM rahetI. For Private And Personal Use Only
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gujarAtanA pATanagaramAM rara3 lokamAnya TiLaka mahArAja sUratamAM AvavAnA hatA, paNa temanA meLApane kaI prasaMga zakya nahote. evAmAM paMjAba kesarI lAlA lajapatarAya sUrata jatAM amadAvAda khAte pitAnAM mANaso sAthe UtaryA. teo zeTha lallubhAI rAyajInA mahemAna banyA hatA. zeTha lalubhAIe potAnI samAjanA eka mahAna udAra vicAravaMta, svadezahitaiSI, vidvAna, lekhaka ne vakatA munirAja viSe vAta karI. lAlAjI gujarAtanI evI koI paNa vibhUtione maLavA IMtejAra hatA. e divasa dhanya hatA, jenA madhyAhane paMjAbanA ane gujarAtanA be mahAmAna AMbalI piLanA upAzraye maLyA. caritranAyake temane dhanyavAda ApatAM dezakAlane anulakSI dezahitanAM vadhu kArya karavA, tema ja kogresamAM ekaya jaLavAI rahe te rIte kAma karavA sUcanA karI. uparAMta sametazikhara jevA suMdara pahADa para pazuonuM katalakhAnuM ughADavAnI rojanA sarakAra vicArI rahI hatI, te sAme koMgresamAM paNa virodhane TharAva karavA himAyata karI, ane e dvArA kogresa deza sAthe dharmanI paNa rakSaka cheH e spaSTa karavA kahyuM. jenonA upAzrayamAM A prakAre rAjakathA thAya, e e kALe accheruM ja hatuM. cAra prakAranI vikathAnA tyAgamAM parama zraddhA dharAvanArAo rAjakathAne te sarvathI pahelI visAre pADatA hatA, kAraNa ke tyAM ghaNA prakAranA pratyakSa bhaya hatA. ApaNA caritranAyaka ItihAsanA abhyAsI hatA, ne je sAhitya viSe e kALanA ne AjanA thaDAeka sAdhue sivAya kaI jANatA nathI, e sAhitya temaNe khUba vAMcI nAkhyuM hatuM. vaLI loko TIkA kare ke prazaMsA kare, teo haMmezAM manaH kune namAvatanA sidhdhAMtathI vartatA hatA. zeTha lallubhAI rAyajIe joyuM ke A sAdhuratnane sahelAIthI prabhAvika jainetara sAme khaDA karI zakAya tema cheH ne e dvArA jainadharmanA mane paNa prakAza karI zakAya tema che. teoe munirAjazrIne pitAne baMgale zAhIbAgamAM padhAravA vinaMti karI. teozrIe tyAM jaI mAsaka65 karyo. A daramiyAna teo amadAvAdanA kalekaTara ane kamiznarane darzanArthe teDI lAvyA. caritranAyake temane dezanuM hita karI potAnuM kartavya adA karavA kahyuMH ne sAthe jaNAvyuM ke je manuSya potAne prApta thayeluM kartavya pUrepUrI niSThAthI adA kare che, enuM kalyANa thAya che. zAhIbAgamAM kudaratanA ekAMtamAM vasatA A sAdhu-sumananI jIvanasuvAsa dhIredhIre prasaratI jatI hatI, ne amadAvAdanA mahAjane e suvAsa levA AvatA hatA. eka vAra lIMbaDInA ThAkara paNa AvI gayA. caritranAyake temane rAjadharma samajAvyuM. amadAvAdanA anya zrImaMta zeTha cInabhAI mAdhubhAI, zeTha maMgaLadAsa giradharalAla vagere jenetaro paNa darzanArthe AvatA. temane temanA dharmanAM tothI bAdha ApatA. ane e dharmanAM to sAthe jaina dharmanAM to chelle samanvaya karatA. sAMbhaLanArA munirAjanI vicakSaNatA ne vizALatA joIne khuza thaI jatA. For Private And Personal Use Only
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 224 yoganiSTha AcArya amadAvAdanA vidvAno paNa teozrI tarapha dhIre dhIre AkarSAyA. sva. Do. AnaMdazaMkara bApubhAI dhruva, tathA sva. zrI. kezavalAla harSadarAya dhruva tathA mahAkavi nAnAlAla jevAnI paNa mulAkAto jAtI. sthAnakavAsI sAdhuo to A udAra mAnavI pAse AvIne carcA karavAmAM leza paNa saMkeca na anubhavatA. caritranAyaka pitAne ThIka lAge te badhuM carcatAH ne chelle kahetA ke huM je kahuM chuM e ThIka che ema na mAnazo. mArA vakatavyamAM je ThIka lAge te ja mAnajo ne lejo. bAkInuM mane pAchuM Apajo." kayAM sthAnakamAgane derAmAgI vacce AjanA hindu-muslima jevo bhedabhAva ! kayAM e veLAnI bhAvanA! teo keTalIka vAra kahetA bhAI, paccIsaso varSanA ApaNA saMyukta kuTuMbamAM majhiyArAM to traNaso varSathI vahecyAM che. bAvIsa varSano saMbaMdha vadhaze ke traNa varSane ! bApa to eka ja che ne ! tatva to eka ja che ne ! koke bApanI chabI pADI, tamane na gamyuM ! astu. chabIne na mAne. mananI zAnita rAkhe. chabIne na mAnavAthI kalyANa thatuM hoya tema tema kare. jaina zAstro te piokArIne kahe cheH nAsAvaratve, na sItAMvaratve na tarkavAde na ca tattvavAde na pakSasevAzrayaNena mukti kaSAyamukti: kila muktireva / / sAMbhaLanAranI dalIlane AgaLa vadhavAno avakAza na raheta. vaLI keka vedAMtI caDhI AvatA. keI saMnyAsI ke khAkhI AvatA. vedAMta, upaniSada ne purANonI carcAne samudra UchaLI paDatA. mahAtmA sarajadAsajI eka udAra saMta puruSa hatA. hindusamAjamAM emanI pratiSThA sArI hatI. mahArAjazrI sAthe aneka vAra mulAkAto thatIH ne ghaNI vAra potAnI sAthe mohanadAsajIne laIne mahAtmA sarajIdAsajI rAte tattvavArtA mATe AvI pahoMcatA. moDI rAta sudhI jJAnagoSThi cAlatI. keTalAka kahetAH "mahAtmAjI, divase AvatA ho to vadhu loko lAbha laI zake." mahAtmA sarajIdAsajI kahetAH "je huM divase AvuM to mArI sAthe hajAro loka Ave. khAnagImAM jevI jJAnagoSThi thAya che, tevI jAheramAM nathI thatI." A dharmane darabAra vistAra pAmate gaye. emAM svAminArAyaNa saMpradAyanA sAdhu bAlamukuMda paNa umerAyA. svAmInArAyaNanA maMdiranA zAstrI girajAzaMkarajI potAnA nAdathI sabhAne zobhAvatA. keTalIka vAra AryasamAjI vidvAno ne upadezake AvatA. e veLA nikhAlasa jJAnagAptivALI sabhAo vAdanI pracaMDa dalAle ne tarkavAdathI gAjI UThatI. For Private And Personal Use Only
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 'www.kobatirth.org gurubhakta sva. zeTha zrI. lallubhAi rAyajI ( amadAvAda ) For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir gurubhakta zrI lallubhAI rAyajInA suputra zeThazrI kezavalAla lalubhAI For Private And Personal Use Only
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra gujarAtanA pATanagaramAM www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 225 Izvara jagatkartAnI carcA cheDAtI. smRti maMDananI jAherAta thatI, ne sAme tarka kesarInA gajArava thatA. sadA zAntithI, samanvayathI carcA karanAra munirAja peAtAnI sacATa tarkazakatanAM tAtAM tIrtho dalIleAnA TukaDeTukaDA uDAvI detA. puSpasamI kemaLa bhASAmAM vajra jevA A vAkayapradgAro kayAM chupAyA haze, evuM e vakhate bhAna thatuM. chatAM kSIra-nIrane vivekI A haMsa chelle chelle kahetAH "tAntri duniyA sau cada duniyA alaga alaga hai| sanAtana dharmake nAtese bhale ho hama Apake sAtha bhinna raheM, samaya dharmake nAtese hama Apake samAjakI sarAhanA karate haiN| mRta zAntimeM sote hue hindu samAjako jagAyA, usakA rUNa hama adA nahIM kara sakate / vAcakA, eTalI noMdha rAkhe ke caritranAyaka jyAre kharekharA rUpamAM kholI UThatA, tyAre hi'dI bhASAmAM khelatA, gheADAMeka jAhera bhASaNA paNa temaNe ApyAM. A veLA tAra'gAmAM digaMbara kensa bharAvAnI hatI. teAne dhamazALA vagerenA khapa hatA. caritranAyake amadAvAdanA AgevAnAne te mATe preraNA karI. ahIM mAgasara mAsamAM sabhavanAtha bhagavAnanA maMdiramAM eka dIkSA thai. dIkSita mANasAnA rajapUta vidyAyI hatA, ne jaina sAdhutvanA prazaMsaka hatA. emanuM nAma amRtasAgarajI rAkhavAmAM AvyuM. mAha mahinAmAM ledrA khAte eka zrIjI dIkSA thaI. vaDhavANunivAsI lakSmIcaMda hIrAlAlane dokSA ApI ne RdhdhisAgarajI nAma rAkhyuM. A pachI gurujIe e navadIkSitAnI vaDI dIkSAnA joga mATe 5. pratApavijayajI pAse javAnA nirNIya karyAM. 5. pratApavijayajI tAra`gA khAte hatA. sahu tAraMgA gayA, ne tyAMnA rAjA kumArapALe baMdhAvela derAsaranA mULanAyaka ajitanAtha bhagavAnanAM dazana karyAM. tAraMgA tIrthaM te kudaratanI geAdamAM ja vastu che. kudaratanA A kavie ahIM cetanazakita prakAza' nAmanA graMthanAM sarjana karyAM. For Private And Personal Use Only tAraMgAthI badhA munivarA UMjhA AvyA. ahIM bane navadIkSitAno vaDI dIkSA thaI. A veLA UMjhAnA umiyA mAtAnA sthAnakamAM kaDavA kaNabIenI meTI sabhA maLI hatI. gAmegAmanA kaNabIe emAM AvyA hatA. dhIgA dherInA dhaNIe Aje aneka rIte arakhAda thaI gayA hatA. dharatInA A putra para mAtA rUDI hatI, ne pAMca varSa mAM sarerAza traNa varSa madhyama AvatAM, eka sAruM Avatu ne eka kharAba Avatu. madhyama va mAM zaTale ne ATale ujaLA A vaga mahAmahenate tANI tusIne calAvatA ne sArA vanI rAhamAM eThA 29
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 226 rahetAH paNa eka kharAkha varSe e kAdarA ja rahetA. www.kabhatirth.org chatAMya bhAMgyuM bhAMgyuM teA ya e bharUca hatuM. jaganA e tAta hatA. enu Apyu sa'sAra khAvAnA hatA. pacIsa-trIsa varSa paranA kaNabInI chabI Ara hatI. enuM teja kuMDALAM racatuM. lAla caNAThI jeve lAMkhe paheALA deha, arIsA jevuM pAradarzaka mAM, ardhA mAthA sudhI teA enuM kapALa, kAne keAkaravAM ne phulIAM, mAthe ghArI ne vacce ceATalI, lAla magajI mUkelAM keDiyAM ne cAraNIH ne nADIe pacara'gI jhUmakhAM ! kALI kALo meza AMjelI AkhA ne AkhAyelI jIbha ! ane enI kaNabaNu paNa rAjavaNanAM rUpa kADhe ! phUlaphagaranA cayA ne meArakaDArela kamakhAH mAthe bhAtIgaLa cU'daDI ! seALe zaNagAra e sabje. pagamAM kaDalAM-kAMkhI, AMgaLIe aNuvaTa-vIchIA, hAthamAM rUpAMnAM ke hemajaDayAM maleAyAM, gujarI ne haiyAM, DeAkamAM dANiyuM ne jharamara, AMkhamAM kAjaLa ne seMthAmAM si MdUra ! kAma kare ! Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ceAniSTha AcAya sArA vane khecI jatuM. kaDumIne kame sadA A dharatInAM khALane parAdhIna bhArate pAyamAla karyA. rAjAe, kAmadAre e, sipAiAe, vANiyAoe, khAkhI phakIrAe e ekalA madhapUDAmAM madha bhALyu. ne ene cusIne khAlI kheAkhu' karI nAkhyuM. janmajAta vaMzanA saMbaMdhe ApaNA munirAja tyAM paheoMcI gayA. svabhAve satenA bhakata A kaNabIoe svaya saMtane AMgaNe AvelA joi bhAre Adara dIdheA. badhA enI vANI sAMbhaLavA bheLA thai gayA. ane vANInA A svAmIe kheDUtAne khATI khATI vAtA karI uzkeryA nahIM, emane sadAcArI, dIrghadraSTi ne sagrahazIla thavA kahyuM. ne chevaTe nIce mujabanA TharAveA karAvyA. 1 zrI rajasvalA dhanuM pAlana kare. e vakhate rasAI sivAya anya phAlatu 2. nIca-halakA varNane DhAra vecavAM nahIM, kasAine jee Dhera vecatA hoya tevAone paNa DhAra vecAtAM ApavAM nahIM. 7 3 vRddha DhArAne ane tyAM sudhI peAtAne ghera pALavAM. 4 bALakone nizALe bhaNavA mUkavAM. 5 maranArAnI pAchaLa pharajiyAta bAramAnuM jamaNu na karavuM, ane marajiyAta bAramAnAM jamaNu ghaNAM ochAM karavAM. rRdevuM karIne nAta karavI nahIM. pULA vagere khaDanA eghaNA (gajI) karavA, ane te rivAja vadhAravA, jethI duSkALanA vakhatamAM DhArAnI jALavaNI thai zake. Ama stra ane para upakAra sAdhatA cAritranAyaka mahesANA AvyA. mahesANAthI mANasA AvyA For Private And Personal Use Only
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [11] adhyAtmajJAna pracAraka maMDaLa magabhaMganA e divaso hatA. kAntikAra baMgALAnA aNanama dehane judA judA vaheMcI nAkhI. nirmAlya banAvavAno prayatna thaI rahyo hato. eka akhaMDa baMgALAmAM mAnanAra baMgALI jiMdagIne hAthamAM laI teno sAmano karI rahyA hatA. vaDodarAnA mahArAjA sayAjIrAva gAyakavADa pAse khAnagI maMtrI tarIke kAma karI rahelA araviMda ghoSa paNa baMgALAmAM jaI pahoMcyA hatA, ne 'vaMdemAtarama" kADhI baMgALAnI dharatIne dhrujAvatA hatA. zrI. araviMda ghoSa vaDodarAmAMthI jAhera pravRttimAM paDayA, e rIte briTIza sarakAranI AMkha vaDedarA rAja para dhUmI rahI hatI. jUno AkSepa hatuM ke vaDedarA krAntikAranuM dhAma che. bhAratavarSanA svataMtra rAjavInA pratApI avazeSa samA mahArAjA sayAjIrAvane briTIza sarakAra sAthe vAraMvAra svamAnane mATe bAkhaDavuM paDatuM. eTale sarakAranI reSita AMkha zaMkaranA trinetranI jema emanA para ghUmI rahI hatI. sabhAo baMdha, bhASaNo baMdha, saraghasa ne samUha kAryakrama baMdha ! gAyakavADa rAjya ne te uparAMta AjubAjunAM dezI sTeTamAM paNa pilITIkala ejaMTanAM pharamAna chUTI gayelAM. gerA adhikArIe bhAre kaDapathI kAma letA hatA. e veLA ApaNA caritranAyakane vicAra sUjha. A sAdhu samudAya ziSya vadhAravAnI pravRttimAM paDyo hato. jenA saMpradAyamAM moTuM jUtha, enI mahattA vadhu! zrI saMgha emane prabhAvika le che ! zrAvake emane pUjanIya pramANe ! ochA ziSyavALAnAM mAna-pAna paNa ochAM thAya ! A ziSyono moha vadhato vadhato e sthitie pahoMcyo hato ke jenAM bALakenI salAmatI jokhamamAM AvI paDI. chokaro be kalAka na dekhAya to mA-bApane haiye phALa paDatI ne apAsare pahelI zodha thatI. sAdhu saMtADIne, bhagADIne, bheLavIne veSa ApavAmAM For Private And Personal Use Only
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 228 coganiSTha AcArya zAsananI sevA lekhatA. e paNa eka jamAna hatuM. evA chekarAne saMtADavAmAM, dIkSA apAvavAmAM madadaphta thavAmAM zrAvako paNa puNya lekhatA ne carcA karanAra sAme hemacaMdrAcAryanAM daSTAMta raju thatAM. apavAda mArgane utsamAga tarIke jJAnI pUrvajonA A paTadharoe svIkAryo hate. eka pavitra, brahmacaryanI niSkalaMka dIptie dIpatA sAdhurAje eka ATha ziSyo karavAnI pratijJA karI hatI. evI janakRti saMbhaLAtI hatI. paraMparA ane vArasAnI rakSA, pachI te eka ke aneka ziSyadvArA thAya, paNa karavI e te sudharmA svAmInA vArasadAronI pharaja hatI ne ! ApaNA caritranAyakano paNa e niradhAra hate paraMparAnI rakSAne, ane e mATe ziSyamaha avazya hato. pitAnI pATa paraMparA jaLavAI rahe tevI IcchA jarUra hatI. pitAnA vicAro ne Adarbho mata karI zake tevA vArasadAranI AkAMkSA paNa hatI chatAM.... ahIM caritranAyakanI pahelAM base eka varSa pahelAM thayelA eka mahAna vaiyAkaraNanuM daSTAMta yAda Ave che. jIvanabhara zabda-devanI upAsanA karavI, e eno nirNaya hata-paNa vAtsalyadhelI mAtAe ene paraNAvI dIdhuM. para te khare, paNa zabdasaMsAramAM ramI rahelA e mahAna vidvAnanuM mana saMsAramAM na pravezya. - patnI A sanArI hatI. patinA mahAna AdazanI kiMmata e samajatI hatI. pitAnI juvAnIne eNe buDhApAno svAMga sajAvI dIdhA. e judI jamatI, judI rahetI ne nIce sAsu pAse sUI rahetI. mAtAnuM mana che. eNe putrane Thapake Akhe, ne patnIne rAte upara mokalI. zabdabrahmane upAsaka te daravAjo baMdha karI potAnA kAryamAM layalIna hate. ThaMDInA divaso hatA. havAnA susavATA gAtrane kamakamAvI rahyA hatA. ravezamAM AkhI rAta prativratA nArI dhrujatI besI rahI, paNa eNe patinA kAryamAM vikSepa na nAkhyo. roja AvuM bane. eka dahADo havAnA tephAnathI bAraNuM ughaDI gayuM. pitAnA kAryamAM lIna vidvAnanAM pothInAM pAnAM UDavA lAgyAM, tyAre bhAna AvyuM. e dvAra baMdha karavA Ubhe thayo, te joyuM ke potAnI patnI dvAra pAse TUMTiyuM vALIne beThI che. "ahIM kayAranI beThI che?" "samI sAMjathI." " TADha nathI vAtI?" "paNa mAjIne Agraha che. reja besuM chuM." "reja bese che? AvI TADhamAM ?" patine ekadama pitAnI bhUla samajAI. eNe For Private And Personal Use Only
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir adhyAtma jJAna pracAraka maMDaLa gaLagaLe sAde kahyuM: "mane mApha kara. saMsAra tarapha mAruM mana nathI." emAM mApha karavA jevuM zuM che? paNa mAtAjI mAnatAM nathI. AkharamAM ApaNuM nAma rAkhavA vArasadAra to joIze ne ? nAma rAkhe tevo vArasadAra ? are, e mATe to yatna karuM chuM. amara vArasadAra, je mare nahIM, kuLa lajave nahI, kuLane kalaMka lagAve nahIM; ApaNuM nAma yAvaracaMdradivAkarI rAkhe e ! eka eka nahIM paNa be vArasadAra ApIza." A mahAna vaiyAkaraNIe be pustako racyAM. Aje eNe banAvelAM vyAkaraNanAM be pustaphemAMthI eka paNa bhaNanAra kuzaLa vidvAna banI jAya che. ApaNA caritranAyakanI IrachA evA ziSyonI hatI, ke je amara hoya, sadA amRtarUpa hoya ne kadI naSTa na thAya ke bhAgI na jAya, ane e mATe temaNe manemana niradhAra karyo ke pelA pUjanIya-bAlabrahmacArI sAdhurAjanI jema mAre paNa ekaso ATha ziSya banAvavA, paNa te graMtharUpe. mArI pAchaLa je sadA camakyA kare, mArA ja vicArone mUrta karyA kare, ne bhAratavarSamAM jyAM jAya tyAM sahanuM kalyANa kare. sAmragI-sAdhana taiyAra hatAM. mAtAnA garbhamAMthI ciMtanazIla svabhAva maLyo hato. kuLamAMthI parizramane guNa sAMpaDayo hato. kudarate kavitva bakyuM hatuM ne mahAna zAstrIoe vidvattA bakSI hatI. upara gurudevanA AzIrvAda hatA. sutAM, besatAM, jaMgala jatAM ke vihAra karatAM eka ja vAtanI raTamALa cAlyA karatI. keTalIka vAra aradhe raste Avele vicAra svasthAnake AvIne tarata neMdhavA besI jatA. khAvAnuM, pIvAnuM ke bIjuM moDuM thAya tenI paravA nahatI. A badhu lakhAIne to taiyAra thAya, paNa atyAranA vIjaLIka zakitanA yugamAM ene chapAvavAnuM, taiyAra karavAnuM ne vaheMcaNI karavAnuM kArya karanAra kaI saMcAlaka zakita te hevI ghaTe ne ! e mATe caritranAyake eka maMDaLanA nirmANanI yojanA ghaDI. e maMDaLa pitAnA graMtha-ziSyane chevuM rUpa Ape, vyavasthita rAkhe ne yogya vaheMcaNI kare. caritranAyakane mana A prasaMga atyaMta mahattavana hatuM eTale temaNe kaMkotarI lakhI zrAvakone teDAvI utsava UjavavAnI cejanA karI. mANasAnA zrAvake hoMzIlA hatA. teo kharca mATe taiyAra hatA. zeTha vIracaMda kaNujIe tamAma mahemAnone jamADavAno bhAra pote uThAH bIjAoe bIjI javAbadArI svIkArI. zrI saMghe paNa pitAne AMgaNe AvuM suMdara kArya thatuM hoya te utsAha dAkhavyAH paNa badhAe vinaMtI karI ke rAja taraphathI sabhA-saraghasanI baMdhI che. game teTalI mahenata karIe paNa e pheka che. "eTalI javAbadArI mAre mAthe." caritranAyake pitAnA saMbaMdhanI apekSAe e For Private And Personal Use Only
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org 230 ceniSTa AcAya kAca svIkArI lIdhuM. mANasA darakhAra zrI takhtasiMhajI rAola jarA kaDaka puruSa lekhAtA. ghaNI vAra prajA ane temanI vacce saMghaSa Na thatAM: paNa mANasanA jIvanamAM suMvALA khUNA paNa hAya che. tyAM sparza thatAMnI sAthe kaThinamAM kaThina mANasa bALakanI jema dravI jAya che. mANasanA ALA khUNAnA caritranAyaka majJa hatA, ane e ja kAraNe AjolanA merIA mahAdevamAM thayelA alpa paricaya vikAsa pAmyA hatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir e paricayanuM rUpAMtara premamAM thayuM hatu., arasaparasa eka divasa paNa maLyA vinA cena nahAtuM paDatuM. baMgalAne e visAga paNa dhanya haze, ke jyAM ha MmezAM rAjakAraNI dhamAle cAlatI haze, tyAM dhAmika vAtAthI vAtAvaraNa mahekI UThayuM hazeH ne zreAtA tarIke mahArAjA ane vakatA tarIke zrImAn buddhisAgarajI haze. viSaya paNa sudara carcAya che. jaina tema ja jainetara draSTie gItAnA artha ! vANiyAnA dharmane jeoe sadA hIna najare nihALyeA che, jeNe vANiyAnA dha kane mAthe sadA avahelanA ApI che; e vANiyAnA jainadhama ATaleA ujjavaLa ! ATale bhavya ! e dhama te kSatriyAne che, enA cAvIse bhagavAna kSatriyakuLanA che, enA gaNadhara brAhmaNeA che, ne enA zrAvakAmAM kaI eka jAta nathI. aDhAre Alama tyAM eka Are pANI pIe. lAyakAta mAtra pavitratAnI, saraLatAnI, tyAganI ne vairAgyanI ! e saMbaMdha para vaLI eka chegu lAgyu hatuM. TUMka samaya pahelAM zrI zAMkarAcAya jI AvelA, eka meATI sabhA maLelI. rAmeLajI paNa temAM hatA. ciratranAyakane paNa teDu hatuM. e te AvA prasa MgAnA rasiyA hatA. sabhAmAM zaMkarAcAryajIe veda dharmanuM pratipAdana karyuM, ne jainadhama vagere para AkSepeA karyAM. enA javAbamAM ciratranAyake jainadhama nA vizALa tattvanuM vivecana rkyuM: ne e dhanAM tattvAne veDha vagere kevI rIte puSTi kare che, te samajAvyuM. pramukhasthAne zrI geAsAijI mahArAja hatA, teoe buddhisAgarajInI zailInAM vakhANu karyAM, ne jaNAvyuM ke dharmo badhA eka che. svadharmAMnA pAlakanuM kalyANu thAya che. peAtAnA dhanuM maDana karavuM te jarUrI che, paNa anya dharmanuM khaMDana karavuM teTaluM ja bInajarUrI che. ethI vera-jhera vadhe che, ne kadAgraha thAya che. vidvAna munirAjanI zailI ne tattvavivecanA kharekhara praza'sAne ceAgya che. A rIte dharmonI carcA thAya-nirUpaNu thAya te A dharmAM eka thAya ne ene prabhAva paDe ! sabhAe zrI. buddhisAgarajInA jayajayakAra karyAM. mANasAnA DhAkArazrIe munirAjamAM vidvattA ane ceAgyatA nihALyAM. e vizeSa bhakata banyA. keTalIka vAra te upAzraye AvatA ne dhavArtA karatA. darabArazrIe dArU Adi keTalAMka vyasaneAne tyAga karI dIdhuM. caritranAyake peAtAnA A niradhAranI DhAkAra sAhebane jANa karI. ThAkAra sAhebe t hathI kahyuM; Apa ApanuM kAma kareA. bIjuM huM sa MbhALI laIza. " For Private And Personal Use Only
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir adhyAtmajJAna pracAraka ma DaLa 231 bIje divase gAme gAma kaMkotarIo lakhavAmAM AvI. dareka gAmathI sArA sArA pratiSThita gRhastho AvavA lAgyA. emAM jaina uparAMta jainetara ane musalamAno paNa hatA. lagabhaga be hajAranI saMkhyA ekatra thaI gaI. jAhera bhASaNo mATe e veLA jabara dAba hato; paNa vaiSNanI dharmazALAmAM traNa traNa divasa sudhI jAhera vyAkhyAna thayAne hajAra jaina caritranAyakanI preraka utsAhaka vANa sAMbhaLI prasanna thayA. e veLA "adhyAtma jJAna prasAraka maMDaLa" sthApavAmAM AvyuM. tenuM phaMDa karavAmAM AvyuM, ne dhArAdhoraNathI vyavasthita karavAmAM AvyuM. A saMsthA dvArA potAnA graMthaziSyane pragaTa karavAno niradhAra karavAmAM Avyo. e emanA jIvananA mahAna irAdAnI prAthamika saphaLatAne puNya divasa hato. A baDabhAgI saMsthAe e kArya anta sudhI nIbhAvyuM. amadAvAdanA bhakatane Agraha hataH pitAne tyAM caturmAsa rahevAne. paNa mANasAnA saMghane Agraha vadhu hatuM. e cAturmAsa mANasAmAM thayuM. guru zrI sukhasAgarajI mahArAja mahesANAmAM cAturmAsa rahyA. zahera karatAM AvAM gAmomAM lekhana, vAcana ne dhyAnane sAro avakAza maLato. savAramAM ane bapore graMthavAcana-khAsa karIne Adhunika itihAsakAronA graMtho temaNe A cAturmAsamAM vAMcyA. zAstrIjI pAse vedanA mImAMsA graMthanuM adhyayana karyuM. rAtrImAM ne savAramAM dhyAnanI pravRtti zarU rAkhI. lokasaMparkanA bhAre zokhIna ke bhajanika, kaI gAyaka, kaI bharatharI, keI phakIra, sAMI, dareveza sAdhu saMnyAsI roja roja mulAkAte AvatA, bhajanonI dhUna jAmatI. draSTAMta ne upadezanI avirata dhArA vahetI. keIne bAdhA, keIne niyama, koIne kaMI ! rabArI lokone ekaThA karI baMdobasta karAvyo ke keAIne Dhera na vecavAM. AjubAjunAM gAmaDAMomAM A suda AThame ThAkaraDAe bakarAM vagereno vadha karatA. upadeza dvArA e baMdha karAvyuM. mANasAnA e cAturmAsamAM lIMbodarAnA ThAkora ane aluvAnA ThAkora paNa avAranavAra lAbha levA AvatA. cAturmAsa Utare caritranAyaka zrI amRtasAgarajI sAthe vihAra karatA teo mahesANA AvyA ne guruzrI sAthe AgaLa vadhyA. bhecaNI, kaDI, sANaMda thaI amadAvAda AvyA. A veLAnA comAsAmAM bhAvanagara khAte pUjyapAda zrI vRddhicaMdrajI mahArAjanA ziSya zrI nemavijayajIpe bhAvanagaramAM ne zrI dharmavijayajIe kAzI banArasamAM AcArya padavI lIdhI. keTalIeka carcAo vahI nIkaLI paNa ApaNA caritranAyakane emAM rasa nahote. khaTapaTathI e sadA dUra rahetA. pAdarAvAsIonA AgrahathI caritranAyaka zrI amRtasAgara tathA zrI trAddhisAgarajIne laI pAdarA gayA. pAdarA jatA mArgamAM jAhera bhASaNa ApyAM. kheDAmAM be bhASaNa ApyAM. For Private And Personal Use Only
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 232 ganiSTa AcArya vase gAma te khUba keLavAyaluM ne AgaLa paDatuM che. tyAMnA saMghe khUba svAgata karyuM. ahIM zeTha cunIlAla sAkaLacaMda, jeThAbhAI nathubhAI, darabAra gopAladAsa, motIbhAI amIna tema ja haribhAI bhAusAhebanA AgrahathI pAMca bhASaNa ApyAM. eka eka bhASaNamAM sudhAravA yogya rivAjonI suMdara carcA karI. Thera Thera jAhera bhASaNa dvArA janasamudAyane prabodhatA teo khaMbhAta AvyA. khaMbhAta te prAcIna zahera hatuM. eka kALe e mahAna baMdara hatuM. gujarAtanI samRdhinuM e pravezadvAra hatuM. mahI ne sAbaramatonI vacce e vaseluM che. khaMbhAtanuM jUnuM nAma staMbhatIrtha che. jenonI tyAM jabarI jAhojalAlI hatI. tyAMnA jenonI lAgavagathI aneka sattAo garjatI. ahIM khUba jUnA graMthabhaMDAro che. ahIMnI pAMjarApoLane joI, pazuonI sevA-cAkarI joI prAcIna kALanA yuropIya musAphare Azcaryamugdha thayA hatA. emAMnuM Aje kaMI nathI, chatAM jUnI jAhojalAlInI yAda Ave che. caritranAyaka te ItihAsanA pUjArI hatA. teo ahIM ATheka divasa rokAyA. jUne graMthabhaMDAra roja jaIne tapA, derAsaranI yAtrA karI. vyAkhyAna paNa ApyAM. khaMbhAtathI vaTAdarA, gaMbhIrA ne umaTI thaI teo pAdarA AvyA. pAdarAmAM thoDoka samaya gALI teo vaDodarA AvyA, prathama mAmAnI poLa vyAkhyAna vAcavA mAMDayuM. paNa pachI keThIpaLanA zrAvakanA AgrahathI tyAM gayA. vidvattA kevaDAnA guracha jevI che. e jema vadhu ne vadhu prasaratI jAya tema vadhu sugaMdha Ape che. caritranAyaka zrImada budidhasAgarajInI khyAti dhIre dhIre badhe prasaratI jatI hatI, gujarAtanA garavA saMta tarIkenI emanI nAmanA vadhatI jatI hatI. ke emane kavi ane kaI emane degI tarIke mAna ApatA. - kevaDAnAM A sugaMdhakaNa vaDodarAnA rAjamahela sudhI pahoMcyAM. sugaMdhanA khAsa zokhIna, mahArAjA sayAjIrAva gAyakavADane emaNe AkarSita karyA. potAnA rAjyanA, potAnI prajAnA, abhaNa gaNAtI kemanA mahAna mahAtmAne maLavAne pitAnI IcchA rAjavaida bApubhAI hIrAbhAI pAse jAhera karI. vasaMtane samaya hate. caitra mahine ha, zukalA catuthIne divase rAjamahelamAM bhASaNa yojAyuM. sara sayAjIrAva pote kuzaLa vicAraka ne vidvAna hatA, sATha varSanI uMmara thayA pachI saMskRtane abhyAsa eka zAstrIjI pAse zarU karyo hato. uparAMta potAnI pAse zAstrIo rAkhI niyamita svAdhyAya karatA. AryavanI prAcIna paraMparAnA e pUjArI hatA, teo e Aja A vastuno pratyavAya tho che ! ghaNA jaina sAdhuo potAnA ziSyonI-bhaktonI rAjakIya lAgavagathI rAjAo sAthe saMbaMdha bAMdhe che, ne khuzAmatathI nibhAvI potAnI kartAi lAlasAne poSe che. lekhakane AvAM aneka udAharaNe jANItAM che, For Private And Personal Use Only
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidyApremI vaDodarA nareza che. zrImaMta mahArAjA sayAjIrAva gAyakavADa For Private And Personal Use Only
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org adhyAtma jJAna pracAraka maMDaLa peAtAnA vidvAna paMDitA, zAstrI, sabhAmAM netaryA. meTA amaladArane paNa paNa teDAM hatAM. lagabhaga DhAMDheka hajAranI mAnavamedanI hatI. 233 Aya samAjisTa vaktA ne vedAMtanA jJAtAone Ama traNa hatAM. nagaranA sabhAvita sagRhasthAne Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainasamAjanA A avRta niyata samaye tyAM pahoMcyA. mahArAjAe khuda sAme AvI mahArAjanuM sanmAna karyuM, vidhinAM vidhAna adbhuta che. bhAgyanA ajaba palaTAe sarjelA e mahAna AtmAe Aje milana sAdhI rahyA hatA. baMnenI sAdhanAnAM varSa kaThina hatAM. baMnee ekAkI rahIne dhruvatArakanI prApti karI hatI. eke rAjyapada prApta karyuM hatuM, eke saMtanuM pada, saMta vadhe ke samrATa ? A saMtAna hamezAM samrATa karatAM saMtanuM mahattva vadhu AMke che. gujarAtanA A mahAna saMte vaDAdarAnareza ane sabhAjanone be klAkanI peAtAnI xpravacana-dhArAthI bhIMjavI nAkhyA. viSaya 'AtmAnnati'neA hateA. AtmA zuM ane AtmAnI unnati zuM H enI rasabharI carcA ane pachI mAnavajIvananuM vedhaka AleAcana ! mahArAjA sayAjIrAva pRthvIno pradakSiNA denAra hatA. dezadezanA prasidhdha vakatAone sAMbhaLyA hatA. A vaktA paNa adbhuta lAgyA. punamalananI AzA sAthe e sabhA visarjana thaI. A veLA pAdarA khAte zrI. meAhanalAla hemacaMda vakIlanA putranA mRtyunA samAcAra maLyA. putramRtyuthI vatsala pitA zekanimagna banyA hatA. vakIlajI caritranAyakanA pU bhakta banI cUkayA hatA. upA. zrIyazeAvijayajInI pAdukAnAM darzana mATe temaNe bhAtanI khAdhA pAdarA khAte lIdhelI. keTalAMka varSo bAda DabhAi jai zakelA. bhaktavatsala caritranAyaka vaDAdarAthI pAdarA gayA, ne vakIlane AdhyAtmika upadeza ApI temanA putrazeAka upazAMta karyo. pAdarAthI pravAsa karatA karatA tee phAgaNa suda 11 nA rAja DabheAi AvyA. lAI te upA. zrI. yazeAvijayajI mahArAjanu dehavimAcananuM punita dhAma. kavivara dayArAmabhAInuM vatana. hIrA bhAgoLa ne nagarakATa tyAM kaI kaI kathA kahetAM khaDAM che. phAgaNano mAsa phUlaDe maheAryo hateA. kudarata hasatI hatI. AkAzamAM pUrNa caMdra jhUlatA hatA. DabheAimAM Avela zrI. yazevijayajI mahArAjanI pAdukAnAM dana karyAM. emanA sthaMbha pAse cAra cAra kalAka dhyAna dharyuM ne tyAM upAdhyAyajInI cAvIsI banAvI; jaina zrAvakAne temanA maheAllAmAM heALI karatA rAyA. DabhAithI vihAra karatA karatA tee erasada AvyA. mArUnA upAzrayamAM UtarIne jAhera bhASaNAthI Akhu gAma jAgrata karI nAkhyu, rAjarAjanAM suMdara bhASaNeAe prajAne ghelI karo dIdhI. xA bhASaNanA sAra 'sayAjIvijaya' patramAM pragaTa thayeA hateA, te te bhASaNatu aMgrejImAM bhASAMtara karIne pAdarAnA vakIla tribhovanadAsa dalapatarAme eka TrekaTa pragaTa karyu hatu. 30 For Private And Personal Use Only
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 234 yoganiSTha AcArya - sAdhu-saMnyAsIonA saMsargamAM masta rahenAra caritranAyaka eka vAra sthAnakamAgI upAzraye jaI caDayA. bheda ke vibheda te temane paryA nahatA. temaNe tyAM aThThA jamAvyA ne upadeza zarU karyo. upAzrayamAM zrI. amIrakhajI Adi cAra sthAnakamAgI sAdhuo hatA. dhIre dhIre teo carcAmAM bhAga levA mAMDayA. jainamUrti viSe prazna nIkaLe. anya kaI hota te ugra jhanUnathI tene vidhi ke niSedha karatA paNa ahIM evuM jhanUna hatuM ja nahIM. satyAnveSI draSTithI teoe dharmano ItihAsa, dharmanu sAthe zuM ne sAdhana zuM? mUrtipUjaka mANasane sadA mUrti-deha para moha rahyo che, chatAM mUrtine niSedha thavAnAM kAraNonI paNa carcA karI. e kAraNe sAcAM hatAM, paNa kAryamAM bhUla hatI! zrI amIrabajI A saMtanuM niSpakSapAta vivecana sAMbhaLI rahyA. Ama saMsarga miSTa thayo ne AgaLa vadhe. bIjI mulAkAte jainazAstro viSe carcA cAlI. zvetAMbaroe jALavelAM Agamo, digabarae Agamo choDI vidvAna AcAryonA graMtha svIkArelA, ne sthAnakamAgIee racelA TabA, A vaccenI suMdara mImAMsA karI ne Agraha karyo ke vidvAna che, buddhizALI che te badhuM vAMce vicAre. sAruM lAge te svIkAre. borasadathI vihAra karatAM pahelAM zrI. amIrakhajI ane temanA sAdhuoe nirNaya karyo ke A saMtanI pAse dIkSA levI ne temanI pAse rahevuM, bhaNavuM, zAstro jevAM ne AtmakalyANa karavuM. teoe potAne vicAra caritranAyakane jaNAvyuM. temaNe kahyuM : "IrachA thAya tyAre khuzIthI Avajo." caritranAyake kAvIThA tarapha vihAra karyo. amIrakhajIe kheDA tarapha paNa baMnenuM dhyeya eka ja tarapha hatuM. vizeSa paricaya patravyavahAra dvArA gADha banato rahyo. kAvIThAmAM zrImada hukamamunijI tathA zrI rAmacaMdrajInA custa bhakata zrI jhaverabhAI tathA ratanacaMdrabhAI caritranAyakanA adhyAtma ega jJAnAcArathI mugdha banI AjIvana temanA bhakta banyA. caritranAyaka amadAvAda pahoMcyA tyAre lagabhaga badhI vAtane nirNaya thaI cUka hato chatAM samAjabhaya, bhaktano tyAga vagere bAbate sAdhu amIrakhajIne mUMjhavI rahI hatI. chello patra varaghoSaNA karatA AvyA? "vahAlA zudhdhAtmAo, tame amUlya samaya sada-upagamAM gALaze. niSkAma buddhithI huM keNa, kayAMthI Avya, kayAM jaIza, zuM karavuM ItyAdi vA para ekAMtamAM vicAra karaze. baMdhuo, satsamAgamanA AnaMdane svAda karavA cAhuM chuM. aMtara pradezamAM sukha zeThuM chuM. AtmAmAM UtarIne kaMI AtmAnaMda svAda che, te For Private And Personal Use Only
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org adhyAtma jJAna pracAraka maMDaLa mATe meM deza, kuLa, jAta, lelajajA, bhaya Adi sarvAMne! tyAga karyo che; ane kahyuM che, ke " hama te duniyA se na DareMge : AtamadhyAna dharege. duniyA dIvAnI gAMDA kaheze : krAzka mAraNu dhAze, lajjA, bhaya, kIrti apakati : mAna thakI zu thAze ? ** Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir "badhue, kAnu` kAI che ? maryA bAda kANu bhakata khacAvaze ? mAruM AtmajIvana adhyAtma jJAna-kriyAnuM ucca karuM chu : tameA paNa ucca karaze. 235 vizeSa je karavAnu che, te karI le. zA mATe vilaMba kare che ? nizcaya khAtarI che, ke traNa a`dhuone budhdhisAgara prANa karatAM priya gaNI ucca dazA prApta karAvaze. have zu lakhuM? tamAruM hRdaya je lakhe te ja huM lakhuM chuM. kharA premathI dharmAMkA lakhazeA. " zAnti rU." zeDhI nadI ane vAtraka nadInA subhaga saMgamane ALagI jyAre A patra kheDA paheAMce tyAre amIrakhajI RSi chelle niNaeNya karI cukayA hatA. kamara bAMdhI, gaDiyAM upADI emaNe guDiyA velathI amadAvAda tarapha prayANa karyu.. saMsAranA suvarNa -sa'cAga tyAM rAha jotA khaDA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [12] svapnadraSTAnuM sUrata AjarAtano jaina samAja ane vizeSa karIne amadAvAdane jana samAja coMkI UThe hatA. kAraNa ke eka nahi paNa pAMca pAMca sthAnakamAgI sAdhuo mUrtipUjaka paMthanI sAdhutA svIkAratA hatA ane mUrtipUjakaMdharma svIkArAvavAnuM zreya zrImAnabudhisAgarajIne phALe jatuM hatuM. zvetAMbara mUrtipUjaka samAjamAM puNyazleka buTerAyajIthI laIne eka pratApI sthAnakamAga munione varga UtarI Avyo hate. ne e sthAnakamAgI sAdhuoe zvetAMbarI mUrtipUjaka sAdhuo karatAM vizeSa prabhAva, tamannA ne khumArI darzAvI samAjane unnata karyo hato. Aje e strota jANe pharI vahI nIkaLyA hoya tema lAgatuM hatuM. zeTha dalapatabhAI bhagubhAIno vaDo A kArya mATe niNata karavAmAM Avyo hato, ne salAmatIpUrvaka cAre sAdhuone tyAM rAkhavAmAM AvyA hatA. eka ja dharmanA traNa phirakAmAMthI paNa, ekabIjAnA thaDA thoDA pheraphAra sAthenA mata-pathano satyazodhaka budhithI svIkAra kare, e sAMpradAyika abhinivezanA kALamAM duSkara kArya hatuM. yogya samaye kAryano bhavya rIte AraMbha karavAmAM Avyo : cAre sthAnakamAgI sAdhuomAMthI vaDA zrI. amIrakhajI RSinuM nAma ajitasAgarajI, temanA baMdhunuM nAma mahendrasAgarajI ne anya traNa sAdhuonAM nAma saubhAgyasAgara, hIrasAgarajI ne sidhisAgarajI rAkhavAmAM AvyAM. janatA A navA sAdhuone joI AnaMdamAM garakAva thaI gaI, ne mUrti pUjaka samAje e divase potAno digvijaya mANyo. zrImada budhisAgarajInA ziSya tarIke jyAre zrI. ajitasAgarajI vagere AvIne khaDA rahyA tyAre sahune lAgyuM ke yogya gurune yogya ziSyanI prApti thaI gaI. navamuni zrI. ajitasAgarajInI prAbhAvika mukhamudrA, javalaMta rUpa rAjagI je rUvAba joI badhA AnaMdamAM garakAva thaI gayA. cAturmAsanA divaso najIka hatA. amadAvAdano jaina samAja bhAre AkaSAyo hato, sArA sArA zrotAjane ekatra thatA hatA. zrotAomAM ziromaNi jevA zrIyuta choTAlAla For Private And Personal Use Only
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prasiddhavaktA sva. AcArya zrI ajitasAgara sUrIzvarajI [ para ] For Private And Personal Use Only
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ hri Mahavir Jain A For Private And Personal Use Only gurumadiramAM gurumUrti pratiSThAprasaMge zrI. ajitasAgarasUrijI zAMtisnAtra 1983. phAgaNa, vIjApura
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svapnadraSTAnuM surata lakhamIcaMda jeo "cAMpalI'nA upanAmathI oLakhAtA teo paNa vidvAna munirAjanI bhAvavAhI ne zAstrIya vANI sAMbhaLavA AvatA. zrIyuta choTAlAle puNyaleka buTerAyajI, mahApratApI zrI. mulacaMdajI mahArAja, zrI ravisAgarajI ma. nA ziSya zrI. zAntisAgarajInAM vyAkhyAne sAMbhaLyAM hatAMne suprasiddha tapasIjI pAsethI tana avadha karyo hato. dravyAnuyeAganA teo sArA jJAtA hatA. anya prasiddha zrotAomAM vidyAzALAnA keTalAka gRhastha, nagarazeTha mohanalAla lallubhAI tathA ujama phaInI dharmazALAnA saMrakSaka mukhya hatA, amadAvAdanA prasiddha mAstara zA. hIrAcaMda kaThalabhAi, zA. bAlAbhAI kAlabhAI, zrIyuta AlamacaMda, AMbalInI pALanA upAzrayanA AgevAna zrAvaka hIrAcaMda sajANajI vagere paNa hatA. zrAvikAomAM zeThANI gaMgAbena, zeTha umAbhAI haThIsIMganAM patnI suzrAvikA caMcaLabena, nagarazeTha mAyAbhAI premAbhAInAM patnI mukatAbena, zeTha dalapatabhAI maganalAlanAM suputrI sarasvatIbena tathA zeTha lAlabhAI dalapatabhAInAM saputrI mANekabena vagere hatAM. A badhI bahena prakaraNanI sArI jJAtA hatI. sAdhvIomAM harakhazrIjI vagere hatAM. A badhAnA AgrahathI vyAkhyAnamAM Avazyaka sUtranuM vAcana zarU thayuM. ne uttara vyAkhyAnamAM praznottara ratnamAlA vaMcAvA mAMDayuM. zrotAonI bhAre medanI jAmavA lAgI. upAzrayamAM jagyAnI taMgI lAgavA mAMDI. vyAkhyAtA ne zrotAnI adUbhuta tallInatA jAmI hatI; ane evI takalInatA jAmI jAya tyAre sthaLa-kALano vicAra lupta thaI jAya che. pahelA ja vyAkhyAnamAM deDha kalAka vItI javA lAgyA. Akhare e nirNaya karavAmAM Avyo ke pAchaLanA vyAkhyAnamAM zrI caritranAyakanA navA ziSya zrI ajitasAgarejI vyAkhyAna vAMce. A nirNaya pramANe zrI, ajitasAgarajIe bhImasena rAsa vAMgavo zarU karyo; ne pitAna vANImAdhurya ne vAkachaTAthI zrotAonuM mana harI lIdhuM. gurune yogya ziSyanI prAptithI sahu hiteSInAM mana saMtoSa anubhavavA lAgyAM. A veLA amadAvAdamAM judA judA upAzraye suvihita sAdhuonAM cAturmAsa hatAM. pAMjarApoLanA upAzraye zrI. hasavijayajI mahArAja hatA. ujamaphaInI dharmazALAe 5. zrI. caturavijayajI hatA. vidyAzALA khAte paMnyAsa meghavijayajI ne DahelAnA upAzrayamAM paMnyAsa bhAvavijayajI ne paMnyAsa nItivijayajI hatA. lavAranI paLanA upAzraye muni budhivijayajI tathA paMnyAsa pratApavijayajI hatA, vimalanA upAzraye zrI, saubhAgyavimalajI vagere hatA. caritranAyakane zrI. haMsavijayajI mahArAja sAthe ghaNo dharma sneha hato; ane teo anekavAra temane samAgama karatA, A uparAMta temanI hamezanI Adata mujaba e sarva saMparkamAM mAnanArA hatA; ane te kAraNe avAra navAra sahune maLyA karatA, sahunI sAthe vicAronI Apa-le karatA. ne temanuM draSTibiMdu samajavA yathAzakya prayatna karatA. A sarala, For Private And Personal Use Only
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 238 udAra ne hetALa krutinI mulAkAte anya mUnie paNa AvatA. e varSoMnA payu SaNamAM zrAvakonA mATe samUha caritranAyakanI vyAkhyAna-dhArA jhIlavA ekatra thayeA. Ane pariNAme keTalIka vAra sthAnAbhAva thatene zrotAone nirAza thavuM paDatuM. ceAniSTha AcAya A pravRttimemAM paNa caratranAyaka peAtAnA svAdhyAyamAM leza paNa cUkatA nahIM. savAmAM peAtAnA abhyAsa karatA. pachI vyAkhyAna vAMcatA. gocarI-pANI pachI te ArAma karatA. e vakhate judI judI jAtanA ne nAtanA mANasA zaMkA--samAdhAna mATe AvatA, temanI sAthe carcA karatA. navarAzanI veLAe peAtAnA gurujI zrI. sukhasAgarajI mahArAjanI pAse esI temanA vizALa anubhavAtuM adhyayana karatA H te rAtrie dhyAna ne samAdhimAM lIna thatA. kAratakI pUrNimAne divase paTadarzana mATe amadAvAdanA caturvidha saMgha jamAlapura tarapha jate; ne tyAM zrI. siddhAcaLanAM citramaya darzana-vaMdana karI pAchA pharatA. dareka upAzrayanA sAdhuo peAtAnA samudAya ane bhakatagaNu sAthe tyAM AvatA ne dana--vaMdana karI jatA. A veLA ApaNA ritranAyakanA usADuthI ne vaDIla sAdhu enI anumatithI zrI. huM savijayajI mahArAja, 5. catuvijayajI, guru zrI sukhasAgarajI, 5. meghavijayajI tathA 5. nItiviMjayajI vageree sayukta thaine dana-vaMdana ne caityavaMdana karyAM. amadAvAdanA jainone harakhAve tevA A prasaMga anDreDa hatA. ATalA mahAna munionu milana emane Azcaryajanaka hatu. cAturmAsa pUrNa thaye gurujI sAthe caritranAyaka sarakhejanA saMghamAM gayA, pacAseka hAtha UMcI sAbaramatInI bhekhaDa para A gAma vaseluM che, ne amadAvAdathI cAreka gAuM dUra che, A veLA munirAja zrI buddhisAgarajInI kIrti meDhAM meTAM zahere prasarI vaLI hatI. temanI vidvattA ne vidvattA sAthe nirabhimAnatA bhalabhalA virAdhIonI vacce mAga mUkAvatI. khaTapaTathI teo lagabhaga dUra ja rahetA. sAdhu saMgaThana ne saMghasaMgaThananA majabUta himAyatI heAvAthI zahere zaheranA jaina saMgheA temanA Agamana mATe utsuka rahetA. ane teo jyAM jatA tyAM peAtAnI pratibhAthI sa Mpa, suleDu ne dharmAMca pragaTAvatA. aDhAre kAma jenene, ta sAdhuone ane maMdirane mAnanI najare vhevA lAgatI. For Private And Personal Use Only sUratanA jANItA jhaverI jIvaNacaMdra dharamacaMda A veLA sUrata padhAravA mATe vinaMti karavA AvyA. temaNe guru zrI. sukhasAgarajI mahArAjane vinaMti karI ke Apa ziSya samu dAyasaha sUrata padhArA ! vinaMtI suMdara hatI, dhama prabhAvanAne bhAre yega hate. paNa have te vRddhAvasthA damI rahI hatI; vaLI A juvAna sAdhuonI prabala vegabharI pravRttine pahecI vaLAya tema nahAtu. e utrihArA, mArganI mUMjhavaNA zarIra veThI zake tevuM paNa nahAtuM. teoe mAnanIya jhaverIne zrI. buddhisAgarajIne laI javA AjJA ApIH ne
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svapna draSTAMnuM sUrata sarakhejathI vRddha gurujIe amadAvAda tarapha RdhdhisAgarajI sAthe vihAra karyAM. caritranAyake svaziSya amRtasAgarajI, ajitasAgarajI, saubhAgyasAgarajI, vRdhdhisAgarajI Adi sAthe sANaMda tarapha vihAra karyo. sthAnakamALI sa MpradAyamAMthI AvelA munirAjone zrI. siddhAcalajInAM darzana karAvavA prathama prayANa pAlItANA tarapha karyuM. 239 siddhagirinI A yAtrA trIjI vAranI hatI. ahIM tee aDhAra divasa rokAyA ne rAja eka eka yAtrA karI. zrI. ajitasAgarajIe janma dharIne Aje nIrakhelA A girine bheTIne khUba AnaMda anubhavyeA, ne sa MpUrNa tItha yAtrA karatAM karatAM emanuM rAmarAma vikasvara thai rahyu. rAjarAjanI yAtrA chatAM temanu dila jANe sadA darzanAtura rahevA lAgyuM. gurudeva zrI. ravisAgarajI mahArAjanI AjJA hatI ke pAlItANAmAM AtmAthI sAdhuoe ghaNuM rahevuM nahI. jo rahevu paDe teA miSTAnna vinAnA AhAra levA, vA lUkhuM bhAjana karavuM yA upavAsa karavA, ane srIricaya vinAnI dharmazALAmAM vasavuM. gurudevanAM A vAkayeAnI pratIti caritranAyakane gRhasthAvAsamAM thai gai hatI, ne eka noMdha dvArA gheADAeka niyamo paNa karyA hatA. A uparAMta peAtAnA amadAvAdanA cAturmAsamAM zeTha manasukhabhAi bhagubhAi, zeTha cImanalAla nagInadAsa tathA zeTha vIracaMda dIpacaMdane upadeza ApI, pAlItANA khAte eka alaga dhama zALA mATe preraNA karI hatIH tema ja te dharmazALAmAM strI ne sAdhvIo na utare tevuM baMdhAraNa karavA kahyuM hatuM. sa jogAnusAra A kA anyuM nahIM; paNa caritranAyakane e vAta sadA khaTakayA karI, ne A kAraNe siddhAcaLajImAM lAMbe vasavATa temaNe kadI pasaMda na karyAM. A veLA ahI' paMjAbanI dharA para jainatvanI dhajA pharakAvIne AvelA, zrI. vallabhavijayajI tathA zrI lalitavijayajI sAthe temane meLApa thayeA. teo rAdhanapurathI zeTha motIlAla muLajInA saMghamAM AvyA hatA. badhA vacce sudara jJAnacarcA cAlI ne e milane anene mATe sukhada smaraNAM mUkayAM. A sivAya ahIM vijayanemisUrijI tathA temanA sAdhuonI mulAkAta thai. rAdhanapurI zrI bhakitavijayajI, zrI nItivijayajInA praziSya zrI. maNivijayajI temaja anya gacchanA sAdhue sAthe mulAkAta thaI. tenI carcAne mukhya viSaya saMghanI ne dharmAMnI unnatinA rahetA. caritranAyakane sadAnA priya muni zrI. karavijayajIne paNa ahI' meLApa thayeA. For Private And Personal Use Only zeTha ANaMdajI kalyANajInA kArakhAnAnA (peDhI) munIma bAbu giradhArIlAlajI dharmapraznonA rasiyA hatA. tee bhagavatI tathA pannavaNA sUtramAM AvatA keTalAka durgaMdha viSayA samajavA ciratranAyakanI pAse AvatA. caritranAyaka e viSaye samajAvatA uparAMta keika vAra peDhI viSe, dhama zALAo viSe tathA yAtrIo viSe upayegI sUcana karatA. siddhAcaLanI yAtrA sAnaMda samApta karI te seAnagaDha, vaLA (trallabhIpura),
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 240 ceAnika AcAya ratanapura thaI dheAlerA AvyA. dheAlerA ghAghAnA jevuM jUnuM badara hatuM, ne amadAvAdanA mukhya aMdara tarIke gaNAtu', aDDI' e jAhera bhASaNeA ApyAM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dholerAthI erU thai khaMbhAta baMdare AvyA, khaMbhAtanA saMghe ThAThamAThathI pravezeAtsava karyAM. ahI' theADA divasa sthiratA karI jainazALAmAM sakaLasaghane upadeza ApI AgaLa vadhyA. vaTAdarA, gaMbhIrA, umeTA, chANI thai vaDAdarA padhAryA. vaDedarA te temanI vANInA AsvAda pAmelu' nagara hatuM. thADAeka divaseAmAM paNa jaina ane jainetaro samakSa temaNe ghaNA dha bedha ApyA. sUbA temaja amaladAra vargane temaNe dharmAMdha uparAMta svakatavya viSe ghaNu` kahyuM. vaDodarAthI sUrata tarapha vihAra AgaLa vadhyA. vaDAdarA, makarapurA thaine iTolA AvyA. ahIM AryasamAjI tathA sthAnakavAsI bhAie sAthe mUrti sa MbaMdhI khUba carcA thai. sahAnubhUtipUrvaka potAnuM dRSTibiMdu samajAvyuM. iTAlAthI AgaLa kUmakadama karatA te mIyAMgAma thai pAleja AvyA. pAlejanI nizALamAM eka jAhera bhASaNa ApI anAra tarapha vadhyA. zeTha dIpacaMdabhAinA AgrahathI aMgArezvara AvyA ne tyAMthI zukalatI ane jhaghaDiyA tInI yAtrAe gayA, zukalatI suMdara sthaLa che, rAjA cadraguptanA vakhatathI e hiMdutI lekhAya che. pavitra evI nama~dA nadI vahe che : ne enA beTamAM kabIravaDa AvelA che. jhaghaDIA tI paNa prAcIna jainatI che : ne suMdara kudaratanA lIdhe mana Thare tevu che. suratanA keTalAeka jaino ahI' danArthe AvI paricaya sAdhI gayA. ghaDIAthI miyAMgAma mAMgarALa thaI tee taDakesara AvyA, ahIM ghaNA mAravADIo vase che, ne jaina dhama pALe che. paNa sAdhue mATe upAzrayanI khAmI hatI. ciratranAyake bhUtAjI vagere mAravADI bhAiene ekatra karI preraNA karI : temaja suratathI madada apAvavA paNa kahyuM. ahI thI kuDagasa, kaThora, sAyaNa thaine katAra gAma AvyA. sUrata jillAnI rasALa bhUmi zarU thai cUkI ne laherI mAnavIonA e mulakamAM kudarate peAtAnI yaNanuM daMDakAraNya A ja jillAmAM che. sAgara ane hatI : ne jevI rasALa bhUmi tevAM rasika zeAbhA khaDakI dIdhI che, vAlmIki rAmAsaritA AMkhA prAMtane pakhALe che, tAragAma hiMdu tItha che, paNa zrI. meAhanalAlajI mahArAja e gAmamAM AvyA tyArathI tyAM sudara jaina maMdira ne dhazALA tyAM badhAyAM che. jaino jAtrA karavA paNa Ave che. mAha vadI bArazanA rAja atre AvatAM sUratathI zeTha jIvaNacaMda dharamaca', zeTha nagInadAsa jhaveraca, zeThe phakIraca Mda nagInadAsa kapuracaMda jhaverI, jhaverI bhuriyAbhAI jIvaNacaMda, jhaverI gulAbacaMda devaca'4, zeTha lallubhAi dharamacaMda, zeTha hIrAca'da nathubhAi, zeTha nagInadAsa maMchubhAI vagere agraNya sUratI mahAjane aneka zrAvaka-zrAvikAe sAthe tyAM AvyA, meLAnu For Private And Personal Use Only
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org svapnadraSTAnuM surata drazya khaDuM thaI gayuM.... bIje divase sUratamAM praveza hatA. sUratI sagrahasthAe peAtAnA bhAva batAvavAmAM ne zAsananI prabhAvanA karavAmAM koi vAtanI kamInA rAkhI naheAtI. e kALa e jAtanA hatA. jamaNu ne varagheADA sivAya prabhAvanAnAM koi sthaLa dekhAtAM naheAtAM. sUrata jevA alabelA zaheranI adbhuta zaiAbhA hatI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kavi ene 'sUrata seAnAnI mUrata' kahetA. traNaseA varSa pahelAM cAryAsI baMdarane vAvaTA ene tyAM pharakatA. sUratanA jaina jhaverIe ne nANAvaTIe jagatamAM mAga mukAvatA. makakA zarIphanI yAtrAe javA ahIM Avavu paDatu. agrejoe pahelI keDI ahIM nAkhelI ne Aja baMdarethI pahelI gujarAtaNa-zeTha haThIsIMganAM mAtuzrI sUrajamAI sukhai khaMdare, zeTha meAtIzA sAthe hisAba samajavA gayelAM, paNa jema eka zrImaMta ane tA aneka nidhana ane; evA niyama che, tema eka navuM zahera sarajAya to aneka jUnAM gAma nagarane saMhAra karI le. muMbai baMdara hiMdusthAnanI alakApurI banyuM ne sUratane zaiASI gayu. rA chatAM sUratI eTale laherI. sukhamAMya lahera kare ne duHkhamAMya lahera kare. enu upanAma lAlA. e suratI lAlAoe paDatA sUratane khALI rAkhyuM. maraNa mATe kAzInI jAtrA karanArAo ne jamaNu mATe sUratanI sahelagAhe AvanArA Aje paNa hajI jUnI kahevatanI jhamaka nyALe che. sUratanI bhUmi eTale aTakI kavi na+DhanI bhUmi. e bhUmi para eka anya aTakI, sadAcArI sAdhukavie paga mUkayA. geApipurAmAM pujya zrI meAhanalAlajI mahArAjanA upAzrayamAMthI sahu prathama vANIvinyAsa karI ka`bedha ApyA. navIna vicAre te navI vANI hatI. zrI saMgha AnaMda pAmyA. sUratamAM phAgaNa mAsa vyatIta karyAM, paNa kudarata ane kalpanAnA A upAsakane ghaNI vAra zaherIjIvananA ADaMbare, dhamAdhamI mUMjhavI nAkhatA. kavitvavALuM mana ghaNI vAra kudaratanA ceAgAnamAM cAlyA javAnuM karatuM. ceAgika AtmA dhyAnane ceAgya sthaLa kALanI jhaMkhanA karatA. 31 e veLA sUratanA prakhyAta dAnavIra jhaverI zeTha dharamacaMnlR udayacaMdanA suputro zeTha jIvaNacaMda, gulAkhabhAi tathA maganabhAI ane dAnavIra nagInadAsa kapuracaMdanA suputro zeTha *kIrabhAi, gulAbacaMdabhAI, rAvabahAdura zeTha hIrAcaMda meAtIcakra, jhaverI bhuriyAbhAi jIvaNacada vageree mahArAjazrIne Dummasa padhAravAnA Agraha karyo, ne caitrI oLI suMdara rIte ujavAvavA vinatI karI. Dummasa dariyA kinAre Avelu prakRtiramya sthaLa che. eka taraph kSitijane bheTatA anantasAgara laheriyAM letA paDayA che, bIjI tarapha suMdara bagalAe baMdhAyalA cheH ne aneka For Private And Personal Use Only
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24ra yogani ! AcArya sahelANIo caitra-vaizAkhanA taDakA tyAM gALe che. sUratathI ATha mAIla para A sthaLa AveluM che. caritranAyake A AgrahamAM eka paMtha ne do kAja joyAM. oLI para te temanI addabhuta zraddhA hatI, ne mRtyunA memAM sapaDAyA chatAM eka vAra tene choDI nahatI. teoe A AmaMtraNane saharSa svIkArI Dumasa tarapha vihAra karyo. paNa e to jyAM jAya tyAM puSpanI pAchaLa bhramara Ave ema aneka mANaso tyAM AvIne lAbha levA lAgyA. oLImAM zrIpAla rAjAne rAsa suMdara rIte vAMcyo. dAna, ziyaLa, tapa ane bhAva lakSIne aneka kathAo kahevAmAM AvI. AjanA yugane jenI jarUra hatI, enuM ja bhASaNa caritranAyaka karatA. teoe AjanA yugamAM sukhI thavA mATe A cAra vastu keTalI jarUrI che, ene suMdara citAra rajU karyo. e veLA dharamapura sTeTanA rAjavI darzanArthe AvyA. caritranAyake temane sapta vyasana viSe suMdara bodha Ape. e rAjavIe zikAra na karavAnuM vrata svIkAryuM. ahIMnI zAMtimAM caritranAyake yoga viSe graMtha race zarU karyo, ne TUMka samayamAM saMskRta bhASAmAM ekaso ATha zlokomAM "gadIpaka graMtha racIne saMpUrNa karyo. A graMthanI prastAvanAmAM teoe Aje jainasamAjamAM yoga tarapha bahu durlakSa ne ati aruci dharAvavAmAM Ave che, tene pramANa ApatAM lakhyuM che ke - zrIyute Dummasa grAme, budhyabdhisAdhunA zubhaH / aSTottara zatapraloke, kRto yogapradIpakaH / / jana zAstromAM yoga saMbaMdhI aneka graMtho che, yogavidyAnA keTalAka graMtho pahelAM gupta rAkhavAmAM AvatA. yoganuM paripUrNa ArAdhana karIne vIsamAM tIrthakara zrI mahAvIra prabhue kevalajJAna prApta karyuM hatuM. vItarAga zrI mahAvIra prabhue yoganA aneka bhedonuM varNana karyuM che. anya darzAnIo yogane mAne che, jyAre janadarzanamAM halyoga, rAjayoga, kriyAyoga, bhakitayoga, maMtrayoga, layayoga, (sthiratA), dezavirati coga ne sarvavirati yoga-Adi sarva rogono samAveza thAya che. jana zAstra pramANe jeTalA tIrthaMkaro thAya che, teTalA sarve vIrAthAnakarUpa ganI ArAdhanA vaDe ja thAya che... jana sAdhuo ane zrAvakonA dhArmika AcAro kharekhara yogarUpa ja che. paMca mahAvrata ne bAra vratane yuganA pahelA pagathiyA rUpa yamamAM samAveza thAya che. * rana zAstromAM aThAvIza prakAranI labdhio darzAvI che, te rogIone utpanna thAya che. tapazraryA karavI te paNa eka jAtane yoga che. pratilekhanA, pratikramaNa, pUjA, svAdhyAya ane pAMca samitio paNa yogarUpa ja che. mana, vacana ane kAyAnA pApono tyAga karavo, te paNa eka jAtane yoga che. prAya zcita karavuM te paNa vega che. vinaya, vaiyAvacca, dhyAna, kAyotsarga ane svAdhyAya vagerene paNa yogamAM samAveza che. "gadaSTi samuccaya graMthamAM ganI ATha prakAranI daSTi jaNAvI che, teono paNa yugamAM samAveza thAya che. For Private And Personal Use Only
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svapnadraSTAnuM surata 243 "pratiSThA vakhate maMtro bolavAmAM Ave che, tene paNa yogamAM samAveza thAya che. pratiSThA vakhate grahonI pUjA thAya che, te grahonA pATalA para judA judA raMganAM vastra ane judAM judAM naivedya dharavAmAM Ave che. temAM cogazAstrakathita pRthivItatva Adi tattvonuM gaMbhIra rahasya samAyeluM che; paNa tene hAlanA pratiSThA karanArAo barAbara samajI zakatA nathI. yogohavahananI kriyAomAM tema ja pratikramaNa tathA pratiSThAnI kriyAomAM je je mudrAo karavAmAM Ave che, temAM paNa yoganuM ja rahasya samAyeluM che. - A sarimaMtranA dhAraka AcAryone mudrAo tathA saMkalpa karavA paDe che, temAM paNa roganuM uttama rahasya samAyeluM che. caMdravara cAlatAM dIkSA devI, pratiSThA karavI, vageremAM paNa yogavidyAne prabhAva che. amuka dizAe mastaka rAkhIne sUvuM, amuka paDakhe sUI rahevuM, temAM paNa yogavidyAnuM mahAtma avAdhAya che. ; "logassa vagerenA kAyotsargamAM paNa prANAyAmathI zvAsocchavAsano niyama baMdhAyo che. "samAhitara. muttamaM dinta' tathA anya paNa evAM Avazyaka sUtranAM vacane yogano mArga darzAve che. paMcendriya sUtramAM paNa AcAryane sAdhavA yogya yoga-AcAra batAvyo che." A rIte cogapremI mahAtmAnI pravRttione vaDanArAone temanA dhArmika jIvanamAM yoganuM keTaluM anivArya sthAna che, te batAvyuM che. ne je yoganuM sthAna hoya te zA mATe tasprakAranI zuddhi, gurugama meLavI kathAkhyAta kiyAe na karavI? yoganiSTha munirAja vizeSa AgaLa vadhIne kahe che ke - * i AvazyakanI kriyAo paNa banA AdhAre racAI che. dharmadhyAna ane zakaladhyAnano yogamAM samAveza thAya che. jJAnayoga, darzanayoga ne cAritryayoga saMbaMdhI aneka zAstro racAyelAM che. zrImadda haribhadrasUrie yogadaSTi samuccaya ane yogabindu graMthane banAvIne rAjyoganI uttama tAmAM vadhAro karyo che. zrImad gadattasUrie paNa eka yogane graMtha banAvyo che, tene ame dekhyo che. che kalikAlasarvajJa zrImada hemacaMdrAcArye yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhi, e aSTAMgano prakAza karavA yogazAstra' nAmano graMtha racIne duniyAnA loko upara moTo upakAra karyo che. " zrImadda zabhacaMdrAcAryo, jJAnArNava graMtha racIne temAM yoganuM mahAtmya khubIthI darzAvyuM che. zrImada AnaMdadhanajI, zrImadda vinavijayajI upAdhyAya ane jJAnavimalasUrie aDhAramI sadIne yoganA jJAnathI suvarNa prakAzamayI banAvI hatI, ane teoe adhyAtma jJAnayogane sArI rIte avalaMkhyo hato. " ogaNIsamI sadImAM zrI. vijyalakSmI rie yoganA mArgane avalakhyo hato. vIsamI sadInA AraMbhamAM zrImadda cidAnaMdajI (kapUracaMdajI)e cidAnaMda svarodaya banAvIne yogamArgano prakAza karyo che. janomAM hAla yoganA graMtho chatAM, sAkSara janonI alpa saMkhyAne lIdhe gamArgane dhAryA pramANe phelAvo thavA pAmyo nathI." Ama jainadaSTie yoganuM mahAsya darzAvato temaNe A graMtha racI na sAhitya sImAno sUcaka sthaMbha khaDe karyo. sAthe sAthe temaNe bhayasUcaka sthAnane paNa nirdeza karI dIdhA. A kALamAM apramatta guNasthAna sudhInI upazamAdi-bhAvanI samAdhinI asmitA che, mATe For Private And Personal Use Only
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org 244 yAganiSTha AcAya yeAganA jijJAsuee sugurunuM AlaMbana laI yoga-vidyAnA abhyAsa zarU karavA yAga-vidyAnA abhyAsa zarU karyo eTale tarata yAgInI dazA prApta thai zakatI nathI, paNa yAga-vidyAnI bAra varSa paryaMta ArAdhanA karavAthI yogavidyAne khare| anubhava jAgrata thAya che. "" Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir je manuSye| anyAne camatkArA batAvavA mATe ane peAtAnI khAdya kAmanAo pUrNa karavAne mATe yAganI ArAdhanA kare che, teo yAgamAnI ucca bhUmikAmAM pravezI zakatA nathI. yAgathI camatkAre prApta thAya che, paNa ceAgIe bAhya kAmanAne tyAga karIne niSkAma ahiMthI yAganI sAdhanA karavI joie. madArInI peThe yAgathI kAI sAmAnya cakAra prApta karIne, leAkAmAM je jyAM tyAM khela karIne batAve che, te manuSya yAganI ucca bhUmikAmAM pravezI zakatA nathI....yAgIe, lAka peAtAne mATe yA na mAne, tenI icchAne tyAga karave joie. eka tarapha nivRttinA kALamAM ' ceAgadIpaka ' graM'thanuM sarjana thai rahyuM hatuM; jI tarapha janakalyANa mATe paNa yatna cAlyA karatA. savAre, apeAre ke sAMje dariyA kinAre jatAM aneka mAchImAro peAtAnA dhaMdhA calAvatA jovA maLatA. caritranAyaka me e kapaDuM dAbI nAsikA UMcI caDAvI e pAmarAne temanA bhAvi para oDI cAlyA na jatA, paNa sahunI pAse jai, dharmAMnA be khela kahI ekatra karI edha ApatA. temane temanA jevI bhASAmAM temane rUcatAM dRSTAMtAmAM jIvahiMsA, dArU vagere mATe samajAvatA. keTalAya mAchImAre dArUniSedhanI, kAi mAMsaniSedhanI ema judIjudI bAdhA lai peAtAnI kRtajJatA batAvatA. dhyAnapravRtti ahIM paNa cAlu ja hatI. bagIcAmAM rAtre dhyAna dharatA. ahI paNa amadAvAda, khaMbhAta, vaDeAdarA, kapaDavaNaja, pAdarA vagere sthaLeAthI danAthI Ane pravAha cAlu rahetA. daza nAthI Ane dharmASadezanuM bhAthuM avazya boMdhAvavAmAM AvatuM, caitrI oLIne prasa'ga pUrNa thatAM, caigadIpaka graMtha pUrNa karI te ahI AvIne ceAgadIpaka graMthanA pratyeka zleAka para vivecana lakhavu' zarU karyuM... x For Private And Personal Use Only surata AvyA. A veLA cAturmAsa mATe anya upAzraye mAM suvihita sAdhue AvI rahyA hatA. vaDAcauTAnA upAzrayamAM pravartaka zrI. kAMtivijayajI tathA zrI. huM savijayajI mahArAja padhAryA hatA. mALIvADAnA upAzraye panyAsa Ana MdasAgarajI AvIne UtaryA hatA. nemubhAinI vADImAM paMnyAsa sidhdhivijayajInA ziSya RddhivijayajI hatA. paNa caritranAyakanI pravRtti * sabase hilamila cAlIe 'nI hatI. A kAraNe cAre upAzraye!-je ghaNI vAra cAra raNamedAnanA rUpa letAM, jemAM judI dharma prarUpaNA ne vikhavAdo jora jamAvatA, tyAM akaya, vaDIlavRddhanA Adara ne ekabIjAne prazasavAnI pravRtti jovAtI hatI. sUratanA ghaNA vRddha zrAvakA pachI kahetA ke sa. 1966 jevA cAturmAsane abheda rasa kadI utpanna thayA nathI. caritranAyake adhyAtmasAra ne sudanA caretra vAMcavAnA Ara'bha karyAM. adhyAtmasAra prayAgadIpaka graMthanA vesaDa zlokAnuM vivecana sUratanA cAturmAsa daramiyAna thayuM hatuM, ne bAkInuM vivecana muMbai cAturmAsamAM pUrNa karyuM.
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svapnadraSTAnuM surata 245 pUruM thatAM jJAnasAra graMtha vAMcavA lAgyA. adhyAtma viSayanA rasika zrotAo khAsa a vyAkhyAno lAbha letA. parvAdhirAja paryuSaNanI ujavaNI paNa khUba raMgecaMge thaI. tenA varaghoDAmAM badhA sAdhuo eka sAthe cAlatA. paryuSaNa parama A vanArA sarva sAdhamI bhAIonI sevAbadAsta karavAnuM zeTha dharamacaMda udayacaMdanA putroe svIkAryuM hatuM. AgaMtuka sarva nAnA-moTA mahemAnanI sAthe badhA eka rasoDe ane eka paMgate jamatA. AgaMtuka mahemAnomAM sAmAnya jainathI laIne zeTha manasukhabhAI bhagubhAI, zeTha jamanAdAsa bhagubhAI, zeTha jagAbhAI dalapatabhAI, zeTha aMbAlAla sArAbhAI, zeTha panAlAla umAbhAI tathA zeTha jagAbhAI umAbhAI sudhInA rahetA. jaina" patranA suprasidha taMtrI kArabhArI bhagubhAI phatecaMda te paryuSaNa parva karavA mATe surata AvyA hatA. pUjAo bhaNAvavAnuM paNa bhAre ThATha e veLA jAmyo hato. e pUjAomAM AjanI jema kevaLa nATakIya Dhabe nahatI. pUjAnI sAthe tenA artha paNa kahevAmAM AvatA, ne rAgarAgaNInI majA sAthe dhama bodha paNa ApavAmAM AvatA. A veLA jhaverI nagInadAsa jhaveracaMde cAre upAzrayanA sAdhuone lAInsanA derAsare padhAravA ne pUjAmAM bhAga levA vinaMti karI. cAre upAzrayanA sAdhuo eka sthAne UtaryA ne pUjAmAM bhAga lIdho, e zobhA sAdhu saMmelana jevI hatI. caritranAyake ahIM aneka bhASaNa ApyAM, ane e dvArA ratnasAgarajI jana pAThazALA (je temanI preraNAthI sthApanA thaI hatI, ) tathA zrI mohanalAlajI mahArAjanA bhaMDAra mATe dravyanI apIla karI. cAturmAsa daramiyAna A bhaMDArano teoe khUba lAbha lIdho hatA, ne cheda TIkAvRtti sahita vAMcyAM hatAM, ne zrAdhajItakapa paNa saMpUrNa karyA hatAM. A sivAya anya keTalAMya pustakonuM vAcana thayuM hatuM. caritranAyakanA potAnA svabhAva mujaba temanI pravRttinAM vatu la kevala jana janatA pUratAM ja saMkecAyelAM na rahetAM. jaina dharmane e jagatano-sarvane dharma lekhatA, ane e rIte anya saMpradAyamAM paNa jaI tatvacarcA ke dharmopadeza karatA. A veLA keTalAka pArasI thIosophIsTa jeo dUbaLA-bheI vagere halakI komonA udhdhAra mATe mathatA hatA, teoe mahArAjazrIne A loko mATe bhASaNa ApavA vinaMti karI. dUbaLA kemane ItihAsa ghaNe romAMcaka che. vIsamI sadImAM gujarAtamAM cAlatI gulAmI prathAne e nAdara namUna hatA. jeo mAlika rahetA, teo dUbaLAonI sAthe pazu samAna vartAva karatA. ene jIvavAnI paNa svataMtratA nahetI. A koma samakSa mahArAjazrIe suMdara, rocaka ne saraLatAthI samajAya tevI rIte be bhASaNa ApyAM. emAM pAMDityanI chAMTa paNa nahotI. koI gAmaDAnI nizALane mahetAjI pahelI-bIjI copaDInA vidyArthIne samajAve tevI zalI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir 246 yoganiSTha AcArya - bhAI vagere lekone paNa eka bhASaNa ApyuM, ne dArU, mAMsa vagerenI zakya pratijJAo ApI. zrI. saubhAgyacaMda jhaverI, jeo pAMjarApoLanI bAbatamAM rasa dharAvatA hatA, teoe pAMjarApoLa jevA AvavA vinaMti karI. pazuo to temane prANanI jema pyArAM hatAM. gAyane teo mAtA rUpe jatA. gI paNa mAnava ja che. A pAMjarApoLa jatAM emane varSo pahelAMnAM pitAnAM pyArAM pazu yAda AvyAM. are, pazuo manuSya para kevA upakAra kare che, ne svAthI manuSya garaja sAthe kevI apakArI rIte varte che! pAMjarApoLanuM premajharatA haiye nirIkSaNa karI teoe pazurakSA mATe vizeSa zuM karI zakAya, te mATe saMcAlako samakSa bhASaNa ApyuM. nirbheLa satya e emanI khAsiyata hatI. saMvata 1969 nI sAlamAM suratamAM zeTha talakacaMda mANekacaMdanA ghara-derAsaramAM pUjA bhaNatI hatI. caritranAyaka, zrI. AnaMdasAgarajI, pravartaka kAntivijayajI vagere hatA. pUjAnA artha suMdara rIte karI batAvyA. e veLA muni darzanavijayajIe kahyuM: "Aja pAMca lAkhanA hIrAnI AMgI thaI che." caritranAyaka mauna rahyA. punaH punaH te tarapha temanuM lakSa deratAM aMtaranuM satya temaNe kahI dIdhuM hIrAnI AMgInA mULa uddezane laI huM AMgIne anumodu chuM. bhagavAne to ghareNuM AbhUSaNa vagerene tyAga karyo hato. prabhue karelA tyAgane A vastrAlaMkAro jotI vakhate maravA joIe." A javAba sAmAnya jainane na ruce te hato. pilA munirAje gappa calAvI ke buddhisAgarajIne AMgaDImAM zradhdhA nathI, ne mUrtine paththara kahe che. A carcAe game te bahAne kaleza karavAnI AdatavALA jana gRhastha ane sAdhuone sAre niMdArasa Ape, paNa caritranAyaka te nirbhaya hatA. A vakhate jaina samAjanA durbhAgye eka carcA khaDI thaI gaI. vAdavivAdanA rasiyA vANiyAo AvA koI prasaMgo AvatAM keDa bhIDIne medAne paDatA. teo tevI carcAonA viSane vadhAravAmAM majA mANatA ne tene sevA lekhatA, ne je kalezAgni ema ne ema bujhAI jAya tema hoya tene sAdhana-sAmagrI ApI vadhu sateja karatA. dhIre dhIre sAdhuo AmAM bhaLatA, ne Thera Thera raNamedAna khaDAM thaI jatAM. A veLA eka navA vartamAna AvyA. zrI zivajI devazI tathA zrI phatehacaMda kapuracaMda lAlane zrImad rAjacaMdrane IzvarasamAna lekhI zatruMjaya parvata para temanI nava aMge pUjA karI. A samAcAra tatkAlIna samAja mATe vApAtasamAM hatA. Aje te kadAca kaI For Private And Personal Use Only
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svapnadaSTAnuM surata evI pravRttine hasI kADhe, paNa e veLA to keTalAkane te jIvana-maraNano savAla thaI paDyo. Thera Thera teno virodha karavAnI, jJAtibahiSkRta karanAra TharAva karavAnI pravRtti cAlI. kaI pakSa virodhamAM rahyo, kaI samarthanamAM. gujarAtabharamAM pANIpata jAgyAM. / 1 suratanA cAturmAsamAM A AvAhana suratamAM paNa AvyuM, paNa caritranAyaka pahelethI evAM pANIpatamAM bhAga levA rAjI nahotA. takarArI bAbatethI teo para rahetA. sAdhuo ane saMghe paNa bhAre kUnehathI sUratanA vAtAvaraNane svastha rAkhyuM. suratanuM cAturmAsa pUrNa thavA upara hatuM, tyAre muMbaInA zrAvakoe-mukhyatve suratIoe mahArAjazrIne muMbaI zaheramAM padhAravA vinaMtI karI. A vinaMtIe kaMIka sparza karyo, ne javuM ke nahIM te bAbatano vicAra karyo. muMbaI Aje alakApurI baneluM hatuM, ne jenadharmanA pracAra-vikAsa mATe anukULa jogavAIo tyAM hatI. je jJAnabhaMDAre, sAdhusaMsthAo ne gurukuLanAM pitAnAM svapnAM hatAM, ene pAra pADavA mATe maLI jAya te muMbaIno ekAda gRhastha ja pUrato hato. je "Adarza jaina" sarajAvavAnI temanI kavi-kalpanA hatI, ene yogya sAdhana-sAmagrI kadAca tyAMthI maLI paNa jAya. - potAnI rojanIzImAM ja jena bhArata mahAjJAnAlaya (pustakAlaya) viSe e veLA nedha che ke, AkhA AryAvartamAM eka moTuM lAkho rUpiyA kharacIne jJAnAlaca karavAnI jarUra che. iMglenDanI moTAmAM moTI lAyabrerI jevaDuM jJAnAlaya baMdhAvavAmAM Ave ane janadharmanAM lakhAyelAM tathA chapAvelAM da jAtanAM pustaka rAkhavAmAM Ave to janamra hainI bhakita sArI rIte karI ema kahI zakAya. janonA lAkho rUpiyA vyavasthA ane uttama prakAranI saMkalananA abhAve anya bAbatomAM kharcAya che. paNa eka moTA jainadharma pustakAlaya banAvavA mATe lAkha rUpiyA kharcAya to bhaviSyanI prajAne mahAna vAraso ApI zakAya. amadAvAda, pAlItANA, vaDedarA vagere madhya rathaLAmAMthI game te sthaLa pasaMda karavAmAM Ave te te yogya gaNI zakAya. - " A hiMdusthAnanA janamAM AvA uttama vicArone prathama to phelAvavAnI jarUra che. paMcAta AgevAna zrAvakoe A kAma upADI levuM joIe. dharmanA AcAryo, upAdhyAya, sAdhuo vagerenAM pustaka temanA nAme rAkhavAmAM Ave ane jJAnAlayamAM te judIjudI koTaDIomAM mUkavAmAM Ave evI vyavasthA karavAmAM Ave ane temane khapa paDe mokalavAmAM Ave te jana bhArata jJAnAlayanI unnati thAya. eka jaina bhArata mahAnAnAlaya ane tenI zAkhAo tarIke bhinna bhinna zaheranAM nAnAla sthApavAmAM Ave evI vyavasthA thAya to janone udaya thaI zake." sadA gaganavihArI garuDarAjanI draSTi keTalI vicakSaNa hatI, e A mahAna svapna parathI kalpI zakAya che. A svapnadraSTAnuM bIjuM svapna sAdhu-vidyAlaya mATenuM hatuM. te viSe lakhatAM bIjA ja divasanI rojanIzImAM jaNAve che ke, sAdhuone pUrvanI peThe bhaNAvavAnI vyavasthA karavAmAM Ave to sAdhuonuM jJAna vadhe ane tethI For Private And Personal Use Only
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.ore Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yAganiSTha AcAya 248 tee upadeza daI ne lAkhA-karADe manuSyAnu kalyANa karI zake. hAlamAM prAcIna pAna-pAThana vyavasthAma joie tevA rahyo nathI. E pUrva gRhasthA gRhasthAvasthAmAM saMskRta Adi bhASAnA jANakAra hatA, tethI teo sAdhu thatA tyAre hAlanI peThe poMcasaMdhithI abhyAsa zarU karAvavA paDate naheAtA, ema prAya : dekhavAmAM-anubhavavAmAM Ave che. AcAryAM-upAdhyAyeA vagere bhaNAvavAnuM kArya sArI rIte karatA hatA. " bhinna bhinna gacchatA sAdhue hAla amuka sAdhu pAse bhaNI zake evI sthiti dekhavAmAM AvatI nathI. tema ja eka gacchatA sAdhuemAM paNa sapanA abhAve vidvAna sAdhuenI pAse abhyAsa karavAnI anya sAdhuone amuka kAraNathI sagavaDa maLI zakatI nathI. " zrI devacaMdrajI kharatara gacchanA hatA. temanI pAse tapAgacchanA zrI, uttamavijayajIe tathA zrI. jinavijayajIe paNa abhyAsa karyAM hatA, ema temanA cAritrathI jaNAya che. zrI. dha sAgarajI upAdhyAya paNa eka vakhate kharatara gacchamAM keTalAka vakhata sudhI rahyA hatA, te vakhate temanI pAse kharatagacchanA sAdhuoe abhyAsa karyo hatA, ema avaSeAdhAya che. caityavAsI sAdhuenI pAsethI paNa pUnA sAdhue rAna prApta karatA hatA. hAlamAM te| jANe saMkucita daSTi thaI gaI heAya evuM ghaNe bhAge lAge che. " prAcIna ane arvAcIta e e jamAnAnA abhyAsanuM yeAgya evu mizraNa karIne sAdhuene abhyAsa karAvavAnI AvazyakatA che. jamAnAne eLakhavA joie, ane hAlanA jamAnAnA leAkeAne upadeza ApI zakAya evI praNAlikAthI adhyayana karavu joie. rAjabhASAne paNa sAdhuee abhyAsa karavA joie. bhinna bhinna sadhADAnA sAdhue ke je abhyAsIe hoya te eka ThekANe bhaNI zake evA sudhArA karavA joie. sAdhue kAlejanA vidyAthI enI peDe bhegA maLIne abhyAsa kare teA paraspara ekabIjAne ghaNuM jANavAnuM maLI zake. jamAnA vidyutavege doDe che, tene sAdhue javA deze tA jamAnAnI pAchaLa dhasaDAvuM paDaze. '' vaLI thADA divasanI nitya noMdhapachI punaH A aMge lakhe che ke, " gurukuLanI peThe AyArA sAcavIne bhaNI zakAya evI Dhaba para eka sAdhugurukuLa zvAnI khAsa jarUra che. traNa varSathI A sabaMdhI vicArA thAya che. sAdhugurukuLamAM sarva-macchanA abhyAsa karavAnI yogyatAvALA sAdhuene bhaNAvavA mATe vyavasthA prathamathI karavI joie, ane je sAdhue tyAM amuka hada sudhInA abhyAsa kare tene saMdha taraphathI padavI apAvavI, ane sAdhu gurukuLamAMthI nIkaLyA bAda amuka sAdhuenI sAthe vihAra karIne upadeza ApI zake evI vyavasthA uttamaprada che. ' meAtIne cAreA caranAra haMsane avanavAM svapnAM lAdhatAM hatAM. deza, dharma, samAja ne janatAnA kalyANanI bhAvanA tenI rageragamAM vahetI hatI, ne peAtAnI sa+ zaktione te mArge lagAvI rahyA hatA. vaLI e svapnadraSTA sAhityasarjananA viSayamAM te vakhatanI noMdhapAthImAM noMdhe cheH " zrI. mahAvIra svAmInuM jIvanacaritra hAlanI ucca paddhatinA anusAre racAvuM joie ane cara trane dhaNI bhASAmAM anuvAda thavA joie. mahAna jainadharmanA upadeSThA sarvajJa zrI vIraprabhunA citrathI ghaNA dezanA leAkA ajANa che. AryAvartImAM paNa ghaNA loko ajANa che. For Private And Personal Use Only
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svapnadaSTAnuM surata 249 paripUrNa jJAna-zAstrono asalanI junI rIta pramANe gurugamapUrvaka abhyAsa karIne AMgla bhASA vageremAM jana to phelAvo karavAmAM Ave to bhUla na thaI zake. anyathA bhUlathApano prasaMga prApta thaI zake. navA jamAnAnI zatI pramANe jUnAM caritrone navIna caritra rUpamAM mUkavAthI vadhAre lAbha thavAno saMbhava che. temAM paNa sUcanA ke vartamAna, gItArtha purUSonI salAha te prasaMgopAta levI ja joIe." AvI aneka janAo A vidvAna, utsAhI, kavi ne lekhaka munirAjamAM bharelI hatI. jainazAsananA japa mATe enI paLepaLa vItatI hatI. e munirAjane lAgyuM ke muMbaI nagarImAM kadAca pitAnAM svapnAM pAra pADavAnI bhUmikA racI zakAze. kadAca potAnuM attara lokone moMghuM paDaze, nahIM kharIde, paNa sugaMdhI mATe to kaMI nAke rUmAla nahIM dhare ne ! Aje sArI sugaMdhI maLI haze to kAle sadAne guNagrAhaka thaze. alabatta, muMbaInI dhamAdhamamAM pitAnI yegapriya prakRtine azAnti lAdhaze, pitAno abadhUta Adatone baMdhana lAgaze, pitAnA sadA subhaga rIte vahetA kavitva-jharaNamAM khalanA Avaze; chatAM e vyakitagata vidana hatAM. samaSTine khAtara vyaktie sahana karavuM, e jUno siddhAMta che. vadhu sArA mATe thoDA sArA guNa puruSa tyAga kare che. teoe muMbaInA cAturmAsano svIkAra karyo, ane tarata teoe tyAM ekatra thayelA vRddha ne salAhagya sAdhujana pAse pahoMcI temanI salAha mAgI. A viSe teo pitAnI DAyarInA chavvIsamA pAne neMdhe che ke, 8 vaDA cauTAnA upAzrayamAM pravartaka kAntivijayajI mahArAjanI samakSa paM. AnaMdasAgara, manirAja huM savijayajI tathA paMnyAsa zrI saMpatavijayajI tathA RdhdhivijayajI tathA zrI. catuvijyajI vagere sAdhuo, bhegA thayA te vakhate mAro muMbaI tarapha vihAra karavAno bhAva hatA, te jaNAvyo. muMbaI janapurI gaNAya che, tyAM hiMmata ghaNuM zrAvako che, tyAM jana dharmanI unnati mATe moTAM kAryo upADavAmAM Ave to moTAM phaMDa thaI zake tema che. tethI teonI salAha lIdhI ke kayuM kArya upadezavA yogya che. - "teoe kahyuM ke tamArA vicAra pramANe gurukula saMbaMdhI upadeza devo yogya che. sAdhu-pAThazAlA sabaMdhI upadeza devA gya che. zrAvaka-zrAvikAone sahAya ApavA saMbaMdhI upadeza devo yogya che. - "sAdhu maMDaLe A pramANe salAha ApI. sAdhu maMDaLane kahyuM ke tamArI salAha pramANe banatuM karIza, sarva saMdhADAnA sAdhuomAM saMpa karAvavA mATe sAdhu maMDaLanI sthApanA saM, 1966 nA jeTha mAsamAM karavAmAM AvI hatI. sarva sAdhuone samajAvI meM karI hatI. bhAvibhAva baLavAna hoya to upayukata upadeza paikI koI paNa prakArano upadeza daIne jaina dharmanI sevA bajAvavI evo Aja vicAra karyo." muMbaino nirNaya thayo. sUratanA bheLA ne bhadrika jenonI vidAya lIdhI. rAvabahAdura hIrAcaMda metIcaMda cheDalI avasthAe hatA. aMtima paLAe temaNe caritranAyakane yAda karyA. caritranAyake jIvanamAM ghaNA sAdhu ne gRhasthonI aMtima paLe sudhArI hatI. temaNe tyAM jaI vairAgyano upadeza Apyo, cAra zaraNa karAvyAM, ne AtmAne zAMti pamADI. 32 For Private And Personal Use Only
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 250 ganiSTha AcArya suratanA jene mATe teozrI nedhe che ke, atra tattvajJAnano abhyAsa maMda pravarte che. joke pAtra : moTA bhAge saraLa che, ane temane je mArge uzkerIne calAvavA mAgIe te mAge jAya tevA che, bhakita mArga vizeSa che." pR. 6, saM. 1967. zakya, duzaya, azakya evA mahAna svapna sAthe svapnadraSTA caritranAyake svaziSya parivAra sAthe vi. saM. 1967 nA kArataka vadI bAraza ne somavAre (tA. 28-11-10) muMbaI bhaNI kadama uThAvyAM. vidAya veLAe aneka zrAvaka-zrAvikAone chelle bedha Ape. For Private And Personal Use Only
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mehamayImAM yajIvananA banAve ane vicArenI noMdha karavAnI paddhati, rAjanIzI lakhavAno rivAja prAyaH jaina AcAryuM ke sAdhuomAM jovA mAM Avato nathI. prAzcAtya dezanA mahAtmAo, mahAvIre, mahAlekhake ne mahAvatAomAM A rivAja jovAya che; ne teonI rojanIzInAM bahumAna karAya che. bhAratavarSamAM paNa gAMdhIjI, ge vadhanarAma, a. na. dvivedI ke lAkamAnya tilaka, svAmI rAmatIrtha ke vivekAnaMda jevAmAM vadhatA-ochA prakAre A rivAja jovAya che, khulelAM dvAra jevuM jenuM jIvana hoya, ene ja rojanIzI lakhavI. phAve che; jenA jIvanamAM " khAnagI" bhAga lupta thayela hoya te karelA kAmanA svIkAra karatAM zarama na lAgatI hoya e ja A kAma karI zake che ! rojanIzI jIvananuM sAcuM pratibiMba che. enA patana ne utpAtane e mAMthI ItihAsa sAMpaDe che, gaLe paheravAnA haiAra samAna bananAra kuMdanane keTakeTalI kasoTI.e ne saMsakAredamAMthI pasAra thavuM paDayuM che; enA sudara itihAsa emAM maLe che. svAdhyAya e ja jIvanane jene dharma che, tevA vartamAnanA jaina sAdhuoe (zrI, AtmArAmajI ke evA be cAra sAdhuone khAdda karatAM) piSTapeSaNa sivAya svataMtra rIte bahuM a95 lakhyuM che. ane jyAre evuM lakhANa a9pa hoya tyAre rAjanIzI lakhavAnI prathA ne hiMmata te na jovAmAM Ave e svAbhAvika che.. jana sAdhuomAM keTalAka suMdara bolI zake che; paNa lakhatAM temane phAvatuM nathI. ukhavA jAya che, 468 ane 25Ta lakhAtuM nathI. keTalAkamAM lakhIne besI zakavAnI athavA lekhananI zakita sArI jovAya che. paNa teo rojanIzI lakhatAM potAnA nitya jIvananA banAve, vicAra, pragati ke pIchehaThanI zuddha noMdha letAM Dare che. teo to mAnatA hoya che ke For Private And Personal Use Only
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org para yAni AcA rAtaM traat padaM hivat / seA vAra khelavu' paNa eka vAra lakhavu. evI kAMDA kApavAnI rAjanIti'mAM mAnatA haiAtA nathI. keTalAka teA zAhI ne hAlDara vAparavAmAM sa kAca karatA hAya che; ne keTalAka evI zraddhA dharAvatA DAya che ke, jJAnIe ghaNuM lakhI gayA. have vaLI navuM lakhavuM zuM? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir evA kALamAM aneka graMthAnI racanA sAthe caritranAyake peAtAnI varSavAra rAjanIzI lakhI che, ane te paNa phulsakepanA mApano DAyaromAM prAraMbhamAM ene 'buddhisAgaranI dinacarcA ane mAnasika vicAreA'nA nAmathI oLakhAve che, ne zarUAtanA pAne nIce mujaba viSayeAmAM vaheMcI nAkhe che. 1 AcAra, 2 paropakAra-upadeza vagere, 3 dhyAna, 4 lekhana, 5 vAcana, 6 satsa`ga, 7 anubhava, 8 dugu NA, huM sadguNe, 10 unnatikAraka kAryo, 11 sudhAraka vicAra, ane A rItanA vibhAgAmAM vaheMcIne peAtAnI rAjanIzI lakhI che. e vAta yAda rAkhavAnI che, ke zuddha hRdayavALA, jenuM jIvana khullI kitAba jevuM hAya, tevAo mATe rAjanIzo lakhavI sulabha ne sadA zakaya bane che. reAjanIzI lakhanArane jyAre peAtAnA jIvanamAM prati ke pIchehaThamAM kai zaramAvA jevuM ke da'bha karavA jevuM na heAya tyAre rAjanIzInA ava tAra thAya che. ne evI ja rAjanIzI mAnanIya thAya che. rAjanIzI e mAnasika prAyazcittanu meTu sAdhana ne jIvanane vadhu pragaTa rAkhavAnuM nimitta che. peAtAnI pragatinA AMka e uparathI kADhI peAtAnI pAchaLanAo mATe pAtAnAM jIvananI khullI kitAba mUkI jAya che. caritranAyake peAtAnA vAcana, manana, lekhana, vyAkhyAna, vihAra ne dhyAnasamAdhiA badhAM kAvyA karatAM karatAM vavAra rAjanIzI lakhI che, ne Aje paNa te jaLavAi rahI che. A vAMcIne amArA vAMcakeAnI icchA sateja thai haze ke e rAjanIzInuM vAcana temanA mATe zakaya ane; paNa dilagIrI sAthe jaNAvavAnu ke AvADA eka eka graMtha jeTalI e rAjanIzIe ahI' jaNAvavA jatAM bIjA deza graMtha navA khaDA thaI jAya. chatAM temanA jIvananI rAjanIzInA Ache khyAla ApavA mATe dIkSAnA agiyAramAthI bAramA varSanI rAjanIzImAMthI keTalAMka pRSTha ahI raju karavAmAM Ave che. AzA che, ke sahRdaya vAcaka hAla tarata teTalA mAtrathI tRpti anubhavaze. sUratanuM cAturmAsa pUrNa karI muMbai tarapha AvI rahelA caritranAyakane enAM sudara gAmA, dariyA kinArAe, tADa ne nALIerInAM jhuDA ne bhakitamAna zrAvake joi anaMda thavA lAgyA. keTaleka sthaLe hiMsAnI vizeSatA joi kSeAbha thayA, ne yathAzakaya prayatna karyAM. kayAMka jAhera bhASaNa ApyAM. kayAMka zAsrA karyAM. mAmAM 'tIthayAtrA vimAna' nAmanA graMthanI racanA karI, AmAM temanA bhakata zrIyuta jIvaNacaMdra dharamacaMda pAlItANAnI yAtrAe gayA hatA, temane uddezIne lakhANu karyu. valasADamAM bhakatAe eka temanA nAmanI zALA sthApI peAtAnI kRtajJatA pragaTa karI, pAraDInA zrAvake e e rIte lAyabrerInI sthApanA karI, damaNanA For Private And Personal Use Only
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir keTalAMka gurubhakto vakIla mehanalAla hImacaMdanAM patnI tathA suputra zrI. 'pAdarAkara" zeTha mANekalAla varajIvanadAsa pAdarA zeTha vADIlAla rAghavajI, sANaMda zeTha chaganalAla lakSmIcaMda, vaDavALA For Private And Personal Use Only
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mehamayImAM 253 zrAvakoe e rIte pAThazALA sthApI saMsmaraNa kAyama karyuM, sopArA e te zUparaka baMdara. traNa cAra hajAra varSa pUrvenuM mahAbaMdara bhagukaccha jeTaluM jUnuM, Aje to bhAMgI gayuM ne khAravA maTIne mAchImAro ekalA rahyA. A mAchomArene caritranAyake upadeza ApI payuSaNanA ATha divasa A pApano dhaMdho tajavA samajAvyA. A agAsImAM e veLA mAha suda 10 no pratiSThA mahotsava hato. caritranAyakane paNa vinaMti karavAmAM AvI, te lAbha jANI tyAM gayA. A veLA muMbaI vagere sthaLethI daza hajAra mANasa ekatra thayuM hatuM. mahesANAnA zAha suracaMda motIcaMde prabhu padharAvyA. ahIM mana kethalika saMpradAyanA romana kethalika khristIo che. caritranAyake temane paricaya keLavI temane upadeza ApyuM. temAMnA ghaNA brAhmaNa, kaNabI, kheDUta vagere vargamAMthI AvyA hatA. teo paikI keTalAkae dArU, mAMsa vagerenI bAdhA lIdhI. keTalAkae to kahyuM: ame asala brAhmaNa hatA. brAhmaNo svIkAre te pAchA pharavA taiyAra chIe." caritranAyaka rUDha vaNadharmothI jANItA hatA; chatAM teoe jaina patramAM eka lekha lakhI temanI sthiti para prakAza pADo. AryasamAjIone teonI zuddhi mATe khAsa Agraha karyo. - dariyAno kinAro have lagabhaga sAthe thayo hato, ne ene suMdara kinAre cAlatAM muMbaI AvavAnuM hatuM. UMcAM UcAM tADanAM vana ne nirmaLa bema AkarSaNa karI rahyuM hatuM. paNa muMbaI to baMdara che. enA bArAmAM ajANI sTImare pravezI zakatI nathI. temane aTakAvavA mATe athavA praveza kare te kurace kuracA uDAvavA mATe te taiyAra rAkhavAmAM AvI hatI.. - Aje paNa eka ajANI naukA muMbaImAM pravezatI hatI ne e ajANI naukAno vega khALavA nAnI moTI toponA avAjo zravaNa gocara thavA lAgyA hatA. nikhAlasa ne saraLa prakRtinA caritranAyakanI manaHzAMtimAM keTalIkavAra kSaNabhara khaLabhaLATa thato; paNa vadhu sArA mATe ochA sArAnA tyAganI vAta yAda karI AgaLa vadhatA. | muMbaI kharekhara mohamayI che ane aneka sAdhurAje ahIM AvIne bhUlA paDayAnA daSTAMte najara samakSa che. bhalabhalA motInAM pANI utArI nAkhanAra ustAda ahIM paDelA che. enuM ja pariNAma che ke, bhAgye ja kaI moTA sAdhunuM cAturmAsa kaleza, kaMkAsa, carcA ne gALAgALI vagara vItyuM haze. amuka AcArya muMbaI Ave che. meM thatAMnI sAthe keTalAka aTapaTI carcAonA praznonAM marelAM kUtarAM mArgamAM pheMke che. keTalAka henDabalenA hathoDAthI che dI nAkhavA AgaLa Ave che. eka praznano uttara Ape ke pachI abhimanyune cakarAve thaI jAya che. For Private And Personal Use Only
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 254 ganiSTha AcArya caritranAyaka jema jema muMbaI najIka AvatA gayA tema tema satyane temane anubhava thato gayo. ane tema tema emanI rojanIzImAM sArA mAThA paDachAyA paDavA lAgyA. vihAra karyA pachInI pahelI nedha kahe che "je gAmano udaya thavAno hoya che, te gAmanA lokomAM saMpa, prema, mitronI bhAvanA, paraspara sahAya, keLavaNI, udyoga, vepAra vagere vadhe che. je gAmane udaya thavAno hoya che, te gAmanA lokonAM caDhatAM pariNAma jovAmAM Ave cheH ne utsAha vaDe lekonAM citta praphala banelAM dekhAya che.....saM5, prema, AMkhamAM amI, guNAnurAga, udyoga, sahAya, utsAha vagere guNo jyAM jyAM pragaTI nIkaLe che. tyAM tyAM udaya thate dekhADavAmAM Ave che." A pachInI bIjI noMdhamAM teo potAnI sthiti spaSTa karatAM lakhe cheH "amArA upara zradhdhApUjyabuddhi dhAraNa karanArA bhakatoe zrIvItarAganA vacanAnusAre kathelA vicArone dezadeza phelAvo karavA prayatna kare, ane vicArone AcAramAM mUkavA prayatna karo. amArA vicAro para ci dhAraNa karanArA manuSyoe savicAronI paraMparA vadhe evA upAya javA amArA vicAromAM vItarAga vANIne AdhAre jatAM kaI kaI bAbatamAM asatyatA lAgatI hoya te bhUlabharelA vicArono sudhAro karavo ane kadApi pitAnI bhUlathI amArA vicAromAM bhUla jaNAtI hoya to teoe jJAnI sAdhuo vagerene pUchI samAdhAna karavuM. amArA vicAre keIne na ruce te teNe amArA upara dveSa dhAraNa na karatAM zuddha premanI dRSTithI jovuM. - "amArA lekhamAM-vyAkhyAnomAM chavastha daSTithI bhUla thavAno saMbhava che, tethI jJAnI sAdhu vageree bhUlone sudhAro kare. je kaMI bolavAmAM Ave che, te bhUla karavAne mATe lAvavAmAM AvatuM nathI, je kaMI lakhavAmAM Ave che, te bhUla karavAne mATe lakhavAmAM AvatuM nathI. jJAnI manuSya lekhakane Azaya dhyAnamAM rAkhIne nyAya Ape che. amArA upara jeo bhakitabhAvathI dekhatA heya teoe amArA vicAronA anusAre mana, vANI, kAyA, sattA ane lakSmIno bhoga ApIne jagatanA jIvonuM kalyANa karavA tatpara thavuM. potAnA AtmAnA guNo pragaTAvavA prayatna kare ane anya jIvone paNa AtmAnuM svarUpa jaNAvavA hareka rote prayatna karo." ATalI spaSTatA pachI teo muMbaI AvI pahoMce cheH ne bhAre ThAThamATha sAthe mAha suda punamane divase praveza thAya che. kahevAya che, ke AvuM bhavya svAgata A pUrve kevaLa mehanalAlajI mahArAjanuM ja thayuM hatuM. e divasanI (tA. 13-2-11) nedhathI lakhatAM teo lakhe che ke - dharmakriyA karI. bhAyakhalAthI vihAra karIne potAnA ATha sAdhuo sAthe ATha vAge muMbaImAM praveza karyo. zrAvake e paccIsa chAbelA karyA hatA. chAbelA dITha bhinna bhinna For Private And Personal Use Only
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mohamayImAM 55 IglIza vAjiMtro-enDa vAjA vagADatA loko hatA. daza hajAranA Azare zrAvaka-zrAvikA ono samudAya bhego thayo hato. jhaverI bajAramAM zeTha jIvaNacaMda lalubhAInI kaMpanI, zeTha talakacaMda mANekacaMda, zeTha nemacaMda mANekacaMda, vagere jhaverIonI dukAne e sAmasAmA motIenAM toraNa bAMdhyAM hatAM. keIe vAsaNanAM, koIe kyaDAMnAM ema bhinna bhinna zrAvakoe bhinna bhinna jAtanAM toraNo bAMdhIne praveza mahatsavane vaDo caDAvIne jainazAsananI zebhA vadhArI. sAta-ATha hajAra zrAvaka-zrAvikAoe lAlabAgamAM maMgaLAcaraNa vyAkhyAnano lAbha lIdhuM hatuM. jainonA manamAM ghaNo harSa thayo. vyAkhyAnamAM zeTha jIvaNacaMda dharamacaMda saMghapati zeTha ratanacaMda khImacaMda, zeTha devakaraNa muLajI, zeTha kalyANacaMda saMbhAcaMda vageree AgevAnIbharyo bhAga lIdhe. praveza mahesava karavAmAM suratI zrAvakoe AgevAnI bhAga lIdho. muMbaI lAvavAmAM suratI zrAvakonI preraNA thaI tethI muMbaI avAyuM." praveza mahatsavanuM nikhAlasa citra dorI, bIjA divasanI noMdhamAM lakhe che vyAkhyAnamAM uttarAyayana vAMcavuM zarU karyuM. moTA moTA AgevAna zrAvake vyAkhyAna sAMbhaLavA AvyA. uttarAdhyayana sUtramAM zrI viraprabhue uttama sadupadeza Apyo che. uttarA dhyayana sUtramAM bhinna bhinna viSayanAM adhayayana che, dharmakathAothI sUtra zobhI rahyuM che. emAM lakhelA saddavicArono phelAvo AkhI duniyAmAM thAya tevA upAyo ApaNe levA joIe. AkhI duniyAmAM cAlatI dareka bhASAmAM uttarAyayana sUtra vaMcAya ane tethI duniyAnA lokomAM dhamavicAronA saMskAra paDe e ja hAlamAM jenuM kartavya che. " ane A pachI adhayAtmamAM UtarI jatI rojanIzI keTalAMka pRSTha rokI le che. vaLI vacce premanI, dharmenatinI, zuddha premanI, guru-kugurunI kavAlio ne kavitAo Ave jAya che. dainika nAnA-nAnA banAvanI noMdha paNa levAya che. samudranA taraMgo jevA bhAva cAlyA kare che. tyAM vaLI AgaLa jatAM eka nedha kare che - "aneka zAstrono abhyAsa karavAmAM Avyo, temAMthI sAra e nIkaLe che, ke rAga- dveSane nAza karIne AtmAnI zuddhi karavI. anya darzanIonAM veda, upaniSado, bhagavadgItA, purANa, sAMkhya zAstro, buddhanAM tattva, bAyabala, kurAna vagere vAMcyA ane tethI nizcaya e ja thaye ke zrI mahAvIra prabhue AtmAnI paramAtmadazA karavA jJAna, darzana ane cAritrane je mArga batAvyo che, te ja vItarAga paMtha uttama che. Agamone sAra e ja che ke, jJAna, darzana ne cAritranI ArAdhanA karavI. AtmajJAna thatAM svAduvAda daSTie aneka nonI apekSAe ( satya tattva grahaNa karavAnI zakita pragaTe che. samyagudaSTine ekAMta zAstro paNa samyakatvarUpe pariNAma pAme che. " AnI sAthe eka kavitA paNa lakhAyelI che, ne pachI te kavitAothI pRSTha bharelAM najare paDe che. tatkAlIna banAve, carcAo, ghaTanAone emAM paDaghA paDe che. ne divALI For Private And Personal Use Only
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 256 ceAganiSTha AcAya sudhI A rIte rAjanIzI cAlI jAya che. vi. sa'. 1968nA besatA varSe navu. maMgaLAcaraNa karatAM kathe che. " prAtaHkAlamAM devadaza na. prAraMbha thatA varSamAM kevI rIte vartavu tenA upadeza dIdheA. " sAdhuonA AcAro ne vicAra kevA heAvA joIe tenA vicAra karyAM. 48 navIna varSoMmAM svAnnati ne pareAnnatinAM kAryo mArAthI thAe. caritranI uttama keTimAM vizeSataH sthiratA thAe. sadguru ane satpuruSAnI premasRSTinuM pAtra thaI zakAya tema sarva vyavasthA aneA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " mAnasika doSo ne kAyika DhoSone nAza thAze. gata varSamAM aneka upAdhionA saceAge| jema AtmabaLathI keTaleka a`ze sthiratAmAM pravartAyu' hatuM tema A varSImAM paNa tethI vizeSa prakAre pravRtti thA. gata varSa mAM aupadezika kRtyA ane graMtha lakhavAmAM vizeSa jIvana vItyu'. * pracalita vaOmAM samAdhinA hetuonuM vizeSata: sevana thAo tema ja aupadezika kRtyeA tema ja graMthavAcana tathA sadgha thAnuM lekhana vizeSata: thAo. na " mu'baImAM AvavAthI dhAryo pramANe kAryAM na thayAM, te paNa manuSyeAnA AMtarika vicArAnA ghaNA anubhava thayo tethIAnaMda thayeA. " A prakAre prAraMbha karyA pachI trIje divase noMdhe che, 66 meAhanA adhyavasAyeAnA utpAta samaye vairAgya pariNAma jenA hRdayamAM jAgrata thAya che: tene dhanyavAda ghaTe che. jJAnagati vairAgyanI cirasthAyitA mATe jJAnavattAnA samAgamanI atyaMta AvazyakatA che, " 66 AgaLa noMdhe cheH apramANika manuSyeAnA sasathI tenI mAnasika nibaLatAne vyAvahArika pratyakSapaNe khyAla Ave che. keTalIka vakhata kahevAtI keLavaNI nahI... pAmelA manuSyeAmAM paNa keTalAka keLavaNI pAmelAeka karatAM dayA, satya, zudhdha prema, kRtajJatA, paropakAra, dAna, maitrI Adi vizeSa sadguNA dekhavAmAM Ave che. '' ane vaLI pAchA khIje divase peAtAnA tAtsAha cetanane kahe che: ' gaganavahArI garuDarAjane e veLA ALuM eTaluM dUdha ' naheAtuM jaNAyuM. sAdhu samudAyamAM keTalAka doSo joine mana keTalIka vAra hArI jatuM. e prasaMge eka munirAje protsAhana ApyuM. A prasaMga yAda karIne teo vi. sa. 1968 nI kArataka suda 11 no nAMdhamAM lakhe cheH * For Private And Personal Use Only
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org mAhmomAM " sa. 1956 nA mAgasara sudi ekamanA divase zrI. vRddhicaMdrajI mahArAjanA ziSya hemavijayajIe kahyuM hatuM ke cAritra leine anya caritramAM na varte tethI pAte cAritra bhAvanAthI vA cAritra svIkArathI dUra na rahevuM joie. kintu peAte cAritra leine samyak rItyA tene ArAdhavu joie. "C Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir temanAM e vacanAthI utsAhamaya jIvana thayuM. ane sa. 1957 mAgazISa sudi 6 nA roja pAlaNapuramAM dIkSA aMgIkAra karI. 257 " koi paNa vrata leine pazcAta zithila banelA manuSyethI te vAta svIkAravAmAM kaTALe karavo nahI', paNa te vAtane agikAra karI te pramANe vatavu joie, evA dRDha nizcaya karavA. temAM paNa kAryanI pUrve vivekadRSTithI aneka prakAraneA anubhava levA ane vicArIne kArya karavuM e siddhAntane tA visAravA joitA nathI. " (6 C6 huM cetana, aneka supuruSo ne kupuruSonA samAgamamAM AvyeA. te ghaNuM joyu', anubhavyuM. have teA sAramAM sArabhUta nirupAdhika dazAnA pradezamAM gamana karyAM kara. upAdhienA ghaNA saMbaMdho teA peAtAnI meLe tu UbhA kare che. temAM je ke upakAranA udeza mukhyapaNe che, tA paNa nirupAdhi dazA jaLavAi rahe tevI rIte upakAramAM pravRtta thaIne svazuddha guNNAnuM dhyAna dharyA kara ane niravadya kriyAmAM pravRtti karyA kara. sAdhunI dazAmAM pratidina tu ucca, nima La, adhyavasAyeAnA hetuonu avalaMbana karatA jA. upakAranA bhAi doSa '' e nyAyanA anubhava laine paNa tuM kheDha bhAve rahe. aneka prakAranI vRttionA dhAraka manuSyeA svakIya nRtyanusAre va-Acare, te paNa tuM madhyastha bhAvathI va. jaina dharmanA pracAra karavA tArI atyaMta zubhecchA che, kintu sarva sAnukULa sAmagrI vinA icchitAdayanI siddhi thatI nathI. 6C jaina gurukuLa viSe vicArA darzAvavAmAM te' yathAzakita yatna karyAM che. tuM bane te kara, paNa tatkAlika phaLanI IcchAthI cintAnA pravAhumAM taNAiza nahi. dharmAMnA pravruttirUpa vyavahA ramAmAM jema nirupAvidazA rahe tevI rIte pravRtti kara ane aMtaramAM sahaja samAdhinI bhAvanA bhAva, udyamathI na huThe evI karmAMnA ceAge prApta thayelI upAdhiAne zAnta bhAve veda ane mAnasika krUratA dhAraNa kara !" For Private And Personal Use Only je bhAre AzAonA mahela caNIne zraddheya munivareAnI salAha laine caritranAyaka mAhamayImAM pravezyA hatA, enA meAha have osaratA jatA dekhAya che. vaLI muMbainI gheAbhA joI jUnI vaizAli ne pATalIputranI AMkhI A kalpanA jagatanA rAjA karI rahe che; e noMdhe che; " kolAbAnA jainama MdiramAM sthapAyelI pratimAeAnAM darzana karyAM. muMbaimAM keTanI bilDiMgo paNa prasaMgeApAta dekhavAmAM AvI. pUrva rAjagRhI vagere nagarIonI paNa sUtravaNuM nAnusAre apUrva zeAbhA haze, emAM zaMkA rahetI nathI. zreNika jevA jaina nRpationu ka
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 258 ganiSTa AcArya sAmrAjya pravartatuM hatuM tyAre jainene mahAna abhyadaya hatA. saMprati ekAdaza samaya janene hoya to jainadharmanI kevI jAherajalAlI hoya tene saheje khyAla Ave tema che." vaLI e ja pAnuM premanA A sAgaranA haste navI rIte AlekhAya che. muMbaImAM cAlatI aneka pravRttionI bhALa e rIte maLI rahe che. "avineya zaTha vidyArthIone temanI AjIjI ane upara uparanA kRtrima premathI rAkhavAmAM AvyA, ane teone sahAya ApI, paNa zALAnI peThe svArtha nahi saratAM keTalAka pratipakSI banyA. ane upakArane bhAI doSa'nI peThe AjIvikAnA ane svArthanA lAlacuo madirAnA mAMkaDAnI peThe paranA bhamAvyA bhamIne upasarga mAM hetubhUta thayA, te anubhava thayo. tethI have prathamathI ja pUrNa vicAra karyA vinA pUrvanI peThe pravRtti na karavI, tema ja sAdhuziSyone paNa aneka prakAre parIkSA karIne gyatA tapAsI karavA, evI pratijJAne AjathI dhAraNa karavAmAM Ave che." ane A rIte pratijJA karyA pachI, keI jaMgalamAM nirAMte vasatA masta puruSane rAjapATa ApI rAjakhaTapaTamAM nAkhI detA jevo e ekAkI, AnaMdI puruSane viSAda thAya, mUMjhavaNa thAya tevuM ahIM kaMIka dekhAya che. e pachInA thoDA divasanI dhamAM lakhe cheH jyAM sudhI ziSya nahotA karyA tyAM sudhI cAritra mAga ane sAdhu-ziSya karyA pazcAta, cAritra mArgane anubhava thaDA ghaNA aMze bhinna hatA; paNa anubhavanuM svarUpa to eka ja bhAse che. " vaLI enI ja nIce noMdhe che : "dhanADhya ane jena kAmanA agragaNya amadAvAda, surata ane muMbaI AdinA zrAvakenA samAgamamAM AvIne adyApi paryata upAdhirahita dazAmAM rahevAyuM che, ane prasaMgopAta pravartatI evI dharmakAryonI upAdhionI kalezakara khaTapaTamAM pravezAvyuM nathI, ane upadeza dvArA aupadezika vacanathI je kathAya che, te kahyuM che,-temAM Anada mAnuM chuM. bhaviSyamAM AnA karatAM nirlepa jiMdagI vizeSa prakAre prApta thAo ema bhAva rAkhuM chuM. vItarAganI AjJA pramANe jaina zAsananI unnati arthe utsarga ane apavAdathI aupadezika pravRtti thAya te tema karavA yathAzakita pravRtti karIza." - ame e vakhate cAlatA kalezanAM aneka rUpe rajU karI vAcakane rAgadveSamAM nAkhavA IcchatA nathI. e veLA keTalAMka chApAMo cAlatAM hatAM jenA niyAmaka amuka samartha sAdhuo hatA. A chApAMomAM dharmanA vicAro suMdara rIte rajU thatA, paNa e ujaLI bAjune jarA zyAma bAju paNa hatI. svapakSanA pracAra mATe ane pratipakSane halakI rIte utArI pADavA mATe jJAnapracAranA uttamottama sAdhanane halakI rIte paNa vAparavAmAM AvatuM. ane je evAM traNeka patronI phAIle saMgrahI-je je sAdhuo mATe TIkAo thaI hoya tenuM sarvasaMgraha rUpa tAraNa kara For Private And Personal Use Only
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAhamayImAM 259 vAmAM Ave te sArAMze e jaina patronA AdhAre eka paNa sArA sAdhu e vakhate na hatA, ema mAnavAne kAraNu maLI jAya. alabatta, e veLA paNa taTastha, zAMta ne AtmAthI aneka munivarA hatA; paNa ghauMMmAnAM kAMkarA kharAkhara teonuM pramANa hatuM. A sivAya aneka gRhasthA ne sAdhue aneka carcAo calAvyA karatA. gata varSoMnA peAtAnA sUratanA cAturmAsamAM evI eka carcA jhagI UThI hatI. paNa tyAM sarva sAdhuonA sa'pathI ene dhana-kASTha vagere na maLatAM e vizeSa prajavalI na zakI, keTalIka carcAonI carcA karavAthI ene maha-tva maLI jAya che. aniSTa carcAonA nAza mATe enA tarapha durlakSa karavu e ja iSTa che. paNa mu`bai te mehu' medAna che. dhanADhaya che. navarAza che, hAMza che. vamAnapatro che, ne prese che, e carcA ahI' jora karI gai, leAke meAMmAM AMgaLI nAkhI nAkhI taMtranAyaka pAse elAvavA mAgatA hatA. teoe eka vAra spaSTa kahI dIdhuM keH "vyavahAre huM' sarva sAdhuonA pakSamAM chuM, paNa mAnyatAbheDhe takarArane jAheramAM meAduM rUpa na ApavuM evA vicArane chuM. evI takarArathI jaina kAmanI khAnAkharAbI thAya che." paNa ethI kalahapriya samAjane kema zAnti maLe ? teoe jorathI e pracAra zarU karyAM ke, "zrImad buddhisAgarajI khAnagI rIte lAlana-zivajInA pakSamAM che." caritranAyakanA puNyaprakApa phATI nIkaLyA. emaNe vyAkhyAnanI pATa parathI paDakAra karyo ke: "muMbai cArAzI baMdaranA vAvaTA che, ane lAlana-zivajIne muMbaImAM saMghabahAra mUkavAnI kAi paNa jAtanI khaTapaTamAM huM bhAga levAnA nathI. mATe baMne pakSanA jainoe amArI AgaLa kAi paNa jAtanI vAta kADhavI nahI', " A aMge peAtAnI noMdhapeAthImAM noMdhe che: "muMbainA zrAvakAmAM-AkhyAna zravaNanA utsAha vRddhi pAme che, kintu cAlatI lAlana-zivajInI carcAthI amadAvAda ane sUratanI peThe muMbaimAM be pakSa paDayA che; tethI AgevAna zrAvakAmAM bedilI thavAthI pAramArthika kAryo karavAmAM vighna naDayAM ane naDe che;-ane e pakSane sAcavIne vyAkhyAnAdi karavAM paDe che. huM lAlana ane zivajInA pakSamAM nathI, te paNa A vakhate gabhIratA rAkhI madhyama vRttithI kArya karuM chuM. temAM jaina dharmAMnI unnati mATe aneka AzayeA che, te ja atra hetubhUta che. jyAM sudhI banaze tyAM lagI AvI madhyama vRttithI sevA karIzuM." ane A pachI TUMkI' nAMdhapothI AgaLa vadhe che. anukramavAra te joie. manuSyeAnI sadAkALa eka sarakhI vRtti rahetI nathI. duSTa manuSyAne paNa upadezanI asara koi vakhata lAge che, tevA dAkhale AjarAja banyA." x X X X "cha AvazyAnuM svarUpa AjarAja vyAkhyAnamAM sArI rIte yathAmati samajAvyuM, For Private And Personal Use Only
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 260 yAniSTha AcAya tahetu ane amRta kriyA vaDe cha Avazyaka karAe evI IcchA rAkhuM chuM. cha AvazyakenuM yathArtha svarUpa na samajavAthI ane gADariyA pravAhapatita manuSyAnI sAdhyazUnya STithI leAkeAmAM Avazyaka upara aruci vadhatI jAya che.'' X X "huDhayAga, rAjayAga, naitikayeAga, matrayega, bhaktiyAga, jJAnayeAga, adhyAtma jJAna ane uttama sadaguNA vagerenA cha AvazyakamAM samAveza thAya che. yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhi-A aSTAMga ceAganA paNa cha AvazyakamAM samAveza thAya che. zabda ane zabdArtha temaja anubhavApUrvaka cha AvazyAne avodhIne vyavahAra ane nizcaya nayapUrvaka cha Avazyaka karavA hajI huM daroja abhyAsa karuM chuM." X * X "zeTha pannAlAla umAbhAine SaDadravya pustakamAMthI sAta nayaneA pATha ApyuM." www.kobatirth.org X X X X iTAvAvALA paDita bhImasene jUnA nAstika che' e nAmanI cApaDI bahAra pADI che. tenA javAba ApavA mATe lekha lakhavAnA saMkalpa karuM chuM." ( tA. 5-11-11) X * X "AnaMda maheterI tathA dhyAnavicAranAM prazna sudhAya"." X Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir X X x; rAtrinA vakhatamAM mahAtmAnAM pade sAMbhaLavAthI mahAna lAbha prApta thayeA. kharekhara, mahAtmAonA hRdayadgAra atyanta asara kare che." X X X X "rAtrinA vakhatamAM vizeSataH vairAgya utpanna thayA, ane AtmadhyAna karatAM karatAM nidrA AvI gai.' X X X X * "brahmacaryanI nava vADasa'kha'dhI dIrgha vicAra karI tenA uddezeAnA vicAra karyAM." X X X 64 patranA vadhAre vAMcIne manamAM kicita khinnatA utpanna thai. Adi patranA adhipatie dRSTirAga, svArtha ane saMkucita dRSTithI anyAnA upara ekadama AkSepa karavA ma'DI jAya cheH te jainadhamanI unnatinuM lakSaNa nathI.'' X For Private And Personal Use Only X X X "dararAja manuSyeAne edha devA mATe vyAkhyAna vAMcu chuM, paNa joie tevI, temanA AcArivacAra jotAM vyAkhyAna zravaNathI prAyaH asara thai hoya tevu' jaNAtu nathI. AnuM X
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mehamayImAM ra61 kAraNa e che ke, teo gADariyA pravAhanI peThe vyAkhyAna zravaNa kare che, ane vyAkhyAna zravaNa kya pazcAta tenuM vAraMvAra manana karatA nathI. zravaNa bAda manana karavuM joIe. AkAzamAMthI thayela vRSTine taLAva vagerene bAMdhI temAM saMgrahavAthI duSkALanA samayamAM jaLanI amRta samAna kiMmata gaNAya che. tevI rIte upadezane hRdayamAM dhArIne, tenA saMskAro pADavAthI guru upadezanA virahamAM guruno upadeza tAjo rahe che. ane tethI rAga-dveSanuM utpanna vArI zakAya che. evo Aja anubhava eka kAraNathI thaI Ave che." | X zarora narama hovAthI barAbara dhArmika kAryomAM pravRtti karI zakAI nahi. paNa rAtrinA samayamAM dharmadhyAna saMbadhI uttama vicAro AvyA, ane mananI caMcaLatA jANe ghaNI TaLI hoya ema lAgyuM.................patranA humalAthI paNa mananI sthiti badalAI nahi, ane aMtarmukha vRtti thaI." "zrAvakonI dAkSiNyatAmAM phasAIne svataMtratAno tyAga kare nahi." "munizrI cAritravijayajI kRta premathI mukti" e nAmanuM pustaka vAMcyuM. te pustakamAM sAmAnya sarvasAdhAraNa vicArapaddhatinI dizA avalekAya che. keTalAka lekhya viSaya Adeya che, kiMtu te pustakane sApekSatAthI vAMcavAmAM Ave to sAruM. samyagadaSTine samyapaNe sarva bAbato samajAya che." muMbaIthI vihAra karyA pazcAta keTalAka mahine yogya zikhya sAdhuone pAse rAkhavA. zithila, AjJApaka, svachaMdI sAdhu-ziSyone jude vihAra karAvavo ema nizcaya karavAmAM Ave che. sudhAratAM nahi sudhare ane pAse rahelA vinayI sAdhuone paNa avinayI banAvI de evA saDela pAna jevA sAdhu ziSyathI dUra rahetAM samAdhi ane cAritraguLanI vRddhi thAya che, ema have cokakasa vicAra karI nizcaya karyo che." ane keTalAka lamInaMdanonA abhimAna ane aTakacALAthI ghavAyeluM e kavidila kavitAmAM haiyuM ThAlave che. tame dhanane gaNo vahAluM, banI kaMjusanA bApA, dharo lakSmI taNo phAMke, tamArI ne mane paravA. banyA lAkhopati te zuM, maLe nA lamIthI zAMti, nathI dhanathI mahattA kaMi, tamArI nA mane paravA. marI mathatA tame temAM, gaNIne prANathI pyArI, ame ene gaNI nyArI, tamArI nA jarI puravA. For Private And Personal Use Only
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 162 'www.kobatirth.org amAre AtmamAM ramavu, nathI prAmANya vANImAM, dharA che. rAga vezyAvata, nathI kiMmata manuSyAnI, nathI kaMi Teka vA zraddA, jagatamAM zeThanA nAme, hRdaya vizvAsaghAtIe, gaI nA lakSmI kaiA sAthe, mudhyadhi dharmAM pUjArI, nathI levuM tamAruM kaMi, tamAre bAlamAM pharavuM, tamArI nA jarI paravA. maLe jyAM mAna tyAM ghUsA, tamArI nA jarA paravA. vadelA khela nA pALeA, tamArI nA jarA paravA. ghaNA che veThI du:khI: tamArI nA jarA paravA, vicArI le! hada mAMDI, sadA nispRha khare| sAdhu. * vaLI hAkala kare che. gappAM uDADe seA gaNAM, DaganAra bhAI, kANu che ? manamAnatI jyAM tyAM bhale, te mAnanAru kANu che ? ' sAmA paDanAra irSyALu pratipakSIone sAmA paDI. hAhA karA, paNa satyanA medAnathI, mata-bhedathI niMdA karI, paNa sAMkaDI draSTi vinA, ane ghaDIbharamAM A kavirAja zAsanasubhaTa bano paDakAravA lAge cheH prabhu mahAvIranA dhame, kharI zradhdhA : dharI preme: thaze! namrata sadAcAre, karI zakaze| udaya tyAra. maryAM traNa mALavA kayAMthI, samaryAMthI jIvana saghaLuM, tane dehanI mamatA, karI zakaze udaya tyAre. tyajIte leA ka saM jJA ne, tyajIne mRtyunI bhIti, pravRttimAM paDe jyAre, karI zakazeA uya yAre. jinezvara dha sevAmAM, gA nA deDa-prANAne; thaze. e marajIvA jyAre, karI zakaze! udaya tyAre ane A zAsanasubhaTa jANe peAtAnA pratipakSIone pharI sa MbhaLAve cheH ' dharmAMnnati tamArAthI vicArI mAvAneA tamAre sudhArAnA ame artha thatA satya sudhArAnA pratipakSIone ' ema ziCka bAMdhI sAdhurAja kahe che. dharIne sAMkaDI draSTi, thAtA upadezanA sAmA, nA phAvazeA jhAjhuM AcAranA bhede, dharIne dha ' che lA Ive jarA kaMI mAnyatAbhede, jarA karI hAhA thatA sAmA, have nA sudhArA satya je thAtA, phAtrA jhAjhuM. khamAtA nA, have thaI dekhatI duniyA, prapaMce thI satAvAnA, * karyuM tevuM have lezeA, nathI ekAnta draSTie, nathI jUnA taNA rAgI, kAya vakhata saoNka DA vA nuM. ame pakSI, draSTie. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ekAnta cAniSTha AcAya For Private And Personal Use Only karavAnI. vItyA,
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mohamayImAM muMbaInI seMdhapethI vaLI aneka jAtanA navanavA vicAro noMdhe che emAMthI e veLAne A ItihAsa najara samakSa khaDe thaI jAya che. e kavirAjA vaLI nedhe che - "muMbaI nagarImAM aneka garachanA ane aneka matanA zrAvako vase che. mata ane gachanA bhede sarvane ekasarakhA priya tathA ekasarakhI zraddhAnA sthAnabhUta banavuM mahA muzkela che. chatAM keTalAka manuSya ke je amuka sAdhuonA atyaMta rAgI ane anya sAdhuonA ekAnta haiSakArako vinA-ghaNAone sAmAnya rIte saMteSa devAyo... muMbaI nagarImAM ekaMdare zrotAone sAre lAbha jaNAyo che. atre pUrve AvelA keTalAka sAdhuonA cemAsAmAM jevI dhamadhammAo thaI hatI, temAMnuM A vakhate kaMI thayuM nathI. ekaMdare aupadezika kAryomAM sAro lAbha thayo che.-phakta surata vageremAM sAdhuonA kalezanA lIdhe jaina gurukuLanI sthApanA thaI nahi.' "rAtre nava vAge daDha nizcaya karavAmAM Avyo ke game tevo manuSya hoya to paNa tenA cogya guNenI ja prazaMsA karavI. prazaMsA karavAnA vakhate yogya guNe je je aMze khIlyA hoya teTalA ja kahevA. dharmanA game tevAM kArya karAvavAM hoya te paNa yogya guNone atikramIne anyone caDhAvavA vizeSa kahevuM nahi. joke pUrve A rIte ghaNe bhAge vartatuM hatuM, to paNa jaina komanA zrAvakasamUhanA agragaNya zeThiyAone kaMIpaNa kArya karavAne utsAha caDhAvatAM keTaluMka vizeSa thaI jatuM hatuM. tethI daDha pratijJA karavAmAM Ave che. anya sAdhuo saMbaMdhamAM paNa A rIte ja vartavAno saMkalpa karyo che. AtmatattvanuM dhyAna karatAM karatAM nidrAvaza thavAyuM." "rAtrinA samaye AtmAnI zaktionuM dhyAna dharyuM." vyAkhyAna vinA strInA paricayamAM sAdhue khAsa kAraNa vinA na AvavuM, temAM atyaMta hita samAyeluM che. adyApiparyata prAyaH A niyama pramANe vartavAthI pitAnuM ane para manuSyanuM zreya yathAzakita karAyuM che. brahmacaryanA pratApe ghaNA upadravo ke je durjana dvArA karAyA-karAya che. temAMthI nirvidhanapaNe pasAra thavAya che. brahmacaryathI adyApiparyanta jIvana vahana karAya che." govardhanarAma mAdhavarAma tripAThInuM ke je "sarasvatIcaMdra' graMthanA lekhaka che temanuM jIvanacaritra vAMcyuM. temanA jIvanacaritramAMthI ghaNA saddaguNa grahaNa karavA yogya che. jenetara vidvAnonA paNa mArgAnusArI guNe prazaMsavA gya che." jyAre hRdayamAM krodha pragaTayo hoya tyAre bane tyAM sudhI keinI sAthe vArtAlApa kara For Private And Personal Use Only
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 264 ceAganiSTha AcAya nahi, ane mananI zAnti thAya tevuM koi pada gAvu', vA mananI zAnti thAya evuM koi pustaka vAMcavu. krodha vakhate kapAla upara citta sthira rAkhavAmAM Ave te krodha tvarita zAnta thAya che....zuddha prema ane karuNA vaDe krodhIe ane krodhanA upara jaya meLavI zakAya che." X X prAtaHkALamAM dhAmika kriyAe| karyAM prazcAta saMsAramAM sukha kayAM che, e nAmanu pustaka bIjI vAra vAMcavuM zarU karyuM.' x X X X X "amuka manuSyanI sAthe aNabanAva thavAthI upADelA kAryathI dUra rahevu e uttama manuSyanuM lakSaNa nathI. je bAbatamAM matabheda haiAya te vinA anya sava khAkhate mAM banee sAthe rahIne kArya karavu joie-apamAna vagere sahana karIne aNabanAva bhUlI jai sanI sAthe rahIne kAma karavuM joIe." www.kobatirth.org X X X X "jJAnInA sevaka manavAnI AzA rAkhavI, kintu ajJAnIenA guru banavAneA kadI vicAra karavA nahI.'' X X X x X x Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir X "je kAmamAM ghaNA matabhedo paDe ane pratyeka manuSya potapeAtAnA vicArane satya mAnI anyAnI sAthe kaleza ane aMgata humalA karI peAtAnAthI viruddha vicArakonA nAza karavA dhAre teAte kema meru parvata jeTalI UMcI heAya te paNa avanatinI khADamAM paththaranI peThe dhasI paDayA vinA rahe nahI.'' X X ** ' koipaNa sArA manuSyanuM caritra lakhavuM hoya te tenA sadguNlRAna zedhI kADhavA ane tenA upara zuddha prema dhAraNa karIne caratra lakhatAM jIvana rUparekhA sArI rIte dorIne tene raMgI zakAya che. uttama manuSyanAM caritro vAMcavAthI tathA lakhavAthI peAtAnI tathA duniyAnI unnati thAya che. uttama pUrvAcAryAMnAM jIvanacaritro ArkaSaka padhdhatithI lakhavAnI ghaNI AvazyakatA che." X X X For Private And Personal Use Only X " keTalAka samayasArIyAnI peThe ekAMta adhyAtma jJAnane grahaNa karI gRhasthane guru sthApIne asa yatInI pUjAnA pravartaka ane che: te jainAgamAthI virudhdha jaNAya che. keTalAka ekAnta gacchakriyAnI mAnyatAne mukhya dharma mAnIne ane kriyAnA pakSa laine adhyAtma jJAnanA pratipakSIe bane che, te paNu jainAgamothI virudhdha jaNAya che. ekAnta adhyAtma vA dravyAnuyAganI mAnyatA svIkArIne gRhasthane guru mAnavAvALAnI evI dRSTi banI jAya che, ke teone sAva para cAritranI apekSAe vAdananI apekSAe gurusmudhdhi rahetI nathI-tethI sAdhuvanI hAni tathA peAtAnI hAni thAya che. utsarga ane apavAda e e
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mohamayI mAM 265 mArgathI bakuza ane kuzIla nirgathenuM svarUpa gurugama dvArA anubhavavAmAM Ave te sAdhuvarga prati aruci utpanna thaI zake nahIM. sAdhuonA AcAra saMbaMdhI TIkA karanArAo te ghaNA gRha jovAmAM Ave che, paNa sAdhu thaIne pote te pramANe vatIne anyane dAkhalo ApanAra viralA zrAvake ja che. duniyAmAM TIkA karanArAo lAkho che, paNa pitAnI TIkA na thAya te pramANe vartanAra te alpa che." AvI rIte aneka sArA-mAThA prasaMgomAMthI uddabhavelA tAratamyane rajU karatI DAyarInI thoDI paMkitao upara ApI. have teo saM. 1968 nA mAgazara suda chaThane divase noMdhe che ke, Aja dIkSAnAM agiyAra varSa pUrNa thayAM, ane bAramA varSamAM praveza thAya che. "agiyAra varSamAM ekaMdara cAritra mArganI ArAdhanA sArI thaI che. gAmaDAomAM samAdhimAM vizeSa prakAre rahevAtuM hatuM, ne zaheramAM upadezamArganI vizeSataH pravRtti karAtI hatI. trIza upara pustaka lakhAyAM, tema ja pAThazALA AdinI sthApanA karI. koInI sAthe dhamAdhama thaI nathI." bAramA varSamAM pravezatAM nIce pramANe saMkalpa karuM chuM. aupadezika kAryamAM tatpara rahevuM. cAritra samAdhinuM avalaMbana karavuM. "upAdhithI dUra rahevA yatna karavo. "prArabdha karmavege thatI vedanIya-upasarga Adine sahana karavA samatAbhAva rAkha. abhinava jJAna khIle evAM dhArmika pustakanuM vAcana karavuM. "pUrvanI peThe brahmacarya pALavA nava vADanuM avalaMbana karavuM. pUrvanI peThe vyAkhyAna vinA koI paNa strIne vaMdana karavA upAzrayamAM AvavA devI nahIM. prasaMge pAta egya graMthanuM vAcana karavuM. traNa guptine vizeSa prakAre abhyAsa karo. bhASA samitimAM to vizeSataH upayoga de. spaSTa vANI, gaMbhIra guNa tathA vairyaguNanuM vizeSa prakAre avalaMbana karavuM." A prasaMge dilhI darabAra bharAvAne hovAthI laMDanathI zahenazAha potAnAM patnI sAthe AvavAnA hatA. teo sTImarathI muMbaI baMdare AvIne dilhI javAnA hatA. muMbaImAM svAgatanI bhAre taiyArIo thaI rahI hatI. A aMge tA. 30-11-11 nI DAyarImAM teo noMdhe che : For Private And Personal Use Only
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 266 yoganiSTha AcArya - "zahenazAhane dekhavA mATe muMbaImAM paradezanA zrAvake AvelA-teone baMdha dIdho. 5 ane pachI mauna ekAdazI (tA. 2-12-11) nI noMdhamAM ekAdazInuM ne maunanuM mAhAsya carcA bAda punaH teo nedhe che. e kALa dalapatazAhI bhAvanAno hato. Aja roja muMbaImAM nAmadAra zahenazAha sara jyorjAnuM Agamana thayuM. bahAragAmathI lagabhaga vIsa-pacIsa lAkha ane zaheranA manuSyo sarva bhegA karatAM 30-35 lAkha manuSyonI saMkhyA muMbaimAM thaI che. pUrvabhavamAM puNya karyA vinA zahenazAhanI padavI maLatI nathI. keTalAka manuSyoe kalakattAmAM traNa-cAra varSa pUrve beba pheDyA hatA, tethI A vakhate zahenazAhane keIthI upadrava na thAya te mATe ghaNo baMdobasta karyo che. jyAM sudhI puNyane prakAza khIle che, tyAM sudhI kaI jAtanuM viM naDatuM nathI. dilhInI gAdI para DisembaranI bAramI tArIkhe sara jyorja ja prathama besavA bhAgyazALI thayA che. briTIza rAjanI paddhati sarasa hovAthI sAdhuone tathA dareka prajAne potAne dharma pALatAM kaI taraphathI sahana karavuM paDatuM nathI, uttama nItithI jyAM sudhI rAja calAvavAnI paddhati kAyama raheze tyAM sudhI briTIza rAjyane sUrya bhAratamAMthI asta thavAno nathI." A kALa ja AvI mugdhabhAvanAne hato ne Aje "kivaTa InDiyA'nuM sUtra prathama uracAranAra pUjya gAMdhIjI paNa te kALe briTIza rAjyanA vaphAdAra prajAjana havAmAM garva dhAratA hatA, ne Apada samaye tana, mana, dhanathI tene madada karavAnI pharaja samajatA hatA. A bhAgyazALI zahenazAhane ApaNA caritranAyake pAyadhunI para AvelA goDIjInA upAzrayamAM rahIne najare nIrakhyA hatA. A prasaMge AvelA traNa yuropiyana vidvAne teozrInI pAse AvyA hatA, ne dubhASIo dvArA praznottara karI saMtoSa pAmyA hatA. A veLA muMbaImAM ekatra thayelA aneka rotAjano vyAkhyAnamAM, tema ja anya samaye AvatA, praznottaro karatA, carcA karatA. caritranAyake vyAkhyAnano suMdara rasa utpanna karyo hato, ne teozrInI vicAratA ne vidvatAnI gaMbhIra chApa badhe paDI hatI. teoe citra vada pAMcame dazavaikAlika sUtranuM vyAkhyAnamAM vAcana zarU karyuM hatuM, jenI prathama gAthA upara evuM suMdara vivecana karyuM ke ATha mahinA sudhI te vivecana ja cAlyuM. e uparAMta A samayajJa vidvAna puruSe prajAno rasa navalakathA jevI paddhatinA vAcana para vizeSa jANI " sarasvatIbAlA' nAmanuM svapajJa caritra uttara vyAkhyAnamAM kahevA mAMDyuM. dhamanAM mULa to para racelI A vArtAmAM teoe e rasa-evI ghaTanAo-makI ke zetAo eka divasane paNa AMtaro pADyA vinA sAMbhaLavA AvatA. eka divasa anivArya kAraNe na Avele-game tenI pAsethI eTalI vArtA sAMbhaLI leto tyAre saMtoSa anubhavato. vyAkhyAna samaye A vArtA racAtI ne kahevAtI. koI prakAzake e vArtA Apo te chApI prakaTa For Private And Personal Use Only
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAhamayImAM 267 karavA jaNAvyuM tyAre ja e teA racAtI ne kahevAtI hAvAnuM jaNAyu hatu, je kadIe lakhAI nathI. sAMvatsarika pratikramaNa vakhate meTI medanI ekatra thatI, ne aMdhAruM thai jatuM. A vakhate keTalAka taphAnIe kAMkarA nAkhatA ke kai kai aTakacALAM karatA, caritranAyake e pratikramaNa sADA traNa vAge zarU karI, divasa chatAM pUruM karyu. khuba zAnti ne AnaMdathI pratikramaNa thavAthI te vakhatatho muMbaImAM te rItanA rivAja pracalita thaI gayA. A varSe gujarAtamAM duSkALa jevuM hatuM, eTale pAMjarApeLa vagerenI ghaNI TIpe AvI hatI. traNa-cAra lAkha rUpiyA chUTaka chUTaka temanA upadezathI bharAyA, amadAvAda khAte vi. sa'. 1962nI dazerAe zrI. jaina ve. mU. eDiMga ke je zeDha lallubhAi rAyajInI eka lAkhanA sakhAvatI vacanathI sthapAi hatI, paNa pAchaLathI zeThe lallubhAinI sthiti palaTAvAthI gabhIra sthitimAM hatI te mATe caritranAyake ahIM apIla karI. AthI jhavero DAhyAbhAi kapuracaMda, jhaverI mehanalAla hemacaMda, jhaverI maNilAla zavacaMda, jhaverI bhurAbhAI bApAlAla tathA jhaverI amRtalAla meAhanalAla maganalAlanA prayAsathI jhaverInA kAMTA taraphathI vArSika pAMceka hajAranI madada maLI. muMba'imAM paNa temane 'sava dhanA darabAra' cAlu ja hatA. aneka dharmanA sAdhuo, sanyAsIe, upadezake ne vidvAneA mulAkAte AvatA. A vakhate ahIM mANekaca'dajI tapasI karIne geAMDaLa saMghADAnA sthAnakavAsI sAdhu hatA. caritranAyakanI udAra vicAraNA ne taTastha zailInAM vakhANa sAMbhaLI tee maLavA AvyA hatA, ne vicAronI Apa-le karI hatI. pachI tA caritranAyaka paNa temanA upAzraye jatA hatA. baMne vacce prema ane vizvAsa jAgyA hatA. vaiSNava soMpradAyanA AcArya zrI. devakIna MdanajI sAthe paNa ricaya thayA hatA. prathama te mulAkAta mATe upAzraye AvyA hatA. te pachI caritranAyaka pAte zyAmasudarAgA jI sAthe temane tyAM gayA hatA. jaina tattvajJAna sa`kha'zrI carcA calAvI hatI, ane caritranAyake jena dharmAMno ' syAdvAda ' zailInI viziSTatA darzAvatAM samajAvyu ke jo A zailIne samajavAmAM Ave te tamAma durAgrahe naSTa thAya. e veLA gArakSA mATe sarakAra para khAsa dabANa lAvavA mATe muMbainA agragaNya zaherI taraphathI eka nivedanapatra ghaDavAmAM AvyuM hatuM, ne tenA para sahIo levAmAM AvatI hatI. ciratranAyake temAM bhUkha sAtha ApyA. A paricayane pariNAme vaiSNavAnA A mahAna AcArye peAtAnA sarva maMDaLanI samakSa caritranAyakanA jJAnanI tathA tyAgadazAnI praza'sA karatAM kahyuM ke "ApanA lIdhe jainadhama saMba`dhI ghaNuM' jANavAnuM maLyuM. jaina dhamamAM jevuM dayAnu svarUpa che, tevu' khIjA dharmAMmAM nathI." A samAjI paDite paNa avAranavAra AvatA. muMbaImAM gujarAtI jeneAnI ane kacchI jainAnI judI judI ne!kArazI thatI. teAne For Private And Personal Use Only
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAniSTha AcAya 168 bhegA jamADavA mATe ghaNu' thayuM', paNa varSonI praNAlikA tAtkAlika na pharI zakI. chatAM ghaNA AgevAne nA vicAramAM suMdara parivatana thayuM, muMbaithI vihAra karavAnA vakhata najIka AvatA hatA. kheDa ghaNI karI hatI. khI ghaNAM vAvyAM hatAM. pratikUla pANI ne pavananA sapATA paNa ghaNA AvyA hatA, paNa pariNAme jaNAyuM ke khI te vavAyAM che. aMkura gheADA ceDA phUTayA che, teA dharmanI khetI naSTa ke niSphaLa nahi jAya. alabata, peAtAnI kalpanA pramANe peAtAnI sagI AMkhe dharmAMkRtyanA gheghura vaDale phAlelA phUlele teo joi na zakayA. vihAra karavAnA AgaLanA divase te noMdhe cheH 'muMbaimAM daza mahinA rahIne upadeza ApyA. muMbainA zrAvakoe vyAkhyAnane lAbha sArI rIte lIdhe. lAlana-zivajInI takarArathI paradezamAM kaleza thayele, te leza paradezanA zrAvakAe muMbaimAM karyAM. tethI muMbaimAM khAnagImAM be pakSa paDI gayA. "madhyastha rahevA chatAM paNa jaina gurukuLa saMsthAnI sthApanAnuM dhAreluM kArya pUrNa thayuM nahi, paNa jaina gurukuLanI saMsthAnA vicArAnA phelAvA tA bahu karyA. have bhaviSyamAM ane te kharuM. muMbainA saMghamAM saMpa heAta te jaina gurukuLanI sthApanA thatAM vAra lAgata nahi. bhaviSyamAM paNa upadeza te ApyA karIza." vihArane e divasa AvI lAgyuM. sa', 1968 nA mAgasara vada trIMja ne zukravAre ( tA. 8-12--11 ) lAlabAgathI lAbha cADiyAmAM vihAra karyAM. A vidvAna vyAkhyAtA ne ajaba vairAgIne vaLAvavA cAra hajAra nara-nArI ekatra thayAM. pahele paDAva bhAyakhalA thayA, tyAM mamatA-tyAga para upadeza ApyuM, muMbainuM A cAturmAsa pahela ane chelluM hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che uDatI GUJg5s ' ', te Saa 3 kalara che gADI ja jags phouj) ) pada | E Fis ge | | [ 14 ] [ kA. zA D e la 18 bu ' sAragrAhI jIvanadaSTi ta e 18 x 1 |J, Us : Jaa nAhamayInA tyAga pachI, bhAyakhoLAthI cAra vAge ATheka zrAvako sAthe caritranAyaka rANI vikaToriyAne bAga jevA mATe gayA. Aje paNa ghaNA sAdhuo A rItanAM sthaLe jovAno virodha kare che tyAre e veLA kadAca caritranAyaka ja prathama vyakita haze ? je A suMdara saMgrahusthAna jevA gayA. mana: pUtaM samAvatanA dhyeyavALAne kayAMya vikSepa naDe tema nahatA. teoe te divasanI DAyarImAM noMdhyuM che * aneka vastuonuM saMgrahasthAna avalokayuM. padArthavijJAna prApta karavAne mATe AvAM saMgrahasthAna atyaMta upayogI nIvaDe che. briTiza rAjyamAM vyAvahArika jJAna meLavavAnA upAye dina-pratidina AvI rIte vRddhi pAme che. aneka dezanI vanaspatio, tema ja aneka dezanAM pazu ane paMkhIonuM avalokana karyAMthI jJAnamAM vRddhi thAya che....rANIno lAga jotAM jJAna ane vairAgyamAM vRddhi thaI. '' 1) - dakiTa tevI sRSTi mujaba, A jAtanAM avakanothI pitAnA jJAna ane vairAgyanI * vRddhi karanAra vidvAna munirAje ahI nA zrAvakasaMgha samakSa pharI gurukuLanI AvazyaktA saMbadhI bhASaNa karyuM. ane bIje divase prAta:kALamAM zeTha kIkAbhAI premacaMdanA AgrahathI zeTha premacaMda rAyacaMdanA baMgalAmAM vyAkhyAna vAMcyuM. ahIM teozrIe nave aMge prabhupUjA karatAM kaI rIte aMtaramAM dhyAna karavuM tenuM svarUpa samajAvyuM. [ J , HI[ J [ pg TIMES / apAranA vihAra karI cI'cAkalI AvyA. ahI' nAgajI svAmI nAmanA sthAnakavAsI muninI mulAkAta thaI. baMne vacce sAhudaya carcA thaI. cAra vAgyAnA Azare zeTha rokaLadAsa mULacaMdanI DiganI mulAkAta lIdhI. | Jig) sjis[] sArI vidyAthIoe dhArmika prazno karyA. caritranAyake temane suMda2 uttara ApyA. A aMge teo noMdhe che : " jainadharmanuM dalIle pUrvaka zikSaNa Ape evA zikSakanI atre jarUra che. vyAvahArika For Private And Personal Use Only
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 270 giniSTha AcArya keLavaNI pAmelA vidyArthIone dhArmika zikSaNanI jarUra che. dhArmikajJAna vinAnuM vyAvahArika jJAna eka AMkhe kANA manuSya jevuM che." bIje divase vyAkhyAnamAM beDiMganA vidyArthIone pUjA vagere viSayamAM vyAkhyAna ApyuM. teoe joyuM ke keLavaNI pAmelA vidyArthIone hetupUrvaka (dalIlathI) upadeza ApavAthI tarata teo upadezano sAra kheMcI zake che, ane pote je samaje che te bIjAne sahelAIthI samajAvI zake che. ahI jaina zvetAMbara konpharansanA Adyajanaka zrIyuta gulAbacaMdajI DhaDhA temanA darzanArthe AvatAM konpharansa saMbaMdhI khUba carcA karI. AgAmI adhivezana aMge salAhasUcanA ApIne sAthe sUcavyuM ke "a9pa kharce vivekathI konpharansa bharavAthI ghaNuM kAlaparyanta konpharansa cAlI zakaze." AgaLa paNa pote zrIyuta DhaDhAjI viSe lakhe che: DheDhAnA vicAro ekaMdare janakomanI unnati paratve che, ema nizcaya karyo. egya sabhya AgevAno ne tIrthanA sthAnamAM bharavAmAM Ave to kadI konpharasane aMta Ave nahIM. moTAM zaheromAM jUnA ne navA vacce matabheda hoya tethI matabheda vinAnAM gAmo agara tIrthasthAnomAM alapakharce digaMbara mahAsabhAnI peThe bharavAnI che. " AjanI noMdhapothImAM (tA. 10-12-11) teozrI lakhe cheH hindusthAnane eka vidvAne lakhele hAlanA rAjya sudhIno ItihAsa avale, ane temAMthI sAra kheMcyo. muMbaI-lAlabAga karatAM atra dharmotsAhanA vicAra vizeSa pragaTayA. jhaverIkAMTAnA vyavasthA karanAra jhaverI hIrAcaMda nemacaMda vagere darzanArthe AvyA hatA, temane bedha Apyo. nirakSara gRhastha vepArIo karatAM sAkSara vidyopAsakone tvarita tattvabodha ApI zakAya che." mAgasara vada chaThanA divase tyAMthI vihAra karI sAMtAkrujha AvyA. ahIM zeTha narotamadAsa bhANajInA baMgale rahyA. atre gujarAtI sAhityanA mazahUra lekhaka zrIyuta bhegIndrarAva dIveTiyA maLavA AvyA. teo te vakhate zeTha panAlAla jaina hAIskUlanA heDamAstara hatA. teonI sAthe jainadharmanA svarUpanI carcA karI. zrI dIveTiyAe "sitArane zekha", "uSAkAnta" ane "rAjamArganA musAphara" nAme pustaka caritranAyakane bheTa karyA. pustakanA premI A viSe potAnI noMdhamAM lakhe che : | A dIveTiyAe jela " rAjamArgano musAphara' e nAmanuM purataka vAMcyuM. temAM darzAvelA vicAro ekaMdara nonI apekSAe bahu suMdara che. cAritra baLa vadhAranAra A pustaka che." ahIM akaLAyeluM mana vizeSa zAtA anubhave che. tA. 11mInI dhamAM lakhe cheH * muMbaInA lAlabAga karatAM ane mananI zAntatAmAM vizeSatA anubhavAI. " For Private And Personal Use Only
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org sAragrAhI jIvanadRSTi sAtamanA divase te AgaLa vadhyA. zeTha nAttamadAsa bhANajI, bhAvanagaravALA gAMdhI vallabhadAsa tribhAvanadAsa, zA. vrajalAla dIpacaMda tathA zrI daveTiyA vaLAvavA AgaLa AvyA hatA. sahune yogya edha ApyA ne malADa AvI zeTha devakaraNa mulajInA bagale UtaryAM. parAMonI zAMtimAM aadhUtanA AtmA divaseA bAda praphullI rahyo hatA. malADanI noMdhamAM lakhe cheH - dhaDAvazyaka bAda rAtre ghaNI sajjhAyAnuM ayana karyu. upAdhyAyajI vagere kRta sajhAyA gAvAthI tathA ekAntavAsa hovAthI vairAgyanA aMta:pradezanAM UtaratAM AtmAnuM ja raTaNa thavA lAgyuM. rAtre dhyAnamAM dararojanA karatAM vizeSa sthiratA anubhavAi. * "" Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir malADathI vihAra karI te bArIvalI AvyA. jAmanagaravALA bhAIcaMdabhAi tathA zeTha gokaLadAsa mULacaDhanI eDiMganA kApaDIA cunIlAla mULacaMda vagere vidyAthI o sAthe kanherInI guphAo jovA gayA. zeTha lallubhAI dharamacaMda tathA tukArAma hanumantarAva marAThA Adi sAthe hatA. bauddhakAlIna A bhavya guphAo joi yAgItvanA rasiyAne guphAemAM vasavAnA maneArathA thai AvyA. teo noMdhe che . " guphAenA avaleAkanathI auddha dharmanA prAcIna itihAsa jJAnamAM vRddhi thai, ane tethI bahu AnaMda thayA. zAnta jiMdagI gALavA mATe AvI guphAemAM vAsa karavAnA maneAratha jAgrata thayA. ghaNA varSothI guphAmAM rahevAne vicAra thAya che, paNa adyApi paMta sAnukULa sayAgA prApta thayA nathI. e 21 guphAnA ekAnta sthAnamAM vizeSataH nirupAdhi dazAe dhyAna, samAdhimAM jIvana gALavAnA manAratha vate che. auSadezika Adi dhama kAryoMmAM hAla te vizeSa pravRtti karAya che. ' sneha avicala saMta jAne: snehathI Teka vadhe che ghaNAnA. sneha thakI sahu duHkha bhUlAtuM, sneha svargIya sukha pamAI. kanerInI eka meATI guphAmAM temaNe aDadhA kalAka dhyAna dharyuM. erIvalIthI bhaya dUra AvyA. khAvAyelI mastI jANe pharI lAdhI rahI hatI. hasatI aphATa dharatI, lIluDAM vaneA ne caMcaLa Rtura MgA dharatInA yAgIbALane pharI kavitva tarapha kheM'cI rahyAM hatAM. tA. 14 mIe eka snehakAvya jharI gayuM. * sneha vinA kadI sukha thatuM nahIM, sneha grUpe nahIM dUra thatAM kado, snehanuM jIvana, snehanI AzA, buddhi anubhava sAgaracaMdrane, bhayadaranI pAse vasAInA kille che. pahelAM dazAzrImALI jeneAnAM cAlIsa ghara hatAM, paNa sAdhusamAgamanA abhAve te anyadhamI banI gayA hatA, vasai javA mATe khADI oLaMgavA te peAtAnA pAMca sAdhuo sAthe heADImAM beThA ne vasai paheAMcyA. ahIM krodharUpI kaSAyane upadrava thayA. te aMge lakhe che : 1 For Private And Personal Use Only " eka zrAvake eka mAila cAlavAnuM batAvyuM, ane lagabhaga be mAila upara gamana karavuM paDayuM, tethI kiMcita gussA utpanna thayA. pazcAta, pAMca miniTa pacho zAnta thayA. be divasathI vanaspatinI * kaeNnerInI guphAe viSe eka lekha 'buddhiprabhA' nAmaka mAsikamAM lakhyA hatA.
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 272 giniSTa AcArya tathA apakAyanI cAlatAM virAdhanA thaI. mananA dayAmaya chatAM anupayoga draSTithI anyanA vizvAse cAlatAM virAdhanA thAya tema cAlavuM paDayuM....A deza tarapha prANIonI hiMsA ghaNI thAya che, dayAno upadeza Ape evA vidvAna jene taiyAra karavAnI jarUra che." | vasAIthI vihAra karIne agAsI AvyA. ahIM muni suvratasvAmInuM bhavya jinAlaya che jenI pratiSThAmAM teozrIe muMbaI AvatAM bhAga lIdho hato. A pratimAjI nAlAsopArAmAMthI maLI hatI. sepArA e prAcIna samayana sUrdhAraka baMdara. grIka ane ane vepAra mATe ahI AvatA. ahIM janonI AbAdI sArI hatI, paNa pachI te kALanA vArApherAmAM e ghasAI gayuM. kahevAya che, ke metIzA zeThanAM vahANa dariyAmAM khavAI gayelAM. divasa sudhI na kaMI sara ke samAcAra. temaNe nizcaya karyo ke jyAMthI mArAM vahANA mane maLaze tyAM derAsara bAMdhIza. sopArAnI pAse agAsI baMdare maLyAM, ne temaNe muni suvratasvAmInuM devAlaya nirmANa karyuM. vakhata jatAM e jIrNa thayuM. vi. saM. 1965mAM muMbaInA jhaverImaMDaLe jIrNoddhAra phaMDamAMthI ene jirNoddhAra karyo. be varSe pratiSThA karI. caritranAyake e veLA pratimAjInI vAsacUrNa vaDe pratiSThA karI hatI. agAsImAM keTalAka divasa rahevAnuM thayuM. A vakhate muMbaIthI zeTha jIvaNacaMda dharamacaMda, zeTha nagInadAsa maMchubhAI, zeTha kalyANacaMda saubhAgyacaMda vagere cArase jhaverIo vaMdana arthe AvyA. A prasaMge navANuM prakArI pUjA bhaNAvavAmAM AvI. caritranAyake pUjAno raMga aura vadhArI dIdhuM. aMte sahune garIba jainone sahAya karavAno Adeza Apyo. A uparAMta agAsInA kheDUtone ekaThA karI temane saMsAra sudhArAne tema ja dharma vicArano upadeza Apyo, ghaNAone dArUnI bAdhA karAvI. ahIMthI virAra, sopAlA, pAlagaDha thaI vAnagAma AvyA. pAlagaDhamAM eka jAhera bhASaNa ApyuM. virArathI AvatAM pagamAM kAMTo vAgyAthI pIDA thaI, zarIra paNa asvastha rahyuM ne vAcana ne dhyAna na thatAM mana vyagra banyuM. e divase lakhe cheH "zarIrabaLa khIlavIne tene sAcavavuM temaja tene dhArmika kAryomAM upaga kare eja uttama manuSyanuM kartavya che." pAlagaDhamAM teo pratApagaDhanA suMbaDa zrAvakanI dukAnamAM UtaryA hatA. vAnagAmathI dahANu bAraDI thaI saMjANu AvyA. vaccenA divasonI noMdha kahe che: "rAtrIe piMDathu dhyAna dharyuM tethI mananI nirvikalpa dazA kevI hoya teno abhyAsa thayo hoya ema bhAsyuM. " sastu sAhitya vardhaka kAryAlaya taraphathI pragaTa thaela "yoganI' nAmanuM pustaka vAMcyuM. sudhArake taraphathI racAyelA A pustakamAMthI apekSAe ghaNo sAra kheMcI zakAya. sanArI eka vAra A pustaka vAMce te temAMthI kaMika sAra bhAga grahaNa karI zake. ekaMdara kaleza, niMdA vagere doSathI mukta karAvavAnA AzayavALuM A pustaka vAMcavA yogya che. For Private And Personal Use Only
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sadagRhasthAmAMthI sAdhutvane paMthe zrI jinabhadravijayajI mahArAja ( [ sAdhu avasthAmAM zrI jIvaNacaMda dharamacaMda jhaverI | [ gRhastha vezamAM ] za ) za hato va ) . ' Tri zeTha vIracaMdabhAI kRNAjI mANasAvALA-punA For Private And Personal Use Only
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra muMbai pA 2 lo mAM sUrijInA smArakamAM www.kobatirth.org vacce : pU. zrI buddhisAgarasUrijI pAchaLa UbhelA : zrI. jayasAgarajI, zrI. kIti sAgarajI, zrI. vRddhisAgarajI, zrI. udayasAgarajI stha pA ye lu seniTeriyama Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only zrI budhdhi sAgara sUri smAraka mahesANAvAsI maTha dolAbArDa kharo jene enaTIma
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Cyanmandir sAragrAhI jIvanadaSTi 273 - "saMmati tarkanI mULa sarva gAthAo vAMcI. jemajema gAthAonuM manana karIe chIe tema tema temAMthI kaMIka navIna anubhava maLe che." ane vaLI "svajIvananaitikAraka kASThaka nI pharIthI carcA karI. pratidina nIcenA viSayo mATe vicAra karavA mATe saMkalpa thAya che. pahelo viSaya AcAra, 2 papakAra, 3 dhyAnasamAdhi, 4 lekhana, 5 vAcana, 6 saMgIta, 7 avelekana 8 anubhava, 9 etihAsika viSaya, 10 svonnati vicAra, 11 sudhArakavicAra, 12 durguNe, 13 sadguNe, 14 vicAra, 15 AhAra, boraDI gAmanI noMdhamAM teozrI lakhe cheH "zrImad bhagavadgItAnA aDhAra adhyAyo vAMcI lIdhA. cha kalAkanA mananapUrvaka bhagavada gItA pUrNa vAMcI. samyagadaSTi pramANe je egya lAgyuM te samyapha paNe pariNumAvyuM. AThamI vAra A pustakanuM vAcana karyuM: janAgamano abhyAsa karIne ane syAdavAdane anubhava laIne A pustaka vAMcavuM joIe. gItArthe sva ane parasamayanA jJAtA hoya che.' - saMjANano killo jovA jevo che. caritranAyake e joyo. sAthe emanI ItihAsa dRSTie varSo pahelAMnI kalpanA karI. aSo jarathuSTanA upAsako (arvAcIna itihAsakAro emane buddha ane mahAvIranA samakAlIna mAne che.) IrAnI Aryo, muslima vijetAothI pitAno dharma ane pitAnI saMskRti bacAvIne I.sa. 698mAM A baMdare AvelA. teone rakSaNanI jarUra hatI. saMjANanA rAjAe dUdhane kaTara mokalI kahAvyuM ke ahIM to chalachala che. vidvAna pArasIoe emAM sAkara nAkhI kahyuM: "AnI mAphaka eka thaIne rahIzuM." rAjAe khuza thaIne kahyuM : "bhale, to mArI prajA samAna gaNIza." e veLA caritranAyaka lakhe che, ke saMjANa navetarI kahevAtuM. arthAta e nava gAu pahoLuM ane tera gAu lAMbuM hatuM. pachI te paMdaramA saikAmAM phiraMgIo AvyA, killo bAMdhyo. saMjANuthI sarIgAma thaI vApI AvyA. ahIM vaLI emanI DAyarI noMdhe che, ke * pAlagaDhamAM rAtrIe tathA atra bapore sAdhunA anucita bhASaNathI tathA kalezanI udIraNAthI dhanI utpatti thaI. paNa tenI asara pa kalAkathI vadhu rahI nahIM. manamAM pazcAttApa-samatAbhAva jAgrata thayo. ' ja graho eka bIjAne premathI maLI zake che, janonA sAdhuomAM gacchanA bhedathI vA koI game te kAraNathI sAdhuo ekabIvanane dekhIne amRtabharI dRSTithI ekabIjAne paraspara maLI zakatA nathI. gacchagacchanA saMdhADAnA sAdhuo sAmAnya bAbatomAM paNa ekabIjAne joIe te pramANamAM saMpIne vato zakatA nathI. keTalAka uttama sAdhuone mUkI anya sAdhuomAM AmAMnuM kaMika anubhava karavAthI mAlama paDe che. vikrama saMvatanA dazamA saikA sudhI sAdhuonuM aikya ghaNuM atihAsika daSTithI avalokAya che. - "suratamAM Aja udezathI saM. 196 7nI sAlamAM sAdhumaMDaLa UbhuM karyuM hatuM. paNa vicArabhede kalezanI utpatti karI tethI sAdhuonuM eya karavAmAM mahAvidana UbhuM karyuM. " 35 For Private And Personal Use Only
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 274 cAganiSTha AcAya vicANAmAM UMDA ne UMDA UtaratA jatA A avadhutane vaLI navacetanA lAdhe cheH e lakhe cheH www.kobentirth.org .. he cetana, udAra cittathI sAdhuonI unnati thAya ane jainadhama pALanArAonI saMkhyAmAM vadhAre| thAya eva! upAyeA AdaravA mATe sAdhuenA vicArAnuM dhaNA bhAge aikaya karavA prayatna kara. 44 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zAsana devatA, mArA hAthe uttama kArya karavAmAM madadagAra thAe jainadhama sakAcAtA jAya che, te jainAnI saMkhyA ghaTatI jAya che, tethI manamAM dhaNu lAgI Ave che. " huM zAsanadevatAo, tame amArA prayatnamAM sahAyakArI bane, ane jaina sAzananI unnati karavAmAM je je vidhnA Ave tene kSaya kareA. vIsamI sadImAM jeneAnnatinAM bIja amAre hAthe vavAe, amArA vicArAne upADI le tevA uttama jussAonI asara savane thAe. 66 niLa mananA keTalAka vaNike| amArA vicAra| sAMbhaLe che, paNa teone joie tevu. uttama keLavaNInA abhAve dharmAbhimAna pragaTatuM' nathI 66 he zAsana devatAo, jainazAsananI unnatinAM je je dvAra pUrve pAMca-cha zatakathI aMdhAdhUMdhIthI aMdha paDI gayAM che, tene khullAM karavAmAM sahAya karo. ' AvI AvI manemana pratijJAo karatA A mahAna munirAja vApI AvyA. ( peASa suda 11. ) ahIM derAsara baMdhAvavAnI khAkhatamAM jhaghaDA hatA. enu' sarvene maLIne samAdhAna karAvyuM. vApIthI teo damaNa AvyA. ahI' eka duHkhada samAcAra maLyA. sUrata khAte peAtAnA dardI kSayanA upacAra karAvI rahelA ziSya amRtasAgarajIe peASa suda teraze dehatyAga karyo. teo caritranAyakanA prathama ziSya hatA. jAte rajapUta hatA, paNa jaina dharma pratye adbhuta prema hatA. A gurupremI, AzAspada yuvAna muninA cAra varSanA cAritra paryAyamAM mRtyu thavAthI badhe gamagInI prasarI rahI. caritranAyake emanA smaraNamAM kavitA banAvI peAtAnA hRdayanI samatA daDha karI. te A ziSya mATe ghaNI vAra kahetA ke 'mArA jamaNeA hAtha gayA.' damaNamAM mahAdevanI jagAmAM bhASaNA ApyAM, ne tyAMthI vihAra karI bagavADA AvyA. bagavADAnA derAsaramAM keTalIeka azAtanAe hatI. temaNe sahune ekatra karI te dUra karAvI. temaja meAtIvADAthI Avela narasiMhabhAine dArU-mAMsanA niSedhane pracAra karavA preraNA karI. tema ja AvatA phAgaNa mAsamAM keAma samastanI jJAtine ekaThI karI A nimitte meLAvaDA karavA kahyu. bhagavADAthI pAraDI thai valasADa AvyA. valasADamAM zanivAra ane ravivAre mAtAjInI dhama zALAmAM prema ane dayA' upara e jAhera bhASaNA ApyAM. dravyapUjA ne bhAvapUjAne mama samajAvyeA. valasADamAM caritranAyakanI bhAvanAne jhIle tevA eka kezaucaMda gulAkhacaMda karIne gRhastha hatA. teoe jaina gurukuLa sthApavA mATe jaina saghanI anumati paNa karAvI hatI. tyAM cAlatI pAThazALA ane pravRttienA teo prANa hatA. For Private And Personal Use Only
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir sAragrAhI jIvanadaSTi 275 valasADamAM teonA AtmAne zAnti maLI paNa have zubha pravRttio khUba vadhI paDI hatIH ne pravRttionI pAchaLa AvatI nAnI moTI pArAyaNo keTalIka vAra mAnasarovaranA A haMsane akaLAvI nAkhatI. tA. 18-1-12 nI naMdhamAM teo lakhe cheH hAlamAM rAtanA vakhatamAM dhyAna samAdhino abhyAsa sevavAthI sahaja sukhano anubhava thAya che. bhakatonuM Agamana ane aupadezika pravRttithI samAdhinA UMDA pradezamAM utaravAno sakhata abhyAsa thaI zakato nathI, pAramArthika kAryomAM pravRtti karavAnuM kAma aNadhAryuM AvI paDe che. zubha pravRtti sarvathA choDavAno hajI nizcaya karAyo nathI. zubhapravRttiH5 dharma vyavahAra kAryo karavAmAM nirlepatA aMtarathI rAkhavI evo prayata hAla vizeSataH karAya che. pAnathI pIThikA draDha karavAnuM kArya hajI cAle che. dhyAna karatAM karatAM mana vizrAma pAmavAthI samAdhino anubhava thAya che." ane pachI keTalAka jeo kevaLa niSkriya banI jAya che, teone sUcanA ApatAM lakhe cheH dharmakriyAmArgathI bhraSTa thaIne nikiya potAne mAnI besavAthI kaMI yegI thaI zakAtuM nathI. dharmakriyAmArgamAM pravRtti karavAthI yogasamAdhimAM chevaTe praveza karI zakAya che. pAramArthika zubha kAryonI pravRtti tajIne jeo yogasamAdhi prApta karavA Icche che, teo kadI sva-paranI unnati karavA zakitamAna thatAM nathI." | valasADathI bIlImorA AvyA. "valasADanI peThe bIlImorAnA zrAvako paNa bhAvika dekhAyA." bIlImerAmAM jaina dharmanI vizvavyApakatA para bhASaNa ApyuM. tyAMthI amalasADanAM AMbAvaDiyAM vIdhI pArasIonA dhAma rUpa navasArImAM AvyA. A zaheramAM ja hiMdanA dAdAbhAI navarojI tathA jagatanA zAha sodAgara jamazedajI tAtA pAkelA che. pUrNA nadIne kAMThe A suMdara zahera che. ahIM be divasa rahI devadarzana tathA upadeza ApI pAraDI AvyA. ahIMthI mAgha suda dazamanA roja sUratamAM praveza karyo. sUratamAM bAreka divasa sthiratA karI roja bhinna bhinna viSayo para vyAkhyAna ApyAM. sUratamAM teoe sarva saMdhADAnA sAdhuonA aikya mATe saM. 1967 mAM sAdhumaMDaLa sthApyuM hatuM, paNa te vikase te pahelAM mRtyune AdhIna banyuM. zeTha jIvaNacaMda Adi bhaktonI subhakita pAmI, teoe alabelA sUratathI chellI vAra mAgha vada 7nA divase vihAra karyo. zaherAnA pokaLa ADaMbare ne zAbdika bhapakAvALA jIvanamAM pharI A masta yogI praveze te azakya hatuM. samAdhinI zAntinAM svapna ene AvatAM hatA, guphAvAsanA vicAro AvatA hatA. sUratathI sUratIo moTI saMkhyAmAM AvyA hatA, teone deva-gurunI sAcI sevAne bodha ApI AgaLa vadhyA. katAragAmathI sAyaNa AvyA. ahIM vara Adi dehanI upAdhimAM paDI gayelA mANekacaMdajI tapasI nAmanA sthAnakavAsI muni maLyA. gAmamAM sthAnakavAsI eka paNa ghara na hovAthI muninI pUratI dekharekha ke vaiyAvaca thatI nahotI. eka jaina sAdhunI-pachI te For Private And Personal Use Only
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 276 ganiSTa AcArya game te paMtha ke dhamane haya, enI durdazA caritranAyaka joI na zakatA. teo temane pitAnA upAzraye lAvyA ne AsAyeza ApI. aNu munie jina pratimA viSe zradhdhA jAhera karI, paNa e gauNa viSaya hato. e samaye te atithisevAnI mukhyatA hatI. - ahIMthI teo zrI jhaghaDiyA tIrthanI yAtrAe gayA. teonI sAthe hetamuni hatA, ne tyAM zrI sAgarAnaMdasUrijI paNa hatA. caritranAyakanI ne temanI mulAkAta thaI. baMnee sAdhuemAM paDelA matabhede dUra karavAnI bhAre carcA karI. A tIrthayAtrA karI teoe zukalatIrthanA suMdara kSetramAM AvelA kAranAtha mahAdevanI aTArI para mukAma karyo. ahIMnA brAhmaNone ekatra karI teone suMdara upadeza Apyo. eka jaina sAdhunA mukhe A jAtane udAra ne hRdayasparzI upadeza sAMbhaLI teo bIje divase aMgArezvara sudhI vaLATAvA AvyA. ahIMthI teo pAleja, karajaNa thaI ITalA AvyA. ITolAmAM sthAnakavAsInA upAzrayamAM UtaryA. dariyApurI saMghADAnA daza-bAra sAdhuo tyAM hatA. AryasamAjIe paNa AvI maLyA. mUrtipUjAnI carcAe bhAre rasa jagAvyo. TelAthI darA5rA thaI teo pAdarA AvyA. pAdarAnA vakIla mohanalAla hemacaM. dabhAI, zrI mANekalAla harajIvanadAsa, zrI premacaMdabhAI dalasukhabhAI, zrI bhAilAlabhAI cunIlAla vaDuvALA, zrI maMgaLabhAI lakSmIcaMda, mAstara ujamazIbhAI (hAla zrI udayasUrijI) tathA De. zaMkarabhAI gokaLadAsa amadAvAdavALA, vagere temanA sahavAsa mATe lAMbA vakhatathI IMtejAra hatA. mahinAo pahelAM vAvelAM saMskAranAM bIja Aja praphuyAM hatAM. Aje ene navA meghanAM jaLa maLatAM hatAM. teone mATe madhyAhunanA samaye vizeSAvazyaka vAMcavA mAMDyuM, ne matijJAna tathA zrutajJAnane pUrNa adhikAra vAMcI saMbhaLAvyo. jAhera janatA mATe phAgaNa vadI pAMcamanA roja jAhera bhASaNa ApyuM. A veLA eprilanI pAMcamI tArIkhe vaDodarA khAte gujarAtI sAhitya pariSadanuM cothuM adhivezana bharAvAnuM hatuM. pariSadanA maMtrIo taraphathI caritranAyakane eka nibaMdha lakhI mokalavAnI vinaMti thaI hatI. Ane anulakSIne teozrIe vihAramAM ja 'upAdhyAya zrI yazavijayajI nAmano nibaMdha lakhI mokalAvI Apyo hato, je tA. 7mIe pariSadanA khullA adhivezanamAM zAha trivanabhAI dalapatabhAIe vAMcyo hato. caritranAyaka trIjI eprile vaDodarA AvyA, ne A badhA "zabdabrahma 'nA upAsakenI mulAkAto laI AnaMda meLavyo. A prasaMge pote noMdhamAM neMdhe che ke, koI paNa prakAranA bhASAnA zabdone magajamAM bharI rAkhavAthI koI tatvajJAnI gaNI zakAtA nathI. saMskRta bhASA jANe e jJAnI ane gujarAtI vagere bhASAo jANe ane temAM graMtho lakhe e jJAnI na gaNAya evo kaMI niyama nathI. game te bhASAnuM jJAna karavAmAM Ave to paNa tethI jJAnIpaNuM prApta thaI zakatuM nathI. bhASA e jJAnarUpa manuSyanAM vastro che. jJAnanA saMketarUpa aneka bhASAo che. je dezamAM, je kaLe, je bhASA, jIvatI hoya che, tenA vaDe ane bodha ApavA mATe graMtha vagere lakhatAM lakhAvatA For Private And Personal Use Only
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sArAhI jIvanadaSTi 277 pAMDitya kadApi ghaTatuM nathI. janAcAryoe A niyamane anulakSIne saMskRta, prAkRta, mAgadhI ane gujarAtI vagere bhASAonuM avalaMbana laIne aneka graMtho racyA che. "bhASAnA pAMDityamAtrathI AtmAnI zuddha dazA thatI nathI. bhASA karatAM Antarika sallunI karaNAo vizeSa prakAre zobhI zake che. guNonA lAlitya AgaLa bhASAnuM lAlitya hisAbamAM nathI." noMdha pite ja jyAM dareka vastu spaSTa karatI hoya tyAM TIkA vyartha che. vaDodarAthI caritranAyaka punaH pAdarA gayA, ne pUrepUrI zAnti lAgavAthI zrImad AnaMdadhana bahetarInuM kArya zarU karyuM. A vakhate teozrI AtmArAmajI mahArAjanA saMghADAnA AcArya zrI. vijaya kamalasUrijInI sAthe utaryA hatA. e veLA paMnyAsa AnaMdasAgarajI, paM. dAnavijayajI tathA paM. meghavijayajI paNa tyAM AvyA. A sAdhumaMDaLamAM jJAnacarcA sArI cAlI. pravartaka zrI kAntivijayajI mahArAje lAlana zivajI aMge sUrata saMgha pAse karAvelA TharAvathI sAdhuo be bhAgamAM vaheMcAyA hatA. AnI samAdhAna mATe caritranAyake khUba ulaTa batAvI. sAdhu samudAyane kusaMpa emanuM kALajuM kerI khAte hate. AcArya zrI. vijayakamalasUrijInA AgrahathI caritranAyake saMghanI samakSa jainonI unnati" e viSaya upara vyAkhyAna ApyuM. - caitrI amAsanA roja pitAnA valasADanA bhakata zA. kesarIcaMda gulAbacaMdanuM avasAna thayAnA samAcAra maLatAM caritranAyakane khUba dukha thayuM. potAnA gurukuLa vagerenA vicArone mUrta karavAnA abhilASI A sajjana hatAeka suMdara kavitA racI tene aMjali ApI. pAdarAnA be mAsa khUba zAntinA, svAdhyAyanA, lekhananA ne dhyAnanA gayA. teoe ahIM akSaya tRtIyAne roja AnaMdaghana bahoterIne lakhave zarU karele bhAvArtha pUro karyo. A aMge pite te divasanI noMdhamAM lakhe che, ke, - "muMbaI lAlabAga upAzrayamAM saM. 1967 nI akSaya tRtIyAne rAja zrImada AnaMdadhana bahetarIne bhAvArtha lakhavo zarU karyo hato. vaizAkha, jeTha ne aSADa mAsamAM eka eka kalAka dararoja bhAvArtha khavAmAM kAla vyatIta thayo hato. koI divasa vizeSa paNa thayo haze ! kArataka mAsa paryanta eka eka kalAka bhAvArtha lakhAyo hato. keTalAka divasa paDayA hatA. muMbaIthI mAgasara vada bIjanA roja vihAra karyo. sUrata vagere thaI pAdare AvavAnuM thayuM. ane atre be mAsanI sthiratA thatAM bAkI rahelAM cAra pada pUrNa karAyAM, ane akSayatRtIyAne roja bahoterI vA ahoterI pUrNa karI. muMbaImAM 1967nA comAsAmAM lAlana ane zivajInI carcAthI saMdhamAM kaleza peTho hato. tethI keTalAMka kAryomAM lAlana ane zivajInA takarArI vicArothI dUra hovA chatAM paNa cittanI caMcaLatA rahI. tema ja te samayanA prasaMgenI asara mana para thavAthI ba he terIno bhAvArtha joie tevA rUpamAM lakhAyela nathI. bahoterInA pado punaH manana karavAthI ghaNA anubhavo kurAyamAna thAya che ! lAlana ane zivajI saMbaMdhe muni kAMtivijyajI vageree suratamAM karelA TharAvothI zvetAMbaromAM mATe khaLabhaLATa Uyo hate. tevA prasaMgomAM bahoterIno bhAvArtha lakho zarU karyo. e carcAnI lU vAta chatAM bhAvArtha lakhavAthI azAntinA mAmalA vakhate paNa aMtaramAM zakti hatI, temAM AnaMdadhana bahetarIne apUrva upakAra che. pAdarAnA saMdhanA AgevAno paikI vakIla mohanalAla hImacaMda vagere nA AgrahathI tathA temanI bhakitathI atre rahI bhAvArthanI samApti karI." For Private And Personal Use Only
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 278 ceAganiSTha AcAya akSaya tRtIyAnA divase graMtha pUrNa thayA pachI eka aThavADiye panyAsa AnaMdasAgarajI sAthe teo umeTA, AMkalAva, berasada AvyA, erasadamAM hamezAM vyAkhyAna vAMcyuM tyAMthI kAvIThAmAM AvyA. ahI' zeTha ratanacaMda lAdhAjI tathA jhaveradAsa bhagavAnadAsa nAmanA vidvAna gRhasthA hatA. teo pahelAM zrI hukama muninA zrAvake hatA. pachI zrImada rAjacadranA rAgI thayA hatA : ne hAla caritranAyakanA rAgI hatA, caritranAyake sahune pavanacakkInI jema na pharatAM, mULa jaina dhama para rAga rAkhavA upadeza ApyA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kAvIThAthI rAmapura AvyA. ahI zrI. saubhAgyacaMdra jatinA upadezathI prathama pATIdvArA jainadhama pALatA hatA. keTalAka pATIdAra bhajanako A veLA AvyA hatA, ne bhajanane bhAre raMga jamAvyeA hatA ! A veLA teoe bApujI bhagatanAM bhajanA gAyAM hatAM. caritranAyake temanA viSe tapAsa karI teA mAlUma paDayuM ke te saubhAgyavijayajI yati-jeee caleADAmAM navA jaino banAvyA hatA : temanA ziSya hatA, ne sa MdesaramAM AsapAsamAM pATIdvArAnAM pAMcasA gharezane jaina khanAvyAM hatAM. peAtAnI neAMdhamAM lakhe che ke, ahI' prItamadAsa karIne kavi-bhakata thai gayA che. temanA maMdiramAM mukAma karI upadeza ApyA. sa MdesarathI vaDatAla AvyA : svAmInArAyaNanA A mahAna dhAmanI mulakAta lIdhI. teonA AcAya ne maLyA : ne cAlu duSkALa aMge kaMika karavA AgraDa karyAM. vaDatAlathI rAmeAla thai vaseA AvyA. vase gAmanA bhAusAheba darabAra geApALadAsa vagere caritranAyakanA anurAgI hatA. teoe traNa divasa sthiratA karAvI rAja bhASaNA karAvyAM. vaseAthI mAtaramAM sAcAdevane juhArI kheDA AvyA. kheDAmAM eka jAhera bhASaNa ApI kaNeArA, bArejA thai nAreAla AvyA. je zukalA catudazIne divase amadAvAdamAM praveza karyAM. peAtAnI nAMdhamAM tee noMdhe che. muMbaIthI amadAvAda sudhI vihAra thayA; tethI duSkALathI DhArAnI je durdazA thaI tenuM barAbara citra DhArAyuM. hiMdusthAnamAM mAMsa ane dArUnI vaparAza vadhatI jAya che. kasAikhAnAM vadhatAM jAya che. garIba leka para duHkhatA mArA sakhata cAle che, paisAdArA sukha bhogavavA mATe talase chaeN. garIba manuSyAnI AMtaraDIne kakaLATa ThekANe ThekANe sAMbhaLavAmAM Ave che. paNa paropakArI saddagRhastheA bane teTaluM karyAM kare che. paNa hajI garIba duHkhI manuSya ane DherAnAM duHkha TALavA yeAjanAnI khAmI avalAkAya che. jIvAnI dayA karavI tenA samAna krAi dharma nathI. dareka manuSyA apekSAe dAkatara che, ane dadI che, eka bIjAnA dAkatara banavAnI jarUra che. vyarvaidya ane bhAvavaidya banIne duniyAmAM prasarelA rAgeAne dUra karavA prayatna karavA joie." AkhA mA` para duSkALanA paDachAyA patharAyelA teoe joyA hatA ne vAre vAre jagaDuzA, khemA haDALIo, hemAbhAi ne haThIsIMga zeThane yAda karatA hatA. chapanIA karatAM A duSkALamAM DhArAnu` ghaNuM satyAnAza nIkaLI gayelu temaNe joyu : ne e sa`grAhI STine duHkha gherI vaLyuM. For Private And Personal Use Only
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAragrAhI jIvanadaSTi 279 chelle pitAnA muMbaIthI amadAvAdanA vihAranuM tAraNa mUkatAM rajanIzImAM noMdhe che keH A muMbaIthI vihAra karIne amadAvAdamAM AvatAM pahelAM vihAramAM je je gAmo AvyAM temAM sArI rIte upadeza devAyo. damaNamAM mananI sthiratA sArI rahI. valasADamAM gurukuLa vagere unnatinA sArA vicAro sparyA. suratamAM zAtinA vicArono upadeza dIdho. jhaghaDiyA karatAM aMgArezvaramAM AtmasamAdhino sAro anubhava thayo. pAleja ane karajaNamAM ni:saMgatA anubhavAI pAdarAmAM be mAsa uparAMta rahevAnuM thayuM. tyAM AtmasamAdhino vizeSa anubhava thayo, ane zraddhALuM zrotAone sAro bodha devAyo. " vaDodarAmAM jJAnamArganI unnatinA vicAro uddabhavyA. pAdarAmAMthI paMnyAsa AnaMdasAgara, kamalavijayasUri, vagere AvyA te vakhate teonI sAthe jaina sAdhuomAM cAlatA klezanI zAnti arthe vicAro karyA, ane teone svAbhiprAya darzAvyo. umeTA AMkalAvamAM paMnyAsa AnaMdasAgara sAthe sAdhuomAM saMpa vadhe tevI masalata calAvI, paNa pariNAma kaI niyamita ovyuM nahIM. borasadamAM joIe tevI AtmasamAdhi rahI nahIM, esavALamAM paDelo jhaghaDo dUra karAvyo. " kAvIThAmAM cAritramArganI sthiratA anubhavAI. saMdesaramAM paNa AnaMda anubhava thayo. vaDatAlamAM AtmAno vilAsa vadhyo. vasamAM jAhera upadeza dIdho ne dharmacarcAmAM vakhata vyatIta karyo. jainadharmanI unnati kevI rIte thAya te saMbaMdhI zubha vicAro karavAmAM AvyA, ne tyAM mananI sthiratA sArI rahI. mAtara ane kheDAmAM upadeza dIdho. tyAMnA lokonI dazA sudhAravA mATe uttama sAdhuonA cAtumasanI jarUra che. kAnama ane carotara upadeza devAne sAro deza che. tyAMnA loko upadeza grahaNa karI zake tevI sthitimAM che. suratathI pilI taraphano pradeza paNa prAyaH upadeza devA mATe yogya che. valasADa, bIlImorA, gaNadevI ane damaNanA zrAvakAne jevA mAge vALavA hoya tevA mAge vaLI zake che. zahera karatAM niHsaMgatAno anubhava prAya: gAmaDAMomAM vadhu thayo. vihAramAM ghaNAM pustako vaMcAyAM, ane aneka bAbatanA anubhavo thayA tema zarIra paNa sAruM rahyuM. " amadAvAdamAM hAla te sUtro, graMtha ane pustakanuM vizeSataH vAMcana cAle che. bhaNavAnuM thAya che. keTalAka sAdhuonI mithyA khaTapaTo jinazAsananI helanA karavA mATe thAya che. temAM bhAga levAto nathI. ne samayano khapa karAya che.'' guru zrI sukhasAgarajI ane zrI ajitasAgarajIe pATaNamAM cArtumAsa karyuM. gUjarAtanAM be pATanagaramAM guru-ziSyanI vyAkhyAnadhArA subhaga zrotAone pari. plAvita karatI vahevA lAgI. bhUtakAlIna pATanagara pATaNamAM gaI peDhInA gaurava samA gururAja hatA. vartamAna pATanagara amadAvAdamAM vIsamI sadInA AbhUSaNasama caritranAyaka hatA. For Private And Personal Use Only
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mRtyunA nATAraMbha amadAvAdamAM anya nagaro karatAM-pramANamAM vizeSa zAnta vAtAvaraNa mAM pharI jJAnAdhyayananI saritA vahI nIkaLI. vi. saM. 1965 nA cAturmAsamAM aDadhe raste rahelA zrI vizeSAvazyaka sUtrane AgaLa dhapAvavA mATe prasiddha zretA zrAvaka cheTAlAla lakSmIcaMda, zAha hIrAcaMda kakalabhAInA Agraha thavAthI chu.tajJAnanA adhikArathI tenuM vAcana zarU karyuM. uttara vyAkhyAnamAM 'dhama ratna prakaraNa ? graMtha vAMcavA zarU karyo. aSADa sudra bIjanA roja munizrI vRddhisAgarajI tathA munizrI jItasAgarajIne dazavaizAlika sUtranI TIkA vaMcAvavI zarU karI. pUruM thaye kalpasUtranI TIkA vaMcAvI. zeTha pannAlAla umAbhAi, mAstara hiMmatalAla maganalAla tathA jhaverI caMdulAla gokaLabhAIne pAMca karmagraMthanI TIkAne abhyAsa zarU karAvyuM. hIrAcaMda kakalabhAIne prANAyAma zIkhavavA mAMDayA. dhIredhIre aneka jJAna ne dhyAnanA khapInuM maMDaLa A madhapUDA pAchaLa bhamavA lAgyuM. madha 3DAno manameLa mAlika kaMjusa nahoto. cogyane yogya maLI ja rahetuM. zrAvaNa mahinAnA madhyAhana kALe zeTha choTAlAla lakSmIcaMdra tathA zeTha bhegIlAla tArAcaMdra vagerene aAgamasAra graMtha bhaNAvavA zarU karyo zeTha sujANujI tathA sAdevI zivazrIjI tathA hitazrI jI vagerene vizeSAvazyaka vaMcAvyuM. ' ane zeSa kALa potAnA suvistRta svAdhyAyamAM, lekhana ne vAcanamAM vyatIta thato. vadhArAmAM satsamAgamanA Atura A AtmAnI keTalIka dhunya kSaNo temAM jatI. AMbalI piLanA upAzrayanI pAse ja vakhatacaMdano havelImAM kharataragacchIya paMDita muni kRpAcaMdrajI UtaryA hatA, teo potAnA sAdhuo sAthe caritranAyaka pAse AvatA, ne dhama carcA karatA. | nItarelI vAdaLI samA caritranAyaka jyAre anyadazanenA guNAnu sanmAna karatA hoya, tyAre eka maganI be phADa jevA A sAdhuonA sanmAnathI kema dUra rahe ? baMne vacce samadraSTithI sadA carcAo cAlyA kare, zrI. kRpAcaMdrajI caritranAyakanI vidvatA, vAdakuzaLatA For Private And Personal Use Only
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mRtyune nATAraMbha ra81 ane sahuthI vizeSa udAratA joI mugdha thayA, ne jaNAvyuM ke, zrImad budhisAgarajI jevA sAdhuothI jaina kemane udaya thaI zake che." paNa kALa te judu kaheto hato. e te diganta vyApI paDaghA pADate hato ke "zrImad buddhisAgara jevA sAdhuone jena kemamAM udaya kayAMthI?" astu, ane kALane pravAha jANe sAgara saMpradAyanA sthaMbha upara prahAra karavA talasI rahyo hato. pahele prahAra hajI cAturmAsane prAraMbha paNa nahoto thayo tyAM, saM. 1968nA jeTha vada cetha ne maMgaLavAranI rAte amadAvAdanA eka mahAna zreSThI. zeTha lAlabhAI dalapatabhAIne svargavAsa thayo. amadAvAdanuM AbhUSaNa, janenI mahAmAnya vyakita ne sAgaragarachano sthaMbha e dahADe vilepa thayo. caritranAyaka pitAnI naMdhamAM aMjali ApatAM lakhe cheH AjanI rAtrie amadAvAda saMghanA AgevAna, sAgaragacchanA AgevAna zeTha lAlabhAI dalapatabhAIne AtmAe dehano tyAga karyo. rAtre eka vAge nakhamAM paNa roga na hoya evI dazAe vAtacIta karatA sUI gayA, ane prAtaHkAlamAM teo ekadama chAtInA rogathI maraNa pAmyA." * temanI mAtA gaMgAbena upara temane atyaMta prema hato. temanI AjJAne kadI lepa karatA nahIM. zeTha lAlabhAI amArI pAse ghaNIvAra darzanArthe AvatA hatA, tethI temanA uttama sadaguNo jovAno amane vakhata maLyo hato. jaina tIrthonI rakSA ane kanyAone keLavavAmAM teo AgevAnI bharyo bhAga letA hatA. temanA hAthe aneka zubha kAryo thayAM che. jainakomamAM prathama naMbarano e AgevAna puruSa hato. mAtAnA upara prema ane mAtAnI AjJA pALavAmAM tenA jevo zrImaMta puruSa mArI AMkhe adyApiparyanta anya dekhAya nathI. sarakAra taraphathI temane "saradAra 'nI padavI maLI hatI, muMbaI ilAkAmAM AgevAna, ANaMdajI kalyANajInI peDhImAM AgevAna, parastrIsahodara, jainakAmano taMba ane gUrjaradezano dIpaka gula thayo dekhIne, konA manamAM vairAgya na pragaTe? " jUno jamAno ane navo jamAne jonAra ane samayane oLakhanAra uttama zeTha hatA, temanA maraNathI AkhA amadAvAda zaheramAM hAhAkAra vartAI rahyo che. zeTha lAlabhAImAM potAnAM kAma pitAnA hAthe karavAno uttama guNa hato. jenazAsana para atyaMta prema hato. jainadharmanI hADohADa zraddhA dhAraNa karanAra te zeTha hatA. dararoja eka sAmAyika karavAno ane prabhupUjA karavAnI daDha pratijJAdhAraka te hatA. dararoja teo sAmAyikamAM AnaMdaghanajI, cidAnaMdajI, ane yazovijayajInAM pado gAtA. te pado keTalIka vakhata meM sAMbhaLyAM paNa hatAM. teoe jainadharmanAM kAryomAM AgevAnI bharyo bhAga lIdho che. satata udyoga, vyavahArakuzaLatA, vyasanarahita dazA, dharyA, gaMbhIratA, viveka ane gurujanasevA vagere guNe temanAmAM ghaNAM hatA, te vAraMvAra smaraNamAM Ave che. temanA AtmAne zAMti maLo ! A saMsAramAM koI amara rahyo nathI ne amara rahenAra nathI, mRtyunA paMjAmAM phasAtAM pahelAM dharmanI ArAdhanA karI levI joIe." eka catuthI te duHkhadAyaka samAcArathI bharI vatI hatI tyAM asADa vada 4 nA roja nagarazeThanA vaDethI vinaMti AvI ke nagarazeTha cImanabhAI bahu mAMdA che. ApanA mukhe dharmo 36 For Private And Personal Use Only
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 282 padeza sAMbhaLavAnI AkAMkSA che. jarUra padhAraze. caritranAyaka AvI kSaNA ujamALa karAvavAmAM nipuNa hatA. e veLA aMtaramAM ne bAhyamAM jharatA vairAgya, mRtyunA bichAne paDelAne AzvAsana ApatA. teoe nagarazeTha cImanabhAine khUba sUtropadeza sabhaLAvyeH e pachI paNa avAra navAra teozrI jatA, te vairAgya raMganI vRdhdhi karAvatA. paNa daivanI gati vicitra hatI. zeTha lAlabhAInA svargavAsanI nAMdha lakhanArane tatkAlamAM bIjI noMdha lakhavAne duHkhada ne vairAgyamaya prasaMga AvyeA. ceAAna AcAya nagarazeTha cImanabhAi zrAvaNa suda neAmanI rAtrie svastha thayA. khAnadAna nagara zeThAinA namUnA, zAMtidAsanA sapUta bharajuvAnImAM paraloka prayANa karI gayeA. caritranAyaka DAyarImAM punaH noMdhe cheH "AjanI rAtrIe Azare eka vAge nagarazeTha cImanalAla lAlabhAInA dehAtsaga thaye. zukravAranI sAMjare upadeza devA ane zaraNu saMbhaLAvavA javAnuM thayuM hatuM. tee dhaNI vakhata amArI pAse dharmanA kAryomAM salAha levA, upadezazravaNa Adi kAryothI AvyA hatA, tethI temanAmAM rahelA keTalAka zubha guNAnA paricaya thayA hatA. " camanabhAI bhadrika, lajjALu, dayALu, dAkSiNya guNavaMta hatA, gaMbhIra guNa paNa hatA, dayA AdinI TIpAmAM zakita pramANe paisA bharatA hatA. dharmAMnA panuM ArAdhana karatA hatA. nagarazeThanI khAnadAnInA je guNA temanAmAM joie te temanAmAM hatA. vyApAra AdimAM lakSmInI hAni thavAthI temanu mana ghaNuM ciMtAtura thayuM: ane tethI bhaya zAka Adi vadhu paDatAM rAga vadhI paDayA. jamAnAne anusarI uttama zeTha hatA. dharmAMsAdhana karaze te sukhI thaze. ' mana para lAgelAM zAkamaya AvaraNA dUra karavA ane vairAgyanI vRdhdhi mATe e divase paMdara derAsarAnAM daza`na karI caDhate pariNAme bhAvapUjA karI. A cAturmAsamAM bIjA` be mRtyu thayAM: zeTha maNibhAi jesIMgabhAi ane munivara amRtasAgarajI. jainatvanA vaDalA parathI zaiAbhAspada mahAna poMkhIe jANe dhIre dhIre UDI jatAM hatAM. navA baLapa'khIenA kilakArA saMbhaLAtA hatAH paNa e tA bhAvinA garbhanI vAta hatI. paryuSaNa najIka AvatAM heAvAthI zrAvaNa vada AThamanA divase jainasAdhutvanI kaseATI rUpa leAca karAvavAnA samaya Avye eTale caritranAyake kharataragacchIya zrI. pAyacaMdrajInA leAca-kuzaLa ziSya zrI sukhasAgarajI pAse leAca karAvyA. leAca karatI vakhate Ana MdaghanajInu caritra vicAryuM. zrImad AnaMdaghanajInA savicAreAnA anubhava karatAM leAcanI vyathA vizeSa na jaNAI. For Private And Personal Use Only sAMvatsarika prasaMge zubha sa'kalpa tarIke AtmAnA maMda vIne utkRSTa vIya karavAnA niya |H ane kSamApanA prasa Mge samAgamamAM AvelA sarva jIvAne khamAvatAM-gurujIne khamAvatAM, peAtAnA ziSyAne ne zrAvakane paNa khamAve che,: ne nAMdhe che: "huM hajI bhUlane pAtra chuM: tema anya jIve paNa bhUlane pAtra cheH tethI anya jIvA para potAnA
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org mRtyunA nATAraMbha 283 AtmA samAta daSTi na rakhAI hoya ane anyAne dhikkAranI daSTithI dekhyA hAya tenI, hai vItarAga, tamArI pAse mAphI maNu` chu: ne havethI sa jIvAnI sAthe AtmadRSTithI vavA prayatna karavA sa Mkalpa karuM chuM." vaLI kavitvanuM jharaNu nijhare che : AvAM jharaNu te nitya pratidina vahetAM rahetAM. keTalIka vAra teA patravyavahAra paNa kavitAmAM ja cAlatA. Aje paNa tevA keTalAka patro ne patraprApakA hayAta che. khAmaNAM aMge jaNAve che. hRdayajharaNAM, khAmaNA nIra jevAM, divya daSTi khilAve; duH khanA edha TALe, zIghratA sarve Ave, tucchatAM TALanArAM, dilanA AMgaNAmAM. mukitanuM bAraNuM e, sa` jIvA khamAve|. 'mIThAM mIThAM dhUe sarve hRdaya - maLane, vALe mArge sahaja zivanA, UMcA UMcA sakala guNanI, sAthe maitrI nayana-mananI vahAlAM mArAM pratidina vase| saMdezA e parama sukhaneA, khAmuM. vA, sakala jaganA, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir e khamAvatAM khamAvatAM A udAra dRSTi khAlkana ane turkInAM rAjye| vacce cAlI rahelA raktapAta pratye paNa draSTipAta kare che, ane lakhe che ke sudharelAM rAjye sAmAnya bAbatamAM laDI marI sudhArAne kalaMka Ape che. jayAM savajIvAne zAnti ApavAmAM Ave te deza ane te jAta sudharelI gaNAya che. " ane divALInA dIvA jhaLahaLI UThatAM kAvyanI jyeAta paNa jhaLahaLI UThe che : ne navIna DAyarInAM maMDANa thAya che, sAthe AgAmI zubha bhAvanAo pragaTe che. A veLA khristI pAdarI reva. Telara sAthe mulAkAta thai. teNe sahRdaya carco mAda kahyuM: Izvara sAkAra ke nirAkAra e kaMi jANI zakatA nathI. meM izvarane dekhyA nathI. huM te vizvAsa dharAvuM chuM." caritranAyake tene AtmA sabaMdhI eSa ApyA. paNa tenAmAM jainatattva avaLeAdhI zake teTalu sAmarthya nathI, ema temane jaNAyuM. kAratakI pUrNimAe cAturmAsa pUrNa thatAM teozrIe jhaverI budhAlAla vADIlAlane tyAM cAturmAsa badalyuM. merIA pArzvanAtha tathA laherI peALanA mahAvIra svAmInA dana karyAM, jhaverIvADanA mULa parakhaDIvALA cAre zrIsaMghane eka kalAka upadeza ApyA. zrI budhAlAle kArataka vada 4 ne rAja sarakhejaneA saMgha kADhayA hatA. saMgha sAthe te sarakheja gayA : ahIM kharatara gacchanA zrI. kRpAca`drajI vagere sAthe hatA te badhA eka sAthe UtaryAM hatA. For Private And Personal Use Only
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra * yAnika AcAya kArataka vada cothanA madhyAnlR sADA agiyAra vAge kezavalAla narAtamadAsa zAha nAmanA 24 vaSa~nA zrAvakane caturvidha saMgha samakSa dIkSA ApI : temanuM nAma kIrti sAgarajI rAkhyu. www.kobatirth.org sANaMdavAsI jainonI vinati thatAM teo sANaMda gayA. mahI pAvanAtha prabhunA derAsare zrI. ravisAgarajI ma. nI pAdukAne vaMdana karatAM upakArIneA upakAra yAda AvI gayA. ahI amadAvAdathI vIzA zrImALI jJAtinA zeTha sAkaLacaMda vaMdana karavA AvyA. baMne vacce carcA cAlI ne samApta thaI. sANa`dathI godhAvI gayA. ahI' zeTha lAla vADIlAla vAMDhavA AvyA. ahIthI te AvyA. mAgasara suda 6nA divase dIkSAparyAMyanAM bAra varSa pUrNa thatAM hatAM. e viSe pAtAnI DAyarImAM noMdhe cheH " amadAvAda mukAme bAra varSA saMyama paryAyanAM Aja rAja pUN yAM. prathama vrata sacavAyuM. dvitIya vrata mULa sacavAyuM. tRtIya vrata mULa barAbara sacavAyuM. ma strI tyAga kAya! ane vANI thakI sacavAyu, kAca svapnadoSa dAI vakhata thayA hoya paNa svapnamAM kadI strInA bhoga yA ja nathI pariSada vrata mULa sacavAyuM, rAtrI bhAjana viramaNa vrata barAbara sacavAyuM. racAya cheH bhAgIlAla vIracaMda dIpacaMda tathA zeTha dalasukha mAgasara sudI ekamanA rAja punaH amadAvAda "pacIsa-trIsanA Azare graMtha lakhAyA. AmA ane graMthe ghaNA vacAyA. daza hajArano vyArAre gujarAtI bhASA vageremAM thaI pustako vaMcAyAM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kr * sAdhu-ziSyA karAyA paNa temAM antaranA bhakata-hRdaya lenAra jo e tevA kAI thayA nathI. sAdhu-ziSyo paikA guruSIgAzALA jevA paNa ziSyo anubhavyA. siddAcalanI mAtrA I, kadara paga mahAvata sArI rIte sacavAyAM, mAna-samAdhimAM AnaMda thayA ane temAM AgaLa caDhAyuM. have teramAM varSamAM praveza thAya che. devAdiSTa svapna yoge have AgaLa khuba vadhAro. " k ane masta kavinI viMtatrI raNajhaNI UThe che. gADIsvaramAM gItanI paMkti dahADA have sukhanA AvyA re, vaiyA pariSaddhe khUba...dahADA... dha kSamA pragaTe have re, vadhatuM sahaja samAdhi bhAvanA hai, raheze sahajAnaMde jIva zu ra, raMge raMgAIzuM A ma mAM re, anubhava ne vaLI e padma pUruM thatAM kathe che; Atama tUra ThaMDA hunnura : cAla macha, dIka. For Private And Personal Use Only
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mRtyune nATAraMbha 285 siMha sAthe pratidina rahuM, nA DakhuM huM DagAvyo : bhUto sAthe paricaya thato. dhRNA nA dhuNAvya; thAtI evI hRdaya dhvanio, bhAva aMtara chavAya; sarpo DaMkhe viSa nava caDhe, hAtha e maMtra Avyo." A siMha, sarpa ne bhUtane DAravAne mahAmaMtra kaye, e viSe vAcake jANavA utsuka thaze; paNa amArI mAnyatA pramANe e siMha, sapa ne bhUta te mAnavInA aMtaramAM vasatA drA ne kalazo hatA. have enAthI na DagavAnI-samAdhistha rahevAthI cAvI emane maLI gaI hatI. A prasaMge zeTha ANaMdajI kalyANajInA baMdhAraNa mATe sudhArA-vadhArAnI vicAraNA arthe mAgasara vada trIjanA divase pratinidhio bhegA thayA, ne traNa divasanI kAryavAhI karI vikharAyA. ane barAbara eka saptAha paNa na vItyuM, tyAM zeTha manasukhabhAI bhagubhAinuM (saM. 1969 - mAgasara vada 12 nA rAte sADA AThe) avasAna thayuM. eka vadhu duHkhada avasAnanI noMdha AlekhANI ! punaH ekavAra caritranAyake piSa vada terasanA roja amadAvAda cheDayuM. madhyAhna samaye vihAra karI teo sarasapuramAM zeTha maNibhAI dalapatabhAInI mIlanA baMgalAmAM mukAma karyo. hajAro zrAvaka-zrAvikAe tyAM AvyAM hatAM ne upadeza saMbhaLAvyo. zeTha maNibhAI temaja jagAbhAIe zrIphaLanI prabhAvanA karI. sAMjanA vakhate mIlanA kAmadArone traNa vAge rajA ApavAmAM AvI, ane tene ekaThA karIne temane sadAcAramaya jIvana jIvavA upadeza Ape, ne dArUnA tyAga mATe kahyuM. keTalAke e tyAM bAdhA grahaNa karI. A divasanI DAyarImAM pite noMdhe che, pistAlIza Agamo paikI ghaNAM Agama vaMcAI gayAM che caMdrapati, sUryapannati, jyotiSa karaMDaka prayatno ane pUrvAcA racita graMtha ke je vidyamAna che, temane ghaNe bhAga vAMcavAmAM Avyo. vaizeSika, kaNAdarzana, yogadarzana, vedAnta darzana vagere dezanAM ghaNA pustaka vAyAM." ne vilAyata jatA zeTha jIvaNacaMda dharamacaMdane kavitA dvArA upadeza ane AziSano patra lakhI AgaLa vadhyA. kAlI gAmane jUne bAdazAhI keTa nihALI, khoraja thaI zerIsA tIrthanI yAtrAe AvyA. amadAvAdathI vihAramAM sAthe jhaverIvADAnA zA. lAlabhAI caMdulAla, zA. nemacaMda gaTAbhAI, tathA mANekalAla hiMmatalAla vagere hatA. - zerIsA tIrtha prAcIna tIrtha che. prathama udarvakAryavALA pArzvanAtha bhagavAnanuM tIrtha hatuM. vi. saM. 1315 mAM zrI neminAthanuM biMba padharAvyuM. te pachI jhanUnI musalamAna bAda For Private And Personal Use Only
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 286 yoganiSTha AcArya zAhonA hAthe eno nAza thayo. ItihAsanI daSTivALA caritranAyake vi. saM. 199ramAM pethApura prAntika konpharansa vakhate kalolanA eka zrAvakane tyAM khodakAma karAvavA mATe TIpa karAvI ApI hatI. khedakAmamAMthI pratimAjIo maLI AvyAM pAchaLathI zrI. vijayanemisUrijI tathA tattva vivecaka sabhAe A tIrthane sthApana karavAmAM prazaMsanIya prayAsa Adaryo. zerIsAthI vihAra karI teo pAnasara gayA. A veLA pATaNavALA zeTha chaganalAla vahAlacaMdane dharmazALA baMdhAvavA mATe preraNA karI; tema ja amadAvAdathI vaMdanArthe AvelA zeTha maNibhAI dalapatabhAI tathA jhaverI DAhyAbhAI kapuracaMda pAse sTezananI sAme khetara vecAtuM levaDAvyuM. ahIM navapadanI pUjA khUba ThAThathI ne ucharaMgathI bhaNAvI. pAnasarathI vihAra karI sojA thaI nAradIpura AvyA, ahIM teone prasiddha gapremI zrI kesaravijayajI tathA zrI devavijayajI sAthe mulAkAta thaI. nAradIpurathI mANasA AvyA. mANasA ThAkarane dharmopadeza ApI teo zeTha chaganalAla becaradAsanI bena pAlIbenanA ujamaNAmAM vIjApura AvyA, ne te kArya pUruM thaye punaH mANasA AvyA. vIjApuranA A nivAsa daramyAna kurAne zarIpha AkhuM vAMcI lIdhuM.. mANasAmAM punaH baMne gapremIonI (zrI kesaravijayajI tathA caritranAyaka)no mulAkAta thaI, carcA thaI ne khulAsA thayA. mANasAthI vihAra karIne prAMtija AvyA. prAMtIjamAM A veLA koThArI raNachoDalAla trIbhovanadAsa taraphathI ujamaNuM cAlatuM hatuM. prAMtIjathI varasaDA thaI teo mANekapura AvyA. ahInA zeTha lallubhAIe ujamaNa sAthe beMtAlInuM cikharUM karyuM hatuM. beMtAlInA ekatra thayelA jainone upadeza Apyo, ne vidhavAone je madada karatA hatA, temAM vadhAre karavA kahyuM. A veLA gurumahArAja sukhasAgarajInI mAMdagInA samAcAra maLyA. teozrI ajitasAgarajI vagere sAthe sidhdhAcaLajInI yAtrA karIne sANaMdamAM AvIne rahyA hatA. caritranAyaka tarata pAchA pharyA. citrano dhomadhakho divasa temanI koTI karavA lAge. caitra sudi cothanA reja raja ne vaDu thaI pAnasara AvatAM tApe kasoTI karo. sAthe rahelA zrI. vRdhisAgarajI, kIrtisAgarajI tathA jItasAgarajI paNa khUba herAna thayA. aMgArA jevI paga nIcenI veLune upara aMgArA veratuM AkAza ! paNa have gurudarzananI tIvra tAlAvelI lAgI hatI. teo thoDA vakhatamAM sANaMda pahoMcI gurucaraNamAM namI paDayA. ahIM samudAyanA ghaNA sAdhu ekatra thayA. sahu maLyA. zrI devendrasAgarajI tathA zrI. kIrti sAgarajIne vaDI dIkSAnA jogamAM praveza karAvyuM. guruzrInI tabiyata bagaDatI cAlI hatI. A veLA amadAvAdanA AMbalI piLanA For Private And Personal Use Only
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mRtyunAM nATAraMbha zrAvakoe khUba Agraha karyo. aMte amadAvAda javAno nirNaya thayo ne dhIre dhIre badhA amadAvAda pahoMcI gayA. zuzruSA zarU thaI. vaizAkha vada ekame paMnyAsa zrI. caturavijayajInA praveza mahotsavamAM caritranAyake bhAga lIdhe. jeTha vada agiyArasanA roja gurudeva zrI. ravisAgarajInI jayaMtI ujavI. paNa asADa suda dazamathI guruzrI sukhasAgarajI mahArAjanI tabiyate gaMbhIra uthale khAdhe. upAya karatAM upadrava vadhavA lAgyo. zrI. rAmacaMdra vaidya, zrI. dalasukha vadya ne mAdhavalAla DokaTare bhAvapUrvaka suzraSA zarU rAkhI, paNa A bheLA, bhadrika ne pavitra sAdhurAjane potAne kALa AvI pahoMcele lAgyo. temaNe mahApravAsanI svastha hRdaye taiyArIo AdarI. vastro tathA pustake sAdhuone vaheMcI ApyAM. sahu sAthe kSamApanA karI lIdhI. temaNe caritranAyakane pAse bolAvI kahyuM: manuSya jIvananAM ghaNAM vino che. paDavAnAM ThekANuM ghaNuM che. caDavAnAM ochA che." ne jyAM sudhI zvAse vighna na karyuM tyAM sudhI upadeza Apyo. vaLI mAsI caudase caritranAyakane pAse bolAvI hitazikSAnAM vacana kahyAM. jUnA kALamAM eka hitazikSAnA hajAra sonaiyA lenAra paMDitanI jema e eka eka nAnA vAkyamAM zAstrono ne saMsArano sAra samAye hato. gurujIe kahyuM: khUba vicAra karIne besavuM. kaI bAbatamAM adhIrA thaI na javuM. Atmahita tarapha lakSa devuM. gaMbhIratA dhAraNa karavI. keI kAryamAM utAvaLa karavI nahIM. samatAbhAva rAkhavo. ghaNo vicAra karIne kaI bAbatamAM pagaluM bharavuM." A pachI vyAdhi vadhato gayo. jIvananA AkhA dIkSAkALamAM eka mAsathI gocarI vaheravA javAnuM baMdha hatuM. gocarInI bAbatamAM temanI takedArI adbhuta hatI. aSADa vadI ekame kaMI sAruM dekhAyuM. savAre teo zeTha jeThAbhAI gulAbacaMdanA tyAMthI dhIredhIre kAcalImAM pANI vahorI lAvyA. paNa bujhAtA dIpakane e che jhaLahaLATa hate. sAMje zarIramAM zvAsanI dhamaNa upaDI. nakakI thayuM ke have gururAja kalAkonA mahemAna che. sAdhuo badhA maLavA AvavA lAgyA. zeTha maNibhAI, zeTha jagAbhAI ne zeThANI gaMgAbene chabI levAnI IcchA jAhera karI, gurujIe tene spaSTa niSedha bharyo. khAnagImAM prayatna thaye, paNa te niSphaLa nIvaDe. rAtrinA aDhI vAge pitAnI navakAravALI caritranAyakane ApI. caritranAyake temanA nimitte eka lAkha navakAravALI pheravavAnI ne eka graMtha racavAnI pratijJA karI. For Private And Personal Use Only
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 288 yoganiSTha AcArya savArano sUrya amadAvAdane ajavALe, e vakhate sAgara garachano A sUrya (TA. sADA AThe ) AthamI gaye. chavIsa varSanA niSkalaMka cAritranI jyoti temanA mukha para jhaLahaLI rahI hatI. hajAro zrAvaka-zrAvikAo smazAnayAtrAmAM ekatra thayAM. jariyAnI pAlakhImAM dehane padharAvavAmAM Avyo. nagarazeTha karaturabhAI maNibhAI tathA zeTha maNibhAI dalapatabhAI vagere zeDIAoe gurune kAMdha ApI. gAmegAma tAra ne patra gayA. sAbaramatI nadIne dUdhezvarane Are gurujIno vinazvara deha paMcabhUtamAM maLI gayo, jUnI sAdhuvaTane eka siddha AtmA e dahADe adrazya thaye. OM hrIM zrImaMtrasaMyuktaM, sarvakAmaphalapradama / mokSamArgapradAtAraM, vande'haM sukhasAgaram / / drArA thayui, HariradhAraNA che. vande'haM navadhA bhaktayA, sadaguruM sukhasAgaram / / tavannAmamaMtrajApena, lakSmIvRdhdhiH sadAbhavet / mana pUDhA, mApha kuda 1: nA For Private And Personal Use Only
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caritranAyaka For Private And Personal Use Only
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caritranAyaka-saparivAra For Private And Personal Use Only
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Bus Flotans, was the Fr Jake HE AS [ 16 ] sUripada divALI ajavALI re samatA saMge gALI re, brahma rIte bhAkhI re. jhaLahaLa jyAta jhagAve hA cha ! kevaLa kuMbhaka prANAyAme, mananI sthiratA lAya, avadhaTa ghATa eLagI gaDhamAM, anahada nAda suNAya: vividha vAnta vAgyAM re, sArAM bhAgya jAgyAM, divALI e santanI jI hA jI,... . divALI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir traNa cAturmAMsa-thI jenuM vAcana thai rahyuM hatuM, ne jeNe sArA sArA zrotAone raMganI lagADelI hatIH e vizeSAvazyakanI vRttinA aThAvIza hajAra aAketu pUrNa vAcana Ase vada AThame pUrNa thayuM. aneka sAdhu-sAdhvI ne zrAvaka-zrAvikAe enA zvetA banavAnuM sadbhAgya meLavI cUkayAM hatAM. kAratakI pUrNimAnA caMdra AbhamAM camakyA ne A sAgara-caMdra siddhAcaLa paTanAM dezana karI vihAra karavAnI taiyArI karavA lAgyA. pUjya gurujI, zAsananA sthabhasamAna zreSThIone amadAvAdanA vAsamAM vilIna thatA joyA hatA, ne mananI sAme vairAgyanI chabI vizeSa daDha banI hatI, e D * zrotAomAM khAsa nagarazeTha mohanalAla lallubhAI, mAstara hIrAca'da kakalabhAI, zA. cheoTAlAla lakhamIcaMda, zA. hIrAcaMda sajANajI, sodAgara hIrAcaMdra kezavajI, zeThANI gaMgAmena, temanAM putrI caMcaLamena, pautrI sarasvatI, zeTha lA. da. nAM putrI mANekakSena, zeTha la. rA nAM patnI, sAdhvIe zivazrI, hetazrI, mANekazrI RddhithI: sAdhue mahisAgarajI, devendrasAgarajI, mAstara himatalAla maganalAla, meAhanalAla jesi'gabhAi vagere. BOER For Private And Personal Use Only
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Cat nijI AcAya zeTha umAbhAi haDIsI ganAM patnI viduSI zrAvikA cacaLabenane zrAvikAnAM khAra ta uccarAvI jhaverI bApAlAla nhAlaca MdanA makAnamAM cAturmAsa badalI kArataka vada pAMcamanA rAja amadAvAdathI vihAra karyo. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhavanAtha bhagavAnanA derAsaramAM racavAmAM AvelI gurujInI pAdukAnAM darzana karI, vaLeTAvA AvelA zeTha maNibhAi tathA jagAbhAi, zeDa lallubhAI rAyajI, 'zeTha bhAgIlAla tArAgaDha, jhaverI DAhyAbhai kapuracaMdra, bhagata vIracaMdabhAi geAkaLabhAi vagere hajAro zrAvakazrAvikAe ne upadeza ApI tee cAlI nIkaLyA. naraiADA, vaLAda ( vaLAda amadAvAdathI paNa jUtu che ) thaine dheALezvara AvyA. dhoLezvara mahAdevanI jagyAmAM vaLAi, aDALaja, AMgaNuja vagere batrIsa gAmeAnA dazAzrImALI zrAvake ekatra thayA hatA, batrIsImAM paDelA jhaghaDAneA nikAla lAvavA yatna karI rahyA hatA. mahArAjazrIe temane sapatuM mahattva samajAvatuM bhASaNa ApyuM. ahIMthI tee iMdroDA AvyA. A vakhate pethApura saMgha temane satkAravA ahI AvyeA. teo zrIsaMgha sAthe pethApuramAM AvyA, ne prAraMbhamAM mAgasara sudI chaDanA reja ( dIkSAparyAyanA teramA varSe ) navIna dhAtubiMbanI a MjanazalAkA karI tathA anya dhAtupratimAe para vAsakSepa karyAM. paNa mAgasarI pUrNimA teA bhAvabharI UgavAnI hatI. guru sukhasAgarajInA sva"gamana pazcAta sAgaragacchamAM caritranAyaka sathI vaDA hatA. jUnI sAdhutAnA upAsake zrI khuTerAyajI, zrI. ravisAgarajI, zrI. sukhasAgaraMjI jevA mAtra 'muni'nI padavIthI saMtuSTa rahetA. paNa kALa pharyAM. yuga paNa palaTaye. pItavastradhArI sa MvegI krAntikAra sAdhuomAM sAdhupuMgava zrI. AtmArAmajI mahArAje pahelavahelI AcAya padavI svIkArI. A vakhate suripadanA joga vahuvA vagere keTalIka para parAAne temaNe kALa-kSetra joIne tajI hatI. e kAryAMthI sa MvegI sAdhutAne vadhu vega maLyA. vi. sa. 1957 mAM temanA pagale cAlI, temanA ja ziSya zrI. kamalavijayajIne pATaNamAM AcArya padavI ApavAmAM AvI, je maheAtsavamAM caritranAyake bhAga lIdheA hatA. A pachI pratApI zrI. vRddhicadrajI maDArAjanA e ziSya zrI. temavijayajI tathA zrI. dha vijayajI vi. sa. 1964 mAM AcArya padavIthI vibhUSita banyA. zrI. meAhanalAlajI mahA rAjanA sa`ghADAmAM zrI. jazamunijI vi. sa'. 1968 mAM sUri banyA. sAgaragacchanA keTalAka AgevAneA icchatA hatA ke caritranAyaka paNa sUripadathI alakRta bane. A mATe traNeka varSoMthI prayatnA cAlI rahyA hatA; paNa te kai saphaLa nahetA thatA. A aMge manane khedakAraka carcAo paNa cAlI hatI, ne e kAyaM kheAraMbhe paDayuM hatuM. amadAvAda khAte guru zrI. sukhasAgarajInuM mRtyu thayuM, ne jUnA vicArane sAkAra For Private And Personal Use Only
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir riSada ra thavAno prasaMga maLyo. pethApuranA zrI. saMghe A lAbha prApta karavAno nirNaya karyo. mahAtsavanI tithio nakakI karavAmAM AvI, ane gAmegAma AmaMtraNa--patrikAe ravAnA karavAmAM ahavI. muMbaI, surata, amadAvAda, pAdarA, vaDodarA, bIjApura, gedhAvI, valasADa, khaMbhAta vagere aneka zaheromAM ane zrAvaka-zrAvikAo A pahoMcyAM. zeTha jagaDa bhAI A prasaMge AvyA hatA. mAgasara suda pUrNimAe vijaya muhUrta caturvidha saMghe temanA para vAsakSepa nAkhyA, ne AcArya tarIke jAhera karyA. zeTha jagAbhAI, jhaverI jIvaNacaMda dharamacaMda tathA zrI. pathApara saMdha taraphathI traNa nakArIo karavAmAM AvI. A aMge caritranAcaka potAnI DAyarImAM cAra ja paMktimAM enI neMdhano samAveza kare che " mAgasara suda 13, amadAvAda-jhaverIvADanA jhaverI maMgaLadAsa ratanacaMda sAthe pethApuranA dakSiNa dizAnA moTA vAMdhAmAM TekarA para besIne sUrimaMtranI kemarAja paThanuM dhyAna karyuM. * saMvata 1970 nA mAgasara sudI pUrNimA, zanivAra tA. 13-12-13 caturvidha saMdha samA aneka gAma-zaheranA zrAvako ane zrAvikAonI saMmati ane AgrahathI AcAryapada vyavahAre aneka saMjogomAM apekSAe pethApuramAM grahaNa karyuM." A pachI DAyarI pethApurane sAbaramatIne sRSTisauMdaryanAM varNana kare che, ne kayAM kayAM dhyAna samAdhi AdarI tenI nedha kare che. khullI kudarata ne mukta vAtAvaraNanA siyA A sUrirAjanI kaLAe ahI: soLe prakAre khIlatI dekhAya che. kavitvanuM jharaNa vegathI vahe che. gurujInI pAchaLa saMkalpa karelI nakAravALIe gaNavA pAchaLa, ne emane nimitte eka graMtha * jainonI prAcIna ne arvAcIna sthiti ? racavAnI pravRtti jovAya che. ' sUripadanA sarakAra pachI pAMcame divase teo rAMdhejA tarapha vihAra kare che, ne tyAMthI puMjAparA thaI mANasA Ave che. mANasA darabAra ThAkara zrI. takhtasiMhajI satsaMga mATe bhAre utsuka che. teo tarata maLavA Ave che. tA. 30-12-13 nA roja be kalAka sudhI dharmacarcA vahI nIkaLe che; chatAM jANe tRSA to che ja ! | gujarAtano A raLiyAmaNe pradeza jeI kavi-AmAM ghele thaye dekhAya che, e noMdhe cheH gurjara zubha amAre deza, zubha amAro deza; sarva dezethI vi za Sa, gUrjara zubha amAro deza. hindu varNo dayA kare che, jeno sauthI vizeSa, maMdire sahu dharmanAM re, paNa rasALa pradeza. gUjara. AMbAnAM vRkSo ghaNAM re, TALe tana-manano kaleza, kudarata vanarAji rAje ghaNI re, AnaMda Ape haMmezagUrjara. For Private And Personal Use Only
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 292 www.kohatirth.org AMbalI, rAyaNa, pIMpaLA re, vaDa, makarADIe, dekhAtA jA chuM DI, mRgalAM, sasalAM rAnamAM re, cAritra lAyaka bhUminI re, pa'khIe| ni ya rahe hai, pazuone cArA ghaNA re, sAdhu-saMta ghaNA vase re, vasatA sAdhubhakata A dezamAM re, pApI karatA jagamAM karatAM A mukha Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvaLanAM nahI de! Da ma de Da, jaDe na joDa...gUjara deza dhI yAganiSTha AcA jhADa, tADa..... For Private And Personal Use Only kalela, ameAla... gUrjara. lAka, jana tA stAka ... gUrjara. mANasA daramAranI lAyabrerInAM aneka pustake sUrirAje vAMcI nAkhyAM, ne tyAMthI vihAra karI rIdrola AvyA. riTrola te pUjya zrI. nemisAgarajI mahuArAjanuM AbhArI hatuM. jainatvanI jayeAti emaNe jalAvelI. e jyaMtine pU. zrI. sukhasAgarajIe barAbara tejasvI rAkhI. tA. 9-2-14 nI noMdhamAM caritranAyaka lakhe che. "sa. 1960-62-64 mAM amAruM AvAgamana thayuM. saM. 1964mAM gAmanI bahAra chAparAmAM leAdarAnA mArge 5dara divasa rahevAnuM thayuM. te samaye zAsrI zyAmasuMdarAcAya sAthe abhyAsa karAvatA hatA. zrAvaka rIkhavadAsa kAlIdAsanA AgrahathI chApare rahevA mATe eka judA sthAnamAM vyavasthA hatI. tyAM rahIne talAvaDInI pAse rAyaNavRkSa taLe saMmatita vAMcavAmAM AvatA, tathA AtmapradIpa para sa'skRtamAM TIkA racAtI hatI, ane te zAstrIjIne batAvavAmAM AvatI hatI, jethI bhUla rahe nahi. "....atra zrAvaka samudAya bhadra ane rAgI che. atranA derAsaramAM jinezvaranI prati mAnI pratiSThAnA upadeza ApI sa`ghane niyama ApyA hatA, tethI jinezvaranI pratiSThA thai. vAsakSepa sANaMdathI maMtrIne mekalyA hatA. sAgaranA saMghADAnuM mukhyatve A kSetra gaNAya che. ridrolanA carAnA varakhaDAe heThaLa ghaNI vakhata dhyAna dharavAmAM AvyuM che. bhAvanagaranI kenpharansa vakhate atra rahIne-varakhaDA nIce gAyanA banAvI gAvA mATe mekalyAM hatAM. " ridrolathI teo Ajola gayA. Ajola mATe teo lakhe cheH " Ajola pAMcaso varSoM paranu' gAma hoya tevA saMbhava che. AjolamAM rabArIvADA pAse eka jUnu` derAsara che. te derAsaranA zikhara para teApanA geALo lAgelA che. derAsaramAM eka zveta sarpa che, ema leAkeA vAtA kare che. derAsara nIce bheAMyaruM ane temAM kaiMka pratimA che, ema paNa kahe che. Ajola gAmanI pUrve gadhaicA ( sikakA ) nIkaLe che. " AjolamAM erIA mahAdevanu' sthAna che, paNa te pUrvanuM prAcIna hAlanuM bhAMgelu jaina derAsara dekhAya che....ahI'nA vIzAzrImALI jaina zrAvaka prAyaH TekIlA che, ne te peAtAnI sattAvIzImAM sArA meleA dharAve che. "
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sariSada 293 ahI ja sUrijI gRhasthAvasthAmAM yatiziSya bApulAlajIne bhaNAvavA rahyA hatA. ahI jUno graMtha bhaMDAra che. ahIMthI teo ledarA AvyA. ahIM mAha vadI sAtamanA roja madhyAa ledarA bahAra dhyAna dharatAM apUrva bhAva ulaspe. A veLA muni mahendrasAgarajI sAthe hatA. chellA keTalAka vakhatathI temanuM mana kaMI aMtaranA divya AnaMdanI jhAMkhI anubhavI rahyuM hatuM. A aMge pite kahe cheH gAma lodarA bAhira re, sTezana vaDa pAse, bAra vAge jaIne re, ye dhyAna ullAse mu to po ge AtmasmaraNamAM, lAgyuM anubhava tAna, bAhira dazya calAlasRSTi, bhulAyuM jaDabhAna." ledarAthI vihAra karI mahuDI AvyA. A mATe beMdhe che ke, "mahuDI gAma vasyAM traNa-cAraso varSa thayAM, ema kiMvadati che. mahuDI pAse sAbaramatInA kAMThA para khaDAyatA gAma che, temAMthI maNa-maNanI ITo nIkaLe che. te gAma prAcIna hatuM. temAMthI eka ajItanAtha kAusaggIA nIkaLyA che. jUnA khaDAyatAnA khaMDerAmAM jaina maMdira ane tenuM bhaMyaruM hevAne saMbhava che, kAraNa ke tyAM jIrNa pratimAnA khaMDa maLe che. hAla mahuDI gAmamAM eka jinamaMdira che. zrAvakanAM trIzanAM Azare ghara che. kAlIdAsa vaherA vagere zrAvakanA AgevAna che. " mahuDIthI vihAra karI daza sAdhuo sAthe temaNe janmabhUmi vijApuramAM mahA vada 12 ne zanivAre praveza karyo. ahIM keTalAeka divasa rahI vihAra karyo, ne gavADA gayA. gavADAthI pAmela gayA ane tyAMthI sAta sAdhuo sAthe bhAlakamAM AvyA, ne unALAnuM AkAza tapavA lAgyuM. dhoma dhakhavA lAgyA ne vaMToLIo caDhavA lAgyA. kavitvanuM jhokuM AvI gayuM. unDALe have AvI, tApe pRthvI tapaMta, vaMToLiyA bahulA caDhe, UnA vAyu vahaMta. tApe tapatAM paMkhIo, kare vRkSa vizrAma, AMbA kerIe zobhatA, saMtasama guNadhAma. lagna ghaNAM jyAM tyAM thatAM, vAge vAjiMtra beza, buddhi sA ga ra dharmathI, thAya zAnita hameza. ne kudarata parathI kavi te pradezanA zrAvakanA svabhAvanuM varNana kare che. vinayavaMtA vivaMta, vidyAvaMta sujANa, vidyApura zrAvaka kharA, paMcAtI guNuvAna. lodarA mATe noMdhe che ke, darAmAM eka jinamaMdira saMvata 1865 nI sAlanuM che. zrAvakanAM 80 ghara che. zrAvakenA vyAkhyAna zravaNaruci saMskAra daza-bAra varSathI to amArA dekhavAmAM samyaga AvyA che. For Private And Personal Use Only
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 94 bhakitamata premI namra gerI tA nA bhAvika www.kobatirth.org zraddALu, gavADiyA guNANu, suhAmaNA, pAmeAlA paramANu. zrA va kA, zrAva!, zrotAmAM prakhyAta, gurunI sutA vANu. bhAlaka lerIA zrotA bhalA, jJAnI gurunA bhakta, vi leA kI ALelIA, jANe satyAsatya Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yAniSTha AcAya ahIthI tee prAcIna nagara vaDanagara gayA. vaDanagara vallabhapura, paMcAsara, sidhdhapura jevuM aitihAsika gAma cheH ne itihAsanA premI yegIrAja enI khAjamAM paDe che. vaDanagarathI AgaLa vadhI teo sIpera gayA. teo noMdhe che ke, "vaDanagaramAM saiA varSe lagabhagamAM thayelA malukacaMdarAya yatijIe mahArAnta khaDerAvanI pahelAM thayelA sayAjIrAva gAyakavADane vaLagelA brahmarAkSasa kADhyA hatA, ane tethI temaNe RSabhadevanA derAne sAliyANuM bAMdhI ApyuM hatuM. eka nAgaravANiyAnA putrane sarpa karaDayA hatA ene smazAnamAM laI gayA. tyAM tijI nIkaLyA, ne tene sajIvana karyAM. AthI nAgaravANiyAMnAM sA gharane jainadharmI batAvyAM. y sIpAramAM mAMgarALavALA jagajIvanadAsane dIkSA ApI jayasAgarajI banAvyA. sIpAra eka kALe caDatImAM hatu, ne eka jamaNamAM bAvIsa maNa khAMDa vaparAtI. sIpeArathI vihAra karI kherALu AvyA, kherAlu gAma temane paDatI dazAmAM dekhAyuM. lakSmI ane saMtati baMnenA abhAva hatA. caritranAyaka kAraNeAmAM ne Mdhe che ke " kusaMpa, guruniMdA, bALalagna, anyAnI hAya levI, zarIranI rakSAnA hetuone abhAva, vagere, ' kherAluthI caitra zuda 12nA rAja vihAra karI DabheADA, bhAkharI, thai tAraMgA tI tarapha cAlyA. nAnI nAnI TekarIe avaletAM khUba Anada thayA. keTa vagere sthaLe pharI zilAlekha vagere tapAsyA. tAraMgAnI siddhazilA para badhA sAdhue sAthe ArAhaNa karI dhyAna dharyuM. bIje divase keTazilA para ArehaNa kayuM; ane tyAM jinapratimAnI caityavaMdanapUrNAMka stavanA karI. A zAMta suMdara sthaLamAM teoe tA. 9-4-14 ne divase AtmasamAdhi sukhamAM layalIna rahevA mATe nIcenI bAbate para lakSa devAne niNaeNya karyAM. For Private And Personal Use Only 1 sa saMga parityAga karavA pravRtti karavI, ane niHsaMga dazAe ni thapaNe vartavuM. 2 AtmajJAnAthI manuSyAnA paNa prasa MgeApAta yogya paricaya sevaveA, ane AtmasamAdhi sukhanA anubhavaprada mahAtmAe je hAya teenI parIkSApUrNAMka AlaMbanAthe nirupAdhipaNe rahevAya tevI rIte sagati karavI. 3 AtmatattvaprapaNA jemAM mukhya hoya tevAM pustaka vAMcIne teone anubhava karavA. 4 AtmasamadhimAM sthiratA thAya evA dravya, kSetra kAla ne bhAvane sevavA lakSyapUrvaka prayatnazIla thavuM.
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ripada 295 5 rAga dejanAM jyAM jyAM nitto maLatAM hoya tyAMthI dUra rahevuM', ane rAgadveSanA saMyogomAM kadAcita nirupAye rahevuM paDe te tatsamaye samAnatA-samabhAve AtmAne bhAvIne AtmavIrya pheravI apramatta rahevA prayatna karavo. 6 svaparArthe thatI vyAvahArika dharma pravRtti prasaMge paNa sAdhya lakSyabhUta sthiratA nivRttinA upa yogamAM rahevuM, ane AtmasamAdhino bhaMga na thAya evI yogyatAnI prAptipUrvaka dharmasevArUpa bapravRtti AdaravI. 7 pavitra nijana tIrthasthaLa yA anya nirjana sthaLAmAM dhyAna dharavAno abhyAsa seva ane sva-samAdhi puSTikAraka sajajana sAdhuono sahavAsa-teono anubhava karIne rAkho. 8 pitAne AtmasamAdhi kayA bhAve, kayA saMjogomAM varte che tene anubhavapUrvaka vicAra kare ane AtmasamAdhinI ucca dazA prApta thAya evA saMyogo ne upAyone AdaravA tathA AtmasamAdhimAM je je kAraNothI vikSepa thato hoya teone haThAvI samAdhisukha anubhavavA lakSya devuM. ahIM caitra zukalA tradazIne divase yAtrALuone ekatra karI "mahAvIra jIvana" para sUrijIe tathA zrI. ajitasAgarajIe pravacana karyuM. citra vada ekamanA divase vihAra karatA bhAlaka, vaDanagara vagere sthaLe thaI visanagara AvyA. ahIM anavakAvyanA kartA kAjI anavaramIyAnI mulAkAta thaI, sUrImatanA AtmajJAnI zAMta ane sAdhusaMtonA A satsaMgI hatA. sUrijIne "mArganusArI guNasaMmukhatAnI yogyatAvALA" jaNAyA. teoe potAnuM 'anavarakAvya" bheTa dharyuM. traNa divasa baMnene samAgama cAle, ne prathama samAgama kAjajIe sUrijI pAse cAra mAsa rahevAnI IcchA pragaTa karI. bIjI mulAkAta zrIyuta mahAsukhabhAI cunIlAlanI thaI. teoe pitAnuM "kAvyasaritA" nAmaka pustaka bheTa dharyuM. visanagarathI vihAra harI teo citra vada 12 nA roja mahesANuM pahoMcyA. zrI. ravisAgarajI mahArAjanI derImAM gurucaraNapAdukAne vAMcIne agiyAra sAdhuo sahita nagaramAM AvyA. ahI kaDI prAMtanA A zrI goviMdabhAI hAthIbhAI desAI sUrijIne maLavA AvyA. suMdara jJAnacarcA cAlI. jaina dharma ane vizvadharmono suMdara samanvaya rajU karyo. vidvAna subA sAheba khuza thaI gayA ne temaNe kahyuM: " AvA dharmaguruonI ja duniyAmAM jarUra che. " ahIMnI pitAnI noMdhapothImAM noMdhe cheH * zrI. rAmacaMda gAMdhInA ujamaNAne caDhelo varaghoDo avalokaye. mahesANAmAM dhArmika tathA vyavahArika keLavaNuM nyUna dekhavAmAM Ave che. mahesANA yazovijaya jaina pAThazALAmAM AjIvikA athe paragAmanA-mukhyatve kAThiyAvADanA garIba vidyAthIo dhArmika prakaraNanI keLavaNI le che, ane teo thoDo ghaNe vidyAbhyAsa karIne paragAma pratikramaNa prakaraNa bhaNAvavAne mAstara metAnuM kAma kare che." For Private And Personal Use Only
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 196 www.kohatirth.org ceAniSTha AcAya mahesANAthI teoe mANusA tarapha vihAra lakhAvye. vacamAM mulAsaNa gAmamAM derAsaranuM kAma apUrNa hatuM, te pUruM karavA upadeza ApyA. kheravAmAM derAsara sudhAravA upadeza ApyA ne cegya karyu. meu gAmamAM jaina derAsaranI TIkaDInI takarAra daza vaSa~thI cAlatI hatI. mANasAnA mahAjaneAnuM 5ca nImI tenA nikAla karAvyeA ne derAsara sudhAravA kahyuM.meuthI vihAra karI same AvyA. ahI. zeTha hemacaMdabhAi mAnaMDhe ceAthu vrata svIkArI traNa gAmane jamADayAM. same gAmanI pAse gAjhAriyA gAma che. tyAMnA nAnA derAsaramAM pareNA dAkhala pratimAjI apUja rahevA lAgyAM. sUrijIe e pratimAne bIje lai javA kahyuM ne sUcanA karI ke, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " nAnAM gAmeAmAM derAsara banAvavAmAM Ave che, ne tethI tyAM thADAM ghara thaI jatAM hajArA rUpiyAnuM kharca jaina kAmane veThavuM paDe che, amuka gAmamAM amuka jainonAM ghara hAya te ja derAsara baMdhAvavA devu', ke jethI bhaviSyamAM pratimAone pheravavAmAM na Ave. " zarU karI. samothI Ajola, leAdarA, mANekapura thai jeTha vada sAtame mANasAmAM praveza karyAM. jeTha vadI agiyArazanA rAja zrI, ravisAgarajI mahArAjanI seALamI jayaMtI ujavI, amAvAsyAe mANasA darabAranI vinatithI rAjamahele jai dharmopadeza ApyA. aSADa suda 11 nA rAja vyAkhyAnamAM sUyaDAMgasUtra ane navapada prakaraNa vRtti vAMcavI aSADa vadI trIje guru zrI. sukhasAgarajInI jayaMtI ujavI. mahesANA, pATaNa, sANaMda, amadAvAda, pethApura vagere sthaLe pazu ujavAi. e rAtre sUrijInA manane apUrva AhlAda lAdhyA. kavitAmAM kahe cheH aSADa vadI tRtIyA dine, rAtri dhaNI vItI hatI, dhana gAjatA'tA kATakA thAtA hatA evI sthiti; bahu camakatI'tI vIjaLIe pesI jatI'tI AMkhamAM, navAyunA jhaMkAra vidyattane grahe nija pAMkhamAM. *ahI tee noMdhe cheH sa. 1959 nI sAlamAM prathama cAmAsuM karyuM" tyAre uttarAdhyayana sutra ane dharmaratna prakaraNa vAMcyuM. 1964 mAM upAsakadazAMga ane dharma saMgraha vAMcyA. AjareAja paMcakrapabhASya vAMcIne pUruM karyuM. nizIthacUNI` vyavahAravRtti, bRhatkalpavrutti, jitakalpa vagere suratamAM 1966 mAM vAMcyAM. zrAjitakalpanuM adhyayana amadAvAdamAM karyuM. dharmI saMgrahaNI pAlItANAnA vihAramAM vAMcI. tattvArtha sUtra paranI e TIkAe amadAvAdamAM te sa Mmatita tathA aSTasahasrI mANasAmAM zyAmasudara pAse vAMcyAM. syAdvAda mAMjarI ne syAdavAda ratnAkara avatArikA 5. jagannAtha zAstrI pAse 1960 mAM mahesANe vAMcI. For Private And Personal Use Only
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra sarapada www.kohatirth.org eve same paramAtmarUpe AvyA anubhava meAkSanA, vikalpa je je rAganA, nija Atma rUpe thaya lInatA vRtti taNI, jhAMkhI hradaya pragaTI dhaNI; te dveSanA te te TaLe, te,mukita ahI' nizcaya maLe, .* Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A veLA esTrIyA ne sIyA vacce yuddha cAlavAnA samAcAra Ave che, ne abhyAsa ane avaleAkananA rasiyA sUrirAja peAtAnI te aMgenI meATI noMdha noMdhe che. ( tA. 4-8-14 ) temAM jaNAve che, ke " yUropamAM hAla esTrIyA ane sIyA vacce yuddha cAle che, tethI hiMdustAnamAM azAntinA vicAro phevAya che. briTIza sarakAranA pratApathI hiMdustAnanA vatanIone anyadezIothI pIDA thavAnA saMbhava hAla jaNAtA nathI. briTIza rAjyanA pratApe AryAva keLavaNI, hunnaradhaMdhA vageremAM AgaLa vadhe che. sAdhuone briTIza sarakAranA rAjazAsanathI dhamanI pravRttimAM kei jAtanI harakata AvatI nathI. 197 " yUropamAM laDAinuM vAdaLa hAla jhajhUmI rahyuM che, ane tethI yadi yughdhA pravAM' ta yUropanAM anya mahArAjgyAne paNa laDAimAM gheADeghaNe aMze UtaravAnI jarUra paDaze. rUziyA, jama'nI ane esTrIyAmAM jo hAla sulehasa'pa na thayA te bhaviSyamAM aNudhAyuM" jIduM vi citra pariNAma Avaze ane ghaNAM rAjyAne khamavuM paDaze. tema ja hAla jeenuM jora jaNAya che, temAM pheraphAra dekhavAmAM Avaze. AryAvrata para rAjyakatrI dayALu, zAnti icchanArI IMgyuM. nDanI sarakArane tenI bhaTTI vRtti pramANe bhaluM thaze, evA sa'bhava khAsa vizeSa pramANumAM rahe che. rAmarAjyanI peThe hAla briTIza sarakAranu` rAya AryAvartI para che, tethI ameA amArI jaina kAma taraphathI nIcenA zabdo vaDe briTIza rAjyanI zAnti icchIe e svAbhAvika che. zrI rAjAdhipAnAM zAMtirbhavatu / zrI rAjJamanivezAmAM zAMtimaMtratu / / " A ja prasage mahAtmA gAMdhIjI paNa sthaLe sthaLe GOD SAVE THE KING, nuM saMgIta gAtA-gavaDAvatA peAtAnI sevAe briTIzarAjayane apI rahyA hatA. mANasA khAte zrAvaNa vada trIjanA divase zA kacarA hAthI pAse vArSika leAca karAvyeza, ne pa'SaNa parvanA suMdara rIte prArabha thayA. AjubAjunAM gAmeAmAMthI aneka A prasagane lAbha levA mATe AvyA hatA. tapazcaryAM. pUjAprabhAvanA, vyakhyAnavAcana AnA jevu pUrve thayuM naheAtuM. sAMvatsarika pratikramaNamAM eka hajAranA Azare zrAvakA hatA, ne zeTha vIracaMda kRSNAjIe caDhAvelA pAraNAnA varagheADAmAM ThAkeAra sAheba zrI. takhtasihajI peAte AvyA hatA. zrI. vIracaMda kRSNAe sAte kSetramAM peAtAnA dravyanA sadu5yAga karyAM hatA. For Private And Personal Use Only A prasaMge mANasAnA DhAkAra sAhebe sUrirAjane cAvaDAne prAcIna itihAsa meLavI ApavA vijJapti karI. gUjara cAvaDA rAjAe ane jaina caityavAsI yutine ghaNuM 38
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org rec yAniSTha AcAya sabadha hatA. vanarAja cAvaDAnA guru zrI. zIlagurijI hatA. A vakhate sUrirAja vicAre che, ke " jaina jAtinA zaMkhalAbaddha itihAsa meLavavAnI ne saMrakSavAnI jarUra che. eka jaina aitihAsika graMtha sAra rUpe racavA joie. " pharIthI yUrApamAM cAlatI yAdavAsthaLI viSe teo noMdhe che, ke 66 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hAla yUropamAM jamanI, osTrIyA e e iMglenDa, phrAnsa, rUziyA, sIyA, beljIyama vagerenI sAthe yuddha kare che. baMne pakSanAM rAjyeA khristI dharma mAne che. bhAyakhala pramANe teo jo pratyeka manuSyamAM AtmAne dekhatA hAya to peAtAnA dhamI baMdhuonA nAza karavA paraspara yuddha karavA tatpara na thAta. yUrApI rAjyanI unnati thayelI dekhavAmAM Ave che, paNa rajoguNI ne tameguNI manuSyAnu' ala AvI rIte asmAmAM vyaya thAya che...jyAM sudhI game te dezavAsIonI AdhyAtmika jJAnamAM ucca sthiti nahIM thAya tyAM sudhI bAhyonatinA zikharethI paDavAnA prasa'ga prApta thavAnA ja. p A vastu samajAvavA mATe khIjA vizvayuddhanA nirIkSakAne vizeSa lakhavAnI jarUra rahetI nathI. A veLA bhagubhAI kArabhArInA phrAnsamAM avasAna thayAnA samAcAra AvyA. ne vikramanu' 19703 varSe digantamAM AthamavAnI taiyArI kare che, ne jIvananA jAgarUka, sadAnA sainika sUrirAja "AcAyanI ekaseA ATha pharajo"nI rAjanIzImAM suMdara noMdha kare che, ne chelle chelle saravaiyuM kADhe cheH 66 saMpUrNa varSoM ekaMdara sukhazAMtithI vItyuM. gurjara dezamAM A varSamAM vihAra thayA. e sAdhue navA vadhyA ne eka sAdhu tenA patita vicArAthI vaSaparivatana karI saMsAramAM gayA A varSomAM kAI sAdhu sAthe takarAramAM paDavAnA vakhata paNa Avye nathI. " AnaMdadhana heAMterI bhAvA saMbadhI jUDe AreApa mUkIne te leAkeAe amuka bAbatanI carcA calAvI hatI, tene samabhAve sahI lIdhI che. kaSAyavRdhdhinA prasa Mge| prAya: anyA nathI. pustaka chapAvavAnuM kAya` zrI. A. pada. bhA. saMgraha chapAyA pazcAt ane jainAtI prAcIna-arvAcIna pustaka racIne ( je guru sukhasAgarajInA mRtyu nimitte lakhavAnA sa Mkalpa hatA ) chapAyA pazcAt thayu' nathI. peAtAnA AtmAmAM guNa vadhe evA jJAnI sAdhunA samAgama A varSamAM thayA nathI. " janAnA hRdayamAM zrI. vIraprabhunuM carita sthApita thaI jAya evuM gurjara vAMgamayamAM adyApipa"ta kAI pustaka bahAra paDayuM nathI. zrI. vIraprabhunA bAhya tathA AMtarika caritrane anubhava maLe evuM pustaka game te jananA hAthe taiyAra thAe evI bhAvanA che, zrI. vIraprabhunA sadvicAreAthI samagra vizva gAjI UThe tyAre zrI. vIraprabhunI dIpAvali karI kathI zakAya. ne chelle dIpAvalInA dIvAonI jyAta sAthe AtmajyAta milAvatAM kathe cheH nayapramANabodhena kRtvA sAkSAdAnubhavam / AtmatattvaM samAdiSTa, buddhisAgarasUriNA // For Private And Personal Use Only
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 17 ] bhAvanA bhavanAzinI " vIsamI sadImAM janonnatinAM bIja amAre hAthe vavAo. jenennatinAM mahAna svapna jonAra, A zAsanasubhaTane adbhuta manerA hatA. jainatvanA e mahAna jhaMDAdhArIne kurAnamAM, bAyabalamAM, vedamAM, bhAgavatamAM sarva jagAe vIranI vANIne jayajayakAra dekhAto. maMdiramAM, mahAdevanI derImAM, masjidamAM, girajAgharamAM jatAM enuM samyakatva sadA ujajavaLa rahetuM. brAhmaNomAM, ThAkaraDAomAM, kaNabI-paTelemAM ke mAchImArAmAM jatAM ene suga nahAtI caDhatI. harijana pravRttine Aje jaga apanAvI rahyuM che. harijoddhAranAM pagaraNa emaNe pacAsa varSa para mAMDayAM hatAM. | kAraNa ke ene janama kevaNa kuLathI prApta vaNikane dharma nahotA. cAre vaNa, je rAgadveSa tajavA taiyAra hoya, vaNa bheda chAMDavA sajaja hoya, syAdavAdanI philasUphI svIkAratA hAya, vIranA vacanone satkAratA hoya e jaina ! ane e jananuM paNa emane adbhuta svama hatuM. AjanA hiMdustAna ne pAkIstAnanI jema-jyAre sahu potapotAnA kA judA karIne beThA hatA, nitanita navA paMtha khaDA karI potAnA dehAbhimAnane pANI jainatvane vecatA hatAH tyAre eka ane akhaMDa jainatva mATe mathatA A mahAna cagI sthAnakavAsIne, kharataragarIne, sAgara, vijaya, vimala sahune maLato hato, bheTate hatA, bhAvanAnAM vAvetara karatA hatA. vidvAna sAdhu ke zrotAone vidvatAthI rIjhavIne eka ja vAta sucavatA. " jainatvane ja upAse. navA paMtha ke cIlAmAM na paDazo. " sAdhu, saMnyAsI, khAkhI, bA, jati, enI pAse AvelA keI pAcho na jato, enuM khAlI pAtra akSayapAtra hatuM. are, e jainataro zuM jANe ke jenonI kevI udAratA che? Ape, vA Ape, dhana Ape, dhAnya Ape ! zAsana prabhAvanA mATe paisA uchALanArA,DhAlI, mAcI, saI sutArane khaTavanArA AnAthI kAM bhAge ? saMnyAsIe, bAvAo, khAkhIo jenAnA For Private And Personal Use Only
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org 300 ceAniSTha AcAya eka phakIranI A diladilAvarI dekhI khuza thai jatA. jaineAno vAhavAha ekalatA. e vicAratA ke jainadhama nA mULa hetu ja vibhAjita mAnavatAne eka sAMkaLe bAMdhavAnA hatA, pachI Aje ApaNe navA vibhAga kAM karoe ? harakhaLa, harikezI, metAraja jevAne jeNe preme apanAvyA, e mahAna dharmAMnI virATatAnI zIlpanA thai zake ! jene tyAM tIrthaMkarA kSatriya, gaNudharA brAhmaNa, sAdhu ne zrAvakA cAre vaNu nA ane vaLI vADA zA ne pADA zA ? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUrvagraha te| kAi hatA ja nahI. janmajAta saMskAranAM baMdhana cheI nAkhyAM hatAM. mAruM' e sAruM nahatuM mAnyuM: sAruM e mAruM' e bhAvanAthI-niha ke zIrA mATe zrAvaka banI muMDa muMDAvyuM hatuM. bhalA pachI e sastI seAdAgarImAM kAM paDe ? enI draSTi para a`dhazradhdhAnAM paDaLa nahAtAM, pavitra para parA sivAya e keAinI zehamAM taNAya tema nahAtA. ne AtmAne bhUlI dehanI meATAimAM paDI jAya teA bhavane phreza khAlI jAya tema hatuM. jIvanane eNe jIvana samajyu hatu, ane A mATe zvAseAcchavAsa jeTalA samayanI paNa emane darakAra hatI. 6 virATanI mahAna zakita ' prema ' tarapha emanuM valaNa hatuM. sahune premI !' nA lADakavAyA nAmathI ne srIne ' mAtA 'nA nAmathI saMkheAdhatA. nirdoSatAnI tasbIra samAM bALakAne nihALatAM e pAgala khanI jatA. emanI khAlapadA adbhuta thatI. evu hAsya, evI gammata, evI nirdoSatA mANavAnI zakti yAgItvanA upAsaka sivAya azakaya hatI. keTalIka vAra pavitra kriyA mATe nirdoSa bALakone ja yAgya lekhI temanI pAse ma'gala Adya kriyA karAvatA. navA ne jUnAnA jhaghaDAmAM e nahAtA paDayA. e mAnatA ke mANasane e dhama hAya che, eka sanAtana dharma, bIjo samaya dharma ! mULa tattvAne akhAdha rAkhIne samaya pramANe pheraphAro avazya karI zakAya, ne evA pheraphArA vIra prabhuthI laine vIsamI sadI sudhImAM thayA ja karyo che. samayajJa puruSa e parivartana sAme na paDe. ene ziSyanI hAyavAya naheAtI. maLe teA vAhavAha, na maLe teA vAhavAha, rahe te vAhavAha, na rahe teAya vAhavAha. ( pAlanapuramAM dIkSAprasaMge karela bhAvanA jue ) ene te amara ziSya karavA hatA, jene janma, jarA ne mRtyu na hAya ! jene kuziSya, kuLakala`ka ke kupAtra nIvaDavAnA saMbhava na heAya ! ane e mATe satata vAcana, satata vidvata saMparka, satata anuava, ane pachI satata lekhana cAlyA karatu. e lekhinI cAlatI eTale eka beThake na jANe keTazuMya cItarAmaNa karI mUkatI. eka eka pustaka enA maneAbhAvanI chabI che. yeAgaDhIpaka yAga samajAve che, premagItA premanA mahimA gAya che, jainagItA vaLI jainatva kathe che. guNAnurAga paNa emanA evA ja hatA. gRhastha, sAdhu, sanyAsI je kaI pAse kaMi sAratattva' nihALyuM ke tenA thaI jatA. guNu AgaLa rAjA ke raMka, liMga ke vaya, sAdhu ke zrAvaka, jaina ke ajjaina na jotA. lAbha pAse peAtAnu mAnApamAna ADe na lAvatA. kAinI sAme pagale mulAkAta letAM emanI kalagI jhAMkhI na paDI jatI. picazulanA dAgInAne hamezAM kaMseATInA bhaya hAya, sAcuM seAnuM pRthvI para kAithI zA mATe DaratuM kuM ? emane peAtAnAM pustake For Private And Personal Use Only
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanA bhavanAzinI 201 aneka bhakta zrAvakane temanA guNane anulakSIne arpaNa karyA hatAM, chatAM e guNAnurAgI sAdhutA kadI jhAMkhI paDI nahatI. jIvananAM keTalAMka bhayasthAnone emaNe pahelethI dUra karyA hatAM. AjanA jamAnAmAM cekhalI A gaNAya te rIte strI-paricaya temaNe to hate. kAmarAga karatAM draSTirAga mahAna anarthakArI che. strIo, zrImaMta vidhavA strIo, tyakatAo, viduSIo vagerenA ati paricayamAM AvIne keTalAyanI sAdhutA dhULadhANI thaI gayelI sAMbhaLI che, ne Aje thatI saMbhaLAya che. e aniSTane emaNe uMbare ja caDhavA dIdhuM nahotuM. paNa tethI teo ghaNA sevatA hatA, tema paNa nahotuM. strIsamAja pratye temane bhAre Adara hato, vyAkhyAnamAM bhAre prazaMsA karatA, teonI unnati mATe Thera Thera prayatna karatA: are, keTalIya viduSI zrImaMta mAtAe, baheno temanI dharmAnurAgiNI hatI: paNa e saMbaMdhane maryAdA hatI,-ekalA vaMdane AvavAnI, ekAMte vArtAlApanI, vyAkhyAna sivAyanA samaye sthAnakamAM AvavAnI. jIvananuM bIjuM bhayasthAna ziSyameha e to AgaLa AvI gayuM. trIjuM bhayasthAna jilDA laulya. rasane virasa karIne khAvAnI prathA to temaNe nAnapaNathI pADelI. eka ja pAtramAM, je AvyuM te khAI javAnuM. na svAdanuM bhAna, na sArA-khoTAnuM dhyAna ! na savAre cAdUdha letA hatA, na bapore nAsto, na sAMje vALu ! eka vAra piTane ApI dIdhuM eTale covIsa kalAkane saMce cAlu! zaherenI mohanIe emane kadI satAvyA nathI, balake zaheree emane satAvyA che. muMbaI eka vAra gayA te gayA. sUrata be vAra gayA te gayA ne amadAvAdamAM gurujInA jIvatAM je cAturmAsa karyo te pachI te vadhumAM vadhu eka mAsathI vadhu amadAvAdamAM rahyA nathI. khullI kudarata, hariyALA parvate, khaLakhaLa vahetI nadI, gAtAM paMkhI, nAcatI vanarAji, ane UMDAM UMDAM kotare-emanA jIvanane zAMti Ape evAM e vAsasthAne hatAM. sarpathI e na DaratA. ghaNI vAra pAsethI ghasAIne cAlyA jatA suvara, sAtanArI ke evA bhaya-duSTa mananAM mAnavI karatAM-emane haiye ocho hato. | svAdhyAyanI emanI tallInatA apUrva hatI. "kAmanuM auSadha kAma" e siddhAMta svIkArI jIvananI eka paNa paLa beTI gumAvI nahotI. bapore sUvA mATe, rAte nirAMte ghoravA mATe emane vakhata na hato. gocarI-pANInI tamannA nahotI. pacAsa varSanA jIvanamAM-emAM paNa pacIsa varSanA ja gALAmAM ATalAM pustako lakhanAra Aje bhAratavarSamAM ochA haze. sAthe vyAkhyAna, sAthe dhyAna, sAthe vihAra, sAthe samAjo dvAranI satata dhAraNuM, samAjanuM bhaluM karavAnI tamannA, sAthe samAdhi ! ne sAthe sAthe ekaso ATha pustako sarjavA e sAmAnya puruSArtha nathI ! mAnavatAnI zobhArUpa kaI kArya che emanI chAtI phUlI UThatI, jainatvane jayajayakAra joI haiyuM thanaganI UThatuM. e ghaNI vAra kahetA: "eka jaina bALakanA janmanA samAcAra For Private And Personal Use Only
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 302 ganiSTha AcArya mane tIrthayAtrA jeTalo AnaMda Ape che." ahIM emanI janatvanI vyAkhyA yAda rAkhavA jevI che. mUDha jenone e sadA vaNiga kahetA, ne sAcA janane kaI varNa, kuLa ke jAtinI maryAdA nathI, ema kahetA. chatAM kei evo bhrama na seve ke e kaI lokettara mAnavI hatA. A saMsAranA ja, rAga-dvaSa jene jItavAnA hatA, evA namra, nikhAlasa, vIra, dhIra eka mahAmAnava mAtra hatA. e ghaNI vAra nirAzAthI piokArI UThatA "jUThAnA hAthamAM jainatvarUpI ratna paDayuM che." jhaverI apramANika hoya to ene mAla game te sAro hoya paNa vizvAsathI keNa svIkAre? teo eka sthaLe kaLe che, emAM tene hubahu citAra jovA maLe cheH bhAratavAsI jaina re, ahaMmada vAsa kare ! pakSabhede matiyA re, matabheda ghaNuM che re. muhapattInA pakSI kaMI muha5ttI mukha bAMdhI, sAdhuo vyAkhyAnane vAMce, ArAdhaka ziva sAdhI: vyAkhyAne muharI: re, bAMdhe sAdhu mukti vare...1 vyAkhyAne muhapattI baMdhana, pahelAM no'tuM kayAMya, bIja evo pakSa kare che, pakSabheda be mAM ya; nirNaya eka na thAto re, potAnuM sau tANa mare...2 cothe saMvatsarI karanAra, mA paMcamI jUTha, paMcamIyA cothane kahe khoTI, moha kare lUMTAlUMTa; 5 kSA pakSI, jhaghaDA re, samajAve pitAnuM khare... 3 traNa IyA cAra thaIne, kadI na mAne satya, cAra thayA traNa thaIne, nakakI mAne asatya; dekhADe AgaLa pATho re, grahyA pakSe yukita bhare..4 kharatarIA kharataranuM tANe, tapAgacchIe Apa, graMthapATha yukti dekhADI, karatA thAya utthApa; sAmAsAmI nindava re, pararapara e uccare...5 aMcaLIA pitAnuM sAcuM, mAne bIjuM jUTha, pAyacaMdiyA pAMcama pakaDe, saunI nyArI che puMThaH jatIo jape sAcuM re, potAnuM, bIjuM jUTha are..-6 pItAMbara pAchaLathI pragaTayA, kahetA jatIo ema, pItAMbara kahe yatio juThA, nirNaya thAze kema; dhoLAmAMthI thayAM pILAM re, pILAmAM matabheda tare...7 For Private And Personal Use Only
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanA bhavanAzinI 303 pachIthI IriyAvahiyA nahi che, vimala karatA tANa, pratikramaNa te IriyAvahiyA, sAgaravijayanI ANu; utthApaka sAmasAmI re, nirNaya karI koNa mare..8 zAMtisAgariyA ema mAne, sAdhu che nahIM hAla, daSTimAMhI keI na Ave, pakSa banyA behAla; rA ya caMdiyA rAge re, pakSa bAMdhI guru hare..9 hukamamuniyA AtamajJAne, mAne che nija mukita, mUti utthApe che suMDhaka, karI ghaNI kuyukita; digaMbaro te nyArA re, akaya thAya kema kare.-10 AtmAthI che kaMIka jaino, kare madhyastha vicAra, gaccha bheda pakSono aMta ja, kadI na Ave pAra; buddhisAgara sAcuM re, syAdavAdI jANI Dare ..11 jaina dharmanA khaMDa khaMDa thayAne A citAra kharekhara sahRdayane vyagra banAve te che, paNa hajIya e citAranI eka dizA bAkI che. khuda pItAMbaro vacce paNa bhAre bhedabhAva ApaNA sUrirAjane prAraMbhathI dekhAya. suMdara suMdara mana lobhAmaNA DuMgaro nihALI mahatyAkAzI A jAvAne dhAya" ke badhuM sAruM thaI jaze, thoDI ghaNI kSatio joI mahAna lAbhathI vaMcita na rahe. enI najaramAM haribhadrasUri, hIravijayasUri, AnaMdaghanajI, upA. yazovijayajI, zrI. nemisAgarajI, zrI. ravisAgarajI, zrI.buTerAyajI ne zrI. AtmArAmajI jevA sAdhuDuMgare ramatA hatA. cheDAeka de dekhavA mAtrathI zuM eka mahAna paraMparAthI vaMcita rahevuM? emaNe dUrathI raLiyAmaNA lAgatA DuMgarA para caDhavAno nirNaya karyo. e kaTibadhdha thaI tyAM pahoMcyA. taLeTImAM te bhAre bhIDa hatI, ne gaganacuMbI DuMgarA caDhavA dohyalA hatA. emaNe joyuM ke caDhavA mathanArane A badhA pAcho pADI de che. "sarasvatIcaMdra"nA A vAcakane pele deharo yAda Ave cheH UDAya nahIM pitAthI paNa priyanI vimAnagati joI, rahyuM rAcavuM, eTaluM rAkha, nahIM to rahIzuM rAI ! paNa ahIMnA nagArakhAnAmAM tatuDIne avAja saMbhaLAya tema nahotuM, ane pitAne avAja saMbhaLAvavA AgaLa vadhyA te sAmethI jabaro pratikAra zarU thayo. vAcake, e pratikArane hubahu citAra ApI ahIM vAcakane uzkeravA ke rAgadveSa karAvavA IrachA nathI. sAdhutvanI taMdurasta chabI AlekhavAnA A yatnamAM ene sthAna nathI; chatAM ekanA jIvanakAryanI saphaLatA-niSphaLatA pAchaLa kayAM pratyavAya ke samavAya kAraNe paDyAM hatAM, tene kaMIka khyAla ApavA A prayatna che. pItAMbara munionA pyArA banavA mathI rahela, sahunI mulAkAta, sahune vinaya, For Private And Personal Use Only
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 304 coganiSTha AcArya sahunI vaiyAvacathI AgaLa AvI rahela juvAna munine pahele pratyavAya suratamAM naDe. pitAnI jamAtane kaI jogI AgaLa AvI jAya te keIne na gamyuM. lAkheNI hIrAnI AMgI racelA prabhujI sAme bhAvathI pUjA bhaNAvI rahela caritranAyakane eka munirAje hIrAnI AMgInAM vakhANa karatAM AMgI viSe ne hIrA mANeka viSe ghaNuM ghaNuM kahyuM. caritranAyaka mauna rahyA. are, jene kAMkarAsama tajI prabhue tyAga karyo, enAM Aja vakhANa thAya? bhale, prAkRtajI mATe e upakArI hoya, paNa eka vairAgIne te zuM ciMtavavAnuM? ghATa banyo kavi bhukhaNa ane auraMgajeba bAdazAhanI vacce banyo hato teva. bAdazAhe kahyuM: " kavie jUThA ! jUThane vakhANe. sAcuM kahe te kavi gaNuM. mAruM varNana kara !" bhUkhaNa kavie sirane sATe sAcuM kahyuM, ne bhAgI chUTayo. caritranAyakane meMmAM AMgaLI nAkhI belAvyuM. asatya to kema kahevAya? emaNe sAcuM kahyuM: "tamArI vAta ThIka che; bAkI prabhue te e hIrA mANekane kAMkarAthIya hIna samajI tajyAM hatAM enAM te zA vakhANu!"ne munie gappa vahetI mUkI : "budhisAgarane mukti para zradhdhA ja nathI." kAgaDAnA TeLAmAM paDela popaTane ghaNAoe cAMca mAravA mAMDI, paNa piopaTe rAmanAma na mUkayuM. teo te divasanI naMdhamAM lakhe cheH " pratimAnI siddhi aneka sahetuothI karanAra, prabhupUjAnA hetuone samajAvanAra amArA jevAne mUDha IrSALu jaino taraphathI khamavuM paDe che, tethI manamAM jarA mAtra udvega thato nathI. zrI jinazAsananI sevA karavI ane nivRttimArganA hetuonA uddeze samajAvavA tathA yathAzakita vartavuM e amArA adhikAra pramANe kArya che." eka pAse niSphaLa gaye. sUratamAM vAhavAha thaI gaI. ne tyAM takavAdIoe muMbaImAM " lAlana zivajI"nI carcAnuM maDadu pheMkayuM. sAdhuo akaLAI UThayA hatA. Thera Thera TharAva thatA hatA. be pakSamAM badhA vaheMcAI thayA hatA. mArAmArI ne dhamAdhamI cAlu hatAM. caritranAyake taTasthatAno sUra kADho. huM keinA pakSamAM nathI. vyavahAre sAdhuonA pakSamAM, bAkI te zAsana e ja amArA pakSa. amAre takarAramAM bhAga levAne nathI." tarata ja sAmethI ghA thayo. aMdarakhAnethI e lAlana-zivajInA pakSamAM che." khaMDa khaMDa karelA arIsAne hajI vadhu khaMDomAM vahecavA sahu rAjI hatAM. ' hajI muMbaInuM cAturmAsa pUruM na thAya tyAM vaLI, jaina samAjanAM chApAMoe * AcArya paddhonI sahIonA nAme " bhAre gaMdavADa uDADavA mAMDayo. potAnA jene mAnyA hatA, e ja ghA karI rahyA hatA. teo e veLA lakhe cheH For Private And Personal Use Only
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanA bhavanAzinI 305 "yeho sAro abhimukha rahI, zastrano ghAva mAre; pitAnA thaI hadaya hato, te maLo nA ja kayAre." A badhI kalezAgniomAM pite sAdhusuleha mATe sthApeluM "sAdhumaMDaLa" gUjarI gayuM. jaina gurukuLa, sAdhu gurukuLa, seMTrala lAyabrerI, cogamaMDaLanA vicAro taNAI gayA. zahero hamezAM sArA-narasAnAM bhAgI hoya che. vicAravaMta ne vicAra-aMdha baMne prakAranA mANasa tyAM maLI rahe che. amadAvAdanA AgamananI sAthe khaMbhAtano eka zrAvaka AvIne azAMti janmAvI jAya che. e azAMtine mahAmahenate samatAbhAvathI veThI le che, tyAM na pAso pheMkAya cheH bhAva pratikramaNa ane dravya pratikramaNanI carcAmAMthI A phaNago phUTe cheH bhAva pratikramaNanA samarthaka munirAjanA vAkayane artha vistAra karI pracAravAmAM Ave che buddhisAgara mahArAja pratikramaNa karatA nathI." ne A vAta sAMbhaLI keTalAka mUDha jeno khaLabhaLI UThe che. ATalI gapa mAtrathI so TacanI sAdhutAne tiraskAravA e taiyAra thaI jAya che. e aMge rojanIzImAM lakhe che ke, " bhAva-pratikramaNa karavAno upadeza devAthI keTalAka dezadraSTithI zravaNa karanArA ISkaLao ane ekAnta gADarIA pravAhamAM azuddha ananya kriyA karanArAoe evI ga5 uDADI ke, "budhisAgara mahArAja pratikramaNa karatA nathI ' paNa Avazyaka dararoja sAdhuo ane zrAvakoe be vakhata karavuM joIe, evI amArI pUrNa zraddhA che." ane A patyuM tyAM temanA jIvanadhanasamA mahAna kArya para eka moTo ghA karavAmAM Avyo. jene mATe jIvanamAM abhimAna laI rahyA hatA te graMthalekhana pravRtti para. AnaMdaghana pada bhAvArtha para TIkA karatAM jaNAvyuM ke, teo paMDito pAse lakhAvI-sudharAvI pitAnA nAme chapAve che." A ghA marmabhAga upara hatuM, ane eka jaina sAdhu ATalI zakita pheravI na zake temAM mAnanArA jene to "miyAnA cAMde cAMda" karavA lAgyA. alabata, e vAta atyAre neMdhI rAkhavA jevI che, ke pratyeka lekhakane ochAvattA pramANamAM bIjAnI madada levI paDe che. keTalIka vAra keTalAka lekhake itihAsanI zuSka mAhitI amuka sthaLethI meLave che, ne enI rasika navalakathA pachI pote race che. yUropanA vidvAna lekhako, ItihAsakAre, sAhityakAre A mATe pitAnI sAthe sAruM evuM maMDaLa rAkhe che. mahAkavi nAnAlAla pitAnI eka kRtti traNa judA judA vidvAno pAse vaMcAvI, sUcanA mujaba yegya lAge to sudhArI pachI pragaTa karatA. sva. kalApInA sAhityane kAnta maThAyuM che. sva. DAhyAbhAI pote belatA ne bIje lakhato. Aje paNa kAkAsAheba kAlelakara pite bole che. ne bIjA pAse lakhAve che. caritranAyake A AkSepano javAba sujJa vAcake para cheDI, piotAnI pravRttimAM Age dhare gayA. Akhare pote eka sthaLe lakhe che ke: For Private And Personal Use Only
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 306 yoganiSTha AcArya AdhyAtmika jJAnano phelAvo karavA amAro prayatna che. dhArmika vyAvahArika jJAnano phelAvo karavA amArA prayatna che. adhyAtmajJAnathI keTalAka sAdhuo bhaDake che, ne te prati aruci dharAve che, "kemAM AcAryanAmadhArI !..... adhyAtma jJAna ane adhyAtma jJAnIo prati aci dharAve che, ane adhyAtma jJAnano phelAvo karanArAo para doSa daSTithI dekhe che, ane adhyAtma jJAnIo para aneka dUSaNano Aropa caDhe evI aphavAe gupacupa phelAvavA prayatna kare che, ane jAheramAM paNa sabhya puruSonA mukhamAMthI na nIkaLe evA niMdAnA azlIla zabdonA uccAra kare che. viThattAnI sAthe ghaNA guNe jaIe. adhyAtma jJAnano phelAvo aTakAvavA amArI virUdhdha jemaNe Aja sudhI aneka prakAranA upadravo karavA lokone preraNA karI che. paNa teonuM kazuM cAlyuM nathI. satyano aMte jaya thAya che. vidvattAnI sAthe kSamA, mitro, dayA vagere guNo na hoya te sAdhune maLelI zakitaono durupayoga thAya che." vAcaka, AthI vadhu A prakaraNane laMbAvavA IcchA nathI. caritranAyakanI A vANI Aje kALola banIne khaDI che. " tArI cAre tarapha najara kara, ne satyane pAmIza." ane chatAM pitAnA premasarovaramAM leza mAtra khArAza pravezavA na dIdhI. koI vAra bhAvanAnAM yuddha jAme, pratispardhAnA nirNaya thAya ne vaLI mana vicAravA lAge. zA mATe? A dehane khAtara ? mArI bAhA kIti khAtara ? eka sAdhurAja gaMbhIra mAMdagImAM che evA samAcAra maLyA. samAcAra kahenAre chelle chelle emane vize be kaTu veNa kahyAM. pite tarata bolI UThayAH bhAI, jaina sAdhu kayAMthI? teo ghaNuM jIvo ane tIrthasevA karo. teone ArAma thAya ema IcchuM chuM." jANe teo A bhAvanA dvArA kahI rahyA hatA. fIvatu ne rAkuI: ! yeSAM prasAdena vicakSaNo'ham / / ne vaLI mastImAM AvI gUMjavA lAgatA. A dehanI peTI viSe rahenAra peTI bhinna che, A deha peTImAM rahyo caitanya tenuM bhinna che, A peTInuM je nAma tene gALa de to zuM thaI gayuM ? A peTIne pUjyA thakI, vizeSa temAM zuM thayuM ? For Private And Personal Use Only
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (18) samAjasevaka bhAdaravAnI ghanaghera caudazanI rAta che. AkAzamAM tArA paNa nathI. premanuM jIvanamAM sthAna keTaluM, e vicAroe caDhelA caritranAyakanI AMkha mIcAI jAya che, ne zAMta nidrA lAgI jAya che. ne rAtanA cAra vAge ardha jAgrata ne ardha nidrAvasthA vize eka munivara gInuM darzana thaI gayuM. temanA hAthamAM eka pyAlA hatA, te AgaLa dharatAM kahyuM: '' maracA, A pI jA, * zA mATe ??? 8* prabhune premabhAgI thavA. A prabhunA premanA pyAlo che. ?? | | dharyo tava hastamAM pyAlo, bharelo premathI pUre, | sa dA A naM da le vA ne, pI jA premane pyAle. ma rI ne cha va vuM bIju, nathI jyAM du:khanuM svapna, sa dA nuM ajya karanArA, pI jA premane pyAlo. nathI jyAM mRtyunI paravA, jagata bhAna ja bhulavanArA, khara', advaita ke 2 nA ro, pI ja premano pyAlo. " A e ja khyAla hato je AnaMdaghanajI ne devacaMdajIe pIdhe hato, ne je pIvA mATe caritranAyakanI bhAre jhaMkhanA hatI. AvI agamanigamanA vihAronI mastI sAthe mANasAnuM cAturmAsa pU zuM karI rikola tarapha vihAra karyo, ne tyAMthI vIjApura AvyA. A vakhate potAnA parama upakArI zeTha nathu bhAI maMchAcaMda mRtyu zayyA para paDyA hatA, temanI pAse javA lAgyA, ne temanA vairAgya mATe "maraNasamAdhi' nAmane eka se ne ATha duhAne te vakhate For Private And Personal Use Only
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 308 yoganiSTha AcArya graMtha racI temane saMbhaLAvyuM. zrI. nathubhAIe khUba zAntipUrvaka e zravaNa karyo, ne vartana mAna kALamAM jenI bhAre kheTa che, evA mahAna pavitra zrAvaka mAgasara mAsamAM svargastha thayA. A pachI caritranAyaka IDara khAte DuMgarazeThanA ujamaNA para gayA, ne tyAMthI vaDAlI AvyA. ahIM 'karmayoga " para vivecana lakhavuM zarU karyuM. tyAMthI kheDabrahmA gayA, ne tyAMnA tapodhana brAhmaNone upadeza ApI saMskRta zALA kholAvI. A pachI vaDAlInA saMgha sAthe AbUjInI yAtrAe gayA. kuMbhAriyAjI pahoMcI tyAM cAra divasa rahyA. badhA derAsaronA lekhe tapAsyA, ne sarasvatI nadI jyAMthI nIkaLe che, tyAM tenA mULa pAse traNa kalAka dhyAna dharyuM. kuMbhAriyAjI para AvelA aMbAjI mAtAnA maMdire paNa gayA. tyAM brAhmaNo tathA pUjArIone ekatra karI sAcA yajJanuM svarUpa samajAvI, pavitra yajJa-homamAM nirdoSa bakarAM ke pADA na hemavA samajAvyuM. tyAMthI khareDI AvI, eka divasa rahI AbujI upara caDhayA, mAgha mahinAnI ThaMDInA divaso hatA, paNa A tIrtha premI sUrirAjane kaI paravA nahotI. vihAra thato ne karmayoga para vivecana lakhAye jatuM. acaLagaDhanA daherAnAM darzana karI AbUnI TekarIo TekarIe, guphAe guphAe pharI vaLyA. ahIM bhartuharI ane gopIcaMdanI guphAmAM vIsamI sadInA vairAgI puruSe dhyAna dharyuM ! ahA, evuM eka gamaMDaLa sthApyuM hoya to ? eka kalpanA unALAnA AkAzamAM vIjaLI jhage ema UgIne AthamI gai. AbUchathI bAmaNavADA, haNAdrA, jIrAvalA, maDAra vagere aitihAsika sthaLonI mulAkAta letA pAlanapura AvyA. haNudrAthI AgaLa AvatAM vacce eka corano bheTo thaI gaye. daridranArAyaNa jevA eNe pahelAM je maLyuM te sahI, samajI lUMTavAnI IcchA karI; paNa sUrirAjanI pracaMDa dehamUti ane hAthamAM rahela mahAna daMDe ene DhIle pADe. ene lAgyuM ke kadAca levA jatAM devuM na paDe ! ane thayuM paNa evuM. bhAgatA bhAM bhAre paDI. caritranAyake kahyuM: "bhAI, have tane luMTIza. huM mAguM te ApI de, nahi to jIvana jaiza." cAre chuTakAre pAmavA zata kabUla karI. eNe pitAnA ISTadevanI zAkhe dArU pIvAnI bAdhA lIdhI. pAlanapuramAM traNa vyAkhyAna thayAM. pAlanapurathI teo siddhapura AvyA. gujarAtanA A mahAna vidyAtIrtha ne gUjarAtanA rAjavIonA saMnyAsI temane AkarSyA. ahIM ja upAdhyAya yazavijayajInI gAdI hatI. tyAM jaIne sparza, vaMdIne dhyAna dharyuM. rudramALanAM khaMDero khUba rasathI nIrakhyAM, ane ethI vadhu te sarasvatI nadI phAvI gaI. kumArikAnA kAMThAne yogIrAjanAM pagalAMe pavitra karyo, ne ' tAruM nAma na rUpa lakhAya" vALuM bhajana racyuM. A veLA bhAratanA suprasiddha malala pro. rAmamUrti tyAM hatA, temanI mulAkAta laI dhAmika bodha Ape. ahI thI UMjhA thaI teo mahesANA AvyA. ahIM teone paM. A For Private And Personal Use Only
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAjasevaka 309 naMdasAgarajI tathA paM. maNivijayajInI mulAkAta thaI. te benI vacce game bIjI vAra zudha karIne chapAvavA bAbata vicAraNA cAlI, tema ja AgamavAcanAM karavAnI IcchA baMne paMnyA e jAhera karI. caritranAyaka pitAnuM maMtavya rajU karatAM noMdhe che: - " AgamanI vAcanA teo karavA dhAre che. temAM prAyaH keTalAka anya saMghADAnA sAdhuo paNa bhAga leze. anya saMghADAnA sAdhuomAM anya prakAre Agama vAcanA bhAvimAM thAya evI saMbhAvanA rahe che. teonA maMDaLamAM AgamavAcanA mATe maLelA sAdhuomAM saMpa raheze to bhaviSyamAM sAdhumaMDaLanI suvyavaradhA thaze. vikSepa ghaNA naDe che. vikSepa haThAvavA jeTalI zakti joIe. aMtarathI anya saMghADAnA sAdhuonuM mAna karyA vagara anya saMghADAenA netAo sAthe kharo saMbaMdha thaI zakato nathI. e zaktinI baMne paM yAmAM aneka kAraNathI nyUnatA saMbhave che. tema chatAM je bhAvimAM udaya thavAno haze to sarva avibhakta maMDaLanI zaktio ane sAmagrIonI sAnukULatA thaI zakaze." - ahIMthI teo bhayaNa tIrthanI yAtrAe gayA. A temanI sAtamI vAranI yAtrA hatI. ahIM gAmanA ThAkora kAlubhAI tathA anya vasatIne nimaMtrI upadeza Apyo, ne dArU vagerenI bAdhA ApI. ahIMthI vIramagAma, rAmapurA, godhAvI, sANaMda thaI mANasA AvyA. A veLA amadAvAda, mesANA, pethApura ne vijApurano saMgha vinatI mATe Avyo. paNa pite dIkSA lIdhA bAda pethApuramAM cAturmAsa karyuM nahotuM, tethI pethApuranI hA pADI. - jeTha vadI cothanA ja amadAvAdathI tAra maLyuM ke zeTha lallubhAI rAyajI svargastha thayA. pithApuranA saMghe temanA mATe zokasabhA bharI. teo te divasanI pitAnI nitya naMdhamAM nodhe che... - "saM. 1971 jeTha vadI cothaH-amadAvAdathI zeTha lallubhAI rAyajInA mRtyune tAra Avyo. temaNe asmata kRta bhajana zravaNa karatAM karatAM dehotsarga karyo. " zeTha lalubhAI rAyajI paropakArI jaina hatA. garIbanAM duHkha TALavA mATe hAlamAM thayela amadAvAdanA jaina zeThiyAomAM teo prathama naMbare hatA. teonI narama dazAmAM paNa teo upakAra karavAnuM cUkatA na hatA. nadImAM pANI na chatAM, unALAmAM khADA davAmAM Ave te jema pANI nIkaLe che tenI peThe teo dAtAra hovAthI narama dazAmAM paNa bANakavinI jema vartatA hatA. chelI avasthAmAM paNa teo pAchA asalanI caDatInI pravRttinA prAraMbhamAM hatA, evAmAM temano dehotsarga thaye. ozavALa jainone ane anya jainone teo guptadAna ApI saMtoSatA hatA. temanI pUrNa lakamI dvArA caDatI avasthAmAM garIba loko mATe temaNe je kAryo karyA che, tevAM kAryo kharekhara anyathI thaI zakyAM nathI. "amArI saMgati thayA bAda temaNe borDiMga ane anAthAzramamAM Atmabhega Apyo For Private And Personal Use Only
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org 310 ceniSTha AcAya hatA. tee amArA upadeza sAMbhaLavA AMbalI peALanA upAzraye dararAja AvatA. nagarazeTha maNibhAi premAbhAine sArvajanika hitakAryAMmAM teo matronI peThe DhAratA hatA. chappa niyA duSkALamAM nagarazeTha maNibhAinI sAthe teee garIbenI sevAmAM sArI rIte AtmabhAga ApyA hatA. "zeTha lAlabhAi dalapatabhAi, zeTha manasukhabhAi bhagubhAi, ane zeTha lallubhAi rAyajI e traNa manuSyA amadAvAdI jeneAmAM ghaNA kALa yAda raheze. zeDa lallubhAi rAyajIe amadAvAda TrenI ga kAlejamAM bhaNanArA aneka garIba vidyAthI one madada karI che. temane amArAM banAvelAM bhajane zravaNa karavAnA ghaNA zekha hatA. vyAkhyAna-zravaNa karatAM te bhajanane zravaNu karavAmAM atya'ta ruci dharAvatA hatA. jenAmAM AvA dAtAra nararatnanI kheATa paDI che, eTaluM ja nahiM paNa gurjara dezane AvA dAtAra nararatnanI kheATa paDI che. hiMmata, sAhasa, dAtAra, parApakAra, sahanazIlatA vagere guNeAthI tee ucca dazAne pAmyA hatA. teenAmAM jo saTTo karavAnI Teva TaLI hAta te tenI narama dazA thAta nahIM: temanA AtmAne zAMti maLe, ' te divase eka kAvya racIne mazahUra jaina zreSThi ene temaNe smaraNAMjali ApI. la phlu bhAI rAya che, dA na vI ra nAma amara jagamAM rahyuM, dhanya dhanya garIbAI te 6 yA dA na nI bhAga vI, vRtti thI, x1 premacaMda rAyacaMda, 4 lAlabhAI dalapatabhAI, 7 camanalAla nagInadAsa, 1- maNibhAI premAbhAI, bheA ga vI kI dhI manasukhabhAI ga yA kA pre ma caMda, vI r ca da te, dhama cAMda, nagIna tema, camanabhAI. dalapata ane, ja na / ma nA zeThThI, nagarazeTha NubhAI te, sA thI la phlu zAnti sAmA paramave, dha ma jesi'gabhAI jag yA, melyuM te pALe sA sadA, ii rA caDhDha thayA te' zeAI, vi zva bha lA I. kALiyA je nI gA nA rA mAM e vI paramAthI jata udbhave, te vA mu hiMsA ga 2 dhama thI, huM ve kharekhara e zrImaMtA pharI jovA na maLyA. 2 vIracaMdra dIpa', 5 dharmacaMda udayacaMda, 8 dalapatabhAi maganalAla, 11 lallubhAI dhamayada, dA tA 2, avatAra. For Private And Personal Use Only ne lAla, kAla. u dA 2, karanAra. udAra, sukhakAra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir e ka, 2. ja ga mAM sAra, ja ya ja yu kA ra.4 OM hIrAcaMda mAtIcaMdra, 6 nagInadAsa kapU6, 9 manasukhabhAi bhagubhAi, 12 jesi'gabhAi DIsiMga.
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAjasevaka 311 pethApuranA cAtumAsamAM " lahamI " nuM caritra jeDIne cAra mAsa sudhI kathA karI. kanyAvikraya niSedha tema ja strI keLavaNI para temaNe khAsa bhAra mUkyo. ahIMnA rudana cetare ane gurubeTamAM uttama dhyAna samAdhi karI. ahIMthI zeTha lAlabhAI dalapatabhAinA putra zeTha kasturabhAInA lagna para emaNe eka badhaprada kAvya lakhI mokalyuM. A cAturmAsamAM noMdhe cheH dharma pravRtti karatAM dharmanivRttinuM jIvana have vRddhi pAme che. AtmasamAdhimAM vizeSa jIvana vyatIta karavAnI IcchA thAya che...AtmAnI anubhava khumArImAM vizeSa masta dazA anubhavAya che. cha mAsathI jIrNajavara yoge dhArmika lekhana pravRttimAM maMdatA thAya che." A cAturmAsa pachI teo vihAra karatAM godhAvI AvyA. ahIM zrI. ajItasAgarajI, paM. vIravijayajI pAse paMnyAsa padanA jaga vahI rahyA hatA. ahIM sAgara che bhAre mahotsava karyo, ne caritranAyake pa. vIravijayajIne AcAryapadavI ne zrI, ajItasAgarajIne paMnyAsa padavI ApI. tema ja bIje divase mAgasara suda chaThe gurupagalAMnI sthApanA karI. ahIMthI vihAra karatA mANasA AvyA. ahI saMskRta "gurugItA racIH tema ja valalabha saMpradAyanA AcArya sAthe vAdavivAda karyo. ahIMthI mahuDI vagere rathaLe thaI vIjApura AvyA. prasiddha kavi lalitAjI sAthe paricaya thayo, ne baMne mahuDInI ramya kudaratamAM kavitA karatA sAthe viryA. caritranAyakane zrI. kezavalAla harSada dhruva tathA zrI. AnaMdazaMkara bApubhAI prava sAthe paNa paricaya hate. AsapAsanA pradezomAM vicaratAM e cAturmAsa vIjApuramAM karyuM. A prasaMge saM. 1973 ne kArataka mAsamAM zeTha maganalAla kaMkucaMde ujhamaNuM kharU tathA beDIMganI sthApanAna mahotsava karyo. A prasaMge muMbaIthI zeTha devakaraNa muLajI, amadAvAdathI zeTha maNibhAI tathA jagAbhAI, kasturabhAI lAlabhAI tathA sUratathI bharI AbhAi jIvaNacaMda jhaverI AvyA hatA. A zubha kArya pachI be mAse A dAnavIra zeTha mRtyu pAmyA. je samAjanA pite sAdhu hatA, e samAjanA vikAsa mATenI emanI jhaMkhanA apUrva hatI. alabatta, ethI jenetara tarapha emane keI anurAga vA prema nahote, tema nahotuM. aDhAre Alama para, brAhmaNa, musalamAna, mIra, sAMI, ThAkaraDA, rajapUta ke bhIla kema para emanA premanI nijharaNI sadA vahyA karatI. chatAM je samAjanI vacce beThA hatA-jene anugraha pitAnA jIvanavikAsamAM hato, enA utkarSano vicAra eka kSaNa paNa e visaratA nahIM ! -koI gRhasthane tyAM saMtAnano janma thatuM, tyAre teone AnaMda thato. e saMtAnenAM nAma paNa bhIkhAlAla, keralAla, DuMgaralAla, DAhyAlAlane badale sArAM pADavAM sUcanA For Private And Personal Use Only
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 thAganiSTha AcAya karatA. jaineAnI jyAM nirbaLatA jotA tyAM emanI AMtaraDI kakaLI UThatI. are, vizvadharma jevA jainadharmanA anuyAyIe AvA nisteja kAM ? DarapeAka kAM ? namAlA kAM ? svAthI ne bhIru kAM ? kANu hatA emanA pUrvajo ! kevI hatI emanI vIrapara parA ! A mATe caritranAyaka jJAnapracArane sarvottama sAdhana lekhatA. vartamAna jamAnAnI keLavaNI bhASAnuM jJAna tene maLe te mATe prayAsa karatA. pethApuramAM maLelI * prAMtika jaina kenpharansa ' mAM gujarAtamAM ceAgya sthaLe beDIMga sthApavAnI pete himAyata karI hatI. A himAyatane 'imatathI stra. zeTha bhagubhAi phatehacaDha kArabhArIe jhIlI lIdhIH ne amadAvAdanA peAtAnA presanA makAnamAM ceDAeka vidyAthIe rAkhI chAtrAlayanA prAraMbha karyAM. A zarUAtane gurubhakta zeTha lallubhAI rAyajIe AgaLa AvIne sAtha ApyA, ne nAge|rI sarAhamAM kharekhara eDi Mga sthApI. enuM saMrakSaNa ane saMcAlana kayuM. Aje e kumaLu vRkSa phAlyuM dhyu che, ne amadAvAdamAM sAbaramatIne sAme kAMThe, nadItIre su Mdara rIte e saMsthA cAlI rahI che, jemAM aneka vidyAthI A rahIne jJAnasa'pAdana karI gayA che. ( A lekhake paNa e saMsthAmAM TUMka samaya abhyAsa karyAM che. ) A pachI teozrIe vaDAdarAmAM paNa A prakAre preraNA karI, ne tyAM paNa jeta beADIMga sthApana karAvI. peAtAnA AlIzAna makAnamAM A saMsthA deDhaJA jeTalA vidyArthI ene vaDa ApI rahI che. Aje gAyAgeTa para vidyAbhyAsanI saga A khADI''geA-gurukuLA sthApavA taraphanI IcchA-keTalAka anya sAdhue paNa dharA vatA: paNa temAM ane AmAM phera hatA. keTalAka kIrti khAtara, keTalAka peAtAnA mATe sagavaDavALu vAsasthAna maLI rahe te khAtara, keTalAka ziSyA meLavavAnA kArakhAnA tarIke paNa AnI himAyata karatA. vAteA meATI meTI thatI. ne pachI kei e saMsthAne peAtAnA kIti pracAranu sAdhana banAvI letA, keAI peAtAnI ALapa MpALane peASavAnuM nimitta banAvI letAH paNa je keTalAka nirkAbhI nirADaMbarI mahAnubhAva sAdhue hatA, je zAsanane khAtara ja badhuM karatA, emAMnA ApaNA caritranAyaka paNa hatA. ane jo ema na heAta tA-eka gurunA be calAmAM-eke thApeluM bIje uthApavAmAM rAjI hAvAnI bhAvanA hAya tyAre-bIjA samudAyanA sAdhue sthApelI sa'sthA nANAMne abhAve kapheADI hAlatamAM hAya tyAre-udAratAthI AgaLa Avavu, tene bacAvavA prayatna karavA, e kharekhara nibheLa udAratA ne zAsanasevAnI dhagazanuM pariNAma che. For Private And Personal Use Only pAlItANA khAte zrI. cAritravijayajI ( kacchI )e sthApelI ' zrI. yazevijaya jaina saskRta pAThazALA ne meDi ga' nANAMnA abhAve jyAre kaTokaTInI hAlatamAM hatI tyAre peAtAnA paTTaziSya zrI. ajitasAgarajI mAraphata A vAta teozrInA jANavAmAM AvI. are, samAjamAM navAM jJAnavRkSa vAvavAM muzkela che, tyAre vAvelAM pUratA pASaNanA abhAve baLI-jaLI jAya e duHkhada che. teee tarata ja zeTha jIvaNacaMda dharamacaMdane muMbai A vAta jaNAvI, ne zakaya teTalA prayatnothI e DUbatI jJAnanaukAne bacAvavA bhalAmaNa karI.
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 'www.kohatirth.org ananya gurubhakta zeThazrI lallubhAI karamacaMda dalAla For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAjasevaka 313 - zeTha jIvaNacaMda dharamacaMda ane bIjA gRhasthAe A kAma mAthe lIdhuM. saM. 1973 mAM te saMsthA aMge muMbaImAM navI kamITI nImavAmAM AvI. "zrI. yazovijayajI jaina gurukuLa"nA nAme vahIvaTa cAlu thayo, ne dhIre dhIre e saMsthA pagabhara thaI. eka 5DuM paDuM thatuM kumaLuM vRkSa, yogya vakhate jaLasiMcana thatAM gheghUra vaDale banyuM, ne Aje pAlItANAnI e suMdara saMsthA doDhaso uparAMta vidyAthI one aneka rIte taiyAra karI rahela che. | guNAnurAganuM dRSTAMta e kALe jUja hatuM, Aje te javalle ja jovA maLe che. jyAM guNa joyA, sAruM joyuM, DIeka mahAnubhAvatA, utkRSTatA jIvananI dekhI ke pachI teo bIju badhuM bhUlI jatA-e sAmAnya jana che ke viziSTa jana che, sAdhu che ke gRhastha che, pitAne samavaDiyo che ke sAdhAraNu-kazu' ya na jatA. premathI bheTI paDatA, hadayathI vakhANa karavA lAgatA, ne tenA tarapha vagara mAgyA AzIrvAdanA ogha umaTatA. enuM eka ja dRSTAMta atre basa che ke, teozrI pitAnAM pustakamAM arpaNapatrikAo aneka pUjanane, munijanene ApI che, tema mahAnubhAva lAgatA gRhasthane paNa ApatAM saMkoca ke zarama anubhavI nathI. thoDoeka nAma lekha vAcakone A vAtanI pUratI pratIti karAvaze. jenarAsamALA A pustaka amadAvAdanA nagarazeTha kasturabhAI maNibhAI premAbhAIne arpaNa kareluM, "kanyAvikraya niSedha "zeTha veNIcaMda suracaMdane, "satyasvarUpa" vakIla mehanalAla hemacaMdane, " AtmaprakAza' zeTha lalubhAI rAyajIne, ' sAMvatsarika kSamApanA' mebaInA jana bukaselara meghajIbhAI hIrajIne, " AtmazikSA bhAvanA prakAza "saradAra zeTha lAlabhAI dalapatabhAIne tathA gaMgA zeThANIne, "zekavinAzaka graMtha' zeTha hIrAcaMda jANajIne, "cintAmaNa" zeTha lallubhAI karamacaMda dalAlane-ema aneka graMthe aneka mahAnubhAvone arpaNa karI teozrIe pitAnA guNagarima bharI laghutA ane hRdayanI mahAnubhAvatA pragaTa karI hatI. - A arpaNapatrikAo mUkatI vakhate teozrI ukata vyakitane uddezIne je lakhANa lakhatA te bhAre preraka ne dharmakAryomAM vizeSa ullasita banAvanAruM hatuM. ekAda arpaNapatrikA vAMcI jatAM tene tarata khyAla AvI jAya che. apazupatrikA suzrAvaka zeTha lallubhAI karamacaMdane ! mArI sAthe tamAro, tamArI tera-cauda varSanI umara lagabhagathI paricaya thayo hato. meM tamane tamArI soLa-sattara varSanI uMmare bAlAbhAI ghelAbhAInI sAthe parastrItyAgano upadeza Apyo hato. tamo e parastrItyAganI bAdhA akhaMDa pALI rahyA cho, tethI tamArI unnati thaI che. bAlyAvasthAthI tamAro AtmA utsAhI, udyamI ane AgaLa AvavA kALajIvALo khaMtIlo hate. tame tamArA suprasidhdha banevI zeTha maganalAla kaMkucaMdanI sAthe muMbaI gayA ane vyApAranuM zikSaNa meLavI bAhoza thayA. jaina bAlaka vidyArthInA aneka guNoe tamArAmAM vAsa karyo. mohamayI muMbaI nagarImAM durAcArI vyasanIonA saMgathI mukata rahyA. ciMtAmaNi ladhu pustakamAM lakhelI zikhAmaNAnI mUrtirUpa tame banyA. pitAnA banevInI sAthe vyApAra karavAmAM nItipavoka kuzala thayA. mAMgaroLa jaina sabhAmAM membara thayA ane mAMgaroLa jainasabhAnA kartavyane For Private And Personal Use Only
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 314 ganiSTha AcArya AgaLa dhapAvyuM ane utsAha, khaMta, udyamathI muMbaInA jana saMdhanAM dhArmika kAryomAM bhAga levA mAMDayA. tamee zeTha maganalAla kaMkucaMdanA maraNa pachI temanI dukAnano kArobAra potAnA nAme potAnA hAthamAM lIdhe. muMbaInA amArA vi. saM. 1967 nA comAsAmAM tamoe vyAkhyAna sAMbhaLavAmAM sAro bhAga lIdho, tema ja jana adhyAtmajJAnaprasAraka maMDaLano tamoe ATha-nava varSa sudhI maganalAla kaMkucaMdanI sAthe mukhyatAe vahIvaTa karyo. muMbainA dareka dhArmika bhASaNomAM tamArI hAjarI hoya ja. mAMgaroLa jaina sabhAmAM tamAro Atmabhoga ane hAjarI hoya ja kharI. muMbaImAM rahIne tame mAnasika savicArono vikAsa karyo, ane amArAM banAvelAM pustako chapAvavAmAM tame e sAro Atmabhoga Apyo che. tamArA mATe zeTha maganalAla kaMkI de baMgalo baMdhAvyo hato, paNa pAchaLathI zeTha maganalAla kaMkucaMde te baMgalo potAne mATe rAkhavA vicAra karyo, te vakhate tamAe zeTha maganalAlanI arajIne sAcavIne temanA sArAmAM potAnuM sAruM mAnI temanI marajI sAcavI, e bAbatanI tamArI kRtajJatA-udAratAno mane anubhava che. Aja sudhI sAta vyasanothI dUra rahyA che. vi. saM. 1973 nI sAlamAM pAlItANA zrI yazovijya gurukulanA sekreTarI thayA, ane sAta varSathI te calAvavAmAM sArI rIte yathAzakita Atmabhoga Apo che. dararoja jinezvara bhagavAnanI pUjA karo cho ane sAmAyika paNa kare che. paryuSaNa vageremAM pratikramaNa karo cho. vijAparamAM zeTha maganalAla kaMkacaMdanI beDiga ke je vi. saM. 1977 mAM rathapAI che, tene calAvavAmAM Atmabhoga Ape che. pAMjarApoLa, pAThazALAo, jIrNodhdhAra vagerenI TIpamAM yathAzakita rUpiyA bharI Apa cho. zeThANI maMgubena ke je zeTha maganalAla kaMkucaMdanAM patnI che temaNe vIjApuramAM 5TanI jagyAnI baMgalo tathA dharmazALA baMdhAvI che, temAM paNa tamArI AgevAnI che. vIjApura jaina jJAnamaMdiramAM paNa tamAro phALo che. tamArA abhyAsa gujarAtI trIjI agara cothI sudhI haze, paNa tamoe te pachI gujarAtI aneka pustako vAMcyAM ane janasaMghamAM agra bhAga lenArA thayA. tamoe zeTha maganabhAI kaMkucaMdanI AjJAone sArI rIte pALI che tema ja zeTha umedabhAI kaMkucaMda tathA jesiMgabhAI ravacaMda tathA bAlAbhAI ghelAbhAInI sAthe prema salAhasaMpathI vatIne vyavahAramAM dakSatA, vikatA jALavI che ane hajI jALave che. jena ve) mU0 konpharanso jyAM jayAM bharAI hatI, tyAM tyAM tame gayA hatA. hajI paNa tame utsAha, khaMta, udyamathI jenadhArmika kAryomAM yathAzakita bhoga Apa cho. deva gurudharmanI badhAmAM sthira che. bAlyAvasthAthI mArA paricayI che, ane nItinA guNoe alaMkRta che. tethI tamArA para mane dharma sneha pragaTe che. "ane tame bhaviSyamAM sArAM dhArmika kAryone karmayogI vIra banI karI zakaze evuM IcchuM chuM. tamAruM mana utsAhI rahyA kare che, ane saguNonI vRddhi karavAmAM tamAro AtmA udyamI che tethI mane AnaMda thAya che. tame dhAro to sAbaramatInA kAMThAnI jana bArDiga ughADI zake ane vIjApuramAM jana borDiMga sthApI zako. hajI tamAre ghaNuM dhArmika kAryo karavAnAM che. jaina saMdhanI sevAmAM aiI jAo ema IcchuM chuM. jaina kAmamAM mesANAnA prasiddha suzrAvaka zA. veNIcaMda suracaMde dharmakAryomAM je je Atmabhoga Apyo che, te atyaMta prazasya che. tamo dhAro to zA. veNIcaMdabhAI jevA bhaviSyamAM karmacogI banI zake. mahAtmA gAMdhIe jema dezodayamAM potAnuM jIvana homyuM che tema tamo paNa bhaviSyamAM jeno mATe apaI jAo ema icchuM chuM. gurubhakta, devabhakata, parastrItyAgIne potAnI meLe sarva sa padAo prApta thAya che. tamoe vIjApuramAM baMgalo baMdhAvIne vidyApurIya gRhastha tarIke tame pitAne oLakhAvyA che to tame vIjApura jaina bALakanI unnati karavAmAM kaMIka karazo. jainabAlakane jyAM tyAM vyApAra vageremAM ThekANe pADavAmAM kaTibaddha vizeSataH thaze. tamArA putra jayaMtilAlane ciMtAmaNi pustakanI zikSAo samajAvazo. gRhastha zrAvakonA chatA guNonI prazaMsA karavI ane temane dharmakAryamAM utsAhita karavA, e mAruM kartavya che. eka manuSya gRhastha dazAmAM For Private And Personal Use Only
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAjasevaka 315 AtmabhogI, karmayogI bane to ghaNuM karI zake che. bI. e. ema. e. nA karatAM tamoe ghaNuM anubhavita jJAna meLavyuM che, mATe tamArI dhArmika sevAbhakitanA guNothI AkarSAIne A ciMtAmaNi ladhu pustaka tamane bheTa karI te nimitta tamane utsAhI karavA dhAruM chuM, ane tethI tamo jaina tathA tamArAM bAlakane keLavI sArAM karaze ema IcchuM chuM. ahaMma mahAvIra zAntiH zAntiH zAntiH vi. saM. 1980 A vijayAdazamI le. buddhisAgarasUri mu. pethApura, vIjApuranuM cAturmAsa pUrNa thatAM teo rampa grAma varasaDA AvyA. sAbaratIre ekalazRMgI AAmamAM dayAna dharI kavitA karI. ( [ saM. 1973 nA mArgazirSa suda navamI ] varasoDAmAM sAbaratIre AvatAM, ekalavyaMgI Azrama dITho beza je; vividha jAtanI valiye vRkSo ghaNAM, sthaLa ekAne dhyAne nAze kaleza je. varasoDA 1 sAbaramatInI kudarata zobhA drazya che, gAtAM manahara paMkhIo zubha gAna je; ucca Tekare ArahI avalokatAM, bhaluM pragaTatu kudaratanuM mana bhAna je. varasoDA 2 sarpAkAre sAbara vahetI zobhatI, dhImI dhImI dakSiNa vahetI jAya jo; beu kAMThe gAma zahero dhAratI, adA karIne pharaja sadA bhAya . varasaDA 3 santa sAdhune pramubhajananuM sthAna che, ekalazRMgI Azrama AnandakAra je; dhyAna dhayuM padmAsana vALI dhyeyanuM, pUlAse hRdaya ghaNuM ubharAya che. varasoDA 4 gIone lAge bhUmi eganI, dRSTi jevI sRSTi mane samajAya ; AtmAnubhavanAnI prabhunI ekatA, karato dhyAne ekAMte sukhadAya je. varasaDA 5 zAMta pradezo zAMti ziva sukha ApatA, nizcaya temAM saMzaya nahIM talabhAra je; virAgIne vairAge sahu pariName, dhyAnIne sahu dhyAnapaNe niradhAra je varasoDA 6 dhyAna karyuM zubha ekalagI oTale, caDhate pahore caDatI AtmaprakAza je; a ahaMvIra prabhunA jApathI, Atama ne paramAtama zudhdha vikAsa je. varasoDA , maMgalamaya zrI vIra prabhunA zAsane, AtmAnanda kSaNa kSaNa veLA jAya che; buddhisAgara maMgalamAlA pAma, sarve bhavya pAmI guNa samudAya je. varasoDA 8 ahIMnA ThAkora sUryamalajIne bodha Ape. sAbaramatInA kAMThe bASpazaMga nAmanI suMdara TekarI para dhyAna dharyuM ne zeTha maNibhAI dalapatabhAInA AgrahathI temanA ujamaNAmAM bhAga levA amadAvAda AvyA. - amadAvAdathI vihAra karI zrI. zaMkhezvara mahAtIrthanI yAtrA karI ane cANasmA paMdara divasa sthiratA karI tathA pATaNa jaI cArUpa tIrthamAMthI prazasya prayatna karI jhaghaDo TALyo. punaH pethApura AvI cAturmAsa karyuM. A sthAna lekhana, vAcana ne samAdhi mATe khUba For Private And Personal Use Only
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 316 ganiSTha AcArya anukULa thayuM hatuM. sAbhramatIe te mana mohyuM hatuM. pethApurathI cAturmAsa karI teo vijApura tarapha AvyA. A veLA ekadama plega phATI nIkaLe, ne sahu gAmabahAra rahevA lAgyA. caritranAyaka, kAjumiyAM nAmanA eka bhakta muslimanA khetaramAM AMbA nIce rAvaDImAM rahyA. jaMgalamAM maMgala karyuM. temAM rahyA te tarapha ghAMcI, musalamAna vagere paNa hatA. badhA temane premathI cAhatA. kAjumiyAnAM khetaramAM AvelA AMbAnA vRkSa nIce besI "bhArata sahakAra zikSaNa ? kAvyanI racanA karI. A AMbe paNa jenA para cAlIsa varSathI phaLa nahotAM AvyAM, te varSe ja phaLyo. A yogathI Aje paNa te guru AMbA tarIke oLakhAya che. moTAnAM pagalAMmAM paNa puNya vase che, te AnuM nAma. tema ja potAnI pAchaLa coganI prakriyA cAlu rahe te mATe aDhI mAsa sudhI prANAyAma, netI, dhotI, bastI, kama, mahAbaMdha, uDiyAnabaMdha, dhyAna, dhAraNA, samAdhinI jANe zALA kholI. ghaNA varSathI pite koI sAdhu ke gRhasthane A mATe taiyAra karI rahyA hatA, paNa saMtoSa Ape te hajI koI nahoto maLyA. ahIMthI teo mahesANA gayA. e veLA mahesANAnA sUbA tyAM AvyA ne hAIskUla mATe phaMDamAM madada karavA vinaMtI karI. caritranAyake jotajotAmAM hAIskUla tathA beDIga mATe 35,000 nuM phaMDa karAvI ApyuM. mahesANAnA vasavATamAM bhAkharIA kuTuMbe temanI sArI bhakti karI. bhAkharIA-bhAIo badhA saraLa prakRttinA hovAthI temanA para atyaMta kRpA rahevA lAgI, temAM paNa zrI. mehanalAla sAthe temane gADha paricaya rahyo. A veLA temanA manamAM suMdara jJAnamaMdira sarjavAnI IcchA thaIH ne vIjApuranA saMghe cAturmAsa kare te kaMI karIe tema kahyuM eTale teoe te vicArane mUrta karavA saM. 1974 nuM cAturmAsa vIjApuramAM karyuM. zeTha vIracaMda kRSNAjIe pAMca hajAra A mATe jAhera karyA, eTale gAme paNa pAMca hajAra ekaThA karyA, ne Aso mAsamAM khAtamuhUrta paNa karavAmAM AvyuM. ahIMthI cAturmAsa pUrNa thaye teo mahuDI gayA, ne padmaprabhunI pratiSThA karI; temaja gurupAdukAnI sthApanA karI. temaja kolavaDA ne saMghapuramAM paNa pratiSThA karI. pharI teo pethApura, rAyapura, haLadaravAsa, mahudhA, naDiyAda vageremAM bhASaNa ApatA chANI thaI vaDodarA AvyA. vaDodarAnA sUbA nIMbAlakaranA pramukhapaNa nIce bhASaNa ApyuM, tyAM mahArAja sayAjIrAvanI vinaMtI AvI. rAjamahelamAM jaI e mahAna rAjavIne bhaktiga, jJAnayoga, kamaLa ema viyoganuM rahasya samajAvyuM. pAzcAtya ne pautya keLavaNIne samanvaya karyo. vizvapravAsI vidvAna mahArAjAne AthI khUba AnaMda thaye. e veLA caritranAyake bhArata sahakAra zikSaNa"nI eka nakala temane bheTa ApI. A aMge teoe pAchaLathI patra dvArA "vAMcIne AnaMda thayAnuM jaNAvyuM hatuM. vi. saM. 1975 nuM cAturmAsa pAdarAmAM thayuM. ahIM vakIla mohanalAla hemacaMda For Private And Personal Use Only
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAjasevaka 317 tathA anya dravyAnuyoga ane adhyAtmajJAna samajavAvALA zrAvaka hovAthI temane khUba AnaMda thayo. savAra, bapora ne sAMja avirata carcA cAlyA karatI. ahI nI sarve ke temanI bhakta banI. harijane te temanAM bhajano TheraThera gAvA lAgyA. pAdarA hAIskUla mATe paNa sAro prayatna karyo. vaDodarAmAM dazAzrImALI vaNika beDIganI sthApanA karAvI. A cAturmAsamAM varaseDAnA ThAkora sUrajamala gUjarI gayA, ne e gUjaryA te divase ja varasoDAnA derAsara para vIjaLI paDI. varasoDAnA pAdarAmAM vahetI nAnI jhAMjharI ( jharaNuM) alepa thaI gaI. sUrijIe tarata phaMDa karI derAsara navesara banAvavA sUcanA karI. ahIMthI teo amadAvAda AvyA. zeTha lallubhAI rAyajInI boDIganAM dhArAdhoraNa DIka karyo, tema ja zeDa maNibhAI, zeTha jagAbhAIne zeThANI gaMgAbenane upAzraya sudharAvavA sUcanA karI. ahIMthI teo vIjApura AvyA. saM. 1976 nA vaizAkha suda pAMcame jaina jJAnamaMdirane vAstu mahotsava karyo, ne potAnAM tamAma pustake tene samarpaNa karyA A comAsu paNa tenI suvyavasthA mATe vijApuramAM karyuM. vIjApuramAM sarva temanA bhakta hatA. musalamAno paNa temane potAnA mAnatA. eka vAra musalamAnomAM moTA mANasanuM mRtyu thatAM teo gAmamAM pAkhI paLAvavA mahArAjazrI pAse AvyA, ne kahyuM ke mahArAjazrI, mahAjana kahe te lAgo ApIe. sUrijIe gAmanA mahAjanane ekaThuM karI eka pAI paNa lIdhA vinA pAkhI paLAvarAvI. | kaI paNa gAmanI paDatI dazA joI temane bahu duHkha thatuM. teo aneka rIte tenA upAye vicArI kADhatA, vIjApuranI paDatI dazA jemAM teo kahetA ke eka vAra AkhuM gAma khAlI karIne sahu bahAra nIkaLI jAo, pachI huM ApuM te mukta sahu praveza karo." paNa e keNa kare ? emanI hiMmata paNa adbhuta hatI. eka vAra bapore gAmamAM bUma paDI. " mIrakhAM Avyo, nAso !" musalamAna, DheDha, bhATa badhA nAThA. bhA bhaDa bAraNu devAI gayAM. A veLA haDA lai caritranAyaka bahAra AvyA. ne jyAMthI buma AvatI hatI tyAM jaI UbhA rahyA, ne sahune kahyuM : " bhAgo kAM ? Ama Avo, tamArA vALa vAMke nahI thAya." sahu pAse AvyA, pachIthI jaNAyuM ke bUma khoTI hatI AvA te temanI zUravIratAnA aneka dAkhalAo che. mahesANAmAM eka vakhata jeno ne jenetara vacce jhapAjhapI thayelI janetaroe upAzraya bALI nAkhavA dhamakI ApI. DAhI mAnA dIkarA kajiyAthI kAyara hatA. teo DarI gayA. ADAavaLA thaI gayA. pratispadhIonuM ToLuM upAzraya tarapha AvyuM. sarva dharma tarapha bhAva For Private And Personal Use Only
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 318 yAni AcAya rAkhanAra sUrijIne puNyaprakApa pagaTaye, sabaLa zu' niLane dakhAve ! e veLA hAthamAM IMDa lai upAzrayanA eTale caritranAyaka AvIne khaDA rahyA. keAnI majAla hatI ke AgaLa vadhe ! caritranAyaka kahetA; " jaino tria'gI che. emanI pAse brAhmaNa che ( sAdhu ). vaizya che ( vepArI ), ne zUdra che; paNa kSatriyanuM aMga nathI. e agane khIlavavAnI jarUra che. " jaina khALakeAnAM namAlAM nAma pADavA sAme paNa teo virAdha uThAvatA. keTalAkane paiAte nAma ApatA. vIjApuranA cAturmAsa pachI sa'vata 1977 nuM' cAturmAsa sANaMdamAM karyuM. sANaMdanA ThAkAra jazavaMtisaMhujI sAthe temane vi. saM. 1960 thI paricaya hatA. temanA upadezathI temaNe vilAyatI khAMDa ane dArUnA tyAga karyo hatA; tema ja gAmamAM dArU pInArane gAma ahAra kADhavAnI AjJA karI hatI, je Aje paNa paLAya che. A cAmAsA vakhate sANaMdamAM amuka kAraNasara jaine ane muslime vacce vaimanasya cAlatuM hatuM. peAtAne khabara paDatAM khuda masjidamAM gayA, ane banne pakSa vacce samAdhAna karAvyuM. ahI'nA darabAranA bhAyAta kAlubhA caritranAyakane ' mArA khelatA deva ' kahIne melAvatA. A veLA sANaMdanI sthiti kharAbara naheAtI. temaNe derAsaranI pharI pratiSThA karavA kahyu', ne tyAra bAda sthiti sudharatI cAlI, sANa MdanuM cAturmAsa pUrNa karI tee amadAvAda AvyA. A veLA te zeTha kezavalAla lallubhAI rAyajInA maMgale UtaryAM. amadAvAda e veLA mahAsabhAnA bharAnArA adhivezananI taiyArIothI gAjI rahyu hatuM. sUrijIe paMdara divasa rahI e rASTrAtsavane sAnanda nihALyA. rASTranI hAkalane svIkArI teoe khAdI tA ghaNA vakhatathI svIkArelI ja hatI. For Private And Personal Use Only
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir ke l llllllllli + 9 [ 17 ] svadezabhakita ne sUrijI bhAratarUpI gAya jagatamAM, bhAratarUpI gAya; | se du:kha palAya. jagatamAM te vI sa ke Ti ma - e de ve, vasatA gAyanI mAMhya; sAtvika ujajavala varNa zAbhita, kA ma che nuM su kha dA ya. jagatamAM. zaMgasamA aphaghAna ne zirasama kAzmira hama suhAya; sukha sama paMjAba sibdha sajUrA, di la sa ma baMga jaNAya. jagatamAM, peTa te madhyaprAMta marudhara mUja 2, mALava dakSiNa gaNAya; kaccha sera ke kaNa che stanasama, pagasama laMkA bhaNAya, brahmadeza AsAma te puracha che, ke 3 ti be Ta seM bhA ya; ga' nA-siMdhu A di na dI e, A kha samI vALa samI che sarva vanarapati, evI bhArata ga gAya; bhArata gAyane mArA na koI, se vA 10 va no pA 5. jagatamAM. bhArata gau maiyA che jaganI, mA tA ziva su kha dA ya; nA nA na' tu 5 6 5 nA rI, sa dha tI mA ca. jagatamAM, bhArata gAyanI niSkAma sevA, ka tA prabhu 56 pAya; bu ddhi sA ga ra a!tama bhAve, se ve pU je zi va thA ya. jagatamAM. adhyAtma ane roga jJAnanA rasiyA caritranAyaka svadezavAtsalyanA paNuM parama pUjArI hatA, ane te bhAvanAne patro dvArA, kavitA dvArA, bhASaNa dvArA ane pustaka dvArA haMmezAM pragaTa karatA rahetA. " sAdhuoe rAjakIya carcAothI TUra rahevuM " e sAdhu samu - dAyamAM pravartate sAmAnya niyama chatAM-ne e niyamanA bhaMgamAM te divasomAM jotajotAmAM For Private And Personal Use Only
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 320 www.kobatirth.org ceAganiSTha AcAya rAja-rASanA bhAga anavuM paDatuM heAvAthI-keAI sAdhu pragaTapaNe A vAtanI carcA na karatuM; paNa AvI sAMsArika bhItiothI eparavA caritranAyaka jyAre-tyAre A carcA cheDI besatA, alabatta, emanI dRSTi bAhya svarAjya karatAM AMtarika svarAjya-AtmarAjya tarapha vizeSa hatI; eTale vAraMvAra bhautika svarAjyanI carcA karatAM Atmika rAjyane vizeSatA ApatA. teo kahetAH Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " svadeza mATe saCstra aNu karavuM." sAthe sAthe tarata cetavaNI ApatA ke, "paNa anya dezeAne nukazAna na karavuM. pazuone -paMkhIone gulAmIpaNuM pyAruM lAgatuM nathI, te| manuSyeAne gulAma banAvavA ne temanuM svarAjya paDAvI levu' e manuSyanuM karyuM bya nathI, pazu ane 5khI paNa peAtAnI svataMtratA arthe jIve che, ane mare che. te e manuSya zarIra dhAraNa karIne pazunA karatAM paNa vizeSa parataMtra gulAma bane che, tenA jIvavAthI paNa zuM! maravAthI paNa zuM ! tathA tevA parataMtra gulAma manuSyeAnA svAmI prabhu zeTha banIne jIvavAthI paNa zuM ? vizvavatI manuSyA eka--bIjAnA bhAi che. eka-bIjAnuM nukazAna karavuM te paramezvaranA hukamane tiraskAra che, ane peAtAnI satyabuddhine ghAta karavA barAbara kama che!" caritranAyaka ATaleA ullekha karatAM, vaLI jaNAve che keH-- 66 kita chatAM sahevuM, ane anyAne cAhavA te ja sabhya svarAjya karanArAone mahAna dharma che. paramAtma prabhu mahAvIra deve kevalajJAnathI je upadeza dIdhA te upadeza pramANe sarva vizvanA manuSye vate te ja satya zAMti svarAjya--svAtaMtrya sukha anubhavI zake, temAM aMza mAtra zako karavA jevuM nathI. rAsrakhathI kSaNika svarAjya zAMti jevuM lAge che, paraMtu vastutaH svarAjya ane zAnti nathI...je prajA zastrothI jIte che, te ja prA anyAnA zastrothI pAchI hAre che. zastrabaLa para mustAka banelA koi ceAddhAoe Aja sudhI koi dezanI satyeAnnati karI nathI. hiMsAthI je rAjya sthapAya che, te mATI bhegu' threDA sakAmAM ja thai jAya che. " sujJa vAcakone ghaDI bhara ema ja lAgaze ke i.sa. 1949ne AjanA varSoMnA koI lekhaka A zabdo lakhI rahyo che, kAraNa ke AvI divya dRSTivALA jaina sAdhu viSe jAhera janatAe bhAgye ja sAMbhaLyuM che. dArUnA niSedha, sava dhama pratye bhAva, harijane mATe nizALeA ughADavI ne temanA udhdhAranI vicAraNA karavI, tema ja khuda khAdI dhAraNa karavI, vagere vAte trIseka varSanI uparanA samAjanA dezakALamAM azakaya hatI. alabatta caritranAyaka agreja sattAdhikArIo tarapha tiraskArathI jotA nahAtA, paNa teenA guNNAne lakSamAM lai, teonI pAsethI sArA medhapATha grahaNa karavA hindIone Agraha karI aMtamAM tee nIDaratApUrvaka ( e kALe ATalu kahevA mATe paNa bhAre nIDaratAnI jarUra paDatI ) kahetA, ke " briTIzarAe hindamAM briTIza rAjya rAkhavuM hoya te teoe hindu ane briTanane samAnapaNe dekhavAM joie, ane sarva bAbatamAM samAnapaNe vartavu joie. kALA ane gArAnA For Private And Personal Use Only
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svadezabhakti ne sUrijI 321 bheda na rAkhavo joie. IMglAMDanA ane hindanA ekasarakhA kAyadA ghaDavA joie, ane banne dezeAe ekAtmA thaine vavu joie. briTanamAMthI ane hindumAMtho dArUnA vyApAra dUra karavA joie. hinda ne briTananA paraspara upagraha " briTIzarAne hindamAMthI ghaNuM zIkhavAnuM che, ane hindIone briTIzarAmAMthI ghaNu zIkhavAnuM che. paraspara ekaSIjAne AtmarUpe cAhavA joie....hiMdanI caDhatImAM briTIzanI caDhatI che.hiMdIoe svarAjayayeAgya guNA meLavavA joie. guNNA vinA koInuM rAjya TakayuM nathI. anya prajAene je peAtAnI karI zake che, te anya prajAe upara rAjya karI zake che. hiMdane gulAma--parataMtra rAkhIne koi anya khaMDanI prajA kharekhara hiMdI prajAnA prema meLavI zake nahi. "hindIoe briTIzaroneA upakAra mAnavA joie,kAraNa ke teeAnA rAjakArAbArathI hindunu ekaya thavAneA prasaMga prApta thayA che. hinda kaddApi yadi pUrNa svataMtra thAya, tA paNa teNe briTIzeAnI maitrI bhUlavI na joie. hindu adhyAtmajJAnI deza che. teNe briTIzanI sAthe tema ja sauM vizva deze| sAthe AdhyAtmika sahakAra sadA dhAraNa karavA, emAM ja tenI mahattA che. kadApi briTIza rAjyanA netAe bhedabhAva dhAraNa karIne anyAya, duSTa, svAmeAhanA vaza thaine hindane parata tra rAkhavAnI yuktionA tAbedAra thAya, te temAM te peAtAnuM gaurava, nyAya, satya bhUle ane tetho temanA hAthamAMthI game te kALe, game te rIte hinda phTe eveA kudaratanA nyAya che. " hindavAsI hinduoe, jenAe, bauddhoe ane musalamAneAe je je aze anyAya-jhulma karyA che, tenuM prAyazcita teoe bhegavavuM paDayuM che, tevA vAre aMgrejone na Ave tema prabhu pAse prArthanA karavAmAM Ave che. " je jamAnAmAM dezanetAnI jaya chelavAmAM jelanI sajja thatI, e kALamAM A vicAra rajU thAya che. caritranAyaka pe|te kahe che ke, vi. saM. 1951 mAM amee hindanI svataMtratA thavAnA hetue lakhyA che, ane te jUnI te vakhatanI neTamAM che; paNa ame te atre i. sa. 1923 mAM pragaTa thayela teozrInA bhajanapadma sa`graha-bhAga navamAMnI prastAvanAmAMthI keTaleAka bhAga ahI' udyuta karIe chIe, jethI sujJa vAcaka e pavitra ane dIrgha temaja divya daSTine paricaya pAmI zake. AdhyAtmika svarAjaya te sa zreSTha che " hAlamAM sAta mADha varSathI hiMdamAM svarAjyanI pravRtti jozabhera cAle che, ane tethI yuvake vagerenuM mukhyatayA svarAjya svadeza bhArata tarapha lakSya gayu che. tethI teone ' AdhyAtmika jJAnadRSTie AtmA te ja bhArata deza che ane AtmAnuM cidAnaMda svarUpa che 41 For Private And Personal Use Only
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 322 ganiSTha AcArya te ja svarAjya che, ane AtmA ja kharekharI satya janmabhUmi che," ema svadeza tathA svarAjya kAvyamAM darzAvyuM che. svadeza bhArata ane svarAjyanuM AdhyAtmika svarUpe varNavavA mATe keTalAMka kAvyo racyAM che, tema ja vizvasaMdeza nAmanA kAvya vageremAM bAhyarAjya kevAM hovAM joIe ane bAhyarAjyanA zAsake e kevI rIte vartavuM tathA vizvamAM sarvatra sarvathA sAcI zAMti pravarte ane AtmarAjyamAM praveza karI zakAya tenA upAyo vagerenuM varNana karyuM che. bAhya rAjA rAjya vagere kevAM hovAM joIe tathA rAjAo dezapramukha vageree kevI rIte vartavuM tatsaMbaMdhI taTastha daSTie upadeza Apyo che, svarAjya-pravRttiomAM munionuM kartavya munino dharma che ke gRhasthone, rAjAone, ThAkorone sadupadeza de, paNa bAhya rAjakIya pravRttimAM bhAga na levo. pUrvAcAryoe paNa rAjAo vagerene sAtvika rAjya karavAne upadeza dIdho che. bAhya vizva manuSyone bAhyarAjyamAM zAMti hoya che to teo zuddhAtma svarAjya prApta karavA pravRtti kare che. bAhyaduniyAnuM rAjya prApta karavAmAM paNa sadguNonI lAyakAta meLavavI joIe, tatsaMbaMdhI keTalAka bAhyasvadeza-svarAjyogyatAnAM kAvyo lakhIne bAlajIne sadupadeza Ape che. sANaMdanA zrAvaka zA. AtmArAma khemacaMda tathA saMghavI zA. kezavalAla nAgajInA kahevAthI khAdInuM kAvya racyuM che, ane AtmAnA svadezanI kaI kaI vastuo che tenuM paNa kAvya racI bAlAjIne AtmAnI svadeza vastuonI prApti mATe sUcanA karI che. have jarA ahIM, kaMI bAhyadeza svarAjyavAdIone sUcanA karuM chuM ke, svarAjya mATe dareka manuSya lAyaka thavuM joIe. zuddhAtmAnuM svarAjya nitya mAnavuM, bAkI bAhyadezanuM rAjya te kSaNika che. A pRthvI jenI thaI nathI ane thavAnI nathI. bharatarAjA, bAhabala, mAMdhAtA, pAMDava, rAvaNa, duryodhana, zrI zAMtinAtha, zrI kuMthunAtha ane aranAtha jevA cakavartIoe paNa bAhyapRthvI rAjyane tyAga karyo. pRthvI vezyAnA jevI che. svapnanI peThe bAhyarAjya kSaNika che ane bAhyarAjyathI keIne satya sukha thayuM nathI, ane thanAra nathI. bAhyapRthvInA rAjyane satvaguNI manuSyo ja phakta dhAraNa kare evuM sarvathA sarvadA banyuM nathI, ane bananAra nathI. triguNI mAyA sadA eka rUpe rahetI nathI. e to vAraMvAra pharyA kare che. duniyAnA sarva manuSya ekI vakhate satvaguNI thayA nathI ane thavAnA nathI. duniyAnuM rAjya dArUnA samAna keNI che. eka lAkha rUpiyA prApta thatAM eka zera dArUnA nizA jeTalo nize caDhe che. ThAkarene pAMca zera dArU jeTale nize caDhe che. temAMthI bacavuM te prabhubhakti ane vairAgya vinA bacI zakAya tema nathI. pRthvInuM rAjya karanArAo moTA bhAge tamoguNa ane rajoguNI hoya che. bAhyarAjya-trikhUNiA TopI jevuM "pazuo para hiMsaka siMhanuM rAjya pravarte che. paMkhIo para bAja ane ghuvaDa jevA For Private And Personal Use Only
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svadezabhakita ne sUrijI 323 hiM saka paMkhIonu rAjya varte che. tevI rIte A duniyAmAM je vizeSa tamAguNI hi Msaka hAya che te meATA bhAge duniyA para rAjya karI zake che. evuM khAdyarAjya trikhUNI TApInA jevu che. te khUNArahita arthAta pUrNa sAtvika nyAya--nItivALu` thayu` nathI ane thavAnuM nathI. alpAsuSya ane akasmAta mRtyu tathA duniyAmAM bAhyasvarAjyAdika bhAgathI duHkha jANIne tyAgI munie paramAtmAmAM citta rAkhe che, ane bheAgane rega jANe che, ane te sa` dezanA leAkeAne sadguNNAnA upadeza Ape che; chatAM bAhyarAjaya khaTapaTamAM paDatA nathI. lekene rAjyamAM kevI rIte vartavu tene upadeza Ape che, paNa rAjyaprAptinI khaTapaTamAM, bAhyarAjayakIya hIlacAlamAM praveza karatA nathI, tethI tenuM hRdaya zuddha rahe che, ane pakSapAta vinA madhyasthatAthI dunicAnA leAkeAne meAkSarAjya prati dore che, ane khAdyamAM anAsakti rahe evA upadeza Ape che. "C pUrve paNa AryAvrata vagere dezomAM rAjA ane prajA vagerene RSi e tI karA saMskrupadeza ApatA hatA. anyAya mAge jatA rAjAone RSie vAratA hatA, ane dharmanA mArga jaNAvatA hatA. evA uddezane anusarI me' bAhyarAjyamAM pravatatI prajA ane rAjAone kAvyeA racIne bedha ApyA. sANaMdamAM sa. 1977 nI sAlatu cAmAsuM karyuM hatuM, te prasaMge hiMdamAM bAhyarAjyanI caLavaLa hIlacAla jozabhera hatI, te prasaMge bAhyarAjya ane tenA ceAgya guNA prApta karavAnAM keTalAMka kAvyA lakhyAM hatAM ane te prasaMge tenI upayeAgitA lakhI hatI te paNa atre nIce pramANe dAkhala karavAmAM Ave che. mAhyarAjyanI khaTapaTamAM ame paDatA nathI. ame asahakArI nathI tema ja sahakArI paNu nathI. bAhyarAjyanI caLavaLa cAle che temAMnA koi pakSanA ame nathI. amAru AtmAmAM svarAjya che ane amAre AtmA te ja svadeza che, ane tenI prApti mATe amAruM mana vANI kAyAnu jIvana che; tema chatAM mAhyasvarAjyamAM pravata nArA rAjAene ane prajAone dhama rAjyadRSTie nyAya-nItine upadeza devA adhikArI chIe, ane eve upadeza ApatAM ane bAhyAMtarathI rAjakIya caLatraLathI nyArA rahetAM paramAtmapaDha prAptimAM kai jAtanu vighna AvatuM nathI. tethI munie sunidhama pALe ane gRhasthAne gRhastha dharmanA upadeza Ape, ema sarvajJa mahAvIradeve paNa munione jaNAvyuM che te nyAyathI ahIM rAjyaprajAne zikSA kahyu` chuM. Adaza rAjA ne rAjayanI jarUra " cAre vaNunA gRhastha manuSye kai tyAgIonA jevI dazAvALA hAtA nathI, tethI teone bAhya rAjyavyavasthAdinI jarUra haiAya che, teone bAhyajInnana mATe rAjya, pRthvI, lakSmI, sattA, annAdikanI jarUra paDe che. bAhya AjIvikA vinA ane zAMti vinA gRhastha evA rAjAothI ane prajAethI dhamanI ArAdhanA thai zakatI nathI; tethI tene Adyaza rAjA, rAjaya vagerenI jarUra paDe che, ke je rAjA prajA, vizvamAM zAMti nyAya sthApI zake ane prajAne bAhyajIvanathI jIvatAM teonuM rakSaNa karI zake; evA uddezathI rAjA ane rAjyanI vyavasthAnI utpatti thai che. rAjAnA droha na karavA ane rAjyanA droThu na karavA tenuM paNa kAraNa For Private And Personal Use Only
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 324 yoganiSTha AcAya e che ke, rAjAmAM ane prajAmAM zAMti va ane rAjayavyavasthA sArI rIte cAlI zake. dhama vinA bAhyarAjya lAMbo kALa TakI zakatuM nathI. je kALe je rAjya vartatuM hoya tene droDa na kara. satyarAjyAjJA pramANe leko na vate to cerI, lUMTaphATa, mArAmArI azAMti thAya, mATe rAjyAjJA pALavAnI jarUra che. - "sarva khaDo ane sarva deze paraspara upagreDa vaDe jIve che. paraspara ekabIjAnuM svAtaMtrya na haravuM ane mitrIbhAvathI svarAjyasvAtaMtrya yukata sarva vidhane karavuM-karAvavuM e ja amAre lekhya uddeza che. bhAratanA lokone bhAratanI svataMtratAthe je kaMI kAvya tarIke lakhAyuM temAM anya dezonA svarAjyasvataMtratA eka sarakhe prabodha che. azakitamAM gulAmIpaNuM che. sarva prakAranI dharmanI bAhyAMtarazakitaonI prApti je je aMze thAya che, tattadaMze deze svarAjyanI tathA svataMtratAnI prApti thAya che. mRtyubhItithI gulAmI veThavI pazupaNuM che jJAna vinA zakitaonI prApti thatI nathI. vicAromAM ane AcAramAM svAtaMtrya pragaTatAM AtmAno vikAsa vadhatuM jAya che. bAhyazakitaono anya manuSyanA gulAmI paNA Adi mATe durupayoga karavo e ja pazubalayukta pazupaNuM che paNa manuSyapaNuM nathI. gulAmIpaNAne tathA anyAya adharmane mRtyubhItithI sahave te paNa pazupaNuM che, anya jananI haroLamAM UbhA nahIM rahevAnI mUrkhAI che. AmAM ja potAne AtmA vaDe uddhAra kare che. AtmAnAM mana, vANI ane kAyA e traNa sAdhana che, tene AtmA petAnA jJAna pramANe upayoga kare che. AryAvata sarva dezano gura AryAvatamAM adhyAtmajJAna ane sAtvika prakRtinI mukhyatA anyadeza khaMDe karatAM che. AryAvartanI parataMtratAthI anya khaMDadezAne hAni che. Arya bhAratahiMda pate svataMtrasvarAjyathI anya khaMDedezane zAMtisukha svataMtratAmAM sahAyaka banI zake tema che, ane adharmI yudadhene zamAvavA mATe guru tarIkenuM zikSaNa ApI zake tema che. potAnI stra taMtratA pitAnA hAthe prApta thaI zake che. pazubalathI unmatta banela koI deza vastutaH - rAjya svataMtratAno bhegI nathI. pazubalinA prayogathI anya dezanI prajAne gulAma banAvavI ane teonI satya svataMtratAnA ghAtaka banavuM e Izvarane mAnanArane ghera kalaMka thApa thAya che. satyanyAya vinA svarAjya mAnavuM te sarva khaMDanI prajAne mATe brAMti che. sarva khaMDanA lekae paraspara ekabIjAnI svarAjya svataMtratAmAM pitAnuM zreya mAnavuM ane tema vartavuM e ja paramezvaranI sevAbhakita prArthanA che. potAnA anyAyI svArtha mATe anyanuM gulAmIpaNuM karavuM e paramezvaranI AjJAthI viruddha che. hinda, yuropa, amerikA, jApa AphrikA, osTreliyA vagere sarva khaMDa dezastha manuSyae potAnI unnati mATe anya dezIya lokonI svataMtratAnI hiMsA na karavI joIe. anyanuM svarAjaya haravuM e ja hiMsA For Private And Personal Use Only
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dezabhakita ne sUrijI 325 pApa che ane dezane svataMtra karavAmAM dhama che. deza-rAjya-dharma-saMghanA pramukha-netAnI lAyakAta jeene prema sva ghara, kuTuMba, jAti, kema, deza, dharma, rAjya, vizva khaMDamAM anukrame vyApaka thayo che, ane sarva vizva jeone potAnA samAna bhAse che teo AMtararAjya prApta kare che ane bAhya rAjya prApta karavAne lAyaka bane che. sa vizvamanuSyone ke gaNe che ane tadarthe Atmabhega Ape che te vizvadezanetA banavAne lAyaka che. je kSamA, dayA, satya, asteya, brahmacarya, saMteSa, paropakAra, vinaya, laghutA, satyaprema, pramANikatA, udArabhAva, svArtha tyAga Adi aneka guNone dhAraNa kare che te ja dezarAjya dharma saMghanA pramukhanetA banavAne lAyaka che, ane te svarAjyane aMtaramAM vastutaH pragaTAve che. marda svarAjyane ne nAmada gulAmIne vare che bAhyarAyAthe ane AtmarAjyAthe Atmabhega ApyA vinA chUTake thato nathI mA~ sarva jAtIya zakitaonuM sAmrAjya prApta kare che ane nAmardo to gulAma bane che. mayA vinA mukita nathI. maryA vinA svarga nathI. jeo mRtyuthI bIe che teo gulAme che. sad guNothI svarAjya che. aneka dugu NemAM zayatAnanuM rAjaya che. saguNothI svarganuM rAjya che ane durguNemAM narakanuM rAjya che. meha rU5 zayatAnanuM jeo para rAjya pravarte che teo vastutaH gulAme che, ane teo anya manuSya para satyarAjya kyAMthI karI zake ? "hindramAM janmelA e hinda mATe sarva svArpaNa karavuM joIe, paraMtu anya deze para ane anya dezIya prajAo para TheSa na dharavo joIe. tathA teonI sAthe maitrIbhAva dhAraNa karIne vartavuM joIe. hinduone briTIza rAjyanA pratApe aneka jAtanuM zikSaNa maLyuM che ane teo zAMtine pAmI pitAnI unnatinA vicAro zedhavA lAgyA che. hindanuM akaya thatAM hiMdamAM AdhyAtmika vyAvahArika sAmrAjya vikasaze. briTIzo potAnA guNothI sarva khaMDamAM prasiddha thayA che. je prajAmAM jIvatA guNe che te prajA sarva vizvamAM prasiddha thAya che, ane jyAre guNethI patita thAya che tyAre bAhyo-natithI paNa patita thAya che. yAvatA briTIza rAjayamAM nyAya, satya, samAnatA che, tyAM sudhI te rAjayakartA prajA tarIke jIvaze. "kaI paNa deze pitAnuM gaurava na bhUlavuM joIe. anyanuM rakata reDavAmAM gaurava nathI paNa anyone upakAra-sahAya karavAmAM potAnuM gaurava che. anyAya juma karavAthI pitAnI mahattAno nAza thAya che. IlAMDa potAnA dezanA svArtha mAM hindane svArtha kacarIne anyAya juma kare to teno hajAra prakAre vinipAta kudaratI rIte thAya te pramANe hinda vagere dezane paNa vinipAta thayela che. - "zakita vadhatAM koI paNa prajA ahaMkArI na bane, emAM Azcarya che. briTIzenI bADhAzaprAdika zakita vadhI che ane tethI teo vidaTha banI hiMdane anyAya juma na kare For Private And Personal Use Only
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ganiSTha AcArya ane hindanI svataMtratAmAM vino na nAkhe tathA hindane sahAya kare ema prabhune prArthanA karavAmAM Ave che ane tema IcchavAmAM Ave che. cAra prakAranuM svarAjaya sarva khaMDamAM eziyAkhaMDa vizeSataH satvaguNI che ane tyAM sarva dharmonI utpatti che. eziyAkhaMDamAM paNa bhArata, sarva deza karatAM viroSa satvaguNI che; ane bhAratama IvarAvatArI mahAtmAo, tIrthakaro, trASio pragaTyA che ane pragaTaze. AryAvartAnAM jaina zAstromAM, smRtiomAM, upaniSadomAM, AgamamAM, vedomAM sAtvika rAjyanI nItirItionuM ghaNuM varNana che; tema ja Aya vatta mAM vizeSataH sAtvika rAjayanI pravRtti thaI che. hiMdIoe prAcInakALathI sAtvikasvarAjayanI pravRttinA saMskAra grahaNa karyA che, tethI teo zatruonuM paNa sva-grahamAM gamana thatAM mitranI peThe Atithya kare che. hiMdIonA dhAmika sAtvika AcAromAM ane vicAromAM teonuM svarAja che. jaino jaina dharma pramANe gRhastha dharmanuM pAlana kare to teo bAhyAMtara svarAjayanA bhetA bane che, ane jaina zAstronA AdhAre AMtara svarAjya svataMtratAnI prApti kare che. tyAgI sarvotkRSTa nitya AtmarAjayanA kartAo che. sarva manuSyo kaMI Amika sukhanA ekadama nizcayavALA banatA nathI, tethI teo gRhasthAvAsamAM rahIne krame krame AtmAnA svarAjayanI dizAmAM gamana kare che. hiMdIone svarAjaya karatAM AvaDe che. pazubalanA duSTa prayogathI svarAjaya karanArAo vastutaH manuSyonI vikAsa pAmatI guNazaktione guMgaLAvIne mArI nAkhe che. kaliyugamAM kaliyuganA anusAra svarAjaya pravRtti hoya ane satyayuganA jevI svarAjaya pravRtti na hoya ema vastutaH che; paraMtu dhyeya to satyakAlIna svarAjyanA jevuM rAkhI pravartAvuM joIe. jJAnI manuSyonI sattAnuM svarAjya te brAhmaNa rAjya che. "rakSaNa zaktinI mukhyatAnuM rAjya te kSAtra svarAjya che. "vaizyAnA guNakarmanI mukhyatAnuM rAjya te vaizya svarAjya che, ane sevakonA guNakamanI mukhyatAnuM svarAjya te zUdasvarAjaya che. jJAna vinA rAjaya nathI-zakita vinA rAjaya nathI. vyApAra-kalA kRti vinA rAjaya nathI, sevA vinA svarAjaya nathI. jJAnAdi cAre zakitaonA samudAyavALuM eka rAjaya te Arya mahArAjaya che. evuM prAcInakALamAM rAjaya pravatatuM hatuM tenI zAstro sAkSI pUre che. hindavAsIonI bAhya paDatI ane bAhyaparataMtratA thavAnuM kAraNa jAtibheda, kaleza, dharmabhedayuddha, janmabhUmidroha, phATa kuTa, IrSA, vahema, ajJAna, durvyasana, durgaNa ane vicArAcAramAM rahelI jaDavAdatA che. dhamabhede baudhanAM, jananAM ane hinduonAM yuddha thayAM. hinduonAM ane musalamAnanAM yudha ane kusaMpa kaleza tathA parasparano droha ja paDatInuM kAraNa che. For Private And Personal Use Only
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobentirth.org svadezabhakita ne sUrijI " hindamAM caitanyavAda-AtmAvAda che; paraMtu AcAreAmAM vicArAmAM meAhavAda arthAta jaDavAdanI jaDatA vRdhdhi pAmavAthI AtmabaLa ghaTatAM ghaTatAM ghaNuM ghaTI gayuM. tethI hiMda naLaLu paDI gayuM, ane hindIe zArIrika-mAnasika khaLathI hIna thayA tathA teenuM AdhyAtmika baLa ghaNuM ghaTI gayu'; tethI aMgrejoe hindune yukti prayuktithI svAyatta karI dIdhuM. hindIone ane musalamAnone aMgrejoe samajAvIne tathA kAyadAnA baMdhanathI sva-vaza karyo; tethI pUrvakAlIna zitaonA parata MtratA yoge hAsa thayo. * Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hindu-svarAjyanuM prabhAta " huve briTIza rAjayazikSaNa pratApe ane duHkha daridratAthI hindu jAgrata thayu che. te peAtAnI svataMtratA mATe mahAsabhAe bhare che, agrejone vinave che. briTIzeAne banne deza para eka samAnabhAve rAjayasUtro calAvavAne prAthe che. briTIze paNa haLave haLave Duindane svarAjaya ApavAnA vicArAne ane tevI pravRttine anusaravA lagyA che; eTale have hinda svarAjayanuM prabhAta tA thai cUkyuM che. 327 hinda anya dezeAnA jevuM bAhya svarAjaya prApta kare ane jo AdhyAtmika dharma svarAjayathI bhraSTa thAya te tethI te punaH adha:pAtane pAme. bAhyasvarAjaya tritAnuM ekalu bAhyarAjaya lUkhu` rasahIna ane zayatAnanA kamajAtu jAgRvu. hindamAM adhyAtma jJAna jevu che tevuM anya dezeAmAM nathI. hindamAMthI jo adhyAtmajJAna TaLI jAya te hindune AtmA TaLI jAya ane pazcAt hiMdanuM bAhya kheAkhu rahe evu IcchavA yeAgya nathI . adhyAtmajJAnathI sava` khaMDamAM A deza zeAlI rahyA che. adhyAtmajJAnanI dRSTie sava dezeAne guru Adeza che tathA dhamanI dRSTie paNa sa dezeAne guru Adeza che. hindanI sAtvika bhUmimAM dhamanAM bIjo UgyAM kare che ane Ugaze, ane tene lAbha sarva leAkeA pAmyA che ne pAmaze. hindamAM pravat tA dharmamAM ja svarAjya AtaprAta rahelu che. 66 prabhu mahAvIradeve zrAvakadhama ane sAdhudhamAM bAhyAMtara Adaza svarAjaya ane adaza svAtaMtrya proAdhyu che, dharma vinA strarAjaya nathI ane dhama vinA mukti nathI. dha vinA sarva dezeAnA adhaHpAta che, dharma vinAnuM svarAjaya te svarAjaya nathI. prabhu mahAvIradeve sarvAM savicAro ane AcArene dharUpa jaNAvyA che. dharma vinAnI kaSTa karaNI cegya nathI. pazcimavAsIenA anukaraNathI svadha ne bhUlatAM svarAjaya maLavAnuM nathI. nAmardane svarAjyanA hakaka nathI. mardane svarAjya bhAgavavAnA hakaka che. jeo jItAM pahelAM marI jANe che teo svataMtra sva-rAjyakartAo che. For Private And Personal Use Only "prathama te| deha ane mana para svarAjaya karavuM joie. pazcAt gharamAM pazcAta jJAti para deza ema anukrame vadhavuM joie. bAhmasvarAjayamAMthI AMtara svarAjayamAM javuM joie. mahAna rAjanItijJA bhISma ne zrIkRSNanI yAda "mahAbhAratamAM bhISmapitAmahe pratyeAdhela rAjaya upadeza grahavA joie. antarAtmA
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 328 ganiSTha AcArya zrI kRSNanI peThe Adarza rAjapuruSa thavuM joIe ema gRhastho mATe upadeza che. viSayanA-DAjatenA tAbe pite thavuM na joIe, paNa pitAnA tAbe viSayone karavA joIe. AtmabaLane pragaTAvavAthI svataMtratamAM thAya che. jeo AtmajJAna pAmyA nathI teo parataMtra che. svataMtratA vinAnuM jIvavuM te pazu jIvana che. bhayanuM jIvana te mRtyu che. sarva prakAnA bhayaviNa ane Asakti vinAnuM jIvana te parama svarAjaya jIvana che. - " vizvasaMdezakAvyamAM sarva vizvadezIone ahiMsA, saMyama, tapa, jJAna, darzana, cAritrya, zuddhaprema, cikya, Atmazraddha , bhakti kamaMga vagerenuM varNana karI saMdeza mokalyA che ane temAM vyApakathiI vizvavati sarva lekanI sahakAratA, ekatA ane ekAtmabhAvanA vartanano bodha ApavAmAM Avyo che. sarva dezoe paraspara AtmabhAvathI vartavuM ema ja jaNAvyuM che. sarvavizvamAM rahenArA manuSyone AtmathiI dekhavA e amAro dharma che ane teone sarva bAbatamAM zubha upadeza Apavo e amArI dharmaguru tarIkenI pharaja che " kartavyamAtra karyuM che. mane sarva vizva svAtma sarakhuM samabhAve bhAse che. hindamAM janma thavAthI hidIene jAgrata svataMtra zuddha karavAno upadeza Apavo e mArI prathama pharaja che. hiMdanI svarAjayanI salAmatImAM jainadharma vagere dharmonI salAmatI che. hiMdu dharmahIna na bane te pahelAM temAM jIvanazaktino zvAsocchavAsa mUkavAnI pharaja che. hiMdamAMthI pudgala grahaNa karIne pudgalathI hiMdanuM bhaluM karavuM e mArI pharaja che. jJAnIoe jIvana mukta dazAmAM paNuM zarIra vANI vaDe lokonuM kalyANa karavuM evuM prabhunuM sUkta che. tadanusAre mahe hiMdane rAjA svataMtratA mATe gIto lakhyAM e eka kartavya che, tethI kaMI vizeSa karyuM nathI. sAdhunuM aupadezika kartavya << pAMce khaMDanA dehadhArIone samAnatAthI dekhuM chuM. hiMdIone hiMdamAM pAkeluM anna na maLe, bhUkhyA mare, vastra na maLe, tethI hiMdIone pitAnI bhUminA anna mATe upadeza deve e amArI pharaja che. tema ja anyakhaMDadeza lekene je hiMdI paDatA hoya to teone zikhAmaNa ApavI e amArI pharaja che. rAjya vageremAM anyAye, julamo, anIti pakSapAta thatA hoya to te TALavA upadeza devo ane sarva manuSyone satyano bodha Apavo te sAdhunuM aupadezika kartavya che. te kartavyane banAvavAmAM pramAda thAya to vizvamAM dharma jIvI zake nahIM. bAhya ane Atmika svarAjyanuM svarUpa kAvyomAM darzAvyuM che. mArI AdhyAtmika bhASAe he AtmAne hiMdusalAna, hiMda - bhArata, Aryadeza, evAM upanAmAM AvyAM che tathA AtamarUpa bhAratane mahAvIra evuM nAma ApyuM che. dravyaguNaparyAyarUpa mahAvIra che ane AtmAne sarva zakti samUDarUpa mahAvIra tarIke saMbodhIne tenuM gAna karyuM che. te mArA mATe tema ja sarva loko mATe prati dizA tarapha gamana karavA hitakara che. dArUnA tyAga mATe be For Private And Personal Use Only
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svadezabhakita ne sUrijI 729 kAvya lakhyAM che. dArU, cerI, vyabhicAra, jUTha, hiMsA, mAMsa, kephI cIjo, jugAra vagere duSTa vyasanonA tyAgamAM svarAjya raheluM che. parigraha parimANa, bheganI vastuone saMkSepa, niyamita khorAka, bAlalagna ane vRdhdhalagnane tyAga, mehukAraka vastuomAM nirmoha dazA, mojamajAno tyAga, Avaka pramANe vyaya, mana, vANI ane kAyAnI zudhimAM sarva khaMDomAM svarAjya svataMtratA che. janmabhUmino droha na karavuM joIe. drinI padavI maLe te paNa janmabhUmino droha na karavA joIe. koI mastakane uDAvI nAMkhe te paNa svadeza janmabhUmine jyAre hinduo deha karaze nahi ane paradezIone DheSa karaze nahi tyAre teo sarva zaktione ekaThI karI tene sadupayoga karI AryadezanI prakhyAtine vizvavyApaka karI zakaze. svadezI ne paradezI svadezI vastuone vAparavI ane paradezI vastuo paNu-parataMtra na thavAya evI daSTie upayoga pUratI vAparavI, tema chatAM anya dezI ne rega, saMkaTa, duSkAmAM sahAya karavAmAM sarva svArpaNa karavuM. sarva khaMDoe paraspara ekabIjAne sahAya karavI ane parasparanI unnati mATe sahakArI thaI pravartAvuM. zubhano sahakAra karavo ane azubha asahakAra karavo. apekSAe amuka dravya, kSetra, kAla bhAve paraspara sahakAra upayogI che ane asahakAra paNa upayegI che. asahakAra paNa sAkAra karavA mATe ane durguNo tathA nabaLAIne dUra karavA mATe sAdhanarUpa che, ane guNazakitao prApta karavAmAM sahakAra paNa sAdhanarUpa che. paraspara ekabIjAmAM rahelA durguNono sahakAra na karavo paNa ekabIjAmAM rahelA sadguNono sahakAra karavo. asahakAra e zikSArUpa che. manuSyae jIvanamAM apavAdika sahakAra ane asahakArane sAdhana tarIke vAparavA joIe ane te paNa ahiMsApremabuddhithI vAparavAM joIe. sarva khaMDanA manuSyae manuSyonI sAthe asahukAra na karavo joIe, paNa manuSyanA hRdayamAM rahela meDa zayatAna ane zayatAnanAM kAryonI sAthe asahakAra karavo joIe. sarva khaMDanA manuboe sahakAra tathA asahakArarUpa sAdhanazastrane durupaga na karavo joIe ke jethI anya dezakhaMDavAsI manuSyonA saguNo vagereno vikAsa karavAmAM vidana Ave. jeonA saMgathI jeonI nabaLAI pragaTe, parataMtrapaNuM Ave, durga-vyasane vadhe ane hiMsA, jUTha, corI, vyabhicAra vadhe tathA chevaTe pitAno nAza thAya tenAthI asahakAra kara, tathA jeo duSTa, pApI, hiMsaka, jumI nAstikone sudhArI zake teone te duSTa-pApIonI saMgati rUpa sahakAra karavA te che. - "svarAjyano mukhyauddeza samajavo joIe ane manuSyajanmano mukhya uddeza samajavo joIe. sarva manuSyonI sukhazAMtinI rakSA tathA sukhazAMti prApti e ja svarAjyano uddeza che, ane rAga-dveSanA kSayapUrvaka AtmAnI pUrNa zuddhi karI pUrNAnanda prApta karavo ane ane karAvavo e ja manuSyajanmano uddeza che. manuSyajanma, AtmAnI zudhimAM anukUla thAya evuM bAhyasvarAjya pravartana, game te kAle game te kSetre hovuM joIe ane svarAjyanI For Private And Personal Use Only
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 330 yAniSTha AcAya nItio savizvamAM vyApakabhAve pragaTAvavI joie, ane e dRSTie sa vizvadezeAmAM ekasarakhuM svAtaMtryayukata svarAjya hAvu joIe ema savitra manuSyeAnA niSpakSapAta dRSTie ekasarakhA anubhava pragaTe e banavA ceAgya che, ane evI dRSTinA Adya dhyeyamAM savavizvamAM svarAjayanI vyavasthA hAvI joie. bhaSTimAM e dRSTie sudhArAonI prati avazya thaze. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir "rAjA, rAjyane! pramukha yA anya sattAdhikArIe ke je brAhmaNa, kSatriya, vaizya,ane zUdranA guNa kayukata che, teee svadezI leAkeAnI unnati karavI; paraMtu paradezIenI nakhaLAinA lAbha lai tenA nAza na karavA, paraMtu teone sahAya ApI samAna svAtaMtrya bhAgIdAra banAvavA, " he sattAdhikArIe !!! tameA tamane maLelI sattAne durupayeAga na kare. hRdayamAM paramezvarane rAkhI vatA. he rAjAe !!! tame rAjayamaDhathI aMdha banI prajAone aneka rIte na pIDA, ane prajAnA hitastrI banI rAtri-divasa sa leAkeAnA hita mATe pravRtti kare, anyAya, jumA, daMbha, hiMsA, jUTha vagere pApakarmothI dUra rahe| ane pApakarmAne vAre. huM dhanava Mte !! ! tamArA dhananeA sadupayoga kareA-anyAnA bhalA mATe dhana vApare. kRSNa na aneA, anyAnAM duHkha ?khI besI na rahe, dhAnyanA bhaMDArAne leAkeAnA hitArthe vApare. pazuonI ane paMkhIonI katala na thAya tevA upAye yejo. " he yuropa !!! tuM nIti nyAya paramA mArgImAM gamana kara. " huM eziyA !!! tArA dharmane smaraNa kara ane Atmakhala punaH jagAva. " huM AphrikAdeza!!! tAruM jaMgalIpaNuM dUra kara ane jJAnasatye svAtaMtryanA prakAzane grahaNa kara. " huM amerikA !!! tArI khIlatI khAdyazakitaone niSpakSapAtapaNe sava vizvanI svAtaMtrya rakSA mATe vApara, tathA jAti meha ane viSayabhega meAhathI pAchuM haTha ane adhyAtmajJAnane pAma. " huM AsTreliyA !!! satyanA saMgI mana. AtmajJAna ane satyane pAma. " huM bhArata !!! sa leAkeAne adhyAtmajJAnakhaLa Apa. bhArata !!! tArAM sa prajAkIya aMgomAM sattva, satya, nirbhayatA, ekatA ane zudhdhaprema vikasAva. maravAmAM dehAsaktine bhUla. huM bhArata !!! tArAM saMtAnAmAMthI phATaphUTa, droha, IrSyAne dUra kara. huM bhArata ! sarva ma`DAnA mastaka !! tArI zaktie vaDe jIva ane anya dezeAne mATe AdezabhUta thA. huM hiMda !!! sarva prakAranI bhItine tyAga kara. he bhArata! keAInI pAse svarAjya-svata Mtra tAnI bhikSA na mAga. tuM tArAmAM thayelA deveAnA Adezane grahaNa karI vata !!! svarAjyavADhIne bhIkha mAgavAnI hAya nahi, bhIkhanA TukaDA sadAkALa rahe nahi, tArI cAgya zakti For Private And Personal Use Only
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dezabhakita ne sUrijI 33 ene rome rome khIlavI yogya thA. he bhArata !!! AtmaghAtI kadApi na bana. pitAnA hAthe pitAnA paga para kuhADo na mAra. vizvanA zAMtinA zvAsanuM tu hRdaya che. tArI zAMti svataMtratAmAM sarva vizvanI unnati che ane te bhaviSyamAM tArAthI prakAzaze. sarva vizvane tArI pAsethI bhaviSyamAM ghaNA upagraha prApta thaze. te bhArata !! tArA AtmajJAnaprabhutAnA bharelA saMtothI sarva vizvane bhaviSyamAM atyaMta adhyAtmazAMti maLaze. he bhAratIya loko !!! tame hiMdu tathA musalamAna Adi dharma jAtiovALA paraspara ekabIjAnA AtmAne dekhI Atmapreme varno ane bhAratanI svataMtratAmAM ekAtmA banI varto. dharmamatabhedothI kaleza-jhaghaDA, veravirodha thatAM vAro ane sarva vizvamAM ekya pravartAvavA tamAro hiraso Apa. I adhikAra pavitra hRdayathI banAvo pRthvI, dhana, sattA vagere koInI sAthe janAra nathI. asaMkhya manuSya thayA, thAya che ane thaze; paNa pRthvI nA lakSmIne keAI potAnI sAthe laI gayA nathI ane laI jaze paNa nahi. chatAM ajJAnI mahImanuSya svapna jevI kSaNika jiMdagIne mATe reDo pApo-anyAya kare che te zocanIya che. he manuSya !!! ceta. he rAjAe !!! cete, ane svarAjya karavA apramAdi bano. jo tame satyane bhUlaze te manuSyajanma hArI jaze. maryA bAda tamArI sAthe puNya ane pApa Avaze. dezabhakita mohathI ne rAjyamehathI anyAya pakSapAta karI satya nyAyane ghAta na karo. sva-svArtha khAtara anya lokone rIbAvIne duHkhI na karo. zA mATe mUlya mAnava-bhavane hA2 cho ? satya nyAya ane dayA premathI AmAnI zudidha karI prabhunA bane. udAra AzAne grahe. jJAnane grahe. pavitra hRdaya rAkhe. eka kSaNa mAtra paNa zayatAnane hRdayamAM na rahevA do. dehamAM rahIne pitAnA AtmAnI zuddhi kare. gharanI zudhi kare. jJAtinI zuddhi kare. dezanI, rAjyanI ane saMghanI zudhi kare. laghutA ane saralatAthI tathA mukitabhAvathI sarvatra varte. dezarAjyasaMghane vizvAsaghAta na karo. zuddhabudhi rAkhe. anya dezanI parataMtratA karavAmAM tamAruM vIrya na vAparo. potAnA samAna ane svataMtra svarAjya-kartA banAvo. apakAla mATe apakIti na vahorI le ! tamAro adhikAra pavitra hRdayathI bajA. * manuSya jAtimAM zarIra varNabhede ane dezadharmAdibhede mehabheda-bhAva na rAkhe, ane sarvavighavatI manuSyonA bhalAmAM bhAga le. sarva viAvanI sevA karanAra aMte sarva manuSyanA hRdayane svAmI bane che. tame prathama sevaka bane ane yathAzakita sarva jIvonA bhalAnI pravRtti karo. niSkAmabhAve paramAtmAmAM mana dhAraNa karIne vizvakenAM hitakAraka kAryone tana, mana ane dhanathI karA. duSTa dAru vyabhicAra vagere vyasanothI vivane mukata karavA prayatna kare. jJAnIonI saMgati karo. sarva dharmanI khyAtibhUta hiMda !!have tArA vaDe sarva vizvane lAbha ApI zakAya evo suvarNa samaya tane prApta thavAno che. briTIza rAjayanI keLavaNIthI svataMtra svarAjya prApta karavAnI tane budhi sUjI che. hinda!! tuM briTIza rAjayane svapnamAM paNa droha na kara ane svarAjya prApta karavAmAM sarva svArpaNa kara !!! briTIza rAjyanA For Private And Personal Use Only
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobentirth.org 332 yAniSTha AcAya amuka saMcAge tAruM akaya pUNa khIlaze, ane te khIlavA lAvyuM che. kAinuM mrU ru' na ciMtava. samAMthI satya sAru grahaNa kara ane sane satya sAruM samarpaNa kara. huM hinda !!! ravata"-- tratAne nyAyI satya ceAgya AtmassA pragaTAva eTale svayameva atikAraka baMdhanA vaTAka daine tUTI jaze. tArA mATe bIjAnI AzA na rAkha, peAtAnA mATe peAte marI mathI peAtAnA udhdhAra kara. keAI manAvavA AvanAra nathI; mATe rIsAiza nahi ane rAiza nahi. puruSa thA. kAyaratA saMhAra, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " huM A bhArata !!! anya para vizvAsa rAkhI besI rahIza nahi, anya dezane peAtAnA para anyAya julma thAya tene vicAra kara. ** aghaDA gharameLe vA dharmaguru mAraphate cukave hindIoe prathama paraspara saMpa ane vyavasthita baLathI akaya sAdhavu joie. pazue vagerenI rakSA karavI ane peAtAnA dezanu zikSaNu ApavuM tathA paradezI vastuone meAha paraharave tathA svAzrayI banavuM, eTalu karatAM adha rAjayanI prApti thAya che, ta kerTomAM kese na cUkavatAM ghara meLe athavA dharmaguruno mAraphata cUkavavA. dAru, aphINa, bhicAra vagere vyasaneAnA tyAga karatAM adha rAjayanI te prApti thAya che. hindusthAnamAM dararoja traNa karoDa manuSye bhUkhyAM rahe che, plega vagere mahArega prasaMge lAkhe manuSyeA marI jAya che, tene bhUkha rAgAdikathI bacAvavAmAM svarAjayanI ceAgyanA prApta thavAnI che ema dareka manuSye samajavu. " hindIAmAMthI zArIrika baLa naSTa thatu N jAya che ane tethI mAnasika baLa paNu naSTa thAya che, gAlalagnanA pazu-yothI lAkhA karADA manuSyAneA saMhAra thAya che. vRdhdha lagnathI dezanI paDatI ghaNI jhaDapathI thAya che. evA duSTa rIvAjothI svadezIone prathama bacAvavA joie. jaMgalImAM jaMgalI pAvatIya eka paNa manuSya, svarAya svAtaMtryazikSaNanI upa cegitA jANe evI rIte jayAre bhArata dezamAM jJAnanA pracAra thaze tyAre Ape|Apa hinda svataMtra thaze. hinduenI ane musalamAnAnI ekattA TakavA mATe jJAnanI ane saMpanI jarUra che, tathA baMnene rASTrIya keLavaNInI jarUra che. anyadezoya leAkeAnA jevuM hiM? vyavasthAkhaLa prApta karavuM joie. hiMdamAM jo sava` prakAranuM vyavasthAkhaLa ekaThuM thAya te te sa dezeAnuM mitra khanI zake. hiMdamAM phUTa thAya che tenA nAme phUTa na thAya te svarAjaya dUra nathI. 66 * cAre vanI samAnatAthI cAlanAra svarAjayane nAza thate! nathI. zarIramAM magaja, hRdaya, hasta, peTa, ane paga e aMge vaDe jema jIvAya che, tema je rAjayamAM vidvAne, caDhDhAe kArIgara, vepArI, kheDUta ane kAmadAra nAkarA e cAre vaNu maLIne rAjakIya vyavahAra calAve chete rAjyanI saDhA caDatI thayA kare che, cAre vargo paikI eka lagna prakhala thaI paDe che te rAjyamAM avyavasthA, duHkha, yudhdha pragaTI nIkaLe che. jJAnIonA-vidvAnAnA vicAre vaDe rAjya cAlavu joie. ceAdhAe vaDe saMrakSAvu joie, vyApArIe ane kheDUtA kArIgarA For Private And Personal Use Only
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dezabhakita ne sUrijI 233 vaDe poSAvuM joIe. nokara, sevaka, majUro vaDe rAjyanI sevA thavI joIe. AryAvartamAM pUrve cAre vaNavAnI salAhathI Aya rAjAo rAjya karatA hatA. rAjyanA hAthamAM vyApAranI sattA na hovI joie. '' rAja vepArI tyAM prajA bhIkhArI ? vAre va paikI eka paNa varga hana na tha joIe; tema ekaDathu sattAvALA na thavo joIe, to ja svarAjayamAM zAMtisukha vatI rahe che. hindanA dareka manuSyane jJAnavivAthI keLavIne guNo vaDe lAyaka banAvo. IglAMDa, kaeNnsa, jarmanI ane amerikA vagere dezomAM svarAjaya che to paNa tyAM pAMtarazAMti sukha nathI. tyAM mUDIzAhI ane nokarazAhIne UMDA bheda thayo che. tyAM keLavaNI che, paraMtu tyAM keLavaNIthI zAMti nathI; tema ja tyAM cAre varganI salAhathI rAjaya je pramANamAM joIe te pramANamAM pravartatuM nathI, tathA tyAM adhyAtmajJAna nathI. tyAM jaDabhogethI sukha maLe che evI prAyaH mukhya jaDavAdI mAnyatA che, tethI AryAvartAnA catanyavAdanI daSTie yuropa ahI varSanA bALaka jevuM che. svarAjaya-prAtinI pAMca bhUmikA saMvata 1950nI sAlamAM hindamAM svarAjya kyAre thaze evo eka lekha noTabukamAM te vakhate lakhyo hato, te samaya have Avato jAya che. svarAjya prApta karavAnI pAMca bhUmikAo paikI hiMda bIjI bhUmikAne ulaMghI trIjI bhUmikAmAM praveza karaze. ceAthI ane pAMcamI bhUmikA vakhata Ave loko jANI zakaze. hiMdamAM rAjakIya caLavaLa calAvanAra rAnaDe, dAdAbhAI, tilaka, surendranAtha benarajI, gokhale, vAMchA, phIrojazAha mahetA, svAmI vivekAnaMda, madanamohana mALaviyA, dAsa, araviMda ghoSa, lAlA lajapatarAya, bipInacaMdra pAla, jINA ane ahiMsAtmaka asahakAravAdI mukhya gAMdhI, viThalabhAI paTela, vagere netAo che. tilaka vagere hAla nathI. hAla hiMdamAM gAMdhIjI, mahamadaalI, zaukataalI, lAlA lajapatarAya, dAsa, mALaviyA vagere gRhastha svarAjakIya caLavaLanA AgevAno che. nAyakone have kharI kaseTIna tapa karavAno vakhata AvanAra che. achUtone prazna vIryahIna, pUNabhegI vo pUrNagI banI zakatA nathI. jeo sAdhu saMtono tiraskAra kare che, teo AtmazaktiothI bhraSTa thAya che ane jaDarAjyathI paNa chevaTe bhraSTa thAya che. hiMda jayAre aMtyajone gulAmInA baMdhanamAMthI mukata karI svataMtra banAvaze tyAre te sarvAga svarAjyane pAmaze. aMtya jene te nyAya na Ape ane briTIzathI pate svataMtra thavA mAge tethI IzvarI nyAyathI te svarAjya levA agya gaNAya. aMtyajone keLavaNI ApavI ane teone gulAmInA baMdhanothI mukata karavA. aMtyaje svaguNakarma ke je varNAdhikAre kare che tenAthI teo je vimukha thAya to teo varNa zaMkara sthitimAM AvI paDe. sarva varNanA manuSya eka sarakhA prabhu pad pAmavAne adhikArI che. zarIramAM badhAM aMge ekabIjAnA saMbaMdhe saMbaMdhita For Private And Personal Use Only
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ceAniSTha AcAya 334 thaine rahe che tema sarva jAtIya manuSyeA paraspara saMbadhathI svajIvana Take che ema jANavuM joie. brAhmaNeAe jyAre caDAaAne khUba dhikakAryo tyAre kudarate temanA para amala calAvavAne musalamAne ne meAkalyA. musalamAneAe abhedabhAvanuM varNanI dRSTie zikSaNa Apyu, paNa musalamAneAe dhama jhanUnathI derA bhAMgyAM, anyAya karyo, ane pArakI strIone ane kanyAAne upADI javA lAgyA; tyAre hinduone ane musalamAnAne zikSaNa ApavA kudarata prabhue hajAro gAuthI briTIzAne mekalyA, ane teoe musalamAnAne tathA hinduone rAjya karavAnI peAtAnI keLavaNI ApI briTIza rAjyanI hiMda para pUrNa sattA jAmI; paraMtu adhikArIothI hiMdu sateSa pAmatu nathI. kudarata prabhunA bhAvitA gupta paDadAmAM zuM zu bharyu che ane zuM zuM jAheramAM lAvaze te have jovAnu bAkI rahe che. AgevAne e majahabI vAtAmAM na paDavuM " paradezI prajA sAthe AtmabhAve vartavAnI zakita prApta karavI joie. lAlA lajapatarAya ke je dezanetA che; paNa te jainadhI enI lAgaNI duHkhAya evA aitihAsika lekha lakhIne jainadhama saMbadhI ayeAgya mata jAhera kare che. tetrA ghaNA AgevAnA jo dharmAMdha banI jainadhama vagerenuM khaMDana kare ane dharmabhede kusaMpa karAve te tee hiMdIone svarAjyanI dizAthI avaLI dizAmAM kheMcanArA gaNAze. dezanetAoe kAI paNa dharmavALAnI lAgaNI duHkhAya tathA koi dharmanA zAstrone anyAya maLe tevI pravRtti na karavI joie, ane je te pramANe karaze te nAnI komenI lAgaNIne kacarIne parasparane saMpa khAi besaze, ane tethI briTIza rAjyanI hAlanI paddhatimAM sudhAreA karAvI zakaze nahi. jainoe jainazAstro pramANe ja pravRtti karavI ke jethI teo bAhyAMtara stra-rAjyanA adhikArI banI zake. jainazAstronI zraddhAthI bhraSTa na thavuM ane anyAno sAthe saMpa-premathI vartavuM. gAMdhIjInI nItinI mImAMsA "gAMdhIjInI caLavaLa, ahiMsAtmaka nItivALI apavAde che. gAMdhIjI gRDastha ane vaiSNava che. temanI svarAjyanI caLavaLa augikaprAya; apavAdika sa McegAmAM paNa ahiMsAtmaka che. temanI asahakAranI keTalIka bAbate sAthe huM sammata nathI. dArUnA asahakAra game te khaMDadezamAM thAya tathA carakhAthI kAMtela ate hAthe vaNeluM vastra paheravuM tene ahiMsAnA siddhAMte ceAgya gaNuM chuM, paraMtu dveSajanya asaDukAra che te amAre tyAga dazAmAM ayeAgya asevya che. gAMdhIjI sAthe samAgama 66 'huM jainAcAya chuM; ane gAMdhIjI vaiSNavavaNika che. temane ane amAre| amadAvAda sAbaramatI kAMThe samAgama thayeA hateA. temaNe page lAgIne amAruM svAgata karyuM hatuM. temano sAthe cAra varNa nI siddhi saMbaMdhI carcA cAlI hatI ane guNakarmAnusAre cAravano mAnyatAne temaNe svIkArI hatI. amArA vicAre zravaNu karatAM temaNe ahiMsAtmaka rASTrIya caLavaLa calAvavI yeAgya gaNI hatI. temaNe jainazAstronA yuropamAM pracAra thAya te tyAMnA lAka For Private And Personal Use Only
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dezabhakita ne surijI 335 dayAmaya bane evA udgA jaNAvyA hatA. meM temanI IcchAthI temane bhajanasaMgrahanA sAte bhAge ApyA hatA. jainazAstranA AdhAre te mArgAnusArI saMbhave che. jaina dharmano syAdvAdasiddhAMta temane sarvathA game to te vizvakalyANa karI zake; paNa te pote vaiSNava dharmane mAne che. rASTrIya pragatipravRttimAM svarAjya mATe caLavaLa karanArA te che. temaNe asahakAranI pravRtti zarU karI che paNa tethI hiMdImAM sahakAravAdI ane asahakAravAdI evA be pakSa paDayA che. asahakAravAdIonI hiMdamAM ghaNI saMkhyA che. jenazAstronA AdhAre gAMdhIjInA rAjakIya vicAra jeTalA baMdha bese teTalA jainoe svIkAravA paNa andarAgI thaIne janayuvakoe temanA dharmanA vicAro ke je jainazAstrothI viruddha paDe ane jenAcAryo temanA je vicArone jenazAstrothI virudha TharAve te vicArothI ane pravRttiothI janee dUra rahevuM. hiMduo sAthe gAMdhIjInI bhaviSyamAM athaDAmaNa thaze gAMdhIjI jena nathI, jana mahAtmA nathI. jana sAdhu nathI. te brAhmaNazAstra daSTie mahAtmA che. rUziyAnA TolaTeyanA Adezane te mAne che ane tethI te bhaviSyamAM hiMdu dharmazAstro vageremAM mAnyatAbhede moTI dharmabheda saMkrAMtinA AgevAna thaI paDe ane tethI temane hindu vagere dhamAcAryonI sAthe mahA athaDAmaNI thavAno saMbhava rahe ema lAge che. rAjakIya hiMsAtmaka yuddhanuM vAtAvaraNa je thaze te temane bhaviSyamAM rucaze nahi; tethI te TolsToyanI peThe bAhyarAjyavAdI yuddhapriyAthI judA paDI dhArmika bAbatomAM saMkrAMtikAraka-uthalapAthalakAraka thaI paDaze ema anumAna karuM chuM. jainene prAthuM chuM ke teo dhArmika bAbatamAM jainazAstranA AdhAre maLatI AvatI bAbatomAM sahakArI bane ane viruddha bAbatone andhazradhdhAthI na mAne. pAkhI ane haDatAla jemAM pAkhI ane haDatAla baMne prasidhdha che. jeno mahAjana tarIke hiMdamAM prasiddha che. jene briTIzanI lIbarala pATI jevA che. jemAM sAdhu-sAvI-zrAvaka ane zrAvikAnA caturbhedavALuM mahAsaMgha tarIkenuM anAdikAlathI svarAjya pravarte che. saMghanA pramu khAnuM maMDaLa maLIne saMghabalanI vyavasthA jALave che. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zudra e cAra varNana caturvidha mahAsaMghamAM samAveza thAya che. cAra varSe sva-svaguNakarmAnusAre vatI anAdikAlathI janadharmanI ArAdhanA kare che. caturvidha mahAsaMgha bhego thaIne rAjAnA anyAya sAme pAkhI haDatAla rUpa asahakAra karIne anyAne dUra karAvatA hatA, ane hAla paNa karAve che. jainasaMgha mahAjananI pAkhI-haDatAlane gAMdhIjIe asahakAranA ahiMsAtmaka amuka sidhAMta tarIke vAparI che. jaina mahAjana saMgha, kAraNa prasaMge pAkhI haDatAlarUpa asahakAra karato hato, ane te paNa prema, satya, dayA, ahiMsA ane rAjAnI sAthe pUjyabhAva rAkhIne karato hato, ane rAjyamAM cAlatuM aMdhera tethI dUra karavAmAM AvatuM hatuM. hATe tALAM devAM te For Private And Personal Use Only
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 336 ceniSTha AcAya haDatALa che, vaiSNava hiMdue haDatAla-pAkhIne aNujA ( anudyama )nA nAmathI sodhe che. gAMdhIjIe asahakAra ahiMsAtmaka svIkAryA che. jaina maDAsa'dhe te prabhu mahAvIradeva pahelAM ghaNA tItha karAnA vakhatathI kAraNa prasage dharmAMsaMghanI rakSAthe pAkhIrUpa asahakAra prArabhya hatA. gAMdhIjIe paNa apekSAe tenuM anukaraNa karyu che, ane zubhakarmAnI sAthe sahakAra prazasya che ane durguNeA tathA duSkarmAnI sAthe asahakAra prazaya che. koi paNa prajA tathA kei paNa dezanI sAthe jyAM prema ekaya che tyAM saDakAra che. AjanI bagaDelI duniyA "hAlamAM yUropa vagere dezeAmAM yudhdha prasage adhamya anAya anItithI yudhdhA thAya che. havAi vimAnamAMthI ekha vagere phekatAM niraparAdhI leAkeAne nAza thAya che. pAMca daza mAIla goLA phekanArI te peAnA yudhdhAthI niraparAdho leAkAnA nAza thAya che. jherI havAthI paNa tevI adha hiMsA thAya che te zu' sudhAre che ? te sudharelI duniyA kahevAya ? ke AvAM adha yudhdhathI bagaDenrI duniyA kahevAya ? tenA svA, anyAya, pakSapAta dUra karIne vicAra karavAmAM Avaze te satya samajAze, "mArA bhakta ziSyeAnA AthaDathI svadeza svarAjya zikSaNutI dizA dekhADI che. tema ja sava vidhadeze!ne vizvasa deza kAvya racI bAhyatu ane AtmAnu svarAjya samajAvyuM che. temAM mArA dhArmika pAramArthika Azaya che. briTIza rAjyadroDanA eka vicAra mAtrane paNa svapnamAM paNa karI zakuM nahiM, paNa mane je satya suje teneA upadeza, savizvane preme samabhAve ApI zakuM. AtmarUpa janmabhUminI sevA karavI e mArI aupadezika pharaja che, te mATe je lakhAyu, temAMthI `sadRSTinI peThe satya sAru grahaNu karaze. briTIza rAjyanA Azraya nIce rahIne ane briTIza rAjyanA hukamene pALIne hiMdIeAe prajApaNuM jALavI rAjyadroha ane kAyadAne bhaMga nahIM karatAM svarAjyanA hukAne prema-vinayapUrvaka mAgavAnI nIti akhatyAra karavI. gAMdhIjI asahakAra ane satyAgraha kAyadA bhaganI laData je calAve che tethI kaMI ekadama tu sadgha svarAjya maLanAra nathI, tema ja asaDukAra tathA kAyadAbhaMganI laDatathI gAMdhIjIne eka vAra pAchA paDavAne vakhata Avaze. haLave haLave vinayatho AgaLa vadhavuM joie. " caritranAyakanA A vicArAne-te samayanA deza-kALa lakSamAM laIne vAMcavA-vicAravA sUcavIe chIeH ane te AmAMthI teezrInI svadezakita, sAtyakita ne dUradarzitA ApeApa jaNAi Avaze. keTalAka vidhAnA teA bhaviSyavANI jevAM lAgaze. For Private And Personal Use Only
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir caritranAyakanA paTTadhara AcAryazrI RddhisAgara sUrIzvarajI For Private And Personal Use Only
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir gurudevazrI sukhasAgarajInI pratimA [ mahesANA ] samAdhimaMdira-mahesANA AcAryazrI RddhisAgarasUrijI be bAju : zrI mahimAsAgarajI : zrI dakSasAgarajI For Private And Personal Use Only
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.ore [ 20 ] nijAnaMdamAM masta yAgI alaga huma sabase rahete hai, jarA aeaese milate haiM, toki mi sA le tAra ta mu rA; milA leA jisakA jI cAhe, thI AnaMdaghanajI ne zrI. devacaMdrajInA pagale janArA sUrizaja jANe have dhIre dhIre pravRttimAMthI haThatA jatA hatA. sAbaramatInAM tIra, vIjApura, mahuDI ne pethApuranAM vAMghAM emane priya banyAM hatAM. dunyavI saMbaMdheA, dunyavI mAnApamAneAmAMthI jANe dRSTi khesavI lIdhI hatI. sarparAjo, vanecare, vanapa'kherue ne vananAM te gAmaDAMnAM mAnavIe sAthe e jIvana gujAravAnA zaiAkhIna banyA hatA. sAbaranAM nina, bheMkAra,suMdara vAMghAMe vacce ' soham 'ne nAdya japatAM japatAM samAi javAnI jhaMkhanA jAgI hatI. tee kahetAH " pethApura ne vIjApura taraphanA pradeza bhakitapradeza che. huyeAganI samAdhimAM rahevA mATe na DhA ane sAbaramatInA kAMThA uttama che. A bAbatane svAnubhanna che. vIjApura, pethApura, AgaleDa vagerenI AsapAsanA sAbaramatIne pradeza haThasamAdhi siddha karavA mATe uttama che. siddhAcala, giranAra, AbujI ne tAra'gA vagerenA pradezeAmAM aneka munivaree samAdhi karI che. '" Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ApaNA abadhUta jogIne Ama prakRtinA vizALa pAlavamAM samAi javAnI jhaMkhanA jAgI hatI. kavitvanA e upAsakane svayaM jIvanakAvya sphUryuM hatuM. prakRti ramya banIne enI AjubAju patharAi paDI hatI. Aja gharaAMgaNuM kene game che ? pArakuM eTaluM preraka banyuM che; nahi te prakRtisauMdaya kheAjavA dUra deza janArAe mATe ahIMnA ekAdA pacAseka mAIlanA vistAramAM zu ramyatA bharI hatI ! mahAkavi nAnAlAlanA zabdomAM e varNana vAMcIe, ane tA ja ApaNA caritranAyake pasaMda karelA bhUmibhAganI kdara karI zakIzu. kavivara lakhe che ke, 66 sAbaranA e uparavAsanAM tIdhAme, mahIsAgaranA kAtarAMne ghaDIka vIsarAve For Private And Personal Use Only
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 338 yoganiSTa AcArya evAM jharaNavizALa sAbaranAM vAMghA, mahA kamaLa bharelI e sAgara-hAthamatInI bokha, e vana, e vagaDA, varSAnAM e jalapUra, dIpaDA ane dIpaDA jevA naranAranA e vAsa, ame zaheravAsIoe visAre prakRtivaibhavI ane ItihAsaprazasta e gurjara deza bhAga ! "mANasA-varasoDAnA vanarAjavaMzI cAvaDA rAje tyAM che. brahmAvatanA trASivaMzI traSisaMtAne tyAM che, dezAvara kheDanArA vaizyavaro tyAM che, e tamArI gujarAtanI bhItariyA bhUmi ! sidadhapura upara kALano paMjo paDyo. keTalAka taravADIo-trivedIe-trivedavettAo ne dave-dvivedIo-dvivedattAe vorA thayA ane Aje sidhapuramAM udyAno mAMDI virAje che. keTalAka kALadharma pAmyA ne sarasvatInAM nirmaLAM nIra rudhira raMge raMgAyAM. keTalAka svadharmapremIoe svadharma rakSArthe janmabhUmi tyAgI ane dizA dizAmAM navA vAsa vasAvyA. emAMnA keTalAka RSiputra pUrvamAM paravaryA. sAbaramatI ne hAthamatInA kamaLajUtha pAtharyA saMgamatIrthanI ce uparavAsa vanavagaDAmAM vAso kI, ane uttara-sAbaramatInI UMcI bhekhaDanAM UDAM vAMghAMone sacetana kIdhAM, ema sarasvatI bhAMgI, ne uttara sAbaramatI vasI. koTayarka prabhunA yAtrika khaDAyatAmaMDaLe hAthamatInI e bokha dIThI che. jenAcArya zrI budhimAgarajInA mahUDI tIrthanA tIthI oe e sarovaravizALI jaLakamaLavADIo dIThI che............sarasavatI tIranAM gurjara saMskRtinAM saMskAra-khaMDero Aje ye tyAM sAgara-tIre che. pATaNa sthApanAra Adi gujarezvara vanarAja mahArAjanA rAjavaMzajonA Aje paNa tyAM AsapAsa rAjya che. pUrvamahimAne smarAvatA Aje paNa tyAM brahmavido ne jainAgAryonA Azramo che, sAbara samI nadI che, nadInAM vAMghA che, bhekhaDo che, ghATa che, vana che, tIrtho che, gurjara saMskRti ne saMskAranAM khaMDera che; paNa e sarasvatItIranAM ItihAsakhaMDero che. jagatabharanAM ItihAsakhaMDere jeTalAM yAtrAgya che, eTale e sAbarataTa che. 84 pethAparanA dhATa vaTAvIne uparavAsa jAe. e pAve e UDAM vAMdhAothI rakSAyelA, sAbarataTanI TekarITocarekhA, ahamadazAhanA sAdarAnAM kilokhaMDera Avaze........ janavA Aghe vanarAjavaMzI rAvaLajInuM mANasA che, ethI janavA uparavAse mahIsAgaranA mahAkatara samAvaDuM adhaka gAunuM varasoDAnuM vAMghu che, ne sAteka dAyakA para RSirAyajI tyAM rahetA. enI ve uparavAse sAbarabhekhaDe mahUDInuM tIrtha che, jyAM jaina jogaMdara, alakhanA avadhUta zrI budisAgarajI doDheka dAyakA pUrve hatA; tyAM hAthamatI ane sAbaramatInuM saMgamadhAma che. tyAM kamale ne kamalinI enAM sAbaranAM jIvana che. ane ethI ye uparavAse che sattAvIsa tAlukAnA sAbarataTane dezabhAga, AgaDa ne kaleDI, kheDAvADA, IlAla ne vastApura va va. For Private And Personal Use Only
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nijAnadamAM masta cegI 33. " tamArI samIpamAM che. sAmara-hAthamatInu' saMgamatI ane padmavana pAtharyA jalajhu DA. kalinIe pUrabahAramAM khIllI hAya, anyatraviralAM kamaLavanA praphullelAM maheka maheka thatAM hoya, AyuSyane ane AtmAne paramalita ne prasannacitta karatAM hAya, tyAre zaradRpUrNi mAe, e kamaLavananA tI meLe bharA athavA ethI ye samIpamAM che sAbarasAhAmA saptanAtha........tamAruM AMgaNuM sAmarasehAmaNu che, gujarAtane tama AMgaNe nAtare, te tamArA sthAnamahimA janatA jANaze ne mANaze. ' mahAkavi nAnAlAla, jeene janama joga dara ne alakhanA abadhUta kahIne saMbodhatA e sUrirAjanI priya vihArabhUminu mahAkavinA zabdomAM A varSoMna che. mahAkiva khuda caratranAyakanA jayaMtI-utsavamAM vIjApura AvelA ne peAtAnA mananA umaLako ThAlavelA.x sAbaramatInAM nIra, ene suMdara tIrapradeza, hariyALA DuMgarA, ane mAtAnI geda jevI guphAe ( AghA ) ane enI vacce esI seAha' nA jApa japatA A jogI adbhuta lAge che. mananA mela TaLyA che, dilanA dAgha gayA che, dehanAM abhimAna gayAM che. bALuDA jogI jANe ramaNe caDhayA che. adbhuta che enI e ramata ! xkeAi vAra pethApuranA rudana cAtarAnI bAjI cAlyA jAya che. dUra dUra AMghAmAM UtarI jAya che. ekalA che. jhADImAMthI acAnaka e suvara nIkaLe che. nAnI nAnI datALI mANasane cheDhavA pUratI che; paNa ahIM keAne Dara che! suvA jue che, pelA cAlye AvatA AdamI. peAtAnI eDa pAse e dhyAna dhare che, aDadhA kalAka vItI jAya che, sUrirAja khaDA thaine cAlatA thAya che tA. 17-11 15nI rAjanIzImAM lakhe che: " ni ya dazAnI parIkSA karavA dhyAna yu'. AtmAnI nibha yatA anubhavI. '' vaLI eka aura dazA ni yatAnI dekhAya cheH caritranAyaka pethApuranA goLIbAranA medAnamAM pAMca zrAvaka-satAnAne yeganI prakriyA zIkhavI rahyA che. peAte samAdhi lagAvI beThA che. tyAM aitarAdvi dizAnAM vAMghAMmAMthI phuMphADA mAratA eka sapa teozrInA najIka AvI paheAMce. pAMce jaNA bUma pADI UThayA, paNa sUrijI na DagyA. temaNe hasatAM hasatAM kahyuMH " e ApaNane upadrava karavA AbyA nathI. ' sApanA bIjo prasaMga zrIyuta mehanalAla paNa bhAkhe che. mahuDInA ketaranA vAsI mUchALe e sarpa hatA. zrI. meAhanalAla bhAkharIA gabharAi gayA. sUrirAje zAntithI kahyuMH " e te saMteAnI pAse AnaMda kare che, Dara mA !" mahAkavi nAnAlAle vi. saM. 2000nA poSa vada 13 nA roja muMbamAM Apela bhASaNamAMthI. xpethApurathI merIja javAnA rastAthI ugamaNI bALue zrImada pharavA jatA. amadAvAdanA paTela zivalAlabhAi ratanalAla atretA sarakArI kArabhArI hatA. eka caitare tyAM hatA. ane guru-ziSya tyAM besI pazcAtApa-pratikramaNa karatA, ethI enu nAma ' rudana cetA ' rAkhyuM. For Private And Personal Use Only
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 340 yoganiSTha AcArya chelAM virSomAM nitya jaMgalano sahavAsa, ane te paNa nirjana jaMgalone ! zahe2mAM mANasathI mANasa bhaTakAya ema jaMgalamAM jAnavare jAnavara athaDAya ! ekAda vAra vAMda. rAnA zikAre nIkaLelA dIpaDA paNa maLelA. sUrirAja najIka pahoMcI jatAM teo zikAra choDI cAlatA thaI gayA. keIka vAra karuNa dazya jotAM teo vyAkuLa thaI jatA. eka vAra pAdarAnA vakIla zrIyuta mehanalAla hemacaMda sAthe mANasAnA kotaromAM pharatA hatA. acAnaka eka vAMdaro kUdatAM Theka cUka ne kotaramAM paDaze. sAthe ja kUtarA doDayA. surirAje bUma mArIH " vakIlajI, doDa, doDa, pelA kUtarA vAMdarAne phADI khAze." bIjA doDe e pahelAM potAne jabaradasta daMDa upADI pote ja doDayA. rasto sAra na hovA chatAM ThekatA-kudatA tyAM pahoMcyA; paNa kutarAoe kAma khalAsa karyuM hatuM. pIMkhI nAkhelA vAMdarA pAse jaI kAnamAM navakAramaMtra saMbhaLAvatAM saMbhaLAvatAM sUrirAje gadagada kaMThe kahyuM: "he bhAI, tArI zubha gati thAo !" ane svAbhAvika che ke, ATalI nirbhaya AtmadazA prApta karyA pachI svAthIluM jagata yogI pAse kaMI kaMI mAgavA paNa Ave ! jagata te svArthapUjA karavAnuM rasiyuM che ! deva hoya ke DAkaNa, saMta hoya ke zetAna, mANasa hoya ke deva, potAnI svArtha sAdhanA mATe e sahune pUje ! A pavitra AtmAnI khyAti thatI cAlI. Iaichata-prApti mATe aneka rogIyAM- degIyAM AvavA lAgyAM. A gInA hRdayamAM sadAkALa sahunA kalyANanA maMtro raTAtA hatA. mAganArane mAgyuM maLatuM paNa kharuM ! jene phaLe e mahimAne vistAra kare. - jaMgalamAM gayelA mahAna yogI AnaMdaghanajIne evI vItI hatI, te bIjAnI zI vAta! aputrI A rAjAe haTha lIdhI keH "vacanasiddhivALA che, maMtra Ape, jethI putra thAya." yogIrAje chUTavA ghaNuM karyuMpaNa pelo ravAthI prANIo ema kaMI cheDe ! goe maMtra Ape. mAdaLiyuM banAvI bAMdhavA kahyuM. varSe dahADe to rAjane bhAvi dhaNI janme. rAjA te ThAThamAThathI yegIrAja AnaMdaghanajIne vadhAmaNe cAlyo. jaMgalanI kaI guphAmAM beThelA yogIe kahyuM: "bheLA rAjA, cIThThI ughADa! vAMca to, kayo maMtra che!" rAjA mAdaLiyuM toDI vAMce che. "rAjAkI rANI ko laDakA he to bhI AnaMdaghana ke kayA, na ho to bhI kayA." sahu vismaya pAmyA. rAjA kaheH "yogIrAja, tamAruM vacana ne mArI zraddhA phaLI. ' ema sUrirAja jema jema badhAno saMga chAMDatA cAlyA, ema ema emanA saMgI vadhavA lAgyA. amadAvAdanA zeTha jagAbhAI jevA Ave: " bApajI, malabAra TIMbara nAmanI kaMpanI kADhI che. ) For Private And Personal Use Only
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org nijAnaDhamAM masta megI hajI e pUruM kahe te pahelAM caritranAyaka 8pa laine menrI de! jhADa vADhavAne! dhadhA ? aMdha kara !" ' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 31 khATuM karyu. lIlAM paNa kaMpanI lAkhonI thApaNathI zarU thai gai hoya. have baMdha karavI eka mANusanA hAthanI vAta na hoya. Akhare zabdo sAcA paDayA. kaMpanI zarU thatAM pahelAM tUTI gaI. kesa cAlye. dIvAnI ne phejadArI cAlI. sajA thavAne ghATa AvyuM. jagAbhAI zeTha sUrirAja pAse AvyA, bahu bahu vinatIe karI. Akhare eka mALA ApIH " gaNajo, karyAM kama kadI chUTatAM nathI; chatAM dharma pasAthe sAruM thaze. " daMDa te dhruve paDace, paNa jelanI sajAmAMthI chUTI gayA. zeTha jagAbhAInuM nIma hatuM ke sUrirAjanAM darzana karIne annajaLa levu doDatI meTare teo vIracaMda bhagata sAthe pethApura AvyA; ne sUrirAjanAM darzana karyAM. 77 ane AvA te aneka kissA kahenArA amane maLyA che. kAkane peTanI pIDa maTI, kAkane saMsAranI pIDa maTI. keka kahyuM: " emaNe nA kahI, huM na gayA ne mane lAbha thaye. zeTha vIracaMdra kRSNAjIne janmathI peTanI pIDA. varSo sudhI saMbaMdha rahyo, chatAM sAruM na karyu". eka vAra pratikramaNa vakhate ja pIDa upaDI. sUrijIe AdyA pherabyA ne sArA thai gayA, janmanA rAga gayeA. eka sAdhvIjIne rAte sarpa karaDaye, mAtra pANI meAkalAvyuM ne sarpa UtarI gayA. eka bIjAne karaDayeA, kahyuM; " nahIM Utare. kALa cAghaDiye karaDayA che. '' vIjApuranA vatanI vakIla cunIlAla durlabhadAsa ela ela. mI.nI Dhama bharatA hatA. mAMdagInA lIdhe taiyArI karI zakayA naheAtA. parIkSAmAM besavAne vicAra naheAtA, surirAje kahyuMH " esa, sahu sArAM vAnAM thaze. " beThA ne pAsa thayA. ghaniSTa paricaya dharAvanAra zrI. bhAkharIA kahe cheH " mane TAI pheIDa tAva hatA, dAktare ciMtA karatA hatA. Temparecara haThe ja naDe. mahArAjazrI ghera AvyA ne kahyuM kAM che tAva ?" ane joyu teA tAva nIcI DIgrIe jatA hatA. savAre te sAruM hatuM. For Private And Personal Use Only 66 cAturmAsa prasaMge kAika vAra zrAvakone melAvIne sUrijI kahe: "Aje sTezana jo, kei AvanAra che. " 66 paNa koine kAgaLa tA nathI.'' " chatAM jajo. '' ne e divase mahemAne Atre ja, AvA aneka vizvAsapAtra ne vakIlajI jevA mANasA pAsethI meLavelA prasage neAMdhI zakAya che; paNa sujJa vAcaka, kadAca DekuM halAvaze. nA re bhAi, Avu te hoya A kALamAM ? tame DiMga dIdhe rAkheA mA. ame kahIzu, svAmI rAmakRSNa paramaha Mse juvAna vivekAnandane aMgUTho dAkhI prabhu
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 342 thoganiSTha AcArya tinAM darzana karAvyAM hatAM, ne nAstika samA zrI vivekAnaMde karyA hatAM tame zuM e mAnI leze ? ame kahIzuM. muni devendrasAgara ane bhAkharIA popaTalAlane teoe AtmajyotinAM darzana karAvelAM. tamane tarata azradhdhA lAdhaze. kaheze ke vaLI A jamAnAmAM jaina sAmAM AvuM zahura kayAMthI? - tamArI e vAta ame paNa mAnIe chIe. gInI adbhuta vAto mAnavI mAno zakato nathI. dina dina mAyakAMgale banate samAja haLavadIA brAhmaNa so lADu khAtA, e vAta Aje nahi te pAMca varSe gapa mAnaze, ne rAmamUrti chAtI para hAthI Ubhe rAkhato-e vAta eka dahADo ThaMDAM pahAranAM gappAM manAze. jamAnAne potAnA gajathI saha mApe che. vijJAnane nAme game te vAta svIkAravAmAM saMkoca na anubhavatA, AtmAnA sAmarthyanI vAto AvatAM-zaMkA karavA lAge che. maMtranI zakitathI sahu koI Aje avizvAsu che, kAraNa? kAraNa e ke evuM niSkalaMka vajAMga brahmacarya Aje koIe joyuM nathI AtmAnI evI nirbhayatA jANe lagabhaga adrazya banI che. imAna nathI, dharma nathI, luccAI che, sagavaDI e dharma che. mAnyA mATe mAthuM ApavAnI tamannA nathI. evAmAM svArtha nI meTAI che. niSkalaMka cAritrya Aje durlabha banyuM che. mRtyubhayanI beparavAI Aje dekhAtI nathI. kalyANa ne premano jharo ho mAnavInA hadayamAMthI zeSAI gayela che. ciMtA, asaMtoSa ne IrSA Aje mAnavajIvananAM viziSTa aMga banyAM che-meTAImAM khapyAM che. dehanuM ja pUruM bhAna nathI, tyAM AtmAnI yAda kone heya ! - premano e aphATa jharo, brahmacaryane e mahAna pratApa, AtmAnuM e divya sAmarthya jyAM bheguM maLavuM tyAM je kArya thAya te Aje camatkAra lAgaze. mAkaDanA caTakAne mehanA caTakA gaNI AnaMda mAnanAra, lIMbaDAne, kUtarAne, nadIne pitAnAM bhAI lekhanAra divya premIne zuM azakya che? - tA. 15-10-1913 " Aso sudI pUrNimAe kevaLa kubhaka prANAyAma karyA bAda, ekAgra thavAthI ekadama dazya ne kaTAnA bhAva vilaya pAmavAnI sAthe jhaLahaLa jyotino prakAza thayo. e prakAzamAM huM dekhuM chuM, ane jyotathI dekhanAra bhinna che, e bhAva rahyo nahi. AmAtimAMthI utthAna thayA bAda AnaMdanuM ghena ghaNA vakhata sudhI rahyuM. devenadrasAgarane gaLe vakhate AzIrvAda Apyo hato, tethI tene Adhina pUrNimAe jyotino prakAza thayo hato. ghaNu bhakatone paNa te saraLa thayo che. Aja sudhI koIne niSkala thayo nathI. AtmatinI sAkSI AtmAnaMda pure che. AmatinAM darzana karavAno anubhava vizeSa rIte karavAnI jarUra che." [ rojanIzImAMthI ] For Private And Personal Use Only
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nijAnaMdamAM masta yogI 343 caritranAyaka lakhe che, "eka vAra kabUtara para kavitA lakhatAM kabUtara bIjI paMkitae DAyarI para bAvIne beThuM." jhaverI mULacaMda AzArAma kahe cheH kUtarAne joI teo premabharI vANImAM kahetAH kUtarazIbhAI, che to majAmAM ne !" paNu javA do A vAta ! jyAre koI AtmAno saMgI maLe tyAre ene nirNaya karazuM ! sUrirAjanA AnaMdanA prasaMge paNa adbhuta hatA. bALakanI jema hasatA, kizoranI jema gela karI UThatA. eTaramalajI nAmanA eka mAravADI bhakata hatA. adabhuta AjJApAlaka. enI dIkSA levAnI IcchA hatI. surirAja cAhatA hatA ke vadhu dhamAla vagara dIkSA ApI devI; paNa gAmamAM khabara paDI gaI, ne sahu AvI pahoMcyA. badhAe Ama karavAnuM kAraNa pUchayuM, tyAre temaNe spaSTa zabdomAM jaNAvyuM dIkSA-utsava te evAno zebhe ke je kAM to lamI tajIne Avato hoya, kAM sarasvatI laIne Avato hoya; bAkI zA varajhoLA !' A oTaramalajI-suniveze uttamasAgarajI, sUrijInA ananya bhakata hatA. eka vAra sUrijIe hasatAM hasatAM kahyuM: "mArI game tevI AjJA pALe tevA koI ziSya che kharo." uttamasAgarajI pAse hatA, temaNe kahyuM: " kUvAmAM paDavAnI AjJA karo te kUvAmAM paDuM, AjJA Ape !" nahI pALI zako AjJA !" " jarUra pALIza. " "to cAra pado kADhIne mAMDo deDavA !" kUvAmAM jhaMpalAvavuM saheluM hatuM, A kArya mukela hatuM. e rIte sUrijIe emanA abhimAnane phaTako mAryo ke mAnavIe magarUrI na karavI. Aje jyAM prema tyAM kAle premAbhAva thatAM vAra lAgatI nathI. bhakato kahetAH "sAhebajI, loko TIkA kare che ke, Apa hamaNAM hamaNAM jAtrAe jatA nathI. ' zuM jAtrAe jAuM ?" ne surijI kSaNabhara samAdhimAM sthira thaI gayA. thoDI vAre jAgIne kahyuM: " yAtrA karI Avyo eTalo AnaMda maLI gayo, bAkI te jaga je kahetuM hoya * prasaMge su ane tenA ziSya-paTaziSyano dAkhale yAda karavA jevo che. rAjabhayathI pITare traNa vAra IsUne eLakhatA hovAnI nA pADI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 344 yoganiSTha AcArya tene kahevA de bhAI, peluM yAda che ne ! "eka kaDAM draDha baM, te tenI pAsame !" | dehavismRtinI e addabhuta paLono AnaMda jagatanI TIkA mATe kema phiko paDe ? jagane saMtoSavA jatAM sAdhuoe zuM gumAvyuM nathI ? ApaNA manobhAvo-Atmika vicAro mArI nAkhI, duniyAnI sAthe suleha karI lIdhI te paNa zuM kamANI thaI? teo eka patramAM pitAnA paTadharane jaNAve cheH "duniyAnI dRSTie dharma sAdhIe to sAdhI zakAya nahIM, duni. yAnI pratiSThAthI AtmA baMdhanamAM paDe che, ne paDaze. mAbApanA tyAgakaratAM bAhyanI ajJAna pratiSThAno tyAga karavo kaThaNa lAge che." Atama sAme dharma kayAM, tyAM jananuM kAma ? janamanaraMjana dha meM nuM, mUla na eka badAma. ane ATa ATalI rasavatI jamyA pachI AMkaDAzAstranI khIcaDI nathI gamatI. emaNe kyAM caturmAsa karyo, kaI kaI pratiSThA karI, e kaMI varNavAnI IcchA thatI nathI. rASTrIya mahAsabhAmAM rasa laI rahela sUrirAje-pAse rahelA siddhisUrijI ne nItisUrijI sAthe punaH sAdhu konpharansane vicAra karyo, vicArane amala thavA kozIza thaI, paNa nirmANa nahatuM. sUrirAja tyAMthI mANasA gayA. mANasAnA rAoLakha to emane jhaMkhatA hatA. e pradezanA aneka rAjAo temanA rAgI banyA hatA. ahI teo ledrAnA zeTha ghelAbhAI rIkhavadAsanA ujamaNA para gayA, ne tyAMthI vIjApura gayA. pAzcAtya keLavaNI lIdhelA vargane teoe dhAmika jJAna ApyuM. mejisTreTa zrI maNilAla dolatarAma pATaNavALA, jANItA niSNAta vakIla vIrapALabhAI, vakIla hIrAlAla mulacaMda, vakIla nagInadAsa jeThAbhAI, zrI. lallubhAI amulakha, zA. mehanalAla jezIMgabhAI, zA. metIlAla nAnacaMda vagerene AgamasAra, nayacaMdra, navatattva vagere tattvajJAnanA graMze vaMcAvyA. - ahI thI mahuDI gayA. mahuDInA vorA kALIdAsa mAnacaMde ujamaNuM karyuM hatuM. te prasaMgane lAbha laI ahIMthI teo vihAra karIne mahesANA gayA, ne cAturmAsa (1978) tyAM karyuM. ahI sUrirAja tathA zrI. kIrti sAgarajI [ AjanA AcArya zrI kIrtisAgaraarijI vyAkhyAna vAMcatA. - palaTaNanA paThANane badhe trAsa hato. sAdhu zA kAmano ? temaNe amaladArone maLIne tarata dura karAvyo. A prasaMge pAdarAnA zrAvaka vakIla mohanalAlanI jema-muMbaInI suprasiddha cAnI peDhI bhAkharIA bradharsanA mAlika mehanalAla sAthe ne temanA pAMca bhAI, caMdulAla, popaTalAla, amathAlAla, maNIlAla tathA cImanalAla sAthe khUba paricaya thayo ne e kuTuMbe aMta sudhI dharmakAryomAM bhAga lIdhe. For Private And Personal Use Only
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nijAnaMdamAM masta gI 345 aDhIthI te e serIsA, pAnasara vagere tIrtha nI yAtrA karatA kANuMda gayo. sANaMda pratiSThA karI, pithApuramAM cheDo nivAsa karI varaseDAnI pratiSThA karavA AvyA. (vaizAkha suda 1) ahIMthI bhedarA vagere thaI teo mahuDI gayA. mahuDIthI vIjApura AvyA. saM 1979 nuM cAtumAMsa vIjApuramAM karyuM. jJAnamaMdiranuM kAma saMpUrNa karAvyuM, tema ja , zeTha maganalAla kaMkucaMdanAM patnI maMgubahena pAse vIjapuranI AthamaNI dizAe AMbalIvALA khetaramAM eka paTanI jazA baMdhAvI, ane eka dharma zALA paNa baMdhAvarAvI. kavA pAse havADo paNa thayo. A vakhate temanA upadezathI jhaverI bhurIbhAI jIvaNacaMde rU. 65000 khacI sUratamAM dharmazALA baMdhAvI, tayA pAnasara khAte rU. 20,000 khacI TAvara baMdhAvyA. vIjApuranAM bhaMgI bALako mATe zALA lAvI ApI. AvI zALA prAMtIjamAM paNa kholAvI. For Private And Personal Use Only
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 21 ] AtmAnA comAsAnA irachuka "anaMta comAsAM vahI gayAM, have AtmAnuM comAsuM IcchuM chuM." [ rojanIzI sasAranA suprasiddha puruSano je roge bhAga lIdho che; kavi, lekhako, vaktA. musaddIo ne mahAtmAone jeNe potAnA paMjAmAM pakaDI dhIre dhIre jIvana-prANa cUsI lIdhA che, e DAyAbITIsa-madhupramehano roga caritranAyakanA dehamAM paNa divasathI praveza karI cUkayera hato. saMsAramAM Aja sudhI eno saphaLa upacAra zodhAyo ja nathI. chellAM cAra varSathI dehanAM kaNa kaNa khAto A roga vadhI rahyo hato. kadI Atmazakita ene mahAta karI detI, kadI zarIra pratyenI saDhAnI beparavAI ene vadhArI detI. vi. saM. 1980 mAM DA. kupare emane tapAsyA, ne jAhera karyuM ke roga evo vadhe che ke A rogI cha mAsathI vadhu na bhALe ! sUrijI hasyA. emaNe kahyuM: " hajI ghaNuM kAma bAkI che. pUrAM na thAya tyAM sudhI ciMtA na karaze. alabatta, have ApaNe utAvaLa karIe, e mahattvanuM che." ane potAnA bhakata zrIyuta mohanalAla bhAkharIA para patra lakhatAM lakhe che:x mArA zarIra mATe De. kuparane mata jAo. mane to kayArano zarIranA bharose nathI. jeTaluM cetAya che, teTaluM cekIe chIe. AvatI kAle mRtyu Ave to ye AtmA ane mRtyunuM svarUpa jANavAthI nirbhaya dazA vate che, AtmazAMti vate che. huM te kayArano paravArI beke chuM. vizeSa bhAge kamagInI pravRtti sevAya che." 1 xzrIyuta bhAkharIA-bhAIonuM kuTuMba surijInuM atyaMta bhakata hatuM, je Aje paNa che. sUrijIne kapA-prema vakIla mohanalAla hemacaMda, zrolalubhAI karamacaMda vagere je gaNyA gAMThayA grUDa para varSe For Private And Personal Use Only
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org AtmAnA cAmAsAnA Icchuka 347 ane A pachI peAtAnA AkI rahelA sattAvIza graMtheAne eka sAthe presane havAle kare che. eka seA ATha amara ziSya racavAnA niradhAra pAra pADavA teo kaTibadhdha thAya che. vi. sa. 1980 nuM cAturmAsa pethApuramAM kare che, ne aneka nakala karanArA, pu sudhAranArA vagerene ekaThA karI kA tvarAthI AgaLa dhapAve che. 66 eka prUpharIDara thADA dahADAthI AvateA nathI. are, kaTokaTInI veLAe AvA vilaMba kema cAle ! praznIDara kahe che ke, mArI mA mAMdI che, zuM karuM ! thoDI vAra pachI sUrijI meAlyAH " vAru, A mArAM e paDakhAM para hAtha mUka tA ?" garama lAge che. ', " tArI mAtAnA tAva AjathI gayA, jhaDapa kareA, bhAI !' temAM zrI. bhAkharI rIAnu TraeNka jIvana Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pheMTuMba paNa agragaNya che. sUrijIe svahaste Alekhelu sva. zeDa nagInadAsa bhAkhaahIM vAcakAnI jANa mATe ApavAmAM Ave che. sUrijI lakhe che, ke jIvanacaritra e bhUtakALamAM thayelA satpuruSeAnA AdarA jIvananI rUparekhA hAI, navAM jIvana ghaDavAmAM mAdaka bhomiyAnI garaja sAre che. jIvanacaritra ApaNane kavya, tyAga, dayA, pApakAra, devagurudhama ane svadezanI bhakitanAM jvalaMta dRSTAMta pUrAM pADI ApaNA bhAvi jIvanamAM navIna cetanAnA jyoti camatkAra camakAvI, kata vyatAnA paMthe dorI jAya che, * sva. zeTha nagInadAsa bhAkharIAnuM sa MkSipta jIvanacaritra atre ApavAnI pravRtti thavAmAM jIvana deranAranA hetu temanA viziSThagu grAnuM da Mna karAvavAne che. dareka jIvanacitramAMthI kAine kAMi zIkhavAnuM te avasya maLe che ja. mahuma zeTha nagInadAsanA janma gurjararASTranA zrImaMta sayAjIrAva gAyakavADanA kaDI prAMtanA mahesANA nAmanA prasidhdha nagaramAM sa. 1904 nA kArataka vadI amAvAsyAnA reAja thayA hatA, ane A putranAM pagalAM vakhaNAyAM hatAM. temanA pitAnuM nAma rAyacaMdabhAI hatuM. tee ( rAyacaMdabhAI) prathama jhA pAsenA " bhAMkhara " gAmamAM rahetA hatA, ane AthI temanI aTaka bhAMkharIA rAkhavAmAM AvI che, bhAMkharathI mahesANA AvI rahyA ane tapazcAta vyApArArthe cAryAzI baMdaranA vAvaTA gaNAtA muMbaI zaheramAM AvyA, ane jathALa'dha cAnA vahepAra meATA pAyA para zarU karyo, ane puNya pratApe tema ja peAtAnI kA - kuzaLatAthI te dhaMdhAmAM sAru kAvI zakayA, tema ja kIrti, AbarU tathA sArI lakSmI upArjana karI zakayA. je dukAna adyApi temanA supautro calAve che. temane jainadhama ane suguru para dhA prema ane zradhdhA hatI, ane pAte dhAAmaka nAna paNa sAru meLavyuM hatu N, " meTI u Mmara thatAM sudhI temane sa MtAna na heAvAthI kAMika ciMtA thavA sarakhu chatAM samatAthI dharma dhyAnamAM darzAcatta rahetAM pukhta vaye temane tyAM zeTha nagInadAsano janma thayA hatA ane kuTuMbamAM AnaMda prasarI rahyo hatA. * AvA prasa Mge putrotpattinA abhAve ghaNAka dhajJAnati veA, melaDI, bhuA, devI Adi mithyAtvI deva devalAMnI mAnatA AkhaDI rAkhe che, paNa mahu me tema nA karatAM suguru ne sudevanAM ja ArAdhana cAlu rAkhyAM hatAM ne dhama nA pasAye temane tyAM putra thayA hatA. A parathI khAsa zIkhavA jevuM e che ke prAra For Private And Personal Use Only
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 348 giniSTha AcArya ane bIjI tarapha patrothI sahane upadeza Ape che. potAnA vicAra sAthe sahamata na thanArA pitAnA ziSyonI vAraMvAra kSamAyAcanA kare che. vaLI koI pratiSThAne bahAne, uja, maNAne bahAne kharacA karAve che, te ziSyane sUcave che. " jJAna vinA keLavaNI pAmelA zrAvake have sAdhuone bAvAenA karatAM paNa bUrI daSTie dekhe che. kharacA ochA karo ! ane gujarAtano A jaina mahAkavi, premAnaMda kavinI bIjI pratimA ze pharIthI graMtha sarjananI dhUnamAM paDI jAya che. ene hace je aramAna che, je aramAna sadA chevAmAM samAje saujanya batAvyuM hatuM, e pUruM karyuM saMteSa pAme che! mIThI pezAbanAM dardInI sAthe bIjAM AnusaMgika dardo ene gherI vaLe che. chatAM deDanI javAlAo karatAM aMtaranI vAlAe ene vadhu baLI rahe che. e niHzvAsa nAkhe cheH " arere, bdhamAM hoya che to avazya phaLa maLe che ja, paNa nakAmI dhamAla ke bAdhA AkhaDIe rAkhavI te nakAmuM che, tema ja dharmano pasAya paNa AzcaryakAraka che ja. | * putraprApti thavAthI tema ja dharmano pratApa najare jovAthI zeThe kArIAinA saMdha kADhavA saMvata 1910 mAM charerI pALato saMgha kADhI saMdha ane tIrthasevAnuM mahAna puNya upArjana karyuM. tapazcAt A dharmajijJAsu bhavyAtmAe saMvata 1923nA vaizAkha su7 nA roja mahesANAmAM ( mahesANAnuM Akhu gAma ) sarva kema thAvALAone prema vAtsalya jamaNa ApI Azare rU. 1 0 0 0 0 hajAra kharyA hatA. AvAM sukRtyo karanAra pitAnA putrane paNa te pitAnA ja saMskAro paDayA hatA. tema ja vicAro paNa pitAnA jevA ja baheLA ane dharmiSTha hatA. temaNe guru pAse dharmanuM jJAna bAlyAvasthAthI ja meLavyuM hatuM. kuTuMbanA saMskAree A jJAnane vadhAre prakAza Apyo, ane deva dharma tathA guru para vadhAre daDha prItivaMta thayA. teo prasaMgepAta guru zrI mad ravisAgarajI mahArAjano samAgama thatAM A saMsAranI asAratA, lakSmInI capaLatA vagerenI anitya bhAvanA bhAvatA ane udaya AvelAM karma bhogavavA saMsAramAM rahevA pharaja paDI che, ema mAnI nirlepavRttithI saMsAradhurA vahetA hatA. temane tyAM temanA jeTha putra amathAlAlano janma thatAM ja kuTuMbamAM AnaMda prasaryo hato. A zabha pagalAMnA suputranA janmathI zeTha nagInadAsane dharmaka 5ra vizeSa ruci thaI hatI, ane charerI pALatA saMdha, pitAnI mAphaka kADhavA temaNe nizcaya karyo, ane zrAvaka, zrAvikA, sAdhu-sAvInA samudAya sAthe saMdha zrI kezarIAjIno kADhayo hato, tathA ATha varSanI vayanA zrI amathAlAlane karAratulA temanA bhArobhAra kezara tolI zrI kezarIAine ( dAdAne ) kezara caDhAvyuM hatuM. jemAM teone Azare rU. 12000 kharca thaye hate. mahesANAmAM zrI pArzvanAtha prabhunA meTA derAsaramAM eka deraDI nakaro bharI lIdhI hatI, ane temAM zrI munisatavAmInI pratiSThA saM. 1950 mAM karI hatI. te vakhate rathayAtrAno varaghoDo dhAmadhUmathI kADhI tathA navA kArazI karI dharmaprabhAvanA karI hatI. " ekaMdara dharmakAryomAM mahema agrabhAga letA hatA. utsAha ane umaMgathI dharma kArya karatAM vyApArAdimAM saMpatti ane ujavala kIrti teo pAmyA hatA. muMbaImAM temanI pratiSThA sArI hatI, ane muMbaInA koTanA jena derAsaranA menejara tarIke temaNe daza varSa sudhI kArya karyuM che. temane dara varSa zro siddhAcaLanI yAtrArthe javAno niyama hato; tema ja zrI kezarIAi tIrtha mATe paNa temane bahu zraddhA ane prema hato ane vakhatovakhata tyAM yAtrArthe jatA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir AcAryavaya zrI kIrtisAgarasUrijI For Private And Personal Use Only
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyan mandir zrI. hara khasAgarajI tapasvIjI zrI. narendrasAgarajI For Private And Personal Use Only
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnA comAsAnA icchuka 349 ane kaI samajanAra na maLe !" e dhagadhagatI vAlA-aMtaranI, AdarzanI, zinI, saMsAranI, vyavahAranI, veSanI ene jalAvI gaI. - tAva che, dAMtanuM darda che, medanuM darda che, nalabaMdha vAyunuM darda che. aDIkhama kille teDavA madhuprameha pitAnA hajAre senika mokalI rahyuM che, ne e masta phakIra lakhe cheH " duniyA ane mArA saMbaMdhamAM nIrasatA dekhAya che. deza, kALa, veSa, AcArathI bhinna paramAnaMdamaya AtmAmAM rasa paDe che. duniyAne rIjhavavA karatAM AtmAnI eka kSaNanI rIjhamAM anaMta rasano anubhava Ave che. " chatAMya vyavahAra nibhAvavA e pitAnA paTTaziSya paMnyAsa ajitasAgarajIne prAMtIjamAM AcAryapadavI Ape che, ( mahA suda dazama) zrI RdhisAgarajIne pravartaka padavI Ape che, ne zrI mahendrasAgarane gaNi padavI Ape che ! " zeTha nagInadAse pitAnI cAhanI dukAna pramANikapaNe calAvavA mAMDI hatI, ane cahA bajAramAM ghaNI sArI khyAti maLelI hatI. teo udAra dilanA, saraLa svabhAvI, milanasAra prakRtivALA, spaSTavaktA, dayALu tathA AnaMdI svabhAvanA hatA. teoe pitAnI pAchaLa nyAto karI pAMca nyAte beDAMnI lhANI karI sAMsArika vyavahArane paNa zobhAvyo hato. AnaMdapUrvaka jIvana vyatIta karatAM teo AyuSya pUrNa thaye mahe. sANAmAM saMvata 1969nA azADa vadI ane budhavAranA roja savAre sADA agIAra vAge dharmazravaNa pUrvaka sva.gaMgamana karI gayA. | " temane mahAtmA zrImad ravisAgarajI mahArAja tathA zAMtamUti zrI. sukhasAgarajI mahArAja para bahu prema, bhakita ane zraddhA hatI, ane temanAmAM dhamarucinA javalaMta kiraNe e ja saddaguruzrIe pragaTAvelAM hatAM. saddaguru sevAnuM phaLa alaukika ja hoya che. mahuma ukata mahAtmAnuM koI kALe vacana utthApana karatA nahi. tamane gurasevAthI mahAna dharmalAbha tema ja vyAvahArika saMpatti thaI hatI, tema ja temaNe dharmA prabhAvanA paNa guru upadezathI sArI karI hatI, tema ja vahevArika kAryo paNa kuLane zobhe tevAM karyAM hatAM. saMgha kADhIne saMghabhakita paNa karI hatI, A sau guru upadezanAM ja zubha pariNAma hatAM. nagInadAse amArI pAse vyAkhyAna sAMbhaLyAM che. teo kalA guru bhakata hatA. maDDama potAnI pAchaLa cha putro mUkI gayA che. * 1 amathAlAla, 2 maNIlAla, 2 caMdulAla, 4 mohanalAla, 5 cImanalAla, 6 popaTalAla. A suputro paNa pitAnI pAchaLa potAnI cAhanI dukAna pramANikapaNe calAve che. tema ja dharmakRtyo paNa kare che. teo paNa sarva dharma mAM dattacittavALA gurubhakata ane zAsanapremI che. pUjya pitAnI pAchaLa saM. 1979 nA mAgasara sudI chaThanA rojathI navapada udyApana mahotsava ( ujamaNuM ) ghaNI ja dhAmadhUmathI karyuM hatuM. guruzrInA upadezathI cha choDa khAdInA bharAvyA hatA ne traNuM che. makhamalanA bharAvavAmAM AvyA hatA. temaNe pitAnA pUjya pitA tathA pUjya mAtuzrI bAI nAthI (ke je saM. 1973 nA Aso mAsamAM kALadharma pApela ) tathA mAmAM zrI joItArAma chaganalAla dozInA puNyArthe guruupadezathI nyAtone badale navakArazIo karI hatI. tema ja ujamaNumAM vANIomAM " zrI sukhasAgara guru gItA ' tema ja " devavaMdana stavana stuti saMgraha '' nAmanAM pustake chuTathI vahecyAM hatAM. bhAI amathAlAla mahesANAnI zrI sukhasAgarajI pustakAlayanA tathA muMbaI koTanI jana mitra sabhAnA TrasTI tarIke kAma kare che. tema ja muMbaI keTanA derAsaramAM paNa cauda varSa payaMta pitAnI mAphaka ja For Private And Personal Use Only
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 350 ganijha AcArya mahuDImAM paNa saM. 1980 nA mAgasara sudI bIje ghaMTAkarNa vIranI sthApanA kare che. jaina-jainetara sahu ke mATe e tIrthane jIvaMta tasamuM banAve che. godhAvInI pratiSThAnuM kArya jaIne patAve che, tyAM gautama svAmInI mUrti tathA gurupAdukA padharAve che. vaLatAM zeTha maNilAla mohanalAla hemacaMda jhaverI tathA zrI vIracaMda bhagatanA AgrahathI eka divasa amadAvAdanA AMbalIpaLanA upAzraye AvI rahe che. atilekhana-vAcanathI zramita thayelI AMkho mATe bhakato cazmAM laI AvyA che; paNa paheratA nathI. koI Agraha kare te kahe che: "bhAI, have A chelle varaNugiyAveDA zA?" pAdarAthI vakIla mehanalAlabhAIe vaherAvelI kAmaLa, pAMca varSanI jIrNa thaI gayelI-kADhI navI levA ziSya kahetA tyAre "have navI kAmaLa levAnI nathI, A kAmaLa chelI che," ema kahetA. kaI tUTelI kAcalI badalI navI kAcalI ghaDA para mUkavA kahe che, te kahe che: " ghaNA dahADA eNe sAtha Apyo, cAle che. aDadhI che, to be vAra pANI lauM chuM." " jaga jANe unmatta e, e jANe jaga aMdha, jJAnI ke jagameM I, yU nahIM koI saMbaMdha. " - AnaMdaghanajI ne saM. 1981 nA mAgasara suda chaTha ne maMgaLavAre potAnI dIkSAnA pacIsamAM varSanA punita prabhAte noMdhe cheH menejaranuM kAma karyuM hatuM. ane hAlamAM paNa adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLanA pragaTa thatAM pustakono pracAra karavA yathAzakti dharmakAryomAM ughukata rahe che. " pitAnA vicAro ane AcArano vArasa putrone maLe che e kahetI zrI nagInadAsanA suputroe sAcI pADI che. maDDama nagInadAsa bhAkharIAnA suputro paNa dharma mAM sAro bhAga le che. sau bhAIonuM kuTuMba haju sudhI paNa saMpAjapIne ekatra rahe che. temanA hAthe dharma kArya thAva ! temaNe " lAlA lajapatarAya ne jana dhama" nAmanuM pustaka chapAvavAmAM (pitAnI pAchaLa u08maNA nimitto ) madada karI che, AvAM ja sukRtye teonA hAthe thAya e vAMchA che. " zeTha nagInadAsa rAyacaMda, jadhamI nItivALA bA Doza vyApArI sakhAvate bahAdUra hatA. temaNe amAre sadupadeza sAMbhaLyA hatA ane garIba lokone ghaNuM dAna karyuM hatuM tathA pAMjarApoLA, garIba zrAvakomAM, derAsara, upAzraya vagerenI TIpa mAM hajAro rUpiyA kharacyA hatA, ne mahesANA jana kAmamAM AgevAna hatA. sadAcArI pramANika nagInadAsa zeDanA maraNathI jinakone tathA mahesANAne khoTa paDI che. temanI pAchaLa temanA suputro evA thAo, ane dharmanI ArAdhanA karo zeTha nagInadAsanA putro dhamI, pApakArI nItivALA ane devaguradharmanI zraddhAbhakitavALA ane paropakAranAM kAryomAM yathAzakita dAna karanArA dayA premI gurubhakata che, temanAmAM aneka guNe khIla ane zAsanadevo teone sahAya karo. vi. saM. 1980, Azvina zukala vijayAdazamI le buddhisAgarasUri For Private And Personal Use Only
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnA comAsAnA irachuka 35 saMyamanI dIkSAnAM re, covIza varSa pUrAM thayAM, pacIsamA varSe re, pravezIne sukha lahyAM. paMca mahAvrata pUrAM pADyAM, aticAra karyA dUra, niyamAna ne prANAyAmathI, dhama sAdhane thaye zara; AtmAnubhava Avyo re, cidAnaMda prabhu varyo. saMyama aneka bhASaNa. aneka graMtha, rasyA karI jagaseva, Atamane paramAtama karavA, tyAgI mehanI Teva; yurinI svajo re, cAlI samabhAve rahyo. saMyama rAga, rapa ne veranA humalA, karyA mohe je teha, samabhAve upayoge vAryA, poSI paramArthe deha; paripava prasaMge re, AtamabhAve gahagallo. saMyama dharmakriyA vyavahAre varyo, aMtara rAkhI lakSa, nizcayathI Atama upayoga, vanya upayoga dakSa; guNa ne doSa tapAsI re, AtamaguNa paMthe vahyo. saMyama jJAna kriyA ne sevAbhakti, niHsaMga cAritra tyAga, AtamanA upage bAhyamAM, varyAM sAkSoe guNAga; budhisAgara AnaMda re, ApoApa rU5 lahyo. saMyama A "covIsa varSa saMyama pAlana-gAna "nA upara pite noMdhe che ke -" Aje cAritra -dIkSAnAM cAvIsa varSa pUrNa thayAM. pacIsa varSanI vaye vi. saM. 1957 nA mRgazIrSa zukala pakSa chaThanA roja caritra-dIkSA aMgikAra karI hatI. paMca mahAvrata ane chaDuM rAtribhojana vratane hajI sudhI bhaMga thayo nathI. aticAra pragaTa thatA vArI dIdhA che. dhAraNA, dhyAna ane samAdhithI AtmAnI zuddhatAmAM AgaLa vadhI AtmA rUpI paramAtmAno sAkSAtkAra anubhava karyo. [ saM. 1981 nA mAgasara suda 8 ne maMgaLavAra, tA. 2-12-1924] - mAgasara suda terazane divase sAdarAnA polITIkala ejanTane sadupadeza Apyo. jaina dharmanuM vizALa rahasya samajAvyuM. IglenDa ane hiMdanA lokone eka najare nihALavA kahyuM, te pachI mANasA, lodrA, vIjApura vagere sthaLe pharI dharmaprabhAvanAnAM kAryo karatA sAMbarakAThA para vicaratA rahyA. phAgaNa mAsamAM teozrI vIjApura AvyA. paTadarzanavALe ane gurupAdukA je kheta2mAM hatI tyAMne, uttara bhAga temaNe zrAvako pAse kharIdAvI lIdho. " zA mATe, mahArAja !" "are bhAI, jamIna hoya te sArI; AgaLa kAma Ave." For Private And Personal Use Only
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org upara yoni AcAya A zabdo kei na samajyuM, paNa e kaLameAla hatA. vidhAtA tIkSNa lekhinIthI itihAsa lakhI rahI hatI. eNe cegIrAjanI kaseATI karavA dhArI hatI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caitra suda pAMcamanA divase zrIrAmanA hanumAna-sUrijIne aMgata sevaka praziSya zrI. vRddhisAgarajI bAra divasanI tAvanI bimArImAM gujarI gayA. seALa varSa sudhI A sevAparAyaNa praziSye sUrirAjanI sevA karI hatI. kaMi AvyA, kai gayA. kaie risAmaNAM-manAmaNAM karyA, paNa A gurubhakata praziSye sevAnI jyoti akhaDa amAdha rAkhI. seAranuM pIdhuM kharI paDayuM. enuM mRtyu oi sthitaprajJa gurujI vyAkuLa banI gayA. elyAH huM bhAi vRdhdhisAgara, AtmasvarUpamAM raheje; jarA paNa gabharAIza nahi. tArI pAchaLa ja Avu chu, " peAtAnI DAyarImAM noMdha tathA kavitA karatAM kathe cheH " mArI pAse kharA gurubhakata AtmAthI sAdhu vRdhdhisAgarajI hatA. ' A pachI sUrirAja ekalavAyA jevA lAgatA hatA, caitra vadI dazamanA rAja AtmazAMti mATe vIjApurathI mahuDI gayA. mahuDImAM jIvane zAMti maLI. A veLA temaNe patro madhe lakhyAM. " have A dehane bharese nathI. huM tamAne sahune ghaNA namra bhAve khamAvuM chuM.' "" munizrI sidhdhimunijI paNa vihAra karatA sUrirAjanA meLApa mATe mahuDI AvyA. baMne vacce matabheda heAvA chatAM baMne premathI maLyA. sUrirAje kahyuM: " tamArI ja vATa jote hatA " ne pachI te peAtAnAM adhUrAM svapnAnI carcAmAM paDayA. zrI. siddhimunijIe saMthArA jotAM kahyuM: " are, sathAre ghaNA eche che. ' dhIrethI sUrirAja melyA: "kema siddhimunijI, tame jANatA nathI ke huM eka Asana para niratara paDayA rahenArA chuM. ATalAye DucA bIjAe ghAlI dIdhA che. zarIranI zI suzruSA ? " 66 zrI. sidhimunijI peAtAnAM saMsmaraNA lakhatAM lakhe che ke, " eka vAra savAramAM meM pUchyuM, tame vadhAre samaya A saMsAramAM hayAta raheA te zuM mahat kArya kare ? athavA jo hayAta na rahI zake! ema tamane lAge teA tamArI icchAne anusaranArA zakhsane tame zuM karavAnuM kaheA ?" " teoe spaSTa kahyuM: huM have jhAjho samaya kADhIza nahi; paNa mAneA ke huM vadhAre jIvuM teA A mahuDI pradezamAM eka gurukula mATe prayatna karu', ke jemAMthI samatha no ane evA pitAe taiyAra thAya ane samartha AcAryAM ane evA nispRhIe nivaDe; tathA netAe thavAne bhega ApanArA paNu pAke. A kAryAM huM na karI zakuM te ajitasAgarasUrijI ane tame te kareA ema huM icchuM chuM, khAkI mAruM lekhanakAryuM te mArI jiMdagInA aMta sudhI For Private And Personal Use Only
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org i jenAthI baca Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI sANuMda jaina derAsaramAM suMdara derImAM AvelI zrImaddanI Arasa pratimA For Private And Personal Use Only
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AcAryazrI kIrtisAgarasUrijI-saparivAra beThelA : zrI karuNAsAgarajI; A. zrI kIrtisAgarasUrijI; paM. zrI mahodayasAgarajI pAchaLa UbhelA : zrI subodhasAgarajI; zrI dakSasAgarajI; zrI subhadrasAgarajI; zrI caMdanasAgarajI munizrI zamatAsAgarajI For Private And Personal Use Only
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org cAritranAyakanA hastAkSarA caritranAyakanA suyeAgya ziSya sva. zrI vRddhisAgarajI mukAma IDara budistAgara jIvaka DIjI zaoNnAhinapeTAI yogya lAbha bina hAkSasattatabApu nI hato nahAlamAM kaMI ja vA-nevidenavRttao kare zAnomAM A nA rAta vitaraka che. AnA yuddhanA upayeganA jUnImunovakha tejA dhArI che. pomevo anubhavadAranotAnAAtmAmAMmuktinI vyanagInabhA saM thApuM lekhanuM ghAsvamahattva gaNA khAvuMAtmAnA mULatatva rUpAlamAMsthiratA nIpateno totamo AvatA vedAdhyA vinA reheena vinAnuMnathIzovapaMgAbhanAMkho AtmAnAanubhagavat khaoNrma50 ebAraga che zevAbAbata) anubhavanathAyateone nI vAtamAM paLAnA anubhavAtI saMkhyAmAMvazo rAmA mAM melaDIjIphoTA thayAsamAM gaNAzivRddinuMna A te anubhava che. kaMIanyarAzAhi svAti ane kALa dvArAAtmAnAanubhavazora kAryavetmAnAyAnI jenuM keTalakhanu bhaveluM temAnIneanyanAmanA karavAmAM pArakAne anubhabe vAra nAma khAvAnA vaparyAyanIyuviAthI khAvAnubhava mAM navA navApurI AkulamAM mArAmAMla davArA anamUnArA viSNu vijaraoNhI che kArate sajAvelI zAsanikamAvI za u khabhAtiyAma sAmaga)no pro aMtamAMtha nItti pr >> Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI. hemendrasAgarajI For Private And Personal Use Only
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAnA cAmAsAnA irachuka ha53 lagabhaga cAlu ja raheze. " kharekhara temaNe lagabhaga maraNAMta sudhI te kArya karyA ja karyuM. pAlItANAnA gurukulane vadhAre sArI sthitimAM lAvavA ane mahuDInA pradezamAM eka Adarza gurukula thApavA temanI bhAvanA hatI. chellAM keTalAka vakhatathI pitAnA bhakatone patra lakhatAM, emAM aMtima AtmaupadezanA Ahaleka jANe saMbhaLAtA hatA. e udgArAno sarva saMgraha ahI azakya che, paNa emAMnA pAMcadasa kAgaLanI theDI eka paMkitao ahI utArIe chIe. * bhAIo, musApharI pUrI thaI che. je kAMI IcchA hoya te laI lo, nahIMtara pAchA -fthI pastAvo thaze ? AtmabhAve maravuM ane jaDa bhAve jIvavuM e ja janma-maraNanuM kAraNa che. " jaDa vastuonA sAgaramAM taro, paNa tenI nIce AsakitathI na rahe." *vaDodarA vagere zaheranI kIrti karatAM garIba bhakatanI bhakitamAM AnaMda anubhavAya che. ? * * dhanamAM khAmAM nathI " bAhya duHkhanA tApathI AtmAno AnaMdarasa pAke che, teno svAda levAnI jarUra che. kerI tApathI pAke che, tyAre temAM rasa Ave che. " A saMsAra che. saMsAramAM kaMI ne kaMI bAkI rahe. % UMTanA aDhAre vAMkAnA je vAnuM. sarvemAM kaMI ne kaMI kahevAnuM." "sarva vAte saMpUrNatA saMsAramAM koIne prApta thaI nathI, ane thavAnI nathI." tArA mana pramANe sarva sAnukULa thAya te pachI duHkha kayAMthI? ane vairAgya paNa For Private And Personal Use Only
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 354 ceAganiSTha AcA kayAMthI thAya ? ane pachI ' sa'sAra duHkhamaya che ' evuM vItaraNa devanu vAkaya khATuM thAta !" LL www.kohatirth.org AmravRkSa taLe AnaMda varte che. manamAnatA vanavRkSa pradeza ane ekAntavAsa maLavAthI dhyAna samAdhinI kharI laya lAgI che. '" x " tame peAte ja maMDaLa ( saMsthA ) rUpa che. upazama ane kSayApazama bhAve aMtaramAM maMDaLa bharA ke jethI mAmaDaLanI upAdhimAM nileSa rahI zakAya. "S X " lAkasaMjJA-kIti saMjJA vagere vAsanAe che, te AtmA nathI; tethI temAM Asakata thavAnI jarUra nathI. " X aMtaranuM jJAnamaLa jyAre mAhanA eka vicArane paNa rahevA na de tyAre jainatva pragaTeluM aMze aMze samajavu. 29 66 X 86 " kare| ane smazAneA tarapha jue eTale tamAne AtmasukhanI dizA dekhADaze." huM mArA svataMtra svabhAva che. ' ** X " jene juo tyAM AtmA jue ! je vicAre tyAM AtmAne vicAro. sarvAM indri yAnA vyApAra paNa AtmAnI prApti mATe thavA joie, auyika bhAvamAM AtmabhAve na pariNamavu e AtmajIvana che, " Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir huM prema-zraddhAthI karADA gAu dUra chatAM, ziSya peAtAnI pAse che, ane zradhdhA-prema vinA pAse chatAM karADA gAu dUra che. '' * X anuSya saCjJa nathI. mArI agara tamArI satranI bhUlA thAya. * trihAra-ze:mAsu` save kamanAM phaLa che. temAM dharma-adhama sa'jJA rahI nathI, For Private And Personal Use Only
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra AtmAnA cAmAsAnA Icchuka nathI. ka zarIra sAruM thAya agara rahI jAya, te baMnemAM vastranA grahaNa-tyAga jeTalI buddhi upayeAgathI vate che. ' nahi. 77 CL www.kobatirth.org rk X duHkhanI pAchaLa sukha che. satata utsA, abhyAsa ane AtmabaLathI icchita vindhAkamInI prApti thAya che. " - AnadaghanajInI padavI vinA jeTalI mATAI che, tevI hAla anyanI dekhAtI X 64 mananA tAbAmAM jyAM sudhI AtmA che, tyAM sudhI te mananA kedakhAnAmAM keDI che." 64 X - svArtha gaya susAramAM paramArtha kRtyo sAra che. 29 X * huM rAdhAvedha sAdhavAnI peThe cAritra-sAdhanamAM upayega rAkhavA, laghutA, samAnatA, vijaya e pAtAnA mitro che. tenu mAthuM mAtra pAse mukavuM - parabhAvamAM paDavuM nahi-peAtAnA AtmAnu' hiMta karavuM. * duHkhanA vakhatamAM jAgata dazA rahe che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zAstrAmAM vaiyAvaccane apratipAtI guNa kahyo che, " 55 * x " zuM dhRtaruM bhase te ApaNe bhasIne uttara vALavo joie >> For Private And Personal Use Only " savane duHkha AvI paDe che. dAnI samabhAve veDhe che, ane ajJAnI ulaTo zAka karI badhAya che. "
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 356 yAniSTha AcAya " ucca mAgamAM jeTaluM apakIrti nu baMdhana che, teTalu prItinuM dhana che. ' 66 www.kohatirth.org jJAna vinA keLavaNI pAmelA zrAvakA have sAdhuone AvAnA karatAM paNa burI dRSTithI dekhe che. " x sArAM ALakane te sau ramADe che, paNa naThArAM, gaMdakIvALAM-viSTAvALAM bALako te mAtAnI dRSTi vinA sudhArI zakAya 'he " " hiMmatanI kIMmata nathI. " " AtmAnuM nAma nathI ke rUpa nathI, chatAM kama nA vege A badhI jALamAM peAtAnI suratA dhAraNa karavI e kai sAmAnya vAta nathI. " X " lekhaka-vAcakanI tAdAtmyatA AtmasvarUpamAM vIjaLI kitanI peThe pariName che, " 66 x " mane tamArA rUpa karavA hAya te pahelAM tame mArA rUpa banI jAe, eTale hu tamArA rUpa thai jaiza. " Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir X " mArI tabiyata narama thayA pachI have mArI svataMtra prakRtti vadhI gaI che. " X sAdhu vyAkhyAnanI pATa para bese che, tyArathI bhaNavAnuM cUke che, " * " apekSAe-adhyAtmadRSTie AtmA te mahAvIra che. " x " jJAnIe saMsAramAM gAMDA jevA gaNAya che; paNa te zAthI ane temAM zuM raha samAyeluM che, vicAraze. " For Private And Personal Use Only
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnA comAsAnA Irachuka 357 anatA tarapha prayANa karI rahelo A yogI AtmA mahuDInI ramya kudaratamAM jIvananA avazeSa divase gALavA Avyo. mahuDInuM suMdara maMdira, jIvatA jAgatA ghaMTAkarNa deva ne 2mya sAbarakAMThA, AtmAnI UDI gahavare jevAM vAMghAM ne cagIne gamI jAya tevI nirmaLa kudarata ! caitra vadI dazamanA roja emaNe tyAM Asana vALyuM; ne ziSyone, sAdhuone, gRhasthAne, saha snehIjanone, khapI jIvone kAgaLa bhejyA. haMsale hajI nAno hato ne devaLa jUnuM thayuM hatuM. e devane devagata thaI devaLa badalavuM hatuM. ene haMsalo to ajarAmara hato. e patromAMno eka antima patra-pitAnA jJAnI gRhastha ziSyane lakhele kharekhara manana karavA lAyaka che. emAM sUrirAja " mRtyumahotsava nI jANe kumakuma patrikA AlekhI rahyA dekhAya che. mu. vIjApura, le. buddhisAgara * zrI. pAdarA, tatra zrAvaMta dayAvaMta devagurubhaktikA2ka rasuzrAvaka vakIlajI zA. mohanalAla hImacaMdabhAI tathA bhAI maNilAla tathA bhAI ratilAla va. cogya dharmalAbha, vi. pahelAMnA karatAM hAla kaMIka zarIra ThIka che. gAmanI bahAra Thalle javAya che. banaze te thoDA divasamAM bIje gAma havAphera karavA jaIzuM. zarIra have pahelAMnA jevuM sAruM rahetuM nathI ane have ghaNo kharo prapha sudhAravAno bojo ocho thaI gayo che. AtmazAMti vate che. azAtAne madhyasthabhAve upayoga draSTie bhagavAya che. samyaphadaSTinA baLe jJAnI pitAnA AtmAne potAnA svarUpamAM ramAve che, ane mRtyakAle paNa mRtyubhaya rAkhI zakato nathI. " sarva thakI moTAmAM moTo puruSArtha karavAno e che ke mRtyubhayanI vRttione jItI levI tathA jIvavAmAM ne mAravAmAM te taTastha daSTA tarIke varte che ne sAkSIbhAva dhAraNa kare che, tethI te dehAdikanI sAthe baMdhAto nathI, ane tethI AvatA bhavamAM te jAtismaraNajJAnane zIvra prApta kare che. punarjanmano jene pUrNa nicaya thayo che tathA karmano jene nizcaya thayelo che tathA jeno AtmA zarIramAM rahelo che ane zarIrane ghaDA jevuM mAnIne tene vAhana tarIke mAne che te dehAdikamAM baMdhAto nathI ane maraNakAle tenI AMkho vagere baMdha thAya, kAna baMdha thAya, bAIktinuM bhAna te vakhate nA rahe to paNa aMtarathI te marakAle jAgRta rahe che, ane te maraNakAle AtmAnI anaMta ghaNI zuddhi kare che. AtmA amara che, ane te dahAnA saMbaMdhamAM vartAto chatAM paNa sarvathI dehAtIta che, e pUNe nizcaya thAya te mATAmAM moTo mRtyubhaya TaLI jAya. mRtyu zarIranuM thAya che ane mRtyu AtmAnI ucca dazAnI zreNIomAM caDhatAM AgaLanA uca deha dhAraNa karavAne mATe upayogI thAya che ane AgaLa AtmAnI paramAtmadazA pragaTa karavAmAM A dehe puruSArtha na thatuM hoya ane je kArya siddha na thatuM hoya For Private And Personal Use Only
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yoniH AcAya 3pa. te bIjA dehe karavA mATe vacce raheluM dehanuM maraNu ghaNu upayegI thai paDe che, evuM AtmAthI jJAnI bhakta puruSa mATe samajAya che. * jJAnI puruSA jIvanathI huM pAmatA nathI ane maraNathI zeka karatA nathI. tee jIvatAM chatAM amuka dRSTie deha prANanuM mRtyu anubhave che ane tethI deha ane prANu vagere sAdhanAne vyavahAropayeAgI gaNI tenI sArasaMbhALa kare che, paNa jyAre tenA nAza thavAnA hAya che tyAre ghaNA AtmabhAvamAM jAgRta thAya che, Atma upayAgI thAya che, ane pahelethI temane teve AtmaupayAga vavAthI maraNakAle du:kha paDe che ane bAhya indriyanuM bhAna bhulAya che, tA paNa aMtarathI jAgRta heAya che. jema svapnamAM deha ane indriyAnA saMbaMdha citvana paratve sAkSAt nathI dekhAtA chatAM deha ane indriyathI nyArI rIte AtmA peAtAnuM ciMtvana kare che, vicAra kare che, tevI rIte dveSa ane prANane jyAre avasAnakALa thAya che tyAre upayegI AtmA azAtA vagere vedanIyane mukhyatve veDhate chatAM paNa aMtaramAMthI jAgRta rahe che, ane bAhya indriyAnA bhAne bhAnavALA nahI chatAM paNa aMtarathI bhAnavALA rahe che; kAraNa ke teNe pahelAMthI upacega vaDe AtmAne tevI gati ApI hAya che, tethI samyajJAnInuM samAdhi maraNa thAya che, ane te upacegapUrNAMka dehane chaDI zake che ane te bIjA bhavamAM jAya che te paNa peAtAnuM bhAna kAyama rAkhe che. " eka vAra sabhyaSTi thai te te pachI jIva game tyAM jAya te paNa pAtAnA AtmAnA vikAsa ja karavAnA ane aMtaranI paramAtma dazA pragaTa karavAnI pragatine pragaTa karavAnA ja, temAM za'kA che ja nahi, maraNa e vairAgya denAra zikSaka che. jJAnIone tethI te che, kAraNa ke tenAthI teo paramAtmAnI vizeSa bhita kare che ane AtmadhyAnamAM paNa vizeSa upakAraka thAya pragati kare che. " nAnuM bALaka jema bhaya pAme che tyAre mAtAnI ane pitAnI seADamAM bharAya che tema vairAgI AtmA mRtyunA bhayathI paramAtmasvarUpanI najIkamAM jAya che ne paramAtmAnuM zaraNa aMgIkAra kare che ane aMtaramAM paramAtmAnA anubhava karIne pachI te nirbhaya bane che. mRtyu agara jIvana e enA samayamAM mAhavRttine ja bhIti che ane te meAhavRtti ja navA navA bhayane utpanna kare che ane tethI AtmA DhaMkAya che. jJAnI mahAtmA upayoga mUke che ane te mRtyu bhItinAM AcchAdanA dUra kare che ane upayeAgathI sUryanI peThe jaLahaLe che. prabhunI jhAMkhI thayA vinA mRtyubhaya TaLateA nathI. nirupAdhika dazA jJAna dhyAna samAdhithI maraNa pahelAM ghaNA vakhatathI jee AtmAne bhAve che ane sarva prakAranI duniyAnI upAdhiomAM e niHzaMka thaI jAya che ane moDhunA saMbadhAne jeA bhara nidrAnI peThe bhUsI jAya che. teAne mRtyukAle dehanA nAza thatAM nirbhaya dazA vate che. Du chatAM AtmApayeAga mUkIne mananI kalpanAe deha paDe che ane temAMthI AtmA nyArA thAya che. pAche deha dhAraNa kare che ne tene mUkIne bIjo dehu le che ane pazcAta sathA dehanA sabadha cheDI AtmA nira Mjana nirAkAra thAya che, evuM For Private And Personal Use Only
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kohatirth.org AtmAnA cAmAsAnA jhuka 359 attaramAM jae bhAve che, teone dehanA sa'pUrNa nAzakAle dehAdhyAsavRtti rahetI nathI, ane AtmApayega varte che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " jJAnI AtmAM kSaNe kSaNe mRtyunI sAme dehamAM rahetA chatA yuddha karyA kare che, ane te jJAnasamAdhi maraNa prApta kare che. keinuM kevuM maraNa thAya te pe|te jANI zake ane kevalajJAnI jANI zake ane tethI amuka manuSyanuM kevuM maraNa thayuM te maranAra peAte ja anubhavI zake. samyakadaSTi jJAnI AtmA mRtyu vagere kharA prasaMge te aMtaramAM jAgRta rahe che ane jJAna dhyAna bhaktinI paraNatImAM rame che, ane tethI te deha badalatA adalate AgaLa ne AgaLa cAlyeA jAya che. AtmAnI pUrNa pratIti thayA mAda bALa ajJAna mohadazAvALuM maraNa thatu nathI ane tethI AtmA pAche paDatA nathI. " zarIrane jhabhbhA maDhalave te jevuM bAhyathI kAya karAya che, tevuM ja jJAnItuM deha madalavArUpa kAya che. A pratyakSa dekhAtA deha vagerenA saMbaMdhe! jyAM sAcA mAnavAmAM Ave che tyAM mRtyubhaya rahelA che; ane maraNu khAda AtmAnI hayAtInA jyAM nizcaya hAya che tyAM jJAnabhAva jAgRta thAya che, ane mRtyubhaya TaLe che, ane AtmA muktinA paMthe krame krame caDhatA chevaTe aMtaramu mAM kevalajJAna prakaTa kare che ane paramAtmA thAya che, " jJAnIenA zarIrane jo mRtyu nA hota teA te AgaLa caDhI zakata ja nahi. jJAnI mRtyune kALo paDado cIrIne tenI pAchaLa AtmaprakAza dekhe che ne tethI tee ni ya ane che. mRtyukAlanI vacalI dazA adhakAranA jevI che, paNa jJAnIne teA te dazA prakAzavALI lAge che ane tethI tene jema jAgRta dazAmAMthI gADha nidrAmAM javuM ane gADha nidrAmAMthI jAgRtamAM javA jevu lAge che, je prabhuneA bhakta samyakadaSTi jIva thayeA hAya che te mRtyukALanI pUrve save prakAranI mehazaktie dUra kare che ane 5'khI jema peAtAnA zarIra paranI dhULa kha'kherI de che tema te sarva prakAranI vAsanAne kha'kherI nAkhI cAkhkhA ane che ane tethI te niya mane che. 66 maraNa kai vakhate thavAnu che tene pahelethI nizcaya thatA nathI, mATe pahelethI jJAna dhyAna samAdhithI ghaNu' caitI levuM joie ane ghaNI AtmAnI zuddhi karI levI joie ke, jetho mRtyukAle pazcAtApa nA thAya ne manuSyabhava hArI nA javAya. kSaNe kSaNe je AyuSya echuM thAya che te AvIcI maraNa kahevAya che ane te ja maraNa kSaNe kSaNe cAlyA kare che ane dehanA chevaTanA nAza sudhI rahevAnuM, AvuM je jANe che ane jJAnabhAvathI je aMtaramAM jAgRta thAya che, te duniyAnA ke:I paNa padArthImAM rAgadveSathI Asakata rahI zake nahi, ane te kSaNe kSaNe aMtaramAM zuddha paramAtmAne saMbhAratA kSaNe kSaNe jIve che ane anyAne paNa jivADI zake che. 60 zudhdhAtmAnuM svarUpa smaraNa karavu', paramezvaramAM peAtAnuM mana layalIna karavuM, te ja prabhumAM rahevAnuM che ane tevI rIte prabhumAM rahIne bAhya duniyAmAM AjIvikAdi saMbadhe va For Private And Personal Use Only
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ganiSTha AcArya vAnuM thAya to tethI AtmA nirlepa rahIne AtmAnI zuddhi prApta karI mekSa prApta karI zake che. AvI dazAmAM rahevA khAsa upaga rAkhavo. huM paNa tevo upaga rAkhavAno puruSArtha karuM chuM. jagatamAM tethI koI rAga dveSI rahyuM nathI ane jagatamAM prabhumAM rahIne Atmaprabhune pragaTAvavA Amepage jIvAya che ane bAhyathI AyuSyaudaye paNa zarIrathI chavAya che. AvI rIte be nAMkhA jIvanane anubhavAya che ane vartAya che, ane zuddha pRNu paramAtmA thavA mATe aMtaramAM upayogadazAthI mehanI sAthe yuddha thAya che, ane tevuM yudhdha aMtaramAM cAle che teno anubhava thAya che. AvA yudhamAM dehane prANanuM mRtyu thatAM AtmAne vijaya thAya che e niHsaMzaya vAta che. emAM kSaNa mAtrano pramAda karyA vinA AgaLa vadhavAnI jarUra che ane AtmAnA pradezo je anubhavajJAna nahI pAmelA hoya te prApta karavAnI jarUra che. - "Atma samAdhizataka" nAmanA saMskRta graMthamAM amoe maraNakAle upayoga rAkhavAnI dizA jaNAvI che. eka vAra AtmAno pUrNa nityatvapaNAno anubhava thayo ke te pachIthI AtmA tarata ja nirbhaya thavAno che, ane AkhA jagatanA jIvone DarAvanAra mRtyunI sAme te nirbhaya thaIne UbhA rahevAno ja ane AtmA zUravIra banavAno ja. AtmAnI anaMta zakita che. eka vAra tene AkharapaNAnuM je bhAna thayuM ane tenA pUrNa saMskAra pADayA te pachIthI te vastrane badalavAnI peThe maraNanA khelane samaje che, eTale temAM tene kazuM lAgatuM ja nathI. AvI dazA prakaTa karavA mATe pahelAthI ja nira thI nivRtti meLavavI joIe ane jJAnIonI saMgati karavI joIe ane sarva jIne khamAvI levA joIe. dehanuM maraNa jyAre thavAnuM hoya tyAre thAya, paNa jJAnI puruSa te pahelAMthI ja sarva jInI sAthe kSamApanA karIne rAgadveSa vera rahita bhAvapaNe sarva jIvonI sAthe vate che ane vartavAno upayoga samaje che ane tethI te pitAnuM sAdhya bhUlato nathI ane maraNAdi prasaMga Ave chate kharo yudhdho banI jAya che. dareka manuSya pahelAMthI AvI dazA prakaTa karavAmAM puruSArtha karavo. parigraha mUrchAnI vRttione rokavI ane zubhAzubha vRttiothI pitAne AtmA nyAro che evo je anubhava karavo te ja Amaprabhuno sAkSAtkAra che ane evo Atmaprabhune sAkSAtkAra karI levAmAM tana, mana, dhana, sarvanuM bhAna bhUlI javuM joIe, ane vahevAra kAryone paNa eka vAra choDI daIne AtmadazAno anubhava karI levo joIe, ane jIvatA marajIvA banIne jIvavuM joIe. AvI dazAno khyAla Avyo che ane tethI AgaLanA anubhava pradezamAM AgaLa javA puruSArtha karuM chuM ane tamane paNa jaNAvuM chuM, ke te dizA tarapha utsAhathI laganI lagADo ane Atmaprabhune anubhavavAnI tathA nirbhayadazA prApta karavAnI tAlAvelI prakaTa kare jarA mAtra paNa pramAda na kare. upayoga bhulAya ke pAcho upayoga prakaTa kare. dareka kArya prasaMge upayoga kAyama rAkhavAno abhyAsa pADe ane koI mANasa jema paravArIne beThA hoya ane sAvadha rahe tevI rIte sAvadha rahIne kSayAtrA karavAmAM pravRtta rahevuM. duniyAnAM AvA zyaka kartavya karavAM, paraMtu aMtaramAM upayogI rahevuM ane maradazAnI pahelAM AtmAne zudadha upayoga dhAraNa karavo joIe. eka paNa AtmA saMbaMdhI karele vicAra nakAme jato For Private And Personal Use Only
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAnA comAsAnA irachuka 361 nathI, to pachI kSaNe kSaNe je AtmAno vicAra karavAmAM Ave che, tethI mukti thayA vagara rahe ja nahi te vAta nizcaya che, ane tevA draDha nizcayathI pravartAze. jJAnI bhakta dhamI puruSane AtmAnI pUrNa zuddhine mATe, AtmAnI pUrNa paramAtmA dazA thavA mATe deDAdika parivartana hoya che, ane pUrNa kArya thaye chate dehAdikano abhAva thAya che, evI rAnI bhaktane pUNe khAtarI thavAthI tene mRtyu paNa eka mahatsava jevuM lAge che. ane tene eka dhoraNathI bIjA dhoraNamAM caDhavAnI parIkSAnA jevuM lAge che, ane zivasuMdarI karavA mATe tene lagnamaMDapanA o chava jevuM lAge che. tethI deha rahe agara daMDa na rahe to paNa tene to samabhAva pravarte che. dehane cheDo te kAMI navuM kArya nathI. te to anAdikALathI thatuM AvyuM che, ane anaMtIvAra de che DayA ane anaMtIvAra deho grahaNa karyA, tema ApaNe sarvajJonI vANIthI jANIe chIe, paNa samabhAvathI tene AcAramAM mUkIne vatI e to ja anubhava Ave. phakata vAcanajJAnathI AtmA upara UMDI asara thatI nathI ane mana para thayelI kSaNika asara to pachI bhu sAI jAya che, mATe AtmAmAM nirbhayatAnA UMDA saMskAra paDe ane heno pUrNa anubhava thAya tevo puruSArtha A bhavamAM karavuM ja joIe ane tene ma bhuvananI zahenazAhIne nAkanA mela samAna jANIne teno paNa tyAga karI AvI AtmAnI ugra dazA prApta karavAnI laganI lagADavI joIe, ane evI laganI potAnI lAgI che ke kema teno khyAla potAno AtmA pitAne Ape che ane temAM AtmAnI sAkSI vinA bIjAnI sAkSInI jarUra paDatI nathI. jene AtmAnI sAkSI thaI nathI tene bIjAnI sAkSInI jarUra paDe che. eka vAra AtmAne pitAnI sAkSIno khyAla Ave to te pa2mAmadazAnI cheka najIkamAM jAya che ane tene pachI A duniyA nAnA bALakanA khela jevI lAge che ane tethI temAM te nibaMdha rahe che. AvI dazA pAmelAonI eka kSaNa mAtrano paNa pramAda karyA vagara saMgatI karavI, ane potAnAmAM tevI dazA pragaTAvavI, ane deha prANunA maraNa prasaMge mRtyu mahe sava jevuM anubhavAya ane tene khyAla potAnA a tAramAM Ave tevI dazAnA anubhavamAM AgaLa caDhavuM joIe. anya manuSyo pitAnA maraNa saMbaMdhI game tevo abhiprAya bAMdhe temAM potAnuM kAMI vaLatuM nathI. potAnI dazAnA pitAne anubhava Ava joIe, ane samAdhikAlamAM yegI jema deha ane indriyethI nyAro vate che, tema maraNa pahelAM AyuSyanI jIvana dazAmAM saMsAramAM jIvatAM chatAM vAraMvAra AvI uttama dazAno anubhava Avavo joIe, ane tevI dazAno anubhava nA Ave to samajavuM joIe ke hajI ghaNI kacAza che, ane hajI karmanA ghaNA paDadA cIravAnA bAkI che. eka ke be bhava jenA bAkI hoya tevA mahA puruSane AvI laganInI tAlAvelI lAgI hoya che ane tethI teone bIje kaI ThekANe cena paDatuM nathI. AtadhyAna, raudradhyAnanA vicArene to jIvatAM ja mArI nAkhavA joIe ane te jIvatAM marI gayAnI potAne khAtarI nA thAya tyAM sudhI puruSArtha karavAmAM khAmI na rAkhavI joIe, ane For Private And Personal Use Only
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 362 ganiSTha AcArya eka kSaNano paNa pramAda na karavo joIe. anaMtabhamAM pitAnAM pADelAM nAmo ane dehanA aneka rUpo tathA vartamAnakAlanuM nAma tathA vartamAnakAlanI dehAkRtirUpa huM nathI, huM AtmA tethI nyAro chuM, tevo pUrNa anubhava aMtaramAM prakaTa joIe, ane te pitAne dAvo joIe ane evI rIte aMtaramAM anubhava anubhavAya te nirbhayatA ane AtmAnaMda khIle, prakAza pAme ne AtmA AtmAnA rUpe jIvato thAya ane te mehane mArIne chevaTe nirmohI thaI anaMtakALa mATe jIvato jAgato rahe ane anaMta kSetrone tathA anaMta bhavane tevI dazAmAM jANa rahe temAM kAMI Azcarya nathI ane tevI dazAnI kAMIka jhAMkhI to A bhavamAM Ave che, ane tethI mane to khAtarI thAya che ke AvI AtmAnI paramAtmA thavAnI musApharImAM deharUpI ghoDA ke je nirupayegI thayA haze tene badalavA paDaze ane upayogI ghoDA upara svAra thaI caDhavuM paDaze ane chevaTe mokSanagara AvatAM gheDAnI jarUra raheze nahi, te anubhava nice thAya che. - "tethI je kaMI banavAnuM hoya che, te sArA mATe bane che ane te Atmonnati mATe thAya che, tema jANI sevA bhakti jJAna upAsanA sakriyA Adi sarva dhAmika yogonA sAdhanonI sAdhanA thAya che, ane sAdhanabhede bheda chatAM aMtaramAM abhedabhAva varte che, ane prabhune pragaTa karavA prabhunI prArthanA thAya che. kazAya doSone vINIvINIne mArI haThAvavAnI pravRtti sevAya che, ane AtmAnI zuddhatA karavAno vepAra karAya che. yAtrAmAM cAlatAM bhUlAya, rakhaDAya, smalana thAya to paNa sAdhyadaSTi hovAthI ane aMtaramAM utsAha ane jera hovAthI upaga bhAvamAM thAka lAgato nathI e mAro prabhu pratye vizvAsa che, tevA vizvAsamAM raheze, ane Atma prabhunA upagamAM rahIne bAhyamAM vartAze, ane tame tamArI musApharImAM AgaLa vadhaze tema Irachu chuM ane prabhumaya jIvana jIvavA samartha thaze ema IcchuM chuM. tame potAne pitA rUpe oLakhaze, ane jaDane jaDa rUpe oLakhaze, ane be jAtanI upagadhAra kAyama rAkhIne mRtyunI paNa pelI pAra amara rUpe thaIne mRtyunA paryAyamAM sAkSIbhuta nirlepa raheze. mRtyune dRSTA AtmA che, mRtyu duSya che, AtmAthI mRtyu nyAruM che, mRtyu e pitAno sAthI che, mitra che, upakArI che, bhAvibhAva mRtyakAle mRtyune paNa nirbhaya bhAve bheTavuM ne AgaLa vadhavuM, e ja jJAnI AtmAnuM kartavya che, zubhAzubha vika65 saMka9pa TaLI gayA bAda mRtyunuM duHkha samabhAve vedAya che, paNa tethI navA deha levA paDatA nathI, AvI dazA prApta karavA mATe eka vAra daDha nizcaya thaye ne utsAha thayA ke AgaLa javAnA ja, temAM vacce vidane Ave, saMkaTa Ave to paNa AtmA sevAbhakitane upayoga pratApe vijaya pAmavAno ja. mATe aMtaramAM UMDA UtarIne mRtyu ne amRtyuno vicAra karo ane AgaLanI musApharI jyAre karavAno prasaMga Ave tyAre pahelAMthI cetIne zuravIra bano. samakitarUpa kesariyAM karIne jJAnI puruSe pAchAM DagalAM bharatA nathI ane mRtyu kAle AvuM dharmayuddha karyA vinA svarAjaya malavAnuM nathI. AtmaprabhunA rAjyamAM For Private And Personal Use Only
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAnA comAsAnA irachuka javA mATe saMtapuruSae aMtaramAM yuddha karyA che, ane kare che, ane tevuM ApaNe kSaNe kSaNe karavAnuM che. svarga ane narka ApaNA AtmapradezanI sAthe rahelAM che, ane te baMnene dUra karI mukta thavuM joIe je sArAmAM sAruM che, te pAse ne pAse che, ane burAmAM buruM che te paNa pAse ne pAse che. sArAnI pAse javAthI naThAruM tenI meLe dUra thaze. AmasvabhAvanA upayogamAM ja parabhAvanA nAza che, AtmasvabhAva jevuM kaMI sAruM nathI, ane parabhAva jevuM koi buruM nathI. jAgRta AtmAne koI paNa zatru nAza karavA samartha nathI. jAgRta AtmAno ke zatru ja raheto nathI, kAraNa ke tenI zuddha upayoga daSTi hoya che ane tethI temAM koI zatru raheto ja nathI. tene to AkhuM jagata AtmAnI zuddhine mATe game te rUpAMtare-madadagAra upayogI thaI paDe che, kAraNa ke samyaka daSTi jJAnI AtmAmAM evI zakita khIlelI hoya che ke tenI jJAnadaSTinA pratApe sarva jagatane AtmAnI zudhimAM, karmanA kSayamAM koI ne kaI rUpAMtare upacagI karI de che. potAnI daSTimAM tevuM baLa hoya che. bAhyamAMthI kAMI lAvavAnuM hotuM nathI. pitAno daSTi ja potAne tAre che, anya sAdhano te nimitta mAtra ja hoya che. AvI dazA prakaTAvavI te ja AtmaprabhunuM prAkaTaya che, ane e ja paramezvarano sAkSAtkAra che ane tevI rIte hadayamAM Atmaprabhune prakaTa karone AyuSya saMbaMdhe jIvatAM jJAnI AtmAne mRtyu paNa mitrarUpa thaIne tene mokSa javAmAM sahAyaka bane che to pachI bIjA padArthanuM kahevuM ja zuM ? mATe sarva prakAranA tarkavitarkamAMthI mana pAchuM kheMcI laIne samyakaSTinI zopayoga dazA prakaTAvavA ati puruSArtha karo ane parAbhASAno aMtaranAdarUpa prabhune pegAma prakaTIne nirbhayatA jAhera nA kare tyAM sudhI vizrAMti nA le, ane AgaLa vadhe. tamane AgaLa vadhavAmAM zAsana devA saMtAnI sahAya thAo. - " A patra vAMcIne jeTalo bane teTale puruSArtha karaze. ame paNa te mAga sAdhavAmAM puruSArtha karIe chIe, ane tamo paNa puruSArtha karaze. ityevaM. zAnti, zAnti, zAnti. e ja. le. budhisAgaranA dharmalAbha, dharmasAdhana karaze, dharmakArya lakhazo, Ityeva che aham mahAvIra, zAnti. | vi. sa. 1986 catra vado 3 mu, vIjApura kSIrasAgarane tIrethI haMsAnA sAda badhe pharI vaLyA. metI cuganArA mahAnubhAvo mahuDInI dizAmAM ulaTayAM. e mahAnubhAvomAM emanA jJAna-ziSya thavAnuM sadbhAgya varanAra pAdarAnA vakIla zrIyuta mohanalAla hemacaMda paNa hatA. mahesANAnA zeTha mehanalAla bhAkhariyA paNa AvI gayA hatA. baMnee vilIna thatI tinI mana, vacana, kAyAthI aMtima ArAdhanA zarU karI dIdhI. vakIla mohanalAla hemacaMda caritranAyakanA prakhara premI hatA. tevIsa tevIsa varSanA dhaniSTa paricayonA tAMtaNA baMne vacce hatA. AtamajJAna ne tattvajJAnanA rasiyA jIe bhAre rasalahANa anubhavI hatI. khuda caritranAyake eka sthaLe arpaNapatrikA ApatAM teone viSe ghaNuM ghaNuM jaNAvyuM che. * pAdarA vakIla zA. mehanalAlabhAI himacaMdabhAI ! " tamAruM gRhastha zrAvakavana uttama Adarza daSTAMtarUpa che. tamoe bAlyAvasthAmAM umaMga, utsAha, For Private And Personal Use Only
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 364 ganiSTha AcArya | mahuDImAM bhakatajanone meLe jAmI rahyo hato. teonA paTadhara zrI. ajitasAgarasUrijI,paM. ddhisAgarajI, paM.mahendrasAgarajI gaNi, zrI.uttamasAgarajI ne zrI.samatAsAgarajI vagere sAdhuo tathA zrI lAbhazrIjI, zrI. delatazrIjI, zrI. amRtazrIjI vagere sAdhvIo sevAmAM AvI pahoMcyAM hatAM. gRhastha paNa AvI gayA hatA. caritranAyaka sahune hasate mukhe AvakAra ApI rahyA hatA. prAMtIjanA Do. mAdhavalAle paNa A bhavadanI sevA AraMbhI hatI. vIjApuravALA zeTha motIcaMda nAnacaMda guruzrIne khaMta, udyama ane uttama thavAnI AzAe bAlyAvasthAthI vyAvahArika keLavaNInA abhyAsa zarU karyA. vaDAdarAmAM tathA amadAvAdamAM pitAnA oLakhItA priya saMbaMdhIone tyAM rahIne abhyAsa zarU rAkhyo ane yuvAvasthAmAM juvAnI jALavI rAkhI ane juvAnIpaNAmAM thatA aneka doSothI bacI gayA ane nIti saguNamAM kAyama rahI tamoe tathA vakIla naMdalAlabhAIe vakIlAtano abhyAsa karyo ane khaMta-cIvaTathI parIkSA ApI vakIlAtanI parIkSAmAM pAsa thayA." | " tamAe tathA vakIla naMdalAlabhAIe khAsa bhAI sarakhI micArInA saMbaMdhathI daDha rahI vakIlAtanI peDhI calAvI ane deva, guru, dhamanI ArAdhanA yathAzakita karavA lAgyA. vi. saM. 1958 nA mAgazara mAsamAM mArI sAthe tamAro paricaya thayA, te vakhate paNa tame dharmanA rAgI hatA paNa jana dhama mArA praveza nahoto. vi. saM. 1958 nA comAsAmAM tame AgamasAra, nayacakra, guNa paryAyanI rAsa, navatattava vagere grAno amArI pAse abhyAsa zarU karyo. vakIla naMdalAlabhAIe paNa navatAnA abhyAsa karyo. | tamAe te pachIthI vi. saM. 1959 mAM zrAvakanA bAra vratane samakitapUrvaka aMgIkAra karyo, tamArA naitika ane dhArmika jIvananA pratidina vikAsa thavA lAgyo ane tamo prativarSa vAraMvAra comAsA vagere kAlamAM gAmo - zaheramAM amArA samAgamamAM AvyA. tamoe pAdarAmAM cAlatI janapAzALAnI dekharekha rAkhIne ujana bALakone bhaNAvavAmAM yathAyogya Atmabhoga sahAyatA karI che, ane hajI paNa kare che, tathA janajJAnabhaMDArano vahIvaTa kare che ane jenone jaina dharmanAM pustaka vAMcavAmAM utsAhI rasiyA karI che. dArU pAna, mAsabhakSaNa, vezyAgamana, parastrIbhoga, jugAra, cerI, vagere vyasanothI bilakula dUra rahyA, hukkA calama bIDIne paNa dUra rAkhI. tathA rAtrI bhojananA tyAgI thayA. dararoja prabhunI pUna, siddhAcalAdi tIrthanI yAtrA, jadhanyamAM navakArazInuM dara roja paccakhANa, vagerethI mana, vANI ane kAyAnI zuddhi pUrvaka Atmazaddhi karavA atyaMta laganInI tAlAvelIthI utsAhI thayA che. * adhyAtmajJAnanAM aneka pustakonuM tamoe vAMcana karyuM, janadharmanA rAsAo tathA jena kathAonuM vAMcana karyuM. vakIlAtamAM acaravAla kuTuMbanI Arthika dazAo apUrNa chatAM phojadArI konI vakIlAta baMdha karI, tathA adhyAtmajJAnanA rasiyA banyA ane tamoe jana dravyAnuyoganuM jJAna prApta karavAmAM lakSa lagAvyuM che ane hajI potAne apUrNa mAnI nirahaMkArapaNe pravRtti karI rahyA che. tamArI jainakAmamAM ane pAdarA tAlukA vagere mAM ghaNI prasiddhi thaI ane tamArI pAse zA. mANekalAla varavana tathA zeTha premacaMdabhAI tathA vaDuvALA zeTha maMgaLacaMda lakhamIcaMda, vagere AvavA lAgyA. jaina tattvajJAnarucivALAnI eka ToLI thaI bhAIlAlabhAI tathA trikamalAla vrajalAla vagere tamArI sAthe dharmArAdhaka maMDalamAM joDAya che. tamArI guru-sAdhu u 2 pU zraddhAbhakita che, sudhArAnA pavananA jhapATAthI mukata rahI AtmakalyANanA For Private And Personal Use Only
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir madhupurI mahuDInAM suMdara dazyo zrI mahuDI jaina maMdira - je na u pA zra ya prAcIna avazeSa zrI mahuDI vIra maMdira For Private And Personal Use Only
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vIjApura samAdhimaMdiranI bAjumAM AveluM RSabha-pAdukA mAMdara 1 samAdhimaMdira : vIjApura ra AMbalI pALanA upAzraya : amadAvAda 3 vIjApura jJAnamaMdira : vIjApura For Private And Personal Use Only
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnA cAmAsAnA icchuka 365 janmabhUmi pAvana karavA Agraha karatA hatA.jyAM pahele zvAsa lIdhe tyAM ja atima zvAsa zA mATe na levA ? je zukalA trayeAdazIe reca letAM skuti sArI dekhAi, zAstrIjIne melAvI racelAM navIna kAvye lakhAvyAM. kakakAvali graMthanA pruphe tapAsyAM. cAgInA aMtima zvAsa pAtAne AMgaNe pUrA karavA aneka gAmanA sadyAne Agraha hatA. e cegInI pavitra khAkhane kANu na 'khe ? sa'sAranI mAyA te nazvara vastu para pahelI heAya che. Akhare cegIrAje janmabhUminA sAda sAMbhaLyA. mAge vaDA che, zrImad devacaMdra pustakanA che bhAga chapAvavAmAM tameAe bhagIratha prayatna karyo ane pAdarAnI zrAvaka TALIe tamArI sAthe kArya karyu ane tamAe zrImad devacanA be bhAga chApavAmAM tamAru jIvana vAparyuM ane temAM phatteha pAmyA ane tameAe zrImad devacadrajI mahArAjane akSaradehathI hiMdu vagere dezAmAM jAhera karyAM ane gurubhakatane jAhera karI. vi. sa. 1977 nI sAlathI zrIadhyAtmajJAnaprasArakamaDaLanu tatrIpada grahaNa karyuM ane pustakA chapAvavAmAM kama yAgInI dazA sevI rahyA che. vAdarAmAM jaina zvetAMbara kAnpharansa bharAi hatI te vakhate paNa tame yathAzakita sevA karavAmAM bhAga lIdhA hatA. pAdarAnA jaineAnI dhArmika pragatimAM tamArA ane vakIla naMdalAlabhAino mATe bhAga che, tameA jJAnakriyA civALA cheA. zuSka aghyAtmI nathI ane jaDakriyAvAdI paNa nathI, tameAe krodhanI pariNatIne pU karatAM ghaNI ochI karI dIdhI che ane meAhanI prakRtinA mULamAMthI sarvathA nAza karavAnA abhyAsI banI abhyAsa kareA che|. " adhyAtmajJAnapracArakamaMDaLanI sthApanAmAM tameAe tathA zA. lallubhAi karamacaMda, zeTha jIvaNucaMda dharamacaMda, zeTha jagAbhAi dalapatabhAI, zA. vIracaMda kRSNAjI, jainapatranA adhipati kArabhArI bhagubhAi phatehacaMda vageree agragaNya bhAga lIdhe hatA. sevAbhakita, upAsanA, jJAna ane kiyAyAgathI AtmAnI paramadazA karavA abhyAsI banyA che. vi sa. 1964 tathA vi. saM. 1968 mAM zeSakAlamAM amAruM pAdarAmAM AvavAnuM thayuM te prasa Mge zAstrapaThana karavAmAM tathA vizeSAvazyakanuM zravaNuM karavAmAM khAsa ghaNuM lakSya lagAvyu hatuM. vi. saM. 1975 nI sAlanuM cekamAsu` pAdarAmAM karyuM. te cAmAsAmAM tamArI maDaLIe, pAdarAnA saMdhe jainadhama tattvajJAna vagerenuM jJAna karavA mATe ameAe Apela vyAkhyAnanA lAbha lIdhA ane hajI prasa'gApAta samAgamamAM AvIne AtmAnA guNAne prakAza karanArA sadupadezane zravaNa kareA che. tamArAmAM aneka sadaguNA khIlyA che, ane pustakAne chapAvIne teone pracAra karavAmAM jainadharmanI sevA karI rahyA che. tamArA putra maNilAla tathA bAbune paNa gharamAM jaina dharma'nAM graMthonu' jJAna ApavA kaTibadhdha thayA che. tamane kIti nI icchA nathI, nAmarUpatA meAhanI khAkha karavAmAM tamArI laganI lAgI rahI che. taeNthI tamArA zrAvaka jIvanacaritranI guzvata sugaMdhIthI anya janA upara sArI Adarza zrAvakanI asara thAya che, tethI tamArA guNAnurAge tamane kahyA-jaNAvyA vinA phakata mArI icchAe A satyasvarUpa graMthanuM samarpaNa karu' chuM. tamArA jIvanamAMthI anya zrAvakAne kaMI jANIne grahaNa karavAnuM maLe te kAraNathI ATaluM lakhyuM che. 29 le, budhdhisAgara For Private And Personal Use Only
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAravAra karatA [ 22 ] atima yAtrA dharAnA jotiSI bheLAnAtha mudata parakhI rahyA hatA. vijApurano saMgha cari. tranAyakane vIjApura laI javA mAgato hato, ne joSIjI pAse sAruM ceghaDiyuM pUchato hato. "jeTha vadI bIjanuM zubha muddata che. " jyotiSIjIe kahyuM. paNa moTA jyotiSI-mahArAjazrIe niSedha karatAM kahyuM: "mAre trIjanuM mudata joIe. hoya te kADhI Ape, ' "che, paNa ATha vAgyA pachI vihAra thAya." "nA, e na bane. mAre cha vAge te tyAM pahoMcavuM che. " saMghe kabUla karyuM. e divase rAte badhAne kahI dIdhuM: "bhAIo, huM tamArI sevA karI zakayo nathI. meM tamane vakhato vakhata kaMI kahyuM haze, te badhAnI kSamA mAguM chuM. have huM musApharI pUrNa karavA mAguM chuM." rAtre nADI maMda paDI. dAkatare gabharAyA. jyAM laI javA hoya tyAM laI javA sUcanA karI. jeTha vada trIjanA vahANAmAM pATa para suvADI sakala saMgha temane vijApura lAvyo. ahaMma mahAvIrane nAda dhIre dhIre saMbhaLAtA hatA. panyAsa mahendrasAgarane dhIrethI pAse bolAvI kahyuM. "bhAI, zAMti." aneka jhaMjhAvAtothI jarjarita, tapa, tyAga ne titikSAthI tavAI gayela e puSpane mahuDIthI vIjApuranA cAra keza kApavA paNa duSkara hatA. For Private And Personal Use Only
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir antima yAtrA 367 prayANu-yAtrAnA e saMgha-samudAyanuM dazya apUrva hatuM. eka pAlakhI para gIrAjanI aDIkhama kAyA virAma laI rahI hatI. mAtra gherA zvAsozvAsa ne >> mahaMma mahAvaranA svare saMbhaLAtA hatA. keI vAra paM. mahendrasAgarajIne bolAvI kaMI sucanA ApatA. aneka jana pAchaLa gaMbhIra mudrAe cAlyA AvatA hatA. A pUrva nA AkAzamAM citAro aruNa pRthvInA eka mahAna AtmAnA pravAsane AvakAravA kaMku chAMTaNA karI rahyo hato. suSuptimAMthI UThatA koI cogI nI cetana-AMkha jevo sUrya AbhamAM AvuM AvuM thaI rahyo hato. zILa vAyu vanavagaDAnI saurabha tANI lAvI sahunA uSNu nidhAsathI bharelAM hayAne AsAyeza pamADato hato, ne mRtyunI gaMbhIra chAyAmAM mauna banelAM bhakatamAnane rUDAM paMkhI mIDI pukAre paMpALI rahyAM hatAM. kudaratamAM jANe kaMika vaiziSTaya jANyuM hatuM. yogIrAja vIjApuramAM praveza karI gayA. eka varada hAtha saheja hale ne paM. mahendrasAgarane samIpa belAvavAno saMketa thayo, ne dhImA zabdo guMjyAH " bhAI, zAMti ! zAMti ! zAMti !" zAMtinA phirastAe chelalA e zabda pudgalone vahetA mUkyA. thoDI vAramAM vidyAzALAmAM praveza thayA. yogIrAjane jyAM varSothI e besatA te jagyAe saMthAro karI suvADavAmAM AvyA. darzanArthIonI bhAre bhIDa jAmI gaI, ane A kaMI mAtra "vANiyA "nA muni kayAM hatA ! emane jaina dharma janadharma hato, ne e aDhAre komanA sAdhu hatA. emAM jaina hatA, brAhmaNa hatA, pIMjArA hatA, pATIdAra hatA, musalamAna hatA, ThAkaraDA hatA ne haidrabhaMgI paNa hatA. sahunAM haiyAM gadagada thaI rahyAM hatAM. - saMthArA para sUtelA A yogIrAjanI chellI adaba karavA eka pachI eka AgaLa AvavA lAgyA. pAchaLa rahI gayelA temanA paTadhara zrI. ajitasAgarasUrijI AvyA. temaNe vaMdana karyuM. cogIrAje saprema jhIlyuM. sAdhvI samudAya Avyo. emanI vaMdanA jhIlI ! | mRtyunI aMtima paLAnI bhISaNa vedanA sAme jANe gIrAja satata laDI rahyA hatA. vakIla mohanalAlabhAI Atmogane satata khyAla karAvI rahyA hatA. ghaDiyALano kAMTo sADA ATha para AvI pahoMcyo hato. zAMta mudrA sAthe e nayana sI'cAI gayAM-tuM mezane mATe mIcAI gayAM. pRthvInA paTa para eka sUrya potAnI sahasa kaLA vikasAvI rahyo hato, tyAre zAsanane A sUrya potAnI eka bhava-kaLA sameTI rahyo hato. For Private And Personal Use Only
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 338 j75z je IDFIE THEY Ws fini -PIS FISIPI Iris we p US Clw + www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 5 51555 11} Stresse THE [ 23 ] - Sig dhanya ho e mRtyu ! dhanya he| e jIvana ! JFG]S wqdr 31 Jbsp FOR 1] >> G Movies Appe 25 1515 For Private And Personal Use Only [0951 +15244 ]]> *PS#EUR$MKGKS(r)jQ/5 The Fibaikn pi[ 13]; Fi }} ame e pachInI vidhi-jeoe AMkhaakhI varNavI che, e sUrirAjanA eka agragaNya bhakata ne vakIla zrI. meAhanalAlabhAinA suputra zrI. maNilAla meA. pAdarAkaranA zabdomAM va voe chIe. lis 1 lis 1819 "A prasaganA dekhAva pAvApurImAM thayelA carama jinarAjanA nirvANunA vakhata khAsa yAda karAvate hatA. hajArA naranArIenAM netromAM AMsu vinA bIjI kAMI paNa jovAmAM Avatu nahatu. tyAra bAda guru. zrInA mRtadehane vidhi pramANe snAnAdika samagra kriyAe karAvIne nUtana vastro paherAvI pATa upara padharAvavAmAM AvyuM hatuM. 1955 THE " jema jema vIjaLI vege A mAThA samAcAra prasaratA gayA tema tema janasamudAyanAM TATALAM darzanArthe AvavAM lAgyAM adhika AzcayanI vAta teA e che, ke mahu ma guruzrInA darzInanA lAbha levA bilakula bhedabhAva vinA brAhmaNa, bhrahmabhaTa, nAgarA, dezAi, vANiyAe, sAnI, suthAra, kaDiyA, kAchIA, paTela, mALI, vaheArA, musalamAna, darajI, bhAvasAra, raMgareja, kALI, vAdharI ane aMtyajo suddhAM AvyA hatA, ane guruzrIne joi AMkhe AMsu lAvI ema khelatA hatA keH T "arere ! guruzrI tA peAtAnu' sAdhya sAdhI gayA che, paraMtu AvA udAra ane vizALa dRSTidhAraka, dayALu guruzrInA sva vAsathI jaina samAje, are ! bhArata mAtAe eka advitIya pratinidhi, asAdhAraNa subhaTa, uccaEATIneA mahApuruSa, eka uttama yAgI, zubhecchaka sa Mta, avirala udyogI, zreSTha kavi, zAsanane apratima bhakta, jaina zAsananA, are! bhAratanA dIpate bhAnu, sAhityanA viziSTa vilAsI, adhyAtmajJAnanA apUrva nidhi, nispRhI chatAM zAsatanI dAjha dharAvanAra, sadaguNumati, vicakSaNa buddhinA sAgara gumAvyA che, ke jenI kheATa purAvI azakaya che. vaLI je samaye tIrthI ane dharmo para aneka AkramaNA thatAM jAya che, tevA vipatakAlamAM AvA dhama vIra budhdhisAgara zAsanastha bhA, zAsanasubhaTA, zAsanaratnA mahApuruSA zivagAmI thatA jAya che, e jANI zAsanazubhecchakane duHkhanAM AMsu na Ave? paraMtu kuTila kALanI ane kudaratanI akaLa ghaTanA AgaLa kAI nA ilAja nathI' ema kheAlatAM naranArIone samUha AvatA ane jatA hatA.
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dara sAgarajI wi 'karuNa' sAkAra se "jI zrI (durla gulAba sAga sAmajI harakha sAgarajI 30 zrI bhakta tapasvI narenda sAgarajI sAgarajI samatAbhA sAgarajI sAgarajI kailAsa sAgara zrI bhAMta sarajI zrI sUrya sAgarajI, Apane na AcArya ridha sara sUrIzvara zrI bhada sAmarajI. zrI navodaya samarajI raMga sAgarajI sAgara 7 zrI Inda sAgarajI www.kobatirth.org sAgara zrI kalyANa sAgarajI AcArya es sAgarajI. AcAryazrI AcArya mahArAjazrI sAgarasUrIdharajI budhdhisAgarasUrIzvarajI. ajIta temasAgarajI bodha satrajI manahara zra sAgarA sukha sagarajI zrI subhada sAgarajI For Private And Personal Use Only zrIgulAba sAgarajI. ravisAgarajI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI prItI 350 sAgarajI vaLa sAgarajI zrI jIta nAgarajI zrI dakSa sAgarajI mahinA sAgarajI zrI caMdana sAgarajI 47 uttamAM sAgarajI jayA sAgara zrI ama sAga vRddhi sAgarajI tra
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zika 4 (bagalo phae ) 25 ' 'prIzrIjI A vasaMtazrI / vinayatrIjI saf thayama agodayamo, Aii hAra Li) (saubhAgya kI PRA cAritrI) TIii nIpaN zAMtazrI prabhAra) daulatazrI jazavaMtaU) ( nY) vimalasI) na suvatIzrI, Illate zazilAzI/ #iw1) Urnor (thAthI DI GNalA, vibolI, sUbo ajana, veit Vol araudra zrI jIlI ). (lo ) jAtaes umaMgo BENCH Wone wales *LAzrI) Dicle manava upendra zrI State (15i rAmAmI, jI) gArI rasvatI jIzrI umaMgAlazrI dhanazrInA nathI. rata na strI hatANI, ka jI. (sUryayazAzrI zrI ( na [9 2 devazrIjI mahArAja For Private And Personal Use Only
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhanya ho e mRtyu! dhanya che e jIvana ! 369 dezadeza tAra tathA TapAladvArA vIjaLInA vege A ati khedabharyA samAcAra pahoMcADavAmAM AvyA. guruzrInI pAlakhI taiyAra thavA lAgI, jemAM kiMmatI vastro tathA vastuo vAparavAmAM AvI hatI. agara, kapUra, kezara, karatUrI, ane sugaMdhita cIjono moTo jaththo ekadama bhege karavAmAM Avyo hato. gAmamAM be divasanI bhAre haDatAla pADavAmAM AvI hatI. pazupakSIone ghAsa-dANa ane garIbone bhejana vagerenI goThavaNa thaI hatI. baporanI TrenamAM zeThANI gaMgAbAI zeTha dalapatabhAI bhagubhAInI vidhavA, zeTha maNibhAI dalapatabhAI zeTha NIcaMda sUracaMda, jhaverI kezavalAla lalubhAI rAyajI tathA rAtre vIracaMdabhAI bhagata, zakaracaMda hIrAcaMda, bhoLAbhAI vimalabhAI tathA bIje divase savAre muMbaIthI zeTha jIvaNacaMda dharamacaMda, amathAlAla bhAMkharIA vigere asaMkhya mANaso AvI pahoMcyA hatA. - " baporanI tathA rAtanI TrenamAM hajAro mANaso AvI pahoMcyA hatA. rAtanA samagra samAja vighAzALAnA bahAranA bhAgamAM ekatra thayo hato, jemAM prasaMgane yogya AcAryazrI ajItasAgarasUrie bodha ApI mama guruzrInI oLakhANa sAthe vIjApuranA upara temano apratima prema tathA upakAra kahI saMbhaLAvIne temanA smAraka mATe ApaNe kAMI karavuM joIe vagere kahyuM hatuM. te ja vakhate guzrInI aMtima kriyAnA kAryonA caDAvA thayA hatA, jemAM guruzrIne pAlakhImAM padharAvavAno caDAvo thatAM rU. 201 mahuDIvALA zeTha kALIdAsa mAnacaMda belyA hatA. degaDI uMcakavA mATe pATaNavALA zeTha punamacaMda cunIlAla rU. 525 bhavya hatA, tathA agnisaMskAra karavAnA vijApuravALA zeTha motIlAla nAnacaMda rU. 1001 bolyA hatA. tathA pAlakhI UMcakavA, dhUpa karavA, vAsakSepa pUjA vagerenA judA judA maLIne kula rU. 46 31 te vakhate upajyA hatA. - "trIjanI rAtrI bhakatajanonI maMDaLIoe bhajano gAvAmAM ane gurubhakitamAM vyatIta karI. te rAtrImAM judI judI vyakitaoe judI judI rIte guruzrInA aneka camatkAro joyA, ema jano dvArA sAMbhaLyuM, ane anubhavyuM che. vahANuM vAtAM bhAre lekamedanI jAmavA lAgI. te vakhate bahAragAma ane gAmanA maLIne Azare daza hajAra mANasonI medanI bhegI thaI hatI. te vakhatano dekhAva eka noMdha levA jevo thayo hato, jemAM tamAma jJAtioe bhAga lIdho hato. - "A prasaMge muMbaI, surata, amadAvAda, vaDodarA, pAdarA, pATaNa, pAlaNapura, mahesANA, sANaMda, godhAvI, pethApura, mANasA, mahuDI, Ajela, rIdarola, puMdharA, ledarA, lADola, gavADA, pAmola, gerItA, unAvA, varasaDA, saMghapura, koravaDA, vIsanagara, prAMtIja, peDhAmalI, ilola, AgaloDa vagere saMkhyAbaMdha zaherAnA tathA gAmonA mANasoe hAjarI ApI hatI ane gurubhakitano lAbha lIdho hato. " svargagamananA lagabhaga 400-500 tAra ravAnA thayA hatA, ane TUMka samayamAM asaMkhya mANaso pagaraste tathA relamAM AvI pahoMcyA hatA. savAre 7 vAge zrImadanA mRtadehane zAstrokata vidhipUrvaka vakIla mohanalAla hImacaMdanA hAthe snAna vilepana kriyA karavAmAM AvI hatI. upAzrayanA madhyabhAgamAM zrImadanA zarIrane haMmezAM besavAnI jagyAe pATa para padharAvyuM hatuM. temanuM chevaTanuM darzana karavA Azare gAma tathA bahAra gAmanA pAMca hajAra mANaso AvI gayA hatA. A prasaMge zrImadanA deha upara covIsa kalAka vItI gayA chatAM paNa apUrva teja vilasatuM hatuM. jANe jIvaMta mUti hoya nahi ! e ja dehane jarInA kapaDAthI maDhela turata ja navI banAvelI pAlakhImAM padharAvyo hato, ane gAmanA sthAnika mukhya amaladAro polisa pATI tathA benDa sahita Azare dazathI bAra hajAra mANasanuM saraghasa nIkaLyuM hatuM. asAdhAraNa medanI tathA garadI hovA chazAMce zAMti ane gaMbhIratA jaNAtI hatI. khAsa noMdhavA jevI bAbata to e hatI ke musalamAna bhAIonI 47 * For Private And Personal Use Only
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 370 yoganiSTha AcArya hAjarI ghaNI ja hatI, ane teo sI AMsubharI AMkhe zrImadanI pAlakhI khAMdha ApI chevaTanuM mAna ApatA hatA. pATIdAra, ThAkaraDA, rajapUta tathA DheDa-bhaMgI lokonI maMDaLIoe to AkhI rAta bhajana karyA hatAM. teo paNa potAnA vAdyo sAthe bhajana gAtA cAlatA hatA. raste rU5 nANuM-tAMbA nANuM uchALavAmAM AvatuM hatuM tathA gADAmAM bharelI mIThAI tathA anAja vaheMcavAmAM AvatuM hatuM. "saraghasa vidyAzALAthI nIkaLI kabAnA cAra AgaLa thaI virAvAsaNa, bhATavADo vaTAvI kacerI AgaLa thaI bajAra ane dosIvADA vagere jAhera rastAmAM thaIne zaheranI pazcima dizAmAM AvelI zeTha maga. nalAla kaMkucaMdanI vADImAM sADAnava vAgatAM pahoMcyuM hatuM. tyAM pahelethI goThavaNa thayelI jagyAe ( jyAM prathamathI guruzrIe pharamAvyuM hatuM tyAM ) guruzrInI pAlakhIne sthApana karavAmAM AvI. * zeTha maganalAla kaMkucaMdavAlI sTavALI vADImAM ( ahIM ja sadagate prathama pitAnA dehane agnidAha devA sUcavyuM hatuM. ) judA judA mANasoe ANela lagabhaga papa thI 60 maNa sukhaDanI ciMtA taiyAra karavAmAM AvI. A sukhaDamAM vIjApura uparAMta mahesANA, pAdarA, mANasA, amadAvAdanA zrAvake tathA jainetaree paNa potAnA taraphathI sukhaDa rajU karI hatI. agnidAha kriya thaI rahyA pachI pAdarAvALA vakIla mehanabhAI hImacaMde sadagatanA guNonuM tathA teoe karelA samAja paranA upakAronuM varNana karI teozrInI pAchaLa teonA upadezanuM smaraNa rAkhI te pramANe AtmajJAna prApta karavAne tathA potAnA AtmAnA guNe pragaTa karavA prayatna karavA tathA zrImadanuM samAraka jALavavA ghaNI ja lAgaNI bharI rIte vivecana karatAM ardhA kalAkamAM ja lagabhaga cha hajAra rUpiyAnAM vacana apAyAM hatAM, jemAM bIjI Ave te rakama umerI agnisaMskAranI jagyAe derI baMdhAvI dhImadanI mUrti padharAvavA TharAvyuM hatuM. duNI ucakanAre rU. 501 ApyA hatA, tathA agnisaMskAra mATe rU. 1001 ApI motIlAla nAnacaMda jhaverI vIjapuravALAe agnisaMskAra karyo hato. keTalAka DabA ghI paNa citAmAM nAkhavAmAM AvyuM hatuM. A vakhate hAjara rahelAonI AMkhamAM AMsu ubharatAM hatAM. " ramazAnavidhinI uchAmaNImAM Azare 3.7 hajAra upajyA hatA. mRtyutithi tathA smazAnayAtrAnA baMne divase vIjApuramAM saMkhtamAM sakhta haDatAla paDI hatI. AvI haDatAla A gAmamAM prathama vAra ja paDI hatI, je parathI jana tathA janatara tamAma jAtanA tamAma mAnI zrImada pratyenI apurva premabhakita jaNAI AvatI hatI. "ajaba jevuM che ke agnisaMskAravALI jagyA ghaNA vakhata sudhI bhInI rahI hatI ne bilakula sukAtI na hatI, jyAre AjubAju bhInAza jarAye jaNAtI na hatI. pachIthI zrI ajitasAgarasUrie vidhiyukta devavaMdana sekaDA mANu saMgAthe karyuM hatuM. chevaTanI vibhutI temanI citAnI jagAethI uThAvI laI mahuDInA raTha kALIdAsa mAnacaMde saMdha samasta mahuDInA Are sAbaramatImAM ADaMbarayukata vahana karI hatI. mane dUmazrInI bhakita mahuDInA saMdhe tana, mana, ane dhanathI ghaNI sArI karI hatI, jethI bhakatAdhAna bhagavAnanI kahevata pramANu guruzrI mahuDIne bahu ja cAhatA hatA, ane temaNe mahuDIne prasidhimAM lAvavA mATe ghaNuM ja AmAma ApavA che. maradamazrInA khedabharyA samAcAra sAMbhaLavAthI ajitasAgarasUri upara tathA maMDaLa u para saMkhyAbaMdha tArA tathA patro rojanA roja gayA hatA. gAmegAma haDatAla, DhorapatI dAgA, garIbo anAja ane maMdiramAM pUjA e madamazrInA mAnamAM bhaNavavAmAM AvyAM hatAM. vIjApuranA saMdha taraphathI For Private And Personal Use Only
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caritranAyakanI ArasapratimA [ mahuDI ] For Private And Personal Use Only
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyan mandir 5. zrI. kailAsasAgara gaNi For Private And Personal Use Only
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dhanya he! e mRtyu ! dhanya he e jIvana! 371 DA eva thayA hatA ane marahuzrAnA samAdhisthAna upara bhavya suMdara gurumaMdira banAvavAmAM AvyuM ... www.kohatirth.org sasAra sarovaranuM eka mahApadma anantamAM vilIna thai gayuM. e gayuM; paNa dezAo jANe enAthI mahekI rahI hatI. varSonAM vana vIdhIne Aje paNa e saurabha manane mamaghAvI rahI che. maryA' pachInAM daNAM ke ArasanAM madirAnI amAre mana kiMmata nathI. mahA kavi nAnAlAlanA zabdomAM ajali ApI ame amAruM vakatavya khatama pharIe chIe. 66 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir patra maLyuM. vAMcIne e saune avazyamevanA samAcAra jaNyA. nitya nIrakhIe chIe, saunuM e bhAvi che. budhdhi, jJAna ne anubhavanAM e DahApaNa che, paNa hRdaya e DahApa hune ela svIkAravA nA pADe che. e to kharekhara sAgara hatA. jainasaMgha Aje jANate nathI ke enu keTaluM Atmadhana harAyuM che. eve sAdhu saMghane pacAse varSAe maLe te saMghanAM sadbhAgya. " e te sAcA sanyAsI hatA. hun * huM enA dilanI udAratA parasa'pradAyIone vazIkaraNa karatI. jJAna ane bhakita paramAtmayAga mATe jarUranAM che, paNa manuSyeAnA manuSya pratinA dhamAM ghaNA vIsare che. te pete peAtAnA sa'keAcanAM durgAmAM bharAi rahe che. budhdhisAgarajI mahAnubhAva virAmatAmAM khelatA, sapradAyamAM te e zeAbhatA; paNa aneka saMpradAyIonA samudAya saMghamAM paNa emanI tejasvitA achAnI naheAtI. " emanI bhavya mUrti emanA AtmasvarUpa jevI bhavya hatI. vizALa mukhArave, ucca ane puSTa dehastha bha, gregendranA jevI DhADhI ! emaneA jabarajasta daMDa ! ApaNe sau mAnavajAta surti pUjaka chIe, ane e bhavya mUrti adRzya thai che, paNa nIrakhI che temanA antaramAMthI te jaldI bhusAthe huM ja "AnaMdaghanajI pachI AvA avadhuta jainasa MghamAM gheADA ja thayA haze. sAthanA ziSyama`DaLanA to brahmajanmadAtA pitA ane zirachatra gayA che. keTalIka veLA AzvAsananAM vacana uccAravAM e ce mithyA che. nAnAlAla kavinA jacazrI hara tA. ka. eka mAruM bhajana sAMbharI Ave che te lakhuM chuM. enu prathama caraNa te jUnA eka prasidhdha bhajananuM che, bAkInu mAruM che. emAM zrI budhdhisAgarajInI pratimA utarI haiya evu che. mATe meAkalu chuM, jANe Atma For Private And Personal Use Only G
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ganiSTha AcArya 32 maLe jo jati satI re keAI sAhebane darabAra dhIgAdherI bhArekhamAM dharma taNA zaNagAra punya pApanA parabandA kAMi brahma-- AMkhalaDI anabhemAM ramatI uchaLe uranAM pura sata cita AnaMde khelaMdA dharma dhuraMdhara zUra maLe je jati satI re ke AhalekanA darabAra. # zAntiH : zAntiH 9 zAntiH For Private And Personal Use Only
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI 108 graMthapraNetA yoganiSTa AcArya zrImad buddhisAgara sUrizvarajI For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir DEyogaThIyAvali ESTE GEZILJZ 2112 do WWWWWWWW WWWWW Wwwwww dvitIya vibhAga sAhityasarjana lekhaka : pAdarAkara For Private And Personal Use Only
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI adhyAtma jJAna prasAraka maMDala muMbaI AMkhalaDI anabheAmAM ramatI, uchaLe urano pUchyuM sata, thita. mAna hai mesatA, dharmadhuraMdhara zUra. --mahAkavi nAnAlAsa For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra prastAva A Adaza 12 sAhityasarjananA aMtargata viSayA vagI karaNa tattvajJAna-adhyAtmajJAna sAhityapratimA-AtmapratimA samI gArajI zabdanI vyutpatti lekhananA garbhita hatu kAvyanuM lakSaNa zuM aMdha che ? zrImaddanAM kAvyAnuM vargIkaraNu jUnA kavionI chAyAvALAM OM bhajana--padA zrImA prema zrImatI satyazAdhakatA, zubha sAhityanI vyAkhyA. navA yuganI chAyAvALAM kAvyA Urmi kAvyA sRSTisauMdaryanAM kAvyeA rASTragItA nivApAMjali-zAkrapradhAna kAvyeA upadezapradhAna DhALyA zrImaddanI kavitAnAM sAmAnya tattvA zrI saMbadhI zrImaddanA vicArA zrImad vi tarIke sthAna zrImatuM gadya ,,nuM tattvajJAna itihAsa vivecana-bhASAMtara chatrana caritro patro-nedhA dharmanIti vagere zrImad gadyanA sAmAnya guNa-doSa temanA prauDha lakhANunA namUnA zrImanA racita graMtheAnI mAleAcanA kramavAra 1 3 7 9 11 13 13 15 17 20 23 23 25 31 * 36 * 43 47 48 45 5 pA pA para para pu. 5 www.kobatirth.org 57 ItihAsa vivecana-bhASAMtara jIvana caritre patrA-noMdhA dharmanIti khAdha kAvyavibhAga saMskRta graMthA adhyAtma vyAkhyAnamALA samAdhi zataka anubhava paMcaviMzati graMtha AtmapradIpa graMtha AtmadarzIna gItA paramAtma darzana paramAtma nyAti tattvajJAna dIpikA vacanAmRta adhyAtma--zAnti Di dravyavicAra krayAga Atmatattva darzana krama prakRti TIkA-bhASAMtara Agama sArAddhAra-adhyAtmagItA satya svarUpa dhyAna vicAra Atmazakti prakAza Atmadarzana Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Atma zikSAbhAvanA prakAza tattvavicAra AtmaprakAza premagItA For Private And Personal Use Only 17 57 pa 58 58 18 18 18 18 59 paha pa 1 61 dara 6. 64 64 t e 68 ze 69 70 01 72 72 198 hara 74
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyan mandir 98 101 102 103 103 jena ai. rAsamALA jainadharmanI prAcIna-arvAcIna sthiti 74 vIjApura vRttAMta ga7mataprabaMdha saMdhapragati jaina gItA jaina dhAtu pratimA lekha saMgraha gujarAta-vIjApura vRttAMta jIvanacaritra pa -ne kukuma patrikAne javAba dhama-nItibodha gurubodha tIrthayAtrAnuM vimAna zrAvaka dhama" svarUpa gurthInurAga kulaka kanyAvikraya niSedha cintAmaNi jene paniSada ziSyopaniSada jainadharma ane khristI dharmane | mukAbalo lAlA lajapatarAya ne jaina dharma pratijJApAlana mitramaitrI zAkavinAzaka graMtha sAMvatsarika kSamApanA jaina dhArmika zaMkA-samAdhAna ghaMTAkaraNu vIra jaina satramAM mUrtipUjA mudrita jaina graMtha nAmAvali smAraka graMtha bhajana saMgraha bhajana kavAlI mahulI saMgraha bhArata sahakAra zikSaNa devavaMdana kakkAvali subodha sAbaramatI guNa zikSaNa varasoDA sAbaramatI tIre 102 105 105 107 107 119 113 134 135 141 (G ) For Private And Personal Use Only
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pariziSTa zrImadbha sAhityasarjana [ zrI. pAdarA2] prastAva --~ dareka deza, prajA, bhASA ke sAhityane potapotAnI saMskRti hoya che, ane e saMskR* tinA ghaDataramAM tyAMnI pratyeka vyakitano thoDo ghaNe phALe avazya hoya che. te badhAmAM dharmono sauthI vadhu mahattvano hisso hoya che. - AryAvartane AMgaNe je saMskRti phaLIphAlI che, tenA ghaDataramAM aneka prajA dharmo -vyakitaoe yathAmati-yathAzakita potapotAnI kalA ane kuzaLatA ajamAvyAM che. vedavyAsa, vAlmIki, hemacaMdra, ke ravIndra jevA kavirAje e tene potAnI kalpanApIthI dvArA vividha raMge raMgIne suzobhita karI che. rAma, kRSNa, buddha, mahAvIra jevA parama AtmAoe ke gAMdhIjI jevA mahAtmAoe pitapotAnI viziSTa zaktidvArA tene sarvAMgasuMdara banAvela che. pANinI, pataMjali, kaNAda, kapila, yAjJavalkaya, manu ke bhadrabAhu jevAoe saMskRtinA vRkSane jalasiMcana karyuM che. siddhasena, samatabhadra, zaMkarAcArya, kumAri, nAgArjuna ke haribhadra jevAoe tene pitAnI vilakSaNa tArkika buddhinI eraNa para caDhAvIne kasI joI che; azoka, saMprati, khAravela, vikramAditya, harSavardhana ke kumArapALa jevA cakravatI samA rAjAoe tene phelAvI che; tulasIdAsa ke tukArAma, kabIra ke mIrAM, AnaMdaghanajI ke yazovijayajI, rAjacaMdrajI ke rAmakRSNa jevA saMta hRdayoe tene saMskArIne samRddha karela che. drAviDI prajA, Arya prajA, hUNa, zaka ke muslIma prajAoe tene potapotAnI asara dvArA opa Apela che tathA tene potAnI banAvavA keziza paNa karela che. AryAvartanA Adi kavithI te kavi samrATa kAlIdAsa ane Aja sudhInA kavioe tene mukta kaMThe gAI che, eTaluM ja nahi paNa nityanRtana ka65 I dvArA tene zaNagAratA rahyA che. e rIte potAnuM artha tene caraNe dharela che. Ama saMskRtinA ghaDataramAM-tenA piSaNamAM-vikAsa-vistAramAM tathA tene sadaiva lAvaNyamayI rAkhavAmAM AryAvartanA pratyeka prANane hIsso jaNAI Ave che. Arya Adarza-- - saMskRtinI vizeSatA ja e che ke te sarva ziSTa ane saMskArI vicArane apanAvI potAnA karI le che, ane potAnI godamAM sUnAra saune tevA banAvavAnI koziza kare che. vividha vRtti ane vyavasAyanAM mANasone paNa te eka sUtramAM nAthe che. saune mATe te AdazarUpa rahe che. e Adazane jANavo hoya to ApaNe jIvananA vividha kSetre vicarI rahelA For Private And Personal Use Only
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAratIya AtmAonA Adarzane jovA-jANavo paDaze. bhAratavarSa para najara pheMkatA ja ApaNane jaNAya che ke pitAnI vi7SaNAne tRpta karavA mathato vyApArI ane tyAgamAM ja saMtoSa mAne che. yuddhaghelo caDho anyanA saMrakSaNamAM ja pitAne kRtakRtya mAne che. kavi ke kalAvi potAnAM zreSTha pAtronI keSThatA, temanAM sadAcAra, saTAma, tyAga, tapasyA, dayA, dAna, nyAya, nIti, ke paropakAra jevI vRttinI viziSTatAmAM ja jue che. kuTuMbavatsala gRhapati Akhare kuTuMbanA tyAgamAM ja Atmazreya de che. sarvasvano tyAga karanAra saMtapuruSe AtmadharmanI oLakhane ja zreSTha gaNe che. A badhA uparathI ema kahI zakAya ke satya, sadAcAra, saMyama, tyAga, paropakAra, prema ane pariMgrehatyAga dvArA Atmadharmano sAkSAtkAra karI zAzvata sukha meLavavuM e ja khare Aya Adarza che. e Adarzane dareka mANasa potAnA kSetramAM najara samakSa rAkhe che ane potAno jIvanakama ghaDe che. vividha kSetre dekhAtA jIvananA vividha kAmamAM rahelI A ekarAgatA ja Arya saMskRti che. | gujarAtanI sAhityika amitA phelAvavAmAM aneka vidvAna ane kavi eno hAtha hato. temAM jaina sAhityasvAmIono phALo nAnosUno nathI. brAhmaNa vidvAnonI mAphaka jaina paMDita paNa aneka thaI gayA che. temaNe saMskRta-prAkRta bhASAnA graMtho lakhI gujarAtanI ja nahi paNa samasta bhAratararSanI apUrva sevA bajAvI che tevA paMDitapravara sarvazreSTha sAhityakAromAMthI eka mahAnuM arvAcIna jaina saMta zrImad budhisAgarane tathA temanI gurjara sAhityasevAne paricaya ApavA ahIM prayatna che. - lakI yuganI ItihAsagAthAo vicAratAM dazamA sikAthI caudamA saikAnA aMta sudhI zrInI sAthe sarasvatIne sumeLa gujarAtabharamAM prasaryo hovAnuM mAluma paDe che. bhImanI viddhasabhA zrI bhoja jevA sarasvatIputrane paNa AkarSatI. karNa ane siddharAjanI vidvatsabhAnI khyAti sAMbhaLI dezavidezathI paMDito pATaNamAM AvatA. rAjakArya uparAMta rAjasabhAmAM sAhityavida ane vAdacarcAo cAlatAM. avaMtInA sAhityabhaMDArathI gujarezvara siddharAjane paNa pitAne AMgaNe srotasvinI sarasvatInI sAthe vAgyAdinI zAradAne mUrtimaMta karavAnI preraNA thaI. hemacaMdra jevA dhIragaMbhIra ane sarva zAstranA pAraMgata vidvAne te svapna siddha karI batAvavA gujarAtane potAnuM svataMtra vyAkaraNa, kASa, alaMkAra chaMdazAstra, zAstra, mahAkAvya vagerenA apUrva graMthA bheTa dharyA, ane yu devatAe temane kalikAlasarvasanA apUrva birUdathI vadhAvyA. siddha hemacaMdra pUrNa thayuM tyAre rAjajJAthI hAthInI suvarNa aMbADImAM te sthApI, nagaramAM mahesavapUrvaka pheravI, rAjagraMthAlaya jJAnamaMdiramAM enI sthApanA karavAmAM AvI hatI, ane enA adhyayana mATe pATaNamAM eka mATI adhyayanazALA kholavAmAM AvI hatI. ( ke. ke. bI. vyAsa ) siddharAjanI vidyasabhAmAM vidvAna paMDito besatA, jyAM sAmAnya paMDitAnA praveza paNa durlabha hatA. kumArapALane rAjyakALa paNa sAhityadaSTie Utarato na hato. tyAra pachInA samayamAM selaMkIonI vIrazrI osaratAM ajayapALa ane bhImadevanA zAsanakALamAM sAhityano pravAha saheja meLo lAge che, paNa vastupALanI For Private And Personal Use Only
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvittA - tenuM Azcita kavimaMDaLa, ane visaladevanI rAjasabhAnAM aitihAsika varNano vicAratAM sidhdharAja ne kumArapALanI mAphaka vIra dhavaLa ane visaladevanA kALamAM paNa sarasvatIno pravAha akhalita vaheto hato ema jaNAya che. (ke. bI. dave) A pachInA kALamAM e pravAha vaheto ja rahyo che. emAMthI gujara saMskRti ane sAhitya kalA ane kAvyano pravAha gurjara kavikavidoe vahAvace ja rAkhyo che. gujarInAM arcanapUjananA ghelA masta avadhUta prakaTatA ja rahyA che. bhakti, vairAgya, AdhyAtmatatvaciMtana, gArarasanAM kAgya Alekhanapu dvArA gujarI pUjArI ja AvI che. zrI AnaMdaghana, yazavijaya, devacaMdra, dhanaMjaya, dhanapAla, vAgabhaTTa, kabIra, sUradAsa, narasiMha, dayArAma, akho, dhIre, prItama, navala, zAmaLa, gaMga caMdathI laI narmada premAnaMda ane TheTha Aja nhAnAlAla, khabaradAra sudhI ane lalita-meghANI sudhInA gurjarI bhakatoe e pavitra pUjA ati madhura AMtarabhaktibhAva pu vaDe cAlu rAkhI che. - A nAnakaDA nibaMdhamAM evA ja eka samartha zAstravizArada aSTAMgayoga adhyAtmajJAnamaMDita satkavi ane paMDita pravare AjanI Arya saMskRtinA ghaDataramAM je phALo Apyo che, gurjarI pUjanamAM je svArpaNa-sarvArpaNa karyuM che tenI kathA lekhIzuM. laukikAnAM hi sAdhunAmartha vAganuvatute / RSINAM punarAdyAnAM vAcanI'nudhAvati / / bhAvArtha-sAmAnya satpanI vANI ane anusaratI hoya che, jayAre paramagaSivaranI vANI pramANe artha anusare che. zrI buddhisAgarajInI sAhityapratimA temanI AtmapratimAnA jeTalI ja bhavya che. je AdhyAtmika ane yogI jIvana teo jIvyA tenA sahaja paDadA rUpe ja temanA sAhityano udbhava thayo che. bIjA zabdomAM kahIe to, je mahAna layanI siddhine mATe teoe samasta jIvana samapyuM, te lakSyanA saMdezAthe ja temanA sAhityanuM nirmANa thayuM che. A kAraNe ja sAhitya jIvananuM pratibiMba che e sUtra ghaNAnI bAbatamAM apAMze vA apekSAe satya hoya che, tyAre zrI buddhisAgarajInI bAbatamAM sarjAze satya TharyuM che. ghaNAnI vicArasRSTi ane kAryaraSTimAM moTo bheda hovAthI sAhityamAM pratyakSa thatAM ane temanA kharA jIvanamAM visaMvAditya dagocara thAya che. sAhitya eTale jIvana, ane jIvana eTale sAhitya. A advaitavAda ane abhedabhAvanI sthApanA AvAonI bAbatamAM na ja thaI zake. vicAra vANI ane vartananI je ekatA sAdhI zakyA che, jenA mAnasika ane kAyika jIvanamAM dvidhAbhAvano aMza paNa nathI, jenA Adarza ane cAritra sarakhI gatie prayANa karI rahyAM che, jenAM kalpanA ane kArya abhinnapaNe sAthe ja vahyAM jAya che, tenA sAhitya ane jIvanamAM abhedapaNuM ane ekarUpatA hoya che, ane A mahAn guNane lIdhe ja zrImad buddhisAgarajInuM sAhitya janatAnA hRdayapaTa bhedavAne samartha nIvaDayuM che. For Private And Personal Use Only
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir temanuM lakhANa (sAhitya) eTaluM vistRta che ke anya keI gRhastha ke tyAgI sAkSare temanA jeTalo graMtharasathALa gujarAtI prajAne pIrasyAnuM jANamAM nathI. ekaso ne daza mahAsamartha graMtha AlekhI sAhityasRSTimAM zrImade jabaradasta phALe aryo che. temanAthI paricita na hoya tevAne to vismaya thAya ke sAdhujIvananI dainika kriyAomAM, tema ja dhyAna, samAdhi, vAcana, manana, upadeza, pravAsa ane parimita sAdhana (mAlakInuM kazuM ja nahi) ityAdimAM puSkaLa samaya gALavA chatAMya teo A sarva lakhavAne samaya kayAMthI meLavI zakyA ? temanI adbhuta lekhinImAM avirata zakhasudhA jharAvavAnuM jevuM sAmarthya hatuM tevuM keI virala lekhinImAM ja hoya che. temanAM samasta pustakono saMgraha karavAmAM Ave te eka svataMtra kabATa joIe, evI je ramujI Takera karavAmAM AvI che te taddana sAcI che. jema saMkhyA tema sattAmAM temanuM lakhANa ghaNA UMcA prakAranuM che. vicAronI vipulatA, bhAvanAonI samRdhi, lAgaNIonA taravarATa, aMtarAtmAnA UMDANunA ghUghavATa, bhASA ane zabdane AdhAra laI bahAra paDatAM sAhitya-rasRSTimAM ajaba bhAta pADe che. gujarAtI, saMskRta ane hindI traNe bhASAomAM lakhANa thayuM che. alabatta saMskRta ane hindI lekhaka tarIke nahi paNa gujarAtI bhASAnuM vAhana ja temaNe mukhyatve pasaMda kareluM hoI temanuM sAhitya jIvana gujaragirAnI temanI sevAo upara ja rita gaNavuM joIe. | gadya ane padya ubhayamAM teozrIe nipuNatA batAvI che, paNa lekhaka jyAre gadya ane kAvyuM ubhayamAM uttama hoya che tyAre svAbhAvika rIte ja tenI kavitA gadya upara sarasAI bhogave che. A niyamAnusAra zrImanI kAvyapratibhAe temanI gadyapratibhAne aMzataH AvarI dIdhI che. chatAM nirapekSa nirIkSakane gadyanA uttama aMze DhAMkayA nahi ja rahe. gadyalekhaka tarIke teo sAhityano lagabhaga dareka pradeza khUMdI vaLyA che. ItihAsa, tattvajJAna, jIvanacaritro, noMdho, nibaMdha, patro, TIkAo, saMvAda, adhyAtmajJAna, vega Adi dareka viSayamAM teoe kauzalya batAvyuM che. padyamAM bhajano, gahulIo, UrmigIta, rASTragIte; avaLI vANI, raSTisauMdaryanAM kAvyo, khaMDakAvya, kAkIo, cAbakhA, varNanAtmaka tema ja upadezAtmaka tattvabharapUra lAMbAM kAvyo Adi aneka kAvyasvarUpo rUpe temanI prasAdI upalabdha che. AnuM vigatavAra avalokana karatA pahelAM temanA sAhityajIvananA ghaDataranAM sahAyaka ta tarapha dRSTipAta karI laIe. kavio janmathI ja kAvyaprasAdI laIne avatare che. A sUtra ghaNA uttama keTInA kavionI peThe buddhisAgarajIe paNa pitAnI janmasiddha kAvyazakitanA draSTAMtathI sAbIta karyuM che. teoe abhyAsa te mAtra gujarAtI cha copaDIne ja karyo hato. aMgrejI to ghera ja zIkhI lIdheluM. te paNa be copaDIo jeTaluM. (saMskRta abhyAsa pAchaLathI karyo hato.) ATalA parimita jJAnamAMthI kudaratajanya samRdhi sivAya je prakhara zakitanuM temaNe bhaviSyamAM darzana karAvyuM te na ja saMbhave, ema sau koI samajI zake tema che. bezaka temanI nesagika zakitane khIlavI dedIpyamAna karavA Apa caDhAvavAmAM bIjI aneka sAmagrIono hisso che ja. zaza. For Private And Personal Use Only
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vAvasthAmAM mAbApanA mukhethI zravaNa karela rAmAyaNa-mahAbhAratanI zUrAtanabharI dhArmika kathAoe temanA bAlajIvanane preraNAnA amI pAI utsAhapUrNa ane cetanavaMtu banAvyuM hatuM, jyAre kudaratanA ucharaMgamAM khelavAnuM saubhAgya sRSTisauMdaryathI vITaLAyela pradezamAM janma thavAthI anAyAse ja prApta thayuM hatuM. sAbaramatInA jaLamAM chabachabiyAM karatAM, vAMghAM ane kotarakaMdarAomAM pharatAM, retanA DhagalAo upara ALoTatAM, pakSIonA kalarava suNatAM, lIlAM vRkSonI AmalI pIpaLI khelatAM, temanA hRdaya para apUrva chApa paDI hatI. kavisvabhAvane anukULa A vAtAvaraNa temanA rasika AtmAne bahalAvavAmAM saMpUrNa saphaLa thayuM hatuM. temanAM kAvyomAM sthaLe sthaLe nisagaprema dagocara thAya che. nikhAlasatA, saraLatA, kudaratamAMthI kAvyAmRtasatra kheMcavAnI tAkAta, ane mastI, je temanA sArAe jIvanane AvarI rahyAM hatAM, ane je temanA samasta sAhityamAM mukhyatve pratyakSa thAya che teno saMbhava paNa sAbaramatInAM kalelamaya AMdolanamAMthI ja thayele. zrImada nAnAM nAnAM zabdacitra dvArA sAbaramatI ane tenI suramyatAnuM AkhuM dazya " sAbaramatIgaNazikSaNakAvya " mAM khaDuM karI de che. temanA citta para paDelI bhavya chApa keTalI asarakAraka ane ugra haze tenuM, zaizavakIDAnI samApti pachI varSo bAda lakhAyalI, nIcenI paMkitao javalaMta dRSTAMta che?-- sAbaramatInA kAMThaDe, vRkSo upara vAnara rame, krIDA kare bahu jAtanI, bhakSaNa karI phaLane bhame. mastI dukAhuka kUdIne karatAM rahe pANI pIe, nirbhayapaNAthI mahAlatAM, mAnava thakI enA bIe, x UMcA ghaNA che TekarA. nIcAMja AdhAM baha khare. varSa same lIlI mahI, sADI majhAnI zubha dhare; rahake mayUra jozathI, paDaghA paDe tenA aho ! bahu valio ne kaMdathI zobhA dhare joI lahe ! | (sA. gu. zi. kA. pR 128-8) gAyo bhesa priya mana vaDe ghAsa kAMThe care govALiyA vividha ramato besI kAMThe rame che; zabdo saDA vihaga vadatuM kadI UDI bhame che, AdhArane laI jalacaro zarmakrIDA kare che. | (sA. gu. zi. kA. pR. 3) For Private And Personal Use Only
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir khaLakhaLa madhurA zabdathI, mojAM viSe tuM DolatI, navaraMga taraMge nAcatI, bhamarA ja maLe dhAratI. | ( sI. gu. zi. kA. pR. 5- 6 ) rAtri sAme sAbaramatI 52, caMdra tArA jhagamage, sAbaramatI yazapujanA banIne aDe te tagamage. | (sA. gu. zi. kA. pU. 62 ) samarata vAtAvaraNa jyAM kavitvamaya che, tyAM ahoniza khelanArA bALaka pratibhAzALI kavi thAya temAM zuM Azcarya ! e tadana satya che ke janmasamaya ane bAyA saMskAra manuSyanA hRdayane uttama, adhama ke sAmAnya banAve che, ane jIvananA A aticaMcaLa samaye devAyalA puTa kadI osaratA nathI. bhAvanAmaya pradezanA susaMge zrI madranA hadayane bhAvanA-bharapura banAvyuM, ane je kavitvazakti pAchaLathI anekanA dhanyavAdane pAtra thaI tenA aMkura temAMthI pragaTayA. A uparAMta zrImadanI rasika vRttine piSaNa ApavAmAM sthaLe rathane pharatA bAvAnAM bhajana, bharatharInAM lekagIto, ane mANabhaTTanI kathAoe mahattvano bhAva bhajavyo che. kabIranAM bhajane sAthe harIphAImAM UtarI zake tevAM bhajano, mIrAMnI kAphIo sAthe spardhA karI zake tevI kAphI tathA zrI AnaMdaghanajInA svAnubhavane Takakara mAre tevAM AdhyAtmika pade racavAmAM zrImade je kuzaLatA batAvI che, te temanA nAnapaNanAM bhajano Adi pratyeno atyaMta prema ane preraNAne AbhArI che. vAtmakathAmAM teozrI lakhe che ke -" amArA mADhamAM bAvAo, bhakto AvatA. teo dharmanI vArtAo kahetA hatA. te sAMbhaLatAM rasa paDatA hato....... ....mANabhaTTa purANIo rAtre ATha vAgye jyAre mahAbhAratanI kathA kahetA hatA ane rAgarAgaNIothI pAMca pAMDavonI ane kauranI kathA lalakAratA hatA tyAre mane bahu rasa paDatuM hatuM, ane athathI iti paryata pAMDavo vagerenI vAto sAMbhaLatA hatA. mahAbhA ratanI kathAmAM mane arjuna ane dharmarAjAnuM caritra bahu pasaMda paDatuM hatuM. kuSNanI vAta AvatI hatI, paNa kRSNa kapaTa karIne abhimanyune marAvI nAkhyo tathA bIjAM paNa kapaTa karyA hatAM, te mane rucatAM na hatAM. tethI savAramAM huM rAmanuM nAma deto hato..........ghaNI vAra musala mAnanI dharmavArtAo sAMbhaLavAno prasaMga maLato hato; ane khudAnI vAta AvatI tyAre khudAnAM darzana karavAne mAruM mana talapApaDa thaI jatuM........amArA mADhamAM prabhubhajana gAnArA rAvaLiyAo AvatA. temanAM bhajane ekacittathI sAMbhaLato hato. mIrAMbAInAM bhajano ane temanA jIvananI vAta sAMbhaLIne, mIrAMbAI jevA bhakta thavAnuM manamAM gamatuM hatuM. bharatharI 1. amo sadha. For Private And Personal Use Only
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir leke sAraMgIthI bhatRharinAM bhajano lalakAratA hatA temAM thoDuM thoDuM samajAtuM hatuM." A vAtAvaraNa parathI samajAze ke eka pAsathI zrImatuM sAhityajIvana ghaDAtuM hatuM to bIjI pAsethI temanuM AdhyAtmika jIvana paNa pracchanna rIte jaDa nAkhatuM hatuM. kumArAvasthAmAM temaNe jANe ajANe je saMskArone bIjarUpe grahaNa karyA te ja saMskAre bhaviSyamAM vRkSa rUpe meTo sAhityaphAla arpavAmAM samartha thayA. mIrAM ane bhatRharInAM bhajananA zretAe jJAna ane bhakitanA ja sUra kADhyA ane temanA jevA ja adhyAtma raMge raMgAI svAnubhava ane svArpaNanAM pado gAyAM. A mahAna sAmya zrImanI vRttine DhaLAva kaI bAjue hato tenuM darzana karAvavA uparAMta kudaratanA eka sanAtana siddhAMtanI tavataH puSTi kare che. te e che ke manuSyanI anukaraNazakti ane grahaNazakti bAlyAvasthAmAM hoya che tevI anya koI avasthAmAM nathI hotI; tethI ja je bhajano, kALyo, gIto zrImade bALapaNamAM sAMbhaLyAM ane hRdayamAM utAryA tene ja anusaratuM saMgIta temanA samasta sAhitya ane jIvanamAMthI nItare che. zrI budhisAgarajI bAlapaNAmAM paNa sarasvatInA aThaMga pUjArI hatA. vidyAprAptine jabarajasta anurAga, te meLavavAnI tIvra utkaMThA, te prApta karavAnA tanatoDa prayatno ane Teka, zAradA pratyenI temanI alaukika bhaktinI khAtarI Ape che. bAlaka chatAM temano gADha, niHsIma prema zAradAnI kRpA meLavavA mATe pUrato hate. eka vakhata temaNe zikSaka pAsethI sAMbhaLyuM ke kAlIdAsa kavine sarasvatI prasanna thayA hatAM, ane tenA jevA thavA mATe sarasvatIne prasanna karavA joIe. A sAMbhaLI tarata ja temaNe pratijJA karI ke, " jyAM sudhI sarasvatI prasanna na thAya tyAM sudhI pAnase pArI, aDadanI dALa, ane giDAnuM zAka khAvuM nahi.1 " teo lakhe che ke:-- savAramAM UThIne bhaNatI vakhate zAradAnuM nAma deto ane manamAM prArthanA karI sAhya mAgato hato. zALAmAMthI chUTI ghera jatAM prathama gokhalAmAM sarasvatI mAtAno dI karato hato. eka sarasvatInI chabI meLavI hatI, ane tenuM savAramAM vahele UThIne hAtha joDIne darzana karato hato, ane manamAM AjIjI karI vidyA caDhavA mATe sarasvatI mAne bAlakabhAve vinavato hate.......jUnA eka pAnAmAMthI sarasvatI maMtra maLyo hato. meM te maMtrane gokhI mukhe karyo, ane dararoja sarasvatI maMtrano jApa karavA lAgyA.. koI lakhelA kAgaLa para paga deto na hato tathA sarasvatI mAtAnA sogana paNa khAte na hato. ) - paMdaramA varasathI ja kavitA racavAne prAraMbha thayo. duhA, copAI, chaMda, savaiyA, vageremAM sAdI kavitA lakhI zikSakane batAvatAM, te khuza thatA ane bAlaka (bahecarane ) budhdhasAgarane utsAha ora vRddhi pAmato. eka vakhate eka jaina sAdhunI koI brAhmaNe tiraskAravAcakadhvanithI "garajI ! " kahI mazkarI karI, temane utArI pADavA prayatna karyo, caMcaLa 1 aprasiddha AtmakathAmAMthI. 2 aprasidhdha AtmakathAmAMthI. For Private And Personal Use Only
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ane tIkSaNa buddhivALA buddhisAgare gora" zabdamAMthI gerachanI mahattA vadhe te navIna artha kAnI nAnI zI kavitA racI kADho: vasamAMhI vRta nahi AyA, svAda nahi ko jAnata hai, suradAnava jana koTI male, tobhI nahi ghatarasa pIchAnata hai. mIThA rasameM gora bakhA, zAstra vacana pramANuta gora saMga kabu ghata mIlata taba, miSTa bhojana banAvata hai. gora, ghI sama gorajI jANe, uttama nAma dharAvata hai, Isa bhavameM zubha kArya karatA vaDa, paralokana sukha pAvata hai. cha rasamAM ghIne rasa Avato nathI, ghIne kaNabI vagere leke prAkRtamAM 'jI " kahe che, ane goLane 2-La" nA ekya-sAmyathI gora kahevAmAM Ave che. gora ane jI zabda maLI " gorajI " thAya che. te miSTAnna bhejananI peThe priya zreSTha che. jema miSTAnna priya che tema gorajI paNa evA priya uttama che. te A lokamAM paramArthanAM kAryo karIne AvatA bhavamAM devalokamAM jAya che. te (2) sAhityajIvananA ghaDataranI anya kAraNa sAmagrI | gadyapadya sAhityano bIjarUpe A rIte AvirbhAva thaI cUkyo hato. vAcanarUpI vArisiMcana thavAthI phaNago phUTayo ane tene uttarottara vikAsa thavA lAgyo. eka pAsathI jaina sAdhuonA samAgamathI buddhisAgarajInI jJAnapipAsA vadhatI cAlI. tenA samakSa anya sAhityano samasta bhaMDAra khule thaye, bIjI pAsa temaNe saMskRtano abhyAsa karavA mAMDyA, kAvya ane tarka-nyAyane abhyAsa karatAM saMskRta sAhityanI aNamola khUbIo temane samajAvA mAMDI. sAthe sAthe gujarAtI sAhityanAM uttamottama pustakanI varaNI karI tene abhyAsa zarU karyo. lagabhaga Aja ArasAmAM gujara sAhityanA yugapravartaka govardhanarAmanA "sarasvatIcaMdra' dekhA daI, gujarAtIonI rasikatAmAM juvALa ANyo. kalApInA mIThA mohaka aMtalapI kekAe saunAM dilavihavaLa karyA. A be samartha lekhakenI chApa ApaNu yuvAna kavi para sajajaDa paDI, vaLI A ja samaye temanA jIvanamAM thanAra mahAparivatane temanA hRdayamAM tumula yuddha jagAvyuM. "lagna ke brahmacarya ? saMsAra ke tyAga?" A mahA prakana temanA hRdayane muMjhavato hato. saMsAranuM vazIkaraNa eka pAse lebhavatuM hatuM, te tyAganI bhavyatA ane Atmaprabhuno avAja tene bIjI pAsa lalacAvatAM hatAM. aMtaramAM bhavya samarAMgaNa macyA bAda vijaya te tyAgabhAvanAe ja meLavyo paNa A prasaMge temanA cittane calAyamAna karavAne asamartha hatA, ane tenA bhAvi paripAkamAMthI aneka kA jamyAM, gadya ane padya bannee mUrta svarUpa dhAraNa karI temanuM sAhityajIvana racyuM. prathama graMtha e paNa eka AzcaryanI vAta che ke jenuM jIvana kavi tarIke khAsa prakAzamAM AvyuM. 3 aprasiddha AtmakathAmAMthI For Private And Personal Use Only
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tene hAthe prathama eka gadya pustaka ane te paNa khaMDanamaMDanAtmaka heI gadyamaya bahAra paDe che"jaina ane khristI dharmane mukAbalo." paNa sAhityajIvananI uSA ugatAM ja saMjogoe temane e pustaka lakhavA hAkala karI hatI. kamanI dRSTie temanAM bhajano ane kAvyo karatAM te prathama ubhe che. chatAM saraLatAnI khAtara ApaNe temanA padyanuM ane pachIthI gadyanuM ema avalokanane anukrama rAkhIzuM. (3) lekhanano garbhita hetuH gujarAtI bhASA kema pasaMda karI! kAvyaguNatulA dvArA zrImaddanA kAvyanI tulanA karatAM pahelAM tenuM yathAsthita svarUpa samajavA, teono potAnA lakhANanI pAchaLa garbhita hetu zo hato ? te jANavuM jarUrI che. pitAnA jJAna ane anubhavano lAbha vizvane maLe ane taddadvArA tenI sarva prakAre unnati thAya e bhAvanAne mUrta svarUpa ApavA temaNe sAhityanuM avalaMbana lIdhuM. mAnavamAtranI pragati zI rIte sadhAya, e teozrInI satat vicAraNAno viSaya hato. AnA pariNAma rUpe temanA magajamAM je je vicAro udbhavyA, je je bhAva phuryA te sarvane vyavasthita rUpamAM gadya yA padya rUpe janasamAja samakSa mUkyA. (juo bhajana saMgraha bhA. 6 pR. 3 mAM) nathI navarA jarA rahevuM, jagata sevA bajAvAnI, karIne AtmAnuM jJAna ja, badhAnI dRSTi khulavavI; cahyuM che je badhAmAMthI, badhAne ApavuM pAchuM, sakaLane Atmavata lekhI, yathAzakti bhaluM karazuM. jIvonI zAMtinA mATe, bhalA lekha lakhyA karazuM, kharo upadeza detAM re, paDe jo prANu topaNa zuM! (bha. 5. saM. bhA. 6, pR. 2.) temane jIvana saMdeza " sevA" zabdamAM samAI jAya che. A saMdezane pratyAghAta prabaLa rIte temanA sAhityamAM paDe che. eka sthaLe teoe lakhyuM che ke, gAme gAme nagara nagare, sarva jIvo prabodhuM, deza deze sakaLa jananAM, du:khanA mArge rouM. sevA mevA hadaya samajuM, sarvane prema bhAve, sevuM pharaje acaLa thaIne, pUrNa niSkAma dAve. khIonAM hRdaya dravatAM, du:khathI AMsuDAM e, luchu evu, jaga zubha karUM, ko' na rahe du:khaDAMe. AtmallAse satata baLathI, sarvane zAMti devA, dhArUM dhAruM hRdaya ghaTamAM, nitya ho vizvasevA. For Private And Personal Use Only
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A uparathI spaSTa thAya che ke janasamAjane vadhu upayogI tatva tarapha temanI daSTi khAsa kheMcAI che. nirupayegI meghADaMbara karatAM upayegI nirADaMbarI megha hajAra daraje sArA che, te anusAra pAMDityamaya saMskRta bhASA karatAM ochI vidvattAvALI calaNI gujarAtI uttama che. gujarAtI bhASA pasaMda karavAmAM eka bIjuM kAraNa vadhu mahatvanuM che. temane mAtabhASA parane athAga prema. e prema ja gujarAtI bhASAne vAhana banAvavA temane khAsa AkarSe che. (juo sAbaramatI guNa zikSaka kAvya pR. 61-62) vidvAna thAtAM zuM vaLyuM, je mAtRbhASA nA vadI, nija mAtRbhASA premavaNa, dezonnati che nahi kadI, nija mAtRbhASA je tyaje, te mAtRdrohI jANo, nija mAtRbhASA premane, nizcaya hadayamAM ANo. je mAtRbhASA zikSaNe, ApI ja keLavaNI kharI, te dezanI che unnati, jANo ja uMDA utarI. keTale aTala prema ! ane zikSaNa paNa nija mAtRbhASA dvArA ja apAvuM joIe evA ugra sudhAraka keLavaNIkAranA vicArane dhAraNa karatA zrImad pitAne mATe gurjaragIrAja pasaMda kare temAM zI navAI! "nija mAtRbhASA nA tyaje, re anya bhASA mAnamAM" ema jyAre zrImad kahe che, tyAre mAtRbhASAnA pUjArIonAM haiyAM keTalAM uchaLe che ! (4) zrImad kAvyanuM lakSaNa zuM bAMdhe che? jagaduddhAranA pagAma pAThavatI, jJAna ane bhakitarasathI bharapUra, adhyAtmaraMge raMgAevI zrImanI kavitAnI carcA karatAM pahelAM, teo pite kavitAnuM lakSaNa zuM bAMdhe che te jovAnI AvazyakatA che, kAraNa ke lakhANanI kiMmata lekhakanuM potAnuM daSTibiMdu yathAyogya samajavAthI ja sArI rIte AMkI zakAya. kAvyanA lakSaNa paratve paMDitamAM ane kAvyajJa puruSamAM ugra carcAo thaelI che. 88 koI tarkanI sahAyamAM ka9panAne bolAvI satya ane AnaMdanI ekatA sAdhavAnI kalAne1 " kavitA kahe che, to kaI "saMgItamaya vicAra "ne kavitA kahe che, "jIvananI samAlocanA" 1" The art of uniting pleasure with truth by calling imagination to the help of reason" Johnson. 2" Poetry we will call musical thought " 3 " Criticism of life " Mathew Arnold. For Private And Personal Use Only
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " sauMdaryanuM layukta sarjana " kapanA ane cittakSobhanI bhASApa " " rasayukata kAvya, chaMdobaddha kRti," Ama anekAneka vyAkhyAo kavitAnuM svarupa samajavA ApavAmAM AvI che. AmAMnI ekake saMpUrNa nathI, ane bhaviSyamAM ye enI pUNuM vyAkhyA bAMdhI zakAze ke kema te bAbata zaMkA che; chatAM tenAM sAmAnya lakSaNa zAM hovAM joIe te saheje samajI zakAya tema che. "sundara bhASAmAM nirUpita kalpanA ane bhAvanAyukata kRtine sAmAnyatayA kAvyanI paMkitamAM mukI zakAya." A tonI hAjarI gerahAjarI, kavitA ane gadyanA bhedanI sUcaka che. anya to jevAM ke chaMda, prAsAnuprAsa vagere temAM bhaLelAM na hoya, ketu uparyukta lakSaNapata sarjanane kAvya kahevAmAM bAdha nathI. A kavitAnI sAmAnya carcA thaI; paNa zrI mane potAno abhiprAya A bAbatamAM jANavuM joIe. "lalita kaviya"mAM kAvyanuM lakSaNa teo A pramANe bAMdhe che. alaukika lalita kavi avatAra, vicare vizva mojhAra, alaukika nirmala haMsa samo banI re, sahumAMthI grahe sAra, AnaMde vilase sadA re, jhIle che yAra-alaukika agamya kalpanA pAMkhathI re, vicare divya pradeza, bhAvanA amRta meghathI re, TALe jana mana kaleza-alaukika lalita vacana rasa cAturI re, lalita hadaya rasalhANa, anubhavI koI anuMbhave re, reDI prANomAM prANa-alaukika kavine avatAra alaukika che, lalita che. sarva vastuomAMthI haMsanI pere sAra grahaNa kare che, sadA AnaMdamAM vikase che, jIvone pyAra jhIle che, kalpanAnI agamya pAMkha para besI divya pradezamAM vicare che, bhAvanA rUpI amRtanA meghathI jana hRdayanA kaleza TALe che, jenAM zabdacAturya ane rasacAturya lalita che, jenA hRdaye rasalahANu che, prANanI aMdara prANa reDI ( tamaya thaI) keI anubhavI ja AvAne anubhavI zake che. A kAvyamAM zrImad kavinAM aneka lakSaNo batAve che. A jaganI sarvazreSTha vastune grahaNa karI, AnaMdapUrvaka sarva jI sAthe ekatAnatA sAdhI zakanAra ( athata sarvAnubhavarasika) kharo kavi thaI zake che. kapanAnI pAMkhe, zakhracAturya ane rasacAturyathI alaMkRta hoya te ja kavi kahI zakAya, paNuM A sarvano upayoga prabhu-priya ane jagatuhitArtha thAya to ja kavi sAce che. "bhajanasaMgraha bhAga 11"mAM pR 176 "kavi lekhaka vakatA" nAmanA kAvyamAM teo kahe che ke - 4 " The rythmic creation of beauty " Edgar Allan Poe. 5 " The language of the imagination and passions " Hazlitt. 1. bhajanapadasaMgraDa, bhA. 8. pR. 717. kavi zrI lalita milana pachI temane udezIne For Private And Personal Use Only
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 1 prabhu guNane prema kare, satyadA kavi kahevAya, Atmavizuddhi kAraNe, kAvya lakhe sukhadAya. sevA bhakita jJAna ne, yogano kare prakAza, guNe prakAze te kavi, kare guNono vikAsa. niSkAmI sAtvika guNI, kavi lekhaka che zreSTha, jJAnI kavi lekhaka bhalo, bIna tene ha. * bhArata sahAkAra zikSaNa mAM paNa Ane maLatA ja sUro zrImade kADhayA che - je karmayogI lekhake, ne bhASako pragati pathe, uttama vicAre saMcare, gharmonnati karavA mathe. sAtvika matine dhAratA, udhdhAra karavA saMcaryA, te lekhake ne bhASake, jagamAM bhalA hA avataryA. zrImada kAvya viSe pradhAna sUra e che ke, kalpanA he, bhAvanA ho, zabda raNane rasacAturya he; paNa dharmonnati athe, jagaupakAra athe ane sevAzAMti mATe je kAvya na racAyuM hoya to te kAvya nathI. "mAtra kalAnI khAtara" e Adarza teone mAnya nathI. kalA nItithI dUra na javI joIe. unnatipiSaka tatva hoya evI kAvyakalA ja sAcI che, ema teozrI mAne che. * manuSyomAM guNo pragaTAvavA manuSyanI unnati karavA, mana, deza. samAja ane dharmanI pragati karI zake ane AtmAnI zakitaonI vRdidha karI zake evo jyAM bhAva hoya tene gadya vA padya kAvya kahevAmAM Ave to temAM kiMcit virodha Avato nathI ane ulaTuM tevA kavyothI Adhunika kAvyapragatinI dizAno mArga khule karI zakAya che. ema sujJa, aneka vicAradaSTibiMduethI avakI zakaze." kakkAvalI subodha" pR. 97 mAM paNa teo kavi kAvyanuM lakSaNa AvuM ja bAMdhe che kavi kharA je Atamazuddhi karatA Ape sadupadeza, kAvya te sAcAM jethI tana mana zuddhi TaLatA durguNu kaleza; kavitA te sAcI che jethI, AtmaguNAno thAya vikAsa, kAyAmanavaca zakita prakaTe, prabhudharma prakaTe vizvAsa, kavitAnI zakti ane sAmarthya viSe teo lakhe che ke - nayananAM azrune huve, hadayanA zakane dhuve; sadA AnaMdarasa rele, madhurAM gAyane bele. gadya vA padyakAvya A zabda uparathI samajAze ke kAvya mAtra chaMdo badhu hevuM joIe, evuM niyaMtraNa zrImadda svIkAratA nathI. 2. bhajanapadasaMgraha, bhA. 8, pR. 8. * dharmA sAhitya kavitA devI ' nAmanA kAvyamAMthI. For Private And Personal Use Only
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 23 nayananAM athu ane aMtaranA zokane dUra karI AnaMdamAM relAve te ja kharI kavitA. kavitA AnaMda mATe che e zrImad ahIMyAM svIkAre che. alabatta AtmAne sAco, kSaNika nahi-AnaMda ApanAra kAvyane ja teo UMcI kaTimAM mUke che. zrImanI kAvyanI bhAvanA jANyA pachI temanI kavitAnuM avalokana karavA ApaNe pravRtta thaIzuM. (4) zrImadanA kAvyanuM vagIkaraNa. zrImadanAM saghaLAM kAvyone traNa vibhAgamAM vibhakta karI zakAya -(1 )jUnA kavionI chAyAvALAM bhajano, pado vagere AtmalakSI kAvyo. (2) navA yuganI chAyAvALAM kAvyuM, khAsa karIne ( a) suSTisauMdaryanAM kAvyo, (ba) rASTragIte, (ka) nivApAMjalio, (3) upadezapradhAna, samAjasudhArAnAM, nItiprabodhaka tema ja dharmabadhI kAvyo, gahelIo, stavana kakakAvali, avaLI vANI, ItyAdi. (1) jUnA kavionI chAyAvALAM bhajane, pade vagere. gurjarabhASAmAM bhajanasAhityanuM sthAna anokhuM che. narasiMha-mIrAMthI mAMDIne te Aja sudhImAM bhakata kavioe bhajano dvArA ja aMtaragata vicArone prakAzyA che, ane eka vakhata e hato ke gujarAtI kavitAnuM bhAvi A prabhubhaktanA hAthe ja bhajana dvArA sajAtu hatuM. kAvyadevInAM uThThayo tyAre saMkucita kSetramAM ja thatAM. prabhubhakita ane AtmalakSI kAvyono mahimA A kAraNe ghaNe che. gurjara sAhityanA pradhAna aMga tarIke, kavitAnA ItihAsanA kramane abhaMga rAkhanAra tarIke, UrmigItanA eka uttama prakAra tarIke ane aneka hRdayenA Avegone jhIlanAra pAtra tarIke bhajanonuM sthAna advitIya ane anupameya che. | zrI adidhasAgarajInA jIvananI cAvI A ja kAvyamAM che. emanA jIvanamAMthI nItarato vairAgya, prabaLa tyAgabhAvanA, prabhubhakita ane AtmAnubhava ekatra thaIne temanA A kAkhyAmAM ThalavAyAM che. teozrInA samasta kAvyasarjamAMthI A bhAga uThAvI laIe to zrImaddanA vyakitatvanuM sAcuM darzana azakaya thaI paDe. vairAgyanAM AkarAM vrata laI, satya ane AtmasaudaryanI zodhamAM khAka thaI javAnI bhISaNa pratijJA laI beThelA mahAna yogInA hadayanA prabaLa AgamAM A kAvyanI utpattino ItihAsa jaDaze. jagatunI sarva bhramaNAone lAta mArI prabhu sAthe AnmAnI ekatAnatA sAdhavA mathanAra hRdayamAMthI thayelI puraNAmAMthI prakaTatAM kAvyo alakika paramAnaMdano anubhava karAvanAra hoya che. kAvyano AtmA-nahi ke deha-A kAvyamAM pradhAnapaNe hoya che. juo - prabhu tuja akaLa kaLA na kaLAtI, samajyAM nahIM samajAtI, jevI kupanI chAyA kRpamAM, prakaTa thaIne sa mA tI, tevI rIte mArI buddhi, to pAra na pAtI-prabhu. (bha. bhA. 10 pR. 12 ) For Private And Personal Use Only
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 14 paramezvarane pAme kharA jana paramezvarane pAme, hatA ziva pada hAme. kharA. (bha. bhA. 10 pR. 24) ane jANe prabhu maLyA pachI eTalatA hAya temaH-- merA Atama Ananda nura, hama lAlana. masta phakIra, amIrasa chAya rahA. amIrasapAna lahA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( bha. bhA. 10 pR. 5) cittakSobha ane AMtaraghaNumAMthI te udbhave che, ApeAApa bar3Ara paDe che, ane duniyAnAM svAnubhavarasika sanAtana kAvyeAnI DALamAM ge|ThavAi jAya che. navarasa raMgIna kAvyanA a svAdathI je sukha thAya che te sukha kharekhara adhyAtmarasanI AgaLa eka biMdu mAtra paNa nathI. adhyAtmarasamAM raMgIta thatAM parAbhASA svayameva khIle che, ane je vastunA anubhava thAya che, te vaikharIvANIdvArA akSararUpe ahira prakAze che.1 3 ghUghavatA mahAsAgaranAM praca'Da meAjA enA paraspara AsphAlanamAMthI garjanArUpe bhavya 'gIta jhare che. prazAMta saritAnA pAradazI jalanA pravAhamAMthI AgaLa dhapavAnA josarUpa khaLakhaLa ninAda karatuM sa'gIta srave che. bhaDabhaDa baLatA javAlAmukhInA atizaya ukaLATamAMthI girisphoTa thai lAvArUpe saMgota drave che. mAnavenI paizAcika yudhdhakrIDAnA bhilluonI athaDAmaNImAMthI karuNArasika gIta prasave che. ghanagheAra meghalAMnA hRdayavidAraka ghaNumAMthI gana ane varSAnAM gAna rele che, tema mAnava hRdayamAM cAlatA prabaLa dhamasANamAMthI zabdabrahmarUpa leAkeAttara kAvya janme che. A hArdi'ka yudhdhaghaNu yAne kSobhamAM ja.virala saMgItane udbhava che. jenA cittamAM nira'tara lAgaNIonI prabaLatA uchaLyAM kare, AvegeAnA dhasamasatA pravAhe jenA hRdayane uchALI mUke, AvezanA atirekathI jenu jInnana samasta ubharAyAM kare, tenA aMtaramAMthI vahetI kAvyadhArA jozIlI, tejadAra, advitIya ane talaspazI hoya che. vAcakanA hRdayamAM navA prakAranI bhAvanAe jAgRta karavAnu temAM khaLa che. AtmAnA UMDANamAM tenuM mULa hAI AMtarasphuraNAmAM ja sAcA kAvyanA uddabhava che. A AMtara ukaLATa AtmagAthA ane mAnavagAthArUpe bahAra paDI vizvasAhityanA amarasUro sAthe stha!na le che. 1. 6 bhajanapaHsaMgrahuM bA. 4 saMbadhI lekhamAthI. " zrI buddhisAgarajInA aMtaramAM cAlatAM zradhdhA, azradhdhA, meAha, vairAgya, zAka, azeka ane sata, asattAdinAM dva yudhdhamAMthI ja temane kAvyasamudAya prakaTayeA che, tethI temanAM A prakAranAM kAvyAnA mATe bhAga AtmalakSI che. AtmAnubhavane pradarzita karatAM, sAdhakanA taravarATane sUcavanAM ane bhakitanI parAkASThA batAvatAM A bhajanA bhUtakAlIna aneka mahAtmAenAM bhajanAnI harAlamAM mUkI zakAya tevAM che. kmIra, mIrAMbAi, AnaMdaghana, dhIreA, bheo, For Private And Personal Use Only
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 niSkulAnaMda Adi aneka bhakatakavionI chApa zrImad upara spaSTa rIte joI zakAya che. A mahAtmAonI preraNA ane potAno svAnubhava e ubhayane susaMga thayele temanAM kAvyomAM najare paDe che. AMtarapradezanI dravIbhUta dazAmAMthI A kAvya udbhavelAM hoI te sAcAM UrmikAvyo che. zrImaddanI AtmachAyA temAM sphaTikanI jema spaSTa AlekhAyelI daSTie paDe che. mIrAM, kabIrAdinI peThe zrImad eka bhakatakavi hatA. bhakata e prabhuno praNayI che. tenI sAthe laganI lAgatAM te sarvasva visarI jAya che. tene prabhu sivAya anya Azaka ke mAzUka nathI hotAM. tenI pAchaLa gAMDo banI " Atama arpaNa" karavAmAM tene majhA-mastI che. zrImanI bhakita paNa kAMIka AvA ja svarUpe pariNamI hatI. juo bhajana-kAvya saMgraha bhA. 7 " prabhu premadazA"mAM. jyAM jyAM vibhUti ApanI, tyAM prANu mArA pAtharuM, tava nAma pIyUSa pI ghaNuM, AnaMdathI hasato pharuM, tuja premathI azra jhare e abune sAgara karuM e azranA sAgara viSe, jhIluM jhIlAvuM sarvane. athavA bhajana saMgraha bhA. 1 mAM- premIDa batAve re, koI mAro prema batAve. premI vinA huM nizadina re, premI maLe sukha thA -ke 0 | X prabho tu bhajana vinA nahi zAMti, dekhuM sahu A brAMtI-prabho. sukha nahi ane duniyAmAMhI, mehe nahiM krAMtI, duniyA zodhI jJAnI thAkyA, sukha nA pudgala jati-prabha0 | (hastalikhita DAyarI. saM. 1967 pR. 238) zrImadda prabhune premI kaSI stavana kare che. paNa temano prema maryAdita che. maryAdita e apekSAe ke je prema narasiMha-dayArAma ke je premasakhImAM zRMgArathI lacI paDato jaNAya che te zrImamAM nathI. temane prema sAvika che. be AtmAnI saMlagnatAmAMthI te udbhavelo che. zArIrika vAsanAne temAM sthAna nathI. dayArAma jevAnAM pado ghaNI vakhata pratyAghAtI nIvaDe che, ane nirbaLa hRdayanAM manuSyanI bAbatamAM to niHzaMka hAnimAM pariName che. kAraNa e che ke bhakita ane zaMgAranuM temAM evuM mizraNa thaI gayeluM che ke temane bhinna karavA jatAM atyaMta muzkelI naDe che, ane te prayatna aphaLa jAya che. bhakita te kayAMya uDI jAya che ane mAtra gAra ja upara taryA kare che. bhakitane A rIte zRMgAranI chelI hade laI javI e ghaNuM ja nukasAnakAraka che. nathI temAM sAhityanI sevA ke nathI prabhubhakitanuM zuddha svarUpa. zrImanI For Private And Personal Use Only
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ane www.kobatirth.org 16 bhakita premamaya chatAM gAramaya nathI. temane prema Atmakaya-Atma advaitanA che, dehAdvaitanA nathI, dAkhalA tarIke prabhune-prabhurasane pAmelAonI sthiti-kakSAnI kaseATI rUpe te kave che-- Ave che prabhurasa pAmelA saMtAnI AMkhamAM AnaMda jhaLake re ! prabhurasathI bhIMjelA hRdayamAM, parama premarasa palake re ! prabhurasa. prabhurasa pAmyA prabhurUpa thaIA, ApAAya vilAsI re ! budhdhisAgara saMta jIvatA, TamAM vaikuTha kAzI re ! prabhurasa. (bha bhA. 11 rR. 46, prabhurasa pAmelA saMte ) prabhu maLavAnI nizAnI, kharI e, prabhu maLavAnI nizAnI, sAcI saMte e mAnI kharI. bhaotadazAnAM kAvyA uparAMta zrImadnAM svAnubhavanAM ane alakhamastadazAnAM pado ghaNAM suMdara che. jyeAmamAM vidyata camaka camakIne puna: vAdaLAMmAM adRzya thaI jAya che. tema aMtarAtmasvarUpa jhAMkhInA jhabakArA zrImadde avaLe|dhyA che. gagana takhta para jhagamaga jAgI, jyAta jarUra jayakArI re, hejI camakI vIjaLI sArI re. hejI jApa jape jyAM jharamara jharamara mehulA vase, sa MtA mArA alakha jogIzvara, seAham sameAvaDa bhArI re, hejI bhajana saMgraha bhA. 1, pR. 158 para ApeluM A AkhuM' bhajana zrImadnI adhyAtmadazAnI bhUmikAnuM nirdezaka che. A dazAmAM AgaLa vadhatAM manuSya jyAre taddana khAdya bhAna bhUlI jAya che tyAre tenAmAM kai era mastI jAme che. avadhUtanI alakhamastadazA tenAthI anubhavAya che. bhaye hama Atama masta divAnA, duniyAkI hamaku niSe paravAha, bhaye. saba jaga nATaka mAnA, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir duniyAkA abhiprAya meM hamane prabhu mastImeM hama mastAne hama nahiM harAka nahi mAnA, pAgala zyAnA, bhaye. ( bhajanapadasaMgraha bhAga 11. pR. 51 ) A bhajana vAMcatI vakhate ApaNane kalApInI pelI amara paMktionuM smaraNa thaI hame manasuranA celA, khudAthI khela karanArA, nI jAheAjalAlInA, nahI kArti na uktanA, hame lebhI chIe nA, nA, hamArA rAha nyArA che. For Private And Personal Use Only
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 17 teo zrIma) saMsArathI virakta sAdhu, phakakaDa, avadhU, avadhUta eTale masta AtmalakSI, AtmAnI dhUnavALA athavA AtmadhUta eTale adhyAtmI daSTie saMyamI, tyAgI ugra AtmalakSI, mamI (Mystic) hatA. zAstra vizArada, ane AcArya padathI vibhUSita paMDita tIvra siddhAMtabodha, UMDI mArmika zAstraSTi ane anubhavayegathI bharelAM pado, stavana, bhakti-vairAgya-prerita rahasyapUrNa kAvyo, padyamAM pitAnA AMtaranigUDha bhAve ne (mysticism) hama sarvajJa nahi he saMto, saMta ke hama dAsa; lIkhe paDhe hama bAlaka khelA, bhAkhuM totaDI bhASA" (bhajana. bhA. 10 pR. 99) ema namrapaNe kahetA jANatAM chatAM preraNAmaya ullAsathI bharelI samartha bhAvavAhI vANImAM gabhASA dvArA vyakata karanAra Ayatmika kavi hatA. temane yathAsthita pIchAnanArA "parIkhe javaleja hatA. saMtajanonI dazA temanA samayamAMlagabhaga sarvakALamAM evI ja hoya che. chatAM teo to "AtmajJAnI samadazI ne, vicare udaya prayoga," e pramANe rahI, potAnI apUrva vANI kaye jAya che, ane jagane saMbhaLAve che ke - hamaku jAnata avadhUta yogI, koI anubhavatAnI, zuddha sneha tyAgI jAnata, jAnata he kAI yAnI hamakuM jAnata he kAI jJAnI-- (bhajanasaMgraha, bhA. 10 pR. 116) temaja je brahmajJAnI hovaze to brahmarUpe dekhaze, paramArtha daSTi je haze te, teha rUpe pakhazo. jevI tamArI dRSTi tevo dekhaze mujane tame, e dRSTi sRSTivAdamAM rahIyA tame temaja ame. jevI tamArI daSTi tevo huM tamArI AmaLe, nija kalpanAno anyamAM AbhAsa tevo thaI paDe. nija daSTinA anusArathI nAnA rUpe jagabhAsa che, buddhabdhi paramajJAnInA aMtara viSe zubhavAya che. | (haratalikhita DAyarI 196 7 pR. 248) AvA masta, satyazodhaka AtmAthInI dazA evI agamya dardabharI hoya che ke te samajanAra aMtaryAmI sivAya bIje kyAMya na sAMpaDe. AcArya kSitimohana senanA eka lekhanuM bhASAMtara karatAM rAjezrI suzIla jaina patramAM lakhe che te pramANe, "ghora aMdhArI rAte nija na aTavimAM athaDAtA masAkara karatAM paNa satyazodhakanI vihavaLatA anekagaNI tIvra ane jAjaramAna hoya che. "prakAza-vadhu prakAza" e mauna ahAleka jagAvate te ThekaThekANe bhame che, kayAMka ghaDIka bese che, ane kaLa vaLI-na vaLI-tyAM to uThIne AgaLa cAle che. ?? zrImadunI satyazodhakatA paNa lagabhaga AvI ja haze; ane zrI kSitibAbue AnaMdaghanajI mahArAjanI satyazodhakatAnI je samIkSA karI che temAM paNa satyajIjJAsu AtmAnI utkaTa For Private And Personal Use Only
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 18 vedanA kevI hAya tenI ApaNane jhAMkhI thAya che. zrImad satyazeAdhaka, satyanA Azaka hAi temaNe prakAza-mahA prakAza" meLavI lIdheA hateA. nirAzA, nirAdhAratA nivArI dIdhI hatI, prabhu-vItarAga-jina ane tenAM dazana-Agame pratye avicaLa sajJAna zradhdhA ane vizvAsa sacATa anyAM hatAM. jIeH-- aba hama utara gaye bhavapArA, bhavamukita dAu samabhASI -- AnaMda aparaMparA,.... .......aba huma tyAga rAga samabhAvI Ate, zrI guruAtIta pasArA, avadhUta masta bharyA hama Atama, meADa kAlaku mArA--aba hama0 (bhajana saMgraha, bhAga. 10 pR. 50 ) jyAre satyazeAdhakane satyanI jhAMkhI thAya, tyAre tenA aMtarane Avega eTale UchaLe che ke kAvyA dvArA bahAra na nIkaLe te samAvave muzkela thai paDe. zrImane evI jhAMkhI thavAnA prasa Mge aucatya darzAvatuM eka kAvya temanI aprasidhdha hastalikhita 1967 nI DAyarImAM nIce pramANe upalabdha thAya cheH-(pR. 213) thayuM zuM A ahe| zAthI? zItala A vanhinI javAlA, jaNAtAM puSpa sama kAMTA, rahI nA bhAtinI paravA, thaI sthira AMkhanI kIkI, nathI kaMi u Mgha vA svapna, kaTArI ghA thayA mIThA, nI cItA ghaNI ThaMDI, jaNAtI citravat duniya, samAdhi heranI dhenA, nathI 'ce nathI nIce, avAcya bhAna che. vA nahi, thayeA huM eka bahudhAthI, jaNAtuM eka ne kha ulluM, jaNAtI yeAtimAM jyeAti, thayuM zuM A ahe| zAthI ? ~1 hRdayamAM udbhavI unnayeA, thayuM zuM A ahe| zAthI ?--~2 thai pistAtra pyArI bahu, thayu. zuM A aDe| zAthI ?--3 nathI jyAM aikaya vaNa kAMi, thayuM zuM A / zAthI? --4 caDhayA 'huM' mAM samAi hu", thayuM zuM A ahe zAthI ?--pa thayeA huM thayuM zuM A buddhagdhi sa MtanI sa Mge, nathI chAnu` parama jJAne--7 ekathI bahudhA, a| zAthI ?--6 vizuddha prema bhakitae, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir te jyAre kAIo lakhe che tyAre ApaNane khuda 'dhIrA' ja sAMbharI Ave che, eka kAphI zrImadUnI ane eka kAphI dhIrAnI lai sAthe nAma ApyA sivAya mUkavAmAM AvI hAya te ApaNane ALakhavI muzkela paDe ke te keAnI haze! paththaranA nAve besI re, taranAra keNI pere tare", "lUMTAtA dheALe dahADe re, cauTA vacce rAjA kharA", duniyA che divAnI re, temAM tu zuM citta zAne dhare ?" athavA anubhava vAta kare", ityAdi kAIe lakhatAM zrImadnanA hAthamAM jANe 'dhorA' nIja lekhaNa AvI gai hoya tema lAge che, temanI For Private And Personal Use Only
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobetirth.org 19 hatheATI kAIpara sarasa rIte eDI hatI ema kahetAM acakAmaNa thatI nathI. zrImadnAM sahastrAvadhi pade Ama strathI 2gAyelAM che tyAre ghaNAM padma tattvajJAnathI lacI paDe che. keTalAMka bhajanA te eTalAM tattva bharapUra che, ke kavitA temAMthI alepa thai jatI bhAse che ane kAvyanA snigdha pradezane badale tattvanA raNamAM vicaratA hAie tevu lAge che. chatAM mATe bhAge tee tattvajJAna ane kavitvanA sumeLa sAdhI zakayA che, ane Aja kAraNe temanuM tattvajJAna temanI kAvyakalAne bAdhaka nIvaDatuM nathI. keTalAka kahe che ke tattvajJAna heAvAnA kAraNe kAvyamAM kavitva hAya ja naDi, paNa A ekAMta mAnyatA bhramamUlaka che. bhASAne kAi paNa viSayanuM AlaMbana te joieja, keAI prema, kudarata, Adi para kAvyeA lakhe, teA kAi tattvajJAnane kavitAmAM utAre. viSaya yA vastu para kavitvazakita avalaMbatI nathI. tenI parIkSA, kAvyamAM kavitAnA guNa che ke nahi, te uparathI karavAnI che, nahi ke teNe kayA viSaya carcyA che te parathI. AthI zrImanAM kAvye tattva bharapUra hovA chatAM temanI zailI kavitA tarIke svIkAravAnI ApaNane pharaja pADe che. mahAn vivecaka vIlIyama henlI haDasana (William Henry Hudson) peAtAnA "sAhityAdhyayana pravezikA' (Introduction to the Study of Literature) mAM lakhe che ke "koi kavi kAvyanA rUpamAM tattvajJAna arpe tethI ApaNane tenI sAthe vAMdhA na heAya. ApaNe teno pAse evuM mAgIe ke tenuM tatvajJAna kalpanA ane lAgaNIthI parivartita thai gaeluM hAya, suMdara rIte peza karela hoya, sAcA kavitvamAM vyakata karelu. hAya ane vAMcatI vakhate tAtvika satyano nirUpaNazailI ane mAtra gadyAtmaka sUtreAnA bheda ApaNe sUkSma rIte samajI zakIe, A zaratA pUrNa karavAmAM Ave te pachI te zikSaka hAya, upadezaka hAya, chatAM ApaNe tene satkArIzuM, kAraNa ke tenA hAthamAM jIvana ne AcAranAM satyA, vadhu satya ane mUlya prApta karaze, ema ApaNe jANIe chIe. " Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImaddanuM tattvajJAna kavitvanI chaTAthI vyakata kareluM hoi kAvya tarIke tenI kiMmata ochI AMkI zakAya tema nathI. ulaTu temAM jIvananA mahApraznAnI mIsAMsA ane ukela karelAM hovAthI tenuM mUlya vadhe che; kAraNa ke A prakAranI zakita upara ja kAvyanI uttamatA avala beche. kArlAila (Carlyle) nA zabdomAM kahIe te tenA gUDha tatvavettA na hoya, evA koi paNa manuSya hajI sudhI meATA kavi thayA nathI." kavi jo tattvik na hoya teA manuSyajIvananA anubhavanA agamya kAyaDA te zI rIte ukelI zake ? mAnavInA hRdayamAM pesI tenI khaLatI abhilASAo zI rIte eLakhI zake ? sAmAnya jaNAtI vastumAMthI aMtagata sau MdaryAMnu zeAdhana karI zI rIte pIrasI zake ? kavimAM tattvajJAna Avazyaka che. zrI buddhisAgara AvA tattvajJAnI kavi hatA. temanAM tattvabharapUra kAvyeA paNa kalpanA ane lAgaNIothI aMkita thaelAM che. nIcenA kAvyamAM lAgaNInI bharatI AvI che ema kahIe te cAlI zake haMsA koi re jaNAvA jogIDA jI, A dehadevaLamAM rahenAra re, haMsA mAyAnA mulakanA meAle jI, enI zuddhi kAi karanAra re,-huMsA For Private And Personal Use Only
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 haMsA alakha pradeze mahAlavuM ja, haMsA gharamAM lagAvI dhyAna re, haMsA nirmaLa jyoti jhagamage che, haMsA kIje amRtapAna re. haM sAM. haMsA jogIDe jagAve jJAnathIjI, haMsA jyAM nahi bheda pracAra re, haMsA anahada AnaMda jogathI 7, hasA visare du:kha apAra re. haMsA. virahamAM sIjhAtI damayaMtI "o naLa, e naLa' bAlatI cAlI jAya, ane je sAme maLe tene naLanA samAcAra pUchatI jAya tema dehadevaLamAM rahenAra jogIDAnI zodhamAM pharatA zrImadda "kei re jaNAvo jogIDe" ema pUche che tyAre temanA hRdayamAM keTalA bhAva uchaLatA haze ! "ha sA' e saMbodhanamAM keTalI mRdutA ane mAdhuya che ? haMsAnI punaH punaH ukita doSane badale guNamAM pariName che, ane Akhu pada vAMcyA bAda ghaMTaDI raNakAra jema pratidhvanita thayAM kare tema hRdayamAM haMsAnuM guMjana cAlyA kare che. - zrImadUnAM bhajanomAM ghaNI vividhatA che. narasiMha, mIrAM, ane dayArAmanI peThe, premabhaktinAM gIto temaNe gAyAM che, nikulAnaMdanI peThe vairAgya ane tyAganAM pado lakhyAM che, zrI AnaMdadhanajInI peThe masta dazAnA uddagAro vyakata karyA che, kabIranI peThe upadezanA pade racyAM che, tema ja kalApInuM aMtarlIpI gANuM kavAlI ane gajhala dvArA gAyuM che. temanA saMgrahanA ekathI agiyAra bhAgamAM ApaNane vaividhya ane navInatA bharyA sahastrAvadhi pado maLI Ave che. - zrImadnA kavanamAM zAMtarasanI mukhyatA che. temanA jevAonI pAsethI zRMgArAdinI AzA ApaNe naja rAkhI zakIe, e satya che. chatAM anya rasanI uNapa ApaNane sAle to che ja; paNa teoe anya rasone IrAdApUrvaka choDI dIdhA che, ema samajAya che. bhajanapada saMgraha, bhAga 8 (pRSTha lagabhaga 850) nI prastAvanA, pRSTha 41 mAM teozrIne lakhe che ke "zRMgArika rasa Adi nava rasone jemAM varNavyA hoya che tene zRMgArika kavio kAvya kahe che. paraMtu zAMta rasikajane jemAM AtmAnA guNonuM varNana karavAmAM AvyuM hoya tene kAvya kahe che. je rasAtmaka vAkaya che, te kAvya che. sarva rasamAM zIromaNI zAMta 2sa che. zAMta rasathI apUrva, akhaMDaAnaMda rasa anubhavAya che, mATe jemAM zAMtarasanuM vivecana che te kAvya che; kAraNa ke te AtmAnaMda rasamaya hoya che. zRMgArika kAvyo ke jemAM alaMkAro paNa te rasanA che, tene bAlajI kAvya tarIke mAnIne sAhityamAM gaNe che; paraMtu kAmoddIpaka sAhityathI dezane, rAjyane, dharmane, kema, saMghane, samAjano, udaya thato nathI.............nItinAM bhajane, pado, nirdoSa sevAbhakitanAM pado, paramAtmAnI stutinAM pado, ziSyonA guNonuM vivecana karanAra pado, samAja, saMgha, deza, ke rAjyanI sevAmAM pravRtti thAya evAM bhajana, adhyAtmajJAna ane caganAM pado tathA vairAgyanAM pado ItyAdine ame zubha sAhitya kahIe chIe ane tene kAvya kahIe chIe, evI amArI mAnyatA che." Ama anya rasone samajaNapUrvaka zrImade uvekhyA che. teo rasAtmaka vAkya te kAvya che ema kahe che. keTalAka zAMtarasane khacakAtAM khacakAtAM rasamAM gaNe che. For Private And Personal Use Only
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tyAre keTalAka zAMtarasa eTale "rasa zAMta che" arthAta rasa mauna che-rasa nathI, ema gaNe che. te nyAye zrImadanAM kAvyamAM kavitA nathI ema artha nIkaLe kharo ke? zrImad zAMtarasane rasamAM gaNe che, temAM AnaMda ApavAnI zakita che ema mAne che, tethI kavitva zAMtarasamAM paNa hoI zake evI temanI mAnyatA che. zAMtarasa AnaMdadAyI che, evo anubhava karanArane temanA maMtavyanuM satya jaNAI Avaze, ane zAMta rasapradhAna kAvya sAcu kAvya che ema avabodhAze. zrImadUnI bhASA tadana saraLa che ema na kahI zakAya. tatvajJAnane kAvyamAM utAratAM temAM kilatA AvI javAno saMbhava che. paNa moTe bhAge sAmAnya AmavarganA upadezane mATe kAvyo lakhelAM hovAthI temaNe sahelI bhASA vAparavAno prayatna karyo che, jo ke tema karavA jatAM "temanAmAM bhASAnI sajAvaTa thavI joIe tevI nathI" evI paMDitAnI TIkAne pAtra kadAca thAya. paNa zrI madanAM aneka pado AnA radiyA tarIke rajU karI zakAya tema che. temanAM keTalAka pado te jhaDajhamakavALI tejasvI bhASAnA namUnA rUpa che; chatAM jema akho kahe che ke bhASA ne zuM vaLage bhUra" tema zrImad paNa kahI nAkhe che ke - bhASA paMDita bhASA jANe, vAdavivAdomAM mana tANe, phale phogaTa bhASA jJAnI, zAMti thatI nA tethI majAnI. bhinnabhinna bhASAo jANe, zabda garva ne citta na ANe, bhASAomAM nA bharamAtA, mujhe jana khattA khAtA. (bha. pada. saM, bhA. 8. pR. 131. ) zrImade ghaNe bhAge pracalita rAgarAgaNIo pasaMda karI che. ghaNAkharA lokapriya rAgo hovAthI, temanAM bhajanene sAro satkAra sAMpaDayo che. pado vAMcatI ke gAtI vakhate kabIra, dhIro, prItama, vagerenuM samaraNa thaI Ave che. keTalAMka taburiyAM bhajane khAsa taMburA sAthe gAI zakAya tevAM che. - rajanI zAMta haya, caMdranI rUperI jensanA cAre dizAmAM prasarI hoya, janagaNano kalAhala zAMta hoya, zItala, suvAsita maMdamaMda samIra vAI rahyo heya, dAyarAmAM taMbura, sItAra, mRdaMga, Dholaka, tabalAM, maMjIrA, karatAlanA sumadhura nAde rasabhara kIrtana, saMgIta gavAI rahyuM hoya, AtmasAkSAtkAra karAvanAra prabhu-AtmaguNajJAna gIto, bhajanonI ramajhaTa jAmI paDI hoya, divya saMgItanA rAsa khelAI rahyA hoya, tyAM kayA sahadayI'mAnavInI manovRtti ekatAra na banI uThe ! are ! ba sInA hRdayahArI nAdamAM halAhalaviSadhara phaNIdhara nija svabhAva choDI DolavA lAgI jAya che, haraNo stabdha banI rahe che, prakRti zAMta banI rahe che, jhADapAna ne jaDapadArtho thaMbhI jAya che, to bhAvaparipUrita mAnavanuM zuM gajuM? mahAtmAo A mAge ja potAnI kAvyaracanA karI janahitanA upAye yoje che. mAtra kavi ane jJAnImAM pharaka eTale ja ke kavio jemAM bhASADaMbara dvArA vidvattA batAvavA mathe che, tyAM jJAnIonuM lakSa hetuM nathI; kAraNa ke AtmajJAnI mahAtmAo bhASAne zaNagAra sajAvavA tarapha lakSa For Private And Personal Use Only
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rara nathI ApatA. teo tA bhASAdvArA Atmika bhAvA jaNAve che. kavimAM ane jJAnamasta kavimAM bhASAnA zaNagAra paratve taphAvata rahyAM ja kare che. kavi bhASAne zaNagAra sajAvavAnI upAsanA kare che, jyAre jJAnI bhAvarasanA bhAgI heAvAthI te peAtAnuM vakatavya sAdI bhASAmAM jaNAve che. kAvyarUpa rathanAM be cakra cheH-zabdasRSTi, ane bhAvasRSTi, bhAva vinAnI zabdasRSTi nakAmI che, tema ja zabdasRSTi vinA bhAva mauta bane che. e banne cakronA astitvamAM ja kavitArUpa rathanu satya ane suMdara jIvana che. kArvyA e teA jJAnI kavienI jIvantapratimAo che, vicAra ane AcArAnA bhaMDAra che. kAvya e khelatuM citra che, ane citra e mUguM kAvya che. AvAM khelatAM citromAM adhyAtmajJAna jevA divya raMgenI pIMcho jJAnamasta tyAgI, vairAgI, kuzaLa citrakAranA hAthe pharI vaLe tyAre adhi karI muke che. vyAsa, vAlmIki, kAlidAsa, bhAravI, AnaMdaghanajI, yazavijayajI, dhana jaya, dhanapAla, hemacaMdrajI ke hemara jevAnAM kAvyA evAM ja mahAcitro che; ane uttama kAvyanA saMgItanI majA, jJAnanI rela relAvI AbhanA uMDANamAM sUranI jamAvaTa karI jyAre tanamanATa macAvI muke che, tyAre zrotA ghaDIbhara vizvane visarI peAte palaTAI, mAnava maTI deva anI jAya che. zrImaddanAM sahasrAvadhi kAvyeA masta, prauDha, bhinna bhinna rasa ane rAgeAmAM racAyAM che anuM adbhuta gaurava, gajhaaAnI ghanavRSTi varase che. taMburA, maMjIrA sAthe gavAtAM, rasIlI bAnImAM racAelAM bhajane, jJAnagarbhita chappA, duhA, ceApAi cha MdavRtto ane rAgarAgaNIe AdinI emanAmAM vipulatA che. jemAMthI jJAnanuM mahAna gaurava TapakI rahe che ane prabhusAkSAtkAra karAvI zake che, evAM zrImadanAM kItane, kAbyA, bhajane, gAnAra sAMbhaLanAranAM hRdaya raMgI nAMkhe emAM zI navAi ? zrImanAM adhyAtmajJAna nAM pado khAsa karIne "bhajanapadasa Mgraha, bhA0 1, 10, ane 11"mAM prasidhdha thayAM che. bIjA bhAgeAmAM A jAtanAM padenuM pramANa echu che. sava bhAgeAmAM pahelA bhAga atyaMta leAkapriya thayA che, jyAre dasamA ane agiyAramA bhAgamAM ucca kakSAnAM mastadazAnAM pado hAvAthI sAmAnya janatA tene na jholI zake e svAbhAvika che. pahelA bhAgano lokapriyatAnAM e kAraNeA cheH-eka tA te bhajanAmAM sAMpradAyika tattvAnA sarvathA abhAva che. koipaNa dhama ne matanA mANasa vinA kSeAbhe te pustaka vAMcI zake tema che; jo ke meTe bhAge sa.dha ane adhyAtmajJAna e sa` darzIna ane sapradAyeAne sAmAnyataH mAnya ja hoi zake che, ane zrImanA tamAma graMthAmAM A tattva sAcavavA temaNe pUrNa prayAsa sevyA hoya tema lAge che. paramasahiSNutAne ajaba guNa zrImamAM hatA, ane teozrIe ghaNe a Mze te peAtAnA lakhANamAM jALavyeA che. bIju kAraNa bhajaneAnI geyatA ane prAsAdikatA che. ta'buriyAM bhajana sAdhAraNataH janasamAjane rUcIkara heAya che. uparAMta padonI prAsAditA ejavALI che ane hRdayamAMthI nIkaLatI vANI jhaTa yAda rahe tevI ane sAmAnA hRdayamAM seAMsarI utarI jAya tevI heAvAthI tenuM ASaNu temAM vadhAre rahyu che. For Private And Personal Use Only
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhajanonI ATalI samAlocanA pachI ApaNe zrImanAM kAvyonA bIjA vibhAge para jaIzuM. (2) navA yuganI chAyAvALAM kAvyo - madanA bIjA vibhAganAM pado para navA yuganI chApa spaSTa paDelI joI zakAya che. pazcimanA sAhityanI je asara A jamAnAnA lagabhaga dareka kavi para paDI che tenAthI zrI buddhi sAgarajI paNa alipta rahI zakayA nathI. sAmAnya rIte temanA kAvyomAM prAcIna ane bhaya yuganA kavionI chAyA dekhAya che. zrImadbhanAM bIjA prakAranAM je kAvyonI ApaNe vAta karIe chIe tenI upara gujarAtI sAhityasAgara para je navuM mojuM pharI vaLyuM tenI asara spaSTa thaI che. zrImadda pote prakhara sudhAraka hatA ema je temanA saMsargamAM AvyA che, ane je temanA lakhANanA pAkA abhyAsI che, te joI zakaze. sAhityaviSayamAM paNa teoe navayugane rocaka to potAnAM lakhANamAM dAkhala karyA che. sikAothI jaina kavioe sAhityakSetramAM suMdara phAla acche che, paNa temanuM ghaNuMkharUM sAhitya anya jainetara bhakta kavionI jema dhArmika vAtAvaraNamAM ja ramatuM. A jAtanI saMkucitatA dUra karavAnI AvazyakatA pichAnI zrImade jaina kaviomAM pahela karI che. AnI kharI mahattA je saMgomAM pahela thaI che tenA sUkSma nirIkSaNathI samajAya tema che. zrImad jaina dharmanA eka mahAna zAavizArada, ganika AcArya hatA. tyAgInI svataMtratAnI sAthe dharmadhurA calAvavAnuM baMdhana temane hatuM. vadhArAmAM jaina kavione hAthe atyAra sudhI jUnI Dhabe ja lakhANa thatuM temAMthI bhinna mAga grahaNa kare e ati duSkara hatuM. A saMyogomAM AkhuM vaheNa badalavAno yaza temane ja ghaTe che. UrmigIto, sRSTisauMdaryanA kAvya, rASTragIto AdithI temaNe sAhityanI dizAmAM moTuM parivartana karI nAkhyuM. navayuganAM bhAvanA ane abhiSe temaNe piSyAM. pariNAme temanAM kAvyomAMthI navA jamAnAno vani nIkaLyo. jaina ane jainetarano moTo bhAga temanAM A kAvyane rasapUrvaka vAMce che, tenuM A ja kAraNa che. UrmikAvyo. zrImadda nAM UrmikAvyomAMthI temanA vize ghaNI hakIkata bhegI karI zakAya tema che. temanI bhAvanA, lAgaNIo, abhilASAo, ane Urmio temAMthI ApaNane maLI Avaze. temanA vicAro temaja AnaMda-zAka vagere avasthAnAM pratibiMba A kAmAM spaSTa paDelAM che. alabatta temanAM svAnubhavanAM bhajano, UrmigItonI kakSAmAM ja Ave che. navA yuganI temanA para paDelI chApanuM spaSTa darzana temAM joI zakAya te khAtara ja temanAM navayuga sAthe sama vaya sAdhatAM kAne bIjI vibhAgamAM mUkavAM ucita dhAryA che. zrImadda para kalApI, maNilAla nabhubhAI tema ja masta kavi bAlAzaMkaranI chApa khAsa karIne paDI hoya tema jaNAya che. bhajana pada saMgraha bhAga. 5 ane 6 kavAlI tathA gajhalethI bharelAM che. bhAga 7 tathA 8mAM Urmi gItanA moTo bhAga AvI jAya che. navamA bhAgamAM zrImadanAM rASTrabhakti, svadezaprema, khAdI vagerenAM For Private And Personal Use Only
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 kAvyo khAsa sthAna roke che, jyAre "sAbaramatI guNazikSaNa kAvya" ane "bhArata sahakAra zikSaNa e kAvyapustaka zrImadnA kudarata paranA athAga premanI saMhitAo rUpe che. A kAvyomAM kudaratanuM varNana ane te parathI levAno bodha tadaSTie ane upadezazelIthI batAvI zrImad pitAnI apAra zaktinuM STAMta pUrU pADe che. pite akhaMDa laharI kAvyo lakhI zaktA hatA teno paNa A namUno che. "sAbaramatI guNazikSaNa kAvya" ane "bhArata sahakAra zikSaNa kAvya" mAM anukrame 2574 ane 4794 pati e che. bIja hajAro-hajAra paMkitaonAM ghaNAM kAvyo temaNe lakhyAM che e kahevAnI jarUra nathI. e uparathI samajI zakAze ke teozrI kAvyane lagabhaga dareka pradeza sara karI cUkyA che. upara kahyuM tema navayuganI chAyA zrImadano janmasiddha pratibhA sAthe sahakAra karatI bhajanapada saMgraha bhA. 5 mAM khAsa avalokAya cheH ame ustAdanA celA, phakIrI vezamAM pharatA, nathI duniyAmaNI paravA, alakhanI dhUnamAM rahetA; jagAvIzuM hadayaguphA, dhajAvIzu vikaTa bane, jaNAvIzuM cidAmAne, nathI levuM nathI devuM. - (bha. saM., bhA. 5. pR. 110) jagata came na jevAnuM, asalanI vAta nahi nakale, kharI khUbI jaNAvAnI, alakhanI dhUnamAM saghaLe. - (bha. saM, bhA. 5 pR 16) bAchAo hadaya zapaje, jJAnathI zAMta thAtI. vArI yAne TaLI jaI pharI, vAsanA citta jAge; vArI vege udaya thaIne, vAsanA du:kha Ape, dAbelI te mana bhUmi vize, hetuthI udbhave che. | (kAvyasaMgraha, bhAga. 7 pR. 17) UMcI dRSTi pragatipathamAM, bhAva gaMbhIra rAkho, dha cAlo udaya kiraNo, pAsamAM zIdhra Ave. | ( ka. saM, bhA. 7 pR. 22) bhAnu amArA bhAlamAM ne zIrSa para candra ja rahyo, be cakSu mAMhIM tArake, e bhAva jAe nA kahyo, sAgara amArA dilamAM, sau aMgamAM vAyu vase, budhdhi saghaLuM piMDamAM, e jANatAM sukha ullaze. ( hastali. DAyarI, saM. 1969, pR. 16 0 ) For Private And Personal Use Only
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImanAM UrmigIte gujarAtI sAhityamAM ghaNuM UMcuM sthAna le tevAM che, temAM cItarAyelI bhAvanAe prauDha ane gaMbhIra chatAM mastI bharelI che. bhASAprabhutva UcA prakAranuM havA sAthe vicArone vyakta karavAnI zailI manoraMjaka che. sAthe sAthe saraLatA paNa teTalI ja che. manuSyahadayanA komaLamAM kamaLa ane mRdumAM mRdu bhAvo tema ja jIvananA mahAna praznonA nirupaNumAM temaNe ajaba kauzalya batAvyuM che. kAvyakalA chaTApUrvaka vegathI pitAno mArga karI rahI che. aMtaranA Avego svayameva bahAra paDe che. na yatnanI jarUra na aTakavAnI jarUra. mAdhurya ane prasAda A kAvyomAMthI nItaryA kare che. kaThina viSaya paNa zrImadunA hAthamAM AvatAM vakatA cheDI namratA dhAraNa kare che. temanAM UrmigIte dUradUranA bhaviSyamAM paNa svayaM jyoti prasArI zrImanne amaratA akSaze. (a) sRSTisauMdaryanAM kAvyo zrImanAM UrmigItomAM suSTisauMdaryanAM kAvyo mukhya che. kudaratI vAtAvaraNamAM ucharelA hovAthI nadIpradeza, AghAM, kotara, vRkSarAji, vizALa nabhapradeza jevAM ramaNIya sthAne temane khUba priya hatAM. prauDhAvasthAmAM paNa dhyAna mATe AvA ekAMta kudaratI pradezane zodhI kADhI avakatA, tyAM kalAkonA kalAka sudhI teo Asana lagAvatAdhyAnasta banatA ane aMtaramAM UMDe UMDe UtarI paDatA. A kAraNe temanAM kAvyomAM kudaratanuM varNana asarakAraka rIte kareluM avabodhAya che. "sAbaramatI guNazikSaNa kAvya"nI utpatti A nisargika premane ja AbhArI che. teozrI kahetA ke -"kudarata manuSyane moTAmAM moTo zikSaka che. kudaratI dazyamAMthI jeTaluM jJAna levuM hoya teTaluM laI zakAya che." rAjavI kavi kalApi-kudaratanA pAkA pUjArI paNa kudaratanA khoLe khelavAmAM ja jIvana sArthaka samajatA, ne kudaratanA bhavya khajAnAne varNavatAM gAI gayA che ke - jhulaMtA vakSethI amarasanAM biduM karaze, ane daivI vAto cakalI mRgalI tyAM kahI jaze, kumArI kanyA e kudarata tane tyAM paraNaze, ane baMne vacce rucira kiraNo kaika vahaze. | (kalApI.) A ja bhAvanAne mUrta svarUpa ApavA tema ja dRSTAMtathI sAbita karavA kudaratanA eka aMzarUpa sAbaramatImAMthI ja keTalAka guNe grahaNa karI zakAya che te batAvavA A kAvya zrImade racyuM. tenI eka eka sthitimAMthI teo uttama upadeza tAravI kADhe che. kudaratanA akhUTa khajAnAmAM seMkaDo zAstro paNa na ApI zake teTale upadeza bharyo che, ema teoe A rIte batAvI ApyuM che. jao nadInA bharatIoTa uparathI caDatI paDatI viSe - dahADA na sarakhA keInA vahetA jatA A vizvamAM, caDhatIja tyAM paDatI thatI, patI ja tyAM caDhatI thatI: For Private And Personal Use Only
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jevI avasthA AvatI, tevI ja cho bhagave, abhimAna karava nA ghaTe, evuM ja pite zIkhave. ( *sA gu. zi. kAvya, pR. 11. ) sAbaramatIne satI strI sAthe sarakhAvatAM kahe che ke - sAbara samI satI be jagatamAM, dhamanI zobhA dhare, avaTaMka zarI TekIlI irSA na manamAM Acare, sAbaramatI nija pANIthI, zarA jana prakaTAvatI, satIo tathA nija savathI, prakaTAvatI vIra bALako. (pR. 18 ) zrImanI ka9panAzakita paNa A kAvyomAM pUrapATa vahe che. temanI kalapanAo bhavya, bhAvavAhI ane sAtvika hovA uparAMta ramatiyALa ane ciMtanabharI che. eka be namUnA joIe: nija yArInA AkarSaNa, sAgarapati rAmo jato. choLo uchALI hatathI, be bheTIne bhegAM thatAM; prIti paraspara satya tyAM, benAM hRdaya ughaDe ghaNAM, sAmAM paraspara doDatAM banne taNAM prIti baLo, banne viSe jyAM prema tyAM satkAra baLaAkarSaNa, nisarga rItithI thatAM tyAM besavAnuM, kaMI nahi, sAmuM paraspara doDavuM, nasamAM prItinA baLe, e prema kudarata kAyado, zIkhyo kadI na AvaDe. zikhavADavA A lokane, patipatnI prIti kAyadA, nasarga prIti kAyadA tyAM meLanA nahi vAyadA. | ( sA. gu. zi. kA., pR. 27 kuMkuma kiraNa tava jaLa viSe paDatAMja zobhA bahu thato, paramArtha devInI ahA jANe ja karatAM AratI; sAbaramatI jelamAM paDI kuMkuma kiraNo nahAya che, tethI banI gheALAM pachI AkAzamAM zobhAya che; pAchAM ja nahAvA kAraNe, saMjayAM same jaLamAM paDe, pazcAta anyaja kSetra para paDIne prakAze jhaLahaLe. | (sA. gu. zi. kA., pR. ) *A pustaka briTiza keLavaNuMkhAtAe maMjUra karyuM che, For Private And Personal Use Only
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImannI varNanazakita paNa kamAla che - kaLA megho tuja para caDhI gaDagaDI khUba gAje, vege vidyuta camaka camakI rozanIthI virAje; varSA varSe dhaDadhaDa rave cAtako khUba doDe, zAbhA tArI anupama ahIM koI cAle na heDe. (sA. gu. zi. kA., pR. 41) A udAharaNe uparathI ApaNane khAtarI thAya che ke, zrImanI kalpanAzakita, zabdalAlitya ane bhASAprabhutva ghaNuM UMcA prakAranAM che. upadeza ApavAmAM paNa teo eTaluM kalAcAturtha vApare che ke, sAmAne teo upadeza Ape che ema lAge ja nahi. nadInI vividha kiyAo ane judAM judAM rUpAMtaromAMthI jANe upadezanI dhArA svayaMseva TapakyA kare che. vicAro svAbhAvika rIte ja vahyA jAya che, ane zabdamALAnAM maNakAnI peThe eka pachI eka beThavAye jAya che. ATaluM kahyA pachI zrImaddanuM kudarata prati kaI jAtanuM valaNa hatuM te jaNAvavuM jarUrI che. kudaratane teozrI eka mahA zakita-jIvatuM jAgatuM baLa gaNatA. e zakitane anusaratuM jIvana ane vatana e ja sAcuM jIvana ane vana che. tenAthI dUra jatAM manuSya khattA khAya che. dareka banAvanI pAchaLa kudaratI baLa-caitanyazakti rahela che, ema teo mAnatA. AthI kudaratanA bAdhAMga ( External Nature ) karatAM tenAM AMtarika rahasya ukelavAmAM temane adhika AnaMda thato. bezaka A bhAvanA bAhya kudarata paranA temane agAdha premanI nizAnIrUpa ja che. temane potAne A kudaratI vAtAvaraNamAMthI satya mATe khUba preraNA maLatI. nadI, parvata ane kaMdarAonI bhavyatAe temanA hRdayapaTa para UMDI asara karI hatI. kudaratanA khoLAmAM kUdavAnuM temane atyaMta gamatuM. dhIme dhIme vizvanI dareka ghaTanAnI pAchaLanI saMcAlakazakita kudarata che, ema teo mAnavA lAgyA. kudarata carmacakSuone jeTale AnaMda Ape che teTale AMtara cakSuone Ape che, e mAnyatA temanA hRdayamAM daDhIbhUta thatI gaI. chevaTe kudaratamAM prabhu che, athavA kudarata prabhumaya che, e satya temaNe samyaga jJAna ane zraddhApUrvaka svIkAryuM. kudaratanA aNu aNumAM prabhuno vAsa che, sarva vastuonI saMjIvana zakita te ja che, ane tenA ja niyama pramANe sarva dravyanuM vartana thayA kare che, evI sacoTa pratIti temane thaI. jue--- "kudarataprabhu je je kare, te anya kayAre nA kare" (sa. gu. zi. kAvya, pR. 76 ) vaLI, For Private And Personal Use Only
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir je jagata kudaratazAMtinA niyamo pramANe cAlaze, satyoti, zAMti, majhAthI, nIti sukhathI khyAlaze. (sA. gu. zi., pR. 76 ) A vizvamAM kudarataprabhunI mahera taka chavAya che, kudarataprabhunI mahera vadhu palamAM na jIvyuM jAya che; kudarataprabhunI mahera taka kAraNa badhAM saphaLAM thatAM, kudarata prabhu rUThayA pachI kAraNa badhAM niSphaLa jatAM, | (sA. pR. zi, pR. 86, 87 ). paNa A kudarata jeTalI saraLa che teTalI ja gahana che. tene bheda pAma mahA kaThina che. kudarata na konA hAthamAM, kyAre na thaI thAze nahIM, kudarataprabhunA paMthanI lIlA na para khAtI sahI. | (sA. gu. zi. kA, pR. 87) zrImanAM sRSTisauMdaryanAM anya kAvyo paNa ghaNI uttama pratinAM che. kAvyasaMgraha bhA. 7 tathA bhajana pada saMgra7 bhA. 8 mAM A kAvya saMkhyAbaMdha ApyAM che. bArIka avalekanazakti ane tenI bhAvabhara vyakatatAthI A saghaLAM UrmigIto ajavALAyelAM che. sAtamA bhAganAM 'paMkhIne saMbodhana ', 'vAsanA ', 'huM ne jagat ', "haMsa saMbodhana", "zuka', 'kamaLa', "sAgara", "Amra", " sarovara', " pUrNAnaMda ', " ajavALI rAtri", "nadI ', " " vizudhdha prema ', "sUrya ', "caMdra', viNA" tathA AThamA bhAganAM "bhramara puSpa saMvAda, lekhinI , gharano uMdara ', "kedAra kaMkaNavALe bilADo', "karamAyelA kamaLane ', "pAkelI boraDIne ", "saMdhyA ", "phUla", "caMdanavRkSa", "rAtri', "kALe kAgaDo ', "madhurI moralI ", "mAtA" vagere kAvya UrmigItanI prathama koTimAM UbhI zake tevAM che. sarvamAM zrImad nI kalpanAzakita, vicArapravAha, zabdaprabhutva, jhaDajhamaka, rasa, alaMkAra, vagerene uttama anubhava thAya che. zrImad ramatiyALa ane atula varNanazakitanA namUnArUpa "zuka"mAMnI bAlasvabhAvane anukULa paMktio juo - lIlI pAMkho pharara phaphaDe, rAtaDI cAMca kADhI, bhASA bele vividha mukhathI, balake tuM kahA; IrachA rAkhe gaganapathamAM uDavA cittamAMhI, kayAMthI koDe murakha zaka tuM, pAMjarAmAM paDele ? (bha. saM. bhA. 7 pR. 37) For Private And Personal Use Only
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ' rada bhajanasaMgraha bhA. 8 ,, pa2 para " nAnAM bAlake" kAvyamAM zrImadanA AtmA ThalavAya che te bhAgye ja bIjA keImAM ThalavAyo hazeH nAnAM bALa ramata ramatAM, khela khele majhAnA, kAlAghelAM vacana vadatAM, lADakAM lADa karatAM doDe bese paLapaLa viSe, khUba cAMcalyadhArI, mIThA hAsya janaka jananIne ja AnaMda Ape. dhUli maNe ramata karatAM, loTatAM masta thaIne, jhAlI hate ahiyara ahe, puchane cuMbatAM eka nAgo sAthe ramata ramatAM, bhIti zuM? te na jANe, preme megI sama mana banI, nirbhayAnaMda mA Ne. sArAM dRzya nayana nirakhI, khUba AnaMda thAva bALI bhoLAM hasahasa karI, sarvane te ha sA ve. cAle khele Dagumagu banI, khuza saune karaMtu, premAbdhimAM lacapaca banI, hAya tyAM te pharaMtu. yegI jevuM hadaya dharatAM, premikA bAluDAM e, khAvuM pIvuM abhinava ahA, dekhavuM IrachatAM e. ahIMyAM ApaNane zrI. tribhuvana gaurIzaMkara vyAsanI pelI cha kaDIonuM smaraNa thaI Ave cheH yogIjana sama dudhA dhArI, kAMti nagna digaMbara dhArI: avadhUta sarakhuM aMga anupama, pre ma La tA pe naM be ranI; jIvana jagamAM ajaba anupa, namuM namuM ho bAla svarUpa! bannemAM keTaluM badhuM sAmya che? zrImanI varNananI jhINavaTa che tyAre zrI. vyAsamAM For Private And Personal Use Only
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rekhArUpe citraNa che; chatAM bhAvanAonI samAnatA ajaba jevI che. zrImad AgaLa cAle che - evAM bALa avanitaLamAM zahenazAhathI ja meTAM, yogI jevAM jagata vilase ajJatA phakata dhAre; ajJAnI e tadapi sukhamAM sarvAthI AgaLa che, hasatAM puSpa khare jyama motI, hAsya madhuruM suhAtuM re: sarva brahmAMDanI so lIlA. karatu dila jaNAtuM. ajJAnI chatAM sukhamAM sarvazreSTha, dilamAM brahmAMDAnI lIlA karatuM bAlaka brAnI najIka che, ema zrImad kalpanA kare che. teo AvuM kaMI gAya che tyAre mahAkavi varDajhavartha ( Wordsworth ) eka bAlikAne saMbodhatA najara samakSa Ave che: Dear child ! dear Girl ! That walkest with-me here, If thou appear untouched by solemn thought, The nature is not therefore less divine, Thou liest in Abraham's bosom all the year, And worshipp'st at the Temple's inner shrine, God being with thee, when we know it not. zrImaddanuM sRSTisauMdaryanuM bIjuM lAMbuM kAvya te "bhArata sahakAra zikSaNa." sAbaramatI guNa zikSaNa kAvya "mAM je naisargikatA jaNAya che te AmAM nathI, ema kahevuM paDaze. rUpALAM zabdacitrone jaththo ke sRSTinuM ramaNiya darzana AmAM nathI. AmAM to upadezanA tharo khaDakAyelA che. zrImadnA bhinna bhinna viSayo paranA vicAre avagata thAya che. teoe A pustakamAM mahAna Adarzo khaDA karyA che. sAmAjika ane naitika, vyAvahArika ane AdhyAtmika, tema ja rAjakIya bAbata carcatI vakhate ApaNane lAge ke, "bhArata sahakAra zikSaNa" eTale thomasa mUra ( Thomas Moore ) nuM bIjuM "yuTopiyA." sAkSara zrI harageviMdadAsa dvArakAdAsa kAMTAvALAnA nIcenA zabdomAM ja A pustakanuM rahasya sAvI jAya che " gAMThiyA tAvanA upadravane lIdhe temane je khetadamAM be mAsa nivAsa karavo paDaze hatuM, tyAMnA AMbAvADiyA uparathI A kAvya racavAne temane vicAra thayo. AMbAne u~kSIne temaNe vividha prakArano upadeza karyo. bhASA saraLa ne zudhdha che. kAvya aneka chaMda ane 1. mArI sAthe cAlatA vahAlA bALaka ! diya bAlikA ! gahana vicArathI je ke tuM askRSTa jaNAya che. to paNa tAro svabhAva ocho devI nathI. sArA varSabhara tuM prabhunA hRdayamAM vase che, ane prabhu tArI pAse ja hovAthI, ame na jANI zakIe tema hRdayamaMdiranA aMdaranA gabhArAmAM tuM pUjana kare che. For Private And Personal Use Only
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 31 rAgamAM racAyuM che. temanI kAvyazakita prazaMsAne pAtra che. temanA ghaNA vicAra vIsamI sadIne anusaratA heI, jANe koI sudhAraka kavinI AkRti hoya ema jaNAI Ave che. kAvya ghaNuM moTuM hovAthI ane temAM ghaNIghaNI upayogI zikSAo samAyelI hovAthI, ghaNA utArA atre ApI zakAya tema nathI. bIjarUpa goTale, saMgathI utpatti, pANIsiMcana, prakAza ne havA vaDe vRdhi, UMDAM mULa, prANapuSTi, skaMdha,DALa DALIe, kAThinya ne komaLatA; AtmarakSaNa zakita, sahanatA, maMjarI, maira, kerInuM upajavuM, pAkavuM sAkha thavI, vaNasavuM, Amrarasa, vagere bAbato laI temAMthI aneka jAtanA naitika, dhArmika, Arthika ane rAjakIya upadeza, potAnI bhAre tarkazakitanA baLe khoLI kADhayA che. rAjAo, rAjyanA adhikArIe, kSatriya, brAhmaNe, vaizya, zudro, dharmaguruo, sAdhuo. strIo, vakatAo ane lekhakanA saMbaMdhamAM je je kahe vAyuM che te AkarSaka ne manana karavA gya che." (ba) rASTragIta ( zrImad jema sRSTisauMdaryanA mahAna upASaka hatA tema aTala rASTrabhakta paNa hatA. temanuM svadezAbhimAna ghaNA uraca prakAranuM hatuM. temanAM svadezabhaktinAM kAvyo atyaMta manovedhaka ane mAtRbhUminA premathI nItaratAM che. AryabhUmine teo anya dezo karatAM ucca pada Ape che, ane temAM e gujarAtane to teozrI hRdayanA bhaktibhAvathI apanAvI le che. narmadAzaMkara ke khabaradAranAM jevAM bhakitabharapUra stavana gurjarI mATe teozrIe gAyAM che. bhajanapada saMgraha bhA. 9 Akhe dezabhakitanA mATe rekelo che, temanAM badhAM kAvyo dezabhakitanA jvalaMta namUnArUpa che. temanA hRdayamAM svadezaprema UchaLI rahyo hato, ane svabhUminI mukita mATe jhUjhavuM vA kAyadAbhaMga kare tene teo rAjadroha nahotA mAnatA, chatAM hiMsAnA teozrI virodhI hatA. ahiMsArUpI zastramAM ane khAdImAM temane zraddhA hatI. AnA samarthanamAM temanuM vistRta lakhANa ane taviSayane lagatAM kAvyo mojUda che. saMsArano tyAga karanAra manuSya paNa mAtRbhUmino tyAga karI zakato nathI. mAtRbhUmino upakAra atyaMta che. je kAraNa mATe udaramAM nivAsasthAna ApavA mATe ApaNe jananIne upakAra mAnIe chIe te ja-tevA ja kAraNa mATe janmathI mRtyu paryata nivAsasthAna ApavA badala ApaNe janmabhUminA RNI chIe. tethI tenA para prIti rAkhavI e meha nathI paNa pharaja che-gune kiMcita badale che. janmabhUminuM abhimAna na rAkhanAra dezadrohI che, e temane mata hato. AryabhUmi viSe "kamoga" pRSTha 242 para teo lakhe che ke, "adhyAtma jJAnavaDe AtmonnatinA paripUrNa zikhare pahoMcavAnI koI uttamamAM uttama zAMta ne sarva prakAre naisargika nivRtti jIvana gALavA yogya bhUmi hoya to te AryAvartanI che. AryAvartanI eka capaTI dhULamAM je sAtvika aNuo reNuo rahyAM hoya che, te anya bhUmimAM nathI." bhajana pada saMgraha, bhA. 9 nA vakatavyamAM teozrI lakhe che ke, "AryAvartanI parataMtratAthI anya khaMDadezane hAni che. Arya-bhAratahiMda pote svataMtra rAjyathI anya khaMDadezone zAMti, sukha, svataMtratAmAM sahAyaka banI zake tema che, ane adharyuM yudhdhane zamAvavA mATe guru tarIkenuM zikSaNa ApI zake tema che. " vakatavya pR. 14 para temaNe kahyuM che ke, "pazubaLanA prayogathI anya dezanI prajAone gulAma For Private And Personal Use Only
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir banAvavI ane teonI satya svataMtratAnA thAtaka banavuM, e Izvarane mAnanArAne ghera kalaMkapApa rUpa che......pazu ane paMkhI potAnI svataMtratAthe jIve che ane mAre che, to jeo manuSya zarIra dhAraNa karI pazunA karatAM paNa vizeSa parataMtra gulAma bane che teonA jIvavAthI paNa zuM......anya dezane gulAma-parataMtra banAvIne tathA anyAya-9ma karIne koI deza tene prema-mitrabhAva meLavI zake nahi. IglAMDa potAnA dezanA svArtha mAM hindano svArtha kacarIne anyAya-julama kare to to tene hajAra prakAre vinipAta kudaratI rIte thAya." ATalA ugra vicArone dhAraNa karatA zrImadda lakhe che ke, "hindamAM janma thavAthI Dijione jAta, svataMtra, zuddha karavAno upadeza Apavo e mArI prathama pharaja che." Ama svAtaMtrya mATe jhUjhavAne upadeza Ape e zrImad pitAnI pharaja samaje che. atre kahevuM prApta thAya che ke, . sa. 1921 nI sAlanI asahakAranI caLavaLanI asara ane mahAtmA gAMdhIjInA rAjadvArI vicAronI chApa ghaNe aMze zrImad para paDelI jaNAya che. A jAtanA rAjanaitika vicArakanA ka95nApradezamAMthI uttamottama savadezabhakitanAM kAvyo jhare temAM zuM Azcarya ! eka rIte kahIe to temanAM rASTragIto uparyukata ugra pragatikAraka rASTriya vicAronuM pariNAma mAtra che. je maMtavye temaNe ahaniza sevyAM tenA svAbhAvika prakAzana rUpe ja temanAM dezabhakitanAM kAvyo uddabhavyAM che. vicAronI ugratA sAthe kAvyazArIranI nAjukAI ane svadezapremanI sAtvika bhAvanA bhaLatAM, kAvyomAM jeza ane mAdhurya AvyAM che. " vaMdemAtarama'nuM temanuM kAvya gurjara bhASAmAM anokhI bhAta pADe tevuM che. kadAca * vaMdemAtarama" para lakhAyeluM kAvya gujarAtImAM A paheluM ja che. jaya bhAratI raLiyAmaNI, sahu tIrthane ghaTa dhAriNI, jaya jaya rasIlI yoginI, Aryo taNI uddhAriNI; zakita anaMtI dhAriNI, du:khavAriNI viSe bhalI, varNa vividha zobhatI, bhAvena vade mAtarama. caitanya jaDa zakita bhaya, tuja putra jaga uddhAraze, adhyAtma zakitao vaDe, tuja mukha jaga ujavALaze svAtaMtraya prIti satya ne, sukha zAMti jaga phelAvaze, adhyAtma aMbA bhAratI bAna vade mAtarama svadezI ne khAdI viSe teo kahe che: svadezI vastu vAparazo, bhaluM nija dezanuM karazo, svadezI vastra vAparaze, svadezI veSane dharazo. svadezI rUDI che khAdI, ghaNI sastI ane sAdI, karI nija dezanI yAdI, bane nahi citta unmAdI For Private And Personal Use Only
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra X TakatI bahu vakhata khADI, thatI hiMdu deza barabAdI, ane nija deza hitavAdI, mane rA vakhata sAdhI. vadezI hai! game tevuM, svadezI premathI levuM, sahAyaka dezanA banavuM, bhalu evuM sadA gaNavuM. X 'www.kobatirth.org Atama che nija deza hamAre, ame vAparIe evI cIjo, lokAgra svadezI cIjo, vAparI mana mAMhI rIjho. hu sAdI re, vyAsvarUpI svadezI khAdI, sastI ne vAparatAM Atama AbAdI, thAya nahIM x 33 X atre utArelAM kAvye zrImadnAM aneka AvAM kAvyeAnA mAtra pratinidhirUpa ja che. ahI... e vastu viSe ullekha karavA jarUrI che. eka te zrImad peAte keTalAye varSathI khAdInAM kapaDAM paheratA ane anya cIjo radezI sivAya vAparatA nahi. khIju e ke temaNe svadeza, svAta'trya, bhArata, hiMdustAna, ityAdi viSaya para ghaNAM kAvye lakhyAM che. paNa keTalAMka kAvyeAmAM temaNe svadezane AtmadezanA rUpakamaya banAvyeA che, ane Atmamukti prApta karavAnA aneka prayatnA te svadezamukitanA prayatnA che ema ghaTAvyu` che. A rIte peAtAnA adhyAtmarasa rASTragItAmAM paNa vilasAvavA teo cUkayA nathI. eka dAkhalAthI vadhAre spaSTa thazeH-- duniyA lAkA ! svadezI cIjo, budhdhisAgara prabhu rAjyamAM, X mahAle re, satya svarUpI sAdI TopI, zira para mUkI durguNa sau paradezI cIjo, chaDI nyA ya thI cAlA-lAkA X ( bha. 5. sa'., bhA. 9 pR. 243 ) x Ja r A dI-lAkA x guNu sahu enI cIjo re, jaDa vA de nahI. * khIja-leAkA evI grahI vAparaze| re, anaMta sukhathI karazeA. lokA ( bha. pa. sa., bhA. 9 pR. 348 ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only A jAtanuM rUpaka zrImaddanA aMtaranA bhAvAne vyakata kare che. temanA viSaya adhyAmaneA hatA, chatAM svadezI ane svadezInA rUpakamAM ja tenA pratyenA temanA pakSapAtanuM dana thAya che. A rASTrapremanI sAthe peAtAnI janmabhUmi gujarAta para zrImanA prema adhikAMze hatA. gujarAta eTale jenI joDa nahi; gujarAta eTale jyAM kaleza-kaMkAsa nahi; gujarAta eTale svaga mAMthI pRthvI para AveluM naMdanavana, jue ' bhArata sahrakAra zikSaNa ' pR. 2:~ 5
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org 34 gurjara deza samo nahi deza, jene dIThAM nAse kaleza, ravargasamI bhUmi raLiyAta, janmabhUmI rUDI gujarAta. naMdanavana he UtaryuM, aneka jAti zobhA bharyuM, vanaspati uge bahu jAta, jaya bhArata mAM gujarAta. bha. 5. sa., bhA. 8. pR. 778 mAM - sahu dezathI raLiyAmaNa, AnaMda jyAM pragaTe ghaNo, vAha kudaratI sohAmaNe, gujarAta pyAro prANa che. A paMkitaothI zarU thatuM AkhuM kAvya anupama che; ane AvAM to keTalAMya gujarI gIta zrImade apyuM che. badhAMyamAM maMjula bhASA, lalita zabdo ane unnata vicAronuM darzana thAya che. 13 (ka) nivApAMjali | gujarAtI sAhityamAM A prakAranuM sAhitya ghaNuM ochuM che. virahakAbe athavA zekakAvyo aMgrejI sAhityamAM uttamottama lakhAyela che. saMskRta sAhityamAM paNa "ajavilApa" jevAM UMcI pratinAM kAvyo che. gujarAtImAM " rAjiyA" vagere aNalakhyAM vilApakAvya ghaNuM che. paNa sAkSarone hAthe jUja chUTAchavAyA prayatno thayA che. A kAraNe UrmigItenA eka aMga tarIke zrImaddanI nivApAMjalio viSe saheja ullekha karavo asthAne nahi lekhAya. zrImaddanA hAthe cAra pradhAna kAvya lakhAyAM che, je "kAvyasaMgraha bhAga 7"mAM prasiddha thayAM che - 1 dharma snehAMjali (pR. 22) 2 khedakAraka mRtyu (pu. 40 ) 3 saradAra zeTha lAlabhAI dalapatabhAInA mRtyu vakhate banAvelA doharA (pR. 72) 4 amadAvAdanA nagarazeTha cImanabhAI lAlabhAInuM dehotsarga kAvya (pR. 77) A cAra paikInuM trIjuM kAvya mAtra guNasmaraNa rUpe che. kintu anya traNa kAvyamAM zrImanI lAgaNInuM pratibiMba spaSTa rIte paDeluM che. alabatta, temanI AtmAbhimukha vRttine lIdhe temanA kAvyomAM svArthajanya aMgata duHkhanI vAta nathI, paNa kaMIka aMze janatAnA zAkano paDachAyo temAM paDelo che. kAvyonI karuNatA A aMgata bhAvanAnA lopathI ghaNI AchI paDI jAya che; chatAM vAstavika karuNatA chAnI nathI rahetI. caturtha kAvyamAM kAruNyanuM sAmrAjya adhikAMze jANyuM che - For Private And Personal Use Only
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3pa deva ! tane e ! lAja na AvI, khI la ta saM hA , sakaLa banyuM A bhAvi hatuM te, thaI gayuM aNadhAryuM. daiva pratinI ThapakAbharI uktimAM ja zrI manI lAgaNInI parAkASThA anubhavAya che. ghuMghaTamAM raheluM mukhaDuM jema vadhAre AkarSaka hoya che tema A uktinI pAchaLa rahelI karuNatA vadhu karuNArasika che. A zekakAmAM zrImadunI apUrva philasUphI rahelI che. kaI dRSTie teo mRtyune nirakhatA tenuM sarvAga darzana AmAM thAya che. mRtyu kaI bhayAvaha aMta nathI, paNa jema gItA upadeze che tema vastrapalaTA jevI zarIrapalaTAnI kriyA mAtra che. mRtyu tethI dhikkAra pradarzita karavA yogya vastu nathI, paNa AnaMdapUrvaka bheTavA jevI cIja che. AtmA amara che, te dehanI pAchaLa zoka karavo vRthA che. dharma nehAMjali"mAM teo lakhe che ke - musAphara sau prANIo che, je ha va stro choDatA, e avara tanunA vAsI thaInai, veSa letA nava navA. jaga raDavuM kAne, zeka kAno, kSaNikatA sahu dehanI, e nityacetana te mare nahIM, karmathI deha vare. vaLI bIjI rIte te saMsAra paMthImeLA tulya che, temAM je je jame che te te mare che - janme che je avanitalamAM, sarva te te mare che, mAthe mRtyu sakaLa janane, karmathI na bace ko; che pRthvImAM sakaLa jIvaDA, karmathI paMthIo re, vairAgIne sakala ghaTanA, pUrNa vairAgya hetu. 5 thI me LA avanitalamAM, cAliyA koI cAle, budhyadhi de sukhamaya sadA, dharmaranevAMjali A. ("khedakAraka mRtyu' ) zrImaddane AvI avazyameva mRtyughaTanA joIne zekane badale vairAgya Ave che - hA ! hA! kALe zizuvaya viSe, kesarIne haNyo re, dezI AvI jagata racanA, khUba vairAgya thAve. Ama vairAgya te Ave che, paNa te kSaNika nathI, smazAniyo nathI. te sAce che. snehI jananuM mRtyu zrImane nirAza karavAne badale mRtyuMjaya banAve che. teo jabarA AzAvAdI hatA. ujajavaLa bhAvinA draSTA hatA. nirAzAvAda temane haiye kadI vasyo nathI. azubha mAMthI zubha jevuM e temanI dAnata hatI. temanuM AkhuM jIvana A AzAvAdathI bhareluM hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 36 mRtyu pachI te aMdhakArane badale "jyaMti anaMtI ' ane " zAMti anatI " joi zake che. niyatA ane atUTa AzAe temanA jIvanane AnaMdI ane svAdhikAramatta banAvyu hatuM. pelA ' rUpa bruka ' ( Ruper Brooke ) kahetA ke~~ Yet behind the Night Waits for the great unborn somewhat afar, Some white tremendous daybreak. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * arthAt " rAtrinI pAchaLa zvetara'gI bhavya uSA rahelI che" tema zrImad paNa kahetA ke mRtyu pAchaLa AnaMda-UjaLuM bhAvi rahelu' che. '' vaLI josepha bleke vhAITa ( Joseph Blanko White )nI pelI e paMkitae, Why do we then shurn Death with anxious strife? If light can thus deceive us, wherefor not life? mAM pUchAyelA praznonA uttara ApatA hoya tema zrImad kathe che ke, mRtyu taNI pAchaLa aDDA, nyAti ati jhaLahaLe, mRtyu taNA paTa pAchaLa, zAMti anatI sukhazAMtisAgaranA taraMgA AnaMda uchaLe; lahere ullase, khUbI anaMtA jIvananI, nAnI anubhavIne dIse. mRtyunA paTa pAchaLa ana ta sukhazAMtisAgaranA taraMge AnaMa-lahere ullusatA jonAranI bhavyatA kema mapAya ! zabdomAM vadhu cItaravA karatAM atre mauna ja temanI mahattA era maDhAvaze. upadezapradhAna kArvyA uparyukata carcAmAM aspaSTa rahelA zrImadnA anya kAvyasamudAya mukhyatve upadezapradhAna che. janasamAjane kheAdhaka tattva pUrAM pADavAnA temane mukhya uddeza che. bezaka temAM teo saphaLa nIvaDayA che; paNa kAvyadevInA uDDayanA temAM kAMi AchAM paDI jAya che. vaLI jyAM upadeza khIceAkhIca ane pratyakSa rIte bharyAM che tyAMthI te kavitAvihaMga UDI jatu lAge che, ane tenu' punarAgamana ati durlabha thai paDe che. e te spaSTa che ke ughADA upadeza kavitvane hAnikartA che. chatAM gadya karatAM saraLatA, sukumAratA ane geyatAnA guNene lIdhe madhura ane smaraNamAM jhaTa cITakI jAya tevuM hAvAthI padyamAM vicAra ane upadezane utAravAnu zrImade vadhu ceAgya gaNyuM che. e kAraNe A kAvyeAmAM kalpanA ane bhAvanAnu' prAdhAnya hevAne badale saMgItanu' prAdhAnya che. lAgaNInA AvegeAne badale vicArAnA dheAdhamAra pravAhA che, ane 1. to pachI ApaNe zA mATe mRtyuthI dUra bhAgavA vyagra citte prayAsa karave! ! jo prakAza Apa hyune A rIte chetarI zake che, te jiMdagI kema nahi chetaratI hAya ! For Private And Personal Use Only
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 37 sahajatAne badale aMzataH prayatna che. AmavarganA dRSTibiMduthI lakhAyelAM hovAthI A kAvyamAM bhASAnI saraLatA ane vicArenI spaSTatA jaLavAI che. zrImadunA sevAbhAvanAnA AdazamAMthI A upadezapravRtti pragaTI che. janahitane haiDe rAkhI temanA AcAravicAronI zuddhi karavA tarapha temanuM lakSa che. tethI keTaleka sthaLe sIdhe ane sacoTa upadeza Ave che. keTaleka sthaLe janatAne cAbUka mAravAmAM AvI che, keTaleka sthaLe kaTAkSo thayA che, to keTaleka sthaLe akhUTa jJAna bhaMDAra ThAlavavAmAM Avyo che. keTalAMka kAvyo gurubhakitathI prerAI guruguNasmaraNArtho lakhAyAM che; keTalAMka strIone mATe ja-garabA ane gItA tarIke upayogamAM laI zakAya tevAM-lakhavAmAM AvyAM che. khAsa karIne " kakakAvali sudha', 'gaDulI saMgraha, bhA. 1-2', " gurugIta gaDulI saMgraha ', "devavaMdana stutistavana saMgraha ', " pUjAsaMgraha', 'snAtra pUjA ', tathA bhajanonA agiyAra bhAgomAM chUTAMchavAyAM A jAtanAM kAvyo AvelAM che. A padezika kAvyo sAmAnya rIte to harakoI manuSyane upagI thaI paDe tevAM che, tathA temAMnA keTalAka bhAga sAMpradAyika che. zrImadda jainadharmane vizvadharma samajatA tethI jaina sidadhAMto ane mAnyatAone vizvaSTithI ane anya dharmanA sidadhAMtone jainadRSTithI teoe ghaTAvyA che. jyAM jyAM banI zake tyAM tyAM temaNe mAdhyasthapaNuM jALavyuM che. e paNa saMbhavita che ke khAsa AcArakriyAne upadeza detAM keTalAMka kAvyomAM mAtra jaina ja rasa laI zakaze. zrImad upadeza samayAnuvatI hatI. eka rUDhi ke niyama sarvadA te ne te ja svarUpe upAdeya ( AdaraNIya) na hoI zake. samaya ane samAjanA badalAvA sAthe tenI yegyatAmAM paNa pheraphAra karavo paDe. dravya, kSetra, kAla ane bhAva A cAra paristhitio lakSamAM laI vartavA ane te pramANe niyamo ghaDavAmAM ja DahApaNa, dUraMdezIpaNu ane samAjanuM kalyANa che. mAtra aMdhazraddhA ke jUnuM teTaluM sAruM evI mAnyatA gerasamajabharelI hoI tyAjya che. AthI keTaleka sthaLe zrImaddanA vicAro aMtimavAdI sudhAraka ( Extremist Radical ) nA jevA jaNAya che. samaya, vastusthiti ane itihAsano temano abhyAsa ghaNo UMDe hato. samAja ane sAmrAjyanA abhyadaya ne avanatinAM kAraNonAM mULa temaNe sArI rIte tapAsyAM hatAM. patya ane pAzcAtya saMskRtiono abhyAsa temaNe karyo hato. jaDavAda ane cetanavAdanA bheda teo samajyA hatA, ane prAcIna arvAcIna yuganI talanA temaNe karI hatI. A saghaLAne pacAvI temAMthI tAravI kADhelA sidhdhAMto teoe upadezyA che. je rogothI samasta bhAratavarSa ane tenI aneka kema pIDAya che, te ja rogo ane badIothI jaina samAja pIDAya che. ekamekano cepa ekabIjAne lAgyA vagara ne ja rahe. A saDo dUra karavA temaNe aneka upAyo zezyA che, ane aneka rastAo batAvyA che. bALalagna, kanyAvikraya, vidhavA prazna, kajoDAMlagna, maraNapramANa vagere bAbatamAM temanA vicAro For Private And Personal Use Only
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 38 sudhArakanA hatA. sthaLe sthaLe temanA lakhANamAM AnA viSe kahevAmAM AvyuM che. vidyA, hunnaraudyoga ane kaLAkArIgarInI khIlavaNI karavA temaNe sacoTa upadeza Apyo che. satya, pramANikatA, acaurya, puruSArtha, kSamA, dayA vagere nItinAM sAmAnya siddhAMta para temaNe khUba bhAra mUkyo che. dArU, gAMjo, bhAMga, vyabhicAra, saTTA ItyAdithI dUra rahevA temaNe sakhata cAbUka lagAvI che. samAjasudhArA ane pragatine lagatI lagabhaga ekeeka bAbata temaNe patro dvArA, noMdhadvArA ane agaNita kAvyo dvArA cacI che. hiMdavAsIonuM ane jaina samAjanuM bAyalApaNuM, muDadAlatA ane DarapakatA temane khUba sAlatAM. "ka zUrA te dharma zurA " A sUtra teo darekane samajAvatA. "karmayogI bane, svAdhikAre kartavya karyuM jAo, ALasa tyAge, nirbhayatA keLa, zUrA bano !" A upadeza pRSTha pRSTha tarI Ave che. temanuM upadezAtmaka kAvyasAhitya viSayavaividhya tema ja pramANanI dRSTie bahoLuM che. bhASA zudha, saraLa ane sAdI che. rAgonI pasaMdagI kalAmaya, vividha ane surucimaya che. vicAranI saMkalana ane padonuM baMdhAraNa suyogya, samatola ane pramANabaddha che. geyatva UcA prakAranuM che. kalpanA ane alaMkAranuM pramANa ochuM gaNAya. 2 pAtaLA che, ane kavIzvara dalapatarAmanA matane anusarIe ke, sAdI bhASA, sAdI kaDI, sAdI vAta viveka sAdAmAM zikSA kathe, te ja kavijana eka." te to zrImad budhisAgarajInuM sthAna upadezaka kavi tarIke paNa ghaNuM UMcuM Avaze. temanA aneka kAvyamAMthI utArI ApavA atre to azakya ja che; chatAM vividha zaktinA purAvA rUpa, temanA mahAna kAvyAdhimAMthI thoDAMka makitaka pasaMda karIzuM. bALalagnathI dehavIryamAM, aneka doSo jhaTa pragaTAya, phala bese evo je hetu, bAlamaithune viNasI jAya. (bhA. sa. zi.) brahmacarya gurukuLane sthApe, Urdhvareta brahmacArI beza, pragaTAvo AbAdI mATe, jethI nAse saghaLA kaleza. | (bhA. sa. zi, ) tIrthakara RSio thavuM, thavuM vizvasulatAna, che potAnA AtmamAM, sAdhana saje sujANa. | (bhA. sa. zi ). For Private And Personal Use Only
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 39 evo 2 divasa te mATe kyAre Avaze, bhrAMtimaya jANIza huM A saMsAra je; krodha kaTa, dha rAgAdika verIe, tyAgIza peTA viSayataNA vikAra je. (gahulI saM., bhA. 1). mukitanA paMthe zUravIra cAlaze re jAgI, kAyara to jAya tyAMthI bhAgI re. (ga. saM, bhA. 1) satya, prema vaNa lagna nahi naranArInuM, dehalagnathI gharaghara hoLI thAya che; pativratAnuM mAna nahi je dezamAM, pAke nahi tyAM uttama janasamudAya je. vara vikraya karanArAnI komamAM, bhakatazara nahi pAke nara ne nAra je; abaLA bALAnA zApa jayAM bahu paDe, tana mana dhananI paDatI tyAM nirdhAra je. bALalagnanA homa homAtAM ghaNAM, bhArata mAMhIM bALAo ne bALa jo; bhAratanI paDatI thaI tethI lakhaguNI, beThA janasaMkhyA lakSmI para kApa je. vRddhonI sAthe bALAnA lagnathI, vyabhicAranuM vadhavuM nizadina pApa je. bAlakahA bhAratamAM vadhatI ghaNI, mAbApane bALAo de zApa je. ( ga. saM. bhA. 2 ) nija Atmavata sahu jIvone, mAnI sadA zubha karIe, kAma, krodha, mAyA, mada vArI, laghutAe saMcarIe. (ga. saM.,bhA.2) AgaLa sadA pagalAM bharo, pAchA rahe nahi UMdhathI, kadI DhIlathI DhIlA bano nA, za ra vI 2 tA dAkhavo. For Private And Personal Use Only
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 40 bhAva haze thAze sahu, vA karma jevuM te thaze, bolo nahi DhIlAM vacana, udyama thakI AgaLa vadho. zakita rajhurAvI hadaya mAMhI, premathI AgaLa calo, udyama karo nizcaya thakI, varamALa sidhinI varo. (kA. saM.bhA.) kAle thaze pachIthI thaze, e vAta dUra rAkhaze, Aje karo adhunA karo, e vAta dilamAM dhAraze. (kA. saM. bhA. 7) abaLAo para juma karo nahi, saMtApe nahi abaLA jAta, abaLAone du:kha detAM, deza kema paDatI sAkSAta. ( kaDakAvali) jeTalAM avataraNa TAMkavAM hoya teTalAM TAMkI zakAya, paNa uparyukata dAkhalAo parathI zrImaddanI upadeza zailI, prauDha vicAro, suMdara bhASAtattva ane madhurAM guMjanano khyAla spaSTa rIte ApaNane Ave che. - kAvyacarcAne upasaMhAra karatAM pahelAM zrImaddanAM uparyukata sarva prakAranAM kAvyomAM sAmAnyataH daSTigocara thatAM keTalAMka tattvanuM anveSaNa karI laIe. (6) zrImanI kavitAnAM sAmAnya tatta (1) prathama to temanAM sarva kAvyomAM temanI AtmachAyA spaSTa rIte paDelI joI zakAya che. eka mahAna puruSa tarIke temanA vicAra, vANI ane vartanamAM je samAnatA hatI te sarvA ze temanA lakhANamAM pratibiMbita thayelI che. temanA vicAre, lAgaNIo ane Umio nikhAlasapaNe vyakata thaela che. temane kAMI paNa gupta vA chupAvavAnuM nathI. zuddha aMtaHkaraNe saghaLuM raju karavAmAM ja teo samajyA che. AthI ghaNA kaviomAM je gUDhatA (mysticism ) hoya che te temanAmAM nathI. alabatta, AvI gUDhatA ghaNI vakhata svAbhAvika hoya che, te keTalIka vakhata avaLe mArge doranArI ane aspaSTatAnI piSaka hevAthI doSaDhAMkaNa rUpe vaparAI hoya che. zrImadda viSe temanA sAhityaparathI anumAna bAMdhatAM A doSa AvavAne saMbhava nathI. temanA vicAro vA temanI bhAvanAe je kahe te spaSTa ne surekha rIte temanA lakhA mAM AbAda paDelI che | (2) zrImanAM kAvyo parathI temanA vAcanabAhulyanI ApaNane pratIti thAya che. "kakakAvali subodha je temane graMtha joIe to jANe mATe jJAnakoSa na hoya ema lAge che. For Private And Personal Use Only
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir temanuM vizALa jJAna ThekANe ThekANe pradarzita thaeluM dekhAya che. teo kahetA ke temaNe lagabhaga bAvIsa hajAra pustako vAMcyAM che. jyAre temano sAhityathALa ane temAM pIraselI vividha vAnIo ApaNe nIrakhIe chIe tyAre A ajAyaba jevI moTI saMkhyAnI sahAyatA viSeno ApaNe zaka dUra thAya che. teo pitAnI rojanizI haMmezAM lakhatA hatA, tevI saM. 1969nI sAlanI rojanizInA pAna 246 para aSADha sudI 10, ravivAra tA. 16, julAI 1943 nA roje teo lakhe che ke -- erIsTaTala (Aristotle )nuM nItizAstra vAMcyuM. 108 upaniSado chApelA guTakAmAMthI vAMcyAM, gavAsiSTha, mahArAmAyaNa vAMcyuM. " sajajAya pada saMgraha" pUrNa vAMcyuM. ' bhAratanA saMtapuruSa' nAmanuM pustaka vAMcyuM. "sAmAjika sevAnA sanmA' vAMrayuM. briTiza hiMdustAnane Arthika ItihAsa " vAMcyo. "jJAnArNava " trIjI vakhata vAMco. "pravacanasAra" prameya kamala mAtaDa" "SaTaprAbhata" vagere digaMbarI dasa pustako vAMcyAM. "vicArasAgara" graMtha vAMcyo. "paMcadazI graMtha vAMco. Tveda ane yajurveda AryasamAjI TIkAvALA vAMgyA. bhAratanI satIo " pustaka vAMcyuM. Aja sudhImAM sastA sAhitya kAryAlaya taraphathI chapAelAM prAya: sarva pustako vAMcyAM. cha mAsamAM A sarva graMthonuM vAcana thayuM. hAla graMtho lakhavAnI pravRtti maMda che. DahelAnA upAzrayamAM vIsamA DAbaDAmAMthI " praznottara" nAmane gra tha vAM, ajamerI " praznottara" nAmano graMtha vAMco. AcArAMga sUtra traNa vAra vAMcyuM. TIkA sahita cha karmagraMtha tathA paMcAzaka vAMcyuM." - zrImade pitAne svahaste lakhelI noMdha temanI vAcanapriyatA ane zakita viSe ApaNane sahaja IzAro kare che. temanA pustaka-prema bAlapaNathI ja tIvra hato. kahe che ke eka AgamasAra graMtha temaNe eka so vakhata vAMcyo hato. teoe pustaka upara keTalAMka kAvya lakhyAM che, temAM temanI pustakapriyatA chalachala ubharAya che. | (3) ekaMdare temanI bhASA sAdI ane sAmAnya manuSyo samajI zake tevI che. panA uttama prakAranI ane bhAvavAhI che. zAMtarasanuM prAdhAnya haMmezAM temanAmAM rahyuM che. kAvyomAM vicAro ane tatvajJAna bharapUra bharelAM che. alaMkAre sAdA chatAM saTa che. sAkSara kezavalAla harSadarAya dhuva "kAvya saMgraha, bhA. 7" para lakhe che te lagabhaga temanAM badhAM ja kAvyone lAgu paDe che. " saraLa bhASA, akRtrima zailI ane utsAhapUrNa vANInI sAthe vicAranI svataMtratA, AdarzanI su-kathatA ane aMtaranI ekarasatA A saMgrahamAM paNa sahaja daSTipAta karatAM pratIta thAya che. A mahAtmAnA kavanamAM A jamAnAnA navA sAhityanI navinatA phure che, ane temanA nirmaLa hRdayamAM vartamAna mahecchAo jANe pratibiMba pAmI hoya tema emanI vANI hAlanI pragatirUpa reSAne avakAza ApatI jaNAya che. " | (4) zrI madranA kAvyomAM samayanuM pratibiMba yathAsthita paDeluM che. je jamAnAmAM teo jIvyA, tenA vicAro jhIlavAmAM ane tene pradarzita karavAmAM temaNe ThIka kauzalya bane tAvyuM che. lekhaka AjubAjunA vAtAvaraNathI alipta rahI zakato nathI, ane zrImad kAMI For Private And Personal Use Only
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 42 A niyamane apavAdarUpa nathI. ulaTuM anya koI paNa kavinA karatAM temanAmAM samayanI sajajaDa chApa paDelI che. manuSyanI chAyA darpaNamAM jeTalI suspaSTa paDe teTalI ja spaSTa chAyA temanA sAhityadarpaNamAM samayanI paDI che. aMgrejI saMskRtinI asarathI jUnA Adarzo pheravAtA jatA hatA. sAmAjika ruDhiomAM kAMtinuM cakra jesabaMdha mAga karatuM hatuM. dhArmika maMtavyo buddhinI kasoTIe kasAvA lAgyAM hatA. vijJAne ajAyaba je palaTo karI nAkhyo hato, ane dinaparadana navI zodho manuSyane AzcaryamAM garakAva karI detI hatI. rAjakIya kSetramAM svade. zIya hIlacAla jora para jatI hatI. mahAyudhe hindIomAM cetana ApyuM hatuM, ane briTiza salatanatane mahAyuddhamAM pUrNa madada karavA bAda hiMdustAnane svataMtratAno aMza paNa ApavAmAM na Avyo tyAre mahAtmA gAMdhIjInI AgevAnI nIce asahakAranuM AMdolana deza para pharI vaLyuM hatuM. A sarva bAbatanuM pratibiMba zrImanAM kAvyomAM ane sAhityamAM yathAsthita paDayuM che. je samAjamAM zrImad UcharyA che te samAjanA citronI paNa temanA lakhANamAM khoTa nathI. sthaLe sthaLe sAmAjika doSo para temaNe phaTakA lagAvyA che. hiMdustAnanI hAlanI nirmAlyatA temane sAlI che, ane tene dUra karavA jyAM banyuM tyAM upadeza ApavA teo cUkyA nathI. alabatta, je jAta ke zailInuM sAmAjika citra ApaNe nATaka ke navala kathAmAM joIe chIe te jAta vA zilInuM citra temanAmAMthI nahi maLe; paNa samAjanA Adarzo, samAjanI bhAvanAo, samAjanAM strI-puruSa vagerenuM suMdara vagIkaraNa temanA lakhANamAMthI nIkaLI Ave che e ni zaMka che. zrImadda samayanuM ane samAjanuM pratibiMba jhIlI pitA para thaelI tenI asara vyakta to kare che, paNa teo tenA gulAma nathI banyA. zrImad buddhisAgarajI potAnA jamAnAthI haMmezAM AgaLa hatA. samAjanI rUDha praNAlImAM na cAle pADI tene AgaLa doravA teo mathatA. AthI samAjamAM rahyA chatAM samAjathI teo para hatA, sAmAjika citro satya svarUpe dorI temAM je hAnikAraka tattvo hoya te batAvI tene dUra karavA temaNe navA rastA batAvyA. samAjanI chApa jhIlatAM chatAM pitAnuM svAtaMtra ane vyaktitva temaNe jALavI rAkhyuM che. aMdara rahevA chatAM mahApuruSe samAjathI AgaLa hoya che. tenA vicAro grahaNa karavA chatAM navA vicAro dAkhala kare che. tenA AdarzomAM ramavA chatAM navA Adarzo ghaDe che. temaNe jema samAjamAMthI preraNA lIdhI che, tema samAjane preraNA ApI che. gurjara samAja ane hiMdI rASTriyatAnAM je tenuM temaNe avalaMbana lIdhuM che te ja tane potAnI pratibhA prabhutA ane vyaktitvathI zrImade poSaNa ApyuM. dAkhalA tarIke temanA saMbhaLAtA rASTrabhAvanAnA paDaghA samayanA pratibiMba rUpe che. temanA samakAlIna kaviomAM paNa A sUra saMbhaLAya che. svarAjya mATe thaelI jabaradasta hI cAlanuM A pariNAma che; paNa te ja bhAvanAne samRddha kare tevA Adarzo khaDA karI temaNe potAnA vyaktitvanuM ane maulikatAnuM darzana karAvyuM che. rASTrajIvanamAM bharatI-oTa Ave che, utsAha ane nirAzAnA prasaMge Ave che, zradhdhA ane bhAvanAomAM pUra Ave che ne osarI jAya che. asthiratA ne sthiratAnAM pANI caDhe-Utare che. A badhuM IchA anicchAe paNa sAhityamAM dAkhala thAya che. samAjanA jaTila praznonI carcAe, vAdavivAdo, pakSakAro ane uchedakonI takarAre, A badhuM sAhi. For Private And Personal Use Only
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tyamAM praveza kare che, kAraNa ke sAhityakAra rASTra ane samAjathI para javA mathatuM, paNa chevaTe to temAMthI ja avatareluM mAnavuM che. zrImaddamAM A pratibiMbe spaSTa rIte paDelAM che. (5) temanA rAjakIya vicAro rASTragItanI carcA vakhate ApaNe joyA che. temanA dhArmika vicAro saMkucita nathI. vizvasevAnI temanA hRdayamAM dhagaza che. vizvadayAne temanA hRdayamAM sthAna che. aMdha sAMpradAyikatAnA teo pUjaka nathI, jyAM jyAM satya hoya, tyAM tyAMthI te svIkAravuM e temanI bhAvanA che. sarva dharma sahiSNutAnI jAta temanA dilamAM sadAya jaLatI rahe che. dharmane nAme jhaghaDA, kaMkAsa, kaleza, ItyAdi na zobhe, ema teo kahetA. sarva dharmano hetu mukita, mokSa prApta karavAno che. aMtima dhyeyamAM be mata nathI. kaye raste e prApta thaI zake e matabhedano viSaya che, ane Ane mATe sanAtana satyo nakakI karI zakAya nahi. AtmA jeTalo adhikArI eTale tenA mArga mAM phera. darekane mATe eka ja rasto hoI zake nahi. jene je anukULa Ave che te mArge jAya, ane ISTa siddha kare. zrImaddanA sudhAraka tarIkenA vicAro ApaNe upara avalokyA che. strI saMbaMdhI zrImaddanA vicAro ati mananIya che. strIothI zUravIra, yogIo, payagaMbaro, rASTraudhArako ane kavio pAke che. prabhune prasavanArI paNa strIo ja che. AvI strIo nIca hoI zake ja nahi. zrImad strI sanmAnavRttinA dhAraka che. juo:- satio, pativratA devIo, sAvika guNavrata karmAdhAra, saMte satIothI jaga zobhe, svarga samuM jANI sukhakAra, ( kakakAvali subodha ) strI varganI jyAM unnati, tyAM unnati sau jAtanI, strI varganI pragati thakI, pragati thatI sahu bhAganI; kAyika, vAcika zakita ne, AdhyAtma baLathI zobhatI, te dezamAM lakSmI ane vidyA sadA rahe epatI. strIonI unnatithI samAja ne dezanI unnati thAya che. temanuM ajJAna puruSa jAtane paNa nukasAnakAraka che. strIo unnata dazAmAM hoya tyAM lakSmI ane vidyAno vAsa hoya che. strImAM mahAguNAne Arepa karI samudAya pratye zrImad mAnanI lAgaNI vyakata kare che, ane temanA prati darzAvAtI turachatAne tiraskArI kADhe che. ( 6 ) sAmAnya rIte kavi lAgaNIo ane Idriyone jhaTa asara thAya evAM dazyone ja pasaMda kare che. ka9panA pUrabahAramAM khIlI zake tema hoya, ane bhAvanAonA gha vahevaDAvI zakAya tema hoya tevA ja viSayene te sparza kare che. ghaNuMkharUM vastuonA aMtargata raha For Private And Personal Use Only
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir syane ukelavA tarapha kavinuM lakSa hovAthI vAstavikatAthI te ghaNI vAra dUra jato rahe che. Ama sAmAnya vastu svarUpane paNa satya rIte rajU karavAmAM bedarakArI dekhADanAra kavi varga vaijJAnika satyone te sparza paNa zAno kare ? ane moTe bhAge te kavio sthiticusta (Conservotive) hoya che. kalpanAnA taraMgomAM viharanAra kavi sAmAnya vAstavikatAne uvekhe, te ApaNe kSamya gaNIe. teno jUnavaTane moha pratyAghAtI na nIvaDe tyAM sudhI ApaNe te sahana karIe. kAraNa ApaNe jANIe chIe ke vicArono vikAsa ane buddhi sarakhI gatie doDatAM nathI. lAgaNuM hRdayane viSaya che. buddhi e manano viSaya che. mana ne hadayanA Avego ekasarakhA nathI hotA. buddhinI hariphAImAM lAgaNI pachAta paDI jAya che. kavi lAgaNIne bhoktA hovAthI buddhi ane vijJAnane vikAsa sAthe TakI zakato nathI. tethI sAmAnya rIte te sthiticusta ja rahe che. navInatA ane jUnavaTanI pasaMdagImAM svabhAvataH ja te jUnavaTa tarapha buddhinA sAmrAjyamAMthI hRdayanA sAmrAjyamAM AvatAM jJAna ghaNe kALa le che. tethI sAmAnya vAstavikatAne UkhanAra kavivara vijJAnanAM satyane pacAvatAM khUba AnAkAnI kare che, ane ghaNI vAra cAlatA AvatA vahemo, mAnyatAo, ane khoTA siddhAMtone poSe che. jagatane mahAupogI siddhAMta anyathA prarUpe te kavine tatvajJAnI ane zikSaka tarIkeno dAvo lAMbo vakhata TakI zake nahi. maMtavyonI saMgInatA ane je sidhdhAMto upara A maMtavyo baMdhAyAM hoya, tenA pAyAnI majabUtI barobara hoya to ja kavi zikSaka tarIke vA tattvajJAnI daSTA tarIke saphaLa nIvaDI zake. hA, kavi kalpanAnA ghoDA purapATa choDI mUke tenI sAme Apa ne vAMdho nathI; jyAM vAstavikatAnuM pAlana pratipAdita karavAnuM hoya tyAM kalpanAnI DakhalanibhAvI levAya nahi. tyAM to yathArthavAdane vaLagI rahI kavie satyane satya tarIke rajU karavuM ja joIe. zikSAdAtA guruno jhabhbho paherI besanAra kavi taraphathI ATalI bAMhedharI maLavI ja joIe, kAraNa ke kavitA e kalpanA che, paNa jUThANuM nathI. jUThANane kalpanA tarIke ThesavI devAya nahi. kapanAnAM uddayano mATe pUratuM sthAna ApyA prachI paNa kAvyamAM satya jaLavAvuM joIe, e niyamanI AvazyakatA rahe che ja. - budhisAgarajInAM kAvyo tapAsIzuM to ApaNane jaNAze ke vAstavikatAne tenA zudhdha svarUpe AlekhavA pitAnA lakhANamAM temaNe pUratA prayatna sevyo che, eTaluM ja nahi paNa vijJAnanA je navAnavA sidhdhAMto zodhAyA che, te temanA hAthe jarUrI nyAya pAmyA che. samaya jhaDapathI AgaLa dhapate jAya, navI navI zodha dina Uge ne thatI jAya, ane budhivikAsanAM kSetro pratidina khulatAM jAya, evA ApaNA jamAnAmAM kAvya ane vijJAna, tema ja dharma ane vijJAna vacce aMtara-eka jAtanuM vaimanasya-to rahevAnuM ja; chatAM te bena sumeLa sAdhavA prayatna karavo emAM kavinI mahattA, zikSakanuM kartavya, tattvajJAnInI pharaja, ane jJAnane vijaya rahelo che. ghaNA kavio A vastunI upekSA kare che; paNa zrImad budhisAgarajI pitAnI A pharaja cUkyA nathI, e ApaNe nIcenA daSTathI joIzuM -- For Private And Personal Use Only
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 45 phare tAra!, phare bhInuM, phare caMdra phare vAyu, phare Rtu, phare dara, jagata badalAya kSakSaNamAM. phare pANI, phare vANI. rUpAMtara pAmatA dezo vahe badalAI AcAra, jagat badalAya vRkSaNamAM. vahetI jyAM hatI nadIo, aDo, tyAM retInAM raNa che, A jamAM retI tyAM jaladhi jagata badalAya kSaNakSaNamAM ahe, jyAM mAnavo rahetA hatA ne rAjya karatA'tA, aho, tyAM abdhinAM mojuM jagata badalAya kSaNukSaNamAM. hatAM jyAM zahera tyAM rAno, aho, dekhAya che Aje, thayAM jyAM rAna tyAM zahero, jagat badalAya kSakSaNamAM. | ( bha. saM, bhA. 8 pR. 794 ) ahIMyAM zrImad kudaratanAM sAmAnya dazya vA vairAgya-janaka ghaTanAonuM khAlI varNana ja nathI karatA. A lakhatI vakhate temanA magajamAM vijJAnanA mahA sidhdhAMto taravarI rahyA che. chatAM temaNe evI khubIthI varNana karyuM che ke ApaNe vijJAnanI zuSka vAto vAMcIe chIe. evo bhAsa kSaNabhara paNa thato nathI. kudaratanA nirUpaNane vijJAnathI rasI laI tene opa ApavAmAM temanI kavitvazakitanI mahattA che. saMbhava che ke zrImane hetu vaijJAnika satya rajU karavAno nahoto ane mAtra upadeza ApavAno hato. evI zaMkA koI uThAve; paNa upadeza ApatI vakhate vijJAnanuM tAttivaka nirUpaNa thAya tenI khAsa kALajI zrImada rAkhI che, ema kahevAmAM raja paNa saMkocane sthAna nathI. sUrya pharato nathI, paNa pRthvI phare che, e lAMbA kALanI mAnyatAno virodha karI, vaijJAnika siddhAMtAnusAra zrImade spaSTa lakhyuM che ke, "phare bhAnu" eTale ke "sUrya phare che." taduparAMtA- paDo pRthvI taNAM Aje, ja NA tAM zodhakhoLAthI jaNAtA pheraphAre bahu, jagata bhadalAya kSakSaNamAM. A paMktiomAM jaNAvelI zodhakhoLa vijJAnanI ja che e saheje samajI zakAya tema che. A sivAya anya sthaLe e paNa vijJAnazAstronAM satyo zrImade pramANyAM che, te ApaNe joIe. kevuM majAnuM kula che ! AnaMdadAyaka kula che ! A phala hasatuM bhAvamAM, sukhacenamAM mazagUla che; A caMdranI rUperI vRti, jItatuM malakAya che, bhAnu taNI sonerI krAMti, jItatuM harakhAya che. pupo sUryacaMdranA raMgamAMthI raMgo meLave che, e satya jANItuM che. vaLI, kiraNe vaDe jaLa kheMcato, AkAzamAM bhAnu rahI, te hetu e saMdhyA same, e AratI karato sahI; For Private And Personal Use Only
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kheMcI ja pAchuM Apato, jalane grahI kiraNo vaDe, pAchuM ja lei ApavuM, e sajajanone paravaDa, ( sA. gu. zi. kA., pR. 70 ) rasanI thakI bhAnuM grahI tuja 5ya caDAve nabha vize, pAchuM tane de meghanI vRSTi thakI nIti dharI. (kA. saM. bhA. 7, pR. 64-65) bhAnu, agarita pI gayA, kiraNo vaDe tujane ghaNA, pAcho thato nija rUpamAM, e niyama che kudarata taNo. (kA. saM., bhA. 7, pR. 57 ) ahIM paNa samudrajaLazeSaNa, vAdaLAMnuM baMdhAraNa, ane varSo patana vagere ghaTanAonA vaijJAnika svarUpane zabdacitra dvArA raju karavAmAM AvyuM che. vAstavikatA pradarzita karavA chatAM kavitA keTalI sumadhura, kalapanAmaya ane rasapUrNa lAge che ! zuSkatAnuM nAmanizAna nathI ke kAvyadhArAnuM khUlana nathI. madhura ka95nA vaDe satya vadhu hRdayagAmI ane kheMcANukAraka banyuM che. agatya -SI samudra pI gayA, e paurANika bhAvanA paNa satya-mizraNathI keTalI bhavya ane rasika lAge che ! agatya te bIjuM kaI nahi paNa bhAnudeva; temanuM jaLaprAzana te kiraNe vaDe jaLanuM-zoSAvuM. keTaluM saraLa ane spaSTa ! agatya RSinI samudrapAnanI kalpanAne anya kalpanA satyamAM pheravI nAkhe che. AnuM nAma pratibhA. sUryanuM teja grahaNa karI caMdra prakAza Ape che. A satya zrImade suMdara zabdomAM A lekhyuM che - cada bhAnu pratikRti grahI, lokane e zIkhave, sAcAM citta grahaNa karatAM, satya teje suhAve. | (sA. gu. zi. ka, pR. 2 ) vaijJAnika satya keTalI rasapUrNa rIte rajU karI zakAya che tene dAkhalo zrImade besADa che. hAlanA upekSAbuddhi dhAraNa karavAvALA kavie je dhAre te kAvya ane vijJAnanuM vaimanasya phaTAvI sakhIpaNuM keLavI zake. For Private And Personal Use Only
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4s zrImanAM kAvyonI ATalI carcA bAda temanuM sthAna kavi tarIke kayAM che, te viSe saMkSipta UhApoha kare jarUrI che. ( 7 ) zrImadanuM kavi tarIke sthAna kAvyanI uttamatA mApavAne cAra guNenI AvazyakatA khAsa svIkArAI che, je upa. rathI kavinuM sthAna nakakI karI zakAya -(1) sahRdayatA. (2) jIvananA mahAprazno chaNI jIvanane ucatama batAvavAnI zakita. (3) vizuddha ullAsa ane AlAda ApavAnI zakita. (4) kAvyanuM dehasaudarya. harakoI kAmamAM tema sAhityamAM sahadayatA agatyanuM aMga che. hRdayanA bhAvanuM, lAgaNInuM ane anubhavanuM nikhAlasa uccAraNa, kAvyanI pahelI jarUriyAta che. tenA vinA kAvya hRdayaMgama ane dIrdhAyuSI thatuM nathI. A kAraNe ja jyAre zuddha aMta:karaNathI belavAvALA sAhityakSetramAM dIrghakALa paryata jIvyA che, tyAre temanA karatAM vadhu kudaratI zakitavALA, sArA saMskAravALA ane uccakaLAvALA paNa aspaSTa ane binanikhAlasa lekhako kAM te UgatAM ja karamAI gayA che, kAM to alpAyuSa bhegavI vismaraNanA gartamAM DUbI gayA che. zrImad budhisAgarajI eka saMta puruSa yAne yogI tarIke jIvyA hatA. satya temano mudrAlekha hatA. saMsAranA kAvAdAvA yAne "jara, jamIna ne jeru"nI upAdhithI mukata hovAne lIdhe temane kuDakapaTa ne prapaMcajALa bichAvavAnI jarUra rahI nahotI. keInI paNa paravA vinA Atmonnati ane vizvasevAnA kAryamAM racyApacyA rahevuM ane hRdayamAM kuraNA thAya to nirmohapaNe sAhitya rUpe arpatA javuM e temano jIvanakrama hato. ahiMsA ne satyanA pAyA upara temanuM jIvanamaMDANa hatuM. AthI temanAM kAvyamAM hRdayanA bhAvanuM satya ane yathAsthita nirUpaNa che. temaNe je je vicAryuM, anubhavyuM, ane avadhyuM, te saghaLuM zuddha hRdaye temaNe ApyuM. temanA jevI nikhAlasatA bIje bhAgye ja jovAmAM Ave che. mana, vacana ne kAyAnI ekatA sUkSma halanacalanamAM ke mahAnuM kAryamAM ekasarakhI daggocara thAya che. A saghaLuM temanA sAhityadarpaNamAM pratibiMba rUpe jemanuM tema paDyuM che. (2) jIvana ane sAhityane saMbaMdha jANItuM che. sAhityane jIvananuM nikhAlasa pratibiMba gaNyA pachI e be vaccenuM aMtara lupta thaI jAya che, AthI jIvananA mahApraznonI carcA karavAnI tenI zakita upara tenuM mUlya avalaMbe che, sAhitya jIvananuM sahAyaka che, tethI jIvanane unnata karavAnI temAM zakita hoya te ja te saphaLa nIvaDayuM gaNAya. avanatikAraka vA nItinA siddhAMta viruddha prarUpaNA karatuM sAhitya taddana halakI koTinuM che. nIti sAme baLavo uThAvatuM kAvya jIvana sAme ja baLa uThAve che. nItinI upekSA e jIvananI ja upekSA che. zrImada adhisAgarajInuM dhArmika jIvana 'sevA "mAM samAI jAya che. AtmAnaMti karanArA ja para-unnati karI zake che, tethI AtmaciMtana ane naitika prarUpaNAthI temanuM sAhitya chalakAya che. nIti virUdha eka zabda paNa na joI hoya to cAlo zrI. budhisAgara pAse. AtmA ane For Private And Personal Use Only
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 4 dharmAMnI vAtA karavI hAya tA cAleA zrI. buddhisAgara pAse. anItine eka harapha paNa tyAM nahi cAlI zake. temanuM sAhitya eTale nItisUtranA bhaMDAra, dharmatatvanA khajAnA, ane AtmAnubhavanI tijorI. jIvanane unnata banAvavAnI vAtA sivAya anya saMbhASaNa temane khapatuM nathI, AtmAnA anubhava sivAya anya anubhava temanI pAse che nahi. jIvanane vikAsa sAdhavAnI kaLa (cAvI)-kaLA eTale temanuM sAhitya. ( 8 ) zrImanuM gadya zrImanA padya parathI gadya upara AvatAM ApaNane tenI te ja kalama, tenI te ja vividhatA, tenI te ja vizALatA, ane tenI te ja AdhyAtmabudhdhinAM darzana thAya che. atre gurjara kavi samrATa nAnAlAle zrImane mATe dehAvasAna samaye vAparelA zabdo TAMkavAnI marajI thai jAya che:-- 66 buddhisAgarajI mahAnubhAva virAmatAmAM khelatA soMpradAyamAM te zaiAbhatA; paNa aneka sa'pradAyIenA samudAya saMghamAM paNa emanI tejasvitA achAnI nahetI. " emanI bhavya mUti' emanA AtmasvarUpa jevI bhavya hatI. vizALa mukhAviMda, ucca ane puSTa dehasthaMbha, ceAgIndranA jevI dADhI, jabaradasta daMDa. ApaNe sau mAnavajAta mUrti pUjaka chIe; ane e bhavya mUrti adrazya thai che. chatAM paNa nirakhI che temanA aMtaramAMthI te jaladI bhU'sAthe nahi ja. AnaMdaghanajI pachI AvA avadhUta jaina saMghamAM theADA ja thayA haze. sAthenA ziSya maMDaLanA te brahmajanmadAtA, pitA ane zirachatra gayA che. keTalIka vakhata AzvAsananAM vacana uccAravAM ece mithyA che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tA jUnA eka " eka mAru bhajana sAMbharI Ave che te lakhu chuM. tenuM prathama caraNu prasiddha bhajananuM che, bAkInuM mAru che. emAM zrI budhdhisAgarajInI ja jANe. AtmapratimA UtarI heAya evuM ja che, mATe meAkaluM chuM. " maLe jo jita sita re, kAi sAhebane darabAra, dhAgAdhArI. bhArakhamAM sama taNA zaNagAra, puNyapApanA parakhadA, kai brahma-- AMkhalaDI anabhAmAM ramatI, u cha be u ra nAM sat cit AnaMde dha dhu ra dha ra dhI 2. maLe jo ti sati re, ! ! Alekane pU ra, khelA, darabAra. ( kavizrI nAnAlAla ) For Private And Personal Use Only
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir aDhAre AlamanA abadhuta For Private And Personal Use Only
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvI bhavya adhyAtmamUrti emanA gadyasarjanamAM sAkSAta UbhI thAya tevuM emanuM gadya che. padyanI jema gadyamAM paNa aneka raMgI vaividhya najare paDe che, temanuM vipula lakhANa gadyasAhityanA lagabhaga dareka pradezane spazI vaLyuM che. nAnA moTA trIseka kAvyagraMthe ane bAreka saMskRtagraMtha bAda karIe te lagabhaga sATha uparAMta graMtha gujarAtI gadyamAM che. temaNe prarUpelA khAsa viSayo nIce pramANe cheH (1) tattvajJAna (2) itihAsa (3) vivecana, bhASAMtara (4) jIvanacaritro (5) patro, ne (6) dharma, nIti, samAjasudhAraNA nibaMdha (7) saMskRta 16 graMtha (1) tattvajJAna, jJAna anaMta che. tenA prakAra anaMta che. manuSya potAnI TUMkI jiMdagImAM sarva jJAna prApta karavA mathe to tene patto na khAya, tethI sarva jJAnanA sArarUpa tattvajJAna meLavavA prati ja dareka mANase lakSa deDAvavuM joIe. tenAthI ja cetana- acetanano bheda samajAya che. A bheda samajyA vinA manuSya AgaLa na vadhI zake. tatvajJAnamAM jeTaluM UMDuM UtarAya, teTalIja satyajJAnaprApti thaI che ema kahI zakAya. Atmatattava sava tamAM mahAna che. te tattvanuM satya svarUpa oLakhavA, purAtana kALathI mAno prayatna sevI rahyA che. keTalAka te pAmyA che, keTalAka adhUrA rahyA che, keTalAka nathI pAmyA, kaI kaI draSTAo anyane mATe pitAnuM jJAna mUkatA gayA che. A jJAnane svAnubhavathI parakhanAra kharo tattvajJAnI che. potAnAM cazmAmAM je dekhAyuM tene anubhavI bIjAmAM te mUkatA jAya che. Ama paraMparAgata tattvajJAna Agamokta chatAM anubhavagamya che, junuM chatAM navuM che, zuSka chatAM rasika che. zrImadda pite tatvajJAnano anubhava karavA mathatA. AtmadarpaNamAM tenAthI UThelI chApa teo pitAnAM pustakamAM mUkatA gayA che. taravanI carcAmAM temaNe keTalAye graMtho bharyA che. sarvanI carcA azakaya che, chatAM badhAmAM eka vastunuM-tavAnubhavanuM sAmya che. je "paramAtma jyoti "mAM che teja rUpAMtare paramAtmadarzanamAM che. teja vastu " adhyAtma vyAkhyAna mALA mAM che. ema paraMparAsAgaranAM mojAMnI peThe judA judA arthabhAve e mojAM pharI vaLyAM che. pradhAnagaNatvanA bhedapUrvaka eka ja vastu dehAMtare ekaja AtmAne oLakhAve che. anubhavatatva eka che. tene samajAvavAnI zailI bhinna che. AtmaramaNatA ane brahmaviharaNamAMthI ekaja vastu zrImane lAdhe che. mAtra bAlajI samajI zake te khAtara vividha prakAre raju kare che, A kAraNe temanAM tatvanA graMthonA abhyAsIne temAM jhAjhuM vaividhya nahi jaDe-alabatta adhikArI to apavAda rUpe cheja. For Private And Personal Use Only
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 50 zrImaddanAM tatvajJAnanAM pustakomAM sarvottama gaNI zakAya tevA be graMtharatna gadIpaka" ane "karmayoga ". "yogadIpaka " AgaLa vadhelA manuSyo mATe che. sAmAnya vAcakane mATe te pustaka racAyuM nathI. ega ane adhyAtmano rasiye ja teno rasa cAkhI zake che. svAdhikAre dareka manuSya pravRtti karavI ja joIe. khoTI rIte nivRttimArgane vaLagI rahevAthI adhapatana thAya che. pravRttimAM ja pragati che. AzaktirahitapaNe svAdhikAramatta rahI karma karyuM javAM e zrImanA karmayogano marma che. zrImade A be graMtha mULa te saMskRtamAM lakhyA che, paraMtu tenI para piote ja gujarAtImAM vistRta vivecana lakhI saMskRta bhASAne mAtra TekA rUpe ja svIkArI che, pradhAna chatAM gaNapade sthApI che. (2) itihAsa. tattvajJAnamAM tema ItihAsamAM temanI zodhakavRtti chUpI nathI rahetI. itihAsano temane bhAre zokha che. atihAsika banAvo ane tenAM pariNAmono vicAra karI vartamAna pravRtti sAthe tene tela karI yogya anumAne doravAmAM zrImad kuzaLa che. bhUtakALanI saphaLatAo ane niSphaLatAonAM kAraNe vicArI bhaviSyanAM kAryomAM teno upayoga karavAmAM ItihAsanuM mUlya che. - atihAsika bAbatomAM teo ghaNA UMDA utaryA che. jagatanI aneka saMskRtio ane dezanA itihAsanuM temane jJAna hatuM. temanI itihAsapriyatA joI ghaNAne Azcarya thatuM ke, tattvajJAna jevA vicAra ane dhyAnapradhAna viSayamAM rasa lenAra zrImad vastu ane ane vigatapradhAna viSayarUpa ItihAsamAM kema rasa laI zakyA ? paNa temanI aneka viSayanI pravINatA jotAM ekaja khulAse ApI zakAya ke, " vaduranA vasuMdharanI peThe zrImad paNa eka ajaba bhejuM hatuM. vijApuranA seMkaDo varSonA ItihAsanuM bArIka saMzodhana karI, aneka khaMDera ane zilAlekho avalekI temaNe "vijApura vRttAMta" nAmanuM gujarAtane paNa ati upayogI, ati atihAsika pustaka taiyAra karyuM che. vijApura eka divasa ati meTuM zahera hatuM. tyAMnI prazastio vAMcatAM jaNAya che ke vidyAnaMda" nAmanuM mahAvyAkaraNa tyAM racAyuM temaja lakSAvadhi lekabaddha mahAgraMtha AlekhanAra mahAna AcAryo pragaTayA. tyAM karoDopati nivasatA hatA. musalamAnothI mAMDIne hAlanA gAyakavADa sarakAra sudhInAM atihAsika pramANe temaNe ApaNI samakSa raju karela che. gaI kAlanA gujarAtanuM gaurava Aje temAM temaNe mUrtimaMta karyuM che. jaina dharmanI prAcIna arvAcIna sthitimAM jaina dharma ane jenadharmAvalaMbIono saLaMga ItihAsa ApI tatsamayanA gujarAtanI ujajavaLatAnuM bhAna karAvI eka jIvatI prajAnI caDhatIpaDatInuM khyAna suMdara rIte temAM teo kare che. "jana gamata prabaMdha" tathA "dhAtupratimA lekha saMgraha'nA be bhAga racI gujarAtane prAcIna ItihAsa ukelavAmAM teoe apUrva phALo Apyo che. ItihAsanA UMDA abhyAsathI temanA lakhA For Private And Personal Use Only
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pI NamAM sacoTatA sAthe cokasAI AvI che. kumabaddha lakhANa lakhavAmAM temaNe kauzalya batAvyuM che. jhINI saMzodhaka buddhi tathA vigatono prema sthaLe sthaLe UbharAya che. temaNe koI rAjya ke dezano itihAsa lakhyo nathI, chatAM temanA itihAsamAM koI rAjya ke deza bAkI rahetAM nathI, ane prAcIna itihAsane ukelavAnAM ghaNAM sAdhane bhegAM karI gujarAtanA A a65 sAhityane vadhu bhaMDoLavALuM ane vizALa banAvyuM che. (3) vivecana, bhASAMtara zrImade jema maulika pustako lakhyAM che tema bhUtapUrva mahAtmAonI prasAdI cakhADavAnA hetuthI keTalAMka pararacita saMskRta, gujarAtI pustakanuM vivecana temaja bhASAMtara gurjaragirAmAM karyuM che. zrI AnaMdaghanajInuM nAma alaukika, masta, AdhyAtmika puruSa tarIke jANItuM che. temanAM gahana pado para vidvattA bharyuM vivecana lakhI ( Azare hajAra pRSTha ) gujarAtI bhASAmAM eka amUlya graMthano umero karyo che. te sivAya "anubhava pacIzI, " samAdhizataka' Adi graMthone svabhASAmAM utAravAmAM temaNe athAga mahenata lIdhI che. jyAM jyAM sArUM dekhAya tyAM tyAMthI grahaNa karavuM ane janatAne ApavuM, e temane mudrAlekha hato. 'IzAvAsyopaniSad'nuM jaina daSTie bhASAMtara karI temaNe jaina ane veda dharme kathelI ektAnuM bhAna karAvyuM che. bhale dharmo judA gaNAtA hoya, paNa tattva to bannemAM sarakhuM ja che. mahApuruSe koI paNa saMpradAyanA lakhANane satya svarUpe samajI nakAmA jhaghaDAmAM paDatA nathI. ulaTuM anyanuM sAcuM-satya aMgIkAra karavAmAM temane AnaMda paDe che. manuSya satya grahaNa karavAnI buddhie jue to koI paNa vastu virodhI nahi lAge. sarvamAM tene to samAnatA ne ekarUpatA jaNAze. jagata A daSTie jotAM zIkhe to keTalAM verajhera, ane dharmane nAme thatA-tene kalaMkita kare tevA jhaghaDA zAMta thaI jAya ? (4) jIvanacaritro jIvanacaritro dvArA paNa zrImade sAhityasevA ne lokasevA bajAvI che. temanA guru sukhasAgarajI, gurunA guru ravisAgarajI ane alakhamasta AnaMdaghanajInAM advitIya caritro racI temaNe ghaNe upakAra karyo che. zrI AnaMdaghanajI jevA ja bIjA mahAna adhyAtmajJAnI zrImad devacaMdrajI nAme eka samartha graMthakAra ane avadhUta puruSa thaI gayA che. temanA anupalabdha ane apragaTa evA aneka amUlya graMthe amadAvAda, mAravADa, jesalamIra, bikAnera Adi sthaLethI meLavavI te pragaTa karAvI tathA te graMtha para tathA zrImada devacaMdrajI para khUba premapUrvaka pitAnA vicAro lakhIne " zrImada devacaMdra bhAga 1-2," Azare pRSTha 2500 nA be adbhuta mahA graMtha temaNe gujarAtane ApyA che. zrImadanA caritrapremanA phaLa rUpe sukhasAgara gurugItA," ravisAgarajI caritra," " zrImada AnaMdaghana jIvanacaritra," " zrIyazavijayajI nibaMdha, " zrImada devacaMdra" Adi ApaNI pAse mojuda che. temanAmAM caritrakAranA ghaNA guNa hatA. sUma avelekanazakita, virapUjA, guNAnurAga, nikaTa saMbaMdha, vigata For Private And Personal Use Only
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir para prema, rapAdi guNo temanAmAM suMdara rIte otaprota thaelA hatA. temaNe lakhelAM caritra uttama paMkitanAM che, ema kahyA sivAya cAlaze nahi. uparyukta jIvanacaritro uparAMta keTalAka gRhasthonAM TuMka caritro AlekhI zrImade pitAno guNAnurAga pradarzita karyo che. potAnAM pustako bIjA AcAryo tathA zrAvakaeNne arpaNapatrikA rUpe arpaNa karyA che. pite tyAgI chatAM gRhasthanAM caritra doratAM ke gRhasthane graMthArpaNa karatA teo nathI acakAyA ke nathI zaramAyA. guNo prati sahajabhAve AkarSAI temaNe jIvananirUpaNa ane graMthArpaNa karyA che. (5) paDyo che. zrImadanA virATa sAhityanI sAthe sAthe temanI naine, mananono ane patrono samudAya ati vizALa che. zarUAtathI ja vicAre ane banAvanI noMdha karavA teo TevAyelA ane AgrahI hatA. temanA hRdayanI bhAvanAo, AkAMkSAo, lAgaNIo, ane Urmi e temanI DAyarIomAMthI samajAya che teTalI spaSTa bIjA kazAmAMthI samajAtI nathI. temanA guptamAM gupta manoratha AmAM darzAvyA che. temanA jIvana para prakAza nAkhe evI ghaNI bAbate temAM samAyelI che. vicAronI sAthe temanI AtmasaMzAdhanavRtti ajaba che. mAnasika yuddhono pUro citAra temAM ApavAmAM Ave che. mananapUrvakanA keTalAya suMdara vicAre temAM saMgrahAyelA che. | nedha uparAMta temanA asaMkhya patro bodha ane upadezathI bharapUra che. judA judA manuSyanA mAnasa pramANe judI judI apekSAthI bhinna bhinna vyakitaone lakhAyelA A patro buddhivaibhava ane jJAna samRddhinA namUnArUpa che. keTalAMka patromAM naryuM tattvajJAna bharyuM che, keTalAkamAM nItinAM suMdara sUtra gUMthAyelAM che, to keTalAkamAM hRdayanA bhAvo vyakata karelA che. temanA AkhA sAhityamAM A manano ane patro khAsa bhAta pADe che. "patrasadupadeza" nA traNa bhAgamAM badhe saMgraha prasiddha thayo che. (6) dharma, nIti, vagere. bAkI rahyAM temanAM nItinAM, dharmanAM ane samAjasudhArAnAM pustaka. janasamAjane upadezavA zrImade A jAtanAM saMkhyAbaMdha pustake rahyAM che. sarvemAM mokhare ubhe te paikI ciMtAmaNI " ane "vacanAmRta." temAM upadeza khUba rasabharI rIte raju karavAmAM AvyuM che. chatAM tIrthanI mahattA samajAvatuM "tIrthayAtrAnuM vimAna', zrAvaka ane ziSyonAM kartavyanuM bhAna karAvatA " zrAvaka dharma svarUpa " bhA. 1-2, "jenopaniSad " tema ja nAma pramANe guNa dharAvatA kanyAvikrayadoSa, " " satya svarUpa,' ' prajA samAja kaltha graMtha' ane ' vartamAna kALa sudhAro" koI rIte naitika dhamAM Utare tevA nathI. A sivAya temanA aneka graMtha che; paNa ahIM to mukhya mukhyanAM ja nAmo gaNAvyAM che; nibaMdhone suMdara saMgraha "gurubodha'mAM ApavAmAM Avyo che. vaDodarAnI sAhitya pariSadamAM vaMcAyelo temano "zrI yazovijayajI nibaMdha" temanA sAhityazekhanuM javalaMta dRSTAMta che. temAM zrI yazovijayajInA graMthonI For Private And Personal Use Only
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samartha samAcanA karavAmAM AvI che. A sivAya zrImaddanA aprasiddha gadyapadya sAhityane samudAya paNa vizALa che. adhyAtma mahAvIra-eka aprakaTa paNa adbhuta graMtha, Adi keTalAya graMtha, patro, tema ja pite svahaste lakhela AtmakathA hajI te pragaTa thayAM bAkI che. zrImadunA sarva graMthonuM avalokana karavA jatAM moTo graMtha bharAya. tema karavAno atre hetu nathI. aMgulinirdeza karavAno prayatna che. temanA gadyanAM sAmAnya lakSaNe have saMkSiptamAM joIe. (9) zrImad gadyanA sAmAnya guNadoSa. AgaLa kahI gayo chuM tema, zrImanI kAvyapratiSThAe emanI gadyapratiSThAne kaMIka aMze AvarI lIdhI che. temanA padyamAM gadya karatAM kalAnA aMze vadhAre che, chatAM temanuM je pratibiMba kAvyamAM paDyuM che te ja gadyamAM avalokI zakAya che. AthI gadyamAM temanI AtmachAyA zodhavAno prayatna nahi karIe. zrImanA gadyane mukhya guNa saraLatA che. sahelAithI vAMcaka kema samajI zake e temano hetu rahelo che. saMskRta zabda khIcokhIca bharavAne badale, temaNe saraLa ane gharagaththu zabdaprayoga vAparyA che. tema chatAM bhASAnI prauDhatA barAbara sacavAI che. gujarAtI bhASA para temano ajaba kAbu hato. tenI koithI nA pADI zakAze nahi paNa viSayanI zuSkatAe temanA lakhANane kaI sthaLe nIrasa karyuM hoya, e asaMbhavita nathI. bIjo pradhAna guNa zrImanI varNanazakita, je vastunuM varNana karavA besaze tenA para pRSThanAM pRSTha bharI kADhaze. sUkramamAM sUma bAbata paNa temanI najarathI dUra nahi jAya. je viSaya pratye teo lakhavA bese che tenI dareke dareka bAju tapAsI teo lakhANa kare che. dalIla para dalIla ane dAkhalA para dAkhalA ApI, viSayane sahele banAvavA tarapha temanuM valaNa che. tattvajJAnanA viSayanuM kAThinya pite samajatA hovAthI pitAnI sarva zakita kharacI, tene sAmAnya buddhigrAhya banAvo, e temanuM lakSya che. temanA gadyamAM AgaLa paDato trIjo guNa vAdazakitano che. svamatanuM samarthana ke paramatanuM khaMDana karavAmAM temanI zakita alaukika che. eka vakIlane chAjatI dalIlo ane upadezakane chAjatAM daSTAMto ApI teo sAmAnA hRdayamAM potAnuM lakhANa ThasAvI de che. temane nyAya ane tarkane abhyAsa UMDo hato. AthI temanA vicAromAM saMgInatA, dalIlemAM sacoTatA, ane dAkhalAomAM prasaMgAvadhAna daSTie paDe che. jaina ane khristI dharmane mukAbalo tathA lAlA lajapatarAya ne jaina dhama, A be pustakomAM temanI A zakitane saMcaya pradhAnapaNe thaele che. alabatta temanuM anya lakhANa paNa temanI A zakitane puSTikartA ja che. For Private And Personal Use Only
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 54 temano caturtha guNa sarjakazaktino che. temanA lakhANamAM sthaLe sthaLe navInatA najare paDe che. khaMDanAtmaka karatAM varNanAtmaka dRSTi tarapha tamaNe vizeSa citta parovyuM che. kavacita khaMDanAtmaka pravacana karavuM paDayuM haze, paNa tyAM racanAtmaka ane sakriya upAyo raju karatAM teo nathI cUkayA. bAkI mAtra dhArmika upadeza ApavAmAM ja teo kRtakRtyatA nathI samajyA. vyavahArakuzaLatA keLavavA paNa temaNe puSkaLa bodha karyo che. temanA lakhANano mATe guNa temanI asara karavAnI zaktimAM rahelo che. satya ane spaSTa vacano, ane tenI pAchaLa rahele sahudaya svAnubhava temanA gadyane asarakAraka banAvI gayo che. uccAraNa jevuM AcaraNa hovAthI teo dhArI asara upajAvavAmAM saphaLa nIvaDayA che. temanA A ane bIjA aneka guNa sAthe keTalAka dezo paNa jaDI Avaze. tenuM cagya nidarzana karyA sivAya avakana saMpUrNa naja gaNAya. temaNe lakhANane rasika banAvavA pUrato prayatna sevyo hovA chatAM tattvajJAnanA viSayane lIdhe, kyAMka zuSkatAnI jhAMkhI thAya che. tattvanI vAtathI dUra jatAM, temanAmAM mAdhurya ane prAsAdikatA Ave che. vaLI zrImade bhASA karatAM vicAro para vadhAre dhyAna ApyuM hoya tema lAge che. vAyaracanA subaddha ane saraLa cAlI jAya che, to kayAMka zithila lAge che. bhASA zuddha che. hAsyarasa temanAthI dUra rahyo che. vaLI padya karatAM gadyamAM kayAMka kayAMka sAMpradAyikatAnA camakArA camake che. zrImanI prastAvanAo ghaNI lAMbI hoya che, Adhunika nATakakAro jema saMvAda karatAM samajutImAM vadhu sthAna roke che, tema zrImanI prastAvanA ke nivedana lAMbA lAge che. dAkhalA tarIke "AnaMdaghana pada saMgraha bhAvArtha"nuM nivedana 144 pRSTha reke che, jyAre te graMtha AThasethI vadhAre pAnAno che. "kamaganI prastAvanAe 45 pRSTa rokyAM che, jyAre te eka hajAra upara pRSThano che. 'bhajanapada saMgraha bhA. 8"nuM nivedana 144 pRSTha reke che, jyAre te graMtha sADAAThaso pRSThane che. zrImad ekaMdare mahAbhArata (Voluminous) lekhaka che. temane A guNa yA doSa temanI prastAvanAmAM paNa gupta nathI rahetuM. temanA gadyanI A truTio bAda karatAM ekaMdara rIte temanuM lakhANa UMcI koTinuM kahI zakAya. bhASAzuddhi, arthagaurava vagerethI temanuM lakhANa zuMgArAyuM che. temanA prauDha lakhANanA TUMkA namUnA ApI vivecana pUrNa karIzuM. uttama khetI, madhyama vepAra, e benuM saMrakSaNa karanAra ane e bene khIlavIne vizvanuM poSaNa karanAra vaizya varga jeTalA pramANamAM unnati para hoya che teTalA pramANamAM brAhmaNa, kSatriya ane zudra varNa paNa unnatipara hoya che. deza ane paradezanI sAthe karyAvikraya karIne dezane dhana ane hunara kaLA vaDe AbAda banAvIne, dharmanI bAhya sthitinA dharma vRddhi. kAraka vyApArane vaizya vaga khIlavI zake che, je dezamAM ane je dharmamAM vaizya vaganI paDatI For Private And Personal Use Only
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 hAya che te dezanI ane te dharmAMnI paDatI thAya che. vaizya vaganuM sa'rakSaNa kSatriya vaga karI zake che, ane vaizya vagane jJAnavaDe ucca karanAra brAhmaNa che, ane temanI sevA karanAra zUdra arthAt sevakavaga che.' ( sa. 1967. svahasta-likhita noMdha, pR. 108 ) "A vizva e kudaratane Aga che. temAM sava jIveAne ekasarakhI rIte jIvavAne hakaka che. keinA paNa jIvavAnA hakakane lUMTI levA e manuSyanI zubha vRttinuM lakSaNa nathI. sa jIvA sattAe paramAtmAe che. prathama je sarva vizvajIvAne zubhabhAvanI apekSAe pUjaka ane che te sarva jIvAnu' zubha karmo vaDe zubha karavA samartha bane che. A vizvavatI jIvA prati tiraskAra vA nIca daSTithI jovuM e peAtAnA AtmA prati tiraskAra vA nIca dRSTithI dekhavA barAbara cheH ane ema kaceAgIoe sarva jIveA prati zubha bhAtrathI dekhavu. vizvavatI manuSyeA game te dharmanA hAya, game te dezanA heAya, teonA AtmAomAM ane mArA AtmAmAM sattAthI bheda nathI. teo te huM chuM, ane huM te te che. sarva jIvAnI sAthe mAre Atmika sa' dha che.' (' kama yAga', pR. 442 ) "je bhaya pAme che, e vizvanA paga taLe kacarAya che. je bhaya pAmIne kaceAgathI bhraSTa thAya che, te ajJAta kupamAM utare che. bhaya pAmanArane jIvavAnA adhikAra nathI. keAnAthI bhaya pAmavAnA che ? zuM IzvarathI bhaya pAmaveA joie ? izvara kadI bhaya karanAra nathI, te kAine duHkha ApanAra nathI. mATe izvarathI bhaya na pAmavA joie. izvara paramAtmA, ana'ta, AnaMdarUpa che. tenAthI kAine bhaya thayeA nathI ane thanAra nathI. yamathI bhaya pAmaveA joie ? te kadApi AtmAnA nAza karI zake tema nathI. nA, (' kamayAga,' pR. 499 ) A phakarAmAM bhASAsauSThava, phruTa, unnata ane prauDha vicArA, mAdhuryAM, ejasa, ane svAbhAvika saraLatA dRSTigamya thayA sivAya nathI rahetAM. TUMkA TUMkA vAkayA ane samAvavAnI zailI hRdayaMgama che. zrImadnI bhavya zaktinuM atre AchuM darzana thAya che, ekAda vadhu namUnA joie.-- "peAtAnI svataMtratA peAtAne hAthe prApta thai zake che. pazubaLathI unnata banela phAi deza vastutaH svarAjya, svataMtratAne bhegI nathI. pazubaLanA prayAgathI anya dezeAnI prajAone gulAma banAvavI ane teonI satya svAtaMtratAnA ghAtaka banavuM, e izva rane mAnanArane gheAra kalarupa che..............' pazuone ane poMkhIone gulAmI pyArI lAgatI nathI te manuSyane gulAma banAvavA, ane tenuM svarAjya paDAvI levu, e manuSyanuM kaya nathI. pazu ane 5'khI peAtAnI svataMtratA arthe jIve che, te| jee manuSya zarIra dhAraNa karIne pazunA karatAM paNa rvizeSa parataMtra gulAma bane che teenA jIvavAthI paNa zuM ane maravAthI paNa zuM ? tathA tevA parataMtra gulAma manuSyanA svAmI, prabhu, zeDa manIne jIvavAthI For Private And Personal Use Only
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zuM ane maravAthI zuM? manuSyamAtrane svajananI ane svajanmabhUmi banne svargathakI paNa pyArI hoya che. " jJAna jharamaNUmigna davA karIza." "janmabhUmino droha na karavo joIe. idranI padavI maLe to paNa janmabhUmine droha na karavo joIe. keI mastakane uDAvI nAkhe te paNa, svadeza-janmabhUmine jyAre droha karaze nahi ane paradezIono dveSa karaze nahi tyAre teo sarva zaktione ekaThI karI teno sadupayoga karI AryadezanI prakhyAtine vizvavyApaka karI zakaze." (pR. 24) he Arya bhArata ! anya para vizvAsa rAkhI rahe nahi. anya dezono pitAnA para anyAya-julama thAya, teno vicAra kara. hajAro gAuthI anyadezIo AvIne kaI dezanuM rAjya kare e kaMI paramArtha mATe hoI zake nahi....sarva dezIya manuSyo svasvadezahitArthe svasvarAjya-svAtaMtrya Icche te nyAya che. temAM te kaMI anya dezIya prajAno droha-dveSa karatA nathI. I DaeNDa para mAno ke anya prajA AkramaNa kare ane IgleMDane parataMtra banAvI tenuM sarva kaMI cUsI le, te vakhate IgleMDanA lAke bhUkhe mare, du:khI thAya tethI IgleMDanA loko, svadeza-svarAjya saMpAdana karavA mATe anya rAjyanI sAthe asahakAra kare, baMdhanathI mukta thavA aneka upAyo kare, tethI kaMI ileMDanI prajA rAjadrohI Thare nahi, amerikAe svarAja prApta karavA svabaLathI potAnuM rakSaNa karyuM temAM kaMI rAjadroha kahevAya nahi, tema bhAratanA svarAjya mATe hiMdIo nyAyapUrvaka svarAjya hilacAla kare temAM rAjadroha nathI paraMtu svadezabhakti kahevAya. briTizoe hiMda para rAjya karavuM hoya te iMgleMDanA lokonA sarakhA hiMdIone samAnatAnA hakaka ApavA joIe. DAbI ane jamaNI AMkhanI peThe, banne deza para ekasarakhI kAyadAnI paddhativyavasthA hoya toja teo hiMdane premathI pitAnA baMdhu tarIke aikyanI graMthie joDI zakaze. hiMdIoe prathama saMpa ane vayavasthita baLathI ekya sAdhavuM joIe." (pR. 30 ) bhASAnI manaharatA, tIkhAza ane uzkerI mUkavAnI zakita chatAM dalIlane pravAha ane mAtRbhUmino ajaba prema jotAM jANe kaI pukhta vicAravAna rAjanaitika puruSa belatA hoya tevuM lAge che. ghaDIbhara keIne prazna thAya ke " A te yogInA zabda ke rAjayogInA ? ke pachI gedhara kRSNa hatAza thaI beThelA bhAratarUpI ajunane kurUkSetranA raNAMgaNe Ama upadeze che ? | hato vA prAtyasi svarga, jitvA vA mokSyase mahoma / tasmAduttiSTha kauMteya, yuddhAya kRtanizcayaH // bhAvArtha -mRtyuthI tane svarga prApti thaze, ane jItavAthI tuM pRthvIno bhaktA thaIza, mATe he kauteya ! yudhana nizcaya karIne Ubhe thA. (bhagavadgItA.) For Private And Personal Use Only
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImad racita graMthanI kramavAra sAhitya samAcanA adhyAtma yoga tatvacintana dharma sabodha bhajana samAjasevA rASTraprema ane mAnavo dhAra upara cAritranAyake vipula sAhityasarjana karyuM che-zrI. a. sA. pra. maMDaLe prakaTa karelA-(temanA svargagamana bAda paNa) 113 graMthanI samikSA karatAM sarjanana kALakema na sAcavIe to cAlaze. lakhAyAno ane mudraNa thayAne kALa kavacit aMtara pADe che chatAM ApaNe to badhAM ja pustakonuM saMkSipta samIkSAkaraNa karIzuM. AmAM zrImadnA svataMtra gujarAtI ane saMskRta graMtha che. uparAMta anya racayitA mahApaMDitonA sarvamAnya graMtha upara TIkAo temaja apragaTa graMthonuM prakaTIkaraNa, je temaNe karela che ke karAvela che, te paNa temAM samAI jaze. zrImaddanA samagra sAhityasarjanane ATha vibhAgomAM je vaheMcavAmAM Ave to te A pramANe vaheMcI zakAya. 1 tattvajJAna tathA adhyAtmajJAna-2 ItihAsa. 3 vivecana-bhASAtara. 4 jIvanacaritra. pa patro nedho. 6 dharma nIti-bodha, 7 kAvyo bhajano-khaMDakAvya. 8 saMskRta graMtho, Ama lagabhaga 115 graMtho judI judI-saMskRta-mAgadhI-gujarAtI-hindI bhASAomAM judA judA viSaya para lagabhaga DemI ATha peja 20000-pRSTanuM saraLa chatAM nakkara bhAvavAhI chatAM cAnaka ApanAra sAhitya zrImade jaina ane janetara samAjane saMpyuM che. temAMnA keTalAka graMthanI cha-cha cAra cAra ane babe traNa traNa AvRttio thaI che. te graMthonA prakAzana mATe kadI koInI pAse nANAM mAgavAM paDayAM nathI ane nANuM to Ave ja jatuM-ane maMDaLa te graMtha prasiddha kare ja jatuM. A sarva graMthonI yathAmati samikSA A sAthenAM pRSThomAM karI che, jethI vAMcakone cAritranAyakanA graMthAlekhananA sAmarthyanuM bhAna thaze. zrImanuM sAhityasarjana vargIkaraNa 1 tatvajJAna adhyAtmajJAna. 1 adhyAtma vyAkhyAnamALA. 2 samAdhizataka. 3 anubhavapaMcavizatI. 4 AtmapradI5 graMtha. 5 paramAtmadarzana. 6 paramAtmAti. 7 tatvajJAna For Private And Personal Use Only
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 58 dIpikA. 8-9 vacanAmRta laghu tathA bRhatu. 10 yAgadIpaka, 11 adhyAtmazAMti. 12. SadbhavyavicAra. 13 kama yAga. 14 Atmatatvadana. 15 AgamasArodvAra. 16 adhyAtmagItA. 17 satyasvarUpa. 18 dhyAnavicAra. 19 AtmazaktiprakAza. 20 Atmadarzana. 21 AtmazikSa bhAvanA prakAza, 22 AtmaprakAza 23 tatvavicAra. 24 premagItA. 25 adhyAtmasAra. 2 itihAsa 1 atihAsika rAsamALA-2 jaina dharmanI prAcIna arvAcIna sthiti-3 vijApura vRttAMta laghu-4 vijApura vRttAMta bRst. pagacchamata prabaMdha. | saMghapragati 7-8-9 jaina dhAtupratimA lekhasaMgraha bhA-1-2. 3 vivecana bhASAMtara. 1 zrI AnaMdaghanapaDha bhAvArtha sagraha 2 dhyAnavicAra 3 ISAvAgyeApaniSad 4 samAdhizataka, 5 anubhava paMcazata. 4 jIvanacaritro 1 zrI sukhasAgara guNagItA-2 zrI ravisAgara jIvanacaritra, 3-4 zrImad devacaMdrajI bhA-1-ra. 5 zrI devavilAsa. 6 zrI kupArapALa citra-cha zrI yazeAvijayajI jIvana, patrA noMdheA. 1-2 dhArmika gadya saMgraha tathA patra sardupadeza. bhAga 1. 3-4 patra sadgupadeza bhA. 2-3. 6 dhanIti Adha--1 zrI gurUedha. 2 ti yAtrAnuM vimAna. 3-4 zrAvaka dhamA~svarUpa bhA-1-2. 5 jainopaniSad-6 ziSyApaniSad cha guNAnurAga kulaka. 8 kanyAvikraya niSedha. 9 cintAmaNi-10 vamAna sudhArA-11 jaina khrIstI dharmAMnA mukAbaleA. 12 lAlAlajapatarAya ane jaina dharmAM-13-14 vacanAmRta laghu-bRhat 15 pratijJApAlana-16 mItramaitrI-17 zrI zAkavinAzaka graMtha-18 sAMvatsarIka kSamApanA 19 jaina dhArmi ka zaMkA samAdhAna--20 jaina sUtramAM mUrti pUjA-21-mudrita zve. jaina graMthagAiDa-22 smAraka graMtha. 9 kAvya vibhAga-1 thI 11 bhajana saMgraDa bhA. 1 thI 11-12. adhyAtma bhajana sa'graha. 13-14 gaDulI saMgraha bhA. 1-ra. 15 zrI gurUgIta gaDulI saMgraha. 16 bhArata sahakAra zikSaNa kAvya. 17 devavadana stuti stavana saMgraha. 18 zrI kakkAvalI sumeSa graMtha. 19 sAbhramatI guNa zikSaNa kAvya. 20 snAtrapUjA--21-22 pUjAsagraha bhA. 1-2, 23 ati hAsika rAsamALA. ra4 stavanasa'graha, 8 sa'skRta graMthA-1 zuddhopayeAga-ra dayAgraMtha-3 zreNika sutreAdha. 4 zrI kRSNa gItA-5 sa dhakavya, 6 prajAsamAja kanya-7 zeAvinAzaka graMtha. 8 ceTaka prodha. 9 sudarzana subeAdha. 10 adhyAtma gItA. 11 AtmasamAdhizataka, 12 jIvaka pramAdha. 13 Atma svarUpa. 14 kaceAga. 15 premagItA. 16 jaina gItA. 17 Atmadarzana gItA. 18 ziSyApaniSad. 19 jenApaniSad, 20 cegapradIpa graMtha. 21 AtmAnuM zAsana. 22 sAmyazataka. For Private And Personal Use Only
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImaddanAM tatvajJAna tathA adhyAtmajJAnanAM pustakonI samIkSA prathama laIzuM. A vibhAgamAM Ave tevAM pustako bIjA vibhAgamAM javAthI mAtra 25) graMthe ja AmAM lIdhA che. 1. adhyAma vyAkhyAnamALA-graMthAMka naMbara 1. pR. 200 racanA saM. 1964 nA zrAvaNa suda 5, bhASA gujarAtI. prathama zrI A pAsaka vega maMDaLa nAmanuM eka mumagenuM maMDaLa sthapAyeluM. zrI gurUdevanI preraNAthI zrI mANasA mukAme eka AdhyAtmajJAnInuM traNa divasa mATe saMmelana bolAvavAmAM AveluM, zeTha vIracaMdabhAI kRSNAjI tathA zrI mANasA saMghe traNa divasa AgaMtukenI bhakita karI, ane traNa divasa vega adhyAtmajJAna para zrI gurUdevanAM tathA AvelA vidvAnonAM vyAkhyAno thayAM hatAM ne A ja samaye zrI AdhyAtmajJAna prasAraka maMDaLanI sthApanA karavAmAM AvI hatI. A traNa divasanAM alaga alaga vyAkhyAnono saMgraha chapAvI prasiddha karavAmAM Avyo che, sthapAyela nUtana maMDaLe A graMtha zrI buddhisAgara surI graMthamALAnA prathama maNakA tarIke prasiddha karyo che. - 2. zrI samAdhizataka-graMthAMka naM. 4, pRSTa 325. racanA saM. 1962 vaizAkha zuda 3, bhASA saMskRta-TIkA gujarAtImAM che. AvRtti bIjI. A graMtha mULa saMrakRtamAM nyAya vizArada nyAyAcArya aneka mahAgraMtha racayitA mahAmahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAje lakhelo che. tenA para zrI budidhasAgarajI mahArAje artha-bhAvArtha ane vivecana vistArathI aneka dRSTAMta upana-kAvyathI karyuM che. zrI upAdhyAyajInA sudhArA vadhArAvALA temanA samartha vyakitatvane darzAvanAra-svataMtra zilIthI lakhAyelA A samAdhizatakanuM muLa eka digaMbara saMpradAyano mAnanIya samAdhizataka nAmano saMskRta graMtha che. jenA kata ane TIkAkAra anukrame zrI pratyendu ane prabhAcaMdra nAmanA samartha digaMbara AdhyAtmika vicArako che A samAdhizataka ke jene zrI upAdhyAyajI " samAdhi taMtra vicAra" tarIke uddhAra karatAM dedhika zataka" nAma Ape che temAM e saMskRta muLa graMtha umeryo che, ane tenA para yathAyogya artha bhAvAryAdika paNa lakhyA che. Ama A samAdhizataka-graMthanA vidhAnamAM AdhyAtmika graMthakAra tripuTIne suMdara roga thayo hoI te eka suMdara graMtha sarjAI gayo che. AjanA jaDavAda tarapha ghasaDAI rahelA trividha tApa tapta vizva-vAsI AtmAne AtmA ane tenI zAMti samAdhi prApta karavAnuM parama sAdhana A graMtha banI rahe che. adhyAtmajJAna vinA cetanane stra ane para, jaDa ane cetananA bheda samajAtA nathI ane ajJAnavaza AtmA potAne rAMka duHkhI mAnI rIbAyA kare che. durgati jAya che A mATe AtmAnI oLakha ApI cetanavAda samajAvI. Atmonnatine mAge laI javA A graMtha eka mazAlacInI garaja sAre che. zrImad cavijayajI jevA samartha jJAnI tathA zrImada budhisAgara surIjI jevA paMDita TIkAkAra bhAvArtha Alekhaka ! Ama ubhayanA adbhuta yegamAMthI prakaTele A graMtha amegha che. 3. zrI anubhava paMcaviMzati graMtha- graMthAMka naMbara 5. pRSTa 250. saM. 1959 utarAyaNa- bhASA saMskRta tathA TIkA gujarAtImAM. A graMthanuM prAkaya ajaba jevuM che. For Private And Personal Use Only
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gurUzrI saM. 1958mAM pAdarA vaDodarAthI kAviThA gayA hatA. tyAMthI vihAra karyo tyAre eka upakaraNa-daMDAsaNa-kAviThA bhUlI gayelA. gAma bahAra AvatAM ne na maLavAthI mANasane te levA kAviThA gAmamAM mokalyo. te Ave te daramIyAna gurUzrIe tyAM sudhImAM te 25 zloko racI kADhayA. A graMthamAM pAraMbhamAM gurUsvarUpa darzAvyuM che. bAda AtmasvarUpanI vyAkhyA ApatAM jIva-AtmA-paramAtmAnI bhUmikAo ne tenI prAptinA upAyo darzAvyA che. bAda kama ane AtmAno saMvAda khUba suMdara rIte Ape che. te pachI ATha pakSathI sidhasvarUpa batAvavAmAM AvyuM che. cAra nikSepanA svarUpa dazanathI muti pUjAnI mAnyatA yukitapuraHsara sidadha karI che te pachI zudha cetanA ane AtmAno saMvAda ApatAM game te mumukSu paNa AmAM jAgRti -aMtara Atma svarUpanI vicAraNA karI A mAnati sAdhI zake. bAda jJAnapUrvaka dhyAna karavAnI saraLa zailI batAvI che. jJAna ane jJAnInI mahattA samajAya to manuSya ajJAna paMthathI jJAnanA prakAze sAco mArga pAme che ane kevaLa jaDa lakSamI strI putrAdikanA mehamAM AtmasvarUpa joI jANI samajI anubhavI zakato nathI tene pitAnuM sAcuM bhAna thAya che, ane aMtarAtmAmAM DekI karI Atmonnati sAdhavA udyamavaMta thaI zake che. mULa saMskRta zloka para gujarAtI bhASAmAM TIkA dRSTAMta vi. thI A graMtha vadhu suMdara mArgadarzaka banI rahe che. (4) zrI AtmapradIpa graMtha graMthAMka naMbara 6, pR. 300. racanA saM. 1964 nA phAgaNa suda 2 bhASA muLa saMskRta TIkA gujarAtI. A graMtha gurUzrIe 1961 sAlanuM comAsuM sva janmabhumi vIjApuramAM kareluM. jeTha vadImAM vijApura AvyA tyAre adhyAtmajJAnanI kuraNa prakaTatAM eka divasamAM e loko muLa graMtha banAvelo. bAda mANasAmAM mAsaka9pa karyo tyAre A graMthanA maLa zloko para saMskRtamAM vistRta TIkA lakhavAmAM AvelI ane saM. 196pa nA citra vaizAkha jeTha mAsamAM jANItA vidvAna maNIlAla nathubhAI dosI bI. e. emaNe gujarAtImAM vivecana lakhyuM che. A pramANe AtmapradIpa mULa-svapajJa TIkA ane vivecana e traNano samanvaya AmAM thayo che. A graMthamAM AtmajJAna prAptinA parama zubha hetuo vistArathI rasaprada rIte aneka dRSTAMto, zloko, AdhAro sahita batAvyA che. AtmajJAnanA adhikArI ziSyanAM lakSaNa batAvyAM che. AtmajJAnamAM 2maNatA karavAthI paramAna da prApti thAya che te spaSTa karyuM che. - sAdhya Atmatattva che. sAdhana A graMtha che, A graMthamAM varNananI mukhyatA adhyAtma jJAnanI che. adhyAtmajJAnathI AtmA paramAtmAsvarUpa bane che. HiE tatvamasi vi. AtmajJAna preraka vAkonI khumArIno rasa AtmapradIpa graMthanA mananathI samajAya che. sarva graMthamAM adhyAtma graMtha zreSTha padavI bhagave che. adhyAtma jJAna-rasa-svAnubhava-keI addabhuta AnaMda Ape che te tenA svAda karanAra ja samajI zake. loha jema sparSa maNiyege suvarNa pada pAme tema ane For Private And Personal Use Only
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kAnta adhyAtma graMtharUpa sparza maNinA ge AtmA paramAtmapaNAne pAme che. e udezane siddha karavA A graMthanI racanA karavAmAM AvI che. mULa leka tenA upara vistRta svapajJa TIkA ane zrI dosInuM vivecana, Ama A graMtha uttama rasa-AsvAdananuM pAtra banI rahyo che, A graMthamAM ja bIje svataMtra saMskRta graMtha zrI Atmadarzana gItA Apela che. A eka adbhuta graMtha che ne te nirvANagIrAnA abhyAsI-adhyAtma-jJAna rasa rasIyA mumukSuone to parama AhAra Ape che. A graMthathAM muLa ke 182 che. Atmadarzana gItA kharekhara eka mahAna gItA ja che. tenI racanA saM. 1965 nA jeTha suda 3 nA roja amadAvAda nagaramAM karavAmAM AvI che. AnA 2sabhegI vAMcaka bramara A gItA vAMcatAM DolI uThe evA rasa temAM bharyA che. mAnava AtmA jAgRti pAmyA bAda je AtmasAdhanAthI uMca bhUmikAo caDhato jAya te AtmasAdhananuM svarUpa lekhaka AmAM savistara suMdara rasIka rIte ApatAM e rasamAM Atma samAdhi-darzana sukhasAgaramAM pite ja DUbatA jAya che, ane te sAdhela AtmasamAdhi dvArA meLavela nijAnaMdanI adbhuta khumArInuM vivecana saMskRta ke dvArA vAMcakone Ape che. A graMtha upara gujarAtI TIkA ke vivecana thayela nathI te thavAnI jarUra che. te thaze tyAre vAMcakone adbhuta vAMcana maLaze. | (5) zrI paramAtama darzana prathAMka naMbara 8 mo. pRSTha. 408 racanA saMvata 1960 aSADa suda 5 bhASA gujarAtI. A suMdara graMthamAM aneka viSayo sAgaramAM saritA. nI jema samAvyA che. kula gujarAtI gAthAo 518 rasabharI zailImAM vahI jAya che. gurunI zakti siddha karavA pradeza rAjA ane kezI kumArano saMvAddha ApI AtmAnI astitA siddha karI che. jJAna ane kriyAne saMvAda ghaDIka thaMbhAvI de che, ye ayogya zrotAonAM lakSaNa batAvyAM che, SaDa-dravyanuM svarUpa spaSTa karyuM che. Ama dhamanI mahattA batAvatAM lekhaka pite ja jANe Atmadharma mAM DUbe che, ne te sAdhavA niSkapaTapaNuM Adi guNonI jarUrI Ata batAvI che. bAda AtmAnI zodha kaI viralA ja karI zake te mATe bAdazAha ane phakIranI vArtA ApI che. sAdhunI AtmadhyAna Adi kiyAe skuTa karatAM ghaNuM daSTAMta ApI dIdhAM che. bAda mumukSue daza prazno saMbaMdhI vicAravA jevuM che te darzAvyuM che A daza prazna pR. 190 para che ne te ati vicAraNIya che sAtamAM praznamAM huM saMsAramAM janmamaraNa pAmuM chuM tenuM kAraNa zuM? te mATe karmarAjAne dharmarAjAnuM yuddha varNavyuM che. A daza prazno je kaI sAvaMta vicArapUrvaka vAMce te varSo payata vAMcanathI na maLe teTaluM vAMcaka meLavI zake. AtmA kamano bhekatA kevI rIte bane che te praznanA uttara mATe lekhake gahana-vivecana karela che. A masiddhi karavAnA upAye abhyAsanAM sahAyaka baLA vistArathI ApyAM che. AtmA kamano nAza karI anaMta sukha prApta karI amara thaI zake che te batAvavAmAM lekhake uttama zailI ane rasika bhASAmAM hAtha dhoI nAMkhyA che. daSTAMto-bhajana-duhA tathA viSa6 TIkAonI ghanavRSTi karI A AkhA graMthane mAnavapakAraka banAvavAmAM lekhake parama purUSArtha dAkhavyuM che. AgamonuM dohana karI paramatatva-paramAtma darzana karavA javalaMta rAjamArga eTale ja paramAtma dazana. For Private And Personal Use Only
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 62 | (6) zrI paramAtma jAti-graMthAMka naM. 9 pRSTha. 470 racanA saM. 1984nA zrAvaNa zada 15 bhASA saMskata mAgadhI gujarAtI. A graMthanI maLa kati zrImada zazovijayajI mahArAje saMskRta 25 zleka rUpe racelI che. te para te viSayanA paramapremI zrImad buddhisAgara surIzvare saMskRta TIkA ane gujarAtI bhASAmAM vivecana karI adhyAtmajJAna temaja gajJAnanI uttamatA aneka draSTie aneka AdhAre loko daSTAMtathI siddha karI batAvI che. "paramajyoti -kevalyajJAna"nI siddhi karavAmAM zrImade potAnA svAnubhava-megAdhyAtmajJAnane jANe kaseTIe caDhAvatA hoya tema khUba cakAsaNI karI khuba khIlI UThayAM che. zrImadda upAdhyAyajI yazevijayajI, zrImad devacaMdrajI, zrImad AnaMdaghanajI jevA parama AdhyAtmika-coganiSTha-masta jJAnIo para ajaba prema ane pUjyabhAva padyapade pradazIta thAya che. A graMthanA prathama traNa glaeNka upara ja 357 pRSTha jeTaluM vivecana karI temAM zuddha deva-gurUdharmanuM satyasvarUpa zAstranA aneka pATha ApI darzAvyuM che. AtmAne kema lAge che ane tene kSaya paNa thAya che te aneka dAkhalA dalIlathI sidadha karI batAvyuM che. Aja graMthamAM ceyapradIpa, AtmAnuzAzana ane sAmyazataka jevA mahAna upakAraka graMtha zudhdha karI gurjara bhASAmAM bhAvArtha sAthe dAkhala karyA che. uparAMta zrImad yazovijayajI viracIta paramati ' graMtha paNa dAkhala karyo che. AtmA ane paramAtmAnA svarUpanuM satya-zudhdhajJAna pratyeka manuSyane thAya te teo aneka duHkhamAMthI chUTI jAya ne parama sukhanI prApti thaI zake te mATe sarvanA kalyANa arthe zrImad yazovijayajI kRta paramAtma paMcaviMzatikA gratha upara saMskRta TIkA tathA gurjara bhASAmAM vivecana karI tenuM nAma zrI paramAtmati rAkhyuM che. A graMthamAM mukhyatA adhyAtmika viSaya che, ane anya prAcIna AdhyAmika graMthane dAkhala karI te para paNa vivecana lakhyuM che. A graMthamAM AtmajJAna tarapha lakSya rAkhI nizcaya prasaMge nizcayanI ane vyavahAra prasaMge vyahavAranI mukhyatA darzAvI che. tyahavAra ane nizcaya e baMnene sAthe rAkhI dharma tathA tatvanI gaveSaNA karavI e spaSTa karavAmAM lekhake khUba kALajIbharI rIte kalama calAvI vAMcake para mahAn upakAra karyo che, graMthanA muLa pacIsa loko paikI prathama zleka A pramANe che. paramAtmA paraMjyoti: parameSTi niraMjana: aja: sanAtanaH zaMbhuH svayaMbhUrjayatAjjinaH 1 zabdArtha -paramAtmA, paraM jAti, parameSTi, niraMjana, aja, sanAtana, zaMbhu evA jina prabhu jaya kare A graMthamAM zrI "coga pradIpa" graMtha aMtargata che. ati divya evA A graMthamAM For Private And Personal Use Only
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 63 142 ati rasika ceAga-AdhyAtmajJAna rasapariplavita zrleAkeA che. chellAM keTalAkane bhAvA tapAsIe:-- 8 vaSayIka sukha tyAM sudhI priya lAgeche jyAM lagI anAhatalayathI utpanna thayeluM sukha prApta thayuM nathI '' (AAka 123) 'AtmAnuzAsana' graMthanA 77 adbhuta kSeAkA che te paikI: jyAM jarA-maraNu-bhaya nathI parAbhava-sa'kalezanathI evI mukita che. te cegakriyA vaDe ane dhyAnathI pamAya che. (zlAka 74) 'sAmyazataka'nA 106 uttama kSeAka che. jemAMnA eka jIveAH-- ghaNA pArA jevuM caMcaLa mana sAmya guNarUpa divyauSadhinA sthira mahimAthI akriya thai kalyANapaNuM dhAraNa kare che. (zrloka 103) "atyaMta kalezAvezane tajIne citta vaDe je sidhdharasa; dhyAna karyAM chatAM paNa ceAgIndra lakSaNa dharatA purUSAnA satkalyANapaNAne tatkALa vistAre che. te A sAmyabhAva rUpa sidhdharasa che ke je mekSa lakSmavALA ane adbhuta vaibhavavALA che. tene vinAnA AnaMdane jIvADavA mATe me' kahI batAvyeA. samagra gatha eTale badhA adbhuta yAga adhyAtma jJAna rasathI chalake che ke te vAMcanAra ja tene AsvAdI paramAnaMda tathA mukita pAmI zake.' (7) tatvajJAna dIpikA graMthAMka na. 17 pR. 140 AvRti bIjI racanA sa. 1960 bIjI AvRti sa', 1967mAM prakaTa karI che, bhASA gujarAtI. A jaDavAda Materialism nA jamAnAmAM dareka dhamavALAonI mAphaka vijJAnavaza jainA paNa peAtAne jainadhama-tenA siddhAMtA ane samajAvanAra guru pratye behada bekALajI dharAvatA thatA jAya che. jaina dharmanA sidhdhAMtA jaina dharmanA itihAsa, jaina dharmanuM rahasya anya dharmo sAthe tenA mukAbaleA karI tenA satyAsatyanA niNaeNya karavA koine purasada nathI. suvarNa ane rUpAnI parikSA karavAnI kaDAkuTamAM na paDatAM eka ja mAnavuM e jeTaluM bhUla bharelu che, teTaluM ja dharma siddhAMtA jANavAmAM kaDAkuTa samajI satya jANavAthI dura rahenArAe peAtAnA jIvanane game tevI DAmADALa sthitimAM rAkhe te ati khedajanaka che. jaina eTale zu? jIna eTale keNu ? judAjudA dharmomAM manAtA deva-izvara-paramAtmA bhagavAna ane jinadevamAM ze| phera che ? izvara sRSTikartA hoi zake ke nahi ? jaina dharmonI For Private And Personal Use Only
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prAcInatAnA pramANo kyAM che? zA che ? tathA bIjI dharmanI keTalIka jANavA yogya mAnatAmAM ane jaina dharmamAM zo bheda che? jaina tanI zreSThatA kaMIrIte che? tenuM A graMthamAM zrImade bAlajIvone paNa samaja paDe e rIte saraLa bhASAmAM prarUpaNa kareluM pratita thAya che. khAsa karIne tatvajJAsu, bAla-cho, ane jemane kolejanA jJAnathI dharma tarapha dharmaguruo tarapha zAstro, sidhAMta tatvajJAna tarapha "napharata thaI hoya che. teone A graMtha ekavAra vAMcI javA khAsa bhalAmaNa che. pAThazALAo, hAIskulo temaja kanyAzALAomAM khAsa A graMtha calAvavA temanA saMcAlakone bhalAmaNa karatAM amane AMcako lAgato nathI. (8) vacanAmRta-graMthAMka naM. 22 pRSTha. 376 racanA saMvata 1968 bhASA gujarAtI. vAcanAmRta mULa nAnakaDuM pustaka saM. 1959mAM pAdarAnA gurubhakata vakIla mohanalAla hImacaMda emane upadeza mATe lakhAyeluM, ane temaNe ja prakaTa kareluM. bAda guruzrIe ghaNA vistArathI te graMthamAM aneka viSayo umerI punaH taiyAra karyuM ane te 1968mAM maMDaLanA 22 mA aMka tarIke prakaTa thayuM che. A graMthamAM lekhake judA judA prasaMge-judAjudA sthAne lakhelA-prakaTa thayelA lekhe-amRta vacane A vacanAmRtamAM dAkhala karyA che. nivRtti samaye A graMtha vAMcatAM-jIvanane upayogI-Atmonnati karanAra ane jIjJAsA tRpta karavA uparAMta potAnA bhAvimAM DokIuM karAvI svakartavya mATe jAgRta karavA prere te suMdara ane surasabhara che ema vAcakane lAgyA sivAya raheze nahi. A vacanAmRta graMthamAM te uparAMta guNAnurAga tathA zrAvakadharma bhAga 1-2 ema traNa graMthe paNa samAvI dIdhA che. je vAMcakone kaI judA ja AnaMdamAM DubAvI zake che. AjanA jaDavAdanA jamAnAmAM halakI koTInA navalakathAo tathA sInemA nATakanuM sAhitya vAMcanArane A graMtha vAMcaze to vAMcana-sAhitya kayuM uttama te samajAyA vinA raheze rahI. A graMthanA vAMcana vyApAramAM vAMcakane pratita thaze ke te navuM-nakakara-uttama ane jIvanane upayogI kAryo che, jayAre nevele ke nATaka sInamAM sAhitya vAMcana bAda kaMIka gumAvyAnA kheda tene samajAze ja. vacanAmRta kharekhara vacanadvArA amRta ja pIrase che ne tenA pAna karanArane amara banAvavA samartha che ja, (9) adhyAtma zAnti-graMthAMka 26 pRSTha 126 racanA saM. 1959 AvRtti trIjI bhASA gujarAtI, A graMtha pAdarAmAM saM. 195tnA mAgazara vadI 3 ne ja pUrNa thaye, te pAdarAnA gurubhakta vakIla mehanalAla hImacaMdanA baMdhAthe lakhAyala che, prazastimAM kartA graMtha lakhe che ke: For Private And Personal Use Only
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nagara pAdarAvAsI zeTha, mohanalAla vakIla, zradhdhAvaMta vivekavaMta, jenuM rUDu zIla. nagara pAdarAmAM rahI, vAMcI zAstro aneka, upakAraka daSTi thakI, kIdhI kRti viveka. A graMthamAM AtmAne zAnti zI rIte maLe? kyAre maLe ? tenA upAyo, AtmAnuM mULa svarUpa ane te samajAvavA AtmA ane karmane saMbaMdha, temaja bahirAtmA-aMtarAtmA- paramAtmA e traNa prakAranA AtmAnuM svarUpa varNavI chevaTe eka Atmatatva ja jANavA anubhavavA che te darzAvyuM che. sahajaAtmasukha-aMtarAtmasakhAnubhava ane saMsAranA kaTa anubhavo bAda virAmavA IcchatA zAMti zodhatA mAnavAtmAne zAMti-samAdhi ane virAmanI bhukha kaDakaDIne lAge che tyAre, kavacita uttarAvasthAmAM paNa saMsArane ghaNo upayogI ke nakAmo bane tyAre paNa jALI jIvaDAne ane viramavA mathatA AtmAone strIpurUSa, yuvAna ke vRdhu game te, kema dharma saMpradAya ke samAjanA mAnavAtmAne A graMtha kharekhara Atmika zAMti ApavA samartha che ja. (10) zrI SaDadravya vicAra-graMthAMka naM. 35 pR. 238 AvRtti trIjI racanA saMvata 1959 bhASA gujarAtI-mAgadhI. A graMtha-Dadravya vicAra e jaina darzananA cAra anuga-dravyAnuyoga-gaNitAnuga caraNakaraNanuyoga-tathA -kathAnuyoga paikI dravyAnuyeganA pAyA Foundaton rUpa che. jaina dazananI bhavya ImAratano pAyo-davyAnuga hoI dravyAnuyegano pAyo paDa-dravya vicAra che. AmAM navatatva paNa samAI jAya che. A graMthanA jJAna vaDe ja AdhyAtmajJAnanA gahana graMtho samajavA sahelAI thAya che. jenA darzananA je mahAna sidhdhAMto-ta-phIsuTTIo ane videzIo yuropIyana tathA jainetarane mugdha karyA che te, jenadazananA-dravyAnuyogane ja laIne che. e A graMtha ati vicAraNIya ane abhyAsa karavA cogya che. muLa graMtha racanA karavAnuM nImitta lekhakanA pitAnA zabdomAM nIce ApIe chIe. mukhya prayojana huM suratathI vihAra-pravAsa karI pAdarA Avyo, tyAMnA zrAvaka vakIla mohanalAla hImacaMdano samAgama thayo, temane SaDadravyanuM svarupa jANavAnI jIjJAsA thatAM vinaMtI karavAthI pUrvAcAryo kRta graMthamAMthI udadharIne A padravya vicAra prabaMdha lakhI temane samajAvatAM temane ghaNo harSa thaye; jaina dharmatatva paranI zraddhA draDha thaI temaja bIjA paNa ghaNAone lAbha thayo." Ama sahaja jIjJAsApUrti te A gana graMtha. A graMtha kharekhara ati gahana hoI gItArtha jJAnI gurU pAse samajI vAMcavA abhyAsa karavAthI ghaNe hitakartA thaI paDaze. For Private And Personal Use Only
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A graMthamAM dravyanA Sabheda, tenA guNe tenA paryAye tenuM svarUpa kSetrakSetrI, paramANunA bheda, AtmAnuM nItya anityapaNuM, jJAnanA prakArabheda, vyahavAra jJAna ane nizcaya jJAna, karmanA prakAra, tene kartA-kAraNa, dravya, pakSa, saptanaya, pramANe, saptabhaMgInuM svarUpa, dhyAnanA prakAra. bAra bhAvanA, samakatanuM svarUpa vigere bAbato para lekhake vivecana uttama ane saraLa rIte te karyuM che. 11. zrI kamalegaH graMthAMka naM. 50. pRSTha saMkhyA 1025. racanA saM. 1973 nA mahA suda 15 bhASA muLa saMrakRta gujarAtI. - A apratima mahAgraMthanI TuMkamAM samikSA mukela che. uMDu avagAhana apratima yega, adhyAtmajJAna, tatvacintana, bahuzratapaNuM, prabaLa satsaMga nakakara nIdhidhyAsana ane sadbhAgya zivAya A graMthanuM nirmANa devadurlabha lAge che. karmayoga to bhAratavarSamAM 3-4 lakhAyA che. chelle karmaga-lekamAnya bhArata vIra kesarI, sadagatu bAlagaMgAdhara tilaka emaNe marAThImAM lakhelo, chatAM, te muLa bhagavadgItAnA ke uparanI vivecana TIkAo rUpe ja. jyAre A lekhake muLa 272 saMskRta zloko pite ja navA racI tenA para pitAnI vegavAna kalama calAve jAya che. jyAre A karmayoganAM pharmA le. mA. tilaka para avalokana tathA abhiprAya arthe mokalyAM tyAre temane patra A pramANe Avelo - Had I known from the bigining that you are writing this Karma yoga I would never have written my Karmayoga. I am astonieshed to peruse this volume. I am happy that Bharat has got Sadhu writers like you. (Sd) B. G. Tilak AvA eka samartha jaina AcAryane-kamaLa e temanA smata jIvanane niceDa kahIe to cAle. dhanuSanA TaMkAra samI vANImAM bhagavAna zrI kRSNa jyAre zunyamanaska kartavyahIna banatA jatA zrI arjunane kartavyaparAyaNa thavA bodha rUpe kurUkSetranA medAnamAM bhagavad gItAne pegAma Apyo haze tyAre e keTalA divya haze ? tevA ja prakhara kartavyapAlananA prakAMDa payagAma A karmacagamAM zrImad Ape che. teo eka sthaLe lakhe cheH- " bhAratavAsIo adhyAtmavidyA vinA ekalI samAja sudhArAnI pravRti pAchaLa paDaze to teo zuSka vicAra ane nirbaLatA vinA kazuM ja prApta karI zakavAnA nathI." ane A nagnasatya keTaluM sAbIta thayuM che te te AjanA bhAratavarSanI sthiti spaSTa kare che. karmayoga e sarvakALamAM, sarva dezomAM, sarva maMtavyamAM ati mahattvano viSaya che. je graMtha adyApI bhAratavarSanuM utkarSa baLa tema ja gaurava gaNI te prati janasamudAya ati mAnanI draSTie joI rahyo che. te karmoga ja che. svAmI vivekAnanda, zrImAnta maNilAla nabhubhAI, le. mA. tilaka Adi samartha For Private And Personal Use Only
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 67 lekhakanAM A viSaya para viSad carcAtmaka vivecanA gujarASTra samakSa meAjuda che, chatAM A kAMI ora ja prabhAnAM avanavAM darzIta karAve che. kayAga vivecananA pade padma ubharAtuM temanuM tattvajJAnanuM bhASAbhAva ane yAga saMbadhI vizALa jJAna vAMcakane mugdha karI peAtAnI sAthe dorI jAya che. kacega paranA anya vivecaneA karatAM A kaceAga ghaNI suMdara vAnIe tatvarasIka vAMcAne pIrasI era AtmAnaMdanI khumArI anubhavAve che. kaceAga jevA gahana viSaya, temAM paNa adhyAtmika bhAvanAonA rasapuTa purI, tene chaNI, utkRSTa rIte lakhavAmAM gujarASTranA eka uttama sAhitya-tatvajJAnanA, gIrvANubhASAnA paMDita AcAryanI kuzaLa pIchI jyAM citra AlekhavA bese tyAM zuM khAkI rahe? AmAMnI vastu eka Mdare thromanA utkRSTa hRdayamAMthananuM mAkhaNa, sAranu MsAra che ne tethI ja te vadhu AdarapAtra bane che, leAkeAne te vadhu Adara ne pratItivALuM thavAnuM anya sabaLa kAraNa lekhakanuM peAtAnuM sAtvika-tyAgI-kama cegI jIvana che. teo kahe cheH Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ' vizvazALAnAM gupta jJAnanAM bAraNAM Thoke, te game tevAM vajra jevAM haze te paNa thaya khaMta utsAha ne sudhdhithI tu khulI jaze.' tribhUvananuM sAmrAjya tame Atmika pravRttithI, majabuta maneAkhaLathI ane satat sadudyamathI meLavI zakaze. kAraNa vijayI thavuM, icchIta meLavavuM e saunA janmasiddha haka che, "6 jyAM lage Atmatattva cInyA nahI-tyAM lage sAdhanA sarva jUDI " jJAna bInA vyavahArako kahA banAvata nAca "" " ratna kahoMge kAcakA-a'ta kAca seA kAca. 39 A parama satya kayAga pAkAre che. ' ane adhyAtmajJAna vaDe AtmAnnatinA paripUrNa zikhare paheAMcavAnI kei uttamamAM uttama, zAMta ne sarva prakAre naisagika jIvana gALavAnI ceAgya bhumi hoya te te AryAvata'nI bhumi ja che. AryAvartanI eka capaTI dhuLamAM je sAtvika aNu. reNue vilasI rahyAM che te anya bhumimAM nathI ja. peAtAnA AtmAnI tathA dezanI sarva sAmagrInA upayAga AtmavikasanamAM ja karave joie. A sAtvika bhAvanA A bhAratavaSa~mAM ja vate che. mAnavabuddhi ne zikitanA upayega mAtra mAnavasaMhAramAM ja karAra dezeA-temanI sthiti jIvA. te sat pravRtti nathI. For Private And Personal Use Only hajAra pRSThanA A mahAgraMthanuM digdarzana TuMkamAM karAvI paNa kema zakAya ? atyAre samAja kayA prakAranuM vAMcana mAMge che ? agara samAjane tyAre kayA prakAranuM vAMcana ApavA jevuM che, ane jyAre jaDavAda-vijJAna jIvananA jaMgamAM muMjhavaNa, anizcita jIvana, ane dharma, jJAna, tatvacintana, satsaMgathI vilheNAM banatA jatA mAnavane zAMnI bhukha che ? tene
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vicAra karatAM tatvajJAnanI bhAvanA bharethI-adhyAtmajJAnanI vividha vAnIothI susajaja pacIne bhukha lagADe tevI mISTa rasavatIthI ubharAtI thALI Aje samAja mAMge che. ApavA jevI che. A khorAka karmavega sarvAga saMpUrNa rIte pIrase che. lekhaka prastAvanAmAM 50 pRSTha roke che. jemAM karmoga lakhavAnI jarUrIyAta uparAMta aneka viSayonuM spaSTIkaraNa karyuM che. vAMcaka basa. have to karmayoga mahAgraMtha ja hAthamAM le ne hArI jJAnapipAsA tRpta karI navuM cetana-baLa meLavI karmayogI thA. Amatatva dazana-graMthAMka naM. 51. pU. saMkhyA 100 racanA saMvata 1974 aSADhI puNimA bhASA saMskRta hindI gujarAtI. A graMthamAM jainetara vedAntAdi darzanIya zAstrothI AtmAnAM tatve, mAnyatA, sidha karavAmAM AvI che ane jaina tatvo sabaMdhI zrI zaMkarAcArya vigerenA vicAronI samikSA karavAmAM AvI che ane tethI jainatvanI mAnyatA keTale darajaje yogya che enI dizA darzAvI che. duniyAnA tamAma darzanonAM tanI mAnyatAonuM paraspara khaMDana maMDana thayA vinA rahyuM nathI. dareka dharmanA sthApake amuka Avazyaka saMgomAM amuka dharmanI sthApanA kare che. temAM pAchaLa satyanI sAthe asatya AcAro paNa kAlAntare ghusI jAya che, deva dharma ane gurU e traNa tamAM sarvadharmanI mAnyatAone samAveza thAya che ane sarvadharmonAM zAstromAM dharmasaMbaMdhI paraspara virUddha bhinna mAnyatAo darzAvI che. sarvadharmano siddhAMtomAM eka mata kAlAMtare paNa zakya nathI. eziyA amerikA yuropa ane AphrikA vigere khaDomAM aneka dharmo thayA-laya pAmyA. chatAM kayo dharma kayAM sidhdhAMta pramANe satya che, e nIrUpaNa suMdara rIte aneka prakAre lekhaka A graMthamAM kare che ane Atmatatva prApta karAvanAra-ga adhyAtma dvArA prAcIna jainadharmanI mahattA sarvoparitA veda-Adi zAsethI ja lekhaka sidadha karI batAve che, ane Atmatatvadarzana e graMthanA nAmane sArthaka kare che. samartha lekhInInI sumadhura, paramatasahiSNutA bharI udAramatavAdI dalIlathI vAMcakane khAtrI thAya che, tema ja hRdaya paNa kabula kare che ke jainadharma, prAcIna-AtmatatvanA suMdara samanvayavALA siddhAMto ane udAramata sAthe parama zAMti ApI jIvanamukata banAvanAra mokSa apAvanAra dharma che. - 13 zrI kamaprakRti TIkA bhASAMtara-graMthAMka naMbara 55. pRSTa 800. racanA muLa prAcIna. TIkA vivecana racanA saM. 1976. bhASA saMskRta. muLa TIkA mAgadhI vivecana gujarAtI. gaNitAnuyogane A graMtha muLa kartA zrI zivazarmasurI. TIkA zrI malayagirijI. jaina darzananAM mULatatvone prakAzIta karanAra A graMtha atigahana hoI tenI khuba jarUrIAta jaNAtAM, AvA graMthane gujarAtImAM pragaTa karavAnI preraNAzrI-budhisAgarasarIjIe karatAM maMDaLe bhASAMtara karAvI pragaTa karyo che. A graMtha muLa saMskRtamAM zrI For Private And Personal Use Only
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zivazarmA AcAryadeve karyo che ane zrI malayagirijI mahApaMDite tenI TIkA mAgadhImAM karI che. A graMthamAM karmonuM tathA apAvanA-udavartAnA vigerenuM svarUpa darzAvavAmAM AvyuM che. paNa mULagraMtha tathA TIkA saMskRtamAM hovAthI vartamAna samayanA apagna jIvo te samajI na zake tethI tenuM gujarAtImAM bhASAMtara karyuM che. karmanuM yathArtha-jaTila svarUpa tathA dravya-svarUpa vistArathI A graMthamAM caryA che. A graMthamAM mukhyatve daza-karaNa ane tenuM vivecana carcAya che jenA para AkhAya karmagraMthane-kame phasuphIno pAyo rarcAyo che, tivrabuddhi-bhAvabhIratA-zrI jainadharmanAM tatvo prati acaLa zraSA ane jIjJAsApurvakane aTala sadughama hoya to ja A zramasAdhya-karmagraMtha -avagAhana saphaLa banI zake. dazakaraNa -(1) baMdhanakaraNa (2) saMkramakaraNa (2) udvartanAkaraNa (4) apavartanAkaraNa (5) udIraNAkaraNa (6) upazamanAkaraNa (7) nidhattIkaraNa (8) nikAcanAkaraNa (9) udayakaraNa (10) sattAkaraNa. 14 zrI AgAmasAroThadhAra tathA zrI adhyAtmagItA-graMthAka-57-58 pRSTa saMkhyA 200 (racanA muLa paMDita zrI devacaMdajI che. ) saM. 1978 bhASA gujarAtI AvRtI bIjI. dravyAnuyoga-(citanyavAda-sajIvasRSTivijJAna) jevA gahana paNa jIvanamAM utAravA jevA viSayamAM praveza karavAmAM sahAyaka-Avazyaka-AgamanA satva-sAra samAna A AgamasAra graMthanA muLa kartA purUSa parama adhyAtmajJAnI prakhara paMDita zrImad devacaMdrajI mahArAja che ane zrI adhyAtmagItA jevA mahAn upakAraka gItAnA racayitA paNa teozrI ja che ane temAM mukhya gAthAo 49 gujarAtImAM che-adhyAtmajJAnanI garavI gaMbhIra gahana ane aneka AtmaguNabharI pUNyasalilA jJAnagaMgA A 49 gAthAomAM vahI jAya che juH vastu tatve rahyA te nigraMtha--tra abhyAsa tihAM sAdhu paMtha; tiNe gItArtha caraNe rahIje- dha sidhdhAMta rasa te lahIje. AtmaguNaramaNa karavA abhyAse, zudha sattA rasIne ullAse, devacaMde racI adhyAtmagItA-AtmaramaNI muNi supratItA. AvA jainadharmasiddhAMtanA mahAmUlA be graMthe jovA vAMcyA sivAya tenI upayogitA-tenAM paramata-ane jIvanapalaTo karAvanAra sAmarthyane bhAgye ja khyAla AvI zake. (pAkApuThAnA A graMthanI kiMmata mAtra cha AnAja che.) 15. zrI satyasvarUpa graMthAMka naM. 82 pRSTa saMyA 200 racanA saMvata 1962 bhASA saMskRta-gujarAtI-AvRtti bIjI. For Private And Personal Use Only
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dy Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saM. 1962 mAM vijApurathI zrI kezarIAjInA sa`ghamAM lekhaka sAthe hatA. pagarastA, sa MghanuM sAnidhya, adhyAtmajJAna-ceAga-ane jagaduddhAranI prakhara bhAvanA ane bhajanagaMgA vahAvavAnI dhagaza. A badhAMe raste-vizrAma levAnA sthAnAmAM lekhake A graMtha lakhavA zarU karyAM. pratyeka vAkayamAM-zabdamAM mAnavAranI jhalaka jhalake che. A graMtha pratyeka hindu prostI-muslIma Adi sarva kAmanA mAnavAne upayAgI thaI paDe evA racAyeA che. emAM sarvasAmAnya dharmopadeza bharyAM che. bhASA sAmAnya bhaNelA mAnavane paNa sahelAIthI samajI jIvanamAM utArI zakAya evI che. mAnavamAtrane jIvananI satyatA--tenI unnati ane a Mtima avasthAe sAcI zAMtinI khuba bhukha lAge che ja. gADI vADI lADImAM sele prapaMcI mAnava paNa eka divasa satya, paraleka ane sAcI zAMti mATe jhuravAnA che ja. A graMtha tevAoe jhaMkhela' jarura ApavA sama che. zrI kezarIAjImAM 1962 nA poSa vadI 10 nA rAja 108 vacanAmRtAnI suMdara guNa suvAsathI bharelA sacana puSpAnI mALA banAvela te pR.91 thI ApI che, ane vAMcakane kahe che keH-- kayAM kare che ? zuM hase che ? zuM kare che? zuM mAne che ? are bhavya mumukSu ! mAyAsamudra tarI mukita nagarI pAmavI eja tArU parama ka trya che. satyajJAna-sajJapa'tha-paramavairAgyadazA dhAraNa karI he musAphara ! chelI bAjI jItI le ! punaH punaH AvI jogavAi maLavI durlabha che. have te katavyaparAyaNa thA ! ekazataaSTa zikSAvacaneAnA maNakAnI mALA tArA kaMThe dhAraNa karIne AgaLa tArA jIvanamAM praveza karI ucca pragativAna thA. (108) AgaLa saMskRta zlokA tathA vistRta vivecanadvArA aneka uttama bedha varasAvatAM lekhaka, mAnavAUAranA mahAna pegAmagrI samAna A graMtha pUrNa kare che. A graMthanI apa`NapatrikA pAdarAnA vakIla meAhanalAla hImacAMdane ApI che. 16. dhyAnavacAra graMthAMka naM. 83 pRSTa saMkhyA 70, racanA sa'. 1958. mIjI AvRtti sa. 1980 bhASA gujarAtI tathA mAgadhI, A graMtha 1958 nA caitra suda 1 nA rAja pAdarAnA vakIla meAhanalAla hImacaMndvanI vijJaptithI racavAmAM Avye che. A nAnakaDA paNa dhyAna jevA uttama-gahana viSaya caMtA graMthamAM dhyAna eTale zu ? tenA adhikArI keNu ? emanAM lakSaNa zuM ? dhyAnathI koNe Atmahita sAdhyu ? ane evA uttama dhyAnInI kevI AtmadazA pravate ? A bAbateAnu sphuTa spaSTikaraNa karavAmAM AvyuM che. A graMthalekhakanA dikSAnA prAraMbhakALamAM ja-bhakata ane bhakatavatsala gurUnI bedha carcAmAM mugdha banelA bhakate pustaka rUpe te vicArA mukavA vinaMtI karavAthI lakhAyA che. chatAM temAM For Private And Personal Use Only
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAla" bharyo che. manuSya durthonane tyAga karavo joIe ane sudhyAnano Adara karavo joIe. mAnavamAtrane sudhyAnanI jarUrIAta che. manuSya jIvananI unnati-utkAnti, ane uMcI bhUmikA prati gamana karavAmAM sudhyAna keTaluM jarUrI che te batAvavAne kartAne Azaya che. zAstro pokAre che ke dhyAna vinA mukita nathI, dhyAna e aMtaranuM cAritra che. enI siddhi graMthakartA uttama zailIthI rocaka rIte kare che. A graMthamAM ArtadhyAna-raudradhyAna, dharma-dhyAna ane zukaladhyAnanuM varNana viziSTha zilIthI karavAmAM Avela che. mananI nirmaLatA dhyAnathI ja thAya che. bhagavAna zrI mahAvIra prabhue sADA bAra varSa paryata dhyAna dharyuM hatuM. dhyAnathI AtmAnA guNo prakaTe che. mAtra dhyAnano mArga sAcI rIte jANavA maLavo durlabha che. graMthakartA A graMtha rUpa joti prakaTAvI dhyAnanA jIjJAsuonA dhyAnamAgane prakAzita karI te para temane cAlavA mAga dazana Ape che. (17) zrI Atmazakti prakAza-graMthAMka naMbara 84 pRSTha saMkhyA 128 bhASA gujarAtI racanA saM. 1962 piSa zuda 10 budhavAra. A graMtha zrImad pithApura gayA tyAre sAbaramatInAM kotaromAM AtmadhyAna dharavAnI anukuLatA hovAthI prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhine abhyAsa purasathI cAlato hato. te vakhate lakhAya che. svayaMbhUramaNamAM DUbakI mArI bahAra Avela jIvAtmA tAje svAnubhavathI praphulla ane satyane pAmela bane che. te vakhate je kahevAya ke lakhAya te nakakara satya ane AdaraNIya banI rahe che. evA ja A graMthamAM AtmAnI unnati, AtmAnI zuddhi ane AtmAnI anaMta zaktinAM darzana-upAyo ane anukuLa pratikuLa thatAM tenI pichAna karAvI che, haThAga prANAyAma tathA te uparathI rAjyoganuM svarUpa jaNAvyuM che. zubhAzubha vicArathI mukti meLavavAnA upAyo darzAvyA che. AtmA anaMta zakitavAna che tenuM nirUpaNa paNa karyuM" che. yAna-prANAyama dvArA paramAtmAmAM pitAnuM cIta joDavAnA mArgo paSTa karyA che. AtmAmAM suratA kevI rIte rAkhavI ane AtmajJAnanA adhikArInI temAM pachAna karAvI che. chevaTe jJAnakiyAthI ja mokSa che e pratipAdana karavAmAM AvyuM che. ekaMdara jana temaja anya saMpradAyavALAone paNa A graMthamAM ghaNuM jANavAnuM zIkhavAnuM maLI rahe evI suMdara, sarvamatasaMpradAya sahiSNutAthI AlekhAyela A graMtha bane che. lekhaka pite jJAnI AtmAthI purUSa che. temanI AtmajJAna raMgathI raMgAyela lekhinIthI ALekhAya, AtmajJAna-dhyAnanI carcA karanAro AtmopayogI graMtha rUpI surya AtmajJAnIonA hadayakamaLAne vikasAvanAra banyo che. ekaMdara AtmAnA satya svarUpanI dhyAne samAdhi tathA yoganI mahattAnI-AtmA paramAtmAnI ekatAnI utkRSTa carcA-cacata A graMtha e lekhakanA hRdayanI vAnagI ja che te vAMcI AtmakalyANa sAdhI zakaze. For Private And Personal Use Only
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hara (18) Amadarzana-graMthAMka naMbara 86 pRSTha saMkhyA 135 racanA saM. 1980 (vivecana) bhASA gujarAtI. A apUrva AtmopayogI graMthanA mULa racayitA eka uttama koTInA mahAna atmAthI saMta zrI maNicaMdrajI mahArAja che. masta avadhUta zrI AnaMdadhanajI, zrI upAdhyAyajI yazavijaya paM. pravara zrI devacaMdrajInAM masta bhajana stavanane smaraNamAM lAve tevI ekavIza sajA (svAdhyAya) uparAMta temanAM stavana vigere upalabdha sAhitya maLI AvatAM zrI buddhisAgarajI mahArAje tenA upara vistRta vivecana lakhyuM che. kAraNa ke yogIonI tatsamayanI bhASA ane bhAvanA atyAranA jIne samajAvI muzkela paDe che. AvAM AdhyAtmika masta vairogyapUrNa padanI je jhalaka A sajajAmAM jhaLake che tenA guDhArtha gAMbhiryuM ane jJAna vairAgya rasa temAM ati gahana gUDha ane aMtargata vahe che. sAmAnya mAnavane te pUrNatayA samaja kaThIna paDe che ne tethI kartA purUSano Azaya vAMcanAra saMpUrNapaNe samajI zakatA nathI, tethI e pado para AdhyAtmika dRSTie saraLa ane suMdara arthabharI evI uttama zailImAM vivecana lakhyuM che ke ghaNA jIjJAsuo teno lAbha laI zakaze. eka to zrImad maNicaMdrajI eka uttama adhyAtmika dRSTivALA saMtajana, temaNe racelI sajajAyo para artha-vivecana karanAra yoganiSTha adhyAtmajJAnarasika kavirAja zrImad budhisAgarajI mahAraja hoya. pachI emAM kayo rasa uchaLe te to abhyAsI ja samajI zake. AtmajJAnarasapipAsuone eka vAra avazya A rasasAgaramAM DubakI mAravAnI vinaMtI karavAnuM mana thaI jAya che. | vAMcakane A saMtazrI maNicaMdrajInuM camatkArIka jIvana-temanA asAdhya rogadevatAoe zrI maMdharasvAmIne puchatAM-saMtasamakSa devanuM upasthita thavuM. saMte puchelA 4 prazno tenA uttara vigere bAbato jANavA jIjJAsA thAya te amane pUchAvavA vinaMti che e sAhitya amArI pAse mojuda surakSita paDeluM che. 19 AtmazikSAbhAvanA prakAza -graMthAMka naMbara 89 pRSTa saMkhyA 120. racanA saMvata 1962 mULa-vivecana saM, 1980 Aso suda 8. bhASA gujarAtI. | mALavA dezanI ujajayanI nagarImAM upAdhyAyajI zrImad vimalaharSa mahArAjanA ziSya paM. zrI premavijyajI mahArAje gujarAtI bhASAmAM AtmazikSAbhAvanA nAmano graMtha 180 gAthA-duhAmAM saM. 1962 mAM racyo che. tenI eka junI prati pethApuramAM pravartakajI zrI rididhasAgarajI (hAlamAM AcArya zrI pAsethI maLI AvatAM te duhAo para vivecana lakhavAmAM AvyuM che. nAma pramANe ja AtmazikSA ApanAra A graMtha che. A graMtha uparAMta bIjA keTalAka bIjA paMDita puruSanA duhAo maLyA che te prAstAvika Atmabodhaka duhA e nAmathI prasiddha karyA che. uttama AdhyAtma tatvajJAna ane yeganA graMthanuM racanA kAryo ane DuMgaro kotare kinArA para gArAdhana kArya satata gurudeva karatA hovAthI te mastI ane jJAnano rasa A duhAnA vivecanamAM reDAya e svAbhAvika che. For Private And Personal Use Only
Page #541
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir s3 A graMthanI arpaNapatrikA parama gurUbhakata-purUSAthI sva. saradAra zeTha lAlabhAI dalapatabhAI tathA temanAM mAtuzrI gaMgA zeThANIne ApI che. 20 tattvavicAra-graMthAMka 92. pRSTa saMkhyA 120. racanA saMvata 1958 prathamavRtti. bIjI AvRtti 1981. bhASA gujarAtI. A graMtha pAdarAnA vakIla mohanalAla hImacaMda vigerenA hitArthe pAdarAmAM saMvata 1958mAM racavAmAM Avyo hato. pustakanA nAma parathI ja temAM zuM haze te sahaja samajI zakAya tema che. mAnavajIvanane potAnA ja jALI vyavasAyathI maLatA virAmanI veLAe tatva-dharma-ke khUba zAMtinI sudhA jAge che. ane jIvananuM kartavya mAtra dhana, kIrti, sattA upArjanamAM ja samAI jatuM nathI paNa kAMka karavA javAnuM bAkI rahI jAya che ema lAge che tyAre kharI bhukhe khAdheluM pacI, zakita Ave tema A graMtha a thI jJa sudhInA Atmika vITAmIna ApanAra lAgaze. AtmajJAnI mastone sahaja te jIjJAsuone amogha lAge che. jJAnIonI jJAna ramata anekane tAraNahAra bane che. tema potAnA bhakata jIjJAsuonI jIjJAsA tRpta karavA jatAM lakhAyelo A graMtha temanA adbhuta jJAna-durgama buddhisamRddhi-tyAga vairAgya ane vipakAranI bhAvanAnAM jvalaMta darzana karAve che. A graMthamAM evAM ja amaratva ApanAra jJAnAmRta bharyA che. jIjJAsu-pipAsumumukSuo ene pAme, pIe, pacAve ne jIvanamAM AtmajJAnanI apUrva zAMti meLavI tene kRtArtha kare. A graMthanI arpaNapatrikA gurUdeve zAMtamUrti munirAja zrImad kapuravijayajI mahArAjane ApI che. 21. AmaprakAza-graMthAMka 91. pRNa saMkhyA 570. racanA saM. 1964. bhASA saMskRta-gujarAtI-AvRtti bIjI. A daLadAra-advitIya-surasabhara-graMthanuM nAma ja temAM rahelA AtmasauMdaryane vyakta kare che. AtmA eTale zuM ? te kevo che? kayAM rahe che ? koNe joyo? jA ? mANyo ? e bAbato para javalaMta prakAza pheMkatAM graMthakartA AtmAnA parama prakAzane-mumukSuonA Atmo nnati patha batAvavA prakAze che. bhAratavarSa-cetanyavAda spiritualism yoga-adhyAtmavAda ane saMyama tathA tyAganuM jaka anAdikALathI che, hatuM ane raheze. ene jaDavAda ghaDIka bhale ghasaDe paNa pratyeka bhAratavAsI khAsa karIne jaina badhI zodho karatAM thAke che tyAre AtmAne zeAdhavA oLakhavA mathavAno ja. ene saddabhAgya ke sAce pathadarzaka saMta-AtmajJAnI maLI jAya to enI tRSA chIpe che. e tRSAne peTa bharIne chIpAvanAra A graMtha che. 10 For Private And Personal Use Only
Page #542
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmaprakAza graMthane aneka bhajano-daSTAMto-zloka ane avataraNothI sabhara bharyo che. sarva dazananA jIjJAsu vAcakane saheje vAMco gamI jAya, emanAM siddhAMta gaLe utarI jAya ane jIvanamAM utArave sugama thaI paDe e A graMtha bane che. A graMthanI apaNa patrikA amadAvAdanA dAnavIra parama gurubhakata sva. zeTha lalubhAI rAyajIne ApavAmAM AvI che, ane baMne AvRttiono mATe kharca mANasAvAsI guru, bhakata sva. zeTha vIracaMdabhAI kRSNAjIe Apyo che. 22. premagItA-graMthAMka 110, pRSTa saMkhyA 58 ka saMkhyA 700. racanA saM. 1972 zrAvaNa suda 5. bhASA saMskRta. tabindu. | (2) ItihAsa-aitihAsika rAsamALA. (24) jaina dharmanI prAcIna arvAcIna sthiti. (28) vijApura vRttAMta. (36) ga7mataprabaMdha. saMgha pragati jena gItA. (39-40-41) jaina dhAtu pratimA lekhasaMgraha bhAga 1-2. (64) gujarAta vijApura vRttAMta (Da6) 102. 1. zrI jaina e rAsamALA-thAMka 24. pRSTa saMkhyA 267. racanA saMvata 1969, bhASA gujarAtI. amadAvAdanA nagarazeThanAM jIvanacaritre temaNe bAdazAha tathA gAyakavADanI bajAvelI sevAo tathA te badala temaNe meLavelAM mAnaakarAma jeno upayoga temaNe mahAna jainatIrthonI rakSA tathA ahiMsAnA pracArArthe karela, temanI jAhojalAlI kubavaMza vistAra vigerethI ajJAta hAlanI prajAne A rAsA khUba upayogI nivaDaze. uparAMta A rAsamALAmAM nagarazeTha kuTuMbanA mULa puruSa zeTha zAMtidAsano rAsa, vistArathI pratA meLavI Apyo che. je prata amadAvAdanA zeTha rAjAbhAI mehanalAla pAsethI meLavI che. pUrve thaI gayelA mahAna sujJa-munIjanonA rAsa A graMthamAM suMdara rIte ApyA che, je anyatra sAMpaDatA nathI. A rAmAM zrI satyavijaya, zrI kapuravijaya, zrI kSamAvijaya, zrI. jinavijaya, zrI uttamavijaya, ATalA rAso pAdarAvALA vakIla mehanalAla hImacaMdanA khAnagI gRha-bhaMDAramAMthI meLavIne ApyA che. zrI padmavijaya rAsanI nakala paNa temaNe ja ApI che. zrI laphimasAgara surI tathA zrI nemisAgara suri tathA zrI vijayadeva suri (svAdhyAya) nI hasta likhita prato zrI buddhisAgarasurIzvara pAsethI maLI che. zrI vijayAnaMda suri tathA zrI kalyANavijaya gaNi rAsanI prata bhAvanagaranA zeTha kuMvarajI ANaMdajI pAsethI meLavelI. Ama A badhA rAsA muLa kAyama rAkhI tenA para jANavAjoga TIkATapaNa-sudhArA tema ja temAM AvatA prAcIna zo pAribhASika zabdo ane bIjA kaThIna zabdonA arthone keSa graMthanA chevaTe mahA prayAsa karI akSarAnukamamAM Apela che. For Private And Personal Use Only
Page #543
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kapa AvA rAso ItihAsIka daSTie ati upayogI che. AvA rAse ghaNA bhaMDAromAM paDelA che. meLavI prakaTa karAvavA prayAsa thAya to jainadharmanA prabhAva para ghaNe prakAza paDI zake. A graMthanI arpaNa patrikA amadAvAdanA nagarazeTha kasturabhAI maNibhAI premAbhAIne ApelI che. (ra) jainadharmanI prAcIna arvAcIna sthiti-graMthAMka 28 pRSTha saMkhyA 175. racanA saMvata 168. Aso vadI 5. bIjI AvRtti. saM. 1984. A graMthamAM jainadharma ane jaina samAjamAM bhUtakALamAM kevI jAhojhalAlI hatI, jenoe jaina rAjAoe, dharmasamAja ane dezaddhAra mATe kevA ane keTalA bhagIratha prayatno karyA hatA, teonAM sAmAjika ane dhArmika jIvana keTalAM unnata hatAM, tenuM aitihAsika draSTie anekhuM citra lekhake tAdaza raju karyuM che. e to cokakasa che ke pitAnA dharmanI prAcIna sthiti jANavAthI darekanA manamAM pitAnA dharmanA gaurava prati mAna jAge che, ane vartamAna sthiti sudhAravAno viveka prApta thAya che. prAcIna ane arvAcIna sthitinA aitihAsika jJAnathI unnati ane avanatinA hetuone sArI rIte jANI zakAya che. avanatinAM kAraNono tyAga karI unnatinA upAyo AdarI zakAya che. A ja hetu dhyAnamAM rAkhI A graMtha ghaNAM saMzodhana ane mAhitI prApta karI lakhAyo che. jaina-jainetara pratyekane A graMtha vAMcavAmAM rasa Avaze, ane pitAnI sthitinuM darzana pAmI unnati arthe jhajhumavAnI vRtti jAgI purUSArtha karavA preraNA pAze. | (3) vijApura vRttAMta-graMthAMka 36. pRSTha saMkhyA para. graMtha racanA saMvata 1973. bhASA saMskRta-gujarAtI. A graMthanI samikSA A ja graMthanI bIjI vRhata AvRtti zrI gujarAta-vijApura bRhad vRtAMtamAM ApavAmAM Avaze. (4-56) ga7mata prabaMdha - saMghapragati - jainagItA - graMthAMka 39-40-41. pRSTha saMkhyA pa60. bhASA prathama be graMthanI gujarAtI. trIjI jainagItA saMskRta. garachamata prabaMdha ane saMgha pragatimAM kayA ga che kayAre nIkaLyA-kayA AcAryoe kayA kAraNe pravartAvyA te atihAsika dRSTie bhagIratha prayatno ane zodhakhoLathI aneka graMthe zeAdhI Apela che. gA saMbaMdhI mAhitIvALuM AvuM upayogI pustaka bhAgye ja upalabdha thAya ema lAge che. saMdha pragatimAM to lekhake eTalI ze dhakhaLa karI che ke je vistArathI lakhavA jatAM bIje graMtha banI jAya. paNa mahAvIra svAmithI laI TheTha AThamA saikA sudhInI jainonI, jaina rAjAonI jAhejhalAlI TakI ane pachIthI digaMbara zvetAMbaronA bhinna matanA kAraNe parasparanA For Private And Personal Use Only
Page #544
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 76 vaimanasye anya RRnI AcAryAe jainone (cAre varNanA) pAtapeAtAnA saMpradAye mAM khecyA, ane eka vakhatanA 40 karoDa jaineAmAMthI vamAna kALe mAtra 10-12 lAkha para kula jaina saMkhyA AvI UbhI. A itihAsa A graMthamAM eTale vistAra-DhAkhalA AdhArA sahita apAyA che ke kaThapaNa jaina A graMtha vAMcyA vinA na rahe eja jaina dhama kAmanA zreyArthe che. jainagItA saMskRtamAM 253 zleAkeAmAM tejIlI rasika dharmAMtatvajJAnanA saMbhArathI bharelI kharekharI eka pavitra gItA ja banI gai che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 7-8 jaina dhAtu pratimAlekhasaMgraha bhAga 1-2:-graMthAMka 42-64. pR. 265 tathA 277. racanA sa'vata 1973 tathA 1980. bhASA saMskRta-gujarAtI. sarva dharmAMnI, khAsa karIne jaina mUrtio para te mUrti e taiyAra karAvanAra ke pratiSThA karanAra tathA tatkAye' upadeza dai pratiSThA karAvanAra grahasthI ane tyAgI AcAryanA-sAlasthaLanI itihAsIka hakIkatA keM|tarAvI, lakhavAnA rIvAja pracalita hAya che. AvA lekho uparathI te te samayanI itihAsIka draSTie jANavAjoga ghaNI hakIkata maLI Ave che. paNa AvI khAkhatanI zeAdha karanAra viralA ja heAya che, je pUrNa zAMti-sahanazIlatA-parizrama karI A mAkhatA para prakAza pheke che. sva. surIzvarajI buddhisAgarajI mahArAja itihAsanI zeSakhALa ane tenAM piraNAmA mATe khUba ja parizramazIla rahyA hatA. temane sva. sAkSara zrI kezavalAla harSoMdarAya dhruva maLavA AvelAM tyAre carcA karatAM zrI dhruva sAhebe jaNAveluM' ke vi sa, sAtamA saikAnI pratimAo para lekha maLI Ave che. A parathI temaNe zrI a. nA. pra. maDaLane preraNA karI eka pagAradAra vidvAna rAkI bhAratavarSanA aneka jaina madirA ane bhaDA tapAsavA mAMDayA ane je je lekhA maLyA te badhA joi sudhArI A graMthamAM prakaTa karyA che. temaNe khAsa nIcenI bhAkhatA para lakSya kedrita kareluM lAge che. 1 kai kai jJAtioe pratimA bharAvI. 2 hAlamAM 3 kayA kayA gacchanA AcArcIe pratiSThA karAvI. 5 kayA gacchamAM AcAryAM pratiSThA karI zakatA ane karI zakatA na hatA. jJAtio paikI kaI jJAtie jaino tarIke che. jaina grahasthAe pratimAe bharAvI. 5 te gaccha paikI hAla kayA gache! vidyamAna che? 6 kayA kayA gAma-nagaramAM AcArcIne vAsa hateA ane kayA kayA grAma nagaramAM 7 jUnAmAM jUnA ane arvAcIna lekha 8 prAcIna pratimA para lekho lakhavAnI pravRtti sa`baMdhI vicAra 9 kyAkayA gacche! utpanna thayA ? For Private And Personal Use Only
Page #545
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobeatirth.org 7. 10 kaikai jJAtie hAla jainadhamathI rahita thai ? 11 jaina viSNukenI padavIe, 12 kayAkayA graMthAthI A sa`kha'dhI ajavALu paDI zake che ? 13 digaMbara dhAtu pratimAe sabaMdhI vicAra. 14 anya jana munie tathA vidvAnone A dizAmAM prayatna, A pramANe vicAraNIya khAkhatA upara zrImadre vistRta vivecane lakhyAM che ane zvetAMbara uparAMta diga'khara sapradAyanA gacchA-pratimAe-zAstro . AcAryA vigere para mukha prakAza pADayA che. A uparAMta-lekhA parathI te te samayanA jaineAnI dharmanI samAjanI jAheAjhalAlI kevI hatI te darzAvI Apyu che. prathama bhAgamAM lagabhaga 1523 lekhA ane bIjA bhAgamAM bIjA 1500 lagabhaga lekhA ApyA che. bIjA bhAgamAM dhAtupratimAnA lekhA -tathA te te pratimAe kayA gAma nagara peALa ane madirAmAMthI lIdhAM tenI yAdI tathA lekheA lagabhaga saMskRtamAM ja prazasti sahita apAyAM che. ane saMgraheAmAM prAye vI, saM. 1000 pUrvenA lekhe Upalabdha pachInA vi. sa'. 1000 thI 19 mI sadI sudhInA lekhA maLI zakayA che. prathama nagarAnuM tathA khIjA bhAgamAM bAra gAmenAM lIsTa che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nathI thayA. te bhAgamAM 54 jema gA tathA saMghapragati mATenA zaiAkhALa punA vicArona 39-40-41 graMthamAM apAyA che tema dhAtu pratimAonA lekhe A e bhAgamA apAyA che. graMthA pratyakSa vAcavAmAM Ave te vAMcakane te te viSayAne ghaNeA sacATa khyAla AvI zake. A te mAtra AchuM darzana ApyuM gaNAya. 9 gujarAta-vijApura vRtAMta-(bRhad)graMthAMka 102 pRSTa saMkhyA, 325. bhASA saMskRta-gujarAtI, prathamAvRtti racanA saM. 1973. bIjI AvRtti 1980, ( prakaTa thai 1982 mAM) janmabhUmi tarapha pUjyabhAve-prema-sevA bhAve svapha2ja bajAvanAra-tyAgI saMta purUSa vIrala heAya che. cAritranAyakanI janmabhUmi vidyApura-vijApura che. aMtima-virAma sthaLa paNa te ja banyuM. teo prakhara sa`zeAdhaka-itihAsajJa-ane sattat udyamazIla hAvAthI je bhUmimAM janma dharyo te bhUminAM guNakIna-tenI prAcInatA-gaurava-zeAdhavAM ane tyAMnA nivAsIe unnati prApta kare tevAM smAraka mUkavA prerAya e svabhAvika che. For Private And Personal Use Only janmabhUmi ane svadeza-svabhASAnI ananya bhAve sevA karavA-zakita khIlavavA- anyane bedha karI pAte te pharaja bajAvavA ughukta thavuM e A graMtha lekhanane hetu spaSTa karatAM svargavADI karatAM janmabhUminI uttamatA jaNAvatAM " janmabhUminI jhuMpaDI naMdanavanathI meza " e vAkayeA vaDe caritranAyake garIma ke dAnezvarI, zrIman
Page #546
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 198 ke vidvAne kayA bhAve pitAno hIso janmabhUminA utkarSa mATe ardho te batAvIne A graMthane prAraMbha karyo che. teo lakhe che ke (prastAvanAmAM) vijApura amArI janmabhUmi hovAthI tenuM vRttAMta lakhavAnI keTalAMka kAraNothI pharaja bajAvavA phuraNA thaI ane prayAsa karatAM ToDa rAjasthAna, phArbasa rAsamALA-sudharma ga7 paTTAvalI-nAcA kRta keTalIka paTTAvalIo avalokatAM vijayapura-vidyApura-vijApurano nAmollekha tathA vistRta hakIkato maLI AvatAM utsAhathI vadhu saMzodhana karyuM. eka bAroTanA gharamAMthI vijApura saMbaMdhI lekha maLI AvyuM. te vijaladeva paramAra saMbaMdhI hato. bAda vijApuranI pUrva dizAmAM agnikhuNA tarapha sAbaramatInA kAThAM upara AvelA junA saMghapura gAmamAM zrI caMdraprabhunA derAsaranI bhItamAM banne hAtha lAMbAM ane eka hAtha pahoLAM be pATIo para eka lekha che. te vAMcavA lakSa gayuM. te uparathI te adhUro jaNAyo. AgaLa pAchaLanA lekhavALAM pATI A na maLI zakyAM. temAMthI "vijaladevanA putra bAhaDe vijApura vasAvyuM e siddha thayuM." A pATIyA paranA zilAlekhe saMskRtamAM graMthamAM bhAvArtha sAthe ApyA che. vijApura ati prAcIna nagara hoI temAM te vakhate dhanADhaya vivekI ane dharmaniSTha jenonI vasti vipula hatI tema jaNAya che. - teo lakhe che:-amArI janmabhUmi vijApura hovAthI zarIra piSavAmAM keLavaNI levAmAM ane AtmatinA sarva upAyo prApta karavAmAM teno upakAra jANI vyahavArIka pharaja draSTie vidyApurIya jainone svajanmabhUminA etihAsIka jJAnanI caDhatI paDatIno pUrNa viveka prApta thAya ane caDhatInA hetuone avalaMbe e uddezathI A graMtha lakhAya che. x x x x svanagaranA aitihAsika jJAnathI potAnI bhUmi pratye sanmAna prakaTe che. ane anya karatAM spardhAmAM AgaLa vadhAyuM ke pAchaLa rahevAyuM tenuM bhAna thAya che tathA saMpa pUrvaka anya dezonI sAthe spardhA karavAmAM jAgRta dazA prApta thAya che. - A rIte itihAsIka dRSTie vijApuranI caDhatI paDatI-rAjakartAo-vIra jaina-vyApAra-kaLA-keLavaNI-kavitva-vigerethI vibhUSita vijApura Aja kaI bhUmikA para che, te batAvI AgaLa vadhavAnA uckarSanA mArge cIMdhe che. ghaNA parizrame A taiyAra thayo che. cAriyanAyakanA bAlamitra ane kaTTara bhakta vijApura vAsI jANItA sevAbhAvI aneka saMsthAonA kAryakara zeTha lalubhAI karamamaMda dalAlanI A graMtha kArya mAM temane sAcI anumodananAM-sahAya maLyAM che. baMne AvRttionAM mudraNa kharcamAM sva. zeTha maganalAla kaMkucaMdana sAro hIsso ukta zeTha, laka nI preraNAthI maLyo che. (3) vivecana bhASAMtara-1 zrI AnaMdaghana pada bhAvArtha saMgraDa. 2 anubhava paMca viMzati, 3 dhyAna vicAra. 4. ISAvAsyopaniSad. 5 samAdhizataka. - 1, AnaMdaghanapada pada bhAvArtha saMgraha-graMthAMka 25. pRSTha saMkhyA 808 For Private And Personal Use Only
Page #547
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2canA saMvata 1968, poSa vada 5, bhASA gujarAtI. mahAna AdhyAtmika, yogIzvara, aneka zAstronA jJAtA masta avadhUta. jena jainetara samAjamAM saikAo thayA jANItA zrImad AnaMdaghanajInAM zatAdhika stavana tathA vIzI vigere padonAM vivecano, je temanI yAdI karAve tevA AyAmika-yoga-mastadazAvALA paMDita pravara kIvara zrI mad budhisAgara surIjIe lakhyAM che, ane prAce temanAM badhAM ja stavanonAM TIkA-vivecana karanAra zrI surIjI ekalA ane pahelA ja che. A stavano covIzInAM vivecano ke pUvacA mAtra covIsInAM ja te kavacit kaI sAdhu mahArAje 34 stavanenAM ema prathaka prathapha karyA saMbhaLAya che. zrImadane badhAM ja pada para vivecana lakhavA vinaMtI karavAmAM AvatAM A bhagIratha kArya temaNe upADayuM hatuM. rage rage adhyAtmano raMga lAgyo hoya, zAstranuM dravyAnuyoganuM, yeganuM svarUpa jANye anubhavyuM hoya khUba satsaMga thayA hoya, ane viramI gayelA AtmAne khUba zAMti heya, te ja AvAM vivecano sAdhya banI zake. A ati zrama sAthe virATa kArya gaNAya. have AjanA dhamAlI mA, viSama jaDavAdo jamAnAmAM muMbaI jevA ati pravRttivALA (zrImadnA zabdomAM) upAdhinagaramAM temaNe A kArya upADayuM hatuM. - saM. 1967 nA mahA suda 15 nA roja muMbaImAM praveza thayo, ane vazAkha suda 1 nA roja A padane bhAvArtha lakhavAno prAraMbha thAya che. zrImad AnaMdaghanajInAM padono paripUrNa bhAvArtha to te pote ja jANI zake. arthAta temanA vakhatanA dezakALanA saMyogo ane AtmapariNatI yoge nIkaLelA padarUpa ubharAono layArthI paripUrNa jANavAnI azakayatA che. to paNa adhyAtmanA parizIlanathI ane AtmAnA dhyAna pratApe temanA vicAronI dizAmAM bhAvArtha lakhI zakAya ema zAstronA parizIlanathI banavA gya che. zrImadbhanAM padonI bhASA hindustAnI bhASAne maLatI che. teo vraja-mAravADI --gujarAtI hindustAnI bhASAnA jJAtA hatA. gujarAta, mAravADa vi. dezomAM vicaratA temaja te vakhatanA kavio ja bhASAmAM lakhatA, tethI temanAM padomAM mizra zabdo vaDe yukata hindustAnI bhASA jaNAya che. zrImaddanAM banAvelAM bahotera pada che ke ekaso ATha tenA nirNaya mATe ghaNA prayAse karavAmAM AvyA che. zrAvaka bhImasiMha mANeke 107 pado chapAvyAM che. tethI amee e sarva para bhAvArtha lakhyo che. DahelAnA upAzraya pravartaka zrI kAMtivijayajI mahArAja paM. zrI varavijayajI mahArAja tathA pATaNathI tema ja mArI pAsenI prata ema pAMca junI prata ane zrAvaka bhI. mA. vALI ce paDI sarva joI artho-vivecana lakhAyela che. zrImade prathama pada karyuM lakhyuM ? bahoterI kahevAya che to bahotera ja pado lakhyAM haze ke 108 ? A praznonA ukela mATenA prayAse aphaLa ja rahyA che, upalabdha sAhitya parathI banyuM teTaluM meLavyuM che. chatAM For Private And Personal Use Only
Page #548
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir zrAvaka bhI. mA. emaNe khUba prayAsa karI 107 pada meLavyAM lAge che. temane prayAsa stutya ane tethI samAjane ati upakAraka che ja. zrImanA jIvana caritra meLavavAnA prayAso paNa saphaLa thaI na zakayA. chatAM maLyuM teTaluM ApyuM che. (upa ghAta) zrImadda arADhamAM saikAmAM thaI gayA ne temaNe ApelA 107 ke 108 pade tathA covIzI kharekhara adhyAtmajJAnane yogane mastIno tyAga vairAgyane jIvaMta jharo che ane mAtra jaino ja nahi, jainetaro paNa tenA zrAvaNathI DolI uThe che. hoMza prema bhakitabhAvathI te gAya che, ane Atmonnati sAdhe che. - zrImanI covIzI. 24 bhagavAnanAM satvane upara jJAnaziromaNI zrI jJAnavimalasurIe temanA lagabhaga samayamAM Taba-paryo hato. temaja covIzIpara zrI jJAnasAgarajI emaNe Taba puryo hato. A baMne TabA (TIkA-TIpaNa-suma vivecana) ethI zrImanI kRtio para sAro prakAza pADayo che. mahAmasta- AdhyAtmI-yogI-onI kRtio para To-vivecano lakhavAM e baccAMne khela ke anuvAda karavA sarakhI ramata nathI. lagabhaga mULakartA purUSanI koTIe pahoMcanAra ja evAM vivecana keTalAka TakA lakhI zake. A bhAvArtha eka tyAgI-saMta -sAtvika vRttivALA yogI AdhyAtmajJAnI kavi-paMDita zrImad buddhisAgara surIzvare lakhyo che. te keTalo suMdara-talaspaSI-ane jIvaMta che, muLakartA purUSanA AzayanI chabI temAM uThI che ke kema ane te 25STa-surekha che ke AchI-adhurI che ? A sau pitAnA kSapazamathI te vAMcanAra samajI zakaze. adhyAtmajJAna e sarva jJAnamAM zreSTha che ema " adhyAtmajJAnanI AvazyakatA ' e zirSakavALA zrImadunA graMthamAM ApelA svataMtra lakhANathI siddha karavAmAM lekhakanI pitAnA adhyAtmajJAna--ane yogavidyAnA jANapaNAnI parAkASTA vAcaka avadhI zakaze. muLa graMthanI bhUmikArUpa A lakhANa aneka leka-AdhAro ane gazAstra vigerenA dAkhalA ApI bhagavadagItA vigerenA ko ApI, temAM tatsamayanA vega adhyAtmajJAna virUddha khuba IhApoha jagavanAra vidhI to vacce zrImad AnaMdaghanajI yoga adhyAtmajJAnanAM teja prasAravA AvelA hAI-tatsamayanA adhyAtma yogamArganA udhAraka tarIke zrI AnaMdaghanajI ane temanA samakAlIna zrI mad yazavijayajI upAdhyAya-jJAnakriyAmAnI thatI jatI zithilatA-aMdhazraddhA-vahemo ane gADarIyA pravAhe jatA mAnava samudAyamAM jJAna ane kiyAmAganA uddhAraka tarIke spaSTatAthI sAbIta kare che. A lekha mATI sAIjhanAM khAssAM 139 pRSTho reke che. A pachI zrI AnaMdaghanajInAM masta vairAgyapUrNa tyAga bhAvanAbhayo adhyAtmavega ane svAnubhAvathI raMgAyelA padethI khuba AnaMda pAmelA A lekhaka temanA pratye premabhakti pUjya bhAvathI DolI uThe che, ane temanI yazagAthA samAjajIvana caritra lekhana ane stuti mATe 208 paMkitao dvArA pitAne bhakti bhAvanAne ubharo ThAlave che. tethI paNa For Private And Personal Use Only
Page #549
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir caritranAyakanI pratimA [bha ] vIjApura samAdhimaMdiramAM mUti [cInapu2] vRddhisAgarasUrIzyAbhyo namaH zrIazinipathImara OMahamadAvIrAcanamaH zrImAnabhUviSayakirakoremonasenajI dhapadhyAna niketano'gnivizvividhA zrImahAyaka vATapanimayAjIrAva maMzAmine thImatyA yAjinArimazyiyacaTibhimAna yatiriminarAmaganayamAvasyA kSetravATikAvAravimAmApArika ciyA revAvizvapUya zrImanmAcIsahakaprAmA yonIvArakodhimA parimAgomAniya nampasamAyabhavanamajinasAgarimaTupadezonAnimopitapizAso mAIma janasaMyanAtha madhyAnayamizyAvahaMjApanA nirAgamAyAMcadhandaniyariyApuzvAminanimtyakAmA sazcayenupinevarSAbhakAmAnenanIyAvAmadhamamaminiyAMgArimAdiH / samAdhisyamA vA shaaniH|| mausI yUkaparamezama bhAganavAyA vIjApura samAdhimaMdirano zilAlekha For Private And Personal Use Only
Page #550
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir bhinna bhinna zaherenI samAdhinAM da For Private And Personal Use Only
Page #551
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMtuSTa na thatAM mR. 147 thI zrI mada, zrI AnaMdaghanajI jIvanacaritranI rUparekhA doravA bese che. tatsamayanA mahAmunio-kavio temane AtmamaMthanamAM naDelAM vidano ne te vidAe temane vadhu AtmajAgRtinI karelI sahAyaka preraNA, temanA padamAM vihAra-pravAsamAM bhinna bhinna prAMtamAM lakhelAM padamAM tyAM tyAMnI bhASAnA purAyelA raMge, temanA pade sAthe tevA zabdo Ape che je parathI te te pade gujarAta-mAravADa-Adi sthaLomAM lakhAyAM hovAnuM sucana kare che. zrImad AnaMdaghanajInuM vistRta ATalI zekheLavALu-upAdhyAyajI yazovijayajI Adi mahAnubhAvonA prasaMga-milana-prazaMsAo AdinA samanvayavALuM TakerAbaMdha jIvanacaritra bhAgye ja keIe lakhyuM hoya ema lAge che. ati laMbANa A jIvanacaritra paNa maTI sAIjhanAM 111 pRSTha roke che. pachI Ave che jJAnarasanA camakIlA vegavAna jharA jevAM pado ane teno bhAvArtha. potAnA tikSaNa kSopazama-svAnubhavI jJAna ane adhyAtma-gAdinA satata cintana dvArA AlekhavAmAM kharekhara kamAla kare che. amArU mAnavuM che ke saMpUrNa nahI te lagabhaga saMpUrNa AtmajJAnano svAnubhAva-jIvanamAM utArela-ragarage vyApta-ane rasa Ave eTalI hadanuM ga sAdhana-sAtvika bhAvanA, sarvaviratIpaNuM ane jJAnakriyA sahitanuM viratIpaNuM hoya te ja AvA bhAvArtha bharavAnI te AtmAnI zakita saMbhave che. lAbuM thaI javAnA DarathI padenA bhAvArtha saMbaMdhI TuMkANamAM sUcavavAnuM ke A padenA bhegI bhramarae te e pada-puSponI devI parimalavAhI pada-vADImAM ja bhramaNa karavuM-enI suvAsathI masta banavuM ane e mahAna yogAdhyAtmajJAna udyAnamAMthI ja anaMta Atma-jJAnadhana meLavI tavaMgara banI javuM ucita che. vANIne paNa ghaNI vAra agocara evI bhAvanAo ane laharIo kalamathI kema lakhAya bhalA ? A padonI saMkhyA 108 che. te badhAM ja saMpUrNa, savistAra, sarasabhara ane AtmAne pUrNa AnaMda zAMti Ape evAM che, ne te mATe paNa moTI sAIjhamAM sADA pAMcase praSTa roke che ane chelle 4 pada je upaladha thayAM che te paNa bhAvArtha sAthe Ape che ane te carita vibhAgamAM ApyAM che. A graMthanI arpaNapatrikA zrImad pitAnA gurUdeva zrImad sukhasAgarajI mahArAjane 44 paMkitanA-kAvya dvArA Ape che. gurUparane apratima pUjyabhAva bhaktibhAva, prema, samarpaNa bhAva, uchALatAM A samarpaNakAvyanI DIDa paMktio vAcakane guru pratye pUjyabhAva prakaTAvaze ja. hArI kRpAthI graMtha aho racIco aDe sAhasa karI. arpaNa karU, krama payImAM-upakAratA cItte dharI. arpaNa karIne graMtha A tuja bALa mana harSe ghaNuM. mA-bApa AgaLa bAluDAMnA bela jevuM A bhaNuM 10 hAlA hadayanA prANa ! preme graMtha A svikAraze je bhUla-cUka ja hoya te mArI daine tAraze. jevuM racyuM tevuM samarpaNa-bhakitathI kIdhu kharU. budhyabdhi te svikArI ne-AnaMda pAmo saddagurU 11 vAcaka! mahAna surIzvarajI gurU pAse bAlaka banIne-temane A graMtha ja nahI paNa pote ja 11 For Private And Personal Use Only
Page #552
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samaII gayA nathI lAgatA? have A graMtha jJAnagaMgAmAM snAna karavA tatpara thA ! Iitizama. 2 anubhava paMcaviMzati-3 dhyAnavicAra 4 samAdhizataka A traNa vivecanA maka graMthanI samikSA tatvajJAna vibhAgamAM AvI gaI che. 5 IzAvAsyopaniSad grathAMka 65. pRSTa saMkhyA 285. racanA saMvata 1979 piSa sudI 15. bhASA saMskRta-gujarAtI. | vede upaniSada sAMkhya-advaita darzana-Adi badhAM zAstro-darzanene samAveza jainadarzanamAM thAya che. brAhmaNa Adi mahAna darzana zAstrIo-paMDito-vidvAnanA ziromaNI samAna-gautama Adi prakhara karmakAMDI hajhAro ziSyonA gurU ane zrI mahAvIra prabhune parAsta karavA nIkaLelA brAhmaNa zreSThonAM, veda-nigame-ane zruti smRtio vaDe ja jJAna cakSuo khelI satya dhama-vitarAga kathita dharmane upadeza ApI-temanA ja siddhAMtathI temanI aMtargata rahelI prabaLa zaMkAonuM nirasana kareluM te vizvavikhyAta che. arthAti veda -upaniSade mAtra hindu agara brAhmaNanI mAlakI na hatAM te potAnA AMtajJananijAtmajJAna-svAnubhava vaDe prabaLa tapazcaryAthI aMdaranAM ajavALAM meLavanAra mahAna AtmAo temAMthI parama satya meLave che te upaniSade zruti smRtiomAM vikRti pisavAthI sarvamAnya thatAM aTakyA che. AthI jaina dRSTie 10 upaniSadamAMthI prathama vAjasaneya upaniSad upara jaina rasyAdvAda daSTayA vistRta-vidvavattA pUrNa-vivecana karyuM che. nyAya-vezeSIka sAMkhya-vedAMta baudhdha cArvAka Adi darzane-jainadharma darzana rUpa mahA virATa puruSanA aMga tarIke sApekSa daSTie ghaTAvela che. te dRSTie te dhyAnapUrvaka vAMcatAM jainadharmanI vyApaka dRSTi samajAze. jIvanacaritro-41. zrI sukhasAgara gurUgItA. 6. zrI ravisAgarajI jIvanacaritra 7-8 zrImadda devacaMdrajI bhAga 1-2. zrI devavilAsa 9. zrI kumArapALa 10. zrI yazovijayajI caritra (nibaMdha). 11 1 zrI sukhasAgara gurUgItA tathA zrI tapAgaccha sAgarazAkhA paTTAvali ane zrImad mayAsAgarajI zrImad nemisAgarajI zrImad ravisAgarajI zrImad sukhasAgarajI jIvanacaritra. graMthAMka 30-31-32-33-34, pRSTa saMkhyA 125. racanA saMvata 171. mahA suda 15. bhASA gujarAtI. zrI sudharmAsvAminI 68mI pATe zrI. mAyAsAgarajI ma. 69 mI pATe zrI nemisAgarajI mahArAja 70 mI pATe zrI ravisAgarajI mahArAja ane 71 mI pATe zrI sukhasAgarajI mahArAja thayA. A sau zrImad buddhisAgara surIzvarajInA gurU temanA gurU ema kamekrame che. 72 mI pATe zrImad buddhisAgarajI Ave che. A sarva mahAna saMta-adhyAtmIo jJAnakriyAvAdIo ane prabhu vIranA For Private And Personal Use Only
Page #553
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 83 vArasadAro hatA-temanAM caritro ujavala-kriyA zudha-Atma cintana nilepa-tapazcaryA adabhuta, upadeza zailI niDara-nirbheLa, ane kalyANakArI-jIvana svaracha-AdaraNIya hatAM. A jIvanacaritrono graMtha eTalI badhI vipula mAhitIthI bharyo che ke te sAta vAMco e paNa eka lahANa gaNAya. A graMthamAM zrI sukhasAgara gurUgItA mukhya che. lekhakanA teo gurUzrI hatA. temanA para lekhakane apUrva pUjyabhAva hato ane gurUne ziSya para apUrva vAtsalyabhAva ubharAte hatA. zrI sukhasAgara gurU gItAmAM svagurUne zrImade 1050 paMkitaomAM biradAvyA che. DIka paMkitao joIehe sadaguro! pagalAM paDayAM hArAM aho jyAM tIrtha te hAre sadA. tava pAdanI dhUlI thakI nyAto rahuM bhAve mudA. tava pAdapadma loTatAM pApo karyA rahevuM nahi. cittamAM je mAnIyuM te mAnya hAre che sahI-1 hArI kRpA gaMgAjale nirmaLa sadA manaDuM rahe. A dAsa vaNuM kAlAM ane ghelAM vacana tava ko kahe. sevA vinA vAMchA nahi bIjI kazI tava AgaLa. tava bAluDAnA bolanI kimaMta kharI tuM to kaLe-2 A Aryabhumi te amArA prANano avatAra che. A Aryabhumi to amArA dharmane AdhAra che. A AryabhumimAM amArA sagurUjI avataryA. cAritrane pALI bhaluM, ujavaLa vicAre saMcaryA-10 AvAM 1050 surasabharapaMktirUpI puSpa vaDe emanA gurUzrIne saMtavyA che. A uparAMta A graMthamAM mahAna prAbhAvIka mayAsAgarajI mahArAja-ujavaLa cAritryadhAraka zrImad nemisAgarajI mahArAja-ravi te ravi ja e upanAmane virATa mAnava maherAmaNamAMthI meLavanAra kriodhdhAraka tapasvI ziramaNa, yati-zrIpuMjyone gujarAta-saurASTra Adi sthaLe temanI mIthyAtvanI jaDane ucchedanAra ane sata kiyA udhAra karanAra zrImada ravisAgarajI mahArAja tathA mahAna kriyA, cAritrya pratipAlaka, sAdhutvanA avazeSa samAna dhIra gaMbhIra cAritrya cuDAmaNI zrImad sukhasAgarajI mahArAja sAheba A cAre virala vibhutIonAM cAritro A graMthamAM ApatAM temanA jaina samAjaparanA anaMta upakAra, temaNe karAvelAM aneka dharmakAryo, kaDhAvelA saMghe- ujhamaNAM-udyApane tathA sanmArge zrImaMtenA karAvelA dravya vyaya tathA tatsamayanA samAjanAM darzana karAvyAM che. zrImad ravisAgarajI mahArAjanuM ja draSTAMta laIe te temanA samayamAM temane For Private And Personal Use Only
Page #554
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUjyabhAve jenAra zrAvaka samAja uparAMta keTalA surIvara-sAdhuo hatA te joIe - zrI. buTerAyajI mahArAja, zrI. vRddhicaMdajI mahArAja, zrI. vijayAnaMdasurijI mahArAja,zrI. mulacaMdajI mahArAja, zrI. gumAnavijayajI mahArAja, zrI. ratnavijayajI mahArAja, paM. zrI siddhivijayajI ma., paM.zrI pratApavijayajI ma., paM. zrI. dayAvimalajI, zrI. jAtRcaMdajI ma0 zrI. mohanalAlajI ma. zrI. nItivijayajI ma. zrI. amRtavimalajI ma. Adi aneka vikhyAta saMta-nottame temanA sahavAsamAM AvyA hatA. temaja temanA caritrane prasaMzatA. zrI. rAjendrasurIe temanA cAritranI prasaMzA karI hatI. zrI. vijayAnaMda surIjIe khAsa mahesANu padhArI zrI. ravisAgarajI mahArAjanA cAritranI prasaMzA karI hatI. munirAja mehanalAlajI mahArAja te khAsa temanAM darzana karavA bhayaNIthI mahesANA padhAryA hatA tathA temanAM dazanavaMdana karI paramAnaMdane pAmyA hatA. zrI. paM. sidhivijayajI khAsa chevaTanAM temanAM darzana levA 154 mAM mahesANA padhArelA. paMjAbI tArkika vidvAna munirAja zrI. dAnavijayajI ma0 nI guruzrI para akhuTa zradhdhAbhakita hatAM. munirAja zrI karSaravijyajI temanAM darzana karI temanI pAse mahesANAmAM rahyA hatA. zrI. ravisAgarajI mahArAje kevuM cAritra pALyuM haze ane kevuM jIvana vitAvyuM haze, ane anya saMghADAnA mahAna ziromaNI sAdhuonAM dila kevA adbhuta premathI jItyAM haze te vAcaka ja kapI leze. 47 varSanA dikSA paryAyamAM guruzrI koI sAthe uMcethI bolyA nathI. are " cAritryakriyA te zrImad ravisAgarajInI " ema aneka saMghADAnA kSetronA zrAvako ane sAdhuo Aje paNa eka avAje kahe che. A mahAna jayotirdhara zrI. ravisAgarajI mahArAjanA ziSya zrImad sukhasAgarajI mahArAja. laMbANa thavAnA bhayathI TUMkAmAM jaNAvavAnuM ke zrI. ravisAgarajI mahArAja jevI ja kriyA pALatA. tapazcaryA, prabhAva ane sAdhujIvana pratipAlana karI AtmonnatisAdhaka zrImad thaI gayA, temanA ziSya A cAritranAyaka che. A AkhA graMthamAM cAra jIvanacaritro ane tene lagatI mUlyavAna hakIkato vAMcakane vAMcavA vinaMtI che. 6. zrI. ravisAgarajI mahArAja jIvanacaritra-ane zokavinAzaka graMthagraMthAkana 57 pR. 60 racanA saMvata 1978. akSayatRtIyA. zrI. ravisAgarajI jIvanacaritra zrI. sukhasAgara gurU gItAmAM AvI gayuM che je chuTu A graMthamAM vistArathI che. uparAMta vaDodarAnA suprasiddha-uttama gurU bhakta sva. zeTha kezavalAla lAlacaMdabhAInA suputra bhIkhAbhAInA svargavAsa prasaMge zrI. zekavinAzaka graMtha lakhela che. A baMne graMtho bhegA che ane vAMcavA-saMgrahavA gya che. 7. zrImadda devacaMdrajI bhAga 1. graMthAMka 49, pR. 700, racanA 18mAM sikAnI che ane tenA para vivecana Adi saM. 1960 mAM che. For Private And Personal Use Only
Page #555
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 85 pAdarA khAte saM. 1968 mAM zrImad buddhisAgarajI mahArAje potAnI sthiratA daramiyAna tyAMnA vakIla mohanalAla hImacaMda tathA temanA anya sahAyaka kAryakartAone 18 mI sadImAM thaI gayelA kharataragacchIya parama AdhyAtmarasIka paM. devacaMdrajI mahArAjanA maLe teTalA graMthe meLavavA tathA te maMDaLa dvArA prakaTa karavA preraNA karI. A te ja zrI. devacaMdrajI mahArAja che ke jemanI covIzI tathA anya stavane jaino hamezAM khUba premathI gAya che. A uparathI jyAM jyAM-bhaMDAromAM-munivaryo pAse-gorajI pAse A graMtha upalabdha thavAno saMbhava jaNAya tyAM patro lakhI, mANase mokalI, prate maMgAvI, ane mahArAjazrI pAse pratano Dhagalo thayo. tenI zuddhi arthe bIjI prato meLavavAmAM AvI ane saM. 1999 mAM te sarva paikI adhyAtmajJAnanA mhArA jevA zrI. AgamasAra nayacakrasAra guruguNa chatrIzI, karmagraMtha 1 thI 5 TakAtha, chuTaka praznotara ane patra-prathama bhAgamAM dAkhala karI DemI ATha pejI sAIjhamAM prakaTa karyA. A dravyAnuyeganI mukhyatAvALA graMtha sAre Adara pAmyA, ane bIjI AvRtti chapAvavI paDI. A graMtha saMbaMdhamAM tenA kartA parama yega adhyAtma gaNitAnuyoga tathA saMvega-tyAga-vairAgyavaMta zrImadda devacaMdrajI mahArAja saMbaMdhI thoDuMka joIe. mAravADamAM bIkAnera pAsenA caMga gAmamAM prAyaH 1746 mAM A mahAna purUSane janma thayo hato. daza varSanI vaye mAtApitAe gurUzrIne arpaNa karyA ane dikSIta banyA. sarasvatIdevI ArAdhI mahAna kavi-paMDita-vaktA vAdI ane saMskRta bhASAnA vidvAna thayA temanI pAse zrI. jinavijayajI zrI. uttamavijayajI zrI. vivekavijayajI Adi mahAna sAdhuoe zrI. pannavaNujI zrI. bhagavatIjI zrI. vizeSAvasyaka Adi gahana graMthane abhyAsa karyo hato. zrI. jJAnavimaLamurIjI paNa temanI vidvattAthI mugdha banyA hatA. A purUSe dravyAnuyega-gaNitAnuga-sabodha yoga-Adi para saMkhyAbaMdha mahAna graMtho lakhI jaina tatvajJAnane samRddha karyuM che-nirvANanA mahAna jJAtA-utkRSTa kavitvanA racayitA-prakhara vyAkhyAtA-vAdI vijetA-ane laghutAnA avatAra samA jJAna kriyAnA khaMtIlA ArAdhaka evA A puruSanA svapara upakAraka graMthana saMgreDa mahAzrame zrImad buddhisAgarasurIjInI preraNAthI zrI adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLe karavAmAM, jaina tattvajJAna-yoga adhyAtmajJAnanA amUlya vArasAne jhaMkhavAto-adrazya thato bacAvyo che, ane zrImad buddhisAgarasurIjInA dilanI garachanA bhedabhAvane sthAne hRdayanI vizALatAne khyAla Ape che. A purUSanuM jIvanacaritra A sAhitya sarjananA lekhake " zrImadda devacaMdrajI jIvanacaritra" nAme lakhyuM che, je graMthAMka 103 -104 thI maMDaLe prasiddha karela che. te vAMcavAthI samajAze ke zrImadda devacaMdrajI mahArAjanuM sthAna yoga AdhyAtma tatvajJAnanA kSetramAM keTaluM uMcuM che. - zrImadda devacaMdrajI bhAga 2. graMthAMka 53-pRSTa saMkhyA 650 2canA 18 mA sikAnI che. A graMthamAM zrImadda devacaMdrajI mahArAja kRta padya vibhAga upalabdha thayo eTale badhe For Private And Personal Use Only
Page #556
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 86 prakaTa karyo che. 1 zrI dhyAnadIpikA 2 zrI. dravyaprakAza 3 adhyAtma gItA 4 snAtra pUjA 5 zrI. navapadapUjA catuSpadI 6 vartamAna jIna grevIsI 7 vIza viharamAna stavana 8 atita jina covIzI tathA bIjA aneka stavano vigereno samAveza thAya che. uttama jJAtAne A graMtha amRtatulya gaNAya che. zrImad devacaMdrajI vi. caritra tathA zrI devavilAsa-graMthAMka 103-104, pRSTa saMkhyA 225. bhASA gujarAtI. racanA saM. 1825. Aso suda 8. ravivAra. mahAna adhyAtmika yogI paMDita kaviratna zrImad devacaMdrajI mahArAjanA adbhuta graMtha chapAvavAnI preraNA karanAra zrI buddhisAgarajI mahArAje zrImada devacaMdrajI mahArAjanAM thazegAna karatAM potAnA saMskRta kAvyamAM 27 kaMDikAo dvArA potAnI bhakitaaMjali guNAnurAga draSTie ApatAM kahyuM che ke dravyAnuyoga gotArthoM, vratAcAra prapAlakaH / devacandrasamasAdhu rarvAcIno na dazyate / / saMbhUta antarAtmAca AtmAnubhava vedakaH / apramasa dazAyogI, jitendrANAM prsevkH|| dhyAnasamAdhiraktAya, vizvavaMdyApasAyate / zrImatedevacandrAya, pUrNaprotyA namonamaH // evA mahAna purUSanA graMthanA be bhAgamAM temanA jIvananA arka samAna moMghAmUlA graMtho gadya-padyamAM saMskRta mAgadhI gujarAtImAM chapAvyA chatAM temanuM jIvana caritra upalabdha na thayuM. AthI pagAradAra paMDito mAravADa-gujarAta-mevADa meka9yA, ane temAM saphaLatA maLI. pravata kajI zrI kAMtivijayajI mahArAjanA vaDodarAnA jJAnabhaMDAramAMthI zrImada devacaMdrajI nirvANarAsanI eka suMdara prata maLI AvI. A rAsa devavilAsa zrImad devacaMdrajI mahArAjanA eka ziSya-jemaNe pitAnuM nAma na ApatAM "kaviya" nAmathI A rAsa lakhyo che te ghaNe suMdara jaNAtAM, sAhitya sarjananA lekhakane (pAdarAkarane) gurU mahArAje pitAnI pAse pethApura rAkhI A jIvana caritra taiyAra karAvela che. A graMthanA chevaTe mULa rAsa zrI devavilAsa sAdyuta Apelo che. A graMthanI prastAvanA jANItA sAhityakAra zrIyut mehanalAla dalIcaMda desAIe lagabhaga 60 pRSTamAM lakhI zrImadda devacaMdrajInA saMpUrNa sAhitya para khUba prakAza nAMkhe che. zrImadda yazovijayajI jIvana (nibaMdha)- graMthAMka 99. pRSTa saMkhyA 180. bhASA gujarAtI. racanA saMvata 1968 phAgaNa. (sthaLa : pAdarA) pUjya gurUdeva saMvata 1968mAM pAdarA padhAryA hatA te prasaMge zrI vaDodarA khAte cethI gujarAtI sAhitya pariSad bharAvAnI hatI. A prasaMge vaDedarA mahArAjA sayAjIrAva gAyakavADanA bhAI zrI. sumaMtarAva gAyakavADa mahArAjazrI pAse AvI sA. pariSadUmAM padhAravA For Private And Personal Use Only
Page #557
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 87 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tathA kAMika bhASA sAhitya . A pasa`ge ApavA mAMgaNI karatAM piraSaddhe thADA ja vakhata bharAvAnA bAkI rahelA heAvAthI A nAnakaDA nibaMdha lakhI pariSamAM meklyA hatA. zrImad yaAAvijayajI mahArAja eka mahAn vidvAna, sa`skRta gujarAtI bhASAnA meATA 5'Dita tathA camatkArI kaviratna thai gayA che. sAkSAt sarasvatInaMdana jevA A mahAn dhuraMdharanuM jIvana caritra vAcakane adhyAtmajJAna anubhava jJAna vairAgya ane yeAga jJAnasAgaramAM rasatallIna banAvI mUke tevuM rasika heAvAthI A nibaMdha a. sA. pra. maMDaLe chapAvI prakaTa karyo che. patrA-nayA 1-2 dhArmika gadya saMgrahu tathA patra sadupadeza bhAga-1. patra sadupadeza bhAga-2. patra sadupadeza bhAga-3. dhArmika gadya sa'graha tathA patra sadupadeza bhAga-1--graMthAMka 46-47. pRSTa saMkhyA 960, bhASA gujarAtI. racanA sa. 1973. AseA vadI 13. pethApura. zrImane haMmezAM DAyarI lakhavAnI Teva hatI. rAjanIzI e lakhanAranA hRdacanI ArasI heAya che. ni`La hRdaya-kha'tIaA svabhAva-svAzrayI-parizramavALu jIvana ane UMDuMavagAhana hoya te ja sAcI rAjanIzI lakhI zakAya che. A rIte zrImanA jIvana prasaMgamAM je je sphuraNAe uThelI tenA cege je je udgArA khAnagI DAyarImAM lakhI rAkhelA te dhArmika gadya-sa'graha tarIke prasiddha karavAmAM Avela che. aneka prasa`geA, aneka bAbatA, jIvanane sparzatA viSayA, dhAmi ka adhyAtmika cegIka sAmAjIka ane rAjakIya rASTriya viSayeA para kalama cAlI che. UDA avagAhana nIzrIdhyAsana ane mananapUrvaka A vicAra lakhAye gayA che. temAMthI jaina tathA jainetara samAjane peAtAnI unnati arthe aneka saraLa ane udAtta mAdana maLe tema che. vidvAnA tema ja sAdharaNa vAcakane sarakhu vAcana ane mA dazana upalabdha thAya tevA A vicAra ratnarAzi taiyAra karyAM che. samAjonnati, rASTra utthAna, dhama pragati, rUDhibadhana, aMtyajanA prazna, yAtrA, pustakAlayeA, jJAna madirA, derAsarA, vyAyAma, dhyAna, adhyAtma, tatvajJAna, ceAga, phIlasuphI, sAdhu, sAdhvI saMsthA, keLavaNI, gRhastha katavya, rAjyasaMbaMdheA, tIrtho, kendra'sa, sAhitya, sAdhu AcAya, sa Mgha saMsthAonAM katavyeA, kalA, strI keLavaNI, mAnasa vikAsa kAvya, pAMDitya vakatRtva Adi aneka gahana ane sAdA viSayA para saMkhyAbaMdha pRSTo bharI kAcAM chatAM eka zabda paNa atizayekita bharyAM ke nIraka na lAge, saune peAtAne ja mATe lakhAyaleA lAge. evA A jIvana-unnati arthed rasAyaNa samAna, samAjonnati mATe jarUrI thai paDe tevA vicAra maMthananAM addabhuta navanIta samAna A graMthamAM 716 pRSTa bharyA che. A pachI temaNe judA judA sAdhue gRhasthAne lakhelA saMkhyAma dha patro ApyA che. lakhavAnAM sthaLa-tArIkhA sacATa rIte temanAM jIvananI niyamItatAnAM pratikasamA lAge che, A patromAM For Private And Personal Use Only
Page #558
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir upadeza khIcakhIca bharyo hovA chatAM vAMcakane atipriya lAge ane jIvanamAM seMsara utarI jAya te thaI paDe. patromAM ane pitAnA jIvananAM pratibiMba temAM paDelAM mAnavajIvanane bhomIyo thavA sajAyelo pratyeka patra tenA meLavanArane subhAgI banAvato hoya tema anubhavAcaluM che. bALa brahmacArI, tyAgI, verAgI, chatAM vizvanuM, samAjanuM gRhastha jIvananuM, rASTra ane rAjyanuM ATaluM jJAna meLavavA keTaluM vAcana ane aTana karyuM haze ? te kalpanAtIta che. nirmaLa cAritra e jIvananI ujajavaLa ArasI che, tenI pratiti A na thI ane patra karAve che. mahArAjAo, zrImaMto, bhakato, AcAryo, sAdhuo, vidyAthIo, vyApArIo, mIlamAlike, kavio, sAhityasvAmi, paMDita, vakatAo ane brAhmaNa, pArasIo, paTela, muslIme tema ja atyaM paranA patro A saMgrahamAM sarva dharma, sarvamata sahiSNutAnA parAga pamarAve che. dilanI vizALatA thanagane che ane sarva prANI mAtra paranI bhUtadayA UchaLe che. AvA mahApurUSanI nitya che ane patro temanA svargavAsa bAda paNa vAMcavA maLe e paNa jIvananI parama kahANa che. patrasadupadeza bhAga-2- graMthAMka 63. pRSTa saMkhyA 543. bhASA gujarAtI, saMskRta. racanA saMvata 1976 bhAdrapada. A graMthamAM gurUdeve pitAnA pravAsamAM ane sthiratA samaye pitAnA bhakatane tathA AvelA patronA pratyuttara ApelA tene sAro jevo saMgraDa che. lagabhaga 550 jeTalAM DemI sAIjhanAM pRSTa te roke che. emAM sAdhuo, AcAryo, zrImaMta, amaladAro, saMto vigere para che. patre patre anubhava, dayA, prema, zamatA, samAna bhAva ane svAnubhavajJAna Tapake che. cAkhyA sivAya rasavatIne svAda mAtra varNanathI na samajAya tema ja A divya patra-rasAmRtane AsvAda to vAMcyAthI ja AvI zake tema che. vIjApurathI saM. 1976 nA citra vadI 9 nA roja zrImadanA vaDodarAnA zrImaMta saMpatarAva gAyakavADa paranA laMbANa patramAMthI thoDAMka vAka joIe--- dhArmika pragati sAthe vyavahArIka pragatikAraka sAdhuo prakaTe evI vyavasthA thAya te AryAvartamAM navapragatiyugane avalakavA samartha thaI zakAya-hinduomAM svAmi vivekAnaMda ane svAmi rAmatIrtha jevA sAdhuo prakaTe te bhAratanuM pratikAraka punita jIvana tvarita saMprApta thaI zake." ApaNI pAse je kAMI che te sarvanA mATe che-AvI AtmabhogI karmayogInI dazA prApta thayA vinA jagat kalyANaarthe satya Atmaga apI zakAtuM nathI. svArpaNanA garbhamAM satya tyAga ane dAna rahelAM che. For Private And Personal Use Only
Page #559
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zarIranA pratyeka aMganA ArogyanI jeTalI AvazyaktA che teTalI ja dhArmika samAja, vyavahArIka samAja, saMgha, rASTra, sAmrAjya ane brAhmaNAdikanAM guNakarmonA pragatikAraka aMgenI puSTinI rASTrane jarUra che. jagatamAM rahelA sarva jIvone Atmavat mAnI je jaganI sevA kare che, te mahAtmA che. tenA zarIranA sarva aNuo pavitra che. jagatamAM tenuM jIvyuM saphaLa che. vastutaH tevo manuSya jIvato jAgato deva che. bAkInA cha bAhya prANa dhAdhAsa mAtrathI jIvatA che. sANaMdathI saM. 1971 nA vaizAkha vadI 3nA sAkSaravarya munizrI jinavijayajI paranA patranA laMbANa kAvyamAMthI :- sArAmAM ho tama mana sadA-dharmanAM kArya dhAro. AzI: evI saphaLa banaze-jJAnamAM ho vadhAre, jJAtavyone pratidina lakhI-pharja sAcI bajA. budhyabdhi sata hadayaghaTamAM-mitrano ho vadhAvo. saM. 1972 nA vaizAkha vadI 10, tA. 26-5-15 nA roja eka saMskRta kAvya pada gAthAnuM eka mumukSu para lakheluM che jenuM mathALuM che. vizvadezasevA kAvya : dezasevAdikaM karma-vidyA zAMti pradAyakaM / janmabhUmi zubhAsevA - krtnyonntimicchtaa-117|| ao maDhAva-nAyate naiva zAMza : 1. jAnaiva kadAdA: prANAnA mAnaH dA. X svAtaMtrye maraNazreya - pArataMtrye na jIvanam / sukhaM svAtaMtryayogena pArataMtryeNa duHkhatA // 50 // | X vizvAsa jaivarta-fmaja rephAInA sarva dezIya sAdhunAM, vizvAsesena sadA sukham / / 5 / / For Private And Personal Use Only
Page #560
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vizvadezastha lokAnAM, pragatyarthaca zAMtaye / vizvakAvya samAkhyAtaM, buddhisAgara sUriNAm // 26 // AvA aneka patra gaMbhira vicAraNuM mAMgI le che. aneka patronA udAtta vicAro tenA vAcakanA jIvanane vadhu samRddha-kartavyatatpara-ane AtmazAMtivALA banAvI zake e niHzaMsaya che. ( patra sadupadeza bhAga 3 -graMthAMka naM. 108, pRSTa saMkhyA 90. bhASA gujarAtI racanA saM. 1971 thI 1981. A graMthamAM zrI gurUdevanA ucca koTinA bhakta-mumukSuo para lakhAyelA patrone saMgraha che. jemAM zrI jayaMtilAla occhavalAla mahetA, bI. e. elaela. bI., jeo vaDodarAnA eka vaiSNava, vidvAna tatvajJAnarasIka heI gurUzrIpara utkaTa prema bhaktibhAva dharAve che, temanA paranA patramAM eka Adarza gRhasthanA ucca jIvananA Adarzo darzAvyA che. jenetare prati paNa gurUzrInA AvA saddabhAvanAM hajAre daSTAMte paikInuM A eka gaNAya. A graMthamAMnA aneka patro paikI zrI jayaMtilAlanuM lagna paiSa vadI 5 nuM hoI temaNe eka kuMkuma patrikA gurUzrIne pAThavI hatI. pitAnA priya ziSyane tene pratyuttaramAM A tyAgI jaina AcArya AzIrvacana pAThave che te adabhuta che. tamArA taraphathI lagnapatrikA maLI. tamArI navI jIMdagI piSa vadI pa thI zarU thaze hamAre brahmacaryano jhaLahaLato aniratha nija Azramane chelle virAmasthAne saheja ubhe rahe te samaye saubhAgyakAMkSI sahacarIne premapUrvaka nUtana svarUpa pAmelA rathamAM laI grahasthAzramane mArge jIvanayAtrAnA urvakamamAM sAnaMda AgaLa vadhaze. sUrya-caMdrasamA tame ubhaya, saMsArarUpI avaninuM rakSaNa karI, saMsArane dipAvI, svadraSTAMta anya saMsArane praphula karaze. mana-vANI ane kAyAnA yoga vaDe prabhunA pavitra mArgamAM ArahIne sahacarIne snajIvananA eye prabhudvAramAM pravezAvaze. bannenuM sukhadukhamAM Atmajya sadA pravartI, ane bannenA hRdayamAM zudhdhAnaMda prabhunuM prAkaTaya thAo. sarva prakAranI sthitimAM parasparamAM Atmaya ane dukha sahanarUpa tapa prakaTavuM joIe, ane evuM tapa prakaTAve jethI vipattInI vAdaLI sarI jaI AnaMdabhANa prakAze. parasparamAM huM-tune bheda na rahe, ane cAmaDInA rUparaMge sukhanI buddhi na rahe. vyakitagata bAhya sukhanI vAMcchAne svArtha na rahe evI rIte jIvanayAtrAnuM lagna tamane paramAtma sAkSAtkAravALuM jaNAo ane evI pravRtti thAo, daMDa ane manano prema vizudhdha thatAM zudhdhAtma prema pariNama. paraspara bhinna virUdhdha vicAra-matabhedano AtmayamAM laya thAo ane temAMthI vicAravividhatAnA nUtana jIvanarasadadhimAM magna thaIne brahmasAgaramAM jhIlo, tamArA mArgamAM sadgurUtAraka prakAzanI sahAya maLe. parasparane kAmArthe nahi paNa AtmAthe cAhIne AtmarUpe bane. jJAna-darzana-cAritramaya AMtara pavitra jIvanane satye bAhya jIvana jI-vaMzia-budhisAgara.'' For Private And Personal Use Only
Page #561
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvA aneka udAtta vicAro-tatvajJAna bharapura patro vAMcakane svajIvana mATe nUtana mArgadarzana ApI zake che. Aja graMthamAM sauthI prathama patra ati mUlyavAna che. zrImadunA jIvananuM navanIta che. zrImanA AMtara pradezanI nirmaLatA-AtmavizvAsa-cAritryanI parama ujavaLatA vAcakane bhavya mArgadarzana karAvanAra che. temanA mAnava sAdhu AcArya tatvajJacogI AdhyAtmajJAnI tarIkenI teonI bhUmikAnuM darzana A patra karAve che. A patra zrI gurUdeve vi. saM. 1981 nA caitra vadI 7 nA roja temanA ananya bhakta pAdarAnivAsI vayevRddha vakIla mohanalAla hImacaMda emanA para lakhyo che, je temane chello upadeza patra che, jemAM saMsAranI asAratA, pitAnA nikaTa AvatA avasAna mATenI marmabharI cetavaNIo tathA saune mRtyu maLe taiyAra rahevAnI sUcanAovALo A laMbANa patra che. potAne mATe svargapaMthanI taiyArI, tema ja te saMbaMdhanI pitAne thatI AgAhInuM darzana AmAM karAvI potAnuM svaktavya bajAve che. temaja pharaja bajAvavA sUcave che. pitAnuM kartavya ( mission ) pUrNa thayuM hoI te TuMka samayamAM ja paralokagamana karavAnA che, te spaSTa jaNAvI de che. te parathI temanI Atmika zaktinI pratitI thAya che, ane sAcA AtmajJAnI gIo mRtyu jevA mahAbhayane kevI nirbhayatAthI are ! AnaMdapUrvaka bheTe che tenuM darzana thAya che. | mRtyu e jJAnIo mATe mahotsava samAna che, manuSyone, eka vidyAthI parIkSA pAsa karI upalA vargamAM caDhe tevA AnaMdanuM pratika che, ane unnatikramamAM AgaLa vadhavAmAM sahAyaka kAraNabhuta che. vastraparivartana samAna zarIra badalavAnuM che. Ama mRtyune nirbhayatApUrvaka bheTavAnI-mRtyune AvakAravAnI-anubhavavAnI-mANavAnI taiyArI zrI gurudeve karI hatI te A parathI spaSTa thAya che. viralA AtmajJAnI-tyAgI-khAkhI zivAya keIe AvAM mRtyunAM sahAsya vadane svAgata karyA jANyAM nathI. A patramAM pitAnuM jIvanakArya pUrNa thayuM hoI satvara mahAprayANa thaze. maLavA, prazna pUchavA, saMzaye nivAravA tathA aMta samaye nikaTa rahevAnI IcchAvALAo hAjara thAya. AvA patramAM nAnA zaheromAM AvAM mRtyu prasaMge zuM sAdhana joIe, zuM karavuM ghaTe, A sau nirdeza A patramAM che. ATaluM lakhyA pachI gurudeva hajAro bhakto-sAdhuonI hAjarImAM pUrNa samAdhipUrvaka jeTha vadI 7 nA prAta:kALe rAjayogamAM cIrasamAdhi pAme che. yogIo zivAya sva-mRtyu jANavuM, tene mANavuM-tene jaNAvavuM e azakaya che. temanA svargagamana prasaMge mArakagraMthamAM vistArathI ApyA che. maMDaLe te prakaTa karela che. 30 dharma-nItibodha - AmAM 22 graMtha che. 1 guruSa, 2 tIrthayAtrAnuM vimAna, 3-4 zrAvaka dharmavarUpa bhAga 12, 5 jenopaniSadu, 6 ziSyopaniSad, 7 guNAnurAgakulaka, 8 kanyAviyaniSedha, 9 cintAmaNI, 10 vartamAna sudhAre, 11 jaina khrIstI dharmane mukAbale, 12 lAlA lajapatarAya For Private And Personal Use Only
Page #562
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ane jaina dharma 13-14 vacanAmRta nAnuM-moTuM, 15 pratijJApAlana, 16 mitra-maitrI, 17 zekavinAzaka graMtha. 18 sAMvatsarIka kSamApanA. 19 jaina dhArmika zaMkAsamAdhAna. 20 jaina sUtramAM mUrtipUjA. 21 mudrita . graMtha gAIDa, 22 smAraka graMtha. zrI. gurUbodha-graMthAMka 12 me-pRSTha saMkhyA 165. bhASA gujarAtI. racanA saM. 1967. AvRtti bIjI. zALAmAM bhaNatA-nAnAM-moTA vidyArthIone upayogI thaI paDe, temanAM jIvana nirmaLa, kAryarata, udyogI, svAzrayI, dharmiSTha ane upakAraka bane-vinaya viveka pramANikapaNuM dayA ane vizALahRdayI bane e mATe zrI. gurUdeve zrI. gudha graMthanI racanA karI che. bhASA saraLa chatAM suMdara che. A graMthamAM kula 13 viSayo vistArathI aneka dAkhalA dalIle daSTAMtathI carcA che. 1 vinaya, 2 viveka, 3 maitrI, 4 dayA, 5 satya, 6 asteya, 7 brahmacarya, 8 saMteSa, 9 zradhdhA, 10 bhakti, 11 dAna, 12 AtmajJAna, 13 samAdhi. jANe koI bhakata mumukSune samajAvatA hoya tema guruzrI amRtavANIthI A tera ratnanuM yathArtha varNana karI ziSyane aryA, ane kahyuM ke he ziSya ! A tera ratnanuM yathArtha smaraNa-anusaraNa Adara karavAthI tArA AtmAnI unnati thaze, tAruM jIvana ucca thaze. gRhasthAvasthAmAM ane tyAgAvasthAmAM A ratnanA sevanathI anaMta sukha prakaTaze. A tera ratnano mahimA apAra che. A rIte zrI guru ati upayogI hoI tenI be AvRttio thaI gaI che. pAThazALAo ane zALAomAM pAThaya pustaka tarIke calAvavA jevo A graMtha che. jIvananA ghaDataramAM te mahAna pUraka ane preraka bane tevo che. - tirthayAtrAnuM vimAna-graMthAMka 14. pR. 64. bhASA gujarAtI-racanA saM.-1967nA mAgazara. tirthayAtrA kevI rIte karavI ane tirthamAM jaI kayA sadaguNo dhAraNa karavA ke jethI tirthayAtrA saphaLa thaI zake e saMbaMdhI jamAnAne anusarIne koI pustaka pragaTa thayuM na hatuM. suratavALA ne muMbaImAM rahetA suprasiddha dAnavIra jhaverI zeTha jIvaNacaMda dhamacaMda saM. 1967mAM navANuM (navANuM yAtrAe DuMgara para caDhI karavI te) yAtrAthe zrI siddhakSetra gayelA temane zrImade bIlImorA-valasADathI eka laMbANa bodhapatra lakhela-te A graMtharUpe chapAvyo che. te dareka jaina jainetara baMdhuone upayogI bedhaka ane yAtrAnI saphaLatA karavAmAM mitra samAna hovAthI te a. jJA. pra. maMDaLe pustakAkAre prasidadha karyo che. emAM mukhyatve tirthayAtrA karanAre kayA guNa prApta karavA ghaTe te batAvatAM-dayA-satya-corItyAga, vyabhicAratyAga-mohamamatA tyAga -vyasanano tyAga, kalezatyAga karavo joIe. tathA paropakAra-supAtradAna Adi guNo keLavavA joIe. sAdhuonuM kartavya zuM ? bhrAtRbhAva vadhAre joIe-zadha prema vikasAvavo joIe. zraddhA For Private And Personal Use Only
Page #563
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir akhUTa bharavI joIe, tatvajJAna meLavavuM joIe, brahmacarya dhAraNa karavuM joIe. A viSaya para vistRta vivecana karyuM che. jaina gurukulanI AvazyaktA ane te kevuM-kayAM levuM joIe te para nAkhele prakAza adbhuta che. lekhakanA hRdayamAM eka jaina gurukula sthApavAnI dhagaza keTalI prabaLa haze tenuM darzana atre thAya che. AkhI * gurukulanI cejanA teo atre ApI de che. dharmopadezanI zailI, pAtratA ane jarUrIAta vigatathI varNave che ane chelle be kAvya sanAtana jaina baMdhuo tathA karyu" zuM lakSmI dhArIne ? e maDadAMne paNa cetanavaMtAM banAvI de tevAM ApyAM che. thoDAMka avataraNo joIe. jaina tattvajJAnanI sAthe anya dharmanAM tattvano mukAbalo karAvI jaina dharmanuM zikSaNa ApavAthI jaina dharmanI paripUrNa zradhdhA thAya che, ane jJAnathI taiyAra banelA jene potAnuM tana, mana, dhana, dharmane mATe arpaNa kare che. " "junAgamono abhyAsa karyA vinA dhAraNa karelI aMdhazraddhAthI hRdayamAM dharmanA deDha saMskAra paDatA nathI x x x aMdha zraddhA rAkhIne besI rahenArA jeno kharekharA jene nathI, ane te rIte teonI aMdhazraddhAvALI saMtati paNa eka divasa dharmathI bhraSTa thaze ema samajAya che. 4 4 sarvanA siddhAMta samajavA sahela che paNa jena sidhdhAMte samajavA mukela che. " keTalAka jeno pitAnAM bALakone tera cauda varSanI kumaLI vayamAM bALalagnanI hALImAM home che. aha ! keTalI badhI nirdayatAnI vAta ? bALalagna e pazuyajJanI barobara che." zarIrabaLa vinA mane baLa ane vacanabaLa khIlI zakatuM nathI." gurukuLanI AchI rUparekhA doratAM zrImadda lakhe che ke - AryasamAjIoe haradvAramAM gurukuLa sthApyuM che. teo tenI tArIpha karatAM kahe che ke, tyAMnA vidyArthI o sarva bAbatamAM hAMziAra thAya che. jyAre teo bahAra Avaze tyAre loke temane dekhI Azcarya pAmaze. priya jene ! je vicAraze te mukta kaMThe kahevuM paDaze ke jaina gurukuLanI atyaMta AvazyakatA che. strIo vagerenA paricayathI dUra rahI pacIsa varSa paryata dhArmika tathA ( IglIza bhASA vagere) vyAvahArika vidyAne abhyAsa kara, dararoja kasarata karavI, khAvAno barAka paNa puSTikAraka, jaMgalanI havA paNa uttama levAthI zarIrabaLa ane jJAnabaLa vadhe che. tyAM dharmakriyA karavA alaga sthAna hoya, pUjA karavA eka suMdara jaina maMdira hoya, bhASaNo ApavA mATe hajAro vidyAthIo besI zake evo sabhAmaMDapa judo karavAmAM Avyo hoya, vidyArthIone rahevA mATe judI judI koTaDIo sAdhana sahita hoya, bhejanazALAnuM sthAna paNa alaga hoya, pharavA mATe havAvALI khullI jagyA hoya. vyavahArIka nIti ne dhArmika zikSaNanAM dhoraNo racAyAM hoya, ane nIti tathA dharmAbhimAnI zikSake goThavavAmAM AvyA hoya, dhArmika zikSaNanuM jJAna ApavA mATe ucca dhArmika keLavaNI pAmelA For Private And Personal Use Only
Page #564
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir guruo tathA zikSakanI sagavaDa karavAmAM AvI hoya, aneka prakAranA vyApAra zIkhavavA judA judA zikSako rokayA hoya, aneka jAtanA hunnaro zIkhavavA mATe keTalAka tenA niSNAta zikSako rokelA heya, aneka prakAranAM pustako vAMcavA eka sArI lAyabrerI hoya, yAna-prANAyAma karavA mATe judI jagyAo rekelI hoya, vidyAthI e pAse amaka varSa sudhI khAsa pratibaMdhathI bhaNavAnI kabulAta lakhAvI lIdhI hoya, koI paNa strInI sAthe patravyavahAra na hoya, vidyArthIo upara dekharekha rAkhavA mATe kAbela-saMyamI manuSyo rokyA hoya, jaina dharma ane anya dharmanAM tano mukAbalo karavAnuM zikSaNa ApavA mATe paripUrNa keLavAyelA manuSya rAkhavAmAM AvyA hoya, saMskRta, mAgadhI, IglIza, gujarAtI vagere bhASAnuM jyAM khAsa adhyayana karAvAtu hoya, zikSaNa samayasucaka TAImaTebalo barAbara ghaDavAmAM AvyAM hoya, tana, mana, dhanane bhega Ape evA mAstaro jyAM rahyA hoya, brahmacaryanA guNo batAve tevAM pustakonuM vAcana thatuM hoya, tyAM jamAnAne anusarI dharmaguruo ke je dhArmika zikSaNa ApavAne mATe sAta sAta varSa payata baMdhAyA hoya, teone rahevAnI jarA dUra sthAnanI sagavaDa hoya evuM gurukuLa sthApavAmAM Ave te hajAre jaina vidyArthIo brahmacarya sAcavIne abhyAsa karI bahAra paDe ane tethI jainonI jAhojalAlInA vAvaTA pharakavA mAMDe. AvI sthitinA gurukuLa mATe lAkho rUpIA kharcanAra jaina, jaina dharmane udhAra karI parama padane pAme che. AvA gurukuLamAMthI bahAra paDelA vidyArthI o bahAra paDyA bAda ekeka dareka eka lAkha jevI zaktithI gRhasthAzramadharmanI ke sAdhudharmanI sevA uThAvI le to ApaNe asalanI sthiti prApta karI zakIe emAM jarA paNa zaka nathI. I. 4 x have pAchA paDIzuM to ApaNe zrI viraprabhunA kSatriya putro kahevAIzuM nahi. 4 44 jenA hRdayamAM zrI mahAvIra prabhu vasyA hoya te rame rome dharmAbhimAna vyApyA vinA rahe nahi. ane jaina gurUkuLa jevI saMsthAne upADI lIdhA vinA rahe nahi. * * * AMkho ughADe ane tamArI pAse je che te sarva jenoddhAra mATe che evo saMka95 karo. 4 x x jenonI sthiti dararoja unnatinA zikhara parathI eka be pagathiyAM nIce UtaratI UtaratI taLeTImAM AvI pahoMcI che, x 4 4. zrAvaka dhama svarUpa-bhAga 1-2. graMthAMka 19-20, pRSNa saMkhyA 40-40. bhASA gujarAtI-mAgI-2canA saMvata 1957, vAlakezara muMbaI. zrAvakanA vyahavAra tathA nizcayathI ekavIsa guNo para A graMthamAM vistRta vivecana che. zrAvaka sAdhuno saMbaMdha-uttama zrAvaka sAdhunA mAbApa bhAI mitra samAna che, e mATe sUtronI zAkhA saMkhyAbaMdha mAgadhImAM ApI che--A baMne bhAgomAM zrAvakanA dharmanuM svarUpa khUba suMdara paNa sacoTa rIte vistArathI batAvyuM che. guNAnurAga kulaka graMthAMka 11, pRSTa 20, bhASA mAgadhI-gujarAtI. racanA saM. 1966, surata. For Private And Personal Use Only
Page #565
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aThThAvIza mAgadhI bhASAnA zloko upara vivecana karatAM guNAnurAga kulakamAM gurUdeve guNAnurAga draSTi vikasAvavA e viSayane khUba caryo che. guNAnurAgathI ja mAnava tirthaMkara banI zake che te pratipAdana karatAM pote prAraMbha maMgala paNa guNAnurAgathI thayelA-thanAra tirthaMkarane namana kare che-bIjAonA avaguNo joyA karatAM temanAmAM rahelA guNane ja jovAya te saMsAra svarga bane. zrIkRSNa vAsudeve, sensa laI yudhdha jatAM AkhuM lazkara thaMbhI gayuM ne sau nAke DUcA devA lAgyA-tapAsa karatAM eka kutarU bhareluM paDeluM ne bhayaMkara durgadha phelAI gayelI. thI lazkara khasI na zakayuM. paNa A jANatAM ja zrIkaNa tyAM pahoMcI gayA ne bolyA ahA ! A zvAnanI daMtapaMkti keTalI suMdara che ? temaNe mareluM ke vAsa mAratuM kUtarAnuM zaba na jotAM-mAtra kUtarAnI daMtapaMktinI suMdaratA ja joI ! AnuM nAma guNAnurAga dRSTi-Ama to devatAoe ja A kutarU vikuvIne (parIkSA jevA banAvaTI karIne zrIkRSNanI parikSA jovA nAMkheluM-paNa A guNAnurAgI zrIkRSNa ja bhAvi tirthaMkara thavAnA che. A bAbatanI carcA A graMthamAM gurUzrIe khUba suMdara zailIthI karI che. kanyA vikaya niSedha. graMthAMka 88. pRSTa saMkhyA 205. bhASA gujarAtI. racanA saM. 1960, caitra sudI 11. vijApura-A graMthanI arpaNa patrikA mahesANA jaina zreyaskara maMDaLanA sthApaka parama zrAddhavarya zrI. veNIcaMda suracaMdabhAIne ApavAmAM AvI che. AnI bIjI AvRtti prakaTa thaI che. kAThIAvADa jhAlAvADa kavacit gujarAta lATa Adi sthaLe thatA kanyAvikraya tathA varavikrayanA nivAraNa arthe A graMtha saM. 190 mAM eTale lagabhaga 45 varSa para lakhyo hate, ne bIjI AvRtti prakaTa karavI paDI hatI te prakaTa thatAM kAThIyAvADa jhAlAvADamAM tene pracAra ane tenAM pariNAma sArAM AvyAM hatAM. te bAda jhAlAvADa kAThIyAvADanA jainonI jAherajalAlI sArI vadhI che. kanyAvikraya jeTalo ja varavikI niSiddha che, te zAstronAM aneka pramANe ane aneka draSTAMtathI A graMthamAM pratipAdana karavAmAM Avela che. uparAMta bALalagna niSedha mATe paNa ghaNI ja sacoTa rIte A graMthamAM lakhavAmAM AvyuM che. atyAre to kanyAvikaya ghaNe ocho thayelo dekhAya che. cintAmaNi-graMthAMka 799 pRSTa saMkhyA 80. bhASA gujarAtI, racanA saMvata 1992 bIjI AvRtti-A graMthanI arpaNapatrikA zrI. gurUdeve paramagurUbhakta-sevAbhAvi-ucacAritravAna zeTha lallubhAI karamacaMda dalAlane guNAnurAga daSTie ApI che. gurUdeve A nAnakaDu paNa amUlya pustaka saM. 1959mAM pAdarAmAM sthita hatA tyAre pAdarAnA maNIlAla mehanalAla (pAdarAkara)nA sadudha athe lakhyuM hatuM. A graMthanI. prastAvanAmAM zrI. gurUdeva pote ja lakhe che ke - "A pustaka vi. saMvata 1959 mAM pAdarAnA suzrAvaka vakIla mehanalAla himacaMdanA putraratna zA. maNilAla mohanalAlanA For Private And Personal Use Only
Page #566
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 9ra hitArthe racavAmAM Avyu che, ane temAM jaina bALakane aneka hitazikSAe ApavAmAM AvI che. vi. 7 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A sAhityasarjana AlekhanAra ( maNIlAla me|. pAdarAkara )ne zrI. gurUdeve parama dayA karI tenA ja hitAthe eka graMtha lakhyA che. tenI ja samikSA tene peAtAne eka divasa karavI paDaze, ema svapne paNa kyAMthI kalpI zakAya ? bAlApayegI A graMthamAM yuvAvasthAmAM AgaLa vadhavA mathatA AtmAone ghaNA ja suMdara, bhAvavAhI, jIvanamAM vakhata vakhata upayAgI thaI paDe tevA vicArenI rasaLagA vahAvI che. bhASA paNa sau samajI zake-jIvanamAM mAdaka thaI paDe tevI che. judAM judAM hitazikSAbharyAM svAnubhavI vacane vALI 307 ratnakaDikAe A graMthamAM ApavAmAM AvI che. jaina pAThazALAo tathA gujarAtI zALAonA prAraMbhanA vargomAM calAvavA jevuM A pustaka che. bahu moTA vidvAnAne sAmAnya lAge tevuM A pustaka jene mATe te lakhAyuM che tevA mAlakumAre| ane kumArikAo tema ja yuvAne yuvatIone mATe teA ratnanI 307 hIrAnI ratnamALA ja che. uparAMta meATI ummaranA vAcako mATe paNa ati upayAgI ane rasadAyaka che. vaLI ghaNA meATA vidvAneAne paNa amArI vinaMtI che ke jo te A mahAn AtmAnA hRdayamAMthI nIkaLelA jJAna jharaNanuM pAna karaze te temane paNa anubhavamAM levA lAyaka 'mAla' jarUra temAMthI maLaze ja. graMthanA chevaTanA bhAgamAM eka hariyALI ( avaLavANI ) atha sahita ( depALa viracita ) ApI che. racanA saMvata 1973. aSADa suda 7. jainepaniSad graMthAMka 45. pruSTa sakhyA 42 bhASA 'skRta ane gujarAtI. A graMthamAM jainagItA nhAnakaDI gItA mULa saMskRtamAM racIne tenA para jainopaniSad nAme tenuM vivecana ghaNI ja joradAra zailImAM gurUdeve kahyuM che. jainagurUkuLa jaina skule kolejo ane jaina kheDI''gAmAM khAsa abhyAsa tarIke calAvavA jevA A graMtha jaina dhama-jaina samAja ane jaina saMghanI unnati rASTrane vizvane upayegI thavAnI preraNA ApatA khaLakhaLa vahI jatA jharaNu samA che. jaina keNu ? te kevA hAya ? tenuM katavya zuM? sAcA jaina-peAtAnI keAma-sa'gha-deza-ane vizvanI sevA kai rIte karI zake ? jaina sAdhu samAja jaina dharmAMnnati mATe kevI rIte upayegI thai zake, ane sAcA jainanA kevA guNNA haiAya, ane te khIlavavA zuM upAya. yAjavA, A vistRta vivecana A graMthamAM karavAmAM AvyuM che. dAkhalA tarIke mULa sa'skRta zloka jinasyopAsakA: / jinavacanajJA / jainadharma saMskAradhArakAH / jinAjJApAlakA: / nainaEyAvRttivArA / Ama aneka vAkayeAnI banelI jaina gItAne te dareka vAkaya para vistRta vivecana karI gurUzrI jaina baccAnI pharaja samajAve che. Arya nauti rItirakSAH| svAzrayAlmbinaa / karmayoginaH adharmanAzakAH spardhAzilA / svAstitva saMrakSakAH / svadharmakarma For Private And Personal Use Only
Page #567
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 97 pravRttipu nirmayA: 5 puruSArthavAyaLAH / A dareka vAkayamAM jainanuM kavya ane tenA pratipAlananA taraNeApAya khUba draDhatAthI samajAvI dIdhAM che. jIvanama thanakALanA jhaMjhAvAta sAme puruSA karavA preratA-katavya patha pradazaka, ane bhavasAgara taravAnA mahad upAya samA A graMthane eka vAra vAMcavA sAgeDu vinatI che. ziSyApaniSad-graMthAka 44. pRSTha saMkhyA 55. bhASA mULa saMskRta tathA vivecana gujarAtImAM, racanA sadaMvata 1973 nA zrAvaNa suda ra, zanivAra, A nAnakaDA graMthamAM mULa saMskRta zloka tathA tenA para vistRta vivecanamAM ziSyane sadha ApyA che. ziSya keANa hAi zake? kevA hoi zake? guru sAthe kevA saMbaMdha hAi zake ? gurubhakitanI jarUrIAta-ane ziSyanAM kanye zAM heAi zake ? gurune vinaya-bhakita zraddhA ane guru tathA prabhumAM jarA paNa bhedabhAva na jIve-peAtAnI gurubhakita grarusevAmAM samaI jAya-te ja gurunA hArdane pAme, guru pAsenI sa vidyA siddhi meLavI zakavA ceAgya bane e vastu suMdara rIte A pustakamAM racI che. jene paniSadnI mAphaka ja sa'skRta vAkayeAnA TukaDA jene bhegA karatAM AAka thAya, tenA para mananIya vivecana karavAmAM -tenA vAMcaka samajI zakaze ke AvuM ma`bhara-rasabhara-bhAvabhara-ane sArabhara vivecana lakhanArI kalama virala che--paNa jyAM mULa zleAkeA ane vivecana lakhanAra ja eka mahA-puruSaceAgI-AdhyAtmajJAnI tattvajJa bahuzruta hAya-peAte guru hAya temanA ziSyA mahA baDabhAgI ja gaNAya-ane e ziSyeAnA hitArthe lakhAte A graMtha adbhUta hoya e nirvivAda che-vAcako jo dhyAnapUrvaka vAMcaze te avanavA prakAza meLavaze ane draSTimAM divyatA prakaTaze. mAnavajanma saphaLa thaze. jainadhama ane khrIstI dharmanA mukAbalA--graMthAMka 80-81. pRSTha saMkhyA 220, bhASA gujarAtI-racanA savata 1957, cAturmAMsa, surata, bIjI AvRtti sa'. 1980, vijayAdazamI, pethApura. A graMthanI aNu patrikA zrI gurudeve AcArya zrImad kamalavijayajIne guNAnurAga draSTie ApI che. zrI. buddhisAgarajI ma. sAhebe dikSA lIdhI te ja sAlamAM surata cemAsu karavA padhAryA, labdhapratiSTha mahAmunirAja zrImad meAhanalAlajI mahArAja zrI paNa suratamAM ja cAturmAsa hatA. temanI sAthe gurudevane pATaNamAM 1954 mAM sa'sArIpaNAnA vakhatathI khUba paricaya hate, ane zrI. meAhanalAlajI ma. sAhebane paNa temanA pratye khUba sadbhAva hatA. A vakhate samasta bhAratavarSamAM prostI pAdarIo nAnAmeTAM gAmemAM bhASaNA ApI khrIstI banAvavAnI pravRttie josabhera calAvatA hatA. suratamAM jayamala nAmanA eka khrIstI AvyeA. je eka vakhata jaina sAdhu heAi dha siddhAMta tattvAnA jJAna vinAnA lAlacathI khrIstI banI gayelA, teNe khrIstI ane jaina dharmanA mukAbale nAme pustaka lakhyuM ne suratanI jaina kAmamAM khaLabhaLATa thayA-AnA javAba ApavA ja rahyo. suratamAM te vakhate lagabhaga 100-150 vidvAna sAdhuo hAjara chatAM keie javAba na ApavAthI ApaNA khAlamuni 13 For Private And Personal Use Only
Page #568
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI buddhisAgarajIe jaina dharma para thatA avivekI ajJAnatAbharyA azlIla humalAne javAba na vALavAmAM bhIrutA bhAsI ane temaNe dasa divasamAM A pustaka lakhI nAMkhI zrI. mohanalAlajI mahArAjane batAvatAM teo ati harSa pAmyA ane temaNe zeTha nagInadAsa kapuracaMda jhaverIne bolAvI hakama karyo ke manizrI buddhisAgaranA paMDitano pagAra teo abhyAsa kare tyAM sudhI Ape ja ane zrI. jaina kreDalI sosAyaTI taraphathI e pustaka chapAvI prasiddha karyuM. jayamalane vAdavivAdanuM AmaMtraNa ApyuM paNa te Avyo ja nahi. A rIte khaMDanamaMDananuM pustaka A vidvAna cagIne hAthe lakhAyuM, ne badhI nakalo khapI gaI. daramiyAna bhAvanagaranA jenone keI brIstI sAthe vAdavivAda karavA pustakanI jarUra paDI ne ke paNa kiMmate pustaka mAgatAM vijApura jJAna maMdiramAMthI eka nakala maLI AvatAM-pAdarAvAsI vakIla mohanalAla hImacaMdabhAIne zrI. adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa taraphathI te punaH chapAvavAnI jarUra jaNAI ane asala pustakamAM keTalAka sudhArA vadhArA karI te chapAvI. eka dharma para bIjA dharma vALAo jyAre vidveSathI humalo kare tyAre teno javAba vALavo yA bhIrutA batAvavI e be ja mAga rahe che. A pachI prAMtIjamAM te ja banAva banyo. saMvata 1980 mAM prAMtIja comAsA daramiyAna rAjakoTamAM pAdarI tarIke khUba khyAti pAmelA mI sTIvansana prAMtIjamAM hatA. bahAra jatAM sTezana upara teo maLatA temanAM patnIe be buko jaina dharma saMbaMdhI bahAra pADI. teo ema. e. hatAM. emAM eka bukamAM jaina dharmanuM khaMDana karyuM hatuM. guruzrIe te buko meLavI. IglIzamAM hovAthI te vaMcAvI sAMbhaLI samajI mahArAja mIsIsa sTIvanasana pAse gayA ne carcAnI mAMgaNI karI. aneka vAra gayA. temanI prArthanA vakhate paNa gayA. paNa temaNe vAdavivAda na karyo. chatAM AgaLa vadhu khaMDana karatAM aTakyAM ane jyAM prastIo Ave tyAM A buka hathIAra tarIke vaparAvA lAgI. eka bAju muslIme bIjI bAju khrIstIonA hindu-jaina dharma paranA humalA khAtara A pustaka guruzrIe lakhyuM che jemAM aneka dAkhalAsRSTikartA tathA vizvadarzana saMbaMdhI satya vAta chaNI hAI sacoTa javAba ApanAra puravAra thayuM che, ne sarvamAnya paNa gaNAya che. lAlA lajapatarAya ane jaina dharma--graMthAMka 78, pRSTa saMkhyA 110, bhASA saMskRta tathA gujarAtI-racanA saMvata 1980 vijayAdazamI. guruzrInuM cAturmAsa 1979 nuM vijApuramAM hatuM te vakhate lAlA lajapatarAyajIe bhAratakA ItihAsa" nAme pustaka prakaTa karyuM jemAM jene ane jaina dharma viSe asatya tathA geraraste doranAra keTalAMka lakhANe prakaTa karyA hatAM. A bAbata muMbaInI jaina esosiezana opha InDIyAe te pustakamAMnI bhUle guruzrI para lakhI mokalI hatI. A prasaMge guruzrIe esiezananA maMtrIne lakhI mokalyuM ke ame e bhUla saMbaMdhI radI A zAstrokta rIte taiyAra karI banaze te prakaTa karIzuM. A parathI A graMtha lakhavAno prasaMga upasthita thayA. lAlAjI to hindu hatA-kiMva daMtI pramANe jena paNa hatA. temaNe pote eka moTA netA hAI kAMI paNa lakhatAM pahelAM khUba vicAra karavo joIe. jaina dharma jenAM siddhAMta For Private And Personal Use Only
Page #569
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tatva jJAna yoga ane adhyAtmajJAna jIvaMta che. te dharma para AkSepa karatAM pahelAM potAnI jokhamadArI samajI levI joItI hatI. gAMdhIjIe eka vAra navajIvanamAM satyArtha prakAzamAM kAMI AzA jevuM nathI eTaluM ja lakhyuM hatuM. A parathI samasta Arya samAja khaLabhaLI UThayo hato ane zAstrArthanAM celeMja ane bIbhatsa zabdanI vRSTi thaI hatI. are! eka Arya samAjIsTa to mahAtmAjIne mArI nAkhavAnI dhamakI paNa ApI hatI. kavirAja nAnAlAle gurUzrIne kaheluM ke gAMdhIjIe Arya samAjIsTone cheDIne bhamarAnuM madha urADayuM che. samAjIonAM mana jema gAMdhIjInA lakhANathI dubhAya tevAM ja ba9 ke tethI vadhu zrI. lAlAjInA AkSepothI jaina samAjanuM mana dubhAya ja. AthI A graMthane prAdurbhAva thayo che, ane lAlAjInA pratyeka AkSepane zAstranA AdhArapUrvaka javAba vALavAmAM AvyA hoI te chapAvyo che ane zrI. lAlAjIne gurUzrIe zAstrArtha mATe celeMja paNa ApI hatI. gurUzrI lakhe che ke : "lAlAjI dezabhakta che, dezanA nAyaka che. temane sarva jAtanA dhamIone satya prema hovuM joIe, ane kaI paNa dharmavALAne dveSa vahorI na levuM joIe. atyAre to hindu, bauddha, jeno ItyAdi hindamAM prakaTelA sarva dharmavALAonuM saMgaphaeNna karavuM joIe. anyathA vyavasthita baLa, yuktiyukta prIstIonI ane musalamAnonI dhArmika caLavaLathI lAkho-karoDo hinduonI je A pramANe dazA raheze te teo khrIstI vA musalamAne thaI jaze. musalamAno ne brIstIo ApaNA kusaMpa-bedarakArInI kheMcatANathIja kaDonI saMkhyAmAM vadhI gayA. nahi to tapAse ke mULa temanI saMkhyA keTalI, ne dharmapracAra karavA mAMDyA bAda keTalA vadhyA, ne koNa hatA ? te lAlAjIe te tarapha lakSa ApavuM ghaTe che--nahi ke hindImAMnA eka purANe jIvatA-jAgatA jaina dharmanuM khaMDana karavAmAM! A graMthamAM lekhake praznottaranI zIthI lAlAjInA AkSepane AdhArabhUta AdhA. rothI sacoTa rIte cUrNa karyA che. temAM aneka saMsakRta lake ApyA che, ane itihAsa tathA mahAbhArata AdimAMthI aneka satya ghaTanAo ApI jaina dharmanI prAcInatA tathA satyatA uparAMta sAcI ahiMsA pratipAdana karI che. AvA khaMDana zilInA graMthA gurUzrI lakhavA ghaNA nArAja hovA chatAM jyAre dhama para AkSepa thAya tyAre mena sevavuM, e teo kAyaratA gaNatA. dharma mATe zakti chatAM prANa paNa paNa karavuM paDe te karatAM pAcho paDe e jaina nahi. jenA mATe to A dharmayudhdha gaNAya. pRSTa 38 para saMskRtamAM aneka ke paikInA thoDA zloka jaIe. jaina saMghasya yatsvatvaM, tasya rakSaNa detave jainAnAM zatrubhiH sArdhaM, dharma yuddhaM prakIrtitam // 6 // jainAnAM jaina saMghasya, jaina dharmasya ghAtakA: te sahadharmayudhdha tu, jaina satyaM prakriyate // 3 // vagere. For Private And Personal Use Only
Page #570
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir amane lAge che ke A graMtha sarva darzana vALAe eka vAra vAMco ucita che ke jethI mahAna netAo paNa anya darzana para manasvI AkSepa karatAM madamAM acakAtA nathI. tene jaDabAtoDa javAba-zAstrAdhArapUrvaka zAMtipUrvaka vivekapUrvaka AcAryo ke Ape che ? lekhakanI kalama-hRdaya soMsaravI UtarI jAya evI chatAM temAM satya pratipAdana karavAnI AvatI tAkAda jhaLahaLe che, ne vAcakane potAnI sAthe ghasaDI jAya che. A graMthanA chevaTamAM-"lAlA lajapatarAya aura jaina dharma " nAme moTo lekha hindImAM Apyo che, jemAM lAlAjIno graMtha prakaTa thatAM je kolAhala uThe te prasaMge be ajaina vidvAnoe je abhiprAya vyakta karyA che te prakaTa karyA che-AgrAnA jaina patha pradarzaka-patramAM tA. 22-7-1923nA aMkamAM. zrImAna lAlA lAjapatarAyajIne hAlahI meM "bhArata varSa kA ItihAsa" lIkhakara prakAzIta kIyA hai. IsameM jaina dharma ke saMbaMdhameM lIkhate hue Apane kucha ese vAkaya lIkha DAlA haya jo sarvathA bramapUrNa anucita era vartamAna paristhiti ke pratikula he. jaina dharma ke viSayameM kucha ese vAkya lakhe gaye he jIsase jaina dharmAvalaMbIo ke dilo para coTa lagI he. arachA hotA yadi lAlAjI sAhaba Ina vAkaya ke na lakhata-vigere. (zrImAna lAlA kanemalajI-ema. e. sezana jaja, dholapura sTeTa) A lekha ghaNe lAMbo che ane lAlAjInA AkSeponA temAM sacoTa radIe ApyA che. zrIyut kazya mahodaya zrI. zAradA jabalapuranA zrAvaNa saM. 1980 nA aMkamAM A pustakanI vistRta samAlocanA karatAM jaina dharma saMbaMghamAM thayelA AkSepa bAbatamAM laMbANa lekha lakhatAM lakhe che ke - - "jena dharma ke saMbaMdhameM lAlAjIne kucha ese mata prakaTa kI hai jina para abhI hAlameM eNnimeM asaMtoSa phelA hai. sAmAyika patromeM isakI kucha carcA thI. inameM se kucha vAnagI yaha hai :- jaina spaSTa rUpa se Izvara ke astitva se InakAra karate hai." pR. 130. vAstavameM jaina Izvara ke astitvase InakAra nahi karate, paraMtu ve use vizva kA sRSTikartA nahi mAnate. kucha Age ve lIkhate haya ke : "Isa (ahiMsA ke) siddhAMta ke jenone parama sima taka pahuMcA dIyA he yahAM taka kI kucha legAM kI daSTi meM jaina hone pahele daraje kI kAyaratA haimAluma nahi, yaha vicAra lAlAjIkA bhI haya yA nahi. yadi unakA bhI hai to eka era prazna ke uttara pAne kA kautuhala hetA haya. kI "kayA ahiMsA ke sa baMdha lAlAjI kA yaha mata purAnA arthAta pustaka ke prathama saMskaraNa kA samaya kA hai, athavA ahiMsAtmaka asahayogameM bhAga lekara kArAgAra pravAsI hone para una kA yaha mata hai?" kucha bhI ho. kucha aura Age lAlAjIne sApha sApha apanA mata prakAzita bhI kara dIyA hai ! "merI sammatimeM bauddhadharma aura jenadhama kA sAmAnya prabhAva bhArata ke rAjanaitika adhaHpAta kA eka kAraNa haA pR. 132. yaha bAta vivAdagrasta haya. paraMtu jeni ke sAhitya, kalA, cikitsA aura For Private And Personal Use Only
Page #571
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobeatirth.org 1-1 manuSyatA ke prati jo prazasya udyoga kIye hai unakA varNana karanA je parama Avazyaka thA jo vijJa lekhakane nahi kiyA." Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir je dhame bhAratavarSanI prAcIna kalA, sAhitya, ahiMsA, tapa, tyAga, titikSA, amara madirA ane jJAnabhaDAro dvArA rakSaNa karI Aja paNa vizvane cakita kare che te madirAmAM kANu che ? izvara nathI teA keNu che ? keAnAM pUjana che ? ane je dhame vimaLamaMtrI, vastupALa, tejapAla, bhAmAzA, muMjAla Adi vIra prabhAvika purUSaratne ApyA che, jemaNe dezanA hindutvane rakSatrA prANApaNa karyA che, jemaNe duSkALeAmAM abajo rUpIA kharacI mAnavajAta rakSI che te dha` mATe zrI. lAlAjI je lakhI rahyA hatA temAM jJAna karatAM ajJAnata! vadhu jaNAya che, ane mATe ja gurUzrIne A graMtha lakhavA paDayA che. vijJa vAcake eka vAra avale ke. pratijJApAlana-graMthAMka 38. pRSTa saMkhyA 102. bhASA saMskRta ane gujarAtI. racanA saMvata 1973 phAlguna. sa. 1971 nI sAlanuM cAturmAsa pethApuramAM hatuM. zrImad AcAya zrIne 'mezAM lakhavA-vAMcavA-upadeza ApavAnuM thatu-lagabhaga nUtana jJAnaprApti ane Alekhana e temanAM vyasana-jIvanadhyeya banyAM hatAM. nitya noMdhapethI ane navA graMthAnAM Alekhana thayAM ja karatAM. savAre 12 penasIleA chelAI taiyAra thAya ne sAMja sudhImAM tenA nAnakaDA TukaDA avazeSa rahe. bAkI arunI kalama ne zAhI-hAthe banAvelI vaparAtI. phAunTana pena ke DaeNAlDara ke taiyAra zAhI vAparavA nA pADatA--ke te parAzrayI che. te samayamAM amadAvAnivAsI ze nemacaMdra gaTAbhAi nIzApe La nivAsI peAtAnA mitra zAha ratilAla maganalAla sAthe guruzrInA vadanAthe jatAM- guruzrInA lakhANanI muke temanI paravAnagIthI jotAM temAM 'pratijJApAlana' nAme chara gajhalA lakhelI joI. A parathI zrI. nemacaMdrabhAie te gajhale para vivecana lakhavA guruzrI AjJA Ape teA lakhavA icchA jaNAvatAM te pramANe karavA AjJA apAI ne graMtha prAkaTayane pAmyA che. A graMthamAM chara gajhale uparAMta guruzrInA saMskRta zla|| tathA itara kAvyeA lekhake ApyAM che ne pratijJApAlana arthe pU. laika zivAjI mahArAja pU. zloka harizcaMdra rAjavI AdinAM aneka draSTAMta ApI e viSayane khUba chachyA che-lekhaka ane vivecaka bane samA~ vidvAna heAI graMtha ghaNA upakAraka banyA che-dhama vyavahAra ane saMsAra vyavahAramAM je pratijJA karI zake ane prANANe te pALI zake te dhyeya prApta kare-yaza prApta kare, are! saMsAra sAgara tarI javA dhamapratijJa mAnava-te sAdhya paNa sAdhI zakayAnAM aneka dRSTAMta meAjuda che. AmAM nelsananI pratijJAnA dRSTAMte kamAla karI che. pratijJAyAH samodharmA, na bhUto na bhavizyati pratijJA pAlanenaiva, mRtoSi bhRvi jIvani // --zrI, buddhisAgarasUri. For Private And Personal Use Only
Page #572
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 102 pratijJA vIranI zobhA, pratijJA kItinuM kANuM, pratijJA varganI kuMcI, pratijJA prANanI mUrti. 2 zrI viSNugupta cANakaye pratijJA karI mAthAnA keza chuTA karyA ne pratijJA arthe teNe AkAza pAtALa eka karyA ane saphaLa thaI guptavaMza-rAjya sthApI mAthAnA keza bAMdhyA. Ama pratijJA arthe sau kaI karI chUTavA jainatva athe arpavA tamAma jainoe puruSArtha karavA preravA A mahAgraMtha saune vAMcavA jevo che. - mitramaitrI (mitradharma) graMthAMka 43, pRSTa saMkhyA 160, bhASA saMskRta-gujarAtI, racanA saMvata 1973, zrAvaNa vadI pa. - saM. 1971 mAM pethApura birAjatA surIzvarajIne vaMda.. karavA be mitro amadAvAdathI gayelA, tyAre surIjInI nityane jotAM temAMthI mitramaitrI nAmanA graMthanA mULa 206 duhA temAM lakhelA joyA. A be mitro te amadAvAdanA rA. nemacaMdra gaTAbhAI ane rA. ratilAla maganalAla, baMne vidvAno ane saddavicAraka-rA. nemacaMdabhAIe pratijJApAlana graMtha mULanI vivecana karavAnI paravAnagI mAgI ane rA. ratilAle mitramaitrInA duhA para vivecana karavAnI paravAnagI mAgI. te parathI gurUzrIe te paravAnagI ApatAM 206 duhA temaNe lakhI lIdhA. je ghaNuM ja suMdara bhAvavAhI ane upakAraka hatA. tenA para temaNe vistRta vivecana aneka dAkhalA dalIlo ane dRSTAMta sAthe saMskRta-IMglIza ane gujarAtImAM AdhAro TAMkI mitramaitrI graMtha taiyAra karyo che. vAcakane temAMthI ghaNuM jANavA zIkhavAnuM ane samajavAnuM maLI zakaze. zokavinAzaka graMtha-graMthAMka 91. pRSTa saMkhyA 64. bhASA gujarAtI. racanA saMvata 159, vaDodarA-pAdarA. AvRtti bIjI. A graMthanuM samarpaNa guruzrIe amadAvAda amalI piLanA parama dharmaniSTha dravyAnuyeganA jJAtA zeTha hIrAcaMda jANajIne guNadaSTie ApI che. - saM. 1959 mAM pAdarAmAM guruzrI hatA tyAre guruzrInA parama bhakta-jJAna rasIkaparama dharmaniSTha-rAjyamAM mobhAvALA garbhazrImaMta vaDodarA mAmAnI paLanA zeTha kezavalAla lAlacaMdabhAInA putra je mAMdA hatA te nemacaMda svargavAsI thavAthI kezavalAlabhAIne khUba zoka thayo. te zoka dUra karavA guruzrIe A graMtha tAbaDatoba racI vaDodarA temane saMbhaLAvI zAka dUra karyo. A graMthamAM zekano nAza thAya evA jaina zAstranA AdhAre vairAgyapUrNa vicAro jaNAvavAmAM AvyA che. tathA maraNa prasaMge nyAta jamaNa na karavI vigere vicAro jaNAvyA che. maraNa bAda jIva kyAM jAya che tenuM svarUpa darzAvyuM che. A graMthanI nakalenI mAgaNI khUba ja thavAthI tathA maraNa prasaMge zoka nivAravA ati uttama sAdhana je graMtha hovAthI tenI nakale jaladI khalAsa thaI gaI. leke pakAraka jANa tenI kImata paNa mAtra eka Ane rAkhavAmAM AvI che. turtamAM ja bIjI AvRtti a. jJA. pra. maMDaLe chapAvI prakaTa karI For Private And Personal Use Only
Page #573
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 103 che. jemanA putra nimitte A graMtha chapAvela te ja gRhastha zeTha kezavalAla lAlacaMdane laka thayo, tyAM sudhI dharma saMgha derAsaro upAzrayo ane sAddhami baMdhuonI aMtarathI sevA karanAra hatA. ane te ja daradamAM teonuM mRtyu thayuM. paNa Akhara vakhate Aja zekavinAzaka graMtha zravaNathI temane khUba zAMti maLelI ane saMsAra AtmAne paramAtmAnuM svarUpa samajelA ane zAMtipUrvaka mRtyune bheTelA. Ama A nAnakaDe graMtha parama upayogI nIvaDe che. sAMvatsarIka samApanA-graMthAMka 85 mo. pRSTa saMkhyA 99. bhASA gujarAtIsaMskRta-mAgadhIracanA 1964. bIjI AvRtti. AnI arpaNa patrikA gurudeve prasiddha bUka selara zA. meghajI hIrajIne ApI che. manane rAgaddezathI mukata karanAra tathA kSamA guNane prakaTAvanAra zrI. sAMvatsarika kSamApanA jevA uttama viSayane A graMthamAM gurudeve evI uttama zailIthI ghaTADIne varNavyo che ke tethI te dareka mAnava hRdayane zakti saraLatA zamatAthI A banAvIne teone rAgaddeza dUra karAvI uttama bhAvanAvALA banAve che. jaina darzanamAM sAMvatsarI kSamApanA karI jagata jIvane kSamAvavAnI uttama praNAlikA pracalIta che. vizvamAM sarvatra kSamAguNa zreSTha gaNAya che. kSamA vIrA mRgban e vizva vAkaya che ane sarva dazano e ja bedhe che ke kSamA rAkhe-vera tya-verano badalo verathI nahi paNa kSamAthI-premathI vALo. A rahasya jaina darzanamAM mUrtimaMta che. zatruo laDI jhagaDI bolavAnuM baMdha kare. ghurakiyAM kare. ne je sAvatsarIka kSamApanA jevuM na hoya to e verajhera-paryuSaNa parva mAM A bane che ane sAMvatsarI kSamApanA samaye te verajhera phodha sau mINa mAphaka pIgaLI jaI paraspara kSamA Apa le che. A praNAlikAnuM rahasya guruzrIe bahu ja suMdara ane saraLa chatAM saphaLa zailIthI guMthI mAnavajAta para bhAre anuvaDa karyo che. A graMthanI nakalo khapI javAthI bIjI AvRtti prakaTa karavAnI jarUra maMDaLane paDI che. jaina dhArmika zaMkA samAdhAna. graMthAMka 87. pRNa saMkhyA 50, bhASA gujarAtI, racanA saM. 1980, zrAvaNa zukalapaMcamI. mahuDI (madhupurI.) A nhAnakaDI pustikAnI racanA pAchaLa ItihAsa paDayo che. te lakhavAnuM kAraNa gurUdeve vijApura pAse madhupurI-mahuDI gAme zrI. ghaMTAkaraNa pIranI mUrtinI sthApanA karI che. A vIranuM pUjana sAcA samajhItavaMta zrAvaka kema karI zake ? A praznana uThatAM ghaNe uhApoha thatAM te bAbatanA jIjJAsuoe jAhera patramAM A prazna uThAvela ane 1980 mAM A prazno jyAre gurudeva pAse raju thayA tyAre teozrIe tenA pratyuttara rUpe A pustikA lakhI prakaTa karAvI che. A ghaMTAkaraNa vIra eka yakSa che ane te jaina zAzananA rakSaka gaNAya che. te saMbaMdhI ghaNuM zodhakhoLapUrvaka vicAro A graMthamAM ApyA che. sarva darzanamAM hoya che tema jaina darzanamAM maMtra zAstra eka Akhe vibhAga roke che. A bAbata ApaNe lekhakanA ja For Private And Personal Use Only
Page #574
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 104 zabdomAM te atre ulzata karIzuM. paNa eka vAta je hajI eprakaTa che ane kadI prakaTa thAta paNe nahI te prakaTa karavA have harakata nathI, ema lAge che, kAraNa guruzrI to gayA che. paNa lokone je vastunI jarAya khabara nathI te vastu prakaTa karavA A yogya sthAna gaNAya. A bAbata sAhityasarjananA lekhaka aMgata lakhe che. ghaMTAkaraNa yaMtra mAtra nepAlanA eka maMdiramAM divAla para lakhele upalabadha hato. bIje kyAMya te mUtine-ke tenA pheTAne pattA ke darzana na hatAM-gurudeva pAdarAmAM hatA tyAre temaNe traNa divasanA-padmAsanavALA uttarasAdhakanI zodha karavA mAMDI hatI-te utarasAdhaka saMyamI-caritravAna ane traNa divasa ane jaLa vinA -aMge halAvyA vinA-traNe divasa Asana mArI sAdhakane sahAyabhUta thAya-A mATe temaNe A sAhitya sarjananA lekhakane pasaMda karyo. aMte sAta varSa sudhI asanAnI tAlIma ApItaiyAra karyo. ane pachI pote pAdarAmAM-zAMtinAtha bhagavAnanA moTA derAsaramAM meTA bheMyarAmAM Azo vadI 13 nA prAtaHkALe 4 vAge uttarasAdhaka sAthe besI gayA. amAsanI pAchalI rAtre maMtrasiddhinAM traNa divya-je paikInuM eka ja divyanAM darzana thatAM maMtrasiddhi manAya che te traNe divya thayA chatAM gurudeva dhyAnamagna ja rahyA (pAchaLathI jaNAyeluM ke temane saMkalpa zrI. ghaMTAkarNa vIranAM sAkSAt darzanano hato) evAmAM vedikAmAMthI eka pracaMDa mahApuruSa dhanuSya ne bANu sahita dhIme dhIme UMce AvavA lAgyA. kAnamAM kuMDaLa, mAthe mukuTa, hAthamAM dhanuSyabANa kaccha sahita prakaTa thayela A puruSa te sAkSAt ghaMTAkaraNa vIra hatA. guruzrIe dharAIne te mUti joI lIdhI. ekAda paLa jeTalA samayamAM to vAdaLa vIkharAya tema te mUrti vIkharAI adrazya banI, ane gurudeva upAzrayamAM gayA. huM paNa sarva ApI upAzraye pahoMce tyAM guruzrIe khaDI ke cAka mAM-meM ANI Ape. pote meTA upAzrayanI, divAla para ghaMTAkaraNa vIranI-te hatA tevaDI mUti AlekhI ane mArA pU. pitAzrIne bolAvI-mUlacaMda mIstrIne bolAvavA tAra karavA kahyuM. mIstrI AvyA ane temaNe mUrti taiyAra karI ane aneka camatkAro sahita te mUti madhupurImAM guruzrInA hAthe pratiSThIta thaI. eka moTo ghaTa paNa maMtrita karI tyAM pratiSThita karyo. Aje paNa tyAM te virAjita che. hajAro bhAviko pitAnAM dukha dUra thayA bAda tyAM darzane Ave che ne sukhaDI dharAve che. guruzrI kahetA ke pIra-pegaMbara mIrAdAtAra ane anyatra pitAnAM dukha dUra karavA jenone doDatA baMdha karavA che ne te samakatI devane sthApanA karIne. Ama A mUti prakaTI-pratiSThiti banI. AmAM gurudeva te gayA paNa mULacaMda mIstrI vaDodarAmAM hayAta che ane zrI. gulAbacaMdajI DhaDhDhA ema. e. jaja jayapuramAM hayAta che. Aja ghaMTAkaraNa vIranI maMtrelI sukhaDInI thALI tAMbara jainomAM zAMti snAtramAMkhAsa pratiSThita karavAmAM Ave che ne te sukhaDI jeno pUrNa zraddhAthI vApare che. A saMbaMdhamAM koIne pUchavuM hoya to amane pUchI zake che ane ghaMTAkaraNa vIranuM satva-satya paNa jovuM hoya te madhupurImAM jaI joI zakAya che. A ghaMTAkarNa vIramAM azradhdhA-zaMkA rAkhanArane javAba rUpe A graMtha che. temAM jaina darzanamAM kayA maMtra-maMtra kapa che, kyA kayA AcAryo maMtrakapi prakaTAvyA te vistArathI Apela che. gurudeva lakhe che ke : For Private And Personal Use Only
Page #575
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhI ghaMTAkaraNa mahAvIrAya namaH / madhupurI ( vAnapura) kopIrAiTa : adhyAtma jJAnaprasAraka maMDala : muMbaI For Private And Personal Use Only
Page #576
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 201 karanAra che. " zrI sakalacaMdrajI upAdhyAya jemaNe satarabhedI pUjA, khAra bhAvanA pratiSThApa dhyAna dIpikA AdI racyAM che. temaNe A ghaMTAkaraNa maMtrane grahyo che. zrI hIravijayasurIjInA samayamAM zAMti snAtra-aSTotarI snAtranI racanA vyavasthA thai che. ane temAM navagraDa pUjana hRdigpAla pUjana, ceAvIza ti kareAnI yakSayakSINIonA maMtra tathA pUjana che, ane navagrahAdine naivedya dharavA vigerenI vyAkhyA che ane pratiSThA satra kalpamAM ghaMTAkaraNa vIranI maMtrayaMtravALI thALI ane tene sukhaDI dharAvavAnI vidhinI prakriyA Aja sudhI tapagacchI jainomAM pravate che. pUrvAcAryA munivaroe pratiSThA kalpamAM ghaMTAkaraNa vIranI sahAyatA mAnyatAne svIkArelI che, tethI ame paNa amArA pUrvAcAryAnI para MparAne mAnya karIne ghaMTAkaraNa vIrane zAsanadeva vIra tarIke mAnIe chIe, ane mahuDImAM ghaMTAkaraNavIranI pratiSThA karI che." Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIyA ghaMTAkaraNa kalpanA pATaNanA trIjA naMbaranA bhaMDAramAM The. phAphaLIAvADAnI AgalI zerIne bhaMDAra je zA. hAlAbhAInI dekharekhamAM che. temAM tathA punA DaeNkana kAlejanA (e. sA. nA jalamAM) tathA suratajaina AnaMda pustakAlayanA lIsTamAM naMbara 595-96. pUrvAcAryAMnA lakhelA taiyAra paDayA che. ttapAgacchamAM dareka pratiSThAmAM dhaTAkaraNa maMtra sthApavAmAM Ave che, A AkhAe graMtha zrI. ghaMTAkaraNa vIra-bAbatanA aneka khulAsA zako samAdhAna A ghaTAkaraNa bIranuM ati camatkArIka sthAna gujarAta-vIjApurathI 4 kesa Avela zrI mahuDI gAmamAM che. tyAM vAhano jAya che. janArane badhI savaDa maLe che. bhejanazALA, dha zALA vi, badhI sagavaDA che. jaina sUtramAM mUrti pUjA : graMthAMka 98, pRSTa sakhyA para. bhASA gujarAtI, mAgadhI. racanA savata. 1981. caitrI pUrNimA, bIjI AvRtti. sthAnakavAsI A samAjIsTe-muslIme| tathA vartamAnakAlIna, jaDavAdIe (Matirialists) saune e mUrti pUjA khapatI nathI. zAthI te te tee paNa kahI zakatA nathI. ane jainA paramezvarane mAnatA nathI, evA ajJAnapUrNa AkSepA jeno para e ja le mUkatAM acakAtA nathI. evA prasaMge anubhavAtAM mUrti pUjAnI parama avazyakatA para khUba prakAza nAkhanAra A graMtha lakhAya che. ghaNAM dRSTAMte ApavAmAM AvyAM che. draupadInuM jina pratimA pUjana junA grathene AdhAre siddha karyuM che. A nAnakaDA graMtha lekhakane pratimA pUjana ane prabhu mUti-prabhu sArakhI' keTale aMze rezamarAmamAM laherAtAM haze teneA khyAla Apaze. mudrita jaina graMtha nAmAvali-thAMka 105, pRSTha 385. bhASA gujarAtI, racanA saMvata 1980. ti yAtrA sa'nI jema jJAnayAtrA saghanI AvazyakatA paNa khUba upayAgI--upakAraka ane upAsya che. AvA ti yAtrA saMgha-jaina sAhitya samelana sa. 1970nA phAgaNu zuda 6-7-8 sane 1914nA mArca mAsamAM jodhapura mukAme suprasiddha-parame pakAraka AcA zrImad vijayadha surIzvarajInA adhyakSapade bharAyuM hatuM. teozrIne jaina sAhitya-jaina tattvajJAna 14 For Private And Personal Use Only
Page #577
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 106 vizvabharamAM phelAvavAnI tamannA jeTalI hatI teTalI yazadA banI Data to Aje jana samAja jUdAM ja svarUpe hata- bhAvi. A saMmelana yazasvI thavA bAda kamITIo nImI AgaLa kAma calAvavA ThayuM ne kArya vivaraNa prasiddha karavAmAM AvyuM. paNa parApUrvathI pramAdI gaNAto jaina samAja pAche suSupta banyo ne surIjI A satkAryanA phaLane jovA na ja pAmyA. te pachI sane 1924nA me mAsanI tA. 22-23-24-25 nA divase mAM surata mukAme zrI jaina sAhityapariSadu bharAI. mukhya maMtrI zeTha jIvaNacaMda sAkaracaMdane akasmAta kAraNe muMbaI javuM paDayuM ne pramukhanI pasaMdagIthI mAMDI pariSadano tamAma kAryabhAra rA. pAdarAkarane mAthe paDyo. gurukRpAthI traNane badale 4 divasa beThaka maLI. 400 jeTalA vidvAne AvyA. pramukha tarIke kavizvara nAnAlAla dalapatarAma hatA. aneka TharAvo karavAmAM AvyA. ne pAchI jaina samAjanI suSuptI hAjara thaI. A pariSade karelA TharA paikI bhAratavarSanA tamAma jJAna bhaMDAronA graMthonI yAdI prasidadha karavAno eka TharAva hato. A TharAva zrI gurudeva pethApura hatA, tyAM carcA ane teozrIe a. jJA. pra. maMDaLanA tatsamayanA mukhya kAryavAhaka pAdarAnivAsI vakIla mehanalAla hImacaMdabhAIne preraNA karI. surata pariSade traNa maMtrIo nImyA hatA. jhaverI jIvaNacaMda sAkaracaMda, rA. maNilAla mohanalAla pAdarAkara, rA. mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI selIsITara. - A kArya mATe sArA pramANika vidvAnanI agatya paDe je gujarAta-mAravADa-mevADa -lATa-kacha-rAjaputAnA vagere rathaLAe paryaTana kare, bhaMDAro zeAdhe, graMthanI yAdI kare ane te sAcI ne zudhdha rIte. A mATe IDaranA vidvAna vakIla zA. vardhamAna svarUpacaMdane pasaMda karavAmAM AvyA ane temane rokI bhaMDAronA graMconI yAdI karAvavA mAMDI. gurudeva A bAbatamAM dattacitta pAkA preraka ane kAma zithila na thAya te jotA rahetA. Ama A yAdIo prakaTa thaI ane A graMtha prakAzamAM AvyuM. A graMthamAM graMtho-tenAM prAptisthAna-bhaMDAro-lakhanAranAM akAravAcaka nAmo-bhASA-racanA saMvata, aMdaranA viSaye Adi cokasAIthI levAmAM AvyA che. prAraMbhamAM graMthapalabdha sthAno, bhaMDAro, saMsthAo (jaina jainetara) 844 che, te ApyAM che. te pachI caMpalabdha grAma-sthaLa saMkhyA akArAdithI Apela che. te pachI AkhI sIrIjha graMthamALAo Apela che. pachI graMtha prakAzaka maMDaLo Ave che. pachI sabhAe, samAja, sosAiTIo Apela che. pachI 84 jJAna bhaMDAre ne temAM keTalA graMtha che te Ave che. aThavADika tathA mAsika jena patro tathA digaMbara aThavADika mAsika patro batAvyAM che. pustaka prakAzana phaDo-vidyA maMdira- strI thakAro tathA bhASAMtarakAro-jana paMDita, jaina sAhityanI zodhakhoLa karI rahelA AcAryo ane munivaryo, IDaranAM ItihAsanAM sAdhano tathA IDaramAM thayelA be paTadhara AcAryo zrI ANaMdavimaLasurI tathA zrI vijayadevasurInAM jIvana caritro zrI hIravijaya surIjInA vakhatanI zAkhAe videzastha vidvAnonI yAdI bAda ajaba kRtio tathA camatkArIka ajaba graMtha tathA tenAM kartAo vagere prAthamika yAdImAM samAya che. bAda mudrita graMtha nAmAvali zaru thAya che. A yAdImAM 3032 graMthanI yAdI samAya che. A pachI vidvAna phrenca saMzodhanakAra De. gerie I. sa. 1815nI sAla sudhInA jaina graMthanI For Private And Personal Use Only
Page #578
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 107 noMdha karelI te parathI kartAvAra graMtha tathA zilAlekho je chapAI gayA che, tenI yAdI IglIzamAM ApI che. A yAdImAM 836 nAma levAyAM che. te pachI Do. je. merinekRta epIgrAphI jona. (jainazilAlekha ) Ave che. A graMthamAM I. sa. 1815 sudhImAM kayAM kayAM sthaLanA keTalA zilAlekhe kayA kayA pustakamAM chapAI gayA che, tathA tenA aMgrejI vi. bhASAomAM tarajumAM thayA che, tenI saMpUrNa noMdha lakhAI che. akArAdi goThavaNI tathA aMgrejImAM A badhu che. Ama A mudrita graMtha gAIDa ati samRddha ane avakana yogya che. vidvAno, jJAnayAtrAnA rasiyA ane abhyAsakone te eka vAra jovA AgrahapUrvaka bhalAmaNa che. - zrImad buddhisAgarasUri smAraka graMtha-graMthAMka 109, pRSTa saMkhyA 220. bhASA gujarAtI. racanA saMvata 1982. aneka citro sahita. - gurudevanuM agAuthI khabara ApyA pramANe pitAnA sarva ziSyo praziSyo bhakato vi. nI hAjarImAM pUrNa samAdhipUrvaka svargagamana thayA bAda temanA chellA svarga gamana veLAnAM dazyo sAkSAtkAra karatA prasaMgenAM varNana, smazAnayAtrA, tathA temanA jIvana saMbaMdhI upalabdha evA pRthaka pRthaka lekhaka sAdhu AcAryo gRhasthanA tat viSayanA lekhe, lokonA AvelA smaraNapatro, tAro, vartamAnapatramAM AvelI noMdha, lekha, saMgha-saMsthAonA TharA, temanA avasAna bAda smaraNArthe bharAyelI sabhAonA hevAle, TharAvo vagere aneka citro sahita A graMtha pAdarA nivAsI gurubhakta vakIla mohanalAla himacaMde taiyAra karI, maMDaLe te chapAvI, gurUzrInA samAdhisthAna para taiyAra thayela samAdhi maMdiramAM gurumUrtinI sthApanA prasaMge ja bahu jaladIthI taiyAra karI pakaTa karyo che. sarvadarzananA-sarva komonA gRhastha -tyAgIonA patro AMsubharI AMkhe lakhAyalA AmAM prakaTa karyA che. te jotAM jeno upayaMta muslIma, aMtyaje pATIdAra, brAhmaNa, ThAkaraDA, Adi kemanA bhakto gurUdeva pratye keTalA bhakitavAna hatA tathA saune upadezavAmAM keTaluM sAmarthya dharAvatAM haze, tene raheje khyAla vAMcakone Avaze. - kAvyavibhAga-bhajanasaMgraha bhAga 1 thI 11. adhyAtma bhajana saMgraha (12). zrI. gahulIsaMgraha bhAga 1-2 (13-14). zrI devavaMdana stuti stavana saMgraha (17) zrI, kakakAvali subodha (18). sAbhramatI guNazikSaNakAvya (19). snAtra pUjA (20). pUjA saMgraha bhAga 1-2 (21-22). etihAsika rasamALA (23).. | bhajana saMgraha bhAga-1-graMthAMka 101. pRSTa 190. bhASA gujarAtI. racanA prathamavRtti saM. 1964. AvRti chaThThI. AnI arpaNa patrikA vakIla mohanalAla hImacaMdane ApI che. jaina samAja tema ja hindu samAjamAM paNa bhajananuM sAhitya hajI pUrNa paNe vikasyuM nathI ane upalabdha paNa nathI. sAcA saMte, adhyAtmajJAnI yogIo ane masta khAkhIo sivAya mAnavane deva banAve, kartavyapaMtha batAve, ane cAbUka mArI manasuragane vazavartI banAvarAve, gAtAM DolAve ane dila DolAvI dilanAM dvAra khelI ke cAradhArAM hoya tyAM aja. For Private And Personal Use Only
Page #579
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 108 vALAM pAtharI de, tevAM bhajana keNa gAI, AlekhI zake ? ane evA prabhunA lAla hamezAM prakaTatA nathI. eto seka pAke ke be saike. bAkI saMtaviheNuM vizva te kayAM rahyuM che? A jaDavAdanA jamAnAmAM paNa saMto vicare che ja ne ? bhajano, ne te paNa talaspaSI lakhavA tevA tapatyAgatitikSA saMyama zamatA samabhAva vairAgya yogAbhyAsa ane vizALa graMthAvalokana, tatvajJAna ramaNatA ane adhyAtmajJAnAnubhAvanI jarUra paDe che. jIvana ja evuM ghaDAya ke temAMthI utkaTatA ApoApa sarI paDe. e vadyA te jaDa na paNa cetana hoya che, ne vANI paNuM jIvatI ane lakhanAra paNuM cetana hoya che. jIvanamAM otaprota thayelAM parama to ja aMdara beThe beThe pikArI UThe che ne te zrotAne ajaba rasamastIne AnaMda Ape che. bhajanane saMpradAya bAMdhI zakato nathI. nara-nArI-vRddha-yuvAna garIba-tavaMgarane bheda bhajanane sparSata nathI. bhajana te saunuM kalyANakArI vazIkaraNa gaNAya, rasAyaNa gaNAya te paza jevAne paNa mANasa banAve, mAnavane deva ne devane jIvanamukta banAvI mokSa apAve. ne tene mATenAM aneka daSTAMto narasiMha, mIrAM, tALIrANI, AnaMdaghanajI, cidAnaMdajI, kabIra AdinAM che jemAM bhajanee kharekhara pArasanuM kAma karyuM che. ajJAna aMdha evA mAnavane jJAnacakSu ApyAM che. mAnavatA ApI che. enuM nAma bhajana. AvAM bhajananI amo vAta karIe chIe. ne evAM bhajanIka bhajana lakhanAra, bhajana lalakAramAM hamaNAM ja thaI gayelA paNa pUrvanA avadhUtane yAda karAvanAra, yegAvatArI zrImad buddhisAgarajInuM nAma mokhare Ave che. e alakhamasta olIyA avadhUte jIvanane jJAna, vairAgya tapatyAga yoga ane adhyAtmajJAnathI evuM to raMgI nAkhyuM ke emanA haiyAnI kuMje rahelo manamoralo TahukI uThayA- bhaye hama Atama masta divAnA, duniyAkI hamaku nahi paravAha saba jaga nATaka mAnA bhaye hama. duniyA, duniyAdArI, ne tenI asalIyAta joI jANI anubhavI ghoLIne pI gayelA A duniyAnI paravA tyajanArane koNa pichAne ? kahe che ke - hama jAnata avadhUtayogI, kaI anubhava jJAtI. Pddha rahI tyAgI jAnata jana tahai kou dhyAna, hamaku jAnata. e masta saMta puruSane mukita-saMsAra samAna lAge. e te alakhaniraMjanamAM khelanAra yogI; mana mArI marI gayelA marajIvA. pitAnA aMtima layane sacoTapaNe sAdhavAmAM dattacittaemane te mukita saMsAra dayasamagaNe, samagaNe kanaka pASANa re. evA jyAre sadehe vicaratA hoya che tyAre bhAgye ja prAkRta mAnave temane pichAne che. teo te pitAnuM mIzana laIne AvyA hoya che. mIzana pUrNa karI cAlyA jAya che. gurUdeva bhAratavarSanA jhaMkhavAtA jatA yuga ane adhyAtmavidyA, ne punaH cetanavaMta banAvavA AvelA. teo te kahe che ke - For Private And Personal Use Only
Page #580
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 109 je brahmajJAnI hovazo-to brahma rUpe dekhAze, paramArtha dRSTi je haze to, te ja rUpe pakhaze. teozrInAM haiyAnA saravaramAMthI bhajanono je zitaLa pravAha vahyo che, te bhajana saMgraha bhAga-1 mAM che. bhAjane zrAvya vastu che. vAMcavAmAM e suMdaratA ke sAkSAtkAra na anubhavAya ke je te sAMbhaLavAmAM Ave. rajanI zAMta haya, caMdranI rUperI snA cAre dizAmAM prasarI rahI hoya, janagaNane kelAhala zAMta hoya, zitaLa suvAsIta maMdamaMda pavana vAI rahyo hoya, prakRti rANI soLe zaNagAra sajI pRthvI-pANI-jhADapAna aNuaNune rasa nitarAvI rahI hoya, gAma bahAra khetaramAM-maMjIrADhelaka-taMbura cheDAyo hoya ane marda pahADI avAje yA bhaktastrIjana sumadhura rAge bhajana lalakAratAM hoya, tyAM pazupaMkhI ne prakRti paNa thaMbhI jAya, caMdra paNa amRta varasAvavuM bhUlI-A bhajana rasAmRta pAna karato hoya-upAdhi-Adhi-vyAdhi visarAI jatAM hoya, jayAM vanacara-nAga thaMbhI svabhAva visarI jatAM hoya tyAM ja bhajana-lalakAra e raNake ke gAnArane jarUra ekatAna kare ne zrotAone koI agamya dUradUranA pavitra pradezamAM dorI jAya-eno svabhAva palaTI nAMkhe, enuM haiyuM Adra banAvI de, pApI hoya to pUjyazALI banAvI de, temAM zuM Azcarya ?-nahi te jesala je cera Ama tAlAMde rANInA bhajane ja pAvana mANa sa-bhata are tAro banyo ne ? AvAM bhajananI vAnagI cAkhavI hoya te zrI gurUdevanAM bhajana jarUra vAMcaze. bhajanasaMgraha bhAga 1, AvAM ja bhajananI khANa che-tame ene koI mIra-yA bhaktane moDhe sAMbhaLe. are ! uttara gujarAtanA vizALa pradezanA koI aMtyajane ja gurujInAM bhajana ekatArA para gata masta dazAmAM jUe te ajaba thAo. thoDIka vAnagI joIe. murakha mana mArU mArU zIda kare. phogaTa bhava bhramaNa karatA phare - nirbhaya dezanA re vAsI AmA paDe zuM mAyA jALamAM ? anubhava AtamAnI vAta karatAMherI sukhanI Avaze ! alakha dezameM vAsa hamArA-mAyAse hama haya nyArA. sAdhubhAI ! alakha niraMjana sohama ! duniyA che divAnI re-temAM zuM tuM citta dhare ! jene jarA jAgI re, mAyAmAM muMjhI zAne mare ! For Private And Personal Use Only
Page #581
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 'www.kobatirth.org 110 paththaranA nAve esI re-taranAra zreNI pere tare ? x X x alakha nirajana AtamajyeAti-sa Mte tenuM dhyAna dhare!. Are kAyA ghaTa Atama hIrA, bhUlI kayAM bhavamAMhI k| ? x X bhajana karI le ! bhajana karI le! bhajana karI le bhAi re ! duniyAdArI dukhanI kayAjhI, juThI svArtha sagAi re ! * X X alakha herA lAgI re--agamarUpa darzAyu mAyAnAM tALAM khulyAM re, aMtaradhana parakhAyuM ! X X x X Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvAM se'kaDA bhajaneAmAMthI gheADAMka mathALAM ApyAM che. lekhakane-lekhakanA haiyAne- lekhakanA jIvanane-lekhakanI mastIne joyAM heAya te tenA hRdayanA UMDANunA svabhAvika nIkaLelA udagArA sAMbhaLeA-eja bhajana-eja kavana-eja kAvya-eja sau kAMi. AvAM bhajananA te sAgara relAyA che. A prathama bhAga te mAtra vAnagIrUpe che paNa evA 11 bhAgeA-hujArA pAnAM rAke che ane bhajananI dhUna macAve che. A te mAtra bhajana bhAga 1 nI jhAMkhI karAvavA pUratuM ja che. AnI cha AvRttie thaI che ane kaMika nAstIkA jaDavAdIo muslIma mIre garAsIAe paTele vaNIke ane vidvAnA zAstrIone A bhajana e DAlAvI dIdhA che. bhajana saMgraha bhAga-r graMthAMkara. dhRSTasakhyA 325. bhASA gujarAtI-lIpI malAvamedha racanA sa'vata 1963. bhajana kAvyamAM adbhuta zakti rahelI che. AnaMdanuM sthAna kAvya che. sa kAvye!bhajanAmAM zreSTha kAvya AtmajJAnanu che. AtmajJAnathI AtmAnI unnati thAya che. jJAna dhyAna vairAgyanIti vigere sadguNAthI jagatnI unnati thaI hatI-thAya che ne thaze. AtmAnI anaMta zaktione khIlavavA mATe AtmajJAnaneA apUrva mahimA che. ucca viSayanAM kAvye- bhajanA AtmAne ucca kare che, AtmAnuM ucca jIvana AtmAnaMdathI thAya che. AtmAnaMdanI khumArI AtmaprabhunI upAsanAthI thAya che. sAcA saMtAnA hRdayAmAMthI--AtmAmAMthI haMmezAM ucca viSayeAnI sphuraNA uThatI ja huM ya che. evI ja sphuraNAe uThatAM je bhajane prakaTayAM te A bhajana saMgraha bhAga 2 jAmAM ApyAM che. jaina munivareAne bAre mAsa eka ThekANe rahevAnuM hetuM nathI. paheravAnuM-khAvAnu ane anya sAmagro ke pAI paNa temanuM peAtAnuM na hoya. rAtre dIvA na hAya, pravAsamAM gADI-meTara ke rela na hAya-pagapALA ja vicare-AvI sthitimAM pagapALA kudaratanI godamAM khelatAM paTana karanAra gurudeve judAMjUdAM sthaLe A For Private And Personal Use Only
Page #582
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhajano racyAM che, emAM aneka surUcikara-AtmodvAraka-ga-adhyAtma saddha vairAgya nIti -tapatyAga-prabhunAM pichAna ane uttama gRhasthajIvana A viSaya paranAM bhajane che-- bhajana saMgraha bhAga-2 mAMthI thoDAMka bhajananAM namUnA joie:- cetana caturasujANa, cittamAM cetI leje, brahmAnubhava saMgeraMge nizadIna raheje-pR. 24 dhyAna kara brahmanuM, dhyAna kara brahmanuM brahmacetana prabhu tuM kahAyozuddha upayogathI zakitavyakita jage, zudharUpe prabhu tuM suhAyo.-pR. 26 sarvazakita dhaNI, yogacintAmaNI-ganA pagathiye pAda muke, aSTa che pagathI yoganAM AtamA-pAmI avasara kadI te na cUke.-pR. 31 alakhanA paMthamAM cAla je AtamA-nyAta ne jAta sarve visArI. jJAnanA yogathI tatvane pAmIne, zuddha cAritratA dila dhArI.-pR. 34 cogavidyAtaNuM dhAma cetana prabhu, zakita siddo samI rahI prakAzI, cogavid mAnavI cittamAM dayAnathI-piMDa brahmAMDabhAva vilAsI-pR. 44 X anubhavanA yAsI tuM haMsA, alakha svarUpI che nirdhAra. sohaM seluM cinmaya cetanabrahmasvarUpI jJAnAdhAra-pR. 55 rAma rAma raTanA lAgI che jJAnathI, piMDe paragaTa vasiyo AtamarAma je! alakha hamArA deza kharA hai, alakha hamArA nAma hai ! siddha sthAna che satya hamArA-Azraya Atama rAma hai ! asala phakIrI alakha vezameM-sadA citta maratAnA he ! alakha dhUnathI hama raMgAyA-jJAne sadA gulatAna hai.-78 haMsA calo re alakha nija dezamAM- jyAM che jhaLahaLa jayoti apAra, haMsA ! vinA vAdaLa camake vijaLI che. nahiM jyAM avarataNuM AdhAra ! haM sA. 106 For Private And Personal Use Only
Page #583
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org k prakara ne mahAbhAgya, sahunI sevA hiMdu che. prakare ne mahAbhAgya- satanI pAse Aye. prakaTe te mahAbhAgya-satanI suNIye pANI. prakaTe jo mahAbhAgya-maLe to sata nANI. "ndra cadra nAgenI-aDa pI maLavI rahela che paNa saMta sAcA prApta karavA-jagamAM muzkela che. 185 X X mana mAnada satya sApa re, ja-Ana de. vaikharIthI krama kathAya re ! bahu AnaMda ! yama niyama Asana karI re, prANAyAma abhyAsa, pratyAhAra dharI dhAraNA 3,- dhyAne thayo vizvAsa 3-237 x ma nRpati ne kahevAya-nyAyathI mana pA nRpati te kahevAya-prajAnAM sakaTa TALe. nRpati te kahevAya-lAbhathI raheve dUra, nRpati te kahevAya prajAnAM sakaTa DyUre, putra peDe pALatA je raiyatane nizadina hA, prajApAlaka te ja sAcA jU' vadaze| nahIM kada --- 253 x X x jAgI jhaLahaLa jyoti re, zodhI lIdhuM satya meAtIvRttakamAM jhakhane ra kADhyo meM to jhaka gAtI-20 * * X * jhaDaLa jyoti jAgI re, gaganagaDha kairASTrI, belAne parakhyA jyA temAM jyoti samAja kevaLa kuMbhaka prANAyAme, karI zakita utthAna avadhaTa ghArTa, avaLI vATe, kIdhuM amRtapAna, pazcima dvAra khAdhu re, rahI ne vAta kAchAnI.-292 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A uparAMta sodha nIti prema audAya" dayArAja kaktavya-prAkatavya da uparAMta chelle navadhAkriyA bhaktinAM navabhujanA ApyAM che. For Private And Personal Use Only bhajana saMgraha bhAga-3-cAMka 3. pRSTha saMkhyA 185. bhASA gujarAtI. vIpI bAladheAdhI. racanA saM. 1965 mahA su. purNimA, bhajana sa'tharDa bhAga 3 paNa sabadha AtmajJAna yogadazana ane vairAgya rasathI tarabaLa che. e kalamamAMthI je jJAna-sudhArasa Tapake che te amAla, advitIya che, mAtra vAMcavAnAM ja nahIM. paNa AcAramAM mUkavA jevAM A bhajanA vAMcanArane lAge che. A bhajana A
Page #584
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gurumaMdira (mahesANA) gurupAdukA [ mahesANA ) gurumUti jhaverIvADa dhamanAthajInA derAsaramAM amadAvAda deva tathA gurunI pAdukAo [ mahesANA ) guru-ziSyanI pAdukAo [ amadAvAda jhaverIvADamAM For Private And Personal Use Only
Page #585
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 15 'www.kobatirth.org 113 sagrahamAM aneka bhajaneA uparAMta AtmasvarUpa nAmanA AkhA graMtha ApyA che. jemAM lagabhaga 256 gAthAo che ne temAM AtmasvarUpanI jhAMkhI karAvI che, ane lekhake temAM peAtAnuM haiyuM reDI dIdhuM che. jANe peAtAnuM samasta jJAna-vAcakane bhajata dvArA pAi devA na mAMgatA hoya tema A graMtha racce che. A uparAMta caitanazakita graMtha 74 gAthAomAM pUrNa karyAM che. A bhajanasa'greDamAMthI theADI prasAdI avaleAkIeH jagat musApharakhAnuM che, sthiratA vAsa na leza che, musAphara jIva jANA, phekaTa mamatA tANA.-pR. 36 jagata musApharakhAnuM. Atmaprema Anada vinAnuM-jIvana sukhu che jagamAMAtmadhyAnathI anubhavIne AnaMda vyApyA ragaragamAM, AtmapremAnaMda.-pR. 60 sadgurUzrahAdu bha- du bhakita udAra gurUnI AjJA pALavI, jevI asinI dhAra deDanagaramAM jo tu` vicArI, krANu AvIne gayA nathI, anaMta AvyA anaMta cAlyA-tanadhanamAyA ahIM rahI. deDanagara.-pR. 71 nAbhikamalamAM suratA sAdhI, gagana guphAmAM vAsa karyAM, bhUlANI sau duniyAdArI, cetana nija dhara mAMhi ..-1 cidAna danI DerI ghaTamAM, anubhavI nahiM jAya kahI, hADamIja raMgANI raMge, jhaLahaLa jyati jAgI rahI.-2 RdrAsananI paNa nahi paravA, vaMdanapUjana mAna TaLyuM, alakhaniraMjana svAmi maLI, jalabiMdu jaladhimAM bhaLyu.-3 X X gurUzraddhA-pR. 65 x X ulaTaye| zAzvata sukhane dirayA, parA pAra paNa nahiM pAve, buddhisAgara dhanya jagatamAM, zAzvata ziva maMdira jAve.-7 cAga viSaya.-pR. 79 X sAyansane abhyAsa karI te, jevI vRtti tevA thAzeA, aneka bhASA bhaNatara yAge, jagamAM paMDita kahevAze, prephesara tenA thAzeA.-1 karI kamANIne khAze, mULatatvane zeAdheA jagamAM, mAyAthI nahi bharamAze.-2 X X * X Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #586
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114 cetana para che ! cetana parakha ! cetanane jANI harakho, deDasRSTino kartA hartA-calAve che tanuno carakhe.-6 asaMkhya bhAnu caMdra teja paNa, jenA teja thakI bhAse, buddhisAgara jJAnadivAkara, jhaLahaLato ghaTamAM pAse.7 -AtmajJAna mahattA -pR. 86 zuM rAcuM huM lalanA tanamAM, gaMdI che jenI kAyAzuM rAkhyuM huM dhana sattAmAM, juThI che jenI mAyA -1 zuM rAkhyuM huM bAhya bhAvamAM, kAMI ne aMte sukha thAtuM, buddhisAgara jJAnadivAkara, pAme sAcu parakhAtuM.-9 | kaI vastumAM rAcuM.-pR. 87 deha taMburo sAta dhAtuno, racanA tenI beza banI, IDapiMgaLA sukmaNa - nADInI zobhA ajaba banI.-1 traNa tAranI gebI racanA - traNa aMgulIthI vAge, aSTasthAnathI zabda uThAve - manamohana mIThuM lAge.-2 aneka rAgane aneka rAgaNI, cetana teno gAnAro, raja satamaguNa satyabhAvanA, je Ave te gAnAro-3 deha taMburo vagADanAro, cidAnaMda ghaTamAM jAge, buddhisAgara alakha dhUnamAM. anaMta sukha che vairAgye.-8 | deva taMbura-pR. 96 alakha-agocara anaMta nijAtmajJAnanAM gorasa-pIrasyAM che. bhAgyazALIo ene AsvAda, AtmAne puSTa karI amara bane. bhajana saMgraha bhAga tho-graMthAMka 7, pRSTa saMkhyA 305. bhASA gujarAtI tathA saMskRta. racanA saMvata 165 vijyAdazamI. bhajana saMgraha bhAga cothAmAM prathamanA traNa bhAga karatAM sadbodha dhyAna, doSa parihAra aniSTha rUDhione tyAga, saMsArahUkhyA moha mastone upadeza tathA aneka mahAgraMtha racayItA saMta ziromaNI zrImadda yazovijayajI upAdhyAyajInI stavanAo tathA temanA aprakaTa azuddha lIpabhaddha graMze pite zuddha karI punamudrita karyA che. ekaMdara A bhAgamAM lakhanAranI ucatara thatI jatI bhUmikAnuM darzana thAya che. gurUzrIne racelo zrI adhyAtma vacanAmRta graMtha, 111 ke abhUta gaNAya che te A graMthamAM pRSNa 45 para che, tathA parabrahma nirAkaraNa nAme graMtha 49gAthAone parabrahmanuM nIrAkaraNa zodhatA gI-mumukSuone parama AlhAdakAraka thaI paDaze. For Private And Personal Use Only
Page #587
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 115 temAMnI hAnIkAraka rIvAjo paranI cAbuke vAMcatAM dhIrAbhaktanA cAbakA yAda Ave che. emanA adhyAtma aSTAMga yoga ane alakha mastInAM rasajharaNuM te jharyA ja karyA che. A bhAganAM bhajanomAM svAnubhavanI jhalaka ane Atma-darzanane pAke nizcaya pratita thAya che. upAdhyAyajI mahArAja zrImad cavijayajInA graMthamAM zrI paMcaparameSTI gItA 130 padamAM racelI che. zrI samudravahANa saMvAda zrI gurUdeve saMzodhana karela che te 32 pRSTa roke che. saM. 1327 mAM racAyela gurjara bhASA sAhityane zrI sAtakSetrane rAsa gurUzrIe saMzodhana karI AmAM prakaTa karyo che. pachI zrImadzevijayajI kRta brahmagItA paNa che. lagabhaga 305 pRSTamAM relelA A yogAdhyAtmajJAna rasasAgarathI A bhAga ati samRddha banyo che. A bhAganAM thoDAM jJAna rasabiMduo ApaNe AsvAdIye :brahmaraMdhramAM suratA praveza-pR. 55 zrI rAga : suratA jAme gagana gaDha jAvuM re, merU daMDa mUla pAuM re, siddhAsanavALI gurUgamathI, prANAyAma citta lAu re.-1 merUdaMDathI bhedI cakra, triveNI caDhI jAuM re, ulaTa vATathI brahmaraMdhamAM, nyAtimAM jyoti mIlAvuM re.-suratA-2 A anubhava rahe na chAno, bhinapaNe parakhAuM re ! buddhisAgara sAhiba maLI A, jJAne tenA guNa gAuM re !-6 bAkiyADaMbara-pR. 82 bAhya kriyADaMbaramAM bhUlyA, bhoLA nara ne nArI re ! upara uparanI dharmanI buddhi, bhaTake jaga bahu bhArI re !-1 sAdhyasAdhananuM jJAna na hoye, muDha matithI cAle re ! satya vAtane nizcaya naya kahe, mana Ave tyAM hAle re.-2 mana sudharyAvaNa ziSa muMDAve, veza prabhuno lajAve re ! ekaekanAM chIdra ja zodhe, mUDhanI AgaLa phAve re !-4 samAdhi-pR. 135 sahastra kamaladala para zrIprabhujI, beThA kRSNajinavara devA asaMkhya pradeza Asana puyuM jhaLahaLa jyotinI sevA.-1 brahmaraMdhamAM brahmAnaMdI ulaTa vATathI caDhI Ayo, haMsa rAma suratA sItAnI, sAthe sukhaDAM bahuM pAga-2 For Private And Personal Use Only
Page #588
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 116 joyA bAda sAra nathI-pR. 165 navalagna lIlAmAM bharyuM zuM ? kAmI jana rAcI rahe ! sukha jIvananI dorI kalpI. smaraNa karI mana te lahe ! DuMgarA raLiyAmaNA to dura thakI lAgyA nahi, paraNIne joyuM pachI to, sAra temAM kaMi nahi.-1 bhajana saMgraha bhAga pAMcama-graMthAMka 12-13, pRSTa saMkhyA 180. bhASA gujarAtI racanA saMvata 1967 divALI dina tathA jJAnadIpikA graMtha racanA saM. 1lpa9. kavi svAnubhavamAM uttarottara uraca bhUmikA paNa caDhato jAya che tema tema tenAM kAvyamAM kavinAM dilanAM darzana DokAya che. A bhajana saMgraDamAM gajhale ghaNA bhAge racAyelI che. temaja anya rAgo paNa che. | gujarAtamAM gujarAtI bhASA mukhyatve hatI ne che, chatAM bahAranA vyApAra-tirthayAtrA jJAnayAtrAthe yuddha arthe AvatA bhinna bhinna bhASAbhASI pravAsIo potAnI bhASA letI Ave ane atreja TharI ThAma paDe. te bhASA pitAnA vartulamAM bolAya. A ja rIte gajhalakavvAlIo paNa gujarAtamAM AvI, phAlI kulI. gajhalamAM-kavAlImAM mastI ane vIratA che. urdU bhASAnI gajhale gujarAtamAM na hatI. masta kavi maNIlAla nabhubhAIe e paripATIne prAraMbha karyo. e gajhalamAM masta AlApo che, ane gAnArane premadarzana-viraha darzana-vIratA ane kartavya hAkale karavAmAM gajhala sArU vAhana che. sva. maNibhAI abhedamAga pravAsI lakhe che - are ! kayAM jAya che dorI, dagAbAjI karI kIsmata ? bharose huM daI zAne, harAjI A karI kImata , ane chelle-- mane mAlIkano kAne-paDe bhaNakAra che kIsmata. maLyo mAleka vecAyo, karI le cAhyuM te kIsmata gujarAtamAM ziSTa saMskArI strI puruSanAM haiyAnI huMphamAM ane jIvananI jIbhe uparokta kaDIo Aje paNa lahere che, e svAnubhava che. maNibhAIe (prAraMbhamAM) gajhalone ane gajhaloe maNibhAIne amara karyA che. | zabdasRSTi ane bhAvasRSTi e kavitA rathanAM be cakro che. bhAva vinAnI zabdasRSTi nakAmI ane zabdasRSTi vinA bhAva nakAme. e banne cakronA astitvamAM ja kavitA rathanuM jIvana jIvaMtazebhana rahe rahe che. gurUdevanI kRtimAM A baMne mArgo sacavAya che. kharI rIte te je sahaja kavitAkAra For Private And Personal Use Only
Page #589
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 117 hoya, arthAta jene kavitvazakti mAtAnA udaramAM ja prApta thaI hoya tevA kavioja A ubhaya sRSTione kavitAmAM sAcavI zake che. zabdasRSTi eTale zabdonI bAMdhaNI jemAM jhaDajhamaka prAsAnupAsa, varNa sagAI, rasa gAMbhiya artha bhAva Adi samAya ane bhAvasRSTimAM nave rasa karUNa hAsya zRMgArAdi samAya-gurUzrInI pAMcamA bhAganI gajhalo theDI chatAM temAM artha-gauravaabhuta lAge che. kitane paNa temAM che, chatAM gajhalonI ghanavRSTinuM Adhikya che. emanAM kA-gajhala-kavvAlIonI mastIe mahAgujarAtane jarUra mugdha karyuM che. kavi bhAgyeja sAre lekhaka hepa ane lekhaka bhAgyeja apratima vaktA hoya ane vakatAmAM pAMDityAM darzana virala saMbhave chatAM A sarasvatInaMdana eka samayAvara chede kavi vakatA lekhaka paMDita sau che ane uracatAne zikhare te virAje che e ja addabhuta gaNI zakAya | bhajana saM. nA A pAMcamAM bhAgamAM kavitA-lAlitya manamohaka che. prAsAnuprAsa paNa suMdara che. keTalIka gajhale hAlanI zailI pramANe urdunI jhAMkhI karAve che. prAcIna kavionA prasaMzaka ane AdhunIka para prema rAkhanAra baMnene AmAM rasAsvAda paDe che. AmAM rAjayoganI suMdara patrapuSpa vibhUSIta maDhI che. haThayoganuM darzana paNa karAvyuM che. jJAna ane kriyA vinA vAtma padArUDha thavAtuM nathI e ubhaya vibhAga AmAM sacavAya che. vyavahAramAMthI paramArthamAM javA-pravRttimAMthI nivRtti mArga zodhI levAnA mArga A bajanomAM bhabhaka pAtharI jAya che. emAM matabhedane taTe, mahArA-hArAnI tANItANI, itara para AkSepa, pitAnAM vakhANasaMsAratApane bASpa kAMI ja nathI. je che te apUrva che. brahmajJAna AnaMdavArInA vimala taraMgo che. AnaMdapradeza javA AvAhana che. AnaMdavRkSanI chAyA taLe prakRtinA tApa zAMta karavAmAM mahadaaMze emAM jJAna-zitalatA che. have ApaNe thoDIka paMktio joIe :patra 110-alakha phakIrInI mastI : gajhala amo utsAdanA celA, phakIrI vezamAM pharatA, nathI duniyAMtaNI paravA, alakhanI dhUnamAM rahetA. jagAvI zuM hRdayaguphA, prajAvIzuM vikalponejagAvIzuM cidAtmAne, nathI levuM nathI devuM. badhAnAM dukhamAM bhAgo-laIzuM dukha TALIzuM gulAmo chattionA je-bhalAmAM bhAga zuM leze ? grahIzuM ne grahAvIzuM, alakhanI moja maratAnI. tazuM ne tyajAvIzuM, jagatanA phaMdanI bhramaNA. alakhanI jyotamAM jAgI, vahIzuM deza thiratAne. AvAM AvAM aneka masta gajhala maDhayAM bhajanothI A pAMcamo bhAga bharyo paDayo che. Ajivaka arthe vyAkuLa mAnavIne potAnI maMjuSAmAM paDele A adbhuta khajAne jovAnI For Private And Personal Use Only
Page #590
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 118 kurasada nathI te AsvAdavAnI to vAta ja kayAM ? patra pa0-hArI tyAga dazA-gajhala tyajyAM mAtA-pitA brAtA, tyAM hAlAM sagAM sarve, tyajI baheno tyajyA mitro, prabhu e sarva tuja mATe.-1 tyajAI dehanI mamatA, niraMjana nitya nirdhAryoala hArU svarUpe jovA, phakIrI veza lIdho he !-2 nathI levuM nathI devuM, nathI paravA amIrInI, budhdhinI phakIrImAM, amIrI bAdazAhInI.-12 nagurA-bekadara jagatamAM kyAMya kharA mAnava nathI maLatA kahuM kone? na kahevAtuM, adhikArI nathI maLatA, caLe te cittanA melA, nathI letA vinayathI te-1 paDaye duSkALa premIne, mane vizvAsaghAtIo. maLe nahI cItamAM prema, adhikArI kharA nahiM te.2 kaMi to mAnanA bhUkhyA, pUjArI kIrtinA koI, hRdayanA svArthamAM ramatA, nathI yArI nathI paravAha -5 gulAmo koI gorInA, tvacAnA raMgamAM mohyA, nathI aMtara kharA premI, nathI to premamastAnA.-6 ame to eja nirdhAyuM, phakIrI vezamAM gAyuM ! budhyabdhi satya sarvatra, apekSAe vicArI lo.-13 phakIrI veza lIdhe meM, phIkaranI phAkIo bharavA, nathI duniyA taNI paravA, nathI AzA manAvAnI. phakIrI veza lIdho meM, nivRtti mukatIne varavA, vikalpane zamAvAne, akhaMDAnaMdamAM rahevA. mArI dikSAnI pratijJA grahI dikSA yatinI mahe, jagata uddhAra karavAne, sakaLa karmo pariharavA, sahajanI zAMti varavAne For Private And Personal Use Only
Page #591
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobeatirth.org peAtAnu' lakSyabiMdu jaNAvatAM kathe che :-- 119 amArA dhama phelAvA, dIdhI che prANa AhutI, jhukAyA ThThuM karI yA hAma, amArI e pratijJA che.-1 anyA huM vIranA cele,khanAvIzuM sakala vIrA, karyuM... arpaNu jIvana saghaLu, adhika nahiM dharmAMthI bIjuM.-2 sa dha matasahiSNu'tAnI parAkASTA karatAM ka2e che keH-- pRSTha 110 gajhala nathI nyArA amArAthI, amArAM aMga che| sarve, jagatamAM dharma bandhue, tamArA vaNu nathI huM' te|.-1 caraNu mArAM tame e che, tame che| hAtha e mhArA.-ra udara mhArU tame che! re ! sadA mhArUM tame zira che.-3 upara aMdara bhalI zeAbhA, sadA che zi`thI mhArI, jagatanA dhama muja age, maLelAM aMgathI aMge.-4 are vaizeSikA sAMkhyA, are mimAMsakA bauddo, are jaDavAdI cArvAkA, kharA syAdavAdI jainIe, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvAM aneka bhanAmAMthI gheADAMka ApyAM che. bhajanapremI-prabhupremI-jJAnapremI-kAvyapremI- gajhala kavvAlIpremI ane nijAtmapremI mahAzaye| A jJAnagaMgAnAM pAna karI masta-amara mane. bhajana kavvAlI kAvyasagraha bhAga chaThThA-graMthAMka 21,pRSTha saMkhyA 200. bhASA gujarAtI. racanA saMvata 1968 kAka zukalA 5McamI. kavvAlI ane gajhala e mastanI mastI gAvAnA rAga che. temAM paNa zrRMgAra rasanI-- vIrarasanI--virahanI relA relAvanAra kavvAlIe ane kavvAle ( gAnArA ) ne tA tATA nathI. paNa hRdaya zilAmAMthI dravatA zelArasa jevAM AtmajJAnanAM kAvyeA-kavvAlIe paNa hRdayanA gUDha bhAvAne ja pratibiMbIta karatA hAya che. gurUdeva tA vizvakalyANanijaAtma-kalyANa ane nijAtmagAna gAvA ja AvyA hatA. emaNe A kavvAlI saMgrahamAM je gAyuM che tenA sAkSAtkAra karAvavA zabdo nathI. e te! neti neti mAka agara Be & See thA ane jue agara cAkhIne jue, e ja rIte A kavAlIonA AsvAda tA jAte ja cAkhIne karavA rahyo. AmAM niHsvArtha buddhithI vizva sevAnI bhAvanA-sau para paramaprema ane svAnubhava jhaLake che, amArA prema satra - jarA nahi svAthaeNnA chAMTA, sajIvana premathI saghaLA, navuM jIvana jaNAtuM . X X X hRdaya premAdrithI jharatAM - hRdaya jharaNAM bhalAM mArAM, karAvuM snAna vAne, zItaLatA ApavI nakakI. For Private And Personal Use Only
Page #592
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 120 teo potAnA jIvana kArya (Mission) mATe lakhe che ke - jagatamAM janma zA mATe, thayo zA puNyathI mhArA ! vicAre satya parakhAyuM, ghaNuM che kArya karavAnuM.-1 rahyuM che je badhAmAMthI, badhAne ApavuM pAchuM, sakalane Atmavata lekhI - yathArtAkata bhaluM karavuM.-2 zubhArthe sarva Idri, zubhArthe deha A dhAryo ! caDhayA caDhazuM caDhAvIzuM, bhaluM levuM bhalu devuM. janmadAtA mAtA mATe lakhe che - udaramAM rAkhanArI mA, ghaNe upakAra mhAro che, anaMtAM sukha devAne, bano hArA thakI sArU, are ! aMbA kRpALI tuM, karAyuM nahiM bhalu hArUM. jIgarathI huM jaNAvuM chuM. bano. sadAno neha dharanArI, kharuM tuM tirtha vyahavAre, saLAne bodhanI prApti. bano. pitAne gurUdevane saMbodhIne teo gAya che - hRdaya cakSu ughADayAM muja, kharU te zuM jaNAvyuM muja ! ananya premathI prArtha-gurUjI dakSiNa lezo ? hadaya le A bhalA mATe-tamArU sarva che temAM- graho A AMkha juo sahu-gurUjI. bhalA be hasta lo svArA, caraNa para zirSa muku chuM tvadarbhe pAda A be che-gurUjI. samarphe kAna be mArA, samarpa jIbha te lezo, kharI niSkAmanI bhakita-gurUjI. bhavobhavamAM sadA bhakita, jIvana aparNa karyuM te lo. pratiSThA kIrti ne dhatanI--gurUjI. ananya zuddha zraddhAnA-sukomaLa puSpathI pUju tamAro huM-tame te huM-- gurUjI. nathI huM ne tame evuM, sadA jyAM eka AnaMdamaya budayabdhi prema lAvIne--gurUjI. gurU bhakitanI parAkASThA ! jagatanA jaDa padArthomAM--tAjA sukhanI AzA, nathI je anya te mahArUM, phakIranI phIkara zAnI ? For Private And Personal Use Only
Page #593
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 121 jenone kahe che-- inaMdronuM kahyuM samaje-jinendronI gati pakaDo, paraspara sahAya ApIne-bane bahAdura sakala jeno. 1 X jIte che karma je jana-rahe maDadAla nahi kayAre- bhaNIne vIranAM to bano. 7 dharIne janma jenone, prabhuno mArga uddharo, kriyA ne jJAna be nayathI-bano. 15 have ceto surIva-upAdhyAyo ja panyAsa munivaryo have ceto. bano. 16 zubhaMkara sAdhvIo jAgo, viduSIo ane jJAne kusaMpane tajI sadhaLA-bane. 17 amArA dilanI phuraNA prakaTaza sarva janomAM amArA kSatriya putro-bane. 23 amArA premanAM pAtro-are jAgo juo sAcuM budhdhi rahAyamAM devo. bano. hukama mAro suziSyane, pR. 146 daI upadezane khAvuM, game tene kharA bhAve, karI upakAra ne khAvuM, hukama mAre suziSyane. 1 karaNa sarva para karavI, burAnuM paNa bhaluM karavuM, dharo mahAvIranI AjJA-hukama. 2 laghutA cittamAM dharavI, garIbonAM nayana huvA, garIbonAM hRdaya jevAM-hukama. 5 ramaNatA jJAnamAM karavI, ahaMtAne parityajavI, kriyAyogI thavuM jJAne-hukama. 10 adhikAre karI kAryo, maLe te zakita vAparavI, budhyabdhi dharmanI sevA-hukama. For Private And Personal Use Only
Page #594
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 AvAM aneka bhajanAno mahAjJAnasAgara A bhajanasaMgraDa bhAga 6 ThAmAM ubharAvyo che. keTalIka kavAlIo ApI zakAya; A te vAnagI che, paNa AtmajAgRti pAmavA, cho tethI upalI bhumikAe caDhavA -are prabhu-prabhumaya-prabhutAmaya thavA AvAM saMtahRdayajharaNAMmAM niHzaMka snAna karatAM pavitra thavAze. kAvyasaMgraha bhA. 7 me-graMthAMka 27. bhASA gujarAtI-2canA saMvata 1969 pRSTa saMkhyA 200 | bhajana saMgraDa bhA. 7 ne kAvyasaMgraha nAma ApavAmAM AvyuM che. A bhAga prathamanA sava bhAgo karatAM bhinna rasa pIrase che. A kAvyomAM adhyAtmajJAna, vairAgyabhAvanA, dhairya, utsAha, upasarga sahana bodha, kartavya dizA, zuddha prema, satya mArgadarzana bodha vagereno samAveza thAya che. jJAnIo kavitvazakitane svakIya uccAzayamAM vAparIne ucca vicAra ane pavitrAcAranAM citro cItaravA prayatna kare che. jenAthI bhakitarasamAM nimagna thavAya, hRdayane zAMti maLe, durguNo para vijaya meLavAya, aneka duHkha zira para AvyAM chatAM cittanI samAnatA saMrakSI zakAya, ane utkrAMtinA mArgamAM adhyAtmika bhAvathI ane vyavahArIka bhAvathI vidyuta pravAhanI peThe AgaLa vadhI zakAya tevAM kAvyo ja prazaMsanIya gaNI zakAya. je kAvyonA vAcanathI Asakita, kaeNza, IrSA, kaleza, hAni vagere durgaNonI vRdhi thAya te kALe nahi-kukAvyo che. kharuM jotAM kAvyo e jJAnI kavinI jIvatI pratimA che. kAvyo e AcAro ne vicArone bhaMDAra che. kAvyothI samAjanuM mahAna hita sAdhI zakAya che, te duniyAnI utkrAMtine Adarza che, ane je magajanI saMkucitatA tyAgI AsvAdavAmAM Ave to guNAnurAga ane vizALa dRSTithI samajatAM parama rasAyaNa banI zake che. zrImadanAM kA0-padomAMthI AdhyAtma rasa laI zakAya che. sAce ja adhyAtma jJAnarasa e amRta rasa che, tenAthI manuSyane AnaMda ne amaratva baMne maLI zake che. zrImadunI kRtiomAM mukhyatve viSaya AdhyAtmajJAna che, ema tatvadRSTithI temanA kAvyodadhine taLIe pahoMcI aMtaracakSuthI jotAM jaNAya che, temAM mana, vANI, kAyAnA svAmi banavAne baMdha uchaLe che. sara TI. brAuna kahe che ke -je manuSya pite pitAne svAmI thAya che, te pachI A lekanA rAjya-vaibhavanI AzA karato nathI; kAraNa ke jemanAM mAna ane adhikAra moTAM che, teo kharekhara mahAna nathI, paNa jemane pitAnuM mana svAdhIna rAkhatAM AvaDe che teo kharekharA mahAna sAcA sukhI che. paNa jemane pitAnuM mana svAdhIna rAkhatAM AvaDatuM nathI teone rAjagAdI hoya te paNa teo rAjA nathI. tethI ulaTuM sAdhujanane aMge je ke bhama For Private And Personal Use Only
Page #595
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 13 cALelI haze ne jo te ekalA pharatA haze te paNa teNe jagatdhAra mATe janma lIdhe! che eTale jagat tene mahAna mAnaze-pUjaze. zrImaddnA kArvyAmAM tirasa khUma UchaLe che. prabhu-gurunI bhakti mATe temaNe khUba premabhikitathI aMtarAgAra dvArA hRdaya ThAlavyuM jaNAya che. prabhubhakita upara lakhatAM-~~ hRdayanA bhAvanA puSpa, prabhA pUjI hane keme, AratI jyAM tyAM, anubhava jJAna dIpakathI, karU tuMja prabhA ! tujathI ane akayaja, sadAtI prAthanA e cheH * 'www.kobatirth.org * x tuja premathI azru jhare, e azrutA sAgara karU' ! e azrunA sAgara viSe, jhIluM, jhIlAvu. sane; X tava tejanA khAramAM, duniyA sakala zvetA ; kAyA ane mAyA are e teja jevAM che nahiM: zudhdha prema " mATe sa'sAranI Adhi, vyAdhi, upAdhitho tama mAnavahRdayane vairAgyarasa pAtAM kahe cheH---- khIlelAM bhAganAM puSpo, pachIthI te kharI jAze, udaya ne aratanAM caDhDhA, kare tethI ce nA kA. sadA upayoga sArAmAM, karI le je maLyuM tene, magaja samatAla rAkhIne, sadA kara kAya tuM hArAM ! AtmIka premanA ubharA-Umie pUrNa paNe kAnyAmAM avoAdhAya che. prema saMbaMdhI kAvyeAmAM zudhdha advaita premanuM sapUrNa rIte varNana karyuM' che. ' kare aa kAryAM tu tArUM ' 8 vIranA pagale ' sva-kanya karavAnu` rasAyaNa lAge che. ' kA saMkalpa dizA ' kAvyamAM vicArane adbhuta citAra che. peAtAnAM kAryone mATe je ' bhaviSyavANInu 'tuM kAvya racyuM che te kharekhara bhAvimAM thanAra kA nA cItAra ApyA che te te akSaraza: satya svarUpa dhArI rahyo che. premazikSA ' kAvyamAM ~ tu vAva khAvaLa niha dhareAdhara, tIkSNa kAMTA vAgaze, vA bhale kacchA vaDe, paNa du:kha a Mte Avaze. ' paramA bIja vapana ' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vANI ane zubhacittathI jyAM tAra phaoNMceche kharA, e zuddha kAMcana prema che, e premanA premI banuM, e santa purUSa navA, je vA vaNu kAryo kareH For Private And Personal Use Only
Page #596
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra peAtAne mATe lakhe cheH-- www.kobeatirth.org 134 C tuja jIMdagIna! heAmanI zubha bhamamAMthI jAgaze. kaeNATi manuSyA-mAnIne 'puSyabdhi' khAjo vAvaje. ' hRdayanI cApaDI ' kharekhara peAtAnA hRdayanI kitAkha ja kheAlI de che. Amra-sarAva2-kamala-dhaiya*-satyanI apekSAo-tatvamasi--Adi kAvyeAmAM addabhuta kAvyarasa-gAMbhiya"--ala kAra-ane hRdayanA bhAvenI chAMTa uparAMta AdhyAtmika dRSTie Atmakaya bhAva uchALyAM che. ' mitra ' hRdayanAM prema jharaNAMthI banelI satya che maitrI, vipattInI kasoTImAM suvaSNunI pere, samAve sa haiyAmAM prakaTa karatAM guNA jyAM tyAM. bane chAMyA hRdaya tanathI-kharA e mitra peAtAnA AMgaNe AvanArAM '-kAvyamAM peAtAne svAnubhava pradazI ta karyAM che. kAvyamAM zrImadde jJAnayeAgInI dazAnA suMdara citAra ApyA che. je DALa upara paMkhIDu bese, are te DALa te UMcI jatI, nIcI jatI, paNa paMkhIDu nIce nahi---- dRSTAMta evuM jJAnIne prArdha DALe besatAM, UMcI jatI nIcI jatI e DALa para nirbhaya rahe. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir C jJAnace gInI dazA ' * * udbhacinha ' kAvyamAM zrImadaeN yugapradhAnanA uddayacinhanI dizA sUcavI che. ' nadI ', ' khAga ' vi, kAvyeAmAMthI jJAnanA pravAha vahyA kare che. chevaTe 'anahada dhvanI' rUpa vINAnu` AdhyAtmika draSTie vivecana karI sAtame bhAga pUrNa thAya che. Ama aneka surUcIkara-kAmaLa bhAvabharyAM-kartavya dizA sUcaka, sodhanI ghana vRSTi karanAra, AdhyAtmajJAnaga`gA uchALanArAM ane kartavya-tatpara banAvanArAM aneka kAvyAthI A bhAga sabhara bharyo che. For Private And Personal Use Only bhajana saMgraha bhAga 8 graMthAMka 48 me, pRSTha 900, bhASA gujarAtI. racanA sa'vata 1973. zrA. su. 15. pethApura. sa saMgraha jevA A 900 pRSTanA bhajana saMgrahamAM aneka viSayeA upara suMdara bhAvavAhI bhajana-pada-kAvyeA zrImanAM relAya che. samikSaka keTalAMnAM samikSA-darzana karAvI zake, bhalA ? lekhake peAte ja peAtAnA maneAbhAva samajAvavA prastAvanAmAM DemI ATha sAijhanAM 65 pRSTa rAkayAM che. TUMkI viSayAnukramaNikAmAM 36 pRSTa rokAya che ane 840 pRSTho bhajanakAvya-padmA rAke che. prAraMbhanu ja pada laIe-nirlepa jJAnI kayeAgI' ane 'jJAnamastI" A padmAthI teA prAraMbha thAya che.
Page #597
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 khudA hamArA ajaba raMgIlA, agama rUpa dharane vAlA" tathA " allA hai akala kalA karanevAlA' A padomAM AtmArUpa khudAne kalama vaDe khUba khelAvyA che. " AtmAM se paramAtmA ' evA AtmAne paramAtmapada prAptino mArga batAvI-AtmA paramAtmA samAna kevI rIte che te darzAvyuM che "rAdhA ane kRSNa" "vikArI zvAno" "kedAra kaMkaNano bilADo " tame kyAM oLakho amane ?" "kharo che meLa zira sATe' - zakti vadhAro bhAI" "vahAlAM pustaka" "gurjaratrA" "kalikAlamAM bhaviSya vANI". bhajana padasaMgraha bhAga 9 me-graMthAMka 61. pRSTa saMkhyA 584. bhASA gujarAtI kiM. rUA. 1-8-0. racanA saM. 1979. zrAvaNa sudI bIja. bhajana saMgrahanA navamA bhAgamAM sabodha jJAna tatvacintana cega ane AdhyAtmika upadezanAM bhajano sAgara uchaLe che. temAM mukhyatve rASTra bhAvanAnAM preraka poSaka ane udbodhaka bhajano mukhya lakSa kheMce che. A graMtha lakhAto hato tyAre rASTra utthAnane juvALa hato. e vAtAvaraNa temAMye mAtRbhUmi mATe sau keIe sarva kAMI karI chUTavuM ghaTe e bhAvanA zrImanI akhaMDita hatI. chatAM eka saMtanI kalamamAMthI prakaTelAM A rASTrasevAnAM bhajanomAM AtmAbhimukhatA adrazya thatI nathI. kayAMka kyAMka Atmapradeza ane mukita e sAcuM svarAjya-ane e meLavavA svArpaNa karavAnAM sucano jhabake che. AdhyAtmika jJAna draSTie AtmA te ja bhArata deza che, AtmAnuM cidAnaMda svarupa teja svarAjya che ane AtmA ja kharekharI janmabhUmi che e svadeza tathA evuM svarAjya darzAvyuM che. vizvasaMdeza kAvyamAM (bAhya) rAjya kevuM hoya? rAjyanA zAsakae kema vartavuM joIe? vizvamAM sarvathA sarvatra sAcI zAnti pravate ane AtmarAjyamAM pravezI zakAya tenA upAyo batAvyA che. AkhA graMthamAM vividha viSayo paranAM aneka bhajane kAvyo che. prastAvanAmAM zrImad lakhe cheH hinduo ane musalamAnanAM yuddha ane kusaMpa kaleza tathA parasparano droha ja paDatInuM kAraNa che. hindamAM caitanyavAda-AtmavAda che, paraMtu AcAra-vicAromAM matavAda arthAt jaDavAdanI jaDatA vRddhi pAmavAthI AtmabaLa ghaTatAM ghaTatAM ghaNuM ghaTI gayuM. tethI hinda nabaLuM paDI gayuM. tethI hindI zArIrika mAnasika baLathI hina thayA ne tethI temanuM AdhyAtmika baLa ghaNuM ghaTI gayuM. tethI aMgrejoe hinda yukita prayukitathI svAyatta karI lIdhuM. hindu-musalamAnene aMgrejoe samajAvIne kAyadAnA baMdhanathI svavaza karyA. tethI pUrvakAlIna zakitaono parataMtratA yoge hAsa thayo. have zikSaNathI ane dukhadAridrathI hinda jAgRta thayuM che. te potAnI svataMtratA mATe mahAsabhAe bhare che. hinda svarAjyanuM prabhAta te thaI cUkayuM che - hindamAM janmelAoe hinda mATe sarvasvArpaNa karavuM joIe. hindamAM AdhyAtmajJAna jevuM che tevuM anya dezomAM nathI. hindamAMthI je AdhyAtmika For Private And Personal Use Only
Page #598
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 126 jJAna TaLI jAya te hindano AtmA TaLI jAya. mahAbhAratamAM bhISmapitAmahe prabodhelA rAjya upadezane have joIe. aMtarAtmA zrIkRSNanI peThe Adarza rAjapuruSa thavuM joIe. vizvasanDeza" kAvyamAM sarva vizvadezIone ahiMsA, saMyama, tapa, jJAna, darzana, cAritra, zuddha prema, ekya, AtmazraddhA, nirbhayatA, bhakti, kamaLa, vigerenuM varNana karI saMdeza Apyo che. vizvasanadeza kAvya 610 paMktiomAM che, jemAM samasta vizvane mAnavatA-svAtaMtrya svarAjya aikaya unnati ane arpaNanAM kvalaMta darzana karAvI maDAne marda banAvavAnI saMjIvanI bharI che. vizvadezamAM chala bharela upadeza skuTa tathA sahajagrAhya che. grAhakone ja mATe chA~ paMktiomAM charse the bharyA che, ane evA to aneka kAvyo A bhAgamAM che. A bhAgamAM kula 159 pado che. jemAMnAM sudarzana subodhamAM 1432 paMktio che. jIvaka prabodha mAM 654. priyadarzanA prabodhamAM 320. evAM khaMDakAvya jevAM lagabhaga 12 moTAM kAvyo che. saMskRtamAM gurusvarupa 108 gAthAo roke che. enA namUnA ApavA jatAM thaLa saMkoca roke che. 222 muM. mArI pAchaLa Avaze nahi, 232. mRtyu pAchaLa, 243. khAdI 244. gAya. 253. hindusthAna 257. hinda unnati. 268 svarAjya, 282 svarAjanI dizA. 319 hinda uTha, Adi pado khAsa arthabhAva gAMbhiya ane geyatA sahita khUba AnaMda ane dizAsUcana karanAra vAcakane lAgaze. | bhajana saMgraha bhAga 10. graMthAMka 62 me. pRNa saMkhyA 194. bhASA gujarAtI ane hindI, kiM. rUA. 1, saM. 1979 bIjA zrA. suM. 5. sAda. eka saMta jema jema vega ane AdhyAtmajJAnamAM AtmAnI UMcI bhUmikA prApta karatA jAya che tema tema temanI kalama anya sAMsArika sAmAjIka bhAva bhUlatA ane UMca bhUmikAno svAnubhava jagatane ApavA Icche che. sahaja rItyAja temanA kavana-vayamAM nayanamAM ne rageragamAM cagadarzana ane adhyAtmajJAnane tatvacintana-ubharAyA kare che. anerI mastI uchaLe che. huM tuM uDI jAya che. saune nijasama juve che ane ekalo ekale ja nijAnaMda mastImAM masta rahyA kare che. tevI dazAmAM AlekhAtAM pado paNa tevAM ja masta, sumadhura, samRddha ane tAraka, uddhAraka hoya che. A bhAgamAM AdhyAtmajJAna pado, bhakti roga, nIti, sevA, bhakita, parAparyaMtinA saravALA bAdabAkIo, vairAgya-tyAga-Adi uMca kakSAnAM pado AlekhAyAM che. zrImad prastAvanAmAM lakhe che - sAbu ane For Private And Personal Use Only
Page #599
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 127 jalathI jema vastranI zuddhi tuta thAya che tema adhyAtmajJAna, dhyAna yogamAM ramaNatA karavAthI AtmAnI zuddhi thAya che, ane AtmAnuM svAbhAvika jJAna kurAyamAna thAya che. AtmasamAdhimAM layalIna rahevAthI masta dazA prakaTe che, tethI aneka prakAranAM bAhyAMtara baMdhanothI AtmA svataMtra bAlakavatu nirdoSI zuddha masta bane che. tene duniyAnI paravA rahetI nathI. jeNe. ekavAra adhyAtmajJAnathI AtmAnI AnaMdamaya dazA anubhavI che tene adhyAtmajJAna rasanI khumArIno anubhava Ave che, ne te mukita prati gamana kare che. adhyAtmajJAna teja AtmAnI gupta vidyA che ane te sarva Agama vedaziromaNi parAvidyA vedAnta jJAna kahevAya che. sUphIonI te premamastInI zarAba che. vi." "keTalAka zuSkajJAnIo potAnI dazA adhyAtmajJAna pariNatI thayA vinA dharmanI kiyAono tyAga kare che ane anyone paNa teo dharmakriyAkAryothI bhraSTa kare che. te yogya nathI. AtamajJAnIo karmayogI bane che ane aMtaramAM Amepage vate che. ' bha. bhAga 10 mAnAM ceDAMka padonA namunA joIe? - Atmadharma Atamadharma he nyArA-sAdhu bhAI Atama mana vANI kAyA se nyArA-niraMjana nirAkArA. tapa japa vatase bhinna apArA-jahAM nahi meha pasArA-sAdhu. gI jogI esA joga jagAyA-tyAga bhabhUta lagAyA, zabda premakI maratI pAyA-coga jaTAku dharAyA. zIla lagoTA-satsaMga mudrA-kriyA kuMDaLa gAyo-gI. avaLI vANI hamane e saba jJAne dIDA-ajJAnIku e aniDA, jJAnI manameM mIThA. hamane. eka buMdameM abdha samA, saba saMsAra samAyA. eka aneka na teja na tama nahi-siMhA jakara e gAyA-hamane. mRtyu pAchaLa amaratA. aja avinAzI huM AtamA-mane ke na re , oLakhazo mane jJAnathI, Ape Apane jozo. Atama rUpane oLakhe, konA mAryA na marazo. For Private And Personal Use Only
Page #600
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 128 AtmakuTuMba e AkhuM kAvya pUba suMdara che. bhakita mAtA, bodha pitA che-karmayoga che bhAI, upAsanA che khenI nIti, jIvananI che kamAI- Atama. rAma rAma hari saba jana rAma rAma hari gAve, paNa nahiM prabhune pAve, eka rAma dazarathanaMdana che, bIje ghaTaghaTa bole, sattA rAma che jagamAM vyApaka, samajI Atama le-saba. traNa guNAtIta vizvathI nyAro, zuddha rAma koI dhyA. hari paNa evI rIte samajI, dhyAve te dila pAve-saba. prabhurasa pAmelA masta saMte prabhusa pAmelA saMtanI, AMkhamAM AnaMda jhaLake re. prabhurasathI bhIMjelA hRdayamAM-parama prema rasa palake re-prabhu. prabhurasa pAmI jaDa rasa mAMhi, saMta na rasiyA thAtA re ! brahmarase rasiyA jagamAMhi, harSa zAka na pAtA re ! prabhu. prabhurasa pAmyA, prabhurUpa thaI A, ApoApa vilAsI re ! buddhisAgara saMta jIvaMtA, ghaTamAM vaikuMTha kAzI re. prabhu. kharI e prabhu maLyAnI nizAnI prabhu maLyAnI nizAnI, kharI e prabhu- sAcI saMtoe mAnI kharI e. bhUkhyAne bhojana tarasyAne pANI, bele mIThI vANI. UMca ne nIcano bheda gaNyA vaNa, kare upakAra kamANI-kharI e. sAtvika bhakita jJAnaupAsanA, pAmI nIti majhAnI, hisAgara ApoApa ja, prakaTa prabhu eMdhANI-kharI e. duniyA hamaku na kabahI pichAne. duniyA hamaku na kabahI pichAne, alakha niraMjana Atama hama hai! jJAna bInA kayA jAne duniyA. mana Indri kAyA meM bhUlI, mAyAku brahma mAne. deha vezameM hamaku mAne, mujhe mithyA jJAne-duniyA. For Private And Personal Use Only
Page #601
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 129 AtamajJAnI hoya se hamaka, Atama rUpe jAne, buddhisAgara dilameM paragaTa, paramevaraku pramAne duniyAM.. mAyAvastra kharI paDayuM. mAyAvastra kharI paDayuM, thayo Atama nAgo, lAja na maryAdA rahI, zuddha upayoga jAgyo-mAyA. nAgAnI zahenazAhInI, kAI Ave na tole. AnaMdarasa gherAyalI, AMkho ghenamAM DUle--mAyA. X para pazyati vAranI, dazA nAgI jaNAI, buddhisAgara tamA, jyoti ta suhAI-mAyA. Atama-2- merA Atama AnaMda nUra, amirasa chAya rahA. hama lAlana masta phakIra, amirasa pAna lahA. brahmacidAnaMdamaya prabhu re, nirakhI huA mastAnA, buddhisAgara Atmame re, huA parama gullAnA-ami. svarAjya lAyaka deza. svarAja lAyaka deza khaMDa te jANavo. jyAM naranArI jJAnI sadguNI hoya che. nyAya ne nItithI varte prANa jatAM. vira taje ne naDe na kone keAI je-rava, soraTha, sAraMga, bheravI, AzAvarI, sahinI, Adi sazAstra paddhativALA mULa rAgomAM gujarAtI ane hindI bhASAmAM marmajJa vAcaka gAyakane masta banAvI DolAvanAra AvAM aneka kAvya-padothI A bhAga ghaNe suMdara banyo che. vAjiMtro ke Dhalaka maMjIrA-vA mRdaMga kAMsIjoDA sAthe A bhajananA lalakAra sAMbhaLyA che te kadI visarI zakyA nathI. enI apUrva lijajata ? mastI? madharapabharyo nijAmAnaMda-vAMcaka! eka vAra e bhajana saMgraha bhAga 10 mA hAre vAMcavo ja rahyo-je AsvAdana levuM hoya te ! bhajana saMgraha bhAga 11-graMthAMka 100. pRSTa saMkhyA 215. bhASA gujarAtI. kIM. 0-12-0. saM. 1981. ce. va. 9, zukravAra, vijApura. zrImade pitAnA aMtaramAM ubharAtA vairAgya adhyAtmajJAna tapa tyAga Adi rasethI paripurita evA bhajananA dasa bhAge lakhyA che te ja potAnA vadhatA jatA svAnubhavanA satva samAna A agIAme bhAga paNa khUba suMdara ane upakAraka bane che. 17 For Private And Personal Use Only
Page #602
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 130 zrImadune AtmasamAdhinA coge je je samaye jevI jevI bhAvanAo prakaTI tenA pratibiMbarUpa A pado che. A badhA ja bhAgonAM pado gurjarabhUmimAM ane mukhyatve uttara gujarAtamAM aDhAre vaNe khUba bhakti-premathI gAya che. zrImad kahetA ke - nathI navarA jarA rahevuM, jagata sevA bajAvAnI. karIne AtmAnuM jJAna ja, badhAnI daSTi khulavavI. rahyuM che je badhAmAMthI, badhAMne ApavuM pAchuM. sakaLane Atmavat lekhI, yathAzakita bhaluM karavuM. A bhAvanAne teo pUrNa karatAM khUba AnaMda anubhavatA. have temanAM A graMthamAMnAM bhajananI cheDI vAnagI joIzuM. mukhyatve AtmajJAna-yoga-upadeza tathA keTalAMka samAja sudhArAnAM pado AmAM che. A bhajana mahI nadI ne sAbaramatInA tIra prAMtamAM lakhAyelAM che. pethApura, lIMbodrA, mANasA, ledrA, mahuDI, prAMtIja ema cha gAmomAM badhAM bhajana racAyAM hoI te te bhajana nIce te gAmanAM nAma ApyAM che. Atmazuddhopayoga. jAgo Atama ! agama paMthamAM-nija upayoge cAlo. mana vacana kAyAthI zuddha thaIne, satyAnaMdamAM mhAlo. morA Atama re ! divya pradeze cAlo, hAlAmAM tuM hAlo-morA. zarIra badale, tuM to amara che, nirbhaya jJAna raheze. mRtyu te to mahatsava sarakhuM, mAna asaMkhapada leze-morA. zarIra jAmA paheryA badalyA paNa tuM nitya suhA. sAkSI jJAne dekho jANo-brahmamAM brahma samAyo-morA. AvavuM jAvavuM levuM na devuM-pharavuM kharavuM na karavuM. buddhisAgara za do 5 co ge-A bha bhu 5 da dharavuM-morA. prabhubhakita, prabhu tuja bhakita evI karuM, prabhurUpa thaIne prabhune varU. nirdoSI ladhu bALaka peThe zraddhA prIti dhare, nAma rU5nA mehune mArI, prabhumaya jIvana karUM-prabhu, For Private And Personal Use Only
Page #603
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra sarvatra prabhumaya vRtti ni yAtmA. jyAM dekhuM tyAM prabhu bharapura re, joi rahiyA anatu nUra, vAge anahada nAdanuM tUra re, brahma sarvatra che mazahura. niSTha tuta ke navAnuM saune bhItityAga. gulAma. alakSyAtmA. www.kobatirth.org AtamA rA yane kuza, DarAvyA devAthI nahiM DA satyane mATe sarve tyAgA, jADAmAM niha bhA, zUrAtana prakaTAvI sAsu, prabhu maLavAmAM mareA-A nItipathamAM Daga na mUkA, durAcAra pahiza, mananI sau nAbhAi iMDA, sakramathI sacarA * 132 AtamA-nAza hArA na thAtA. jatuM, kema mana gabharAte!-ni ya. X je durguNu vyasane nihuM jIte, napuMsakamAM te vaDA, manathI hAryAM te jamathI hAryAM, mana cho, Ai-A rAtaDa rAkhaDa mAMyakAMgalA, tha jIvI zuM kare ? aMtara Atama baLa prakaTAve, meAhanI sAthe laDe-A. kAyara thane nAone, kadI nahiM karagarI, buddhisAgara khAtamAthI, AApAbApa hA X X Atama ekala kalA hArI, hArI ane gati nyArI. hiM tu mAyA nihatu. kAyA, nahaM tuM pavana ne pANI 6, nahi tuM pRthvI nahi tuM agni, nahi AkAra nizAnI-A. X X luNaputaLI sAgaramAM gaI, sAgara mAMDI samANI re, buddhisAgara AtamarUpane, pAra na pAme vANI-A gulAma tedra gaNAya, jagamAM gulAma mahine tAbe thAya-jagatamAM jaDamAM sukhanI buddhi rAkhe, viSayamAgane Aya, dehane Atama mAne meADe, kare ghaNA anyAya-jagatamAM X For Private And Personal Use Only * Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #604
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 132 kaMcana kAminImAM sukha mAne, duvyasana dharanAra, prabhunI pAse jaDa sukha mAge, hiMsaka juTha vadanAra-jagatamAM AtamanA vaza karyuM mana jeNe, indrano indra te khAsa, buddhisAgara Atama sukhiyA-prabhu che, te nahi dAsa-Atama prabhuprema. jene prabhu prema lagana lAgI, saMskArI jagamAM vaDabhAgI. X keTe na caDhavuM. korTe na caDhe kayAre re, e naranArI, korTanuM mukha kALu re, thAtI khuvArI. dhana vyaye nyAya maLe, ekanuM to UMdhuM vaLe. nyAya nahi sAco maLe che. e. vakIlo bahu vaDhAve, phejadArI phelI khA, lAMca ApI koI phAve che. e. hAryo te maryAnA jevo, cho te hArelA jevo, nyAya paMca karI levo re. . kajIAthI vera vadhe, dhAryuM nahIM kAja saMdhe, masya jevuM raNu madhye re, o. samaje zikhAmaNa sArI, vartatAM sukha bhArI, buddhisAgara bodha dhArI re o. hAya na levI karI julama anIti kaIne, kayAre na satAvaze. kadI hAya na lezo keAinI, zIkha dila lAvazo. saMta sAdhune nIndi pajavI, hAya na leze jyAre hAya uThI je DUTIthI te, duHkha Ape bhAre rekarI. mAtapitAne bahu satAvI, hAya na leze kayAre. sAdhu satA para julma karyAthI, pApa phaLe tatkALa renkarI. bALaka strI ne sAdhu hatyA, garbha hatyA nahi karazo. nIraparAdhIone mArI, sukha zAMti nahi varaze re-karI. For Private And Personal Use Only
Page #605
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 133 AMtaraDI kakaLAvI jue, thaze na sukhiyA jyAre. kalaMka ALe deI juThAM, cAlo na naraka dvAre re-karI. nathurA nAstika pApIone, upadeze nahi lAge. buddhisAgara saguNA dhama, samajI zikha grahI jAge re-karI. AvAM bhinna bhinna upadeza zailInAM 208 pado A graMthamAM samAyAM che. A to thoDA namunAnI paMkitao dvArA vastu nirdeza karavA prayatna karyo che. bAkI A 11 me bhAga sAvaMta avalokAya to ja kharI majhA-sAcA rasa-ora AnaMda mastI Ave. adhyAtma bhajana saMgrahagraMthAMka 15 ma. pRNa saMkhyA 190. bhASA gujarAtI. kI. 0-6-0. A saMgraDamAM bhinna bhinna bhajana saMgrahonA bhAgamAMthI cuMga ane adhyAtmajJAnanAM bhajane judAM kADhI tene saMgraha chapAvyo che, je uMca kakSAnA abhyAsIone upayogI thaI paDe che. zrI gaphulI saMgraha-bhAga 1-2. graMthAMka 18 tathA 54. pR. 212. bhASA gujarAtI. kImata pAku paThuM 0-12-0. saM. 1976. piSa vadI pa. pAdarA. amadAvAda. gurumahArAjanA vyAkhyAna zravaNa prasaMge vacce je thoDI kSaNe vyAkhyAtA muhapattI paDI lehavA vi. mAM rokAya che te vakhate zrotA strIe sumadhura sUre upadezAtmaka guhalIe (saMgItamAM upadeza) gAya che. tevI guhalIe racavA mANasA nivAsI gurubhakata zreSTivaryazrI vIracaMdabhAI kagaNujIe zrImadane vinaMtI karI hatI. pAdarAvALA vakIla mohanalAla hImacaMda tathA zrI saMghanI vinaMtithI guruzrI saM. 1975 nuM cAturmAsa pAdarAmAM hatA. mANasAvALA gurUbhakata zeTha vIracaMdabhAI kRSNAjI gurUvaMdanArthe padhArelA. temaNe evI guhalIe racavA zrImaddane vinaMti karelI. gurUzrIe galIo racI vakIla mohanalAlabhAIne ApI. temaNe te chApavA presamAM mokalI dIdhI. e gaDulI saMgrahane ghaNe sAre AvakAra maLyo, ane cAra AvRttio prakaTa karavI paDI che. te be bhAgamAM che ane strI upayogI hovA uparAMta puruSa vargane paNa ghaNuM jANavA maLe tema che ja. zrI gurUgIta gahelI saMgraha-graMthAMka pa6pR. saMkhyA kule 200. bhASA gujarAtI, kiMmata 0-12-0. saM. 1977. gurUpUrNimA-pAdarA. A graMthamAM strI janane vyAkhyAna samaye gAvAnI bhinnabhinna rAgamAM racAyelI saddabodhathI bharelI gaphulIe che. prAraMbha prastAvanAmAM zrImade 51 pRSTamAM sAcA guru, sAcA gurunA bhakato kevA hoya tenuM varNana lagabhaga gurugItA-vA-bhakatagItA jema ApyuM che. e sAdhaMta vAMcI hRdayamAM utAravA jevuM utkRSTa che. aneka varSono abhyAsa-AtmAnubhava -gurunI pratyeka bhUmikAnuM ullaMghana ane saMpUrNa gurupaNuM prApta thavA sivAya A Alekhana For Private And Personal Use Only
Page #606
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 134 azakaya ja banI rahe, svAnubhavanA niceADa ja utkRSTa satya anI rahe che. strIe navarAzanA vakhatamAM gappAM mAre ke azlIla gItenI ke navalakathAonI cApaDI vAMce te karatAM AvAM sAtvikabhAvanAnAM-dharmAdezavALAM ane jIvana sudhAraNAnAM gIta-gahulIenAM pustaka vAMce te te upayegI ne AvakAradAyaka gaNAya. tevAM srIMjanane mATe A gurugIta gaDulI saMgraha AzirvAda samAna che. vAMcaka svayaM te pustaka joi vAMce. tenA gItaparicaya vadhu vistRta na karatAM gurubhakatAne te jAte ja vAMcavA bhalAmaNa che. bhArata sahakAra zikSaNa kAvya--graMthAMka 52. pRSTha saMkhyA 128. bhASA gujarAtI, kIM. 0-10-0. saM. 1974. Aze zudgha 2. vijApura-Amravana, saM. 1974 mAM gujarAtamAM plegane bhayaMkara upadra prasaryAM hatA. vijApura ke jayAM zrImad sthita hatA tyAM paNa plega prasaryA-mRtyue tAMDava Ara Mbhyu. yamarAjanA khapparamAM aneka hAmAvA lAgyA. zrImate zrIsa Mghane bhegA karI saune gAma tyajI gAmamahAra jhu'paDAM bAMdhI rahevA javA preryA ane e preraNAnA prerAyA sau gAmabahAra nivasavA lAgyA. zrImad paNa emanI sAthe ja hatA. sTezanathI pazcima dizAe tabu tathA chAparAMmAM temane mukAma thayeA. nAnakaDA upAzraya tathA jinamadira paNa racAI gayuM. tyAM eka vizALa vRkSa nIce zrImadde be mAsa vyatIta karyA. aneka chAparAMomAM eka paNa mRtyu noMdhAyuM nahi bhagavAnanI sevA pUjA-vyAkhyAna zravaNa tathA dharmagraMtha vAMcana cAlatAM. saune khUba AnaMda ane zAMti rahyAM. e vakhate je AmravRkSa nIce zrImad rahyA tene-AmrakAvya-vA-bhAratasahakAra zikSaNa kAvya nAma ApI amara karyuM che. A kAvya khaMDa kAvya che. lagabhaga aDhI hajAra paMkitamAM te racAyu' che. ane geTalI-zIzu Amra-tavara AmranI chAla-maMjarI DALAM pAMkhaDAM-mhAra zIzu AmraphaLa Adi para mAnavajIvana-rASTrajIvana-sAdhujIvananA marmAM samAvI aneka arthIvALu khaMDa kAvya racAyuM che ne te vAMcatAM temanA pAMDitya-bahuzrutapaNu, vANInuM arthagAMbhiyA~, -sarasatA-pade pade ubharAya che. te vAMcIne vaDAdarAnA subA zrImata saMpatarAva gAyakavADa, rAvabahAdura gevi'dabhAi hAthIbhAi, prA. atisukhazakara kamaLAzakara trivedI, zrI. naMdanAtha kedAranAtha dIkSita, rAva bahAdura harageviMdadAsa dvArakAMdAsa kAMTAvALA, jainapatranA taMtrIzrI devacaMdabhAi dAmajIbhAi zeTha, rAjakavi dolatarAma mAMgaLajI-vijApuravAsI AdinA utkRSTa abhiprAyA e graMthanI zreSThatA madhurapa tathA upayaimAMgatA sAbIta kare che. e mahAkAvyanI kaDIe TAMkI vAMcakAne samaya rokavA te karatAM vAMcake svaya' A mahAkAvya premapUrvaka sAdyaMta vAMce ne peAte ja tenA rasAsvAda le ema icchIe chIe. gujarAtI bhASAmAM AvAM paccIse 5ktionAM-gahana a gAMbhI bharyAM chatAM rasapUrNa ane kudaratanA gUDha bhedo ukelanAra khaMDakAvyeA virala che. temAMnuM A eka ane ajoDa che. zrImaddnA agAdha jJAna saravaranAM, prabhutAnA parimala prasarAvatAM aneka graMtha mahApadmomAM zrI bhAratasahakAra zikSaNakAvya ane sAmramatI guNu zikSaNa kAvya e e khaDakAvye For Private And Personal Use Only
Page #607
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir 135 rUpI mahApo jANe sarasvatI ane lahamInA mukuTanI bheTa ja hoya nahI? evA addabhUta evaM advitiya che. devavandana stuti stavana saMgraha-graMthAMka naM. 59 pRSTha saMkhyA 175. bhASA gujarAtI. ka. 0-4-0. racanA saMvata 1964 tathA 1978. A graMtha zrImade saM. 1964 mAM racyo che je eTalo badho uMcA adhyAtmajJAna ane rasabharapUra banAvyo che ke adhyAtmajJAnanA marmajJa vAcaka te racanAne zrI AnaMdaghanajI vA zrI devacaMdrajInI mahAmelI kRtIo sAthe sahaja sarakhAvI de, agara kartAnuM nAma prAMte na hoya to pUrvakAlina mahAna dravyAnuyoga jJAtAonI ja kRtio mAnI le. prathama vIzI saM. 1964mAM aSADamAM mANasAnA comAsAmAM tathA bIjI covIzI saM. 1965 mAM DAImAM upAdhyAyajI zrImadda yazovijayajInI derImAM phAlganI pUrNimAe racAI che. mAtra thoDAM ja stavane bAvIsa (bIjuM temanuM sAhitya upalabdha nathI) e zrI AnaMdaghanajIne oLakhAvIne amara karyA tevAM 48 kAvyonI zrImaddanI be cevazIo A graMthamAM mukhya che. je be covIzIo prathama zrI sANaMda jainodaya buddhisAgara samAja taraphathI chapAI hatI ne have aprApya banI che. A graMtha mATe kartAnA pitAnA vaktavyamAMthI cheDo utAre TAMkIzuM : "manuSyane sarva kAMI prAcIna ke vartamAnanuM priya hoI na zake. sarva manuSyanI bhinna bhinna rUcI che. tethI bhutamAM ane vartamAnamAM game tevAM stavanenI racanA karelI hoya agara karAya che to paNa teo potAnA yogya stavanane pasaMda kare che. koIne dravyAnuyoganAM stavana rUce che, koIne svAmisevakabhAvanA ane temAM paNa atyaMta pazcAtApa karavAmAM Avyo hoya evAM stavane rUce che. keIne prabhunA bAhya atizayavALAM te kaIne AMtara atizayavALAM stavane rUce che. ema bhinna bhinna dazAvALA jIne bhinna bhinna stavane rUce che ane te svadazA-(Atmasthiti)e pasaMda kare che. emAM temanI svarUcanI svataMtratA che. te keInAthI chInavI levAya tema nathI. jene jemAM rasa paDe te te stavane vigerethI prabhunI bhakita karIne AtmAnI zuddhi kare. bAla, madhyama ane jJAnI ema manuSyamAM traNa dazAo prakaTe che." "stavane vigere kartAnuM hRdaya che. ugAravALAM vi. mAM tenA racayitAnI dazA (Atmasthiti)nuM pratibimpa paDyA vinA rahetuM nathI. samAna dazA vALAne svahRdaya bhAva sarakhAM stavane rUce che. tethI amuka sArU vA narasu kahevAne sArvajanika draSTie koIne adhikAra nathI. kalAbhira stavana sAhityamAM bhinna bhinna viSayarUci hoya che. tethI eka sarakhe kAyado sarvane lAgu paDato nathI. bhAvanagaranA rahIza suzrAvaka kuMvarajIbhAInA putra paramAnaMda, je AvI draSTie stavanenI priyatAno vicAra karaze to teo aneka dRSTionI apekSAnuM stavana sAhitya svarUpa vicArIne zAMta sApekSa dRSTivALA banaze. potAnI draSTie te pasaMda paDe che te kAMI sarvanI draSTi mATe nathI. pitAne je apekSAo satya lAge che te kAMI sarvane satya lAge nahi. tethI pitAne je priya satya na lAge tenuM khaMDana karavA maMDI javuM te ekAMta For Private And Personal Use Only
Page #608
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir 136 saMkucita nirapekSa draSTi che. bhASA, rAjya, kema, prajA, dharma para jo sakhta niyamo paDe che to tethI bhASA vi. nuM mRtyu thAya che. saMskRta bhASA para ghaNuM niyama kAyadA thayA tethI te jIvatI bhASA rahI nahi. * * * bhAva para kAyado e jIvatAM mRtyu che. vigere" A graMthanA prakaTIkaraNamAM sANaMdanA zrI saMgha tathA zeTha umeda mahetAnA putra tathA pautrano moTo hisso che. tathA zeTha AtmArAma khemacaMde paNa khUba gurubhakti karI che. AmAM prathama cAturmAsI devavaMdanavidhi che. pachI stutio cityavaMdano tetro che. pachI stavano Ave che. temAM mAtra zabdADaMbara ke gatAnagatika vastuo na hatAM AdhyAtmikajJAnano saMbhAra bharyo che. kartA puruSanuM te te prakAranuM jJAnadarzana emAM pratyakSa thAya che. A pachI Ave che adabhuta covIzIonuM yugala-covIza tIrthakara bhagavAnanI stavanAnAM 24 stavanene cAvIzI kahevAya che. A 48 stavanI samAlocanA te svataMtra graMtha racAya teTalI hoI zake. sthaLasaMkoca sAle che. chevaTe svagurudeva zrI sukhasAgarajI mahArAjanuM stavana karI aMtyamaMgaLa karatAM te pUrNa thAya che. guru pratyenI adbhuta bhakti prakaTa karatAM chelalI kaDIomAM teo gAya che ke - guru guNa gAvuM, guru dila thAvuM, guru guNa jagamAM chavAyA. guru kRpAe Atama anubhava, pAyA prabhu prakaTAyA-namuM. sahAya karo guru ziSyane prema, guru nAma jApa japAyA buddhisAgara saguru dhyAyA, mahesANA guNa gAyA-namu. - saM. 1978, aSADa suda 3. gurujayaMti. kakkAvali subodha-graMthAMka 106, pRSTa saMkhyA 460. bhASA gujarAtI. kiM. 1-4-0. pAku chuM. DemI sAIjha. racanA saMvata 1981 guja2 kavi premAnaMde gujarAtI bhASAne anya bhASA samovaDI karavA pAghaDI na paheravAnI bAdhA lIdhelI. te pUrNa thaI ke nahi tethI gujarAta ajJAta che, paNa gujarAtanA madhya-bhAgamAM AvelA vijApura nagaramAM janmelA paTela jJAtinA zrI bahecaradAsa satsamAgama-aDaga zraddhA-atUTa khaMta ane bhAgya baLe eka mahAna AcArya banI sarasvatI ArAdhI pite saMka9pelA 108 graMthe mAtra 24 varSanA gALAmAM ja pUrNa kare che; ne te paNa sAdhu avasthAmAM. aparigrahI dazAmAM. temanuM svargagamana saM. 1981 mAM jeTha vadI 7 nA roja thayuM. te varSamAM 27 graMtha presamAM hatA. badhA graMthanAM Alekhana, prapha vAMcana jAte ja karatA. te paikIno A chelo graMtha che. presamAM chapAtA A graMthamAM vadhArA sudhArA jeTha suda 13 sudhI pite ja karyA hatA ane mRtyunA AgalA divasa sudhI vidyAvyAsaMgane temane vyavasAya cAlu hato. temane parizrama na levAnuM kahenArane teo kahetA ke, "bhAI, jIvananI chellI paLe mArA A priya vyavasAyamAM ja huM magna rahIza." ane ema ja banyuM hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #609
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13s zrImanA sarva graMthomAM A graMtha chelluM hatuM. te pUrNa lakhAI gayo. chapAvAmAM thoDu kAma (prastAvanA lakhavAnuM-pitAnI ja prastAvanA ) bAkI hatuM ane zrImad caranidrAmAM pahADI gayA. enI prastAvanA mArI kalame ja lakhavAnuM vidhi nirmANa-meM svikAryuM ne te lakhI paNa bhAre haiye. ne temAMthI ja atre vivecanAthe keka uddharaNa karavuM paDaze. A graMthamAM a thI mAMDI tamAma bArAkhaDIvAranA akSarathI zarU karI pratyeka akSarathI zarU thatI lIMTIomAM, uMca adhyAtmajJAna, ga, tatvajJAna, ItihAsa, sevAdharma, karmayoga, gRthvadharma, bALalagna, kanyAvikraya, vRddhalagnaniSedha, varadharma, uccaprema, mitratA, pati-patnI dharma, bhakti, upAsanA, tyAga-tapa-titikSA-zAMti, saumya, uccagrastha dharma, kasarata, AhArazuddhi, nirmaLa cAritrya, AcAra, sAcA sudhArA, gRhastha ane tyAgInAM kartavya, sAcu jIvana; dayA, corI, nindA, vyabhicAra, kAyaratA, paravazatA, zaThatA, azAMti, adatta Adi tyAga, tamAma videzanI sthiti paratve aMgulInirdeza ane te parathI levAne badha, AvA aneka upayogI vicAravA yogya viSayonuM vistRta vivecana kAvyamAM sAdI saraLa bhASAmAM ApyuM che. sadudhanI DIkazanerI yA mahAna zabdakeSa ja jANe vAMcatA haIe tevuM lAge che. ene khyAla pratyeka akSara para temaNe Alekhela pRSThasaMkhyA Apaze :- paMkti a para, 818 paMkti A para, 508, 3, 400, ka, 1058, kha, 402, ga 440, ca 430, ja 1062, ta 380, 6 700, dha pa25, na 725, 5, 1150, ma 476, ane kula paMktio 12000 A graMthamAM AlekhAI che. prabaLa kSaya pamathI ativAMcanathI, bahuzratapaNAthI, jJAnanI hAyathI lakhAyela A graMtha vAMcatAM vAMcatAM lAgI Ave che ke zrI made ATalo ne A vizALa anubhava kayAMthI ne kayAre meLavyo haze? jhINAmAM jhINI bAbata para marma ane talaspaSI vivecana ! manuSyajIvanamAM gRhasthAzramIone upayogI sadupadeza, sAdhu jIvananI sacoTa mImAMsA, bALakane AjJAo, yuvAnone zikSAo, pati-patnI dharmanI maryAdA pharajo ane tenA Adarzo, vRddhone mArgadarzaka sUcanAo, strI keLavaNInI agatya, dhanADhayenI pharajo, zikSA ane zikSakonA uccAdartho, sAcA zaddha premIonA Adarzo, lakSaNe ane kartavya, jIvanasaMgrAmamAM jarUrI zArIrika zaktinA vikAsanA alabhya mArgo, brahmacaryanA phAyadA, koma ane dharmanA rakSaNArthe ItihAsa sudhAraNu ane mahAzakita, saMgaThThana temaja abhyAsanI jarUra, jIvananI anupama zAMti mATe ucca gRhastha jIvananI ane utkRSTa sAdhu jIvananI pravRttio, dharma, deza, kema ane kuTuMbanI unnati ane rakSAthe joItI sevA bhAvanA, niDaratA, svArtha tyAga evaM sarvApaNanI jarUrIAta, ane tenI zikSAthI mAMDI TheTha ucca jIvana jIvI paropakAra sevA ane tyAga dvArA anupama AtmajJAnanI prApti karI, svAnubhave mokSa prApta karI levA sudhInI mArgadarzaka zikSAvalI A kakakAvalimAM paMkitae paMktie ubharAya che. zrImanAM ucca kakSAnA tathA sAdhAraNa aneka graMthanI 108 jJAnapuSpanI mALAnA mera samAna A mahAgraMtha lAge che, ne amArA mAnavA pramANe A jJAnArNava samAna 18 For Private And Personal Use Only
Page #610
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 138 graMtha anya ke anyatra alabhya che. vizeSa na kahetAM have ApaNe A amRtasAgaranAM thoDAM biMdu samAna, cAsaNI cakAsaNI ke vAnagIrUpe thoDIka paMkitao joIe - prathama ja paMkita :-- ajJAnI rahevuM nahIM Atama, sarva duHkha hetu ajJAna. ajJAnI pazu sarakhe Atama, ajJAne bhava duHkhanI khANa. ukALyuM zuM zuM bhaNI vidyA, gaNI vidyA ukALyuM zuM ? hadayanI uccatA sAthe, karI nA naMti jyAre ? ukALyuM zuM kavi thaIne, banI vakatA ukALyuM zuM ? pramANIka vRttinI sAthe, karI nA nati jyAre ? guNe vaNuM to ghaTATope, kadi nA svonati thAze ! budhyabdhi saguNI thAta, bhaNuM lekhe, gaNya lekhe ! akSara jJAnathI keLavAyelA, mAnavuM temAM moTI bhUla. saddaguNa ne savartana jJAna, keLavaNInuM sAcuM mUla. amAro jJAne draDha nizcaya che, mohAdikathI rahevuM dUraamAro nizcaya brahmasUramAM, meLavavuM nija brahmanuM nUra. amAro nizcaya jJAnasamAdhi, yoge prabhu rUpa thAvuM teha. anubhava evo amane Avya, prabhupada varazuM banI vide. anubhava Atmika sukhano Ave, tyAre jaDarasa rUci visAya, anubhava AvyA pAmyA vaNu ko, brahma rasIlo nahIM gaNAya. ajapA jApa te AtmaramaNutA, anahada dhvanI aMtara upayoga (jAgRti) adhyAtmika draSTie arthane samaja sAdhe anubhava yoga. azakaya nahIM che manuSyane kaMi, alabhya nahIM kAMI jagamAM joya. ajarAmara pada mAnava pAme, mAnava prabhu-pratinIdhi ja hoya. amerikAmAM aikyane vidyA, vijJAna pratidina nava nava zodha, artha kAmanI irachA bhAre, bAhyonnatino zeAdhe bodha adhikArI jumIo sAme, ubhA rahevuM karIne saM5, anyAyIne pakSa na kare, anyAye nahIM aMte jaMpa. For Private And Personal Use Only
Page #611
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra arvAcIna prAcIna itihAsA, sarvadharma prajAnA ukela. UcIna prAcInamAM sAcu, DAya te graho dharIne pahela, abaLAo para jhUma karA hiM, sattApA nahIM baLA jAta. aAjene du:kho hatAM, dezAma patI sAkSAt X x AphrikAmA ALasa anAna, kusaMpa zraddhA ne tophAna. AsTreliyAmAM vidyodyama, anuzilana guNuzilane mAna. x rastAnIo Izvara annA, mAna allAnuM dhAre mana, X * *bA nAme janunI mhArI, janmadAtrI daivI guNa khANu aMbAmAtA devI prabhu, smarU tenAM karuM yaza guNugAna. bAmAtA tuja sama sudhaLI, nArI hita mAnI me' satya, bArUpe sau srIvanI, sevAnAM bane muja sau kRtya. DA nAsikAmAM be cAle, mahila tatva to sukhane zAnti, prazAna cALo kALa ne khAruM, izvarane navI icchA zAMti. www.kobatirth.org X X X 139 X X X nirAkAra mAne che. eka kurAna mAne evI Teka, X itihAsA zuM jaganA vAMce, nija jIvana itihAsa tapAsa, tihAso chava kanA lakhatAM, nabhamAM pazu nahiM mAve khAsa. X * kuvAse vidhipUrvaka karavA, aneka jAtanA ge jAya. X X X upavAsathI bhAtama zuddhi thAtI niSkarma kara jJAna upavAsI thayuM. sarvecchAne, tyAgI rAkhI prabhumAM bhAna, x X For Private And Personal Use Only ekAnte jayaMtaramAM, bhAmanAnathI kIdhu. dhAna. eka vadhusthita Atama bALA, sattA che je bhagavAna. * * ekpa vinA Arco janma hAryAM, ekatA viSNu jainAnA sAsara akaya vinA muslImA hAryo, hindIenA thate vinAza. aiyathI ghaTiA jaya pAmyA, hindurathAnanuM pAmyA rAjya, akayathI briTiza phrAnsa hAlamAM, peAtAnu rahyu` sAmrAjya. X Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #612
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 140 o jano karI atA jAgo, kSudra bhedamAM banI udAra, e jano karI ekya pravarte, artha baLe che hayAtI dhAra. khecarI mudrA haTha yogIo, pAme che abhayAre te khecarI zakita pAme vaLe che ? banyo na Atama je guge. cIcIyArI jyAM du:khIonI, paDe tyAM saMta doDI jAya. cIsa paDe tyAM doDI jAvuM, AbhApaNa karI karavI sahAya. Thoke prabhunAM dvArA preme, ughaDe tethI prabhunAM dvAra, Thoke nahIM anyAye kene, dekAvuM nahIM sArU lagAra. Dukakara zraddhAtmika draSTie, ativiSayanI kAmanA Teva. Dukakara te vyabhicArI manaDu, durguNanI thAtI je seva. maravuM zikho dharma kAryamAM, maratAM amara chavo thaI jAya, marIne anya bacAvo cho, mAravRtti vege haThAva. suhAtI svargathI moTI, sadA saMtAna saMbhALe, kadI ne varNavyo jAta, apUrva sneha mAtAno. karI sarvAbdhionI zAhI, karI lekhaNa girindronI. karIne patra pRthvino, lakhu jo snehanuM varNana. tathApi pUrNa nA thAva, jagatamAM kayAMya nA mAre, aho evo alaukika che, apUrva sneha mAtAno. aMtyamaMgala karatAM zrImad kathe che - citrapUrNimA zukravAra dine, pUrNa karyo kakkAvali graMtha. bhaNe gaNe ne bhAve sAMbhaLe, pAme te zivapurano paMtha. have potAnI laghutA darzAvatAM kathe che - nathI lekhaka ne nathI kavi huM, nathI jJAnI vA nathI vidvAna. bALaka cAle preme lakhyuM meM, satya jaNAya te leje jJAna. guru ravisAgara sukhasAgara guru pAmI tenA pUrNa pasAya. buddhisAgara maMgala mALA, graMtha racI pAye sukhadAya. Ama sarva rasa, sarva viSaya, sarvadharma, deza, rASTra paricaya ane yoga adhyAtmathI mAMDI saMsAra vyavahAra sudhInAM anekavidha viSayenAM jJAnapUrNa kAvyonI A mahAmUlI jJAnamaMjUSA vAMcakanuM kalyANa karo. * For Private And Personal Use Only
Page #613
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 141 sAbaramatI guNazikSaNa kAvya-graMthAMka 37. pRSTha saMkhyA 168, bhASA gujarAtI. kI...mata 0-6-0. pAkuM pUruM.... sa. 1973. mAgazara zudgha 10, kha'DakAvya 5tie 2724. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI. bheLAnAtha zarmA-varasaDA prastAvanA lekhaka lakhe che ke "gaMbhIrabhAvapUg-sAbaramatI vananuM A mahAkAvya e zrImanI aneka kRtiomAM uccAsane birAje teveA khaMDakAvyagraMtha che. kavirAja jagannAthe bhagavatI bhAgIrathInuM guNastuti kAvya lakhyuM che, je hAla 'ga'gAlahari' tarIke prasiddha che. vaLI dakSiNa mahArASTranA geAdAvarI saritAnA eka acyuta paDite ' gAdAlahari ' nAmanuM sTeAtra (kAvya) lakhyuM che. A zarIra sAkharamatInA upakaThamAM janma pAmyuM che. eNe sAbaramatInA jaLathI zarIrane vRddhi pamADayuM che. hAlamAM paNa e ja jaLathI A zarIra sthiti pAmatuM jAya che eTale mAtAmAM putrapaNAe prema hoya e svAbhAvika che. meM paNa eka sAkharamatI sTeAtra lakhavA. AraMbha karyAM. keTalAka zikhariNI chaMTA lakhyA. gujarAtImAM paNa e aSTaka pacakA jevAM statra lakhyAM. eTalAmAM AcAya pravara zrI. buddhisAgarasurIjI varaseADA padhAryA, emanA samAgamamAM sAbaramatI khAkhate kAMi lakhyuM che? e vAta carcAi. meM je lakhyuM hatu te kahI dIdhuM. evAmAM eezrIe jAte banAvI chapAI gayelA krmovALu sAbaramatI guNu zikSaNa kAvya batAvyu. e vAMcyu'. vAMcatAM kAMI navIna ja camatkRti joi, ane atyAnaDhAvezamAM prastAvanA lakhavAnu` mAthe lIdhu'. AcArya zrIe peAtAnI ja pracalita mAtRbhASAmAM A kAvya lakhyu che. temAM maMdAkrAntA ane harigIta be chaMdo mukhya che. temAM navA yuganI navI bahArarUpe gujarAtImAM parimala ApatI gajhalA paNa che. tri. '' A mahAkAvya upara bhASya lakhAneA Azaya nathI. mAtra temAM rahelI addabhuta kAvyazakita-svAnubhavajJAna ane mAnavagaNane bedha ApavAnI pravRtti chale chala bharelI che. jethI ApaNe temAMthI gheADI 5kitae vAnagIrUpe joIzuM". prathama varasADA sAkSaratIre ekalazrRMgI Azrama-je 1973 nA mAgazara zudI navamInA rAja e AzramamAM eTale vRkSeAnI ghaTAnI zILI chAMyamAM pAte dhyAna dharIne AtmAnaMda yu Taye te prasage lakhyuM che -- vividha jAtanI vallie vRkSe ghaNAM, sAbaramatInI kudarata zAbhA drazya che, ucca Tekare ArahI avaleAkatAM, bhalu vaseADAmAM sAbaratIre AvatAM, ekalazrRMgI Azrama dIThA ezo. sthaLa ekAnte dhyAne nAse kaleza ja-varasADa. gAtAM manahara paMkhIe zubha gAno, prakaTatuM kudaratanuM mane bhAna jo-vara. X X x saMta sAdhune prabhu bhajananuM sthAna che, ekalazrRMgI Azrama AnaMdakArajo, dhyAna dharyuM`` padmAsana vALI dhyeyanu', pUrNAMllAse hradaya ghaNu. ubharAya tee-vara. X x For Private And Personal Use Only
Page #614
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 142 dhyAna kayuM zubha ekalazRMgI eTale, caDhate pahore caDhate Atma vikAsa je. ahaM aha" vIra prabhunA jApathI, Atama te paramAtama zuddha prakAza je-vara. AtmadhyAnanA bhAgIne aDAbIDa ghaTALAM vRkSa, zItaLa saritAtaTa, pahADa, TekarA, ghAM, bheMyarAM ke guphAo maLe eTale thanaganI UThe ane potAnAM priyatama evAM dhyAna dharavA besI jAya. ema zrImadda varaseDA jatAM tyAM A Azrama, tene oTale, kudaratanI samRddhi, ekAMta joyuM ne dhyAnamagna thayA tathA te para eka kAvya lakhI Azrama amara karyuM. zrImad vijApura jamyA. sAbarakAMThe. kudarata para agAdha prema. jaDamAMthI guNa levAnI vizALa draSTi, ane saM. 1972 mAM jeTha suda 1 nA roja amadAvAdathI vihAra karI naroDAthI vaLAda AvyA. upAzrayanA sAme ja sAbaramatI sarItA purabahAramAM vahI jatI jue che ne guNAnurAga ubharAya che. kAvya phure che. teo kahetA ke "kudaratI dromAMthI jeTaluM jJAna levuM hoya teTaluM laI zakAya che. sAbaramatI-uchaLatI ubharAtI nAcatI kudatI joIne temAMthI zikSaNa saMbaMdhI vicAra prakaTAvavAnI phuraNA prakaTI ane tatsamaye A kAvya prAraMvyuM. A kAvya pachI to pethApura, unAvA, lIMbodarA, mANasAmAM pachI vijApuramAM lakhAyuM ne tyAM ja pUrNa thayuM. jevuM hRdayamAMthI prakaTa thayuM hoya tevuM janone ApavuM, e pratidAnanA niyamane anusarIne kiMcita pravRtti thaI che. A kAvya sarvadezIya manuSyone upayogI thAya tevuM che. koI dharma sAthe te virodhAbhAsa karatuM nathI. mAtra guNagrahaNanI ja draSTi che. manuSyamAM guNa prakaTAvavA, temanI unnati karavA, manuSyo deza samAja ane dharmanI pragati karI zake ane AtmazakitaonI vRddhi karI zake evo jyAM bhAva hoya tene gadya vA padya kAvya kahI zakAya." AmAM parasparopagraha, janmabhUmine dhanyavAda, svAzraya pravRtti, svAzrayIne sahAya, paramArthanI yAtrA, navaparivartana, navarase vahevuM, pratirodhakane nAza, manameLathI ThaMDaka, svAti meLa, kudaratanI kharI zebhA, tApathI kiMmata, duHkha pachI sukha, sAbaramatIprati lekenI pRcchA, uttara, avasthA phare che, dAnI gavaiyA, arthInuM pAse AvavuM, prItithI paraspara sAmA javuM. upakAramaya jIvana, kartavyabodha, Adi viSayo A kAvyamAM carcAyA che. pUrNatayA avalekana vAcakane khUba AnaMda sAthe jJAna Apaze. bAkI te jJAna lava durvidagdhaM brahmApi taM naraM na raJjayati // jJAnabaLathI durvidagdhanuM brahmA paNa zI rIte raMjana karI zake? kAvya paricayaH rahetI jhINu kalarava vaDe, jhIlatI meghaSTi. vahetI vege jalapura vaDe, khelatI era sRSTi, mIThA jhINA kalarava vaDe, vizvane zIkha Ape, mIThA zabdo guNagaNubharyA, sarvanA citta vyApe. 1 For Private And Personal Use Only
Page #615
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 43 jaLamAM paDelA pattharAne thatI AratI, jaDa pattharA paNa gALa thai, zAbhA majhAnI ApatA, curA karIne patthare nA, retI sama jhINA kare, jaDa patharAthI nIkaLyAM je jharaNu tene zaraNu de. 16 x X jyAMthI nIkaLatI tyAM ahA ! hA ! jharaNu jevI zaiAbhatI, padmAta bIne jharaNucI, vhetI jatI morI thatI, kudarata to e kAyade, nAnA cakI moTA thavuM ! zubha dharma krama samAjanI vRddhi taNuM draSTAMta zve. 27 uSkRtu mAM zuSkatA, thAtAM hatI lIla ja ghaNI, vhetA pravAhA baMdha tyAM khadaboi che zevALanI ! mAM zuSkatA sadAcatA tyAM duguMgAnI gaMdakI, thAtI ahe ! meTAnI pAchaLa vipatti AvatAM. 28 X www.kobatirth.org * X pIdhu ghaNuM tava pANIne, rANA pratApe premathI, avaTaMka zA kAkA tethI thayA jaMga gAo, kubhA hamIra ne vijalade tava pANI pIne rAkhIyu, nAme amara jagamAM thayA, bhehu laDe che bhedane che 36 X x X dahADA ne sarakhA kai!inA, vahetA jatA A vizvamAM, caDatI ja tyAM paDatI hatI, paDatI ja tyAM caDatI hatI. jevI avasthA AvatA, tevI ja yA bhogave, abhimAna karavuM nA ghaTe, evuM ja pAte zIkhave, X X X vana satInuM ehavuM, patine maLI patimaya thatI, nija pUrvAMtu je rUpa tene pAlaTe patimaya thatAM, nija rUpa hiM. ane patine maLI satiyA rahe, patimaya thavu tine ghare kudarata taNe| e kAyadeA. 50 X * x X X sAbaramatI zeAbhA dhare, nava nava rUtumAM navanavI, zubha navanavA parivatane lAge nahI aLakhAmaNI, je je same sayAga jevA udbhave te jhIlatI, abhinava ramIthI thai jatI. mULarUpa kAyama rAkhatI, 63 X For Private And Personal Use Only 40 X Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #616
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra gatirAdha karatA pattharAnA sUrIne cUrA kare, maryAda baMdhaka bhekhaDAne cUrIne cUrNa ja kare, pratireAdhakAne cu` sama karavA zikhavatI lokane, gatirAdhA sudhI vinA pragati kRiti nahI thatI. www.kobatirth.org X X * OM ane be bhe... avAje gIta gAtAM deDakAM, upavakAne yAcakA gAyana kare che. dAnInAM, tava rela svArI AvatAM vaSuvRkSa nIcAM thai jatAM, nIcAM namI UMcAM thatAM e relanA utaryA pachI. 96 akaDa rahIne nA name tene karu mULathI, ethI maLe zikSaNu bahu jagaleAkane mana jANavuM cha X X X nija pyArInA bhAkaSa Ne sAgarapati sAme jatA, keLA uchALI hatathI e bheTIne bhegAM thatAM. 10% X * ** * X vAMkI vahIne kAraNe, jaga vakrattAne zIkhave, kalikALamAMhi vakratA dhAryA vinA jIvAya nA, "sA sarala haidAya che. vAMkAM na chedAmAM arI vaMcAya che saralA janA, vAMkA janA chatI jAya che. 108 jaLayaMtra naLathI gharaghare jaLa ya. amadAvAdamAM, IcchA pramANe vApare loka rahe khAnamAM tApe tapelA thAkatA sAMje janA khAtAM havA, beADavA tArI bhalI, tene na pahoMce mA vA. x * X dinarAja rAtrirA ne vanarAja pAse AvatA, pANI ja pIvA kAraNe nIcu ja ziSa namAvatA, jethI zikhAmaNa e maLe che. namratA saune ghaTe, nIcu namyAthI jIvakanI ApattIe sarve maTe. * X For Private And Personal Use Only x cha * kALA medhe tuja para caDhI gaDagaDI khUba gAje, vege vidyut camaka camakI rAzanIthI virAje, varSo vacce dhaDadhaDa 21 cAnA khUba doDe, gAbhA tArI anyama tA. kAma Ave na caDe, 159 113 132 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #617
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 19 5 gAja vI camaka camakI medha to thAyA, gheLA kArti maya nA rahe. mainA ehastranA, medhA rAjA zuba jaMga kharA, hAnImAM zreSTha dAnI, sArI tenI biMba karatI, tethI AneM jAnI. 160 www.kobatirth.org tArA viSe nhAnAra meTA mahipattio tha mA, hai' bhAgIe ke jogIe nAmAvazeSo thai rahyA, ka' mAnIe ke nAnIbA yAdI na tenI AvatI, sAkSI svarUpI tuM rahI yAdI zuM tenI lAgatI ? 187 je dezamAM je dhama mAM je kAmamAM zakti nathI. te deza. aAdinI thatI paDatI kharI zikSA kathI. 222 je je upAye kilo sahu jAtanI jhara sAMpaDe, te te upAyeA dhama che, zakita vinA kaSTa nahI vaLe, kAyAka yAcika mAnanA hitame sahu davA, svAstiva ka zaktimbAne maMtra taMtre meLavA. 224 adhyAtmazakita khilavA, brahmANI aMbA e kharI, cakrezvarI padmAvatI nija Amato vaDA, sAtvika rAjasa tAmasI sahu zakita che. avanavI, zubha zakitaone meLavA, paramAthuM hete jana bhavI. 225 rAta pina meLavI te, zakti vinAnA mAvA, kaDai . vAcaka nAmanA, chatA zA kAmanA! 231 rAbda dhvanI nija dhArIne, zikhave jagatane sAnamAM, nija mAtRbhASA nA tyajo, re anya bhASA mAnamAM. 242 vidvAna pAtAM zuM vaLyuM, jo mAtRbhASA nA vadI, nija mAtRbhASA prema vaNu-dezeAnnati che nA kadI, nija mAbApa re nare te mAtRchoDI javA, nija mAtRbhASA premane nizcaya hRdayamAM AveA. 247 . . gujarAtI bhASA sAkSarA nija mAtRnI sevA kare, nija mAtRbhASAmAM sakala zikSaNa kalAne Acara, 248 For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #618
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 146 jene ja taratAM AvaDe te mAla pAme navana, taravuM na jo jaga AvayuM to vyartha janma vagova. 276 kudarata ghaNI chaMcheDIne, vijJAnIoe zuM karyuM? pAzcAtya lokoe are ! dekhe zuM aMtara sukha vayuM ? 296 parabhAtamAM pUje ravi kaMkuma kiraNoe tane ! pUjAya tyAM Azcarya zuM ? paramArthanI mUrti bane? kuMkuma kiraNa tava jaLa viSe paDatAM ja zobhA bahu thatI ' paramArtha devInI aho jANe ja karatAM AratI. 15 be ekaDA bhegA maLe agIAra jaga kahevAya che, baMne nadI bhegI maLe baLa pANImAM prakaTAya che, bhegA maLI bahu jane ghaNI zakita jagata mAM meLave, dhAryA kare kAryo ghaNAM zubha saMghazakita keLave. 377 upakAra sAbaranA ghaNuM avabodhI ke pUjA kare, bahu doSa achatAM kADhIne durjana ghaNA nindA bhaNe, TIkA kare bahu jAtanI manamAnatI manamAM chakI. nahIM lakSya detI te viSe samabhAva vaNa bIjuM nathI. 361 sAcuM na chAnuM jaga rahe, darakAra kenI nA dhare, nindA stuti para lakSma viNa nija jIvana pharaje anusaro. 365 zrI snAtra pUjA-graMthAMka 67. pRSTa saMkhyA 16. bhASA gujarAtI-lIpI bAlAvabedha. ka. 0-1-0. racanA saMvata 1980. jyAre jyAre mahAn tirthaMkara bhagavAnano janma thAya che tyAre Indo bhaktibhAvapUrvaka prabhuno janmotsava kare che. tirtha kara bhagavAnanA bALa svarUpane de merU parvata para laI jAya che ne tyAM sugaMdhI divya jaLAbhiSeka kare che. te bhAvanA lakSamAM rAkhI snAtra pUjA racAI che. ghaNA pUrvAcAryoe AvI nAtra pUjAo racI che paNa Asanna upakArI prabhu mahAvIradevanI snAtra pUjA koinI racelI na hovAthI zrI saMghanA AgraDathI zrImade A snAtrapUjA racI che. lagabhaga sAMpradAIka sAhitya hovAthI te jaina dharmanA bhAIonA upayoganI che. temAM judA jUdA rAgomAM snAtrapUjAnA vidhi vidhAna stavano vigere samAyelAM che. hega, kelerA, mahAmArI ke anAvRSTi, ativRSTi jevA samaye maMgala-zAMtituSTi mATe AvAM snAtra vidhithI bhaNavAmAM Ave che. For Private And Personal Use Only
Page #619
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 147 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUjA sa'graha bhAga 1. graMthAMka 60 me. pRSTha saMkhyA 417, bhASA gujarAtI. lIpI mAlAvodha. kI. 1-0-0 pAkuM puDuM. racanA sa'vata. 1979 kA. zu. 15 bhagavAna pAse dhupa dIpa kula naivedya vigere sAthe pUjAe jaina derAsaromAM jaina bhAie ene bhaNAve che ( kahe che). pUrvAcArthIe A mATe judA judA leAkapriya rAgeAmAM judI judI pujAe banAvelI che. sAMprata samaye gAi zakAya, zreAtA te jhIlI zake ane sAdha prabhubhakti ceAga ane adhyAtmika bhAvanAnA rasethI gu'thelI evI pujAe bhakatAnA AgrahathI zrImadde banAvI che. temAM paNa pUrvAcAryAe ke sAMprAta AcAya vi. e nahi banAvelI tevI paMcadhAyeAga pUjA, aSTAMgayoga pUjA, SaDAvazyaka pUjA, mahAvIra janma jayaMti pUjA ane ghaMTAkaraNavIrapUjA vi. pUjAe zrImadde taddana navina abhAvapUrNa, suMdara rAgAmAM anAvI che. vicAraka jJAna pAmelA ane adhyAtmikayeAga-jJAna rasika zrotAe A pujAe bhaNAvatAM mastaka DAlAvI uThe che ne tyAre prabhubhakti ane niAtmAmAM DUbI aneka karmonA nAza karI AtmasvarUpa samajI ghaNA AlhAdakAraka bhakitarasa meLave che. AmAM snAnapUjA paNa tadana nivana ja che, 370 pRSTomAM 23 pUjAe samAi che. uparAMta ghaMTAkaraNa vIranI AratI gurU AratI-ma'gala dIpaka tathA prabhunI AratI moMgala dIpaka svaracita ja che. ekaMdara jAte ja vAMcI gAI. derAsarAmAM bhaNAvI kartAnA zubha ane gahana AzayeAne samajAze te AtmAnuM kalyANa thaze. pUjAsa'graha bhAga 1-2--graMthAMka 66, pRSTa saMkhyA 610, bhASA gujarAtI. lIpI bAlAvabeAdha. kI. 2-0-0 racanA saMvata 1979. sANaMda, anAdikALathI paramezvara che ane tenI pUjA paNa anAdikALathI lagabhaga pratyeka saMpraDhAyavALA karatA AvyA che. prabhunI pUjA jaLa puSpa caMdana kesara dhupa dIpa ane bhakita bharyA stavaneAthI hRdayanA bhAva bhakita ane premathI tathA pUjana sAmagrIthI thAya che. A pUjAe vAjiMtro sAthe keTalAka bhAie agara mheneA rAga rAgaNImAM bele che ne zrotAvagaM te samuhagItanI mAphaka jhIle che ne pujana thatuM jAya che. Ama gavAtI pUjAe jhIlatAM AtmAnaMda bhakti rasanI je cheLA UDe che, je jhuka jAme che te advitIya eva bhakita rasamAM AtmAne ekAkAra banAvI muke che. evI gAvAnI pUjAone A bIjo bhAga che. lagabhaga 600 pRSTomAM aneka rAgeAmAM pratha prathak pUjAe che. bIjA bhAgamAM kula 556 pRSTamAM 33 pUjAe che. te sANuMda 1979 nA mahA zudgha 5 nI pratiSThA prasaMge zrImad tyAM padhArelA tyAre ne te pachI lakhAi che. A pUjAe vAMcavA vicAravA zivAya temAM Atapreta bhareaA sadbhASa yAga adhyAtma jJAna tathA premabhakita rasane upabhAga lai na zakAya. bhakti ane beSa bhAI-bahena che. te jJAnIonAM satAnA che. dvivya pradezamAMthI tenu' prakaTIkaraNa che ane te jyAM jAya tyAM mAnavatA ane mahAnapaNu prasarAve che. game tevA duSTa nAstika ane dharmanA inkAra karanAra paNa A ke devabAlanAM samAgame sajjana-cAritryavAna ane prabhubhakata mAnava bane che. AvI umadA keAhInUra samAna pUjAe tenA vAMcaka gAyaka zrotAone UdhvamArge lai jAva ane AtmakalyANa sadhAvI prabhune-prabhUtAnA sAkSAtkAra karAveA, e abhilASA. For Private And Personal Use Only
Page #620
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 148 jaina aitihAsIka rAsamALA, graMthAMka 24 mA. sRSTa sakhyA 267. bhASA . gujarAtI. ki'. rUA. 1-0-0 saMvata 1969. aNupatrikA amadAvAdanA nagarazeTha kasturabhAI maNibhAi premAbhAi, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadhama mAM aneka prabhAvika puruSA thai gayA che. aneka mahAna kIrtivAna satkAryAM thayAM che. paraMtu itihAsanI ArasI nahiM hAvAthI temAMthI prakaTa thAya tevA prakAza paDI zakatA nathI. atyAra sudhImAM itihAsa tarapha durlakSa apAyuM che. eTaluM ja nahi paNa te pratye bIlakula rasa levAyeA nathI. tethI jagatane jainadharmanA satya itihAsanuM bhAna ApI zakAyuM nathI. Aja kAraNe jainadhama amukanI zAkhA che evA bhayaMkara ne krUra AkSepeA thavA pAmyA che ane jo vakhatasara itihAsaparTane jeTalA maLI zake teTale bhegeA karI vistAratA nahi jaIe te bhAvimAM jainadharmanuM jAjavalyamAna svarUpa zuM hatuM tenI jhAMkhI paNa karAvI zakIzuM nahi, eTaluM ja nahi paNa te astitvamAM che ke nahi te saMbaMdhI anyanuM lakSa suddhAM AkaSI zakIzuM nahi AthI ja thai gayelA mahAna AcAryAM, gRhastha nararatnA ane ratnakaNikA samI sannArIonA rAseA (itihAsa) kAvyeAmAM prAcIna gujarAtI bhASAmAM taddana satya rIte parizramapUrNAMkanA ghaNA prayAse dezanA judA judA bhaDArAmAMthI pratA meLavI atra ApavAmAM AvyA che. A rAseAmAM AvatA AcAryAMnA ziSyA ane jaina naravIrAnA vaMzajo adyApa hayAta che ne ApaNane itihAsanI sAkSI pUravA meAjuda che. AvA rAsAe bahAra pADavA prathama paNa prayAse sevAyA che. AmAM meTe bhAge (vamAna rAjanagara) amadAvAdanA meTA phALe che. ne te vakhatanA mahAna kAryadakSa dhama dhAraka ne saMrakSaka evAM zreSThienA kuTu'bamAM Aja paNa nagarazeThAi cAlI Ave che. A rAsamALAnu` nivedana ne samAleAcanA suprasidhdha jaina vidvAna zrI. meAhanalAla da. desAI. emaNe karela che. A rAsamALAmAM rAsA gujarAtImAM che. jaina sAhityamAM te sA| bhAga bhajave che ane tenI zaruAta 14 mA saikAthI thayelI jaNAya che. pa MdaramA saikAmAM tethI sArI rIte vadhu pramANamAM gheADA lakhAyalA maLI AvyA che. tyAra pachI seALamI sadInI zarUAtathI hamaNAMnI sadInA AraMbha sudhImAM gujarAtImAM lakhAyelA jaina rAseA ghaNA dekhAya che. A rAseAnI prathama deza ne pratIta thatI upayeAgitA A pramANe cheH (4) A rAsA 1 gujarAtanA itihAsa nakkI karavAmAM. dAkhalA tarIke kumArapALa vastupALa jagaDuzAha Adi - 2 gujarAtI bhASAnA avatAra vikAsavRddhinA sazeAdhanamAM. 3 prAcIna gujarAtInA namUnA mATe. 4 hAlanI sa`skArI gujarAtI bhASAmAM aparicita navA paNa upayeAgI zabdonu bhaDALa (Enriching) vadhAravAmAM ane - For Private And Personal Use Only
Page #621
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 149 5 gujarAtI gadya padya lakhavAnI zarUAta jaina lekhake e ke bIjAoe karI te nakkI karavAmAM upayogI thAya tema che. - jainadharmanI pUrvanI jAhejhalAlI, AcAryo sAdhuo jaina zreSTio ane vIra jaina sannArIoe jaina dharmanA utthAna mATe ApelA bhega, muslIma bAdazAhane Azcarya pamADe tevAM sAhasa karI meLavelI mahAna tIrtho Adi mATenAM svAtaMtrya pharamAnonI sanadonI bakSIse, meLavelA jIvadayA pALavAnA divasonI bakSIse, tatsamayanA jainonI jAhojalAlI dharmacustatA ane dharmano udyota, AcAryo sAdhuonAM tapa tyAga ane dharma prabhAvanAthI karelA camatkArothI vA zAstrArthothI bAdazAhone Azcarya pamADI dharma pracAra karavo vagere bAbatothI A rAsAo ubharAya che. upadezAtmaka itihAsIka kaDIomAM kAvya kusuma vaDe guthele A saMbhAra miSTa ane suvAcya che. A vastuo-rAsAo meLavI-prasidhdha karavA zrImane ghaNuM Avazyaka ne ISTa jaNAtAM pite te kArya upADyuM. pUrNa karyuM. A rAsAomAM nIce pramANe rAsAo che - 1 zreSTivarya zrI zAMtidAsajI (vidyamAna amadAvAdanA nagarazeThanA pUrvajo) rAsakAra zrI kSemavardhana zrI hIravijayasurinI navamI pATe thayA che. racanA 1870 mAM thaI che. ( zrI hIravijayasurinI da9 mI pATe mahAna kriyApAtra camatkArIka zrI nemasAgarajI thayA temanA zrI ravisAgarajI, temanA zrI sukhasAgarajI, ane temanA te caritra nAyaka ceganiSTha AcArya zrI buddhisAgarajI thayA.) 2 zrI. vakhatacaMda zeTha A rAsa paNa zrI kSemavardhana emaNe 1870 mAM racyo che ne vakhatacaMda zeThanA svargavAsa bAda be mAse sapUrNa karyo che (1870 aSADha suda 13 gurUvAre) 3 zrI larmisAgara surI. janma 1728 caitra suda 5. svargavAsa 1788.Azvina mAsa. rAsakAra vAcaka rAmavijyajI upAdhyAya. 4 kalyANasAgara surI. 5 nemisAgara upAdhyAya. rAsakAra zrI. vAcaka vidyAsAgara ziSya kRpAsAgare ujajayanImAM 1674 mAM mAgazara suda 12 nA roja ra che. 6 zrI. vijayadeva surI. rAsakAra kavi kRpA vijayanA ziSya zrI meghavijaya che. 7 zrI. vijayAnaMda surI. 164 mAM janma. rAsakAra zrI. lAbhavijayagaNi. 8 zrI. kalyANavijayagaNi. (jemanI pATe zrImadda yazovijayajI u. Ave che. 9 zrImada satyavijayajI (temanA samakAlIna vikhyAta vAcakavara u. yavijayajI zrI. vinayavijayajI upAdhyAya, zrI AnaMdaghanajI zrI. u. mAnavijaya gaNi dhama saMgrahanA racayitA) zrI jJAnavimalasurI jemane vimala gara7 hajI cAle che. dharma maMdira gaNi. zrI. rAmavijayajI, zrI lAvaNya suMdara, gujarAtImAM dharma sAhityanI dhArA vahavanAra A For Private And Personal Use Only
Page #622
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra svargavAsa sa. 178. www.kobatirth.org 150 adhA hatA. prakhyAta digaMbara kavi zrI. banArasIdAsa, samayasAra raciyatA, anya dezaCnIomAM zrI. rAmadAsa zrI. tukArAma zrI. kavi premAnaMda zrI zAmaLa, akhA-bhagata, A samaye hatA.) 10 zrI. puravijayajINu. rAsakAra zrI jinavijayajI. rAsaracanA vaDanagaramAM sa. 1779 nA Aze| suda 10 zanivAra. 11 zrI kSamAvijaya ANu rAsakAra temanA ja ziSya zrI jinavijayajI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 zrI jinavijayajINa. janma saM. 1752. amadAvAda svagamana-pAdarAmAM temanA cAturmAsamAM. saM. 1799 zrAvaNa zudra 10. rAsakAra zrI uttamavijayajI, zrI. jinavijayajI zrI. uttavijayajI zrI. pradyavijayajInI nirvANu pAdukAe pAdarA stUpamAM hAla vidyamAna che. 13 zrI utamavijayajI paMnyAsa. janma amadAvAda sa'. 1760. nAma pujAzA, ( temanA parama upakAraka zrI. devacaMdrajI mahArAja ) svargavAsa 1827 mahA zuda 8. rAsakAra zrI, padmavijayajI, rAsaracanA sa. 1828 nA peASa zuda cha. ravivAra, 14 5. zrI. padmavijayajI. janma amadAvAda. sa'. 1792 bhAdrapadI zukalA 2. nAma pAnAcaMda. dikSA zrI. utamavijaya pAse sa. 1805 vasaMtapa`camI. svaCvAsa sa, 1862 caitra, zuda 4. rAsakAra zrI rUpavijayajI. sa. 1862 vai. zu. 3 AnaMdapuramAM. racanA. A pramANe 14 rAsAe A graMthamAM che. ghaNA kharA jemanA rAsa racAyA te temanA ziSyAe racyA. hAi vizvAsapAtra gaNAya. sAhityapremIo, vIratAnA pUjArIe, sateAnA zradhdhALue prAcInatAnA premIo, bhakatA, e A rAsasaMgrahu eka vAra avazya vAMcavA bhalAmaNa che. ratavana saMgraha graMthAMka 107 me pRSTha saMkhyA 224. bhASA gujarAtI. kI', 0-10-0 pAkuM puThThuM, racanA saMvata. 1978 zaradapUrNimA. mahesANA. prabhu pAse janAra bhakta prabhunI pUjA karavA icche che. te padIpa jalAbhiSeka kesara caMdana kharAsa kasturI puSpA, AdithI pUjana karI tapazcAta stavanA bhAvapUjana kare che. te prasage prabhu bhakita mahimAnAM gANAM gAya che. TruDu bhAna bhUlI bhakitavaza prabhuthI ekAkAra banI jAya che; tevAM bhakita rasa bharapura suMdara rAgeAmAM sodha yAga adhyAtma Adi bhAva paripariNa gItA zrImade lakhyAM che ne peAteja jANe prabhu pUjatA bhaktajana banI jAyache. stutie devavaMdana stavanA caityavaMdanA vigere vipula bhikata rasa sabhAra A stavanasa'greDamAM bharyAM che. savAkhaseDemI sAijhanA utama kAgaLanAM pRSTa ane pAku puDuM chatAM deza AnA kiMmata. adhyAtma jJAna prasAraka ma'DaLanA ravaiye paDatarathI echo kimate graMthA vecavAnA che te satya lAge che. zrImadnA paNa evA ja upadeza ane sUcana hatAM. 4 kRSNagItA, (8) sA~skRta gra MthA--1 zuddhopayAga, r yA graMtha, 3 zreNika aiAdha, 5 saghaka vya, huM prajAsamAja kavya, cha zevinAzaka, 8 ceTakamedha, For Private And Personal Use Only
Page #623
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 151 9 sudarzanAsubedha, 10 adhyAtmagItA, 11 AtmasamAdhizataka, 12 jIvakaprabodha, 13 AtmasvarUpa, 14 karmayoga, 15 premagItA, 16 janagItA (garachamata prabaMdhamAM), 17 Atmadarzana gItA (Atma pradIpamAM), 18 ziSyopaniSa6, 19 jenopaniSad, 20 cogapradIpa graMtha (paramAtmatimAM), 21 AtmAnusAzana (paramAtma timAM), 22 sAmyazataka (paramAtmazataka). zrImanA racelA saMskRta graMthonI saMkhyA bAvIsa che. gujarAtI bhASAmAM jema teo siddhahasta lekhaka gaNAya che. uttama koTinA bhAvanAzIla dharmaka viraratna gaNAya che tema teozrInirvANa girAmAM eka ucca koTinA siddhahasta lekhaka puravAra karatA temanA graMthanI samikSA karavI ghaTe. je kArya sArA saMskRtanA abhyAsInuM hoI temane bhaLAvIzuM. AmAMnA Atmadarzana gItA, gapradIpa, AtmAnuzAsana, sAmyazataka e cAra graMtha bIjA zrImad racita graMthamAM chapAyelA che : (1) Atmazuddhopaga-graMthAMka 69, pRSTa saMkhyA 68. zlokabaddha kAvya. paMkita 1606. bhASA saMskRta. racanA saMvata 1979. vijApura. (2) dayAgraMtha-graMthAMka 70, pRSTa saMkhyA 70. paMkita 858. bhASA saMkRta. racanA saM. 1980. zrI. mahuDI ghaMTAkaraNavIra sthAne. (3) zreNika subedha-graMthAMka 70. pRNa saMkhyA 22. pati 268. bhASA saMskRta, racanA saMvata 1979. vijApura, (4) kRSNagItA-graMthAMka 71. pRSTha saMkhyA 27. paMkita 666. bhASA saMskRta. racanA saMvata 1975, pAdarA (cAturmAsamAM). (5) saMghakartavya-graMthAMka 73. pR. saM. 11. paMkti 210, bhASA saMskRta. racanA saMvata 1979 cAturmAsa. vijApura. | (6) prajAsamAja kartavya-graMthAMka 74. pR. saM. 12. paMkti 238. bhASA saMskRta. racanA saM. 1979. cAturmAsa. vijApura. (7) zekavinAzaka--graMthAMka 7pa. pU. saM. 20. paMkita 248. bhASA saMskRta. racanA saM. 1979. cAturmAsa. vijApura. (8) ceTaka bodha-caMyAMka 76. pU. saM. 4 paMkita 50. bhASA saMskRta, racanA saM. 1979. cAturmAsa. vijApura. (9) sudarzanA subodha-graMthAMka 77. pU. saM. 109, paMkita. 1968, bhASA saMskRta, racanA saM. 1979 cAturmAsa, vijApura. (10) adhyAtma gItA-graMthAMka 93. pR. saMkhyA 52. paMkita 1058. bhASA saMskRta. 2canA saM. 1980, zrAvaNI pUrNimA. pethApura, For Private And Personal Use Only
Page #624
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15. (11) AtmasamAdhi zataka-graMthAMka 94. pU. saM. 12. paMkita 240. bhASA saMskRta, racanA saM. 1980, zrAvaNa suda 7. pethApura. (12) jIvaprabodha-graMthAMka 5. pR. saM. 34. paMkita 656. bhASA saMskRta. racanA saM. 1980. pethApura. (13) 4 AtmasvarUpa-graMthAMka 9. pR. saM. 41. paMkita 518. bhASA saMskRta. racanA saMvata 1961. mahA suda 10. mANasA. (13) ja paramAtma dazana-graMthAMka 97. pU. saM. 46. paMkita 1058, bhASA saMskRta. racanA saMvata 160. mesANa. aSADa suda 5. (14) karmayoga-graMthAMka 50. pRSTa saMkhyA (gujarAtI sahita) 1012. bhASA saMskRta-gujarAtI. racanA saMvata 1973. mahA suda 15. zloka 272. (15) premagItA-graMthAMka 110. pR. 58. paMkita 1362. bhASA saMskRta. racanA saM. 1980. (16) jainagItA-graMthAMka 39-40-41 (gacchamata prabaMdhamAM aMtargata). pRSTa saMkhyA 35. bhASA saMskRta. paMkti pa06. racanA saMvata 1973. vaizAkha vadI 1. mANasA. (17) Amadana gItA-graMthAMka 6. (AtmapradIpa graMthAMtargata) pRSTa saMkhyA 16. bhASA saMskRta, paMkita 364. racanA saMvata 1965. jeTha suda 13. amadAvAda, ' (18) ziSyopaniSadra-graMthAMka nathI. pRSTa saMkhyA (gujarAtI sahita) 53. bhASA saMskRta. paMkita 79. racanA saMvata 1973, zrA. zuda 2 zanivAra, pethApura. (19) jainopaniSada-graMthAMka 45. pR. saM. (gu. sahita) 41. racanA saM. 1973. azADa zuda 7. pethApura. (20) gapradIpa graMtha-graMthAMka 9 (paramAtma jyotimAM aMtargata) pRSTa saMkhyA 11. paMkti 284. racanA saMvata 1980. zrAvaNI. | (21) AbhAnuzAsana-graMthAMka 9 (paramAtma jyotimAM aMtagata) pR. saM. 13. paMkita 154. racanA saM. 1980. (22) sAmyazataka-graMthAMka 9 (5. . aMtargata) pR saM. 9. paMkita 212. racanA saMvata 1980. A pramANe saMskRta bhASAmAM zrImade 23 gAdhyAtmajJAna rasaparipUrNa, jJAna artha bhAvagAMbhiryAdi bhAvavALA graMtho racyA che. dareka graMtha svataMtra TIkAnuvAda mAMge che. maMDaLa hajI te karAvI zakayuM nathI. keI bhAgyazALI te karaze vA karAvaze tyAre enAM vAMcanathI vAMcakone khare ja te jUdA ja pradezamAM laI jaze, AtmakalyANanuM bhAna karAvaze. ItyataM vistaraNa. samAsa For Private And Personal Use Only
Page #625
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir I E - - zrImad buddhisAgarasUrIzvarajI kRta -108 amara ziSya-graMtha nAma racanA saMvata 1964 205 1981 gu. * ne * * * 800 [ prakAzaka : zrI. adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa : pAdarA. ] pRSTha bhASA racanA sthaLa 1 adhyAtma vyAkhyAnamALA 206 mANasA 2 adhyAtma gItA, Atma samAdhizataka, jIvanaprAdha, AtmasvarUpa, paramAtma vijApura darzana Adi graMtha 5no samAveza. 3 adhyAtmazAMti 125 pAdarA 4 anubhavapazcIzI 248 mULa pAdarA TIkA vijApura 5 AnaMdaghana pada bhAvArtha saMgraha pAdarA 6 AtmaprakAza 570 sANaMda 9 AtmapradIpa 351 saM. gu. amadAvAda 8 Atmatattva darzana 110 gu. saM. vijApura 9 AgamasAroddhAra 470 | gu. saM. pAdarA 10 Atmazakita prakAza 140 pethApura 11 Atmadarzana 150 hindI gu. mahuDI 12 AtmazikSA bhAvanA prakAza 120 gu. vIjApura 13 adhyAtma bhajanasaMgraha 200 gu. hi. vihAramAM 14 IzAvAsyopaniSada (jena dRSTie ) 36 0 gu. saM. prAMtija 15 kakkAvalI subodha 460 | gu. vijApura 16 karmayoga 1000 saM. gu. mahesANA 17 kamaprakRti 800 saM. gu. mA. pAdarA 18 kanyAvikraya niSedha 225 gu. mahuDI 19 gujarAta bahada vijApura vRttAMta 300 gu. saM. vijApura 20 guNAnurAga kulaka 25 gu. surata 21 gaDulI saMgraha bhAga-1 112 pAdarA 22 gaDulI saMgraha bhAga-2 125 pAdarA 23 gurugIta gaDulI saMgraha 200 vijApura 1959 1965 1965 1968 1964 1965 1974 1978 1981 1980 1967 1980 1981 1973 1976 1981 1973 1966 1976 1976 huM ne ne = = . For Private And Personal Use Only
Page #626
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 240. bhASA racanA gu. vihAramAM gu. pAdarA amadAvAda 125 200 racanA 1967 1980 1968 1973 mANasA 300 gu. pethApura 50 gu. pethApura 280 gu. saM. mA. hi. pethApura 220 gu. prAMtija * * * * * * * * vijApura * * * * * nAma 24 gurubodha 25 ciMtAmaNI 26 jainadharmanI prAcIna-arvAcIna rithati 27 janaga7mataprabaMdha che janasaMdha pragati gItA 28 jainadhArmika pratimAlekha saMgraha bhAga-1 29 jenopaniSada 30 jaina dhArmika pratimAlekha saMgraha bhAga-2 31 jana-khristI dharmano mukAbale 32 janasUtramAM mUrti pUjA 33 jenaetihAsika rAsamALA bhAga-1 34 tattvabiMdu 35 tattvavicAra 36 tattvajJAnadIpikA 37 tIrthayAtrAnuM vimAna 38 devavaMdana stuti stavana saMgraha 39 zrImada devacaMdrajI bhAga-1 40 , , bhAga-2 4o devavilAsa-devacaMdrajI jIvana 42 devacaMdrajInuM gurjara sAhitya (nibaMdha) 43 dhArmika gadyasaMgraha ( patra sadupadeza bhAga-1 | 44 dhArmika zaMkAsamAdhAna 45 dhyAnavicAra 46 pratijJAnuM pAlana 47 paramAtmati 48 paramAtmadarzana 49 patra sadupadeza bhAga-2 50 patra sadupadeza bhAga-3 5: pUjAsaMgraha bhAga-1 para pUjAsaMgraha bhAga-1-2 53 premagItA 54 bhajanasaMgraha bhAga-1 55 bhAga-2 bhAga-3 bhAga-4 bhAga-5 tathA jJAna dIpikA | * 175 230 125 124 78 175 1028 1200 230 1977 1973 1980 1980 1981 1969 1966 1981 1960 1967 1978 1974 1974 1982 1980 muMbaI amadAvAda mahuDI vihAra damaNa mahesANA pAdarA pAdarA paThApura pAdarA gu. gu. mA. saM. mA. gu. saM'. mA. mu. gu. mA. o * * * * * pethApura o gu saM. ga. saM. gu. saM. gu. mahuDI pAdarA pethApura amadAvAda mesANA 425 575 vihAra 100 = 1973 1981 1958 1973 1966 1969 1979 1980 1979 1980 1981 1963 1965 1965 1965 1967 = vihAra, mesANu pethApura vihAra 416 615 = saM. 200 366 215 amadAvAda vihAra kAviThA vihAra vijApura gu, hi. gu, hi. gu. hi. | gu. 344 58 ) 190 For Private And Personal Use Only
Page #627
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 bhASA gu. racanA muMbaI vihAra pRSTha 200 | 160 850 580 200 220 175 gu. hi. mu. hi. saM. gu. hi. pethApura vijApura vijApura vijApura racanA 1968 1968 1973 1979 1979 1981 1974 1971 1981 gu. mA. vijApura pethApura 480 pAdarA 308 pAdarA 1968 1980 120 nAma 59 bhajanasaMgraha bhAga-6 kavAlI saMgraha bhAga-7 61 ) bhAga-8 62 , bhAga-9 63 , bhA-10 64 , bhA-11 65 bhArata sahakAra zikSaNa kAvya 66 mitra maitrI 67 mudrita je. . graMthagAIDa (preraka ) 68 yugadIpaka ) emasamAdhi | 69 yazovijayajI nibaMdha 70 lAlA lajapatarAya ne janadharma 71 vijApura vRtAMta 76 vacanAmRta (bahata) 73 stavanasaMgraha 74 samAdhizataka 75 satyasvarUpa 76 aMdhakartavya 77 prajA samAja kartavya 78 zekavinAzaka graMtha 79 ceTaka prabodha 80 sudarzana subodha 81 sAbaramatI guNazikSaNa kAvya 82 sukhasAgara gurugItA 83 snAtra pUjA 84 paddhavicAra 85 ziSyopaniSada 86 zekavinAzaka graMtha 87 sAMvatsarika kSamApanA 88 zrAvaka dharmasvarUpa, bhA. 1 pAdarA pethApura vijApura muMbaI mesANuM amadAvAda gu. mA. 1973 1967 1978 275 750 225 pii pethApura 1980 15 prAMtija 1900 .. o pethApura iDara 1971 1971 do o | o mu. mA. o o pAdarA pethApura pAdarA vijApura muMbAI muMbAI 1958 1977 1959 1981 1967 1967 6 s 90 zuddhopaga 91 dayA graMtha 92 zreNika subodha 93 kRSNa gItA 175 prAMtija 1980 For Private And Personal Use Only
Page #628
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAma ha4 zrI. ravisAgarajI caritra 95 vacanAmRta nAnuM 6 Atmadarzana gItA, saMskRta 97 jJAnadIpikA, saMskRta 98 pUjA saMgraha-vAstu pUjA 99 cetanazakti graMtha, saMskRta 10 vartamAna sudhAro ? A graMtha nAnA che. keTalAka anya graMthomAM aMtargata che. 101 parabrahma nirAkaraNa, saMskRta 102 zrImaMta sayAja gAyakavADa pAse che ApeluM vyAkhyAna, iglIza 105 jana syAdavAda ukatAvali, saMskRta 106 adhyAtma gItA 107 tasvaparIkSA vicAra, gujarAtI 108 guru mahAgya, saMskRta * ~ ~ zrImanA paTTaziSya vyAkhyAnavAcaspati, kaviratna sva. A. zrI ajitasAgara sUrIzvara racita graMthonI yAdI 1 zrI. kumArapAla caritra saM. 1985 mAM gujarAtI 2 zrI supArzvanAtha caritra bhA. 1-2 3 zrI surasundarI caritra 4 zrI caMdrarAja caritra 5 zrI karmasaMvedha prakaraNa 6 zrI siMdUra prakaraNa Adi anuvAda 7 zrI gurupada pujAsaMgraha 8 zrI gItaranAkara (kAvya) 8 zrI kAvya sudhAkara 9 zrI kapatra sukhadhikA vRtti 10 zrI gItaprabhAkara gujarAtI 11 zrI bhImasena caritra saMraphata mULa pratAkAra 12 zrI ajitasena caritra saMrakRta mULa pratAkAre 13 zrI buddhisAgara sUrIzvara caritra saMskRta 5 For Private And Personal Use Only
Page #629
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabhatirth.org p zrImad buddhisAgara sUrIzvarajInA paTTaziSya zrI. rIddhisAgarasUrijI kRta graMthA - aprasiddha - 6 zro buddhisAgarasUrijI jIvana paricaya 7 zrI Atmana gItA upara vivaraNu 8 zrI gurukRta " premagItA " para vivecana 1 zrI saptatizataka sthAnaka graMthanA sa. 1990 chAyA sAthe TIkAnuvAda. 2 zrI ceAgavi'zikA (zrI haribhadrasUriSkRta zrI. yoAvijayajI vAcakakRta vRttinA anuvAda ) 3 zrI. pAtaMjala yAgazAstra upara vivaraNa zrI ceAgAnubhava sukhasAgara 4 zrI. dravyAnuyAga vicAra zrI yazovijayajI kRta dravyAnuyAga tarka NA TIkAnuvAda 5 zrI yAminha ( zro haribhadrasUriSkRta yAgabindu paranA zrI. muddhisAgarajI sUri vivaraNa para Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #630
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #631
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI. adhyAtmajJAna-prasAraka maMDaLanuM -baMdhAraNapUrva ItihAsa: A maMDaLa pUjya AcArya mahArAja zrImad buddhisAgarasUrIzvaranA sadupadezathI zrI mANasA mukAme saM. 1965 nA kArataka zuda 5 nA roja sthApana karavAmAM AvyuM hatuM. Aje 38 varSa vItyAM che tenA taraphathI Aja sudhImAM lagabhaga 111 graMtha prakaTa thaI cukayA che. keTalAMka pustakanI AvRttio thaI che ane keTalAMka briTiza tema ja gAyakavADa sTeTa taraphathI keLavaNIkhAtA mATe maMjura karyA che. A maMDaLane uddeza bhAratamAM visarAtA jatA yuga, adhyAtmajJAna, itihAsa, jaina ItihAsa ane AdhyAtmika bhajanane punarjIvana ApI teno pracAra kara, tema ja pU. gurudeva viracita te te viSayane lagatA graMtha temaja pUrvAcAryonA e jJAnane lagatA graMtha prakaTa karI tene pracAra kare e che. prAraMbhamAM anya gurubaMdhuonI sahAyathI mukhyatve zeTha lallubhAI karamacaMda dalAle ghaNAM varSo sudhI A satkArya karyuM. bAda gurudevanI haiyAtImAM ja temanI AjJAthI pAdarAvAsI sva. vakIla mohanalAla himacaMda emaNe te upADI lIdheluM ane anya gurubaMdhuonI sahAyathI calAveluM. maMDaLe prakaTa karelAM ghaNAM pustake have aprApya banatAM tene punarmudrIta karI chapAvavAnuM jarUrI thaI paDayuM che. A bAbata pU. AcArya mahArAja zAMtamUrti zrImadda kIrti sAgarasUrijI mahArAjane paNa khUba agatyanI lAgI. saddabhAge saM. 2002 nuM teozrInuM cAturmAsa muMbaI khAte thayuM ane teozrInA prayAsa ane preraNA tema ja sadupadezathI jJAnasika gurubhakatoe sArI rakama udArabhAve A maMDaLane ApI che. A maMDaLanuM prathamanuM ba dhAraNa che. te baMdhAraNapUrvaka Aja sudhI kAma cAlyuM che paNa palaTAtA jatA samaya pramANe tema ja hAlamAM nANuM bharanAra bhAIo keTalAka navIna haI saune sammata evuM baMdhAraNa ghaDI kADhavuM ISTa lAgavAthI A baMdhAraNa ghaDavAmAM Ave che. saM. 1965 mAM maMDaLanI sthApanA prasaMge thayela baMdhAraNamAM-gurudevanA svargagamana bAda jIvaMta smAraka karyuM ane peTro lAIpha meMbare vigerenI yojanA karI, te vakhate temAM ucita pheraphAra karAyelA, je saM. 1981 nA kArataka vadI 1 nA roja zeTha jIvaNacaMda dharmacaMdanA pramukhapade muMbaImAM maLelI janarala sabhAmAM sarvAnumate pasAra karavAmAM AvelA. te bAda have saM. 2003mAM pheraphAra thAya che. For Private And Personal Use Only
Page #632
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMDaLano ATalo pUrva ItihAsa navA sabhyane chellA 38 varSanI maMDaLanI sthitine paricaya karAvavA pUrato ja Apyo che. baMdhAraNa 1. A maMDaLanuM nAma zrI. adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa raheze. 2. atyAra pahelAMnAM maMDaLanAM zilIka pustaka, rokaDa zilIka tathA navI AvelI rekaDa rakama A maMDaLanI mAlakInAM gaNAze. 3. saMvata 1981 mAM noMdhAyelA evA, jemanAM lavAjamanAM nANAM vasUla AvyAM haze (jemane temanI bharelI purI rakamanAM pustaka apAI gayAM che) teo A maMDaLanA sabhya gaNAze. tema ja hayAta lAIpha meMbare sabhyo gaNAze. teo maMDaLanA mULa (phAunDezana-pAyA rU5) sabhyo hovAthI teo je varga-(kalAsa)mAM che temAM ja jUnA lAIpha meMbaro gaNAze. 4. maMDaLanI mukhya aiphisa tA. 3-11-35 nI zrImAna zeTha devacaMdabhAI kalyANajInA pramukhapade maLelI janarala mITIMgamAM thayelA TharAva pramANe hAla pAdarA khAte che te havethI muMbaI khAte raheze. 5. havethI meMbaronA prakAra nIce pramANe raheze - rU. 2007 tathA tenA uparanI rakama bharanAra sabhyo prathama varganA peTrana gaNAze. rUA. 1000) tathA tenA uparanI rakama bharanAra sabhya bIjAvarganA peTrana gaNAze. rUA. 500) tathA tenI uparanI rakama bharanAra sabhya trIjAvarganA peTUna gaNAze. rUA. 25) tathA tenA uparanI rakama bharanAra sabhya lAIpha meMbara gaNAze. rUA. 25 thI ochI rakama ApanAra sAmAnya sabhya gaNAze. eka vakhata bharelI rakama uparAMta upalA varga mATenI khuTatI rakama pUrI karI ApanAra gRhastha upalA varganA sabhya banavAne pAtra gaNAze. 6. lakhI vAMcI jANanAra kaI paNa 18 varSanI ummaranAM bhAIbahena A maMDaLanAM sabhya banI zakaze. A maMDaLamAM koI paNa saMsthA sabhya banI zakaze. temanA tarakathI nImAyelA pratinidhi sabhya naM. nA sabhya gaNAze. 8. maMDaLane hisAba oDITa karAvavAmAM Avaze. 9. maMDaLanA vahIvaTa mATe nIce pramANe hoddedAro tathA kamITIo raheze. pramukha, upa-pramukha, traNa sekreTarIo, eka keSAdhyakSa tathA eka eDITara. menejIMga kamITI 20 sabhyanI raheze, jemAMnA pAMca kaSTa karavAmAM Avaze. 10. pramukha tamAma sabhAomAM adhyakSa gaNAze. temanI gerahAjarImAM upa-pramukha pramukha sthAna leze tema ja temanI gerahAjarImAM sabhAnA hAjara sabhyo pikI pramukha nImI zakAze. For Private And Personal Use Only
Page #633
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11. menejIMga kamITInuM kerama 7 sabhyanuM gaNAze. mulatavI rahelI sabhA mATe keramanI jarUra raheze nahIM. janarala mITIMga mATe kerama 15 sabhyonuM gaNAze. mulatavI rahelI sabhA mATe koramanI jarUra raheze nahI. menejIga kamITI ochAmAM ochI dara cha mAse bolAvavI, chatAM jarUra paDe sekreTarI game tyAre bolAvI zakaze. menejIMga kamITInA kAmamAM nIce pramANe kAme mukhya raheze :* saMsthAne dareka prakArano vahIvaTa kare. ja dara varSe saMsthAno hevAla, hisAba taiyAra karI sAdhAraNasabhAmAM rajU kare. saMsthAne aMge piTAniyama ghaDavA. bIjI jarUrI kamITIo nImavI ane tene amala karAve. # menejIMga kamITI kula 20 sabhyonI raheze jemAM 15 sabhyo cuMTAze tathA jarUra paDe pAMca sabhyo keosTa karavAmAM Avaze. 13. menejIMga kamITInA koI paNa daza sabhyonI rekavIjhIzana arajIthI menejIMga kamITI - tathA maMDaLanA keI paNa 15 sabhyonI rekavIjhIzana arajIthI janarala sabhA belAvavAmAM Avaze. 14. vArSika janarala sabhA bolAvavA agAu aThavADiyA pahelAM sarakayulara yA vartamAna patra dvArA sabhyane khabara ApavAmAM Avaze. 15. menejIMga kamITI muMbaI lAvavAmAM Avaze. chatAM jarUra paDe bahAragAma paNa bolAvI zakAze. piTA niyamo ghaDavA jarUrI goThavaNo karavI, navA mAnada sabhya nImavA vi. sattA menejIMga kamITInI raheze. 17. heDa ophisanuM kAma, hisAbo rAkhavA, ugharAvelAM nANAMnI pahoMca ApavI vigere kAmo maMtrIo karaze. prasaMgopAta menejIMga kamITInI salAha leze. 18. koI paNa sevAbhAvI vidvAna, maMDaLane upayogI jaNAya tevA gRhasthone naM. 5 niyama pramANe sabhyo nahI hoya te paNa menejIMga kamITInA TharAvathI jarUrI samaya sudhIne mATe maMDaLanA sabhya tarIke levAmAM Avaze. 19. A maMDaLanuM bhaMDoLa sarakArI sIkayurITI yA keI paNa sadhara beMka yA peDhImAM cAra TrasTI) gRhasthanA nAmathI mUkavAmAM Avaze ane te paikInA keI paNa be gRhasthanI sahIthI upADavAmAM Avaze. 6 phUTIo pAse saMsthAnI milkatanuM je vyAja agara Avaka Ave te teo maMtrIo agara khajAnacIne jarUra pramANe Apaze. A uparAMta sAmAnya samiti sabhAe bahAlI ApI haze te anAmata (rakANa) khAtAmAMthI saMsthAnA kharca mATe rakama Apaze. A pramANe TrasTIo je rakama Apaze te mATe temanI kAMI paNa javAbadArI raheze nahI. For Private And Personal Use Only
Page #634
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 20. 21. 22. www.kabhatirth.org 10 4 TrasTIo nIce pramANe nImavAmAM AvyA che. 1 zeTha mULacaMda vADIlAla dolatarAma 2 zeTha cImanalAla chaganalAla ( lakSmIcaMda ) 3 zeThe maNilAla meAhanalAla pAdAkara 4 zeTha caMdulAla nagInadAsa bhAMkharIA jyAM jyAM maMDaLanI zAkhAe heAya tyAM tyAMthI pustaka tathA nANAMnA hiMsAma heDa sei meAkalavAnA raheze. janarala sabhAnA sabhyAnA hAjara rahelA 2/3 sabhyAnI bahumatIthI A baMdhAraNamAM pheraphAra karI zakAze. pahelA tathA bIjA varganA peTUneAne maMDaLanAM prakaTa thatAM pustakAnI 2-2 nakalA tathA trIjA varganA peTUnA tathA lAIk merIne 1-1 nakala bheTa ApavAmAM Avaze, zaratI madada ApanAranA mATe apavAda tarIke menejIMga kamITInA nirNaya pramANe karavAmAM Avaze. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 23. koI cAlu saMsthA, graMthamALA yA pustaka prakAzaka peAtAnAM prakAzane yAjanA yA sevA A maDaLane amuka zarate samarpavA mAMge teA maMDaLa te svIkAraze ane yAgya mA ApavA yA sevA svIkAravA ma`DaLane chUTa raheze. 24. maMDaLanuM varSa kArataka zuda 1 thI gaNAze. 25. koI paNa mITIMga cA kamITImAM matabheda paDaze teA bahumatIthI AvelA niya Akharane gaNAze. 26. menejIMga kamITInI navI cuMTaNI dara varSe ane TrasTIenI cuMTaNI dara pAMca varSe karavAmAM Avaze tema thatAM sudhI teo kAma cAlu rAkhaze. 27. menejIMga kamITInA sabhyA sa. 2003nA pASa zuda 13 rivavAranA rAja maLelI maMDaLanI janarala sabhAmAM nIce pramANe cuTavAmAM AvyA hatA ane maMDaLanA aMdhAraNanA kharaDo paNa maMjura karavAmAM AvyA hatA : 1 zeTha bhAIcaMdabhAI nagInadAsa maMchubhAI 2 zeDa muLacaMdabhAI vADIlAla dolatarAma 3 zeTha phatecaMda jhaverabhAI zAha 4 zeTha caMdulAla nagInadAsa bhAkharIA 5 zeTha maNilAla mehanalAla pAdarAkara 6 zeDa maMgaLadAsa lallubhAI zAha cha zeTha cImanalAla chaganalAla lakSmIcaMda 8 zeTha jesIMgabhAI sAMkaLacaMda 9 zeDa lallubhAI karamaca'da dalAla 10 zeTha pepaTalAla kevaLadAsa For Private And Personal Use Only
Page #635
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 11 zeTha gokaLadAsa lallubhAI 12 zeTha kAMtilAla IzvaralAla 13 zeTha vADIlAla maganalAla dIpacaMda 14 zeTha maganalAla dalIcaMda 15 zeTha mehanalAla dolatarAma keTa sabhyo 16 zeTha raNachoDadAsa choTAlAla premajI keTa, mAMgarelavAlA 17 zeTha ratilAla phUlacaMda 18 zeTha kAMtilAla varadhIlAla rAdhanapuravAlA 19 zeTha pipaTalAla nagInadAsa bha.kharIA 20 zeTha ratilAla choTAlAla aMguThaNavALA hodedAro nIce pramANe raheze pramukha-zeTha bhAIcaMdabhAI nagInadAsa maMchubhAI upa-pramukha-zeTha phatehacaMda jhaverabhAI (bhAvanagaravALA) maMtrIe-zeTha maNilAla mohanalAla pAdarAkara zeTha caMdulAla nagInadAsa bhAMkharIA zeTha maMgaLadAsa lalabhAI zAha ghaDIALIvALA koSAdhyakSa-zeTha muLacaMdabhAI vADIlAla delatarAma trAMbATAMkA-sutara bajAra For Private And Personal Use Only
Page #636
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 zrImadde peAtAnA graMthonI ApelI arpaNu patrikAe 1 aitihAsika jaina rAsamALA--nagarazeTha kasturabhAI maNibhAI premAbhAI (sa. 1969) 2 AnaMdaghanapada bhAvArtha saMgraha-zrI. sukhasAgarajI mahArAja (sa'. 1969) 3 kanyAvikraya niSedha-zeTha veNIcaMda sUracaMda-mahesANA 4 cintAmaNi-zeTha lallubhAI karamacaMda dalAla-vijApura--( muMbAI ) 5 jainadhama ane khrIstIdhama nA mukAbale-A. zrI vijayakamalasUrIzvarajI 6 satyasvarUpa cha bhajanasaMgraha, bhAga 1, AvRtti pahelI www.kobatirth.org 8 sAMvatsarika kSamApanA-bUkaselara meghajI hIrajI-mu khAI 9 AtmazikSAbhAvanAprakAza-zeTha lAlabhAI dalapatabhAI tathA mAtuzrI gaMgAmAI zeThANI, amadAvAda. 10 AtmaprakAza-zeTha lallubhAI rAyajI-amadAvAda 11 zAvinAzaka graMtha-zeTha hIrAcaMda sajANajI-amadAvAda 12 tattvavicAra-munirAja zrI. karavijayajI ( sanmitra ) 13 bhArata sahakAra zikSaNu kAvya-zrImaMta sayAjIrAva gAyakavADa-vaDodarA savata-1957 1958 1959 mANasA 1960 mahesANA 1961 vIjApura 1962 1963 sANaMda 1964 mANasA 1965 amadAvAda 1966 surata 1967 saMkhAI zrImAM cAturmAsa surata pAdarA amadAvAda vakIla meAhanalAla hImacaMda pAdarA 1968 amadAvAda 1969 1970 mANasA 29 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMvata-1971 pethApura 1972 vIjApura 1973 pethApura 1974 vIjApura 1975 pAdarA 1972 vIjApura 1977 sANaMda 1978 mesANA 1979 vIjApura 1980 pethApura 1981 vIjApura jeTha vadI 3 svargavAsa For Private And Personal Use Only
Page #637
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImada vihAra (moTA TAIpavALAM sthaLe cAturmAsanAM sUcaka che.) ( pAdavihAramAM sparzelA sthaLe ). saMvata sthaLa 157-pAlanapuramAM dIkSA-pATaNa, cANasmA, meDherA, rAMteja, kaTosaNa, bheAyaNI, Adaraja, amadAvAda, vaDodarA, kheDA, mAtara, peTalAda, kAviThA, borasada, khaMbhAta, kAvi, gaMdhAra, surata. (vaDI dIkSA sUratamAM thaI ) 158-kAvi, gaMdhAra, jhaghaDIyA, bharUca, valasADa, DabhoI, vaDodarA, pAdarA, vase, peTalAda, kheDA, mAtara, sANaMda, godhAvI, bhoyaNI, TANA, mesANA. 159-chANI, ANaMda, vAsada, berasada, kAviThA, meLAva, vase, sANaMda, godhAvI, sAMteja kaDI, bheyaNI, mANasA. 190-leTara, rikola, Ajela, vijApura, gavADA, mesANuM. 1961-mahesANa-vIjApura, 192-hIMmatanagara, rUpAla, TITeI zAmaLAjI, nAgaphaNA pAzvanAtha, vIchuvADA, DuMgarapura, kezariyAjI, pAlanapura, pizInAjI, IDara, dAvaDa, AgaloDa, vIjApura, prAMtIja, pethApura, naroDA, amadAvAda. 1963-prAMtija, pethApura, mANasA, pAnasara, kalola, kaDI, bhAyaNI, godhAvI, sANaMda. 1964-godhAvI, lodrA, prAMtIja, mANasA, rila, gavADA, pIlavAI, geritA, pAmela, khareDa, karabaTIyA, pIpaLAva, tAraMgAjI, kherALu, mesANA, joTANA, bhayaNI, kalola, Adareja, rAMdhejA, lIMbadarA, mANasA. 195-ridrola, mANekapura, drA, Ajela, lIMbAdaza, DAbhalA, mesANA, joTANA, bhoyaNI, kaDI, kaMDa, amadAvAda, sANaMda, godhAvI, bArejA, nAyakA, mAtara, vase, kAviThA, berasada, AMkalAva, umeTA, pAdarA, vaDodarA, DeI, bArasada, khaMbhAta, peTalAda, kheDA, amadAvAda. 1966-sANaMda, mereyA, bAvaLA, gAMgaDa, kaTha, dhaMdhukA, pAlItANA, vaLA, dholerA, khaMbhAta, pAdarA, darApurA, pAleja, zinera, jhagaDIyA, kaThora, surata, Dumasa, surata. 1967-suratathI muMbaI sudhIne pradeza. 1068-surata, jhagaDIyA, pAleja, pAdarA, amadAvAda, 1969-sANaMda, risA, kalola, pAnasara, mANasA, vIjApura, prAMtIja, sANaM, gedhAvI, amadAvAda. (gurudeva zrI. sukhasAgarajI kALadharma pAmyA.) 1970-naroDA, valAda, IndroDA, pethApura, mANasA, darA, Ajela, mahuDI, vijApura, zira, kherALu, tAraMgA, vaDanagara, umatA, visanagara, bhesANa, mANasA. ( AcArya padavI pethApuramAM thaI.) For Private And Personal Use Only
Page #638
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 171-vijApura, IDara, vaDAlI, tAraMgAjI, AbujI, pAlaNapura, pATaNa, cANasamAM, saMkhezvarajI, mesANA, pethApura. 197ra-godhAvI, sAMtaja, kalola, pAnasara, mANasA, prAMtIja, amadAvAda, pethApura, vIjApura. 173-amadAvAda, ANaMda, viramagAma, upariyALA, saMkhezvarajI, pATaNa, cArUpa, mesANA, pethApura. 1974-pIpaLaja, lIMbodarA, mANasA, vIjApura, AgaleDa, pAnasara, mesANA, vIjApura. 1975-varaseDA, mahuDI, kelavaDA, mANasA, mANekapura, pethApura, vaDodarA, pAdarA. 1976-dasada, kAviThA, peTalAda, vaso, kheDA, amadAvAda, pethApura, mANasA, vijApura. 177-puMdharA, mANasA, sANaMda, puMjAparA, nAradIpura, sejI, pAnasara, kalola, serisA, sAMtaja, godhAvI, sANaMda. 1978-sarakheja, elIsabrIja, amadAvAda, pethApura, mANasA, vIjApura, lAdrA, puMdharA, raNAsaNa, mahuDI, Ajela, ridrola, vIjApura, 179-sANaMda, amadAvAda, pethApura, mANasA, vIjApura. (zrI. ajitasAgarajIne AcAryapadavI. ) 180-mahuDI, prAMtIja, godhAvI, amadAvAda, indroDA, dhejA, lIbedaza, rila, vijApura, mahuDI, pethApura, 1981-mahuDI, vIjApura. ( vijApura svargavAsa. jeTha vadI 3 caDhate pahore), For Private And Personal Use Only
Page #639
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ahaM 10 to rajapuSA 16 26. dAsInazubhAva pRSTa pukti OM 20 21 22 ???? 58 60 [2] 1 70 71 73 5 sA pANInu' 18 jana pArka 77 pathA cAMnI AzarvAda vI 8 jaMgalI nahAtI Tadegdegdeg 82 87 6 0 18 60 23 60 25 ja 20 6janAcArya thayA 31 vahAla AvyuM 4 63 chellI pakti tatvA sU 14 19 31 2 pAma mAruM saskArI bahuzrutatA 22 28 89 12 "nIna janAnA rA mATe jana sAdhuo zava maMdiram ahaMkAra chA vicAra na i bhUnI zrI cAcanaSTa thA www.kobatirth.org pro mana kALIdAsa hiM rAjapuchyA dezI nathubhAi mArgada rahelA pANInu naja pArka paMDA cAMpI AzirvAda kevI jaMgalI nahAtA. pApabhIru sarakArI zuddhipatraka-- bahuzrutatA nAcAya thayA. vahAla ApyuM banIne jaineAnA sArA mATe jaina sAdhue ziva maMdiram tatvA sUtra A kAra cha vicAra hindu vivala daSTi banI rahe. praveza jemanuM nAma kALIdAsa pRSTa pakta ahiM zuddhi jana pAko jaina bhUpAleA A va muMjA vatyu banne lai jatA 25 mo lai jatA 5 bAnI ane dekhAtI ane AjumIra mAra bhajana gAya bhajana gAya che. 8 javAnImAMthIgujarI javAnIgujArI 1 29 95 12 87 ' 98 9. 100 101 18 .. rahyA hatA. mazara nATyakAra 12 22 carcAmAM 105 8 aze 106 6 janA 107 13 sakrayatA 111 21 112 2 12 6 117 19 118 . 118 29 120 5 125 E 127 22 137 12 136 28 141 1 142 25 150 - 154 7 For Private And Personal Use Only sutradhA jana jhaverI jaina dharma sabhaLAvavA skhalanI bhagura janAnA jevI che ka mAM gAtAM gAta jatA sAthe jenetara zeSasamAM Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir narakSara pitA magaLadAsa mahetA enA nita niyama rahyA hatA mazahUra nATacakAra dhuma carcAmAM nA sakriyatA suzruSA jaina jhaverI na dharma sabhaLAvaveA khalanA saNabha gura jenAnA vI che kAryomAM gAtAM gAtAM jaine sAthe jainetara roya samAM nirakSara pinA magaLaja mahetA enA nIti niyame
Page #640
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pRSTa paMkti azuddhi zuddhi | pRSTa paMkti azuddhi zuddhi jene sANaMda khuba 159 20-21 samAna guNathI samAna che ane 261 22 164 10 Apa ApI 261 28 ame gaNI ame ene gaNI 167 26 jano 262 17 dharmo dhame 170 23 parama sAgarajI dharama sAgarajI 262 22 udaya ( yAre udaya tyAre 190 9 akSatana varasAda akSatano varasAda 262 24 ' tyAro tyAre 190 13 nizAnI nizAnIo 272 1 mananA mana 199 9 zelIthI zailIthI ra72 8 jananI jainonI 199 23 padavIna padavInI 274 8 jenonnatinA jainennatinA 200 24 samajyo hato samajAvyo hato 276 16 cunIlAla vaDuvALA cunIlAla, vaDuvALa ANaMda, 276 25 nibaMdha nibaMdha 208 16 zrI bhANe zrInAM bhASaNa 280 16 sujANajI hIrAcaMda sujANajI 213 15 a. A 281 17 nabarane naMbarano 215 8 sAvI sAvI 286 10 khuma 220 15 bane baMne 288 19 hIrAcaMda kezavajI zakaracaMda hIrAcaMda 225 9 sAte hue sote hue 288 21 mahisAgarajI mahimAsAgarajI 225 29 pAca pAMca 294 7 vallabhapura vallabhIpura pudhAravA sudhAravA 294 31 AtmasamadhimAM AtmasamAdhimAM 234 30 svAda chuM svAdu chuM 296 5 samo sama jana samAja jaina samAja 296 6 sAme 237 20 pitAna pitAnA 296 24 vidyune vidyutane 238 20 zahera prasarI zaheramAM prasarI 297 22 afkanayAnAM sattAnAM 239 7 saMpUrNa saMpUrNa 298 19 vezarivartana vezaparivartana 240 7-11-25 [jenetara, jainetaro 302 1 janatvanI jainatvanI kumakadama, AMkhA kUcakadama AkhA] plaza 245 17 jana 302 19 maha kare mehe kare 249 7 japa jaya 313 18 cintAmaNa cintAmaNi 2pa2 21 AvADA AvaDA 314 27 jena 253 10 temane temane 314 32 saMpadAo saMpadAo 254 20 bolAvavAmAM balavAmAM 315 22 dhyAnIna dhyAnIne 254 karyA hatA karyA hatA 316 8 varSe ja phaLyo A varSe ja phaLyo 257 13 uddeza 317 6 pAdarAmAM pAdaramAM 258 1 e tAdaza e tAdaza 317. jetaro. jainetaro 258 2 janone janone 319 4 tevIza tetrIza 259 22 ratanI peThe suratanI peThe 320 18 kSaNaka kSaNika 26 vRttithI vRttithI chavAze. | 325 12 mayA ra61 19 cAritra guLanI cAritra guNanI | 326 8 AyavartamAM AryAvartamAM sama maryA For Private And Personal Use Only
Page #641
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pRSTa pa`kti 326 328 333 335 3) 341 344 2 1 2 2 3 3 3 X X X 8 12 pRSTa pukti 13 13 13 14 12 29 14 14 22228 5988 (4) 27 kAvyasarjamAMthI 27 anmAnI 10 28 30 16 11 25 17 pa 7 13 11 jana sAdhu 21 28 20 30 15 21 19 22 24 14 23 4 ahiM 16 19 22 mIsAMsA 23 lepiya jhAlI jatAnAM Atmazrada pAMca mikA jamAnAM AtmazraddhA pAMcabhUmikA jaina sAdhu prakRti sauprakRti sauMda citA ciMtA na yacakra 23 ahiM bhAratarata ArasAmAM kanyAyI zabdo 30 lebI asvAdathI devo sUcavatAM matadA hi dhyAnasta tane tya paraNaze maheAra sAvI www.kobatirth.org zuddhi bhAratava arasAmAM kAvyAthI zabdo sAhitya-sarjana ( 5 ) kAvyasarjanamAMthI AtmAnI AsvAdathI hradayuddo sUcavatAM bhaktadazA leAbhI mAmAMmAM leAkapriya jhIlI 17 dhyAnasta tane tyAM paraNaze mahera AvI 4 pamni 348 6 354 1 356 1 357 1 358 20 361 30 364 15 ye y'a pRSTa paMkti 1999 $ %* 2 nu 4 64 25 khetamAM 32 13 rASTragItA RE bhAvena 5 31 10 22 e 18 7 25 9 71 31 2 28 27 28 77 25 gr 20 27 25 21 27 azuddhi ye thItaraNa mAgamAM For Private And Personal Use Only anantA thAya prati mahApuNyona guNuparyAya ai vAcanAmRta rahI khaDAmAM racIyA jana vairAgyapUNa zrImana cAricanAyaka 41 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAyAsAgarajI cayAMkana sAdharaNa tane mANuv zuddhi adhapatana adhaHpatana atihAsika aitihAsIka prabhudha prabudha haiye vItarAga mA mAM ana tatA thAya tevI prati mahApurUSone dravya guNa paryAya zuddhi khetaramAM rASTragItA bhAvena vacanAmRta nahi khaDAmAM racAyA jaina vairAgyapUNu zrImAna cAritryanAyaka 1 thI 5 mAsAgarana cayAMka sAdhAraNa tene mANava
Page #642
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pRSTa paMkti 91 28 ahiM vistAMrathI vaLA guNA 97 26 gAmemAM 98 1 buddhisAgaravanae 103 17 sAvatsarI ka 103 26 pIranI murti 106 ra 19 28 106 11 5 rararUpe cagA jana pAjhI www.kobatirth.org zuddhi vistArI kevA guNA gAmAmAM buddhisAgarajIne sAMvatsarika vIranI smRti svarUpe graMthA na kayArI 18 pRSTa pakta zuddhi 114 17 cidanada cidAna da lipibaddha 114 24 lIpIbhad 115 7 zrImahAvipa zrImaddhovijayajI 116 ' 117 7 147 12 149 150 151 23 14 For Private And Personal Use Only ahiM paNa lekhaka dvApa nAnA 3 jAhejhalAlI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ratavana saMskRta para lekhaka Aya snAtrapUjA nAvAlI stavana saMskRta
Page #643
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal use only