Book Title: Bharatna Adhyatmik Rahasyani Khoj Ma
Author(s): Paul Bronton
Publisher: Vora and Company Publishers Pvt Ltd
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006197/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [dhyiAtmika rahasyanI na le. paoNla branTana anu yaoNraeNzvara Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A SEARCH IN SECRET INDIAno anuvAda . AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mULa lekhaka paoNla branTana anuvAdaka zrI yogezvara - verA eNnDa kaMpanI, pablizarsa, prA. limiTeDa 3, rAunDa bilDiMga, kAlabAdevI reDa, muMbaI 2 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Gujarati Translation of A SEARCH IN SECRET INDIA by Paul Brunton Published with the Permission of Rider & Co., Hutchinson House, Stratford Place, London, W. T. bIjI AvRtti 1972 kiMmata : rU. 100pa0 prakAzaka : kanubhAI dvArA vorA enDa kaMpanI pablizarsa, prA. limiTeDa 3, rAunDa bilDiMga, kAlabAdevI roDa, muMbaI 2. mudraka : bhiAtasiMha InAmadAra lakA prinTarI, khANuMda, ji. kheDA. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukra0ma 1 gaono rahasyamaya mArga 2 pravAsa mATenI pUrvabhUmikA 3 IjIptanA jAdugara 4 mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta 5 aDiyAra nadInA yogIno meLApa 6 mRtyune jItanAre yoga 7 maunavratadhArI saMtapuruSa. 151 8 dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 17) 9 aruNAcalanI taLeTImAM 10 jAdugara tathA saMtanA samAgamamAM 11 banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 12 grahonA lekha 13 dayALabAga 14 pArasI payagaMbaranA AzramamAM 13 eka adbhuta mulAkAta 16 araNyanA AzramamAM 435 17 bhulAyelA satyanI jhAMkhIo 464-492 18. 247 288 313 349 395 411. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA e lAMbI musApharI mATenI taiyArIo niraMtara cAlyA kare che. karakasara karIne paisA ekaThA karavAmAM Ave che, ane pitAnI nikhAlasa kapanA pramANe jene e saMzodhakanuM sAhasa samaje che tenI rUparekhAne cupakIdIthI AgaLa vadhAre che. pravAsanI lAlasAne adhika ne adhika uttejita karanArAM raMgIna pRSTho, AkarSaka citra bhegAM kare che, tathA nakazAo ne gAIDa bukane atyaMta kALajIpUrvaka abhyAsa kare che. Akhare bhAgyane bharese deza choDavAno divasa paNa mukarara kare che. jIvananI bIjI bAjue zuM che tenI khabara kAne paDe che? yauvananI tAjI zaktine tathA UchaLatA AzAvAdane te sAcavI zakyA haze. kemake koIka kamanasIba divase bIjA chekarAnA vAlIne badhI taiyArInI khabara paDe che, AkhIya yojanAnI vadhAre vigate e pachI ekaThI karavAmAM Ave che, ane e kaDakAIthI kAma le che. pariNAme e baMnene zuM veThavuM paDe che tenuM varNana karavAnI jarUra nathI lAgatI. AkhuMya sAhasa atyaMta aprasannatA sAthe cheDI devuM paDe che. e kamanasIba musApharInI yojanA karanAranA manamAMthI hiMdustAnanA darzananI IcchA dUra nathI thatI. uMmara vadhatAM navInavI pharaje, javAbadArIo, ane bIjI rasavRttionAM baMdhane ene bAMdhI de che. eTale e IcchAne atyaMta duHkha sAthe eka bAju aMdhArAmAM rAkhI mUkavI paDe che. varasonA paMcAMganuM eka pachI eka pAnuM kALane hAthe pharatuM jAya che. chevaTe eka mANasanI aNadhArI mulAkAta thAya che. e mANasa jUnI mahattvAkAMkSAmAM kAmacalAu samaya mATe chatAM navo ja prANa saMcAra kare che. khAsa to eTalA mATe ke e aparicita mANasane cahero jhAMkho che, enA zira para pAghaDI che, ane sUryanAM kiraNathI chavAyelA hiMdustAnamAMthI ja e Avela che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM bhAratavAsInI mulAkAta e vyaktinA mArA jIvanamAM praveza thatAM ja vItelAM varaseAnI smRtinI hAramALA cAlu thAya che. zarada RtunA samaya jhaDapathI pUrA thaI rahyo che, kAraNake havA dhummasathI chavAyelI che ane mArAM vaccenI aMdarathI tIkSNa ThaMDI rastA kare che. gamagInI peAtAnI majabUta AMgaLIonI madadathI mArA hatAzAthI bharelA haiyA para kAbU meLavavAnA sakhata prayAsa kare che. 20 prakhara prakAzavALA upAhAragRhamAM pharatAM pharatAM, enI garmInuM uchInuM sukha meLavavAnA prayatna karuM chuM. bIjA prasaMge zaktizALI sAbita thanArA garama cAnA pyAle mane zAMti nathI ApI zakatA. mane vIMTaLAI vaLelA bhArekhama vAtAvaraNanI uparavaTa huM nathI jaI zakatA. karuNatAe mane gherI levAne jANe ke nizcaya karyo che. kAramI pIDAnA paDadA mArA hRdayadvArane DhAMkI de che. e asvasthatA sahana karavI kiThana che. upAhAragRhamAMthI e mane khullI zerImAM lAvIne cheDI de che. kAI paNa jAtanA uddeza vagara huM jUnA ne jANItA rastA para cAlavA mAMDuM chuM ane mArI paricita evI pustakAnI nAnI dukAna para AvI paheAMcuM chuM. e eka prAcIna makAna che ane emAM evAM ja prAcIna pustakA rAkhavAmAM AvyAM che. enA mAlika prAcIna kALanA kAIka mAnava-avazeSa hoya evA vicitra mANasa che. A doDadhAmavALA jamAnAne enI AvazyakatA bahu ochI lAge che. paraMtu jamAnAnA upayAga ene mana bahu eche che. e khAsa karIne rahasyamaya, gUDha ne vicitra kahI zakAya evA viSaya paranAM virala ane prAcIna pustakA vecavAnuM kAma kare che. pustakAmAMthI maLI zake tevI vizeSa vidvattA ane bIjI ene lagatI vastuonuM e sAruM jJAna dharAve che. avAranavAra e prAcIna pustakabhaMDAramAM harIpharIne emane vize enI sAthe carcA karavAmAM mane AnaMda Ave che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA e sthaLamAM pravezIne huM ene salAma karuM chuM. thoDAka vakhata sudhI keTalAMka nAnAM pustakonAM sonerI pRSTo pheravyA karuM chuM athavA jhAMkhA paDI gayelA kAgaLa para bArIkAIthI daSTi phekuM chuM. mAruM dhyAna eka purAtana pustaka tarapha kheMcAya che. e jarAka rasika lAgavAthI ene vadhAre cekasAIpUrvaka tapAsuM chuM. cazmAMvALo pustakavikretA mArI rasavRttine jANI jAya che ane enI Adata mujaba pustakanA punarjanmavAdanA viSaya sAthe jene e saMbaMdha dharAvatI mAne che tevI dalIla zarU kare che. potAnI Teva pramANe e vRddha puruSa ekataraphI carcA cAlu rAkhe che. e vistArathI vAta kare che. enA parathI ema lAge che ke pustakanA kartA karatAM paNa e gUDha siddhAMtanuM vadhAre sAruM sAMgopAMga jJAna dharAve che. enA uttama kakSAnA lekhakane paNa e AMgaLIne veDhe gaNI batAve che. evI rIte huM keTalIya rasaprada mAhitI meLavI zakuM chuM. eTalAmAM to acAnaka dukAnanA dUranA khUNAmAMthI eka mANasano avAja saMbhaLAya che. pAchA pharIne jouM chuM to eka UMcA kadane mANasa dekhAya che. vadhAre kImatI pustakAthI bharelA aMdaranA nAnA oraDAne DhAMkI detA paDachAyAnI sAthe e bahAra Ave che. e aparicita eka bhAratavAsI che. bhAre dabadabA tathA gauravabharI cAle cAlatAM e amArA tarapha AvI pahoMce che ne pustakavikretAnI AgaLa Ubho rahe che. mArA mitravara !" e zAMtipUrvaka zarU kare che: "tamArI vAtamAM vikSepa karavA mATe mApha karajo. tame jenI carcA karI rahyA che te viSayamAM mane ghaNe rasa hovAthI huM tamane vadhAre nA sAMbhaLI bhA. A. 2. khe. 2 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM zakayo. A pRthvI para thanArA mAnavanA satata punamanA viSaya para sauthI pahelAM prakAza pADanArA uttama lekhAnAM nAma tame hamaNAM kahI khatAvyAM. grIka philasUfromAMnA vadhAre vicArazIla tattvano, vivekI AphrikAvAsIe ane AraMbhanA khristI dharmagurue e siddhAMtane sArI peThe samajatA hatA, enI sAthe huM saMmata thAuM chuM. chatAM paNa e siddhAMta sauthI pahelAM kayAM zarU thayA ? e vize tamane zuM lAge che ?' ekAda kSaNa e aTake che paNa peAtAnA praznanA uttara mATene avasara ApyA vinA smita sAthe zarU kare che: jUnA jamAnAmAM punarjanmavAdanA siddhAMtanA karAyelA sarva prathama svIkAranA yaza bhAratavane ja ApaveA ghaTe che. atyaMta jUnA jamAnAmAM paNa amArA dezanA laoNkAmAM e mata ghaNI sArI rIte phelAyelA hatA.' vaktAnI mukhAkRti mane mugdha kare che. e asAdhAraNa che. se bhAratIonA samUhamAM e AgaLa tarI Ave evI che. e vyaktie peAtAnI zaktine jANe ke saMgrahI rAkhI che. enA cAritrya vize mArA para evI chApa paDe che. tIkSNa tejasvI AMkha, majabUta meDhuM ane UpasI AveluM vizALa lalATa enA vyaktitvanI khAsiyato che. sAmAnya hiMdu karatAM enI cAmaDI vadhAre kALI che. eNe suMdara pAghaDI paherI che. ene! AgaLaneA bhAga tejasvI ratnathI suzAbhita che. ane peAzAka aMgrejI DhaLanA ane suMdara rIte sIveleA che. kAMIka aMze enA upadezAtmaka zabdonI asara gallA para beThelA gharaDA mANasa para nA thaI. UlaTuM, sAcuM kahIe teA eNe enA kaDaka rIte virodha karyo. * evuM kevI rIte kahI zakAya ?' eNe saMzayAtmaka svaramAM zarU karyuM : ' khristI kALanI pahelAMnA vakhatamAM madhyapUrvanAM zahero sabhyatA ne saMskRtinAM sarvocca vikAsakendro tarIke vikhyAta Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA 23 hatAM. purAtana kALanA meoTAmAM meTA buddhizALI puruSA ethensa ane elekjhAMDriyAnI AsapAsanA pradezamAM nahotA rahetA ? emanA vicAra| dakSiNa tathA pUrvanA pradezomAM pravAsa karatA cheka bhArata sudhI paheAMcyA hatA.' bhAratavAsI zAMtipUrvaka smita kare che, ane tarata uttara Ape che: 'e vAta barAbara nathI. kharekhara jotAM te! tame je kahe che. enAthI UlaTu ja baneluM.' tame zuM sAce ja evuM sUcavA che. ke pragatizIla pazcime peAtAnuM tattvajJAna pachAta pUrvanI pAsethI prApta karyu ? kadApi nahi.? pustakavikretA dalIla kare che. kema nahi ? tamArA epulImasa para pharI najara nAkhA ne mAhitI meLavA ke, pAyathAgeArasa kevI rIte bhAratamAM AvelA, brAhmaNAe ene jJAna ApeluM, vaLI eneA paNa vicAra karo ke yuropamAM pAchA AvyA pachI eNe punaH mavAdanA siddhAMta zIkhavavAnI za--Ata karI. A teA mAtra udAharaNa ja ApuM chuM. khIjAM udAharaNa paNa ApI zakAya. tame karelA pachAta pUrvanA zabdaprayeAgathI mane hasavuM Ave che. hajArA varase pahelAM jyAre tamArA dezavAsIone evI samasyAonA astitvanA khyAla paNa naheAtA tyAre amArA saMtapuruSa tA evI gUDha samasyAo para vicAra karatA.' e thADI vAra Ubho rahe che, amArA tarapha AturatAthI jue che, ane amArA magajamAM enA zabdo sArI peThe samAI jAya tenI rAha jue che. vRddha pustakavikretA mane jarA vyagra lAge che. pahelAM meM kadI paNa ene ATalA badhA maunamAM DUbI gayelA athavA bIjAnI bauddhika pratibhAthI ATale aMjAyelA nahAtA joyA. pelA grAhakanA zabdane me zAMtithI sAMbhaLyA che. paraMtu enA para kAI jAtaneA abhiprAya ApavAneA prayAsa huM nathI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM karate. have amArI vacce vArtAlApa pachInI zAMti pedA thAya che, e zAMti amane game che. e bhAratavAsI akasmAta pAcho vaLe che ane aMdaranA oraDAmAM jaIne thoDI miniTa bAda pote pasaMda karelA kImatI pustakane laIne AvI pahoMce che. pustakanA paisA ApIne dukAnamAMthI bahAra nIkaLavAnI taiyArI kare che. enI bAraNuM tarapha jatI AkRti tarapha huM AzcaryabharI AMkhe joyA karuM chuM. ekAeka pAchA vaLIne e mArI pAse AvI pahoMce che. khissAmAMthI kADhelI kathaLImAMthI kArDa kADhIne mane ApatI vakhate jarAka smita sAthe e pUche che, "A vAtacIta mArI sAthe cAlu rAkhavAnuM tamane gamaze kharuM ?" mane Azcarya te thAya che, chatAM paNa e AmaMtraNane huM khuzIthI svIkAra karuM chuM, e mane kArDa te Ape ja che, paraMtu sAthe sAthe bhojananuM AmaMtraNa paNa ApI jAya che. emane ghera jauM chuM." sAMjane samaye e aparicita puruSanA gharanI zodha karato huM nIkaLI paDuM chuM. e kAma eTaluM badhuM sukhada na hatuM, kAraNa ke rastAone gherI vaLeluM gheruM dhummasa mArI sAthe ja cAlatuM hatuM. zahera para pharI vaLatA tathA battIone jhAMkhI karatA dhummasanA AvA humalAomAM kaIka kaLAkArane kadAca koI asAdhAraNa saundarya dekhA' haze. mAruM mana bhAvi mulAkAtane mATe eTaluM badhuM utsuka che, ke AjubAjunA vAtAvaraNamAM mane kazuM saundarya dekhAtuM nathI tema chatAM ene aNagame paNa nathI thato. ekAeka dekhAtA eka vizALa daravAjAne lIdhe mArA pravAsana aMta Ave che. mAruM svAgata karatA hoya evI rIte leDhAnA TekA para be moTA dIvA baLI rahyA che. gharamAM praveza karatI vakhate mane Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA 25 AnaMda sAthe Azcarya thaI rahyuM che. dekhItI rIte ja uttama prakAranI rasavRttinuM darzana karAvatA ane chUTe hAthe verelA paisAthI sajAvelA gharanA asAdhAraNa aMtarbhAgane bhAratavAsIe mane keAI saMketa nathI karyo. huM eka vizALa khaMDamAM AvI pahoMcuM chuM. enA raMgaberaMgI bhapakAdAra zaNagAra tathA sarasa cittAkarSaka pharanicara parathI eziyAnA kaI vizALa rAjamahelane e khaMDa heya evI chApa paDyA vinA nathI rahetI. bahArane daravAjo baMdha thatAMnI sAthe ja bhUrI, ThaMDI pazcimI duniyA jANe ke dUra thAya che. bhAratIya ane cInI paddhatine asAdhAraNa samavaya sAdhIne samasta khaMDa zaNagAravAmAM Avyo che. mukhyatve lAla, kALA tathA sonerI raMga vAparavAmAM AvyA che. dIvAla para lAMbA thaIne paDelA, zvAsamAMthI agni kADhatA rAkSasI sarponA judAjudA bharatakAmavALA suMdara paDadAo laTakI rahyA che, badhA ja khUNAmAM kotarI kADhelA sarSe mastaka UMcAM karIne bhayaMkara rIte tAkI rahyA che. emanI madadathI kotarakAmanA uttamottama kImatI namUnAo taiyAra karelA che. e rezamI sonerI paDadAo bAraNunI baMne bAju zobhI rahyA che. AkhAye oraDAmAM evI te bharAvadAra ne mulAyama jAjama pAtharI che ke emanI aMdara bUTa UMDe UtarI jAya che. sagaDInI bAjumAM eka vizALa vyAghracarma bichAveluM che. khUNAmAM paDelA nAnA Tebala para mArI najara paDe che. enI upara kALA sakhata lAkaDAnuM, senAne opa caDhAvelAM bAraNAMvALuM nAnuM sarakhuM maMdira che. enI aMdara khAlI jagyAmAM kaIka bhAratIya devatAnI mUrti dekhAya che. e mUrti saMbhavataH buddhanI mUrti che. kAraNa ke enI mukhAkRti zAMta tathA gUDha che ane enI animeSa AMkha nAsikA prati sthira thayelI che. mArA yajamAna mAro premapUrvaka satkAra kare che. emaNe saMpUrNapaNe kALo bhajanavakhatane pozAka paheryo che. mane thaI Ave che ke, AvI vyaktio duniyAnA keI paNa vAtAvaraNamAM AgaLa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM paDatI tarI Ave. thoDIka miniTa pachI ame baMne bhejana karavA besIe chIe. Tebala para keTalIka rasaprada rakAbIo rAkhavAmAM Ave che. kaDhInA sauthI prathama svAdanI dIkSA mane ahIM ja maLe che. e svAdane huM kadI paNa nathI bhUlI zakyo. amane pIrasanAre nokara paNa eNe paherelAM sapheda jAkITa tathA pATalUna, sonerI kamarapaTA ane svaccha pheTAne lIdhe ghaNuM ja suMdara dekhAva rajU kare che. bhajananA samaya daramiyAnane amAre vArtAlApa uparauparane ane sAmAnya je hoya che. chatAM paNa mArA yajamAnane mukhamAMthI je vAto nIkaLe che, je viSayane e sparza kare che, te vizenA vicAre jANe ke chevaTanA hoya evuM lAgyA vinA nathI rahetuM. emanAM nivedananI bhASA ja evI che ke, e saMbaMdhI dalIla karavAne avakAza bahu ja ochuM rahe che. emanAM uccAraNe evAM bhArapUrvakanAM ne vizvAsayukta che ke carcAtA viSaya para emane abhiprAya aMtima lAge che. emane zAMta pratItijanaka prabhAva mArA para chApa pADyA vinA nathI raheto. kophI pItI vakhate e potAnA jIvana vize thoDeka ullekha kare che. emaNe lAMbI musApharI karI che ane emanAM sAdhano paNa sArAM che. pote jyAM eka varasa gALyuM che te cInanI emanA para paDelI vividha chApanuM varNana karIne e mane AnaMda Ape che : jApAnI chApa kahI batAvIne enA Azcaryajanaka bhAvine saMkSepamAM ullekha kare che. yuropa, amerikA ane ethI paNa vadhAre avanavuM lAge evuM, siriyAnA khristI maThamAM emaNe nivRttine thoDeka samaya pasAra kare te vakhatanA jIvananuM varNana e mArI AgaLa karI batAve che. ame sigAreTa saLagAvIe chIe tyAre pustakonI dukAnamAM je viSaya carcAyela tene e ullekha kare che; paraMtu e bIjI vAtanI vicAraNA karavAnI paNa dekhItI rIte ja IcchA rAkhe che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA 27 thoDA vakhatamAM ja e bIjA meTA viSayo tarapha vaLe che, ane bhAratanA prAcIna jJAnavArasA para prakAza pheke che. amArA saMta puruSonA keTalAka siddhAMta pazcimamAM pahoMcI cUkyA che." e asarakAraka rIte batAve cheH "paraMtu keTalIya bAbatomAM sAcA upadezonI bAbatamAM gerasamaja pedA thaI che. keTalIka vAra emane khoTI rIte grahaNa karavAmAM AvyA che. te paNa, huM enI phariyAda nathI karato. AjanA bhAratanI dazA kevI che ? enA bhUtakAlIna uccatama sAMskRtika vArasAnuM pratinidhitva e nathI karI rahyuM. enI mahAnatA maTI gaI che. e kharekhara duHkhada che. viveka vagaranI prathAomAM aTavAIne ane dharmanI mithyA mAnyatAone gUMcavADAmAM paDIne nirarthaka dhArmika baMdhanomAM baMdhAyelo janasamAja keTalAka siddhAMtone vaLagI rahyo che." evA adhaHpatananuM kAraNa zuM ?" huM prazna karuM chuM. mArA yajamAna zAMta rahe che. ekAda miniTa dhIrethI pasAra thAya che. huM emanA tarapha joyA karuM chuM. emanI AMkha bArIka chatAM ardhabIDAyelI banI jAya che. pachI emanA manamAM bhaMga paDe che. kharekhara mArA mitra ! eka vakhata e paNa hato ke amArA dezamAM jIvananAM rahasyonI zodha karI cUkelA mahAna RSio vAsa karatA. sAmAnya mANasathI mAMDIne rAjAmahArAjAo paNa emanI pAsethI upadeza grahaNa karatA. emanI preraNAthI bhAratIya saMskRti enA sarvocca vikAsazikhara para pahoMcI cUkelI. Aje evA mahApuruSonAM darzana kyAM thAya che ? betraNa mahApuruSo haze paraMtu e paNa ekadama ajJAta dazAmAM, emane vize koI mAhitI nA maLe evA, ane cAluM jIvanapravAhathI ekadama dUra. jyArathI e mahAna saMtapuruSo ke RSio samAjathI dUra rahevA lAgyA tyArathI amAruM potAnuM adhaHpatana paNa zarU thayuM." Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM emanuM mastaka nIce name che te emanI haDapacI chAtIe lAge che. chellA zabdAnI sAthe emanA svara gamagIna banI jAya che, ghaDI be ghaDIne mATe mArAthI e dUra cAlyA jAya che, ane amane aMtarAtmA karuNAjanaka gahana dhyAnamAM DUbI jAya che. 28 emanuM atyaMta rasamaya ane nizcita rIte AkarSaka vyaktitva mArA para eka vAra pharI peAtAnA prabhAva pADe che. kALI ane tejasvI AMkha sUkSma maneAvRttinuM darzana karAve che. mAyALu ne mRdu svara premALa hayanA paDadhA pADe che. huM eka vAra pharIthI anubhavu chu, ke mane e game che. nokara zAMtipUrvaka oraDAmAM praveza kare che ane Tebala pAse AvI paheAMce che. e agarabattI saLagAve che ane ene vAdaLI dhumADA upara caDhe che. AkhA oraDAmAM pUrvanA dezanI dhUpasaLInI sarasa suvAsa pharI vaLe che. e suvAsa khUbakhUba game tevI che. mArA yajamAna ekAeka mastaka UMcu karIne mArA tarapha jue che. " meM tamane evuM kahyuM ke betraNa mahApuruSe hajI paNa che ?' e vilakSaNa rIte prazna kare che ne kahe che: ' hA, barAbara. meM evuM kaheluM. mAre eka mahAna saMta sAthe saMbaMdha hatA. e eka saubhAgya hatuM. jene vize bIjAnI AgaLa huM bhAgye ja vAtA karuM chuM. e mArA pitA, pathapradarzIka, guru ne mitra hatA. emanI aMdara Izvara jevuM DahApaNa hatuM. huM emanA pAtAnA ja putra heAuM evI rIte emanA para prema rAkhatA. jyAre jyAre emanI sAthe rahevAne seAnerI saubhAgyazALI samaya maLatA tyAre tyAre jIvana ghaNuM sukhada lAgatuM. emanI AsapAsanA alaukika vAtAvaraNanA prabhAva evA ajaba hateA. kaLAnA zAkhavALA tathA suMdaratAne Adarza mAnanArA mane emaNe anAtha, apaga ane kRorAgIomAM paNa devI saunuM darzana karavAnI kaLA zIkhavADI. evA leAkeAthI huM pahelAM khecena Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA banIne dUra bhAgato. zaherathI dUra pitAnA jaMgalanA AzramamAM e vAsa karatA. emanA nivAsasthAnamAM mAre eka divasa Akasmika rIte javAnuM thayeluM. e pachI meM emanI keTalIka mulAkAta lIdhI ne bane teTaluM vadhAre vakhata emanI pAse pasAra karyo. emanI pAsethI mane khUba khUba zIkhavA maLyuM. hA, evA puruSa koI paNa dezanI mahattAne vadhArI zake che.' te pachI jAhera jIvanamAM praveza karIne emaNe bhAratanI sevA zA mATe nA karI ?" huM nikhAlasatAthI prazna karuM chuM. bhAratavAsI potAnuM mAthuM halAve che. emanA jevA asAmAnya mAnavanA khyAlone samajavAnuM kAma amAre mATe ghaNuM ja kaThina che. emane oLakhavAnuM kAma tamArA jevA pazcimavAsIne mATe to ethI paNa vadhAre kaThina banaze. evA mAnavane uttara saMbhavataH e haze ke sevA to mananI saMkrAmaka zaktinI madadathI gupta rIte paNa karI zakAya che: adraSTa chatAM jIvaMta rIte dUra rahIne paNa potAno prabhAva pADI zakAya che. e kadAca evo uttara paNa ApI zake ke rAhatano nasIbavaMte senerI samaya na Ave tyAM sudhI adhaHpatana pAmelA samAje pitAnA prArabdhane bhogavavuM ja rahyuM." e uttarathI mane Azcarya thayAnuM huM kabUla karuM chuM. "barAbara che, mArA mitra, huM evuM ja dhArato hato. e emane abhiprAya che. amAre vizeSa vArtAlApa e cirasmaraNIya sAMja pachI emanA asAdhAraNa jJAna tathA vizeSa pratibhAzALI vyaktitvathI prabhAvita thaIne kheMcAIne emanI huM avAranavAra mulAkAta lauM chuM. e mArI mahatvAkAMkSAone DhaMDhoLe Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM che ne jIvananA rahasyane jANavAnI IcchAne sateja kare che. bauddhika jijJAsAne tRpta karavA karatAM suyogya sukhanI prApti mATe mArAmAM eka prakAranI uttejanA bhare che. eka sAMje amAre vArtAlApa e vaLAMka le che je mAre mATe mahatvanAM pariNAmo pedA kare che. prasaMgopAtta e potAnA dezavAsIonA vicitra rIta-rivAjanuM ane emanI viziSTa prathAonuM varNana kare che, te koI vAra emanA ajaba jevA dezamAM rahenArA kenI keTalIka jAtione zabadomAM citAra Ape che. emAMnI eka vizeSa jAta eTale ke yegI para Aje sAMje e prakAza pADe che. mane yegI zabdanA sAcA arthane koI cokkasa, muddAsarane khyAla nathI maLyo, ene vize meM thoDuMghaNuM vAMcyuM che kharuM, paraMtu dareka vakhate e vAcana eTaluM badhuM virodhI lAge che ke pariNAme svAbhAvika rIte ja bhrAMti pedA thAya che. eTale mArA mitranI mAraphata e zabdano prayoga thate sAMbhaLIne huM emane rokIne e vize vadhAre mAhitI pUrI pADavAnI prArthanA karuM chuM. mAhitI pUrI pADavAmAM mane AnaMda Avaze." e uttara e cheH "paraMtu yogInI kaI eka cokkasa vyAkhyA ApavAnuM mAre mATe muzkela banaze. mArA bAra dezavAsIo e zabdanI vyAkhyA bAra prakAre judI judI Apaze. dAkhalA tarIke e nAmathI oLakhanArA hajAre bhaTakatA bhikhArIo paNa che. e leke gAmaDAMomAM vihAra kare che ane samaya samaya paranA sAmUhika dhArmika meLAomAM bhAga le che. emAMnA moTA bhAganA ALasunA pIra ane bIjA anarthakAraka hoya che, to keTalAka pUrNa abhaNa, ane jenA othA nIce e ekaThA thAya che te gamArganA itihAsa tathA siddhAMtothI ekadama ajANa hoya che." sigAreTanI rAkhane ghaTADavAnA AzayathI e vacce rekAya che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA 31 chatAM paNa, vizALa himAlayanI kAyamI chatrachAyAvALA RSikeza jevA keIka sthaLane pravAsa kare. tyAM tamane judI ja jAtanA leke jovA maLaze. e sAdI kuTire ke guphAomAM vAsa kare che, ochA khorAka le che, ane Izvarane satata prArthanA kare che. dharma emane zvAsocchavAsa che. emanAM mana emAM divasarAta lAgelAM rahe che. uttama dharmagraMthonuM adhyayana tathA prArthanA karanArA e leke moTe bhAge sArA hoya che. e paNa yogI kahevAya che. paraMtu ajJAna leke mATe bojArUpa bananArA bhikSukonI sAthe emanI sarakhAmaNI kyAM thaI zake tema che ? yegI zabda keTalo badhe rahasyamaya che te tame samajI zake che ne? e baMne jAtanA yogIonA varga karatAM judA evA bIjA paNa che jemanAmAM e baMnenA svabhAvanuM saMmizraNa thayuM che." ane yogIonI asAdhAraNa zaktionA saMbaMdhamAM paNa ghaNI vAto vahetI thaI che." huM TIkA karuM chuM. e hasatAM hasatAM kahevA mAMDe che : "haju AgaLanI bIjI vyAkhyA sAMbhaLavAnI bAkI che. moTAM zaherathI dUra ekAMta AzramamAM, verAna jaMgalo ne parvatanI guphAonAM zAnta sthAnomAM bIjI avanavI vyaktio paNa vase che je emanI mAnyatA mujabanI asAdhAraNa zaktione ApanArI sAdhanAomAM emanA jIvanane samagra samaya pasAra kare che. emanAmAMnI keTalIka vyaktio dharmanA badhA ja ullekhane ghoLIne pI jAya che ane enA pratye upekSAbhAva batAve che. keTalAka to khUba dhArmika paNa hoya che. chatAM paNa prakRtinAM adaSTa ane sthira baLo para vijaya meLavavA mATenA saMgharSamAM te e badhA ja saMyukta rIte joDAyelA che. bhArata kadI paNa AdhyAtmika duniyAnAM rahasyo sivAyanuM ke gupta zakitao vinAnuM nathI rahyuM, ane asAdhAraNa zaktionuM pradarzana karanArA siddhonI vAta paNa keTalIya che. evI badhI vyaktio paNa gI kahevAya che." Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM * tame evA puruSane joyA che? emanI vAteAmAM tamane vizvAsa che ? " huM nikhAlasatApUrvaka prazna karuM chuM. " 32 e zAMta rahe che. peAtAnA pratyuttara mATenI yAgya bhASAne e zAdhatA heAya evI chApa paDe che. Tebala paranA madira para mArI dRSTi paDe che. mane lAge che ke oraDAmAM pharI vaLatA AchA prakAzamAM epa caDAvelA lAkaDAnA kamaLanA siMhAsana parathI, buddhe mArA tarapha kRpApUrvaka smita karI rahyA che. aDadhI miniTa sudhI mane evuM lAge che ke vAtAvaraNamAM kAMIka vilakSaNatA che. paraMtu eTalAmAM te bhAratavAsInA spaSTa svara mArA vicArAmAM bhaMga pADe che ane mArA kalpanAvihAra aTakAve che. peAtAnA khamIsanA kaeNAlara pAchaLathI kazuMka bahAra kADhIne mane khatAvavAnA uddezathI hAthamAM pakaDI rAkhatAM e zAMtipUrvaka zarU kare che: ' jue huM brAhmaNa chuM, A mArI janAI che. hajAro varasanI kaDaka alagatAne lIdhe mArI jJAtimAM cAritryanI keTalIka svAbhAvika janmajAta khAsiyatAnA udya thayA che. pazcimanI keLavaNI tathA pazcimanI musApharIthI enA aMta nathI Ave evA. brAhmaNu tarIke A vastue mane janmathI ja vArasAmAM maLI che : sarvottama zaktimAM vizvAsa, asAdhAraNa zaktionA astitvanI mAnyatA, ane mAnavanI Atmika utkrAntimAM zraddhA. huM dhAru' tApaNu emane nAza nA karI zakuM. jyAre paNa e muddA pedA thAya che tyAre tarkazaktinuM kazuM ja nathI cAlatuM. eTale tamArI Adhunika vidyAenA siddhAMtA ane emanI paddhationI sAthe mArI sahAnubhUti hAvA chatAM, mArI mAnyatAo vize huM emane mAnuM chuM enA vinA khIjo zA uttara ApuM ? ' > thADAka vakhata mArA tarapha dhArIne joyA pachI e AgaLa calAve che : Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA 37 kare che ne rasavRttine vadhAre che. patrakAritvanA mArA vyavasAye asAmAnya vastune asAmAnya sUkSmatAthI kasavAnI vRtti mArAmAM pedA karI che. ga jevA ghaNA ochA jANItA mArganI zodha karavAnI saMbhAvanA mane mugdha kare che. mArI kalpanAne vadhAre ne vadhAre vizALa banAvavA ane avasara maLatAM bhAratanI pahelI sTImaramAM besI javAne huM nirNaya karuM chuM. UgatA sUryanA pradezamAM pravAsa karavA mATenA mArA nirNayane chevaTane banAvavAmAM je pUrvIya mitre phALo Apyo che te keTalAka mahinA lagI emane ghera mAre satkAra karatA rahe che. jIvananA ghUghavatA sAgaramAMthI AgaLa vadhavAmAM e mane madada kare che. ane e chatAM enA ajJAta pANI parathI pasAra karanArA nAvikane pATha bhajavavAnI nA pADe che. koI paNa yuvakane mATe pote kyAM che e jANavAnuM, pitAnI suSupta zaktione paricaya pAmavAnuM, ane pitAnA vicArone spaSTa karavAnuM ghaNuM mahattvanuM che. ane emAM madadarUpa thavA mArA jIvanamAM AraMbhanA AzIrvAdarUpe AvelA e puruSa pratye mArI kRtajJatA batAvuM e anucita nahi lekhAya. eka amaMgala divase bhAgyacakra phare che ane ame vikhUTA paDIe chIe. thoDAM ja varasamAM emanA dekhItI rIte ja akasmAtathI thayelA maraNanA samAcAra mane sAMbhaLavA maLe che. mArI musApharI mATe samaya ane saMjogo pratikULa che. AzA ane kAmanAne lIdhe je javAbadArIo AvI paDe che emAMthI chUTavAnuM sahelAIthI zakya nathI hotuM. mArI AjubAjunA jIvanasaMgharSamAM bhaLI jaIne pratIkSA karyA sivAya bIjo koI rasato mArI pAse nathI raheto. bhAratavAsInI bhaviSyavANImAMne mAro vizvAsa kadI paNa nathI tUTate. eka divasa eka aNadhAryA samarthanathI ene vega maLe che. bhA. A. 2. . 3 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM dhaMdhAkIya bAbatone lIdhe mAre keTalAka kALa sudhI eka evA puruSanA paricayamAM AvavAnuM bane che jene mATe mane UMDuM mAna tathA maitrIbhAva che. e atyaMta catura che ane mAnavasvabhAvane bArIka rIte ane saMpUrNapaNe samajI zake che. varaso pahelAM amArI eka yunivarsiTImAM e phIjhIolojInA prophesara hatA, paraMtu e jIvanamAM emane rasa na hato. ene tyAga karIne buddhine vadhAre vyavahAru upayoga karavA mATe emaNe ghAsacArAnA kSetramAM praveza karyo. thoDo vakhata to moTA moTA udyogapationA salAhakAra tarIke kAma karyuM. moTI kaMpanIonA mAliko pAsethI moTI phI levAnI vAto emaNe keTalIya vAra kahI batAvelI. bIjAne puruSArthamAM preravAnI kudaratI bakSIsa sAthe emane janma thayo che. ophisanA nekarathI mAMDIne lAkhopati jenA paNa paricayamAM e Ave che te emanA saMsargamAMthI na utsAha ne madada prApta kare che. dhaMdhAmAM tathA vyaktigata viSayomAM emanI preraNA ne dUradarzitA AzcaryakAraka rIte sArI TharatI hovAthI, emanI pratyeka salAha hu dhyAnamAM rAkhuM chuM. mane emanA samAgamamAM eTalA mATe paNa AnaMda Ave che ke emanI potAnI prakRtinA bAhyAbhyatara nirIkSaNano samanvaya e saphaLatApUrvaka karI zakyA che. ene lIdhe eka paLamAM tattvajJAnanI UMDa carcA kare che to bIjI ja paLe dhaMdhAkIya samAcAra sAMbhaLe che. vadhumAM e dI nIrasa nathI lAgatA, paraMtu haMmezAM vinodI ane hasamukhA dekhAya che. emanA aMgata mitramAMnA eka tarIke e mAre svIkAra kare che. koI vAra ame kalAke lagI sAthe kAma karIe chIe ane AnaMda mANIe chIe. emanI vAta sAMbhaLatAM mane kaMTALe nathI Avato, kAraNa ke emanA viSayenuM vaividhya mane paravaza kare che. eka sAdhAraNa magajamAM ATalA badhA jJAnane samAveza thayela joIne mane vAraMvAra vismaya thAya che. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravAsa mATenI pUrvabhUmikA , eka rAte ame sAthe sAthe suMdara battIovALI, sarasa rIte banAvelI rasAIvALI, bohemiyana hoTalamAM jamavA jaIe chIe. bhojana pUruM karyA pachI, AkAzamAM dekhAtA pUnamanA caMdraprakAzathI mugdha banIne, ame ghara tarapha pagapALA ja cAlavAno nirNaya karIe chIe. sAMjanA moTA bhAganA vakhata daramiyAna amAro vArtAlApa sAde ane haLave hato, paraMtu zaheranI zAMta zerIomAM AgaLa ne AgaLa vadhatA gayA tema te tattvajJAnanA UMDANamAM Utarato gayo. rAtrInI amArI musApharIne aMte ame evA gUDha viSayanI carcA karIe chIe ke mArA mitranI mulAkAtIo emanAM nAma sAMbhaLIne paNa bhaya pAme. emanA gharanA bAraNanI bahAra UbhA rahIne e vidAyane hAtha laMbAve che. mAre hAtha pakaDatI vakhate e gaMbhIra svaramAM saMbodhIne kahevA mAMDe che : " A vyavasAya tamAre nahoto karavo joIto. zAhIne tAjI rAkhanArA lekhananA kAryamAM paDelA tame kharekhara keIka philasUpha che. keIka yunivarsiTImAM dAkhala thaIne zAMta saMzodhanamAM tamAruM jIvana tame zA mATe nA gALyuM? magajanA sUkSmatama pradezamAM paribhramaNa karavAnuM tamane pasaMda che. mananA mULane prApta karavAno tamAro prayAsa che. eka divasa tame bhAratanA yogIo, tibeTanA lAmAo ane jApAnanA jhena sAdhuone zodhavA mATe nIkaLI paDaze. te pachI keTalAMka rahasyamaya varNane lakhazo. guDa nAITa !" e yogIo vize tame zuM dhAro cho?' emaNe pitAnuM mastaka nIce namAvIne mArA kAnamAM dhImethI kahevA mAMDayuM : mArA mitra, emanI vAta e ja jANe che, e ja jANe che." Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM huM atyaMta acaraja pAmIne cAlavA mAMDuM chuM. pUrvane mAre pravAsa lAMbA vakhata pahelAM thavAnI saMbhAvanA nathI lAgatI. pravRttionI paraMparAmAM huM e te UMDe DUbato jAuM chuM ke emAMthI bahAra nIkaLavAnuM pramANamAM ghaNuM muzkela lAge che. thoDA vakhata te nirAzAvAdathI paNa gherAI jAuM chuM. aMgata AzAo ane vyaktigata baMdhanonI bhulabhulAmaNImAM baMdhAyelA rahevAnI prArabdha mane sajA pharamAvI che ke zuM ? prArabdhanA adaSTa lakhANanI mArI kalpanA peTI Thare che. bhAgyadevatAnA Adeza pratyeka divase chUTatA jAya che, ane emane vAMcavAnI zakti nA hovA chatAM, ajJAta rIte paNa ApaNe emanuM pAlana karatA jaIe chIe. bAra mahinA pUrA thatAM pahelAM ja mAre muMbAInA elekjhAMDrA DokamAM UtaravAnuM thAya che. e pUrvIya nagaranA pacaraMgI jIvanamAM bhaLI javAno ane enA pacaraMgIpaNamAM phALo ApanArI eziyAnI vibhinna bhASAone sAMbhaLavAno avasara mane AvI maLe che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ijiptanA jAdugara e hakIkata sAcI che, ane kadAca rahasyamaya paNa che, ke mArI vicitra zodhamAM bhAgyane ajamAvavAnI meM zarUAta karI te pahelAM nasIba pate ja mArI zodha karatuM AvI pahoMcyuM. eka pravAsI tarIkenA muMbAInAM darzanIya sthaLane jevAnA hakano meM upayoga nathI karyo. zaheranA saMbaMdhamAM huM je kAMI jANuM chuM tene eka posTakArDamAM samAvI zakAya tema che. eka sivAyanI mArI badhI ja peTIo kholelI zAMta dazAmAM paDI rahelI. sTImara paranA saMsarga daramiyAna mane jANavA maLeluM ke mejesTIka hoTala zaheranI badhI hoTalamAM sauthI vadhAre ArAmadAyaka che. eTale mArI badhI pravRtti e hoTalanA mArI AjubAjunA vAtAvaraNathI paricita thavAnA prayAsa mATe thaI rahelI. e pravRttine pariNAme mane eka AzcaryakAraka mAhitI maLI. e hoTalamAM mahemAnarUpe jAdugaranA kuTuMbI jevo, maMtrone bhaNanAro, athavA TUMkamAM kahuM to, camatkAra karanAre mAnava raheto hato. maMtramugdha banelA sAmAnya prekSakanI madadathI pitAnA ane thiyeTaravALA kimatane camakAvanArA hAthacAlAkI karanArA jAdugaramAMnA eka je ene nA samajatA. rajanTa sTrITa karatAM vadhAre rasALa vAtAvaraNanI vacce muzkelIna ane DenTa jevAnA prayogonuM anu Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM karaNa karavAnI keziza karanArI koI catura vyaktirUpe paNa ene nA mAnI letA. e puruSa to madhyakALanA jAdugaronI zreNInA hatA. sAdhAraNa rIte leke jemane nathI dekhI zakatA paraMtu e jemane spaSTa rIte joI zakatA, evA rahasyamaya AtmAonI sAthe emane haMmezAM kAma paDatuM. emaNe evI pratiSThA pedA karelI. hoTalanA karmacArIo emanA tarapha bhayabhIta najare jotA ane maMda svare emane viSe vAta karatA. jyAre jyAre e pasAra thatA tyAre tyAre bIjA leke tarata ja potAnI vAto baMdha karatA, ane gabharAyelI, jijJAsAbharI najare joI rahetA. e emanI sAthe koI khAsa vAtacIta nA karatA, tema ja sAmAnya rIte ekalA jamavAnuM ja pasaMda karatA. amArI daSTie e vizeSa rahasyamaya to eTalA mATe lAgatA ke e aMgreja ke bhAratIya nAgarika na hatA. e nAIla nadInA pradezanA pravAsI hatA, athavA sAcuM kahIe to IjiptanI jAdugara ! mahamada bene bahAra dekhAva emanI UMcI zaktio sAthe jarA paNa baMdhabesato nahoto lAgato. mArI kalpanA pramANenA gaMbhIra vadana ane pAtaLA zarIrane badale emanuM vadana dekhAvaDuM ane hasatuM hatuM. emanuM zarIra sudaDha tathA emanA khabhA vizALa hatA. ane emanI cAla paNa kartavyaparAyaNa manuSyanA jevI jhaDapI hatI. sapheda jhabhbho ke vizALa kaphanI paheravAne badale emaNe suMdara baMdhabesata, Adhunika pozAka dhAraNa karela. perisanI uttama prakAranI hoTalamAM ekAda sAMjane samaye jovA maLatA phAnsa dezanA nivAsIne e barAbara maLatA AvatA. bAkInA AkhAye divasa daramyAna e vAtane meM vAgoLyA karI. savAre eka spaSTa nirNaya sAthe huM jAgI gayo. mahamada benI mulAkAta laIne vartamAnapatranA mArA sahadharmIonI bhASAmAM kahuM to emanI jIvanakathA sAMbhaLavAne meM saMkalpa karyo. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ijiptanA jAdugara mulAkAta mATenI kApalInI pAchaLa mArI icchAne vyakta karatI DIka lITIo meM lakhI nAkhI, ane enI jamaNI bAjue evI nAjuka AkRtio derI jenA parathI e spaSTa samajI zakAya ke emanI paraMparAgata gUDha vidyAthI huM ekadama ajANa te nathI ja. ane je mane emanI mulAkAta meLavavAmAM madada kare. eka dhImI cAle cAlanArA nokarane meM e kApalI ApI, vadhumAM eka rUpiyA paNa Ape, ane ene upara jAdugaranA oraDAmAM mekalya. pAMca miniTa pachI eno uttara AvI gayoH "mahamada be tamane atyAre ja maLI zakaze. e nAsto karavAnI taiyArImAM che ane tamane nAstAmAM joDAvAnuM AmaMtraNa Ape che." e pahelI saphaLatAthI mAre utsAha vadhI gaye. nekara sAthe dAdara caDhIne upara jatAMveMta ja meM mahamada bene eka Tebala pAse beThelA joyA. enA para cA, pAMu tathA murabbo hato. e mArA satkAramAM UbhA nA thayA. ene badale sAme paDelI khurazI tarapha AMgaLI karIne cokhkhA, paDa pADatA svaramAM kahevA mAMDayA : beso. mApha karajo; huM koInI sAthe hAtha nathI meLavato." emaNe rAkheDI raMgane khullo jhabhbho paherela. emanA mastaka para badAmI raMganA vALane ja hato. emanA kapALa para vAMkaDiyA vALanI laTo phelAI rahI hatI. emaNe prazna karyo tyAre suMdara smitanI pAchaLathI emanA sapheda dUdha jevA dAMta prakAzI UThayAH tame mArI sAthe nAsto karazo ke?" meM emane AbhAra mAnya. cA pItAM pItAM emanI hoTalamAMnI pratiSThA vize tathA lAMbA vakhatanA vicAra pachI meM emanI pAse pahoMcavAnA nirNaya vize vAta karI. e sAMbhaLIne e hasI paDyA, potAnI asahAyatA batAvatA hoya evI rIte hAtha UMco karyo, ane kazuM ja nA bolyA, Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM. thoDo vakhata vItyA pachI emaNe pUchayuM : "tame kaI vartamAnapatranuM pratinidhitva kare che ?' "nA. bhAratamAM huM aMgata kArya mATe ja Avyo chuM keTalIka avanavI mAhitI meLavavA, ane zakya hoya to lekhanakAryamAM madada maLe tevI keTalIka ne taiyAra karavA ahIM tame lAMbe vakhata rahevA mAgo che ?" ene badho AdhAra saMjogo para che. meM kaI vakhata nathI nakkI karyo." meM uttara Apyo, ane evI vicitra lAgaNI anubhavI ke A to je mulAkAtI che tenI ja mulAkAta levAI rahI che. paraMtu emanA AgaLanA zabdoe mAro bhAva badalI nAkhyo. "huM pote paNa ahIMnA lAMbA pravAse Avyo chuM. eka varasa paNa thAya ane be varasa paNa thaI jAya, pachI dUra pUrvamAM javAne - vicAra karI rahyo chuM. IzvaranI IcchA haze te duniyAnuM darzana karIne IjiptanA mArA ghera pAcho pharIza." nAsta pUruM thayuM eTale nekare aMdara AvIne Tebala sApha ryuM, mane thayuM ke UMDA pANImAM DUbakI mAravAne avasara AvI pahoMcyo che. tame jAduI zaktio dharAve che e vAta sAcI che?" meM emane khAsa prazna pUchI kADhayo. emaNe zAMti tathA zraddhApUrvaka uttara Apyo: "sarvazaktimAna Izvare mane evI zaktio ApI che kharI. huM zAMta rahyo. emanI gherI ratUmaDI AMkha mArA tarapha sthira thaI. mArI zaktione prayoga karI batAvuM te tamane gamaze ?" emaNe ekAeka prazna karyo. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ijiptanA jAdugara 45 emaNe mArI IcchAne barAbara oLakhI lIdhI. meM saMmati ApI. "ThIka, tamArI pAse pensila tathA kAgaLa che ?" khissAmAMthI neTabuka kADhIne enuM eka pAnuM meM phADI ApyuM ane emane pensila ApI. "barAbara. have kAgaLa para thoDAka prazno lakhI de." ema kahIne e bArInI pAsenA Tebala pAse besI gayA. mArI tarapha emaNe aDadhI pITha karI ane nIcenI zerI tarapha javA mAMDayuM. amArI vacce thoDAka phITanI jagyA khAlI hatI. kaI jAtanA prazno lakhuM ?" meM kutUhala batAvyuM. tamane je game te." temaNe tarata ja uttara Apyo. mArA magajamAM vicAre ramavA mAMDyA. Akhare meM eka Trake prazna lakhI kADho : "cAra varasa pahelAM huM kyAM rahetuM hatuM ?" "have nAnAmAM nAne samacorasa thAya tyAM sudhI e kAgaLane uparAuparI vALatA jAo." emaNe sUcanA ApI : "ene eTale bane teTale nAne kare." meM e pramANe karI dIdhuM eTale pitAnI khurazI mArA Tebala pAse kheMcIne e pharIthI mArI sAme besI gayA. tamArA jamaNA hAthanI hatheLImAM kAgaLa tathA pensila baMnene majabUta rIte pakaDI rAkhe." baMne vastuone meM jorathI pakaDI rAkhI. IjiptavAsIe AMkha baMdha karI. jANe ke e UMDA dhyAnamAM DUbI gayA. pachI emaNe AMkha kholI, ratUmaDI AMkhe mArI tarapha sthiratAthI joI rahyA ane zAMtithI kahevA lAgyA : tame e prazna pUche ke cAra varasa pahelAM huM kyAM raheto hato ?" Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khAjamAM barAbara che.' me` Azcarya cakita thaIne uttara ApyA. mananI vAtane jANI levAnA A asAdhAraNa prayAga kahevAya ! 46 . 'have kAgaLanA TukaDAnI gaDI kADhI nAkhe.' emaNe sUcanA karI, kAgaLanA nAnA TukaDAne Tebala para mUkIne meM paheALA te sarakhA karyo. have te pahelAMnA AkAranA banI gayA. ' enuM avalAkana karo.' emaNe AjJA karI. meM e pramANe karyuM teA eka ajaba jevI vastu jovA maLI. cAra varasa pahelAM je zaheramAM huM rahetA hatA te zaheranuM nAma kAI adRzya hAthe e kAgaLa para pensilathI lakhI nAkheluM. mArA praznanI nIce ja e uttara lakhavAmAM AvelA. mahamada bee saphaLatApUrvaka smita karyu.. * e javAba che. e zuM sAceA che ? ' emaNe khulAsA mAgyA. me emane A bharI saMmati pUrI pADI. mArI mAMtramugdhatAne pAra naheAtA. emaneA prayAga mAnavA jevA nahotA lAgatA. vadhAre ceAkasAI karavA mATe meM emane e prayAganuM punarAvana karavA kahyuM. emaNe mArI mAgaNI majUra rAkhI, ane meM khIjo prazna taiyAra karyo, te pahelAM te mArA lakhANane vAMcavA jeTalA pAse hatA evA zakaya AkSepane aMta lAvavA, khArI pAse paheAMcI gayA. meM emanA tarapha jhINavaTathI joyA karyuM teA jaNAyuM ke emanI najara nIcenA rastA paranA suMdara dekhAva para maMDAyelI hatI. eka vAra pharIthI meM kAgaLanI gaDI vALI ane mArA hAthanI pensila sAthe dukhAvI rAkhyA. Tebala pAse pAchA pharIne AMkha khaMdha karIne e UMDA dhyAnamAM hUkhI gayA, ane pachI kheAlyAM : tamArA bIjo prazna e che ke be varasa pahelAM huM kayA patranuM saMpAdana pharatA hatA.' . Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IjiptanA jAdugara emaNe mArA praznano uttara pharI vAra paNa barAbara Ape. mane thayuM ke e vicArone jANI levAnI zaktinuM ja pariNAma haze. mArA jamaNA hAthamAM kAgaLa eka vAra pharIthI sIdho karavAnI emaNe sUcanA karI. meM kAgaLane Tebala para pahoLo karyo te mArI navAI vacce kAgaLa para kaDhaMgI rIte pensilanI madadathI je patranuM meM saMpAdana kareluM te patranuM ja nAma joyuM! jAdu ! e vAtane jAdumAM khapAvavI mane ThIka nathI lAgatI. kAgaLa tathA pensila mArA ja khissAmAMthI bahAra kADhelAM. prazno paNa pahelethI goThavI nahotA rAkhyA, ane mahamada bee dareka vakhate amArA baMnenI vacce thoDAka phITanuM aMtara kALajIpUrvaka bAkI rAkheluM. vaLI AkhAye prayoga savAranA prakAzamaya vAtAvaraNamAM karavAmAM Avela. vazIkaraNa vidyA ? e viSayano mane abhyAsa hato, ane enA anucita prayoga dvArA asara pedA karavAnA prayatnano paNa khyAla hato. enI sAmenA saMrakSaNanI paNa khabara hatI. ane pratyuttararUpe lakhAyelA rahasyamaya zabdo haju paNa kAgaLa para kAyama che. (kAgaLane e TukaDe keTalAka mahinA sudhI mArI pAse rahyo ane e vakhata daramiyAna enA paranuM lakhANa tAjuM ja rahyuM. traNacAra jaNane meM e kAgaLa batAvelA ane emaNe e umerAyelA uttare oLakhI kADhelA paNa kharA. eTale e AkhAye anubhava bhrAMtirUpa che evuM nA kahI zakAya.) mArI mUMjhavaNane pAra na rahyo. e IjiptavAsIne meM trIjI vAra prayoga karavAnI prArthanA karI ane chellI vAra prayoga karI batAvavA mATenI mArI prArthanA emaNe mAnya rAkhI. emano e prayoga paNa saMpUrNapaNe saphaLa thayo. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM satya hakIkatano inakAra nA karI zakAya. mArI mAnyatA mujaba emaNe mArA manane vAMcI lIdhuM kaI avarNanIya jAduI zaktithI mArA hAthamAM majabUta rIte pakaDelA kAgaLanA TukaDA para, game te rIte paNa kaMIka adaSTa hAthanI madadathI keTalAka zabda lakhI kADhayA; ane Akhare e zabdoe mArA praznanA sAcA uttara pUrA pADyA. ene mATe emaNe kaI vicitra prakriyAnI AdhAra lIdhe? e viSaya para vadhAre ne vadhAre vicAra karavAthI sUkSma zaktionA astitvanI vAta mane sAcI lAgI, sAmAnya vyakti e vAtane nahi mAnI zake. svAbhAvika ane sapATI paranA astitva karatAM e astitva nirALuM athavA alaga che. mAruM hRdaya maMtramugdha banIne jANe ke ThaMDuM paDI gayuM. aDadhA AtmaprazaMsAnA bhAvamAM emaNe pUchayuM : "IMglenDamAM AvA prayoga karI zake evA puruSo che ke ? " mAre kabUla karavuM paDayuM ke Ane maLatI paristhitimAM AvA prayoga karI zake evA keIne paricaya mane nathI thayuM. joke keTalAka dhaMdhAdArI jAdugare emanAM pitAnAM sAdhano vAparavAnI chUTa ApIe te, evA prayoga karI zake kharA. mArA manamAM bhaya to hato ja ke emanA rahasyane prakaTa karavAnI mAgaNI karIne huM caMdranI mAgaNI ja karI rahyo chuM. chatAM paNa meM dhImethI pUchayuM : "tamArI prayoga karavAnI paddhati tame samajAvI zakaze kharA ?" emaNe mAthuM halAvyuM. mArAM rahasyo prakaTa karavAnA badalAmAM dhananI moTI rakama ApavAnuM mane kahevAmAM AvyuM che, paraMtu evI IcchA mane nathI thatI." tame jANe che ke vastuonI bIjI bAjunuM jJAna paNa mane thoDuM ghaNuM che !" meM sAhasa karyuM. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ijiptanA jAdugara , "avazya je mAre yuropamAM AvavAnuM thAya ane e kharekhara banavAjoga che-to tame mArI thoDIka sahAya laI zakaze. e vakhate tamArI IcchA haze te tame paNa mArA jevA ja prayoga karI zake tene mATe tamArI paddhati pramANenI tAlIma ApavAnuM tamane vacana ApuM chuM." e tAlIma keTalo vakhata cAle che ?" ene AdhAra tAlIma lenAra para rahe che. je khUba parizrama kare tathA tamAre samagra samaya enI pAchaLa vyatIta kare, to e paddhati samajavA mATe traNa mahinA pUratA thaI paDe, paraMtu e pachI varasenA anubhavanI AvazyakatA te rahe ja." "tamArA prayoganI bhUmikAne athavA to e prayogo pAchaLanA siddhAMtane tame nA samajAvI zake ? tamArAM rahasyone bhale gupta rAkho. meM Agraha karyo. mahamada be thaDaka vakhata to UMDA vicAramAM DUbI gayA, ane pachI zAMta svare bolyA : "hA, tamAre mATe huM eTaluM rAjIkhuzIthI karI zakIza." mane mArI / henDa buka yAda AvI, tene meM khissAmAMthI bahAra kADhI, ane noMdha karavAnI taiyArImAM pensilane pakaDI rAkhI. "nA. Aje savAre nahi." emaNe smita sAthe virodha karyo. mAre kAma che. atyAre mane mApha kare. kAle savAre agiyAra vAgye ahIM AvI jaje. ApaNe vArtAlApa cAlu rAkhIzuM.' nakkI karelA cokkasa samaya pramANe huM mahamada benA oraDAmAM AvIne pharI vAra besI gaye. Tebala para paDelI IjiptanI sigAreTanI peTIne emaNe mArI tarapha dhakelI. meM eka sigAreTa bahAra kADhI ane emaNe prakAza pahoMcADatAM kahevA mAMDayuM : "A sigAreTa mArA dezanI che ane sArI che." Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM AraMbhamAM keTalIka phUke mAratAM ame khurasI para ArAmathI beThA. dhumADo suMdara ane sugaMdhIdAra hato. e sigAreTe kharekhara uttama hatI. tamArA aMgreja mitro jene siddhAMtone nAme oLakhaze te mArA siddhAMtanuM have varNana karyuM, je ke mAre mATe to te narI vAstavikatA che, mahamada bee suMdara, sahaja smita karyuM, ane prakArAMtare umeryuM: "tamane e jANIne kadAca navAI lAgaze ke meM vaijJAnika khetIvADInA kSetramAM pravINatA meLavI che ane e viSayane DiplemAM paNa prApta karyo che." huM utAvaLamAM nedha karavA mAMDyo. emaNe AgaLa calAvyuM: "e badhuM mArA jAdunA rasanI sAthe saMbaMdha dharAvatuM nathI lAgatuM." meM emanA tarapha joyuM to emanA hoTha para smita ramI rahyuM hatuM. emaNe pharI vAra mArI tarapha dhArIne jovA mAMDayuM. mane thayuM ke A mANasa rasaprada kathAthI bhareluM che. "paraMtu tame to patrakAra che. tamane e hakIkata jANavAmAM kadAca rasa paDaze ke huM kevI rIte jAdugara banyo." emaNe jaNAvyuM. meM tvarita saMmati batAvI. sAMbhaLe tyAre. mAro janma ijiptanA aMdaranA prAMtamAM, paraMtu uchera keromAM thayeluM. vidyArthIone je sAmAnya rasa hoya che tevA ja rasavALe huM eka sAmAnya chokaro hato. khetInA dhaMdhA mATe ghaNI utsukatA hovAthI ene mATe meM gavarnamenTa egrIkalcarala kolejamAM abhyAsa karyo. mArA abhyAsa daramiyAna bhAre parizrama karIne huM utsAhapUrvaka AgaLa vadhyo. A je makAnamAM huM nivAsa karate te makAnanA eka khaMDamAM eka vRddha puruSa rahevA AvyA. gIca bhramara, ratUmaDI dADhI ane Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ijiptanA jAdugara pa1 kAyamane mATenA gahana ane gaMbhIra vadanavALA e eka yahUdI hatA. emanAM jUnAM purANuM vastro parathI lAgatuM ke e jUnA jamAnAmAM jIvI rahyA che. e eTalA badhA ekAMtika svabhAvanA hatA ke gharamAM rahenArA bIjAne e dUra ja rAkhatA. paraMtu mArI para emanI asara judI ja thaI ane emanA alaga rahevAnA svabhAve mArA rasane vadhAre jAgrata karyo. huM yuvAna, svamAnI ane jarA paNa zarama vinAne hevAthI emane samAgamane mATe uparAuparI prayatna karavA mAMDyo. pahelAM te emaNe mane sahakAra na Apyo, paraMtu ethI te mArI AturatAnA agnimAM ghI homAvA jevuM thayuM. chevaTe emane vAtacItamAM rasa letA karavAnA mArA satata prayatnone saphaLatA maLI. emaNe potAnAM baMdha bAraNuM mAre mATe ughADI nAkhyAM ane emanA jIvanamAM praveza karavAnI taka pUrI pADI. ema thavAthI huM jANI zakyo ke pitAnA vadhAre bhAgane vakhata e gUDha jAtanA adhyayana ane vicitra prayAgamAM vyatIta karatA. TUMkamAM, emaNe kabUla karyuM ke e vastuonI alaukika dizAmAM saMzodhana karatA. kalpanA karo. atyAra sudhInuM mAruM jIvana yuvAnone yogya abhyAsa tathA ravAthyaprada ramatagamatamAM ja pasAra thayeluM. paraMtu have eka bIjI ja jAtanA astitvane mane Akasmika rIte pratyakSa paricaya thayo. ethI prabhAvita thayA vinA mArAthI nA rahI zakAyuM. bIjA chokarAo alaukika jagatanA vicArathI bhayabhIta banI jAta emAM zaMkA nahi, paraMtu mane ene jarA paNa bhaya nA lAge. UlaTuM eNe mArAmAM na utsAha pedA karyo, kAraNa ke enI madadathI keTalAMya navAM sAhasanI zakyatA mane dekhAI AvI. e vRddha yahUdIne meM e viSayanuM zikSaNa ApavAnI prArthanA karI, ane mArI prArthanAne emaNe svIkAra karyo. pariNAme mArA jIvanamAM rasanuM tathA mitronuM navuM vartuLa UbhuM thayuM. yahUdI mane emanI sAthe vyavahAru saMzodhana karanArA jAdu, AdhyAtmikatA, thio phI ane gUDha vidyAnA maMDaLamAM laI gayA. e maMDaLamAM e avAranavAra bhASaNa karatA. e maMDaLamAM Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM samAjanA moTA mANaso, vidvAne ke paMDita, sarakArI amaladAre ane bIjA pratiSThita puruSe joDAyA hatA. je ke meM haju yuvAvasthAmAM praveza karyo hato te paNa maMDaLanI dareka sabhAmAM e vRddha purUSa mane laI jatA. pratyeka prasaMge huM zAMtithI sAMbhaLato : mArA kAna mArI AsapAsa karAtI vAtacItanA pratyeka zabdanuM pAna karatA. ane mArI AMkha mArI AgaLa karavAmAM AvatA vicitra prayogone maMtramugdha banIne joyA karatI. alaukika viSayanA prayogo pAchaLa vadhAre vakhata gALI zakuM te mATe khetIne vizeSa abhyAsa mATe dekhItI rIte ja cheDI devo paDo. topaNa e abhyAsane mATe mane kudaratI rIte ja rasa hovAthI, mArI DiplemAM parIkSAo meM koI paNa prakAranI muzkelI vinA pasAra karI. "pelA vRddha yahUdI puruSe pUrAM pADelAM jarUrI jUnAM pustakane meM abhyAsa karyo ane emaNe batAvelA jAdunA prayogo tathA bIjI paddhatino abhyAsa paNa karI joyo. mArI pragati evI to jhaDapI hatI ke je vastuo vize e ajJAta hatA te vastuonI zeAdha paNa meM karavA mAMDI. lAMbe vakhate huM e vidyAomAM niSNAta manAvA lAgyo. kero sosAyaTImAM mArAM bhASaNa tathA prayogo zarU thayA, ane Akhare enA sabhyae mane eno pramukha banAvyo. bAra varasa sudhI huM emano netA rahyo. pachI meM rAjInAmuM ApyuM. kAraNa ke mArI IcachA ijiptanI bahAra nIkaLavAnI, bIjA dezono pravAsa karavAnI ane enA anusaMdhAnamAM dhanI tathA yazasvI thavAnI hatI." mahamada bee bolavAnuM baMdha karyuM. emanI barAbara goThavelI AMgaLIoe mArA jevAmAM AvyuM te pramANe, emanI sigAreTanI rAkhane khaMkheravA mAMDI. "ghaNuM ja kaparuM kAma!" Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IjiptanA jAdugara pa3 emaNe smita karyuM. "chatAM paNa huM tene saheluM banAvI zakIza. mArI jAduI zaktiono lAbha uThAvavAnI icchAvALA DAka uttama prakAranA dhanavAna grAhakonI mAre jarUra che. keTalAka paisAdAra pArasI tathA dhanavAna hiMduo mane oLakhe che paNa kharA. emanA prazno athavA emanI Aphato vize carcA karavA, emanAthI dUra thanArI keTalIka vastuone zodhI kADhavA gUDha vidyAnI madadathI ja prApta thatI keTalIka mAhitI meLavavA mATe te mATe saMparka sAdhe che. huM emanI pAsethI svAbhAvika rIte ja ghaNuM moTI phI leto houM chuM. mArI ochAmAM ochI phI so rUpiyA che. sAcuM kahuM to pahelAM to mAre khUba dhana ekaThuM karavuM che, pachI badhuM cheDI daIne ijiptanI aMdaranA koI ekAMta zAMta pradezamAM rahIne nivRtti bhogavavI che. nAraMgInI moTI vADI kharIdIne khetIvADInA viSayamAM mAre pharI pAcho rasa levo che." tame IjiptathI sIdhA ja ahIM Avo cho ?" "nA. kero choDyA pachI meM Deka vakhata sIriyA ane pelesTAInamAM gALyo. sIriyAnA polIsa amaladAre mArI zakti vize jANatA hovAthI mArI pAse madada meLavavA mATe avAranavAra AvatA rahetA. koI gunAno ukela karavAmAM jyAre te niSphaLa jatA tyAre aMtima upAya tarIke mArI madadano AdhAra letA. gunegArone zodhI ApavAmAM huM lagabhaga haMmezAM saphaLa thato." evuM tame kevI rIte karI zakatA ?" mArI sevAmAM rahenArA pretAtmAo mArI AgaLa gunAonAM rahasya kholI detA. mArI AMkhanI AgaLa e banelA banAnAM citra rajU karatA." mahamada be ekAda kSaNane mATe koI smRtijanya vicAramAM DUbI gayA. huM emanA bIjA zabdonI dhIrajapUrvaka rAha jovA lAgyo. bhA. A. 2. khe. 4 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM 6 barAbara che. tame mane eka prakAranA pratavidyAno prayAga karanArA kahI zakeA, kAraNa ke huM pretAtmAonI madada letA heAu chuM.' e kahevA mAMDayA : paraMtu vadhumAM huM sAcA arthamAM eka jAdugara paNa chuM--hAthacAlAkI karanArA nahi, ane mananA vicArAne paNa jANI zakuM chuM. ethI vizeSa bIjuM kazuM hAvAno dAvA huM nathI karatA.' 14 6 emano dAvA e viSayamAM vadhAre jANavAnI jijJAsA jagADe evA ekadama AzcaryakAraka teA che ja. tamArA adRSTa sevAnA saMbaMdhamAM kazuMka kahI batAvA.' meM pUchyuM. C * pretAtmAo ? ThIka. emanA parano mArA Ajano adhikAra meLavatAM pahelAM mAre traNa varasanI sakhata mahenata karavI paDI che. ApaNI jaDa indriyAnI bahAranI astitva dharAvatI bIjI duniyAmAM sArA ane narasA ne jAtanA AtmAo rahetA hoya che. huM sArA pretAtmAono ja upayAga karuM chuM. emanAmAMnA keTalAka evA manuSyeA che je duniyAnI daSTie mRtyu pAmyA che, para Mtu mArA meTA bhAganA sevakaiA jInsa che. jInsa eTale ke jemaNe kadI paNa manuSyazarIra nathI dhAraNa karyuM... evA pretAtmAnI duniyAnA mULa nivAsIo. emanAmAMnA keTalAka pazu jevA che, teA khIjA keTalAka manuSyanA jevA cabarAka che. bIjA duSTa jInsa paNa hoya che. IMglIzamAM ene mATeno kAI baMdhabesatA zabda mane nathI maLatA, paraMtu ijiptamAM ame emane jInsa kahIe chIe. emano upayAga halakA jAdugarA ane khAsa karIne jAdu jANanArI Aphrikana strI dAktareA kare che. mAre emanI sAthe kAI jAtanuM kAma nathI paDatuM. e sevakA ghaNA bhayaMkara hoya che, ane keTalI vAra teA emaneA upayAga karanAra vyaktine krUratA bharelAM virodha karIne ene mArI nAkhe che paNa kharA.' < 'tame jemanI mAraphata kAma le che te mAnavapreteA kANu che?' Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ijiptanA jAdugara emAMthI eka te mAre pitAne bhAI ja che. keTalAMka varasa pahelAM enuM mRtyu thayuM che. chatAM paNa eka vAta yAda rAkhe ke huM koI pretone mATenuM mAdhyama nathI, kAraNa ke koI paNa preta mArA zarIramAM praveza nathI karatuM ke koI paNa rIte mArA para kAbu nathI dharAvI zakatuM. marajI mujabanA vicArane mArA manamAM pedA karIne, athavA mArA mananI AMkha AgaLa kaI citra ke dazya rajU karIne, mArA bhAI mane hara koI viSayanI mAhitI Ape che. kAle tame je savAla lakhyA tenI mAhitI mane evI rIte ja maLI zakelI. "ane jInsa ?" mArA hAtha nIce trIsa jInsa kAma kare che. bALakane tame jevI rIte nAcatAM zIkhavo che tevI rIte. emanA para pUrepUre kAbU meLavyA pachI paNa, mArI AjJAnuM pAlana karavAnI khAsa tAlIma mAre emane ApavI paDelI. darekanuM nAma jANyA vagara darekane bolAvI ke kAme lagADI nA zakAya, tethI darekanuM nAma mAre jANavuM paDe che. pelA yahUdIe mane je jUnAM jarUrI pustaka ApelAM temaNe mane keTalAMka nAma jANavAmAM madada karI che." sigAreTanI peTIne mArA tarapha dhakelIne mahamada bee pharI cAlu karyuM: dareka pretane meM eka cokkasa kAma soMpI rAkhyuM che. pratyekane pRthapha pRthapha kAma karavAnI tAlIma pUrI pADI che, e jotAM, kAle tamArA kAgaLa para jemaNe pensilathI lakhANa lakhyuM te jInsa tamArA - prazna vize mAhitI meLavavAmAM kazI ja madada nahi karI zake.' e pretene saMparka tame kevI rIte sAdhI zake che ?' meM bIjo prazna pUcho. emanA para mArA saMkalpane kendrita karIne huM emane mArI pAse sahelAIthI bolAvI zakuM chuM. paraMtu vyavahAramAM te je pretanI mAre jarUra hoya tenuM nAma arabI bhASAmAM lakhI nAkhuM chuM. ene lIdhe e preta mArI pAse tarata ja AvI pahoMce che." Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM IjiptavAsI pitAnA ghaDiyALa tarapha joIne UbhA thayA ane belyA: mArI paddhatio para AnAthI vizeSa prakAza nathI pADI zakato te mATe dilagIra chuM. emane zA mATe gupta rAkhavI joIe e kadAca ATalI carcA parathI samajI zakazo. IzvaranI IcchA haze te ApaNe eka divasa pharIthI maLIzuM. sAhebajI !' nIcA namatI vakhate emaNe karelA smitamAM emanA dAMta camakI UThyA. mulAkAta have pUrI thaI. muMbAInI rAta. moDethI sUvA mATe pathArImAM paDavo, paraMtu UMgha nA AvI. bhAre havA mane gUMgaLAvavA lAgI. emAM jANe ke jarA paNa prANavAyu na hato. enI garamI asahya hatI. chata para lagADelA paMkhAnA jorathI pharatI dhAra bhAgye ja thoDo ArAma pahoMcADatI hatI. enI madadathI mArI zramita AMkha mIMcAya tema na hatI. zvAsa levAmAM paNa jANe ke mahenata paDatI. e havA mArAM phephasAMne sparzavAmAM taddana niSphaLa nIvaDatI. mAruM zarIra DhIluM paDI gayuM, ane mAruM pATalUna jANe e parasevAne cUsavA lAgyuM. kaMTALelA magajane ArAma ja nA maLyo. e rAte anidrAnA prete mArA jIvanamAM praveza karyo, ane bhAratanI bhUmi paranI mArI musApharIne chellA divasa sudhI e mArI sAthe pharatuM rahyuM. garama pradezanA havApANIne anukULa thavAnI Avazyaka kiMmata meM cUkavavA mAMDI. mArI pathArInI AjubAju sapheda cAdara jevI maccharadAnI laTakatI hatI. bahAranI osarImAM paDatI moTI bArImAMthI cAMdanI patharAI rahetI ane phIkI chata para paDachAyA pADatI. mahamada be sAthenI savAranI carcAnI tathA Agale divase carcAyelA AzcaryakAraka siddhAMtonI vicAraNa karatAM karatAM emaNe karelA khulAsA karatAM kAI judo khulAso meLavavAno prayAsa meM karI je, paraMtu e kAI khulAso mane nA maLyo. emaNe kahyA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ijiptanA jAdugara pramANenA trIsa ke vadhAre rahasyamaya sevake je kharekhara astitva dharAvatA hoya te, ApaNe e madhyayugamAM ja praveza kare paDe jenI vahetI AvelI vAta mujaba, emanA chUpA prayogomAM devaLa ane rAjya taraphathI vikSepa nAkhavAmAM AvavA chatAM, yuropanA pratyeka zaheramAM jAdugara vadhatA jatA. e viSayanA spaSTIkaraNa jema jema prayAsa karato gayo tema tema huM vyagra banIne pAcho paDavA lAgyA. mahamada bee kAgaLanA TukaDAnI sAthe ja pensilane pakaDI rAkhavAnI sUcanA zA mATe ApelI ? emanAM kahevAtAM pretAe ene lIdhe keTalAMka mULa tane athavA aNuone ekaThAM karIne uttare lakhavAmAM kAMIka madada meLavI ? evA ja prakAranA prayoganA prasaMge mArA mRtipaTa para tAjA thayA. prasiddha pravAsI mArko poloe pitAnA pravAsavarNananA pustakamAM koIka ThekANe lakhyuM che ke cIna, tAratarI ane tibeTamAM keTalAka jAdugaranA samAgamamAM e kevI rIte Avyo ane e leke kaI paNa prakAranA sparza vinA pensilanuM lakhANa kevI rIte lakhI batAvatA. ane e jAgaroe ene evuM na hatuM kahyuM ke e vicitra prayogo emanA lokamAM saikAo pahelAM pracalita hatA ? mane e paNa yAda AvyuM ke thiyesephikala sosAyaTInI sthApanA karanArI rahasyamayI raziyana nArI helenA peTrevanA pleTaskIe pacAsa varasa pahelAM ochevatte aMze ene maLatA ja siddhAMtanI pratiSThA karelI. enI mAraphata enI sosAyaTInA keTalAka kRpApAtra sadasyane lAMbA saMdezA paNa maLI rahetA. e sadasya tatvajJAnanA prazno taiyAra karatA ane e praznovALA kAgaLa para uttare lakhAI jatA. e paNa eTaluM ja vicitra hatuM ke meDama bleTaskIe mArkeTa pilane jyAM e siddhAMtane paricaya thayele te ja tibeTa ane tAratarI sAthe gADha saMparka dharAvavAne dA kare. chatAM paNa, mahamada Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM benI peThe meDama bleTaskI kaI gupta pretAtmAone vaza karavAne dA nahetI karatI. enuM kahevuM evuM hatuM ke e rahasyamaya lakhANa enI sosAyaTIne preraNA pUrI pADanArA ajJAta rUpa chatAM pratyakSa rIte rahenArA tibeTI guruo dvArA taiyAra karAtAM. IjiptanA jAdugaranA prayoga karatAM e prayoganI pAchaLa rahelI zakti dekhItI rIte ja uttama hatI. kAraNa ke hajAra mAIla dUra tibeTamAM rahIne evAM lakhANa lakhI zakatI. e jamAnAmAM e raziyana sannArInA siddhAMtonI prAmANikatA vize tathA enA tibeTI guruo kharekhara astitva dharAve che ke kema te vize bhAre vivAda jAgele. paraMtu mAre enI sAthe saMbaMdha nathI. A jagatamAM hatI tyAre ja bIjA jagatanI sAthe je AtmIyatAne e anubhava karatI te jagatamAM e tejasvI nArI lAMbA vakhatathI pahoMcI gaI che. mArA pitAnA anubhavanI tathA meM mArI sagI AMkhe joyelI vastuonI mane khabara hatI. enuM kazuM spaSTIkaraNa huM nA karI zakyo, topaNa prayAgonI pAchaLanI prAmANikatAne svIkAra to mAre karavo ja paDyo. hA, mahamada be eka jAdugara hatA, vIsamI sadInA mahAna jAdugara. bhAratanI bhUmi para paga mUkyA pachI tarata ja mane emane meLApa thayo. enI pAchaLa enAthI vadhAre vicitra meLApo athavA zodhone saMketa ja samAyelo hato. eNe Avazyaka bhaviSyavANIthI bharela saMdeze pUro pADyo. rUpakanI rajUAta karatAM kahuM to, bhAratanA anubhavabhaMDAranI sauthI pahelI anokhI sAmagrInI mane prApti thaI. mArI korIdhAkera neTabukanA kAgaLa para sAcuM kahuM te meM sauthI pahelI neMdha lakhI nAkhI, Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta tamane maLIne mane AnaMda thAya che' e para parAgata jevA svAgatazabdothI maherabAbAe mArA satkAra karyo. mane khabara na hatI, paraMtu emanA nasIbamAM pazcimI AkAzamAM kharatA tArAnI peThe paLa vAra prakAzavAnuM ane yuropa tathA amerikAnA lAkhA leAkeAnI jijJAsA jagADavAnuM lakhAyeluM hatuM. vadhumAM, kharatA tArAnI peThe kAI paNa prakAranI pratiSThA vinA emane paDavAnuM hatuM. emanI mulAkAta lenAra huM pahelA pazcimI patrakAra hatA. emanA nivAsasthAne huM eve vakhate AvI paheAMcyA ke jyAre emanI prakhyAti sthAnika leAkeA pUratI ja maryAdita hatI. emanA mukhya ziSyAmAMnA ekanI sAthe mArA saMbadha thayA ane thADAka patravyavahArane pariNAme mane e vAtanI navAI lAgI ke kevI jAtanA mAnave peAtAnI jAtane manuSyajAtinA peAtAnI meLe nakkI karelA ulhArakAmAMnA eka tarIke cUMTI kADhI che. khe pArasI bhakto mane muMbAImAM levA mATe AvyA. muMbAI cheDatI vakhate emaNe mane sUcanA ApI ke emanA guruMne phUla tathA phaLanI bheTa ApavI Avazyaka che. ethI ame bajAramAM gayA ane emaNe mArAvatI phaLa ne phUlanA meATA TApalA kharIdyo. rAtabharanI musApharI pachI bIjI savAre amArI Trena ahamadanagara AvI paheAMcI. eka atihAsika sthaLanA rUpamAM mane enuM smaraNu Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM thayuM, kAraNa ke mogala satanatanA zaNagArasamA custa matAvalaMbI kara bAdazAha auraMgajhebe maraNa AvI pahoMcavAthI pitAnA taMbumAM ahIM ja pitAnI dADhI para chelle hAtha pheravI lIdhela. sTezana para yuddhanA jamAnAnI eka jUnI purANI phorDa moTara amArI rAha jotI UbhelI. maherabAbAnA Azrame e laI javAlAvavAnuM kAma karyA karatI. amAre sapATa pradezanuM sAta mAIlanuM aMtara kApavAnuM hatuM. rastAnI eka bAju lImaDAnAM jhADanI hAra hatI. ame eka evA gAmamAMthI pasAra thayA jenAM gharanI najIkanAM badAmI raMganAM chAparAM tyAMnA maMdiranA khullA nAnA zikhara sAme chavAyelAM. e pachI eka jharaNuM dekhAyuM. enA taTa para gulAbI tathA pILA raMganAM phUlo UgelAM, ane enA kAdavavALA pANImAM bheMsa sukhapUrvaka sUtelI. chUTAchavAyA vistAramAM chavAyelI maherabAbAnI vasatImAM ame AvI pahoMcyA. medAnamAM traNa vicitra dekhAvanAM paththaranAM makAne hatAM. pAchaLathI mane khabara paDI ke te lazkarane vikherI nAkhelA paDAvanA avazeSarUpa hatAM. bAjumAM traNa sApha lAkaDAnA baMgalA hatA. lagabhaga pA mAIla jeTale dUra ArANagAma nAme nAnuM gAmaDuM hatuM. e AkhAya sthaLane dekhAva verAna je athavA aDadhe ujajaDa lAgato. mArA pArasI sAthIoe mane jaNAvyuM ke emane gurunuM A to kevaLa gAmaDAnuM AzrayasthAna che, ane emanuM mukhya kendra te nAzika pAse che. emanA AtmIya ziSyomAMnA moTA bhAganA ziSyo tyAM ja rahe che ne mulAkAtIone paNa tyAM ja maLavAmAM Ave che. ame pasAra thayA te vakhate eka baMgalAmAMthI thoDAka mANaso bahAra AvyA. emanI vacce eka aMgrejane joIne e badhA rAjI thayA. emanAmAMnA koI eAsarImAM AMTA mAratA, koI hasatA, to koI hAvabhAva karatA. khetarane oLaMgIne ame eka vicitra dekhAtI kRtrima guphA pAse AvI pahoMcyA. e guphA paththaramAMthI taiyAra karavAmAM AvI hatI ane Azare ATha phITa UMDI hatI. enuM pravezadvAra Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta dakSiNa tarapha hatuM ane enI aMdaranA bhAgamAM savArane tAjo sUryaprakAza pADato hato. AjubAju najara nAkhatAM khetarene hArabaMdha vistAra, pUrvIya kSitijanI sImAne nakakI karanArI TekarIo ane nIce khINamAM vRkSothI DhaMkAyelA gAmaDAnuM darzana karI zakAyuM. e pArasI saMtapuruSa prakRtinA mahAna premI hatA emAM zaMkA nahi kAraNa ke emano Azrama emaNe ekAMta zAMta pradezamAM sthApita karela. muMbAInA kolAhalavALA jIvanane joyA pachI e zAMta jIvanane anubhava mAre mATe kharekhara AnaMdadAyaka thaI paDyo. saMtarInI peThe cokI karanArA be mANaso guphAnA pravezadvAranI pAse UbhA rahelA. amane joIne te potAnA gurunI maMjUrI meLavavA mATe aMdara gayA. "sigAreTa phekI do kAraNa ke bAbAne dhumrapAna pasaMda nathI paDatuM. mane laI janArAomAMnA eke evI sUcanA karI, eTale meM sigAreTa pheMkI dIdhI. ekAda paLamAM to mane e kahevAtA navIna payagaMbarane sanmAnanIya sAnnidhyamAM laI javAmAM Avyo. e guphAnA dUranA khUNAmAM beThA hatA. AkhIye guphAmAM suMdara kArIgIrIvALA IrAnI kAmaLo pAtharavAmAM Avyo hato. mArI kalpanA karatAM emanuM vyakitatva jarA judI ja jAtanuM nIkaLyuM. emanI AMkha mArA uMDANamAM UtaranArI nA lAgI, emanA mukha paranA bhAve eTalA badhA baLavAna nA dekhAyA, ane jeke emanI AjubAjunA vAtAvaraNamAM mane kazuMka tyAgamaya, alaukika ane saraLa lAgyuM te paNa evA koI uttejaka tattvane anubhava nA thaI zakyo jevo anubhava lAkho lekenI premabhaktine prApta karavAnI IcchAvALA manuSyanA sAnnidhyamAM thavAnI AzA rAkhI zakAya. emaNe paherelo lAMbe, vaccha, sapheda jhabhbho jUnA vakhatanA rAte paheravAnA aMgrejI khamIsa jevo beDoLa dekhAto. emanuM mAyALa mIThuM mukha emanI garadana sudhI pahoMcanArA sepArI jevA bhUkharA. vAMkaDiyA vALathI DhaMkAyeluM hatuM. emanA suMvALA rezama jevA strInA Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM . vALane maLatA vALa joIne mane Azcarya thayuM. emanuM nAka vaccethI upara UThIne pachI garuDanA nAkanI jema nIce mUkeluM hatuM. AMkha kALI, madhyama kadanI ane sApha hatI paraMtu prabhAvazALI nA lAgI. emanI mUcha bhUkharA raMganI tathA bhAre hatI. emanA pitA IrAnI hovA chatAM emanI atyaprakAzita cAmaDI e mULa IrAnanA che evuM kahevAnI nA pADatI. vadhArAmAM dekhItI rIte ja e haju trIsanI aMdaranA yuvAna hatA. emanuM kapALa emanI chevaTanI vizeSatA tarIke mane Aje paNa yAda che. sAmAnya rIte jovA maLatAM kapALa karatAM paNa e nAnuM athavA TUMkuM hatuM. ene joIne mane navAI lAgI. kapALano pradeza zuM kAI khAsa lakSaNeno sUcaka che ? mastakano AkAra zuM kaI vizeSatA athavA vicArazaktinuM darzana karAve che ? paraMtu kadAca payagaMbara e badhI zArIrika maryAdAothI para haze? "tamane maLatAM mane AnaMda thAya che" evuM emaNe kahyuM to kharuM, paraMtu mAnavavANInI sAmAnya paddhatimAM nahi. emanA khoLAmAM rAkhelA akSaronA pATiyA para AMgaLI mUkIne e eka pachI eka akSare batAvye jatA. evI rIte mUka rIte zabda kahevAtA jatA ane emanA maMtrI mAre mATe emanuM utAvaLe uccAraNa karatA. I. sa. 1925nA julAInI dasamI tArIkhathI e saMta puruSa eka paNa akSara nathI bolyA. emanA nAnA bhAIe kahyuM ke e abhinava payagaMbara jyAre mauna pUruM karaze tyAre emano saMdeza saMsArane cakita karI deze. bAkI atyAre te e kaThora mauna pALI rahyA che. pATiyA para AMgaLI pheravIne maherabAbAe premapUrvaka mArA kuzaLa samAcAra pUchaLyA, mArA jIvana vize pUchaparacha karI. ane bhAratavarSanA mArA rasa-badala saMtoSa batAvyo. emanuM aMgrejInuM jJAna ghaNuM sAruM hovAthI mArI bhASAnA anuvAda karavAnI AvazyakatA nA rahI. emanI lAMbI mulAkAta mATe meM karelI vinaMti TheTha bapora Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta sudhI emaNe ema kahIne mulatavI rAkhI ke "tamArI tAkIdanI jarUrata khorAka ane ArAma che.' e pachI huM eka paththaranA makAnamAM gayo. ene aMdara bhAga ughADo ane aMdhAriyo hato. emAM gAdalA vagarane khAlI khATale hato. tUTayuM phUTayuM Tebala hatuM ane 1857nA baLavA vakhate sArI sevA karI zakI hota tevI khurazI hatI. ekAda aThavADiyA sudhI mAre tyAM rahevAnuM hatuM. kAca vinAnI bArImAMthI bahAra joyuM to mane zuM dekhAyuM ? thorathI vIMTaLAyelAM, jaMgalamAM lAMbe lagI phelAyelAM nAnakaDAM kheDyA vinAnAM khetare. cAra kalAka jeTalo samaya sustImAM cAlyo gayo. eka vAra pharIthI mAre maherabAbAnI sAme irAnI kAmaLA para besavAnuM thayuM. emane moTo dA e che ke samasta mAnavajAtine AdhyAtmika prakAza athavA pratyakSa doravaNI ApavA mATe e nimitta thayA che, e dA mAre hajI tapAsavAne hate. pitAnA akSarovALA pATiyA para racAyelA pahelA vAkyamAM emaNe e dA vahetA mUkyo. huM samasta saMsArane itihAsa badalI nAkhIza." mArI neMdha karI levAnI rIta emane nA gamI. mArI pAsethI vidAya thayA pachI tamArI noMdha nA lakhI zake?" huM emanI sAthe saMmata thaye ane emanA zabdone mArAM smRti-pRSTho para TapakAvavA lAgyo. IzunuM Agamana jevI rIte jaDavAdI jamAnAne AdhyAtmikatAthI ajavALavA mATe thayeluM, tevI rIte vartamAna prajAne Atmika vikAsane vega ApavA mATe huM AvI pahoMcyo chuM. evAM daivI kAryone samaya sadAye nizcita hoya che, ane samaya pAtAM mArA satya svarUpanI jANu huM saMsArane karI daIza. Izu, buddha, mahamada ane jarathusta jevA mahAna dharmaguruonI vacce dharmanA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM mahatvanA mULabhUta siddhAMtanI ekatA che. e badhA payagaMbarone Izvare ja mokalelA. emanA upadezomAM emane mukhya saMdeza sonerI dorAnI jema vahyA kare che. e daivI mahApuruSo tyAre ja bahAra AvyA tyAre emanI madada atyaMta Avazyaka hatI, jyAre AdhyAtmikatAne ekadama oTa Avelo, ane jaDavAdanI badhe ja bolabAlA hatI. vartamAna kALamAM paNa e ja vakhata AvI rahyo che. AkhI duniyA atyAre indriyenI vAsanAomAM, jAtIya bhedabhAvomAM, ane dhananI pUjAmAM paDelI che. Izvarane bhUlI gaI che. sAce dharma bhulAI gayo che. mAnava jIvana mAge che ane dharmaguruo ene paththara Ape che. eTalA mATe sAcI bhaktinI sthApanA karavA ane manuSyane jaDavAdanI ghelachAmAMthI jagADavA Izvare pitAnA sAcA payagaMbarane eka vAra pharIthI manuSyanI vacce mekalavAnI jarUra che. huM te e pahelAMnA payagaMbarenuM anukaraNa ja karI rahyo chuM. e mAruM jIvanakArya che. Izvare e mATe mane Adeza Apyo che." maherabAbAnA maMtrI e AzcaryakAraka vidhAnanuM pratipAdana karatA jatA ne huM zAMtipUrvaka sAMbhaLato. mArA manane meM khulluM, TIkArahita ane koIpaNa prakAranA mAnasika pratIkAra vagaranuM rAkheluM ene artha e nathI samajavAne ke e vidhAnane huM svIkArI leto hato. pUrvIya saMtapuruSanI vAtone zAMtithI sAMbhaLatAM zIkhavuM joIe enI mane khabara hatI. zAMtithI sAMbhaLavAnI evI vRtti nahi hoya to pazcimanA mANasane ghaNI mahenatane aMte paNa, jyAMthI kAMIka meLavavA jevuM haze tyAMthI paNa bhAgye ja kazuM maLI zakaze. satya jhINAmAM jhINI tapAsanI sAme paNa salAmata rahI zake che, paraMtu pUrvanA lekenI mAnasika dazAne anukULa thAya eTalA mATe pazcimanI paddhatiomAM pheraphAra karavo joIe. maherabAbAe sahAnubhUti bhareluM smita karIne kahevA mAMDayuM? Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta lokenuM jIvana sudhAravA ane emane Izvarane mArge vALavA mATe payagaMbara keTalAka ke niyame nakkI kare che, dhArAdhoraNa banAve che. vakhata jatAM e niyama vyavasthita dharma ke matanuM rUpa dhAraNa kare che. paraMtu enA saMsthApakanA jIvana daramiyAna rahenArI AdarzanI bhAvanA ane hetunI nirmaLatA enA mRtyu pachI jatI rahe che. eTalA mATe saMsthAo ane saMpradAye Atmika satyane sAkSAtkAra nathI karAvI zakatAM ane sAcA dharmanuM AcaraNa hamezAM vyaktigata vastu che. dhArmika saMsthAo bhUtakALane sajIvana karanArI purAtattva vidyAnI zAkhAo jevI ja banI gaI che. tethI kAI navA dharma mata ke saMprAdayanI sthApanAne prayAsa huM nahi karuM. huM te badhA lekAnA dhArmika vicArane navuM svarUpa ApIza ane emanAmAM UMcI jIvanadaSTine jAgrata karIza. dharmasaMsthApakanA maraNa pachI keTaleya vakhate zodhAyelA siddhAMto ApaNane navAI lAge eTalA badhA pramANamAM vAraMvAra virodhAbhAsI lAgatA hoya che. paraMtu badhA dharmonAM mULa to samAna che. kAraNake e paramAtmA pAsethI ja prApta thAya che. eTalA mATe huM jAheramAM AvIza tyAre keI dharmanI upekSA nahi karuM ane enI sAthe sAthe koI khAsa dharmane upadeza paNa nahi ApuM. mAnavamanane bhedabhAvathI mukta karavAnI ane sarva dharmonA mULamAM rahelA jarUrI siddhAMtonI ekatAne anubhava karAvavAnI mArI IcchA che. pratyeka payaga bara jAhera kSetramAM bahAra AvatAM pahelAM samaya, saMjoge, ane manuSyanI manovRtti vize vicAra kare che. ane ethI ja potAnA jamAnAne mATe jarUrI hoya e upadeza ApatA hoya che. mArA magajamAM e vicAre barAbara jAmI jAya eTalA mATe maherabAbAe thoDI vAra zAMti rAkhI, ane pachIthI emanA zabdo judI ja dizAmAM vahevA mAMDyA. vartamAna kALamAM duniyAnA badhA deze eka bIjAnI keTalI badhI najIka AvI pahoMcyA che te tame nathI jotA ? relave, sTImara, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM Teliphona, tAra, reDiyo ane vartamAnapatrIe AkhI duniyAne gUMthIne eka karI che te tame nathI jANatA ? eka dezamAM banatA banAvane dasa hajAra mAIla dUranA dezanA leke eka ja divasamAM jANI le che tethI mahatvane saMdeza ApavAnI IcchAvALA mAnavIne saMdeza samasta mAnavajAti sAMbhaLI zake tema che. enI pAchaLa cokkasa kAraNa paNa che. eve vakhata jaladI AvI rahyo che ke jyAre manuSyajAti eka sarvasAmAnya AdhyAtmika matane svIkAra karaze. badhA ja dezanA leka ene lAbha UThAvaze. bIjI rIte kahuM to mAre mATe vizvavyApI saMdeza ApavAnI bhUmikA taiyAra thaI rahI che.' e Akasmika jAherAtathI puravAra thayuM ke maherabAbAne pitAnA bhaviSyamAM pUro athavA asIma vizvAsa che. emanA vartana parathI enI pratIti thatI hatI. emanI potAnI gaNatarI pramANe emanI zakti eka divasa atizaya kImatI sAbita thavAnI hatI ! "paraMtu jagatane tamArA jIvanakAryanI jANa kyAre karaze ?" meM pUchayuM. jyAre badhe aMdhAdhUMdhI ane azAMti phelAze tyAre ja mAruM mauna kholIne huM mAre saMdeza vaheto karIza. tyAre ja mArI kharekharI jarUra paDaze jyAre dharatI para dharatIkaMpa thaze, pUra Avaze, javAlAmukhI phATaze ane evA bIjA bhayaMkara ulkApAta thaze. jayAre pUrva ke pazcimamAM yuddhanI jvALA saLagI UThaze tyAre. AkhI duniyAne mAthe duHkha paDe te ja AkhI duniyAne uddhAra thaI zake." e yuddhanI tArIkhanI tamane khabara che?" "hA. e kAMI bahu dUra nathI. paraMtu huM tArIkha batAvavA nathI mAgato." evI bhaviSyavANI to bhayaMkara kahevAya." meM ugAra kAvyo. maherabAbA kSamA mAgatA hoya tema emanI pAtaLI, akSarenuM Alekhana karanArI AMgaLIo phelAvavA mAMDyA. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta sAcuM che. yuddha kharekhara bhISaNa thaze. vaijJAnika zaktine lIdhe chellA yuddha karatAM paNa e bhAre khataranAka thaI paDaze. e bahu ja thoDo vakhata athavA thoDA mahinA ja cAlaze. enI bhAre amaMgala ghaDIe huM jAhera thaIne saMsArane mAre jIvanasaMdeza saMbhaLAvIza. mArI Atmika zakti tathA bhautika madadathI yuddhane jaladI ane vicitra aMta ANIne duniyAnA dezamAM huM zAMti sthApIza. enI sAthe sAthe A pRthvI para keTalAka svAbhAvika pheraphAra paNa thaI raheze. duniyAnA vibhinna bhAgomAM jAnamAlanI hAni thaze. duniyAnI paristhiti ja evI haze ke mAre payagaMbarane pATha bhajavavo paDaze. mAruM AdhyAtmika kArya jarUra pUruM thaze tenI khAtarI rAkhaje." emane chelle zabda pUro thayo eTale emanA TUMkA kadanA, ghauM varNanA vadanavALA, kALI goLa marAThI TopIvALA, sekreTarI mArA tarapha prabhAvazALI najare jovA lAgyA. emanA vadana paranA bhAva jANe ke kahI rahyA hatA ke "joyuM ? tamane kevuM lAgyuM ? amane kevI agatyanI vastuo jANavA maLe che te jANyuM ?" emanA gurunI AMgaLI pATiyA para pharI pAchI pharavA mAMDI. ane ene na bhAvArtha kahevA mATe e taiyAra thayA. vizvayuddha pUruM thayA pachI sukhazAMtine eka na lAMbe kALa zarU thaze. niHzastrIkaraNa pachIthI kevaLa vAtane viSaya nahi rahe, paraMtu vAstavikatA banaze. jAti tathA saMpradAyanA jhaghaDAone aMta Avaze. dhArmika saMsthAo vaccenA matamatAMtaranAM gharSaNa maTI jaze. huM duniyAmAM badhe ja pravAsa karIza ane leke mane jovA mATe becena banaze. pratyeka pradeza, zahera ne gAmamAM mAro AdhyAtmika saMdeza pharI vaLaze. vizvabaMdhutva, zAMti, garIba tathA pachAta pratye sahAnubhUti ane Izvarane mATe prema e saune huM pracAra karIza." tamArA potAnA deza bhAratanA saMbaMdhamAM zuM?" bhAratanI hAnikAraka jJAtisaMsthAne jyAM sudhI jaDamULathI nAza nahi karuM tyAM sudhI huM jaMpIza nahi. jJAtinI sthApanAne lIdhe Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM bIjA dezonI sarakhAmaNImAM bhArata pachAta rahI gayuM. halakI jJAtinA tathA tarachoDAyelA mANasonI unnati pratye jyAre dhyAna ApavAmAM Avaze tyAre ja bhArata duniyAnA sauthI moTA prabhAvazALI dezamAM eka banI zakaze.' "enA bhaviSyanuM zuM ?" pitAnI aMdara truTio hovA chatAM, bhArata duniyAne sauthI meTe AdhyAtmika deza che. bhaviSyamAM te badhA dezonA netA pade birAjaze. dharmanA badhA saMsthApakane janma pUrvamAM thayo che, ane AdhyAtmika mArgadarzana mATe paNa saue pUrva tarapha ja jevuM raheze." pazcimanA meTA dezanA leke pUrvanA nAnA, namra, ghauMvarNI lakAne caraNe beThA che evI kalpanA karavA mAMguM chuM. paraMtu emAM mane saphaLatA nathI maLatI. mArI sAme beThelA sapheda jhabhbhAdhArI puruSa jANe ke mArI muzkelI samajI gayA ane kahevA lAgyA : bhAratanI kahevAtI gulAmIne enI sAcI gulAmI nA samajI letA. e gulAmI to bahAranI ane ethI kAmacalAu che. bahArathI jotAM rASTranI zakti haNAI gayelI lAge che to paNa rASTrane AtmA to amara ja che." e TUMkuM spaSTIkaraNa maLatAM mArI samajazakti kAMIka zAMta thaI. meM pahelAMnI vAta para AvavAnuM ThIka mAnyuM. "bIjAM keTalAMka sAdhano dvArA tamArA saMdeza vize pazcimamAM ame ghaNuM ghaNuM sAMbhaLyuM che. tamAre koI navI vAta kahevAnI che?" zabdo dvArA jUnAM Amika satyane paDadhe ja pADI rahyo chuM. paraMtu mArI yogazakti saMsAramAM navajIvanane saMcAra karavAnI che." e muddA para meM manane sthira karyuM. kSaNa vAra badhe zAMti chavAI rahI. meM vadhAre kazuM nA pUchavuM. mAthuM pheravIne meM guphAnI bahAra joyuM. dUra dUra zAMta khetaranI pAchaLa TekarIonI hAramALA UbhI rahI che. AkAzamAM tapate nirdaya sUrya manuSya, prANI ane pRthvIne eka Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagambara sAthenI mulAkAta 69 sarakhA tapAvI rahyo che. miniTA vItI rahI che. evI ekAMta guphAmAM sakhata tApamAM rasa lenArA leAkeAnI vacce rahIne duniyAne sudhAravAnI bhavya yAjanAo banAvavAnuM ane meATA mana phAve tevA, dhArmika vicArA dharAvavAnu` sahelu che. paraMtu vyAvahArikatAnI vacce bhautika sudhAraNAthI dhamadhamatAM zaherAnI kaThora paristhitiomAM, sUryanA UgavAthI jema dhummasa dUra thAya che tema evA vicArone bhAMgIne bhukko thaI jAya. 8 yuropa jarA sakhata ane zaMkAzIla che.' navA payagaMbara tarapha karIne me kahyuM ne pUchyuM: tame je kheAlA che te sAcA devI adhikArathI khele che enI khAtarI kevI rIte karAvI zakaze! ? dharmathI aparicita leAkeAne tame tamArI dhArmika mAnyatAmAM rasa letA kevI rIte karI zako ? pratyeka pazrimavAsI ema ja kaheze ke e azakaya che. ane tamAre parizrama joIne e tamArI sAme hasaze paNa kharA.' * tame jANatA nathI ke e vakhate paristhiti keTalI badhI badalAI gaI haze.' maherabAbAe peAtAnA pAtaLA, phrIkA hAtha ghasavA mAMDayA pachI emaNe keTalAka vicitra dAvA umeryA. e dAvA taddana saha rIte rajU karAtA hovA chatAM, mane kAMIka vadhArepaDatA lAgyA. * eka vAra mArI jAtane jAheramAM payagaMbara tarIke oLakhA eTale mArI zaktinI AgaLa kazuM ja nahi TakI zake. e vakha mArA javanakAryane puravAra karavA jAheramAM camatkAro paNa batAvIza. AMdhaLAne dRSTi ApavI, mAMdAne sAjA karavA, 2 ane azaktane madada karavI ane marelAMne paNa beThAM karavAM, mAre mATe bALakanA khela jevuM saheluM thaI paDaze. e camatkA eTalA mATe karIza ke emane lIdhe badhe ja sthaLe leAkeAne mA bhA, A. 2. kheA, pu Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM tema ja mArA saMdezamAM zraddhA pedA thaze. kevaLa kAInA kutUhalane saMtASavA mATe ja evA camatkAra nahi karuM. zakAvAdIone khAtarI karAvavA mATe ja emane Azraya letA hoIza.' huM stabdha banI gayeA. e mulAkAte sAmAnya jhuddhinI sImA vaTAvI dIdhI hatI. mane jarAka saMAca thayA. ame kalpanAnA kArA pradezamAM pravezI cUkayA hatA. camatkAra pArasI payagaMbare kahevA mAMDayuM : ' eka vastunI gerasamaja nA karatA. mArA ziSyAne meM hamezAM kahyuM che ke e camatkAro emane mATe nathI karavAnA paNa leAkeAne mATe karavAnA che. eke karI batAvavAnI icchA mane nathI thatI, paraMtu mane lAge che ke sAmAnya leAkeAnAM mana ethI mArI tarapha vALI zakAze. duniyAnA leAkAne AdhyAtmika banAvavAnI icchAthI prerAIne ja, evA camatkAro batAvIne huM emane cakita karIza.' khAbAe ghaNI camatkArika vastuo karI batAvI che.' sekreTarI vacce khelyA. 70 ' huM tarata ja sAvadhAna banyA. * dAkhalA tarIke ? 'meM utsukatA batAvI. ' gurue asaMmati darzAvatuM, AtmapravacanA karatuM, smita karyu. * emane pharI vAra kahI deA, viSNu ! ' e peAtAnI bhASAmAM Ave cheH jarUra paDaye huM kAI paNu camatkAra karI zakuM chuM. mArI daivI dazAnI prApti karI cUkelAne mATe ema karavuM saheluM che.' sekreTarInI mulAkAta laIne khIje divase e camatkArika prasaMge ze mAhitI meLavavAnA meM saMkalpa karyAM. mane thayuM ke mArI zeAdhamAM prasaMge! ghaNA rasamaya phALe ApI zakaze. mAruM Agamana eka gata nirIkSaka tarIke thayuM heAvAthI, pratyeka prakAranI sAcI hakIkata joItA khArAka pUrA pADaraze, evuM mane lAgyA vinA nA rahyuM. vacce vaLI thADIka zAMti rahI. saMta puruSane me emanA jIvana thoDAka prakAza pADavAnI vinati karI. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaMgabara sAthenI mulAkAta 71 viSNu, emane e paNa kahI dejo." peAtAnA sekreTarI tarapha nirdeza karatA e kheAlI UThayA. ' tame ahIM theADA vakhata nA che eTale mArA ziSyA sAthe vAtacIta karavAnI pUratI taka ne maLI raheze. e tamane mArA pUrvajIvana vize vAta karaze.' amArI vAtacIta sAmAnya viSaye pUratI maryAdrita rahI. e pachI ame chUTA paDacA. mArA utArA para paheAMcIne sauthI pahelAM tA meM sigAreTa saLagAvI, sigAreTa pIvAnI manAInu meM evI rIte sATuM vALyuM, ane enA aniyamita rIte upara UDatA sugadhita dhumADAnuM avaleAkana karavA mAMDayuM. sAMje eka vicitra dazya jovA maLyuM. tArAoe madamada prakAzavAnuM zarU karyuM, divasa gheADeAka bAkI rahyo, ane e gahana jhAMkhA prakAzamAM thADAM jhAMkhAM phAnase saLagavA mAMDayAM. maherabAbA emanI guphAmAM beThA hatA. e vakhate emanA bhakatA, mulAkAtIo, ane najIkanA gAma AragAmanA leAkeAnA vividharaMgI samudAya pravezadvAra AgaLa ekaThA thayA. maherabAJA jyAM hoya tyAM pratyeka sAMje je vidhi karavAmAM Ave che te vidhine AraMbha thavAneA hate. kAIka bhaktanA hAthamAM dIvAnI peThe kAma karanArA dhAtunA chIcharA pyAlA hatA. enI dIveTa sukhaDanA sugaMdhivALA telamAM kheALelI hatI. gurunA maoNMgala maratakanI AgaLa enArthI eNe sAta vAra Arati utArI. ekaThA thayelA leAkA e vakhate samUhamAM mATe svare stuti tathA prAnA karavA lAgyA. emanI marAThI bhASAnA svaramAM vAraMvAra Avate bAbA zabda huM sAMbhaLI zakayo. e stuti emanA gurunI atizayAktibharI prazaMsAthI bharelI hatI e spaSTa hatuM. badhA ja emanA tarapha AdarabharelI AMkhe joI rahelA, maherabAbAnA nAnA bhAI nAnA, UMcakIne laI jaI zakAya tevA, hArameAniyama pAse beThelA. gAyakAne utsAha ApavA e eka jAtanuM karuNu saMgIta cheADI rahelA. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI e vidhi daramiyAna, dareka bhakate guphA pAse AvI, ma sASTAMga praNAma karI, emanA ughADA caraNane cuMbana karyuM to eTalAM badhAM bhAvavibhora banI gayAM ke cuMbananI kriyAne miniTa sudhI laMbAvye rAkhI. mane jaNAvavAmAM AvyuM ke e AdhyAtmika rIte ghaNI ja phAyadAkAraka mAnavAmAM Ave che, kAraNa bhakta para ethI maherabAbAnA AzIrvAda Utare che eTaluM ja na paNa bhaktanAM keTalAMka pApa paNa ene lIdhe ApoApa dhovAI jAya che bIje divase zuM jovA maLaze tenI kalpanA karato huM mAre utArA tarapha cAlI nIkaLyo. khetaronI ArapArartha ane jaMgalamAMthI rAtrInI nIravatAne bhaMga karatA ziyALanA zabda saMbhaLAtA hatA. bIje divase meM sekreTarIne tathA aMgrejI bolatA ziSyone emane lAkaDAnA baMgalAomAMnA eka baMgalAnI bahAra ekaThA karyA. ame ardhagoLAkAramAM beThA. aMgrejInA jANanAra keTalAka leke thoDeka dUra UbhA rahIne hasate mukhe ane samaya netre amane joI rahelA. e saunAM mana tema ja saMsmaraNomAMthI, huM jemane vize ajANa hato evI emanA AzcaryakAraka gurudevanA jIvananI keTalIka vigato tAravavAnI meM zarUAta karI. emanuM nAma te mahera hatuM, paraMtu pitAne e sadguru maherabAbAne nAme oLakhAvatA. sadguru eTale sAcA ne saMpUrNa guru, ane bAbA zabdane prAga bhAratanA keTalAka le ke bhaktibhAvathI prerAIne karatA hoya che. emanA ziSya moTe bhAge emane e ja nAmathI saMbodhatA. maherabAbAnA pitAjI IrAnI hatA. e jarathostI dharma pALatA, ne eka garIba yuvaka tarIke bhAratamAM AvelA. mahera emanA pahelA putra hatA. emane janma pUnA zaheramAM I. sa. 1894mAM thayeluM. pAMca varasanI uMmare emane nizALamAM dAkhala karelA. emane abhyAsa sAro hato, ane sattara varase e meTrika Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta - 76 thayA. pachI pUnAnI Dekkana kaoNlejamAM dAkhala thaIne be varasa sudhI ThIka ThIka Adhunika zikSaNa paNa meLavyuM. e pachI emanA jIvanane vedanAmaya, gahana, tabakko zarU thayo. eka divasa sAMje skUlamAMthI sAyakala para pAchA pharatAM eka prakhyAta musalamAna strIphakIranA ghara pAsethI e pasAra thatA'tA. e strInuM nAma hajharata bAbA jAna hatuM ane e sauthI paNa vadhAre umaranI kahevAtI. enA lAkaDAnA sAdA, eka oraDAnA, gharanI bahAranI jALIvALI osarImAMnI pathArI para e ArAma karatI'tI. enI pAsethI sAyakala nIkaLI te ja vakhate e vRddha strIe UThIne saMketa karyo. e sAyakala parathI UtarIne enI pAse gayA. enA hAthane hAthamAM laIne e bheTI ane emanA kapALa para cuMbana karyuM. e ghaTanA pachIthI je banyuM tenA vize cokhkhI mAhitI nA maLI. mane ema kahevAmAM AvyuM ke yuvaka zunyamanaska jevI dazAmAM ghera gayo, ane pachInA ATha mahinA daramiyAna enI mAnasika zaktio kramekrame ghaTatI gaI ane Akhare ene mATe barAbara bhaNavAnuM paNa muzkela thaI paDayuM. chevaTe bhaNavAnuM ekadama azakaya thaI paDavAthI kolejane eNe tilAMjali ApI. yuvAna maheranA jIvanamAM e pachI ardhagAMDapaNanI dazA cAlu thaI. potAnI saMbhALa rAkhavAnuM ene mATe kaparuM thaI paDayuM. enI AMkha nIrasa ne nicetana jevI banI gaI. manuSyanAM jamavA, snAna karavA, tathA kudaratI hAjate javA jevAM bIjAM prAthamika kAma karavAnI zakti ke buddhi paNa enAmAM nA rahI. pitAjI khAvAnuM kahetA tyAre e yAMtrika rIte kherAka leto. nahi to bhajana zA mATe rAkhavAmAM AvyuM che enuM bhAna paNa ene nA rahetuM. saMkSepamAM kahIe to enI dazA mAnavIya saMcA jevI thaI gaI. vIsa varasanA yuvakanI saMbhALa traNa varasanA bALakanI jema enAM mAbApane rAkhavI paDe tyAre mananI zakti haNAI gaI che evuM Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM te saheje samajI zakAya. gabharAyelA pitAe ema mAnyuM ke parIkSAmATenI ge khaNa-paTTIne lIdhe enA magajane vadhAre paDato parizrama paDato lAge che. maherane judAjudA DokaTara pAse laI javAmAM AvyuM. emaNe cittataMtra tUTI paDayuM che evuM nakkI karIne ene Inajekazana ApyAM. nava mahinAmAM enI dayanIya dazAmAM sudhAro thavA mAMDyo. te dhIredhIre vadhate gaye. chevaTe e pitAnI AsapAsanA vAtAvaraNane buddhipUrvaka samajavA mAMDyo. ne sAmAnya rIte sAruM vartana paNa karavA lAgyo. ene pUrvavat ArAma to thayo, paraMtu enI prakRti badalAI gaI. enI vidvattAviSayaka mahattvAkAMkSAne aMta Avya, laukika jIvanakArakirdInI mahatvAkAMkSA para paNa pANI pharI vaLyuM ane ramatagamata mATe ene rasa paNa maTI gayo. ene ThekANe dhArmika jIvana jIvavAnI tIvra tarasa pedA thaI ane Atmika raMge raMgAI javAnI akhaMDa icchAe ghara karyuM. maherane vizvAsa hato ke jIvananA e badhA pheraphAro musalamAna strIphakIre karelA cuMbanane ja AbhArI hatA. tethI potAnA bhAvijIvana vize mArgadarzana meLavavA mahere e vRddhAnI mulAkAta lIdhI. eNe ene koI sadganI prApti karavAnI sUcanA karI. eNe pUchayuM ke evA sadguru kyAM maLaze ? javAbamAM eNe havAmAM anizcita rIte hAtha halAvyo, eTaluM ja. eNe pitAnI AjubAjunA keTalAka prasiddha saMtapuruSanI mulAkAta lIdhI. pachI pUnAthI so mAIla sudhInAM gAmaDAM joyAM. eka divasa e sAkerI pAsenA eka nAnA paththaranA maMdiramAM jaI caDhayA. maMdira ghaNuM nAnuM hatuM, paNa grAmajanonA kahevA pramANe tyAM eka atyaMta pavitra saMtapuruSa vAsa karatA. mahere emanA darzanathI anubhava karyo ke pitAnA guru ene maLI gayA che. pavitra jIvana jIvavAnI bhAvanAvALA yuvAna sArdhaka avAranavAra sAkerInI saphara karavA mAMDI. sAmAnya rIte potAnA gurunI sAthe e Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta - 75 ekIsAthe thoDAka divaso pasAra karatA, paraMtu eka vAra eNe cAra mahinA pasAra karyA. mahere kahyuM ke e vakhata daramiyAna ene pUrNa banAvavAmAM AvyuM ane enA jIvanakArya mATe taiyAra karavAmAM Avyo. eka divasa sAMje pitAnA trasa jUnA sahAdhyAyI athavA vidyArthI mitrone bhegA karI, emane agatyanA meLApanI gUDha sUcanA ApI, sAkArInA nAnA maMdiramAM laI Avyo. bAraNuM baMdha karavAmAM AvyAM. ane e pachI gaMbhIra dekhAtA upAsanI mahArAje UbhA thaIne saune upadeza Apyo. emaNe emane dharmane upadeza Apyo, saguNI banavAnI bhalAmaNa karI, kahyuM ke maherane emaNe pitAnA jJAna ane gabaLane AdhyAtmika vArasadAra banAvyo che. ane chelle chelle cakita thayelA yuvAne jAhera karyuM ke maherane Atmika pUrNatAnI prApti thaI che. potAnA pArasI mitranA anuyAyI banavAnI emaNe saune zikhAmaNa ApI ane kahyuM ke e zikhAmaNa pramANe cAlavAthI A lekamAM tema ja paralokamAM uttama prakArane AdhyAtmika lAbha maLI raheze. tAomAMnA keTalAke e zikhAmaNane amala karyo ane bIjA keTalAka zaMkAzIla rahyA. ekAda varasa bAda, sattAvIsame varase, yuvAna mahere pitAne thoDAka mulAkAtIonI AgaLa jAhera karyuM ke potAnA jIvanamAM karavAnA alaukika kAryanI pitAne khabara paDI che, ane Izvara ene manuSyajAtine mATe bhAre upakAraka mahAna kAma suprata karyuM che. potAne e jIvanakAryanI suspaSTa rUparekhA eNe na ApI, paraMtu thoDAMka varasomAM badho bheda bahAra pADyo. ene mATe payagaMbara banavAnuM nakkI thayuM hatuM ! I. sa. 1924mAM mahere pahelI vAra bhAratanI bahAra paga mUkyo. cha ziSyo sAthe emaNe IrAnanA pravAsane prAraMbha karatAM kahyuM ke potAnA pUrvajonA dezane pote pravAsa karavA mAge che. vahANa jyAre buzare baMdare AvI pahoMcyuM tyAre ekAeka vicAra badalIne ghara tarapha jatAM bIjAM vahANamAM besI jaIne emaNe e sthaLane Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM tyAga karyo. traNa mahinA pachI baLavAkhora sainike e IrAnanI rAjadhAnI taherAna kabaje karyuM ane rAjAne padabhraSTa karyo. gAdI paru bIjA navA zAhane besADyA. maherabAbA e vakhate emanA anuyAyIone uddezIne kahevA mAMDyAH IrAnanI mArI mulAkAta daramiyAna meM karelA yugakAryanuM pariNAma have tame joI zakyA !" emanA ziSyoe mane jaNAvyuM ke navA rAjAnA hAtha nIce IrAna vadhAre sukhI deza banI gayo che, ane musalamAno, jarathustadharmIo, yahUdIo ane khristIo badhA saMpathI sAthe rahe che. jUnA rAya daramiyAna to emanI aMdara kAyamanA kajiyA cAlyA karatA. ane bhayaMkara atyAcAra paNa thatA rahetA. emanI e rahasyamayI musApharI pachI thoDAM varasomAM maherabAbAe eka avanavI zikSaNa saMsthA zarU karI. emanI sUcanAnusAra eka ziSya AraNagAmanI bAjumAM saMsthAnanI atyAranI jagyA kharIda karI. thoDAka sAdhAraNa baMgalA tathA ghAsanAM chAparAM tema ja lAkaDAnA thAMbhalAvALAM jhUMpaDAM banAvavAmAM AvyAM. pachIthI eka beDiMga-skUla khUllI mUkavAmAM AvI. enA zikSakonI bharatI maherabAbAnA zikSita ziSyomAMthI ane vidyArthIonI bharatI bhaktonAM kuTuMbo tathA mitromAMthI karavAmAM AvelI. zikSaNa mATe kaMI phI na hatI ane rahevAnuM ne jamavAnuM paNa maphata hatuM. bIjA sAmAnya viSayo uparAMta e skUlamAM dharmanuM khAsa binasAMpradAyika zikSaNa maherabAbA pote ja pUruM pADatA. evI AkarSaka zaratone lIdhe so jeTalA chokarAone bhegA karavAnuM kAma saheluM thayuM. bAreka to dUra IrAnamAMthI AvI pahoMcyA. e chokarAone badhA ja dharmomAM ochevatte aMze mAnya sadAcAranA siddhAMta zIkhavavAmAM AvyA tathA mahAna payagaMbaranI jIvana Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta - 77: kathAothI paNa paricita karavAmAM AvyA. dhIredhIre dhArmika zikSaNa AkhAye abhyAsakramanuM agatyanuM aMga banI gayuM, ane maherabAbAe meTA chekarAone pANInI peThe caMcaLa svabhAvanA bhaktimaya rahasyavAda tarapha doravA mAMDyA. emane eka pavitra vyakti mAnavAnuM ane ethI AgaLa vadhIne emane pUjavAnuM paNa e saune zIkhavavAmAM AvyuM. AgaLa jatAM keTalAka chokarAomAM dhArmika unmAdanI nizAnIo paNa dekhAvA lAgI. thoDAka divasane aMtare emanI aMdara vicitra banAva banavA mAMDyA. e asAmAnya skUlanI eka naMdhapAtra vizeSatA e hatI. enA vidyArthIo judI judI jAti, judAMjudAM kuLa ane saMpradAyanA hatA. hiMdu, musalamAna, bhAratIya, khristI ane pArasI paraspara chUTathI haLatAmaLatA, paraMtu maherabAbAnI dIcchA vadhAre bharatI karavAnI hatI. potAnA mukhya ziSyane emaNe keTalAka gorA vidyArthIone zodhI lAvavA mATe iMglenDa mokalyA. bAbAnA e dUtane potAnA kAmamAM ghaNI muzkelI paDI, kAraNa ke gorAM mAbApa pitAnAM bALakone dUra eziyAmAM ajANyA eka puruSa pAse bhaNavA mekalavA taiyAra na thayAM. vaLI badhA dharmonuM saMmizrita zikSaNa ApanArI skUlano vicAra paNa emane bahu nA game. iMglenDanI ghaNI skUlomAM judA judA saMpradAyanA vidyArthIo sahaja rIte ja bhegA thAya che ane te paNa sAMpradAyika bhAvothI bharelA bhAratamAM ene mATe je UhApoha macAvavAmAM Ave che tevA keI paNa jAtanA UhApoha vagara. bhAratamAMnA bAbAnA dUtane eka divasa eka evA aMgrejano meLApa thaye jemaNe ekAda be vArtAlApa pachI tarata ja maherabAbAno payagaMbara tarIke svIkAra karyo. e mANasa ghaNu utsAhI prakRtinA hatA tathA laMDanamAM phelAyelA vividha matamatAMtarono paricaya paNa prApta karI cUkelA, tethI emanI samaja pramANe maherabAbAnA vadhAre UMcA saMdeza mATe e taiyAra thayA. emaNe garA vidyArthIo meLavI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM ApavAmAM madada karI ane traNa bALakone zodhI paNa kADhayAM. emanAM mAbApa taddana garIba hovAthI emanA viyogarUpI kiMmata cUkAvIne paNa pitAno boja haLavo karavA mAgatAM hatAM. e ja saMjogomAM InDiyA oNphisanI pravRtti zarU thaI, badhI hakIkata zodhI kADhI, enA mukhya adhikArI ethI hAlI UThyA, ane AkhIye yojanA para pratibaMdha mUkyo. bALakanI saphara aTakI paDI. pArasI payagaMbaranA pratinidhi aMgreja tathA aMgrejanI patnI ane emanI sALI sAthe bhAratamAM pAcho pharyo. emanA Agamana pachI pAMca ke cha mahinA bAda maherabAbAe emanA mukhya ziSyane khace emane IMglenDa pAchAM mekalyAM. maherabAbAe mane jaNAvyuM ke e skUlanI sthApanA pAchaLane emane uddeza dvividha hato. sauthI pahelAM to e vidyArthIomAMthI dharma tathA jAtinA bhedabhAva dUra karavA mAgatA hatA. ane bIje udeza e hato ke emanAmAMthI khAsa pasaMdagInA thoDAka vidyArthIone potAnA AdhyAtmika jIvanakAryanA bhAvi saMdezavAhaka tarIke tAlIma ApavAnI e IcchA rAkhatA'tA. kALakrame e vadhAre ne vadhAre paripakava banatAM ane potAnA jIvanakAryanI jAherAtane samaya pAse AvatAM, emane dharmapracAraka tarIke tathA samasta mAnavajAtine AdhyAtmika raMge raMgI devAnA pitAne nakkI karAyelA kAryamAM madadakartA tarIke emane pAMca khaMDamAM mokalavAnI emanI IcchA hatI. skUlanI sAthe bIjI pravRtti paNa khIlavA mAMDI. eka nAnuM sarakhuM davAkhAnuM zarU karavAmAM AvyuM ane aMdha, rogI tathA apaMgane ekaThA karavA mATe khAsa ziSyone mokalavAmAM AvyA. emane maphata khorAka, raheThANa tathA maphata sAravArane lAbha ApavAmAM Avato ane e uparAMta, maherabAbA emane Atmika zAMti paNa pUrI pADatA. eka utsAhI bhakate to evuM paNa kahyuM ke pAMca kuSTharogI to emanA sparzathI ja sArA thaI gayA. aphasosanI vAta che ke mane e sAMbhaLIne thoDIka zaMkA thaI; kAraNake emanAM nAmaThAma Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta athavA zaranAmAM paNa kAI nA kahI zakA. emAM mane atizayAkti sivAya bIjuM kAMI ja nA lAgyuM. emanAmAMnA eka kR'rAgIe te| kRtajJatAvaza thaIne maherabAbAnA ziSya banavAnuM pasa Mda karyuM. ghAsathI bharelA medAnamAM pharI vaLatI jvAlAnI jema, kRSTharogIethI bharelA bhAratamAM e samAcAra pharI vaLyA haze ane dezanA ja du:khI leAkeA AraNagAma najIkanA e davAkhAnA AgaLa ekaThA thayA haze ! Ge AjubAjunAM gAmAmAMthI bhakto, mulAkAtIe tathA jinAsunA samudAya AvavA mAMDayo. e asAmAnya sasthAnanI vasatI keTalIya seAnI thaI gaI. AkhAye sthaLamAM UMDI dhArmika suvAsa pharI vaLI. maherabAbA dekhItI rIte ja e sthaLanA madhyabiMdu jevA hatA. e saMsthAnanI sthApanAne aDhAra mahinA thayA. te pachI ene ekAeka baMdha karI devAmAM AvyuM ane e badhI pravRttie paNa mUkI devAI. chekarAene emanAM mAbApa pAse tathA daradIone tapeAtAne ghera meAkalavAmAM AvyAM. ene mATe maherabAbA taraphathI kAI kAraNa ApavAmAM nA AvyuM. mane jANavA maLyuM ke emanA vanamAM evA Akasmika, avarNanIya AvegeA teA lagabhaga svAbhAvika athavA sahajakrama jevA banI gayA hatA. I. sa. 1929nI vasaMta daramiyAna sAdhu leIka nAmanA peAtAnA prathama kAryavAhaka ziSyane bhAratanA pravAsa karavAnA Adeza ApIne emaNe bahAra mekayeA. chUTA paDatI vakhate emaNe ene AjJA karatAM kahevA mAMDayu' : " tamane payaga MbaranuM kAma karavAnA lAbha maLyA che. bhrAtRbhAvanI bhAvanA dRDha karajo tathA kAI dhane halakA nA batAvazeA. huM tamArA saMbaMdhI badhuM ja jANatA hAIza tenI khAtarI rAkhajo. bIjAnI TIkAthI nAsIpAsa nA thatA. huM tamane dAratA rahIza. mArA vinA phAInuM paNu anukaraNa nA karatA, kAIne nA mAnatA,' Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM mane maLelI mAhitI parathI jANI zakAyuM ke e sAdhu paribhramaNane mATe zArIrika rIte ekadama ayogya hatA. madrAsamAM emaNe thoDAka anuyAyIo UbhA karyA kharA, paraMtu e pachI rastAmAM ja mAMdA paDyA ane maravA mATe ja AzramamAM pAchA pharyA. pArasI saMta puruSanI kArakirdInuM A jhaDapI rekhAcitra che. maherabAbAnI sAthe mAre keTalIka uparachalI sAmAnya vAta thaI kharI, paraMtu mAre te saMsArane mATenA emaNe pote ja nakkI karelA jIvanakArya vize kazuMka vadhAre cokkasa jANavuM hatuM. eTalA mATe meM emanI sAthenI mArI chellI mulAkAtanI maMjUrI meLavI. Aje emanA zarIra para suMvALA vAdaLI khesa hato ane vArtAlApa mATe taiyAra hoya evI rIte emanA ghUMTaNa para akSaranuM pATiyuM mUkeluM hatuM. hAjara rahelA ziSyoe sanmAnanIya prekSakA banIne jarUrI bhUmikA taiyAra karI hatI. badhA paraspara mita karatA hatA. e vakhate meM zAMtino bhaMga karato prazna ekAeka ja pUchI kADhalyo : tame payagaMbara che evuM tame kevI rIte jANe che ?' zive mAruM sAhasa joIne Azcaryacakita thaI gayA. guru pitAnAM bhAre bhavAM para hAtha pheravavA lAgyA; paraMtu leza paNa acakAyA ke gabharAyA vagara mArI tarapha smita karIne tarata ja uttara Apyo : huM jANuM chuM, sArI rIte jANuM chuM. tame jema jANe che ke tame mAnava che tevI rIte mane khabara che ke huM payagaMbara chuM. mAruM samagra jIvana enuM ja che. mArI dhanyatA nathI maTatI. tame koI bIjA mANasa che evuM bhUlathI paNa nahi samaje. evI rIte huM je chuM te vize bhUlamAM nathI paDato. mAre daivI kAma karavAnuM che ane e huM karIza ja. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta muslima strI phakIre cuMbana karyuM tyAre kharekhara zuM thayuM ? tamane te yAda che ?" hA. tyAM lagI huM bIjA chokarAonI jema saMsArI hate. hajharata bAbAjAne mAre mATenuM bAraNuM ughADI nAkhyuM. enuM cuMbana mAre mATe moTo pheraphAra karanAruM thaI paDayuM. mane evuM lAgyuM ke jANe brahmAMDa avakAzamAM DUbI rahyuM che. huM taddana ekalo paDI gayo. hA, huM Izvara sAthe ekale paDyo. mahinAo sudhI mArAthI sUI nA zakAyuM. te chatAM paNa kamajora banavAne badale pahelAM je ja zaktizALI banI rahyo. mArA pitAjI e badhuM nA samajI zakyA. emane lAgyuM ke huM gAMDa banI gayo chuM. emaNe DokaTarane bolAvavA mAMDyA. emaNe mane davA tathA Ijekazana ApyAM paraMtu kazI asara na thaI. mane Izvara sAthenI ektAne anubhava thaI rahyo hate. emAM upacAra karavA jevuM kazuM hatuM ja nahi. huM phakta mArA rojiMdA bahAranA jIvanane khoI beThelo ane pharIthI bhAnamAM AvatAM ghaNo lAMbe vakhata lAge. tame samajI zake che to kharA ne ?" "jarUra. have tame tamArI pUrva sthitimAM AvI gayA che te janatAne tamAre vize kyAre jaNAvaze ?" najIkanA bhaviSyamAM ja huM bahAra AvIza, paNa enI koI nakakI tArIkha nahi ApI zakuM." pachI ? " "A pRthvI paranuM mAruM kAma tetrIsa varasa sudhI cAlaze; te pachI mAruM karUNa rIte mRtyu thaze. mArA ja pArasI bhAIo mArA bhayaMkara aMta mATe javAbadAra haze. paraMtu bIjA mAruM kAma cAlu rAkhaze." mArA mAnyA mujaba tamArA ziSyo ja ne ?' "mArA pasaMda karelA bAra ziSyonuM maMDaLa ke jemAMthI eka nirdhArita vakhate guru banaze. emane mATe ja huM avAranavAra upavAsa Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM karuM chuM ne mauna rAkhu chu. ethI emanAM pApa dhAvAI jAya che ane emane AdhyAtmika paripUrNatA meLavavAmAM madada maLe che. e badhA ja pUrvajanmAmAM mArI sAthe rahetA hatA. tethI temane madada karavA huM badhAyeleA chuM. cummAlIsa sabhyovALuM eka khIju` bahAranuM maMDaLa paNa UbhuM thaze. e maDaLanAM strIpuruSo jarA UtaratI kakSAnAM haze. emanuM kAma khAra mukhya ziSyAne emaNe pUrNatA prApta karyA pachI madada karavAnuM raheze.' payaMgabara padane mATenA bIjA dAvAdArA paNa che kharA ke? ' e kSudra mAnavAnI avajJA karatAM mahere hasavA mAMDayuM. hA. kRSNamUrti che.--misIsa besanTanA rakSita. thiyeAseAphrIsTA peAtAnI jAtane chetarI rahyA che. emanA mukhya sUtradhAro himAlayanA tibeTa pradezamAM kanyAMka vase che ema kahevAmAM Ave che. emanAM kahevAtAM AzrayasthAnAmAM tamane dhULa tathA paththara vinA khIjuM kAMI ja nahi maLe. vaLI kAI paNa sAcA dharmagurune peAtAnA upayeAga mATe kAI bIjAnA zarIrane taiyAra karavAnI ke tAlIma ApavAnI jarUra nathI paDatI. e dekhItI rIte ja hAsyAspada che.' < e chellA vArtAlApane pariNAme keTalAMka bIjA vicitra nivedanA paNa bahAra AvyAM. akSarA para pharanArI emanI pAtaLI AMgaLIe keTalAya utAvaLiyA mizrita vicArA vyakta karavA lAgI...'amerikAnuM bhaviSya meTuM che. e AdhyAtmika valaNavALA deza banI jaze...mArAmAM zraddhA rAkhanAra pratyekane huM jANatA hAuM chuM, ane ene sadAne mATe madada karuM chuM...mArAM karmone jANavAno kAMziza nA karatA. temane tAga tamane kadApi nahi maLe...kAI sthaLamAM mAre game teTalA thADA vakhatane mATe paNa javAnuM te rahevAnuM thAya che teA tenuM vAtAvaraNa AdhyAtmika rIte ghaNuM UMcuM banI jAya che...mArI dvArA duniyAne je AdhyAtmika vega maLaze tenAthI duniyAnA Arthika, rAjakIya, jAtIya, sAmAjika badhA ja Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta praznone ukela AvI jaze svArthavRttine nAza thaze ane bhrAtRbhAvane pracAra thaze..chatrapati zivAjI jemaNe sattaramI sadImAM marAThA sAmrAjyanI sthApanA karI te paNa A rahyA. (e pitAnI pratye aMgulinirdeza kare che ene artha e ke mahera zivAjInA avatAra che). keTalAka grahomAM vastI che. sabhyatA ane bhautika sudhAraNamAM te ApaNI pRthvIne maLatA Ave che, paraMtu AdhyAtmika vikAsamAM ApaNI pRthvI AgaLa che." pitAnA dAvAnI rajUAta karavAmAM maherabAbA pAchA nathI paDatA e joI zakAyuM. mulAkAta pUrI thavAnI taiyArImAM hatI tyAre emaNe je hukama karyo ethI mane jarA navAI lAgI. "mArA pratinidhi banIne pazcimamAM jAo. bhaviSyanA devI saMdezavAhaka tarIke mArA nAmane pracAra kare. mAre mATe ane mArA prabhAvane phelAvavA mATe kAma kare. ema karavAthI mAnavajAtinA bhalA mATe ja kAma karaze." ema karavAthI kadAca leke mane gAMDa gaNaze." meM asvasthatAthI uttara Aye. e kalpanAthI ja huM hAlI UThayo. mahera mArI sAthe saMmata nA thayA. meM jaNAvyuM ke payagaMbaranI vAtane bAjue rAkhIe te paNa kaI vyakti AdhyAtmika mahAmAnava che evI khAtarI pazcimanA lakAne camatkAranI paraMparA sivAya bIjI koI rIte nathI thaI zakavAnI ane huM koI camatkAra karI zakuM tema nA hevAthI, emane dUta tarIkenuM kAma mArAthI nahi thaI zake. te pachI tame camatkAro karI zakaze.' emaNe sukhada khAtarI ApI. meM zAMti rAkhI. maherabAbAe mArI zAMtine artha judo Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM mArI pAse rahe, teA huM tamane moTI zakti pUrI pADIza.' emaNe Agraha karyo. * tame ghaNA nasIbadAra che. pazcimamAM jaIne kAma lAgI zake te mATe tamane uttama prakAranI zaktie meLavI ApavAmAM hu* madadarUpa thaIza.' 4 e avizvasanIya mulAkAtanA aMtima bhAganuM varNana karavuM Avazyaka nathI lAgatuM. keTalAka puruSe janmathI ja mahAna heAya che, keTalAka mahAnatAnI prApti kare che, ane bIjA keTalAka presapratinidhi ke pracArakane zodhe che. maherabAbA evA chellA kramamAM mAnatA heAya evuM lAgyA vinA nA rahyuM. bIje divase meM tyAMthI nIkaLavAnI taiyArI karI. me' kAma calAu samaya pUratI sASa Ape evI pUratI pavitra buddhi tathA bhaviSyavettA jevI agamacetI meLavI hatI. saMsAranA dUranA pradezAmAM meM musApharI karI che te phakta dhArmika vaktavyA athavA jhaLakatI jAherAtA sAMbhaLavA mATe nathI karI. mAre vAstavikatAnI jarUra hatI, pachI te vAstavikatAe bhale te vicitra athavA asAmAnya svarUpanI hAya ane mAre vizvAsapAtra purAvAnI jarUra hatI. vadhAre spaSTa rIte kahuM teA kazuka vyaktigata joItuM hatuM. jenu` mUlyAMkana ke jenI kaseATI karIne huM pote sa tAja meLavuM. mAre| sarasAmAna baMdhAI gayA. meM nIkaLavAnI taiyArI karI. maherabAbA pAse jaIne meM emanI vinayapUrvaka rajA mAgI. emaNe jaNAvyuM ke thADAka mahinAmAM ja e nAzika zaheranI najIkanA emanA mukhya nivAsasthAnamAM paheAMcI jaze. emaNe sUcanA karI ke emane tyAM maLIne mAre emanI pAse ekAda mAsa vAsa karavA. 'tamArI anukULatAe tyAM jarUra Avajo. huM tamane uccakArTinA AdhyAtmika anubhave! pUrA pADIza ane mAre vizenI sAcI hakIkata jANavAmAM madada karIza. tamane mArI aMdara rahelI uttama AdhyAtmika zakti ke siddhionu digdarzana karAvIza. e khkhI Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta tamArI badhI zaMkA dUra thaze. mArA dAvAne tame tamArA pitAnA ja vyaktigata anubhavothI sAbita karI zakaze. pachI pazcimamAM jaIne mAre mATe ghaNuM lekene meLavI zakazo." mArI anukULatA mujaba pAchA pharIne emanI sAthe eka mahine rahevAne meM nirNaya karyo. pArasI saMtapuruSanA nATakIya abhinayavALA cAritryane ane vicitra jevA jIvanakAryane paricaya hovA chatAM, AkhIye vastune khullA manathI tapAsI jevAne meM nizcaya karyo. muMbaInA dhamAliyA zaherI jIvanamAM thoDA vakhata mATe pAchA pharIne meM pUnAnI gADI pakaDI. A prAcIna dezanuM mAruM paribhramaNa zarU thavAnI taiyArImAM hatuM. | maherabAbAnA jIvanamAM potAnA Akasmika pravezathI vikAsanI navI rekhA pedA karanArI pelI musalamAna vRddha pavitra strIe mArA rasane jAgrata karyo. mane thayuM ke enI TUMkI mulAkAta anucita nahi lekhAya. muMbaImAM meM e strI vize keTalIka prAthamika mAhitI meLavI lIdhelI. tyAM rahetA ane ene chellAM pacAsa varasathI oLakhatA bhUtapUrva jaja khaMDAlAvALA dvArA jANavA maLyuM ke enI umara kharekhara 95 varasa jeTalI che. mane e vAtanuM smaraNa thayuM ke maherabAbAnA anuyAyIoe e umara 130nI batAvelI, paraMtu evuM vidhAna utsAhanA atirakane lIdhe atizayoktinA rUpamAM ja karavAmAM AveluM. jaje enI kathA saMkSepamAM kahI batAvelI. bhArata ane aphaghAnistAnanI vacce AvelA balucistAnanI e vatanI hatI. nAnI umaramAM eNe ghara choDI dIdheluM. page cAlIne lAMbAM tathA sAhasa bharelAM paribhramaNa karatAM karatAM A saikAnI zarUAtamAM pUnA AvI pahoMcI ane e pachI zahera choDIne kyAMya nathI gaI. pahelAM te bhAA. 2. kho. 6 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM eNe eka lImaDAnA vRkSa nIce rahevAnuM rAkhyuM. badhI RtumAM e tyAM ja paDI rahetI. pavitratA tathA alaukika zaktionA saMbaMdhamAM enI nAmanA najIkanA musalamAnamAM pharI vaLI, ane pachI te hiMduo paNa ene pUjyabhAvathI jovA lAgyA. pAkA makAnamAM rahevAnI aniraNane lIdhe keTalAka musalamAnoe Akhare e ja vRkSanI nIce ene mATe lAkaDAnuM AzrayasthAna taiyAra karyuM. e ene mATe gharanuM kAma karatuM ane comAsAnI agavaDatAo sAme thoDuM ghaNuM rakSaNa pUruM pADatuM. jajane meM emane aMgata abhiprAya ApavA kahyuM to emaNe jaNAvyuM ke hajharata bAbAjana eka sAcI phakIra che emAM zaMkA nathI. jaja pArasI hovAthI, emanA suparicita maherabAbA vize meM keTalIka mAhitI mAgI. mane je jANavA maLyuM te pArasI payagaMbara pratye vizeSa prema pedA kare tevuM na hatuM. maherabAbAnA vartamAna preraNAdAtA upAsanI maharAja viSe paNa chelle chelle meM pUchI joyuM. mane mAhitagAra karanArA, catura vivekI, sAMsArika tathA AvA viSayanA vizALa anubhavavALA vRddha puruSe emanI sAthenA pitAnA kamanasIba meLApanI vistRta vigato ApI. enAM be udAharaNe A rahyAM : upAsanIe bhayaMkara bhUla karI che. eka vAra emaNe mane banArasa javA mATe lalacAvyA. e vakhate e tyAM rahetA hatA, thoDAka vakhata pachI, mane mRtyune saMketa maLavAthI mArA kuTuMbIo pAse meM pUnA javAno vicAra karyo. upAsanIe badhuM sAruM thaI jaze evI uparAuparI bhaviSyavANI bhAkhIne mane tyAM jatAM aTakAvyo. paraMtu be divasa pachI mane tAra maLyo ke mArI putravadhUne saMtAna thayeluM tathA te thoDI ja miniTamAM maraNa pAmyuM. bIjI vakhata bombe sToka ekSacenjamAM javA mAgatA mArA jamAIne upAsanIe kahyuM ke tyAM javAnuM ene mATe khUba ja saubhAgyazALI thaze. emanI salAha mujaba karavAthI e lagabhaga barabAda banI gayo !" Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta 87 peAtAnA svata Mtra dRSTikANane lIdhe jaja khaMDAlAvALA mArA para chApa pADI zakA.maherabALAe jemane A jamAnAnI uttama AdhyAtmika vibhUtiemAMnI eka ' tarIke eLakhAvelA e upAsanI mahArAja pratye emaNe aNugamA batAvyA, paraMtu sAthesAthe kAI nRtanA saMkAca vinA e paNa svIkAryuM ke maherabAbA pote prAmANika che ane peAtAnI Atmika unnatimAM paNa vizvAsa rAkhe che. alabatta, e unnatinI sAbitI nathI maLI zakI. punA paheAMcIne chAvaNanI eka hATalamAM utArA karIne me hajharata bAbAAnanA nivAsa tarapha meTara haMkArI mUkI, mArI sAthe e strone vyaktigata rIte jANanAra bhAmiyAne lIdheA je mArA bhAMgyAtUTavA hiMdustAnIne sArI rIte rajU karI zake. vIjaLInA dIvA tathA jhAMkhA nAnA telanA dIvAnA vicitra, mizrita prakAzavALI eka sAMkaDI zerImAM enuM darzana thayuM. jatAMAvatAM barAbara joI zake evI rIte eka nIcI, lAMbI suMvALI pathArI para e sUtI hatI. esarInI vADanA saLiyA ene zerIthI chUTA pADatA. lAkaDAnA AzrayasthAnanI upara lImaDAnA vRkSanI DALIe dekhAtI. enAM sapheda phUla havAne jarAka phAramavaMtI karI detAM. tamAre bUTa kADhI nAkhavA joIe.' mArA bheAmiyAe mane cetavaNI ApI. ' aMdara pravezatI vakhate bUTa paherI rAkhavA e apamAnajanaka gaNAya che.' meM enI sUcanAnA amala karyo ane ekAda kSaNu bAda ame e strInI pathArI pAse AvIne UbhA rahyA. e vRddhA strI cattI sUtI hatI. enA mAthA nIce uzIkAM paDayAM hatAM. enA caLakatA rezamI vALanI dhavalatA bhAre karacalIvALA vana tathA taddana nAnA kapALathI ekadama judI ja tarI AvatI. tAjetaramAM zIkhelA hiMdustAnInA mArA navA saMgrahamAMthI ekAda vAkaya kheAlIne e vRddhAne meM mArI eLakhANu ApI. eNe Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mAthuM pheravyuM, mAtra hADakAM tathA cAmaDIne AdhAre ja TakI rahyo heya e hAtha phelAvyo, ane mAro hAtha hAthamAM lIdho. eNe ene majabUta rIte pakaDI rAkhIne alaukika AMkhe mArI tarapha tAkIne jevA mAMDyuM. e AMkha mAre mATe koyaDArUpa banI gaI. e ekadama khAlI tathA kAMI paNa na samajatI hoya tevI lAgavA mAMDI. traNa ke cAra miniTa sudhI teNe zAMtipUrvaka mAro hAtha pakaDI rAkhyo ane mArI AMkhamAM zUnyavat joyA karyuM. enI daSTi jANe ke mArI aMdara UMDI UtarI gaI. e lAgaNuM atyaMta anerI hatI. mane samajAyuM nahi ke mAre zuM karavuM... Akhare pitAne hAtha pAcho kheMcI laIne keTalAka vakhata sudhI eNe kapALa para pheravyA karyo. pachI mArA bhomiyA tarapha pharIne ene eNe kAMIka kahyuM paraMtu e kathana tyAMnI sthAnika bhASAmAM hovAthI huM ene artha na samajI zakyo. eNe ene anuvAda karI batAvyo ? ene bhAratamAM bolAvavAmAM Avyo che ane enI samaja ene thoDA vakhatamAM ja paDI jaze.' thoDIka vAra aTakyA pachI eNe bIjuM vAkya bolo batAvyuM. ene svara atyaMta dhImo hato. paraMtu eno artha jAhera karavA karatAM mArI smRtimAM akabaMdha rahe e ja barAbara che. ene svara atizaya jhINo hato. enA zabdo uccAra dhImethI ane khUba muzkelIthI thato. AvI vAvRddha, nabaLI, hADakAMnA mALakhA jevI AkRtimAM, AvI khaMDita bAMdhAnI nabaLI vyaktimAM, camatkArika zaktiovALe sAcA saMtane AtmA hoya e zuM saMbhavita che kharuM? ene aMdAja kAne AvI zake ? zarIranA akSaronA AdhAra para AmAnAM pRSTho vAMcavAnuM sadAne mATe sAruM-saheluM nathI hatuM. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI payagaMbara sAthenI mulAkAta paraMtu e strInI umara sonI najIka hatI. mane cetavavAmAM Avelo ke enI dazA nabaLI hovAthI enI sAthe vadhAre vArtAlApanI chUTa nahi ApI zakAya. eka vicAre mane bhAre asara karavAthI meM dhIrethI bahAra nIkaLavAnI taiyArI karI. mane thayuM ke enI khAlI AMkha parathI sUcanA maLe che ke e mRtyunI najIka che. jIrNa zarIramAMthI mana bahAra nIkaLatuM paraMtu vicitra lAgatI AMkha dvArA duniyAne najI anubhava karavA mATe avAranavAra pAchuM kheMcAI AvatuM.(keTalAka mahinA pachI meM enI mulAkAta lIdhI. enuM mRtyu najadIka hovAne mare khyAla sAco paDyo. mArI mulAkAta pachI tarata ja enuM mRtyu thayuM.) hoTalamAM AvIne meM mArA anubhavonuM saravaiyuM kADhayuM. mArI khAtarI thaI ke e strInA AtmAe kaIka UMDI AdhyAtmika avasthAnI prApti karI che. mArA aMtaramAM enA pratye AdarabhAva utpanna thayo. mane lAgyuM ke enA saMsage mArA rojiMdA vicArapravAhone badalI nAkhyA che, ane vaijJAnikonI ATalI badhI ze ne zaMkAo pachI paNa je rahasyamaya tatva ApaNuM pRthvI paranA jIvanane vIMTI vaLyuM che te tatvanI avarNanIya bhAvanA mArA manamAM pedA karI. mane spaSTa rIte samajAyuM ke A mahAna samasyAmaya jagatamAM mULa rahasyane ukela karavAno dAvo karanArA vaijJAnika lekhake to sapATI paranI upalaka khaNakhoda karavAnuM ja dhaMdhe karyA kare che. chatAM paNa e vAtanI samaja to mane na ja paDI ke e strI phakIrane sAdhAraNa saMparka mArA mananI keTalIka majabUta mAnyatAonA pAyA halAvanAro kevI rIte thaI zakyo. eNe bhAkhelI sUkSma bhaviSyavANI mArA manamAM punarAvatAra pAmI. ene bhAvArtha mArAthI nA samajI zakAyo. mane bhAratamAM koIe paNa nathI bolAvyo. mArA taraMgothI prerAIne huM pote ja svataMtra rIte nahoto Avyo ? e ghaTanA pachI lAMbe vakhate, cheka Aje A zabdo lakhuM chuM tyAre mAnuM chuM ke huM thoDuM thoDuM samajI zakuM chuM. mArA mAnanIya, e duniyA kharekhara ajaba che ! Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA pegIne meLApa hAtha vAraMvAra mArA ghaDiyALanI AjubAju pharI vaLatA hatA, kelenDara parathI aThavADiyAM vidAya thatAM hatAM ane dakSiNanA medAnI pradezamAMthI pasAra thato huM AgaLa ne AgaLa vadhato jato hate. keTalAka noMdhapAtra sthaLanI mulAkAta meM jarUra lIdhI. paraMtu noMdhapAtra manuSyo ochA maLyA. jenI mane mAhitI nahotI, paNa jenuM huM aMdhAnukaraNa karI rahyo hato, evI koI gUDha baLavAna zakti mane daratI hatI. ethI prerAIne pravAsInI peThe huM AgaLa vadhate. jato hato. chevaTe meM madrAsanI gADI pakaDI. tyAM rokAvAne ne cheDe vakhata sthira thavAne mane vicAra Avyo. rAtanI lAMbI musApharI daramiyAna UMghavAnuM kAma kaThina lAgyuM tyAre, mArA pazcima bhAratanA pravAsane pariNAme mane je moTA phAyadA thayA hatA tene vicAra meM karavA mAMDo. mAre eTaluM te kabUla karavuM ja paDayuM ke jenI zodhane lIdhe thoDuM ghaNuM paNa gaurava laI zakAya e eke yogI mane Aja sudhI nathI maLyo. kAIka RSinA darzanane vicAra paNa mArA mananA UMDANamAM ja rahI gayA che. bIjI bAjue, bhaLatI mAnyatAo, vahema ane gUMgaLAvanArI rUDhionuM darzana meM moTA pramANamAM karyuM hatuM. ene lIdhe mane lAgyuM ke muMbaImAM keTalIka vyaktione maLavAnA Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA yogIne meLApa 91 maLelA avasara daramiyAna rajU karAyelI zaMkAo tathA apAyelI cetavaNIo yathArtha hatI. mane evI paNa khAtarI thaI ke meM upADelA kAmanI pUrti mAre mATe muzkela thaI paDaze. saMta puruSo emanI badhI ja vibhinnatAomAM jovA maLyA, paraMtu emane mATe pUrepUruM AkarSaNa na thayuM. alaukika aMtarbhAgone lIdhe kAMIka vadhAre batAvavAnI AzA ApatAM maMdiromAM paNa pharI vaLyo. pavitra prAMgaNamAMthI pasAra thaIne garbhadvAra AgaLa paNa Ubhe rahyo. aMdara DakiyuM karIne, potAnI prArthanAo emanA ISTa devatAne kAne saMbhaLAya eTalA mATe prArthanA karatAM ghaMTa vagADatA kaTTara bhakatonAM darzana karyA. huM madrAsa AvI pahoMcyA. ene vizALa raMgIna dekhAva mane gamI gayo. zaherathI be mAIla jeTale dUra AvelA suMdara vistAramAM huM rahevA mAMDyo. jethI aMgrejo karatAM bhAratavAsIonA saMparkamAM sahelAIthI AvI zakAya. mAruM ghara brAhmaNonI zerImAM hatuM. rasto dhULanA jADA tharathI DhaMkAyelo hato. emAM mArA jeDA DUbI jatA. bAjumAM pagadaMDI kArI kADhelI. vIsamI sadInA sudhArAnA sparzathI badhuM mukta hatuM. dhoLelAM gharane thAMbhalAvALAM chAparAnAM pravezadvAra tathA khullAM AMgaNAM hatAM. mArA gharanI aMdaranA bhAgamAM lAdIvALo coka ane enI AjubAju kaThere hato. jUnA kUvAmAMthI pANuM DAla dvArA kADhavuM paDatuM hatuM. e vistAramAM AvelI betraNa zerIone cheDIne dUra javAthI je suMdara dazyo jovA maLatAM te anero AnaMda pUro pADatAM. tapAsa karatAM khabara paDI ke aDiyAra nadI to phakata aDadhA kalAkathI paNa eAchA vakhatamAM pagapALA pahoMcI zakAya teTalI najIka che. enI pAse keTalAMka chAyAvALAM tADanAM vRkSo hatAM. te ghaNuM ja suMdara dekhAtAM. huM mAre navarAzane vakhata emanI vacce AMTApherA karavAmAM athavA maMda rIte vahetA pANIne kAMThe kAMThe thoDAka mAIla cAlavAmAM vyatIta karate. zaheranI dakSiNa sImA nakkI karanArI aDiyAra nadI madrAsamAMthI vahIne samudranAM upara ane nIce UThatAM anaMta majAmAM maLI Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM jatI. eka savAre e suMdara jalapravAha pAse mArI rasavRtti jANanArA eka brAhmaNa sAthe huM dhIme pagale cAlate hato. thoDAka vakhata pachI eNe ociMte mAro hAtha pakaDyo ne kahyuM: "juo. ApaNuM tarapha AvI rahelA pelA yuvAnane joI zake che ? e bhegI tarIke oLakhAya che. e tamane rasa pUro pADaze, paraMtu amArI sAthe te e kadIya vAta nathI karatA. kAraNa ? " emanA nivAsasthAnanI mane khabara che. paNa AkhAya vistAramAM e sauthI vadhAre ekAMtika svabhAvanA mANasa che" . eTalAmAM to pelA ajANyA puruSa amArI pAse AvI pahoMcyA. emanuM zarIra pahelavAna jevuM hatuM. emanI uMmara Azare pAMtrIsa jeTalI lAgI. kada madhyama karatAM jarAka vadhAre hatuM. emanA habasIne maLatA AvatA mukhane joI mane atyaMta Azcarya thayuM. kALI meza jevI cAmaDI, pahoLuM sapATa nAka, jADA hoTha ane mAMsala kAyA parathI jaNAtuM ke emanuM lehI anArya che. emanA lAMbA sArI rIte oLelA vALa mastakanI AjubAju ekaThA thayA hatA. emaNe eka viziSTa prakAranuM eriMga paheryuM hatuM. zarIre vIMTelI sapheda zAla emanA DAbA khabhAnI upara patharAyelI hatI. paga khullA hatA tathA emanA para koI kapaDuM paNa nahotuM vIMTeluM. amArA tarapha jarIka paNa dhyAna ApyA vinA e dhIme pagale AgaLa cAlyA. dharatImAM kazuMka TUMDhavA mAgatI hoya evI rIte emanI AMkha nIce namelI hatI. evuM lAgatuM ke e AMkhanI pAchaLanuM mana keIka viSayane UMDe vicAra karI rahyuM che. mane thayuM ke cAlatAM cAlatAM e zenuM dhyAna dharI rahyA haze ? emane joIne mArI jijJAsA tathA rasavRtti vadhI paDyAM. amane alaga karanArI vADane toDI nAkhavAnI utkaTa icachAe mArA para kAbU meLavyA. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA gIne meLApa 3 mAre emanI sAthe vAta karavI che. ApaNe pAchA pharIe." meM sUcavyuM. brAhmaNe sakhata virodha karyo. eno kaI artha nathI." huM koziza to karI jouM." meM uttara Ape. brAhmaNe mane pharI vAra samajAvavA prayAsa karyo. "emanI pAse pahoMcavAnuM eTaluM badhuM agharuM che ke ame emane vize bhAgye ja kazuM jANI zakyA chIe. pitAnA paDozIethI paNa e alaga rahe che. ApaNe emanI vRttimAM vikSeparUpa na thavuM joIe." chatAM meM e nAmI yogInI dizAmAM cAlavA mAMDayuM. eTale mArA sAthIdAra mATe mAruM anukaraNa karavA sivAya bIjo koI rasto na rahyo. ame e yogInI pAse jaI pahoMcyA. amArI hAjarInI jarA paNa jANa na hoya tema e dhIme pagale AgaLa vadhatA gayA. ame paNa emanI pAchaLa pAchaLa cAlavA mAMDayuM. huM temanI sAthe vAtacIta karI zakuM ke kema te jarA pUchI juo" meM mArA sAthIdArane kahyuM. e aTakyA ane pachI mAthuM halAvIne dhIme svare bolyA : "nA. mArAthI evuM nahi puchAya. eka kImatI samAgamane khoI besavAnI duHkhada zakyatAe mane vadhAre prayatna karavA prerita karyo. yogIne mAre pote ja bolAvavA e sivAya bIjo koI vikalpa nahoto. hiMdu athavA aMgreja tarIkenI badhI ja rItabhAta kare rAkhIne huM emanA mArgamAM emanI AgaLa Ubho rahyo. hiMdInA nAnA bhaMDAramAMthI meM eka TUMkuM vAkya bolI batAvyuM. emaNe upara joyuM. emanA moDhA para smitanI rekhA pharI vaLI, paraMtu mastakanI madadathI emaNe nakArAtmaka saMketa karyo. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM e vakhate madrAsanI lokabhASA tAmilane eka ja zabda huM jANato hato, ane yogIne aMgrejInuM ethIya ochuM jJAna hatuM emAM zaMkA nahatI. dakSiNamAM bahu ochA leke hiMdInuM jJAna dharAve che enI mane mAhitI nahotI. sadbhAgye brAhmaNane lAgyuM ke e dizAmAM mane ekalo na mUkavo joIe; eTale e mArI madade AvyA. - emaNe utAvaLA, kSamA mAgatA svaramAM tAmilamAM kAMIka kahevA mAMDayuM. yogIe uttara na Apyo. emanI mukhAkRti gaMbhIra thaI, AMkha zuSka tathA pratikULa banI gaI. brAhmaNe muzkelImAM mukAyA hoya tema mArI tarapha jovA mAMDayuM. lAMbA samaya sudhI zAMti rahI. baMnemAMthI koIne na samajAyuM ke zuM karavuM ! mane sakheda samajAyuM ke yogIone bolatA karavAnuM kAma keTaluM badhuM kaparuM che. emanI mulAkAta levAmAM Ave te emane nathI gamatuM ane potAnA aMgata anubhavo vize bIjAnI sAthe vAta karavAnuM paNa temane pasaMda nathI paDatuM. yuga saMbaMdhI sahAnubhUti ke samaja na dharAvanArA TopAvALA aMgreja mATe potAnI UMDI zAMtine bhaMga karavAnuM kAI kahe che te temane nathI gamatuM. e lAgaNInI sAthe eka bIjI lAgaNI paNa utpanna thaI. meM Azcarya vaza thaIne anubhavyuM ke yogI mAruM bArIka nirIkSaNa karI rahyA che. mArA para evI chApa paDI ke mArI aMdaranA vicArone e mAnasika rIte tapAsI rahyA che. chatAM, bahArathI jotAM e alipta ane udAsIna dekhAtA. e bAbatamAM mArI bhUla to nahotI thatI ne ? paraMtu huM keI sUkSmadarzaka yaMtrathI jevAte mAnavapadArtha banI gaye chuM evI vicitra lAgaNImAMthI mukti to na ja meLavI zakAI. brAhmaNe nirutsAha banIne mane vidAya thavAnI sUcanA karI. ekAda miniTamAM ja emanA zAMta Agrahane vaza thaIne parAjita banIne huM pAchuM vaLyuM hatuM, paraMtu tyAM te yogIe acAnaka Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA yAgInA meLApa hAthanA saMketa karyo. e amane pAsenA UMcA tADavRkSa pAse laI gayA ane emaNe amane peAtAnI sAme besavAnA zAMta saMketa karyAM. pachI e pote paNa jamIna para besI gayA. emaNe brAhmaNanI sAthe tAmila bhASAmAM gheADIka vAta karI. me' joyuM ke emanAmAM khAsa prabhAva pADavAnI zita che ane emanA vyavahAra lagabhaga saMgItamaya che. 95 : yeAgI tamArI sAthe vAta karavAnI taiyArI batAve che.' mArA sAthIdAre mane samajAvyuM, ane pachI peAtAnA taraphathI kahI batAvyuM ke yeAgIe nadInA vaNakheDAyelA bhAga parathI keTalAMya varasA sudhI musApharI karI che. sauthI pahelAM tA meM yAgInuM nAma pUchyuM. enA javAbamAM mane nAmeAnI evI teA lAMbI hAramALA kahevAmAM AvI ke emane huM tarata ja nave nAme oLakhatA thayA. mane khabara paDI ke emanuM paheluM nAma ' brahmasugAna'dA ' hatuM, bIjA cAra evAM ja lAMbAM ke ethI paNa lAMbAM nAma emaNe dhAraNa karelAM, ane emane brahmane nAme oLakhavAnuM ja vadhAre sAruM hatuM. emanuM dareka nAma eTalA badhA akSarAnuM baneluM hatuM ke jo pAMce nAmane lakhavA besuM te! emanA zabdothI kAgaLanA keTalAya bhAga bharAI jAya. e yuvAna yAgInI nAmAvila mArA para prabhAva pADanArI ane mane mUMjhavaNamAM mUkanArI sAbita thaI eTale e nAmeAnI jAherAta jarUrI nathI lAgatI. aparicita vAcakeAnI saraLatA khAtara emanA ullekha brahmane nAme ja karatA rahIza. vAtacIta daramiyAna meM emane mATe e TUMkuM nAma ja nakkI kareluM. < emane jaNAvA ke mane yAgamAM rasa che ane huM e vize kAMIka jANavA mAguM chuM." meM kahyuM. e vAkayanA anuvAda sAMbhaLIne yAgIe mAthuM halAvyuM. * hA. mane tenI khabara che.' emaNe smitapUrvaka uttara ApyA H sAhebane icchAnusAra prazno pUchavA de.' Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM "tame kaI yogapaddhatine abhyAsa kare che?" mArI paddhati zarIrasaMyamanI che. badhI jAtanA yogomAM e sauthI kaThina che. zarIra tathA prANanI sAme jakkI khaccaranI sAthe laDatA hoIe tema laDavuM joIe, tema ja temane jItavAM joIe. e pachI jJAnataMtuo tathA mana para sahelAIthI saMyama sAdhI zakAya che." ethI zuM lAbha thaI zake ?" brahma nadI tarapha daSTi sthira karI. "zarIranuM Arogya, majabUta IcchAzakti, ane dIrdha jIvana e enA thoDAka lAbha che." emaNe kahevA mAMDayuM: "jene AdhAra lauM chuM e abhyAsamAM siddhahasta bananArA yogInI mAMsapezIo lokhaMDI banI jAya che. koI paNa prakAranI pIDAthI e calita nathI thato. huM eka evA puruSane jANuM chuM jemanI upara DokaTara dvArA oparezana karavAnuM hatuM. emane bebhAna banAvavA kaI davA nahatI ApavAmAM AvI. topaNa emaNe e koI paNa prakAranA baDabaDATa vagara sahana karyuM. evA puruSe koI jAtanuM bAhya rakSaNa na hoya topaNa, keI paNa prakAranI takalIpha sivAya bhayaMkara ThaMDI paNa sahI zake che. noTabuka kADhI; kAraNa ke mane lAgyuM ke amAre vArtAlApa mArA dhAryA karatAM vadhAre rasamaya bane te hato. mArI mitAkSarI neMdha joIne brahma pharI vAra smita karyuM, paraMtu ene virodha na karyo. 'tamArI yogapaddhati vize vadhAre kaho to sAruM. meM mAgaNuM karI. mArA gurudeve baraphathI DhaMkAyelI himAlayanI vizALa parvatamALImAM phakta tajanA jevA raMgane jhabhbho paherIne vAsa karela. pANI tarata ja thIjI jAya evA ThaMDA sthAnamAM be kalAka sudhI besI zake che. chatAM temane kazI takalIpha nathI paDatI. amArA egamAM evI zakti che." Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA pegIne meLApa tyAre to tame ziSya che !" "hA. haju te mAre ghaNuM TekarIo para caDavAnuM bAkI che. amArI yogakriyAnA rojanA abhyAsa pAchaLa meM satata bAra varasa pasAra karyA che." ene pariNAme tame asAdhAraNa zakti meLavI che ?" brahma mAthuM halAvyuM, paNa gADha mauna rAkhyuM. e vicitra lAgatA yuvAna yogIe mane vadhAre ne vadhAre AkarSyA. tame gI kevI rIte banyA te pUchI zakuM chuM?" meM kAMIka anizcayAtmaka svare pUchI joyuM. pahelAM to ene uttara na maLe. ame traNe tADavRkSanI nIce besI rahyA. nadIne sAme kinArethI nALiyerInAM vRkSomAM pharanArA kAgaDAnA karkaza zabdo saMbhaLAyA karatA hatA. emanI sAthe vRkSo para kUdatA vAMdarAnA avAja bhaLI jatA hatA. kinArA paranA pANIne malina chAMTA paNa UDayA karatA hatA. khuzIthI." brahma ekAeka uttara Apyo. mane lAgyuM ke mArA praznanI pAchaLa sAmAnya kutUhala karatAM kazuMka vadhAre che tenI temane khAtarI thaI che. hAthane zAlanI pAchaLa rAkhI, nadInA dUranA taTa paranA koI padArtha tarapha daSTine sthira karIne, te belyA : bALaka tarIke mAro svabhAva zAMta ane ekAkI hato. bALakanI sAmAnya temAM mane koI jAtane AnaMda Avato nahi. bIjAnI sAthe ramavA karatAM khetara ke vADIemAM pharatA rahevAnuM vadhAre gamatuM. mArA jevA vicArazIla bALakane bahu ochA leke samajI zakatA, ane e vakhatanA jIvanamAM huM sukhI hato ema nahi kahI zakuM. bAreka varasanI uMmare, ekAeka avasara maLatAM, mane meTA mANasonI vAta sAMbhaLavA maLI ane e vAta parathI ja yoganuM astitva che e vAta huM samajI zakyo. e ghaTanAe mArAmAM yoga vize vadhAre jANavAnI IcachA pedA karI. keTalAka ke mArA tarapha nI pAchaLa vadhAre che - 1 bALa Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM mANasone maLIne enI mAhitI meLavavAne meM prayatna karyo, ane tAmila bhASAnAM, yegIo vizenI rasaprada sAmagrI pUrI pADanArAM pustaka paNa meLavyAM. raNapradezamAMthI pasAra thatA ghoDesavArane tarasa lAge tevI ja rIte mArA manamAM emanA saMbaMdhI vizeSa mAhitI meLavavAnI tarasa lAgI. paraMtu huM evI avasthA para pahoMcyo ke jyAre vadhAre jANavAnuM azakya thaI paDayuM. eka divasa mArAM pustakanuM eka vAkya meM pharI vAMcyuM: "yogamArgamAM saphaLatA meLavavA mANase guru karavA joIe." e zabdonI asara mArA para ghaNI bhAre thaI. mane thayuM ke ghara choDIne pravAsa karavAthI ja gurunI prApti thaI zakaze. mArAM mAtApitAe enI rajA na ApI. bIjuM zuM karavuM enI samaja na paDavAthI, meM jenI thoDIka mAhitI meLavelI te prANAyAmanI kriyAo meM chUpI rIte karavA mAMDI. e abhyAsathI mane lAbha na thayo, UlaTuM nukasAna thayuM te naphAmAM. niSNAta gurunA mArgadarzana vinA e kriyAo na karavI joIe te huM na samajI zakyo; paraMtu mArI AturatA evI hatI ke gurunI prApti na thAya tyAM sudhI huM rAha joI zakuM ja nahi. prANAyAmanI e prAraMbhika kriyAonI asara thoDA ja vakhatamAM dekhAvA mAMDI. mArA mAthAnI uparanA bhAgamAM eka nAnIsarakhI cirADa dekhAI khAparI enI nabaLI jagyAethI phATI gaI che evuM joI zakAyuM. emAMthI lohInI dhArA vahevA mAMDI ane mAruM zarIra ThaMDugAra tathA jaDa banI gayuM. mane lAgyuM ke have marI javAze. be kalAka pachI mArI aMtaraAMkha AgaLa eka alaukika dRzya dekhAyuM. meM eka mahAna yegInI AkRti joI. e yogIpuruSe mane kahyuM : "prANAyAmanI gupta sAdhanAdhArA kevI bhayaMkara dazAe pahoMcI javAyuM te joyu ne ? AmAMthI tAre sakhata bodhapATha levAno che." eTaluM kahIne yogI adazya thaI gayA. paraMtu e prasaMga pachI mArI dazA sudharavA mAMDI ane chevaTe huM saMpUrNa sAjo thaI gayo. jo ke mAthAmAM haju cAhuM te rahI ja gayuM che." Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA cAgonA meLApa brahme nIce namIne peAtAnuM mAthuM batAvyuM. enI uparanA bhAgae~ eka nAnu gALa cAhuM joI zakAyuM. 99 * e du:khada anubhava pachI meM prANAyAmanI kriyAne mUkI dIdhI ane gharanAM baMdhanA DhIlAM thatAM sudhI gheADAM varasA rAha joI.' emaNe kahevA mAMDayuM : " mane jyAre chUTavAnI taka maLI tyAre gharanA tyAga karIne huM gurunI zAdhamAM nIkaLI paDayo. mane thayuM ke gurunI pasaMdagI karavA thADAka vakhata emanI sAthe rahevuM joIe. mane keTalAka guru maLyA paNa kharA, ane mArA samaya gheADAka vakhata emanI sAthe rahevAmAM ane nirAza thaIne ghera pAchA pharavAmAM pasAra thayA. temanAmAMnA keTalAka teA maThanA maha`teA hatA. bIjA keTalAka dhArmika saMsthAonA AcAryA hatA. paraMtu emanAmAMthI kAI paNa mane saMtASI na zakayA. emaNe tattvajJAnanI ghaNI vAtA kahI batAvI, para Mtu emanA peAtAnA anubhavamAMthI mane kazuM ja na maLyuM. emanAmAMnA meTA bhAganA mANase te| kAI jAtanuM vyavahAru mAdana karavAne badale pustakanI vAtAnuM ja pArAyaNa karyA karatA. mAre pustakanA siddhAMtAnI nahi paNa yeAganA pratyakSa anubhavanI AvazyakatA hatI. evI rIte me' daseka gurunI mulAkAta lIdhI chatAM emanAmAMthI eka yAgane sAce guru na jaNAyA. tApaNu huM hatAza teA na ja thayA. mArI yauvanasahaja jijJAsAe jora pakaDayu, kAraNa ke mArA svabhAva pramANe niSphaLatA mArA saphaLatA mATenA nizcayabaLane vadhAranArI sAbita thAya che. C have huM meTA thayA. mArA bApadAdAnA gharanA ane dunyavI jIvananA kAyama mATe tyAga karIne sAcA guru mATe AjIvana zeAdha karavAnA meM nirNaya karyo. e pachI huM gherathI agiyAramA paribhramaNu ke pravAse nIkaLI paDayo. Amatema pharatA pharatA chevaTe huM tAMjora jillAnA eka meTA gAmamAM AvI paheAMcyA. savAranA snAna mATe nadIe jaIne pAchaLathI huM nadInA taTa para cAlavA mAMDayo. gheADA vakhatamAM tA rAtA paththaranuM eka nAnakaDuM madira dekhAyu. emAM daSTipAta karatAM ja mane navAI lAgI. eka nagna jevA mANasanI Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 bhAratanA AdhyAtmika rahasyabI khejamAM AjubAju keTalAka leke vartuLAkAre beThA hatA. sAcuM kahuM te e mANase kamara para eka nAnuM sarakho TukaDe ja vIMTo hato. lekA enI tarapha pUjyabhAve joyA karatA. saunI madhyamAM beThelA e mANasanI mukhAkRtimAM kazuMka mAna pedA kare tevuM, gauravabharyuM ne rahasyamaya hatuM. ethI prabhAvita ne mugdha banIne huM pravezadvAra pAse Ubho rahyo. mane jANI letAM vAra na lAgI ke e nAnakaDI sabhAne keAI jAtane upadeza apAI rahyo che ane sauthI vacce beThele mANasa kevaLa pothI paMDita nathI, paraMtu eka sAro megI ane Adarza guru che. evI lAgaNI zA mATe thaI tene khulAso mArAthI karI zakAya tema nathI. eTalAmAM to acAnaka e puruSe pitAnuM mukha bAraNA tarapha pheravyuM ane amArI AMkha eka thaI. mArA AtmAnA bhAvane anusarIne meM maMdiramAM praveza karyo. e puruSe mAre snehathI satkAra karI, mane nIce besavAnI AjJA karIne kahevA mAMDayuM : "cha mahinA pahelAM tene ziSya tarIke svIkAravAnI mane sUcanA maLelI. have tuM AvI pahoMcyo. mane sAnaMda Azcarya sAthe yAda AvyuM ke mAro agiyArame pravAsa zarU karavA mATe meM barAbara cha mahinAthI ja ghara choDeluM. game tema paNa evI rIte mane mArA gurunI prApti thaI. e pachI e jyAM jyAM pharyA tyAM huM emanI sAthe ja rahyo. koIka vAra e zaheromAM jatA te kaI vAra ekAMta araNya ke nirjana jagalamAM jatA. emanI madadathI meM yogamArgano sAro abhyAsa karyo ane chevaTe saMtoSa paNa meLavyo. mArA gurune mArga zarIrasaMyamane havA chatAM e eka mahAna anubhavasaMpanna yogo hatA. yuganI paddhatio judI judI che. emanI prakriyAo ane rIte ekamekathI judI paDe che. mane je paddhatinuM zikSaNa ApavAmAM AvyuM che te paddhatimAM manane badale zarIrathI zarUAta karavAnI hoya che. prANano kAbU karavAnI vidyA paNa mane zIkhavavAmAM AvI che. yoganI eka zaktinI prApti karavA eka vAra mAre cAlIsa divasanA upavAsa karavA paDelA. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA pegIno meLApa - - 101 tame kalpanA karI zakaze ke te divase mane keTaluM badhuM Azcarya thayuM haze, jayAre gurue mane bolAvIne kahyuM ke "saMsAranA saMpUrNa tyAgano samaya haju tArA jIvanamAM nathI Avyo. eTalA mATe ghera jaIne sAmAnya jIvana jIvavAnI zarUAta kara. tAruM lagna thaze ane tAre eka saMtAna paNa thaze. ogaNacALIsame varase tane keTalAka saMketo maLaze. e pachI tane saMsArano tyAga karavAnI svataMtratA raheze. pachI vanamAM jaIne ekAMtamAM dhyAna karIne yogI dvArA prApta karavA yogya dhyeyanI prApti karIza. huM tArI rAha joIza ane tuM mArI pAse pAcho AvI jaIza." emanI AjJA pramANe huM mArA janmasthAnamAM pAcho pharyo. thoDA vakhatamAM eka vizvAsu premI strI sAthe mAruM lagna thayuM. enAthI mane mArA gurue bhaviSya bhAkhyA pramANe barAbara eka ja saMtAna thayuM. e pachI thoDe vakhate mArI patnI mRtyu pAmI. mArAM mA-bApa paNa mRtyu pAmyAM hovAthI, mane bALapaNathI jANatI, mArA gAmanI eka vidhavA sAthe ahIM AvIne rahevA lAgyo. e mArI badhI rIte saMbhALa rAkhe che, ane uMmaranI sAthe enuM DahApaNa vadhyuM hovAthI, gamAM sUcavyA mujabane ekAMtavAsa karavAmAM e mane madadarUpa thAya che." brahma bolavAnuM baMdha karyuM. emanA khulAsAthI huM eTale badhe. prabhAvita thaye ke mArI jIbha zAMta thaI gaI. betraNa miniTanI saMpUrNa zAMti pachI rogIe UbhA thaIne pitAnuM moTuM ghara tarapha pheravIne dhIrethI cAlavA mAMDayuM. pelA brAhmaNe tathA meM emanuM anukaraNa karavA mAMDayuM. suMdara tADavRkSonA samUhamAMthI amAro rasto AgaLa vadhate. tejasvI sUrya prakAzathI nadI prakAzI UThelI. ene kinAre pharatAM pharatAM amAro kalAka jeTale vakhata pasAra thaI gayo. thoDA vakhatamAM to ame mANasonI vasatimAM AvI pahoMcyA. mAchImAro prAcIna bhA. A. 2. che. 7 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM paddhati pramANe kAma karavA pANImAM cAlatA hatA. nAvaDImAM besIne ke kinAre rahIne mAchalAM pakaDavAne badale jALa tathA TApalA laI e kamarakhUDa pANImAM UbhA rahetA. suMdara pIMchAMvALAM pakhI nadI tarapha UDacA karatAM ethI tA AkhAya dekhAva vadhAre suMdaratA dhAraNa karatA. dariyAnI dizAmAMthI amArI tarapha vAtA madrumada khuzanumA pavanane lIdhe vAtAvaraNa thADu ka sugaMdhIdAra lAgatuM. eTalAmAM teA raste AvI paheAMcyuM! te nadInA tyAga karatAM mane kheda thayA. dhIme svare kheAlatuM Dukkaranu TALu amArI pAsethI pasAra thayuM. emane hAMkanArI pachAta kAmanI bhUrA raMgavALI strI emanA para vAMsanI lAkaDInA prahAra karyA karatI. brahma amArI tarapha pharIne Akhare amArI vidAya lIdhI. meM emane pharIthI maLavAnI icchA batAvI. emaNe e icchAne svIkAra karyAM. e pachI meM vadhAre sAhasa karIne pUchI joyu ke te pAte mAre tyAM padhAravAnI kRpA karaze ke kema ! mArA brAhmaNa sAthIdAranA UMDA Azcarya vacce yeAgIe sAMjanA mane maLavA mATe AvavAnI satvara hA pADI. adhAruM thavA AvyuM eTale brahmanA AgamananI huM AturatApUrvIka rAha jovA mAMDayo. mArA manamAM bhAtabhAtanA prazno dheALAvA lAgyA. emanI TUMkI AtmakathA mane bhAre rahasyamaya lAgelI ane emanA vicitra vyavahAre mane navAI pamADelI. nokare emanA AvavAnI khabara ApI eTale emanA svAgatamAM esarImAMthI thADAM pagathiyAM UtarI, be hAtha joDIne huM sAme gayeA. meM gheADA ja vakhatamAM zIkhI lIdhelI hiMdu svAgatanI e sAmAnya vidhi pazcimanA leAkane jarA vicitra lAgaze. e vidhi sUcave che ke mArA ane tamArA AtmA eka ja che. e vidhi haratadhUnanano bhAratIya vikalpa heAvA chatAM. kAI aMgreja e vidhi karI batAve che tyAre e ghaTanA virala heAvAthI, bhAratavAsIone Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA cAgInA meLApa bahu ja AnaMda Ape che. mane sau kAI mitrabhAve svIkAre evI mArI icchA rahe che eTale mArI jANa pramANenA bhAratIya rItarivAjone mAna ApavAno ke pALavAne huM prayAsa karuM chuM. ene a` evA nathI ke huM kAI khIjA dezano thavA mAguM chuM: evI icchA huM nathI rAkhatA, paraMtu bIjAnI pAsethI jevA vartananI mArI apekSA che tevuM vana khIjA pratye rAkhavAnI paNa huM mArI kuMja samajuM chuM. brahma mArI sAthe meATA eraDAmAM AvI paheAMcyA ane jamIna paravinA vila Mbe palAMThI vALIne besI gayA. 6 6 tame A U~cI beThaka para na beseA ? ' meM emane dubhASiyA dvArA prazna karyo : - e sarasa gAdIvALI tathA atyaMta ArAmadAyaka che." paraMtu emane to sakhata jamIna ja vadhAre pasaMda paDI. hiMdustAnanAM gharAnI jamIno lAkaDAMthI nahi paraMtu lAdIAthI jaDelI DAya che. emanI mulAkAta badala mArI kRtajJatA prakaTa karIne emanI AgaLa meM bhejana mUkayu. ene emaNe zAMtithI AreAgavA mAMDayu. bheAjavidhi pUrI thayA pachI mane lAgyuM ke mAre vize athavA tA emanA jIvanamAM thayelA mArA Akasmika praveza vize emane kAMI kahI batAvuM teA sAru. eTalA mATe mane bhAratamAM laI AvanArAM paribaLenA meM emane TrakamAM khyAla ApyA. ene aMte atyAra sudhI ekalatAnA killAmAM chupAI rahelA brahma emAMthI bahAra AvIne mArA khabhA para maitrIbhAve hAtha mUkayo, ne kahyuM : pazcimamAM tamArA jevA manuSyA vase che e jANIne AnaMda thAya che. tamArI yAtrA nakAmI nathI gaI. kAraNa ke tamane ghaNuMghaNuM jANavAnuM maLaze. je divase prArdhe ApaNane eka ja jagyAe bhegA karI dIdhA e divasa mAre mATe sAcesAcA sukhanA divasa Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM che. tamAre je pUchavuM hoya te khuzIthI pUche. mArI pratijJAnI maryAdAmAM rahIne tenA javAba huM jarUra ApIza.' mane thayuM ke mAruM bhAgya kharekhara che to sAruM. meM emanI yogapaddhati, enA itihAsa ane dhyeya vize mAhitI mAgI. meM jeno abhyAsa karyo che te zarIrasaMyamanI sAdhanA keTalI badhI jUnI che te koNa kahI zake ? amArA guna zAstragraMtho parathI jANI zakAya che ke bhagavAna zaMkare gheraMDa manine eno upadeza Apelo. gheraMDa muni pAsethI eno upadeza mArtaDeya munie grahaNa karyo, mArtaDeye e sAdhanA bIjAne zIkhavI, ane e pramANe hajAro varasothI enI paraMparA cAlatI AvI che. kharekhara keTalAMka hajAra varasathI eno pravAha cAlyA kare che te te koNa jANe, paraMtu eTaluM to sAcuM ke prAcIna kALanI yogavidyAmAM e sauthI chellI che. e divasomAM paNa mAnavanuM evuM adhaHpatana thayuM hatuM ke zarIra dvArA mokSa meLavavAno mArga devoe enI AgaLa khullo karyo. zarIrajayanA e yoganuM jJAna enA para kAbU karI cUkelA siddho sivAya bIjAne bahu ja ochuM hoya che. sAmAnya le ke te e prAcIna vidyA vize ghaNuM beTA khyAle. dharAvatA hoya che. evA siddha yogI puruSanuM darzana atyaMta durlabha thaI gayuM hovAthI, lokasamUhanA keI paNa jAtanA virodha vagara, amArI yogapaddhatine nAme keTalIya mUrkhatApUrvaka vikRta prakriyAonA pracAra thaI rahyo che. banArasa jaze te jozo ke eka mANasa tIkSNa dhAravALA khIlAnI pathArI para divasabhara bese che ne rAtabhara sUI rahe che. bIje ThekANe eka evA mANasanuM darzana thaze jeNe eka hAtha addhara rAkhyo che. e hAtha taddana kRza tathA nakAmo banI gayo che, ane enA nakha paNa keTalAya iMca lAMbA thayA che. tamane kahevAmAM Avaze ke e badhA amArI paddhatino abhyAsa karI rahyA che, paNa kharekhara evuM nathI samajavAnuM. evA loko yoganA nAmane kalaMkita kare che. kene cakita karavA mATe mUrkhAIbharI paddhatione Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA pegIne meLApa 15 AdhAra laIne kaSTa ApavuM e amAruM dhyeya nathI samajavAnuM. pitAne pIDA pahoMcADanArA e tapasvIo kevaLa ajJAnI leke che. keI citra ke gappIdAsa dvArA keTalIka kriyAonI mAhitI meLavIne zarIra sAthe teo tenA baLajabarIpUrvakanA prayogo kare che. amArA AdarzonuM jJAna na hovAthI, e kriyAprakriyAone vikRta rUpa ApIne te lAMbA samaya sudhI kRtrima rIte cAlu rAkhe che, te paNa, sAmAnya janasamAja evA dAMbhika sAdhuone mAna Ape che, ane vadhArAmAM annavastra tathA paisA paNa pUrAM pADe che." paraMtu emane ja deSa deva barAbara che ? sAcA yogIo je durlabha hoya ane e paNa pitAnI sAdhanAne gupta rAkhatA hoya te gerasamajUtI thavAno saMbhava rahe ja." meM virodhI sUra kADhyo. branne mastaka halAvyuM. emanA mukha para upekSAbhAva pharI vaLyuM. lokane batAvavA mATe rAjA pitAnAM ratnone jAhera mArga para mUkI rAkhe che ?" emaNe prazna karyo. "nA. e emane potAnA rAjamahelanI aMdaranA bhAgamAM potAnI tijorImAM chupAvI rAkhe che. amArI yogavidyAnuM jJAna mAnavanA mahAmUlyavAna bhaMDAra jevuM che. enuM bharabajAramAM e saune mATe pradarzana karyA kare che e bhaMDArane meLavavAnI IcchA hoya te tene mATe bhale zodha kare. e ja eka mArga che ane sAce mArga che. amArAM zAstro avAranavAra guptatAnI AjJA kare che ane amArA AcAryo paNa ochAmAM ochAM thoDAMka varaso pitAne vaphAdAra rahyA hoya evA, parIkSAmAM pAra UtarelA ziSyone ja agatyanuM zikSaNa pUruM pADe che. amAre yoga badhA yogomAM ghaNe gUDha che. ekalA ziSya mATe ja nahi, paraMtu bIjAne mATe paNa te bhAre jokhamothI bhareluM che. have tame vicArI juo ke enA prAthamika siddhAMto sivAyanA bIjA siddhAMtonI mAhitI ane te paNa pUrepUrA viveka vagara, huM tamane ApI zakuM?" "barAbara." Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM paraMtu amArA yoganI eka bAju vize huM tamArI sAthe vadhAre chUTathI vAta karI zakuM. e bAju IcchAzaktine vadhAravAnI tathA zarUAtanA sAdhakanA zarIrane sudhAravAnI che. te vagara veganI kaThina kriyAo sAdhavAnI yogyatA na meLavI zakAya." "pazcimanA lokone emAM rasa paDaze." amArI pAse evI vIseka jeTalI zArIrika kriyAo che jemanI madadathI judAMjudAM aMgopAMge majabUta bane che tathA keTalAka rogo dUra thAya che athavA thatA aTakI jAya che. keTalAMka to evAM Asano che je keTalAka khAsa zaktikendro para dabANa lAve che. e zaktikendro badalAmAM barAbara kAma na karatA cokkasa avayavone asara pahoMcADe che ane emane ThIka kare che." tame davAno upayoga kare che kharA ?" jarUra paDe to, vadhatA caMdraprakAzamAM cUMTelI keTalIka auSadhiono upayoga karuM chuM. svAthyalAbhanI zarUAtanuM kAma siddha karavA mATenI cAra kriyAonuM jJAna ame dharAvIe chIe. pahelAM to ArAmanI kaLA jANI laIe chIe, jethI jJAnataMtuone ArAma maLe. ene mATe paNa madadarUpa evI cAra prakriyA che. pachI ame zarIrane svAbhAvika rIte laMbAvanArAM taMdurasta prANIonI nakala karIne zarIranA vistAranI kriyA zIkhIe chIe. e pachI tamane vicitra lAge tevI paraMtu potAnI asara upajAvavAmAM uttama evI judIjudI paddhatiothI zarIrane saMpUrNapaNe sApha karIe chIe ane chelle prANAyAmanI madadathI prANa para kAbU karavAnI koziza karIe chIe" thoDIka prakriyAone prayoga karI, batAvavAnI mAgaNI karI. "have huM tamane je prayoga karI batAvuM chuM temAM kAMI chUpuM rAkhavA jevuM nathI." brahma smita karatAM kahyuM. "ApaNe sauthI pahelAM ArAmanI kaLAthI AraMbha karIe. e bAbatamAM ApaNe bilADI Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA gIne meLApa 107 pAsethI DuMka zIkhI zakIe chIe. amArA guru ziSyanI vacamAM bilADI mUkIne e ArAma kare che tyAre kevI chaTAdAra dekhAya che tenuM nirIkSaNa karavAnI sUcanA Ape che. bharabaporanA tApamAM e UMghI jAya che tyAre ene dhyAnapUrvaka jovAnuM kahe che. uMdaranA daranI najIka nIcI name che tyAre enuM avalokana karavAnI AjJA Ape che. potAnA ziSyone e samajAve che ke bilADI sAcA ArAmane Adarza dAkhalo pUre pADe che, ane pitAnI samasta zaktine kevI rIte bhegI karavI tema ja saMgharI rAkhavI te paNa samaje che. tame mAne che ke tame ArAma karavAnI kaLAmAM kuzaLa che, paraMtu tamArI mAnyatA nirAdhAra che. thaDeka vakhata tame khurazImAM bese che, pachI Amatema pharyA kare che, pachI vaLI becenI anubhavo che ane chevaTe lAMbA paga karIne sUI jAo che. khurasI parathI UbhA nathI thatA ane uparathI jotAM ArAma karatA dekhAo cho topaNa, tamArA magajamAM vicAronI hAramALA cAlatI hoya che. ene zuM ArAma kahevAya ? e zuM eka rIte jotAM vadhAre capaLa banavAne rasto nathI lAgato ?" e daSTikoNa to mArA khyAlamAM ja nathI AvyuMmeM kahyuM. "pazuo kevI rIte ArAma karavuM te jANe che, paraMtu bahu ochA mANase e jJAna dharAve che. enuM kAraNa e che ke pazuo kudaratI preraNA athavA kudaratanA Adeza pramANe cAle che tyAre mANaso emanA vicArothI doravAya che ane mANase moTe bhAge pitAnA magaja para pUre kAbU nathI dharAvatA tethI ene lIdhe emanA jJAnataMtuo ane zarIra para asara thAya che. emane sAco ArAma bhAgye ja maLe che." "te pachI zuM karavuM joIe ?" sauthI pahelAM to tamAre besavAnI pUrvIya paddhati zIkhI levI joIe. tamArA uttarIya dezomAM ThaMDA eAraDAomAM khurasIone upayoga kare te bhale, paraMtu yogasAdhanA mATe taiyAra karanArI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM kriyAo karatI vakhate temanA vagara calAvI letAM zIkhavuM joIe. amArI besavAnI paddhati kharekhara atyaMta ArAmadAyaka che. kAma karyA pachI ke cAlyA pachI AkhA zarIrane e zAMti Ape che. e paddhati zIkhavAne sahelAmAM sahelo rasto tamArA khaMDanI dIvAla pAse nAne kAmaLe ke zetaraMjI mUkavAno che. e pachI enA para banatA ArAmapUrvaka beso ane jarUra paDe to dIvAlano Teko le. zetaraMjIne khaMDanI vacce pAtharIne Teko levA AgaLa koca ke khurasI paNa rAkhI zake. e pachI pagane ghUMTaNa taraphathI aMdara vALIne palAMThI vALo. ema karavAmAM mAMsapezIone kaDaka na kare ane kaI prakArano parizrama na pahoMce tenuM paNa dhyAna rAkho. eTale pahelI kriyA to e pramANe besIne thoDoka zvAsa levA sivAya tamArA zarIrane tadana zAMta karI devAnI che. e rIte beThA pachI badhI jAtanA dunyavI viSayo tema ja bejAnA vicArone zAMta karavAno saMkalpa karavo joIe. tamArA manane kAI citra ke phUla jevA suMdara padArtha para kendrita kare." mArI ArAma khurasI parathI UThIne brahma varNavyA mujabanA Asanano AdhAra laIne huM emanI sAme beTho. jUnA jamAnAnA darajI paga para paga mUkIne kAma karavA besatA evuM ja e Asana hatuM. hA, tame te sahelAIthI karI zake che. brahma kahevA mAMDayuM paraMtu bIjA aMgreje TevAyelA na hoya eTale AvuM Asana sahelAIthI na karI zake. tamArI eka truTi pratye dhyAna doruM ? tamArI pIThane vaLelI nahi paNa sIdhI rAkhe. have tamane bIjI kriyA batAvuM?" bra pitAnA paga evI ja rIte vALelA rAkhIne ghUMTaNane haDapacI tarapha UMcAM karyA. ema karavAthI emanA paga mAthAthI thaDe cheTe rahyA. ghUMTaNane emaNe pitAnA hAtha lAMbo karIne vIMTI dIdhI. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA gIno meLApa lAMbA vakhata sudhI ekadhArA UbhA rahyA pachI A kriyA bhAre zAMtidAyaka sAbita thAya che. tamArI beThaka para zarIranuM meTA bhAganuM vajana nAkhI de. thAka jevuM lAge tyAre thoDA vakhata sudhI A Asanane abhyAsa karI zake che. enAthI keTalAMka mahatvanAM zaktikendrone ArAma maLaze.' e to ekadama saraLa dekhAya che.' ArAma karavAnI kaLA zIkhavAmAM keI gUMcavaNabharelI paddhatine AdhAra nathI levAno. sAcuM kahuM to, amArI sahelAmAM sahelI kriyA paNa uttama pariNAme pedA kare che. pagane laMbAvIne jamIna para cattA sUI raho. paganI AMgaLIo bahAranI bAju rAkho. hAtha lAMbo karIne zarIranI baMne bAju chUTA rAkho. pratyeka aMgane DhIluM kare. AMkha baMdha karo. zarIrane bhAra jamIna para nAkhI do. karoDarajajune sIdhI rAkho. atyaMta Avazyaka hovAthI, A kriyA pathArImAM karavI nahi phAve. jamIna para kAmaLe pAtharI zake che. e dazAmAM prakRtimAM ArAmadAyaka paribaLo tamane ArAma Apaze. ame ene " zavAsana "nA nAmathI oLakhIe chIe. je tamArI IcchA hoya to, abhyAsa dvArA AmAMnA koI paNa AsanamAM ekAda kalAka sudhI ArAmapUrvaka rahI zake che. mAMsapezIonI thakAvaTane dUra karIne e jJAnataMtuone zAMti Ape che. mananI zAMti pahelAM zarIranAM aMgone zAMti maLI jAya che." tamArI kriyAomAM bIjuM kazuM nahi, paraMtu eka yA bIjI rIte zAMtipUrvaka besavAnuM ja zIkhavavAmAM Ave che !" e zuM kAMI ja visAtamAM nathI ? tame pazcimavAsIo kriyAzIla banavAnI ja jhaMkhanA rAkhe che, paraMtu ArAmanI upekSA karavA jevI che kharI ? zAMta jJAnataMtuone zuM kazo ja artha nathI ? ArAma athavA zAMta dazA yoganI zarUAtanI dazA che, paraMtu Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM ApaNane ja enI AvazyakatA che ema nathI samajavAnuM. AkhI duniyAne enI AvazyakatA che." brahmanA zabdo kAMI khoTA nahotA. AjanI sAMja mATe ATalI kriyAo pUratI che.' emaNe umeryuM: "have huM vidAya laIza." emaNe je kAMI kahyuM te mATe meM emano AbhAra mAnyo ane vadhAre mAhitI pUrI pADavAnI prArthanA karI. kAle savAre tame mane nadIkAMThe maLI zakaze." emaNe uttara Apyo. sapheda zAla zarIre vIMTIne emaNe hAtha joDIne mArI rajA mAgI ne vidAya lIdhI. ATalA Akasmika rIte pUrA thayelA amArA rasamaya vArtAlApane vAgoLavAnuM kAma mAre mATe bAkI rahyuM. e pachI yogIne mAre aneka vAra maLavAnuM thayuM. emanI saMmati meLavIne savAre e pharavA nIkaLatA tyAre huM emanI sAthe thaI jato, ane jyAre emane ghera besavA samajAvI zakato tyAre sAMjane samaya e mArI sAthe gharamAM ja pasAra karatA. e badhI sAMja mAre mATe tathA mArI zodha mATe khUba ja lAbhakAraka thaI paDatI, kAraNake prakhara tApane badale caMdrane udaya thato jate tematema emanA mukhamAMthI jJAnanAM UMDAM rahasyonuM udghATana svAbhAvika rIte ja thayA karatuM. thoDA vakhata mATe mane je vAtanuM Azcarya thayeluM te vAtane khulAso thoDIka pUchaparacha pachI tarata thaI gayo. mArI samaja evI hatI ke hindujAti ghauMvarNI che. te pachI brahmanI cAmaDIne raMga habasInA raMga jevo kALa kema haze ? eno uttara e che ke e bhAratanA prathama nivAsI, mULa - prajAjanamAMnA eka hatA. jyAre Aryo vAyavya khUNAnA parvatamAMthI Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA yogIne meLApa 111 hajAro varaso pahelAM nIce medAnI pradezamAM AvyA tyAre tyAM rahetA praviDiyanone temaNe dakSiNamAM hAMkI kADhayA. viDiyo AryonA dharmane AtmasAta karI cUkyA hovA chatAM Aja sudhI alaga rahyA che. dhakhadhakhatA sUryane lIdhe emanI kALI paDI gayelI cAmaDI parathI keTalAka mAnavajAtizAstrIo ema mAnavA prerAya che ke sauthI pahelAM emanuM mULa kyAMka AphrikAmAM hovuM joIe. bIjA keTalAka purAvA paNa evuM mAnavA prerita kare che. AkhA deza paranA emanA ekAdhipatyanA e AraMbhanA divasonI jema draviDiyano Aje paNa lAMbA vALa rAkhIne pAchaLa aMboDo vALe che, ane emanI ardha uccArelI mahattvanI bhASA bole che. emAM sauthI agatyanI bhASA tAmila che. brahma vizvAsapUrvaka kahI batAvyuM ke Aryoe bIjI keTalIka vastuonI jema yoganuM jJAna paNa emanI potAnI jAti pAsethI ja meLaveluM paraMtu jemanI AgaLa meM e dAvo rajU karyo te vidvAna hinduoe tene nirAdhAra tathA jaMgalI kahIne nakArI kADho. eTalA mATe bhAratanA mULa rahevAsI tarIkeno bIjo ocho mahattvano muddo meM eka bAjue mUkI dIdhe. yaugika zarIrazAstra para koI mahAnibaMdha lakhavAno vicAra huM nathI karI rahyo, eTale zarIrasaMyamanA yogamAM mahattvanI manAtI, zArIrika avasthAone zIkhavanArI tathA sAcavavAmAM madada karanArI betraNa kriyAono ullekha karIne ja saMtoSa mAnIza. tADavRkSonA jhuMDanI vacce ke mArA nIrasa jevA gharamAM brahma mane je vIsa ke vadhAre Asane karI batAvyAM te daramiyAna zarIrane sArI peThe maraDavAmAM AveluM. pazcimavAsIone te kaLAM, azakya, athavA baMne jAtanAM lAge tema che. emAMnAM keTalAMkamAM te pagane UMcA karIne baMne ghUMTaNane sarakhAM rAkhavAnAM hatAM, athavA hAthanI AMgaLIo para AkhA zarIrane sthira rAkhavAnuM hatuM. keTalAkamAM pITha pAchaLa hAtha rAkhI hAthane pAchA AgaLa lAvavA paDatA, to Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM keTalAkamAM ageApAMgAne bAMdhI devAM paDatAM. vaLI khInna prakAranA AsanamAM naTanI jema pagane khabhAnI upara athavA garadananI pAchaLa laI javA paDatA. pAMcamI patimAM gaLAne vicitra rIte vALavA tathA pheravavAmAM AvatuM. brahmane emAMnA keTalAMka AsanAnA prayogA karI khatAvatA joIne yAganI sAdhanA keTalI badhI kaparI thaI paDe tema che tenI mane khAtarI thaI. 112 C tamArI patimAM AvAM keTalAMka Asano che?' me' pUchI joyuM. " zarIrasaMyamanA yAgamAM ceryAsI Asana che.'brahma uttara ApyA : mane atyAre ceAsaTha AvaDe che.' e khelatI vakhate paNa emaNe eka Asana karI batAvyuM ane emAM jevI rIte huM khurasI para beThelA tevI ja rIte ArAmathI besI rahyA. emaNe kahyuM ke e emanuM priya Asana hatuM. jo ke e adharuM naheAtuM paraMtu ArAmaprada na lAgyuM. jamaNA pagane bevaDA karI, enI eDIne zarIranA mutyu bhAganI nIce lagADI, dheA bhAra enA para nAkhI daI, DAbA pagane jamaNA paganA sAthaLanI khevaDamAM dabAvI dIdhuM. A AsanathI zA lAbha thAya che?' meM pharA pUchyuM. * yAgI emAM besIne amuka prakArano prANAyAma kare te vadhAre yuvAna banI zake che.' * e prANAyAma kayeA ? ' ' enuM rahasya tamArI AgaLa nahi khAlI zakuM.' A badhAM Asanono hetu zaza ?' " * keTalAMka cokkasa AsanAmAM cAkkasa samaya sudhI bhesavAnI ke UbhA rahevAnI agatya tamArI dRSTie echI lAgaze. chatAM jo saphaLa thavuM heAya teA, peAtAnI pasaMdagInA AsananA abhyAsa vakhate cittavRttinI ekAgratA tema ja icchAzakti eTalI badhI prabaLa bane che ke yAgInI aMdara rahetI suSupta zaktio jAgI UThe che. e zaktie kudaratanA gupta bhaDAra jevI che, e zitaonu Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA gIne meLApa prAkaTaya prANAyAmanI kriyAne abhyAsa karyA vinA bhAgye ja thaI zake che, kAraNake prANanI zakita ghaNu gahana che. e zakitaone jAgrata karavAnuM dhyeya ja amAruM sAcuM dhyeya che. chatAM vIseka jeTalI kriyAono upayoga to keTalAMka dardo dUra karavA mATe athavA svA thyalAbha mATe ja karavAmAM Ave che, ane bIjI kriyAonI madadathI zarIranI aMdaranI gaMdakI dUra karavAmAM Ave che e lAbha zuM moTo nathI ? bIjA keTalAMka Asane mana tathA AtmA para kAbU meLavavAmAM madadarUpa thAya che, kAraNake e hakIkata nirvivAda che ke vicAranI asara zarIra para paDe che tevI ja rIte zarIranI asara vicAra ke mana para thAya che. emanI AgaLanI bhUmikA daramiyAna kalAka sudhI dhyAnamAM DUbI javAne avasara Ave che tyAre, zarIra je yogya AsanamAM hoya che te manane pitAnA prayatnomAM zAMtipUrvaka lAgI rahevAmAM madadarUpa te thAya che ja paraMtu sAthe sAthe vAstavika rIte vicAratAM, enI dhyeyasiddhine saraLa banAve che. e uparAMta e badhI kaThina kriyAomAM lAgI rahenArA sAdhakane maLanArI asAdhAraNa IcchAzakitane vicAra kare to amArI sAdhanAmAM samAyelI zakitaone tamane khyAla Avaze. paraMtu zarIrane ATaluM badhuM vALavAnuM ne UlaTasUlaTI karavAnuM kAraNa?" meM virodha karyo. " kAraNa e ja ke zarIramAM keTalAMya jJAnataMtunAM kendro phelAyelAM che, ane dareka Asana judA judA kendrane asara pahoMcADe che. e jJAnataMtuo dvArA judAM judAM aMgAne athavA magajanA vicArone asara karI zakAya che. zarIrane judI judI rIte vALavAthI jemano saMparka bIjI rIte na sAdhI zakAyA hoya te kendro pAse sahelAIthI pahoMcI zakAya che." "barAbara." e yaugika zarIrazAstranA mULabhUta siddhAMta mArA manamAM jarA vadhAre spaSTatAthI taravaravA lAgyA. yuropa ane amerikAnI Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM paddhatione mULabhUta siddhAMtanI sAthenA emanA sAyane zodhI kADhavAnuM kAma ghaNuM rasamaya hatuM. brahmane meM amArI e paddhationA astitvathI vAkepha karyA. tamArI pazcimI paddhationo paricaya mane nadhI thayo, paraMtu madrAsanI pAsenI moTI chAvaNImAM meM gorA senikone karArata karatAM joyA che. emanuM nirIkSaNa karavAthI emanA zikSake zuM karavA mAgatA hatA te huM samajI zaka chuM. emane pahelo uddeza mAMsapezIone majabUta banAvavAno dekhAye kAraNake tame pazcimavAsIo zarIrane sudaDha ne kriyAzIla rAkhavAmAM gaurava gaNe che. ekanI eka kriyAnuM punarAvartana karIne zarIranA avayano upayoga tame khUba ja baLapUrvaka karyA kare che. mAMsapezIone majabUta karavA tathA vizeSa zakti meLavavA tame khUba ja jorathI vyAyAma karyA kare che. uttaranA ThaMDA dezomAM ema karavuM kharekhara sAruM che." baMne paddhatiomAM khAsa taphAvata zo lAge che ?" amArI yogakriyAo amuka cokkasa avasthAomAM zAMtithI besatAM zikhavADe che. e avasthAmAM beThA pachI kaI vizeSa halanacalana karavuM paDatuM nathI. kriyAzIlatA vadhAravA mATe vizeSa zakti meLavavA karatAM sahana karavAnI zaMkta vadhAravAmAM ame adhika rasa laIe chIe. mAMsapezIono vikAsa upayogI hoya topaNa emanI pAchaLanI zakti vadhAre kImatI che. huM tamane kahuM ke khamA ke garadana para badho bhAra mUkIne UbhA rahevAthI magajamAM lohI pharI vaLe che. jJAnataMtuone zAMti maLe che, ne keTalIka nabaLAIno nAza thAya che, to paNa tame pazcimavAsI hovAthI e Asane ekAda kSaNa karaze ane pachI ene avAranavAra rapUrvaka karavA mAMDaze. ethI tamArA snAyuo sudaDha banI zake kharA; paraMtu potAnI rIte e kriyAno abhyAsa karIne yogI je lAbha meLavI zake tenAthI tame vaMcita ja raheze." e kriyA kevI hoya che ?" Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA cInA meLApa 115 * ceAgIe dhImethI samajapUrvaka kare che, ane peAtAnI zakti pramANe thADI miniTa sudhI e dazAmAM sthira rahe che. e Asanane ame 'sarvAMgAsana ' kahIe chIe. e tamane karI batAvuM.' brahma hAthane bhegA karelA paganI baMne bAju rAkhIne cattA sUI gayA. ghU TaNa barAbara sIdhAM rAkhIne emaNe pagane upara uThAvyA. kANI jamIna para TekavI rAkhIne emaNe hAthathI pITha pakaDI rAkhI, e pachI zarIrane ekadama upara UMcakIne kamara tathA mastakanA bhAga sIdhA karyA. chAtI AgaLa ANIne haDapacIe aDADI. mastakane marUpa banatA hAtha agALAkAra thaI gayA, zarIrano badhA kheAjo khabhA para, mAthA para, ane garadananA pAchalA bhAga para AvI paDayo. e UlaTI avasthAmAM pAMceka miniTa rahyA pachI yAgI beThA thayA ane e kriyAnA phAyadA kahevA lAgyA. * A AsanathI thADIka miniTA mATe magaja tarapha lehI vahetuM dhAya che. sAmAnya rIte hRdayanI raktAbhisaraNanI kriyAthI lAhIne upara caDAvavuM paDe che. A AsananI vizeSatA e che ke ethI magaja tathA jJAnataMtuone paNa maLe che. magajathI kAma lenArA leke, vicArakA ne vidyArthIonAM magaja thAkI jAya che tyAre A sarvAMgAsanano zAMta abhyAsa jhaDapI rAhata ApanArA sAbita thAya che. eno phAyadA eTaleA ja che evu' nathI samajavAnuM. enI madadathI zarIranA guhya bhAge paNa majabUta bane che. e phAyadA tamArI jhaDapI pazcimI paddhati pramANe nahi paraMtu amArI rIta pramANe Asanano abhyAsa karavAmAM Ave tA ja thaI zake che.' 6 mArI bhUla na thatI hAya teA, tamArA kahevAnu tAtparya e che ke yoganAM Asano zarIrane amuka jAtanI cAkkasa sthiratA ke zAMta dazAmAM geAThavI de che, jyAre amArI pazcimanI kasaratA teno bhayaMkara rIte bhaMga kare che?' ' barAbara.'brahme hA pADI. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM pazcimanA lokone mAphaka Ave tevI chatAM dhIrajapUrvakano abhyAsa mAgI lenArI brahma karI batAvelI eka bIjI kriyAno ullekha paNa ahIM karuM. e Asana karatI vakhate yogI pagane laMbAvIne bese che, baMne hAtha UMcA kare che, ane AMgaLIeAnA agrabhAgane vALI de che. pachI zvAsa bahAra kADhatAM kamara sudhInuM zarIra upara uThAvI AMgaLInI madadathI paganA aMgUThA pakaDI rAkhe che. jamaNA pagano aMgUThe jamaNA hAthanI AMgaLIthI pakaDe che ne DAbA pagane aMgUThe DAbA hAthanI AMgaLIthI. e pachI dhIrethI mastaka nIce namAvIne sAthaLa ke ghUMTaNa para lagADI rAkhe che. thoDA vakhata sudhI evI anokhI avasthAmAM rahIne dhImedhIme e pUrva dazAmAM pAchA pharyA. A AkhuMya Asana eka sAthe na karatA. emaNe mane cetavaNI ApI : "mastakane ghUMTaNa pAse bahu ja dhIre dhIre lAvavAno prayAsa kare. A Asana siddha karatAM thoDAM aThavADiyAM lAge topaNa eka vAra ene siddha karI leze eTale varaso sudhI kazI muzkelI nahi lAge." mane jaNAyuM ke ApaNe AzA rAkhIe te pramANe e AsanathI karoDarajaju baLavAna bane che, karoDarajjunI nabaLAIthI pedA thatI jJAnataMtuonI takalIpha maTI jAya che, ane lehInA bhramaNanI daSTie paNa bhAre camatkArika sAbita thAya che. bIjA Asana daramiyAna brahma jamIna para besIne pitAnA pagane ghUMTaNathI pAchaLa vALyA. emanA paganAM taLiyAM gudAnI nIce AvI gayAM. pachI mAthuM pAchaLa namAvIne khabhA jamIne lagADA. bane hAthane mAthAnI nIce rAkhIne mAthuM TekavI rAkhyuM. dareka hAtha bAjunA bIjA khabhAne vaLagI rahyo. thoDI miniTa sudhI e dazAmAM rahIne, emAMthI mukata thaIne emaNe mane samajAvyuM ke jJAnataMtunAM je kendro gaLAmAM, khabhAmAM, tathA pagamAM che temane A AsanathI - anukULa asara pahoMce che, ane chAtIne paNa lAbha thAya che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA gIno meLApa 117 sAmAnya aMgrejane mana sAmAnya bhAratavAsI durbaLatAnA namUnA rUpa, tIkhA tApa tathA adhUrA khorAkanI nabaLI UpajarU5 hoya che. chatAM purAtana kALathI bhAratamAM zarIrasudhAraNAnI AvI dhyAnapUrvaka taiyAra karelI dezI paddhati astitva dharAve che e jANIne Azcarya thayA vinA nathI rahetuM. ApaNI pazcimI paddhationI upa gitA saMbaMdhamAM Aje paNa zaMkA karI zakAya tema nathI. emanI kimata vize svapnamAM paNa be mata nathI. chatAM eno artha evo te nathI ja ke e paddhatio saMpUNa che ane zArIrika vikAsa, svAdhyarakSA tathA roganivAraNa vize emano abhiprAya AkharI che. UlaTuM, pitAnI vaijJAnika saMzodhananI vizvasanIya paddhationI sAthesAthe pazcimanI prajA je dhULamAM DhaMkAyelI paraMparAgata yogavidyAnI keTalIka kriyAo apanAve te ApaNA zarIranuM saMpUrNa jJAna ApaNane maLI zake eTaluM ja nahi; parantu Arogyamaya jIvananuM paripUrNa rAjya paNa prApta thaI zake. chatAM paNa mane khabara che ke bAreka Asana karatAM vadhAre Asano ApaNe sahelAIthI nahi karI zakIe ane te mATe ApaNane samaya paNa nahi maLe. bIje sittera jeTalAM Asano atizaya utsAhI abhyAsIo ja karavA prerAya tevAM che ane te paNa sahelAIthI vaLe evA kamaLa avayavo ane aMgavALA abhyAsIo ja. brahma pote ja kabUla karyuM? mane nitya sakhata abhyAsa karatAM bAra varasa lAgyAM che. evI rIte meM cosaTha Asana siddha karyA che. mane yuvAvasthAmAM Asanono abhyAsa karavAnuM sadbhAgya sAMpaDayuM che e sAruM thayuM che, kAraNa ke pukhta vayano mANasa e Asano karavAnI keziza kare topaNa bhAre vyathA bhogave. uMmaralAyaka mANasanAM hADakAM, snAyuo ne cAmaDI kaThora banI jatAM hovAthI, emane i cheDavAthI duHkha thAya che; topaNa - bhA. A. 2. kho. 8 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM satata prayatnothI Asane siddha karI zakAya che e dhyAnamAM rAkhavA jevuM che.' - brahmanI e vAtamAM mane zaMkA na thaI ke ekadhArA abhyAsathI e kriyAo para kaI paNa kAbU meLavI zake che. phakta avayavo, sAMdhAo ane snAyuo sAthe dhIredhIre ane varaso sudhI kAma levuM joIe. emaNe vIseka varasanI aMdara aMdara Asanono abhyAsa zarU karyo hato. eTalA vahelI zarUAtanI kiMmata kAMI ochI na AMkI zakAya. jevI rIte bacapaNamAM tAlIma pAmelA naTo ja saphaLa na thaI zake che, tevI rIte zarIrasaMyamanI paddhatinA yogIoe paNa pacIsa varasanI uMmara pahelAM ja emane abhyAsa zarU karI joIe e dekhItuM che. mArI samajamAM e sAce ja nathI AvatuM ke moTI uMmaranA aMgrejane mATe AraMbhamAM ekAda be hADakAM teDayA sivAya e aTapaTAM Asana karavAnuM kevI rIte zakya banI zake. brahmanI sAthe meM e saMbaMdhI dalIla karI tyAre e mArI sAthe AMzika rIte ja saMmata thayA ane potAnI vAtane dRDhatAthI vaLagI rahIne kahevA mAMDyA ke badhA nahi paraMtu moTA bhAganA mANaso lAMbA gALAnA prayatnothI saphaLatA meLavI zake kharA. tepaNa emaNe eTaluM to svIkAryuM ja ke aMgrejone mATe e kAma dhAryA karatAM vadhAre kaThina che. "amane to bAlapaNathI palAMThI vALIne besavAnI Teva paDI che. aMgrejane mATe evI rIte paga vALIne koI paNa jAtanA kaSTa vagara be kalAka lagI sthira besavAnuM zakya che? ghUMTaNane vALIne evI rIte palAMThI mArIne besavuM e to amArAM keTalAMka AsananA AraMbharUpa che. ame e Asanane sarvottama mAnIe chIe. tamane te karI batAvuM ?" eTaluM kahIne brahma e Asana karI batAvyuM. buddhanI aneka pratimAo ane chabIo parathI pazcimanI duniyA enAthI paricita Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA yogIne meLApa 119 che. TaTTAra besIne jamaNA pagane emaNe DAbA sAthaLanI upara mUkyo - sAthaLa ane paganI vaccenA bhAgamAM. pachI DAbA pagane vALIne jamaNA sAthaLa para mUkyo tyAre enI pAnI peTanA nIcenA bhAgane aDI rahI. paganAM taLiyAM upara UThelAM hatAM e dekhAva kaLAtmaka ane paddhatisarane hato. mane thayuM ke AvA AkarSaka Asanane mATe prayAsa karavA jevo che kharo. meM emanuM anukaraNa karavAno prayAsa karyo ane badalAmAM mAre ghUMTaNanA sakhata daIne puraskAra meLavo paDyo. eka kSaNane mATe paNa mArAthI e sthitimAM nahi besI zakAya evI meM phariyAda karI. bhUtakALamAM kaIka dukAnanI bArI pAse mukAyelI AkarSaka kAMsAnI mUrtimAM buddhanuM e Asana mane keTaluM badhuM suMdara ane uttama lAgatuM ? paraMtu have ene jAtaanubhava karavAno vakhata AvyA tyAre nIcenA avayavone vALavAnI kriyA keTalI badhI kaThina lAgI ? brahmanuM mitapUrvakanuM uttejana mArAmAM utsAha pedA na karI zakyuM. meM emane jaNAvyuM ke mAre mArA prayatna mulatavI rAkhavA paDaze. tamArA sAMdhA sakhata che. emaNe jaNAvyuM : "e Asane pharI vAra abhyAsa karatAM pahelAM ghUMTaNa tathA ghaMTIo para thoDuM tela ghaso. tame khurasI para besavA TevAyelA hovAthI e AsanathI tamArAM aMgone takalIpha thaze. dararojane zeDo abhyAsa dhImedhIme muzkelI dUra karaze." huM e Asana kadI paNa karI zakIza ke kema tenI mane zaMkA che. e azakya che evuM nA kahetA. tamane te mATe lAMbe vakhata lAgaze kharo, paraMtu chevaTe tame tene siddha karI leze. saphaLatA acAnaka Ave che ane eka divasa tame tene meLavIne navAI pAmazo." (mAre e vAta kahevI joIe mATe kahuM chuM ke buddhanA e AkarSaka Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM AsanathI mugdha thaIne ATha mahinAnA kaThora parizrama pachI meM ene sAdhavAmAM saphaLatA meLavI. e pachI mArI takalIpha dUra thaI. ) kaI navI yaMtraNAnI jema e duHkhadAyaka lAge che.' (kahevAtA uparacoTiyA vyAyAmapriyoe e AsananAM jokhamo vize sAvadhAna rahevAnuM che. eka DokaTare mArI sAthenI vAta daramiyAna kahyuM ke ethI ghUMTaNa tUTI javAne ke snAyune ijA pahoMcavAno bhaya che.) "chatAM paNa darda ghaTatuM jaze; ane saphaLatA mATe dhAryA karatAM bahu lAMbo samaya lAgaze. pachI to eka avasthA evI Avaze jyAre AsanathI koI jAtanuM darda ja nahi thAya." huM ene mATe prayAsa karuM te barAbara che ?" "jarUra. padmAsana-ame ene e nAmathI oLakhIe chIe--eTaluM badhuM agatyanuM che ke bIjAM Asano sAdhako tyAga kare to paNa ene tyAga karavAnuM yogya nathI manAtuM. AgaLa vadhelA yogIo e AsanamAM ja dhyAna karavA besatA hoya che. enuM eka kAraNa e che ke yogI gADha samAdhimAM DUbI jAya to paNa enuM zarIra ene lIdhe svastha rahe che. samAdhinI e dazAmAM siddha yogIo icchA pramANe pravezI zake che, paraMtu zarUAtanA sAdhakane e dazAnI prApti ekAeka ja thatI hoya che, paraMtu padmAsana pagane akabaMdha rAkhe che ane zarIra TaTTAra tathA zAMta kare che. asvastha ane uttejita zarIra manane paNa asvastha kare che, paraMtu padmAsanamAM te AtmasaMyama ane ArAmane anubhava thAya che. jene ApaNe gha| kImatI samajIe chIe e mAnasika ekAgratA e AsanamAM sahelAIthI prApta thAya che. vaLI e AsanamAM besIne ja ame prANAyAmanI kriyA karIe chIe. ene lIdhe zarIranI aMdaranI suSupta Atmazakita jAgI UThe che. ajJAta zakti jAge che tyAre lohIne zarIramAM navesarathI saMcAra thAya che Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDiyAra nadInA yogIne meLApa - 121 ane jJAnataMtuonI kriyA keTalAMka mahattvanAM kendromAM tIvra rIte thavA mAMDe che." ATalA spaSTIkaraNathI mane saMtoSa thayo, Asanane amArI vaccene vArtAlApa meM baMdha karyo. brahma atyAra sudhImAM zarIrane judI judI rIte vALIne, mArI mAhitI mATe zarIra paranA potAnA prabhutvane thoDoka paricaya ApavAnA AzayathI, alaga alaga prakAranAM keTalAMya bhayaMkara agharAM Asana karI batAvelAM. e badhI aTapaTI kriyAo karavAnI ane emanA para prabhutva meLavavAnI dhIraja kayA pazcimavAsImAM che ? ane evAM Asana karavAne samaya paNa kenI pAse che ? Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAra vega - - brahma evI IcchA pradarzita karI ke huM emanA gharanI mulAkAta lauM to sAruM. emaNe kahyuM ke e kharekhara gharamAM nathI rahetA, paraMtu potAnI svataMtratA sAcavI rAkhavA ane AjhAda jIvanane AnaMda levA bagIcAnA pAchaLanA bhAgamAM eka nAnuM sarakhuM jhUMpaDuM bAMdhIne nivAsa kare che. - e pramANe, ane thoDIka AturatAthI prerAIne eka divasa bapora pachI huM emane ghera jaI pahoMce. ghara ekAMta ane verAna jagyAmAM dhULavALI zerImAM hatuM. jUnApurANA saphedI lagAvelA e makAnanI bahAra ghaDIbhara UbhA rahIne, ApaNuM madhyakAlIna yurepiyana gharanI yAda apAvanArI bahAra bArIvALA, lAkaDAnA upalA mALa athavA meDAnuM meM nirIkSaNa karavA mAMDayuM. mArI AgaLanuM jUnuM majabUta bAraNuM meM ughADayuM. ene lIdhe eraDAo tathA rastA para badhe ja avAja pharI vaLyuM. mArI AgaLa e ja vakhate vAtsalyabharyA smitathI suzobhita vadanavALI eka vRddhA AvI ane mane vAraMvAra vaMdana karavA lAgI. lAMbA aMdhAriyA mArgathI e mane AgaLa laI gaI ane Akhare ame rasoDAmAM thaIne pAchaLanA bagIcAmAM AvI pahoMcyAM. ' sauthI pahelAM mArI najara eka vizALa pIpaLAnA vRkSa para ane enI DALIonI salAmata chAyA nIcenA jUnA vakhatanA kUvA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAra roga 123 para paDI. e strI mane kUvAnI pelI taraphanI jhUMpaDI AgaLa laI gaI. enI vadhAre pAse pahoMcavAthI jhADanI thoDIka chAyA paNa maLI zakI. e jhUMpaDI vAMsanA thAMbhalA, pAtaLI lAkaDAnI pATaDIo ane ghAsanA chAparAnI banAvelI hatI. brahmanA jevA ja kALA mevALI e vRddha strI dekhItI rIte ja uzkerATamAM AvI jaIne jhUpaDIne uddezIne keTalAMka dhrujArI bharelAM tAmila vAkyo bolI. aMdarathI sumadhura svaramAM uttara Avyo, dhImethI bAraNuM UghaDayuM, ane yogIe bahAra AvI mane premapUrvaka emanI sAdI jhUMpaDImAM dAkhala karyo. emaNe bAraNuM khulluM ja rAkhyuM. thoDA vakhata sudhI pelI vidhavA strI pravezadvAra pAse ja UbhI rahI. enI AMkha mArI tarapha sthira thaI hatI, ane enI mukhAkRti para avarNanIya sukha chavAyeluM hatuM. huM eka khullA khaMDamAM AvI pahoMce. sAmenI dIvAla pAse eka gAdI vinAnI beThaka hatI, ane khUNAmAM kAgaLathI bharela bAMkaDa paDela. chAparAnI vaLI sAthe bAMdhelA doraDAne AdhAre pittaLane eka ghaDe laTakato dekhAto hato. jamIna para jAja mane mATe TukaDe bichAvelo hate. jamIna tarapha hAtha phelAvIne brahma kahyuM : "bese. huM dilagIra chuM ke tamAre mATe khurazI nathI ApI zakato." brahma, huM ane mArA paricayamAM AvelA ne mArA dubhASiyA tarIke kAma karatA eka yuvAna zikSaka, badhA ja jAjama pharatA besI gayA. thoDA vakhata pachI pelI vRddha vidhavA strI pAchI gaI, ane cAnA pAtra sAthe pharI AvI. Tebalane badale e cA amane jAjama para ja ApavAmAM AvI. strIe eka vAra pharIthI gharamAM jaIne pittaLanI rakAbIomAM biskiTa, nAraMgI tathA keLAM ANyAM. e sarasa nAstAnI zarUAta karIe te pahelAM ja brahma pILA ' galageTAno mALA kADhIne mane paherAvI dIdhI. mane khabara hatI ke Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mALA paheravAnI bhAratIya praNAli vizeSa puruSa mATe ja surakSita rAkhavAmAM Ave che, ane emanI anerI sUcimAM mArI jAtane meM kadI paNa zAmila karI na hovAthI mane ethI Azcarya thayuM tema ja meM eno bhAre virodha karyo. "paraMtu mahAzaya.." emaNe smitapUrvaka vakIlAta karatAM kahevA mAMDayuM : " mArA gharanI mulAkAta lenAra tathA mArA mitra bananAra tame sauthI pahelA aMgreja che. tamane AvI rIte sanmAnIne mAre tathA A sannArIne AnaMda mAre vyakta karavo ja joIe." mAre vadhAre virodha nakAmo gayo. mArA jAkITanI upara nakhAyelA galagoTAnA hAra sAthe jamIna para besI rahevAnI mane pharaja paDI. mane e vAtano kharekhara AnaMda thayo ke yuropa mArAthI eTaluM badhuM dUra che ke mArA mitromAMthI koI A vicitra dazya joIne mArI tarapha hasI zake tema nathI. ame cA pIdhI, phaLa khAdhAM, ane AnaMdapUrvaka vAto karI. brahe mane jaNAvyuM ke jhUMpaDI tathA enI aMdaranuM sAmAnya pharanicara emaNe pote ja taiyAra karyuM che. khUNAmAM paDelA bAMkaDA paranA kAgaLoe mArI jijJAsA jAgrata karI tethI e saMbaMdhamAM spaSTIkaraNa karavA meM vinaMti karI. e kAgaLono raMga gulAbI hato ane emanA para lIlI zAhImAM lakhANa hatuM. brahma emAMthI thoDA kAgaLa upADyA. mane lAgyuM ke e tAmila bhASAmAM lakhelA che. mArI sAthenA zikSake emanuM nirIkSaNa karyuM, paraMtu emane vAMcavAnuM agharuM lAgyuM ane samajavAnuM to ethI paNa vadhAre agharuM. emaNe mAhitI ApI ke e jUnA jamAnAnI tAmila bhASAmAM lakhelA che. pahelAMnA vakhatamAM lakhavA mATe tAmilanA e rUpano upayoga thato, paraMtu have ene bahu ochA leke ja samajI zake che. vadhArAmAM emaNe ema paNa kahyuM ke tAmila sAhitya ne tatvajJAnanA moTA moTA graMtha kamanasIbe e ja bhASAmAM lakhAyelA che. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAro roga 125 ene UMcI tAmila bhASA kahevAmAM Ave che. madhyakAlIna aMgrejI AjanA sAmAnya aMgrejI jANanAra mATe muzkelI UbhI kare che tethI paNa vadhAre muzkelI AjanA vaparAzanI tAmila bhASAmAM jANanAranI AgaLa ene lIdhe UbhI thAya che. "A kAgaLo meM moTe bhAge rAte lakhyA che. brahma kahevA mAMDayuM : "keTalAka kAgaLAmAM mArA vegane anubhavone pariNAme pedA thayelI kavitAo lakhI che, ane keTalAkamAM mArA hRdayadharmane vAcA ApatAM lAMbAM kAvyo che. thoDAka yuvake emane mArA ziSyo mAne che. e avAranavAra ahIM AvIne A lakhANonuM ucca svare gAna kare che." brahma lAla lIlI zAhIthI lakhelA ane lIlI rezamI paTIthI bAMdhelA AchA gulAbI kAgaLone kaLAtmaka lAgato lekha lIdho ane mane samita arpaNa karyo. - "AnI racanA meM khAsa karIne tamAre mATe ja karelI che." emaNe jAhera karyuM. pelA yuvAna dubhASiyAe mane kahyuM ke e coryAsI lITInI kavitA che. ene AraMbha ane aMta mArA nAmanA nirdezathI thato hate; paraMtu ethI vadhAre e bhAgye ja kAMI kahI zakyo. vaccevaccenA keTalAka zabdonA artha karI batAvI eNe kahevA mAMDayuM ke e kavitAmAM dekhItI rIte ja koI jAtane aMgata saMdeza samAyelo hovA chatAM e eTalI badhI agharI tAmila bhASAmAM lakhAyelI che ke ene samyaka anuvAda karavAnI zakti enAmAM nathI ja. game tema paNa e aNadhArI bheTa meLavIne mane atizaya AnaMda te thayo ja. khAsa te eTalA mATe ke e megInI zubhecchAnuM pratIka hatuM. mArI mulAkAtanI prAraMbhika vidhi pUrI thaI eTale pelI vRddha strI vidAya thaI ane ame gaMbhIra vAtacIta zarU karI. yugamAM Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM bhAre mahattvano bhAga bhajavanArI, gupta rahasyathI DhaMkAyelI, prANAyAmanI kriyAne samajavAnI meM navesarathI koziza karI. bra khedapUrvaka jAhera karyuM ke hamaNAM koI bIjI kriyA te nahi batAvI zakAya, paraMtu emanA siddhAMto vize thoDuMka vadhAre spaSTIkaraNa karavA pote khuzI che kharA. eka sUryodayathI bIjA sUryodaya sudhI divasarAta maLIne dareka mANasa 21,600 zvAsa leto hoya che. kudarate e krama nakkI karyo che. eTale eTalA zvAsa eNe levA ja joIe. jhaDapI, utAvaLA athavA vegavALA zvAsa levAthI e mApa vadhI jAya che tathA AyuSya TUMkuM thAya che. dhImA, UMDA ne zAMta vAsathI enI karakasara thAya che ne jIvana laMbAya che. sAcavI rAkhelA pratyeka zvAsamAMthI eka moTI anAmata zakti pedA thAya che, ane e zaktisaMgrahamAMthI madada meLavIne mANasa vadhAre varaso sudhI jIvI zake che. yogIe bIjA mANA jeTalA vadhAre zvAsa nathI letA. emane evA zvAsanI eTalI jarUra paNa nathI hotI. paraMtu, aphasa ! mArI pratijJAnI uparavaTa gayA vagara huM tamane vadhAre kevI rIte samajAvI zakuM ?" yogInI e guptatAthI huM akaLAI UThaze. ATalA badhA prayatnapUrvaka gupta rAkhavAmAM AvatI vidyAmAM kharekhara kaze kasa na hoya e zakaya che kharuM ? ane hakIkata je evI ja hoya che, yogIo potAnA mArgane tema ja jJAnabhaMDArane kRtrima kutUhalakhora, mAnasika rIte aparipakava vyaktio ane AdhyAmika yogyatAnA abhAvavALA puruSathI zA mATe gupta rAkhe che te sahelAIthI samajI zakAya che. evA puruSonI sUcimAM huM paNa AvI jaIza ane mArAM kaSTo uparAMta najIvo lAbha meLavIne A dezamAMthI pAchA pharIza ? paraMtu...brahma pharI kahevA mAMDayuM ? amArA saMta pAse prANanI zaktionI kUMcIo nathI ? e sArI peThe samaje che ke zvAsa tathA lehInI vacce keTale najIkane Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAra roga 127 saMbaMdha che. emane khabara che ke mana paNa zvAsanuM anukaraNa kevI rIte kare che ane vicAra tathA zvAsanI zaktine kAme lagADiIne AtmabhAvanI jAgRti kevI rIte karI zakAya che tenuM rahasya paNa temaNe prApta karyuM che. zvAsa to zarIrane TakAvI rAkhanArI vadhAre sUkSma zaktinI abhivyakti mAtra che evuM nathI lAgatuM ? e zakti adaSTa hovA chatAM zarIranA agatyanA avayavomAM chupAyelI paDI che. e jayAre zarIramAMthI bahAra nIkaLe che tyAre zvAsocchavAsa baMdha thAya che ane mRtyu nIpaje che; paraMtu zvAsa para kAbU meLavavAthI e adaSTa zakitapravAha para vattAocho kAbU prApta karavAnuM sahaja bane che. chatAM, zarIra para pUrepUro kAbU meLavavAmAM Ave, ane eTalI hada sudhI kAbU prApta karavAmAM Ave ke chAtInA dhabakArAnuM paNa niyamana thaI zake topaNa, A yogapaddhatine saMdeza pUrI pADatI vakhate amArA prAcIna RSimunionuM dhyAna kevaLa zarIra ane enI zakitao tarapha ja hatuM evuM mAne che ?" - prAcIna RSimunio ane emanA hetu vizenI mArI badhI ja mAnyatA mArA manamAM ekAeka pedA thayelI tIvra AturatAnA AvegamAM adazya thaI gaI. tamArA hadayanI gati para tame kAbU meLavI zake che kharA?" meM AzcaryodgAra kADho. mArA pitAnI meLe kAma karatA avayavo hadaya, peTa tathA mUtrapiMDa para meM kaTaleka aMze kAbU meLavI lIdhuM che." emaNe baNagAM phUMkavAnI saheja paNa vRtti vagara, zAMtithI uttara Apyo. te tame kevI rIte karI zake che ?' "keTalAMka Asana, prANAyAma ne IcachAzaktine vadhAranArI prakriyAonI saMyukta sAdhanAthI evI zakti maLI zake che. e sAdhanA yoganI AgaLanI bhUmikAnI sAdhanA che. e eTalI badhI kaThina che ke bahu ja ochA lekathI thaI zake. e abhyAsakramanI Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM madadathI meM hRdayamAM kAma karatI mAMsapezIo para thaDaka kAbU meLavyo che ane e mAMsapezIonI madadathI AgaLa vadhIne bIjA avayavone vaza karavAmAM meM saphaLatA meLavI che." e kharekhara asAdhAraNa kahevAya." tamane evuM lAge che? to hadayathI thoDeka upara, mArI chAtI para, tamAre hAtha mUke ane ene tyAM ja rAkhI mUke." ema kahIne brahma potAnI beThaka badalI ane avanavuM Asana karIne AMkha mIMcI dIdhI. emanI AjJA mAthe caDAvIne meM zuM thAya che tenI dhIrajapUrvaka pratIkSA karavA mAMDI. thoDI miniTo sudhI e paththara jevA acaLa athavA sthira rahyA. e pachI emanA hadayanA dhabakArA dhIme dhIme ghaTavA mAMDyA. e maMda paDatA gayA te joIne mane navAI lAgI. emanA hadayanI saMvAdI pravRtti taddana baMdha paDI gaI ene spaSTa anubhava karavAthI mArA snAyuomAM jhaNajhaNATI zarU thaI. kutUhalabharI sAta sekaMDa sudhI evI dazA rahI. meM bhramita thayelA hovAne DhAMga karavAno prayAsa karyo, paraMtu huM e te asvastha banI gayelo ke mAre prayAsa nirarthaka che enI mane khAtarI thaI. dekhItA maraNanI dazAmAMthI emane avayava punarjIvita thayo e jANIne mane rAhata maLI. chAtInA dhabakArA vadhavA mAMDayA ane lAMbe vakhate koI paNa prakAranI takalIpha vagara pahelAM jevI sAmAnya dazA zarU thaI. potAnI AtmalIna acaLa avasthAmAMthI yogI thoDI miniTo pachI jAgrata thayA. dhImethI AMkha kholI emaNe prazna karyo? tame hadayane baMdha thatuM anubhavyuM ?" hA. khUba ja spaSTa rIte anubhavyuM. mArI khAtarI hatI ke emanA prayogamAM kazuM bhrAMtijanaka nahatuM. mane e vAtanI navAI Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAre roga 129 lAgI ke pitAnI aMdaranI yaMtrazaktinI madadathI brahma yoganI bIjI kaI abhuta karAmata karI batAvaze ? mArA avyakta vicArane uttara ApatA hoya tema brale kahevA mAMDayuM : mArA gurudeva je karI zake che tenI sAthe sarakhAvatAM AnI visAta kazI ja nathI. emanI ekAda dhorI nasane toDI nAkhIe topaNa te potAnA lehIne pravAha cAlu rAkhI zake che. e pravAhane e baMdha paNa karI zake che. mArA lohIne kaika aMze kAbUmAM lAvavAnI zakti mane paNa sAMpaDI che kharI, paraMtu eTale badhe saMyama mArAthI nathI thaI zakato." e kAbU nuM pradarzana karI zakaze ?" emaNe mane potAnuM kAMDuM pakaDI rAkhavAnI ane tyAMnI nare mAMthI vahetA leha pravAhane anubhava karavAnI vinati karI. meM emanI vinatino svIkAra karyo. be ke traNa miniTamAM te mArA aMgUThAnI nIce pedA thato dhvani maMda paDavA mAMDyo. thoDI vAramAM e dhvani taddana baMdha paDI gayo. brahma pitAnI nADInA dhabakArAne zAMta karI dIdhA. emanI nADIno lehIpravAha pharI cAlu thAya te mATe meM bhAre utsukatApUrvaka rAha jovA mAMDI. eka miniTa sudhI kAMI ja na banyuM. bIjI miniTa paNa, pratyeka sekaMDanuM barAbara dhyAna rAkhyuM topaNa, ghaDiyALa parathI pasAra thaI gaI. trIjI miniTa paNa evI ja rIte niSphaLa gaI. cothI miniTa aDadhI pUrI thavA AvI tyAre nasanI aMdaranI pravRtti AchIpAtaLI zarU thaI evuM lAgavA mAMDayuM. mArI mUMjhavaNa dUra thaI. thoDA vakhatamAM to nADInA dhabakArA pahelAMnI peThe zarU thayA. keTaluM badhuM AzcaryakAraka ?" meM Akasmika uddagAra kADhayo. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM e te kazuM ja nathI. emaNe namratApUrvaka uttara Apyo. Ajano divasa avanavA prayogono divasa lAge che. tame bIje prayoga nahi karI batAve ?" brahma jarA khacakAyA. phakta eka prayoga vadhAre karI batAvuM chuM.' emaNe Akhare kahyuM : "ethI saMtoSa mAnaje." vicAramAM lIna banIne jamIna para joI rahyA pachI emaNe jAhera karyuM? have huM zvAsane baMdha karI daIza." paraMtu e dazAmAM tamAruM mRtyu thaze.' meM asvastha banIne lI nAkhyuM. mArA udgAranI upekSA karatAM e hasavA lAgyA. tamAre hAtha mArA nAkanI nIce rAkhI mUke." meM tarata ja emanA AdezanuM pAlana karyuM. emaNe bahAra kADhelI garama havA mArA hAthanI cAmaDIne avAranavAra aDavA lAgI. brahma AMkha baMdha karI. emanuM zarIra sthira mUrti jevuM banI gayuM. emaNe jANe ke samAdhidazAmAM praveza karyo. mArA hAthane pAchale bhAga emanA nAka nIce aDADI rAkhIne huM besI rahyo. kabaranI kAIka mUrtinI jema e zAMta ane lAgaNIhIna banI gayA. khUba ja dhImethI chatAM khUba ja spaSTatA pUrvaka emanA zvAsanI gati maMda 'paDavA lAgI. Akhare e ekadama baMdha paDI gaI. meM emanA nAma ane hoThanuM nirIkSaNa karyuM. emanA khabhA tathA chAtInI tapAsa karI. paraMtu kayAMya paNa zvAserachavAsanI bahAranI nizAnI na dekhAI mane khabara hatI ke e parIkSA pUratI nathI. vadhAre UMDI parIkSA karavAnI mArI icchA hatI. paraMtu e parIkSA kevI rIte karavI ? mAruM magaja jhaDapathI kAma karavA mAMDayuM. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAro roga oraDAmAM karyAya arIse nahoto; paraMtu tyAM paDelI pitta nAnI UjaLI rakAbI enuM kAma karI zake ema hatI. e rakA meM emanA nAka tathA hoTha AgaLa thoDo vakhata pakaDI rAkhI. e caLakATane koI paNa prakAranA bhejanI ke kazAnI asara na thaI, eka zAMta paraMparAgata zaheranI pAsenA A zAMta jUnApurANa gharamAM, pazcimanA vijJAnane enI icchAnI viruddha eka divasa je svIkAra karavA mATe bAdhya banavuM paDaze evI kazIka mahatvanI vasa sAthe mAro saMbaMdha baMdhAyo che ema mAnavAnuM mane azakya lAgyuM paraMtu mArI pAse pAke purAvo paDayo hato. yoga kiMmata vinA kapolakalpita vAto karatAM kharekhara kAMIka vadhAre che. e brahma Akhare samAdhi jevI dazAmAMthI bahAra AvyA tyAM DAka zramita lAgyA. "tamane saMtoSa thayo ?" parizramabharelA smita sAthe e prazna karyo. mane saMtoSa karatAM vadhAre maLyuM che. paraMtu tame AvuM ke rIte karI zake che te mane nathI samajAtuM. "enuM spaSTIkaraNa karavAnI mane manA karavAmAM AvI keganA abhyAsamAM AgaLa vadhatAM prANano saMyama karavAnuM zIkhava Ave che. gorA lekIne e mATe mahenata karavAnuM mUrkhatAbharyuM saMbhava che, paNa amAre mana enI agatya ghaNI moTI che "paraMtu amane te haMmezAM zIkhavavAmAM Ave che ke che vinA keI jIvI zake ja nahi. e virA - Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM huM mUMjhAI rahyo chuM. tamane badhuM samAvavAnI rajA na tApaNu, tamArA prayAgeAnI pAchaLanA siddhAMta para thADAka kAza pADI zakaze!? ' 'jue tyAre. keTalAMka pazuenuM nirIkSaNa karavAthI ApaNane / maLe che. zikSaNa ke bodhapATha ApavA mATenI mArA gurudevanI priya paddhati che. vAMdarA karatAM hAthI khUba dhImethI zvAsa le che, paNa te vadhAre jIve che. keTalAka moTA sApa kUtarA karatAM cheka ja methI zva sa le che teApaNu ghaNu vadhAre jIve che. evI rIte pazu ve che ke dhImA zvAsathI AyuSyamAM vadhArA thaI zake che. jo TalI vAta samajAI gaI hoya teA AgaLanI vAta samajatAM vAra huM lAge himAlayamAM ziyALA daramiyAna UMdhanArAM cAmAcIDiyAM 5 che. te patAnI guphAomAM aThavADiyAM sudhI laTake che tApaNu dhI na jAge tyAM sudhI eke zvAsa nathI letAM. himAlayanAM rIMcha maiM keTalIka vAra ziyALAnI RtumAM gADha nidrAmAM DUbI jAya che manAM zarIra uparathI jotAM acetana banI jAya che. himAlayanI DI guDhDhAmAM, eka jAtanI zAhUDI ziyALAmAM khArAka nathI hatA tyAre, mahinoe sudhI UMghI jAya che. te daramiyAna zvAsA baMdha thaI jAya che. e prANIe keTalAka vakhata sudhI zvAsa ! chatAM jo jIvI zakatAM hAya tA manuSyAM evu zA mATe na ke ? ' citra tathyAvALu' emanuM nivedana rasika hatuM paraMtu emanA N khAtarIvALuM na hatuM. theADIka miniTanI mAhitI levAnI kriyA jarUrI mithitimAM zvAsa Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAro ga 133 jIvana sadAya cAlu rahe che. emaNe bhArapUrvaka uttara Ape. maraNa te mAtra zarIrano svabhAva che.' "paraMtu ene artha sAcesAca evo te nahi ja karavA mAgatA he ke mRtyune jItavAnuM zakya che ?" meM atizraddhAthI prerita thayA vinA pUchayuM. brahma mArI tarapha sUcaka daSTipAta karyo. "zA mATe nahi ?" eTaluM kahIne e aTakI gayA. emanI AMkha mAyALutAthI mAruM nirIkSaNa karavA lAgI. tamArAmAM keTalIka zakyatAo hovAthI, amArAM prAcIna rahasyamAMthI eka tamArI AgaLa khulluM karIza. paraMtu te pahelAM tamAre eka zarata kabUla karavI paDaze." "kaI zarata ?" mArA taraphathI pAchaLathI zIkhavavAmAM Ave te sivAyanI prANAyAmanI keAI paNa kriyA tame prayogane khAtara nahi kare." kabUla che." "to pachI tamAruM vacana pALavAnuM dhyAna rAkhaje. atyAra sudhI tame evuM mAnatA AvyA che ke zvAsa levAto taddana baMdha thAya eTale mRtyu thAya che ?" "hA. te pachI ema mAnavuM paNa zuM tarkasaMgata nathI ke zarIranI aMdara zvAsane saMpUrNapaNe rokI rAkhavAthI, jayAM sudhI zvAsa rokAI rahe tyAM sudhI jIvana cAlu ja rahe che ?" ThIka. ethI vadhAre dAvo ame nathI karatA. amAruM kahevuM eTaluM ' che ke potAnA zvAsane IcchAnusAra rokI zakanAra prANAyAmamAM - bhA. A. 2. bo. 9 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM pAraMgata thayelA puruSa enI madadathI peAtAnA jIvanapravAhane sAcavI rAkhe che e vAtane samajI zakeA che ?' " samajI zakuM chuM." - teA pachI eka siddha ceAgI je kevaLa kutUhalane khAtara gheADIka miniTa sudhI ja nahi, paraMtu aThavADiyAM, mahinA ne varasA sudhI prANavAyune rokI zake che tenI kalpanA karo. tame pote ja svIkAre ke prANu hoya tyAM jIvana paNa heAvuM joie. teA pachI mANasane mATe dIrghAyu thavAnI saMbhAvanA keTalI mATI chete tame nathI joI zakatA ? ' huM mUMgA banI gayA. e vakatavyane huM hAsyAspada kevI rIte mAnI zakuM? chatAM paNa ene svIkArI paNu kema zaku? e vaktavya ApaNA madhyayuganA yuropiyana kImiyAgarAnAM mithyA svapnAnI smRti nathI karAvatuM ? e svapnasevIee jIvanane amara karavAnA kImiyA zodhavAnA prayAsa karyAM, chatAM vArApharatI mRtyunA mahAzastranA zikAra banyA. paraMtu brahmano peAtAnA daSTikANu jo cAkhkhA hAya teA te mane chetaravAnI keAziza zA mATe kare ? emaNe mArA saMsanI icchA nathI rAkhI ane ziSyAne banAvavAno prayatna paNa e nathI karatA. mArA magajamAM eka vicitra bhayanI bhAvanA pedA thaI. jo te pAgala ja haze teA ? paraMtu nA. bIjI vAteAmAM e khUba ja samajadAra ne tarkabadda lAgatA hatA, e bhUlyA che evuM mAnavuM zuM vadhAre sAru nahi thAya ? paraMtu e niNaeNya para paheAMcavAnuM paNa mane ThIka na lAgyuM. mArI gUMcavaNanA pAra na rahyo. " mArA kahevAmAM tamane vizvAsa nathI AvatA ? e karI rajitasiMha dvArA lAheAranA bhoMyarAmAM dATavAmAM Avela . mAlyA pelA phakIranI vAta tame nathI sAMbhaLI ? e yAgIne aMgreja lakSya amaladArAnI hAjarImAM ja jamInanI aMdara rAkhavAmAM AvelA Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 mRtyune jItanAre yoga chellA zIkha rAjA raNajitasihe e badhuM najare joyeluM. yoganI e jIvaMta samAdhi para sainikoe cha aThavADiyAM sudhI pahere bharela. paraMtu yogI e samAdhimAMthI jIvaMta ane svastha dazAmAM bahAra AvelA. e hakIkatanI tapAsa karaje, kAraNa ke tamArI sarakAranA dastAvejomAM kyAMka e badhuM lakhavAmAM AvyuM che. e yogIne pitAnA prANu para pUro kAbU hato, ane mRtyunA bhaya vinA tene, IcchInusAra rokI rAkhavAnI temanI zakti hatI. te chatAM e saMpUrNa siddha to na ja hatA, kAraNake emanA paricayamAM AvelA eka vRddha puruSa dvArA jANavA maLyuM che ke emanuM cAritrya sAruM nahotuM. emanuM nAma haridAsa hatuM, ane e uttara bhArata mAM nivAsa karatA. e mahApuruSa ja evI havA vagaranI jagyAmAM eTalA lAMbA vakhata sudhI zvAsa lIdhA vinA rahI zakyA te pachI ekAMtamAM abhyAsa karanArA ane kevaLa suvarNa meLavavA mATe evA addabhuta prayoga nahi karanArA samartha yogI puruSo to keTaluM badhuM vadhAre karI zake ? amArI vAtacItane aMte UMDI zAMti phelAI rahI. amArI yogavidyAthI meLavI zakAya evI bIjI paNa keTalIka AzcaryakAraka siddhio che, paraMtu A adhogatinA vakhatamAM emane meLavavA mATenI moTI kiMmata koNa cUkavI zake tema che ?" teo pharI vAra zAMta thayA. "jiMdA jIvanamAM amAre evI siddhionI prApti karavA sivAya bIjuM ghaNuMya karavAnuM hoya che. mArA vicAronA bacAvano paDagho pADatAM meM kahevAnuM sAhasa karyuM. * (pAchaLathI e hakIkatanI tapAsa karavAthI jaNAyuM ke e banAva I. sa. 1837mAM lAheramAM banelo. yogIne rAjA raNajitasiMha, sara kaloDa vADe, DokaTara hAnimbarjara ane bIjAnI rUbarU jamInamAM dATavAmAM AvelA. keIpaNa prakAranuM chaLakapaTa thatuM aTakAvavA mATe emanI samAdhi AgaLa divasarAta zIkha sainikane pahere rahetuM. cAlIsa divasa pachI yegIne jIvatA bahAra kADhavAmAM AvelA. enI saMpUrNa mAhitI kalakattAmAM rakhAyelA dastAvejo 1 maLI zake che) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM barAbara che." bro maMjUra rAkhyuM : "zarIrasaMyamanI A sAdhanA bahu ja ochA mANaso mATe che. eTalA mATe te e vidyAnA AcAryoe saikAothI ene eka gupta rahasya tarIke sAcavI rAkhI che. ziSyanI zodha e bhAgye ja karatA hoya che : ziSyoe emanI zodha karavI paDe che." ame bIjI vAra maLyA tyAre brahma mArA makAnanI mulAkAta lIdhI. sAMjano samaya hovAthI ame thoDI vAra pacha bhojana karavA UbhA thayA. bhajana tathA e pachInI DIka vizrAMti pachI ame cAMdanIvALI osarImAM gayA. tyAM huM ArAma khurasI para beThe, ane gIe jamIna paranI sAdaDI para besavAnuM ja ThIka gamyuM. pUnamanA caMdranA ujajavaLa prakAzane AnaMda letA thaDAka samaya sudhI ame zAMta rahyA. amArI chellI mulAkAtanI AzcaryakAraka ghaTanAonuM smaraNa hevAthI, mRtyunI sAme smita karanArA mAnanI nA mAnavA jevI vAta meM navesarathI upADI. "kema nahi?" brahma pitAne priya savAla pUchIne kahyuM : amArA haThayogamAM siddha thayelA eka mahApuruSa dakSiNamAM nIlagiri TekarIomAM nivAsa kare che. emane nivAsa choDIne e kyAreya bahAra nathI nIkaLatA. uttaramAM himAlayanI guphAmAM ghara karIne eka bIjA yogI paNa vAsa kare che. e mahApuruSo jagatathI udAsInabhAve rahetA hovAthI, emanuM darzana tamane nahi thaI zake. chatAM emanA astitvanI vAta amane paraMparAthI prApta thatI AvI che, ane amane kahevAmAM AvyuM che ke emaNe pitAnA jIvanane saikAo sudhI laMbAvyuM che.' tamane zuM A badhuM sAcuM lAge che?" meM zaMkAne virodhI sUra kADhatAM kahyuM. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAro ga 137 kaI paNa prakAranI zaMkA vagara. mArI AgaLa mArA pitAnA guruno dekhIte dAkhala zuM nathI paDyo ?" divaso sudhI mArA manamAM rahela prazna have AgaLa AvyA. atyAra sudhI e pUchatAM mane saMkeca thato, paraMtu amArI mitratA have eTalI ghaniSTa banI gaI hatI ke e prazna pUchavAnI meM hiMmata karI. yogI tarapha nikhAlasatAthI joI meM prazna karyo : brahma ! tamArA guru koNa che?" ekAda kSaNa niruttara rahIne e mArI tarapha tAkI rahyA. emaNe mArI tarapha saMkeca sAthe joyA karyuM. pachI emaNe zAMta ne gaMbhIra svaramAM kahevA mAMDayuM ? emanA dakSiNI zive emane yeruzru svAmI eTale ke kIDI gurune nAme oLakhe che." kevuM ajaba jevuM nAma ?" meM ekAeka uddagAra kADhayo. mArA guru cokhAno loTa bharelI thelI rAkhe che. e leTa e jyAM hoya tyAM badhe ja kIDIone khavaDAve che. paraMtu uttaramAM ane himAlayanAM gAmaDAMmAM e rahetA hoya che tyAre e bIje nAme saMbadhAya che." e tamArA haThayogamAM paripUrNatAe pahoMcelA che?" jarUra." ane tame sAce ja mAne che ke emanI uMmara?" mane khAtarI che ke emanI uMmara cAra varasa uparanI che." brahma zAMtipUrvaka vAkya pUruM karyuM. pharI pAchI zAMti patharAI rahI. meM emanI tarapha maMtramugdha banIne jovA mAMDayuM mogala samrATonA jamAnAmAM je thayuM tenuM varNana emaNe keTalIya vAra karI batAvyuM che." yogIe AgaLa calAvyuM: "ane IsTa InDiyA kaMpanI sauthI pahelAM madrAsa AvI te divasanI vAta. paNa emaNe kahI batAvI che." Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM pazcimanA zakAzIla kAna A nivedanono svIkAra nahi ja karI zake. - paraMtu itihAsanuM pustaka vAMcanAra kAI paNa bALaka evI vAtA kahI zake.' meM vaLatAM kahyuM. brahma mArI TIkAnI avagaNanA karIne kahevA mAMDayuM: * mArA gurune pANIpatanuM paheluM yuddha barAbara yAda che ane plAsInI laDAInA divase paNa e nathI bhUlyA. mane enuM paNa smaraNa che ke emanA gurubhAI bezudAna dano ullekha eka vAra emaNe mAtra eMzI varasanA bALaka tarIke karelA.' e avanavI vAta kahetI vakhate brahmano kALA, pahoLA nAkavALA cahero evA ja nirvikAra rahyo, ceAkhkhI cAMdanImAM e huM barAbara joI zakayo. Adhunika vijJAne zIkhavelI saMzAdhananI niyamacusta paddhatithI pASAyeluM mAruM magaja AvAM vidhAnono svIkAra kevI rIte karI zake? brahma Akhare te hiMdu hovAthI e prajAnI leAkavAyakAone gaLI javAnI khAsiyatathI para na ja hoI zake. emanI sAthe vivAdamAM UtaravuM vya che ema samajIne huM zAMta rahyo. yeAgIe cAlu rAkhyuM; bhArata tathA tibeTanI vacce AvelA nepALanA jUnA mahArAjAnA AdhyAtmika salAhakAra tarIke mArA gurue a agiyArathI vadhAre varasa sudhI kAma kareluM. himAlayanA parvatIya pradezamAM rahetAM grAmajanA emane oLakhe che ne prema kare che. e emanI sAthe mAyALutAthI pitA jevI rIte peAtAnAM bALakA sAthe kare tevI rIte vAta kare che. grAmajanonI e mulAkAta le che tyAre emane e badhA IzvaranI peThe pUje che. nAtajAtanA niyameAnA e khyAla nathI karatA tathA mAMsamacchI paNa nathI khAtA.' * eka mANasa mATe eTaluM badhu jIvavAnuM kevI rIte zakaya hAI zake ? " mArA vicArAno paDadhA sahasA phrI vAra paDavA mAMDayo. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAre vega 139 brahmane mArI hAjarInuM bhAna na hoya tema temaNe jarAka che. jevA mAMDayuM. e traNa rIte zakya che. pahele rasto te zarIrasaMyama athavA haThayogamAM kahevAmAM AvelAM badhAM Asano, badhA prANayAmonI badhI gupta kriyAono abhyAsa karavAnI che. e abhyAsa pUrNatAnI prApti sudhI ane pote je zIkhave tene zarIradhArA karI batAve evA anubhavI gurUnI pAse rahIne karA joIe. bIje raste A viSayamAM rasa lenArA siddha puruSe jemanuM jJAna dharAve che evI keTalIka virala alaukika auSadhionuM niyamita rIte sevana karavAnuM che. e siddha puruSe e auSadhione gupta rAkhI mUke che athavA to pravAsa karatI vakhate potAnI kaphanIomAM sAcavI rAkhe che. evA siddha puruSanuM zarIra chUTavAno samaya Ave che tyAre e gya ziSyane cUMTI kADhe che, enI AgaLa badhAM rahasya khullAM kare che, ane ene auSadhio arpaNa kare che. bIjA koIne e auSadhio ApavAmAM AvatI nathI. trIjo rasto samajAvavAnuM kAma kaThina che. brahma vacamAM aTakI paDyA. tame samajAvavAnI koziza nahi kare ?" meM araja karI. tame mArA zabdo sAMbhaLIne hasavA mAMDaze." meM temane khAtarI ApI ke temanA spaSTIkaraNano huM AdarapUrvaka svIkAra karIza. "ThIka tyAre sAMbhaLo. mAnavanA magajamAM eka nAnuM chidra che. e chidra athavA kANAmAM AtmAno nivAsa che. e kANAne eka DhAMkaNanuM rakSaNa che. meM tamane vAraMvAra kahyuM che tema, kareDarajajunI nIce adaSTa jIvanapravAhanuM astitva che. e caitanyazakti ke jIvanapravAhane niraMtara vyaya thavAthI zarIra gharaDuM ke jIrNa thAya che, paraMtu enA saMcayathI zarIramAM navajIvana pedA thAya che ane ene yuvAna rAkhe che. potAnI jAtane jItI cUkele mANasa, amArI yogapaddhatimAM Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 bhAratanA AdhyAtmika rahesyanI kheAjamAM AgaLa vadhelA ceAgIone ja nAta heAya che, evI keTalIka kriyAothI enA para kAbU meLavavAnA AraMbha karI zake che. e jIvanapravAha ke kuMDalinI zaktine UrdhvagAmI karIne e karoDarajjumAM upara laI jAya che. te pachI magajamAM AvelA e chidramAM ekAgra karavAno abhyAsa kare che. chatAM paNa enI AgaLanA paDadAne haThAvI devAmAM madarUpa thanAra guru na maLe tyAM sudhI ene saMpUrNa saphaLatA nathI maLatI. jo evA guru ene maLI jAya teA e adazya zaktipravAha e chidramAM pravezIne dI' vanarUpI amRtamAM palaTAI jAya che. e kAma saheluM nathI, ane ekale hAthe karanAra sAdhakane! nAza notaranAruM nIvaDe che. paraMtu emAM saphaLa thanAra sAdhaka peAtAnI icchA pramANe game tyAre maraNane maLatI dazA meLavI zake che ane ethI kharekharuM mRtyu Ave tyAre emAMthI vijayI thaIne bahAra Ave che. sAcuM kahIe te mRtyunI najIkanI paLanI pasaMdagI e game tyAre karI zake che, ane kaDaka kasoTIne aMte paNa e kudaratI rIte mRtyu pAmyA hoya evuM lAgI Ave che. e traNe mAM ke sAdhanane siddhahasta karI cUkelA mAnava saikAe sudhI jIvI zake che. mane evuM zikSaNa maLeluM che. enA mRtyu pachI enA zarIramAM jaMtu nathI paDatAM. se! varasa pachI paNa enA zarIramAM saDeA pedA thatA nathI.' brahma karelA khulAsA mATe me emane AbhAra mAnyeA, chatAM mane ethI navAI teA lAgI ja. mane emAM puSkaLa rasa paDayo. paNa enI khAtarI na thaI. zarIrazAstrane emanA kahevA pramANenA jIvanapravAhanI khabara nathI, ane evA keAI amRtathI paNa e ajANa che. zarIrazAstra sAthe saMbaMdha dharAvatA camatkArAnI e badhI kathAo kevaLa gerasamaja ke bhrAMti che? e kathAe mANasane daMtakathAothI bharelA, lAMbu jIvanArA jAdugaro ke dIrghAyu tAMtrikAnA jUnA jamAnAmAM laI jAya che. chatAM zvAsa tathA leAhInA kAnUnA pravra karI batAvelA prayAga parathI eTalu tA puravAra thAya che ja ke yAganI zaktie kevaLa mananAM tara'garUpa nathI, ane jemane emano paricaya na hoya athavA yAganI Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAro yoga 141 sAdhanA sAthe levAdevA na hoya evAne banAvaTI lAge tevA prayogo karI batAvavAnI niHzaMka zakti dharAve che. e muddA sivAyanI bIjI vAto sAthe saMmata thavuM e kAma mAre mATe muzkela che. mArA mAnasika tarkavitarkanuM tophAna mArA mukha para prakaTa thavA dIdhA sivAya huM emanuM mana jALavate zAMta rahyo. kabaranI najIka beThelA mANasone evI zaktio meLavavAnI IcchA vadhAre thaze." brahma kahevA mAMDayuM : "paraMtu emane meLavavAno mArga ja bhayAnaka che e na bhUlatA. amArA guruoe e prakriyAo vize kahyuM che ke hIrAnI peTInI peThe emane gupta rAkhaje." eTale tame mArI AgaLa te prakaTa nahi kare, ema ?" "je siddha banavA mAgatA hoya temaNe deDavAno prayatna karatAM pahelAM cAlatAM zIkhavuM joIe.' emaNe AchA smita sAthe uttara Apyo. "eka chelle prazna pUchuM ?" yogI brahma hakAramAM mAthuM halAvyuM. tamArA guru atyAre kyAM che ?' terAI jagalanI pelI taraphanA nepALanA parvatomAM AvelA eka maMdiramAM emaNe praveza karyo che." e medAnI pradezamAM pharI Avaze kharA ?" (AzcaryakAraka nivedano ane zAMta pratipAdanavALe e AkhAye vArtAlApa atyAre eka citravicitra svapna je lAgyA kare che. pustakamAM enI rajUAta karavAno avasara Avyo che tyAre bIjA keTalAka vArtAlApene mAre na chaTake kADhI nAkhavA paDayA che tema Ane paNa kADhI nAkhavAnI IcchA thaI Ave che. mane enI zaMkA nathI ke ene lIdhe keTalAya buddhimAna aMgreje eziyAnI aMdha mAnyatAo pratye meM macakoDaze. ane prasiddhi mATe chevaTe maMjUra rAkhavAnuM kAraNuM mArA pitAnA nahi paraMtu bIjA lokonA cukAdAnuM che.) Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM "emanI gatividhi vize pahelethI koNa kahI zake? nepALamAM e ghaNuM varaso sudhI rahe paNa kharA, ke pharI vAra saphara paNa zarU kare. nepALamAM emane vadhAre game che, kema ke amArI yogasAdhanAno vikAsa bhArata karatAM tyAM vadhAre pramANamAM thAya che. haThayoganuM zikSaNa paNa judA judA saMpradAyamAM juduM paDe che. ame taMtramArgamAM mAnIe chIe, ane e mArgane ahIM karatAM nepALanA vAtAvaraNamAM vadhAre sArI rIte samajavAmAM Ave che.' eTaluM kahIne brahma zAMti rAkhI. meM anumAna karyuM ke pitAnA gurunA koyaDArUpa vyaktitvano e bhakitapUrvaka vicAra karI rahyA che. Aje rAte meM sAMbhaLelI A vAtomAM je daMtakathA karatAM kAMIka vadhAre vAstavikatA hoya te te kharekhara, bIjI bAjue je uMmaranI uparavaTa thaI cUkelA amara mAnavonI sRSTi che tenI jhAMkhI sahelAIthI karI zakAya che. | mArI kalama ja jhaDapathI nahi calAvuM te A prakaraNa kadI pUruM nahi karI zakuM. eTalA mATe yogI brahma sAthenA mArA saMparkanA chellA yAdagAra prasaMganuM varNana karavAno prayAsa karI lauM. bhAratamAM sAMja pachI rAta jaladI Ave che. yuropanI peThe tyAM sUryAsta pachI bahu vilaMba nathI thato. bagIcAnI maDhulI para aMdhakArane paDadA paDavA mAMDatAM brahma phAnasa saLagAvyuM ane chAparA sAthe laTakAvyuM. ame pharI besI gayA. pelI vRddhA vidhavA strI samajapUrvaka cAlI gaI, ethI amArA zabdane anuvAda karanAra zikSaka tathA yogI sAthe huM ekalo. paDo. agarabattInI suvAsa AkhA oraDAne eka prakAranA gahana dhArmika bhAvathI bharI detI hatI. e sAMje vikhUTA paDavAnA khedajanaka vicAre mane gherI vaLyA. e vicAro kADhI nAkhavAnA niSphaLa prayAsa meM karyA. mArA aMta2mAM je hatuM te mAre trIjA mANasa dvArA kahevAnuM hovAthI spaSTa Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAro yoga 143 rIte nahete kahI zakate. emaNe kahelAM avanavAM satya ane emanA vicitra siddhAMta keTale aMze satya che te huM bhAgye ja kahI zakuM tema hatuM, paraMtu pitAnA ekAMtika jIvanamAM mane praveza karAvavAnI temaNe taiyArI batAvI te vAtanI kadara karyA vinA huM na rahI zakyo. avAranavAra mane lAgyuM che ke amArAM hRdaya sahAnubhUtipUrvaka ekamekanI pAse ne pAse AvI pahoMcyAM che ane emanI svAbhAvika ekAMtikatAnA bhaMgane zo artha thAya che te mane have samajAyuM che. Aje rAte mArA najIkanA prasthAnanA bahAnA nIce emanAM UMDAM rahasyonuM udghATana karavA emane uttejita karavAne eka AkharI prayAsa meM karI je. zaherI jIvanane tyAga karIne parvate ke jaMgalamAM ceDAMka varaso sudhI nivRtta thavA tame taiyAra cho?" emaNe mArI tapAsa karatAM pUchyuM. - "brahma, mAre pahelAM ene vicAra karavo paDaze." tamArI badhI pravRtti, badhI kriyAo, badhI sukhasAhyabIno tyAga karIne tamAre samagra samaya yogasAdhanAnI amArI paddhati pAchaLa vyatIta karavA taiyAra che ? ane e paNa DAka mahinAo mATe nahi paraMtu keTalAMka varasa sudhI ?" mane evuM nathI lAgatuM. nA. ene mATe mArI taiyArI jarA paNa nathI." te pachI tamane huM vadhAre AgaLa nahi laI jaI zakuM. haThayoganI A sAdhanA mANasanA phAlatu vakhatanI phakta ramatagamata banavA jeTalI sAdhAraNa nathI. e enA karatAM vadhAre gaMbhIra che." yogI banavAnI mArI takene meM sarI jatI ne nahivata banatI joI. mane khedajanaka khAtarI thaI gaI ke varasonI kaThora sAdhanA tathA kaDaka ane ucca zistavALI e vega paddhati mAre Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mATe nathI ja. chatAM zarIranI alaukika siddhio karatAM mArA aMtarane bIjuM kazuMka vadhAre sparza karatuM hatuM. mane legImAM vizvAsa hato. brahma, A zakitao kharekhara maMtramugdha karI de tevI che. eka divasa tamArI sAdhanAnA UMDANamAM UtaravAnuM mane gamaze. chatAM enI madadathI mane sanAtana sukha keTalA pramANamAM maLI zake? yoganI aMdara enA karatAM paNa koI vadhAre sArI vastu nathI ? huM je kahevA mAguM chuM te sApha to che ne?" "huM samajI zakuM chuM." brahma mAthuM halAvIne kahyuM : ame baMne hasavA mAMDyA. amArAM zAstro sUcave che ke vivekI sAdhake haThayoganA abhyAsanI pUrNAhuti pachI rAjayoganA abhyAsano AdhAra levo." emaNe dhIme svare kahevA mAMDayuM: "pahelA abhyAsathI bIjI jAtanA abhyAsano mArga mokaLo thAya che ema kahI zakAya. bhagavAna zaMkara pAsethI amArA prAcIna mahApuruSoe e yogasiddhAMta prApta karyA tyAre temane kahevAmAM AveluM ke emanuM aMtima dhyeya bhautika sukhanI prAptinuM nathI. e badhA samajatA hatA ke zarIrano japa mananA vijayanuM prAraMbhika pagathiyuM che, ane manano vijaya Atmika paripUrNatAnuM sAdhana mAtra che. eTale amArI sAdhanA Ama te zarIra sAthe ja saMbaMdha rAkhIne AgaLa vadhe che, paraMtu zarIramAM keda banI besI rahevAne badale AtmA sudhI pahoMcI jAya che. mArA gurudeve mane tethI ja kahyuM che ke pahelAM haThayogano abhyAsa kara, pachI rAjayogamAM praveza karI zakIza. zarIra para kAbU meLavyA pachI te mananA mArgamAM aMtarAyarUpa nathI thatuM. vicArano nirodha karavAnA kAmamAM sIdhI rIte keIka virala ja saphaLa thaI zakatA heya che. chatAM rAjayoga athavA mane nigrahanA Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAro yAga 145 mArgamAM keAIne sIdhA ja javuM heya tepaNu amane tenI harakata nathI. ame enI vacce AvavA nathI mAgatA. ene mATe e mA ja barAbara che.' 6 ane e yeAga ekale mAnasika che?? * jarUra. e sAdhanAnI madadathI manane sthira prakAzamAM palaTAvI, e prakAzane AtmAnA AvAsa tarapha pheravavAno heAya che.' C * evI sAdhanAnI zarUAta kevI rIte karI zakAya ? ' ( ene mATe gurunI prApti karavI joIe.' kAM ? ' brahma mastaka halAvyuM. " bhAI, je leAkAne bhUkha lAge che te bheAjananI zodha kare ja che. je bhUkhe maratA heAya che te teA gAMDA mANasanI peThe zAdhe che. bhUkhyAM mANasa bhAjananI icchA kare tevI rIte jyAre tamArAmAM gurunI cAhanA pedA thaze tyAre guru tamane jarUra maLaze. je gurune prAmANikapaNe zodhe che temane guru nakkI karelA vakhate jarUra maLe che.' " C tame evu' mAno che ke emAM prArabdha kAma karatuM hAya che?" 6 sAcI vAta che.' 6 me keTalAMka pustakA vAMcyAM che.' yeAgIe mAthuM dhuNAvyu C gurunI madada vinA pustake kAgaLanA TukaDA jevAM nirjIva thaI paDe che. guruno artha aMdhakArane dUra karanAra' evA thAya che. jenA prayatno ane jenuM prArabdha sadgurune meLavI ApavA jeTaluM madadarUpa thAya che te prakAzane paMthe jhaDapathI AgaLa vadhI zake che; kAraNake ziSyane lAbha paheAMcADavA guru Ano upayAga kare che.' peAtAnI vizeSa zakti " brahma e pachI peAtAnA chUTAchavAyA kAgaLAnA bAMkaDA pAse gayA ane eka meTA dastAveja ke lekha lAvI, e mane suparata Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM karyo. e tAra jevAM vizeSa cihnothI, khAsa saMketathI, ane lAla, lIlI ane kALI zAhIthI dorelI AkRtiothI bhareluM hatuM. kAgaLane uparano bhAga bhUgaLAnA jevI goLAkAra moTI AkRtithI zaNagAreluM hatuM, ane emAM sUrya, caMdra ane manuSyanI AMkhanAM cihno hatAM. e badhAM ja lakhANa ane citronI vacce kALI chUTI jagyA hatI. rAtanA thoDA kalAka meM Ane taiyAra karavAmAM gALyA che." brahma jaNAvyuM: "tame pharI Ave tyAre vaccenI chUTI jagyAmAM mAre pheTo cuMTADaje." emaNe kahyuM ke rAte sUtAM pahelAM pAMca miniTa jo e vicitra dekhAtA chatAM kaLAtmaka kAgaLa para mArA manane sthira karI zakIza te mane emanuM spaSTa ane suMdara svapnadarzana thaI zakaze. "ApaNuM zarIranI vacce pAMca hajAra mAIlanuM aMtara haze topaNa, A kAgaLa para tamArA vicArone kendrita karaze eTale ApaNA AtmA rAte bhegA thaze." emaNe daDhatApUrvaka kahevA mAMDayuM ne samajAvyuM ke e meLApa atyAra sudhInA zArIrika meLApa jevo ja sAco ane vAstavika haze. meM emane mAhitI ApI ke mAro sAmAna peka kare che eTale thoDA vakhatamAM ja huM ravAnA thaIza, ane pharI pAcho kyAre maLIza te kahI zakAya tema nathI. temaNe kahyuM ke je prArabdha ApaNe mATe nakakI thayuM hoya te pUruM karyA vinA chUTako nathI. ane pachI nizcayAtmaka rIte bolyA: " "tAMjora jillAmAM be sAdhake mArI rAha jue che. temane mATe huM vasaMta RtumAM A sthAnano tyAga karIza. te pachInI ghaTa nAonuM anumAna che keNa karI zake ? "tame jANe ja che ke mArA gurudeva mane eka divasa bolAvI le evI huM AzA rAkhuM chuM.' Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAre yoga 147 e pachI lAMbA vakhata sudhI zAMti rahI. brahma gusapusa karatA hoya evA svaramAM Akhare e zAMtino bhaMga karyo. koIka navI hakIkata jANavAnI IcchAthI prerAIne meM zikSaka tarapha javA mAMDayuM. kAle rAte mArA guru mArI sAme prakaTa thayA. temaNe mane tamAre vize kahevA mAMDayuM. temaNe kahyuM ke tArA mitra - sAheba jJAna prApti mATe utsuka che. gayA janamamAM te ApaNI sAthe hatA. te yogAbhyAsa karatA hatA, paraMtu ApaNI paddhati pramANene nahi. atyAre e aMgreja thaIne ApaNA dezamAM AvyA che. pahelAMnuM jJAna e bhUlI gayA che. chatAM e vismRti kAmacalAu che. koIka gurunI kRpA nahi thAya tyAM sudhI pUrvajanmanuM e jJAna nahi jAge. e jJAnanI jAgRti mATe gurunA alaukika sparzanI AvazyakatA che. emane kaheje ke e vahelI take gurunI prApti karaze. te pachI prakAza ApoApa pedA thaze e nizcita che. emane ciMtAno tyAga karavAnuM kahI de. e nahi thAya tyAM sudhI teo A deza nahi choDI zake. prArabdhano lekha e ja che ke ApaNane e khAlI hAthe nahi choDI jAya.' huM Azcaryacakita thaIne pAchA haThayo. phAnasano prakAza amArA para paDI rahyo hato. e pILA jevA prakAzamAM joI zakAyuM ke yuvAna dubhASiyAnI mukhAkRti AzcaryathI cakita tathA prabhAvita banI UThI. "tame hamaNAM na kahyuM ke tamArA guru dUra nepALamAM che?" Tha5 deto houM tema meM kahevA mAMDayuM. e atyAre paNa tyAM ja che.' to pachI pRthvI para eka rAtamAM e bAraso mAIlanI musApharI kevI rIte karI zake?' brahma sUcaka smita karyuM. "amArI vacce bhAratanuM vizALa bhautika aMtara hovA chatAM, mArA guru sadAya mArI sAthe ja hoya che. koI paNa prakAranA kAgaLa ke Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 bhAratanA Adhyatmika rahasyanI kheAjamAM saMdezavAhaka vinA mane emano saMdeza maLyA kareche. emano saMkalpa havAmAMthI deADato Ave che. e mane maLe che ane huM samajI zaku chuM.' * vidyutsaMdeza ? ' tame ema mAno to ema.' C mAre UThavAno vakhata thayeA hovAthI huM UbhA thayA. ame cAMdanImAM chelle vihAra karavA sAthe cAlI nIkaLyA, ane brahmanA makAnathI bahu dUra nahi evA ma MdiranI prAcIna dIvAlA pAsethI pasAra thayA. rastA para patharAyelAM sudara tADavrukSAnI 5ktie pAse AvIne ame aTakA. tyAre judIjudI asaMkhya DALIomAMthI caMdra DeAkiyAM karato hatA. vidAya detI vakhate zrazne gaNagaNATa karyo : ' tamane khabara che ke mArI saMpatti ghaNI caiADI che. A vastunuM mUlya mAre mana ghaNuM meATu' che. te tame grahaNa karo.' DAbA hAthanI cAthI AMgaLI pakaDIne emaNe kazuMka kADhayu pachI jamaNA hAthanI hatheLI AgaLa dharI. caMdranAM kiraNeAmAM enI madhyamAM meM eka sAnAnI vIMTI camakatI joI. lAla ane bhUkharA rganA AMkAvALA lIlA paththarane ATha pAtaLA aMkADA vIMTI vaLelA. ame chUTA paDatI vakhate bheTavA tyAre brahne e vIMTI mArA hAthamAM mUkI, e ekAeka maLelI bheTano asvIkAra karavAno prayAsa meM karI joyA, para Mtu nizcayAtmaka rIte mArA para dabANa karIne mArA inakArane emaNe mAnya na rAkhyA. ( yeAganI sAdhanAmAM AgaLa vadhelA eka mahApuruSe mane A vIMTI bheTa ApelI. e divaseAmAM jJAnanI prApti mATe huM lAMbAlAMbA pravAsa karatA. have tame tene paherI leA evI mArI prArthanA che.' me' emano AbhAra mAnyA ane vinodamAM pUchyuM : " AnAthI mAruM bhAgya sAruM banaze ?' Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyune jItanAro yoga 149 "nA. evuM te nahi thaI zake. paraMtu A paththaramAM eka jAtanI alaukika zakti che. e zakitane lIdhe tame moTA moTA gupta saMtonA sahavAsamAM sahelAIthI AvI zakaze, eTaluM ja nahi paNa tamArI potAnI suSupta daivI zaktine paNa jagADI zakaze. e hakIkata svAnubhavathI samajI zakaze. jayAre evI jarUra lAge tyAre vIMTIne paherI leje." cheTalI mitratAbharI vidAya pachI ame amAre raste chUTA paDyA. vicArothI vIMTaLAyelA magaja sAthe meM dhImedhIme cAlavA mAMDyuM. brahmanA dUra rahetA gurunA saMdeza para huM vAraMvAra vicAra karavA mAMDayo. e saMbaMdhamAM zaMkA karavAnuM koI kAraNuM nahotuM. mArI mAnyatA ne zaMkAzIlatA vacce mArA hRdayamAM tIvra gharSaNa cAlatuM hovA chatAM meM bane teTalI zAMti rAkhI. senAnI vIMTI tarapha daSTipAta karIne meM mArI jAtane pUchayuM, ke AvI nAnakaDI vIMTImAM AvI zakyatA kevI rIte hoI zake ? mAnasika ke Atmika rIte mane ke bIjAne enI asara kevI rIte pahoMcI zake e mane na samajAyuM. mAnyatA aMdhavizvAsanI uparavaTa javA lAgI. chatAM brahmane enI zaktinI saccAImAM UMDo vizvAsa hato. e zuM saMbhavita che ? mAre jANe ke uttara ApavA mATe bAdhya banavuM paDayuM ke A vicitra dezamAM badhI ja vastuo saMbhavita hoI zake che. paraMtu buddhi pAchI madade deDI ane praznonI paraMparA rajU karavA mAMDI. gahana vicAramAM DUbIne meM Avegavaza thaIne AgaLa ne AgaLa cAlavA mAMDayuM. eTalAmAM to mane Thesa vAgI ne mAruM kapALa bhaTakAyuM. upara joyuM te cittAkarSaka tADanuM vRkSa dekhAyuM. enI DALIo vacce AgiyA ThekaThekANe nRtya karatA hatA, - bhA. A. 2. che. 10 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM rAtanA AkAzano raMga ghere vAdaLI hate. zukane atyaMta tejasvI tAro ApaNI pRthvInI taddana pAse dekhAto. cAlatI vakhate rastA para anaMta zAMti pharI vaLavA lAgI. eka jAtanI gahana stabdhatAe mane gherI lIdho. vaccevacce dekhAtAM ane mArA mastaka parathI pasAra thatAM cAmAcIDiyAM emanI pAMkhone dhImethI halAvatAM hatAM. AkhuMya dazya AnaMdadAyaka hatuM. ekAda kSaNa sudhI huM Ubho rahyo. caMdranA vistaratA prakAzamAM sAmethI Avato mANasa barAbara bhUta jevo ja dekhAte hato. ghera pahoMcyA pachI mane lAgyuM ke rAte moDe sudhI mAre jAgaraNa karavAnuM hatuM paroDhiyAne samaya pAse Avyo tyAre Akhare mane UMgha AvI, ane vicAronAM vamaLo vismRtinI gartAmAM dhakelAI gayAM. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunavratadhArI saMtapuruSa mArA itihAsanA kALakramamAM pheraphAra karIne, eka rasabharI mulAkAtanuM varNana karavA mATe ekAda aThavADiyuM pAchaLa javuM paDaze. - madrAsanI bahAranA parAnA mArA nivAsa daramiyAna, mane jemanAmAM rasa hato tevA AgaLapaDatA mahApuruSonA meLApa mATe athAka parizrama karavAnuM ane zaheramAMnI hiMdI prajAnI pUchaparacha karavAnuM huM bhUlyo nahoto. meM nyAyAdhIze, vakIla, zikSaka, vepArIo, ane ekabe prakhyAta saMtapuruSo sAthe paNa vAta karI. mArA mulAkAtIone paNa e bAbata pUchI joyuM, ane mArA dhaMdhAmAM rasa letA mANaso sAthe paNa thoDA kalAka vAto karI. meM eka sahataMtrIne zodhI kADhayA. emaNe mane khAnagImAM jaNAvyuM ke yuvAvasthAmAM e yoganA UMDA abhyAsI hatA. e vakhate emane eka mahApuruSanAM caraNomAM besavAnuM sadbhAgya prApta thayuM hatuM. e rAjayogamAM pUrNAvasthAe pahoMcelA hatA, paraMtu dasa varasa pahelAM e mahApuruSanuM avasAna thayuM che. - agAunA e ziSya ghaNu buddhizALI tathA rasika hatA, paraMtu ucca koTinA yogIonI prApti kyAM thaze tenI mAhitI te ApI zake tema nahotA. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM e uparAMta, keTalIka UDatI vAto, mUrkhatA bharelI daMtakathAo ane nirAzAjanaka vyavahAra vinA mane vadhAre kazuM bhAgye ja maLI zakyuM. krAIsTanA jevA vadana tathA jhabhabhAne lIdhe AzcaryakAraka asara pedA karI zake tevA eka sAdhupuruSa sAthe meLApa thayo. paraMtu emaNe jaNAvyuM ke e pote ja koI uttama prakAranA puruSanI prApti mATe paryaTana karI rahyA che. potAnI sArI jevI khetIlAyaka jamInano tyAga karIne te bhikSuka ke parivrAjaka banyA hatA. pachAta tathA duHkhI hiMdIonI eka ThekANe besIne sevA karavAnI zarate potAnI jamIna e mane ApavA taiyAra thayA. paraMtu aphasosanI vAta to e hatI ke huM pote ja du:khI ke pIDita hato. eTale e udAra mAgaNI meM pAchI vALI dIdhI. eka divasa eka prakhyAta yogIpuruSa vize mArA sAMbhaLavAmAM AvyuM. e madrAsathI ardho mAIla jeTale dUra rahetA, chatAM keIne paricaya pasaMda na karatA hovAthI thoDA leke temane jANI zakatA. emanI mAhitI meLavIne mArI AturatA vadhI gaI ane emane rUbarU maLavAno meM nirNaya karyo. UMcAUMcA vAMsane thAMbhalAnI vaDavALA corasa kaMpAunDamAM emanuM makAna hatuM. e makAna khetaranA madhyabhAgamAM taddana ekAkI jevuM UbhuM hatuM. mArA sAthIdAre kaMpAunDa tarapha saMketa karyo. "gI divasane moTo bhAga UMDA dhyAnamAM gALe che, evuM mArA jANavAmAM AvyuM che. ApaNe daravAjo khakhaDAvIzuM ke emane bUma pADIne bolAvIzuM topaNa te jagalIpaNAmAM khapaze ane yogI e tarapha dhyAna paNa nahi Ape." eka sAdhAraNa daravAjA dvArA aMdara javAtuM hatuM. paraMtu ene majabUta tALuM hovAthI gharamAM kevI rIte praveza kare te na samajAyuM. vAtAvaraNamAM saMpUrNa zAMti hatI. ame khetaranI AjubAju AMTA Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunavratadhArI saMtapuruSa 153 mAryA. bAjunI paDatara jevI jamInathI jarA dUra gayA, ane Akhare yogInA sevakanA gharanI mAhitI dharAvatA eka chokarAne pakaDI pADyo. lAMbI saphara pachI ame emanA sthAna para AvI pahoMcyA. e mANasa eka pagAradAra nokara hatuM. enI patnI tathA bIjAM keTalAMya bALake enuM anukaraNa karatAM amane jevA bahAra AvyAM. ame enI AgaLa amArI IcchA pradarzita karI, paraMtu amane madada karavAnI eNe nA pADI. eNe dRDhatApUrvaka kahyuM ke maunavratadhArI saMtapuruSa chUTAchavAyA mulAkAtIone nathI maLatA, paraMtu tadana ekAMtamAM rahe che. emanA divase UMDI dhyAnAvasthAmAM pasAra thaI rahyA hovAthI, je darekane emanA ekAMtamAM bhaMga pADavAnI anujJA ApavAmAM Ave to, emane moTuM nukasAna thAya. | nekarane meM mane apavAdarUpa gaNavA kahI joyuM, paNa e e ja acaLa rahyo. amane je yogInA makAnamAM praveza karavAnI rajA ApavAmAM nahi Ave to sarakArane vacce paDavuM paDaze, evI ayogya dhamakI paNa ekamekanI sAme AMkhanA IzArA karatAM mArA mitre ApI joI. e pachI garamAgarama carcA cAlI. dhamakInI sAthesAthe meM udAra bakSIsanuM pralobhana paNa rajU karyuM, ane ene pariNAme nekare tarata ja namatuM mUkayuM ne e pheMcI laIne AvI pahoMcyo. mArA sAthIdAre jaNAvyuM ke e eka pagAradAra nekara ja che; kAraNa ke jo te saMtapuruSane vyaktigata ziSya hota te dhAkadhamakI ke paisAne pralobhanathI paNa na caLyo hota. kaMpAunDanA daravAjA pAse AvIne kare loDhAnuM moTuM tALuM ughADI nAkhyuM. nokare jaNAvyuM ke saMtanI pAsenI vastuo eTalI badhI ochI che ke emane tALApheMcInI jarUra nathI paDatI. emane bahArathI baMdha karavAmAM Ave che. divasamAM be vAra nokara emanI mulAkAta le che tyAre ja e bahAra nIkaLI zake che. amane vadhumAM evI mAhitI maLI ke saMtapuruSa AkhA divasa daramiyAna emanI Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM samAdhimAM magna rahe che, paraMtu sAMje thADAMka phaLa, mIThAI te ekAda pyAle! dUdha le che. keTalIka sAMja evI jAya che ke jyAre e khArAkane aDatA paNa nathI. aMdhAruM thatAM kAI kAI vAra e sa MtapuruSa peAtAnI kuTiramAMthI bahAra Ave che, joke emaneA ekamAtra vyAyAma khetarAmAM karavAmAM ja samAI jAya che. kaMpAunDa oLagIne ame eka Adhunika DhabanI kuTira pAse AvI paheAMcyA. e kuTira paththaranI lAdI tathA raMgelA lAkaDAnA thAMbhalAnI banelI hatI. nAkare bIjI kUMcI kADhIne kuTiranuM bhAre dvAra khAlI nAkhyuM. evI badhI sAvacetIe joIne mane navAI lAgI. kAraNa ke nAkare kaheluM ke yAgInI saMpatti bahu ja gheADI che. e joIne nAkare eno khulAse karatAM eka nAnakaDI kathA kahI batAvI. gheADAMka varase pahelAM e maunI saMtapuruSa kAI paNa prakAranA tALA ke pravezadvAra paranI bIjI badhI vagara kuTiramAM rahetA hatA. paraMtu eka amaMgala divase tADI pIdhelA eka mANusa aMdara AvyA ane saMtanI asahAya avasthAno lAbha laIne emanA para prahAra karavA mAMDayo. eNe emanI dADhI khe`cI kADhI, emane lAkaDIthI mAravA mAMDavA, ane kharAba gALeA dIdhI. eTalAmAM daDAnI ramata ramavA khetaramAM AvelA keTalAka yuvakAnuM dhyAna e bAju khecAyuM. emaNe humalAnA avAja sAMbhaLyeA. kuTiramAM pravezIne emaNe humalAkhArathI saMtanI rakSA karI, ane emanAmAMnA eka bAjunAM dharAmAM paheAMcI jaIne bIjAne khabhara paheAMcADI. thADA vakhatamAM teA uttejita thayelA leAkeA tyAM ekaThA thayA ane pavitra satapuruSane mAravAnI duSTatA karanArA pelA laphaMgA nazAbAjane mAravA mAMDayo. e lakgA mANasa mATe maraNutAla navAnI zakayatA UbhI thaI. e AkhIya ghaTanA daramiyAna satapuruSa eka Adarza virakta puruSanI peThe zAMta tathA sahanazIlatAthI sa Mpanna rahyA. paraMtu chevaTe emaNe hastakSepa karyAM ne nIceno saMdeza lakhI batAvyeA : : Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ monavratadhArI saMtapuruSa 155 "A mANasane mAravAno artha mane mAro evo ja che. eTale ene choDI mUke. meM ene mApha karyo che." saMta puruSanA zabdo eka jAtanA lakhyA vinAnA kAyadA jevA hovAthI, emanI vinatino aniSThApUrvaka amala karavAmAM Avyo ane harAmakhorane cheDI mUkavAmAM Avyo. kho. enA para vakhate dIvAhI nAkhIne saMtapuruSa samAdhimAM DUkhyA hovAthI nokare oraDAmAM DokiyuM karIne amane ekadama cUpa rahevAnI AjJA karI. hiMdu rItabhAta mujaba anivArya manAya che te pramANe, meM mArA bUTa kADhI nAkhIne eAsarImAM mUkI dIdhA. mastaka namAvatI vakhate dIvAla para mane eka sapATa paththara dekhAya. enA para tAmila bhASAmAM lakhyuM hatuM H maunavratadhArI saMtapuruSanuM nivAsthAna." mArA sAthIdAre eno anuvAda karI batAvyo. e eka khaMDavALI kuTiramAM ame praveza karyo. e kuTira UMcI, sarasa rIte DhaMkAyelI, ane UDIne AMkhe vaLage evI cekhkhI hatI. enA madhyabhAgamAM ArasanI ekAda phUTa UMcI vyAsapITha banAvavAmAM AvI hatI. uttama prakAranI IrAnI jAjamathI ene zaNagArAyelI hatI. e jAjama para maunI saMtapuruSa virAjamAna thayelA dekhAyA. kALA raMganI caLakatI cAmaDIvALA, TaTAra zarIranA, ane brahma mane karI batAvelAM yogAsanomAMnuM ekamAM AsIna thayelA, eka suMdara puruSanI kalpanA karo. DAbA pagane zarIranI nIcenA bhAgamAM dabAvIne jamaNA pagane DAbA sAthaLa para rAkhIne emaNe siddhAsana karyuM hatuM. emanI pITha, garadana ane emanuM mastaka ekadama sIdhI lITImAM hatAM. lAMbAM kALAM gUMcaLAMvALA emanA vALa lagabhaga khabhA sudhI phelAyelA hatA, ane mastaka parathI gIca rIte laTakatA. emane nAnI kALI dADhI hatI. hAtha ghUMTaNa para lagADelA hatA. emanuM zarIra sudaDha, mAMsala tathA saMpUrNa ArogyavALuM hatuM. kamara para emaNe eka nAnosarakhe TukaDe vIMTele eTaluM ja. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM emanI mukhAkRti jotAMveMta ja mArA smRtipaTa para eka evA mAnavanI mukhAkRti tAjI thaI jenA para jIvana paranA vijayanuM smita zobhI rahyuM che, ane ApaNA jevA nibaLatAthI bharelA mAnavo icchAo ke anicchAe jemano zikAra thAya che te nabaLAIone jeNe jItI lIdhI che. mukhAkRti jANe ke hamaNAM ja hasI UThaze evuM lAgatuM hatuM. nAka nAnuM ne sIdhuM hatuM, AMkha khullI hatI. e animeSa dRSTithI jotI bhramarapradezamAM sthira thaI hatI. e mahAmAnava bilakula hAlyA cAlyA vagara korI kADhelI paththarapratimAnI peThe beThA hatA. | mArA sAthIdAre mane zarUAtamAM mAhitI ApelI ke maunI saMta sAcesAca potAnI aMdaranI duniyAmAM DUbI gayA che, emanI cittavRtti kAmacalAu lIna thaI che, ane emanI AjubAjunA vAtAvaraNanuM bhAna emane jarA paNa nathI rahyuM. e saMtapuruSanuM bArIkAIthI nirIkSaNa karavA chatAM emanI UMDI samAdhidazA vize zaMkA karavAnuM kaI ja kAraNa mane na dekhAyuM. miniTo kalAkomAM vadhAre karatI gaI chatAM e evA ja sthira rahyA. mArA para sauthI vadhAre prabhAva to e vAtano paDo ke e badhA ja vakhata daramiyAna emanI AMkhanuM maTakuM paNa na paDayuM, pAMpaNane paDavA dIdhA vinA be kalAka sudhI sthira rIte eka ja Asana para besIne joI rahenAra manuSyanuM darzana mane Aja sudhI nahotuM thayuM. dhImedhIme, mane e nirNaya para pahoMcatAM vAra na lAgI ke gInI AMkha je hajI paNa khullI hoya to e dekhatI te nathI ja. mana jAgrata hoya te paNa A pArthiva duniyAmAM te jAgrata nathI ja. emanA zarIranI badhI ja zaktio zAMta thaI che. vaccevacce emanI AMkhamAMthI ekAda azrubindu TapakI paDatuM, - AMkhanI pAMpaNa sthira hovAthI azruvAhinI pitAnuM kAma barAbara karI zakatI nahotI e spaSTapaNe dekhAI AvatuM. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunavratadhArI saMtapuruSa 157 chAparA parathI eka garoLI nIce UtarI, jAjama para pharavA mAMDI, saMtanA paga para caDI gaI, ane saMgemaramaranI vyAsapIThanI pAchaLa jatI rahI. paththaranI dIvAla para caDI hota tapaNu gInA paga karatAM tene te vadhAre sthira na lAgata. mAkhIo emanA moDhA para avAranavAra besatI tathA emanI kALI kAyA para paNa pharI vaLatI, chatAM emane kazI asara na thatI. kAMsAnI mUrti para je phaLI vaLata paNa evI ja asara jovA maLata. emanA zvAsanuM nirIkSaNa karatAM e taddana dhIme, anubhavI zakAya nahi tevo, sAMbhaLavo muzkela, chatAM taddana niyamita lAgyo. zarIramAM jIvana hajI zeSa che evuM batAvatI e eka ja nizAnI bAkI rahI hatI. emanI prabhAvazALI AkRtino ekAda pheTo levAno nirNaya karIne mAro kaeNmerA kADhI jamIna para beThebeThe meM emanI sAme dharyo. oraDAmAM barAbara prakAza na hovAthI meM be vAra ene meLavavAno prayAsa karyo. meM ghaDiyALa sAme joyuM to be kalAka pasAra thaI cUkelA. chatAM lAMbI samAdhimAMthI emanA UThavAnuM koI cihna dekhAtuM nahotuM. yegI paththaranI pratimA peThe daDha hatA. emanI mulAkAta levAnA mArA hetunI siddhi mATe A divasa tyAM rahevAnI mArI taiyArI hatI. paraMtu nokare dhImA svare jaNAvyuM ke vadhAre rAha jovI nakAmI che. ethI koI phAyado nahi thAya. ekabe divasamAM pAchA AvavAthI kadAca lAbha thAya : bAkI e kazuM ja cokakasapaNe na kahI zake. ame kAmacalAu hAryA hoIe tema bahAra nIkaLyA ne zaheranI dizAmAM DagalAM bharavA mAMDyAM. mAre rasa ghaTavAne badale UlaTo vadhyuM hatuM, Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM e maunavratadhArI saMtanA saMbaMdhamAM DIghaNI mAhitI meLavavA prayAsa meM te pachInA be divasa daramiyAna karI joyo. e prayAsamAM emanA nokaranI lAMbI UlaTatapAsathI mAMDIne polIsa InspekaTara sAthenI TUMkI mulAkAta jevI vistRta, vArtAlApathI bharelI, tapAsano samAveza thaI jato hato. evI rIte e saMtapuruSanI kathAne Doka sArAMza meLavavAmAM mane saphaLatA maLI. ATha varasa pahelAM e madrAsa jillAmAM AvelA. e koNa che, zuM che, ke kyAMthI AvyA che, tenI koIne khabara nahotI. emanI atyAranI kuTiranI pAsenI paDatara jamInane emaNe emanuM Azraya sthAna karyuM. jijJAsu lekAe prayatna karavA chatAM emanA taraphathI kaze javAba na maLyo. e koInI sAthe bolatA nahi, kaI jAtanA zabdo ke manuSyo tarapha dhyAna na ApatA, ane koI jAtanI Akasmika carcAmAM paNa UtaratA nahi. hAthamAM kamaMDala laIne e samayasara bhikSA mAgI AvatA. e anAkarSaka vAtAvaraNanI vacce, sUryano Akare asahya tApa hoya, comAsAne bhAre varasAda hoya, dhULa UDatI hoya ke judIjudI jAtanAM jatuM hoya to paNa emaNe divaso sudhI besI rahevAnuM cAlu rAkhyuM. bAhya saMjogomAM zAMta ane nirvikAra rahIne emaNe kadI paNa kaI Azraya zodhavAno prayAsa na karyo. kamara paranA eka sAdharaNa TukaDA sivAya emanA mastaka ke zarIrane bIjA kazAnuM rakSaNa nahotuM. emanA yogAsanamAM paNa kazo pheraphAra na thayo. khullI jagyAmAM jAhera rIte besIne lAMbA vakhata sudhI UMDA dhyAnamAM DUbI javAnI IcchAvALA yogI mATe madrAsa jevA zaherane sImAvistAra bhAgye ja anukULa kahevAya. prAcIna bhAratamAM kadAca evA vartanane lIdhe moTuM mAna maLyuM hatuM, paraMtu Adhunika yugIne to pitAnI yogasAdhanA mATe verAna vanapradeze, jaMgalanAM sthAne, parvatanI guphAo Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunavratadhArI saMtapuruSa 159 athavA potAnA oraDAnA ekAMtamAM ja vadhAre anukULa vAtAravaNa lAgatuM hoya che. to pachI A avanavA yogIpuruSe dhyAnanI sAdhanA mATe AvI pratikULa jagyA kema pasaMda karI ? eka kamanasIba banAve eno khulAso pUro pADyo. eka divasa mavAlI jevA ajJAnI yuvakanI TALIe e ekAMtavAsI yogInI pAse AvI emane herAna karavA mAMDyA. zaheramAMthI niyamita rIte e leke paththara pheMkavA, gaMdakI nAkhavA, ane gALo devA tathA ThaThThAmazkarI karavA AvavA lAgyA. yogImAM emane sAmano karavAnI saMpUrNa zakti hovA chatAM, e zAMtipUrvaka besI rahetA, ane dhIrajapUrvaka badhuM sahana karatA. emane maunavrata hovAthI koI paNa jAtano Thapake paNa nA ApatA. e tephAnIonI pravRtti cAlu ja rahI. e leke yogIne raMjADatA hatA tyAre temanI pAsethI eka ajANyo puruSa pasAra thayo. eka saMtapuruSanI evI herAnagati thatI joIne ene ghaNuM duHkha thayuM. emaNe madrAsa jaIne polIsane khabara ApI ane maunavratadhArI yogI mATe madada mAgI. madada tarata ja AvI pahoMcI ane nIca lekene sakhata dhAkadhamakI ApIne vikherI nAkhavAmAM AvyA. e ghaTanA pachI eka polIsaamaladAre yogI vize mAhitI meLavavAnI koziza karI, paraMtu emane viSe mAhitI dharAvanAro eke mANasa ene na maLe. eTale gInI pUchaparacha karavAnI ene pharaja paDI, ane kAyadAnA haka sAthe e pharaja eNe pUrI karI. keTalIya AnAkAnI pachI yogIe sleTa para saMkSepamAM lakhyuM: "huM mArAkAyArano ziSya chuM. mArA gurue mane medAne oLagIne dakSiNamAM madrAsa AvavAnI AjJA karelI. A jamInanuM emaNe varNana kareluM, ane mane te kyAM maLaze te paNa kahI batAveluM. saMpUrNa siddhi na maLe tyAM sudhI ahIM rahIne yoganI niyamita Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM sAdhanA karavAnI emaNe sUcanA ApelI. meM dunyavI jIvanano tyAga karyo che. ane ekAMtamAM rahevAnI IcchA rAkhuM chuM. madrAsamAM je bane che temAM mane rasa nathI. huM Atmika vikAsane mArge ja AgaLa vadhavAnI IcchA rAkhuM chuM.' amaladArane saMtoSa thayo ke A puruSa eka uttama prakAranA sAcA yogI che. eTale harAmakhoronI sAme rakSaNa karavAnuM vacana ApIne e pAchA gayA. mArAkAyAra tAjetaramAM mRtyu pAmelA suprasiddha musalamAna saMta hatA evI mAhitI meLavatAM emane vAra na lAgI. jUnI kahevata mujaba "bUrAmAMthI bhaluM pedA thAya che. e kamanasIba prasaMgane pariNAme e saMtapuruSa madrAsanA zrImaMta ne dhArmika prajAjanomAM prakhyAta thaI gayA. emaNe zaheramAM sarasa makAna pUruM pADavAnuM pralobhana ApavAno prayAsa karI joyo, paraMtu potAnA gurunI AjJAno anAdara karavA yogI taiyAra na thayA. chevaTe je jamIna choDavAno emaNe InakAra karyo hato te ja jamInanI bAjumAM emanA eka navA bhakate emane paththara tathA lAkaDAno nAno baMgala. bAMdhI Ape. yogI emAM rahevA mATe saMmata thayA, ane enuM chAparuM paNa ghaNuM sAruM hovAthI judIjudI RtuonI agavaDatAnI sAme tyArathI pitAnuM barAbara rakSaNa meLavI zakyA. emanA bhaktane emanA aMgata sevaka tarIke pasaMda karavAmAM AvyA. e sevaka taraphathI emane bhojana pUruM pADavAmAM AvatuM hovAthI emane keInI pAse yAcanA karavAnI jarUra na rahI. guru mArAkAvArane AvA duHkhadAyaka anubhavanuM AvuM sukhakAraka pariNAma Avaze, enI khabara prathamathI heya ke nahi, paraMtu emanA ziSyanI aMtima avasthA AraMbhanI avasthA karatAM vadhAre sArI hatI. mane kahevAmAM AvyuM ke e maunavratadhArI saMtanI kaI ziSya ja nathI. e kaI ziSyanI IcchA nathI rAkhatA ane kAIne svIkAratA paNa nathI. pitAnI ja Atmika muktinI prApti mATe ekAMtamAM Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunavratadhArI saMtapuruSa 161 rahevAnI IcchAvALA, alagatAmAM mAnanArA mAnamAMnA e eka hatA. je manuSyanI Atmika muktinI kazI kiMmata hoya te, ApaNI pazcimI dRSTithI vicAra karyA pramANe, ene prApta karavAnI AkhIya vRtti dekhItI rIte ja svArthI dekhAze. chatAM dArUDiyAo mATenI prakhara sahAnubhUti tathA yuvAna humalAkhorono badalo levAno InakAra jotAM ApaNane Azcarya thAya che ke e eTalA badhA svArthI hoI zake ke kema. be bIjA puruSanI sAthe e maunavratadhArI saMtanI pharI mulAkAta levAno prayatna meM karI je. emAMnA eka te mArA dubhASiyA hatA, ane bIjA puruSa bIjA koI nahi paraMtu mane ATaluM badhuM zIkhavanAra yogI brahma, jemane huM premapUrvaka aDiyAranA yogI kaheto te hatA. brahma kadI zaheramAM AvavAnI darakAra na rAkhatA, paraMtu zaheranI mArI mulAkAtano udeza meM emane samajAvyo ane emane mArI sAthe AvavA vinati karI, eTale e jarA paNa AnAkAnI karyA vagara taiyAra thayA. kaMpAunDamAM amane eka bIjA mulAkAtIno meLApa thayo. emaNe potAnI moTI meTara rastA para mUkI hatI ane e ja uddezathI khetaromAM thaIne AvyA hatA. e paNa maunI saMtanAM darzana mATe utsuka hatA. pitAnI TUMkI vAtacIta daramiyAna emaNe kahyuM ke TiharI gaDhavAlanA nAnA sTeTanI rANInA e bhAI che. emaNe ema kahyuM ke saMtanA jIvananirvAha mATe niyamita rIte madada karatA hovAthI, e paNa emanA AzrayadAtAmAMnA eka che. e pote madrAsanI UDatI mulAkAte AvelA, paraMtu saMtanuM darzana karIne emanA AzIrvAda meLavyA vinA pAchA jaI zake tema nahotA. emaNe kahelI vAta parathI AzIrvAdanI kimata huM samajI zakyo. gaDhavAlanA rAjadarabAranI eka strIne bhayaMkara rogathI pIDAtuM eka bALaka hatuM. e strIe akasmAta A maunI saMtanI mAhitI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM meLavI. enI AturatA eTalI badhI vadhI gaI ke eNe madrAsa jaIne chekarAne sAjo karavA yeAgInA AzIrvAdanI yAcanA karavAnA niya karyAM. AzIrvAda maLI gayA ane te ja divasathI bALakane ajaba rIte sAruM thavA mAMDayu. yeAgInA darzana mATe AvanAra rANIne paNa e banAvanI khabara paDI. rAjAe emane e chaseA rUpiyAnI zailI arpaNa karI, paNa emaNe e levAnI nA pADI, rANIe dabANa karyuM.... eTale emaNe lakhIne sUcavyuM ? e rakamanA upayeAga emane vadhAre ekAMta maLI zake te mATe kuTiranI AsapAsa vADa karavA mATe karavA. rANIe evuM karavAnI vyavasthA karI, ane evI rIte vAMsanI vADa taiyAra thaI. paricArake kuTiramAM amane dAkhala karyAM. A vakhate paNa ame amArI pahelI mulAkAta daramiyAna yAgIne je samAdhi jevI dazAmAM joyelA e ja dazAmAM DUbelA joyA. saMgemaramaranI vyAsapITha para beThelA e UMcA, bhavya, kALI dADhIvALA, mahAna puruSanI sAme ame zAMtithI jamIna para dhIrajapUrNAMka pratIkSA karatAM besI gayA. deDheka kalAka thaI gayA eTale saMtapuruSanA zarIramAM zaktisaMcAra thatA heAya evAM cihno dekhAvA lAgyAM. emane zvAsa U'Do ke gherA banyA ne spaSTa thayA. pAMpaNA hAlavA lAgI, AMkhanA DoLA bhayajanaka rIte pharavA lAgyA. enI aMdaranI saphedI camakavA mAMDI, ane pachI e DoLA sthira thayA. emanA peTamAM paNa thADuMka halanacalana joI zakAyu.. pAMceka miniTa pachI saMtanI AMkhanA bhAveA evA tA badalAI gayA ke peAtAnI AjubAjunI paristhitithI e vAk hAya evu' lAgyu. emaNe dubhASiyAnI sAme dhyAnapUrvaka joyuM, mAthuM jhaDapathI pheravIne brahmanI tathA bIjA mulAkAtI tarapha najara pheravI, tathA pharI vAra mAM pheravI mArI tarapha daSTipAta karyo. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunavratadhArI saMtapuruSa 163 e takane lAbha laI meM emanI AgaLa kAgaLanuM peDa tathA penasila mUkyAM. thoDI vAra acakAIne emaNe penasila lIdhI ane tAmila bhASAmAM moTA sarasa akSare lakhavA mAMDayuM : pelA divase AvIne phoTA pADavAno prayAsa keNe karele ?" meM e kAmanI kabUlAta karI. sAcuM jotAM mAro parizrama nakAme gayele kAraNake eka paNa pheTa sApha nahoto Avyo. emaNe pharI vAra lakhyuM : "UMDA dhyAnamAM DUbelA yogIonA darzane pharIthI jAo tyAre evuM karIne emanI zAMtimAM bhaMga nA pADatA. pahelethI maMjUrI meLavyA vinA emanI pAse Akasmika rIte pahoMcI jaIne emanA dhyAnamAM khalela nA pahoMcADatA. mArA saMbaMdhamAM ethI kaze phera nathI paDato. chatAM bIjA yogIonAM darzane javAnuM thAya tyAre tamane cetavavAnI IcchAthI A sUcanA ApI rahyo chuM. emane mATe evI dakhalagIrI nukasAnakAraka thaI paDe tathA tene pariNAme te tamane zApa paNa ApI de. AvA mahApuruSanA ekAMtamAM khalela pahoMcADavAnuM kAma dekhItI rIte ja nAnA aparAdha jevuM manAtuM hovAthI, meM te badala aphasosa jAhera karyo. gaDhavAlanI rANInA bhAIe have saMtanAM caraNamAM bhaktibhAvanI bheTa dharI. emanuM kAma pUruM thayuM eTale bhAratanA prAcIna jJAnavArasAmAM rasa lenAra puruSa tarIke meM mAro paricaya Apyo. meM jaNAvyuM ke dariyA pAranA dezamAM rahIne meM sAMbhaLyuM che ke bhAratamAM Aje paNa gaNyAgAMThayA puruSe che, jemaNe yoganI noMdhapAtra siddhio meLavI che ane emanAM darzananI mArI icchA che? te tenA para tame ThIka lAge te prakAza pADI zakaze ?" Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahezyanI kheAjamAM yeAgI sthira athavA acaLa rahyA. emanA vana para phAI jAtane madadarUpa pheraphAra na dekhAyA. pUrI dasa miniTa sudhI eveA kAI saMketa na maLyA ke jenA parathI ema mAnI zakAya ke emaNe mArI vinati sAMbhaLI che. mane thayu ke mArI vijJapti nakAmI gaI. jaDavAdI pazrimavAsI jarA paNa prakAza meLavavA lAyaka nathI ema e mAnatA hoya ema lAgyA vinA na rahyuM. kaeNmerA sAthe mArA kaDhaMgA du:sAhasathI e kadAca nAkhuza thayA heAya. eka bIjI jAtinA nAstika mANasa mATe ekAMtavAsI zAMta aMta peAtAnA dhyAnano tyAga kare evI mArI icchA zu' vadhArepaDatI na hatI ? mane e vicArathI kheda thayeA. 164 mAro nirAzA kavakhatanI hatI; kAraNake lAMbe vakhate saMte penasila hAthamAM lIdhI ane kAgaLa para kAMIka lakhavA mAMDayuM. lakhANu pUru thayuM eTale AgaLa namIne me paDane dubhASiyA tarapha dhakelkyuM. eNe bhASAMtara karI batAvyuM. lakhANano artha karavA agharA hatA. * duniyA samasyAothI bharelI che.' meM chUTaka svare kahyuM. saMtanA hATha para hAMsI karatuM AchuM smita pharakI rahyuM. - tamArI peAtAnI jAtane teA tame samajatA nathI, pachI duniyAne eLakhavAnI AzA kevI rIte rAkhI zakAze ? ' emaNe mArI AMkha taraph dRSTi sthira karI. emanA sthira daSTipAtanI pAchaLa lAMbA vakhatathI khAsa saMbhALapUrvaka sAcavI rAkheluM kAIka UMDuM jJAna athavA adbhuta rahasyAno keAIka bhaMDAra bharelA che evuM lAgyA vinA na rahyuM. evI anerI asaranu kAraNa ApavuM kaThina che. : chatAM mArI gUMcavaNano pAra nathI.' meM spaSTatA karI. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunavratadhArI saMtapuruSa 165 "to pachI, zuddha madhano saMgraha tamArI rAha jue che, chatAM jJAnarUpI madhanAM becAra biMduDAMno svAda lenArI madhamAkhInI peThe tame Amatema zA mATe pharo cho ?" e zabdo mane nA gamyA. pUrvIya dezonA lokone saMtoSa ApavA mATe e zabdo pUratA hatA. eka kavitAnI paMkti tarIke emanA AdhyAmika dhvanie mane AnaMda Ape. paraMtu jIvananI keTalIka samasyAono ukela karavAmAM madadarUpa thanArI sAmagrI jevuM mane emAMthI kazuM na maLyuM. to pachI mANase kayAM jovuM ?" tamArI aMdara juo; tamArI jAtane zodho, ane enI aMdara rahelA satyano sAkSAtkAra karI zakaze." uttara maLyo. paraMtu mane to ekalA ajJAna vinA bIju kAMI ja nathI dekhAtuM." meM cAlu rAkhyuM. ajJAna to phakta tamArA vicAromAM ja raheluM che." emaNe TUMkamAM lakhI jaNAvyuM. "mane mApha karaje, paNa tamArA javAbathI te huM vadhAre ajJAnamAM DUbI jAuM chuM !" saMte mAre avinaya joIne hasavA mAMDayuM. thoDIka vAra bhramara UMcI karIne emaNe lakhavA mAMDayuM : tamAruM atyAranuM ajJAna tamArA potAnA vicArane lIdhe ja pedA thayeluM che. have tamArI jAtane vicAra karIne tame jJAnayukta che evuM samajI le. vicAra mANasane khodI kADhelA mArgamAM laI janAra baLadagADI jevo che. ene pAcho vALo to pharI pAchA prakAzanI prApti karI zakaze." emanA zabdone vAraMvAra vAgoLavA chatAM huM emano bhAvArtha ne samajI zakyo. e joIne saMte peDa mATe saMketa karyo thoDIka miniTa sudhI penasila havAmAM pakaDI rAkhI, ne samajAvyuM : - bhA. A. 2. khe. 11 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM vicArane pAchA vALavA e uttameAttama yeAga che. have tame samajI zakayA ? ' mArA para jANe ke ghaNA jhAMkhA prakAza paDavA mAMDayo. mane lAgyuM ke e viSaya para vicAravAno pUrato vakhata maLavAthI ame ekakhIjAne samajI zakIzuM. eTalA mATe e muddA para vadhAre bhAra mUkavAnuM mane ThIka nA lAgyuM. emanuM nirIkSaNa karavAmAM huM eTale! badhe lIna hateA ke khullA daravAjAno lAbha laIne amArI pAse AvI paheAMcelA eka navA mulAkAtInuM mane dhyAna ja nA rahyuM. e mArI ekadama pAchaLa beThA heAvAthI, mArA kAnamAM emaNe kazuMka kahyuM tyAre ja mane emanI hAjarInI khabara paDI. saMtAno uttara mane samasyArUpa lAgatA hatA, ane emanA zabdonI vilakSaNutA mane kAMIka aMze nirAza karatI hatI, tyAre mAre kAne rahasyamaya gaNagaNATa saMbhaLAyA. uttama prakAranA aMgrejImAM vyakta thayelA enA zabde A rahyA H 6 tame je uttara mAgI rahyA che te uttara tamane mArA guru pAsethI maLI zakaze.' 166 ' mArI bAbatamAM hastakSepa karanAra tarapha me mAthu pheravIne jovA mAMDayuM. emanI uMmara cALIsathI vadhAre nahAtI. emaNe pravAsI ceAgInA bhagavA jhabhbhA paheryA hatA. emanA mukhanI cAmaDI UjaLA pittaLa jevI caLakatI hatI. e sudRDha, pahoLI chAtIvALA, zaktizALI puruSa hatA. emanuM nAka pAtaLuM, AgaLapaDatuM ane pepaTanI cAMca peDe aNIvALuM hatuM. emanI AMkha nAnI ane kAyamanA hAsyarasathI bharelI hatI. e palAMThI vALIne kheDelA, ane amArI dRSTi maLI tyAre mArI tarapha emaNe sudara smita karyu. ajANyA mANasa sAthe aceAsa vAtacItamAM UtaravAnuM sAhasa karavAnuM rIka nahi lAgavAthI, pAchA pharIne meM mAruM dhyAna saMta para karI kendrita karyu. mArA manamAM eka khIjo prazna UpasI AvyA. e kadAca ghaNA hiMmatabharelA ane uddata hatA. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunavratadhArI saMtapuruSa 167 gurudeva, duniyAne madadanI jarUra che. tamArA jevA jJAnI puruSo ekAMtavAsa karIne enI avagaNanA kare e yogya che ?" yogInA zAMta vadana para vinodano bhAva pharI vaLyuM. bhAI," emaNe uttara Apyo : "tame tamArI jAtane ja nathI jANatA te pachI mane samajavAnuM svapna kevI rIte sevI zake ? AmAnI carcAthI khAsa lAbha nahi thaI zake. yogAbhyAsanI madadathI tamArI aMdaranI duniyAmAM pravezavAno prayAsa karo. A mArgamAM tamAre bhAre mahenata karavI joIze. te pachI tamArI samasyAo emanI meLe ja UkalI jaze." emane mArI tarapha kheMcavAne chelle prayAsa meM karI je. "jagatane potAnI pAse che tenA karatAM vadhAre UMcA prakAzanI jarUra che. mArI IcchA tene meLavavAnI ne vaheMcavAnI che. te mAre zuM karavuM?" "satyano sAkSAtkAra karI lIdhA pachI mAnavajAtinI sevA karavA kharekhara zuM karavuM joIe te jANI zakaze, ane ene mATenI zakti paNa meLavI leze. kUlamAM madha hoya che tyAre madhamAkhI enI pAse ApoApa doDI jAya che. mANasane Atmika jJAna ke zakti maLe te teNe lekenI zodha karavA nahi javuM paDe : leke enI pAse vagara bolAvye ja AvI pahoMcaze. jayAM sudhI AtmAne saMpUrNapaNe oLakhI na le tyAM sudhI enI zodha karatA rahe. bIjA koI paNa upadezanI AvazyakatA nathI. e ja kAma karI levAnuM che." e pachI emaNe kahyuM ke dhyAnamAM besavAnI icchA hevAthI e mulAkAta baMdha karavA mAge che. meM emanI pAse aMtima saMdezanI mAgaNI karI. maunavratadhArI saMte mAtra mArA mastaka uparanA avakAza tarapha jovA mAMDayuM. ekAda miniTa bAda penasilathI javAba lakhIne emaNe peDa mArI tarapha dhakelyuM. ame vAMcyuM : Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM tame ahIM AvyA ethI huM ghaNe rAjI thaye chuM. Ane mArI dIkSA mAne." emanA zabdone marma mane samajAya te pahelAM to koI AzcaryakAraka zaktie mArA zarIramAM praveza karyo ema meM anubhavyuM. mArI kareDamAMthI pravAhita thaIne garadanane akkaDa karIne e zira tarapha upara UThavA lAgI. mArI IcchAzakita ghaNI vadhI gaI. mArI jAta para vijaya meLavavAnI tathA uccatama Adarzone anubhava karavAnI icachAno amala karavAnI utkaTa IchA mArAmAM pedA thaI. mane aMtaHpreraNAthI khAtarI thaI ke e Adarzo mArA aMtarAtmAnA avAjarUpa che, ane sanAtana sukhanI bAMyadharI paNa e ja ApI zakaze. | mArI aMdara e avano vicAra pedA thayo ke koI adaSTa svAbhAvika zakitapravAha e saMtapuruSadvArA mArAmAM dAkhala karavAmAM AvyuM che. emanI potAnI prAptimAMthI thoDuMka pIrasIne AvI rIte e mArA para kRpA karI rahyA che ke zuM ? gInI AMkha rithara thaI ane dUra jenArI daSTi emAM samAI gaI. emanA priya AsanamAM e vadhAre daDhatAthI beThA eTale emanuM zarIra jarA vadhAre TaTAra thayuM. mane spaSTa rIte anubhavavA maLyuM ke vicAra karatAM paNa vadhAre gahana evA AtmAnA UMDANamAM e pitAnuM dhyAna kendrita karI rahyA che athavA te A duniyA karatAM jene e vadhAre cAhe che evI Atmika vizrAMtinI avasthAmAM potAnI manovRttine DubADI rahyA che. to pachI e zuM eka AdarzagI che? e zuM koI rahasyamaya aMtaraMganI zodha karI rahyA che? ane e zodha mArA dhAryA pramANe, mAnavajAti mATe upayogI haze ? keNuM kahI zake ? ame kaMpAunDanI bahAra AvyA eTale aDiyAranA pelA tapasvI brahma mArI tarapha pharIne zAMta svare kahevA mAMDayuM : "AgIne aMtima dhyeyanI prApti nathI thaI, chatAM paNa emanI avasthA ghaNI UMcI che. emanI pAse siddhio che, tema ja potAnA Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ monavratadhArI saMtapuruSa 169 Atmika vikAsanI parisImAe pahoMcavA e Atura che. emanI suMdara zArIrika dazAnuM kAraNa emane lAMbA vakhatane haThayogane abhyAsa che. chatAM have mane jaNAya che ke e rAjagamAM paNa AgaLa vadhyA che. mane emane pahelethI paricaya che.' kyArane?" "ahIM bAjumAM e khullAmAM kuTira vagara rahetA hatA tyAre, thoDAMka varasa pahelAM ja meM emane zodhI kADhelA. mArA mArge AgaLa vadhatA eka abhyAsI yogI tarIke meM emane oLakhelA. huM tamane e paNa kahuM chuM ke emaNe mane lakhI jaNAveluM ke emanA AraMbhanA jIvanamAM e lazkarI sipAI hatA. emanI nekarI pUrI thayA pachI dunyavI jIvana para kaMTALe AvavAthI emaNe ekAMtane Azraya lIdho. e vakhate prakhyAta saMta mArAkAyAranI mulAkAta thavAthI e emanA ziSya banyA. khetare parathI zAMtipUrvaka pasAra thatAM Akhare ame kAcA rastA para AvI pahoMcyA. kuTiramAM mane thayelA aNadhAryA agamya anubhava vize meM koIne paNa nA kahyuM. e anubhavane meM vAraMvAra vicAra karavA mAMDyo, ane enA paDaghA mArA manamAM navesarathI paDI rahyA. e saMtapuruSanuM darzana mane pharIthI na thayuM. emanA ekAMtika jIvanamAM dakhala kare evI emanI IcchA nA hovAthI, mAre e IcchAne Adara karavo paDyo. emanA abhedya AzrayasthAnamAM rahIne ekAMtika sAdhanA karavA meM emane mukata rAkhyA. keAI paMtha calAvavAnI ke anuyAyIo vadhAravAnI IcchA emane bilakula nahotI. jIvanamAM zAMta ane ajJAta rIte AgaLa vadhavA sivAyanI bIjI koI mahatvAkAMkSAo emanAmAM nahotI dekhAtI. mane je kahevAmAM AvyuM ethI vadhAre kazuM emane nahotuM kahevAnuM. pazcimamAM ApaNe tyAM karavAmAM Ave che te pramANe, vArtAlApa karavAnI kaLAne upayoga e kevaLa vArtAlApa mATe ja karavAnI IcchA naheAtA rAkhatA. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe madrAsa laI jatA mAne cheDe paheAMcyA te pahelAM kAI mArI pAchaLa AvI pahoMcyuM, meM pAchaLa joyuM te! pelA pILA jhabhbhAvALA ceAgI mArI sAme joIne bhavya rIte hasavA mAMDayA. emanuM mAM kAna sudhI lakhAtuM hatuM; ane emanI AMkha karacalInA nAnA kApathI vIMTaLAI vaLatI hatI. * tamAre mArI sAthe vAta karavI che ?' meM pUchyuM, , ' emaNe aMgrejImAM sarasa rIte bhAra daIne tame amArA dezamAM zI pravRtti kareA che. * hA. sAheba ! uccAraNa karatAM kahyuM : te huM pUchI zakuM ? ' " emanI kutUhalavRttithI saheja sAcAIne me emane upara ceATiyA uttara ApavAnA nirNaya karyo. ceAgI hatA. " huM pravAsa karu chuM." C mane lAge che ke tamane amArA satAmAM rasa che,' hA. thADA.' * teA pachI huM yAgI chuM.' emaNe mane mAhitI ApI. meM kadI joyA na hoya evA e eka majabUta bAMdhAno . tamane yAgI thaye keTaleA vakhata thaye ?" Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 6 traNa varasa.' ' jo mane mApha kareA tA tame tene mATe kharAba nathI lAgatA.' e bhAre gauravapUrNAMka mArI najIka AvIne TaTAra UbhA rahyA. emanA paga ughADA hAvAthI emanI eDIneA dhImA avAja huM sAMbhaLI zakayA. 6 sAta varasa sudhI huM zahenazAhanA sainika rahyo chuM.' emaNe udgAra kADhyA. " sAcuM ? ' hA. mesA peTAmiyAnA yuddha vakhate meM bhAratIya lazkara sAthe bhAga lIdheleA. mArI uttama buddhinI kadara karIne yuddha pachI mane miliTarI khAtAnA hisAbI vibhAgamAM mUkavAmAM AvyA hatA.' peAtAnI jAtanuM AvuM vaNamAgyuM pramANapatra rajU karavA badala mArAthI emanA tarapha smita karyA vinA nA rahI zakAyuM. kauTubika muzkelIone lIdhe mAre nAkarI cheADI devI paDI ane e pachI bhAre musIbatAnAM vamaLAmAMthI pasAra thavuM paDayuM. ene lIdhe Atmika vikAsanA mArgane AdhAra laI huM ceArgI banavA taiyAra thayA.' 171 " me' emane kArDa ApyuM ne sUcavyuM : 'ApaNe ekamekanAM nAma jaNAvIe ?' " mAruM vyaktigata nAma subramaNya che te mArI aTaka AIyara.' emaNe jhaDapathI kahI batAvyuM. " ThIka tyAre subramaNya, pelA maunI saMtapuruSane tyAM tame mArA kAnamAM je vAta kahelI tenA khulAsAnI huM rAha jouM chuM.' " huM paNa tamArI AgaLa e khulAsA karavAnI rAha jouM chuM. tamArA prazno laIne mArA gurudevanI pAse cAlA, e bhAratamAM atyAre sauthI vadhAre jJAnI puruSa che. yAgIonA karatAM paNa vadhAre nAnI.' ema ? tame AkhAya bhAratamAM pharI cUkyA che ? tame badhA ja mahAna yAgIone maLyA cheA ke ekadama AvuMvidhAna karI batAveA che ? ' . Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM * kanyAkumArIthI mAMDIne himAlaya sudhInA dezanI mane khabara che, ane me` keTalAka uttama yogIe paNa joyA che,' 172 * vhIka...! ' ' mane emanA jevA ekanuM paNa darzana nathI thayuM. e eka mahAna AtmA che, tethI tame temane maLeA evI mArI icchA che.' N kAraNa ? ' . kAraNa ke e ja mane tamArI pAse laI AvyA che. emanI ja zaktithI tame bhAratamAM kheMcAI AvyA che.' e bhArekhama nivedana mane khUba ja atizayAktibhareluM lAgyuM, ethI e mANusathI alaga thavAnI mane icchA thaI. lAgaNIpradhAna puruSonI vaktRtvazaktithI bharelI atizayAktithI huM haMmezAM DaruM chuM, ane bhagavI kanIvALA yAgI khUba ja lAgaNIpradhAna che e sAva dekhItuM hatuM. emanA svara, abhinaya, dekhAva ane saMjoge parathI e sAsApha jaNAI AvyuM. 'mArI samajamAM kazuM nathI AvatuM' me' 'DeA javAba ApyA. e vadhAre spaSTIkaraNa karavA lAgyA. : ATha mahinA pahelAM mane emane paricaya thayA. pAMca mahinA sudhI emanI sAthe rahevAnI mane maMjUrI maLI, ane e pachI eka vAra pharIthI mane musAphIe meAkalavAmAM AvyeA. emanA jevI ceAgyatAvALA khIjA kAIne tame maLI zakaze! evuM mane nathI lAgatu, emanI Atmika zaktie eTalI badhI U~cI prATinI che ke tamArA avyakta vicArAnA uttara paNa e ApI deze. emanI uttamAttama Atmika avasthAne anubhava karavA tamAre emanI sAthe thADA vakhata rahevuM joIe eTaluM ja.' < tamane khAtarI che ke mArI mulAkAtane e vadhAvI leze ?' 6 jarUra. emanI preraNAne lIdhe ja huM tamArI pAse AvI paheAMcyA che.' Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 173 e rahe che kyAM?" aruNAcala - pavitra dIvAdAMDInA parvata para." e kyAM Avyo ?" dUranA dakSiNamAM AvelA uttara ArkeTa pradezamAM. huM tamAre bhomiyo thaIza. ne tyAM laI jaIza. mArA gurue parama satyane sAkSAtkAra karyo che eTale e tamArI zaMkAonuM samAdhAna karaze ane tamArA praznone nikAla lAvaze." "e ghaNuM ja rasamaya lAge che." meM nAkhuzI darzAvatAM kahyuM : paraMtu mane e jaNAvatAM kheda thAya che ke mArAthI atyAre nahi AvI zakAya. mAro sAmAna taiyAra che ane thoDA ja vakhatamAM huM uttarapUrvanA pravAse UpaDI jaIza. mAre be mahattvanI mulAkAto pUrI karavAnI che." "paraMtu A kAma vadhAre agatyanuM che." chatAM dilagIra chuM ke ApaNe ghaNuM moDA maLyA. meM badhI taiyArI karI lIdhI che. temAM sahelAIthI pheraphAra nahi karI zakAya. pAchaLathI huM dakSiNamAM AvI jaIza, paraMtu hAla pUratI to e musApharI mokUpha ja rAkhavI paDaze." yegI dekhItI rIte ja nirAza thayA. tame eka sarasa taka khAI rahyA che ane..." emanI nirarthaka dalIlanI ka9panA karIne meM emanI vAtane vaccethI ja kApIne kahevA mAMDayuM : "have mAre javuM joIe, dhanyavAda." "tamArA inakArane svIkAra mArAthI nathI thaI zakato. emaNe haThapUrvaka jAhera karyuM : "AvatI kAle sAMje huM tamane maLavA AvIza, ane AzA rAkhuM chuM ke tyAre tamAro vicAra badalAya che evuM sAMbhaLI zakIza." amArI vAtacItane evI vicitra rIte aMta Avyo. emanI sudaDha, suMdara bAMdhAvALI, bhagavI kaphanIvALI AkRtine rastA parathI pasAra thatI huM joI rahyo, Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM ghera pahoMcyA pachI mane lAgyuM ke saMbhavita che ke meM nirNaya levAmAM bhUla karI heya. gurunI guNavattA ziSyanA dAvAthI aDadhI hoya topaNa, emane mATe dakSiNane kaSTAkAraka pravAsa karo barAbara hatA. paraMtu vadhArepaDatA utsAhavALA bhaktothI mane kAMIka kaMTALo AvI gayo hato. emanA gurUnI e peTa bharIne prasaMzA karatA, te paNa tapAsa karatAM jaNAtuM ke pazcimanA nAjuka kasoTI-dhAraNanI AgaLa e dayAjanaka rIte pAchA paDe che ke eTalI badhI lAyakAta vinAnA puravAra thAya che. vadhArAmAM nidrA vinAnI rAto tathA kaThora divasoe mArA snAyuone hevAM joIe tenA karatAM kAMI vadhAre becena banAvI dIdhAM hatAM. eTale mAro pravAsa asAra athavA nirarthaka karavAnI saMbhAvanA mArI AjubAju jarUra karatAM vadhu pramANamAM bhamyA karatI. chatAM dalIla lAgaNInuM sthAna nA laI zakI. eka avanavI vRtti mane cetavaNI ApavA lAgI ke potAnA gurunI vizeSa yegyatAne dAgIe ATalA badhA AgrahapUrvaka karyo tenI pAchaLa keIka sAcI bhUmikA jarUra hevI joIe. mArI hatAzAnI vRttine huM pUrepUrI dUra to na ja karI zako. cA ane biskITanA nAstAne vakhata thaye tyAre, nekare keIka maLavA AvyuM che evI sUcanA ApI. e kalamabAnI jamAtanA eka sabhya, lekhaka veMkaTarAmAnI hatA. oLakhANanA thoDAka kAgaLo mArI peTIne taLiye meM nAkhelA tyAM ne tyAM ja paDI rahelA. emane upayoga mAre nahote kare. enuM kAraNa, devatAo sAruM ke narasuM je kaMI kare te vadhAvI levAnI mArI taraMgI manovRtti hatI. te chatAM mArI sapharanI zarUAtamAM meM muMbaImAM eka oLakhapatrane upayoga karele, ane bIjAne upayoga mAre eka aMgata saMdezo ApavAne hevAthI, madrAsamAM kareluM. e rIte e bIjA patrane lIdhe veMkaTarAmAnI mAre tyAM AvI pahoMcyA. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 175 madrAsa yunivarsiTInI seneTanA e sabhya hovA uparAMta, uttama prakAranA nibaMdhonA ane grAmajIvananI navalakathAonA lekhaka tarIke e vadhAre jANItA hatA. aMgrejI mAdhyamane upayoga karanAra madrAsa prAMtanA e pahelA ja hiMdu lekhaka hatA. jemane sAhityanI sevA badala jAheramAM hAthIdAMtanA kAtarakAmavALI DhAla arpaNa karavAmAM AvelI. emanI lekhanazailI eTalI badhI uttama ane suMdara hatI ke bhAratamAM ravIndranAtha TAgore tathA iMglenDamAM svargastha lorDa hAlDane enI prazaMsA karelI. emanuM gadya suMdara rUpakethI bhareluM hatuM, paraMtu emanI vArtAo tarachoDAyelAM gAmaDAMnA karUNa jIvanane paDagho pADatI. emaNe oraDAmAM praveza karyo tyAre emanI UMcI pAtaLI AkRti para mArI daSTi paDI. emanuM mastaka AchIpAtaLI kezalaTothI DhaMkAyeluM hatuM, emanI haDapacI nAnI hatI, ane AMkhe cazmAM hatAM. e eka vicArakanI, AdarzavAdInI athavA kavinI hatI. chatAM emanAM zekAMkita picAM para duHkhI kheDUtonA zokanA paDaghA paDatA rahetA. baMnenA sAmAnya rasanA keTalAya muddAo para ame ekamekanI sAthe maLatA thayA. keTalAya viSayo saMbaMdhI ame vicAronI Apale karI, rAjakAraNanI jhINavaTabharI carcA karI, ane amArA mAnItA lekhakane anurAgathI aMjali ApI, e pachI mArI bhAratanI mulAkAtanuM sAcuM kAraNa kahevAnI IcachA mArA manamAM ekAeka thaI AvI. mArA pravAsane hetu meM emane pUrepUrI nikhAlasatAthI kahI batAvyuM. siddhionA paracA batAvI zake evA bhegIonI mAhitI meM emanI pAse mAgI I! ane emanI AgaLa spaSTa karyuM ke gaMdakInA ghara jevA sAdhuo athavA jAduvidyAvALA phakIrane maLavAmAM mane koI jAtane rasa nahi paDe. emaNe mAthuM namAvIne nakArAtmaka rIte halAvavA mAMDayuM. bhAratamAM have evA mahApuruSo nathI maLatA. amArA dezamAM vadhatA jatA jaDavAdanI sAthesAthe, eka bAjunuM enuM vizALa adhaH Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM patana ane bIjI bAju bhautikavAdI pazcimI sabhyatAnA prabhAvane lIdhe, tame jevA mahApuruSAne zodho che tevA mahApuruSonA ekadama lApa thayA che. e chatAM mArI dRDha mAnyatA che ke emanAmAMnA keTalAka ekAMta araNyAmAM Aje paNa nivRttimaya jIvana jIvatA haze. paraMtu emanI zeAdhamAM AkhI jiMdagI na gALe! tyAM sudhI tamane emanuM darzana sahelAIthI bhAgye ja thaI zake. bhAratavAsIomAMnA kAIka evI zeAdha karavA mATe nIkaLe che tyAre emane dUra pradezAmAM pharavuM paDe che. teA pachI eka aMgrejane mATe e kAma keTaluM badhu agharu haze tenI kalpanA tame sahelAIthI karI zakaze.' pUchyuM'. " teA pachI tamane zuM theADIya AzA nathI lAgatI ? ' meM " e tA nA kahI zakuM, tamAruM nasIba sAruM paNa hAya.' kAIe mane Akasmika prazna pUchavA prerita karyA : - uttara ArkATanI parvatamALAmAM rahetA saMtapuruSa vize tame sAMbhaLyuM che ? emaNe mAthuM halAvyuM. amArI vAtacIta pAchI sAhityaviSayaka muddAone vIMTI vaLI. meM emanI sAme sigAreTa dharI, paraMtu dhumrapAna na karatA hAvAthI emaNe e na lIdhI. meM mAre mATe sigAreTa saLagAvI ane e TarkIza banAvaTanA sarasa dhumADAne me svAda levA mAMDayo tyAre veMkaTarAmAnIe jhaDapathI adRzya thatI jatI hindu sabhyatAnA AdarzonI mukta kaThe prazaMsA karatAM peAtAnA hRdayane vahetuM karavA mAMDayuM. jIvananI sAdAI, samAjasevA, zAMtimaya jIvana ane AdhyAtmika Adarzo vize emaNe vicAro vyakta karyAM. hiMdu samAjamAM vadhatI jatI keTalIka mUrkhatApUrNa mAnyatAnA aMta ANavAnI emanI icchA hatI. bhAratamAM pAMca lAkha gAmaDAMne audyogika zaherAnA gaMdA gIca vistArAnAM bharatIkendro banatAM aTakAvavAnu Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 177 mahAna svapnuM. emanA manamAM ramI rahyuM hatuM. joke e dhamakI eTalI badhI tAkIdanI naheAtI, chatAM emanI A daSTi tathA pazcimanA audyogika itihAsanI smRtine lIdhe ene e vamAna ghaTanApravAheAnA nizcita pariNAmarUpa samajatA. veMkaTarAmAnIe jaNAvyuM ke dakSiNa bhAratamAM prAcIna gAmaDAMemAMnA eka saMpanna kuTuMbamAM e janmyA hatA, ane grAmajIvanamAM je sAMskRtika vinAza tathA kAramI kaMgAliyata pharI vaLI che tenuM emane bhAre duHkha hatuM. gAmaDAnI sAdI prajAnI unnati mATenI ceAjanAemAM emane rasa hatA, ane e prajA jyAM sudhI duHkhI hoya tyAM sudhI sukhI thavAnuM emane pasaMda naheAtuM paDatuM. emanuM daSTibiMdu samajavAnI kAziza karavAnA uddezathI huM emane zAMtipUrvaka sAMbhaLI rahyo. chevaTe e UbhA thayA ane emanI UMcI, pAtaLI AkRti rastA para adazya thaI te huM joI rahyo. bIje divase savAre emanA aNudhAryA AgamanathI mane Azcarya thayuM. emanI gADI jhaDapathI daravAjA pAse AvI paheAMcI kAraNake emane bhaya hatA ke huM kadAca bahAra gayeA heAIza, * kAle rAte mane meDethI samAcAra maLyA ke mArA mahAna AzrayadAtA cIMgalaTamAM eka divasa mATe rahevAnA che.' e khAlI UDyA. zvAse vAsane zAMta karIne emaNe kahevA mAMDayu' : kuMbhaTThAnanA zaMkarAcArya dakSiNa bhAratanA AdhyAtmika vaDA gaNAya che. lAkhA leA emane IzvaranA saMdezavAhaka tarIke mAna Ape che. emaNe mArA jIvanamAM dhaNA rasa batAvyA che, mArA sAhityalekhanamAM utsAha pUrA pADaco che, ane emanI pAsethI ja mane AdhyAtmika preraNAnI prApti thAya che. kAle meM tamane je vAta nahAtI kahI te Aje kahI chatAvuM chuM. ame emane uccatama AdhyAtmika avasthA para paheAMcelA mAnIe chIe. paraMtu e yeAgI nathI. e dakSiNanA hindu jagatanA mukhya puruSa, eka sAcA H Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM saMta ane mahAna dArzanika che. ApaNuM jamAnAnA moTA bhAganA dhArmika pravAhothI tathA emanI pitAnI siddhi prAptithI mAhitagAra hevAne lIdhe, sAcA yogIo vizenuM emanuM jJAna kadAca ghaNuM virala che. eka gAmathI bIjA gAmamAM tathA eka zaherathI bIjA zaheramAM emane pravAsa cAlyA ja kare che. jethI evI vAtothI e khAsa vAkepha rahI zake. e jyAM jAya che tyAM badhe ja saMtaparaSo emane aMjali ApavA AvI pahoMce che. saMbhava che ke e tamane koI upayogI zikhAmaNa ApI zake. emane maLavAnuM tamane pasaMda paDaze kharuM ?" ene mATe tamAro AbhAra mAnuM chuM. huM emane khuzIthI maLIza. cIMgalapaTa ahIMthI keTaluM dUra che ?' "ahIMthI phakta pAMtrIsa mAIla paNa.. e tamane maLavAnI hA pADaze ke kema tenI mane zaMkA thAya che. huM emane samajAvavAnI banatI koziza te karIza ja, chatAM." huM aMgreja chuM tenI mane khabara che.' meM vAkya pUruM karyuM. "emanA inakAranuM jokhama kheDavA taiyAra che ?' emaNe jarA AturatAthI pUchyuM. jarUra. ApaNe jaIe." Deka nAsto karIne ame cIMgalapaTa javA cAlI nIkaLyA. mAre jemane maLavAnuM hatuM temane vize mArA vidvAna sAhityamitrane meM prazno pUchayA. enA phaLarUpe mane jANavA maLyuM ke zaMkarAcArya anna ane vastranI bAbatamAM eka virakta puruSanI peThe taddana sAdu jIvana jIve che; paraMtu emanA padanA mobhAne lIdhe musApharI karatI vakhate emane bAdazAhI pAlakhImAM tathA ThAThamAM rahevuM paDe che. emanI pAchaLa e vakhate hAthI tathA UMTa para savArI karanArA sevake heya che, paMDite tathA emanA ziSya hoya che, ane saMdezavAhake Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 17 tathA bIjA asaMkhya lekeno kAphale hoya che. e jyAM jAya che tyAM AjubAjunA vistAramAMthI darzanArthIonAM ToLeToLAM emanI pAse kheMcAI Ave che. e badhAM AdhyAtmika, mAnasika, zArIrika ane Arthika madada mATe Ave che. zrImaMta taraphathI emane rojanA hajAro rUpiyA arpaNa karavAmAM Ave che, paraMtu emaNe garIbIvrata lIdhuM hovAthI, e Avaka yogya kAmamAM vAparI devAmAM Ave che. e garIbone madada kare che, zikSaNamAM sahAyaka bane che, maMdirane jIrNoddhAra kare che, ane dakSiNa bhAratanA nadI vinAnA bhAgomAM atyaMta upayogI manAtA, varasAdane AdhAre TakatA, pANInA kRtrima saMgrahanI sudhAraNAmAM rasa le che. emanuM kArya mukhyatve dhArmika che. jyAM jyAM emane rokAvAnuM thAya che tyAM tyAM hindu dharmanA vArasAnuM vadhAre ne vadhAre UMDuM jJAna meLavavAnI preraNA pUrI pADavAne tathA lekanAM mana ane aMtarane udAtta banAvavAno e prayAsa kare che. sAmAnya rIte e sthAnika maMdiramAM pravacana kare che, ane pachI emanI pAse ekaThA thatA jijJAsuonA samudAyane javAbo Ape che. mane jANavA maLyuM ke Adya zaMkarAcAryanI A paraMparAmAM A chAsaThamA zaMkarAcAryuM che. emanA pada tathA adhikArane sArI peThe samajavA mATe enA sthApaka vize veMkaTarAmAnIne meM keTalAka prazna pUchaDyA. mane jaNAvyuM ke Adya zaMkarAcArya be hajAra varasa pahelAM thayelA atihAsika brAhmaNa saMtamAM sarvottama hatA. emane buddhivAdI, yogI ane prathama paMktinA philasUpha kahI zakAya. emanA jamAnAmAM emaNe joyuM ke hiMdudharma astavyasta ane kaMgALa dazAmAM jIvI rahyo che, ane enI Amika zakitane hAsa thavA mAMDyo che. e eka jIvanakArya laIne janmyA hatA evuM lAgyA vinA nathI rahetuM. aDhAra varasanI uMmarathI mArgamAM maLatA pratyeka jillAnA vidvAne tathA upadezakenI sAthe carcA karatA, emanA siddhAMtane upadeza ApatA, ane bahALuM ziSyamaMDaLa banAvatA, e bhAratabharamAM pagapALA pharI vaLyA. emanI buddhi eTalI badhI sUkSma hatI ke bIjA Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM emanI barAbarI nA karI zakatA. emanA jIvanakALa daramiyAna ja emane payagaMbara tarIke svIkAravAmAM ne sanmAnavAmAM AvelA : emanuM jIvana pUruM thayuM te pachI nahi. emanI pratibhA bahumukhI hatI. potAnA dezanA mukhya dharmane pracAra karavAnI sAthesAthe, e dharmane svAMga dharIne phAlelI keTalIka bhayaMkara rUDhiono emaNe prabaLa sAmano karyo. emaNe lekene satyakarma karatAM zikhavADayuM. ane koI paNa prakArane puruSArtha karyA vagara kevaLa dhArmika pUjAvidhine AdhAre besI rahevAno nirarthakatAnuM bhAna karAvyuM. pitAnI mAtAnI uttarakriyA karIne emaNe AzramanA niyamane bhaMga karIne dharmAcAryone khepha vahorI lIdhA. dharmAcAryoe eTalA mATe emanI sAthe saMbaMdha toDI nAkhe. nAtajAtane virodha karanArA buddhanA e nIDara yuvAna puruSa eka suyogya uttarAdhikArI hatA. dharmAcAryone virodha karIne emaNe zIkhavyuM ke jAti ke varNanA bhedabhAva vagara pratyeka manuSya parama satyanuM jJAna tathA Izvarano anugraha meLavI zake che. emaNe koI vizeSa paMthanI sthApanA na karI, paNa jaNAvyuM ke je prAmANikapaNe AcaravAmAM Ave te pratyeka dharma IzvaranI pAse pahoMcADI zake tema che. potAne daSTikoNa samajAvavA emaNe tatvajJAnanI sUkSma ne pUrNa paddhati kahI batAvI. emanA vizALa sAhityavArasAne dezanA dharmajJAnamAM rasa letA pratyeka zaheramAM mAnanI najare jovAmAM Ave che. arthanI bAbatamAM laDatA-jhaghaDatA ne vAdavivAda karatA hovA chatAM, paMDitae emanA dhArmika ne tattvajJAnanA vArasAne sArI peThe sAcavI rAkhyo che. zaMkarAcArya bhaga jhabhbho paherIne pravAsIonI maMDaLI sAthe samasta bhAratamAM pravAsa kare. potAnI vyuharacanAne eka vibhAgarUpe bhAratanA cAra khUNAmAM emaNe cAra mahAna maThanI sthApanA karI. uttaramAM badarInAtha pAse, pUrvamAM purImAM, ane e pramANe bIje. jyAMthI pote kAryane AraMbha karelo tyAM dakSiNamAM maMdira tathA maThanI sAthe madhyavartI kendranI sthApanA karI. tyArathI Aja sudhI dakSiNa hiMdudharmanA sauthI pavitra pradeza tarIke paMkAtuM AvyuM che. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 181 varasAdanI Rtu pUrI thatAM, e saMsthAomAMthI tAlIma pAmelA sAdhuenI maMDaLIo bahAra nIkaLatI, ane dezamAM zaMkarAcAryanA saMdeza phelAvavA mATe paryaTana karatI. e mahApuruSanuM mRtyu batrIsa varasanI nAnI uMmare thayuM, je ke eka daMtakathA evI paNa che ke e kevaLa adazya ja thaI gayA che. e badhI mAhitI eTalA mATe upayogI hatI ke mAre Aje jemane maLavAnuM hatuM te emanA anugAmI e ja kArya karI rahyA hatA ane e ja saMdeza ApI rahyA hatA. e saMbaMdhamAM eka AzcaryakAraka kathA cAlI Ave che. Adya zaMkarAcAryapitAnA ziSyane vacana ApeluM ke Atmika rUpe pote emanI sAthe rahIne doravaNI Apaze, ane ene mATe potAnA anugAmIomAM vAsa karaze. tibeTanA vaDA lAmAnI bAbatamAM paNa lagabhaga evI ja vAta vahetI Ave che. purogAmI lAmA pitAnA mRtyunI chevaTanI paLomAM, potAnI pAchaLanA yogya lAmAne pasaMda kare che. e pasaMdagI pAmela puruSa nAnI uMmarane bALaka hoya che. ene uttama prakAranA zikSakane suparata karavAmAM Ave che. ane enA heddAne lAyaka jarUrI tAlIma purI pADavAmAM Ave che. e tAlIma phakta dhArmika ke bauddhika nathI hotI, paraMtu uttama prakAranA yoganI tathA dhyAnanI prakriyAnI hoya che. e tAlIma pachI sevAnI viziSTa pravRttivALuM jIvana zarU thAya che. e hakIkata ochI noMdhapAtra nathI ke ATalA badhA saikAothI e paraMparAnI sthApanA thaI hovA chatAM, zaMkarAcAryane khitAba dhAraNa karanArA koI paNa puruSa uttama prakAranA niHsvArtha cAritryathI rahita nathI thayA. veMkaTarAmAnIe potAnA varNanane chAsaThamAM zaMkarAcAryanI vizeSa zakitaonI vAta kahI batAvIne rocaka banAvyuM. e vAtamAM emanA pitAnA bhatrIjAne adbhuta rIte sAjo karavAmAM Avyo e vAta paNa AvI gaI. emane bhatrIjo saMdhivAthI pIDAIne varasa sudhI pathArI bhA. A. 2, . 12 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM vaza hato. zaMkarAcArye enI mulAkAta lIdhI, enA zarIrane sparza karyo, ane traNeka kalAkamAM to e mAMdo chokaro pathArImAMthI bahAra nIkaLyo. thoDA vakhatamAM to e taddana sAjo thaI gayo. veMkaTarAmAnIe vadhArAmAM jaNAvyuM ke bIjA manuSyonA vicArone jANI levAnI zakita paNa zaMkarAcAryamAM che. e vAtamAM emane pUrepUro vizvAsa hato. tADavRkSethI vIMTaLAyelA mukhya mArga parathI pasAra thaIne ame cIMgalapaTamAM praveza karyo. zahera dhoLelAM makAnonA, ekamekanI najIkamAM AvelAM lAla chAparAMnA, ane sAMkaDI zerIonA samUha jevuM hatuM. ame nIce utarIne vizALa lekasamudAya ekaThA thayo hato tyAM zaheranA madhya bhAgamAM AgaLa vadhyA. mane eka evA makAnamAM laI javAmAM AvyA jyAM beThelA maMtrIe zaMkarAcAryanA mukhya sthAna kuMbhakAnamathI AvelA vizALa patrone nikAla karatA hatA. khurazI vagaranA AgaLanA khaMDamAM mane besADIne veMkaTarAmAnIe zaMkarAcAryane eka maMtrI mAraphata saMdeza mokalyo. aDadhA kalAka pachI maMtrIe pAchA AvIne khabara ApI ke mArI mAgelI mulAkAta nahi maLI zake. zaMkarAcArya aMgrejane maLavA nathI mAgatA. haju to base jeTalA loko mulAkAta mATe rAha jue che. mulAkAta meLavavA keTalAya leke zaheramAM rAtabhara paDI rahyA che. maMtrIe e mATe vAraMvAra kSamA mAgI. meM paristhitine vicArapUrvaka vadhAvI lIdhI, paraMtu veMkaTarAmAnIe kahyuM ke eka khAsa mitra tarIke e zaMkarAcAryane maLIne mAre mATe vakIlAta karaze. tyAM TALe maLelA keTalAka leke evI rIte makAnamAM dAkhala thavAne emano vicAra jAgIne baDabaDATa karavA lAgyA. lAMbI dalIla tathA vAraMvAranA khulAsA pachI emaNe saune jItI lIdhAM. Akhare smita sAthe vijayI banIne e pAchA AvyA. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe tamArI khabAbatane zakarAcA khAsa apavAdarUpa mAnaze. e tamane ekAda kalAkamAM maLI zakaze.' 183 mukhya maMdira tarapha jatI suMdara zerIomAM AMTApherA karatAM meM samaya pasAra karavA mAMDayo. rAkhADI raMganA hAthIe tathA UMcA, badAmI raMganI cAmaDIvALAM UMTanI pa ktine pANI pIvA laI jatA nAkA mane jovA maLyA. peAtAnA pravAsa daramiyAna zaMkarAcArya jenA para besatA te sudara prANIne paNa keAIe mane paricaya karAvyA. e UMcA hAthInI pITha para mUkelI suzobhita aMbADI para e bAdazAhI Dhabe savArI karatA. e akhADIne kImatI vastro seAnAnA bharatakAma tathA bIjA uttama prakAranA zaNagArothI alaMkRta karavAmAM AvatI. e gauravavAna hAthIne rastA parathI pasAra thatA huM joI rahyo. AgaLa vadhatI vakhate e sUMDhane vALI letA te pAchI chUTI mUkatA. kAI dhArmika vyaktine maLavA jatI vakhate theADAMka phaLa, phUla ke theADIka mIThAI laI javAnI purANI prathAne yAda karIne me' paNa e mahApuruSa mATenI mArI bheTa taiyAra karI. phUla tathA nAraMgI vinA khIju kazuM dekhAtuM na heAvAthI, mArI anukULatA pramANe jeTalI laI zakAya teTalI e vastu meM kharIda karI. zaMkarAcAryanA kAmacalAu nivAsanI bahAra jAmelI bhIDane lIdhe eka khIjI mahattvanI prathAne mane khyAla ja nA rahyo. ' tamArA bUTa kADhI nAkho.' veMkaTarAmAnIe mane tarata yAda karAvyuM. khuTa kADhIne meM evI AzA sAthe zerImAM rahevA dIdhA ke mArA pAchA pharatAM sudhI e tyAM ja paDI raheze! eka nAnakaDA daravAjAmAMthI pasAra thaIne ame eka khAlI khaMDamAM AvI paheAMcyA. enA dUranA khUNAmAM eka jhAMkhI prakAzavALI jagyAmAM eka TUMkI AkRti UbhI rahelI. enI pAse jaI meM mArI bheTa arpaNa karI ane nIcA namIne namaskAra karyA, eka Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM samAnasUcaka AvazyakatA tathA ucca kakSAnI sabhyatA tarIkenA ene vicAra bAjue mUkIe tApaNu kaLAnI dRSTie paNa e pati ghaNI krImatI lAge che ane prabhAvita kare che. mane khabara hatI ke zakarAcAya kAMI pApa nahetA, kAraNake hiMdudharmamAM evuM kazuM che ja nahi; paraMtu e ghaNA meTA vistAramAM vasatI dhArmika prajAnA guru athavA pathapradarzaka hatA. AkhuMya dakSiNa bhArata emanI maryAdAne mAnya rAkhatuM hatuM. 96 X X X meM emanI tarapha zAMtithI oyA karyuM. e TUMkA kadanA puruSe saMnyAsIne bhagavA raMganA jhabhbhA paherelA ane daMDa para hAtha mUkIne vAMkA vaLelA. emanA vALa taddana rAkheADI raMganA hatA te joIne mane navAI lAgI. kemake mane kahevAmAM Avelu` ke emanI uMmara cALIsekanI hatI. rAkhoDI tathA bhUkharA raMganA samizraNavALA emanA uddAtta caherA mArA smaraNapaTa para paDelAM rekhAcitrAmAM Aje paNa mAnabhareluM sthAna dharAvatAM hasI rahyo che. jene AdhyAtmika kahevAmAM Ave che te alaukika tattva e caherA para ramI rahyuM hatuM. emanA hAvabhAva namra ane saraLa hatA tathA emanI mATI kALI AMkha suMdara ane atyaMta zAMta dekhAtI. nAka nAnuM, sIdhuM ane vyavasthita hatuM. emanI dADhI thADIka UgelI hatI. emanA mukhamaDaLanI gaMbhIratA AgaLa tarI AvatI. emanI mukhAkRti madhyamayuga daramiyAna khristI devaLamAM rahetA saMtanI mukhAkRti sAthe maLatI AvatI : pharaka mAtra eTale ja hatA ke emAM buddhimattAnA guNu umerAyeA hateA. mane lAge che ke vyAvahArika pazcimamAM rahetA ApaNe ema kahIzuM ke emanI AMkha svapnadaSTAnI che. game tema paNu mane evA avanIya anubhava thayA mAMDavo ke emanI bhAre pAMpaNanI pAchaLa kevaLa svapna karatAM kazuka vadhAre chupAyeluM che. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 185 - "tame mane maLavAnI anujJA ApI te mATe tamAre AbhAra mAnuM chuM. meM AraMbha karatAM ullekha karyo. e mArA lekhaka mitra tarapha pharyA ane mAtRbhASAmAM kazuMka bolyA. meM ene artha barAbara samajI lIdhA. "zaMkarAcArya tamAruM aMgrejI samaje che, paraMtu emane bhaya che ke tame emanuM aMgrejI nahi samaje. eTalA mATe emanA uttarane huM anuvAda karI batAvuM evI emanI IcachA che." veMkaTarAmAnIe kahI batAvyuM. amArI mulAkAtanA AraMbhanA tabakkAomAMthI huM jhaDapathI pasAra thaI jAuM chuM ane emanuM varNana nathI karate, kAraNake e mahAna puruSa karatAM e mArI sAthe vadhAre saMbaMdha dharAve che. emaNe mane dezamAMnA mArA aMgata anubhava vize pUchI joyuM. eka paradezI para bhAratanI prajA tathA saMsthAonI kharekhara zI asara paDe che te jANavAmAM emane ghaNe rasa hato. prazaMsA tathA TIkA baMnenuM mukta ane nikhAlasa rIte saMmizraNa karIne, meM emanI AgaLa mArI cokakasa asaro rajU karI. e pachI amAro vArtAlApa vadhAre vizALa kSetramAM vahevA mAMDyo. mane e jANI navAI lAgI ke e aMgrejI samAcArapatro niyamita vAMce che ane bahAranI duniyAmAM banatA cAlu banAvothI paNa sArI peThe mAhitagAra che. vesTaminisTaramAM chelle chelle zuM cAlI rahyuM che enI emane mAhitI hatI, ane yuropamAM lekazAhInuM bALaka kevI kaparI prasavavedanAmAMthI pasAra thaI rahyuM che tenI paNa emane khabara hatI. zaMkarAcArya bhaviSyavettAnI divyadRSTithI saMpanna che e veMkaTarAmAnInI dRDha mAnyatA mane yAda AvI. mane thayuM ke je ema ja heya te duniyAnA bhAvi vize kAI abhiprAya ApavA mATe Agraha karI jouM Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 mAMDaze? ' " paristhitinA sudhArane pheraphAra bahu jaladI thAya evuM nathI lAgatuM.' emaNe uttara ApyA : * ene mATe thADA vakhata lAgaze. duniyAnA deze dara varase meAtanAM zasro pAchaLa vadhAre kharca karatA hAya tyAre paristhiti kevI rIte sudharI zake ? ' bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM badhe ThekANe rAjakIya ane Arthika sthiti kayArathI sudharavA * chatAM paNa Aje niHzastrIkaraNanI vAtA ghaNI thAya che. enA artha kharA ke nahi ?' . ' tame tamArAM laDAyaka vahANAnA TukaDA karI nAkheA ane tamArI tApAne kATa caDAvA tApaNu teTalAthI ja kAMI yuddha baMdha nahi thAya. leAkA pAse lAkaDIe raheze tApaNa te laDAI karatA raheze.' " teA pachI paristhiti sudhAravA mATe zuM karavuM joIe ?' judAjudA dezo tathA garIba ane amIra vaccenI samaja ke sahAnubhUti sivAya bIjI kAI rIte zubhecchAnuM vAtAvaraNa pedA nahi thaI zake ane sAcI zAMti tathA samRddhi paNa nahi prakaTe.' najIkanA bhaviSyamAM tA evuM nathI dekhAtuM. ane te pachI < ApaNI daSTie paristhiti bhAgye ja AnaMdakAraka lAge che.' zaMkarAcAya daMDa para bhAra daIne hAthane ArAma ApavA lAgyA. chatAM Izvara che.' emaNe dhImethI udgAra kADhayA. : 6 e hAya tApaNu bahu dUra dekhAya che.' meM hiMmatapUrvaka kahI . batAvyuM. C manuSyajAtine mATe IzvaranA dilamAM prema vinA khIjuM kazuM nathI.' emaNe zAMta uttara ApyA. * jagatamAM je dInatA ne adhamatA dekhAya che enA parathI tA ema ja lAge che ke e ekadama udAsIna che.'huM lAgaNuMIvaza banIne mArA svaramAMthI vakroktinI kaTutAne dUra karyA vagara kheAlI UThayo. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe - 187 zaMkarAcArye mArI tarapha Azcaryavaza thaIne jovA mAMDayuM, mArA utAvaLiyA zabdo mATe mane tarata ja aphasosa thayo. dhIra puruSanI daSTi vadhAre UMDe joI zake che. Izvara pitAnA nakkI karelA vakhate paristhiti ThIka karavA mATe mAnavahathiyArane upayoga karaze. rASTro vaccenuM gharSaNa, manuSyonI anaitikatA, ane lAkhe dukhI lekanI kaccha sahiSNutA pitAnI pratikriyArUpe, kaIka IzvarI preraNAvALA puruSane madada karavA prerita karaze. e rIte joIe te pratyeka sadIne pitAne Aga uddhAraka hoya che. e krama vijJAnanA niyama peThe kAma kare che. Atmika ajJAna ane bhautikavAdane pariNAme pedA thayelI adhamatA jeTalI vadhAre haze eTalI ja lekottara mahAna vyakti jagatanI madada mATe prakaTa thaze." tame ema mAne che ke ApaNuM vakhatamAM paNa kaIka evI vyakti pedA thaze ?" "ApaNI sadImAM. emaNe sudhAyuM. "e nizcita che. jagatanI jarUra eTalI badhI moTI che ane ene AdhyAtmika aMdhakAra paNa evo te gADha che ke keIka IzvarI preraNA prApta mahApuruSane AvirbhAva jarUra thaze." "te pachI tamAre abhiprAya e che ke mANasonI vadhAre ne vadhAre avanati thatI jAya che ?' meM pUchayuM. nA. huM evuM nathI mAnato. emaNe samabhAva sAthe uttara Apyo: "manuSyanI aMdara vasato alaukika aMtarAtmA Akhare ene IzvaranI pAse avazya laI Avaze." paraMtu pazcimanAM amArAM zaheromAM evA laphaMgA leke vase che jemanA vartana parathI ApaNane ema lAge ke emanI aMdara dAna ja vAsa kare che. navA jamAnAnI sonerI TeLIne yAda karIne meM kahevA mAMDayuM. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 bhAratanA Adhyamika rahasyanI khojamAM "mANase je saMjogomAM janme che te saMjogo jeTalo doSa mANasane devo ThIka nathI. emanA saMjoge ane emanI AjubAjunuM vAtAvaraNa emane kharekhara jevA hoya che tethI kharAba banavA mATe majabUra kare che. pUrva ke pazcima baMne vize e sAcuM che. samAjane vadhAre unnata dazAmAM laI javAnI jarUra che. bhItikavAdane Adarza vAdathI reko joIe. duniyAnI muzkelIone bIjo koI sAce upAya nathI dekhAto. duniyAnA deze je muzkelIomAM DUbatA jAya che tenI vyathA temane e pheraphAra tarapha dorI jaze. tame jANo ja che ke niSphaLatA keTalIka vAra saphaLatA tarapha laI janArI sAbita thAya che." "tame evuM Icche che ke mANasoe AdhyAtmika Adarzone emanA dunyavI vyavahAramAM utAravA joIe ?" "avazya. e avyavahAruM nathI. e eka ja mArga evo che je chevaTe saune mATe saMtoSakAraka pariNAmo lAvI zakaze ane e pariNAme lAMbA vakhata sudhI TakI zakaze. ane Amika prakAzanI prApti karanArA mANase duniyAmAM vadhAre ne vadhAre pramANamAM pedA thaze tema e prakAza paNa jaladI patharAto jaze. jo ke pahelAMnA vakhata karatAM thoDA ochA pramANamAM, paraMtu bhAratanA lake Aje paNa emanA dhArmika puruSone uttejana Ape che ane mAnanI najare jue che. je duniyAnA badhA deze evuM kare, ane AdhyAtmika daSTivALA puruSa pAsethI pathapradarzana prApta kare, to duniyAmAM satvara zAMti chavAI jAya ne vizva samRddhimAna thAya." amArI vAtacIta cAlu rahI, mane e samajatAM vAra nA lAgI ke emanA keTalAya dezavAsIonI peThe zaMkarAcArya pUrvane uttama kahI batAvavA mATe pazcimanI badanAmI nahotA karatA. e svIkAratA hatA ke duniyAne pratyeka goLArdha pitAnAM bhUSaNe ne dUSaNe dharAve che, ane e daSTie emanAmAM lagabhaga sarakhApaNuM che. emane AzA Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 189 hatI ke bhaviSyanI vadhAre vivekI peDhI eziyA ane yuropanI sabhyatAnAM uttama tane sumeLa sAdhIne vadhAre UMcI, suMdara ane suvyavasthita samAjaracanAnuM nirmANa karaze. e viSayane paDatuM mUkIne meM keTalAka aMgata prazno pUchavAnI anumati mAgI. e anumati mane sahelAIthI maLI gaI. tame zaMkarAcAryane khitAba kyArathI dhAraNa karyo che?" I. sa. 1907thI. e vakhate mArI uMmara bAra varasanI hatI. mArI pasaMdagI pachI huM cAra varasa bAda kAverI nadInA kAMThA paranA eka gAmamAM gayo. tyAM rahIne meM traNa varasa sudhI abhyAsa tathA dhyAnamAM mana lagADayuM. mAruM jAhera kArya te pachI ja zarU thayuM." tamArA mukhya kendra kuMbhakAnamamAM tame bhAgye ja rahe che e sAcuM che?" "enuM kAraNa e che ke nepALanA mahArAjAe I. sa. 1918mAM mane thoDAka vakhata mATe emane mahemAna thavAnuM AmaMtraNa ApeluM. meM ene svIkAra karyo, ane tyArathI uttaramAM AvelA emanA rAjyanI dizAmAM mAro pravAsa cAlu rahyo che. chatAM ATalAM badhAM varasa daramiyAna huM thoDAka mAIla ja AgaLa vadhI zakyo chuM, kAraNa ke mArA padanI paraMparA pramANe rastAmAM AvatA ane mane AmaMtraNa ApatA pratyeka gAma ke nagaramAM, je te bahu dUra nA hoya te, mAre rahevuM joIe. sthAnika maMdiramAM mAre dhArmika pravacana karavuM joIe. ne gAma ke nagaranA rahevAsIone cheDe upadeza Apavo joIe.' mArI zodha vize meM nirdeza karyo ane emaNe mane atyAra sudhI maLelA yogIo athavA saMtapuruSa saMbaMdhI pUchaparacha karI. e pachI meM nikhAlasapaNe kahyuM : "ganI uttamottama siddhio prApta karI cUkelA ane emane koI purAvo ApI zake tevA athavA emanuM pradarzana karI zake tevA kaI mahApuruSane maLavAnI mArI IcchA che. evA saMtapuruSe te. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM keTalAya che. je kAIka purA mAgIe tyAre purAvAne badale vAte ja karI zake. mArI mAgaNI zuM vadhAre paDatI che?" emanI zAMta AMkha mArI AMkhamAM maLI rahI. eka miniTa sudhI saMpUrNa zAMti rahI. zaMkarAcAryo dADhI para AMgaLI mUkI. uttama prakAranA sAcA vegano paricaya prApta karavAnI ja tamArI IcchA hoya te e IcchI kAMI vadhArepaDatI na kahevAya. tamArI prAmANikatA tamane madada karaze. tamAruM nizcayabaLa paNa sAruM che. vadhumAM tamArI aMdara eka prakAranA prakAzano udaya thaI rahyo che. te tamane tame je cAhe che tenA tarapha dorI jaze. emAM zaMkA nathI." huM temane barAbara samajI zake ke kema te bAbata mane zaMkA rahI. "mArA pathapradarzana mATe atyAra sudhI meM mArA para ja AdhAra rAkhyo che. tamArA keTalAka prAcIna saMtAe kahyuM che paNa kharuM ke ApaNI aMdaranA IzvarathI judA bIjA Izvara nathI rahyA. meM kahevAnuM sAhasa karyuM. ane dhImethI uttara Apyo : "Izvara badhe rahelA che. emane pitAnI jAta pUratA ja sImita kevI rIte karI zakAya ? e to samasta sRSTine TakAvI rahyA che.' mane lAgyuM ke huM mArA UMDANamAMthI bahAra nIkaLato jAuM chuM, ane eTalA mATe e IzvaraviSayaka jJAnamAMthI manane haLavuM karavA meM viSaya badalyo. "mAre mATe sauthI vyavahAru kama kayo hoI zake ?" "hamaNuM te pravAsa cAlu rAkhe. jyAre e pUro thAya tyAre tamane maLelA judAjudA yogIo ane saMtapuruSone yAda kare. emanAmAMthI tamane sauthI vadhAre prabhAvita karanArA ekane pasaMda karIne enI pAse pahoMcI jAo, to e tamane jarUra dIkSA Apaze.' Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe huM emanI zAMta AkRti tarapha jaI rahyo ane enI pavitratAnI prazaMsA karavA lAgyA. paraMtu dhAre ke emanAmAMthI koInIya asara mArA para pUratA pramANamAM na thAya te ?" evI paristhitimAM Izvara pote ja tamane dIkSA na Ape tyAM sudhI tamAre ekale hAthe AgaLa vadhavuM joIe. niyamita rIte dhyAna kare. uttama viSayonuM premapUrvaka manana karo. AtmAne avAranavAra vicAra karo, ane ema karavAthI ene anubhava karI zakaze. sAdhanA mATe savArano samaya sauthI uttama che. bIjo uttama samaya sAMjano che. e vakhate vAtAvaraNa zAMta hoya che tethI dhyAnamAM koI prakArane vikSepa pedA nathI thato." e mArI tarapha sahAnubhUtipUrvaka joI rahyA. emanA dADhIvALA vadana para chavAyelI devI zAMtinI mane adekhAI AvI. zuM mArA hadayane bhayabhIta karI denArAM bhayaMkara vAvAjheDane anubhava emane nathI thayo? meM lAgaNIvaza thaIne emane pUchI nAkhyuM: "mane nirAzA maLe te madada mATe huM tamArI pAse AvI zakuM ? zaMkarAcArye dhImethI mAthuM dhuNAvyuM. huM eka jAhera saMsthAne uparI chuM. mAro vakhata mAre mATe nathI hote. mArI pravRtti mArA samagra samayane bhega mAgI le che. varaso sudhI meM rAte phakta traNa ja kalAka nidrA lIdhI che. mArAthI vyakitagata ziSyo kevI rIte karI zakAya ? pitAnA ziSyonI pAchaLa pitAno samagra samaya lagADI zake evA gurunI zodha tamAre karI levI joIe.' paraMtu mane kahevAmAM AvyuM che ke sAcA guru durlabha ke virala che. ane eka aMgrejane e bhAgye ja maLI zake." mArA kathana sAthe e saMmata thayA, paraMtu vadhumAM belyA : Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM satyanuM astitva che. enuM darzana thaI zake che.' tamArI mAhitI pramANe UMcI jAtanA yogane purA ApI zakavA zaktimAna hoya evA guru pAse javAnuM tame mane nA kahI zake ?" zaMkarAcArye thaDA vakhatanI zAMti pachI pratyuttara ApyoH hA, tamArI icchA saMtoSI zake evA bhAratanA be mahApuruSonI mane mAhitI che. emAMnA eka to banArasamAM vizALa medAnathI DhaMkAyelA eka moTA makAnamAM vAsa kare che. bahu ja ochA mANasone emane maLavAnI maMjUrI maLI zake che. haju sudhI kAI aMgreja emanA ekAMtavAsamAM bhaMga nathI pADI zakyo. huM tamane emanI pAse mokaluM, paraMtu mane bhaya che ke eka aMgrejane pitAnA makAnamAM praveza karavAnI e nA pADaze." ane bIjA mahApuruSa?" mArI rasavRttimAM vadhAro thayo. bIjA mahApuruSa dakSiNamAM dUra dUra nivAsa kare che. meM eka vAra emanI mulAkAta lIdhI che ane e eka uttama koTinA saMtapuruSa che tenI mane khAtarI che. temane maLavA mATe huM tamane bhalAmaNa emanuM nAma ?" e maharSi kahevAya che. e uttama ArkITanA pradezamAM AvelA aruNAcala parvata para vAsa kare che. tame emane zodhI zake te mATe tamane pUrepUrI mAhitI pUrI pADuM ?" mArI mananI AMkha AgaLa ekAeka eka citra AvIne UbhuM rahyuM. pitAnA guru pAse javA mATe mane vyartha samajAvanAra pelA pILA jhabhbhAvALA sAdhupuruSa mArI sAme ubhA rahyA. e kaI parvatamALAnuM nAma gaNagaNavA lAgyA"arUNArA" Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 193 tamAre ghaNoghaNe AbhAra mAnuM chuM, svAmIjI !" meM kahevA mAMDayuM: "paNa mane e ja sthaLamAMthI AvanAra eka bhomiyo, maLe che." "to pachI tame tyAM javAnA che ?" huM acakAya. AvatI kAle dakSiNamAMthI vidAya thavAnI badhI ja taiyArI meM pUrI karI che. meM anizcita rIte baDabaDATa karyo. e bAbata mArI eka vinatI che. maharSine maLyA pahelAM tame dakSiNa bhArata nahi choDe evuM vacana Ape." emanI AMkha mane madadarUpa thavAnI nikhAlasa bhAvanAthI bharI hatI, te huM joI zakyo. meM vacana ApyuM. emanA vadana para mAyALu mita pharI vaLyuM. nirAza na thatA. tame jene ze che te tamane jarUra maLaze.' zerImAM ekaThA thayelA ToLAne gaNagaNATa gharamAM phaLI vALya. meM tamAre ghaNo kImatI vakhata laI lIdho. meM emanI kSamA mAgI : "ene mATe huM kharekhara dilagIra chuM.' zaMkarAcAryanI gaMbhIra mukhAkRti jarA haLavI banI. e bahAranA eraDA sudhI mArI sAthe AvyA ne mArA sAthIdAranA kAnamAM kAMIka kahevA mAMDyA. emanA vAkyamAM huM mAruM nAma sAMbhaLI zakyo. dvAra pAse pahoMcIne chellA praNAma karavA huM pAcho vaLe. zaMkarAcArye mane vidAyane saMdeza ApavA pAcho belAvyo tame mane sadA yAda karaje, ane huM paNa tamane sadA yAda rAkhIza. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratane AdhyAtmika rahasyanI khejamAM e AzcaryakAraka sAMketika zabdo sAMbhaLIne, bALapaNathI jemaNe potAnuM samagra jIvana Izvarane arpaNa karyuM hatuM evA e rasamaya mahApuruSanI meM anicchAe vidAya lIdhI. e eka evA dharmaguru hatA je sarvasvano tyAga karIne saMpUrNapaNe nivRtta thayA hovAthI, dunyavI saMpattinI paravA nahotA karatA. je kAMI bhautika padArtho emane arpaNa karavAmAM AvatA, te badhA padArtho emanI AvazyakatAvALA lekane e tarata ja ApI detA. emanuM suMdara ane namra vyaktitva mArA samRtipaTa para kharekhara ramatuM raheze. cIMgalapaTanI kaLAtmaka, jUnA jamAnAnI suMdaratAnI jhAMkhI karatAM meM sAMja sudhI emAM pharyA karyuM, ane pachI ghera pAchA pharatAM pahelAM zaMkarAcAryanuM aMtima darzana paNa karI lIdhuM. e zaheranA sauthI moTA maMdiramAM maLI zakyA. atyaMta namra, pAtaLA, bhagavA jhabhAvALA e mahApuruSa strIpuruSa tathA bALakonA vizALa samUhane saMbodhI rahyA hatA. e moTA janasamUhamAM pUrepUrI zAMti chavAyelI hatI. emanI bhASA huM samajI na zakyo, paraMtu eTaluM to samajI zakyo ke buddhizALI brAhmaNathI mAMDIne abhaNa kheDUta sudhInA je sau tyAM ekaThA thayA hatA te badhAnuM UMDuM dhyAna e kheMcI rahyA hatA. mane barAbara samaja to nA paDI; paraMtu eTaluM anumAna to huM jarUra karI zakyo ke gahanamAM gahana viSaya para paNa e atyaMta saraLa rIte belatA hatA. e emanI lAkSaNikatA hatI. emanA udAtta AtmAnI kadara karavA chatAM, emanA asaMkhya zrotAonI emanAmAMnI sahaja zraddhA joIne mane IrSA thaI AvI. emanA jIvanamAM zaMkAnAM vamaLe UThatAM nahotAM. Izvara che evI mAnyatAmAM ja emanI badhI vAto samAI jatI. emane e bAbatanuM jJAna nahotuM ke jyAre jagata jaMgalanA ghora aMdhakAra jevuM bhayaMkara lAge che, IzvaranuM astitva paNa zUnyavata banI jAya che, ane vizALa vizvanA duniyAne nAme oLakhAtA A nAnakaDA Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 195 kSaNabhaMgura TukaDA para mANasanuM pitAnuM astitva paNa eka sAdhAraNa TapakAthI vadhAre kazuM ja nathI lAgatuM, tyAre AtmAnI aMdhArI rAtrIomAMthI pasAra thavAno artha zuM thAya che. moTaramAM besIne ame tArAmatyA vAdaLI AkAzanI nIcethI pasAra thatA cIMgalapaTathI bahAra nIkaLyA. ekAeka vAtA vAyune lIdhe pANInI sapATI para hAlatI tADavRkSonI DALIono svara huM sAMbhaLI zakyo. eTalAmAM te mArA sAthIdAre zAMtino bhaMga karyo. "tame sAcesAca saddabhAgI cho!" kema ?" "kAraNa ke zaMkarAcArye eka aMgreja lekhakane ApelI A pahelI ja mulAkAta hatI.' "ema?" ethI tamane emano AzIrvAda maLyo !" ghera Avyo tyAre lagabhaga madhyarAtrIno vakhata thaI gayeluM. meM mArA mAthA upara chellI najara nAkhI. vyomanA vizALa ghumaTamAM tArAo asaMkhyanI saMkhyAmAM jaDAI gayelA. yurepamAM kyAMya paNa emanuM darzana ATalA badhA puSkaLa pramANamAM nathI thatuM. pagathiyAM parathI doDIne huM osarImAM gayo, ne mArI beTarI dharIne Ubho rahyo. aMdhakAramAMthI eka nIcI namelI AkRtie UThIne mAruM svAgata karyuM. huM Azcaryacakita banIne belI UThazeH "subramaNya ! ahIM zuM kare che?" bhagavA jhabhAvALA yogIe aTTahAsya karyuM. "meM tamane maLavAnuM vacana nahotuM ApyuM ?" emaNe Thapa detA hoya tema yAda devaDAvyuM. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM 8 kharAkhara.' vizALa oraDAmAM AvIne meM pUchI nAkhyuM : tamArA guru maharSi kahevAya che ke ?' have e acaraja pAmyA. " tame kevI rIte jANA? tamane tenI khabara kevI rIte paDI?' ' ' e vAta javA de. kAle ApaNe baMne emane tyAM javA mATe prasthAna karIzuM. huM mArA kAryakrama badalI nAkhIza.' : A samAcAra atyaMta AnAyaka che.' : paraMtu huM tyAM lAMbe vakhata nahi rahI zaku thADA divasa ja rahI zakIza.' pachInA khIjA aDadhA kalAka daramiyAna meM emane keTalAka khIjA prazno pUchyA, ane pachI khUba thAkelA heAvAthI huM sUvA gayA. jamIna para paDelI tADapatranI caTAI para sUIne subramaNye sASa mAnyA. gAdI, cAdara tathA kAmaLI tarIke kAma AvatA jADA sutarAu kapaDAthI emaNe peAtAnA zarIrane DhAMkI dIdhuM, ne vadhAre ArAmadAyaka bichAnA mATenI mArI darakhAsta emaNe nakArI kADhI. e pachInI je ghaTanAnI mane smRti che te e ke mArI AMkha ekAeka UghaDI gaI. eraDAmAM ekadama aMdhAruM hatuM. mArA jJAnataMtu taMga banI gayA. mArI AjubAjunuM vAtAvaraNa vIjaLInI asaravALI havAthI bharapUra thaI rahyuM. ozIkA nIcethI ghaDiyALa kADhIne enA reDiyamathI prakAzita zarIra tarapha joyuM te savAranA peANA traNa vAgyA hatA. e ja vakhate mArI pathArI pAse mane kAI tejasvI padArtha dekhAyA. meM tarata ja kheDA thaIne enI tarapha jovA mAMDayuM. mArA Azraya vacce meM joyuM ke e vadana ane svarUpa zaMkarAcAryanuM hatuM. e kAI paNa jAtanI zaMkA vagara spaSTa rIte joI Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNa bhAratanA dhArmika vaDA sAthe 17 zakAyuM. e kaI avakAzamAM rahetA preta jevA nahotA dekhAtA, paraMtu nakakara mAnava hatA. emanI AjubAju rahasyamaya prakAza patharAyelA hato, je emane AsapAsanA aMdhakArathI alaga pADato hato. AvuM darzana kharekhara asaMbhavita hoya ? meM emane cIMgalapaTamAM nathI choDayA ? e ghaTanAnI khAtarI karavA meM mArI AMkhane jorathI mIMcI dIdhI. chatAM kaze pharaka na paDayo, ane e eTalA ja spaSTa rIte dekhAvA lAgyA ! eTaluM kahevuM pUratuM thaze ke emanI hAjarI mane mitratAbharI tathA mAyALa lAgavA mAMDI. meM AMkha kholI ne DhIlA jhabhbhAvALI e AkRtine jovA mAMDI. emane cahero badalAyo, kAraNa ke hoTha hasIne kahevA mAMDa namratA dhAraNa kare ne je zodho cho te tamane jarUra maLaze eka jIvatI jAgatI vyakti mane saMbodhI rahI che, evI lAgaNI mane zA mATe thaI ? meM ene vadhAre kAMI nahi te che kema na mAnI ? e darzana jevI rahasyamaya rIte thayuM tevI ja rahasyama vilIna thayuM. e asAmAnya prakAranA darzanethI mane sukha svasthatAnI prApti thaI, ane uttama avasthAne anubhava thayo svapna mAnIne enI upekSA karuM ? ethI zo phera paDaze ? - e rAte mane vadhAre nidrA na AvI. divasa daramiyAna thaye meLApa vize ane dakSiNa bhAratanI sIdhIsAdI janatAnA IzvarI pratinidhi jevA kuMbhakanamanA zaMkarAcArya sAthenI yAdagAra mulAkAte vize vicAro karatAM huM jAgato ja paDI rahyo. bhA. A. 2. khe. 13 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e aruNAcalanI taLeTImAM dakSiNa bhAratanI relavenA chellA sTezana madrAsathI huM ane raNya sileAna kheTa TrenanA DabAmAM kheDA. thoDA kalAko sudhI travicitra dazyeA vaccethI ame AgaLa vadhyA. DAMgaranAM lIlAMchama tarA, kIkI rAtI TekarIo, ane bhabhakAdAra nALiyeranAM vRkSAnI nAdAra vADIonI vacce chUTAchavAyA kheDUtA kAma karI rahyA hatA. khArI pAse beThaka lIdhI, paraMtu rAtrInA aMdhakAra dharatI pharI vaLavA mAMDayo eTale mArA magajane khIjA vicArAmAM dIdhu. brahme ApelI sAnAnI vIMTI paheryA pachI mArA zuM banavA mAMDelI adbhuta ghaTanAe mane yAda AvI. mArI e badalAI gaI : ane aNadhAryA prasaMgeAnI paraMparA mArA mAM pedA thaIne mArI dhAraNA pramANe mane pUrva dizAmAM la rAne badale dUra ne dUra dakSiNamAM letI gaI. mane prazna thayo ke A mAnI vIMTImAM je paththara che tenI aMdara yAgIe dAvA karyA mujabanI alaukika zakti che? me mArA magajane khulluM rAkhavAne prayAsa karI teyA, chatAM evuM teA lAgyuM` ja ke vaijJAnika Dhabe keLavAyelA kAI paNa pazrimavAsI e vicArane mAnya nahi rAkhe, e vizenI badhI zakA manamAMthI kADhI nAkhI, paraMtu mArA vicArAnI pAchaLanI cAkkasatAnA aMta ANAmAM mane saphaLatA na maLI. pagalAM Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM - 199 parvatIya Azrama tarapha zA mATe AgaLa vadhI rahyAM che? bhagavA jhabhbhAvALA be puruSoe bhAgyanA dUta banIne mArI nIrasa daSTine maharSinI dizAmAM vALavAnuM zA mATe ucita mAnyuM ? bhAgya zabdano prayoga huM kaI sAmAnya arthamAM nahi paraMtu bIje vadhAre suMdara zabda na maLavAthI ja karI rahyo chuM. mArA bhUtakALanA anubhave mane zIkhavyuM che ke dekhItI rIte mahatvanI na lAgatI ghaTanAe manuSyanI jidagInA ghaDataramAM aNadhAryo bhAga bhajavatI hoya che. bhAratamAMnA phreMca saMsthAnanA nAnA sarakhA avazeSa jevA paMDIcerIthI cALIsa mAIla dUra TrenamAMthI nIce UtarIne ame relavene mukhya mArga choDI dIdho. aMdaranA bhAgamAM Azare be kalAka sudhI verAna vizrAmagRhanA jhAMkhA prakAzamAM pratIkSA karI. bahAranA nirjana pleTaphorma para tArAnA tejamAM aspaSTa dekhAtA, pretane maLatA AvatA, UMcA zarIravALA pelA sAdhupuruSa ATA mAravA mAMDyA. Akhare vakhate AvelI, pATA para ekadhAre avAja karatAM AgaLa vadhatI TrenamAM ame AgaLa vadhyA. TrenamAM musAphare bahu ochA hatA. mane svapnAMvALI thoDAka vakhatanI sarasa UMgha AvI gaI. chevaTe mArA sAthIdAre mane jAgrata karyo. ame rastAmAM AvatA eka nAnA saTezane UtarI paDayA, ane ghoMghATa karatI gADI zAMta aMdhakAramAM AgaLa vadhI. rAtrI hajI pUrI nahotI thaI, eTale koI paNa jAtanA ArAma vinAnA, khullA, nAnA vizrAmagRhamAM amAre besavuM paDayuM. eno nAno dIvo paNa ame ja saLagAvyuM. rAtrInI sAthe divasa saparipaNuM mATe laDato hato te daramiyAna ame dhIrapUrvaka rAha jotA besI rahyA. chevaTe paroDhane vakhata thayo, amArA eAraDAnI pAchaLanI nAnI khullI bArImAMthI enuM AchuM ajavALuM aMdara AvyuM tyAre AjubAjune je bhAga joI Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM zakyo te jovAno meM prayAsa karI joyo. savAranA dhumasane pele pAra, dekhItI rIte ja ceDAka mAIla dUra ekAMta parvatamALAnI AchIpAtaLI AkRti dekhAI. enI taLeTI ghaNI AkarSaka lAgI, kAyA paNa sArI peThe vistarelI dekhAI, paraMtu vahelI savAranA dhumasathI khUba khUba DhaMkAyeluM hovAthI enuM mastaka ke zikhara nA jaI zakAyuM. mArA mArgadarzake bahAra javAnuM sAhasa karIne baLadagADImAM ghasATa UMghatA koI mANasane zodhI kADhayo. ekAda be bUme pADavAthI e jAgI gayo, ane potAne karavAnA kAmanI khabara ene paDI gaI. amArA gaMtavyasthAnanI mAhitI maLatAM e amane baLadagADImAM besADavA taiyAra thaye. be paiDAMne AdhAre taiyAra karelA vAMsanA caMdaravAvALA enA e sAMkaDA sAdhana tarapha meM zaMkAzIla najare jovA mAMDayuM. Akhare ame muzkelIne anubhava karatAM upara caDI gayA, ane gADIvALAe amArI pAchaLa sAmAna gaThavyo. pelA sAdhupuruSa eka vyaktine jeTalI ochAmAM ochI jagyA joIe eTalI ochI jagyAmAM besI gayA. caMdara nIco hovAthI nIco namIne huM pagane laTakatA rAkhIne besI gaye. gADIvALo baMne , baLadanI vaccenA lAkaDAnA dAMta para, haDapacIne ghUMTaNe lagADIne bese tema beThe, ane jagyAno prazna evI rIte ochAvattA pramANamAM saMtoSakAraka rIte UkalI gayA pachI ame ene AgaLa vadhavA jaNAvyuM. baMne majabUta bAMdhAnA, nAnA, sapheda baLadane rasaprada prayAsa chatAM amAro vega ghaNe dhIme hate. bhAratanA aMdaranA bhAgamAM e suMdara prANIo ghaNuM upayogI nIvaDe che, kAraNa ke ghoDA karatAM garamI sahana karavAmAM e vadhAre zaktizALI che ane emane khorAka paNa ghoDAnA khorAkanI sarakhAmaNImAM vadhu kharcALa nathI hoto. zAMta gAmaDAM tathA nAnA zaherAnA rivAje saikAo vItavA chatAM vadhAre nathI 'badalAyA. IsavI sana pUrve 100 varasa daramiyAna musapharane eka sthaLamAMthI bIjA sthaLamAM laI jatAM baLadagADAM be hara varasa pachI Ajeya ene laI javAnuM kAma karI rahyAM che. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 201 * * , TIpelA kAMsAnA raMganA meDhAvALA amArA gADIvALAne baLade mATe ghaNuM gaurava hatuM. emanAM lAMbAM suMdara aNiyALAM zIMgaDAM suMdara ghareNAMthI zaNagAravAmAM AvyAM hatAM, ane emanA pAtaLA page pittaLanI raNakAra karatI ghaMTaDIo bAMdhelI. emanA nAkamAM nAkhelI nAthanI madadathI emane hAMkavAmAM AvatA hatA. emanA paga dhULiyA rastA para prasannatAthI paDatA hatA ane najIka AvatI jatI savAranuM huM nirIkSaNa karato hato. amArI DAbI ne jamaNI baMne bAjue suMdara athavA AkarSaka pradeza jovA maLato. e pradeza kevaLa ujajaDa medAnI pradeza nahote, kAraNa ke kSitija para jayAM jayAM najare paDatI tyAM avAranavAra nAnI TekarIone UMcA bhAganuM paNa darzana thatuM. tharanA cheDanI vADanI vaccenI AjubAjunIlamanA jevAM dekhAtAM thoDAM DAMgaranAM khetare jovA maLatAM. parizramathI bharelA caherAvALA kheDUta amArI pAsethI pasAra tha. e khetaramAM kAma karavA jato hato. thoDI vAramAM mAthe pittaLane ghaDo mUkIne AvatI kAIka chokarI sAmI maLI. enA zarIra para lAla raMganA vastra vinA bIjuM kAMI ja nahotuM. enA khabhA ughADA hatA. ene nAke lAla raMganI nathanI hatI, ane hAthe savAranA jhAMkhA sUryaprakAzamAM caLakatI pAMcI hatI. brAhmaNa ane musalamAna sivAyanA A bAjunA moTA bhAganA nivAsIonI jema te paNa drAviDa che evuM enI cAmaDInI kALAza parathI kahI zakAtuM. e drAviDa chokarIone svabhAva moTe bhAge AnaMdI ne sukhI hoya che, emanA pradezanI strIo karatAM te vadhAre vAcALa ane vizeSa madhura svaravALI hoya che. karI amArI tarapha Azcaryacakita thaIne niSkapaTa bhAve jevA mAMDI. enA parathI meM anumAna karyuM ke aMgrejo A aMdaranA pradezanI mulAkAta bhAgye ja letA haze. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM evI rIte nAnuM zahera AvyuM tyAM sudhI ame saphara karyA karI. enAM makAne samRddha dekhAyAM, e makAnA eka vizALa UMcA maMdiranI baMne bAjunI zerIomAM badhAyelAM hatAM. mArI bhUla na thatI hAya tA madira be pharlAMga lAMbuM hatuM. enA eka vizALa pravezadvAra pAse paheAMcIne enI sthApatyakaLAnI bhavyatAnA UDatA khyAla karI joyA. ame ekAda be miniTa tyAM rokAyA te daramiyAna e jagyAnI upalaka jhAMkhI karavA meM aMdara DeAkiyu. yu. enA kadanI jema enI adbhutatA paNa navAI pamADe tevI hatI. evuM sthApatya meM pahelAM kadIya joyuM nahotuM. bhUlabhUlAmaNI jevA lAgatA aMdaranA meTA bhAga vizALa ceArasathI vIMTaLAyelA hatA. mane lAgyuM ke AjubAjunI cAre UMcI dIvAlA sUnA tIkhA tApamAM saikAo sudhI tapI tathA raMgAI haze. pratyeka dIvAlane ekeka pravezadvAra hatuM, ane enI upara bhavya devAlaya jevA dekhAva karavAmAM AvelA hatA. ene joIne zaNagArelA zilpavALA pirAmiDanI smRti thaI AvatI. enA nIceneA bhAga paththaranA banAvelA hatA paraMtu upa2nA bhAga IMTA para bhArekhama plAsTara karelA heAya ema lAgatuM. e devAlaya keTalAya mALamAM vaheMcI nAkhavAmAM AveluM hatuM. ane enI sapATI para bhAtabhAtanI aneka AkRtie dAravAmAM AvelI hatI tema ja kAtaraNI karelI hatI. e cAra pravezadvAra uparAMta madiranI aMdara bIjA pAMca dvAra joI zakAtAM hatAM. rUparekhAnI dRSTie jotAM ijiptanA pirAmiDAne e maLatAM AvatAM ane emanI smRti karAvatAM. 209 lAMbA chAparAvALA maThanA bhAga para, paththaranA asaMkhya thAMbhalA para, vaccenA meTA khullA bhAga para, jhAMkhAM madirA tathA aMdhArI parasALa para tema ja bIjA aneka nAnAM makAno para meM chellI najara nAkhI joI, ane najIkanA bhaviSyamAM e rasika sthaLanuM nirIkSaNa karavAnI manomana noMdha karI. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 aruNAcalanI taLeTImAM - baLadoe deDavA mAMDayuM ane pharI vAra khullA pradezamAM AvI pahoMcyA. amArI pAsethI pasAra thatAM do ghaNAM suMdara hatAM. rasto lAla dhULathI DhaMkAyelo hato. enI baMne bAjue nAnA choDavA tathA vacce vacce UMcA jhADanAM jhuMDa hatAM. enI DALIomAM keTalAMya paMkhIo chupAI rahelAM. emanI pAMkho phaphaDATa sAMbhaLI zakAto ane duniyAmAM badhe gavAtA emanA samUhagItanA chellA svara paNa sAMbhaLavA maLatA hatA. rastA para vaccevacce keTalAMya suMdara maMdire AvatAM. emanI sthApatyakaLAnI vacceno taphAvata joIne mane pahelAM to navAI lAgI, paraMtu pAchaLathI jaNAyuM ke emanI racanA judAjudA jamAnAmAM thayelI che. emAMnAM thoDAMka khUbakhUba zaNagArelAM, ane hiMdu prathA pramANe sArI rIte ke tarelA hatAM, paraMtu moTA bhAganAM te dakSiNa sivAya kyAMya na dekhAyelA sapATa thAMbhalAone AdhAre TakI rahelAM. betraNa maMdire evAM paNa hatAM jemanI rUparekhA ke kAtarathI grasanAM maMdironI yAda apAvatI. sTezanathI jenI AchIpAtaLI rUparekhA jovA maLelI te parvatamALAnI taLeTInA pradezamAM pahoMcyA tyAre mane lAgyuM ke atyAra sudhI Azare pAMcathI cha mAIlanI musApharI thaI cUkI che. savAranA cAkhA sUryaprakAzamAM e parvatamALA ratUmaDA bhUkharA raMganA rAkSasa jevI dekhAtI. dhummasa have haThI gayuM hovAthI uparanuM vizALa zrema spaSTa dekhAyuM. enI sAthe ja parvatamALA paNa joI zakAI. ratumaDI jamIna ane bhUkharA paththaravALI e ekAMta parvatamALA moTe bhAge ujajaDa hatI; eno moTA bhAgano pradeza jhADa vagarano ane avyavasthita rIte Amatema paDelA paththaranA jaththAomAM vaheMcAyela hato. aruNAcala ! pavitra lAla parvata !" mArI daSTinI dizAne lakSamAM laIne mArA sAthIdAre udgAra kADhayA. emane vadana para sanmAnanI ujajavaLa rekhA pharI vaLI. keIka madhyakAlIna saMtanI peThe kAmacalAu vakhatane mATe e jANe ke bhAvasamAdhimAM DUbI gayA. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM e nAmane kaI artha che kharo?" emane prazna karyo. "eno artha meM tamane hamaNuM ja kahI batAvyo. emaNe sasmita uttara ApyoH "aruNAcalamAM aruNa ane acala nAmanA be zabdo che. emane artha lAla parvata thAya che. ane maMdiranA mukhya devatAnuM nAma paNa e ja hovAthI, eno pUre artha pavitra lAla parvata e karavAne che." to pachI pavitra devatAnI vAta kyAMthI AvI?" maMdiranA pUjArIo varasamAM eka vAra moTo utsava kare che. maMdiramAM e utsava karavAmAM Ave che tyAre, e vakhate parvatanI ca para agni jagAvavAmAM Ave che. enI javALAmAM kapUra tathA ApaNane moTo jaththo nAkhavAmAM Ave che. e divaso sudhI banyA kare che ane pharatA keTalAya mAIlathI joI zakAya che. ene jonAra tarata ja ene praNAma kare che. enA parathI evI pratIti thAya che ke A parvatanI jagyA pavitra che ane emAM koI mahAna devatA vAsa kare che." TekarI have amArA mastaka para AvI pahoMcI. lAla, bhUkharA ne rAkhaDI raMgavALuM e ekAMta parvatazikhara pitAnA mastakane AkAzamAM hajAro phITa upara uThAvIne kaika asabhya rIte vibhavI banIne UbhuM hatuM. sAdhupuruSanA zabdanI mArA para asara thavAthI ke keI bIjA kAraNathI, e pavitra parvatanA citranuM dhyAna karavAthI ane aruNAcalanI sIdhI caDAI tarapha Azcaryabharyo daSTipAta karavAthI, mArI aMdara sanmAnanI eka bhayamizrita vicitra lAgaNI pedA thaI. tamane khabara che ?" mArA sAthIdAre kAnamAM dhImethI kahevA mAMDayuM : "A parvatane phakta pavitra pradeza ja nathI mAnavAmAM Avato, paraMtu ahIMnI sthAnika paraMparA parathI te evuM jaNAya che ke devoe ene jagatanA AdhyAtmika kendra tarIke prasthApita karyo che." Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 205 e nAnakaDI daMtakathA sAMbhaLIne mArAthI hasyA vinA nA rahI zakAyuM. e keTalI badhI saraLa athavA nikhAlasa hatI ? Akhare mane jaNAyuM ke ame maharSinA AzramanI pAse AvI pahoMcyA chIe. rastAnI eka bAjue vaLIne eka sAmAnya mArga parathI pasAra thaIne ame nALiyerI ane AMbAnAM vRkSonAM jhuMDanI pAse pahoMcI gayA. ene oLaMgIne AgaLa vadhatAM e mArga eka khullA daravAjA pAse AvIne pUre thayo. gADIvALAe nIce UtarIne daravAjAne pAcho dhakelyo ane pachI amane moTA kAcA cokamAM hAMkI gaye. akkaDa thaI gayelAM aMgone chUTAM karIne, nIce jamIna para UtarIne meM AjubAju jovA mAMDayuM. maharSinuM e AzrayasthAna AgaLanA bhAgamAM najIka UgelAM vRkSo ne gIca jhADIvALA bagIcAthI gherAyeluM hatuM. pAchaLa tathA bAju para choDa tathA thoranI vADa hatI, ane dUra pazcima tarapha gIca jaMgala athavA vana hatuM. enI sthApanA atyaMta ramaNIya rIte parvatanI taLeTInA nIcenA bhAgamAM karavAmAM AvelI hatI. e ekAMta alaga jagyA dhyAnamArgane uttamottama abhyAsa karanArane mATe suyegyadekhAtI. cekanI DAbI bAjue ghAsanA chAparAvALAM be makAna hatAM. emanI najIkamAM eka adyatana DhabanuM, lAMbuM makAna hatuM. enuM lAla naLiyAMvALuM chAparuM uparanAM nevAM tarapha jhUkeluM hatuM. enA AgaLanA bhAgamAM nAnI eAsarI hatI. cekanI vaccenA bhAgamAM moTo kUvo hato. tyAM eka chokare jovA maLe. kamara sudhI ughADA zarIravALo, kALI zAhI jevI cAmaDIvALA, e chekare karakara avAja karatI garagaDInI madadathI dhImethI pANInI bAladI kADhato hato. amArA Agamanane avAja sAMbhaLIne makAnamAMnA thoDAka mANaso cokamAM AvyA. emano paheraveza taddana jude hate. ekanI kamara para phATele -tUTele kapaDAne TukaDe vIMTeluM hatuM, paraMtu bIjAe Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM kImatI sapheda rezamI kaphanI paherelI hatI. e amArI tarapha jijJAsAbharI dRSTithI joI rahyA. emanA AzcaryathI AnaMda pAmatAM mArA sAthIe hasavA mAMDayuM. emanI pAse pahoMcIne eNe tAmilamAM kazuMka kahyuM paNa kharuM. ene lIdhe emanA caherA paranA bhAva ekadama badalAI gayA. emaNe ekasAthe smita karyuM ane mArI tarapha prasannatApUrvaka jovA mAMDayuM. emanA caherA paranA bhAva mane gamI gayA. bhagavI kaphanIvALA sAdhue "have ApaNe maharSinA holamAM jaIe' ema kahIne mane emanI pAchaLa javAnI sUcanA karI. holanI bahAranI paththaranI eAsarImAM UbhA rahIne meM mArA bUTa kADhI nAkhyA. bheTa ApavA mATe ANela phaLane nAnakaDo jaththo laIne meM ughADA bAraNamAM praveza karyo. vIseka manuSyanI dRSTi amArA para pharI vaLI. e manuSya rAtI lAdIvALI jamIna para ardhagoLAkAramAM beThA hatA. bAraNAnI jamaNI taraphanA dUranA khUNuthI thoDeka dUra e badhA mAnapUrvaka ToLe vaLIne beThelA. amArA praveza pahelAM pratyekanI dRSTi e khUNA tarapha maMDAyelI hatI. ekAda kSaNa mATe meM e tarapha joyuM te tyAM lAMbA sapheda kAca para keIka puruSa beThelA. emane joIne mArI khAtarI thaI ke e maharSi pate che. mArA bhomiyAe kAcanI pAse jaIne jamIna para lAMbA thaIne praNAma karyA, ane be hAtha joDIne AMkha DhAMkI dIdhI. dIvAla pUrI thatI hatI tyAMnI UMcI meTI bArIthI kAcA DAMka DagalAM ja dUra hato. maharSinA zarIra para cokho prakAza paDato hate. emanA zarIrane sArI peThe joI zakAtuM H kAraNa ke je savAre ame je dizAmAMthI AvyA te ja dizAmAM e bArImAMthI, bahAra jatA, daSTi sthira karIne beThA hatA. emanuM mastaka sthira hatuM. eTale emanuM dhyAna kheMcavA ane phaLanI bheTa dharatI Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 207 vakhate abhinaMdananA zabda kahevA, bArI tarapha zAMtipUrvaka jaIne emanI AgaLa mArI bheTa mUkIne, ekAda be pagalAM pAchAM bharIne meM emanI tarapha jovA mAMDayuM. emanA kocanI AgaLa pittaLanI nAnIsarakhI sagaDI hatI. ene sagaLatA kelasAthI bharavAmAM AvelI hatI. emAMthI AvatI mAdaka suvAsa parathI lAgatuM hatuM ke aMgArAmAM koI sugaMdhIdAra dravya nAkhavAmAM AvyuM che. enI bAjumAM eka dhUpadAnImAM agarabattI saLagatI hatI. enA dhumADAnI rekhA upara UThIne havAmAM taravA mAMDatI. paraMtu pelI tIvra suvAsa te judI ja tarI AvatI pAtaLI sutarAu kAmaLI vALIne jamIna para bichAvIne huM nIce beTho, ne kAca para vicitra rIte beThelI e zAMta vyakti tarapha AzApUrvaka jovA lAgyo. maharSinuM zarIra enA paranA eka nAnA pAtaLA kaTivastra sivAya moTe bhAge nagna jevuM hatuM, paraMtu evuM te A bAjunA pradezamAM sAmAnya rIte dekhAtuM hoya che. emanI cAmaDI saheja tAmravarNI chatAM sAmAnya dakSiNa bhAratIyanI cAmaDInI sarakhAmaNImAM UjaLI hatI. e UMcA manuSya che ane emanI uMmara pacAsanI aMdara che evuM anumAna thayuM. najIkanajIka ugelA bhUkharA vALathI DhaMkAyeluM emanuM mastaka sudaDha hatuM. kapALa UMcuM tathA vizALa hatuM, ane ethI emanI bauddhika vizeSatA dekhAI AvatI hatI. emanAM lakSaNe bhAratavAsI karatAM aMgrejane vadhAre maLatAM AvatAM hatAM. evI prAthamika chApa mArA para paDI rahI. kAca para sapheda takiyA paDelA hatA ane maharSinA paga nIce atyaMta suMdara athavA dekhAvaDuM vyAghracarma pAtharavAmAM AveluM. holamAM TAMkaNI paDe te paNa saMbhaLAya evI zAMti hatI. amArA AgamananI khabara na hoya tema saMtapuruSa saMpUrNa zAMta, acaLa ne ekadama svastha rahyA. eka kALI cAmaDIvALo ziSya kAcanI *IjI bAjue jaIne jamIna para besI gayo, eNe doraDuM kheMcIne Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM paMkhe nAkhavAnuM zarU karIne tyAMnI nIravatAmAM bhaMga pADyo. paMkho lAkaDAnA pATaDA sAthe lagADele ane saMtanA mastakanI barAbara upara laTakAvavAmAM Avela hatA. tyAM beThelA puruSanuM dhyAna kheMcavAnI IcchAthI emanI AMkhamAM mArI dRSTine sthira karIne paMkhAno saMvAdI zabda meM sAMbhaLavA mAMDyo. e AMkha kALIzI, madhyama kadanI ane khullI hatI. mArI hAjarInI khabara hoya topaNa, enI emaNe khabareya paDavA na dIdhI ke koI sUcanA paNa na ApI. emanuM zarIra ekadama zAMta ane pUtaLA peThe acaLa hatuM. emanI AMkha kAI dUranA pradezamAM sthira thaI hovAthI, mArI AMkha sAthe eka vAra paNa na maLI. e dazya mane kazAkanI AzcaryabharI yAda ApanAruM lAgyuM. meM evuM dazya bIje kyAM joyeluM ? mArA smaraNapaTa para saMgharAyelAM citro mArI AgaLa eka pachI eka hAjara thavA mAMDyAM, ane chevaTe pelA maunavratadhArI saMtanI AkRti mArI mananI AMkha AgaLa AvIne UbhI rahI : e tapasvInI AkRti jemanI mulAkAta meM madrAsa pAsenI ekAMta kuTiramAM lIdhelI, ane jemane zarIra paththaramAMthI korI kADhelI pratimA jevuM acaLa dekhAtuM. maharSinA zarIranI acaLatA enI sAthe AbehUba maLatI AvatI hatI. mANasanI AMkha enA AtmAnuM pratibiMba pADe che e mAre prAcIna siddhAMta che. paraMtu maharSinI AMkha AgaLa huM lAcAra banI gaye, Azcaryacakita thaye, ne gabharAye. miniTa kahI na zakAya eTalI badhI dhImethI pasAra thavA lAgI. dIvAla para laTakatA AzramanA ghaDiyALamAM ardho kalAka pUre thaye. vaLI vakhata vitavA lAgyo ane eka kalAka thaI gayo. te chatAM hAlamAM koI paNa hAlatuM cAlatuM na dekhAyuM, ane koIe belavAnI hiMmata paNa na karI. mArI sthira thayelI daSTine lIdhe huM eka evI avasthAe pahoMcI gayuM ke keca paranI zAMta AkRti Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 209 sivAyanA bIjA badhAnA astitvane bhUlI gayA. emanI AgaLa paDelA lAkaDAnA nakazIkAmavALA nAnA Tebala paranAM meM aNu karelAM phaLa paNa ema ne ema ja paDI rahyAM hatAM. ' peAtAnA gurunI mulAkAta pelA maunavratadhArI saMtapuruSanI mulAkAta jevI ja thaze evI cetavaNI mArA bhAmiyAe mane naheAtI ApI. saMpUNa udAsInatApUrvaka thayeluM mAruM A vicitra svAgata ekAeka ja AvI paDayuM. kAI paNa aMgrejanA manamAM sauthI pahelA vicAra tA e pedA thAya ke A puruSa peAtAnA bhaktone lAbha paheAMcADavA mATe AvI rIte besI rahyA che? ' mArA manamAM paNa evA vicAra ekAda be vAra AvI gayA. paraMtu meM tene tarata ja kADhI nAkhyA. mArA bheAmiyAe mane mAhitI nahotI ApI ke emanA guru samAdhimAM DUbI jAya che. tApaNu e sAcesAca dhyAnanI UMDI zAmAM ke samAdhimAM hatA. bIjo vicAra mArA manamAM e AvyA ke dhyAnanI A gahana avasthA nirarthaka zUnyatA sivAya vadhAre kazuM ja nathI ?' e vicAra Tako paNa lAMkhA, paraMtu mArAthI enA uttara ApI zakAya tema na hovAthI, me' ene mUkI dIdhA. " e puruSamAM evuM kazuMka jarUra hatuM jeNe lehacuMbaka jevI rIte peAlAdanA TukaDAne kheMce tevI rIte mAruM dhyAna kheMcI rAkhyuM. mArI diSTa huM emanAthI dUra nahotA pheravI zakatA. AraMbhanuM mAruM Azcarya, athavA mArI pUrepUrI avajJA thaI che evA vicArane pariNAme pedA thayelI vyagratA, vAtAvaraNanuM adbhuta jAdu mArA para patharAvA mAMDayuM tematema, dhImethI dUra thaI. e asAdhAraNa dasyanA bIjA kalAkamAM te mArA manamAM eka prakAranuM zAMta, pratIkAra vinAnuM, parivartana thaI rahyuM che evA mane anubhava thayeA. TrenamAM kALajIpUrvaka taiyAra karelA mArA prazno eka pachI eka paDatA mukAyA. kAraNa ke e prazno puchAya ke nahi, ane mane Aja sudhI satAvatI samasyAonA ukela thAya ke nahi, eneA vadhAre amane na dekhAyA. mane eTaluM jaNAvA lAgyuM ke zAMtinI eka sthira nadI Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mArI tarapha vahevA mAMDI che, mArA aMtaranA aMtaramAM UMDI zAMti phelAvA lAgI che, ane vicArothI zramita thayelA mArA manane kAMIka vizrAMtine anubhava thavA mAMDyo che. mArI jAtane avAranavAra pUchelA prazno atyAre keTalA nAnA lAge che ! vItelAM varasonI smRti paNa keTalI kSullaka lAge che ! mane ekAeka e spaSTa rIte samajAyuM ke buddhi pitAnA prazna pitAnI meLe ja pedA kare che ane pachI emane ukela karavAnI muzkelI anubhave che. buddhine Aja lagI ATaluM badhuM mahattva ApanArA manamAM e bhAva pedA thAya e kharekhara navAI jevuM hatuM. be kalAka pUrA thayA tyAM sudhI dhIme dhIme vadhatI jatI zAMtine huM anubhava karato rahyo. vakhata vitavAne pariNAme mane kazI uttejanA na thaI, kAraNake manadvArA pedA karAyelI samasyAonI sAMkaLa tUTavA lAgI ane dUra pheMkAI gaI e mane anubhava thayo. dhImedhIme eka bIjo prazna mane vIMTI vaLyA : phUla pitAnI pAMkhaDIomAMthI phorama phelAve tevI rIte maharSi Atmika zAMtinI suvAsa cheDI rahyA che?" AdhyAtmikatAne samajavAnI mArAmAM pUrepUrI yogyatA che evuM meM nathI mAnyuM. chatAM paNa bIjA mANaso mATe mArI aMgata pratikriyA thatI rahI che. maharSinA vyaktitvanI mArA para thayelI pratikriyA e hatI ke mArI aMdara eka prakAranI adbhuta zAMtine AvirbhAva thayo che evo AbhAsa mArI AjubAjunI atyAranI bhaugolika paristhitine AbhArI che. mArA azAMta aMtarAtmAne AvRtta karatI e zAMti, AtmAnI kaI vizeSa zakti athavA ajJAta mAnasika saMdeza pahoMcADavAnA kramaThArA, emanI pAsethI mArI pAse AvI rahI che ke kema evo vicAra paNa meM Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 211 karavA mAMDayo, te chatAM e te taddana zAMta ja rahyA. mArI hAjarI ke mArA astitvanI paNa jANe ke khabara na heAya evI rIte. e asIma zAMtimAM eka pahelavahelA parapeATA pedA thayeA. kAIe mArI pAse AvIne mArA kAnamAM kahevA mAMDayuM : - tame maharSine prazna pUchavA naheAtA mAgatA ?' < evu kahenArA mArA pahelAMnA bhemiyAnI dhIraja kadAca khUTI gaI haze. kadAca emaNe evuM paNa mAnyuM hoya ke mArA jevA adhIrA aMgrejanI dhIrajanI hada AvI gaI che. aksAsa, mArA jijJAsu mitra ! huM ahIM kharekharuM kahuM te tamArA gurune prazno pUchavAnA uddezathI ja Avele. para Mtu have te...mArI peAtAnI tathA samasta saMsAranI sAthe huM zAMtinA anubhava karI rahyo chuM tyAre prazno pUchIne mAre mAruM mAthuM zuM kAma du:khavavuM joIe ? mAruM AtmAnuM vahANu enI nAMgaravAnI jagyAethI AgaLa vadhavAnA AraMbha karatuM heAya evuM huM anubhavI rahyo chuM. eka adbhuta sAgara eLaMgavAnI rAha joI rahyo chuM. have jyAre meM sarvottama sAhasa karavAnI taiyArI karI che tyAre duniyAnA kAlAhalavALA baMdara para tame mane pAchA khecavA mAgeA che? paraMtu Akhare e meAhinIno aMta AvyeA. ekAeka AvI paDele e vikSepa sUcaka hoya tema, jamIna parathI UDIne leAkA haoNlamAM pharavA lAgyA, emanA zabdo kAne athaDAyA, ane sauthI moTuM AzcaryAM to e thayu ke maharSinI kALI ghauMvarNI AMkha paNa ekAda be vAra hAlI UThI. emanuM mastaka pha', meADhuM dhIrethI, khUba dhIrethI, pharavA mAMDayu, te jarAka nIce namyuM. thADIka vadhAre paLe pasAra thaI, ane mArA para emanI dRSTi paNa paDI rahI. maharSinI rahasyamaya AMkha mane pahelI ja vAra jovA lAgI. emanI lAMkhI samAdhimAMthI e have jAgrata thayA che e spaSTa thayuM. meM kAI jAtano javAba na ApyA tethI mArA bhomiyAe, me' emanA zabdo sAMbhaLyA nathI ema mAnIne, peAtAnA praznanuM jorathI Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM punarAvartana karyuM. paraMtu mArI tarapha mAyALutAthI maMDAyelI pelI tejasvI AMkhamAM mane vaNapuchAyela eka bIjo prazna vAMcavA maLyo : tamAre pitAne mATe tathA badhA ja manuSyone mATe meLavI zakAya evI UMDI mAnasika zAMtinI je jhalaka tame hamaNuM meLavI te pachI paNa zuM e zakya che ke manane vikSipta karanArA saMzayo tamane hajI herAna karI zake? mane zAMtie gherI lIdhe. bhemiyA tarapha pharIne meM uttara A : "nA. atyAre mAre kazuM ja nathI pUchavuM. bIjI vAra...' mane have lAgyuM ke maharSi pote nahi paraMtu uttejita rIte vAta karatuM nAnuM sarakhuM ToLuM mArA ahIM AvavA saMbaMdhamAM DAka spaSTIkaraNanI AzA rAkhI rahyuM che. mArA bhomiyAnA kahevA parathI mane samajAyuM ke emAMnA mUThIbhara leke ja ahIM rahenArA ziSyo che, ane bAkInA te AjubAjunA darzanArthIo che. e pachI te mArA bhomiyAe pote ja UThIne mAro paricaya Apyo. bhegA thayelA zretAone badhuM samajAvatI vakhate emaNe prANavAna tAmila bhASAmAM aneka hAvabhAva sAthe bolavA mAMDayuM. emanuM spaSTIkaraNa satyanI sAthe daMtakathAnA mizraNavALuM che evI bhIti mArAmAM pedA thaI, kAraNake ene sAMbhaLanArA AzcaryanA udgAra kADhI rahyA hatA. bAranI janavidhi pUrI thaI. madhyAhana pachInuM Temparecara meM pahelAM kadI paNa na anubhavelI DigrIe sUrye nirdayatApUrvaka pahoMcADI dIdhuM. viSuvavRttathI bahu dUranA akSAMza para ame nahotA. bhAratamAM pravRttiparAyaNatAne na prakaTAvanAruM havAmAna pedA karavA mATe mane AbhAra mAnavAnuM mana thayuM, kAraNa ke moTA bhAganA leke ghaTIdAra jhADIomAM zAMti meLavavA cAlyA gayelA maharSinI pAse Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 216 eTalA mATe huM marajI mujaba AgaLathI kahIne koI jAtanI dhAMdhala vagara zAMtithI jaI zakyo. moTA holamAM pravezIne huM emanI pAse besI gayo. koca para paDelA sapheda takiyA para e ADA paDelA, kAIka sevaka doraDuM kheMcIne paMkho karI rahyo hato. doraDAne dhIme svara ane garama havAmAM cAlatA paMkhAne avAja kAnane ghaNe priya lAgato. maharSinA hAthamAM kAI vALelI hastalikhita copaDI hatI. atyaMta dhImI gatie e kazuMka lakhI rahyA hatA. mArA praveza pachI thoDIka miniTe emaNe copaDI bAjue mUkI ane kaI ziSyane bolAvyo. emanI vacce tAmilamAM thoDI vAtacIta thaI. pachI pelA bhAIe kahyuM ke meM emanI sAthe bhojanamAM bhAga na lIdho eTalA mATe maharSi pitAne kheda jAhera kare che. eNe kahyuM ke e sAduM jIvana jIve che, ane aMgrejone atyAra sudhI koI vAra pIrasavAne prasaMga na Avyo hovAthI emanuM bhojana kevuM hoya che tenI paNa mAhitI nathI dharAvatA. meM maharSine AbhAra mAnIne kahyuM ke emanI sAthe besIne sAduM bhajana karavAnuM mane gamaze. e uparAMta huM zaheramAMthI thoDAka rAka meLavI laIza. meM vadhArAmAM ema paNa kahyuM ke je vastunI zodha karavA mATe emanA AzramamAM AvavAnuM thayuM che enI AgaLa bhojanane prazna mane eTalo agatyano nathI lAgato. saMtapuruSa dhyAnapUrvaka sAMbhaLI rahyA. emane cahere zAMta, vikSepa vagarane ane vikAravihIna rahyo. e hetu sAre che. emaNe Akhare TIkA karI. ene lIdhe e ja viSaya vistAravAne mane utsAha maLe. "bhagavana, meM amArA pazcimI tatvajJAna ane vijJAnanuM adhyayana karyuM che, bharacaka vastIvALAM zaheronA leke sAthe rahIne bhA. A. 2. khe. 14 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM kAma karyuM che, emanAM sukho bhogavyAM che, ane emanI mahattAkAMkSAonuM sevana paNa karyuM che. enI sAthesAthe ekAMta sthaLomAM jaIne UMDA vicAramAM lIna banatAM pharyo chuM paNa kharuM. meM pazcimanA saMtone prazno paNa pUchavyA che. have huM pUrva tarapha vaLyo chuM. mAre vizeSa prakAzanI AvazyakatA che." maharSie jANe ke kahetA hoya ke "hA, huM barAbara samajuM chuM." tema emaNe mAthuM halAvyuM. meM keTalAya abhiprAyo sAMbhaLyA che, ane aneka siddhAMtane paricaya karyo che. keTalIya jAtanI mAnyatAonA bauddhika purAvA mArI AjubAju ekaThA thayA che. e badhAthI have huM kaMTALI gayo chuM, kAraNake aMgata anubhavathI je puravAra na thaI zaMka e aMge mane zaMkA rahe che. evuM kahevA badala mane mApha karaje, paNa huM dhArmika nathI. mAnavanA bhautika astitvathI para evuM kazuM che kharuM? je hoya to mane eno sAkSAtkAra kevI rIte thaI zake ? " amArI AjubAju ekaThA thayelA traNacAra ziSyo AzcaryathI jevA lAgyA. emanA gurunI sAthe AvI hiMmatapUrvaka tathA ATalI badhI asabhya rIte vAta karIne AzramanI UMcI zistane meM bhaMga karyo che ? mane khabara nA paDI. kadAca meM enI paravA paNa nA karI. varasonI kAmanAne bhegA thayelA bhAra evI acAnaka rIte kAbU bahAra jaIne mArA hoThamAMthI bahAra nIkaLI gayo. maharSi je sAcA haze te mArI vAtane jarUra samajI jaze ane paraMparAne lagatA doSane dUra karI deze. emaNe kaI maukhika uttara na Aye, paraMtu koI vicAradhArAmAM DUbI gayA hoya evA dekhAyA. have bIjuM kAMI karavAnuM nahotuM ane mArI jIbha paNa chUTI thaI hatI, eTale meM emane saMbodhIne trIjI vAra kahevA mAMDayuM : "pazcimanA amArA vidvAna vaijJAnikone emanI buddhimattA mATe bhAre mAna ApavAmAM Ave che. te chatAM emaNe kabUla karyuM che ke Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 215 jIvananI pAchaLa chupAyelA satya para te ghaNo ocho prakAza pADI zake tema che. ema kahevAmAM Ave che ke amArA pazcimI vaijJAniko jene prakaTa nathI karI zakyA tenI mAhitI ApanAra keTalAka puruSo tamArA dezamAM hayAtI dharAve che e zuM sAcuM che ? Atmika prakAzanI anubhUtimAM tame mane madadarUpa thaI zakazo ? ke pachI enI zeAdha kevaLa bhramaNa sivAya bIjuM kazuM ja nathI ?" mArI vAtacItane hetu pUre thayo eTale maharSinA uttaranI prartakSA karavAne meM nirNaya karyo. emaNe mArI tarapha vicArazIla banIne joI rahevAnuM cAlu rAkhyuM. kadAca e mArA prazno para vicAra karI rahyA hoya. dasa miniTa zAMti rahI. Akhare emanA hoTha UghaDayA ane dhImethI bolyA : tame kaho cho huM "huM jANavA mAguM chuM. e huM eTale zuM te kahI zakaze ?" ' e zuM kahevA mAgatA hatA ? dubhASiyAnI madada levAne badale have emaNe aMgrejImAM mArI sAthe sIdhuM ja bolavA mAMDyuM. mAruM magaja vismayathI bharAI gayuM. "huM tamArA savAla nathI samajI zakato.' nIrasatAthI uttara Apyo. mAro savAla sApha nathI ? pharIthI vicArI juo ! " emanA zabdo sAMbhaLIne meM pharI Azcarya anubhavyuM. mArA magajamAM ekAeka vicAra Avyo. mArI tarapha AMgaLI karIne meM mAruM nAma kahI batAvyuM. "ane tame tene jANe che ?" mArA AkhAya jIvana daramiyAna. meM emanI sAme smita karyuM. paNa te te tamAruM zarIra ja che! huM pharI pUchuM chuM ke tame keNu che ?" e asAdhAraNa savAlano javAba mane jaladI na maLyo. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM maharSie cAlu rAkhyuM : "sauthI pahelAM te "huM"ne jANI le, pachI tame satyane jANuM zakaze.' mAruM mana pAchuM gUMcavaNamAM paDayuM. mArI mUMjhavaNanI pAra na rahyo. e mUMjhavaNa vANInA rUpamAM bahAra AvI. paraMtu maharSi pitAnA aMgrejInI parisImA para pahoMcI gayelA dekhAyA. eTale te emaNe dubhASiyA tarapha dRSTi TheravI ane dhImethI emanA uttarano anuvAda karI batAvavAmAM Avyo ? karavAnuM kAma eka ja che. tamArI potAnI aMdara DokiyuM karo. e kAma sAcI rIte kare to tamArI saghaLI samasyAonA uttara tamane maLI raheze." e pratyuttara je ke vicitra lAgyo, topaNa meM pUchyuM : ene mATe zuM karavuM joIe ? kaI paddhatino AdhAra levo joIe ?" "pitAnA svarUpano UMDo vicAra karavAthI ane satata dhyAna dharavAthI prakAzanI prApita karI zakAya che." satyanuM dhyAna to meM avAranavAra dharyuM che, paraMtu pragatinI keI nizAnI nathI dekhAtI." kaI paNa prakAranI pragati nathI thaI evuM tame zI rIte jAyuM ? Atmika vikAsanA kSetramAM thatI pragatino khyAla kAMI sahelAIthI nathI AvI zakato." gurunI madadanI jarUra paDe che ?" paDe paNa kharI." "tame sUcavo cho te pramANe pitAnI aMdara DokiyuM karavAmAM guru keIne madada karI zake?" A zodhamAM mANasane jenI jarUra che te badhuM ja e ApI zake che. e vastunI pratIti vyaktigata anubhavadvArA karI zakAya che." Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM ra17 - gurunI madadathI thoDoghaNe prakAza meLavavAmAM keTalo vakhata lAge che ?" eno AdhAra sAdhakanA mananI paripakvatA para che. dArU eka kSaNamAM ja saLagI UThe che, paraMtu kolasAne saLagatAM ghaNo vakhata lAge che." mArA para evI chApa paDI ke guruo ane emanI paddhationI carcA maharSine pasaMda nathI paDatI. chatAM mArI mAnasika cIvaTane lIdhe e chApane gaNakAryA vagara, e ja viSaya para meM emane bIje vadhArAno prazna pUchI kADho. emaNe pitAnI gaMbhIra mukhAkRtine bArI tarapha pheravI, pAchaLanI taLeTInA vistAra tarapha jevA mAMDayuM, ane kaze uttara na Apyo. e sUcanA samajI laIne meM viSaya paDato mUkyo. "ApaNe kaTokaTInA jamAnAmAM jIvIe chIe e jotAM, maharSi duniyAne bhAvi vize abhiprAya ApI zakaze?" tamAre bhaviSyanI ciMtA zA mATe karavI joIe ?" saMtapuruSe sAmethI pUchayuM : "tame vartamAnane paNa barAbara nathI jANatA. vartamAnane saMbhALe. bhaviSya te pitAnI saMbhALa potAnI meLe ja rAkhaze." mArI vAto pharI vAra asvIkAra ! chatAM A vakhate meM eTaluM jaladI namatuM na jokhyuM, kAraNake huM evI duniyAmAMthI Avato hate jyAM A zAMtimaya ekAMta AzramanI sarakhAmaNImAM jIvananI karuNatA mANasane vadhAre pramANamAM veThavI paDe che. duniyA najIkanA bhAvimAM pArasparika mitratA tathA sahAyatAnA navA yugamAM praveza karaze ke aMdhAdhUMdhI ane yuddhamAM sapaDAze ?" meM pUchavAnuM cAlu rAkhyuM. maharSi mArA praznathI jarAya prasanna thayA na lAgyA chatAM bolyA: Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM saMsAra para zAsana karanArI eka zakti che. ane saMsAranI saMbhALa rAkhavAnuM kAma tenuM che. saMsArane jIvana ApanAra barAbara jANe che ke tenI saMbhALa kevI rIte rAkhavI. saMsArano bhAra te upADe che, tame nathI upADatA." chatAM cAre tarapha pUrvagraharahita najare joIe te dayALatAno e khyAla kyAM baMdha bese che, e jovAnuM kaThina thaI paDe che." meM virodha karyo. saMta vadhAre nAkhuza thayA dekhAyA. topaNa emaNe uttara A H jevA tame che tevI ja duniyA che. tamArI jAtane jANyA vagara duniyAne jANavAno prayatna karavAno zo artha che ? satyanA zodhakoe e prazna pratye dhyAna na ApavuM joIe. evA praznonI pAchaLa lake potAnI zakti barabAda kare che. sauthI pahelAM to tamArI aMdaranA satyane zodhI kADhe. te pachI tame jenA vibhAga che te duniyAnI pAchaLanA satyane samajavAnI vadhAre sArI zakti meLavI zakaze. e eTalethI aTakI gayA. keI paricArake pAse AvIne bIjI agarabattI saLagAvI. maharSie UMce caDatA dhumADAnA vAdaLI goTA, joyA ne pitAnI hastalikhita pustikA lIdhI. enAM pRSTho ughADIne emaNe potAnuM kAma karavA mAMDayuM. evI rIte potAnuM dhyAna emaNe mArA parathI haTAvI lIdhuM. emanI e tAjI udAsInatAne lIdhe mArA AtmasanmAna para pANI pharI vaLyuM. lagabhaga paMdara miniTa sudhI huM emanI AgaLa besI rahyo, paraMtu mArA praznonA uttara ApavAnuM emanuM valaNa na lAgyuM. amAre vArtAlApa kharekhara pUro thayo che ema mAnIne, lAdIvALI jamIna parathI UThIne vidAyasUcaka praNAma karIne, huM bahAra nIkaLyo. mArI irachA maMdiranuM nirIkSaNa karavAnI hovAthI, meM zaheramAMthI keIne vAhana laI AvavAnI sUcanA ApI. je banI zake te Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 219 ghoDAgADI lAvavAnI ja meM vinaMti karI kAraNake baLadagADI suMdara dekhAtI hovA chatAM jhaDapI tathA ArAmadAyaka nahotI. cekamAM jaIne joyuM to be paiDAMvALI khacagADI mAre mATe rAha joI rahelI. emAM besavAnI beThaka nahotI. paNa e vastunI mane muzkelI na lAgI. gADIvALe jarA bhayaMkara dekhAvano hato. enA mAthA para lAla raMgano gada pheTa hato. ane bIjA vastra tarIke eka mela kapaDAno TukaDo enI sAthaLanI vaccethI pasAra thaIne pITha pAchaLa khosele ane kamarapaTa tarIke kAma karato hato. dhULavALI lAMbI musApharI pachI chevaTe zilpakAmavALA UMcA mALanA meTA maMdire amAruM svAgata karyuM. gADImAMthI nIce UtarIne meM maMdiranuM uparachalluM nirIkSaNa karavA mAMDayuM. aruNAcalanuM maMdira keTaluM prAcIna che te mArAthI nahi kahI zakAya." mArA eka praznanA javAbamAM mArA sAthIdAre kahevA mAMDayuM: paraMtu enuM AyuSya sikA jeTaluM jUnuM che e to tame paNa joI zake che.' daravAjAnI AjubAju ane maMdiranI aMdaranA bhAgamAM thoDIka nAnI dukAno ane bhapakAdAra sTola hatA. tADavRkSanI nIce emanI goThavaNa karAyelI hatI. emanI pAse sAdhAraNa vastromAM sajaja thayelA, dhArmika citro tathA zaMkara ane bIjA devonI mUrtionA vikretAo beThA hatA. zaMkara bhagavAnanI mUrtio AgaLa tarI AvatI te joIne mane navAI lAgI, kAraNake bIjA sthaLomAM rAma ane kRSNanuM sthAna paheluM rahetuM. mArA bhomiyAe e bAbata khulAso karyo. amAre tyAM cAlI AvatI paraMparAgata daMtakathA pramANe, eka vAra bhagavAna zaMkara pavitra aruNAcala parvatanA zikhara para agninI javALAnA rUpamAM prakaTa thayA. eTalA mATe hajAre varasa pahelAM banelI e ghaTanAnI smRtimAM maMdiranA pUjArIo varasamAM eka vAra meTI, Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM jvALA saLagAve che. zaMkara haju paNa parvata para virAje che, ane mArI dhAraNA pramANe maMdira e ghaTanAnA mahotsavarUpe ja taiyAra karavAmAM AveluM." keTalAka yAtrIo sTaoNlanuM nirAMte nirIkSaNa karatA hatA. e sTelamAMthI kevaLa devatAnI pittaLanI mUrtio ja nahatI maLatI, paNa dharmakathAnA koI prasaMgane aMkita karatI bhapakAdAra paththara ke dhAtunI pratimAo, telugu tathA tAmila bhASAmAM chApelI DAghAvALI dhAmika cepaDIo paNa vecAtI, ane potAnI jAti ke mAnyatA mujaba kapALe karavAnAM cihno ke tilaka mATenA raMgaberaMgI raMgo paNa maLI rahetA. eka kuSTarogI bhikhArI kAMIka saMkoca sAthe mArI pAse AvI pahoMce. ene avayanuM mAMsa DhIluM paDI gayeluM hatuM. huM ene kaMgALa jANIne tiraskArI kADhIza ke enA para dayA batAvIza e bAbata enuM mana cokkasa nahotuM dekhAtuM. enA bhAre roge enA vadanane nIrasa banAvI dIdheluM. ene ApavAnuM dAna meM jamIna para nAkhyuM ethI mane zarama to lAgI, paNa ene aDavAnI hiMmata huM nA karI zakyo. katarI kADhelI AkRtiothI bharelA mInArA jevA AkAranA pravezadvAre e pachI mAruM dhyAna kheMcyuM. daravAjAno e UMce maMDapa jene bhAga uparathI aNIdAra ane kApI nAkhelo hato. e IjiptanA kAIka pirAmiDa jevo dekhAte. enA jevA bIjA traNa daravAjAnI sAthe e bAjunA pradezamAM AgaLa paDato tarI AvatA. e daravAjAo pAse pahoMcatAM pahelAM mAIla dUrathI emanuM darzana thaI zakatuM hatuM. maMdiranI AjubAju badhe ja bhAtabhAtanI zilpakRtio ane avanavI nAnI mUrtio dekhAtI. enA viSayo daMtakathAo tathA pavitra | * (ApaNe pazcimavAsIo e devatAone dhArmika bhAvanAonI abhivyaktirUpa mAnIe te bhale, paraMtu hiMduo to e kharekhara astitva dharAve che e bAbatamAM bilakula zaMkA nathI rAkhatA.) Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 221 paraMparAgata vAtemAMthI levAmAM AvelA. emAM vicitra jAtanuM saMmizraNa dekhAtuM. emAM UMDA dhyAnamAM DUbelA hiMdu devatAonI alaga AkRtionuM darzana karavA maLatuM, athavA emanI parasparanA gADha AliMganamAM otapreta thayelI mUrtio paNa jovA maLatI. e joIne navAI lAgatI. e joIne e hakIkatanI yAda AvatI ke hiMdudharma svAbhAvika rIte ja saune samAveza karavAnI zakti dharAve che, ane badhI ja jAtanI rasavRttine mATe emAM kAMIka ne kAMIka sAmagrI rahelI che. maMdiranI aMdaranA bhAgamAM praveza karIne huM eka moTA samarasa sthAnamAM AvI pahoMcyo. e vizALa sthAnamAM racanAonI paraMparA, maThe, parasALo, maMdire, oraDAo, kaTherA ane ughADI tathA DhaMkAyelI jagyAne samAveza thato hate. eNthensanI pAsenAM devasthAnI peThe thoDI ja kSaNamAM lAgaNIone maMtramugdha ne stabdha karanArI sthaMbhanI suMdaratAvALI paththaranI imArata tyAM jovA na maLI. tyAM to UMDA rahasyathI bharelI udAsa devasthAnanI jagyA hatI. tyAMnA vizALa gokhalAe potAnA ekAMtika zAMta vAyumaMDaLane lIdhe mane prabhAvita karI rahyA. AkhuMya sthAna bhUlabhUlAmaNI jevuM hovA chatAM mArA sAthIdAre emAM vizvAsapUrvaka cAlavA mAMDayuM. bahArathI jotAM maMdiranA daravAjA pitAnA ratUmaDA paththarIya raMgone lIdhe AkarSaka lAgelA, paraMtu aMdaranA bhAganuM paththarakAma rAkha jevA rAkhoDI raMganuM hatuM. majabUta dIvAlavALA, lAMbA maMDapamAMthI ame AgaLa vadhyA. enA chAparAne sIdhA, judIjudI jAtanA kerI kADhelA thAMbhalAo TakAvI rahyA hatA. jhAMkhA prakAzavALI parasALo tathA aMdhArA oraDAmAMthI pasAra thaIne Akhare ame e prAcIna maMdirane bahAranA bhAgamAM AvelA meTA maMDapamAM AvI pahoMcyA. hajAra thAMbhalAne hala!' e jagajUnI racanAne huM ekITaze joto hato, tyAM ja mArA miyAe udgAra kADhyA. mArI sAme sIdhA, ketarakAmavALA, gaMjAvara thaMbhanI hAramALA phelAyelI hatI. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM e AkhIya jagyA ekAMta ane verAna hatI. enA rAkSasI thaMbhe. jhAMkhA prakAzamAMthI atyaMta addabhuta rIte AgaLa tarI AvatA. emanA paranA prAcIna kAtarakAmanuM nirIkSaNa karavA huM emanI pAse jaI pahoMcyA. dareka sthaMbha eka ja paththaranA bhAgamAMthI banAvelo hatuM, ane ene AdhAre TakeluM. chAparuM paNa sapATa paththaranA moTA TukaDAonuM banAveluM hatuM. zilpInI kaLAnI madadathI devatA tathA devIone meM eka vAra pharI krIDA karatAM joyAM; paricita ane aparicita prANIonA kerI kADhelA caherA pharI eka vAra mArI tarapha tAkavA mAMDyA. ame e thAMbhalAvALI parasALane dhvajanI AkRtivALA paththaronI vacce pharavA mAMDayuM. ane eraDiyAmAM DubADelI dIveTavALA nAnA dIvaDAothI sAdhAraNa rIte prakAzita thayelA aMdhArA mArgamAMthI pasAra thaIne chevaTe madhyavartI vADAmAM AvI pahoMcyA. maMdiranA aMdaranA bhAgane batAvanArAM pAMca nAnAM devAlayanuM darzana have karI zakAyuM. emanI racanA pirAmiDanA AkAranAM TAvara jevI hatI. UMcI dIvAlavALA samacorasa bhAgamAM emane lIdhe pravezadvAra taiyAra thayAM hatAM. emAMnA amArI najIkanA ekanuM avalokana karIne huM evA nirNaya para pahoMce ke e ITAnuM banAveluM che, ane ene uparane alaMkRta bhAga kharekhara paththaramAMthI karI kADhela nathI, paraMtu pAkI mATImAMthI ke kaIka jAtanA TakAu plAsTara ke lepanI madadathI taiyAra karavAmAM AvyA che. keTalIka AkRtie dekhItI rIte ja raMganI madadathI banAvavAmAM AvelI, paraMtu emanA raMga jhAMkhA paDI gayelA hatA. vADAmAM pravezIne ane e virATa maMdiranA keTalAka moTA, aMdhArA rastAomAM pharIne mArA bhomiyAe mane sUcanA ApI ke ApaNe madhyastha maMdiranI pAse jaI rahyA chIe ane tyAM aMgrejathI nahi jaI zakAya. nAstika mANasane devanA darzananI manAI hovA chatAM ene maMdiranA garbhadvAranA uMbarA pAse laI jatI Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 223 aMdhArI parasALamAM UbhA rahIne dUrathI darzana karavAnI chUTa te che ja. eTalAmAM to e cetavaNIne yathArtha TharAvato nagArAne avAja mArA sAMbhaLavAmAM Avyo. enI sAthe saMbhaLAtA prabaLa ghaMTanAda ane pUjArIonAM sudIrgha uccAraNone pariNAme pedA thato ekasarakho zuSka saMvAda e prAcIna dharmasthAnanA aMdhakAramAM kAMIka vicitratAbharelo lAgavA mAMDyo. meM dhAryA pramANe darzana karyuM. mUrtinI pAse aMdhakAramAM sonerI jyoti baLatI hatI, betraNa bIjI jhAMkhI jyotio hatI, ane thoDAka upAsake kaIka dharmakArya karI rahelA. maMdiranA saMgItakArone mArAthI barAbara oLakhI na zakAyA; paraMtu thoDA vakhatamAM zaMkhane nAda tathA jhAMjharano sakhata karkaza avAja saMgItanI sAthe maLI gaye. mArA sAthIdAre kAnamAM kahI batAvyuM ke pUjArIo mArI hAjarIne sAcesAca pasaMda nahi kare, eTalA mATe vadhAre vakhata sudhI rokAvAnuM ThIka nahi thAya. e pachI ame maMdiranA bahAranA zAMta pavitra pradezamAM pahoMcI gayA. evI rIte mArI zodha pUrI thaI. pravezadvAra pAse pharI vAra pahoMcyA tyAre mAre eka bAju khasI javuM paDayuM, kAraNake rastAnI vacce jamIna para eka vayovRddha brAhmaNa pittaLanuM nAnuM pANIpAtra laIne beTho hato. DAbA hAthamAM tUTelA darpaNane TukaDo laIne e kapALe bhapakAdAra tilaka karI rahyo hato. dakSiNanA junavANuM hiMdunI nizAnI rUpe enA kapALa para aMkita thayeluM lAla ane sapheda trizULa pazcimanA prajAjananI daSTimAM ene dekhAvane hAsyAspada ane gAmaDiyA jevo banAvatuM hatuM. maMdiranA daravAjA pAsenI nAnakaDI dukAnamAM besIne zaMkara bhagavAnanI nAnI mUrtio vecanArA eka bIjA vayovRddha mANase mArI daSTi sAthe daSTine eka karI. ane enI vaNabolAyelI vinatine lakSamAM laI huM kAMIka kharIdI karavA Ubho rahyo. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM zaheranA dUranA cheDe saMgemaramaranA mInArAne caLakate sapheda raMga ekAeka mArI najare paDyo. eTale maMdirane mUkIne meM sthAnika majidano mArga lIdhe. mArI aMdara evuM kazuMka jarUra che je masjidanI chaTAdAra suMdara kamAna tathA ghumaTanI nAjuka suMdaratA joIne hamezAM jhaNajhaNATIne anubhava kare che. pharI eka vAra meM mArA bUTa kADhI nAkhyA ane e cittAkarSaka sapheda makAnamAM praveza karyo. enI racanA keTalI sarasa rIte karavAmAM AvelI, kAraNake enI ghumaTavALI UMcAI mANasanA mijAjane acUka rIte uttama karatI ! tyAM thoDAka ja bhakto hAjara hatA. pitAnA nAnA raMgIna prArthanA mATenA kAmaLA para besIne te ghUMTaNIe paDatA ke praNAma karatA hatA. tyAM koI rahasyamaya devamaMdiro ke bhapakAdAra kRtionuM darzana nahotuM thatuM. kAraNake emanA payagaMbare lakhyuM che ke mANasa ane IzvaranI vacce bIjuM koI paNa nahi Ave, - pUjArI paNa nahi ! allAnI AgaLa badhA upAsake sarakhA che. tyAM koI pUjArI ke paMDita nathI, ane makkA tarapha mana lagADatI vakhate mANasane vicAronI vacce paDanArA devatAonI paraMparA paNa nathI. | mukhya galImAMthI pAchA vaLatI vakhate mArI najara paisA chUTA karI ApanAranI dukAne para, mIThAInA sTola para, kApaDanA vepArIonI dukAna para ane anAja tathA cokhAnA vepArIo para paDI. jene lIdhe e sthAnanI khyAti thayelI te prAcIna maMdiranA musApharonA lAbha mATe te taiyAra hatA. - have huM maharSi pAse pAchA javA utsuka hato, ane gADIvALAe paNa amAruM AgaLanuM aMtara kApavAnA uddezathI pitAnA TaTTune jarA jhaDapathI calAvavA mAMDayuM. daSTine pAchI pheravIne meM aruNAcalanA maMdiranI chevaTanI jhAMkhI karI lIdhI. zilpakAmavALAM nava TAvara havAmAM upara UThatAM dekhAyAM. e prAcIna maMdira bAMdhavA mATe Izvarane nAme karAyelA dhIrajapUrvakane parizramanI kathA kahetAM hatAM, kAraNake enI racanAmAM eka mANasanA jIvanakALa karatAM Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 225 vadhAre vakhata lAge hato e niHzaMka hatuM. ijiptanI pelI vicitra saMskRtie mArA manane halAvI dIdhuM. zerIonAM makAnanI gharagaththu zipakaLAmAM eTale ke nIcAM makAne ane jADI dIvAlamAM ijiptanA jevI Dhaba dekhAI AvatI hatI. evo divasa zuM kadIka paNa Avaze khare, jyAre A maMdirone tyAga karIne mANasa emane zAMta ane verAna dazAmAM choDI deze ane je rAtI ane rAkhaDI mATImAMthI e pedA thayAM che temAM dhIme dhIme TukaDeTukaDA thaIne maLavA deze ? ke pachI navA navA devatA zodhIne emanI ArAdhanA mATe e navAM maMdire banAvato raheze ? pelI taraphanI paththara patharAyelI girimALAnA DhaLAvamAM AvelA AzramanA rastA para amAruM TaH jhaDapathI doDatuM jatuM hatuM, tyAre kudarate pitAne samagra saundaryabhaMDAra amArI dRSTi AgaLa khule karyo che evo anubhava karatAM mAro zvAsa thaMbhI gayo. sUrya potAnA vizeSa prakAza sAthe rAtrInI pathArI para vizrAma karavA jAya che e saMdhyAkALanA samayanuM nirIkSaNa meM pUrvanA dezomAM keTalI badhI vAra karyuM che! pUrvanA dezone sUryAsta potAnA vividha raMgenA suMdara dekhAvathI hRdayane mugdha kare che. ane e Akhoya. prasaMga aDadhA kalAkathI paNa ochA vakhatamAM jaladI jaladI pUre thAya che. yurepanI zaradaRtunI lAMbI saMdhyAe A pradezane mATe moTe bhAge ajAgI che. pazcima dizAmAM agninI javALAvALo jyotirmaya daDe jaMgalamAM jANe ke nIce Utarato dekhAyo. gagananA gebI ghumaTamAMthI adazya thatAM pahelAM eNe atyaMta caLakate nAraMgI jevo raMga dhAraNa karyo. enI AsapAsanA AkAza para paNa e raMganA paDachAyA paDI rahyA. ene lIdhe amArI AMkhanI AgaLa kAI paNa kalAkAra na pUro pADI zake e kaLAtmaka utsava Ubho thayo. amArI AjubAjunAM khetare ane jhADonAM jhuMDamAM UMDI zAMti patharAI gaI. nAnAM paMkhIonA svara saMbhaLAtA baMdha thayA. jagalI vAMdarAonA avAja paNa zAMta thayA. lAla agnine dedIpyamAna Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM goLe kaI bIjI jagyAe javA mATe jhaDapathI adazya thavA mAMDyo. sAMjane paDade vadhAre gADha rIte paDavA lAgyo, ane thoDA vakhatamAM te uttejita agnijavALA tathA vistAra pAmelA raMgonuM e AkhuMya dasya aMdhakAramAM vilIna thayuM. e zAMtinI asara mArA vicAro para paDayA vinA na rahI. enI suMdaratA mArA aMtarane sparzI rahI. nasIbe ApaNe mATe pUrI pADelI evI anerI kSaNene kevI rIte bhUlI zakAya ? evI kSaNe ApaNu manane e vicAra karatuM karI mUke che ke jIvananI kaThora vAstavikatAnI vacce, enI aMdara koI dayALu sarvottama zakti chapAyelI paDI che. e kSaNe ApaNA sAmAnya kalAkene zaramAve evI uttama hoya che. aMdhArA avakAzamAMthI kharatA tArAnI jema e AzAne kSaNika mArga ajavALavA Ave che ane ApaNI AgaLathI adazya thAya che. - taDavRkSovALA cekamAM amArI gADI AvI pahoMcI tyAre, AzramanA udyAnamAM aMdhakAramAM adbhuta prakAzarekhA pAtharatA AgiyA UDI rahyA hatA. ane lAMbA holamAM pravezIne huM jamIna para beThe tyAre sarvottama prakAranI zAMti e sthaLane pahoMcIne enI havAmAM ThelAI gaI hoya evuM lAgavA mAMDayuM. bhegA thayelA darzanArthIo hailamAM hArabaMdha beThA hatA, paraMtu kaI jAtane avAja thato nahoto ke vAto vahetI thatI. khUNAmAMnA keca para maharSi beTha hatA. emaNe palAMThI vALelI hatI ane emanA hAtha nirAMte ghUMTaNa para mukAyelA hatA. emanI AkRti mane navesarathI sAdI ane namra ke saraLa lAgI. uparAMta pratibhAzALI tathA gauravavALI jaNAI. hamaranA jamAnAnA koIka saMtanI piThe emanuM mastaka umadA rIte sthira hatuM. emanI AMkha helanA dUranA cheDA tarapha acaLa rIte maMDAyelI hatI. dRSTinI e adbhuta ekAgratA kharekhara Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 227 AzcaryakAraka hatI. zuM e bArImAMthI AkAzamAMthI vilIna thatA ..."nA chellA kiraNane joI rahyA che, ke pachI kAIka svapna jevI sUmatAmAM DUbI jaIne A jaDa jagatanuM kazuM joI ja nathI rahyA ? chAparAnI lAkaDAnI cirADAmAM agarabattImAMthI pedA thatuM rAjanuM vAdaLa pharI rahyuM hatuM. sthiratApUrvaka khesIne meM mahiSa~ para mArI dRSTi sthira karavAnA prayAsa karyo, paNa thADAka vakhatamAM ja AMkha baMdha karavAnI mane icchA thaI AvI. thADA vakhata pachI saMtapuruSanI saMnidhimAM mArI aMdara vadhAre UMDANathI praveza karatI aspaSTa zAMtinI asara nIce AvI jaI huM anidrAmAM paDI gayA. Akhare mArI abhAna dazAmAMthI mA thayA ane huM eka ajaba jevuM svapna jovA mAMDayo. jANe ke huM pAMca varasanA nAnA bALaka banI gayA. aruNAcala parvatanI upara jatI ane AjubAjuthI pasAra thatI kAcI saDaka para UbhA rahIne meM maharSineA hAtha pakaDayo. paraMtu mArI bAjumAM UbhelA mahiSaeN rAkSasa jevA kadanA banI gayA. emanI AkRti ghaNI UMcI banI gaI. e mane AzramathI dUra laI javA mAMDayA, ane rAtrInA gADha aMdhakAranI vacce rastA batAvIne AgaLa laI gayA. e raste ame baMne eka sAthe dhImedhIme cAlavA mAMDacA. thoDA vakhata pachI caMdra tathA tArAe amArI AjubAju pAtAnA jhAMkhA prakAza pAtharavA mAMDavyA. paththaravALI jamInanI phAAmAMthI ane asthira rIte TakI rahelA rAkSasI khaDazAnI vaccethI, me' joyuM ke mahiSa mane saMbhALapUrvaka AgaLa laI jAya che. TekarI caDhAvavALI hatI ane ame enA para dhImethI caDI rahyA hatA. paththo ke khaDanA vaccenI sAMkaDI jagyAmAM athavA nIcAM vRkSAnI ghaTAmAM nAnI mahUlI tathA guphA dekhAvA mAMDI. ame tyAMthI pasAra thayA tyAre emAM rahenArA emane satkAravA bahAra AvyA. tArAnA tejamAM emanAM svarUpe pretane maLatAM AvatAM chatAM, mane eLakhatAM vAra na lAgI ke e badhA judAjudA yAgIe che. ame emane Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mATe zakAvAne badale parvatanuM' zikhara Avyu' tyAM sudhI cAlatA ja rahyA. Akhare ame aTakA, tyAre kAI mahattvanI ghaTanA banavAnI AgAhI karatuM hoya tema mAruM hRdaya dhaDakavA lAgyuM. maharSi pAchA pharIne mArA mukha tarapha jovA mAMDayA. meM paNa badalAmAM emanI tarapha utsukatAthI jovA mAMDayuM. mArA mana tema aMtaramAM kAI jhaDapathI rahasyamaya parivartana thaI rahyuM che enu mane bhAna thayuM. mArA para kAbU jamAvI beThelA jUnA khyAlA mAre tyAga karavA lAgyA. mane Amatema laI janArI mArI utkaTa icchAo jhaDapathI dUra thaI gaI. mArA sAthIe sAthe meM jenAthI prerAIne vyavahAra karelA te aNagamA, gerasamaja, uDDAsInatA ke sakhatAIne kAraNe svArthavRttinA ekadama aMta AvyeA. mArA para eka jAtanI avanIya zAMti varasavA mAMDI, ane mane jaNAyuM ke jindagImAM have mAre vadhAre kazuM mAgavA jevuM nathI rahyuM. eTalAmAM te mahiSaemane ekAeka parvatanI taLeTImAM jovAnI AjJA karI. meM emanI AjJAnuM pAlana karIne nIce joyuM, ane mArA AzcayaeN vacce mane jaNAyuM ke ApaNI pRthvIne pazcima gALA nIcenA bhAgamAM dUra sudhI patharAyelA che. e lAkhA leAkAthI bharelA hatA. uparathI jotAM e leAkeA rUpAnA bhaMDAra jevA dekhAvA lAgyA. parantu rAtrInA aMdhakAra emane hajI DhAMkI devA lAgyA. saMtapuruSanA dhIme svare kheAlAtA zabdo mAre kAne athaDAyA. 6 tame tyAM pAchA pharazeA tyAre atyAre anubhaveA che te zAMti tamane maLI raheze. paraMtu enI kismata tarIke tamAre tame A zarIra ke magaja cheA evA khyAlane tyAga karavA paDaze. A zAMtine pravAha tamArI aMdara vahevA mAMDaze tyAre tamArI jAtane tame bhUlI jazeA, kAraNake e dazAmAM tamAruM samagra jIvana ' tenI ' tarapha vaLI cUkayu haze.' Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 229 ema kahIne maharSie mArA hAthamAM rUperI prakAzavALI derIno eka cheDo mUkyo. e asAdhAraNa aneruM svapna pUruM thatAM huM jAgI UThayo tyAre mArA para enI sUkSma uttamatAnI asara evI ja tAjI hatI. e vakhate maharSinI AMkha mArI AMkha sAthe ekAeka eka thaI. emaNe pitAnuM moTuM mArI dizAmAM pheravIne mArI AMkhamAM sthira daSTithI jovA mAMDayuM. enA svapnanI pAchaLa zuM rahasya chupAyeluM hatuM ? mArA vyaktigata jIvananI IcchAo tathA kaTutAe thoDA vakhata mATe ene lIdhe bhulAI gaI. huM jAgRtimAM Avyo te chatAM, svAnamAM anubhavelI mArI potAnI jAta pratyenI ghora udAsInatA ane mArA sAthIdArone mATenI prakhara dayAvRtti haju evI ne evI ja kAyama hatI. e anubhava kharekhara abhuta hatA. paraMtu svapnamAM jarAka paNa saccAI haze to e vastu lAMbo vakhata Take, evo vicAra AvyA chatAM eno nirNaya huM karI zako. - mAruM svapna keTale vakhata cAlyuM ? holamAMnI pratyeka vyakti have UThIne sUvAnI taiyArI karavA lAgI. mAre paNa IcchA nA hovA chatAM enuM anukaraNa karavuM paDayuM. e lAMbA, sAdhAraNa bArIvALA holamAM saMkaDAIne sUvA karatAM meM cokanI ja pasaMdagI karI. eka lAMbA, dADhIvALA ziSya phAnasa lAvI ApIne ene AkhI rAta saLagatuM rAkhavAnI salAha ApI. kAraNa ke tyAM sApa tema ja cittA jevA svAgata ne karavA yogya mulAkAtIone AvavAnI zakyatA hatI; prakAzathI te dUra rahe ema hatuM. dharatI sakhata hatI, ane mArI pAse gAdaluM na hovAthI pariNAma e AvyuM ke mane thoDA kalAke sudhI UMgha ja na AvI. bhA. A. 2. khe. 15 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM paraMtu tenI harakata nahotI. mArI pAse vicAravAnI pUratI sAmagrI hatI. mane lAgyuM ke maharSinA rUpamAM mArA jIvanamAM huM eka evI rahasyamaya vyaktine maLyo chuM je mArA atyAra sudhInA anubhava daramiyAna mane nathI maLI. maharSi e sarvottama kSaNadvArA mane kazoka saMdeza ApI rahyA hatA, chatAM enA cokkasa svarUpane huM na samajI zakyo. e kadAca aspaSTa, avicAraNIya ane AdhyAtmika hatA. e rAte pratyeka vakhate vicAra karatAM, ane e aneruM svapna yAda karatAM, eka jAtanI vicitra lAgaNI mArAmAM pedA thavA mAMDI ane mAruM hRdaya anizcita chatAM UMcI AkAMkSAthI dhaDakavA lAgyuM. + + + e pachInA divasomAM meM maharSinA najadIkanA saMparkamAM AvavAne prayatna karI joye, paNa mane saphaLatA na maLI. e niSphaLatAnAM kAraNe traNa hatAM. paheluM kAraNa emanA pitAne ekAMta svabhAva, dalIle tathA carcAne mATe emano dekhIto aNagame, ane bIjAnI mAnyatA tema ja bIjAnA abhiprAyo taraphanI emanI ghora udAsInatA hatAM. e saMpUrNapaNe dekhAI AvatuM hatuM, ke maharSi keIne potAnA matamAM palaTAvavA nahotA mAgatA, ane emanA anuyAyI tarIke eka paNa mANasane umere karavAnI IcchA nahetA rAkhatA. bIjuM kAraNa che ke vicitra hatuM chatAM ene inakAra karI zakAya tema nahoto. pelA vizeSa svapnavALI sAMja pachIthI emanI pAse huM jayAre jyAre jato tyAre emanI hAjarImAM eka prakAranA UMDA AdarabhAvane anubhava karate. bIjI rIte je prazno meM sAmAnya vAtacIta jema pUchayA hota te mArA hoThanI pAchaLa ja zAMta thaI gayA. kAraNa ke sAmAnya mAnavatAne saMbaMdha che tyAM sudhI, emane potAnA barAbariyA mAnIne vAta karavAmAM tathA emanI sAthe dalIlamAM UtaravAmAM jANe ke koI aparAdha thAya che evuM lAgI AvatuM. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 231 mArI niSphaLatAnuM trIjuM kAraNa ghaNuM sAduM hatuM. helamAM lagabhaga badhe ja vakhate thoDAka bIjA leke rahetA hovAthI, emanI hAjarImAM mArA aMgata vicAro rajU karavAnuM kAma mane kaThina lAgatuM. Akhare to emane mATe huM eka ajANyA ane paradezI mANasa hato. emanAmAMnA keTalAkanI bhASA karatAM huM judI bhASA bolato hato e hakIkata e chA mahattvanI hatI. paraMtu huM dhArmika lAgaNIthI deravAI gayA vagarane zaMkAvAdI ne doSadarzI dRSTikoNa dharAvato e hakIkata jayAre e dRSTikoNane vANumAM rajU karavAno prayAsa karatA tyAre vadhAre mahattavanI banI jatI. emanI pavitra sUkSma lAgaNIone duHkhavavAnI IcchA mArAmAM jarA paNa nahotI, paraMtu mane ekadama ochI asara karanArI Dhaba mujaba viSayonI carcA karavAnI kAmanA paNa mane nahatI. ethI kAMIka aMze, e vastue mane mUge banAvI dIdhe. e traNe aMtarAyomAMthI mArga karavAnuM kAma kAMI saheluM nahatuM. keTalIka vAra huM maharSine prazna pUchavAnI taiyAra karato. paNa e traNa muddAomAM koI paNa eka muddo AgaLa Avato ne mane niSphaLatA maLatI. mArA dhAryA pramANenuM aThavADiyuM kyAMka pasAra thaI gayuM ne meM mAro mukAma eka aThavADiyuM vadhAre laMbAvyo. maharSi sAtheno vArtAlApa kahI zakAya e mAro pahelo vArtAlApa chela thaI paDyo. ekAda be upalaka ane paraMparAgata vAtathI AgaLa vadhIne mArAthI emanI sAthe vizeSa carcAmAM na UtarI zakAyuM. - aThavADiyuM pUruM thayuM ne pharI pAchuM meM eka pakhavADiyuM laMbAvyuM. roja roja e saMtanA mAnasika vAtAvaraNanI suMdara zAMtine ane emanI AjubAjunI havAmAM phelAyelI nirmaLatAno anubhava mane thayA karato hato. mArI mulAkAtano chello divasa AvI pahoMcyo chatAM mArAthI emanI pAse na pahoMcI zakAyuM. mAre nivAsa uttama bhAvo ane maharSi sAthe kaI vyakitagata saMparka sthApavAnI karuNAjanaka niSphaLa Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra3ra. bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM tAonA vicitra saMmizraNarUpa hato. holanI cAre tarapha joIne meM nirAzAnI theDI lAgaNI anubhavI. bahArathI tathA aMdarathI ema baMne rIte, tyAMnA moTA bhAganAM mANaso judI bhASA bolatAM hatAM. pachI emanI pAse pahoMcavAnI AzA mArAthI kevI rIte rAkhI zakAya? meM maharSinI pitAnI tarapha jevA mAMDayuM, atyaMta UMcI avasthA para ArUDha thaIne e taddana alaga hAya tema, jIvananA nATakane joI rahyA hatA. emanAmAM kaIka evI gUDha saMpatti jarUra hatI je mArA paricayamAM AvelA bIjA badhAthI emane chUTA pADatI. mane keNa jANe kema paNa evuM lAgavA mAMDayuM ke jeTalA pramANamAM e kudaratanA tema ja AzramanI pAchaLa upara UThatA ekAkI parvatazikharanA, dUranAM jaMgale sudhI pahoMcatI araNyanI kAcI keDInA, ane badhe vistarelA agAdha AkAzanA che, teTalA pramANamAM ApaNuM athavA manuSyajAtinA nathI. ekAMta aruNAcalanA paththarI, acaLa lakSaNamAMthI kAMIka maharSimAM dAkhala thayuM hatuM. mane jANavA maLeluM ke lAgalAga trIsa varasa emaNe e ja parvata para pasAra karyA che, ane ekAda nAnIsarakhI saphara mATe paNa ene cheDavAnI IcchA e nathI rAkhatA. eTalo badhe najadIkano sahavAsa mANasanA cAritrya para pitAnI asara acUkapaNe pADyA vinA na ja rahe. mane khabara hatI ke e parvata mATe emane prema che, kAraNa ke potAnA premane pradarzita karavA mATe emaNe lakhelI suMdara chatAM karuNa kavitAnI keTalIka kaDIono koIe anuvAda paNa karyo hato. jevI rIte e ekAMta parvata jaMgalamAM upara UThIne pitAnuM unnata mastaka AkAza tarapha laMbAvato hato, tevI rIte sAmAnya mAnavatAnA araNyamAMthI upara UThIne e asAdhAraNa mAnave pitAnuM mastaka ekAkI vaibhavamAM athavA alaukikatAmAM upara uThAvyuM hatuM. jevI rIte pavitra aruNAcala parvata ekale ane samasta pradezane vIMTI vaLatI bIjI nAnImoTI girimALAthI alaga tarI Avato, tevI rIte varasothI prema rAkhatA ne Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 233 pAse rahetA bhaktajanathI vIMTaLAyelA rahevA chatAM paNa, maharSi rahasyamaya rIte alaga ja tarI AvatA hatA. kudaratane jaDa, sUkSma, e pavitra parvatanA rUpamAM vizeSa rIte mUrta thayelo guNa game te rIte emanI aMdara UtarI Avelo lAgato hato. emanA bIjA kamajora sAthIothI e emane kadAca kAyamane mATe judA pADato. keTalIka vAra mane evuM thaI AvatuM ke e thoDAka vadhAre mAnavIya banaze, athavA te ApaNane sAmAnya lAgatI paraMtu emanI hAjarImAM mAmUlI niSphaLatAne varatI vAtane anubhava thoDI vadhAre sArI rIte karI zakaze. chatAM sAmAnya anubhava karatAM kAI uttama anubhavanI prApti je emaNe kharekhara karI lIdhI hoya te, manuSya tarIkenI bhUmikAthI upara UDyA vinA, athavA emanI pachAta jAtine kAyama mATe pAchaLa mUkIne AgaLa vadhyA vinA, e kevI rIte zakya banI zake ? emanA asAdhAraNa daSTipAtathI mArAmAM eka jAtanI vizeSa ane satata AzA utpanna thayA karatI ke emanA taraphathI vahelI take kaIka AzcaryakAraka vastunI abhivyakti karavAmAM Avaze ema kema thatuM hatuM ? chatAM tyAM prasarelI pratyakSa zAMtinA anubhavanA bhAva tathA mArA smaraNapaTa paranA pelA svapna sivAya bIjI kaI maukhika athavA bIjI jAtanI vastu mArI AgaLa prakaTa karavAmAM nahotI AvI. vakhatanA vItavAnI sAthe mane thoDIghaNI hatAzA thaI. lagabhaga pakhavADiyuM pUruM thayuM chatAM phakta eka ja vAra vAta thaI zakI teno artha kaze ja nahi! maharSinA TUMkA ne jhaDapI javAbe paNa mane dUra rAkhavAmAM bhAga bhajavyo hato. AvA vicitra svAgatanI AzA paNa meM nahotI rAkhI, kAraNake pelA kASAya vastradhArI sAdhupuruSe ahIM AvavA mATe mane je UjaLI meTI lAlaca ApelI te huM hajI nahoto bhUlyo. mAre mATe noMdhapAtra vAta to e hatI ke mArA magajamAM eka vicAra ghoLAyA karato hovAthI, bIjA mANasone badale maharSi pote ja mAre mATe pitAnuM moTuM ughADe evI mArI icchA Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM hatI. mAre e vicAra keI sapramANa ciMtanasAmagrIne pariNAme utpanna naheAte thayo. e te pitAnI meLe ja, koI paNa prakAranI icchA vinA ja pedA thayela. e prabaLa vicArane sAra e hato ke A puruSe badhI samasyAomAMthI mukti meLavI che, ane emane kaIpaNa prakAranuM duHkha sparza karI zake tema nathI.' mArA prazno pUchIne maharSine emanA uttara ApavA prerita karavA navesarathI prayAsa karavAne meM nirNaya karyo. huM emanA eka jUnA ziSya pAse jaI pahoMcyo. e bAjunI kuTiramAM kazuMka kAma karatA hatA. mArA para e puSkaLa prema rAkhatA hatA. emane meM maharSi sAthe chevaTanI vAtacIta karavAnI mArI icchA nikhAlasapaNe kahI batAvI. maharSi sAthe kAma letAM mane ghaNo saMkeca thAya che e paNa meM kabUla karyuM. ziSya sahAnubhUti pUrvaka smita karyuM. e vidAya thayA ne thoDI vAramAM ja samAcAra sAthe pAchA pharyA ke maharSi rAjIkhuzIthI mulAkAta ApI zakaze. meM tarata holamAM jaIne kAcanI pAse ArAmathI beThaka lIdhI. maharSie tarata ja meTuM pheravyuM ne jANe ke mArA prasannatApUrvaka satkAra karyo. mane sAruM lAgyuM ne meM sIdhA ja prazna pUchavAnuM cAlu karyuM. yogIo kahe che ke satyanA sAkSAtkAranI IcchA hoya to mANase saMsArane tyAga karIne ekAMta jaMgala ke parvatamAM javuM joIe. amAruM jIvana eTaluM badhuM juduM che ke pazcimamAM ame evuM bhAgye ja karI zakIe. yogIonI vAta sAthe tame maLatA thAo che kharA ?" maharSie bAdazAhI mukhAkRtivALA eka brAhmaNa ziSya tarapha daSTi karI. eNe emanA uttaranI mArI AgaLa anuvAda karI batAvyo. karmamaya jIvanane tyAga karavA je nathI. jo tame roja eka ke be kalAka dhyAna karazo te tamArI pharajo sArI rIte bajAvI Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 235 zakaze. jo dhyAna karaze teA tene lIdhe tamArA manamAM pedA thayelA pravAha kAma karatI vakhate paNa cAlu raheze. eka ja vicArane traNe e rIte vyakata karI zakAya che. dhyAnamAM tame je mAM grahaNa karA tenA tamArI pravRttimAM paNa paDagho paDaze.' 6 ema karavAthI zuM pariNAma Avaze ? ' abhyAsa vadhatA jaze tema tema manuSyA, ghaTanAo ane padArtho pratyenA tamArA valaNamAM dhImedhIme pheraphAra thatA jaze. tamArA dhyAnano prabhAva tamArAM karmA para enI meLe ja paDatA raheze.' - teA pachI tame ceAgIenI sAthe saMmata nathI thatA ?' meM emanuM dhyAna kheMcyuM, paraMtu mahi e sIdheA javAba na ApyA. 6 : mANase saMsAramAM bAMdhanArI peAtAnI vyaktigata svArthavRttinA ja tyAga karavA joIe. peAtAnI jAtanA ajJAnanA tyAga karavA e ja sAcA tyAga che.' * saMsAramAM pravRttiparAyaNu jIvana jIvatAM svArtharahita banavAnI zakyatA vI rIte che? ' 6 karma ane jJAna vacce gharSaNa nathI mAnavAnuM.' enA artha ke tame evuM mAne che ke mANasa peAtAnI purANI dhaMdhAkIya pravRtti karavAnI sAthesAthe prakAzanI prApti karI zake ? ' zA mATe nahi ? paraMtu e paristhitimAM mANasane evuM nahi lAge ke enI purANI prakRti kAma karI rahI che. kAraNake mANasanI maneAvRtti badalAtI jaIne chevaTe zarIrathI para paramAtmAmAM kendrita thaze.' mANasa pravRttiparAyaNa haze te| tene mATe dhyAnanA samaya ghaNA Ache raheze.' mArA zabdo sAMbhaLIne maharSi evA ja zAMta rahyA. adhyAtmamAga mAM zikhAu sAdhakAe ja dhyAna mATenA alaga vakhata rAkhavA paDe che.' emaNe uttara ApyA : je AgaLa vadhe ' . Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM che te te kAma karato hoya ke na karate hoya to paNa, UMDI Atmika zAMtine ke dhanyatA anubhava kare che. enuM zarIra samAjamAM kAma karatuM hoya che tyAre paNa, enuM magaja ekAMtane anubhava karatAM ThaMDuM rahe che." to pachI tame yogamArgano upadeza nathI ApatA ?" "kheDUta baLadane lAkaDIthI hAMke che tema, yogI pitAnA manane dhyeya tarapha vALavAnI keziza kare che. paraMtu A mArgamAM sAdhaka baLadane ghAsa batAvIne paTAve che." e kevI rIte ?" tamAre tamArI jAtane "huM keNa? " e prazna pUchavAna che. e saMzodhanane pariNAme tamArI aMdaranI manathI paranI vastunI prApti karI leze. e moTI samasyAno ukela karavAthI bIjI badhI samasyAo UkalI jaze." huM zAMta rahIne emano uttara samajavAnI koziza karavA mAMDyo. bhAratanAM keTalAMya makAnamAM jovA maLatI samacorasa khulI, bArInuM kAma karatI jagyAmAMthI pavitra parvatanA DhoLAvAnuM suMdara dazya dekhAtuM hatuM. enI anokhI AkRti vahelI savAranA sUryaprakAzamAM snAna karI rahI hatI. maharSie mane udezIne pharI vAra kahyuM : e ja vAta bIjI rIte kahuM to vadhAre sArI rIte samajAze. badhA manuSyo sadA zekarahita sukhanI icachA rAkhe che. jeno nAza na thAya evuM sukha meLavavAnI emanI AkAMkSA che. e vRtti sAcI che. paraMtu tamane kadI e hakIkatano khyAla Avyo che ke e badhA emanI ja jAtane sauthI vadhAre cAhe che ?" "ThIka.. !" have e hakIkatanA saMdarbhamAM ene vicAra kare ke eka yA bIjI rIte dharmanA pAlanaThArA ke kephI pINutArA, saunI icchA Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM haMmezAM sukha meLavavAnI hAya che, teA manuSyanA sAcA mULa svabhAvanI kUMcI tamane maLI jaze.' " mane kAMI na samajAyuM.' emanA avAja jarA meATA thayA. 237 " sukha mANasano sAcA svabhAva che. AtmAmAM sukha kudaratI rIte ja raheluM che. eTale sukha mATenI mANasanI zeAdha enA peAtAnA mULa svarUpa athavA AtmAnI ajJAta zodha ja che. AtmA avinAzI che. eTalA mATe mANasa jyAre enI prApti kare che tyAre jenA nAza na thAya evA sukhanI prApti paNa karI le che.' < ' paraMtu jagata ghaNuM duHkhI che.' . hA. paraMtu enuM kAraNa e che ke jagata peAtAnA sAcA svarUpathI ajANa che. kAI jAtanA apavAda vagara badhA mANaseA jANye ke ajANye, enI ja zeAdha karI rahyA che.' * duSTa, krUra ane aparAdhI paNu ?' meM pUchyuM. 6 e paNa eTalA mATe ja pApa kare che ke pratyeka pApadrArA e AtmAnuM sukha meLavavAnA prayAsa kare che. e prayAsanI preraNA mANasamAM kudaratI rIte ja rahelI che, paraMtu emane khabara nathI ke e peAtAnA mULa svarUpanI zeAdha kare che; ethI sukhanA sAdhana tarIke pahelAM e pele melA mA ajamAve che. alabatta, e pati khoTI che, kAraNa ke mANasanAM karmone baleA jarUra maLe che.' " teA pachI e satya svarUpanuM jJAna thaze tyAre ja ApaNe sanAtana sukhane anubhava karI zakIzuM ?' mahi e mAthuM halAvyuM. sUryanA prakAzanuM eka trAMsu kiraNa paoNliza karyA vinAnI khArImAMthI aMdara AvIne maharSinI mukhAkRti para paDI rahyuM. emanA svastha kapALamAM saMpUrNa zAMti hatI, emanI majabUta mukhAkRtinI AjubAju saMtASa hatA, ane emanAM tejasvI netromAM maMdira jevI, Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM nIravatA hatI. emanA karacalI vagaranA caherA emanA anubhavanA DANavALA zabdane sAcA TharAvatA hatA. uparathI taddana sIdhAMsAdAM dekhAtAM vAyeAdvArA maharSi zuM kahevA mAgatA hatA ? dubhASiyAe aMgrejImAM emanA upalaka a jarUra karI batAvyA, paraMtu emanI pAchaLanA gUDhArtha enAthI bhAgye ja kahI zakAyA. mane lAgyu ke te teA mAre peAte ja zodhI kADhavA paDaze. maharSi` kAI klasUphanI peThe athavA to pAtAnA siddhAMtane samajAvavAnI keAziza karanAra paMDitanI peThe naheAtA kheAlatA, paNa peAtAnA dilanA UMDANamAMthI kheAlI rahyA hatA. e zabda emanA peAtAnA ja asAdhAraNa anubhavanA sUcaka naheAtA ? 238 " tame jenA ullekha karI rahyA che te svarUpa sAcesAca zuM che? tame je kahyuM te sAcuM ja heya te teA mANasanuM bIjuM svarUpa paNa hAvu joIe.' emanA hATha para ekAda kSaNu smita pharI vaLyuM. " mANasanAM be svarUpa hoI zake ?' emaNe kahevA mAMDayuM : A viSaya samajavA mATe mANasa mATe sauthI pahelI AvazyakatA peAtAnI jAtanuM pRthakkaraNa karavAnI che. bhInna mANaseAnI peThe e lAMbA vakhatathI vicAra karavA TevAyelA heAvAthI, eNe peAtAnA huM ' vize sAcI rIte nathI vicAyuM. ene peAtAne sAcA khyAla nathI. lAMbA vakhatathI e peAte zarIra tathA mana che evuM mAne che. ethI ja huM tamane ' huM kANu 'nI zeAdha karavAnI bhalAmaNa karuM chuM.' < emanI vAta huM sArI peThe samajI zaku eTalA mATe e gheADI vAra aTakayA. meM emanAM AgaLanAM vAkayA AturatApUrvaka sAMbhaLavA mAMDayAM : 6 tame icche che ke e satya paraMtu zuM kahuM ? enI aMdarathI ja che, ane enI aMdara ja ene vilIna : svarUpanuM varNana karI batAvuM vyaktigata ' huM 'nA udaya thAya thavAnuM che.' Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM * * vilIna thavAnuM ? 'meM sAmethI paDaAA pADaco : - peAtAnA vyaktitvanI lAgaNI mANasa kevI rIte cheDI zake ? ' C * pratyeka mANasanA manamAM pedA thatA sauthI pahelA, asala ane AgaLa paDatA vicAra * huM 'nA vicAra che. e vicAranA janma ke udbhava pachI ja bIjA bAkInA vicAro janmI zake che. manamAM ' huM 'ne! udbhava thAya che te pachI ja tuM ke tame pedA thaI zake che. 'huM'nA mAnasika rIte AdhAra laIne jo tame tenA mULa sudhI paheAMcI jaze! te tamArI khAtarI thaze ke jevI rIte e sauthI pahelA vicAra tarIke pedA thAya che tevI rIte sauthI Akhare adazya paNa thAya che. e vastunA anubhava karI zakAya tema che.' 239 " tame ema kahevA mAgeA che ke peAtAnI aMdara evuM mAnasika saMzAdhana karavAnuM saMpUrNapaNe zakya che?' * avazya. 6 huM 'nA chelle vicAra kramekrame vilIna thAya tyAM sudhI aMdara UtaravAnuM zakaya che.' " - pachI zuM bAkI rahe che ? ' me' pUchyuM: ekadama aceta banI jaze ke mUrkha banaze ? ' e pachI mANasa " evuM nahi thAya. UlaTuM, ene avinAzI sabhAnatAnI anubhUti thaze, ane mANusanI mULa prakRti jevA enA asala svarUpanI ene anubhUti thaze tyAre te sAcA amAM jJAnI banaze.' huMpaNAnI vRtti enI ja sAthe saMbaMdha dharAve che ne ?" meM 6 cAlu rAkhyu. ' huMpaNAnI vRttinA saMbadha tA mANasanI jAta sAthe, zarIra ane magaja sAthe che.' maharSie zAMtithI uttara ApyA : * mANasane sauthI pahelI vAra peAtAnA satya svarUpanA sAkSAtkAra thAya che tyAre enA aMtaranA U~DANamAMthI kAIka judI ja vastu bahAra Ave che ane enA upara adhikAra jamAve che. e vastu manathI atIta hAya che. ana Mta, alaukika ane avinAzI hAya che. keTalAka leAkeA * Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM ane svargInA sAmrAjya tarIke oLakhe che, bIjA keTalAka ene AtmA kahe che, kAI vaLI nirvANunuM nAma Ape che, ane ame hiMdue ene meAkSa kahIe chIe. tame tene tamArI marajI mujabanuM nAma ApI zakeA che. enA anubhava thAya che tyAre mANasa kharI rIte jotAM peAtAnI jAtane gumAvatA nathI, paraMtu peAtAne zodhI kADhe che.' 240 dubhASiyAnA mukhamAMthI nIkaLelA chellA zabdo sAMbhaLIne, gelIlImAM pelA paribhramaNu karatA gurue uccArelAM cirasmaraNIya vacane mArA smRtipaTa para tAjA thayAM. e vacanee keTalAya sajjanAne Azcarya cakita karyA che : ' je peAtAnA jIvanane bacAvavAnI kAziza karaze te tene khAI nAkhaze; ane je peAtAnA jIvanane khAze te tene sAcavI zakaze.' ba'ne vAkyAmAM keTalI badhI Azraya kAraka samAnatA che! chatAM paNa bhAratIya saMtanI mAnyatA binakhristI mArga pedA thayelI che. e peAtAnA siddhAMta para atyaMta agharA ane asAmAnya lAgatA mAnasika vikAsanA mArga dvArA paheAMcI cUkayA che. maharSi karI kheAlavA mAMDavyA. emanA zabdoe mArA vicArAmAM bhaMga pADo. jyAM sudhI mANasa peAtAnA e satya svarUpanI zeAdha nathI karatA tyAM sudhI zaMkA ane aceAsatAthI samasta jIvanaparyaMta gherAcelA rahe che. meTAmAM meATA rAjAe ane rAjapuruSe bIjAnA para zAsana karavAnI keAziza kare che, paraMtu emanA aMtaranA aMtaratamamAM jANe che ke teo peAtAnA para zAsana karI nathI zakatA. potAnA aMtaranA UMDANamAM DUbakI mAranAra mAnava sarvottama zaktinA svAmI banI jAya che. duniyAmAM evI prakhara suddhivALA leAkeA che je judA judA keTalAya viSayeAnuM jJAna meLavavAmAM jIvana pUruM kare che. emane pUche ke tame mAnavarahasyanA ukela karyo che, ke tamArI jAtane jItI che, teA te zaramathI mastaka nIcuM namAvaze. tame pote kANu che te Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM ra4 na jANatA ho tyAM sudhI bIju badhuM jANavAthI zuM lAbha thAya tema che? mANase potAnA satya svarUpanI zodha nathI karatA, paraMtu ethI vadhAre kImatI karavA jevuM bIjuM zuM che ?" e kAma ghaNuM kaThina ane lekettara che." meM TIkA karI. maharSie na samajI zakAya tevI rIte garadana halAvI. enI zakyatAne anubhava sau kaI karI zake che. temAM tame dhAre che teTalI muzkelI nathI paDatI." "amArA jevA pravRttiparAyaNa, vyavahAru pazcimavAsIo mATe evuM sUkSma avalokana..." meM zaMkA karI ne mAruM vAkya havAmAM pUruM karyA vinA ja mUkI dIdhuM. olavAI rahelI agarabattInI jagyAe bIjI tAjI agarabattI mUkavA maharSi ene saLagAvavAnA uddezathI nIce namyA. "satyane sAkSAtkAra bhAratIya ane aMgreja baMnene mATe sarakho che. sAMsArika jIvanamAM gaLAbUDa DUbelA ke mATe e rasto jarA vadhAre kaThina che e sAcuM hoya tepaNa, mANasa vijayI thaI zake che ne teNe vijayI thavuM ja joIe. dhyAna karatI vakhate pedA thayelA pravAhane Teva tathA abhyAsa dvArA kAyama rAkhI zakAya che. e pachI akhaMDa jAgRtinA e pravAhanI asara nIce mANasa potAnAM kAma tema ja pravRtti karI zakaze. emAM bhaMga nahi paDe. evI rIte dhyAna tathA bahAranI pravRttionI vacceno bheda maTI jaze, je tame huM keNa e praznanuM dhyAna kare, ane anubhave ke tame kharekhara zarIra, magaja ke kAmanAo nathI, te e saMzodhanavRti athavA evA abhyAsane pariNAme, Akhare tamArI pitAnI aMdaranA UMDANamAMthI ene uttara maLI raheze. UMDA sAkSAtkArarUpe e uttara tamane enI meLe ja AvI maLaze.' emanA zabda para pharI vAra vicAra karavA mAMDyo, Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24re bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM tamArA sAcA svarUpane sAkSAtkAra kare." emaNe cAlu rAkhyuM : pachI satya tamArA hRdayamAM sUryaprakAzanI peThe prakAzI UThaze. mana svastha thaze ane enI aMdara sAcuM sukha UbharAvavA mAMDaze, kAraNa ke sukha ane sAcuM svarUpa baMne eka ja che. eka vAra AtmabhAvanI prApti karI le pachI tamArI saghaLI zaMkAo dUra thaze." pitAnuM mastaka pheravIne potAnI daSTine emaNe helanA dUranA cheDA para kendrita karI enA parathI meM samajI lIdhuM ke emanA vArtAlApanI hada pUrI thaI che. amArI aMtima vAtacIta evI rIte pUrI thaI. mArA prasthAna pahelAM huM emane emanA gUDha ekAMta Atmika AzrayasthAnamAMthI bahAra kADhI zake te mATe meM mArI jAtane abhinaMdana ApyAM. x x emanI pAsethI UThIne huM jaMgalamAM eka zAMta sthaLe pahoMcI gayo. tyAM pustaka ne neMdhapothInA kAmamAM meM divasane moTA bhAga pasAra karyo. sAMja paDatAM holamAM pAchA Avya, kAraNake ekAdabe kalAkamAM ja baLadagADI ke khaccaranuM vAhana AvIne mane AzramamAMthI laI javAnuM hatuM. tyAM saLagatA dhupane lIdhe havA sugaMdhIdAra lAgatI hatI. huM holamAM pravezyo tyAre pharatA paMkhAnI nIce maharSi aDadhA ADA paDyA hatA, paraMtu thoDI vAramAM ja e beThA thayA ane emanI priya avasthAmAM AsIna thayA. e palAMThI vALIne jamaNe paga DAbA sAthaLa para mukIne ane DAbo paga jamaNA sAthaLanI nIce phakta vALale rAkhIne beThA. madrAsa pAse rahetA yogI brahma evuM ja Asana karI banAveluM tenuM smaraNa thayuM. emaNe ene sukhAsana nAme oLakhAveluM. e Asana buddhanA aDadhA Asana jevuM hovAthI tadana saheluM hatuM. maharSie emanI Teva pramANe jamaNA hAthane haDapacI nIce rAkhelo ane emanI keNI ghUMTaNa para TekavelI. emaNe mArI tarapha dhyAnapUrvaka jovA mAMDayuM paraMtu kazuM kahyuM nahi. emanI Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 243 bAjumAM jamIna para emanuM tuMbIpAtra tathA vAMsanI lAkaDI paDelI hatI. emanI dunyavI saMpattimAM e tathA kaTivastranA eka nAnakaDA TukaDA sivAya bIjuM kAMI ja nahotu. pazcimanI ApaNI saMpattiprAptinI bhAvanA paranI dhruvI mUgI TIkATippaNI ! 'mezAM prakAzatI emanI AMkha dhImedhIme vadhAre tejasvI ane ekAgra banavA mAMDI. emanuM zarora sthira athavA akkaDa thayuM. emanuM mAthuM thADuMka hAlyuM ane pachI zAMta thayuM. thADIka paLA pasAra thaI gaI, ane meM spaSTa rIte joyuM ke pahelI vAranA mArA meLApa vakhate te je zAmAM hatA te ja samAdhidazAmAM emaNe pharI vAra praveza karyAM. amAre chUTA paDavAnuM paNa amArA meLApa jevuM ja anI jAya e kAMI ochuM vicitra kahevAya ? kAIka vyaktie mArA meDhA pAse mADhuM lAvIne mArA kAnamAM kahyuM : ' mahiSa zAMta samAdhimAM paheAMcI gayA che. have vAta karavI nakAmI che." : tyAM ekaThI thayelo nAnakaDI maMDaLI para zAMti pharI vaLI. miniTa para miniTa pasAra thatI gaI ne zAMti vadhAre gADha banatI rahI. jo ke huM dhArmika naheAtA tApaNu, madhamAkhI jevI rIte saMpUrNa paNe khIlelA suvAsita phUlanI pAse javAnuM na TALI zake tevI rIte mArA manamAM pedA thatI vadhatA jatA sanmAnanI lAgaNIne huM paNu na TALI zakayA. haoNlamAM pharI vaLatI eka prakAranI sUkSma, aspaSTa ane avarNanIya zaktinI asara mane paNa ghaNI UMDI thaI. mane krAIye nnatanA saMzaya ke saMAca sivAya anubhavavA maLyuM ke e alaukika zaktinuM kendra bIjuM kAIye nathI paraMtu maharSi peAte ja che. emanI AMkha Azcaryacakita karanArA tejathI prakAzI rahI hatI. mArI aMdara avanavI lAgaNIo pedA thavA lAgI. emanI e prakAzanA geALA jevI AMkha jANe ke mArA AtmAnA eka aMdaranA ArAmasthAnamAM praveza karatI. keAI vizeSa rIte mane lAgavA mAMDayuM ke mArA hradayanuM badhuM ja e joI zake che. emanI Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM abhuta najara mArA vicAro, mArI lAgaNIo ane mArI IcchAone oLakhI rahI hatI. huM enI AgaLa lAcAra banI gayo. pahelAM te e sthira ekAgra dRSTie mane muzkelImAM mUkyo. huM lagabhaga asvastha banI gayo. mane lAgyuM ke mArA bhulAyelA bhUtakALanAM pRSTho emaNe vAMcI lIdhAM che. emane e badhAnI khabara che evI khAtarI thaI. emAMthI chUTavAnI zakti mArAmAM nahotI. huM chUTavA mAgate paNa nahoto. bhAvi lAbhanI koI avanavI AkAMkSA mane e prakhara dRSTine sahana karavAnI pharaja pADatI hatI. ane ethI thoDA vakhata sudhI e mArA AtmAnI nabaLI bAjunuM nirIkSaNa karatA rahyA, mArA pacaraMgI bhUtakALane paricaya meLavatA gayA, ane mane AmathI tema tANI rahelI mizrita lAgaNuone anubhava karI rahyA. alabatta, mane ema paNa lAgyuM ke emane khabara che ke kevI manane azAMta karanArI zodhanI bhAvanAne lIdhe meM mArI sAmAnya jIvanapaddhatine tyAga karyo che ane emanA jevA puruSane maLavAnuM bIDuM jhaDapyuM che. emanI AMkha to leza paNa halanacalana vagaranI ja rahI. paraMtu mArI AMkha avAranavAra ughADamIMca thavA lAgI te vakhate amArI vacce vahI rahelA mAnasika saMdezapravAhamAM seMdhapAtra phera paDo. mane e vAtanuM bhAna thayuM ke mArA manane e potAnA mana sAthe cokkasa rIte joDI rahyA che, ane je UMDI zAMtinA anubhava e kAyamane mATe karI rahyA che tenI tarapha mArA prANane prerita karI rahyA che. e asAdhAraNa zAMtimAM mane gaurava tathA. namratA baMnene anubhava thato hato. kALa jANe ke thaMbhI gayo. mAruM hRdaya ciMtAnA bhAramAMthI mukta thayuM. mane thayuM ke krodhanI kaTutAnI ane atRpta IcchAonI karuNanI pIDA mArA manane nahi pahoMce. mane pUrepUrI pratIti thaI ke manuSyajAtimAM kudaratI rIte rahelI prabaLa preraNAvRtti, je mAnavane upara jovAnI AjJA Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aruNAcalanI taLeTImAM 245 kare che, AzAne vaLagI rahevA mATe utsAha pUro pADe che, aMdhArabharelA jIvanamAM paNa enuM jatana kare che te sAcI vRtti che, kAraNake vyakitanA astitvanI pAchaLano hetu sAre che. e sarasa UDI zAMtimAM ghaDiyALa zAMtipUrvaka paDayuM rahyuM ane bhUtakALanI bhUle ne zekakSaNo najIvI lAgavA mAMDI. mAruM mana maharSinA mananI aMdara DUbavA lAgyuM ane DahApaNu paNa nirarthaka thayuM. mane thayuM ke A mANasanI daSTi, mArI apavitra AMkhanI AgaLa aNadhAryA prakAzanI gupta duniyAne khullI karanArI, koI alaukika Atmika zaktithI saMpanna jAduI lAkaDI che ke zuM? A badhA ziSyone vAtacIta karavAne alpa avasara maLe che, thoDAka ArAma maLe che, ane emane AkarSanArI bAhya pravRttino abhAva che to paNa teo varasothI maharSinI pAse zA mATe rahe che e prazna mArA manamAM koI vAra pedA thayelo. have mane samajAyuM- vicAra karavAthI nahi paraMtu vIjaLInA jevA prakAzana anabhavathI - ke e badhAM varase daramiyAna emane zAMta ne sUkSma puraskAranI prApti thatI rahI che. atyAra sudhI holamAM beThelI pratyeka vyakti mRtyutulya zAMtimAM DUbI gaI hatI. lAMbe vakhate kaIka zAMtithI UThayuM ne ravAnA thayuM. enI pAchaLa bIju gayuM, trIju gayuM, ane e rIte badhA ja vidAya thayA. huM maharSi sAthe ekale paDo ! atyAra sudhI evuM kadI nahetuM banyuM. emanI AMkha badalAvA mAMDI. e TAMkaNunI aNI jeTalI nAnI banI gaI. kemerAnA kAcanA phokasa athavA pratyAvartana sthAnamAM pheTe kheMcAtI vakhate thatI utsukatA jevI mArA para enI asara thaI. lagabhaga baMdha thaI gayelI pAMpaNonI vacce caLakatA tejamAM khUbakhUba vadhAre thA. ekAeka mAruM zarIra jANe ke adazya thayuM ane ame baMne bahAra avakAzamAM nIkaLI paDyA ! bhA. A. 2. ba. 16 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM e kSaNa ghaNI ja kasoTI karanArI sAbita thaI. meM gabharAIne e jAdugaranI mohinImAMthI mukita meLavavAno nirNaya karyo. saMkalpa zakti ApI, ane pharI vAra huM zarIramAM ane holamAM AvI pahoMce. maharSie eka paNa zabda na kahyuM. meM mArI mAnasika zakitane pharI taiyAra karI. ghaDiyALa tarapha dRSTi pheMkI, dhImethI Ubho thaye. mArA prasthAnane vakhata thaI gayo hato. meM vidAya letI vakhate mAthuM namAvyuM. maharSie ene zAMtithI svIkAra karyo. meM AbhAranA thoDAka zabdo paNa kahyA. emaNe pharIthI zAMtipUrvaka mAthuM halAvyuM. umarA AgaLa huM thoDI vAra nAkhuzI sAthe Ubhe rahyo. bahAra Avyo tyAM te ghaMTaDIne nAda saMbhaLAyo. baLadagADI AvI gaI hatI. meM pharI vAra be hAtha joDIne namaskAra karyA. ane ame chUTA paDyA. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 jAdugarA tathA satAnA samAgamamAM manuSyanI avajJA karanArA enA duzmana deza ane kALa mArI kalamane AgaLa dhapAvI rahyAM che. mArA paga pUrva taraphanA mArga para jhaDapI pagale AgaLa vadhI rahyA che, ane mArI kalama akSaradehamAM aMkita karavA lAyaka keTalIka mahattvanI vAtA TapakAvI rahI che. bIjA badhA ja mANasAnI jema mane paNa ceADIghaNI karAmatA karI batAvanAra cegI ke zerIomAMnA jAdugaramAM svAbhAvika rIte ja rasa paDatA hatA. jo ke mAre rasa uparauparanA ja hatA, kAraNa ke mANasanA UMDA ciMtanane yAgya evAM mAnavajIvananAM mahAna rahasyA para evI vyakita bhAgye ja kAMI prakAza pADI zakatI. chatAM enI hAjarI eka jAtane nirdoSa anekhA AnaH pUrA pADatI hatI. eTalA mATe avAranavAra avasara maLatAM huM emane maLavA taiyAra rahetA. mArA pravAsa daramiyAna mArA paricayamAM AvelA keTalAka mANasAnuM citraNa huM emanI vibhinnatA batAvanArA uddezathI karI batAvuM chuM. emanAmAMnA ekanA meLApa mane madrAsa prAMtanA uttarapUrvIya pradezamAM AvelA rAjamahendrI nAmanA zAMta zaheramAM thayA hatA. e taddana najIvI karAmata karanArA heAvA chatAM mArA smRtipaTa para tAjo thAya che. kAI paNa jAtanA hetu vagara pharatAMpharatAM huM eka evI jagyAe paheAMcI gayA jyAM bhUmi para chavAyelI narama dhULamAM mArA joDA Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM khUpI jatA hatA. Akhare huM bajAramAM dorI jatI eka sAMkaDI zerImAM AvI pahoMcyo. garama havAnI vaccethI AgaLa cAlyo to udhADAM bAraNAMnI vacce beThelA vRddha puruSe mArI najare paDyA, gaMdakImAM ramatAM bALako jovA maLyAM, ane gharanI bahAra nIkaLatA eka taddana nagna yuvaka dekhAyo. mArA jevA ajANyAne jotAMveMta ja e gharamAM pAcho jato rahyo. moTA, kolAhalavALA bajAramAM paNa, potAnI nAnI dukAnamAM beThelA moTI uMmaranA vepArIo mane pasAra thato joIne utsukatApUrvaka potAnI dADhI para hAtha pheravavA lAgyA. anAja tathA khAdya padArtho vecanArA pitAnI khullI dukAno pAse beThA hatA. mAkhIonI senA emanA mAla para humale karavAmAM mazagUla hatI. thoDAka vakhate huM eka kAMIka bhapakAdAra racanAvALA maMdira pAse AvI pahoMcyo. tyAM strIpuruSanuM nAnakaDuM ToLuM mArA Agamanane lIdhe kolAhala karavA mAMDayuM. keDhiyA, laMgaDA, ane anAtha leke maMdira tathA bhAratanAM meTA bhAganAM zaheranAM sTezana pAse potAnA aDDo jamAve che, jethI dhArmika ane aparicita mANaso pAsethI bhIkha mAgI zakAya. bhakato maMdiranA makAnamAM koI paNa jAtane avAja karyA vagara cAlatA hatA. emanA ughADA paga paththara paranI dhULa para paDatA jatA. huM paNa makAnamAM pharIne pUjArIonI vidhinuM nirIkSaNa karuM ? e prazna para meM vicAra karyo ane aMdara na javAne nirNaya karyo. ' meM mArI lAMbI rakhaDapaTTI cAlu rAkhI. eTalAmAM mArI AgaLathI kAI jhaDapathI cAlate yuvAna mArI najare paDyo. eNe aMgrejI DhabanuM moTuM khamIsa paheryuM hatuM. ane mUlo kamarapaTa paNa rAkhele hato ane enA jamaNA hAthamAM kapaDAmAM bAMdhelAM pustakonuM baMDala hatuM. huM enI pAse gayo eTale eNe kudaratI rIte ja pAchaLa joyuM. evI rIte amAro saMsarga zarU thayo. mArA dhaMdhAnI jarUriyAta ane paraMparAone pALavAnuM zakya hoya tyAM pALavAnuM te zIkhavyuM ja che; paraMtu jyAre te ApaNI Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugaro tathA saMtAnA samAgamamAM 249 ane ApaNA uddezanI ADe AvatI hoya tyAre temanI uparavaTa javAnI tAlIma paNa pUrI pADI che. mane pravAsa karavAnuM gamatuM paraMtu rUDhigata rIte nahi. ene lIdhe mAruM bhAratabhramaNa umarAva jevA pravAsI athavA akkaDa svabhAvanA musApharI mATe bhAgye ja AdarzarUpa banI zakaze. e yuvaka sthAnika kolejane vidyArthI hato. e atyaMta AkarSaka evI sAmAnya buddhimattA dharAvatuM hoya ema lAgyuM. potAnA dezanI prAcIna sabhyatA mATe ene mAna hatuM, ane e viSayanA mArA rasa vize meM ene jaNAvyuM tyAre enI prasannatAno pAra na rahyo. bhArata e vakhate gAMdhIjIe gorA zAsake ane ghauMvarNA zAsita vaccenA saMbaMdho bagADavAnA prayatnane pariNAme jagADelA meTA tophAnanI prasUtivedanAmAMthI pasAra thaI rahyuM hatuM topaNa, mane e paNa jANavA maLyuM ke zaheranA moTA bhAganA yuvAna vidyArthIo para jeNe humalo kare te rAjakAraNanA vicAravAyune e haju sudhI tAbe nahoto thaye. aDadhA kalAka pachI e mane eka khullI jagyAmAM laI gayA. tyAM eka nAnuM ToLuM kutUhalavaza ekaThuM thayeluM. enI vacce Ubhele mANasa moTe sAde bolIne kazuMka pokAratuM hatuM. yuvake mane kahyuM ke ucca svare karAtI A jAherAta mATe bhAge A mANasa je alaukika yaugika zaktio dharAvavAne dAvo kare che tenI che. pitAnI jAtane bhegI tarIke oLakhAvatA e puruSane bAdhe majabUta hato. enuM mAthuM lAMbuM hatuM, khabhA bharAvadAra hatA, ane enA pizAkanA bhAgarUpe kamara para vIMTALelA sutarAu kapaDAnA TukaDAmAMthI enuM peTa bahAra nIkaLI AvatuM hatuM. eNe lAMbe DhIla sapheda jhabhbho paherelo hato. mane lAgyuM ke emanAmAM thoDIka vadhAre paDatI bahAdurI che. paraMtu jayAre eNe ema kahyuM ke pUratI Arthika lAlaca ApavAmAM Ave te pote AMbAnA vRkSane prayoga karI Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM batAve tema che tyAre bIjAnI sAthe huM paNa enI AgaLa DAka sikkA nAkhavAmAM zAmila thaye. eNe mATIne mATe ghaDe pitAnI AgaLa rAkhyA, ane pachI e jamIna para palAMThI vALIne besI gayo. ghaDAmAM rAtI ghauMvarNI mATI bharI hatI. eNe amane kerIne geTale batAvyuM ane ene mATImAM repI dIdho. te pachI potAnA thelAmAMthI moTuM kapaDuM kADhIne eNe ghaDA para, enA potAnA ghUMTaNa para ane sAthaLa para phelAvI dIdhuM. thoDA samaya sudhI yogIe kaMTALo upajAvatA zuSka svaramAM cheDA rahasyamaya maMtrane uccAra karyo karyo, ane pachI kapaDuM kADhI nAkhyuM. mATI para AMbAnA choDane phaNago phUTI nIkaLe hato ! eka vAra pharIthI eNe potAnA paga tathA ghaDA para kapaDuM DhAMkI dIdhuM. hAthamAM vAMsaLI lIdhI, ne saMgIta saMbhaLAvato hoya tema vicitra sUra kADhavA mAMDayA. thoDIka vadhAre paLe evI rIte pasAra thayA pachI eNe kapaDuM haThAvI daIne batAvyuM ke pele nAnakaDe cheDa thoDoka meTa thayo che. vaccevacce vAMsaLI vagADatAM, kapaDAne DhAMkavAnI ne haThAvavAnI kriyA eNe mATImAMthI nAne AMbAne cheDa bahAra AvyuM tyAM sudhI karyA karI. e choDa lagabhaga navathI dasa phUTa moTo hato. ene jhADa bhAgye ja kahI zakAya. chatAM e cheDane uparathI eka nAnI pILI sonerI kerI laTakI rahI hatI. mATImAM meM je bI nAkheluM temAMthI A AkhuMya jhADa UgI nIkaLyuM che !" yogIe vijayasUcaka zabdomAM jAhera karyuM. mArA mAnasika baMdhAraNe mane enA zabdone eTalA jaladI mAnI levAnI rajA na ApI. mane te game te kAraNe paNa evuM lAgyuM ke A te mAtra jAduno nAnakaDo prayoga che. yuvake pitAne abhiprAya ApatAM kahyuM : Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugarA tathA satAnA samAgamamAM 251 sAheba, A mANasa yAgI che. evA mANasAmAM AzrayakAraka kAmA karavAnI zakti hAya che.' " paraMtu mane ethI sASa na vaLyeA. e prayAganuM rahasya samajavAnA prayAsa karatAM meM nakkI karyu ke e mANasa mATe bhAge jAdugarAnI ma`DaLInA sabhya ja haze. teApaNu e saMbadhI nizcayAtmaka rIte teA kema kahI zakAya ? TALAne dhImethI vikherAtuM joIne, yAgIe potAnA thelA baMdha karyA ane nIce namIne pITha para nAkhavA mAMDayo. e ja vakhate acAnaka mane eka vicAra AvyeA. ame ekalA paDacA eTale yAgInI pAse jaIne meM pAMca rUpiyAnI noTa kADhI ane vidyArthIne kahyuM : ceAgIne kahe ke potAnA prayAga kevI rIte thAya che te batAvaze teA A rakama tene arpaNa karavAmAM Avaze.' . yuvake AjJAMkita rIte mArI vinatinA anuvAda karI batAvyA. ceAgIe inakAra karatA heAya evA dekhAva karyo, chatAM enI AMkhamAM kAmanA prakAzI UThI. " te pachI ene sAta rUpiyA ApIe.' tepaNu nIce namatA yAgIe vAtacIta karavAnA mArA prayatnane nakArI kADho. ThIka tyAre, ene kahI de ke ApaNe enI vidAya laIe chIe.' ame cAlavA mAMDyA. huM IrAdApUrvaka dhIme pagale cAlavA mAMDayo. theADIka kSaNAmAM te yAgIe bUma pADI amane pAchA kheAlAvyA. * sAheba je se rUpiyA ApavA taiyAra hoya te yAgI badhuM kahevAnu vacana Ape che.' nA. sAta rUpiyA le, nahi teA enA rahasyane bhale sAcavI rAkhe, cAle! ! ' Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM ame pharI cAlI nIkaLyA. eNe pharI bUma pADI eTale ame pAchA pharyA. gI kahe che ke e sAta rUpiyA svIkAraze.' tarata ja spaSTIkaraNa karI batAvavAmAM AvyuM. yogIe pitAno pravAsane kethaLo kholyo ane pitAnA rahasyamaya prayogane karavAmAM madadarUpa sAmagrI bahAra kADhI. e sAmagrImAM kerIne goTala hato ane ekeka karatAM lAMbA evA AMbAnA traNa choDane samAveza thato hato. nAnAmAM nAne choDa eNe kecalAmAM dabAvyA. e dazAmAM choDa vaLI gayo. pachI kecalAne baMdha karIne dhULamAM dATavAmAM AvyuM. pahele aMkura pedA karavA mATe dhULamAM AMgaLIo ghAlIne kocalAnA DhAMkaNane dUra karavAnuM ja bAkI rahetuM hatuM. ema karavAthI choDa pharI vAra sIdhe thaI zake tema hato. cheDanA bIjA lAMbA TukaDAne eNe pitAnA sutarAu kamarapaTAmAM chupAvI rAkhyA. saMgItanA svara choDatI vakhate, maMtra bolatI vakhate ane pratIkSAnI vaccenI paLo daramiyAna, bIjA koIne paNa jovAnI chUTa ApyA sivAya, kapaDAnuM DhAMkaNa UMcuM karIne ekAda be vAra eNe joI lIdhuM ke cheDane vikAsa keka thAya che. e badhI pravRttinA paDadA pAchaLa eNe pitAnA kamarapaTAmAMthI yuktipUrvaka lAMbe cheDa kADhIne dhULamAM ro, nAnA cheDane kADhI nAkhe, ane ene potAnA kapaDAmAM mUkI dIdho. evI rIte cheDanA UgavAne bhrama Ubho karavAmAM Avyo. vidAya letI vakhate mArAmAM thoDuMka vadhAre DahApaNuM AvyuM e sAcuM che, chatAM mane e vicAratAM navAI lAgI ke AvA yogIo vizenI mArI bhramaNu zarada RtumAM sUkAM pAMdaDAM jhADane tyAga kare che tema, mAre tyAga karaze ke nahi. mane e vakhate aDiyAra nadInA yogI brahma ApelI pelI cetavaNuM yAda AvI ke nIcI koTinA sAdhuo ane banAvaTI yogIo Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugaro tathA saMtenA samAgamamAM 253 taraphathI zerIomAM je pradarzana rUpe karavAmAM Ave che te te jAdunA prayogo sivAya bIjuM kAMI ja nathI. emaNe ema paNa kaheluM ke evA lekene lIdhe ja yuvAne tathA zikSitAmAM yegInuM nAma badanAma thAya che. aDadhA kalAkathI paNa ochA vakhatamAM kerIo ugADanAra pale mANasa kAMI sAco yogI nahoto. e te DhAMgI hate. chatAM sAcuM jAdu karI batAvanArA sAdhuo paNa hayAtI dharAve che. purI jatI vakhate barahAnapuramAM huM thoDuMka rokAyo te daramiyAna mane evA eka sAdhune paricaya thayo hato. jUnIpurANa prathAo ane jIvanapaddhatiovALA barahAnapuranA e zaheramAM vizALa chAparAvALI osarIvALA vizrAMtigRhamAM meM kAmacalAu utAro rAkhe. eka divasa dhagadhagatA baporane vakhate meM tIkhA tApamAMthI bacavA e eAsarInI AhUlAdaka chAyAmAM Azraya lIdhe. mArI moTI khurasI para besIne meM bagIcAnA cheDanAM suMdara pAMdaDAM paranI sUrya prakAzanI ramatanuM nirIkSaNa karavA mAMDayuM. eTalAmAM te ughADA pagane zAMta rava saMbhaLAyo, ane kaIka jaMgalI jevo dekhAte mANasa vAMsanI nAnI TopalI sAthe kaMpAunDanA daravAjA AgaLa AvI pahoMcyo. enA vALa lAMbA, kALA, ane gUMcaLAMvALA hatA, ane enI AMkha jarA lohiyALI lAgatI. e mArI pAse Avyo, ane potAnI TApalI jamIna para mUkIne, thoDA vakhata sudhI potAnA hAtha UMcA karIne mane salAma karI Ubho rahyo. enI potAnI mAtRbhASA tathA thoDIka samajI zakAya evI aMgrejI bhASAnA mizraNamAM eNe mArI sAthe vAta karavA mAMDI. jo ke huM co kasa na karI zakyo chatAM mane lAgyuM ke enI mAtRbhASA telugu hatI. enA aMgrejInA uccAro eTalA badhA Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM aspaSTa ane bhArapUrvakanA hatA ke traNa ke cAra zabdo karatAM vadhAre zabdonA artha mArAthI samajI na zakAyA. meM aMgrejImAM keTalAMka vAkayonA prayAga karIne vAtacIta karavAnI kreAziza karI; paraMtu enA bhASA paranA kAbU eTaleA badhA alpa hatA ke e mArI vAta na samajI zako. telugu bhASA parane mArA kAnU te enA karatAM paNa ekadama oche hAvAthI, enI vAta samajavAnu mAre mATe paNa muzkela thaI paDayu. ekamekane mATe avAjanAM AMdAlanA sivAya jemanI kiMmata kazI ja vadhAre nahAtI evAM uccAraNA karyA pachI amane ba Mnene e hakIkatanI khAtarI thaI. chevaTe eNe saMketa tathA hAvabhAvanI bhASAnA AdhAra lIdheA, ane enA parathI anumAna karyuM ke e mane TApalImAMnI kAI mahattvanI vastu batAvavA mAge che. 254 baMgalAmAM jaIne me nAkarane kheAlAvyA. e peAtAnI mAtRbhASAnA jJAna uparAMta peAtAnI buddhimattA batAvavA mATe aMgrejInA AchApAtaLA prayAganuM jJAna paNa dharAvatA hatA. ene me enI zakti mujaba anuvAda karI batAvavA jaNAvyuM. 'e tamane phakIranuM jAdu khatAvavA mAge che.' sarasa. teA pachI te bhale batAve. e keTalA paisA mAge che ? ' e kahe che ke sAhebanI marajI heAya te bale Ape.' C tA pachI zarU karA ! ' sAdhunA cintA Agamana ane enA mULa sthAnanA ajJAnane lIdhe mArAmAM vArApharatI utsAha-anutsAhanI mizrita lAgaNI pedA thavA mAMDI. e mANasanA caherA paranA bhAvAnA tAga kADhavAnuM kAma kaparuM hatuM. enA para mATe bhAge aniSTa kahI zakAya evuM kazuMka jarUra hatuM, chatAM kAI aniSTanI hAjarI mane nahAtA thatA. enI AjubAju gUDha zaktie athavA aparicita khaLAnu prakAzavatu La hAya evA bhAsa thatA hatA. anubhava Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA tenA samAgamamAM 255 osarI ke parasALanAM pagathiyAM para caDavAno prayAsa karavAne badale, e eka vaDanA vRkSa nIce besI gayo. enI lAMbI vistAra pAmelI DALIe enA mAthA para maMDapa karatI ane jamInamAM maLI jatI. vAMsanI TopalImAMthI eNe tyAM besIne jherI je. dekhAte vIMchI kADhayo. ene eNe jevItevI banAvelI lAkaDAnA cIpiyAnI joDIthI pakaDI rAkhyo. | kurUpa dekhAte vIMchI nAsI javAno prayatna karavA lAgyA. e joIne phakIre potAnI AMgaLIthI enI AjubAju dhULamAM eka vartuLa doryuM. e pachI vIMchI vartuLanI aMdara goLagoLa pharavA mAMDyo. vartuLanI pAse pahoMcIne pratyeka vakhate, jANe koI dekhItA aMtarAyane anubhava karato hoya ema e ekAeka aTakI jatA, ane bIjI dizAmAM pAchA pharatA. e tIkhA tejasvI sUryaprakAzamAM huM enuM bArIkAIthI nirIkSaNa karato. e khAsa khelanA pradarzananI be ke traNa miniTa bAda meM saMtoSa thayAno saMketa karatAM mAro hAtha UMco karyo. kIre vIMchIne TopalImAM mUkI dIdhe, ane emAMthI be nAnA pAtaLI aNIvALA saLiyA kADhayA. pitAnI jarAka bhayaMkara lAlaghUma AMkhane baMdha karIne pitAne bIje jAduprayAga karavA mATenA ucita samayanI e rAha jovA lAge. lAMbe vakhate AMkha ughADIne eka saLiyo enI aNI AgaLa karIne eNe enA moMmAM mUkyo. eNe ene enA gAlamAMthI soMsare kADho jethI enI moTA bhAganI laMbAI ane meMmAMthI bahAra nIkaLI AvI. e pIDAjanaka prayogathI saMtoSa na thayo hoya tema eNe bIjo saLiyo paNa potAnA bIjA gAlasoMsaro kADhIne e prayoga pharI karyo. e joIne mArI aMdara Azcarya tathA arerATInI mizrita lAgaNI pharI vaLI. meM barAbara joI lIdhuM che evI kalpanA karIne baMne saLiyA eNe vArApharatI bahAra kADhayA ane mane salAma karI, parasALa Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM parathI nIce UtarIne meM enI mukhAkRtinuM bArIkAIthI nirIkSaNa karyuM. enI cAmaDImAM be nAnAM kANAM tathA thoDAMka najIvAM lehInAM TapakAM sivAya gAlanA baMne jakhama bhAgye ja joI zakAya tevA hatA ! e mANase mane khurazI para besI javAne saMketa karyo. parasALamAM jaIne meM pharI ArAma karavA mAMDyo tyAre jANe ke bIjA vismayakAraka prayoga mATenI taiyArI karato hoya tema e zAMtipUrvaka goThavaNa karavA lAgyo. zAMtipUrvaka, koI mANasa jevI nilepatApUrvaka potAnI baMDInuM baTana kADhe tevI ja nile patApUrvaka, phakIre jamaNo hAtha AMkha tarapha uThAvIne, potAne jamaNe DALa pakaDayo ane dhImethI AMkhanA ekaThAmAMthI bahAra kADho ! huM AzcaryathI daMga banIne pAcho khasI gaye. DIka kSaNonI vizrAMti pachI eNe pitAno e AMkhane avayava thoDoka bahAra kheMcI kADhayo. bahAra UpasI AvelA snAyuo ane mAMsapezIone AdhAre e enA gAla para laTakavA lAgyo. e bhayaMkara dazya joIne mane UbakA AvavA mAMDayA; DoLAne eNe pharIthI AMkhanA cokaThAmAM goThavyo tyAM sudhI huM becenIne anubhava karato rahyo. enI jAduvidyA meM sArI peThe joI lIdhI, eTale meM ene thoDAka rUpiyAnuM inAma ApyuM. zarIra sAthe saMbaMdha dharAvanArA AvA bhayaMkara prayogo pite kevI rIte karI zake che te kahI batAvavA e rAjI che ke kema te mATe pUchaparacha karavA meM adhakacarA dile, nokarane jaNAvyuM. e saMbaMdhI kazuM na kahevAnuM meM vacana ApyuM che. pitA kevaLa putrane zIkhave che. phakta kuTuMba ja enuM rahasya jANI zake che.' Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA tenA samAgamamAM 257 enI nAkhuzIne huM samajI zakyo, chevaTe te e viSaya rakhaDatA lekhakane nathI paraMtu emanA karatAM vadhAre te DokaTare ane zastrakriyA karanArA tabIbonI tapAsane che. phakIre kapALa para hAtha lagADIne vidAyasUcaka salAma karI, cokanA daravAjAnI bahAra cAlavA mAMDyuM, ane thoDI vAramAM to e dhULavALA rastA para adazya thaI gayo. jagannAthapurInA samudranAM mojAMne zAMta zabda mArA kAne saMbhaLAyo. baMgALanA upasAgaramAMthI vAtA dhImA vAyune AsvAda ghaNe AnaMdajanaka lAgavA mAMDayo. meM samudrataTa paranA ekAMta bhAga para cAlavA mAMDayuM. tyAM pILAza paDatI sapheda retI vizALa vistAramAM phelAyelI hatI, ane AjubAju badhe patharAyelA garama, AchA prakAzana yukta dhummasamAMthI kSitijanuM darzana thatuM hatuM. samudra nIlamanA rasa jevo dekhAto hato. khissAmAMthI ghaDiyALa bahAra kADhI to te tejasvI sUryaprakAzamAM camakavA lAgI. zaheramAM pAcho pharyo tyAre mAre mATe kAyamI samasyArUpa banI rahenAre eka avarNanIya prayoga jevAnI mane taka maLI. mizrita ToLAthI gherAyelA eka bhabhakAdAra pozAkavALo mANasa mArI najare paDyo. enI pAghaDI ane enA suravAla parathI lAgyuM ke e musalamAna che. hiMdunI vasatIvALA ane hiMduonA kahevAtA zaheramAM eka musalamAna oTale badhe AgaLapaDate tarI Ave che, e joIne huM vicAramAM paDI gayuM. eNe mArAmAM kutUhala pedA karyuM, ane mArA rasane jAgrata karyo. enI pAse raMgIna kapaDAMmAM vicitra rIte sajaja thayeluM, nAnuM pALeluM vAMdaruM hatuM. ene e UMcA pagale calAvato hato, ane manuSyanA jevI hoziyArIthI pratyeka vakhate e koI paNa jAtanI bhUla vagara enA mAlikanI AjJAnuM pAlana karatuM hatuM, Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mArA para ekAeka najara paDatAM, eNe vAMdarAne kAMIka kahyuM, eTale ToLAmAMthI kUdake mArIne e zokAtura pikAra pADatuM mArI pAse AvyuM. bakSisanI mAgaNI karatuM hoya tema eNe pitAnI heTa kADhIne mArI sAme dharI. meM temAM cAra AnA nAkhyA. vAMdarAe vivekapUrvaka mAthuM namAvyuM, eka prakArane ziSTAcAra batAvyo, ane pachI potAnA mAlika tarapha cAlavA mAMDayuM. vAMdarAne e pachIne prayoga enA mAlikanA chUTatA saMgItasvara sAthe tAla milAvIne adbhuta nRtya karavAne hato. e nRtyamAM kaI vadhAre sArA raMgamaMcane lAyaka kalAtmakatA tathA tAlabaddhatAnuM sundara saMmizraNa hatuM. khela pUro thayo eTale e mANase potAnA hAtha nIcenA bIjA yuvAna musalamAna madadanIzane urdUmAM kAMIka kahyuM. ethI eNe mArI pAse AvIne enA uparI mane kazuMka khAsa batAvavAnI icchA rAkhatA hovAthI, pAchaLanA taMbUmAM mane praveza karavAnI sUcanA karI. lekene dhasAro rekavA e yuvAna bahAra Ubho rahyo, ane pelA bhapakAdAra pizAkavALA mANasanI sAthe meM taMbumAM praveza karyo. aMdara gayA pachI mane khabara paDI ke e vibhAga taddana chAparA vagarane hato ane cAra meTA thAMbhalAnI AjubAju kapaDuM bAMdhIne taiyAra karavAmAM Avele. eTale enI aMdara ane bahAra sArI rIte joI zakAtuM hatuM vaccenA bhAgamAM khAlI, halakuM, lAkaDAnuM Tebala hatuM. pelA mANase zaNunI poTalI khelIne keTalIka DhIMgalIo kADhI. pratyeka DhIMgalI Azare be iMca meTI hatI. emanAM mAthAM raMgIna mINanAM banAvelAM ane emanA paga sakhata ghAsanA tathA nIcenA loDhAnAM baTanathI baMdha karelA hatA. e DhIMgalIone meja para mUkavAmAM AvI. dareka DhIMgalI paga nIcenA sapATa baTanane lIdhe TaTAra athavA sIdhI UbhI rahetI hatI. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugarI tathA satAnA samAgamamAM 259 pachI pelA mANasa mejathI ekAda vAra dUra UbhA raho ane urdUmAM Adeza ApavA lAgyA. ene lIdhe ekAda be miniTamAM te DhIMgalI meja para hAlavAcAlavA ane pachI nRtya karavA lAgI ! saMgItaniyAmaka jevI rIte samaya pasAra karavA lAkaDI halAve tevI rIte eNe eka nAnI lAkaDI halAvavA mAMDI, ane ra`gaberaMgI DhIMgalIe enA abhinaya pramANe tAlabaddha rIte nAcavA lAgI! badhI DhIMgalIe meja para badhe ja pharatI hatI, paraMtu enI dhAra para na paDAya tenuM khAsa dhyAna rAkhatI. e AkhAya AzcaryakAraka khela huM divasanA pUrA prakAzamAM khapeAre lagabhaga cAreka vAgye joI rahyo hatA. kAIka yuktinI AzaMkA AvavAthI, meja pAse jaIne me ene barAbara tapAsI joyuM. DhIMgalIenI upara ane mejanI nIce dArAnI tapAsamAM meM hAtha pheravI joyA, parantu mane kazuM ja na maLyu, zuM e mANasa kevaLa jAdugara nahi parantu kAIka yogI hatA ? eNe IzArA tathA zabdAdvArA saMketa karIne mane mejanA judAjudA bhAga tarapha AMgaLI karavA kahyuM. meM evI rIte karavA mAMDayuM, ane dareka vakhate DhIMgalI mArI batAvelI dizAmAM ekaThI thaIne ekasAthe saMvAda sAdhatAM nAcavA lAgI ! Akhare eNe mane rUpiyAnA sikko batAvyA ane kazuka kahevA mAMDayu. enA kathananA aMtaHpreraNAtmaka artha meM evA ghaTAvyA ke e mane evA rUpiyA kADhavAnI vinaMti kare che. mArA khissAmAMthI rUpiyAno sikko kADhIne meM meja para mUkayo. e ja vakhate e rUpiyA phakIranI dizA tarapha nRtya karavA lAgyA. mejanI bIjI dhAra para paheAMcIne e paDI gayA. kIranA paga para ramavA lAgyA, ane ekAeka aTakI paDayo. pelA mANase sabhyatApUrvaka salAma karatAM ene hAtha laMbAvIne laI lIdhe. mane thayuM ke, huM kAI khAsa jAduprayAga| joI rahyo chuM ke koI sAcI yeAgavidyAnA prayAganuM darzana karuM chuM ? mArI zaMkAe mArA Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM vadana para tarI AvI haze, kAraNake phakIre ene yuvAna madadanIzane belAvyo. eNe mane pUchyuM ke enA gurunI AthI vadhAre zaktine jevAnI mArI icchA che ke kema. meM hA kahI, eTale eNe phakIrane jUnuM vAjiMtra ApyuM ane mArI vIMTIne meja para mUkavAnI mAgaNI karI. mArI AMgaLI parathI vIMTI kADhIne meM enI AjJAnuM anusaraNa karyuM. e vIMTI aDiyAra nadInA tapasvI brahma mArI vidAya vakhate mane bheTa ApelI te ja vIMTI hatI. phakIre thoDAMka DagalAM dUra jaIne urdUmAM uparAuparI Adeza ApavA mAMDyA te vakhate meM enA sonerI kApA tathA lIlA paththaranuM avalokana karavA mAMDayuM. pratyeka zabdanI sAthe vIMTI havAmAM upara UThIne nIce paDavA lAgI ! pile mANasa enA jamaNA hAthanI madadathI pitAnA Adezane anukULa abhinaya karato hato. enA DAbA hAthamAM peluM vAjiMtra hatuM. have eNe e vAjiMtra vagADavAnI zarUAta karI. ane meM maMtramugdha banIne joyuM ke enA saMgIta sAthe saMvAda sAdhatAM vIMTIe meja para nRtya karavAnuM zarU karyuM ! pelo mANasa enI pAse paNa nahoto gayo ke ene sparza paNa nahoto karato. e nedhapAtra prayoganuM rahasya huM samajI na zakyo. jaDa dhAtunA TukaDAne ATalI rahasyamaya rIte palaTAvIne maukhika AdezanuM pAlana karato padArtha banAvI devAnuM kevI rIte zakya hoI zake ? pelA madadanIze mArI vIMTI pAchI ApI tyAre meM ene bArIkAIthI tapAsI joI, chatAM enA para koI paNa nizAnI joI na zakAI. phakIre pharI vAra potAnI sutarAu piTalI cheDI. A vakhate eNe eka sIdhe kATa caDelo saLiyo kADho. e lagabhaga aDhI Ica lAMbo ane aDadho IMca pahoLo hato. ene e meja para mUkavA jato hato tyAre meM vacce paDIne enA madadanIzane tenI tapAsa karavA devAnI vinati karI. emaNe ene virodha na karyo eTale meM ene barAbara tapAsI joyo. enA para dorA nahotA bAMdhyA. ene pAcho ApIne Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA saMtenA samAgamamAM 21 meM mejanuM nirIkSaNa paNa karI joyuM, paraMtu kazuM ja zaMkAjanaka na dekhAyuM. saLiyA meja para paDI rahela. phakIre potAnA hAthanI hathelIene bhegI karIne jorathI lagabhaga ekAda miniTa lagI ghasI joI. pachI potAnA zarIrane uparano bhAga cheDeka AgaLa jhukAvIne hAthane eNe loDhAnA saLiyAthI DAka iMca upara rAkhyA. huM ene dhyAnapUrvaka jovA mAMDyo. eNe AMgaLIo saLiyA tarapha rAkhIne, pitAnA hAthane dhImethI pAchA kheMcavAnuM zarU karyuM, e vakhate meM navAIbharI najare joyuM ke kATavALe saLiye enuM anukaraNa karavA lAgyo. phakIranI pAchA khasavAnI kriyAnI sAthesAthe e meja para pitAnI meLe ja cAlavA mAMDyo ! phakIranI AMgaLIo ane saLiyA vaccenuM aMtara Azare pAMca iMca hatuM. enA hAtha mejanI dhAra para mukAyA tyAre saLiyo paNa tyAM ja aTakI gayo. pharI meM enI tapAsa karavA devAnI mAgaNI karI, ane te mATe maMjUrI paNa mane tarata ja maLI gaI meM saLiye tarata ja UMco karyo, paraMtu emAM kazuM khoTuM na jaNAyuM. e eka jUnA leDhAne TukaDe ja hato. phakIre polAdanA hAthAvALI charI para e prayoga pharI vAra karI batAvyo. e asAmAnya prayogonA badalAmAM meM ene udAratAthI bakSiza ApI, ane e prayogonA saMbaMdhamAM thoDuMka spaSTIkaraNa karAvavAne prayatna karI je. phakIre evI mAhitI pUrI pADI ke leDhAmAM eka jAtanI khAsa zakti hovAthI, prayoga karavA mATeno padArtha moTe bhAge leDhAne athavA to loDhAnA samAvezavALo hovo joIe? have A kaLAmAM pite eTalI badhI siddhahastatA prApta karI che ke senAnA padArtho para paNa evI ja rIte prayoga karI zake che. bhA. A. 2. khe. 17 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM ene bheda ukelavAno prayatna meM manomana karI je. mane tarata ja vicAra Avyo ke pAtaLA lAMbA vALane je eka bAjuthI vIMTavAmAM Ave te saLiyAne te potAnA gALAmAM pakaDI zake ane chatAM lagabhaga adaSTa rahI zake. pachI meM mArI nRtya karatI vIMTIne yAda karI. phakIra thoDAMka DagalAM dUra Ubhela ane ene banne hAthamAM vAjiMtra hatuM te paNa yAda karyuM. phakIranA madadanIzane doSa devAnuM ThIka na lAgyuM, kAraNa ke DhIMgalIonA halanacalana daramiyAna e taMbunI bahAra Ubhele. AkhIya vastune vadhAre jhINavaTathI kasI jovA, eka ustAda jAdugara tathA hAthacAlAkIvALA mANasa tarIke meM enAM vakhANa karyA. enuM kapALa jhAMkhuM paDI gayuM ane eNe ugratApUrvaka evA hovAne inakAra karyo. tyAre tame zuM che ?" meM mArI tapAsa cAlu rAkhI. "huM eka sAce phakIra chuM. potAnA madadanIzanI madadathI eNe gauravapUrvaka uttara ApyoH "- vidyAne abhyAsI chuM." eNe urdUmAM kahI batAveluM e vidyAnuM nAma mArAthI na samajI zakAyuM. meM jaNAvyuM ke AvI bAbatomAM mane rasa che. "hA. tame TeLAmAM AvI pahoMcyA te pahelAM mane tenI khabara paDelI." eNe sUkA svaramAM uttara Apyo : "meM tamane eTalA mATe ja taMbUmAM bolAvyA hatA.' " barAbara. ema na mAnatA ke huM lobhane lIdhe paisA bhegA karuM chuM. mArA divaMgata gurune mATe bhavya daragAha bAMdhavA mATe amuka rakama joIe che. e kAmanI pAchaLa meM dila lagADI dIdhuM che, ane e baMdhAze nahi tyAM sudhI huM nahi japuM." enA jIvana vize jarA vadhAre kahevA meM ene prArthanA karI. ghaNI nAkhuzIpUrvaka eNe mArI prArthanAne svIkAra karyo. . Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA saMtenA samAgamamAM 263 mArI uMmara tera varasanI hatI tyAre mArA pitAjInA bakaronA ToLAnI dekharekha rAkhavAnuM mane soMpAyuM. eka divasa amArA gAmamAM eka pAtaLA tapasvI AvyA. emanuM pAtaLuM zarIra bhaya lAge tevuM hatuM. emanI cAmaDImAMthI hADakAM jANe ke bahAra laTakatAM. mArA pitAjI saMtapuruSo pratye pUjyabhAva ane Adara rAkhatA hovAthI, emaNe rAtavAsAnI tathA khorAkanI mAgaNI karavAthI, emanI mAgaNI emaNe tarata ja pUrI karI. keNa jANe kema paNa eka rAta rahevAne badale, emaNe pitAno mukAma eka varasa sudhI laMbAvyA. amArA kuTuMbane e eTalA badhA gamI gayA ke mArA pitAjIe emane avAranavAra rokAvAne ane amAruM Atithya mANavAno Agraha karyo. e eka adbhuta mANasa hatA, ane amane zarUAtamAM ja khabara paDI ke e AzcaryakAraka zaktithI saMpanna che. eka divasa sAMje ame bhAta ne zAkranuM sAduM bhajana karI rahyA hatA tyAre, e mane avAranavAra bArIkAIthI jevA lAgyA. mane te joIne navAI lAgI. bIje divase savAre huM bakarAMnuM dhyAna rAkhato hato tyAM te AvI pahoMcyA ne mArI bAjumAM besI gayA. beTA, temaNe kahyuM: "tane phakIra banavAnuM gamaze kharuM ?" "phakIranA jIvanane spaSTa khyAla mane nahote, paraMtu enI AjhAdI ane abhutatA mane khUba ja asara karatI hatI. tethI meM javAba dIdho ke mane phakIra thavAnuM gamaze. emaNe mArAM mAtApitAne vAta karI ane kahyuM ke traNa varasa pachI e pAchA Avaze ne mane pitAnI sAthe laI jaze. vicitra vAta to e banI ke e samaya daramiyAna mArAM mAtApitAnuM mRtyu thayuM. tethI e pAchA AvyA tyAre ene sAtha karavA huM saMpUrNa paNe svataMtra hato. pachI te ame gAmaDegAmaDe pravAsa karatA dezamAM pharavA mAMDayA. huM emanA ziSya tarIke ane e mArA gurUpe. Aje tame je camatkAre joyA te kharekhara te emanA ja che. kAraNa ke A camatkAra karavAnI kaLA mane emaNe ja zIkhavI che." Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM A prayoga sahelAIthI zIkhavAnuM zakya che kharuM ?' meM pUchyuM. phakIre hAsya karyuM. varasonA sakhata abhyAsathI ja kAIne AvI vastuo paranuM prabhutva prApta thaI zake." game tema paNa mane enI vAtamAM saccAIne raNake saMbhaLAye. e mANasa prasanna tathA prAmANika lAge. je ke huM svabhAvathI ja zaMkAzIla hatA te paNa, mArI zaMkAzIlatAne meM bAjue rAkhI. keIka asAdhAraNuM svapnane joIne bahAra Ave tevuM tema, tabUmAMthI huM asvasthatApUrvaka bahAra nIkaLyo tyAre, khuzanumA havAe mane tAjagI ApI. dUranA kaMpAunDamAM chAyA pAtharatAM suMdara nALiyerInAM vRkSonI hArane halAvate eno zabda mane saMbhaLAye. jema jema AgaLa cAlato game tema tema pelA prayogo mane vadhAre ne vadhAre avizvasanIya lAgavA mAMDyA. phakIre kaI yuktiprayuktine AdhAra lIdhe haze evI mane zaMkA thaI zake tema hatuM, paraMtu enuM cAritrya mane ghaNuM prAmANika lAgyuM. chatAM dekhItA saMbaMdha sivAya jaDa padArthone halAvavAcalAvavAnI e AzcaryakAraka kaLAne khulAse kevI rIte ApI zakAya ? pitAnA mananA kevaLa taraMgone AdhAra laIne koI paNa vyakti kudaratI kAnUnene kevI rIte keravI zake te mArI samajamAM na AvyuM. kadAca ApaNe mAnIe chIe teTalA pramANamAM vastuonA svabhAvanuM jJAna ApaNane nathI maLyuM. purI bhAratanAM pavitra zaheremAMnuM eka che. jUnA vakhatathI tyAM maThe ne maMdiranuM varcasva che. utsavanA khAsa divasa daramiyAna pravAsIo zaheramAM moTI saMkhyAmAM bhegA thAya che ane be mAIlanI musApharImAM jagannAthanA pracaMDa rathane kheMcavAmAM madada kare che. e takano lAbha laIne tyAM AvatA saMtapuruSone meM samAgama Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA saMtonA samAgamamAM 265 karyo, ane enA pariNAmarUpe mArA mana para paDelI pahelAMnI pratikULa asaro jarA haLavI banI. e chApAmAM phera paDyo. eka parivrAjaka saMtapuruSa bhAMgItUTI paraMtu samajAya tevI aMgrejI bhASA belatA hatA. emanA vizeSa saMparkamAM AvavAthI emanuM vyaktitva ghaNuM suMdara lAgyuM. e cALIsa varasa jeTalI uMmaranA lAgatA hatA. gaLAmAM emaNe pAtaLI kaMThI paherI hatI. emaNe jaNAvyuM ke pote pravAsa karatAM karatAM judA judA maThe tathA maMdiramAM pharI rahyA che. eka ja kaphanI paherIne, bhikSA para nirbhara rahIne, pUrva tathA dakSiNanAM mukhya tIrthasthAnuM darzana karavAnI emanI mahatvAkAMkSA hatI. meM emane thoDIka bhikSA ApI. badalAmAM emaNe mane tAmilamAM chapAyelI eka pustikA batAvI. pILA DAghAvALI jUnIpurANI e copaDI ekAda saikA pahelAMnI lAgI. emAM keTalAMka vicitra citro hatAM. emAMnAM be citrone saMbhALapUrvaka dhImethI kApI kADhIne emaNe mane arpaNa karyA. mArA ApelA nAma pramANenA eka zikSita athavA sAhityarasika sAdhu sAthenI mArI mulAkAta vadhAre AnaMdadAyaka thaI paDI. eka vAra jamIna para beThe beThe eka divasa savAre huM umara khayyAmana gulAbanI suvAsavALAM pRSThonuM vAcana karI rahela. "rubAyata " kavitA mane sadAye mugdha karatI, paraMtu eka yuvAna IrAnI lekhake mane ene gUDha artha kahI batAvyo tyArathI enI mastIne mANavAmAM mane bevaDe AnaMda AvyA karate. kadAca kavitAmAMthI maLatA e AnaMdane lIdhe ja mArI AgaLa cAlanArI vyaktine khyAla mane na rahyo. huM emAM eTale badhe lIna banI gaye, ke pustakanAM chApelAM pRSTha parathI najara haThAvIne meM upara joyuM tyAre ja e ekAeka AvI caDelA mulAkAtIne mArI AgaLa palAMThI vALIne beThelA joyA. emaNe sAdhunI bhagavI kaphanI paherelI, ane jamIna para daMDa ke lAkaDI ane nAnuM poTaluM mUkeluM. emAMthI dekhAtAM keTalIka cepaDIenAM pUThAM mArI najare paDyAM. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM . * mApha karajo sAheba,' potAnI oLakhANa ApatAM emaNe sarasa a'grejImAM kahevA mAMDayuM : huM pote paNu tamArA sA sAhityanA vidyArthI chuM.' emaNe potAnu poTaluM cheDavA mAMDayu : * maherabAnI karIne khATuM na lagADazo. tamArI sAthe vAta karavAnI vRttine huM rokI nathI zakatA.' 266 < khoTuM lagADuM? bilakula nahi.' me` emanI sAme smita karyu. * tame pravAsI che? ' . evuM bhAgye ja kahI zakAya.' " paraMtu tame amArA dezamAM lAMkhe vakhata rahyA nathI lagatA.' emaNe cAlu rAkhyuM. meM hakArasUcaka mAthuM halAvyuM. peATaluM cheADIne emaNe lUgaDe bAMdhelI, purANA pUThAvALI tathA phATI gayelA agrabhAgavALI traNa cApaDIe kADhI. te uparAMta kAgaLe vIMTelI thADIka patrikAe tathA lakhavAnA kAgaLa paNa bahAra kADhacA. jue sAheba, A lorDa mekAlenA nibadhA che. enI zailI ghaNI suMdara che. buddhipratibhA paNa UMcI che. paraMtu keTalA badhA jaDavAdI che e? ' mane thayuM ke huM sAhityanA UgatA vivecaka sAthe bhaTakAI paDayo chuM. 6 * o cArlsa DIkansanuM * e Teila oNpha Tu sITIjha ' che. keTalI Urmi ane AMsu ANunArI karuNatAthI e bharapUra che!' eTaluM kahIne sAdhupuruSe peAtAnA e bhaMDAra jaladIthI vIMTI dIdheA ane pharI mane sakheAdhavAnI zarUAta karI. " mArI vAtane uddhatAImAM na khapAvA te! tame je pustaka vAMce che tenuM nAma huM pUchI zakuM ? ' Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugaro tathA tenA samAgamamAM 267 * "huM khayyAmanuM pustaka vAMcI rahyo chuM.' "khayAma? meM emane vize nathI sAMbhaLyuM. e tamArA navalakathAkAromAMnA eka che?" mane e savAla sAMbhaLIne hasavuM AvyuM. "nA. kavi che." thoDI vAra zAMti rahI. tame jabarA jijJAsu che." meM kahyuM: "tame bhIkha mAgavA iccho cho ?' huM paisAnI IcchAthI nathI Avyo. emaNe dhImethI uttara Ape : " huM kharekhara jenI AzA rAkhuM chuM, athavA je mAgu chuM te te e che ke tame mane kaI pustaka bheTa Ape. mane vAcanane eTale badhe zokha che te tame jANo che." ThIka tyAre huM pustaka ApIza. huM baMgale pAcho jAuM tyAre tame mArI sAthe AvI zakazo. tamane huM keIka haLavuM tAjuM pustaka ApIza. te tamane avazya AnaMda Apaze tamAre khUba AbhAra mAnuM chuM.' DIka vAra UbhA raho. huM bheTa ApuM te pahelAM tame mane kAMIka vadhAre jaNAvo evI AzA rAkhuM chuM. tamArI poTalImAM trIju pustaka zenuM che ?" are e te taddana rasa vagaranuM pustaka che." banavAjoga che, chatAM mane enuM nAma kahI batAvo." enuM nAma nathI kahI batAvavA jevuM.' meM ApavA dhAreluM pustaka tame haju paNa meLavavA Icche che ke kema?" e bhAI cheDAka gabharAI gayA. kAjAma Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM ' " huM jarUra icchuM chuM. tame bANa kara che eTale mAre kahevuM joIze. enuM nAma saMpattivAda ane jaDavAda : pazcimanA abhyAsa : eka hiMdu AlAcakadvArA ' evuM che.' me' AdhAta lAgyA heAvAnA DhAMga karyo. C 268 AhA ! tyAre zuM tame evA sAhityane ja abhyAsa kare che ? ' 'mane A pustaka zaheranA eka vepArIe ApyuM che.' emaNe mAphI mAgatA heAya tevI DhakhanA nabaLA svaramAM bahAnuM kADhayuM. - mane te jovA deA tA !' e phATayAtUTacA pustakanAM prakaraNAnAM mathALAM para me... mArI diSTa doDAvI ane AmatemathI ekAda pAnuM vAMcI joyuM. e pustaka kAI baMgALI bAjue lAgaNIvaza bhASAzailImAM lakheluM ane banatAM sudhI enA lekhakanA ja kharace kalakattAmAM prasiddha thayeluM. potAnA nAmanI pAchaLa lagADelI e DigrInA baLa para, hAthamAM lIdhelA viSayanA krAI paNa prakAranA pUrvaparicaya vinA, lekhake yuropa ane amerikAne bhayaMkara rIte evA navA naraka jevAM cItarI batAvelAM, jyAM pIDA ane aMdhakAra vinA kazuM nahatuM, tathA jyAMnI vasati yaMtraNA bhogavatA majUravarga thI tathA niraka bhAgamAM paDelA uddaMDa magajavALA dhanavAna zAsakAthI ja bharelI hatI. pustakane meM kaI paNa jAtanI TIkATippaNI vinA pAchuM ApyuM. sAdhue ene utAvaLathI eka tarapha mUkI dIdhuM ane peAtAnI pAsethI eka patrikA kADhI. * AmAM eka bhAratIya saMtanI sakSipta jIvanakathA che, paraMtu e ba'gALImAM chApelI che.' emaNe jaNAvyuM, C have eka vAtanA khulAsA karA; tame pelA pustakanA lekhaka sAthe saMmata thAo che ?" me prazna karyo. " theADeka aMze, zrImAna theADeka aMze. eka vAra pazcimamAM pravAsa karavAnI mArI mahattvAkAMkSA che. te vakhate huM mArI meLe ja badhu joI laIza.' Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA saMtanA samAgamamAM 269 tyAM tame zuM karaze ?" "lekenAM aMdhakAra bharelAM manamAM prakAza pAtharavA tyAM pravacane karIza. tamArA dezamAM moTAM zaheramAM maMtramugdha karanArAM pravacane karanAra amArA mahApuruSa svAmI vivekAnaMdane pagale cAlavAnuM huM pasaMda karIza. aphasanI vAta che ke e bharajuvAnImAM ja jatA rahyA. emanI sAthe emanI sarvottama sonerI vANI paNa jatI rahI." tame kaI vicitra sAdhu lAge che." meM kahyuM. pitAnI AMgaLIne nAke lagADIne emaNe DahApaNabharI bhASAmAM uttara Apyo: sarvottama sUtradhAre raMgamaMca taiyAra karyo che. ApaNe te e raMgamaMca para AvatA jatA abhinetAo chIe. ethI vizeSa kazuM ja nahi. tamArA vizvavikhyAta zekaspIyara paNa evuM ja kahI gayA che.' have mane pratIti thaI ke bhAratanA sAdhusaMto eka jAtanA bhAre saMmizraNa jevA che. zakti athavA buddhinI daSTie phIkA dekhAvA chatAM moTA bhAganA saMta sArA ane khUba nirdoSa che. bIjA keTalAka dunyavI jIvananI dRSTie niSphaLatAnA namUnArUpa athavA to ArAmapriya jIvanamAM mAnanArA che. emanAmAMnA eke mArI pAse AvIne bakSizanI mAgaNI karI. enI moTI jaTA, rAkha coLelI kAyA ane luccAIthI bharelI mukhAkRtine lIdhe ene dekhAva tiraskArapAtra lAgato hato. pariNAma zuM Ave che te jovA mATe meM enI AjIjInI upekSA karavAne nirNaya karyo, paraMtu ethI te ene durAgraha vadhatA gayA. Akhare jyAre potAnI khUba ja mAnanIya mahatva dharAvatI gaMdI jevI japamALA vecavAne eNe mArI AgaLa prastAva mUko ane mArI pAse moTI rakamanI mAgaNI karI, tyAre meM ene cAlyA javAnI AjJA karI. Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM keTalAka evA virala dekhAtA mUkha sAdhuo paNa jovA maLe che je jAheramAM peAtAnI jAtane kaSTa ApavAnA prayAsa karatA heAya che. eka sAdhu peAtAnA nakha doDheka IMca lAMbA thAya tyAM sudhI hAthane havAmAM ahUra rAkhe che, tA khIjo enI harIphAI karatA hoya tema varaseA sudhI eka paga para UbhA rahe che. enI najIkamAM paDelA bhikSApAtramAM dazanArthIo dvArA nakhAyelA gheADAka paisA bhegA karavA sivAya, evAM anAkarSIka pradarzanA karIne e kaI vastuo meLavavAnI AzA rAkhe che e nakkI karavuM muzkela che. 270 khIjA keTalAka khullI rIte aniSTakAraka jAduvidyAnA adhAra le che. e mATe bhAge gAmaDAMomAM kAma kare che. gheADIghaNI phI laIne e tamArA zatrune hAni pahoMcADe che. aNugamatI strI nikAla karI de che, athavA tamArA pratispardhIne rahasyamaya mAMdagImAM sapaDAvIne tamArI mahattvAkAMkSAnA mA meAkaLA karI de che. evAM jAduTANAM karanArA leAkeAnA saMbaMdhamAM bhaddI ane AzcaryakAraka vAtA sAMbhaLavA maLe che. chatAM te yAgI ke sAdhunuM nAma dhAraNa karIne AnaMda kare che. e badhAthI alaga tarI AvatA pavitra saMtapuruSanA eka susaMskRta avazeSa jevA varga paNa che. e varSAM satyanI zeAdhamAM lAgyA hovAthI, lAMbA vakhatanI sakhata sAdhanAmAM jha MpalAve che, peAtAnI jAtanIupekSA karavAnA kaSTaprada tabakkAmAMthI pasAra thAya che, ane susa'gaThita samAjanA paraparAgata vyavahArAthI dUra rahe che. emanI bhAvanA emane sAcI ke khoTI rIte paNa evuM kahetI hAya che ke satyanA sAkSAtkAra karavA eTale sanAtana sukhanI prApti karavI. bhAratavAsImAM jovA maLatI ekasarakhI, dhArmika satyanI zeAdha mATenI saMsAratyAganI paddhati sAthe ApaNe saMmata na thaIe teA bhale, paraMtu ene tyAga mATe preranArI lAgaNI mATe teA zaMkA na ja karI zakAya. pazcimamAM pratyeka mANasane evI zeAdhanA samaya nathI maLatA. ene mATe je udAsInatA pravarte che tenA svIkAra mATenuM bahAnuM paNu Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugarA tathA satAnA samAgamamAM 271 tenI pAse sAru che. kAraNake te jANe che ke te bhUla karatA haze tApaNu, AkhAya kha'DanI sAthe bhUla karI rahyo che. kAraNake AjanA zaMkAzIla yuga satyanI zeAdhane kSullaka gaNe che, ane ApaNI sarvottama kSaNAmAM je kSullaka lAge che tevI vastuonI pAchaLanA prakhara prayatmAmAM peAtAnI zakitanA vyaya kare che. game tema paNa ApaNane evuM nathI lAgatuM ke jIvananA sAcA ane zeAdhavA jIvana vyatIta karanArA gheADAka mANasA, judAjudA keTalAya raseA ke viSayeA pAchaLa zaktionA vyaya karatA ane satyanI zeAdha mATe bhAgye ja kadI vicAratA lekA karatAM, vamAnakALanA prazno saMbadhI sAcA abhiprAyA bAMdhI zakatA hAya che. mArA kAmathI judA evA khInna ja kAmane mATe eka vAra eka pazrimavAsIe paMjAbanA sapATa pradezanI mulAkAta lIdhelI, paraMtu tene maLelA mANaseAe tene juThThA ja pATA para caDAvI dIdho, ane e peAtAnA mULa hetune bhUlI javAnI aNI para AvI pahoMcyA. sikaMdaranI icchA peAtAnA mulaka karatAM vadhAre meATA mulaka para zAsana karavAnI hatI. e sainikanA svAMgamAM AvelA paraMtu enI kArakirdI philasUfa tarIke purI thaze evuM lAgavA mAMDayu. peAtAnA rathane himAcchAdita parvatA tathA garama raNAmAMthI ghara tarapha laI jatI vakhate sika MdaranA magajamAM kevA vicArA UThatA ho enuM anumAna karavAnA prayatna meM vAraMvAra karI joyA che. e samajavAnuM kAma kaparuM nathI ke peAtAnA saMsargamAM AvelA saMtapuruSo ane yeAgIethI mugdha thayelA tathA temane AturatApUrvaka prazno pUchavAmAM ane emanA tattvajJAnanI ekadhArI carcA karavAmAM divaseA pasAra karanArA e grIka rAjA jo emano vacce thADAMka vadhAre varase rahI zakayo hAta tA peAtAnI nItinA navA pheraphArothI pazcimane Azrayacakita karI deta. dezanA AdarzIvAda ane dezamAM rahelI AdhyAtmikatAne jIvata rAkhavAnA prayAsa karanArA saMtapuruSonA va` Aje paNa jovA nathI Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra72 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM maLatuM ema nahi. anicchanIya tanI pradhAnatA hoya e saMbhavita che. enuM kAraNa vakhatanI vidhvaMsakArI, patanazIla pravRtti che. enA anivArya pariNAmarUpe adhaHpatananAM cihno jovA maLe che. paraMtu ene lIdhe vadhAre pramANamAM prakAzI UThanArA sAcA saMtonA avazeSa jevA bAkInA saMto pratye AMkhamIMcAmaNAM karyuM nahi cAle. sAdhuomAM evI AzcaryakAraka vividhatA jovA maLe che ke jemane lIdhe AkhAya sAdhuvarga para yaza ke apayazanuM lebala lagADavAnuM ThIka nathI lAgatuM. lebhAgu khuzAmatakhora sAdhupuruSanI parIkSA deza mATe mahAna AzIrvAdarUpa puravAra thaze evI khAtarI ApanArA garama magajanA zaherI vidyArthIonuM valaNa huM samajI zakuM chuM. enI sAthe mATI uMmaranA ne zAMta zaheramAM rahetA namra mAnavonI e vAtane paNa samajI zakuM chuM ke bhAratIya samAjamAM je saMtapuruSenuM dhyAna nahi rakhAya ke saMtapuruSone sthAna nahi hoya to tenI kiMmata kazI nahi rahe, bIjI dRSTie jotAM e samasyA bhAratane mATe mahatvanI che. kAraNa ke Arthika musIbata keTalAMka navAM mUlyAMkane karavAnI pharaja pADe che. sAdhupuruSo dezamAM koI agatyanuM Arthika kAma nathI karatA. vezapalaTAvALA ajJa athavA abhaNa loko gAmaDAMomAM bhaNyA kare che ane keTalAMka zaheramAM prasaMgocita bharAtA dhArmika meLAomAM bhAga le che. bALakane mATe te kutUhalakAraka ne moTAne mATe uddhata, durAgrahI bhikSaka jevA thaI paDe che. potAne maLe che tenA badalAmAM temanI pAse ApavA jevuM kAMI ja na hovAthI te samAjane mATe bhArarUpa che. te chatAM keTalAka kharekharA umadA AtmAo paNa che jemaNe IzvaranI zodha mATe UMcA hoddAone tathA saMpattine paNa tyAga karyo che. jayAM jAya che tyAM potAnA saMparkamAM AvanArAnI unnati karavA te prayAsa kare che. cAritrayanI kAMIka paNa kiMmata hoya to, potAne tathA bIjAne upara uThAvavAnA temanA prayatna temane maLatA roTInA TukaDA ke bhAtanI thALI jeTalA mUlyavAna te jarUra kahI zakAya. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA saMtonA samAgamamAM raUra upasaMhAramAM eTaluM kahI zakAya ke sAdhu sAdhune mithyA aMcaLo oDhanAro hoya ke sAce sAdhu parivrAjaka hoya, enI kharekharI yogyatAne kyAsa kADhavo hoya enA upalaka veza ke dekhAvanI aMdara DekiyuM karatAM zIkhavuM joIe. te ja vakhate gharanI vAra hatI ane laga kalakattAnI sAMkaDI bharacaka vastIvALI zerIomAM huM pharate hate, te ja vakhate dharatI para rAtrInA aMdhArA oLA UtarI paDyA. savAranuM darzana thavAne hajI vAra hatI. amArI gADIe bhayaMkara bhAra sAthe hAvarA sTezanamAM praveza karyo. mAIla lAMbo gADIne raste. cittAo jemAM svairavihAra karatA evA jokhamI jagatamAMthI pasAra thato. rAtrI daramiyAna amAru ejina eka cittA sAthe athaDAyuM. citto tarata ja marI gayo, ane enuM kapAI gayeluM zarIra sTezane lAvavAmAM AvyuM. enuM phATI gayeluM mAMsa enI lekhaMDI kAyAmAMthI sahelAIthI bahAra AvatuM nahotuM. paraMtu AgaLa deDatI jatI gADImAM mArI zodhamAM mArgadarzaka thAya evo eka phaNago phaTI nIkaLyo. bhAratanI moTA bhAganI moTI lAInanI gADIonI jema e ThaseThasa bharI hatI. je DabAmAM mane sUvAnI jagyA meLavavAnuM sadbhAgya sAMpaDayuM hatuM te aneka prakAranA mAnavothI bhareluM hatuM. e emanA kAmakAjanI carcA evI khullI rIte karatA hatA jethI e kANu che ne kevA che te tarata ja jaNAI AvatuM hatuM. eka mAnanIya musalamAne gaLAnI AjubAju baMdha baTanavALo lAMbo, kALe, rezamI keTa paherela hate. enA pAtaLA mAthA para kALI, suMdara senerI bharatakAmavALI, gALA TopI hatI. enA paganI AjubAju sapheda pAyajAmo hato, ane lAla ne lIlA tANAvANAvALA enA sarasa banAvaTavALA bUTa enA paheravezane kaLAtmaka aMta pUrI pADatA. bIjo eka pazcima bhAratane ghauMvarNo marAThI hatuM. trIje pitAnI jAtane bIjA Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ revuM bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM keTalAya lekenI peThe paisAnI dhIradhArane baMdha karo, sonerI pheMTAvALo mAravADI hato. e uparAMta dakSiNane eka majabUta bAMdhAne brAhmaNa vakIla paNa hato. e saghaLA zrImaMta hatA kAraNuM ke emanI sAthe nokara hatA. emanA e aMgata nokaro emanA trIjA varganA DabAmAMthI moTA bhAganAM sTezanethI emanI sarabharA karavAnA uddezathI bahAra nIkaLatA. | musalamAne mArI tarapha daSTi phekI, AMkha baMdha karI, ane khAlI jagyAmAM nidrA mATe jhaMpalAvyuM. marAThI mAravADI sAthe vAte vaLagyo. brAhmaNe DabAmAM hamaNuM ja praveza karyo hovAthI ene haju ThekANe paDavAnuM hatuM, mane vAte vaLagavAnI IcchA hatI, paraMtu vAta karavAlAyaka kAI na dekhAyuM. pUrva ne pazcimanI vaccene adaSTa aMtarAya mane bIjA badhAthI alaga pADato hoya evuM lAgyuM eTalA mATe, jyAre brAhmaNe "rAmakRSNanuM jIvana"nAmanA zIrSakavALI copaDI kADhI tyAre mane ghaNe ja AnaMda thayo. e nAma copaDInA pUThA para evA meTA akSare chApyuM hatuM ke mArAthI joyA vinA na rahevAyuM. huM lAlaca rokI nA zakavAthI enI sAthe vAte vaLagyA. koIe mane eka vAra evuM nahotuM kahyuM ke rAmakRSNa RSiomAM sauthI chellA athavA aMtima AdhyAtmika mahApuruSa hatA ? e muddA para meM mArA sahapravAsI sAthe vAtacIta zarU karI, ane eNe mane sAtha Apyo. ame tAtvika carcAnA uccatama zikhara para pahoMcI gayA ane bhAratIya jIvananI gharelu bAjunI vAta karatA nIce UtaryA. jyAre jyAre e RSinA nAmane nirdeza kare tyAre ene svara prema ne pUjyabhAvathI bharAI jate, tathA enI AMkha prakAzI UThatI. lAMbA samayathI samAdhistha thayelA e mahApuruSa pratyenI enI bhakti yathArtha ne zaMkArahita hatI. be kalAkanI vAta daramiyAna mane jaNAyuM ke e brAhmaNane guru mahAna rAmakRSNanA be ke traNa jIvaMta Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA saMtenA samAgamamAM raMpa ziSyomAMnuM eka che. enA e guru Azare eMsI varasanA che, ane kaMI ekAMta jaMgala pradezamAM nahi paraMtu kalakattAnA hiMdu lattAnI vacce vAsa kare che. meM emanuM saranAmuM mAgyuM. eNe e khuzIthI pUruM pADavuM. emane maLavA mATenI tamArI potAnI IcchA sivAyanI bIjI koIpaNa prakAranI eALakhANanI jarUra tyAM nahi paDe." vakIle kahI batAvyuM. ane e pramANe huM have kalakattAmAM rAmakRSNanA vayovRddha ziSya mAsTara mahAzayanA makAnanI tapAsa karavA lAge. rastAnI pAse AvelA khullA vADAmAMthI pasAra thaIne, eka moTA jUnApurANuM makAnamAM laI jatI UMcI nisaraNI pAse huM AvI pahoMce. aMdhArI nisaraNInAM pagathiyAM parathI AgaLa vadhIne cheka uparanA mALanA nAnA bAraNAmAMthI aMdara pravezyo. e eka nAno khaMDa hato ane ene daravAjo sapATa, agAsI jevA chAparA para paData. enI be dIvAle pAse besavAnI nIcI beThake hatI. eka dIpaka ane thoDAMka pustake ne kAgaLo sivAya e oraDAmAM bIjuM kazuM ja nahotuM dekhAtuM. oraDAmAM eka yuvake AvIne enA guru nIcenA mALathI upara Ave tyAM sudhI rAha jovAnI mane sUcanA karI. dasa miniTa thaI gaI. nIcenA khaMDamAMthI bahAra parasALamAM AvIne keI dAdara para caDatuM hoya evo avAja mane saMbhaLAya. mArA magajamAM tarata ja jhaNajhaNATI pedA thaI ne mane ekAeka vicAra Avyo ke e mANase potAnA vicAre mArA para kendrita karyA che. dAdara para e vyaktine pagarava saMbhaLAyo. emanI cAla atyaMta dhImI hovAthI, lAMbe vakhate e oraDAmAM AvyA, tyAre emanuM nAma jAhera karavAnI jarUra na rahI. bAIbalanAM pRSThomAMthI koI mAnanIya mukhya puruSa pragaTa thayA hoya, athavA paththarayuganI kAIka raMgaberaMgI AkRtie zarIra dhAryuM hoya, evuM lAgavA mAMDayuM. mAthe Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM TAlavALI, lAMbI sapheda dADhIvALI, sapheda mUcha, gaMbhIra mukhAkRti ane moTI mananazIla AMkhavALI, tathA 80 varasa jeTalA dunyavI jIvanane lIdhe thoDAka namI gayelA khabhAvALI e vyakti mAsTara mahAzaya vinA bIjI koI ja na hoI zake enI mane khAtarI thaI. keca para besIne emaNe mArI tarapha moDhuM pheravyuM. emanA zAMta ne gaMbhIra sAnnidhyamAM mane tarata ja pratIti thaI ke haLavI vAto, vinoda ke ThaThThAmazkarI tathA mArA aMtaramAM avAranavAra utpanna thatA bhayaMkara doSadarzana ane gherA zaMkAvAdanA uccAraNane avakAza ahIM nathI lAgato. IzvaranI saMpUrNa zraddhA ane cAritryanI uttamatAnA subhaga samanvayane pariNAme pedA thayeluM emanuM vyaktitva emanA darzana mAtrathI sau koIne dekhAI Ave tema hatuM. saMpUrNa zuddha uccAraNavALA aMgrejImAM emaNe mane saMbodhana karyuM. "tamAruM svAgata karavAmAM Ave che." emaNe mane pAse AvavAnI ane emanA ja keca para besavAnI AjJA karI. thoDIka miniTa sudhI emaNe mAro hAtha pakaDI rAkhe. mAre paricaya ApavAnuM ane mArA AgamananuM prayojana kahI batAvavAnuM mane ucita lAgyuM. mAruM kartavya pUruM thayuM eTale emaNe mAre hAtha pharI vAra mAyALutAthI dabAvyo ane kahyuM : mahAna zaktie tamane bhAratamAM AvavAnI preraNuM karI che, ane e ja zakti tamane amArA dezanA saMtapuruSone samAgama karAvI rahI che. enI pAchaLa kharekharo hetu samAyelo che. ene tame bhaviSyamAM jANI zakaze. enI dhIrajapUrvaka pratIkSA kare." tamArA guru rAmakRSNa vize tame kAMIka kahI zakaze ?" tame e viSaya che che jene vize vAta karavAnuM mane sauthI vadhAre game che. e amane Azare pacAsa varasa pahelAM choDI gayA che, paraMtu emanI sukhada smRti mAre tyAga kadI nathI karI zakatI. mArA hRdayamAM kAyama mATe e e ja tAjI tathA suvAsita Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA tenA samAgamamAM 277 che. huM sattAvIsa varasane hato tyAre mane emane meLApa thayo ane emanA jIvananAM chellAM pAMca varasa huM emanA saMsargamAM satata rahyo. pariNAme huM eka jude ja mANasa banI gayA. jIvana pratyenuM mAruM dRSTibiMdu ja badalAI gayuM. IzvarIya rAmakRSNane prabhAva evo bhAre hatA. emanI mulAkAta lenArA sau koIne e AdhyAtmikatAthI AMjI nAkhatA. sAmAnya rIte kahIe to e emane mugdha karatA ane AnaMda ApatA. emanI hAjarImAM hAMsI karavA AvanArA jaDavAdI leke paNa mUgA banI jatA." "paraMtu evA lekene AdhyAtmikatA mATe AdarabhAva kevI rIte thaI zake ? evA AdarabhAvamAM te te mAnatA ja na hoya. meM Azcaryacakita thaIne vacce pUchyuM. mAsTara mahAzayane moDhAnA khUNuM emanA ardha simatane lIdhe kheMcAyA. emaNe uttara Apyo: be mANasee maracAne svAda cAkhyo. ekane enA nAmanI khabara nathI, ane eNe potAnA jIvanamAM enuM kadI darzana paNa nathI karyuM. bIjAne ene barAbara khyAla che, ane ene e tarata oLakhI kADhe che. chatAM baMnene ene svAda ekasarakho nahi lAge ? baMnene ene lIdhe jIbha para baLatarAne anubhava nahi thAya ? e ja pramANe rAmakRSNanI AdhyAtmika mahAnatAthI ajJAta hovA chatAM jaDavAdI leke emanI AdhyAtmikatAnA ane khA prabhAvathI prabhAvita thayA vinA ke ene svAda cAkhyA vinA na rahI zakatA." te pachI e zuM sAcesAca eka AdhyAtmika mahApuruSa hatA ?" hA. ane mArI mAnyatA mujaba ethI paNa vadhAre. rAmakRSNa eka sAdA, abhaNu athavA nirakSara puruSa hatA. e evA abhaNa hatA ke kAgaLa lakhavAnuM te bAjue rahyuM paraMtu pitAnA nAmanI bhA. A. 2. che. 18 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM sahI paNa nahatA karI zakatA. emane dekhAva saraLa hato ane emanI jIvanapaddhati ethI paNa vadhAre saraLa hatI, chatAM teo e vakhatanA bhAratanA keTalAka suzikSita ne susaMskRta mAnavonI zraddhAbhakti saMpAdana karI zakyA hatA. emanI ati virala, anubhavI zakAya evI prakhara AdhyAtmikatAnI AgaLa emane mastaka namAvavuM paDatuM. emaNe amane zikhavADayuM ke AdhyAtmikatAnI sarakhAmaNImAM abhimAna, dhana, aizvarya, dunyavI pratiSThA tathA pada kSullaka che, kazI visAtamAM nathI, ane manuSyane chetaranArI kSaNabhaMgura bhramaNa mAtra che. e divase atyaMta AzcaryakAraka hatA. avAranavAra e evI alaukika pratyakSa rIte jovA maLatI samAdhimAM utarI jatA ke e vakhate emanI AgaLa ekaThA thayelA amane ema ja lAgatuM ke e mAnava nathI paNa Izvara che. kevaLa ekAda sparzathI potAnA ziSyonI evI avasthAne anubhava karavAnI zakti paNa emanAmAM hatI e kharekhara AzcaryakAraka hatuM. e avasthAmAM pratyakSa anubhavadvArA e IzvaranA gUDha rahasyanuM jJAna meLavatA. paraMtu mane emaNe kevI rIte prabhAvita karyo e kahI batAvuM. meM pazcimanI paddhati pramANe zikSaNa meLaveluM. mAruM magaja bauddhika abhimAnathI bhareluM hatuM. kalakattAnI kolejomAM meM jude jude vakhate aMgrejI sAhitya, itihAsa ane arthazAstranA prophesara tarIke kAma kareluM. kalakattAthI thoDAka mAIla para nadIkAMThe AvelA dakSiNezvaranA maMdiramAM rAmakRSNa nivAsa karatA hatA. vasaMtaRtunA eka avismaraNIya divase tyAM mane emanI mUlAkAtane ane emanA svAnubhavane pariNAme pedA thayelA AdhyAtmika vicAro sIdhIsAdI bhASAmAM sAMbhaLavAno lAbha maLyo. emanI sAthe dalIlamAM UtaravAne nirbaLa jevo prayAsa meM karI joyo, paraMtu emanI pavitra hAjarImAM mAruM moDhuM tarata ja baMdha thaI gayuM. enI asara mArA para eTalI badhI UMDI paDI ke ene zabdomAM vyakta na karI zakAya. meM emanI avAranavAra mulAkAta levA mAMDI. dIna jevA dekhAtA namra ne divyA Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugarA tathA satAnA samAgamamAM eka puruSathI dUra rahevAnuM mAre mATe azakaya thaI paDayu.. chevaTe rAmakRSNe eka divasa hasatAM hasatAM kahevA mAMDayuM : 239 * eka mArane barAbara cAra vAgye aphINanI gALa ApavAmAM AvI. khIje divase e krIthI barAbara e ja vakhate AvI paheAMcyA. e aphINanA ghenamAM hatA ne bIjI gALI levA AvI pahoMcyA hatA. * eka rIte jotAM e sAcu' hatuM. rAmakRSNanI saMnidhimAM mane je sukhada anubhaveA thatA te pahelAM kadI paNa nahAtA thayA. eTale emanI pAse huM vAraMvAra javA mAMDavo emAM kAI Azcarya che kharuM ? evI rIte kevaLa prasaMgeApAtta AvatA mulAkAtIo karatAM alaga tarI AvIne huM emanA khAsa ziSyAmAMnA eka thayA. mArA gurue mane eka vAra kahyuM ; tArI AMkhanAM, tArA kapALanAM ane tArA caherAnAM lakSaNA parathI huM joI zakuM chuM ke tuM yAgI che. eTalA mATe kAma karatAM karatAM manane IzvaramAM joDeluM rAkha. mAtApitA, strI ne saMtAna sAthe tArAM peAtAnAM heAya tema rahIne emanI sevA kara. kAcamA sarovaranA pANImAM tare che paNa enuM mana kinArA paranAM enAM IMDAMmAM lAgyuM hAya che, evI rIte dunyavI kAma karatAM karatAM manane IzvaramAM rAkha.' * eTalA mATe, amArA gurunA dehavilaya pachI, meTA bhAganA bIjA ziSyAe svecchApUrvaka saMsAratyAga karIne bhagavAM vastro dhAraNa karyAM ane bhAratava mAMthI rAmakRSNane saMdeza vahetA karavA peAtAnI jAtane taiyAra karI tyAre paNu, meM mAruM kAma na cheDayuM ne zikSaNakSetre mArI sevA cAlu rAkhI. chatAM saMsAramAM rahyA chatAM enAthI alipta rahevAnA mArA nirNaya evA bhAre hatA ke keTalIka vAra madhyarAtrI daramiyAna seneTa hAusanI khullI parasALamAM jaIne tyAM rAtrI vyatIta karavA mATe ekaThA thayelA zaheranA ghara vagaranA bhikhA Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM rIonI sAthe huM sUI jato. ene lIdhe kAmacalAu vakhata mATe paNa mane anubhavavA maLatuM ke huM eka saMpatti vagarane manuSya chuM. "rAmakRNa te vidAya thayA che, paraMtu bhAratamAM pravAsa karazo. tematema emanA zarUAtanA ziSyonI preraNAdvArA karAtI sAmAjika keLavaNa, auSadhi tathA jIvadayAne lagatI pravRttiomAMthI keTalIka darzana tame karI zakaze. e ziSyomAMnA moTA bhAganA ziSya paNa have vidAya thaI gayA che. e abhuta mahApuruSanI asarathI jemanAM hadaya ane jIvananAM parivartana thayAM hoya evA lokonI saMkhyAne khyAla tamane eTale jaladI nahi AvI zake. kAraNake emane saMdeza eka ziSyadvArA bIjA ziSyane paraMparAgata ApavAmAM Avyo che. e ziSyoe ene jeTalI vyApaka rIte phelAvI zakAya eTalI vyApaka rIte phelAvyo che. emanAM aneka upadezavacane baMgALImAM lipibaddha karavAnuM mane sadbhAgya maLyuM che. e chapAyelA pustakane baMgALanA lagabhaga pratyeka gharamAM sthAna maLyuM che, ane enA anuvAde bhAratanA bIjA bhAgamAM pahoMcI gayA che. enA parathI tamane samajAze ke rAmakaNanI asara emanA najIkanA ziSyonA nAnakaDA maMDaLane vaTAvIne keTalI badhI dUra pahoMcI gaI che!" mAsTara mahAzaya pitAnuM lAMbuM vaktavya pUruM karIne zAMtimAM DUbI gayA. emanA mukha tarapha meM pharIthI joyuM to e mukha paranA binahiMdu rUparaMgathI mane navAI lAgI. mAruM mana eziyA mAInoranA nAnakaDA rAjayamAM jaI pahoMcyuM, jyAM IjharAyalanAM saMtAne emanI musIbatomAMthI kAmacalAu chuTakAro meLavatAM. emanI vacce rahIne emane upadeza ApatA AdaraNIya payagaMbararUpe mAstara mahAzayanuM rekhAcitra mArI sAme UbhuM rahyuM. e keTalA badhA udAtta ane mobhAdAra dekhAya che! emanI bhalAI, prAmANikatA, zIlavRtti, pavitratA ane nikhAlasatA pAradarzaka che. potAnA AtmAnA avAjane anusarIne lAMbA kALa sudhI jIvanArA mANasamAM je Atmagaurava heya te emanAmAM jovA maLe che. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA satanA samAgamamAM 281 , "mane vicAra thAya che ke kevaLa vizvAsanA AdhAra para na jIvI zakanArA paraMtu buddhi ane tarkane tapta karavAnI icchAvALA mANasane rAmakRSNa zuM kahyuM heta ? " emaNe ene prArthanA karavA kahyuM hatuM. prArthanAnI zakti ghaNuM prabaLa che. rAmakRSNa pote paNa dhArmika saMskAravALA AtmA ne mekalI ApavA mATe Izvarane prArthanA karelI, ane pachI tarata ja pAchaLathI emanA bhakto ke zikhyo thanAra AtmAo AvavA mAMDyA." paraMtu keIe prArthanA karI ja na hoya to ?" prArthanAne upAya chelo che. mANasane mATe chevaTane raste e ja rahe che. buddhi jyAM niSphaLa jAya che ke nAsIpAsa thAya che tyAM prArthanA madada kare che.' - "chatAM koI tamArI pAse AvIne kahe ke enI prakRtine prArthanA nathI phAvatI, te tame tene zI salAha Apaze ?' meM namratApUrvaka kahevAnuM cAlu rAkhyuM. te pachI te Atmika anubhavanI prApti karI cUkelA sAcA saMtane vAraMvAra samAgama kare. emane satata samAgama enI suSupta Atmika zaktine jagADavAmAM madadarUpa thaze. ucca koTinA puruSo ApaNuM manane ane ApaNI IrachAone daivI hetu tarapha vALI de che. te uparAMta, Atmika jIvananI utkaTa IcchAne utteje che paNa kharA. eTalA mATe evA purUSone saMga pahelA pagathiyA tarIke, ane rAmakRSNa pote kahetA tema ghaNI vAra chelA pagathiyA tarIke paNa, ghaNe agatyanuM che.' evI rIte ame uttama ne pavitra viSayonI ne zivasvarUpa Izvara vinA mANasane bIjI rIte zAMti na maLI zake tenI vAto karI. e AkhIye sAMja daramiyAna judA judA mulAkAtIo AvyA karyA, Akhare Akheya nAne oraDo mAsTara mahAzayanA bhaktothI Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM bharAI gayuM. rAte paNa e AvavA mAMDyA ne emanA gurune pratyeka zabda sAMbhaLavA mATe cAra mALanA e makAnane dAdaro caDatA rahyA. thoDA vakhata sudhI te meM paNa emanI sAthe joDAvA mAMDayuM. mAsTara mahAzayanAM pavitra vacane sAMbhaLavAnI IcachA karatAM vadhAre te emanI hAjarImAM phelAtA Atmika ojasamAM snAna karavAnI IcchAthI prerAIne huM paNa tyAM pratyeka rAte javA lAgyuM. emanI AjubAjunuM vAtAvaraNa zAMta ane suMdara tathA saraLa ane snehamaya hatuM. ema lAgatuM hatuM ke emane kAIka aMdaranI dhanyatA maLI cUkI che ane ene prakAza spaSTa che. emanA zabdone huM keTalIya vAra bhUlI jatuM, paraMtu emanuM kRpApUrNa vyakitatva mArAthI bhUlI na zakAtuM. emane je vastu vAraMvAra rAmakRSNa pAse kheMcI jatI te mane emanI pAse kheMcI javA mAMDI, ane mane samajAvA lAgyuM ke ziSya jyAre mArA para ATaluM AkarSaNa jamAve che tyAre gurune prabhAva keTalo badho prabaLa haze! chelI sAMje keca para emanI bAjumAM sukhapUrvaka beThe tyAre vakhata kyAM vItI gayo tenI khabara na paDI. kalAka para kalAka pasAra thato rahyo. amArI vAtacIta daramiyAna mUgA rahevAne zAMta samaya na maLyo, chatAM e lAMbe vakhate AvI pahoMcyo. e pachI e saddaguru mAre hAtha pakaDIne mane emanA makAnanA agAsI jevA chAparA para laI gayA. tyAM suMdara cAMdanImAM kUDAM tathA ghaDAomAM UgelA moTA choDavAonI goLAkAra goThavaNI mArI najare paDI. nIce daSTipAta karatAM kalakattAnAM makAnonI hajAre battIone prakAza dekhAvA lAge. | caMdra pUrepUre khIlI UThaDyo hato. mAsTara mahAzayane enI tarapha saMketa karyo ane thoDA vakhata sudhI zAMta prArthanAmAM mana parovyuM. emanI prArthanAnI pUrNAhuti sudhI huM emanI bAjue dhIrajapUrvaka Ubhe rahyo. emaNe mArI tarapha pharIne emane AzIrvAda Apato hAtha UMce karyo ane dhImethI mArA mastaka para mUkyo. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA tenA samAgamamAM 283 jo ke huM dhArmika nahoto paNa e devadUta jevA puruSane namratApUrvaka namI paDyo. satata zAMtinI keTalIka vadhAre paLo pasAra thayA pachI e mRdu svare bolyA : | mAruM jIvanakArya have lagabhaga pUruM thayuM che. Izvare A zarIrane je kAma karavA ahIM mekaleluM te kAma teNe meTe bhAge pUruM karyuM che. huM vidAya thAuM te pahelAM mArA AzIrvAdane svIkAra kare." (mAre kahevuM joIe ke e pachI thoDAka vakhatamAM ja mane emanA mRtyunI mAhitI maLI.) emaNe mArA aMtarane vicitra rIte halAvI nAkhyuM. UMghavAno vicAra choDI daIne meM keTalIya zerIomAM pharavA mAMDayuM. chevaTe jyAre huM eka moTI masijada pAse pahoMcyA ane madhyarAtrInI nIravatAmAM nIkaLato "Izvara sauthI zreSTha che ne gaMbhIra dhvani mAre kAne paDyo, tyAre mane vicAra thayo che jene huM vaLagI rahyo chuM te bauddhika saMzayavAdamAMthI mukta karIne je kaMI mane saraLa zraddhAvALA jIvana para lagADI zake tema hoya tema te mAsTara mahAzaya ja che emAM zaMkA nathI. tame emanAthI vaMcita rahyA. tamAre mATe emane maLavAnuM kadAca nahi nirmAyuM che. kene khabara che ?" e zabdo kahenArA kalakattAnI eka hospiTalanA hAusa sarajana DaoNkaTara baMdopAdhyAyanA hatA. zaheranA sauthI hoziyAra tabIbemAMnA e eka gaNAtA. emaNe cha hajAra eparezana karelAM. emanA nAmanI pAchaLa keTalIya DigrIo hatI. mane maLelA haThayoganA thoDAka jJAnanI emanI sAthe maLIne saMbhALapUrvaka jhINavaTabharI cakAsaNI karavAmAM mane ghaNe AnaMda maLela. ganA viSayane buddhinI bhUmikA parathI samajavAnA mArA prayatnamAM emanI davAnI vaijJAnika tAlIme tema ja zarIrazAstrane emanA paripakava zAne mane ghaNI madada karelI. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM huM yoga vize lagabhaga kazuM ja nathI jANato. emaNe kabUla kahyuM : "tame kahe che te mAre mATe taddana navuM che. thoDA vakhata pahelAM kalakattA AvelA narasiMha svAmI sivAya bIjA keI sAcA yogIne paNa huM nathI jANato." e pachI meM e yogInA nivAsa vize pUchaparacha karI tyAre A nirAzAjanaka javAba maLyo : "narasiMha svAmI kalakattAmAM jhaLakyA, emaNe halacala macAvI, ane koNa jANe kayAM jatA rahyA. mane lAge che ke ahIM AvatAM pahelAM e ekAeka emanA keI ekAMta AzrayasthAnamAMthI bahAra nIkaLyA haze. eTale pachI paNa tyAM ja gayA haze." je kAMI banyuM te jANavAnuM mane mana thAya che." DA vakhata mATe e zaheranI vAtano viSaya banI gayA. mAdhupuramAM ekAda be mahinA pahelAM kalakattA yunivarsiTInI presiDansI kolejanA kemisTrInA prophesara . niyogIne emane paricaya thayela. DaoN. nigIe emane jherI eNsiDanAM ceDAMka TapakAM cATatA ane dhagadhagatA aMgArAne moDhAmAM ThAMsIne bharatA tathA te bujhAI jAya tyAM sudhI emAM rAkhatA joyA. e joIne ThekaTarane rasa vadhyo. emaNe yogIne kalakattA AvavA samajAvyA. yunivarsiTIe mAtra vaijJAnika ane DokaTaranI sabhA AgaLa narasiMha svAmInI zaktionuM jAhera digdarzana goThavyuM. mane paNa temAM hAjara rahevAnuM AmaMtraNa apAyeluM. presiDansI kolejanA phijhikasa thiyeTaramAM e samAraMbha goThavAyela. amArAmAMnA keTalAya TIkAtmaka valaNa dharAvatA. tamane khabara che te mujaba, mAruM dhyAna dhaMdhAkIya abhyAsa para kendrita thayeluM hovAthI, dharma, yoga ane evI bIjI vAtone vicAra meM ghaNo ocho karyo che. gI thiyeTaranI vacce UbhA rahyA. emane kelejanI pragazALAnA jaththAmAMthI kADhelAM jhera ApavAmAM AvyAM. pahelAM ame emane salpharaka esiDanI bATalI ApI. emaNe enAM thoDAMka TIpAM Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugaro tathA saMtanA samAgamamAM 285 pitAnI hatheLImAM pADyAM ane emane jIbhathI cATI lIdhAM. pachI emane sakhata kArbolika eNsiDa ApavAmAM AvyuM. ene paNa e cATI gayA. ame emane peluM poTAziyama sAyanAIDa nAmanuM tIvra jhera ApI joyuM. paraMtu ene paNa e saheja paNa saMkoca vinA gaLI gayA. e Akhoya prayoga AzcaryakAraka ane na mAnI zakAya tevo hato, chatAM amArI AMkhanA pratyakSa purAvAne mAnyA sivAya chUTako nahoto. bIje mANasa jethI vadhAremAM vadhAre phakta traNa ja miniTamAM marI jAya eTale paTAziyama sAyanAIDa levA chatAM emane dekhItI rIte ja koI jAtanI IjA nahotI pahoMcI. UlaTuM, e smitapUrvaka UbhA hatA. e pachI eka jADI kAcanI bATalI teDavAmAM AvI ane enA TukaDAne pAvaDara sAthe lasoTI nAkhavAmAM AvyA. narasiha svAmI dhImethI mArI nAkhanAra e pAvaDara gaLI gayA. e vicitra khorAka lIdhA pachI traNa kalAke kalakattAnA amArA eka DokaTare yogInA peTamAM paMpa lagADIne emanA peTanA sattvane bahAra kADhayuM. peTamAM jheranI hayAtI sApha jaNAI AvI. bIje divase emanA maLamAM pAvaDaravALe kAca dekhAyo. amArI kasoTI taddana prAmANika ane zaMkA vagaranI hatI. salpharIka esiDanI zaktine khyAla eka tAMbAnA sikkA para enI mAraka asarane prayoga karI batAvIne ApavAmAM AvyuM. yogInA prayoga vakhate hAjara rahenArAomAM eka nebala prAIjhanA vijetA vikhyAta vaijJAnika sara sI. vI. rAmana paNa hatA. emaNe e AkhAya prayogane AjanA vijJAnane mATe paDakArarUpa kahI batAvyo. pitAnA zarIra sAthe pote AvI TachATa kevI rIte laI zake che evA amArA praznanA uttaramAM narasiMha svAmIe jaNAvyuM ke ghera jaIne tarata ja pote samAdhimAM besI jAya che ane mananI UDI ekAgratAkAra jheronI mAraka asarane mukAbale kare che. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM oSadhizAstranA AdhAra para tame A vize koI khulAso karI zake che ?" DekaTare mAthuM dhuNAvyuM. nA. ene khulAso huM nathI ApI zakato. A badhuM joIne huM pUrepUro mUMjhavaNamAM mukAI gayo chuM." ghera AvIne mArI peTI kholI meM noTabuka zodhavA mAMDI. emAM meM pelA aDiyAra nadInAgI brahma sAthenI vAtacItanI noMdha karelI. enAM pRSTho pheravatAM chevaTe mArI najare noMdha paDI H "e uttama abhyAsano AdhAra lenArane game tevAM bhayaMkara jhera paNa kazI hAni nathI karI zakatAM. e abhyAsa amuka cokkasa prakAranAM Asana, prANAyAma, IcchAzakti tema ja mananI ekAgratAnI kriyAene saMyukta abhyAsa hoya che. amArI paraMparA pramANe, enI madadathI siddha puruSa potAnI IcchA pramANenA padArtha ke jhera paNa kaI jAtanI takalIpha vinA svAhA karI javAnI zakti meLave che. prayoga atyaMta agharo che ane enI zakyatAne sAcavI rAkhavA niyamita rIte karA joIe. eka vayovRddha puruSe eka vAra mane banArasamAM rahetA ane koI paNa prakAranA nukasAna vagara jaththAbaMdha jhera pI zakatA yogInI mAhitI ApelI. e yogInuM nAma tailaMga svAmI hatuM. e divasemAM zaheramAM e suprasiddha hatA. paraMtu ghaNAM varaso pahelAM emanuM mRtyu thayuM che. tailaMga svAmI zarIrasaMyama athavA haThayogamAM atyaMta AgaLa vadhelA mahAna siddhapuruSa hatA. varaso sudhI e gaMgAnA taTa para lagabhaga nagnAvasthAmAM rahyA, paraMtu emaNe maunavrata dhAraNa karyuM hovAthI kaI emanI sAthe bhAgye ja vAta karI zakatuM." thoDA vakhata pachI narasiMha vAmI kalakattAmAM pAchA AvelA tyAMthI e raMguna tathA barmA gayA. tyAM paNa emaNe evA ja prayoga karI batAvyA. paraMtu mulAkAtIonI ociMtI bhIDa thavAthI, ghera pahoMcyA pachI dara vakhatanI jema samAdhimAM besavAnuM cUkI gayA. ene pariNAme emanuM karUNa mRtyu thayuM.) Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdugara tathA saMtanA samAgamamAM 287 e viSayanI mAhitI mane brahma mAraphata jyAre pahelI vAra maLI tyAre jheranI sAthe chUTachATa levAnI vAta mane azakya ane na mAnavA jevI lAgelI. paraMtu zuM zakya che ne zuM nathI e saMbaMdhI vicAronI meM pahelAM bAMdhelI maryAdAo have jarAka hAlavA lAgI. yogIonAM na mAnavA jevAM ane moTe bhAge samajI na zakAya tevAM gahana kAma, joIne huM keTalIka vAra vismayamAM paDI gayo chuM. chatAM kone khabara che, kadAca e evAM gUDha rahasyonuM jJAna dharAve che jemanI zodha karavA ApaNe pazcimavAsIo hajAro prayogazALAonA prayogo dvArA nirarthaka rIte prayatno karIe chIe ? Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa khagAlamAMnA paribhramaNa daramiyAna mane maLelA anubhavAne lipibaddha karyA vinA ja huM AgaLa vadhIza, ane peAtAnA parvatIya maThamAM AvavAnuM AmaMtraNa ApanAra traNa tibbatI lAmAe sAthenI mArI aNudhArI mulAkAtAnI vigatAmAM paNa nahi Utaru', kema ke banArasanA pavitra zaheramAM pravezavAnI mane utsukatA che. zaheranI pAsenA meATA leAkhaDI pula para gADI garjanA karatI AgaLa vadhavA mAMDI. ene avAja jUnIpurANI, eka ja svarUpamAM rahenArI prAcIna samAjavyavasthA para AdhunikatAnA eka vadhAre AkramaNanA saMdeza ApatA hatA. paradezI ane nAstika leAkeA ga`gAnA AsamAnI raMganAM vAdaLI jevAM pANImAM susavATA karatI sTIma boTA calAvavA mAMDayA. eTale pavitra gagA vadhAre vakhata sudhI bhAgye ja pavitra rahI zake tema hatI. tyAre have banArasa AvI gayu...! paraspara haDaselA mArIne bhIDamAMthI AgaLa vadhatA yAtrIonA meATA TALAmAMthI pasAra thaIne huM sTezananI bahAra UbhelI eka ghoDAgADImAM besI gayeA. dhuLiyA rastA parathI pasAra thatI vakhate vAtAvaraNamAMnA eka navA tattvanI mane khabara paDI. me enI upekSA karavAnI keAziza karI joI, paraMtu enA vadhatA jatA dabANane lIdhe mAruM dhyAna enI tarapha gayA vinA na rahI zakayuM. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasane AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSe 289 , A bhAratanuM sauthI pavitra zahera che, paraMtu e atyaMta gaMdhathI bhareluM che. banArasa bhAratanuM sauthI prAcIna vasatIvALuM zahera gaNAya che. enI suvAsa enI prasiddhine sAcI kahI batAve che. enI durgadha. yukta havAne bacAva karI zakAya tema nathI. huM hiMmata hAravA mAMDyo. gADIvAnane huM evo Adeza ApuM ke mane sTezane pAchuM laI jAya ? AvI bhArekhama kiMmata cUkavIne pavitratAnI prApti karavA taddana nAstika thavuM zuM nathI sAruM ? ane e pachI mane vicAra Avyo ke A nIrasa bhUmimAM vakhatanA vItavAnI sAthe mANasa bIjI keTalIya aparicita vastuonI sAthe anukULa thaI jAya che tema, A havAnI sAthe paNa anukULa thaI jato haze. paraMtu banArasa ! tuM bhAratIya sabhyatAnuM sarvottama sthaLa hoya topaNa, nAstika gaNAtA gerAo pAsethI kAMIka zIkhIne tArI pavitratAmAM thoDIka svacchatA paNa bhaLavA de ! mane jANavA maLyuM ke durgadhInuM eka kAraNa to e che ke rastAo mATI tathA chANanA mizraNathI lIMpelA che. ane bIjuM kAraNa e che ke zaherane pharatI jUnI khAIne upayoga keTalIya peDhIothI vadhArAnI gaMdakIne Dhagale karavA mATe karavAmAM Avyo che. bhAratIya itihAsanA AdhAra para banArasa I. sanAM bArase varaso pahelAM eka jANItuM zahera hatuM. madhyayugamAM dharmapremI aMgrejo jevI rIte kenTarabarInA pavitra zaheranI yAtrA karatA tevI rIte banArasanA pavitra tIrthasthAnamAM bhAratavAsIo dezanA pratyeka pradezamAMthI ekaThA thAya che. hiMduo garIba ke amIra game tevA hoya to paNa enA AzIrvAda levA Ave che. ane e rogI tathA duHkhI ahIM AvIne pitAnA aMtima divaso pUrA kare che, kAraNake e sthaLamAM mRtyu thavAthI mukti maLe che. bIje divase meM jUnA kAzImAM pagapALA pharavA mAMDayuM. hiMduo e zaherane kAzI kahevAnuM vadhAre pasaMda kare che.) ne tyAMnI vAMkIcUMkI Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 bhAratanA AdhyAtmi rahasyanI khejamAM bhulabhulAmaNIvALI zerIo joI. mArA bhramaNanI pAchaLa eka hetu hato. mArA khissAmAM je kAgaLa hato temAM camatkAro karanArA eka yegInA gharanuM ThekANuM lakheluM hatuM. emanA ziSyane mane muMbaImAM meLApa thayele. ghoDAgADI na nIkaLI zake evI sAMkaDI zerIomAM thaIne huM AgaLa vadhyo. judI judI jAtinAM lekethI bharacaka bharelA, asaMkhya mAkhIo tathA kUtarAMone lIdhe dhAMdhalavALA lAgatA, gIca bajAromAMthI meM mAga karyo. dhoLA vALa tathA besI gayelI chAtIvALI vRddhAo; UjaLAM ghauMvarNA gAtro tathA suMvALAM zarIrovALI yuvatIo; mALA pheravatA ane kadAca pacAsa hajAra vAra japI cukAyelA maMtrane japa karatA yAtrIo; bhasma coLelA phIkA dekhAtA meTI uMmaranA sAdhuo; tathA evAM bIjAM strIpuruSa sAMkaDA rastAo para jamA thayelAM hatAM. dhamAla, avAja ane vicitratAthI bharelI zerIomAMthI AgaLa vadhatAM huM Akasmika rIte suvarNa maMdira pAse AvI pahoMcyA. bhAratabharanI dharmapremI prajAmAM e prakhyAta che, bhasma cALelA vicitra dekhAvanA, pazcimavAsInI najaramAM upekSA jagADanArA. sAdhuo pravezadvAranI AjubAju nIcA namatA dekhAyA. bhakato agaNita saMkhyAmAM aMdara ane bahAra AvatAjatA hatA. emanAmAMnA keTalAkanA hAthamAM suMdara phUlamALAo hatI. tene lIdhe dazya atyaMta AnaMdakAraka lAgatuM hatuM. dhArmika leke maMdiramAMthI bahAra nIkaLatI vakhate bAraNAnA paththaranA uMbarAne mAthuM aDADatA ane pAchaLa pharIne mArA jevA gorA nAstikane joIne thoDI vAra mATe Azcaryane anubhava karatA. emanI ane mArI vaccenA adaSTa aMtarAyane eka vAra pharIthI mane khyAla Avyo. - senAnI jADI cAdaranA banelA be dhummaTa tIkhA sUryaprakAzamAM camakI rahyA hatA. bAjunA mInArA para piokAro pADatA popaTe UDI rahyA hatA. suvarNamaMdiramAM zaMkara bhagavAnanI pratiSThA karavAmAM AvelI. mane thayuM ke, jenI AgaLa A hiMduo prArthanA tathA pikAre Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 291 kare che ane jenI paththaranI pratimAne suvAsita puSpa dhare che ne naivedya arpaNa kare che e bhagavAna atyAre kyAM che? AgaLa cAlIne huM eka bIja maMdira pAse Ubho rahyo. tyAM bhagavAna kRSNanI mUrtinI pUjA thatI hatI. sonerI mUrti samakSa kapUra saLagatuM hatuM. bhagavAnanuM dhyAna kheMcavA mATe uparAuparI ghaMTArava karavAmAM Avato hato ane emane sAMbhaLavA mATe zaMkhane nAda thatA hatA. eka pAtaLA kaTTara pUjArIe bahAra AvIne mArI sAme praznArthasUcaka najare jovA mAMDyuM ane meM AgaLa cAlavAne AraMbha karyo. banArasanAM maMdire ne makAnanI aMdara asaMkhya mUrtio tathA pratimAonI gaNanA kaNa karI zake ? A gaMbhIra jevA dekhAtA, bALaka jevA lAgatA, ane chatAM keTalIka vAra prakhara tattvajJAnI jevA jaNAtA, hinduone koNa samajI ke samajAvI zake ? aMdhArI sAMkaDI galIomAM pagapALo ekale AgaLa vadhato huM pelA camatkAra karanAranuM ghara zodhavA lAgyo. chevaTe sAMkaDI galIemAMthI huM pahoLA rastAo para AvI pahoMcyo. rakhaDatA, reze bharAyelA nAnA chokarAo, yuvAno ane thoDAka puruSo lAMbI paMkitamAM mArI pAsethI pasAra thayA. emanA netAe pakaDelA vAvaTA para kazuMka UkalI na zake evA akSare lakhyuM hatuM. te vicitra pokAro pADatA hatA ane vacce vacce gIta gAtA hatA. mArI pAsethI pasAra thatI vakhate emaNe virodhI AkRti tathA tIkhI najare mArI tarapha jovA mAMDayuM. enA parathI e citravicitra saraghasa rAjakAraNane lagatuM che enI mane khAtarI thaI. chelI rAte bajAranI vacce kAI polIsa ke aMgreja nahoto dekhAto tyAre, koIe mArI pAchaLathI mane goLIe devAnI dhamakI ApI. huM tarata ja pAcho pharyo te meM bhalAbhoLA lokeAnuM ToLuM joyuM. enA avAja parathI yuvAna jevo lAgatA pile jhanUnI aMdhakAramAM kyAMka adazya thaI gayo lAgyo. eTalA mATe rastA parathI dUra adazya thatA e revabharyA saraghasane paNa meM dayAnI najare Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM jevA mAMDayuM. darekane rasa ApanArA rAjakAraNanA nAde keTalAka vadhAre leke para jAdu pAtharyuM hatuM. Akhare eka evI zerImAM praveza karyo jemAMnAM makAne moTI ne sArI bAMdhaNIvALAM hatAM tema ja AMgaNAM paNa vizALa ane svaccha hatAM. jhaDapI pagale cAlIne huM eka evA daravAjA pAse AvI pahoMcyuM jenA para vizuddhAnaMda nAma lakhavAmAM AveluM hatuM. huM e ja makAnanI zodhamAM hovAthI, enA kaMpAunDamAM pravezyo ane osarImAM ADA paDelA keI mANasanI pAse jaI pahoMcyo. e eka yuvaka hato ane enI mukhAkRti buddhimattAvALI nahotI. meM ene hindImAM pUchyuM: gurujI kyAM che? paraMtu eNe mAthuM dhuNAvIne jaNAvyuM ke evA koI puruSane e nathI jANato. meM gurunuM nAma kahI batAvyuM tepaNa mane e ja uttara maLyo. pariNAma nirAzAjanaka AvyuM chatAM meM nAsIpAsa na thavAne nirNaya karyo. mArI aMdaranA salAhakAre mane cetavaNI ApI ke yuvaka kadAca evuM mAne che ke eka aMgrejane ahIM kazuM kAma na hoI zake, ane ene khAtarI thaI che ke huM kharekhara kaIka bIjA gharanI zodhamAM chuM. enI tarapha pharI daSTi karIne meM ene mUrkha mAnI lIdhe, ane enA hAvabhAvanI paravA karyA vagara sIdhe ja makAnamAM praveza karyo. aMdaranA oraDAmAM ardhagoLAkAra vRttamAM beThelA jhAMkhA caherAvALA mANaso dekhAyA. sArAM vastrovALA mANaso nIce jamIna para ane eka dADhIvALA vRddha puruSa eka tarapha koca para Teke daIne beThA hatA. emanA AdaraNIya dekhAva ane uttama Asana parathI saheje jANI zakAyuM ke huM jemane zodhI rahyo chuM te puruSa A ja che. meM emane be hAtha joDIne namaskAra karyA. "namaste !" meM hiMdI bhASAmAM ziSTAcArasUcaka zabdoccAra karyA. mane mArI oLakhANa ApavAnuM kahevAmAM AvavAthI bhAratamAM bramaNa karatA eka lekhaka tarIke ane bhAratIya tattvajJAna ne Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 193 gavidyAnA vidyArthI tarIke meM mAro paricaya karAvyo. meM spaSTa karyuM ke mane maLelA emanA ziSya mane sArI peThe kahyuM che ke pitAnA guru pitAnI AzcaryakAraka zaktionuM jAhera pradarzana kadI nathI karatA, ane ajANyA lekenI AgaLa enA prayoge ekAMtamAM paNa kavacita ja karI batAve che. chatAM, mane e viSayamAM UMDo rasa heI, eka apavAdarUpe mArA para vizeSa kRpA karavAmAM Ave evI IcchA rAkhuM chuM. " ziSya potAnA guru mane je jAtane sahakAra ApatA hatA ethI jANe ke navAI pAmatA hoya tema paraspara tAkI rahyA ane pachI gurunI sAme jovA lAgyA. mane lAgyuM te pramANe vizuddhAnaMda sitterathI vadhAre varasanA hatA. nAnI nAsikA ane lAMbI dADhIthI emanuM meTuM suzobhita lAgatuM hatuM. emanI moTI, UMDI AMkhe joIne huM prabhAvita thaye. emanI garadana para brAhmaNanI jaI laTakatI hatI. e vRddha puruSe, huM koI sUkSmadarzaka yaMtrathI jovAnI vastu houM tema, mArA para zAMtipUrvaka daSTi sthira karI. mane mArA hRdayane kAI mahAna bhAgyazALI vastune sparza thatAM lAgyo. Akhoya oraDo ke gUDha zakitathI chavAI gayo hoya evuM lAgavA mAMDayuM, ane mane thoDIka asvasthatAno anubhava thayo. chevaTe baMgALI bhASAmAM eka ziSyane emaNe thoDAka zabda kahyA. eNe mArI tarapha pharIne jaNAvyuM ke gavarnamenTa saMskRta kelejanA prinsipAla paMDita kavirAjane dubhASiyA tarIke na lAvavAmAM Ave tyAM sudhI mulAkAta nahi thaI zake. paMDita aMgrejInuM pUruM jJAna dharAvatA hatA tathA vizuddhAnaMdanA purANA ziSya hatA. eTale amArI vacce mAdhyama banavAnI pUrI gyatA dharAvatA hatA. bhA. A, rakhe. 19 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahesyanI kheAjamAM emane laIne kAle bapAra pachI AvI jajo.' vizuddhAnaMde sUcavyuM: huM tamane cAra vAgye maLI zakIza.' 294 . mAre mATe pAchA pharyA sivAya bIjo rastA naheAtA. rastA parathI gheADAgADI karIne meM saMskRta kaeNleja tarapha prayANa karyuM. tyAM prinsipAla nahotA. kAIe jaNAvyuM ke e ghera maLI zakaze. eTale me bIjA aDadhA kalAka sudhI AgaLa saphara karI, ane Akhare madhyakALanA iTAliyana makAnanA jevA dekhAvanA eka mALanA UMcA jUnA gharamAM emanI mulAkAtanA mane lAbha maLyuM!. paDitajI uparanA eraDAmAM jamIna para beThA hatA. emanI cAre tarapha pustakA, kAgaLeA ane abhyAsaviSayaka sAmagrInA nAnA DhagalA paDavA hatA. e brAhmaNa khAsa mATuM kapALa, pAtaLuM lAMbuM nAka ane UjaLI AkRti dharAvatA hatA. emaneA caherA ziSTa ane vidvattApUrNa hatA. meM emane mArA saMdezA kahI batAvyA. zarUAtamAM emaNe thADIka AnAkAnI karI. paraMtu pachI e mArI sAthe AvavA saMmata thayA. amArI mulAkAta nakkI thaI eTale meM vidAya lIdhI. gaMgAnI pAse paheAMcIne me dhADAgADIne chUTI karI. snAna karanArA yAtrIonI sagavaDa mATe taiyAra karAyelAM pagathiyAMnI lAMbI paktivALA ghATa para meM pharavA mAMDayuM. varaseAnA vaparAzane lIdhe e pagathiyAM kharabacaDAM ane lIsAM thaI gayAM hatAM. banArasaneA nadItaTavartI pradeza keTalA badhA asvaccha ane aniyamita hatA! madiza pANI taraph namIne UbhelAM. emanA caLakatA ghummaTA UMcAM rAjamahela jevAM makAnAnI bAjumAM joI zakAtA. ane badhAM makAne prAcIna tathA arvAcIna bAMdhaNInA mizraNarUpa hatAM. purohitA tathA pravAsIo badhe jovA maLatAM. nAnakaDA, ughADA eraDAomAM peAtAnA vidyArthIone bhaNAvatA keTalAka paDitA paNuM mane jovA maLyA. eraDAonI dIvAlA dhALelI hatI. AcAryAM Asana para beThelA ane emanA saMpradAyAnA siddhAMtAne samajavAnI kAziza Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 25 karatAM vidyArthIo pUjyabhAva prakaTa karatA emanI AjubAju ToLe vaLelA dekhAtA hatA. eka dADhIvALA sAdhune joI mane ene vize mAhitI meLavavAnuM mana thayuM. e banArasanI yAtrA mATe 400 mAIla pagapALe Avelo. AgaLa jatAM mane eka bIjo vicitra mANasa jovA maLyo. eNe potAne eka hAtha varasothI UMco rAkhela. enA e kamanasIba aMganA snAyu ane sAMdhA lagabhaga mRtaprAya banI gayelA ane ene DhAMkanAruM mAMsa enA paranI cAmaDI sAthe laTakavA lAgyuM hatuM. sUryanA prakhara tApane lIdhe AvA mANasanAM magaja thoDAMka gAMDA banI gayAM che evuM mAnavA sivAya AvI vyartha tapasyAone khulAso bIjI kaI rIte ApI zakAya ? ema paNa hoI zake ke dhArmikatAthI bharapUra bharelI jAtinA AvA kamanasIba sabhyonAM magaja ekaso vIsa DigrI uSNatAmAnamAM rahevAthI asthira banI gayAM hoya. bIje divase barAbara cAra vAgye paMDita kavirAja ane huM baMne vizuddhAnaMdanA gharanA cekamAM pahoMcI gayA. moTA oraDAmAM pravezIne ame emane praNAma karyA. bIjA eka ziSyA tyAM hAjara hatA. vizuddhAnaMde mane jarA najIka javAnI AjJA karI eTale huM emanA kocanI thaDe najIka jaIne besI gayo. tamane mAre ekAda camatkAra jevAnI IcachA che?" emaNe prazna karyo. "guru deva je mArA para evI kRpA karavA mAgatA hoya to mane khUba ja AnaMda thaze.' te pachI mane tamArA rUmAla Ape. je rezamI rUmAla hoya te vadhAre sAruM.' paMDite anuvAda karI batAvyoH "phakta kAca ane sUryakiraNanI madadathI tamArI IcchA pramANenI suvAsa upajAvI zakAze.' Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahara bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM sadbhAgye mArI pAse rezamI rUmAla hatI. te temane suparata karyo. pachI emaNe kAcane nAne TukaDe lIdhe ane kahyuM ke pote sUryanAM kiraNone kendrita karavA mAge che, paraMtu kAcanA goLAnI vartamAna dazA tathA eAraDAnI DhaMkAyelI bAjune lIdhe ema karavAmAM thoDIka muzkelI che. koI ziSyane bahAranA cekamAM mokalavAthI e muzkelI dUra thaze. e potAnA hAthamAM darpaNa rAkhaze, kiraNane jhIlaze, ane khulI bArImAMthI emanuM eraDAmAM pratibiMba pADaze. - "have tamAre mATe huM havAmAMthI suvAsa pedA karIza." vizuddhAnaMde udgAra kADhyo : "tame kaI suvAsa pasaMda karaze ?" camelInI." emaNe DAbA hAthamAM mAro rUmAla lIdhe ane enA upara kAcane geLo dharyo. be sekaMDa jeTalA TUMkA gALA daramiyAna rUmAla para sUryaprakAzanuM tejasvI kiraNa ramatuM rahyuM. e pachI kAcane nIce mUkIne emaNe mane rUmAla pAcho Ave. meM ene nAke lagADyo temAMthI camelInI sumadhura suvAsa AvI rahI hatI ! meM rUmAla barAbara tapAsI joyo paraMtu emAM kaI prakAranI bhejanI nizAnI na lAgI. tenA para koI khuzabodAra pravAhI nAkhavAmAM AvyuM hoya evuM paNa na lAgyuM. mane navAI lAgavAthI meM e vRddha puruSa tarapha thoDIka zaMkAbharI dRSTie jovA mAMDayuM. emaNe e prayoganuM punarAvartana karavA kahyuM. bIjI vAra meM gulAbanuM attara pasaMda karyuM. enA prayoga daramiyAna meM emanuM bArIkAIthI nirIkSaNa karyuM. emanA pratyeka halanacalanane tathA emanI AjubAjunI jagyAne jhINavaTathI jovAmAM bAkI na rAkhyuM. emanA nAnakaDA hAthane tathA sapheda svaccha jhabhAne TIkAtmaka dRSTie jovA chatAM kazuM zaMkA jevuM na jaNAyuM. emaNe pahelAnI jema ja prayoga karIne gulAbanA attaranI khuzabo pedA karI ane rUmAlane bIjo cheDo e tIvra khuzabethI bharAI gaye. Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 297 - trIjI vAra meM kesUDAnI suvAsa pasaMda karI. e pedA karavAmAM paNa e evA ja saphaLa thayA. pitAnI saphaLatAthI vizuddhAnaMda lAgaNIvaza nahotA lAgatA. e Akheya prayoga emane rojanI ghaTanA je ke sAdhAraNa prasaMga jevo lAgato hato. emanI gaMbhIra mukhAkRti jarA paNa haLavI nahotI thatI. "have huM pote ja sugaMdha pasaMda karuM chuM." emaNe aNadhArI rIte jAhera karyuM : "huM eka evA phUlanI sugaMdha pedA karIza jenI utpatti tibeTa sivAya bIje kyAMya nathI thatI." rUmAlanA sugaMdha vagaranA bAkInA cheDA para emaNe thoDe sUryaprakAza kendrita karyo ane e vastunI siddhi thaI. emaNe cothI vAra eka evI sugaMdha pedA karI jene oLakhI kADhavAnuM mAre mATe muzkela thaI paDayuM. thoDI mUMjhavaNamAM mukAIne e sapheda rezamI rUmAla mArA gajavAmAM mUkyo. e AkhAya prayoga ane camatkArika hevAne lAgyo. emaNe e sugaMdhI dravyone pitAnI pAse chupAvI rAkhyAM haze ? emaNe potAnI kaphanImAM saMtADayAM to nahi hoya ? evuM hoya to te emanI pAse ghaNuM moTo saMgraha he joIe. kAraNake jyAM sudhI huM jAhera na karuM tyAM sudhI mArI pasaMdagInI suvAsanI emane khabara ja na paDe. ene mATe jeTalo jarUrI hoya teTalo pUrato saMgraha emanI sAdI kaphanImAM bhAgye ja samAI zake. e uparAMta, emanA hAtha kaphanInI gaDImAM eka vAra paNa nathI peThA. meM kAca tapAsI jovAnI maMjUrI mAgI. e tAranI phremamAM joDele, tAranA nAnA henDalavALA, eka taddana sAdhAraNa, vastuone meTA svarUpe batAvanAro kAca hato. enI aMdara kazuM zaMkA karavA jevuM na lAgyuM. vadhArAmAM surakSAnI eka bIjI sAmagrI paNa tyAM hAjara hatI. vizuddhAnaMdanuM nirIkSaNa kevaLa huM ja nahete karI rahyo, paraMtu Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM AjubAju kheDelA emanA cha ziSye paNu karI rahyA hatA. paDite mane jaNAveluM ke eka paNa apavAda sivAya te badhA ja pratiSThita, suzikSita ane meTI pachI tathA javAbadArIvALA mANasA che. hipneTIjhamanA AdhAra para jarUrI khulAse| maLI zake tema lAgatuM hatuM. e khulAsAnI yathArthatAneA nirNaya kaseATI karIne karI zakAya tema heAvAthI mArA utArA para pAchA jaIne e rUmAla khIjA mANasAne batAvavAne meM vicAra karyo. vizuddhAnaMda mArI AgaLa eka bIjo vadhAre meATA camatkAraprayAga karI batAvavA mAgatA hatA. eveA prayAga e bhAgye ja karatA. emaNe mane jaNAvyu` ke e bIjA prayAga mATe bhAre sUryaprakAzanI jarUra rahe che. e vakhate sUryAstanI taiyArI hatI ane saMdhyAkALa pAse AvatA jatA hatA eTale mAre mATe bIje aThavADiye bapeAre pharI vAra AvavAnuM nakkI thayuM tyAre e marelAne kAmacalAu jIvatA karavAnA AzcakAraka prayAga karI batAvavAnA hatA ! emanI vidAya laI ghera AvIne me bIjA traNa mANasAne e rUmAla batAvI joye.. dareke kabUla karyuM ke e hajI paNa sugaMdhathI bharelA che. eTalA mATe e prayAgane hipnoTIjhamanA siddhAMta lAgu pADI zakAya tema naheAtA. ene hAthacAlAkInA khela tarIke te ALakhAvI zakAya tema hatuM ja nahi. X X x X eka vAra huM pharIthI vizuddhAnaMdanA gharamAM AvI pahoMcyA. emaNe mane jaNAvyuM ke e nAnA jIvAne ja punarjIvana ApI zake che ane mATe bhAge ekAda pakSI para ja prayAga kare che. eka cakalIne gUMgaLAvIne mArI nAkhavAmAM AvI ane amArI najara sAme ekAda kalAka sudhI rAkhI mUkavAmAM AvI, jethI te kharekhara khatama thaI che enI amane khAtarI thAya. enI AMkha acaLa hatI ane enI kAyA sakhata athavA akkaDa. e nAnakaDA pakSImAM jIvananI hayAtI batAvanAruM' eka paNa cihna mane na dekhAyuM. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 99 vizuddhAnaMde potAne sUkSmadarzaka kAcanI madadathI pakSInI eka AMkhamAM sUryanuM eka kiraNa kendrita karyuM. thoDI paLe evI rIte ja pasAra thaI gaI. e vRddha puruSa potAnA anokhA kAmamAM mana parovIne besI rahyA. emanI moTI AMkha kAca para sthira thayelI, ane emanI mukhAkRti zAMta, nirvikAra tathA gaMbhIra hatI. ekAeka emanA hoTha UghaDyA ane emanA mukhamAMthI mArAthI na samajAya tevI bhASAmAM keI vicitra dhvani nIkaLavA lAgyo. thoDAka vakhata pachI pelA pakSIne zarIrane AMcako lAgavA mAMDayA. maraNanI chellI ghaDIe pahoMcelA kUtarAne meM evI ja rIte AMcakAne anubhava karatAM joyelo. pachIthI pakSInI pAMkhamAM thoDeka phaphaDATa thayo. ane thoDIka miniTamAM te cakalI pitAnA paga para UbhI rahIne jamIna para kUdavA lAgI ! kharekhara marelAne jIvananI prApti thaI! pitAnA e anokhA astitvanA pAchaLanA tabakkA daramiyAna pakSIe havAmAM UDavA mATenI pUratI tAkAta prApta karI, ane oraDAnI AjubAju UDIne thoDA vakhata sudhI eNe besavAnI navI jagyAo zodhavA mAMDI. e AkhIya ghaTanA evI te mAnyatAmAM na Ave evI hatI ke mArA tanamananI badhI ja zaktio ekaThI karIne meM pharI vAra khAtarI karI joI ke mArI AjubAjunI pratyeka vastu ane vyakti sAcI che, spaSTa che, ane bhrAmaka nathI. aDadhA kalAkanA nAjuka vakhata daramiyAna e punarjIvita pakSInA UDavAnA prayatnanuM meM nirIkSaNa karyuM. ene aMte je Akasmika karuNa aMta Avyo tethI mane pAchuM Azcarya thayuM. e nirdoSa cakalI addharathI nIce paDIne amArI AgaLa nijIva banIne DhaLI paDI. enuM halanacalana aTakI paDayuM. enI tapAsa parathI jaNAyuM ke ene zvAsa cAlatuM nahotuM ane e marI gaI hatI. "enA jIvanane tame AthI vadhAre laMbAvI zakyA ne heta ?" vizuddhAnaMdane prazna karyo. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM atyAre huM tamane AnAthI vadhAre batAvI zakuM tema nathI." emaNe uttara Apyo. paMDite mArA kAnamAM kahI batAvyuM ke bhaviSyanA prayogo dvArA ghaNuM moTI vastuone siddha karavAnI AzA che. emanA guru bIjI keTalIka vastuo paNa karI zake tema che, chatAM emanI bhalamanasAIne vadhAre paDato lAbha laIne emane rastAnA khela karanAra jevA karI mUkavAnI jarUra nathI. je meM joyuM te mane saMtoSa ApI zake tema hatuM. e AkhAya sthAnamAM emanA prabhutvanI je suvAsa phelAI hatI tene huM pharI vAra anubhavI zakyo. vizuddhAnaMdanI bIjI zaktionI vAtoe e anubhavanI lAgaNImAM vadhAre karyo. mane jANavA maLyuM ke e havAmAMthI lIlI, tAjI, drAkSa kADhI zake che ane zUnyamAMthI mIThAI bahAra lAve che. e uparAMta, kara, mAyelA kusumane e hAthamAM rAkhe che to kusumane theDI ja vAramAM enI pahelAMnI kumAza ke pahelAMnI tAjagI prApta thAya che. A bahAranA camatkAranI pAchaLa zuM rahasya chupAyeluM che ? e saMbaMdhI kazo khAsa saMketa meLavavAne ke vizeSa uttara prApta karavAno prayAsa meM karI je. ene pariNAme e khulAso maLyo je kharekhara khulAso na karI zake. enuM sAcuM rahasya banArasanA e camatkAra karanArA puruSanA corasa kapALamAM ja chupAyeluM hatuM, ane atyAra sudhI emaNe rahasyanI jANa potAnA sauthI ghaniSTha ziSyane paNa karI nahotI. emaNe mane kahyuM te pramANe emanuM janmasthAna baMgALa hatuM. tera varSanI vaye emane koI jherI jaMtu karaDayuM. emanI dazA eTalI gaMbhIra banI gaI ke emanI mAtAe emanA jIvananI AzA choDIne emane gaMgAkAMThe maravA mATe ApyA. hiMdudharma mujaba gaMgAkinArA paranI mRtyuthI vadhAre pavitra ne sukhada mRtyu bIju kAMI ja nathI. Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 301 emanA zarIrane pavitra gaMgAmAM laI javAmAM AvyuMane zekamAM DUbelAM kuTuMbIjane dAhakriyAnI taiyArI karatAM kinArA para ekaThAM thayAM. emanA zarIrane pANImAM palALavAmAM AvyuM. e vakhate eka camakAra banyo. e zarIrane jemajema UMDe ne UMDe DubADavAmAM AvyuM tema tema pANuM nIce jatuM gayuM. zarIrane upara lAvatI vakhate pANa paNa upara AvatuM ane pahelAM jevI sapATI dhAraNa karatuM. emanA zarIrane vAraMvAra DubADavAmAM AvyuM chatAM dareka vakhate pANInuM taLiyuM nIce ja jatuM gayuM. saMkSepamAM kahIe te gaMgAe potAnA mRtaHprAya mahemAna tarIke e bALakane svIkAra karavAnI nA pADI ! nadInA taTa para beThelA eka gI e ghaTanAnuM nirIkSaNa karI rahyA hatA. emaNe AgAhI karI ke bALaka haju jIvaze, mahAna banaze ane khUba bhAgyazALI banaze tathA eka prakhyAta yegI thaze. e pachI pelA jherI DaMkha para koI auSadhi ghasIne e vidAya thayA. AThame divase pAchA pharIne emaNe bALakanAM mAtApitAne kahyuM ke bALakane have saMpUrNa sAruM che. ane kharekhara hatuM paNa evuM ja. parantu vacagALAnA vakhata daramiyAna bALakamAM evo koI vicitra pheraphAra thayo ke jethI enI manovRtti tathA pravRtti badalAI gaI, ane pitAnAM mAtApitA sAthe gharamAM saMtoSa mAnIne besI rahevAne badale ene eka paribhramaNazIla yogI banavAnI tAlAvelI lAgI. e pachI mAtAne enI kAyama ciMtA rahI, ane thoDAM varasa bAda eNe ene ghara cheDavAnI rajA ApI, eTale e yugamAM siddha thayelA puruSanI zodhamAM cAlI nIkaLyA. emaNe himAlayanI pAranA tibeTanA rahasyamaya pradezamAM tyAMnA prakhyAta camatkAra karanArA sAdhuomAMthI potAne mATe yogya sadgurunI prApti karavAnI IcchAthI prerAIne praveza karyo. bhAratavAsInA manamAM e vicAra majabUta rIte ghara karI gayele dekhAya Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM che ke yogamAM AgaLa vadhavA mAganArA sAdhake enI gUDha sAdhanAmAM siddhi meLavI cUkelA keIka puruSanA ziSya thavuM anivArya che. keTalIka vAra baraphanAM bhayaMkara tophAnothI parvate dhovAI jatA tyAre e yuvAna baMgALI guphAo tathA jhUMpaDAMomAM rahetA ekAMtapremI sAdhu gurunI zodha mATe pharI vaLatA, paraMtu emane nirAzA sAthe ghera pAchA pharavuM paDatuM. evI rIte varasa vItI gayAM paNa emanI IcchA evI ja adhUrI rahI. pharI eka vAra sImA pAra karIne emaNe dakSiNa tibeTanA ThaMDA, ujajaDa pradezamAM pharavA mAMDayuM. tyAM, parvatamALAnI vaccenA eka sAdA nivAsasthAnamAM emane eka mANasanI mulAkAta thaI, ane ema lAMbA vakhatathI pote jemane zodhatA hatA te sadbharunI prApti thaI. e pachI mane peluM na mAnavA jevuM vidhAna sAMbhaLavA maLyuM jeNe mane kaTAkSayukta hAsya karato karI dIdho hota, e vidhAna sAMbhaLIne mane vismaya te thayuM ja. mane gaMbhIratApUrvaka kahevAmAM AvyuM ke tibeTanA e gurunI ummara bAra varasathI ochI nathI! eka nirAza pazcimavAsI potAne cALIsa varasane kahI batAve eTalI zAMtipUrvaka e vidhAna karI batAvavAmAM AvyuM hatuM. dIrdhAyuSanI evI AzcaryakAraka kathA mane pahelAM paNa ochAmAM ochI be vAra sAMbhaLavA maLelI. aDiyAra nadInA pegI brahma eka vAra mane kaheluM ke nepALamAM rahetA emanA guru cAraso varasanI uMmaranA che, ane pazcima bhAratamAM mane maLelA eka sAdhupuruSe jaNAveluM ke himAlayanI muzkelIthI pahoMcI zakAya tevI giriguphAmAM rahetA yogInI uMmara eTalI badhI moTI che ke emanI AMkhanI pAMpaNe uMmaranI sAthe bhArekhama banIne namI paDI che. emaNe emanI uMmara hajAra varasathI vadhAre batAvelI. e baMne vidhAnene meM atizayokti ke gapageLAmAM khapAvelAM, paraMtu mAre have emanuM punarAvartana karavAnI jarUra paDI, kAraNa ke mArI AgaLa Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA sa'tapuruSa 303 beThelA e mahApuruSe amRtamaya jIvananA mAnI prApti karI hoya evA saMketa karyo. tibeTanA e gurue yuvAna vizuddhAnaMdane hayeAganA siddhAMtA ne sAdhaneAnI dIkSA ApI. e kaThAra abhyAsane pariNAme ziSyane asAdhAraNa zArIrika ane mAnasika zaktionI prApti thaI. emane emanA kahevA pramANe sUvijJAnanu' paNa zikSaNa ApavAmAM AvyuM. himAcchAdita pradezanA jIvananI takalIpho chatAM amara jIvananA adhipati jevA e tibeTI guru pAse bAra varasa sudhI rahIne emaNe peAtAnI sAdhanA cAlu rAkhI. emanI sAdhanA pUrI thatAM emane bhArata meAkalavAmAM AvyA. emaNe parvatanA rastAo oLaMgyA, medAnAmAM nIce AvyA, ane theADA vakhatamAM yAganA guru tarIke prakhyAti pAmyA. thADeAka vakhata emaNe jagannAthapurImAM vAsa karyo, jyAM Aje paNa emane meATA baMgalA che. emanI AjubAju ekaDI thanArI ziSyama`DaLI UMcA vanA hiMduonI rahetI, emAM zrImaMta vyApArIe, dhanavAna jamInadArA, sarakArI amaladAro ane eka rAjAne paNa samAveza thatA hatA. mArI upara evI chApa paDI ke sAdhAraNa leAne tyAM nathI AvavA devAmAM AvatA; kadAca huM khATA paNa hAI zakuM.... " tame batAvelA camatkAra kevI rIte karI zakAyA ?" meM nirbhIkatAthI pUchI joyu vizuddhAnaMde peAtAnA bharAvadAra hAthane bhegA karyAM. ( tamane je batAvavAmAM AvyuM te yogAbhyAsanuM pariNAma nathI samajavAnuM. e tA vijJAnanA jJAnanuM pariNAma che. yeAganA sArarUpe yAgInI icchAzaktinA vikAsa thAya che ane ekAgratA vadhe che, paraMtu sUvijJAnanA abhyAsamAM e guNAnI jarUra nathI paDatI. sUvijJAna te keTalAMka rahasyAnA sa MgrahamAtra che, ane emanA upayoga mATe kAI khAsa tAlImanI jarUra nathI Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM paDatI. tamAre tyAMnA koI paNa pazcimI bhautika vijJAnanI peThe ja ene abhyAsa paNa karI zakAya che." paMDita kavirAje pUraka saMketa karyo ke e adbhuta kaLA bIjA viSayo karatAM vidyuta ane lehacuMbakanA vijJAnane vadhAre maLatI che. paraMtu mane lAgyuM ke huM ene vize pahelAM jevo ja aMdhakAramAM chuM, eTale gurue thoDIka vadhAre mAhitI pUrI pADI. tibeTamAMthI AvanAruM A sUryavijJAna kAMI navuM nathI. bhAratanA mahAna yogIe prAcIna kALamAM enAthI vAkepha hatA. paraMtu have te gaNyAgAMThayA apavAdane bAda karIe to A dezamAM e lagabhaga bhulAI gayuM che. sUryanAM kiraNamAM jIvanadAyaka to che, ane jo tame e tane alaga pADavAnI ke ekaThAM karavAnI vidyA jANI le to camatkAro karI zake. uparAMta sUryanA prakAzamAM evI sUkSmatama divya zakti che ke jemanA para kAbU meLavavAthI tamane jAduI zakitane lAbha maLe." tame tamArA ziSyone A sUryavijJAnanuM rahasya zIkho che kharA ? haju nathI zIkhavate, paraMtu zIkhavavAnI taiyArI karI rahyo chuM. thoDAka ziSyone pasaMda karIne e gUDha jJAna ApavAmAM Avaze. atyAre ame eka moTI prayogazALA taiyAra karI rahyA chIe. emAM abhyAsavargo, pradarzane ane prayogo zarU karavAmAM Avaze." te tamArA ziSyone atyAre zuM zIkhavavAmAM Ave che ?" "emane yoganI dIkSA ApavAmAM Ave che." paMDita mane prayogazALAnuM nirIkSaNa karavA laI gayA. e keTalAka mALanI UMcI aMgrejI AkRtivALI Adhunika ImArata hatI. enI dIvAle lAla ITAnI banAvelI ane bArIone ThekANe vizALa khullI jagyAo hatI. e khullI jagyAo kAcanI moTI Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 305 takhatIone mATe khAlI rAkhavAmAM AvelI, kAraNake prayogazALAmAM thanArA saMzodhanakAryamAM lAla, vAdaLI, lIlA, pILA ne sapheda (raMga vagaranA) kAcamAMthI thanArA sUryaprakAzanA pratyAvartanane samAveza thavAne hato. paMDite jaNAvyuM ke vizALa mApanI bArIonA kadanA kAca koI paNa bhAratIya kArakhAnuM nathI banAvI zakatuM. tethI e bhavya makAna pUruM nathI thaI zakatuM. emaNe mane iMglenDamAM tapAsa karavA sUcavyuM, ane sAthesAthe bhArapUrvaka kahyuM ke vizuddhAnaMda potAnI khAsa vigato pramANe pUrepUruM kAma thAya evuM Icche che. e vigatomAM evI zaratane samAveza thato hato ke kAcanA banAvanAre khAtarI ApavI joIe ke emano kAca havAnA parapoTAothI tadana mukta che. vaLI raMgIna kAca taddana pAradarzaka hovo joIe. dareka kAcanI takhatI bAra phITa lAMbI, ATha phITa pahoLI ane eka Ica jADI hovI joIe. prayogazALAnuM makAna vizALa bagIcAthI gherAyeluM hatuM. e bagIcA pIMchAM jevI DALIovALAM tADavRkSonI hArane lIdhe emanuM jhINavaTabharyuM nirIkSaNa nahotA karavA detA. vizuddhAnandanI pAse pAcho AvIne huM emanI AgaLa besI gayo. ziSyo have eAchA thaIne be ke traNa jeTalA ja bAkI rahyA hatA. paMDita kavirAje mArI bAjumAM beThaka lIdhI. emane abhyAsavRddha cahere emanA guru tarapha AdarabhAvathI sthira thaye. vizuddhAnade mArI tarapha ekAda kSaNa daSTipAta karyo ne pachI jamIna tarapha javA mAMDayuM. emanuM vartana gaurava ane ekalavAyI vRttithI bhareluM hatuM. emanI mukhAkRti ekadama gaMbhIra hatI, ane e gaMbhIratAnI chAyA emanA ziSyonI mukhAkRtimAM paDatI hatI. emanI gaMbhIratAne tAga kADhavAno prayAsa meM karI che, paraMtu mane kAMI ja na maLyuM. zaheramAMnA sonerI maMdiranA aMdaranA bhAgamAM pravezavAnuM jema mAre mATe muzkela hatuM tema emanA manamAM Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM pravezavAnu` mArA pazcimI mAnasa mATe muzkela hatuM. pUrvAMnI adbhuta jAvidyAthI e bhIMjAyelA hatA. mane spaSTa anubhava thayA ke bIjI vinati karI batAvuM te pahelAM ja emaNe mane camatkArA karI batAvyA che tepaNa emaNe amArI vacce UbhA karelA svabhAvagata aMtarAya huM nahi eLaMgI zakuM. mArA satkAra tA kevaLa uparacoTiyA che. pazcimI saMzAkA ne pazcimI ziSyonI jarUra ahIM jarA paNa naheAtI. emanA mukhamAMthI aNudhAryAM zabde TapakI paDavA : 6 mArA tibeTI gurunI agAuthI maMjUrI na maLe tyAM sudhI huM tamane mArA ziSya tarIke svIkArI na zakuM. mAre evI zarata sAthe kAma karavuM paDe che.' mArA magajamAMthI UThatA vicArA zuM emaNe vAMcI lIdhA haze ? meM emanI tarapha jovA mAMDayu. emanuM jarAka UpasI AveluM kapALa joIne evA vicAra AvatA hatA. game tema, paNa meM emanA ziSya thavAnI icchA naheAtI batAvI. kAInA ziSya banavA mATe huM vadhArepaDatI utAvaLa karuM tema nahotA. mane eka vAtanI khAtarI hatI ke evI vinatinA javAba hakAramAM nahi maLe. tamArA guru dUra tibeTamAM hoya teA temanI sAthe tame vicAronI Apale kevI rIte karI zakeA che ?' meM prazna karyo. : ame aMdaranI duniyAmAM saMpUrNa saMbaMdha dharAvIe chIe.' emaNe uttara ApyA. huM emanA zabdo sAMbhaLatA hatA, parantu samajatA nahAtA. chatAM emanA aNudhAryA zabdoe ghaDIbhara mATe mArA manane emanA camatkArathI khIje vALI dIdhu. mAruM... mana jarA udAsa banI gayuM. me' nIrasatApUrvaka prazna karyo : * gurudeva, mANasane prakAzanI prApti kevI rIte thaI zake?? vizuddhAnande uttara ApavAne badale mane bIjo prazna pUchyo : ceAganA abhyAsa na karo tyAM sudhI tame prakAza kevI rIte " meLavI zakA ? ' Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 307 - DI sekaMDe sudhI mane vAta pUrI thayelI lAgI. "chatAM mane kahevAmAM AvyuM che ke yogane saphaLatA pUrvaka abhyAsa karavAnI vAta te bAjue rahI, paNa yogane samajavA mATe paNa gurunI anivArya AvazyakatA che. sAcA guru maLavA muzkela che." emane cahere e ja zAMta ane nirvikAra rahyo. sAdhaka barAbara taiyAra thAya che te guru haMmezAM AvI maLe che." meM mArI zaMkA rajU karI. emaNe emane bharAvadAra hAtha lAMbe karyo. mANase pahelAM pitAnI jAtane taiyAra karavI joIe. e pachI e jyAM haze tyAM Akhare ene guru maLI raheze. je guru sthULa rIte nahi maLe te sAdhakanI aMdaranI AMkha AgaLa prakaTa thaze.) to pachI zarUAtamAM zuM karavuM?" "huM tamane batAvuM e AsanamAM ja niyamita thoDe vakhata besavAne niyama rAkhe. ethI tamArI jAtane taiyAra karI zakaze. krodhane rokavAne ne kAmavAsanA para kAbU rAkhavAnuM paNa dhyAna rAkho. vizAnanda e pachI jenAthI huM paricita hatuM te padmAsana mane karI batAvyuM. emAM uparAuparI paga caDAvavAnA hovA chatAM ene e sAduM Asana zA mATe kahetA hatA te mane na samajAyuM. ka pukhta uMmarane aMgreja AvI rIte pagane vALI zake ? meM uAra kADhaDhyA. "muzkelI phakta prAraMbhanA prayAsa daramiyAna ja paDatI hoya che. je dararoja savAre ne sAMje abhyAsa thAya te muzkelI nathI paDatI. A yogAbhyAsane mATe divasane cokkasa samaya mukarara karavAnuM ane e samayane vaLagI rahevAnuM ghaNuM agatyanuM che. sauthI zarUAtamAM pAMca miniTane prayatna pUrato thaI paDaze. eka mAsa pachI e Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM . vakhata vadhArIne dasa miniTane karI zakAya. traNa mAsa pachI vIsa miniTanA karAya, ane evI rIte vadhAratA javAya. merudaMDane sIdhe rAkhavAnu dhyAna rAkhavuM joIe. e AsanathI zArIrika sthiratA, samatulA tathA mAnasika zAMtinI prApti thAya che. yeAganA AgaLanA abhyAsane mATe zAMti jarUrI che.' " tA zuM tame hayeAga zIkhavA che ?' 'hA. evI kalpanA na karatA ke rAjayoga enAthI uttama che. pratyeka mRnuSya vicAravAnI ne vartavAnI bevaDI pravRtti karatA heAvAthI ApaNI prakRtinI banne bAju mATenI tAlIma paNa hAvI joIe. zarIranI asara mana para paDe che, te mananI asara zarIra para paDatI hAya che. vyAvahArika vikAsanA kSetramAM emane alaga.. pADI zakAya.' adhika praznottara karavAnI emanI nAmarajI mane pharI eka vAra jAvA lAgI. mAnasika ThaMDaka AkhA vAtAvaraNamAM pharI vaLI. emane chevaTane savAla pUchIne emanI tarata vidyAya levAne meM nirNaya karyo. * jIvananA kAI Adarza ke hetu che athavA nathI enI zeAdha tame karI cUkayA che ? ' mArI nikhAlasatA joIne tyAM kheDelA ziSyo gaMbhIratAnA tyAga karI smita karavA lAgyA. kAI ekAda nirdoSa, nAstika pazcimI ja AvA prazna pUchavAnuM sAhasa karI zake. Izvara peAtAnA vyaktigata hetu mATe saMsArane dhAraNa kare che evuM kaI paNa jAtanA apavAda vagara badhAM ja hindu dharmazAstro nathI kahetAM ? vizuddhAnaMde uttarana ApyA. emaNe zAMtimAM DUbelA rahIne kavirAja tarapha dRSTi phekI. ethI emaNe uttara pUrA pADaco : * jIvananI pAchaLa kharekhara hetu rahelA che. ApaNe Atmika pUrNatAnI prApti karavAnI che ke Izvara sAthe ekatA sAdhavAnI che.' Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 309 e pachInA bIjA kalAka daramiyAna oraDAmAM zAMti rahI. vizaddhAnaMda baMgALImAM chapAyelA mukhapRSThavALA eka daLadAra pustakanA meTA pAnA para AMgaLI pheravavA lAgyA. ziSya joI rahyA, nidrAdhIna thayA ke dhyAna karavA mAMDyA. eka jAtanI ArAmadAyaka hinInI asara mArA para thavA lAgI. mane thayuM ke je huM lAMbA vakhata sudhI besI rahIza te mane UMgha Avaze ke pachI mArAthI keIka prakAranI bhAvadazAmAM DUbI javAze, eTale mArI vRttione pAchI vALI, vizuddhAnaMdane AbhAra mAnIne, meM vidAya lIdhI. thoDeghaNo AhAra karIne, puNyAtmAo tathA pApIonuM ekasarakhuM AkarSaNa karanArA e pacaraMgI zaheramAM AvelI kaSTadAyaka sAMkaDI zerIomAMthI huM AgaLa vadhyo. e potAnI bharacaka vastImAM dezabharanA pavitra AtmAone te AkarSe che, paraMtu apavitra, laphaMgA ane anItimAnane paNa potAnI tarapha kheMcyA kare che, te pachI dharmaguruone AkarSe emAM to navAI ja zI ? gaMgAtaTa paranA maMdiranA raNakI UThatA ghaMTanAde sAMjanI upAsanAne saMdezo saMbhaLAvyo. jhAMkhA AkAza para rAtrI jhaDapathI AgaLa vadhavA mAMDI. sUryAsta vakhate bAMga pokAratA mullAo mahamadanA anuyAyIone prArthanA karavAnuM kahevA lAgyA. e atyaMta pUjya ne prAcIna nadI gaMgAnA taTa para besIne maMdamaMda pavanathI hAlatAM tADavRkSane khaDakhaDATa huM sAMbhaLavA lAgyo. rAkhaDI coLele eka bhikhArI mArI AgaLa AvIne Ubho rahyo. meM enI tarapha jovA mAMDayuM. e kaIka sAdhu hoya evuM lAgyuM. kema ke enI AMkhamAM koI apArthiva teja prakAzanuM hatuM. mane evuM thayuM ke bhAratane sArI rIte samajavAmAM mane saphaLatA maLI che, evI mArI mAnyatA barAbara nathI. amane alaga pADatI bhA. A. 2. che. 20 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM sabhyatAnI ArapArathI ame ekamekane samajI zakIe chIe ke nahi tene vicAra karatAM meM mArA gajavAmAMthI paisA kADhayA. eNe mArI madada khUba zAMti ne mobhApUrvaka lIdhI, enA bhasma lagADelA kapALe hAtha lagADIne salAma karI, ane cAlavA mAMDayuM. havAnAM sUkSma paramANuonI madadathI prayoga karanAra ane marelAM pakSIone thoDAka vakhata mATe paNa sajIvana karanAra e camatakArika saMtapuruSane rahasya para meM lAMbA vakhata sudhI vicAra karI le che. sUryavijJAna vizene emane uparathI ThIka dekhAto saMkSipta khulAso mAre gaLe nathI Utarate. AjanA vijJAne sUrya prakAzamAM chupAyelI zakyatAonI pUrepUrI zodha karI che, e hakIkatane InakAra koI avicArI puruSa ja karI zakaze. paraMtu A bAbatamAM keTalAka evA muddA saDevAyelA che je mane enA khulAsA mATe bIje jovAnI pharaja pADe che. pazcima bhAratamAM mArI mAhitI mujaba evA be yogIo rahetA hatA, je vizuddhAnaMdanA prayogomAMne eka eTale ke havAmAMthI judIjudI suvAsa pedA karavAne prayoga karI zakatA hatA. chellA saikAnI samApti daramiyAna e baMne puruSe mRtyu pAmyA hatA. e vastu mArI tapAsa pUratI kamanasIba sAbita thaI. chatAM mArI mAhitI pUratA vizvasanIya sUtra pAsethI maLI hatI. baMne prasaMgamAM yogInA hAthanI hatheLI para eka suvAsita pravAhI attara dekhADavAmAM AvatuM. e cAmaDImAMthI parasevAnI peThe nIkaLyuM hoya evo bhAsa thato. keTalIka vAra e suvAsa eTalI badhI teja rahetI ke AkhA oraDAmAM pharI vaLatI. je vizuddhAnaMda paNa evI ja abhuta zakti dharAvatA hoya, te e pitAnI hatheLI paranI suvAsa rUmAlamAM sahelAIthI pheravI zake ane e ja vakhate maeNgnIphAiMga lensa ke kAcanI sAthe hAthano abhinaya paNa karI zake. TUMkamAM kahIe to sUrya prakAzane kendrita karavAnI AkhIya prakriyA, jAduI rIte pedA karelI khuzabonI Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasanA AzcaryakAraka kAma karanArA saMtapuruSa 311 pherabadalIne chAnI rAkhavAnA abhinaya sivAya bIjuM kAMI ja nahatuM. A vicAraNAmAM madadarUpa thanAra bIjo muddo e che ke atyAra sudhI vizuddhAnajo potAnA ziSyomAM koInIya AgaLa enuM rahasyaghATana nathI karyuM. paracALa prayogazALAnAM makAnanI laMbAtI jatI yojanAdvArA emanI AzAne TakAvI rAkhavAmAM AvI che. bhAratamAM rAkSasI kadanI kAcanI takhatI meLavavAnI zakyatAne lIdhe e kAma paNa baMdha paDavuM che. ethI emane mATe AzA rAkhI ne rAha joyA sivAya bIjo rasto nathI rahyo. sUryakiraNanA kendrIkaraNanI paddhati je mAtra batAvavA pUratI ja hoya to, prazna e thAya che ke vizuddhAnaMda kharekhara kaI paddhatine AdhAra letA haze. evuM paNa hoya ke potAnA vyaktigata prayatnathI je yogazaktione vikAsa thAya che temAM judI judI suMdara khuzabonI utpatti paNa eka haze. huM tene vize cakkasa nathI kahI zakato. chatAM vizuddhAnaMdanA prayogonA khulAsA mATe cokakaMsa siddhAMtanA abhAvamAM emanI dvArA rajU karAyelI sUryavijJAnanI vAtane svIkAravAnuM sAhasa to nathI ja karI zakato. ane e bAbatamAM mArA magajane vadhAre parezAna paNa zA mATe karavuM joIe ? mAruM kAma che samajAvI zakAya tevuM na hoya tene samajAvavAnuM nathI, paraMtu ghaTanAone phakta lahiyA thaIne lipibaddha karavAnuM che. bhAratIya jIvananI A bAju gupta rahe te ja sAruM che. kAraNake nIcA kadanA hRSTapuSTa vizuddhAnaMda ke emanA koI niyukta ziSya bahAranA lekene emanI abhuta vidyA batAve ane vaijJAnikenuM dhyAna kheMce topaNa enA rahasyanuM udghATana thavAnI AzA na rAkhI zakAya. mane lAgyuM ke emanA vyaktitvArA huM eTaluM to samajI ja zakyo chuM. mArI aMdaranA avAje mane pUchayuM : emaNe marelA pakSIne kevI rIte sajIvana karyuM ? ane pitAnA Ayune anizcita samaya sudhI laMbAvavAnI pUrNa gInI pelI zaktinI vAta vize paNa Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM zuM samajavuM? pUnA thADA mAnaveAe dIrghAyu jIvananuM rahasya sAcesAca hastagata karyu che ? aMdaranA praznakartA taraphathI mAruM dhyAna haTAvIne me thAkIne AkAza tarapha jovA mAMDayu. tArAthI bharelA e gahana vizALa AkAza pratye mane mAna thayuM. uSNakaTibaMdhanA AkAzamAMnA tArA jevA tejasvI tArA khIje kayAMya paNa nathI dekhAtA. e prakAzanAM biMdue tarapha meM ekasarakhI sthira dRSTithI jovA mAMDayuM...mArA jevA bIjA mANaseA para tathA DhaMgadhaDA vagaranAM makAnAnA samUha parame pharI diSTa phekI tyAre A jagatanA gUDha rahasyane anubhava mane vadhAre UMDANuthI thavA lAgyA, dazya vastue ane sAmAnya padArtho jhaDapathI adRzya thatA jatA lAgyA, ane hAlatIcAlatI paDachAyAvALI AkRtie, dhImI gatie sarI jatI naukAe ane gheADAka tejasvI dIvAe rAtrIne tathA vAtAvaraNane svapnanI AnaMdadAyaka duniyAnA pradezamAM palaTAvatA dekhAyA. jagata sAcuM jotAM svapna jevuM che e jUnA bhAratIya tattvajJAnanA siddhAMta mArA manamAM taravA mAMDavo ane vAstavikatAnI mArI buddhinA nAza karavAmAM bhAga bhajavavA lAgyA. avakAzanI anaMtatAmAMthI jhaDapathI AgaLa vadhatA o graha para mane je avanavA anubhaveza thaI zake te karavA me taiyArI karI. paraMtu A malAkanA kAI prANIe ucca svare ekasarakhA zuSka gItasvarA cheDAne mArA e svargIya svapnane kaThoratApUrvaka teADI nAkhyu. ene pariNAme mANase jene jIvana kahIne oLakhe che te anizcita bhAgA ane aNudhAryo zokeAnA prabaLa pravAhamAM hu jhaDapathI pAchA pharyA. Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 grahanA lekha maMdiranA ghumaTo jhaLahaLatA sUryodayanA prakAzathI zobhI UDyA. hatA. gaMgAmAM snAna karanArAo emanA maMtroccAra ne stavanathI vAtAvaraNane bharI devA mAMDyA hatA ane mArI aparicita dRSTine kAzInA ghATa paranAM e mizrita do kAMIka ane khAM dekhAvA lAgyAM. AgaLathI viSadharanA mukha jevI kerelI AkRtivALI moTI naukAmAM besIne meM gaMgAmAM praveza karyo. meM kebinanI chata para beThaka lIdhI. ane nIcenA traNa nAvikee emanAM halesAM mAravAnuM zarU karyuM. mArI sAthe muMbaInA eka vepArI hatA. emaNe mArI bAjumAM besatAM kahyuM ke muMbaI pAchA pharIne pote vepAramAMthI nivRtta thavA mAge che. e atyaMta dhArmika hovA uparAMta evA ja vyavahAru mANasa hatA. svargalokamAM bhaMDAra jamA karavAnI sAthe benkamAM bhaMDAra jamA karavAnuM e nahAtA bhUlyA. mane emane paricaya ekAda aThavADiyAthI thaye hato. e mane milanasAra, mAyALu, mitratAyukta mAnavA lAgyA hatA. sudhI bAbue bhaviSya bhAkhIne kaheluM te ja varase huM nivRtta thaIza." e khulAso karavA utsuka hoya tema belI UThayA. e vicitra ulekhathI, rUpakanI bhASAmAM kahuM to mArA kAnamAM kazuMka bhoMkAtuM hoya evuM lAgyuM. Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM ' sudhI bAbu ? e vaLI kANu che? ' * tame nathI jANatA ? e banArasanA sauthI heAziyAra jyA tiSI che.' < . eha, phakta jyAtiSI ! ' meM tiraskArayukta gaNagaNATa karyo. kAraNake meM evA jyotiSIomAMnA keTalAkane muMbaInA vizALa medAnanI dhULamAM palAMThI vALIne beThelA joyelA; kalakattAmAM garama chAparAM nIce joyelA, ane me' jenI mulAkAta lIdhelI evAM pratyeka nAnAM zaherAmAM pravAsIe AgaLa ekaThA thatA paNa nihALelA. emAMnA meATA bhAganA gaMdA jevA dekhAtA. emanA vALanI laTA chUTI, vikharAyelI ne kaDhaMgI lAgatI hatI. emanA caherA para vahema, aMdha mAnyatA ane ajJAnanI chApa paDelI sahelAIthI oLakhI zakAtI. emanI dhaMdhAkIya sAmagrI tarIke emanI pAse sAmAnya rIte betraNa moTAM pustakA ane na samajAya tevAM cihnovALuM dezI bhASAnuM paMcAMga rahetuM. e peAte sadbhAgyathI 'cita rahetA te chatAM khIjAnA bhAgyane deAravA Atura rahetA. e vicAra mane deSadardI daSTithI avAranavAra AvyA karatA. mane tamArI vAta sAMbhaLIne thADI navAI lAge che. eka vepArI mATe tArAo ke grahanA TamakavA para AdhAra rAkhaveA salAmata che? tamane nathI lAgatuM ke sAmAnya buddhi vadhAre sAruM mArgadarzana ApI zake?' emane sArI salAha ApatA hAu evI rIte me umeyu` vepArIe peAtAnuM mAthu gheADuM halAvIne mArI tarapha sahAnubhUtipUrvaka smita karavA mAMDayu. teA pachI mArI nivRttinA bhaviSyakathanane tame zI rIte samajAvaze! ? haju tA mArI u Mmara ekatALIsa varasanI ja che ane ATalI apavAdarUpa nAnI uMmare huM dhaMdho cheADI daIza evI kalpanA paNu kANu karI zake ? ' Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha - 315 - "te e kadAca eka jAtane gAyoga heya." "ThIka tyAre, mane eka vAta yAda AvIthoDAM varasa pahelAM mane lAhoramAM eka moTA tiSIne bheTo thaI gayo. emanI salAha mujaba meM eka moTA vepAranI vAtacIta zarU karI. e vakhate eka gharaDA mANasanI sAthe meM bhAgIdArI karelI. mArA bhAgIdAre AkhuMya kAma ghaNuM jokhamabhareluM che ema jaNAvI mArI sAthe sahamata thavAne inakAra karyo hato. e dhaMdhAmAM bhAga levA taiyAra na hovAthI ame bhAgIdArImAMthI chUTA thayA. meM ekale hAthe dhaMdho cAlu rAkhyo. emAM mane AzcaryakAraka saphaLatA maLI ane lAbha thayo te chatAM, lAhoranA jyotiSIe mane utsAhita na karyo hota te huM pote paNa e dhaMdho karatAM acakA heta. "te pachI tamAre abhiprAya e che ke.." mArA sAthIe mAre mATe e vAkya pUruM karI ApyuM : ApaNAM jIvana bhAgya pramANe cAlatAM hoya che ane e bhAgyane nirdeza grahonI sthiti parathI maLI rahe che." meM utAvaLA hAvabhAvadvArA emanA nivedana pratye virodha vyakta karyo. meM bhAratamAM evA nirakSara ane mUkha jevA jatiSIo joyA che ke keIne paNa emanI dvArA zI lAbhakAraka salAha maLI zake tenI kalpanA paNa nathI karI zakato." sudhI bAbu jevA vidvAna puruSane tamane maLelA ajJAna kenI sAthe tamAre bheLavI devA na joIe. e leke DhoMgI hAI zake; paraMtu sudhI bAbu to potAnI mAlikInA meTA makAnamAM rahetA eka UMcI koTinA buddhizALI brAhmaNa che. emaNe aneka varaso sudhI potAnA viSayane UMDe abhyAsa karyo che ane emanI pAse e viSayanA ghaNu virala graMtha che.' Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 bhAratanA AdhyAtimaka rahasyanI khojamAM mane ekAeka vicAra Avyo ke mArA sAthIdAra kAMI mUrkha te nathI ja. e evA Adhunika DhabanA hiMdu che je ghaNuM ja vyavahAru hovAnI sAthesAthe pazcimI zodhakhoLane pariNAme prApta thayelAM chellAmAM cheTalI DhabanAM sAdhanone lAbha letAM nathI acakAtA. keTalIka bAbatamAM e mArA karatAM paNa AgaLa hatA. nAva para e hAlatAM cAlatAM citro kheMcavAne kemerA laIne AvelA. jayAre mArI pAse eka sAdhAraNa kaDaka sivAya bIjuM kAMI ja nahotuM. emanA nekare tharamosa kholIne ThaMDu pINuM kADhayuM ane musApharI mATenI eka uttama AvazyakatAnI mArI vismRti mATe jANe ke mane Thapake Ape. ane emanI vAtacIta parathI mane jaNAyuM ke emanA muMbaIvAsa daramiyAna emanI dvArA thate Teliphenane upayoga mArI dvArA yuropamAM karAtA TeliphonanA upayoga karatAM ghaNuM vadhAre hato. e chatAM e jyotiSamAM vizvAsa rAkhatA hatA. emanA vyaktitvanAM evAM asaMgata to joIne mane navAI lAgI. ApaNe ekamekane samajI laIe. tame e siddhAMta pUrepUre svIkAre che ke, dareka vyaktinA jIvananI kArakirdI ane pratyeka dunyavI ghaTanA para evA grahane aMkuza che jemanuM aMtara ApaNuM A upagrahathI kalpanA paNa na karI zakAya eTaluM moTuM che?" hA. huM e siddhAMtamAM mAnuM chuM.' emaNe zAMtithI uttara Apyo. zuM kahevuM tenI samaja na paDavAthI meM garadana halAvI. emaNe dilagIrI darzAvatuM valaNa dhAraNa karyuM. priya mahAzaya, tame pote ja temanI pAse jaIne khAtarI zA mATe nathI karatA ? tamArA dezamAM kahevAya che ke khIrano svAda khAvAthI ja khabara paDe che. to sudhI bAbu tamArA saMbaMdhamAM zuM zodhI zake che te tame ja anubhavI le. mAre koI sastA DoLaghAlunI jarUra nathI rahI. mane te e mANasanI saccAImAM vizvAsa che." Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 317 haM. jo ke bhaviSyakathanane vepAra karanArA pratye huM zaMkAzIla chuM chatAM tamArA zabdomAM vizvAsa rAkhuM chuM. tame mane e jyotiSI pAse laI jazo ?" jarUra. kAle bapora pachI tame mAre tyAM AvI pahoMcaje. ApaNe sAthe cA-pANa karIzuM ane emanI mulAkAta laIzuM.' vizALa bhavana, jUnAM maMdiro ane pILAM puchapathI chavAyelAM nAnAM devasthAnenuM nirIkSaNa karatA ame nAvamAM AgaLa vadhyA. snAna karatA yAtrIothI bharelAM ghATanAM vizALa pagathiyAM tarapha udAsInatAthI najara nAMkhIne meM vicAravA mAMDayuM ke vahema athavA aMdhazraddhA para aMkuza ANavAne vijJAnane dAvo taddana sAco hovA chatAM mAre haju e zIkhavAnuM bAkI che ke saMzodhanavRttine vijJAnika valaNathI aMkuzamAM ANavAnI che. emanA keTalAya dezavAsIonI jema prArabdhavAda pratye khAsa rUci dharAvatA mArA sAthI e saMbaMdhamAM koI vizvasanIya purAvA rajU kare to temane khullA manathI vicAravAnI mArI taiyArI hatI. bIje divase e snehALa saMparkane pariNAme huM sapATa chAparAMvALAM makAnanA samUhanI vaccethI pasAra thatI eka sAMkaDI vAMkIcUMkI zerImAM AvI pahoMcyo. eka sAdhAraNa, jUnA paththaranA bAMdhelA makAna pAse AvIne ame UbhA rahyA. aMdhArA, nIcA chAparAvALA mArgathI AgaLa vadhI, mAMDa cAlI zakAya teTalA pahoLAM pagathiyAM caDIne emanI pAchaLa pAchaLa huM cAlavA mAMDyo. pachI eka nAnA oraDAmAMthI pasAra thaIne ame aMdaranA vizALa cokanI eAsarImAM AvI pahoMcyA. e cekanI cAre tarapha ghara bAMdhavAmAM AveluM. sAMkaLe bAMdhelo kUtaro amane joIne jorazorathI bhasavA lAgyo. osarImAM meTAM phUDanI hAra hatI. temAM phUla vagaranA choDa ugADelA Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM hatA. aMdhArA, garama, oraDAmAM meM mArA sAthInI pAchaLa pAchaLa praveza karyo ane enA uMbarA para paDatAMpaDatAM bacyo paNa kharo. nIce namatI vakhate meM joyuM te osarInI jamIna paranI jema ja eAraDAnI kAcI jamIna para paNa chUTathI pANI chAMTavAmAM AvyuM hatuM. mane navAI lAgI ke jyotiSI potAnA grahonA abhyAsamAMthI samaya kADhI choDavA ucherIne rAhata meLave che ke zuM? mArA sAthIe jyotiSIne mATe bUma pADI. junI dIvAlAe emanA nAmane paDagho pADyo. betraNa miniTa rAha joIne e verAna jevA dekhAtA makAnanI zAMtine vaccevacce bhaMga karatAM ame kUtarAMnA bhasavA sAthe jyotiSIne pharI bUmo pADavA mAMDI. upale mALe kAInA cAlavAne avAja saMbhaLAyo tyAre mane kAMIka rAhata thaI. thoDI vAramAM koIne aspaSTa padarava amArA eraDAnI pAse Avato sAMbhaLI zakAya. eTalAmAM to eka hAthamAM mINabattI ane bIjA hAthamAM cAvIonA jhUmakhA sAthenI eka nAnA kadanI vyakti uMbarA para AvIne UbhI rahI. e pachI jhAMkhA prakAzamAM TUMke vArtAlApa thayo, ane tiSIe bIjuM bAraNuM ughADayuM eTale emAMthI ame AgaLa vadhyA. be moTA paDadA emaNe eka tarapha khaseDyA ane gelerImAM paDatI bArIo ughADI. e ughADelI bArImAMthI paDelA prakAzane lIdhe tiSInI mukhAkRti ekAeka prakAzI UThI. meM eka evA mANasane joyA jenI AkRti mRtyuleka karatAM pretakane vadhAre maLatI AvatI hatI. vicAranA gaMbhIra vamaLamAM aTavAyelA evA mANasane meM e pahelAM kyAreya nahotA joyA. emanuM nirjIva vadana, cheka ja pAtaLuM zarIra ane alaukika dhImuM halanacalana sAthe maLIne kAIka vilakSaNa asara utpanna karatuM hatuM. emanI AMkhanI kIkIonI dhoLAza enI sAthenI kALAzathI evI te alaga tarI AvatI ke evI chApa vadhAre ne vadhAre prabaLa banatI, Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 319 kAgaLothI chavAyelA eka moTA Tebala pAse emaNe beThaka lIdhI. mane khabara paDI ke e pramANamAM ThIka ThIka kahI zakAya evuM aMgrejI bolI zake che, chatAM dubhASiyAne vacce rAkhyA vagara mArI sAthe sIdhI ja vAta karavA mATe thoDI samajAvaTa pachI ja huM emane taiyAra karI zakyo. maherabAnI karIne samajI le ke huM mAnanAra tarIke nathI Avyo; paraMtu tapAsa karanArA tarIke Avyo chuM." meM zarU karyuM. emaNe mAthuM halAvyuM. huM tamArI kuMDaLI taiyAra karI batAvIza. pachI tamane saMtoSa thayo ke nathI thayo te jaNAvajo." "tamArI phI keTalI che ?" mAre cArja cokakasa nathI. keTalAka sArI sthitivALA leke mane sATha rUpiyA Ape che, to keTalAka bIjA vIsa rUpiyA Ape che. zuM ApavuM te tamArA para choDuM chuM.' meM emanI AgaLa cokhavaTa karI lIdhI ke bhaviSyanI ciMtAvicAraNuM karatAM pahelAM mAro vicAra emanA bhUtakALanA jJAnanI kasoTI karavAno che. mArI vAta sAthe e saMmata thayA. DAka vakhata sudhI mArI janmatArIkha parathI emaNe kAMIka gaNatarI karavA mAMDI. daseka miniTa pachI potAnI khurasI pAchaLanI jamIna para vAMkA vaLIne tADapatronAM lakhANe tathA pILA jevA kAgaLonA avyavasthita DhagalAmAMthI emaNe kAMIka zodhavA mAMDayuM. Akhare emaNe jUnApurANuM laMbacorasa kAgaLonuM nAnuM baMDala kADhayuM. pachIthI kAgaLa para vicitra lAgatI AkRti dorIne emaNe zarU karyuM : tamArA janma vakhatanA grahone A nakaze che. A saMskRta zabda nakazAnA dareka bhAgane artha batAve che. have graho je kahe che te jaNAvuM. Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM AkhAya nakazAne emaNe saMbhALapUrvaka tapAsI joyA. e jUnA kAgaLAmAMnA eka kAgaLa paNa joI lIdheA, ane emanA vyaktitvane chAje tevI rIte uttejanA vagaranA maMda svare pharIthI kahevA mAMDayuM : tame pazcimamAMthI AvelA lekhaka che! e sAcuM che ? ' meM saMmatisUcaka mAthuM halAvyuM, ' 320 e pachI emaNe mArI yauvanAvasthA vize kahevA mAMDayu' ne mArA zarUAtanA jIvananI keTalIka ghaTanAe kahI batAvI. mArA bhUtakALanA badhA maLIne emaNe sAta mahattvanA muddA kahI batAvyA. emAMnA pAMca taddana sAcA hatA paraMtu khIjA be sAva kheATA. evI rIte emanI zaktinA mUlya ke amUlyane aMdAja me` kADhI lIdho. e puruSanI prAmANikatA pAradarzaka hatI. mane khAtarI thaI ke e rAdApUrvaka kAIne chetarI zake tema nathI. zarUAtanI kasoTImAM paMceAtera TakA saphaLatA e batAvavA mATe kharekhara pUratI che ke hiMdu jyotiSazAstranA lAbha levA jevA che; paraMtu e evuM paNu batAve che ke e eka ceAsa, bhUla vagaranu zAstra nathI. sudhI bAjhue peAtAnA chUTAchavAyA kAgaLA para eka vAra pharI dRSTipAta karyAM ane kAMIka vadhAre cAkasAIpUrvaka mAruM vyaktitva varNavavA mAMDayuM. e pachI mArA dhaMdhAnA svIkAra mATe mane prerita karanArI ane anukULa evI mAnasika yeAgyatAenuM emaNe Alekhana ka: e vakhate paNa peAtAnA buddhivAdI mastakane UMcuM karI emaNe pUchyuM ke * meM barAbara kahyuM ?' tyAre emanA zabdo sAme huM vAMdho na uThAvI zakayo. ( emanI eka bhaviSyavANI meM e ja vakhate zAMkAzIla vRttithI ekadama azakya mAnIne nakArI kADhelI, te have sAcI paDI che; paraMtu eka bIjI ghaTanA emanI Apelo tArIkhe na banI. khIjI bhaviSyavANIe kALanI seATI mATe haju rAha jotI ubhI rahI che. ) Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha - 3ra1 kAgaLe bhegA karIne emaNe AkRtine zAMtipUrvaka abhyAsa karI che ane bhaviSyakathana karavA mAMDayuM. "duniyA tamArA ghara jevI thaI jaze. tame maTImeTI musApharIo karaze, ane e chatAM paNa kalamane sAthe rAkhIne lekhanakArya karatA raheze." ane enI paraMparAmAM bIju je kAMI thavAnuM hatuM te paNa kahI batAvyuM. paraMtu emanI bhaviSyavANI parathI kaI jAtatapAsane niyama bAMdhI na zakAyo tethI temane grahonA lekha tarIke ja mAnIne cheDI devAmAM saMtoSa mAnyo. chellA zabdo kahIne emaNe mane saMtoSa thayo ke nahi te pAchuM pUchI joyuM. A AzcaryakAraka pRthvI paranAM mArAM chellAM cALIsa varasonuM emaNe kareluM moTA bhAganuM sAcuM varNana, ane mArI manodazAnuM nirUpaNa karavA mATeno emane lagabhaga saMpUrNa kahI zakAya tevo saphaLa prayAsa, e vastuone lIdhe huM je TIkAo sAthe taiyAra thaIne Ave te TIkAo taddana zAMta thaI gaI. mane mArI jAtane pUchavAnuM mana thayuM ke "A mANasa kaI jAtanuM sAhasa to nathI karatA? thoDIka anumAnavRttine AdhAra lIdhA sivAya emanI bhaviSyavANImAM bIjuM kaI ja viziSTa tatva nathI raheluM ?" paraMtu mAre nikhAlasapaNe kabUla karavuM joIe ke emanI bhaviSyavANI e mane prabhAvita karyo. te chatAM emanuM kazuMka mUlya che ke kema te phakta kALa ja kahI batAvaze. nasIbane aMdhakArabharelA viSaya taraphanuM mAruM valaNa pAtaLAM pattAMnA gharanI peThe gabaDI paDavAnuM hatuM ? e vize mArAthI zuM kahI zakAya ? bArI pAse jaIne sAmenA makAna tarapha joto tathA mArA gajavAmAMnA cAMdInA rUpiyAne avAja karate huM Ubho rahyo. chevaTe mArI beThaka para AvIne meM tiSIne prazna karyo? graha ATale dUra rahIne manuSyanA jIvanane asara pahoMcADe che e vAta tamane zakya zA mATe lAge che?" emaNe dhImethI uttara Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM H ApyA : dUranA caMdrane lIdhe samudranAM meAAmAM bharatI ane eTa nathI thatA ? strInA zarIramAM pratyeka mahine pheraphAra nathI thatA ? sUryanI gerahAjarI leAkeAmAM nirAzA ke udAsInatAnI vRtti pedA nathI karatI ?' jarUra. paraMtu enA parathI jyAtiSanA dAvAne mAnya na karI zakAya. mArI naukA tUTI paDe ke na tUTe te mATe maMgala ke gurunA grahe zA mATe leza paNa darakAra rAMkhavI joIe ? . e mArI tarapha taddana avikSubdha vadane joI rahyA. 6 grahIne tame AkAzamAM rahelA pratIkarUpe mAnA te vadhAre DIka raheze. kharuM jotAM e ApaNane asara nathI karatA, paraMtu ApaNAM bhUtakALanAM karmAM asara kare che.' emaNe uttara ApyA : 'mANusa pharIpharI janme che ane pratyeka janmamAM enuM bhAgya ke prArabdha enI sAthe rahe che e siddhAMta nahi svIkArA tyAM sudhI yAtiSanA vAjabIpaNAne tame kadI paNa nahi samajI zakeA. eka janmamAM potAnAM bUrAM karmAnuM phaLa ene na maLe teA bIjA janmamAM jarUra maLe che. eka jIvana daramiyAna peAtAnAM sArAM karmonuM zubha phaLa ene na maLe te bIjA janmamAM tA jarUra maLe che. mANasanA AtmA paripUrNa thatAM sudhI A pRthvI para avAranavAra AvyA kare che. e siddhAMtanA svIkAra sivAya judAjudA leAkeAnAM bhinnabhinna bhAgya kevaLa akasmAta, tarka ke durbhAgyarUpa mAnavAM paDaze. nyAyI Izvara ke deva evuM kema cAlavA de? nahi. amArI mAnyatA che ke mANasanuM mRtyu thAya che tyAre enI icchAe, lAlasA, enA vicArA ane enuM cAritrya sthUla zarIramAM pravezIne navajAta zizunA rUpamAM ApaNI sAme na Ave tyAM sudhI TakI rahe che. AgalA janmamAM karAyelAM zubhAzubha karmonuM sAruM ke kharAba phaLa vamAna janmamAM athavA bhAvi janmAmAM paNa bhegavavuM paDe che. amAre tyAM bhAgyanA khulAsA evI rIte karavAmAM Ave che. me tamane kahyuM ke eka divasa tamArI naukAnA nAza thavAthI tamArA jIvanamAM samudramAM DUbavA ga MbhIra bhaya UMbhe thaze, ene a Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha pharaka e che ke pUrvajanmamAM tame karelA kAIka kukarmane pariNAme, Izvare pitAnA nyAyarUpe, tamAre mATe e ja bhAvi nakkI kareluM che. grahonA dabANane lIdhe tamArI naukAne nAza nathI thavAne. e to tamArAM pUrvakanuM aTaLa pariNAma che. graho ane emanI dazA te e bhAvine hevAla rajU kare che. e hevAla e zA mATe rajU kare che e huM nathI kahI zakato. koI paNa sAmAnya mAnavanuM magaja jayotiSanI zodha karI zakyuM na hota. mAnavInA hita mATe jUnA jamAnAnA maharSioe ene prakaTa kareluM. evI rIte ene lAbha lAMbA vakhatathI maLato rahyo." dekhItI rIte sAcA lAgatA e ugAre sAMbhaLyA pachI enA para zuM TippaNa karavuM tenI samaja mane na paDI. mANasanA AtmA ane bhAvine emaNe bhAgyanA khIlA sAthe bAMdhI dIdhuM; paraMtu koI paNa taMdurasta pazcimavAsI pitAne keI svataMtra icachAzaktinI mAlikIthI vaMcita kare te nahi sAMkhI le. zaktizALI pazcimavAsImAMthI kaI vyakti e mAnyatAne lIdhe utsAhita thaze ke potAnI svataMtra pasaMdagI nahi paraMtu bhAgye ja ene Agekadama karavA prerita kare che ? e pAtaLA zarIravALA, zekhacalI jevA dekhAtA, grahamaMDaLanAM rahacothI bharelA purANuM kAgaLomAM vihAra karatA, phIkA mAnavane huM Azcaryacakita netre joI rahyo. tamane khabara che, meM temane kahevA mAMDayuM, "ke dakSiNanA keTalAka pradezomAM jyotiSIone dharmaguruothI bIjA naMbaranuM mAna ApavAmAM Ave che ane emanI pahelethI salAha lIdhA vinA koI paNa mahatvanuM kAma karavAmAM AvatuM nathI ? ame aMgrejo evI paristhiti joIne hasIe chIe kema ke bhaviSyakathananI paddhatiomAM ame eTale rasa nathI letA. amane evuM vicAravAnuM game che ke ApaNe svataMtra vyaktie chIe ane nirdaya devanA lAcAra zikAra nathI. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM jyAtiSIe peAtAnuM mastaka halAvyu`. hitApadeza nAmanA amArA eka prAcIna pustakamAM AvyuM che ke mANasanA lalATamAM lakhAyelA vidhinA lekhane kAI paNa mithyA nathI karI zakatuM.' 6 peAtAnA zabdone zAMta thavA daIne emaNe krUra * tamArAthI zuM karI zakAya tema che? ApaNe * kahyuM : ApaNAM karmAnAM phaLa bhAgavavAM ja joIe.' paraMtu e nivedana mane zaMkAspada lAgyuM. mArI evI chApa meM kahI batAvI paNa kharI. vyaktigata bhAgyAnA payagaMbara peAtAnI khurazImAMthI UbhA thayA. me ene sUcanArUpa samajIne emanI rajA levAnI taiyArI karI. emaNe gaMbhIra ne dhImA svare kahevA mAMDayuM : * badhuM IzvaranA hAthamAM che. kAI athavA kazuM enAthI chUTI zake tema nathI. ApaNAmAMthI sAcA arthamAM mukta kANu che? Izvara na heAya evI kaI jagyAe ApaNe jaI zakIe chIe ?' bAraNA pAse jaI paheAMcIne emaNe sakAca sAthe umeyu : tame pharI vAra AvavA icchatA hai| te! ApaNe A pAmatAnI vizeSa carcA karI zakIzuM.' ' r me' emanA AbhAra mAnIne emanA AmaMtraNano svIkAra karyo. ThIka tyAre. AvatI kAle sAMje sUryAsta pachI lagabhaga cha vAgye huM tamArI rAha joIza.' x x X bIje divase sAMje jyAtiSIne dhera paheAMcI gayA. e je kAMI kahe te badhu ja svIkArI levAnA mArA irAdeA naheAtA; paraMtu ene asvIkAra karavAnI kAI yeAjanA paNa me naheAtI banAvI. huM sAMbhaLavA mATe gayeA hateA ane zakaya hoya te zIkhavA mATe paNu, jo ke pAchalI vastunA AdhAra emanAM nivedane ne Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 35 anubhavathI keTalA pramANamAM sAcAM TharAvI zakAya che enA para hato. ane e vakhate je pUratAM majabUta kAraNe ApavAmAM Ave to ja prayogo karavA mATe huM taiyAra hato chatAM mArI kuMDaLI parathI kahIM batAvelA phaLAdeze mane evuM mAnavA prerita karyo hato ke hiMdu jyotiSazAstra keI aMdhazraddhAthI bhareluM artha vagaranuM TAyaluM nathI, ane emAM UMDA saMzodhana mATe avakAza rahelo che. e vicAra mArA e vakhatanA valaNanI hada batAvato hato. ' emanA lakhavA mATenA moTA Tebala AgaLa ame ekamekanI sAme besI gayA. amArA para telane dIvAne Acho prakAza paDavA mAMDo. bhAratanAM bIjAM lAkho ghare e vakhate rAte evI ja rIte prakAzita thatAM hatAM. "mArA gharanA cauda eraDA che. jyotiSIe mane kahyuM : e moTe bhAge saMskRtamAM lakhelI purANI hastapratothI bharelA che. enA parathI samajAze ke ekalA rahevA chatAM mAre AvA moTA. gharanI jarUra zA mATe che. Avo, ane mArA saMgrahane joI le.' dIvAle laTakatuM phAnasa laIne e bIjA oraDAne rasto batAvatA AgaLa vadhyA. dIvAlonI AgaLa khulI_peTIe--paDelI, emanAmAMthI ekamAM meM daSTi pheMkI to te kAgaLe tema ja pustakAthI bharelI lAgI. eAraDAnI pharasa DhagalAbaMdha pustake, tADapatro paranI hastalipinAM baMDala ane vakhatanA vItavA sAthe jhAMkhAM paDI gayelAM pUThAMvALA graMthothI DhaMkAI gayelI hatI. meM eka nAnakaDuM baMDala mArA hAthamAM lIdhuM. enuM pratyeka pRSTha jhAMkhA ane na samajI zakAya tevA lakhANathI bhareluM hatuM. kamekame ame badhAya oraDAmAM pharI vaLyA ane badhe evuM ja dazya najare paDayuM. jyotiSInuM pustakAlaya ekadama avyavasthita lAgyuM. emaNe mane khAtarI ApI ke e pratyeka pustaka ane kAgaLathI suparicita che. mane lAgyuM ke bhA. A. 2. khe. 21 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahanA lekha 3ra7 * emaNe makkamatAthI mAthuM dhuNAvyuM. "nA. keI halakI jAtanI strI mArI rAI na banAvI zake. evI strIne rasoI banAvavAnI rajA ApavA karatAM te huM eka mahine khorAka na levAnuM ja vadhAre pasaMda karuM. mArI rasoIyaNanI tabiyata sArI thAya tyAM sudhI mAre rAha jovI joIze. paraMtu e ekAda be divasamAM AvI pahoMcaze evI dhAraNA che." meM emanA tarapha dhyAnapUrvaka najara karI to mane jaNAyuM ke emanA zarIra para brAhmaNanI joI che. emanI haDapacI pAsethI pasAra thatI traNa derAvALI vaNelI joI brAhmaNanA pratyeka chokarAne paherAvavAmAM Ave che ane AkhI jiMdagI sudhI kADhavAnI nathI hatI. eTale e brAhmaNa che evI khAtarI thaI. uparaceTiyA aMdhazraddhAvALA jJAtibaMdhanathI zA mATe herAna thAe che?" meM emane AgrahapUrvaka vinaMti karI: "tamAruM svAthya enA karatAM kharekhara vadhAre agatyanuM che." e aMdhazraddhA ke vahema nathI. tamArA pazcimanA vijJAnanAM sAdhane e haju enI zeAdha nathI karI, chatAM dareka vyakti eka jAtane taddana vAstavika lehacuMbaka jevo prabhAva pADatI hoya che. rasoI banAvanAra rasoIyaNa, alabatta, ajJAta rIte paNa enA para pitAnI asara pADatI hoya che. halakA cAritryanI rasoI banAva. nArI vyakti potAnI kharAba asarathI khorAkane dUSita kare che. e asara e khorAka khAnAranA zarIramAM dAkhala thAya che. keTale gajabane siddhAMta !" "paraMtu e sAce che.' meM viSayAMtara karatAM pUchyuM : tame keTalAM varasathI jyotiSanuM kAma kare che ?' ogaNIsa varasathI. mArA lagna pachI meM A kAma cAlu karyuM.' Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karada bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM emanA gharamAM hindustAnanuM DahApaNu ekaThuM thayuM che. bhAratanI meATA bhAganI gupta vidyAe e saMskRta prathAmAM ane jUnI hastapratAnI hAramALAnAM lagabhaga duSya jevAM pRSThamAM zuM sAcesAca samAyelI haze ? ame amArI khurazI para pAchA pharyA tyAre emaNe mane kahevA mAMDayuM : * * e hastapratA ne graMthA kharIdavAmAM mAruM lagabhaga badhu... ja dhana kharacAI gayu` che. emAMnA keTalAka te! dubhAvAthI emane mATe mAre moTI kiMmateA cUkavavI paDI che. ene lIdhe huM Aje ghaNA ja garIba banI gayA chu.' " emAM kayA viSayAnA samAveza karavAmAM AvyA che? " * emAMthI ghaNA yAtiSane lagatA che, jyAre bIjA keTalAkamAM mAnavajIvana tathA daivI rahasyAnA ullekha karavAmAM Avyo che.' tyAre tame zuM tattvajJAnI paNa che ? ' emanA pAtaLA caherA para AchuM smita pharI vaLyu.... " je mANasa sArA tattvajJAnI nahi haiAya te nabaLA jyotiSI puravAra thaze. ' mane mApha karajo, paraMtu huM AzA rAkhuM chuM ke tame e badhA graMthAnuM vadhArepaDatuM vAcana nahi karatA heA. tamane huM pahelavahelA maLyA tyAre tamArI krIkAza joIne mane akhA thayele.' . emAM navAI jevuM kazuM nathI.' emaNe zAMtithI uttara ApyA : meM cha divasathI bheAjana nathI karyuM.' " meM enuM kAraNa pUchyuM. ' enI pAchaLa paisAnuM kAraNa nathI. je bAI rAja mArI rasAI banAvavA Ave che te mAMdI che. e cha divasathI nathI AvI. * tA pachI kAI bIjI khAIne kema nathI kheAlAvatA ?" Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM oha! huM samajyo." nA. huM vidhura nathI. huM samajAvuM ? mArI uMmara tera varasanI hatI tyAre jJAnane mATe Izvarane avAranavAra prArthanA kare. ane ene pariNAme mane jJAna ApanArA judA judA puruSanI tathA judAjudA graMthanI prApti thaI. abhyAsano rasa mane eTalo badhe lAge ke Akho divasa ane moDI rAta sudhI huM vAMcyA karato. mArAM mAtApitAe mArA lagnanI goThavaNa karI. amArA lagna pachI thoDAka divase mArI patnI mArA para krodhe bharAIne kahevA lAgI ? mAruM lagna eka pustaka-puruSa sAthe thayuM che ! ' AThame divase e amArI gADI hAMkanAra gADIvAna sAthe nAsI gaI." sudhIbAbu jarAka akaLyA. jo ke emanI patnInI eTalI jaladathI nAsI javAnI kriyAe rUDhivAdI bhAratamAM khaLabhaLATa macAvI dIdho haze, to paNa emanI patnInI AkarI TIkA mane hasAvyA vinA narahI zakI. paraMtu strIonAM cAritrya kaSTaprada ne manuSyamanathI na samajI zakAya evAM gahana hoya che. thoDA vakhata pachI e AghAtamAMthI mukti meLavIne huM ene bhUlI gayo." emaNe AgaLa calAvyuM: "mArI saghaLI lAgaNIo sukAI gaI. pachI to huM daivI raho ane jyotiSanA abhyAsamAM vadhAre ne vadhAre UMDo Utarato gaye. ene pariNAme ja meM brahmaciMtA nAmanA pustakanuM moTAmAM moTuM abhyAsakArya zarU karyuM." te pustaka zAnI sAthe saMbaMdha dharAve che te kahI zakaze ?" "enA mathALAne anuvAda daivI dhyAna, brahmanI zodha, athavA IzvarIya jJAna e karI zakAya. e AkhIya kRti badhAM maLIne sAta hajAra pRthyanI che, paraMtu ene pahelA bhAgane abhyAsa kevaLa paricaya pUrato che. e badhI sAmagrI chUTAchavAyA rUpamAM Amatema vikharAyelI hovAthI ene ekaThI karatAM mane Azare vIsa varasa lAgI gayAM. bhAratanA judAjudA prAMtomAMnA pratinidhio mAraphata Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 329 meM enA judAjudA bhAge dhIrajapUrvaka bhegA karyA che. e kRtinA viSayanA bAra mukhya vibhAga ane bIjA aneka peTAvibhAgo che. emAMnA mukhya viSaya tatvajJAna, jyotiSa, ga, mRtyu pachInuM jIvana ane bIjI gahana vastuo che." e pustakanA keI aMgrejI anuvAdanI tamane khabara che?" emaNe mAthuM dhuNAvyuM. "meM kAI paNa anuvAda vize nathI sAMbhaLyuM. e pustakanA astitvanI jANa hinduomAM paNa bahu thADAne che. atyAra sudhI ene atyaMta saMbhALapUrvaka ne gupta rAkhavAmAM AvyuM che. mULa te e tibeTamAMthI AvyuM che. tyAM ene khUba ja pavitra mAnavAmAM Ave che, ane phakta gaNyAgAMThayA pasaMda karAyelA vidyArthIone ja eno abhyAsa karAvavAmAM Ave che. e kyAre lakhAyuM ?" enI racanA hajAre varasa pahelAM bhagu RSie karelI. emane thaye eTalo badho vakhata thayo che ke huM tamane kaI tArIkha nathI ApI zakato. bhAratamAM pravartamAna evI yogapati karatAM taddana judA ja prakAranI yogapaddhatinuM e zikSaNa Ape che. tamane yogamAM rasa che, kharuM ?" tame te kevI rIte jANyuM ?" enA uttararUpe sudhIbAbue mArI janmatArIkhanI AsapAsa taiyAra karela nakazo rajU karyo, ane rAzicakra tathA grahonAM sthAnono nirdeza karatI vicitra rekhAtmaka AkRtio para potAnI penasila pheravavA mAMDI. - "tamArI kuMDaLI mane cakita kare che. eka aMgreja mATe e eka asAmAnya tathA bhAratavAsI mATe paNa asAdhAraNa kuMDaLI che. enA parathI nirdeza maLe che ke tamArI aMdara yuga zIkhavAnI ghaNI moTI vRtti rahelI che ane tame evA saMtane anugraha meLavaze, je Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM tamane e viSayamAM UMDe UtaravAmAM madada karaze. e chatAM tamArI jAtane mAtra yoga pUratI sImita rAkhavAne badale tame bIjI gUDha vidyAomAM paNa pAraMgata thaze." e aTakyA ane mArI AMkhamAM daSTi sthira karIne jovA mAMDyA. mane evI sUkSma lAgaNI thavA mAMDI ke e eka evuM nivedana karavA mAge che je emanA aMtaraMga jIvananA anubhavanI abhivyakti barAbara haze. saMte be jAtanA hoya che : eka to je pitAnA jJAnano upayoga svArthI thaIne pitAne mATe ja kare che, ane je prakAza ke jJAnanI prApti pachI enI IcchAvALA bIjAne te chUTathI vaheMce che. tamArI kuMDaLI batAve che ke tame pUrNa prakAzanI prAptinI lagabhaga taiyArImAM che, ane eTalA mATe mArAM vacane nirarthaka nahi jAya. tamane mAruM jJAna ApavA huM taiyAra chuM." ghaTanAcakra AvI vicitra rIte badalAyuM. ethI huM Azcaryacakita banI gayA. sudhIbAbu pAse huM sauthI pahelAM bhAratIya jyotiSazAstranA emanA dAvAonI cakAsaNI karavA Avela. enAM mULabhUta anumAnenA saMbaMdhamAM emane vizeSa bacAva sAMbhaLavA pharI Avele. ane have emaNe aNadhArI rIte mArA yoganA guru thavAnI mAgaNI karI! brahmaciMtAnI paddhatione jo tame abhyAsa karaze to tamAre kaI gurunI jarUra nahi rahe. emaNe kahevA mAMDayuM : "tamAre AtmA ja tamAre guru banI raheze." mArI bhUlanuM ekAeka bhAna thayuM ane navAI lAgI ke emaNe mArA vicAre vAMcI lIdhA ke zuM ! tamArI vAtathI mane navAI thAya che. mArAthI eTaluM ja kahI zakAyuM. meM DAka puruSane A jJAna pUruM pADyuM che. paraMtu huM mArI jAtane emanA guru tarIke kadI paNa nathI mAnato; phakta Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 1 emanA bhAI ke mitra jevI ja mAnuM chuM. eTale gurunA sAmAnya arthamAM tamArA guru thavAnI IcchA mArAmAM jarA paNa nathI. bhaga RSine AtmA mArA tana ane manane upayoga karIne emane jJAnapadeza tamane pUre pADaze eTaluM ja.' jyotiSInA dhaMdhAne tame yAganI paddhatinA upadeza sAthe kevI rIte joDI zake che te mane nathI samajAtuM.' emanA pAtaLA hAtha Tebala para phelAvyA. "ene khulAso Ave che. saMsAramAM rahIne huM jyotiSanuM mAruM kAma karIne enI sevA karuM chuM. vaLI keAI mane yeganA guru tarIke oLakhe e mane pasaMda nathI. kAraNake amArA brahmaciMtA graMthamAM Izvarane ja guru mAnavAmAM Ave che. ame kevaLa ene ja upadezaka mAnIe chIe. e vizvAtmArUpe ApaNAmAM rahIne ApaNane jJAna Ape che. tame Icche te mane bhAI mAne, paraMtu AdhyAtmika upadezaka na mAne. jemane guru hoya che te potAnA AtmAne badale emanA tarapha vadhAre vaLe che ane emanA para vadhAre AdhAra rAkhe che." ane e chatAM tame te mArgadarzanane mATe jyotiSa para AdhAra rAkho che, tamArA AtmA para AdhAra nathI rAkhatA." meM tarata ja ToNe mAryo. tamArI e mAnyatA barAbara nathI. huM have mArA janmAkSara kadI paNa nathI jete. sAcuM kahuM to ghaNuM vasa pahelAM meM e phADI nAkhyA che. e nivedana pratye meM Azcarya vyakta karyuM tyAre emaNe uttara Apyo : mane prakAzanI prApti thaI hovAthI mane deravaNI ApavA jyotiSanI jarUra nathI lAgatI, paraMtu aMdhArAmAM aTavAtA keTalAyane ethI madada maLe che. meM mAruM jIvana saMpUrNapaNe IzvaranA hAthamAM arpaNa karyuM che. evA samarpaNane pariNAme vartamAna tathA bhAvinI Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33ra bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM. badhI ja ciMtA meM choDI dIdhI che. Izvara je Ape che tene svIkAra huM tenI IrachArUpe karI lauM chuM. e sarvazaktimAnanA caraNamAM meM mAruM tana, mana, mArAM karmo ane mArI bhAvanAo athavA mAruM sarvasva arpaNa karyuM che.' dhAre ke keIka khUnI laphaMgA jevo mANasa tamane mArI nAkhavAnI dhamakI Ape to tame kAMI ja na karo ane ene IzvaranI icchA tarIke svIkArI le ?" "jyAre koI bhaya upasthita thAya che tyAre huM jANuM chuM ke mAre te phakta prArthanA karavAnuM ane tarata ja enuM rakSaNa meLavavAnuM che. prArthanA upayogI che paraMtu bIka binajarUrI che. meM vAraMvAra prArthanA karI che ane Izvare mane abhuta rIte madada karI che. mAre moTI muzkelIono sAmano karavo paDyo che. e badhAmAMthI pasAra thatI vakhate IzvaranI madadane mane khyAla hato. pratyeka prasaMge mAre vizvAsa IzvaramAM pUrepUre TakI rahe che. eka divasa evo Avaze jyAre tame paNa bhaviSyanI ciMtA karavAne badale enA pratye udAsIna banI jaze.' evuM bane te pahelAM mArAmAM seMdhapAtra pheraphAra thavo joIze." meM zuSkatApUrvaka kahyuM. "e pheraphAra jarUra thaze." tamane khAtarI che ?" "hA. tame tamArA bhAgyamAMthI chaTakI nahi zake. mANasa icche ke na icache tepaNu AdhyAtmika punarjanmanI ghaTanA Izvara taraphathI ene jarUra AvI maLe che." tame ghaNI AzcaryakAraka vastuo kahI rahyA che, sudhIbAbuM!' bhAratamAMnA mArA vArtAlApa daramiyAna mAre mATe ajJAta evI ISTa devatAnI vAta aneka vAra AvyA karatI hatI. hiMduo Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 333 kharekhara dhArmika hoya che, ane e emanI je ciraparicita rIte Izvarane ullekha karatA hatA te rItathI huM vAraMvAra vimAsaNamAM mukAto hato. gUMcavADAbharelAM kAraNenA pravAhamAM jeNe pitAnI sAdI zraddhA samarpita karI che evA zaMkAzIla pazrimavAsInA dRSTikoNanI kadara karavAnuM emane mATe zakya che kharuM ? mane lAgyuM ke jyotiSInI sAthe ISTadevatAnA e praznane laIne dalIlamAM UtarI paDavAthI koI jarUrI hetu nahi sare. evI carcA nirupayogI thaI paDaze. emanI pAsethI pirasAtI keAI saiddhAMtika sAmagrIne svAda levAnI mArI marajI na hovAthI enA karatAM ochI vivAdAspada bhUmikA para viSayane pheravavAnuM mane ucita lAgyuM. ApaNe bIjA viSayo para vAto karIe kAraNa ke mArI ane IzvaranI kadI mulAkAta nathI thaI." emanI AgaLapaDatI tarI AvatI kALI ne joLI AMkhathI mArA AtmAne tapAsatA hoya tema, emaNe mArI tarapha ekITaze jevA mAMDayuM. tamArA janmAkSarane nakaze peTa na hoI zake ane jenuM magaja taiyAra na hoya tenI AgaLa huM mAruM jJAna vyakta nathI karato; paraMtu graho acUka rIte pharyA kare che. Aje tame je nathI samajI zakatA te thoDAka vakhata sudhI tamArA vicAramAM paDI raheze ane pachI bamaNuM vegathI bahAra Avaze. huM tamane pharIthI kahuM chuM ke brahmaciMtAnA mArganuM jJAna ApavAnI mArI taiyArI che. ane tene zIkhavAnI mArI paNa taiyArI che." e pachI bIjI sAMje jotiSInA jUnA paththaranA gharanI mulAkAta laIne meM brahmaciMtAnA pATha bhaNavA mAMDayA. prAcIna tibeTanI yogapaddhatinI e sAdhanAnI e mane dIkSA ApatA tyAre emanI nAnI mukhAkRti para phAnasanA prakAzanuM AchuM sthira ajavALuM Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM paDacA karatuM. mArI sAthenA vyavahAramAM e kadI paNa AdhyAtmika zreSThatA ke ahaMkArI zikSakanuM valaNa karatA nahAtA. e namratAnA mUrtimaMta svarUpa jevA hatA ane sAmAnya rIte peAtAnA upadezane AraMbha evA vAkacathI karatA ke brahmaciMtAnA A upadezamAM kahevAmAM Avyu` che ke ' . . * brahmaciMtAnA yeAgatu chevaTanuM prayAjana athavA uccattama dhyeya zu' che? ' meM emane eka divasa sAMje prazna karyA. * enI dvArA samAdhinI avasthA meLavavAnI kaiAziza karIe chIe, kAraNa ke e avasthAmAM peAtAnA AtmasvarUpane mANasane pUrNa paricaya thaI zake che. e pachI e peAtAnI AjubAjunA vAtAvaraNamAMthI peAtAnA manane mukta karI zake che. e avasthAmAM padArthAne laya thAya che ane bahAranI duniyA adRzya thatI lAge che. peAtAnI aMdaranA AtmAne e jIvaMta vAstavika tattvarUpe oLakhI le che. ene pariNAme maLatI dhanyatA, zAMti ne zaktithI bharAI jAya che. ene AvI jAtanA ekAda anubhavanI ja AvazyakatA che jethI ene peAtAnI aMdara alaukika ane avinAzI cetanA che eneA purAvA maLe. e hakIkatanu` vismaraNa ane pachI kadIya nahi thaI zake.' mArI saMzayavRttithI prerAIne me' prazna karyo : x '[brahmaciMtAnI e paddhatinI vigatA jAhera karavAno zrama huM nahi lauM. evA parizramane pariNAme pazcimanA vAcakAne kAI lAbha nahi thAya. emAM keTalIya jAtanAM dhyAnano samAveza karavAmAM AvyuM che, jeno hetu manane saparahita athavA khAlI karavAno che. emAM cha prakAranA judAjudA sAdhanAmArganI mAhitI meLavavI paDe che, ane emAMnA mukhya sAdhanAmAnI phreMsa bhUmikAe che. e sAdhanApaddhati jaMgalanAM ekAMta sthAna athavA patIya maDI ke Azramene mATe ja anukULa che tathA jokhamI paNa banI zake che, ethI eno abhyAsa karavAnuM sAmAnya aMgreja mATe ucita ane Avazyaka nathI lAgatuM. evA sAdhanAtmaka abhyAsamAM paDanArA pazcimI rasiyAee mAnasika gAMDapaNu mATe taiyAra rahevuM.] Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 335 "tamane khAtarI che ke A badhuM pitAnI meLe karelAM sUcanAnuM UDuM svarUpa nathI?" emanA hoThanI AjubAju AchuM smita pharI vaLyuM. "mAtA bALakane janma Ape che tyAre je kAMI thAya che tenA saMbaMdhamAM eka kSaNa mATe paNa tene zaMkA thavAnuM zakya che kharuM ? ane anubhavane yAda karatI vakhate ene evuM lAge che ke e kevaLa AtmasUcana hatuM ? potAnI najara AgaLa varasovarasa moTA thatA jatA bALakane joIne koI vAra paNa e enA astitvane InakAra kare che kharI ? evI ja rIte, manuSyanA jIvanamAM Atmika punarjanma mATene parizrama evI asAdhAraNa ghaTanAnA rUpamAM phaLIbhUta thAya che ke ene bhUlavAnuM azakya bane che. e manuSyamAM dharamULane pheraphAra karI nAkhe che. manuSya jyAre samAdhidazAmAM praveze che tyAre mana taddana khAlI thaI jAya che. athavA kaho ke AtmA - kAraNa ke tamane Izvara zabda nathI gamata evuM lAge che - athavA sarvocca tava e khAlI manamAM UtarIne ene bharI de che. evuM thatAM asIma sukhane anubhava sahaja bane che. vaLI samasta sRSTi mATe parama premanI lAgaNI thAya che. e avasthAnuM nirIkSaNa karanArane zarIra kevaLa samAdhimAM rokAyeluM che evuM ja nahi lAge; paraMtu dekhItI rIte ja bhareluM lAgaze. mana e sUkSmAtisUkSma avasthAnI prApti karaze tyAre zvAsocchavAsanI gati baMdha paDI jaze. e zuM hAnikAraka nathI ?" "nA. samAdhinI e dazAnI prApti taddana ekAMtamAM karavAmAM Ave che athavA enuM nirIkSaNa karavAnI maMjUrI keIka mitrane ApI zakAya che. samAdhinI e zAMta dazAmAM huM vAraMvAra pravezuM chuM ane IcchAnusAra emAMthI dareka vakhate bahAra AvI zakuM chuM. e dazAmAM huM sAmAnya rIte be ke traNa kalAka sudhI raheto houM chuM. emAMthI bahAra AvavAne vakhata agAuthI ja nakkI rAkhuM chuM. e anubhava kharekhara avana hoya che kAraNa ke tame jene sRSTinA rUpamAM juo. Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336, bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM che tene huM pharIthI mArI aMdara jouM chuM eTalA mATe ja huM kahyA karuM chuM ke tamAre je zIkhavAnI jarUra che te tame tamArA potAnA ja AtmA pAsethI zIkhI zake che. huM tamane brahmaciMtAnA veganuM zikSaNa ApIza pachI koI gurunI jarUra nahi rahe, tamArA jIvanamAM kaI bahAranA pathapradarzananI AvazyakatA nahi paDe." tame pote kaI guru nathI karyA?" nA. brahmaciMtAnA rahasyanI zodha karyA pachI mane guru karavAnI IcchA nathI thaI. chatAM prasaMgopAtta keTalAka mahAna puruSe mane AvI maLyA che. emanAM darzanano lAbha mane samAdhimAM pravezyA pachI aMdaranI duniyAne anubhava karavAthI maLe che. e mahAna saMtapuruSoe pitAnA daivI svarUpamAM darzana ApIne mane AzIrvAda ApatAM mArA mastaka para hAtha mUkyo che. eTalA mATe huM pharIthI kahuM chuM ke tamArA AtmAnA mArgadarzanamAM vizvAsa rAkho to gurue emanI pitAnI IcchAthI tamArI aMdaranI duniyAmAM prakaTa thaze." e pachInI be miniTa sudhI eka jAtanI UMDI zAMti patharAI rahI. jyotiSI keAI UMDA vicAronA vamaLamAM aTavAI gayA hoya evuM lAgavA mAMDayuM. thoDI vAre e vicitra zikSake khUba ja namratA ane zAMtipUrvaka kahyuM : "eka vAra mArI samAdhi daramiyAna meM Izune joyA." tame mane Azcaryacakita karI rahyA che." meM udgAra kADhayA. paraMtu emaNe kaze khulAso karavAnI utAvaLa nA karI. ene badale emanI AMkhanA DoLAne emaNe ekAeka bhayajanaka rIte upara pheravyA. gahana zAMtimAM evI rIte eka bIjI miniTa pasAra thayA pachI potAnI AMkha emaNe pharIthI pahelAMnI sahajadazAmAM pAchI ANuM tyAre ja mane zAMti thaI. mane pharI saMbodhatI vakhate emanA hoTha para eka AchuMpAtaLuM rahasyamaya smita pharakI UThayuM. Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 37 , "samAdhidazA eTalI badhI anerI che ke emAM jyAre keAI mANasa DUbeluM hoya tyAre tenI pAse mRtyu nathI AvI zakatuM. himAlayanA tibeTa taraphanA pradezamAM keTalAka evA yogIe che jemaNe brahmaciMtAnA A mArgane AdhAra laIne pUrNatAnI prApti karI lIdhI che. emane emAM rasa hovAthI emaNe parvatIya guphAmAM ekAMtavAsa karIne UMcAmAM UMcI samAdhidazAnI prApti karI che. e dazAmAM nADI baMdha thaI jAya che, hRdayanA dhabakArA zAMta thAya che, ane acaLa aMgamAMthI lohI paNa nathI vahetuM. evA yogIone bahArathI jotAM ema ja lAge ke emanuM mRtyu thayuM che. e koI jAtanI UMghamAM DUbelA che, evuM na mAnatA, kAraNake e mArI ane tamArI peThe ja pUrepUrA sabhAna hoya che. vadhAre ucca jIvanane anubhava karAvatI pitAnI aMdaranI duniyAmAM emaNe praveza karyo che. emanAM mana zarIre UbhI karelI maryAdAomAMthI mukta thaI cUkyAM hoya che, ane emanI aMdara e samasta saMsAranA rahasyanuM darzana kare che. eka divasa e pitAnI samAdhimAMthI bahAra Avaze, paraMtu te vakhate temanI uMmara aneka saikAonI thaI gaI haze !" evI rIte mAnavajIvananI sanAtanatAnI na mAnI zakAya tevI paraMparAgata vAta eka vAra pharIthI mane sAMbhaLavA maLI. pUrvanA sUrya prakAzamAM jyAM jyAM jaIza tyAM tyAM dekhItI rIte ja e vAta mArI AgaLa AvIne UbhI raheze. paraMtu daMtakathAomAM jemane ullekha karavAmAM Ave che te amara puruSone zodhI kADhIne emanAM pratyakSa darzanane lAbha huM kadI paNa meLavI zakIza ? ane tibeTanA ThaMDA havAmAnamAM UcharIne moTI thayelI prAcIna jAduI vAtane dhI kADhIne tathA svIkArIne pazcimanuM jagata vaijJAnika tathA zArIrika zAstronA kSetramAM bhaviSyamAM kadI paNa pitAne phALe Apaze kharuM ? enI khabara kAne paDe che? Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 638 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM. brahmaciMtAnA yoganA vicitra jevA siddhAMtane aMtima pATha meM pUre karI lIdho. e beThakiyA jyotiSIne gharamAMthI bahAra nIkaLavAnuM sAhasa karIne potAnA avayavone thoDIka kasarata pUrI pADavA meM samajAvI joyA. emanA gharamAMthI e bhAgye ja bahAra nIkaLatA. nadI tarapha jatA amArA mArganI vacce AvatAM gIca bajArene TALavAnA udezathI ame sAMkaDI zerIomAM thaIne AgaLa vadhyA. vArANasI enI zerIomAM pagapALA pharanArA mANasane, jUne purANe dekhAva tathA anArogya vadhAranArI vadhAre paDatI vasati hovA chatAM, bhAtabhAtanAM raMgaberaMgI do pUrAM pADe che. bapora pachIne samaya hovAthI mArA tiSI sAthIe sUryanAM kiraNothI bacavA potAnI pITha para eka nAnI, khullI, sapATa chatrI rAkhI hatI. emanI nAjuka kAyA ane atyaMta dhImI kaMTALAbharI cAlane lIdhe jhaDapI gatithI AgaLa vadhavAnuM muzkela thaI paDavAthI amArI saphara TUMkAvavA mATe meM mArga badalyo. ame kaMsArAnI zerImAM thaIne AgaLa vadhyA. dADhIvALA kArIgaronA hathoDAnA avAjathI vAtAvaraNa bharAI gayuM. ane emaNe taiyAra karelAM pittaLanAM camakadAra vAsaNe sUryanA prakAzamAM camakavA lAgyAM. tyAM paNa hiMdu maMdiramAM jovA maLatI mukhya devonuM sthaLa pratinidhitva karatI pittaLanI asaMkhya nAnI mUrtio jovA maLI. bIjI zerImAM eka vRddha mANasa rastAnI eka bAjunI chAyAmAM nIco namyo. nirbaLa AMkhe ane karuNAjanaka vadane eNe mArI tarapha jevA mAMDayuM. eNe bhayamukata banIne mArI pAse bhIkha mAgI. e pachI ame anAjanA vepArIonI zerImAMthI AgaLa vadhyA. tyAM lAkaDAnI nAnI ne UMcI beThake para lAla ne sonerI anAjanA DhagalA khaDakelA hatA. dukAnadAro emanA mAlanI pAse palAMThI vALIne athavA ube page beThA hatA. amArA baMnenI vicitra Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha jevI jeDI para najadIkathI pasAra thatI vakhate emaNe thoDe daSTipAta karyo ane pachI grAhakenI dhIrajapUrvakanI pratIkSA karavAnuM kAma cAlu karyuM. bIjI zerIomAM chUTathI sugaMdha phelAtI. nadInI pAse AvIne ame bhikhArIonA AzrayasthAna jevA vibhAgamAM jaI pahoMcyA. kRza dekhAtA bhikSuke dhULiyA rastA parathI AgaLa vadhatA dekhAyA. emAMnA eke mAro najadIka AvIne mArI AMkhamAM jijJAsApUrvaka jevA mAMDayuM. enA mukha para anirvacanIya gamagInI jovA maLI. mAruM haiyuM mUMjhavaNamAM mukAIne hAlI UThayuM. AgaLa vadhatAM huM eka sUkalakaDI vRddha strI para paDatAMpaDatAM rahI gayA. enuM zarIra laTakatI cAmaDI ane bahAra UpasI AvelAM hADakAMnuM mAtra mALakhuM hatuM. eNe paNa mArI tarapha javA mAMDayuM. meM ene Thapake ApavAne badale enI mAgaNIno sUke svIkAra karyo. meM mAruM pAkITa kADhayuM. enAmAM jANe ke ekAeka jIva Avyo. cAmaDIthI lapeTAyele hAtha laMbAvIne meM ApelA paisA eNe laI lIdhA. puSkaLa pramANamAM prApta thayelAM anna, sArAM vastro, anukULa AzrayasthAna ane bIjA jarUrI chavAyegya padArthonA mArA potAnA sadbhAgya badala mane dhrujArI chUTe che. pelA kamanasIba kaMgAla lokenI yAcanAbharI AMkhane vicAra karuM chuM tyAre lAge che ke huM aparAdhI chuM. kayA hakane lIdhe huM ATalA badhA rUpiyAnI mAlikIne upabhoga karI rahyo chuM, jyAre pelA garIba bhikSuo pAse phATelAM. tUTelAM kapaDAM vinA bIju kazuM ja nathI ! dhAro ke janmanA koI akasmAta ke prArabdhanA bhAgane pariNAme emanAmAMnA ekanI jagyAe mAre ja janma thayo hota to ? thoDA vakhata sudhI e bhayaMkara vicitra vicAra mArA manamAM ramI rahe che; paraMtu Akhare mane trAsa chUTe che ane ene huM vismRtimAM dhakelI dauM chuM. A takanA rahasyano artha zuM samaja, je mAtra janmanA bhAgyane lIdhe eka mANasane rastA para melAM ne phATelAMtUTelAM Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM kapaDAMmAM rakhaDato mUke che ane bIjA mANasane nadItaTane pelA prAsAdamAM rezamI kaphanI paherAvIne besate kare che ? jIvana kharekhara eka aMdhAre koyaDe che. mArI samajamAM te nathI AvI zakato. - ame gaMgAjI pahoMcyA tyAre jayotiSI bolyA ke ahIM ApaNe besIe. ame chAyAmAM beThA ane ghATa paranAM paththaranAM vizALa pagathiyAMne, khUlatI agAsIone bahAra tarI AvatI beThakane jovA lAgyA. yAtrIonI nAnI maMDaLIo avAranavAra ane satata rIte AvatIjatI dekhAvA lAgI. lagabhaga traNa phUTanI UMcAInA be pAtaLA ghATIlA mInArA svaccha AkAzamAM sarasa rIte upara UThatA dekhAyA. e mInArA hiMduonA e sauthI pavitra hiMdu zaheramAM muslima kALagaNatarInI meTI bhUla jevA auraMgajhebanI AkarSaka masjidanA hatA. tiSIe bhikhArIo mane vIMTaLAI vaLyA te dhyAnapUrvaka joyuM hatuM eTale pitAnuM phikakuM mukha mArI tarapha pheravI kahevA mAMDayuM : "bhArata eka garIba deza che. emane svara kAMIka kSamAyAcanAne bhAvathI bhareluM hatuM : "enI prajAmAM jaDatA pharI vaLI che. aMgreja prajA keTalAMka suMdara lakSaNe dharAve che ane amArA dezamAM Izvara ene amArA lAbhane mATe ja lAvyA che evuM mAruM mAnavuM che. emanA AvyA pahelAM jIvana binasalAmata hatuM. kAyadA tathA nyAyane vAraMvAra bAjue mUkavAmAM AvatAM hatAM. mane AzA che ke aMgrejo bhAratane nahi choDe. amAre emanI madadanI AvazyakatA che. paraMtu e madada have mitratAne AdhAra para apAvI joIe, baLapUrvaka nahi. game tema paNa baMne dezanuM bhAgya pitAne bhAga bhajavyA karaze." oha ! tamAre prArabdhavAda pAchA AvyuM !" mArI TIkAnI avagaNanA karIne e manamAM DUbI gayA. chevaTe emaNe pUchyuM : Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha u41 baMne prajAe IzvaranI icachAne kevI rIte TALI zake? divasa pachI hamezAM rAta Ave che ane rAta pachI hamezAM divasa. rASTronA itihAsanuM paNa evuM ja che. duniyAmAM moTA pheraphAra thavAnI vakI che. bhAratavarSa ALasa ane jaDatAmAM DUbeluM che, paraMtu jyAM sudhI bhAvanA ane mahattvAkAMkSAthI sabhara nahi bane tyAM sudhI enI aMdara pheraphAra thatA raheze. karma paratAnI pahelAM e krama acUka Avato hoya che. yuropa vyAvahArika pravRttiothI dhamadhamI rahyuM che, paraMtu enA jaDavAdanuM jora ochuM thaze ane vadhAre UMcA Adarzo pratye potAnuM dhyAna kendrita karaze. e aMdaranI vastuonI zodha karaze. amerikAnA saMbaMdhamAM paNa evuM ja banaze." meM zAMtipUrvaka sAMbhaLyA karyuM. eTalA mATe ja amArA dezanA dharma ne tatvajJAnanA upadezo pazcimanI dizAmAM sAgaranA taraMganI peThe saphara karaze." emaNe gaMbhIratAthI AgaLa calAvyuM : "vidvAnoe amArI keTalIka saMskRta hastaprato, ane pavitra pustikAonA pazcimanI bhASAomAM anuvAda paNa karyA che; chatAM bhArata, nepALa tathA tibeTanA aMdaranA bhAgonAM guphArUpI pustakAlayamAM aneka pustake haju gupta ja paDI rahyAM che. emane paricaya paNa duniyAne Akhare te karAvavuM ja paDaze. e ghaDI cheDA vakhatamAM ja AvI pahoMcaze jyAre bhAratanA prAcIna tattvajJAna ane AMtarajJAnane pazcimanA vyavahArazAstra tathA vijJAna sAthe samanvaya sadhAze. bhUtakALanI gUDha vidyAoe A saikAnI AvazyakatAo mATe mArga karI Apavo joIe. mane khuzI che ke e badhuM banaze ja. gaMgAne lIlA jevA pANI tarapha meM tAkavA mAMDayuM. nadI eTalI badhI abhuta zAMtithI bharelI hatI ke e vahe che evuM bhAgye ja lAgatuM. enI sapATI sUryaprakAzamAM AchI AchI caLakatI. bhA. A. 2. khe. 22 Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74ra bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM e mane saMbodhIne pharI kahevA mAMDyA : jevI rIte dareka vyaktinuM bhAgya Izvara sArthaka kare che tevI rIte pratyeka jAtinA lokonuM bhAgya paNa pUruM thavuM joIe. Izvara sarvazaktimAna che. manuSyo ane rASTro emanA pitAnA pedA karelA bhAgyamAMthI nathI chUTI zakatAM, paraMtu emanI AphatonA kALa daramiyAna emanI rakSA thaI zake che ne moTA bhAmAMthI ema ne bacAvavAmAM paNa Ave che." manuSyane evuM rakSaNa kevI rIte maLI zake ?" prArthanAthI. e sarva zaktimAna tarapha vaLatI vakhate zizu je saraLa svabhAva rAkhavAthI, ane khAsa karIne keAI kAmane AraMbha karatAM pahelAM ene kevaLa hoThathI nahi paNa hadayathI yAda karavAthI. sukhanA divasomAM e badhuM IzvaranA AzIrvAdarUpe anubhavatAM zIkhe, ane musIbato ke duHkhanA divasomAM evuM vicAravAno prayAsa kare ke e tamArA aMdaranA rogane maTADanArI davA barAbara che. e saMpUrNa dayALu hovAthI ene bhaya na rAkhatA." "te pachI tame evuM nathI mAnatA ke Izvara A duniyAthI nA. Izvara AtmArUpe manuSyamAM ne samasta saMsAramAM rahelA che. je tame kudaratanuM saundarya, dAkhalA tarIke koIka suMdara vistRta pradeza jotA he, te tene kevaLa tenA ja vicArathI na pUje, paraMtu emAM rahelI IzvarIya zakitane lIdhe e suMdara lAge che ene khyAla rAkho. manuSyone padArthomAM e divya IzvarIya zaktinuM darzana kare. ane bahAranAM rUpothI eTalA badhA prabhAvita ne mugdha na bane ke emane jIvana ApanArA aMdaranA AtmAne taddana bhUlI jAo." tame tamArI khAsa rIte prArabdha, dharma ne tiSanA siddhAMtane bheLavI de che, sudhIbAbu !" emaNe mArI tarapha gaMbhIratAthI daSTi pheMkI. Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha ema kema ? A siddhAMte kAMI meM pedA nathI karyA. bhUte sudUranA samayathI e amAre mATe UtarI AvyA che. jUna jamAnAnA leke prArabdhanI virATa zaktine, sRSTikartA IzvaranI upAsanAne ane grahonI asaranI vidyAne jANatA hatA. tame pazcimIe dhAre che evA e jaMgalI nahatA. paraMtu meM bhaviSyavANI nathI kahI ? badhA mAnavanA jIvanamAM pravezatAM A adaSTa baLe keTalAM vAstavika che ene A saikAnI pUrNAhuti pahelAM pazcima pharIthI zedhI kADhaze." mAnavanI IcchA potAnA jIvanane banAvavA ke bagADavA svataMtra che evA svAbhAvika khyAlane parityAga karavAnuM kAma pazcima mATe atizaya agharuM paDaze." je kAMI thAya che te enI IcchAthI ja thaI rahyuM che ane svataMtra IcchA jevuM je kAMI dekhAya che te paNa sAcesAca enI zaktithI ja kAma kare che. pahelAMnA zarIranAM karmo ane vicAronAM sArAnarasAM phaLa manuSyane e sarvazaktimAna pUrAM pADe che. enI IcchAne aMgIkAra kare uttama che, paraMtu e karmaphaLane sahana karavAnI zakti mATe ene AdhAra levAthI manuSya zekamAM DUbatA bacI zake che." ApaNe hamaNAM maLyA te kamanasIba bhikhArIone mATe tamArI vAta sAcI Thare che evI AzA rAkhIe." mArAthI e ja uttara ApI zakAya ema che." emaNe saMkSepamAM kahevA mAMDayuM: "meM kahI batAvelA brahmaciMtAnA sAdhanamArgane AdhAra laIne tamArI Atmonnatine mArge AgaLa vadhaze te AvI samasyAo ApoApa UkalI jaze." mane samajAyuM ke e emanI dalIla karavAnI zakyatAnI sImA sudhI pahoMcI gayA che ane have mAre mAre pitAne rasto zodhI kADhavo joIe. Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mArA keTanA eka khissAmAM mane vArANasInI bahAra javA te TrenamAM besavAne Adeza Apata tAra paDeluM hatuM. bIjA khissAmAM gaDabaMdha kaDaka mUkele. jyotiSIne meM emane phoTo paDAvavA UbhA rahevAnI vijJapti karI. emaNe ene vivekapUrvaka asvIkAra karyo. meM emane uparAuparI Agraha karavA mAMDyo. paraMtu zA mATe ?" emaNe vAMdho letAM kahyuM: "mAre beDALa cahere ne mArAM phATelAMtUTelAM va ...?" mArA para kRpA kare. pAchaLanAM varasomAM huM dUranA dezamAM haIza tyAre tamAro phoTo mane tamArI yAda karAvaze." yAda karAvanArI uttama vastuo te..." emaNe namratAthI uttara ApeH "pavitra vicAra ane svArtharahita karmo haze." | mArI anicchA chatAM emanA virodhane vaza thaIne kemerAne meM pharIthI mArA khissAmAM mUkI dIdhA. Akhare e pAchA javA mATe UbhA thayA ane meM paNa emanuM anukaraNa karavA mAMDayuM tyAre amArI najadIkamAM meM eka vyaktine beThelI joI. sUryanA tIkhA tApathI bacavA eNe eka goLa, vizALa, vAMsanI chatrI heThaLa Azraya lIdhelo. enI mukhAkRti AnaMdapUrNa dhyAnamAM lAgelI hatI ane enA bhagavA jhabhA parathI meM anumAna karyuM ke saMnyAsane svIkAra karI cUkelA e koI pavitra saMtapuruSa che. thoDeka AgaLa jatAM amane eka gAya maLI. vArANasImAM moTI saMkhyAmAM jovA maLatI gAyomAMnI e eka hatI. e gAya enI potAnI Dhabe sUtI hatI. ene karoDarajajunI nIce pitAnA baMne paga vALIne e amArA rastAnI vacce paDI rahelI. Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahonA lekha 345 ame eka paisA badalI ApanArI dukAne paheAMcyA. tyAMthI me TAMgA karyo ane pachI amArA rastA chUTA paDyA. x x x x e pachInA thADA divase mAruM pravAsanI paraMparAmAM gALavA paDacA. pravAsI amaladAre| ane aMdaranA bhAgeAmAM saphara karatA khIjA mANasA mATe peAtAnI sarakAradvArA bAMdhavAmAM AvelAM mA paranAM vizrAmagRhamAM meM mArI rAta pasAra karI. emAMnA eka vizrAmagRhamAM varNavavA jevI savalatAnA abhAva hatA ja; paraMtu, e uparAMta asaMkhya kIDIenI vasati hatI. emanA humalAone haThAvavAnA nirarthaka prayatnA tathA be kalAkanI dhImI yAtanA pachI meM pathArInA tyAga karavAnA niya karyAM ne khurasI para ja rAta pUrI karavA mAMDI. vakhata vitAvavAnuM kAma mAre mATe tyAM sudhI bhAre kaparu thaI paDayuM, jyAM sudhI mArA vicAra emanI AjubAjunI duniyAmAMthI upara UThIne vArANasInAe jyeAtiSInI prAradhavAdanI philasUphI para joDAI na gayA. enI sAthe sAthe rastA para peAtAnAM kSudhAta zarIrA laIne AgaLa vadhatA kaMgALa bhikhArIe paNa mane yAda AvyA. kALa emane jIvavA nathI detA ne maravA paNa nathI detA. zrImaMta mAravADI zarAk emanI pAsethI zaNugArelI, ArAmadAyaka, deADatI gheADAgADImAM besIne pasAra thAya te bhale, paraMtu peAtAnAM duHkhAne svIkAre che tema enA svIkAra paNa e IzvaranI icchAne sa MpUrNapaNe tAbe thaIne karI le che. sUryaMtApathI tapatA A dezamAM eka yAjanaka kukhtarAgI paNa peAtAnI sthitiyI saMtuSTa lAge che. aneka bhAratavAsIenA hADakAmAM evA sukhapUrvaka suvADanArA prArdhavAda pravezI cUkayo che ! svataMtra icchAzaktimAM vizvAsa dharAvatA pazrimavAsIne mATe sarvazaktimAna prArabdhanI vakIlAta karanArA pUrvIya mAnava sAthe Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM dalIlamAM UtaravAnuM keTaluM vyartha che tenI mane samaja paDI. pUrvIya mAnavane samasyAnI eka ja mAju sAthe saMbaMdha che ke je bAju kAI paNa jAtanI samasyA ja nathI e siddhAMtane kAI paNa prakAranI pUchatAcha karyA vinA svIkArI le che! prArabdha enA jIvananA mALa para zAsana kare che. ethI vadhAre khIjuM kazuM ja kahevAnuM nathI rahetuM. kace| Atmanirbhara pazcimI evuM sAMbhaLavAnuM pasaMda karaze ke ApaNe prArabdhanI dArI sAthe laTakAvelI kaThapUtaLIe ja chIe ane kAIka adRzya hAthanA Adeza mujaba upara ane nIce athavA jamaNI bAjuthI DAbI bAjue halanacalana karIe chIe ? AlpsanI uparanI peAtAnA lazkaranI pelI tejasvI caDAI vakhate tepeAliyananA mukhamAMthI nIkaLelA pelA nAMdhapAtra udgArA mane yAda Ave che azakaya ? mArA zabdakAzamAM evA keAI zabda ja nathI.' paraMtu nepoliyananA samagra jIvananA AkarSaka dastAvejone meM punaH punaH abhyAsa karyo che ane jyAM emanuM prakhara magaja bhUtakALanI vAraMvAra harIphAImAM UtareluM te senTa helenAmAM eNe lipibaddha karelI vicitra pa ktionu` mane smaraNa thAya che. " huM haMmezAM prArabdhavAdI rahyo chuM. vidhinA je lekha lakhAI gayA te lakhAI gayA...mArA sitAre jhAMkhA paDayo. mArA hAthamAMnI lagAmane sarI jatI huM joI zakayo ane e chatAM mArAthI kazuM ja na karI zakAyuM.' . je mANasa evI virAdhAbhAsI visaMgata mAnyatAo dharAvatA te paNa jIvananA rahasyanA ula nahi karI zakayo heAya ane kAI paNa kadI pUrepUro ukela karI zakayo che ke kema e zaMkAspada che. mANusanuM mastiSka kAma karatuM thayuM haze tyArathI ja uttara dhruvathI mAMDIne dakSiNa dhruva sudhInA leAkAe A prAcIna samasyA para carcAvicAraNA karI hAya e banavAjoga che. vadhArepaDatI khAtarIvALA leAkAe hamezAMnI jema enA peAtAne saMteASa thAya evI rIte nikAla karyo che. tattvajJAnI Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahAnA lekha 347 mane vRttivALAo haju paNa enI tarapheNamAM ne virodhamAM dalIla karyA kare che paraMtu cokhkho nirNaya ApatAM acakAya che. jyotiSIe mArA janmAkSara parathI kahI batAvelI AzcaryakAraka sAcI hakIkate nathI bhUlI zakayo. keTalIka vilakSaNa kSaNamAM meM enA para vicAra karI joyo che ane koI vAra mane Azcarya paNa thayuM che ke mArA magajamAM pUrvanI e prArabdhavAdanI mUrkhatAe ghara karyuM che ke zuM ? mane jyAre jyAre yAda AvyuM che ke A namra dekhAvane mANase mAro bhUtakALa kevI rIte jANe, vItI gayelI ghaTanAonuM phaphaDATa karatuM rahasya pharI pAchuM kAmacalAu rIte pragaTa karavAnuM kAma e kevI rIte karI zakyA, tyAre tyAre huM stabdha. banyo chuM ane prArabdha ane svataMtra IcchAzaktinI A jUnIpurANI samasyA saMbaMdhamAM eka mahAnibaMdha lakhavAnI sAmagrI ekaThI karavAnI lAlacamAM paDyo chuM. paraMtu mane khabara che ke prArabdhanA vicArathI prerAIne kalama calAvavAnuM kAma mAre mATe nakAmuM thaI paDaze ane enA AraMbhamAM je agAdha aMdhakAramAM huM aTavAuM chuM e ja agAdha aMdhakAramAM aTavAvAnuM kadAca bAkI raheze. kAraNa ke jyotiSInA prazno ke muddAone vacce lAvavA paDaze ane mAruM kAma mArA gajA karatAM paNa vadhAre gUMcavAyeluM banI jaze. chatAM Adhunika zodha evI haraNaphALathI AgaLa vadhI rahI che ke e divasa bahu dUra nahi hoya. jyAre dUranA graha para ApaNe ujANI karavA jaI pahoMcIzuM! tyAre ja e zodhI kADhavAnuM zakya banaze ke grahanI AkRtio ApaNA jIvana mATe koI marma dharAve che ke nahi. te daramiyAna jyotiSIonI daSapAtratAnA saMbaMdhamAM ane jagatanI AgaLa jAhera karAyelA jyotiSanA eTalA bhAganA bhAMgyAtUTayA svarUpanA saMbaMdhamAM sudhIbAbue ApelI cetavaNIne dhyAnamAM rAkhIne keAInI icchA hoya to ekAda be jyotiSIonI zaktinI kasoTI karI zakAya, Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM ane chatAM evuM dhArIe ne svIkArIe ke kAIka ajJAta khUNAmAM bhaviSya kharekhara hayAtI dharAve che teApaNu, jemanA para paDadA pADavAmAM AvyA che te vyaktigata nasIbanAM evAM gUDha rahasyA jANavAM zuM icchavAyeAgya che? 348 e praznAtmaka nAMdhanI sAthe mArA UMDA vicArAnA aMta AbyA ane mane nidrAe gherI lIdheA. thADAka divasA pachI huM banArasathI keTalAka sA mAIla dUranA zaheramAM hatA tyAre tyAM thayelAM herata pamADanArAM tAAnanA samAcAra jANavA maLyA. hiMdu-muslima jhaghaDAnI e jarAya na game tevI vAta hatI. e jhaghaDA sAmAnya rIte ghaNI najIvI bAbatane lIdhe zarU thatA, paraMtu khATAM dhArmika bahAnAM zeAdhanArA duSTa lAkA enA lAbha laIne lUTaphATa tathA khUnAmarakI calAvatA tema ja leAkeAne ghAyala karatA. zaheramAM keTalAka divasA sudhI trAsanuM sAmrAjya phrI vaLyuM. e zAkajanaka divase daramiyAna tUTelAM mAthAMnI, yaMtraNAgrasta zarIrAnI ane avicArI katalanI sAmAnya vAta sAMbhaLavA maLI. jyeAtiSInI salAmatI mATe mane lAgI AvyuM; paraMtu emanI sAthe saMbaMdha sthApavAnuM azakaya hatuM. zerIomAM javAnuM sAhasa kare tevA TapAlIe atyaMta virala hatA ane khAnagI kAgaLa ke tAra pahoMcADavAnu azakaya hatuM. banArasanAM tAphAna zamI gayAM tyAM sudhI rAha jovAnI mane pharaja paDI. e pachI e duHkhI zaheramAM praveza karatA pahelAM tArAnI sAthe me mArA tAra paNa ravAnA karyAM. enA uttara rUpe AbhArasUcaka sAdA kAgaLa AvyeA. emAM jyAtiSIe peAtAnI salAmatIne saghaLA yaza ' sazaktimAna IzvaranA rakSaNu 'ne aNu karelA. ane kAgaLanI khIjI bAjue emaNe brahmaciMtAnA yAganA abhyAsa mATenA dasa niyame AlekhelA hatA! Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 dayALabAga uttara bhAratanI bhUmi para AmathI tema mukta rIte paribhramaNa karatAM karatAM be rastAo eka anokhI, ochI jANItI kelonI AgaLa ekaThA thayA. e kolenI dayALabAga eTale ke Izvarane bAga evA kAvyamaya nAma dharAvatA zaheramAM vaselI hatI. eka rasto je suMdara zaheranA mArA nivAsa daramiyAna mane suMdaralAla nigamanI mArgadarzaka, mitra ne philasUpha tarIkenI sevAne lAbha maLela te lakhanauthI zarU thato. ame baMne e zaheramAM sAthe sAthe pharatA ane pharatAM pharatAM tattvajJAnanI carcA karatA. mArA dhAryA pramANe emanI uMmara ekavIsa ke bAvIsa varasathI vadhAre nahotI, paraMtu emanA bIjA aneka bhAratIya baMdhuonI jema e vahelA paripakva thayA hatA. ame jUnA mogala rAjamahelamAM bhramaNa karyuM ane naSTa thayelA rAjAo para adhikAra jamAvanAra nirdaya nasIba para bArIkAIthI vicAra karyo. yazasvI bhAratIya-irAnI zipakaLA joIne huM pharI mugdha banI gayo. enA chaTAdAra, suMdara, AkarSaka vaLAMke ane nAjuka raMgo emanA sarjakanI saMskArI surucinI abhivyakti karatA hatA. e tejasvI divasone mArAthI kadI paNa kevI rIte bhUlI zakAze Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahesyanI kheAjamAM jyAre lakhanaunI zAbhAmAM vadhAreA karanArAM e bAdazAhI upabhAgavALA udyAnAnAM nAraMgInAM vRkSa vacce huM vizrAma karatA hatA ? 350 ame pelI raMgIna havelIenI paNa tapAsa karI. jyAM eka vAra audhanA jUnA rAjAenI mAnItI rANI ne rakhAtA potAnI gauravanI suMdaratAne saMgemaramaranA jharUkhA para tathA seAnArI snAnagRheAmAM bhAre damAmathI DhALyA karatI hatI. e maheleAmAM have kAI rAjavaMzI vyakti nathI dekhAtI ane mAtra smRti ja zeSa rahI che. mankI brijanA vicitra nAmavALA pula pAse AvelI manahara masjida AgaLa huM avAranavAra javAnuM rAkhate. enA bahAranA bhAga AkhAya dheALeA hatA ane sUryanA prakAzamAM parInA mahela jeveA camakatA hateA. enA ghATIlA mInArA tejasvI gaganamaMDaLa tarapha kAyamI prArthInA karatA heAya tema upara UThelA dekhAtA. aMdara DeAkiyu karatAM jamIna para praNAma karatAM namAja paDhatA ane IzvaranI saMvAditAthI prArthanA karatA bhaktonuM TALu dekhAtuM. bhAvikA raMgIna nAnI kAmaLIe para besIne namAja paDhatA. ene lIdhe Akhuye dRzya vadhAre AkarSaka lAgatuM, payagaMbarAnA e anuyAyIonA jussA vize kAI zaMkA karI zake tema naheAtuM, kAraNa ke emanA dharma emane eka jIvaMta khaLa jevA lAgyA karatA. e badhA paribhramaNa tathA pravAsa daramiyAna mArA yuvAna mAdakanI keTalIka vizeSatAothI huM dhIredhIre prabhAvita thayA. emanI cAturIbharI TIkAo, emanI apavAdarUpa buddhimattA ane dunyavI viSayA ke ghaTanAe taraphanA emanA yathA STikANu gametema paNa ceAganA vidyArthInA rahasyavAda ane UMDANanA mizraNarUpa hatA. vAraMvAranA meLApa ane utsAhapUrvakanI carcA daramiyAna mane jaNAyuM ke e mArI peAtAnI mAnyatAo ane mArA ja vicArAne tapAsI rahyA che ane emanA paDadhA pADI rahyA che, tyAre ja emaNe Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALakhAga 351 pitAnI jAtane rAdhAsvAmI nAmanA kaMIka aMze gUDha evA saMpradAyanA sabhya tarIke prakaTa karI. dayALabAga javAmAM madadarUpa thanArI bIjI mAhitI meM e ja saMpradAyanA eka bIjA sabhya mahilaka pAsethI meLavI lIdhI. emane paricaya mane eka bIjA sthaLe ane bIjA vakhate thaI gayo. bIjA bhAratIyonI peThe e eka UjaLI cAmaDIvALA, suMdara puruSa hatA. saikAo sudhI emanA dezavAsIonA pADozI tarIke jaMgalI sarahadI jAtio rahetI, je potAnA pADozIonI saMpatti para lAlacu najara nAkhyA karatI. paraMtu DahApaNavALI aMgreja sarakAra e azAMta tephAnI lekene aMta vinAnAM yuddhonI prAcIna paddhatino Azraya laIne nahi paNa emane pitAnI nekarImAM rAkhIne tema ja pagAra ApIne kAbUmAM rAkhI ke keLavI rahI che. | malika keTalAka evA jaMgalI jhanUnI leke para dekharekha rAkhatA hatA, je parvatomAM ne raNamAM rastA taiyAra karavAnA, pula bAMdhavAnA ane saMrakSaNAtmaka killA tathA barAkenuM nirmANa karavAnA vadhAre sArA, zAMta ane upayogI kAmamAM lAgI gayelA. emanAmAMnA moTA bhAganA bhayaMkara dekhAtA mANase potAnI pAse baMdUka rAkhatA hatA enuM kAraNa kadAca emanI vartamAna jarUra nahetuM; paraMtu jUnI Teva hatI, uttara-pazcima sImAnA samagra vistAra para e vepArIone mATe navA mArgo ane sainike mATe navAM surakSA sthAna banAvavAnA kAmamAM lAgI gayelA hatA. sAmrAjyanI DerA IsmAIla khAna nAmanI sarahadI cokI pAse mallika ghaNuM sAruM ane sakhata kArya karatA rahetA. emanA cAritryamAM vicAranA UMDANa tathA AcAranI uttamatA sAthe saMgIna svAzrayavRtti tema ja UMDI vyavahArutAne sumeLa sadhA hatA. emanA guNenA saMbhALapUrvakanA saMvAdathI huM prabhAvita thayA. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM ceAganI badhI ja jUnI paraMparAo sAthe meLa khAnArI AraMbhanI bhAre udAsInatA pachI e nAkhuzIpurvaka mArI jijJAsAvRttine tAme thayA ane emaNe mAnya rAkhyuM ke emaNe guru karelA che. jyAre jyAre nAkarImAMthI rajA maLe che tyAre, e prasaMgeApAtta emanI mulAkAta le che ema paNa emaNe kahI batAvyu, emanA guru rAdhAsvAmIenA uparI hatA ane sAhebajI mahArAjanA nAmathI oLakhAtA. mane bIjI vakhata e paNa jANavA maLyuM ke emanA gurue ceAganI pazcimI rItarasama ane vicArA sAthe joDI devAnA AzcaryakAraka ane rasapradAyaka khyAlanu sevana karyu che. x rUpara x x x nigama ane malika nAmanA e khate puruSonA mitratApU prayAse chevaTe saphaLa thayA. rAdhAsvAmIenA peAtAnA zahera dayALabAganA khetAja bAdazAha sAhebajI mahArAjanA mahemAna thavAnA vakhata evI rIte AvI paheAMcyA. AgrAthI kAlAnI sudhInA thoDAka mAIlanA dhULiyA rastA meTaramAM besIne pUro karyA. dayALabhAga--IzvaranA bagIcA ! jo mArI ArbhanI asara barAbara hAya tA, enA sasthApaka zaherane enA sarasa nAma pramANenA guNavALu` rAkhavA bhAre parizrama karI rahyA hatA. gurunI khAnagI oNphisavALA makAnamAM mane laI javAmAM AvyA. pratIkSA-khaMDa AkarSaka aMgrejI Dhabe susajja karavAmAM AvelA. tyAM ArAmakhurazI para besIne huM sarasa rIte ra MgelI dIvAlAnI ane nicaranI suMdara sAdAInI kadara karI zakayo. pazrimIkaraNa tyAM jANe vera vALA raheluM hatuM ! yAgIonI mulAkAta mane jhAMkhA nIrasa baMgalAomAM, ekAMta parvatIya guphAomAM ane nadItaTa paranI aMdhArI ghAsanA chAparAvALI jhUMpaDIemAM thayelI, para`tu emanAmAMnA ekane evA Adhunika vAtAvaraNanI Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dALamArga 353 vacce maLavAnI dhAraNA paNa meM nahAtI rAkhI. mane navAI lAgI ke A asAmAnya saMpradAyanA netA tarIkenA puruSa kevA prakAranA haze ! mAre lAMbA vakhata sudhI zaMkAmAM na rahevuM paDayuM, kAraNake bAraNuM dhIrethI khUlyuM ane e peAte aMdara AvyA. e madhyama kadanI kAyAvALA hatA. emanuM mAthuM sapheda svaccha pheMTAthI vIMTaLAyeluM hatuM. emanI mukhamudrA lAkSaNika rIte bhAratIya na heAvA chatAM susaMskRta hatI. jarAka pILAzapaDatI cAmaDI heta teA e zAMta amerikana jevA jaNAI Avata. emanI AMkhe meTAM cazmAM hatAM ane emanA upalA heAThanI uparanA bhAgamAM nAnI mU zAbhatI hatI. bhAratIya darajInA ApaNI pazcimI paddhatinA thADAghaNA pheraphAra sAthenA svIkAra jevA U~cI garadananeA, ghaNAM baTanavALA, lAMkhA keTa paNu emaNe paDerelA hatA. pAse AvatI vakhatanuM emanuM svarUpa namra ane saraLa hatuM. emaNe vivekapUrvakanA gaurava sAthe mArA satkAra karyA. amArAM abhinadanA pUrAM thayAM. e khurazI para besI gayA tyAM sudhI meM rAha joI ane pachI eraDAnA kaLAtmaka suzobhana mATe emane dhanyavAda ApavAnuM sAhasa karyuM.. emaNe smita karIne uttara ApyA, tyAre emanA mukhamAM tejasvI dAMtanI pati prakAzI UThI. IzvaramAtra prema nathI, saundaryAM paNa che. mANasa peAtAnI aMdaranA AtmAnI abhivyakti karavAnuM zarU kare tyAre eNe vadhAre te vadhAre saundaryane prakaTa karavuM joIe - peAtAnI jAtamAM ja nahi paraMtu AjubAjunA vAtAvaraNamAM ane saMjogeAmAM.' . emanuM aMgrejI nedhapAtra rIte sAru hatuM. emane avAja jhaDapI ane vizvAsapUrvakanA hatA. thADA samayanI zAMti pachI emaNe pharI kahevA mAMDayuM : Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM paraMtu eraDAnI dIvAlA ane eraDAnA rAcaracIlA para eka bIjuM adRSTa suzobhana paNa rahetuM heAya che. e ghaNuM agatyanuM heAya che. e vastuo manuSyAnA vicAro ne bhAvAnu vahana kare che enI tamane khabara che ? pratyeka kha'Da, ane pratyeka khurazI paNa, ene satata rIte vAparanAra vyaktinI adRSTa asarane prakaTa kare che. tamane e vAtAvaraNanuM dana na thAya tepaNu e tyAM heAya che ja, ane enI paridhimAM praveze che te badhA ja Achevatte aMze ane ajANapaNe prabhAvita thAya che.' 354 " < tame ema kahevA mAgeA che ke mAnavanA cAritryanuM pratibiMba pADanArA padArthonI AjubAju ilekaTrIka athavA lAhacuMbakIya kiraNo rahetAM hoya che ? ? * cAkkasapaNe. vicArA emanI pAtAnI bhUmikAmAM vAstavika vastuo che, ane ApaNe jemane kAyama mATe barAbara upayega karIe chIe temanI sAthe, TUMkA ke lAMbA vakhata mATe joDAI jAya che.' * e eka bhAre rasamaya siddhAMta che.' " e siddhAMta karatAM vizeSa che. e eka vAstavikatA che. mANusa sthULa zarIra uparAMta eka bIjuM sUkSma zarIra dharAve che, ane e zarIramAM pravRttinAM evAM kendro astitva dharAve che je indriyAnI prakriyAnA sthULa avayavone maLatAM che. e kendrodvArA e adRSTa zaktione pArakhI zake che. kAraNa ke jyAre emane zaktizALI banAvavAmAM Ave che tyAre e mAnasika ane Atmika dRSTinuM dAna kare che.' thoDI vAra aTakaLyA pachI emaNe bhAratanI avasthA vize rA para paDelI asarA saMbaMdhamAM pUchI joyuM. emanA dezanI Adhunika jIvana jIvavAnI paddhatienI avagaNanAnI, A pRthvI paranI mANasanI TUMkI sapharane sudhAranArI yAMtrika zeAdheA, sugama sagavaDA ane AnaMda Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALabA | 355 dAyaka sukhasAmagrIone lAbha levAnI enI DhIlanI, suyogya raheThANuM ane DampaNabharyA ArogyanI mAga taraphanA enA durlakSanI, ane dhArmika anuSThAnanA AdhAra para UbhA thayelA lAgatA mUrkhatApUrNa sAmAjika rivAjo ane krUra Adata taraphanI enI vadhAre paDatI bhaktinI meM khullA dilathI TIkA karI. meM emane spaSTa rIte kahyuM ke dharmaguruonI pakaDe bhAratanI zaktione ghaNAM duHkhada pariNAmo sAthe rUMdhI rAkhI che. dharmane nAme karAtI meM joyelI evI keTalIka buddhihIna vastuonAM meM udAharaNa ApyAM, jenA parathI e saphaLatApUrvaka sAbita thatuM ke Izvare ApelI buddhirUpI bakSIsane durupayoga ke enI avagaNanA manuSyo kevI rIte karyA kare che. mArI khullA dilanI AcanAmAM sAhebajI mahArAje potAnA hoTha ughADIne nizcita saMmatine sUra purAvyo. mArA sudhArAnA kAryakramanA bhAgarUpa banelA muddAo upara ja - tame prahAra karyo che. emaNe mArA para yAdagAra rIte dRSTi sthira karIne kahI batAvyuM. badhI rIte jotAM, pote je karavA mATe pUrepUrA zaktizALI che te kAma temane mATe Izvara karI de evI apekSA moTA bhAganA bhAratIyo rAkhe che evuM lAgyA vinA nathI rahetuM." "barAbara che. dharmane jemanI sAthe kazI ja levAdevA na hoya evI keTalIya vastuone AvarI levAnA AzayathI ame hiMduo dharmanI chUTathI carcAo karyA karIe chIe. muzkelI e che ke pahelAM pacAseka varasa sudhI dharma pavitra ane sajIva hoya che. pachIthI e phakata tatvajJAnamAM adhaHpatana pAme che. enA anuyAyIo vAtoDiyA banI jAya che; dhArmika rIte jIvanArA manuSyo nathI rahetA. Akhare enA chellA ane sauthI lAMbA tabakkA mATe e daMbhI dharmaguruonA hAthamAM paDe che ane aMte daMbhane ja dharma tarIke svIkAravAmAM Ave che." Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upade bhAratanA AdhyAtmi rahasyanI khojamAM evA sIdhA nikhAlasa dilanA nivedanathI mane nirAMta thaI. "svarga ne naraka tathA Izvara ane evI bIjI bAbato saMbaMdhI takarAre karavAthI zuM vaLavAnuM che? mAnavatAne bhautika bhUmikAnuM kAma vadhAre paDe che ane e bhUmikA sAthe saMbaMdha rAkhanArI vastuonI avagaNanA enAthI na thaI zake. ApaNA ahIMnA jIvanane vadhAre suMdara ne sukhamaya karavAnI koziza ApaNane karavA de." emaNe pUruM karyuM. eTalA mATe ja meM tamane zodhI kADhayA che. tamArA ziSyo khUba ja sArA mANaso dekhAya che. eka aMgrejanI peThe e vyavahAru ane Adhunika thavAno prayatna kare che. dharmane DALa nathI karatA paraMtu sAruM jIvana jIve che, ane vadhArAmAM niSThApUrvakanI niyamitatAthI emanI yogasAdhanA paNa karyA kare che." sAhebajIe svIkRtisUcaka smita karyuM. tame evuM nirIkSaNa karI zakyA ethI mane khuzI thAya che." emaNe satvara uttara ApyoH "dayALabAgamAM A pravRttione prAraMbha karIne duniyAne e ja vastu batAvavAno huM prayAsa karI rahyo chuM - ke guphAomAM doDI gayA vagara mANasa saMpUrNapaNe AdhyAmika banI zake che, ane dunyavI vyavasAya karatAM paNa uccatama AdarzanI prApti karI zake che.' "e prayAsamAM tame saphaLa thaze te atyAre AMke che enA karatAM bhAratIya dharmopadezanI kiMmata jagata ghaNuM moTA pramANamAM AMkatuM thaI jaze.' "ame saphaLa thaIzuM ja.' emaNe vizvasanIya uttara Apyo ? " tamane eka vAta kahuM. huM ahIM kelAnI zarU karavA mATe pahelavahelo Avyo tyAre mArI mukhya icachAomAMnI eka IcchA e hatI ke A sthaLamAM puSkaLa vRkSa ugADavAM. paraMtu bahAranA lokee mane kahyuM ke A ujajaDa, retALa jamInamAM vRkSo ugADavAnuM azakya che. jamanA bahu dUra nathI ane A sthaLa enA jUnA rastA jevuM Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALakhAga pa7 ke nadInI prAcIna pathArI jevuM che. amArI pAse keI niSNu te nahetA, ane evI kasa vagaranI jamInamAM kaI jAtanuM vRkSa TakI zake e amAre vAravAranA prayogo ane uparAuparI maLatI niSphaLatAdvArA zIkhavAnuM hatuM. pahele varase ame repelAM lagabhaga ekAda hajArathI vadhAre vRkSo naSTa thaI gayAM. emAMthI eka vRkSa khIlI UThayuM. enI neMdha laIne ame amArA prayatno cAlu rAkhyA. atyAre dayALabAgamAM nava hajAra taMdurasta vRkSo UgI nIkaLyAM che. A tamane eTalA mATe kahI rahyo chuM ke amArI samasyAone ame je daDhatAyukta valaNathI sAmano karIe chIe tene tamane khyAla Avaze. amArA hAthamAM ahIMnI ujajaDa jamIna AvelI. e evI te nakAmI lAgatI ke bIju koI ene kharIde ja nahi. have te keTalI badhI badalAI gaI che te joI lo !" te pachI tamArA vicAra AgrA pAse ekAda ADiyA bAMdhavAnuM che?" e hasyA. zahera jovAnI mArI IcchA meM emane kahI batAvI. "cokkasa. huM tamAre mATe enI vyavasthA tarata ja karI dauM chuM, pahelAM dayALabAgane joI le, pachI tene vize ApaNe vArtAlApa karIzuM. mArA vicAre amalI thayelA jaze tyAre temane tame vadhAre sArI rIte samajI zakaze." emaNe kAma mATe vaparAte ghaMTa vagADyo. thoDIka miniTo pachI aDadhI taiyAra thayelI zerIomAM ane UjaLAM dekhAtAM kArakhAnAMnAM makAne AgaLa thaIne huM nirIkSaNayAtrA karato pasAra thayo. kepTana zarmA mArA mArgadarzaka hatA. pahelAM e bhAratIya lazkaranI tabIbI rekarImAM hatA, paraMtu have emanA gurudvArA thaI rahelA racanAtmaka prayAsamAM potAnI samasta sevA ApI rahyA hatA. bhA. A. 2. . 23 Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM emanA vyaktitvanA jhaDapI adhyayanathI evI chApa UbhI thaI ke prAmANika AdhyAtmikatA tathA pazcimanA puruSArthanA e eka bIjA saMmizraNa jevA che. eka meATA, vrukSAnI hAranI vaccethI pasAra thateA rastA nAnA, svaccha zahera dayALabhAganA pravezadvAra pAse pahAMcADatA hatA. dhI zerIenI baMne bAju ghaTAdAra vRkSa dekhAtAM hatAM. vaccenI jagyA thADAM phUlAnA bagIcAothI suzobhita lAgatI. mane kahevAmAM AvyuM ke bagIcAnA vijJAnane lagatI pravRttie mATe jarA paNa anukULa nahi evA sUkA raNane nAthavAnA uparAuparI prayatnAnuM e pratinidhitva karI rahyA che. sAhebajI mahArAje 1915mAM emanI kAleAnI bAMdhavAnI zarUAta karI tyAre rApeluM setUranuM vRkSa emanI kaLAtmaka bhUmikAnI kadaranA pratIka tarIke UbhuM raheluM. audyogika vibhAganu mukhya aMga meADela InDasTrIjha ' nAme oLakhAtAM kArakhAnAMonA samUha hatu.. e kArakhAnAM muddhipUrvaka taiyAra karelAM, haLavAM, havAdAra ane vizALa hatAM. X x x sauthI pahelAM huM joDAnA kArakhAnAmAM jaI caDayo. uparanI trAka parathI kAmagarA paTTAe satata rIte gaNagaNATa karatA ane yaMtrAnI lAMbI hArane cAlu karatA. melA jevA yaMtravidyA dheAMghATanI vacce hoziyAra hAthe kAma karatA hatA, ane nAmapTananAM vizALa iMgliza kArakhAnAMomAM me joyelA kArIgarA jevA ja emanA kAmamAM niSNAta dekhAtA. kArakhAnAnA maeNnejare mane kahyuM ke peAtAnuM kaLAkauzala e yuropamAM zIkhyA che. tyAM cAmaDAnI vastuonI banAvaTanI vIsamI sadInI paddhationA abhyAsa karavA e gayA hatA. chUTa, joDA, ca'pala, haeNnDabaeNgeA ane TTAe yAMtriDha banAvaTanI badhI ja prakriyAmAMthI bhAre avAja sAthe pasAra thaI rahyA hatA. Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRyALakhAga 359 trA para kAma karatA mANaseAe kAcA zikhA tarIke zarUAta karelI. emane maeNnejare zIkhaveluM ane emanA kAmanI tAlIma ApelI. taiyAra thayelA keTalAka mAla yALabhAga ane AgrAmAM vecAta jyAre bIjo mAla dUranA pradezeAmAM paheAMcADavAmAM Avato hatA. e pradezAmAM dukAnA kheAlavAnuM kAma cAlu hatuM. vecANunI vyavasthA jAtajAtanA sTAranA vicAra para UbhI karavAnI yeAjanAnA evI rIte amala karavAmAM AvI rahelA hatA. huM bIjA makAnamAM gayA. tyAM kApaDanuM kArakhAnu jovAmAM AvyuM. tyAMnI pedAza suMvALA sutarAu ane rezamI kApaDanI hatI. e kApaDa judIjudI chatAM amuka maryAdita jAtAnu hatu. eka bIjA makAnamAM meM ijanerI yaMtrAnuM eka sarasa kArakhAnuM joyuM. tyAM luhAranI bhaThThI hatI. tyAMnA bhImakAya yAMtrika hatheADA peAtAnA vIjaLIka prahArathI e sthaLanI jIvaMta preraNAnA paDadhA pADatA hatA. vaijJAnika sAdhaneA, prayAgazALAmAM vaparAtI vastuo, trAjavAM ne tAlamA| najadIkanA kArakhAnAmAM taiyAra thatAM ane eTalI sarasa rIte taiyAra thatAM ke emane saMyukta prAMtanI sarakArane Azraya maLelA. senAnA, nIkalane ane pittaLaneA ilekiTrakanI madadathI DhALa caDAvavAmAM AvatA tenI khArIka prakriyAnuM paNa meM nirIkSaNa karyuM. * meADela inDasTrIjha 'nAM bIjA khAtAM ilekiTraka pa'khA, grAmephAna, charIo ane nicara banAvavAmAM mazagUla hatAM. eka yaMtrazAstrIe eka khAsa prakAranI dhvanipeTInI zeAdha karelI, ane najadIkanA bhaviSyamAM ene banAvavAnI yAjanA paNa thaI cUkelI. phAunTana pena banAvavAnuM eka kArakhAnu mArI najare paDayu tyAre mane navAI lAgI. mane jANavA maLyuM ke bhAratamAM evuM kArakhAnu e paheluM ja che. pahelI phAunTana pena bajAramAM mUkatAM pahelAM prayAganI lAMbI para parAmAMthI pasAra thavuM paDeluM. e audyogika agresarAne eka vastue mUjhavaNumAM mUkelA : te e ke seAnAnI Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM TAMka para TeravuM kevI rIte mUkavuM. eka divasa enuM rahasya zodhI kADhavAnI AzA emane jarUra hatI, paraMtu te daramiyAna TeravAne taiyAra karavAnI prakriyAmAMthI pasAra thavA TAMkane aMgrejI peDhImAM mekalavAmAM AvatI. dhaMdhAkIya tathA sAhityakIya kSetromAM chApakAmanI jarUriyAtane pahoMcI vaLavA dayALabAga presamAM chapAInI saMpUrNa sagavaDa karavAmAM AvI hatI. tyAMnI chapAInA namUnA mane hindI, urdI ane aMgrejI e traNa bhASAmAM jovA maLyA. "prema pracAraka" nAmanuM eka nAnuM sAptAhika paNa tyAMnAM yaMtro para taiyAra thatuM hatuM ane dezanA dUranA bhAgamAM rahenAra aneka rAdhAsvAmIone mokalavAmAM AvatuM. pratyeka makAnamAM mane evA kArIgare jovA maLyA je kevaLa saMtuSTa ja nahotA, paraMtu atyaMta utsAhI hatA. majUramaMDaLanI AvazyakatA e jagyAmAM jarA paNa nahotI lAgatI. dareka vyakti potAne phALe AvelAM nAnA ke moTAM kAma evI rIte karatI ke jANe e eka prakArane sAco AnaMda hoya ane koI vyavasAya na hoya. zaherane vIjaLI pedA karavAnI AgavI vyavasthA hatI. e vyavasthAdvArA kArakhAnAMnAM badhAM ja yaMtrone ane meTAM makAnanI chatanA navI havA pUrI pADatA paMkhAone vIjaLI maLatI. e uparAMta pratyeka gharane sthAnika kharce vIjaLIthI prakAzita karavAmAM AvatuM ane evI rIte meMghAM mITaranI AvazyakatAne dUra karavAmAM AvelI. kRSivibhAgamAM eka nAnA chatAM Adhunika khetarane samAveza thato. e haju vikAsanA tabakkAmAM hatuM. enI yAMtrika sAmagrImAM varALanuM TrekTara ane haLa jevAmAM AvyuM. tyAMnI mukhya pedAza tAjA zAkabhAjI tathA ghAsacArAnI hatI. e saumAM sauthI sarasa rIte taiyAra karAyela vibhAge kadAca dugdhAlayane hato. evI DerI ane bhAratamAM bIje kyAMya paNa nahotI dekhAI. e pradarzanamAM mUkavAyegya eka namUnedAra athavA Adarza DerI Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 361 hatI ema kahuM teA cAle. enuM pratyeka pazu eka khAsa pasaMda karelA namUnA jevuM hatuM. e vadhAre nahi paraMtu AgrA jeTale dUra jovA maLatAM pazuothI taddana juduM ja tarI AvatuM hatuM. takhelA ekadama sApha rAkhavAmAM AvatA, ane mane kahevAmAM AvyuM ke vaijJAnika paddhatine lIdhe bhAratanI bIjI sAmAnya DerI karatAM e DerI sAcesAca ghaNuM vadhAre dUdha pedA karatI hatI. dUdhane cokhkhu te ThaMDu karavAnI tathA tAju rAkhavAnI ceAjanAnelIdhe sArA, jaMturahita dUdhanI icchAvALA dayALabhAga ane AgrAnA nivAsIe mATe evuM dUdha sauthI pahelI vAra meLavavAnu` zakanya banyu hatuM. mAkhaNa banAvavAnuM AyAta kareluM ilekaTrika yaMtra paNa tyAM jovA maLyuM. e vibhAgane badhA ja yaza sAhebajI mahArAjanA eka putrane phALe jatA hatA. e zaktizALI heAziyAra yuvake mane jaNAvyuM ke iMglaeNnDa, hAlaeNnDa, DenmA ane yunAITeDa sTeTsanAM mukhya dugdhAlayAnA pravAsa karIne peAtAnA kAmamAM vaparAtI atyaMta adyatana paddhationA emaNe abhyAsa karyA che. yALakhAga kaoNleAnInA prAraMbhanA divaseAmAM khetarAmAM tathA zaheranA bojA bhAgAmAM pANI pUruM pADavAnI samasyA jarA kaThina thaI paDI. pANI paheAMcADavA nahera khAdavAmAM AvI ane TAMkA jevI bIjI vyavasthA paNa karavAmAM AvI hatI; paraMtu pANInI vadhatI jatI mAMgaNIne paheAMcI vaLavA sAhebajI mahArAjane vadhArAnA puravaTho zodhavAnI pharaja paDI. emaNe sarakArI enjinIyarAnI madada lIdhI. ene pariNAme UMDA pAtALakUvA khAvAmAM AvyA ane pANInI samasyAnA ukela thayA. kAlAnI peAtAnI baeNnka paNu dharAvatI hatI. enA leAkhaMDI saLiyAnI bArIevALA majabUta makAna para ' rAdhAsvAmI janarala eNnDa eNsyuransa baeNnka limiTeDa 'zabdo lakhavAmAM AvyA hatA. baeNnka pAse vIsa lAkha rUpiyAnI peAtAnI mAlikInI mUDI hatI, ane khAnagI zarAphI dhaMdho karavAnI sAthesAthe zaheranI arthavyavasthAne pazu te aMkuzamAM rAkhatI hatI, Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM dhyALabhAganA madhya bhAgamAM rAdhAsvAmI ejyukezanala insTiTayuTa hatuM. enu makAna kAlAnImAM sauthI suMdara hAIne yegya rIte ja vacce bAMdhavAmAM AveluM. enuM lAla IMTAtu basesDa phrITanu bAMdhakAma pazcimI najarane sAruM dekhAtu hatu. enI bArIe sarasa kaLAmaya kamAnAvALI ane sarpheda saMgemaramarathI vIMTaLAyelI hatI. e vizALa bhavya makAnanI AgaLa phUlAnA bagIcA hatA. 362 e Adhunika DhabI hAIskUlamAM TalAka sevidyArthIe bhaNatA tathA eka prinsipAla ane lAyakAtavALA batrIsa zikSA enI vyavasthA karatA. zikSakA AdarzavAdI, yuvAna, utsAhathI thanaganatA ane emanA vidyArthIonI tema ja guru sAhebajI mahArAjanI sevA karavAnI bhAvanAthI bharelA hatA. sAmAnya zikSaNunuM ucca dhoraNa jALavavAmAM Avatu. 'kAI jAtanuM nizcita dhArmika zikSaNa ApavAmAM naheAtuM Avatu, paraMtu uttama cAritryanA ghaDatara mATe banatA badhA ja prayatna karavAmAM AvatA. vadhumAM sAhebajI mahArAja cheAkarAonI avAranavAra mulAkAta letA ane ekaThA thayelA zrotAonI AgaLa AdhyAtmika vArtAlApa vahetA karatA. vidyArthIone ramatagamata mATe uttejana apAtuM. hokI, phUTabAla, krikeTa ane TenisanA temane khAsa zAkha hateA. keLavaNInA e makAnamAM sAta hajAra gra MthAnuM eka pustakAlaya tathA kutUhalabharyuM nAnuM saMgrahasthAna hatuM. eka bIjA bhapakAdAra makAnamAM e ja dhoraNe cAlatI cheAkarIAnI kaeNleja joI. atyAra sudhI bhAratIya strIe je bhayaMkara nirakSaratAnA zikAra banelI te nirakSaratAnA nAza karavA mATenA sAhebajI mahArAjanA peAtAnI asara nIcenA vistAramAM thayelA nizcayAtmaka prayAsanA ethI khyAla AvyA. keLavaNInI saMsthAomAM TaeNkanikala kaeNAleja sauthI pAchaLa baMdhAyelI. e phaeNlejamAM mikenIkala, lekila ane ATAmAbAIla Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALabAga enjinIyarIMgane abhyAsakrama cAlato, tema ja mAla taiyAra karatA udyogo mATe kArIgarone ane mukAdone tAlIma maLatI. "moDala inDrasTrIjhanA vibhAgamAM kolejanA vidyArthIonI vaparAza mATe khAsa yaMtro ane bAMkaDAo rAkhavAmAM AvelA. ene lIdhe kolejanA eAraDAmAM ApavAmAM AvatA zikSaNanI sAthesAthe kArakhAnAnI paristhiti pramANe pratyakSa vyavahAru anubhava paNa maLI raheto. traNe kolejomAM abhyAsa karanArA keTalAya so vidyArthIo mATe thoDAMka AkarSaka chAtrAlaya hatAM. pratyeka chAtrAlaya bahu bhAre nahi tevuM havAdAra ane Adhunika hatuM. zaherane raheThANavibhAga dayALabAga bAMdhakAma khAtAnI dekharekha nIce hato. te khAtuM janAo banAvatuM ne badhAM makAna bAMdhatuM. dareka zerImAM enI AgavI sthApatyanI saMvAditAnuM darzana thatuM, ane e sApha dekhAtuM ke zaheranI yojanA banAvanArane eka uddeza kaLAtmaka ekarUpatAne paNa hato. bhaviSyano bhADUta khAtAnA pitAnA nakazAemAMthI ja potAnI ruci pramANenA makAnanI pasaMdagI karavA svataMtra havAthI kadarUpI bAMdhaNInAM bhUlabharelAM, gIca makAne mATe avakAza ja nahote. ochIvattI kiMmate cAra jAtanAM nivAsthAne pUrAM pADavAnuM dhoraNa nakkI karavAmAM AveluM. kharIdanArane enI cokkasa kiMmata uparAMta DI vadhu rakama cUkavavI paDatI. kolenI eka nAnI chatAM suMdara hospiTala ane eka prasUtigRha calAvatI hatI. eNe dareka kSetramAM svAzrayI thavAnuM dhyeya rAkhyuM hatuM eTale jyAre mane khabara paDI ke gaNavezamAM sajaja thayele hAtha UMco karIne mane salAma karatA polIsa paNa rAdhAsvAmI saMpradAyane ja sabhya che tyAre mane bhAgye ja navAI lAgI. chatAM enI hAjarIe mArA manamAM eka jAtanI tIkhI jijJAsAvRtti pedA karI, kAraNake mane lAgatuM hatuM ke dayALabAgamAM nItinuM dhoraNa eTaluM UMcuM che ke enI gerahAjarImAM aparAdhe mATe avakAza Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM na ja rahe. ene tyAM eTalA mATe rAkhavAmAM Avela hato ke e anicchanIya pagapesAro karanArAthI e sthAnane surakSita rAkhe. pitAnA bhAre kAmakAjanA dabANamAMthI sAhebajI mahArAja mAre mATe pharI thaDe samaya kADhI zakyA tyAre emanI prazaMsanIya kAmagIrI badala meM emane mAro prazaMsAtmaka puraskAra arpaNa karyo ane avikasita bhAratamAM evA vikAsazIla zaheranI mulAkAtanuM saddabhAgya maLyuM te badala mAruM Azcarya vyakta karyuM. paraMtu tame tene mATe paisA kyAMthI lAvo che ?" meM prazna karyo : "nagarane taiyAra karavAnA kharca pAchaLa kharekhara tame ghaNI meTI rakama vAparI che !" "paisA kevI rIte Ave che te jovAnI taka kadAca tamane AgaLa maLI raheze." emaNe uttara Apyo: "rAdhAsvAmI saMpradAyanA sabhyo pote ja kaoNlenI mATe paisA pUrA pADe che. ene mATe emanA para kaI jAtanuM dabANa karavAmAM nathI AvatuM ke emanI pAsethI keI sabhyaphI paNa levAmAM nathI AvatI, paraMtu dayALabAganA vikAsa mATe je ApI zakAya te ApavuM e emanI dhAmika pharaja che evuM te mAne che. zarUAtanA tabakkAomAM je ke amAre e badhI madada para AdhAra rAkhavo paDyo ne rAkhavo paDe che tepaNu, mAruM dhyeya te ene dayALabAgane saMpUrNapaNe svAzrayI banAvavAnuM ja rahyuM che. saMpUrNa svataMtratA athavA AtmanirbharatAnI bhUmikAe pahoMcyA vinA huM jaMpIza nahi." ene artha evo che ke tamane madada karanArA ghaNA zrImaMta che ?' bilakula nahi, zrImaMta rAdhAsvAmIo to AMgaLIne veDhe gaNAya eTalA ja che. amArA badhA ja sabhyo sAdhAraNa athavA sAmAnya paristhitivALA che. ame je vikAsa karyo che te mATe anekane pitAnuM AtmabalidAna ApavuM paDayuM che. atyAra sudhI Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALakhAga 365 ame lAkha rUpiyA meLavI ane kharacI zakyA chIe tenuM kAraNa paramapitA paramAtmAnI kRpA ja che. kolonInuM bhaviSya nizcita che, kAraNake amAre saMpradAya vadhato jaze tema tema enI Avaka paNa vadhatI jaze. eTalA mATe amane kadI paisAnI taMgI nahi paDe." tamArI sabhyasaMkhyA keTalI che ?' amArI sabhyasaMkhyA eka lAkha dasa hajArathI vadhAre che, paraMtu emAMthI thoDAka hajAra sabhyo ja ahIM sthAyIrUpe vasavATa kare che. rAdhAsvAmI mata Ama to Azare sittereka varasa jeTale. jUne che chatAM chellAM vIsa varasa daramiyAna emAM ghaNe meTo vadhAro thayo che. ane eTaluM khAsa yAda rAkhavA jevuM che ke amArI saMsthA kAMIka gupta jevI hevAthI, e pragati kaI paNa prakAranA jAhera pracAra sivAya ja thayelI che. je lekenI AMkha AgaLa AvIne amArA upadezane khulI rIte pracAra karavAnI ane kALajI rAkhI hota te amArI sabhyasaMkhyAne ame dasagaNI vadhArI zakyA heta. amArA sabhyo AkhA hiMdustAnamAM phelAyelA che chatAM dayALabAgane pitAnA mukhya kendra tarIke mAne che ane jeTalI vAra laI zake teTalI vAra amArI mulAkAta letA rahe che. emaNe emanAM sthAnika maMDaLo sthApelAM che. e maMDaLanA sabhyo ame dayALabAgamAM je vakhate khAsa beThaka karIe chIe e ja vakhate dara ravivAre bhegA maLe che." sAhebajI emanAM cazmAM lUchavA mATe thoDuMka aTakyA. jarA vicAra kare. ame A kelenI bAMdhavAnI zarUAta karI tyAre ene mATe bheTa apAyelI pAMca hajAra rUpiyAnI rakamathI vadhAre rakama amArI pAse nahotI. amArI pAse jamInane pahelo TukaDe cAra ekarathI meTo nahoto. paraMtu have dayALabAganI hajAre ekara jamIna che. enA parathI evuM nathI lAgatuM ke ame kharekhara vikAsa karI rahyA chIe ?" "dayALabAgane keTale mATe banAvavA mAgo che?" Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM amArA vicAra ahIM dasathI bAra hajAra leAkeAne vasAvavAnA ane pachI aTakI javAnA che. bAra hajAra leAkeAnuM zahera, jo sArI rIte vistareluM hoya teA pUratuM mATuM thaI paDe. tamArA pazcimanA dezonAM vizALakAya zaherAnI nakala karavAnI icchA mane nathI thatI. e vadhArepaDatI vasativALAM hAya che ane ene lIdhe emanI aMdara aneka anicchanIya tattvA phAlephUle che. huM eka evuM udyoganagara banAvavA mAguM chuM, jemAM mANasA sukhapUrvaka rahI zake ne kAma karI zake tathA jyAM emane puSkaLa jagyA ane havA maLI zake. dhyALabhAganA vikAsa pUrA thatAM thADAM vadhAre varase lAgI jaze. e pachI e eka Adarza saMsthA thaI raheze. me' jyAre saMjogAvazAt sauthI pahelAM pleTAnuM ripablika vAMcyuM tyAre je bhAvanAene huM ahIM sAkAra karavAnA prayatna karuM chuM emAMnI meATA bhAganI bhAvanAone emAM vaNAyelI joIne mane AnaMda ane AzcaryanA anubhava thayA. dALabAganuM kAma pUruM karyA pachI bhAratamAM badhe ja enA jevI saMsthAe bane, athavA pratyeka prAMtamAM echAmAM AchI evI eka saMsthA teA jarUra thAya, ane ene mATe e eka namUnA banI rahe ema icchuM chuM. aneka samasyAenA mArA peAtAnA ukela tarIke huM ene rajU karIza.' 36 . bhArata peAtAnI zaktine audyogika vikAsanI dizAmAM vALe evuM tame icchI rahyA che ? ' < x avazya. e enI meATAmAM meTI AvazyakatA che chatAM pazcimamAM tame enI aMdara DUbIne tamArI jAtane bhUlI gayA che. tema bhArata enI aMdara DUbIne peAtAnI jAtane saMpUrNa paNe bhUlI jAya e jovAnu` mane nahi game.' e kI vAra hasyA ne khAlyA : * samAjane bharakhI rahelI garIbAImAMthI mukti meLavavA bhArate audyogika sabhyatAnuM nirmANu karavuM joIe e sAcuM che, paraMtu mUDI ane majUrInI vaccenA ghaNune nivAranArI paddhati para enuM nirmANa karavuM joIe. e patinA abhAvamAM evu ghaNu kAyama rahe che.' Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALakhAga 367 "tame te kevI rIte karavA mAge che ?" samAjanA bhoge nahi paraMtu saunI sAmAnya sukhAkArI dvArA. vyaktigata sukhAkArIne Adarzane najara sAme rAkhIne ame sahakArI siddhAMtane anusarIne kAma karI rahyA chIe, ane pratyeka vyakti mAne che ke vyaktigata saphaLatA karatAM dayALabAganI saphaLatA vadhAre moTI che. potAne bIje ThekANe maLI zakatA pagAra karatAM ghaNe ocho pagAra laIne kAma karanArA niSNAte paNa ahIM nathI ema nahi. alabatta, huM zikSita ane tAlIma pAmelA mANasonI ja vAta karI rahyo chuM; azikSita majuronI vAta nathI karate; je pitAnuM kAma marajiyAta rIte ane rAjIkhuzIthI karyA kare che. ame eka AdhyAtmika hetuthI prerita thayA chIe ane amArA bIjA badhA prayatnanI pAchaLa e ja pIThabaLa kAma karI rahyuM che. ene lIdhe ja A siddhAMtaniSThA ahIM sArI rIte kAma karI rahI che. keTalAka mANaso emane mATe zakya hoya te, potAnI maphata sevA paNa ApatA hoya che. enA parathI tamane samajAze ke amArA mANasone jussA ane utsAha keTale badhe uttama che. parantu dayALabAga jyAre pUrepUro vikasaze ane ekadama Atmanirbhara banI jaze tyAre mane AzA che ke evA samarpaNanI AvazyakatA nahi rahe. game tema, paNa Atmika vikAsa e ja amArA matanuM mULabhUta dhyeya che, ane ene lIdhe ja A mANase ahIM ekaThA thayA che. eTale Atmika vikAsanA mArgamAM jhaDapathI AgaLa vadhavAnuM amAruM lakSya to che ja. tame mahine hajAra rUpiyA kamAI zake tema ho topaNa, ame meTA pagAra ApI zakIe tema nathI. eTalA mATe, ahIM AvIne amArI kolonImAM joDAo to tamAre e rakamane eka tRtIyAMza ja le paDe. pachI dhIredhIre tame ghara banAvo, patno meLave, ane saMtAnanI prApti kare. paraMtu e daramiyAna je tame tamArI kArakirdInI bhautika bAjune ja vicAra karavAnuM zarU karo ane jene mATe amArI sAthe sAcesAca joDAyA Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM he e AdhyAtmika Adarzane visAre pADe te eTalA pramANamAM tamAruM patana thavA mAMDe. tamane dekhAtI ATalI badhI bhautika pravRttio hovA chatAM amArA matanI jene mATe sthApanA karavAmAM AvI che te mukhya AdarzanuM vismaraNa ame nathI thavA detA." mane samajAyuM.' ame tamArI pazcimI samajaNa pramANenA samAjavAdI nathI; paraMtu e eka hakIkata che ke amAre tyAM udyogo, khetaro, ne kolejo samAjanI mAlikI nIce che. vadhumAM e mAlikIpaNuM jamIna tathA makAna sudhI vyApeluM che. tame ahIM ghara bAMdhe te bhale; paraMtu temAM rahe tyAM sudhI ja te tamAruM gaNaze. eTalI maryAdA sivAya pratyeka vyaktine game teTalI lakSmI ke saMpatti dharAvavAnI tathA ekaThI karavAnI ane game tyAM dharAvavAnI tathA ekaThI karavAnI pUrepUrI svataMtratA che. ene lIdhe ame alabatta, samAjavAdanA julamothI bacI jaIe chIe. amArI badhI ja sthAnika saMpatti ane sabhyoe svecchAthI karelI dhananI sahAyane ame dhArmika bhAvanAthI calAvavAnA TrasTa barAbara mAnIe chIe. amArA AdhyAtmika AdarzanI AgaLa bIjI badhI vastu gauNa gaNAya che. A vahIvaTa pistALIsa sabhyonI samiti saMbhALe che. e samiti bhAratanA judA judA prAMtanuM pratinidhitva kare che ane hisAbo tapAsavA tema ja bajeTa para vicAra karavA varasamAM be vAra ekaThI thAya che. sAmAnya kAma ane mukhya adhikAra agiyAra sabhyonI banelI kAryavAhaka samitinA hAthamAM hoya che.' pahelAM tame kahyuM ke dayALabAgane aneka samasyAonA ukelarUpa tame rajU karazo. AjanI je mukhya samasyA che te Arthika samasyAnA ukela tarIke tene kevI rIte rajU karaze te mane nathI samajAtuM." sAhebajI mahArAje zraddhApUrvaka smita karyuM. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALaboga e muddA para bhAratane paNa kazuMka upayegI evuM arpaNa karavAnuM hoI zake." emaNe AgaLa calAvyuM: "chellAM thoDAM varase daramiyAna amArA utkarSanI gatine jhaDapI banAvavA mATe chelle chelle ame amalamAM mUkelI yojanA saMbaMdhamAM huM tamane kahI batAvuM. mArI dRSTie e yojanAmAM atyaMta agatyatA dharAvatA Arthika ane sAmAjika siddhAMtono samAveza thAya che. ame eka vArasAgata phaMDanI sthApanA karI che, je eka hajAra rUpiyA ane ethI vadhAre rakama bharI zakanArA amArA sabhyonI sahAyane svIkAra kare che. amArI vahIvaTI samitidvArA evA pratyeka lavAjama bharanArane pAMca TakAthI ochuM nahi eTaluM varSAsana ApavAmAM Ave che. enA maraNa pachI e ja varSAsana enI patnIne, enA bALakane, athavA eNe agAuthI jene nirdeza karyo hoya evI kaIka bIjI vyaktine ApavAmAM Avaze. e bIjA puruSa ke strIne varSAsana mATenA potAnA anugAmInI pasaMdagI karavAne e ja adhikAra che. paraMtu e paraMparA pramANenI trIjI peDhIthI bharapAI karavAnI badhI rakama aTakI jAya che. mULa lavAjama bharanArane koI jAtanA kaThina saMjogo UbhA thAya ke tAtkAlika jarUra jaNAya to enI badhI ja rakama athavA ene amuka hisso ene pAcho maLI zake che. vArasAgata phaMDanI yojanA dvArA AvI rIte amArI samitinI tijorImAM lAMbe vakhate lAkho rUpiyAne pravAha cAlaze, ane e chatAM amArA sabhyanA pAkITa para koI paNa jAtane bhAre beje nahi paDe. e badhA je rakama arpaNa karaze tenA badalAmAM emane udAra AvakanI khAtarI maLaze." [ yuropiyana arthazAstra ene maLatI evI ja bIjI ITalInA prophesara rijJAnonI yojanAthI lAMbA vakhatathI paricita che. e prophesara vArasAnA kAyadAmAM evI rIte pheraphAra karavAnI IcchA rAkhatA hatA ke jethI ochAmAM ocho virodha thAya ane e chAmAM ocho bhoga Apavo paDe.] Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha70 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM "mane lAge che ke tame mUDIvAdanAM dUSaNa tathA samAjavAdanI bhAvukatA vacce spaSTa sthAna mukarara karavA prayAsa karI rahyA che. game tema, paNa mane khAtarI che ke tame pratyeka prakAranI saphaLatA meLavavA gya che. ane evI saphaLatA tamane jaladI maLaze evI AzA rAkhuM chuM.' mane spaSTa rIte samajAyuM ke vadhatA jatA vArasAphaDane lIdhe chApUrvaka karAtI sahAyane satata pravAhane lIdhe, ane naphe karavAnI bhUmikA para pahoMcelA udyogone lIdhe, dayALabAga potAnA saphaLa bhAvi mATe saMpattinAM khAtarIpUrvakanAM sAdhane dharAve che. bhAratanA keTalAka jANItA netAo amArA prayoganuM nirIkSaNa karI rahyA che ane enA pariNAmanI rAha jue che. rAdhAsvAmIonA sapheda pheTAvALA adhyakSe kahevA mAMDayuM: "thaDAke dayALabAganI mulAkAta lIdhI che ane amArA vicAronA virodha karanArA paNa ahIM AvI gayA che. bhAratanA leke duniyAmAM sauthI vadhAre nirbaLa ane garIba che, ane enA netA paraspara virodhI davAo batAvyA kare che. gAMdhIe eka vAra ahIM AvIne mArI sAthe lAMbe vakhata carcA karI. emanI IcchA huM emanI rAjakIya laDatamAM joDAu evI hatI, paraMtu meM nA pADI. ahIM amAre rAjakAraNa sAthe kAMI ja levAdevA nathI. ame punarutthAnanAM vyavahAru sAdhanA para dhyAna kendrita karavAmAM mAnIe chIe. jo ke gAMdhInI rAjakIya yojanA sAthe mAre kazo saMbaMdha nathI topaNa, emanA Arthika samasyAo vizenA vicAro mane kapolakapita ane avyavahAru lAge che." e cAhe che ke bhArata badhAM yaMtrone dariyAmAM nAkhI de. sAhebajIe mAthuM halAvyuM. bhArata bhUtakALamAM pAchuM na jaI zake. je vizeSa samRddhizALI banavuM hoya to eNe AgaLa vadhavuM joIe ane bhautika sabhyatAnAM sarvottama tane vikAsa karavo joIe. mArA dezavAsIoe Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALabAge 371 amerikA ane jApAna pAsethI pATha zIkhavo joIe. hAthe kAMtanAra ane hAthe vaNanArA mANasa Adhunika bauddhika paddhationA humalA sAme jarA paNa TakI zake?" sAhebajI mahArAje potAnA vicAre vigatavAra samajAvavA mAMDyA tyAre mArI najara samakSa ghauMvarNa hiMdu zarIramAM goThavelA eka jAgrata amerikana mananuM citra UpasI AvyuM. e emanI rItabhAtamAM evA ja hoziyAra ane kartavyaparAyaNa hatA, ane emanA vicAronI abhivyaktimAM paNa eTalA ja cokkasa. e upakhaMDamAM javalle ja jovA maLatAM sAmAnya buddhi, sthiratA ne DahApaNanAM lakSaNone emanAmAM jovAthI mAre buddhivAdI svabhAva emanA pratye AkarSAya. emanA cAritryamAMthI vyakta thatA vicitra virodhAbhAsane huM navesarathI samajI zakyo. yoganI rahasyamaya paddhatine abhyAsa karatA ekAda lAkhathI vadhAre lekenA guru : ane dayALabAgamAM mArI AsapAsa vIMTaLAI vaLelI bhAtabhAtanI bhautika pravRttionA pradhAna vyavasthApaka : e saune samagra rIte vicAra karatAM mane lAgyuM ke e eka atyaMta tejasvI ane caitanyamaya mAnava che. bhAratamAM ja nahi paraMtu AkhI duniyAmAM koI paNa ThekANe emanA jevA mAnavane maLavAnI AzA mane nathI rahI. emanA avAjathI mArA vicAromAM bhaMga paDyo. tame ahIM dayALabAgamAM amArA jIvananAM be pAsAM joI lIdhAM; paraMtu amArI pravRttio trividha che. mANasanI pitAnI sAthe paNa traNa vastuo saMkaLAyelI che : AtmA, mana ane zarIra. eTalA mATe zArIrika kAma mATe amAre tyAM kArakhAnAM tathA khetaro che. mAnasika vikAsa mATe kolejo che, ane chelle Atmika pravRttine mATe samasabhAo che. evI rIte ame pratyeka vyaktinA saMvAdamaya ane sarvAgI utkarSanuM dhyAna rAkhIe chIe. paraMtu Atmika Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratane AdhyAtmika rahasyanI khejamAM utkarSa para ame sauthI vadhAre bhAra mUkIe chIe, ane amArA mata athavA saMpradAyane pratyeka sabhya game tyAM rahIne paNa enI vyaktigata ruci pramANe niyamita rIte yogasAdhanA karavAno prayatna kare che." huM tamArI ekAda samUhasabhAmAM joDAI zakuM ?" AnaMdapUrvaka joDAI zake, ame pratyeka samAraMbhamAM tamane AvakAra ApIzuM." pahelI samUhasabhA sAthe savAranA cha vAgyAthI dayALabAganI pravRttiono prAraMbha thaye. paDhiyuM rAtrinA aMdhakArane jhaDapathI dUra karavA lAgyuM. maraNapoka jevA kAgaDAnA karkaza pikAronI sAthe cakalIonA cIMcI evA mIThA svaranuM saMmizraNa thayuM. ane badhAM pakSIoe sUryane emanI AvakAranI aMjali ApavAne AraMbha karyo. huM mArA mArgadarzakanI sAthe cAlate lAkaDAnA thAMbhalAonA TekAvALA, kaMtAnanA vizALa maMDapa pAse AvI pahoMce. pravezadvAra AgaLa lekanI meTI medanI ekaThI thayelI hatI. tyAM pratyeka vyakita pitAnA caMpala ke bUTa utAratI ane tyAM UbhelA sevakene suparata karatI. e sthaLanA rItarivAjanuM pAlana karIne meM e vizALa khullA hela jevA maMDapamAM praveza karyo. enI eka tarapha vaccenA bhAgamAM UMcI beThaka banAvelI hatI ane tyAM zrI sAhebajI mahArAja eka khurasI para beThelA hatA. emanA hajAre anuyAyIo emanI AjubAju vIMTaLAIne beThA hatA, jethI ema lAgatuM ke AkhIya jamIna mAnavazarIranI zetaraMjIthI DhaMkAI gaI che. badhAnI daSTi guru tarapha maMDAyelI hatI. badhI vANuM zAMta pUjyabhAvamAM lIna hatI. pleTaphormanI nIcenI jagyA tarapha rasto karIne huM e sAMkaDI jagyAmAM jematema karIne besI gaye. e ja vakhate be mANaso holanI pAchaLanA bhAgamAM UbhA thayA ane emanA svara dhImA gItanA rUpamAM vahevA mAMDyA. enA zabdo hiMdu hatA ane ene Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yALamArga 373 tAla koInA paNa kAnane cheka ja pasaMda paDe tevA hatA. e saMgItasvara lagabhaga pa`dara miniTa sudhI cAlu rahyA. tyAM sudhImAM te e vicitra pavitra zabdoe pratyeka vyaktine zAMtimaya dazAmAM DubADI dIdhI. ane pachI e zabda kramekrame dhImA paDatA saMpUrNapaNe zAMta thaI gayA. meM AjubAju jovA mAMDayuM. e vizALa maMDapamAM pratyeka vyakti zAMta, sthira ane dhyAna ke prArthanAmAM DUbelI hatI. plaeNTaphaoNrma paranI svaccha sapheda vastrovALI, ahaMkArarahita AkRti tarapha me dRSTi karI. enA mukhamAMthI atyAra sudhI eke zabda bahAra nahAtA nIkaLyA. emanA caherA rAja karatAM vadhAre gaMbhIra hatA. emanI jAgrata, kAOrata vRtti zamI gayelI lAgI, ane emanuM mana zAMta UMDA dhyAnamAM tUrkI gayeluM dekhAyuM. emanA sapheda pheMTA nIce vicArAnA kevA taraMgA pedA thatA haze te ANu kahI zake ? e badhA ja leAkeA emane ucca jIvana sAthenI emanI pavitra kaDIrUpa mAnatA heAvAthI, emanA khabhA para keTalI meATI javAbadArI rahelI hatI ? e saMpUrNa zAMti khIjA aDadhA kalAka sudhI cAlu rahI. kAI udharasa ke khAMsI nahIM, ane kAI paNa avAja nahi ! pUrvanA e badhA vicArazIla lekAe za'kAzIla pazcimavAsI mATe khullI mukAyelI duniyAmAM emanAM manane saMkelI lIdhAM? kone khabara ? paraMtu jemane lIdhe Akhu' nagara thADA ja vakhatamAM dhamadhamI UThavAnuM hatuM te bhArekhama pravRttionI AzcaryakAraka pUrvabhUmikArUpa tA e jarUra hatuM. ame amArA joDA pAchA lIdhA ane zAMtipUrvaka ghara tarapha javA mATe chUTA paDayA. savAranA vakhata daramiyAna meM aneka rAdhAsvAmI sAthe vAtacIta karI. emanAmAMnA keTalAka tyAMnA nivAsIe hatA te keTalAka tyAMnA AvelA mulAkAtI sabhyA. emanAmAMnA theADAka sAruM aMgrejI kheAlI zakatA hatA. emanAmAM uttarapazcimamAMthI AvelA sA. A, 2. khA, 24 Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 774 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM pheMTAvALA mANase hatA. dakSiNanA lAMbI coTalIvALA tAmile hatA, pUrvanA TUMkA kadanA capaLa baMgALIo hatA. ane madhyaprAMtanA dADhIvALA mAna hatA. emanI svamAnanI bhAvanAthI ane emanI AdhyAtmika AkAMkSA sAthe eTaluM ja varcasva dharAvatI caturAIbharI vyavahArakuzaLatAthI huM prabhAvita thayo. emanI IcchAo AkAzamAM UMce UDatI te emanA paga nakkara pRthvI para daDhatApUrvaka cAlatA rahetA. ahIM jovA maLatA zaherIo evA hatA jemane mATe kaI paNu nagara gaurava laI zake evuM lAgyA vinA na rahyuM. mane emanA tarapha kudaratI lAgaNI thayA karatI ane emane mATe atyaMta AdarabhAva thato, kAraNa ke e pelA virala guNathI saMpanna hatA-cAritrya! bapora pachI thoDI nAnI sabhA bharavAmAM AvI. e TUMkI avidhisaranI sabhA mulAkAtI sabhyonA lAbha mATe bharavAmAM AvI hatI. e daramiyAna vyaktigata samasyA para carcA karavAmAM AvI, praznonA uttaro ApavAmAM AvyA, ane saunI sAthe saMbaMdha dharAvanArI sAmAnya vAtonI chaNAvaTa karavAmAM AvI. pitAnI AgaLa upasthita thatI pratyeka vastune nikAla karavAmAM sAhebajI mahArAja je mArga akhatyAra karatA te mArga athavA DhabamAM asAdhAraNa zaktimattA dekhAI AvatI. emanI bolavAnI paddhati vinodathI bharelI, vAtacIta karatA hoya evI hatI. koInA taraphathI nAjukamAM nAjuka prazna pUchavAmAM Ave te paNa ene uttara ApavAmAM e pAchA na paDatA, ane vividha prakAranI AdhyAtmika tema ja bhautika samasyAo saMbaMdhamAM jhaDapI ane zraddhApUrvakanA abhiprAya ApI detA. emanA AkhAya vyavahAramAM saMpUrNa AtmavizvAsa ane zAMta namratAnA asAdhAraNa ane saphaLa sumeLanI chApa dekhAI AvatI. emanAmAM cittAkarSaka vinodavRti hatI evuM e batAvI ApatA. e vinodavRtti emanA AnaMdapUrNa ulekhamAM avAranavAra TapakI paDatI. sAMje bIjI samUhasabhAnuM Ayojana thayuM. kelonInA pratyeka kArakhAnAe, sTAra ane khetare e divasane mATe potAnI pravRttio Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALamAMga 37pa baMdha rAkhelI, ane evI rIte e vizALa taMbU mATI mAnavamedanIthI leAla bharAI gayA. sAhebajI mahArAja peAtAnI pleTaphorma paranI khurasI para pharI vAra besI gayA. emanA anuyAyIonI maMDaLIe emanI beThaka pAse paheAMcIne vahIvaTI samitinA krUDa mATe emane caraNe aicchika phALA ApavA mAMDayo. enuM meM nirIkSaNa karyuM samitinA be sabhya e badhA phALAne ekaTho karatA hatA ane enI nAMdha 2 khatA. e sabhAnI mukhya ghaTanA teA sAhebajI mahArAjanA lAMbA pravacananI hatI. emanI pravacana karavAnI zailI sArI heAvAthI, emanA hajAro anuyAyIe emanI sarasa rIte kheAlAyelI hiMdIne bhAre ekAgratAthI sAMbhaLavA mAMDavyA. UMDI lAgaNIthI bhAre bhAra bharelI AkarSaka zailImAM e emanA aMtaramAMthI kheAlatA dekhAyA. emanA jvalaMta jussAthI ane utkaTa utsAhathI e evA tA sajIva lAgyA ke emanA zrotAe paranI preraka asara lagabhaga spaSTapaNe dekhAI AvI. x x x pratyeka divase evA ekasarakhA kAryakrama cAlu rahyo. sAMjanI sabhA lagabhaga be kalAka cAlatI heAvAthI sauthI vadhAre vakhata laI letI. sAhebajI mahArAjanI mAnasika zaktinA saMbaMdhamAM enA parathI ghaNuMghaNuM kahI zakAtuM, kAraNa ke e kAryakrama e prakAranI muzkelI vinA tema ja emanA rAjanA adbhuta sAmarthyathI cAlu rAkhatA. emanA sAMjanA pravacanane viSaya zA haze tenI khabara agAuthI kAIne paNa na paDatI. e muddA vize meM emane prazna pUchyo eTale emaNe uttara ApyA : khurasI para besuM chuM tyAre mane viSayanI jarA paNu khabara nathI hAtI. pravacananA prAraMbha karyAM pachI paNu, mAruM AgaLanuM vAkaya zuM haze athavA pravacananI pUrNAhuti kevI rIte thaze te huM nathI jANatA. huM e paramapitA para paripUrNapaNe zraddhA rAkhuM chuM. * Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mAre je kAMI jANavAnI jarUra heAya che tene vize e tarata ja kahI de che. huM aMdarakhAnethI emana! AdezanI prApti karu chuM. huM sAcesAca emane adhIna chuM.' emanA prathama pravacananA zabdo keTalAka visA sudhI mArA manamAM dheALAtA rahyA. gurune sarvasamarpaNa karavAnA enA madhyavartI vicAra jyAM sudhI ene meM sAhebajI mahArAja AgaLa rajU na karyAM tyAM sudhI mane uttejita karatA rahyo. ame dhyALabhAganI vaccenA medAnanA jAjama bichAvelA TukaDA para beThA ane e hariyALI jagyA para besIne mitratAbharI carcA zarU karI. emaNe emanA muddAnuM punaruccAraNa karyu ane umeyu... : 'guru ekadama Avazyaka che. Atmika kSetramAM AtmanirbharatA jevuM kazuM ja nathI hatuM.' paraMtu e Avazyaka gurune tame meLavyA che ? ' me' hiMmatapUrvaka prazna karyAM. * ni:saMzaya. sAcA guru mane maLyA te pahelAM cauda varasa me emanI zAdhamAM vitAvelAM. " cauda varasa ? tamArA jIvananA eka 5'camAMza ! e zuM ucita hatuM ? . * sadgurunI zeAdhamAM je samaya gALavAmAM Ave che te samaya vIsa varasanA hAya tApaNu kadI vya nathI jatA.' emaNe prakAzanA camakArAnI peThe jhaDapathI javAba ApyA : huM mAnatA thayA tyAM sudhI tamArA jevA ja zakAzIla hatA. ane pachI Atmika prakAzanA pAvana paMthane khAlI ApanArA gurune zeAdhavA mATenA prayatnAmAM huM maraNiyA banI gayA. huM yuvAna hateA te sAthe satyanI prApti mATe phakta pAgala hatA. je satyanuM astitva hAya te! mane enA prakAza paheAMcADavA meM vRkSAne, ghAsane ane AkAzane prAnA karavA mAMDI. prakAzanI yAcanA karatAM mastaka nIcuM rAkhI bALakanI peThe me Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALaboga // 377 DUsakAM khAtAM hRdayane vahetuM karyuM. Akhare e beje mArAthI vadhAre vakhata sudhI na sahI zakAya. e daivI zakti jyAM sudhI mane yogya mAnIne kAMIka prakAza pUre nA pADe tyAM sudhI atyAga karIne mRtyu sudhI bhUkhe rahevAne nirNaya karyo. mArAthI lAMbe vakhata kAma paNa na karI zakAyuM. bIje divase rAte mane eka sarasa svapna AvyuM. emAM mane eka gurue darzana ApIne pitAnI evI rIte oLakha ApI. meM emanuM ThekANuM pUchayuM ke temaNe uttara Apyo ke "ahAbAda! tane mAruM pUrepUruM ThekANuM pAchaLathI jaNAze." vaLate divase meM e zaheramAM rahetA mArA eka mitrane mArA svapnanI vAta karI. e thoDI vAra pachI mArI pAse eka samUhaphATA sAthe pAchA AvyA ane mane pUchayuM ke e samUhamAM huM gurunI mukhAkRtine oLakhI zakuM chuM ke kema. meM enI tarapha tarata ja AMgaLI karI batAvI. mArA mitre te pachI spaSTIkaraNa karyuM ke e alhAbAdanA eka gUDha jevA maMDaLane sabhya che ane meM je AkRti batAvI te emanA gurudeva pote che. e pachI huM vahelI take emanA saMsargamAM Ave, ane emane ziSya thayo." "keTaluM badhuM rasika kahevAya !" "tame phakta yoganI prakriyAone ja AdhAra letA ho ane tamArA ja baLa para AdhAra rAkhatA ho topaNa, tamArI sAcA dilanI prArthanA te ja divase saMbhaLAze jyAre tamane gurune meLApa thaze. e sivAya bIjo koI rasto nathI. tamAre kaIka pathapradarzaka te joIze ja. prAmANika, daDha ne saMpUrNa nizcayavALA sAdhakane enA sAcA gurunI prApti Akhare thAya che ja." evA gurune zI rIte oLakhI zakAya ?' huM prazna pUchatAM gaNagaNyo. sAhebajInA caherA para vizrAMti dekhAI ane emanI AMkhamAM eka kSaNa mATe AnaMdanI jhalaka pharI vaLI. Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM guru pahelethI ja jANe che ke emanI pAse keNa AvavAnuM che, ane e emane lehacuMbakanI peThe potAnI tarapha AkarSe che. emanA bhAgyamAM gurunI bhakti bhaLe che ane enA pariNAmamAMthI mukti meLavavAnuM muzkela hoya che. judAjudA rUparaMgavALA mANasonI nAnI maMDaLI amArI AjubAju ekaThI thaI gaI ane jhaDapathI vadhavA lAgI. thoDA vakhatamAM to sAhebajI mahArAjanA ekane badale pacAsathI sATha zrotA banI gayA. - " tamArA rAdhAsvAmI siddhAMtone bane teTaluM spaSTa khyAla meLavavAne huM prayAsa karI rahyo chuM. meM temane kahevA mAMDayuM ? paraMtu emane samajavAnuM kAma khUba ja kaparuM che. tamArA eka ziSya mane tamArA matanA pahelAMnA guru parama pUjya brahmazaMkara mizranAM e viSaya paranAM keTalAMka lakhANa vAMcavA ApyAM che. ene lIdhe mArA magajane vadhAre paDatuM kAma karavuM paDe che." sAhebaja hasavA mAMDayA. "rAdhAsvAmI matanA saMdezanAM satyone samajavAnI icchA heya te tamAre amArI gakriyAone abhyAsa karavo joIe. e kriyAone rejane abhyAsa amArA siddhAMtanI bauddhika samajaNa karatAM ame ghaNo vadhAre mahattvane mAnIe chIe. ame jemane AdhAra laIe chIe te dhyAnanI saMkSipta paddhatio tamane nathI samajAvI zakato te mATe dilagIra chuM, kAraNake amArA manamAM je joDAvA Icche che ne svIkArAya che temane ja te guptatAnI pratijJA sAthe zIkhavavAmAM Ave che. paraMtu e badhAne pAye "nAda-ga." athavA ame sAmAnya rIte kahIe chIe te pramANe aMdaranA zabdanuM zravaNa che." je lakhANana abhyAsa karuM chuM te kahe che ke nAdanI zaktine lIdhe sRSTinuM sarjana thayuM." Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yALakhAga 379 bhautika daSTikANathI jotAM kahevu joIe ke tame tene kharAkhara samajyA che, paraMtu vadhAre sAdI bhASAmAM kahIe teA kahI zakAya ke sarjananI zarUAtamAM paramAtmAnI pahelI pravRtti nAdanA pravAhane pedA karavAnI hatI. sRSTi keTalAMka jaDa tattva ke paribaLAnuM pariNAma che evuM nathI samajavAnuM. amArA samAjanA sabhyA e daivI nAdathI paricita che, ane e nAdanA dhvanine jhIlI zakAya che. amArI evI mAnyatA che ke nAdA emaneA AvirbhAva karanAra zaktinI athavA emanA udbhavasthAnanI chApa laIne Ave che. e zakti sAthe emano sabaMdha heAya che. eTalA mATe zarIrane, manane ane icchAzaktine sayamamAM rAkhIne amArA sabhyAmAMthI kAI e devI nAdane AturatApUrvaka ane peAtAnI aMdarathI sAMbhaLe che tyAre, e divya nAdane sAMbhaLatAMveta ja enI vRttie paramAtmAnA pU jJAna tema ja kalyANu tarapha upara UThe che.' ' mANasanI dhArI naseAmAM vahetA leAhInA dhabakArAnA zabda ja e daivI zabda ke nAda che evI kalpanA karAtI heAya e zuM zakaya nathI lAgatuM ? peAtAnI aMdarano bIjo vaLI kayA nAda sAMbhaLI zakAya tema che ? " " ame keAI jAtanA bhautika nAdanI nahi paraMtu Atmika nAdanI vAta karI rahyA chIe. ApaNI bhautika bhUmikA para nAdanA rUpamAM je zaktinuM darzana thAya che te teA jene lIdhe sRSTino AvirbhAva thayeA che te sUkSmatara zaktino mAtra paDagho rU che. tamArA vaijJAnikAe jevI rIte meTarane lekiTasITImAM ghaTADI nAkhI che, tevI rIte bhautika bhUmikA para saMbhaLAtI zaktine vadhAre ne vadhAre UMDe UtarIne ApaNe nAnA rUpamAM pakaDI ke anubhavI zakIe chIe. e nAda Atmika bhUmikA para astitva dharAvatA heAvAthI ApaNA sthULa kAnathI ajJAta hAya che. nAda je pradezamAMthI pedA thAya che te pradezanI asaravALA heAya che ane ethI, amuka ceAkkasa rIte tame tamArA dhyAnane tamArI aMdRra ekAgra karI tA eka divasa evA rahasyamaya Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM zabdone sAMbhaLI zake jemanI utpatti sRSTinA prAkaTaya vakhate AraMbhanI avyavasthA vakhate thaI hatI ane je paramAtmAnuM sAcuM nAma rajU kare che. mAnavanI AdhyAtmika prakRtimAM e zabdanA uparAuparI paDaghA paDe che. amArI gupta yogasAdhanAnI madadathI e paDaghA sAMbhaLavA ane emanA mULa sudhI pahoMcI javuM e kharuM jotAM svargamAM pahoMcI javA barAbara che. e rahasyamaya nAdanA zravaNa mATe sahAyaka thavAnA uddezathI nakkI karavAmAM AvelI rAdhAsvAmI matanI sAdhanAne je mANasa vizvAsapUrvaka AdhAra le che te, Akhare enA aMdaranA kAna sAthe e devI nAda athaDAya che tyAre, UMDA AnaMdamAM DUbIne pitAnI jAtane bhUlI jAya che." "tamAro upadeza bhAre navAI pamADe tevo ane na che.' "pazcimane mATe, paraMtu bhAratane mATe to nahi ja. kabIre banArasamAM TheTha paMdaramI sadImAM nAda-yoganuM zikSaNa ApeluM." " pazcimanI prajAne A vAta kevI rIte kahevI te nathI samajAtuM." "emAM muzkelI che ja kyAM? saMgIta e nAdane eka prakAra che, ane enA zravaNathI mANasa eka jAtanI bhAvasamAdhimAM DUbI jAya che, tene svIkAra te tame karazo ja. te pachI aMdarathI saMbhaLatA svargIya nAdanI asara ene keTalI badhI vizeSa thAya?" - "jarUra. je kaI evuM puravAra karI Ape ke aMdaranuM saMgIta sAcesAca astitva dharAve che te huM tamArI sAthe saMmata thAuM chuM." sAhebajIe pitAnuM mastaka halAvyuM. tamArI buddhine saMtoSavA mATe huM tamArI AgaLa keTalIka dalIlanI rajUAta karuM, paraMtu mane lAge che ke tamAre tenA karatAM kazuMka vadhAre joIe che. kevaLa tarkazaktine AdhAra laIne dehAtIta athavA zarIrathI uparanI dazA ke bhUmikAnuM astitva mArAthI kevI rIte puravAra karI zakAya ? avikasita magajadvArA A bhautika jagatathI paranuM kazuM na anubhavI zakAya e sAva svAbhAvika che. AdhyAtmika ane sarvottama purAvo athavA prAthamika anubhava Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALaboga 381 meLavavAnI IcchA hoya te tamAre ganI sAdhanAno khaMtapUrvaka abhyAsa karavo joIe. mAnavazarIramAM ApaNe sAmAnya rIte jANIe chIe tenA karatAM ghaNuM UMcAM kAma karavAnI kharekharI zakti cheH ApaNuM magajanAM kendronA sauthI aMdaranA bhAgo sUkSma leke sAthe saMbaMdha dharAve che. yogya tAlImadvArA e kendrone zaktizALI banAvIne e sUkSma lekAthI mAhitagAra thaI zakAya che: ane e badhAM kendromAMnuM sauthI agatyanuM kendra ApaNane uttama prakAranI IzvarIya sabhAnatA ke paramAtmaparAyaNatAnI prApti karavAmAM madadarUpa thAya che." tame zarIrazAstranA jJAtAo kahe che te ja magajanAM kendrone ulekha karI rahyA che ?" kAMIka aMze e to kevaLa zArIrika avayavo che ane emanI aMdarathI sUkSma kendro kAma kare che. kharekharI kriyA te e sUma kendromAM ja thatI hoya che. e kendromAM sauthI agatyanuM kendra AjJAcakranuM kendra che. e kendra bhramaranI madhyanA pradezamAM AveluM che. e mAnavanI aMdaranI AtmasattAnI gAdI che. koI mAnavane e jagAe goLI mAre to tenuM mRtyu cekakasa ane tarata ja thaI jAya. AMkhanA, kAnanA ane nAkanA tathA bIjA jJAnataMtuomAMthI vahetA Atmika zaktinA pravAha e cakramAM AvIne eka thAya che.' AjJAcakranAM mukhyamukhya kartavyane viSaya amArA DokaTarone mATe haju paNa keyaDArUpa che." meM TIkA karI. e hoI zake che. manuSyanA mana tathA tanane jIvana tema ja cetana pradAna karanArI vyaktigata AtmasattAnuM e phekasa athavo tejasaMkarSa sthAna che. e kendramAMthI jyAre AtmasattA pAchI haThI jAya che tyAre svapna, gADha nidrA tathA samAdhinI dazA pedA thAya che ane e kendrane e chevaTe tyAga kare che tyAre zarIra acetana banI jAya che. mAnavazarIra samasta sRSTinA sArabhAgarUpa che, sRSTinA Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khAjamAM sarjana ke AvirbhAva mATe vaparAyelAM badhAM ja tattvAnu pratinidhitva emAM nAnA pAyA para karavAmAM AvyuM che, ane saghaLAM sUkSma kSetra ke pradezonI sAthe e saMbadha dharAve che, eTalA mATe ApaNI aMdaranA Atmatattva mATe uttamAttama AdhyAtmika vikAsanI prApti karavAnuM taddana zakaya che. AjJAcakramAMthI chUTIne e uparanI dizAmAM AgaLa vadhe che tyAre magajanA rAkheADI paTTAmAMthI pasAra thatA mArgethI AgaLa vadhIne e vizvamana sAthe saMparka sAdhe che, ane sapheda padArthImAMthI pasAra thatA mA enI vRttine uttama prakAranAM Atmika satyA tarapha dorI jAya che. paraMtu eve! uttama prakAranA AtmabhAva prApta karavA mATe indriyAnI badhI ja bahAranI kriyAone badha karavI joIe. e sivAya bahAranA viSayeAmAM DhADatI vRttione rokI nathI zakAtI. eTalA mATe, aMdaranI samAdhinI uttameAttama kakSAnI prApti thatAM sudhI, peAtAnI AjubAjunA vAtAvaraNamAMthI peAtAnA dhyAnanA pravAhane peAtAnI aMdara pA vALavAne pariNAme sadhAtI adbhuta ane saMpUrNa ekAgratAne abhyAsa karavA e amArI yAgasAdhanAnA sAra che." e gahana rIte kahevAmAM AvelA sUkSma ne gupta vicAzane pacAvavAnA prayAsa karatAM meM bIjI bAjue jovA mAMDayuM. amArI AjubAjunuM sAruM evuM maMDaLa amArA vArtAlApamAM UMDeA rasa laI rahyuM hatuM. emanA gurudevanA zabdomAM je zAMta khAtarI rahelI hatI eNe mane AkarSyA paraMtu... " tame kahyuM ke A badhAM nivedananI cakAsaNI karavAnA ekamAtra mA` tamArI nAda-yAganI paddhatione abhyAsa karavAnA che. paratu e patione tame gupta rAkheA che.' meM phariyAda karI, amArA samAjamAM pravezavAnI je arajI kare che ane jenI arajI svIkArAya che tene amArI Atmika sAdhanAnI paddhati maukhika rIte kahI batAvavAmAM Ave che,' " Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALabAga 283 tame mane sauthI pahelAM koI vyaktigata anubhava ke vizvAsa pedA kare te purA na ApI zake ? tame je kahe che te saMpUrNa sAcuM haze, paraMtu mAruM hRdaya tene mAnavAnI IcchA rAkhe che." tamAre pahelAM amArI sAthe joDAvuM ja joIe." huM dilagIra chuM. mArAthI te nahi thaI zake. mAruM ghaDatara ja evI jAtanuM che ke purAvA vinA kaI vastune mAnavAnuM mAre mATe muzkela che." sAhebajIe nirUpAya hoya e abhinaya karatAM emanA hAtha phelAvIne kahyuM : "to pachI mArAthI zuM thaI zake? huM paramapitAne adhIna chuM.' dinapratidina samAjanA sabhyonI jema niyamitatAthI meM badhI ja samUhasabhAomAM bhAga levA mAMDyo. emanI sAthe huM zAMti pUrvaka dhyAna karato ane emanA gurudevanAM pravacana sAMbhaLatA. huM emane chUTathI prazno pUchate ane mane prApya vizvaviSayaka tathA mAnavaviSayaka rAdhAsvAmI matanA upadezanA aMgenuM adhyayana karato. eka divasa bapora pachI eka ziSya sAthe dayALabAgathI ekAda mAIla dUra jaMgala zarU thatuM hatuM tyAM huM pharapharate jaI pahoMcyo. tyAMthI jamunA tarapha vaLIne Akhare ame e vizALa nadInA taTa para besI gayA. retIthI bharelA sIdhA caDhANavALA sthaLethI ame AgrA tarapha vistarelA medAnI pradezamAM vaLAMka letA ane mArga karatA prasanna pANInuM nirIkSaNa karavA mAMDyA. eka moTuM gIdhapakSI avAranavAra amArA mAthA parathI pAMkho phaphaDAvIne pitAnA ghara tarapha javA mATe UDyA karatuM hatuM. jamanA nadInA taTapradeza para keIka ThekANe zrIkRSNa gopIonI sAthe emane potAnI suMdara ane AkarSaka vAMsaLIthI tathA pitAnA premathI mugdha karatA vijayI banIne vihAra karatA hatA. Aje e Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM hindu dharmanA devomAM kadAca sauthI vadhAre pUjanIya athavA ArAdhya deva tarIke pratiSThA pAmyA che. "tAjetaranAM keTalAMka varasa sudhI A sthaLa jaMgalI janAvaronA nivAsasthAna jevuM hatuM. mArA sAthIdAre kahevA mAMDayuM? ane rAtrI daramiyAna jenA para dayALabAganuM nirmANa thayuM che te jagyA para te AMTApherA karatAM. have temaNe A jagyA cheDI dIdhI che." ame becAra miniTa sudhI zAMtithI besI rahyA. e pachI emaNe jaNAvyuM : amArI samUhasabhAomAM bhAga lenArA yuropavAsI tame sauthI pahelA che. chatAM tame chellA te nahi ja he. tame batAvelI samajadArI ane sahAnubhUtinI ame kadara karIe chIe. tame amArA maMDaLamAM zA mATe nathI joDAtA ?" : "kAraNake mane keI saMpradAyamAM zraddhA nathI. taduparAMta jene tame mAnavA mAgatA he tene sahelAIthI ke vagara samajeye mAnI levAnuM jokhamakAraka che." . emaNe potAnAM ghUMTaNa UMcAM karyA ane tenA para pitAnI haDapacI TekavI rAkhI. "amArA gurudevanI sAthe tamAre samAgama tamAre mATe game tema to paNa lAbhakAraka thaI paDaze. amArI sAthe joDAvA mATe tamane koI jAtanuM dabANa nahi karuM. ame koInuM dharmAtara karavAne prayAsa nathI karatA ane amArA sabhyone keAIne upadeza ApavAnI anujJA paNa ApavAmAM nathI AvatI." "A maMDaLanA astitvanI khabara tamane kevI rIte paDI?" taddana sAdI sIdhI rIte. mArA pitAjI ghaNAM varasothI A maMDaLa ke samAjanA sabhya che. e dayALabAgamAM rahetA nathI, paraMtu avAranavAra enI mulAkAta le che. evI eka mulAkAta daramiyAna e mane emanI sAthe laI AvelA, paraMtu emaNe mane Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 385 emAM joDAvAnI lAlaca nathI ApI. Azare be varasa pahelAM mArA manamAM keTalIka bAbatAnI mUMjhavaNa pedA thaI tethI emanI mAnyatAnA sakhadhamAM judAjudA mitrone maLIne me' prazno pUchavA mAMDayA. me mArA pitAjIne paNa pUchI joyuM, ane emaNe je jaNAvyuM tenA parathI mane rAdhAsvAmI matanA upadezeA tarapha kheMcANu thayuM. samAjanA sabhya tarIke mArA svIkAra karavAmAM AvyeA, ane vakhatanA vItavA sAthe mArA vizvAsa sAcA TharyA che. peAtAnuM samasta jIvana mUMjhavaNamAM gALyA pachI ja khIjA amArI sAthe joDAI zakayA che. e dRSTie jotAM kadAca huM bhAgyazALI hatA.' yAMLakhAga tamArI peThe huM paNa mArI zakAonA ukela eTalI ja sahelAIthI ne jhaDapathI karI zakuM teA...?' meM zuSkatAthI javAkha ApyA. ame baMne pharI pAchA maunamAM DUkhI gayA. jamanAnu gheruM vALI pANI mArI diSTane AkarSI rahyuM, ane huM ajJAta rIte UMDA divAsvapnamAM sarI paDayo. A bhAratavAsIonI jANyeajANye thatI adhI ja vicAraNA vizvAsathI tema ja kAI prakAranA dharma, saMpradAya ke pavitra graMtha pratye vaphAdArI dharAvavAnI AvazyakatAthI ra'gAyelI che. bhAratamAM adhamathI mAMDIne uttama sudhInA pratyeka prakAranA matanuM pratinidhitva thayeluM jovA maLe che. eka vAra huM pharatA pharatA gaMgA paranA eka nAnakaDA madira pAse jaI paheAMcyA. enA sthA kAmuka AliMganamAM rata strIpuruSone citAra ApatI kAtarelI AkRtiothI DhaMkAyelA hatA, ane enI dAvAlA pazcimanA pAdarIne khaLabhaLAvI nAkhanArAM zRMgArI DhasyAnA citrakAmathI bharelI hatI. hiMdu dharmamAM evI vastuene mATe avakAza che. ane evuM paNa hoya ke jAtIyavRttine gaTaramAM nAkhI devA karatAM ene dhArmika rIte thatA svIkAra vadhAre sArA che. paraMtu ethI AgaLa vadhIne joIe te, mAnavane mATe zakaya heAya tevI UMcAmAM Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM UMcI ane pavitramAM pavitra bhAvanAono samAveza karanArA matonuM darzana paNa nathI thatuM evuM nathI samajavAnuM. bhArata evuM aneruM che ! paraMtu e dezamAM bIje kyAMya paNa mane rAdhAsvAmI jevA Azcaryajanaka matano paricaya nathI thayo. enI asAdhAraNatAno inakAra nahi karI zakAya. saMsAranI sauthI prAcIna vidyA yogane yuropa athavA amerikAnA adyatana DhabanA samRddha zaheranI bhAre dabANavALI yAMtrika sabhyatA sAthenI A virodhAbhAsI samanvaya sAhebajI mahArAja vinA bIjA konA magajamAMthI uddabhavIne sAkAra banI zake ? dayALabAga enA atyAranA dekhItA mahattva vinAnA sthAnamAMthI AgaLa AvIne bhAratIya itihAsamAM mahatvanuM sthAna prApta karaze kharo ? bhAratamAM atyAra sudhI je vastuono ukela keInI dvArA paNa na ANI zakAyo hoya evI UlaTasUlaTI aTapaTA zabdanI samasyArUpa hoya te paNa enA parathI ema te nahi ja kahevAya ke AvatAM varaso eno uttara nahi ApI zake. gAMdhInA madhyayugavAdanA upadezone sAhebajIe hasI kADhelA ane gAMdhInA mukhya nivAsasthAna amadAvAdamAMthI e hAsyanA haju paNa paDaghA paDI rahyA che. sAbaramatI nadI parathI kArakhAnAonI pacAsa UMcI cimanIo gaNI zakAya che, je kheDUtonI hAthakArIgarInA zAstrane preraNA ApanArA sapheda, lAkaDAnA baMgalAonA sAdhAraNa samUhanI avagaNanA karatAM dhumADA kADhalyA kare che. jIvananA jarUrI vyavasAyo calAvavAnI bhAratanI paraMparAgata paddhationo pazcimanI rItabhAtenI jambara asarane lIdhe bhAMgIne bhUke thaI javA mAMDyo. bhAratanA dariyAkinAre UtarelA pahelA yurepavAsIo sarasAmAnanI gAMsaDIo sAthe ja mahetA AvyA paraMtu vicAre paNa lAvelA. kAlIkaTanA zAMta baMdara para vA DA gAmAe enA dADhI vadhelA khalAsIone utAryA tyAre ATalI Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 387 jhaDapI gatie cAlI rahelA AjanA pazcimIkaraNanA krama cAlu thayA. bhAratanuM audyogikaraNa maMda gatie tema ja prAyogika dazA pUratuM zarU thayuM hovA chatAM zarU tA thayuM ja che. yureApane badalAmAM buddhinA punarutthAna, dhArmika sudhAra ane audyogika krAMtinA sAmane karavA paDayo che, ane e vastuethI e AgaLa vadhyuM che. bhArata jAgyuM che ane e vastue mATe haraNaphALa bharavI paDaze evuM samajI gayu` che. e have enA prazno che, e yuropavAsIonuM AMdhaLu anukaraNa karaze ke pachI emane ukelavAne potAnA ane kadAca vadhAre sArA rastA zodhI kADhaze ? sAhebajI mahArAjanA asAdhAraNa yeAgadAna ke phALA tarapha eka divasa enuM dhyAna kendrita thaze kharuM? jo huM kAI bAbata vize cAkkasa hAu tA A vize ceAkkasa chuM. bhArata lAMbA vakhata pahelAM jenA joTA na jaDe evA gALI nAkhanArA ghaDAmAM ke tabakkAmAM naMkhAze. jIzI prathAethI baMdhAyelA ane AMdhaLI dhArmika para parAomAM ke baneleA samAja vadhAremAM vadhAre bethI traNa dasakAmAM nAza pAmaze. e camatkAra lAgaze, paraMtu e thaIne ja raheze. dayALakhAga sAhebajI mahArAja dekhItI rIte ja e paristhitinA pUrepUro pAra pAmI gayelA. e samajatA ke ApaNe navA jamAnAmAM jIvI rahyA chIe : khInna dezanI jema bhAratamAM ane badhe ja purANI vyavasthAnA nAza thaI rahyo che. eziyAnI sustI tema ja pazcimanI vyAvahArikatA e visaMvAditAe banIne kAyama raheze? e evuM naheAtA mAnatA. yAgIe dunyavI manuSyanA jevAM vastro zA mATe na paheravAM joIe ? eTalA mATe emaNe Adeza ApyA ke yeAgIe peAtAnA haMmezanA ekAMtavAsane tyAga karIne saMcAonuM niyaMtraNu karatA mANase sAthe tathA azAMta, kAlAhalapUrNa janasamUheAmAM maLI javuM joIe, emaNe vicAyu ke yAgIne mATe kArakhAnAmAM, AphisamAM ane skUlamAM UtaravAnA ane pravacana tathA pracArArA nahi paraMtu preraNAmaya kahrArA e saune AdhyAtmikatAnA raMga Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM lagADavAnA avasara AvI paheAMcyA che. rAjyarAjanI bharacaka pravRttionA mArgane svarganA mArga banAvI zakAya che te banAvavA joIe. mahenatu mANaseAnI jIvanapaddhatithI ekadama alaga paDI jatI jIvananI AdhyAtmika pAyA para racAyelI yAgapaddhatine leAkeA peAtAnI meLe mahattvanI mAnelI mUrkhatAnA chetaranArA svarUpa jevI gaNutA thaI jAya evuM paNa banI zake. yoga jo thADAka yAgIonA zAkha ja rahevAnA hoya, tA vartamAna jagatane jarA paNa kAma nahi lAge ane enA maravA mAMDelA vijJAnanA chellA avazeSonu astitva paNa maTI jaze. jo e keTalAka kRzakAya sAdhuenA aMgata AnaMdanI ja sAmagrI banavAnA hAya, teA kalama ane haLa calAvanArA, enjinanA AraDAenA bhArekhama melA vAtAvaraNamAM vicaranArA, zaeNrabajAronA dheAMdhATA veThanArA ane dukAneAnA dhamAliyA dhaMdhA karanArA ApaNe enA taraphathI ApaNuM mukha teDAIpUrvaka pheravI laIzuM. ane Aje Adhunika pazcimanuM jevuM valaNa haze tevuM ja valaNu Adhunika bhAratanuM paNa gheADA ja vakhatamAM thaI raheze. sAhebajI mahArAje paristhitinA anivAyaeN pravAhanI bhAre caturAIpUrvaka pahelethI ja jhAMkhI karI ane yogeAnA prAcIna vijJAnane Adhunika rIte upayoga karIne ene jIvaMta rAkhavA mATe asarakAraka prayAsa karyo. e preraNApradAyaka parizramI puruSa peAtAnI janmabhUmimAM peAtAnI chApa cheADI jaze emAM zaMkA nathI. e samajI cUkelA ke emanA deza lAMbA vakhata sudhI pramAdamAM paDI rahyo che. e spaSTatApUrvIka joIzakayA hatA ke taiyAra mAlasAmAna, vepAra ane AdhunIkaraNa pAmelI khetIthI dhabakatuM pazcima zA mATe vadhAre sa MpattizALI jIvana jIvI rahyuM che. emaNe e paNa joyuM ke yogavidyA bhArate enA prAcIna RSie pAsethI meLavelA mahAmUlA vArasArUpe TakI rahI che, paraMtu ekAMta sthAnAmAM rahIne ene jIvatI rAkhanArA gaNyAgAMThacA mahApuruSo emanA varSoMnA naSTa thatA jatA avazeSo jevA che. Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALaboga 389 ene paNa emane khyAla Avyo. emanA mRtyunI sAthe yoganAM sAcAM rahasya paNa maLI jaze e hakIkata emanA dhyAna bahAra na rahI. eTalA mATe vicAranAM sUkSmatama ane sarvocca zikhare parathI nIce UtarIne e ApaNuM jamAnAmAM, vIsamI sadInA zaktizALI prayatnavALA vAtAvaraNamAM, AvI pahoMcyA ane baMnenI vacce saMbaMdha sthApita karavAno parizrama karavA mAMDayA. emane e prayAsa atyaMta taraMgI ke vicitra hato? nA. ethI UlaTuM e khUba ja AdaraNIya hato. ApaNe evA divasomAM jIvI rahyA chIe jyAre arebiyAnI mahamadanI kabara IlekaTrika lAITathI prakAzita karavAmAM Ave che. ane mAro kakkonA raNanI retI parathI UMTane bAju para rAkhIne bhabhakAdAra, mojazokha pUro pADe evI moTAmAM musApharI thAya che. to pachI bhAratanA saMbaMdhamAM zuM ? tadana virodhI sabhyatAnI asara nIce AvIne saikAonI nidrAmAMthI jhabakIne jAgelA e vizALa deze paNa potAnI bhArekhama popacAMvALI AMkhane ughADatA javuM joIze. aMgrejoe retInA raNane phaLadrupa jamInamAM palaTAvavA karatAM vadhAre kAma karyuM che. khetIvADIne madada karanArI ane moTI nadIonAM pUrane niyamanamAM rAkhanArI nahero tathA baMdhanI yojanAo karatAM vadhAre karyuM che. pazcimottara sarahada para zAMti tema ja saMpattinI salAmatI mATe atyaMta kuzaLa sainikonI durbhedya dIvAla taiyAra karavA karatAM ane vivekI buddhivAdI vicArone taMdurasta vAyune vahete karavAthI vadhAre karyuM che. lIlIchama uttara ane dUranI pazcima dizAmAMthI gorAo. AvI pahoMcyA. bhAgyadevatAe bhAratane emanAM caraNomAM mUkI dIdhu. mAtra thoDAka najIvA prayAsethI AkhA deza para emane adhikAra sthApita thayo. zA mATe ? bhA. A. ra. e. 25 Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90. bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM eziyAnA DahApaNu athavA jJAna ane pazcimanA vijJAnanuM jatana karanAruM jagata eka divasa kadAca evI saMskRtinuM sarjana karaze je prAcInatAne zaramAvaze, AdhuniktAnI hAMsI uDAvaze, ane bhaviSyanI peDhIne Azcaryacakita karI mUkaze. mArA ciMtanane pravAha aTakI gayo. mAthuM UMcuM karIne meM mArA sAthIdArane saMbodhIne prazna pUchayo. emaNe mane sAMbhaLyo hoya evuM na lAgyuM. sUryAstanA chellA rAtA prakAzanuM pratibiMba pADatI nadI para tAkatA e besI rahyA. e samaya sAMjane hato. AkAzamAMthI, vegapUrvaka adazya thaI jatA sUryanA moTA gALAnuM huM nirIkSaNa karavA lAgyo. e vakhatanI nIravatA avarNanIya hatI. e suMdara dazyathI mUka banelI AkhIya prakRti kAmacalAu vizrAMti karatI hoya evuM dekhAyuM. mAruM hRdaya e sarvottama zAMtinuM pAna karavA mAMDayuM. meM mArA sAthI tarapha pharI daSTi karI. emanI AkRti jhaDapathI ekaThA thatA AchA aMdhakAranI cAdarathI lapeTAvA lAgI. aMdhArI rAtrInI godamAM sUrya ekAeka sarakI paDo tyAM sudhI ame thoDIka vadhAre kSaNe sudhI e nIrava zAMtimAM besI rahyA. mArA sAthIdAre UbhA thaIne mArI sAthe aMdhakAranA oLAmAMthI dayALabAga tarapha pAchA cAlavA mAMDayuM. prakAzanAM biMdu jevA hajAre tArAonA caMdaravA nIce amArI sahela pUrI thaI. sAhebajI mahArAje dayALabAga cheDIne sAre evo ArAma karavA mATe madhya prAMtanA keIka sthaLamAM javAno nirNaya karyo. e avasarane meM amArI vidAyanA nirmita samaya je mAnI lIdhe ane e ja dizAmAM javAnI yojanA banAvI. amAre timaraNI sudhI sAthesAthe saphara karavAnI hatI. e pachI amArA rastA badalAvAnA hatA. rAtanA ekAda vAgye ame AgrA sTezane AvI pahoMcyA. vIseka jeTalA khAsa ziSya emanA gurunI sAthe AvyA hovAthI Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALakhAga 391 amArI maDaLI DIka DIka dhyAna kheMce tevI banI hatI. kAIe sAhebajIne mATe khurasI ANI. e enA para emanA bhAvika anuyAyIo vacce besI gayA, ane meM aprakAzita pleTaphArma para pharavA mAMDayu. divasa daramiyAna meM mArA dayALabhAganA nivAsanuM avaleAkana kayuM te! mane sakheda samajAyuM ke mane kAI yAdagAra aMtaraMga anubhava nathI thayA, tathA mArA para kRpA karIne jIvananA gUDha rahasyanuM AtmAne upara uThAvatuM kAI darzIna paNa mane nathI karAvavAmAM AvyuM. meM evI AzA rAkhelI ke ceAganA keAI vizALa ujajavaLa anubhavane lIdhe mArA mAnasika aMdhakAra ekAda be kalAka mATe paNa dUra thaze, ane ene lIdhe yAganA mArga para zraddhAnA baLa para ja nahi paraMtu anubhavanA AdhAra para AgaLa vadhavAnuM mAre mATe zakaya banaze. para Mtu nA, mane evA AzIrvAda na maLyA. kadAca huM ene mATe yAgya nahi hAuM. ema paNa hoya ke mArI mAgaNI ghaNI vadhArepaDatI hatI. mane kAMI samaja na paDI. e beThelI AkRti para me' avAnavAra najara nAkhI. sAhebajI mahArAja je AkarSIka vyaktitva dharAvatA hatA te vyaktitve mane mugdha karyA. e amerikananI sAvadhAnatA ane vyAvahArikatA, sAcA cAritryane mATenI aMgrejonI ruci tema ja bhAratanI dhArmikatA ane ciMtanazIlatAnA vicitra saMmizraNarUpa hatA. Adhunika jagatamAM emanA jevA mAnava virala haze. lAkhathI vadhAre strIpuruSoe e mANasane emanA AMtarajIvananuM sukAna suparata kareluM hatuM. te chatAM rAdhAsvAmIenA e nirabhimAnI guru saMpUrNa saralatA ne namratAnI mUrti banIne besI rahelA. Akhare amArI gADIe sTezanamAM garjanA karI ane enjinanA mAthA parathI rAkSasI battI pATAonA pasAra thavAnA mArga para prakhara prakAza pAtharI rahI. sAhebajIe emanA rijha karelA DakhAmAM praveza karyo ane bAkInA ame budhA khIjA DabAmAM gAThavAI gayA. Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19ra. bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM meM thoDA kalAkanI UMgha mATe mArI jAtane laMbAvI, ane savAre mAnyAmAM na Ave evA sUkA gaLA sAthe jAge tyAM sudhI zuM thayuM tenI khabara paNa mane na paDI. e pachInA thoDAka kalAka daramiyAna gADI jyAM jyAM UbhI rahI tyAM tyAM najIka rahenArA ke keTalAya mAIla dUrathI AvelA sAhebajInA anuyAyIo emanA DabAnI bArI pAse TALe vaLatA dekhAyA. emane emanA pravAsanI pahelethI ja khabara apAI hovAthI, e TakA meLApanA avasarano lAbha levA e badhA Atura hatA. kAraNake bhAratamAM kahevAya che ke gurune eka kSaNane paNa samAgama mahatvanAM Atmika ane bhautika pariNAme pedA kare che. meM sAhebajI sAthe emanA pitAnA DabAmAM mArA chevaTanA traNa kalAka pasAra karavAnI maMjUrI mAgI, ane e maMjUrI meLavI lIdhI. tyAra bAda duniyAnI paristhiti vize, pazcimanA dezI vize, bhAratanA bhAvi vize ane emanA pitAnA mata ke saMpradAyanA bhAvi vize ame lAMbI carcAmAM UtarI paDyA. chevaTe emaNe mane emanI prasanna, natra ane nikhAlasa Dhabe kahevA mAMDayuM? "huM tamane khAtarI ApuM chuM ke bhArata mATe pitAne deza che e bhAva mane nathI thatuM. huM mArA daSTikoNamAM vizvabaMdhutvanI bhAvanAthI bhareluM chuM ane badhA manuSyone mArA bhAI tarIke mAnuM chuM.' - evI navAI pamADanArI nikhAlasatAe mane AnaMda Apo. emanI AkhIya vAtacIta saMbaMdhamAM evuM hatuM ke e haMmezAM pote kahevA dhArelA muddA tarapha ekasarakhA cAlyA jatA. pratyeka vAkyane upayoga e potAnA dhArelA nizcita lakSyanI siddhi mATe karatA; ane pitAnI mAnyatAone pUrepUrI hiMmatapUrvaka pradarzita karatA tema ja vaLagI rahetA. emanI sAthe vArtAlApa kara, emanA manane gADha paricaya karavo, e eka AvakAradAyaka anubhava hatuM. e haMmezAM kaIka aNadhAryA vAkya sAthe ke vividha viSayo paranA koI navA daSTibiMdu sAthe potAnI jAtanI rajUAta karatA. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALakhAga 393 sapATa pradeza parathI pasAra thatI gADI have evI rIte cAlavA mAMDI ke jene lIdhe bArImAM thaIne mArI AMkhamAM asahya sUrya prakAza paDavA mAMDyo; tIkha tApa zarIrane zekavA lAgyo. nirdaya kaThera kiraNe manane kaMTALo ApavA mAMDayAM. meM sUryanI garamIthI rakSaNa karavA mATenuM khAsa sAdhana kADhayuM, ane IlekiTraka paMkho cAlu karIne baporanA tApathI DIka rAhata meLavI. sAhebajI mahArAje mArI agavaDane khyAla karIne pravAsanI peTImAMthI thoDAMka saMtarAM kADhaDhyAM. emane nAnA Tebala para mUkIne emaNe mane potAnI sAthe khAvAne Adeza Apyo. AnAthI tamArA gaLAne TADhaka vaLaze. emaNe jaNAvyuM. emanI charInI madadathI e saMtarAMnI raMgIna chAlane dhImethI utAravA mAMDI tyAre emaNe UMDA vicAramAM garakAva banIne kahevA mAMDayuM : tamArA gururUpe koIne paNa pasaMda karavAmAM tame ATalA badhA sAvadha cho e sAruM che. guruno nirNaya karatAM pahelAM zaMkAzIla valaNa rAkhavuM upayogI che kharuM, paraMtu pachI to emanAmAM saMpUrNa vizvAsa rAkhavo paDe che. AdhyAtmika guru na maLe tyAM sudhI japIne na besatA. e ekadama Avazyaka che.' thoDAka vakhatamAM to ghaMTI cAlatI hoya evo avAja Avyo. ane keI jerathI pikArI UThayuM: timaraNI !" sAhebajI mahArAja chUTA paDavAnA uddezathI UbhA thayA. emanA ziSyo Ave ane emane vIMTaLAI vaLe te pahelAM mArAmAM kazuMka jAgrata thayuM. eNe mArI chUpI lAgaNIne bahAra kADhI, mArA pazcimI garvanI avagaNanA karI, mArA dharmavirodhI svabhAvane kacaDI nAkhyo, ane mArA mukhamAMthI kahyuM: pUjya zrI, mane tamArA AzIrvAda ApI zakazo? Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM emaNe pAchA pharIne snehALa smita karyuM, emanAM cazmAMmAMthI prasannatApUrvaka najara nAkhI ane mArI pIThane lAgaNIpUrvaka thAbaDIne chUTA paDatI vakhate khAtarI ApIH - "mAro AzIrvAda meM tamane Apelo ja che!" huM mArA DabAmAM pAcho pharyo ane gADI jhaDapathI cAlavA mAMDI. bArImAMthI bhUkharAM rAkhoDI raMganAM khetaro dekhAvA mAMDyAM. UMghabharelI AMkhavALAM DhoranAM nAnAM ToLAM A cho Ugele ghAsacAre saMtoSapUrvaka cAvyA karatAM hatAM. mArI AMkha emanI hAjarInI ardhabhAnanI avasthAmAM ja veMdha letI, enuM kAraNa eTaluM ja ke mAruM mana je mane khUba ja gamI gayelA ane jemane huM atyaMta AdaraNIya mAnate evA nAMdhapAtra puruSanA citra sAthe AgaLa vadhI rahyuM hatuM. e ekIsAthe eka preraNAprApta svapnadRSTA, zuddha ane zAMta mananA yogI, saMsAranA eka vyavahArakuzaLa mAnava tema ja eka jhaLakatA khAnadAna sagRhastha hatA ! Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 pArasI payagaMbaranA AzramamAM AgrAthI nAzikanA rastA ghaNA lAMkhA hatA. paraMtu ene vize A nAnakaDA paricchedra sivAya bIjo vizeSa ullekha nahi karuM, jethI mArA paribhramaNane vRttAMtta ene mATe phALavelA vakhatamAM ja pUrA thAya. . kALanuM cakra peAtAneA aTaLa pherA pharatuM rahyuM ane enA krama pramANe mane bhAratamAM bhamAvatuM gayuM. eka vAra phrI peAtAne * nUtana payagaMbara " tarIke oLakhAvatA pArasI saMtapuruSa maherabAbA pAse huM paheAMcI gayA. . emanI pAse kAI tIvra icchAthI prerAIne huM nahAtA gayA; zakAnA bhayaMkara sarpA mArA manane majabUta rIte vIMTaLAI vaLyA hatA, ane mArI aMdaranI utkaTa lAgaNI mane kahyA karatI hatI ke emanI pAse rahevAnA mArA nirdhArita samaya vakhatane barabAda karavA jevA ja thaI paDaze. mane lAgyA karatuM hatuM ke maherabAkhA eka sArA mANasa che ane tapasvI tarIkenu jIvana gALe che te chatAM peAtAnI mahAnatA vizenI bhArekhama bhramaNAethI pIDAya che. saMjogAvazAt meM emaNe karelA kahevAtA rAga maTADavAnA thADAka camatkAronI mArA pravAsanA divase daramiyAna tapAsa karavAnuM kaSTa uThAvyuM, eka banAva epenDIsAITIsane hatA ane enA bhAga Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM bananAra vyakti mahera pratyenI saraLa zraddhAne pariNAme taddana sAjI thaI gayelI evuM kahevAtuM. paraMtu jhINavaTabharI tapAsa pachI jaNAyuM ke je DokaTare e vyaktinI davA karelI emane e vyaktimAM bhAre kabajiyAtathI kharAba bIjuM kazuM ja nahotuM dekhAyuM ! bIje prasaMga eka sArA svabhAvanA vRddha sadagRhasthane hate. emane vize evuM kahevAtuM ke e aneka prakAranAM daradomAMthI rAtorAta sAjA thaI gayA paraMtu tapAsa karatAM mAlUma paDayuM ke emanuM ghUMTaNa sUjeluM hatuM eTaluM ja. TUMkamAM kahIe to, potAnA gurunI adbhuta rega maTADavAnI zaktine bhaktIe saMpUrNapaNe ane aziSTa rIte atizayoktibharI bhASAmAM rajU karI hatI. emane vadhAre paDato asIma utsAha evA dezamAM saheje samajI zakAya che jemAM satya karatAM daMtakathAne prasAra vadhAre vegathI thaI jAya che. pArasI payagaMbare mane ApelA asAdhAraNa AzcaryakAraka, anubhavanAM vizeSa vacane e pALaze evuM mArA mAnyAmAM nahetuM AvatuM. paraMtu emanI sAthe eka mahinAno samaya gALavA huM saMmata thayelo eTale mAruM vacana mAre eTalI sahelAIthI na toDavuM joIe evuM meM vicArI lIdhuM. eTalA mATe pratyeka prakAranI vRtti ane nirNayazaktinI viruddha jaIne meM nAzikanI gADI e gaNatarIthI pakaDI ke emane emanI kahevAtI zaktio puravAra karavAnI taka meM kadI paNa na ApI e mATe e mane dezapAtra na TharAve. mahere Adhunika makAnethI banela pitAne Azrama zaheranA tadana dUranA bhAgamAM bAMdhela. emanI sevAmAM rahenArA cALIsa ziSyo e sthaLamAM kaI paNa prakAranA prayojana vinA AMTApherA karI rahyA hatA. tame zene vize vicArI rahyA che?" ame maLyA tyAre emaNe mane sauthI pahelo prazna e pUchaLyo. huM thAkelo tathA pravAsathI kaMTALela hatA. emaNe mArA nIrasa jevA dekhAva parathI kadAca mane Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArasI payagaMbaranA AzramamAM bhUlathI sUkA UMDA dhyAnamAM magna banele mAnI lIdhe. paraMtu harakata nahi, meM temane tarata ja uttara Apyo : "huM bhAratamAM Avyo chuM tyArathI mane je bAra ke vadhAre payagaMbaranI bheTa thaI temane vize vicArI rahyo chuM." maherabAbA navAI pAmyA hoya evuM na lAgyuM. hA." emanA kakakAvALA pATiyA para dhImethI AMgaLIo pheravatAM emaNe uttaramAM pharIthI kahevA mAMDayuM: "meM paNa emanAmAMnA thoDAka vize sAMbhaLyuM che kharuM." enA saMbaMdhamAM tame zuM kahe che ?" meM nirdoSatApUrvaka prazna karyo. emanA kapALa para karacalIo pharI vaLI, paraMtu emanA mukha para uttama prakAranuM smita relAyuM. e leke je prAmANika hoya to bhUlane bhoga banelA che. je e aprAmANika heya te bIjAne chetarI rahyA che. evA keTalAka saMtapuruSe che je sAro vikAsa kare che ane pachI emanuM mAthuM AdhyAtmika bhramaNAothI bharAI jAya che. evI duHkhada dazA mATe bhAge tyAre Ave che jyAre emane zikhAmaNa ApavA ane doravA mATe kaI yogya guru nathI hotA. yogamArgamAM adhavacce eka evo tabakko Ave che jemAMthI AgaLa vadhavAnuM ghaNuM muzkela banI jAya che. evuM ghaNI vAra bane che ke sAdhanabhajananI madadathI e tabakkA para pahoMcele puruSa mUrkhatAne lIdhe ema mAne che ke mane uccatama dhyeyanI prApti thaI gaI. thoDeka vadhAre vakhata vIte e pahelAM to e pitAne payagaMbara tarIke kalpI le che ! " "ghaNuM ja suMdara ane tarkabaddha spaSTIkaraNa paraMtu kamanasIbe pite payagaMbare hevAne dAvo karanAra bIjA puruSone mukhethI paNa meM evI ja vAto sAMbhaLI che. pratyeka evuM pratipAdAna kare che ke pite pUrNa che. pratyeka petAnA pratispardhIone apUrNa kahI batAve che." Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM enI ciMtA choDI de. e badhA ja manuSyo ajJAta rIte mArA kAryamAM madada karI rahyA che. mane khabara che ke huM koNa chuM. mAruM jIvanakArya pUruM karavAne samaya AvI pahoMcaze tyAre duniyAne paNa khabara paDaze ke huM koNa chuM.' evA vAtAvaraNamAM buddhipUrvakanI dalIla karavAnI zakyatA saheja paNuM na hovAthI meM vAta paDatI mUkI. maherabAbAe keTalIka maneraMjana karanArI sarvasAmAnya vAto karyA pachI mane rajA ApI. emanA AzramathI betraNa miniTane raste AvelA eka baMgalAmAM meM rahevA mAMDayuM. mArI lAgaNuone bAju para rAkhIne AgaLanAM cAra aThavADiyAnI ghaTanAo mATe saMpUrNapaNe khulluM mana rAkhavAne meM kaThoratApUrvaka nizcaya karyo. maherabAbAne mATe koI jAtanI mAnasika duzmanAvaTa na rAkhavI, aMdaranuM zaMkAzIlatAvALuM valaNa paNa na rAkhavuM, paraMtu ene badale AzA pUrvaka pratIkSA karavAnI vRtti keLavavI, e saMkalpa karyo. ziSyanA samAgamamAM huM dararoja gADha rIte AvyA karato. emanI jIvana jIvavAnI rIta joto, emanA manovaijJAnika DhAMcAnuM nirIkSaNa karato, ane maheranI sAthenA emanA AdhyAtmika saMbaMdhanA itihAsanI bArIka tapAsa karato. pArasI payagaMbara mane dararoja emane thoDoka vakhata ApyA karatA. ame aneka viSayo para vAta karatA ane e aneka praznonA uttara ApatA, paraMtu emaNe mane ahamadanagaramAM je vicitra vacana ApelAM temane lagIre ullekha emaNe eka vAra na karyo. meM nakkI karyuM ke emanI smRtine tAjI karavA koI paNa prakArano prayAsa na karo, ane ethI e vAta dekhItI rIte ja mokUpha rahI. kAMIka aMze mArI patrakAranI kutUhalavRtti saMtoSavA ane kAMIka aMze pUratAM tathyone zodhI kADhavAnI prAmANika IrachAne lIdhe mArI mulAkAtanI vyarthatA vizenI mArI aMtaH preraNAonuM samarthana Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArasI payagaMbaranA AzramamAM meLavavA ke e preraNAne ekadama vyartha TharAvavA, me emanA ane emanA ziSyA para je praznonI satata jhaDI varasAvI tenuM eka pariNAma e AvyuM ke emanI AjJAthI the|DAMka varasethI rAkhavAmAM AvelI gupta noMdhapAthIo emaNe mArI AgaLa rajU karI. e noMdhapAthIAmAM payagaMbara ane emanA anuyAyIonI sAthe saMkaLAyelI khAsa ghaTanAonA saMyukta itihAsanA tathA emaNe svamukhe ApelA pratyeka agatyanA upadeza, sa Mdeza ane bhaviSyakathananI noMdhanA samAveza hatA. e peAthIo mATe bhAge aMgrejImAM lakhAyelI hatI, ane bArIka rIte lakhelAM Azare be hajAra hastaprata pRSThonI anelI hatI. 399 noMdhapAthIo aMdhazraddhAnA bhAvathI prerAIne taiyAra karavAmAM AvelI hatI e spaSTa hatuM. chatAM maheranA cAritrya tema ja sAmarthya saMbaMdhamAM mUlyavAna dIvAbattI jevI thaI paDI. e nAMdhapeAthIonAM pRSTha bhAvukatAthI bharapUra hAvA chatAM, prAmANika vigatothI aMkita hatAM. bahAranA mANasane najIvI lAgatI vastuonI noMdha paNa emAM karavAmAM AvelI. eNe mArA hetune sarasa rIte siddha karyAM. kAraNa ke e vastu mane maheranuM magaja kaI dizAmAM kAma karI rahyuM che te jANavA mATenA mAnasika musaddA jevI lAgI. e nAMdhapAthIe taiyAra karanAra banne yuvAna ziSyAne emanA atyaMta sImita kSetranI bahAranA jIvananA cheka ja sAdhAraNa anubhava hatA, chatAM emanA guru pratyenA sIdhAsAdA saMpUrNa vizvAsane lIdhe guru mATe jarA paNu abhinaMdanIya na kahevAya evI vigatAne paNa emaNe TapakAvI lIdhelI. emaNe evuM zA mATe neAMdheluM ke gADImAM besIne mathurA jatI vakhate mahere peAtAnA eka ghaniSTha ziSyane kAna para bhAre vedanA karatA tamAceA mArelA ane e tamAcA eTalA badho jorathI marAyelA ke e kamanasIba ziSyane DokaTarI sAravAra levI paDelI ? divya premanA upadeza ApanAra emanA gurutu evuM nirAdhAra bahAnuM emaNe zA mATe nAMdheluM ke jyAre payagambara peAtAnA kAIka ziSya Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM para krodha karavAne DhAMga kare che tyAre ene lIdhe daMDanI pratIkSA karatA ziSyanAM pApa moTA pramANamAM maTI jAya che ? AregAMvamAM khovAyelA" ziSyane vinedapUrNa prasaMga emaNe zA mATe nedhelo ? e ziSyanI zodha mATe mahere keTalAka mANasone mokalelA. te thoDA kalAka pachI enA pattA vagara ja pAchA pharelA ! Akhare e enI meLe ja pAcho Avyo ane kahevA mAMDyo ke keTalIya rAta sudhI anidrAthI pIDAyA pachI e maheranA potAnA ja nivAsasthAnanI bAjumAM AvelA eka vaparAza vagaranA makAnamAM ekAeka UMghI gayelo ! je guru potAnA devonA darabAramAM sthAna maLyAne ne samasta mAnavajAtinuM bhAvi jANavAne dAvo karatA te guru eTaluMya na jANI zakyA ke emane "khevAyele" ziSya bAjunA ja khetaramAM che! eTalA mATe, mArA pitAnA manamAM dabAyelI zaMkAo poSavA mATe pUratI sAmagrI mane maLI gaI. mane evuM paNa jaNAyuM ke maherabAbA eka bhUlane pAtra puruSa che, eka satata rIte badalAtI jatI manodazAvALI vyakti che, ane ApabaDAI karanArA eka evA manuSya che je emanA vicArazanya mUrkha magajanA anuyAyIo pAse saMpUrNa AjJAMkitapaNAnI mAgaNI kare che. ane chevaTe, mane e pRSThadvArA jaNAyuM ke e eka evA payagaMbara che jemanI bhaviSyavANIo bhAgye ja puravAra karavAmAM Ave che. ahamadanagara pAsenI amArI prathama mulAkAta vakhate emaNe bhaviSyamAM thanArA vizvayuddhanI AgAhI karI batAvI; paratu pote enI tArIkha jANe che e dAvAthI mane prabhAvita karavAnuM dhyAna rAkhavA chatAM e yuddha kyAre thaze e kahevAne emaNe InakAra karyo. A noMdhapothIone vAMcyA pachI huM samajI zakyo ke e ja bhaviSyavANuM emaNe emanA aMtaraMga ziSyo AgaLa karI batAvelI, ane teya eka vAra nahi, paraMtu keTalIya vAra. e bhayaMkara ApattivALI ghaTanA mATe e dareka vakhate judIjudI tArIkha ApyA karatA, kAraNake pratyeka tArIkha AvatI chatAM yuddha na thatuM. eka varasa eziyAmAM paristhiti apazukaniyALa hatI tyAre Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArasI payaMgabaranA AzramamAM 401 emaNe evuM bhAkheluM ke yuddhanA upadrava pUmAM thaze. khIje varase yuropanI paristhiti aMdhakAramaya hatI ane peAtAnI pahelAMnI niSphaLatAnuM' emane vismaraNa thayuM hatu. tyAre, emaNe e upadrava pazcimamAM thaze evuM kahelu. ane evI ja rIte pharI vAra. ahamadunagaramAM mane cAkkasa tArIkha ApatAM acakAvAmAM emaNe rAkhelI sAvadhAnI have mArI samajamAM AvI gaI. emanA vadhAre buddhizALI ziSyAmAMnA ekanI AgaLa e badhI asaphaLa thayelI bhaviSyavANInI paraparAnA me' ullekha karyo tyAre eNe nikhAlasapaNe kabUla karyuM ke enA gurudevanI meATA bhAganI bhaviSyavANIe sAmAnya rIte khATI paDI che. * yuddha eka sAdhAraNa yuddharUpe kadI paNa phATI nIkaLaze e bAbata mane zaMkA che, para`tu e yuddha saMbhava che ke, Arthika yuddhanu rUpa dhAraNa karaze.' eNe nikhAlasapaNe pUruM karyuM. e Azcaryajanaka nAMdhapAyIonuM aMtima pRSTha meM smita sAthe pheravI lIdhuM. tyAre mArI samakSa spaSTa rIte kabUla karyuM ke e nAMdhapAthImAM mane uttama kArTinA, AtmAnI unnati karanArA upadezo vAMcavA maLyA, ane maherabAnA dhArmika zakti, pratibhA tema ja rasavRtti dharAve che enI mane khAtarI thaI. emane je kAMI saphaLatA maLaze te e aMtima guNane lIdhe ja maLI zakaze. paraMtu pelAM pRSTAmAM kayAMka aMkita thayelI emanI peAtAnI ja kahevAmAMnI eka kahevatane huM na bhUlI zakayo ke * sadAcAra vize khIjrane salAha ApavAnI zakti saMtapaNAnA purAvA nathI, tathA tene DahApaNa ke jJAnanI nizAnI paNu na mAnI zakAya.' : x X X x mArA bAkInA nivAsanA divaseAmAM huM DahApaNapUva kanA mauna sAthe pasAra karI dauM e vadhAre sAruM lAgyuM. jo huM jagatanA muktidAtA ane mAnavajAtinA uddhArakanI sAthe rahetA hoiza tepaNu mArA e sadbhAgyathI mane vAk kare evuM vAtAvaraNu tyAM ghaNu' ja thADuM hatuM. enuM kAraNa kadAca e paNa hoya ke mane paraMparAgata Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM kAlpanika daMtakathAo karatAM spaSTa satyo ke hakIkatamAM vadhAre rasa paDatuM hatuM. chekaravAdI karmo ane niSphaLa bhaviSyavANuo, buddhimAM na Utare tevA AdarzonuM ziSyadvArA karAtuM AMdhaLuM anukaraNa tathA pAlana karavAnI musIbatene vadhAranArI bhrAMtikajanaka salAhanI carcAvicAraNAmAM na UtaruM e ja sAruM che. mAre rahevAno samaya pUro thavA AvyuM tema tema maherabAbA mArI mulAkAta TALatA hoya evuM lAgavA mAMDayuM athavA e mArI kalpanA paNa hoI zake. huM temane maLo tyAre haMmezAM e bhAre utAvaLamAM dekhAtA, ane thoDI miniTa pachI jatA rahetA. pratyeka divase mArI kaphoDI dazAnuM mane bhAna thatuM, ane saMbhava che ke maherane pitAne paNa mane parezAna karatI vadhatI jatI becenInI khabara hatI. emanA vacana pramANe thanArA AzcaryakAraka anubhavonI, e kadI paNa thaI zakaze ja nahi evI khAtarI hovA chatAM, meM rAha jevA mAMDI. mArI dhAraNAo saMpUrNapaNe phaLI paNa kharI ! kazuM paNa asAmAnya kahevAya evuM na banyuM, tathA bIjA manuSyonA jIvanamAM paNa kAMIka asAmAnya kahevAya evuM mane na dekhAyuM. maherane kaDaka prazno pUchavAno prayAsa paNa meM na karyo. kAraNa eTaluM ja hatuM ke e paddhatinI vyarthatAnI mane khabara hatI. chatAM mahino pUro thatAM meM mArA pAse AvelA prasthAnanI jAherAta karI ane pachI maherabAbAne emanA vacanapAlananI niSphaLatA bAbata kahI batAvyuM. enA javAbamAM emaNe je camatkAra karavAnuM vacana ApeluM te camatkAre karavAnI tArIkha zAMtithI badalIne thoDAka mahinA pachI kahI batAvI, ane e rIte vAta uDAvI dIdhI ! mArI bhUla thatI haze, paraMtu meM kalpanA karI ke mArI hAjarIne lIdhe e eka vicitra adhIrAIne anubhava karatA, ane AMtarika asvasthatAnI asara nIce AvatA. emanI e dazA huM mArI AMkhe joI zakato nahoto; paraMtu samajI zakato hato. chatAM meM emanI sAthe dalIlamAM UtaravAno prayAsa na karyo, kAraNake mane lAgyuM ke mArA sIdhAsAdA Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArasI payagamaranA AzramamAM 403: spaSTa savAlAnI rajUAta karIne emanA bhrAMtipUrNa pUrvIya mananI sAthe asamAna saMghamAM UtaravuM nakAmuM che. e mArA praznonA evA ja sIdho ne sa MtASakAraka uttara nahi ApI zake. amAre chUTA paDavAnI chellI ghaDIe me' maherabAbAne premapUrNAMka praNAma karyAM, ane emanI kAyama mATenI vivekapUrvaka vidyAya mAgI tyAre paNa emaNe evI rIte vAta karI ke jemanI aneka leAkeA pratIkSA karI rahyA che te jagadguru peAte ja che e vize kaMI zaMkA nathI. emaNe ema paNa jaNAvyuM ke eka divasa pazcimamAM jaIne e peAtAnA kAne pracAra karavA taiyAra thaze tyAre. e mane kheAlAvI leze ane mAre emanI sAthe saphara karavI paDaze.* ' e mANasanA zabdamAM vizvAsa rAkhavAnA mArA mU`tApUrNa prayatnanuM pariNAma evuM AvyuM. evA daivI gurue 'nA saMbaMdhamAM kAI zuM kahI zake je AtmAnA samAdhidazAne pariNAme prApta thanArA alaukika AnaMdanu vacana Ape che, paraMtu badalAmAM mAnasika uzkerATa ke krodha ja pUrA pADe che ? x X X maherabAbAnI aneAkhI kArakirdI ane emanA vicitra vananeA kAI svIkAra karavAyeAgya khulAse meLavavAnuM zakaya che kharuM ? emanuM uparauparanuM mUlyAMkana emane eka DhAMgI ke lucchA mANusa tarIke sahelAIthI oLakhAvI zake. evuM thayuM che paNa kharuM, chatAM emanA jIvananI keTalIka bAbatAne khulAse ethI nathI maLatA ane e dekhItI rIte ja yogya nathI lAgatuM. maherabAbAne nAnapaNathI ja jANanAra ane A pArasI payagaMbara kharekhara prAmANika chatAM bhUlathI bharelA mANasa che evuM kahenAra muMbaInA vayeAddha jaja khaDAlAvAlAno abhiprAya svIkAravAnuM huM pasaMda karuM chuM. e khulAseA sArA lAge che, chatAM mAre mATe pUratA teA nathI ja lAgatA. [x e pachI yogya samaye e pazcimamAM gayelA, paraMtu mArA saMbaMdhamAM emaNe kareluM bhaviSyarthana tadna bhUlabharelu' sAbita thayuM. ] Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmi rahasyanI kheAjamAM maherabAkhAnA cAritryanA gheADAka pRthakkaraNane pariNAme mArA siddhAMta vadhAre sArI rIte samajI zakAze. ahamadanagara pAsenI amArI pahelI mulAkAta vakhate emanA vananI zAMti ane namratAthI huM prabhAvita thayelA e vAtanA ullekha meM AgaLa karelA ja che. paraMtu mArA nAzikanA nivAsa daramiyAnanA pratyeka divasanA prasaMgAnA nirIkSaNu parathI jaNAyuM ke e zAMti niLa cAritryanI zAMti ane e namratA zarIranA kama-jora nAjuka bAMdhAnI namratA che. mane zAdhI kADhatAM vAra na lAgI ke e kharekhara eka niya khala vagaranA, sa MjogeAthI tathA bIjA manuSyeAthI prabhAvita thayelA puruSa che. emanI nAnI aNIdAra haDapacI e bAbata ghaNuMghaNuM kahI jatI hatI. vadhumAM, emanA jIvanamAM je nA samajAvI zakAya tevA vicitra ane Akasmika jussAe AvatA e paNu emanA cAritryane kahI batAvatA. e dekhItI rIte ja eka atyaMta UrmizIla mANasa hatA. emanI dekhAva karavAnI vRtti ane bhArekhama pradarzana karavAnI emanAmAM rahelI cheAkaravAdI, vArasAmAM maLelI pUrvIya ruci e hakIkatanI sAbitIrUpa hatI ke e peAtAnI jAtane nATakIyarUpa ApavAnuM pasaMda kare che. e peAtAnA karatAM dazakA ke zrotAo mATe ja vadhAre jIvatA dekhAtA, ane jIvananA ragamaca para e eka gaMbhIra bhAga bhajavavA mATe AvyA hovAnA dAvA karatA tApaNu, je leAkAne emanA abhinayamAM mAtra prahasananuM ja tattva dekhAtuM temane badhI rIte deSa ApavA jevuM teA nahotuM ja ! 44. mAruM peAtAnuM anumAna evuM che ke vRddha musalamAna strI phakIra hajarata bAbAjAne maherabAbAnA cAritryamAM kharekhara uttejanA pedA karelI. ene lIdhe sAcuM kahIe teA, emanuM samatAlapaNuM evuM tA saMpUrNa paNe khAravAI gayuM ke ethI e evI dazAmAM pheMkAI gayA ke jene e tathA emanI AsapAsanuM kAI ja na samajI zakayuM; e suprasiddha strI sAthenA mArA anubhava jo ke ghaNA thADA hatA paNu eNe mArI khAtarI karAvI ApI ke prakharamAM prakhara buddhivAdIne paNa Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArasI payagaMbaranA AzramamAM 405 herata pamADe evI kaIka alaukika zaktithI e saMpanna hatI. mane samajAyuM nahi ke hajharata bAbAjAne maherabAbAnA jIvanapravAhamAM zA mATe acAnaka dakhala karavI paDI, emane ati nAjuka dazA tarapha dhakelI devA paDyA, ane evI pravRtti karatA karI mUkyA jenuM pariNAma phakta phArasarUpa athavA sAcesAca mahatvanuM hoya topaNa, ApaNe mATe jovAnuM bAkI che. paraMtu mane eTaluM to jaNAyuM ja ke e emanA para evuM kazuMka karavAnI zakti kharekhara dharAvatI hatI ke jene lIdhe rUpakanI bhASAmAM kahIe to, emanA paganI nIcenI jamIna sarakI paDI. e strIe maherabAbAne kareluM cuMbana Ama to sAdhAraNa hatuM, paraMtu enA Amika anugrahano anubhava karAvavAnA sAdhanarUpa hovAthI agatyanuM banI gayuM. ene pariNAme emanAmAM je khAsa manodazA pedA thaI te emanA pAchaLanA ItihAsanI dRSTie mahatvanI hatI. e ghaTanA saMbaMdhamAM emaNe mane eka vAra kaheluM ke mArA manane eka moTo AMcako lAgyo ane ene lIdhe emAM keTalAka vakhata sudhI tophAnI taraMgo pedA thayA. e ene mATe jarAya taiyAra nahotA e spaSTa hatuM. jene vAdIkSAnuM nAma ApI zakAya tevI kaI vastu jIravavAnI koI jAtanI tAlIma emaNe nahotI lIdhI ke koI sAdhanAya nahotI karI. "bAbAnI yuvAnImAM huM emane mitra hatA tyAre,' emanA ziSya abadullAe kaheluM, "meM emane kadI paNa dharma ke tatvajJAnamAM rasa letA nathI joyA. e khelakUda, ramatagamata ane dila bahelAvavAnI bIjI pravRttiomAM haMmezAM bhAga letA. amArI skUlanI carcAo ane bIjI pravRttiomAM e AgaLa tarI AvatA. emaNe AdhyAtmika kSetramAM ekAeka prayANa karyuM e joIne ame navAI pAmyA." huM mAnuM chuM ke e Akasmika anubhavane pariNAme yuvAna maheranI avasthA taddana anekhI banI gaI. e jyAre adhamUrkhatAnI dazAmAM DUbIne eka yAMtrika gulAma manuSyanI jema jIvavA lAgyAM - bhA. A. 2. khe. 26 Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM tyAre e spaSTa rIte dekhAI AvyuM; paraMtu haju paNa e eTaluM spaSTa nahotuM ke emane mananI svasthatAnI prApti thaI che ke nahi. eka mAnava tarIke e emanI sAmAnya niyamita dazAe pAchA pharyA hoya evuM mane nA lAgyuM. keTalAka mANase dharmanA Akasimaka vadhArepaDatA pAlanathI, yoganI samAdhithI athavA UMDA AdhyAtmika AnaMdanI atizayatAthI, keTalIka davAonA Akasmika vadhAre paDatA pAnathI thAya che tema, sthiratA athavA samatolapaNuM khoI besAya. che evuM mAne che. saMkSepamAM kahuM to, mane lAgyuM ke maherabAbA emanI udAra manedazAnA pahelAMnA nazAmAMthI haju mukta nathI thayA, ane eTalI nAnI vayamAM emanI mAnasika zaktiomAM je bhayaMkara avyavasthA UbhI thaI ene pariNAme pedA thayeluM asamatolapaNuM, haju paNa hayAta che. emanA vartanamAM dekhAtI vAraMvAranI vicitratAne khulAse e sivAyanI bIjI koI paNa pUrvabhUmikAdvArA na meLavI zakAyo. eka bAjuthI jotAM emanAmAM prema, namratA, dhArmika aMta:preraNA, ane evA bIjA yogInA badhA ja guNonuM darzana thatuM, paraMtu bIjI bAjuthI jotAM emanI aMdara mananI saMpUrNa Atmakendrita dazAnI nizAnIo jovA maLatI. dareka vastu emanA AtmAnI AjubAju pharatI hoya evuM emane dekhAtuM. Akasmika paraMtu kAmacalAu bhAvasamAdhinI dazAone anubhava karanArA dhArmika utsAhavALA puruSomAM paNa evI avasthA jovA maLe che. e dazAmAMthI e jyAre bahAra Ave che tyAre evA bhAna sAthe bahAra Ave che ke emane koIka bhAre mahattvanA anubhavanI prApti thaI cUkI che. enA pachInuM emane mATenuM bIjuM pagaluM AdhyAtmika mahAnatAnA pramANurahita nirarthaka dAvAo karavAnuM hoya che, ane eTalA mATe e navA saMpradAyo sthApavAnI ke emanA adhyakSapaNA sAthenAM vicitra maMDaLe zarU karavAnI pravRttimAM paDe che. thoDAka uddhata puruSone mATe pachI chevaTanuM eka ja pagaluM bharavAnuM bAkI rahe che ane te pitAnI jAtane devatA gaNavAnuM athavA pote AkhIya mAnavajAtinI rakSA mATe nimita thayelA payagaMbare che evuM samajavAnuM. Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArasI payagaMbaranA AzramamAM 407 meM joyuM ke bhAratamAM evA mANasa che je yoganI sAdhanAthI prApta thatI uttama avasthAnI AkAMkSA rAkhe che, paraMtu sAdhanA ane zistanA rUpamAM mAgavAmAM AvatI kiMmata cUkavavAnI IcchA nathI rAkhatA. ethI e leke aphINa ane bhAMganuM sevana kare che, ane evI rIte e uttamottama avasthAnI raMgIlI nakalane hAtha kare che. evA vyasana athavA pINAnI latamAM paDelA mANasanA vartananuM meM nirIkSaNa karyuM che ane zodhI kADhayuM che ke emanAmAM eka guNa (athavA durguNa) sAmAnya hoya che. emanA jIvananI nAnImoTI mahatvanI vAtone e atyaMta atizayoktipUrvaka rajU kare che, ane pote sAcuM kahI rahyA che evI daDha mAnyatA sAthe tamane taddana khoTI vAta karatA rahe che! eTalA mATe ja e AtmaprazaMsAnA vyAdhinA bhoga bane bane che. e bIjuM kAMI ja nathI, paraMtu pitAnI jAtanI mahattAnI vRttine saMpUrNa brAMtinA hade pahoMcADanAra atireka che. mAdaka pINAMnI late caDele mANasa strIne potAnI tarapha bekALajIthI daSTipAta karatI jue che. enI sAthenA AkhAya premaprasaMgane e potAnA manamAM tarata ja vAgI le che. enI duniyA samagra rIte enI pitAnI ja yazasvI jAtanI AjubAju pharyA kare che. pitAnI addabhuta zaktio saMbaMdhamAM e evI vicitra vAta vahetI mUke che ke ApaNe vicAra karatA thaI jaIe chIe ke enI manavRtti para ene pUre kAbU che ke nahi. enAM karmo paNa lAgaNInA Akasmika, na samajAvI zakAya tevA, agamya, Avegone pariNAme prakaTI UThatAM hoya che. evA kamanasIba puruSonA jIvana ane cAritryamAM jovA maLatAM keTalAMka visaMvAdI lakSaNo emanI avasthAmAM karAyelA kRtrima pheraphAranA pariNAmarUpa hoya che. mana keI paNa jAtanA kAraNa vagaranI zakaya pravRtti na kare te mATe ApaNe eka cetavaNIrUpe A hakIkata yAda rAkhavI joIe tathA vadhAre moTA dAvAo karanArA dhArmika bhaktone abhyAsa kare joIe. niSenuM eka vAkaye TAMkIne kahI zakAya ke pArasI payagaMbara "mAnavanI keTinA pUrepUrA mAnava" che. Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM maherabAbA peAtAnuM maunatrata kayAre pUruM karaze e saMbaMdhamAM mATImeATI vAtA vahetI karavAmAM Ave che. e kadI paNa maunavrata tADaze ke nahi e bAbata ApaNane vicAra karatA karI mUke che. chatAM eTaluM teA kAI paNa prakAranI vizeSa samajazakti vinA ja samajI zakAya che ke lAMbe vakhate e kheAlavA mAMDaze tApaNu, emanA zabdo jagata mATe nakAmA ja thaI paDaze. zabdo kAMI camatkArA nathI karI zakatA. emanI avicArI bhaviSyavANI sAcI paDe ke na paNa paDe. khAsa vAta teA e che ke payagaMbara peAtAnI jAtane Izu ane buddhanI kATimAM mUkavAnI hiMmata kare che. para Mtu mane teA emanAmAMthI, kAIka alaukika jIvanakAvALA mahApuruSa pAsethI maLatI preraNA jevI preraNA te zuM paNa eka sAdhAraNa saMtapuruSa pAsethI jenI AzA rAkhI zakAya teTalI preraNA paNa na maLI. evA mANasanA sa Mdeza baherA tema ja dhyAna na ApanArA kAne ja athaDAvAnA. 408 emanA utsAhI anuyAyIonu zuM ? ThaMDI gatie AvelA kaThora kALa emane chUTA pADaze ? ene AdhAra emanI bauddhika ane AdhyAtmika paripakvatAnI mAtrA para tathA cAritryane samajI zakavAnI emanI zakti para tema ja emanA vyAvahArika anubhavanI vizALatA para raheze. tarka ane lAgaNI, itihAsa ane aphavA, tathA kalpanA ane vAstavikatA vaccenA bheda pArakhanArI ane emane alaga pADanArI vaijJAnika vicAradhArAnI tAlIma vagaranI, samajaNanA abhAvavALI, atidhArmIika jAtinI truTiothI pIDAya che. utsAhI anuyAyIonuM TALuM ekaThuM karavAnuM kAma saheluM che. e TALu prAmANika sAdhaMkAnuM, mUrkha ane anubhava vinAnA lokAnuM hAya, ke pachI emanA karatAM vadhAre mahattva dharAvatA grahonI sAthe peAtAne tema ja peAtAnA nasIbane joDavAnuM jemane DahApaNabharyuM" lAgatu. heAya emanuM heAya. mArI pAse vigatavAra varNana karavAnI pUratI jagyA ke dhIraja nathI. paraMtu e eka hakIkata che ke maherabAkhAe emanI kArardIimAM Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArasI payagaMbaranA AzramamAM 409 pratyeka pagale bhUlA karI che. evI rIte me' paNa karI che. paraMtu e eka Izvaraprerita payagambara hovAnA dAvA kare che, jyAre huM eka sAmAnya manuSya tarIkenI mArI maryAdAethI bhAre khedapUrvaka mAhitagAra chuM. kahevAnA muddo e che ke maherabAbA bhUle karI zake evuM emanA anuyAyIe kadI paNa nahi svIkAre. e haMmezAM nikhAlasapaNe evuM mAne che ke e je kAMI kahe che ke kare che tenI pAchaLa kAIka rahasyamaya gupta hetu samAyelA heAya che. emanuM aMdhAnukaraNa karavAmAM emane saMtASa lAge che, ane lAgatA hAvA joIe, kAraNa ke emane je gaLe utAravAnu` hAya che tenI sAme suddhi tarata ja baLavA kare che. emanI sAthenA mArA svAnubhavane pariNAme mArA ATalA badhA jIvanamAM mane vaphAdAra raheluM doSadarzIpaNuM sAcuM yu ne gADha banyuM. ane e svAnubhave A upakhaMDamAM mAruM paribhramaNa AgaLa vadhAranArI AMtarika lAgaNIpradhAnatAne chupAvI rAkhanArA mULabhUta avizvAsane baLavAna banAvavAmAM phALA ApyA. pUrvamAM badhe ja bhAvinI ghaTanAnI uparAuparI sUcanAe maLe che. e ghaTanA chellAM keTalAMya saikAMemAM itihAse AlekhelI sauthI mahAna ghaTanA tarIke sAbita thaze. bhAratanA ghauM varNa caherAvALA manuSyAmAM, tibeTanA majabUta bAMdhAnA leAkeAmAM, cInanA badAmI raMganAM netrovALA janasamUhamAM, ane AphrikAnI vRddha dADhIvALI prajAmAM evI ghaTanAnI bhaviSyavANI pAtAnu` mAthu UMcakI rahI che. pUrvanA dezAnI tejasvI dhArmika kalpanA pramANe, kALa pAkayo che ane ApaNA azAMta samaya e ghaTanA vadhAre samIpa hAvAnA eMdhANu jevA che. peAtAnI manedazAmAM thayelA Akasmika pheraphAra emanI payagaMbara tarIkenI kArakirdInI nizAnIrUpa che ema mAnavA karatAM vadhAre svAbhAvika maherabAbAne mATe khIjuM zuM hAI zake ? emane mATe emanI e manapasaMda mAnyatAnA sevana karatAM vadhAre svAbhAvika khIjuM zuM heAI zake ke eka kvisa e bhayagrasta duniyAnI AgaLa peAtAnI jAtane jAhera karaze ? emanA AjJAMkita Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI beja mAM anuyAyIo potAnA payagaMbaranA prAkaTayanA samAcAra phelAvavAnuM kAma mAthe upADI le ethI vadhAre kudaratI bIju hoI zake ? maherabAbAe akhatyAra karelI paddhatio dharmonA ItihAsanI pUrepUrI mAhitIvALA mAnavone asara pahoMcADavA mATe jarA paNa baMdhabesatI na lAgI. e buddhine, aMtaH preraNAne ke AdhyAtmika rItabhAtane saMtoSI zake tema nahotI. e AgaLa tarI AvatA saMta nAM bhAvi karmo kevo AkAra dhAraNa karaze e bAbata mane ghANI UMDI zaMkA pedA thaI. paraMtu vartamAna lekhaka karatAM kALa e kamena jagatanA manoraMjana mATe vadhAre sArI rIte prakaTa karaze. ane A lAMbI vicAraNanI pUrNAhuti thaI rahI che tyAre, mane samajAya che ke maherabAbAnI jhaDapI gativALI AMgaLIo dvArA aneka UMcA ane uttama upadeza pUrA pADavAmAM AvyA che ene inakAra mAre na karavuM joIe. paraMtu potAnI dhArmika preraNAnA kSetramAMthI e nIce UtaratA tathA potAnI vyaktigata mahAnatA ane pitAnA aMgata bhAgyanI vAta karavA jeTalA halakA banatA, tyAre emanI pAsethI UDyA vinA cAlatuM nahi. e rIte e bIjAnI najaramAM nIcA paDatA. [maherabAbA e pachI to pazcimano pravAsa karI cUkyA che ane emane paMtha paNa pazcimamAM zarU thayo che. e haju paNa kahe che ke jyAre huM mAruM mauna elIza tyAre moTI moTI camatkArika vastuo karI batAvIza. emaNe keTalIka vAra igalenDanI mulAkAta lIdhI che, phensa, pena tathA TakIMmAM anuyAyIo UbhA karyA che, ane be vAra IrAna jaI AvyA che. puruSo ne strIonA kAphalA sAthe ane riAnI emaNe nATakIya pravAsa karyo che. e holIvuDa pahoMcyA tyAre emanuM bAdazAhI svAgata karavAmAM AvyuM. merI pIkapheDe emanI potAnA gharamAM paroNAgata karI, tallAha bakheDa emanAmAM rasa letA thayA, ane holIvuDanI moTAmAM moTI hoTelamAM emanI AgaLa hajAreka agragaNya loko bhegA thayA. amerikAmAM emanA pazcimanA Azrama athavA kendranI sthApanA karavA mATe jamInane meTo vistAra meLavavAmAM AvyA.] Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 eka adbhuta mulAkAta pazcima bhAratamAM meM bIjI vAra ArAmapUrvaka ane anizcita rIte pharavA mAMDayuM. relavenI dhULavALI TrenomAM ne beThaka vagaranI belagADIomAM musApharI karIne kaMTALyA pachI, sAthIdAra, DrAIvara tema ja nekarane trividha bhAga bhajavanAra hiMdu bhAInI sAthe meM eka jUnI chatAM majabUta TuriMga kAramAM mArI AgaLanI saphara zarU karI. ame judAM judAM keTalAMya dazyo jotA AgaLa vadhyA, ane e daramiyAna amArAM TAyara nIcethI mAIle jhaDapathI pasAra thatA rahyA. jaMgalanA bhAgomAM rAta paDatI ane samaya para koI gAmamAM pahoMcavAnuM azakya thaI paDatuM tyAre DrAIvara moTara rokI deto ane savAra paDe tyAM ame aTakI jatA. AkhI rAta daramiyAna e lAkaDAM ne DALakhAMnI madadathI agnine saLagelo rAkha. e khAtarI Apato ke agninI vALAne lIdhe jaMgalI janAvare ApaNI pAse nahi Ave. cittA tathA dIpaDAo jaMgalamAM rahetA kharA, paraMtu sAdhAraNa agnine lIdhe emanI aMdara evo bhaya utpanna thato ke e khAssA dUra rahetA. paraMtu ziyALonuM evuM nahotuM. DuMgaromAM koI koI vAra emane vilApa amane taddana najIkathI saMbhaLAyA karato. ane divasa daramiyAna amane prasaMgopAtta emanA mALAmAMthI nIkaLIne pILA AkAzamAM upara caDatAM gIdha pakSIo maLatAM rahetAM. eka divasa bapora pachI ame dhULathI DhaMkAyelA rastA parathI moTaramAM AgaLa vadhI rahyA hatA tyAre rastAnI eka bAjue Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM kheDelI be vyakita amArI najare paDI. eka tA madhyama vayanA sAdhupuruSa hatA. e AchAM pAMdaDAMvALA jhADanI haLavI chAyAmAM lAkaDAnA sAdhana para haDapacI lagADIne beThelA ane kAIka UMDA ciMtanamAM DUbelA dekhAtA hatA. bIjA emanA yuvAna sevaka-mATe bhAge emanA ziSya hatA. meATI uMmaranA sAdhupuruSanA hAtha joDelA hatA, emanI AMkha dhyAnamAM aDadhI mIMcelI hatI, ane ame pasAra thatA tyAre paNa e saMpUrNapaNe nizcaLa banIne besI rahyA. amArA para emaNe eka dRSTipAta paNa na karyo, paraMtu emanA yuvAna ziSya amArI meATara tarapha zuSkatApUrvaka tAkavA mAMDacI. e puruSanA vadana paranI kAIka vastue mane AkarSyA, ane meM thADeka dUra jaIne aTakI javAne niya karyAM. mArA hiMdu sAthI emanI pRchaparacha karavA pAchA gayA. meM emane e baMnenI pAse jarAka gabharAtA hoya tema jatA joyA karyA. e pAchA pharyA tyAre bIjI keTalIya kSullaka vigatAnI sAthe emaNe mane jaNAvyuM ke e baMne kharekhara guruziSya che, meTAnuM nAma caMDIdAsa che, ane nAnI u MmaranA sAdhue karelI prazaMsA pramANe, e eka atyaMta asAdhAraNa zaktisaMpanna yeAgI che. lagabhaga be varasa pahelAM emaNe emanA deza baMgALane cheDayo che. tyArathI thADuMka page cAlIne netheDuMka TrenamAM evI rIte emaNe Aja sudhI keTaluMya aMtara kApI nAkhyu che, ane e eka gAmathI khIje gAma pharyA kare che. me temane meTaramAM besavAnI prArthanA karI. meATA sAdhue mArA para aa karIne kRpA karatAM ane nAnAe lAgaNIpUrvaka AbhAra mAnatAM e prAnA satvara svIkArI lIdhI. ene pariNAme, aDadhA kalAka pachI, amArI meTare pAsenA gAmamAM eka vicitra mizraNavALI maMDaLI utArI. e gAmamAM ame rAte rAkAvAnA nirNaya karyo. rastAmAM khIjo koI paNa mANasa na dekhAyA. phakta gAmanI pAse pahoMcyA tyAM dUbaLI gAyAnuM nAnakaDu TALu cAratA chekaro Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka addabhuta mulAkAte 413 jovA maLe. gAmanA kUvA pAse UbhA rahIne ame tAjagI ApanAruM chatAM zaMkAspada raMgIna pINuM pIvA mAMDyA tyAre sAMjane vakhata zarU thavA Avyo. gAmanI eka chUTIchavAI zerImAM AvelAM cALIsa ke pacAsa jhUMpaDAM ane nAnAM ghara, emanAM avyavasthita ghAsanAM chAparAM, mATInI nIcI kaDhaMgI dIvAle ane vAMsanI kAcI vaLIo tathA thAMbhalIo, emanA malina dekhAvane lIdhe mArAmAM thoDIka nirAzA jagavI gaI. thoDA grAmavAsIo emanAM anAkarSaka nivAsasthAnanI AgaLa chAyAmAM beThA hatA. aDadhI DhaMkAyelI chAtIvALI eka gharaDI, gamagIna strI kUvA pAse AvI pahoMcI, amArI tarapha tAkavA mAMDI, ane enA pittaLanA ghaDAmAM pANI bharIne ghara tarapha cAlI nIkaLI. mArA hiMdu sAthIe cA banAvavAnI sAmagrI ekaThI karI ane gAmanA mukhInA gharanI zodha karavAnI zarUAta karI. megI ane emanA vaphAdAra sevaka ke ziSya dhULa para besIne ArAma karavA mAMDayA. yogI aMgrejI nahAtA jANatA ane meM meTaramAM jANI lIdheluM ke emanA ziSyane e bhASAnuM taddana ochuM upalaka jJAna hatuM. e jJAna yogya rIte vArtAlApa karavA bhAgye ja kAma lAge tevuM hatuM. thoDAka prayatna karyA pachI mane lAgyuM ke sAMjanA yogInI mulAkAta levAnuM vadhAre phAyadAkAraka thaI paDaze. mulAkAta levAno meM nizcaya karyo. mArA hiMdu sAthInI dubhASiyA tarIkenI sevAne e vakhate mane lAbha maLe ema hate. e daramiyAna puruSo, strIo ane bALakanI nAnakaDI maMDaLI amArI AjubAju ekaThI thaI gaI. dezanI aMdaranA bhAganA e lekene aMgrejonA saMparkamAM AvavAnuM bhAgye ja banatuM. emanAmAMnA keTalAkanI sAthe vAta karavAmAM mane avAranavAra ghaNe AnaMda Avate. tenuM kAraNa e paNa kharuM ke evI vAtacIta dvArA jIvana pratyene emane naisargika ane nirdoSa dRSTikoNa jANavA maLato. bALake zarUAtamAM zaramALa lAgyAM. paraMtu thoDAka paisA vaheMcIne emanAM manane meM jItI lIdhAM. DAyalane mUkIne meM emanA AnaMdane Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM mATe elArAma vagADavuM e sAMbhaLIne mArA ghaDiyALane e sau nirdoSa ane bhoLI najare joI rahyAM. keI strIe yogInI pAse AvIne emane khullI zerImAM praNAma karyA. emane caraNasparza karyo, ane pachI potAnA hAthane kapALe lagADayA. mArA hiMdu nokare mukhInI sAthe pAchA AvIne mane samAcAra ApyA ke cA taiyAra che. e eka kolejanA grejyueTa hatA to paNa sevaka, DrAIvara tathA dubhASiyA tarIke vartavAmAM saMtoSa mAnatA, kAraNake e mArA pazcimI anubhavano lAbha uThAvavA mAgatA hatA ane kAyama AzA rAkhatA ke eka divasa huM emane yuropa laI jaIza. huM temanI sAthe eka sAthI tarIkenuM, emanI sabuddhi ane emanA cAritryane chAje tevuM vartana rAkhato. thoDI vAramAM to keIke yogI tathA emanA ziSyane rAjI karyA ane emane eka jhUMpaDImAM Atithya mATe laI gayA. zaheranA pitAnA bhAIonI sarakhAmaNImAM AvA grAmavAsI leke vadhAre mAyALu lAgyA emAM zaMkA nahi. ame mukhInA ghara tarapha cAlavA mAMDyA tyAre nAraMgI raMgane sUrya potAnA jIvanane chelle zvAsa laI rahyo hato. ene lIdhe dUranI TekarIonI pAchaLanA pazcima dizAnA AkAzane huM lAla thatuM joI zakyo. eka sarasa dekhAtA makAna AgaLa AvIne ame rokAyA. enI aMdara jaIne meM mukhIne AbhAra mAnya. tamAro satkAra karavAnuM mane je mAna maLyuM che tene lIdhe mane atizaya AnaMda thaI rahyo che. emaNe sIdhIsAdI bhASAmAM uttara Apyo. cA pIdhA pachI ame thoDI vAra vizrAma karyo. khetaramAM svalpajIvI sAMjanA oLA UtarI paDyA ane rAtane mATe gAmamAM pAchAM lavAtAM DhoranA avAja saMbhaLAvA lAgyA. thoDI vAra pachI mArA sevake yegI pAse jaIne mAre mATe raste taiyAra karavAmAM Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka addabhuta mulAkAta 415 saphaLatA meLavI. e mane laIne eka sAdhAraNa jevA jhUMpaDAnA dvArA AgaLa AvI pahoMcyA. meM nIcA chAparAvALA, corasa oraDAmAM praveza karyo ane jamIna para cAlavA mAMDayuM. oraDAmAM koI jAtanuM pharnicara nahetuM dekhAtuM. kaDhaMgA dekhAtA cUlAnI AjubAju thoDAka mATInA ghaDA paDelA hatA. dIvAlamAM lagADelo eka vAMsano TukaDo kapaDAM rAkhavAnA sAdhana tarIke vaparAte hato. enA para kapaDAM tathA jUnAM vastronAM cIMtharAM paDelAM hatAM. eka khUNAmAM pittaLano pAgIne pUje rAkhele. mane thayuM ke jUnA jamAnAnA dIpakanA jhAMkhA prakAzamAM A jagyA kevI khAlI lAge che. vadhAre garIba kheDUtane gharanI sukhasagavaDa evI nIrasa hatI. yogInA ziSya potAnA bhAMgyAtUTayA aMgrejImAM mAre satkAra karyo, paraMtu enA gurunuM darzana tyAM na thayuM. emane eka bImAra mAtAnI pAse AzIrvAda ApavA mATe laI javAmAM AvelA. emanA pAchA AvavAnI huM rAha jovA mAMDyo. lAMbe vakhate bahAranA rastA para avAja thayA, ane gharanA uMbarA AgaLa eka UMcI AkRtinuM darzana thayuM. emaNe gaMbhIratApUrvaka oraDAmAM praveza karyo. mane joIne emaNe mArI hAjarIthI saMtoSa pAmatA hoya evo abhinaya karyo tathA thoDAka zabdo kahyA. mArA sevake ene anuvAda karI batAvyo. abhinaMdana, sAheba ! de tamAruM rakSaNa kare !" meM emane besavA emanI AgaLa sutarAu zAla dharI, paraMtu ene asvIkAra karIne e palAMThI vALIne jamIna para besI gayA. ame ekamekanI sAme beThA, ane e takano lAbha laIne meM emane vadhAre najIkathI nirIkSaNa karavA mAMDayuM. mArI sAme beThelA e puruSa Azare pacAsa varasanI uMmaranA hatA. chatAM emanI haDapacI para UgelI thoDI dADhIne lIdhe e jarA meTA dekhAtA. emanA vALanAM Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM gUMcaLAM emanI garadana para laTakatAM. emanu mehuM jyAre joIe tyAre smita vagaranuM ane gaMbhIra dekhAtuM. parantu amArI prathama mulAkAta vakhate jeNe mane sauthI vadhAre mugdha karelA ane atyAre je mane navesarathI prabhAvita karI rahI te te emanI kAlasA jevI kALI AMkhanI asAdhAraNa camaka, emanI anerI tejasvitA hatI. mane lAgyu ke e alaukika AMkha mArI AgaLa lAMbA vakhata sudhI taravaratI raheze. * tame ghaNI lAMbI musApharI karI che? ' emaNe zAMtithI prazna karyAM. me hA kahI. ' tame mAsTara mahAzaya vize zuM mAne che ? ' emaNe ekAeka pUchI nAkhyuM. mane navAI lAgI. huM emanA janmasthAna baMgALamAM jaIne kalakattAmAM mAsTara mahAzayane maLI AvyA enI khabara emane zI rIte paDI zakI ? me ekAda kSaNa sudhI emanI tarapha Azcaryacakita thaIne joyA karyuM ane pachI emane prazna yAda karIne kahyuH * e puruSe mArA hardIne jItI lIdhuM che. parantu emane vize pUchavAnuM kAraNa ? ' mArA pratipraznane emaNe lakSamAM na lIdhe. cArekAra mUMjhavaNubharI zAMti chavAI rahI. vAtacIta AgaLa calAvavAnA AzayathI me' kahyuM H - kalakattAnI phI mulAkAta lauM tyAre emane pharIthI maLavAnu huM vicArI rahyo chuM. e tamane jANe che ? tamArA kuzaLa samAcAra emane paheAMcADu ?' ceAgIe dRDhatAthI mAthuM dhuNAvyuM. r tame mahAzayane pharIthI kadI nahi maLI zakeA. mRtyunA devatA yama atyAre emanA AtmAne kheAlAvI rahyA che.' krI zAMti chavAI gaI. e pachI meM emane kahyuM : Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka adabhuta mulAkAta 417 mane yogIonA jIvanamAM ane vicAromAM rasa che. tame yogI kevI rIte thayA tathA tame zuM jJAna meLavyuM te mane kahI zakaze ?" caMDIdAse emanI mAhitI meLavavAnA mArA prayatnane uttejana na ApyuM. bhUtakALa rAkhanA DhagalA jevo che." emaNe uttara ApyoH e rAkhamAM hAtha nAkhIne marI paravArelA anubhavone bahAra kADhavAnI mAgaNI na karazo. huM bhUta ke bhaviSya baMnemAMthI koI paNa kALamAM nathI Avato. mAnavanA AtmAnA UMDANamAM jaIne joIe te, e vastuo paDachAyA karatAM vadhAre yathArtha nathI lAgatI. mane zIkhavA maLelA jJAnamAM ene samAveza paNa thaI jAya che." e uttara jarAka akaLAvanAre hato. emanA dharmaguru jevA kaDaka valaNane lIdhe mArI zAMtimAM bhaMga paDyo. paraMtu kALanI duniyAmAM rahenArA ApaNe te emanuM dhyAna rAkhavuM ja joIe." meM virodha karyo. kALa?" emaNe pUchayuM : "evI kaI vastunuM astitva che tenI tamane khAtarI che ?" mane thayuM ke amArA vArtAlApane pravAha vicitra rIte vahI rahyo che. emanA taraphathI emanA ziSya jeno dAvo karatA hatA te AzcaryakAraka zakti zuM e kharekhara dharAvatA haze ? meM moTe svare kahyuM : je kALanuM astitva heta ja nahi to bhUta ane bhaviSya baMne atyAre ekI sAthe ja rahetA hatA. paraMtu anubhava to ethI UlaTI ja hakIkata kahI batAve che." "ema? tamArA kahevAno bhAvArtha evo che ke tamAro anubhava athavA AkhI duniyAne anubhava, evuM kahI batAve che ?" "jarUra. tame evuM te nathI ja sUcavatA ke tame e saMbaMdhamAM kaI jude anubhava dharAve che!" tamArI vAta sAcI che. emaNe vicitra uttara Apyo, Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM eTale zuM mAre ema mAnavuM ke tame bhaviSya joI zake che ?' huM anaMtatAmAM vAsa karuM chuM." caMDIdAse uttaramAM kahevA mAMDayuM: "bhaviSyanAM varasamAM mArA jIvanamAM je ghaTanAo banavAnI che tene jANavAne prayAsa huM kadI nathI karato." paraMtu bIjAne mATe tame e prayAsa karI zake kharA ?" mArI marajI hoya to karI zakuM.' meM e viSayanI cokhavaTa karI levAno nizcaya karyo. "to pachI bhaviSyamAM bananArI ghaTanAone citAra tame bIjAnI AgaLa rajU karI zake kharA ?" karI zakuM, paraMtu phakta AMzika rUpe. manuSyonAM jIvana eTalI saraLatAthI nathI cAlatAM ke emane mATenI pratyeka vigata pahelethI nakkI karI rAkhI hoya." pachI tame jeTale jANI zake teTale mArA bhaviSyane bhAga tame mArI pAse prakaTa karI zakaze kharA ?" e badhuM jANavAnI IcchA tamane zA mATe thaI rahI che ?" huM acakAyo. "Izvare je thavAnuM che tenA para paDade nAkhe che te kAMI yogya kAraNa vagara nathI nAkhyo." emaNe lagabhaga kaDakAIthI kahevAnuM cAlu rAkhyuM. huM zuM kahI zakuM ? eTalAmAM mane preraNA thaI. mArA manane gaMbhIra samasyAo satAvI rahI che. emanA ukela mATe kAMIka prakAza meLavavAnI AzA sAthe huM tamArA dezamAM Avyo chuM. tame je kahezo temAMthI mane kadAca pathapradarzana maLI raheze, athavA ene pariNAme kadAca huM jANI zakIza ke mAre AvavAnuM prayojana niSphaLa che ke saphaLa." - mIe pitAnI kALI caLakatI AMkha mArI tarapha pheravI. e pachI pAchI zAMti chavAI gaI. e yogIpuruSanI bhavyatAe mane pharI eka vAra prabhAvita karyo. e pagane vALIne padmAsanamAM beThA tyAre Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e ka adbhuta mulAkAta kAMT eTalA mahAna ane dharmAcArya jevA DAghA dekhAvA mAMDavA ke vAta nahi. dUranA jaMgalanA gAmaDAnI garIba jhUMpaDImAMnA emanI AjubAjunA vAtAvaraNathI e upara UThI gayA hoya evuM lAgavA mAMDayuM. dIvAlanA uparanA bhAgamAMthI me` pahelI ja vAra eka garALIne amArI tarapha tAkatI joI. enI maNukA jevI AMkha amArA para maMDAI rahI, ane enuM vilakSaNa AkRtivALuM mAM eTaluM badhuM vicitra lAgavA mAMDayuM ke jANe e mArI tarapha duSTatApUrvaka dAMtiyAM karatI na hoya ! Akhare ca'DIdAse khAlavAnuM zarU karyuM... : jJAnanAM caLakatAM ratnAthI huM suzobhita nathI teApaNu, mArA zabdo tame sAMbhaLazo te tamArI musApharI niSphaLa nahi jAya. tame tamArI bhAratIya saphara jyAMthI zarU karI che te ja sthaLamAM pAchA jA ane navA caMdranA udaya thaze te pahelAM teA tamArI kAmanA pUrI thaze.' . ( tame evuM kahevA mAgeA che ke huM muMbaI pAche jAuM ? ' tame barAbara kaho che.' mane mUMjhavaNa thaI, e mizrAtIya, apazcimI zaheramAM mAre mATe zuM hoI zake ? ' paraMtu mArI zodhamAM sahAya kare evu mane tyAM kazuM ja nathI dekhAyuM.' me` virodha karyo. caMDIdAse mArI tarapha zItaLa dRSTie jovA mAMDayu " tyAM tamArA mA che. e mAge jeTalA jaladI cAlI zakAya eTalA jaladI cAlavA mAMDeA. vakhata jarA paNa barabAda karyA vagara AvatI kAle mubaI javA UpaDI jAme.' ? ' tamArAthI eTaluM ja kahI zakAya tema che ? 6 vadhAre kahI zakAya, paraMtu e jANavAnuM kaSTa meM nathI uThAvyuM.' e pAchA zAMta thayA. emanI AMkha prazAMta pANInI peThe hAvabhAva vagaranI athavA acaLa banI gaI. ekAda kSaNa pachI e kheAlyA : * AvatI makarasaMkrAMti pahelAM tame bhArata cheADIne pazcimanA dezomAM pAchA pharazo. amArI bhUmi cheDazo te ja vakhate tamArA Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4ra0 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM zarIrane bhayaMkara bImArIno bhoga banavuM paDaze. vyAdhigrasta zarIramAMthI bahAra nIkaLavA mATe AtmA phAMphA mAraze, paraMtu enA chuTakArAne samaya e vakhate nahi Avyo hoya. prArabdhanI gupta yojanA vaLI pAchI prakaTa thaze. ethI prerAIne tame pharI AryAvartAmAM Avazo. * evI rIte amArI mulAkAta tame badhI maLIne traNa vAra lezI. atyAre paNa eka RSi tamArI rAha joI rahyA che, ane emanI sAthe tame jUnA saMbaMdhanA darathI baMdhAyelA che mATe, emane mATe paNa, tame amArI sAthe rahevA mATe pAchA Avazo." emane svara baMdha paDyo ane emanAM popacAM saheja hAlI UThayAM. pAchaLathI mArI tarapha sthira dRSTie joI emaNe AgaLa kahyuM : tame sAMbhaLI lIdhuM. ethI vizeSa kazuM ja nathI kahevAnuM." amArI bAkInI vAtacIta ADIavaLI tathA mahatva vinAnI hatI. caMDIdAse pitAne lagatI vizeSa carcAvicAraNAmAM UtaravAnI nA pADI, eTale emanA zabdo kevI rIte svIkAravA tenA saMbaMdhamAM emaNe mane vicAra karato cheDI dIdhA. te paNa mane evuM to lAgyuM ja ke e zabdanI pAchaLa ghaNuM rahasya samAyeluM che. emanA yuvAna ziSyanI sAthenA TUMkA vArtAlApa daramiyAna eka paLa AnaMdanI AvI gaI. e vakhate eNe mane nikhAlasapaNe prazna karyo : IMgleMDanA yogIomAM tamane AvI vastuo nathI dekhAtI ?" meM smitane rokavAno prayAsa karyo. e dezamAM yogIo che ja nahi. meM uttara Apyo. sAMjanA e AkhAya vakhata daramiyAna bIjI pratyeka vyakti zAMta ane niHzabda banIne beThI hatI, paraMtu yogIe jyAre sUcavyuM ke mulAkAta pUrI thaI tyAre jhUMpaDInA kheDUta jevA dekhAtA mAlike * [ kALe e bhaviSyakathanano pUrvArdha sAco TharAvyo che. ] Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka adbhuta mulAkAta 421 amArI pAse AvIne pUchayuM ke ame emanI sAthe bhejana karIzuM ke nahi. meM emane uttara Apyo ke ame moTaramAM thoDIka khAdyasAmagrI lAvyA chIe ane ame ene rAMdhavA mukhIne ghera jaIe chIe, kAraNake mukhIe amane rAte rahevA mATe emanA gharane eka eAraDe ApavAnuM vacana ApyuM che. paraMtu kheDUte jaNAvyuM ke atithisatkAranI bhAvanAne yAda karIne ja pote bhojananuM AmaMtraNa ApI rahyA che. meM kahyuM ke meM Aje sArI rIte khAdhuM hovAthI mane Agraha na karaze. chatAM e emanA AgrahamAM makakama rahyA eTale emane nirAza karavAne badale meM emanI mAgaNI maMjUra rAkhI. mAre tyAM koI mahemAna Ave ane huM emane bhojana na karAvuM e mane sAruM na lAge. thALImAM taLelA padArtha pIrasatAM emaNe kahI batAvyuM. bArI tarIke kAma karatA khullA kANAmAMthI meM najara nAkhI. e kANAmAMthI sphaTika jevo suMdara dekhAte bIjane caMdra potAne jhAMkho prakAza relAvI rahyo hato. e vakhate gAmaDAnA evA sIdhAsAdA, nirakSara kheDUtomAM avAranavAra jovA maLatA uttama cAritrya ane mAyALutAne huM vicAra karavA lAgyA. zaheranA lekamAM vAraMvAra dekhAtI cAritryanI adhogati kolejanA zikSaNa ke kaI prakAranI dhaMdhAkIya sUkSma samajazaktithI paNa bharapAI nahi thaI zake. meM jyAre caMDIdAsanI ane emanA ziSyanI vidAya lIdhI tyAre kheDUte chAparAnA pATaDA para laTakatuM sastuM phAnasa laIne amArI sAthe rastA para AvIne amane rajA ApI. meM emane AbhAra mAnyo, eTale emaNe kapALe hAtha lagADIne mane salAma karI, mita karyuM, ane pachI e khullA bAraNAmAM UbhA rahyA. ame rAtanA amArA sUvA mATenA sthAna tarapha cAlI nIkaLyA. huM mArA nokaranI pAchaLa cAlavA mAMDyo. amArA hAthamAM beTarI bhA. A, 2. khe. 27 Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM saLagatI hatI. UMgha mArAthI dUra jatI rahI. kAraNake eka bAju mArA manamAM baMgALanA rahasyamaya yogInA vicAro utpanna thavA lAgyA to bIjI bAju ziyALonA bhayaMkara piokAro ane rakhaDatA bhasatA kUtarAnA khAsa prakAranA dIrdha avAja saMbhaLAvA mAMDyA. caMDIdAsanI salAhane meM zabdazaH mAnya na rAkhI te paNa, mArI moTaranA mukhane meM muMbaI tarapha pheravyuM to kharuM ja ane e zahera tarapha dhImedhIme pAchA javA mAMDayuM. jyAre tyAM pahoMcIne eka hoTelamAM rahevAmAM huM saphaLa thaye tyAre mane mAMdA paDavAmAM paNa saphaLatA maLI. cAra dIvAlanA piMjaramAM purAIne, manathI thAkIne tathA zarIrathI bImAra banIne, huM pahelI ja vAra nirAzAvAdI daSTikANane bhega banavA mAMDyo. mane evuM lAgavA mAMDayuM ke huM bhAratamAM pUrata anubhava karI cUkyo chuM. A dezamAM meM hajAro mAIlenI musApharI karI che ane e paNa avAranavAra upasthita thayelI pratikULa paristhitimAM surApAna, bhajana, nRtya, brija, hisakI ane sevAne lIdhe AkarSaka ane namUnedAra dekhAtA aMgrejonA lattAmAM huM jenI zodha karatA hatA te bhAratanuM darzana mane na thayuM. zaheramAM bhAratIya lattAomAM jyAre paNa mane sArI rIte rahevAne avasara maLyo tyAre ene lIdhe mane mArI zadhamAM madada maLI, paraMtu eNe mArI taMdurastIne na sudhArI, jyAre jaMgalanAM gAmaDAMo ane uparanA pradezane nivAsa pratikULa khorAka tathA kharAba pANI tema ja asthira jIvana ane garamIne lIdhe utpanna thayelI anidrAne lIdhe nukasAnakAraka sAbita thayA. mAruM zarIra have pIDAnI pathArI para paDelA kaMTALAbharelA bejA jevuM banI gayuM. mane vicAra thavA mAMDyo ke, huM saMpUrNapaNe bhAMgI paDato keTalAka vadhAre vakhata sudhI bacI zakIza ? UghanA abhAvane lIdhe Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka addabhuta mulAkAte 423. mArI AMkha bhAre thaI gaI. e AkhAya dezanA pravAsa daramiyAna atizaya nirdaya rIte mArI pAchaLa paDelA e anidrAnA bhUtane pIcho choDAvavAmAM mahinAo sudhI mane saphaLatA nahotI maLI ane jemanA samAgamamAM mAre AvavAnuM thayeluM te citravicitra manuSyo sAthe bhAre sAvadhAnIthI vartavAnI AvazyakatAe mArA jJAnataMtuone ekadama kharAba karI dIdhA hatA. bhAratanA sAgarataTanI vaccenA gupta aparicita pradezamAM pravAsa karatI vakhate mananI saMbhALapUrvakanI svasthatA sAcavI rAkhavAnI tathA TIkAtmaka banavAnI sAthesAthe je zubha ane Adarza lAge ene apanAvavAnI vRtti rAkhavAnI paNa AvazyakatA hatI. ene lIdhe mAre ghaNe lAMbA ane bhAre parizrama karavo paDyo. sAcA saMte tathA pitAnI ahaMkArayukta kalpanAone daivI jJAnamAM khapAvavAnI bhUla karanArA mUrkha vaccethI dharmaparAyaNa Adarza yogIo ane phakta camatkAre karanArA dhUrto vaccethI, jAduI prayoga karanArA daMbhI sAdhuo ane yogamArganA sAcA sAdhake vaccethI, mAre mArga kevI rIte karavo te mAre zIkhavAnuM hatuM. vaLI mArA saMzodhanane mAre ochAmAM ochA vakhatamAM siddha ke saMpUrNa karavAnAM hatAM. kAraNake eka ja zAdhanI pAchaLa mArA jIvananAM aneka varase vitAvavAnuM mane paravaDI zake tema nahotuM. mArI zArIrika ane mAnasika dazA kharAba hatI te paNa, mArI AdhyAtmika avasthA theDIka vadhAre sArI hatI. mane niSphaLatAnI lAgaNIo nirAza karyo. mane noMdhapAtra siddhinI prApti karI cUkelA ane sarasa cAritryavALA tema ja bIjA keTalAka Azcaryacakita karanArA prayoga karanArA mANasone meLApa thayo hato, e sAcuM, paraMtu koIne maLIne mArA aMtarAtmAne evI pratyakSa pratIti nahatI thaI ke jemanI zedhamAM huM nIkaLe chuM e AdhyAtmika mahAmAnava A che. mArI buddhivAdI prakRtine prabhAvita kare ane jemanI sAthe huM ziSya tarIkenA saMbaMdhathI rAjIkhuzIthI joDAI zake Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM evA guru mane nahotA maLyA. utsAhI ziSyAe peAtapeAtAnA gurunA vADAmAM mane khecI javA mATe vya parizrama karI joyele. paraMtu mane lAgyu ke jevI rIte kAI yuvAna enA yauvanasahaja zarUAtanA sAhasathI prerAIne premanuM chevaTanu pagaluM bharI bese che tevI rIte, emane thayelA AraMbhanA anubhaveAthI e badhA eTalA badhA lAgaNIvaza batI gayA che ke ethI AgaLa kAMIka che ke kema tenI tapAsa karavAnA emane vicAra paNa nathI thayeA. vadhumAM, khIjA mANusanA siddhAMtAnA saMgrahasthAna ke bhaMDAra banavAnI icchA mane naheAtI. huM eka jIvaMta, sIdhA, vyaktigata anubhavanI, athavA kAI khIjAnA nahi, paraMtu saMpUrNapaNe mArA peAtAnA ja Atmika prakAzanI zeAdhamAM hatA. paraMtu Akhare te! huM mArI mahattvAkAMkSAone! tyAga karIne pUrvanA dezamAM paribhramaNa karatA eka namra ane bejavAbadAra lekhaka hatA. evA mahApuruSanA meLApanI AzA huM kevI rIterAkhI zakuM ? ane ene lAdhe ja mArA hRdayane hatAzAe gherI lIdhuM. mArAmAM UThavAkhesavAnI zakti AvI tyAre mArI bAjumAM rahetA lazkaranA kaeNpTana sAthe huM haoNTelanA Tebala para beThA. emaNe bImAra patnInI, enA mAMgatie sAA thavAnI, rajAne kAkrama rada karyAMnI, ane evI bIjI hakIkatAvALI lAMbI kathA kahI batAvI. vAta pUrI thayA pachI ame bahAranI osarImAM AvyA tyAre moDhAmAM lAMbI cITa rAkhIne emaNe gaNagaNATa karyo : * jIvana--kAI ramata ? ' * hA--kAIka !' meM sakSepamAM saMmati ApI. ardhA kalAka bAda huM hobI rADa para doDatI TaeNksImAM hatA. ame UMcI, cAka jevA bahAranA bhAganA dekhAvavALI, zipiMga kaMpanInI oNphiseAnI bahAra TaeNsI UbhI rAkhI. me mArI TikiTanI rakama cUkavI dIdhI. e vakhate mane lAgyuM ke bhAratane cheDavAnA Akasmika nirNaya karavA sivAya mArI pAse bIjo kAI vikalpa ja nathI. Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka adbhuta mulAkAta 425 muMbaImAM nIrasa dekhAtAM gaMdAM ghare, melI dukAno, surobhita suMdara bhavanA ane susajja dekhAtA eNkisablokAne gamagIna najare jotAjotA mArA duHkhada ciMtanane cAlu rAkhavA huM mArI haoNTelanA khaMDamAM pAchA pharyA. sAMja paDI gaI. hoTelanA nekare Tebala para svAdiSTa kaDhI mUkI, paraMtu mane bhAjana karavAnuM mana na thayuM. meM baraphavALAM betraNa ThaMDAM pINAM pIdhAM, ane pachI huM TaeNsI karIne zaheramAM cAlI nIkaLyA. TaeNksImAMthI bahAra nIkaLIne meM rastA para dhIme pagale cAlavA mAMDayuM. Akhare bhAratanAM zaherane maLelI pazcimanI bheTa jevA eka meTA, bhapakAdAra sinemAthiyeTara AgaLa AvIne Ubhe rahyo. enA jhagajhagATa karatA pravezadvAra pAse thADI vAra UbhA rahIne meM enAM daidIpyamAna raMgIna pAsTA jovA mAMDayAM. huM sinemAnA sadAne zeAkhIna heAvAthI, e rAte e pAsToe mArI AMkhane AnaMda ApyA. duniyAbharanA kAI paNa zaheranA sinemAmAM, rUpiyA athavA enA kharAbaranA mUlyanA badalAmAM huM eka gAlIcAvALI suvALI beThaka meLavI zakuM tema hatA. eTale mane kadI paNa ekalavAyuM lAgaze evuM mAnavAnuM kAraNa naheAtuM. meM thiyeTaramAM mArI beThaka lIdhI, ane amerikana jIvananA anivArya azAnAM taiyAra karelAM dazyAne sapheda paDadA para chAyArUpa paDatAM jovAnuM zarU karyuM.. paDadA para AlIzAna imAratanA eraDAemAM pharatAM mUrkha patnI ane avizvAsu pati pharI pAchAM dRSTigAcara thayAM. emanA para mAru dhyAna kendrita karavAno me' prayAsa karyA, chatAM mAruM mana vadhAre ne vadhAre kaTALatuM gayuM. mArA AzcaryanI vacce mane mAlUma paDyuM ke sinemA jovAne jUnA utsAha mane acAnaka cheDI gayA che. manuSyanI lAgaNIonI, karuNatAnI ne hAsyarasanI vAtA mane navAI bharelI lAge che teApaNu, mArA aMtarane udAsa nathI karI zakatI athavA mArA haiyAne hasAvIya nathI zakatI, Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM khela aDadhe pUre thaye tyAre paDadA paranI AkRtio prANahIna banIne ekadama ayathArtha banI gaI. mAruM dhyAna ekadama uparachallu banavA mAMDayuM, ane mArI rahasyamaya zodhanI AjubAju mArA badhA ja vicAre pharI vaLyA. mane ekAeka samajAyuM ke huM paramAtmA vagarano pravAsI thaye chuM, ane manane zAMti ApI zake evA sthAnanI zodhamAM eka zaherathI bIjA zaheramAM ne eka gAmathI bIjA gAmamAM bhaTakI rahyo chuM, paraMtu evuM eke sthAna nathI maLatuM. mArA pitAnA deza ane kALanA loke karatAM jeno vicArapravAha vadhAre UMDe ane AgaLa hoya evA AdhyAtmika mahAmAnavanAM lakSaNonI jhAMkhI karavAnI AzAthI prerAIne aneka manuSyanI mukhAkRti tarapha meM kevI rIte mITa mAMDI ! ane mane saMtoSI zake evA rahasyamaya uttarano paDagho pADatI AMkhanI jhAMkhI karavA mATe bIjA mANasonI kALI caLakatI AMkhamAM paNa meM kevI rIte joyA kareluM ? mArA magajamAM lAgaNanI eka prakAranI khAsa kaTokaTI UbhI thaI, ane mArI AjubAjunuM vAtAvaraNa ane vIjaLInAM zaktizALI paramANuothI bharAyeluM lAgavA mAMDayuM. mane jaNAvyuM ke mArI aMdara kAIka atyaMta noMdhapAtra, zaktizALI mAnasika parivartana thavA mAMDyuM che. eTalAmAM te mAruM dhyAna ekAeka nIkaLI paDelA eka mAnasika avAja pratye dorAyuM. eNe mane sAMbhaLavAnI pharaja pADI. huM maMtramugdha banI gayo. eNe mane tiraskArapUrvaka kahevA mAMDayuM? "jIvana pote paNa eka sinemAnA khela karatAM vadhAre kazuM ja nathI. e khelamAM pAraNuthI mAMDIne kabara sudhInA banAvo prakaTa thatA jAya che. vItI gayelA prasaMge have kyAM che - temane tame pakaDI zake che? je prasaMge haju AvavAnA che te kayAM che - temane tame samajI zake che ? je satya che, zAzvata che, ane sanAtane che, tene prApta karavAno prayatna karavAne badale sAmAnya rIte astitva dharAvatI duniyA karatAMya vadhAre chetaranArI saMpUrNapaNe kAlpanika Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka adbhuta mulAkAta 427 kathAmAM A mahAna bhramaNAnI aMdaranI eka bhramaNAmAM, bhAga laIne tamAro vakhata barabAda karI rahyA che." e avAjane pariNAme, mArI sAme cAlI rahelI mAnavanI prIti ane karuNatAnI philmamAMthI rasanA chelA aMzane paNa huM khoI beTho. mArI beThaka para vadhAre vakhata besavAnuM have phArasarUpa thaI paDaze ema samajIne huM Ubho thayo ne thiyeTaranI bahAra cAlI nIkaLe. pUrvanA dezomAM mAnavajIvananI taddana najIka dekhAtA suMdara caMdranI nIcethI pasAra thato huM rastA para maMda gatie ane kaI paNa prakAranA prayajana vinA paribhramaNa karavA mAMDayo. rastAnA khUNAmAM eka bhikhArI mArI pAse AvI pahoMcyo. eNe aspaSTa zabdamAM sauthI pahelAM kaMIka kahevA mAMDayuM. eTale meM enA caherA tarapha tAkIne jovA mAMDayuM. huM bhayathI pAcho khasI gaye, kAraNake keAI bhayaMkara rogane lIdhe enA caherAnI cAmaDI hADakAM sAthe thIMgaDAnI peThe coMTI gaI hatI, ane ene pariNAme e ekadama kurUpa dekhAto hato. paraMtu jIvananA zikAra banelA e sAthI pratyene mAre kaMTALe theDI ja vAramAM dUra thaye. ene badale mArA dilamAM UMDI dayA pedA thaI, ane mArI pAse jeTalA chUTA paisA hatA te badhA ja eNe mArI tarapha phelAvelA enA hAthamAM meM mUkI dIdhA. huM beka benA dariyAkinAre jaI pahoMcyo, ane tyAM roja rAte pharavA AvatA judIjudI jAtinA lekanA pacaraMgI ToLAthI bacavA mATe eka ekAMta jagyAmAM besI gayA. zaherane suMdara caMdaravA jevA tArAmaMDaLanuM nirIkSaNa karatI vakhate mane bhAna thayuM ke mArA jIvanamAM huM aNadhAryA kaTokaTInA tabakkAe pahoMcI cUkyo chuM. mArI sTImara thoDAka divasamAM yurepane mArge cAlI nIkaLaze ane arabI samudranAM vAdaLI-nIlaraMgI pANImAMthI AgaLa vadhaze. sTImara para eka vAra huM tatvajJAnane chellI salAma bharI laIza tathA Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khAjamAM viskRtinA sAgaramAM pUrvanA dezanI mArI zodhanI bhAvanAne uchALIne phekI daIza. mArI kalpanA mujabanA mahAmAnavanI zedha mATe Apa paDato vakhatana, vicArane, zaktine ne dhanane bhoga have vadhAre vakhata nahi Apu. paraMtu pele aTala mAnasika avAja mane pharI parezAna karavA mAMDayo. "mUrkha !" eNe mArA para dhikakArapUrvaka prahAra karatAM kahevA mAMDayuM: "varasonI zodhakhoLa ane AkAMkSAnuM pariNAma AvI rIte zUnyamAM ja AvavAnuM che ? tame bIjA manuSyonA paMthe ja prayANa karaze, je zIkhyA che te badhuM ja bhUlI jaze, ane tamArI uttama lAgaNIone mithyAbhimAna ne viSayavAsanAnA vegamAM vahAvI deze ? paraMtu dhyAna rAkhe ! jIvananI tamArI umedavArI daramiyAna tamane bhayaMkara puruSono meLApa thaye che : anaMta vicAradhArAe AtmAnI uparanA AvaraNane gADha karyuM che : satata pravRttio tamane potAnI cAbukathI phaTakAryA che : ane A dhyAmika ekalatAe tamArA AtmAne bIjAthI judo pADI dIdho che; jIvananI umedavArInA e karAranAM pariNAme mAMthI tame chUTI zake tema cho? bilakula nahi, kAraNake eNe tamArA pagane adaSTa sAMkaLathI bAMdhI dIdhA che !" mArI aMdara judAjudA bhAva pedA thavA mAMDyA. e bhAvone anubhava karatAM huM AkAzamAM chavAyelA vizALa tArAmaMDaLa tarapha tAkI rahyo. mane maLelI niSphaLatAne lIdhe huM taddana asahAya banI gayo chuM evI vakIlAta karatAM, e nirdaya mAnasika avAjanI sAme meM mArI jAtanA bacAvane prayAsa karavA mAMDyo. avAje uttara Apyo: tame bhAratamAM je mANasone maLyA temanAmAMthI tame jene zodhI rahyA che te kaI ja guru nathI thaI zake tema, tenI tamane khAtarI che ?" mArA mananI AMkha AgaLathI mukhAkRtionI lAMbI paraMparA pasAra thaI. teja mijAjanI uttaranI mukhAkRtio, saMtoSI dakSiNanI Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka adbhuta mulAkAta 4ra9 mukhAkRtio, vikSipta lAgaNIvaza pUrvanI ane zAMta sudaDha pazcimanI marAThI mukhAkRtio mitratAbharI, mUrkha, DahApaNavALI, nukasAnakAraka, duSTa ane gahana mukhAkRtio. e saraghasAkAre dekhAtI mukhAkRtiomAMthI eka mukhAkRti judI paDI ne mArI AgaLa daDhatApUrvaka UbhI rahI. enI AMkha mArI AMkhamAM zAMtithI tAkavA lAgI. e zAMta, alaukika cahere dakSiNamAM aruNAcalanA parvata para jIvana pasAra karI cUkelA saMta zrI ramaNa maharSine hato. huM emane kadI paNa bhUlI gayo nahoto. kharuM kahuM ta, maharSine bhAvabharyo vicAra thoDAka vakhata mATe paNa, avAranavAra utpanna thayA karato, paraMtu mArA anubhavo eTalA badhA jhaDapI gatie thaI rahyA hatA, prasaMge ane manuSyone saMsarga eTalo badho tvarita hato, ane mArI zodha daramiyAna evA Akasmika pheraphAra thayA. karatA ke e badhAne lIdhe emanI sAthenA TUMkA saMsarga daramiyAna mArA para paDelI asaro DhaMkAI gaI hatI. chatAM have mane samajAyuM ke mArA jIvanamAMthI e, aMdhArA AkAzamAMthI potAne ekAkI prakAza laIne pasAra thatA ane vilIna banatA tArAnI peThe pasAra thayA che, mArI aMdaranA praznakartAnA praznanA uttararUpe mAre kabUla karavuM paDayuM ke pUrva ke pazcimamAM game tyAM mane Aja sudhI maLelA koI paNa mANasa karatAM emaNe mArA para vadhAre prabhAva pADyo che. paraMtu e atyaMta alaga lAgelA, aMgrejI manAvRttinI pahAMcathI para jaNAyelA, ane huM emane ziSya thaya ke na thayo e hakIkata pratye taddana beparavA rahelA. e zAMta avAje have mane jorathI gherI lIdhe. "e beparavA hatA evuM tame cekakasapaNe kevI rIte kahI zake ? tame lAMbe vakhata rahevAne badale utAvaLa karIne cAlI nIkaLelA." kharuM che." meM maMda svare kabUla karyuM: "mAre mArA pitAnA hAthe lAdelA kAryakrama pramANe cAlavAnuM hatuM. mArAthI bIjuM zuM thAta ?' Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM "have tame eka kAma karI zake che. emanI pAse pAchA jAo." "emanI pAse javAnuM mArI jAtane dabANa kevI rIte karuM ?" tamArI vyaktigata lAgaNIo karatAM A zodhanI saphaLatAnuM mahattva vadhAre che. maharSi pAse pAchA jAo." e bhAratanA bIjA cheDA para che ane huM eTalo badho bImAra chuM ke mArA paryaTanane prAraMbha pharIthI karI zakuM tema nathI." ethI zuM thayuM ? gurunI IcchA hoya to tamAre tenI kiMmata cUkavavI joIe. "mAre atyAre gurunI jarUra che ke kema enI mane zaMkA che. kema ke huM eTalo badho thAkelo chuM ke keI vastunI IcchA mane thatI ja nathI. game tema, meM sTImaranI jagA noMdhAvI che eTale traNa divasamAM mAre saphara karavI ja joIe. kAryakrama badalavAnuM ghaNuM moDuM thaI gayuM che." avAje mAro tiraskAra karatAM ne mArI hAMsI uDAvatAM kahevA mAMDayuM : ghaNuM moDuM ? vAha! tamArI mUlyAMkana karanArI buddhine zuM thayuM? e buddhi kyAM gaI? tame kabUla kare che ke maharSi tamane Aja sudhI maLelA sauthI vadhAre alaukika puruSa che. to paNa temane jANavAne pUre prayatna karatA pahelAM ja tame temanI pAsethI dUra nAsI javA mAge che. emanI pAse pahoMcI jAo." meM mArI udAsInatA tathA haTha pakaDI rAkhI. magajamAMthI uttara maLavA mAMDyo ke "hA", paraMtu lehI "nA" kahevA lAgyuM. avAje mane pharI Agraha karyo : tamArI yojanAone pharI badalI nAkhe. tamAre maharSi pAse pAchA javuM ja paDaze." eTalAmAM to mArA aMtaranA UMDANamAMthI kaiMka UchaLI AvyuM ane e gUDha avarNanIya avAjanA Adezane tarata ja mAMnyA rAkhavAnI mAgaNI karavA lAgyuM. eNe mArA para adhikAra jamAvI dIdho ane mArA tayukta virodhone tema ja mArI kAyAnA vAMdhAone Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka addabhuta mulAkAta 431 evA to baLajabarIpUrvaka jItI lIdhA ke enA hAthamAM huM eka bALaka jevo banI rahyo. mane maharSi pAse tatkALa pAchA pharavAnuM kahetI mArA para adhikAra jamAvI beThelI e zaktinA anubhava daramiyAna emanI anerI, saMdezA pAThavatI, atyaMta pratApI, zaktizALI, AMkhane ajaba rIte joyA karI. e AMtarika avAjanI AgaLa meM vadhAre dalIle karavAnuM mokUpha rAkhyuM, kAraNake mane samajAI gayuM ke huM enI pAse lAcAra chuM. mane thayuM ke huM maharSine maLavA mATe atyAre ja nIkaLI paDuM, ane jo e saMmati Ape to emane mArA saMrakSaka tarIke svIkArI lauM. mArA jIvananA rathane e tejasvI tArA tarapha deDAvI dauM. pAse nakhAI gayo. mane samajAyuM nahi ke e zakti kaI che chatAM kaIka zaktie mArA para vijaya prApta karI lIdhA. hoTelamAM pAchA pharIne meM kapALa dhoI nAkhyuM ne saheja garama cA pIdhI. e cAnA pyAlAnA ghUMTaDA pItI vakhate mane lAgyuM ke huM badalAI gayo chuM. mane sArI peThe samajAyuM ke adhamatA ane zaMkAne bhArekhama bhAra mArA khabhA parathI UtarI rahyo che. bIje divase savAre huM nAsto karavA nIce Avyo tyAre mane jaNAyuM ke muMbaI pAcho Avyo te pachI Aje huM pahelI ja vAra smita karI rahyo chuM. sapheda jAkITa, sonerI kamarabaMdha ne sapheda suravAlathI suzobhita, UMcA, dADhIvALA zIkha nekare mArI khurasI pAchaLa adaba vALIne UbhA rahetAM mArA mitanA pratyuttara rUpe smita karyuM. pachI eNe kahyuM : sAheba, tamAro eka kAgaLa che." meM parabIDiyuM jovA mAMDayuM: enuM saranAmuM be vAra badalavAmAM AveluM hatuM ane e mArI pAchaLa ekathI bIjA sthaLamAM pharatuM rahyuM hatuM. khurasI para besIne e phADIne kholI joyuM. mArA AnaMda ane Azcarya vacce meM joyuM ke e kAgaLa aruNAcala parvatanI taLeTInA AzramamAM lakhAyelo che. enA lakha Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM nArA eka vakhatanA eka nAmAMkita AgaLapaDatA kA kartA tema ja madrAsa dhArAsabhAnA sabhya hatA. gharamAM karuNa mRtyu thavAthI dunyavI kAmakAjamAMthI nivRtta thaIne e maharSinA ziSya banelA, ane emanI avAranavAra mulAkAta letA. huM emane maLelA ane te pachIthI amArI vacce aniyamita patravyavahAra cAlyA karatA. kAgaLa utsAhapreraka vicArothI bharelA hatA. huM pharI vAra AzramanI mulAkAta lauM te! mAruM svAgata karavAmAM Avaze evI sUcanA emAM samAyelI hatI. e patra meM pUrApUrA vAMcI lIvo eTale bIjA badhAM vAkaconI asarane bhUMsI nAkhatuM eka vAkaca mArA smRtipaTa para jhaLakI UThayuM. sAcA gurune maLavAnuM sadbhAgya tamane sAMpaDI cUkayu che.' e vAkaca evI rIte AgaLa cAlyu. : kAgaLane meM maharSi pAse javAnA mArA abhinava nirNayanA sAnukULa zukana jevA mAnI lIdho. nAstA patAvIne huM vahANavaTAnI eNkse haMkArI gayA, ane meM khabara ApI huM sa nathI karavAno. gheADA ja vakhatamAM me' muMbaIne vidAya vakhatanA rAmarAma karyA ane mArI navI yAjanAnA amala karyA. meM DekkananA sapATa, nIrasa pradezanA se'kaDA mAIla eLagI lIdhA. enA lAMbA vistAramAM ekAkI vAMsanAM jhADa ja UcherelAM joI zakAyAM. peAtAnAM pAMdaDAMvALAM mAthAvALAM e vAMsanAM jhADa AkhAya dRzyane avanavuM banAvatAM hatAM. AchA dhAsa ane kavacit jovA maLatAM jhADavALI ujjaDa jamIna parathI AgaLa vadhatI Trena mAre mATe pUratI jhaDapathI naheAtI doDatI. pATA upara e AMcakA khAtI dADaye jatI tyAre mane lAgatuM ke huM eka uttama avasara tarapha Atmika prakAzanI ane Aja sudhImAM mArA saMsamAM AvelI vyaktiomAMnI sauthI vadhAre rahasyamaya vyaktinI dizAmAM deADI rahyo chuM. mArA DabAnI baMdha bArI ughADIne bahAra najara nAkhatA tyAre eka RSine athavA AdhyAtmika Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka adbhuta mulAkAta mahAmAnavane roAdhI kADhavAnI mArI suSupta AzAe pharI eka vAra jAgI ne saLavaLI UThatI. khIje divase hajArathI vadhAre mAIlanI musApharI karyA pachI ame gheADIka lAla parvatamALAvALA dakSiNanA AnaMdadAyaka pradezamAM pravezavAnA prArabha karyo, tyAre mane anerA sukhane anubhava thayA. ane e garama sapATa pradezathI AgaLa vadhyA tyAre anubhavAyelI madrAsa zaheranI bhejavALI, samudrano laharIvALI garamI kharekhara AvakAradAyaka lAgI, kAraNake enA artha evA thayA ke mArI meATA bhAganI musApharI pUrI thaI. 433 sAutha marAThA kapanInA e chellA sTezanamAMthI bahAra nIkaLIne sAutha inDiyana relavemAM khesavA mATe mAre e chUTAchavAyA zaheramAMthI AgaLa vadhavuM paDayuM. mane tapAsa karavAthI khabara paDI ke gADIne UpaDavAne gheADA kalAkanI vAra che, eTale eTalA samayanA upayAga karIne meM keTalIka jarUrI kharIdI karI tathA dakSiNa bhAratIya dhArmika vaDA paramapUjya zrI za'karAcAya sAthe mArI oLakhANa karAvanAra bhAratIya lekhaka sAthe utAvaLe vAtacIta karI lIdhI. " emaNe mane atyaMta premapUrvaka AvakAra ApyA, ane meM jyAre emane jaNAvyuM ke huM maharSi pAse jaI rahyo chuM tyAre emaNe udgAra kAvyA : tamArI vAta sAMbhaLIne mane navAI nathI lAgatI. me' evuM dhAryuM ja hatuM.' huM cakita thayA, chatAM temane pUchavA mAMDatro : tame evuM kema khAle che ? ' , emaNe smita karyu. . mArA mitra, ciMgalapaTa zaheramAMthI ApaNe zakarAcAya pAsethI kevI rIte chUTA paDelA te tamane yAda nathI AvatuM? ApaNe chUTA paDavA tenA thADAka vakhata pahelAM emaNe mArA kAnamAM AgaLanA oraDAmAM kazuMka kaheluM te tame nAtu' joyu ? ' Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM hA. have tame mane yAda karAvyuM eTale mane paNa e barAbara yAda Ave che." - lekhakanA pAtaLA, saMskArI vadana para haju paNa smita pharakI rahyuM hatuM. "zaMkarAcArye mane je kaheluM te A pramANe che: "tamArA mitra bhAratamAM cAre tarapha pravAsa karaze. e anekagIone maLaze ane aneka sadupadezakAne sAMbhaLaze. paraMtu Akhare emane maharSi pAse pAchA pharavuM paDaze. emane mATe maharSi ekalA ja sAcA guru che." mArA punarAgamana vakhate mane sAMbhaLavA maLelA e zabdoe mane khUba ja prabhAvita karyo. e zabdoe zaMkarAcAryanA bhaviSya bhAkhavAnA sAmarthyane prakaTa karyuM, ane vadhumAM, huM sAco rAha apanAvI rahyo chuM e hakIkatane enAthI eka prakAranuM samarthana maLyuM. mArA grahoe mArA para lAdelAM paribhramaNa keTalAM badhAM vicitra athavA ane khAM hatAM ? Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 araNyanA AzramamAM keTalIka avismaraNIya kSaNA ApaNA jIvananA pacAMgamAM sAnerI akSare aMkita thAya che. meM maharSinA hAlamAM praveza karyA tyAre, e vakhate mArA jIvanamAM evI ja kSaNu AvI paheAMcI. maharSi rAjanI jema emanA kAcanA madhyabhAga para bichAvelA bhavya ne suMdara vyAghracarma para beThelA. hAlamAM badhe ja cittAka ka uttejaka dhUpanI khuzA phelAvatI agarabattIe emanI pAsenA eka nAnA Tebala para saLagI rahelI hatI. meM emanI pahelI vAra mulAkAta lIdhI tyAre e anerA avasara para AtmAnA UMDANamAM vilIna thaIne samAdhidazAmAM DUbI jaIne e manuSyAthI dUranA pradezamAM paheAMcI gayelA. paraMtu Aje emanI dazA evI na dekhAI. emanI AMkha A duniyAdana karatI spaSTa rIte udhADI hatI. meM emane praNAma karyAM eTale emaNe mArA para samajapUrvaka daSTipAta karyA, ane emanA mukha para mArA satkAranu` mAyALu smita pharI vaLyuM. gheADA ziSyA emanA guruthI gheADA sanmAnasUcaka aMtare jamIna para beThA hatA. e sivAya vizALa hola khAlI hateA. eka ziSya pakhA khecatA hatA. bhAre havAmAMthI e pakhA bhAre sustI sAthe dhImedhIme karyA karatA. mArA hRdayamAM e bhAva kAyama hatA ke huM eka ziSya tarIkenuM sthAna grahaNa karavAnI kcchAthI AvyA chuM ane maharSinA niya Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM nahi sAMbhaLuM tyAM sudhI mArA manane zAMti nahi maLe. mAre svIkAra thaze ja evI moTI AzA sAthe huM jIvate e sAcuM hatuM. kAraNa ke mane muMbaIthI bahAra dhakelIne A sthAnamAM mokalanArI zakti koI sAdhAraNa nahotI. e to AtmAnA asAmAnya pradezamAMthI maLela nizcita ane pramANabhUta hukama athavA alaukika Adeza hato. meM maharSinI AgaLa saMkSepamAM mArI paristhitinuM zarUAtanuM spaSTIkaraNa karI dIdhuM, ane pachI TUMkamAM chatAM hiMmata pUrvaka emane vinati karI. e mArI tarapha hasatA rahyA, paraMtu kazuM bolyA nahi. meM mArA praznanuM bhArapUrvaka punaruccAraNa karyuM. pharI lAMbA vakhata sudhI nIravatA rahI. paraMtu Akhare emaNe uttara Apyo kharo. emaNe dubhASiyAnI madada levAnI nA pADI ane potAnA vicAro aMgrejImAM sIdhA ja vyakta karavA mAMDyA. guruo ane ziSyonI AvI badhI vAto zA mATe thaI rahI che? e badhA bhedabhAvo te ziSyanA daSTibiMdune lIdhe astitva dharAve che. jeNe AtmasAkSAtkAra karI lIdho che tene mATe guru ke ziSya jevuM kazuM ja nathI rahetuM. e puruSa te saghaLA lekane samadaSTithI jato hoya che.' mAre zarUAtamAM ja agIkAra karavAmAM Avyo evuM thoDuMka lAgyuM to kharuM ja. meM bIjI rIte enI e vinati karI joI, chatAM maharSie e muddA para namatuM na ApyuM. paraMtu chelle chelle e bolyA: gurunuM darzana tamAre aMdara, tamArA potAnA aMtarAtmAmAM karavuM joIe. potAnA zarIrane e jevI daSTithI jue che tevI ja daSTithI tamAre emanA zarIrane javuM joIe. zarIra emanuM sAcuM svarUpa nathI." | mArA vicAronI paraMparAmAMthI mane jANe keIka kahevA mAMDayuM ke maharSi mArI mAgaNIne hakArAtmaka bhASAmAM sIdhesIdhI maMjUra karavA taiyAra nahi thAya, ane ene uttara mAre koI bIjI rIte Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 437 meLavI levuM paDaze. e rIta emanI sUcanA pramANenI sUkSma, gahana ane ajJAta rIta ja haze emAM zaMkA nathI. ethI meM e viSaya choDI dIdho, ane ame mArI mulAkAtanI bahAranI ne bhautika bAju vize vAta karavA lAgyA. bapora pachIne vakhata meM lAMbA nivAsa mATenI keTalIka vyavasthA karavAmAM pasAra karyo. pachInAM aThavADiyA daramiyAna huM ajANya, Adata vagaranuM jIvana jIvavA lAgyo. mArA divase maharSinA holamAM pasAra thavA mAMDyA. tyAM besIne maharSinA jJAnanA chUTAchavAyA aMzone ane mArA puchAyelA praznonA uttaranA saMkSipta sUcanene huM grahaNa karato. utAvaLe bAMdhelI jhUMpaDInI kAcI jamIna para bichAvelA kAmaLA para huM zarIrane laMbAvato, e rIte mArI rAtrIo pahelAMnI peThe bhayaMkara vyathAjanaka anidrAmAM ja vyatIta thaI jatI. e sAdhAraNa AzrayasthAna AzramathI Azare traNa phITa dUra hatuM. enI jADI dIvAla para mATI pAtaLo lepa karele, paraMtu comAsAnA varasAda sAme TakI rahevA mATe chAparAne naLiyAMthI majabUta rIte taiyAra karavAmAM AveluM hatuM. enI AjubAjunuM medAna kAMIka aMze ghIca rIte UgelAM jhADapAnathI bhareluM hatuM. pazcima tarapha vistareluM jaMgala kharekhara tyAMthI zarU thatuM. e avyavasthita pradezamAM prakRti pitAnA asabhya, jaMgalI vaibhava sAthe jovA maLatI. thoranI vADe AjubAju puSkaLa pramANamAM ane aniyamita rIte patharAyelI hatI. emanI kAMTAvALA karone joIne jADI sonI smRti thaI AvatI. emanI pAchaLanA jaMgalanI jamIna para nAnAnAnA choDavA ane nIcAM vAmana jevAM vRkSone paDado paDI gayela. uttara tarapha dhAtunA raMganI chAMTavALI zilAo ane ghauMvaraNI dharatInA samUha jevA parvatane phiko AkAra dekhAte. dakSiNa tarapha eka moTuM - bhA. A. 2. khe, 28 Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM jaLAzaya hatuM. enA prasanna pANIe mane tyAM javA mATe AkarSe che. enA kinArA para vRkSonA samUhanI paMktio hatI. e vRkSo para rAkheDI ne ratUmaDA athavA badAmI raMganA vAnare Azraya letA. dareka divasa enA AgalA divasanI nakala jevo hato. savAre vahelo UThIne huM jagalamAM prakaTatA paroDhanuM nirIkSaNa karato. rAkhaDI raMganuM paroDha lIle raMga dhAraNa karatuM ane pachI senerI banatuM. pachIthI huM jaLAzayamAM DUbakI mArato ane upara ne nIce jhaDapathI tarato raheto. e vakhate huM jeTaluM karI zakAya eTale avAja karato jethI pANImAM saMtAyelA sApa cheTA cAlyA jAya. e pachI kapaDAM paherata, dADhI karato ane e sthaLamAM prApta thaI zakatA eka mAtra mojazokha jevA svAdiSTa skUrtidAyaka, cAnA traNa pyAlAne. svAda leto. sAheba, cAnA pANInI kITalI taiyAra che. meM nokarIe rAkhelo rAja nAmano kare mane sUcanA Apata. pahelAM to ene aMgrejI bhASAnuM jarAka paNa jJAna nahotuM, paraMtu mArA vAraMvAranA zikSaNane pariNAme eNe eTaluM ane ethI vadhAre jJAna prApta kareluM. nekara tarIke e eka ratna jevo hato, kAraNake huM ene je avanavI vastuo ane khAdyasAmagrInI kharIdI mATe mokalato tenI tapAsamAM e AzApUrvaka daDha saMkalpane dhAraNa karIne e nAnakaDA zaheramAM AgaLapAchaLa badhe ja pharI vaLatA, athavA dhyAnanA vakhata daramiyAna maharSinA haila bahAra sAvaceta banIne zAMtipUrvaka besI raheto ke thI eve vakhate ene bolAvavAmAM Ave to e AvI zake. paraMtu rasoiyA tarIke e pazcimanA svAdanI samaja nahoto dharAvate. pazcimanI vAnagIone e vicitra ne vikRta samajate thoDA duHkhada prAge pachI rasoI banAvavAnI gaMbhIra prakriyA meM pote ja saMbhALI lIdhI, ane roja eka vAra sarakhuM bhajana karavAnI Teva pADIne mArA parizramane ghaTADI dIdhe. pratidina traNa vAra pivAtI cA mAre mATe A duniyAnA ekamAtra AnaMdarUpa ane Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 439 mArI zakitanA mukhya AdhAra jevI banI rahI. rAju sUryanA prakAzamAM UbhA rahIne badAmI raMganA sarasa dArUnI mArI latane Azcarya cakita banIne joyA karatA. bhAratanA prAcIna nivAsI kALA drAviDAno e putra heAvAthI, prakhara sUrya prakAzamAM enuM zarIra pAliza karelA kALA kASTha jevuM camakatuM. nAstA karyA pachI AzramamAM huM zAMtipU`ka dhImI cAle pharavA nIkaLatA, vAMsanA daDAnI vADavALA kaMpAunDanA bAganA gulAbanA sumadhura cheADavA pAse be-cAra miniTa Ubho rahetA, ke pachI nALicerathI bhAre banelAM mastakavALAM nALiyerInAM vRkSeAnI nIce namelAM pAMdaDAMnI chAyAmAM ArAma karatA. sUryano tApa tIkhA thatAM pahelAM AzramanA udyAnamAM viharavAno ane bhAtabhAtanAM ne jAtajAtanAM phUlAne jovAno te sUMdhavAno anubhava kharekhara anerA hatA. pachIthI huM hAlamAM pravezatA, maharSine praNAma karatA, ane palAMThI vALIne zAMtipUrvaka besI jatA. thoDAka vakhata huM lakhate ke vAMcatA, athavA ekabe mANase sAthe vAtacItamAM gaLatA, athavA maharSi sAthe kAIka muddAnI chaNAvaTa karatA ke, pachI maharSie batAvelI paddhati pramANe ekAda kalAka dhyAna dharatA. jo ke sAMjano samaya tA mATe bhAge hAlamAM dhyAna mATe khAsa nizcita karelA abhyAsamAM ja vitAvateA. paraMtu game tevI pravRtti karavA chatAM e sthAnanA rahasyamaya AdhyAtmika vAtAvaraNano ane mArA mastakamAM makkama rIte pravezatAM kRpAyukta kiraNAno kramekrame anubhava karyA vagara huM nahotA rahI zakatA. maharSinI bAjumAM ekAda kSaNa besavA mAtrathI mane eka jAtanI UMDI avarNanIya zAMtino svAda sAMpaDatA. khArIka nirIkSaNu ane vAraMvAranA pRthakkaraNane pariNAme samaya para mane evI pUrepUrI pratIti thaI ke ame baMne ekamekanA sAnnidhyamAM hAIe chIe tyAre amArI vacce eka prakAranI pArasparika asara pedA thAya che. e AkhIya vastu atyaMta sUkSma ne gUDha hatI. paraMtu enA saMbaMdhamAM kAI jAtanI bhUlane mATe avakAza nahAtA. " Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM baranA bhejana mATe huM jhUMpaDImAM agiyAra vAgye pAche pharate. pachI thoDe vizrAma karato, ane e pachI savAranA mArA kAryakramanA punarAvartana mATe pharIthI hAlamAM jato. keIka vAra mArA dhyAnanA ane vArtAlApanA kamamAM pheraphAra karIne huM AjubAjunA pradezamAM paribhramaNa karato athavA aruNAcalanA bhavya maMdira saMbaMdhamAM vizeSa zodhakhoLa karavA nAnakaDA zahera tarapha nIkaLI paDato. pitAnuM bhajana pUruM karIne maharSi mArI maDhulIe kaI kaI vAra mArI mulAkAta levA AvI pahoMcatA. e avasarano lAbha laIne huM emanI AgaLa bIjA vadhArAnA prazno rajU karate. enA uttara e dhIrajapUrvaka saMkSipta sUtro jevAM vAkyomAM Aye jatA. e sUtra saMpUrNa vAkyo banAvavA mATe bhAgye ja paryApta thatAM. paraMtu kaI vAra huM koI navI samasyA rajU karatA tyAre enA uttaramAM e kAMI paNa na bolatA. ene badale e kSitija sudhI laMbAyelI, jaMgalathI vIMTaLAyelI, parvatamALA tarapha mITa mAMDatA ane acaLa rahetA. miniTo pasAra thaI jatI, chatAM emanI AMkha maMDAyelI rahetI, ane e kaIka dUranA pradezamAM pahoMcI gayA hoya evuM lAgyA karatuM. emanuM dhyAna dUranI koI adaSTa sUkSma vyakti para lAgyuM che ke aMdaranA viSayamAM DUbI gayuM che tene pArakhavAnI zakti mArAmAM jarA paNa na rahetI. pahelAM te mane navAI lAgatI ke emaNe mArI vAta sAMbhaLI che ke nahi, paraMtu pAchaLathI je nIrava zAMti chavAI jatI te daramiyAna mArA buddhivAdI mana karatAM vadhAre mahAna evI kaIka zakti mArA para pitAne prabhAva pADatI ne chevaTe mArA para pUrepUre adhikAra jamAvatI. e zAMtine bhaMga karavAnI mArI zakti nahAtI tema ja marajIya na thatI. e anubhavane pariNAme mArA Azcarya vacce mane samajAtuM ke mArA badhAya prazno eka anaMta ramatanI pravRtti jevA che, vicAronA vyApAranI kaI hada ke maryAdA nathI, ane mArI aMdara ja kyAMka svAnubhUtine eka e kUve che je mAre joItuM satyanuM saghaLuM Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 441 pANuM mane pUruM pADI zake tema che. vaLI mane evuM paNa lAgatuM ke mArA aMtarAtmAnI anaMta asIma vizALa zaktione sAkSAtkAra karuM ane ene mATe prazno pUchavAnuM baMdha rAkhuM e vadhAre sAruM raheze. eTalA mATe huM mUka rahe ne pratIkSA karatA. eka vAra e ja prasaMge upasthita thaye tyAre, maharSinI AMkha Azare aDadhA kalAka sudhI emanI sAmenI sIdhI dizAmAM acaLa ne sthira dRSTithI tAkI rahI. mane lAgyuM ke e mane bhUlI gayA che, paraMtu mane saMpUrNa paNe samajAyuM ke mane je uttama prakArane Akasmika sAkSAtkAra thaI rahyo che te bIjuM kAMI ja nathI paraMtu A rahasyamaya, acaLa ane prazAMta puruSanI mAraphata je saMkrAmaka zaktinAM paramANuo ke taraMgo phelAI rahyAM che tenuM ja pariNAma che. eka bIjI mulAkAta vakhate emaNe mane nirAzAvAdathI vIMTaLAyelo joyo. e vakhate emaNe mane potAnA batAvelA mArganuM AlaMbana lenAra sAdhakane je yazasvI dhyeyanI prApti thAya che tenI vAta kahI batAvI. paraMtu maharSi, A mArga musIbatothI bhareluM che, ane mArI pitAnI nabaLAIonuM mane pUrepUruM bhAna che." meM dalIla karI. ( pitAnA manane niSphaLatAnA bhayathI ane potAnI nabaLAIo ke bhUlanA vicArathI bhArekhama banAvavuM e potAnA mArgamAM aDacaNa nAkhavAne akasIra upAya che. emaNe svasthatApUrvaka uttara Apyo chatAM e nabaLAI sAcI hoya to ?' ene je sAce nathI hoto. manuSyanI moTAmAM moTI bhUla evuM vicAravAmAM rahelI che ke e svabhAvathI ja nirbaLa che ke svabhAvathI ja duSTa che. pratyeka manuSya enI mULa prakRti pramANe athavA mULabhUta rIte divya ane baLavAna che. nirbaLa ne duSTa to enI Adata, enI IcchAo ane enA vicAro hoya che. e pite evo nathI hota.' Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM emanA zabdo chUrtidAyaka, zakitasaMcAraka davA jevA hatA. emaNe mane tAjagI ApI ne preraNA pUrI pADI. e ja zabda je keI nAnA ne nirbaLa AtmAnA mukhamAMthI nIkaLyA hota te to huM emane eTalA mahatvanA mAnIne svIkAravAnI nA pADatA ane emane radiyo ApavAmAM pAchI pAnI paNa nA karata. paraMtu mArI aMdaranA Atmika salAhakAre mane khAtarI ApI ke maharSi je bole che te emanA mahAna ane pramANabhUta AdhyAtmika anubhavanA UMDANamAMthI bolI rahyA che, ne kalpanAnA nAjuka cheDA para beThelA siddhAMtonI racanA karatA philasUphanI peThe nathI belI rahyA. bIjI vAra, ame pazcimanI carcAvicAraNA karI rahyA hatA tyAre, meM ToNe mAryo : "koI paNa jAtanA kolAhala ke vikSepa vagaranA araNyanA AvA ekAMta AzramamAM Atmika zAMtinI prApti ane anubhUti karavAnuM kAma tamAre mATe saheluM che.' "jyAre yeyanI prApti thaI jAya che, jyAre tame sarvane jANanArA jJAtAne jANI le che tyAre pachI tame laMDananA gharamAM raho ke araNyanA ekAMtamAM rahe ethI kAMI phera nathI paDato. emaNe zAMta uttara Apyo. ane eka vAra meM bhautika vikAsanI upekSA karavA mATe bhAratIenI AcanA karI. mArA Azcarya vacce maharSie mArA tahematane nikhAlasatAthI svIkAra karyo. ' e sAcuM che. ame eka pachAta prajA chIe; paraMtu amArI jarUrate thoDI che. amArA samAjamAM sudhAro karavAnI AvazyakatA che; paraMtu tamArA lokeA karatAM ame ghaNI ochI vastuomAM saMtoSa mAnIe chIe. eTale ame pachAta chIe ene artha e nathI ke ame eAchA sukhI chIe.'' * ane mahaSi je abhuta sAmarthya ane ethIya adbhuta athavA dRSTikoNa dharAvatA tenI prApti temane kevI rIte thaI haze ? Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 443 dhIredhIre, emanA pitAnA nAkhuza mukhadvArA ane emanA ziSyo dvArA meM emanI jIvanakathAnI truTaka athavA AMzika sAmagrI ekaThI karI. emane janma AkhAya dezanAM sauthI vizALa maMdiramAMnuM eka meTuM maMdira dharAvatA dakSiNa bhAratanA suprasiddha zahera madurAthI trIseka mAIla dUranA eka gAmaDAmAM I. sa. 1879 mAM thayelo, emanA pitAjI saMskArI brAhmaNa hatA ane kAyadA sAthe saMbaMdhita keI dhaMdhe karatA. e khUba ja moTA dAnI puruSa hovAthI aneka garIbone anna ne vastranuM dAna detA. bALakane ene abhyAsa cAlu rAkhavA Akhare madurA mUkavAmAM AvyuM, ane e ja sthaLamAM skUla calAvatA amerikana mizanarIo dvArA ene aMgrejInuM sAduM AraMbhanuM zikSaNa ApavAmAM AvyuM. yuvAna ramaNane zarUAtamAM ramatagamatane zekha hate. e kustI karato, mukkAbAjInI ramata ramatA, ane bhayaMkara nadIo tarI jato. e dharma ne tattvajJAnanA viSayamAM kaI khAsa prakArane rasa batAvato nahoto. e vakhatanA enA jIvanamAM jovA maLatI apavAdarUpa vastu enI UMghanI dazA daramiyAna cAlavAnI vRtti hatI, ane enI nidrAvasthA paNa eTalI prakhara hatI ke moTAmAM moTA vikSepa paNa ene jagADI zakatA nahi. enA skUlanA sAthIoe Akhare e hakIkta khoLI kADhI, ane enI sAthenI ramatagamatamAM e ene lAbha uThAvavA lAgyA. divasa daramiyAna to enA jhaDapI mukkAothI e DaratA rahetA, paraMtu rAte e enA zayanakhaMDamAM AvI pahoMcatA, ene ramatanA medAnamAM laI jatA, enA zarIrane TIpatA ane kAne mukkA mAratA, ane pachI ene pathArImAM mUkI jatA. savAre ene e anubhavonI jarA paNa khabara paDatI nahi ane yAda paNa rahetI nahi. nidrAnA svarUpane sAcI rIte samajI cUkelA mAnasazAstrIne A hakIkata parathI samajAze ke e chokarAnI ekAgratAnI avasthA keTalI badhI asAmAnya ane UMDI hatI. e jenAthI saMpanna hato te yaugika prakRtine enA parathI pUrata nirdeza maLI rahe che. Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 444 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM eka divasa eka saMbaMdhIe madurA AvIne ramaNanA praznanA uttaramAM kahyuM ke huM aruNAcalanA maMdiranI yAtrAethI haju hamaNAM ja pAcho pharyo chuM. e nAmanA zravaNathI chokarAnA mananA suSupta UMDANamAM jhaMkRti pedA thaI, ane avanavI agamya AkAMkSAethI enuM aMtara UbharAI UThayuM. e maMdiranA sthAnanI eNe tapAsa karI ane enA vicAroe tyArathI ene pIcho nA cheDyo. e maMdire ene mATe sauthI vadhAre mahattva dhAraNa karyuM te paNa e pitAnI jAtane samajAvI nA zakyA ke bhAratamAM phelAyelAM bIja saMkhyAbaMdha mahAna maMdiro karatAM aruNAcalanuM mUlya ene mana thoDuMka paNa vadhAre zA mATe che. - mizana skUlamAM koI paNa prakAranI vizeSa yogyatA batAvyA vinA eNe ene abhyAsa cAlu rAkhyo, chatAM enA kAmamAM eNe sArI evI hoziyArI te batAvI che. paraMtu enI uMmara sattara varasanI thaI tyAre prArabdha pitAnA nAjuka ane Akasmika phaTakA sAthe kAma karavA mAMDyuM ane kALanA ekasarakhA cAlI rahelA pravAhamAM hAtha nAkhyA. eNe acAnaka skUla choDI dIdhI ane pitAne abhyAsa saMpUrNapaNe mUkI dIdho. e banAva banyo te pahelAM eNe enA zikSakene ke enAM sagAMone kazI khabara na ApI ane koIne jaNAvyuM paNa nahi. enI bhaviSyanI dunyavI AzAo para pANI pheravI denArA e pAMgaLA parivartananuM kAraNa zuM haze ? bIjAnA manamAM e gUMcavADe Ubho karanAruM thayuM haze te bhale, paraMtu ene mATe e kAraNa pUratuM saMtoSakAraka hatuM. kAraNake mANasanA chevaTanA zikSaka jevA jIvane e yuvAna vidyArthIne ene skUlanA zikSakoe suparata karelA abhyAsakrama karatAM judA ja abhyAsakrama para caDAvI dIdho. eNe abhyAsa choDI dIdho ane madurAthI kAyamane mATe vidAya lIdhI. tenA deDheka mahinA pahelAM enA jIvanamAM vicitra rIte pheraphAra thayelo. Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 44pa eka divasa e enA oraDAmAM ekale beThelo tyAre ene acAnake mRtyune na samajAya tevo bhaya lAgavA mAMDyo. bahArathI jotAM enI taMdurastI sArI hatI to paNa ene e tIvra anubhava thayo ke enuM mRtyu najIka che. e vastu mane vaijJAnika camatkAra jevI hatI, kAraNake enA mRtyunuM koI dekhItuM kAraNa nahotuM. chatAM e khyAlathI e gherAI gaye ane AgAmI ghaTanA mATe tarata ja taiyArI karavA lAgyo. eNe pitAnuM zarIra jamIna para vAMkuM vALIne phelAvI dIdhuM, avayavone maDadAnI peThe sakhata kadI dIdhA, AMkhane ane mane baMdha karyA tathA chevaTe zvAsa paNa thaMbhAvI dIdho. ThIka tyAre." meM mArI jAtane kahevA mAMDayuM: "A zarIra marI gayuM che. e zarIrane ThAThaDIe bAMdhIne smazAnamAM laI javAze ne bALI nAkhavAmAM Avaze. paraMtu zarIranuM mRtyu thavAnI sAthe huM marI jAuM chuM ? zarIra huM chuM ? atyAre A zarIra niSkriya ane akkaDa che. paraMtu enI avasthAthI alaga evA mArA svarUpanA saMpUrNa sAmarthyane anubhava huM karI rahyo chuM.' pite jemAMthI pasAra thayelA te vicitra anubhava varNavatI vakhate maharSie e zabdo kahI batAvelA. e pachI je banyuM te varNavavuM je ke saheluM che to paNa samajavuM agharuM che. e UMDI samAdhidazAmAM DUbI gayA, ane e dizAmAM DUbIne jIvananA ekamAtra arkamAM athavA potAnA mULabhUta svarUpamAM lIna thayA. e taddana spaSTa rIte samajI gayA ke zarIra eka alaga vastu che ane huM nAmanA tattvane mRtyune sparza nathI thato. satya svarUpa ghaNuM vAstavika hatuM, paraMtu enI prakRtithI eTaluM badhuM UMDuM ne para hatuM ke atyAra sudhI eNe enI tarapha dhyAna nahotuM ApyuM. ramaNa e Azcaryacakita karanArA anubhavamAMthI taddana jude ja yuvaka banIne bahAra nIkaLe. abhyAsa, ramatagamata, mitramaMDaLa ane Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 446 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM bIjI vastuomAMthI ene moTA bhAgane rasa UDI gayo, kAraNake ene ekAeka thayelA potAnA satya svarUpanA uttama anubhavajJAna tarapha have ene mukhya rasa kendrita thayo. mRtyuno bhaya jeTalI adabhuta rIte pedA thayele eTalI ja addabhuta rIte nAza pAme. e je AMtarika zAMti ane Atmika zaktine upabhoga karavA mAM te zAMti ne zakti tyArathI tenI sAthe ja rahI. pahelAM bIjA karAo ene khIjavatA ke enI sAthe vadhAre paDatI chUTachATa levAno prayAsa karatA tyAre e enuM vera levAmAM vilaMba na karato, paraMtu have e badhuM zAMtipUrvaka calAvI leta. anyAyI kAmone e udAsInatAthI sahana karato ane bIjAnI sAthe saMpUrNa saraLatAthI haLapharate, pahelAMnI Tevone tyAga karIne e banI zake teTalA vadhu samayamAM ekalA rahevAne prayatna karate, kAraNake ema karavAthI ja e dhyAnamAM DUbIne pitAnA lakSane satata rIte aMdara kheMcanArA cetanAnA prabaLa ane alaukika pravAhane sarvasamarpaNa karIne enI sAthe ekAkAra banI zakate. enA cAritryamAM thayelAM e prakhara parivartane bIjAnI najara bahAra na rahyAM. eka divasa ene moTo bhAI enA khaMDamAM Avyo. eNe dhAreluM ke ramaNa zikSake karavA ApeluM gharakAma karato haze; paraMtu e to AMkha mIMcIne dhyAnamAM DUbI gayela. skUlanI copaDIo ne kAgaLo kaMTALAne lIdhe khaMDamAM Amatema nAkhI dIdhelA. abhyAsanI evI avajJA joIne bhAIne e krodha caDyo ke e tIkhA tamatamatA zabdamAM majAka karatAM kahevA mAMDyo : tArA jevA chokarAnuM ahIM kAma ja zuM che ? tAre yogInI peThe ja vartavAnI marajI hoya te pachI vyavasAya karavAnI IrachAthI bhaNe che ja zA mATe ?" yuvAna ramaNane e zabda sAMbhaLIne UMDI vedanA thaI. eNe emanI yathArthatAne samajI lIdhI ane e pramANe vartavAne mane mana saMkalpa karyo. enA pitAnuM mRtyu thayeluM eTale eNe vicAryuM ke Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM mArA kAkA tathA bIjA bhAIe mArI mAtAnI saMbhALa rAkhyA vinA nahIM rahe H kharekhara gharamAM mAruM kAMI kAma ja nathI. e ja vakhate enA manamAM aruNAcalanA madiranuM e nAma jhaLakI UThayuM, jeNe Azare ekAda varasathI ene kAmaNu kareluM ane jenA akSarAe ene mugdha karelA. e sthaLanI pasaMdagI pAte zA mATe karavI joIe enI samaja ene na paDI, teApaNu eNe nakkI karyu ke tyAM ja javu' joIe. tyAM javAnI anivArya AvazyakatA ene lAgavA mAMDI. e AvazyakatAe ene mATenA nirNaya enI meLe ja karI lIdho. e niNaeNya pahelethI vicArIne naheAte karele. < 447 ahIM AvIne sAcuM kahuM ! mane ghaNA ja AnaM thayelA.' maharSi mane kahevA mAMDaJA : je zakti tamane muMbaIthI De ahIM sudhI kheMcI lAvI che te ja zaktie mane madurAI peAtAnI tarapha khecI lIdheA.' ane evI rIte peAtAnA aMtaranA AMtarika kheMcANunA anubhava karIne yuvAna ramaNe mitrA, kuTubIjaneA, zALA ane abhyAsanA tyAga karyA, ane e mArga apanAvyA je ene Akhare aruNAcala laI AvyA tathA ene vizeSa uttama AdhyAtmika anubhavAnI prApti karavAmAM madadarUpa banyA. eNe dharane tyAga karatI vakhate lakheleA TUMkA kAgaLa AzramamAM Aje paNa sAcavI rAkhavAmAM AvyA che. e kAgaLamAM lakhelA tAmila zabdo A pramANe cheH " huM mArA parapitAnI zeAdhamAM enI AjJAne mAthe caDAvIne ahIMthI cAlI nIkaLyA chuM. A sAhasa ghaNuM sAruM athavA uttama che. eTalA mATe A ghaTanAnA kAIe zAka na karavA. Ane zeAdhI kADhavA kAI jAtanA paisAnA kharaca na karavA.' emaNe dakSiNanA aMdaranA bhAganI musApharI zarU karI tyAre emanA khissAmAM traNa rUpiyA hatA ane duniyAthI e ekadama ajANu hatA. e musApharImAM banelA AzcaryakAraka banAvA niHzuka Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM paNe puravAra kare che ke keAI gUDha zakti emanuM rakSaNa tema ja pathapradarzana karatI hatI. Akhare e jyAre peAtAnA maMtavyasthAne AvI paheAMcyA tyAre taddana nirAdhAra ane aparicita leAkAthI gherAyelA hatA. parantu emanI aMdara saMpUrNa tyAganI bhAvanA tItrapaNe saLagI UThelI. dunyavI padArtho mATenA emanA tiraskAra e vakhate eTalA badhA teja hatA ke peAtAnA jhabhbhAne emaNe eka tarapha pheMkI dIdhA ane maMdiranA prAMgaNamAM taddana nagna banIne dhyAnamudrAmAM besI gayA. eka pUjArIe e joyuM ane enA virodha karyA; parantu kAMI ja na vaLyuM. khInna khaLabhaLI UThelA pUjArIe tyAM AvI paheAMcyA. emaNe puSkaLa prayatnA karyA tyAre yuvAna ramaNe gheADI chUTachATa mUkI. emaNe eka akaTivastra ke kaupIna paheravAnuM svIkArI lIdhuM. tyArathI mAMDIne Aja sudhI emaNe eTaluM ja paheryu che. 448 cha mahinA sudhI e mandiranA prAMgaNamAM judIjudI jagAe rahyA, ane bIje kayAMya na gayA eka pUjArI dvArA divasamAM eka vAra lAvavAmAM AvatA thADAka bhAta khAIne e nirvAha calAvatA. e pUjArI emanA vegathI vikasatA vyaktitvane joIne stabdha banelA. ramaNu AkhA divasa daramiyAna UMDI bhAvasamAdhimAM ane yeAganI AdhyAtmika samAdhimAM evA te lIna banatA ke emane emanI AjubAjunA jagatanuM jarA paNa bhAna na rahetuM. keTalAka asabhya muslima yuvAnoe emanA para kAdava nAkhyA tyAre thADA kalAka sudhI temane tenI khabara paNa na paDI. emanA aMtaramAM emane mATe kAI jAtanA khUrA bhAva paNa pedA na thayeA. mandiramAM yAtrIenA pravAha cAlavAthI emanI dacchA pramANenuM ekAMtasevana emane mATe muzkela banI gayuM. ene lIdhe e sthaLane tyAga karIne gAmathI theADeka aMtare AvelAM khetarAmAM eka zAMta devAlayamAM emaNe Azraya lIdhe. tyAM emaNe dADheka varasa vAsa karyo. mandiranA darzane AvatA thADA leAkeA dvArA lAvavAmAM AvatA khArAkathI e saMteASa mAnatA. Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 449 e badhA vakhata daramiyAna e kAInI sAthe khelatA nahi. e jillAmAMnA emanA Agamana pachInAM traNa varaseA sudhI kharuM jotAM, emaNe vAta karavA mATe heATha ughADacA ja nahi. enuM kAraNa e nahetuM ke emaNe maunavrata lIdhuM hatuM; parantu peAtAnA samasta sAmarthya tathA lakSane Atmika jIvana pratye ekAgra karavAnI emanI aMdaranA pathapradarzaka taraphathI emane pharaja pADavAmAM AvatI hatI. jyAre emanI yeAgasAdhanAnI siddhi thaI tyAre pachI evA pratibaMdhanI jarUra na rahevAthI, e pharIthI kheAlavA mAMDatyA. te chatAM maharSi eka atyaMta AchAkhAlA puruSa tarIke ja jIvI rahyA. emaNe peAtAnA saMbaMdhamAM saMpUrNa guptatA rAkhI, paraMtu keTalAka yogAnuyAgane lIdhe, emanA adazya thayA pachI be varase emanI mAtAe emanI mAhitI meLavI. peAtAnA meATA karAne laIne e emanI pAse AvI paheAMcI ane azrabharI AMkhe emane ghera pAchA pharavA vInavavA lAgI. maharSie pAchA pharavAnA inakAra karyA. azru emane samajAvavAmAM niSphaLa nIvaDatyAM tyAre emanI udAsInatAne mATe eNe ThapakA ApvA mAMDayo. Akhare eka kAgaLanA TukaDA para emaNe uttara lakhyA ke eka sarvAparI zaktidvArA manuSyonA nasIbanuM niyamana thaI rahyuM che ane tame game tevuM vartana karaze tethI mArA prArabdhamAM phera nahi paDI za. je paristhiti pedA thaI che tene svIkArI levAnI tathA ene mATe vilApa na karavAnI salAha ApIne emaNe potAnA uttara pUrA karyo. evI rIte ene emanI daDhatA AgaLa namatuM jokhavuM paDayuM. e ghaTanA pachI leAkA e yuvAna yeAgInA pradarzana mATe emanA ekAMtavAsamAM UmaTavA mAMDatyA tyAre e sthaLa cheDIne e aruNAcala parvata para caDI gayA. tyAMnI eka vizALa guphAmAM emaNe keTalAMka varase| sudhI vasavATa karyo. e paryaMta para bIjI gheADIka guphAo AvelI che, ane emAM saMtapuruSo tathA yAgIe vAsa kare che. parantu je guphAe yuvAna ramaNune Azraya ApyA te guphA khAsa ullekhanIya hatI kAraNake emAM kAI prAcIna yAganI samAdhi hatI, Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM mRta zarIrane nikAla karavA mATe hiMduomAM agnisaMskAranI sAmAnya prathA cAlI Ave che, paraMtu ucca keTie pahoMcelA paramAtmadaza yogIne mATe moTe bhAge e saMskAranI manA karavAmAM AvI che. kAraNake ema mAnavAmAM Ave che ke enA zarIramAM rahelI prANazakti athavA adazya jIvanacetanA hajAre vAra sudhI enA zarIramAM TakI rahe che ane enA zarIrane saDAthI mukta rAkhe che. evA yogInA zarIrane snAna karAvI, sugaMdhi dravyo lagADI, e haju jANe dhyAnamAM ja lIna hoya evI rIte padmAsana karAvIne samAdhisthAnamAM mUkavAmAM Ave che. samAdhinA pravezadvArane majabUta zilAthI baMdha karavAmAM Ave che ane pachI sarakhI rIte majabUta banAvavAmAM Ave che. evuM samAdhisthAna mATe bhAge yAtrAnuM dhAma banI jAya che. mahAna yogIonAM zarIrane dATavAmAM Ave che ane bALavAmAM nathI AvatAM tenI pAchaLa e sivAya eka bIjuM kAraNa paNa raheluM che. joke evuM mAne che ke emanAM zarIre emanA jIvanakALa daramiyAna ja pavitra thaI cUkyAM heI emane agnidvArA zuddha thavAnI AvazyakatA nathI rahetI. | guphAo haMmezAM yogIo tathA saMtapuruSanA priya raheThANa jevI rahI che e hakIkata rasa pedA kare tevI che. prAcInee emAM devanI pratiSThA karI. pArasI dharmanA sthApaka jarathusta guphAmAM besIne dhyAna kareluM, tathA mahamadane paNa guphAmAM dhArmika anubhavonI prApti thayelI. vadhAre sArAM sthAnanA abhAvamAM bhAratIya yogIoe guphAo athavA bhUgarbhanAM AzrayasthAno pasaMda karyA tenI pAchaLa ghaNAM sarasa kAraNe samAyelAM che. kAraNake evAM sthAnamAM RtunA pheraphArathI surakSita rahI zakAya ane uSNa kaTibaMdhamAM divasarAtanAM ane judA pADatA havAmAnanAM tvarita parivartanathI alipta rahevAya. evAM sthAnamAM dhyAnanI sAdhanAmAM vikSepa karanAro vadhAre prakAza tathA avAja paNa na hoya. e uparAMta, guphAnA sImita vAtAvaraNamAM zvAsa levAthI bhUkhanuM pramANa paNa ghaNuM ochuM thaI jAya che. e rIte zarIranI ochAmAM ochI jarUratanI daSTie paNa e upagI Thare che. Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 4pa1 ramaNa aruNAcala parvatanI e cokkasa guphA pratye AkarSAyA. tenuM eka bIjuM kAraNa kadAca enI AjubAjunuM sRSTisauMdarya hatuM. guphAnI pAsenI UcI parvatamALA para UbhA rahIe te dUra medAnamAM vistarelA nAnA nagaranuM enA madhyabhAgamAM UbhelA bhavya devAlaya sAthe darzana thAya che. e sapATa pradezanI pAchaLa dUradUra lAMbI parvatamALA UbhelI che. e kudaratanA AnaMdadAyaka dRzyanI dIvAla jevI dekhAyA kare che. ramaNe e thoDIka aMdhArI guphAmAM keTalAMka varaso vAsa karyo. e daramiyAna e emanI rahasyamaya dhyAnasabhAmAM rata rahyA tema ja prakhara samAdhidazAmAM DUbI gayA. e koI rUDhicusta yogI nahotA, kAraNake emaNe kadI koI yogapaddhatine abhyAsa nahoto karyo, tema ja koI gurunI pAse rahIne emanI sucanA pramANe sAdhanAya nahatI karI. je AMtarika mArgane emaNe AdhAra lIdhela te kevaLa AtmasAkSAtkAra karAvanArI keDI jevo hato. emanI aMdara rahIne emanA jIvanane calAvanArI divya preraka paramAtmazaktie ene nirdeza karela. I. sa. 1905mAM e pradezamAM marakI phATI nIkaLI. aruNAcalanA maMdiranA darzane Avele kaI yAtrI AjubAjunA vistAramAM ene phelAvavAmAM banatAM sudhI nimitta bane. ene lIdhe vasati eTalA badhA moTA pramANamAM veravikhera thaI gaI ke vAta nahi. lagabhaga pratyeka vyakti e nAnA nagarane tyAga karIne bhayabhIta banIne vizeSa salAmata gAme athavA zaheramAM bhAgI gaI. lekee choDI dIdhelI e bhUmi eTalI badhI nIrava banI rahI ke vAgha ane cittAo jaMgalanAM saMtAvAnAM sthAnamAMthI bahAra AvIne rastAo para khullI rIte pharavA lAgyA. e jaMgalI janAvara zaheramAM javAnA emanA mArgamAM AvatA e parvatIya sthaLamAM aneka vAra bhaTakI cUkyAM haze, athavA maharSinI guphA AgaLathI vAraMvAra AMTApherA karatAM pasAra thayAM haze, te paNa maharSie guphA Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapara bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI chejamAM choDavAno inakAra karyo, ane pahelAMnI peThe ja zAMta tema ja svastha banIne rahevAnuM cAlu rAkhyuM. e samaya daramiyAna e yuvAna yogInI IcchA viruddha eka ziSya emanI pAse AvIne rahevAnuM cAlu kareluM. enuM mana emanAmAM puSkaLa pramANamAM lAgI javAthI eNe AgrahapUrvaka emanI pAse rahevAnuM ane emanI sevA karavAnuM zarU karyuM. e mANasanuM te have mRtyu thayuM che, paraMtu bIjA ziSyomAM evI daMtakathA vahetI thaI che ke roja rAte guphAmAM eka moTo vAgha Avato ne maharSinA hAtha cATato, ane maharSi paNa badalAmAM e vAghanA zarIra para hAtha pheravIne ene lADa laDAvatA. e emanI AgaLa AkhI rAta besI raheto ane paDhiyuM thatAM emanI vidAya letA. bhAratamAM badhe ja evo khyAla pracalita che ke vAgha, siMha, sApa ane bIjAM jaMgalI janAvaronA bhayathI bharelAM baMgale ne parva temAM rahetA yogIo ne phakIrone, emane paryApta pramANamAM yogInI zaktinI prApti thaI hoya che te, e janAvare aDatAM nathI ke hAni paNa nathI pahoMcADatAM. ramaNa maharSinA saMbaMdhamAM eka bIjI vAta evI saMbhaLAtI ke eka divasa bapore e emanA nivAsasthAnanA sAMkaDA pravezadvAra pAse beThA hatA tyAre paththaronI vaccethI nIkaLela susavATA karato eka moTo sApa emanI AgaLa AvI pahoMcyo. eNe zarIrane UMcuM karIne enI phaNAne phelAvI, chatAM yogIe tyAMthI haThavAne prayAsa na karyo. e baMne jIvo - manuSya ne prANuM - thoDA vakhata sudhI daSTine eka karIne ekamekanI tarapha tAkI rahyA. Akhare sApa taddana najIka hovA chatAM, emane koI paNa prakAranI IjA pahoMcADyA vagara pAcho vaLyo. potAnA AtmAnI UMDAmAM UMDI avasthAmAM makkama rIte ne kAyamane mATe pratiSThita thavAnI sAthe, e abhuta yuvAna puruSanA pavitra ekAMtika jIvanane pahelA tabakako pUre thaye. have emane ekAMtanI eTalI badhI AvazyakatA nahotI rahI, chatAMya emaNe Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 53 guphAmAM rahevAnuM ja cAlu rAkhyuM. tyAM emane thayelI vidvAna ne vikhyAta brAhmaNa paMDita gaNapati zAstrInI mulAkAta, vadhAre sAmAjika kArakirdImAM pravezanArA emanA bAhya jIvanamAM eka judo ja phoTo pADanArI puravAra thaI. e paMDita abhyAsa tathA dhyAna karavA mATe haju hamaNAM ja madiranI bAjumAM rahevA AvelA. saMjogovazAta emaNe sAMbhaLyuM ke parvata para eka khUba ja yuvAna gI vAsa kare che. eTale e kutUhalathI prerAIne emanI zodhamAM nIkaLyA. jayAre e maharSine maLyA tyAre maharSi sUrya tarapha dRSTine sthira karIne jotA hatA. sUrya pazcimI kSitijanI pAchaLa adazya thAya tyAM sudhI keTalAka kalAka sudhI jhaLahaLatA sUraja para daSTine sthira karavAnuM kAma emane mATe rejanuM hatuM. bhAratamAM bapora pachInAM sUryakiraNanA tIkhA prakAzanI kalpanA anubhava vagaranA aMgrejathI bhAgye ja thaI zake. mane yAda Ave che ke eka vakhata meM parvatanI khaDI caDAIne kavakhate caDavAnuM cAlu karyuM tyAre bapore pAchA pharatI vakhate Azraya na maLavAthI bhAre sUryanA dhagadhagatA prakAzamAM herAna thavuM paDeluM. keTalAka vakhata sudhI mane pIdhelA mANasanI peThe cakkara AvavA lAgyAM ane huM lathaDiyAM khAvA mAMDyo. eTale UMcuM mukha ane acaLa AMkha rAkhIne sUryanA tIkhA tApane veThavAnI yuvAna ramaNa dvArA karAtI e sAdhanAnuM mUlyAMkana enA parathI vadhAre sArI rIte karI zakAze. e paMDite hiMdu dharmanAM badhAM ja mukhya pustakane bAra varasa sudhI abhyAsa karele, ane keIka cokkasa Atmika siddhi meLavavAnI IcchAthI prerAIne kaThora tapa kareluM. paraMtu te chatAM emanI mUMjhavaNo tathA zaMkAo nahotI TaLI. emaNe ramaNane prazna pUchyo, ane paMdara miniTa pachI ene je uttara maLyo emAM samAyelA jJAnathI e stabdha banI gayA. emaNe pitAnI AdhyAtmika ane tAtvika samasyAonI rajUAta karatAM bIjA prazno pUchI bhA. A. 2. . 29 Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM joyA. ene pariNAme emane varasAthI parezAna karI rahelI gUcavaNAnA aMta AvyA. ethI e vadhAre Azcaryacakita thaI rahyA. emaNe e yuvAna yeAgIne sASTAMga daMDavat praNAma karIne emanA guru tarIke svIkAra karyAM. veleAra zaheramAM zAstrInuM peAtAnuM anuyAyImaMDaLa hatuM. pAchaLathI emaNe tyAM jaIne e saune jaNAvyuM ke mane eka maharSi maLyA che. paDate ramaNane mahiSa tarIke oLakhAvyA kAraNake e AtmasAkSAtkAranI UMcAmAM UMcI kakSAe paheAMcyA hatA, tathA emanA upadezA eTalA badhA maulika hatA ke paDite evA upadezA pAte vAMcelA kAI paNa pustakamAM nahAtA joyA e vakhatathI suzikSita ne saMskArI leAkAe ramaNane maharSine ilakAba ApyA. chatAM sAmAnya leke tA emanA astitva ne vyaktitvathI sumAhitagAra thayA pachI emane eka daivI puruSa tarIke ja pUjavA lAgyA. parantu potAnI hAjarImAM evI pUjAnI pratyeka patinA maharSaM sakhata rIte virAdha karatA ane evI pUjAnI nA pADatA. emanA meTA bhAganA bhakto tathA e vistAranA leAkA peAtAnI aMdaraaMdara ane mArI sAthe vyaktigata rIte vAtacIta karatI vakhate emane bhagavAna tarIke eLakhAvavAne! Agraha rAkhatA. jotajotAMmAM maharSinuM eka nAnakaDuM ziSyamaMDaLa taiyAra thayuM. emaNe parvatanI TekarI para eka makAna dhAvyuM ane emane enI aMdara peAtAnI sAthe rahevA samajAvyA. vaccevacce emanI mAtA emanI TUMkI mulAkAta lIdhA karatI. emanI pravRtti pratyenA eneA virAdha have zamI gayeA hatA. mRtyune lIdhe enA meTA putra tathA khIjA sagAMvahAlAMnA ene viyeAga thayA tyAre maharSi pAse AvIne eNe peAtAne emanI sAthe rahevA devAnI mAgaNI karI. maharSie hA pADI. tyArathI peAtAnA jIvananAM chellAM cha varase eNe emanI sAthe gALyAM, ane enA peAtAnA putranI sAcI ziSyA banIne jIvana pUruM karyuM. e nAnA AzramamAM karAyelI peAtAnI parANAgatanA badalAmAM eNe rasAInuM kAma karavA mAMDayu Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 455 . e vRddhAnuM mRtyu thayA pachI enI bhasmane parvatanI taLeTImAM dATavAmAM AvI ane e jagAe maharSinA keTalAka bhaktoe eka nAnA maMdiranI racanA karI. e maMdiramAM mAnavajAtine eka mahAna RSinuM dAna denArI e sanmAtAnI smRtimAM covIse kalAka dIvA baLe che, ane nAnakaDI vedI para khAsa cUMTavAmAM AvelAM suvAsita jaI tema ja galagoTAnA DhagalA karIne enA AtmAne arpaNa karavAmAM Ave che. vakhatanA vItavA sAthe e AkhAya pradezamAM maharSinI kIrti pharI vaLI. ene lIdhe maMdiranA darzane janArA yAtrIo ghera pAchAM pharatA pahelAM parvata para jaIne emanA darzana mATe lalacAvA lAgyA. bhaktonI satata vinatine maharSie haju hamaNuM ja mAnya rAkhelI ane emanA tathA emanA ziSyonA nivAsasthAna tarIke parvatanI taLeTImAM bAMdhavAmAM AvelA vizALa navA hAlamAM rahevAnI kRpA karavAnI saMmati ApelI. maharSie kadI bhojana sivAya bIjI koI paNa vastunI mAgaNI nathI karI, ane paisAne vyavahAra karavAnI haMmezAM nA pADI che. bIjI je kAMI vastuo emanI pAse AvI che te bIjAe karelA marajiyAta dabANane lIdhe AvI che. zarUAtanAM varaso daramiyAna jyAre e taddana ekalA rahetA, ane pitAnI Amika zaktionI saMpUrNatA mATe jyAre emaNe emanI AjubAju mauna ane ekAMtikatAnI dubhegha jevI dIvAla taiyAra karelI, tyAre paNa hAthamAM bhikSApAtra laIne guphAmAMthI bahAra nIkaLIne sudhAnI vedanAthI vyAkuLa prANanI zAMti mATe gAmamAM pharIne bhikSA mAgatAM e nahotA acakAyA. eka gharaDI vidhavA strIne emanA para dayA AvavAthI emane e niyamita rIte bhikSA ApavA mAMDI. pAchaLathI e emane guphAe jaIne bhikSA pahoMcADavA lAgI. evI rIte emaNe pitAnA madhyamavarganA gharamukhane je vizvAsapUrvaka tyAga karyo te vizvAsa eTale aMze sAco Tharyo ke emane prerita karanArI paramazakitae Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4pa6 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM emanA AvAsa ane bhojanane prazna ukelI dIdho. tyArathI emane bhAtabhAtanI bheTa ApavAmAM AvI che, paraMtu eka niyamarUpe emaNe emane asvIkAra karyo che. eka divasa rAte lUMTArAnI eka ToLIe helamAM pesIne dhana hAtha karavA mATe tapAsa karI. anAjanI kharIdInI vyavasthA saMbhALanAra mANasa pAsethI emane thoDAka rUpiyA maLyA. e sivAya bIjuM kAMI ja na maLyuM. e nirAzAthI krodhe bharAyelA lUMTArAoe maharSine daMDAthI mAra mAryo. ethI emane soLa paDyA. maharSie emane mAra zAMtithI sahana karyo eTaluM ja nahi, paraMtu tyAMthI jatAM pahelAM emane jamIne javAnI vinati karI. e lekone emaNe thoDuM khAvAnuM ApyuM paNa kharuM. emanA hRdayamAM emane mATe jarA paNa dhikkAra nahoto. emanA dilamAM emanA AdhyAtmika ajJAna mATe mAtra dayAnI lAgaNI ja pedA thaI. emaNe e saune chUTathI nAsI javA dIdhA, paraMtu ekAda varasamAM e bIje ThekANe koIka bIje gune karatAM pakaDAyA, ane e gunAnA upalakSamAM emane kaDaka sajA karavAmAM AvI. - pazcimanA adhikAMza le ke evuM mAnavA prerAze ke maharSinuM jIvana nirarthaka che. paraMtu pAra vinAnI pravRttiothI bharelI ApaNI duniyAmAMthI thoDAka mANase dUra khasI jAya, ane dUra rahIne ApaNe mATe ene kayAsa kADhe, e kadAca ApaNe mATe lAbhakAraka thaI paDaze. dUrathI jonArA ramatane vadhAre sArI rIte joI zake che ane keTalIka vAra ene sAco khyAla meLavI zake che. e paNa sAcuM che ke pitAnI jAtane jItI cUkelA araNyavAsI saMtapuruSa saMjogonA zikAra banIne Amatema bhaTakatA dunyavI mUrkha mANasa karatAM UtaratI keTInA te na ja hoI zake. pratyeka divase e mahApuruSanI mahAnatAnA navAnavA nideze. maLavA mAMDyA. AzramamAM judI judI jAtanA aneka leke AvatAjatA, temAM eka vAra potAnI jAtanI athavA saMjogonI bhayaMkara Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM vyathAthI vyathita thayelA eka atyare hAlamAM lathaDatI cAle AvIne maharSine caraNe mAthuM mUkIne raDatAM raDatAM potAnuM duHkha ThAlavyu: maharSi svAbhAvika rIte ja zAMta ane ekAMtika vRttivALA hAvAthI, kazuM ja nA melyA. eka divasamAM e jeTalA zabdonA uccAra karatA teTalA zabde sahelAIthI gaNI zakAtA. kheAlavAne badale emaNe e pIDita puruSa tarapha daSTine sthira karI. ene pariNAme enuM kraMdana dhIme dhIme ghaTatuM gayu, ane Akhare be kalAka pachI vadhAre svasthatA tathA zakti sAthe e holanI bahAra nIkaLyA. mane evuM zIkhavAsamajavA maLyuM ke khIjAne maharSi A rIte ja madada paheAMcADe che. pIDita AtmAone ArAma ApanArAM zAMta, sthira, anAkramaka paramANuenA pasAradvArA athavA evI alaukika saMkramaNuzaktinA prayAgadvArA vijJAne eka divasa e zaktinA khulAsA karavA paDaze. 457 khIjI vAra kaeNAlejanuM zikSaNa pAmelA eka saMskArI brAhmaNu emanA prazno sAthe AvI paheAMcyA. maharSi zAbdika samarthana karaze ke nahi te vize kAI cAkkasapaNe nahotuM kahI zakatuM, kAraNake aneka vAra e heATha ughADacA vagara ja peAtAnA vicArAnI abhivyakti karatA. paraMtu e divase e vAtacIta karavAnA mijAjamAM hatA, ane dara vakhatanI jema gUDhA thI bharelA emanA mukhamAMthI nIkaLatAM gheADAMka saMkSipta vAkayoe e mulAkAtIne mATe vicArAnAM vividha kSetrA khAlI dIdhAM. eka divasa hAlamAM danArthIe ne bhaktoneA vizALa samUha kheDe hatA tyAre keAIe AvIne samAcAra ApyA ke e nAnakaDA nagaramAM peAtAnI gunAkhAra pravRttio mATe prakhyAta thaI cUkelA eka mANasanuM mRtyu thayuM che. tarata ja enA saMbaMdhI gheADIka carcA cAlavA mAMDI, ane mAnavasvabhAvanI khAsiyata pramANe, judAjudA lAkA enA aparAdhonI yAda karavA lAgyA ane enA cAritryanAM vadhAre bhayaMkara pAsAMne NuvA mAMDavA, e badhA dheAMghATa zamI gayA. ne carcA samApti Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM para pahoMcI tyAre maharSie pahelI ja vAra moDhuM ughADIne kahevA mAMDayuM: hA. paraMtu e mANasa divasamAM be ke traNa vAra snAna karato ane evI rIte ghaNe sApha raheto." eka kheDUta ane enAM kuTuMbIjane tethI vadhAre mAIlanI musApharI karIne maharSinAM darzana mATe AvI pahoMcyA. kheDUta ekadama abhaNa hato, enA rojiMdA kAmamAM rata rahe, ane dhArmika kriyAo tathA pUrvajonA jamAnAthI cAlyA AvatA vahemomAM rasa letA. eNe koInI pAsethI sAMbhaLeluM ke aruNAcala parvatanI taLeTImAM manuSyarUpe bhagavAna vAsa kare che. maharSine traNa vAra sASTAMga daMDavata praNAma karIne e jamIna para zAMtithI besI gayo. ene daDha vizvAsa hato ke e pravAsane pariNAme ene kaIka AzIrvAda maLaze ke enuM nasIba UghaDI jaze. enI patnI bhAre TApUrvaka AvIne enI pAse nIce jamIna para besI gaI. eNe garadanathI paganI ghUMTI sudhI phelAyelo ne kamare dabAvelo jAMbuDI raMgane jharbhe paherelo. ene suMvALo suMdara kezarAzi sugaMdhIdAra telathI maghamaghato hato. e eka suMdara chokarI hatI ane enA jhAMjharanI ghugharI e holamAM pravezI tyAre tAlabaddha rIte vAgavA mAMDelI. eNe e pradezanI prathA pramANe enA aMbeDA para sapheda phUla khaseluM hatuM. e nAnakaDuM kuTuMba bhAgye ja kazuM bolyA vagara maharSinI sAme mITa mAMDIne besI rahyuM. emanI hAjarI mAtrathI ja emanI Atmika zraddhAmAM vadhAro thato hoya, emane lAgaNIjanya sukha maLatuM hoya, ane e badhAthI vadhAre vicitra to e ke emanI mAnyatAomAM emane vizvAsa abhinava banatuM hoya evuM sApha sApha joI zakAyuM. maharSi badhA ja saMpradAyone sarakhA mAnatA, e saune eka mahAna leTettara anubhavanA pratyakSa ane prAmANika AvikArarUpa samajatA, tema ja Izune, kRSNane, ekasarakhuM mAna ApatA. mArI DAbI bAjue paMcotera varasanA eka DosA beThelA. emanA meMmAM nAgaravelanA pAnane DUcA hatA, hAthamAM eka saMskRta Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 459 pustaka hatuM, ane enA moTA akSaro para emanI bhAre pipacAMvALI AMkhe ekatAra banIne pharI rahI hatI. e brAhmaNa hatA ane ghaNuM varaso sudhI madrAsanI bAjumAM sTezanamAstara tarIke kAma karI cUkelA. sATha varasanI vaye, emanI patnInA mRtyu pachI tarata ja e relvenI nekarImAMthI nivRtta thayelA. kudarate ApelA e avasarane lAbha laIne emaNe lAMbA vakhatathI mulatavI rAkhelI bhAvanAonI pUrti karavA mAMDI, pitAne pUrNapaNe prabhAvita karI zake evA upadeza ane vyaktitvavALA mahApuruSanI zodha karavAnI kAmanAthI emaNe cauda varasa sudhI samasta dezanI yAtrA karIne saMte, yogIo ane mahAtmAonI mulAkAta lIdhI. emaNe traNa vakhata bhAratane pravAsa karyo, te paNa evA guru ke mahApuruSa nA maLyA. emanuM vyaktigata dhoraNa dekhItI rIte ja ghaNuM UMcuM hatuM. ame sAthe besIne amArA anubhavonI Apale karI tyAre e emanI niSphaLatAne aphasosa karavA mAMDyA. emane karacalI paDele, khaDabacaDe, prAmANika cahere mane sparzI thaye. e kaI buddhivAdI mANasa nahatA. paraMtu sAdA ane AMtarapreraNuM pramANe cAlanArA hatA. emanA karatAM mArI uMmara ghaNI nAnI hovAthI, e vRddha puruSane theDIka sArI zikhAmaNa ApavAnI meM mArI pharaja mAnI ! enA samarthanarUpe emaNe mane emanA guru banavAnI vismayakAraka vinati karI ! tamArA guru dUra nathI." meM emane jaNAvyuM ane sIdhA ja maharSi pAse laI gayo. mArI sAthe saMmata thatAM ane maharSinA utsAhI ziSya banatAM emane vadhAre vakhata nA lAge. bIjA holamAM cazmAMvALA, rezamI kapaDAM paherelA, samRddhizALI dekhAtA eka bIjA sajajana beThelA hatA. e eka nyAyAdhIza hatA ane vekezanane lAbha laIne maharSinAM darzane AvelA. e eka khAsa ziSya ane moTA prazaMsaka hatA, ane varasamAM ochAmAM ochuM eka vAra te tyAM AvatA ja. e saMskArI, sudharelA, suzikSita sa gRhastha garIba, kamara sudhInAM ughADAM aMgavALA, tela coLelA, vArniza Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM karelA kALA kASTa jevI caLakatI cAmaDIvALA, tAmilonA ToLA sAthe kaI paNa prakAranA bhedabhAva vagara besI rahetA. emane ekaThA karanArI, jAtinAM asahya kSullaka baMdhanone nAza karanArI, ane emanI vaccenI ekatAne jagAvanArI vastu kaI hatI ? e vastu bIjI koI ja nahotI paNa UMDI pratIti hatI ke sAcuM jJAna thAya che tyAre kRtrima bhedabhAvane aMta Ave che. e vastune lIdhe ja jUnA jamAnAnA rAjA ane rAjakumAro dUradUrathI araNyavAsI RSionI salAha levA AvatA hatA. eka yuvatIe sarasa pizAkavALA zizu sAthe helamAM praveza karyo ane maharSine bhAre pUjyabhAvapUrvaka praNAma karyA. e vakhate jIvananA keTalAka jaTila praznonI carcA cAlatI hovAthI e zAMtithI beThI, ane bauddhika vAtacItamAM bhAga levAnuM sAhasa na karyuM. hiMdu strIone mATe vidda nA alaMkArarUpa nathI manAtI, eTale gharagaththu viSaya ne pAkazAstranI sImAnI bahAranuM enuM jJAna ghaNuM ochuM hoya che. chatAM ene kaI sAcesAcI mahAnatAne saMparka thAya che tyAre te mahAnatAne e samajI zake che. sAMja paDatAM holamAM jAhera samUhadhyAnane kAryakrama zarU thatA. enA samayanI sUcanA ApatAM maharSi lagabhaga roja bIjAne khabara paNa na paDe tevI sahaja rIte emanI samAdhidazAmAM praveza karatA. e dazAmAM e bahAranI duniyAmAMthI IdriyonAM dvArane baMdha karI detA. maharSinA zaktisaMcAraka sAMnidhyamAM roja karavAmAM AvatI dhyAnanI sAdhanAne lIdhe mane samajAyuM ke mArA vicArane aMdara kevI rIte vALavA ane kevI rIte vilIna karI devA. emanA Atmika prakAzanA puMjamAMthI nIkaLatA tejasvI kiraNathI aMtarane ajavALyA vinA ke AtmAne prakAzita karyA vinA emanI sAthe satata athavA vAraMvAranA saMparkamAM rahevAnuM azakya hatuM. dhyAnanI e nIrava zAMtinI kSaNemAM mane avAranavAra bhAna thavA mAMDyuM ke mArA manane e emanA pitAnA vAyumaMDaLa tarapha kheMcI rahyA che, ane eve vakhate Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 461 ja mane samajAyuM ke e mahApuruSanA udgAre karatAM emanA maunanuM mahatva kema vadhAre che. emanI svAbhAvika nIrava zAMti ane maunavRtti emanI virATa zakti ke siddhinA pariNAmarUpa hatI. e zakti vakharI vANI ke kaI paNa prakAranI pratyakSa pravRttinA mAdhyama vinA paNa mANasane moTI asara pahoMcADI zakatI hatI. keTalIka kSaNamAM emanA e sAmarthyane anubhava huM eTalA moTA pramANamAM karI zakato ke mane thatuM ke e eka moTAmAM moTI halacala pedA karanAre. Adeza ja cheDe te huM ene tarata ja mAthe caDAvI dauM. paraMtu maharSi pitAnA anuyAyIone gulAma banAvavAmAM ane AjJApAlananA baMdhanamAM bAMdhI rAkhavAmAM nahotA mAnatA. e pratyekane karma karavAnI pUrepUrI svataMtratA pradAna karatA. e bAbatamAM mane bhAratamAM maLelA moTA bhAganA upadezake ane yogIothI e taddana ane khA tathA judA tarI AvatA hatA. mArI prathama mulAkAta daramiyAna emane ApelA aneka maghama uttaromAM emaNe je paddhatine nirdeza karelo te paddhati pramANe meM mAruM dhyAna karavA mAMDayuM. huM mArA svarUpane vicAra karavA lAgyo. hA, mAMsa ane lehIthI bhareluM A zarIra chuM ? bIjA mANasathI mane judo pADatI lAgaNI, vicAro tathA mana huM chuM ? atyAra sudhI e praznonA uttare mANase svAbhAvika rIte tathA koI paNa prakAranA saMzaya vagara hakAramAM ja ApyA che; parantu maharSie e uttarane evA ne evA rUpamAM svIkArI nA levAnI cetavaNI ApelI. chatAM koI jAtane vyavasthita upadeza ApavAnI e nA pADatA. emanA saMdezane niSkarSa A hato: chuM, enI zodha satata rIte karatA rahe. tamArA samasta vyaktitvanuM pRthakkaraNa kare. huM vicAra kyAMthI zarU thAya che te zodhI kADhavAne prayAsa kare. tamArI dhyAnanI sAdhanAmAM Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM lAgyA raho. eka divasa vicAranuM cakra dhImuM paDaze ane adbhuta aMtaH preraNAne AvirbhAva thaze. e aMtaH preraNAne anusare, vicAro baMdha karo, ane enI madadathI Akhare tame beyanI prApti karI leze. huM mArA vicAro sAthe dararoja saMgharSa karato tathA mananA UMDANamAM pravezavAne dhImI gatie prayAsa Adarate. maharSinA sukhada sAnnidhyamAM mArA dhyAnanI ane AtmaciMtananI sAdhanA uttarottara ochA parizramavALI tema ja adhika asarakAraka banatI gaI. mArI utkaTa AkAMkSA tathA mane mArgadarzana maLI rahyuM che evI bhAvanA mArA satata rIte thaI rahelA prayatnone preraNA pADatI rahI. e asAdhAraNa samaya paNa AvI jate jayAre huM spaSTa rIte anubhavI zakata ke maharSinI adaSTa zakti mArI manovRtti para majabUta rIte kAbU jamAvI rahI che. enA pariNAma rUpe mAnavamanane vIMTI vaLelA AtmAnA gupta pradezamAM huM vadhAre UMDo Utarate. dararoja sAMje hola khAlI thaI jato, kemake maharSi, emanA ziSya tathA mulAkAtIo bhojanakhaMDamAM jamavA mATe chUTA paDatA huM AzramanuM bhojana na letA, tathA mAruM potAnuM bhojana taiyAra karavAnI ciMtA paNa na karato. eTale moTe bhAge haoNlamAM eka rahIne emanA pAchA pharavAnI rAha jote. AzramanA bhojananI eka vAnagI mane AkarSaka ane svAdiSTa lAgatI ane te dahIM. mArI ene mATenI rucinI maharSine khabara hovAthI e rasoIyAne kahIne roja rAte ene ekAda pyAle mane mokalI ApatA. emane pAchA AvyA pachI Azare aDadhA kalAke AzramanA sAdhakee ane AzramamAM rahI gayelA mulAkAtIoe cAdare athavA pAtaLI sutarAu kAmaLIo UMTIne helanI pharasabaMdhIvALI jamIna para laMbAvyuM. maharSie pate emanA kocanI pathArI karI. emanA vizvAsu sevake emane zarIre tela lagADIne caMpI karI, ane pachI e sapheda cAdara oDhIne sUI gayA. Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyanA AzramamAM 463 huM hAthamAM phAnasa sAthe helamAMthI bahAra nIkaLIne mArI jhUMpaDI tarapha ekale cAlI nIkaLyA. bagIcAnA kaMpAunDamAM phUle, vRkSo ne choDavAo para asaMkhya AgiyAe UDI rahyA hatA. eka vAra huM reja karatAM bethI traNa kalAka meDe paDyo ane madharAtane samaya pAse hatuM tyAre e ane khAM jaMtuonA alaukika prakAzanuM meM darzana karyuM. mAre AgaLa jatAM jemAMthI pasAra thavuM paDatuM te gIca jhADI tathA tharamAM paNa e avAranavAra eTalA ja moTA pramANamAM jovA maLatAM. aMdhakAramAM cAlatI vakhate vIMchI ke sApa para paga na paDI jAya tenuM paNa dhyAna rAkhavuM paDatuM. kaI kaI vAra te dhyAnane pravAha mArA para eTalA badhA moTA pramANamAM prabhAva jamAvato ke ene rokavAnI zakti ke IcchA mArAmAM na rahetI. ene lIdhe phAnasanA prakAzavALI nAnakaDI keDI para cAlatI vakhate mAre thoDuMka dhyAna ApavuM paDatuM. evI rIte saMbhALapUrvaka cAlIne huM mArI sAdhAraNa jhUMpaDIe AvI pahoMcyo, enuM bhAre, sakhata athavA majabUta bAraNuM baMdha karyuM ane araNyanAM anirachanIya hiMsaka prANIothI bacavA mATe kAca vagaranI bArIo vAsI dIdhI. e pahelAM meM jhADImAMthI pasAra thatA rastAnI eka bAjue UbhelAM tADavRkSonA samUha tarapha chellI najara nAkhI lIdhI. emanI ekamekanI aMdara gUMthAyelI hoya evI, pIMchAMnI yAda ApatI, Toca para rUperI cAMdanInA pravAhe paDI rahyA hatA. Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 bhulAyelA satyanI jhAMkhIo eka divasa bapora pachI eka navA mulAkAtIe holamAM makkama cAle, mobhAdAra pagale praveza karyo ane maharSinA kAcanI tadana pAse potAnI beThaka lIdhI. emanI cAmaDI atizaya kALI hatI. paraMtu ene bAda karatAM emanI mukhAkRti khUba ja saMskArI lAgI. emaNe bolavAno prayatna na karyo, chatAM maharSie emanA svAgatamAM tarata ja smita karyuM. e puruSanA vyaktitvane prabhAva mArA para ghaNo moTo paDayo. e paththaramAM karelA buddha jevA lAgavA mAMDyA. emanA caherA para asAdhAraNa zAMti chavAyelI hatI. Akhare amArI AMkha eka thaI tyAre e mArI tarapha lAMbA vakhata sudhI tAkI rahyA. meM asvastha banatAM mArI daSTi pheravI lIdhI. bapora pachInA samasta samaya daramiyAna e eka zabda paNa na bolyA. bIje divace ekadama aNadhArI rIte mane emane meLApa thayo. mAro nekara rAju zaheramAM thoDI kharIdI karavA gayelo, eTale haoNlamAMthI bahAra nIkaLIne huM cA banAvavA mArA utArA para AvI pahoMcyo. bAraNuM ughADIne uMbarA para paga mUkavA gayo tyAM ja meM joyuM ke jamIna para kazuMke cAlavA mAMDyuM ane mArA pagathI thoDAka IMcane aMtare AvIne UbhuM rahyuM. enI caMcala vAMkI cAla tathA AchA susavATA parathI huM joyA pahelAM ja anumAna karI zakyo ke Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIe. 465 oraDAmAM sApa che. e vakhate mArI taddana najadIka AvI pahoMcelA mRtyumAMthI chUTavAnA vicAre mane eTalo badho bhayabhIta karI mUkyo ke mAre zuM karavuM tenI mane jarAya samaja na paDI. sApanI sAme huM maMtramugdha banIne joI rahyo. chatAM mane ene bhaya tema lAge ja. mArA jJAnataMtuo atizaya asvastha banI gayA. mArA aMtaranA UMDANamAM bhaya tathA gamagInInuM sAmrAjya phelAI gayuM. te paNa e prANInA suMdara AkAravALA mastaka tarapha meM joyA karyuM. enI Akasmika mulAkAtane lIdhe huM khaLabhaLI UDyo. pitAnI phaNAne majabUta garadana para uThAvIne tathA amaMgala AMkhane mArI tarapha sthira karIne e duSTa prANIe mane jovA mAMDayo. Akhare meM mArI vRttine pAchI vALI, ane utAvaLe pAcho khasI gayo. sApanI kareDane toDavA eka daMDe levA huM bahAra javAne vicAra karavA mAMDayo tyAM ja gaI kAlanA pelA navA mulAkAtInI AkRti mArI najare paDI. sAMskAritA ne gauravanI jhalakavALI emanI umadA mukhAkRti joIne mane theDIka zAMti thaI. e mArA raheThANa pAse AvyA, paristhitine dRSTipAta karatAM ja samajI gayA ane kaI paNa prakAranI asvasthatA vinA oraDAmAM pravezavA mAMDyA. meM emane cetavaNI ApI; paraMtu emaNe ene lakSamAM na lIdhI. pharI mAruM mana khaLabhaLI UThayuM. kAraNake emanI pAse kaI hathiyAra nahotuM ane e chatAMya emaNe emanA baMne hAtha sApa tarapha UMcA karelA enI pAtaLI ne lAMbI jIbha enA khulA moDhAmAM pharavA lAgI, paraMtu eNe emanA para AkramaNa karavAno prayAsa na karyo. e vakhate mAro avAja sAMbhaLIne jaLAzayamAM snAna karanArA be mANase jhUMpaDI pAse doDI AvyA. e amArI pAse AvyA te pahelAM te e ajANyA mulAkAtI sApanI taddana pAse jaIne UbhA rahyA, eTale sApe emanI AgaLa enuM mAthuM namAvyuM, tathA emaNe enI pUMchaDI para dhImethI hAtha pheravyo ! Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM khIjA be mANasA AvI paheAMcyA tyAM sudhI sApanA suMdara paraMtu jherI mukhanI bhayaMkara halacala cAlu hatI. paraMtu pachIthI sApe jANe pAtAnI jAtane saMbhALI levA dhAyuM hoya tema, tvarita vAMkI cAle cAlavA mAMDayuM, ane cAra manuSyeAnI AgaLathI jhaDapathI pasAra thaIne, jhUMpaDImAMthI bahAra nIkaLIne, jaMgalanA salAmata AzrayasthAna tarapha prayANa karyuM. * e eka nAnA jherI sApa che.' pAchaLathI AvanAra eka bhAIe udgAra kADhavA : e bhAI nagaranA eka pratiSThita vepArI hatA, ane maharSinA darzananI athavA mArI sAthe vArtAlApa karavAnI 469 IcchAthI avAranavAra AvyA karatA. pelA mahApuruSe je nirbhayatAthI sApanI sAthe kAma lIdheluM e nirbhayatAnA ullekha karIne meM Azcarya vyakta karyu. me... vizeSa spaSTIkaraNa karavAnI vinaMti karI tyAre vepArIe uttara ApyA : * e yAgI rAmaiyA che. e maharSinA sauthI AgaLa vadhelA ziSyAmAMnA eka che. eka asAdhAraNa puruSa ! ' ceAgI rAmaiyAnI sAthe vAtacIta karavAnuM zakaya nahetuM. enuM eka kAraNa e ke emanI mAtRbhASA telugu hatI, ane khIju` kAraNu e hatuM ke peAtAnI sAdhanAnA eka Avazyaka abhyAsakramarUpe e sakhata maunavratanuM pAlana karI rahyA hatA. emanA aMgrejI sAthene saMpa mArA telugu sAthenA saMpa jeTalA ja maryAdita hatA. eTale ke jarA paNa nahotA. mane ema paNa jANavA maLyuM ke e bIjAthI ekadama alaga rahe che, ane eka niyamarUpe AzramamAM AvatAjatA bIjA manuSyAnA samAgamamAM nathI AvatA; dasa varasathI e maharSinA ziSya che; tathA taLAvanI pelI taraphanI bhekhaDanI chAyAmAM emaNe bAMdhelA paththaranA nAnA AzrayasthAnamAM vAsa kare che. amArI vaccenuM aMtara thADA vakhatamAM ja dUra thayuM. pittaLanA ghaDA laIne e jaLAzaye pANI bharavA AvelA tyAre mAre emane Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhI 467 maLavAnuM thayuM. emanI kALI, rahasyamaya paraMtu mAyALu mukhAkRtie mane phrI AkarSita karyAM. mArA khissAmAM kaeNmerA heAvAthI meM emane hAvabhAva karIne emaneA phoTA paDAvavAnI prArthanA karI. emaNe kAI jAtanA virodha na karyAM. phATA paDAvyA pachI e mArI pAchaLa mAre tAre AvyA. tyAM amane mArA bAraNAnI bahAra beThelA ane mArA AgamananI rAha jotA bhUtapUrva sTezanamAstaranA meLApa thayA. ene pariNAme mane jaNAyuM ke e vayevRddha sTezanamAstarane telugu bhASA paranA adhikAra aMgrejI bhASA paranA adhikAra jeTalA ja UMcA che. e amArI vacce dubhASiyA tarIke kAma karavA taiyAra thayA, ane maukhika rIte khAlI batAvavAne badale emaNe penasilathI noMdha karavAnuM svIkAryuM. yAgI rAmaiyA khAsa vAcALa naheAtA. emanI sAthe kAI savAlajavAba kare e emane naheAtuM gamatuM. chatAM emanA saMbaMdhI thADIka vadhAre hakIkatA kaDhAvavAmAM mane saphaLatA maLI. rAmaiyA haju cALIseka varasanA hatA. neleAra jillAmAM e gheADIka jamIna jevI sapatti dharAvatA hatA. emaNe vidhipUrNAMka saMsAratyAga karyo nahAtA tApaNu, emanI saMpattinI vyavasthAnu kAma emanA kuTuMbane seAMpeluM. ethI e yegasAdhanAnI pAchaLa vadhAre vakhata vyatIta karI zakatA hatA. neloramAM emanuM peAtAnu` bhaktamaMDaLa hovA chatAM, dara varase eka vAra emane cheDIne e maharSine maLavA AvatA ane emanI sAthe bethI traNa mahinA pasAra karatA. yuvAnInA divaseAmAM yogavidyA zIkhavanAra gurunI zeAdha karavAnI icchAthI prerAIne emaNe dakSiNa bhAratanI saphara karelI. judAjudA gurue pAsethI sAdhanA zIkhIne emaNe keTalIka asAdhAraNu apavAdarUpa zakti ne siddhionA vikAsa karelo. prANAyAma tathA dhyAnane abhyAsa emaNe sahelAIthI hastagata karyAM. e emanA guruo karatAM paNa AgaLa vadhI gayA, kAraNake emane thayelA anubhavAte e saMtASakAraka rIte na samajAvI zakayA. enA pariNAmarUpe Akhare e Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka68 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM maharSi pAse AvI pahoMcyA. emaNe emane tarata ja sAco khulAso pUre pADyo ane emanA AgaLanA abhyAsamAM madada karI. yogI rAmaiyAe mane jaNAvyuM ke potAnA aMgata nekarane laIne be mahinA mATe pote ahIM rahevA AvyA che, ane pUrvanI prAcIna yogavidyAmAM eka pazcimavAsIne rasa letA joIne emane kharekhara AnaMda thAya che. meM emane eka sacitra aMgrejI mAsika batAvyuM. emaNe enA eka citranI vicitra AlocanA karatAM kahevA mAMDayuM : pazcimanA tamArA DAhyA puruSe emanI pAsenAM enjinathI vadhAre jhaDapI gatithI doDanArAM ejinene banAvavA prayatno karavAnuM choDI deze ane jayAre emanA pitAnA svarUpamAM DokiyuM karaze, tyAre tamArI prajAne vadhAre sAcuM sukha sAMpaDI zakaze. vadhAre vegathI pravAsa karavAmAM madadarUpa thanArI pratyeka vastunI zodha daramiyAna athavA evI zodha pachI tamArI prajA vadhAre saMtoSI bane che evuM tame kahI zake che kharA ?" e chUTA paDyA te pahelAM meM emane pelA sApa vize pUchI joyuM. emaNe smita sAthe bekALajIthI lakhIne uttara ApyA : mane kene bhaya che ? mArA hRdayamAM saghaLA jIvo pratyene. prema laIne koI paNa jAtanA dhikakAra vinA huM enI pAse gayelo." ' ka9pI lIdhuM ke yogInA zabdonI pAchaLa, emanA DAka lAgaNIpradhAna spaSTIkaraNathI samajAya che tenA karatAM kAMIka vizeSa rahasya samAyeluM che, paraMtu vadhAre pUchaparacha karavAnuM mulavatI rAkhIne meM emane jaLAzaya pAsenA emanA ekAMta AzrayasthAna tarapha javA dIdhA. yogI rAmaiyA sAthenI mArI e prathama mulAkAta pachInAM aThavADiyA daramiyAna, huM emane jarA vadhAre sArI rIte oLakhate thaye. mArA nivAsasthAnanI AsapAsanA nAnakaDA medAnamAM, jaLAzayanI bAjumAM, ke emanA pitAnA makAnI bahAra paNa, ame Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhalAyelA satyanI jhAMkhIo 468 avAranavAra maLatA rahyA. emane dRSTikoNamAM kazuMka evuM hatuM je mArA svabhAva sAthe meLa khAtuM hatuM, paraMtu emanI kALI moTI AMkhamAM je zAMti hatI e atyaMta AkarSaka hatI ane emanI pitAnI hatI. amArA baMnenI vacce eka vicitra prakAranI mitratA pedA thaI. eka divasa mArA mAthA para TapalI mArIne mArA hAthane emanA hAthamAM dabAvIne, emaNe mane AzIrvAda Ape tyAre e mitratA parAkASThAe pahoMcI gaI. amArA samasta samAgama daramiyAna, peilA vRddha puruSe mAre mATe jemanuM bhASAMtara kareluM evI telaga bhASAnI penasilathI TapakAvelI theDI neMdho sivAya eka akSara paNa nahoto bolAya. chatAM huM anubhavavA mAMDyo ke mArI ane rAmaiyAnI vacce keIthI kadIya na toDI zakAya evuM kazuMka baMdhAI rahyuM che. jaMgalanA vistAromAM huM emanI sAthe avAranavAra pharavA jatA, ane ekAda be vAra te ame bhArekhama zilAo AgaLathI pasAra thatAM parvatanI taLeTI para caDhavAne zrama kareluM. paraMtu ame tyAM jyAM jatA tyAM emanI AkRti haMmezAM zAMta ne gauravabharI rahetI. ane emanA umadA sahavAsanI prazasti karyA sivAya mArAthI na rahevAtuM. game tema paNa, vadhAre vakhata vIte te pahelAM to mane emanA asAdhAraNa sAmarthyane eka bIje Azcaryajanaka para jovA maLyo. mane eka atizaya kharAba samAcAra Apato patra maLelo. ene artha mane samajAya tyAM sudhI e hato ke mArI Arthika madada para thoDA vakhatamAM e meTo kApa mukAze ke mAre mAruM bhAratamAM rahevAnuM TUMkAvavuM paDaze. maharSinA AzramamAM emanA ziSyadvArA karAtA Atithyane lAbha mane lAMbA vakhata sudhI maLI zake tema hatuM, paraMtu evI sthiti mArA svabhAvanI khAsiyatanI taddana viruddha hatI. ane e AkhIye vastunuM nirAkaraNa mArA pratyenA keTalAka upakArane pariNAme thaI zakyuM. e upakArane badale vALavAnI mArI bhA. A. 2. kho. 30 Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM pharaja che e huM samajI zakyo, ane e badale pazcimamAM jaIne mArI pravRttione prAraMbha karavAthI ja vALI zakAya tema hato. e samAcAra huM je mAnasika ane AdhyAtmika tAlIma laI rahyo hato enI sarvottama kasoTIrUpa hatA, ane mArI zakitasAmagrI eTalI badhI alpa hatI ke e kasoTImAMthI huM bhAre nAmozI sAthe bahAra AvyuM. huM ekadama hAlI UThayo. maharSinI sAthe holane rajane AMtarika saMbaMdha mArAthI na thaI zakyo, ane pariNAme emanI TUMkI mulAkAta pachI huM utAvaLamAM bahAra nIkaLe. divasanA zeSa samaya daramiyAna, huM kAMIka hatAza banIne, ane eka ja phaTakAthI mANasanI badhI yojanAone UlaTasUlaTa karI denArA prArabdhanA kacaDI nAkhanArA paribaLanI sAmene zAMta baLavAkhora thaIne, Amatema rakhaDavA lAgyo. mArA utArA para pAchI pharIne meM mArA thAkalA zarIrane ane ethI paNa vadhAre thAkelA manane kAmaLA para nAkhI dIdhuM. mane eka jAtanuM UMDuM divAsvapna AvyuM hoya evo bhAsa thaye, kAraNake ekAda kSaNa pachI bAraNu para paDatA dhImA Takera sAMbhaLIne huM Ubhe thaIne AgaLa vadhyo. AgaMtukane meM aMdara AvavAnI sUcanA karI. bAraNuM dhImethI UghaDayuM, ane mArA Azcarya vacce rAmaiyAe oraDAmAM praveza karyo. rAmaiyA nIce beThA eTale huM paNa emanI sAme besI gayA. e mArI sAme AturatApUrvaka jovA mAMDyA. emanI AMkhamAM praznArtha ne bhAva hato. huM eka evA puruSa sAthe ekale beTho jemanI bhASA bolavAnuM mAre mATe zakya nahotuM ane je aMgrejIno eka zabda paNa nahotA bolI zakatA. chatAM emane mATe ekadama aparicita evI mArI bhASAmAM emane saMbodhavAnI avanavI lAgaNI mArAmAM pedA thaI. enI pAchaLa evI vicitra dhAraNa samAyelI hatI ke e mArA zabdo nathI samajI zakatA, paraMtu mArA vicAro to samajI zakaze ja ! ene lIdhe, thoDAMka Avezayukta vAkyomAM, Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIo 41 mArA para ekAeka je vipattinAM vAdaLAM varasI cUkelAM tenI tarapha meM temanuM dhyAna doryuM. ane mArA vaktavyamAM parAjayanA hAvabhAva tema ja kaMTALAnA bhAva batAvIne pUraNa pUrI. rAmaiyA zAMtipUrvaka sAMbhaLI rahyA. meM mAruM vaktavya pUruM karyuM eTale emaNe sahAnubhUtipUrvakanuM samarthana karatAM gaMbhIratAthI mAthuM halAvyuM. thoDA vakhata pachI e UbhA thayA ane hAvabhAva tathA saMketo dvArA, mane emanI pAchaLa AvavAnuM AmaMtraNa ApavA lAgyA. ghaTAdAra jaMgalamAMthI AgaLa vadhatAM ame thoDA vakhatamAM moTA medAnI pradezamAM AvI pahoMcyA. tyAM bapora pachInA sUryane. saMpUrNa prakAza amArI upara paDavA mAMDyo. aDadhA kalAka sudhI emanI pAchaLa cAlyA pachI meM eka vaDanA vRkSanI chAyAne Azraya lIdho. e vRkSanI zItaLa chAyA mArA saMtapta zarIrane zAMti ApI rahI. thoDIka vizrAMti pachI ame gIca jaMgalane pAra karatAM bIjA aDadhA kalAka sudhI AgaLa vadhyA. ane rAmaiyAnA paricita rastA ' parathI nIkaLIne A khare eka moTA jaLAzaya pAse AvI pahoMcyA. raMgaberaMgI kamaLothI bharelA pANI AgaLathI cAlatI vakhate amArA paga enA kamaLa, retALa, kinArA para khUMpI gayA. gI eka atizaya nIcA vRkSanI chAyAne pasaMda karIne enI nIce besI gayA. huM paNa retI para emanI bAjumAM ja besI gayo. tADanuM jhADa pitAnuM jhUmakhAMvALuM mAthuM UMcuM karIne lIlI chatrInI peThe amArI upara UbhuM raheluM hatuM. ApaNI caMcala pRthvInA e prazAMta khUNAmAM ame taddana ekalA hatA, kAraNake be mAIla jeTalo phelAyela khulle verAna pradeza AgaLa jatAM pharIthI gIca parvatIya jagala sAthe joDAI jato hato. rAmaiyA paga vALIne tathA ekamekanI upara caDAvIne dhyAnanA pracalita AsanamAM besI gayA. emaNe mane emanI theDI najIka besavAne emanI aMgulithI saMketa karyo. pachI emanI prasanna mukhamudrA Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM sIdhI thai, emanI AMkha pANInI upara sthiratApUrvaka tAkI rahI, ane e thADA ja vakhatamAM dhyAnanI UMDI dazAmAM DUbI gayA. miniTA maMda gatie pasAra thavA lAgI, chatAM rAmaiyA kAI paNa jAtanA halanacalana vagara besI rahyA. emanuM vadana amArI sAmenA jalAzaya jevuM ja zAMta hatuM, ane emanuM zarIra pavanathI` saheja paNa na hAlanArA vRkSanI peThe e prAkRtika pradezane anurUpa acaLa banI rahyuM. aDadho kalAka vItI gayeA tApaNu tADavRkSanI nIce e evA ja anerA, prazAMta, ane AtmAnI UMDI nIravatAthI vIMTaLAIne besI rahyA. emanA vadana para have pahelAM karatAM vadhAre UMDI zAMti dekhAvA mAMDI, ane emanI sakhata AMkha avakAzamAM sthira thaI ke dUranI padegtamALA para, enI mane khabara na paDI. vadhAre vakhata vIte te pahelAM teA, e ekAMta vAtAvaraNanI nIravatA tathA mArA sAthIdAranI Azcarya cakita karanArI zAMti mArAmAM eka jAtanI UMDI AzaMkA jagAvavA mAMDI. dhIredhIre, makkama rIte maiM mada chatAM cAkkasa pramANamAM zAMti, mArA AtmAnI sAthe tANAvANAnI peThe vaNAvA lAgI. pahelAM kadI paNa na prakaTelI vyaktigata pIDA paranA zAMta vijayanI vRtti have mArAmAM sahelAIthI prakaTI UDI, mane zaMkA na rahI ke yAgI rAmaiyA peAtAnI rahasyamaya rIte mane madada karI rahyA che. e UMDAmAM UMDA AtmaciMtanamAM eTalA badhA lIna banI gayA hatA ke emanA zAMta zarIramAMthI ekAda zvAsa nIkaLatA paNa bhAgye ja dekhAteA hateA. emanI e anerI avasthAnI pAchaLa zuM rahasya chupAyelu haze ? emanI aMdarathI AvirbhAva pAmatAM e paropakArI prakAzakiraNAnuM udbhavasthAna kayuM haze ? sAMja paDatAM tApa eche. thayA, ane satapta retI ThaMDI thavA lAgI. pazcimamAM saratA sUryanuM suMdara sAterI kiraNa ceAgInA mukha para paDayuM. ene lIdhe emanuM acaLa zarIra eTalA vakhata pUratuM prakAzamaya pratimA jevuM banI gayu.. mane evA vicAra thavA mAMDayo ke mArA AtmAnI upara je uttarAttara vadhatI jatI zAMtinA tara Mge Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhI vahI rahyA che ane upabhoga huM phrI karI zakIza khA. mArA peAtAnA AtmAnA alaukika UMDANamAM huM jIvavA mAMDayo, eTale dunyavI jIvananA pheraphArA ane avasarAne ceAgya pramANamAM samajI zako. huM AzcaryakAraka spaSTatAthI anubhavI zakayo ke peAtAnA AtmAnA UMDANane AdhAra meLavanAra mANasa ja peAtAnAM saMkaTAnA zAMtipUrvaka sAmaneA karI zake che : mANasane svIkAryuM hAya te| enI surakSA mATe alaukika ane aparivartanazIla paramAtmA taiyAra che, eTale dunyavI AzA-tRSNAnA kSaNabhaMgura sukhane vaLagI rahevAmAM mUrkhatA rahelI che ane nAnI gelIlIyane peAtAnA ziSyAne kaheluM ke AvatI kAlane vicAra na karaze! tenuM kAraNa e hatuM ke eka vadhAre uttama zakti emanA vize vicArI rahI hatI. huM evuM paNa anubhavI zako ke eka vAra mANasa peAtAnA AtmAnI aMdaranA e payagabarI tattvamAM vizvAsa rAkhatA thaI jAya te te A duniyAmAM mAnavajIvananA utthAnapatanamAMthI bhayabhIta thayA vagara ke aTakavyA vinA pasAra thaI zake. ane mane anubhavavA maLyuM ke jIvananuM mULabhUta mUlya kAMka najIkamAM ja rahelu che, tathA enA zAMta sahavAsamAM kAI jAtanI ciMtAe mATe avakAza nathI. evI rIte AdhyAtmika vAtAvaraNa badalAtAM mArA mana paranA bhAre kheAjo dUra thaI gayA. e suMdara anubhavamAM keTale| vakhata vItI gayA tenI paravA me na karI. mane e nathI samajAtuM ke AtmAnI aMdara UtaravAnA alaukika rahasyane ane A lekanI dRSTithI jotAM enA alaga astitvane kAI paNa puruSa saMtASakAraka rIte kevI rIte samajAvI zake. e ujajavaLa dRzya para saMdhyAnA paDadA paDI gayeA. mArA smRtipaTa para kaSAMka evuM UpasI AvyuM ke A bhAgeAmAM rAta dhAryA karatAM ghaNI jaladI paDe che. chatAM paNa mAre enI sAthe kAMI sabadha nahAtA. mArI bAjumAM beThelA e mahApuruSa tyAM ja besIne mane sarvoparI jIbha athavA zAMti tarapha aMdaranI duniyAmAM dArI rahyA hatA eTalu' pUratuM hatuM. 473 Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM Akhare UThavAnA sAMketa karatA heAya tema emaNe mArA hAthane sparzI karyo, tyAre aMdhAruM thaI gayu` hatu`. rAtrinA aMdhakAramAM e ekAMta nirjana pradezamAMthI kAI paNa prakAranI keDI ke prakAza vinA ceAgI rAmaiyAnI ciraparicita buddhithI deAravAIne ame ghara tarapha sak karatAM cAlavA lAgyA. bIjA keAI paNa vakhata daramiyAna e sthaLamAMthI pasAra thatI vakhate mane bIka lAgI heAta, kAraNake jaMgalanA rAtanA anubhavanI avanavI smRti mArA manamAM tAjI hatI. amArI najIka adRSTa jIvaMta rUpAnI duniyA heAya ane pazue Amatema pharyAM karatAM hai!ya evuM lAgavA mAMDayuM. ekAda be miniTa mATe mArA aMtaranI AMkha AgaLa jekInuM citra AvIne UbhuM rahyuM. e kUtarA huM bahAra pharavA nIkaLatA tyAre ane majUlImAM bheAjana kara tyAre ghaNI vAra mArI sAthe rahetA. cittAnA karaDavAthI enI garadana para me cAThAM paDelAM. enA bhAI paNa mane yAda AvyA. e e ja cittAnA hAthamAM jhaDapAyelA ane pachI dekhAyelA ja nahi. sa`jogAvazAt mane paNa evI rIte caLakatI lIlI AMkhavALA, zikAranI zodhamAM nIkaLelA, bhUkhyA cittAnA bheTA thaI jAya, athavA gUMcaLuM vALIne jamIna para paDelA sApa para ajANatAM aMdhakAramAM mArA paga paDI jAya, athavA capalavALA pagane jIvaleNa sapheda vIMchInA spa thAya tA? para`tu e pachI tarata ja yAgI rAmaiyAnI nirbhaya hAjarImAM evA vicAro karavA badala mane zarama lAgI, ane mane vIMTI vaLelA emanA saMrakSaka, zAMta prakAzanuM meM zaraNa lIdhu. paroDhiyuM thatAM prakRtinu je vicitra samUhagIta zarU thayelu tenAthI vadhAre vicitra ne virodhI samUhagIta rAta jarA vadhAre vItI eTale zarU thayu. dUrathI ziyALanA uparAuparI avAja AvavA mAMDayA, ane eka vAra kAI ja galI prANInA ghUrakATane amaMgala paDadheA saMbhaLAyA. amArAM vyaktigata AzrayasthAnAne alaga pADatA jaLAzaya pAse ame AvI paheAMcyA tyAre deDakAnA, gALInA tathA cAmAcIDiyAnA avAjo amAre kAne athaDAyA. 474 Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIe savAre me' sUrya prakAzavALI sRSTimAM mArI AMkha udhADI ane mArA hRdayane enA prakAzamaya sadeza prati khulluM karyuM.. X X X X mArI AjubAjunA suMdara jIvananA thADAka hevAla mArI kalamadrArA ApI zakuM tema chuM, tathA mahiSa sAthenI aneka vAtacIteAnA vizeSa itihAsa paNa rajU karI zakuM tema chuM, paraMtu A vRttAMtanI have pUrNAhuti karuM e ja kharAkhara che. 475 meM ma`inu' najIkathI nirIkSaNa karyu ane emanI aMdara dhIredhIre dUranA bhUtakALanA zizusvarUpanuM darzana karyu. e vakhate Aje gaNAtI seAnAnI khANunI zodhanI kiMmata karatAM Atmika satyanI zeAdhanI kiMmata jarAya ochI naheAtI manAtI. mane uttarIttara vadhAre ne vadhAre khAtarI thatI gaI ke dakSiNa bhAratanA A ekAMta ane aprasiddha khUNAmAM mAre bhAratanA chellA AdhyAtmika mahAmAnavAmAMnA ekanA saMsargamAM AvavAnuM thayuM che. e arvAcIna saMtapuruSanI zAMta AkRti joIne emanA dezanA prAcIna saMtapuruSAnI daMtakathArUpe vahetI AvelI AkRtionI kalpanA huM sahelAIthI karI zakatA. e mahApuruSane sauthI vadhAre AzcaryakAraka aMza haju ajJAta ja hatA evuM sahelAIthI samajI zakAtuM. aMtaHpreraNAthI oLakhI zakAtA, paramajJAnathI bharelA, emanA aMtarAtmAnA tAga meLavavAnu` sau kAIne mATe zakaya naheAtuM. kAI kAI vAra e ekadama alaga heAya evA dekhAtA, teA kAI vAra emanI AMtarika kRpAnA AzIrvAda ApIne mane peAtAnI sAthe peAlAdI baMdhanathI bAMdhI detA. huM emanA rahasyamaya vyaktitvanuM zaraNa letAM tathA emane jevA paNa samajI zako tevA svIkAratAM zIkhyA. eka manuSya tarIke e bahAranA sa`parkonI asarathI alipta hatA tApaNu, emanA svabhAvane jANI lenAra sAdhakA aMtaraMga sAdhanAnA AdhAra laIne emanI sAthe AdhyAtmika sabaMdha bAMdhI zakatA. mane emanA pratye puSkaLa prema thatA, kAraNuMke emanI Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM AjubAju sAcI mahAnatAnuM vAtAvaraNa jovA maLatuM te paNa e evA ja saraLa ane namra rahetA : potAnA dezavAsIonI camatkArapriya prakRtine prabhAvita karavA e koI daivI zaktio tema ja keAI gUDha rahasyamaya jJAnano dAvo nahatA karatA ? ane emanI aMdara potAne mATenI koI paNa jAtanI hakadAvAnI vRttine sarvathA abhAva hovAthI, emanA jIvanakALa daramiyAna emane saMta tarIke prakhyAta karavAnA pratyeka prayatnane e pratIkAra karatA. mane lAgyuM ke maharSi jevA mahApuruSonI hAjarI ApaNe badhA je pradezamAM sahelAIthI na pahoMcI zakIe te AdhyAtmika pradezanA alaukika saMdezane itihAsamAM jIvato ane vaheto rAkhe che. vadhumAM mane evuM paNa lAgyuM ke AvA saMtapuruSa ApaNI pAse kazuMka prakaTa karavA Ave che, ApaNe sAthe kaI dalIla karavA nathI AvatA, e hakIkatano svIkAra karavo joIe. game tema paNa, emanuM vyaktigata valaNa ane emanI vyAvahArika paddhati taddana vaijJAnika hovAthI, emanA upadezoe mane khUba ja prabhAvita karI dIdho. e emanI vacce koI camatkArika zakitane lAvatA nahAtA, tathA koI jAtanA dhArmika aMdha vizvAsanI paNa mAgaNI karatA nahotA. maharSinI AjubAjunA vAtAvaraNanI UMcI AdhyAtmikatAne ane emanA tattvajJAnamAM samAyelI buddhivAdI AtmavicAraNAno pelA maMdiramAM najIvo pADo paDato hato. emanA mukhamAMthI "Izvara" zabda paNa bhAgye ja nIkaLato. je jAdugarI athavA paracAonA pradarzanamAM paDIne keTalAya AzAspada sAdhakanI sAdhanArUpI naukAo bharadariye ja bhAMgI gaI che te jAdugarI athavA paracAonA gherA tema ja carcAspada pANImAM emaNe praveza nathI karyo. e te kevaLa pitAnI jAtanA pRthakakaraNane mArga batAvatA. arvAcIna ke prAcIna siddhAMte ke mAnyatAomAM vizvAsa dharAvavA chatAM ene AdhAra laI zakAto, tathA e mArge AgaLa vadhIne chevaTe svarUpanuM sAcuM jJAna meLavI zakAtuM. Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhI 477 sAcA svarUpane sAkSAtkAra karavA mATenA prayatnarUpe meM AtmavicAranI e paddhatine AdhAra lIdhe. amArI vacce kaI jAtanI vAtacIta na thatI hoya topaNa, mane avAranavAra lAgyA karatuM ke maharSi pitAnA mana dvArA mArA manane kazuMka ApyA karatA hatA. mArA prayatnanI sAthe mArA prayANane samaya najIka AvavA lAgyo. meM AzramamAM rahevAne samaya laMbAvavAnI IcchA karI joI, paraMtu mAruM svAzya bagaDavAthI bhAre AzramamAMthI nIkaLavAne aphara nirNaya karavo paDyo. AzramamAM mane kheMcI lAvavAnI UMDI AMtarika AvazyakatAe mArAmAM je IcchAzakti pedA karelI te thAkelA mAMdA zarIranI ane kaMTALelA mananI phariyAdone phekI devA tathA e garama baMdhiyAra vAtAvaraNamAM mane rAkhavA mATe pUratI hatI. chatAM prakRtine vadhAre vakhata sudhI parAsta nA karI zakAI, ane thoDA ja vakhatamAM mArI zArIrika sthiti bhayaMkara rIte kathaLI paDI. e eka vicitra virodhAbhAsa hato ke mAruM jIvana AdhyAtmika rIte enI unnatinA zikhara para pahoMcavAnI taiyArImAM hatuM, paraMtu zArIrika rIte atyAra sudhI je durdazAe pahoMcyuM hatuM tenA karatAM paNa vadhAre durdazA tarapha sarakatuM jatuM hatuM. maharSi sAthenA mArA saMparkane pariNAme mane thayelA sarvottama anubhavanA thoDA kalAka pahelAM ja mane bhayaMkara dhrujArI chUTavA lAgI tathA kadI na thayo hoya e puSkaLa parasevo thavA mAMDyo. e AvI rahelA tAvanI sAMketika khabara hatI. mArA mananI AMkha AgaLa ramaNa maharSinI beThelI AkRti tejasvI banIne taravA mAMDI. emanI avAranavAra apAyelI sUcanAne anusarIne, e mAnasika AkRti aMdara UtarIne emanA nirAkAra, satya svarUpa ane emanI aMdaranI prakRti athavA AtmAne pahoMcavAne meM prayAsa karyo. mArA Azcarya vacce e prayAsa lagabhaga satvara saphaLa thaye. e AkRti pharI adazya thaI gaI, ane emanA gADha astitvanI ekamAtra anubhUti ja zeSa rahI. Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM mArA AraMbhanA dhyAnanI dazA daramiyAna huM maTe bhAge mAnasika prazno pUchyA karato. te prazno chelle chelle baMdha paDelA. mArI tana, mana ane aMtaranI lAgaNIone meM vAraMvAra ane kramavAra cakAsI joI, paraMtu AmA athavA svarUpanI zodhamAM saMtoSa na maLatAM, Akhare emane tyAga karyo. pachI mArA mananI sabhAnavRttinuM dhyAna enA pitAnA kendra tarapha lagADI joyuM, ane enuM udbhavasthAna jANavAnI koziza karI. have pelI sarvocca kSaNa AvI pahoMcI. e vakhate mane bahAranA padArtho ke viSayamAMthI pAchuM vaLe che. mANasanI paricita duniyAnA paDachAyAno tyAga kare che, ane nIravatAmAM DUbI jAya che. mananI AgaLa eka jAtanI zUnyatAne paDado patharAI jAya che, ane thoDA vakhata sudhI mana zanyatAthI gherAI jAya che. e vakhate sAdhake potAnI ekAgratA akabaMdha rAkhavA mATe bhAre sajAga rahevuM paDe che. paraMtu ApaNA upalaka jIvananA mojazokha tathA pramAdano tyAga karIne manane AtmAbhimukha karIne ekAgra karavAnuM kAma keTaluM badhuM kaparuM che e kSaNanA Agamana pahelAM zarU thatA vicAronA pravAhane vaTAvIne huM e rAte e bhUmikA para jhaDapathI javA lAgyA. mArI aMdaranI duniyAmAM koIka navA ane zaktizALI paribaLe prabaLapaNe kAma karavA mAMDayuM. e paribaLa pitAnI abAdhita gatithI mane AtmAbhimukha karavA lAgyuM. pahelI moTI laDAI lagabhaga eka paNa prahAra vinA thaI, ane enI asvasthatAne sthAne eka prakAranI AnaMdadAyaka sukhamaya rAhatanI lAgaNI pharI vaLI. ethI AgaLanI bhUmikA para pahoMcIne huM buddhithI alaga banIne Ubho rahyo. e eka vicAra hate ene mane khyAla hato. mArI aMta:preraNue mane sAvadhAna karatAM kahyuM ke e to phakta sAdhanA che. huM ekadama alipta rahIne e vicAronuM nirIkSaNa karavA lAge. atyAra sudhI mArI vicAra karavAnI zaktine mane garva hato. paraMtu have mane spaSTa rIte samajAyuM ke huM ene ajJAta kedI Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIo 479 banyo chuM ane mAre enI pakaDamAMthI chUTavuM joIe. buddhithI upara UThIne mArA svarUpano anubhava karavAnI AkAMkSA mArI aMdara ekAeka utpanna thaI. vicAra karatAM paNa vadhAre UMDA sthAnamAM DUbakI mAravAnuM mane mana thayuM. magajanA satata baMdhanamAMthI mukti meLavavAne anubhava kevo haze te jANavAnI mane IcchA thaI. e anubhava mAre pUrepUro dhyAnapUrvaka, sAvadhAna ane jAgrata rahIne karo hato. manathI alaga thaIne UbhA rahevAnuM, mana jANe kaIka bIjAnuM hoya tema samajIne tenA vyApAranuM nirIkSaNa karavAnuM, ane enI aMdara prakaTatA ne vilIna thatA vicArone tapAsavAnuM kAma vicitra lAge tevuM che, paraMtu ethI vadhAre vicitra ane anokhuM kAma te mAnavanA AtmAnA gUDha prazAMta pradezane DhAMkI beThelAM rahasyamaya AvaraNone bhedavAmAM AvI rahyAM che evo aMta:preraNAyukta anubhava karavAnuM che. koI keliMbasanI peThe ajANyA khaMDamAM UtaravAnuM hoya evuM mane lAgavA mAMDayuM. e AkAMkSA para mAro pUrepUro aMkuza athavA kAbU ho topaNa, eNe mArA dilamAM lAgaNIne zAMta udraka pedA karI dIdho. paraMtu vicAronA jugajanA julamamAMthI mukti kevI rIte meLavI zakAya? mane yAda che ke mAre vicArone baLajabarI karIne aTakAvI devAne prayAsa karavo evI sUcanA maharSie kadI paNa nathI ApI. vicArane AdhAra laIne enA uddabhavasthAnane pakaDI pADe. evI salAha emaNe avAranavAra ApI che ane kahyuM che: "sAcuM svarUpa prakaTa thAya te mATe dhyAna dharatA rahe; ene pariNAme tamArA vicAro emanI meLe ja zAMta thaze." eTale, ciMtananA janmasthAnane meM zodhI kADhayuM. evuM mAnIne, mAre ekAgratAne e bhUmikA sudhI laI javAmAM madadarUpa thanArI zaktizALI prakriyAne tyAga karIne, huM taddana niSkriya banI gaye. jo ke sApa pitAnA zikAranuM dhyAna rAkhe ema huM atyaMta sAvadha to rahyo ja. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI gejamAM maharSinA bhaviSyakathananI yathArthatA samajAtAM sudhI e vacagALAnI niSkriya dazA cAlu rahI. vicAronA taraMgo kudaratI rIte ja ochA thavA lAgyA. tarkavitarka athavA ciMtanamananayukta buddhinI prakriyA cheka zUnyAvasthA para pahoMcI gaI. atyAra sudhI na anubhavelI avanavI lAgaNIe mane jakaDI lIdho. mArI tvarita gatie vadhatI jatI aMtaH preraNuM ajJAtamAM maLavA mATe taiyAra thaI tyAre kALane jANe ke cakkara AvavA lAgyAM. mArI kamendrinA samAcAra have na saMbhaLAyA, na anubhavAyA, ke khyAlamAM na rahyA. mane thayuM ke kAI paNa paLe huM badhI vastuonI uparavaTa jaIne, jagatanA rahasyanA kinArA para Ubho rahIza. Akhare evuM thayuM paNa kharuM. mINabattInA baLelA bhAganI jema vicAra ekadama zAMta thayo. buddhi enI sAcI bhUmi para pahoMcI gaI, eTale ke vicAronI aMtarAya vinAnI sabhAnAvasthA kAma karavA lAgI. chellA keTalAka vakhatathI mane zaMkA thatI topaNa maharSi evuM vizvAsapUrvaka kahyA karatA ke mane enAthI paranA udbhavasthAnamAM maLI jAya che tenI mane pratIti thaI. suSupta avasthAnI jema magaja saMpUrNapaNe kAma karatuM aTakI gayuM, chatAM bhAna te cAlu ja rahyuM. huM saMpUrNa zAMta rahyo ane barAbara jANI zakyo ke huM koNa chuM ane zuM thaI rahyuM che. mAruM bhAna mArA alaga vyaktitvanI sAMkaDI sImAone cheDIne upara cAlyuM gayuM, tathA keIka udAtta sarvavyApaka tatva tarapha vaLavA mAMDayuM. svarUpa to haju paNa rahyuM paraMtu e svarUpa prakAzita tema ja parivartita hatuM. kAraNake mArA kSullaka vyaktitva karatAM kAIka vadhAre uttama, gahana ane alaukika vastu mArI sabhAnavRttimAM prakaTa thaI ane mArI sAthe eka banI gaI. e svAnubhavanI sAthe mArAmAM saMpUrNa svataMtratAnI navI AzcaryakAraka bhAvanA pedA thaI; kAraNake vaNakaranA sALayaMtranI peThe vicAra AmathI tema pharyA kare che, ane enA bhayaMkara vegamAMthI chUTavuM e jelamAMthI bahAra nIkaLIne khullI havAmAM AvavA barAbara che. Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIo 485 mane duniyAnA bhAnamAMthI mukti maLI. mane atyAra sudhI Azraya ApanAre duniyAne graha adazya thaye. huM jhaLahaLatA tejanA samudranI vacce AvI paDyo. e prakAza prakRtinI pahelI avasthA athavA jemAMthI sRSTinI utpatti thAya che te Adi sAmagrI che evuM vicAradhArA nahi paraMtu svAnubhavadvArA samajAyuM. e mAnI na zakAya te sajIva banIne akathya anaMta avakAzamAM badhe pharI vaLyA. avakAzamAM racAyelA A rahasyamaya vizvanATakano artha eka camakArA mAtramAM mane samajAI gayo, ane e pachI huM mArA jIvana nanA athavA mArI cetanAnA pahelAMnA kendra para AvI pahoMcyo. huM, no avatAra pAmele huM, parama sukhano svAda pAmyo. meM jJAnAmRtane je hAle pIdho tene pariNAme bhUtakALanI kaDavI smRtio ane bhaviSyanI ciMtAo pUrepUrI maTI gaI. mane eka prakAranI alaukika ajhAdInI tathA avarNanIya parama sukhanI prApti thaI. mAruM aMtara UMDI sahAnubhUtithI bharAIne samasta sRSTine AliMgana ApavA mAMDayuM, kAraNake mane sArI peThe samajAyuM ke saune jANavuM eTale saune kSamA ApavI ema ja nahi paraMtu saunA para prema rAkho. mAruM aMtara AnaMdamAM taraboLa thaIne avanavuM banI gayuM. e pachI mAre je anubhavomAMthI pasAra thavuM paDayuM e anubha eTalA badhA sUkSma ne nAjuka che ke emane kalamanI madadathI rajU karavAnuM kAma saheluM nathI lAgatuM. tAM paNa zIkhavA maLelAM e suMdara satyane pRthvInI bhASAmAM bhAvAnuvAda karuM to mAre e prayatna nirarthaka nahi thAya. eTalA mATe, mAnavamananI pAchaLanI e vaNakheDAyelI, aparicita, vismayakAraka ane vizALa, AtmAnI anAdi duniyAnAM keTalAMka AchAMpAtaLAM saMsmaraNo huM tAjAM karIza. ' (1) mAnava paramAtmAnI sAthe abhinna saMbaMdhathI baMdhAyelA che. e paramAtmAe enuM mAtA karatAM paNa vadhAre mamatAthI paya pAna Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khejamAM karAvIne piSaNa karyuM che. DahApaNanI paLomAM ene enuM jJAna thaI zake che. (2) eka vAra pitAnA bhUtakALanA dUranA divasomAM, mANase UMDI vaphAdArInA sogaMda lIdhA ane alaukika aizvaryathI saMpanna banIne devanI sAthe pharavA mAMDayuM. Aje je duniyA enA para abhimAnI Adeza cheDatI hoya ane e ene tAbe thato hoya topaNa, keTalAka evA paNa che je e sogaMdane nathI bhUlyA. yogya samaye ene enuM smaraNa karAvavAmAM Avaze. (3) mAnavanI aMdara je AtmA che te avinAzI che. e enA satya svarUpane lagabhaga pUrepUro anAdara kare che, paraMtu enA anAdarathI enI mahAnatA ke tejasvitAmAM kazo phera nathI paDato. ene enI kazI asara nathI thatI. mAnava ene bhUlIne IndriyonA viSayamAM DUbI jAya topaNa, e pitAne hAtha phelAvIne ene sparza karaze tyAre ene yAda Avaze ke pote koNa che ane e enA AtmAne oLakhI leze. (4) mAnava potAnA divya svarUpane ane pitAnI divyatAne kheAI beThe che, tethI potAnuM sAcuM mahattva nathI samajate. eTalA mATe e enA AtmAne AdhyAtmika pramANabhUta kendramAM sunizcita ane cokkasa Azraya zodhavAne badale bIjAnA abhiprAyathI doravAI jAya che. AtmadarzI puruSa dunyavI pradezanI majaNa nathI karatA. enI daSTi acaLa ane haMmezA potAnI aMdara maMDAyelI hoya che. ane enuM gahana smita enA AtmajJAnane AbhArI hoya che. (5) potAnI aMdara daSTipAta karIne je mAtra asaMtoSa, nirbaLatA, aMdhakAra ane bhayane anubhava karyA kare che teNe sAzaMka tathA nirAza banIne hoTha na karaDavA. e pitAnA aMtaranA UMDANamAM vadhAre ne vadhAre pramANamAM DokiyuM kare. ema karatAM karatAM hadaya zAMta thaze tyAre zvAsanI prakriyA tathA bIjI sAmAnya nizAnIothI alaga thavAze. e barAbara dhyAnamAM rAkhe, kAraNake emAMthI navajIvana Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIo 487 pAmelA enA uttama vicAre bhaTakatA devadUtonI jema enA mananA uMbarAne oLaMgI jaze. e vicAre ke bhAvanI pAchaLa eka avAja pedA thaze. e avAja enA hadayapradezamAM rahetA, enA pitAnA prAcIna svarUpa jevA, gUDha gupta ane rahasyamaya paramAtmAne haze. (6) pratyeka manuSyanA jIvanamAM devI prakRti navesarathI prakaTa thAya che, paraMtu je manuSya enI tarapha udAsIna rahe che te e prAkaTayA paththaravALI jamInamAM bIja jevuM thaI paDe che. e devI bhAna ane bhAvamAMthI kaI paNa bAkAta nathI rahI zakatuM. manuSya pote ja potAne divyatAnA jJAnamAMthI bAkAta rAkhe che. manuSya jIvananA rahasya ane arthane jANavA mATe uparauparanI zodha karavAne DhoMga kare che, paraMtu vRkSanI lIlI DALI para beThelA pratyeka pakSIne ane pitAnI mAyALa mAtAnA hAthane pakaDanArA pratyeka zizune mATe e keyaDe UkalI gayo hoya che. enI mukhAkRti para ene uttara hoya che. he mAnava, tane janma ApanArI e jIvanazakti tArA dUranA vicAra karatAM paNa vadhAre mahAna ane vadhAre uttama che. tAre mATe ene Azaya atyaMta upakAraka che e vizvAsa rAkha, ane adhakacarI aMta:preraNa daramiyAna tArA aMtarane eNe je sUkSma Adezo saMbhaLAvyA hoya emane anusara. (7) je mANasa mAne che ke pote potAnI avicArI IcachAenI doravaNI pramANe svataMtra rIte jIvaze ane e chatAM ene aMtima pariNAmamAMthI mukti meLavaze, e mANasa pokaLa svapnAM sevI rahyo che ema samajI levuM. potAnA sAthIonI sAme ke pitAnI sAme pApa karanAra mANasa e dvArA pitAnI sajAne ja jAhera kare che. bIjAnI dRSTithI e potAnAM pApa chupAve te bhale, paraMtu denI sarvavyApaka ane sarvadarzI AMkhathI e emane nahi chupAvI zake. duniyA para haju paNa cokkasa rIte nyAyanuM rAjaya cAlI rahyuM che, chatAM enI prakriyAo moTe bhAge adaSTa rIte cAlatI heya che, ane e rAjya haMmezAM paththaranI bAMdhelI nyAyanI adA Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI kheAjamAM latAmAM nathI dekhAtuM. A duniyAnI kAyadesaranI sajAe bhAgavavAmAMthI je chUTI jAya che te devAe nakkI karelI nyAyI sajAne bhAgavavAmAMthI kadI paNa nathI chUTI zakatA. pazcAttApa vagaranI kaThora daDanI devInuM jokhama emane mAthe Dagale ne pagale laTakatuM rahe che. 484 (8) zoka te saMtApanA duHkhadAyaka sAgaramAM je sapaDAI cUkayA che, athavA AMsunA dhummasa sAthe jemaNe aneka adhakAramaya varase sudhI saphara karI che, te jIvanadvArA mUka rIte pradAna karAtA satyane grahaNa karavA bIjA karatAM kAMIka jaladI taiyAra thaI zakaze. e kAI bIjo anubhava nahi karI zake tApaNa, prArabdhanI karuNa kSaNabhaMguratAnA anubhava teA karI zakaze. sukhanA divaseAthI je bhrAMta banI ke chakI nahi jAya te duHkhanA divaseAthI vadhArepaDatA nahi Dare. evuM eke jIvana nathI je sukha ane duHkhanA tANAvANAthI na banyuM hoya. eTale kAI paNa mANasane abhimAnI ane dharmAcAya jevuM jaDa banIne jIvavAnuM na pAlave. evI rIte jIvanAra ke cAlanAra bhayaMkara jokhameAthI bharelA pherA pharyA kare che. aneka varasAnI mahenatathI je meLavyuM hoya tene gheADA ja divaseAmAM sApha karanArA adRSTa devAnI AgaLa mANase namratAnA ja ekamAtra ucita acaLA dhAraNa karavA joIe. badhI ja vastuonu bhAgyacakra pharyAM kare che, ane vicAra vagaranA nirIkSakane ja e hakIkatanI khabara nathI hotI. vizvamAM paNa evuM joI rAkAya che ke sUryathI dUranA grahanI pAchaLa sUryanI najIkanA khIjo graha heAya ja che. evI rIte mANusanA jIvana ane bhAgyamAM paNa sapattinI bharatInI pAchaLa ApattinA ATa Ave ja che. ArAgya eka kSullaka atithi hAI zake, ane prema pharIthI bhaTakavA ke khIjAnI pAse javA mATe paNu AvI zake, paraMtu vedanAnI lAMkhI rAtanA aMta Ave che tyAre navA maLelA ajJAnanu parADhiyuM jhAMkhu jhAMkhu prakAzI UThe che. e badhI vastuenA chellA paTTA pATha e che ke mANasa jANe ke na jANe athavA zodhe ke na zodho, teApaNu eNe peAtAnI aMdara rahelA e sanAtana Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIe 485 paramAtmatatvane Azraya levo joIe. e paramAtmA ene mATe pahelAM hatA tevA ja eka mAtra AzvAsanarUpa banavA joIe. evuM nahi thAya te nirAzA ne saMkaTo avAranavAra enA jIvanamAM pedA thaIne ene emanI tarapha dhakelI deze. nirAzA ne saMkaTorUpI be mahAna zikSake vagaranA jIvanavALo bhAgyazALI mANasa kaI ja nathI. (9) mANasa jyAre udAtta banaze ane udAttatAthI AvRtta thaze tyAre ja salAmatI, surakSA ne nirbhayatAno anubhava karI zakaze. e Atmika prakAzathI aprakAzita rahevA Agraha rAkhaze tyAM sudhI enI uttamamAM uttama zodho paNa ene mATe kharAbamAM kharAba vidane banI jaze, ane padArthonA bhautika rUparaMga tarapha kheMcanArI pratyeka vastu ene mATe gAMTha banIne ene bAMdhI deze. e gAMThane eNe Akhare teDavI paDaze. kAraNake e enA purAtana mULabhUta svarUpa sAthe avibhaktarUpe baMdhAyelo che, enI aMdaranI Atmika divyatAne saMsarga sadA mANI rahyo che, ane ene toDI nathI zakavAne. e hakIkata yAda rAkhIne e pitAnI jAtane, pitAnI laukika ciMtAone ane aMgata upAdhione AtmAnA hAthamAM soMpI de ane AtmAnI suMdara chatrachAyAmAM zAMti le te e ene apanAvaze ne zAMti Apaze. je e kRpApAtra banIne zAMtipUrvaka jIvavA mAgato heya ane nirbhaya banIne gauravapUrvaka maravA cAhata hoya to evuM karyA vagara nahi cAle. (10) jeNe pitAnA sAcA svarUpanuM athavA AtmAnuM eka vAra darzana karyuM che te pharI vAra bIjAne kadI paNa nahi dhikkAre. dhikkAra karatAM vadhAre meTuM bIjuM koI pApa nathI, jene pariNAme lohInA choTA uDADavAnuM anivArya bane che te jamInanA vArasAthI kharAba bIje keI zaka nathI, ane je kare che te bhegave che enA karatAM vadhAre cekasa bIjuM kaI pariNAma nathI. IzvaranI dRSTithI keAI dUra nathI rahI zakatuM. e Izvara mANasanAM bhayaMkara karmonA adaSTa bhA. A. 2. khe. 31 Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamA zAMta sAkSI banIne besI rahe che. emanI AjubAju duHkhamAM DUbelI duniyA vilApa kare che, to paNa sanAtana zAMti saunI pratIkSA karatI taddana najIkamAM ja paDI rahI che. zekathI saMtapta thayelA ne zaMkAothI chinnavichinna banelA kaMTALelA mANase jIvananA aMdhArA patha parathI Thokara khAtAM ne phAMphAM mAratAM AgaLa vadhe che; topaNa emanI AgaLa parama prakAza patharAyeluM che. mANasa jyAre bIjA mANasanA mukhane divasanA sAmAnya prakAzanI madadathI ja nahi jue paraMtu emanI aMdara rahelI devI zakyatAone vicAra karIne jovA mAMDaze, ane emanA hRdayamAM mANase jene Izvara tarIke oLakhe che te paramatattvane vAsa che ema mAnIne jarUrI pUjyabhAvathI jovAnI kaLA zIkhaze, tyAre duniyAmAMthI dhikkArane aMta Avaze. (11) kudaratamAM je je kharekhara bhavya che ane kaLAomAM je preraka tathA suMdara che te mANasane enA pitAnA svarUpanuM smaraNa karAve che. dharmAcAryane jyAM saphaLatA nathI maLI tyAM prakAzaprApta kaLAkAra saphaLa thAya che. e enA bhulAyelA saMdezane pakaDI le che ane nirAza manuSyane mATe AtmAnI preraNAone vahetI kare che. jyAre jyAre saMsAra pratye kaMTALo Ave tyAre zAzvata jIvanane AnaMda ApanAra saundaryanA upabhoganI virala kSaNone yAda karIne mANase potAnI aMdaranA AtmAnA devamaMdirane zodhI kADhavuM joIe. e maMdiramAM eNe thoDI zAMti, zaktinA Avega ane jhAMkhA prakAzanI prApti mATe viharavuM joIe, ane zraddhA rAkhavI joIe ke je kSaNe pitAnA sAcA svarUpane saMsparza thaze te ja kSaNe ene anaMta AdhAra tathA saMpUrNa vaLatara maLI raheze. vidvAne vidyAmaMdiranI dIvAla AgaLa khaDakelAM Adhunika pustaka ane prAcIna hastapratonA DhagalAomAM chachuMdaronI peThe pharyA kare topaNu, "manuSyane AtmA. alaukika che" ethI vadhAre UMDA rahasyane hastagata nahi karI zake, tathA e sarvottama satya karatAM vadhAre UMcA satyane sAkSAtkAra paNa emane nahi thAya. manuSyanI laukika AzA tRSNAo vakhatanA vItavA Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIo 487 sAthe maMda paDatI jaze, ane amara jIvananI, pUrNa premanI tema ja zAzvata cokkasa sukhanI AzA Akhare thoDIghaNI paNa pUrI thaze. kAraNake evA aTaLa avasthaMbhAvI bhAgya tarapha payagaMbaroe saMketa karela che. mahApuruSoe mAnavanA bhaviSya vize evA ugAre prakaTa karyA che. (12) duniyA enA sarvottama vicAro mATe prAcIna payagaMbare tarapha mITa mAMDe che ane enA suMdara nItizAstrane mATe vItI gayelA yugonI khuzAmata kare che. paraMtu mANasa jyAre pitAnA alaukika AtmAno sAkSAtkAra kare che, athavA pitAnA suMdara svarUpane oLakhI le che tyAre AnaMdamAM DUbI jAya che. vicAra ane lAgaNImAM je kAMI egya hoya che te badhuM ja enI AgaLa vagara mAgye hAjara thAya che. enA manamaMdiranI zAMtimAM emanI prajAne enA alaukika uddabhavasthAnanuM smaraNa karAvanAra hibrU ane ArAma RSione dekhAtAM tevAM pavitra darzane dekhAyA kare che. AtmAnA e ja aruNodayane pariNAme buddha nirvANa zuM che te samajI zakyA tathA manuSyone samajAvI zakyA. ane e samajaNane pariNAme je sarvadezIya prema pedA thAya che ethI prerAIne merI megaDAlIna enA barabAda karelA jIvanane yAda karIne IzunAM caraNomAM AkraMda karI UThI hatI. (13) vakhatanA vItavA sAthe A prAcIna satyane ApaNuM jAti enA AraMbhakALathI ja bhUlI gaI che to paNa, emanI bhavyatAne kadI paNa sarvanAza nahi thAya ke ene kabaramAM dATI nahi zakAya. evI koI paNa prajA atyAra sudhI nathI thaI jene mAnavamAtrane mATe khullA uttama Atmika jIvanane saMdeza na maLyo hoya. e saMdezane svIkAravA mATe je taiyAra hoya te e satyone potAnI buddhinI madadathI samajI le ane Akhare potAnA vicAromAM kaIka upagrahamAMnA tArAonI peThe TamakatA kare eTaluM ja pUratuM nathI. emane eNe aMtaramAM utAravAM joIze ane emanAmAMthI preraNuM Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM meLavIne vadhAre uttama ane divya karmo tarapha vaLavuM raheze. eTale ke emane AcAramAM anuvAda karavo paDaze. keIka pratIkAra na karI zakAya evI zaktie baLajabarI karIne mane A dunyavI pradezamAM pAche A . maMda gatithI kamekrame jAgRti AvatAM mane mArI AjubAjunA vAtAvaraNanuM bhAna thayuM. meM joyuM ke huM haju maharSinA helamAM ja beThe chuM. ane e hAla lagabhaga khAlI cheArI dRSTi AzramanA ghaDiyALa para paDI ane meM jANyuM ke AzramavAsIo sAMjanA bhojana mATe bhejanakhaMDamAM gayA hovA joIe. eTalAmAM to mArI DAbI bAjue keIka che evo mane bhAsa tha. e pelA paMcotera varasanA nivRtta sTezanamAstara hatA. mArA para mamatAbharI daSTi DhALIne e jamIna para mArI taddana pAse ja beThA hatA. tame lagabhaga be kalAka lagI bhAvAveza athavA samAdhimAM hatA." emaNe mane kahI batAvyuM. e mArA sukhamAM sahabhAgI thatA hoya tema, emanA karacalIvALA ane purANI ciMtAonI chAyAthI bharelA caherA para smita pharI vaLyuM, ' kazoka pratyuttara ApavAno prayAsa karyo, paraMtu mArA Azcarya vacce mane jaNAyuM ke mArI bolavAnI zakita jatI rahI che. paMdareka miniTa pachI e zakita pAchI maLI. e daramiyAna pelA vRddha puruSe potAnI vAtanA anusaMdhAnamAM AgaLa kahyuM: maharSi badhAya vakhata daramiyAna tamAruM bArIkAIthI nirIkSaNa karI rahelA. huM mAnuM chuM ke emanA vicArIe tamane daravaNa ApI." maharSi holamAM pAchA AvyA tyAre rAtanI chevaTanI vidAya pahelAMnA thoDA vakhata mATe emanI pAchaLa AvanArA pita pitAnI jagA para besI gayA. maharSie keca para besIne palAMThI vALI, ane jamaNI sAthaLa para keNI mUkIne potAne hAthe haDapacI nIce TekavI rAkhe, tathA gAla para be AMgaLIe rAkhI. amArI Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhulAyelA satyanI jhAMkhIe AMkha vaccenA avakAzane bhedIne eka thaI, ane e mArI tarapha AturatApUrvaka joI rahyA. rAja rAtanA niyama pramANe nAkare haeNAlanA dIvAnI vATa nAnI karI tyAre maharSinI zItaLa AMkhamAM pharI eka vAra adbhuta prakAza joIne huM stabdha banI gayA. a aMdhakAramAM TamakatA khe tArakA peThe e prakAzI UThI. mane e vakhate yAda Avyu` ke bhAratanA RSionA A chellA vaMzaja jevA mahApuruSanI AMkha jevI lAkSaNika AMkha meM bIje kAMya paNa nathI joI. mAnavanI AMkhamAM ddivya zaktinuM jeTalu paNa pratibiMba paDI zake teTaluM pratibiMba maharSinI AMkhamAM kharekhara paDatuM hatuM. e acaLa AMkhanu` meM nirIkSaNa karavA mAMDayuM tyAre atyaMta suvAsita dhUpanA komaLa geATA upara caDavA lAgyA. evI adbhuta rIte cALIsa miniTa pasAra thaI gaI, paraMtu te daramiyAna amArA baMnemAMthI kAIe koIne kazuM nA kahyuM. zabdonI AvazyakatA hatI ja kAM ? ame have emanA sivAya paNa ekamekane vadhAre sArI rIte samajatA hatA, kAraNake e UMDI zAMtimAM amArAM mana sarasa saMvAda sAdhavA lAgyAM, ane AMkhathI karAtA e vicArasaMkramaNudvArA mane vaNukhAlAyelA sApha sa Mdeza maLavA mAMDayo. mahinA jIvanane mATenA dRSTibiMdunI AzcaryakAraka ane avismaraNIya jhalaka have mane prApta thaI heAvAthI, mAruM peAtAnuM AMtarika jIvana emanA jIvana sAthe ekAkAra thavA lAgyuM. 489 X x X e pachInA bIjA be divasa daramiyAna hu tAvanI sAme jhajhUmyA ane ene maTADavAmAM saphaLa thayA. pelA vRddha puruSa khapeAra pachI mAre tAre AvI pahoMcyA. * amArI sAthenA tamAro nivAsa have pUrA thatA jAya che.' emaNe sakheda kahevA mAMDayuM: ' paraMtu eka divasa tame amArI pAse jarUra pAchA pharazeA ? ' x Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA AdhyAtmika rahasyanI khojamAM jarUra pAchA pharIza !" meM vizvAsapUrvaka udgAra kADhayA. e mArI pAsethI vidAya thayA tyAre bAraNuM AgaLa UbhA. rahIne meM e pradezanA leke jene pavitra lAla parvata athavA aruNAcalanA nAmathI oLakhe che tenA tarapha jovA mAMDayuM. e parvata mArA AkhAya astitvanI rasamaya pArzvabhUmi banI rahyo hate. khAtAM, cAlatAM, vAta karatAM, ke dhyAna dharatAM athavA bIjuM kaI paNa kAma karatAM, mArI AMkha UMcI karato ke tarata ja khulI jagAmAM rahyuM rahyuM ke makAnanI bArImAMthI ene anere, sapATa zikharavALa, AkAra mane dekhAyA karato. e sthaLamAM enAthI chuTakAro meLavavAnuM zakya nahotuM, e to sAcuM ja, paraMtu eNe lagADelI vicitra mohinImAMthI chUTavAnuM to ethIya vadhAre azakaryuM hatuM. e abhuta, ekAMta parvatazikhare mane mugdha karyo che e vicAratAM mane navAI lAgavA mAMDI. tyAMnA lekomAM evI paraMparAgata kathA pracalita hatI ke aruNAcala parvata taddana pilo che ane enI aMdaranA bhAgamAM sAmAnya lekenI dRSTithI na joI zakAya evA keTalAka lokottara mahApuruSo vAsa kare che, paraMtu e AkhIya vAtane meM chokaravAdI daMtakathAnI jema uvekhI kADhelI. ane e chatAM e ekAMta parvatamALAe, meM enA karatAM anekagaNI vadhAre AkarSaka parvatamALAo joI hovA chatAM, mane pitAnA prabaLa premabaMdhanamAM bAMdhI dIdhA. kudaratane e khaDabacaDo bhUmibhAga lAla ITonA samUha jevI zilAenA avyavasthita bhaMDArathI bharapUra hato ane sUryanA prakAzamAM jhAMkhA agninI peThe prakAzyA karato. enA prakhara vyakitatvane pratyakSa ane joradAra prabhAva paDyA vinA rahe te nahoto. sAMja paDatAM meM maharSi sivAya bIjA badhAnI vidAya laI lIdhI. mane zAMti tathA saMtoSane anubhava thavA lAgyo. kAraNake Atmika nizcitatA mATenA mArA yuddhamAM meM vijaya meLavela. ane e vijaya aMdhavizvAsanA vamaLamAM phasAyA vinA tathA mArA mAnItA buddhivAdane bhega ApyA vinA meLavele. chatAM, DAka vakhata pachI Page #474 -------------------------------------------------------------------------- _