________________
અરુણાચલની તળેટીમાં
૨૨૭
આશ્ચર્યકારક હતી. શું એ બારીમાંથી આકાશમાંથી વિલીન થતા ...”ના છેલ્લા કિરણને જોઈ રહ્યા છે, કે પછી કાઈક સ્વપ્ન જેવી સૂમતામાં ડૂબી જઈને આ જડ જગતનું કશું જોઈ જ નથી રહ્યા ?
છાપરાની લાકડાની ચિરાડામાં અગરબત્તીમાંથી પેદા થતું રાજનું વાદળ ફરી રહ્યું હતું. સ્થિરતાપૂર્વક ખેસીને મેં મહિષઁ પર મારી દૃષ્ટિ સ્થિર કરવાના પ્રયાસ કર્યો, પણ થાડાક વખતમાં જ આંખ બંધ કરવાની મને ઇચ્છા થઈ આવી. થાડા વખત પછી સંતપુરુષની સંનિધિમાં મારી અંદર વધારે ઊંડાણથી પ્રવેશ કરતી અસ્પષ્ટ શાંતિની અસર નીચે આવી જઈ હું અનિદ્રામાં પડી ગયા. આખરે મારી અભાન દશામાંથી મા થયા અને હું એક અજબ જેવું સ્વપ્ન જોવા માંડયો.
જાણે કે હું પાંચ વરસના નાના બાળક બની ગયા. અરુણાચલ પર્વતની ઉપર જતી અને આજુબાજુથી પસાર થતી કાચી સડક પર ઊભા રહીને મેં મહર્ષિનેા હાથ પકડયો. પરંતુ મારી બાજુમાં ઊભેલા મહિષૅ રાક્ષસ જેવા કદના બની ગયા. એમની આકૃતિ ઘણી ઊંચી બની ગઈ. એ મને આશ્રમથી દૂર લઈ જવા માંડયા, અને રાત્રીના ગાઢ અંધકારની વચ્ચે રસ્તા બતાવીને આગળ લઈ ગયા. એ રસ્તે અમે બંને એક સાથે ધીમેધીમે ચાલવા માંડચા. થોડા વખત પછી ચંદ્ર તથા તારાએ અમારી આજુબાજુ પાતાના ઝાંખા પ્રકાશ પાથરવા માંડવ્યા. પથ્થરવાળી જમીનની ફ્ાામાંથી અને અસ્થિર રીતે ટકી રહેલા રાક્ષસી ખડžાની વચ્ચેથી, મે' જોયું કે મહિષ મને સંભાળપૂર્વક આગળ લઈ જાય છે. ટેકરી ચઢાવવાળી હતી અને અમે એના પર ધીમેથી ચડી રહ્યા હતા. પથ્થો કે ખડના વચ્ચેની સાંકડી જગ્યામાં અથવા નીચાં વૃક્ષાની ઘટામાં નાની મહૂલી તથા ગુફા દેખાવા માંડી. અમે ત્યાંથી પસાર થયા ત્યારે એમાં રહેનારા એમને સત્કારવા બહાર આવ્યા. તારાના તેજમાં એમનાં સ્વરૂપે પ્રેતને મળતાં આવતાં છતાં, મને એળખતાં વાર ન લાગી કે એ બધા જુદાજુદા યાગીએ છે. અમે એમને
