Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ lasukha zrI siddha-hemazabdAnuzAsanala...ghu... vR.. ttiH tRtiyo vibhAgaH
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaH zrIjinazAsanAya zrIsiddhahema-zabdAnuzAsanasya laghuvRttiH [SaTsahasrItyaparAbhidhA] . (tRtIyo vibhAgaH) [SaSTha-saptamAdhyAyau ] -: prakAzaka :- zrI sudhArA khAtA jaina peDhI mahesANA ra ni. saM. 2507 // parivardhita vi. saM. 2030 pratayaH 1000 // saMskaraNaM / siddhahema saM.844 vyAkaraNaM hi bhASAzuddhiprayojakaM, gurunizrayA vyAkaraNaparijJAnena dvitIyamahAvratasaMzuddhiH
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ dieo // pustaka-prAptisthAnamsudhArA khAtA jaina peDhI AjhAda coka mahesANA 384001 - - - - - - - - vyAkaraNAdhyetaNAM sevAyAm1. pratidinaM mUlapATha-ghoSaNaM tatparAvartanaM ca niyamazaH / 0 sUtrAdhAreNAnuvRttigamanapUrva saMgatArtha-yojanA / * prayogAnAM sUtraprayogapUrvakaM saadhnikaaH| * TIkA-vRtti-avacUri gurjarAnuvAda-pustakAn viSavat parityajya gurunizrayohApohabalena sUtrArthavyAkhyA sNgtiprytnH| 0 jJAnAcAramaryAdA-parirakSaNam / 0 vyAkaraNAdhyayana-vyAjena sAmAcArIbhaGgo na hi karaNIya iti zAstrAjJApAlanam / --- - - - - - One - AnmugamManda - mudrakakAntilAla DAhyAbhAI paTela maMgala mudraNAlaya ratanapoLa ahamadAbAda
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ cheprakAzaka taraphathI Namo voyarAgANaM / zrI deva-gurukRpAe caturvidha zrIsaMghanA karakamalemAM AgamAbhyAsanA pAyArUpa zabdajJAnanA pradhAna-sAdhanarUpa zrI siddhahemalagvRtti-vyAkaraNanA viziSTa adhyayana egya bAlagya zailivALA prakAzanane A trIjo bhAga raju karatAM khUba harSa anubhavIe chIe. amArI jANakArI pramANe vartamAna zramaNa saMsthAmAM pAchalA 50/60 varSomAM zrI siddhAntacaMdrikA ane siddhAMta-kaumudInA vadhu pracAra chatAM pAchalAM 30/40 varSomAM kalikAlasarvajJa pU. A. zrI hemacaMdrAcArya ma. zrInI prauDha pratibhAthI atyaMta sulabha-zailithI vyutpattijJAna karAvanAra zrIsiddhahemazabdAnuzAsana vyAkaraNanA paThana-pAThanane pracAra vadhu thavA pAmyuM che, te eka AnaMdanI vAta che. AnA adhyayananA pracArane anulakSI pU. AcArya bhagavaMte, pU. muni bhagavaMte ane keTalIka prakAzaka saMsthAoe zrasiddhahema zabdAnuzAsana
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ nI sarvasulabha adhyayane pagI laghuvRttinAM pustake vividha rIte judA kadamAM prakAzita paNa kya. paNa AjathI daza varSa pUrve saMpAdaka pU. upAdhyAya zrI dharmasAgarajI ma.nA ziSya pU.paM zrI abhayasAgarajI ma.sA.ne pitAnA navadIkSita 6-7 bAlamunione laghuvRtti bhaNAvavA mATe gyA pustakanI khAmI khUba agavaDa rUpa banI. prayatna karatAM amuka pustako bhaNavA-bhaNAvavA maLyAM, paNa alapamativALA kALAnusArI prajJAnA avasarSaNa sAthe grAhakazakti-bedhazaktinI viSamatAvALA munione gokhaNa-vidyArUpa gaNAtA vyAkaraNane dekhavA mATe padaccheda AdinI suvyavasthAnI khAmIthI anubhavavI paDatI muzkelIonA kAraNe vyavasthita mudraNa paddhativALA laghuvRtti jevA pustakanI jarUrIyAta jaNAtI. tethI nAnA kadanI, jethI vihAramAM upADavAnI sulabhatA he, gokhavA ke artha samajavAmAM sugamatA rahe te rItanI saMpAdana-paddhatie laghuvRtti chapAvavAnuM vi. saM. 2025 mAM vicAryuM, pariNAme te prakAzananuM kAma saMpUrNapaNe karavAnI bhAvanA amadAvAdanA hoTha zrI manubhAI jesaMgabhAI
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeradalAle (hAITa hAusa sAme traNabattI prItamanagarane DhALa) vyakta karela. te mujaba temaNe pitAnA pitAjInA nAmathI cAlatA TrasTa mAraphata prathama-bhAganuM prakAzana paNa karyuM. Taca nA jati mujaba Akasmika rIte teonA kAladharma thavAthI bIjA bhAganuM prakAzana rAjakoTa jaina zrI saMgha tarasthI thayuM, have A trIjA bhAganA prakAzanane lAbha pU. mahArAja zrInI sUcanAthI amone maLe che. A trIjA bhAgamAM AThame adhyAya paNa levA bhAvanA hatI. paNa lAMbA gALAthI cAlatA trIjA bhAganA pharmA bagaDI na jAya tethI turta prakAzana karI devAnI daSTie AThamA adhyAyane bAkI rAkhI saMskRta-bhASAnA vyavasthitajJAna mATe upayogI A prakAzanane zrI saMghanI sevAmAM sAdara rajI karela che. A prakAzanamAM prakAzana aMgenI saghaLI javAbadArI umaMgathI uThAvanAra zrI bAbulAla kezavalAla zAha (11 nagarazeTha mArkeTa, ratana piLa amadAvAda) tathA mupharIDiMga vagere zuddha sa
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ javAbadArI uThAvavAmAM tatpara paM. zrI. ratilAla cI, dazI (adhyApaka zrI. hemacaMdrAcArya jaina pAThazALA, amadAvAda) ludarAvALA temaja vyavasthita rIte mudraNa kArya karI ApanAra maMgalamudraNAlayanA adhipati zrI kAMtibhAI tathA presanA karmAcArIona dharmapremanI sAdara neMdha laIe chIe. banatA prayatna azuddhio rahevA na pAme tenI kALajI rAkhavA chatAM chadmasthatAvaza daSTideSathI azuddhio rahI hoya te te badala caturvidha zrI saMgha samakSa kSamA mAMgI A prakAzanano lAbha catuvidhA zrI saMgha uThAvI amArA A puNyakAryo karyAnA saMteSane vadhAravA prayatnazIla bane e maMgala kAmanA. zrI sudhArA khAtAnI jana peDhI. AjhAdaka mahesANA vai su. 14 17-5-81 nivedaka jena zrI saMgha sudhArA khAtAnI peDhI mahesANA
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ sampAdakIyam // zrI vardhamAnasvAmine nmH|| paramoccakoTika-suvizuddhAtmAvasthAsampAdanAyodyatacetaskAnAM hitakAminAM mumukSaNAM jIvanapathi divyodyotaprabhAM vistArayatsu AgameSu samupavarNitaM sAmAcArIbaddha-susaMyami. jIvanaM sajIvatAM susaMyaminAmAtmahitasAdhanAye sajjJAninizrayA tattvadRSTiparikarmaNamAvazyakam / tatparikarmaNazca mohanIyakSayopazamasahakRtajJAnAvaraNIyavilayena bhavati, vinA mohakSayopazamaJca jJAnAvaraNavilayaH tattvadRSTi nAvirbhAvayedataH mohanIyakSayopazamAya sarvathA praguNIbhavitavyaM susAdhubhirAvazyakameva / tadarthaM ca svacchandavAdanirodhaH samAvazyakaH / manonigrahamantareNa ca svAcchandyaM na pratirudhyeta / ato manonigrahasampAdanAya nitarAM svAdhyAya-pravRttirAvazyikI, manonigrahArthaM svAdhyAyazca mohasya viziSTakSayakSayopazamavatAM karuNApUrNAdantarAtmataH samudbhUtasAha jika-vANIpravAhAvirbhUtaprantharAzerAvazyakaH / etAvatA grantharAzerAntarahArdasamadhigatipUrva svAdhyAyapaJcakaM caritArthayituM bhASAjJAnaM vizadaM pripuurnnmtyaavshykm| tacca vyAkaraNa-nyAyAkhya-cakradvayaparikarite'dhyayanarathe samupavezamantarA na sucAru bhAvi / etasmizcAdhyayanarathe rathavAhaka (sArathi) prAguNyaM vanA jJAnepsavaH samupaviSTA api na hi samyagjJAna
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavanaM prApnuvanti, pratyuta mohasaMskAragahane mAyAjAla - parikarite bhavavane samaTanti nitarAm / ato rathasya gatiH kasyAM dizi karaNIyaitadvinirNetuM rathavAhakasya samIkSaNaM samyak kAryam / varttamAne nehasi rathavAhakapade azubhasaMskArapraguNitamanasaH bahulatayA niyuktirdRzyate, tena ca pANDityaM naipuNyaM samadhigatya lokasaMjJAvivazIbhUtAH janapaMkteH samArAdhanAya jIvanayApanakaraNe sAphalyamabhimanyamAnAH saMyamaM tanmaryAdAM ca viprakIrNA jAyamAnAmapi samupekSante / ato rathavAhakaspade jJAni-guru- caraNAnAmAjJAM nizrAM saMsthApyA'dhyayanarathasya gatizIlatAyAM prayatanIyam / etAdRzasyAdhyayanopayogino rathasya gatizIlatAyAM hetubhUtaM cakradvayasya sarvAGgasampUrNatvamAvazyakam / tacca vyAkaraNa- nyAyasaMjJa cakradvayaM vidvanmatallajai: prajJaptamasti / tatrApi nyAyazAstrAvagAhane buddhiprAcuryasyopayogitve'pi zabdajJAna - vyutpattiprabhRtidvArA vyAkaraNajJAnaM paramAvazyakam / ataH nyAyazAstrAdhvanA darzanATavIM saMcicariSubhirapi sujJavaryaiH vyAkaraNazAstrAdhyayanAya baddhakakSerbhavitavyam / vyAkaraNazAstreSu ca zrIsiddhahemazabdAnuzAsanasaMjJametaddhi vyAkaraNaM sulabhazailyA'STAdhyAyI prakriyAkramayathAzakya-samanvayAtmaka-sadUhyasUtraracanAzailI - arthAdhikArazailI -prayogasulabhatAdihetuvrAtena mUrdhanyabhAvaM bibhartti /
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ etasya ca paThana-pAThanAdisamudyogaH pAzcAtyazatAbdItaH samujjambhamANaH sutarAM pratibhAti / adhyayanopayogino hyasya zabdAnuzAsanasya bahuvidha. pustakeSu satsvapi prAthamikameva vyAkaraNaM ghoSayatAM bAlAbhyAsinAM ghoSaNasaukaryAya padacchedAdiviziSTamudraNazailiyuktaM hi pustakaM prAya idAnI na samupalabhyate / tAdRzena pustakena vinA navAbhyAsakA bAlA hiM pipaThiSavaH santo'pi adhyayanAyodvijamAnA darIdRzyante / ___ anena ca zubhAzayenaitasya vyavasthitaM sundaraM viziSTazailisanAthaM mudraNamAvazyakamabhimatya vibhAgatrayeNAsya mudraNaM samArabdhamAsIt / __ tRtIyazcAyaM vibhAgo bayAM vighnaparamparAyAM satyAmapi deva-guru-prasattivazataH samunmudrita upadIkriyate vyAkaraNAdhyayana-spRhAvatAM vidvajjanAnAM karakuzezayayoH / chAAsthyaprayukta-sIsakAkSarasaMyogajanya-dRSTidoSajA. dikSatInAM hetoH caturvidhazrIsaMghasamakSaM mithyAduSkRtadAnapUrva viramyate // iti zam // jaina maracaMTa vI. ni. saM. 2507 sampAdakaH sosAyaTI vi. saM. 2037 pU. upA. zrI dharmaahamadAbAda-7 mArga. kRSNa 2 gurau sAgarajI vineyANuH abhayasAgaraH
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||ath kiJcitlAstAvikam // ayi gIrvANavANIsamArAdhanAsAditavAgvaiduSyA vipa. zcito'nte vasantazca ! viditataramevaitadasti sarveSAM dhIdhanAnAM yatkila zabda. jJAnamantarA kasmiMzcidapi zAstre kRtazramo'pi kuNThitabuddhi. reveti / zabdajJAnaca vyAkaraNAdhInaM zaktijJAne'pi vyAkaraNamapekSyatetarAmityapyanavadyameva vinmatam / taduktamabhiH yuktaiH__ "zaktimahaM vyAkaraNopamAna kozAptavAkyAd vyavahAratazca / vAkyasya zeSAdvivRtervadinta sAnnidhyataH siddhapadasya vRddhAH // 1 // " eteSu sarveSu ca vyAkaraNameva mukhyatamamiti prAyo nirvivAdam yato nyAyasUtrakRtA gautamenApi spaSTamuktaM muktakaNThena "padavyutpAdanArtha vyAkaraNaM pravRttam // " zrImatA bhASyakRtAca vyAkaraNaprayojanavivecanaprakaraNe " rakSohAgamaladhvasandehAH prayojanam' ityuktam / tatra 'rakSArtha vedAnAmadhyeyaM vyAkaraNam......UhaH khalvapina sabai lina ca sarvAbhivibhaktibhirvede mantrA nigaditAste cAvazyaM puruSeNa yajJagatena yathAyathaM vipariNamayitavyAH /
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAnnAvaiyAkaraNaH zaknoti yathAyathaM vipariNamayitum, tasmAdadhyeyaM vyaakrnnm......|" ityAdi // 11 " idamakSaracchando varNazaH samanukrAntam, yathAsscAryA UcubRhaspatirindrAyendro bharadvAjAya bharadvAja RSibhya RSayo brAhmaNebhyaH / taM khalvimamakSarasamAmnAyamityAcakSate / na bhuktvA na naktaM prabrUyAt brahmazazim" iti nandikezvara kRtAyAM kAzikAyAmuktam / "vedAnAM vedaH" iti chandogazrutirapyetatparaiveti / ata evoktaM hariNA" AsannaM brahmaNastasya tapasAmuttamaM tapaH / prathamaM chandasAmaGgamAhurvyAkaraNaM budhAH // 1 // " ( vAkyapadIye 111 // ) chandaH pAdau tu vedasya, hastau kalpo'tha paThyate; jyotiSAmayanaM cakSu-niruktaM zrotramucyate // 1 // zikSA ghrANaM tu vedasya mukhaM vyAkaraNaM smRtam ; tasmAtsAGgamadhItyaiva brahmaloke mahIyate // 2 // iti pANinIyazikSAyAm / > " " tadetatsarvamavadhAryyaM kalikAlasarvvajJA''cAryyazrIhe - macandreNa " vidbhiktAnAmasAdhutva nirmuktAnAM zabdAnAM prayukteH samyagjJAnalakSaNA siddhirbhavati / tadvAreNa ca niHzreyasamparam / tathAhi ...... " vyAkaraNAt padasiddhi:, padasiddherarthanirNayo bhavati / arthAt tattvajJAnaM tatvajJAnAt paraM zreyaH // 1 // "
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ iti haimabRhannyAse (1 / 1 / 2) spaSTaM vyAkaraNamahattva mudghoSitam / ata eva same'pi zAstrakRto vyAkaraNasyopAdeyatvaM spaSTamurarIkurvanti / tatra, "aindraM cAndraM kAzakRtsnaM kaumAra zAkaTAyanam / sArasvataM cA''pizalaM zAkalaM pANinIyakam // 1 // " iti vyAkaraNAni saGghayayASTau / teSu ca katamasya prakriyAgauravAvahatvAtkatamasyAprApyatvAhajumatInAM kRte para. makAruNikenAcAryazrIhemacandrasUriNA vidyAvipinamRgendreNa navyaM vyAkaraNa praNIya janatAyA mahAnupakAraH kRta iti dhanyo'yaM sUrIndro dhanyA cAsya pratibhA / ayaM hemacandrAcAryaH svajanuSA ke dezamalacakAra, kadA cA prAdurbhUtaH kadA caitadvyAkaraNaM praNItavAniti vimarza vimarzayitavye tasya mahAnubhAvasyaitiAM nUnamAkalanIyamiti kiJcittadvi. Saye'pi vivicyate vi. saM. 1145kArttikazuklapUrNAyAM dhandhukAnagare zrIhemacandrAcAryyasya janma / vi. saM. 1153 mAghazukla 14 dIkSA / vi. saM. 1166 vaizAkhazukla 3 AcAryapadaprAptiH / vi. saM. 1229 lokAntaraprAptizca / ayaM gurjaradezIya iti spaSTamaitihyAdavagamyate // AsId vai. dvAdazazatAbdyAM caulukyavaMzIyaH siddharAjajayasiMhanAmA bhuuptiH| sa ca mAlavendra-yazovarmANaM vijitya pATaNAbhidhaM svanagaraM pratyAgacchannanekairvidvadvaryazovarNanena varNitaH / tatra cAyaM jainAcAryoM hemacandrasteSAM
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ purogaNyo babhUva / sa sudhIhemacandro rAjJe "bhUmi kAmagavi......" ityAdyanekAnavadyapadyakadambairAzIrAziM prAyacchat / zrutanavyabhavyakAvyakalApo bhUjAnirnitarAM camaskRto vidvatkalpapAdapo'titarAM tasminnAcArya bhaktimakArSIt tatkAlAdArabhya sUrIzamAmantrayAmAsa ca / athaikadojjayinIbhANDAgArata AgateSu grantheSu dhArAdhIzena zrIbhojena bhUbhA racitaM "sarasvatIkaNThAbharaNa"nAmaka granthamekaM rAjA'drAkSIt / tadarzanasamupajAtasamutkaNTho vidvadyazobhilASuko bhUpo navyavyAkaraNaM nirmApayituM kAmamacIkamata / tatsamaye gurjare kAtaMtrakalApayoH pracuraH pracAra AsIt , paraM tAbhyAM sukumAramatInAM chAtrANAM nAjAyata samIcInA vyutpttiH| pANinIya-zAkaTAyanAdInAzca prakriyAgauravAvahatvAkliSTatvAcca nAtIva cetomodAvahatvamabhUt / tena sarvAGgapUrNa sulalitaM navyaM suzravaM vyAkaraNaM rAjJA dhIdhanairAcakAGkSa / itthaM bhojakItivijitvarI kIrti nUnavyAkaraNanirmitiMcca kAmayamAnaM kSamApAlaM gujarendraM kAraNadvayaM prerayAmAsa / / ___ athaikadA rAjA svecchAM gurjaraviduSo vijJApayA. mAsa / te caitatkAryanirvAhadakSaM zrImadAcAyyahemacandrameva nirmatsaramasUcayan / tato medinInAyako bhaktipraheNa vijJApanena zrImadAcAryahemacandraM navyasuzravavyAkaraNanirmANaM prArthitavAn / tenApi mahAnubhAvenAjanmaracitasAhityapranthena sUrizekhareNa rAjJAbhyarthana sAnandamurarIcanke / tena
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA tutoSa / atha rAjAdezAtpradhAnapuruSaH kAzmIrAdidezAd vyAkaraNapranthA AnIya sUraye'dAyiSata / vidvadmallajo hemacandrAcAryo'pi svIyayA'pratimayA pratibhayA sarvAGgapUrNa suzravaM saralaM nUtnaM vyAkaraNaM vyaracayat / tadgranthasya ca siddharAjakAritatvAd zrIhemacandrakRtatvAcca " siddhahemacandrazabdAnuzAsanam " iti nAmakaraNaM jAtam // idaM haimaM vyAkaraNaM maharSipANinipraNItavyAkaraNakramA nusAra mevASTAdhyAyyA saJjAtam / pratyadhyAyaM catvAraH pAdAH / evaM dvAtriMzatpAdAH / teSu ca 4685 sUtrANi uNAdisUtrANi ca 1006 santi / sampUrNa sUtrasaGkhyA tu 5691 / tathApi vAsaptamAdhyAyaM saMskRtabhASAvyAkaraNam, aSTamAdhyAye tu prAkRta - zaurasenI - mAgadhI- paizAcIcUlikA paizAcI - apabhraMzeti SaNNAM bhASANAM sAdhutvaM prakaTIcakAra / saMskRtabhASAvyAkaraNasUtrANi - 3566, prAkRtAdibhASAvyAkaraNasUtrANi ca 1119 varttante / pratyadhyAyaM sUtrasaGkhyA nimnoddhRtA "" 144 prathamAdhyAya-sUtrANi 294 | paJcamAdhyAya sUtrANi 498 dvitIyAdhyAya 460 SaSThAdhyAya 692 ------ "" 521 saptamAdhyAya tRtIyAdhyAya caturthAdhyAya 481 | aSTamAdhyAya , " ,, 673 , 1119 eteSu ca SaSTha- saptamA - SSTamAdhyAyA mahattarAH santi / tatkAraNantu tatra taddhita - prAkRtAdiSaDbhASAvyA.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 karaNAbhidhAni mahAnti prakaraNAni santi / tatra prativyAkaraNaM bahuvaktavyaM bahuviSayatayA bhavati / sUtra-gaNapATha yutavRtti-dhAtupAThoNAdi-liGgAnuzAsanetyabhidhAni vyAkaraNasya paJcApyaGgAni mahApratibhenAcAryahemacandreNaikAkinaiva samuGkitAni / eSAM sUtrANAM nirmitistAdRzI kRtA, yayA bhUyo vArtikAdInAmapekSopekSitA bhavati / eteSAM sUtrANAM TIkA "bRhannyAsa" nAmnI svayaM granthakRtA 125000 sapAdalakSazlokapramANA kRteti siddharAjaprabandha prabandhacintAmaNikAreNa spaSTaM vyAbhANi / dezabhASAjananyA apabhraMzabhASAyA vizadaM vyAkaraNaM " dezInAmamAlA" ceti dvayaM zrIhemacandrAcArya evaM kRtavAniti sAmpratikA vipazcito nizcinvanti // yathA hi maharSipANininA laukikazabdAnuzAsanAnantaraM vaidikazabdAnuzAsanaM prAnte vyaraci, tathA kalikAlasarvajJenA'pi aSTamAdhyAye jainAgamavyutpattaye saMkSepAdA. ryabhASA yathAprayogaM niramAyi / evaM ca saMskRtadvayAzrayakAvyaM prAkRtadvathAzrayakAvyaJceti vyAkaraNakAvyadvayamapya. nena viduSA kumArapAlacaritanAmakaM vyaraci / tatra pUrvapuruSAdArabhya kumArapAlaparyantaM caulukyavaMzabhUpAnAM vistarata aitihyaM varNitam // vi. saM. 1193 varSAtpUrve gurjaranarezasya mAlava. vijayopalakSanagarapravezo'bhUt / tadanantaraM zrIhemacandrAcA
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 rkheNa vyAkaraNamidaM nUtanaM niramAyIti sambhAvyate / zrImanyAse ca svopajJA'laGkAracUDAmaNeH (kAvyAnuzAsanasya ) ullekho'sti, tena haimanyAsAtpUrve haimAlaGkAracUDAmaNinirmitiriti nizcitameva / alaGkAracUDAmaNivRttistu zrI. macandrAcAyryeNa vyAkaraNaracanAnantaraM raciteti - 66 zabdAnuzAsane'smAbhiH sAdhvyA vAco vivecitA / tAsAmidAnIM kAvyatvaM yathAvadanuziSyate // 1 // " ( hemakAvyAnuzAsanam 1 |2| ) nivedakaH zrI jagadAnandajhA zAstrI vyAkaraNasAhityAcAryaH vidyAbhUSaNaM jyotiratnaM kAvyatIrthaH (svarNapadakabhUSitaH ) vedAntazAstrI ( uddhRtametat zrIdakSajyotaprakAzana TrasTa prakAzitazrIlaghuvRtti- pustakataH sAbhAra miti
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ // zrI vardhamAnasvAmine namaH // SaSThAdhyAyasyaprathamaH pAdaH // ( atha taddhitaprakaraNam) taddhito'NAdiH / 6 / 1 / 1 / vakSyamANo'NAdiH taddhitaH syAt / aupagavaH // 1 // pautrAdi vRddham / 6 / 1 / 2 / parama-prakRteryat pautrAdi apatyaM, tad vRddhaM syAt / gArgyaH, putrastu - gArgiH // 2 //
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2] [ haima-zabdAnuzAsanasya vaMzya - jyAyo bhrAtrorjIvati prapautrAdyastrI / 1 / 3 yuvA | 6 vaMzyaH pitrA''diH svasya hetuH / vaMzye, jyeSThabhrAtari ca jIvati pravautrAdi apatyaM strIbarja yukA syAt / gArgyAyaNaH // 3 // sa- piNDe vayaH - sthAnAdhike jIvat vA / 6 / 1 / 4 samAnaH piNDaH saptamaH puruSo yasya, tasmin vayaHsthAnAbhyAmadhike jIvati prapautrAdyatrI jIvad yuvA vA svAt / gArgyAyaNaH - gArgyo vA // 4 //
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ [3 svoNA-laghuvRttiH ] yuva - vRddhaM kutsA'rce vA / 6 / 1 / 5 / yuvA vRddhaM cApatyaM yathAsaGkhyaM kutsA'rcayorviSaye yuvA vA syAt / gArgyaH, -gAyaNo vA jAlmaH / vRddhaM arcitam gArgyAyaNaH - gAgryo vA // 5 // saMjJA durvA | 6 | 1 | 6 / / haThAt saMjJA durvA syAt // devadacIyA: - devadacAH ||6|| tyadAdiH / 6 / 1 / 7 / bhasau duH syAt / tyadIyam, tadIyam // 7 // vRddhiryasya svareSvAdiH / 6 / 138 | yasya
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsana svarANAM AdiH svaro vRddhiH , sa: duH syAt / AmraguptAyaniH // 8 // edod deza eveyaadau| 6 / 1 / 9 / dezAryasyaiva yasya svarANAM AdiH et ot ca IyAdau vidheye duH syAt / saipurikA saipurikii| skaunagarikA, skaunagarikI // 9 // praagdeshe| 6 / 1 / 10 / prAradezArthasya svareSu mAdiH et ot ca
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] saH IyAdau kArye duH syAt / eNIpacanIyaH, gonardIyaH // 10 // bA''dyAt / 6 / 1 / 11 / cA-iti, AdhAt iti, ca dvayaM adhikRtaM syAt , tena taddhitaprasaGge pakSe vAkya - samAsau ___ api, sUtrAdau ca nirdiSTAt pratyayaH // 11 // gotrottarapadAd gotrAdivA-jihvAkAtya haritakAtyAt / 6 / 1 / 12 / govaM apatyaM, jihAkAtyaharitakAtyavarjAd gotrapratyayAntottarapadAd gotrapratyayAntAdiva taddhitaH syAt /
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6] [ haima-zabdAnuzAsanas yathA cArAyaNIyAH tathA kambalacArAyaNIyAH / ajityAdIti kim ? yatheha Iya:) kAtIyAH, na tathA jaihAkAtA:- hAritakAtAH // 12 // prAg jitAdaN / 6 / 1 / 13 / prAg jitokte: pAdatrayaM yAk ye'rthAH teSu. aNa vA syAt / aupagavaH, - mAjiSTham // 13 // dhanAdeH patyuH | 6 | 1 | 14 / dhanAdeH paro yaH patiH, tadantAt prAjitIye'rthe aN syAt / dhAnapataH, AzvapataH // 14 //
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ popa laghukti bhanidami aNapavAde ca ditya-dityA-dityayama-patyuttarapadAt JyaH / 6 / 1 / 15 / ebhyaH prAgajitIye'rthe idaMvarne apatyAdhaNe yo'No'pavAdaH, tadviSaye ca jya: syAt / daityaH, AdityaH, AdityaH yAmyaH baarhsptyH| anidamIti kim ? AdityasyedaM-AditIyaM maNDalam // 15 // bahiSaH TIkaNa ca / 6 6 1 1 16 / bahiSaH prAgjitIye'rthe TIkaNa vyazca
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya syAt / bAhIkaH, bAhyaH // 16 // kalyagnereyaN / 6 / 1 / 17 // mAbhyAM prAgajitIye'rthe anidami aNapavAde ca eyaN syAt / kAcheyam , Agneyam // 15 // pRthivyA A' / 6 / 1 / 18 / pRthivyAH prAgjitIye'the . anidami aNapavAde ca bA'au syAtAm / pArthivA, pArthivI // 18 // utsAderaJ / 6 / 1 / 19 /
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] asmAt prAjitIye'the anidami aNapabAde ca ab syAt / autsaH, audapAnam // 19 // baSkayAdasamAse / 6 / 1 / 20 / a-samAsavRtte baSkayAt prArajitIye'rthe anidami aNapavAde ca aJ syAt / baasskyH| a-samAsa iti kim ? saubsskyiH||20|| devAd yaJ ca / 6 / 1 / 21 / devAt progjitIye'rthe /
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10] [ haima-zabdAnuzAsanaska anidami aNapavAde ca yatra - anauM svAtAm / daivyam, daivam ||21|| aH sthAmnaH / 6 / 1 / 22 / sthAmmaH prAgjitIye'rthe aH syAt / azvatthAmaH // 22 // lomno'patyeSu | 6 | 1 | 23 komnaH prAgjitIye'rthe bahupatyA'rthe aH syAt / uDulomAH / bahuvacanaM kim ? jauDulomiH // 23 // dvigoranapatye ya-svarA''derluvadiH / 6 / 1 / 24 /
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa- laghuvRtiH ] apatyAdanyasmin prAjitIye'rthe bhUtasya dvigoH parasya yAdeH svarAdezva pratyayasya lup syAt na tu dviH / dvirayaH, pnyckpaalH| anapatya iti kim ? dvaimAturaH / a-dviriti kim ? prAg vataH strI-puMsAt naJ- snaJ vato artheSu anidami aNapavAde ca AbhyAM [14 yathAsaGkhyaM pAJcakapAlam ||24| / 6 / 1 / 25 /
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12] [haima-zabdAnuzAsanasya nab-snaJ ca syAt / straiNaH, pauNsnH| prAg-vata iti kim ? / strIvat // 25 // tve vA / 6 / 1 / 26 // strI-puMsAbhyAM tve viSaye yathAsaGkhyaM ... navauM vA syAtAm / Nam-strItvam / posnam-puMstvam // 26 // goH svare yH| 6 / 1 / 27 / - : .: . go svarAditaddhitaprAptau yaH syAt / gvym| svara iti kim ? gomayam // 27 //
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA laghuttiH] Daso'patye / 6 / 1 / 28 / SaSThayantAt apatye'rthe yathAvihitaM aNAdayaH syuH| aupagavaH, daityaH // 28 // AdyAt / 6 / 1 / 29 / apatye yastaddhitaH paramaprakRtereva syAt / upagora-patyamaupagavaH, tasyApyaupagakiH aupagaverapyaupagavaH // 29 // vRddhAd yUni / 6 / 1 / 30 / yUni apatye yaH pratyayaH, saH : AcAd idAd /
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-sanyAyAlaya yo vRddhapratyayaH tadantAt syAt / gArgyasyApatyaM yuvA gAAyaNaH // 30 // ata iny| 6 / 1 / 31 // adantAt SaSThyantAt apatye iJ syAt / dAkSiH // 31 // bAhAdibhyo gotre / 6 / 1 / 32 / svA'patya-santAnasya sva-vyapadeza-hetuH ya AdhapuruSaH tada-patyaM gotram / 'ebhyaH pAThyantebhyo gotre'rthe iJ sthAt / bAhavi pAhaviH // 32 //
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ svoSava-puttiH] varmaNo-cakrAt / 6 / 1 / 33 / cakravarNAt paro yaH varmA tadantAt apatye'the ij syAt / - aindrvmiH| a-cakrAta iti kim / cAkravarmaNaH // 23 // ajAdibhyo dhenoH / 6 / 1 / 34 / ebhyaH paro yo dhenuH badantA apatyArthe iJ syAt / AjadhenaviH, bASkadhenakiH // 34 // braahmnnaadaa| 6 / 1 / 35 / ..
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ [hama-zabdAnuzAsanasya brAsanAd dhenuH tadantAt apatye'the ib vA syAt / ___ brAhmaNadhenaviH-brAhmaNadhenavaH // 35 // bhUyas-sambhUyo'mbho'mitaujasaH slukca . / 6 / 1 / 36 / apatye ib syAt, so luk ca / bhauyiH, saambhuuyiH| AmbhiH, aamitaujiH||36|| zAlaGakyaudi-pADi-cAvali / 6 / 1 / 37 / A - apatye .. isantAH
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ skhopakSa-lAvRttiH] [15 nipAtyante / zAlaGkiH, audiH, SADiH vaaivliH||37|| vyAsa-varuTa-sudhAtR-niSAda-bimba-caNDAlAd antyasya cA'ka / 6 / 1 / 38 / ebhyaH apatye iJ syAt, tadyoge ca eSAM antasya ak / vayAsakiH, vAruTakiH, saudhAtakiH, naiSAdakiH _baimbakiH, cANDAlakiH // 38 // punarbhU-putra-duhitR-nanAnduranantare'J . / 6 / 1 / 39 //
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18] [haima-zabdAnuzAsanastha ebhyaH SaSThayantebhyaH anantare apatye aJ syAt / paunarbhavaH, pautraH, dauhitraH, nAnAndraH // 39 // parastriyAH parazuzcA-sAvayeM / 6 / 1 / 4 / / parastriyAH anantare apatye ab syAt tadhoge asya parazuzca, na cedasau puMsA sjaatiiyaa| paarshvH| asAvarNya iti kim ? pArastraiNeyaH // 4 // vidAdevRddhe / 6 / 1 / 41 / ebhyaH hade apatye
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] ___[19 aJ syAt / vaidaH, aurvaH // 41 // gargAderyaJ / 6 / 1 / 12 / ebhyaH SaSThayantebhyaH vRddhe'patye yaJ syAt / gaagyH| vAtsyaH // 42 // madhu-babhrobrAhmaNa-kauzike / 6 / 1 / 43 / AbhyAM yathAsaGkhyaM brAhmaNe kauzike ca vRddha-apatye yaJ syAt / mAdhavyo brAhmaNaH, bAbhravyaH kauzikaH // 43 // kapi-bodhAd AGgirase / 6 / 1 / 44 /
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 ] AbhyAm AGgirase vRddhe'patye yaJ syAt / kApyaH, baudhyaH, AGgirasaH // 44 // vataNDAt / 6 / 1 / 45 / asmAd AGgirase vRddhe yaJ eva syAt / [ haima-zabdAnuzAsanasya vAtaNDya AGgirasaH || 45 // striyAM lup | 6 | 1 | 46 // bataNDAt AGgirase vRddhe striyAM yayaH lup syAt vataNDI, AGgirasI // 46 //
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] kuJjAdeJayinyaH | 6 | 1 / 47 / kuThajAdeH SaSThyantAd vRddhe AyanyaH syAt / kaubjAyanyaH, brAghnAyanyaH // 47 // strobahuSvAyanaJ / 6 / 1 / 48 / kujAdeH SaSThyantAd bahutvaviziSTe vRddhe striyAM vA a - bahutvespiM AyanaJ syAt / [ 21 kaujAyanI, kaubjAyanAH || 48 || azvAdeH / 6 / 1 / 49 / azvAdeH vRddhe AyanaJ syAt 1 zapa - bharadvAjAd Atreye / 6 / 1 / 50 / AzvAyanaH, zAGkhAyanaH / / 49 // / AbhyAM
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya 22] Aye AyanaJ syAt / zApAyana:-bhAradvAjAyana:-AtreyaH // 50 // bhargAt garne / 6 / 1 / 51 / bhargAt garne vRddha AyanaJ syAt / bhArgAyaNaH-gataH // 51 // AtreyAd bhAradvAje / 6 / 1 / 52 / asmAd bhAradvAje yUni AyanaJ syAt / AgeyAyaNo bhAradvAjaH // 52 // naDAdibhya AyanaN / 6 / 1 / 53 / ebhyaH AyanaN syAt / nADAyanaH, cArAyaNaH // 53 //
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___ [23 svopakSa-laghuvRttiH] ytri-aH|6| 1 / 54 / yau yaJ-iau tadantAd yUni AyanaNa syAt / gAAyaNaH, dAkSAyaNaH // 54 // hritaadernyH| 6 / 1 / 55 / vRddha yo'J tadantAt haritAdeH yUni AyanaN syAt / hAritAyanaH, kaindaasaaynH||55|| kroSTra-zalako k ca / 6 / 1 / 56 / AbhyAM vRddha syAt AyanaNa
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24] [haima-zabdAnuzAsanasya __ luk caa'ntaadeshH| krauSTAyanaH, zAlaGkAyanaH // 56 / / darbha-kRSNA'gnizarma-raNa--zaradat-zunakA AgrAyaNa-brAhmaNa-vArSagaNya vAziSTha bhArgava-vAtsye / 6 / 1 / 57 / yathAsaGkhyaM eSu vRddhaSu AyanaNa syAt dArbhAyaNaH-AgrAyaNazcet, kAti-mAlA, AgnizarmAyaNaH-vArSagaNyaH, rANAyana:-vAziSThaH, zAradvatAyana:-bhArgavaH, zaunakAyanaH-vAtsyaH // 17 // jIvanta-parvatAd vA / 6 / 1 / 58 / AbhyAM
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ vopakSa-laghuvRttiH] AyanaNa vA syAt / jaivantAyana:-jaivantiH / pArvatAyanaH-pArvatiH // 58 // doNAd vA / 6 / 1 / 59 / droNAt apatyamAne AyanA vA syAt drauNAyanaH-drauNiH // 59 // zivAderaN / 6 / 1 / 60 / zivAdeH apatye aN syAt / zaivaH, prauSThaH // 60 // hssi-vRssnnyndhk-kurubhyH| 6 / 1 / 61 / RSyAdivAcibhyaH
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26] [ haima-zabdAnuzAsanasya apatye aN syAt / vAziSThaH, vAsudevaH, zvAphalkaH, nAkulaH // 61 // kanyA-triveNyAH kanIna-trivaNaM ca / 6 / 1 / 62 / AbhyAM apatye aNa syAd, yathAsaGkhyaM kanInatrivaNau ca aadeshau| kAnInaH, traivaNaH // 62 // zuGgAbhyAM bhaardvaaje| 6 / 1 / 63 / zuGga-zuGgAbhyAM puMstrIzabdAbhyAM bhAradvAje apatye aN syAt / zauGgo bhAradvAjaH // 63 //
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ . [27 svopakSa-laghuvRttiH] vikarNa-cchagalAd vAtsyA''treye / 6 / 1 / 64 / AbhyAM yathAsaGkhyaM vAtsye Ageye ca apatye aN syAt / vaikoM-vAtsyaH, chaagl-aageyH||6|| Nazca vizravaso vizluk ca vA / 6 165 / vizravasaH apatye aN syAt, tadyoge ca NaH, Nayoge ca vizo luka ca vaa| vaishrvnnH-raavnnH|| 65 // saGkhyA -saM-bhadrAt mAturmAtura ca / 6 / 1 / 66 /
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 ] saMkhyA'rthAt sambhadrAbhyAM ca paraH yaH mAtA, a - dusaMjJAt [ haima-zabdAnuzAsanasya tadantAd - apatye aN syAt, mAtuzca mAtur / dvaimAturaH, sAMmAturaH, bhAdramAturaH // 66 // a- dornadI - mAnuSInAmnaH / 6 / 1 / 67 / nadInAmnaH mAnuSInAmnazca apatye aN syAt / yAmunaH - praNetA, daivadattaH / adoH iti kim ? cAndrabhAgeyaH // 67 // pIlA - sAlvA - maNDUkAda vA / 6 / 1 / 68)
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA ladhuvRttiH] [29 ebhyaH apatye aNa vA syAt / pail:-paileyH| saalv-saalveyH| mANDUka:-mANDUkiH // 6 // ditezcaiyaN vA / 6 / 1 / 69 / diteH maNDUkAt ca apatye eyaNa vA syAt / daiteyaa-daityH| mANDUkegA-mANDUkiH // 69 // yAp-tyUGaH / 6 / 1 / 70 / DanyantAd AvantAt
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 ] tyantAd [ haima-zabdAnuzAsanasya UGantAt ca apatye eyaN syAt / sauparNeyaH, vainateyaH, yauvateyaH, kAmaNDaleyaH // 70 // dvisvarAd a- nadyAH | 6 / 1 / 71 / dvisvarAd GI-Ap-ti-UGantAd a-nadyarthAt apatye eyaN syAt / dAtteyaH / a - nadyAH iti kim ? saitraH // 71 // ito'niJaH / 6 / 1 / 72 / izvarjedantAd dvisvarAt
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] apatye eyaNa syAt / nAbheyaH / anitraH iti kim ? daakssaaynnH| dvisvarAdityeva ? mArIcaH // 72 // zubhrA''dibhyaH / 6 / 1 / 73 / ebhyaH apatye eyaNa syAt / zaubhreyaH, vaiSTapureyaH // 73 // zyAma-lakSaNAda vaashisstthe| 6 / 1 / 74 / AbhyAM vAziSThe apatye eyaNa syAt / zyAmeyaH, lAkSaNeyaH, vAziSThaH // 7 // vikarNa-kuSItakAt kAzyape / 6 / 1 / 75 / AbhyAM
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32] [haima-zabdAnuzAsanasya - kAzyape apatye eyaNa syAt / vaikarNeyaH, kaussiitkeyH-kaashypH||75|| bhruvo bhruva ca / 6 / 1 / 76 / apatye eyaN syAt, bhruvazca bhrav / bhauveyaH // 76 // kalyANyAderin cA'ntasya / 6 / 1 / 77 ebhyaH apatye eyaNa syAta, antasya ca in / kAlyANineyaH, saubhAmineyaH // 77 // kulaTAyA vaa|6|1 / 78 / / asmAt apatye
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-upavRttiH] eyaN syAt, tadyoge ca antasya in vaa| kaulaTineyaH kaulaTeyaH // 7 // caTakAt NairaH, striyAMtulup / 6 / 1 / 79 / asmAt apatye gairaH syAt , strayarthasya ca gairasya lup / cATakairaH, caTakAH // 79 // kSudrAbhya eraN vA / 6 / 1 / 80 / .. aGgahInAH aniyatapuMskA vA striyaH kssudraaH| kSudrAryebhyaH strIbhyaH vA syAt /
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24] apatye dAseyaH // 80 // godhAyA duSTe NArazca / 6 / 1 / 81 / godhAyAH duSTe [ haima-zabdAnuzAsanasya kAraH kANeyaH / dAseraH, apatye NAra eraNa ca syAt / gaudhAraH gaudhero - godhAyAM ahijAtaH // 81 // jaNTa- paNTAt / 6 / 1 / 82 / AbhyAM NAraH syAt / jANTAraH, pANTAraH // 82 // catuSpAdbhaya eyaJ / 6 / 1 / 83 / catuSpAdvAcibhyaH
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ [35" khopa-laghuvRttiH] apatye eyaJ syAt / kAmaNDaleyaH // 83 // gRssttyaadeH| 6 / 1 / 84 / apatye eyaJ syAt / gASTeyaH, hApyaH // 4 // vADaveyo vRsse| 6 / 1 / 85 / baDavAyAH vRSe'rthe eyaJ-eyaNa vA nipaatyte| vADaveyaH // 85 // revatyAderikaNa / 6 / 1 / 86 / apalye ikaNa syAt / revatikA, apAEiRRHE
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36] [ haima-zabdAnuzAsanasa vRddhastriyAH kSepe Nazca / 6 / 1 / 87 / vRddhapratyayAntAt striyAM apatye Na - ikaNau syAtAM kSepe gaye / gAya apatyaM yuvA gArga:- gArgiko vA jAlmaH // 87 // bhrAturvyaH | 6 | 1 | 88 bhrAtuH apatye vyaH syAt / bhrAtRvyaH // 88 // IyaH svasuzca / 6 / 1 / 89 // bhrAtuH svanuzvaH apatye IyaH syAt / bhrAtrIyaH, svastrIyaH // 89 // - pitrAderDesa Izau / 6 / 1 / 901
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthopana-laghuvRttiH] mAtRpitRzabdo AdI yasya svastrantasya tasmAt apatye DeyaN-IyaNau syAtAm / mAtRSvaseyaH, maatRssvtiiyH| paitRSvaseyaH, paitRSvatIyaHH // 9 // pazurAd yH| 6 / 1 / 91 / asmAt apatye __ yaH syAt / zvazuryaH // 11 // jAtau raajnyH| 6 / 1 / 92 / apatye jAto gamyAyAM
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38] kSatrAt apatye kSatrAdiyaH / 6 / 1 / 93 / jAtau [ haima-zabdAnuzAsanastha yaH syAt / rAjanyaH - kSatriyA jAtizcet // 92 // apatye iyaH syAt / kSatriyaH - jAtizcet // 93 // manoryANau SazcAntaH / 6 / 1 / 94 / manoH yANau syAtAm, tadyoge SazcAntaH, jAtau gamyAyAm / apatye - aNi manuSyAH - mAnuSAH // 94 // mANavaH kutsAyAm / 6 / 1 / 95 / manoH
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] kutsAyAM no NaH syAt / manorapatyaM-mUDhaM-mANavaH // 15 // kulAd iinH| 6 / 1 / 96 / / kulAntAt kevalakulAt ca apatye InaH syAt / bahukulInaH, kulInaH // 16 // yaiyakanAvasamAse vA / 6 / 1 / 97 / kulAntAt kulAt ca apatye yaH-eyaka vA syAt , na cedasau smaase| kulyH-kauleykH-kuliinH| bahukulyaH-bAhukuleyakaH-bahukulInaH / asamAse iti kim ? ADhayakulInaH // 17 //
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya duSkulAd eyaNa vA / 6 / 1 / 98 / AmAn apatye . eyaNa vA syAt dauSkuleyaH-duSkulInaH // 98 // mahAkulAd vAonatrau / 6 / 1 / 99 / asmAna apatye a n r' vA syAtAm / maahaakul:-maahaakuliin:-mhaakuliinH||19|| kurvaadeyH| 6 / 1 / 100 / ebhyaH aphaye vya: syAt / . zAcyA 110000
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] samrAjaH kSatriye / 6 ) 1 ) 101 ) asmAt kSatriye apatye vyaH syAt / sAmrAjya : - kSatriyaH // 101 // senAnta - kAru - lakSmaNAd iJ ca / 6 / 1 / 102 / senAntAt kAru--arthAt lakSmaNAt ca apatye [41 iJ vyazva syAt / hAriSeNiH - hAriSeNyaH, tAntuvAyiH - tAntuvAyyaH, lAkSmaNiH - lAkSmaNyaH // 102 // suyAmnaH sauvIreSvAthamiz / 6 / 1 / 103 /
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 ] suyAnnaH sauvIreSu yaH arthaH tadvRtteH apatye AyaniJ syAt / sauyAmAyaniH // 103 // pANTAhRti - mimatAt Nazca / 6 / 1 / 104| AbhyAM sauvIreSu yo'rthaH tadvRttibhyAM apatye [ haima-zabdAnuzAsanasya aN Ayaniv ca syAt / pANTAhRtaH pANTAhRtAyaniH - sauvIragotraH / evaM maimataH - maimatAyaniH vA // 104 // bhAgavitti - tArNavindavA''kazApeyAt nindAyAmika vA / 6 / 1 / 105 / ebhyaH sauvIreSu yo vRddhaH
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ [43 svopakSa-laghuvRttiH] tavRttibhyo yUni ikaNa vA syAt , nindAyAM gamyAyAm / bhAgavittikaH-bhAgavittAyano vA jAlmaH / tArNavindavikaH-tArNavindavizvA / AkazApeyikaH-AkazApeyiH vA / / 105 // sauyAmAyani-yAmundAyani-cAyaNerI yazca vaa| 6 / 1 / 106 / sauvIravRddhavRttibhyaH yUni Iya-ikaNau vA syAtAm, nindAyAm / sauyAmAyanIyaH-sauyAmAyanikaHsauyAmAyaniH vA, nindyo yuvA / evaM
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ we.] [haima-zabdAnuzAsanasya yAmundAyanIyaH-yAmundAyanikaH-yAmundAyanirvA / vArSyAyaNIyaH-bAAyaNikaH-vArSyAyaNirvA // 106 // tikAderAyaniJ / 6 / 1 / 107 / ebhyaH apatye AyaniJ syAt / 'tekAyaniH, kaitavAyaniH // 10 // dagu-kozala-kAra-cchAga-vRSAd yAdiH / 6 / 1 / 108 // ebhyaH apatye yAdiH Ayanin syAt / dAgavyAyaniH, kauzalyAyaniH, kArmAAyaNiH, chAgyAyaniH, vArSyAyaNiH // 10 //
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ sopAlati] dvisvraahnnH| 6 / 1 / 109 / dvisvarAdaNantAt apatye AyaniJ syAt / kArttAyaNiH // 109 // avRddhAd donavA / 6 / 1 / 110 / vRddhArthAd doH apatye Ayanin vA syAt / AmraguptAyaniH-AmraguptiH // 110 // putrAntAt / 6 / 1 / 111 / putrAntAd doH apatye Ayani vA syAta . ..... gArgIputrAyaNiH-gArgIputriH // 11 //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya kazvAnto 'ntyasvarAt / 6 / 1 / 112 / ebhyaH putrAntAt ca do: apatye AyaniJ vA syAt, tadyoge kazcAntaH antyasvarAt / cArmikAyaNiH - cArmiNaH / vArmikAyaNiH - vArmiNaH / gAreTa kAyaniH- gAreTiH / kArkeTa yakAyaniH- kArkaTyAyanaH / kAkakAyaniH - kAkiH / lAGkakAyaniH - lAGkeyaH / vAkinakAyaniH - vAkiniH / gArgIputrakAyaNiH - gArgI putriH // 112 // a- dorAyaniH prAyaH / 6 / 1 / 113 /
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRttiH] apalye AyaniH syAt, prAyaH / glucukaayni:-glaucukiH| prAyaH kim ? dAkSiH // 113 // rASTra-kSatriyAt sarUpAd rAjA'patyediraJ / 6 / 1 / 114 / rASTrakSatriyAbhyAM sa-rUpAbhyAM yathAsaGkhyaM rAjA'patyayoH aJ syAt , sa ca driH / videhAH rAjAnaH-apatyAni vaa| sarUpAditi kim ? saurASTrako rAjA // 11 // gAndhAri-sAlovAbhyAm / 6 / 1 / 115 //
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya AbhyAM rASTra-kSatriyArthAbhyAM sa-rUpAbhyAM yathAsaGkhyaM rAjA-patye ca diH aJ syAt / gAndhArayaH-sAlveyAH-rAjAno'patyAni vA // 115 // puru-magadha-kaliGga-sUramasa-disvarAdaN / 6 / 1 / 116 / ebhyaH dvisvarebhyazca rASTrakSatriyArthebhyaH sa-rUpebhyaH yathAsaGkhyaM rAjA-upatye ca diH aN syAt / puro apatyaM pauravaH, mAnadho rAjA'patyaM vA, evaM sauramasaH,
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] haimI yaSTiH , rAjataH // 45 // a-bhakSyA''cchAdane vA mayaT / 6 / 2 / 46 // SaSThayantAd bhakSyA-''cchAdanavarne yathAyogaM vikAre'vayave ca mayaD vA syAt / bhasmamayam bhAsmanam / abhakSyAcchAdana iti kim ? maudgaH sUpaH, kAsaH paTaH, // 46 // zara-darbha-kUdItRNa-soma-balvajAt / 6 / 2 / 47/ ebhyaH abhakSyA-''cchAdane vikAre'vayave ca / nityaM mayaT syAt / zaramayam , darbhamayam , kUdImayam , tRNamayam , somamayam , klvamamayam // 47 // .
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAlamasva ekasvarAt / 6 / 2148 // asmAd bhakSyAcchAdanakharje vikAre'vayave ca nityaM mayaT syAt / vAGmayam // 48 // dospaanninH|6|2| 49 / a-prANyAd doH . a-bhakSyAcchAdane vikAre'dhayave ca mayaT syAt / Amramayam / a-prANina iMti kim ? cApam , bApamayam / / 49 // goH purISe / 6 / 2 / 50 / goH purISe'rthe mayaT syAt / ...momavam / payastu gavyam // 50 //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] vrIheH puroDAze / 6 / 2 / 51 / vrIheH puroDAze vikAre nityaM mayaT syAt / vrIhimayaH puroDAzaH / puroDAza iti kim ? vaiha odanaH, vaha bhasma // 51 // tila-yavAd a-nAmni | 6 12 / 52 / AbhyAM vikAre'vayave ca a-nAmni mayaT syAt / tilamayam, yavamayam / a - nAmnIti kim ? tailam, yAvaH // 52 // [ 83 piSTAt | 6 | 2 | 53 | piSThAd
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya vikAre a-nAmni mayaT syAt / piSTamayam // 53 // nAmni kH|6|2|54| piSTAd vikAre nAmni .. kA syAt / piSTikA // 54 // hyogodohAd InaJ hiyaguzcAsya / 6 / 2 / 55 / asmAd vikAre nAmni inaJ syAt , tayogai ca prakRteH hiynggH| haiyAcInaM navanItaM ghRtaM vA /
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ [85 / svopana-laghuciH ] nAmnItyeva ? hyogodohaM takram // 55 // apo yaJ vaa|6|2| 56 / apo vikAre yaJ vA syAt / Apyam , ammayam // 56 // lup bahulaM puSpamUle / 6 / 2 / 57 / vikAre avayavArthasya puSpe mUle cAthai . pratyayasya bahulaM lup syAt / mallikA puSpam , vidArI mUlam / bahulamiti kim ? vAraNaM puSpam , airaNDaM mUlam // 57 // phale / 6 / 2 / 58 // vikAre'vayave cArthe pratyayasya lup syAt / Amalakam // 58 //
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86] [haima-zabdAnuzAsanasvA plakSA''deraNa / 6 / 2 / 59 / ebhyo vikAre'vayave vA phale aN syAt / .. pAkSam , Azvattham // 59 // jambvA kaa|6|2|60 / jambvA vikAre'vayave kA phale aNU vA syAt / jAmbavam jambu jambUH // 60 // nadiradruvaya-gomaya-phalAt / 6 / 2 / 61 / druvaya-gomayau phalAthai ca mukhvA anyasmAd vikArAvayavayoH dviH pratyayo na syAt , kApotasya vikAro'vayavo veti mayaT na syAt / a-druvayetyAdIti kim ? : drauvayaM khaNDam ,
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ skopA-laghuvRttiH] gaumayaM bhasma, ___ kApittho rasaH // 61 // pitR-mAturvya-DulaM bhrAtari / 6 / 2 / 12 / AbhyAM bhrAtari arthe yathAsaGkhyaM vya-Dulau syAtAm / - pitRvyaH, mAtulaH // 62 // pitro mahaT / 6 / 2 / 63 / / pitR-mAtRbhyAM mAtA-pitroH DAmahaT syAt / pitAmahaH, pitAmahI mAtAmahaH, mAtAmahI // 3 // averdugdhe soDha-dUsa-marIsam / 6 / 2 / 6 / ave dugdhe'tha ete syuH| avisoDham , avidasam, animarIsam // 64 //
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya raassttre'nnggaa''dibhyH| 6 / 2 / 65 / aGgAdivarjAt paThayantAd rASTre'rthe aN syAt / vam / anAdivarjana kim ? . __ aGgAnAM vaGgAnAM vA rASTramiti vAkyameva // 65 // rAjanyA''dibhyo'kaJ / 6 / 2 / 66 / ebhyo rASTra akaJ syAt / rAjanyakam , daivayAtavakam // 66 // vasAtervA / 6 / 2 / 67 / yasmAd rASTra akaJ vA syAt / vAsAtakam vAsAtaM rASTram // 67 //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] bhaurikyaiSukAryAdevidha-bhaktam / 6 / 2 / 68 bhaurikyAdeH rASTra vidhaH, aiSukAryAdezca bhaktaH syAt / bhaurikividham bhaulikividham / aiSukAribhaktam , sArasyAyanabhaktam // 68 // nivAsA'dUrabhave iti deze nAmni / 6 / 2 / 69 / SaSThayantAt nivAsA'bhavayoH yathAvihitaM pratyayaH syAt , tadantaM ced rUDham dezanAma - zaivam, vaidizaM puram // 69 // tadatrAsti / 6 / 2 / 70 / taditi prathamAntAd, ati saptamyarthe yathAvihitaM
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya pratyayaH syAt, prathamAntaM vedastIti pratyayAntaM ced dezanAma / audumbaraM puram // 70 // tena nirvRtte ca / 6 / 2 / 71 / teneti tRtIyAntAt nivRte'rthe yathAvihitaM pratyayaH syAt, dezanAsti / kauzAmbI // 71 // nadyAM matuH | 6 / 2 / 72 / nivAsAdyarthacatuSke yathAyogaM matuH syAt nadyAM vezanAmni / udumbarAvatI // 72 // madhvAdeH / 6 / 2 / 73 / ebhyaH cAturarthiko
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuktiH dezanAmni matuH syAt / madhumAn , visAna // 73 // naDa-kumuda-vetasa-mahiSAt Dit / 6 / 2171 / ebhyo Dit matuzcAturathiko dezanAmni syAt / / naDvAna, muddAn vetasvAn , mahiSmAn // 7 // naDa-zAdAd vlH|6|2|75 / AbhyAM cAturathiko Did valo dezanAmni syAt / navalam , zAvalam // 75 / / shikhaayaaH| 6 / 2 / 76 / asmAt cAturathiko dezanAmni
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92] [haima-zabdAnuzAsanasya vala: syAt / zikhAvalaM puram // 76 // zirISAdika-kaNau / 6 / 2 / / 77 / asmAd dezanAmni cAturathiko ika-kaNau syAtAm zirISika: zairISakaH // 77 // zarkarAyA ikaN-IyA'N ca / 6 / 2 / 78 // asmAt cAturathikAda dezanAmni ikaN-Iya-aNa, cakArAt ika-kaNa ityete syuH| zArkarikaH, zarkarIyaH, zArkaraH, zarikaH, zArkarakaH // 7 // ro'shmaa''deH| 6 / 2 / 79 / cAturathiko dezanAmni raH syAt /
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] azmaraH, yUparaH // 79 // prekSA''derin / 6 / 2 / 80 / cAturathiko dezanAmni in syAt / prekSI, phalakI // 8 // tRNA''deH salU / 6 / 2 / 81 / cAturathiko dezanAmni sal syAt / tRNasA, nadasA // 81 // kAzA''derilaH / 6 / 2 / 82 // asmAt cAturathiko dezanAmni . ilaH syAt / ___ kAzilam , vAzilam // 43 // arIhaNA''derakaN / 6 / /
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima zabdAnuzAsanasya cAturathiko dezanAmmi . akaNa syAt / ArIhaNakam , khANDavakam // 3 // supnthyaadervyH|6|2| 84 / cAturathiko .. . dezanAsni vyaH syAt / saupanthyam , sauvanthyam // 84 // sutaGgamA''deriJ / 6 / 2 / 85 / cAturathiko dezanAmni ibU syAt / sautamiH, maunivittiH // 85 // . blaa''deyH| 6 / 2 / 86 / cAturaryiko zyAtana
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ spopA laghuttiH] balyam , culyam // 86 // aharAdibhyo'J / 6 / 2 / 87 / cAturathiko dezanAmni ab syAt / Avam , laumam // 7 // sakhyAdereyaN / 6 / 2 / 88 / cAturathiko dezanAmni eyaNa syAt / / sAkheyaH, sAkhidatteyaH // 8 // .... panthyAderAyanaN / 6 / 2 / 89 / cAturarthiko dezanAnni Aknae syAt / pAnthAyana:, pAkSAyaNaH // 89 // karNA''derAyaniJ / 6 //
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96] [haima-zabdAnuzAsanasya cAturathiko dezanAmni AyaniJ syAt / kArNAyaniH, vaashisstthaayniH||90|| utkraa''deriiyH|6|2|91 / cAturathiko dezanAmni IyaH syAt / utkarIyaH saGkarIyaH / / 91 // naDA''deH kiiyH| 6 / 2 / 92 / cAturathiko dezanAmni kIyaH syAt / naDakIyaH, plakSakIyaH // 12 // kRzAzvA''derIyaN / 6 / 9 / 93 / cAturathiko dezanAmni IyaNa syAt / /
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ svokhA-laghuvRttiH] // dvitIyaH paadH|| rAgAt To rakte / 6 / 2 / 1 / rajyate yena-kusumbhAdinA tadarthAt tRtIyAntAd raktamityarthe yathAvihitaM pratyaya: syAt / kaumumbha vAsaH // 1 // lAkSA-rocanAd ikaN / 6 / 2 / 2 / AbhyAM TAntAbhyAM raktamityarthe ikapa syAt / lAkSikam , sainikam // 2 // kila-kaImAd vA / 6+2/3 / bhAbhyAM TAntAbhyAM raktamityarthe / ikaNa vA syAt /
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66] [hema-zabdAnuzAsanasya jAkaNikam-bAkam / kAmikam kAmam // 3 // nIla-pItAd a-kam / 6 / 2 / 4 / AbhyAM TAntAbhyAM raktamityarthe yathAsaGkhyaM a-kau syAtAm / nIlam , pItakam // 4 // uditagurorbhAd yukte'bde / 6 / 2 / 5 / udito bRhaspatiryatra nakSatre tadarthAt tRtIyAntAd yukte'nde yathAvihitaM pratyayaH syAt / pauSa varSam // 5 // candrayuktAt kAle, lup tvaprayukta / 6 / 2 / 6 / pandreNa yuktaM yannakSagaM sarthAt TAntAd
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ [67 svopA-laghuvRttiH] yukte kAle'rthe yathAvihitaM pratyayaH syAt, a-prayukte tu kAlArthe lup syAt / pauSamahaH, adya pussyH||6|| dvandvAd iiyH|6|2|7| candrayuktaM yannakSatraM tadarthAd dvandvAt TAntAd yukte kAle'rthe IyaH syAt / rAdhAnurAdhIyamahaH // 7 // zravaNA'zvatthAt nAmnyaH / 6 / 2 / 8 / candrayuktArthAt zravaNaazvatthAt ca TAntAd yukte kAle'yeM saMjJAyAm: aH syAt /
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsana zravaNA rAtriH, .. azvatthA paurnnmaasii| nAmnIti kim ? zrAvaNamahaH, AzvatthamahaH // 8 // SaSThayAH smuuhe|6|2|9| SaSThyantAt samUhe'rthe yathAvihitaM pratyayAH syuH| cApam , streNam // 9 // bhikssaa''deH| 6 / 2 / 10 / ebhyaH SaSThayantebhyaH samUhe yathAvihitaM pratyayaH syAt / bhaiSam , gAbhiNam // 10 // kSudrakamAlayAta senAmAsni / 6 / 2 / 11 /
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] asmAt SaSThayantAt samUhe aNa syAt , senaasNjnyaayaam| kSaudrakamAlavI senA // 11 // gotrokSa-vatsoSTra-vRddhA'jorabhra-manuSya-rAjarAjanya-rAjaputrAdakaJ / 6 / 2 / 12 / gotrapratyayAntAd ukSAdezca samUhe'kaJ syAt / gAgekam , aukSakam , vAtsakam , auSTrakam , vArddhakam , Ajakam , aurabhrakam , mAnuSyakam , rAjakam , rAjanyakam , rAjaputrakam // 12 // kedArAt Nyazca / 6 / 2 / 13 / tkedArA
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 77] [haima-zabdAnuzAsanasya samUhe Nyo'kaJ ca syAt / __ kedAryam kedArakam // 13 // kavaci-hastyacittAccekaN / 6 / 2 / 14 / kavaci-hastibhyAM acittArthAt kedArAt ca samUhe ikaNa syAt / kAvacikam , hAstikama, ApUpikam , kaidArikam // 14 // ghenornnyH|6|2|15| ghenoH anapUrvAt samUhe ikaN syAt / dhenukam / a-naba iti kim ? Adhainavam // 15 //
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] [ 71 brAhmaNa-mANava vADavAd yaH / 6 / 2 / 16 / ebhyaH samUhe yaH syAt / brAhmaNyam, mANavyam, vADavyam // 16 // gaNikAyA NyaH | 6 | 2 | 17 | / asmAt samUhe NyaH syAt ' gANikyam // 17 // kezAd vA / | 6 | 2 | 18 | kezAt samUhe vyo vA syAt / kaizyam - kaizikam // 18 // vA'zvAdIyaH / 6 / 2 / 19 / azvAt
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92] [ haima-zabdAnuzAsanastra Iyo vA syAt azvIyam-Azvam // 19 // parkhA caN / 6 // 2 // 20 // pardhAH samUhe DvaNa syAt / pArzvam // 20 // Ino'haH kratau / 6 / 2 / 21 / ahaH samUhe kratau InaH syAt / ahInaH kratuH, Ajhamanyat // 21 // pRSThAd yH|6|2|22|| pRSThAt samUhe Rtau
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH] [8 yaH syAt / - pRSThyaH kratuH // 22 // caraNAd dharmavat / 6 / 2 / 23 / kaThAdeH dharme iva samUhe pratyayAH syuH| yathA kaThAnAM dharmaH kAThakaM, tathA samUhe'pi // 23 // go-stha-vAtAt trala-kaTayala uulm| / 6 / / 2 / 24 / ebhyaH samUhe yathAsaGkhyam ete syuH| gotrA, rathakaTayA, vAtUlaH // 24 // pAzA''dezca lyH| 6 / 2 / 25 / asmAd gavAdezca
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74] [haima-zabdAnuzAsanasya samUhe lyaH syAt / pAzyA, tRNyA, gavyA, rathyA, vAtyA // 25 // zvAdibhyo' / 6 / 2 / 26 / ebhyaH samUhe aJ syAt / zauvam , Aham // 26 // khalA''dibhyo lin / 6 / 2 / 27 / ebhyaH samUhe lin syAn / khalinI, UkinI // 27 // grAma-jana-bandhu-gaja-sahAyAt tala / 6 / 2 / 28 // ebhyaH samhe talU syAt /
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 75 svopana-laghuvRttiH] grAmatA, janatA, bandhutA, gajatA, sahAyatA // 28 // puruSAt kRta-hita-vadha-vikAre caiyaJ / 6 / 2 / 29 / samUhe ca puruSAt eyaJ syAt / pauruSeyo granthaH, pauruSeyaM pathyam , pauruSeyo vadho-vikAro vA, pauruSeyaH samUhaH // 29 // vikAre / 6 / 2 / 30 / SaSThayantAd vikAre yathAvihitaM pratyayAH syuH| AzmanaH, AzmaH // 30 //
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ haima-zabdAnuzAsanasya prANyauSadhi-vRkSebhyo'vayave ca / 6 / 2 / 31 / 76 ] ebhyaH SaSThyantebhyo vikAresara ca yathAvihitaM pratyayAH syuH / kApotaM sakthi- mAMsaM vA, daurva kANDaM - bhasma vA, evaM bailvam // 31 // tAlAd dhanuSi / 6 / 2 / 32 / tALAd dhanuSi vikAre aN syAt / tAlaM dhanuH / dhanuSIti kim ? tAlamayaM kANDam // 32 // trapu-jatoH Sontazca / 6 / 2 / 33 / AbhyAM
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ L vikAre ac syAt , po'ntaH / jApuSam , jAnupam // 3 // zamyA laH / 6 / 2 / 34 / samyA: vikAre'vayave ca aN syAt , yoge lo'ntH| zAmIlaM bhasma, zAmIlI zAkhA // 34 // payo-droryaH / 6 / 2 / 35 / AbhyAM vikAre yaH syAt / / - payasyam, dravyam // 35 // ussttraadkny| 6 / 2036 / uSTrAd vikAre'vayave cA :
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78] akab syAt / auSTrakaM mAMsaM - aGgaM vA // 26 // umorNAd vA / 6 / 2 / 37 / AbhyAM vikAre avayave ca [ haima-zabdAnuzAsana akaJ vA syAt / aumakam - aumam / aurNakam - aurNaH kambalaH // 37 // eNyA eyaJ / 6 / 2 / 38 / eNyAH vikAre 'vayave ca eyav syAt / aiNeyaM mAMsam - aGga vA // 38 // kauzeyam / 6 / 2 / 39 / kozAd vikAre eyav syAt / kauzeyaM vayaM sUtraM vA // 39 //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa laghuvRttiH ] [79 parazavyAd yaluk ca | 6 | 2 | 40 | asmAd vikAre aN syAt, yasya lukU ca / pArazavam // 40 // kaMsIyAJjyaH / 6 / 2 / 41 / asmAd vikAre vyaH syAt , tadyoge ya* luk ca / kAMsyam // 41 // hemArthAt mAne / 6 / 2 / 42 / asmAt mAne vikAre aNU syAt / hATako niSkaH / mAna iti kim ? hATakamayI yaSTiH // 42 //
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20] drorvayaH 16 / 2 / 43 / dro mAne vikAre vayaH syAt / druvayaM mAnam ||43|| mAnAta krItavat / 6 / 2 / 44 / mAnaM saGkhyAdi / tadarthAd vikAre [ haima-zabdAnuzAsanas ebhyaH krIte iva pratyayAH syuH / yathA zatena krItaH - zatyaH, zatiko vA, tathA tadvikAre 'pi // 44 // hemA''dibhyo'J / 6 / 2 / 45 / yathAyogaM vikAre 'kya ca Aja syAt /
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] haimI yaSTiH, rAjataH // 45 // a-bhakSyA''cchAdane vA mayaT / 6 / 2 / 46) SaSThayantAd bhakSyA-''cchAdanavale, yathAyogaM vikAre'vayave ca mayaD vA syAt / / bhasmamayam bhAsmanam / abhakSyAcchAdana iti kim ? maudgaH sapaH, kArpAsaH paTaH, // 46 // zaradarbha-kUdItRNa-soma-calvajAt / 6 / 2 / 47) ebhyaH abhakSyA-''Nadane vikAre'vayave ca / nityaM mayaT syAt / zaramayam , darbhamayam , kUdImayam , __ tRNamayam , somamayam , valvajamayam // 47 //
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - [haima-zabdAnuzAsanasya ekasvarAt / 6 / 2 / 48 // asmAd bhakSyAcchAdanamarne vikAre'vayave ca nityaM mayaT syAt / vAGmayam // 48 // dorpraanninH| 6 / 2 / 49 / a-prANyAd doH a-bhakSyAcchAdane vikAre'vayave va mayaT syAt / Amramayam / a-prANina iti kim ? cApam , pApamayam // 49 // goH purISe / 6 / 2 / 50 / goH purISe'rthe mayaT syAt / gossyH| payastu gavyam // 50 // 6
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ svomA laghuvRttiH ] zrIheH puroDAze | 6 | 2 | 51 | vrIheH puroDAze vikAre nityaM mayaT syAt / vrIhimayaH puroDAzaH / puroDAza iti kim ? vaha odanaH, vaha bhasma // 51 // tila-yavAd a-nAmni | 6 12 | 52 | AbhyAM vikAresari a-nAmni mayaT syAt / tilamayam, yavamayam / a-nAmnIti kim ? ! tailam yAnaH // 52 // piSTAt | 6 | 2 | 53 | piSThAd [ 83
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84] vikAre a-nAmni [ haima-zabdAnuzAsanasya mayaT syAt / piSTamayam // 53 // nAmni kaH / 6 / 2 / 54 / piSTAd vikAre nAmni asmAd vikAre kaH syAt / piSTikA ||54 || hyogodohAd InaJ hiyaGguzcAsya nAmni inaJ syAt, tayoge ca prakRteH hiyaGgaH / haiyaGgavInaM navanItaM ghRtaM vA / / 6 / 2 / 55 /
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] nAmnItyeva ? hyogodohaM takram // 55 // apo yaJ vA / 6 / 2 / 56 / apo vikAre yaJ vA syAt / Apyam , ammayam // 56 // lup bahulaM puSpamUle / 6 / 2 / 57 / vikAre avayavArthasya puSpe mUle cArthe pratyayasya bahulaM lup syAt / mallikA puSpam , vidArI mUlam / bahulamiti kim ? vAraNaM puSpam , airaNDaM mUlam // 5 // phale / 6 / 2 / 58 / vikAre'vayave cArthe pratyayasya lup syAt / / Amalakam // 58 // ..
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAlanAraka plakSA''deraNa / 6 / 2 / 59 / ebhyo vikAre'vayave vA phale aN syAt / plAkSam , Azvattham // 59 // jambvA kaa|6|2|60| jambvA vikAre'vayave kA phale aNa kA syAt / jAmbavam jambu jambUH // 60 // nadira druvaya gomaya-phalAt / 6 / 2 / 61 / druvaya-gomayau phaLAthai ca muktavA anyasmAd vikArAvayavayoH dviH pratyayo na syAt , kApotasya vikAro'vayavo veti mayaT na syAt / a-druvayetyAdIti kim ? drauvayaM khaNDam ,
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ . svopA laghuvRttiH gaumayaM bhasma, __kApittho rasaH // 61 // pitR-mAturya-DulaM bhrAtari / 6 / 3 / 12 / AbhyAM bhrAtari arthe yathAsaGkhyaM vya-DulauM syAtAm / . pitRvyaH, mAtulaH // 12 // pitro mahaT / 6 / 2 / 63 // pitR-mAtamyAM mAtA-pitroH DAmahaT syAt / pitAmahaH, pitAmahI ____ mAtAmahaH, mAtAmahI // 6 // averdugdhe soddh-duus-mriism| 6 / 2164 . . ave dugdhe'rthe ete syuH||. avisoDham , abhisam, avimarIsam // 64 //
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya 4] raassttre'nnggaa''dibhyH| 6 / 2 / 65 / aGgAdivarjAt yantAd rASTre'rthe aN syAt / aGgAdivarjana kim ? aGgAnAM vakAnAM vA rASTramiti vAkyameva // 65 // rAjanyA''dibhyo'kaJ / 6 / 2 / 66 / ebhyo rASTra akaJ syAt / rAjanyakam , daivayAtavakam // 66 // vasAtervA / 6 / 2 / 67 / bhasmAd rASTra akaJ vA syAt / '. vAsAvakam vAsAsaM rASTram // 6 //
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] bhaurikyaiSukAryAdevidha-bhaktam / 6 / 2 / 68 / bhaurikyAdeH rASTra vidhaH, aiSukAryAdeca bhaktaH syAt / bhaurikividham bhaulikividham / _aiSukAribhaktam , sArasyAyanabhaktam // 68 // nivAsA'dUrabhave iti deze nAmni / 6 / 2 / 69 / SaSThayantAt nivAsA'dUrabhavayoH yathAvihitaM pratyayaH syAt , tadantaM ced rUDham dezanAma zaivam, vaidizaM puram // 69 // tadatrA'sti / 6 / 2170 / taditi prathamAntAd, atreti saptamyarthe yathAvihitaM 2
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 1 [haima-zabdAnuzAsanasva pratyayaH syAt, prathamAntaM cedastIti, pratyayAntaM ced dezanAma / audumbaraM puram / / 70 // tena nivRtte ca / 6 / 271 / teneti tRtIyAntAt nivRtte'rthe yathAvihita .. pratyaya: syAt, dezanAmni / kauzAmbI // 7 // nadyAM mtuH| 6 / 2 / 72 / nivAsAdyarthacatuSke yathAyoga matuH syAt , nadhAM dezanAmni / udumbarAvatI // 72 // mdhvaadeH| 6 / 2 / 73 / cAturathiko
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRti] dezanAmni matuH syAt / ___ madhumAn , visamAn // 73 // naDa-kumuda-vetasa-mahiSAt Dit / 6 / 2175 // ebhyo Dit matuzcAturathiko dezanAmni syAt / naDvAn , kumuddAn vetasvAn , mahiSmAn // 7 // naDa-zAdAda vlH|6|2|75| AbhyAM cAturarthiko Dida valo dezanAmni syAt / naDvalam , zAvalam // 75 // shikhaayaaH| 6 / 2 / 76 / asmAt cAturathiko dezanAmni
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya vala: syAt / zikhAvalaM puram // 76 // zirISAdika-kaNau / 6 / 2 / / 77 / asmAd dezanAmni cAturathiko ika-kaNau syAtAm zirIpikaH zairISakaH // 77 // zarkarAyA ikaNa-IyA'N ca / 6 / 2 / 78) asmAt cAturathikAd dezanAmni ikaN-Iya-ae, cakArAt ika kaNa ityete syuH| zArkarikaH, zarkarIyaH, zArkaraH, zarkarikaH, zArkarakaH // 7 // ro'shmaa''deH| 6 / 2 / 79 / cAturathiko dezanAmni ra: syAt /
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ [93 svopaza-laghuvRttiH] azmaraH, yUSaraH // 79 // prekSA''derina / 6 / 2 / 80 cAturathiko dezanAmni in syAt / prekSI, phalakI // 8 // tRNA''deH sal / 6 / 2 / 81 / cAturathiko dezanAmni sal syAt / tRNasA, nadasA // 81 // kAzA''derilaH / 6 / 2 / 82 // asmAt cAturathiko dezanAmni ilaH syAt / ___ kAzilam , vAzikam // 2 // arIhaNA''derakaN / 6 / 2 / 03 /
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ [hama-zabdAnuzAsanasya cAturathiko dezanAmni akaNa syAt / ArIhaNakam , khANDavakam // 3 // supnthyaadervyH| 6 / 2 / 84 / cAturarthiko dezanAmni vyaH syAt / saupanthyam , sauvanthyam // 84 // sutaGgamA''derin / 6 / 2 / 85 / cAturathiko dezanAmni ib syAt / sautaGgamiH, maunivittiH // 5 // blaa''deyH| 6 / 2 / 86 / cAturathiko * dezamAmni kA syAt / /
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ - spokA purattiH] balyam , culyam // 86 // aharAdibhyo'J / 6 / 2 / 87 / cAturathiko dezanAmni aJ syAt / Aham , laumam // 8 // sakhyAdereyaN / 6 / 2 / 881 cAturathiko dezanAmni eyaNa syAt / ___ sAkheyaH, sAkhidatteyaH // 8 // panthyAderAyanaN / 6 / 2 / 89 / cAturarthiko dezanAnni ApanA syAt / pAnthAyanaH, pAkSAyaNaH // 89 // karNA''derAyaniJ / 6 / / 2 / 9 /
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya cAturathiko dezanAmni Ayani syAt / kArNAyaniH, vaashisstthaayniH||90|| utkraa''deriiyH|6|2|91 / cAturarthiko dezanAmni IyaH syAt / ___ utkarIyaH saGkarIyaH / / 91 // naDA''deH kiiyH| 6 / 2 / 92 / cAturathiko dezanAmni kIyaH syAt / naDakIyaH, plakSakIyaH // 12 // kRzAzvA''derIyaN / 6 / 2 / 93 / cAturathiko dezanAmni IyaN syAt /
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] kAzviIyaH, ___ AriSTIyaH // 93 // RzyAdeH kH| 6 / 2 / 94 / cAturathiko dezanAmni kaH syAt / RzyakaH, nyagrodhakaH // 9 // vArAhA''deH kaN / 6 / 2 / 95 / cAturathiko dezanAmni kaN syAt / vArAhakam , pAlAzakam // 95 // kumudA''derikaH / 6 / 2 / 96 / cAturathiko dezanAmni ikaH syAt / kumudikam , ikaTikam // 96 //
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-sadAnazAsanasya azvatthA''derikaN / 6 / 2 / 97 / cAturathiko dezanAmni ika: syAt / Azvasthikam , kaumudikam // 95 // sA'sya paurnnmaasii|6|2|18| seti prathamAntAdasyeti SaSThayarthe yathAvihitaM nAmni pratyayaH syAt , prathamAntaM cet paurnnmaasii| pauSo mAsaH arbamAso vA // 98 // AgrahAyaNyazvatthAd ikaN / 6 / 2 / 99 / AbhyAM prathamAntAbhyAM SaSThyarthe ikaN syAt , taccet paurNamAsI naamni| AgrahAyaNiko mAsaH arddhamAso vA, evamAzvasthikaH / / 99 // ..
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 99 somaza-laghuvRttiH ] caitrI - kArttikI - phAlgunI-zravaNAd vA | 6 | 2 | 100 | ebhyaH sA'sya paurNamAsItiviSaye nAmni ika vA syAt / caMtrikaH caitro mAsaH, arddhamAso vA / evaM kArttikikaH kArttikaH / phAlgunika: phAlgunaH / zrAvaNikaH zrAvaNaH // 100 // devatA | 6 | 2 | 101 | devatA'rthAt prathamAntAt SaSThyarthe yathAvihitaM pratyayaH syAt / jaina:, AgneyaH, AdityaH // 101 // paiGgAkSIputrA''derIyaH / 6 / 2 / 993 /
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100] [haima-zabdAnuzAsanasya ebhyaH / 'sA'sya devatA' itiviSaye IyaH syAt / paiGgAkSIputrIyam tArNavindavIyaM haviH // 102 / / zukrAd iyH|6|2|103| zukrAt sA'sya devatetiviSaye iyaH syAt / zukriyaM havi // 103 // zatarudrAt tau|6|2|104|| asmAt sA'sya devatetiviSaye IyaH iyazca syAt / zatarudrIyam zatarudriyam // 104 // aponapAt-apAnnapAtastRcAtaH / 6 / 2 / 105 / bhAbhyAM
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] sA'sya devatetiviSaye tau syAtAm / tadyoge cA''tastRc / aponaptrIyam aponaptriyam apAnnaptrIyam apAnnatriyam // 105 // mahendrAd vA | 6 | 2 | 106 / asmAt sA'sya devatetiviSaye tau vA syAtAm / [101 mahendrIyam maheMndriyam mAhendraM vA haviH // 106 // ka- somAt TyaNU | 6 | 2 | 107 | AbhyAM sA'sya devatetiviSaye yaNa syAt / kAyam, saumyaM haviH // 107 // ...
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102] [haima-zabdAnuzAsanasva dyAvApRthivI-zunAsIrA'nISoma-marutvatvAstoSpati-gRhamedhAd iiy-yo|6|2|108|| ebhyaH sA'sya devatetiviSaye Iya-yau syAtAm / dyAvApRthivIyam-dyAvApRthivyam / zunAsIrIyam-zunAsIryam / ___ agnISomIyam-agnISomyam / marutvatIyam-marutvatyam / vAstoSpatIyam-vAstoSpatyam / gRhamedhIyam-gRhamedhyam // 108 // vAyu-Rtu-pitR-uSaso yH|6|2|109| ebhyaH sA'sya devatetiviSaye yaH syAt / vAyavyam , Rtavyam , pitryam, usssym|| mahArAja-proSThapadAd ikaN / 6 / 2 / 110 // AbhyAM
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ svIpA-laghuvRttiH] sA'sya devatetiviSaye ... ikaNa syAt / mAhArAjikaH, prauSThapadikaH // 11 // kAlAd bhavavat / 6 / 2 / 111 / kAlavizeSArthebhyo yathA bhave pratyayAH vakSyante ... tathA sA'sya devatetiviSaye'pi syuH / yathA mAse bhavaM mAsikama, prAvRSi prAvRSeNyam , tathA mAsaprAvRTadevatAkamapi // 111 // AdeH chandasaH pragAthe / 6 / 2 / 112 / prathamAntAt chandasaH asyeti SaSThayarthe __ yathAvihitaM pratyaya: syAt, pragAthe vaacye| pAtaH prgaathH|
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104] prathamAntAd [ haima-zabdAnuzAsanasya Aderiti kim ? anuSTub madhyamasya pragAthasya // yoddha-prayojanAd yuddhe / 6 / 2 / 113 | yoddharthAt prayojanArthAt ca SaSThyarthe yuddhe yathAvihitaM pratyayaH syAt / vaidyAdharaM yuddham, saubhadraM yuddham // 113 // bhAvaghaJo'syAM NaH / 6 / 2 / 114 / bhAve ghaJantAt prathamAntAd asyAmityarthe NaH syAt / prApAtA tithiH / bhAveti kim ? prAkAro'syAm // 114 // zyainampAtA - tailampAtA / 6 / 2 / 115 / |
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [105 zyena-tilayoH bhAve ghabante pAte pare mo'ntaH syAt / zyainampAtA-tailampAtA tithiH kriyAbhUmiH-krIDA vA // 115 // praharaNAt krIDAyAM nnH|6|2|116 / praharaNArthAt prathamAntAd asyAmiti krIDAyAM NaH syAt / dANDA kriiddaa| krIDAyAmiti kim ? khaDgaH praharaNamasyAM senAyAm // 116 // tad vettyadhIte / 6 / 2 / 117 / taditi dvitIyAntAd detti adhIte vA ityarthayoH yathAvihitaM pratyayaH syAt / ' ___ mauhUrtaH, chaandsH|| 117 // nyAyAderikaN / 62 / 118 /
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya ebhyo vettyadhIte vetyarthe ikaN syAt / maiyAyikaH, naiyAsikaH // 118 // pada-kalpa-lakSaNAntakatvAkhyAnA''khyAyi - kAt / 6 / 2 / 119 / pada-kalpa-lakSaNAntebhyaH kratvAdezva vettyadhIte vetyarthe ikaN syAt / paurvaSadikaH, mAtRkalpikaH, gaulakSaNikaH, AgniSTomikaH, yAvakrItikaH, vAsavadattikaH / / akalpAt sUtrAt / 6 / 2 / 120 / kalpavarjAta paro yaH sUtraH tadantAd vettyadhIte vetyarthe ikae syAt / vAttikaratrikaH /
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 10 AAPAAR svopA-laghuvRttiH] a-kalyAditi kim ? sautrA, kaalpsautrH||120|| adharma-kSatra-tri-saMsargA'GgAd vidyAyA / 6 / 2 / 121 / dharmAdivarjAt paro yo vidyAzabdaH tadantA vettyadhIte vetyarthe ikaN syAt / vaaysvidhikH| a-dharmAderiti kim ? vaidyaH, dhArmavidhaH, kSAtravidyaH, vidyA, sAMsargavidyaH, AGgavidyaH // 121 // , yAjJikaukthika-laukAyitikam / 6 / 2 / 122 / vetyadhIte vetyarthe
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108] [haima-zabdAnuzAsanasya ikaNantA nipaatynte| yAjJikaH, aukatyikA, laukAyatikaH // anubrAhmaNAdin / 6 / 2 / 123 / asmAd vettyadhIte vetyarthe in syAt / ___ anubrAhmaNI // 123 // zata-SaSTeH-patha ikaT / 6 / 2 / 124 / AbhyAM paro yaH panthAH tadantAd vettyadhIte vetyarthe ikaT syAt / zatapathikI, SaSTipathikaH // 124 // padottarapadebhya ikH|6|2 / 125 / padazabda uttarapadaM yasya / tasmAt padAt padottarapadAcca vettyadhIte vetyarthe
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza- laghuvRttiH ] ikaH syAt, pUrvapadikaH, padikaH, padottarapadikaH || 125 || pada krama - zikSA-mImAMsA -sAmno'kaH | 6 / 2 | 126 // ebhyo veyadhIte vetyarthe akaH syAt / padakaH, kramakaH, zikSakaH, mImAMsakaH sAmakaH // 126 // sa-sarvapUrvAt lup | 6 | 2 | 127 // sa- pUrvAt sarva- pUrvAcca vetyadhIte vetyathai pratyayasya lup syAt / [ 109 sa- vArttikaH, sarvavedaH // 127 // saGkhyAkAt sUtre | 6 | 2 | 128 | sakhyAyAH paro yaH kaH, tadantAt sUtrArthAda
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110] [haima-zAsana vettyadhIte vetyarthe pratyayasya lum syAt / aSTakAH paanniniiyaaH|| 128 // proktAt / 6 / 2 / 129 / proktArthapratyayAntAd vettyadhIte vetyarthe pratyayasya lup syAt / gotramena proktaM gautamam , tadvettyadhIte vA gautamaH // 129 // vedenbrAhyaNamauva / 6 / 2 / 130 / proktapratyayAntaM vedavAci innantaM brAhmaNavAci ca atraiva vecyatIte veti viSaye zva - prayujyate / kaThena proktaM vedaM vidantyadhIyate vA kaThAH tANDayena proktaM brAhmaNaM vidantyadhIyate vA taannddinH|| tena cchanne rathe / 6 / 2 / 131 //
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ kloema-laghuvRddhiH ] teneti tRtIyAntAt channe'rthe yathAvihitaM pratyayaH syAt / bastro rathaH // 131 // pANDukambalAd in | 6 | 2 | 132 / asmAt TAntAt channe rathe [199 in syAt / pANDukambalI sthaH // 132 // dRSTe sAmni nAmni | 6 | 2 | 1331 teneti TAntAt dRSTaM sAmetyarthe yathAvihitaM pratyayaH syAt saMjJAyAm / krauJcaM samma, kAbhreyam // 133 // gotrAd a-kavat / 6 / 2 / 134 / gotravAcinaH TAntAd
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - 1.12] [ haima-zabdAnuzAsanasya dRSTaM sAmetyarthe aGka iva pratyayaH syAt / aupagavakaM sAma // 134 // vAmadevAd yH| 6 / 2 / 135 / asmAt TAntAd dRSTe sAmni yaH syAt / vAmadevyaM sAma // 135 // Did vA'N / 6 / 2 / 136 / dRSTaM sAma ityarthe __ aN Did vA syAt / __ auzanam-auzanasam // 136 // vA jAte diH| 6 / 2 / 137 / jAte'the yo'NAdivihitaH sa uid vA syAt /
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ [113 svopakSa-laghuvRttiH] zAtabhiSA-zAtabhiSajaH __ dviriti kim ? haimavataH // 130 // tatroddhRte pAtrobhyaH / 6 / 2 / 138 / tatreti saptamyantAt pAtrArthAd uddhate'rthe yathAvihitaM pratyayaH syAt / zArAvaH odanaH // 138 // sthaNDilAt zete vrtii| 6 / 2 / 139 / sthaNDilAt saptamyantAt zete vratItyarthe yathAvihitaM pratyayaH syAt / sthANDilo bhikSuH // 139 // saMskRte bhakSye / 6 / 2 / 140 / saptamyantAt saMskRte bhakSye yathAvihitaM pratyayaH syAt / / bhrASTrA apUpAH // 14 //
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154] [haima-zabdAnuzAsanasya zUlokhAd yH|6|2|141| AbhyAM saptamyantAbhyAM saMskRte bhakSye ... yaH syAt / zUlyam , ukhyaM mAMsam // 141 // kSIrAdeyam / 6 / 2 / 142 / kSIrAt saptamyantAt . saMskRte bhakSye / ' eyaNa syAt / kSaireyI yavAgaH // 142 // dana ikaN / 6 / 2 / 143 / dadhnaH saptamyantAva saMskRte bhakSye ikaNa syAt / dAdhikam / / 143 // vodshvitH|6|2|144|| asmAt saptamyantAt saMskRte bhakSye'rthe
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ sevapakSa-laghuvRttiH ] [115 ikaN vA syAt / audazvitkam audazvitam // 144 // kvacit / 6 / 2 / 145 / apatyAdibhyaH'anyatrArthe kvacid yathAvihitaM pratyayaH syAt / cAkSuSaM rUpam , Azvo rathaH // 145 // ityAcAryazrIhemacandraviracitAyAM siddhahemacandrAbhidhAnasvopajJazabdAnuzAsanalaghuvRttau SaSThasyAdhyAyasya dvitIyaH pAdaH samAptaH
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116] zeSe / 6 / 3 / 1 / apatyAdibhyo'nyasmin prAgjitIye'rthe arham // tRtIyaH pAdaH // ito'nukramyamANaM veditavyam // 1 // [ haima-zabdAnuzAsanasya - nadyAdereyaN | 6 | 3 | 2 / / ebhyaH prAgjitIye zeSe'rthe eyaN syAt / nAdeyaH, vAneyaH / zeSe ityeva ? samUhe nAdikam // 2 // rASTrAd iyaH / 6 / 3 / 3 / rASTrazabdAt zeSe prAgjitIye'rthe zeSe'the iyaH syAt / rASTriyaH // 3 // dUrAd etyaH / 6 / 3 / 4 dUrAt
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [117 etyaH syAt / dUretyaH // 4 // uttarAd Aha / 6 / 3 / 5 / uttara-zabdAt zeSe'rthe Ahab syAt / auttarAhaH // 5 // pArAvArAd iinH| 6 / 3 / 6 / pArAvArazabdAt zeSe'rthe InaH syAt / pArAvArINaH // 6 // vyasta-vyatyastAt / 6 / 3 / 7 / pArAvArAt zeSe InaH syAt / pArINaH, avArINaH, avArapArINaH // 7 // ghu-prAg-apAra udak-pratIco yH|6|3|8|
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118] [haima-zabdAnuzAsanasya divazabdAt prAca-apAca-udaca pratyac ityetebhyazca avyayA'navyayebhyaH zeSe'rthe yaH syAt / divyam , prAcyam , apAcyam , udIcyam , pratIcyam // 8 // grAmAd InaJ ca / 6 / 3 / 9 / grAmAt zeSe'the Ina yazca syAt / grAmINaH, grAmyaH / / katryAdezcaiyakaJ / 6 / 3 / 10 / kanyAdibhyo grAmAt ca zeSe eyakaJ syAt / ... kAtreyaka, pauSkareyakaH grAmeyakaH / /
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] [119 kuNDyAdibhyo luk ca / 6 / 3 / 11 / kuNDyAdibhyaH zeSe'rthe eyakaJ syAt tadyoge ca yo luk / kauNDeyakaH, kauNeyakaH // / 11 // kula-kukSi- prIvAda zvA'syalaGkAre ebhyaH zeSe'the yathAsaGkhyaM | 6 | 3 | 12 | zeSe'the eyakaJ syAt / kauleyakaH zvA, kaukSeyakossiH, graiveyako'laGkAraH // 12 // dakSiNA - pazcAt- purasastyaN | 6 | 3 | 13 | ebhyaH
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 120] [haima-zabdAnuzAsanasya tyaNa syAd / dAkSiNAtyaH, pAzcAtyaH, paurastyaH // vahni-Urdi-pardi-kApizyAH TAyanaN / 6 / 3 / 14 / ebhyaH zeSe'the TAyana syAt / vAhalAyanaH, aurdAyanaH pArdAyanaH, kApizAyanI drAkSA // 14 // raGkoH prANini vA / 6 / 3 / 15 / raGkuzabdAt prANini viziSTe zeSe'rthe TAyanaN vA syAt / rAGkavAyaNaH rAvo gauH| kambalastu rAvaH // 15 // kvehA'mA-tra-tasaH tyac / 6 / 3 / 16 /
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRttiH] [121 kva-iha-amA ityetebhyaH tra-taspratyayAntebhyazca zeSe'rthe tyac syAt / kvatyaH, ihatyA, amAtyaH, tatratyaH kutastyaH // 16 // nerdhave / 6 / 3 / 17 // nizabdAd dhruve'rthe tyac syAt / nityaM dhruvam // niso gate / 6 / 3 / 18 / nimazabdAd gate'rthe tyac syAt / niSTayazcaNDAlaH // 18 //
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122] [haima-zabdAnuzAsanasya aiSamas-hyas-zvaso vA / 6 / 3 / 19 / ebhyaH zeSe'rthe tyacU vA syAt / aipamastyam-aiSamastanam / hyastyam-hyastanam / :. zvastyam-zvastanam // 19 // kanthAyA ikaN / 6 / 3 / 20 / . kanthA graamvishessH| kanthAzabdAta zeSe'rthe ikaN syAt / kAnthikaH // 20 // varNAvakaJ / 6 / 3 / 21 / varNadeze yA kanthA tataH zeSe'the akaJ syAt / kAnthakaH // 21 //
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [123 rUpyottarapadA'raNyAt nnH| 6 / 3 / 22 / rUpyottarapadAd araNyAcca zeSe'rthe NaH syAt / vArkarUpyaH, ____ AraNyAH sumanasaH // 22 // dikapUrvAda a-naamnH|6|3| 23 / dikpUrvapadAt a-nAmnaH a-saMjJAviSayAt zeSe'the NaH syAt / / paurvshaalH| a-nAmna iti kima ? pUrvakArSNamRttikA // 23 // madrAda / 6 / 3 / 24 / madrAntAd diparvapadAt
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124] [haima-zabdAnuzAsanasya zeSe'rthe aJ syAt / paurvamadrI // 24 // udagagrAmAd ykuulomnH| 6 / 3 / 25 / udaggrAmavAcino yakRllomanazabdAt zeSe'theM aJ syAt / yaakullomH| udagnAmAditi kim ? anyasmAdaN-yAkRllomanaH // goSThI-taikI-naiketIgomatI-zUrasena-vAhIka romaka paTaccarAt / 6 / 3 / 26 / zeSe'rthe aJ syAt / gauSThaH, taikaH, naiketaH, gaumataH,
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ smepala saguvRttiH] [15 zaurasenaH, vAhIkA, raumakA, pATaccaraH // 26 // shklaaderytrH| 6 / 3 / 27 / asmAd yajantAt zeSe'rthe aJ syAt / zAkalAH, kANvAH // 27 // vRddhenyH| 6 / 3 / 28 // vRddhabantAt zeSe'the aJ syAt daakssaaH| vRddhati kim ? sautaGgamIyaH // 28 // na dvisvarAt prAga-bharatAt / 6 / 3 / 29 / prAggotrArthAd bharatagotrArthAt meM
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya - 196] dvisvarAd vRddhaantAt angg na syAt / caikIyAH, kaashiiyaaH| dvi-svarAditi kim ? pAnnAgArAH // 29 // bhvtoriknniiysau| 6 / 3 / 30 / bhavat-zabdAt zeSe'rthe ikaN-Iyasau syAtAm / bhAvatkam, __ bhavadIyam // 30 // prjn-raajnyo'kiiyH| 6 / 3 / 31 / ebhyaH a-kIyaH syAt / parakIyaH, jamakIyaH, rAjakIyaH // 31 // dorIyaH / 6 / 3 / 32 //
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ [127. 3 svopakSa-laghuvRttiH] dusaMjJakAt zeSe'theM IyaH syAt / devadattIyaH, tadIyaH // 32 // uSNA''dibhyaH kAlAt / 6 / 3 / 33 / uSNAdipUrvapadAt kAlAntAt zeSe'the IyaH syAt / uSNakAlIyam // 33 // vyAdibhyo NikekaNau / 6 / 3 / 34 / ebhyo yaH kAla: tadantAt zeSe'rthe Nika ikaN ca syAt vaikAlikA, vaikAlikI, ___AnukAlikA, AnukAlikI // kAzyAdeH / 6 / 3 / 35 /
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 ] ebhyo dubhyaH zeSe'rthe Nika - ikaNau syAtAm / kAzikA, kAzikI, caidikA, caidikI // 35 // vAhIkeSu grAmAt / 6 | 3 | 36 | eSu grAmAd doH [ haima-zabdAnuzAsanasya zeSe'rthe Nika- ikaNau syAtAm kArantapikA, kArantapikI || 36 || vozInareSu | 6 | 3 | 37 // eSu grAmArthAd doH zepe'rtha NikaNau: :
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ [129 svopakSa-laghuvRttiH] vA syAtAm / ___ aahjaalikaa-aahjaalikii-aahjaaliiyH|| vRji-madrAd dezAt kH| 6 / 3 / 38 // vRji-madrazabdAbhyAM dezavAcibhyAM zeSe'rthe kaH syAt / vRjikaH, madrakaH // 38 // uvarNAd ikaNa / 6 / 2 / 39 / uvarNAntAd dezArthAt zeSe'rthe ikaN syAt / zAbarajambukaH // 39 // doreva praacH|6|3|40| prAgdezArthAt uvarNAntAd doreva .
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13.] [haima-zabdAnuzAsanasva ikaN syAt / ASADhajammukaH // 40 // Ito'kaJ / 6 / 3 / 41 / IdantAt prAgdezArthAMd doH zeSe akam syaat| kAkandakA // 41 // ropAntyAt / 6 / 3 / 42 / / ropAntyAt prAcI doH akaJ syAt / pATaliputrakaH // 42 // prastha-puracahAnta-yopAntya-dhanvArthAt * / 6 / 3 / 43 /
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [ 131 prastha-pura-cahAntebhyaH yopAntyAd dhanvArthAcca dezavRtterdoH zeSe'kaJ syAt / mAlAprasthakaH, nAndIpurakaH, pailubahakaH, sAkAzyakaH, pAredhanvakaH // 43 // rASTrebhyaH / 6 / 3 / 44 / rASTrA'rthebhyo dubhyaH zeSe akaJ syAt / abhisArakaH // 44 // bhvissyebhyH| 6 / 3 / 45 / rASTrebhyo bahuviSayebhyaH akaJ syAt / AGgakaH // 45 // mA''deH / 6 / 3 / 46 /
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 ] asmAd dezavRtteH zeSe [ haima-zabdAnuzAsanasya akaJ syAt / samudrAd dezArthAt zeSe dhaumakaH, SADaNDakaH // 46 // sauvIreSu kUlAt / 6 / 3 / 47 / sauvIradezArthAt kUlAt zeSe akaJ syAt / kaulakaH // 47 // samudrAta nR-nAvoH / 6 / 3 / 48 / akaJ syAt nari nAvi cArthe / sAmudrako nA, sAmudrikA nauH / sAmudratmanya // 18 //
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH ] [133 nagarAt kutsA-dAkSye / 6 / 3 / 49 / nagarAd dezArthAt zeSe akaJ syAt kutsAyAM dAkSye ca gamye / caurA hi nAgarakAH, dakSA hi nAgarakAH // 49 // kacchA'gnicaktra carkottarapadAt / 6 / 3 / 50 / kacchAdyuttarapadAd dezArthAt akaJ syAt / bhArukacchakaH kANThAgnakaH, ainduvaktrakaH,bAhuvartakaH // 50 // araNyAt paznyiAyA'dhyAyebha-nara vi-hAre / 6 / 3 / 51 / araNyAd
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134] dezArthAt pathyAdau zeSe AraNyakaH= panthAH nyAyaH adhyAyaH akaJ syAt / akaJ ibho naro [ haima gomaye vA / 6 / 3 / 52 / araNyAddezAt zeSe gomaye'rthe vA syAt / vihAro vA / / 51 / AsthyakA gomayAH, AraNyA vA // kuru- yugandharAd vA / 6 / 3 / 53 / AbhyAM dezArthAbhyAM
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ kopara-laghutiH [135 andh vA syAt / kauravakaH kauravaH / yaugandharakaH yaugandharaH // 53 // sAlvAd go-yavAgvapattau / 6 / 3 / 54 / sAlvAd dezArthAd gavi, yavAgvAM pattivarje ca manuSye zeSe'rthe akaJ syAt / sAlvako gauH, sAlvikA yavAna, sAlvako nA // 54 // kacchA''de nRsthe / 6 / 3 // 55 // dezAryAda nari nRsthe ca zeSe'rthe
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136] [haima-zabdAnuzAsanastha akab syAt / kAcchako nA, kAcchakamasya smitam / / kopAntyAt cA'Na / 6 / 3 / 56 / kopAntyAt : kacchAdeva dezArthAt zeSe aNa syAt / ASikaH kAcchaH, saindhavaH // 56 // garyottarapadAd iiyH| 6 / 3 / 57 / asmAt dezArthAt IyaH syAt / " shvaavidgauyH|| kaTapUrvAt prAcaH / 6 / 3 / 58 // kaTapUrvapadAda prAgdezArthAt zeSe IyaH tyAt / kaTagrAmIyaH // 58 //
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaNa-laghuvRttiH] [137 ka-khopAntya-kanthA-palada-nagara-grAma hRdottara-padAd doH / 6 / 3 / 59 / kopAntyAt khopAntyAt kanthAdhuttarapadAca dezArthAd doH zeSe'the IyaH syAt / ArIhaNakIyaH, kauTazikhIyaH, dAkSikanthIyaH, dAkSipaladIyaH, dAkSinagarIyaH, mAhakigrAmIyaH, dAkSihRdIyaH // 59 // parvatAt / 6 / 3 / 60 / asmAd dezArthAt zeSe IyaH syAt / parvatIyo rAjA // 60 //
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haimanzamdAnuzAsanasya a-nare kaa| 6 / 3 / 61 / parvatAd dezArthAt nRvarje Iyo vA syAt / parvatIyAni-pArvatAni phalAni // 61 // parNa-kRkaNAd bhAradvAjAt / 6 / 3 / 62 / AbhyAM bhAradvAjadezArthAbhyAM zeSe IyaH syAt / parNIyaH, kRkaNIyaH // 62 // ghaa''dibhyH| 6 / 3 / 63 / ebhyaH yathAsambhavaM dezArthebhyaH zeSe IyaH syAt gahIyaH, antasthIyaH // 63 // pRthivImadhyAda madhyamasya / 6 / 3 / 64) 3
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ loga muvRttiH] asmAt dezArthAt zeSe IyaH syAt prakRtezca mdhymaadeshH| madhyamIyaH // 64 // nivAsAt caraNe'N / 6 / 3 / 65 / pRthivImadhyAt nivAsadezArthAt caraNe nivastari zeSe'rthe aN syAt madhyamazvA'sya / mAdhyamAzcaraNAH // 65 // veNukA''dibhya IyaN / 6 / 3 / 66 / ebhyaH yathAyogaM dezArthebhyaH zeSe'rthe IyaNa syAt / vaiNukIyaH, vaitrakIyaH // 66 //
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140] [haima-zabdAnuzAsanastha vA yuSmadasmado'J-Inau yuSmAkA'smAkaM cA'sya, ekatvetu tavaka-mamakam / 6 / 3 / 67) AbhyAM zeSe'rthe aJ-Inau vA syAtAm, tadhoge ca yathAsaGkhyaM - yuSmAka-asmAko ekArthayostu tvk-mmko| yauSmAkI-yauSNAkINaH, aasmaakii-aasmaakiinH| yussmdiiyH-asmdiiyH| tAvakaH-tAvakInaH maamkH-maamkiinH| tvadIyaH-madIyaH // 67 // dIpAdanusamudraM NyaH / 6 / 3 / 68 / samudrasamIpe yo dvIpaH
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] tadarthAt zeSe'rthe yaH syAt dvaipyo nA, tadvAso vA // 68 // arddhAd yaH / 6 / 3 / 69 / arddhazabdAt zeSe yaH syAt / arddhayam // 69 // sa-pUrvAd iN / 6 / 3 / 70 / sa- pUrvapadAd arddhAt zeSe'rthe ikaN syAt pauSkarArddhikaH // 70 // [ 141 dikpUrvAt tau / 6 / 3 / 71 / dikpUrvapadAt zeSe'the ya- ikaNau syAtAm / pUrvArdhyam, paurvAddhikam // 71 // grAma - rASTrAMzAda aNa- ikaNau |6|3|721 grAma - rASTrayoH
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142] [haima-zabdAnuzAsanasya bhAgArthAt arddhAd dikpUrvAda zeSe aNikaNau syAtAm / grAmasya rASTrasya vA-paurvAdaH paurvAdikaH // parA'varA'dhamottamAderyaH / 6 / 3 / 73 / parAdipUrvAt ajhait zeSe'rthe yaH syAt / parAya'm , avarAya'm adhamAdhyam uttamAya'm / / 73 // amo'ntaa'vo'dhsH| 6 / 3 / 74 / antAdeH zeSe'rthe amaH syAt / antamA, avamaH, adhama / / 74 // pazcAdAcantAgrAd imaH / 6 / 3 / 75 /
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghukRttiH] [143 zeSe'the ima: syAt / pazcimaH, AdimaH, antimaH, agrimaH // 75 // madhyAt mH| 6 / 3 / 76 / madhyazabdAt zeSe'rthe maH syAt / madhye jAto mdhymH|| madhye utkrssaa'pkrssyorH| 6 / 3 / 77 / anayoH madhyArthayoH madhyAt zeSe'the aH syAt / nAtyutkRSTo nAtyapakRSTo-madhyapariNAmo * madhyo vidvAn // 77 // adhyAtmA''dibhya ikaN / 6 2 / 78 / zeSe'the ikaNa syAt /
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ / 3 144] [haima-zabdAnuzAsanasya AdhyAtmikam , Adhidaivikam // 78 // samAnapUrva-lokottarapadAt / 6 / 3 / 79 / samAnazabdapUrvapadebhyo lokazabdottarapadebhyazca zeSe'rthe ikaNa syAt / ___sAmAnagrAmikaH aihalaukikaH // 79 // vrnn-kaalebhyH| 6 / 3 / 80 / varSAyAH kAlavizeSArthAcca zeSe'rthe ikaN syAt / vArSikaH, mAsikaH // 8 // zaradaH zrAddha karmaNi / 6 / 3 / 81 / asmAt pitRkArthe zeSe'rthe ikaNa syAt / zAradikaM zrAddham // 4 //
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRttiH] navA rogAssa | 6 / 3 / 82 / zaradaH roge Apa zeSe'rthe ika vA syAt / zAradikaH-zAradaH rogaH Atamo kA // 82 // mizA pradoSAt / 6 / 3 / 83 / abhyAM zeSe'rthe ika vA syAt / 'naizikaH - naizaH / [ zvasastA''diH / 6 / 3 / 84 / zvasa: kAlArthAt zeSe'rthe prAdoSikaH - prAdoSaH // 83 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156] [haima-zabdAnuzAsatastra madirikaNa vA syAt / zauvastikaH-vastyaH // 84 // cisparut-parAreH nH|6|3185| ebhyaH zeSe'yeM no vA syAt / / ciratnam-ciraMtanam , parutnam-parutanam parAritnam-parAritanam // 85 // puro nH|6|3|86| purAzabdAt kAlArthAt zeSe'rthe - no vA syAt / purANam-purAtanam / / 86 // pUrvAhaNA'parAhaNAt tanaT / 6 / 3 / 87 / AbhyAM zeSe'rthe tanaha vA syAt /
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ [147 . sopA-laghuvRttiH] puurvaahnnetnH-paurvaahnikH| aparAhaNetanaH AparAhnikaH // 87 // sAyaM-ciraM-pAhUNe-prage'vyayAt / 6 / 3 / 88 sabhyaH / avyayAt ca kAlArthAta zeSe'rthe tana nityaM syAt / sAyaMtanam , cirantanam / pAhaNetanam , pragetanam , divAtanam // 88 // bha-Rtu-sandhyA''deraNa / 6 / 3 / 89 / maM nakSatram tadarthAd, RtvarthAt sandhyA''dezca kAlArthAt 6
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeSe'rthe aN syAt / pA, prema sandhyA AmAvAsyaH | saMvatsarAt phl-prvnnoH| 6 / 3 / 90 // asmAt phale parvaNi ca zeSe'rthe aN syAt / sAMvatsaru-phalaM parva vA // 90 // hemantAd yo, taluk ca / 6 / 3 / 91 // asmAta zepheya aN vA syAt tadyoge ca to vA luk / haimanam-haimantam-haimantikam // 91 // prAvRSa eNyaH / 6 / 3 / 92 : asmAt
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRtiH ] zeSe'rthe eNyaH syAt / prAvRSeNyaH // 92 // sthAmA'jinAntAt lup / 6 / 3 / 93 / sthAmAntAt ajinAntAcca parasya zaiSikasya eSu a lup syAt / azvatthAmA siMhA'jinaH // 93 // tatra kRta- labdha-kIta sambhUte / 61395 / tatra iti saptamyantAt yathAyogaM apAdayaH evaNAdayazca [ 249 baughnaH, autsaH, syuH /
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150] bAhyaH, nAdeyaH, rASTriyaH // 94 // kuzale | 6 / 3 / 95 / saptamyantAt kuzale'rthe yathAvihitaM aN- eyaNAdayaH syuH / [ haima hai saptamyantAt pathaH patho'kaH / 6 / 3 / 96 / kuzale mAthuraH, nAdeyaH // 95 // akaH syAt / pathakaH / / 96 / / ko'zmAdeH / 6 / 3 / 97 // asmAt saptamyantAt
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuttiH] kuzale kaH syAt / azmakaH, azanikaH // 97 / / jAte / 6 / 3 / 98 / saptamyantAt / jAte'rthe / yamavihitaM aN-eyaNAdayaH syuH| mAthuraH, autsaH, bAbaH, nAdeyA rASTriyaH // 9 // prAvRSa ikH| 6 / 3 / 99 / asmAt saptamyantAt .. jAte ikA svAt / praavRssikH|| 99 //
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ andutove . - - Roman nAmni zarado'kaJ / 6 / 33100 / satamyantAt jAte akabU syAt naamni| zAradakAH drbhaaH| nAmnIti kima zAradaM srkaa100|| sindhvapakarAskAnI / 6 / 3 / 101 / bhAbhyAM satamyantAbhyA ko'Na ca syAt .. . naamni| sindhukaH, saindhavaH apakarakA, bhAkaraH // 10 // pUrvANA'parAhUNA''-mana-poSAvaska mada akaa|| 3 / 102 /
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ - Ramerama saptamyantebhyo jAte aka: nAmni syAt / pUrvAhnakaH, apasamA pradoSaka: avaskarakaH // 10 // pathaH pantha ca / 6 / 3 / 103 / pathaH saptamyantAn jAte akaH nAmni syAt tayoge pnthH| panthakaH // 103 // azva vaa'maavaasyaayaaH| 6 / 3 / 154) asmAt saptamvantAt .. ' .. A, akazva nAmni vA svAda / amaavaasy:-amaavaasykrmaavaasyH||
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya zraviSThASADhA IyaNa ca / 6 / 3 / 109 / AbhyAM saptamyantAbhyAM jAte IyaN azca nAmni syAt / zrAviSThIyaH - zraviSThaH phalgunyASTaH / 6 / 3 / 106 / asmAt saptamyantAt jAte ASADhIyaH - aSADhaH // 105 // ebhyaH TaH nAmni syAt / phalgunaH // 106 // 'bahulA'nurAdhA - puSyArtha- punarvasu-hasta-vizAkhAsvAterlup / 6 / 3 | 107 // saptamyantebhyaH parasya
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ khopa laghuvRttiH ] - jAve'rthe lup syAt nAmni ! bahula: anurAdhaH, puSyaH, punarvasuH, hastaH, vizAkhaH, svAtiH =zizuH // 107 // citrA- revato- rohiNyAH striyAma / 6 / 3 / 208 / ebhyaH saptamyantebhyaH bhADaNaH jAte striyAM nAmni [444 lup syAta / vimA-zrI revatI, rohiNI garI ) //
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhulmnyebhyH| 6 / 31109 / aviSThAdinyaH anyebhyo mA'rthebhyaH sAmyantebhyaH bhA'Na: pAte'the nAmina syAtU / abhijit-vAmijitaH ashvbujh-maayunH| kvacicityam ashvinH| kvacinna syAt , mASaH // 109 // sthAnAnta-gozAla-kharazALAta / / 3 / 110 / ebhyaH sAmyanyelAya
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ ko klipa pratyayasya nAmni lupa syAt / gosthAnA, monAlI kharazAlA niyaH // 11 // vtsshaalaadaa|6|3|111 / asmAt satamyAda jota pratyayasya nAmni lub vA syAt / vatsazAla:-vAtsavAlaH // 111 // sodarya-samAnodayau~ / 63 // 112 / etau jAte'rthe yAntau nipAtyatA: sodayA-samAnakA bhAta mI .
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158] [haima-zabdAnuzAsAsya kAlAd deye RNe / 6 / 3 / 113 / saptamyantAt kAlArthAda deye RNe'yeM yathAvihitaM pratyayaH syAt / mAsikaM RNam // 113 // kalApyazvattha-yavabusomAvyAsaiSamaso'kaH / 6 / 3 / 114 / ebhyaH saptamyantebhyaH deye RNe akaH syAt / kalApakam , azvatthakam yavabusakam , umAvyAsakam / aiSamakaM =RNam // 114 // grISmA'vassamAdalam / 6 / 3 / 115 /
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ soca-laghuvRttiH]. [159 AbhyAM kAlArthAbhyAM saptamyantAbhyAM deye RNe akaJ syAt / graiSmakam-AvarasamakaM RNam // 115 // saMvatsarA''grahAyaNyA ikaN ca - / 6 / 3 / 116 / AbhyAM saptamyantAbhyAM deye RNe ikaN , akaJ ca syAt / sAMvatsarikam-sAMvatsarakaM phalaM parva vA, AgrahAyaNikam-AgrahAyaNakam // saadhu-pussyt-pcymaane| 6 / 3 / 117 / saptamyantAt kAlavizeSArthAd yathAvihitaM pratyayAH syuH|
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1] saptamyantAt kAlArthAt upte' [ haima-zabdAnuzAsa haimanaM - hemantam anulepanan, vAsantyaH kundalatA; upte | 6 | 3 | 118 aa zAradAH zAlakaH // 117 // asmAt saptamyantAt use ye yathAvihitaM pratyayAH syuH / zAradA yavAH, haimanAH // 118 // AzvayujyA akaJ | 6 | 3 | 119 / akav syAtH / 119 // AzvayujakA mASAH // grISma-vasantAd vA / 6 / 3 / 120 / AbhyAM saptamyantAbhyAM upte'rthe|
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ [161 svopaza-laghuvRttiH] akaJ vA syAt / preSmakam praiSmam-sasyam vAsantakam vAsantam vyAharati mRge / 6 / 3 / 121 / saptamyantAt kAlArthAd 'vyAhUrati mRge' arthe yathAvihitam pratyayaH syAt / naiziko naizo vA zugAlaH prAdoSikaH prAdoSo vA / mRga iti kim ? . vasante vyAharati kokilaH // 121 // jayini ca / 6 / 3 / 122 / saptamyantAt kAlArthAt 'jayini' arthe yathAvihitam pratyayaH syAt /
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 162] [ haima-zabdAnuzAsanasya. nizA-bhavama adhyayanama-nizA. tatra jayI naizikaH, naizaH, prAdoSika prAdoSaH, vArSikaH // 122 // bhave / 6 / 3 / 123 / saptamyantAt 'bhave' artha yathAvihitam 'aN-eyaNAdayaH' syuH| sroghnaH, autsaH nAdeyaH grAmyaH // 123 // digAdi-dehAMzAt yH| 6 / 3 / 124 / . digAdeH dehAvayavArthAt ca . saptamyantAt 'bhave' yaH syaat|
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza- laghuvRttiH ] dizyaH, apsavyaH, mUrdhanyaH nAmnyudakAt / 6 / 3 / 125 / udakAt saptamyantAd bhave 'rthe yaH syAt udakyA rajasvalA // 125 // [ 163 madhyAda dina - yA mo'ntazca | 6 |3|126 | madhyAd saptamyantAd ' bhave ' ete syuH tadyoge ca 'montaH ' / mAdhyandinAH, mAdhyamaH, madhyamIyaH // 126 //
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164] [haima-zabdAnuzAsanasya jihvaamuulaa'ngguleshceyH| 6 / 3 / 127 / AbhyAM saptamyantAbhyAM madhyAcca bhave IyaH syAt / jihAmUlIyaH, madhyIyaH // 127 // vargAntAt / 6 / 3 128 // asmAt saptamyantAd bhave IyaH syAt / kavargIyo varNaH // 12 // Ina-yo cA'zabde / 6 / 3 / 129 / vargAntAt saptamyantAd
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ [165 svopakSa-laghuvRttiH] etau Iyazca syuH, na tu zabde / bhrtvrgiinnH-bhrtvryH| zabde tu ___ kavargIyaH // 129 // dRti-kukSi-kalazi-vastyahereyaNa / 6 / 3 / 130 / ebhyaH saptamyantebhyo eyaN syAt / dAtaya jalam , kaukSeyo vyAdhiH, kAlazeyaM takram , vAsteyaM purISam , __ AheyaM viSam // 130 // Asteyam / 6 / 3 / 131 / asteH dhana vidyamAnArthAt
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166] [haima-zabdAnuzAsanasya tatra bhave eyaN syAt , amRjo vA astyAdezazca / Asteyam / / 131 // grIvAto'N ca / 6 / 3 / 132 / ato bhave aN-eyaNau syAtAm / grevam , graiveyam // 132 // caturmAsAt nAmni / 6 / 3 / 133 // asmAt tatra bhave aN syAt , nAmni / cAturmAsI ASADhayAdipaurNamAsI // 133 // yajJe jyaH / 6 / 3 / 134 / caturmAsAt tA bhave
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] -[167 yajJa vyaH syAt / cAturmAsyA yajJAH // 134 // gambhIra-paJcajana-bahiS-devAt tatra bhade 1 3 vyaH syAt / gAmbhIryaH, pAJcajanyaH, bAhyaH, daivyaH // 135 // primukhaa''dekhykiibhaavaat| 6 / 3 / 136 / asmAt tatra bhave vyaH syAt / pArimukhyaH pArihanavyaH // 136 // antaHpUrvAd ikaN / 6 / 3 / 137 / antaH pUrvapadAt
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168] [haima-zabdAnuzAsanasya avyayIbhAvAt tatra bhave ikaN syAt / __ AntaragArikaH // 137 // paryanomAt / 6 / 3 / 138 / AbhyAM paro yo grAma:, tadantAt avyayIbhAvAt bhave . ikaNa syAt / pArigrAmikA, AnugrAmikaH // 138 // upAt jAnu nIvi-karNAt prAyeNa / 6 / 3 / 139 / upAd ye jAnvAdayaH tadantAt avyayIbhAvAt
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] ikaN syAt / prAyeNa tatra bhave / aupajAnukA sevakaH, aupanIvikaM grIvAdAma, aupakaNikaH sUcakaH // 139 // rUDhAvantaHpurAd ikaH / 6 / 3 / 140 / asmAt tatra bhave ikaH syAt , rUDhau gamyAyAm / antHpurikaa| rUDhau iti kim ? __AntaHpuraH // 140 // karNa-lalATAt kala / 6 / 3 / 141 / AbhyAM tatra bhave kalU syAt , tadantasya ruuddhau|
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 [haima-zabdAnuzAsanasya kaNikA karNA''bharaNam lalATikA-lalATamaNDanam // 14 // tasya vyAkhyAne ca granthAt / 6 / 3 / 142 // tasyeti SaSThayantAd vyAkhyAne'rthe, saptamyantAcca bhave granthArthAd yathAvihitaM pratyaya: syAt / kArtam-prAtipadikIyaM vyAkhyAnaM bhavaM vA // 142 // prAyo bahusvarAd ikaN / 6 / 3 / 143 // bahusvarAd granthArthAt tasya vyAkhyAne tatra bhave ca prAya ikaNa syAt /
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ mhenger svopakSa-laghuvRttiH] SAtva-patvikam / prAyograhaNAt sAMhitam // 143 // Rc-Rd-dvisvr-yaagebhyH| 6 / 3 / 144 // RcantAd RdantAd dvisvarAd yAgAryebhyazca granthavRttibhyaH tasya vyAkhyAne tatra bhave ca . ikaN syAt / Arcikam , cAtu)takam Azikam rAjasUyikam // 14 // RSeradhyAye / 6 / 3 / 145 / . RSyAMd granthavRtteH
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172] tasya vyAkhyAne tatra bhave ca adhyAye [ haima-zabdAnuzAsanasya ikaNa syAt / vAziSThiko'dhyAyaH / adhyAya iti kim ? vAziSThI R || 145 // puroDAza-pauroDAzAd ikekaTau AbhyAM granthArthAbhyAM tasya vyAkhyAne tatra bhave granthArthAt | 6 | 3 | 146 | ikU ikaT ca syAt / puroDAzikA puroDAzikI pauroDAzikA pauroDAzikI || -chandaso yaH / 6 / 3 / 147 / asmAd
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [173. tasya vyAkhyAne tatra bhave ca yaH syAt / chandasyaH // 147 // zikSA''dezcAN / 6 / 3 / 148 / ebhyo granthArthebhyaH chandasazca tasya vyAkhyAne tatra bhave ca aN syAt / zaikSaH, ArgayanaH, chaandsH|| tata Agate / 6 / 3 / 149 // tata iti paJcamyantAd Agate'rthe yathAvihitaM aN eyaNAdayaH syuH| saunaH, gavyaH nAdeyaH, prAmyaH // 149 // vidyA-yonisambandhAdakatra / 3 / 150 /
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174] vidyA yonikRtazca sambandho yeSAM tadarthAt paJcamyantAt Agate'the akaJ syAt / AcAryakam paitAmahakam // 150 // pituryo vA / 6 / 3 / 151 / | pituH yonisambandhA'rthAt paJcamyantAdAgate [ haima-zabdAnuzAsanasya yo vA syAt / pitryam-paitRkam // 151 / / Rta ikaNU / 6 / 3 | 152 | RdantAd vidyAyonisambandhAryAt tata Agate ikaNa syAt / X kam, mArakam // 152 //
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa- laghuvRttiH ] AyasthAnAt / 6 | 3 | 153 / svAmiyo bhAgo yatrotpadyate tadarthAt tata Agate ikaN syAt / Atarikam // 153 // zuNDikA''deraNa | 6 | 3 | 154 / ebhyaH aa Aga aNU syAt / zauNDikam audapAnam // 154 // gotrAdaGkavat | 6 | 3 | 115 | gotrArthAt tata Agate aGke iva pratyayaH syAt / vaidam', aupagavakam // 155 // [ 175 "
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya nR-hetubhyo rUpya mayaTau vA | 6 | 3 | 156 // pumarthAd hetvarthAcca tata Aga etau vA syAtAm / caitrarUpyam, caitramayam, caitrIyam / samarUpyam, samamayam, samIyam // 156 // prabhavati / 6 / 2 / 157 | pazcamyantAt prAgupalabhye yathAvihitaM pratyayAH syuH / haimavatI gaGgA // 157 // vaiDUryaH / 6 / 3 / 158 / viDUrAt tataH prabhavati vyaH syAt / vaiDUryo maNiH || 158 || tyadAdermayud / / / / 151 / '
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRttiH] [177 ebhyaH tataH prabhavati mayaT syAt / . tanmayam , bhavanmayI // 159 // tasyedam / 6 / 3 / 160 / tasyeti SaSThayantAd idam ityarthe yathAvihitaM pratyayAH syuH| mAthuram , daityam kAleyam , nAdeyam , pArINaH bhAnavIyaH // 16 // ila-sIrAd ikaN / 6 / 3 / 161 / AbhyAM ___ tasya idam-arthe ikaN syAt / hAlikam , sairikam // 16 // samidha AdhAne TenyaN / 6 / 3 / 162 / samidhaH 12 ..
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 97] [haima-zabdAnuzAsanastha tasyedaM AdhAnamityarthe TenyaN syAt / sAmidhenyo mantraH // 12 // vivAhe dvandvAd akal / 6 / 3 / 163 / tasyedaM arthe vivAhe akal syAt / __ atri-bharadvAjikA // 163 // madevAsurA''dibhyo vaire| 6 / 3 / 164 / devAmurAdivarjAd dvandvAt tasya idaM arthe akalU syAt / bAbhrava-zAlakAyanikA / a- devAdIti kim ? daivA'muram , rAkSo'suram // naTAt nRtte dhyaH / 6 / 3 / 165 / ..
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [179 naTAt tasya idaM artha natte vyaH syAt / nATayam // 165 // chandogaukthika-yAjJikavacAcca dharmA''mnAya-saMghe / 6 / 3 / 166 / ebhyo naTAcca __tasya idam-arthe dharmA''do vyaH syAt / chAndogyaM dharmAdi, oktyikyam yAjJikyam bAvRcyam , nATayam // 166 // AtharvaNikAd aN, ikaluk ca / 6 / 3 / 167 masmAt tasya idam-arthe
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 ] dharmAdau aN syAt, [ haima-zabdAnuzAsanasya ikaluk ca / AtharvaNaH // 167 // caraNAdakaJ / 6 / 3 / 168 / caraNaH kaThAdiH / tadarthAt tasya idam - arthe dharmAdau akaJ syAt / kAThako dharmAdiH, cArakakaH / / 168 // gotrAd adaNDamANava - ziSye | 6 | 3 | 169 | gotrArthAt tasya idam-arthe daNDamANa va ziSyavarje akav syAt / aupagavakam / adaNDetyAdIti kim ? kANvA daNDamANavAH ziSyAH vA // zvatikA''derIyaH / 6 / 3 / 170 /
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH] [181 gotrA'the bhyaH tasya idaM arthe IyaH syAt / revatikIyAH ziSyAH, ___ gauragrIvIyaM zakaTam // 170 // kaupiJjala-hAstipadAdaN / 6 / 3 / 171 / AbhyAM gotrArthAbhyAM tasya idaM ityarthe aN syAt / kaupiJjalAH ziSyAH, hAstipadAH // 171 // saGgha-ghoSA'Gka lakSaNe'J-yaJ-itraH / 6 / 3 / 172 / etadantAt gotrArthAt tasya idaM arthe saGghAdau
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182] [haima-zabdAnuzAsanasya aN syAt / baidaH saGghAdiH, baiMdaM lakSaNam, evaM-gArgaH, gArgam , dAkSaH,-dAkSam / / zAkalAdakaJ ca / 6 / 3 / 173 / asmAt tasya idaM arthe savAdau akaJ aN ca syAt / zAkalakaH-zAkalaH saGghAdiH, zAkalakam-zAkalaM lakSaNam // 173 / / gRhe'gnIdhoraNa dhazca / 6 / 3 / 174 / agnIdhaH tasya idaM arthe raNa syAt dhazca / AgnIdhram // 174 // rathAt sA''dezca voge / 6 / 3 / 175 // rathAt kevalAt
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ [183 svopakSa-laghuvRttiH] sa-pUrvAcca tasya idaM arthe rathasya voDhari __ aGge eva ca pratyayaH syAt / rathyo'zvara, rathyaM cakram , dviratho'zvaH, AzvarathaM cakram // 175 // yaH / 6 / 3 / 176 / rathAt kevalAt sAdezva tasya idaM arthe . yaH syAt / __rathyA, dvirathyaH // 176 / / ptrpuurvaad'ny| 6 / 3 / 177 / vAhanapUrvAd rathAt tasya idaM arthe bhaJ syAt / AzvarayaM cakram // 177 //
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184] vAhanAt / 6 / 3 / 178 | bAhanArthAt tasya idaM arthe aJ syAt / auSTro rathaH, hAstaH / / 178 / / vAhya-pathyupakaraNe | 6 | 3 | 179 / vAhanAduktaH pratyayo vAhyAdau eva syAt / Azvo rathaH panthA vA, yaH [ haima-zabdAnuzAsanasya AzvaM palyayanam AzvI kazA / azvAnAM ghAsaH // 179 // vaheH turizcA''diH | 6 | 3 | 180 / vaheH vRzabda: anyatra tu bAkyameva, tadantAt
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ [185 - - svopakSa-laghuvRttiH] tasya idaM arthe ab syAt , tuH AdiH izca / sAMvahitram // 180 // tena prokte / 6 / 3 / 181 / teneti dAntAt prokte yathAvihitaM pratyayAH syuH| bhAdrabAhavaM zAstram, pANinIyam , bAIspatyam // 181 // maudA''dibhyaH / 6 / 3 / 182 / ebhyaH tena prokte yathAvihitaM aNU syAt / maudena proktaM veda vidanti adhIyate vA maudA, paissplaadaaH|| 182 //
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186] [haima-zabdAnuzAsanasya kaThAdibhyo vede lup / 6 / 3 / 183 / ebhyaH prokte vede pratyayasya lup syAt / kaThAH , carakAH // 183 // tittisviratantu-khaNDikokhAd IyaNa / 6 / 3 / 184 / ebhyaH tena prokte vede IyaN syAt / taittirIyAH, vAratantavIyAH, khANDikIyAH, ' ' aukhiiyaaH||184||
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [187 chagalino Neyin / 6 / 3 / 185 / / tena prokte Neyin syAt / chAgaleyinaH // 185 // zaunakA''dibhyo Nin / 6 / 3 / 186 / tena prokte Nin syAt / zaunakinA, zAharaviNaH // 186 // purANe kalpe / 6 / 3 / 187 / TAntAt prokte purANe kalpe gin syAt / paiGgI kalpaH // 187 // kAzyapa-kauzikAd vedavacca .. / 6 / 3 / 188 //
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188] AbhyAM : tena prokte purANe kalpe Nin syAt vedavacca kAryamasmin / kAzyapinaH, kauzikinaH, kAzyapako AbhyAM tena prokte [ haima-zabdAnuzAsanasya dharmaH // 188 // zilAli pArAzaryAt naTa- bhikSusUtre / 6 / 3 / 189 / yathAsaGkhyaM naTsUtre bhikSusUtre ca Nim syAt vedavacca kAryamasmin /
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa- laghuvRttiH ] zailAlino naTAH, pArAzariNo bhikSavaH // 189 // kRzAzva- karmandAd in / 6 / 3 / 190 // AbhyAM tena prAkte yathAsaGkhyaM naTasUtre bhikSusUtre ca in syAt vedavacca kAryamasmin / kRzAzvino naTAH karmandino bhikSavaH // 190 // upajJAte / 6 / 3 / 191 / prAgupadezAd vinA jJAte TAntAd yathAvihitaM [ 189. pratyayaH syAt /
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190] [haima-zabdAnuzAsanasya pANinIyaM zAstram // 191 // kRte / 6 / 3 / 192 / TAntAt kRte'rthe yathAvihitaM pratyayAH syuH| zevo granthaH, siddhasenIyaH stavaH // 192 // nAmni mkssikaa''dibhyH| 6 / 3 / 193 / ebhyaH TAntebhyo yathAvihita kRte pratyayaH syAt / mAkSikaM madhu, sAragham // 193 // kulaalaa''dekny| 6 / 3 / 194 / ebhyaH
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [191 tena kRte akaJ syAt, nAmni / kaulAlakaM ghaTAdi bhANDam vASTakaM zUrpapiTakAdi // 194 // sarvacarmaNa Ina-Inau / 6 / 3 / 195 / tena kRte nAmni syAtAm / sarvacarmINaH, ___sArvacarmINaH // 195 // uraso yA'Nau / 6 / 3 / 196 / tena kRte syAtAm . nAmni / urasyaH, aurasaH // 196 // chndsyH| 6 / 3 / 197 / chandasaH
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanastha . - - 191] tena kRte yo nAmni nipAtyaH // 197 // amo'dhikRtya granthe / 6 / 3 / 198 // dvitIyAntAd adhikRtya kRte granthe yathAvihitaM pratyayaH syAt / bhAdraH // 198 // jyotiSam / 6 / 3 / 199 / jyotiSaH amaH adhikRtya kRte granthe aNa, vRddhayabhAvazca nipAtyaH // 199 // zizukrandA''dibhya iiyH|6|3| 200 / amaH
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] adhikRtya kRte granthe dvandvAt prAyaH | 6 | 3 | 201 | dvandvAt amaH adhikRtya kRte granthe IyaH syAt / zizukrandIyaH - yamasabhIyo granthaH // amantAd dvAre [ 193 prAya IyaH syAt / vAkyapadIyam / prAya iti kim ? devAsuram // abhiniSkrAmati dvAre / 6 / 3 / 202 / 13 nirgacchatyarthe yathoktaM pratyayaH syAt / mAthuram, nAdeyam rASTriya dvAram // 202 //
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194] [ haima-zabdAnuzAsanasya gacchati pathi dUte / 6 / 3 / 203 | amantAt pathi dUte ca gacchati artha yathoktaM pratyayaH syAt / sraughnaH panthA dUto vA grAmyaH // 203 // bhajati / 6 / 3 / 204 / amo bhajatyarthe yathoktaM pratyayaH syAt / sraughnaH, rASTriyaH // 204 // mahArAjAd iNa / 6 / 205 / ataH ama bhajati
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA laghuvRttiH] [195 ikaNa syAt / mAhArAjikaH // 205 // acittAd adezakAlAt / 6 / 3 / 206 / deza-kAlarja yad acetanaM tadarthAd amaH bhajati ikaNa syAt / ApUpikaH / a-cittAditi kim ? devdttH| a-dezetyAdi kim ? sraughnaH, haimanaH // 206 // vAsudevA'rjunAd akaH / 6 / 3 / 207 / mAbhyAm amantAbhyAM
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196] bhajatyarthe akaH syAt / vAsudevakaH, arjunakaH // 207 // gotra-kSatriyebhyo'kaJ prAyaH | 6 | 3 | 208 | gotrArthAt kSatriyArthAt ca amantAd bhajati akaJ [ haima-zabdAnuzAsanasya prAyaH syAt / aupagavakaH, nAkulakaH / prAyaH kim ? pANinIyaH // sarUpAd dreH sarve rASTravat / 6 / 3 / 209 // rASTra kSatriyArthAt sa-rUpAd yo driruktaH tadantasya amaH
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [197 bhajatyarthe sarva prakRtiH pratyayazca rASTrasya iva syAt / vAjya, mAda, pANDayaM vA bhajati vRjikaH madrakA paannddvkH| sa-rUpAditi kim ? pauravIyam // 209 // Tastulyadizi / 6 / 3 / 210 / Ta iti tRtIyAntAt tulyadizyarthe yathoktaM pratyayaH syAt / saudAmanI vidyut / / 210 // tasiH / 6 / 3 / 211 / dA'ntAt tulyadikke tasiH syAt / sudAmato vidyut // 211 // yshvorsH|6|31212 /
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198] [haima-sabdAnuzAsanasva ataH TA'ntAt tulyadikke ya-tasI syAtAm / urasyaH, urastaH / / 212 // sernivAsAdasya / 6 / 3 | 213 / seriti prathamAntAt nivAsArthAda asyeti SaSThayarthe yathoktaM pratyayaH syAt / saunA, mAdeyaH // 213 / / AbhijanAt / 6 / 3 / 214 / AbhijanA-pUrvabAndhavAH / tannivAsArthAt syantAt SaSThayathe yathoktaM pratyayaH syAt / sraughnaH, rASTriyaH // 214 //
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyopaa-lghuvRttiH| [199 zaNDikA''delH / 6 / 3 / 215 / asmAt syantAd AbhijananivAsArthAd asyetyarthe NyaH syAt / shaannddikyH,| kaucavAryaH // 215 // sindhvAderaJ / 6 / 3 / 216 / asmAt syantAd AbhijananivAsArthAt SaSThayarthe aJ syAt / __saindhavaH, karNakaH // 216 // salAturAd IyaN / 6 / 3 / 217 // asmAt syantAd Abhijana-nivAsArthAt SaSThayathe IyaNa syAt / sAlAturIyaH pANiniH // 217 //
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200] [haima-zabdAnuzAsanasya tUdI-varmatyA eyaN / 6 / 3 / 218 / AbhyAM syantAbhyAM Abhijana-nivAsArthAbhyAM SaSThayarthe eyaN syAt / taudeyaH, vAmateyaH // 218 // girerIyo'strA''jIve / 6 / 3 / 219 / giriyaH Abhijano nivAsaH, tadarthAt syantAt SaSThayarthe asvA''jIve IyaH syAt / hRdgolIyaH // 219 // ityAcAryazrIhemacandraviracitAyAM siddhahemacandrAbhidhAnasvopajJazabdAnuzAsanalaghuvRttI SaSThasyAdhyAyasya tRtIyaH pAdaH samAptaH
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'aham' // caturthaH paadH|| ikaN / 6 / 4 / 1 / A-pAdAntAd yad anuktaM syAt tatra ayam adhikRto jnyeyH|| tena jit-jyd-diivy-khntsu| 6 / 4 / 2 / teneti 3 TA'ntAt eSvartheSu ikaN syAt / AkSikam , AkSikaH, AdhikaH // 2 // saMskRte / 6 / 4 / 3 / TA'ntAt saMskRte ikaNa syAt / dAkSikam , vaidhikam // 3 //
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202] [haima-zabdAnuzAsanasya kulattha-kopAntyAdaN / 6 / 4 / 4 / kulatthAt kopAntyAcca tena saMskRte aN syAt / kaulattham , taittiDIkam // 4 // saMsRSTe / 6 / 4 / 5 / TA'ntAt saMsRSTe'rthe ikaN syAt / dAdhikam // 5 // lvnnaadH| 6 / 4 / 6 / asmAt tena saMsRSTe'rthe a: syAt / lavaNaH sUpaH // 6 // cUrNa-mudgAbhyAminaNau / 6 / 4 / 7 / AbhyAM
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ khopana-laghuttiH ] [202 tena saMsRSTe yathAsaGkhyam in-aNau syAtAm / cUnino'pUpAH, maudgI yavAgUH // vyaJjanebhya upasikte / 6 / 4 / 8 / vyaJjanaM sUpAdi tadarthAt dAntAt upasikle kaN syAt / tailikaM zAkam // 8 // tarati / 6 / 4 / 9 / TAntAt taratyarthe ikaN syAt / auDupikaH // 9 // nau-dvisvarAd ikaH / 6 / 4 / 10 // nAvo dvisvarAcca - -
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204] [haima-zabdAnuzAsanasya TAntAt taratyarthe ikaH syAt / nAvikA, pAhukA // 10 // carati / 6 / 4 / 11 / TAntAt carati ikaN syAt / hAstikaH, dAdhikaH // 11 // pA''derikaT / 6 / 4 / 12 / asmAt TAntAt carati ikaT syAt / papikI, azvikI // pdikH|6|4|13| pAdAt carati ikaT syAt,
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopama-laghuvRttiH] [205 pad cA'sya / padikaH // 13 // khagaNAd vaa| 6 / 4 / 14 / yasmAt carati ikaT vA syAt / zvagaNikI-zvAgaNikaH // 14 // vetanA''derjIvati / 6 / 4 / 15 / / asmAt TAntAt jIvati ikaN syAt / vaitanikaH, vAhikaH // 15 // vyastAcca kraya-vikrayAda ikH|6|4|16| asmAt samastAd tena jIvati
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206] [haima-zabdAnuzAsanasta ika: syAt / krayavikrayikA, RyikaH, vikraSikaH // 16 // vasnAt / 6 / 4 / 17 / vasnAt tena jIvati ikaH syAt / vasnikaH // 17 // AyuSAt Iyazca / 6 / 4 / 18 / asmAda tena jIvati Iya ikazca syAt / AyuSIyaH, AyudhikaH // 18 // vAtAd Ina / 6 / 4 / 19 / vAtAt tena jIvati InaJ syAt / bAtInaH vaatiinaabhaaryH|| nivRtte'kSa dyUtA''deH / 6 // 120 / asmAt
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ - svomA laghuvRttiH] [207 TAntAta nite ikaN syAt / AkSadhutikam jApAprahatikam vairam // 20 // bhAvAd imH| 6 / 4 / 11 / bhAvArthAt tena nivRtte ima: syAt / ___ pAkimam // 21 // yAcitA'pamityAt kaN / 6 / 4 / 22 / AbhyAM tena nivRtta kaN syAt / yAcittakam , Apamityakam // 22 // hrtyutsnggaa''deH| 6 / 4 / 23 / asmAt TAntAt
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208] harati ikaNu syAt / autsaGgikaH aucupikaH // 23 // bhastrA''derikaT | 6 | 4 | 24 / / asmAt TAntAd harati [ haima-zabdAnuzAsanasya ikaT syAt / bhastrikI, bharaTikI // 24 // vivadha - vIvadhAd vA / 6 / 4 / 25 / AbhyAM tena harati ikaT vA syAt / vivadhikI, vIafrat vaivadhikaH // 25 // kuTilikAyA aNU / 6 / 4 / 26 / asmAt TAnatad
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [209 harati aNU syAt / kauTilikA kArAdiH // 26 // ojas-saho'bhmaso varttate / 6 / 4 / 27 / ebhyaH TAntebhyo vartate ityarthe ikaN syAt / aujasikaH sAhasikaH, __bhAmbhasikaH // 27 // taM pratyanolomepa-kUlAt / 6 / 4 / 28 / tad iti dvitIyAntAt prati anupUrvaloman-IpakUlAntAd vartate ityarthe ikaN syAt / 14
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21.] prAtilomikA, AnulobhikaH, prAtIpikA, cIpikaH, prAvinAvika AnukUlikaH // 28 // parermukha-pArthyAt / 6 / 4 / 29 / paripUrva-mukhapArthAntAd dvitIyAntAd vartate ityarthe - pArimukhikA, pAripAkhikaH // 29 // rkssdunychtoH| 6 / 4 / 30 // dvitIyAntAt anayoH ikaN syAt / nAgarikA, bAdarikaH // 30 //
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ sbopa-lasavatiH] ___ [211 pakSi-matsya-mRgArthAd ghnti| 6 / 4 / 31 / pakSyAdharthAt dvitIyAntAd natyarthe ikaN syAt / pAkSikaH, mAtsyikaH, mArgikaH // 31 // paripanthAt tiSThati / / 6 / 4 / 32 / asmAda dvitIyAntAt tiSThati ghnati ca ikaNa syAt / paaripnthikshcaurH||32|| paripathAt / 6 / 4 / 33 / bhasmAd dvivIyAntAva
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212] [haima-zabdAnuzAsanasya tiSThatyarthe ikaNa syAt / pAripathikaH // 33 // a-vRddhagrahaNati garyo / 6 / 4 / 34 / dvitIyAntAd vRddhivarjAt nindye gRhNati ikaN syAt, dvaiguNikaH // 34 // kusIdAda ikaT / 6 / 4 / 35 // asmAd dvitIyAntAt nindye gRhNati ikaT syAt / kusIdikI // 35 // dazaikAdazAd ikazca / 6 / 4 / 36 //
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213 ] asmAd dvitIyAntAt nindye gRhNati arthAt artha-pada-padottara- lalAma pratikaNThAt padAt ArthikaH [ haima-zabdAnuzAsanasya ika ikaT ca syAt dazaikAdazikA dazaikAdazikI || 36 // pAdikaH padazabda uttarapadaM yasya tasmAt lalAma pratikaNThAbhyAM ca dvitIyAntAbhyAM gRhaNati paurvapadikaH / 6 / 4 / 37 / ikaN syAt /
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] lAlAmikaH prAtikaNThikaH || 37 // paradArA''dibhyo gacchati / 6 / 4 / 38 / ebhyo dvitIyAntebhyo gacchatyarthe ikaN syAt / pAridArikaH, gaurudArikaH / / 38 / / pratipathAd ikazca / 6 / 4 / 39 // asmAd dvitIyAntAd gacchati ika ikaN ca syAt / [2.14 pratipathikaH - prAtipathikaH // 39 // mAthottarapada-pada-vyAkrandAd dhAvati / 6 / 4 / 40 /
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . 215] [haima-zabdAnuzAsanasya mAtha uttarapadaM yasya tasmAt pada-vyAkrandAbhyAM ca dvitIyAntAbhyAM ca dhAvatyarthe ikaN syAt / dANDamAthikaH, pAdavikaH, AkrandikaH // 40 // pazcAtyanupadAt / 6 / 4 / 41 / pazcAdAd anupadAd dvitIyAntAt bApati ikaN syAt / AnupadikaH // 41 // . susnAtA''dibhyaH pRcchti| 6 / 4 / 42 / ebhyo dvitIyAntebhyaH
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ vopakSa-laghuvRttiH] [216 pRcchatyarthe ikaN syAt / sausnAtikaH saukharAtrikaH // 42 // prabhUtA''dibhyo bruvati / 6 / 4 / 43 / ebhyo dvitIyAntebhyo bruvatyarthe ikaN syAt / prAbhUtikaH ___ pAryAptikaH // 43 // mAzabda ityAdibhyaH / 6 / 4 / 44 / ebhyo juvati ikaN syAt / mAzabdikaH, kAryazandikaH // 44 //
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [217 zAbdika-dAdarika-lAlATika-kaukkuTikam / 6 / 4 / 45 / ikaNantAH nipAtyante / zAbdiko-vaiyAkaraNaH, dArdariko-vAditrakRt lAlATika:-pramattaH sevAkRt kaukkaTiko-bhikSuH // 45 // samUhArthAt samavete / 6 / 4 / 46 / asmAd dvitIyAntAt samavete'rthe ikaN syAt / sAmUhikaH / sAmAjikaH // 46 // parSado nnyH| 6 / 4 / 47 / asmAd 6
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218] . [ haima-zabdAnuzAsanastha dvitIyAntAda samavete NyaH syAt / pArSadyaH // 47 // senAyA vA / 6 / 4 / 48 / asmAda dvitIyAntAt samavete Nyo kA syAt sainyaH, sainikaH // 48 // dharmA'dharmAt carati / 6 / 4 / 49 / AbhyAM dvitIyAntAbhyAM caratyarthe ikaN syAt / dhArmikaH-AdharmikaH // 49 // SaSThayA dharthe / 6 / 4 / 50 / SaSThayantAda dharmAdanapete
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ [219 svApakSa-laghuvRttiH] ___ ikaN syAt / zaulkazAlikam // 50 // Rt-narA''deraN / 6 / 4 / 51 // RdantAd narA''dezca SaSThayantAd dhamye aN syAt / nAra, narasya dharmyam nAra mAhiSam // 51 // vibhAjayitR-vizasiturNi-iiluk ca / 6 / 4 / 52 / AbhyAM SaSThayantAbhyAM dhamye aN syAt , tadhoge vibhAjayituH
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220] [haima-zabdAnuzAsanasya Niluk vizasituzca iGluk ca / vaibhAjitram , __ vaizastram // 52 // avakraye / 6 / 4 / 53 / SaSThayantAt avakraye bhATake'the ikaN syAt / ApaNikaH // 53 // tadasya paNyam / 6 / 4 / 54 / taditi prathamAntAd vikreyArthAd asyeti SaSThayathe ikaN syAt tatprathamAntaM paNyaM cet /
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ __ [221 svopakSa-laghuvRttiH] ApUpikaH // 54 // kizarA''derikaT / 6 / 4 / 55 / ebhyaH tadasya paNyamiti viSaye ikaT syAt / kizarikI . . __tagarikaH // 55 // zalAluno vA / 6 / 4 / 56 / asmAt tadasya paNyamiti viSaye ikaT vA syAt / zalAlukI-zAlAlukI // 56 // zilpam / 6 / 4 / 57 / prathamAntAt asyetyarthe ikaN syAt tat zilpaM cet| nArtikaH / / 67 / /
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 R AVI v arPNAMITRA...mara.. ... .. . ..... . . T ara maiDuka jhorAd bAm / 6 / 4 / 58 / AbhyAM tadasya zilpamitiviSaye aNa vA syAt / maaiddkH-maaddddukikH| ___ jhAjharaH-jhArika // 58 // zIlam / 6 / 4 / 59 / prathamAntAda zIlArthAt SaSThaya] ikaN syAt / ApUpikaH // 59 // aGasthA-cchatrA''dez / 6 / 4 / 60 / baGantAt sthaH chatrAzca tadasya zIlaM itiviSaye aN syAt / AsthA, chAyaH sabasaH // 60 //
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ khopaNa vRtiH] en pa tUSNIkaH / 6 / 4 / 61 / tUSNImaH tadasya zIlamitiviSaye kaH - maluk ca syAt / tUSNIkaH // 61 // praharaNam / 6 / 4 / 62 / prathamAntAt SaSThyarthe ikaN syAt tat praharaNaM cen / AsikaH // 62 // parazvadhAdvA'N / 6 / 4 / 63 / asmAt tadasya praharaNamitiviSaye aN vA syAt / pArazvadhaH - pArazvaSikaH // 63 // zaktimateH TIkam / 6 / 4 / 64 / [ 223
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 ] AbhyAM tadasya ebhyaH praharaNamitiviSaye TIkaN syAt / zAktIkI, yASTIkI // 64 // veSTyAdibhyaH | 6 | 4 | 65 | tadasya praharaNamityarthe [ haima-zabdAnuzAsanasya dIkaNa vA syAt / aiSTIkI - aiSTikI aiSIkaH, aiSikaH // 65 // nAstikA''stika- daiSTikam / 6 / 4 / 66 / ete tadasyetyarthe ikaNantAH nipAtyante / nAstikaH, AstikaH, daiSTikaH // 66 //
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [225 vRtto'ppaattho'nuyoge| 6 / 4 / 67 / / prathamAntAt SaSThayathe ikaN syAt , tat cet anuyogaviSaye appaatthH| aikaanyikH|| 67 // bahusvarapUrvAd ikH| 6 / 4 / 68 / bahusvara pUrvapadaM yasya tasmAt prathamAntAt SaSThayarthe ikaH syAt, tacceta parIkSAyAM vRttaH appaatthH| __ekAdazAnyikaH // 68 //
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226]] [ haima-zabdAnuzAsanasya bhakSyaM hitamasmai / 6 / 4 / 69 / prathamAntAda asmai iti caturthyarthe ikaN syAt tacce bhakSyaM hitam / ApUpikaH // 69 // niyuktaM dIyate / 6 / 4 / 70 / prathamAntAda caturthyarthe ikaNa syAt taccet niyukta avyabhicAreNa nityaM vA dIyate / AgrabhojanikaH // 7 // zrANA-mAMsaudanAd ko vaa| 6 / 4 / 71 / bhAbhyAM
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRttiH] [227 tadasmai niyuktaM dIyate itiviSaye ikaH pratyayo vA syAt / zrANikA shraannikii| mAMsaudanikA mAMsaudanikI / / 71 // bhaktaudanAdANikaTa / 6 / 4 / 72 / AbhyAM yathAsaGkhyaM aNa-ikaTau vA syAtAm tadasmai niyuktaM dIyate itiviSaye / bhAktaH bhAktikA odanikI audnikH|| navayajJA''dayo'smin varttante / 6 / 4 / 73 / ebhyaH prathamAntebhyo varttante ityupAdhibhyaH
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228] [haima-zabdAnuzAsanasya asminniti saptamyarthe ikaNa syAt / nAvayajJikaH, pAkayajJikaH // 73 // tatra niyukte / 6 / 4 / 74 / tatreti saptamyantAd niyukte'rthe ikaN syAt / zaulkazAlikaH // 74 // agArAntAd ikH| 6 / 4 / 75 // asmAt tatra niyukte ikaH syAt / devAgArikaH // 75 // adeza-kAlAdadhyAyini / 6 / 4 / 76 / adhyayanasya yau pratiSiddhau dezakAlau tadarthAt saptamyantAd
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] adhyAyinyarthe ikaN syAt / AzucikaH sAndhyikaH / / 76 // nikaTAdiSu vasati / 6 / 4 / 77 / ebhyaH saptamyantebhyo vasatyarthe ikaN syAt 1 naikaTikaH- AraNyako bhikSuH, vAmUlikaH // 77 // satIrthyaH / 6 / 4 / 78 / samAnatIrthAt tatra vasatyarthe yo nipAtyate, [ 229 samAnasya ca sa-bhAvaH / satIrthyaH / / 78 / /
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ haima-zabdAnuzAsanasya 230 ] prastAra- saMsthAna- tadanta kaThinAntebhyo vyavaharati / 6 / 4 / 79 / prastAra - saMsthAnAbhyAM tadantebhyaH, kaThinAntAcca vyavaharatyarthe ikaN syAt / prAstArikaH, sAMsthAnikaH, kAMsyaprastArikaH, gausaMsthAnikaH vAMzakaThinikaH // 79 // saGkhyA''devArhadalucaH / 6 / 4 / 80 | arha darthamabhivyApya yA prakRtiH vakSyate tasyAH kevalAyAH saGkhyApUrvAyAzca vakSyamANaH pratyayaH syAta
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] iti jJeyam, na cet sA lugantA / [ 231 cAndrAyaNikaH, 'dvaicandrAyaNikaH / a-luca iti kim ? dvizUrpeNa krItena krItaM dvizaurSikam // 80 // godAnAssdInAM brahmacarye / 6 / 4 / 81 / ebhyaH SaSThyantebhyo brahmacarye 'rthe ikaN syAt / gaudAnikam, Adityavratikam // 81 // candrAyaNaM ca carati / 6 / 4 / 82 / asmAd dvitIyAntAd godAnA''deva
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232] [haima-zabdAnuzAsanasva caratyarthe ikaN syAt / cAndrAyaNikaH gaudAnikaH // 82 // devavratA''dIna Din / 6 / 4 / 83 / ebhyo nirdezAdeva dvitIyAntebhyaH caratyarthe Din syAt / devavratI, - mahAvratI // 83 // DakazcASTAcatvAriMzataM varSANAm / 6 / 4 / 04 / varSANAmaSTAcatvAriMzato dvitIyAntAt caratyarthe Dako Din ca syAt / aSTAcatvAriMzakaH, aSTAcatvAriMzI // 84 //
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] [ 233 cAturmAsyaM to yaluk ca | 6 | 4 | 85 | asmAd dvitIyAntAt caratyarthe Daka-Dinau syAtAm, ya luk ca / cAturmAsakaH, cAturmAsI // 85 // kroza-yojanapUrvAt zatAd yojanAccA'bhigamA / 6 / 4 / 86 / kroza pUrvAd yojanapUrvAcca zatAd yojanAcca paJcamyantAt abhigamA kauzazatiko muniH, yaunazatikaH ikaN syAt /
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234] yojanikaH // 86 // [ haima-zabdAnuzAsanasya tad yAtyebhyaH / 6 / 4 / 87 / taditi dvitIyAntebhyaH ebhyaH krozazata - yojanazata - yojanebhyaH yAti gacchatyarthe dvitIyAntAd yAtyarthe ikaN syAt / kauzazatikaH, yaujanazatikaH yauniko dUtaH // 87 // patha ikaT / 6 / 4 / 88 / patho ikaT syAt / pathikI // 88 //
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH] .. [235 nityaM NaH panthazca / 6 / 4 / 89 / patho dvitIyAntAd nityaM yAtyarthe NaH syAt panthazcAsya / pAnthaH // 89 // zakUttara-kAntArAja-vAri-sthala-jaGgalA ''destanA''hate ca / 6 / 4 / 90 / zaMkvAdipUrvapadAt pathin-antAt teneti tRtIyAntAt AhRte-yAti ca arthe ikaN syAt / zAGkupathikaH auttarapathikaH, kAntArapathikaH, AjapathikaH,
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 ] vAripathikaH, sthAlapathikaH, jAGgalapathikaH / / 90 / sthalA''dermadhuka-marice'N / 6 / 4 / 91 / sthalapUrvapadAt pathinantAt AhRte [ haima-zabdAnuzAsanasya AbhyAM madhuke marice cArthe aN syAt / sthAlapathaM madhukam - maricaM vA // 91 // turAyaNa-pArAyaNaM yajamAnA'dhIyAne / 6 / 4 / 92 / dvitIyAntAbhyAM yathAsaGkhyaM yajamAnA - dhIyAnayoH ikaNu syAt /
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] taurAyaNikaH, pArAyaNikaH // 92 // / saMzayaM prApte jJeye / 6 / 4 / 93 / saMzayamiti dvitIyAntAt prApte jJeye'rthe ebhyaH ikaN syAt / sAMzayiko'rthaH // 93 // tasmai yogA''deH zakte / 6 / 4 / 94 / tasmai iti caturthyantebhyaH zakte'rthe [237 ikaN syAt / yaugikaH, sAntApikaH // 94 // caturthyantAbhyAM zakte'rthe yoga- karmabhyAM yoka / 6 / 4 / 95 / AbhyAM
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. uar-ema 238 ]..... [haima-zabdAnuzAsanasya yathAsaGkhyaM ya-ukanau syAtAm / yogyaH, kAmukam // 95 // yajJAnAM dakSiNAyAm / 6 / 4 / 96 / ebhyaH SaSThayantebhyo dakSiNAyAmarthe ikaN syAt / AgniSTomikI // 96 // teSu deye| 6 / 4 / 97 / yajJArthebhyaH saptamyantebhyo deye'rthe ikaN syAt / * vAjapeyikaM bhaktam // 97 // kAle kArya ca bhavavat / 6 / 4 / 98 / kAlArthAt saptamyantAd
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ - n. TORamrahimamawraamerammar svopana laghupatiH [239 deye kAyeM ca arthe bhave iva pratyayAH syuH| yathA varSAsu bhavaM vArSikam , tathA kArya deyaM ca // 98 // vyussttaa''dissvnn| 6 / 4 / 99 / ebhyaH saptamyantebhyo deye kArya ca aNa scAt / vaiyuSTam , natyam // 99 // yathAkathAcAt nnH|6|4|10| asmAd deye kAyeM ca NaH syAt / yAthAkathAcam // 10 // tena hastAd yH||4|101|
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 ] teneti tRtIyAntAd hastAd deye kArye ca yaH syAt / hastyam // 101 // zobhamAne / 6 / 4 / 102 / TAntAt zobhamAne ikaNa syAt / [ haima-zabdAnuzAsanasya kArNaveSTakikaM mukham // 102 // karma-veSAd yaH / 6 / 4 / 103 | AbhyAM TAntAbhyAM zobhamAne'rthe yaH syAt / karmaNyaM zauryam ; vemyo nadaH // 103 //
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza- laghuvRttiH ] kAlAt parijayya-labhya kAryaM sukare kAlavizeSArthAt TAntAt parijayyA''dau a mAsiko / 6 / 4 / 104 // ikaN syAt / vyAdhiH = padaH, cAndrAyaNaM= prAsAdo vA // 104 // nirvRtte | 6 | 4 | 105 / kAlArthAt [ 241 TAntAda nirvRta'rthe ikaN syAt / Ahnikam // 105 // taM bhAvi bhUte / 6 / 4 / 106 / 16
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 ] tamiti dvitIyAntAt kAlArthAd bhAvini bhUte ca artha caturthyantAt kALArthAd tasmai bhRtA'dhISTe ca / 6 / 4 / 107 / tasmai iti [ haima-zabdAnuzAsa mAsikaH ikaNa syAt / mAsika utsavaH // 106 // bhRte adhISTe ca artha karmakaraH ikaN syAt / upAdhyAyo vA // 107 // SaNmAsAdavayasi yekau / 6 / 4 / 108 /
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ syopakSa-laghavRttiH] asmAt kAlArthAt tena nivRtte, bhAvinimate, tasmai bhRtA'dhISTe cetiviSaye Nya-ikazca syAt , a-vayasi gmymaane| pANmAsyaH SaNmAsikaH // 108 // samAyA iinH| 6 / 4 / 109 / asmAt tena nivRtte ityAdipaJcakaviSaye Ina: syAt / samInaH // 109 // rAtryahA saMvatsarAcca digorvA / 6 / 4 / 110 /
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244] [Ima-zabdAnuzAsanasya rAjyAdhantAta samAntAcca dvigoH tena nivRtte ityAdi pnyckvissye| Ino vA syAt / dvirAtrINaH-dvairAtrikA dvayahInaH ykssikH| dvisaMvatsarINa dvisAMvatsarikaH / dvisamIna:-dvaisamikaH // 110 // varSAdazca vA / 6 / 4 / 111 / kAlavAcivAntAd : dvigoH tena nivRtte ityAdipaJcaka-viSaye InaH azca vA syAt / dvivarSaH dvivarSINaH, dvivArSikaH // 11 //
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ stropA-laghuvRttiH] [245 pANini bhUte / 6 / 4 / 112 // kAlArthavarSAntAd dvigoH bhUte prANinyathe aH syAt / dvivarSoM vtsH| prANinIti kim ? dvivarSaH dvivArSINaH, dvivarSikaH sarakaH // 112 // mAsAd vayasi yH| 6 / 4 / 113 // mAsAntAd dvigoH bhUte'rthe yaH syAt, vayasi gamye / dvimAsyaH shiH| vayasIti kim ? daisiko vyaaviH|| 11 //
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. -.. . mirror .......... -hama-zabdAnuzAsanasya 246] InaJ ca / 6 / 4 / 114 // mAsAd bhUte'the inaJ yazca syAt vayasi gmye| mAsIna:-mAsyaH zizuH // 114 // SaNmAsAda ya-yaNa-ikaN / 6 / 4 / 115 / asmAt kAlArthAd bhUte'rthe ete syuH, vayasi gmye| SaNmAsyaH, pANmAsyaH, pANmAsika zizuH // 115 // so'sya brahmacarya-tastoH / 6 / 4 / 116 /
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthApata laghuvRrttiH] sa iti prathamAntAda' kALArthAt asyeti SaSThayarthe, brahmacarye ca p prayojanam / 6 / 4 / 117 / prathamAntAt SaSThayarthe ikaN syAt / mAsikaM brahmacaryam, mAsikastadvAn // 116 // ikaN syAt, [24 prathamAntaM cet prayojanam / jainamahikaM devArNamanam // 117 // ekAgArAt caure / 6 / 4 / 118 | asmAt tadasya prayojanamitiviSaye caure'rthe ikpaat|' aikAgArikaH // 118 //
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248] [ haima-zabdAnuzAsanasya cUDA''dibhyo'N / 6 / 4 / 119 / ebhyaH tadasya prayojanamitiviSaye aN syAt / cauDaM zrAddham // 119 // vizAkhA''SADhAta mantha- daNDe | 6 |4| 120 | AbhyAM tadasya prayojanamitiviSaye yathAsaGkhyaM manthe daNDe cArthe aN syAt / vaizAkhI manthaH, ASADho daNDaH // 120 // , utthApanA''derIyaH / 6 / 4 / 121 / ebhyaH tadasya prayojanamitiviSaye IyaH syAt /
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ ... . svomA samAtiH] [249. utthApanIyaH, - upasthApanIyaH // 121 // vizi-ruhi-padi-pUri-samAperanAt / sapUrvapadAt / 6 / 4 // 155 / ebhyaH anAntebhyaH sa-pUrvapadebhyaH tadasya prayojanamityarthe IyaH syAt / gRhapravezanIyam, ArohaNIyam goprapadanIyam , prapApUraNIyam / asamApanIyam / / 122 // svarga-svastivAcanA''dibhyo yattupo . / 6 / 4 / 123 // svargAdeH svastivAcanAdezva .. tadasya prayojanamityarthe
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ - [ haima-zabdAnuzAsanastha yathAsaMkhyaM yo lucA svaat| svaye .. AyuSyam , svastivAcanam , zAntivAcanam // 123 // samayAva praaptH| 6 / 4 / 124 / samayAt prathamAntAt paSTaya ikaNa syAn cet samayaH praatH| sAmayika kAryam // 124 // Rtvaadibhyo| 6 / 4 / 125 / prathamAntebhyaH so'sya prApta ityarthe /
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ [254 aNa syAt / Ata phalamA, ausstrin| 125 // kAlAd yH| 6 / 4 / 126 / kAlAt so'sya prApta ityarthe yaH syAt / kAlyA meghAH // 126 // diirghH| 6 / 4 / 127 / kAlAt prathamAntAt asyetyarthe ikaNa syAt , prathamAntaved diirghH| kAlikamRNam / / 127 // AkAlikamikazcA''dyante 128 // AkAlikAd ika ikaNa ca
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252] [haima-zabdAnuzAsanasya bhavatyarthe syAt , bhAdireva yadi antH| ... AkAliko'dhyAyaH, pUrvedhuryasmin kAle pravRttaH aparedhurapi A-tasmAt kAlAd bhavatItyarthaH / AkAlikI AkAlikA vA vidyut , A-janmakAlameva syAt , janmAnantaranAzinItyarthaH // 128 // triMzat-viMzaterDako'saMjJAyAmA'haMdarthe / 6 / 4 / 129 / AbhyAM A-ahaMdarthAd yo'rthoM vakSyate tasmin .. ..... DakaH syAt, asNjnyaavissye|
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'svopaza-laghuvRttiH ] triMzakam, viMzakas triMzakaH, , viMzakaH / a - saMjJAyAmiti kim ? triMzatkam, viMzavikam // 129 // saGkhyA- DatezcA'zat-ti-STeH kaH zadanta-tyanta - Tayantavarja saGkhyAyAH DalyantAt [253 | 6 | 4 | 130 / triMzadvizavibhyAM ca AI darye : kaH syAt / dvikam, katikam, triMzatkam, viMzatikam / azattiSTeriti kim ? cAtvAriMzatkam, sAptattikam ;
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnurapastasya pASTikam // 130 // zatAt kevalAdatasmin yekau / / 1131 // zatAt kevalAt A'I darthe ya-kau syAtAm sa cedaryaH prakRtyarthAt maa'bhinnH| zatvam , zatikam / kevalAditi kim ? dvizatakam / a-tasminniti kim ? zatakaM stotram // 131 // vaa'torikH| 6 / 4 / 132 / atvantasaGkhyAyAH AI darthe iko vA syAt / yAvatikam / yAvatkam / / 132 //
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ sko mantiH] kArSApaNAd ikaT pratizcAsmAnA / 6 / 4 / 133 / asmAda AIdarthe ikaT syAt , asya ca prtivaa| kArSApradhikI, pravinI // 133 // arddhAt pala-kaMsa-karyAt / 634134 // arddhapUrvAt palAdhantAt AIdarthe ... ikaT syAt / . apalikam , arddhakasikama, arddhakRrSikI // 134 // kaMsAnA't / 6 / 4 / 135 / ATM AbhyAM AIdarthe
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256] [haima-zabdAnuzAsanasya ibATa syAt / sikI, addhikI // 135 // sahasra-zatamAnAdaN / 6 / 4 / 136 / AbhyAma AIdathe aN syAt / sahastrA, zAsanAmaH // 136 / / zAda bAis / 6 / 4 / 137 / A'Idathe vA aJ syAt / zaurpam-zauppikam // 137 // vasanAt / 6 / 4 / 138 / A'Idarthe / aJ syAt / 'vAsanam / / 138 // viMzatikAt / 6 / 4 / 139 / A'I darthe aJ syAt /
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [257 vaizatikam // 139 // digoriinH| 6 / 4 / 140 / viMzatikAntAd dvigoH AIdarthe InaH syAt / dviviMzatikInam // 140 // anAmnyadiH plupa / 6 / 4 / 141 / dvigoH AI darthe jAtasya pratyayasya pit lup syAt na tu dviH, a-nAmni dviphaMsam / anAmnIti kim pAJcalohitikam / adviriti kim ? dvizUrpaNa krI dvizauppikam // 141 //
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ haima-zabdAnuzAsanasya 258] navA'NaH / 6 / 4 / 142 / dvigoH parasya A'rhadarthe aNaH pit lub vA syAt, na tu dviH / dvisahasram dvisAhasram // 142 // suvarNa - kArSApaNAt / 6 / 4 / 143 / etadantAd dvigoH parasya Ada pratyayasya lub vA syAt, na tu dviH / dvisuvarNam dvisauSaNikam / dvikArSApaNam dvikArSApaNikam // 143 // dvi-tri- bahorniSka - vistAt | 6|4|144 / ebhyaH
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ [259 svopakSa-laghuvRttiH] parau yo niSka-vistau tadantAd dvigoH A'rhadathe pratyayastha lub vA syAt, __ adviH / dviniSkam dvinaiSkikam / triniSkam, trinaiSkikam / bahuniSkam, bahunaiSkikam / dvivistam, dvivaistikam / trivistam, nivaistim / .. bahuvistam, bahuvaistikam // 144 // zatAt yH| 6 / 4 / 145 / zatAntAd dvigoH A'ha darthe yo vA syAt / dvizatyam, dvizatikam // 145 // zANAt / 6 / 4 / 146 / zANAntAd dvigoH
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260] [haima-zabdAnuzAsanasya A'haMdathe yo vA syAt / paJcazANyam, paJcazANam // 146 // dvi-tryAderyA'N vA / 6 / 4 / 147 / dvitripUrvo yaH zANaH tadantAd dvigoH A'haM darthe yA'Nau vA syAtAm / dvizANyam, vaizANam, dvizANam , trizANyam, traizANam, trizANam // 147 // paNa-pAda-mASAd yH| 6 / 4 / 148 / paNA''dhantAd dvigoH A'haMdarthe yaH syAt / dvipaNyam, dvipAdyam, adhyarddhamASyam // 14 //
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] [ 261 khArI - kAkaNIbhyaH kac / 6 / 4 / 149 // etadantAd dvigoH AbhyAM ca AI da kac syAt / dvikhArIkam, dvikAkaNIkam, khArIkam, kAkaNIkam // 149 // mUlyaiH krIte / 6 / 4 / 150 / mUlyArthAt TAntAt tas yathoktaM pratyayAH syuH / prAsthikam, triMzakam // 150 // tasya vApe | 6 | 4 | 151 / tasyeti SaSThyantAd vApe'rthe yathoktaM pratyayAH syuH / prAsthikam, khArIkam // 151 //
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262] [ haima-zabdAnuzAsanasya vAta-pitta - zleSma-sannipAtAt zamanakopane | 6 | 4 | 152 // ebhyaH SaSThyantebhyaH zamane - kopane cArthe yathoktaM ikaN syAt / vAtikam pattikam, zlaiSmika m, sAnnipAtikam // 152 // hetau saMyogotpAte / 6 / 4 / 153 // SaSThyantAd tat artha yathoktaM pratyayaH syAt, ced hetuH saMyoga - utpAto vA / zatyaH, zatiko dAtRsaMyogaH, somagrahaNiko bhUmikampaH // 153 // putrAdyeyau / 6 / 4 / 154 / putrAt SaSThyantAd
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] hetau arthe ya - Iyau syAtAm ceddhetuH saMyoga-utpAto vA / putryaH, putrIyaH // 154 // disvara - brahmavarcasAd yo'saGkhyA parimANAzvA''deH | 6 | 4 | 155 | saGkhyAparimANA'zvAdivarjAt dvisvarAd brahmavarcasAcca SaSThyantAd hetau saMyoge - utpAte vA yaH syAt / dhanyaH, brahmavarcasyaH / saGkhyAdivarjanaM kim ? paJcakaH, prAsthikaH, AzvikaH // 155 // pRthivI sarvabhUmerIza jJAtayozcAJ [263 / 6 / 4 / 156 /
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264] [haima-zandAnuzAsanasya AbhyAM SaSThayantAbhyAm Iza-jJAtayoH tasya hetuH saMyoga utpAta iti viSaye ca aJ syAt / pArthivaH, sArvabhaumaH Izo jJAtaH saMyogolpAtarUpo heturvA // 156 // loka-sarvalokAd jnyaate| 6 / 4 / 157 / AbhyAM SaSThayantAbhyAM jJAte'the yathoktaM pratyayaH syAt / laukikaH, sArvalaukikaH // 157 // tadatrA'smai vA vRddhayAya-lobhopadA-zulka deyam / 6 / 4 / 158 / taditi prathamAntAd
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] atreti saptamyarthe asmai iti caturthyarthe vA yathoktaM pratyayaH syAt, taccet prathamAntaM vRddhayAdi deyaM ca syAt / vRddhi:pazcakaM zatam / Aya: paJcako grAmaH / lAbha: paJcakaH paTaH / upadA=lazcA paJcako vyavahAraH zulkaM paJcakaM zatama, eva [265 zatyaM, zatikam // 158 // pUraNA'rddhAda ikaH / 6 / 4 | 159 | pUraNapratyayAntAd
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266]] [haima-zabdAnuzAsanasya arddhAcca prathamAntAd asmin asmai vA dIyate ityarthayoH ikaH syAt, prathamAntaM ceda vRddhyaadi| dvitIyikaH, ardikaH // 159 // bhAgAd yeko| 6 / 4 160 / bhAgAt tadasminnasmai vA vRddhayAdhanyatamaM deyamitiviSaye ya-iko syAtAm / bhAgyaH, bhAgikaH // 160 // taM pacati droNAdvA'J / 6 / 4 / 161 / tamiti dvitIyAntAd droNAt pacalyatheM vA'b syAt / drauNI-drauNikI sthAlIM // 161 //
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ [267 svopaza-laghuvRttiH] sambhavadavaharatozca / 6 / 4 / 162 / / dvitIyAntAt pacat-sambhavad-avaharatsu yathoktaM pratyayaH syAt / Adheyasya pramANAnatirekeNa dhAraNaM sambhavaH / atirekennavhaarH| prAsthikI sthAlI / pAtrA''citA''DhakAd Ino vA / 6 / 4 / 163 / ebhyo dvitIyAntebhyaH pacadAdyarthe Ino vA syAt / pAtroNA-pAtrikI, AcitInA, aacitikii| ADhakInA, AThakikI // 163 //
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268] [haima-zabdAnuzAsanasya dvigorInekaTau vA / 6 / 4 / 164 / pAtrA''citA''DhakAntAda dvigoH dvitIyAntAt pacadAdyarthe Ina-ikaTau vA syAtAm, pakSe ikae, tasya cAnAmnItyAdinA plu' na anayoH vidhAnabalAt / dvipAtrINA, dvipAtrikI, dvipAtrI / dvayAcitInA, vyAcitikI, dvAcitA / dvayADhakInA, dvayADhakikI, yADhakI // 164 // kulijAd vA lup ca / 6 / 4 / 165 / kulijAntAd dvigoH dvitIyAntAt pacadAdyarthe Ine-kaTau vA syAtAm
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] pakSa ikaNa tasya ca vA lup / dvikulijInA-dvikulijikI, dvikulijI - dvaikulijikI // 165 // vaMzA''derbhArAd harad cahadAvahatsu | 6 | 4 | 166 // ebhyaH paro yo bhAraH tadantAd dvitIyAntAt eSu artheSu [269 yathoktaM pratyayaH syAt / vAMzabhArikaH, kauTabhArikaH // dravya vasnAt kekam / 6 / 4 / 167 // / AbhyAM dvitIyAntAbhyAM haradAdyarthe yathAsaGkhyaM ka ikazca syAt / dravyakaH, vasnikaH // 167 //
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270] [haima-zabdAnuzAsanasya so'sya bhRti casnAMzam / 6 / 4 / 168 / sa iti prathamAntAd bhRtyAdharthAd asyeti SaSThayarthe yathoktaM pratyayaH syAt / paJcaka: karmakRt paTo grAmo vA, sAhasraH // 168 // mAnam / 6 / 4 / 169 / prathamAntAt SaSThaya - yathoktaM pratyayaH syAt . syantaM ced mAnam / drauNikaH-khArIko-rAziH // 169 // jIvitasya san / 6 / 4 / 170 / jIvitamAnArthAt syantAta
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH] yathoktaM pratyayaH scAt tasya ca na lup dviSASTiko nA // 17 // saGkhyAyAH saMgha-sUtra-pAThe / 6 / 4 / 171 / asmAt syantAd asya mAnamityarthe yathoktaM pratyayaH syAt SaSThayarthazcat saGghaH, sUgaM, pATho vaa| paJcakaH saGghaH, aSTakaM pANinIyaM stram, aSTakaH pAThaH // 171 // nAmni / 6 / 4 / 172 / saGkhyArthAt tadasya mAnamityarthe yathoktaM pratyaya: sthAt, nAmni / paJcakAH zakukyA // 172 //
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272] viMzatyAdayaH | 6 | 4 | 173 | ete tadasya mAnamityarthe sAdhavaH syuH. nAmni | [ haima-zabdAnuzAsanasya dvau dazau mAnameSAM = viMzatiH, triMzat // 173 // traiza cAtvAriMzam / 6 / 4 / triMzatcatvAriMzadbhyAM tadasya mAnamityarthe DaN syAt nAmni | 6 / 4 / 174 | *zAni cAtvAriMzAni - brAhmaNAni // paJcad - dazad varge vA / 6 / 4 / 175 | etau tadasya mAnamitiviSaye as
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ [272 stropA-laghukRttiH] adantau nipaatyau| pazcat-dazat , paJcaka:-dazako vargaH // 175 // stome DaT / 6 / 4 / 176 / saGkhyArthAt tadasya mAnamitiviSaye stome'the DaT syAt / viMzaH stomaH // 176 // tamarhati / / 4 / 177 / tamiti dvitIyAntAd ahaMdathe yathoktaM pratyayaH syAt / vaiphikaH, saahsrH|| 177 //
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274] [haima-zabdAnuzAsanasya daNDA''deryaH / 6 / 4 / 178 / ebhyo dvitIyAntebhyo ahaMdathe yaH syAt / daNDayaH, arthyaH // 178 // yajJAd iyH|6|4|179 / dvitIyAntAd yajJAd arhati iyaH syAt / yajJiyo dezaH // 179 // pAtrAt tau| 6 / 4 / 180 / dvitIyAntAt pAzAd arhati ___ ya-iyau syAtAm / pAcyaH, pAtriyaH // 180 // dakSiNA-kaDaGgara-sthAlIbilAd Iya-yau / 6 / 4 / 181 /
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] ebhyo dvitIyAntebhyaH arhatthe Iya-yau syAtAm / dakSiNIyo - dakSiNyo guruH kaDaGgarIyaH - kaDaGgaryo gauH, sthAlIbilIyAH- sthAlIbilyAH taNDulAH // 189 // chedA''dernityam | 6 | 4 | 182 / asmAd dvitIyAntAt nityamarhati yathoktaM pratyayaH syAt 'chaidikaH, bhaidikaH // 182 // [275 virAgAd viraGgazca / 6 / 4 / 183 | / asmAd dvitIyAntAt
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 276] [haima-zabdAnuzAsanasya nityamaI ti yathoktaM pratyayaH syAt tadyoge cAsya viraGkaH varaNikaH / / 183 // zIrSacchedAd yo vA / 6 / 4 / 184 / asmAd dvitIyAntAt nityamaha ti yo vA syAt / zIrSacchedyaH-zIcchedikA cauraH // 184 / / zAlIna-kaupInA''vijInam / 6 / 4 / 185 / ete tamahatItyarthe InaantA nipaatyaaH|
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [277 zAlIno'dhRSTaH, kaupInaM pApakarmAdiH AtvijIno yajamAnaH RtvigvA // DICADAINIDING ityAcAryazrIhemacandraviracitAyAM siddhahemacandrAbhidhAnasvopajJazabdAnuzAsanalaghuvRttI SaSThasyAdhyAyasya caturthaH pAdaH samAptaH // iti ssssttho'dhyaayH||
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ arha m ||ath saptamAdhyAyasya prathamaH pAdaH // yaH / 7 / 1 / 1 / yat ita Urdhvam anukramiSyAmaH tatra IyAdarvAg ya ityadhikRtaM jJeyam // 1 // vahati ratha-yuga-prAsaGgAt / 7 / 1 / 2 / tamiti varttate / ebhyo dvitIyAntebhyo vahatyarthe yaH syAt / prAsaGgo = dvirathyaH, yugyaH / vatsadamanaskandhakASTham / prAsaGgayaH / / 2 / /
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] dhuro yaiyaN / 7 / 1 / 3 / ghuro dvitIyAntAd vahatyarthe etau syAtAm / dhuryaH, dhaureyaH // 3 // vAmA''dyAderInaH / 7 / 1 / 4 / vAmAdipUrvAd dhurantAt amantAd vahatyarthe InaH syAt vAmadhurINaH, sarvadhurINaH // 4 // azcaikA''deH / 7 / 1 / 5 / ekapUrvAd dhurantAt amantAt vahatyarthe a Inazca syAt / ekadhuraH [ 279
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya ekadhurINaH // 5 // hala-sIrAd ikaN / 7 / 1 / 6 / AbhyAM vahatyarthe ikaN syAt / hAlikA sairikaH // 6 // zakaTAdaN / 7 / 1 / 7 / asmAt taM vahatyarthe aN syAt / zAkaTo gauH // 7 // vidhyatyananyena / 7 / 1 / 8 / dvitIyAntAd vidhyatyarthe yaH syAt na ceda Atmano'nyena
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa laghuvRttiH] karaNena vidhyet / padyAH shrkraaH| ananyeneti kim ? cauraM vidhyati caitrH|| 8 // dhanagaNAt labdhari / 7 / 1 / 9 / AbhyAm amantAbhyAM labdhari arthe yaH syAt / dhanyaH , gaNyaH // 9 // No'nnAt / 7 / 1 / 10 // annAd amantAt labdhari NaH syAt / AnnaH // 10 // hRdya-padya-tulya-mUlya cazya-pathya vayasthadhenuSyA-gArhapatya-janya-dharmyam / 7 / 1 / 11 /
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282] [haima-zabdAnuzAsanasya arthavizeSeSu yAntA nipaatyaaH| hRdyaM auSadham , padhaH paGkaH, tulyaM-bhANDa sadRkSam mUlyaM dhAnyaM paTAdivikrayAllabhyaM ca, vazyogauH, pathya-odanAdi, vayasyaH sakhA, dhenuSyA-pItadugdhA gauH, gAhepatyo nAmAgniH, janyA-varavayasyAH , - dhaye-sukham // 11 // nau-viSeNa tArya-vadhye / 7 / 1 / 12 / AbhyAM / nirdezAdeva tRtIyAntAbhyAM
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopatra-laghuvRttiH] [283 yathAsaGvayaM tAyeM vadhye ca artha yaH syAt / nAvyA-nadI, viSyo-gajaH // 12 // nyAyA'rthAdanapete / 7 / 1 / 13 / AbhyAM paJcamyantAbhyAm anapete'rthe yaH syAt / nyAyyam, arthyam // 13 // mata-madasya karaNe / 7 / 1 / 14 / AbhyAM SaSThayantAbhyAM karaNe yaH syaat| matyam , madham // 14 //
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284] [haima-zabdAnuzAsanasya tatra sAdhau / 7 / 1 / 15 / toti saptamyantAt sAdhau-arthe yaH syAt / sabhyaH // 15 // pathya-tithi-vasati-svapatereyaN / 7 / 1 / 16 / ebhyaH tatra sAdhau eyaN syAt / pAtheyam , Atithyam , . . vAsateyam, svApateyam // 16 // bhaktAt nnH|7|1 / 17 / bhaktAt tatra sAdhau Na: syAt / bhAktaH zAliH // 17 //
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthopA-laghuvRttiH] parSado NyagI / 7 / 1 / 18 / tatra sAdhau syAtAm / pASedhaH, pArSadaH // 18 // sarvajanAt Nyenau / 7 / 1 / 19 / tatra sAdhau syAtAm / sArvajanyaH sArvajanInaH // 19 // pratijanAderIna / 7 / 1 / 20 / tatra sAdhau syAt / prAtijanInaH, AnujanInaH // 20 // kathA'derikaN / 7 / 1 / 21 / tatra sAdhau syAt /
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 ] kAthikaH, vaikathikaH // 21 // devatAntAt tadarthe / 7 / 1 | 22 | devatA'ntAt tadarthe . [ haima-zabdAnuzAsanastha yaH syAt / agnidevatyaM haviH // pAdyA'rthye / 7 / 1 / 23 | etau tadarthe yAntau nipAtyau / pAdyaM jalam, arghyaM ratnam // 23 // Nyo'titheH / 7 / 1 / 24 / tadarthe NyaH syAt / Atithyam // 24 // sA''dezvA - tadaH | 7 | 1 | 25 |
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza- laghuvRttiH ] " tad " ( 7 - 1 - 50 ) iti sUtraM yAvat kevalasya sA''dezva vakSyamANo vidhirjJeyaH // 25 // halasya karSe / 7 / 1 / 26 / halAt SaSThyantAd s yaH syAt / halyA, dvihalyA / / 26 / / sItayA saMgate / 7 / 1 / 27 / asmAt TA'ntAt saGgate'rthe yaH syAt / sItyam, trisItyam // 27 // yaH | 7 | 1 | 28 | bhA-tado [ 287
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288] vakSyamANArtheSu IyaH adhikRto jJeyaH // 28 // havirannabhedA'pUpA''deryo vA / 711/29 // havirbhedAd, anbabhedAd apUpAdezva A--tadaH artheSu [ haima-zabdAnuzAsanasya taNDulAH / AmikSyam, AmikSayam / odanyAH, odanIyA:= vA yo'dhikriyate / uvarNAntAd yugA''dezva apUpyam, apUpIyam / yavApUpyam yavApUpIyam // 29 // uvarNa yugA''deryaH / 7 / 1 / 30 /
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH]. [289 A-tadaH artheSu yaH syAt / zakavyaM dAru, yugya, haviSyam // 30 // nAmena cA-'dehAMzAt / 7 / 1 / 31 / a-dehAMzArthAt nAme Atado'rtheSu yaH syAt na cA'sya / nbhyo'kssH| a-dehAMzAditi kim ? nAbhyaM tailam // 31 // ncodhasaH / 7 / 1 / 32 / A-tadaH artheSu
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 ] Udhaso A-tadaH artheSu Udhanyam // 32 // zuno vazcodUt / 7 / 1 / 33 / yaH syAt, zuno asmAt yaH syAt vazva AtadaH nU ca antasya / [ haima-zabdAnuzAsanasya zUnyam ||33|| kambalAt nAmni / 7 / 1 / 34 / artheSu nAmni ut - Ut-rUpaH / zunyam, 3
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH] [291 yaH syAt / kambalyam UrNApalazatam / nAmnIti kim ? kambalIyA UrNA // 34 // tasmai hite / 7 / 1 / 35 / tasmai iti caturthyantAt hite'rthe yathA'dhikRtaM pratyayaH syAt / vatsIyaH, AmikSyaH, AmikSIyaH, yugyaH // 35 // na rAjA''cArya-brAhmaNa-vRSNaH / 7 / 1 / 36 // ebhyaH caturthyantebhyo hite
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292] [haima-zAnuzAsanastha adhikRtaH pratyayo na syAt / AcAryAya-brAhmaNAya, vRSNe-vA hita iti vAkyameva // 36 // prANyaGga-ratha-khala-tila-yava-vRSa-brahma mASAd yH| 7 / 1 / 37 / prANyaGgArthebhyaH rathAdibhyaH caturthyantebhyaH hite yaH syAt / dantya m / rathyA bhUmiH, khalyam, tilyam ,
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [293 yavyam , vRSyaM kSIram , brahmaNyo dezaH, mASyaH, rAjamASyaH // 37 // avyajAt thyap / 7 / 1 / 38 / AbhyAM tasmai hite thyap syAt / avithyam , ajathyA yUtiH // 28 // caraka-mANavAd InaJ / 71 1 / 39 / AbhyAM tasmai hine InaJ syAt / cArakINaH, . mANavInaH // 39 // bhogottrpdaa''tmbhyaamiinH|7|1|40|
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294] [haima-zabdAnuzAsanasya . bhoga uttarapadaM yasya, tasmAd , Atmanazca tasmai hite InaH syAt / mAtRbhogINaH, AtmanInaH // 40 // paJca-sarva-vizvAt janAt karmadhAraye / 7 / 1 / 41 / pazcAdeH parAt jnaar karmadhArayavRtteH tasmai hite InaH syAt / paJcajanInaH, sarvajanIna: vishvjniinH| karmadhAraya iti kim ? paJcAnAM janAya hitaH
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [295 pshcjniiyH||41|| mahat-sarvAd ikaN / 7 / 1 / 42 / AbhyAM parAt janAt karmadhArayavRtteH tasmai hite ikaN syAt / mAhAjanikaH sArvajanikaH // 42 // sarvAt No vA / 7 / 1 / 43 / asmAt tasmai hite No vA syAt / sArva, sarvIyaH // 43 // pariNAmini tadarthaM / 7 / 1 / 44 / caturthyantAt caturthyarthe pariNAmini
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya hetau arthe yathA'dhikRtaM pratyayaH syAt / aGgArIyANi kASThAni, zaGkavyaM dAru // 44 // carmaNyaJ / 7 / 1 / 45 / caturthyantAt tadarthe pariNAmini carmaNi arthe aJ syAt / vArdhe carma // 45 // RSabhopAnahAt nyyH|7|1 / 46 / AbhyAM caturthyantAbhyAM pariNAmini tadarthe vyaH syAt / ArSabhyo vatsa, aupAnahyo muJjaH // 46 //
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa-laghuvRttiH] [297 chadima-balereyaNa / 7 / 1 / 47 / AbhyAM caturthAntAbhyAM pariNAmini tadarthe eyaN syAt / chAdiSeyaM tRNam , bAleyAH taNDulAH // 47 // parikhA'sya syAt / 7 / 1 / 48 / asmAt syantAt asyeti SaSThyarthe pariNAmini tadarthe eyaN syAt sA cet syaaditismbhaavyaa| pArikheyya iSTakAH / / atra ca / 7 / 1 / 49 / parikhAyAH syAditisambhAvyAyAH syantAyAH, atreti saptamyarthe
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298] [haima-zabdAnuzAsanasya eyaNa sgat / pArikheyI bhUmiH / 49 // tad / 7 / 1 / 50 / taditi syantAt syAditi sambhAvyAt , SaSThayarthe pariNAmini saptamyarthe ca yathA'dhikRtaM pratyayaH syAt / prAkArIyA iSTakAH parazavyaM ayaH, prAsAdIyo dezaH // 50 // tasyA'he kriyAyAM vat / 7 / 1 / 51 / tasyeti SaSThayantAt kriyArU'peheM'rthe vat syAt /
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] rAjavad vRttaM raajnyH| kriyAyAM iti kim ? rAjJo'hA~ maNiH / 51 // syAdekhi / 7 / 1 / 52 / syAdhantAd ivArthe sAdRzye kriyA'the vat syAt / azvavad yAti caitraH, devavat pazyanti munim // 52 // tatra / 7 / 1 / 53 / toti saptamyantAd ivArthe vat syAt yudhnavat sAkete parikhA // 53 // tasya / 7 / 1 / 54 / tasyeti SaSThayantAt
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 ] ivArthe vat syAt / caitravat maitrasya bhUH // 54 // bhAve tva-tal | 7 | 1 | 55 | SaSThyantAd bhAve [ svopajJa - laghuvRttiH etau syAtAm / zabdasya pravRttihetuH guNo bhAvaH / gotvam gotA, zuklatvam, zuklatA // 55 // prAk tvAdagaDulAdeH | 7 | 1 | 56 / 'brahmaNastvaH' (7-1-77) ityataH arvAk tva-talau adhikRtau jJeyau, na tu gaDulAde:
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ haima-zabdAnuzAsanasya] [301 tatraiSodAhariSyete / gaDulAdi varjana kim ? gADulyam, kAmaNDalavam // 56 // nnyttpurussaadbudhaa''deH| 7 / 1 / 57 prAktvAt napUrvAt tatpuruSAd budhA''dyantavarjAt tva-talau eva syAtAm , __ ityadhikRtaM jJeyam / a-zuklatvam , a-zuklatA, a-patitvam a-ptitaa| a-budhAderiti kim ? Abudhyam . Acaturyam // 57 // thvAderiman vA / 7 / 1 / 58 //
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302]] [haima-zabdAnuzAsanasya ebhyo bhAve vA iman syAt / prathimA-pRthutvam , pRthutA-pArthavam / pradimA-mRdutA-mArdavam // 58 // varNadRDhA''dibhyaH TyaNa ca vA / 7 / 1 / 59 / varNavizeSArthe bhyo dRDhA''dezca tasya bhAve TyaNa iman ca syAd vaa| zauklyam-zuklatvam-zuklatA, zaityam-zitimA, zititvam-zititA, zaitam, dADhayam-dRDhimA, dRDhatvam-dRDhatA, vaimatyam-vimatimA, vimatitvam-vimatitA, vaimatam // 59 //
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ [303 svopakSa-laghuvRttiH] pati-rAjAntaguNAGga-rAjAdibhyaH karmaNi ca / 7 / 1 / 60 // patyantarAjAntebhyo guNo'Gga pravRttau hetuyeM pAM tebhyo rAjAdezva, tasya bhAve-kriyAyAM ca DayaNa syAt / Adhipatyam adhipatitvam , adhipatitA, AdhirAjyam , adhirAjatvam , adhirAjatA, mauDhayam , mUDhatvam , mUDhatA,
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304] [svopaza-laghuvRttiH rAjyama, rAjatvam , rAjatA, kAvyam, kavitvam, kavitA // 6 // arhatastonta ca / 7 / 1 / 61 / asmAt tasya bhAve karmaNi ca TayaNa syAt tadyoge ca tasya ntaadeshH| AIntyam , aha tvam / arhacA // 6 // sahAyAd vA / 7 / 1 / 62 /
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH] [305 asmAt tasya bhAve karmaNi ca TyaN syAd vaa| sAhAyyam, sAhAyakam , sahAyatvam, sahAyatA // 62 // sakhi caNig-dUtAd yH|7|1|63 / ebhyaH tasya bhAve karmaNi ca yaH syAt / sakhyam, sakhitvam, sakhitA, vaNijyA, .. vaNivattama vaNiktA
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 ] vANijyam, dUtyam, dUtatvam, dUtatA, dautyam // 63 // stenAt naluk ca / 7 / 1 / 64 / stenAt tasya bhAve karmaNi ca yaH syAt, tadyoge ca [ haima-zabdAnuzAsanasya steyam, stenatvam, stenavA nasya luk / stainyam // 64 // kapi jJAtereyaN / 7 / 1 / 65 / AbhyAM
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [307 / tasya bhAve karmaNi ca eyaN syAt / kApeyam , kapitvam, kapitA jJAneyam jJAtitvam jJAtitA // 65 // prANijAti vayo'rthAdaJ / 7 / 1 / 66 / prANijAtyarthAt vayo'rthAt ca tasya bhAve karmaNi ca aJ syAt / Azvam, azvatvam, kaumAram, kumAratvam, kumAstA // 66 //
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ hama-zabdAnuzAsanasya 308] yuvAderaN / 7 / 1 / 67 / ebhyaH bhAve karmaNi ca aN syAt / yauvanam , yuvtvm| yuvatA, sthAviram , sthaviratvam, sthaviratA // 67 // hAyanAntAt / 7 / 1 / 68 asmAt tasya bhAve karmaNi ca aNU syAt / dvaihAyanam , hAyanatvama Rit dvihAyanatA // 6 //
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaca laghuvRttiH] [309 khuvarNAt lvaadeH|7|1 / 69 / laghurAdiH samIpo yeSAM i-u-RvarNAnAM tadantebhyaH tasya bhAve karmaNi ca aN syAt / zaucam , zucitvam , zucitA, hArItakam , pATavam , vAdhavam , paitram / ladhvAderiti kim ? pANDutvam // 69 // puruSa-hRdayAdasamAse / 7 / 1 / 70 / AbhyAM
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310] [haima-zabdAnuzAsanasya asamAsaviSayAbhyAM tasya bhAve karmaNi ca aN syAt / pauruSam , puruSatvam , puruSatA, evaM hArdam / asamAsa iti kim ? paramapuruSatvam , paramapauruSamiti mA bhUt / 70 // zrotriyAd yaluka ca / 7 / 1 / 71 / asmAt tasya bhAve karmaNi ca aN syAt tadyoge ca yasya luk ca / zrautram, zrotriyatvam, zrotriyatA, zrotriyakam // 71 //
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH] [311 yopAntyAd gurUpottamAdasuprakhyAdakaJ / 7 / 1 / 72 / tryAdInAM antyaM uttamam , tatsamIpaMupottamam tadgururyasya tasmAd yupAntyAt suprakhyavarjAt tasya bhAve karmaNi ca ab syAt / rAmaNIyakam , ramaNIyatvam , ramaNIyatA, evaM AcAryakam / gurUpottamAditi kim kSatriyatvam , kAyatvam / asuprakhyAditi kim /
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4.. 312] [haima-zabdAnuzAsanasya suprakhyatvam , "sauMprakhyam // 72 // corA''deH 17 / 1 / 73 / ebhyaH tasya bhAve karmaNi ca akaJ syAt / caurikA, coratvam, evaM dhauttikA // 73 // dvandvAt lit / 7 / 1 / 74 ! dvandvAt / tasya bhAve karmaNi ca lid akaJ syAt / vaitrikA, vinRtvam , vitA // 7 //
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] [ 313 gotra-caraNAt "lAdhA'tyAkAra prAptyavagame / 7 / 1 / 75 / gotrArtha - caraNArthAbhyAM tasya bhAve karmaNi ca lit akaJ syAt , zlAghAssdiviSaye / gArgikayA ilAghate atyAkurute vA, gArgikAMprApto'vagato vA, eva N kAThikayA ityAdi / zlAghAssdiSu iti kim ? gArgam, kATham // 75 // hotrAbhya IyaH / 7 / 1 / 76 / hotrA RtvigvizeSaH / tadarthAt tasya bhAve karmmaNi ca
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314] [haima-zabdAnuzAsanasyaH IyaH syAt / maitrAvaruNIyam tva-talau api // 76 // brahmaNastvaH / 7 / 1 / 77 / asmAd RtvigarthAt tasya bhAve karmaNi tvaH syAt / brahmatvam // 77 // zAkaTa-zAkinI kSetro / 7 / 1 / 78 / SaSThayantAt kSeo'the etau syAtAm / ikSuzAkaTam , zAkazAkinam // 7 // dhAnyebhya InaJ / 7 / 1 / 79 / dhAnyArthebhyaH SaSThayantebhyaH
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [315 kSeo'rthe inaJ syAt / maudgInama, kaudravINam // 79 // vrIhi-zAlereyaN / 7 / 1 / 80 / AbhyAM tasya kSetra eyaNa syAt / heyam , zAleyam // 8 // yava-yavaka-paSTikAd yaH / 7 / 1 / 81 / ebhyaH tasya kSetro yaH syAt / yavyam , yavakyam , paSTikyam // 8 // vA'Nu-mASAt / 7 / 1 / 82 / AbhyAM tasya kSege yo vA syAt /
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316] aNavyam ; ANavInam / tasya mAdhyam, mASINam // 82 // vomA bhaGgA - tilAt / 7 / 1 / 83 / ebhyaH [ haima-zabdAnuzAsanasya kSetre'rthe yo vA syAt / umyam, aumInam / " bhaGgyam , bhAGgInam / tilyam, tailInam // 83 // alAbvAzca kaTo rajasi / 7 / 1 / 84 / asmAd umaissdezva tasya rajasyarthe kaH syAt /
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana laghuvRttiH alAbUkaTam, umAkaTam, bhaGgAkaTam, tilakaTam // 4 // ahnA gamye'zvAd InaJ 7 1 1 / 85 / SaSThyantAd-azvAt ekenAhA gamye'rthe Inab syAt / SaSThayantAt kulAt, S. AzvIno'dhvA // 85 // kulAt jalpe / 7 / 1 / 86 / restr Inav syAt / [317 kaulInaH // 86 //
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318] [haima-zabdAnuzAsanasya pIvAdeH kuNaH pAke / 7 / 1 / 87 / ebhyaH tasya pAke kuNaH syAt / pIlukuNaH, zamIkuNaH // 7 // karNA''dermUle jaahH|7|1| 88 / ebhyaH tasya mUle'the jAhaH syAt / karNajAham , ___ akSijAham | pakSAt tiH|7|1 / 89 / pakSAt tasya mUle'the
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH] tiH syAt / pakSatiH // 89 // himAd elaH sahe / 7 / 1 / 90 himAt tasya sahamAne'rthe eluH syAt / himeluH // 90 // bala-vAtAdUlaH / 7 / 1 / 91 / AbhyAM tasya sahe'rthe UlaH syAt / balUlaH, vAtUlaH // 91 // zItoSNa tRSAda (prAd ? ) Alurasahe ebhyaH tasya asahe'rthe [319 | 7 | 1 | 92 |
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320]............... [haima-zabdAnuzAsanasya AluH syAt / zItAlu, uSNAlaH, vRSAluH, [tRpAluH ?] // 92 // yathAmukha-saMmukhAd InaH tad dRzyate'smin / 7 / 1 / 93 / AbhyAM taditi syantAbhyAM, asmin iti Dyarthe InaH syAt , syantaM ced dRzyate / yathAmukha pratibimbam , yathAmukhIna: AdarzaH, . eva saMmukhInaH // 93 // sarvA''deH pathyaGga-karma-patra-pAtra-zarAvaM. vyApnoti / 7 / 1 / 94 / savazabdapUrvebhyaH
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] ebhyaH dvitIyAntebhyaH vyApnotItyarthe InaH syAt / sarvapathIno rathaH, sarvAGgINastApa, sarvakammaNo nA, sarvapatrINo yantA, sarvapAtrINaM bhaktam sarvazarAvINaH odanaH // 94 // Aprapadam / 7 / 1 / 95 / A padAgrAd Aprapadam , asmAt amantAd vyApnotItyarthe InaH syAt / [321 A - prapadInaH paTaH || 95 // anupadaM baddhA / 7 / 1 / 96 / '21
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 ] asmAt amantAt baddhetyarthe InaH syAt / anupadImA upAnat // 96 // ayAnayaM neyaH / 7 / 1 / 97 / asmAd dvitIyAntAt yese InaH syAt / ayAnInaH zAraH // 97 // sarvA'nnamatti / 7 / 1 / 98 / asmAt amantAd [ haima-zabdAnuzAsanasya attyarthe InaH syAt / sarvAnnIno bhikSuH // 98 // parovarINa-paramparINa-putrapautrINam 7 1 199 /
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghavattiH] ___ [323 anubhavatyarthe InAntAH nipaatyaaH| parovarINaH, paramparINaH, putrapautrINaH // 99 // yathAkAmA'nukAmA'tyantaM gAmini / 7 / 1 / 100 / ebhyaH amantebhyaH gAmini-arthe InaH syAt / yathAkAmInaH, anukAmInaH, atyantInaH // 10 // pArAvAraM vyasta-vyatyastaM ca 71 / 101 / asmAt
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 ] samastAd vyastAd vyatyastAt ca pArA vAraNaH, amantAd gAmini InaH syAt, amantA [ haima-zabdAnuzAsanasya pArINaH, a-vArINaH, a- vAra- pArINaH // 101 // anugvalam / 7 / 1 / 102 / asmAt amantAd alaGgAmini InaH syAt / anugavIno gopaH // 102 // adhvAnaM yenau / 7 / 1 / 103 // asmAt !
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH] [325 alaGgAmini ya-Inau syAtAm / adhvanyaH, adhvanInaH // 10 // abhyamitramIyazca / 7 / 1 / 104 / asmAt amantAda alaGgAmini Iyo ya Inau ca syAtAm / abhyamitrIyaH, ___ abhyamitryaH, __ abhyamitrINaH // 104 // samAMsamInA-'dyazvInA-'dyaprAtInA-''ga vIna-sAptapadInam / 7 / 1 / 105 / ete ., InAntAH nipAtyAH, sAptapadInastu
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya iinbntH| samAMsamInA gauH, adhazvInA gauH, adyaprAtIno lAbhaH AmavIna karmakRt , sAptapadInaM sakhyam // 10 // a-SaDakSA-''zitaMgvalakarmA'laMpuruSAd InaH / 7 / 1 / 106 / ebhyaH svAthe Ina: syAt / ____ aSaDakSINo mantraH, a-zitaMgavInaM bharaNyam , ., alamINA, alaMpuruSImaH // 106 // , a-distriyAM vaa'nycH|7|1|107| azvatyantAt svArthe
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ svApA-laghuvRttiH] Ino vA syAt , na ceda sa dizi striyAm / prAcInam , prAk / prAcInA zAkhA, praacii| adistriyAmiti kim ? prAcI dik // 107 // tasya tulye kaHsaMjJA-pratikRtyoH108 tasyeti SaSThayantAt tulye'rthe kaH syAt saMjJAyAM pratikRtau ca viSaye / azvakaH, azvakaM rUpam // 108 // na nR-pUjA'rtha-dhvaja-citro / 7 / 1 / 109 / pUjArthe, nari, citrakammaNikA .
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328] [haima-zabdAnuzAsanasya arthe ko na syAt / cazcA nA, aIn, dhvaje siMhaH, cio bhImaH // 109 // a-paNye jIvane / 7 / 1 / 110 / . jIvyate yena tasmin paNyavajeM ko na syAt / shivH| apaNya iti kim ? istikAn vikrINIte // 11 // deva-pathA''dibhyaH / 7 / 1 / 111 / ebhyaH tulye ... saMjJA-pratikRtyoH ko na syAt / devapathaH, iMsapayaH // 11 //
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ ____ [329 svopakSa-laghuvRttiH] bastereyaJ / 7 / 1 / 112 / baste tasya tulye'the eyaJ syAt / bAsteyI praNAlikA // 112 // . zilAyA eyacca / 7 / 1 / 1.13 / asmAt __ tasya tulye'the eyaca eyaJ ca syAt / zileyam , zaileyaM dadhi // 113 // shaakhaa''deryH| 7 / 1 / 114 / ebhyaH tasya tulye yaH syAt / zAkhyaH, mukhyaH // 114 // dormavye / 7 / 1 / 115 / tasya tulye bhavye'rthe
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20J. [haima-zabdAnuzAsanasya yaH syAt / / dravyaM ayaM nA, svarNAdi ca // 115 // kuzAgrAd iiyH| 7 / 1 / 116 / asmAt tasya tulye IyaH syAt / kuzAgrIyA buddhiH // 116 // kAkatAlIyA''dayaH / 7 / 1 / 117 / tasya sulye IyAntA sAdhaka syuH| kAka-tAlIyam , khalati-bilvIyam / / 117 // zarkarA''deraN / 7 / 1 / 118 / ebhyaH tasya tulye aN syAt / zArkaraM dadhi, kApAlikam // 11 //
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ a-sa-palyAH / 7 / 1 // 119 / asmAt tasya tulye a: syAt / sapatnaH // 119 // ekazAlAyA ikH|7|1 / 120 // asmAt tasya tulye ikA syAt / __ ekazAlikam // 12 // goNyAdezcekaNa / 7 / 1 / 121 / ebhyaH ekazAlAyAzca tasya tulye ikaN syAt / gauNikam , Azulikam , ekazAlikam // 121 //
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332] [haima-zabdAnuzAsanasya karkalohitAt TIkaN ca / 7 / 1 / 122 / AbhyAM tasya tulye TIkaNa ikaN ca syAt / kArkIkaH, kArkika, ___ lauhitIkaH, lauhitikaH // 122 // vevistRta shaal-shngkttau| 7 / 1 / 123 / vistRte'the zAla-zaGkaTau syAtAm / vizAlaH, vizaGkaTaH // 123 kttH|7|1 / 124 / / vistRte'rthe kaTaH syAt / vikaTaH // 124 // saM-prot-neH saMkIrNa-prakAzA'dhika-samIpe / 7 / 1 / 125 //
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] ebhyaH yathAsaGkhyam eSu artheSu kaTaH syAt / saGkaTaH, prakaTaH, nikaTaH // 125 // avAt kuTArazcAvanate / 7 / 1 / 126 / avAd avanate'rthe kuTAraH kaTazva syAt / avakkuTAraH, avakaTaH // 126 // nAsAnati tadatoH TITa-nATa-bhraTam avAt nAsAnatau tadvati cArthe ete syuH / avaTITam, [ 333 / 7 / 1 / 127 /
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33] [hama-zabdAnuzAsanasya avanATam , avabhraTaM nAsAnamanam , ___ tadvad vA nAsAdi // 127 // nerina-piTa-kAH cika-cicikazcA'sya / 7 / 1 / 128 // nAsAnatau tadvati ca arthe ete syuH, tayoge ca ne yathAsavyaM mih-cikitaa| cikinam, . cipiTam , 'civarka nAsAnamanaM nAsAdi ca // 12 // biDa-birIsau nIrandhre ca / 7 / 1 / 129 /
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ mopala-puvRttiH nIrandhra, nAsAnati-tadvatozca etau syAtAm / nibiDAH, nibirIsAH keyAH, nibiDam . nibirIsaM nAsAnamanaM nAsAdi ca // 129 // klinnAt laH cakSuSi, cilpil-cula cAsya / 7 / 1 / 130 / klinnAt cakSuSyarthe laH syAt, tadhoge ca asya cil-pile-cun| cillam , pillasa, cullaM cakSu: 130 // upatyakAdhityake / 7 / 1 / 131)
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336] [haima-zabdAnuzAsanasya nipAtyete / uyatyakAgiryAsannA bhUH, adhityakA parvatA'dhirUDhA bhUH // 131 // aveH saMghAta-vistAre kaTa-paTam / 7 / 1 / 132 / aveH arthAt SaSThayantAt saMghAne vistAre cArthe yathAsaGkhyaM kaTa-paTau syAtAm / avikaTaH saMvAtaH, ___ avipaTo vistAraH // 132 // pazubhyaH sthAne goSThaH / 7 / 1 / 133 / pazvaryebhyaH SaSThayantebhyaH
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRtiH ] sthAne'rthe goSThaH syAt / go-goSTham, azva-goSTham // 133 // dvitve goyugaH / 7 / 1 / 134 / pazvarthebhyaH tasya dvitve'rthe ayaM syAt / go-goyugam // 134 // SaTtve SaDGgavaH / 7 / 1 / 135 / pazvarthebhyaH tasya ebhyaH 2 SaTtve f [ 337 ayaM syAt / hasti - SaDgavam // 135 // talAssdibhyaH snehe tailaH | 7|1|136|
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14] [haima-zabdAnuzAsanastha tasya snehe'rthe tailaH syAt / / tila-lam , sarpapa-tailam // 136 // tatra ghaTate karmaNaSThaH / 7 / 1 / 137 // tatra iti DanyantAt karmazabdAd ghaTate ityarthe ThaH syAt / karmaThaH // 137 // tadasya saJjAtaM tArakA''dibhya itaH / 7 / 1 / 138 / tat iti syantebhyaH ebhyaH aspa iti SaSThayarthe itaH syAt,
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ - svopA laghuvRttiH] syantaM sajAtaM cet / tArakitaM namaH, puSpitastaruH // 138 // garbhAdaprANini / 71 / 139 / garbhAva tadasya sajAtaM ityarthe itaH syAt na tu prANini / garbhito brIhiH // 139 // pramANAt mAtraT / 7 / 1 / 140 / syantAta pramANArthAt :: SaSThayathe mAtraTU syAt / AyAmApramANam / jAnumAnaM jalam __ tanmAtrI bhUH // 14 // hasti-puruSAda vA'N / 7 / 1 / 141 / syantAbhyA
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya 340 pramANArthAbhyAm AbhyAM SaSThayarthe aNa vA syAt / hAstinam , hastimAtram , hstidghnm| hastidvayasaM jalam evaM pauruSam // 141 // vo dana-dvayasaT / 7 / 1 / 142 / UrdhvaM yat pramANaM tadarthAt syantAt SaSThayarthe vA etau syAtAm / Urudaghnam , Urudvayasam . . UrumA jalam /
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza- laghuvRtiH ] Urdhvamiti kim ? rajjumAtrI bhUH // 142 // mAnAdasaMzaye lup / 7 / 1 / 143 / mAnArtha eva sAkSAd * yaH pramANazabdo hasta - vitastyAdiH na tu rajjvAdiH, tasmAt prastutasya mAtraDAdeH asaMzaye gaye lup syAt / hastaH, vitastiH / mAnAditi kim ? UrumAtraM jalam / a - saMzaya iti kim ? zamamAtraM syAt // 143 // dvigoH saMzaye ca / 7 / 1 / 144 / mAnAntAt dvigoH [ 3241
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3] saMzaye'saMzaca prastuta- mAgaGAdeH mAnArthAt SaSThyarthe lup syAt / dvi-vitastiH, mAtrad / 7 / 1 / 145 / syantAt [ haima-zabdAnuzAsanastha dvi-prastha: syAt // 144 // mAtraT syAt, saMzaye / zadantAcca, prasthamAtraM syAt // 145 // zan-zat viMzateH / 7 / 1 / 146 / zannantAt, sakhyA'rthAd vizatezva mAnavRtteH syantA
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ svomA lasuvRttiH] / SaSThayarthe mAtraT syAt sNshye| dazamAtrAH syuH, evaM triMzanmAtrAH, viMzatimAtrAH // 146 // Din / 7 / 1 / 147 / / zan-zad-viMzatibhyaH syantebhyaH mAnArthe bhyaH SaSThayarthe Din syAt / paJcadazI ardhamAsaH, ciMzI mAsaH, vizino bhavanendrAH // 147 // idaM-kimo'tuH, iya-kiya caasy|1|148) AbhyAM mAnAryAmma pAyaye
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya meye ___ atuH syAt , tadyoge ca anayoH yathAsaGkhyaM iya-jhiyau syAtAm / iyAn , kiyAn paTaH // 14 // yattat-etado DAvAdiH / 7 / 1 / 149 / ebhyaH syantebhyaH mAnArthebhyaH SaSThayarthe meye atuH DAvAdiH syAt / yAvAn ... ..tAvAn etAvAn dhAnyarAziH // 149 // yat-tat-kimaH saGkhyAmA DatirvA / 7 / 1 / 150 //
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRttiH / sakhyArUpaM yat mAnaM tadarthebhyaH ebhyaH syantebhyaH SaSThayarthe saGkhyeye . Dati vA syAt / yti-yaavntH| evaM tti-taavntH| kati-kiyantaH // 150 // avayavAt tayaT / 7 / 1 / 151 / avayavavRttaH saGkhyArthAt syantA SaSThayathe avayavini tayaha syAn pazcatayo yamaH // 15 // di-tribhyAmayaT vA / 711 / 152 / bhAbhyAM
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 ] avayavArthAbhyAM SaSThayarthe dvimayaM ayaT vA syAt / dvayam - dvitayam / DAyam - tritayam // 152 // dayAderguNAt mUlya-kreye mayaT / 7| 1 | 153 / dvi-AdeH guNavRtteH syantAt SaSThayathe [ haima-zabdazAsaraca udazvit mayaTU syAt, dvayAdizcet mUlyArthaH krayArtho vA / yavAnAm evaM trimaya, dvijayA- yavAH udazvitaH,
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ [347 trimyaaH| guNAditi kim ? dvau vrIhi-yavau mUlyamasya // 153 // adhikaM tatsaGkhyamasmin zata-sahasra zatizat-dazAntAyA uH|7|1 / 154 / syantAt zatyAdhantAt saGkhyArthAt asminniti yarthe, zata-sahane ca DaH syAt syantaM ced adhikaM zatAdisaGkhyaM ca vastu syAt / vizaM yojanazataM yojanasahasraM vA,
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348]. [haima-zabdAnuzAsanasya evaM giy', ekAdazam / tatsaMkhyamiti kim ? viMzatirdaNDA adhikAH asmin yojanazate // 154 // saGkhyApUraNe DaT / 7 / 1 / 155 / saGkhyA pUryate yena tatrArthe saGkhyAyA DaT syAt / ekAdazI saGkhyeti kim ? ekAdazAnAm uSTrikANAM pUraNo ghaTaH // 155 // viMzatyAdervA tamaT / 7 / 1 / 156 / asyAH sakhyAyAH
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ svIpakSa-laghuvRttiH] [345 saGkhyApUraNe tamaT vA syAt / , viNshtitmH-viNshH| triMzattamaH-triMzaH // 156 // zatA''dimAsA'rddhamAsa-saMvatsarAt / 7 / 1 / 157 / zatAdeH saGkhyAyAH mAsAdezva saGkhyApUraNe tamaT syAt / zatatamI, sahasratamI, mAsatamaH, arddhamAsatamaH, saMvatsaratamo dinaH // 157 // ssssttyaadersngkhyaa''deH| 7 / 1 / 158 / sayAdiH avayavo yasya
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 ] tadvat SaSTyAdeH saGkhyA pUraNe tamad syAt / SaSTitamaH, saptatitamaH / asaGkhyA''deriti kim ? [ haima-zabdAnuzAsanastha ekaSaSTaH / / 158 / / no maTU / 7 / 1 / 159 / a-saGkhyAdeH nAntAyAH saGkhyAyAH saGkhyApUraNe maTTU syAt / paJcamI / a-saGkhyAderityeva 1 dvAdazaH / / 159 // pit tithad bahu-gaNa-pUga-saMghAt / 711/160 / ebhyaH
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ - saMkhyApUraNe tithaT syAt pid| bahutithI, gaNatiyaH, pUgatitha: saGghatithaH // 160 // atorithaT / 7 / 1 / 161 / atvantAt saMkhyApUraNe ithaTU syAt , pit / iyatithaH, tAvatithI // 161 // SaT-kati-katipayAt / 7 / 1 / 162 / ebhyaH saMkhyApUraNe thaT syAt
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya SaSThI, katithaH, katipayathI // 12 // cturH| 7 / 1 / 163 / asmAt saMkhyApUraNe thaT syAt caturthI // 163 // yeyau ca luk ca / 7 / 1 / 164 / caturaH saMkhyApUraNe etau syAtAm , casya luka c| turyaH, __turIyaH // 16 // destIyaH / 7 / 1 / 165 / saMkhyApUraNe
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghuvRttiH] tIyaH syAt / dvitIyaH // 165 // trestR ca | 7| 1 | 166 // geH saMkhyApUraNe tIyaH syAt, tayoge ca ha / tRtIyA // 166 // pUrvamanena sA''devan / 7 / 1 / 167 / pUrvama 23 ityamantAt kevalAt sa- purvAcca aneneti case karttari [ 353 in huyAda / kRtapUrvI kaTam, pItapUrvI payaH / 167 //
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasa issttaa''deH| 7 } 1 | 168 / ebhyaH arthAt syantebhyaH TA'rthe kartari in syAt / iSTI yajJe, __ pUrtI zrAddhe // 16 // zrAddhamadyabhuktamikenau / 7 / 1 / 169 / zrAddhAt syantAt adhamuktAdharthe kartari etau syAtAm / zrAddhikaH, zrAddhI // 169 // anupadyanveSTA / 7 / 1 / 170 /
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [355 nipAtyate, anveSTA cet / anupadI gavAm // 17 // dANDAjinikA''yaH-zUlika-pArzva kam / 7 / 1 / 171 / ete yathAyogaM ikaNa-kAntAH nipAtyA, anveSTari arthe / dANDAjiniko dAmbhikaH, AyaHzUlikA tIkSNopAyaH arthAnveSTA, pArzvakA anRpAyaH, sa eva // 171 // kSetre'nyasmin nAzye iyaH / 7 / 1 / 172 / kSetrAnnideM zAt GayantAt anyopAdhikAt nAzye'the
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 ] jArazca // 172 // chando'dhIte, zrotrava vA / 7 / 1 / 173 / asmAt amantAta raidse iyaH syAt / kSetriyo - vyAdhiH, indrAdU [ haima-zabdAnuzAsanastha iyo vA syAt, tadyoge cAsya tena iti TAnvAda zrotraH / zrotriya, indriyam / 7 / 1 / 174 | chAndasaH // 173 // iyo nipAtyaH / indrasya liGgaM indriyam // 174 // tena vitte caJcu caNau / 7 / 1 / 175 /
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ yopaNa -laghuvRttiH ] vitte'the etau syAtAm 1 vidyAcacuH, pUraNapratyayAntAt TAntAd pUraNAd granthasya grAhake ko kezacaNaH // 175 // granthasya grAhake'the kaH syAt, tadyoge ca pUraNArthasya lukU / cA'sya / 7 / 1 / 176 / dvikaH ziSyaH // 176 // [ 357 grahaNAda vA / 7 / 1 / 177 / gRhNateneti grahaNas, rUpAdigranthasya grahaNArthAt
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358] [haima-zabdAnuzAsanasya pUraNapratyayAntAt kA svAyeM syAt, tadyoge ca pUraNAryasya lug vA / dvikaM, dvitIyakaM vA-granthagrahaNam // 177 // sasyAd guNAt parijAte / 7 / 1 / 178 / sasyAd guNAt TAntAt parijAte'the kaH syAt / sasyakA-zAli dezo vaa| guNAditi kim ? sasyena parijAtaM kSetram // 17 // dhana-hiraNye kAme / 7 / 1 / 179 / AbhyAM GayantAbhyAM
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ khopA-laghuvRttiH) [359 kAme'rthe .. kaH syAt / dhanakaH, hiraNyako maitrasya // 179 // svAgeSu sakte / 7 / 1 / 180 / svAGgArthe bhyo DyantebhyaH sakte'rthe kaH syAt / nakhakaH, kezanakhakaH dantauSThakaH // 18 // udare vikaN AyUne / 7 / 1 / 181 / asmAd DyantAt sakte AdhUne'rthe ikaNa syAt /
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 ] audarikaH, udarako'bhyaH // 181 // aMzaM hAriNi / 7 / 1 / 182 | aMzAt amantAt hAriNyarthe kaH syAt / aMzako dAyAdaH // 18sA tantrAd a-ciroddhRte / 7 / 1 / 183 / tantrAt paJcamyantAd [ haima-zabdAnuzAsanasya a- ciroddhRte'ye kaH syAt / tantrakaH paTaH // 183 // brAhmaNAt nAmni | 7 | 1 | 184 1 asmAt GanyantAt acirodadhRte'the
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ . kA rUpan, nAmni / brAhmaNako nAma devaH // 18 // uSNAt / 7 / 1 / 185 / uSNAt DansyantAt aciroddhate'rthe kaH syAt , - naamni| uSNikA yavAgUH // 185 // zItAcca kAriNi / 7 / 1 / 186 / zItoSNAbhyAM arthAt amantAbhyAM kAriNyarthe kaH syAt , naamni| zItako'lasaH, uSNako dadhaH // 186 //
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 362] [haima-zabdAnuzAsanasya adherArUDhe / 7 / 1 / 187 / adheH ArUDhArthAt svArthe kaH syAt / adhiko droNaH khAryAH, adhikA khArI droNena // 187 // anoH kamitari / 7 / 1 / 188 / anoH kaH syAt, tadantazcet kmitri| anukaH // 18 // amerIzca vA / 7 / 1 / 189 / ameH kaH syAt IzvA'sya vA,
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [363 tadantazcet kmitri| abhika: abhIkaH // 189 // so'sya mukhyaH / 7 / 1 / 190 / sa iti syantAda asyeti SaSThayarthe kaH syAt, syantaM cet mukhyArtham / devadattakaH saGghaH // 19 // zaGkalakaH karame / 7 / 1 / 191 / kAnto nipaatyH| zRGkhalakaH-karamaH= uSTrazikSuH // 191 // udutsorunmanasi / 7 / 1 / 192 / AbhyAM asyeti
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ [hema-zabdAvazAladasya unmanasyarthe kaH syAt / . utkaH , utsukA // 192 // kAla-hetu-phalA roge / 7 // 1 // 19 // kAlavizeSArthe bhyo, hetvarthe bhyaH, phalArthebhyazca syantebhyaH asvaiti rome'ye kA syAt / dvitIyako jvaraH, parvatako rogaH, zItako jvaraH // 193 // prAyo'nnamasmin naamni|7|1|194 / syantAt asminniti
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ unyathe saMjJAviSaye kA syAt , syantaM cet annaM prAyeNa / guDApUpikA paurNamAsI // 194 // kulmASAdaN / 7 / 1 / 195 / asmAt syantAt prApo'nnara asmimmilpa __ kauravAnI, raurNamAsI // 195 // vaTakAdin / 7 / 1 / 196 / syantAt prAyo'nnam asmin ityarthe
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ [hema-zabdAnuzAsanasya in syAt / ___ vaTakinI paurNamAsI // 196 // sAkSAd dranTrA / 7 / 1 / 197 / sAkSAto draSTA ityasminnatheM in nAmni syAt / sAkSI // 197 // RE A DIMONIROINDI ityAcAryazrIhemacandraviracitAyAM siddhahemacandrAbhidhAnasvopajJazabdAnuzAsanalaghuvRttau saptamasyAsyAdhyAyasya prathamaH pAdaH samAptaH // iti prthmo'dhyaayH||
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ || dvitIyaH pAdaH // tadasyA'styasminniti matuH / 7 / 2 / 1 / taditi syantAd, asyeti SaSThyarthe asminniti Gayatha vA matuH syAt, cet syantas astIti / gomAn vRkSavAn giriH / astIti kim ? gAvo'syAsssan / ite: yo bhUmAdau matvAdayaH // 1 // A yAt / 7 / 2 / 2 / " rUpAt prazastA''hatAt" (7-2-54 ) iti A-yavidheH vakSyamANaprakRtibhyo
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya kumArImAn, vrIhimAn // 2 // nAvAderikaH / 7 / 2 / 3 / ebhyo matvarthe ebhyo matuH syAt sadasvAstitasminnasti iti viSaye / ikaH syAt / nAvikaH, naumAn / evaM kumArikaH, kumArImAn // 3 // zikhA''dibhya in / 7 / 5 / 4 / matvarthe ina svAda zikhI, zikhAvAn / mAlI, ma
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana laghukRti] vrIhyAdibhyastau / 7 / 2 / 5 / ebhyo matvayeM ikenau svAtAm / vrIhikA, nauhI, brIhimAn, mAyikaH, mAyo, mAyAvAn // 5 // ato'nekasvarAt / 7 / 2 / 6 / adantAva anekasvarAt matvarthe ikenau syAtAm / daNDikA, daNDI, daNDavAn , chaki chatrI, chatravAn / anekasvarAditi kim ? ___ khavAn // 6 // aziraso'zIrSazca / 7 / 2 / 7 // asmAt matvarthe
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37] [haima-zabdAnuzAsanasya ikenau syAtAm , matuzca tadyoge caasyaashiirssH| azIrSikaH, azIrSI, azIrSavAn // 7 // arthA'rthA'ntAd bhAvAt / 7 / 2 / 8 / arthAt arthAntAcca bhAvAthAdeva matvarthe ikenau eva syAtAm / arthikaH, arthI, pratyarthikaH, prtyrthii| maturna syAt / bhAvAditi kim ? dhanArthAta matureva, arthavAn // 8 // bIyartha tundA''derilazca / 7 / 2 / 9 / AbhyAM matvayeM
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] 37 ila ikenau ca syuH / zAlilA, zAlika, zAlI, zAlimAn. tundilaH, tundika, tundI, tundavAn udarilaH, udarikA, udarI, udaravAn // 9 // svAGgAd vivRddhAt te / 7 / 2 / 10 / asmAt matvarthe . . ilekenAH syuH| karNilaH, kaNikaH, karNI, karNavAn // 10 // mRndAdArakaH / 7 / 3 / 11 / matvarthe syAt / vRndArakaH, vRndavAn // 11 // gaGgAt / 7 / 2 / 12 / matva
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372] ArakaH syAt / zRGgArakaH, zRGgavAn // 12 // phala- barhAt cenaH / 7 / 2 / 13 / AbhyAM zRGgAcca matvarthe inaH syAt / phalinaH, phalavAn, barhiNaH, zRGgiNaH // 13 // malAda Imasazca / 7 / 2 / 14 / malAt matvarthe Imasa inazca syAt / malImasaH, malinaH, malavAna // 14 // marut-parvaNastaH / 7 / 2 | 15 | AbhyAM [ haima-zabdAnuzAsanasya matvarthe taH syAt /
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthopana-laghuvRttiH] [373 maruttaH, marutvAn , parvataH, parvavAn // 15 // vlictti-tunndderbhH|7|2 / 16 / emyo matvarthe ma: syAt / valibhA, vaTimaH, tuNDibhaH valivAn // UrNA'haM-zubhamo yus / 7 / 2 / 17 / ebhyo matva'rthe yuH syAt / UrNAyuH, ahaMyuH, zubhaMyuH // 17 // kaM-zaMbhyAM yusa-ti-yas-tu-ta-ca-bham / 7 / 2 / 18 / mAbhyAM matvarSe ete syuH| kaMyuH, ayuH,
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 ] kaMyaH, zaMyaH, kaMtuH, zaMtu, kaMtiH zaMtiH, kaMtaH, zaMtaH, ebhyo matvarthe kaMvaH, zaMvaH, [ haima-zabdAnuzAsanasya kaMbhaH, zaMbhaH // 18 // bala-vAta-danta-lalATAdUlaH / 7 / 2 / 19 // UlaH syAt / balUlaH, vAtUlaH, dantUlaH lalATUlaH, balavAn // 19 // prANyaGgAdAto laH / 7 / 2 / 20 / prANyaGgArthAd AdantAt matvarthe laH syAt / cUDAla:, cUDAvAn / prANyaGgAditi kim ? jaGghAvAn prAsAdaH // 20 //
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 375 svopaza-laghuvRttiH ] sidhmA''dikSudrajantu-rugbhyaH | 7|2|21| sidhmAdeH, kSudrajantvarthAd rugarthAcca matvarthe sidhmalaH, laH syAt / sidhmavAn, vardhmalaH, yUkAlaH, mUcchalaH // 21 // prajJA-parNodaka- phenAt lelau / 712sara ebhyo matvarthe lelau syAtAm / prajJAlaH, prajJilaH, parNalaH, parNilaH, udakalaH, udakilaH, phenalaH, phenilaH phenavarata // 235 kAlA jaTA ghATAta / 23 /
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya 376] ebhyo . matvarthe lelau syAtAma, kSepe gmye| kAlAlaH, kAlilaH, jaTAlaH, jaTilaH, ghATAlaH, ghaattilH| kSepe iti kim ? kAlAvAn // 23 // kaca alA''Tau / 7 / 2 / 24 / matvarthe syAtAm / kSepe gmye| vAcAlaH, vAcATaH // 24 // gmin / 7 / 2 / 25 / / vAco matvarSe jin syAt / lAmmI; mAmA
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza- laghuvRttiH ] madhvAdibhyo raH / 7 / 2 / 26 / matvarthe raH syAt / " madhuro rasaH, kharo gardabhaH // 26 // kRSNAdibhyo valac / 7 / 2 / 27 / matvarthe syAt / kRSIvalaH kuTumbI, AsutIvalaH kalayapAlaH, AsutimAn ||27 loma - picchA''deH zelam / 7 / 2 / 28 / lomAdeH picchAdezva matvarthe yathAsaGkhyaM za ilaya syAt / [PARKO lomazaH, lomavAn girizaH,
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya picchilA, picchavAn , urasilaH // 28 // no'nggaa''deH| 7 / 2 / 29 / ebhyo matvarthe naH syAt / aGganAcArvaGgI strI, pAmanaH, pAmavAn // 29 // zAkI-palAlIdavA hrasvazca 7 / 2 / 30 / matvarthe na syAt tadhoge ca eSAM hsvH| mahacchAkaM palAle ca zAkI, palAlI, daIvyAdhi zAkinaH zAkImAn , palAlinaH, darguNaH // 30 //
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ khopaza-laghuvRttiH ] viSvadho viSuva / 7 / 2 / 31 / asmAt matvarthe naH syAt, viSuzcAsya / viSuNaH ravirvAyurvA, viSvagvAn // 31 // lakSmyA anaH / 7 / 2 / 32 / matvarthe syAt / lakSmaNaH, lakSmIvAn // 32 // prajJA-zraddhA'rcA-vRtterNaH / 7 / 2 / 33 / ebhyo matvarthe NaH syAt / prAjJaH, prajJAvAn zrAddhaH, zraddhA vaDa [ 379 pAe~, nidhAnAde
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ haima-zabdAnuzAsanasya jyotsnA''dibhyo'N / 7 / 2 / 34 / 380] matvarthe aN syAt / jyotsnI rAtriH, tAmistrI // 34 // sikatA- zarkarAt / 7 / 2 / 35 / AbhyAM matvarthe aN syAt / saikataH sikatAvAn, zArkaraH ||35|| izca deze / 7 / 2 / 36 / sikatA - zarkarAbhyAM deze matvarthe ilANau syAtAm / sikatilaH, saikataH, sikatAvAn, kari, mArkadezaH, zarkarAvAn // 36 //
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- dyu-dromH|7|2 / 37 / AbhyAM matvathe ma: syAt / / dhumaH, drumaH // 37 // kANDA''NDa-mANDAd iirH| // 2 // 38 // ebhyo matvarthe IraH syAt / kANDIraH, kANDavAn , __ ANDIraH, bhANDIraH // 38 // kacchvA hurH| 7 / 2 / 39 / matvarthe syAt / kacchuraH, kacchUmAn // 39 // hantAdunnatAt / 7 / 2 / 40 / unnatyupAdherdantAt matvartha DuraH syAt /
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382] [hama-zabdAnuzAsanasya dnturH| unnatAditi kim ? dantavAn // 40 // medhA-rathAt navaraH / 7 / 2 / 41 / bhAbhyAM , matvarthe / iro vA syAt / medhiraH, medhAvAn, medhaavii| rathiraH, rathikaH, rathI // 41 // kRpaa-hRdyaadaaluH|7|2 / 42 / AbhyAM matvarye vAluH syAt / kRpAluH, kRpAvAn / hRdayAluH, hRdayI // 42 // keshaadH|7|2| 43 / matvayeM vo vA syAt / kezavaH, kezavAn , kesI // 4 //
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ sopa- laghutiH ] maNyAdibhyaH / 7 / 2 144 / ebhyo matvarthe vaH syAt / maNivaH, maNimAn, hiraNyavaH, hiraNyavAn // 44 // hInAt svAGgAdaH / 7 / 2 / 45 / stealpAdheH svAGgArthAt matvarthe aH syAt / karNaH / abhrA''dibhyaH / 7 / 2 / 46 / ebhyo matvarthe [ 38 hInAditi kim- 2- karNavAn // 45 // aH syAt / abhraM namaH, aso maitraH // 46 //
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya as-tapas-mAyA medhA-srajo vina / 7 / 2 / 47 // asantAt tapasAdezva matvarthe vin syAt / ___ yazasvI, yazasvAn , tapasvI, mAyAvI, mAyAvAna, medhAvI, sragvI // 47 // AmayAd dIrghazca / 7 / 2 / 48 / asmAt matvarthe vin syAt / dIrghazvAsya / AmayAvI, AmayavAna //
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ [385 svopaza-laghuvRttiH] . svAt min Ize / 7 / 2 / 49 / svAt matvarthe min syAta, dIrghazcAsya, svaamii| svavAn anyaH // 49 // goH|7|2| 50 / goH matvarthe .. . min syAt / gomI, gomAn // 50 // UrjA vincalAvas caantH|7|2|51| joM matva vin-valau syAtAm, tayoge vA UrjA asntH| . UrjasvI UrjasvalaH, UrvAn // 51 //
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ 386 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya tamisrA'rNava- jyotsnAH / 7 / 2 / 52 / ete masvarthe nipAtyAH / tamisrA rAtriH, misrANi guhAmukhAni, ; tamasvAn, arNavaH samudraH, jyotsnA candraprabhA // 52 // guNA''dibhyo yaH / 7 / 2 / 53 / ebhyo matvarthe yaH syAt / guNyo nA, Dimyo giriH, himavAn // 53 // rUpAt prazastA''hatAt / 7 / 2 / 54 /
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ [387 ___[387 sopA-laghuvRttiH] prazastopAdheH AhatopAdhezca rUpAt matva ___ yaH syAt / rUpyo gauH, rUpyaM kArSApaNam , rUpavAn anyaH // 54 // pUrNamAso'N / 7 / 2 / 55 / matvarthe syAt / paurNamAsI // 55 // gopUrvAdata ikaN / 7 / 2 / 56 / / gopUrvAt adantAt matvarthe ikaN syAt / gaushtikH| ata iti kim ? goviMzatimAn // 56 //
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388] [haima-zabdAnuzAsanasya niSkA''deH zatasahasrAt / 7 / 2 / 57 / niSkAdhavayavAt paraM yat zataM sahasraM ca tadantAt matvarthe ikaN syAt / naiSkazatikaH, naiSkasahasrikaH / Aderiti kim ? svarNaniSkazatamasyAsti // 57 // / ekA''deH karmadhArayAt 7 / 2 / 58 / asmAt adantAt matvaye ikaNa syAt / ....... __ aikagavikaH // 56 // sarvA''derin / 7 / 2 / 59 sarvADade
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [389 adantAt karmadhArayAd in syAt / sarvadhanI // 59 // prANisthAda-svAGgAd dvanda-ruga-ni ndyAt / 7 / 260 / prANisthA asvAkAryaH adanto yo dvandvo, yazca rugvAcI, nindyAryazca tasmAt matva in syAt / kaTakavalayinI, kuSTI, kakuvAvartI, prANisthAditi kim ? puSpaphalavAn vRkssH| a-svAGgAditi kim ? stnkeshvtii||60||
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 390] [haima-zabdAnuzAsanasya vAtA'tIsAra-pizAcAt kazcAntaH / 7 / 2 / 61 / ebhyo matvarthe in syAt, kshcaantH| vAtakI, atisArakI, pizAcakI // 1 // pUraNAd vayasi / 7 / 2 / 62 / pUraNapratyayAntAd vayasi gamye matvartha ineva syAt / .. paJcamI bAlaH // 62 // sukhaa''deH| 7 / 2 / 63 / ebhyo matva in eva syAt / sukhI, duHkhI // 63 //
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ [194 skhopakSa-laghuvRttiH] mAlAyAH kSepe / 7 / 2 / 64 / matvarthe inneva syAt / maalii| kSepa iti kim ? mAlAvAn // 64 // dharma-zIla-varNAntAt / 72 / 65 / dharmAdhantAt matvarthe inneva syAt / munidharmI, pattizIlI, brAmaNavarNI // 65 // bAhUrvAderbalAt / 7 / 2 / 66 / bAhu-UrupUrvAd balAt matvathe . - inneva syAt / bAhubalI, arubalI // 66 //
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392] .. [haima-zabdAnuzAsanasya mn-maajaa''dernaamni|7|2|67| manantAt mAntebhyaH abjAdezca matvarthe / inneva syAt , naamni| dAminI, sominI, abjinI, kamagniI // 67 // hasta-danta-karAt jAtau / 7 / 2 / 68 / ebhyo matvathe . inneva syAt , etadantasya jAtau arthe / hastI, dantI, karI // 6 // varNAt brahmacAriNi / 7 / 2 / 69 / varNAt
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ svApakSa-laghuvRttiH] matva inneva syAt ced brhmcaaryrthH| varNI brhmcaariityrthH| varNavAnanyaH // 69 // puSkarA''derdeze / 7 / 2 / 70 / pabhyo matvaye inneva syAt , deze'ye / - puSkariNi, pbinii| .. deza iti kim ? puSkaravAn hastI // 7 // suukt-saamnoriiyH|7|2 / 71 / sUkte sAmni ca arthe matvarthe IyaH syAt /
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ [hama-zabdAnuzAsanasya acchAvAkIyaM sUktam , yajJAyajJIyaM sAma / / 71 // lup vA'dhyAyA'nuvAke / 7 / 2 / 72 / anayoH matvartha Iyasya lup vA syAt , lubvidheH eva iyH| / ___ gardabhANDa:-gardabhANDIyaH adhyAyo'nuvAko vA // 72 // vimuktA''deraN / 7 / 2 / 73 / ebhyo matva adhyAyA-nuvAkayoH aN syAt / vaimuktaH, daivAsuraH adhyAyo'nuvAko kA // 73 // ghoSadAderakaH / 7 / 2 / 74 /
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH] ebhyo matva adhyAyAnuvAke aka: syAt / ghoSadakaH, goSadako adhyAyAdiH // 74 // prakAre jAtIyara / 7 / 2 / 75 / syantAt SaSThayathe ayaM syAt , cet syantaM prakArArtham / sAmAnyasya vizeSo avizeSAntarAnuyAyI prkaarH| paTujAtIyaH // 75 // ko'nnvaadeH|7|2 / 76 / .. ebhyaH tadasya prakAra itiviSaye
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya kaH syAt / aNukaH, sthUlakaH paTaH // 76 // jIrNa-gomUtrA'vadAta-surA-yava-kRSNAt zAlyAcchAdana-surAhi-bIhi-tile / 7 / 2 / 77 / ebhyaH yathAsaGkhyam .. tadasya prakAra itiviSaye kaH syAt / jIrNakaH zAliH, gomUtrakamAcchAdanam avadAtikA murA surako'hiH, yavako vrIhiH, kRSNakAstilAH // 77 // bhUtapUrve caraT / 7 / 2 / 78 / bhUtapUrvArthAt svArthe
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [397 pcaraT syAt / ADhayacarI // 78 // , .. goSThAd Ina / 7 / 2 / 79 / bhUtapUrva syAt / gauSThIno dezaH / 79 // SaSThayA rUpya-pcaraT / 7 / 2 / 80 // bhUtapUrve'theM etau syAtAm / . . maitrarUpyo gauH, maitracaraH // 8 // vyAzraye tasuH / 7 / 2 / 81 / SaSThayantAt nAnApakSAzraye gamye tamuH syAt / devA arjunato'mapan , raviH karNato'bhavat / / rogAt prtiikaare|7|2|82 / SaSThayantAd rogAryAt
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya apanayane tasuH syAt / pravAhikAtaH kuru // 82 // paryameH sarvobhaye / 7 / 2 / 83 / bhAbhyAM yathAsaGkhyaM . . . sarvobhayAbhyAM tamaH syAt / paritaH, amitH| ... sarvobhaya iti kim / vRkSaM pari-abhi vA // 8 // aadhaadibhyH|7|2|84| ebhyaH sambhavatsyAyantebhyaH tamaH syAt / __ AditaH madhyataH // 4 // kSepA'tigrahA'vyathecaka stRtIyAyAH / 7 / 2 / 85 /
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-laghuvRttiH] [396 TAntAt arthAt kSepAdiviSaye tasuH syAt / vRttataH kSiyo'tigrAhyo na vyathate vaa| a-karnuriti kim ? moNa kSiptaH // 5 // pApa-hIyamAnena / 7 / 2 / 86 / bhAbhyAM yoge TAntAt. akattuH tamaH syAt / / vRttataH pApo hIyate kA // 46 pratinA paJcamyAH / 7 / 2 / 87 / pratinA yoge jAtapaJcamyantAt . tamuvA syAt / abhimanyuH arjunAd arjunatovA prati // 7 //
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 [haima-zabdAnuzAsanasya a-hIya-raho'pAdAne / 7 / 2 / 88 / apAdAna-paJcamyantAt tamurvA syAt , na cet tat hiiyruhoH| mAmAm-prAmato vA eti / a-hIyaruha iti kim ? sArthAd hIno girevarohati // 98 // kimayAdisarvAdyavaipulyabahoH pit / / tas / 7 / 2 / 89 / kimaH advayAdivarja-sarvAdibhyaH avaipulyAya-bahozca sAyantAt / tam pit syAt / kutaH, sarvataH... yataH, bhutH| dvayAdivarjana kim ? sadhyA svataH /
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] a-vaipulyeti kim ? bahoH supAt // 89 // ito'taH kutH|7|2|90 / ete tasantAH nipAtyAH // 9 // bhavatvAyuSmad-dIrghA''yuS-devAnAMpriyaikA rthAt / 7 / 2 / 91 / bhavatvAdyaiH tulyAdhikaraNAt kimadvayAdi-sarvAdha-vaipulyabahoH sarvasyAdhantAt pit tam vA syAt / sa bhavAn tato bhavAn / te bhavantaH, tato bhvntH| sa AyuSmAna tata AyuSmAn / sa dIrghAyuH, tato diirghaayuH|
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya taM devAnAMpriyam __ tato devAnAMpriyam // 11 // trapa ca / 7 / 2 / 92 / bhavatvAdhaiH aikArthAt kimadvayAdisarvAdha-vaipulyavahoH sarvasyAyantAt - gap ca vA syAt / sa bhavAn, tatra bhavAn , tato bhavAn / tasmin bhavati, tatra bhavati, tato bhavati AyuSmadAdinA'pyevam // 12 // kva kutrA'treha / 7 / 2 / 93 / ete jabantAH nipAtyAH // 93 // saptamyAH / 7 / 2 / 94) saptamyantAt / kima-vyAdi-sarvAMdya-vaipulyavahoH -
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana - laghuvRttiH ] p syAt / kutra, sarvatra, tatra, bahutra // 94 // kim-yat-tat- sarvaikA'nyAt kAle dA / 7 / 2 / 95 / ebhyo GayantebhyaH kAle'rthe dA syAt / kadA, yadA, tadA, [403 sarvadA, ekadA, anyadA // 95 // sadA'dhunedAnIM tadAnImetarhi | 7|2|96 / ete kAle'rthe nipAtyAH // 96 // sadyo'dya paredyavyahni / 7 / 2 / 97 / ete ani kAle nipAtyAH // 97 //
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404] [haima-zabdAnuzAsanasya pUrvA'parA'dharottarA'nyA'nyataretarAd edyus / 7 / 2 / 98 // ebhyo Gayantebhyo ani kAle'rthe edhum syAt / pUrvedyuH, aparedhuH, adhareyuH, uttareyuH, anyeSuH, anyatareyuH itaredhuH // 9 // ubhayAd dyus ca / 7 / 2 / 99 / ataH anayoM dhumra-edhusau syAtAm / ubhayayuH, ubhayedhuH // 19 // aiSamA-parut-parAri varSe / 7 / 2 / 100 /
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ khopakSa-laghuvRttiH ] pa [405 vatsare'rthe nipaalyaaH| aiSamaH, parun , parAri // 10 // anadyatane rhiH| 7 / 2 / 101 / jhyantAt anadyatanakAlArthAd yathAsambhavaM kimayAdisarvAdhavaipulyabahoH hiH syAt / ___ kahi, yahi, amuhi, bahurhi // prakAre thA / 7 / 2 / 102 / . prakArArthAt sambhavatsyAdhantAta. kimadvayAdi sarvAdha-vaipulyabahoH thA syAt / sarvathA, anyathA // 102 // kathamittham / 7 / 2 / 103 /
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 406] [haima-zabdAnuzAsanasya etau prakAre nipAtyau // 10 // sakhyAyA dhaa| 7 / 2 / 104 / saGkhyA'rthAt prakAravRtteH dhA vA syAt / ekadhA / katidhA // 104 // vicAle ca / 7 / 2 / 105 / ekasya anekIbhAvaH anekasya caikIbhAvo vicaalH| tasmin gamye sakkhayArthAd dhA vA syAt / eko rAziH dvau dvidhA thA
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ svomA lamutiH] [4 kriyate, anekam ekam ekadhA vA karoti // 105 // vaikAd dhyamaJ / 7 / 2 / 106 / ekevisaGkhyArthAt prakAravRttaH vicAle ca gamye dhyamab vA syAt / aikadhyam aikathA bhuGkte, anekamekaM karoti zekathya ekadhAvA karoti // di-madhau vA / 7 / 2 / 107 / AbhyAM prakArAAbhyAM vicAle ca gamye etau vA syAtAm dvaidham, adham / dveSA, dhaa|
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 08] [hema-zabdAnuzAsanastha dvidhA, vidhA bhuGkte / ekarAzi dvau karoti dvaidham, traiSam dvedhA, dhA dvidhA, tridhA karoti // 107 // taddhati dhaN / 7 / 2 / 108 / dvitribhyAM prakAravati vicAlavati cArye dhaN syAt / dvaidhAni, gaidhAni // vAre kRtvas / 7 / 2 / 109 / vAravRtteH saGkhyArthAd vAravati dhAtvarthe kRtvam syAt / paJcakRtvo bhuGkte // 109 // di-tri-caturaH suc / 7 / 2 / 110 / akAravAta
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] ebhyo vArArthebhyaH tadvati suc syAt / dviH, triH, catuH bhuGkte // 110 // ekAt sakRccAsya / 7 / 2 / 111 / asmAd vArArthAt tadvati suc syAt, sakRccA'sya / sakRd bhuGkte // 111 // - borghA''sanne / 7 / 2 / 112 / bahoH saGkhyArthAt adUravArArthAt tadvati [409 dhA syAt / bahudhA bhuGkte // 112 //
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ 490] [haima-zabdAnuzAsanasya dikzabdAd diga-deza-kAleSu prathamA- . paJcamI-saptamyAH / 7 / 2 / 113 / dizi dRSTAd digAdharthAt si-usi-GayantAt svArthe dhA syAt / prAcI dig ramyA prAg ramyam prAga dezaH kAlo vA ramyaH prAra ramyam, prAcyA dizo dezakAlAbhyAM vA AgataH prAgAgataH, prAcyAM dizi dezakAlayo vAsa: prAgvAsaH // 11 // UrdhvAd ri-riSTAtau upazcAsya |72 / 114 // UdhvA
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopa-laghuvRttiH] [411 digdeza-kAlArthAt si-si-yantAt etau syAtAm, upacordhvasya / upari, upariSTAt / ramyaM Agato vAsovA // 114 // pUrvA'varA'dharebhyo'sastAtau, pura-av-adha zreSAm / 7 / 2 / 115 / digdezakAlArthebhyaH si-Gasi-GayantebhyaH asa astAt ca syAt eSAM ca yathAsaGkhyaM pura, av, adh ca / puraH, avaH adhaH, purastAt , avastAt , adhastAt ramyamAgato vAso vA // 115 // parAvarAt stAt / 7 / 2 / 116 /
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ [hema-zabdAnuzAsanasya 412] AbhyAM digAdyarthAbhyAM prathamAdhantAbhyAM svArtha stAt syAt / parastAt , avarastAt ramyaM Agato vAso vA // dakSiNottarAt cAtas / 7 / 2 / 117 / yAzyAM parAvarAbhyAM ca digAdharyAbhyAM prathamAdhantAbhyAM svArtha atas syAt / dakSiNataH, uttarataH, parataH, avarato ramyamAgato vAso vA // agharA'parAt cA''t / 7 / 2 / 118 //
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ [413 svopakSa-laghuvRttiH] AbhyAM dakSiNottarAbhyAM ca digAdharthAbhyAM , prathamAdhantAbhyAM At syAt / adharAt , pazcAt dakSiNAt , uttarAt ramyam Agato vaasovaa|| vA dakSiNAt prathamA-saptamyA AH / 7 / 2 / 119 / asmAd dig-dezAd si-yantAd A vA syAt / dakSiNA, dakSiNataH, dakSiNAt ramyam vAsopA // 119 // AhI dUre / 7 / 2 / 10 / dura-diradezAyadA ..
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 414] [haima-zabdAnuzAsanasya si-yantAd dakSiNA A-Ahizca syAt / grAmAd dakSiNA, dakSiNAhi ramyam vAso vA // 120 // vottarAt / 7 / 2 / 121 / digAdyarthAt asmAt si-yantAt A-Ahizca / .. vA syAt / uttarA, uttarAhi, uttarataH, uttarAd ramyam vAso vA // 121 // adUre enH|7|2| 122 / diyazabdAt 1. adUra-digAparyAta si-DyAlA enaH syAt /
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [515 pUrveNa __ asya ramyam vasati vA // 122 / / lubaJceH / 7 / 2 / 123 / azvatyantAd dikzabdAd digAdivRtteH siGasi-yantAd vihito yo dhA, eno vA, tasya lup syAt / prAg ramyam Agato vAso vA // 123 // pazco'parasya dikpUrvasya cA''ti / / 7 / 2 / 134 / aparasya kevalasya, . , . digarthapUrvapadasya ca Ati pare pazcaH syAt pazcAta , dakSiNAlA
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416] [haima-zabdAnuzAsanasya ramyam __ Agato vAso vA // 124 // vottarapade'rdhe / 7 / 2 / 125 / aparasya kevalasya, dikpUrvasya ca arddha uttarapade pazco vA syAt / pazcArdham aparArdham / dakSiNapazcAH , dakSiNAparArddhaH // 125 // kRbhvastibhyAM karma-kartRbhyAM prAgatattattve ciH / 7 / 2 / 126 / karmArthAt kRgA yoge, karyAcca bhvastiyoge prAg abhUtatadbhAve gamye ciH syAt / . zuklIkaroti paTaM, zuklIbhavati, zuklIsyAda ptt.|
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] prAgiti kim ? ___ a-zuklaM zuklaM karotyekadA // 26 // amana-zcakSuzcetorahorajasAM luk cvau / 7 / 2 / 127 eSAM cvau antasya luk syAt / arUsyAt, mahAsasyAt calasyAt , cetIsyAt sIsyAt , rajIsyAt / / isusorbahulam / 7 / 2 / 1281 isa-usantasya cyau bahulaM luk syaat| / sappIkaroti mavanItam, dhanUsyAd sH|
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ 418] na ca bhavati [ haima-zabdAnuzAsanasya sapirbhavati, dhanurbhavati // 128 // vyaJjanasyAnta IH / 7 / 2 / 129 / vyaJjanAntasya cvau bahulaM I: arantaH syAt / dRSIbhavati zilA / na ca bhavati dRSadbhavati vilA // 129 // vyAptau ssAt / 7 / 2 / 130 / kubhvastibhyAM karmakartRbhyAM prAgataca iti viSaye sAdiH sAt syAt vyAptau bhAgatacaccasya
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [419 sarvAtmanA dravyeNa sambandhe gmye| agnisAt kASThaM karoti agnisAdbhavati agnisAt syAt // 130 // jAteH sampadA ca / 7 / 2 / 131 / kumvastibhiH sampadA ca yoge kara-karmaNaH bhvastisampatkartuzca prAgatattattvena sAmAnyasya vyAptI ssAt syAt / asyAM senAyAM sarva zastraM agnisAt karoti daivam evaM agnisAd bhavati agnisAt syAt agnisAva sampayave // 13 // 2
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 420] [haima-zabdAnuzAsanasya tatrAdhIne / 7 / 2 / 132 / toti GayantAd Ayatte'rthe kRbhvastisampadyoge ssAt syAt / rAjasAtkaroti, rAjasAdbhavati, rAjasAt syAt rAjasAt sampadyate // deye trA ca / 7 / 2 / 133 / GayantAd deye Ayatte'the kRbhvastisampadhoge trA syAt / devatrA karoti dravyam, devanA bhavet syAt-sampayate vaa| deya iti kim ? rAjasAta sthAna rASTram // 13 // .
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH] [421 saptamI-dvitIyAd devA''dibhyaH / 7 / 2 / 134 / ebhyo yamantebhyaH svArthe trA syAt / devatrA vaset , bhavet , syAt , karoti vA, evaM manuSyanA // 134 // tIya-zamba-bIjAt kRgA kRSau DAc / 7 / 2 / 135 / tIyAntAt zamba-bIjAbhyAM ca kRgyoge kRSi-viSaye DApU syAt / dvitIyA karoti, zambA karoti bImA phasetI /
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422] [haima-zabdAnuzAsanasya kRSau iti kim ? dvitIyaM paTaM karoti // 135 // saGkhyA''derguNAt / 7 / 2 / 136 / saGkhayAyAH AdhAvayavAt paro yo guNaH tadantAt kRgyoge kRSi-viSaye DAc syAt / dviguNA karoti kSetram // 136 // samayAd yApanAyAm / 7 / 2 / 137 / asmAt kAlakSepe gamye kRgyoge DAc syAt / samayA karoti kAlaM kSipatItyarthaH // 137 //
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] sapatra niSpatrAda ativyathane AbhyAM kRgyoge atipIDane gamye asmAt kRgyoge / 7 / 2 / 138 / DAc syAt / sapatrA karoti mRgam niSpatrA karoti / ativyathana iti kim ? sapatraM karoti tarU sekaH // 138 // niSkulAt niSkoSaNe / 7 / 2 / 1391 [ 423 fronted se DAc syAt / niSkulA karoti dADimam / niSkoSaNa iti kim 2 niSkulaH karoti zatrum // 139 // --
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24] [haima-zabdAnuzAsanasya priya sukhAdAnukUlye / 7 / 2 / 140 / AbhyAM kugyoge| AnukUlye gamye DAcU syAt / priyA karoti sukhA karoti gurum / mAnukUlya iti kim ? priyaM karoti sAma, mukhaM karoti pauSaSavatam // 14 // duHsAt prAtikUlye / 7 / 2 / 146 / duHkhAt prAtikUlye gamye kugyoge DAc syAt / dukhA karoti zatrum / prAtikUlya iti kim ? duHkhaM karoti roga
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ __ [URS svopaza-laghuvRttiH] zUlAt pAke / 7 / 2 / 142 / zUlAt pAke gamye kRgyoge DAc syAt / zUlA karoti mAMsam // 142 // satyAdazapathe / 7 / 2 / 143 / a-zapathArthAta satyAt kRgyoge DAc syAt / satyA karoti vaNig bhANDam / a-zapatha iti kim ? satyaM karoti zapathamityarthaH // 143 // mAda-bhavAd vapane / 7 / 2 / 144 / AbhyAM muNDane gamye
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ 426 [haima-zabdAnuzAsanasya kugyoge DAc syAt / madrA karoti bhadrA karoti naapitH| vapana iti kim ? madraM karoti, bhadraM karoti sAdhuH // 144 // avyaktA'nukaraNAd anekasvarAt kRbhvastinA anitau dizca / 7 / 2 / 145 / yasmin dhvanau varNAH vizeSarUpeNa nA'bhivyajyante so'vyktH| tadanukaraNArthAt anekasvarAd / anitiparAta kumvastiyoge DAc vA syAt dvizvAsya prkRtiH| paTapaTA karoti bhavet syaadvaa| anekasvarAditi kim ?
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH] khAT karoti / anitau iti kim ? paTiti karoti // 145 // itAvato luk / 7 / 2 / 146 / avyaktAnukaraNasya anekasvarasya __ yo at iti, tasya iti zabde luk syAt / paTiti // 146 // na dvitve / 7 / 2 / 147 / a-vyaktAnukaraNasya anekasvarasya dvitve sati itau pare ato luk na syAt / / . paTatpaTaditi // 147 // so vA / 7 / 2 / 148 / dvitve
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428] vo avyaktAnukaraNasya anekasvarasya ataH lugU vA syAt / paTatpaTeti karoti, paTatpaTaditi vA // DAcyAdau / 7 / 2 / 149 // avyaktAnukaraNasya anekasvarasya [ haima-zabdAnuzAsanasya acchabdAntasya dvitve sati Adyatasto DAci luk syAt / paTapaTA karoti / Adau iti kim ? patapatA karoti || 149 // bahvalpArthAt kArakAdiSTA 'niSTe zas / 7 / 2 / 150 /
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [429 bahalpArthAbhyAM kArakavAcibhyAM yathAsaGkhyaM iSTe'niSTe ca viSaye zam midvA syAt / isstt-praashivaadi| ___ aniSTaM shraaddhaadi| grAmeM bahavo bahuzo vA dadAti evaM bhuurishH| alpamalpazo vA dhanaM datte zrAddha evaM stokshH| iSTAniSTa iti kim ? bahu datte zrAde, alpaM prAziye // 15 // saMkhyai kArthAd vI sAyAM zam / / 2 / 151 // saGkhyakArthAbhyAM kArakArthAbhyAM vIpsAyAM dhItvamAmAyA zama thA syAt /
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya ekaikaM ekazo vA datte mASaM mASaM mASazo vA dehi / saMkhyaikArthAditi kim ? mASau mASau datte / vIpsAyAmiti kim ? dvau datte // 151 // saGkhyA''deH pAdA''dibhyo dAnadaNDe cAkalu luk ca / 7 / 2 / 152 | saGkhyArthAt avayavAt pare ye pAdAdayaH, tadantAd dAne daNDe vIpsAyAM ca viSaye akalU syAt tadyoge ca prakRteH antasya luk / dvipadikAM datte daNDino bhuGkte vA / evaM dvizatikAm // 152 // tIyAt TIkaN na vidyA cet |7|2|153 | tIyAntAt
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] avidyArthAt svArthe TIkaN vA syAt / dvitIyam, dvaitIyIkam / vidyA tu dvitIyA // 153 // niSphale tilAt piJja-pejau |7|2| 154 // [ 431 niSphalArthAt tilAt etau syAtAm / tilapijaH, tiLapejaH // 154 // prAyo'tordvayasaT-mAtraT / 7 / 2 / 155 / atvantAt svArthe etau syAtAm yathAlakSyam / yAvadvayasam, yAvanmAtram // 155 // varNA'vyayAt svarUpe kAraH / 7 / 2 / 156 / ebhyaH
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432] [haima-zabdAnuzAsanasya svarUpArthe bhyaH kAro vA syAt / akAraH, AUMkaarH| svarUpa iti kim ? a-viSNuH // 156 // rAd ephH|7|2|157 / vA syAt / rephH| prAyo'dhikArAd rakAraH // 157 // nAma-rUpa-bhAgAd dheyH| 7 / 2 / 158 / ebhyaH svArthe dheyo vA syAt / nAmadheyam , rUpadheyam , bhAgadheyam // martA''dibhyo yaH / 7 / 2 / 159 / ebhyo yo syAt / martyaH, sUryaH // 159 //
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopa-laghuvRttiH] [433 navAd Ina-tana-tnaM ca nU caasy|2|165 navAt svArthe ete yazca vA syuH, tadyoge ca navasya nuuH| navInam , nUtanam , nUtnam , navyam // 16 // prAt purANe nazca / 7 / 2 / 161 / purANArthAt prAt na-Ina-tnAzca syuH| praNam, prINam pratanam , pralaM . purANam // 16 // devAt tala / 7 / 2 / 162 / svArthe vA syAt / devatA // 162 //
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434] hotrAyA IyaH | 7 | 2 | 163 | svArthe [ haima-zabdAnuzAsanasya vA syAt / hotrIyam // 163 // bheSajAdibhyaH TyaN / 7 / 2 / 164 | svArthe vA syAt / bhaiSajyam, Anantyam // 164 // prajJA''dibhyo'N / 7 / 2 | 165 | svArthe aN vA syAt / prAjJaH, vANijaH // 165 // zrotrauSadhi kRSNAta zarIra - bheSaja - mRge ebhyo | 7 | 2 | 166 | yathAsaGkhyaM zarIrAdyarthebhyaH svArthe aN vA syAt /
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] zrautraM vapuH, auSadhaM bhaiSajam kASrNo mRgaH // 166 // karmmaNaH sandiSTe / 7 / 2 / 167 | sandiSTArthAt karmmaNaH svArthe aN vA syAt / -anyena anyaH anyasmai yadAha tvayedaM kAryamiti svArthe tat sandiSTam / kArmaNam // 167 // vAca ikaNU / 7 / 2 / 168 / sandiSTArthAt syAt / vAcikaM vakti // 168 // vinayA''dibhyaH | 7 | 2 | 169 | ikaNa vA syAt / [435 vainayikam, sAmayikam // 169 //
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ haima-zabdAnuzAsanasya 436] upAyAd hrasvazca / 7 / 2 / 170 | svArthe ikaN vA syAt / tadyoge ca hrasvaH / aupayikam // 170 // mRdastikaH | 7 | 2 | 171 // svArthe vA syAt / mRttikA, mRt // 171 // sa-snau prazaste | 7 | 2 | 172 | prazastArthAt mRdaH sa- snau vA syAtAm / mRtsA, mRtsnA ||172 // 'ityAcArya zrI hemacandraviracitAyAM siddhahemacandrAbhidhAnasvopajJazabdAnuzAsanalaghu vRttau saptamasyAdhyAyasya dvitIyaH pAdaH samAptaH // 7 // 2 //
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 // tRtIyaH pAdaH // prakRte mayaT | 7 | 3 / 1 / prAcuryeNa prAdhAnyena vA kRtaM prakRtam / tadarthAt svArthe' mayaT syAt / annamayam, pUjAmayam // 1 // asmin / 7 / 3 / 2 / prakRtArthAt asminniti ca viSaye mayaT syAt / apUpamayaM parva ||2|| tayoH samUhavacca bahuSu / 7 / 3 / 3 / prakRte'sminniti ca viSayayoH baharthAt
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 438] [haima-zabdAnuzAsanasya samUha iva pratyaya: syAt , __ mayaT ca / ApUpikam , apUpamayam ApUpAstatparva vA // 3 // nindye pAzapa / 7 / 3 / 4 / nindyArthAt svArthe pAzap syAt / chAndasapAzaH // 4 // prakRSTe tamapa / 7 / 3 / 5 / prakRSTArthAt tamap syAt / zuklatamaH, kaarktmH||5|| dvayorvibhajye ca tarapa / 7 / 3 / 6 / dvayormadhye prakRSTe vibhajye ca vartamAnAt tarap syAt / paTutarA strI sAkAzyakebhyaH pATaliputrakA ADhayatarAH // 6 //
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ [439 svopakSa-laghuvRttiH] kvacit svArthe / 7 / 3 / 7 / yathAlakSya svArthe tarap syAt / / abhinnatarakam , uccastarAm // 7 // kim-tyAdye'vyayAdasattve tayorantasyAm / 7 / 3 / 8 / kimaH tyAdhantAd ekArAntAt / avyayAcca parayoH tamapa-tarapoH antasya Am syAt, naceta tau sattve dravye vrtte| kintarAm , kintamAm , pacatitarAm , pacatitamAm , pUrvAhaNetarAm, pUrvAhaNetamAM bhuGkte,
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya atitarAm , atitamAm , a-sattva iti kim ? kintaraM dAru // 8 // guNAGgAd veSTheyasU / 7 / 3 / 9 / guNapravRttihetukAt tamap-taraporviSaye yathAsaGkhyametau vA syAtAm / paTiSThaH, pttutmH| garIyAn , gurutaraH // 9 // nyAdezca prazaste rUpaH / 7 / 3 / 10 / tyAdhantAt nAmnazca prazastArthAd rUpapU syAt / pacatirUpam , dasyurUpam // 10 //
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] a-tamabAderISada samApte kalpapa-dezyapdezIyar | 7 | 3 | 11 | kiJcida- samAptArthAt tyAdyantAt tamabAdyantavarjAt ete syuH / pacatikalpam, pacatidezyam, pacatidezIyam, paTukalpA paTudezyA, paTudezIyA // 15 // mnaH prAg bahurvA / 7 / 3 / 12 / Sida-parisamAptArthAt nAmnaH prAgU [4 bahurvA syAt / bahupaTuH paTukalpaH // 12 //
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ 442] - [haima-zabdAnuzAsanasya na tamabAdiH kapocchinnA''dibhyaH / 7 / 3 / 13 / chinAdivarjAd yaH kap tadantAt tamabAdiH na syAt / ayam eSAM anayorvA prakRSTaH -pttukH| acchinnAdibhya iti kim ? chinnakatamaH // 13 // anatyante / 7 / 3 / 14 / anatyantArthAta kabantAt tamabAdiH na syAt / idaM eSAM anayorvA prakRSTam chinnakam , bhinnakam // 14 //
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] yAvA''dibhyaH kaH / 7 / 3 / 15 / svArthe kaH syAt / yAvakaH, maNikaH // 15 // kumArIkrIDaneyasoH / 7 / 3 / 16 / kumArINAM yat krIDanaM tadarthAd IyasvantAcca svArthe kaH syAt / maNyarthAt svArthe kandukaH, zreyaskaH // 16 // lohitAt maNau / 7 / 3 / 17 / asmAt [ 443: ko vA syAt / lohitako maNiH - lohito maNiH //
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ 444] [ haima-zabdAnuzAsanasya raktA'nityavarNayoH / 7 / 3 / 18 / lAkSAdiraktArthAd anityavarNArthAcca lohitAt ko vA syAt / lohitakaH paTaH, lohitakam akSi kopena // 18 // kAlAt / 7 / 3 / 19 / kajjalAdirakate anityavarNe ca varttamAnAt kAlAt ko vA syAt / RtvarthAmyA kAla eva kAlakaH paTaH, kAlakaM mukhaM zokena // 19 // zItoSNAd Rtau / 7 / 3 | 20 | / AbhyAm
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] ko vA syAt / zItakaH, uSNakaH RtuH // 20 // lUna - viyatAt pazau / 7 / 3 / 21 / AbhyAM pazvarthAbhyAM ko vA syAt / lUnakaH - viyAtakaH pazuH // 21 // snAtAd vedasamAptau / 7 / 3 / 22 // asyAM gamyAyAM [ 445 snAtAt kaH syAt / vedaM samApya snAtaH = snAtakaH // 22 // tanu-putrA'Nu-bRhatI - zUnyAt-sUtra- kRtrima - nipuNA''cchAdana rikte / 7 / 3 | 23 | tanvAdibhyo yathAsaMkhyaM
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanastha sUtrAdharthebhyaH kaH syAt / . . tanukaM sUtram putrakaH kRtrimaH aNuko nipuNaH, bRhatikA AcchAdanam zUnyako riktaH // 23 // bhAge'STamAt nyH|7|3 / 24 / bhAgArthAt asmAt bo vA syAt / ASTamo bhAgaH // 24 // SaSThAt / 7 / 3 / 25 / asmAd bhAgArthAt bo vA syAd / pASTho bhAgaH // 25 // mAne kazca / 7 / 3 / 26 //
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH] [447 mIyate yena tadrUpabhAgArthAt SaSThAt ko bazca vA syAt / SaSThakaH-pASThaH -bhAgo mAnaM cet // 26 // ekAdAkina cA-'sahAye / 7 / 3 / 27 / a-sahAyArthAt ekAd Akin kazva syAt / ekAkI, ekakaH // 27 // prAk nityAt kap / 7 / 3 / 28 / nityasaGkIrtanAt prAya ye arthAH teSu ghotyeSu kA adhikRto jnyeyH| kutsitaH alpa: ajJAto vA'zvaH -azvakA // 28 //
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448] [haima-zabdAnuzAsanasya tyAdi-sarvA''deH svareSvantyAt pUrvo 'k / 7 / 3 / 29 / tyAdhantasya, sarvAdezva svarANAM madhye yo'ntyasvaraH tasmAt ak syAt , prAga nityAt / kutsitaM alpaM ajJAtaM vA =pacati pacataki, __ sarvake vizcake // 29 // yussmdsmdo'sobhaadisyaadeH|7|3|30| anayoH sa o bhAdivarja-syAdyantayoH svareSu antyAt pUrva ak syAt
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ - svopana-laghuvRttiH] [441 tvayakA, mykaa| a-so-bhAdisyAderiti kim ? yuSmakAsu, yuvakayoH yuvakAbhyAm // 30 // avyayasya ko du ca / 7 / 3 / 31 / prAka nityAt ye'rthAH teSu dhotyeSu avyayasya svarAt pUrvaH ak syAt , tadhoge cA'sya ko d| kutsitAyuccaiH= uccakaiH, evaM dhik dhakid // 3 // tUSNIkAm / 7 / 3 / 32 / tUSNImo maH prAka kA ityanto nipAtyaH,
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450] prAk nityAt / kutsitAdi tUSNIM tUSNIkAmAste // kutsitA'lpA'jJAte / 7 / 3 / 33 / kutsitAdyupAdhikAt yathAyogaM kabAdayaH syuH / [ haima-zabdAnuzAsanasya azvakaH, pacataki, uccakaiH // 33 // anukampA - tadyuktanItyoH / 7 / 3 / 34 / anukampAyAM tadyuktAyAM ca nItau gamyAyAM yathAyogaM kabAdayaH syuH / putrakaH svapiSaki, putrakaH ehaki, utsaGgake upaviza, karddamanA'si digdhakaH // 34 // a-jAte nAmno bahusvarAt iyekelaM vA / 7 / 3 / 35 /
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [451 manuSyanAmno bahusvarAt anukampAyAM ete vA syuH, na cet nRnAma jAtyartha deviyaH, devikA, devilaH, devadattakaH / a-jAteriti kim ? mahiSakaH // 35 // vopAderaDA'kau ca / 7 / 3 / 36 / / upapUrvAt ajAtyAd bahusvarAt nR-nAmnoH anukampAyAM aDAko, iya-ika-igazca vA syuH| upaDaH, upakaH, upiyaH, upikA, upilaH, upendradattakaH // 36 // RvarNovarNAt svarAderAde k prakRtyA ca / 7 / 3 / 37 // .
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ 452 ] RvarNAnto varNAntAbhyAM parasya anukampotpannasya svarAdeH pratyayasya AdeH [ haima-zabdAnuzAsanasya mAtRyaH, mAtRkaH, mAtRlaH, luk syAt luki tu sati prakRteH prakRtiH / vAyuyaH, vAyukaH, vAyula: / svarAderiti kim ? madrabAhukaH / / 37 // yaduttarapadaM tasya lukyuttarapadasya kapn / 7 / 3 / 38 / nR-nAmno " te lag vA" iti luki sati tataH karpUn syAt, anukampAyAM gamyAyAm /
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [453 devdttaa| luki devii| anukampitA'sau devkaa| uttarapadasyeti kim ? dattikA // 38 // luk cAjinAntAt / 7 / 3 / 39 / ajinAntAt nR-nAmno anukampAyAM kapan syAt, tadyoge ca luka uttrpdsy| __ vyAghrakaH // 39 // Dva kasvarapUrvapadasya svre|7|3|10| SaDvarjam ekasvara pUrvapadaM yasya, tasya uttarapadasya anukampA'rthe
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya svarAdau pratyaye luk syAt / anukampito vAgAzIH vAciyaH / SaDvarjetyAdIti kim ? upendreNa dattaH-upendradattaH, so'nukampitaH-upaDaH, SaDaGgulistu pddiyH| svara iti kim ? vAgAzIrdattakaH // 40 // dvitIyAt svarAdUrdhvam / 7 / 3 / 41 / anukampA'rthe svarAdau pratyaye prakRtedvitIyAt svarAt Urdhva lukU syAt / deviyaH // 41 // sandhyakSarAt tena / 7 / 3 / 42 / anukampA'rthe svarAdau pratyaye .
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] prakRte dvitIyAt sandhyakSarasvarAdUrdhva tena sandhyakSareNa saha luk syAt / kubiyaH, kuhikaH // 42 // zevalAdyAdestRtIyAt / 7 / 3 / 43 / zevalAdipUrvapadasya nRnAmnoH anukampAthe svarAdau pratyaye tRtIyAt svarAt Urdhva luk syAt / anukampotpanne svarAdau pratyaye kvacit turyAt / 7 / 3 / 44 / [ 455 zevaliyaH, supariyaH // 43 // yathAlakSyaM caturthAt svarAt
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya - ava luk syAt / bRhsptiyH| kvaciditi kim ? upaDaH // 44 // pUrvapadasya vA / 7 / 3 / 15 / anukampAyeM svarAdau pratyaye pUrvapadasya lug vA syAt / dattiyA, deviyH||45|| isve / 7 / 3 / 46 // isvArthAt yathAyogaM kabAdiH syAt / paTaka pacataki // 46 //
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ [457 svopakSa-laghuvRttiH] kuTI-zuNDAdraH / 7 / 3 / 47 / AbhyAM isvArthAbhyAM ra: syAt / kuTIraH, zuNDAraH // 47 // zamyA ru-rau| 7 / 3 / 48 / asmAd isvArthAt etau syAtAm / zamIruH, shmiirH||48|| kutvA DupaH / 7 / 3 / 49 / asmAt hasvArthAt DupaH syAt / kutupaH // 49 // jasUgoNIbhyAM taraT / 7 / 3 / 50 /
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458] [haima-zabdAnuzAsanasya AbhyAM hrasvArthAbhyAM taraT syAt / kAstarI, goNItarI // 50 // vatsokSA'zvarSabhAd hAse pit / 7 / 3 / 51 // ebhyaH svapravRttihetoH se gamye taraT pita syAt / vatsataraH, ukSataraH, azvataraH, RSabhataraH // 51 // vaikAd dvayonirdhArya ddtrH|7|3| 52 // ekAd dvayoH ekasmin nirbhAye'rthe Dataro vA syAt / ekatara: ekako vA bhavatoH kaThaH / paTurga tro-daNDI //
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] [ 459 yat-tat- kimanyAt / 7 / 3 / 53 / ebhyo dvayoH ekasminnirddhA'rthe varttamAnebhyo DataraH syAt / yataro bhavatoH kaThAdiH tatara Agacchet , evaM kataraH, anyataraH // 53 // bahUnAM prazne Datamazca vA / 7 / 3 / 54 / yadAdibhyo bahUnAM madhye nirddhAryArthebhyaH prazne Datamo Datarazca vA syAt / yatamo-yataro vA bhavatAM kaThaH tataraH tatamo vA yAtu /
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ 460] [haima-zabdAnuzAsanasya katamaH ktrH| anyatamaH-anyatara, pakSe-yako-yo vaa| sakA-sa vA bhavatAM kaTha ityAdi // vaikAt / 7 / 3 / 55 / ekAd bahUnAM madhye niryAda Datamo vA syAt / ekatamA-ekakA, eko vA bhavatAM kaThaH // 55 // tAt tamabAdezcAnatyante / 7 / 3 / 56 / tAntAta kevalAt tamabAghantAt anatyantArthAt
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [461 kapU syAt / anatyantaM bhinnam bhinnakam , bhinnatamakam , bhinnatarakam // na sAmivacane / 7 / 3 / 57 / arddhavacane upapade anatyantArthAt ktAntAt kevalAt tamabAghantAt ca kapa na syAt / sAmi anatyantaM bhinnam , addham anatyantaM bhinnam // nityaM -nino'N / 7 / 3 / 58 / baminantAt svAyeM
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ haima-zabdAnuzAsanasya nityam aN syAt / vyAvakrozI, sAGkoTinam // 58 // visAriNo matsye / 7 / 3 / 59 / '462] asmAt matsyArthAt svArthe aN syAt / gaisAriNo matsyaH // 59 // pUgAdamukhyakAta yo driH / 7 / 3 / 60 / nAnAjAtIyAH aniyatavRttayaH arthakAmapradhAnAH saGghAH pUgAH / tadarthAt svArthe vyaH driH syAt
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] na cet pUgArtha mukhyArtha kAntam lauhadhvajyaH - lohadhvajAH / a- mukhyakArthAditi kim ? devadattakaH pUgaH // 60 // vAtAdastriyAm / 7 / 3 / 61 nAnAjAtIyAH aniyatavRttayaH zarIrAyAsajIvinaH saGghAH trAtAH / [ 466 tadarthAt astriyAM svArthe I vyo driH syAt kApotapAkyaH, strI tu kapotapAkA // 61 // zastrajIvisaGghAt JyaD vA / 7 / 3 / 66 /
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 ] etadarthAt svArthe driH vyaG vA syAt / zAbaryaH / zabarAH, paulindhaH pulindAH / pakSe zabaraH / saGghAditi kim ? vAguraH / / 62 / / vAhI ke SvatrAhmaNa rAjanyebhyaH / 7 / 3 / 63 // eSu yaH zastrajIvisaGgo brAhmaNarAjanyavarjaH tadarthAt [ haima-zabdAnuzAsanasya svArthe driH vyaTU syAt / kauNDivizyaH, kuNDIvizAH / a-brAhmaNetyAdIti kim ? gaupAli: rAjanyaH // 63 // vRkAt TeNyaN / 7 / 3 / 64 /
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ [465 svIpakSa-laghuvRttiH] vRkAt zabajIvisaGghArthAt svArtha TeNyaNa pANyaH // 6 // yaudheyA''deram / 7 / 3 / 65 // zastrajIvisaMghArthebhyaH ab driH syAt / yaudheyA, dhAte yaH // 65 // pAMderaN / 7 / 3. / 66 / ebhyaH zastrajIvisaMvAyebhyaH svAyeM apa driH syAt / pArzavaH, rAkSasaH // 66 // dAmanyAderIyaH / 7 / 3 / 67
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ 466 ] ebhyaH zastrajIvisaMghArthebhyaH svArthe Iyo driH syAt / dAmanIyaH aulapIyaH // 67 // zrumata- zamIvat - zikhAvat-zAlAvadUrNAvadavida-bhRdabhijito gotre 'No yaJ / 7|3|68| ebhyo gotrA'NantebhyaH svArthe zraumatyaH, [ haima-zabdAnuzAsanasya yav driH syAt / zAmIvatyaH, zaikhAvatyaH, zAlAvatyaH, aurNAvatyaH, vaidabhRtyaH, abhijityaH // 68 // samAsAntaH / 7 / 3 / 69 / ataH paraM vidhAsyamAnaM
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ [467 svopAlapuvRttiH] samAsasyAvayavaH syAt, tatastasya ttttsmaassNjnyaa| mujambhe mujammAnau striyo, .. upadhuram , dvidhurI, srakvacinI // 69 // na kimaH kSepe / 7 / 3 / 70 / nindArthAt kimaH paraM yad RgAdiH tadantAt samAsAt samAsAnto na syAt.. kiMdhaH, kiM skhaa| kSepa iti kim ? keSAM rAjA = ki-rAjaH // 7 // tatpuruSAt / 7 / 3 / 71 /
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ 468 ] asmAt samAsAnto na syAt / anuk, rAjA / tatpuruSAditi kim ? [ haima-zabdAnuzAsana na vidyate dhUH asya = adhura zakaTam // pUjA-svateH prAk TAt / 7 / 3 / 72 pUjArtha - svatibhyAM para yad RgAdi tadantAt TAt prAg yaH samAsAntaH sa na syAt / sudhUH, atidhUH iyam / pUjeti kim ? atirAjaH ariH / prAg TAditi kim ? svaGgulaM kASTham // 72 // bahorDe | 7 | 3173 |
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ ko mAna]i Dasya prApti yataH samAsAnto DaH na syAt / upabahavo ghttaaH| Da iti kim ? priyabahukaH // 73 // ic yuddhe / 7 / 3 / 74 / yuddhe yaH samAsa ukta: tasmAta samAsAntaH ic syAt / / kezAkezi // 7 // didnnddyaadiH|7|3|75| ijantAH sAdhavaH syuH| dviNDi hanti, ubhAdanti // 75 //
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ 470 ] Rk-pUH- pathyapo't / 7 / / 76 / RgAdyantAt samAsAd at [ hema-zabdAnuzAsanas samAsAntaH syAt / arddharcaH tripuram, jalapathaH dvIpam // 76 // dhuro'nakSasya / 73 / 77 / ghurantAt samAsAt at samAsAntaH syAt ced dhUH na akSasya, / rAjadhurA anakSasyeti kim ? akSadhUH // 77 // saGkhyA- pANDUdak-kRSNAd bhUmeH sakhyA'rthAt 7 / 3 / 78 /
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa -laghuvRttiH ] pANDavAdezca paro yo bhUmiH tadantAd at samAsAntaH syAt / dvibhUmam pANDubhUmam, upasargAdadhvanaH / 7 / 3 / 79 / upasargAd dhAtuyomyAt prAdeH parAt adhvano bhat udagbhUmam, kRSNabhUmam // at samAsAntaH syAt / prAdhvau rathaH // 79 // vadantAt samavA'ndhAt tamasaH / 7 / 3 / 80 / ebhyaH paro yaH tamas [ 479 samAsAntaH syAt /
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ [hemAvAnumAna santamasam, avatamasaM, andhnmsmH|| taptAnvavAd rhsH|7|3| 81 / tamAdipUrtI yo rahasa . tadanvAt at samAsAntaH syAt / taptarahasam , anurahasam , avarahA pakSA pratyanvavAt saam-lomnH|7|3| 82 / ebhyaH parau yau sAmalomAnau, tadantAda __ at samAsAntaH syAt / / pratisAmam, anusAmam, avasAmam, prakrioma
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ anulomaH, avalomaH // 2 // brahma-hasti-rAjapalyA varcasaH. / 7 / 3 / 83 / brahmAdipUrvAda varcasantAna at samAsAntaH syAt / / brahmavarcasam , hastivarcasam , rAjavarcasam , palyavarcasam // praterurasaH saptamyAH / 7 / 3 / 84 / pratipUrvAt sampantorasantAha adantaH syAt / pratyurasam / saptamyA iti kim ? pasyura
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ ]] akSNo'prANyaGge / 7 / 3 / 85 / aprANyaGgArthAt akSyantAt at antaH syAt / lavaNAkSam / a- prANyaGga iti kim ? ajAkSi // 85 // sam-kaTAbhyAm / 7 / 3 / 86 / AbhyAM parAt akSyantAt adantaH syAt / samakSam, kaTAkSaH // 86 // prati- paro'novyayIbhAvAt / 7 / 3 / 87 // pratyAdipUrvAt [ haima-zabdAnuzAsana akSyantAt avyayIbhAvAt at syAt /
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH] pratyakSam parokSam, - anvakSam // 87 // anaH / 7 / 3 / 88 / anantAt avyayIbhAvAt a: syAt / upatakSam // 8 // napuMsakAdA / 7 / 3 / 89 / anantaM yat klI tadantAt avyayIbhAvAt at vA syAt / ____upacarmam upadharma // 89 // girinadI-paurNamAsyA-grahAyaNya-paJcama vAda vA / 7 / 3 / 9 / etadantAt paJcamavargavarjavargAntAcca avyayIbhAvAma
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ haima-zabdAnuzAsana ad vA syAt . antargirama antagiri / upanavam upanadi / upapaurNamAsam uppaurnnmaasi| upAgrahAyaNam upAyahAyaNi / upasucam upasuka // 10 // saMkhyAyA nadI godAvarIbhyAm / 7 / 3 / 91 / saGkhyArthAt parau . yau patau tadantAt avyayIbhAvAt at syAt pazcanadam , dvipodAvaram // 11 // zasdAdeH / 7 / 3 / 92 / zaradAdhantAva pavyayIbhAvAt at syAt / upazaradam , . pratityadam // 9 //
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ svIpakSa-laghuvRttiH] jarAyA aras ca / 7 / 3 / 93 / jarAntAt avyayIbhAvAt at syAt tadhoge ca jarAyAM jaram / upajarasam // 93 // sarajasopazunA'nugam / 7 / 3 / 94 / . . ma avyayIbhAvAH bhadantAH nipaatyaaH| sarajasa bhukta, manamAste barSa 9
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ 478] [haima-zabdAnuzAsanasya jAta-mahad-vRddhAdukSNaH karmadhArayAt / 7 / 3 / 95 / ebhyaH paro ya ukSA tadantAt karmadhArayAd at syAt / jAtakSA, mahokSaH, vRddhokSA, karmadhArayAditi kim ? jAtasyokSA jAtokSA // 95 // striyAH puMso bandAcca / 7 / 3 / 96 / striyAH paro yaH pumAn tadantAt dvandvAt karmadhArayAca at syAt / strIpuMsau, strIpuMsaH zikhaNDI // 16 // RksAma-RgyajuSa-dhenvanaDaha-vAGmanasaahorAtra raatriNdiv-nktNdiv-ahrdiv-uurvtthiiv-pdsstthiik-akssibhuk-daargvm|7|3|97)
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ yopA-laghuvRttiH] ___ [479 dvaMdvAH adantAH nipaatyaaH| RksAme, RgyajuSam , dhenvanaDuhau, vAGmanase, ahorAtraH, rAtriMdivam naktaMdivam , ahardivam UrvaSThIvam , padaSThIvam akSibhruvam , dAragavam // 97 // -varga-da-Sa-haH smaahaare|7|3|98 / etadantAt dvaMdvAt samAhArArthAt at syAt / vAktvacam saMpadvipadam vAktviSam chagopAnaham - samAhAra iti kim ? // prAvRT-zaradbhyAm // 9 //
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4tna [haima-zabdAnuzAsana dvigorannahnaH aT / 7 / 3 / 99 / anantAd ahamantAt ca samAhArArthAd dvigoH aT syAt paJcatakSI, paJcatakSam dvayahaH dvigoH iti kim ? samanaH // 19 // diveH aayussH|7|3 / 100 / AbhyAM paro yaH AyuS tadantAt samAhArArthAda dvigoH aT syAt / dvadhAyuSam , vyAyuSam // 10 // vAijaratukaH 7 / 3 / 101 / dvi-vibhyAM .......
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH 7 paro yo'JjaliH tadantAd dvigoH aT vA syAt na veda dvigustaddhitalugantaH / dvayaJjalam dvayaJjali, jyajjalamayam tryabjalimayam aluka iti kim ? dvayavjalirghaTaH // 101 // khAryA vA | 7 | 3 | 102 / khAryantAd dvigoralukaH aT vA syAt / dvikhAram dvikhAri paJcakhAradhanaH pazcakhArIdhanaH | vArdhAcca | 7 | 3 | 103 / arthAt parA yA khArI tadantAt samAsAdalukaH [481
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482 ] [ haima-zabdAnuzAsana aT vA syAt arghakhAram ardhakhArI // 103 // nAvaH / 7 / 3 / 104 / barSAt paro yo nauH tadantAt samAsAd dvigothA'lukaH aT syAt ardhanAvam ardhanAvI paJcanAvam / aluka ityeva ? fart: 1120811 gostatpuruSAt / 7 | 3 | 105 / gavantAt tatpuruSAdalukaH aTU syAt rAjagavI tatpuruSAditi kim ? citraguH
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopa ] tatpuruSAt aluka ityeva ? rAjan-sakheH / 7 / 3 / 106 / etadantAt aST syAt paJcarAjI paJcaguH paThaH / // rAjasakhaH // 106 // rASTrAkhyAd brahmaNaH / 7 / 3 / 107 / rASTrArthAt paro yo brahmA tadundrAt tatpuruSAt aT syAt surASTra brahmaH / [ 483 rASTrAkhyAditi kim ? devabrahmA nAradaH // 107 // ku-mahadbhyAM vA / 7 / 3 / 118| AbhyAM ko
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ 484] [haima-zabdAnuzAsanasya yo brahmA tadantAt tatpuruSAd __ aTU vA syAt / kubrahmaH, kubrhmaa| mahAbrahmaH, mahAbrahmA // 10 // grAma-kauTAt takSNaH / 7 / 3 / 109 / AbhyAM paro yastakSA tadantAt tatpuruSAd aT syAt grAmatakSaH kauTatakSaH // 109 // goSThA'teH zunaH / 7 / 3 / 110 / AbhyAM paro yaH zvA tadantAt tatpuruSAd aT syAt goSThazvaH atizvo varAhaH / / 110 //
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] [ 485 prANina upamAnAt / 7 / 3 / 111 / prANyarthAdupamAnAt paro yaH zvA tadantAt tatpuruSAd aTU syAt / vyAghrazvaH / prANina iti kim ? phalakazvA // 111 // aprANini / 7 / 3 | 112 aprANyarthaH upamAnavAcI yaH zvA tadantAt tatpuruSAd aT syAt / AkarSazvaH aprANinIti kim ? vAnarazvA // 112 // pUrvottaramRgAcca sadhnaH / 7 / 3 / 113 / ebhyaH
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ 486 ] upamAnArthAcca paro yaH sakthiH tadantAt tatpuruSAd [hidAsasya aT syAt / pUrvasaktham uttarasaktham mRgasaktham phalakasaktham // uraso'gre | 7 | 3 | 114 / ayaM mukhaM pradhAnaM vA tadarthoM ya urasa tadantAt vatpuruSAt tadantAt tatpuruSAd aT syAt / eatre senAyAH adhIrasa kaivikam // 114 // saro'no'zmA'yazau jAti-nAmnoH / 7 / 3 / 115 /
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ romeza cdhurkssit| aTU syAt yathAsambhavaM bhAtavarSe sajJAviSaye ca / jALasarasam upAnasam sthUlAzmaH kALAyasam / jAti - nAmnoriti kim ? paramasaraH // 115 // ahnaH / 7 / 3 / 116 / ahannantAt tatpuruSAda aT syAt paramAiH // 116 // Ear mayAtAdazca vA / 7 / 3 / 117 / saGkhyAqAt para yahA tadanta tatpuruSat
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 ] aT syAt ahUnazca vA'hUnaH / saGkhyAtAnaH saGkhyAtAdH // 117 // sarvAM 'za-saGkhyA'vyayAt / 7 / 3 / 118 / sarvAd aMzArthAt saGkhyArthAha avyayAt ca paro yoshA tadantAt tatpuruSAd aT syAt [ haima-zabdAnuzAsanasya ahUnazvA'hUnaH / sarvAhUna: pUrvAhanaH dvayahUnaH paTaH atyanI kathA // 118 // saMkhyAtaika- puNya-varSA-dIrghAcca rAtrerat / 7 / 3 / 119 /
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ svApakSa-laghuvRttiH] [489 ebhyaH , sarvA zAdezva paro yo rAtriH __ tadantAt tatpuruSAt - at syAt / saGkhyAtarAtraH, ekarAtraH, puNyarAtraH, varSArAgaH, dIrgharAtraH sarvarAtraH, pUrvarAtraH dvirAtraH, trirAtraH, atirAyaH // 119 // puruSAyuSa-ddhistAva-tristAvam / 73 / 120 ete tatpuruSAH adantA nipaatyaaH| puruSAyuSam dvistAvA tristAvA, vediH // 120 // zvaso vsiiysH|:7 / 3 / 121 / yasaH paro
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ yo vasIyAn tadantAt tatpuruSAd at syAt / vovasIyasam // 121 // nisazca zreyasaH / 7 / 3 / 122 / nisaH, zvasazva paro yaH zreyAn tadantAt tatpuruSAd at syAt / niHzreyasam zvaHzreyasam // 122 // naJavyayAt saMkhyAyAM GaH / 7 / 3 / 123 / AbhyAM paro yaH saGkhyArthaH [ haima-zabdAnuzAsanasya tadantAt tatpuruSAd DaH syAt / adazAH nirvizaH khanamaH // 23 // saMkhyA-vyayAdaGguleH / 7 / 3 1124 /
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ AbhyAM paro yo'GguliH tadantAt tatpuruSAt DaH syAt / dvayaGgulam niragulam // 124 // bahuvrIheH kASThe TaH / 7 / 3 / 125 / kASThAdigulyantAd bahuvrIheH TaH syAt / vyaGgulaM kASTham / kASTha iti kim ? __ paJcAGguliI staH // 125 // sakthyakSNaH svAGge / 7 / 3 / 126 / svAGgArthI yau sakthya kSI, tadantAd bahuvrIheH 'dIzI lI,
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ 492 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya svAGga iti kim ? dIrghasakthi anaH // 126 // dvi-trermUrdhna vA | 7 | 3 | 127 | AbhyAM paro yo mUrdhA tadantAdbahuvrIheH To vA syAt / dvimUrdhaH dvimU trimUrdhaH trimUrdhA // 127 // pramANI- saMkhyAd GaH | 7 | 3 | 128 | / pramANyantAt saGkhyArthAcca bahuvrIheH DaH syAt / strIpramANA: kuTumbinaH dvitrAH // 128 // suprAta-suzva-sudiva - zArikukSa- caturastraiNIpadA'japadaproSThapada-bhadrapadam / 7 / 3 / 129 /
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] ete bahuvrIhayo DAntA nipAtyAH / suprAto nA, suzvaH, sudivaH, zArikukSaH, caturasraH, haNIpadaH, ajapadaH, proSThapadaH, bhadraSadaH // 129 // pUraNIbhyastatprAdhAnye'p / 7 / 3 / 130 / pUraNapratyayAntA yA strI tadantAdbahuvrIheH ap syAt, pUraNyAH prAdhAnye samAsArthatve sati / kalyANIpaJcamA rAtrayaH / tatprAdhAnya iti kim ? [ 493 kalyANapacamIka pakSaH // 130 //
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ 494 [haima-zabdAnuzAsana naJ su-vyup-treshcturH| 7 / 3 / 131 // ebhyaH yaH patvA : tadantAd bahuvrIhe. apU syAt / acaturaH, sucaturaH, vicaturaH, upacaturaH, tricturH||13|| antarbahi- lomnH|7|3 / 132 / AbhyAM paro yo lomA tadantAt bahuvrIhe. apU syAt / antalAmA, bahimi:-prAvAraH // 132 // bhaannetuH| 7 / 3 / 133 / nakSatrArthAt paro yo netA 1 2
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ sophA-laghukRttiH] tadantAt bahuvrIhe. ap syAt / mRganetrA mizaH // 133 // nAmenAgni / 7 / 3 / 134 / nAbhyantAd bahuvrIhe: nAmni ap syAt / pdmnaabhH| nAmnIti kim ? vikasitavArijanA bhaH // 134 // naJ-bahoco mANava-caraNe |73 / 135 // AbhyAM paro ya Rk tadantAd bahuvrIhe: apU syAt / yathAsaGkhya mANave caraNe caarthe| anRco mANavaH bcshcrnnH|
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ 496] mANavacaraNa iti kim ? anRkkaM sAma [ haima-zabdAnuzAsanastha bahUvRkkaM sUktam // 135 // naJ-su-durbhyaH sakti-saktthi-haleva namAdeH paro yaH saktthyAdiH tadantAd bahuvrIheH ap vA syAt / asaktaH, asaktiH, musaktaH, susaktiH, duHsaktaH, duHsaktiH, | 7 | 3 | 136 / evam asaktthaH, asaktthi, ahalaH, ahaliH // 136 // prajAyA as / 7 / 3 / 137 / namAdipUrvapadAt prajAntAt bahuvrIheH as syAt /
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [497 aprajAH, suprajAH, duSprajAH / / 137 // mandA'lpAcca medhaayaaH|7|3|138 / AbhyAM nabAdibhyazca paro yo medhA-zabdaH tadantAt bahuvrIhe: 'am' syAt / mandamedhaH, alpamedhAH, amedhAH, sumedhAH, durmedhAH nA // 138 // jAterIyaH sAmAnyavati / 7 / 3 / 139 / jAtyantAd bahuboheH 'IyaH' syAt / sAmAnyAzraye'nyapadArthe braahmnnjaatiiyH| sAmAnyavatIti kim ? bahujAtimaH // 139 // 32
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198] [haima-zabdAnuzAsanasya bhRtipratyayAnmAsAdikaH / 7 / 3 / 140 / bhRtyarthAt yaH pratyayaH tadantAt paro yo mAsaH tadantAt bahuvrIheH 'ikaH' syAt / paJcako mAso'sya pnyckmaasikH| mAsAditi kim ? paJcaka-divasakaH // 140 // dvipadAda-dharmAdana / 7 / 3 / 141 / dharmAntAt dvipadAd bahuvrIhe: 'an' syAt / saadhudhrmaa| dvipadAditi kim ? paramasvadharmaH // 141 // suharita-tRNa-somAjjambhAt 173 / 142 // ebhyaH paro
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa -laghuvRttiH ] yo jambhaH tadantAdbahuvrIheH 'an' syAt / sujambhA, haritajambhA tRNajambhA somajambhA=nA || dakSiNermA vyAyoge / 7 / 3 / 143 / ayaM bahuvrIhiH annanto nipAtyaH, vyAdhena yoge sati / ImeM- bahu vraNaM vA, dakSiNermA mRgaH / [ 499 vyAdhayoga iti kim ? dakSiNeH pazuH // 143 // su-pratyuta-surabhergandhAdid guNe | 7|3 | 144 | ebhyaH paro guNArthe yo gandhaH tadantAdbahuvrIheH ' it' syaat|
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ 500 [haima-zabdAnuzAsanasya sugandhi, pUtigandhi, udgandhi, surabhigandhi dravyam / guNa iti kim ? dravye, sugandha ApaNikaH // 144 // vA''gantau / 7 / 3 / 145 / svAdibhya paraH AhArya-guNArtho yo gandhaH - tadantAd bahuvAheH 'id' vA syAt / sugandhiH , sugandho vA kAyaH, evaM pUtigandhiH, pUtigandhaH, udgandhiH, udgandhaH, surabhigandhiH , surabhimandhaH // 145 // vA'lpe / 7 / 3 / 146 / avArtha
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] yo granthaH, tadantAdbahuvrIheH id' vA syAt / sUpagandhi, sUpagandhaM =bhojanam // vopamAnAt | 7 | 3 | 147 | upamAnAt paro yo mandhaH tadantAdbahuvrIheH I 'id' vA syAt / utpalandhi utpalagandham - mukham // yAtpAdasyAshastyAdeH | 7 / 3 / 148 / hastyAdivarjAd upamAnAt parasya bahuvrIhau pAdasya 'pAt' syAt / vyAghrapAt. [ 501 ahatyAderiti kim ? hastipAdaH, azvapAdaH || 148 //
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ --- 502] [hema-zabdAnuzAsanasya kumbhapadyAdiH / 7 / 3 / 149 / ete kRtapadantA GayantA eva bahuvrIhayo nipaatyaaH| kumbhapadI, jAlapadI // 149 // susaGkhyAt / 7 / 3 / 150 / soH saMkhyAyAzca parasya pAdasya bahuvrIhI 'pAt' syAt / supAt dvipAt / / 150 // vayasi dantasya dtH|7|3 / 151 / supUrvasya saGkhyApUrvasya ca dantasya bahuvrIhau vayasi gamye
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ svApakSa-laghuvRttiH] [503 'dataH' syAt / sudan kumAra, dvidan baalH| vayasIti kim ? mudantaH // 151 // striyAM nAmni / 7 / 3 / 152 / bahuvrIhau striyAM nAmni dantasya 'dataH syAt / ayodtii| sriyAmiti kim ? vadantaH // 152 // zyAvA-rokAd vA / 7 / 3 / 153 / AbhyAM parasya dantasya bahuvrIhau ' dartA' syAt ,
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ 504] nAmni / zyAvadan, zyAvadantaH / agrAntAt zuddhAdibhyazca [ haima-zabdAnuzAsanasya vAgrAnta-zuddha-zubhra vRSa-varAhA'hi-mUSika zikharAt / 7 | 3 | 154 // arokadan, arokadantaH || 153|| parasya dantasya bahuvrIhau ' datRrvA' syAt / kuDmalAgradan, zubhradan, zubhradantaH, vRSadan, vRSadantaH, kuDmalAgradantaH, zuddhadan, zuddhadantaH, varAhadan, varAhadantaH, ahidan, ahidantaH,
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ [505 svopana-laghuvRttiH] mUSikadan , mUSikadantaH, zikharadan , shikhrdntH|| saMprAjjAnorju-jJau / 7 / 3 / 155 / AbhyAM parasya jAnoH bahuvrIhau zu-jJo' vA syAtAm / saMcaH, saMjJaH, pracaH, prajJaH // 15 // vordhAt / 7 / 3 / 156 / UrdhvAt parasya jAnoH bahuvrIhau ju-jJau vA syAtAm / UrdhvakSuH ___UrdhvajJaH UrdhvajAnuH // 156 // suhRdduInmitrA-mitre / 7 / 3 / 157 /
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ 506] [haima-zabdAnuzAsanasya parasya hRdayasya bahuvrIhI yathAsaMkhyaM mio'mio cArthe ___'hRd' nipaatyH| suhRn mitram duhRd amitrH| mitrA'mitra iti kim ? suhRdayo muniH duhRdayo vyAdhaH // 157 // dhanuSo dhanvan / 7 / 3 / 158 / bahuvrIhau syAt / zAGga-dhanvA // 15 // vA nAmni / 7 / 3 / 159 / dhanuSo bahuvrIhau 'dhanvan vA syAt / nAmni / puSpadhanvA, puSpadhanuH // 159 //
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 svopaza-laghuvRttiH) [507 kharakhurAnnAsikAyA nas / 7 / 3 / 160 / AbhyAM parasyAH nAsikAyAH bahuvrIhI 'nas' syAt nAmni / kharaNAH, khuraNAH // 16 // asthUlAca nasaH / 7 / 3 / 161 / sthUlavarjAt khara-khurAbhyAM ca parasyAH nAsikAyAH bahuvrIhau nasaH' syAt naamni| druNasaH, kharaNasaH, khurnnsH| asthUlAditi kim ? sthUlanAsikaH // 16 //
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ 508] upasargAt / 7 / 3 / 162 | asmAt parasyAH nAsikAyAH bahuvrIhau [ haima-zabdAnuzAsanasya 'nasaH syAt / praNasaM mukham || 162 | veH khu kha-gram / 7 / 3 / 163 | verupasargAt parasyAH nAsikAyAH bahuvrIhau ete syuH / vikhuH, vikhaH vigraH // 163 // jAyAyA- jAniH / 7 / 3 / 164 / jAyA zabdasya , ' jAni: ' bahuvrIhau syAt / yuvajAniH // 164 // vyudaH kAkudasya luk | 7| 3 | 165 |
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] AbhyAM parasyAsya bahuvrIhI 'luk' syAt / vikAkut, utkAkut // 165 // pUrNAd vA / 7 / 3 / 166 / pUrNAt parasya kAkudasya bahuvrIhI 'luka vA' syAt / pUrNakAkut , pUrNakAkudaH / / 166 // kakudasyA'vasthAyAm / 7 / 3 / 167 / asya bahuvrIhI vayasi gamye luk' syAt / pUrNakakud yuvA akakud bAlaH // 17 //
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ 510] trikakud - girau / 7 / 3 / 168 / girAvarthe [ haima-zabdAnuzAsanasya oH parasya kakkadasya bahuvrIhau ' kakunnipAtyaH ' / trikakud giriH // 168 // striyAmudhaso n / 7 / 3 / 169 / stryarthasyodhaso bahuvrIhau 'nU' syAt / kuNDodhnI gauH // 169 // inaH kac / 7 / 3 | 170 | inantAdbahuvrIheH stryarthAt ' kac' syAt / bahudaNDikA senA || 170 // RnnityaditaH / 7 / 3 | 171 |
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza- laghuvRttiH ] RdantAd, nityaM didAdezo yasmAt tadantAcca bahuvrIheH kac' syAt / bahukartRkaH, bahunadIko dezaH / etadantAd bahuvrIheH nityeti kim ? pRthuzrIH // 171 // ddhyurH-srpirmdhuupaancchaaleH| 7 / 3 / 172 / 511 'kac' syAt / priyadadhikaH, priyoraskaH, bahusarpiSkaH, amadhukaH, bahupAnatkaH, azAlikaH // 172 // pumanaDunnau-payo-lakSmyA ekatve | 7|3 | 173 |
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ 512] [haima-zabdAnuzAsanasya ekArthI ye'mI, tadantAt bahuvrIheH 'kac' syAt / apuMskA, priyAnaDutkaH, anaukA, apayaskaH, sulkssmiikH| ekatva iti kim ? dvipumAn // 173 // natro'rthAt / 7 / 3 / 174 / natraH paro yo'rthaH tadantAd bahuvrIhe: 'kac' syAt / anarthakaM vacaH // 174 // zeSAda vA / 7! 3 / 175 / upayuktAtiriktAd bahuvrIheH * kac vA syAt /
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ svApakSa-laghuvRttiH] kac vA syAt / bahukharakA, bhukhttnH| zeSAditi kim ? priyapathaH // 175 // na nAmni / 7 / 3 / 176 / nAmni viSaye kac na syAt / ___ bahudevadatto nAma grAmaH // 176 // IyasoH / 7 / 3 / 177 / IyasvantAt samAsAt kac na syAt / bahuzreyasI senA // 177 // sahAt-tulyayoge / 7 / 3 / 178 / tulyayogArthAt sahAt (sAmarthyAt tadAdeH) bahuvrIhe. kac na syAt /
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514] [haima-zabdAnuzAsanasya saputro yAti / tulyayoga iti kim ? skrmkH|| 178 // bhrAtuH stutau / 7 / 3 / 179 / bhrAtrantAt samAsAt 'kac ' na syAt stutau gamyAyAm subhrAtA // 179 // nADI-tantrIbhyAM svaangge|7|3 / 180 / svAGgArthAd nADItantryantAt samAsAt 'kac na' syAt / bahunADiH kAyA, bahutantrI griivaa| svAGga iti kim ? bahunADIkaH stambaH // 18 // nisspvaanniH| 7 / 3 / 181 / asmin
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] 'kababhAvo nipAtyaH' niSpravANiH paTaH // 181 // subhravAdibhyaH / 7 / 3 / 182 / ebhyaH 'kac' na syAt / subhraH, varorUH // 182 // ityAcArya zrI hemacandraviracitAyAm siddhahemacandrAbhidhAnasvopajJazabdAnuzAsana-laghuvRttI saptamasyAdhyAyasya tRtIyaH pAdaH samAptaH
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ "aham " // caturthaH paadH|| vRddhiH svareSvAdeNiti taddhite / 7 / 4 / / jiti Niti ca taddhite pare prakRteH svarANAM madhye Adhasvarasya vRddhiH syAt / dAkSiH. bhArgavaH / taddhita iti kim ? cikIrSakaH // 1 // kekaya-mitrayu-pralayasya yAderiya ca / 7 / 4 / 2 / eSAM bNiti taddhite svarevAdeH svarasya vRddhiH yAdezca aMzasya
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] kaikeyaH maitreyikayA zlAghate prAleyaM himam || 2 | devikA zizapA - dIrghasatra - zreyasastad eSAM svareSvAdeH svarasya iyU syAt / vNiti taddhite vRddhiprAptau dAvikaM jalam zAMzapaH stambhaH dArghasatram prAptAvAH / 7 / 4 / 3 / AH syAt / [517 zrAyasaM dvAdazAGgam / tatprAptau iti kim ? saudevikaH || 3 ||
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ 518] [haima-zabdAnuzAsanara vahInarasyait / 7 / 4 / 4 / asya bNiti taddhite svareSvAdeH svarasya aiH syAt / vhiinriH|| 4 // khaH padAntAt prAgaidaut / 7 / 4 / 5 / bNiti taddhite ivarNAvarNayoH vRddhiprAptI tayoreva sthAne yau yvau padAntau tAbhyAM prAya yathAsaGkhyaM aidautau syAtAm / naiyAyikA sauvazvaH
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH] padAntAditi kim ? __ yata ime yAtAH // 5 // dvArAdeH / 7 / 4 / 6 / eSAM yo vau tayoH samIpasya svareSu AdeH svarasya vRddhiprAptau tAbhyAmeva prAg aidautau syAtAm bNiti taddhite / dauvArikA sauvro-grnthH||6|| nyagrodhasya kevalasya / 7 / 4 / 7 / asya kevalasya yo yaH tatsambandhinaH reza AheH svarasya
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ 520] [haima-zabdAnuzAsanassa vRddhi prAptau tasmAdeva yaH prAra ait syAt bNiti taddhite / naiyagrodho daNDaH kevalasyeti kim ? nyAgrodhamUlAH zAlayaH // 7 // nyakorvA / 7 / 4 / 8 / nyako taddhite bNiti yaH prAg aid vA syAt naiyaGkavam ___nyAGkavam // 8 // na a-svaanggaadeH|7|4|9| bAntasya svAGgAdezca bNiti taddhite vaH prAga
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ svApakSa-laghuvRttiH] [521 aidautau na syAtAm / vyAvakrodhI, svAGgiH, vyAGgiH // 9 // zvAderiti / 7 / 4 / 10 / zvAdiravayavo yasya tasya idAdau bNiti taddhite vaH prAg auH na syAt / zvAbhastriH / itIti kim ? zauvahAnam // 10 // inyH| 7 / 4 11 / iantasya zvAdeH bNiti taddhite vaH prAya
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________ 522 ] auH na syAt / zvAbhastram // 11 // padasyAniti vA / 7 / 4 / 12 / padazabdAntasya zvAdeH idAdivarje Niti taddhite [ haima-zabdAnuzAsanasya vaH prAg aud vA syAt zvApadam zauvApadam anitIti kim ? zvApadikaH // 12 // proSTha bhadrAjjAte / 7 / 4 13 / AbhyAM parasya padasya uttarapadasya svareSu AdeH svarasya
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [523 jAte'the ThiNati taddhite vRddhiH syAt / proSThapAdaH ___ bhadrapAdo baTuH // 13 // aMzAda RtoH / 7 / 4 / 14 / aMzArthAt parasya Rtvarthasya uttarapadasya svareSu bhAdeH svarasya Niti taddhite vRddhiH syAt / puurvvaarssikH| aMzAditi kim ? sauvarSikaH / / 14 // su-sarvA'rdAd rASTrasya / 7 / 4 / 15 / ebhyaH parasya
Page #541
--------------------------------------------------------------------------
________________ -524 ] rASTrArthottarapadasya vNiti taddhite svareSu [ haima-zabdAnuzAsanasya AdeH svarasya vRddhiH syAt / supAJcAlakaH sarvapAJcAlakaH ardhapAJcAlakaH // 15 // amadrasya dizaH | 7 | 4 | 16 | digarthAt parasya madravarjarASTrAryasya Niti taddhite svareSu AdeH svarasya vRddhiH syAt / pUrvapAJcAlakaH amadrasyeti kim ? paurvamadraH // 16 //
Page #542
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH] [525 prAggrAmANAm / 7 / 4 / 17 / prAgdeze grAmArthAnAM yo'zo digarthaH tataH parasyAMzasya dizaH pareSAM ca / prAgyAmArthAnAM bNiti taddhite svareSu AdeH svarasya vRddhiH syAt / pUrvakArNamRttikA pUrvakAnyakubjaH // 17 // saGkhyAdhikAbhyAM varSasyA'bhAvini / 7 / 4 / 18 / saGkhyArthAdadhikAcca parasya varSasya Niti taddhite
Page #543
--------------------------------------------------------------------------
________________ 526 ] dvivArSikaH svareSu AdeH svarasya adhikavArSikaH [ haima-zabdAnuzAsanasya vRddhiH syAt / saGkhyArthAdhikAbhyAM parasya na cet taddhito bhAvinyarthe / abhAvinIti kim ? dvaivArSikaM dhAnyam // 18 // mAna-saMvatsarasyA'zANa-kulijasyA'nAmni / 7 / 4 / 19 / zANakulijavarjasya mAnArthasya saMvatsarasya ca
Page #544
--------------------------------------------------------------------------
________________ [527 - svopakSa-laghuvRttiH] triNati taddhite svareSu AdeH svarasya vRddhiH syAt anAmni / dvikauDavikaH adhikakauDavikaH dvisAMvatsarikaH / azANakulijasyeti kim ? dvaizANam dvaikulijikH| anAmnIti kim ? ___ pAJcalohitikam // 19 // ardhAt parimANasyA'nato vA tvAdeH / 7 / 4 / 20 / ardhAt parasya parimANAryasya svarevAde
Page #545
--------------------------------------------------------------------------
________________ 528] [haima-zabdAnuzAsanasya / avarjasya biNati taddhite vRddhiH syAt / vA tvardhasya / ardhakauDavikam ArdhakauDa vikam / anata iti kim ? ardhaprasthikam Ardhaprasthikam / prAdu vAhaNasyaiye / 7 / 4 / 21 / prAt parasya vAhaNasya eye Niti taddhite svarevAdeH vRddhiH syAt 'prasya tu vaa'| - pravAhaNeyaH prAvAhaNeyaH // 21 // eyasya / 7 / 4 / 22 / eyAntAMzAt prAt parasya vAhaNasya
Page #546
--------------------------------------------------------------------------
________________ [529 svApakSa-laghuvRttiH] bNiti taddhite svareSvAdeH vRddhiH syAt prasya tu vaa| ___ pravAhaNeyiH prAvAhaNeyiH // 22 // natraH kSetrajJezvara-kuzala-capala-nipuNa-zuceH / 7 / 4 / 23 / nayaH pareSAm eSAM "bNiti taddhite svareSvAdeH vRddhiH syAt naastu vA / akSetrajJam AkSetrajJam anaizvaram Anezvaram makauzalam Akauzalam acApalam AcApalam anaipuNam AneSaNam azaucam Azaucam // 23 //
Page #547
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ haima-zabdAnuzAsanasya jaGgala-dhenu-valajasyottarapadasya tu vA / 7 / 4 / 24 // etaduttarapadAnAm AdeH-pUrvapadasya svareSvAde nityaM vRddhiH syAt vA tUttarapadasya Niti taddhite / kaurujaGgalaH kaurujAGgalaH vaizvadhenavaH vaizvadhainavA sauvarNavaLajaH sauvarNavAlajaH // 24 // hRda-bhaga-sindhoH / 7 / 4 / 25 / hRdAdhantAnAM pUrvapadasyottarapadasya ca svareSvAdeH vRddhiH syAt bNiti taddhite / sauhArdam
Page #548
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] prAcAM nagarasya / 7 / 4 / 26 / prAgdezArthasya nagarAntasya saubhAgyam sAktusaindhavaH ||25|| eSAM Niti taddhite [ 531 pUrvottarapadayoH svareSvAdeH vRddhiH syAt / sauhmanAgaraH prAcAmiti kim ? mADanagaraH // 26 // anuzatikAdInAm / 7 / 4 / 27 / vNiti taddhite pUrvottarapadayoH svareSvAdeH vRddhiH syAt /
Page #549
--------------------------------------------------------------------------
________________ 532 ] AnuzAtikam AnuhauDikam ||27|| devatAnAmAtvAdau / 7 / 4 / 28 / AtvaviSaye devatArthAnAM pUrvottarapadayoH svareSvAdeH vRddhiH syAt Niti taddhite / AgnAvaiSNavaM sUktam / AtvAdAviti kim ? [ haima-zabdAnuzAsanasya brAhmaprajApatyam // 28 // Ato nendra- varuNasya / 7 / 4 / 29 / AdantAt pUrvapadAt parasya indrasya varuNasya ca uttarapadasya svareSvAdeH
Page #550
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuttiH ] [533 vRddhirna syAt / Agnendra sUktam aindrAvaruNam / Ata iti kim ? AgnivAruNam // 29 // sAsvaizvAka-maitreya-prauNahatya-dhaivatya hiraNmayam / 7 / 4 / 30 / ete aNAdhantA aylopAdau nipaatyaaH| sAravaM-jalam aikSvAkA maitreyaH bhrauNahatyam dhaivatyam hiraNmayam // 30 // vA'ntamA'ntitamA'ntito'ntiyAntiSat / 7 / 4 / 31 /
Page #551
--------------------------------------------------------------------------
________________ 534] [ haima-zabdAnuzAsanasya ete tamabAghantAH kRtatikA diluko vA nipaatyaaH| antamaH-antikatamaH antitamaH-antikatamaH antitaH-antikataH antiyaH-antikyaH ___antiSad-antikasad // vin-matorNISTheyasau lup / 7 / 4 / 32 / vin matvoH eSu lup syAt sajayati sajiSThaH srajIyAn tvacayati tvaciThaH tvacIyAn // 32 // alpa-yUnoH kan vA / 7 / 4 / 33 / anayorNISTheyasuSu kan vA syAt / kanayati kaniSThaH kanIyAn
Page #552
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH] [535 alpayati alpiSThaH alpIyAn ___ yavayati yaviSThaH yavIyAn // prazasyasya shrH| 7 / 4 / 34 / asya NyAdau zraH syAt / __ zrayati zreSThaH zreyAn // 34 // vRddhasya ca jyaH / 7 / 4 / 35 / asya prazasyasya ca NyAdau / jya: syAt / jyayati, jyeSThaH // 35 // jyAyAn / 7 / 4 / 36 / jyAdezAt parasya Iyaso AH nipaatyH| jyAyAn // 36 //
Page #553
--------------------------------------------------------------------------
________________ 536 ] [ haima-zabdAnuzAsanasya bADhA'ntikayoH sAdha - nedau / 7 / 4 / 37 | anayorthyAdau yathAsakhyam etau syAtAm / sAdhayati sAdhiSThaH sAdhIyAn / nedayati nediSThaH nedIyAn || priya-sthira-sphiroru-guru-bahula-tRpra-dIrgha-vRddhavRndArakasya imani ca prA-sthA- sphA-vara- garabaMha-trapa-drAgha-varSa-vRndam / 7 / 4 / 38 / priyAdInAM yathAsambhavam imani NyAdau ca yathAsaGkhyam eve syuH / premA, prApayati, preSTha, preyAn, sthemA, sthApayati,
Page #554
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopaza-laghuvRttiH ] stheSThaH, stheyAn, sphApayati varimA, garimA eSAm baMhimA pimA drAdhimA, varSimA, vRndimA // 38 // pRthu-mRdu-bhRza- kRza-dRDha - parivRDhasya Rto raH / 7 / 4 / 39 / RtaH imni pyAdau ca raH syAt / prathimA, prathayati, prathiSThaH prathIyAn evaM - mradimA bhrazimA krazimA [537 draDhimA parivaDhimA || bahoNaSThe bhUy / 7 / 4 / 40 / bhUyayati bhUyiSThaH // 40 // bhUluk caivarNasya / 7 / 4 / 41 /
Page #555
--------------------------------------------------------------------------
________________ 538] [haima-zabdAnuzAsanasya bahoH Iyasau imni ca bhUH syAt lukaca anayorivarNasya / bhUyAn bhUmA // 41 // sthUla-dUra-yuva-hasva-kSipra-kSudrasyA'ntasthAdegu Nazca nAminaH / 7 / 4 / 42 / eSAm imni NyAdau ca antasthAderaMzasya luk syAt nAminazca gunnH| sthavayati sthaviSThaH sthavIyAn evaM davayati yavayati isimA kSepimA kSodimA // 42 // trntysvraadeH|7|4|43 / tuH antyasvarAdeHca aMzasya
Page #556
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] imni NyAdau ca __ luk syAt / karayati kariSThaH karIyAn paTimA paTayati paTiSThaH paTIyAn // 43 // naikasvarasya / 7 / 4 / 44 / ekasvarasya yo'ntyasvaradiH aMzaH tasya imni NyAdau ca luk na syAt / sajayati trajiSThaH sajIyAn / / daNDi-hastinorAyane / 7 / 4 / 45 / anayoH Ayanapratyaye antyasvarAdeH lug na syAt dANDinAyanaH hAstinAyanaH // 45 //
Page #557
--------------------------------------------------------------------------
________________ 540 [haima-zabdAnuzAsanasya vAzina Ayanau / 7 / 4 / 46 / annyasvarAdeH lug na syAt vAzinAyaniH // 46 // eye jihmAzinaH / 7 / 4 / 47 / antyasvarAdeH lug na syAt jaimAzineyaH // 47 // iine'dhvaa''tmnoH|7|4| 48 / antyasvarAdeH lug na syAt / adhvanIna: AtmanInaH // 48 // iknnythrvnnH| 7 / 4 / 49 / antyasvarAdeH lug na syAt / ___ AtharvANakaH // 49 // yUno'ke / 7 / 4 / 50 //
Page #558
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopana-laghuvRttiH [541 antyasvarAdeH lug na syAt / yauvanikA // 50 // ano'Tye ye|7|4 / 51 / annantasya Tyavarje yAdau antyasvarAdeH lug na syAt / sAmanyaH vaimanyaH muurddhnyH| . aTya iti kim ? rAjyam // 51 // aNi / 7 / 4 / 52 / . annantasyA'Ni antyasvarAdeH . lug na syAt / . sAtvanaH // 52 //
Page #559
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya - 542] sNyogaadinH|7| 4 / 53 / saMyogAt paro ya in tadantasya aNi antyasvarAdeH lug na syAt / zAkhinaH // 53 // gAthi-vidathi kezi-paNi-gaNinaH / 7 / 4 / 54 // eSAm aNi antyasvarAdeH lug na syAt / gAthinaH vaidathinaH kaizinaH pANina maannin:-putrH||5||
Page #560
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] anapatye / 7 / 4 / 55 / innantasya anapatyArthe aNi antyasvarA de : lag na syAt / sAMrAviNam // 55 // ukSNo luk / 7 / 4 / 56 / ukSNo anapatye aNi antyasvarAdeH luk syAt / : aukSaM padam anapatya ityeva aukSNaH // 56 // brahmaNaH / 7 / 4 / 57 / asya anapatye aNi antyasvarAdeH [ 543
Page #561
--------------------------------------------------------------------------
________________ 544] luk syAt / brAhmamatram // 57 // jAtau / 7 / 4 / 58 | brahmaNo nAtAvarthe anapatye aNi antyasvarAdeH lukU syAt ? brAhmI auSadhiH apatye tu brAhmaNaH / jAtAviti kim / apatyArthe aNi } brAhmo nAradaH // 58 // acarmaNo mano'patye / 7 / 4 / 59 / carman varjamannantasya [ haima-zabdAnuzAsanasya antyasvarAdeH lukU syAt / saumaH
Page #562
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopA-muvRttiH] avarmaNa iti kim ? .. cAkravarmaNaH // 59 // hitanAmno vA / 7 / 4 / 60 / asyA'patyArthe aNi antyasvarAdeH lug vA syAt / haitanAmaH haitnaamnH||60|| no'padasya taddhite / 7 / 4 / 61 / nantasyA'padasya taddhite pare antyasvarAdeH luk syAt / maidhaavH|| apadasyeti kim ? ___ medhAvirUpyam // 6 // kalApi kuthumi-taitali-jAjali -lAGgalizikhaNDi - zilAli-sabrahmacAri-pIThasarpisukarasama-suparvaNaH / 714 / 62 / 35
Page #563
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya : eSAmapadAnAM taddhite antyasvarAdeH luk syAt / kAlApAH kauthumA: taitalAH jAjalAH lAgalAH zaikhaNDA zailAlAH sAbrahmacArAH paiThasaH saukarasamAH sauparvAH // 6 // vAzmano vikaare|7|4| 63 / pasyA'padasya vikArArthe taddhite antyasvarAdeH . lug vA syAt / AzmaH, AzmanaH // 6 // carma-zunaH kosh-sngkoce|7|4|64| banayorapadayoH
Page #564
--------------------------------------------------------------------------
________________ [537 svopaza-laghuvRttiH] stheSThaH, stheyAn , sphApayati varimA, garimA baMhimA trapimA drAdhimA, varSimA, vRndimA // 38 // pRthu-mRdu-bhRza-kRza-dRDha-parivRDhasya Rto raH / 7 / 4 / 39 / eSAm RtaH imni NyAdau ca ra: syAt / prathimA, prathayati, prathiSThaH prathIyAn evaM-dimA bhrazimA krazimA draDhimA parivaDhimA // bahorNISThe bhUy / 7 / 4 / 40 / bhUyayati bhUyiSThaH // 40 // bhUlaka cevarNasya / 7 / 4 / 41 / /
Page #565
--------------------------------------------------------------------------
________________ 548] [haima-zabdAnuzAsana aho ato luka syAt / Ahnam, anInAdaTIti kim ? dvayahInaH, pratyaham, dvayahaH // 66 // vizatesteDiti / 7 / 4 / 67 / asyA'padasya Diti taddhite luk syAt / vishk:-pttH||67|| avarNavarNasya / 7 / 4 / 68 / etadantasya apadasya taddhite luk syAt / - dAkSiH, cauDiH, nAmeyaH,
Page #566
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] imni NyAdau ca luk syAt / karayati kariSThaH karIyAn __ paTimA paTayati paTiSThaH paTIyAn // 43 // naikasvarasya / 7 / 4 / 44 / ekasvarasya yo'ntyasvaradiH aMzaH imni NyAdau ca luk na syAt / sajayati sajiSThaH srajIyAn / / daNDi-hastinorAyane / 7 / 4 / 45 / anayoH . Ayanapratyaye antyasvarAdeH lug na syAt dANDinAyanaH hAstinAyanaH // 45 //
Page #567
--------------------------------------------------------------------------
________________ 550] - [ haima-zabdAnuzAsana RvarNAvaNa-dosisusazazvadakasmAtta ikasyeto luk / 7} 4 / 71 RvarNovarNAntAbhyAM dosisusantAbhyAM zazvadakasmAdvajetAntAcca parasya ikasthasya itaH luk syAt / mAtRkam naiSAdakarSaka: dauSkaH sArpiSkaH dhAnuSkaH audazvitkaH zazvadakasmAdvarjanaM kim ? zAzvatikam Akasmikam // 7 // asakRt sambhrame / 7 / 4 / 72 / bhayAdibhiH 1
Page #568
--------------------------------------------------------------------------
________________ mvopana-laghuvRttiH] [551 prayoktuH tvaraNe ghotye padaM vAkyaM vA asat prayojyam / ahirahirahiH, hastyAgacchati hastyAgacchati laghu palAyadhvam laghu palAyadhvam // 72 // bhRzA''bhISaNyAvicchede diH prAk tmbaadeH|7|4|73| kriyAyAH avayavakriyANAM kAtya'm =bhUzAryaH, paunaHpunyam-AbhIkSNyam kriyAntarAvyavadhAnam =avicchedaH eSu gholyeSu padaM vAkyaM vA , tAga pramavAde
Page #569
--------------------------------------------------------------------------
________________ 552] [haima-zabdAnuzAsanasya dviH syAt / lunIhi lunIhItyevA'yaM lunAti bhoja bhoja yAti prapacati prapacati // 73 // nAnAvadhAraNe / 7 / 4 / 74 / nAnAbhUtAnAm iyattAparicchede gamye zabdo dviH smaad| asmAt kArSApaNAdiha bhavadbhyAM mASaM mApaM dehi // AdhikyA''nupU] / 7 / 4 / 75 / etaddhRtti dviH syAt / namo namaH __ mULe mUle sthUlAH // 7 // itara-Datamau samAnAM trIbhAvaprazne / 7 / 4 / 76 /
Page #570
--------------------------------------------------------------------------
________________ stropa-laghuvRttiH] kenacid guNena tulyAnAM strIliGgabhAvasya prazne vartamAno Datara-DatamAntaH dviH syAt / umAvimAvADhyau katarA katarA anayorAdayatA? katamA katamA eSAmAdayatA? bhAveti kim ? ubhAvimau lakSmIvantau katarA'nayokSmIH // 76 // pUrva-prathamAvanyato'tizaye / 7 / 4 / 77 / etau svAryasya anyataH prakarSe ghosye dviH syAtAm /
Page #571
--------------------------------------------------------------------------
________________ 554] [haima-zabdAnuzAsanastha pUrva pUrva puSpanti prathamaM sthamaM pacyante // 77 // propot-sama pAdapUraNe / 7 / 4 / 78 / dviH syuH cet pAdaH pUryaH / praprazAntakaSAyAgne rupopaplavavarjitam / ujjvalaM tapo yasya saMsaMzrayata taM jinam // 7 // sAmIpye'dho'dhyupari / 7 / 4 / 79 / sAmIpye'rthe dviH syuH| adho'dha: adhyadhi uparyupari grAmam // 79 // vIpsAyAm / 7 / 4 / 80 /
Page #572
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRttiH ] asyAM varttamAnaM dviH syAt / vRkSaM vRkSaM siJcati grAmo grAmo ramyaH // 80 // plup cAdAvekasya syAdeH / 7 / 4 / 81 / ekasya vIpsAyAM dvayuktasya Adyasya syAdeH pit lup syAt / ekaikasyAH // 81|| dvandvaM vA / 7 / 4 / 82 / vIpsAyAM dvayuktasya dve: AdeH syAdeH pit lup syAt / ezcA'm ' " [55.6
Page #573
--------------------------------------------------------------------------
________________ 556] eSu gamyeSu dvedvivacanaM zeSa ca rahasya-maryAdokti-vyutkrAnti yajJapAtraprayoge / 7 / 4 / 83 / ' uttaratreto'vaM ' syAdevA'm vA nipAtyaH / dvandvaM mantrayante pazavo dvandvaM mithunAyante [ haima-zabdAnuzAsanasya pUrvavannipAtyam / dvandva vyutkrAntAH atra dyotye dve: pUrvavat dvandvaMdvau dvau vA faza: 116211 dvandva yajJapAtrANi prayunakti // 83 // lokajJAte'tyantasAhacarye / 7 / 4 / 84 /
Page #574
--------------------------------------------------------------------------
________________ khopaza-laghuvRttiH] indvamiti nipAtyam / dvandva rAmalakSmaNau // 84 // AbAdhe / 7 / 4 / 85 / manaH pIDAviSaye zabdo dviH syAt / Adau syAdeca pit lup / Rk kA // 5 // navA guNaH sadRzerit / 7 / 4 / 86H / guNazabdo mukhyasadRze guNe guNini vA vartamAno dvirvA syAt, bhAdau syAdeH pit lup ca sA ca rit /
Page #575
--------------------------------------------------------------------------
________________ 558] [haima-zabdAnuzAsanasya zuklazuklaM rUpam kAlakakAlikA pakSe zuklajAtIyaH // 86 // priya-sukhaM cA'kRcche / 7 / 4 / 87 / etAvaklezArthoM vA dviH syAtAm / Adau syAdeH pit lup c| priyapriyeNa, priyeNa vA datte sukhasukhena, mukhena vA'dhIte // 7 // vAkyasya parkhine / 7 / 4 / 88 / varjanAoM vAkyAMzaH pariH vA dviH syAt / pari pari,
Page #576
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [559 pari vA trigartebhyo vRSTo meghH| vAkyasyeti kim ? paritrigarta vRSTo meghaH // 88 // sammatyasuyA-kopa-kutsaneSvAdyAmantryamAdau svareSvantyazca plutaH / 7 / 4 / 89 / etadvRtteH vAkyasya AdibhUtamAmantryArtha padaM dviH syAt, dvitve cAdau svarANAM madhye antyasvaraH pluto vA syAt / mANavaka 3 mANavaka!, mANavaka mANavaka! AryaH khalvasi, riktaM te AbhirUpyam idAnIM jJAsyasi jaalm|
Page #577
--------------------------------------------------------------------------
________________ 560] dvitve ca [ haima-zabdAnuzAsanasva riktA te zaktiriti vA / AdIti kim ? bhartsane paryAyeNa / 7 / 4 / 90 / kopena daNDAviSkriyA krameNa bhartsana m etadvRzervAkyasya yadAmantryaM padaM tad dviH syAt. bhavyaH khalvasi mANavaka ! // pUrvottarapadayoH svareSvansyaH pluto vA syAt / caura 3 caura ! caura caura 3 ! caura caura ! ghAtayiSyAmi tvAm // 90 // tyAdeH sAkAGkSasyA'Ggena / 7 / 4 / 91 /
Page #578
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] masaMnA'rthasya vAkyasya svareSvantyaH svaraH tyAdhantasya padasya vAkyAntarAkAGkSasya aGgena yuktasya aMzaH pluto vA syAt / aGga ! kUja 3, aGga! kUja idAnIM jJAsyasi jaalm| sAkAGkSasyeti kim ? aGga ! pava // 9 // kSiyA''zIH-preSe / 7 / 4 / 92 // kSiyA-AcArabhreSaH AzI:-prArthanAvizeSaH . preSo'satkArapUrvikA vyApAraNA etadvRttavAkyasya svareSu antyaH svaraH tyAdhantasya
Page #579
--------------------------------------------------------------------------
________________ 562] [haima-zabdAnuzAsanasya vAkyAMtarAkAGkSasya aMzaH pluto vA syAt / svayaM ha rathena yAti 3 yAti vA, upAdhyAyaM padAtiM gamayati, siddhAntamadhyeSISThAH 3 adhyeSISThAH vA takaM ca tAta ! kaTaM ca kuru 3 kuru vA grAmaM va gaccha // 12 // citIvArthe / 7 / 4 / 93 / sAdRzyArya citi prayukte vAkyasya svarevantyaH svaraH pluto vA syAt / agnizcid bhAyA3t mAyAd vA, ivA'rSe iti kim ? karNaveSTakAMzcitkAraya // 13 //
Page #580
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] prtishrvnn-nigRhyaanuyoge|7|4|94 / etadvRttervAkyasya svareSu antyaH svaraH pluto vA syAt / gAM me dehi bhoH ! hanta te dadAmi 3 dadAmi vA __ adya zrAddhamityAttha 3 Attha vA // 94 // vicAre pUrvasya / 7 / 4 / 95 / vicAra:saMzayaH tad viSaye saMzayyamAnasya yat pUrva tasya svareSvantyaH svaraH pluto vA syAt / ahirnu 3 ahirnu vA rajjurnu / omaH prArambha / 7 / 4 / 96 / omaH
Page #581
--------------------------------------------------------------------------
________________ 564] =praNAmAdyabhyAdAnArthasya svareSu antyaH svaraH pluto vA syAt / om om bA RSabhamRSabhagAminaM praNamata || 96 || heH praznAkhyAne / 7 / 4 / 97 / pRSThaprativacanArtha vAkyasya he: svareSu antyaH svaraH [ haima-zabdAnuzAsanasya pluto vA syAt / akArSIH kaTaM maitra ? akArSa hi 3 hi vA // 97 // prazne ca pratipadam / 7 / 4 / 98 / praznArthasya praznAkhyAnArthasya ca vAkyasya yat padaM tasya svareSu antyaH svaraH
Page #582
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] [565 pluto vA syAt / agamaH 3 pUrvA3n grAmA3n maitra3 ? agamaH pUrvAn grAmAn maitra ? agama3m pUrvAn grAmA3n maitra 3.? agamaM pUrvAn prAmAn maitra ! // 98 // dUrAdAmantryasya guruvaiko'nantyo'pi lanRt / 7 / 4 / 99 / vAkyasya yaH svareSvantyaH svaraH dUrAdAmantryAryapadastho gururvA'nantyo'pi RvarjasvaralakAraH caikaH asau pluto vA syAt / Agaccha bho devadatta 3 ! devadatta ! vA saktUn piba de3vadatta / devadatta, devadatta vA Agaccha bho! kla3ptazikha, klRptazikha vA anRditi kim ! kRSNamitra ? kRSNamitra ! // 99 //
Page #583
--------------------------------------------------------------------------
________________ 566] [haima-zabdAnuzAsanasya he-haiSveSAmeva / 7 / 4 / 100 // dUrAdAmannyasya yau he-hai-zabdau tayoH prayuktayoreva vAkye yatra tatrasthayoH antyaH svaraH pluto vA syAt / he3 maitra ! Agaccha Agaccha he3 maitra! Agaccha maitra 3 / hai3 maitrA''gaccha Agaccha hai3 maitr| Agaccha maitra hai3 // 10 // astrI-zUdre pratyAbhavAde bhogotra nAmno vaa|7|4|101 yadabhivAdito guruH mazalAnuyogAdimad yaM prayukta
Page #584
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopakSa-laghuvRttiH] tatrA'strI-zUdra viSaye vartamAnasya vAkyasya svareSu antyasvara bhoso gotrasya nAmno vA AmantryasyAMzaH pluto vA syAt / abhivAdaye maitro'haM bhoH !, AyuSmAna edhi bhoH 3 ! bho ! vA abhivAdaye gAgryo'hauM bhoH ! kuzalyasi gArgya3 ! gArya ! vA abhivAdaye maitro'ha bhoH !, AyuSmanneghi maitra3 ! maitra ! vA strI-zUdravarjanaM kim ? abhivAdaye gAryaha bho ? AyuSmatI tvaM bhava gAgi / abhivAdaye tuSajako'haM bhoH ?,' .. ___kuzalyasi tuSajaka // 10 // praznA'rcA-vicAre ca sandheya-saMndhyakSara syaa''didutprH|7|4|102 /
Page #585
--------------------------------------------------------------------------
________________ [haima-zabdAnuzAsanasya pratyabhivAde ca vartamAnasya vAkyasya svareSvantyaH svaraH sandhiyogya-sandhyakSarAntastha pluto bhavan idutpara At syAt / agamaH3 pUrvAn prAmAin agnibhUtA33 / paTA3u ? arcA-zobhanaH khalvasi agnibhUtA33 / pttaa3u| vicAre-vastavyaM kiM nirgranthasya sAgArikArei utA'nAgArike ? pratyabhivAdeAyuSmAnedhi agnibhUtA 3i sandheyeti kim ? kacci3t kuzala3m bhavatyoH 3 ka ye 3 ? // 102 //
Page #586
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa - laghuvRptiH ] [ 569 tayorvai svare saMhitAyAm / 7 / 4 / 103 tayoH plutAkArAt parayoH iduto: svare pare saMhitAviSaye yathAsaGkhyaM khau syAtAm / agamaH 3 agnibhUtA3 yatrAgaccha agama: 3 paTA3 vatrAgaccha saMhitAyAmiti kim ? agnA3i indram paTA3u udakam // 103 // paJcamyA nirdiSTe parasya / 7 / 4 / 104 / paJcamyA nirdiSTe yat kAryamuktaM tat parasyA'vyavadheH yst|
Page #587
--------------------------------------------------------------------------
________________ 570] [haima-zabdAnuzAsanasya ato " bhisa aisa" (1 / 4 / 2) vRkssH| iha mA bhUt mAlAbhiratra dRSadbhiH // 104 // saptamyA pUrvasya / 7 / 4 / 105 / saptamyA nirdiSTe yat kAryamuktaM tat pUrvasyA'vyavadheH syAt / dadhyatra, iha mA bhUt samidatra // 105 // SaSThyA'ntyasya / 7 / 4 / 106 / SaSThyA nirdiSTe yaduktaM tat SaSThyuktasya yo'ntyaH tasya syAt / assttaabhiH||10||
Page #588
--------------------------------------------------------------------------
________________ svApakSa-laghuvRttiH] anekavarNaH sarvasya / 7 / 4 / 107 / ayaM vidhiH SaSThyoktasya sarvasyaiva syAt / timRbhiH // 107 // pratyayasya / 7 / 4 / 108 / pratyayasthAnino vidhiH sarvasya syAt sarve // 108 // sthAnIvA'varNavidhau / 7 / 4 / 109 / AdezaH AdezI iva ___syAt na cet ___sthAnivarNAzrayaM kAryam / bhavyam , kasmai
Page #589
--------------------------------------------------------------------------
________________ 572] rAjA. prakRtya dharmo vo rakSatu / avarNa vidhAviti kim ? dyauH, ka iSTaH pradIvya // 109 // svarasya pare prAvidhau / 7 / 4 / 110 / svarasyA''dezaH paranimittakaH pUrvavidhau vidheye [ haima-zabdAnuzAsanasya sthAnI iva syAt / kathayati pAdikaH sraMsyate / para iti kim ? dvipadikAM datte prAvidhau iti kim ? naidheyaH // 110 // na sandhi GI-ya-vi-dvi-dIrghA'sadvidhAvaskluki | 7 | 4 | 111 /
Page #590
--------------------------------------------------------------------------
________________ 573 ] sandhividhau GIvidhau yavidhau vividhau dvitvavidhau dIrghavidhau saMyogasyAdau skolu ( 2 / 1 / 88 ) iti sklugvarje cA'sadvidhau svarasyAdezaH sthAnI iva dvi:- dadhyatra, [ haima-zabdAnuzAsanasya na syAt / sandhiH - viyanti GI-bimbam yaH - kaNDUtiH. kviH- dayUH, dIrghaH - zAma zAmam, asadvidhiH- yAyaSTi /
Page #591
--------------------------------------------------------------------------
________________ [574 svopaza-laghuvRttiH] asklukIti kim ? sukUH kASThataka // 111 // lupyavRllenat / 7 / 4 / 112 / pratyayasya lupi satyA lubbhUtaparanimittakaM pUrva kArya na syAt ___ravRt laM enat ca muktvA / tad , grgaaH| lupItyukte-luki syAdeva gomAn allenaditi kim ? jarIgRhIti nijAgalIti enat pazya // 112 // vizeSaNamantaH / 7 / 4 / 113 /
Page #592
--------------------------------------------------------------------------
________________ 575] [haima-zabdAnuzAsanasya abhedenoktaH avayavo vizeSaNaM vizeSasya-samudAyasya antaH syAt / ataH syamo'm / 1 / 4 / 57 / kuNDam iha na syAt tad // 113 // saptamyA aadiH| 7 / 4 / 114 / saptampantasya vizeSyasya yad vizeSaNaM tat tasya AdiH syAt / in kI-svare luka / 1 / 4 / 79 / pathaH iha mA bhUt payiSu // 114 // pratyayaH prkRtyaadeH|7|4|115| yasmAd
Page #593
--------------------------------------------------------------------------
________________ svopajJa-laghuvRttiH] [576 yaH pratyayo vidhIyate sA tasya prkRtiH| pratyayaH prakRtyAdeH samudAyasya vizeSaNaM syAt / nonAdhikasya / mAtRbhogINaH // 115 // gauNo DyAdiH / 7 / 4 / 116 / GImArabhya vyaM yAvat GyAdiH pratyayaH sa gauNaH san prakRtyAdeH samudAyasya vizeSaNaM syAt / atikaariissgndhybndhuH| gauNa iti kim ? mukhyo'dhikasyApi vizeSaNaM syAt paramakArISagandhIbandhuH 116| 6
Page #594
--------------------------------------------------------------------------
________________ 577 haima-zabdAnuzAsanasya kRta sagatikAkasyA'Ni) 7) 4) 117) kRtpratyayaH prakRtyAdeH samudAyasya gatikArakapUrvasya kevalasya ca vizeSaNaM syAt / yathA iha samAsa:bhasmani-hutaM tathA udake-vizIrNam / ___ avatapte-nakulasthitam // 117 / / ... paraH / 7 / 4 / 118 // pratyayaH prakRteH paraH eva syAt / ajA, vRkSaH jugupsate // 118 // spaH / 7 / 4 / 119 / dvayorvidhyoH 37
Page #595
--------------------------------------------------------------------------
________________ (578 svopajJa-laghuvRttiH] anyatra sAvakAzayoH tulyabalayoH ekatrA'nekatra copanipAtaH sprddhH| tatra yaH sUtrapAThe paraH sa vidhiH syAt / vanAni / atra "zaso'tA sazca naH puMsi" / / 4 / 49 / ityato "napusakasya ziH" / 1 / 4 / 55 // ityeva syAt // 119 // AsannaH / 7 / 4 / 120 // yathAsvaM sthAnA'ya-pramANAdibhiH Asanna eva vidhiH syAt /
Page #596
--------------------------------------------------------------------------
________________ 579] [haima-zabdAnuzAsanasya daNDAgam / atra kaNThyayoH atoH kaNThya eva A dIrghaH / vAtaNDyayuvatiH vataNDyAH , puMvadbhAvI arthata: AsannaH, vAtaNDa yaH amuSmai "mAduvarNo'nu / 2 / 1147 / iti" mAtrikasya mAtrikaH // 120 // sambandhinAM sambandhe / 7 / 4 / 121 / sambandhizabdAnAM yatkAryamuktaM tat sambandhe eva sati syAt / zvaryaH / sajJAyAstu ineva zvAzuriH // 12 // samarthaH pdvidhiH|7|4|122 /
Page #597
--------------------------------------------------------------------------
________________ [580 svopakSa-laghuvRttiH] samarthapadAzrayatvAtsamarthaH padasambandhI vidhi: sarvapadavidhiH padavidhiH __samarthoM jnyeyH| sAmarthya ca___ vyapekSA ekArthIbhAvazca / padavidhistu samAsa-nAmadhAtu-kRt-taddhitopapadavibhatiHyuSmadasmada deza-plutarUpa: dhama zritaH putrIyati kumbhakAraH auSagavaH namo devebhyaH dharmaste svam dharmoM meM svama vama aGga ! kUja 3 idAnI jJAsyasi jAlma, samartha iti kim ? 2
Page #598
--------------------------------------------------------------------------
________________ 581 ] pazya dhameM [ haima-zabdAnuzAsanasya zritomaitrI gurukulam . pazyati putramicchati sukham pazya kumbhaM karoti kaTam gRhamupagorapatyaM taba idaM namo devAH ! zRNuta odanaM paca tava mama vA bhaviSyati / aGga kujatyayamidAnIM jJAsyati jAlmaH / padoktavarNavidhiH asAmarthye'pi syAt - tiSThatu dadhi, azAna tvaM zAkena evaM samAsa- nAmadhAtu-kRt-taddhiteSu vAkye vyapekSA vRttAvekArthIbhAvaH zeSeSu punarvyapekSetra sAmarthyam // 112 // Se DO ityAcAryazrI hemacandraviracitAyAM siddha hemacandrAbhidhAnasvopajJazabdAnuzAsanalaghuvRttau saptamasyA'dhyAyasya caturthaH pAdaH samAptaH ||7|| 4 | 0
Page #599
--------------------------------------------------------------------------
________________ Yi Jue Shu Yi Yi Yi Du Fan Yi Tu Yi Chang Chang Ti Guang Yan Guan Tuan FIFT :: | -- Yi Yi Yi Di Yi Gong Li
Page #600
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvaraNa * dIpaka prinTarI * amadAvAda 1