________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रभव्याकरण शरटा-ककलाशाः, जाहकाकण्टकव्याप्ताङ्गाः, मंगुसाः भुजपरिसर्पविशेषाः, खाडहिला श्वेतकृष्णरेखाऽङ्कितदेहाः भुजपरिसपेविशेषाः। चातुष्पदिकाः चतुभरणा भुजपरिसर्पविशेषाः। 'घरोलिया' गृहगोधिकाः ‘छिपकली घरोली' इति प्रसिद्धाः। एतेषां द्वन्द्वः । एवमादीन् सरीसृपगणान् ‘घ्नन्तीति सम्बन्धः ।।०९।। __अथ खेचरभेदानाह-'कादंब' इत्यादि।
मूलम्-कादंब-कंक-बलाका-सारस आडा-सेडी-कुललवंजुल-पारिप्पव-कीर-सउण-दीविय-हंस-धत्तरट्र-भास-कुलीरात्रि में चोरी करने को ऊपर दुमंजिले आदि मकान पर चढ़ जाते हैं यह कमन्द की तरह भित्ती पर लटक जाती है । उन्दुर नाम भूषक का है। नकुल नौलो को कहते हैं । शरट नाम कृकलाश का है, यह गले में लाल होता है और बैठा हुआ अपना मस्तक हिलाया करता है, छिपकली जैसा इसका आकार होता है, मारवाड़ आदि राजस्थान में "करंगेटया' कहते हैं । जाहक वे भुजपरिसर्पविशेष हैं कि जिनके शरीर पर काटे रहते हैं । मंगुस भी इसी प्रकार के भुजपरिसर्प विशेष हैं । खाडहिल को हिन्दी में गिलहरी कहते हैं, इसके शरीर पर जो रोमराजी होती है वह सफेद और काली रेखा से युक्त होती है, यह वृक्षों पर रहती है। चातुष्पदिक चार पैरों वाला भुजपरिसर्प विशेष होता है। घरोलिया को हिन्दी में छिपकली कहते हैं, यह मकानों के भीतर भीत पर छत पर चिपकी रहती है । निर्दयी हिंसक जीव इन्हें तथा इनसे भिन्न जो और भी भुजपरिसर्प विशेष हैं उन्हें मारते हैं।. ९॥ કે તેને પકડીને રાત્રે ચાર ચોરી કરવાને માટે બે ત્રણ માળના મકાનપર ચડી
य, ते अन्धनी म नीत५२ सटीनय छे. "उदुर" मेटले १२. "णउल" मटर नाणीयो, “सरड" मेटर आर्थिडी. तेनु गाय छे मन त मेह। બેઠે પિતાનું શિર હલાવ્યા કરે છે, ગળી જે તેને આકાર હોય છે. મારવાડ આદિ રાજસ્થાનમાં તેને “કરગેટયા” કહે છે, જાહક, એ એક જાતના ભુજપરિસર્પને ભેદ છે. તેમના શરીર પર કાંટા હોય છે. મંગુસ પણ એજ પ્રકારે
परिसप छ, "खांडहिल" मेटर मिसदी तना शरी२५२ २ ३वारी डाय છે તે સફેદ અને કાળી રેખાથી યુક્ત હોય છે, તે વૃક્ષ પર રહે છે. તે ચાતુપદિક, ચાર પગ વાળુ ભુજપરિસર્પ વિશેષ છે. “ઘરેલિયા” તેમને ગૂજરાતીમાં ગળી કહે છે. તે મકાનની અંદર ભીંત તથા છત પર ચેટી રહે છે નિર્દય હિંસક લેકે તેમની તથા તેમના સિવાયના બીજાં પણ જે ભુજપ રિસર્ષ વિશેષ છે તેમની હત્યા કરે છે સૂ-લા
For Private And Personal Use Only