Book Title: Prashnavyakaran Sutram
Author(s): Kanhaiyalalji Maharaj
Publisher: Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 975
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir प्रश्नव्याकरणसूत्रे पादितोव्यञ्जनविशेषः 'कट' इतिभाषाप्रसिद्धो, सेधाम्लम् खाद्यविशेषः, पक्वं सद् यदम्लेन संस्क्रियते तत्खाद्यं सेधाम्लमुच्यते । दुग्धंदधि च प्रसिद्धम् , सरका=गुडघातकीपुष्पादिना सिद्धः 'सरकाः' इति भाषाप्रसिद्धाः, मद्यं-पैष्टं गोधूमादिचूर्णनिष्पन्नम् , वरवारणी श्रेष्ठमदिरा, सीधुः आसवः-इक्ष्वादिजनितमद्यम् , कापिशायनम् कापिशी नाम नगरी तस्यां जातं द्राक्षानिर्मितं विशिष्टमद्यम् , एतान्यपि मद्यानि गृहवस्थावस्थासु समास्वादितानि न तु संयमावस्थायामिति बोध्यम् , तथा शाका अष्टादश-अष्टादशसंख्यकाः शाकाः, एषां बहुव्रीहिसमासे तानि तथोतानि, तानि च बहुप्रकाराणोतिकर्मधारयः, तेषु तथोक्तेषु 'मणुन्नवन्नगंधरसफासबहुदव्वसंभिएसु ' मनोज्ञवर्णगन्धरसस्पर्शबहुद्रव्यसंभृतेषु-मनोहरवर्णगन्धरसस्पर्शवद् बहुविधद्रव्यसंस्कृतेषु ' भोयणेसु' भोजनेषु च स्थितान् रमान गृहस्थावस्थाबनाये गये " कढी” रूप व्यंजनमें, सेंधाम्लमें पका कर के जो खटाई से संस्कृत किया गया हो, ऐसे खाद्यविशेष में, दुग्ध, दधिमें गुड़, धातकी पुष्प-महुआ-इन दोनों के मेल से बनाये गये सरका में, गोधूम-गेहूं के आटेसे निष्पन्न किये गये मद्य-पैष्ट मद्य में, वरवारणो-उत्तम मदिरा में मुनि अवस्था में नहीं, किन्तु गृहस्थावस्थामें उपयोग में लाई गई श्रेष्ठ मदिरा वराण्डी में, सीधु-आसव इक्षु आदिके रस से बनाये गये मद्यमें, कापिशायन-कापिशी नाम की नगरी में द्राक्षाओं से बनाये विशिष्ट मद्यमें तथा अठारह प्रकार के शाकों में, इत्यादि अनेक प्रकार के भक्ष्य पदार्थों में तथा ( मणुन्नवन्नगंधरसफासबहुव्वसंभिएसु भोयणेसु य ) मनोज्ञ वर्ण. गंध, रस और स्पर्शवाले अनेकविध द्रव्यों से निष्पन्न हुए भोजनों में स्थित रसों को गृहस्थावस्था में आस्वादित करके उनमें, तथा લેટમાંથી બનાવેલ “કઢી” નામના વ્યંજનમાં, સેંઘાણ્વમાં-પકાવીને ખટાશ ઉમેરવામાં આવી હોય એવાં ખામાં, દૂધ, દહીંમાં ગોળ, ધાતકી પુષ્પ-મહુડા એ બંનેના મિશ્રણથી બનાવેલ સરકામાં, ગોધૂમ-ઘઉંના લેટમાંથી તૈયાર કરેલ મઘ-ષ્ટિમધમાં, વરવારણું ઉત્તમ મદિરામાં, મુનિ અવસ્થામાં નહીં પણ ગૃહસ્થાવસ્થામાં ઉપયોગમાં લીધેલ શ્રેષ્ઠ મદિરા-વરડીમાં, સીધુ-આસવ-શેરડી આદિના રસમાંથી બનાવેલ મદિરામાં, કાપિશાયન-કાપિશી નામની નગરીમાં દ્રાક્ષમાંથી બનાવેલ એક વિશિષ્ટ મધમાં, તથા અઢાર પ્રકારનાં શાકમાં त्याहि भने, ४२i माय पहाभा तथा “मणुन्नबन्नगंधरसफासबहुव्व संमिएसु भोयणेसु य” भना७२ प[, गंध, २४ आने २५ भने मानi તમાંથી તૈયાર કરાવેલ ભેજનોમાં રહેલ રસને ગૃહસ્થાવસ્થામાં સ્વાદ For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002