________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सुदर्शिनी टीका अ० १ सू०७ भावनास्वरूपनिरूपणम्
द्वितीयाँ मनोभावनामाह
मूलम् - बीयं च मणेण पावएण पावगं आहम्मियं दारुणं निसंसं वहबंधपरिकिलेस बहुलं जरामरणपरिकिलेससंकि लिहूं, न कयात्रि मणेण पावएणं पावगं किंचि विझायव्वं एवं मणसमिइजोगेण भाविओ भवइ अंतरप्पा असबलमसंकिलिहनिव्वणचरित भावणाए अहिसएसजए सुसाहू ॥सू०७॥ टीका--' वीयं च ' इत्यादि ।
'बीयं च ' द्वितीयां च पुनर्भावना मनः समितिरुघामाह - ' पावणं '
For Private And Personal Use Only
६२३
त्रस
स और स्थावर जीवों की रक्षा होती रहती है। उठने बैठने में गमन करने में साधु ' जीवों की विराधना न हो' इस बात की विशेष साबधानी रखता | युगप्रमाण भूमिका अवलोकन करता हुआ आगे २ के मार्ग में बढ़ता रहता है । इस तरह उसके द्वारा न कोई प्राणी हीलायतथ्य होता है न निन्दितव्य होता है न गर्हितव्य होता है, और न हिंसितव्य होता है। न छेशव्य होता है, न व्यथितव्य होता है और न दुःख को प्राप्त कराने के योग्य ही होता है । इस प्रकार ईयसमिति के योग से भावितात्मा बना हुआ मुनिजन अपने अहिंसावत को निर्दोष रीति से पालन करता हुआ सच्चा अहिंसक बन जाता है। तथा इस प्रकार की प्रवृत्तिशाली होने के कारण वह सुसाधु-मोक्ष को साधन करने वाला मुनि इस अर्थ को चरितार्थ करता है | सू०६ ॥
"
अब सूत्रकार इसव्रत की दूसरी भावना जो मनोगुप्ति है उसे प्रकट અને સ્થાવર જવાનું રક્ષણ થાય છે. ઉડવા બેસવામાં તથા ગમન કરવામાં વધારે જીવાની વિરાધના ન થાય ' તેનું મુનિ વધારે ધ્યાન રાખે છે. યુગ પ્રમાણ ભૂમિનું અવલોકન કરતા કરતા સાધુ માર્ગે આગળ વધે છે. આમ થવાથી તેના દ્વારા કાઈ પ્રાણી હીલયિતવ્ય, નિન્દિતવ્ય, ગહિતવ્ય, અને હિ’સિ તવ્ય થતુ નથી. તેનું છેદન થતુ નથી કે તેને વ્યથા પહેાંચતી નથી, તથા દુઃખને પામતું નથી. આ રીતે ઇયસમિતિના ચાગથી ભાવિતાત્મા બનેલ મુનિજન પેાતાના અહિં‘સવ્રતનું નિર્દોષ રીતે પાલન કરતા કરતા સાચા અહિંસક થઇ જાય છે. તથા આ રીતે પ્રયત્નશીલ હોવાને કારણે તે સુસાધુ-મેાક્ષને साधनाश भुनि, मे अर्थने यरितार्थ हरे छे ॥ सू--६ ॥
હવે સૂત્રકાર આ વ્રતની મનેતિ નામની ખીજી ભાવના છે તેનું સ્પ
