________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सुदर्शिनी टीका ० २०३ कि मुनिदन्तादानादिकं व्रतं नारायघति ७२५
"
विषये स्तेन: चौरः, यथा स य: ' उत्कृष्टाचारवान् साधुः श्रूयते स भवानेव ?' तदा वक्ति 'साधुस्तु - उत्कृष्टाचारवान् भवन्त्येव' मौनं वा समालम्वते इत्येवे स्वात्मनि अविद्यमानामुत्कृष्टाचारवतां स्थापयन्साधुराचारस्तेनो भवति, तथा'भावतेणे य' भावस्तेनश्च भावस्य = श्रुतज्ञानादि विशेषस्य स्तेनः - चौरो भाव
संपन किसी साधु की ख्याति सुनकर कोई रूपवान् मुनि से ऐसा पूछे कि महाराज ! जिनकी रूप में ख्याति हम सुन रहे हैं वे आप ही है क्या ? तो इस प्रकार की बात सुनकर वह ऐसा कहे कि साधुजन तो विशिष्टरूप शाली होते ही हैं, अथवा कुछ न कहे- चुपचाप रह जावे, तो "मौनं सम्मतिलक्षणं " के हिसाब से पर के विशिष्ट रूपशालित्व का अपने में आरोप करने की भावना से वह रूपस्तेन कहलावेगा । इस तरह जो साधु रूपस्तेन होता है वह इस व्रत को नहीं पाल सकता है। इसी तरह (आयार तेणे) जो साधु समाचारी आदिके विषयमें स्तेन होता है वह आचारस्तेन कहा जाता है, जैसे किसी साधुकी आचार विषय में उत्कृष्ट ख्याति सुनकर दूसरा कोई ऐसा पूछे कि भो मुने ! जिन 'साधुराजकी आचार में विशेष ख्याति सुनी जाती हैं क्या वे आपही है ?, इस प्रकार सुनकर वह साधु प्रत्युत्तर रूप में ऐसा कहे कि महानुभाव ! साधु तो उत्कृष्ट आवार वाले होते ही हैं, इस प्रकार कहने वाला साधु आचारस्तेन कहलाता है, क्यों कि इस तरह की स्थिति से उसने માણસ કોઇ રૂપવાન મુનિને એવું પૂછે કે વિષે જેની ખ્યાતિ સાંભળી છે તે મુનિ શું આપ વાત સાંભળીને તે એવું કહે છે કે સાધુજન છે ” અથવા કંઇ પણ જવાબ ન આપે ત માનીને બીજાના વિશિષ્ટ રૂપનું પેાતાની અંદર આરાપણુ કરવાની ભાવનાથી તે રૂપચાર કહેવાય છે આ રીતે જે સાધુરૂપચાર હોય છે તે આ વ્રતને पाणी राउतो नथी, या रीते "आयारतेणे" ने साधु समायारी आदि मागतभां ચાર હાય છે તે આચાર ચાર કહેવાય છે. જેમ કે કોઈ સાધુની આચારની ખાખતમાં ઉત્કૃષ્ટ ખ્યાતિ સાંભળીને બીજી કઈ વ્યક્તિ તેને એવું પૂછે કે હું મુનિ ! જે મુનિરાજની આચારમાં ખાસ ખ્યાતિ સભળાય છે, તે શું આપ પોતે જ છે ?” આ પ્રમાણે સાંભળીને જે મુનિ એવા પ્રત્યુત્તર વાળે કે મહાનુભાવ ! સાધુએ તેા ઉત્કૃષ્ટ આચારવાળા જ હોય છે’” અ.મ કહેનાર સાધુને આચારચાર કહેવાય છે કારણ કે આ પ્રકારની પરિસ્થિતિમાં તેણે પોતાનામાં જે
“ મહારાજ ! અમે રૂપને
""
તે
જ છે ? આ પ્રકારની વિશિષ્ટ રૂપયુક્ત હાય જ મૌનને સ`મતિનું લક્ષણ
".
For Private And Personal Use Only
