________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सुदर्शिनी टीका अ० २ सू० ३ येन भावनालोकं वदन्ति तिन्निरूपणम् १७९ लघुस्वका:=पुच्छात्मानः, ' असचा ' असत्याः सत्यविमुखाः 'गारविया ' गौरविकाः ऋद्धयादि गौरवयुक्ताः, असञ्चट्ठावणाहिचित्ता' असत्यस्थापनाधिचित्ता:असत्यानाम्-असदर्थानां स्थापनायां प्ररूपणायामधिचित्तं येषां ते तथा असत्यार्थमण्डनपरा इत्यर्थः, ' उच्चच्छंदा' उच्चो-महान् स्वात्माप्रशंसापरः छन्दा=अमिप्रायो येषां ते तथा स्वात्मप्रशंसापरायण इत्यर्थः, 'अणिग्गहा' अनिग्रहाः= अवशेन्द्रियाः ' अणियता' अनियताः अनियमवन्तः छन्देन स्वाभिमायेण 'मुक्कवाया' मुक्तवाचा यथा तथा भाषिणः अथवा 'वयमेव सिद्धवादिनः' इति वदन्ति, के वदन्ति ? 'जे ' ये ' अलियाहिं ' अली केभ्योऽसत्येभ्यः 'अविरया' अविरताः अनिवृत्ताः भवन्ति ॥ मू-३॥ तथा-'अवरे नत्थिगवाइणो' इत्यादि
मूलम्-अवरे नत्थिगवाइणो वामलोगवादी भणंति, नस्थि जीवो, न जाइ इह परे वा लोए, नय किंचि वि फुसइ पुनपावं, नस्थिफलं सुकयदुक्कयाणं । पंचमहाभूइयं सरीरं भासंति आपको तुच्छ मानने वाले मनुष्य, (असच्चा ) सत्य से विमुख रहने वाले मनुष्य, (गारविया ) ऋद्धयादि के गौरव से युक्त बने हुए मनुष्य, (असचट्ठावणाहिचित्ता ) असत्यपदार्थ की प्ररूपणा करने वाले मनुष्य, (उच्चच्छंदा ) अपने आपकी प्रशंसा करने वाले मनुष्य, (अणिग्गहा) जिनकी इन्द्रियां वश में नहीं है ऐसे मनुष्य, (अणिययाछंदेणं ) नियम से रहित मनुष्य, ( मुक्वाया ) यथातथा बोलने वाले मनुष्य, और (जे य) जो मनुष्य ( अलियाहिं ) असत्यभाषण से ( अविरया) विरति रहित (भवंति ) होते हैं वे जो मन में आता है सो बोल दिया करते हैं । इस प्रकार के बोलने में अलीक भाषण का दोष लगा करता है ॥सू-३॥ भनुष्यो, “ असच्चा" सत्यथा विभुम २उना२ भनुष्यो, “ गारविया ” ऋद्धि माहिना भलिभानथी युक्त अनेस मनुष्यो, “असच्चद्वावणा हि चित्ता" अस. त्य पदार्थ नी । प्र३५९! ४२॥२ मनुष्यो, “ उच्चच्छंदा " मा५ ५15 ४२॥२ सी, “ अणिग्गहा" भनी छन्द्रियो आमा नथी तेवा सोडी, “ अणिययाछदेणं" नियम विनानो भनुष्यो-मनियमित सो, “मुक्कवाया " म तेम मासना। सी, भने “जे य" रे मनुष्य " अलियाहिं " असत्य मापाशुथा "अविरया" वि२ति २हित “ भवंति" डाय छ, ते हो। मनमा आवे तम બેલી નાખે છે. તે રીતે બેસવાથી અસત્યભાષણને દેષ લાગ્યા કરે છે
For Private And Personal Use Only