Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
33D
अनुयोगचन्द्रिका टीम २० लौकिकद्रावश्यकनिरूपणम् १३७ फलं-कदलीफलादिकम् । धरिमं-तुलासूत्रेणोतोल्य यद्दीयते. यथा ब्रीहि-यालक्षण-सितादि। मेयं-शरावलघुभाण्डादिनोत्तोल्य यहीयते, यथा-दुग्ध-घृततैलप्रभृति । परिच्छेधं च प्रत्यक्षतो निकषादिपरीक्षया यद्दीयते, यथा-मणिमुक्ता-प्रवालाभरणादि । एतेषां राजेश्वरादीनामितरेतरयोगद्वन्द्वः, ते प्रभृतयःआधा मुख्या येषां ते तथा, कल्पे-सामान्येन प्रभाते, प्रभातस्यैव विशेषावस्था प्राह-'पाउप्पभायाए' इत्यादिना । पाउप्पभायाए प्रादुभातायां प्रादुर्भूतः प्रार म्भिकावस्था प्राप्तः प्रभातो यस्यों सा तथा तस्म, जयरात्रौ इति प्रभातस्य प्रथमावस्था १। तदनन्तरम् सुविमलायां पूर्वापेक्षया-फुटतरपकामयाँ गिनकर बेचे या दिये जाते हैं। जो तराजू से तोलकर बेचे या दिये जाने हैं-उनका नाम धरिम है जैसे व्रीहि, यव-जौं, लवण, शक्कर आदि । पीतल आदि के बनाये गये बाँटों से जो नापार बेचे या दिये जाते हैंउनका नाम मेय है-जैसे घृत, तेल दुग्ध वगैरह । जो कसौटी आदि पर कसकर प्रत्यक्ष में परीक्षित करके दिये जाते हैं वे परिछेद्य हैं। जैसे मणि, मुक्ता प्रयाल आदि। “पाउप्पभायाए" इत्यादि पदों द्वारा सूत्रकारने प्रभात की विशेष अवस्थाओं का प्रतिपादन दिया है । वे अवस्थाएँ यहां ३ तीन प्रकट की गई है ''पाउप्पभायाए" इस पद से प्रभात की प्रथम अवस्था बतलाई गई है-इस अवस्था में रात्रि प्रभातप्राय हो जाती है। यह समय प्रभात की आभा प्रारम्भिक अवस्था में आ जाती है । इसके बाद प्रभात कीद्वितीકેળાં આદિને ગણિભદ્રવ્ય કહે છે. કારણ કે આ વસ્તુઓ એક છે. ત્રણ આદરૂપ ગણીને વેચાય છે અથવા ખરીદ કરાય છે. ત્રાજવાની મદદથી વજન કરીને જે વસ્તુ એને વેચાય અથવા ખરીદાય છે તે વસ્તુઓને ધરમ કહે છે. જેમકે ચેખા, જવ, મીઠું. સાકર આદિ દ્રવ્ય પિતળ આદિમાંથી બનાવેલા પાવળાં આદિ સાધનો વડે માપીને જે દ્રવ્યે વેચાય છે તે દ્રોને મેય' કહે છે. જેમકે ઘી, તેલદૂધ. જે દ્રવ્યને કસોટી પથ્થર આદિ પર કટી કરીને તેમની પ્રત્યક્ષ પરીક્ષા કરીને કરીને વેચવા કે ખરીદવામાં આવે છે. એવાં દ્રવ્યને પરિચ્છેદ્ય કહે છે. જેમકે. भलि. भौति. प्रवास माह द्र०या.
“पाउप्पभायाए" प्रत्याहि । २। सारे प्रभातनी व५ म१रयामा प्रतिपादन छ. ते १२था। मी ४ ॥२नी वाम मावी छ-"पाउ .. प्पभायाए' मा ५४ २। प्रभातनी प्रथम २०१२॥ ५४८ ४२वामा भावी छ. या અવસ્થામાં રાત્રિ પ્રભાતપ્રાય થઈ જાય છે. લગભગ રાત્રિના ચાર વાગ્યાના સમયને આ પ્રભાતની પ્રથમ અવસ્થારૂપ સમય સમજ. તે સમયે પ્રભાતની આભા
For Private and Personal Use Only
