Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प
अमुधोगधन्द्रिका टीका.सू०३८ज्ञाय के शरीर भव्यशरीर तिरिक्तद्रव्यश्रुतनिरूपणम्१९७ तत् किट्टिसं तनिष्पन्न सूत्रमपि किट्टिसमुच्यते : यद्वा-औणिकादीनां मूत्राणां द्वादिसंयोगेन निष्पन्नं सूत्रं किट्टिसम् । अथवा-पूर्वोक्तातिरिक्ता येऽश्वादयो जीवास्तल्लोमनिष्प नं मूत्र किट्टिसम् । ५॥
3. अथ पञ्चमं भेदमाह='वागय सणमाइ' इति । बारलं शणादि-शणादि निष्पन्न मूत्र वाल्कलम् ।
"ननु श्रुतप्रकरणे प्रस्तुते किमर्थ सूत्रप्ररूपणम् इति चेदुच्यते, प्राकृते-'सुय' शन्हैन श्रुतस्य, आर्ष त्वात्सूत्रस्य च ग्रहणात् समानशब्दप्रतिपाद्यत्वरूपसाम्यादि- --- कमपि प्रापयतीति नास्ति कश्चिद्दोषः, प्रसंगतः शिष्यबुद्धिवेशद्यार्थ मूत्रस्वरूपं जातां से वह कि दृस सूत्र से । अथवा औणिक आदि सूत्रो के। अब दुहरा तिहरा- दो तारवाला ती तारगला आदि रूपमें करके जो भूत्र बनाया जाता है
उसग नाम किट्टित है। अपना इन मेष आदि जीवों से अतिरिक्त जो अर्थ . आदि जीव हैं, उनके रोम से निन्न डुका मूत्र किट्टिस है ।(वागयं सणमाइ) बन अदि है जो सूत्र बनता है उसका नाम बाल्कल वल्वन ने हैं।
" शंका-यहां तो श्रत को प्रकरण प्रस्तुत है फिर 'किन कारण यहाँ सूत्र की प्ररूपणा मुत्रेकार ने की ? . ..
उत्तर-आप होने के कारण प्राकृत में "मुय" शब्द से श्रुत और सूत्र इन दोनों का बोध होता है क्योंकि इन दोनों अर्थों का प्रतिपादक यह "सूत्र" शब्द है । अ.: इन दोनों में समान शब्दद्वारा प्रतिपाद्यस्वरूप, વામાં આવે છે તેને “કિસિસૂત્ર” કહે છે. અથવા ઓર્ષક આદિ સૂરોને જ્યારે હત્રિપટું, ચોપર, આદિ રૂપે વણીને તેમાંથી જે સૂત્ર બનાવવામાં આવે છે તેને છિદસ કહે છે. અથવા ઉપણુંકત ઘેટાં, ઊંટ આદિ જી સિવાયના અન્ય
AL IMin म... सूत्रने. ससूत्र 3 छे. (वागय सणमाई) )५) શાણ આદિની છાલમાંથી જે સૂત્ર બને છે તેને વકજ સૂત્ર કહે છે. | શકા–અહીં શ્રુતનો અધિકાર ચાલી રહ્યો છે. છતાં અહીં સૂત્રકારે સુત્રની પ્રારકણ શા માટે કરી છે ? .: उत्त२- "सुय" मा प्राकृत पहनो मय शु1 थाय छ, भने 'सुय' ना સંસ્કૃત છાયા “સૂત્ર' થાય છેઆ વાત તે આગળ પ્રકટ થઈ ચુકી છે. આ રીતે "सुर्य" ५४ श्रत मने सूत्र, स॥ भन्नेना मथनु मेध छ, २६५ "सुय" શબ્દ આ બન્ને અર્થોનું પ્રતિપાદન કરે છે. તેથી તે બનેમા સમાન શબ્દ દ્વારા પ્રતિપાદરૂપ સમાનતા હોવાને કારણે સૂત્રકારે અહીં સૂત્રની પણ પ્રરૂપણા કરી
iii
For Private and Personal Use Only
